กิจกรรมท่ี 1 ให นักเรียนสืบค นข อมูลและเติมลงในช�องว�างให เข าใจ1. อาณาจักรทวารวดี อายุทางประวัติศาสตร( บริเวณท่ีพบประมาณพุทธศตวรรษท่ี 12-16

ภาคตะวันออกของลุ�มแม�น้ําเจ%าพระยาราชบุรี เมืองอู�ทองเมืองลพบุรีครอบคลุมท้ังภาคกลาง ตะวันออกเฉียงเหนือบางส�วน และภาคเหนือถึงเมืองหริภุญชัย

ความเจริญรุ�งเรือง 1. มีการนับถือพุทธศาสนานิกายเถรวาทและมหายาน ศาสนาพราหมณ32. มีการติดต�อค%าขายกับดินแดนต�าง 3. มีการค%นพบจารึกโบราณเขียนด%วยภาษามอญ สันนิษฐานว�าคนท่ีพูดภาษาตระกูลมอญเป8นเจ%าของทวารวดี4. มีการปกครองแบบเทวราชา ซ่ึงถือว�ากษัตริย3เป8นสมมุติเทพความเส่ือมของอาณาจักร

เกิดจากการเผยแพร�อิทธิพลของอาณาจักรขอมช�วงพุทธศตวรรษท่ี 16 เมืองโบราณท่ีได รับอิทธิพลจากอาณาจักรทวารวดี1. เมืองนครชัยศรี (นครปฐมโบราณ2. เมืองโบราณอู�ทอง จังหวัดสุพรรณบุรี3. เมืองโบราณคูบัว จังหวัดราชบุรี4. เมืองโบราณจันเสน จังหวัดนครสวรรค35. เมืองโบราณศรีเทพ จังหวัดเพชรบูรณ36. เมืองโบราณฟ?าแดดสูงยาง จังหวัดกาฬสินธุ37. เมืองโบราณลพบุรี จังหวัดลพบุรี8. เมืองโบราณกําแพงแสน จังหวัด

แบบฝ/กหัดทบทวนความรู ความเข าใจท่ี วิชา ประวัติศาสตร(ไทย เรื่อง รัฐโบราณในดินแดนประเทศไทย

ชื่อ

ให นักเรียนสืบค นข อมูลและเติมลงในช�องว�างให เข าใจ

บริเวณท่ีพบ/อาณาเขต หลักฐานทางโบราณคดีภาคตะวันออกของลุ�มแม�น้ําเจ%าพระยา บริเวณเมืองคูบัว ราชบุรี นครปฐมโบราณ

อู�ทอง สุพรรณบุร ลพบุรีหรือลวปุระ

ครอบคลุมท้ังภาคกลาง ภาคตะวันออกเฉียงเหนือบางส�วน และภาคเหนือถึงเมืองหริภุญชัย

วงล%อพระธรรมจักรกับกวางหมอบพระพุทธรูปศิลานั่งห%อยพระบาทเจดีย3จุลประโทนประติมากรรมท่ีพบ ได%รับอิทธิพลของศิลปะแบบ คุปตะ ของอินเดีย วดีจารึกคําว�า “ศรีทวารวติ “บุญของผู%เป8นเจ%าแห�งทวารวดีธมฺมา” อันเป8นหัวใจของอริยสัจสี่ บนฐานวัตถุต�างๆ

นับถือพุทธศาสนานิกายเถรวาทและมหายาน ศาสนาพราหมณ3-ฮินดู ซ่ึงได%รับอิทธิพลจากอินเดียมีการติดต�อค%าขายกับดินแดนต�าง ๆ ใกล%เคียง เช�น อินเดีย มะละกา จีน มีการค%นพบจารึกโบราณเขียนด%วยภาษามอญ สันนิษฐานว�าคนท่ีพูดภาษาตระกูลมอญเป8นเจ%าของทวารวดีมีการปกครองแบบเทวราชา ซ่ึงถือว�ากษัตริย3เป8นสมมุติเทพ

