ความสมพนธระหวางสภาพแวดลอมในการท างาน การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน ความผกพนในงานกบความพงพอใจในงาน

โดย

นางสาวศภลกษณ พรมศร

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร ศลปศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาจตวทยาอตสาหกรรมและองคการ ภาควชาจตวทยา คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร

ปการศกษา 2558 ลขสทธของมหาวทยาลยธรรมศาสตร

ความสมพนธระหวางสภาพแวดลอมในการท างาน การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน ความผกพนในงานกบความพงพอใจในงาน

โดย

นางสาวศภลกษณ พรมศร

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร ศลปศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาจตวทยาอตสาหกรรมและองคการ ภาควชาจตวทยา คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร

ปการศกษา 2558 ลขสทธของมหาวทยาลยธรรมศาสตร

The relationship between work environment, perceived leadership style, work engagement, and job satisfaction

BY

MISS SUPALUK PROMSORN

A THESIS SUBMITTED IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENTS FOR THE DEGREE OF MASTER OF ARTS

IN INDUSTRIAL AND ORGANIZATIONAL PSYCHOLOGY DEPARTMENT OF PSYCHOLOGY

FACULTY OF LIBERAL ARTS THAMMASAT UNIVERSITY

ACADEMIC YEAR 2015 COPYRIGHT OF THAMMASAT UNIVERSITY

(1)

หวขอวทยานพนธ ความสมพนธระหวางสภาพแวดลอมในการท างาน การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน ความผกพนในงานกบความพงพอใจในงาน

ชอผเขยน นางสาวศภลกษณ พรมศร ชอปรญญา ศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา/คณะ/มหาวทยาลย สาขาวชาจตวทยาอตสาหกรรมและองคการ

คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร

อาจารยทปรกษาวทยานพนธ รองศาสตราจารย ดร. สทธโชค วรานสนตกล ปการศกษา 2558

บทคดยอ

ความสมพนธระหวางสภาพแวดลอมในการท างาน การรบรรปแบบภาวะผน าของ

พนกงาน ความผกพนในงานกบความพงพอใจในงาน เปงการศกษาเชงส ารวจ การวจยนมวตถประสงคคอเพอศกษาความสมพนธระหวางสภาพแวดลอมในการท างาน การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน ความผกพนในงาน กบความพงพอใจในงาน และศกษาอทธพลของปจจยทมผลตอความพงพอใจในงาน โดยมสมมตฐานวา (1) สภาพแวดลอมในการท างานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน โดยมสมมตฐานยอยดงน (1.1) สภาพแวดลอมทางกายภาพมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน (1.2) สภาพแวดลอมดานสงคมมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน และ (1.3) สภาพแวดลอมดานจตใจมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน (2) การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน โดยมสมมตฐานยอยดงน (2.1) การรบรรปแบบภาวะผน าทมงเนนงานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน (2.2) การรบรรปแบบภาวะผน าทมงเนนความสมพนธมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน และ (2.3) การรบรรปแบบภาวะผน าทเนนการเปลยนแปลงมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน (3) ความผกพนในงานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน โดยมสมมตฐานยอยดงน (3.1) ความขยนขนแขงในงานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน (3.2) ความทมเทในงานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน และ (3.3) ความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน (4) สภาพแวดลอมในการท างาน การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน และความผกพนในงานสามารถท านายความพงพอใจในงานได

(2)

กลมตวอยางเปนพนกงานในโรงงานผลตรองเทาแหงหนงในกรงเทพมหานคร จ านวน 143 คน เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลเปนแบบสอบถาม ประกอบดวย แบบสอบถามขอมลสวนบคคล แบบสอบถามความพงพอใจในงาน 22 ขอ แบบสอบถามสภาพแวดลอมในการท างาน 32 ขอ แบบสอบถามการรบรภาวะผน าของพนกงาน 21 ขอ และแบบสอบถามความผกพนในงาน 20 ขอโดยมคาความเชอมนของแบบสอบถามเทากบ 0.93, 0.89, 0.92 และ 0.91 ตามล าดบ สถตทใชในการวจยครงน คอ คาความถ คารอยละ คาเฉลย สมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน และคาสมประสทธการถดถอย

ผลการวจยพบวา สภาพแวดลอมในการท างานทมความเหมาะสมทงทางดานกายภาพ ดานสงคม และดานจตใจ มความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 (r = 0.50, 0.72, 0.75, p < .01) ทางดานการรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน ทงผน าทมงเนนงาน ผน าทมงเนนความสมพนธ และผน าทมงเนนการเปลยนแปลง มความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 (r = 0.55, 0.60, 0.71, p < .01) และความผกพนในงาน ทงดานความขยนขนแขงในงาน ดานความทมเทในงาน และดานความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงานมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 (r = 0.63, 0.64, 0.60, p < .01) นอกจากน ผลการวจยพบวา สภาพแวดลอมดานจตใจและสภาพแวดลอมดานสงคม รปแบบผน าทเนนการเปลยนแปลง และความผกพนในงานดานความเปนอนหนงอนเดยวกนกบงาน สามารถท านายความพงพอใจในงานได 73 เปอรเซนต

ค าส าคญ: ความพงพอใจในงาน, สภาพแวดลอมในการท างาน, ภาวะผน า ความผกพนในงาน

(3) Thesis Title The relationship between work environment,

perceived leadership style, work engagement, and job satisfaction

Author Miss Supaluk Promsorn Degree Master of Art Major Field/Faculty/University Industrial and Organizational Psychology

Faculty of Liberal Arts Thammasat University

Thesis Advisor Assoc. Prof. Sithichoke Waranusantikule, Ph.D Academic Years 2015

ABSTRACT

The purpose of this study was to investigate the relationships among work environment, perceived leadership style, work engagement, and job satisfaction. And factors that influence on job satisfaction. The hypotheses are (1) Work environment correlates with job satisfaction. That (1.1) physical environment correlates with job satisfaction. (1.2) Social environment correlates with job satisfaction. And (1.3) psychological environment correlates with job satisfaction. (2) Perceived leadership style correlates with job satisfaction. That (2.1) task-oriented behaviors correlates with job satisfaction. (2.2) Relation- oriented behaviors correlates with job satisfaction. And (2.3) change- oriented behaviors correlates with job satisfaction. (3) Work engagement correlates with job satisfaction. That (3.1) vigor correlates with job satisfaction. (3.2) Dedication correlates with job satisfaction. And (3.3) absorption correlates with job satisfaction. (4) Work environment, Perceived leadership style, and Work engagement will be predict job satisfaction.

The samples were 143 Thai employees in a shoe factory in Bangkok. The instruments were 2 sections of personal data section and Questionnaires section (job satisfaction 22 items, work environment 32 items, perceived leadership style 21 items, and work engagement 20 items). The Cronbanch’s Alpha were 0.93, 0.89, 0.92

(4) and 0.91 for job satisfaction, work environment, perceived leadership style, and work engagement. Statistical analysis in this study were frequency, mean, percentage, Pearson’s Product Moment Correlation Coefficient, Regression Analysis.

The results supported the hypotheses. Work environment positively correlates with job satisfaction significantly (r = 0.50, 0.72, 0.75, p < .01). Perceived leadership style positively correlates with job satisfaction significantly (r = 0.55, 0.60, 0.71, p < .01). And work engagement positively correlates with job satisfaction significantly (r = 0.63, 0.64, 0.60, p < .01). All of three factors enhanced employee’s job satisfaction. Furthermore, job satisfaction was predicted 73 % by psychological environment, social environment, change-oriented leadership style, and absorption. Keywords: Job Satisfaction, Work Environment, Leadership Style, Work Engagement

(5)

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบน ส าเรจไดดวยความอนเคราะหและความเมตตาของบคคลหลายทาน ซงผมพระคณทานแรกทผวจยขอบกราบขอบพระคณคอ รองศาสตราจารย ดร.สทธโชค วรานสนตกล ทกรณารบเปนอาจารยทปรกษาวทยานพนธ และไดใหค าแนะน า ชแนะความรในดานตาง ๆ ตรวจทาน แกไขขอบกพรอง ท าใหงานวจยฉบบนมความสมบรณมากยงขน ล าดบถดมา ทางผวจยขอกราบขอบพระคณรองศาสตราจารย ดร. สมโภชน เอยมสภาษต ทไดใหค าแนะน าในการใชสถตและแนวคดตาง ๆ ทเปนประโยชนในการท าวจย ดวยความทมเทและดแลเอาใจใสเปนอยางด และผวจยขอขอบพระคณ ศาสตราจารย ดร. รตนา ศรพานช ทไดใหค าแนะน า ตรวจทานแกไขงานวจยจนสมบรณ นอกจากน ทางผวจยขอกราบขอบพระคณ ผชวยศาสตราจารย อารย สอาดอาวธ ทคอยผลกดนและคอยชวยเหลอในการแนะน าความรพนฐานทางดานสถตทสามารถน ามาใชประโยชนกบการจดท างานวจยฉบบน ดวยความตงใจ

ผวจยขอขอบพระคณผจดการโรงงานผลตรองเทาทใชในการศกษาครงน ทอนญาตใหเกบขอมลเพอใชในการศกษาวจย ตลอดจนเจาหนาททกทานทใหความชวยเหลอในการแจก กรอกขอมล และเกบแบบประเมน นอกจากน ขอกราบขอบพระคณบคคลอกหลายทานทมอาจกลาวชอไดทงหมด ซงบคคลเหลานคอยชวยเหลอเรองสถานทในการเกบขอมล และคอยอ านวยความสะดวกในการเดนทาง

ทายสดนผวจยขอขอบพระคณ ครอบครวพรมศร ทงบดา มารดา และนองสาว ตลอดจนผชวยศาสตราจารย ชมพนท สวรรณศรและเพอนรวมงาน ทอยเบองหลงในความส าเรจน และคอยใหการชวยเหลอ การสนบสนน รวมถงก าลงใจทมใหมาโดยตลอด นางสาวศภลกษณ พรมศร

(6)

สารบญ หนา บทคดยอภาษาไทย (1) บทคดยอภาษาองกฤษ (3) กตตกรรมประกาศ (5) สารบญตาราง (9) สารบญภาพ (10) บทท 1 บทน า 1

1.1 ทมาและความส าคญของปญหา 1 1.2 วตถประสงคงานวจย 5 1.3 ขอบเขตงานวจย 5 1.4 ตวแปรทใชในการวจย 6 1.5 สมมตฐานการวจย 6 1.6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 7 1.7 ค าจ ากดความทใชในการวจย 7 1.8 กรอบแนวคดงานวจย 10

บทท 2 วรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ 11

2.1 แนวคดเกยวกบความพงพอใจในงาน 11 2.1.1 ความหมายของความพงพอใจในงาน 11 2.1.2 องคประกอบของความพงพอใจในงาน 12 2.1.3 ปจจยทมอทธพลตอความพงพอใจในงาน 14

(7) 2.1.4 ผลของความพงพอใจในงาน 17

2.1.5 ทฤษฎทเกยวของกบความพงพอใจในงาน 18

2.2 แนวคดเกยวกบสภาพแวดลอมในการท างาน 24 2.2.1 ความหมายของสภาพแวดลอมในการท างาน 24

2.2.2 องคประกอบของสภาพแวดลอมในการท างาน 25

2.3 แนวคดเกยวกบการรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน 32 2.3.1 ความหมายของภาวะผน า 32

2.3.2 ววฒนาการแนวคดรปแบบภาวะผน า 32

2.3.3 รปแบบภาวะผน ากบวฒนธรรม 44

2.4 แนวคดเกยวกบความผกพนในงาน 46 2.4.1 ความหมายของความผกพนในงาน 46

2.4.2 องคประกอบของความผกพนในงาน 47

2.4.3 ปจจยทสงผลตอความผกพนในงาน 49

2.4.4 สาเหตของความผกพนในงาน 53

2.4.5 ผลของความผกพนในงาน 53

2.5 งานวจยทเกยวของและเหตผลในการตงสมมตฐานการวจย 55

บทท 3 วธการวจย 59

3.1 ประชากรและกลมตวอยาง 59 3.2 ตวแปรทใชในการวจย 61 3.3 วธด าเนนการวจย 61

3.3.1 เครองมอทใชในการวจย 61

3.3.2 การเกบรวบรวมขอมล 69

3.3.3 การวเคราะหขอมล 69

3.4 การทดสอบสมมตฐานการวจย 70

บทท 4 ผลการวจยและอภปรายผล 72

(8)

4.1 ผลการวจย 72 4.2 อภปรายผลการวจย 82

บทท 5 สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ 93

5.1 วตถประสงคการวจย 93 5.2 ประชากร 93 5.3 กลมตวอยาง 93 5.4 เครองมอทใชในการวจย 93 5.5 วเคราะหขอมลและการใชสถตวเคราะห 95 5.6 สรปผลการวจย 95 5.7 ขอเสนอแนะ 99

รายการอางอง 101 ภาคผนวก

ภาคผนวก ก 114 ภาคผนวก ข 125 ภาคผนวก ค 133

ประวตผเขยน 143

(9)

สารบญตาราง

ตารางท หนา 3.1 แสดงสถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน 70 4.1 แสดงขอมลทวไปของกลมตวอยาง จ าแนกตามลกษณะปจจยสวนบคคล 72 4.2 แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความพงพอใจในงาน สภาพแวดลอมใน 74 การท างาน ความผกพนในงาน และการรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน 4.3 แสดงคาสมประสทธสหสมพนธระหวางสภาพแวดลอมในการท างาน การรบร 77 รปแบบภาวะผน าของพนกงาน ความผกพนในงาน กบความพงพอใจในงาน 4.4 สมประสทธการถดถอยและการทดสอบทางสถตเพอท านายความพงพอใจในงาน 81 5.1 แสดงสรปผลการทดสอบสมมตฐานการวจย 96

(10)

สารบญภาพ

ภาพท หนา 2.1 พฤตกรรมผน าและความพรอมของผตามจากทฤษฎภาวะผน าตามสถานการณของ 39

เฮอรเซยและบลานชารด

2.2 พฤตกรรมผน าและความพรอมของผตามจากทฤษฎภาวะผน าตามสถานการณ 40 ของฟดเลอร 2.3 ความสมพนธระหวางความเหนอยหนายในงานและความผกพนในงาน 49 2.4 แบบจ าลองความตองการในงานและแหลงทรพยากรในงาน 52 (Job Demand-Resource Model : JD-R Model)

1

บทท 1 บทน า

1.1 ทมาและความส าคญของปญหา

ความพงพอใจในงาน คอ ทศนคตทางบวกทวไปทพนกงานมตองานของตนเอง พนกงานจะมทศนคตทดตองาน เมอพนกงานมสถานะทางสงคมเปนทยอมรบ ไดรบประสบการณและบรรยากาศในการท างานทมสภาพแวดลอมทด ในทางตรงกนขาม พนกงานจะมทศนคตทางลบตองาน เมอพนกงานไดรบผลประโยชน ความคาดหวงทมตองานเมอเทยบกบผลตอบแทน อยในระดบทไมเหมาะสม (Man, et al., 2011, p. 8 ) ความพงพอใจในการท างานของพนกงานในโรงงานมผลตอความส าเรจขององคกร โดยทพนกงานทไมมความพงพอใจในงาน จะท าใหมผลการท างานอยในระดบต า คณภาพงานลดลง (ปรยาพร วงศอนตรโรจน, 2543, น. 124) อยางไรกตาม พนกงานทมระดบความพงพอใจในงานสง พนกงานจะใชความสามารถในการท างานอยางเตมความสามารถ มความกระตอรอรนในการท างาน ท าใหองคกรมผลผลตและผลก าไรทเพมมากขน ตงแตอดตจนถงปจจบน องคกรไดมการปรบตวและพฒนาคณภาพผลผลตอยเสมอ สาเหตเพราะแตละองคกรมการแขงขนกนในระดบสงทางดานผลผลต การทจะท าใหองคกรมผลผลตทมคณภาพ นอกจากการใชเครองจกรในการผลตใหสนคามคณภาพแลว แรงงานคนนบวามความส าคญเชนเดยวกน เพราะแรงงานคนมบทบาทในการผลตสนคาและท าหนาทควบคมเครองจกรโดยตรงและกลมทมโอกาสไดสมผสสนคามากทสด โดยจ านวนแรงงานคนจะท าหนาทในขนตอนการผลตสนคาเปนสดสวนทมากทสดในโรงงานอตสาหกรรม (กาญจนา ปญญาแวว, 2545, น. 4) หากพนกงานเกดความไมพงพอใจในงาน จะมอตราการลาออกสง ท าใหองคกรตองสนเปลองคาใชจาย เวลา ในการรบพนกงานใหมเพอฝกจนสามารถท างานใหไดตามคณภาพทตองการ ดงนน องคกรควรพจารณาถงปจจยทชวยสงเสรมใหพนกงานเกดความพงพอใจในงาน เพราะความพงพอใจในงานเปนองคประกอบส าคญทจะสงเสรมใหพนกงานเกดความพยามทมเทในการท างาน ผลตสนคามคณภาพ และท าใหเกดความส าเรจขององคกร

จากการศกษาทผานมาเกยวกบปจจยทสงเสรมใหพนกงานเกดความพงพอใจในงาน พบวา มปจจยหลายประการท ชวยเพมความพงพอใจในงานของพนกงาน ตวอยางเชน สภาพแวดลอมการท างาน การเลอนขนและเงนเดอน ความมนคงและความปลอดภยในงาน ความยตธรรมในงาน ความสมพนธหวางเพอนรวมงานและหวหนางาน ปจจยเหลานมผลตอความพงพอใจในงาน ( Saeed, et al., 2013, p. 1481) ในการศกษาของศวะ ประดจแกว และ สมชาย คมพล

2 (2555, น. 4-5) พบวา ปจจยทมผลตอความพงพอใจในงานของขาราชการ ไดแก ความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน สภาพแวดลอมในการท างาน ความสมพนธระหวางพนกงานกบหวหนางาน ลกษณะงานทท า ความมนคงในงาน เงนเดอน สวสดการ ความรบผดชอบในงาน ซงสอดคลองกบการศกษาของศภกตต กจประพฤทธกล (2553, น. 45) พบวา การยอมรบนบถอ ความกาวหนาในงาน ลกษณะงาน เงนเดอน ความมนคงในงาน สภาพการท างาน และนโยบายการบรหารงาน มความสมพนธในทางบวกกบความพงพอใจในงาน และการศกษาของรงรตน เหลารศมววฒน (2552 , น. 142-145) พบวา รายไดตอเดอน ความผกพนในองคกร ต าแหนงงาน ความเครยดในการท างาน ความยตธรรมในการท างาน มความสมพนธกบความพงพอใจในงาน จากงานวจยขางตน สามารถสรปไดวา ปจจยทมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน ไดแก สภาพแวดลอม ในการท างาน ความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน และหวหนางาน ซงปจจยเหลานมความสมพนธในทศทางทางบวกกบความพงพอใจในงาน

ปจจยทเออตอการท างานในโรงงานอตสาหกรรมและเสรมสรางความพงพอใจในงานของพนกงานประการหนง คอ การทโรงงานอตสาหกรรมมสภาพแวดลอมทเหมาะสมในการท างาน เพอใหพนกงานสามารถท างานไดอยางสะดวก สภาพแวดลอมในการท างานทไมเหมาะสมมผลตอสขภาพของพนกงาน อาจท าใหพนกงานเกดวามไมพงพอใจตองานได การศกษาทผานมาไดมการศกษาสภาพแวดลอมในการท างานทมผลตอความพงพอใจในงาน ตวอยางเชน การศกษาของพทอโลกาและโซเฟย (Pitaloka & Sofia 2014 p.15) พบวา สภาพแวดลอมในการท างานมผลตอความพงพอใจในงานของพนกงานในโรงงานอตสาหกรรม โดยทสภาพแวดลอมทท าใหเกดความพงพอใจในงาน ไดแก การไดรบการสนบสนนทางดานอปกรณในการท างาน ความชดเจนของกระบวนการการท างานทจะกระตนใหสามารถท างานเสรจตามเปาหมาย ความสมพนธระหวางเพอนรวมงานและหวหนางาน ในการศกษาของดาวอลและทาฮา (Dawal & Taha, 2006, pp. 277-278) พบวา ความชน อณหภม แสง และเสยงมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน ซงสอดคลองกบการศกษาของอสเมลและคณะ (Ismail, et al., 2010, p. 560) พบวา เหงอจากอากาศรอน และระดบความดงเสยงมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน จากการศกษาขางตน จะเหนวาเม อกลาวถงสภาพแวดลอมการท างาน สวนใหญมกกลาวถงสภาพแวดลอมทางกายภาพทมผลตอการท างาน เชน เสยง แสง อณหภม อปกรณทใชในการท างาน ทวาการศกษาสภาพแวดลอมในการท างานในดานอน ๆ ยงมไมมากนก ไดแก สภาพแวดลอมดานสงคม และสภาพแวดลอมดานจตใจ โดยทสภาพแวดลอมดานสงคมเปนสงแวดลอมในเชงสมพนธภาพหรอการสนบสนนจากภายในองคกรจะมผลกระทบตอการท างาน อาจเปนอปสรรคในการท างานหรอชวยเออตอการท างาน ไดแก ความสมพนธทดระหวางพนกงานภายในองคกร ภายในหนวยงานยอย และระหวางแผนก พนกงานมการแสดงออกทดตอบคคลอน ทงทางกาย วาจา ใจ มการตดตอสอสารทดตอกน การมความสมพนธอนดระหวางกนท าให

3 พนกงานท างานมประสทธภาพ และเกดแรงจงใจในการท างาน ส าหรบสภาพแวดลอมดานจตใจ เปนสภาพแวดลอมในการท างานทมอทธพลตอความคด ความมอสระในการท างานและการตดสนใจในสงทเกยวของกบการท างาน รวมไปถงการไดรบขอมลยอนกลบเกยวกบงาน ท าใหพนกงานสามารถน าขอมลทไดมาพฒนาปรบปรงในงานใหดขน สงผลใหพนกงานมความพงพอใจในงาน (ศ วพร โปรยานนท, 2554, น. 35-36) ดงนนการออกแบบสภาพแวดลอมทสนบสนนในการท างานเปนสงทจ าเปนทจะชวยเพมความพงพอใจในงาน (Mokaya, et al., 2013) จากเหตผลขางตน ทางผวจยสนใจทจะศกษาความสมพนธระหวางสภาพแวดลอมในการท างานกบความพงพอใจในงาน โดยศกษาสภาพแวดลอมในการท างานทง 3 ดาน ไดแก สภาพแวดลอมทางกายภาพ สภาพแวดลอมดานสงคม สภาพแวดลอมดานจตใจ

นอกจากปจจยสภาพแวดลอมในการท างานแลว ปจจยอนทนาจะมความสมพนธกบความพงพอใจในงานไดเชนกน คอ รปแบบภาวะผน า การทพนกงานสามารถท างานไดอยางมความสขและบรรลเปาหมายขององคกร ตองมผน ามาคอยกระตนและสงเสรม โดยผน าแตละคนมการแสดงพฤตกรรมเพอกระตนพนกงานใหท างานทไมเหมอนกน หรอในผน ารายเดยวกน มการแสดงพฤตกรรมกระตนการท างานตอพนกงานแตละคนไมเหมอนกน พฤตกรรมเหลานท าใหเกดการรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงานแตกตางกน อกทง การทหวหนางานกระตนใหพนกงานเกดความทมเทแรงกายและแรงใจใหกบงาน รสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงาน มความกระตอรอรนในการท างาน และสรางความสมพนธอนดระหวางพนกงาน จะท าใหพนกงานรสกมความสขในการท างาน และเกดความรสกพงพอใจในงาน เพราะผน ามอทธพลตอทศนคตของพนกงานทมตองานของตนเองมาก โดยทบทบาทของผน าหรอหวหนางานขององคกรในปจจบนมผลตอความส าเรจขององคกร ซงขนอยกบรปแบบภาวะผน าของหวหนางาน (Mintzberg, 2010, p.2) การศกษาทผานมาไดศกษารปแบบภาวะผน าทมผลตอความพงพอใจในงาน โดยมรปแบบผน าอย 2 ลกษณะ ไดแก ภาวะผน าแบบแลกเปลยน (Transactional style) และ ภาวะผน าการเปลยนแปลง (Transformational style) สอดคลองกบการศกษาของอาแมดและคณะ (Ahmad, et al., 2013, pp. 176-177) ทพบวา ภาวะผน าการเปลยนแปลง (Transformational style)สงผลทางบวกตอความพงพอใจในงานสงผลตอความพงพอใจในงานมากกวา ภาวะผน าแบบแลกเปลยน (Transactional style)

โรงงานอตสาหกรรมในยคปจจบน ลกษณะการท างานของพนกงานสายการผลตจะท างานตามปรมาณททางโรงงานตองการในแตละวน ดงนน ผน าหรอหวหนางานท ควบคมในสายการผลตควรมลกษณะจงใจใหพนกงานท างานตามเปาหมายใหส าเรจ หวหนางานทมรปแบบภาวะผน าทเนนงานนาจะมสวนชวยใหพนกงานท างานตามเปาหมาย โดยผานการวางระบบการท างาน การก าหนดหนาททชดเจนใหแกพนกงาน เปนตน อยางไรกตาม รปแบบภาวะผน าทมประสทธภาพจะมความแตกตางกนในแตละวฒนธรรม โดยทลกษณะวฒนธรรมของไทยจะให

4 ความส าคญกบความสมพนธระหวางบคคล หลกเลยงการเผชญหนาโดยตรง ลดการเกดความขดแยง จงท าใหมลกษณะการท างานทมความยดหยนสง มความเกรงใจซงกนและกน และวธการท างานของคนไทยจะเนนความสมพนธทดระหวางกนในทท างานอนดบแรก รองลงมาคอการท าตามเปาหมายใหส าเรจ (Boonsathorn, 2007, p. 202) ดงนน ลกษณะรปแบบภาวะผน าทมงเนนความสมพนธอาจท าใหพนกงานมระดบความพงพอใจในการท างานของพนกงานไทยสง จากแนวคดของยค (Yukl, 2010, pp. 117-120) ทเสนอแนวคดวา พฤตกรรมของผน าจะตองมความสมพนธกบสถานการณ เพราะสถาการณจะมผลกระทบตอความส าเรจของผน า โดยแบงพฤตกรรมผน า ออกเปน 3 รปแบบ ไดแก ผน าทมงเนนงาน (Task-Oriented behaviors) ผน าทมงเนนความสมพนธ (Relation-oriented behaviors) ผน าทเนนการเปลยนแปลง (Change-Oriented behaviors) ซงพฤตกรรมผน าในยคทมการเปลยนแปลงตองมงเนนใหองคกรสความเปนเลศ มขอผดพลาดในการท างานนอยทสด (ศรพงษ พฤทธพนธ, 2546, น. 5) และผน าในยคการเปลยนแปลงควรใหความส าคญกบการเปลยนแปลงเพอการปรบตวใหอยรอดและการพฒนาองคกรใหดขน (สมาณ ไพศาลเวช , 2546, น. 72) ดงนน จากงานวจยทกลาวมา ผวจยมความสนใจรปแบบภาวะผน าของพนกงานทมความสมพนธกบความพงพอใจในงานการท างาน ซงจะศกษาในแงของการรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงานวาพนกงานเชอวาผน ามลกษณะแบบใดทท าใหพวกเขามความพงพอใจในงาน โดยสงเกตจากพฤตกรรมทผน าแสดงออกตอพวกเขา โดยการศกษานใชแนวคดรปแบบภาวะผน าของยค (Yukl, 2010) ทแบงพฤตกรรมผน า ออกเปน 3 รปแบบ คอ ผน าทมงเนนงาน ผน าทมงเนนความสมพนธ ผน าทเนนการเปลยนแปลง

แรงงานคนเปนสวนส าคญในการท างานและน าองคกรไปสความส าเรจ ดงนน การสงเสรมใหพนกงานมความผกพนในงาน อาจเปนอกปจจยหนงทท าใหพนกงานมความพงพอใจตองานของตนเอง ความผกพนในงานเปนสภาวะทางจตใจเชงบวกทมตองาน และมลกษณะทตรงขามกบความเหนอยหนายในงาน โดยทความผกพนในงานแบงออกเปน 3 ลกษณะ คอ ความขยนขนแขงในงาน (Vigor) ความทมเทในงาน (Dedication) ความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงาน (Absorption) (Schaufeli & Bakker, 2010, p. 13) ความผกพนในงานสงผลตอการท างาน โดยทพนกงานทมความผกพนในงานจะรสกวาตนเองมพลง มสวนรวมในงาน และมความสามารถทจะท างานทไดรบมอบหมายใหประสบความส าเรจได (Maslach & Leiter, 1997, p. 24) พนกงานทมความผกพนในงานระดบสงจะทมเทใหกบการท างานอยางเตมท มความกระตอรอรน มแรงจงใจและใหความสนใจกบงานของตนเอง มความรบผดชอบสง นอกจากน พนกงานทมระดบความผกพนในงานสงจะท างานนอกเหนอจากหนาททตนเองรบผดชอบ (Sonnentag, 2003, p. 518) ในการศกษาวจยทผานมาไดมการศกษาความสมพนธระหวางความผกพนในงานกบความพงพอใจในงาน ตวอยางเชน การศกษาของสกส (Saks, 2005, p. 610) พบวาควาผกพนในงานมความสมพนธ

5 ทางบวกกบความพงพอใจในงานของพนกงานบรษท ซงสอดคลองกบการศกษาของ รามอสและคณะ (Ramos, et al., 2014, p. 368) ทพบวา ความผกพนในงานมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงาน และมความสมพนธทางลบกบความเครยดในงาน จากการศกษาขางตน ทางผวจยเหนวา พนกงานทมความผกพนในงานในระดบสง จะมความพงพอใจในงานสง เนองจาก พนกงานทมความผกพนในงานจะมทศนคตและอารมณทางบวกตองานของตนเอง เมอมทศนคตทดตองานนาจะท าใหพนกงานมความพงพอใจในงานดวยเชนกน อยางไรกตาม พนกงานโรงงานทอยในสายการผลตมรปแบบการท างาน คอ การทตองท างานตามแบบทก าหนด ท าใหขาดอสระในการท างาน ไมสามารถท างานทแตกตางจากบคคลอนได ทงนพนกงานตองท างานตามหนาทของตนเองใหไดตามเปาหมายและถกตอง ใชทรพยากรใหคมคา หากไมไดตามเปาหมายในแตละวน อาจถกต าหนได ท าใหพนกงานขาดแรงจงใจในการท างานทมาชวยเสรมสรางใหพนกงานมพลง มความพยายาม และมความกระตอรอรนในการท างาน ท าใหระดบความผกพนในงานของพนกงานลดลง หากพนกงานมความผกพนในงานลดลงอาจท าใหมความพงพอใจในงานลดลงดวย

จากเหตผลขางตนทกลาวมา ผวจยจงมความสนใจศกษาความสมพนธ ระหวางสภาพแวดลอมในการท างาน การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงานและความผกพนในงานกบความพงพอใจในงาน และศกษาปจจยทมผลตอความพงพอใจในงาน ซงการศกษาครงนเปนงานวจยเชงส ารวจ

1.2 วตถประสงคงานวจย

1. เพอศกษาความสมพนธระหวางสภาพแวดลอมในการท างาน การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน และความผกพนในงานกบความพงพอใจในงาน

2. เพอศกษาอทธพลของตวแปรทมผลตอความพงพอใจในงาน 1.3 ขอบเขตงานวจย

การศกษาวจยครงน มประชากรของการศกษา คอ พนกงานในโรงงานผลตรองเทาแหงหนงในกรงเทพมหานคร

6 1.4 ตวแปรทใชในการวจย

ตวแปรทใชในการวจยประกอบดวย ตวแปรตน สภาพแวดลอมในการท างาน การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน และ

ความผกพนในงาน ตวแปรตาม ความพงพอใจในงาน

1.5 สมมตฐานการวจย

สมมตฐานท 1 สภาพแวดลอมในการท างานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน สมมตฐานยอยท 1.1 สภาพแวดลอมในการท างานทางกายภาพมความสมพนธกบ

ความพงพอใจในงาน สมมตฐานยอยท 1.2 สภาพแวดลอมในการท างานดานสงคมมความสมพนธกบ

ความพงพอใจในงาน สมมตฐานยอยท 1.3 สภาพแวดลอมในการท างานดานจตใจมความสมพนธกบ

ความพงพอใจในงาน สมมตฐานท 2 การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงานมความสมพนธกบความพงพอใจ

ในงาน สมมตฐานยอยท 2.1 การรบรรปแบบภาวะผน าทมงเนนงาน มความสมพนธกบ

ความพงพอใจในงาน สมมตฐานยอยท 2.2 การรบรรปแบบภาวะผน าทม งเนนความสมพนธ ม

ความสมพนธกบความพงพอใจในงาน สมมตฐานยอยท 2.3 การรบรรปแบบภาวะผน าท เนนการเปลยนแปลง ม

ความสมพนธกบความพงพอใจในงาน สมมตฐานท 3 ความผกพนในงานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

สมมตฐานยอยท 3.1 ความผกพนในงานดานความขยนขนแขงในงาน มความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

สมมตฐานยอยท 3.2 ความผกพนในงานดานความทมเทในงาน มความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

สมมตฐานยอยท 3.3 ความผกพนในงานดานความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

7

สมมตฐานท 4 สภาพแวดลอมในการท างาน การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน และความผกพนในงานสามารถท านายความพงพอใจในงานได 1.6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. เพอทราบปจจยทสงผลตอความพงพอใจในงาน

2. สามารถน าผลการศกษาวจยทไดมาประยกตใชในการท างานเพอเพมระดบความพง

พอใจในงานของพนกงาน

1.7 ค าจ ากดความทใชในการวจย

1. ผน า หมายถง หวหนางานโดยต าแหนงทท าหนาทควบคมดแลการท างานของพนกงานในแตละกลมงาน

2. พนกงานในสายการผลต หมายถง พนกงานทปฏบตงานในโรงงานทใชในการศกษา 3. หวหนางาน หมายถง หวหนาทท าหนาทคมการปฏบตงานตามปกต 4. ความพงพอใจในงาน หมายถง หมายถง ความรสกทมตองานของตนเอง โดยเกด

จากปจจยหลายอยางทท าใหเกดความรสกพอใจตองาน เปนแรงผลกดนใหท างานประสบผลส าเรจ และบรรลเปาหมายทตงไว ประกอบดวย 2 องคประกอบ ไดแก

ความพงพอใจภายใน (Intrinsic satisfaction) หมายถง ความรสกของบคคลในทางบวกเกยวกบผลการปฏบตงานโดยทความรสกทางบวกเกดจากปจจยภายใน ไดแก การไดรบการยอมรบนบถอ สรางความมนใจในงานวามความมนคง และการประสบความส าเรจในงาน มความสขในงานทท า การอทศตนเพองานและชวยเหลอบคคลอนทเกยวของกบงาน

ความพงพอใจภายนอก (Extrinsic satisfaction) หมายถง ปจจยภายนอกทท าใหเกดการรบรไดทงทางบวกและทางลบโดยทปจจยภายนอกไดแก หวหนางาน การจายเงนคาจาง นโยบายองคกร บรรยากาศในการท างาน ความสมพนธระหวางบคคล มอสระในการท างาน ความปลอดภยในงาน ค าชมเชยหรอรางวล

5. สภาพแวดลอมในการท างาน หมายถง สงทอยรอบตวของผทท างานในสถานทนน ๆ และมความเกยวของกบการท างาน ซงแบงออกเปน 3 ดาน ดงน

สภาพแวดลอมทางกายภาพ (Physical environment) หมายถง สภาพแวดลอม

ตาง ๆ ในสถานทท างานทเออตอการท างาน และท าใหพนกงานสามารถท างานอยางมความสข

8 สถานทดจะมแสงสวางทเพยงพอ มการจดการอยางเปนระเบยบ สะอาด ปราศจากกลนรบกวน ไมม

เสยงทกอใหเกดความร าคาญ อากาศถายเทสะดวก มระดบอณหภมทเหมาะสม อปกรณตาง ๆ ท

เกยวของกบการท างานมความเหมาะสม มคณภาพ และเพยงพอตอความตองการ

สภาพแวดลอมดานสงคม (Social environment) หมายถง สงแวดลอมในเชง

สมพนธภาพหรอการสนบสนนจากภายในองคกรทมผลกระทบตอการท างาน หรอเออตอการท างาน

เชน ความสมพนธทดระหวางพนกงานภายในองคกร ในหนวยงานยอย ระหวางแผนก และม

ความสมพนธทดระหวางพนกงานและหวหนางาน พนกงานมการแสดงออกทดตอบคคลอน ทงทาง

กาย วาจา ใจ มการตดตอสอสารทดตอกน มการใหขอมลยอนกลบซงกนและกน พนกงานรสกถง

ความปลอดภย ไดรบการยอมรบ มความสขทไดท างาน นอกจากน การไดรบการสนบสนนจากองคกร

ทงในดานการท างาน กจกรรมทางสงคม การสงเสรมบรรยากาศในการท างานรวมกน ถายทอดขอมล

ขาวสารทเปนประโยชนตองาน ใหการชวยเหลอเมอพนกงานมปญหาในการท างาน ท าใหพนกงาน

ท างานมความสขและมประสทธภาพในการท างาน

สภาพแวดลอมดานจตใจ (Psychological environment) หมายถง

สภาพแวดลอมในการท างานทมอทธพลตอความคด เชน ความมอสระในการท างานและการตดสนใจ

ในสงทเกยวของกบการท างาน การไดรบขอมลปอนกลบเกยวกบงาน ท าใหพนกงานสามารถน าขอมล

ทไดมาพฒนาปรบปรงในงานใหดขน พนกงานมความพงพอใจในงาน พนกงานมความเคารพซงกน

และกนและเชอใจกน ใชหลกเหตผลในการด าเนนการ การสงเสรมบรรยากาศใหเกดการท างานทม

ประสทธภาพมากยงขน เชน การใหค าชมเชยเมอพนกงานมผลการท างานทด

6. การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน หมายถง การรบรลกษณะผน าตามการรบร

ของพนกงาน ทพนกงานรบรรปแบบผน าของพวกเขาจากลกษณะพฤตกรรมในการท างาน แบง

ออกเปน 3 รปแบบดงน

ผน าทมงเนนงาน (Task-Oriented behaviors) เปนลกษณะผน าทเนนความ

ชดเจนในระบบงาน บทบาทของพนกงานทเกยวของกบการท างาน การวางแผนและการจดการ

ก าหนดเปาหมายการท างาน การตดตามผลการด าเนนการในองคกร โดยแนนทความส าเรจของงาน

เปนหลก ผน าจะใชทรพยากรและบคลากรอยางคมคา มประสทธภาพ ระบบงานมความเทยงตรง

ปรบปรงกระบวนการตาง ๆ ใหผลผลตมประสทธภาพมากทสด

9

ผน าทมงเนนความสมพนธ (Relation-oriented behaviors) เปนลกษณะผน าท

มงเนนการใหความชวยเหลอพนกงาน สนบสนน ใหค าปรกษา และมการจดการปญหาดานความ

ขดแยงตาง ๆ ปรบปรงความสมพนธระหวางบคคล ความสมพนธทดระหวางพนกงานและหวหนางาน

เพอใหพนกงานสามารถท างานรวมกนได นอกจากนผน ายงเปดโอกาสใหพนกงานมอสระและมสวน

รวมในการเสนอความคดเหนเกยวกบงาน สามารถตดสนใจเกยวกบงานไดดวยตนเอง ผน าจะค านงถง

การเสรงสรางขวญและก าลงใจในการท างาน

ผน าทเนนการเปลยนแปลง (Change-Oriented behaviors) เปนลกษณะผน าท

มงเนนการวเคราะหสภาพแวดลอม เหตการณตาง ๆ ทเกดขนทงภายนอกและภายในองคกร ผน าจะม

การน าเสนอโครงการใหม ๆ เพอใหเกดการเปลยนแปลง กระตนใหเกดความรวมมอในการสนบสนน

การด าเนนการการเปลยนแปลง สรางกจกรรมทชวยใหพนกงานปรบตวเพอใหเขากบสภาพแวดลอมท

เปลยนแปลงไปและพนกงานเกดการพฒนาในดานตาง ๆ ผน าลกษณะนจะมระบบการจดการทด และ

สรางระบบแรงจงใจในการท างานทด เชน ระบบการใหรางวล เพอใหเกดความส าเรจตามเปาหมาย

ขององคกรอยางมประสทธภาพ

7. ความผกพนในงาน (Work engagement) หมายถง ภาวะทเกยวของทางดานจตใจ

ในทศทางบวก ท าใหพนกงานเกดความรสกผกพน มความทมเทใหกบงาน มใจจดจออยกบงาน

มองเหนวางานคอสงททาทายและมความหมาย ประกอบดวย 3 องคประกอบ ไดแก

ความขยนขนแขงในงาน (Vigor) หมายถง การทมเทพลงกายและพลงใจขณะท างาน และมความอดทน มความเตมใจการใชความพยายามทงหมดในงานทท า ไมยอทอเมอเผชญหนากบอปสรรคและความยากล าบากในงานทท า

ความทมเทในงาน (Dedication) หมายถง ความรสกวางานทตนเองท าเปนงานท

ส าคญ มคณคา และทาทาย มความภาคภมใจ มความรสกกระตอรอรนและมแรงกระตนในการ

ท างาน

ความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงาน (Absorption) หมายถง การทบคคลมสมาธและจดจอกบงาน และรสกมความสขกบงานทท าโดยรสกวาเวลาในการท างานผานไปอยางรวดเรวและไมสามารถผละจากงานทท าอยได

10 1.8 กรอบแนวคดงานวจย

สภาพแวดลอมในการท างาน 1.สภาพแวดลอมทางกายภาพ

2.สภาพแวดลอมดานสงคม

3. สภาพแวดลอมดานจตใจ

การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน 1.ผน าทมงเนนงาน 2. ผน าทมงเนนความสมพนธ 3. ผน าทเนนการเปลยนแปลง

ความผกพนในงาน 1.ความขยนขนแขงในงาน

2.ความทมเทในงาน

3. ความรสกเปนอนหนงอนเดยวกน

กบงาน

ความพงพอใจในงาน

1. ความพงพอใจภายใน

2. ความพงพอใจภายนอก

11

บทท 2 วรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ

ในการศกษาเรองสภาพแวดลอมในการท างาน การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน

