ชั้นประถมศึกษาป ที่ 5 เล มที่...

20
ชั้นประถมศึกษาปที5 เลมที1 นายสําราญ พิพัฒนวัชรา ครูชํานาญการ โรงเรียนวัดชางขาม (ประชาชางขาม) สํานักงานเขตพื้นที่การศึกษาจันทบุรี เขต 1 สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน

Transcript of ชั้นประถมศึกษาป ที่ 5 เล มที่...

Page 1: ชั้นประถมศึกษาป ที่ 5 เล มที่ 1data.bopp-obec.info/emis/news/File/20160622081304.pdf · -2- จุดประสงค การเรียนร

ชั้นประถมศึกษาปที่ 5

เลมท่ี 1

นายสําราญ พิพัฒนวัชรา ครูชํานาญการ

โรงเรียนวัดชางขาม (ประชาชางขาม) สํานักงานเขตพื้นที่การศึกษาจันทบรุี เขต 1 สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขัน้พื้นฐาน

Page 2: ชั้นประถมศึกษาป ที่ 5 เล มที่ 1data.bopp-obec.info/emis/news/File/20160622081304.pdf · -2- จุดประสงค การเรียนร

-ก-

คํานํา

เอกสารประกอบการเรียนลูกเสือ-เนตรนารีชุดนี้ มีวัตถุประสงคเพื่อพัฒนา การเรียนรูในเรื่อง“การบรรจุสิ่งของลงในเครื่องหลัง และการเตรียมเครื่องปจจุบันพยาบาล”ซึ่งเปนหนึ่งในเนื้อหา การเรียนรูกิจกรรมลูกเสือ-เนตรนารี ระดับชั้นประถมศึกษาปที่ 5

หวังเปนอยางยิ่งวา เอกสารประกอบการเรียนชุดนี้จะสามารถพัฒนาการเรียนรูในเรื่องการบรรจุสิ่งของลงในเครื่องหลังของลูกเสือ-เนตรนารีได เปนอยางดี ตามเจตนารมณของหลักสูตรกิจกรรมพัฒนาผูเรียน สงเสริมใหผูเรียนเกิดแนวทางพัฒนาศักยภาพของตนเอง ทั้งทางดานรางกาย สติปญญา จิตใจ ความมีระเบียบวินัย มีความสามัคคี มีความเสียสละ บําเพ็ญตนเพื่อสาธารณประโยชน มีทักษะและพัฒนาตนเองอยูเสมอ

สําราญ พพิัฒนวัชรา ครูชํานาญการ

Page 3: ชั้นประถมศึกษาป ที่ 5 เล มที่ 1data.bopp-obec.info/emis/news/File/20160622081304.pdf · -2- จุดประสงค การเรียนร

-ข-

สารบัญ

หนา เร่ือง

คํานํา ก

สารบัญ ข

คําแนะนําในการใชเอกสารประกอบการเรียน 1

จุดประสงคการเรียนรู 2

แบบทดสอบกอนเรียน 3

ใบความรู 6

ใบงาน 8

แบบทดสอบหลังเรียน 9

เฉลยใบงาน 12

เฉลยแบบทดสอบกอนเรียน 13

เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน 14

บรรณานุกรม 15

Page 4: ชั้นประถมศึกษาป ที่ 5 เล มที่ 1data.bopp-obec.info/emis/news/File/20160622081304.pdf · -2- จุดประสงค การเรียนร

-1-

คําแนะนําในการใชเอกสารประกอบการเรียน “การบรรจุสิ่งของลงในเครือ่งหลัง และการเตรยีมเครื่องปจจุบันพยาบาล”

เอกสารประกอบการเรียน เร่ือง การบรรจุสิ่งของลงในเครื่องหลัง และการเตรียมเครือ่งปจจุบันพยาบาล

ใหลูกเสือ-เนตรนารี ทําตามลําดับดังนี้ 1. ทําแบบทดสอบกอนเรียน จํานวน 10 ขอ 2. ศึกษาใบความรู เรื่อง การบรรจุสิ่งของลงในเครื่องหลัง และการเตรียม