เกิดจากการเผยแพร�อิทธิพลของอาณาจักรขอม สมัยพระนครในดินแดนภาคอีสานและภาคกลางของไทย

เมืองโบราณท่ีได รับอิทธิพลจากอาณาจักรทวารวดี นครปฐมโบราณ) เมืองโบราณกําแพงแสน จังหวัดนครปฐม

เมืองโบราณอู�ทอง จังหวัดสุพรรณบุรี เมืองโบราณคูบัว จังหวัดราชบุรี

งหวัดนครสวรรค3 เมืองโบราณศรีเทพ จังหวัดเพชรบูรณ3 เมืองโบราณฟ?าแดดสูงยาง จังหวัดกาฬสินธุ3 เมืองโบราณลพบุรี จังหวัดลพบุรี เมืองโบราณกําแพงแสน จังหวัด

แบบฝ/กหัดทบทวนความรู ความเข าใจท่ี 7 วิชา ประวัติศาสตร(ไทย ๑ รหัสวิชา ส32103 ช้ันมัธยมศึกษาป:ท่ี 5

รัฐโบราณในดินแดนประเทศไทย

ชื่อ..........................................................................ชั้น ม

รัฐโบราณในดินแดนประเทศไทย

1

หลักฐานทางโบราณคดี/ประวัติศาสตร(ท่ีสําคัญ วงล%อพระธรรมจักรกับกวางหมอบ เสมาหิน

นั่งห%อยพระบาท พระปฐมเจดีย3 เจดีย3จุลประโทนประติมากรรมท่ีพบ ได%รับอิทธิพลของศิลปะแบบ คุปตะ ของอินเดีย เหรียญเงินทวาร

ศรีทวารวติ ศวรปุญยะ” ซ่ึงแปลว�า บุญของผู%เป8นเจ%าแห�งทวารวดี” จารึกอักษร “เย

อันเป8นหัวใจของอริยสัจสี่ บนฐานวัตถุต�างๆ

ฮินดู ซ่ึงได%รับอิทธิพลจากอินเดีย

มีการค%นพบจารึกโบราณเขียนด%วยภาษามอญ สันนิษฐานว�าคนท่ีพูดภาษาตระกูลมอญเป8นเจ%าของทวารวดี

สมัยพระนครในดินแดนภาคอีสานและภาคกลางของไทย

ชั้น ม.5/...........เลขท่ี.............

7

2

9. เมืองโบราณศรีมโหสถ จังหวัดสระแก%ว 10. เมืองโบราณดงละคร จังหวัดนครนายก 11. เมืองโบราณการุ%ง จังหวัดอุทัยธานี 12. เมืองหริภุญชัย จังหวัดลําพูน

2. อาณาจักรละโว หรือ ลวปุระ หรือลพบุรี อายุทางประวัติศาสตร( บริเวณท่ีพบ/อาณาเขต หลักฐานทางโบราณคดี/ประวัติศาสตร(ท่ีสําคัญ ประมาณพุทธศตวรรษท่ี 11-14

เมืองลพบุรีหรือลวปุระ เคยได%รับอิทธิพลของทวาราวดี มาก�อนท่ีจะได%รับอิทธิพลจากขอมในช�วงพุทธศตวรรษท่ี 16

พระพุทธรูปศิลาปางนาคปรก ประติมากรรมแบบทวารวดี พระปรางค3สามยอดแบบขอม ปรางค3แขก โดยพบท่ีเมืองลพบุรีเป8นส�วนใหญ� ปราสาทหินพิมาย ปราสาทเมืองตํ่า จังหวัดนครราชสีมา ปราสาทหินพนมรุ%ง จังหวัดบุรีรัมย3 พระธาตุยาคู จังหวัดชัยภูมิประติมากรรมสําริดศิลปะร�วมแบบเขมร

