การพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหา อยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2

โดย นางสาวนชนนท เหลาจารวงศ

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ ภาควชาหลกสตรและวธสอน

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2557

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

การพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหา อยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2

โดย นางสาวนชนนท เหลาจารวงศ

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ ภาควชาหลกสตรและวธสอน

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2557

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

THE DEVELOPMENT OF PHRA PATHOM CHEDI CURRICULUM FOR ENHANCING THE CREATIVE PROBLEM SOLVING ABILITY OF SECOND GRADE

KINDERGARTEN STUDENTS

By Miss Nuchanan Laojaruwong

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree Master of Education Program in Curriculum and Supervision

Department of Graduate School, Silpakorn University

Academic Year 2014 Copyright of Graduate School, Silpakorn University

ง

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร อนมตใหวทยานพนธเรอง “การพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยน ชนอนบาลปท 2” เสนอโดย นางสาวนชนนท เหลาจารวงศ เปนสวนหนงของการศกษาตาม หลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ ............................................................ (รองศาสตราจารย ดร.ปานใจ ธานทศนวงศ) คณบดบณฑตวทยาลย วนท.........เดอน....................พ.ศ............ อาจารยทปรกษาวทยานพนธ

1. ผชวยศาสตราจารย ดร.มาเรยม นลพนธ 2. ผชวยศาสตราจารย ดร.กรภสสร อนทรบารง 3. ผชวยศาสตราจารย ดร.ปรณฐ กจรงเรอง

คณะกรรมการตรวจสอบวทยานพนธ ....................................... ประธานกรรมการ (อาจารย ดร.ศรวรรณ วณชวฒนวรชย) ............../....................../............... ....................................... กรรมการ ........................................ กรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร.พชรา พมพชาต) (ผชวยศาสตราจารย ดร.มาเรยม นลพนธ) ............./....................../............... ............./....................../............... ....................................... กรรมการ ....................................... กรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร.กรภสสร อนทรบารง) (ผชวยศาสตราจารย ดร.ปรณฐ กจรงเรอง) ............./....................../............... ............./....................../...............

ง

53253401 : สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ คาสาคญ : หลกสตรองคพระปฐมเจดย/ ความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค / นกเรยนชนอนบาลปท 2 นชนนท เหลาจารวงศ : การพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2. ทปรกษาวทยานพนธ : ผศ.ดร.มาเรยม นลพนธ, ผศ.ดร.กรภสสร อนทรบารง และ ผศ.ดร.ปรณฐ กจรงเรอง. 216 หนา. การว จยครงนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาขอมลพนฐานการพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสง เสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 2) พฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 3) ทดลองใชหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความ สามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 4) ประเมนผลการใชหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 เกยวกบการคดแกปญหาอยางสร างสรรค ความรความเขาใจ เรององคพระปฐมเจดย กลมตวอยางไดแก นกเรยน ทกาลงศกษาอยในระดบชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 ของโรงเรยนวดพระปฐมเจดย ตาบลพระปฐมเจดย อาเภอเมอง จงหวดนครปฐม จานวน 43 คน ไดมาดวยการสมอยางงาย (simple random sampling) ใชเวลาจดประสบการณ 3 สปดาห สปดาหละ 5 วน เครองมอทใชใน งานวจย ประกอบดวย 1) หลกสตรองคพระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค 2) แบบสมภาษณ 3) ประเดนสนทนากลม 4) แบบประเมนพฒนาการดานสตปญญาเรอง องคพระปฐมเจดย 5) แบบทดสอบความสามารถในการคดแกปญหาอยางสรางสรรค วเคราะหขอมลโดยใชคารอยละ (%) คาเฉลย ( X ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) การทดสอบคา t-test dependent และการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) ผลการวจยพบวา 1. ผลการศกษาขอมลพนฐาน พบวา ผเกยวของตระหนกถงความสาคญและตองการใหผเรยนเรยนรเรอง องคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกป ญหาอยางสรางสรรค เนนใหเดกไดลงมอปฏบตจรง และนกเรยนไดเรยนรเรองราวทอง ถนทใกลตวเดก เชญวทยากรทองถนม าใหความรแกเดกชวย พฒนาทกษะการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ซงเปนทกษะสาคญทนกเรยนจะไดใชพฒนาตนเองในการใชชวตและการศกษาในระดบตอไป 2. ผลการพฒนาหลกสตร พบวา หลกสตรประกอบดวยหวขอตางๆ คอ ปรชญา วสยทศน พนธกจ จดหมาย โครสรางหลกสต ร การจดประสบการณการเรยนร การประเมนพฒนาการ สอและแหลงเรยนร แผนการจดประสบการณ 15 แผน ประกอบดวยแผนท 1) ประสบการณเดมเกยวกบเรององคพระปฐมเจดย 2) ประวตความเปนมาขององคพระปฐมเจดย 3) ตานานขององคพระปฐมเจดย 4) รปรางและลกษณะขององคพระปฐมเจดย 5) ความสาคญขององคพระปฐมเจดย 6) พระพทธรปทสาคญขององคพระปฐมเจดย 7) บคคลสาคญทเกยวของกบวดพระปฐมเจดย 8) งานประเพณและเทศกาลของวดพระปฐมเจดย 9) กจกรรมของวดพระปฐมเจดย (สวดมนต นงสมาธ) 10) การแตงกายเมอไปองคพระปฐมเจดย 11) การปฏบตตนเมอไปองคพระปฐมเจดย 12) การอนรกษ ดแลรกษา องคพระปฐมเจดย 13) การแนะนาองคพระปฐมเจดยกบประเทศสมาชกอาเซยน 1 14) การแนะนาองคพระปฐมเจดยกบประเทศสมาชกอาเซยน 2 15) โบราณสถานทสาคญของประเทศสมาชกอาเซยน 3. ผลการทดลองใช พบวา นาหลกสตรไปใชทดลองกบนกเรยนชนอนบาลปท 2 โดยผวจยรวมกบผรทองถน จด การเรยนรตามแผนการจดประสบการณ พบวานกเรยนมความสนใจใหความรวมมอในการปฏบตกจกรรม สามารถกาหนด คาถามหรอปญหาท ตองการเรยนร คดหาทางเลอก อยางหลากหลาย ตามขนตอนทวางไวตามลาดบสามารถประเมนผล นาเสนอผลการปฏบตดวยตนเอง และมความสนใจเรยนรเรองราวเกยวกบองคพระปฐมเจดย 4. ผลการประเมนผลและปรบปรงหลกสตร พบวา นกเรยนมความรความเขาใจเรององคพระปฐม เจดยมากขน และมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรคหลงจดประสบการณสงกวากอนการจดประสบการณ อยางมนยสาคญ 0.05

ภาควชาหลกสตรและวธสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ลายมอชอนกศกษา................ ............................... ปการศกษา 2557ลายมอชออาจารยทปรกษาวทยานพนธ 1…………………………………… 2……………….………………..… 3……………….…………………

จ

53253401 : MAJOR CURRICULUM AND SUPERVISION KEY WORD : PHRA PATHOM CHEDI CURRICULUM / CREATIVE PROBLEM SOLVING / ABILITY / SECOND GRADE KINDERGARTEN STUDENTS NUCHANAN LAOJARUWONG : THE DEVELOPMENT OF PHRA PATHOM CHEDI CURRICULUM FOR ENHANCING THE CREATIVE PROBLEM SOLVING ABILITY OF SECOND GRADE KINDERGARTEN STUDENTS. THESIS ADVISORS : ASST.PROF.MAREAM NILLAPUN, Ed.D., ASST. PROF. KORNPHASSORN INTARABUMRUNG, Ph.D. AND ASST. PROF. PORANAT KITROONGRUENG, Ph.D., 216 pp. The purposes of this research were as follow 1) to study the fundamental information for the development of Phra Pathom Chedi curriculum to enhance the creative problem solving ability for second grade kindergarten students 2) to develop Phra Pathom Chedi curriculum for enhancing the creative problem solving ability of second grade kindergarten students 3) to implement the developed curriculum add apply to second grade kindergarten students and 4) to evaluate and improve the Phra Pathom Chedi curriculum to enhance to the creative problem solving ability about the knowledge of Phra Pathom Chedi comprehension. The developed curriculum was implemented with 43 second grade kindergarten students of Wat Phra Pathom Chedi School, Nakorn Pathom province in the second semester of academic year 2013 by simple random sampling. The experiment was carried out for 3 weeks. The tools using for this research consisted of 1) Phra Pathom Chedi curriculum for enhance the creative problem solving ability for second grade kindergarten students 2) interview form 3) focus group discussion guideline 4) evaluation form on knowledge of Phra Pathom Chedi and 5) the test of creative problem solving ability. The data were analyzed by percentage, mean, standard deviation t-test dependent and content analysis. The research results were as follow : 1. The persons who involved in the curriculum development would like to have Phra Pathom Chedi curriculum for enhancing the creative problem solving ability of second grade kindergarten students and the curriculum to be taught by the local wisdom experts and a teacher. They expected that curriculum on the following topics affected the students to preserve and be proud of Phra Pathom Chedi curriculum and develop creative problem solving capability. 2. The developed curriculum consisted of Philosophy, Vision, Mission, Goal, Structure of curriculum, Learning experience, Assessment, Instruction media and 15 lesson plans comprised of : 1) Background experience of Phra Pathom Chedi 2) The history of Phra Pathom Chedi 3) The legend of Phra Pathom Chedi 4) The shape of Phra Pathom Chedi 5) The importance of Phra Pathom Chedi 6) The importance of Buddha statue 7) The importance person who involve with Phra Pathom Chedi 8) The festival of Phra Pathom Chedi 9) The activities of Phra Pathom Chedi 10) Proper dressing go to Phra Pathom Chedi 11) How to practice when go to Phra Pathom Chedi 12) To maintain Phra Pathom Chedi 13) To recommend Phra Pathom Chedi (part 1) to the country in Asean 14) To recommend Phra Pathom Chedi (part 2) to the country in Asean 15) The landmark of Asean country 3. The curriculum was implemented with second grade kindergarten students of Wat Phra Pathom Chedi School whereby the teachers and the local wisdom experts conducted the learning activities which revealed that the students actively participated in the assigning activities 4. The results show that the second grade kindergarten students understand about Phra Pathom Chedi and have higher creative problem solving ability than before provision of experiences provided at the statistical significance level 0.05.

Department of Curriculum and Instruction Graduate School, Silpakorn University Student’s signature............................................... Academic Year 2014 Thesis Advisors’ signature 1….……………...……………………..…… 2………………………...….………..…… 3…………………………………………

ฉ

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธ เรองการพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 สาหรบเดกปฐมวยสาเรจได ดวยด เนองจากบคคลตอไปน ผชวยศาสตราจารย ดร .มาเรยม นลพนธ ทไดใหความอน เคราะหเปนอยางสง เปนผควบคม วทยานพนธ ทปรกษาและเสยสละดแล เอาใจใสตงแตเรมตนจนสาเรจ ขอกราบขอบพระคณผชวยศาสตราจารย ดร.กรภสสร อนทรบารง และ ผชวยศาสตราจารย ดร.ปรณฐ กจรงเรอง ทไดกรณาใหคาปรกษา และชแนะตลอดระยะเวลาก ารทาวจยทมขอสงสย หรอมปญหา ตลอดทงใหกาลงใจจนสาเรจลลวงไปดวยด ผวจยจงกราบของพระคณทกทานเปนอยางสง ขอบพระคณ อาจารย ดร .ศรวรรณ วณชวฒนวรชย ทกรณาเป นประธานในการพจารณาวทยานพนธ และอาจารย ดร .พชรา พมพชาต ผทรงคณว ฒ ทกรณาใ หคาแนะนาในก ารแกไขขอบกพรองของวทยานพนธ ตลอดจนคณาจารยและเจาหนาทในสาขาวชาหลกสตรและการนเทศ และคณาจารยผสอนในรายวชาตางๆ ทกทานทประสทธประสาทวชาความรแกศษย ขอขอบพระคณ อาจารยสรนทร ลดดากลม อาจารยพมพาภรณ สขพวงและอาจารยกรปภา ประภาสงศ ทใหความกรณาเสยสละเวลาอนมคา เปนผเชยวชาญตรวจคณภาพเครองมองานวจย พรอมแนะนาขอเสนอแนะในการแกไขเครองมอใหครอบคลมสมบรณ และมประสทธภาพ ขอขอบพระคณผอานวยการ และคณะครโรงเรยนวด พระปฐมเจดย (มหนทรศกษาคาร ) อาเภอ เมอง จงหวด นครปฐม ทอานวยความสะดว กและเปนกาลงใจในการทาการศกษา ทดลองงานวจยเปนอยางด ขอขอบคณนกเรยนชนอนบาลปท 2 ทรวมเปนประชากร และกลมตวอยางในการวจย ขอขอบพระคณนางสมใจ เหลาจารวงศ มารดาทเปนผวางรากฐานทางการศ กษา และมอบทนการศกษาแกผ วจย จนสาเรจการศกษา ขอบคณคณ พๆ เพอนๆ ในรน ทมอบกาลง ใจและใหชวยเหลอการทางานวจยในทกๆ ดานจนงานวจยสาเรจ หากวทยานพนธนกอใหเกดประโยชนและคณค าใดๆ ผวจยขอมอบบชาแดบดา มารดา และคณาจารยผประสทธประสาทวชา ทาใหผวจยประสบความสาเรจ

ช

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย................................................................................................................ ง บทคดยอภาษาองกฤษ........................................................................................................... จ กตตกรรมประกาศ................................................................................................................. ฉ สารบญตาราง........................................................................................................................ ญ สารบญแผนภม...................................................................................................................... ฎ บทท 1 บทนา.......................................................................................................................... 1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา ……………………………………………….... 1 กรอบแนวคดในการวจย ………………................................................................ 5 คาถามการวจย ………………………..................................................................... 9 วตถประสงคการวจย ……………………………………………………………………………. 9 สมมตฐานการวจย ……………………………………………………………………………….. 9 ขอบเขตของการวจย ……………………………………………………………………………. 9

นยามศพทเฉพาะ ………………………….............................................................. 10 ความสาคญของการวจย ……….……………......................................................... 11 2 วรรณกรรมทเกยวของ................................................................................................ 13

หลกสตรและการพฒนาหลกสตร..................................................................... 13 ความหมายหลกสตร ………………………………………………………………… 13 ความสาคญหลกสตร ………………………………………….......................... 14 องคประกอบหลกสตร ……………………………………………………………… 14 ความหมายการพฒนาหลกสตร ……………………………………............... 15 รปแบบและกระบวนการพฒนาหลกสตร ……………………………………. 15 การประเมนหลกสตร ……………………….............................................. 18

หลกสตรสถานศกษาปฐมวย โรงเรยนวดพระปฐมเจดย ……………................... 19 พฒนาการเดกปฐมวย ………………………………………………………………………….. 33 การคดแกปญหาอยางสรางสรรค …………………………………………………………… 38 ความหมายของการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ………………………… 38 ความสาคญในการแกปญหาอยางสรางสรรค ………………………………. 39 ลกษณะของปญหา ………………………………………………………………….. 40 จดมงหมายของการแกปญหาอยางสรางสรรค …………………………….. 40 ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญา …………………………………………………. 41 องคประกอบของการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ……………………… 42

ประเภทของการคดแกปญหาอยางสรางสรรค …………………………….. 43

ซ

บทท หนา กระบวนการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ………………………………….. 44 รปแบบของการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ……………….................. 45 การสงเสรมการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ……………….................. 47 การประเมนผลการคดแกปญหาอยางสรางสรรค …………………………. 48 องคพระปฐมเจดย ……………………………………………………………………………….. 49 งานวจยทเกยวของ ………………………………………………………………………………. 54 งานวจยในประเทศ ………………………………………………………………….. 54 งานวจยในตางประเทศ …………………………………………………………….. 57 3 วธดาเนนการวจย ………………………………………………………………………………………….. 60 กรอบแนวคดของการดาเนนการวจย ……………………………………………………… 61 ขนตอนท 1 วจย (Research) : การศกษาขอมลขนพนฐาน …................. 62 ขนตอนท 2 พฒนา (Development) : การพฒนาหลกสตร ………………. 68 ขนตอนท 3 วจย (Research) : การทดลองใชหลกสตร ……………………… 71 ขนตอนท 4 พฒนา (Development) การประเมนผลและปรบปรง

หลกสตร ……………………………………………………………………………………………..

74 4 วเคราะหขอมล ……………………………………………………………………………………………… 80

ผลการวเคราะหขอมลพนฐาน ……………………………………………………………….. 80 ผลการพฒนาหลกสตร …………………………………………………………………………. 86 ผลการทดลองใชหลกสตร …………………………………………………………………….. 92 ผลการประเมนและปรบปรงหลกสตร …………………………………………………….. 197 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ........................................................................... 103 สรปผลการทดลอง........................................................................................... 104 อภปรายผล...................................................................................................... 105 ขอเสนอแนะ..................................................................................................... 108 ขอเสนอแนะในการนาไปใช................................................................ 109 ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป....................................................... 109

เอกสารอางอง........................................................................................................................ 110 ภาคผนวก.............................................................................................................................. 116

ภาคผนวก ก เครองมอเกบรวบรวมขอมล การศกษาขอมลพนฐาน ......................... 117 แบบสมภาษณ ................................................................................................. 118 รายชอผใหสมภาษณ ....................................................................................... 122 ประเดนสนทนากลม ....................................................................................... 123 รายชอผรวมสนทนากลม ................................................................................. 128 ภาคผนวก ข เครองมอทใชในการวจย...................................................................... 130

ฌ

บทท หนา หลกสตรองคพระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหา

อยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2............................................ 131

แผนการจดประสบการณ ................................................................................ 154 ภาคผนวก ค เครองมอสาหรบการประเมน.............................................................. 172 แบบประเมนพฒนาการดานสตปญญาเรอง องคพระปฐมเจดย ...................... 173 แบบสงเกตพฤตกรรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค...... 177 แบบประเมนผลงานความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค......... 180 แบบทดสอบความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค .................... 183 ภาคผนวก ง ผลการวเคราะหเครองมอ.................................................................... 188 ภาคผนวก จ ประมวลภาพกจกรรม.......................................................................... 203 กจกรรมสนทนากลม........................................................................................ 204 กจกรรมการเรยนรจากการจดประสบการณ ................................................... 205 ผลงานนกเรยนทเกดจากการเรยนร................................................................. 207 ภาคผนวก ฉ................................................................................................................ 208 รายชอผเชยวชาญในการตรวจสอบเครองมอวจย……………………………………… 209 หนงสอเชญเปนผตรวจเครองมอวจย................................................................ 210 ภาคผนวก ช............................................................................................................... 213 รายชอผรทองถน.............................................................................................. 214

ประวตผวจย.......................................................................................................................... 215

ญ

สารบญตาราง

ตารางท หนา 1 โครงสรางหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546……………………………….. 20 2 สรปวธการดาเนนการวจยขนตอนท 1 การศกษาขอมลขนพนฐาน ……………… 67 3 สรปวธการดาเนนการวจยขนตอนท 2 การพฒนาหลกสตร ……………………….. 70 4 แบบแผนการวจย ……………................................................................................. 71 5 สรปวธการดาเนนการวจยขนตอนท 3 การทดลองใชหลกสตร …………………… 74 6 แบบประเมนพฒนาการดานสตปญญา เรององคพระปฐมเจดย …………………….. 75 7 เกณฑการประเมนพฒนาการดานสตปญญา เรององคพระปฐมเจดย …………….. 76 8 สรปวธการดาเนนการวจยขนตอนท 4 การประเมนผลและปรบปรงหลกสตร.. 79 9 จานวนและรอยละเกยวกบสถานภาพ ขอมลทวไปของผรวมสนมนากลม........... 83 10 โครงสรางเวลาการจดประสบการณตามหลกสตรองคพระปฐมเจดยเพอสงเสรม

ความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ...........................................

88 11 ผลการประเมนพฒนาการดานสตปญญา............................................................. 99 12 ความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรคของนกเรยน

ชนอนบาลปท 2 ………………………………………………………………………………………

100 13 ผลการวดประเมนผลความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

กอนและหลงการจดประสบการณ.......................................................................

101 14 คาดชนความสอดคลองของแบบสมภาษณ.......................................................... 189 15 คาดชนความสอดคลองของประเดนสนทนากลม................................................. 191 16 คาดชนความสอดคลองของโครงสรางหลกสตร.................................................... 192 17 คาดชนความสอดคลองของแบบการประเมนพฒนาการดานสตปญญา............... 196 18 คาดชนความสอดคลองของแบบประเมนผลงาน.................................................. 197 19 คาดชนความสอดคลองของแบบสงเกตพฤตกรรม ............................................... 198 20 คาดชนความสอดคลองของแบบทดสอบความสามารถดานการคดแกปญหา

อยางสรางสรรค...................................................................................................

199 21 คา t-test ของการทาแบบทดสอบความสามารถดานการคดแกปญหาอยาง

สรางสรรค............................................................................................................

201 22 รายละเอยดการแกไขเครองมอการวจย............................................................... 202

ฎ

สารบญแผนภม

แผนภมท หนา 1 กรอบแนวคดการวจย …………………………………………………………………..………. 8 2 รปแบบกระบวนการพฒนาหลกสตรของไทเลอร ………………………………..……. 16 3 รปแบบกระบวนการพฒนาหลกสตรของโอลวา …………………......................... 16 4 รปแบบกระบวนการพฒนาหลกสตรของทาบา …………................................... 17 5 ความสมพนธระหวางองคประกอบทางการศกษา ……………………………………. 19 6 กรอบดาเนนการวจย ……………………………………………………………………………. 61 7 แสดงขนตอนการสราง แบบสมภาษณ ……………………………………………………. 64 8 แสดงขนตอนการสราง ประเดนสนทนากลม …………………………………………… 66 9 แสดงขนตอนการสรางแบบประเมนผลการเรยนรตามสภาพจรงเรององคพระ

ปฐมเจดย …………………………………………………………………………………………….

76 10 แสดงขนตอนการสรางแบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหาอยาง

สรางสรรค ………………………………………………………………………………………….. 78

1

บทท 1 บทนา

ความเปนมาและความสาคญของปญหา การศกษาเปนรากฐานทสาคญทจะชวยสรางสรรคความเจรญกาวหน าและแกไขปญหาตางๆในสงคมได การศกษาเปนระบบท ชวยใหคนพฒนาตนเองในดานตางๆ ตลอดชวงชวต การพฒนาศกยภาพและขดความสามารถดานตางๆ ทจะดารงชพและประกอบชพไดอยางมความสขรเทาทนการเปลยนแปลงของโลก รวมเปนพลงสรางสรรคในการพฒนาประเทศอยางยงยน ดงพระบรมราโชวาทของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช ในพธพระราชทานปรญญาบตรของวทยาลยวชาการศกษา วนท 29 พฤศจกายน พ .ศ. 2514 ความวา “การใหการศกษาเดกจะตองเรมตงแตแรกเกด ตองสอนใหสามารถใชอวยวะและประสาทสวนตางๆ ทากจวตรของตนเองถดมาตองสอนใหรจกการทางานตางๆ ใหรจกแสวงหาสงตางๆ ทตองการใหไดมากขน เพอทาใหชวตมความสะดวกสบาย การศกษาในขนนไดแก การฝกกาย ใหมความแคลวคลอง ชานชานาญ และความสามารถใน การปฏบต” จากพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2545 ไดกาหนดแนวทางการจดการศกษาวาหลกของการจดการศกษาผเรยนมความสามารถในการเรยนรและพฒนาตนเองไดถอวาผเรยนมความสาคญทสด กระบวนกา รจดการศกษาตองสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาตามธรรมชาตและเตมศกยภาพ ดงนน การจดกระบวนการเรยนร เนอหาสาระและกจกรรมตองสอดคลองกบความสนใจและความถนดของผเรยน โดยคานงถงความแตกตางระหวางบคคล ไดฝกทกษะกระบวนการคด การจดการ การเผชญสถานการณ และการประยกตความรมาใช จดกจกรรมใหผเรยนไดเรยนรจากประสบการณจรง (สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต , 2545: 1) ซงสอดคลองกบ แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (2555-2559) ทวาการพฒนาเดกวยเรยนใหมความรทางว ชาการ และสตปญญ าทางอารมณทเ ขมแขงสามารถศกษาหาความรและตอยอดความรดวยตนเอง โดยพฒนาหลกสตรและปรบกระบวนการสอนทเออตอการพฒนาผเรยนอยางรอบดานทเชอโยงกบภมสงคม โดยบรณาการการเรยนรทหลากหลาย ใหความสาคญกบการเรยนรในหองเรยนและนอกหองเรยน สรางนสยใฝร มทกษะเรองการคด วเคราะห แกปญหาเฉพาะหนารบฟงความคดเหนและการตอยอดสความคดสรางสรรค ดงนนการจดการศกษาทเปนประโยชนอยางแทจรงตอผเรยนนน ตองเปนการจดการศกษาทสอดคลองเกอกลตอชวตจรง สามารถพฒนาคณภาพชวต เศรษฐกจและสงคมของแตละทองถน กระทรวงศกษาธการจงเปดโอกาสใหทองถนมสวนรวมในการพฒนาหลกสตรลกษณะตางๆ เพอใหสอดคลองกบสภาพปญหาและความตองการของแตละทองถนได ในการจดการศกษาใหเยาวชนและประชาชนของประเทศนน

หลกสตรถอเปนหวใจสาคญของการจดกา รศกษาเพราะเปนเครองมอในการกาหนดแนวทางการจดการศกษาเพอทจะพฒนาผเรยนใหมทกษะในการดารงชวตของตนเอง เปนพลเมองทมคณธรรมและสงผลใหสงคมเปลยนแปลงไปในทางทดมคณภาพและประสทธภาพ ชวยเออตอการพฒนาศกยภาพและความสามารถ ตลอดจนคณลกษณะของผ เรยนชวยใหพฒนาตนเองไดอยางตอเนอง การศกษาจงเปนองคประกอบสาคญในการพฒนาบคคลใหบรรลเปาหมายและสงผลตอการพฒนาประเทศ (รง แกวแดง, 2541: 8)

1

2

การศกษาปฐมวยนบวาเปนการจดการศกษาเพอเตรยมเดกใหมความพรอมและ มพฒนาการตามวยอยางมศกยภาพ เปนสงสาคญอยางยงทผเกยวของตองรบทราบ เพอใหเดกไดมสภาพเปนบคคลแหงการเรยนรและสามารถศกษาในระดบทสงขนไปไดอยางมความสข ตามความตองการและความสนใจอนจะทาใหเกดความเขมแขงของประชากร ในการพฒนาและสบสานวฒนธรรมทดงามของชาตตอไปในอนาคต (สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต, 2541: คานา) ซงสอดคลองกบ สรมา ภญโญอนนตพงษ (2545: 149) ไดกลาวถงเดกปฐมวยวาเปนวยทสาคญทสดของการพฒนาทงทางดานรางกาย อารมณ-จตใจ สงคม สตปญญาและบคลกภาพ และเปนชวงพลงแหงการเจรญเตบโตงอกงามสาหรบชวต และเนองจากสงคมในอนาคตมแนวโนมทมความซบซอนมากยงขน บคคลจงจาเปนตองใชความร ทกษะและความคดสรางสรรคในการแกปญหาตางๆ ทเกดขน การเตรยมการใหเดกอยในสงคมอยางมความสข จงควรเตรยมในดานความคดสรางสรรคใหควบคไ ปกบการสงเสรมพฒนาการดานตางๆ การกจกรรมการเรยนการสอนจะตอง ยดเดกเปนศนยกลางของการจดกจกรรมการเรยนการสอน เดกตองไดปฏบตกจกรรมทสอดคลอง กบความสนใจ ความตองการของตนในบรรยากาศทเปนอสระ ยอมรบ ไววางใจ เพลดเพลนเปนสข และทาทายใหคดและแสดงความคดอยางอสระ เพอเดกจะไดเปนคนทรจกคดวเคราะห รจกแกปญหา มความรเรมสร างสรรค รจกเรยนรดวยตนเองสามารถปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงทเกดขนอยางรวดเรว และสามารถดารง ชวตอยในสงคมไดอยางเปนสข (สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2543 ก: 1) ดงนนครจงเปนบคคลทมความสาคญในการพฒนาใหกบเดก ควรตองจดการเรยนรใหเหมาะสมกบพฒนาการของแตละคน และทสาคญตองรบรอยางมความสข ซงเดกปฐมวยเปนชวงเวลาทมความสาคญยงตอการวางรากฐานของชวต และเนองจากสงคมในอน าคตมแนวโนมทมความซบซอนมากยงขน บคคลจงจาเปนตองใชความร ทกษะและความคดสรางสรรคในการแกปญหาตางๆ ทเกดขน

จากผลการสารวจระดบสตปญญาเดกนกเรยนไทย ป 2554 พบวา คาเฉลยระดบสตปญญาเดกนกเรยนไทยในภาพระดบประเทศ เทากบ 98.59 (คาเฉลย IQ ในเกณฑปกต 90 – 109) ซงถอเปนคาระดบสตปญญาทอยในเกณฑปกตแตคอนไปทางตา โดยเฉพาะเมอเทยบกบสถานการณระดบสตปญญาเดกในประเทศอาเซยนหลายๆประเทศ และพบวาประเทศ ไทยยงมเดกกลมทมปญหาระดบสตปญญาบกพรอง (IQ<70) อยถง รอยละ 6.5 เมอเทยบกบมาตรฐานสากล ค อไมควรเกนรอยละ 2 (สานกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2554) ซงเกดจากปจจยทมาจากตวเดกและสภาพแวดลอมทขาดการสงเสรมการเรยนรทเหมาะสม ระดบสตปญญาของเดกนกเรยนไทยดงกลาวจงไดสะทอนใหเหนถงความสามารถในการคดทเปนหลกสาคญในการพฒนาสตปญญา