ความผกพนในงานกบความพงพอใจในงาน ในโรงงานผลตรองเทาแหงหนงในกรงเทพมหานคร มตวแปรตน คอ สภาพแวดลอมในการท างาน การรบรภาวะผน าของพนกงาน ความผกพนในงาน ตวแปรตาม ไดแก ความพงพอใจในงาน โดยมวตถประสงคเพอศกษาความสมพนธระหวางสภาพแวดลอมในการท างาน การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน ความผกพนในงาน กบความพงพอใจในงาน และไดศกษาแนวคด ทฤษฎและผลงานวจยทเกยวของดงน

2.1 แนวคดเกยวกบความพงพอใจในงาน 2.2 แนวคดเกยวกบสภาพแวดลอมในการท างาน 2.3 แนวคดเกยวกบการรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน 2.4 แนวคดเกยวกบความผกพนในงาน 2.5 งานวจยทเกยวของและเหตผลในการตงสมมตฐานการวจย

2.1 แนวคดเกยวกบความพงพอใจในงาน (Job Satisfaction(

ความพงพอใจในงานเปนผลของระดบของอารมณทพงพอใจ ชอบใจ จากงานทประสบความส าเรจหรอ การกระตนใหเหนคณคาในงานทประสบความส าเรจ (Locke, 1969, p. 316) เปนการคดพจารณาโดยบคคลแลวเกดความรสกพงพอใจตองาน (Schwartz, 1999, p. 24)

2.1.1 ความหมายของความพงพอใจในงาน

กด (Good, 1973, p. 320) ไดใหค าจ ากดความของความพงพอใจในงานวา หมายถง ระดบความรสกพอใจ อนเนองมาจากความสนใจและทศนคตของบคคลทมตองานทท าหรองานทไดรบมอบหมาย

แมนและคณะ (Man, et al., 2011, p. 8) ใหความหมายความพงพอใจในงานวา หมายถง การแสดงทศนคตทางบวกทวไปของพนกงานทมตองานของตนเอง พนกงานจะคงไวซงทศนคตทมตองาน เมอพนกงานไดรบประสบการณในการท างานทอยในสภาพแวดลอมทด อยางไรกตาม พนกงานจะเกดทศนคตทางลบตองาน เมอไดรบผลประโยชนไมเหมาะสม สถานะทางสงคม และความคาดหวงของพนกงานทมตองาน ไมเปนไปตามดงทหวง

12

ปรญยา สตยธรรม (2550, น. 5) กลาววาความพงพอใจหมายถง ความรสกนกคด หรอทศนคตในทางทดของบคคลทมตองาน และพนกงานไดรบการตอบสนองความตองการทงทาง ดานรางกายและทางดานจตใจ ท าใหเกดความพงพอใจในงานและสงผลท าใหท างานประสบความส าเรจตามเปาหมายทองคกรวางไว

จนทรแรม พทธนกล (2554, น. 10) กลาววา ความพงพอใจหมายถง ความรสกของบคคลทมตองานและเปนแรงผลกดนในการท างาน พนกงานมความกระตอรอรนในการท างาน มขวญก าลงใจทดในการท างาน ท าใหท างานมประสทธภาพและบรรลเปาหมายทตงไว ถาบคคลมความรสกพงพอใจในงาน จะมความทมเททงแรงกายและใจในการท างาน ในทางตรงกนขาม บคคลทไมพงพอใจในงานจะไมมความกระตอรอรนในการท างานไมมความรบผดชอบในงาน

เจนเซน (Janssen, 2001, cited in Ahmand etal, 2014, p. 85) ความพงพอใจหมายถง อารมณทางบวกทตอบสนองตอผลลพธของงานจากการประเมนงานของพนกงาน สงเหลานจะชวยเตมเตมหรอสอดคลองกบการมคณคาในตนเอง

วรม (Vroom, 1982, cited in Worrell, 2004, p. 11) ความพงพอใจในงาน หมายถง ความรสกทบคคลมตองานของตนเอง โดยมทศนตทางบวกตองานจงเกดความพงพอใจในงาน ในทางตรงขาม หากมทศนคตทางลบตองานจะท าใหเกดความไมพงพอใจในงาน

สมธ (Smith , 1955, p. 144 ) ความพงพอใจในงาน หมายถง ระดบความพงพอใจทมตองาน เมองานมการตอบสนองความตองการของตวบคคล ซงเปนความรสกทงรางกาย จตใจ ทมตอสภาพแวดลอม

ดงนนจงของสรปความหมายของความพงพอใจในงาน หมายถง ความรสกทมตองานของตนเอง โดยเกดจากปจจยหลายอยางทท าใหเกดความรสกพอใจตองาน เปนแรงผลกดนใหท างานประสบผลส าเรจ และบรรลเปาหมายทตงไว

2.1.2 องคประกอบของความพงพอใจในงาน 2.1.2.1 ตามแนวคดของลอก (Locke, 1968 อางถงใน ปรญญา สตยธรรม,

2550, น. 7-8) ไดเสนอองคประกอบของความพงพอใจในงาน ม 9 องคประกอบ ดงน (1) ลกษณะงาน (work( เปนองคประกอบทส าคญทท าใหบคคลพงพอใจ

หรอไมพงพอใจตองานทท า ถาหากบคคลชอบลกษณะงานทท า โดยงานดงกลาวอาจมลกษณะททา

ทาย มโอกาสไดเรยนรสงใหม ๆ ลกษณะงานยากงายเหมาะสมกบตนเอง โอกาสทชวยใหประสบ

ความส าเรจในงาน อาจท าใหเพมความพงพอใจตองานของบคคลได

13

(2) เงนคาจาง (Pay( คอ เงนรายไดทไดจากการท างาน ระบบการจาย

คาตอบแทนตองอยในระดบทเหมาะสม ยตธรรมและมความเทาเทยมกน จงท าใหเกดความพงพอใจ

ในงานได

(3) โอกาสในการปรบเปลยนต าแหนง หรอความกาวหนาในงาน

(Promotion( การปรบต าแหนงเพอความกาวหนาในงาน ตองมเกณฑทยตธรรม และสามารถ

ยอมรบได

(4) การไดรบการยอมรบ (Recognition( บคคลสวนใหญตองการถก

ยอมรบจากหวหนางานและเพอนรวมงาน

(5) ผลประโยชน (Benefit( คอสงตอบแทนทไดจากการท างาน ซงเปน

สงทบคคลไดรบหรอคาดหวง ผลประโยชนไมจ าเปนตองเปนเงนทอง อาจเปนสวสดการตาง ๆ หรอ

วนหยด

(6) สงแวดลอมในการท างาน (Working condition( มความเกยวของ

กบสภาพอากาศ อณหภม ความถายเทของอากาศ แสง ส เสยง ลกษณะอปกรณตาง ๆ ทใชในการ

ท างาน สงอ านวยความสะดวกตอการท างาน สถานทตง

(7) หวหนางานหรอผบงคบบญชา (Leader( หวหนางานมอทธพลตอ

ความพงพอใจในงานของพนกงาน เชน หวหนางานทเครงครดตองานและกฏระเบยบ หรอตรงขาม

หวหนางานทใจด เอาใจใสตอความรสกของผใตบงคบบญชา ท าใหมผลตอความพงพอใจในงาน

(8) เพอนรวมงาน (Co-worker( เพอนรวมงานทมลกษณะเปนมตร คอยใหการชวยเหลอและค าแนะน าตาง ๆ ในงาน สามารถสงเสรมใหพนกงานเกดความพงพอใจในงานได ในทางตรงขามหากเพอนรวมงานเปนบคคลทเหนแกตว คอยกลนแกลง อาจท าใหเกดความไมพงพอใจในงานได

(9) การจดการบรหารขององคกร (Organization and

management( หมายถงการจดการตาง ๆ ภายในองคกร วการวางแผนนโยบายตาง ในการบรหาร

จดการ เชน อนมตเงนในการสงซอสงทใชในงาน เงนสวสดการ เลอนขน เปนตน

2.1.2.2 กเซลล และ บราวน (Ghiselli & Brown, 1955, p. 430) ไดอธบายถงองคประกอบของความพงพอใจในงานวา ความพงพอใจในงานประกอบดวย 5 องคประกอบ ไดแก

14

(1( ลกษณะอาชพ หากเปนอาชพทบคคลทวไปยอมรบ สามารถท าให

บคคลทประกอบอาชพนนมความพงพอใจในงาน

(2) สถานะทางสงคม การทมต าแหนงเปนทยอมรบและไดรบการยกยอง

ท าใหเกดความพงพอใจในงานได

(3) อาย ท าใหเกดทงความพงพอใจและความไมพงพอใจในงานได

(4) สงจงใจ ไดแก เงนเดอนและเงนทไดพเศษ

(5) ผบงคญบญชา อาจรวมไปถงความสมพนธระหวางหวหนางานและ

ลกนอง ความเอาใจใสของหวหนางาน

2.1.3 ปจจยทมอทธพลตอความพงพอใจในงาน 2.1.3.1 ฮารเรล (Harrell, 1964, pp. 260-274) ไดอธบายวา ความพงพอใจใน

งานมความเกยวของกบปจจยตาง ๆ ดงน (1) ปจจยดานบคคล (Personal factor( เปนลกษณะสวนบคคลท

เกยวของกบงาน ไดแก

1. ประสบการณ บคคลทมระยะเวลาในการท างานทนานจนเกด

ความช านาญในงานท าใหเกดความพงพอใจในงาน

2. เพศ ขนอยกบลกษณะงานทท า ในเพศหญงมความอดทนในงานท

ตองใชฝมอและความละเอยดออน เพศชายจะมก าลงและถนดทางดานอเลกทรอนก งานชาง และใช

พละก าลง

3. การท างานเปนกลม ซงลกษณะของสมาชกในกลมตองมความร

ความสามารถทหลากหลาย และมความสามคคกนจะท าใหงานออกมาประสบความส าเรจ จงท าให

เกดความพงพอใจในงานได

4. อาย บคคลทมอายมากมกมประสบการณสงดวย แตขนอยกบ

ลกษณะงานทท าและสถานการณ

5. เวลาทใชในการท างาน เนองจากพนกงานตองการเวลาทเปน

สวนตวเพอพกผอน และสงสรรคกบผอน เมออยนอกเวลางาน

6. เชาวปญญา งานทตองใชความคด หากมอบหมายงานไมตรงกบ

ความสามารถของบคคลอาจท าใหเกดความไมพงพอใจในงานได

15

7. การศกษา ซงขนอยกบลกษณะงานทไดรบมอบหมายมความ

เหมาะสมกบความรทเรยนมาหรอความสามารถหรอไม

8. ลกษณะบคลกภาพ ซงในแตละลกษณะงานจะมความแตกตางกน

เชน งานบรการบางอยางตองการบคคลทมลกษณะนอบนอม เอาใจใส ยมแยม เปนตน

9. ระดบเงนเดอน มความเพยงพอตอการครองชพจะมความพง

พอใจตองาน

10. แรงจงใจในการท างาน เปนการแสดงพฤตกรรมทมตองานจากตว

บคคล

11. ความสนใจในงาน บคคลทมความสนใจในงาน หรอไดรบ

มอบหมายงานทตนเองถนด ท าใหบคคลนนมความพงพอใจในงานมากกวาบคคลทไมสนใจจะท างาน

นนหรอไดรบมอบหมายในงานทไมถนด

(2) ปจจยดานงาน (Job factor( ไดแก

1. ลกษณะงาน หมายถง งานทนาสนใจ มความทาทาย ความแปลก

ใหมของงาน โอกาสทสามารถเรยนรในงาน โอกาสในการท างานตาง ๆ ใหส าเรจ

2. ทกษะในการท างาน หมายถง ความช านาญในงาน แตตอง

พจารณารวมกบปจจยอน ๆ เชน ลกษณะของงาน ฐานะทางอาชพ เงนเดอน จงจะท าใหเกดความพง

พอใจในงาน

3. ฐานะทางวชาชพ หมายถง การทฐานะทางวชาชพเปนทยอมรบ

ในสงคม แตขนอยกบสงคมแตละสงคม หรอแตละหนวยงานทใหความส าคญของฐานะทางวชาชพ ซง

มความแตกตางกน

4. ขนาดของหนวยงาน หมายถง ความพงพอใจในงานในหนวยงาน

ขนาดเลกดกวาหนวยงานขนาดใหญ เนองจากหนวยงานขนาดเลก มโอกาสรจกและคนเคยกนงายกวา

พนกงานรสกเปนกนเองและใหการชวยเหลอซงกนและกน

16

5. ระยะทางในการไปท างาน หมายถง การเดนทางจากทพกอาศย

มาท างาน หากการเดนทางไมสะดวก รถตด ท าใหเกดความรสกไมพงพอใจ หงดหงด และอาจท าให

ท างานไมมความสข

6. สภาพภมศาสตร หมายถง สถานทตงของสถานทท างาน สภาพ

ภมอากาศ

7. โครงสรางของงาน หมายถง ความชดเจนของงาน เชน เปาหมาย

ขอบเขตงาน ท าใหพนกงานสามารถปฏบตตาม วางแผนในการท างานได

(3) ปจจยดานการควบคมการจดการ (Manangement controlable

factor(

1. ความมนคงในงาน หมายถง ความรสกมนใจในบรษทหรอ

หนวยงานทท างานอย เนองจากพนกงานตองการท างานถงวยเกษยณ การใหสวสดการทดเปนความ

มนคงอยางหนง

2. รายได หมายถง การทพนกงานมรายไดทเพยงพอตอการใช

ชวตประจ าวน และอาจสามารถน าไปจนเจอครอบครวได

3. ผลประโยชน หมายถง การไดรบผลประโยชนทเปนสงชดเชย

จากการท างาน

4. โอกาสความกาวหนา หมายถง ความกาวหนาในสายงานตนเอง

การปรบต าแหนง ทงในดานความสามารถ ความร คณวฒ

5. อ านาจตามต าแหนงหนาท หมายถง การมอ านาจในการสงการใน

งานตอผรวมงาน ผใตบงคบบญชา เพอใหท างานส าเรจบรรลเปาหมาย

6. สงแวดลอมในการท างาน หมายถง แสง ส อากาศ อณภมท

เหมาะสมในการท างานรวมไปถงอปกรณทใชในการท างาน

7. เพอนรวมงาน หมายถง การมความสมพนธอนดระหวางเพอน

รวมงาน

8. ความรบผดชอบในงาน หมายถง การรบผดชอบในงานจนท าให

งานประสบความส าเรจ บคคลทมความรบผดชอบสงจะมขวญและก าลงใจดในการท างานสง

17

9. การนเทศงาน หมายถง การชแนะเกยวกบการท างาน ท าใหมการ

สรางความเขาใจ ทศทางและเปาหมายของงานทท าหรอเปาหมายขององคกร

10. การสอสาร หมายถง การสอสารความตองการในการท างาน และ

ขอมลปอนกลบเพอน ามาปรบปรงในงาน

11. ความศรทธาในผบรหาร หมายถง ความเชอถอและยอมรบความ

สามาถ ความศรทธาในผบรหารหรอผบงคบบญชา ท าใหพนกงานท างานไดอยางมประสทธภาพ

12. ความสมพนธระหวางผบงคบบญชาและผใตบงคบบญชา

หมายถง ความเขาใจอนดตอกนระหวางผบงคบบญชาและผใตบงคบบญชา

โดยคลายคลงกบแนวความคดของเฮรซเบรค (Herzberg, 1968) ทไดอธบาย

ถงปจจยทท าใหเกดความพงพอใจในงาน ไดแก การไดรบการยอมรบนบถอจากหวหนาและเพอน

รวมงาน การประสบความส าเรจในงานทตนเองรบผดชอบ ความกาวหนาในสายงาน เงนเดอน

ลกษณะงานทท า การนเทศงาน และความสมพนธระหวางบคคลทเกยวของกบการท างาน

2.1.4 ผลของความพงพอใจในงาน

ความพงพอใจในงานและความไมพงพอใจในงานสงผลท าใหเกดพฤตกรรมตาง ๆ

ดงน

1. ผลกระทบตอบคคล ซงแบงไดเปน ผลกระทบทางดานรางกาย ไดแก อาจท า

ใหเกดปญหาตอระบบตาง ๆ ในรางกาย ระบบหายใจ ระบบยอยอาหาร ความดนโลหตสง และ

ผลกระทบทางดานจตใจและอารมณ อาจท าใหมอารมณฉนเฉยวงาย ขาดสมาธในการท างาน

โดยเฉพาะในผทมความไมพงพอใจในงาน

2. ผลกระทบตอองคกร อตราการลาออกจากงาน การขาดงาน ซงในผทมความ

พงพอใจในงานมากจะมอตราการขาดงานและลาออกจากงานต า หรอกลาวอกในหนง ผทมความไม

พงพอใจในงานมาก จะมอตราการขาดงานสง และขาดงานโดยไมสมเหตสมผล

นอกจากน ผลทตามมาของความพงพอใจในงานและความไมพงพอใจในงาน

เพราะความพงพอใจในงานท าใหผปฏบตงานเกดทศนคตทมผลตอผลลพธองคกร ไดแก ผลการ

ปฏบตงาน ผทมระดบความพงพอใจในงานสงท าใหมผลการปฏบตงานทดอยางมออาชพ และสามารถ

ท างานทยากไดด (Judge, et al., 2001, pp. 385-386) ความพงพอใจในงานท าใหเกดความพง

พอใจในชวตเนองจาก ชวตการท างานไมสามารถแยกแยกออกจากการใชชวตประจ าวนได หรอกลาว

18 อกในหนงคอ การท างานคอสวนหนงในการด าเนนชวตของคน และคนจะแสวงหาสงชดเชย สงเตม

เตมทท าใหตนเองมความสขจากการท างาน และความพงพอใจจะมการหลกหนการแสดงพฤตกรรม

ไดแก การขาดงาน และการลาออก การมทศนคตทไมดตอองคกร (Mirvis & Lawler, 1977)

2.1.5 ทฤษฎทเกยวของกบความพงพอใจในงาน

2.1.5.1 ทฤษฎการปรบตามลกษณะงาน (Work adjustment theory(

ตามแนวคดของ ดาวส และ โลควทส (Dawis & lofquits, 1984 ) เสนอ

วา ความพงพอใจในงานเกดจากสภาพแวดลอมในการท างานจะตองมความสอดคลองกบความ

ตองการของพนกงาน โดยทสงแวดลอมของงานตองมความสมพนธกบลกษณะของงานทท าอย มการ

ปรบตวอยตลอดเวลาเพอใหเออตอการท างานมากทสด พนกงานตอบสนองตอความตองการของงาน

และงานตอบสนองตอความตองการของพนกงาน ซงคลายคลงกบ ทฤษฎ โมเดลคนและสงแวดลอมท

เขาคกน (Person-Environment matching model ) ของลอวสน (Lawson, 1933) ซงเปน

แบบจ าลองทจบค ระหวางคนกบสงแวดลอมในการท างาน โดยจะพจารณาจากโครงสรางของลกษณะ

งาน สภาวะแวดลอมทมความจ าเปนตอการท างาน เวซและคณะ (Weiss, et al., 1967 ) ไดเขยนถง

ปจจยเกยวกบในสภาพแวดลอมในการท างานทท าใหพนกงานเกดความพงพอใจหรอไมพงพอใจใน

งาน โดยองจาก ทฤษฎการปรบตามลกษณะงาน (Work adjustment theory) โดยปจจยแบง

ออกเปน 20 ประการ ดงน

(1) การแสดงความสามารถ (Ability ultilization( หมายถง การม

โอกาสทจะไดท าบางสงทแสดงถงความสามารถของตนเองในการท างาน

(2) ความส าเรจ (Achievement( หมายถง การทพนกงานรสกวาตนเอง

ประสบความส าเรจในงานทท าอย

(3) การงาน (Activity( หมายถง การทมงานใหท าอยตลอดเวลา

(4) ความกาวหนาในงาน (Advancement( หมายถง การมโอกาส

กาวหนาในสายงานของตนเอง

(5) อ านาจ (Authority( หมายถง การมโอกาสบอกบคคลอนวาตนเอง

ท าอะไร

(6) นโยบายและการปฏบต (Company policies and practices(

หมายถง นโยบายขององคกรทสามารถน าไปปฏบตไดจรง

19

(7) คาตอบแทน (Compensatio (หมายถง เงนคาจางเหมาะสมตาม

ปรมาณงานทไดท า

(8) เพอนรวมงาน (Co-workers หมายถง ) มความสมพนธอนดกบ

เพอนรวมงาน

(9) สรางสรรคงาน (Creativity) หมายถง การมโอกาสทจะไดลองท างาน

ในวธของตนเอง

(10) อสระในการท างาน (Independence( หมายถง การมโอกาสทจะ

ท างานเพยงล าพง สามารถท างานเองโดยอสระ

(11) คานยมทางศลธรรม (Moral values( หมายถง การทสามารถท าใน

สงทไมตอตานตอความรสก จตส านกของตนเอง

(12) การไดรบการยอมรบ (Recognition( หมายถง ค าชมเชยทพนกงาน

ไดรบ เมอพนกงานสามารถท างานไดด

(13) ความรบผดชอบ(Responsibility( หมายถง พนกงานสามารถ

ตดสนใจในงานของตนเองไดเอง

(14) ความปลอดภย (Security( หมายถงความมนคงในหนาทการงาน

(15) การบรการทางสงคม (Social service( หมายถง การทมโอกาสท า

เพอสงตางๆ เพอผอน

(16) สถานะทางสงคม (Social status( หมายถง การทไดเปนสวนหนง

ขององคกร

(17) ความสมพนธของหวหนางาน (Supervision-human relations(

หมายถง การทพนกงานมความสมพนธอนดกบหวหนางาน

(18) ความเชยวชาญของหวหนางาน (Supervision-technical(

หมายถง ความสามารถของหวหนางานในการตดสนใจเกยวกบงาน

(19) ความหลากหลาย (Variety( หมายถงโอกาสทจะไดท าในสงท

หลากหลาย แตกตางจากการท างานเดม ๆ

(20) สภาพแวดลอมในทท างาน (Working conditions( หมายถง

สภาพแวดลอมทเออตอการท างาน

20

2.1.5.2 ทฤษฎล าดบขนความตองการของมนษย (Hierarchy of need theory(

ตามแนวคดของมาสโลว (Maslow, 1954, pp. 80-101) เสนอวา

มนษยโดยทวไปมความตองการอย 5 ขน ซงหากขนแรกไดรบการเตมเตมหรอตอบสนองจะน าไปส

ความตองการในล าดบถดไป และแตละบคคลมแรงจงใจหรอความตองการทแตกตางกนทท าใหเกด

พฤตกรรมแตกตางกน โดยทบคคลมความตองการอยตลอดเวลาไมมทสนสด ดงน

(1) ความตองการทางดานกายภาพ (Physiological needs) เปนความ

ตองการขนพนฐานขนแรกของมนษย เปนสงทใชส าหรบการอยรอด เชน ความตองการอาหาร น า

เปนตน ซงเปนสงทจ าเปนส าหรบมนษยทกคน และตองการสงเหลานมาตอบสนองความตองการ

กอนสงอน เมอความตองการในขนแรกนถกเตมเตมแลว มนษยจะพฒนาความตองการในขนตอไป

(2) ความตองการดานความปลอดภยหรอมนคง (Security of Safety

Needs( มนษยเรมคดถงความปลอดภยและมนคง เชน ความมนคงในอาชพการงาน บคคลนนจะ

เลอกท างานในบรษทหรอองคกรทใหความรสกมนคง การท าสญญาตาง ๆ เพอใหตนเองรสก

ปลอดภย

(3) ความตองการทางดานสงคม (Social or Belongingness needs(

เปนความตองการขนสงขน ไดแก ความตองการทจะเปนสวนหนงขององคกร หรอกลมเพอรวมงาน

ท าใหเกดความรสกวาตนเองมความส าคญตอกลม เพอนรวมงานหรอบคคลในองคกรมความรกใคร ม

มตรภาพใหแกตน ซงเปนขนทมผลทางดานจตใจ

(4) ความตองการยอมรบนบถอทางสงคม (Esteem or status

needs( เปนขนทความรความสามรถของตนเองเปนทยอมรบของเพอนรวมงาน หรอบคคลในองคกร

การไดรบต าแหนงหนาทการงานทด มหนาตาในสงคม และบคคลจะพยายามแสดงฐานะทางสงคม

(5) ความตองการทจะประสบความส าเรจ (Self-actualization or

self-realization needs( เปนล าดบขนสงสดของมนษยทไดรบการตอบสนองทง 4 ขนทผาน

มาแลวอยางครบถวน แตมนษยยงคงตองการทจะประสบความส าเรจตามทไดคดหรอตงใจเอาไว เชน

การประสบความส าเรจในงานทตนเองคดขน หรอประสบความส าเรจในธรกจของตนเอง

2.1.5.3 ทฤษฎสองปจจย (Two-factor theory(

21 เฮรซเบรกและสนเดอรแมน (Herzberg, 1968, pp. 113-135) ไดเสนอ

แนวคดวาปจจยทท าใหเกดความพงพอใจและความไมพงพอใจในงาน มปจจยทท าใหเกดทแตกตาง

กน และแบงปจจยออกเปน 2 ปจจยไดแก ปจจยจงใจและปจจยค าจน ดงน

(1) ปจจยแรงจงใจ (Motivation factor( เปนปจจยทน าไปสทศนคต

ทางบวกและท าใหเกดความพงพอใจในงาน เปนปจจยทเกยวของกบงาน ซงแบงไว 6 ประการ ไดแก

1. ความส าเรจในการท างาน (Achievement) หมายถงการทบคคล

ไดใชความสามารถ ความร มาใชในการท างานจนบรรลเปาหมายและประสบความส าเรจ ท าใหเกด

ความรสกภาคภมใจในความส าเรจนน

2. การไดรบการยอมรบนบถอ (Recognition) หมายถง การทไดรบ

การยอมรบนบถอจากผบงคบบญชา เพอนรวมงาน บคคลในหนวยงาน ไมวาจะเปนการกลาวชม การ

ใหก าลงใจ การยอมรบในความสามารถ

3. ลกษณะงาน (Work itself) หมายถง งานทบคคลนนสนใจ รสกทา

ทาย งานทตองอาศยความคดสรางสรรค หรอเปนงานทสามารถท าไดดวยตวคนเดยว

4. ความรบผดชอบ (Responsibility) หมายถง ความพงพอใจในงาน

ทไดรบมอบหมายและมอ านาจในการจดการและรบผดชอบงานทไดรบมอบหมายอยางเตมท

5. ความกาวหนา (Advancement) หมายถง การทบคคลไดเลอนขน

หรอปรบต าแหนงใหสงขน มความเจรญกาวหนาในสาขาวชาชพของตนเอง มโอกาสในการศกษาหา

ความรเพมเตมทเกยวกบงานทท า

6. ความเปนไปไดทจะเจรญเตบโต (Possibility of growth)

หมายถงโอกาสทจะไดเลอนขนและโอกาสทจะประสบความส าเรจในงานตามเปาหมายทตงไว

(2( ปจจยค าจน (Hyein factor( เปนปจจยทชวยปองกนไมใหเกดความไม

พงพอใจในงาน เปนลกษณะทเกยวของกบสงแวดลอมในมทท างาน เปนปจจยทสงเสรมใหบคคลอย

ท างานกบองคกร หากมการจดวางไวอยางเหมาะสม ซงแบงปจจยออกเปน 9 ประการ

1. เงนเดอน (Salary) หมายถง รายไดผลตอบแทนประจ าเดอนท

บคคลจะไดรบตอบแทนจากการท างาน หากระบบการจายเงนเดอนมความยตธรรม จะท าใหเกด

ความพงพอใจในงาน

22

2. สถานะอาชพ (Status) หมายถง อาชพทเปนทยอมรบทางสงคม ม

เกยรตและศกดศร

3. นโยบายและการบรหาร (Company policy and

administration )หมายถง การจดการและบรหารงานภายในองคกรทมความสอดคลองกบนโยบาย

ขององคกร

4. สงแวดลอมในการท างาน (Working condition) หมายถง

สงแวดลอม รวมไปถงลกษณะอปกรณทเกยวของกบการท างาน ไดแก แสง ส เสยง ความถายเท

อากาศ อณหภม จ านวนชวโมงการท างาน

5. ความมนคงในงาน (Job security) หมายถง ความรสกของบคคล

ทมตอความยงยนในอาชพ ความมนคงในองคกร

6. ผบงคญบญชา (Supervision technical) หมายถง ความสามารถ

ของผบงคบบญชาในการบรหารงาน และมความยตธรรมในการบรหาร

7. ความสมพนธกบผบงคบบญชา (Interpersonal relationship

supervisor) หมายถง การมความสมพนธอนดระหวางหวหนางานและพนกงาน ท าใหสามารถท างาน

รวมกนได

8. ความสมพนธกบเพอนรวมงาน (Interpersonal relations peers)

หมายถง การทบคคลในแผนก หรอแมแตตางแผนก ตางสาขาอาชพ มความสมพนธอนดตอกน

สามารถท างานรวมกนไดอยางด

9. ชวตสวนตว (Personal life) หมายถงความรสกทดและไมดในชวต

สวนตวทมผลตอการท างาน

2.1.5.4 ทฤษฎความตองการ (Acquired Need Theory)

ตามแนวคดของ เแมคคลแลนด (McClelland, 1961, pp.143-168) ได

อธบายไววาความตองการทเกดขน เปนความตองการทบคคลมองหาระหวางชวงชวต โดยเกดจากการ

เรยนร แบงไดเปน 3 องคประกอบไดแก

(1) ความตองการประสบความส าเรจ (Need for achievement) คอ

ความตองการทจะท างานทไดรบมอบหมายใหส าเรจ

23

(2) ความตองการดานสมพนธภาพ (Need for affiliation) คอความ

ตองการมสมพนธภาพทดกบบคลใกลชด ญาตพนอง เพอนรวมงาน หวหนางาน โดยไมตองการความ

ขดแยง

(3) ความตองการอ านาจ (Need for power( คอความตองการม

อ านาจเหนอผอน คอ การมความรบผดชอบตอผอน

2.1.5.5 ทฤษฎ X และทฤษฎ Y

ตามแนวคดของแมคกรเจอร (McGreger, 1960, pp. 33-58 ) ไดอธบาย

เกยวกบพฤตกรรมของพนกงานทเกดขนในองคกร

(1) โดยททฤษฎ x มแนวคอทพนกงานจะแสดงพฤตกรรม ไดแก

1. พนกงานสวนใหญพยายามทจะหลกเลยงการท างาน

2. การทพนกงานเลยงการท างานท าใหตองมการใชอ านาจบงคบ

และมการลงโทษเพอใหงานบรรลเปาหมายทวางไว

3. พนกงานโดยสวนมากชอบใหมการชแนะแนวทางในการท างาน

พยายามหลกเลยงการท างานเมอมโอกาส นอกจากน มความสนใจผลประโยชนสวนตน ดงนนในการ

สรางแรงงจงใจเพอใหบคคลท างาน คอการบงคบเพอใหไดมาซงงาน และใหคาตอบแทนแกบคคลนน

(2) ทางดานทฤษฎ Y ไดเสนอแนวคดแบงออกเปน 5 ประการ ดงน

1. พนกงานจะมความทมเททงแรงกายและแรงใจใหกบการงาน และ

สนกไปกบการงาน

2. การถกบงคบ ไมใชวธทจะท าใหพนกงานท างานบรรลเปาหมายท

วางไวหรอท างานใหประสบความส าเรจ แตทกคนชอบทจะควบคมตนเอง มความเปนตวของตวเองใน

การท างาน

3. พนกงานทมความผกพนกบงานจะมแรงผลกดนท าใหงานบรรล

เปาหมายทวางไวและประสบความส าเรจ

4. พนกงานตองการมความรบผดชอบในงานดวยตนเอง และแสวงหา

ความรบผดชอบทมากขน

5. พนกงานสวนใหญจะใชความคด จนตนาการ ความเฉลยวฉลาดใน

การแกปญหาในงานและองคกร

24

โดยททฤษฎ y เปนแนวคดทแสดงใหเหนพฤตกกรรมทเกดขนในองคกรจาก

สถานการณจรง เปนการสงเสรมใหพนกงานภายในองคกรไดใชความสามารถของตนเองในการท างาน

และเปนพลงขบเคลอนใหองคกรบรรลเปาหมาย มการใหความรวมมอจากบคคลากรทกสวน และท า

ใหเกดความพงพอใจในงาน

2.1.5.6 ทฤษฎ ERG theory (Existence, Relation, Growth theory(

ตามแนวคดของอลเดอรเฟอร (Alderfer, 1972, p. 101 ) ไดเสนอวา

ความตองการมอทธพลตอการแสดงพฤตกรรม ซงมนษยมความตองการทหลากหลายและเกดขนใน

เวลาเดยวกน และไมจ าเปนตองไดรบการตอบสนองขนแรกกอนจงจะเกดความตองการในข นตอไป

หากความตองการไดรบการตอบสนองยงนอย ยงมความตองการสงเหลานนมาก นอกจากน ความ

ตองการขนต าไดรบการตอบสนองยงมาก ยงมความตองการในขนสงมาก ในทางกลบกน หากมการ

ตอบสนองขนสงต า จะมความตองการการตอบสนองในระดบต ามากขน อลเฟอรเดอรจงไดแบงความ

ตองการของมนษยออกเปน 3 ประการ ดงน

(1) ความตองการในการด ารงชวต (Existence need: E( เปนความ

ตองการทางดาน กายภาพทสามารถชวยใหมนษยมชวตรอดอยได เชน อาหาร น า ทอยอาศย รวมไป

ถง ความมนคงและความปลอดภย คาครองชพ คาจาง

(2) ความตองการดานความสมพนธ (Relatedness needs : R ( เปน

ความตองการทเกยวของกบความสมพนธกบบคคลอน ๆ ทมความเกยวของกบตนเอง รวมไปถง

ความตองการเปนทยอมรบทางสงคม ตองการความมนคงและปลอดภยในความสมพนธทางสงคม

(3) ความตองการดานการเจรญเตบโต (Growth needs: G( เปนความ

ตองการทเกยวของกบการพฒนาตนเอง วชาชพ รวมไปถงสายงาน ใหมความเจรญกาวหนา ท าใหเกด

ความภาคภมใจในตนเอง เมอไดใชศกยภาพของตนเองอยางตมท

2.2 แนวคดเกยวกบสภาพแวดลอมในการท างาน

2.2.1 ความหมายของสภาพแวดลอมในการท างาน

25

ชลธชา สวางเนตร (2542, น. 27) ใหความหมายของสภาพแวดลอมการท างานหมายถง สงตาง ๆ ทอยรอบตวในสถานทท างาน ทงทมชวตและไมมชวต และสามารถมองเหนหรอไมเหน สงเหลานมผลตอการท างาน รวมไปถงคณภาพชวตของพนกงานดวย

รงรตนา เขยวดารา (2546, น. 24) ใหความหมายของสภาพแวดลอมการท างาน หมายถง สภาพตาง ๆ ทเกดขนรอบตวในขณะทท างาน ซงหมายรวมถง เพอนรวมงาน เครองมอหรออปกรณทใชในการท างาน ความรอน แสงสวาง เสยง รงส ฝนละออง สารเคม สตว และเชอโรคทอยทวไปในสถานทท างาน

เจมสและโจนส (James & Jones, 1974, pp. 1096-1112) ไดใหความหมายของสภาพแวดลอมการท างาน หมายถง สงทอยรอบตวของพนกงานในขณะทก าลงปฏบตงาน สภาพแวดลอมตาง ๆ ทเกยวของกบการท างาน เชน แสง ส เสยง อณหภม อากาศ ฝนละออง สงเหลานไปมผลตอตวพนกงาน ในบางองคกร สภาพแวดลอมในการท างานอาจหมายรวมถง แนวทางการท างาน ระยะเวลาการท างานในแตละวน สภาพแวดลอมทางกายภาพทสงคม หรอวฒนธรรม สงเหลานทไปมผลตอการท างานของพนกงาน

ศวพร โปรยานนท (2554, น. 28) ไดใหความหมายวา สงตางๆ ทอยรอบตวบคคล ทสงผลตอพฤตกรรมและความรสกของบคคลนน ๆ โดยอาจเปนสงทสงเสรม เออประโยชนตอการท างาน หรอ อาจเปนอปสรรคตอการท างานไดเชนเดยวกน

2.2.2 องคประกอบของสภาพแวดลอมในการท างาน 2.2.2.1 มส (Moos, 1974, pp. 99-101) ไดใหความหมายสภาพแวดลอมการ

ท างาน คอ การรบรของบคคลทมตอสภาพแวดลอมในงานของบคคลนน โดยท มส ไดแบง มตของสภาพแวดลอมการท างานออกเปน 3 มต ไดแก

(1) มตดานสมพนธภาพ (Relationship dimensions( หมายถงการ

รบรในการมสวนรวม และมความผกพนของพนกงานทมตองาน การมสมพนธภาพทดและการไดรบ

การสนบสนนจากเพอนรวมงาน หวหนางาน และองคกร ซงแบงออกเปน 3 ดาน ดงน

1. ดานการมสวนรวมในงาน (Involvement) หมายถง การรบรของ

พนกงานวาตนเองและเพอนรวมงานมสวนรวมในงาน มความผกพนในงาน การไดรบการยอมรบเช น

การมสวนรวมในการประชม การไดเสนอความคดเหน การท ากจกรรมทเกยวของกบงานรวมกน การ

ไดมโอกาสเสยสละเพอองคกร

2. ดานความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน (Peer cohesion)

หมายถง การรบรบรรยากาศทเปนมตรระหวางเพอนรวมงาน และการใหแรงสนบสนนซงกนและกน

26 ในสงทเกยวของกบงาน การชวยเหลอกนในการท างานเมอมโอกาส ถงแมงานนนจะไมใชงานของ

ตนเอง

3. ดานการสนบสนนจากหวหนางาน (Supervisor support)

หมายถง การรบรวาหวหนางานใหการสนบสนน ใหก าลงใจ เมอพนกงานท างานไดด หวหนางานใหค า

ชมเชยหรอรางวลแกพนกงานเหลานและกระตนใหพนกงานใหการสนบสนนเพอนรวมงาน

(2) มตดานความกาวหนาในงาน (Personal growth dimension(

หมายถง การรบรในความกาวหนาในงาน และการจดสภพแวดลอมในการท างาน ซงแบงออกเปน 3

ดาน ดงน

1. ดานความมอสระในการท างาน (Autonomy) หมายถง การท

พนกงานรบรวาองคกรใหอสระในการตดสนใจเกยวกบงาน ท าใหพนกงานสามารถใชความร

ความสามารถ ความคดสรางสรรค มาใชเพอพฒนาในการท างานใหดขนได

2. ดานการมงเนนงาน (Task orientation) หมายถง การรบรในการ

ใหความส าคญกบความส าเรจของพนกงาน โดยยดหลกการวางแผนทมประสทธภาพ และด าเนนการ

ตามแผนทวางไวได องคกรใหแรงกระตนและผลกดนเพอใหงานส าเรจตามแผนทไดวางไวและงานม

ประสทธภาพ

3. ดานความกดดนในงาน (Work pressure) หมายถง การรบร

บรรยากาศในการท างานทมแรงกดดน พนกงานตองท างานอยางเรงรบเพอแขงกบเวลา รวมไปถง กฏ

ระเบยบขอบงคบ หวหนางาน เพอนรวมงาน อณหภม แสง เสยง ความกดดนตาง ๆ มอทธพลตอการ

ท างาน อาจท าใหผลของงานไมดเทาทควร

(3) มตดานการคงไวและการเปลยนแปลง (System maintenance

and change dimensions( หมายถง การรบรวาระบบงานมความชดเจน โปรงใส ซงแบงออกเปน

4 ดานดงน

1. ดานความชดเจนของงาน (Clarity) หมายถง การรบรความชดเจน

ของเปาหมยองคกร นโยบาย อกทง การสอสารเกยวกบกฎระเบยบตาง ๆ ควรมความชดเจน มการ

วางมาตรฐานและแบบแผนในการท างาน มการก าหนดบทบาทหนาทความรบผดชอบของพนกงานแต

ละสายงานอยางชดเจน

27

2. ดานการควบคมงาน (Control) หมายถง การรบรวาองคกรม

กฏเกณฑ แนวทาง ในการควบคมและตรวจสอบการท างานของพนกงาน ซงอยภายใตการควบคมของ

ฝายบรหาร โดยมหวหนาเปนผดแลใหพนกงานท างานอยภายใตกฏเกณฑ ระเบยบมาตรฐานทก าหนด

ไว

3. ดานการน านวตกรรมใหมมาใช หมายถง การรบรวาหนวยงานม

การสงเสรมนวตกรรมใหม ๆ มาใชในองคกร โดยเนนวธทมความแปลกใหม หลากหลาย เพอน า

เทคโนโลยหรอวธการใหมเขามาพฒนาในงาน ใหงานดขน

4. ดานสภาพแวดลอมทางกายภาพ (Physical comfort) หมายถง

การรบรถงสภาพแวดลอมทเออตอการท างาน สถานทท างานมบรรยากาศทสนบสนนพนกงานรสกพง

พอใจกบงาน สภาพแวดลอมในการท างาน เชน แสง เสยง หรอธรรมชาตตาง ๆ อากาศถายเทสะดวก

กลน อณหภม อปกรณ เครองมอทใชในการท างาน สงเหลานจะชวยสรางบรรยากาศทดในการท างาน

2.2.2.2 ศวพร โปรยานนท (2554, น. 35-36) ไดใหความหมายของ

สภาพแวดลอมในการท างาน วาหมายถง สงตางๆ ภายในองคกรทอยรอบตวพนกงานทสามารถสงผล

ตอพฤตกรรมและความรสกของบคคลนน ๆ โดยทสภาพแวดลอมอาจเออตอการท างาน หรออาจเปน

อปสรรคตอการท างาน ได ซงสามารถแบงออกเปน 3 ประเภท ดงน

(1) สภาพแวดลอมทางกายภาพ (Physical environment( หมายถง

สภาพแวดลอมตาง ๆ ในสถานทท างานทเออตอการท างาน และสามารถท างานอยางมความสข

สถานทมแสงสวางทเพยงพอ มการจดการอยางเปนระเบยบ สะอาด ปราศจากกลนรบกวน ไมมเสยง

ทกอใหเกดความร าคาญ อากาศถายเทสะดวก มระดบอณหภมทเหมาะสม อปกรณตาง ๆ ทเกยวของ

กบการท างานมความเหมาะสม มคณภาพ และเพยงพอตอความตองการ

(2) สภาพแวดลอมทางสงคม (Social environment( หมายถง

สงแวดลอมในเชงสมพนธภาพหรอการสนบสนนจากภายในองคกรทมผลกระทบตอการท างาน เออตอ

การท างาน เชน ความสมพนธทดระหวางพนกงานภายในองคกร ในหนวยงานยอย ระหวางแผนก

และมความสมพนธทดระหวางพนกงานและหวหนางาน พนกงานมการแสดงออกทดตอบคคลอน ทง

ทางกาย วาจา ใจ มการตดตอสอสารทดตอกน มการใหขอมลยอนกลบซงกนและกน พนกงานรสกถง

ความปลอดภย ไดรบการยอมรบ มความสขทไดท างาน นอกจากน การไดรบการสนบสนนจากองคกร

ทงในดานการท างาน กจกรรมทางสงคม การสงเสรมบรรยากาศในการท างานรวมกน ถายทอดขอมล

28 ขาวสารทเปนประโยชนตองาน ใหการชวยเหลอเมอพนกงานมปญหาในการท างาน ท าใหพนกงาน

ท างานมความสขและมประสทธภาพในการท างาน

(3) สภาพแวดลอมทางดานจตใจ (Psychological environment(

หมายถง สภาพแวดลอมในการท างานทมอทธพลตอความคด เชน ความมอสระในการท างานและการ

ตดสนใจในสงทเกยวของกบการท างาน การไดรบขอมลปอนกลบเกยวกบงาน ท าใหพนกงานสามารถ

น าขอมลทไดมาพฒนาปรบปรงในงานใหดขน พนกงานมความพงพอใจในงาน พนกงานมความเคารพ

ซงกนและกนและเชอใจกน การมบรรยากาศประชาธปไตย ใชหลกเหตผลในการด าเนนการ การ

สงเสรมบรรยากาศใหเกดการท างานทมประสทธภาพมากยงขน

2.2.2.3 ละออ หตางกร (2534, อางถงใน ศวพร โปรยานนท, 2554, น. 35-36) ไดแบงสภาพแวดลอมในการท างานออกเปน 3 ประเภท ดงน