ความเจริญรุ�งเรือง 1. รุ�งเรืองทางพระพุทธศาสนาในพุทธศตวรรษท่ี 13-14 ระยะแรกเป8นนิกายเถรวาทแบบทวารวดี ระยะหลังเป=น

นิกายมหายานแบบขอม รวมท้ังศาสนาพราหมณ(-ฮินดูแบบขอมด วย 2. มีการผสมผสานกันระหว�างวัฒนธรรมทวาราวดีในระยะแรก กับวัฒนธรรมขอมในระยะหลัง จนกลายเป8น

เอกลักษณ3เฉพาะของศิลปะลพบุรี 3. มีการนับถือพุทธศาสนานิกายเถรวาทและมหายาน ศาสนาพราหมณ3-ฮินดู ซ่ึงได%รับอิทธิพลจากอินเดีย ความเส่ือมของอาณาจักร

ละโว% ละโว% หรือลพบุรี ได%รับอิทธิพลจากอาณาจักรต�าง ๆ ได%แก� เป8นส�วนหนึ่งของอาณาจักรทวาราวดี ต�อมาถูกขอม ครอบครอง และเป8นส�วนหนึ่งของอยุธยา ในพุทธศตวรรษท่ี 17 สมัยสมเด็จพระนารายณ3ฯ ทรงโปรดให%เมืองลพบุรีเป8นราชธานีแห�งท่ีสอง ปราสาทหินศิลปะร�วมแบบเขมรในบริเวณอาณาเขตของอาณาจักรลพบุรี 1. ปราสาทพิมาย จังหวัดนครราชสีมา 2. ปราสาทภูมิโปน อําเภอสังขะ จังหวัดสุรินทร3 3. ปราสาทเขาน%อย อําเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก%ว 4. ปราสาทหินพนมรุ%ง จังหวัดบุรีรัมย3 5. ปราสาทหินศรีขรภูมิ จังหวัดศรีสะเกษ 6. พระปรางค3สามยอด จังหวัดลพบุรี 7. ปราสาทเมืองสิงห3 จังหวัดกาญจนบุรี 8. ปราสาทตาเมือนโตQด อําเภอกาบเชิง จังหวัดสุรินทร3 9. ปราสาทกู�แก%ว อําเภอเมือง จังหวัดขอนแก�น 10. ปราสาทสระกําแพงน%อย จังหวัดศรีสะเกษ 11. ปราสาทบ%านปุ อําเภอประโคนชัย จังหวัดบุรีรัมย3

3

เพราะเหตุใดจึงเรียกศิลปะลพบุรีว�า ศิลปะร�วมแบบเขมรในประเทศไทย สาเหตุท่ีเรียกศิลปะลพบุรีว�า ศิลปะร�วมแบบเขมรในประเทศไทย เนื่องจากมีหลักฐานทางโบราณสถานโบราณวัตถุท่ีมีรูปแบบศิลปะแบบเขมร แต�ก็ไม�เหมือนท้ังหมด ยังมีลักษณะท่ีแตกต�างไปจากศิลปะเขมรอยู�บ%าง และพบว�าศิลปะลพบุรียังได%กลับไปมีอิทธิพลในศิลปะเขมรอยู�ด%วย เพราะเหตุใดในอาณาจักรลพบุรี จึงปรากฏหลักฐานของศาสนาพราหมณ(-ฮินดูเป=นจํานวนมาก