การคดแกปญหาและความคดสรางสรรคของเดกปฐมวย จดเปนองคประกอบทสาคญ ของเดกไดเกดกระบวนการคด เกดการเรยนร การลองผดลองถก การคดหาวธการแกไขปญหาในหลายแงหลายมม อนนามาซงผลคอ วธการในการแกปญหาโดยการเลอกใชวธการทเหมาะสมจงทาใหเกดผลทตามมา ฉะนนเดกทมควา มคดจะชวยใหเปนบคคลทรจก เขาใจปญหาและในทสดจะสามารถคดหาหนทางในการไขป ญหาไดเหมาะสมกบสถานการณตางๆ ตอไป (Hurlock, 1972 อางถงใน ขวญฟา รงสยานนท , 2538: 8) ซงสอดคลองกบ อาร พนธมณ (2543: 83) ทกลาววา การแกปญหาและความคดสรางสรรคเปนธรรมชาตของการเจรญเตบโต และพฒนาการทางสตปญญาของเดกปฐมวย ทมความเกยวของกน หากไดรบการพฒนาและฝกฝน กสามารถเตบโตและสามารถนาไปใชประโยชน

3

ในการเรยนร ขณะเดยวกนในการคดแกปญหา หากเด กไดรบการกระตนใหแกปญหาอยางสรางสรรคยอมทาใหเดกมอสระทางความคด มความคดนอกกรอบ และแสวงหาแนวทาง วธการตางในการสรางสรรคสงใหมเสมอ หากการคดแกปญหาอยางสรางสรรคของเดกไดรบการกระตน สนบสนนอยางถกวธยอมทาใหเดกมความกลาแสดงออกทง ทางความคดและการกระทาจะทาใหเปนผคดแกปญหาอยางสรางสรรค และหากเดกไดรบการกระตนเราใหร จกรบรในสงตางๆ โดยการฝกเชอมโยงเหตผลและแกปญหาอยางเหมาะกบวฒภาวะแลวจะชวยใหพฒนาการดานสตปญญาและการคดสรางสรรคของเดกเปนไปอยางรวดเรว นอกจากนหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546 ยงไดกาหนดจดมงหมายใหเดกอาย 3-5 ปมความพรอมในพ ฒนาการดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญาทเหมาะสมกบวย (สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต , 2546:25) ดงนน การจดประสบการณ สาหรบเดกปฐมวยควรยดหลกพฒนาการ และการเรยนรทสอดคลองกบความตองการของเดกในแตละวยเปนสาคญ เดกมโอกาสพฒนาตนเองตามลาดบขนของพฒนาการทกดานอยางสมดลและเตมตามศกยภาพจากการเรยนรผานการเลน เดกไดเรยนรจากประสบการณตรง เกดความร ทกษะ คณธรรม จรยธรร ม และประสบการณสาคญทควรสงเสรมประกอบดวย การสงเกต การฟง การคด การแกปญหา และภาษา เดกควรไดรบการชแนะใหรจกคณลกษณะหรอคณสมบตของสงตางๆรอบตว เดกไดมโอกาสสารวจ คนควาสงของทเปนของจรง สงทเลยนแบบของจรงและสงของทไมมรปแบบชดเจน ตลอดจนฝกใหเดกไดคดวางแผน คดตดสนใจ หรอคดแกปญหาในเรองทงายๆดวยตนเอง แสดงจนตนาการความคดสรางสรรคตางๆออกมาเปนภาพวาดหรอบอกเล าเรองราวตามความสามารถของวย (สานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน , 2546:3) และสาระทควรเรยนร เปนเรอราวร อบตวเดกทนามาเปนสอในการจดกจกรรม ใหเดกเกดการเรยนร ไมเนนการทองจาเนอหา ผสอนสามารถกาหนดรายละเอยดขนเองใหสอดคลองกบวย ความตองการ และความสนใจของเดก ใหเดกไดเรยนรผานสงแวดลอมในชวตจรงของเดก โดยเฉพาะสาระเรองราวเกยวกบบคค ลและสถานทแวดลอมเดก เดกควรมโอกาสรจกรบรเรองราวเกยวกบครอบครว สถานศกษา ชมชน รวมทงบคคลตางๆ ทเดกตองเกยวของหรอมโอกาสใกลชดและมปฏสมพนธในชวตประจาวน (สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2551:39)

การจดทาหลกสตรสถานศกษาเปนกระบวนการทสถานศกษารวมกบชมชน ทองถน วด และหนวยงานทงภาครฐและเอกชน จดทาขนโดยนาสาระการเรยนรและมาตรฐานการเรยนรทกาหนดในหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546 มาเปนกรอบและนาขอมลสถานศกษาและชมชน สงคมศลปวฒนธรรม ภมปญญาทองถน แล ะคณลกษณะทพงประสงคมากาหนดเปนสาระการเรยนรและ จดกระบวนการการเรยนรใหผเรยนตามความถนด ความสนใจของผเรยน ทงนเพอใหผเรยนเปนสมาชกทดของครอบครว ชมชน สงคมและประเทศชาต จากนฤมล จประเสรฐ (2552: บทคดยอ) ไดทาการวจยเรองการพฒ นาหลกสตรสาระทองถน อนสาวรยบานไร สาหรบนกเรยนชนอนบาล 1 โรงเรยนธรรมธปไตย พบวา ผทเกยวของตระหนกถงความสาคญและตองการใหผเรยนเรยนรเรองอนสาวรยบานไรซงเปนสถานทสาคญในทองถนคาดหวงใหผเรยน รกและภมใจรวมกนรกษาสถา นทสาคญในทองถนโดยใหผรในทองถนรวมจดการเรยนรและประเมนผล นกเรยนสวนใหญสนใจและกระตอรอรนในการเรยนร และผลการประเมนและปรบปรงหลกสตรพบวา นกเรยนมพฒนาการดาน

4

สตปญญา หลงการจดประสบการณ โดยมพฒนาการอยในระดบดทกคน นกเรยนมค วามสามารถในการทาโครงงานสารวจ สถานทสาคญในคายหลวงบานไร และเหนวาหลกสตรสาระทองถนอนสาวรยบานไร ทาใหรก ภมใจในทองถนเรยนรอยางมความสข ซงสอดคลองกบฐตรตน เคาภไทย (2549: บทคดยอ) ไดทาการวจย การสรางกจกรรมพฒนาผเรยนชวงช นท 2 เพอสงเสรมการใชภาษาไทยในการเปนมคคเทศกองคพระปฐมเจดย พบปญหาวาโรงเรยนไมไดดาเนนการพฒนาหลกสตร ใหสอดคลองกบสภาพท องถน และความตองการของชมชน นกเรยนขาดความรความเขาใจเกยวกบชมชนและทองถน หลงการวจยพบวา นกเรยนมความสามารถในการเปนมคคเทศกองคพระปฐมเจดยอยในระดบด นกเรยนมความคดเหนทดตอกจกรรมพฒนาผเรยนชวงชนท 2 และตระหนกถงความสาคญขององคพระปฐมเจดย ซงเปนโบราณสถานททรงคณคาของชาวนครปฐม จากการจดทาหลกสตรสถานศกษาดงกลาวจะเหนไดวาหลกสตรสถา นศกษาใหความสาคญกบภมปญญาทองถน และชมชน (สานกงานเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 2, 2549:1-2)

โรงเรยนวดพระปฐมเจดย ตงอยตาบลพระปฐมเจดย อาเภอเมอง จงหวดนครปฐมเปนโรงเรยนระดบประถมศกษา เปดสอนในระดบชนอนบาลปท 1 ถงชนประถมศกษาปท 6 นกเรยนสวนใหญมภมลาเนาอยในอาเภอเมองนครปฐม และอาเภอใกลเคยง เปนโรงเรยนทไดรบการอปการะจากวดพระปฐมเจดย และไดยดหลกธรรมคาสอนของเจาอาวาสวดพระปฐมเจดย เพอมาเปนแนวทางในการจดการศกษา รวมทงไดจดการเรยนสอนตามแนววถพทธ ผปกครองจงให ความสนใจในการนาบตรหลานมาศกษา ในปจจบนโรงเรยนไดใชหลกสตรสถานศกษา ระดบปฐมวย โรงเรยนวดพระปฐมเจดย ทปรบปรงเมอ พทธศกราช 2549 จนถงปจจบนซงสาระการเรยนรในหลกสตรยงไมไดสอดแทรกเนอหาทเกยวกบทองถน จากการสอบถามผบรหาร คร คณะ กรรมการสถานศกษา และผปกครอง เกยวกบการพฒนาหลกสตรสถานศกษาปฐมวย ตางมความเหนสอดคลองกนวาตองการใหนกเรยน ชนอนบาลเรยนรเรองราวองคพระปฐมเจดย โดยเฉพาะเรองทเกยวกบประวตความเปนมา ความสาคญ กจกรรมของวดพระปฐมเจดย เพอปลกฝงให นกเรยนเปนพทธมามะกะทด ทงยงสอดคลองกบบรบทของโรงเรยนทมความสมพนธทดตอวดพระปฐมเจดย และเปนการจดการเรยนรแบบบรณาการความรโดยใชเนอหาสาระ เรองราวขององคพระปฐมเจดย นอกจากนแลว ผลจากการประเมนคณภาพภายนอกรอบสาม ของสานกงานรบรอง มาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (สมศ.) มาตรฐานดานผลการจดการศกษา พบวา เดกมทกษะพนฐานตามพฒนาการทง 4 ดานยงไมเพยงพอ จงไดเสนอแนะใหทางโรงเรยนจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนสาคญ เนนการสรางความรดวยตนเอง ศกษาหาความรอยางลมลก มงพฒนาผเรยนทกดานทงดานความร ทกษะ จรยธรรม ซงผเรยนไดพฒนาการตงคาถามหรอปญหาแสดงความสามรถคนหาทางแกปญหาดวยการลงมอปฏบตและสามารถเสนอกระบวนการแกปญหาหรอวธการทางานทคดคนนนทงเปนกลมหรอรายบคคล ผเรยนจะเปนผลงปฏบตกจกรรม ตางๆ เพอคนหาคาตอบดวยตนเอง สรปความรไดดวยตนเอง โดยครสนบสนนใหผเรยนศกษาคนควาเพมเตมดวยตนเอง เหมาะสมกบวย ซงจะสงผลสะทอนใหเปนเอกลกษณของการพฒนาเดกทเปนจดเดนของสถานศกษาใหชมชนทองถนยอมรบไดสงขน (สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา, 2554: 38)

จากเหตผลและความสาคญดงกลาวมาขางตน ผวจยในฐานะเปนครผสอนระดบปฐมวย ชนอนบาลปท 2 โรงเรยนวดพระปฐมเจดย อาเภอเมอง จงหวดนครปฐม จงมความสนใจทจะพฒนา

5

หลกสตรองคพระปฐมเจดย สาหรบนกเรยนชนอนบาล ปท 2 ดวยการนาสาร ะทควรเรยนร เกยวกบองคพระปฐมเจดยมาจดประสบการณการเรยนร เพอนาไปสการพฒนาเดกใหมความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค ทสอดคลองกบมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงคของเดกปฐมวย ในขอท10 มความสามารถในดานการคดและการแกป ญหาไดเหมาะสมกบวยและขอท 11 มจนตนาการและความคดสรางสรรค กรอบแนวคดในการวจย การวจยเรอง การพฒนาหลกสตร องคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาล ปท 2 โรงเรยนวดพระปฐมเจดย อาเภอเม อง จงหวดนครปฐม ในครงนผวจยในฐานะผสอนไดศกษาคนควาแนวคดและงานวจยตางๆ ดงน

1. แนวคด ทฤษฎและงานวจยเกยวกบการพฒนาหลกสตร เพอเปนแนวทางในการพฒนาหลกสตร พบวา มนกการศกษาเสนอแนวคด ขนตอนการพฒนาหลกสตรทองถน ดงน สงด อทรานนท (2532: 314-316) ไดแบงขนตอนการพฒนาหลกสตรไว 7 ขนตอน คอ 1) จดตงคณะทางาน 2) การวเคราะหขอมลพนฐาน 3) การกาหนดจดมงหมาย 4) การคดเลอกและจดเนอหาสาระ 5) กาหนดความคดรวบยอด 6) ประเมนการใชหลกสตร 7) การปรบปรงแกไขหลกส ตร ซงสอดคลองกบการพฒนาหลกสตรของ สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2543: 15-21) ไดเสนอขนตอนการพฒนาหลกสตรไว 10 ขนตอน คอ 1) สารวจขอมลพนฐาน 2) วเคราะหขอมลพนฐาน 3) กาหนดความเหมาะสมกบนกเรยน 4) กาหนดความเหมาะสมกบระดบชนเรยน 5) กาหนดความคดรวบยอด 6) การรางรายวชา 7) วเคราะหรางรายวชา 8) วเคราะหความเ ปนไปไดในกระบวนการเรยนการสอน 9) จดสรางปจจยเกอหนนการสอน 10) นาไปทดลองใช และใจทพย เชอรตนพงษ (2539: 123-135) ไดเสนอขนตอนการพฒนาหลกสตรไว 12 ขนตอน คอ 1) จดตงคณะกรรมการ 2) วเคราะหขอมลพนฐาน 3) กาหนดจดประสงค 4) กาหนดเนอหา 5) กาหนดกจกรรม 6) กาหนดคาบเวลา 7) กาหนดเกณฑวดผลประเมนผล 8) ทาเอกสารประกอบหลกสตร 9) ตรวจสอบคณภาพและทดลองใช 10) เสนออนมตใชหลกสตร 11) การนาหลกสตรไปใช 12) ประเมนผลหลกสตร ในสวนของนกการศกษาชาวตางประเทศ มผกลาวถงขนตอนการพฒนาหลกสตรไวดงน ทาบา(Taba Hilda 1962: 456 -459 อางถงในบญชม ศรสะอาด , 2553: 184) ไดเสนอขนตอนการพฒนาหลกสตรไว 8 ขนตอน ดงน 1) วเคราะหสภาพปญหา ความต องการและความจาเปนตางๆ ของสงคม รวมทงศกษาพฒนาการของผเรยน 2) กาหนดจดประสงคของการศกษา 3) คดเลอกเนอหาวชา 4) จดลาดบเนอหา 5) คดเลอกประสบการณทางการเรยน 6) จดระเบยบ ลาดบของประสบการณการเรยน 7) ประเมนผล 8) ตรวจสอบความคงทในแตละขนตอน สวนเซเลอร อเลกซานเดอรและเลวส (Saylor,Alexander and Lewis, 1981:30 อางถงใน บญเลยง ทมทอง, 2553: 188 ) ไดเสนอขนตอนการพฒนาหลกสตร ไว 4 ขนตอนดงน 1) เปาหมาย วตถประสงค 2) การออกแบบหลกสตร 3) การนาหลกสตรไปใช 4) การประเมนผลหลกสตร และโอลวา (Oliva, 1992: 171 – 175 อางถงในศรมงคล ทนทอง, 2553) ไดใหแนวคดในการพฒนาหลกสตรทงหมด 12 องคประกอบ คอ 1) การกาหนดเปาหมายของการจดการศกษาปรชญาและหลกจตวทยา 2) การวเคราะหความ

6

ตองการของชมชน ผเรยน และเนอหาวชา 3) การกาหนดจดมงหมายของหลกสตร 4) การกาหนดวตถประสงคของหลกสตร 5) การจดโครงสรางของหลกสตรและนาหลกสตรไปใช 6) การกาหนดจดหมายของการเรยนการสอน 7) การกาหนดจดประสงคการเรยนการสอน 8) การเลอกยทธวธการจดการเรยนการสอน 9) การเลอกวธการประเมนผลกอนเรยนและหลงเรยน 10) การนายทธวธการจดการเรยนการสอนไปใช 11) การประเมนผลการจดการเรยนการสอน 12) การประเมนผลหลกสตร นอกจากแนวคดของนกศกษาทไดกลาวมาแลวยงมผลการศกษาวจยเกยวกบการพฒนาหลกสตร โดยระบขนตอนตาง ๆ ทสอดคลองกบแนวคดของนกการศกษาหลายทาน เชน ฐตรตน เคาภไทย (2549: บทคดยอ) ไดศกษางานวจยเรอง การสรางกจกรรมพฒนาผเรยน /ทกษะการพด/มคคเทศกองคพระปฐมเจดย จรยา ศรเพชร (2550: บทคดยอ ) ไดศกษางานวจยเรองการพฒนาหลกสตรสถานศ กษาเรองคลองมหาสวสด สาหร บนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 นฤมล จประเสรฐ (2552: บทคดยอ) ไดศกษางานวจยเรองการพฒนาหลกสตรสาระทองถน อนสาวรยบานไร สาหรบนกเรยนชนอนบาล 1 ศรมงคล ทนทอง (2553: บทคดยอ) ไดศกษางานวจยเรอง การพฒนาหลก สตรภมปญญาทองถนสรนทรสาหรบเดกปฐมวย จาการสงเคราะหขนตอนการพฒนาหลกสตร พบวา ขนตอนการพฒนาหลกสตร 4 ขนตอน ดงน 1) การศกษาขอมลพนฐานจากนโยบาย วเคราะหหลกสตร ศกษาความตองการและความคดเหนของผทเกยวของ และศกษาการพฒนาหลกส ตร 2) การพฒนาหลกสตร มการพฒนาหลกสตรฉบบราง จากนนใหผเชยวชาญตรวจสอบ และปรบปรงหลกสตรฉบบราง 3) การทดลองใชหลกสตร 4) การประเมนผลและปรบปรงหลกสตร

2. แนวคดเกยวกบ การคดแกปญหาอยาง สรางสรรค ผวจยไดศกษาและวเคราะหความหมาย องคประกอบ ประเภท รปแบบและกระบวนการของความคดสรางสรรค ความสาคญของความคดสรางสรรค การพฒนาความคดสรางสรรคและ การประเมนผลการแกปญหาอยางสรางสรรค จากแนวคดทฤษฎ ดงน สมศกด ภวภาดาวรรธน (2537: 74), ออลสน (Olson, 2539 อางถงใน พชรา พมพชาต, 2552: 74), ประสาร มาลากล ณ อยธยา (2537), ไอซคเซน (Isaksen, 1995: 52) อางถงใน พชรา พมพชาต 2552: 74), ออสบอรน (Osborn Plsek, 1996: Online ; citing Osborn. 1953 อางถงใน สมพร หลมเจรญ , 2552), กลฟอรด (Guiford, 1950 อางถงใน อาร รงสนนท , 2532: 3), โรเจอร (อาร พนธมณ , 2543: 83-85) , กด (Good, 1973: 518), ลโอนารด , เดอรแมนและไมล (Leonard,Derman and Miles, 1963: 45), ออซเบล (Ausubel, 1968: 551) และผลการวจยทเกยวของกบการพฒนา การคดแกปญหาอยาง สรางสรรค ดงน สมพร หลมเจรญ (2552: บทคดยอ ) ไดศกษางานวจยเรอง ความคดสรางสรรคของเดกปฐมวยททา กจกรรมการสรางภาพบนกระดานตะป ณฏฐนช สะมะจตร (2551: บทคดยอ) ไดศกษางานวจยเรอง การพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยโดยการจดประสบการณดวยกระบวนการวจย พชรา พ มพชาต (2552: บทคดยอ) ไดศกษางานวจยเรอง การพฒนารปแบบ /การจดประสบการณการแกปญหาอยางสรางสรรคสาหรบเดกปฐมวย อทธศกด ตหมาด (2554: บทคดยอ ) ไดศกษางานวจยเรอง การเปรยบเทยบความสามารถในการคดแกปญหาอยางสรางสรรคของเดกปฐมวยทได รบการจดประสบการณสงเสรมการอนรกษสงแวดลอมตามรปแบบ PISAA และหลก 4R จากการศกษา แนวคดเกยวกบ ความสามารถ ในการคดแกปญหาอยางสรางสรรค พบวา ความสามารถในการคดแกปญหาอยางสรางสรรค คอ ความคดทมงหาคาตอบ โดยการรบร ทาความ

7

เขาใจกบปญหา แ ละการคดหาเหตผล เพอแสวงหาทางเลอกมาปฏบตในการแกปญหาดวยทกษะ กระบวนการ วธการใหมๆหลากหลายทตางจากสงทมอยเดม โดยพจารณาจากระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรคของเดกปฐมวย ทง 5 ดาน ดงน

1. ความสามารถดาน การกาหนด ปญหา หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการใชคาถาม การอภปราย และบอกสงทเปนปญหาในลกษณะแปลกใหมตางจากทพบหรอทมอยเดม

2. ความสามารถดานการ คดหาทางเลอก หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการใชประสาทสมผสมากกวาหนงอยางในการสบคนขอมล และการนาเสนอผล

3. ความสามารถดานการเลอกกลวธในการแกปญหา หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการนาเสนอวธการในการแกปญหาทเปนของตนเองมความแปลกใหมตางจากทพบหรอทมอยเดม

4. ความสามารถดานการ ลงมอ ปฏบต หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดง ถงความสามารถในการปฏบตกจกรรมทเปนของตนเองทมความแปลกใหมดวยวธการทหลากหลายมากกวาหนงวธ

5. ความสามารถดานการประเมนผล หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการอธบายขอสรปถงการนาผลการปฏบตมาปรบใชใหเกดประโยชนมากกวาหนงวธ

3. แนวคด ทฤษฏเกยวกบ พฒนาการเดกปฐมวย ผวจยไดศกษาและวเคราะห ดงน มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช (2537: 333), กลมงานพฒนาหลกสตรและสอทางการศกษาระดบกอนประถมศกษา (2535: 33 -34), ซกมนด ฟรอยด (Sigmund Freud. n.d.อางถงในเยาวพา เดชะคปต , 2542: 25 - 27 ), สรมา ภญโญอนนตพงษ (2550: 89), อรคสน (Erickson, อางถงในเยาวพา เดชะคปต, 2542: 27), เฟสท (Feist, 1990 : 216 – 227), บรเนอร (Bruner’s อางถงในวณ ชดเชดวงศ, 2537: 143 – 146) จากการศกษา แนวคด ทฤษฏเกยวกบ พฒนาการเดกปฐมวย พบวา พฒนาการทง 4 ดาน ไดแก ดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญามความสอดคลองกน โดยเรมจากพฒนาการดานรางกายเดกควรไดรบการพฒนาใหสามารถชวยเหลอตนเองได มรางกายทแขงแรงสมบรณ ซงจะสงผลใหเปนเดกทมความสข รางเรง แจมใส และเม อไดรบการพฒนาในทางทดเดกกจะมอารมณ จตใจทมนคง ควบคมอารมณของตนเองได และการพฒนาทางสงคมของเดกในวยน ตองฝกใหเดกเกดความไววางใจในผอนเมออยรวมกน ทางานและเลนรวมกบผอนได มความรบผดชอบในการทางาน และใหเดกเขาใจขอตกลงและเ กณฑตางๆ ฝกใหเดกรจกอดทนรอคอย รบฟงความคดเหนของผอน อกทงเดกในระยะ นจะมความอยากรอยากเหน อยากทดลองทาสงตางๆตามความคดของตนถาไดรบการสนบสนนใหหดใชความสามารถของตนเองจะเรมพฒนาความคดรเรมสรางสรรค จะทาใหเดกมความคดจนตนาการ สงจน ตลอดจนไดพฒนาดานสตปญญาการเรยนร การคนพบดวยตนเอง ผานประสาทสมผสทง 5 จงควรจดประสบการณใหเดกไดเรยนรผานการเลน ดวยการลงมอปฎบตจรงดวยตนเอง การทเดกมประสบการณมากจะทาใหการเรยนรของเดกพฒนาไดเรว ความคดของเดกจะมระบบระเบยบ ยอมรบขอเทจจรง จนนาไปสการดาเนนชวตสามารถอยรวมกบผอนในสงคมได

8

จากการศกษาขนตอ นการพฒนาหลกสตรขางตน พบวา มรปแบบการพฒนาหลกสตรทคลายกนในสวนของรายละเอยด และการศกษาวเคราะหขอมลทเกยวกบการพฒนาความคดสรางสรรค ความสามาร ถในการแกปญหา และการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ผวจยจงใชแนวคดและงานวจยขางตนมาเปนกรอบแนวคดในการพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาล ปท 2 ซงสามารถกาหนด เปนกรอบแนวคด การวจย ดงน

แผนภมท 1 กรอบแนวคดการวจย

แนวคด ทฤษฎและงานวจยเกยวกบการพฒนาหลกสตร 1) สงด อทรานนท (2532: 314-316) 2) สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2543: 15-21) 3) ใจทพย เชอรตนพงษ (2539:

123-135) 4) ทาบา(Taba Hilda 1962: 456 -459 อางถงในบญชม ศรสะอาด, 2553: 184) 5) เซเลอร อเลกซานเดอรและเลวส (Saylor,

Alexander and Lewis 1981: 30 อางถงใน บญเลยง ทมทอง 2553:

188 ) 6) โอลวา (Oliva. 1992: 171 – 175 อางถงในศรมงคล ทนทอง, 2553) 7) ฐตรตน เคาภไทย (2549: บทคดยอ) 8) จรยา ศรเพชร (2550: บทคดยอ) 9) นฤมล จประเสรฐ (2552: บทคดยอ) 10) ศรมงคล ทนทอง (2553: บทคดยอ)

แนวคด ทฤษฎและงานวจยคดเกยวกบการคดแกปญหาอยางคดสรางสรรค 1) สมศกด ภวภาดาวรรธน (2537: 74) 2) ออลสน (Olson 2539 อางถงในพชรา พมพชาต 2552: 74) 3) ประสาร มาลากล ณ อยธยา (2537) 4) ไอซคเซน (Isaksen 1995: 52 อางถงในพชรา พมพชาต 2552: 74) 5) ออสบอร(Plsek.1996:Online;citing Osborn.1953 อางถงใน สมพร หลมเจรญ, 2552) 6) กลฟอรด (Guiford, 1950 อางถงใน อาร รงสนนท, 2532: 3) 7) โรเจอร (อาร พนธมณ, 2543: 83-85)

8) กด (Good 1973: 518) 9) ลโอนารด, เดอรแมนและไมล (Leonard,Derman and Miles 1963:45 ) 10) ออซเบล (Ausubel

1968: 551) 11) สมพร หลมเจรญ (2552: บทคดยอ) 12) ณฏฐนช สะมะจตร (2551: บทคดยอ) 13) พชรา พมพชาต (2552: บทคดยอ)

14) อทธศกด ตหมาด (2554: บทคดยอ)

แนวคด ทฤษฎเกยวกบพฒนาการเดกปฐมวย 1) มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. 2537: 333) 2) กลมงานพฒนาหลกสตรและสอทางการศกษาระดบกอนประถมศกษา. 2535: 33-34)

3) ซกมนด ฟรอยด (Sigmund Freud.n.d.อางถงในเยาวพา เดชะคปต,2542: 25 - 27) 4) สรมา ภญโญอนนตพงษ (2550: 89) 5) อรคสน

(Erickson อางถงในเยาวพา เดชะคปต, 2542: 27) 6) เฟสท (Feist.

