การบรหารจดการนา กบโครงการพฒนาระเบยงเศรษฐกจพเศษภาคตะวนออก (EEC)

ชลต วชรสนธ2 ตลาคม พ.ศ. 2560

ครอบคลม 4 ลมนาหลก ไดแก

ลมนาปราจนบร ลมนาบางปะกง

ลมนาโตนเลสาบ และลมนาชายฝง

ทะเลตะวนออก

ใน 8 จงหวด ไดแก ปราจนบร

สระแกว นครนายก ฉะเชงเทรา

ชลบร ระยอง จนทบร และตราด

ภาคตะวนออก (พนทประมาณ 23 ลานไร)

ระยองจนทบร

ตราด

นครนายก

สระแกว

ชลบร

ฉะเชงเทรา

ปราจนบร

EEC

พนทระเบยงเศรษฐกจตะวนออก (EEC) ประกอบดวย 3 จงหวด (ฉะเชงเทรา ชลบร ระยอง)

และพนทใกลเคยง คอ จงหวดจนทบร นครนายก และปราจนบร SEZ จงหวดสระแกวและตราด

SEZ

SEZ

ป 2549 ป 2559

การเปลยนแปลงของการใชประโยชนทดน ระหวางป พ.ศ.2549-2559

EEC EEC

ป พ.ศ . พนทลมนา พนทการใชประโยชนทดน (ลานไร )

(ลานไร ) การเกษตร ปาไม ชมชนและอตสาหกรรม แหลงนา อนๆ

2549 23.00 14.41 4.77 1.44 0.32 2.05

100.0% 62.7% 20.8% 6.3% 1.4% 8.9%

2559 23.00 14.10 4.77 1.90 0.33 1.90

100.0% 61.3% 20.7% 8.3% 1.4% 8.3%

SEZ

SEZ

SEZ

SEZ

ภาพรวมความตองการใชนา และปรมาณตนทนทใชไดในพนทภาคตะวนออก

2515

เขาร

ะกา

2517

เข�อน

บางพ

ระ25

18 เข

�อนดอ

กกรา

ย

2531

เข�อน

ครธา

ร

2536

หนอ

งปลา

ไหล

หวยย

าง25

37 เข

�อนบา

นพลว

ง

2541

เข�อน

พระ

ปรงต

อนบน

2543

เข�อน

สยด

2545

หวย

แรง

2546

คลอ

งพระ

พทธ

2547

คลอ

งใหญ

2549

เข�อน

ประแ

สร

0

1,000

2,000

3,000

4,000

5,000

6,000

7,000

2506

2508

2510

2512

2514

2516

2518

2520

2522

2524

2526

2528

2530

2532

2534

2536

2538

2540

2542

2544

2546

2548

2550

2552

2554

2556

2558

2560

2562

2564

2566

2568

2570

2572

2574

2576

2578

2580

ควา

มจอ

างเก

บน

�าขน

าดให

ญ แ

ละขน

าดกล

าง (ล

าน ล

บ.ม

.) อดตและปจจบน คาดการณในอนาคต

ความตองการใชน�ารวม

ปรมาณน�าทาท�ใช

ปญหาการขาดแคลนน�า

ในอนาคต

ความจอางเกบน�าใชงาน

ปญหาการขาดแคลนน�าในอดตถงปจจบน

ความจอางเกบน�าใชงาน + ปรมาณน�าทาท�ใช

หมายเหต : ความตองการใชนารวม คานวณจากความตองการนาเพอการอปโภค-บรโภค อตสาหกรรม และนาเพอการเกษตรในเขตชลประทาน

3,860

6,266

3,338 3,338

ความจอางเกบนา 2,136 ลาน ลบ.ม

อางเกบนาในแผนงาน 577 ลาน ลบ.ม

หาเทาไรกไมพอ!!! ถาไมมการบรหารจดการความตองการและการใชนาอยางมประสทธภาพ

แหลงนาตนทนในปจจบน

ความจ

โครงการ จงหวด ลมนา เกบกก

(ลาน ลบ .ม.)