วัฒนธรรมลพบุรีนั้น ยอมรับคติความเชื่อทางศาสนาตามแบบเขมร คือยอมรับศาสนาพราหมณ3-ฮินดู มีท้ังนิกายไศวะ นับถือพระศิวะเป8นเทพสูงสุด และนิกายไวษณพ นับถือพระวิษณุเป8นเทพเจ%าสูงสุด โดยพบว�ามีการนับถือนิกายไศวะมากท่ีสุด สําหรับคติความเชื่อในพระพุทธศาสนา มีการนับถือท้ังพระพุทธศาสนานิกายเถรวาทหรือหินยานและมหายาน แต�นิกายมหายานดูจะเป8นท่ีแพร�หลายมากกว�า นิกายนี้นับถือพระโพธิสัตว3ผู%ทรงไว%ซ่ึงความเมตตากรุณา เช�น พระโพธิสัตว3อวโลกิเตศวร พระศรีอาริยเมตไตรย และนางปรัชญาปารมิตา

3. อาณาจักรตามพรลิงค( (นครศรีธรรมราช) อายุทางประวัติศาสตร( บริเวณท่ีพบ/อาณาเขต หลักฐานทางโบราณคดี/ประวัติศาสตร(ท่ีสําคัญ ประมาณพุทธศตวรรษท่ี 7-19

อาณาจักรตามพรลิงค3 ถือเป8นแคว%นท่ีเก�าท่ีสุดแคว%นหนึ่งบนแหลมมลายู ครอบคลุมจังหวัดนครศรีธรรมราช อําเภอไชยา อําเภอสทิงพระ สุราษฎร3ธานี

1. ศิลปกรรม เจดีย3พระบรมธาตุ วัดพระมหาธาตุ จังหวัดนครศรีธรรมราช

2. พระพุทธสิหิงค3 3. พระพุทธศาสนาเผยแพร�ไปยังกรุงสุโขทัยและฝTง

รากลึกลงในสังคมไทย ความเจริญรุ�งเรือง 1. มีการนับถือศาสนาพราหมณ3 – ฮินดู โดยเฉพาะลัทธิไศวนิกาย กําหนดอายุประมาณพุทธศตวรรษท่ี 11 ถึง 13 2. นับถือพระพุทธศาสนานิกายเถรวาทช�วงพุทธศตวรรษท่ี 12 ถึง 14 นิกายมหายานช�วงพุทธศตวรรษท่ี 14 ถึง

18 ส�วนเถรวาทลัทธิลังกาวงศ3 นับถือช�วงพุทธศตวรรษท่ี 18 จนถึงปTจจุบัน 3. มีความเจริญรุ�งเรืองทางการค%า เนื่องจากอยู�ติดทะเล เหมาะแก�การค%าขาย ความเส่ือมของอาณาจักร

ประมาณพุทธศตวรรษท่ี 19 แคว%นนครศรีธรรมราชตกเป8นประเทศราชของอาณาจักรสุโขทัยสมัยพ�อขุนรามคําแหงมหาราช และถูกผนวกรวมกับอาณาจักรอยุธยาในเวลาต�อมา อาณาจักรตามพรลิงค( ปรากฏช่ือในสมัยโบราณใดบ าง “ตันเหมยหลิง” “โปลิง” “โฮลิง” “ตานมาลิง” “ตมลิงคม”

4. อาณาจักรศรีวิชัย อายุทางประวัติศาสตร( บริเวณท่ีพบ/อาณาเขต หลักฐานทางโบราณคดี/ประวัติศาสตร(ท่ีสําคัญ ประมาณพุทธศตวรรษท่ี 13-18

ครอบคลุมพ้ืนท่ี อําเภอไชยา อําเภอสทิงพระ สุราษฎร3ธานี แคว%นปTตตานี และบางส�วนของเกาะสุมาตรา อินโดนีเซีย

เป8นศิลปะท่ีเก่ียวเนื่องกับพระพุทธศาสนาลัทธิมหายาน เช�น พระโพธิสัตว3อวโลกิเตศวร พระศรีอาริยเมตไตรยโพธิสัตว3 พระโพธิสัตว3ไวโรจนะ และศิลปะท่ีเก่ียวเนื่องกับศาสนาพราหมณ3 ลัทธิไวษณพ