1990: 216 – 227) 7) บรเนอร (Bruner’s อางถงในวณ ชดเชดวงศ, 2537: 143 – 146)

หลกสตรองคพระปฐมเจดยเพอพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาอยาง

สรางสรรค - หลกการ - จดมงหมาย - คณลกษณะทพงประสงค - ระยะเวลาเรยน - สาระการเรยนร - การจดประสบการการเรยนร - การประเมนพฒนาการ - สอและแหลงการเรยนร - การวดและประเมนผล

1. พฒนาการดานสตปญญาเรององคพระปฐมเจดย 2. ความสามารถในการคดแกปญหาอยางสรางสรรค - ความสามารถดานการ กาหนดปญหา - ความสามารถดานการ คดหาทางเลอก

- ความสามารถดานการ เลอกกลวธในการแกปญหา - คว ามสามารถดานการลงมอปฏบต - ความสามารถดานการประเมนผล

9

คาถามการวจย 1. ขอมลพนฐานในการพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการ

คดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 เปนอยางไร 2. หลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยาง

สรางสรรคสาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 มองคประกอบอะไรบางและเปนอยางไร 3. ผลการทดลองใช หลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคด

แกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 เปนอยางไร 4. ผลการประเมนผลการใชหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการ

คดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 เกยวกบ ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค และพฒนาการดานสตปญญาเรององคพระปฐมเจดย เปนอยางไร

วตถประสงคการวจย

1. เพอศกษาขอมลพนฐานการพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2

2. เพอพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามา รถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2

3. เพอทดลองใชหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2

4. เพอประเมนผล การใชหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาล ปท 2 เกยวกบ ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรคและ ความรความเขาใจ เรององคพระปฐมเจดย

สมมตฐานของการวจย

1. พฒนาการดานสตปญญาอยในระดบดขนไป 2. ความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรคของนกเรยนชนอนบาลปท 2 หลงการ

ใชหลกสตรองคพระปฐมเจดย สงกวากอนใชหลกสตร ขอบเขตของการวจย 1. ประชากรและกลมตวอยาง 1.1 ประชากรทใชในการวจย คอ เดกปฐมวย ชาย-หญง อายระหวาง 4-5 ป ทกาลงศกษาอยชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 ของโรงเรยนวดพระปฐมเจดย ตาบลพระปฐมเจดย อาเภอเมอง จงหวดนครปฐม จานวน 7 หองเรยน จานวนทงสน 315 คน 1.2 กลมตวอยางทใชในการวจย คอ เดกปฐมวย ชาย-หญง อายระหวาง 4-5 ป ทกาลงศกษาอยชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 ของโรงเรยนวดพระปฐมเจดย ตาบลพระปฐมเจดย อาเภอเมอง จงหวดนครปฐม จานวน 43 คน ไดมาดวยการสมอยางงาย (simple random sampling) โดยการจบสลากซงใชหองเรยนเปนหนวยสม

10

2. ตวแปรทศกษา ตวแปรทศกษาสาหรบงานวจยครงน ประกอบดวย ตวแปร 2 ประเภท คอ

2.1 ตวแปรอสระ (Independent Variable) ไดแก หลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2

2.2 ตวแปรตาม (Dependent Variable) ไดแก 2.2.1 พฒนาการดานสตปญญา 2.2.2 ความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

2.2.2.1 ความสามารถดานการกาหนดปญหา 2.2.2.2 ความสามารถดานการคดหาทางเลอก 2.2.2.3 ความสามารถดานการเลอกกลวธในการแกปญหา 2.2.2.4 ความสามารถดานการลงมอปฏบต 2.2.2.5 ความสามารถดานการประเมนผล

3. ระยะเวลาทใชในการวจย ระยะเวลาในการทดลองใชหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมการคดแกปญหา

อยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาล ปท 2 ทดลองใชในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 ใชเวลาทงสน 3 สปดาห สปดาหละ 5 วน วนละ 40-45 นาท ในชวงกจกรรมเสรมประสบการณ

4. เนอหาทนามาใชในหลกสตร หลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยาง

สรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาล ปท 2 กาหนดเนอหาออกเปน 2 สวน คอหลกสตรภาคความรและภาคปฏบต ดงน

4.1 ภาคความร ประกอบดวย 4.1.1 ประวตความเปนมาและความสาคญขององคพระปฐมเจดย 4.1.2 ทตงและลกษณะขององคพระปฐมเจดย

4.2 ภาคปฏบต ไดแก กจกรรมการระดมสมอง การใชคาถาม การสนทนา การอภปราย การสาธต การทดลอง การเลานทาน การเลนบทบาทสมมต การรองเพลง การทองคาคลองจอง การศกษานอกสถานท การเชญวทยากรมาใหความร และสถานการณจาลอ งทเกยวกบเรองราวขององคพระปฐมเจดย นยามศพทเฉพาะ เพอใหเกดความเขาใจตรงกน ผวจยจงกาหนดความหมายของคาศพทสาหรบการวจยไว ดงน

1. การพฒนา หลกสตร หมายถง กระบวน การออกแบบและ สรางหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรร ค ประกอบดวยขนตอน 4 ขนตอน คอ 1) ศกษาขอมลพนฐาน 2) การพฒนาหลกสตร 3) การทดองใชหลกสตร และ 4) การประเมนผลและปรบปรงงหลกสตร

11

2. หลกสตรองคพระปฐมเจดย หมายถง สาระประสบการณทเกยว กบเรององคพระปฐมเจดย ประกอบดวย 1) จดมงหมาย 2) เนอหารายวชา 3) วธสอนและกจกรรมการเรยนการสอน 4) สอการเรยนร 5) การวดผลและประเมนผล โดยองคประกอบทง 4 สวนนจะตองมความสมพนธ เชอมโยงและมผลตอเนองกน สอดคลองกบสภาพความตองการข องทองถนและมาตรฐานการเรยนรปฐมวย โดยใหผรในทองถนมสวนรวมในการจดการเรยนรและจดประสบการณการเรยนรในกจกรรมเสรมประสบการณ

3. พฒนาการดานสตปญญา หมายถง ความสามารถในการ รบร คด จา ใชเหตผล และการปรบตวเขากบสงแวดลอมและสถานกา รณตางๆได เลาและอธบายเรองราวเกยวกบ องคพระปฐมเจดยวดจากการใชแบบประเมนพฒนาการดานสตปญญาเรององคพระปฐมเจดย

4. ความสามารถ ดานการคดแกปญหา อยางสรางสรรค หมายถง การคดทมงหาคาตอบ โดยการรบร ทาความเขาใจกบปญหา และการคดหาเหตผล เพอแสวงหาทางเลอกมาปฏบตในการแกปญหาดวยทกษะ กระบวนการ วธการใหมๆหลากหลายทตางจากสงทมอยเดม พจารณาจากระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรคของเดกปฐมวย โดย ใชแบบทดสอบความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ม 5 ดาน ดงน

4.1 ความสามารถดาน การกาหนด ปญหา หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการใชคาถาม การอภปราย และบอกสงทเปนปญหาในลกษณะแปลกใหมตางจากทพบหรอทมอยเดม

4.2 ความสามารถดานการ คดหาทางเลอก หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการใชประสาทสมผสมากกวาหนงอยางในการสบคนขอมล และการนาเสนอผล

4.3 ความสามารถดานการเลอกกลวธในการแกปญหา หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการนาเสนอวธการในการแกปญหาทเปนของตนเองมความแปลกใหมตางจากทพบหรอทมอยเดม

4.4 ความสามารถดานการลงมอปฏบต หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการปฏบตกจกรรมทเปนของตนเองทมความแปลกใหมดวยวธการทหลากหลายมากกวาหนงวธ

4.5 ความสามารถดานการประเมนผล หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการอธบายขอสรปถงการนาผลการปฏบตมาปรบใชใหเกดประโยชนมากกวาหนงวธ

4. นกเรยน หมายถง เดกปฐมวย ชาย-หญง อายระหวาง 4-5 ป ทกาลงศกษาอยชนอนบาลปท 2/5 จานวน 43 คน ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 ของโรงเรยนวดพระปฐมเจดย ตาบล พระปฐมเจดย อาเภอเมอง จงหวดนครปฐม

5. ผรทองถน หมายถง บคคลในทองถนทมความรประสบการณในเรองประวต ความเปนมา ความสาคญ ขององคพระปฐมเจดย มทกษะ ประสบการณในการรวมกจกรรมกบนกเรยน สามารถถายทอดความรและประสบการณใหกบนกเรยนได ดวยวธการทหลากหลายและเหมาะสมกบพฒนาการของเดก

12

ความสาคญของการวจย 1. ไดหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยาง

สรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 2. นกเรยนมความร ความเขาใจ เรององคพระปฐมเจดย โดยผานกจกรรมเสรมประสบการณ 3. นกเรยนมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค 4. นกเรยนเหนคณคาและความสาคญของสถานทสาคญในทองถนและเกดความภาคภมใจ

สานกรกในทองถนของตน 5. เปนแนวทางสาหรบผทสนใจ และนาผลการศกษาวจยในครงนไปใชเปนขอมลพนฐานให

เกดประโยชนทางวชาการหรอการศกษาวจยครงตอไป

13

บทท 2 วรรณกรรมทเกยวของ

การวจยเรอง การพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถ ดานการคดแกปญหาอยาง สรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 ผวจยไดเสนอเนอหาสาระสาคญของแนวคดและวรรณกรรมทเกยวของกบการพฒนาหลกสตร ประกอบดวยหวขอดงน

1. หลกสตรและการพฒนาหลกสตร 2. หลกสตรสถานศกษาปฐมวย โรงเรยนวดพระปฐมเจดย 3. พฒนาการเดกปฐมวย 4. การคดแกปญหาอยางสรางสรรค 5. องคพระปฐมเจดย 6. งานวจยทเกยวของ

หลกสตรและการพฒนาหลกสตร

ความหมายของหลกสตร ความหมายของหลกสตร นกการศกษาไดใหความหมาย คาจากดความของคาวาหลกสตรคลายคลงกนดงน

กาญจนา คณารกษ (2540: 14) ไดอธบายความหมายของคาวาหลกสตร วาการจะพฒนาผเรยนใหเกดความรความสามารถ โดยสงเสรมใหเอกต บคคลไปสศกยภาพสงสดของตนเอง โครงการหรอแผนขอกาหนดอนประกอบดวย หลกการ จดหมาย โครงสราง และวสดตางๆ ในการจดการเรยนการสอน เพอมงหวงใหเดกไดเปลยนแปลงพฤตกรรมในทางทตองการ ซงสอดคลองกบ โอลวา (Oliva, 1982 อางถงใน สนย ภพนธ , 2546: 7) ทกลาววา หลกสตรคอแผนหรอโปรแกรมสาหรบการจดประสบการณทงหลายทผเรยนจะตองประสบภายใตการอานวยการของโรงเรยน นอกจากน กระทรวงศกษาธการ (สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต , 2545: ค) กลาวถงหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 วาเปนหลกสตรแกนกลางของประเทศทมจดประสงคทจะพฒนาคณภาพของผเรยนใหเป นคนด มปญญา มคณภาพชวตทด มขดความสามารถในการแขงขน เพมศกยภาพของผเรยนใหสามารถดารงชวตอยางมความสขไดบนพนฐานของความ เปนไทยและความเปนสากล จากความหมายของหลก สตร ทนกการศกษาไดใหไว พอสรปไดวา หลกสตร หมายถง โครงรางการจดมวลประสบการ ณทโรงเรยนจดใหแกนกเรยน ซงประกอบดวย หลกการ จดมงหมาย โครงสราง กจกรรมการเ รยนการสอน สอและการประเมนผล และเพอใหเปนแนวทางในการจดกจกรรมการเรยนการสอนทจะพฒนาผเรยนใหเกดการเรย นรตามศกยภาพสงสดและตรงตามมาตรฐานการเรยนรทหลกสตรกาหนด

13

14

ความสาคญของหลกสตร ในการจดการศกษานนจาเปนตองมหลกสตรเพอเปนตวกาหนดทศทางในการจดประสบการณการเรยนการสอน ซงนกการศกษาไดกลาวถงความสาคญของหลกสตรไว ดงน จรยา ศรเพชร (2550: 20) และปรวรา คลอยหนองสร วง (2550: 46) กลาวสอดคลองกนวา หลกสตรมความสาคญตอการกาหนดทศทางของการจดการศกษาใหแกบคลากรผกยวของโดยเปนแนวทางในการปฏบตงานของครและบคลากรไดใหเกณฑมาตรฐานทกาหนด และเปนเครองมอชนาเพอพฒนาในการจดประสบการณใหแกผเรยนในระดบต างๆ เพอพฒนาใหผเรยนบรรลจดมงหมายและนโยบายการศกษาทกาหนด นอกจากนออนสไตสและฮนกนส (Ornstein & Hunkins, 1993: 10 อางถงใน ปรวรา คลองหนองสวาท , 2550: 7) กลาววาหลกสตรเปนกลยททมการวางแผนอยางเปนขนตอน และมระบบซ งถาปฏบตตามแผนท วางไวแลวจะทาใหผเรยนไดเรยนร และมพฒนา การตามจดมงหมายทตงไว จากความสาคญของหลกสตร สามารถสรป ไดวา หลกสตรเปน เครองชนาทางท สาคญของการศกษาเพราะเปนตวกาหนดทศทางของการจดการศกษาโดยมการวางแผน มจดหมาย เพอพฒนาใหผเรยนบรรลจดมงหมายและนโยบายการศกษาทกาหนด องคประกอบของหลกสตร นกการศกษา ไดกลาวถงองคประกอบตางๆของหลกสตรไวหลายทรรศนะ ดงน ทาบา (Taba 1962, อางถงใน จตพร จนทรเรอง , 2549: 19) ไดกลาวไววา หลกสตรไมวาจะสรางขนมาอยางไร จะประกอบด วย 4 สวน คอ 1) ความมงหมายและจดประสงค (aim and specific objective) 2) เนอหาวชา (content) 3) กจกรรมและรปแบบการเรยนการสอน (learning and teaching impeller) 4) การประเมนผล (evaluation program) ซงสอดคลองกบไทเลอร (Tyler, 1950: 1 อางถงใน มยรฉตร ธรรมวเศษ , 2547: 9) กลาวไววาในการทาหล กสตรมสงทตองคานงถงอย 4 ประการ 1) มจดประสงคอยางไร 2) มเนอหาอะไรบาง 3) จะจดเนอหาสาระและประสบการณอยางไร 4) จะทาการประเมนผลอยางไร นอกจากน สงด อทรานนท (2532: 244) กลาวถงองคปร ะกอบของหลกสตรไว 7 สวน คอ 1) เหตผลและความจาเปนของหลกสตร 2) จดมงหมายของหลกสตร 3) เนอหาสาระและประสบการณ 4) การเสนอแนะเกยวกบการจดการเรยนการสอน 5) การเสนอแนะเกยวกบการใชสอการเรยนการสอนและแหลงวชาในชมชน 6) การประเมนผล 7) การเสนอแนะเกยวกบการชวยเหลอและสงเสรมผเรยน จากแนวคดของนกการศกษา ทเกยวกบองคประกอบของหลกสตรดงกลาวขางตน สามารถสรปไดวาองคประกอบของหลกสตรประกอบดวย 1) จดมงหมาย 2) เนอหารายวชา 3) วธสอนและกจกรรมการเรยนการสอน 4) สอการเรยนร 5) การวดผลและประเมนผล โดยองคประกอบทง 4 สวนนจะตองมความสมพนธ เชอมโยงและมผลตอเนองกน

15

ความหมายการพฒนาหลกสตร นกการศกษา ไดกลาวถงความหมายของการพฒนาหลกสตรไว ดงน

อบลรตน กจไมตร (2544: 32) กลาวถง ความหมายของ การพฒนา หลกสตร วาหมายถง การสรางหลกสตรหรอการปรบปรงเปลยนแปลงหลกสตรขนมาใหม เพอใหสอดคลองกบความตองการของสงคมโดยมจดมงหมาย แนวทาง วธการ และเนอหาสาระเพอใหผเรยนมความรความ สามารถ ทศนคตและพฤตกรรมตามทกาหนดในจดมงหมายของการศ กษา ซงสอดคลองกบ กาญจนา คณารกษ (2540: 334) ทกลาวถงการพฒนาหลกสตรวาเปนกระบวนการวางแผนจดกจกรรมการเรยนการสอน เพอใหผเรยนเปลยนแปลงพฤตกรรมตามความมงหมายและจดประสงคทกาหนดไว การวางแผนการประเมนผลเพอใหทราบวาพฤตกรรมทเปล ยนแปลงตรงตามจดม งหมายและจดประสงคจรงหรอไม เพอผมหนาทจะไดปรบปรงในโอกาสตอไป จากแนวคดของนกการศกษา สามารถ สรปไดวา การพฒนาหลกสตร หมายถง การสรางหลกสตรขนมาใหม หรอการปรบปรงหลกสตรทมอยแลวใหดยงขน โดยตองมจดมงหมาย เนอหาวชา วธสอน สอการเรยนร การวดผลประเมนผล เพอใหผเรยนบรรลวตถประสงคทกาหนดไว รปแบบและกระบวนการพฒนาหลกสตร รปแบบ การพฒนาหลกสตรเปนสงทแสดงใหเหนถงการพฒนา การ นารปแบบการพฒนาหลกสตรมาใชโดยมนกการศกษาไดเสนอไว ดงน ไทเลอร (Tyler, 1949: 1 อางถงในชมพนธ กญชร ณ อยธยา, 2540: 8) มหลกเกณฑในการจดหลกสตรและการสอนทเนนการตอบคาถามทเปนพนฐาน 4 ประการ คอมจดมงหมายทางการศกษาอะไรบาง ทสถาบนการศกษาจะตองกาหนดใหผเรยนมประสบการณทางการศกษาอะไรบาง ทสถาบนการศกษาควรจดขน เพอชวยใหบรรลจดมงหมายทกาหนดไว แลวจะจดประสบการณทางการศกษาอยางไร จงจะทาใหการสอนมประสทธภาพ จะประเมนผลประสทธภาพของประสบการณในการจดการศกษาอยางไร จงจะตดสนไดวาบรรลถงจดมงหมายทกาหนดไว ไทเลอรเนนวา คาถามทง 4 ขอนตองเรยงลาดบกนลงมา เพราะฉะนนการตงจดมงหมายจงเปนขนทสาคญทสด เพราะคาตอบอก 3 ขอทเหลออยนนขนอยกบจดมงหมายทกาหนดไว ดงแผนภมท 2

16

แผนภมท 2 รปแบบและกระบวนการพฒนาหลกสตรของไทเลอร (ชมพนธ กญชร ณ อยธยา, 2540: 8)

สวน โอลวา (Oliva 1992: 168) ไดนาเสนอแนวคดเกยวกบการพฒนาหลกสตรของไทเลอรมการปรบขยายโดยเพมการรวบรวมประสบการณการเรยนรและประสบการณภายในหลงจากการคดเลอกประสบการณการเรยนร ดงแผนภมท 3 แผนภมท 3 รปแบบและกระบวนการพฒนาหลกสตรของโอลวา (Oliva 1992: 168)

ขอเสนอแนะของนกวชาการ การศกษาสงคม การศกษาตวผเรยน

จตวทยาการเรยนร จดมงหมายชวคราว ปรชญา

จดมงหมายสดทาย

การเลอก

การจด

การประเมนผล

แหลงขอมลจากนกเรยน แหลงขอมลจากเนอหา แหลงขอมลจากสภาพแวดลอม

กาหนดเปนจดมงหมายชวคราว พจารณากลนกรองโดยใชปรชญาทางการศกษา

พจารณากลนกรองโดยใชจตวทยาการเรยนร

กาหนดจดมงหมายการเรยนการสอน

การรวบรวมประสบการณการเรยนร

การคดเลอกประสบการณการเรยนร

การจดประสบการณการเรยนร

การประเมนผลประสบการณการเรยนรเรยนร

17

นอกจากน ทาบา (Taba, 1962: 424 – 426) ยงไดเสนอแนวคดในการพ ฒนาหลกสตรโดยนาแนวคดของ เฮรก และไทเลอร มาปรบขยายใหละเอยดยง ขน ทาบาไดเสนอรปแ บบสาหรบการพฒนาหลกสตรไวเปน 4 สวน คอ กาหนดจดประสงค เลอกประสบการณ จดหลกสตร และเรยงลาดบเนอหา แสดงใหเหนถงความสมพนธของแตละสวนและในแตละสวนยงไดเสนอถงขอกาหนดสาหรบการพจารณาลกษณะการจดและสงทเกยวของ ดงแผนภมท 4

แผนภมท 4 รปแบบและกระบวนการพฒนาหลกสตรของทาบา (Taba, 1962: 424 – 426) จากแนวคดทเกยวกบรปแบบและกระบวนการพฒนาหลกสตรของนกพฒนาหลกสตรสรป ไดวา การพฒนาหลกสตรเพอใหบรรลเปาหมา ยจาเปนตองศกษา สารวจสภาพความตองการของผเรยน ตลอดจนวเคราะหหลกปรชญาการศกษาและจดลาดบขนตอนการดาเนนการ กาหนดหลกการ

กาหนดโดยการวเคราะห 1. วฒนธรรมและความตองการของสงคม

2. ผเรยนและหลกการและกระบวนการเรยนร 3. ความรในศาสตรตาง ๆ

4. อดมการณประชาธปไตย

ระดบของจดประสงค 1. จดมงหมายของการศกษา 2. จดมงหมายของโรงเรยน

3. จดมงหมายของการเรยน

กาหนดสงทรในเรอง

ธรรมชาตของความร พฒนาการของผเรยน

การเรยนร ผเรยน

การคดเลอกประสบการณ ประเภท

เนอหาสาระ ประสบการณการเรยนร

สงทเกยวของ ทรพยากรของโรงเรยน

บทบาทหนาทของหนวยงานทางการศกษาอน ๆ

กาหนดโดยการพจารณาถง

ความตอเนองของการเรยนร การบรณาการของการเรยนร

ความเปนไปไดในการจดหลกสตร รปแบบในการจด

รายวชา , หมวดวชา, สงทเกยวของกบการดารงชวต, ความตองการจาเปน ,

ประสบการณกจกรรมของเดก, จดรวมของความคด ฯลฯ

สงทเกยวของ

โรงเรยน , วธการใชบคคล วธการใหเกดประโยชนตอการ

เรยนร

รปแบบของขอบเขตและการจดเรยงลาดบ กาหนดโดยการพจารณา

ขอบขายของการเรยนร ความตอเนองของการเรยนร

ประเภท

ขอบเขตและการเรยงลาดบของเนอหา ,ของการปฏบต

สงทเกยวของ

รปแบบของการจดขอบเขตหลกสตร

18

เปาหมาย จดประสงค เนอหาวชา กจกรรมการเรยนการสอน และการประเมนผล โดยกระบวนการจะมความตอเนองกนและตองมการพฒนาอยางสมาเส มอตลอดเวลา เพอใหไดหลกสตรทมคณภาพ เหมาะสมกบความตองการของผเรยนและสงคม การประเมนหลกสตร การประเมนหลกสตรเปนกระบวนการทสาคญตอนหนงของกระบวนการพฒนาหลกสตร เพอพจารณาตดสนคณคาของหลกสตรทนามาใชอยางมหลกเกณฑ และนาผลทไดจากก ารประเมนมาใชเปนขอมลในการปรบปรงแกไข พฒนาหลกสตรตอไป ความหมายของการประเมนหลกสตร โอลวา (Oliva, 2005: 457) และเจเนซ (Genesee, 2001: 144) ไดใหความหมายของการประเมนหลกสตรวา เปนกระบวนการวเคราะหวจารณ กาหนดรวบรวมและประมวลขอมลทมประโยชนเพอเปนแนวทางในการตดสนใจ ฉะนนการประเมนจงเปนป จจยสาคญเพอการพฒนาหลกสตร นอกจากนรจร ภสาระ (2546: 143) ไดใหความหมายของการประเมนหลกสตร ไวหลายนยวาการประเมนหลกสตร หมายถง 1) การวดผลการปฏบตผเรยนตามจด ประสงคทกาหนดไวใน เชงปรมาณ 2) การเปรยบเทยบพฤตกรรม การปฏบตของผเรยนกบมาตรฐาน 3) การอธบายแ ละการตดสนใจเกยวกบหลกสตร 4) การเลอกการวเคราะหขอมลทเกยวของกบการตดสนใจเรองหลกสตร 5) การใชความรเกยวกบวชาชพในการตดสนใจเกยวกบการนาหลกสตรไปใช สวนสตฟเฟลบม (Stufflebeam 1977, อางถงในสาราญ มแจง, 2544: 129) และใจทพย เชอรตนพงษ (2539: 129) ไดใหความหมายการประเมน หลกสตร ในทางเดยวกนวาเปนกระบวนการของการรวบรวมวเคราะห เพอใหไดมาซงขอมลทเปนประโยชน แลวนาขอมลมาใชในการตดส นหาขอบกพรอง หรอปญหา เพอหาทางแกไขปรบปร งสวนประกอบทกสวนของหลกสตร ซงสอดคลองกบ วชย ประสทธวฒเวชช (2542: 30) ทวาการประเมนหลกสตร เปนการรวบรวมขอมลและวเคราะหขอมลนาผลมาใชในการเปรยบเทยบระหวางผลการใชหลกสตรทวดไดกบจดม งหมายของ หลกสตร เพอหาขอบกพรองหรอปญหาและพจารณาคณคาของหลกสตร จากความหมายของการประเมนหลกสตร สรปไดวา การประเมนหลกสตรหมายถง กระบวนการเกบรวบรวมและประมวลขอมล แลวนามาวเคาระห เพอพจารณาคณคาของหลกสตร วาไดผลตรงตามจดประสงคหรอไม หรอควรปรบปรงใหมประสทธภาพใหดยงขนกอนนาไปใช รปแบบการประเมนหลกสตร รปแบบการประเมนหลกสตรมหลากหลายวธการ สามารถจาแนกไดดงน 1. รปแบบทชวยในการตดสนใจ เปนรปแบบทอาศยการประเมนเปรยบเทยบ ขอมลหรอสงทเกดขนจากการดาเนนงานของหลกสตรกบมาตรฐานทผประเมนกาหนดไว 2. รปแบบทยดจดหมายเปนหลก ผประเมนจะตองกาหนดจดหมายและตคาจดหมายเหลานเพอพจารณาวาสงทประเมนบรรลจดหมายมากนอยเพยงใด ผใชแนวคดนไดแก ไทเลอร ทาบา แฮมมอนด และครอนบาค รปแบบการประเมนในครงนไดแก

19

รปแบบการประเมนของไทเลอร มลกษณะดงน จดมงหมายของการศกษา ประสบการณเรยนร การพจารณาผลสมฤทธ แผนภมท 5 ความสมพนธระหวางองคประกอบทางการศกษา ทมา : Ralph W. Tyler, Basic Principles of Curriculum and Instruction (Chicago: University of Chicago Press, 1950), 58.

ความสมพนธระหวางองคประกอบ ทางการศกษาตามแนวคดของไทเลอร ตามแนวคดนพนฐานของการจดการหลกสตร กคอ ผจดทาหลกสตรจะตองสามารถวางจดหมายทชดเจนวาตองการใหผเรยนเปลยนหรอมพฤตกรรมเปนอยา งไรพยายามจดประสบการณการสอนเพอชวยผเรยนใหเปลยนแปลงพฤตกรรมไปตามทตองการ บทบาทของการประเมนหลกสตรเปนสวนหนงของการเรยนการสอนและเปนสวนหนงของการพฒนาหลกสตรจงอยทการดผลผลตของหลกสตรวาตรงตามจดมงหมายหรอไม แนวคดของไทเลอรจงยดความสาเรจของจดหมายเปนหลก จดหมายข องการประเมนหลกสตรของไทเลอร ซงถอวาการประเมนผลหลกสตร เปนสวนหนงของการเรยนการส อน โดยมการประเมนผลในดานตางๆ ดงน 1. จดมงหมายทวไป โดยวเคราะหทรพยากรของจ ดหมาย คอ นกเรยน สงคม และเนอหาสาระขอบเขตของจดหมาย คอ จตวทยาการเรยนรและปรชญาการศกษา 2. จดมงหมายเชงพฤตกรรมอยางชดเจน เฉพาะเจาะจงซงเปนพฤตกรรมทตองการวด ในภายหลง 3. เนอหาหรอประสบการณทางการศกษา เพอใหบรรลจดหมายทวางไว 4. เลอกวธการเรยนการสอนทเหมาะสมเพอทาใหเนอหาหรอประสบการณทวางไวประสบความสาเรจ 5. ประเมนผลโดยใชวธการตางๆ หรอการทดสอบผลสมฤทธในการเรยน 6. ถาไมบรรลจดหมายทวางไว จะตองมการตดสนใจทจะยกเลกหรอปรบปรงหลกสตรนน แตถาบรรลตามจดหมายทวางไวกอาจจะใชผลสะทอนกลบของหลกสตรนน เปนขอมลในการปรบปรงการกาหนดจดมงหมายหรอใชเปนขอมลในการพฒนาคณคาของหลกสตร

หลกสตรสถานศกษาปฐมวย โรงเรยนวดพระปฐมเจดย

กระทรวงศกษาธการไดประกาศใชหลกสตรการศกษาปฐมวยเมอป พ.ศ. 2546 เพอใหการจดการศกษาสาหรบเดกปฐมวยเปนไปตามลกษณะของการอบรมเลยงดและใหการศกษา เดกจะไดรบการพฒนาทงทางดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา ตามวยและความสามารถของแตละบคคล การจดการศกษาปฐมวยเปนการพฒนาตงแตแรกเกดจนถง 5 ป บนพนฐานการอบรมเลยงด และสงเสรมกระบวนการเรยนรทสนองตอธรรมชาตและพฒนาการของเดกแตละคนตามศกยภาพ

20

ภายใตบรบทสงคม วฒนธรรมทเดกอาศยอย (กระทรวงศกษาธการ , 2546 : 26) สถานศกษาเปนหนวยงานทจดการศกษา เปนแหลงของการแสวงหาความร จงตอง มหลกสตรเปนของตนเอง คอหลกสตรสถานศกษาทครอบคลมภาระงานการจดการศกษาทกดาน หลกสตรสถานศกษาจงประกอบดวยมวลประสบการณตางๆ ทสถานศกษาแตละแหงวางแผน โดยมการกาหนดปรชญา วสยทศน ภารกจ เปาหมาย หรอจดหมาย (มาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค) ดงน ปรชญาการศกษาปฐมวย การศกษาปฐมวยเปนการพฒนาเดก ตงแตแรกเกดถง 5 ป บนพนฐาน การอบรมเลยงดและการสงเสรมกระบวนการเรยนร ทสนองตอธรรมชาต และพฒนาการของเดกแตละคน ตาม ศกยภาพ ภายใตบรบทสงคม -วฒนธรรม ทเดกอาศยอย ดวยความรก ความเอ ออาทร และความเขาใจของทกคน เพอสรางรากฐานคณภาพชวตใหเดกพฒนาไปสความเปนมนษยทสมบรณ เกดคณคาตอตนเองและสงคม โครงสรางของหลกสตร เพอใหการจดการศกษาเปนไปตามหลกการ จดหมายทกาหนดไวใหสถานศกษาและผเกยวของกบการอบรมเลยงดเดกปฏ บต ในการจดหลกสตรสถานศกษาปฐมวยจงกาหนดโครงสรางหลกสตรการศกษาปฐมวย ดงน ตารางท 1 โครงสรางหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546

โครงสรางหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546

ชวงอาย อายตากวา 3 ป อาย 3 – 5 ป

สาระการเรยนร

ประสบการณสาคญ สาระทควรเรยนร ดานรางกาย ดานอารมณและจตใจ ดานสงคม ดานสตปญญา

เรองราวเกยวกบตวเดก เรองราวเกยวกบบคคลและ สถานทแวดลอมเดก ธรรมชาตรอบตว สงตางๆ รอบตวเดก

ระยะเวลาเรยน ขนอยกบอายเดกทเรมเขารบการอบรมเลยงดและรบการศกษา วสยทศน โรงเรยนจะพฒนาเดกปฐมวยใหมความพรอมทง 4 ดาน คอ ดานรางกาย ดานอารมณ- จตใจ ดานสงคม และดานสตปญญา โดยพฒนาเดกใหมคณลกษณะทพงประสงคตามมาตรฐานของหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546 และมความพรอมทจะเรยนรในระดบประถมศกษา

21

ภารกจ 1. จดการศกษาปฐมวยอยางมประสทธภาพตามเกณฑมาตรฐานของหลกสตรสถานศกษา

ปฐมวย พทธศกราช 2546 2. สงเสรมใหเดกไดเรยนรดวยกจกรรมทหลากหลาย และไดรบประสบการณทงในและนอก

โรงเรยน 3. ผปกครองมสวนรมในการจดประสบการณการเรยนรใหแกเดก

หลกการ เดกทกคนมสทธทจะไดรบการอบรมเลยงดและสงเสรมพฒนาการ ตลอดจนการเรยนรอยางเหมาะสม ดวยปฏสมพนธทดระหวางเดกกบพอแม เดกกบผเลยงดหรอบคลากรทมความรความสามารถในการอบรมเลยงดและใหการศ กษาเดกปฐมวย เพอใหเดกมโอกาสพฒนาตนเองตามลาดบขนของพฒนาการทกดานอยางสมดล และเตมตามศกยภาพ โดยกาหนดหลกการ ดงน 1. สงเสรมกระบวนการเรยนรและพฒนาการทครอบคลมเดกปฐมวยทกประเภท

2. ยดหลกการอบรมเลยงดและใหการศกษาทเนนเดกเปนสาค ญ โดยคานงถงความแตกตางระหวางบคคล และวถชวตของเดกตามบรบทของชมชน สงคม และวฒนธรรมไทย

3. เดกโดยองครวมผานการเลนและกจกรรมทเหมาะสมกบวย 4. ประสบการณการเรยนรใหสามารถดารงชวตประจาวนไดอยางมคณภาพและมความสข 5. ประสานความรวมมอระหวางครอบครว ชมชน และสถานศกษาในการพฒนาเดก