(1) สภาพแวดลอมทางกายภาพ หมายถง สภาพแวดลอมตาง ๆ ภายใน

ทท างาน ประกอบดวย

1. แสงสวาง เนองจากแสงสวางทไมเพยงพอ ท าใหพนกงานตองเพง

สายตามากในการท างาน ท าใหกลามเนอตาออนลา ขาดสมาธในการท างาน

2. เสยง หากภายในสถานทท างานมเสยงดงมาก อาจเปนอนตรายตอ

เยอแกวห พนกงานขาดสมาธในการท างาน พนกงานเกดความออนลา ท าใหท างานไมไดประสทธภาพ

3. การถายเทอากาศ ในการท างานใหมประสทธภาพ การถายเท

อากาศควรมความเหมาะสม สงผลใหพนกงานท างานแบบไมมภาวะตงเครยด การถายเทอากาศขนอย

กบ อณหภม ความชน การหมนเวนอากาศ

4. ลกษณะของหองท างาน ควรมใหเพยงพอตอการใชและจ านวน

พนกงาน

5. อปกรณและเครองมอทใชในการท างาน เปนแรงจงใจใหพนกงาน

เกดความรสกพงพอใจทจะท างานใหมประสทธภาพ อปกรณควรมใหปรมาณเพยงพอตอการใชงาน

สะดวกแกการใช สงเหลานชวยลดระดบความเครยดของพนกงานลงได

(2( สภาพแวดลอมทางสงคม หมายถง สงแวดลอมภายในองคกรทมผล

ตอการท างานของพนกงาน แบงงออกเปน 2 ดาน ดงน

29

1. ดานสมพนธภาพ คอ ความสมพนธของบคคลทมตอกน ทงเปน

ความสมพนธระหวางบคคล หรอบคคลตอกลม หรอกลมตอกลมไดเชนเดยวกน พนกงานจะมการ

แสดงออกทงกาย วาจา และใจตอผอน มนษยเปนสตวสงคมทไมสามารถหลบเลยงความสมพนธกบ

ผอนได มนษยจะตองมการตดตอสอสารกบผอน ดงนน สมพนธภาพระหวางบคคลจงเปนสงจ าเปนตอ

บคคล

2. ดานการสนบสนน หมายถง การไดรบการสนบสนนจากองคกรใน

ดานการท างาน กจกรรมทางสงคม องคกรมการใหความชวยเหลอเมอพนกงานมปญหาทเกยวของกบ

การท างาน การทองคกรสงเสรมบรรยากาศในการท างานรวมกนเปนทม การใหขอมลขาวสารทเปน

ประโยชนตอการท างาน และการใหโอกาสพนกงานไดท างานทมความรบผดชอบเพมมากขน เพอ

ความกาวหนาในการท างาน

(3( สภาพแวดลอมทางจตใจ หมายถง สภาพแวดลอมในทท างานทมผล

ตอความรสกทางจตใจของพนกงาน บงออกเปน 3 ดานดงน

1. ดานความมอสระในการท างาน หมายถงระดบความมอสระในการ

ตดสนใจเกยวกบการท างานดวยตนเอง ถามอสระในการท างานมากจะเกดความพงพอใจในการ

ท างานมากขน

2. ดานความตองการพฒนาตนเอง เปนความตองการทจะเพมทกษะ

ตาง ๆ ใหกบตนเองเพอน ามาพฒนาในงาน เพอใหตวพนกงานไดรบการยอมรบในงาน

3. ดานบรรยากาศแบบประชาธปไตย เปนการด าเนนวถชวตบนฐาน

ของความเชอใจกนและการใหความเคารพนบถอซงกนและกน บรรยากาศแบบประชาธปไตยโดยยด

หลกทสมเหตสมผลในการท ากจกรรมตางๆทงทางดานวตถและความสมพนธระหวางบคคล

2.2.2.4 เยาวลกษณ กลพาณช (2533, น. 22) ไดอธบายถงสภาพแวดลอมทเออ

ตอการท างานใหพนกงานสามารถท างานไดอยางมประสทธภาพ ดงน

(1( สภาพแวดลอมทางกายภาพ ไดแก วสดอปกรณในการท างาน ลกษณะ

สถานทท างาน แสง เสยง อณหภม

(2( สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจและสงคม ไดแก ความสมพนธระหวาง

พนกงานและหวหนางาน การบงคบบญชา คาตอบแทน สวสดการ

30

2.2.2.5 วสย พฤกษะวน (2529, น. 16) ไดอธบายวาสภาพแวดลอมแบงออกเปน

2 ประเภท ดงน

(1) สภาพแวดลอมทเปนชวภาพ (Biological factors( ไดแก บคคลท

ท างานรวมกน เชนหวหนางาน เพอรวมงาน ผใตบงคบบญชา

(2) สภาพแวดลอมทางกายภาพ (Physical factors( ไดแก อณหภม

สภาพอากาศ ความชน แสงสวาง ส และเสยง

2.2.2.6 รตกมพล พนธเพง (2547, น. 17) ไดสรปประเภทของสภาพ แวดลอมการท างาน ซงสามารถแบงออกเปน 2 ประเภท ดงน

(1) สภาพแวดลอมทางกายภาพ เชน แสงสวาง อณหภม การถายเท

อากาศ เสยงรบกวน ชวงเวลาในการท างาน ระยะเวลาในการท างาน ระยะเวลาทหยดพก

สภาพแวดลอมภายนอกอน ๆ

(2) สภาพแวดลอมทางจตหรอทางสงคม ไดแก ความสมพนธระหวาง

หวหนางานกบพนกงาน เสถยรภาพในอาชพการท างาน ความพอใจของความตองการในชวต สงตอบ

แทนตาง ๆ ในการท างาน

2.2.2.7 กลเมอร (Gilmer, 1967, pp. 380-384) ไดแบงองคประกอบของสภาพแวดลอมในการท างานออกเปน 10 องคประกอบดงน

(1) ความมนคงปลอดภย (Security( ไดแก ความมนคงในงาน ท

พนกงานท างานในองคกรไดอยางสบายใจ และสภาพแวดลอมมความปลอดภยในการท างาน มความ

ยตธรรมในงาน

(2) โอกาสทจะกาวกนาในงาน (Opportunity for Advancement(

คอ การทพนกงานมโอกาสในการเลอนต าแหนง องคกรสนบสนนใหพนกงานมการพฒนาตนเอง โดย

สงไปฝกอบรมในดานตาง ๆ และสนบสนนใหมการศกษาตอ

(3) องคกรและการจดการ (Company and Management( ไดแก

การวางแผนนโยบายขององคกร ขนตอนการด าเนนงาน ลกษณะโครงสรางขององคกร

(4) คาจาง (Wages( ไดแก คาตอบแทนทไดรบจากการท างาน โดย

คาจางตองมความเหมาะสมกบปรมาณงานทท า และมความเสมอภาคในกระบวนการพจารรณาการ

จายเงน

31

(5) ลกษณะของงานจากความรสกภายใน (Intrinsic Aspects of the

Job) คอ การทพนกงานเหนคณคาในงาน มความภาคภมใจในงานทตนเองท า งานมความทาทาย

ไดรบการยอมรบ และไดรบมอบหมายงานทตรงกบความสามารถของตนเอง

(6) การนเทศงาน (Supervision) ไดแก การไดรบค าชแนะเกยวกบงาน

จากหวหนางาน

(7) ลกษณะทางสงคม (Social Aspects of the Job ( คอ การทได

เปนสวนหนงของกลม มหนาทในกลมทท างานรวมกน

(8) การตดตอสอสาร (Communication( ไดแก การทพนกงานรบร

ขาวสารตาง ๆ ภายในองคกร โดยไดรบขอมลอยางเทาเทยมกน

(9) สภาพการท างาน (Working Condition( คอ สถานททใชในการ

ท างานตองมความสะอาด เปนระเบยบ อปกรณทเกยวของกบการท างานมปรมาณเพยงพอและ

ปลอดภย มสถานทจอดรถเพยงพอ แสงสวาง คววามดงเสยง ความถายเทของอากาศมความ

เหมาะสมตอการท างาน

(10) สวสดการ (Benefit( คอ สงทนอกเหนอจากเงนคาจาง ทพนกงาน

ควรไดรบ ไดแก วนหยดพกผอน คารกษาพยาบาล เงนโบนส เปนตน

2.2.2.8 ชลทซและชลทซ (Schultz & Schultz, 2002 อางถงใน อทมพร รงเรอง, 2555, น. 42-43) ไดแบงสภาพแวดลอมการท างานออกเปน 3 องคประกอบดงน

(1) สภาพแวดลอมทางกายภาพ (Physical Working Condition(

ไดแก ทตงของสถานทท างาน สถานทจอดรถ ความสะดวกในการเดนทาง รวมไปถงอปกรณทใชใน

การท างาน แสงสวาง อณหภม เสยง ทเหมาะสมในการท างาน

(2) สภาพแวดลอมดานเวลา (Temporal Working Condition( คอ

ระยะเวลาในการท างาน จ านวนชวโมงทท างานจรงกบจ านวนชวโมงทพก ลกษณะการท างาน เชน

การท างานเตมเวลา ท างานเปนกะ และท างานแบบไมเตมเวลา ขนอยกบการจาง มผลตอความพง

พอใจในงาน

(3) สภาพแวดลอมทางจตใจและสงคม (Psychological and Social Working Condition( คอ ลกษณะของงานทมผลตอจตใจ ท าใหเกดความออนลาทงทางดาน

32 รางกายและจตใจ ท าใหความสามารถในการท างานลดลง เกดความรสกเบอหนายในงาน มความผดพลาดในการท างานสง ท าใหเกดอตราการขาดงานและการลาออกสงขน

2.3 แนวคดเกยวกบการรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน

2.3.1 ความหมายของภาวะผน า ศวพร โปรยานนท (2554, น. 12-13) ไดใหความหมายวา ภาวะผน า หมายถง

บคคลทไดรบเลอกหรอไดรบการยกยองจากกลมคนใหเปนหวหนา หรอเปนผมอ านาจในการตดสนใจ โดยจะสงเสรมและกระตนใหกลมคนสามารถท างานไดส าเรจตามเปาหมาย ผน าอาจมาจากการแตงตงอยางเปนทางการหรอไมเปนทางการกได การทจะเปนผน าทมประสทธภาพตองมภาวะความเปนผน าในตนเองทเหมาะสม

กรฟฟน (Griffin, 1987, p. 421) ไดใหความหมายวา ภาวะผน า หมายถง บคคลทมความสามารถในการใชอทธพลตอคนอน

กบสน และคณะ (Gibson, Ivancevich & Donnelly, 1997, p. 272) ไดใหความหมายวา ภาวะผน า หมายถง บคคลความทพยายามจะใช อทธพลเพอจงใจบคคลอนหรอกลม เพอท าใหงานบรรลเปาหมายทวางไว

โรบน (Robbins, 1993, p. 365) ไดใหความหมายวา ภาวะผน า หมายถง บคคลทมความสามารถหรอ มอทธพลตอกลมหรอบคคลอน และสามารถผลกดนใหกลมหรอบคคลท างานบรรลผลส าเรจตามเปาหมายทวางไว

ยค (Yukl, 2010, pp. 20-21) ภาวะผน าคอ บคคลลทมอทธพลมากทสดในกลม และตองเปนผทท างานในต าแหนงทไดรบมอ-บหมายในต าแหนงผน า ผน าสามารถเปนหวหนาในกลมยอย หรอผชวยในการท างานอน ๆ

2.3.2 ววฒนาการแนวคดรปแบบภาวะผน าของพนกงาน รปแบบภาวะผน า คอ รปแบบพฤตกรรมทแสดงออกมาเฉพาะบคคล โดยไมได

ค านงถงสถานการณ รปแบบภาวะผน า สามารถท าใหเหนถงความส าเรจของทศนคตดานการบรหารจดการ การแสดงพฤตกรรม อปนสย และทกษะบนพนฐานคานยมขององคกรและคานยมของบคคล ความสนใจภาวะผน า ถงมจะอยในสถานการณทแตกตางกนยงคงแสดงออกในลกษณะรปแบบเดม (Rad & Yarmohammadian, 2006 , p. 13) รปแบบภาวะผน า คอ อปนสยพนฐาน การทมแนวโนมในการแสดงพฤตกรรมออกมาในรปแบบทคลายคลงกน และมวธการเฉพาะในการจดการสงตาง ๆ เมอบคคลเหลานอยในต าแนงผน า พเทอรเสน (Petersen, 2012, pp. 22-27) ไดท าการรวบรวมทฤษฎรปแบบภาวะผน า ตาง ๆ โดยแตละทฤษฎจะกลาวถงรปแบบภาวะผน าทมความ

33 แตกตางกน การศกษาเกยวกบลกษณะผน าเกดขนอยางตอเนองตงแตอดตจนถงปจจบน ท าใหเกดพฒนาของทฤษฎผน าเปลยนแปลงไปตามยคสมย โดยดงน

2.3.2.1 การศกษาลกษณะผน าในชวงตน ซงเกดขนในชวง ค.ศ. 1930-1940 คณลกษณะภาวะผน า (Trait leadership theory) คอ ทฤษฎทอธบาย

ถงภาวะผน าทมตดตวมาตงแตเกดดวยบคลกภาพและอปนสยทท าใหมความแตกตางจากบคคลอน

(Taylor, 2009, p. 41) ทฤษฎนแตกตางจากทฤษฎอน เนองจจากทฤษฎนจะใหความส าคญไปท

ลกษณะของบคลกภาพและลกษณะพเศษเฉพาะสวนบคคลทเปนลกษณะผน ามากกวาพฤตกรรมท

แสดงออกมา (Gehring, 2007, pp. 45-46)

การศกษาลกษณะพฤตกรรมในยคแรก ๆ มความเชอวา ผน ามตดตวมาแต

ก าเนด ไมสามารถสรางขนมาได โดยทผน าจะมลกษณะแตกตางจากผตาม ซงแบงคณลกษณะของ

ผน า ได 6 ดาน ดงน ลกษณะทางกาย การศกษา สตปญญา บคลกภาพ คณลกษณะของงาน

คณลกษณะทางสงคม อยางไรกตาม ในเวลาตอมา ผลการวจยพบวาคณลกษณะของผน าเพยงอยาง

เดยว ไมสามารถอธบายประสทธภาพของความเปนผไดอยางสมบรณ ท าใหน าไปสการศกษา

พฤตกรรมผน าในยคตอมา (สงวน ชางฉตร, 2541, น. 175)

2.3.2.2 การศกษาลกษณะผน า ในชวง ค.ศ.1940-1960 พฤตกรรมภาวะผน า (Behavioural leadership theory) คอ ทฤษฎท

อธบายถงลกษณะภาวะผน าทสรางขนมาได โดยการเลยนแบบพฤตกรรมความเปนผน าจากผน าท

ประสบความส าเรจ และลกษณะเฉพาะตวของผน าตามวธการใชอ านาจหรอการแสดงพฤตกรรมโดย

ไมค านงถงสถานการณทเผชญอย (Robbins, et al., 2009, p. 295) รปแบบภาวะผน าตามทฤษฎน

สามารถแบงออกไดเปน 2 ลกษณะ (Northouse, 2010, p. 71) ดงน

(1) ผน าเนนความสมพนธ (Employee-oriented leadership( คอ

ลกษณะผน า ทมทใหความสนใจ ดแล เอาใจใสพนกงาน ภาวะผน าในลกษณะนจะสงเสรมและให

ความส าคญกบความสมพนธของบคคลระหวางหวหนางานและพนกงาน

(2) ผน ามงเนนงาน (Task-oriented leadership( คอ ลกษณะผน า ท

ใหความสนใจในการควบคมใหพนกงานท าตามเปาหมายใหส าเรจ โดยไมไดค านงถงความตองการและ

ความรสกของพนกงานทมเกยวกบงาน

34

ในยคน นกวจยไดมงความสนใจไปทพฤตกรรมผน าทท าใหผตามเกดความ

พงพอใจและมผลตอการท างานทด โดยมแนวคดทส าคญ (สมยศ นาวการ, 2543, น. 147) ดงน

(1) การศกษาภาวะผน าของมหาวทยาลยไอโอวา ม เครท เลวน โรนลต

ลปปตต และราลฟ ไวท ไดท าการศกษากระบวนการปฏสมพนธกลมระหวางผน า ผตามและประสทธ

ภาพของงาน ในป 1938 พบวา ผน ามลกษณะ 3 รปแบ ไดแก ผน าแบบเผดจการณ ผน าแบบ

ประชาธปไตย และผน าแบบเสรนยม นอกจากน ยงพบวา ผน าแบบประชาธปไตยใหผลตอ

กระบวนการภายในกลมไดดกวาผน าแบบอน ตอมา มหาวทยาลยโอไฮโอ สเตท ไดเรมศกษาภาวะ

ผน าในป 1949 ซงพฒนาโดย แฮมฟวและคน ตอมาไดรบการปรบปรงโดย ฮอลพน และไวเนอร ซง

ไดผลการศกษาทแบงพตกรรมผน าออกเปน 2 มต (ฐตวด เนยมสวรรณ, 2554, น. 11-13) ดงน

1. มตรเรมโครงสรางงาน (Initiating structure) หมายถง พฤตกรรม

ของผน าทแสดงถงความสมพนธระหวางผน าและผใตบงคบบญชา ลกษณะผทใหความส าคญกบ

องคกร โดยเนนระเบยบแบบแผนของคกร การสงงาน การก าหนดรปแบบการสอสารใหเปนระบบ

วธการด าเนนการเปนขนตอน สามารถใหค าชแนะเกยวกบการท างาน และการมงท างานใหบรรล

เปาหมายขององคกร

2. มตความสมพนธ (consideration) หมายถง พฤตกรรมของผน าท

แสดงถงความสมพนธของผน าและผใตบงคบบญชาในลกษณะทเชอถอซงกนและกน มความไววางใจ

ซงกนและกน มความหวงใย ใหการสนบสนนชวยเหลอและดแลผใตบงคบบญชาทกคนอยางเสมอภาค

การใหผใตบงคบบญชามสวนรวมในงานและมสวนรวมในการตดสนใจ มการสอสาร 2 ทาง

(2( การศกษาของลเกรต (Likert, 1961, p.7) ไดแบงลกษณะความเปนผน าเปน 2 ประเภท

1. ผน าแบบมงงาน (Production centered leaders) ผน าในลกษณะนจะใหความส าคญกบการท างานของพนกงานและวธการทจะท าใหบรรลเปาหมายทตงไว ผน าจะเครงครดกบมาตรฐานการท างาน ในการบรหารจดการจะท าดวยความระมดระวง มการใชสงจงใจเพอกระตนใหผลผลตเพมขน การก าหนดขนตอนของการไดมาซงผลผลตโดยใชเทคนคตาง ๆ เขามาชวย

2. ผน าแบบมงคน (Employee centered leaders) ผน าในลกษณะนจะใหความส าคญตอความสมพนธระหวางบคคล โดยผน าใหความสนใจกยปญหาของผใตบงคบบญชา เปดโอกาสใหผตบงคบบญชาไดตงจดมงหมายในงาน ใหอสระพนกงานในการท างาน

35

(3) การศกษาของเบลคและมตน (Blake & Mouton, 1964, p. 11-14)

ไดศกษาวเคราะหเพมเตมจากการศกษาของมหาวทยาลยมชแกน และมหาวทยาลยโอไฮโอสเตท ในป

1964 โดยมแนวคดพนฐานวาผน าทมประสทธภาพ ตองมความสามารถทงในดานของการท างาน

(Concern for product) และดานมนษยสมพนธ (Concern for people) ซงเบลคและมตนไดแบง

ลกษณะผน าออกเปน 5 แบบ ดงน

1. แบบไมพฒนา (Improverished) คอ ลกษณะผน าทมความมงมน

ต า บรหารงานแบบเฉอยชา ไมมเปาหมาย เปนผน าทมประสทธผลนอยทสด

2. แบบสโมสร (Country club) คอ ลกษณะผน าทเนนสมพนธภาพ

ระหวางบคคลสง แตมงดานการท างานต า ผน าลกษณะนจะสรางบรรยากาศการท างานใหพนกงานม

ความสข

3. แบบมงงาน (Task or authoritarian) คอ ลกษณะผน าทมงเนน

ดานการท างานสง โดยผน าจะใหความสนใจไปทเปาหมายขององคกร มการใชอ านาจหนาทเพอกดดน

ใหท างานใหส าเรจตามเปาหมาย แตผน าไมเนนเรองสมพนธภาพระหวางบคคล

4. แบบเดนทางสายกลาง (Middle of road) คอ ลกษณะผน าท

มงเนนดานดารท างานและสมพนธภาพระหวางบคคล แตระดบการใหความสนใจทง 2 อยาง อยใน

ระดบปานกลาง นนคอ ผน าลกษณะนจะเนนความสมดลของความตองการของพนกงานและ

เปาหมายขององคกรดวย

5. แบบทม (Team or democratic) คอลกษณะผน าทมงเนนดาน

การท างานและสมพนธภาพระหวางบคคลในระดบสง เปนลกษณะผน าทมประสทธภาพมากทสด ผน า

จะพฒนากลมการท างานใหความเคารพและไววางใจซงกนและกน มความผกพนกน

2.3.2.3 การศกษาลกษณะผน า ในชวงหลง ค.ศ.1970 เปนการศกษาทเชอวาผน าทมประสทธภาพขนอยกบปจจยหลายประการ จง

มผศกษาผน าแนวใหมไวตาง ๆ กน ดงน (1( ทฤษฎแนวทางและเปาหมาย (Path-Goal theory( คอ ทฤษฎท

อธบายถงรปแบบภาวะผน าทใหรางวลและการสนบสนนกบพนกงานใหประสบความส าเรจตาม

เปาหมาย และใหการชาวยเหลอเมอเจออปสรรคหรอพบปญหาในงานเพอใหพนกงานไปสเปาหมาย

36 ไดส าเรจ (Dixon & Hart, 2010, p. 55) เฮาซ (House, 1996, p. 327) ไดแบงรปแบบภาวะผน า

ออกเปน 4 ลกษณะ ไดแก

1. ภาวะผน าแบบชน า (Directive leader) คอ ลกษณะของผน าทท า

ตามตารางงาน โดยผน าลกษณะนจะใหค าแนะน าแกพนกงาน พรอมทงบอกถงความคาดหวงท

ตองการใหพนกงานทราบ

2. ภาวะผน าแบบค าจน (Supportive leader) คอ ลกษณะผน าทให

ความส าคญตอความสมพนธภาพระหวางหวหนาและพนกงาน

3. ภาวะผน าแบบมสวนรวม (Participative leader) คอ ลกษณะ

ของผน าทใชเสยงสวนใหญในพนกงานมาใชในการตดสนใจ เมอตองมการตดสนใจเรองใดเรองหนง

ผน าในลกษณะนจะถามความคดเหนของพนกงานกอนจงท าการตดสนใจ

4. ภาวะผน าทเนนความส าเรจในงาน (Achievement-oriented

leader) คอ ลกษณะผน าทคาดหวงใหพนกงานมผลการปฏบตงานในระดบสง ผน าในลกษณะนจง

มกจะตงเปาหมายใหพนกงานทสง และมความตองการใหพนกงานไปใหถงเปาหมายทตงไว

(2( ผน าตามสถานการณ (Situational leadership theory( ของ

เฮอรเซยและ บลานชารด (Hersey & Blanchard, 1993) เปนทฤษฎทอธบายถงรปแบบภาวะผน าท

มพนฐานจากพฤตกรรมของผน าและความพรอมหรอวฒภาวะในการท างานของผตามทมอทธพลซง

กนและกน โดยท พฤตกรรมของผน าม 2 รปแบบไดแก พฤตกรรมมงงาน (Task Behavior) คอ ผน า

ทก าหนดขอบเขต รปแบบงาน ใหกบพนกงาน เพอใหพนกงานทราบวาตนเองตองท าอะไร ทไหน

อยางไร สงงานเมอไหร พฤตกรรมอกรปแบบหนง คอ พฤตกรรมมงความสมพนธ (Relationship

Behavior) ทผน าทคอยใหการสนบสนนในทก ๆ ดาน รกษาความสมพนธระหวางหวหนางงานและ

พนกงาน เปดโอกาสใหสามารถพดคยในทกเรอง และเขาถงตวงาย นอกจากน พฤตกรรมของผตาม

เปนปจจยทท าใหผน าแสดงพฤตกรรม โดยทพนกงานทมความพรอมในการท างาน จะมความสามารถ

และความพงพอใจในงานทจะชวยผลกดนใหงานประสบความส าเรจ ความสามารถในการท างานของ

พนกงานมาจาก ความร ประสบการณ ทกษะทตวพนกงานน ามาใชในการท างาน ทางดานความพง

พอใจในงาน เกดจากความมนในและความผกพนในงานทท าใหพนกงานมแรงจงใจทจะท าใหงาน

ประสบความส าเรจ

37

เฮอรเซยและ บลานชารด (Hersey & Blanchard, 1993) ไดอธบายถง 2

แนวคดของทฤษฎผน าตามสถานการณ นนคอ ระดบการพฒนาของพนกงาน และรปแบบของภาวะ

ผน า โดยท ระดบการพฒนาของพนกงาน (Development level) คอ การทพนกงานไดรบการ

พฒนาโดยการสรางแรงจงใจในการท างาน ทางดานรปแบบภาวะผน า (Leadership style) จะชวย

เพมระดบความสามารถและความผกพนในงาน

ระดบการพฒนาของพนกงาน (Development level) แบงออกเปน 4

ระดบดงน

ระดบท1 (D1) หมายถง พนกงานทมความสามารถในการท างานระดบ

ต า แตมแรงจงใจในการท างานสง พนกงานพรอมและพอใจทจะเรยนรงาน มความกระตอรอรนในสง

ใหม

ระดบท 2 (D2) หมายถง พนกงานทมความสามารถในการท างานอย

บาง แตมแรงจงใจในการท างานต า

ระดบท 3 (D3) หมายถง พนกงานทมความสามารถในการท างาน

ระดบกลาง แตมความแปรปรวนของแรงจงใจในการท างาน พนกงานไมมความมนใจทจะน าความร

ความสามารถทมไปปรบใช

ระดบท 4 (D4) หมายถง พนกงานมความสามารถในการท างาน

ระดบสง และมแรงจงใจในการท างานระดบสง นอกจากน พนกงานมความมนใจในการท างาน ม

ความร สามารถท างานไดโดยไมตองมหวหนาคอยก ากบควบคม สามารถท างานไดดวยตนเอง

ในชวงป ค.ศ. 1960-1980 เปนชวงเวลาทเชอวาภาวะผน าหรอการแสดง

พฤตกรรมของผน าเปนเรองของสถานการณ ผน าทจะประสบความส าเรจไดตองปรบรปแบบ

พฤตกรรมใหเหมาะสมกบสถานการณ รปแบบภาวะผน าตามทฤษฎน แบงออกเปน 4 ลกษณะ

(Hersey & Blanchard, 1993, cited in Petersen, 2012, p. 25 ) ดงน

1. การควบคมงาน (Directing leadership) คอ รปแบบภาวะผน าท

แสดงพฤตกรรมออกมาเมอ พนกงานมความสามาถในการท างานระดบต า แตมแรงจงใจในการท างาน

สง ผจะคอยควบคมก ากบในการท างาน ผน าจะตองบอกวธหรอขนตอนการท างาน และใหการดแล

อยางใกลชด เนองจากพนกงานไมมประสบการณ ทกษะในการท างาน มกจะพบในพนกงานใหมทเพง

เขามาท างาน

38

2. การสอนงาน (Coaching leadership) รปแบบภาวะผน าทแสดง

พฤตกรรมออกมา เมอพนกงานเรมมทกษะในการท างานบาง แตมแรงจงใจในการท างานต า พนกงาน

จะมความคาดหวงจากงาน แตเมอพนกงานไดรบมอบหมายงานใหท า แตงานทไดรบยากเกนไปจงท า

ใหแรงจงใจในการท างานลดลง ดงนนผน า จะใหคอยใหค าแนะน าในการแกปญหาทเกดขนใน

สถานการณทแตกตาง กนมากกวาการบอกตรง ๆ หรอคอยก ากบเหมอนในระยะแรก

3. การมสวนรวม (Participating leadership) คอ คอ รปแบบภาวะ

ผน าทแสดงพฤตกรรมออกมา เมอพนกงานมทกษะ ความสามารถในการท างานระดบกลาง แตม

แรงจงใจในการท างานไมแนนอน พนกงานจะเกดความสงสยในตนเอง เมอมโอกาศท างานดวยตนเอง

ระดบแรงจงใจจะแปรเปลยนจากกระตอรอรนทจะท างานไปจนถงรสกถงความไมมนคง พนกงานจะม

การพฒนาทางดานความร ทกษะ เปนอยางมาก ผน าจะตองคอยใหการสนบสนนและใหโอกาสในการ

ตดสนใจรวมกนระหวางพนกงานและผน า สงทส าคญ ผน าจะตองลดพฤตกรรมการควบคมงานลง

เพอใหพนกงานไดเกดการพฒนาในดานตาง ๆ

4. การมอบหมายงาน (Delegating leadership) คอ รปแบบภาวะ

ผน าทแสดงพฤตกรรมออกมา เมอพนกงานมความสามารถในการท างานระดบสง และมแรงจงใจใน

การท างานระดบสงพนกงานสามารถทจะท างานไดดวยตนเอง และมความมนใจในการท างาน ผน า

จะปลอยใหพนกงานท างานและแกไขปญหาดวยตนเอง เพราะพนกงานมทกษะ ความร ความสามารถ

เพยงพอทสามารถท างานทไดรบมอบหมายใหส าเรจไดดวยตนเอง

39

ภาพท 2.1 พฤตกรรมผน าและความพรอมของผตามจากทฤษฎภาวะผน าตามสถานการณของ

เฮอรเซยและบลานชารด (Hersey & Blanchard, 1993 cited in Nicholls, 2007, p. 2)

(3( ผน าเชงสถานการณ (Conyingency theories( ของฟดเลอร

(Fiedler, 1974 อางถงใน ศรภทร ดษฎววฒน, 2555, น. 12-13) เปนทฤษฎเกยวกบการท างานของ

กลมทจะประสบความส าเรจได ตองขนอยกบความเหมาะสมระหวางรปแบบภาวะผน าและ

สถานการณ ฟลเลอรไดพฒนาเครองมอทใชในการวดประเมนลกษณะผน าวา เปนผน าทมลกษณะ

มงเนนงาน หรอมงเนนความสมพนธ ทชอวา LPC (Least-Preferred Co-woker) โดยปจจยมปจจย

3 ปจจย ทแสดงใหเหนถงความเปนผน าทประสบความส าเรจและมประสทธภาพ ไดแก

1. ความสมพนธระหวางผน าและพนกงาน (Leader-member

relations) การทผน าเปนทไววางใจ เปนทยอมรบของพนกงาน และมความสมพนธทดระหวางผน า

และพนกงาน ผน าจะสามารถควบคมพนกงานไดมากกวาผน าทไมเปนทยอมรบและมความสมพนธท

ไมดตอพนกงาน

40

2. โครงสรางของงาน (Task structure) เปนการมอบหมายงานให

พนกงาน โครงสรางงานและเปาหมายในงานจะตองมความชดเจน หากงานมโครงสรางทชดเจน ผน า

จะสามารถควบคมการท างานของพนกงงานไดมากกวาโครงสรางงานทไมชดเจน

3. อ านาจหนาทตามต าแหนง (Position power) เปนขอบเขต

อ านาจของผน าในเรองตาง ๆ ถาผน ามต าแหนงทสง ขอบเขตอ านาจจะมากขน และสามารถควบคม

พนกงานไดมากขน

ภาพท 2.2 พฤตกรรมผน าและความพรอมของผตามจากทฤษฎภาวะผน าตามสถานการณของฟด

เลอร (Fiedler, 1974 อางถงในศรภทร ดษฎววฒน, น. 13)

จากภาพ ตามทฤษฎของฟดเลอร ผน าจะมประสทธภาพหรอไม ขนอยกบ

สถานการณ โดยมสถานการณทงหมด 8 แบบ ซงสถานการณท 1, 2, 3, 7 และ 8 เหมาะกบผน าท

มงเนนงาน โดยทผน าทเนนงานจะมทศทางในการท างานทชดเจน มมตรฐานการท างาน มงใหงาน

ประสบความส าเรจ และในสถานการณท 4,5 และ 6 เหมาะกบผน าทเนนความสมพนธ โดยทผน าท

เนนความสมพนธจะสรางความไววางใจ เปนทนาเคารพ นบถอของลกนอง

41

(4) ยค (Yukl, 2010, pp. 117-120) ไดพฒนาแนวคดเกยวกบลกษณะ

ผน าไววา พฤตกรรมของผน าจะตองมความสมพนธกบสถานการณ เพราะสถาการณจะมผลกระทบ

ตอความส าเรจของผน า โดยแบงลกษณะผน าออกเปน 3 รปแบบ ไดแก

1. ผน าทมงเนนงาน (Task-Oriented behaviors) เปนลกษณะผน า

ทเนนความชดเจนในระบบงาน บทบาทของพนกงานทเกยวของกบการท างาน การวางแผนและการ

จดการ ก าหนดเปาหมายการท างาน การตดตามผลการด าเนนการในองคกร โดยแนนทความส าเรจ

ของงานเปนหลก ผน าจะใชทรพยากรและบคลากรอยางคมคา มประสทธภาพ ระบบงานมความ

เทยงตรง ปรบปรงกระบวนการตาง ๆ ใหผลผลตมประสทธภาพมากทสด

2. ผน าทมงเนนความสมพนธ (Relation-oriented behaviors) เปน

ลกษณะผน าทมนเนนการใหความชวยเหลอพนกงาน สนบสนน ใหค าปรกษา และมการจดการปญหา

ดานความขดแยงตาง ๆ ปรบปรงความสมพนธระหวางบคคลเพอใหพนกงานสามารถท างานรวมกนใน

กลมได นอกจากนผน ายงเปดโอกาสใหพนกงานมอสระและมสวนรวมในการเสนอความคดเหน

เกยวกบงาน สามารถตดสนใจเกยวกบงานไดดวยตนเอง ผน าจะค านงถงการเสรมสรางขวญและ

ก าลงใจในการท างาน

3. ผน าทเนนการเปลยนแปลง (Change-Oriented behaviors) เปน

ลกษระผน าทมงเนนการวเคราะหสภาพแวดลอม เหตการณตาง ๆ ทเกดขนทงภายนอกและภายใน

องคกร ผน าจะมการน าเสนอโครงการใหม ๆ เพอใหเกดการเปลยนแปลง กระตนใหเกดความรวมมอ

ในการสนบสนนการด าเนนการการเปลยนแปลง สรางกจกรรมทชวยใหพนกงานปรบตวเพอใหเขากบ

สภาพแวดลอมทเปลยนแปลงไปและพนกงานเกดการพฒนาในดานตาง ๆ ผน าลกษณะนจะมระบบ

การจดการทด และสรางระบบแรงจงใจในการท างานทด เชน ระบบการใหร างวล เพอใหเกด

ความส าเรจตามเปาหมายขององคกรอยางมประสทธภาพ

(5( ภาวะผน าแบบแลกเปลยน (Transactional leadership theory(

คอ ทฤษฎทอธบายถง รปแบบภาวะผน าทสรางแรงจงใจโดยการใหรางวลและการลงโทษ ผน าทฝก

ปฏบตรปแบบผน าลกษณะนมแนวโนมทจะเปนผน าในดานการจดการ พนกงานจะไดรบเงน หรอ

รางวลเลกนอย เมอพนกงานเหลานท างานเสรจตามทหวหนาตองการ พนกงานจะท างานเตม

ความสามารถในงานทไดรบมอบหมาย ถงแมพวกเขาจะไมมความสามารถในการท างานชนนนกตาม

(Taylor, 2009, pp. 42-43) ผน าจะรบรวาพนกงานตองท าอะไรเพอทจะบรรลเปาหมาย โดยผน าจะ

42 จงใจผานการเชอมโยงความตองการและรางวลกบความส าเรจตามเปาหมาย รางวลสวนใหญเปน

รางวลภายนอก ภาวะผน าแบบแลกเปลยนประกอบดวย

1. การใหรางวลตามสถานการณ (Contingent reward) ผน าจะท า

ใหผตามเขาใจอยางชดเจนวาตองการใหผตามท าอะไรหรอคาดหวงอะไรจากผตาม หลงจากนนจะให

รางวลในรปแบบของค ายกยองชมเชย ประกาศ ความดความชอบ การจายเงนเพม ใหโบนส เมอผ

ตามสามารถท างานไดตามเปาหมายทก าหนดไว

2. การบรหารแบบวางเฉย (Management by exception) เปนการ

บรหารงานทปลอยใหเปนไปตามสภาพเดม โดยทผน าจะไมเขาไปยงเกยวกบการท างาน จะเขาไปก

ตอเมองานเกดความผดพลาดขน หรอพนกงานท างานไดต ากวามาตรฐาน สามารถแบงผน าลกษณะน

ออกเปน 2 ลกษณะดงน

3. การบรหารแบบวางเฉยเชงรก (Active management by

exception) ผน าจะคอยสงเกตผลการปฏบตงานของพนกงานและจะชวยแกไขใหถกตองเพอปองกน

ความผดพลาดหรอความลมเหลวทอาจเกดขน

4. การบรหารงานแบบวางเฉยเชงรบ (Passive management by

exeption) ผน าจะใชการท างานในรปแบบเดม จะเขาไปกตอเมอพนกงานมผลการปฏบตงานทไมได

มาตรฐาน หรอมขอผดพลาด

(6( ภาวะผน าการเปลยนแปลง (Transformational leadership

theory( คอ ทฤษฎทอธบายถงรปแบบภาวะผน าทใหความส าคญของความสมพนธระหวางหวหนา

และพนกงานทฤษฎนมงเนนไปทการใหพนกงานมอ านาจในการตดสนใจเกยวกบงานและการพฒนา

ศกยภาพ โดยตงเปาหมายทงในระยะสนและระยะยาว ผน าในรปแบบนจะสรางสภาวะแวดลอมท

สามารถแลกเปลยนความคดเหนระหวางกนได (Laka-Mathebula, 2004, pp. 21-22) และผน าจะ

แปลงคานยมของพนกงานไปในทางทสนบสนนวสยทศนและเปาหมายขององคกร โดยสราง

บรรยากาศทความสมพนธระหวางหวหนาและพนกงานใหเกดขน (Stone, et al, 2004, p. 350)