4

ความเจริญรุ�งเรือง 1. มีการนับถือศาสนาพราหมณ3 – ฮินดู โดยเฉพาะลัทธิไวษณพนิกาย 2. นับถือพระพุทธศาสนานิกายมหายาน 3. มีความเจริญรุ�งเรืองทางการค%า ทําให%เกิดการแพร�กระจายทางวัฒนธรรมต�าง ๆ มากมาย ความเส่ือมของอาณาจักร

อาณาจักรศรีวิชัย เสื่อมความเจริญในปลายพุทธศตวรรษท่ี 18 เนื่องจากถูกพวกโจฬะจากอินเดียใต%รุกรานและไม�สามารถควบคุมการค%าทางทะเลได%ตามเดิมได% เพราะเหตุใดจึงไม�สามารถสรุปได ว�า ศูนย(กลางของอาณาจักรศรีวิชัย อยู�ท่ีใด สาเหตุท่ีไม�สามารถระบุได%ว�า ศูนย3กลางของอาณาจักรศรีวิชัยอยู� ท่ีใด เนื่องจากหลักฐานทางด%านโบราณคดี แหล�งโบราณสถานท่ีปรากฏยังไม�สามารถชี้ชัดได%ว�า ศูนย3กลางของอาณาจักรอยู�บริเวณเมืองไชยา จังหวัดสุราษฎร3ธานี หรือท่ีเมืองปาเล็มบัง ประเทศอินโดนีเซีย แต�ก็สามารถจะสรุปได%ว�า ความรุ�งเรืองของอาณาจักรน�าจะอยู�ในบริเวณคาบสมุทรทางตอนใต%ของประเทศไทยปTจจุบัน และครอบคลุมอาณาเขตไปจนถึงเกาะสุมาตรา ประเทศอินโดนีเซีย ด%วย

5. แคว นหริภุญชัย หรือ ลําพูน อายุทางประวัติศาสตร( บริเวณท่ีพบ/อาณาเขต หลักฐานทางโบราณคดี/ประวัติศาสตร(ท่ีสําคัญ ประมาณพุทธศตวรรษท่ี 13-19

อําเภอเมือง จังหวัดลําพูน บริเวณท่ีราบลุ�มน้ําปWงและแม�น้ําวัง ศูนย3กลางอยู�ท่ีเมืองหริภุญชัยหรือลําพูน เป8นเขตเหนือสุดของอิทธิพลของทวารวดี โดยมีกษัตริย3องค3แรกเป8นสตรี ทรงพระนามว�า พระนางจามเทวี

เป8น ศิลปะทวาราว ดี แบบลวปุระ ในยุคแรก พระพุทธรูป แบบลพบุรี และทวารวดี พระเจดีย3กู�กุดสันนิษฐานว�าพระนางจามเทวี เป8นชาวเชื้อชาติจาม หรือชนชาติมอญ ท่ีครองอาณาจักรละโว%ในสมัยทวารวดี

ความเจริญรุ�งเรือง 1. ยุคแรกพระนางจามเทวี นําวัฒนธรรมทวารวดีจากละโว% ไปเผยแพร�ท่ีหริภุญชัย 2. นับถือพระพุทธศาสนานิกายเถรวาท 3. ยุคหลังได%รับอิทธิพลจากล%านนา ในฐานะเมืองข้ึนของล%านนาเชียงใหม� ความเส่ือมของอาณาจักร

อาณาจักรหริภุญชัย ถูกกองทัพของพญามังราย แห�งล%านนายกกองทัพเข%ามาโจมตีหริภุญไชยและยึดเมืองได% ใน พ.ศ. 1835 อาณาจักรหริภุญไชยท่ีถือกําเนิดมาต้ังแต�ราวปX พศ. 1311 ก็ต%องสูญเสียอํานาจ ให%กับพญา มังราย รวมเวลา เป8นอาณาจักร 528 ปX