จดมงหมาย หลกสตรการศกษาปฐมวยสาหรบเดกอาย 3-5 ป มงใหเดกมพฒนาการดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา ทเหมาะสมกบวย ความสามารถและความแตกตางระหวางบคคล จงกาหนดจดหมายซงถอเปนมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค ดงน

1. รางกายเจรญเตบโตตามวย และมสขนสยทด 2. กลามเนอใหญและกลามเนอเลกแขงแรง ใชไดอยางคลองแคลวและประสานสมพนธกน 3. มสขภาพจตด และมความสข 4. มคณธรรม จรยธรรม และมจตใจทดงาม 5. ชนชมและแสดงออกทางศลปะ ดนตร การเคลอนไหว และรกการออกกาลงกาย 6. ชวยเหลอตนเองไดเหมาะสมกบวย 7. รกธรรมชาต สงแวดลอม วฒนธรรม และความเปนไทย 8. อยรวมกบผอนไดอยางมความสขและปฏบตตนเปนสมาชกทดของสงคมในระบอบ

ประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข 9. ใชภาษาสอสารไดเหมาะสมกบวย 10. มความสามารถในการคดและการแกปญหาไดเหมาะสมกบวย 11. มจนตนาการและความคดสรางสรรค 12. มเจตคตทดตอการเรยนร และมทกษะในการแสวงหาความร

22

คณลกษณะตามวย คณลกษณะตามวยเปนความสามารถตามวยหรอพฒนาการตามธรรมชาตเมอเดกมอายถงวยนนๆ ผสอนจาเปนตองทาความเขาใจคณลกษณะตามวยของเดกอาย 3-5 ป เพอนาไปพจารณาจดประสบการณใหเดกแตละวยไดอยางถกตองเหมาะสม ขณะเดยวกนจะตองสงเกตเดกแตละคนซงมความแตกตางระหวางบคคล เพอนาขอมลไปชวยในการพฒนาเดกใหเตมตามความสามารถและศกยภาพ พฒน าการเดกในแตละชวงอายอาจเรวหรอชากวาเกณฑทกาหนดไวและการพฒนาจะเปนไปอยางตอเนอง ถาสงเกตพบวาเดกไมมความกาวหนาอยางชดเจนตองพาเดกไปปรกษาผเชยวชาญหรอแพทยเพอชวยเหลอและแกไขไดทนทวงท คณลกษณะตามวยทสาคญของเดกอาย 5 ป มดงน พฒนาการดานรางกาย

กระโดดขาเดยวไปขางหนาอยางตอเนองได รบลกบอลทกระดอนขนจากพนไดดวยมอทงสอง เดนขน ลงบนไดสลบเทาไดอยางคลองแคลว เขยนรปสามเหลยมตามแบบได ตดกระดาษตามแนวเสนโคงทกาหนด ใชกลามเนอเลกไดด เชน ตดกระดม ผกเชอกรองเทา ฯลฯ ยดตว คลองแคลว

พฒนาการดานอารมณและจตใจ แสดงอารมณไดสอดคลองกบสถานการณอยางเหมาะสม ชนชมความสามารถและผลงานของตนเองและผอน ยดตนเองเปนศนยกลางนอยลง

พฒนาการดานสงคม ปฏบตกจวตรประจาวนไดดวยตนเอง เลนหรอทางานโดยมจดมงหมายรวมกบผอนได พบผใหญ รจกไหว ทาความเคารพ รจกขอบคณ เมอรบของจากผใหญ รบผดชอบงานทไดรบมอบหมาย

พฒนาการดานสตปญญา บอกความแตกตางของกลน ส เสยง รส รปราง จาแนก และ จดหมวดหมสงของได บอกชอ นามสกล และอายของตนเองได พยายามหาวธแกปญหาดวยตนเอง สนทนาโตตอบ / เลาเปนเรองราวได สรางผลงานตามความคดของตนเอง โดยมรายละเอยดเพมขนและแปลกใหม รจกใชคาถาม ทาไม อยางไร เรมเขาใจสงทเปนนามธรรม นบปากเปลาไดถง 20

23

ระยะเวลาเรยน ใชเวลาในการจด ประสบการณใหกบเดก 3-5 ปการศกษาโดยประมาณ ทงนขนอยกบอายของเดกทเรมเขาสถานศกษาหรอสถานพฒนาเดกปฐมวย สาระการเรยนร สาระการเรยนรใชเปนสอกลางในการจดกจกรรมใหกบเดก เพอสงเสรมพฒนาการทกดาน ทงดานรางกาย อาร มณ จตใจ สงคม และสตปญญา ซงจาเปนตอการพฒนาเดกใหเปนมนษยทสมบรณ ทงนสาระการเรยนรประกอบดวย องคความร ทกษะหรอกระบวนการ และคณลกษณะหรอคานยม คณธรรม จรยธรรม ความรสาหรบเดกอาย 3-5 ปจะเปน เรองราวทเกยวของกบตวเดก บคคลและสถานททแวดลอมเดก ธรรมชาตรอบตว และสงตางๆ รอบตวเดกทเดกมโอกาสใกลชดหรอมปฏสมพนธในชวตประจาวนและเปนสงทเดกสนใจ จะไมเนนเนอหา การทองจา ในสวนทเกยวของกบทกษะหรอกระบวนการจาเปนตองบรณาการทกษะทสาคญและจาเปนสาหรบเดก เชน ทกษะการเคลอนไหว ทกษะทางสงคม ทกษะ การคด ทกษะการใชภาษา คณตศาสตรและวทยาศาสตร เปนตน ขณะเดยวกนควรปลกฝงใหเดกเกดเจตคตทด มคานยมทพงประสงค เชน ความรสกทดตอตนเองและผอน รกการเรยนร รกธรรมชาต สงแวดลอม และมคณธรร ม จรยธรรมทเหมาะสมกบวย เปนตน ผ สอนหรอผจดการศกษา อาจนาสาระการเรยนรมาจดในลกษณะหนวยการสอนแบบบรณาการหรอเลอกใชวธ การทสอดคลองกบปรชญาและหลกการจดการศกษาปฐมวย สาระการเรยนรกาหนดเปน 2 สวน ดงน

1. ประสบการณสาคญ ประสบการณสาค ญเปนสงจาเปนอยางยงสาหรบการพฒนาเดกทางดานรางกาย อารมณ

จตใจ สงคม และ สตปญญาชวยใหเดกเกดทกษะทสาคญสาหรบการสรางองคความร โดยใหเดกไดมปฏสมพนธกบวตถ สงของ บคคลตางๆ ทอยรอบตว รวมทงปลกฝงคณธรรม จรยธรรมไปพรอมกนดวย ประสบการณสาคญมดงน

1.1 ประสบการณสาคญทสงเสรมพฒนาการดานรางกาย ไดแก 1.1.1 การทรงตวและการประสานสมพนธของกลามเนอใหญ

- การเคลอนไหวอยกบทและการเคลอนไหวเคลอนท - การเคลอนไหวพรอมวสดอปกรณ - การเลนเครองเลนสนาม 1.1.2 การประสานสมพนธของกลามเนอเลก - การเลนเครองเลนสมผส - การเขยนภาพและการเลนกบส - การปนและประดษฐสงตางๆ ดวยดนเหนยว ดนนามน แทงไม เศษวสด

- การตอของ บรรจ เท และแยกชนสวน 1.1.3 การรกษาสขภาพ - การปฏบตตนตามสขอนามย

24

- การรกษาความปลอดภย - การรกษาความปลอดภยของตนเองและผอนในกจวตรประจาวน 1.2 ประสบการณสาคญทสงเสรมพฒนาการดานอารมณและจตใจ ไดแก 1.2.1 ดนตร - การแสดงปฏกรยาโตตอบเสยงดนตร - การเลนเครองดนตรงายๆ เชน เครองดนตรประเภทเคาะ ต ฯ

- การรองเพลง 1.2.2 สนทรยภาพ - การชนชมและสรางสรรคสงสวยงาม - การแสดงออกอยางสนกสนานกบเรองตลก ขาขน และเรองราว / เหตการณทสนกสนานตางๆ 1.2.3 การเลน - การเลนอสระ - การเลนรายบคคล การเลนเปนกลม - การเลนในหองเรยนและนอกหองเรยน 1.2.4 คณธรรม จรยธรรม - การปฏบตตนตามหลกศาสนาทนบถอ 1.3 ประสบการณสาคญทสงเสรมพฒนาการดานสงคม ไดแก 1.3.1 การเรยนรทางสงคม - การปฏบตกจวตรประจาวนของตนเอง - การเลนและการทางานรวมกบผอน - การวางแผน ตดสนใจเลอก และลงมอปฏบต - การมโอกาสไดรบรความรสก ความสนใจ และความตองการของตนเองและผอน - การแลกเปลยนความคดเหนและเคารพความคดเหนของผอน - การแกปญหาในการเลน - การปฏบตตามวฒนธรรมทองถนทอาศยอยและความเปนไทย 1.4 ประสบการณสาคญทสงเสรมพฒนาการดานสตปญญา ไดแก 1.4.1 การคด 1.4.2 การใชภาษา

1.4.3 การสงเกต การจาแนก และการเปรยบเทยบ 1.4.4 จานวน 1.4.5 มตสมพนธ (พนท/ระยะ) 1.4.6 เวลา

25

2. สาระทควรเรยนร สาระในสวนนกาหนดเฉพาะหวขอไมมรายละเอยดทงน เพอประสงคจะใหผสอนสามารถกาหนดรายละเอยดขนเองใหสอดคลองกบวย ความตองการ ความสนใจของเดก อาจยดหยนเนอหาไดโดยคานงถงประสบการณ และสงแวดลอมในชวตจรงของเดก ผสอนสามารถนาสาระทควรเรยนรมาบรณาการ จดประสบการณตางๆใหงายตอการ เรยนร ทงนมไดประสงคใหเดกทองจาเนอหา แตตองการใหเดกเกดแนวคดหลงจากนาสาระการเรยนรนนๆมาจดประสบการณใหเดกเพอใหบรรลจดหมายทกาหนดไวนอกจากนสาระทควรเรยนรยงใชเปนแนวทางชวยผสอนกาหนดรายละเอยดและความยากงายของเนอหาใหเหมาะสมกบพฒนาการของเดก สาระทควรเรยนรประกอบดวยเรองราวเกยวกบตวเดก เรองราวเกยวกบบคคลและสถานทแวดลอมเดก ธรรมชาตรอบตว และสงตางๆรอบตวเดก ดงน

2.1 เรองราวเก ยวกบตวเดก เดกควรรจกชอ นามสกล รปราง หนาตาของตน รจกอวยวะตางๆ และวธระวงรกษารางกายใหสะอาด ปลอดภย มสขอนามยทด เรยนรทจะเลนและทาสงตางๆดวยตนเองคนเดยวหรอกบผอน ตลอดจนเรยนรทจะแสดงความคดเหน ความรสก และแสดงมารยาททด ทงนเมอเดกมโอกาสเรยนรเรองราวเกยวกบตนเองแลว เดกควรจะเกดแนวคดดงน

- ฉนมชอตงแตเกด ฉนมเสยง รปรางหนาตาไมเหมอนใคร ฉนภมใจทเปน ตวฉนเอง เปนคนไทยทด มมารยาท มวนย รจกแบงปน ทาสงตางๆดวยตนเอง เชน แต งตว แปรงฟน รบประทานอาหาร ฯลฯ

- ฉนมอวยวะตางๆ เชน ตา ห จมก ปาก ขา มอ ผม นวมอ นวเทา ฯลฯ และฉนรจกวธรกษารางกายใหสะอาด ปลอดภย มสขภาพด

- ฉนตองรบประทานอาหารทมประโยชน ออกกาลงกาย และพกผอน เพอใหรางกายเจรญเตบโต

- ฉนเรยนรขอตกลงตาง ๆ รจกระมดระวงรกษาความปลอดภยของตนเองและผอนเมอทางาน เลนคนเดยว และเลนกบผอน

- ฉนอาจรสกดใจ เสยใจ โกรธ เหนอย หรออน ๆ แตฉนเรยนรทจะแสดงความรสกในทางทด และเมอฉนแสดงความคดเหน หรอทาสงตาง ๆ ดวยความคดของตนเอง แสดงวาฉนมความคดสรางสรรค ความคดของฉนเปนสงสาคญ แตคนอนกมความคดทดเหมอนฉนเชนกน

2.2 เรองราวเกยวกบบคคล และสถานทแวดลอมเดก เดกควรไดมโอกาสรจกและรบรเรองราวเกยวกบครอบครว สถานศกษา ชมชน รวมทงบคคลตา งๆทเดกตองเกยวของ หรอ มโอกาสใกลชดและมปฏสมพนธในชวตประจาวน ทงน เมอเดกมโอกาสเรยนรแลวเดกควรเกดแนวคด ดงน

- ทกคนในครอบครวของฉนเปนบคคลสาคญตองการท อาหาร เสอผา ทอยอาศยและยารกษาโรค รวมทงตองการความรก ความเอออาทร ชวยดแลซงกนและกน ชวยกนทางานและปฏบตตามขอตกลงภายในครอบครว ฉนตองเคารพ เชอฟงพอแมและผใหญในครอบครว ปฏบตตนใหถกตองตามกาลเทศะ ครอบครวของฉนมวนสาคญตาง ๆ เชน วนเกดของบคคลในครอบครว วนทาบญบาน ฯลฯ ฉนภมใจในครอบครวของฉน

26

- สถานศกษาของฉนเปนสถานททเดกๆมาทากจกรรมรวมกนและทาใหไดเรยนรสงตางๆมากมาย สถานศกษาของฉนมคนอยรวมกนหลายคนทกคนมหนาทรบผดช อบ ปฏบตตาม กฏระเบยบ ชวยกนรกษาความสะอาดและทรพยสมบตของสถานศกษา สวนครรกฉนและเอาใจใสดแลเดกทกคน เวลาทากจกรรมฉนและเพอนจะชวยกนคด ชวยกนทา รบฟงความคดเหน และรบรความรสกซงกนและกน

- ทองถนของฉนมสถานท บคคล แหลงวทยากร แหลงเรยนรตางๆ ทสาคญ คนในทองถนทฉนอาศยอยมอาชพทหลากหลาย เชน คร แพทย ทหาร ตารวจ ชาวนา ชาวสวน พอคา แมคา ฯลฯ ทองถนของฉนมวนสาคญของตนเองซงจะมการปฏบตกจกรรมทแตกตางกนไป

- ฉนเปนคนไทยมวนสาคญของชาต ศาสนา และพระมหากษตรยม วฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณหลายอยางฉนและเพอนนบถอศาสนา หรอมความเชอทเหมอนกนหร อแตกตางกนได ศาสนาทกศาสนาสอนใหทกคนเปนคนด ฉนภมใจทฉนเปนคนไทย 2.3 ธรรมชาตรอบตว เดกควรจะไดรจกสงมชวตทเปนตนไม ดอกไม สตว รวมทงความเปลยนแปลงของโลกทแวดลอมเดกตามธรรมชาต เชน ฤดกาล กลางวน กลางคน ฯลฯ แนวคดทควรใหเกดหลงจากเดกเรยนรธรรมชาตรอบตว มดงน - ธรรมชาตรอบตวฉนมทงสงมชวตและสงไมมชวต สงมชวตตองการอากาศ แสงแดด นาและอาหารเพอเจรญเตบโต สงมชวตสามารถปรบตวใหเขากบลกษณะอากาศ ฤดกาล และยงตองพงพาอาศยซง กนและกนสาหรบสงไมมชวต เชนนา หน ดน ทราย ฯลฯ มรปราง ส ประโยชน และโทษตางกน - ลกษณะอากาศรอบตวแตละวนอาจเหมอนหรอแตกตางกนได บางครงฉนทายลกษณะอากาศไดจากสงตางๆ รอบตว เชน เมฆ ทองฟา ลม ฯลฯ ในเวลากลางวนเปนชวงเวลาทดว งอาทตยขนจนดวงอาทตยตก คนสวนใหญจะตนและทางาน สวนฉนไปโรงเรยนหรอเลน เวลากลางคนเปนชวงเวลาทดวงอาทตยตกจนดวงอาทตยขน ฉนและคนสวนใหญจะนอนพกผอนตอนกลางคน - สงแวดลอมตามธรรมชาตรอบตวฉน เชน ตนไม สตว นา ดน หน อากาศ ฯลฯ เปนสงจาเปนสาหรบชวตตองไดรบการอนรกษ สงแวดลอมทมนษยสรางขนรอบๆ ตวฉนเชน บานอยอาศย ถนนหนทาง สวนสาธารณะ สถานทตางๆ ฯลฯ เปนสงทใชประโยชนรวมกนทกคนรวมทงฉนชวยกนอนรกษสงแวดลอมและรกษาสาธารณสมบตโดย ไมทาลายและบารงรกษาใหดขนได 2.4 สงตางๆ รอบตวเดก เดกควรจะไดรจกสงของเครองใช ยานพาหนะและการสอสาร ตาง ๆ ทใชอยในชวตประจาวนของเดก ทงนเมอเดกมโอกาสเรยนรแลวเดกควรเกดแนวคด ดงน - สงตางๆรอบตวฉนสวนใหญมส ยกเวนกระจ กใส พลาสตกใส นาบรสทธ อากาศบรสทธ ฉนเหนสตางๆดวยตา แสงสวางชวยใหฉนมองเหนส สมอยทกหนทกแหงทฉนสามารถเหน ตามดอกไม เสอผา อาหาร รถยนต และอนๆ สทฉนเหนมชอเรยกตางๆกน เชน แดง เหลอง นาเงน ฯลฯ สแตละสทา ใหเกดความรสกตางกน สบางสสามารถใชเปนสญญาณ หรอสญลกษณสอสารกนได - สงตางๆ รอบตวฉนมชอ ลกษณะตางๆกนสามารถแบงตามประเภท ชนด ขนาด ส รปราง พนผว วสด รปเรขาคณต ฯลฯ

27

- การนบสงตางๆ ทาใหฉนรจานว นสงของ และจานวนนบนนเพมหรอลดไดฉ นเปรยบเทยบสงของตางๆ ตามขนาด จานวน นาหนก และจดเรยงลาดบ สงของตางๆ ตามขนาด ตาแหนง ลกษณะทตงได - คนเราใชตวเลขในชวตประจาวน เชน เงน บานเลขท ฯลฯ ฉนรวบรวมขอมลงายๆ นามาถายทอดใหผอนเขาใจไดโดยนาเสนอดวยรปภาพ แผนภม แผนผง แผนท ฯลฯ - สงทชวยฉนในการชง ตวง วด มหลายอยาง เชน เครองชง ไมบรรทด สายวด ถวยตวง ชอนตวง เชอก วสด สงของอนๆ บางอยางฉนอาจใชการคาดคะเนหรอกะประมาณ - เครองมอเครองใชมหลายชนดและหลายประเภท เชน เครองใชในการทาสวน การกอสราง เครองใชภายในบาน ฯลฯ คนเราใชเครองมอเครองใชตางๆชวยอานวยความสะดวกในการทางาน แตขณะเดยวกนตองระมดระวงในเวลาใชเพราะอาจเกดอนตรายและเกดความเสยหายไดถาใชผดวธหรอใชผดประเภท เมอใชแลวควรทาความสะอาด และเกบเขาทใหเรยบรอย - ฉนเดนทางจากทหนงไปยงทหนงไดดวยการเดนหรอใชยานพาหนะ พาหนะบางอยางทฉนเหนเคลอนทไดโดยการใชเครองยนต ลม ไฟฟา หรอคนเปนผทาใหเคลอนท คนเราเดนทางหรอขนสงไดทงทางบก ทางนา ทางอากาศ พาหนะทใชเดนทาง เชน รถยนต รถเมล รถไฟ เครองบน เรอ ฯลฯ ผขบขจะตองไดรบใบอนญาตขบขและทาตามกฎจราจรเพอความปลอดภยของทกคน และฉนตองเดนบนทางเทา ขามถนนตรงทางมาลาย สะพานลอย หรอตรงทมสญญาณไฟ เพ อความปลอดภยและตองระมดระวงเวลาขาม - ฉนตดตอสอสารกบบคคลตางๆไดหลายวธ เชน โดยการไปมาหาส โทรศพท โทรเลข จดหมาย จดหมายอเลคทรอนคส ฯลฯ และฉนทราบขาวความเคลอนไหวตางๆ รอบตวดวยการสนทนา ฟงวทย ดโทรทศน และอานหนงสอ หนงสอเปนสอในการ ถายทอดความร ความคด ความรสกไปยงผอาน ถาฉนชอบอานหนงสอ ฉนกจะมความรความคดมากขน ฉนใชภาษาทงฟง พด อาน เขยน เพอการสอความหมายในชวตประจาวน

การจดประสบการณ การจดประสบการณสาหรบเดกปฐมวย 3-5 ป จะไมจดเปน รายวชา แตจดในรปของ กจกรรมบรณาการผานการเลน เพอใหเดกไดรบประสบการณตรง เกดการเรยนร ทกษะ คณธรรม จรยธรรม รวมทงเกดการพฒนาทงทางดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา โดยมหลกการ และแนวทางการจดประสบการณ ดงน

1. หลกการจดประสบการณ 1.1 จดประสบการณการเลนและการเรยนรเพอพฒนาเดกโดยองครวมอยางตอเนอง 1.2 เนนเดกเปนสาคญ สนองความตองการ ความสนใจ ความแตกตางระหวางบคคล

และบรบทของสงคมทเดกอาศยอย 1.3 จดใหเดกไดรบการพฒนาโดยใหความสาคญทงกบกระบวนการและผลผลต 1.4 จดการประเมนพฒ นาการใหเปนกระบวนการอยางตอเนอง และเปนสวนหนงของ

การจดประสบการณ 1.5 ใหผปกครองและชมชนมสวนรวมในการพฒนาเดก

28

2. แนวทางการจดประสบการณ 2.1 จดประสบการณ ใหสอดคลองกบจตวทยาพฒนาการ คอเหมาะกบอาย

วฒภาวะ และระดบพฒนาการเพอใหเดกทกคนไดพฒนาเตมตามศกยภาพ 2.2 จดประสบการณ ใหสอดคลอง กบลกษณะการเรยนรของเดกวยนคอ เดกได

ลงมอกระทาเรยนรผานประสาทสมผสทงหา ได สารวจ เลน สงเกต สบคน ทดลอง และคดแกปญหาดวยตนเอง

2.3 จดประสบการณใน รปแบบบรณาการ คอ บรณาการทงทกษะและสาระการเรยนร

2.4 จดประสบการณใหเดกไดรเรม คด วางแผน ตดสนใจ ลงมอกระทา และนาเสนอ ความคดโดยผสอนเปนผสนบสนน อานวยความสะดวก และเรยนรรวมกบเดก

2.5 จดประสบการณใหเดกมปฏสมพนธกบเดก อนกบผใหญภายใตสภาพแวดลอมท เออตอการเรยนรในบรรยากาศทอ บอนมความสขและเรยนรการทากจกรรมแบบรวมมอในลกษณะตางๆกน

2.6 จดประสบการณใหเดกมปฏสมพนธกบสอและแหลงการเรยนรทหลากหลาย และอยในวถชวตของเดก

2.7 จดประสบการณทสงเสรมลกษณะนสยทดและทกษะการใชชวตประจาวนตลอดจนสอดแทรกคณธรรมจรยธรรม ใหเปนสวนหนงของการจดประสบการณการเรยนรอยางตอเนองสมาเสมอ

2.8 จดประสบการณทงในลกษณะทมการวางแผนไวลวงหนาและประสบการณทเกดขนในสภาพจรงโดยไมไดคาดการณไว

2.9 ใหผปกครองและชมชนมสวนรวมในการจดประสบการณทงการวางแผน การสนบสนนสอการสอน การเขารวมกจกรรม และการประเมนพฒนาการ

2.10 จดทาสารนทศนดวยการรวบรวมขอมลเกยวกบพฒนาการและการเรยนรของเดกเปนรายบคคล นาขอมลทไดมาไตรตรองและใชใหเปนประโยชนตอการพฒนาเดกและการวจยในชนเรยน

3. การจดกจกรรมประจาวน กจกรรมสาหรบเดกอาย 3-5 ป สามารถนามาจดเปนกจกรรมประจาวนไดหลายรปแบบเปนการชวยใหทงผสอนและเดกทราบวาแตละวนจะทากจกรรมอะไร เมอใด และอยางไร การจดกจกรรมประจาวนมหลกการจดและขอบขายของกจกรรมประจาวน ดงน หลกการจดกจกรรมประจาวน 3.1 กาหนดระยะเวลาในการจดกจกรรมแตละกจกรรมใหเหมาะสมกบวยของเดก ในแตละวนและยดหยนไดตามความตองการและความสนใจของเดก เชน

วย 3 ขวบ มความสนใจชวงสนประมาณ 8 นาท วย 4 ขวบ มความสนใจอยไดประมาณ 12 นาท วย 5 ขวบ มความสนใจอยไดประมาณ 15 นาท

29

3.2 กจกรรมทตองใชความคด ทงในกลมเลกและกลมใหญ ไมควรใชเวลาตอเนองนานเกนกวา 20 นาท

3.3 กจกรรมทเดกมอสระเลอกเลนเสร เชน การเลนตามมม การเลนกลางแจง ฯลฯ ใชเวลาประมาณ 40-60 นาท

3.4 กจกรรมควรมค วามสมดลระหวางกจกรรมในหองและนอกหอง กจกรรมทใชกลามเนอใหญและกลามเนอเลก กจกรรมทเปนรายบคคล กลมยอย และกลมใหญ กจกรรมทเดกเปนผรเรมและผสอนเปนผรเรม และกจกรรมทใชกาลงและไมใชกาลง จดใหครบทกประเภท ทงนกจกรรมทตองออกกาลงกายควรจดสลบกบกจกรรมทไมตองออกกาลงมากนก เพอเดกจะไดไมเหนอยเกนไป โครงสราง แนวการจดประสบการณสาหรบเดกปฐมวย ไดกาหนดการจดกจกรรมในรปแบบบรณาการขนเปนหนวยการสอน ใหเดกไดทาครบ 6 กจกรรม ไดแก กจกรรมเคลอนไหวและจงหวะ กจกรรมเสรมประสบการณ กจกรรมสรางสรรค เลนตามมม กจกรรมกลางแจง เกมการศกษา และทากจวตรตางๆทเหมาะสมกบพฒนาการ โดยในแตละวนมการกาหนดเปนตารางกจกรรมประจาวนไวโดยประมาณ ดงน ตารางกจกรรมประจาวน 07.00 - 08.10 น. รบเดกเปนรายบคคล ตรวจสขภาพ 08.10 - 08.30 น. กจกรรมหนาเสาธง (เคารพธงชาตและสวดมนต) 08.30 - 08.45 น. สนทนา ขาว เหตการณ 08.45 - 09.00 น. การเคลอนไหวและจงหวะ 09.00 - 09.30 น. กจกรรมสรางสรรคและเลนตามมมประสบการณ 09.30 - 09.45 น. พกรบประทานอาหารวางเชา(ดมนม) 09.45 - 10.00 น. กจกรรมเสรมประสบการณ(วงกลม) 10.00 - 11.00 น. เลนกลางแจง 11.00 - 12.00 น. พกรบประทานอาหารกลางวน 13.00 - 14.00 น. นอนพกผอน 14.00 - 14.20 น. เกบทนอน ลางหนา 14.20 - 14.30 น. พกรบประทานอาหารวางบาย(ดมนม) 14.30 - 14.45 น. เกมการศกษา 14.45 - 15.00 น. สรป เตรยมตวกลบบาน หมายเหต ตารางกจกรรมประจาวน สามารถปรบใหเหมาะสมกบเวลา สถานการณ ศาสนา วฒนธรรม ประเพณ สภาพชมชน และทองถน แตทงนตองมครบทกกจกรรม

30

แนวทางการจดประสบการณการเรยนร โรงเรยนวดพระปฐมเจดยจดประสบการณการเรยนรบนความเชอทวาเดกจะเกดการเรยนรไดเมอลงมอปฏบตจรง จงยดหลกการเรยนรแบบบรณาการผานกจกรรมการเลน กจกรรมประจาวนและกจวตรประจาวนทเดกๆ ไดเคลอนไหว สารวจ เลน สงเกต ทดลอง ลงมอปฏบตและแกปญหา เดกๆจะได ทางานเปนรายบคคลและกลม ไดเรยนรรวมกบผอน โดยใชสอ /แหลงการเรยนร ทมความหลากหลายในบรรยากาศทอบอน สอดแทรกคณธรรม จรยธรรม มารยาทไทยทดงามเพอสงเสรมคณลกษณะทดของเดกไทย และเพอใหเดกๆ สามารถนาไปปรบใชในชวตประจาวนไดอยางมความสข โรงเรยนไดจดใหเดกเรยนรผานกจวตรประจาวนและกจกรรมหลก 6 กจกรรม ดงน กจวตรประจาวน

- การเขาแถวเคารพธงชาต สวดมนต - การเขาหองนา - การรบประทานอาหารกลางวน - การแปรงฟน - การสวดมนต/การทาสมาธ/การนอน - การเกบเครองนอน - การลางหนา - ดมนม (อาหารวาง) กจกรรมหลก 6 กจกรรม 1. กจกรรมเสรหรอการเลนตามมม

กจกรรมเสร หรอการเลนตามมมเปนกจกรรมทเปดโอกาสใหเดกเลนอสระตามมมเลนหรอมมประสบการณหรอศนยการเรยนทจดไวในหองเรยน เชน มมบลอก มมหนงสอ มมวทยาศาสตรหรอมมธรรมชาตศกษา มมบ าน มมรานคา เปนตน มมตางๆเหลานเดกมโอกาสเลอกเลนไดอยางเสรตามความสนใจและความตองการของเดก ทงเปนรายบคคลและเปนกลม

2. กจกรรมสรางสรรค กจกรรมสรางสรรค เปนกจกรรมทชวยเดกใหแสดงออกทางอารมณ ความรสก

ความคด รเรมสรางสรรคและจนตนาการ โดยใชศลปะ เชน การเขยนภาพ การปน การฉก- ปะ การตดปะ การพมพภาพ การรอย การประดษฐ หรอวธการอนทเดกไดคดสรางสรรคและเหมาะกบพฒนาการ เชน การเลนพลาสตกสรางสรรค การสรางรปจากกระดานปกหมด ฯลฯ