เครื่องปจจุบันพยาบาล

3. ทําแบบฝกหัดในใบงาน 4. ทําแบบทดสอบหลังเรยีน จํานวน 10 ขอ 5. ตรวจคําตอบแบบทดสอบกอนเรียนจากเฉลย 6. ตรวจคําตอบแบบทดสอบหลังเรียนจากเฉลย 7. ตรวจคําตอบใบงานจากเฉลย 8. ไมทําเครื่องหมายใด ๆ ลงในเอกสารประกอบการเรียนชุดนี้

Page 5: ชั้นประถมศึกษาป ที่ 5 เล มที่ 1data.bopp-obec.info/emis/news/File/20160622081304.pdf · -2- จุดประสงค การเรียนร

-2-

จุดประสงคการเรียนรู “การบรรจุสิ่งของลงในเครือ่งหลงั และการเตรียมเครื่องปจจุบันพยาบาล”

1. สามารถบรรจุสิ่งของลงเครื่องหลงัได 2. เตรียมเครื่องปจจุบันพยาบาลเปนสวนตัวสําหรับเดินทางไกลได

Page 6: ชั้นประถมศึกษาป ที่ 5 เล มที่ 1data.bopp-obec.info/emis/news/File/20160622081304.pdf · -2- จุดประสงค การเรียนร

-3-

แบบทดสอบกอนเรยีน “การบรรจุสิ่งของลงในเครื่องหลัง และการเตรียมเครื่องปจจุบันพยาบาล”

คําสั่งใหลูกเสือ-เนตรนารี ทําเครื่องหมายกากบาท Χ ลงในกระดาษคําตอบที่แจกให ……………………………………………………………………………………….. 1. เมื่อไปอยูคายพักแรมเราควรเตรียมเครื่องปจจุบันพยาบาลกลุมใดเปนอันดับแรก ก. อุปกรณการปฐมพยาบาล ข. ยาประเภทตางๆทั่วไป ค. หนังสือคูมือการปฐมพยาบาล ง. ยาประจําตัว 2. สิ่งแรกที่ควรทําในการเตรียมสิ่งของไปอยูคายพักแรม คืออะไร ก. สอบถามราคาสนิคา ข. ทํารายการสิ่งของที่จะใช ค. จัดทํารายการอาหาร ง. ทดลองกางเต็นท 3. ขอใด ไมใช หลักในการเลือกเครื่องหลัง ก. มีรูปแบบทันสมัย ข. มีขนาดพอเหมาะ ค. ทนทานกันน้ําได ง. บรรจุสิ่งของไดมาก

Page 7: ชั้นประถมศึกษาป ที่ 5 เล มที่ 1data.bopp-obec.info/emis/news/File/20160622081304.pdf · -2- จุดประสงค การเรียนร

-4- 4. อุปกรณชิ้นใดเปนของใชสวนตัว ก. หมอ ข. แปรงสีฟน ค. พลั่ว ง. แผนที่ 5. ขอใดจัดเปนหลักเกณฑในการบรรจุเครื่องหลัง ก. ของชิ้นเล็ก ๆ วางกระจายไวทุกสวน ข. ของที่ใชบอย ๆ ตองแขวนไว ค. ของทุกอยางวางเปนระเบียบ ง. ของหนักเอาไวดานบน 6. อุปกรณสวนกลางของหมูตองมอบหมายใหใครเปนผูขนยาย ก. ลูกหมูทุกคน ข. นายหมู ค. รองนายหมู ง. ลูกหมูบางคน 7. สิ่งของชิ้นใดไมจําเปนตองนําไปอยูคายพักแรม ก. ไฟฉาย ข. มีดพับ ค. วิทยุ ง. เข็มทิศ

Page 8: ชั้นประถมศึกษาป ที่ 5 เล มที่ 1data.bopp-obec.info/emis/news/File/20160622081304.pdf · -2- จุดประสงค การเรียนร