ตามแนวคดของเบรน (Burn, 1987, p.4) ไดอธบายไววา ผน าการเปลยนแปลงจะใชคณธรรมในการ

สรางจตส านกของพนกงานใหมคานยมและทศนคตทางจรยธ รรมทสงขน ลกษณะผน าการ

เปลยนแปลง ประกอบดวย 4 ลกษณะ ดงน

43

1. ภาวะผน าทมบารม (Charismatic leadership) คอ

รปแบบภาวะผน าทท าใหพนกงานเชอวาหวหนามาความสามารถในการเปนผน า โดยหวใจส าคญท

เปนลกษณะของรปแบบภาวะผน าน คอ การทผน ามวสยทศนและมความชดเจน การใชภาษาในการ

สอสารนาสนใจ พรอมทจะเสยง ใหความส าคญกบพนกงาน และผน าสามารถแสดงใหเหนถง

พฤตกรรมทแปลกแตกตาง (Robbins, et al., 2009, p. 323) เฮาสและมทเชล (House &

Mitchell, 1977, pp. 81-97) ไดอธบายวา ผน ามอทธพลอยางมากตอผตาม โดยทผตามจะเชอตาม

ความคดของผน า และยอมรบความคดของผน าอยางไมตองสงสย ผตามจะรกใคร เชอใจ เชอฟง

และท าตามผน า ซงเฮาส เปนบคคลแรกทท าการศกษาพฤตกรรมภาวะผน าทมบารม ซงภาวะผน า

ลกษณะน ประกอบดวย

- การทเปนบคคลมลกษณะเดน เชอมนในตนเอง มอทธพลเหนอ

ลกนอง

- สามารถเปนแบบอยางทดแกลกนอง

- ลกนองมความประทบใจในความสามารถและความส าเรจของผน า

- มเปาหมายทชดเจน

- แสดงออกถงความคาดหวงของผตาม มพฤตกรรมทสรางแรงจงใจ

ใหกบลกนองได

- มลกษณะดงดดลกนอง

ในเวลาตอมา เบส ไดขยายความทฤษฎภาวะผน าของเฮาส วาผน าทมบารม

จะเกดขนเมอมการเปลยนแปลงคานยม ความเชอ หรอสถานการณทตงเครยด องคกรทก าลงจะ

ลมเหลว ผน าลกษณะนจะเกดขนเพอตอสและความอยรอด

2. ผน าทสรางแรงบนดาลใจ (Inspiration) เปนลกษณะผน าท

สามารถกระตนใหผตามมสวนรวมในการท างาน และมงไมสความส าเรจรวมกน

3. ผน าทกระตนการใชความคด (Intellectual stimulation) เปน

ลกษณะผน าทกระตนใหผตามแกปญหาโดยการสรางระบบความคด นบเปนวธการแบบใหมทชวยใหผ

ตามเรยนรวธการสรางปญหาอยางสรางสรรค

4. ผน าทมงเนนความสมพนธระหวางบคคล ( Individual

consideration) เปนลกษณะผน าทเนนการสรางความสมพนธระหวางผน าและผตาม ซงการสราง

44 ความสมพนธ แบงออกเปน 2 รปแบบ คอ มงความสมพนธแบบเนนกลม และมงความสมพนธแบบ

รายบคคล

(7( กรอบแนวคดภาวะผน า 6 มต (6-L framework( คอ แนวคดท

อธบายถงรปแบบภาวะผน า 6 มต ไดแก ผน าทเอาใจใส เปนหวงบคคลอน ผน าทสอนพนกงานได

ผน าทคอยใหค าชนชม ผน าทสงเสรม สนบสนนและน าการเปลยนแปลง ผน าทสงเสรมใหมการพฒนา

ผน าทสามารถแสดงใหเหนถงวสยทศนทท าใหพนกงานเหนตามได (Tirmizi, 2002, p. 272)

2.3.3 รปแบบภาวะผน ากบวฒนธรรม

ลกษณะภาวะผน า ในแตละวฒนธรรมจะมความแตกตางกน รปแบบภาวะผน า

แบบไหนทประสทธภาพมากทสด ขนอยกบวฒนธรรมของกลมคนเหลานน เนองจากวฒนธรรมจะท า

ใหบคคลแสดงออกพฤตกรรมในการใชชวต วธการท างานทแตกตางกน ทางประเทศฝงตะวนตก เชน

สหรฐอเมรกาเปนประเทศทเนนเรองปจเจกบคคล (Individualism culture) ทฤษฎภาวะผน าของ

สหรฐอเมรกาเปนการเนนทตวบคคลโดยองกบประโยชนของตนเอง (Hofstede, 1983, p.85)

นอกจากน วฒนธรรมทเนนปจเจกบคคล บคคลจะใหความส าคญกบภาพลกษณของตนเอง ม

เปาหมายของตนเองทสอดคลองกบเปาหมายของกลม เนนความส าเรจในงาน ในทางตรงกนขาม

วฒนธรรมทเนนสวนรวม (Collectived culture) ซงโดยมาก มกพบในแถบเอเชย เชน จน ไตหวน

ไทย บคคลจะมเปาหมายของกลมมากกวาเปาหมายของตนเอง เนนความกลมกลนกนภายในกลม

(Rahim, 1983) และจะใหความส าคญของความสมพนธระหวางหวหนางานและพนกงานโดยม

ศลธรรมเปนองคประกอบพนฐาน มกเปนความสมพนธคลายกบความสมพนธระหวางพอแมและลก

พกบนอง อาจารยกบลกศษย นนคอ หวหนางานคอยปกปองพนกงานของตนเอง และพนกงานจะ

แสดงซอสตยและจงรกภกดตอหวหนา (Hofstede, 1987, p. 14 ) ในภาวะผน าของวฒนธรรมท

เนนสวนรวม ผน าควรตระหนกและเสรมสรางใหพนกงานมความซอสตยตอกลม กระตนและสงเสรม

ใหพนกงานมการแบงปนใหกนและกนภายในกลม และภาวะผน าขนอยกบเครอขายภายในกลมทม

พนฐานมาจากความจงรกภกดของสมาชกภายในกลม สวนทางดานวฒนธรรมทเนนปจเจกบคคล

บคคลจะเนนตวเอง ไดรบการกระตนเพอท าสงตาง ๆ แกตนเอง และคนหาสงทตนเองสนใจ ไมได

คดถงสวนรวมหรอกลม (Hofstede & Bund, 1988, p.14)

ในสงคมไทย วฒนธรรมดงเดมจะเนนย าเรองความสมพนธระหวางหวหนางาน

และพนกงาน คนไทยจะมรปแบบในการท างานทตองการใหมความสมพนธระหวางบคคลราบรน

45 และมสายสมพนธกนในระดบทด มความเปนมตร มน าใจ เออเฟอ การท างานมความยดหยน สามารถ

ปรบเปลยนไดใหเขากบสถานการณ ท างานมความสนก พงพอใจ และเนนการท างานทประสบ

ความส าเรจ (Boonsathorn, 2007, p. 202) พฤตกรรมทเนนถงความสมพนธทดระหวางบคคลท าให

ลดระดบความเครยด สรางความเชอใจซงกนและกน เพมการมสวนรวมในทม และผลการปฏบตงาน

ถกกระตนทงในสวนของตวบคคลละของกลม (Zaccaro, et al., 2001) เมอมความขดแยงเกดขน

รปแบบการจดการความขดแยงในวฒนธรรมทเนนปจเจกบคคลจะใหความสนใจทผลผลพธ เนน

รายละเอยดทเปนรปธรรม มเปาหมายทมองถงรายละเอยดเชงลก เนนสงทสมผสได ทกคนมความ

เทาเทยมกน ใชเหตผลเชงอปไนยและใหเหตผลแบบตรงประเดน มพฤตกรรมทชอบการแขงขน ให

ความส าคญกบขอมลทเปนหลกฐานชดเจนและเปนขอเทจจรง การปะทะโดยตรง เปนการเผชญหนา

ดวยตนเอง สวนทางดานวฒนธรรมทเนนสวนรวม จะใหความสนใจทกระบวนการ มองภาพแบบองค

รวม มเปาหมายทเนนถงความสมพนธระหวางบคคล เนนสงทไมสามารถสมผสได ใหความส าคญกบ

ระบบอาวโส ใชเหตผลเชงเปรยบเทยบ อปมาอปมย ใหความส าคญกบขอมลทเปนสญชาตญาณและ

ประสบการณ หลกเลยงการปะทะกนโดยตรง (Ting-Toomey, 1999)

2.3.4 ภาวะผน ากบการลาออกของพนกงาน

ผน ามอทธพลตอทศนคตของพนกงาน ดงนนการทหวหนางานมคณสมบตของ

ผน าทมประสทธภาพจะชวยสงเสรมใหพนกงานและองคกรปรสบความส าเรจตามเปาหมายได โดยท

คณสมบตของผน าทมประสทธภาพ เชน มคณธรรม ซอสตย มความรบผดชอบตองาน เสยสละ ให

ความเสมอภาคกบพนกงานทกคน กลาเผชญกบปญหา กลาท า กลาตดสนใจ ยอมรบค าตเมอเกด

ขอผดพลาด มการปรบตวเกง ไมถอตว พนกงานสามารถเขาถงงาย มการบรหารงานดวยเหตผล

เขาใจบทบาทและหนาทของตนเอง ไมใชอารมณในการตดสน เปนทพงพาใหกบพนกงานได มทกษะ

ในการบรหารจดการทด มทกษะในการสอสาร มวสยทศนทกวางไกล สรางแรงจงใจในงานแก

พนกงาน มความคดรเรมในการสรางสรรคสงใหม ตนตวและทนเหตการณเสมอ เปนแบบอยางทด

ใหกบพนกงาน และมความเปนผน าการเปลยนแปลง (ส านกงาน ก.พ., 2553, น. 7-10) ในทางตรงกน

ขาม ผน าทมวธการตดตอสอสารทไมด พนกงานไดรบขอมลไมทวถง มระบบการบรหารจดการทไมด

มระบบการมอบหมายงานไมชดเจน ใชอารมณในการท างาน มวฒภาวะทางอารมณต า ไมยอมรบฟง

ความคดเหนของพนกงาน และมความสมพนธระหวางหวหนางานและพนกงานทอยใตบงคบบญชาไม

ด ท าใหพนกงานตดสนใจทจะลาออก ( วราภรณ นาควลย, 2553)

46 2.4 แนวคดเกยวกบความผกพนในงาน (Work Engagement(

ความผกพนในงาน เปนมมมองในดานบวกของบคคลทมตองาน ท าใหเกดพฤตกรรม

ทดตอองคกร ในป 1990 คารล (Kahn, 1990, p. 694) นกวจยและอาจารยประจ าคณะการจดการ

มหาวทยาลยบอสตน ไดใหเสนอแนวคดเกยวกบความทมเทในงาน ซงแนวคดนเปนแนวคดเกยวกบ

ความสขในของพนกงาน เพราะ ความทมเทในงานคอประสบการณทางบวกดวยตวเอง ความทมเทใน

งานมความเกยวของกบการมสขภาพทดและผลกระทบตองานทางบวก นอกจากน ความทมเทในงาน

ยงชวยผอนคลายความเครยดจากการท างานและท าใหมความผกพนตอองคกร ในแนวคดความทมเท

ในงานเปนแนวคดทตรงขามกบแนวคดความเหนอยหนายในงานของแมสแลช (Sonnentag, 2003,

p. 518)

2.4.1 ความหมายของความผกพนในงาน

คารล (Kahn, 1990, p. 694) ไดใหความหมายของความผกพนในงานวา บคคล

จะมความรสกทผกพนกบงาน และจะใสความพยายามและความทมเทในการท างาน ซงเปนพลงทใช

ในการท างานทงทางดานรางกาย ความคด และอารมณ มความกระตอรอรนอยเสมอ มความเขาใจใน

บคคลอนทมความเกยวของกบงาน และชอบทจะท างานไมวาจะท างานกลมหรอท างานเดยว

มาสลาชและเลเตอร (Maslach & Leiter ,1997, p. 24) ไดใหความหมายไววา

ความผกพนในงานเปนรปแบบทตรงขามกบความเหนอยหนายในงาน บคคลทมความผกพนในงานจะ

รสกมพลง มสวนรวมในงาน และมความสามารถทจะท างานทไดรบมอบหมายใหประสบความส าเรจ

ได มาสลาช (Maslach, et al., 2001, pp. 416-417) บคคลทมความผกพนในงาน คอ บคคลทม

พลงใจในการท างาน เกดความรสกชอบและอยากท างานตลอดเวลา รสกวาตนเองมความสามารถใน

การท างานใหมประสทธภาพ ชอบเกยวของกบงานนน เปนลกษณะทตรงขามกบความเหนอยหนายใน

การท างาน ความผกพนในงาน คอดานบวกของความเหนอยหนายในงาน ทประกอบไปดวย พลงใน

การท างาน การมสวนรวมในงาน และการเชอวาตนเองสามารถท างานใหประสบความส าเรจได

โรทบารด (Rothbard, 2001, p. 656) กลาววา ความผกพนในงานเปนสภาวะ

ทางจตใจทเกยวมความเกยวพนกบงานโดยบคลลทมความทมเทในงานจะมความสนใจและใสใจกบ

การท างานตามบทบาททไดรบ มกใชเวลาในการคดเกยวกบเรองงานและมความรสกเปนอนหนงอน

เดยวกนกบงาน โดยมความหมกมนอยกบการท างานและใหความส าคญกบงานเสมอ

47

ชเฟไลนและคณะ (Schaufeli, et al., 2002, p. 465) ไดใหความหมายวา ความ

ผกพนในงานคอ ภาวะทางดานจตใจทเกยวของกบการท างาน เปนไปในทศทางบวก และการท างาน

ใหประสบความส าเรจ ซงประกอบไปดวย ความขยน ความทมเทในงาน ความรสกเปนอนหนงอน

เดยวกบงาน ชเฟไลนและเบกเกอร (Schaufeli & Bakker, 2004, pp. 294-295) ไดใหความหมายวา

ความผกพนในงานคอความรสกของพนกงานทมความผกพนกบงานอยางมาก ทมเทใหกบงาน มใจจด

จออยกบงาน โดยพนกงานรสกวาเวลาทใชในการท างานผานไปอยางรวดเรวและยากทจะหยดท างาน

นน ชเฟไลนและคณะ (Schaufeli, et al., 2008, p. 176) ไดใหความหมายไววา ความรสกทางดาน

อารมณทเกยวของสมพนธกบงาน มลกษณะเปนไปในทางบวก รสกวางานมคณคา เมซและซไนเดอร

(Macey & Schneider, 2008, pp. 3-4) เสนอวา ความผกพนในงานเปนอารมณทางบวกของ

พนกงานทมตองาน รสกวางานมความหมาย รบรวาตนเองสามารถรบผดชอบงานทไดรบมอบหมายได

และ มความหวงเกยวกบความกาวหนาในการงาน ชเฟไลนและเบกเกอร (Schaufeli & Bakker,

2010, p. 11) ไดใหความหมายวา ความผกพนในงานเปนสภาวะทางจตใจดานอารมณและความคด

ในเชงบวกทมตองาน โดยทมความคงทนไมเปลยนแปลงตามกาลเวลา บคคลทมความผกพนในงานจะ

มลกษณะดงน มความขยนในการท างาน มความพยายามไมยอทอตออปสรรค มความทมเทในการ

ท างาน กระตอรอรน มองเหนวางานเปนสงททาทายและมความส าคญ มความภาคภมใจและมแรง

บนดาลใจในการท างาน รสกเปนอนหนงอนเดยวกบงาน มสมาธจดจออยกบงาน

ดงนน จงขอสรปความหมายของความผกพนในงาน หมายถง ภาวะทเกยวของ

ทางดานจตใจในทศทางบวก ท าใหพนกงานเกดความรสกผกพน มความทมเทใหกบงาน มใจจดจออย

กบงาน มองเหนวางานคอสงททาทายและมความหมาย

2.4.2 องคประกอบของความผกพนในงาน

ความผกพนในงานเปนแนวคดทไดรบความสนใจจากนกจตวทยาและนกวจย

จ านวนมาก ท าใหมผใหความหมายเกยวกบความผกพนในงานไวเปนจ านวนมาก แตแนวคดทไดรบ

ความสนใจ คอ แนวคดความผกพนในงานของชเฟไลนและเบกเกอร (Schaufeli & Bakker, 2010,

p. 13) ความผกพนในงาน คอ สภาวะทางดานจตใจทางดานอารมณและความคดในเชงบวกทมตอ

งาน ประกอบไปดวย 3 องคประกอบไดแก

1. ความขยนขนแขงในงาน (Vigor) หมายถง การทมเทพลงกายและ

48 พลงใจขณะท างาน และมความอดทน มความเตมใจการใชความพยายามทงหมดในงานทท า ไมยอทอ

เมอเผชญหนากบอปสรรคและความยากล าบากในงานทท า

2. ความทมเทในงาน (Dedication) หมายถง ความรสกวางานทตนเองท า

เปนงานทส าคญ มคณคา และทาทาย มความภาคภมใจ มความรสกกระตอรอรนและแรงกระตนใน

การท างาน

3. ความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงาน (Absorption) หมายถง การท

บคคลมสมาธจดจอกบงาน และรสกมความสขกบงานทท าโดยรสกวาเวลาในการท างานผานไปอยาง

รวดเรวและไมสามารถผละจากงานทท าอยได

เมยและคณะ (May et al, 2004, pp. 11-14) ไดเสนองคประกอบของความ

ผกพนในงาน ประกอบแดวย 3 มต ไดแก

1. มตทางดานรางกาย (Physical component) คอพลงกายทใชในการ

ทมเทอยางเตมทเพอใหงานบรรลเปาหมายทวางไว

2. มตทางดานอารมณ(Emotional component) คอ อารมณความรสกทม

ตองาน ใหความสนใจในงานเปนพเศษ มความรบผดชอบตองาน มความสขทไดท างาน งานทไดจงม

คณภาพ

3. มตทางดานการรคด(Cognitive component) คอ ความคดและทศนคต

ทมตองาน มใจจดจออยกบงาน จนไมไดคดถงเรองอน

ความผกพนในงานตามแนวคดของมาสลาช (Maslach, et al., 2001, p. 417) ไดเสนอวา ความผกพนในงานเปนแนวคดทตรงขามกบความเหนอยหนายในงาน โดยทความขยนขนแขง (Vigor) และความทมเทในงาน (Dedication) มลกษณะตรงขามกบความออนลาและ การเพกเฉยตองาน (Cynicism) ซงทงสององคประกอบนถอวาเปนองคประกอบหลกของความเหนอยหนายในงาน เสนทเชอมระหวางความออนลาละความขยนขนแขงเปนเสนทเรยกวา เสนของพลงงาน (Energy) เสนทเชอมระหวางการเพกเฉยตองานกบความทมเทในงาน เรยกวา เสนของการระบตวตน (Schaufeli & Salanova, 2007, p. 141)

49

ภาพท 2.3 แสดงความสมพนธระหวางความเหนอยหนายในงานและความผกพนในงาน (Schaufeli & Salanova, 2007, p. 141)

จากแนวคดของมาสลาชและลเทอร (Maslach & Leiter, 1997, p. 34) ได

เสนอวาบคคลทมความผกพนในงานคอบคคลทมคะแนนต าในเรองของความลาและการไมยงเกยวกบบคคลอน แตมคะแนนสงในเรองของการท างานอยางมประสทธภาพ

ดงนนในการศกษาครงนผวจยใชแนวคดของ ชเฟไลนและเบกเกอร (Schaufeli and Bakker, 2010) ซงเปนแนวแนวคดความผกพนในงานในทกดาน และเปนแนวคดทไดรบการยอมรบ และความนยมในการท าวจยอยางแพรหลาย จากความหมายขางตนสามารถสรปไดวา ความผกพนในงาน หมายถง ความรสกทางดานอารมณทเกยวของสมพนธกบงาน มลกษณะเปนไปในทางบวก รสกวางานมคณคา เตมใจทจะเสยสละอทศตนใหกบการท างาน และรสกเปนอนหนงอนเดยวกบงาน ท าใหเกดพลงกายและพลง

2.4.3 ปจจยทสงผลตอความผกพนในงาน (1( สทธพนธ เชาวนเกษม (2548, น. 54-55) ไดรวบรวมและสรปปจจยทม

ผลตอความผกพนในงาน โดยแบงออกเปน 3 ดานดงน 1. คณลกษณะสวนบคคล (Personal characteristic) ไดแก อาย

ระดบการศกษา ความตองการความเจรญกาวหนา และการมคณธรรมในการท างาน โดยท พนกงาน

ทมอายมากกวาจะมความผกพนในงานมากกวาพนกงานทมอายนอยกวา เนองจากพนกงานทอาย

มากกวาจะมงานทตองรบผดชอบมากกวา เหนคณคาของงานและชอบทจพท างาน ท าใหม โอกาสใน

การเจรญเตบโตในหนาทการงานมากกวาพนกงานทอายนอย นอกจากน การรบรความสามรถของ

ตนเอง และการยอมรบนบถอตนเองเปนอกปจจยหนงทมผลตอความผกพนในงาน

Engagement

Vigor

Dedication

Absorption

Burnout

Exhaustion

Cynicism

Lack of professional

efficacy

Energy

Identification

50

2. คณลกษณะของงาน (Job characteristic) ไดแก ลกษณะทชวย

กระตนใหบคคลรสกอยากทจะท างาน มอสระในการท างาน มการใหขอมลยอนกลบเกยวกบการ

ท างาน พนกงานมสวนรวมในงานทรบผดชอบ ปจจยเหลานท าใหบคคลเกดความพงพอใจในงาน

นอกจากน ความคาดหวง การไดรบการสนบสนน หรอการทองคกรมเปาหมายและแนวทางทชดเจน

ท าใหมผลตอความผกพนในงานของพนกงาน หากมความกดดน รวมไปถงความไมชดเจนของบทบาท

หนาทในการท างาน ท าใหมความผกพนในงานต า

3. คณลกษณะทางสงคม (Social characteristic) ไดแก การทบคคล

ทท างานอยในกลมเดยวกนจะมความผกพนกบงานทท ามากกวาบคคลทอยภายนอกกลม นอกจากน

บคคลทไดรบการดแลเอาใจใสเรองสวสดการ รบรความยตธรรมในองคกร มความพงพอใจ

ผบงคบบญชา จะท าใหมความผกพนงานในระดบสง

(2( ตามแนวคดของเดเมอเรอตและคณะ (Demerouti, et al., 2001,

pp. 501-502) ไดอธบายถงปจจยทท าใหเกดความผกพนในงานซงเปนปจจยทปกปองสขภาพของ

พนกงาน ม 6 ปจจยดงน

1. การใหขอมลปอนกลบ (Feedback) ทเกยวกบการท างาน

2. การใหรางวล (Rewards)

3. การควบคมสถานการณในการท างาน (Job control)

4. การมสวนรวม (Participation)

5. ความมนคงและปลอดภยในงาน (Job security)

6. การไดรบการสนบสนนจากผบงคบบญชา (Supervisor support)

ปจจยเหลานชวยใหท างานบรรลเปาหมายทวางไว ลดความตองการในงานท

เกยวของกบ คณคาทางดานรางกายและจตใจทสญเสยไปกบการท างาน และเปนตวกระตนทท าให

บคคลเตบโตและพฒนา

และจากการศกษางานวจยทเกยวของ สามารถน ามาสรปไดดงน 1. แหลงทรพยากรในงาน (job resource) ตามแนวคดของเบกเกอร

และเดเมอเรอวต (Bakker & Demerouti, 2008, p. 218) ไดเสนอปจจยทมผลตอความผกพนในงาน

เปนแบบจ าลองความตองการในงานและแหลงทรพยากรในงาน (Job Demand-Resource Model :

JD-R Model) ปจจยทชวยสงเสรมความผกพนในงาน คอ แหลงทรพยากรในงาน เชน การสนบสนน

51 จากสงคมและเพอนรวมงานหรอหวหนางาน องคกร มโอกาสในการเรยนร ความหลากหลายของ

ทกษะ ความมอสระในการท างาน การใหขอมลปอนกลบเกยวกบผลการปฏบตงาน ดงแบบจ าลอง

ขางลางน (Bakker & Demerouti 2007,2008 cited in Bakker & Leiter, 2010, p. 187)

52

ภาพท 2.4 แบบจ าลองความตองการในงานและแหลงทรพยากรในงาน (Job Demand-Resource Model : JD-R Model) (Bakker & Demerouti 2007,2008 cited in Bakker & Leiter, 2010, p. 187)

Job resource

- Autonomy

- Personal Feedback

- Social Support

- Supervisor Coaching

- Recognition Personal Resource

- Optimism

- Self Efficacy

- Resilience

- Hope

- Etc.

Job Demand

- Work Pressure

- Emotional Demand

- Mental Demand

- Physical Demand

- Etc. Performance

- In-Role Performance

- Extra-Role Performance

- Creativity

- Financail Turnover

- Etc.

Work Engagement

- Vigor

- Dedication

- Absorption

53

77

ฮาคาเนนและคณะ (Hakanen, et al., 2008, pp. 86-88) ไดเสนอปจจยทสงผลตอความผกพนในงาน ม 3 ปจจย ไดแก ความภาคภมใจในอาชพ ผลของการปฏบตงาน และฝมอในการท างาน ซาลาโนวาและซเฟล (Salanova & Schaufeli, 2008, pp. 125-127) ไดเสนอวาปจจจยทมผลตอความผกพนในงาน ม 3 ปจจย ไดแก ความสามารถควบคมงานได การมขอมลปอนกลบเกยวกบผลการปฎบตงาน และความหลากหลายของงาน ซานโธเปาโลและคณะ (Xanthopoulou, et al., 2009, pp. 122-123) ไดเสนอวาปจจยทมผลตอความผกพนในงาน ไดแก ความมอสระในการท างาน การมอ านาจในการจดการในงานทรบผดชอบ การไดรบการสนบสนนทางสงคม การไดรบการสอนงานจากผบงคบบญชา การไดรบขอมลปอนกลบของผลการปฎบตงาน และมโอกาสในการพฒนาตนเอง

2. การไดผอนคลายและพกผอนจากการท างาน โซเนนเทช

(Sonnentage, 2003, p. 525) ไดเสนอวาการไดรบการฟนฟหลงจากการท างานท าใหมระดบความ

ผกพนในงานสงขน

3. การสรางบรรยากาศทดในการท างานโดยการจดสภาพแวดลอมทเหมาะสม เชน แสง ส เสยง ความถายเทของอากาศภายในทท างาน ลกษณะของโตะ เกาอท างาน เปนตน

2.4.4 สาเหตของความผกพนในงาน สาเหตทท าใหเกดความผกพนในงานมดงน คอ

(1( ปจจยดานงานและองคการ เชน ทรพยากรในการท างาน ความมอสระ

ในงาน ความสามารถในการควบคมงาน ภาระงาน ความขดแยงในบทบาท การใหขอมลปอนกลบใน

การท างาน เปนตน (Maslach & Leiter, 1996; Bakker & Demerouti, 2008, pp. 211-212)

(2( ปจจยสวนบคคล เชน การมองโลกดานบวก การรบรความสามารถของ

ตนเอง ความยดหยน กลวธการแกไขปญหา (Bakker & Demerouti, 2008, p. 213)

2.4.5 ผลของความผกพนในงาน (1( ดานผลการปฏบตงาน

ความผกพนในงานท าใหบรรยากาศในการใหบรการดซงท าใหลกคาเกด

ความพงพอใจ (Salanova, et al., 2005) นอกจากน ความผกพนในงานมความสมพนธทางบวกกบ

ผลการปฏบตงานทงงานทรบผดชอบและงานทนอกเหนอจากความรบผดชอบ (Saks, 2006, pp.

609-612) มผลตองานและองคการ ความผกพนในงานสงผลตอประสทธภาพในการท างาน (Bakker,

54

77

2006) มทศนคตทดตองาน และมอทธพลทางลบตอความตงใจลาออกจากงาน (Bakker &

Demerouti, 2008, p. 215) มความพงพอใจในงาน (Koyuncu, et al., 2006, p. 307)

(2( ดานบคคล

ความผกพนในงานท าใหพนกงานเกดความพงพอใจในงาน มอารมณ

ทางบวก (Schaufeli & Rhenen, 2006 , pp. 336) นอกจากนพบวา ท าใหมสขภาพจตทด

(Demerouti, et al., 2001, p.508) และมความเครยดลดลง (Langelaan, et al., 2006, p. 529)

ความผกพนในงานสงผลตอสขภาพกาย และสภาพความเปนอยทด (Lynch, 2007, p. 14) เชน ชวย

ลดระดบความเหนอยลาในการท างาน (Koyuncu, et al., 2006, pp. 304-307) ความผกพนในงาน

เปนการทบคคลรสกผกพนและเกยวของกบงานซงสงผลตอเจตคตและพฤตกรรมองคกรของพนกงาน

โดยความผกพนในงานจะสงผลตอความพงพอใจในการท างาน ความผกพนตอองคกร การมพฤตกรรม

การเปนสมาชกทดขององคกร และมแนวโนมในการลาออกต า (Saks, 2006, pp.610-611)

นอกจากนมความสมพนธเชงบวกกบผลการปฏบตงาน ไดแก ความพงพอใจและความจงรกภกดของ

ลกคา ผลก าไร และความปลอดภยในการท างาน (Harter, et al., 2002, p. 14)

2.4.6 การเพมความผกพนในงาน จากความส าคญของแนวคดความผกพนในงาน หลายองคกรจงใหความสนใจใน

การก าหนดแนวทางบรหารทท าใหบคคลเกดความผกพนในงาน ลธาน (Luthans, 2005, p. 489 อางถงใน เกรยงสข เฟองฟพงศ, 2554, น. 52) ไดเสนอแนวทางทท าใหเกดความผกพนในงาน ดงน

1. การรบรถงคณคาของงาน (Percieved meaningfullness) คอการทบคคล

รบรวางานของตนเองมคณคา จงทมเททงแรงกายและแรงใจ เพอใหงานส าเรจตามเปาหมาย และ

พนกงานรบรคณคาถงสงทไดรบกลบคนจากผลส าเรจของงาน

2. ความปลอดภยทางดานจตใจ (Psychological safety) คอ การทบคคลแสดง

ความเหน ภาพลกษณ ลกษณะการท างาน ทแตกตางไดอยางมอสระ โดยองคกรมการเปดกวางในการ

แสดงความคดเหน

3. ความเปนไปไดทางจตใจ (Psychological availability) คอการทบคคลรบร

ถงขดจ ากดความสามารถของตนเองในการทจะท างานใหส าเรจ โดยทมเททงแรงกายและแรงใจตาม

ความสามารถทตนเองสามารถท าได

55

77

2.5 งานวจยทเกยวของและเหตผลในการตงสมมตฐานการวจย 2.5.1 ความสมพนธระหวางสภาพแวดลอมในการท างานและความพงพอในในงาน สงส าคญในการท างานในโรงงานอตสาหกรรม ไดแก สภาพแวดลอมในการ

ท างาน ทบางครงไมมความปลอดภยและเปนอตรายตอสขภาพ เนองมาจาก การออกแบบสถานททใชในการท างาน อปกรณและเครองใชตาง ๆ ไมเหมาะสม แสงสวางไมเพยงพอ มเสยงดงเกนมาตรฐาน ขาดอปกรณปองกนการเกดอบตเหตในการท างาน สงเหลานจะท าใหพนกงานเกดโรคทเกยวกบการท างานได สภาพแวดลอมในการท างานมผลตอความพงพอใจในงานของพนกงาน เมอพนกงานอยในสภาพแวดลอมทเออตอการท างานและเสยงตอปญหาสขภาพนอย จะชวยลดอตราการลาออกของพนกงานและเพมความพงพอใจในงาน แลวเปนจดส าคญทน าไปสการมระดบผลการปฏบตงานทสงของพนกงาน (Salunke, 2015) นอกจากน สภาพแวดลอมในการท างานยงหมายรวมถง สภาพแวดลอมทางจตใจ และสภาพแวดลอมทาสงคมทอาจมความสมพนธกบความพงพอใจในงานของพนกงานได โดยทสภาพแวดลอมทางสงคม เปนสภาพแวดลอมทกลาวถงความสมพนธของบคคลภายในทท างาน ท าใหการท างานรวมกบบคคลอนสามารถท างานไดอยางราบรน และสภาพแวดลอมทางจตใจ คอการทองคกรสงเสรมใหมการพฒนาตนเอง การไดรบการยอมรบจากเพอนรวมงานและหวหนางาน จากการศกษาของแคททลโลและคาโน (Catillo & Cano, 2004) พบวาระดบความพงพอใจในงานทเพมขนมาจากความสมพนธทดระหวางบคคล การไดรบการยอมรบ และหวหนางาน การท างานในสภาพแวดลอมทยากล าบาก ท าใหพนกงานรสกไมมความสข (Bakotic & Babic, 2013) ดงนนการออกแบบสภาพแวดลอมทสนบสนนในการท างานเปนสงทจ าเปนทจะชวยเพมความพงพอใจในงาน (Mokaya et al, 2013) จากเหตผลดงกลาว ทางผวจยจงขอตงสมมตฐานดงน

สมมตฐานท 1 สภาพแวดลอมในการท างานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

สมมตฐานยอยท 1 .1 สภาพแวดลอมในการท างานทางกายภาพมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

สมมตฐานยอยท 1.2 สภาพแวดลอมในการท างานดานสงคมมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

สมมตฐานยอยท 1.3 สภาพแวดลอมในการท างานดานจตใจมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

56

77

2.5.2 ความสมพนธระหวางการรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงานและความพงพอใจในงาน

รปแบบภาวะผน ามผลตอความพงพอใจในงานของพนกงานทจะน าไปสความ ส าเรจขององคกร ในการศกษาทผานมาจะกลาวถงความพงพอใจในงานมผลตอผลผลตในงาน ประสทธภาพขององคกร การลาออกของพนกงาน ผลการปฏบตงาน และการขาดงานของพนกงาน (Schroder, 2008) ความพงพอใจในงานเปนสวนส าคญทมผลตอพฤตกรรมดานบวกของพนกงาน (Santhapparaj & Alam, 2005) ในระหวางการท างาน การมหวหนาทคอยใหความชวยเหลอเกยวกบงาน การมความสมพนธทดระหวางหวหนางานกบพนกงานทท างานอยใตบงคบบญชา มเปาหมายและระบบในการท างานทชดเจน จะท าใหชวยเพมผลการปฏบตงาน และน าไปสความส าเรจขององคกร จนท าใหเกดความพงพอใจในงาน (Mckinnon, et al., 2003) ซง พล (Pool, 1997) ไดกลาววา แรงจงใจของพนกงานมผลอยางมากตอความพงพอใจในงาน โดยทแรงจงใจของพนกงานเกดจากรปแบบภาวะผน า 2 แบบ ไดแก ภาวะผน าการเปลยนแปลง และภาวะผน าแบบแลกเปลยน ในการศกษาของชางและล (Chang & Lee, 2007) ไดท าการทดสอบความสมพนธระหวางรปแบบภาวะผน า วฒนธรรมองคกร และความพงพอใจในงาน ในพนกงานธนาคารเอกชน 134 คน พบวารปแบบภาวะผน าและวฒนธรรมองคกร มความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงาน โดยเฉพาะรปแบบวสยทศนของหวหนาทมภาวะผน าทเนนการเปลยนแปลง แตเนองจากลกษณะวฒนธรรมของไทย จะเนนความสมพนธระหวางบคคล หลกเลยงการเผชญหนาโดยตรง ลดการเกดความขดแยง จงท าใหมลกษณะการท างานทมความยดหยน มความเกรงใจซงกนและกน และวธการท างานของคนไทยจะเนนความสมพนธทดระหวางกนในทท างาน (Boonsathorn, 2007, p. 202) ดงนน ลกษณะรปแบบภาวะผน าทมงเนนความสมพนธอาจท าใหพนกงานมระดบความพงพอใจในการท างานสง อกการศกษาหนงของแมดลอค (Madlock, 2008) ทพบวา ความสามารถในการสอสารของหวหนางานมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงานของพนกงาน นอกจากน หวหนางานทมภาวะผน าทเนนความสมพนธและเนนความส าเรจของงานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน ซงอทธพลของรปแบบภาวะผน าจะชวยน ามาซงความส าเรจขององคกร จากเหตผลดงกลาว ทางผวจยจงขอตงสมมตฐานดงน

สมมตฐานท 2 การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

สมมตฐานยอยท 2.1 การรบรรปแบบภาวะผน าทมงเนนงาน มความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

สมมตฐานยอยท 2.2 การรบรรปแบบภาวะผน าทมงเนนความสมพนธ มความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

57

77

สมมตฐานยอยท 2.3 การรบรรปแบบภาวะผน าทเนนการเปลยนแปลง มความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

2.5.3 ความสมพนธระหวางความผกพนในงานและความพงพอใจในงาน จากแบบจ าลองความตองการในงานและแหลงทรพยากรในงาน (JD-R Model)

(Bakker & Demerouti, 2008) จะแสดงใหเหนวาปจจยทเปนแหลงทรพยากรในงาน จะชวยสรางแรงจงใจทเปนความตองการพนฐานของมนษยส าหรบพนกงาน ไดแก ความตองการอสระในงาน ความตองการไดรบการยอมรบ ความตองการสรางความสมพนธทดกบบคคลอน ซงการสรางแรงจงใจนเปนกระบวนการทางดานจตใจทชวยกระตนใหพนกงานมพลง มความพยายาม และมความมงมนตอเปาหมาย (Bakker, et al., 2010) การไดรบประสบการณทางบวกและอารมณทางบวก จะท าใหพนกงานเกดความรสกผกพนในงาน (Weiss, et al., 1999) ซงพนกงานทมความผกพนในงานสงจะทศนคตทดตอองคกร และพนกงานมแนวโนมในการลาออกจากงานต า (Saks, 2006) ความผกพนในงานแบงออกไดเปน 3 องคประกอบไดแก ความขยนขนแขงในงาน (Vigor) ความทมเทในงาน (Dedication) ความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงาน (Absorption) โดยท พนกงานทมความขยนขนแขงในงาน (Vigor) จะมพลงงาน ความพยายาม และมใจมงมนตอเปาหมายการท างาน พนกงานทมความทมเทในงาน (Dedication) จะมแรงจงใจในการท างาน โดยมความตองการใหงานทท าออกมาดทสด พนกงานจะเกดความพงพอใจเมองานประสบความส าเรจ ซงความส าเรจนจะชวยเตมเตมความตองการของตนเอง ไดแก อสระในการท างาน มความสขกบงาน มความรสกภาคภมใจในงาน รสกวางานมความหมาย ตนเองมความสามารถทจะท างานใหส าเรจ และพนกงานทมความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงาน (Absorption) จะมความสขเมอไดท างาน ไมสามารถทจะแยกออกจากงานได ดงนน พนกงานทมความผกพนในงานจะชวยใหประสบความส าเรจในงาน และเกดทศนคตทางบวกทดตองาน เชน ความพงพอใจในงาน จากการศกษาของรามอส (Ramos, 2014) ไดท าการศกษาความสมพนธระหวาความผกพนในงานและความพงพอใจในงาน ในพนกงานบรษทจ านวน 435 คน พบวา ความผกพนในงานมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงาน สอดคลองกบการศกษาของบรเนตโต (Brunetto, et. al., 2012) ทพบวา ความผกพนในงานมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงาน และการศกษาของ ซมปสน (Simpson, 2009) ทพบวาพยาบาลทมระดบความพงพอใจในงานสงจะมระดบความผกพนในงานสงดวยเชนเดยวกน จากเหตผลดงกลาว ทางผวจยจงขอตงสมมตฐานดงน

สมมตฐานท 3 ความผกพนในงานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน สมมตฐานยอยท 3.1 ความผกพนในงานดานความขยนขนแขงในงาน ม

ความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

58

77

สมมตฐานยอยท 3.2 ความผกพนในงานดานความทมเทในงาน มความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

สมมตฐานยอยท 3.3 ความผกพนในงานดานความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

2.5.4 อทธพลของ สภาพแวดลอมในการท างาน การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน และความผกพนในงานตอพงพอใจในงานได

จากการทบทวนวรรณกรรมและงานวจยตาง ๆ กอนหนาน จะเหนวา ปจจยทมผลตอความพงพอใจในงานนนมหลายปจจย ซงความพงพอใจในงานไดรบอทธพลจาก สภาพแวดลอมภายในองคกร หมายถง บรรยากาศในการท างาน รปแบบภาวะผน า และความสมพนธระหวางบคคล (Rizi et al, 2013) ปจจยเกยวกบสภาพแวดลอมในการท างานเปนปจจยทส าคญส าหรบพนกงานทท างานในโรงงานอตสาหกรรม หากทางโรงงานมการจดการใหสภาพแวดลอมมความเหมาะสมกบการท างาน จะท าใหเพมความพงพอใจในงานได (Pitaloka & Sofia, 2014) สภาพแวดลอมทใชในการศกษาครงน แบงออกเปน 3 องคประกอบ ไดแก สภาพแวดลอมทางกายภาพ สภาพแวดลอมดานสงคม และสภาพแวดลอมดานจตใจ

ทางดาน รปแบบภาวะผน ามอทธพลตอความพงพอใจในงาน ซงความแตกตางของรปแบบผน าจะเกดขนในสภาพแวดลอมการท างานทตางกนและสงผลโดยตรงตอความพงพอใจของพนกงาน (Timothy & Ronald, 2004) ภาวะผน าของหวหนางานจะมอทธพลตอแรงจงใจและการทมเทในการท างานของพนกงาน ซงพนกงานรบรรปแบบภาวะผน าของหวหนางานจากพฤตกรรมทหวหนาแสดงออกมาในการท างาน โดยท รปแบบภาวะผน าในการศกษาครงน แบงออกเปน 3 รปแบบไดแก รปแบบภาวะผน าทเนนงาน รปแบบภาวะผน าทเนนความสมพนธ และรปแบบภาวะผน าทเนนการเปลยนแปลง

จากแบบจ าลองของเบกเกอรและเดเมเรอต (Bakker & Demerouti, 2008) กลาววา พนกงานทมระดบความผกพนในงานสงจะท าใหพนกงานเกดทศนคตทางบวกทมตองาน ไดแกความพงพอใจงาน ความผกพนในงานทใชในการศกษาครงน แบงออกเปน 3 องคประกอบ ไดแก ความขยนขนแขงในงาน ความทมเทในงาน และความเปนอนหนงอนเดยวกนกบงาน

มหลายการศกษาทพบวา สภาพแวดลอมการท างาน การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน และความผกพนในงาน มความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงาน อยางไรกตาม จากปจจยทกลาวมา ปจจยใดทมอทธพลตอความพงพอใจในงาน และสามารถชวยเพมระดบความพงพอใจในงานของพนกงานโรงงานในสายการผลตได ทางผวจยจงขอตงสมมตฐานดงน

สมมตฐานท 4 สภาพแวดลอมในการท างาน การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน และความผกพนในงานสามารถท านายความพงพอใจในงานได

59

77

บทท 3 วธการวจย

การศกษาวจยครงน เปนการวจยเชงส ารวจ โดยมวตถประสงคเพอศกษาความสมพนธ

ระหวางสภาพแวดลอมในการท างาน การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน และความผกพนในงานกบความพงพอใจในงาน เพอศกษาอทธพลของตวแปรทมผลตอความพงพอใจในงาน

3.1 ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรทใชศกษา คอ พนกงานทอยในสายการผลตของโรงงานผลตรองเทาแหงหนงในกรงเทพมหานคร มจ านวน 408 คน

กลมตวอยางทใชในการศกษาครงน มาจากการค านวณโดยไดสตรการหาขนาดกลมตวอยางของยามาเน (Yamane, 1970) โดยมระดบความคลาดเคลอนท 0.05 ท าใหมกลมตวอยางทใชในการศกษาจ านวน 202 คน ดงน