3. กจกรรมเคลอนไหวและจงหวะ การเคลอนไหวและ จงหวะ เปนกจกรรมทจดใหเดกไดเคลอนไหวสวนตางๆ ของ

รางกายอยางอสระตามจงหวะ โดยใชเสยงเพลง คาคลองจอง ซงจงหวะและดนตรทใชประกอบ ไดแก เสยงตบมอ เสยงเพลง เสยงเคาะไม เคาะเหลก รามะนา กลอง ฯลฯ มาประกอบการเคลอนไหว เพอสงเสรมใหเดกเกดจ นตนาการ ความคดสรางสรรค เดกวยนรางกายกาลงอยในระหวางพฒนา การใชสวนตางๆของรางกายยงไมผสมผสานหรอประสานสมพนธกนอยางสมบรณ

31

4. กจกรรมเสรมประสบการณหรอกจกรรมในวงกลม กจกรรมเสรมประสบการณ หรอ กจกรรมในวงกลม เปนกจกรรมทม งเนนใหเดกได

พฒนาทกษะการเรยนร ฝกการทางานและอยรวมกนเปนกลมทงกลมยอยและกลมใหญ กจกรรมทจดมงฝกใหเดกไดมโอกาสฟง พด สงเกต คดแกปญหาใชเหตผลและฝกปฏบต เพอใหเกดความคดรวบยอดเกยวกบเรองทเรยนโดยจดกจกรรมดวยวธตางๆ เชน สนทนา อภปราย สาธต ทดลอง เลานทาน เลนบทบาทสมมต รองเพลง ทองคาคลองจอง ศกษานอกสถานท เชญวทยากรมาใหความร ฯลฯ

5. กจกรรมกลางแจง กจกรรมกลางแจงเปนกจกรรมทจดใหเดกไดมโอกาสออกไปนอกหองเรยนเพอออก

กาลง เคลอนไหวรางกายและแสดงออกอยางอสระ โดยยดความสนใจและความสามารถของเดก แตละคนเปนหลก กจกรรมกลางแจงทผสอนควรจดใหเดกไดเลน เชน เครองเลนสนาม เลนนา เลนทราย เลนกบอปกรณกฬา เกมการละเลน ฯลฯ

6. กจกรรมเกมการศกษา กจกรรมเกมการศกษาเปนกจกรรมทเดกสามารถเลนเปนรายบคคลและเปนกลม โดยม

กตกา ขอตกลงรวมกน เชน เกมจบค เกมตอภาพใหสมบรณ เกมโดมโน เกมจดหมวดหม เกมเรยงลาดบ ลอตโต เกมหาความสมพนธตามลาดบทกาหนด ฯลฯ

การประเมนพฒนาการ โรงเรยนวดพระปฐมเจดยไดมการประเมนพฒนาการเดกปฐมวยใหสอดคลองกบหลกสตรการศกษาปฐมวย พท ธศกราช 2546 โดยประเมนเปนกระบวนการตอเนองและเปนสวนหนงของกจกรรมปกตตามตารางกจกรรมประจาวนแล ะครอบคลมพฒนาการของเดกทกดาน ไดแก ดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา เพอนาผลมาใชในการจดกจกรรมหรอประสบการณ พฒนาเดกใหเตมตามศกยภาพของแ ตละคน ดวยเหตนผสอนซงเปนผทจะทาหนาทประเมนพฒนาการเดกจะตองเปนผทมความร ความเขาใจในพฒนาการเดกวย 3-5 ป เปนอยางด และตองเขาใจโครงสรางของการประเมนอยางละเอยดวาจะประเมนเมอไรและอยางไร ตองมความสามารถในการเลอกเครองมอ และวธการทจะใชไดอยางถกตอง จงจะทาใหผลของการประเมนนนเทยงตรงและเชอถอได การประเมนพฒนาการอาจทาไดหลายวธ แตวธทงายตอการปฏบตและนยมใชกนมาก คอ การสงเกต ซงตองทาอยางตอเนองและบนทกไวเปนหลกฐานอยางสมาเสมอ อาจกลาวไดวา ผสอนหรอผเกยวของกบเดกตองคานงถงเรองตางๆ ดงตอไปน หลกการประเมนพฒนาการของเดก

1. ประเมนพฒนาการของเดกครบทกดานและนาผลมาพฒนาเดก

2. ประเมนเปนรายบคคลอยางสมาเสมอตอเนองตลอดป 3. สภาพการประเมนควรมลกษณะเชนเดยวกบการปฏบตกจกรรมประจาวน

4. ประเมนอยางเปนระบบ มการวางแผน เลอกใชเครองมอและจดบนทกไวเปนหลกฐาน

5. ประเมนตามสภาพจรงดวยวธการหลากหลายเหมาะกบเดกรวมทงใชแหลงขอมลหลายๆดาน ไมควรใชการทดสอบ

32

วธการวดและการประเมนพฒนาการของเดก ดงน 1. การสงเกต

ครสงเกตขณะเดกทากจ กรรมหรอเลนทงเปนรายบคคลและกลม ในชวงเวลาและสถานการณตางๆ หลายครงสมาเสมอ เพอใหทราบพฤตกรรมทแทจรงของเดก และควรจดบนทกสงทเกดขนตามเหตการณทเปนจรง อนจะเปนขอมลในการเลอกจดกจกรรมใหเหมาะสมกบพฒนาการ

2. การสนทนา การสนทนากบเดกเ ปนรายบคคลจะชวยใหครทราบถงพฒนาการดานภาษา (การพด

การฟง การสอสาร) และความคดของเดก ตลอดจนสภาพแวดลอมทางบาน ซงจะชวยใหครเขาใจเดกเปนขอมลในการหาทางแกไขปญหาและพฒนาเดก

3. การสมภาษณหรอการทดสอบปากเปลา ขอมลทไดชวยใหครทราบถงพฒนาการทางดานภาษา การพดทกบพรอง เชน การพดไม

ชด นอกจากนชวยใหทราบถงพฒนาการทางดานสตปญญา ความสามารถในการแกปญหาเฉพาะหนา และการคดของเดกแตละคน

4. การสะสมผลงาน ผลงานถอวาเปนสงทแสดงถงความสามารถของเดก การสะสมผลงานควรเกบเปนระยะๆ

และเรยงลาดบวนททา จะชวยใหครทราบถงพฒนาการดานตางๆ ของแตละคนอยางตอเนอง 5. การใชแบบทดสอบทเปนรปภาพ

เปนการบนทกคะแนนอยางเปนหลกฐาน เพอชวยใ หครทราบถงขอมลทตองการ คร อาจใชแบบทดสอบทเปนรปภาพ มความครอบคลมตามจดมงหมายของการพฒนาเดก และควรทาการทดสอบในสภาพแวดลอมทเดกคนเคย

เครองมอทใชในการประเมน 1. แบบบนทกการสงเกตพฤตกรรมและความสามารถของเดกตามแผนการจด

ประสบการณประจาสปดาห 2. แบบบนทกการสงเสรม/แกไขพฤตกรรมเดก 3. แบบบนทกสขภาพ (การชงนาหนก/วดสวนสง/วดรอบศรษะ) 4. แบบบนทกการปฏบตกจวตรประจาวนของเดก 5. แบบบนทกการประเมนมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค

โดยสรปการจดประสบการณสาหรบเดกปฐมวยนนควรจดประสบการณทสงเสรมพฒนาการใหครบทง 4 ดาน คอ ดานรางกาย ดานอารมณและจตใจ ดานสงคม และดานสตปญญา โดยคานงถงความแตกตางระหวางบคคล บรณาการความรผานการเลน เดกไดลงมอปฎบตดวยตนเองและมการประเมนพฒนาการดวยวธการทหลากหลายตามความเหมาะสอมของแตละกจกรรมไดแก 1) การสงเกต 2) การสนทนา 3) การสมภาษณ 4) การสะสมผลงาน 5) การใชแบบทดสอบทเปนรปภาพ โดยประเมนอยางตอเนองสมาเสมอ

33

พฒนาการเดกปฐมวย พฒนาการของเดกปฐมวยเปนกระบว นการเปลยนแปลงทเกดขนในตวเดกอยางตอเนองมลกษณะพเศษกวาพฒนาการในชวงวยอนๆ เนองจากการเปลยนแปลงหลายๆ ดาน ทงดานคณภาพและปรมาณเกดขนอยางผสมผสานในชวงเวลาเดย วกนและสามาร ถสงเกตเหนลกษณะการเปลยนแปลงและพฤตกรรมทแสดงออกไดชดเจน เมอนาแนวคดหลายๆทฤษฎมาผสมผสานกนจนทาใหสามารถเขาใจกบภาพรวมพฒนาการของเดกปฐมวยสมบรณยงขน จากการศกษาทฤษฎพฒนาการ พบวา พฒนาการของมนษยแบงออกเปน 4 ดาน คอ พฒนาการดานรางกาย อาร มณ จตใจ สงคม และสตปญญา โดยมรายละเอยดดงน พฒนาการดานรางกาย พฒนาการดานรางกาย เปนการเปลยนแปลงอยางเหนไดชดเจนโดยเฉพาะในระยะวยทารก เนองจากอตราการเจรญเตบโตทางดานรางกายเปนไปอยางรวดเรวมาก เมอเทยบกบพฒนาการดานอนๆ เมอเดกโตเขาสระยะปฐมวย พฒนาการดานรางกายจะปรากฏในรปของความสามารถใชอวยวะตางๆ ของรางกายไดชดเจนขน ทงทางดานกลามเนอใหญ กลามเนอเลกและประสาทสมพนธ ความสามารถของกลามเนอใหญ ไดแก การใชรางกาย แขน ขา เชน การเดน การวงกระโดด ปนปาย ทรงตว เปนตน สวนความสามารถดานกลามเนอเลกและประสานสมพนธ ไดแกการใชมอ นง การประสานสมพนธระหวางมอกบตา เชน ลากเสน วาดภาพ ปน ตด ฉก แปะรอยลกปด เปนตน (มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, 2537: 333) สาหรบเดก ชวงอาย 5 ขวบ จะสามารถควบคมการทากจกรรมของรางกายไดดขนมาก เชน สามารถทรงตวไดด เดนตามเสนตรงได ชอบกระโดดปนปาย ชอบชวยแมอยนงไดนานขน มอและตาทางานประสานกนไดดและยงไมละเอยด มความแขงแรงและมพลงมากแตงตวเองไดโดยไมตองมคนคอยชวยเหลอ การเคลอนไหวรางกายสวนตางๆ ประสานกนไดด จงทาใหสามารถใชเครองมอตางๆ เชน แปรงสฟน หว ในการแปรงฟน หวผม และลางหนาไดดกวาเดกวย 4 ขวบ เดกวยนฝกพบกระดาษ ตดกระดาษ และเลนเกยวกบการกอสรางไดด ใชกรรไกรตดกระดาษตามรปไดด ปนดนนามน เยบผาดวยเขมเลมโต วาดเขยนดวยดนสอและสนาได และชวงอาย 6 ขวบ เปนวยทมพลงสง ชอบเลนโลดโผน การเคลอนไหวกระฉบกระเฉงวองไว ชอบการปนปายกระโดด เหวยงแขน หอยโหน สามารถตลงกา กระโดดไลและทาการหลบหลกไดด จงสามารถเลนกฬาไดหลายอยาง ชอบของเลนทกชนดทมลอเลอน แตงตวเองไดโดยไมตองการความชวยเหลอจากผอน (กลมงานพฒนาหลกสตรและสอทางการศกษาระดบกอนประถมศกษา, 2535: 33 -34) จากการศกษาพฒนาการดานรางกายทกลาวมาขางตนสรปไดวา พฒนาการทางดานรางกายของเดกจะพฒนาไปตามชวงวยทแตกตางกน ธรรมชาตของเด กในวยนจะไมอยนง เดกในวยนจะกระฉบกระเฉง ราเรงแจมใส ชางเลน ชางถาม ชางคย กลามเนอตางๆ จะยงไมแขงแรง ดงนนในการจดกจกรรมและประสบการณใหแกเดก ควรสงเสรมการพฒนากลามเนอเลก- ใหญ และตองสอดคลองกบความสามารถและพฒนาการของเดก เม อเดกอายมากขนการเลนกจะมนาหนกมากขน และมการเลนเสรมากขน รวมถงการชวยเหลอตวเองกจะสามารถชวยเหลอตวเองไดมากขนเชนกน

34

พฒนาการดานอารมณ – จตใจ ซกมนด ฟรอยด (Sigmund Freud. n.d.) กลาววาชวตของบคคลวยเดกหรอปฐมวยเปนวยทสาคญทสดของชวตมนษย การจดการตอบสนองและใหประสบการณทดตอความตองการทางรางกาย จะทาใหเดกพฒนาไปตามขนตอนเปนอยางด ซงฟรอยดมความเชอวา ลกษณะจตใจของบคคลสามารถแบงออกเปน 3 สวน คอ Id เปนเสมอนแรงจงใจหรอความยากทจะทาสงหนงสงใดทเป นความตองการของรางกายหรออาจกลาวไดวา Id เปนอานาจฝายตากไดเพราะเปนความปรารถนาซงดาเนนตามความพอใจของตนเองแตอยางเดยว โดยไมคานงถงความนยมหรอมาตรฐานของสงคม Ego เปนสงทจะทาให Id บรรลตามจดมงหมายเปนสวนของจตทรสานก รจกกลอมเกลาจตใจใหเขากบสภาพแวดลอมทแทจรง รวมทงยงรจกเลอกและควบคมความปรารถนาตางๆ โดยคานงถงความเปนจรง และ Superego คอ สวนทเปนมโนธรรมและศลธรรม มวจารญาณและความรสกผดชอบ โดยเปนสวนทคอยควบคม Id (พชร สวนแกว, 2545: 92 – 95) และไดแบงลาดบพฒนาการของเดกออกเปน 5 ขน แตในทนจะกลาวถงเฉพาะ 4 ขนตอนแรกทเกยวของกบพฒนาการของเดกปฐมวย ดงน ขนท 1 ความพอใจอยทบรเวณปาก (Oral Stage) ขนนอยในชวงอาย 0 – 1 ป เปนชวงททารกพงความสนใจไปทปาก สงทจะนาความสขมาใหแกทารกมากทสดคอการไดสมผสบรเวณปาก โดยการดด กด สมผส ซงการดดนอกจากจะเปนการสนองความตองการทางรางกายคอความหวแลวยงทาใหทารกไดผอนคลายความตงเครยดทางรางกายดวย ขนท 2ความพอใจอยททวารหนก (Anal Stage) ขนนอยในชวงอาย 1 – 2 ป ระยะนเกดเมอเดกเรมเรยนรเรองการขบถาย การขบถายของเดกควรเปนไปโดยความพอใจของเดกไมใชความขดแยงหรอการวางกฎเกณฑบงคบเดก เชน การฝกใหเดกขบถายเปนเวลาควรทาไปทละเลกละนอย ไมใชขเขญบงคบจนเดกเกดความตงเครยดทางอารมณ ขนท 3 ความพอใจอยทบรเวณอวยวะเพศ (Phallic Stage) ขนนอยในชวง 3 – 5 ป ระยะนความพอใจจะเปลยนไปอยทอวยวะเพศ ลกษณะทเดนชดของชวงน คอ เดกจะมความอยากรอยากเหนเกยวกบสภาพทางรางกาย ซงแตกตางไปจากเพศของตนการเกดของตน บทบาทของพอแมในการใหกา เนดบตร และพฤตกรรมทางเพศของพอแม ผปกครองเราจะพบวาเดกจะเลนอวยวะเพศในชวงอายดงกลาวซงเปนวยกอนเขาโรงเรยน การใหความรกความอบอนของบดามารดา จะชวยใหเดกเรยนร ถงบทบาททางเพศของตนและเกดความอยากทจะเลยนแบบ (Identification) บทบาทของบดามารดา ขนท 4 กอนวยเรยน (Latency Stage) ขนนอยในชวงอาย 6 – 12 ป เปนระยะทเดกจะหนเหความสนใจจากความสมพนธภายในครอบครวไปสเพอนฝง ระยะนพลงตางๆ ในขนท 3 จะยงคงแฝงเรนอยไมแสดงออกมา สวนฟรอยด เชอวา พฒนาการในแตละขนดงกลาว มาแลวจะผานไปดวยดตองอาศยการอบรมเลยงดจากพอแมและผทมสวนเกยวของเปนสาคญ ซงถาเดกขาดการตอบสนอง ในขนใดขนหนงอยางถกตองกจะเกดการชะงก (Fixation)ในพฒนาการขนตอไป และอาจทาใหเกดความยากลาบากในการปรบตวใหเขากบชวตเมอเดกเจร ญเตบโตขน และจะแสดงพฤตกรรมถดถอย (Regression) เขาสวยเดก (เยาวพา เดชะคปต, 2542: 25 - 27) จากการศกษาพฒนาการดานอารมณ จตใจขางตน สรปไดวาชวตวยเดกหรอปฐมวยเปนวยทสาคญทสดของชวตมนษย ประสบการณในวยเดกจะมผลตอบคลกภาพเมอเตบโ ตเปนผใหญ ในการปฏบตตนของเดกนนสวนใหญจะมองทผลของการกระทาวาไดรบความเจบปวด หรอความพงพอใจและจะทาตามกฎเกณฑทผมอานาจเหนอตนกาหนดไว เลอกทาพฤตกรรมเฉพาะทจะเปนประโยชน

35

ตอตนเองโดยไมคานงถงผลทจะเกดขนกบผอน ดงท สรมา ภญโญอนนตพงษ (2550: 89) กลาววา พฒนาการทางอารมณ - จตใจหมายถง ความสามารถในการรสกและแสดงความรสกของเดก เชน พอใจ ไมพอใจ รกชอบ สนใจเกลยด โดยทเดกรจกควบคมแสดงออกยางเหมาะสมกบวยและสถานการณ ตลอดจนการสรางความรสกทดและนบถอตนเอง ความสามารถในการปรบตนใหเขากบสภาวะความพงพอใจและไมพงพอใจ อนเนองมาจากความไมสอดคลองกนระหวางความคาดหวงของเดกกบสงทเดกไดรบ ซงเดกวยนมกจะเปนคนเจาอารมณ หงดหงด และโกรธงาย โมโหรายโดยปราศจากเหตผลมกจะแสดงอาการขดขนและดอดงตอพอแมเสมอเปน วยทเรยกวา ชอบปฏเสธ ซงเปนลกษณะธรรมชาตของมนษยอยางหนง เมอเดกคบหาสมาคมกบเพอนๆ อารมณดงกลาวจะคอยๆ หายไป พฒนาการทางอารมณ – จตใจ ของเดกจะมนคงเพยงใด ขนอยกบการอบรมเลยงดเปนสาคญ พฒนาการดานสงคม พฒนาการทางสงคมอรคสนได ศกษาถงความตองการของมนษยและเชอวาการกระทาของบคคล จะขนอยกบเหตผล ไดเนนความสาคญของวยเดกวาเปนวยทกาลงเรยนรสงแวดลอมรอบๆ ตว ซงเปนสงทแปลกใหมนาตนเตนสาหรบเดก ถาสภาพแวดลอมทเดกประสบอยทาใหเดกมความสข เขาจะมองโลกในแ งดมความเชอมนในตวเอง และเกดความไววางใจผอน แตถาเดกประสบสงทไมพงพอใจ ประสบการณรอบตวดงกลาว จะทาใหเดกขาดความสขและเดกจะมองโลกในแงรายและ ขาดความมนใจในตวเอง (เยาวพา เดชะคปต, 2542: 27) อรคสนไดกาหนดขนพฒนาการทางสงคมออกเปน 8 ขน โดยใชอายเปนเกณฑเพอใหครอบคลมพฒนาการตลอดชวงอายแตในทนจะกลาวถงเฉพาะ 3 ขนตอนแรกทเกยวของกบพฒนาการของเดกปฐมวย ดงน วยทารก แรกเกดถง 1 ขวบ เปนวยทเดกเรมเรยนรสภาพแวดลอม จะเชอใจหรอไมไวใจในสภาพแวดลอม (Trust VS. Mistrust) ถาสงแวดลอมด เดกจะเกดความอบอนเปนมตรกบทกคน แตถาสงแวดลอม ไมด เดกกจะไมไววางใจใครเปนศตรกบทกคนวย 1–3 ขวบ เปนวยทเดกเรมเรยนรทจะชวยตนเอง มความสงสยและความอาย (Autonomy VS.Shame and Doubt) เดกเรมจะชวยตนเ อง ผใหญ ตองใหความรวมมอ ดแลเอาใจใสไมใหเกดอนตรายวย 3–6 ขวบ เปนวยทเรมเขาเรยน เดกจะมความคดรเรมสรางสรรคโดยการเลนเลยนแบบบทบาทสมมต ถาสภาพจตใจไมดกจะทาใหเกดความขดของใจ แลวมกจะคดวาตวเองมความผด(Intitative VS.Guilt) ถาในระยะเดกไดรบการสนบสนนใหหดใชความสามารถของตนเอง จะเรมพฒนาความคดรเรมสรางสรรค เพราะเดกปกตจะมความอยากรอยากเหน อยากทดลองทาสงตางๆตามความคดของตนกจะใหมความคดจนตนาการสง แตถาหากผใหญขเดกไมให ทาตามความคดของตนเอง เดกกจะเกดความคดวาสงนนผดกจะเกดเปนความคดวาตนเองทาผดเสมอ และจะทาใหไมกลาทาอะไร จะทาเฉพาะสงทผใหญบอกใหทาเทานน จะเปนการไมสงเสรมความคดสรางสรรค (วราภรณ รกวจย, 2527: 54 – 56; เยาวพา เดชะคปต , 2542: 28 – 29 และพชร สวนแกว, 2545: 108 – 115) ฮาวกเฮอรสแบงงานทแสดงใหเหนถงพฒนาการทางสงคมในวยทารกและวยเดกตอนตน ออกเปน 3 ประการคอ 1) เดกสามารถมความคดรวบยอดเกยวกบความจรงทางสงคมและทางกายภาพซงหมายถงการทเดกมความคดรวบยอดเกยวกบสงตาง ๆ ทอยรอบตว เชน พอ แม โรงเรยน คร และสงตางๆ ทเกยวของดวย 2) เดกสามารถทจะเรยนรการสรางความสมพนธระหวาง

36

ตนเองกบพนอง และบคคลอนๆ รวมทงชอบเลยนแบบบคคลอน และ 3) เดกสามารถทจะเรยนรเกยวกบความแตกตางระหวางสงทถกกบสงทผดและเรมพฒนาการทางจรยธรรม

จากการศกษาพฒนาการทางสงคมขางตนสามารถสรปไดวา พฒนาการทางสงคมของเดกปฐมวยนนเกดจากการเรยนรจากประสบการณและสงแวดลอม เดกจะมปฏสมพนธกบผอนอยางมความหมาย การเลนรวมกบผอนจะทาใหเดกคนพบตวเองรจกผอนและเปนประสบการณทจะ ชวยใหเดกไดเรยนรการมปฏสมพนธกบผอนตอไป การพฒนาทางสงคมของเดกในวยน ตองฝกใหเดกเกดความไววางใจในผอนเมออยรวมกน ทางานและเลนรวมกบผอนได มความรบผดชอบในการทางาน และใหเดกเขาใจขอตกลงและเกณฑตางๆ ฝกใหเดกรจกอดทนร อคอย รบฟงความคดเหนของผอน อกทงเดกในระยะนปกตจะมความอยากรอยากเหน อยากทดลองทาสงตางๆตามความคดของตนถาไดรบการสนบสนนใหหดใชความสามารถของตนเองจะเรมพฒนาความคดรเรมสรางสรรค จะทาใหเดกมความคดจนตนาการสง พฒนาการดานสตปญญา

การทบคคลมความสามารถทางสมองในการคดหาเหตผล วางแผนในการแกปญหา และปรบตวเขากบสงแวดลอมไดอยางมประสทธภาพ สงสาคญประการหนงอยทการใหสมองทากจกรรมหลายๆอยางอยเสมอๆ ซงเปนหนทางกอใหเกด การเรยน และการเรยนร จดเปนการเพมพนความงอกงามทางปญญาใหเกดขน (เบญจา แสงมะล , 2545: 15) ไดมนกการศกษาไดกลาวถงพฒนาการดานสตปญญาของเดกปฐมวย ดงน

เพยเจตไดใหความหมาย สตปญญาวาเปนความสามารถของคนในการปรบตวใหเขากบสงแวดลอมในระหวางทมคนเพอรกษาดลยภาพแหงชวต จะเกดการเ รยนรและความคดขนมาในกระบวนการปรบตวนนหลกการสาคญของสตปญญา คอ โครงสรางทางสตปญญา (Schemes) เปนกระบวนการของความคดทจะนาไปสพฤตกรรม หรอโครงสรางทางสตปญญา แลวปรบเขาสโครงสราง (Assimilation) การแปลประสบการณใหมเพอเชอมโยงกบประสบก ารณเดมเปนการปรบเขาสโครงสรางทางสตปญญาและจดระเบยบภายในโครงสรางทางปญญา เขาสขบวนการปรบขยายโครงสราง (Accomodation) เปนการปรบ Schemes ทมอยแลวใหเหมาะสมกบสถานการณแลวปรบขยายโครงสรางเพอใหเกดภาวะสมดล (Equilibration) เปนการปรบโค รงสรางทางสตปญญาเพอใหเกดภาวะสมดลโครงสรางตางๆจะพฒนาขนตามระดบอาย ซงเพยเจต ถอวาเปนไปตามลาดบขน จะขามขนไมได แตอตราของพฒนาการอาจจะมความแตกตางกนไปในเดกแตละคนซงความแตกตางนเนองมาจากความแตกตางของสงแวดลอม เนนในเรองของสงแวดลอมมาก ถอวาพฒนาการทางสตปญญาทแตกตางกน มสาเหตมาจากสงแวดลอมเปนสาคญ เพยเจตไดศกษาถงกระบวนการคดทางดานสตปญญาของเดกจากแรกเกดจนถงวยรน เขาสนใจขนตอนของการพฒนาการ โดยเฉพาะในสวนทเกยวกบความรความเขาใจ (Cognition) และมความเชอวาเปาหมายของพฒนาการนน คอ ความสามารถทจะคดอยางมเหตผลกบสงทเปนนามธรรม คดตงกฎเกณฑและการแกปญหาเพยเจตยงกลาวอกวา ระหวางระยะเวลาตงแตวยทารกจนถงวยรนคนเราจะคอยๆ สามารถปรบตวใหเขากบสงแวดลอมมากขน และเขาไดแบงพฒนาการทางสตปญญาและความอยากรออกเปน 4 ขน แตในทนจะกลาวถงเฉพาะ 2 ขนแรกทเกยวของกบพฒนาการของเดกปฐมวย ดงน ขนท 1 ขนพฒนาการ

37

ประสาทสมผสและการเคลอนไหว (Sensorimotor Stage) อายตงแตแรกเกดจนถง 2 ขวบ เปนขนทเดกไดรบรจากกา รใชประสาทสมผสตางๆ เชน ปาก ห ตาเดกจะเรยนรจากวตถสงของ หรอสงทมตวตน ขนท 2 ขนพฒนาการความคดกอนเกดการปฏบตการ (Preoperational Thought) เปนระยะทเดกอาย 2 – 6 ป เรมเรยนรภาษาและเขาใจการสอสาร เชนทาทางทสอความหมาย เรยนรสงตางๆ ไดดขน แตยงอาศยการรบร เดกสามารถเขาใจสญลกษณตางๆ ความฝน และความคด แตยงไมสามารถคดหาเหตผลและยกเหตผลมาอางอง (Piaget’s Theory of Cognitive Development อางถงในวราภรณ รกวจย, 2527: 53–54) สวนทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของบ รเนอร ไดเสนอทฤษฎเกยวกบพฒนาการทางการคดและใชเหตผล (Cognitive) โดยอาศยแนวคดของเพยเจตเปนหลก เนนความสาคญของสงแวดลอมและวฒนธรรมทมผลตอพฒนาการทางสตปญญาเชนเดยวกบเพยเจต โดยเสนอแนวคดเกยวกบการเรยนรดวยการคนพบดวยตนเอง (Discovery Learning) และการสอนพนฐานวชาการตางๆ ใหกบเดกปฐมวยเทาทเดกจะสามารถรบรไดดวยการเนนการจดสภาพแวดลอมทกระตนเดก นอกจากนบรเนอรไดแบงพฒนาการทางสตปญญาและความคดของมนษยออกเปน 3 ขนตอนดวยกน แตในทนจะกลาวถงเฉพาะ 2 ขนแรกทเกยวของกบพฒนาการของเดกปฐมวย ดงนคอ ขนทารก (Enactive Stage) เปนระยะททารกเขาใจสงแวดลอมจากการกระทา การเดนหรอการขจกรยานจะชวยใหทารกรจกสงแวดลอม ในขนนยงไมมการวาดภาพในสมอง (Inagery) แตมลกษณะพฒนาการดานทกษะดงนน ทารกจะเคลอนไหว จบ กด แตะ ถ และตอกสงของเพอใหรจกสงเหลานนและมประสบการณ Kassen (1965) ยนยนวาทารกใชสายตาและเคลอนไหวมอ เชน กา แบ ซงเปนสญชาตญาณ ยงอายนอยกยงกามอแนน เปนตน ขนนเปรยบไดกบขนประสาทสมผสและการเคลอนไหว ของเพยเจ ต และขนกอนการคดแบบเหตผล (Iconic Representation Stage) เรมตงแตอาย 3 ป ระยะนเดกบางคนเรมตงแตปลายขวบแรกถง 3.5 ป โดยขอมลตางๆ ไดมาจากการวาดภาพในสมองสามารถเขาใจเฉพาะจากสงทรบรทาไปโดย ไมไดคด แตจะสนใจแสงสวางเสยง การเคลอนไหวความเดนชดจะจาจากการเหนและเกดความประทบใจสนใจลกษณะตางๆ ของสงแวดลอมเพยงลกษณะเดยว (Bruner’sCognitive DevelopmentTheory อางถงในวณ ชดเชดวงศ, 2537: 143 – 146) Gibsonและ Olun (1960) กลาวถงการรบรของเดกวยนวารจกสงทเปนธรรม แตพสจนไดและทฤษฎตางๆสามารถหาขอสรป และตความได นาสงทมเหตผลจากเรองหนงไปใชกบเรองหนงได คดไดหลายแงหลายมม ตงแตเรองทวๆ ไปจนถงเรองเฉพาะ ใหเหตผลมากขนและกาหนดขอตกลงทมเหตผลสามารถทดสอบได และสามารถคดหาเหตผลนอกเหนอจากขอมลทมอย นอกจากนความคดของเดกจะมระบบระเบยบมากขนยอมรบขอเทจจรงมากขน รจกสรปรวบรวมสงทเหนพรอมๆ กบรจกพจารณาและวจารณตนเอง รจกประเมนความคดของตน เรมวเคราะหคานยมและความประพฤตของคนรนผใหญมคานยมเปนแนวทางในการดาเนนชว ตและปรบเขากบสงแวดลอมไดเหมาะสมมากขน