5

กิจกรรมท่ี 2 ให นักเรียนตอบคําถามต�อไปนี้ 1. เพราะเหตุใดพ้ืนท่ีภาคกลาง จึงมีการก�อต้ังเมือง และขยายเป8นแคว%น เป8นอาณาจักรมากกว�าพ้ืนท่ีอ่ืน ๆ ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... 2. เพราะเหตุใดการก�อต้ังรัฐโบราณในดินแดนสุวรรณภูมิ จึงนิยมรับวัฒนธรรมอินเดียมาใช%มากกว�าอารยธรรมจีน ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... 3. เพราะเหตุใดจึงกล�าวว�าความรุ�งเรืองของอาณาจักรทวารวดี มาจากการค%าขาย ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... กิจกรรมท่ี 3 ให นักเรียนเลือกคําตอบท่ีเห็นว�าถูกต อง 1. จุดเริ่มต%นความเจริญของอาณาจักรทวารวดี จัดได%ว�าเป8นวัฒนธรรมท่ีมีการผสมผสานระหว�างวัฒนธรรมใด

ต�อไปนี้ ก. อินเดีย – ละโว% ข. ลพบุรี – ศรีวิชัย ค. อินเดีย - วัฒนธรรมท%องถ่ิน ง. ศรีวิชัย - วัฒนธรรมท%องถ่ิน

2. ข%อใดต�อไปนี้สรุปเก่ียวกับอาณาจักรทวารวดีได%ชัดเจนท่ีสุด ก. เป8นอาณาจักรแห�งแรกในดินแดนไทย ข. ช�วยถ�ายทอดวัฒนธรรมไปสู�ดินแดนอ่ืน ค. นําดินแดนไทยเข%าสู�สมัยประวัติศาสตร3 ง. รวมดินแดนของคนไทยให%เป8นปYกแผ�น

3. เหตุผลตามข%อใด ท่ีแสดงถึงการแพร�กระจายของวัฒนธรรมทวารวดีอย�างกว%างขวางในดินแดนประเทศไทย ก. ถือเป8นวัฒนธรรมยุคเรีมต%นของดินแดนต�าง ๆ ในประเทศไทย ข. มีความต�อเนื่องทางประวัติศาสตร3ท่ีชัดเจนต้ังแต�อดีต จนถึงปTจจุบัน ค. มีตํานาน พงศาวดาร ต�าง ๆ ท่ีสนับสนุนการเกิดข้ึนและความเจริญรุ�งเรืองของทวารวดีอย�างชัดเจน ง. มีการค%นพบหลักฐานท่ีแสดงถึงอารยธรรมของทวารวดี ครอบคลุมพ้ืนท่ีเกือบทุกภาคของประเทศไทย

4. อาณาจักรใดต�อไปนี้ ท่ีปรากฏความเจริญด%านพระพุทธศาสนาทางภาคใต%ของไทย ก. อาณาจักรทวารวดี ข. อาณาจักรลังกาสุกะ ค. อาณาจักรตามพรลิงค3 ง. อาณาจักรฟูนัน

5. สิ่งใดต�อไปนี้ แสดงถึงมรดกสําคัญของอาณาจักรตามพรลิงค3ท่ีมีต�อดินแดนไทย ก. เป8นศูนย3กลางการถ�ายทอดอารยธรรมอินเดียสู�ดินแดนสุวรรณภูมิ ข. มีส�วนช�วยเผยแผ�พระพุทธศาสนานิกายเถรวาทในดินแดนต�าง ๆ ของไทย ค. เป8นจุดเริ่มต%นในการสร%างสรรค3รูปแบบศิลปกรรมท่ีเป8นเอกลักษณ3เด�นของไทย ง. เป8นศูนย3กลางในการศึกษาและเผยแพร�ศิลปะ วิทยาการ จากการติดต�อค%าขาย