1. อางเกบนาพระปรง สะแกว ปราจนบร 97.00

2. อางเกบนานฤบดนทรจนดา ปราจนบร ปราจนบร 295.00

3. อางเกบนาคลองสยด ฉะเชงเทรา บางปะกง 420.00

4. อางเกบนาคลองระบม ฉะเชงเทรา บางปะกง 40.00

5. เขอนขนดานปราการชล นครนายก บางปะกง 224.00

6. อางเกบนาคลองหลวงรชชโลทร ชลบร บางปะกง 98.00

7. อางเกบนาบางพระ ชลบร ชายฝงทะเลตะวนออก 117.00

8. อางเกบนาหนองคอ ชลบร ชายฝงทะเลตะวนออก 21.00

9. อางเกบนามาบประชน ชลบร ชายฝงทะเลตะวนออก 16.00

10. อางเกบนาชากนอก ชลบร ชายฝงทะเลตะวนออก 7.00

11. อางเกบนาหนองปลาไหล ระยอง ชายฝงทะเลตะวนออก 163.00

12. อางเกบนาประแสร ระยอง ชายฝงทะเลตะวนออก 295.00

13. อางเกบนาคลองใหญ ระยอง ชายฝงทะเลตะวนออก 41.00

14. อางเกบนาดอกกราย ระยอง ชายฝงทะเลตะวนออก 81.00

รวม 1,915.00

โครงขายอางพวง

พนทระเบยงเศรษฐกจ

ตะวนออก (EEC)

ประกอบดวย 3 จงหวด คอ

ฉะเชงเทรา ชลบร และระยอง

และพนทใกลเคยง ไดแก

จนทบร และตราด

- ขาดแคลนนาอปโภค-บรโภค

- ปญหาการรกลาของนาเคม

- ขาดแคลนนาเพอการ

อตสาหกรรม

- ขาดแคลนนาเพอการเกษตร

ปญหาภยแลง/ ขาดแคลนนา

ระยอง

1. อางเกบนาประแสร 295 ลาน ลบ.ม.

2. อางเกบนาคลองใหญ 41 ลาน ลบ.ม.

3. อางเกบนาหนองปลาไหล 163 ลาน ลบ.ม.

4. อางเกบนาดอกกราย 81 ลาน ลบ.ม.

(580)

ชลบร

5. อางเกบนาบางพระ 117 ลาน ลบ.ม.

6. อางเกบนาหนองคอ 21 ลาน ลบ.ม.

7. อางเกบนามาบประชน 16 ลาน ลบ.ม.

8. อางเกบนาชากนอก 7 ลาน ลบ.ม.

(161)

รวม 741 ลาน ลบ.ม.

แหลงนาตนทนและการจดการนาระบบทอในปจจบน

ป 2549 : ผนนาแมนาบางประกง – อางเกบนาบางพระ 30 ลาน ลบ.ม.

ป 2550 : เชอมโยงอางคลองใหญ – หนองปลาไหล - ดอกกราย

ป 2551 : ผนนาอางเกบนาประแสร – อางเกบนาคลองใหญ 70 ลาน ลบ.ม.

ป 2558 : ผนนาคลองพระองคเจาฯ - อางเกบนาบางพระ 70 ลาน ลบ.ม.

: ผนนาคลองวงโตนด - อางเกบนาประแสร 70 ลาน ลบ.ม.

รวม 240 ลาน ลบ.ม.