นอกจากน โฮเวรดการดเนอร (Horard Gardner’s View) ไดศกษาเกยวกบความหลากหลายของสตปญญา (Theory of Mutiple Intelligence) โดยใชหลกววฒนาการทางชววทยา จาแนกความสามารถหรอสตปญญาของคนเอาไว การดเนอรเช อวาสมองมนษยไดแบงเปนสวนๆ แตละสวนไดกาหนดความสามารถทคนหาและแกปญหาทเรยกวาปญญา ซงมหลายๆอยางถอกาเนดมาจากสมองเฉพาะสวนแตกตางกน ซงสตปญญาทง 9 ดาน ไดแก 1) สตปญญาดานภาษา 2) สตปญญาดาน

38

ตรรกและคณตศาสตร 3) สตปญญาดานมตสมพ นธ 4) สตปญญาดานรางกายและการเคลอนไหว 5) สตปญญาดานดนตร 6) สตปญญาดานมนษยสมพนธ 7) สตปญญาดานตน หรอการเขาใจตน 8) สตปญญาดานการรกธรรมชาต 9) สตปญญาดานดารงชพ (สรางค โควตระกล, 2541: 7)

จากการศกษาพฒนาการทางสตปญญาขางตนส ามารถสรปไดวา พฒนาการทางสตปญญาของเดกปฐมวยนน คอความสามารถในการเรยนรความสมพนธระหวางสงตางๆ กบตนเอง การรบร รจกสงเกต จดจา วเคราะห การรจกคด รเหตผล และความสามารถในการแกปญหา ตลอดจนการสงเคราะห ซงเปนความสามารถเชงสตปญญาในระดบสง แสดงออกดวยการใชภาษาสอความหมายและการกระทา ดงนน พฒนาการดานภาษาและสอความหมายกบการใชตากบมอทางานประสานกนเพอแกปญหาจงมความเกยวของกบพฒนาการดานสตปญญา ผดแลเดกจงควร เนนความสาคญของสงแวดลอมและวฒนธรรมทมผลตอพฒนาการทางสตปญญา การเรยนรดวยการคนพบดวยตนเอง (Discovery Learning) ผานประสาทสมผสทง 5 เรยนรจากสงทเปนนามธรรม และการสอนพนฐานวชาการตางๆ ใหกบเดกปฐมวยเทาทเดกจะสามารถรได จงควรเปดโอกาสให เดกไดลองทา ลงมอปฏบตจรง โดยจดประสบการณทสงเสรมใหสอดคลองกบพฒนาการของเดกวยน เพราะเดกในวยนมความอยากรอยากเหน สนใจสงตางใจรอบตว การทเดกมประสบการณมากจะทาใหการเรย นรของเดกพฒนาไดเรว ความคดของเดกจะมระบบระเบยบ ยอมรบขอเทจจรง จนนาไปสการดาเนนชวต

การคดแกปญหาอยางสรางสรรค การแกปญหาอยางสรางสรรคนบเปนความคดรปแบบหนงทประก อบดวยการแกปญหาและการสรางสรรคทสามารถทาใหการสอนและการเรยนรเปนไปอยางมประสทธภาพ หากการคดแกปญหาอยางสรางสรรคของเดกได รบการกระตน สนบสนนอยางถกวธ ยอมทาใหเดก มความกลาทจะแสดงออกทงทางความคดและการกระทาจนสามารถนาไปใชประโยชนในการเรยนรและการดาเนนชวตอยางมความสข ความหมายของการแกปญหาอยางสรางสรรค การแกปญหาอยางสรางสรรคนบเปนลกษณะหนงของการสรางสรรคทเกดจากความสามารถในการแกปญหา ไดมผใหความหมายทตางแนวคดไวดงน ออลสน (Olson, 2539 อางถงใน พชรา พมพชาต , 2552: 57) กลาววา การแกปญหาเชงสรางสรรค เปนความสามารถทางการคดของมนษย ในการแสวงหาคาตอบและวธแกปญหา จากการคดทม ระบบและการคดทเกดจากการหยงรไดเอง เปน กระบวนการทประกอบดวยทกษะหลาย ๆ ทกษะ ทสามารถพฒนาไดดวยการฝกจนชานาญเชนเดยวกบการพฒนาทกษะทางกฬา โดยอาศยทงความสามารถเฉพาะตวและการฝกฝนอยางสมาเสมอ ประสาร มาลากล ณ อยธยา (2537) กลาววา การแกป ญหาเชงสรางสรรค เปนการคดทมงหาคาตอบและวธทแปลกใหมจากเดม มคณคาประโยชน ประกอบดวยความคดเอกนยและอเนกนยในรปแบบ และวธการทสงเสรมกนอยางเหมาะสมกนอยางเหมาะสม เปนความสามารถทางความคดทมกระบวนการครบวงจรจนไดคาตอบ

39

ไอซคเซน (Isaksen, 1995: 52 อางถงใน พชรา พมพชาต, 2552: 57) กลาววาการแกปญหาเชงสรางสรรคเปนกรอบแนวคดวธการทไดรบการออกแบบในการชวยเหลอผแกปญหาดวยการใชความคดสรางสรรคในการนาไปสเปาหมายดวยความสาเรจ สามารถเอาชนะอปสรรคและเปนการสงเสรมพฤตกรรมความคดสรางสรรค มเชล และโควาลค (Mitchel wand Kowalik, 1999 : 4 อางถงใน พชรา พมพชาต , 2552: 58) ไดกลาววา การแกปญหาอยางสรางสรรค เปนวธการ คดและการแสดงพฤตกรรมอยางหนง ทประกอบดวย

1. การสรางสรรค (Creative) หมายถง ความคดทประกอบดวยลกษณะทแ ปลกใหมหรอลกษณะเฉพาะ ซงผสรางสรรคจะตองมอยางนอยหนงชนดในการหาคาตอบ

2. ปญหา (Problem) หมายถง สภาพการณทแสดงออกถงความทาทาย โอกาส หรอสงทตองใหความสนใจ (Solving) หมายถง วธการในการวางแผนทจะตอบคาถามดาเนนการประชม หรอตดสนใจ กบปญหา

การแกปญหาเชงสรางสรรค หมายถง กระบวนการ วธการ หรอระบบสาหรบการแกปญหาอยางมจนตนาการ และใหผลการปฏบตทมประสทธภาพ

ทรฟฟนเกอร ไอซคเคน และดอรวอล (Treffinger, lsaken and Dorval, 2004: 16 อางถงใน พชรา พมพชาต , 2552) ไดกลาววา การแกปญ หาอยางสรางสรรค เปนรปแบบทใชสาหรบการแกปญหาและจดการเปลยนแปลงอยางสรางสรรค เพอไปสเปาหมายและความฝนทเปนจรง จากแนวคดดงกลาว สรปไดวา การแกปญหาอยางสรางสรรคเปนความสามารถทางความคดทมงหาคาตอบ โดยการรบร ทาความเขาใจกบปญหา และการคดหาเหตผล เพอแสวงหาทางเลอกมาปฏบตในการแกปญหาดวยทกษะ กระบวนการ วธการใหมๆหลากหลายทตางจากสงทมอยเดม ความสาคญในการแกปญหาอยางสรางสรรค ความสามารถในการแกปญหาเปนเปาหมายสาคญในการจดการศกษาและดารงชวต เพราะผทมความสามารถในการแกปญหาจะเปนผทสามารถปรบตวใหอยรอดในสงคมภายใตสภาพแวดลอมและสถานการณตางๆ ความสามารถในการแกปญหาเปนสมรรถนะทสาคญอยางหนงทตองไดรบการฝกฝนและควรมกลวธการสอน วธฝกทเหมาะสม (Frederiksen, 1984 อางถงใน สกญญา ศรสาคร , 2547: 12) ซงสอดคลองกบ ฉนทนา ภาคบงกช (2528: 53-55) ไดกลาวถงความสาคญของการแกปญหาวาการแกปญหาเปนเปาหมายทสาคญทสดของการสอนใหเดกคด ครจงจาเปนตองปลกฝง สงเสรม ใหโอกาสเดกไดฝกคดอยเสมอ เพอทาใหเดกมความสามารถในการคดแกปญหาอยาง มประสทธภาพ ซงสอดคลองกบความคดของ สมหมาย วนสอน (2528 อางถงใน ฐตพร พชญกล , 2538: 35) ทกลาววา การคดแกปญหานบวาเปนสงทสาคญทสดในชวตประจาวนของมนษย วธการแกปญหาของแตละคนไมจาเปนตองเหมอนกนเนองจากความแตกตางระหวาบคคล

สรปไดวา การคดแกปญหานนมความสาคญตอการดารงชวตของมนษย ครจงมสวนสาคญในการสงเสรมใหเดกไดพฒนาการคดอยเสมอเพราะ การสงเสรมการคดแกปญหาในเดกปฐมวย จะเปนการปลกฝงทดเพอทเดกจะไดรจกแกปญหาทดในอนาคต

40

ลกษณะของปญหา ในการจดป ระสบการณเพอนามาสการแกปญหาอยางสรางสรรค ครตองเลอกปญหาใหมความเหมาะสม ลกษณะของปญหาทนามาใช มลกษณะดงน (Baroody, 1993: 254-255 ; Reys and others, 1992: 29 ; Charies and others, 1997: 11-13)

1. เปนปญหาปลายเปดซงเปนปญหาทสรางขนใหม คาตอบเปดกวาง มคาตอบหรอมแนวทาง/วธการหาคาตอบไดหลายวธ

2. แปลกใหม ซบซอน เดกไมคนเคยมากอน 3. ดงดดความสนใจ ทาทายกบความสามารถของเดก 4. เกยวของกบชวตจรง หรอมวามหมาย เหมาะกบระดบความสามารถของเดก 5. มความเชอมโยงกบบทเรยน สามารถหาคาตอบหรออธบ ายวธการหาคาตอบไดโดยใช

ความรพนฐาน 6. เหมาะกบยทธวธในการแกปญหาทจะแนะนากบเดกในบทเรยนนนๆ 7. บางปญหาสามารถสอดแทรกความรหรอใชเปนสอจดประกายความรทางคณตศาสตรท

สงขน อาร พนธมณ (2552: 2) กลาวไววา ลกษณะของปญหาแบงไดเปน 2 ประเภท ดงน 1. ปญหาทมโครงสรางชดเจน เปนปญหาทเกดขนบอยมลกษณะคลายคลงหรอใกลเคยงกน

มรปแบบทชดเจน และมวตถประสงคในการตดสนใจทแนนอน ทาใหหาขอมลทเกยวของไดงายและสมบรณจากภายในองคกร ซงเราสามารถเตรยมรบมอกบปญหาทเกดขนลวงหนาได

2. ปญหาทมโครงสรางไมชดเจน เปนปญหาใหมทไมเคยเกดขน หรอเกดขนไมบอยครง และมปจจยทเกยวของซบซอนทงภายในและภายนอกองคกร ทาใหขาดความชดเจนในการพจารณาปญหา ไมสามารถหาขอมลไดอยางสมบรณ และไมสามารถเตรยมรบมอกบปญหาทเกดขนได

สรปไดวา ลกษณะของปญหามทงปญหาทเกดขนบอยและปญหาทเกดขนไมบอย หรอไมเคย เกดขนเลย ครจงจาเปนตองเลอกปญหาใหมความเหมาะสมกบวยเดก จดมงหมายของการแกปญหาอยางสรางสรรค

การแกปญหาอยางสรางสรรค เปนความสามารถของบคคลทนา เอาความรจากแหลงตางๆมาใชแกไขสถานการณหรอปญหาทเกดขนใหสาเรจบรรลผลตามจดประสงคทตองการ (Parnes, 1976: 469) ไดเสนอจดมงหมายของการแกปญหาอยางสรางสรรค ดงน

1. เพอใหบคคลผแกปญหาตงตนดวยความยงเหยง สบสน ไปสการแกไขทสรางสรรค และมประสทธภาพ

2. เพอสงเสรมบคคลใหมพฤตกรรมทสรางสรรค 3. เพอใหเกดการแกปญหาในทางสรางสรรค สรปไดวา จดมงหมายขอการแกปญหาอยางสรางสรรค เพอใหเดกมพนฐานในการแกปญหา

ในทางสรางสรรคหรอเกดการเรยนรสงใหมๆทแปลกไปจากเดม

41

ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาทเกยวของกบการแกปญหาอยางสรางสรรค นกวชาการหลายทานไดคนควาและอธบายทฤษฎเกยวกบการแกปญหาอยางสรางสรรค ดงน เพยเจต (Piaget, 1969 อางถงใน อทธศกด ตหมาด , 2554: 41) กลาววา ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเพยเจต ไดแบงออกเปน 4 ขน ตามระดบอาย ในทนจะกลาวเพยง 2 ขน ชวงอาย แรกเกด- 7 ป ขนท 1 ระยะการแกปญหาดวยการกระทา (Sensory Motor Stage) ตงแตแรกเกดถงอาย 2 ป เดกจะรเฉพาะสงทเปนรปธรรมมความเจรญอยางรวดเรวในดานความคด ความเขาใจ การประสานระหวากลามเนอกบสายตา และการใชประสาทสมผสสวนตางๆ ตอสภาพทเปนจรงรอบๆ ตว เดกในวยนจะชอบทาอะไรซาๆ บอยๆ เปนการเลยนแบบ พยายามแกปญหาแบบลองผดลองถก เมอสนสดระยะนเดกจะมการแสดงออกของพฤตกรรมอยางมจดมงหมายและความสามารถแก ปญหาดวยวธตางๆ เพอใหไดสงทตองการ แตความสามารถในการคดวางแผนของเดกยงอยในขดจากด ขนท 2 ระยะการแกปญหาดวยการรบรแตยงไมสามารถใชเหตผล (Preoperational Stage) อยในชวงอาย 2-7 ป เดกพยายามแกปญหาแบบลองผดลองถก แสดงพฤตกรรมอย าง มจดมงหมายและสามารถแกปญหาดวยการเปลยนแปลงตางๆ ความสามารถมขดจากด เดกใน ชวง 2-4 ป เรมใชเหตผลเบองตนไมสามารถเชอมโยงความสมพนธระหวางเหตการณ 2 เหตการณหรอมากกวา เพราะเดกยงยดตนเองเปนศนยกลาง มองไมเหนเหตผลของคน อน เหตผลของเดกวยนจงไมคอยถกตองตามความจรง เดกในชวงอาย 4-7 ป จะมความคดรวบยอดในสงตางๆ รอบตวดขน รจกแยกประเภทและแยกชนสวนของวตถ แตคดตดสนใจผลของการกระทาตางๆ จากสงทเหนภายนอกเทานน บรเนอร (Bruner, 1969: 55-68 อางถงในอทธศกด ตหมาด, 2554: 42) แบงทฤษฎพฒนา การทางสตปญญา ออกเปน 3 ขนตอน ดงน

1. ขนการแกปญหาดวยการกระทา (Enactive Stage) เรมตงแตแรกเกดถง 2 ป ซงตรงกบระยะการแกปญหาดวยการกระทาของเพยเจต

2. ขนการแกปญหาดวยการรบร (Laconic Stage) แตยงไมรจกใชเหตผล ซงตรงกบระยะการแกปญหาดวยการรบรแตยงไมสามารถใชเหตผล ของเพยเจต เดกในวยนความคดเกดจากการรบรสวนใหญและการแทนภาพในใจ อาจมจนตนาการบางแตไมลกซงเทากบขน (Symbolic Stage)

3. ขนพฒนาสงสด (Symbolic Stage) เปนการเปรยบเทยบขนการแกปญหาดวยเหตผลกบสงทเปนนามธรรม ของเพยเจต เปนพฒนาการพนฐานมาจากขนแกปญหาดวยการรบร เดกสามารถถายทอดประสบการณโดยการใชสญลกษณ หรอภาพสามารถคดหาเหตผล สามารถเขาใจสงทเปนนามธรรมและสามารถแกปญหาได ไวกอทสก (Vygotsky, 1995 อางถงในอทธศกด ตหมาด, 2554: 42) กลาววาเปนการศกษาเกยวกบกระบวนการเรยนร พฒนาการทางสตปญญาและทศนคตวาเกดขนเมอมการปฏสมพนธและทางานรวมกบคนอนๆ เชน ผใหญ คร เพอน บคคลเหลานจะใหขอมลสนบสนนใหเกดขนใน สภาวะทเดกเผชญปญหาททาทายแตไมสามารถคดไดโดยลาพง เมอไดรบการชวยเหลอแนะนาจากผใหญ หรอเกดจากการทางานรวมกบเพอนทมประสบการณมากกวา เดกจะสามารถแกปญหานนไดและเกดการ

42

เรยนร การชวยเหลอและแนะนาการแกปญหาและการเรยนรของเดก เปน การชวยเหลอตอเดกเมอเดกแกปญหาโดยลาพงไมไดเปนการชวยเหลออยางเหมาะสม เพอใหเดกแกปญหาไดดวยตนเอง วธการทเดกเขาไปมปฏสมพนธกบเดกเพอใหการชวยเหลอเดกทเรยกวา “Scaffolding” เปนการชวยเหลอแนะนาเดกแกปญหาไดดวยตนเองโดยการใหการแนะนา การชวยเตอนความจา การกระตนใหคด การแบงปญหาทสลบซบซอนไดงายลง การใหตวอยาง หรอสงอนๆ ทชวยเดกแกปญหาและเรยนรดวยตนเอง การใหการชวยเหลอ ทมประสทธภาพตองมองคประกอบและเปาหมาย 5 ประการ ดงน

1. เปนกจกรรมรวมกนแกปญหา 2. เขาใจปญหาและมวตถประสงคทตรงกน 3. บรรยากาศอบอน และการตอบสนองทตรงกบความตองการ 4. มการจดสภาพแวดลอม กจกรรม และบทบาทของผใหญใหเหมาะสมกบความสามารถ

และความตองการ 5. สนบสนนใหเดกควบคมตนเองในการแกปญหา

จากทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาทกลาวมา สรปไดวา เดกปฐมวยเปนชวงวยทมการพฒนาทางสตปญญาใหสงขนอยางตอเนองการเปดโอกาสใหเดกไดเรยนรดวยตนเองผานประสาทสมผสทง 5 ใหเดกได ทาอะไรซาๆ บอยๆ การเลยนแบบ พยายามแกปญหาแบบลองผดลองถก ทาเพอเปนการกระตนใหเดกเกดการเรยนร โดยครม สวนสาคญในการพฒนาเดกดานการชวยเหลอ แนะนา สงเสรม สนบสนนใหเดกไดแกปญหาดวยตนเอง องคประกอบของความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรค ในการแกปญหาอยางสรางสรรค ผทแกปญหาจาตองมความสามารถในการแกปญหาโดยมองคประกอบทสาคญดงน (Baroody, 1993: 2-3; Charles and lester, 1982: 10-12; Hart, 1993: 169-170; Heddems and Speer, 1992: 34-35; Krulik and Rudnick, 1993: 10-11)

1. ความสามารถในการทาความเขาใจปญหา นกเรยนรบรปญหาทไดจากการอาน และการฟง นกเรยนตองทาความเขาใจปญหา ซงตองอาศยอ งคความรเกยวกบศพทบทนยาม มโนมตและขอเทจจรงตางๆ ทางคณตศาสตรทเกยวกบปญหา ซงแสดงถงศกยภาพทางสมองของนกเรยนในการราลกถงและความสามารถในการนามาเชอมโยงกบปญหาทกาลงเผชญอย การรจกเลอกใชกลวธมาชวยในการทาความเขาใจปญหา

2. ทกษะในกา รคดแกปญหา เมอนกเรยนไดฝกคดแกปญหาอยเสมอ ทาใหไดพบปญหาตางๆ หลายรปแบบ มประสบการณในการเลอกใชยทธวธตางๆ เพอนาไปใชไดเหมาะสมกบปญหา สามารถนาปญหาทคนเคยมาเทยบเคยงกบปญหาใหม นกเรยนทมทกษะในการแกปญหาจะสามารถวางแผนเพอกาหนดยทธวธในการแกปญหาไดอยางรวดเรวและเหมาะสม

3. ความสามารถในการคดคานวณและความสามารถในการใหเหตผล ในขนตอนการลงมอปฏบตตามแผนทวางไวในการแกปญหา นกเรยนตองใชการคดคานวณและอธบายใหเหตผล ซงถอวาเปนปจจยทสาคญในการแกปญหาอยางหนง

43

4. ความยดหยน นกแกปญหาทดอาจตองมการยดหยนทางความคดไมยดตดกบรปแบบทตนเองคนเคย แตจะยอมรบรปแบบและวธการใหมๆ เสมอ

5. ความรพนฐาน ผแกปญหาตองมความรพนฐานทดพอและสามารถนาความรพนฐานมาใชไดอยางสอดคลองกบสาระของปญหาจงจะทาใหแกปญหาได

6. ระดบสตปญญา นกเรยนทมระดบสตปญญาสงมความสามารถในการแกปญหาทดกวานกเรยนทมระดบสตปญญาตา

7. วธการสอนของคร กจกรรมการเรยนการสอนทเนนตวนกเรยน โดยเปดโอกาสใหนกเรยน คดอยางอสระ มเหตผล ยอมจะสงเสรมใหเดกมความสามารถในการแก ปญหาดกวากจกรรมการเรยนการสอนแบบทครเปนผบอกใหร ออซเบล (Ausubel, 1968: 551) ไดกลาววา องคประกอบททาใหบคคลแตกตางกนในการคดแกปญหา คอ 1) ความรในเนอหาวชาและความเคยชนเกยวกบเรองนน 2) การใช แบบการคด ทไวตอการแกปญหาและความรทวไปเกยวกบการแกปญหาทมคณภาพ 3) คณลกษณะทางบคลกภาพ เชน แรงขบ ความมนคง ทางอารมณ ความวตกกงวล เปนตน สวนกมลรตน หลาสวงษ (2528: 259-260) กลาววา การคดแกปญหาแตละครงจะสาเรจหรอไม ขนอยกบองคประกอบ ดงตอไปน 1) องคประกอบของเชาวปญญา 2) การเรยนร 3) การรจกคดแบบเปนเหตเปนผล โดยอาศยขอเทจจรงและความรจากประสบการณเดม

องคประกอบของการแกปญหาเปนสวนสาคญทเดกตองไดรบการสงเสรมและพฒนา เพอนาไปสความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรค ซงองคประกอบดงกลาวเกยวของกบพฒนาการและความสามารถตามวย การฝกฝนใหเดกอยในสถานการณทใหเดกเกดความอยากรอยากเหน มความทาทาย กระตนใหเดกตองการคนควา เรยนร และฝกปฏบต ตลอดครจาตองมบทบาททอานวยความสะดวก และสนบสนนใหเดกไดคดแกปญหาในสถาน การณทหลากหลาย เพอนาไปสผลของการแกปญหาอยางสรางสรรคทเปนสงปลกใหม แตกตางจากเดม หลากหลาย และมคณคาเกดประโยชน

ประเภทของการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ในการจดประสบการณเพอนามาสการแกปญหาอยางสรางสรรค Maier (1973: 242, อางถงใน อทธศกด ตหมาด, 2554: 49) ไดจาแนกแนวทางในการแกปญหาไว 2 ประเภท คอ

1. การแกปญหาโดยเลยนแบบประสบการณเดม ซงเปนการแกปญหาโดยใชประสบการณเดมทเคยใชไดผลมาแลวในอดตมาใชแกปญหาในสถานการณและเหตการใหมๆ ซงมความสอดคลองและคลายคลงกน

2. การแกปญหาแบบประยกตประสบการณเดม เปนการแกปญหาสถานการณใหม โดยการพยายามประยกตประสบการณเดมมาใชในการแกปญหาในสถานการณใหมใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอมและลกษณะของปญหาทพบหรอประสบในสถานการณนนๆ

ประเภทของปญหาดงกลาว ทนามาใชในการกาหนดปญหาทนาไปสก ารแกปญหาอยางสรางสรรคของเดกปฐมวย ควรพจารณาจากปญหาทสอดคลองกบความเขาใจทเดกตองการเรยนร เปนประโยชนตอชวตประจาวน และเปนปญหาทเดกมประสบการณเดมมากอน ยอมทาใหเดกเกดแรงจงใจในการแกปญหาไดหลากหลายวธและแปลกใหม

44

กระบวนการคดแกปญหาอยางสรางสรรค อาร รงสนนท (2535: 5-11) ไดกลาวถงความหมายของกระบวนการคดแกปญหาสรางสรรค

และไดรวบรวมแนวคดจากหลากหลายบคคลไว ดงน กระบวนการคดแกปญหาสรางสรรค หมายถง วธการคด หรอกระบวนการทางานของสมอง เปนขนตอนและสาม ารถคดแกปญห าไดสาเรจ ทอแรซ (Toorrance, 1965, อางถงใน อาร รงสนนท, 2535 : 5-11) ไดใหคาอธบายวา เปนกระบวนการของความรสกไวตอปญหาหรอสงทบกพรองขาดหายไปแลวจงรวบรวมความคดตงเปนสมมตฐานขนตอ จากนนกทาการรวบรวมขอมลตางๆ เพอทดสอบสมมตฐานทต งขน ขนตอไปเปนการรายงาน ผลทไดรบจากการทดสอบสมมตฐาน เพอเปนแนวคดและแนวทางใหมตอไป ความคดสรางสรรคจงเปนกระบวนการปญหาทางวทยาศาสตรนนเองและทอแรนซ เรยกกระบวนการลกษณะนวา กระบวนการแกปญหาอยางสรางสรรค หรอ Creative Problem Solving

กระบวนการแกปญหาอยางสรางสรรคแบงออกไดเปนขนๆ ดงน ขนท 1 การพบความจรง (Fact finding) ในขนนเรมตงแตเกดความร สกกงวลใจ มความสบสนวนวาย (mess) เกดขนในจตใจแตไมสามารถบอกไดวาเปนอะไร จากจดนกพยายามตงสตและพจารณาดวาความยงยาก วนวาย สบสน หรอสงททาใหกงวลใจนนคออะไร ขนท 2 การคนพบปญหา (Problem - finding) ขนนเกดตอจากขนท 1 เมอไดพจารณาโดยรอบคอบแลวจงสรปวาความกงวลใจ ความสบสนวนวายในใจนนกคอการมปญหาเกดขนนนเอง ขนท 3 การตงสมมตฐาน (Idea - finding) ขนนกตอจากขนท 2 เมอรวามปญหาเกดขนกจะพยายามคดและตงสม มตฐานขนและรวบรวมขอมลตางๆ เพอนาไปใชในการทดสอบสมมตฐานในขนตอไป ขนท 4 การคนพบคาตอบ (Solution - finding) ในขนนจะพบคาตอ บจากการทดสอบสมมตฐานในขนท 3 ขนท 5 ยอมรบผลจากการคนพบ (Acceptance - finding) ขนนจะเปนการยอมรบคาตอบทไดจากการพสจนเรยบรอยแลววาจะแกปญหาใหสาเรจไดอยางไรและตอจากจดน การแกปญหาหรอคนพบยงไมจบตรงน แตทไดจากการคนพบจะนาไปสหนทางท จะทาใหเกดแนวคดหรอสงใหมตอไปเรยกวา New Challenge สวนออสบอรน (Osborn, 1963, อางถงใน พชรา พมพชาต , 2552) ไดขยายกระบวนการการคดแกปญหาสรางสรรคเปน 7 ขน คอ ขนท 1 การชถงปญหา เปนการระบหรอทราบประเดนปญหา ขนท 2 การเตรยมและรวบรวมขอมล เปนขนเตรยมการรวบรวมขอมลเพอใชในการคดแกปญหา ขนท 3 การวเคราะห เปนขนคดพจารณาและแจกแจงขอมล ขนท 4 การใชความคด หรอคดเลอกเพอหาทางเลอกทเปนไปไดไวหลายๆทางอยางละเอยดรอบครอบ และหาทางเลอกทเปนไปไดไวหลายๆทาง

45

ขนท 5 การคด และการทาใหกระจาง เปนขนททาใหจตใจวางและในทสดกเกดความคดแวบแลวกระจางขน ขนท 6 การสงเคราะห หรอการบรรจชนสวนตางๆ เขาดวยกน ขนท 7 การประเมนผล เปนการคดเลอกจากคาตอบทมประสทธภาพทสด แอนเดอรส น (Anderson) ยงไดกลาววา ความแตกตางของบคคลอยทความคดส รางสรรคและประสบการณเปนสาคญ พรอมทงไดแบงกระบวนการดานความคดสรางสรรคออกเปน 6 ขน คอ

ขนท 1 มความสนใจและรถงความตองการของจตใจและสมอง ขนท 2 รวบรวมขอมลตางๆ ทมความสมพนธและสงทนาสนใจ ขนท 3 ไตรตรองถงการวางแผน โครงรางและรปแบบของงาน ขนท 4 จากผลขอ 1-3 ทาใหเกดจนตนาการ ขนท 5 สรางจนตนาการออกมาใหเปนความจรงและแสดงผลใหเหนไดชด ขนท 6 รวบรวมความคดและแสดงออกมาในรปของผลงาน

จากการศกษ ากระบวนการคดแกปญหาอยางสรางสรรคสามารถ สรป เปนขน ตอน ดงน 1) การคนพบปญหา 2) การตงสมมตฐาน 3) รวบรวมขอมลตางๆ 4) ทดสอบสมมตฐาน 5) การประเมนผล

รปแบบการแกปญหาอยางสรางสรรค รปแบบการแกปญหาอยางสรางสรรคมความหลากหลายและแตกตางกน ไปของกลมบคคล จงขอนาเสนอรปแบบการแกปญหาอยางสรางสรรคทใชกนอยางกวางขวาง ดงน