จากสตร n = N 1+ N(e2) โดยท n = ขนาดของกลมตวอยาง N = ขนาดของกลมประชากรทใชในการศกษา e = ระดบความคลาดเคลอนในการสมตวอยาง แทนคา n = 408 1+ 408(0.052) = 201.98 ดงนน กลมตวอยางทใชในการศกษา มจ านวน 202 คน

3.1.1 วธการสมตวอยาง ผวจยไดใชการสมตวอยางแบบหลายขนตอน โดยแบงออกเปน 3 ขนตอนดงน

1. ตวอยางประชากรในโรงงานผลตรองเทาแหงหนงในกรงเทพมหานคร โดยม

พนกงานสายการผลตทแบงออกเปน 4 แผนก ไดแก แผนกตดหนาผา จ านวน 97 คน แผนกเยบ

60

77

จ านวน 258 คน แผนกสกรน จ านวน 37 คน แผนกตดพนรองเทา จ านวน 16 คน รวมเปนจ านวน

408 คน

2. ท าการค านวณขนาดกลมตวอยางในแตละแผนก ใหเปนสดสวนตามจ านวน

คนในแตละแผนก ดงน

แผนกตดหนาผา 97 x 202 = 48.02 ≈ 48

408

แผนกเยบ 258 x 202 = 127.7 ≈ 128

408

แผนกสกรน 37 x 202 = 18.3 ≈ 18

408

แผนกตดพนรองเทา 16 x 202 = 7.9 ≈ 8

408

3. ท าการสมตวอยางแบบงาย โดยการจบฉลากในแตละแผนก ท าใหมกลม

ตวอยางรวม จ านวน 202 คน ดงตารางท 3.1

ตารางท 3.1

แสดงจ านวนกลมประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจย

แผนก ประชากร กลมตวอยาง

ตดหนาผา

เยบ

สกรน

ตดพนรองเทา

97

258

37

16

48

128

18

8

รวม 408 202

61

77

3.2 ตวแปรทใชในการวจย ตวแปรตน สภาพแวดลอมในการท างาน การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงานของ

พนกงาน และความผกพนในงาน ตวแปรตาม ความพงพอใจในงาน

3.3 วธการด าเนนการวจย

3.3.1 เครองมอทใชในการวจย (1) แบบสอบถามความผกพนในงาน (2) แบบสอบถามสภาพแวดลอมในการท างาน (3) แบบสอบถามการรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน (4) แบบสอบถามความพงพอใจในงาน

3.3.1.1 แบบสอบถามความผกพนในงาน ตามแนวคดของชเฟไลน (Schaufeli et al, 2002) โดยแบบสอบถาม

Utrecht work engagement scale (UWES) ไดน ามาพฒนาและปรบปรงใหเหมาะสมกบงานวจยครงน แบงออกเปน 3 ดาน และมจ านวนทงหมด 20 ขอ โดยแบงดงน

- ความขยนขนแขงในการท างาน (Vigor) 7 ขอ ไดแกขอ 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7

- ความทมเทในงาน (Dedication) 6 ขอ ไดแกขอ 8, 9, 10, 11, 12, 13

- ความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงาน (Absorption) 7 ขอ ไดแกขอ 14, 15, 16, 17, 18, 19 และ 20

โดยก าหนดหลกเกณฑการใหคะแนนของค าตอบใชมาตรวดแบบลเครต (Likert scale) แบงออกเปน 5 ระดบ คอ

เหนดวยอยางยง หมายถง ทานเหนดวยกบขอความนนทงหมด เหนดวย หมายถง ทานเหนดวยกบขอความนนเปนสวนใหญ ไมแนใจ หมายถง ทานไมแนใจกบขอความนน ไมเหนดวย หมายถง ทานไมเหนดวยกบขอความนนเปนสวนใหญ ไมเหนดวยอยางยง หมายถง ทานไมเหนดวยกบขอความนนทงหมด

62

77

มคะแนนตงแต 1-5 คะแนน โดยใหผตอบแบบสอบถามเลอกตอบตามความคดเหนดงตาราง

เกณฑการใหคะแนนส าหรบการตอบขอค าถามทางบวกและขอค าถามทางลบของแบบสอบถามความผกพนในงาน

มาตรการประเมนคา คะแนนขอค าถาม เชงบวก

เหนดวยอยางยง เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย ไมเหนดวยอยางยง

5 4 3 2 1

การแปลผลคะแนนความผกพนในงานท าไดโดยหาคาเฉลยของคะแนน

จากขอค าถามแตละดาน หลงจากนนน าคาเฉลยแตละดานมาหาคาเฉลยโดยรวมและแบงชวงระดบความเหนอยหนายในงานเปน 3 ระดบ คอ ระดบสง ระดบปานกลาง และระ ดบต าโดยแบงความกวางของอนตรภาคชนดงน

ความกวางของอนตรภาคชน = คะแนนสงสด – คะแนนต าสด จ านวนชน = 5-1 3 = 1.33

จากการค านวณความกวางของอนตรภาคชนขางตน ผวจยจงแบงระดบคะแนนออกเปน 3 ระดบ โดยใชคะแนนเฉลยแตละขอเปนเกณฑดงน

คะแนนเฉลยตงแต 3.68-5.00 หมายถง ผตอบแบบสอบถามมความความผกพนในงาน ในระดบสง คอ พนกงานจะมความทมเทใหกบการท างาน ไมยอทอตออปสรรค มความกระตอรอรนในการท างาน ชอบท าสงททาทาย

คะแนนเฉลยตงแต 2.34-3.67 หมายถง ผตอบแบบสอบถามมความผกพนในงาน ในระดบปานกลาง คอ พนกงานอาจมความทมเทในการท างานบาง และมความกระตอรอรนในการท างานในบางครง อาจไมชอบงานททาทายมาก ทอบางเมอตองเจออปสรรค

63

77

คะแนนเฉลยตงแต 1-2.33 หมายถง ผตอบแบบสอบถามมความผกพนในงาน ในระดบปานต า คอไมเคยรสกเชนนน คอ พนกงานไมมความกระตอรอรนในการท างาน ไมมความทมเทใหกบการท างาน รสกทอแทเหนอยลา ไมมสมาธกบการท างาน

3.3.1.2 แบบสอบถามสภาพแวดลอมในการท างาน โดยใชแบบสอบถามสภาพแวดลอมในการท างานของศวพร โปรยานนท

(2554) น ามาพฒนาและปรบปรงใหเหมาะสมกบงานวจยครงน แบงออกเปน 3 ดาน และมจ านวนทงหมด 32 ขอ โดยแบงดงน

- สภาพแวดลอมทางกายภาพ 9 ขอ ค าถามทางบวก 7 ขอ ไดแก 21, 22, 23, 24, 25, 27 และ 29 ค าถามทางลบ 2 ขอ ไดแก 26 และ 28

- สภาพแวดลอมทางสงคม 12 ขอ ค าถามทางบวก 9 ขอ ไดแก 30, 31, 32, 33, 34, 35, 37, 38 และ 40 ค าถามทางลบ 3 ขอ ไดแก 36, 39 และ 41

- สภาพแวดลอมทางดานจตใจ 11 ขอ ค าถามทางบวก 9 ขอ ไดแก 42, 43, 44, 45, 47, 48, 49, 50 และ 51 ค าถามทางลบ 2 ขอ ไดแก 46, 52

โดยก าหนดหลกเกณฑการใหคะแนนของค าตอบใชมาตรวดแบบลเครต (Likert scale) แบงออกเปน 5 ระดบ คอ

เหนดวยอยางยง หมายถง ทานเหนดวยกบขอความนนทงหมด เหนดวย หมายถง ทานเหนดวยกบขอความนนเปนสวนใหญ ไมแนใจ หมายถง ทานไมแนใจกบขอความนน ไมเหนดวย หมายถง ทานไมเหนดวยกบขอความนนเปนสวนใหญ ไมเหนดวยอยางยง หมายถง ทานไมเหนดวยกบขอความนนทงหมด

มคะแนนตงแต 1-5 คะแนน โดยใหผตอบแบบสอบถามเลอกตอบตามความคดเหนดงตาราง

เกณฑการใหคะแนนส าหรบการตอบขอค าถามทางบวกและขอค าถามทางลบของแบบสอบถามสภาพแวดลอมในการท างาน

มาตรการประเมนคา คะแนนขอค าถาม คะแนนขอค าถาม เชงบวก เชงลบ

เหนดวยอยางยง เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย

5 4 3 2

1 2 3 4

64

77

มาตรการประเมนคา คะแนนขอค าถาม คะแนนขอค าถาม เชงบวก เชงลบ

ไมเหนดวยอยางยง 1 5 การแปลผลคะแนนสภาพแวดลอมในการท างาน ท าไดโดยหาคาเฉลยของ

คะแนนจากขอค าถามแตละดาน หลงจากนนน าคาเฉลยแตละดานมาหาคาเฉลยโดยรวมและแบงชวงระดบความเหนอยหนายในงานเปน 3 ระดบ คอ ระดบสง ระดบปานกลาง และระ ดบต าโดยแบงความกวางของอนตรภาคชนดงน

ความกวางของอนตรภาคชน = คะแนนสงสด – คะแนนต าสด จ านวนชน = 5-1 3 = 1.33

จากการค านวณความกวางของอนตรภาคชนขางตน ผวจยจงแบงระดบคะแนนออกเปน 3 ระดบ โดยใชคะแนนเฉลยแตละขอเปนเกณฑดงน

คะแนนเฉลยตงแต 3.68-5.00 หมายถง การทพนกงานรบรรวาในสถานทท างาน มสภาพแวดลอมทเหมาะสมและเออกบการท างานในระดบสง สภาพแวดลอมชวยสงเสรมใหท างานบรรลเปาหมายทวางไว

คะแนนเฉลยตงแต 2.34-3.67 หมายถง การทพนกงานรบรรวาในสถานทท างาน มสภาพแวดลอมทเหมาะสมและเออกบการท างานในระดบปานกลาง

คะแนนเฉลยตงแต 1-2.33 หมายถง การทพนกงานรบรรวาในสถานทท างาน มสภาพแวดลอมทไมคอยเหมาะสมและไมเออกบการท างาน สภาพแวดลอมเปนอปสรรคตอการท างานใหส าเรจ

3.3.1.3 แบบสอบถามการรบรรปแบบภาวะผน า

โดยใชแบบสอบถามรปแบบภาวะผน าของศวพร โปรยานนท (2554) องตามแนวคดของยค (Yukl, 2010) น ามาพฒนาและปรบปรงใหเหมาะสมกบงานวจยครงน แบงออกเปน 3 ดาน และมจ านวนทงหมด 21 ขอ โดยแบงดงน

- ผน าทมงเนนงาน (Task-Oriented behaviors) 6 ขอ ไดแก 53, 54, 55, 56, 57 และ 58

65

77

- ผน าทมงเนนความสมพนธ (Relation-oriented behaviors) 8 ขอ ค าถามทางบวก 4 ขอ ไดแก 60, 64, 65 และ 66 ค าถามทางลบ 4 ขอ ไดแก 59,61,62 และ 63

- ผน าทเนนการเปลยนแปลง (Change-Oriented behaviors) 7 ขอ ไดแก 67, 68, 69, 70, 71, 72 และ 73

โดยก าหนดหลกเกณฑการใหคะแนนของค าตอบใชมาตรวดแบบลเครต (Likert scale) แบงออกเปน 5 ระดบ คอ

เหนดวยอยางยง หมายถง ทานเหนดวยกบขอความนนทงหมด เหนดวย หมายถง ทานเหนดวยกบขอความนนเปนสวนใหญ ไมแนใจ หมายถง ทานไมแนใจกบขอความนน ไมเหนดวย หมายถง ทานไมเหนดวยกบขอความนนเปนสวนใหญ ไมเหนดวยอยางยง หมายถง ทานไมเหนดวยกบขอความนนทงหมด มคะแนนตงแต 1-5 คะแนน โดยใหผตอบแบบสอบถามเลอกตอบตาม

ความคดเหนดงตาราง เกณฑการใหคะแนนส าหรบการตอบขอค าถามทางบวกและขอค าถามทาง

ลบของแบบสอบถามการรบรรปแบบภาวะผน า มาตรการประเมนคา คะแนนขอค าถาม คะแนนขอค าถาม

เชงบวก เชงลบ เหนดวยอยางยง เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย ไมเหนดวยอยางยง

5 4 3 2 1

1 2 3 4 5

การแปลผลคะแนนการรบรรปแบบภาวะผน า ท าไดโดยหาคาเฉลยของ

คะแนนจากขอค าถามแตละดาน หลงจากนนน าคาเฉลยแตละดานมาหาคาเฉลยโดยรวมและแบงชวงระดบความเหนอยหนายในงานเปน 3 ระดบ คอ ระดบสง ระดบปานกลาง และระ ดบต าโดยแบงความกวางของอนตรภาคชนดงน

ความกวางของอนตรภาคชน = คะแนนสงสด – คะแนนต าสด จ านวนชน

66

77

= 5-1 3 = 1.33

จากการค านวณความกวางของอนตรภาคชนขางตน ผวจยจงแบงระดบคะแนนออกเปน 3 ระดบ โดยใชคะแนนเฉลยแตละขอเปนเกณฑดงน

คะแนนเฉลยตงแต 3.68-5.00 หมายถง พนกงานรบรรปแบบภาวะผน าของหวหนางานวาหวหนางานมแนวโนมมพฤตกรรมในการท างานรปแบบนนสง

คะแนนเฉลยตงแต 2.34-3.67 หมายถง พนกงานรบรรปแบบภาวะผน าของหวหนางานวาหวหนางานมแนวโนมมพฤตกรรมในการท างานรปแบบนนปานกลาง

คะแนนเฉลยตงแต 1-2.33 หมายถง พนกงานรบรรปแบบภาวะผน าของหวหนางานวาหวหนางานมแนวโนมมพฤตกรรมในการท างานรปแบบนนต า

3.3.1.4 แบบสอบถามความพงพอใจในงาน

ตามแนวคดของเวสและคณะ (Weiss et al, 1967, p. 110-111) องพนฐานมาจาก Work adjustment theory โดยแบบสอบถาม Minnesota satisfaction questionnaire (MSQ) short form ไดพฒนาและปรบปรงใหเหมาะสมกบงานวจยครงน แบงออกเปน 2 ดาน และมจ านวนทงหมด 22 ขอ โดยแบงดงน

- ความพงพอใจในงานภายใน (intrinsic job satisfaction) 12 ขอ

ไดแกขอ 74, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 81, 82, 83, 84, และ 85

- ความพงพอใจในงานภายนอก (external job satisfaction)10 ขอ

ไดแกขอ 86, 87, 88, 89, 90, 91, 92, 93, 94 และ 95

โดยก าหนดหลกเกณฑการใหคะแนนของค าตอบใชมาตรวดแบบลเครต (Likert scale) แบงออกเปน 5 ระดบ คอ

เหนดวยอยางยง หมายถง ทานเหนดวยกบขอความนนทงหมด เหนดวย หมายถง ทานเหนดวยกบขอความนนเปนสวนใหญ ไมแนใจ หมายถง ทานไมแนใจกบขอความนน ไมเหนดวย หมายถง ทานไมเหนดวยกบขอความนนเปนสวนใหญ ไมเหนดวยอยางยง หมายถง ทานไมเหนดวยกบขอความนนทงหมด มคะแนนตงแต 1-5 คะแนน โดยใหผตอบแบบสอบถามเลอกตอบตาม

ความคดเหนดงตาราง

67

77

เกณฑการใหคะแนนส าหรบการตอบขอค าถามทางบวกของแบบสอบถามความพงพอใจในงาน

มาตรการประเมนคา คะแนนขอค าถาม เชงบวก

เหนดวยอยางยง เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย ไมเหนดวยอยางยง

5 4 3 2 1

การแปลผลคะแนนความพงพอใจในงาน ท าไดโดยหาคาเฉลยของคะแนน

จากขอค าถามแตละดาน หลงจากนนน าคาเฉลยแตละดานมาหาคาเฉลยโดยรวมและแบงชวงระดบความเหนอยหนายในงานเปน 3 ระดบ คอ ระดบสง ระดบปานกลาง และระ ดบต าโดยแบงความกวางของอนตรภาคชนดงน

ความกวางของอนตรภาคชน = คะแนนสงสด – คะแนนต าสด จ านวนชน = 5-1 3 = 1.33

จากการค านวณความกวางของอนตรภาคชนขางตน ผวจยจงแบงระดบคะแนนออกเปน 3 ระดบ โดยใชคะแนนเฉลยแตละขอเปนเกณฑดงน

คะแนนเฉลยตงแต 3.68-5.00 หมายถง ผตอบแบบสอบถามมความพงพอใจในงาน ในระดบสง คอ พนกงานมความรสกรกและชอบในงาน มทศนคตทดตองาน สามารถท างานใหบรรลเปาหมายได

คะแนนเฉลยตงแต 2.34-3.67 หมายถง ผตอบแบบสอบถามมความพงพอใจในงาน ในระดบปานกลาง

คะแนนเฉลยตงแต 1-2.33 หมายถง ผตอบแบบสอบถามมความพงพอใจในงาน ในระดบปานต า คอไมเคยรสกเชนนน คอ พนกงานทรสกไมพงพอใจในงาน ไมมความกระตอรอรนในการท างาน ไมอยากหรอไมมแรงผลกดนใหท างานใหส าเรจ

68

77

3.3.2 แนวทางในการพฒนาเครองมอแบบสอบถาม 1. น าแบบสอบถามทจะใชในการวจยไปใหอาจารยทปรกษาตรวจสอบความ

ถกตองของเนอหาและปรบการใชภาษา จากนนน าแบบสอบถามพรอมค าจ ากดความไปใหนกศกษา

ระดบบณฑตศกษา คณะจตวทยาอตสาหกรรมและองคการ มหาวทยาลยธรรมศาสตร จ านวน 20 คน

ตรวจสอบ เพอน ามาหาคาความเทยงตรงตามเนอหา (Content validity ratio : CVR) (Lawshe,

1975) ถาคานอยกวา 0.42 จะตองถกตดออก พบวาไมมขอใดถกตดออก

2. น าแบบสอบถามไปทดสอบกอนใชจรง (Pretest) กบพนกงานในโรงงานผลต

รองเทา จากนนน ามาวเคราะหรายขอหาคาอ านาจจ าแนกดวยการทดสอบคาสถตท (t-test) ระหวาง

กลมทไดคะแนนสง (25%) และกลมทไดคะแนนต า (25%) ซงขอทมคาสถตทตงแต 1.75 ขนไปถอวา

มอ านาจจ าแนกสงอยในเกณฑทใชได และหากขอค าถามใดทมคาสถตททต ากวา 1.75 จะถกตด

ออกไป เนองจากขอค าถามในแบบสอบถามไมสามารถวดแยกระหวางกลมทใหคะแนนสงและต าไดด

จากการทดสอบ พบวาไมมขอใดถกตดออก

3. น ามาหาคาความเชอมนโดยน าขอทผานเกณฑทงหมดมาค านวณคาความ

เชอมน (Reliability) ของแบบสอบถามดวยวธความสอดคลองภายใน (Internal consistency) โดย

น าคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Coefficient Alpha) โดยคาความเชอมนของ

แบบสอบถามทงฉบบตองมคามากกวา 0.7 (Nunnally, 1978, p.245) ดงน

คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาคของแบบสอบถามความพงพอใจในงาน

ท 0.91

คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาคของแบบสอบถามสภาพแวดลอมการ

ท างานทงฉบบเทากบ 0.89 เมอพจารณาเปนรายไดพบวา สภาพแวดลอมทางกายภาพมคาความ

เชอมนเทากบ 0.71 สภาพแวดลอมทางสงคม มคาความเชอมนเทากบ 0.82 และสภาพแวดลอมดาน

จตใจ มคาความเชอมนเทากบ 0.79

คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาคของแบบสอบถามการรบรรปแบบ

ภาวะผน าของพนกงานทงฉบบเทากบ 0.92 เมอพจารณาเปนรายไดพบวา รปแบบภาวะผน าเนนงาน

มคาความเชอมนเทากบ 0.85 รปแบบภาวะผน าเนนความสมพนธ มคาความเชอมนเทากบ 0.82 และ

รปแบบภาวะผน าเนนการเปลยนแปลง มคาความเชอมนเทากบ 0.85

69

77

คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาคของแบบสอบถามlความผกพนในงาน

ทงฉบบเทากบ 0.91 เมอพจารณาเปนรายไดพบวา ความขยนขนแขงในงานมคาความเชอมนเทากบ

0.82 ความทมเทในงาน มคาความเชอมนเทากบ 0.83 และความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงาน

มคาความเชอมนเทากบ 0.80

3.3.2 การเกบรวบรวมขอมล 1. ผวจยขออนญาตหวหนาสวนงาน และชแจงขนตอนการด าเนนการ

วตถประสงคในการท าวจย

2. ใหพนกงานในสายการผลตของโรงงานทใชศกษาตอบแบบสอบถาม โดยการ

ใชแบบสอบถามสภาพแวดลอมในการท างาน การรบรรปแบบภาวะผน า ความผกพนในงาน และ

ความพงพอใจในงานและเกบรวบรวมขอมล

3.3.3 การวเคราะหขอมล ขอมลทไดจากการทดลองและแบบสอบถามจากกลมตวอยาง น ามาวเคราะหทาง

สถตดวยโปรแกรมส าเรจรป SPSS for Windows 10 ดงน 1. การวเคราะหขอมลสวนบคคล ไดแก เพศ อาย อายงาน วฒการศกษา แผนก

โดยน ามาหาคาความถ และคารอยละ 2. การวเคราะหขอมลสภาพแวดลอมในการท างาน การรบรรปแบบภาวะผน าของ

พนกงาน ความผกพนในงาน และความพงพอใจในงาน โดยการหาคาเฉลย คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน 3. การวเคราะหคาความสมพนธของตวแปรทใชในการศกษา โดยการหาคา

สมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson product - moment correlation coefficient ) โดยท

คาคาสมประสทธสหสมพนธ (r) มคาระหวาง 0.70-1.00 แสดงวา ตวแปรสองตวมความสมพนธในระดบสง

คาคาสมประสทธสหสมพนธ (r) มคาระหวาง 0.30-0.69 แสดงวา ตวแปรสองตวมความสมพนธในระดบปานกลาง

คาคาสมประสทธสหสมพนธ (r) มคาระหวาง 0.00-0.29 แสดงวา ตวแปรสองตวมความสมพนธในระดบต า

4. การวเคราะหเพอหาสมการท านายความพงพอใจในงาน โดยการหาคาสมประสทธการถดถอย (Regression analysis) โดยใชวธน าตวแปรเขาสมการทละตว (Enter selection)

70

77

3.4 การทดสอบสมมตฐาน

ตารางท 3.1 แสดงสถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน

สมมตฐาน สถตทใช สมมตฐานท 1 สภาพแวดลอมในการท างานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

สมมตฐานยอยท 1.1 สภาพแวดลอมในการท างานทางกายภาพมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

สมมตฐานยอยท 1.2 สภาพแวดลอมในการท างานดานสงคมมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

สมมตฐานยอยท 1.3 สภาพแวดลอมในการท างานดานจตใจมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

Pearson product –moment correlation coefficient Pearson product –moment correlation coefficient Pearson product –moment correlation coefficient

สมมตฐานท 2 การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

สมมตฐานยอยท 2.1 การรบรรปแบบภาวะผน าทมงเนนงาน มความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

สมมตฐานยอยท 2.2 การรบรรปแบบภาวะผน าทมงเนนความสมพนธ มความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

สมมตฐานยอยท 2.3 การรบรรปแบบภาวะผน าทเนนการเปลยนแปลง มความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

Pearson product-moment correlation coefficient Pearson product -moment correlation coefficient Pearson product –moment correlation coefficient

สมมตฐานท 3 ความพงพอใจในการท างานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

สมมตฐานยอยท 3.1 ความผกพนในงานดานความขยนขนแขงในงาน มความสมพนธกบความพง พอใจในงาน

Pearson product -moment correlation coefficient

สมมตฐานยอยท 3.2 ความผกพนในงานดานความทมเทในงาน มความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

Pearson product -moment correlation coefficient

71

77

ตารางท 3.1 (ตอ) แสดงสถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน

สมมตฐาน สถตทใช สมมตฐานยอยท 3.3 ความผกพนในงานดาน

ความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

Pearson product -moment correlation coefficient

สมมตฐานท 4 สภาพแวดลอมในการท างาน การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน และความผกพนในงานสามารถท านายความพงพอใจในงานได

Regression analysis โดยวธ Enter selection

72

77

บทท 4 ผลการวจย และการอภปรายผลการวจย

การศกษา เรอง ความสมพนธระหวางสภาพแวดลอมในการท างาน การรบรรปแบบ

ภาวะผน าของพนกงาน ความผกพนในงานกบความพงพอใจในงาน ผลการวจยแบงออกเปน 4 สวนดงน

สวนท 1 ขอมลทวไปเกยวกบลกษณะปจจยสวนบคคลของพนกงาน สวนท 2 ขอมลเกยวกบตวแปรท ใช ในการวจย ไดแก ความพงพอใจในงาน

สภาพแวดลอมในการท างาน ความผกพนในงาน และการรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน ส วนท 3 ผลการว เคราะหค าสมประสทธ สหความสมพนธ ระหว างต วแปร

สภาพแวดลอมในการท างาน ความผกพนในงาน และการรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน กบ ความพงพอใจในงาน

สวนท 4 ผลการวเคราะหคาสมประสทธการถดถอยและการทดสอบสถตเพอการท านายความพงพอใจในงาน 4.1 ผลการวจย

4.1.1 ขอมลทวไปเกยวกบลกษณะปจจยสวนบคคลของพนกงาน กลมตวอยาง คอ พนกงานในสายการผลตของโรงงานผลตรองเทาแหงหนงใน

กรงเทพมหานคร มจ านวน 189 คน เมอตรวจสอบพบวามขอมลของแบบสอบถามทสมบรณและสามารถน ามาใชวเคราะหในงานวจยไดมจ านวนทงหมด 143 คน โดยสามารถจ าแนกลกษณะปจจยสวนบคคลตามกลม ไดแก เพศ อาย อายการท างาน แผนก วฒการศกษา ดงตารางท 4.1 ตารางท 4.1 แสดงขอมลทวไปของกลมตวอยาง จ าแนกตามลกษณะปจจยสวนบคคล (N = 143)

ขอมลทวไป จ านวน (คน) รอยละ 1. เพศ

ชาย หญง

16 127

11.2 88.8

73

77

ตารางท 4.1 (ตอ) แสดงขอมลทวไปของกลมตวอยาง จ าแนกตามลกษณะปจจยสวนบคคล (N = 143)

ขอมลทวไป จ านวน (คน) รอยละ รวม 143 100

1. อาย ต ากวา 20 ป 21-30 ป 31-40 ป 41-50 ป 51-60 ป

3 23 50 50 17

2.1 16.1 35.0 35.0 11.9

รวม 143 100 2. วฒการศกษา

ประถมศกษา มธยมศกษา ปวสหรอปวช

68 58 17

47.6 40.6 11.8

รวม 143 100 3. อายการท างาน

1-5ป 6-10 ป 11-15 ป 16-20 ป 21-25 ป 26-30 ป

40 35 28 19 14 7

28.0 24.5 19.6 13.3 9.8 4.9

รวม 143 100 4. แผนก

ตดหนาผา เยบ สกรน ตดพนรองเทา

35 90 13 5

24.5 62.9 9.1 3.5

74

77

ขอมลทวไป จ านวน (คน) รอยละ รวม 143 100

จากตารางท 4.1 พบวา พนกงานมจ านวน 143 คน มเพศหญงมากกวาเพศชาย คอ

เพศหญง 127 คน คดเปนรอยละ 88.8 เพศชาย 16 คน คดเปนรอยละ 11.2 สวนมากมอายอยในชวง 31-40 ป และ อายอยในชวง 41-50 ป จ านวนชวงอายละ 50 คน คดเปนรอยละ 35.0 อายอยในชวง 21-30 ป และ 51-60 ป จ านวน 23 และ 17 คน คดเปนรอยละ 16.1 และ 11.9 ตามล าดบ และกลมอายอยในชวง ต ากวา 20 ป มจ านวนนอยทสด คอ 3 คน คดเปนรอยละ 2.1 วฒการศกษาสวนใหญมระดบการศกษาระดบประถมศกษา จ านวน 68 คน คดเปนรอยละ 47.6 รองลงมา กลมทมระดบการศกษาในระดบมธยมศกษา จ านวน 58 คน คดเปนรอยละ 40.6 และกลมการศกษาระดบปวชหรอปวส จ านวน 17 คน คดเปนรอยละ 11.8 อายงานของพนกงานสวนใหญอยในชวง 1-5 ป จ านวน 40 คน คดเปนรอยละ 28.0 รองลงมา กลมทมอายการท างานอยในชวง 6-10 ป 11-15 ป 16-20 ป21-25 ป 29-30 ป จ านวน 35, 28, 19, 17 และ 7 คน คดเปนรอยละ 24.5, 19.6, 13.3, 9.8 และ 4.9 พนกงานสวนใหญท างานในแผนกเยบ จ านวน 90 คน คดเปนรอยละ 62.9 รองลงมาคอ แผนกตดหนาผา 35 คน คดเปนรอยละ 24.5 แผนกสกรน แผนกตดพนรองเทา จ านวน 13, และ 5 คดเปนรอยละ 9.1 และ 3.5 ตามล าดบ

4.1.2 ขอมลเกยวกบตวแปรทใชในการวจย ไดแก ความพงพอใจในงาน สภาพแวดลอมในการท างาน ความผกพนในงาน และการรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน

ตารางท 4.2 แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความพงพอใจในงาน สภาพแวดลอมในการท างาน ความผกพนในงาน และการรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน (N = 143)

ตวแปรทใชในการวจย คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ระดบคะแนน

1.ความพงพอใจในงาน 3.59 .49 ปานกลาง 2. สภาพแวดลอมในการท างาน - สภาพแวดลอมในการท างานทางกายภาพ - สภาพแวดลอมในการท างานดานสงคม - สภาพแวดลอมในการท างานดานจตใจ

3.66 3.63 3.74 3.53

.41

.48

.46

.45

ปานกลาง ปานกลาง

สง ปานกลาง

75

77

ตารางท 4.2 (ตอ)

แสดงคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของความพงพอใจในงาน สภาพแวดลอมในการท างาน ความผกพนในงาน และการรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน (N = 143)

ตวแปรทใชในการวจย คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ระดบคะแนน

3. การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน - ดานพฤตกรรมเนนงาน - ดานพฤตกรรมเนนความสมพนธ - ดานพฤตกรรมทเนนการเปลยนแปลง

3.63 3.82 3.52 3.58

.51

.58

.55

.62

ปานกลาง สง

ปานกลาง ปานกลาง

4. ความผกพนในงาน - ความขยนขนแขงในการท างาน - ความทมเทในงาน - ความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงาน

3.77 3.89 3.91 3.47

.48

.47

.51

.55

สง สง สง

ปานกลาง จากตารางท 4.2 พบวา พนกงานมความพงพอใจในงานโดยรวมอยในระดบปานกลาง ม

คาเฉลยเทากบ 3.59 ตวแปรสภาพแวดลอมในการท างาน พบวา พนกงานมระดบคะแนนสภาพแวดลอมใน

การท างานทเออตอการท างานอยในระดบปานกลาง มคาเฉลยเทากบ 3.66 เมอพจารณาสภาพแวดลอมในการท างานในแตละดานพบวา สภาพแวดลอมในการท างานดานสงคมอยในระดบสง มคาเฉลยเทากบ 3.74 สภาพแวดลอมในการท างานทางกายภาพ และสภาพแวดลอมในการท างานดานจตใจอยในระดบปานกลาง มคาเฉลยเทากบ 3.63 และ 3.53 ตามล าดบ

ตวแปรการรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน พบวา พนกงานรบรวาหวหนางานมภาวะความเปนผน าอยในระดบปานกลาง มคาเฉลยเทากบ 3.66 เมอพจารณาลกษณะภาวะผน าในแตละดาน พบวา พนกงานรบรวาหวหนางานมรปแบบภาวะผน าทเนนงานอยในระดบสง มคาเฉลย เทากบ 3.82 หวหนางานมรปแบบภาวะผน าทเนนความสมพนธและเนนการเปลยนแปลง อยในระดบปานกลาง มคาเฉลยเทากบ 3.52 และ 3.58 ตามล าดบ

ตวแปรความผกพนในงาน พบวา พนกงานมความผกพนในงานโดยรวมอยในระดบสง มคาเฉลยเทากบ 3.77 เมอพจารณาความผกพนในงานเปนรายดาน พบวา ดานความขยนขนแขงใน

76

77

งาน และดานความทมเทในงาน อยในระดบสง มคาเฉลยเทากบ 3.89 และ 3.91 ตามล าดบ ดานความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงานอยในระดบปานกลาง มคาเฉลยเทากบ 3.47

4.1.3 ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางตวแปร สภาพแวดลอมในการท างาน ความผกพนในงาน และการรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน กบ ความพงพอใจในงาน

77 p < .01**

ตารางท 4.3 แสดงคาสมประสทธสหสมพนธระหวางสภาพแวดลอมในการท างาน การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน ความผกพนในงาน กบความพงพอใจในงาน

ความ

พงพอ

ใจใน

งาน

ความ

ขยนข

นแขง

ในงา

น

ความ

ทมเท

ในงา

น

ความ

เปนอ

นหนง

อนเด

ยวกน

กบงา

น

สภาพ

แวดล

อมทา

งกา

ยภาพ

สภาพ

แวดล

อมดา

นสงค

ม

สภาพ

แวดล

อมดา

นจตใ

จ

รปแบ

บผน า

ทเนน

งาน

รปแบ

บผน า

ทเนน

ความ

สมพน

ธ

รปแบ

บผน า

ทเนน

การ

เปลย

นแปล

ง

1. ความพงพอใจในงาน 1.00 0.63** 0.64** 0.60** 0.50** 0.72** 0.75** 0.55** 0.60** 0.71** 2. ความขยนขนแขงในงาน 1.00 0.76** 0.56** 0.52** 0.65** 0.59** 0.50** 0.48** 0.51** 3. ความทมเทในงาน 1.00 0.59** 0.44** 0.59** 0.60** 0.44** 0.42** 0.52** 4. ความเปนอนหนงอนเดยวกนกบงาน 1.00 0.39** 0.48** 0.54** 0.43** 0.40** 0.54** 5.สภาพแวดลอมทางกายภาพ 1.00 0.59** 0.39** 0.42** 0.45** 0.45** 6. สภาพแวดลอมดานสงคม 1.00 0.70** 0.55** 0.67** 0.57** 7. สภาพแวดลอมดานจตใจ 1.00 0.46** 0.61** 0.57** 8. รปแบบผน าทเนนงาน 1.00 0.58** 0.69** 9. รปแบบผน าทเนนความสมพนธ 1.00 0.71** 10. รปแบบผน าทเนนการเปลยนแปลง 1.00

78

77

สมมตฐานท 1 สภาพแวดลอมในการท างานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน สมมตฐานยอยท 1.1 สภาพแวดลอมในการท างานทางกายภาพมความสมพนธกบ

ความพงพอใจในงาน สมมตฐานยอยท 1.2 สภาพแวดลอมในการท างานดานสงคมมความสมพนธกบ

ความพงพอใจในงาน สมมตฐานยอยท 1.3 สภาพแวดลอมในการท างานดานจตใจมความสมพนธกบ

ความพงพอใจในงาน ผลการวเคราะหขอมลจากตารางท 4.3 พบวา คาสมประสทธสหสมพนธ (r ) ระหวาง

สภาพแวดลอมทางกายภาพกบความพงพอใจในงาน เทากบ 0.50, p < .01 สามารถอธบายไดวาสภาพแวดลอมการท างานมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงานในระดบปานกลางอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 นนคอ เมอสภาพแวดลอมทางกายภาพสามารถเออตอการท างานเพมขน ท าใหความพงพอใจในงานของพนกงานจะเพมขนตาม ดงนน จงยอมรบสมมตฐานท 1.1 วา สภาพแวดลอมในการท างานทางกายภาพมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

คาสมประสทธสหสมพนธ (r ) ระหวางสภาพแวดลอมดานสงคมกบความพงพอใจในงาน เทากบ 0.72, p < .01 สามารถอธบายไดวาสภาพแวดลอมในการท างานดานสงคมมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงานในระดบสงอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 นนคอ เมอระดบมสภาพแวดลอมดานสงคมทด ท าใหความพงพอใจในงานของพนกงานจะเพมขนดวย ดงนน จงยอมรบสมมตฐานท 1.2 วา สภาพแวดลอมในการท างานดานสงคมมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

คาสมประสทธสหสมพนธ (r ) ระหวางสภาพแวดลอมดานจตใจกบความพงพอใจในงาน เทากบ 0.75, p < .01 สามารถอธบายไดวาสภาพแวดลอมในการท างานดานจตใจมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงานในระดบสงอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 นนคอ เมอมระดบสภาพแวดลอมดานจตใจทด ท าใหความพงพอใจในงานของพนกงานจะเพมขนตาม ดงนน จงยอมรบสมมตฐานท 1.3 วา สภาพแวดลอมในการท างานดานจตใจมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

สมมตฐานท 2 การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

สมมตฐานยอยท 2.1 การรบรรปแบบภาวะผน าทมงเนนงาน มความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

สมมตฐานยอยท 2.2 การรบรรปแบบภาวะผน าทมงเนนความสมพนธ มความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

สมมตฐานยอยท 2.3 การรบรรปแบบภาวะผน าทเนนการเปลยนแปลง มความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

79

77

ผลการวเคราะหขอมลจากตารางท 4.3 พบวา คาสมประสทธสหสมพนธ (r ) ระหวางการรบรรปแบบภาวะผน าทมงเนนงานกบความพงพอใจในงาน เทากบ 0.55, p < .01 สามารถอธบายไดวา การรบรรปแบบภาวะผน าทมงเนนงานมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงานในระดบปานกลางอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 นนคอ เมอพนกงานรบรพฤตกรรมของหวหนาวาหวหนาใหความส าคญกบความส าเรจในงานและมระบบการจดการในการท างานสง ท าใหความพงพอใจในงานของพนกงานจะเพมขนตาม ดงนน จงยอมรบสมมตฐานท 2.1 วา การรบรรปแบบภาวะผน าทมงเนนงานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

คาสมประสทธสหสมพนธ (r ) ระหวางการรบรรปแบบภาวะผน าทมงเนนความสมพนธ กบความพงพอใจในงาน เทากบ 0.60, p < .01 สามารถอธบายไดวาการรบรรปแบบภาวะผน าทมงเนนความสมพนธมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงานในระดบปานกลางอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 นนคอ เมอการรบรรปวาหวหนางานใหความส าคญกบความสมพนธระหวางหวหนางานและพนกงานมาก ท าใหความพงพอใจในงานของพนกงานจะเพมขนตาม ดงนน จงยอมรบสมมตฐานท 2.1 วา การรบรรปแบบภาวะผน าทมงเนนงาน มความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

คาสมประสทธสหสมพนธ (r ) ระหวางการรบรรปแบบภาวะผน าทเนนการเปลยนแปลงกบความพงพอใจในงาน เทากบ 0.71, p < .01 สามารถอธบายไดวาการรบรรปแบบภาวะผน าทเนนการเปลยนแปลงมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 นนคอ เมอหวหนางานมลกษณะพฤตกรรมทมการสงเสรมใหพนกงานมการปรบตวและพฒนาการท างาน สรางกจกรรมทใหการสนบสนนการเปลยนแปลงสง การมมมมองทด วเคราะหสถานการณเกง ท าใหความพงพอใจในงานของพนกงานจะเพมขนดวยเชนกน ดงนน จงยอมรบสมมตฐานท 2.3 วา การรบรรปแบบภาวะผน าทมงเนนการเปลยนแปลง มความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

สมมตฐานท 3 ความผกพนในงานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน สมมตฐานยอยท 3.1 ความผกพนในงานดานความขยนขนแขงในงาน ม

ความสมพนธกบความพงพอใจในงาน สมมตฐานยอยท 3.2 ความผกพนในงานดานความทมเทในงาน มความสมพนธกบ

ความพงพอใจในงาน สมมตฐานยอยท 3.3 ความผกพนในงานดานความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบ

งานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน ผลการวเคราะหขอมลจากตารางท 4.3 พบวา คาสมประสทธสหสมพนธ (r ) ระหวาง

ความผกพนในงานดานความขยนขนแขงในงานกบความพงพอใจในงาน เทากบ 0.63, p < .01 สามารถอธบายไดวาความผกพนในงานดานความขยนขนแขงในงาน มความสมพนธทางบวกกบความ

80

77

พงพอใจในงานในระดบปานกลางอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 นนคอ พนกงานทมระดบผกพนในงานดานความขยนขนแขงในงานเพมขน ท าใหความพงพอใจในงานของพนกงานจะเพมขนตาม ดงนน จงยอมรบสมมตฐานท 3.1 วา ความผกพนในงานดานความขยนขนแขงในงาน มความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

คาสมประสทธสหสมพนธ (r ) ระหวางความผกพนในงานดานความทมเทในงานกบความพงพอใจในงาน เทากบ 0.64, p < .01 สามารถอธบายไดวาความผกพนในงานดานความทมเทในงานมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงานในระดบปานกลางอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 นนคอ พนกงานทมระดบความผกพนในงานดานความทมเทในงานเพมขน ท าใหความพงพอใจในงานของพนกงานจะเพมขนตาม ดงนน จงยอมรบสมมตฐานท 3.2 วา ความผกพนในงานดานความทมเทในงาน มความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

คาสมประสทธสหสมพนธ (r ) ระหวางความผกพนในงานดานความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงานกบความพงพอใจในงาน เทากบ 0.60, p < .01 สามารถอธบายไดวาความผกพนในงานดานความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงานมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงานในระดบปานกลางอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 นนคอ พนกงานทมระดบความผกพนในงานดานความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงานเพมขน ท าใหความพงพอใจในงานของพนกงานจะเพมขนตาม ดงนน จงยอมรบสมมตฐานท 3.3 วา ความผกพนในงานดานความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

4.1.4 ผลการวเคราะหคาสมประสทธการถดถอยและการทดสอบสถตเพอการท านายความพงพอใจในงาน

สมมตฐานท 4 สภาพแวดลอมในการท างาน การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน และความผกพนในงานสามารถท านายความพงพอใจในงานได