การพฒนาอตสาหกรรมใน EEC1. สงเสรมอตสาหกรรม 10 อตสาหกรรมเปาหมาย ไดแก

1) อตสาหกรรมยานยนตทนสมยใหม

2) อตสาหกรรมอเลกทรอนกสอจฉรยะ

3) อตสาหกรรมทองเทยวกลมรายไดด และการทองเทยวเชงคณภาพ

4) อตสาหกรรมการเกษตรและเทคโนโลยชวภาพ

5) อตสาหกรรมการแปรรปอาหาร

6) อตสาหกรรมหนยนต

7) อตสาหกรรมการบนและโลจกตกส

8) อตสาหกรรมเชอเพลงชวภาพและเคมชวภาพ

9) อตสาหกรรมดจตล

10) อตสาหกรรมการแพทยครบวงจร

2. ความตองการแรงงานเพมขนไมนอยกวา 1 แสนคน หรออาจจะเพมไดมาก

ถง 2 แสนคน 8

ปญหาของการใชนา คอ ฤดแลงและมฝนตกนอย1. นาตองมอางเกบ เพอเกบนาไวใชในเวลาตองการ

2. ตองเชอมโยงอางเกบนาและแหลงนาดวยระบบทอ เพอจดสงไดทนเวลา

3. ตองมการจดการอยางเปนระบบ และมประสทธภาพ

1. พฒนาแหลงนาใน 4 จงหวด คอ ฉะเชงเทรา(กลมนาบางปะกง) ชลบร

ระยอง จนทบร และตราด ใหเตมศกยภาพ และเชอมโยงเปนระบบ

2. ผนนาจากประเทศเพอนบาน เชน โครงการเขอนสตงมนม

เขอนสตงมนม ประเทศกมพชา

ระยะทางถง ปตร.วงโตนด 130 กม.

และจากปตร.วงโตนด ถงอางเกบนา

ประแสร 60 กม.

ควรผนนาจากสตงมนมหรอ ??1. ปรมาณนาผนเฉลยปละ 300 ลาน ลบ.ม.

2. อตราผนนาสงสด 9.51 ลบ.ม./วนาท

3. ความยาวทอ 200 กม. (โดยประมาณ)

4. ขนาดทอเสนผานศนยกลางไมตากวา 2 เมตร

ประมาณราคาตนทนนาเบองตน1. ราคากอสรางทอสงนา คาทดน สถานทสบนา เครองสบนา 24,000 ลานบาท

2. ราคานาตอลบ.ม. 10 บาท/ลบ.ม.

3. คาสบนาดวยไฟฟา 3 บาท/ลบ.ม.

4. คาดาเนนการและบารงรกษา 1 บาท/ลบ.ม.

รวมราคานา 14 บาท/ลบ.ม. (ไมรวมราคาเขอน)

ถารวมคานาจากการสรางเขอนสตงมนม 2.06 บาท/ลบ.ม.

ราคาตนทนนาไมตากวา 16.06 บาท/ลบ.ม.

ราคาตนนาสงไปหรอไม? ควรใชนาจากลมนาภาคตะวนออกใหเตมศกยภาพหรอไม13

แผนพฒนาโครงการแหลงนา

ในภาคตะวนออก

โครงขายอางพวง

1

2

98

45 6

7

10

โครงการ จงหวด ลมนา เกบกก

(ลาน ลบ .ม.)

1. อางเกบนาคลองพระสะทง สระแกว ปราจนบร 65.00

2. อางเกบนาหวยสะโตน สระแกว โตนเลสาบ 25.00

3. อางเกบนาคลองโพล ระยอง ชายฝงทะเลตะวนออก 40.00

4. อางเกบนาคลองประแกด จนทบร ชายฝงทะเลตะวนออก 60.00

5. อางเกบนาคลองพะวาใหญ จนทบร ชายฝงทะเลตะวนออก 68.00

6. อางเกบนาคลองหางแมว จนทบร ชายฝงทะเลตะวนออก 81.00

7. อางเกบนาคลองวงโตนด จนทบร ชายฝงทะเลตะวนออก 99.50

8. อางเกบนาคลองตารอง จนทบร ชายฝงทะเลตะวนออก 44.10

9. อางเกบนาคลองตาหลว จนทบร ชายฝงทะเลตะวนออก 52.00

10. อางเกบนาคลองแอง ตราด ชายฝงทะเลตะวนออก 19.00

11. อางเกบนาหวยสะตอ ตราด ชายฝงทะเลตะวนออก 57.27

รวม 610.87

11

3

ความจ

อางเกบนา จงหวด ลมนา เกบกก

(ลาน ลบ .ม.)