6. ข%อใดเป8นหลักฐานท่ีแสดงให%เห็นว�า อาณาจักรละโว%เคยตกอยู�ภายใต%อิทธิพลของขอก. ข%อความในศิลาจารึกส�วนใหญ�ข. รูปแบบการปกครองท่ีมีพระมหาค. ภาพแกะสลักท่ีแสดงลักษณะการแต�งกายของชนชั้นสูงง. ศาสนสถานและเทวรูปท่ีมีอิทธิพลของศิลปะ

7. ปTจจัยใดท่ีเป8นสาเหตุให%อาณาจักรศรีวิชัยเสื่อมอํานาจ ก. การถูกรุกรานจากกษัตริย3ของอาณาจักร ข. การเกิดภัยธรรมชาติ จนสภาพภูมิประเทศเกิดการเปลี่ยนแปลง มีผลต�อการค%าขายของอาณาจักร ค. การล�มสลายของเมืองท�าการค%าท่ีสําคัญของอาณาจักร เนื่องจากการขยายการค%าทางทะเลของ ง. อาณาจักรศรีวิชัยไม�สามารถรักษาความเข%มแข็งและการคัดคานอํานาจของอาณาจักรใหม�ท่ีรุ�งเรืองข้ึน ภายหลังได%

8

9

ข%อใดเป8นหลักฐานท่ีแสดงให%เห็นว�า อาณาจักรละโว%เคยตกอยู�ภายใต%อิทธิพลของขอมมาก�อนจารึกส�วนใหญ�ท่ีบันทึกด%วยอักษรขอม

มีพระมหากษัตริย3เป8นประมุข ลักษณะการแต�งกายของชนชั้นสูงแบบขอม ท่ีมีอิทธิพลของศิลปะแบบขอมหลายแห�ง

อาณาจักรศรีวิชัยเสื่อมอํานาจและล�มสลายจากคาบสมุทรมลายู ของอาณาจักรลังกาสุกะท่ียกทัพเรือมาโจมตีศรีวิชัย

รเกิดภัยธรรมชาติ จนสภาพภูมิประเทศเกิดการเปลี่ยนแปลง มีผลต�อการค%าขายของอาณาจักรการล�มสลายของเมืองท�าการค%าท่ีสําคัญของอาณาจักร เนื่องจากการขยายการค%าทางทะเลของอาณาจักรศรีวิชัยไม�สามารถรักษาความเข%มแข็งและการคัดคานอํานาจของอาณาจักรใหม�ท่ีรุ�งเรืองข้ึน

8. ภาพหลักฐานทางประวัติศาสตร3ท่ีปรากฏ เก่ียวข%องกับอาณาจักรใด ก. อาณาจักรศรีวิชัย ข. อาณาจักรลังกาสุกะ

ค. อาณาจักรหริภุญชัย ง. อาณาจักรทวารวดี

9. ภาพหลักฐานทางประวัติศาสตร3ท่ีปรากฏ เก่ียวข%องกับอาณาจักรใด ก. อาณาจักรศรีวิชัย ข. อาณาจักรลังกาสุกะ

ค. อาณาจักรหริภุญชัย ง. อาณาจักรทวารวดี

10. ภาพโบราณสถานดังกล�าว ได%รับอิทธิพลของอารยธรรมใดและเก่ียวข%องกับอาณาจักรใดต�อไปนี้ ก. อิทธิพลอารยธรรมทวราวดี : อาณาจักรศรีวิชัยข. อิทธิพลอารยธรรมขอม : อาณาจักรละโว%