81

77

ตารางท 4.4 สมประสทธการถดถอยและการทดสอบทางสถตเพอท านายความพงพอใจในงาน

สมประสทธการถดถอย (b)

ความคลาดเคลอนมาตรฐาน

beta t

ตวคงท 0.32 4.32 0.07 สภาพแวดลอมการท างานดานจตใจ 0.73 0.15 0.33 4.95** สภาพแวดลอมการท างานดานสงคม 0.47 0.13 0.24 3.64** รปแบบผน าทเนนการเปลยนแปลง 0.76 0.15 0.30 5.11** ความเปนอนหนงอนเดยวกนกบงาน 0.42 0.16 0.15 2.65** **p < .01 R = .853 R2 = .727

ผลการวเคราะหขอมลจากตารางท 4.4 พบวา ตวแปร สภาพแวดลอมการท างาน

ดานจตใจและสภาพแวดลอมการท างานดานสงคม การรบรรปแบบภาวะผน าทเนนการเปลยนแปลง และความผกพนในงานดานความเปนอนหนงอนเดยวกนกบงาน สามารถท านายความพงพอใจในงานได 73 เปอรเซนต โดยท สามารถสรางสมการท านายความพงพอใจในงาน ดงน

ความพงพอใจในงาน = 0.32 + 0.73 (สภาพแวดลอมการท างานดานจตใจ) +0.47 (สภาพแวดลอมการท างานดานสงคม) + 0.76 (การรบรรปแบบภาวะผน าทเนนการเปลยนแปลง) + 0.42 (ความผกพนในงานดานความเปนอนหนงอนเดยวกนกบงาน)

โดยท ถาคะแนน สภาพแวดลอมการท างานดานจตใจเพมขน 1 คะแนน คะแนนการรบรรปแบบภาวะผน าทเนนการเปลยนแปลง สภาพแวดลอมการท างานดานสงคม และความผกพนในงานดานความเปนอนหนงอนเดยวกนกบงานคงท คะแนนความพงพอใจในงานจะเพมขน 0.73 คะแนน

ถาคะแนนสภาพแวดลอมการท างานดานสงคมเพมขน 1 คะแนน คะแนนสภาพแวดลอมการท างานดานจตใจ การรบรรปแบบภาวะผน าทเนนการเปลยนแปลง และความผกพนในงานดานความเปนอนหนงอนเดยวกนกบงานคงท คะแนนความพงพอใจในงานจะเพมขน 0.47 คะแนน

ถาคะแนนการรบรรปแบบภาวะผน าทเนนการเปลยนแปลงเพมขน 1 คะแนน คะแนนสภาพแวดลอมการท างานดานจตใจ สภาพแวดลอมการท างานดานสงคม และความผกพนใน

82

77

งานดานความเปนอนหนงอนเดยวกนกบงานคงท คะแนนความพงพอใจในงานจะเพมขน 0.76 คะแนน

ถาคะแนนความผกพนในงานดานความเปนอนหนงอนเดยวกนกบงานเพมขน 1 คะแนน คะแนนสภาพแวดลอมการท างานดานจตใจ การรบรรปแบบภาวะผน าทเนนการเปลยนแปลง และสภาพแวดลอมการท างานดานสงคม คงท คะแนนความพงพอใจในงานจะเพมขน 0.42 คะแนน

ดงนน สภาพแวดลอมในการท างาน การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน และความผกพนในงานสามารถท านายความพงพอใจในงานได โดยมตวแปร 4 ตวแปร ไดแก สภาพแวดลอมในการท างานดานจตใจและสภาพแวดลอมการท างานดานสงคม การรบรรปแบบภาวะผน าทเนนการเปลยนแปลง และความผกพนในงานดานความเปนอนหนงอนเดยวกนกบงาน ทสามารถท านายความพงพอใจในงานได 4.2 อภปรายผลการวจย

การศกษาความความสมพนธระหวางสภาพแวดลอมในการท างาน ความผกพนในงาน

การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงานกบความพงพอใจในงาน และศกษาอทธพลของตวแปรทมตอความพงพอใจในงาน ในพนกงานโรงงานผลตรองเทาแหงหนงในกรงเทพมหานคร จากการวเคราะหขอมล สามารถอภปรายผลการวจยดงน

4.2.1 ความพงพอใจในงาน จากผลการศกษา พบวา พนกงานมความพงพอใจในงานอยในระดบปานกลาง ม

คาเฉลยเทากบ 3.59 เมอพจารณาในรายละเอยดของขอค าถามทมคะแนนอยในระดบปานกลาง แสดงใหเหนวา พนกงานในโรงงานผลตรองเทาในสายการผลตยงไมคอยมโอกาสท าในสงทแตกตาง พนกงานไมสามารถท างานไดอยางอสระมากนก การแสดงความคดเหนเกยวกบงานและตดสนใจในงานดวยตนเองเกยวกบงานท าไดไมเตมทหรอยงมขอจ ากดอย รวมไปถงการท างานดวยวธของตนเองยงไมไดรบการยอมรบจากหวหนางาน จงท าใหบางครง พนกงานจงรสกวาตนเองยงไมประสบความส าเรจในงาน พนกงานไมคอยมโอกาสไดรบค าชม เมอตนเองสามารถท างานไดบรรลเปาหมายทตงไว การไดรบคาจางยงไมคอยเหมาะสมกบงานทท า บางครงพนกงานอาจรสกวาไดรบคาจางไมเหมาะสมกบปรมาณงานทท าในแตละวน อยางไรกตาม พนกงานในโรงงานผลตรองเทาในสายการผลตมสมพนธภาพทดระหวางเพอนรวมงานดวยกนในระดบสง เพอนรวมงานคอยใหความชวยเหลอซงกนและกน รสกวางานมความมนคง หวหนาคอยดแลจดการดแลงานของพนกงาน หวหนางานมนโยบายทสามารถน ามาปฏบตไดจรง และพนกงานรบรวาตนเองเปนสวนหนงของกลม

83

77

เมอพจารณาภาพรวมถงระดบความพงพอใจในงาน แสดงเหนวา ถงแมพนกงานในสายการผลตจะไมคอยมอสระในการท างานและการแสดงความคดเหนเกยวกบงาน เนองจากลกษณะงานของพนกงานสายการผลต จะตองท าตามแบบทไดวางไวแลว หวหนางานตองคอยควบคมงานการผลตในแตละขนตอนใหตรงตามแบบและปรมาณทก าหนด เพอใหสนคาเปนไปตามมาตรฐานการผลต จงท าใหมโอกาสนอยทพนกงานจะท าในสงทแตกตางและท างานไดอยางอสระได อยางไรกตามพนกงานยงคงมความพงพอใจในงาน เนองจากการทมความสมพนธทดระหวางเพอนรวมงาน การใหความชวยเหลอซงกนและกน รวมไปถงความรสกทพนกงานเปนสวนหนงของกลม ท าใหใหรสกวาตนเองเปนเจาของงาน และพนกงานยงคงรสกวาท างานในโรงงานแหงนมความมนคงในงาน พนกงานจงรสกพอใจกบการท างาน

4.2.2 สภาพแวดลอมในการท างาน จากผลการศกษา สภาพแวดลอมในการท างานพนกงานในโรงงานผลตรองเทาใน

สายการผลต มลกษระทเออตอการท างานอยในระดบปานกลาง มคาเฉลยเทากบ 3.59 เมอพจารณาสภาพแวดลอมทง 3 ดานพบวา สภาพแวดลอมดานสงคมอยในระดบสง สถาพแวดลอมทางดานกายภาพและสภาพแวดลอมดานจตใจอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดาน จากการศกษาท าใหทราบวา สภาพแวดลอมทางกายภาพของโรงงานผลตรองเทาทใชในการศกษา มสภาพแวดลอมทเออตอการท างานอยในระดบสง อนไดแก แสงสวางทเพยงพอ ความปลอดภยในทท างาน การจดของอยางเปนระเบยบไมกดขวางทางเดน มอากาศถายเทสะดวก เครองมอมความเหมาะสมส าหรบการใชงาน อยางไรกตาม ยงมอากาศภายในโรงงานทรอนอบอาว มกลนเหมนรบกวนจากกระบวนการผลตอยบาง รวมไปถงอปกรณทยงมปรมาณไมเพยงพอตอการใชงาน และคณภาพของอปกรณยงอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาดานสภาพแวดลอมทางสงคม จากการศกษาพบวา โรงงานผลตรองเทาทใชในการศกษามระบบการแจงขาวสารใหพนกงานทกคนทราบโดยทวกน โดยจะมการประกาศขาวสารในตอนเชา ผานทางเสยงตามสาย การมความสมพนธทดตอกนระหวางเพอนรวมงาน พนกงานไดรบความชวยเหลอจากเพอนรวมงาน มความสขเมอไดท างาน อยางไรกตาม ทางโรงงานยงใหการสนบสนนดานสวสดการยงไมมากเทาทควร ในบางครงอาจมเพอนรวมงานพดจาไมดใส การเปดโอกาสใหพนกงานแสดงความคดเหนยงไมมากนก พนกงานรสกวาหวหนางานไมคอยชอบตนเอง ท าใหรสกวามความสมพนธทไมคอยดกบหวหนางาน และเมอพจารณาสภาพแวดลอมดานจตใจ จากการศกษาแสดงใหเหนวา พนกงานไมคอยมอสระในการตดสนใจเกยวกบงานมากนก การยอมรบความคดเหนจากหวหนางานมไมมากนก การท างานจะมถกต าหนบาง ไดรบค าชมบาง ท าใหบางครงพนกงานไมคอยพอใจในงานทตนเองท าอย อยางไรกตาม การใหขอมลเกยวกบงานเพอใชในการปรบปรงงานมอยในระดบสง ท าใหงานออกมาบรรลเปาหมาย และพนกงานมระดบความเชอใจในเพอนรวมงานสง

84

77

เมอพจารณาในภาพรวมถงสภาพแวดลอมทเออตอการท างาน ท าใหการท างานเปนไปอยางราบรน สามารถท าใหพนกงานพงพอใจในงาน แสดงใหเหนวา พนกงานมความพงพอใจในงาน เนองจากการทพนกงานมสมพนธทดระหวางกน มความเชอใจซงกนและกนสง การมสภาพแวดลอมทเออตอการท างาน ท าใหลดความเสยงในเกดปญหาสขภาพ การรบรขอมลขาวสารทเปนไปอยางทวถงและเทาเทยม ถงแมจะมความสมพนธทไมคอยดกบหวหนางาน การไมมอสระในการท างานและการแสดงความคดเหนมากนกกตาม แตยงมเพอนรวมงานทคอยใหการชวยเหลอจงท าใหพนกงานเกดความพงพอใจในงาน

4.2.3 การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน โดยท พนกงานรบรถงภาวะผน าของ

หวหนาจากการทหวหนาแสดงพฤตกรรมในการท างานออกมา ซงรปแบบผน าของหวหนางานในโรงงงานผลตรองเทาทใชในการศกษา ทพบจากผลการศกษาครงน มทง 3 ลกษณะ ไดแก รปแบบผน าทเนนงาน รปแบบผน าทเนนความสมพนธ และรปแบบผน าทเนนการเปลยนแปลง โดยทรปแบบภาวะผน าทมพฤตกรรมทโดดเดนทสดเปนลกษณะผน าทเนนงาน แสดงใหเหนวา หวหนางานของโรงงงานผลตรองเทาทใชในการศกษา จะมงเนนความส าเรจในงานเปนหลก โดยหวหนางานมการวางแผน ด าเนนการตามแผน มระบบงานทชดเจน ก าหนดหนาทใหกบพนกงานแตละคนชดเจน หวหนางานจะเนนระบบการสงการใหท า รวมไปถงการเนนใหใชทรพยากรใหประหยดและคมคาทสด เนองจากลกษณะงานของพนกงานสายการผลต จะตองท างานตามความตองการของลกคา และในกระบวนการผลต จะตองท าตามแบบของรองเทาทไดท าการออกแบบไวแลว ดงนน การตงเปาหมายของจ านวนชนงาน ในแตละวนเพอใหผลตทนตามเวลาทลกคาตองการจงเปนสงส าคญ หวหนางานจงจ าเปนตองมการวางระบบทด เพอใหพนกงานสามารถท างานตามเปาหมายทวางไวได ซงการแสดงออกของพฤตกรรมของหวหนาจงเปนพฤตกรรมทเนนงานเปนหลก (Task-oriented behavior) ทางดานรปแบบภาวะผน าดานอน ไดแก รปแบบผน าทเนนความสมพนธ (Relation-oriented behavior) จากการศกษาพบวา หวหนางานในโรงงงานผลตรองเทาทใชในการศกษา จะใหการสนบสนนใหพนกงานมการพฒนาในงานและ สงเสรมการท างานรวมกนเปนกลมในระดบสง โดยการมเปาหมายรวมกนภายในกลม และการใหเงนโบนสรวมกนเปนกลมเมอท างานไดเกนเปาหมาย อยางไรกตาม หวหนางานอาจใหค าปรกษาและการชวยเหลอดานการท างานไดไมทวถง และยงไมเปดโอกาสใหท างานดวยตนเองและมสวนรวมในการเสนอความคดเหนมากนก หวหนาตองคอยคมงานตลอดเวลา ทางดานรปแบบภาวะผน าดานการเปลยนแปลง (Change-oriented behavior) เนองจากมระดบคะแนนอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาในรายละเอยด จากการศกษาแสดงใหเหนวา พนกงานเหนวาหวหนางานในโรงงงานผลตรองเทาทใชในการศกษามมมมองในการท างานทนาสนใจ มการเสรมสรางทกษะในการพฒนาการท างานเปนทมใหมประสทธภาพ ซงมระดบคะแนนในระดบสง

85

77

อยางไรกตาม หวหนางานยงมการน าเสนอกจกรรมใหม ๆ ทชวยสนบสนนสรางบรรยากาศและกระตนใหพนกงานเกดความรวมมอเพอปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงไปแตอาจยงไมมากนก

เมอพจารณาในภาพรวมของรปแบบภาวะผน าของหวหนางานตามทพนกงานรบรจากพฤตกรรมทหวหนาแสดงออกมา แสดงใหเหนวา พนกงานรบรวาหวหนางานสวนใหญจะมรปแบบภาวะผน าทเนนงาน แตในขณะเดยวกน หวหนางานจะมการสรางสมพนธและเสรมสรางบรรยากาศใหพนกงานสามารถท างานรวมกนได โดยก าหนดเปาหมายกลมและการใหผลตอบแทนเปนกลม อกทง หวหนางานยงพยายามทจะกระตนใหพนกงานสามารถท างานได ในสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงไป ซงในยคปจจบน เปนยคทมการเปลยนแปลง หวหนางานทมรปแบบพฤตกรรมทเนนการเปลยนแปลงจงมสวนชวยใหพนกงานปรบตวและสามารถท างานไดอยางราบรน มความสขกบการท างาน

4.2.4 ความผกพนในงาน จากการศกษา พบวาพนกงานของโรงงงานผลตรองเทาทใชในการศกษามระดบ

ความผกพนในงานอยในระดบสง มคาเฉลยเทากบ 3.77 เมอพจารณารายดาน พบวาพนกงานมระดบความขยนขนแขงในงาน และมความทมเทในงานระดบสง และพนกงานมความเปนอนหนงอนเดยวกนกบงานอยในระดบปานกลาง จากการศกษาแสดงใหเหนวา พนกงานของหวหนางานในโรงงงานผลตรองเทาทใชในการศกษารสกวาตนเองมพลง มความกระฉบกระเฉงทจะท างาน สามารถท างานแบบตอเนองเปนระยะเวลานานไดจนกวางานจะเสรจ พนกงานสามารถปรบเปลยนการท างานใหเขากบสภาพแวดลอมได เมอพนกงานเจอปญหาในการท างานจะพยายามแกไขปญหา ไมยอทอตออปสรรค นอกจากน จากการศกษายงพบวา พนกงานทมความทมเทในงานระดบสง จะรบรวางานของตนเองมความหมาย งานสามารถสรางแรงบนดาลใจใหกบตนเอง พนกงานเกดความภาคภมใจในงาน รสกวางานทตนเองท าอยมความทาทาย อยางไรกตาม เมอพนกงานท างานหนกมากเกนไปอาจท าใหพนกงานท างานแบบไมคอยมความสข บางครงพนกงานจงไมไดมสมาธทจะจดจออยกบงาน อกทง พนกงานไมไดรสกเพลดเพลนหรอสนกไปกบการท างานเทาทควร

เมอพจารณาในภาพรวมของความผกพนในงาน พนกงานมความผกพนในงานสง จะแสดงถงความทมเทในงาน มพลงมากมายทน ามาใชในการท างาน พยายามแกไขเมอพบปญหาในงานของตนเอง ท างานแบบมเปาหมาย งานจงประสบความส าเรจตามทหวหนางานตงเปาหมายไว และพนกงานเกดความภาคภมใจทตนเองสามารถท างานตามทหวหนามอบหมายใหส าเรจได ถงแมบางครง ตองท างานในปรมาณมากเพอใหเสรจทนตามความตองการของลกคา พนกงานทมความผกพนในงานจะชวยใหประสบความส าเรจในงาน และเกดทศนคตทางบวกทดตองาน เชน ความพงพอใจในงาน

86

77

4.2.5 สภาพแวดลอมในการท างานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน สมมตฐานท 1 สภาพแวดลอมในการท างานมความสมพนธกบความพงพอใจงาน

จากการศกษาพบวา สภาพแวดลอมในการท างานทง 3 ดาน คอ สภาพแวดลอมในการท างานทางกายภาพ สภาพแวดลอมในการท างานดานสงคม และ สภาพแวดลอมในการท างานดานจตใจ มความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงาน ซงสอดคลองกบงานวจยของ เจนและควร (Jain & Kaur, 2014) ทพบวา สภาพแวดลอมทง 3 ดาน ไดแก สภาพแวดลอมทางกายภาพ เชน อณหภม ความถายเทของอากาศ เสยงรบกวน อปกรณ สภาพแวดลอมทางดานจตใจ ความลาและความเบอหนาย ความเครยด ทศนคตของหวหนาและเพอนรวมงาน และสภาพแวดลอมทางสงคม เชน การเปนสวนหนงของกลม มความสมพนธกบความพงพอใจในการท างาน โดยทสภาพแวดลอมทค านงถงสขภาพและความปลอดภยในงาน มความสนกสนานในการท างาน ไมท าใหรสกวางานนาเบอ มความเหนอยลาจากการท างาน งานหนกมากเกนไป เกดความเครยดในการท างาน ท าใหเพมระดบความพงพอใจในงานของพนกงาน ซงสภาพแวดลอมในการท างานทเออตอการท างาน จะลดอตราการรองเรยนและอตราการขาดงานของพนกงาน ท าใหพวกเขาพงพอใจในงาน (Roelofsen, 2002)

สมมตฐานยอยท 1.1 สภาพแวดลอมในการท างานทางกายภาพมความสมพนธกบความพงพอใจงาน

จากการทดสอบสมมตฐาน พบวา สภาพแวดลอมในการท างานทางกายภาพมความ สมพนธทางบวกกบความพงพอใจงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ทงนอาจเปนเพราะ การทมสภาพแวดลอมทเออตอการท างาน เชน แสงสวางทเพยงพอ กลนและสภาพอากาศภายในสถานทท างานมความเหมาะสม เครองมอมคณภาพและปรมาณเพยงพอตอความตองการ ท าใหพนกงานมความพงพอใจในงาน ซงสอดคลองกบการศกษาของดาวอลและทาฮา (Dawal & Taha, 2006) ทพบวา ความชน อณหภม แสง และเสยงมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน ในทางตรงขาม หากภายในโรงงาน มแสงสวางทไมเพยงพอ สภาพภายในโรงงานรอนอบอาว ไมมอากาศถายเท เสยงดงจนเปนอนตรายตอสขภาพ กลนเหมนจากขนตอนการผลต ท าใหพนกงานเกดความเครยดในการท างาน มอารมณทางลบตองาน และท าใหพนกงานเกดความไมพงพอใจในการท างาน (Tariq, et al., 2013)

สมมตฐานยอยท 1.2 สภาพแวดลอมในการท างานดานสงคมมความสมพนธกบความพงพอใจงาน

จากการทดสอบสมมตฐานพบวาสภาพแวดลอมในการท างานดานสงคมมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ทงนอาจเปนเพราะการท พนกงานมความสมพนธอนดระหวางกน ท าใหสามารถท างานรวมกนไดอยางราบรน เนองจากพนกงานในโรงงานจะท างานเปนกลมและมเปาหมายความส าเรจเปนกลม หากมความสมพนธทไมด

87

77

ระหวางกนอาจท าใหงานเสรจไมทนตามก าหนด สอดคลองกบการศกษาของพทอโลกาและโซเฟย (Pitaloka & Sofia, 2014) ทพบวา สภาพแวดลอมในการท างานสงผลตอความพงพอใจในงาน ซงปจจยเหลานนไดแก การไดรบการสนบสนนทางดานอปกรณในการท างาน ความสมพนธระหวางเพอนรวมงานและหวหนางาน สภาพแวดลอมทมผลตอความพงพอใจในงาน ไมเพยงแตดานวสดอปกรณเทานน ยงรวมไปถง บรรยากาศในการสอสารทดในการท างาน การมสายสมพนธทดตอกน (Heartfield, 2012) การทบรรยากาศในการท างานมการใหก าลงใจ คอยชวยเหลอสนบสนนใหพนกงานท างานส าเรจตามเปาหมาย ท าใหการท างานมความสนกสนาน และพนกงานรสกอยากทจะท างาน จะชวยใหเพมความพงพอใจในงานได (Mokaya, et al., 2013) นอกจากน การทพนกงานไดรบขาวสารไดอยางทวถงและเทาเทยมกน ท าใหพนกงานรสกตนเองเปนสวนหนงขององคกร ท าใหพนกงานรสกพงพอใจในงาน (Al-Zubi, 2010)

สมมตฐานยอยท 1.3 สภาพแวดลอมในการท างานดานจตใจมความสมพนธกบความพงพอใจงาน

จากการทดสอบสมมตฐานพบวาสภาพแวดลอมในการท างานดานจตใจมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ทงนอาจเปนเพราะการท พนกงานมโอกาสพฒนาตนเองเกยวกบงาน ทางองคกรใหการสนบสนนในการพฒนาตนเองและสามารถปรบต าแหนงใหสงขนได ใหเกยรตซงกนและกน การใหค าแนะน าเกยวกบงานเพอใชในการปรบปรงงาน พนกงานสามารถเชอใจเพอนรวมงานได ท าใหพนกงานเกดความรสกพงพอใจในงาน หากพนกงานมอสระในการท างานและมสวนรวมในการตดสนใจเกยวกบงานมากขน เปดโอกาสใหพนกงานแสดงความคดเหน การใหค าชมแกพนกงาน จะท าใหพนกงานมความพงพอใจในงาน จากทฤษฎของเฮรซเบรก (Herzberg, 1968) กลาวไววา ปจจยทชวยสงเสรมใหพนกงานเกดแรงจงใจและมความพงพอใจในงาน ไดแก ความเจรญกาวหนาในหนาทการงาน การไดรบการยอมรบ การตองการความส าเรจในงาน การใหค าชมเมอพนกงานท างานไดตามเปาหมายหรอเกนเปาหมายทตงไว ท าใหพนกงานเกดความรสกอยากท างานและมความพงพอใจเมอไดท างาน จากการศกษาของการศกษาของคาลด (Khalid, 2011) ไดท าการศกษาผลของรางวลและแรงจงใจตอความพงพอใจในงานของพนกงาน พบวา รางวลมอทธพลทางบวกตอแรงจงใจในงานและความพงพอใจในงาน เชนเดยวกบแรงจงใจในงานมผลตอความพงพอใจในงาน คลายกบอกการศกษาหนงของเจคานเซป (Jchanzeb, 2012) ไดท าการศกษาพบวา รางวลมความสมพนธทางบวกกบแรงจงใจในงาน แรงจงในในงานมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงาน และรางวลมความสมพนธทางบวกตอแรงจงใจในงาน

88

77

4.2.6 การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงานมความสมพนธกบความพงพอใจงาน สมมตฐานท 2 การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงานมความสมพนธกบความพง

พอใจงาน จากการศกษาพบวา การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงานทง 3 ดาน คอ การ

รบรรปแบบภาวะผน าทมงเนนงาน การรบรรปแบบภาวะผน าทมงเนนความสมพนธ การรบรรปแบบภาวะผน าทเนนการเปลยนแปลง ความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงาน ซง รปแบบภาวะผน าเปนปจจยทส าคญทมผลตอความพงพอใจในงานของพนกงาน (Seashore & Taber, 1975)

สมมตฐานยอยท 2.1 การรบรรปแบบภาวะผน าทมงเนนงาน มความสมพนธกบความพงพอใจงาน

จากการทดสอบสมมตฐานพบวาการรบรรปแบบภาวะผน าทมงเนนงาน มความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ทงนอาจเปนเพราะ การทพนกงานรบรวาหวหนางานมรปแบบภาวะผน าทเนนงาน จะเนนใหงานประสบความส าเรจตามเปาหมายทวางไว โดยเฉพาะในพนกงานโรงงานทตองท าใหเสรจทนเวลา และผลตไดปรมาณตรงตามทลกคาตองการ ดงนนหวหนาทมภาวะผน าทเนนงานจงมสวนส าคญทตองกระตนใหพนกงานท าตามเปาหมายใหเสรจ โดยผานการวางระบบการท างานทเปนขนตอน การแบงหนาทรบผดชอบของพนกงานมความชดเจน ไมคลมเคลอ ท าใหพนกงานรบรวาตนเองตองท าอะไรบางใหงานเสรจตามเปาหมาย จงเกดเปนความภมใจและพงพอใจในงาน สอดคลองกบการศกษาของเอนซและเทเบช (Ensieh & Tayebeh, 2015) ทพบวา รปแบบภาวะผน าทมงเนนงานของผจดการมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงาน

สมมตฐานยอยท 2.2 การรบรรปแบบภาวะผน าทมงเนนความสมพนธ มความ สมพนธกบความพงพอใจงาน

จากการทดสอบสมมตฐานพบวาการรบรรปแบบภาวะผน าทมงเนนความสมพนธ

มความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ทงนอาจเปน

เพราะ จากทฤษฎของยค (Yukl, 2010) ไดเสนอวาพฤตกรรมของผน าจะตองสมพนธกบสถานการณ

ผน าทมงเนนความสมพนธ (Relation-oriented behaviors) เปนลกษณะผน าทมงเนนการใหความ

ชวยเหลอพนกงาน สนบสนน ใหค าปรกษา และมการจดการปญหาดานความขดแยงตาง ๆ ปรบปรง

ความสมพนธระหวางบคคล ความสมพนธทดระหวางพนกงานและหวหนางาน เพอใหพนกงาน

สามารถท างานรวมกนได ผน าจะค านงถงการเสรงสรางขวญและก าลงใจในการท างาน หวหนาทให

ความใสใจเกยวกบความรสกของพนกงานและเชอพวกเขา ท าใหความสมพนธระหวางพวกเขาเกด

89

77

ความนาเชอถอ โดยมการเปดชองทางในการพดคย สอสาร ในงานของกลมโดยเฉพาะ ความสมพนธท

ดระหวางหวหนาและพนกงานจะท าใหผลการท างานมคณภาพ และประสทธภาพ การใหอสระในการ

ท างานและรางวลเมอท างานด นอกจากนหวหนาทเขาใจปญหาในงานของพนกงาน กระตนให

พนกงานท างานใหมเปาหมายเปนหนงเดยวกน ท าใหงานทไดมผลผลตทดเมอพจารณาในระดบบคคล

เมอผลผลตมคณภาพจะชวยสงเสรมใหองคกรบรรลเปาหมายไดเชนเดยวกน ซงสอดคลองกบ

การศกษาของบาชมานาบาด (Bahmanabadi, 2015) ทพบวา รปแบบภาวะผน าทเนนความสมพนธ

มความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงาน โดยท ความสมพนธของพนกงานและหวหนางานม

อทธพลตอการยอมรบนบถอตนเองและความพงพอใจในงานของพนกงาน (DeCremer, 2003)

พนกงานจะพงพอใจกบหวหนางานทคอยชวยเหลอและใหการสนบสนน และพนกงานจะเกด

ความเครยดเมอพนกงานท างานกบหวหนาทไมใหการสนบสนนพวกเขาเกยวกบงาน (Wilkinson &

Wagner, 1993) พนกงานจะรสกพงพอใจในงานของเขาเมอมความสมพนธทดกบหวหนาของเขา

(Worrell, 2004)

สมมตฐานยอยท 2.3 การรบรรปแบบภาวะผน าทเนนการเปลยนแปลง มความสมพนธกบความพงพอใจงาน

จากการทดสอบสมมตฐานพบวาการรบรรปแบบภาวะผน าทเนนการเปลยนแปลง มความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ทงนอาจเปนเพราะ การทหวหนามรปแบบภาวะผน าทมงเนนการเปลยนแปลง จะวเคราะหสภาพแวดลอม เหตการณตาง ๆ ทเกดขนทงภายในและภายนอกองคกร เพอปรบและพฒนาใหทนสภาพแวดลอมทเปลยนไป มมมมองในการพฒนาในดานตาง ๆ และคอยกระตนท าใหเกดการเปลยนแปลง โดยทหวหนาทเนนการเปลยนแปลง จะมความสามารถในการสรางแรงจงใจใหผตามมความรบผดชอบและใหอสระในการท างาน ท าใหพนกงานรสกวาตนเองประสบความส าเรจในงานและมความพงพอใจในงาน (Emery & Barker, 2007) ซงสอดคลองกบการศกษาของอารซและฟาราบอด (Arzi & Farabod, 2014) ทพบวา ภาวะรปแบบผน าทเนนการเปลยนแปลงมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน ในการศกษาของสาลม (Saleem, 2015) พบวาผน าทเนนการเปลยนแปลงมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงาน โดยทหวหนาจะโนมนาวใหพนกงานมการเปลยนแปลงตามทองคกรผานการสรางแรงบนดาลใจและแรงจงใจ นอกจากน หวหนาจะสรางสภาพแวดลอมในการท างานใหมความยตธรรมและมความจรงใจ ซงจะชวยลดการรบรการเมองภายในองคกร และอกการศกษาหนงทพบวา ภาวะผน าการเปลยนแปลงมผลทางบวกตอความพงพอใจในงาน (Ahmad, et al., 2013)

90

77

4.2.7 ความผกพนในงานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน สมมตฐานท 3 ความผกพนในงานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

จากการศกษาพบวา ความผกพนในงานทง 3 ดาน คอ ความขยนขนแขงในการท างาน ความขยนขนแขงในการท างาน ความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงาน มความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงาน สอดคลองกบการศกษาของอลาคอนและไลออนส (Alarcon & Lyons, 2011) ทพบวา ความผกพนในงานมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงานและมความสมพนธทางลบกบการตงใจลาออกจากงาน ความผกพนในงาน เปนการเตมเตมประสบการณในการท างานทางบวก (Schaufeli & Bakker, 2004) และมระดบความเครยดตองานลดลง (Britt, et al, 2001)

สมมตฐานยอยท 3.1 ความผกพนในงานดานความขยนขนแขงในงาน มความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

จากการทดสอบสมมตฐานพบวาความผกพนในงานดานความขยนขนแขงในการท างาน มความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ทงนอาจเปนเพราะ พนกงานทมความขยนขนแขงในการท างาน จะมความอดทนในการท างาน ไมยอทอเมอพบเจออปสรรคและความยากล าบากในการท างาน สามารถปรบเปลยนวธการท างานทเหมาะสมกบสภาพแวดลอม ท าใหพนกงานสามารถท างานไดอยางราบรน มความสขทไดท างาน จงท าใหเกดความพงพอใจในงาน

สมมตฐานยอยท 3.2 ความผกพนในงานดานความทมเทในงาน มความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

จากการทดสอบสมมตฐานพบวาความผกพนในงานดานความทมเทในงาน มความ สมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ทงนอาจเปนเพราะพนกงานทมความทมเทใหกบงาน จะมความกระตอรอรนในการท างาน รสกวางานทตนท าอยมคณคา มความภาคภมใจในงาน มเปาหมายในการท างาน ท าใหพนกงานมความพยายามทจะท างานใหเสรจตามเปาหมาย ถายงท าไมบรรลผลส าเรจกยงคงทมเทท าใหส าเรจ จงท าใหตนเองรสกมคณคา และภาคภมใจในงาน เกดเปนทศนคตทางบวกทมตองาน เชน ความพงพอใจในงาน (Bakker, 2010) โดยทพนกงานทมความทมเททงแรงกายและแรงใจ สนกไปกบการท างาน จะเปนแรงผลกดนใหประสบความส าเรจตามเปาหมายทวางไว จงท าใหเกดความพงพอใจในงาน (McGreger, 1960)

สมมตฐานยอยท 3.3 ความผกพนในงานดานความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

จากการทดสอบสมมตฐานพบวาความผกพนในงานดานความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงานมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ.01

91

77

ทงนอาจเปนเพราะ พนกงานทมความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงาน จะมความตงใจและมสมาธจดจออยกบงาน มความสขกบการท างาน ท าใหรสกวาเวลาท างานผานไปอยางรวดเรว ซงเปนทศนคตทางบวกทดตองาน การทมความตงใจและมสมาธอยกบงานจะท าใหสามารถประสบความส าเรจในงาน จงท าใหเกดความพงพอใจในงาน (Bakker & Demerouti, 2008) สอดคลองกบการศกษาของเดเมเรอตและเบกเกอร (Demerouti & Bakker, 2011) และการศกษาของ กอนคอลเวส (Moura, 2014) ทพบวา ความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงานมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงาน

4.2.8 สภาพแวดลอมในการท างาน การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน และความผกพนในงานท านายความพงพอใจในงาน

สมมตฐานท 4 สภาพแวดลอมในการท างาน การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน และความผกพนในงานสามารถท านายความพงพอใจในงานได

จากผลการทดสอบสมมตฐานสามารถสรปสมการการท านายความพงพอใจได ดงน

ความพงพอใจในงาน = 0.32 + 0.73 (สภาพแวดลอมการท างานดานจตใจ) +0.47 (สภาพแวดลอมการท างานดานสงคม) + 0.76 (การรบรรปแบบภาวะผน าทเนนการเปลยนแปลง) + 0.42 (ความผกพนในงานดานความเปนอนหนงอนเดยวกนกบงาน)

สามารถอธบายไดวา ความพงพอใจในงานขนอยกบสภาพแวดลอมทางดานจตใจเนองจาก การทพนกงานมอสระในการท างานและสามารถตดสนใจในงานมากขน รวมไปถงการมสวนรวมในการแสดงความคดเหน รวมไปถงการทพนกงานไดรบค าชมเมอท างานไดตามเปาหมายหรอเกนเปาหมาย จะท าใหพนกงานเกดความรสกวาตนเองเปนทยอมรบ และเกดความภาคภมใจในงาน พนกงานจงมความรสกความพงพอใจในงาน จากทฤษฎของเฮรซเบรก (Herzberg, 1968) กลาวไววา พนกงานจะมแรงจงใจและมความพงพอใจในการท างาน เกดจากการทพนกงานไดรบการยอมรบจากเพอนรวมงาน และหวหนางาน การตองการประสบความส าเรจในการท างาน เมอพนกงานไดรบการยอมรบ และสามารถมสวนรวมงานการท างานทงในการแสดงความคดเหน การตดสนใจในงาน รวมไปถงการไดรบค าชมจากหวหนางาน ท าใหพนกงานเกดความภาคภมใจในตนเอง และท าใหคดวาตนเองสามารถท างานใหบรรลเปาหมายและประสบความส าเรจในงาน จงท าใหพนกงานเกดความพงพอใจในงาน

สภาพแวดลอมทางดานสงคม หากพนกงานไดรบขอมลขาวสารอยางเทาเทยมกน จะท าใหพนกงานรสกวาตนปนสวนหนงขององคกร ท าใหพนกงานรสกพงพอใจในงาน นอกจากน การทมความสมพนธทดระหวางเพอนรวมงาน และไดรบความชวยเหลอจากเพอนรวมงานหรอหวหนางาน จะท าใหพนกงานมความสขในการท างาน เพราะการทพนกงานมความสมพนธอนดระหวางกน

92

77

ท าใหสามารถท างานดวยกนอยางราบรน โดยเฉพาะการท างานทตองท าเปนกลม หรอตองท างานรวมกนหลาย ๆ ฝาย ในสงคมไทย มลกษณะการท างานทเนนความสมพนธอนดระหวางกน ชวยเหลอกน เหนแกสวนรวม และเนนการท างานเปนกลม ซงการท างานในบรรยากาศทชวยเหลอเกอกลกน มการใหก าลงใจซงกนและกน จงท าใหพนกงานรสกวาท างานมความสข ท าใหพนกงานเกดความรสกพงพอใจในงานได

รปแบบผน าทเนนการเปลยนแปลง เนองจากยคแหงการเปลยนแปลงและมระดบการแขงขนสงขน หวหนางานตองวเคราะหสภาพเหตการณตาง ๆ ทเกดขนทงภายในและภายนอกทเกดขน เพอน าขอมลทไดมาปรบและพฒนาในดานตาง ๆ ใหทนตอเหตการณ หวหนางานจะสรางสรรคสงใหมหรอวธการใหมและสรางแรงจงใจใหกบพนกงานเพอใหพนกงานสามารถปรบตวใหรบมอกบความเปลยนแปลงได ซงเปนการชวยพนกงานลดความกดดนทเกดจากการท างาน พนกงานจงสามารถท างานไดมประสทธภาพและประสบความส าเรจในงาน การศกษาของสาลม (Saleem, 2015) พบวาผน าทเนนการเปลยนแปลงมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงาน โดยทหวหนาจะโนมนาวใหพนกงานมการเปลยนแปลงตามทองคกรผานการสรางแรงบนดาลใจและแรงจงใจ นอกจากน หวหนาจะสรางสภาพแวดลอมในการท างานใหมความยตธรรมและมความจรงใจ โดยท ผน าทเนนการเปลยนแปลงจะโนมนาวชกจงใหพนกงานมหนาทรบผดชอบในงานมากขนและมอสระในการท างาน (Emery & Bakker, 2007) โดยการใหงานทตรงกบความสามารถของพนกงานหรอการใหพนกงานเปนสวนหนงของภารกจทตองการท าใหบรรลเปาหมาย และมการกระตนใหพนกงานสามารถท างานไดตามเปาหมาย ท าใหพนกงานรบรวาตนเองประสบความส าเรจในการท างานและเกดความรสกพงพอใจในงาน

ความผกพนในงานดานความเปนอนหนงอนเดยวกนกบงาน จะชวยเพมความพงพอใจในงาน เนองจาก พนกงานทมความเปนอนหนงอนเดยวกนกบงาน จะมความสขเมอไดท างาน เมอเรมตนท างานแลวยากทจะหยดท าจนกวางานทไดรบมอบหมายนนส าเรจ พนกงานจะรสกเพลดเพลนไปกบการท างาน ซงเปนการแสดงออกของทศนคตทางบวกทมตองาน การทพนกงานมความผกพนในงานดานความเปนอนหนงอนเดยวกนกบงานสง จะท าใหพนกงานสามารถท างานไดตอเนองนาน ๆ มสมาธในการท างาน ท าใหชนงานทไดมคณภาพ และสามารถท างานไดเสรจตามเวลาทก าหนด พนกงานไมคอยมความรสกเบองาน เพราะพนกงานมความสขในการท างาน จงท าใหพนกงานมความพงพอใจในงาน สอดคลองกบการศกษาของช (Zhu, 2013) ทพบวาความผกพนในงานมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงาน และมความสมพนธทางลบกบความตงใจลาออกจากงาน นอกจากนนความพงพอใจในงานเปนผลทเกดขนจากการทพนกงานมความผกพนในงาน (Sonnentag, et al., 2012) และมระดบความเครยดในงานลดลง (Britt, et al., 2001)

93

77

บทท 5 สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ

การศกษา เรอง ความสมพนธระหวางสภาพแวดลอมในการท างาน การรบรรปแบบ

ภาวะผน าของพนกงาน ความผกพนในงาน กบความพงพอใจในงาน มรายละเอยดสรปดงน 5.1 วตถประสงคการวจย

1. เพอศกษาความสมพนธระหวางสภาพแวดลอมในการท างาน การรบรรปแบบภาวะ

ผน าของพนกงาน ความผกพนในงานกบความพงพอใจในงาน 2. เพอศกษาอทธพลของตวแปรทมผลตอความพงพอใจในงาน

5.2 ประชากร

ในการวจยครงน ผวจยเลอกศกษาในพนกงานในโรงงานผลตรองเทาแหงหนง ใน

จงหวดกรงเทพมหานคร

5.3 กลมตวอยาง

กลมตวอยาง จ านวน 143 คน มต าแหนงงานในแผนกตาง ๆ ประกอบดวย แผนกเยบ จ านวน 35 คน แผนกตดหนาผา 90 คน แผนกสกรน 13 คน แผนกตดพนรองเทา 5 คน 5.4 เครองมอทใชในการวจย

การวจยครงนใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการวจย ไดแก แบบสอบถามความพงพอใจในงาน แบบสอบถามสภาพแวดลอมในการท างาน แบบสอบถามการรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน และแบบสอบถามความผกพนในงาน โดยแบบสอบถามแบงออกเปน 2 สวนดงน

สวนท 1 แบบสอบถามขอมลทวไปของพนกงาน ประกอบดวย เพศ อาย วฒการศกษา อายการท างาน

สวนท 2 แบบสอบถามตาง ๆ ไดแก

94

77

1. แบบสอบถามความพงพอใจในงาน ตามแนวคดของเวสและคณะ (Weiss, et al., 1967, p. 110-111) โดยแบบสอบถามความพงพอใจในงาน แบงออกเปน 2 ดาน และมจ านวนขอค าถามทงหมด 22 ขอ ดงน ความพงพอใจในงานภายใน (Intrinsic job satisfaction) จ านวน 12 ขอ และความพงพอใจในงานภายนอก (External job satisfaction) จ านวน 10 ขอ มคาความเชอมนรวมกนทกดานเทากบ 0.93 และเมอพจารณาคาความเชอมนรายดาน พบวา ความพงพอใจในงานภายใน มคาความเชอมนเทากบ 0.89 และ ความพงพอใจในงานภายนอก มคาความเชอมนเทากบ 0.87