1. เพมความจอางเกบนาพระปรง สระแกว ปราจนบร 10.00

2. เพมความจอางเกบนาคลองระบม ฉะเชงเทรา บางปะกง 5.00

3. เพมความจอางเกบนาประแสร ระยอง ชายฝงทะเลตะวนออก 47.00

4. เพมความจอางเกบนาดอกกราย ระยอง ชายฝงทะเลตะวนออก 10.00

5. เพมความจอางเกบนาคลองใหญ ระยอง ชายฝงทะเลตะวนออก 10.00

รวม 82.00

1.รวมความจอางเกบนาในจ.จนทบร จ.ตราด 585.87 ลาน ลบ.ม.

2.เพมความจอางเกบนาในจ.ฉะเชงเทราและระยอง 72 ลาน ลบ.ม.หมายเหต ไมรวมอางเกยนาคลองมะเดอ 80 ลาน ลบ.ม.

EEC กบความ

ตองการใชนา

500 ลานลบ.ม.

เพมประสทธภาพการใชนาและการ

สนบสนนอตสาหกรรมเทคโนโลย

ระดบสงใชนานอย ประหยดนา

30 ลานลบ.ม.

การบาบดนาเสย นานากลบมาใชใหม

30 ลานลบ.ม.

Demand Managementการจดการดานความตองการ

Supply Managementการจดหานาตนทน

ผนนาจากลมนาบางปะกง

140 ลานลบ.ม.

ผนนาจากลมนาวงโตนด

140 ลานลบ.ม.

ผนนาจากลมนาจนทบร

60 ลานลบ.ม.

ผนนาจากลมนาตราด

100 ลานลบ.ม.15

ทาอยางไรกบการจดการดานความตองการนา???

1. การมองภาพรวมและวางแผนการใชนาทงระบบในสถานการณนาตางๆ

ปนานอย นาปานกลาง ปนามาก

2. การจดสรรนาจากอางเกบนาเพอการใชนาในกจกรรมตางๆ ทชดเจนทง

การเกษตร อปโภคบรโภค อตสาหกรรมและการทองเทยว รวมทงการ

รกษาระบบนเวศ

3. การสงเสรมอตสาหกรรมสะอาดทใชนานอย

4. การสงเสรมสนบสนนและสทธพเศษกบอตสาหกรรมทมกระบวนการปรบ

คณภาพนา นากลบมาใชใหม

5. วางแผนการจดการนาในอางเกบนาทงระบบอยางมประสทธภาพ การ

กาหนดระดบควบคม (Rule Curve) และการจดสรรนาใน สถานการณ

ตางๆ 16

ระบบโครงขายนาในพนทจงหวดฉะเชงเทรา ชลบร ระยอง จนทบร และตราด 17

นาตนทนและความตองการใชนา นาตนทน1.ความจอางเกบนาใน ชลบร ระยอง ของระบบ

ประปา East water 741 ลาน ลบ.ม.

- บางอางมนาเขานอย เชน อางเกบนาบางพระ

ความจ 117 ลาน ลบ.ม. มนาทาเฉลย 30 ลาน

ลบ.ม.

2. ผนนาจากบางปะกงและพระองคเจาไชยานชต –

อางเกบนาบางพระ 100 ลาน ลบ.ม.

3. ผนนาจากอางเกบนาประแสร- อางเกบนาคลอง

ใหญ 70 ลาน ลบ.ม.

4. ผนนาจากคลองวงโตนด – อางเกบนาประแสร

70 ลาน ลบ.ม.

รวมผนนา 240 ลาน ลบ.ม.

รวมทงหมด 941 ลาน ลบ.ม.

ความตองการใชนา1. ความตองการใชนาในปจจบน 739 ลาน ลบ.ม.

2. อนาคตพฒนาพนท EEC 1,210 ลาน ลบ.ม.18

1.ความจอางเกบนาขนาดใหญ 1,037 ลานลบ.ม.

2.ปญหาดานสงแวดลอม ในการกอสราง

2.1 อางเกบนาพระสทง 65 ลานลบ.ม.

2.2 อางเกบนาคลองมะเดอ 80 ลานลบ.ม.