-5- 8. ขอใดเปนการกระทําที่ถูกตองเหมาะสม ก. นํากระทะบรรจุลงเปเปนลําดับแรก ข. เอายาบรรจุไวที่ดานลางของเป ค. แยกแปรงและยาสีฟนเก็บคนละที่ ง. จัดผาหมไวดานที่ติดกับหลัง 9. สิ่งของชิ้นใดที่ควรบรรจุไวดานบนสุดของเครื่องหลัง ก. แผนที่ ข. แกวน้ํา ค. อาหารกระปอง ง. รองเทาแตะ 10.เครื่องปจจุบันพยาบาลควรจัดวางไวบริเวณใดของเครื่องหลัง ก. ดานบนสุด เพราะหยิบไดงาย ข. ดานขาง เพราะจะไดไมถูกกระแทก ค. ดานลางสุด เพราะจะไดไมสูญหาย ง. ตรงสวนใดก็ได เพราะไมมีใครใช …………………………………………………………………………………

Page 9: ชั้นประถมศึกษาป ที่ 5 เล มที่ 1data.bopp-obec.info/emis/news/File/20160622081304.pdf · -2- จุดประสงค การเรียนร

-6-

ใบความรู “การบรรจุสิ่งของลงในเครือ่งหลงั และการเตรียมเครื่องปจจุบันพยาบาล”

1. การบรรจุสิ่งของลงเครื่องหลัง

เคร่ืองใชในการไปอยูคายพักแรม มีดังนี้

เคร่ืองหลังที่จะใชบรรจุสิ่งของลงไป

อาจเปนกระเปาเปที่มสีายสะพายผูกไว

กับหลัง กนัน้ําไดและมีขนาดที่พอเหมาะ

เพ่ือความสะดวกในการเดินทาง และลูกเสอื

ควรระลึกเสมอวา การไปอยูคายพักแรม

ไมใชเปนการไปหาความสุขสบาย แตเปน

การไป เพ่ือเพ่ิมพูนประสบการณชีวิต

ดังนั้นในการเตรียมอุปกรณตาง ๆ จึงตอง

เปนสิ่งจําเปนจริง ๆ มีน้ําหนักเบา สามารถ

พกพาหรือเคลื่อนยายไดสะดวก

1. เคร่ืองใชสวนตัว ไดแก ยาประจําตัว , เครื่องแบบลูกเสอื , เสื้อผา , ผาเช็ดตัว , สบู , แปง , หวี , แปรง , ยาสีฟน , ปากกา , สมุด , เชือก , ไมขีด , เทียนไข , ไฟฉาย , มดีพับ

2. เคร่ืองนอน ไดแก ผาปูรองนอน , ผาหม , ถุงนอน 3. ถุงยามใสเคร่ืองซอม ไดแก เข็ม , ดาย , กระดุม , เข็มกลดั 4. อุปกรณสําหรับรับประทานอาหาร ไดแก กระติกน้ํา , แกวน้ํา , ชอน , สอม ,

จาน , ชาม

Page 10: ชั้นประถมศึกษาป ที่ 5 เล มที่ 1data.bopp-obec.info/emis/news/File/20160622081304.pdf · -2- จุดประสงค การเรียนร

-7-

อุปกรณอื่น ๆ (ผูกํากับจะสั่ง) ไดแก ขวาน ,พลั่ว, กลองสองทางไกล, ตะเกียง, เต็นท หลักในการบรรจุสิ่งของลงเครื่องหลัง

1. ของที่จะใชทีหลัง หรอืมีน้ําหนักมาก ควรเอาลงกอน เชน เครื่องกระปอง จาน ชาม เสื้อผา เปนตน

2. ของที่จะใชกอน หรือใชบอย ๆ ควรเก็บ เอาไวขางบน เพื่อสะดวกแกการหยิบ เชน ไฟฉาย แผนที่ สมุดบันทึก เปนตน

3. ของนิ่ม ๆ ควรบรรจุไวในดานที่ติดกับหลัง ของลูกเสือเพื่อที่จะไดใชเปนที่รองรับแรงเบียด ทําใหไมเจ็บหลังขณะที่สะพาย เชน ผาเช็ดตัว ผาหม เปนตน

4. ของชิ้นเล็กๆ หรือที่ตองใชรวมกันควรจัดรวมใสถุงพลาสติกไวเปนพวกๆเชนแปรงสีฟน ยาสีฟน สบู ขันน้ํา เปนตน

2. การเตรียมเคร่ืองปจจุบันพยาบาล ขณะเดินทางไกล หรือไปคายพักแรม ลูกเสืออาจเกิดอุบัติเหตุขึ้นได หรือ เกิดการเจ็บปวยกะทันหัน ดังนั้นจึงควรรูจักการเตรียมเครื่องปจจุบันพยาบาลไว หลักในการเตรียมเครื่องปจจุบันพยาบาล