2. แบบสอบถามสภาพแวดลอมในการท างาน แบบสอบถามสภาพแวดลอมในการท างานของศวพร โปรยานนท (2554) โดยแบบสอบถามสภาพแวดลอมในการท างาน แบงออกเปน 3 ดาน และมจ านวนขอค าถามทงหมด 32 ขอ ดงน สภาพแวดลอมทางกายภาพ (Physical environment) จ านวน 9 ขอ สภาพแวดลอมทางสงคม (Social environment) จ านวน 12 ขอ และ สภาพแวดลอมทางดานจตใจ (Psychological environment) จ านวน 11 ขอ มคาความเชอมนรวมกนทกดานเทากบ 0.89 และเมอพจารณาคาความเชอมนรายดาน พบวา สภาพแวดลอมทางกายภาพ มคาความเชอมนเทากบ 0.71 สภาพแวดลอมทางสงคม มคาความเชอมนเทากบ 0.82 และสภาพแวดลอมทางดานจตใจ มคาความเชอมนเทากบ 0.79

3. แบบสอบถามการรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน ใชแบบสอบถามรปแบบภาวะผน าของศวพร โปรยานนท (2554) ตามแนวคดของยค (Yukl, 2010) โดยแบบสอบถามการรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน แบงออกเปน 3 ดาน และมจ านวนขอค าถามทงหมด 21 ขอ ดงน ผน าทมงเนนงาน (Task-Oriented behaviors) จ านวน 6 ขอ ผน าทมงเนนความสมพนธ (Relation-oriented behaviors) จ านวน 8 ขอ และ ผน าทเนนการเปลยนแปลง (Change-Oriented behaviors) จ านวน 7 ขอ ขอ มคาความเชอมนรวมกนทกดานเทากบ 0.92 และเมอพจารณาคาความเชอมนรายดาน พบวา ผน าทมงเนนงาน มคาความเชอมนเทากบ 0.85 ผน าทมงเนนความสมพนธ มคาความเชอมนเทากบ 0.82 และผน าทเนนการเปลยนแปลง มคาความเชอมนเทากบ 0.85

4. แบบสอบถามความผกพนในงาน ตามแนวคดของเชลเฟไลน (Schaufeli, 2002) โดยแบบสอบถาม Utrecht work engagement scale (UWES) โดยแบบสอบถามความผกพนในงาน แบงออกเปน 3 ดาน และมจ านวนขอค าถาม ทงหมด 20 ขอ ดงน ความขยนขนแขงในงาน (Vigor) จ านวน 7 ขอ ความทมเทในงาน (Dedication) จ านวน 6 ขอ และ ความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงาน (Absorption) จ านวน 7 ขอ มคาความเชอมนรวมกนทกดานเทากบ 0.91 และเมอพจารณาคาความเชอมนรายดาน พบวา ความขยนขนแขงในงาน มคาความเชอมนเทากบ

95

77

0.82 ความทมเทในงาน มคาความเชอมนเทากบ 0.83 และความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงาน มคาความเชอมนเทากบ 0.80

5.5 วธวเคราะหขอมลและการใชสถตวเคราะห

โดยผวจยไดแจกแบบสอบถามใหกบกลมตวอยางทใชในการศกษาวจยครงน จ านวน

202 คน ไดรบคนกลบมา 189 ชดคดเปนรอยละ 93.56 เมอตรวจสอบขอมลจากแบบสอบถามทไดรบกลบคนมา พบวามขอมลของแบบสอบถามทสมบรณและสามารถน ามาใชวเคราะหในงานวจยไดมจ านวนทงหมด 143 คน จากนน ผวจยน าขอมลทไดมาท าการวเคราะหดวยโปรแกรม SPSS for Windows เพอหาคาความถ คารอยละ คาเฉลย คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน คาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน และคาสมประสทธการถดถอย โดยใชวธน าตวแปรเขาสมการทละตว (enter selection)

5.6 สรปผลการวจย

จากผลการวจยทไดน าเสนอในบทท 4 ทางผวจยจงของน าขอมลดงกลาวมา สรปผล การวจย ดงน

5.6.1 การวเคราะหขอมลปจจยสวนบคคล

จากการวเคราะหขอมลสวนบคคล พบวา ประชากรประกอบดวย เพศหญง

มากกวาเพศชาย คดเปนรอยละ 88.8 และ 11.2 ตามล าดบ สวนใหญมอายอยในชวง 31-40 ป และ

ชวง 41-50 ป คดเปนรอยละ 35.0 และ 35.0 ตามล าดบ โดยอายงานของพนกงานสวนใหญอย

ในชวง 1-5 ป 6-10 ป และ 11-15 ป คดเปนรอยละ 28.0, 24.5 และ 19.6 ตามล าดบ พนกงานสวน

ใหญมระดบวฒการศกษาอยในระดบประถมศกษา คดเปนรอยละ 47.6 รองลงมาคอ ระดบ

มธยมศกษา คดเปนรอยละ 40.6

5.6.2 การวเคราะหขอมลความพงพอใจในงาน สภาพแวดลอมในการท างาน การ

รบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน และความผกพนในงาน

จากการวเคราะหขอมลความพงพอใจในงาน พบวา พนกงานมระดบความพง

พอใจในงานโดยรวมอยในระดบปานกลาง (x = 3.59)

96

77

จากการวเคราะหขอมลสภาพแวดลอมในการท างาน พบวา พนกงานม

สภาพแวดลอมในการท างานทเออตอการท างานอยในระดบปานกลาง (x = 3.66) เมอพจารณาสภาพแวดลอมในการท างานในแตละดานพบวา สภาพแวดลอมในการท างานทางกายภาพอยในระดบ

ปานกลาง (x = 3.63) สภาพแวดลอมในการท างานดานสงคมอยในระดบสง (x = 3.74) และ

สภาพแวดลอมในการท างานดานจตใจอยในระดบปานกลาง (x = 3.53) จากการวเคราะหขอมลการรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน พบวา พนกงาน

รบรวาหวหนางานมภาวะความเปนผน าอยในระดบปานกลาง (x = 3.63) เมอพจารณาลกษณะภาวะ

ผน าในแตละดาน พบวา พนกงานรบรวาหวหนางานมรปแบบภาวะผน าทเนนงานอยในระดบสง(x =

3.82) หวหนางานมรปแบบภาวะผน าทเนนความสมพนธอยในระดบปานกลาง (x = 3.52) และ

รปแบบภาวะผน าทเนนการเปลยนแปลง อยในระดบปานกลาง (x = 3.58) จากการวเคราะหขอมลความผกพนในงาน พบวา พนกงานมความผกพนในงาน

โดยรวมอยในระดบสง (x = 3.77) เมอพจารณาความผกพนในงานเปนรายดาน พบวา ดานความ

ขยนขนแขงในงานอยในระดบสง (x = 3.89) และดานความทมเทในงานอยในระดบสง (x =

3.91) และดานความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงานอยในระดบปานกลาง (x = 3.47) 5.6.3 ผลการทดสอบสมมตฐาน จากการทดสอบสมมตฐาน โดยการวเคราะหเพอหาคาสมประสทธสหสมพนธ

แบบรายคระหวางตวแปร โดยใชคาสมประสทธแบบเพยรสน สามารถสรปผลการทดสอบสมมตฐาน ดงตารางแสดงท 5.1 ดงน ตารางท 5.1 แสดงสรปผลการทดสอบสมมตฐานการวจย

สมมตฐาน ผลการทดสอบสมมตฐาน

สมมตฐานท 1 สภาพแวดลอมในการท างานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

สมมตฐานยอยท 1.1 สภาพแวดลอมในการท างานทางกายภาพมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

ยอมรบสมมตฐาน

(r = .50, p < .01)

97

77

ตารางท 5.1 (ตอ) แสดงสรปผลการทดสอบสมมตฐานการวจย

สมมตฐาน ผลการทดสอบสมมตฐาน

สมมตฐานยอยท 1.2 สภาพแวดลอมในการท างานดานสงคมมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

สมมตฐานยอยท 1.3 สภาพแวดลอมในการท างานดาน

จตใจมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

ยอมรบสมมตฐาน

(r = .72, p < .01)

ยอมรบสมมตฐาน

(r = .75, p < .01)

สมมตฐานท 2 การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

สมมตฐานยอยท 2.1 การรบรรปแบบภาวะผน าทมงเนนงาน มความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

ยอมรบสมมตฐาน

(r = .55, p < .01)

สมมตฐานยอยท 2.2 การรบรรปแบบภาวะผน าทมงเนนความสมพนธ มความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

ยอมรบสมมตฐาน

(r = .60, p < .01)

สมมตฐานยอยท 2.3 การรบรรปแบบภาวะผน าทเนนการเปลยนแปลง มความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

ยอมรบสมมตฐาน

(r = .71, p < .01)

สมมตฐานท 3 ความผกพนในงานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

สมมตฐานยอยท 3.1 ความผกพนในงานดานความขยนขนแขงในงาน มความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

ยอมรบสมมตฐาน

(r = .63, p < .01)

สมมตฐานยอยท 3.2 ความผกพนในงานดานความทมเทในงาน มความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

ยอมรบสมมตฐาน

(r = .64, p < .01)

98

77

ตารางท 5.1 (ตอ) แสดงสรปผลการทดสอบสมมตฐานการวจย

สมมตฐาน ผลการทดสอบสมมตฐาน

สมมตฐานยอยท 3.3 ความผกพนในงานดานความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงานมความสมพนธกบความพงพอใจในงาน

ยอมรบสมมตฐาน

(r = .60, p < .01)

สมมตฐานท 4 สภาพแวดลอมในการท างาน การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน และความผกพนในงานสามารถท านายความพงพอใจในงานได

ยอมรบสมมตฐาน

5.6.3.1 การวเคราะหาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน ระหวาง

สภาพแวดลอมในการท างาน การรบรรปแบบภาวะผน าของพนกงาน ความผกพนในงานกบ

ความพงพอใจในงาน

จากผลการศกษาพบวา สภาพแวดลอมในการท างานมความสมพนธ

ทางบวกกบความพงพอใจในงาน เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา สภาพแวดลอมในการท างานดาน

จตใจมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 (r = .75,

p < .01) ซงสภาพแวดลอมดานจตใจงมระดบความสมพนธกบความพงพอใจสงทสด รองลงมา

สภาพแวดลอมดานสงคมมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงานอยางมนยส าคญทางสถตท

ระดบ .01 (r = .72, p < .01) และ สภาพแวดลอมทางกายภาพมความสมพนธทางบวกกบความพง

พอใจในงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 (r = .50, p < .01) ซงสภาพแวดลอมทางกายภาพ

มความสมพนธในระดบปานกลางกบความพงพอใจในงาน

ในผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธระหวางการรบรรปแบบภาวะ

ผน าของพนกงานกบความพงพอใจในงาน พบวา รปแบบภาวะผน าทเนนการเปลยนแปลงม

ความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 (r = .71, p <

.01) ซงรปแบบภาวะผน าทเนนการเปลยนแปลงมระดบความสมพนธกบความพงพอใจสงทสด

99

77

รองลงมาคอ รปแบบภาวะผน าทเนนความสมพนธมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงาน

อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 (r = .60, p < .01) และรปแบบภาวะผน าทเนนงานม

ความสมพนธทางบวกงกบความพงพอใจในงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 (r = .55, p <

.01) ซงรปแบบภาวะผน าทเนนงานมความสมพนธในระดบปานกลางกบความพงพอใจในงาน

จากผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธระหวางความผกพนในงาน

กบความพงพอใจในงาน พบวา ความทมเทในงานมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงาน

อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 (r = .64, p < .01) ซงความทมเทในงานมความสมพนธกบ

ความพงพอใจในงานสงทสด รองลงมา คอ ความขยนขนแขงในงานมความสมพนธทางบวกกบความ

พงพอใจในงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 (r = .63, p < .01) และความเปนอนหนงอน

เดยวกนกบงานมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01

(r = .60, p < .01) ซงทงสองตวแปรมความสมพนธกบความพงพอใจในงานในระดบปานกลาง

เชนเดยวกน

5.6.3.2 การวเคราะหคาสมประสทธการถดถอย เพอท านายความพงพอใจในงานในพนกงานโรงงานผลตรองเทาในสายการผลต

ปจจยทสามารถท านายความพงพอใจในงานของพนกงานโรงงานผลต

รองเทา ไดแก สภาพแวดลอมดานจตใจ รปแบบผน าทเนนการเปลยนแปลง สภาพแวดลอมดาน

สงคม และความผกพนในงานดานความเปนอนหนงอนเดยวกนกบงาน สามารถเขยนสมกการไดดงน

ความพงพอใจในงาน = 0.32 + 0.73 (สภาพแวดลอมการท างานดานจตใจ) +0.47 (สภาพแวดลอมการท างานดานสงคม) + 0.76 (การรบรรปแบบภาวะผน าทเนนการเปลยนแปลง) + 0.42 (ความผกพนในงานดานความเปนอนหนงอนเดยวกนกบงาน)

5.7 ขอเสนอแนะ

5.7.1 ขอเสนอแนะส าหรบองคกร

1. จากผลการวจยชใหเหนวาปจจยทท าใหพนกงานเกดความพงพอใจ ปจจย

หนงคอ รปแบบภาวะผน าของพนกงาน โดยเฉพาะรปแบบภาวะผน าทเนนการเปลยนแปลง ดงนน

องคกรควรสงเสรมใหมการพฒนาทกษะภาวะผน าใหมวสยทศนหรอมมมองทกวางไกล การฝกทกษะ

การสรางแรงจงใจใหกบพนกงาน การฝกทกษะวเคราะหสภาพแวดลอมและน ามาเชอมโยง พฒนาใน

100

77

งานใหทนตอสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงไป โดยการใหหวหนางานไดมโอกาสเขารบการอบรมภาวะ

ความเปนผน า

2. การสรางความสมพนธอนดระหวางหวหนางานและพนกงาน โดยการใหค า

ชมเชยเมอพนกงานท างานด เมอเวลาผานไปหวหนางานควรจะหยบเรองราวทดของพนกงานมา

ชมเชยอกครง รวมไปถงการใหความหวงใยกบคนในครอบครวของพนกงานดวย

3. การปรบสภาพแวดลอมในการท างาน โดยเฉพาะสภาพแวดลอมทางดาน

จตใจ และทางดานสงคม โดยการเปดโอกาสใหพนกงานแสดงความคดเหนทมตองาน การใหการ

ยอมรบในตวพนกงาน การใหค าชมเมอพนกงานท างานไดตามเปาหมายหรอเกนเปาหมาย การใหการ

ชวยเหลอและการสนบสนนเกยวกบงาน

4. การสงเสรมใหพนกงานมความผกพนในงาน เชน การใหอสระในการท างาน

การใหขอเสนอแนะเกยวกบงาน ลดความกดดนในงาน การมอปกรณทใชในงานเพยงพอ เปดโอกาส

ใหพนกงานเรยนรสงใหมเพอน ามาพฒนาในงาน สงเหลานสามารถชวยเพมความพงพอใจในงานได

5.7.2 ขอเสนอแนะส าหรบการวจยครงตอไป

1 . ในอนาคตควรมการศกษารปแบบภาวะผน าของหวหนางานในแตละ

สถานการณการท างานทท าใหพนกงานเกดความพงพอใจในงาน เนองจากสถานการณทแตกตางกน

และลกษณะการท างานทแตกตางกน หวหนางานจะมการแสดงพฤตกรรมภาวะผน าทแตกตางกน

ขนอยกบสถานการณในขณะนน

2. ศกษาถงปจจยอน ๆ ทนอกเหนอจากสภาพแวดลอมในการท างาน ความ

ผกพนในงาน ทท าใหพนกงานมความพงพอใจในงาน ในพนกงานในโรงงานอตสาหกรรม เชน ความ

ขดแยงในบานและทท างาน ปญหาสขภาพ เปนตน

101

77

รายการอางอง วทยานพนธ กาญจนา ปญญาแวว. (2545). ผลของการตดตามควบคมโดยวธการใหขอมลปอนกลบของหวหนา

งานทสงผลตอผลตภาพการท างานและปฏกรยาความรสกของพนกงานในโรงงานอตสาหกรรมพลาสตกแหงหนง. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต, จตวทยาอตสาหกรรมและองคกร, คณะศลปศาสตร ,มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

ฐตวด เนยมสวรรณ. (2554). รปแบบภาวะผน า แรงจงใจภายในทมอทธพลตอความคดสรางสรรคของพนกงาน กรณศกษา ธนาคารกรงไทย จ ากดมหาชน. วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต, สาขาวชาการประกอบการ, มหาวทยาลยศลปากร.

ชลธชา สวางเนตร. (2542). การรบรสภาพแวดลอมในการท างานองคการและขวญในการท างานของพนกงานระดบบงคบบญชาและวชาชพ ของบรษทผลตภณฑและวตถกอสราง จ ากด. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

รตกมพล พนธเพง. (2547). ความสมพนธระหวางการรบรสภาพแวดลอมในการท างาน ความเหนอยลาทาง จตใจและสขภาพของพนกงานโรงงานอตสาหกรรมผลตเลนส. วทยานพนธปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต, จตวทยาอตสาหกรรม, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

สทธพนธ เชาวเกษม. (2548). ปจจยทมความสมพนธกบความผกพนใจในการท ากจกรรมกลมคณภาพ. วทยานพนธหลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาจตวทยาอตสาหกรรมและองคกร, คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

ศวพร โปรยานนท. (2554). พฤตกรรมของผน าและสภาพแวดลอมการท างานทสงผลตอความสรางสรรคในงานบคลากรซ กรณศกษา องคการธรกจไทยทมนวตกรรมยอดเยยมป 2552. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต, การพฒนาทรพยากรมนษยและองคการ, คณะพฒนาทรพยากรมนษย, สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

Thesis Bahmanabadi, S. (2015). A case study of the impact of leadership styles on bank

employees’ job satisfaction (Bachelor's thesis, Sodertorn university, Huddinge,

102

77

Sweden). Retrieved from http://www.diva-portal.se/smash/get/diva2:895840 /FULLTEXT01.pdf

Petersen, F.C. (2012). The Effect of percieved leadership style on empolyee job satisfaction at a selected compay in the south africa aeronautical industry. Dissertation submitted in partial fulfilment of the requirements for the degree of Magister Technologiae, Business Administration in the Faculty of Business, Cape Peninsula University of Technology.

Laka-Mathebula, M. R. (2004). Modeling the relationship between organizational commitment, leadership style, human resources management practices and organizational trust. Unpublished PhD thesis, University of Pretoria, Pretoria.

เอกสารอน ๆ เกรยงสข เฟองฟพงศ (2554). การรบรความสามารถของตนเอง การมองโลกในแงด และความ

ผกพนในงาน : กรณศกษาพนกงานบรษทผลตและจ าหนายเครองส าอางและยารกษาโรคแหงหนง. งานวจยสวนบคคลหลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชาจตวทยาอตสาหกรรมและองคการ, คณะศลปศาสตร,มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

จนทรแรม พทธนกล. (2554). ปจจยทมผลตอความพงพอใจในการปฏบตงานของบคลากร วทยาลยการอาชพสระบร จงหวดสระบร. การคนควาอสระหลกสตรปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต, วชาเอกการจดการทวไป, คณะบรหารธรกจ, มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร.

ปรญญา สตยธรรม. (2550). ความพงพอใจในการปฏบตงานของพนกงาน กรณศกษา : บรษท วาย เอช เอส อนเตอรเนชนแนล จ ากด. สารนพนธหลกสตรวทยาศาสตรมหาบณฑต, การพฒนาทรพยากรมนษยและองคการ, คณะพฒนาทรพยากรมนษย, สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร,

วราภรณ นาควลย. (2553). การศกษาปจจยทมผลตอการตดสนใจลาออกของพนกงาน บรษท GGG (ประเทศไทย) จ ากด. การศกษาคนควาอสระดวยตนเองหลกสตรธรกจมหาบณฑต, สาขาวชาการจดการม บณฑตวทยาลยม มหาวทยาลยหอการคาไทย.

เยาวลกษณ กลพานช. (2533). สภาพแวดลอมกบประสทธภาพของงาน. ขาราชการ, 35, 16-18. รงรตนา เขยวดารา. (2546). ส านกงานหอสมดกลาง มหาวทยาลยรามค าแหงกบอาชวอนามย ความ

ปลอดภย และสภาพแวดลอมในการท างาน.

103

77

รงรตน เหลารศมววฒน. (2552). ปจจยทมความสมพนธกบความพงพอใจในงานของพนกงานการไฟฟาสวนภมภาค เขต3 (ภาคเหนอ) สารนพนธตามหลกสตรปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต, สาขาวชาการจดการ, มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ศวะ ประดจแกว. และ สมชาย คมพล. (2555). การศกษาปจจยทมผลกระทบตอความพงพอใจในการปฏบตงานของขาราชการ หนวยบญชาการรกษาดนแดน กรณศกษา กองบรการหนวยบญชาการรกษาดนแดน. สาขาวชาการ ภาครฐและเอกชน. บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยนอรทกรงเทพ.

ศรภทร ดษฎววฒน. (2555). ภาวะผน าทมผลตอขวญและก าลงใจในการปฏบตงานของพนกงานธนาคารออมสน ส านกงานใหญ. การคนควาอสระตามหลกสตรปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต, วชาเอกจดการทวไป, คณะบรหารธรกจ, มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร.

ศภกตต กจประพฤทธกล. (2553). ปจจยทมผลตอความพงพอใจในการปฏบตงานของพนกงานบรษทแบงคอก รเซอรสเซนเตอรจ ากด. การศกษาเฉพาะบคคลตามหลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต, มหาวทยาลยกรงเทพ.

สมาณ ไพศาลเวชกรรม. (2546). ผน ายค 2003. วารสารนกบรหาร, 23, 72-75. อทมพร รงเรอง. (2555). ความพงพอใจในการท างานทมผลตอความผกพนในงานตอองคกรของ

พนกงาน บรษทอตสาหกรรมแปรรปโครงสรางเหลก, บรหารธรกจมหาบณฑต, สาขาวชาการจดการ, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

Others Heartfield, S. M. (2012). Keys to employee satisfaction: What you can do to increase

employee satisfaction. Retrieved on May 4th, 2016, from http://humanresources. about.com/od/employee satisfaction/a/employee_satisfaction.htm

Khalid, K., Salim, H.M., & Loke, S.P. (2011). The impact of rewards and motivation on job satisfaction in Water Utility Industry. Paper presented at 2011 International Conference on Financial Management and Economics, Hong Kong, China. Singapore: IACSIT Press.

Weiss, D.J., Dawis, R.V., Lofquist. L. H., & England, G.W. (1967). Manual for the Minnesota satisfaction questionnaire. Minnesota Studies in Vocational

104

77

Rehabilitation. The work adjustment project industrial relations center, Minnesota University. Retrieved from http://vpr.psych.umn.edu/assets/ pdf/Monograph%20XXII%20-%20Manual%20for%20the%20MN%20Satisfactio n%20Questionnaire.pdf

Worrell, T. G. (2004). School psychologists’ job satisfaction: ten years later (Doctoral dissertation, Virginia Polytechnic Institute and State University). Retrieved from https://theses.lib.vt.edu/theses/available/etd-05252004-122551/unrestricted/ Travisdiss.pdf

หนงสอ ปรยาพร วงศอนตรโรจน. (2543). การบรหารงานวชาการ.กรงเทพฯ : ศนยสอเสรมกรงเทพ. วสย พฤกษะวน. (2529). โรคและสขภาพผบรหาร. กรงเทพฯ: ส านกพมพทพยอกษร. สงวน ชางฉตร. (2541). พฤตกรรมองคการ. พษณโลก : สถาบนราชภฏพบลสงครม สมยศ นาวการ. (2543). การบรหารพฤตกรรมองคการ. (พมพครงท 2). กรงเทพฯ : ส านกพมพ

บรรณกจ 1991 จ ากด. อทย หรญโต. (2525). เทคนคการบรหาร. กรงเทพฯ: ทพยอกษรการพมพ. Books Alderfer, C.P. (1972). Existence : Relateness and growth. New York: Free Press. Bakker, A.B., & Leiter, M.P. (2010). Work engagement : A handbook of essential

theory and research. Psychology Press: Newyork, NY,181-196. Blake, R.R., & Mouton, J.S. (1964). The managerial grid. Houston, Texas: Gulf

Publishing. Burn, J.M. (1987). Leadership. New York: Harper. Dawis, R. V., & Lofquist, L. H. (1984). A psychological theory of work adjustment: An

individual differences model and its applications. Minneapolis, MN: University of Minnesota Press.

Ghiselli, E.E., & Brown, C.W. (1955). Personnel and industrial psychology. New York : McGraw-Hill Book Company in Hammer, M., Champy, J. (1994). Reengineering

105

77

the corporation: A manifesto for business revolution. London : Nicholas Brealey.

Gilmer, Vonltaller B. (1967). Applied Psychology. New York :McGraw-Hill Book. Good, C.V. (1973). Dictionary of education. New York, N.Y : McGraw-Hill. Harell, T.W. (1964). Industrail psychology . New York : Holt Rinehart and Winston Hersey, P., & Blanchard, K.B. (1993). Management of organization behavior: Utilizing

human resources .8th ed. Englewood Cliffs. NJ: Prentice-Hall. Herzberg, F.F. (1968). Work and the nature of man. New York: John Wiley & Son Likert, R. (1961). New pattern of management. New York: McGraw-Hill . Maslach, C., & Leiter, M.P. (1997). The truth about burnout. Jossey-Bass, New York,

NY. Maslow, A.H. (1954). Motivation and personality. New York: Harper and Brothers. McClelland, D. C. (1961). The achieving society. New York, N.Y: McGraw-Hill. McGregor, D. (1960). The human side of enterprise. New York, N.Y: McGraw-Hill. Moos, R.H. (1994). Work environment scale manual. (3rd ed). Palo Alto, CA: Consulting

psychologists press. Northouse, P.G. (2010). Leadership: Theory and practise. (5th ed). California: Sage

Publication, Inc. Petersen, E., & Plowman, G.E. (1953). Business organization and management. Illinois:

Irwin. Robbins, S.P., Judge, T. A., Odendal, A. & Roodt, G. (2009). Organisational behavior :

Global and south african perspectives. (2nd ed). Cape Town: Pearson Education.

Robbins, S.P. (1993). Organizational Behavior. (6th ed). Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.

Schaufeli, W. B., & Bakker, A. B. (2010). Defining and measuring work engagement: Bringing clarity to the concept. In A. B. Bakker & M. P. Leiter (Eds.), Work engagement: A handbook of essential theory and research , 10 –24. New York: Psychology Press.

Smith, H. (1955). Psychology of Industrial Behaviour. New York: Mcgraw Hill. Ting-Toomey, S. (1999). Communicating across cultures. New York: Guilford Press.

106

77

Yukl, G. A. (2010). Leadership in organizations. (7th ed). New York: Prentice-Hall. Articles Ahmad, N., Iqbal, N., Komal Javed, K., & Hamad, N. (2014). Impact of organizational

commitment and employee performance on the employee satisfaction, International Journal of Learning, Teaching and Educational Research, 1(1), 84-92.

Alarcon, G.M., & Lyons, J.B. (2011). The relationship of engagement and job satisfaction in working samples. Journal of Psychology, 145(5), 463-480.

Al-Zu’bi, H.A. (2010). A study of relationship between organizational justice and job satisfaction. International Journal of Business and Management, 5(12), 102-109.

Arzi, S., & Farabod, L. (2014). The impact of leadership style on job satisfaction: A study of Iranian hotels. Interdisciplnary Journal of Contemporary Research in Business. 6(3), 171-186.

Bakker, A. B., & Demerouti, E. (2007). The job demands-resources model: state of the art. Journal of Managerial Psychology, 22 (3), 309-328.

Bakker, A. B., Demerouti, E. (2008). Toward a model of work engagement. Career Development International, 13 (3), 209-223.

Bakker, A.B., Van Veldhoven, M.J.P.M., & Xanthopoulou, D. (2010). Beyond the demand-control model: Thriving on high job demands and resources. Journal of Personnel Psychology. 9, 3–16.

Bakotic, D., & Babic, T. B. (2013). Relationship between working conditions and job satisfaction: The case of croatian shipbuilding company. International Journal of Business and Social Science. 4(2), 206-213.

Boonsathorn, W. (2007). Understanding conflict management styles of Thais and Americans in multinational corporations in Thailand. International Journal of Conflict Management. 18 (3), 196-221.

107

77

Britt, T.W., Adler, A.B., & Bartone, P.T. (2001). Deriving benefits from stressful events: The role of engagement in meaningful work and hardiness. Journal of Occupational Health Psychology, 6(1), 53.

Brunetto, Y., Teo, S.T.T., Shacklock, K., Farr-Wharton, R. (2012). Emotional intelligence, job satisfaction, well-being and engagement: explaining organisational commitment and turnover intentions in policing. Human Resource Management Journal, 22(4), 428-441.

Castillo, J. X., & Cano, J. (2004). Factors explaining job satisfaction among faculty. Journal of Agricultural Education, 45(3), 65-74.

Chang, S.H., & Lee, M.S. (2007). A study on relationship among leadership, organizational culture, the operation of learning organization and employees’ job satisfaction. The Learning Organization, 14(2), 155-185.

Dawal, S. Z. M., & Taha, Z. (2006). The effect of job and environmental factors on job satisfaction in automotive industries. International Journal of Occupational Safety and Ergonomics, 12(3), 267–280.

DeCremer, D. (2003). Why Inconsistent leadership is regarded as procedurally unfair: The importance of social selfesteem concerns. European Journal of Social Psychology, 33(4), 535-550.

Demourouti, E., Bakker, A. B., Nachreine, F., & Schaufeli, W. B. (2001). The job demands-resource model of burnout. Journal of Applied Psychology, 86 (3), 499-512.

Demerouti, E., & Bakker, A.B. (2011). The job demands-resources model: Challenges for future research. SA Journal of Industrial Psychology, 37(2), 1-9.

Dixon, M. L., & Hart, L.K. (2010). The Impact of path-goal leadership styles on work group effectiveness and turnover intention. Journal of Managerial Issues., 22(1).,52-69.

Ensieh , A., & Tayebeh, S. (2015). Investigation the relationship between relationship-oriented task-oriented leadership styles of high school managers with job satisfaction. VISI Journal Akademik, 4, 30-33.

Emery, C. R., & Barker, K. J. (2007). The effect of transactional and transformational leadership styles on the organizational commitment and job satisfaction of

108

77

customer contact personnel. Journal of Organizational Culture, Communication and Conflict, 11(1), 77-90.

Gehring, D. R. (2007). Applying traits theory of leadership to project management. Project Management Institute , 38(1), 44-54.

Griffin, R.W., Skivington, K.D. & Moorhead, G. (1987). Symbolic and international perspectives on leadership : An integrative framework. Human Relations, 40(4), 199-218.

Hakanen, J. J., Schaufeli, W. B., & Aholoa, K. (2008). The job demands-resources model: A three-year cross-lagged study of burnout, depression, commitment, and work engagement. Work & Stress ,22(3), 224_241.

Harter, J.K., Frank L. Schmidt, F.L., & Hayes, T. (2002). Business-unit-level relationship between employee satisfaction, employee engagement, and business outcomes: A meta-analysis. Journal of Applied Psychology, 87(2), 268 –279.

Hofstede, G. (1983). The cultural relativity of organizational practices and theories. Journal of International Business Studies, 14(2), 75-89.

Hofstede, G. (1987). The applicability of McGregor’s theories in South East Asia. Journal of Management Development, 6(3), 9-18.

Hofstede, G,. & Bond, M, H, (1988), The Confucius connection: From cultural roots to economic growth. Organizational Dynamics, 6(4), 4-21.

House, R. (1996). Path-goal theory of leadership: Lessons, legacy, and a reformulated theory. Leadership Quarterly, 7(3), 323-352.

House, R.J., & Mitchell, R. R. (1977). Path-goal theory of leadership. Journal of Contemporary Business. 3, 81-97.

Ismail, A.R., Haniff, M.H.M., Kim, C.B., Deros, B.M. & Makhtar, N.K. (2010). A survey on environmental factors and job satisfaction among operators in automotive industry. American Journal of Applied Sciences, 7(4), 556-561.

Jain, R., Kaur , S. (2014). Impact of work environment on job satisfaction. International Journal of Scientific and Research Publications, 4(1), 1-8.

James, L. R., Jones, A. P. (1974). Organizational climate: a Review of Theory and Research. In Psychological Bulletin, 81, 1096-1112.

109

77

Judge, T. A., Thoresen, C. J., Bono, J. E., & Patton. G. V. (2001). The job satisfaction-Job performance relationship: A qualitative and quantitative review. Psychological Bulletin, 127 (3), 376-407.

Kahn, W. A. (1990). Psychological conditions of personal engagement and disengagement at work. Academy of Management Journal, 33(4), 692-724.

Koyuncu. M., Burke, R. J., & Fiksenbaum, L. (2006). Work engagement among women managers and professionals in a Turkish bank: Potential antecedents and consequences. Equal Opportunities International, 25(4), 299-310.

Langelaan, S., Bakker, A. B., Van Doornen, L. J. P., & Schaufeli, W. B. (2006). Burnout

and work engagement: Do individual differences make a difference?.

Personality and Individual Difeerences,40, 521-532.

Lawshe, C. H. (1975). A quantitative approach to content validity. Personnel Psychology, 28, 563-575.

Locke, E.A. (1969). What is job satisfaction? Organizational Behavior and Human Performance, 4(4), 309-336.

Locke, E. A. (1996). Motivation through conscious goal setting. Applied and Preventive Psychology, 5, 117-124.

Lynch, J. (2007). Burnout and engagement in probationary police officers: A scoping paper. The Australasian Centre for Policing Research.

Macey, W. H., & Schneider, B. (2008). The meaning of employee engagement. Industrial and Organizational Psychology, 1, pp. 3-30.

Madlock, P. E. (2008). The link between leadership style, communication competence, and employee satisfaction. Journal of Business Communication, 45, 61-75.

Man, M., Modark, V., Dima, I. C., & Pachura, P. A. (2011). Theoretical approach to the job satisfaction. Polish Journal of Management Studies, 4, 7-15.

Maslach, C., Shaufeli, W. B., & Leiter , M. P. (2001). Job burnout. Annual Review of Psychology, 52, 397-422.

May, D. R., Gilson, R. L., & Harter, L. M. (2004). The psychological conditions of meaningfulness, safety and availability and the engagement of the human

110

77

spirit at work. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 77, 11-37.

McKinnon, L.J., Harrison, L.G., Chow, W.C., & Wu, A. (2003). Organizational culture: Association with commitment, job satisfaction, propensity to remain and Iinformation sharing in Taiwan. International Journal of Business Studies, 11(1), 25-44

Mintzberg, H. (2010). Managing on three planes. Leader to Leader, 2010: 29–33. Mirvis, P.H. & Lawler, E.E., (1977). Measuring the financial impact of employee

attitudes. Journal of Applied Psychology, 62, 1-8. Moura , D., Orgambídez-Ramos, A., & Goncalves, G. (2014) .Role stress and work

engagement as antecedents of job satisfaction: Results from portugal. Europe's Journal of Psychology, 10(2), 291–300

Miron, E., Erez, M., & Naveh, E. (2004). Do personal characteristics and cultural values that promote innovation, quality, and efficiency compete or complement each other?. Journal of Organizational Behavior, 25(2), 175–199.

Mokaya, S.O., Musau, J.L., Wagoki, J., & Karanja, K. (2013). Effects of organizational work conditions on employee job satisfaction in the hotel industry in Kenya. International Journal of Arts and Commerce, 2(2),

Naharuddin, N. M., & Sadegi. M. (2013). Factors of workplace environment that affect employees performance: A case study of miyazu Malaysia. International Journal of Independent Research and Studies, 2(2), 66-78.

Nicholls, J.R. (1985). A new approach to situational leadership. Leadership & Organization Development Journal, 6(4), 2–7.

Pitaloka, E., & Sofia, I.P. (2014). The affect of work environment, job satisfaction, organization commitment on OCB of internal auditors. International Journal of Business, Economics and Law. 5(2), 10-18.

Pool, S.W. (1997). The relationship of job satisfaction with substitutes of leadership, leadership behavior, and work motivation. The Journal of Psychology: Interdisciplinary and Applied, 131(3), 271-283.

111

77

Rad, A. M. M., & Yarmohammadian, M. H. (2006). A study of relationship between managers’ leadership style and employees’ job satisfaction. Leadership in Health Services, 19(2), 11-28.

Rahim, M.A. (1983). A measure of styles of handling interpersonal conflict. Academy of Management Journal, 26, 368–376.

Ramos, A.E., Ales. Y.B., & Sierra, I.M. (2014). Role stress and work engagement as antecedents of job satisfaction in Spanish workers. Journal of Industrial Engineering and Management. 7(1), 360-372.

Rizi, R.M., Azadi.A., Farsani, M.E. & Aroufzad, S. (2013). Relationship between leadership styles and job satisfaction among physical education organizations employees. European Journal of Sports and Exercise Science, 2 (1), 7-11.

Roelofsen, P. (2002). The impact of office environments on employee performance: The design of the workplace as a strategy for productivity enhancement. Journal of Facilities Management, 1(3), 247-264.

Rothbard, N. P. (2001). Enriching or depleting? The dynamics of engagement in work and family roles. Administrative Science Quarterly, 46, 655-684.

Saks, A. M. (2006). Antecedents and consequences of employee engagement. Journal of Managerial Psycholog, 21(7), 600-619.

Saeed, R., Lodhi, R.N., Iqbal, A., Nayyab, H.H., Mussawar, S., & Yaseen, S. (2013). Factors Influencing Job Satisfaction of Employees in Telecom Sector of Pakistan. Middle-East Journal of Scientific Research, 16 (11), 1476-1482.

Salanova, M., Agut, S., & Peiro, J. M. (2005). Linking organizational resources and work engagement to employee performance and customer loyalty: The mediation of service climate. Journal of Applied Psychology, 90(6), 1217-1227

Salanova, M., & Schaufeli, W. B. (2008). A cross-national study of work engagement as a mediator between job resources and proactive behaviour. The International Journal of Human Resource Management, 19, 116-131.

Saleem, H. (2015). The impact of leadership styles on job satisfaction and mediating role of perceived organizational politics. Journal of Procedia - Social and Behavioral Sciences, 172, 563–569.

112

77

Salunke, G. (2015). Work environment and its effect on job satisfaction in cooperative sugar factories in Maharashtra, India. Abhinav International Monthly Refereed Journal of Research in Management & Technology. 4(5), 21-31.

Santhapparaj, A. S., & Alam, S. S. (2005). Job satisfaction among academic staff in private universities in Malaysia. Journal of Social Science, 1(2), 72–76.

Schaufeli, W. B., & Bakker, A. B. (2004). Job demands, job resources, and their relationship with burnout and engagement: A multi-sample study. Journal of Organizational Behavior, 25, 293-315.

Schaufeli, W. B., Martínez, I. M., Marques-Pinto, A., Salanova, M., & Bakker, A.B. (2002). Burnout and engagement in university students: A cross-national study. Journal of Cross-Cultural Psychology, 33, 464-481.

Schaufeli, W. B., & Rhenen, V. W. (2006). Over de rol van positieve en negatieve emoties bij het welbevinden van managers: Een studie met de Job-related Affective Well-being Scale (JAWS) [About the role of positive and negative emotions in managers’ well-being: A study using the Job-related Affective Well-being Scale (JAWS)]. Gedrag & Organisatie, 19, 323-244.

Schaufeli, W., Salanova, M. (2007). An emerging psychological concept and its implications for organizations. Managing Social and Ethical Issue in Organizations, 135-177

Schaufeli, W.B., Tsaris, T.W., & Rhenen, W.V. (2008). Workaholism, burnout, and work engagement: Three of a kind or three different kind of employee well-being? Applied Psychology: An International Review, 57(2), 173-203

Schroder, R. (2008). Job satisfaction of employees at a christian university. Journal of Research on Christian Education, 17(2), 225-246.

Schwartz, S.H. (1999). A theory of cultural values and some implications for work. Applied Psychology: An International Review, 48, 23–47.

Seashore, S. E. & Taber, T. D. (1975). Job satisfaction indicators and their correlates. American Behavior Sciences, 18(3), 333-368.

Simpson, M.R. (2009). Engagement at work: A review of the literature. International Journal of Nursing Studies, 46 , 1012–1024.

113

77

Sonentag, S. (2003). Recovery, Work engagement, and proactive behavior: A new look at the interface between nonwork and work. Journal of Applied Psychology, 88(3), 518-528

Stone, A.G., Russell, R.F., & Patterson, K. (2004). Transformational versus servant leadership: a difference in leader focus. The Leadership & Organizational Development Journal, 25(4), 349-361.

Taylor, R. (2009). Leadership theories and the development of nurses in primary health care. Primary Health Care, 19(9), 40-45.

Tariq, M., Ramzan, M., & Riaz, A. (2013). The impact of employee turnover on the efficiency of the organization. Interdiciplinary Journal of Contemporary Research in Business , 4(9), 700-711.

Tirmizi, S.A. (2002). The 6-l framework: a model for leadership research and development. Leadership & Organization Development Journal, 23(5), 269-279.

Timothy, A. J., & Ronald, F. P. (2004). Transformational and transactional leadership: A meta-analytic test of their relative validity. Journal of Applied Psychology, 89(5), 755–768.

Wilkinson, A.D., & Wagner, R.M. (1993). Supervisory leadership styles and state vocational rehabilitation counsellor job satisfaction and productivity. Rehabilitation Counseling Bulletin, 37(1), 15 -24.

Weiss, H. M., Nicholas, J. P., & Daus, C. S. (1999). An examination of the joint effects of affective experiences and job beliefs on job satisfaction and variations in affective experiences over time. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 78, 1–24.

Xanthopoulou, D., Bakker, A. B., Demerouti, E., & Schaufeli, W. (2009). Work engagement and financial return: A diary study on the role of job and personal resources. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 82, 183-200.

Zaccaro, S.J. (2007). Trait-based perspectives of leadership. American Psychologist , 62(1), 6-16.

Zhu, Y. (2013). A review of job satisfaction. Asian Social Science, 9(1), 293-298.