รปแบบการแกปญหาอยางสรางสรรคของออสบอรน ป 1963 ออสบอรนไดสรางรปแบบการแกปญหาอยางสรางสรรคโดยยอขนตอน 7 ขนจาก ป 1953

เปน 3 ขนตอน ดงน (Isaksen and Treffinger, 2004: 75-101) 1. การคนหาความจรง (Fact-Finding) เปนการระบและชใหเหนถงปญหาทแทจรงและ

จดเตรยมดวยการรวบรวมและวเคราะหขอมลทเกยวของกบปญหาโดยตรง 2. การคนหาความคด (Idea-Finding) เปนการกาหนดโครงรางความคดชวคราวและการ

พฒนาความค ดทประกอบดวย การคดเลอก การทบทวนขนตอน การแกไข และการประกอบเขาดวยกน

3. การคนหาคาตอบ (Solution-Finding) เปนการประเมนเพอหาคาตอบทแทจรงและใหการยอมรบดวยการตดสนและการนาคาตอบสดทายไปใช

รปแบบการแกปญหาอยางสรางสรรคของทอรแรนซ ป 1965 มขนตอนดงน (Torrance,

1965: 1-200, อางถงใน อาร พนธมณ, 2540: 7) ขนท 1 การคนหาความจรง ขนนเรมตงแตความรสกกงวล มความสบสนวนวายเกดขนในจตใจแตไมสามารถบอกไดวาเปนอะไร จากจดนกพยายามตงสตและหาขอมลพจารณาดวาความยงยาก วนวาย สบสน หรอสงททาใหกงวลใจนนคออะไร

46

ขนท 2 การคนพบปญหา ขนนเกดตอจากขน 1 เมอพจารณาอยางรอบคอบแลวจงเขาใจและสรปวาความกงวลใจ ความสบสนวนวายในใจนนกคอ ปญหานนเอง ขนท 3 การตงสมมตฐาน เมอรวาปญหาเกดขนกพย ายามคด และตงสมมตฐานขนและรวบรวมขอมลตางๆ เพอนาไปใชในการทดสอบสมมตฐานในขนตอไป ขนท 4 การคนพบคาตอบ ในขนนจะพบคาตอบจากการทดสอบสมมตฐานในขนท 3 ขนท 5 การยอมรบผลจากการคนพบ ขนนจะเปนการยอมรบคาตอบทไดจากการพสจนเรยบรอยแล ววาจะแกปญหาใหสาเรจอยางไร อยางไรกดการแกปญหาหรอการคนพบยงไมจบตรงน แตผลทไดจากการคนพบในขนนจะนาไปสหนทางทจะทาใหเกดแนวคดหรอสงใหมตอไปทเรยกวา New Callenge รปแบบการแกปญหาอยางสรางสรรคของทอรแรนซเปนการแกปญหาดวยกระบวนการคดในลกษณะเปนกระบวนการวทยาศาสตร จาเปนตองอาศยความคดสรางสรรคเปนองคประกอบสาคญในการแกปญหาทมความหลากหลาย แปลกใหม ชดเจน และมคณคา รปแบบการแกปญหาอยางสรางสรรคของทรฟฟนเกอรไอซคเคน และ ดอรวอล รฟฟนเกอรไอซคเคนและดอรวอลไดอธบายการแกปญหาอยางสรางสรรควาเปนรปแบบทใชสาหรบการแกปญหา และจดการการเปลยนแปลงอยางสรางสรรค และเปนเครองมอทงายตอการใช ซงจะชวยใหผใชไปสเปาหมายและความฝนทเปนจรง มลกษณะดงน (Isaken, Darval and Treffinger, 2004: 15-20)

1. บทพสจน (Proven) การแกปญหาอยางสรางสรรคมองคกรตางๆ ทวโลกไดนามาใชมากกวา 50 ป มาแลว ตลอดจนมการศกษาวจยคนควา และพฒนาประสทธภาพของรปแบบการแกปญหาอยางสรางสรรคตอเนองมาตลอด

2. การไมตดยด (Portable) การแกปญหาอยางสราสรรคทเกยวของกบความคดสรางสรรคและวธการแกปญหาทเปนธรรมชาต เปนกระบวนการทงายตอการเรยนร สามารถนาไปประยกตใช ไดทงรายบคคลและกลม

3. ผลลพธทเขมแขง (Powerful) การแกปญหาอยางสรางสรรคสามารถนามาบรณาการกบกจกรรมในองคกรไดมากมาย ดวยการจดเตรยมสอและเครองมอทเหมาะสม สาหรบความแตกตางในการปฏบตการแกปญหาอยางสรางสรรค สามารถสรางคณคาและการเปลยนแปลงอยางยงยนในชวตและงาน

4. การนาไปฏบตไดจรง (Practical) การแกปญหาอยางสรางสรรคสามารถนาไปใชปฏบตกบปญหาทเกดขนในทกวน ความทาทายในระยะยาวและโอกาสทเกดขน

5. รปแบบทชดเจน (Positive) การแกปญหาอยางสรางสรรคชวยใหบคคลไดแสดงความสรางสรรคซงเปนลกษณะพเศษออกมา และชวยใหเกดการคดอยางสรางสรรคสาหรบการทางานกลม การแกปญหาอยางสรางสรรคชวยทาใหเกดการแกปญหารวมก น ความรวมมอ และความหลากหลายในสงทสรางสรรค

47

รปแบบการจดประสบการณการแกปญหาอยางสรางสรรคสาหรบเดกปฐมวย ของพชรา พมพชาต พชรา พมพชาต (2552: 76) ไดเสนอรปแบบการจดประสบการณการแกปญหาอยางสรางสรรคสาหรบเดกปฐมวย (The PTSAA CPS) 5 ขนตอน ดงน

1. การกาหนดปญหา (Problem Finding) หมายถง การสงเกต สารวจ รบร และทาความเขาใจในสถานการณ หรอสภาพแลวบนทกสงทเปนปญหาและสาเหตของปญหา

2. การคนหาความคด (Idea Finding) หมายถง การสบคน การเกบรวบรวมขอมลและความคดทเปนไปไดสาหรบการแกปญหา

3. การเลอกกลวธการแกปญหา (Strategy Finding) หมายถง การนาความคดและเหตผลมาตดสนใจเลอกวธและวางแผนการแกปญหาตามลาดบขน

4. การลงมอปฏบต (Action Finding) หมายถง การปฏบตตามลาดบขนตอนของวธการแกปญหาทไดวางแผนไว

5. การประเมนผลการคนพบ (Assessment Finding) หมายถง การนาเสนอผลทไดจากการลงมอปฏบตมาอธบาย หรอแสดงวาเปนวธการทสามารถใชในการแกปญหาไดอยางสรางสรรคและมประโยชนอยางไร

จากการศกษาแนวคดเกยวกบรปแบบการแกปญหาอยางสรางสรรค หลายๆรปแบบ ผวจยไดศกษาและนามาว เคราะห โดยเลอกรปแบบการแกปญหาอยางสรางสรรค PISAA CPS เนองจากมขนตอนในการจดประสบการณท ชดเจน เขาใจงาย ทงหมด 5 ขนตอนมาจดประสบการณ ในการวจยครงน ดงน

1. การกาหนดปญหา หมายถง ความสามารถในการใชคาถาม การอภปราย และบอกสงทเปนปญหาในลกษณะแปลกใหมตางจากทพบหรอทมอยเดม

2. การคดหาทางเลอก หมายถง ความสามารถในการใชประสาทสมผสมากกวาหนงอยางในการสบคนขอมล และการนาเสนอผล

3. การนาเลอกกลวธในการแกปญหา หมายถง ความสามารถในการนาเสนอวธการในการแกปญหาทเปนของตนเองมความแปลกใหมตางจากทพบหรอทมอยเดม

4. การลงมอปฏบต หมายถง ความสามารถในการปฏบตกจกรรมทเปนของตนเองทมความแปลกใหมดวยวธการทหลากหลายมากกวาหนงวธ

5. การประเมนผล หมายถง ความสามารถในการอธบายขอสรปถงการนาผลการปฏบตมาปรบใชใหเกดประโยชนมากกวาหนงวธ

วธการสงเสรมการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ผสอนมบทบาทสาคญตอการสงเสรมการคดแกปญหาอยางสรางสรรคทชวยใหผเรยนประสบผลสาเรจในการตดสนใจ การสอสาร การทางานรวมกนเปนกลม จาเปนตองมการจดเตรยมสภาพแวดลอม เพอใหผเรยนไดคนคาตอ บทถกตอง สามารถจดจาความจรงได ในสภาพแวดลอมทเหมาะสม การจดสภาพแวดลอมเพอสงเสรมกาคดแกปญหาอยางสรางสรรค ประกอบดวยลกษณะดงน (Isaksen, 1994, อางถงใน พชรา พมพชาต, 2552: 61)

48

1. จดเตรยมสภาพแวดลอมทอสระเพอเปดโอกาสใหผเรยนไดสรางงา นใหมโดยมการตดตามและสนบสนนใหผเรยนไดประสบผลสาเรจ และวธการทหลากหลาย

2. คดเตรยมสภาพแวดลอมทเปดกวางและปลอดภย จะชวยสนบสนและสรางแรงเสรมความคดนอกกรอบ โดยผเรยนจะสามารถสารวจ สรางสรรคและพฒนาการคดอยางมวจารณญาณ

3. สนบสนนการเรยนรและ การนาไปใชของทกษะและเทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรคทเหมาะสม

4. สนบสนนใหผเรยนไดเลอกและมสวนรวมในการกาหนดเปาหมาย และขนตอนทใชในการตดสนใจ จะชวยสรางความรสกของแตละบคคลใหสามารถกาหนดตนเองไดวาเขาจะตองทาอะไร และทาอยางไรจงดทสด

5. กาหน ดเวลาใหเหมาะสมกบงานและจดเตรยมงานใหเหมาะสมกบเวลาเพอใหสามารถปฏบตไดสาเรจ

6. จดสภาพแวดลอมทอยใหเปนกนเองสบายๆไมมการลงโทษ มการแนะนา สนทนากบผเรยนใหเกดความมนใจในตนเอง มการใหกาลงใจและหวงใย แมมงานทผดพลาดหรอลมเหลว

7. ใหอสระมทางเลอกทหลากหลายแกผเรยนในการแกปญหาและสรางงานดวยวธการใหมๆ

8. สนบสนนใหมการทากจกรรมทงเดยวและกลม 9. มการวางแผนทชดเจนในการกาหนดเปาหมาย และจะตองมความยดหยนบางใน

บางครง 10. ใหผเรยนไดแลกเปลยนความรเรยนรรวมกนในการทากจกรรมเพอ สงเสรมการ

เคารพและยอมรบระหวางบคคล 11. สนบสนนใหมการสรางความสมพนธระหวางผเรยนและมการเอาใจใสดแล การเปด

ใจกวางยอมรบวธการแกปญหา นอกจากน วรางคณา เผอนทอง (2541,อางถงใน อทธศกด ตหมาด, 2554: 69) ไดเสนอแนะ

วธการสงเสรมทกษะการแกปญหาไววาผปกครองตองเขาใจวาสาหรบเดกปฐมวยแลวผใหญจะตองมงใหความสาคญไปทกระบวนการคดสรางสรรคมากกวาผลงาน ทงผปกครองและครตองชวยกนสงเสรมความคดสรางสรรคใหเดกไดคดและแกปญหาอยางสรางสรรค อนญาตใหเดกมเสรภาพทจะผดพลาด และยอม รบความคดนนๆ ใหเดกไดมกาสเลอกทาหรอกาหนดสงตางๆดวยตนเอง โดยไดรบการกระตนใหใชประสาทสมผสทง 5 เดกกจะสามารถแกปญหาไดอยางสรางสรรคมากขน

สรปไดวา แนวทางการสงเสรมการแกปญหาอย างสรางสรรคในเดกนน และครควรรวมมอกนในการสรางบรรยา กาศ จดสภาพแวดลอมทกระตนความสนใจ เปดโอกาสใหเดกไดคดอยางอสระ กระทาโดยผานประสาทสมผสทง 5 และมการสงเสรม สนบสนนใหใชความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรคอยางตอเนองสมาเสมอ การประเมนผลการแกปญหาอยางสรางสรรค กลฟอรด (Guilford, 1973: 167-188) การประเมนผลการแกปญหาอยางสรางสรรคในเดกปฐมวย สามารถพจารณาไดจาก

49

1. การสงเกตและการใชคาถาม ในขณะทเดกปฏบตกจกรรมทงรายบคคและกลม ดวยการบนทกภาพ พฤตกรรม และการสมภาษณ เพอเปนขอมลทใชในการวเคราะหพฤตกรรมและผลงาน

2. การประเม นผลงาน โดยทาการประเมนเปนระยะตอเนองเพอดพฒนาการความกาวหนาในการแสดงออกของการปฏบตกจกรรมทแสดงถงการแกปญหาอยางสรางสรรค

3. การสมภาษณ ทมการเตรยมคาถามใหเดกไดแสดงความคดเหนตอการแสดงออก และตอผลงานทสงเกตจากการใชภาษา การเรยบเรยงคาพ ด และการประยกตใชตอสงทเดกแสดงออกในทางสรางสรรค

4. การจดทาแฟมสะสมผลงาน โดยครและเดกชวยกนคดเลอกผลงานมาจดทาแฟมสะสมผลงานทแสดงรองรอย พฒนาการและการสรางสรรคผลงานทมความกาวหนาอยางเปนระยะ

5. การจดนทรรศการ เพอใหเดกไดนาผลงานของตนเองและก ลมมาจดแสดงและอธบายใหแกผมารวมชมเกยวกบความคดหรอการแสดงออกในรปแบบตางๆทเหมาะสม

การประเมนผลการแกปญหาอยางสรางสรรคของเดกนนควรประเมนทกขนตอน ทกลาดบของกจกรรมโดยใชเครองมอการประเมนทหลากหลายเลอกใชใหเหมาะสมกบกจกรรมและมการประเมนอยางตอเนอง

องคพระปฐมเจดย

ประวตองคพระปฐมเจดย องคพระปฐมเจดยตงอยในเขตอาเภอเมองนครปฐม จงหวดนครปฐม มประวตความเปนมายาวนานและนาสนใจอยางยง พระราชสธรรมเมธ (สมณศกดเดม ) (2542: 167-168) กลาวถงประวตขององคพระปฐมเจดยว า พระปฐมเจดยประกอบดวยคาวา “ปฐม” ซงเปนคาภาษามคธแปลวาทหนง ดงนน คาวาพระปฐมเจดย จงหมายความวาเปนพระเจดยองคทหนงหรอองคแรกเมอพระพทธศาสนาเขามาประดษฐานในเขตสวรรณภม หลงจากท พระโมคคลลบตรตสสเถระ และพระเจาอโศกมหาราชไดทรงทาสงคายนาครงท 3 ณ เมองปาฏลบตร เสรจแลวไดทรงสงพระอรหนตเถระปญจวคคย ไดแก พระโสณเถระ พระฌานยเถระ พระภรยเถระ พระอตรเถระ และพระมนยเถร ะ เปนพระธรรมทตนาพระพทธศาสนา พรอมดวยพระบรมสารรกธาตมาเผยแพรยงเขตสวรรณภม คณะสมณทตดงกลาวเดน ทางมายงเมองเถอมทอ ง หรอถมทอง หรอทรจกกนทวไปวานครปฐม การเผยแพรพระพทธศาสนาไดดาเนนตลอดมาโดยมกษตรยททรงปกครอง ดนแดนสวรรณภมทรงยอมรบพระพทธศาสนาเปนหลกในการดาเนนพร ะชนมชพจนบรรลถงปพทธศกราช 264 พระโสณเถระใหสรางวดขนเปนแหงแรกใ นเขตสวรรณภมท เมองถมทอง และใหพระภรยเถระทานมตพทธสมาแลวทานายวา พระพทธศาสนาในเขตสวรรณภม จะคงอยตลอด 5,000 ป วดแหงแรกสรางสาเรจในปพทธศกราช 265 แสดงวาพระพทธศาสนาประดษฐานมงคงแลว ตอมามการสรางพระปฐมเจดยเพมเตมเพอประดษฐานพ ระบรมสารรกธาตเหมอนดงทพระเจาอโศกมหาราชทรงกระทาไวเปนแบบอยางในชมพทวป จงถอวาพระปฐมเจดยเปนพระเจดยทค กนมากบวดแหงแรกในสวรรณภม การบรณปฏสงขรณพระสถปเจดยมการกระทาอยางตอเนองสบมาจนถงรช

50

สมยพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย มการวดขนาดของพระปฐมเจดย ปรากฏวามขนาดสงสสบวาสองศอก พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหวครงดารงพระอสรยย ศเปนเจาฟามงกฎยงทรงผนวชอย ไดเสดจธดงคมาทรงนมสการดวยทรง เหนวาเปนของเกาแกมาแตโบราณ เมอทรงลาผนวชและเสวยราชสมบตแลว จงโปรดใหปฏสงขรณกอพระเจดยใหมหอหมองคเดมไว พระเจดยททรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหกอขนใหมน มขนาดสงหนงรอยสสบเมตรกบสสบหาเซนตเมตร มพระวหารคดทงสทศ มคดพระระเบยงโดยรอบ ตอมาในรชสมยพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวโปรดเกลาฯใหปฏสงขรณตอจากเดม โดยประดบกระเบ องตวองคพระสถปเจดยจนสาเรจ ทรงสรางหอระฆงบนลานพระปฐมเจดยโดยรอบ จานวน 24 หอ และเมอปพทธศกราช 2413 เสดจพระราชดาเนนมาทรงยกยอดพระมงกฎขององคพระปฐมเจดย ตอมาในรชสมยพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหวไดโ ปรดใหปฏสงขรณพระวหารดานทศเหนอขนใหม ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหเขยนภาพพระเจดยองคเดมและภ าพในพระวหารตางๆ จนแลวเสรจ แลวทรงโปรดเกลาฯ ใหอญเชญพระพทธรปปฏมาหลอดวยโลหะขนาดใหญ คอ พระรวงโรจนฤทธฯ มาประดษฐานไวเปนทสกการระบชา ณ พระวหารดานทศเหนอ ในรชสมยพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ภมพลอดลยเดชมหาราช ไดดาเนนการกอสรางกาแพงชนนอกขนลอมนอบบรเวณองคพระปฐมเจดย ปฏสงขรณพระวหารคดระเบยงโดยรอบ ปฏสงขรณพระวหารทศทง 4 ทศ และปฏสงขรณใหญตวองคพระปฐมเจดยจนแลวเสรจเรยบรอย ปจจบนไดทาการบรณะเรยบรอยแลวอยภายใตการดแลของวดพระปฐมเจดยฯ และกรมศลปากร เปดใหประชาชนและนกทองเทยวเขาชม เปนวดทมพระสงฆเขาพรรษา รปราง ลกษณะองคพระปฐมเจดย องคพระปฐมเจดย จดเปนพระสถปเจดยทมขนาดใหญทสดในประเทศ ไทย คอ มความสงถง 120.45 เมตร (เทาๆกบความสงของวหารเซนตพอลในกรงลอนดอน) และมประวตเกาแก เพราะสรางครอบพระสถปเจดยองคเดม ซงมมาตงแต 1,000-2,000 ปมาแลว องคพระเจดยทเหนอยในปจจบนเพงมาสรางเสรจในรชกาลพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเ จาอยหว จงมอายเพยง 100 ปเศษ (ไพฑรย พงศะบตร, 2529: 256) พระเทพปรยตมน (สมณศกดเดม ) (2546: 40) ปจจบนคอพระธรรมปรยตเวท เจาอาวาสวดพระปฐมเจดย ราชวรมหาวหาร ไดกลาวถงรายละเอยดของพระปฐมเจดยไวดงน วดพระปฐมเจดยเปนพระอารามหลวงชนเอกพเศษชนด “ราชวรมหาวหาร” มองคพระปฐมเจดยเปนปชนยสถานทสาคญยง ภายในองคพระปฐมเจดยมพระเจดยเกาแกรวมกนอย 3 องค ดงน องคท 1 เปนเจดยทรงบาตรควา สง 18 วา 2 ศอก สรางเมอป พ.ศ. 266 สมยพระโสณเถระ และพระอตรเถระ มอายประมาณ 2,280 ป เปนทบรรจพระบรมสารรกธาต องคท 2 เปนเจดยทรงปรางค สงเทานกเขาเหน สง 42 วา 2 ศอก สรางเมอป พ.ศ.600-1,000 ปเศษ สนนษ ฐานวาสรางในสมยพญากงและพญาพาน โดยพญาพานทรงสรางขนเพอบชาพระคณพระบดาหลงจากทรงกระทาปตฆา ตแลว มอา ยถงปจจบนประมาณ 1,450 ป มพระบรมสารรกธาตบรรจอยภายในเชนเดยวกบองคแรก

51

องคท 3 เปนเจดยทรงระฆงควา พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหวมพระราชศรทธาครอบเจดยทรงปรางคของเดมไวเมอป พ.ศ.2396 มความสง 60 วา 2 ศอก หรอ 120.45 เมตร มอายถงปจจบนครบ 150 ป และบรรจพระบรมสารรกธาตไวภายในเชนเดยวกน พระเจดยมลานทกษณ 2 ชน เหนอลานทกษณชนทสองขนไปเปนบวลกแกว องคระฆง ฐานบลลงก เสาหาญ บวฝาละม และปลองไฉนตามลาดบ ซงมปลองไฉนทงหมด 27 ปลอง ถดขนไปเปนบลลงกบวแวง และนภศล ตอดวยพระมงกฎเปนยอดสงสดของพระเจดย ซงเปนพระราชสญลกษณประจารชกาลท 4 ทองคระฆงมซมจระนาดานทศตะวนออก ประดษฐานพระพทธรปซงจาลองมาจากพระพทธสหงค พระพทธรปองคนรชกาลท 4 โปรดใหนามาประดษฐานไวเพอใหสามารถแลเหนได ชดจากแทนทรงกราบในพระวหารหลวง ขนาดขององคพระปฐมเจดย สงจากพนดนถงยอดพระมงกฎ 120.40 เมตร ฐานโดยรอบ 235.50 เมตร ปากระฆงเสนผาศนยกลาง 56.64 เมตร ปากระฆงถงสเหลยม 28.10 เมตร จากสเหลยมถงยอด 41.40 เมตร คดพระระเบยงโดยรอบ 562.00 เมตร สถานทสาคญในบรเวณองคพระปฐมเจดย 1. พระวหารดานทศเหนอ แบงออกเปนสองสวน สวนนอกประดษฐานพ ระรวงโรจนฤทธ ศรอนทราทตย ธรรโมภา มหาวชราวธราชปชนยบพตร มขนาดสงจากเกศถงบาทสบสอ งศอกสนว เปนพระพทธรปยน ปางหามญาต ทฐานของพระพทธรปองคนบรรจพระบรมราชสรรงคารของรชกาลท 6 ไวดวย (สงเกตชองบรรจ พระบรมราชสรรงคารไดทตรงผนง ในหองนอกดานหลงพระพทธรป ) พระวหารดานในประดษฐานพระพทธรปปางประสตและปาเลไลยก 2. พระวหารดานทศตะวนออก หรอพระวหารหลวง เปนพระวหารทสาคญสาหรบประกอบพระราชพธบชาพระบรมสารรกธาต พระวหารดานนอกประดษฐานพระพทธรปปางตรสร ทผนงดานหลงพระพทธรปเปนภาพเขย นสนามนรปตนพระศรมหาโพธ ฝมอพระยาอนศาสน จตรกรชางเขยนในรชกาลท 6 พระวหารดานในบนผนงมภาพเขยนสนามนภาพตดขวางรปพระเจดย องคเดมทถกสรางครอบไวภายใน ซงเขย นโดยพระยาอนศาสนจตรกรเชนกน บนผนงทงสองขางเขยนรปเทวดา นกบวช นกพรต ครฑ คนธรรพ และนาค เปนตน มาชมนมนมสการพระปฐมเจดย นอกจากนยงมแทนทรงกราบของรชกาลท 4 ตงไวตรงกบพระปฐมเจดยดวย 3. พระวหารดานทศใต ดาน นอกประดษฐานพระพทธรปปางนาคปรก สวนดานในประดษฐานพระพทธรปปางปฐมเทศนาโปรดปญจวคคคย 4. พระวหารดานทศตะวนตก แบงเปนสองสวนเชนเดยวกน ดานนอกประดษฐานพระพทธไสยาสน สวนดานในประดษฐานพระพทธรปปางพระนพพาน มสาวกแวดลอม 3 องค

52

5. พระระเบยง พระระเบยงลอมรอบองคพระเจดยเปนพระระเบยงกลม และมทางเขาเปนประตรปกลม (คลายกบประตพระระเบยงวดราชโอรสาราม ) ดานในพระระเบยงมจารกกถาธรรม ปจจบนทางวดทาเปนภาษาไทยและมคา แปลเปนภาษาองกฤษกากบไวดวย สวน ดานนอกของพระระเบยง แตเดมตงชนสวนของโบราณวตถ ทขดคนพบในบรเวณเมองนครปฐม เชน พระพทธรปสลกบนแผนศลา ฐานเทวรป และพระธรรมจกรกวางหมอบ เปนตน ปจจบนของเหลานไดนาไปเกบร กษาไวในพพธภณฑสถานของวดแลว และไดนาพระ พทธรปหลอดวยสมฤทธปาง ตางๆ ซงผมจ ตศรทธาสรางถวายวดมาตงไวแทน รวมทงหมด 66 องค 6. พระวหารคด เชอมตอพระวหารทง 4 ทศโดยรอบ มประตและหนาตางเปนระยะ บนผนงทาเปนบานปนปน จารกพระธรรมคาทรงสอนของพระสมมาสมพทธเจาเปนอกษรเขมร 7. ลานชนลด เนองจากลานพระปฐมเจดยยกระดบสงจากพนดน ดงนนจงมลานชนลดทงสดาน ดานทศเหนอ บรเวณลานชนลดสรางเปนบนไดหนออนสลกเปนรปพญานาคเลอยคขนานกนลงมา ดานทศตะวนออกบรเวณลานชนลดมพระอโบสถของวดพระปฐมเจดยฯ เกงจนและพระวหารซงเปนพ พธภณฑสถานของวดพ ระปฐมเจดยฯ และรชกาลท 4 ทรงปลกตนไมทเกยวข องกบพระสมมาสมพทธเจาไวดวย ลานชนลดด านทศใต ประดษฐานพระพทธรปศลาขาวขนาดและลกษณะเหมอนกบ พระประธานในพระอโบสถ ไดมาจาก “วดทงพระเมร ” ทเดยวกน รชกาลท 4 พระราชทานนามวา “พระพทธนรเชษฐ เศวตอศวมยมน ศรทวารวด ปชนยบพตร” นอกจากนยงมการจาลองพระเจดยองคเดมและพ ระเจดยนครศรธรรมราช เอาไวบนลานชนลดชนเดยวกนน สวนลานชนลดหนาพระวหารดานทศตะวนตก พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหวไดทรงนาหนอพระศรมหาโพธมาปลกไว 8.พระอโบสถวดพระปฐมเจดยฯ เปนพระอโบสถทเกาแก พทธสมากาหนดโดยพระอรพนตเถระเจา ใบเสมาของพระอโบสถจาหลกบนแผนศลาเปนรปทาวจตโลกบาล ตดอยทตรงมมผนงดานนอกทง 4 มม แทนการปกในซ มรอบพระอโบสถอยางใบเสมาทวไป ทาวจตโลกบาลคอ เทวดาทปกปกรกษาโลกอยทง 4 ทศ ประทบในสวรรคชนจาตมหาราช ประกอบดวยทาวธตรฐจอมคนธรรพ หรอจอมภตประจาอยทศตะวนออก (บรพา ) ทาววรฬหกจอมเทวดาหรอจอมกมภณฑประจาอยทศใต (ทกษณ) ทาววร ปกษจอมนาคประจาอยทศตะวนตก (ประจม ) และทาวเวสสวณหรอทา วกเวรจอมยกษประจาอยทศเหนอ (อดร) พระประธานในพระอโบสถเปนพระพทธรปสล กดวยศลาขาว ศลปะสมยทวารวด สงจากฐานรองบาทถงปลายเกศ 3.70 เมตร มลกษณะประทบหอยบาทบนฐานกลบบวบาน เรยกวา “ภทรอาสน” หตถซายวางหงายอยเหนอเพลา หตถขวายกอยระดบอระ องคตกบดชนงอโคงจรดกนเรยกวา ปางปฐมเทศนา พระพทธรปศลาขาวสมยทวา รวดองคนเปนองคหนงในจานวน 4 องคทมอยในประเทศไทย และเขาใจวาคงจะเปนพระพทธรปชดเดยวกน เดมประดษฐานอยทวดพระเมรซงเปนวดรางในจงหวดนครปฐม อยหางไปทางทศตะวนออกเฉยงใตของพ ระปฐมเจดยประมาณหนงกโลเมตร ตอมาพระพทธรปทง 4 องคน มผเคลอนยายไปในทตางๆ และบางองคกถกทาลายเปนชนสวน จนภายหลงกรมศลปากรไดตดตามนาชนสวนตางๆมาประกอบก นเขาเปนองคพระพทธรปดงเดม ปจจบนพระพทธรปศลาขาวทง 4 องค ประดษฐานอย ในทตางๆดงน คอ อยทวดพระปฐมเจดยฯ 2 องค คอ

53

องคหนงอยในพระอโบสถ และอกองคหนงประดษฐานอยกลางแจงตรงเชงบนไดลานชนลดดานทศใตพระปฐมเจดย อยทพพธภณฑสถานแหงชาตเจาสามพระยา จงหวดพระนครศรอยธยา 1 องค และอยทพพธภณฑสถานแหงชาตพระนคร 1 องค

9.วดใหญ ตงอยทตาบลพระปฐมเจดย อาเภอเมองนครปฐม จงหวดนครปฐม ปจจบนอยภายในบรเวณวดพระปฐมเจดยฯ เขตสงฆาวาส มสงสาคญ ดงน 1) ซากโบราณสถานและปนปน 2) ซากเจดย มลกษณะรปแบบศลปกรรม แบบในศลปะสมยทวารวด ไดรบการดแลโดยวดพระปฐมเจดย ฯ และกรมศลปากรซงไดรบการ บรณะแลว ในสภาพปจจบน เปนเนนดนซากโบราณสถาน มกฏพระภกษสงฆตงอยโดยรอบ