1. ยาประจําตัว บางคนมีโรคประจําตัว ตองกินยาประจํา จึงควรนํายาไปดวย 2. ยาประเภทตาง ๆ เชน ยาแกปวดลดไข ยาแกแพ ยาแกทองเสีย ยาบรรเทาพิษแมลง 3. หนังสือคูมือการปจจุบันพยาบาล หรือการปฐมพยาบาล 4. อุปกรณการปฐมพยาบาล เชน ผาพันแผล สําลี แอลกอฮอล พลาสเตอร

Page 11: ชั้นประถมศึกษาป ที่ 5 เล มที่ 1data.bopp-obec.info/emis/news/File/20160622081304.pdf · -2- จุดประสงค การเรียนร

ใบงาน เรื่อง การบรรจุสิ่งของลงในเครื่องหลัง

คําชี้แจง ใหลูกเสือ-เนตรนารี ศึกษาความรูจากใบความรูโดยละเอียดเพื่อหาคําตอบ ทําลงในใบงาน 1. สมมุติวา ถาแบงเครื่องหลังออกเปน 4 ชั้น ใหลูกเสอืเขียนชื่อสิ่งของที่จะบรรจุ ลงในเครื่องหลังแตละชั้น (ชั้นละ 3 อยาง)

เคร่ืองหลัง

รายการสิ่งของที่จะบรรจุ

ช้ันที่ 1 1)……………………2)……………………3)………………………

ช้ันที่ 2 1)……………………2)……………………3)………………………

ช้ันที่ 3 1)……………………2)……………………3)………………………

ช้ันที่ 4 1)……………………2)……………………3)………………………

2. ใหลูกเสอืแตละหมูทําบัญชีรายชื่อเครื่องใชสวนตัว และเครื่องปจจุบันพยาบาล สําหรับใชในการไปพักแรม

เคร่ืองใชสวนตัว เคร่ืองปจจบุันพยาบาล

………………………………………

………………………………………

………………………………………

………………………………………

………………………………………

………………………………………

………………………………………

……………………………………….

-8-

Page 12: ชั้นประถมศึกษาป ที่ 5 เล มที่ 1data.bopp-obec.info/emis/news/File/20160622081304.pdf · -2- จุดประสงค การเรียนร

3. ใหลูกเสอืเขียนเลาประสบการณของตนเองเกี่ยวกับการเดินทางไกล หรือไปคายพักแรม พรอมกับบอกประโยชนที่ไดรับจากการปฏิบัติกิจกรรมนั้น

-9-

ตอบ ............................................................................................................................. .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 4. อภิปรายแสดงความคิดเห็นและสรุปผลเกี่ยวกับคํากลาวที่วา “การไปอยูคายพักแรมไมใชเปนการไปหาความสุขสบาย แตเปนการไปเพื่อชวยเพิ่มพูนประสบการณชีวิต” ตอบ ............................................................................................................................. ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Page 13: ชั้นประถมศึกษาป ที่ 5 เล มที่ 1data.bopp-obec.info/emis/news/File/20160622081304.pdf · -2- จุดประสงค การเรียนร

-10-

แบบทดสอบหลังเรยีน “การบรรจุสิ่งของลงในเครือ่งหลังและการเตรียมเครื่องปจจุบันพยาบาล” คําสั่ง ใหลกูเสือ-เนตรนารีทําเครื่องหมายกากบาท Χ ลงในกระดาษคําตอบที่แจกให ………………………………………………………………………………………...