77

ภาคผนวก

114

77

ภาคผนวก ก ตารางแสดง คาอ านาจจ าแนก และคาความเชอมนของแบบสอบถามทใชในการวจย

ขอค าถาม คา

อ านาจจ าแนก

Corrected Item-Total Correlation

Cronbanch’s Alpha if

item deleted

Cronbanch’s Alpha

ความผกพนในงาน 0.908 ความขยนขนแขงในงาน 0.815 1. ฉนรสกวาตนเองมพลงมากมายในการท างาน

6.840 .538 .793

2. ทท างาน ฉนรสกเขมแขง แขงแรง และ กระฉบกระเฉง ทจะท างาน

7.274 .595 .783

3. เมอฉนตนนอนในตอนเชา ฉนรสกอยากทจะมาท างาน

8.412 .600 .782

4. ฉนสามารถท างานของฉนตอเนองเปนระยะเวลานาน ๆ ได

6.681 .557 .790

5. ฉนสามารถปรบเปลยนวธการท างานใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอมไดและท างานไดอยางสบายใจ

6.831 .491 .800

6. เมอเจอปญหาในระหวางการท างาน จะคดหาวธการเพอแกไข ถงแมจะแกไมไดในครงเดยว กจะไมลมเลก

9.815 .612 .780

7. ถงแมจะเปนงานทยากและตองใชเวลา ฉนกไมทอแท และพยายามท างานใหส าเรจ

7.508 .475 .803

ความทมเทในงาน 0.825

115

77

ขอค าถาม คาอ านาจจ าแนก

Corrected Item-Total Correlation

Cronbanch’s Alpha if

item deleted

Cronbanch’s Alpha

8. ฉนพบวางานของฉนมความ หมายและเปาหมายในการท างาน

7.608 .542 .807

9. ฉนมความกระตอรอรน อยากทจะท างานของฉน

8.922 .656 .784

10. งานของฉนสรางแรงบนดาลใจฉน

8.008 .637 .788

(11) ฉนภาคภมใจในงานของฉน 8.682 .691 .777 (12) ส าหรบฉน ฉนคดวางานของฉนมความทาทาย

9.001 .573 .802

(13) ฉนใหความส าคญกบงานมากกวาเรองของตนเองหรอเรองสวนตว

6.628 .474 .824

ความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงาน 0.804 (14) เมอฉนก าลงท างาน ฉนรสกวาเวลาผานไปอยางรวดเรว

6.867 .428 .796

(15) เมอฉนก าลงท างาน ฉนลมทกสงทกอยางทอยรอบตวฉน

8.987 .549 .776

(16) ฉนรสกมความสขเมอฉนไดท างานอยางหนก

9.156 .590 .769

(17) ฉนรสกหมกหมนและจดจออยกบงานทฉนท า

8.056 .579 .773

(18) ฉนรสกเพลดเพลนไปกบการท างาน เมอฉนไดท างาน

7.347 .552 .776

(19) เมอฉนก าลงท างานอย ฉนคดวาเปนเรองทยากทจะหยดท า จนกวางานจะเสรจ

8.231 .493 .786

116

77

ขอค าถาม คาอ านาจจ าแนก

Corrected Item-Total Correlation

Cronbanch’s Alpha if

item deleted

Cronbanch’s Alpha

(20) ในบางครง ฉนท างานจนลมเวลาพก หรอ ลมทานอาหาร

8.302 .579 .771

สภาพแวดลอมในการท างาน 0.890 สภาพแวดลอมทางกายภาพ 0.712 (21) สถานทท าวานมแสงสวาง

เพยงพอ

7.007 .484 .671

(22) สถานทท างานมความปลอดภย 11.129 .693 .639

(23) สถานทท างานมการจดของ

อยางเปนระเบยบ

11.022 .588 .650

(24) สถานทท างานสะอาด ไมมกลน

เหมนรบกวน

10.354 .581 .644

(25) สถานทท างานมอากาศถายเท

สะดวก

9.867 .630 .638

(26) สถานทท างานอากาศรอน อบ

อาว

2.840 .041 .765

(27) อปกรณเครองมอตาง ๆ มความ

เหมาะสมกบการท างาน

6.825 .546 .664

(28) อปกรณเครองมอทใชในการ

ท างานมปรมาณไมเพยงพอกบความ

ตองการ

1.772 .202 .798

(29) อปกรณเครองมอทใชในการท างานมคณภาพ ชวยในการท างานใหสะดวกขน

8.178 .555 .661

สภาพแวดลอมทางสงคม 0.815

117

77

ขอค าถาม คาอ านาจจ าแนก

Corrected Item-Total Correlation

Cronbanch’s Alpha if

item deleted

Cronbanch’s Alpha

(30) คณมความสมพนธทดตอเพอน

รวมงาน

6.562 .465 .802

(31) เพอนรวมงานมการแสดง ออก

ทดทงการพด กาย และใจ

6.582 .549 .794

(32) คณมความสขเมอไดท างานกบเพอนทท างาน

7.870 .643 .787

(33) คณเปนทยอมรบของทงหวหนา

และเพอนรวมงาน

8.277 .512 .799

(34) คณมกไดรบการชวยเหลอจาก

เพอนรวมงานและหวหนาอยเสมอ

6.688 .583 .793

(35) ทท างานของคณใหการสนบสนนดานการท างาน ดานสวสดการ

8.607 .567 .792

(36) คณมกจะโดนเพอนรวมงาน

พดจาไมดใสอยเสมอ

3.364 .140 .830

(37) คณมโอกาสไดพดความคดเหน

เกยวกบงานของตนเอง

5.120 .450 .803

(38) ทท างานของคณมการแจงขาว

สารเกยวกบงานใหรโดยทวถงทกคน

5.793 .531 .797

(39) คณมสมพนธทไมดกบหวหนา

งาน

5.525 .316 .819

(40) หวหนางานคอยใหการ

ชวยเหลอในการท างาน

9.449 .590 .790

118

77

ขอค าถาม คาอ านาจจ าแนก

Corrected Item-Total Correlation

Cronbanch’s Alpha if

item deleted

Cronbanch’s Alpha

(41) คณรสกวาหวหนาไมคอยชอบ

คณ

6.381 .370 .811

สภาพแวดลอมทางดานจตใจ 0.785 (42) คณมอสระในการท างาน 7.699 .509 .761

(43) คณมโอกาสไดตดสนใจเกยวกบ

การท างานเอง

5.753 .456 .767

(44) คณรสกภมใจและชอบในงาน

ของตนเอง

6.608 .458 .768

(45) คณมโอกาสในการพฒนา

ตนเองเกยวกบการท างาน

7.163 .499 .763

(46) คณมกไมคอยพอใจในการ

ท างานของตนเอง

5.075 .319 .783

(47) คณไดรบขอมลเกยวกบงานเพอ

น ามาปรบปรงงานใหดขน

5.797 .439 .769

(48) เพอนรวมงานและหวหนา

ยอมรบความคดเหนคณ

8.448 .575 .755

(49) คณไวใจและเชอใจเพอน

รวมงาน

5.482 .385 .774

(50) คณมกไดรบค าชมอยเสมอ

เมอท างานออกมาด

8.119 .497 .762

(51) คณมกไดของเลก ๆ นอยจาก

หวหนางาน เมอคณท างานไดตาม

เปาหมาย เชน การด ของขวญ

7.225 .487 .763

119

77

ขอค าถาม คาอ านาจจ าแนก

Corrected Item-Total Correlation

Cronbanch’s Alpha if

item deleted

Cronbanch’s Alpha

(52) เมอท างานออกมาไมด คณ

มกจะโดนหวหนาด

6.934 0.300 0.788

การรบรรปแบบภาวะผน า 0.923 ดานพฤตกรรมเนนงาน 0.853 (53) หวหนาของคณมการวางแผน และด าเนนการตามแผนทวางไว

10.024 .663 .825

(54) หวหนาของคณเนนการสงการ

หรอการควบคม

6.966 .546 .847

(55) หวหนาของคณมการจดการ

และระบบงานทชดเจน

11.335 .797 .805

(56) หวหนาของคณไดก าหนดหนาท

ของพนกงานในการท างานอยาง

ชดเจน

7.996 .696 .818

(57) หวหนาของคณมงเนนความส าเรจของงานเปนหลก

9.248 .707 .819

(58) ห วหน าของคณ เนนการ ใช

ทรพยากรในการผลตใหคมคา เชน

การใชวสดใหนอยแตตองผลตงานอก

มาใหมปรมาณมากทสด

7.114 .492 .858

ดานพฤตกรรมเนนความสมพนธ 0.817 (59) หวหนาของคณไมคอยใหความ

ชวยเหลอพนกงาน

11.676 .642 0.779

120

77

ขอค าถาม คาอ านาจจ าแนก

Corrected Item-Total Correlation

Cronbanch’s Alpha if

item deleted

Cronbanch’s Alpha

(60) หวหนาของคณใหการสนบสนน

การพฒนางานและพนกงานอยาง

ตอเนอง

9.526 .521 0.800

(61) หวหนาของคณไมใหความสนใจ

ปญหาการท างาน

10.764 .556 .794

(62) หวหนาของคณไมคอยให

ค าปรกษากบพนกงาน

13.312 .709 .768

(63) หวหนาของคณไมเปดโอกาสให

พนกงานตดสนใจในการท างานดวย

ตนเอง

6.947 .430 .810

(64) หวหนาของคณสงเสรมความ

รวมมอในการท างานทเปนกลม

6.521 .455 .806

(65) หวหนาของคณเปดโอกาสให

พนกงานมสวนรวมในการเสนอความ

คดเหนเกยวกบงาน

5.883 .419 .811

(66) หวหนาของคณคอยใหก าลงใจ

และชวยเหลอคณ

8.492 .556 .793

ดานพฤตกรรมทเนนการเปลยนแปลง 0.853 (67) หวหนาของคณมมมมองท

นาสนใจเกยวกบการพฒนางาน โดย

ปรบใหเขากบสงแวดลอมท

เปลยนแปลง

10.871 0.703 0.824

(68) หวหนาของคณน าเสนอ

กจกรรม ใหม ๆ อยเสมอ

9.445 0.674 0.823

121

77

ขอค าถาม คาอ านาจจ าแนก

Corrected Item-Total Correlation

Cronbanch’s Alpha if

item deleted

Cronbanch’s Alpha

(69) หวหนาของคณ ใหความรวมมอ

หรอสนบสนนการเปลยนแปลงตาง

ๆ ทเกดขนในโรงงาน

10.571 0.742 0.813

(70) หวหนาของคณสรา

บรรยากาศ การท างานเพอให

สามารถปรบตวกบสภาพแวดลอมท

เปลยนแปลงไปได

12.298 .688 .822

(71) หวหนาของคณสนบสนน

สงเสรมสรางทกษะและการมสวน

รวมในการพฒนาทม

9.531 .693 .822

(72) หวหนาของคณมการท างาน

และจดการสงตาง ๆ เกยวกบงาน

อยางเปนขนตอน

8.294 .650 .829

(73) ทโรงงานของคณ มระบบการ

ใหรางวลนอกเหนอจากเงนรายวนท

ไดรบ หากท างานด

7.579 .356 .890

ความพงพอใจในการท างาน 0.932 ความพงพอใจภายใน 0.892 (74) งานทท าในตอนน ในบางครง ฉนรสกวาฉนมโอกาสทจะท าในสงทแตกตาง

8.969 .561 .885

(75) งานทท าในตอนน ฉนรสกวาฉนเปนสวนหนงในกลมของการท างาน และบรษท

8.144 .567 .885

122

77

ขอค าถาม คาอ านาจจ าแนก

Corrected Item-Total Correlation

Cronbanch’s Alpha if

item deleted

Cronbanch’s Alpha

(76) งานทท าในตอนน ฉนรสกวาฉนสามารถท าในสงทไมตอตานความรสกของตนเอง

8.040 .595 .883

(77) งานทท าในตอนน ฉนรสกวางานของฉนมความมนคงในงาน

8.716 .669 .879

(78) งานทท าในตอนน ฉนรสกวาฉนมโอกาสทจะท าประโยชนเพอบคคลอน

6.173 .564 .885

(79) งานทท าในตอนน ฉนรสกวาฉนมโอกาสบอกคนอนวาฉนจะท าอะไร

9.291 .654 .880

(80) งานทท าในตอนน ฉนรสกวาฉนมโอกาสทจะท างานโดยใชความสามารถทม

9.333 .664 .880

(81) งานทท าในตอนน ฉนรสกวาฉนมอสระในการตดสนใจเรองเกยวกบงาน

8.040 .593 .883

(82) งานทท าในตอนน ฉนรสกวา ฉนสามารถท างานเกนเวลาได โดยไมตองจายคาจาง

11.120 .525 .890

(83) งานทท าในตอนน งานในปจจบนของฉน ฉนรสกวาฉนมโอกาสทจะลองใชวธการของตนเองในการท างาน

8.149 .585 .884

(84) ฉนรสกวาฉนประสบความส าเรจในงานทท าอยในตอนน

10.192 .724 .876

123

77

ขอค าถาม คาอ านาจจ าแนก

Corrected Item-Total Correlation

Cronbanch’s Alpha if

item deleted

Cronbanch’s Alpha

(85) งานทท าในตอนน ฉนรสกวาฉนไดรบการยอมรบจากเพอนรวมงานและหวหนางาน

6.878 .559 .885

ความพงพอใจภายนอก 0.866 (86) งานทท าในตอนน ฉนรสกวาหวหนามสวนเกยวของในการจดการและดแลงานของฉน

7.310 .555 .856

(87) งานทท าในตอนน ฉนรสกวาความสามารถของหวหนางาน มสวนชวยในการตดสนใจเกยวกบงาน

6.909 .589 .854

(88) งานทท าในตอนน ฉนรสกวานโยบายของทท างานสามารถน าไปท าไดจรง

5.608 .398 .866

(89) งานทท าในตอนน ของฉน ฉนรสกวาฉนไดรบคาจางทเปนไปตามปรมาณงานทฉนไดท า

7.609 .596 .853

(90) งานทท าในตอนน ฉนรสกวาฉนมโอกาสทจะกาวหนาในหนาทการงาน

9.611 .647 .848

(91) งานทท าในตอนน ฉนไดรบค าชม เมอฉนท างานไดดหรอบรรลเปาหมาย

5.541 .483 .861

(92) งานทท าในตอนน ฉนรสกวาสภาพแวดลอมในการท างานเออตอการท างาน เชน แสง ส อณหภม อปกรณทใชในการท างาน

7.826 .482 .865

124

77

ขอค าถาม คาอ านาจจ าแนก

Corrected Item-Total Correlation

Cronbanch’s Alpha if

item deleted

Cronbanch’s Alpha

(93) งานทท าในตอนน ฉนรสกวาฉนมเพอนรวมงานทเปนมตรทดตอกน

7.185 .673 .846

(94) งานทท าในตอนน ฉนรสกวามเพอนรวมงานทด ทคอยชวยเหลอเกยวกบงาน

7.291 .739 .841

(95) งานทท าในตอนน ฉนรสกวาสามารถท างานไดอยางอสระ แสดงความคดเหนไดอสระ

11.159 .693 .844

125

77

ภาคผนวก ข ตารางแสดงคาเฉลยของขอค าถามรายขอ

ขอค าถาม คาเฉลย ระดบคะแนน

ความผกพนในงาน ความขยนขนแขงในการท างาน 1. ฉนรสกวาตนเองมพลงมากมายในการท างาน 3.79 สง 2. ทท างาน ฉนรสกเขมแขง แขงแรง และ กระฉบกระเฉง ทจะท างาน

3.82 สง

3. เมอฉนตนนอนในตอนเชา ฉนรสกอยากทจะมาท างาน

3.90 สง

4. ฉนสามารถท างานของฉนตอเนองเปนระยะเวลานาน ๆ ได

3.77 สง

5. ฉนสามารถปรบเปลยนวธการท างานใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอมไดและท างานไดอยางสบายใจ

3.85 สง

6. เมอเจอปญหาในระหวางการท างาน จะคดหาวธการเพอแกไข ถงแมจะแกไมไดในครงเดยว กจะไมลมเลก

3.99 สง

7. ถงแมจะเปนงานทยากและตองใชเวลา ฉนกไมทอแท และพยายามท างานใหส าเรจ

4.12 สง

ความทมเทในงาน 8. ฉนพบวางานของฉนมความหมายและเปาหมายในการท างาน

4.08 สง

9. ฉนมความกระตอรอรน อยากทจะท างานของฉน

4.01 สง

10. งานของฉนสรางแรงบนดาลใจฉน 3.90 สง 11. ฉนภาคภมใจในงานของฉน 3.98 สง 12. ส าหรบฉน ฉนคดวางานของฉนมความทาทาย

3.80 สง

126

77

ขอค าถาม คาเฉลย ระดบคะแนน 13. ฉนใหความส าคญกบงานมากกวาเรองของตนเองหรอเรองสวนตว

3.69 สง

ความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงาน 14. เมอฉนก าลงท างาน ฉนรสกวาเวลาผานไปอยางรวดเรว

3.92 สง

15. เมอฉนก าลงท างาน ฉนลมทกสงทกอยางทอยรอบตวฉน

3.38 ปานกลาง

16. ฉนรสกมความสขเมอฉนไดท างานอยางหนก 3.17 ปานกลาง 17. ฉนรสกหมกหมนและจดจออยกบงานทฉนท า 3.53 ปานกลาง 18. ฉนรสกเพลดเพลนไปกบการท างาน เมอฉนไดท างาน

3.40 ปานกลาง

19. เมอฉนก าลงท างานอย ฉนคดวาเปนเรองทยากทจะหยดท า จนกวางานจะเสรจ

3.64 ปานกลาง

20. ในบางครง ฉนท างานจนลมเวลาพก หรอ ลมทานอาหาร

3.27 ปานกลาง

สภาพแวดลอมในการท างาน สภาพแวดลอมทางกายภาพ 21. สถานทท าวานมแสงสวางเพยงพอ 3.99 สง

22. สถานทท างานมความปลอดภย 3.90 สง

23. สถานทท างานมการจดของอยางเปนระเบยบ 3.73 สง

24. สถานทท างานสะอาด ไมมกลนเหมนรบกวน 3.43 ปานกลาง

25. สถานทท างานมอากาศถายเทสะดวก 3.70 สง

26. สถานทท างานอากาศรอน อบอาว 3.71 สง

27. อปกรณเครองมอตาง ๆ มความเหมาะสมกบ

การท างาน

3.76 สง

28. อปกรณเครองมอทใชในการท างานมปรมาณไม

เพยงพอกบความตองการ

2.81 ปานกลาง

127

77

ขอค าถาม คาเฉลย ระดบคะแนน 29. อปกรณเครองมอทใชในการท างานมคณภาพ ชวยในการท างานใหสะดวกขน

3.65 ปานกลาง

สภาพแวดลอมทางสงคม 30. คณมความสมพนธทดตอเพอน

รวมงาน

4.15 สง

31. เพอนรวมงานมการแสดงออกทดทงการพด

กาย และใจ

3.64 ปานกลาง

32. คณมความสขเมอไดท างานกบเพอนทท างาน 3.86 สง 33. คณเปนทยอมรบของทงหวหนาและเพอน

รวมงาน

3.69 สง

34. คณมกไดรบการชวยเหลอจากเพอนรวมงาน

และหวหนาอยเสมอ

3.81 สง

35. ทท างานของคณใหการสนบสนนดานการท างาน ดานสวสดการ

3.55 ปานกลาง

36. คณมกจะโดนเพอนรวมงานพดจาไมดใสอย

เสมอ

3.36 ปานกลาง

37. คณมโอกาสไดพดความคดเหนเกยวกบงานของ

ตนเอง

3.57 ปานกลาง

38. ทท างานของคณมการแจงขาว สารเกยวกบ

งานใหรโดยทวถงทกคน

4.09 สง

39. คณมสมพนธทไมดกบหวหนางาน 3.55 ปานกลาง

40. หวหนางานคอยใหการชวยเหลอในการท างาน 3.94 สง

41. คณรสกวาหวหนาไมคอยชอบคณ 3.63 ปานกลาง

สภาพแวดลอมทางดานจตใจ 42. คณมอสระในการท างาน 3.65 ปานกลาง

43. คณมโอกาสไดตดสนใจเกยวกบการท างานเอง 3.59 ปานกลาง

128

77

ขอค าถาม คาเฉลย ระดบคะแนน 44. คณรสกภมใจและชอบในงานของตนเอง 3.87 สง

45. คณมโอกาสในการพฒนาตนเองเกยวกบการ

ท างาน

3.74 สง

46. คณมกไมคอยพอใจในการท างานของตนเอง 3.43 ปานกลาง

47. คณไดรบขอมลเกยวกบงานเพอน ามาปรบปรง

งานใหดขน

3.87 สง

48. เพอนรวมงานและหวหนายอมรบความคดเหน

คณ

3.45 ปานกลาง

49. คณไวใจและเชอใจเพอนรวมงาน 3.76 สง

50. คณมกไดรบค าชมอยเสมอเมอท างานออกมา

ด

3.46 ปานกลาง

51. คณมกไดของเลก ๆ นอยจากหวหนางาน เมอ

คณท างานไดตามเปาหมาย เชน การด ของขวญ

2.87 ปานกลาง

52. เมอท างานออกมาไมด คณมกจะโดนหวหนาด 3.16 ปานกลาง

การรบรรปแบบภาวะผน า ดานพฤตกรรมเนนงาน

53. หวหนาของคณมการวางแผน และด าเนนการตามแผนทวางไว

3.87 สง

54. หวหนาของคณเนนการสงการหรอการควบคม 3.71 สง

55. หวหนาของคณมการจดการและระบบงานท

ชดเจน

3.83 สง

56. หวหนาของคณไดก าหนดหนาทของพนกงาน

ในการท างานอยางชดเจน

3.87 สง

57. หวหนาของคณมงเนนความส าเรจของงานเปนหลก

3.87 สง

129

77

ขอค าถาม คาเฉลย ระดบคะแนน 58. หวหนาของคณเนนการใชทรพยากรในการผลต

ใหคมคา เชน การใชวสดใหนอยแตตองผลตงานอก

มาใหมปรมาณมากทสด

3.79 สง

ดานพฤตกรรมเนนความสมพนธ 59. หวหนาของคณไมคอยใหความชวยเหลอ

พนกงาน

3.38 ปานกลาง

60. หวหนาของคณใหการสนบสนนการพฒนางาน

และพนกงานอยางตอเนอง

3.81 สง

61. หวหนาของคณไมใหความสนใจปญหาการ

ท างาน

3.36 ปานกลาง

62. หวหนาของคณไมคอยใหค าปรกษากบ

พนกงาน

3.48 ปานกลาง

63. หวหนาของคณไมเปดโอกาสใหพนกงาน

ตดสนใจในการท างานดวยตนเอง

3.23 ปานกลาง

64. หวหนาของคณสงเสรมความรวมมอในการ

ท างานทเปนกลม

3.75 สง

65. หวหนาของคณเปดโอกาสใหพนกงานมสวน

รวมในการเสนอความคดเหนเกยวกบงาน

3.55 ปานกลาง

66. หวหนาของคณคอยใหก าลงใจและชวยเหลอ

คณ

3.66 ปานกลาง

ดานพฤตกรรมทเนนการเปลยนแปลง 67. หวหนาของคณมมมมองทนาสนใจเกยวกบการ

พฒนางาน โดยปรบใหเขากบสงแวดลอมท

เปลยนแปลง

3.73 สง

68. หวหนาของคณน าเสนอกจกรรม ใหม ๆ อย

เสมอ

3.33 ปานกลาง

130

77

ขอค าถาม คาเฉลย ระดบคะแนน 69. หวหนาของคณ ใหความรวมมอ หรอสนบสนน

การเปลยนแปลงตาง ๆ ทเกดขนในโรงงาน

3.54 ปานกลาง

70. หวหนาของคณสรางบรรยากาศการท างาน

เพอใหสามารถปรบตวกบสภาพแวดลอมท

เปลยนแปลงไปได

3.59 ปานกลาง

71. หวหนาของคณสนบสนนสงเสรมสรางทกษะ

และการมสวนรวมในการพฒนาทม

3.69 สง

72. หวหนาของคณมการท างานและจดการสงตาง

ๆ เกยวกบงานอยางเปนขนตอน

3.87 สง

73. ทโรงงานของคณ มระบบการใหรางวล

นอกเหนอจากเงนรายวนทไดรบ หากท างานด

3.34 ปานกลาง

ความพงพอใจในการท างาน ความพงพอใจภายใน 74. งานทท าในตอนน ในบางครง ฉนรสกวาฉนมโอกาสทจะท าในสงทแตกตาง

3.50 ปานกลาง

75. งานทท าในตอนน ฉนรสกวาฉนเปนสวนหนงในกลมของการท างาน และบรษท

3.87 สง

76. งานทท าในตอนน ฉนรสกวาฉนสามารถท าในสงทไมตอตานความรสกของตนเอง

3.48 ปานกลาง

77. งานทท าในตอนน ฉนรสกวางานของฉนมความมนคงในงาน

3.78 สง

78. งานทท าในตอนน ฉนรสกวาฉนมโอกาสทจะท าประโยชนเพอบคคลอน

3.64 ปานกลาง

79. งานทท าในตอนน ฉนรสกวาฉนมโอกาสบอกคนอนวาฉนจะท าอะไร

3.54 ปานกลาง

80. งานทท าในตอนน ฉนรสกวาฉนมโอกาสทจะท างานโดยใชความสามารถทม

3.91 สง

131

77

ขอค าถาม

คาเฉลย ระดบคะแนน

81. ฉนรสกวาฉนประสบความส าเรจในงานทท าอยในตอนน 3.57 ปานกลาง

82. งานทท าในตอนน ฉนรสกวาฉนไดรบการยอมรบจากเพอนรวมงานและหวหนางาน 3.64 ปานกลาง

ความพงพอใจภายนอก 83. งานทท าในตอนน ฉนรสกวาหวหนามสวนเกยวของในการจดการและดแลงานของฉน 3.89 สง 84. งานทท าในตอนน ฉนรสกวาความสามารถของหวหนางาน มสวนชวยในการตดสนใจเกยวกบงาน

3.85 สง

85. งานทท าในตอนน ฉนรสกวานโยบายของทท างานสามารถน าไปท าไดจรง 3.80 สง 86. งานทท าในตอนน ของฉน ฉนรสกวาฉนไดรบคาจางทเปนไปตามปรมาณงานทฉนไดท า

3.54 ปานกลาง

87. งานทท าในตอนน ฉนรสกวาฉนมโอกาสทจะกาวหนาในหนาทการงาน 3.52 ปานกลาง

88. งานทท าในตอนน ฉนไดรบค าชม เมอฉนท างานไดดหรอบรรลเปาหมาย 3.52 ปานกลาง

89. งานทท าในตอนน ฉนรสกวาสภาพแวดลอมในการท างานเออตอการท างาน เชน แสง ส อณหภม อปกรณทใชในการท างาน

3.36 ปานกลาง

90. งานทท าในตอนน ฉนรสกวาฉนมอสระในการตดสนใจเรองเกยวกบงาน

3.41 ปานกลาง

91. งานทท าในตอนน ฉนรสกวา ฉนสามารถท างานเกนเวลาได โดยไมตองจายคาจาง 2.73 ปานกลาง

132

77

ขอค าถาม คาเฉลย ระดบคะแนน 92. งานทท าในตอนน งานในปจจบนของฉน ฉนรสกวาฉนมโอกาสทจะลองใชวธการของตนเองในการท างาน

3.33 ปานกลาง

93. งานทท าในตอนน ฉนรสกวาฉนมเพอนรวมงานทเปนมตรทดตอกน

3.80 สง

94. งานทท าในตอนน ฉนรสกวามเพอนรวมงานทด ทคอยชวยเหลอเกยวกบงาน

3.83 สง

95. งานทท าในตอนน ฉนรสกวาสามารถท างานไดอยางอสระ แสดงความคดเหนไดอสระ

3.51 ปานกลาง

133

77

ภาคผนวก ค

แบบสอบถามทใชในการวจย

ค าชแจง :

1. แบบสอบถามนประกอบดวยเนอหา 2 สวน ไดแก

สวนท 1 ขอมลสวนบคคล

สวนท 2 แบบสอบถามเกยวกบความพงพอใจในงาน ความเชอมนในความสามารถตนเอง

ความผกพนในงาน และ ความไวในการรบรความเทาเทยม

2. กรณาตอบแบบสอบถามใหครบทกขอตามความเปนจรง

3. ขอมลใชประโยชนเพอการศกษาเทานน ขอมลจะถกเกบเปนความลบ และจะไมมผลเกยวกบ

การท างานของทาน

สวนท 1 ขอมลสวนบคคล

กรณาท าเครองหมาย ✓ ลงใน ☐ ทเปนความจรง หรอตรงกบความคดเหนของทานมากทสด โปรดตอบทกขอ

1. เพศ ☐ ชาย ☐ หญง

2. อาย ☐ต ากวา 20 ป ☐21-30 ป ☐31-40 ป ☐41-50 ป

☐51-60 ป

3. วฒการศกษาสงสด ☐ ประถมศกษา ☐มธยมศกษา ☐ต ากวาปรญญาตร

☐ปรญญาตรหรอเทยบเทา ☐ อน ๆ.......

4. อายงาน ☐1-5 ป ☐6-10 ป ☐11-15 ป

☐16-20 ป ☐21-25 ป ☐26-30ป

☐มากกวา 30 ป ระบ...........

5. แผนก ☐ ตดหนาผา ☐ เยบ ☐สกรน ☐ตดพนรองเทา

134

77

สวนท 2 แบบสอบถาม

โปรดพจารณาขอความ โดยท าเครองหมาย ✓ ลงในตารางขางทายขอความในชองทตรงกบความคดเหน และความรสกทแทจรงของทานมากทสด

เหนดวยอยางยง หมายถง ทานเหนดวยกบขอความนนทงหมด เหนดวย หมายถง ทานเหนดวยกบขอความนนเปนสวนใหญ ไมแนใจ หมายถง ทานไมแนใจกบขอความนน ไมเหนดวย หมายถง ทานไมเหนดวยกบขอความนนเปนสวนใหญ ไมเหนดวยอยางยง หมายถง ทานไมเหนดวยกบขอความนนทงหมด

ขอค าถาม

ความคดเหน

เหนด

วยอย

างยง

เหนด

วย

ไมแน

ใจ

ไมเห

นดวย

ไมเห

นดวย

อยาง

ยง

ความผกพนในงาน ความขยนขนแขงในการท างาน 1. ฉนรสกวาตนเองมพลงมากมายในการท างาน 2. ทท างาน ฉนรสกเขมแขง แขงแรง และ

กระฉบกระเฉงทจะท างาน

3. เมอฉนตนนอนในตอนเชา ฉนรสกอยากทจะมาท างาน

4. ฉนสามารถท างานของฉนตอเนองเปนระยะเวลา นาน ๆ ได

5. ฉนสามารถปรบเปลยนวธการท างานใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอมไดและท างานไดอยางสบายใจ

6. เมอเจอปญหาในระหวางการท างาน จะคดหาวธการเพอแกไข ถงแมจะแกไมไดในครงเดยว กจะไมลมเลก

135

77

ขอค าถาม

ความคดเหน

เหนด

วยอย

างยง

เหนด

วย

ไมแน

ใจ

ไมเห

นดวย

ไมเห

นดวย

อยาง

ยง

7. ถงแมจะเปนงานทยากและตองใชเวลา ฉนกไมทอแท และพยายามท างานใหส าเรจ

ความทมเทในงาน 8. ฉนพบวางานของฉนมความหมายและเปาหมายใน

การท างาน

9. ฉนมความกระตอรอรน อยากทจะท างานของฉน 10. งานของฉนสรางแรงบนดาลใจฉน 11. ฉนภาคภมใจในงานของฉน 12. ส าหรบฉน ฉนคดวางานของฉนมความทาทาย 13. ฉนใหความส าคญกบงานมากกวาเรองของตนเองหรอ

เรองสวนตว

ความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนกบงาน 14. เมอฉนก าลงท างาน ฉนรสกวาเวลาผานไปอยาง

รวดเรว

15. เมอฉนก าลงท างาน ฉนลมทกสงทกอยางทอยรอบตวฉน

16. ฉนรสกมความสขเมอฉนไดท างานอยางหนก 17. ฉนรสกหมกหมนและจดจออยกบงานทฉนท า 18. ฉนรสกเพลดเพลนไปกบการท างาน เมอฉนไดท างาน 19. เมอฉนก าลงท างานอย ฉนคดวาเปนเรองทยากทจะ

หยดท า จนกวางานจะเสรจ

20. ในบางครง ฉนท างานจนลมเวลาพก หรอ ลมทานอาหาร

136

77

ขอค าถาม

ความคดเหน

เหนด

วยอย

างยง

เหนด

วย

ไมแน

ใจ

ไมเห

นดวย

ไมเห

นดวย

อยาง

ยง

สภาพแวดลอมในการท างาน สภาพแวดลอมทางกายภาพ 21. สถานทท าวานมแสงสวางเพยงพอ

22. สถานทท างานมความปลอดภย

23. สถานทท างานมการจดของอยางเปนระเบยบ

24. สถานทท างานสะอาด ไมมกลนเหมนรบกวน

25. สถานทท างานมอากาศถายเทสะดวก

26. สถานทท างานอากาศรอน อบอาว

27. อปกรณเครองมอตาง ๆ มความเหมาะสมกบการ

ท างาน

28. อปกรณเครองมอทใชในการท างานมคณภาพ ชวยในการท างานใหสะดวกขน

29. อปกรณเครองมอทใชในการท างานมคณภาพ ชวยในการท างานใหสะดวกขน

สภาพแวดลอมทางสงคม 30. คณมความสมพนธทดตอเพอนรวมงาน

31. เพอนรวมงานมการแสดงออกทดทงการพด กาย

และใจ

137

77

ขอค าถาม

ความคดเหน

เหนด

วยอย

างยง

เหนด

วย

ไมแน

ใจ

ไมเห

นดวย

ไมเห

นดวย

อยาง

ยง

32. คณมความสขเมอไดท างานกบเพอนทท างาน 33. คณเปนทยอมรบของทงหวหนาและเพอนรวมงาน

34. คณมกไดรบการชวยเหลอจากเพอนรวมงานและ

หวหนาอยเสมอ

35. ทท างานของคณใหการสนบสนนดานการท างาน ดานสวสดการ

36. คณมกจะโดนเพอนรวมงานพดจาไมดใสอยเสมอ

37. คณมโอกาสไดพดความคดเหนเกยวกบงานของ

ตนเอง

38. ทท างานของคณมการแจงขาวสารเกยวกบงานใหร

โดยทวถงทกคน

39. คณมสมพนธทไมดกบหวหนางาน

40. หวหนางานคอยใหการชวยเหลอในการท างาน

41. คณรสกวาหวหนาไมคอยชอบคณ

สภาพแวดลอมทางดานจตใจ 42. คณมอสระในการท างาน

43. คณมโอกาสไดตดสนใจเกยวกบการท างานเอง

44. คณรสกภมใจและชอบในงานของตนเอง

138

77

ขอค าถาม

ความคดเหน

เหนด

วยอย

างยง

เหนด

วย

ไมแน

ใจ

ไมเห

นดวย

ไมเห

นดวย

อยาง

ยง

45. คณมโอกาสในการพฒนาตนเองเกยวกบการท างาน

46. คณมกไมคอยพอใจในการท างานของตนเอง

47. คณไดรบขอมลเกยวกบงานเพอน ามาปรบปรงงาน

ใหดขน

48. เพอนรวมงานและหวหนายอมรบความคดเหนคณ

49. คณไวใจและเชอใจเพอนรวมงาน

50. คณมกไดรบค าชมอยเสมอเมอท างานออกมาด

51. คณมกไดของเลก ๆ นอยจากหวหนางาน เมอคณ

ท างานไดตามเปาหมาย เชน การด ของขวญ

52. เมอท างานออกมาไมด คณมกจะโดนหวหนาด

การรบรรปแบบภาวะผน า ดานพฤตกรรมเนนงาน 53. หวหนาของคณมการวางแผน และด าเนนการตามแผนทวางไว

54. หวหนาของคณเนนการสงการหรอการควบคม

55. หวหนาของคณมการจดการและระบบงานทชดเจน

56. หวหนาของคณไดก าหนดหนาทของพนกงานในการ

ท างานอยางชดเจน

57. หวหนาของคณมงเนนความส าเรจของงานเปนหลก

139

77

ขอค าถาม

ความคดเหน

เหนด

วยอย

างยง

เหนด

วย

ไมแน

ใจ

ไมเห

นดวย

ไมเห

นดวย

อยาง

ยง

58. หวหนาของคณเนนการใชทรพยากรในการผลตให

คมคา เชน การใชวสดใหนอยแตตองผลตงานอกมาใหม

ปรมาณมากทสด

ดานพฤตกรรมเนนความสมพนธ 59. หวหนาของคณไมคอยใหความชวยเหลอพนกงาน

60. หวหนาของคณใหการสนบสนนการพฒนางานและ

พนกงานอยางตอเนอง

61. หวหนาของคณไมใหความสนใจปญหาการท างาน

62. หวหนาของคณไมคอยใหค าปรกษากบพนกงาน

63. หวหนาของคณไมเปดโอกาสใหพนกงานตดสนใจใน

การท างานดวยตนเอง

64. หวหนาของคณสงเสรมความรวมมอในการท างานท

เปนกลม

65. หวหนาของคณเปดโอกาสใหพนกงานมสวนรวมใน

การเสนอความคดเหนเกยวกบงาน

66. หวหนาของคณคอยใหก าลงใจและชวยเหลอคณ

ดานพฤตกรรมทเนนการเปลยนแปลง 67. หวหนาของคณมมมมองทนาสนใจเกยวกบการ

พฒนางาน โดยปรบใหเขากบสงแวดลอมทเปลยนแปลง

140

77

ขอค าถาม

ความคดเหน

เหนด

วยอย

างยง

เหนด

วย

ไมแน

ใจ

ไมเห

นดวย

ไมเห

นดวย

อยาง

ยง

68. หวหนาของคณน าเสนอกจกรรมใหม ๆ อยเสมอ

69. หวหนาของคณ ใหความรวมมอ หรอสนบสนนการ

เปลยนแปลงตาง ๆ ทเกดขนในโรงงาน

70. หวหนาของคณสรางบรรยากาศการท างานเพอให

สามารถปรบตวกบสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงไปได

71. หวหนาของคณสนบสนนสงเสรมสรางทกษะและ

การมสวนรวมในการพฒนาทม

72. หวหนาของคณมการท างานและจดการสงตาง ๆ

เกยวกบงานอยางเปนขนตอน

73. ทโรงงานของคณ มระบบการใหรางวล

นอกเหนอจากเงนรายวนทไดรบ หากท างานด

ความพงพอใจในการท างาน ความพงพอใจภายใน 74. งานทท าในตอนน ในบางครง ฉนรสกวาฉนมโอกาสทจะท าในสงทแตกตาง

75. งานทท าในตอนน ฉนรสกวาฉนเปนสวนหนงในกลมของการท างาน และบรษท

76. งานทท าในตอนน ฉนรสกวาฉนสามารถท าในสงทไมตอตานความรสกของตนเอง

77. งานทท าในตอนน ฉนรสกวางานของฉนมความมนคงในงาน

141

77

ขอค าถาม

ความคดเหน

เหนด

วยอย

างยง

เหนด

วย

ไมแน

ใจ

ไมเห

นดวย

ไมเห

นดวย

อยาง

ยง

78. งานทท าในตอนน ฉนรสกวาฉนมโอกาสทจะท าประโยชนเพอบคคลอน

79. งานทท าในตอนน ฉนรสกวาฉนมโอกาสบอกคนอนวาฉนจะท าอะไร

80. งานทท าในตอนน ฉนรสกวาฉนมโอกาสทจะท างานโดยใชความสามารถทม

81. งานทท าในตอนน ฉนรสกวาฉนมอสระในการตดสนใจเรองเกยวกบงาน

82. งานทท าในตอนน ฉนรสกวา ฉนสามารถท างานเกนเวลาได โดยไมตองจายคาจาง

83. งานทท าในตอนน งานในปจจบนของฉน ฉนรสกวาฉนมโอกาสทจะลองใชวธการของตนเองในการท างาน

84. ฉนรสกวาฉนประสบความส าเรจในงานทท าอยในตอนน

85. งานทท าในตอนน ฉนรสกวาฉนไดรบการยอมรบจากเพอนรวมงานและหวหนางาน

ความพงพอใจภายนอก 86. งานทท าในตอนน ฉนรสกวาหวหนามสวนเกยวของในการจดการและดแลงานของฉน

87. งานทท าในตอนน ฉนรสกวาความสามารถของหวหนางาน มสวนชวยในการตดสนใจเกยวกบงาน

88. งานทท าในตอนน ฉนรสกวานโยบายของทท างานสามารถน าไปท าไดจรง

142

77

ขอค าถาม

ความคดเหน

เหนด

วยอย

างยง

เหนด

วย

ไมแน

ใจ

ไมเห

นดวย

ไมเห

นดวย

อยาง

ยง

89. งานทท าในตอนน ของฉน ฉนรสกวาฉนไดรบคาจางทเปนไปตามปรมาณงานทฉนไดท า

90. งานทท าในตอนน ฉนรสกวาฉนมโอกาสทจะกาวหนาในหนาทการงาน

91. งานทท าในตอนน ฉนไดรบค าชม เมอฉนท างานไดดหรอบรรลเปาหมาย

92. งานทท าในตอนน ฉนรสกวาสภาพแวดลอมในการท างานเออตอการท างาน เชน แสง ส อณหภม อปกรณทใชในการท างาน

93. งานทท าในตอนน ฉนรสกวาฉนมเพอนรวมงานทเปนมตรทดตอกน

94. งานทท าในตอนน ฉนรสกวามเพอนรวมงานทด ทคอยชวยเหลอเกยวกบงาน

95. งานทท าในตอนน ฉนรสกวาสามารถท างานไดอยางอสระ แสดงความคดเหนไดอสระ

143

77

ประวตผเขยน

ชอ นางสาวศภลกษณ พรมศร วนเดอนปเกด 1 ธนวาคม 2527 ต าแหนง นกกายภาพบ าบด คณะกายภาพบ าบด

มหาวทยาลยมหดล ประสบการณท างาน 2550-ปจจบน นกกายภาพบ าบด

ศนยกายภาพบ าบด คณะกายภาพบ าบด มหาวทยาลยมหดล