ค. อิทธิพลอารยธรรมมอญ: อาณาจักร ง. อิทธิพลอารยธรรมศรีวิชัย : อาณาจักรทวารวดี

6

มมาก�อน

จากคาบสมุทรมลายู

รเกิดภัยธรรมชาติ จนสภาพภูมิประเทศเกิดการเปลี่ยนแปลง มีผลต�อการค%าขายของอาณาจักร การล�มสลายของเมืองท�าการค%าท่ีสําคัญของอาณาจักร เนื่องจากการขยายการค%าทางทะเลของจีน อาณาจักรศรีวิชัยไม�สามารถรักษาความเข%มแข็งและการคัดคานอํานาจของอาณาจักรใหม�ท่ีรุ�งเรืองข้ึน

ภาพหลักฐานทางประวัติศาสตร3ท่ีปรากฏ เก่ียวข%องกับอาณาจักรใด

ภาพหลักฐานทางประวัติศาสตร3ท่ีปรากฏ เก่ียวข%องกับอาณาจักรใด

ได%รับอิทธิพลของอารยธรรมใดและ

อาณาจักรศรีวิชัย อาณาจักรละโว% อาณาจักรหริภุญชัย

อาณาจักรทวารวดี

7

11. จังหวัดใดต�อไปนี้ มีความสัมพันธ3กับท่ีตั้งของอาณาจักรโบราณในอดีต ก. นครพนม : อาณาจักรอิศานปุระ ข. สุราษฎร3ธานี : อาณาจักรศรีวิชัย ค. ลําปาง : อาณาจักรหริภุญชัย ง. นครศรีธรรมราช : อาณาจักรลังกาสุกะ 12. เพราะเหตุใด การศึกษาเรื่องของอาณาจักรโบราณในดินแดนประเทศไทย จึงยังไม�มีความชัดเจน และไม�

สามารถสรุปถึงความเป8นมาของดินแดนต�าง ๆ ได%อย�างชัดเจน ก. การขาดนักประวัติศาสตร3และโบราณคดีในการศึกษาค%นคว%าอย�างจริงจัง ข. การขาดแคลนทางด%านบุคลากรผู%เชี่ยวชาญและงบประมาณท่ีมีอย�างจํากัด ค. การค%นพบจารึกส�วนใหญ� เป8นจารึกอักษรอ่ืน ซ่ึงเป8นภาษาท่ียังแปลความหมายไม�ได% ง. ร�องรอย หลักฐานทางประวัติศาสตร3 ในการสืบค%นข%อมูลหลงเหลืออยู�น%อย และขาดความชัดเจน

13. จากการศึกษาประวัติศาสตร3ของอาณาจักรโบราณในดินแดนประเทศไทย พบว�าการต้ังราชธานีของอาณาจักรโบราณส�วนใหญ� มักจะเลือกทําเลท่ีต้ังของอาณาจักร ตามข%อใด

ก. พ้ืนท่ีราบระหว�างหุบเขาท่ีมีแม�น้ําไหลผ�าน ข. พ้ืนท่ีราบลุ�มแม�น้ําท่ีมีความอุดมสมบูรณ3 ค. พ้ืนท่ีดอนกว%างขวาง น้ําไม�ท�วมถึง ง. พ้ืนท่ีบริเวณชายฝT[งทะเล 14. อาณาจักรหริภุญชัย มีความเก่ียวข%องกับการขยายอิทธิพลของอาณาจักรโบราณข%อใด ก. อาณาจักรทวารวดี และอาณาจักรขอม ข. อาณาจักรอิศานปุระ และอาณาจักรละโว% ค. อาณาจักรทวารวดี และโยนกเชียงแสน ง. อาณาจักรทวารวดี และอาณาจักรละโว% 15. ข%อใดต�อไปนี้ ไม�สัมพันธ(กัน เก่ียวกับอาณาจักรโบราณ และโบราณสถานท่ีพบ

ก. พระปฐมเจดีย3 : อาณาจักรทวารวดี ข. พระธาตุพนม : อาณาจักรศรีโคตรบูรณ3 ค. พระธาตุหริภุญชัย : โยนกเชียงแสน ง. พระบรมธาตุเจดีย3 : อาณาจักรตามพรลิงค3