1. เมื่อไปอยูคายพักแรมเราควรเตรียมเครื่องปจจุบันพยาบาลกลุมใดเปนอันดับแรก ก. อุปกรณการปฐมพยาบาล ข. ยาประเภทตางๆทั่วไป ค. หนังสือคูมือการปฐมพยาบาล ง. ยาประจําตัว 2. ขอใด ไมใช หลักในการเลือกเครื่องหลัง ก. มีรูปแบบทันสมัย ข. มีขนาดพอเหมาะ ค. ทนทานกันน้ําได ง. บรรจุสิ่งของไดมาก 3. สิ่งแรกที่ควรทําในการเตรียมสิ่งของไปอยูคายพักแรม คืออะไร ก. สอบถามราคาสนิคา ข. ทํารายการสิ่งของที่จะใช ค. จัดทํารายการอาหาร ง. ทดลองกางเต็นท

Page 14: ชั้นประถมศึกษาป ที่ 5 เล มที่ 1data.bopp-obec.info/emis/news/File/20160622081304.pdf · -2- จุดประสงค การเรียนร

-11- 4. อุปกรณชิ้นใดเปนของใชสวนตัว ก. หมอ ข. แปรงสีฟน ค. พลั่ว ง. แผนที่ 5. สิ่งของชิ้นใดไมจําเปนตองนําไปอยูคายพักแรม ก. ไฟฉาย ข. มีดพับ ค. วิทยุ ง. เข็มทิศ 6. ขอใดจัดเปนหลักเกณฑในการบรรจุเครื่องหลัง ก. ของชิ้นเล็ก ๆ วางกระจายไวทุกสวน ข. ของที่ใชบอย ๆ ตองแขวนไว ค. ของทุกอยางวางเปนระเบียบ ง. ของหนักเอาไวดานบน 7. อุปกรณสวนกลางของหมูตองมอบหมายใหใครเปนผูขนยาย ก. ลูกหมูทุกคน ข. นายหมู ค. รองนายหมู ง. ลูกหมูบางคน

Page 15: ชั้นประถมศึกษาป ที่ 5 เล มที่ 1data.bopp-obec.info/emis/news/File/20160622081304.pdf · -2- จุดประสงค การเรียนร

-12- 8. สิ่งของชิ้นใดที่ควรบรรจุไวดานบนสุดของเครื่องหลัง ก. แผนที่ ข. แกวน้ํา ค. อาหารกระปอง ง. รองเทาแตะ 9. ขอใดเปนการกระทําที่ถูกตองเหมาะสม ก. นํากระทะบรรจุลงเปเปนลําดับแรก ข. เอายาบรรจุไวที่ดานลางของเป ค. แยกแปลง และยาสีฟนเก็บคนละที่ ง. จัดผาหมไวดานที่ติดกับหลัง 10.เครื่องปจจุบันพยาบาลควรจัดวางไวบริเวณใดของเครื่องหลัง ก. ดานบนสุด เพราะหยิบไดงาย ข. ดานขาง เพราะจะไดไมถูกกระแทก ค. ดานลางสุด เพราะจะไดไมสูญหาย ง. ตรงสวนใดก็ได เพราะไมมีใครใช ………………………………………………………………………………………...

Page 16: ชั้นประถมศึกษาป ที่ 5 เล มที่ 1data.bopp-obec.info/emis/news/File/20160622081304.pdf · -2- จุดประสงค การเรียนร

เฉลยใบงาน 1. สมมุติวา ถาแบงเครื่องหลังออกเปน 4 ชั้น ใหลูกเสอื-เนตรนารี เขียนชื่อสิ่งของ ที่จะบรรจุลงในเครื่องหลังแตละชั้น (ชั้นละ 3 อยาง)

เคร่ืองหลัง รายการสิ่งของที่จะบรรจุ

ช้ันที่ 1 1) เสื้อผา 2) จาน, ชาม 3) เครื่องกระปอง

ช้ันที่ 2 1) ไฟฉาย 2) สบู แปง หวี 3) แปรง ยาสีฟน

ช้ันที่ 3 1) ปากกา สมุด 2) เครือ่งซอม 3) มีดพับ

ช้ันที่ 4 1) ยา 2) แผนที่ 3) อุปกรณปฐมพยาบาล

2. ใหลูกเสอืแตละหมูทําบัญชีรายชื่อเครื่องใชสวนตัว และเครื่องปจจุบันพยาบาล สําหรับใชในการไปพักแรม

เคร่ืองใชสวนตัว เคร่ืองปจจบุันพยาบาล 1. ยาประจําตัว 2. เสื้อผา 3. สบู แปง หวี ยาสีฟน แปรงสีฟน 4. ปากกา สมุด 5. เชือก ไฟฉาย มีดพับ 6. เข็ม ดาย 7. หมอ ชอน จาน ชาม 8. เครื่องนอน(ผาหม เต็นท ถุงนอน)

