Mathematics subject knowledge enhancement course Developing Subject Knowledge - Quadratics.
เครือข่ายอสม....
33
เภสัชกรหญิง จิรวรรณวดี บุญมาก ฝ่ายเภสัชกรรมชุมชน โรงพยาบาลท่าตูม จังหวัดสุรินทร์ เครือข่ายอสม. กับการใช้ยาในชุมชน อบรม อสม. 29 ธันวาคม 2553
Transcript of เครือข่ายอสม....
เภสชกรหญง จรวรรณวด บญมาก ฝายเภสชกรรมชมชน
โรงพยาบาลทาตม จงหวดสรนทร
เครอขายอสม. กบการใชยาในชมชน
อบรม อสม. 29 ธนวาคม 2553
ต าบลทาตม ม 22 หมบาน 11 ชมชน
จ านวน อสม. 261 คน(ขอมลจากฝายสขาภบาลชมชน )
จ านวนผปวยโรคเรอรงในเขต ต าบลทาตม
0
200
400
600
800
1000
1200
HT DM HT+DM รวม
785
393
200
1178
HT
DM
HT+DM
รวม
ประชมหา
แนวทางพฒนา
งานสงเสรมสขภาพชมชน
อบรม ความรเรองยา
ใหแก อสม.
“น าปญหาทพบมาวเคราะหและหาแนวทางการพฒนางานในหนวยปฐมภม
ประสานขอมลกบงานสงเสรมสขภาพชมชน
หนวยงานสขาภบาล
พฒนาศกยภาพของ อสม. ในเขตต าบลทาตม"
“เภสชกร และเจาหนาทจากงานส ข า ภ บ า ล ร ว ม ก น อ บ ร ม เ พ มศกยภาพของ อสม. ในเขต ต าบลทาตม“
“อสม. มสวนรวมในการแสดงความคดเหน การตงค าถาม และตอบค าถามหลงจากไดรบความรเรองยาจากเภสชกร โดยหวขอทเนนใหเขาใจ ไดแก
ยาเสอมสภาพ ยาเหลอใช ยาหมดอาย ยาขยะ"
“ยาเหลอใช” คออะไร?
ยาเหลอใช คอ ยาทไมไดใชแลว ยาทผปวยเคยใชมากอนแตใชไมครบตามแพทยสง หรอหยดใชยา
หรอเปนยาเหลอใชจากการปรบเปลยนยาในการรกษา
“ยาเหลอใชทอยในสภาพดสามารถน ากลบมาใชไดอก แตหากเกบรกษาไมดหรอ เกบไวนานเกนไปยาเหลอใช เหล านนอาจจะเสอมสภาพหรอหมดอายได ดงนนหากน ายาเหลานมาใชจะท าใหรกษาโรคไมหายหรอไดรบอนตรายจากยาทเสอมสภาพหรอหมดอายได”
1. ยาเหลอใชจากการทผปวยหยดรบประทานยาเอง
1.1. ผปวยไมยอมรบประทานยาอยางตอเนองตามทแพทยสง
1.2. ผปวยไมยอมรบประทานยาตดตอกนจนหมด
1.3. ผปวยหยดรบประทานยาเองเนองจากอาการขางเคยง
1.4. ผปวยหยดรบประทานยาเนองจากผปวยหายดแลว
ยาปฏชวนะ ไมใชยา
ทปลอดภย
อาการไมพงประสงค
รณรงคไมใชยาปฏชวนะในโรค หวด ทองเสย แผลสะอาด
2. ยาเหลอใชทไดรบจากผอน
3. ยาเหลอใชทเกดจากการปรบเปลยนการรกษา
ยาขยะ คออะไร???• ยาขยะ จะหมายถง ยาทใชไมไดแลว
• ยาขยะ มความหมายคลายคลงกนกบยาเหลอใช แตจะแคบกวาโดยเนนวา “ขยะ” เปนยาทไมมประโยชนแลวไมควรหรอไมสามารถน ามาใชไดอก
ยาเหลอใช จงมความหมายกวางกวายาขยะ คอ ครอบคลมทงยาทยงใชไดและใชไมได
ประชาชนจะลดยาเหลอใชไดอยางไร?