เพราะปญหานาทวมพนทบางสวนของปาเขาใหญ

(มรดกโลก)

3.การไมสามารถปดบานระบายนาเขอนทดนาบาง

ปะกงเพราะปญหาการพงทลายของรมฝงแมนาบาง

ปะกงดานทายนา

ผนนาจากแมนาบางปะกง 140 ลานลบ.ม. ตอป

1. ควรศกษาและแกไขปองกนการพงทลายของสอง

ฝงแมนาบางปะกงดานทายนา

2. ปดบานระบายนาบางปะกง เพอเกบกกนาสาหรบ

สบนาในฤดแลง โดยไมมปญหานาเคมรกลา

พนทรบนา 2,121 ตร.กม.

ปรมาณนาทาเฉลยปละ 1,469 ลานลบ.ม.

ผนนาจากลมนาคลองโตนด 140 ลานลบ.ม. ตอป

อางเกบนา 4 แหง มความจอางเกบนา 308 ลานลบ.ม.

1.อางเกบนาคลองปะแกด 60.26 ลาน ลบ.ม. กอสราง

แลวเกบกกนาในป พ.ศ.2561

2.ดาเนนการกอสรางอางเกบนาคลองพวาใหญ 68.10

ลาน ลบ.ม. แลวเสรจปพ.ศ.2563

3. ดาเนนการกอสรางอางเกบนาคลองหางแมว 80.70

ลาน ลบ.ม. แลวเสรจปพ.ศ.2565

4.อางเกบนาคลองวดโตนด ปญหาดานสนแวดลอมควร

จะเรงรดกอสรางโดยเรว

20

พนทรบนา 2,507 ตร.กม.

ปรมาณนาทาเฉลยปละ 3,227 ลานลบ.ม.

ล มน า จ นทบ ร ฝนมากน า มาก มท

กอสรางอางเกบนาไดนอยผนนาจาก

แมนาจนทบร 60 ลานลบ.ม.ตอป

1.อางเกบนาบานพลวง 80 ลานลบ.ม.

2.อางเกบนาคลองตารอง 44 ลานลบ.ม.

***ยงไมกอสรางเพราะมปญหาดานสงแวดลอม

3.อางเกบนาคลองตาหลว 52 ลานลบ.ม.

***ยงไมกอสรางเพราะมปญหาดานสงแวดลอม

เรงรดกอสรางอางเกบนาทง 2 โครงการ มอางเกบนารวม

96 ลานลบ.ม.

21

พนทรบนา 2,871 ตร.กม.

ปรมาณนาทาเฉลยปละ 5,865 ลานลบ.ม.

1.ความจอางเกบนาในปจจบน 200.16 ลานลบ.ม.

2.ปญหาการไมสามารถพฒนาโครงการไดตามแผน

เนองจากปญหาสงแวดลอมพนทปาอนรกษ คอ

-อางเกบนาหวยสะตอ 57 ลานลบ.ม.

-อางเกบนาคลองแอง 19 ลานลบ.ม.

ลมนาตราดฝนมากนามาก มทกอสรางอาง

เกบนาไดนอย

แนวทางผนนาปละ 100 ลานลบ.ม. ควรดาเนนการ

1.เขอนครธารความจอางรวม 75.8 ลาน ลบ.ม.

ความจใชงาน 51 ลาน ลบ.ม.

เปนเขอนไฟฟาพลงนากาลงผลต 12 เมกะวตต ผลต

พลงงานไฟฟาเฉลย 27 ลานหนวยตอป ควรหยดผลตไฟฟา

เพอปรบเปลยนเปนอางเกบนาเพอใชในพนท EEC

2.เรงสรางอางเกบนาหวยสะตอ คลองแอง และผนนาจาก

แมนาตราด ปละ 50 ลานลบ.ม. 22

1. ความชดเจนของการพฒนาภาคอตสาหกรรมในพนท EEC และ SEZ

2. กาหนดภาพรวมในการวางแผนเชอมโยงโครงขายนาและการจดการนา

ภาคตะวนออกอยางเปนระบบและมประสทธภาพ

3. การจดสรรนาอยางเปนธรรมและทวถงในทกภาคสวน

4. เรงรดการกอสรางอางเกบนา ในลมนาบางปะกง วงโตนด จนทบร และ

ตราด

5. เชอมโยงโครงขายนาในภาคตะวนออกอยางเปนระบบ

นโยบายรฐบาลกบ

การจดการนาเพอ EEC อยางยงยน