1

การคดแกปญหาและตดสนใจ (Problem Solving and Decision Making - Business)

2

หลกการและเหตผล ❖ ปญหาคอ “ผลลพธทเกดขนและไมตรงกบความคาดหวงหรอสงทควรจะเปน” การแกปญหาม

กระบวนการทเกยวของกบการท างานของสมองและพฤตกรรมทใชแกปญหา เมอมปญหาเกดขนผานเขามาสระบบการรบรของมนษย (Sensing) มนษยแตละคนมวธการจดการกบปญหาทแตกตางกนออกไป ซงสงผลใหเกดการสะสมเปนประสบการณทแตกตางกนในแตละคน ดงนนการใหความส าคญกบแตละปจจยทสงผลใหเกดประสบการณทมประสทธภาพ (Effective Experience) ในการแกปญหาจงเปนสงทจ าเปนอยางมาก

❖ ปญหาในภาคธรกจมความแตกตางจากปญหาในภาคอตสาหกรรม โดยเฉพาะในสวนของกระบวนการผลตตาง ๆ ทเนนการแกปญหาตอความบกพรองของผลตภณฑหรอความบกพรองในกระบวนการทกระทบคณภาพผลตภณฑ ดงนนการใชเครองมอวเคราะหปญหาและหาวธการแกไขจงควรแตกตางกน แตสงทเหมอนกนคอ การคดแกปญหาตองมความชดเจนกบ “ปญหาและ

วธแกปญหา” (Problem and Solution) ซงเปนหวใจส าคญการคดแกปญหาและตดสนใจใหประสบความส าเรจ

❖ การคดแกปญหาและการตดสนใจทมประสทธภาพตองเกดจากการพฒนาทกษะการคดตาง ๆ และฝกใชเครองมอแกปญหาใหมความช านาญ ซงมองคประกอบส าคญทเกยวของดงน

• การพฒนาทกษะการคดไดแก การคดเชงวเคราะห, การคดเชงกลยทธ และการคดเชงสรางสรรค

• การเลอกใชเครองมอแกปญหาใหเหมาะสมกบปญหา ไดแก เทคนคการแกปญหาแบบทม (Brainstorming), แผนผงกลมเครอญาต (Affinity Diagram), ตารางพฒนาทางเลอกตดสนใจ (PSDM Table)

• การคดเลอกสาเหตปญหาดวยแนวคดพาเรโต (Pareto Concept) • การเลอกวธการแกปญหาดวยการวเคราะหตวแปร: ความเปนไปได | ความเสยง | เวลา |

ผลกระทบ

วตถประสงคของหลกสตร ❖ เพอใหผเรยนเขาใจกระบวนการท างานของสมองและพฤตกรรมแกปญหาโดยธรรมชาตของมนษย

และเขาใจขนตอนของการคดแกปญหาและตดสนใจเชงธรกจ ❖ เพอใหผเรยนเขาใจหลกส าคญของ “Problem and Solution” ซงเปนหวใจส าคญของการคด

แกปญหาและตดสนใจเชงธรกจ ❖ เพอใหผเรยนสามารถใชเครองมอแกปญหาตาง ๆ พรอมกบเรยนรเทคนคแกปญหาอยางเปนระบบ

สามารถน าไปประยกตใชไดอยางถกตองและมประสทธภาพ

3

รายละเอยดเนอหาตามหลกสตร พนฐานความเขาใจการคดแกปญหาและตดสนใจ

• กจกรรมปรบคลนความถสมองกอนการเรยนร

• เหตผลส าคญทสนบสนนใหเกดการคด • ความหมายของการคดแกปญหาเชงธรกจ • หลกส าคญของการคดแกปญหาและตดสนใจ

ความชดเจนกบปญหา (Problem) ความชดเจนกบวธแกปญหา (Solution)

• วธคด 3 รปแบบเพอแกปญหาเชงธรกจ • Activity I: กจกรรมอนเครองการคดแกปญหา

เครองมอส าหรบการคดเลอกปญหา (Problem Solving Tools) • หลกการระดมสมองอยางถกตอง (Brainstorming) • แผนผงกลมเครอญาต (Affinity Diagram)

การก าหนดประเดนปญหาทางธรกจ การคนหาสาเหตของประเดนปญหา การจ าแนกกลมของสาเหต การตงชอกลมของสาเหต

• การคดเลอกสาเหตปญหาดวยแนวคดพาเรโต (Pareto Concept) • Activity II: การประยกตใชเครองมอคดเลอกปญหา

ขนตอนการคดแกปญหาและตดสนใจเชงธรกจ • การคนหาปญหาทแจรง • การท าความเขาใจสถานการณและตงเปาหมาย • การพฒนาวธการแกปญหา • การประเมนความเปนไปไดและผลกระทบทเกดขน • การตดสนใจเลอกวธทเหมาะสมทสด

เครองมอพฒนาทางเลอกตดสนใจ (Decision Making Tools) • ตารางพฒนาทางเลอกตดสนใจ (PSDM Table) • การวเคราะหตวแปร: ความเปนไปได | ความเสยง | เวลา | ผลกระทบ • Activity III: ตดสนใจอยางไรด? • Activity IV: การประยกตใชตารางประกอบการตดสนใจ?

การพฒนาการคดแกปญหาและตดสนใจอยางย งยน • แนวคดการเลอกแกปญหาเชงธรกจ • แนวคด “Knowledge is not Understanding”

4

5

6