ยาเสอมสภาพหากยาทใชหมดอายหรอเสอมสภาพ นอกจากจะไมมผลในการรกษา ยงอาจท าใหเกดอนตรายตอรางกายได บางครงยายงไมหมดอาย แตมการเปลยนแปลงทางกายภาพไปแลว ไมควรน ามาใชอก
• ยาเมด สงเกตวาเมดยาแตกรวน สเปลยนไป มจดดาง ขนรามลกษณะแตกกรอน กะเทาะ เปลยนส หรอสซด
• ยาเมดเคลอบ เมดยามลกษณะเยมเหนยว มกลนหนหรอกลนผดไปจากเดม
• ยาแคปซล สงเกตวาแคปซลจะมลกษณะบวม โปงพอง จบกนผงยาภายในจะจบกนเปนกอน เปลยนส หรออาจมเชอราขนบนเปลอกแคปซล เชน ยาเตตราซยคลนทเสยแลว ผงยาจะเปลยนจากสเหลองเปนสน าตาล ซงเปนอนตรายตอไตมาก
• ยาน าเชอม เชน ยาแกไอ หากหมดอายจะมลกษณะขน มตะกอน ผงตวยาละลายไมหมด เปลยนส มกลนบดหรอเหมนเปรยว
• ยาน าแขวนตะกอน เชน ยาลดกรด ยาคาลาไมลแกคน หากเสอมสภาพจะจบตวเปนกอนแขง เขยาแรงๆกไมกระจาย มกลน ส หรอรสเปลยนไป
• ยาอมลชน เชน มลกษณะเขยาแลวไมรวมตวเปนเนอเดยวกน
• ยาครมและขผง มลกษณะแยกชน ไมรวมตวเปนเนอเดยวกน เนอยาแขงหรอออนกวาเดม เนอไมเรยบ เนอยาแหงแขง เนอครมเปลยนส
• ยาหยอดตา เปลยนจากน าใสเปนน าขน หรอหยอดตาแลวมอาการแสบตามากกวาปกต โดยทวไปยาหยอดตาจะมอายเพยง 1 เดอน นบจากวนทเปดใชครงแรก
3. การใชยาเกากอนยาใหม
1. พายามาหาเภสชกร
4. การก าจดยาเหลอใชอยางถกตอง
2. การบรจาคยากบเภสชกร / แพทย
ภาคสนาม เหนอยเหมอนกนนะ ยงยมได
ยาคณยายเยอะมาก เนองจากไปรกษาหลายโรงพยาบาล
กวาจะพดกบคณยายรเรอง………………….
ญาตเรมสนใจ ……. มาท าอะไรกนน
อสม. เภสชกร และผปวย (จรงๆ)
“เรยนรจากประสบการณจรง" “ด ฟง จ า และเกบรายละเอยด"
ผลทไดจากการพฒนาเครอขาย อสม. กบการใชยาในชมชน 1. มท าเนยบรน เครอขาย อสม. กบการใชยาในชมชน (รนท 1 )
2. อสม. มความรเบองตนในการแยกประเภทของยาเสอมสภาพ ยาเหลอใช ยาหมดอาย3. ผปวยโรคเรอรงในชมชน ไดรบการตดตามเพมจากบคลากรสาธารณสข4. มการประสานขอมล การสงตอผปวยในชมชนมากขน โดยเนนการชวยเหลอและดแลของประชาชนในชมชนนนๆ
ความเชอผดๆ เกยวกบการใชยาทกอใหเกดอนตรายตอผใชยา
1. ความเชอทวายาชดเปนยาแรง ยาด และยาแพงดกวายาถก
2. ความเชอทวาเมออาการหายกไมตองรบประทานยาตอ
ยาชด หมายถง ยาทผขายจดรวมไว เปนชดใหผ ซ อส าหรบรบประทานครงละ 1 ชด เปนยาตงแต 2 ชนด ทรวมอยในซองเด ยวกน เพ อจ าหน ายให แก ลกคาตามอาการ โดยมรปแบบและสของยาตางๆ กนไมแยกวาเปนยาชนดใด และไมไดมการระบชอยา หรอขนาดยาขางซอง
การใชยาสมนไพร ตองระวงอะไรบาง
1. ควรเรมรบประทานในขนาดนอยๆ
2. อยาใชยาในปรมาณทเขมขนเกนไป
3. ควรท าความรจกกบสมนไพรชนดนนๆ ใหดพอ
4. คนทออนเพลยมาก เดกออน และคนชรา หามใชยาในขนาดทสงมาก
5. เมอกนยาสมนไพร 1 วนแลวอาการไมดขน ใหเปลยนยา สวนกรณใชรกษาโรคเรอรง เชน โรคกระเพาะอาหาร ทองผกเรอรง เมอใชยาสมนไพร 1 อาทตยแลวอาการไมดขนใหเปลยนยา
ภาพตวอยาง : อาการแพยาสมนไพร
1. สมนไพรทใชแกอาการทองอด ทองเฟอ และแนนจกเสยด เชน กระชายกระทอ กระเทยม กระวาน กระเพรา กานพล พรกไทย ไพล ขา และขมนออย
2. สมนไพรทใชแกอาการทองผก เชน ขเหลก ชมเหดเทศ ชมเหดไทย มะขาม มะขามแขก มะละกอ สมอไทย คน มะกา และแมงลก
ตวอยางการใชสมนไพร เพอรกษาและบ าบดอาการตางๆ ดงน
“ยาเปนสงจ าเปนตอการด ารงชวตของมนษย ซงมคณสมบตในการบ าบดรกษา บรรเทาอาการ หรอใชปองกนโรค โดยยาแตละชนดจะมวธการใชทแตกตางกน เชน ยาทา ยาฉด ยากน เปนตน ถาหากคนเราใชยาไมถกตอง หรอใชโดยไมระมดระวงอาจท าใหเกดอนตรายได ”
ขอบคณคะ