1. ยาประจําตัว 2. ยาแกปวดลดไข ยาแกแพ ยาแก

ทองเสีย ยาบรรเทาพิษแมลง 3. หนังสือคูมือปจจุบันพยาบาล

หรือการปฐมพยาบาล 4. อุปกรณการปฐมพยาบาล เชน

ผาพันแผล สําลี แอลกอฮอล พลาสเตอร กรรไกร

-13-

Page 17: ชั้นประถมศึกษาป ที่ 5 เล มที่ 1data.bopp-obec.info/emis/news/File/20160622081304.pdf · -2- จุดประสงค การเรียนร

-14-

3. ใหลูกเสอืเขียนเลาประสบการณของตนเองเกี่ยวกับการเดินทางไกล หรือไปคายพักแรม พรอมกับบอกประโยชนที่ไดรับจากการปฏิบัติกิจกรรมนั้น ตอบ ลูกเสือเขียนเลาตามประสบการณของตนเอง 4. อภิปรายแสดงความคิดเห็นและสรุปผลเกี่ยวกับคํากลาวที่วา “การไปอยูคายพักแรมไมใชเปนการไปหาความสุขสบาย แตเปนการไปเพื่อชวยเพิ่มพูนประสบการณชีวิต” ตอบ ลูกเสืออภิปรายแสดงความคดิเห็นของตนเอง

Page 18: ชั้นประถมศึกษาป ที่ 5 เล มที่ 1data.bopp-obec.info/emis/news/File/20160622081304.pdf · -2- จุดประสงค การเรียนร

-15-

เฉลยแบบทดสอบกอนเรียน

ขอท่ี เฉลย 1 ง 2 ข 3 ก 4 ข 5 ค 6 ก 7 ค 8 ง 9 ก

10 ก

เกงจงัเลยครับเพื่อน ๆ

Page 19: ชั้นประถมศึกษาป ที่ 5 เล มที่ 1data.bopp-obec.info/emis/news/File/20160622081304.pdf · -2- จุดประสงค การเรียนร

-16-

เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน

ขอท่ี เฉลย 1 ง 2 ก 3 ข 4 ข 5 ค 6 ค 7 ก 8 ก 9 ง

10 ก

สงสัยจะทําถูกทุกขอเลยนะครับ

Page 20: ชั้นประถมศึกษาป ที่ 5 เล มที่ 1data.bopp-obec.info/emis/news/File/20160622081304.pdf · -2- จุดประสงค การเรียนร

บรรณานุกรม

คณะลูกเสอืแหงชาติ. “แนวทางการเรียนการสอนกิจกรรมลูกเสือให สอดคลองกับหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2544.” หลักสูตรการเรียนการสอนกิจกรรมลูกเสือ. <htpp: // www.scoutthailand.org/scout.page/?id=id.04&i44> 4 กันยายน 2546 ก. –––––––––. “หลักการจัดกิจกรรมลูกเสือ.” หลักสูตรการเรียนการสอน กิจกรรมลูกเสือ. <htpp: // www.scoutthailand.org/scout.page/?id=id.04&i44> 4 กันยายน 2546 ข. วิชาการ กรม, กระทรวงศึกษาธิการ. คูมือการจัดกิจกรรมพัฒนาผูเรียน. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ องคการรับสงสินคาและพัสดุภณัฑ (ร.ส.พ.) , 2545. –––––––––. แนวการจัดกิจกรรมเพื่อสรางเสริมคุณลักษณะดี เกง มีสุข. กรุงเทพฯ : โรงพิมพการศาสนา, 2542. วีรพจน ภูพานเพชร. การจัดกิจกรรมการสอนลูกเสือสามัญโดยใชเกม ภูมิปญญาทองถิ่นของผูสอนในสังกัดสํานักงานการประถมศึกษา อําเภอยางตลาด จังหวัดกาฬสินธุ. รายงานการศึกษาคนควาอิสระ กศ.ม. มหาสารคาม : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, 2545. สมหมาย วงศวิทยากูล. “กระบวนการลูกเสือกับคุณธรรมจริยธรรม,” วิทยาจารย. 100 (4) : 10-12 ; กรกฎาคม , 2544.