10.พพธภณฑสถานแหงชาตพระปฐมเจดย ตงอยทตาบลพระปฐมเจดย อาเภอเมองนครปฐม จงหวดนครปฐม มสงสาคญคอโบราณวตถและศลปวตถทขดพบในแหลงโบราณสถานจงหวดนครปฐม กรมศลปากร ไดสรางขนเมอ พ.ศ.2512 อยทางดานทศใตขององคพระปฐมเจดย เพอใชจดตงแสดงโบราณวตถและศลปวตถ ทไดมาจากการขดคนในจงหว ดนครปฐมจดเปนศลปะสมยทวารวด เชน พระพทธรปศลาปางเสดจจากดาวด งส ธรรมจกรศ ลา ศลาจาหลก และพระพนสบดภาพปนปนนนตาทประดบอยทฐานเจดยจลประโทน เปนตน ปจจบนอยภายใตการดและของ กองพพธภณฑสถานแหงชาต กรมศลปากร ซงไดรบการบรณะเรยบรอยแลว ความสาคญขององคพระปฐมเจดย องคพระปฐมเจดยเปนโบราณ สถานทสาคญย งของพระพทธศาสนา แสดงใหเหนถงการยอมรบนบถ อพระพทธศาสนาของบรรพบรษไทยเรา นอกจากนยงประดษฐานพระบรมสารรกธาตของพระสมมาสมพทธเจา โบราณจงกาหนดนดหมายพรอมกนมานมสการบชาตามคตทปรากฏในตานานพระอรหนตวา พระปฐมเจดยนนเปนทโอฬ ารหนกหนา ถาบคคลผใดมาไหวบชา ไดมากวาดวด ไดมากวาดแผวใหสมบรณ เหมอนหนงไดรกษาพระธาต และบคคลผใดไดมารกษาพระปฐมเจดย เสมอนหนงไดรกษาพระกกกสนโธแล พระโคมนาคม และพระพทธ กสสปะเจาแล บคคลผมารกษานนช อวาไมเสยททเกดมานนแลฯ บรษชายกดหญงกด ทาวพระยาสามลราชกด ภกษสามเณรกด ไดมาชวนกนกอสรางรกษามใหรวงโรย บรษชายหญงผนนจะ ลาเลศ ประเสรฐกวาคนทงปวง (พระราชสธรรมเมธ , 2542: 169-171,179)

งานวจยทเกยวของ

1. งานวจยในประเทศ บญสพร เพงทา (2544: บทคดยอ) ไดศกษางานวจยเรอง ความสามารถในการคดแกปญหา /เดกปฐมวย/แนวคดคอนตรคตวสต ผลการวจยพบวา 1) ระดบในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยทไดรบการจดประสบการณตามแนวคดคอนตรคตวสตอยในระดบดมาก และเดฏปฐมวยทไดรบการจด

54

ประสบการณตามปกต อยในระดบปานกลาง 2) ผลความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยทไดรบการจดประสบการณตามแนวคดคอนตรคตวสตและการจดประสบการณตามปกต แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 โดยการจดประสบการณตามแนวคดคอนตรคตวสต ทาใหความสามารถในการคดแกปญหาของเ ดกปฐมวยสงกวาการจดประสบการณตามปกต 3) เดกปฐมวยทไดรบการจดประสบการณมพฤตกรรมความรวมมอในการคดแกปญหาและการทางานรวมกน ดงน เดกสวนใหญกระตอรอรนตอการคดแกปญหาทเกดขนภายในกลม โดยชวยกนหาสาเหตของปญหา รวมสรางทางเลอกในการแก ปญหา ตดสนใจแกปญหาอยางมเหตผล มความสขในการทางาน สนใจและเตมใจทจะทางานรวมกน สนใจและเตมใจทจะทางานรวมกน ชวยเหลอแบงปนกน รบฟงและแสดงความคดเหนทเปนประโยชนตอกลม ปรบตวเขากบกลมเพอนไดและการขดแยงภายในกลมลดลง สภาพร สายสวาท (2548: บทคดยอ) ไดศกษางานวจยเรอง การพฒ นาความสามารถในการแกปญหาของเด กปฐมวย โดยการจดประสบการณแบบใชปญหาเปนหลก ผลการวจยพบวา 1) แผนการจดประสบการณแบบใชปญหาเปนหลกของเดกปฐมวย ม 8 แผน ไกแก หนวยบาน หนวยฝนจา หนวยของใช หนวยกนอย างมคณคา หนวยคมนาคม หนวยนา หนวยตนไมแสนรก และหนวยอากาศ ซงมคาสมประสทธภาพเทากบ 80.38/84.05 2) ความสามารถในการแกปญหาของเดกปฐมวย โดยการจดประสบการณแบบใชปญหาเปนหลก กอนและหลงไดรบการจดประสบการณ มความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางส ถต ทระดบ 0.01 โดยความสามารถหลงไดรบการจดประสบการณแบบใชปญหาเปนหลกสงกวากอนไดรบการจดประสบการณ ซงความสามารถในการแกปญหาทมคะแนนสงสดไดแก การแกปญหาของตนเองทตองแกไขทนท และความสามารถในการแกปญหาทมคะแนนตาสดไดแก การแกไขปญหาของตนเองทเกยวกบผอน ฐตรตน เคาภไทย (2549: บทคดยอ) ไดศกษางานวจยเรอง การสรางกจกรรมพฒนาผเรยน /ทกษะการพด /มคคเทศกองคพระปฐมเจดย ผลการวจยพบวา 1) กจกรรมพฒนาผเรยนชวงชนท 2 เพอสงเสรมการใชภาษาไทยในการเปนมคคเ ทศกองคพระปฐมเจดย มประสทธภาพ 82.17/88.33 2) ผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนชวงชนท 2 ดนการพด กอนและหลงการจดกจกรรมพฒนาผเรยนชวงชนท 2 เพอสงเสรมการใชภาษาไทยในการเปนมคคเทศกองคพระปฐมเจดย แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตท ระดบ .05 3) นกเรยนมความสามารถในการเปนมคคเทศกองคพระปฐมเจดยอยในระดบด การประเมนผลทกษะการพด นกเรยนมคะแนนในประเดนความพอดของนาเสยงและอารมณมากทสด 4) นกเรยนมความคดเหนทดตอกจกรรมพฒนาผเรยนชวงชนท 2 เพอสงเสรมการใชภาษาไทยในการเปนมคคเทศกองคพระปฐมเจดย และนกเรยนคดวากจกรรมนมประโยชนททาใหตนไดมโอกาสฝกทกษะการพด ไดมแนวทางในการศกษาตอและประกอบอาชพ และตระหนกถงความสาคญขององคพระปฐมเจดย ซงเปนโบราณสถานททรงคณคาของชาวนครปฐม ศรนาถ บวคล (2549: บทคดยอ) ไดศกษางานวจยเรอง การจดประสบการณแบบโครงงาน /ความสามารถในการคดแกปญหาเดกปฐมวย ผลการวจย พบวา 1) ความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยกอนและหลงไดรบการจดประสบการณแบบโครงงานแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01 โดยคะแนนหลงการจดประสบการณสงกวากอนจดประสบการณแบบโครงงาน 2) เดกปฐมวยมความสามารถในการทาโครงงานโดยรวมอยในระดบด 3) เดกปฐมวยมความคดเหนวา

55

การจดประสบการณแบบโครงงานทาใหไดลงมอปฏบตจรง มโอกาสแลเปลยนเรยนรซงกนและกน มปฏสมพนธระหวางเดกกบเดก และเดกกบคร จรยา ศรเพชร (2550: บทคดยอ) ไดศกษางานวจยเรองการพฒนาหลกสตรสถานศกษาเรองคลองมหาสวสด สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนบานคลองมหาสวสด ตาบลคลองมหาสวสด อาเภอพทธมณฑล สานกงานเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 2 มขนตอนการพฒนาหลกสตร 4 ขนตอน 1) การศกษาขอมลพนฐาน พบวา นกเรยนและผเกยวของตองการใหพฒนาหลกส ตรสถานศกษาเรองคลองมหาสวสด มความคาดหวงใหผเรยนมความร ความสามารถและคณลกษณะอนพงประสงคตามเกณฑมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน จดการเรยนรโดยนาน กเรยนศกษานอกสถานท ของจรง แหลงเรยนร ในทองถน ศกษาใบความกจกรรม ใบความร ชมวซด ฝกปฏบตจรง เนนกระบวนการทางานกลม และทาโครงงานตามความสนใจ มผรทองถนเขามารวมสอนและประเมนผล 2) การพฒน าหลกสตร พบวา หลกสตร สถานศกษา เรองคลองมหาสวสดประกอบดวย แนวคด หลกการ จดหมาย คาอธบายรายวชา มาตรฐานการเรยนร ผลการเรยนรทคาดหวง โครงสราง /เวลาเรยน ขอบขายสาระการเรยนร แนวทางการจดการเรยนร สอการจดการเรยนร การวดและประเมนผล และแผนการจดการเรยนร และหลกสตรมความเหมาะสมและสอดคลองโดยมคาดชนความสอดคลองระหวาง 0.83-1.00 3) การทดลองใชหลกสตรสถานศกษาเรองคลองมหาสวสด พบวา นกเรยนสนใจ กระตอรอรนในการเรยนรและรวมมอในการทากจกรรมกลม และรวมมอกนทากจกรรม สามารถสรปเรองราวคลองมหาสวสดในประเดนตางๆ และสามารถทาโครงงานทมเรองราวเกยวกบคลองมหาสวสดตามความสนใจ สามารถฝกปฏบตกจกรรมรณรงคดแลแหลงนาได 4) การประเมนและปรบปรงหลกสตรสถานศกษาเรองคลองมหาสวสด พบวา ผลการเรยนของนกเรยนเรองคลองมหาสวสดกอนและหลงการใชหลกสตรแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 โดยมคะแนนหลงใช หลกสตรสงกวากอนใชหลกสตร นกเรยนมความสามารถในการปฏบตก จกรรมการอนรกษคลองมหาสวสด และจดทาโครงงานเกยวกบการอนรกษคลองมหาสวสดอยในระดบสงมาก นกเรยนมความพ งพอและความรสกทดตอหลกสตรสถานศกษาเรองคลองมหาสวสด ตองการใหเพมเวลาในการจดการเรยนรใหมากขน ตองการออกไปเรยนรในทองถนใหมากขน และใหมการยดหยนเวลาใหเหมาะสมกบกจกรรมการเรยนการสอนหรอมการสอนนอกเวลา ณฏฐนช สะมะจตร (2551: บทคดยอ) ไดศกษางานวจยเรอง การพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยโดยการจดประสบการณดวยกระบวนการวจย ผลการวจยพบวา 1) ความสามารถในการคแกปญหาของผเรยนชนอนบาลปท 2 กอนและหลงไดรบการจดประสบการณดวยกระบวนการวจย แตกตา งกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยคาเฉลยคะแนนความสามารถในการคดแกปญหาของผเรยนหลงไดรบการจดประสบการณดวยกระบวนการวจยสงกวากอนไดรบการจดประสบการณ ผเรยนมความสามารถในการคดแกปญหาของตนเองทเกยวของกบผอนสงกวาความส ามารถในการคดแกปญหาของผอน 2) ความพงพอใจของผเรยนทมตอการจดประสบการณดวยกระบวนการวจย โดยภาพรวมอยในระดบชอบมาก ทาใหผเรยนไดใชความคดขณะเรยนรดานประโยชนทไดรบ ผเรยนไดแกปญหาของตนเอง และปญหาของผอน ดานบรรยากาศ ผเรยนสนกสนา นขณะเรยนร ชอบทางานกลมรวมกบเพอนและตองการเรยนรดวยการจดประสบการณแบบกระบวนการวจยอก

56

นฤมล จประเสรฐ (2552: บทคดยอ) ไดศกษางานวจยเรองการพฒนาหลกสตรสาระทองถน อนสาวรยบานไร สาหรบนกเรยนชนอนบาล 1 โรงเรยนธรรมธปไตย มขนตอนการพฒนาหลกสตร 4 ขนตอน 1) การศกษาขอมลพนฐาน พบวา ผทเกยวของตระหนกถงความสาคญและตองการใหผเรยนเรยนรเรองอนสาวรยบานไรซงเปนสถานทสาคญในทองถนคาดหวงใหผเรยน รกและภมใจรวมกนรกษาสถานทสาคญในทองถนโดยใหผรในท องถนรวมจดการเรยนรและประเมนผล 2) การพฒนาหลกสตร ทองถนเรองอนสาวรยบานไร พบวา หลกสตรประกอบดวย ปรชญา วสยทศน ภารกจ เปาหมาย จดหมาย โครงสรางหลกสตร ระยะเวลาเรยน สาระการเรยนร แนวทางในการจดการเรยนร สอและแหลงการเรยนร การ วดและประเมนผล แผนจดประสบการณ และแผนโครงงานสารวจ 3) การทดลองใชหลกสตรทองถ นเรองอนสาวรยบานไร พบวา นกเรยนสวนใหญสน ใจและกระตอรอรนในการเรยนร 4) การประเมนและปรบปรงหลกสตร เรองอนสาวรยบานไร พบวา ผลการประเมนและปรบปรงหลกสตรพ บวา นกเรยนมพฒนาการดานสตปญญา หลงการจดประสบการณ โดยมพฒนาการอยในระดบดทกคน นกเรยนมความสามารถในการทาโครงงานสารวจ สถานทสาคญในคายหลวงบานไร และเหนวาหลกสตรสาระทองถนอนสาวรยบานไร ทาใหรก ภมใจในทองถนเรยนรอยางมความสข พชรา พมพชาต (2552: บทคดยอ ) ไดศกษางานวจยเรอง การพฒนารปแบบ /การจดประสบการณการแกปญหาอยางสรางสรรคสาหรบเดกปฐมวย ผลการวจยพบวา 1) เดกปฐมวยทไดรบการจดประสบการณตามรปแบบการแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบเดกปฐมวยมความสามารถในการแก ปญหาอยางสรางสรรค หลงจากการจดประสบการณสงกวากอนการจดประสบการณอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 2) เดกปฐมวยทไดรบการจดประสบการณตามรปแบบการแกปญหาอยางสรางสรรคสาหรบเดกปฐมวยมความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรคหลงจากการจดประสบการณสงกวาเดกปฐมวยทไมไดการจดประสบการณอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 3) เดกปฐมวยทไดรบการจดประสบการณตามรปแบบการแกปญหาอยางสรางสรรคสาหรบเดกปฐมวยมความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรค 4 ระยะ คอ กอนการจดประสบการณ และหลงการจ ดประสบการณ ครงท 1 หลงการจดประสบการณ ครงท 2 และตดตามผลการจดประสบการณ มพฒนาการสงขนอยางเปนลาดบ และมความคงทนของพฤตกรรมความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรคของเดกปฐมวยในระยะตดตามผลการจดประสบการณ และพบวา เดกปฐมวยเกดจนตนาการ กา รคดสรางสรรค การคดหาเหตผล ในการนาความรทกษะ และประสบการณตามระดบพฒนาการมาใชในการแกปญหาอยางสรางสรรค 4) ครปฐมวยมความรความเขาใจเกยวกบรปแบบการจดประสบการณอยในระดบดมาก มความสามารถในการเขยนแผนการจดประสบการณ และมความสามารถในการจ ดประสบการณของครปฐมวยตามรปแบบการจดประสบการณ อยในระดบมาก และมความคดเหนของครปฐมวยทมตอ รปแบบการจดประสบการณมความเหมาะสม และอยในระดบมาก เนองจากเปนรปแบบทแสดงแนวคด กระบวนการจดประสบการณ สอและการจดสภาพแวดลอม และการประเมนทชดเจ นสามารถปฏบตไดตามสภาพจรง ปฐมาภรณ เดชะไกศยะ (2553: บทคดยอ) ไดศกษางานวจยเรอง ความคดสรางสรรคของเดกปฐมวยททากจกรรมการสรางภาพบนกระดานตะป ผลการวจยพบวา ความคดสรางสรรคของเดก

57

ปฐมวยหลงจากการทากจกรรมการสรางภาพบนกระดานตะปสงกวากอนทา อยางมนยสาคญทางสถตระดบ 0.01 ศรมงคล ทนทอง (2553: บทคดยอ) ไดศกษางานวจยเรอง การพฒนาหลกสตรภมปญญาทองถนสรนทรสาหรบเดกปฐมวย ผลการศกษาพฒนาการดานการเรยนและความรสกภาคภมใจในตนเองของเดกปฐมวย พบวา เนอหาและกจกรรมเหมาะสมกบว ยของผเรยน ทาใหผเรยนมความเขาใจเกยวกบสภาพทองถนของตนเอง สงเสรมพฒนาการไดครบทง 4 ดาน คอดานรางกาย ดานอารมณ –จตใจ ดานสงคม และดานสตปญญา สงผลใหผเรยนเรยนรอยางมความสข มความสนใจในกจกรรมและตองการเรยนรเรองราวในทองถ นมากขน อกทงสงเสรมใหผเรยนเกดความรก ความภาคภมใจในทองถนสรนทร อทธศกด ตหมาด (2554: บทคดยอ) ไดศกษางานวจยเรอง การเปรยบเทยบความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรคของเดกปฐมวยทไดรบการจดประสบการณสงเสรมอนรกษสงแวดลอ มตามรปแบบ PISAA และหลก 4R พบวา เดกปฐมวยทไดรบการจดประสบการณสงเสรมอนรกษสงแวดลอมตามรปแบบ PISAA 5 ขน คอ ขนท1 การระบปญหา ขนท2 การคดหาทางเลอก ขนท 3 การเลอกลวธในการแกปญหา ขนท4 การลงมอปฏบต ขนท5 การประเมนผล แล ะหลก4R คอการลดการใชนามาใชซา นากลบมาใชใหม และหารซอมแซม บารงรกษาใหงสภาพเดม มความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรคหลงการจดประสบการณสงกวากอนการจดประสบการณ

2. งานวจยในตางประเทศ พารน (Parnes, 1976) ไดทดลองใชวธการระดมสมองในการหาวธก ารแกปญหาเชงสรางสรรคของนกเรยนระดบชนมธยมศกษา โดยวธการทดลองเปรยบเทยบกลมหนงวธระดมสมองโดยใหทกคนเสนอวธการแกปญหาใหมากทสดเทาทจะคดได โดยไมตองคานงถงวาเปนวธการแกปญหาทดทสด กลมสองใหเสนอวธการแกปญหาทดทสด ผ ลการศกษาพบวา ภายในระยะเวลาเทากนกลมทหนงมความสามารถในการแกปญหาเชงสรางสรรคมากกวากลมทสอง สคาคล (Skaklee, 1985) ไดศกษาผลของการสอนเทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรคทมตอความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรคของเดกปฐมวย ผลการศกษาพบวา กลมทดลองมความสามารถในการแกปญหาสงกวากลมควบคมและกลมทดลองบาย มความสามารถในการแกปญหาสงทสด โจนส (Jones, 1986) ไดศกษาความสามารถในการแกปญหาของเดฏปฐมวยทไดเลนบทบาทสมมตกบเดกทไมไดเลนบทบาทสมมต ผลการศกษาพบวา เดกกลมทเลนบ ทบาทสมมตมความสามารถในการแกปญหาไดดกวาเดกทไมไดเลนบทบาทสมมต ไนเบอร กสตาฟ ออกกส (Niebuhr, 1987) ศกษารปแบบการพฒนาหลกสตร สาหรบขอกาหนดทางการศกษาสาหรบสงเหลานนในแอฟรกาใต (RSA) สาหรบผสาเรจการศกษาภาคบงคบ แตยงใชบงคบในการศ กษาภาคบ งคบ มขนตอนการพฒนาหลกสตร 4 ขนตอน คอ 1) ศกษากระบวนการพฒนาหลกสตรและธรรมชาตข องหลกสตรและรากฐานของหลกสตร 2) รปแบบการพฒนาหลกสตร คอ การสรางและผกเรองเกยวกบ รากฐาน ขอมลสาหรบการพฒนาหลกสตร

58

กระบวนการพฒนาหลกสตรและธรรมชาตของหลกสตร 3) การออกแบบการทดลอง 4) ทดลองใชกบกลมตวอยางในแอฟรกาใตแบบเจาะจง เลมลซ โจแอนนา (Lemlech, 1991) ศกษากระบวนการพฒนาหลกสตรในการศกษาคร : ตอบสนองการเปลยนแปลงอาณตปกครอง กรณศกษาจากวธการพฒนาหลกสตรของ 3 สถาบนใน Southrn California วธการสมภาษณและการใชเอกสารขนตนเพอตอบสนองคาถ ามรายงานหลก โดยมขนตอน 3 ขนตอน ดงน 1) ศกษากระบวนการพฒนาหลกสตรและธรรมชาตของหลกสตร รวมถงสงทคลายกนและแ ตกตางกนในการพฒนาหลกสตร 2) รปแบบการพฒนาหลกสตร คอ การสรางและผกเรองเกยวกบรากฐานขอมลสาหรบการพฒนาหลกสตร กระบวนการพฒนา หลกสตรและธรรมชาตของหลกสตร 3) การออกแบบการทดลอง ลโป โรเบรต เจมส (Lupo, 1999) ศกษาเรองการใชอนเตอรเนตในการพฒนาหลกสตรในทางเลอกของโรง เรยนมธยมศกษาในรฐอลลนอยส เพอศกษาวาอนเ ตอรเนตมสวนผลกระทบตอการพฒนาหลกสตรใน พบวา อนเตอรเนตยงเปนปจจยการสรางประสบการณใหกบนกเรยนในชน อนเตอรเนตสามารถใชคนหาขอมลอยางแพรหลาย จนทาใหอนเตอรเนตเปนวสดอปกรณอยางหนงในการใชหลกสตรทสงตรงถงโรงเรยนรฐบาล

สรป

จากการศกษาวรรณกรรม ทเกยวของ สรปไดวา หลกสตร หมายถง โครงรางการจดมวลประสบการณทโรงเรยนจดใหแกนกเรยน ซงประกอบดวย หลกการ จดมงหมาย โครงสราง กจกรรมการเรยนการสอน สอและการประเมนผล และเพอใหเปนแนวทางในการจดกจกรรมการเรยนการสอนทจะพฒนาผเรยนใหเกดการเรยนรตามศกยภาพสงสดและตรงตามมาตรฐานการเรยนรทหลกสตรสวนการพฒนาหลกสตร หมายถง การสรางหลกสตรขนมาใหม หรอการปรบปรงหลก สตรทมอยแลวใหดยงขน โดยตองมจดมงหมาย เนอหาวชา วธสอน สอการเรยนร การวดผลประเมนผล เพอใหผเรยนบรรลวตถประสงคทกาหนดไว โดยม องคประกอบของหลกสตร ซงประกอบดวย 1) จดมงหมาย 2) เนอหารายวชา 3) วธสอนและกจกรรมการเรยนการสอน 4) สอการเรยนร 5) การวดผลและประเมนผล โดยองคประกอบทง 4 สวนนจะตอง มความสมพนธ เชอมโยงและมผลตอเนองกน และมการประเมนหลกสตร โดยกระบวนการเกบรวบรวมและประมวลขอมล แลวนามาวเคราะหเพอพจารณาคณคาของหลกสตร วาไดผลตรงตามจดประสงคหรอไม หรอควรปรบปรงให มประสทธภาพใหดยงข นกอนนาไปใช ซงมขนตอนการพฒนาหลกสตร 4 ขนตอน คอ 1) ศกษาขอมลพนฐาน 2) พฒนาหลกสตร 3) ทดลองใชหลกสตร 4) ประเมนผลและปรบปรงหลกสตร และ สาหรบการศกษาพฒนาการทางสตปญญาขางตนสามารถสรปไดวา พฒนาการทางสตปญญาของเดกปฐมวยนน คอความสามารถในการเรยนรความสมพนธระหวางสงตางๆ กบตนเอง การรบร รจกสงเกต จดจา วเคราะห การรจกคด รเหตผล และความสามารถในการแกปญหา ตลอดจนการสงเคราะห ซงเปนความสามารถเชงสตปญญาในระดบสง แสดงออกดวยการใชภาษาสอความหมายและการกระทา ดงนนพฒนาการดานภาษาและสอความหมายกบการใชตากบมอทางานประสานกนเพอแกปญหาจงมความเกยวของกบพฒนาการดานสตปญญา ผดแลเดกจงควร เนนความสาคญของสงแวดลอมและ

59

วฒนธรรมทมผลตอพฒนาการทางสตปญญา การเรยนรดวยการคนพบดวยตนเอง (Discovery Learning) ผานประสาทสมผสทง 5 เรยนรจากสงทเปนนามธรรม และการสอนพนฐานวชาการตางๆ ใหกบเดกปฐมวยเทาทเดกจะสามารถรได จงควรเปดโอกาสใหเดกไดลองทา ลงมอปฏบตจรง โดยจดประสบการณทสงเสรมใหสอดคลองกบพฒนาการของเดกวยน เพราะเดกในวยนมความอยากรอยากเหน สนใจสงตางใจ รอบตว การทเดกมประสบการณมากจะทาใหการเรยนรของเดกพฒนาไดเรว ความคดของเดกจะมระบบระเบยบ ยอมรบขอเทจจรง จนนาไปสการดาเนนชวต

60

บทท 3 วธดาเนนการวจย

การวจย เรอง การพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 เปนลกษณะของการวจยและพฒนา (Research and Development : R&D) ใชแบบแผนการวจย แบบกลมเดยวทดสอบกอนและหลง(The One Group Pretest-Posttest Design) กลมตวอยางเปนนกเรยนชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 โรงเรยนวดพระปฐมเจดย สงกดสานกกดงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 จานวน 43 คน ผวจยไดกาหนดรายละเอยดการดาเนนการวจย มขนตอนดงน ขนตอนท 1 วจย (Research) : การศกษาขอมลขนพนฐาน โดยศกษาขอมลพนฐานเกยวกบความคดเหน ความตองการเกยวกบการสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 ของผเกยวของ ขนตอนท 2 พฒนา (Development) : การพฒนาหลกสตร โดยการนาขอมลทไดจา กการสงเคราะหขนตอนท 1 คอ การศกษาขอม ลพนฐานมาใชในการพฒนาหลกสตร ซงประกอบไปดวยขนตอนยอย 3 ขนตอน คอ 1) การพฒนาหลกสตรฉบบราง 2) ตรวจสอบคณภาพหลกส ตรฉบบรางโดยผเชยวชาญ 3) การปรบปรงแกไขหลกสตรฉบบราง ขนตอนท 3 วจย (Research) : การทดลองใชหลกสตร นาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรคมาทดลองใช ขนตอนท 4 พฒนา (Development) : การประเมนผลและปรบปร งหลกสตร โดยประเมนผลหลงใชหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 แลวนาผลการประเมนมาปรบปรงแกไขใหเปนหลกสตรฉบบสมบรณ

60

61

แผนภมท 6 กรอบดาเนนการวจย

ขนท 1 (วจย) ศกษาขอมลพนฐาน

1. ศกษาเอกสาร แนวคด ทฤษฎ งานวจยเกยวกบการพฒนาหลกสตร วเคราะหหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546 และหลกสตรสถานศกษา 2. ศกษาเอกสาร แนวคด ทฤษฎ งานวจยเกยวกบการคดแกปญหาอยางสรางสรรคของเดกปฐมวย 3. ศกษาความคดเหนและความตองการเกยวกบการพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ในดานสาระการเรยนร การจดกจกรรมการเรยนรและการวดผลประเมนผล โดยการสมภาษณ จาก

- ศกษานเทศก (สพป. นครปฐม เขต 1)

- ผอานวยการโรงเรยน

-ครผสอนปฐมวย

และสนทนากลม จาก - คณะกรรมการสถานศกษา - รองผอานวยการฝายวชาการ - ครผสอน

- ผปกครองนกเรยน

4. ศกษาขอมลองคพระปฐมเจดย รปแบบการจดกจกรรมและการวดผลจากผรทองถน ผเชยวชาญ

ขนท 3 (วจย) ทดลองใชหลกสตร

นาหลกสตรไปทดลองใช โดยวธการจดประสบการณดวยกจกรรมเสรมประสบการณ ใหกบนกเรยนชนอนบาลปท 2 โรงเรยนวดพระปฐมเจดย สพป. นครปฐม เขต 1 จานวน 43 คน จานวน 1 หองเรยน

ขนท 2 (พฒนา) พฒนาหลกสตร

พฒนาหลกสตร ฉบบราง ประกอบดวย - หลกการ - จดมงหมาย - คณลกษณะทพงประสงค - ระยะเวลาเรยน -สาระการเรยนร -การจดประสบการณการเรยนร -การประเมนพฒนาการ -สอและแหลงการเรยนร -การวดและประเมนผล

ขนท 4 (พฒนา) ประเมนผลและปรบปรงหลกสตร

ประเมนผลการใชหลกสตร ดาน - พฒนาการดานสตปญญาเรององคพระปฐมเจดย - ความสามารถในการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

ผลการประเมน

ปรบปรงแกไข ไมผาน ผาน

หลกสตรฉบบสมบรณ

ประเมนหลกสตรฉบบราง โดย

ผเชยวชาญตรวจสอบ ดวยวธหาคา IOC

ปรบปรงแกไขหลกสตร ฉบบรางโดยประมวลผลจากการตรวจสอบ

62

ขนตอนท 1 วจย (research) : การศกษาขอมลพนฐาน วตถประสงค เพอศกษาขอมลพนฐานเกยวกบ ความคดเหน ความตองการเกยวกบ การ สงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 ของผเกยวของโดย ศกษาจากเอกสาร ความคดเหนของศกษานเทศก จานวน 2 คน ผอานวยการโรงเรยนวดพระปฐมเจดย จานวน 1 คน รองผอานวยการฝายวชาการ จานวน 1 คน ครผสอนระดบปฐ มวย จานวน 2 คน คณะกรรมการสถานศกษา จานวน 2 คน ผปกครอง จานวน 2 คน ผรทองถนเกยวกบองคพระปฐมเจดย จานวน 2 คน รวม 12 คน เพอนาขอมลมาพฒนาหลกสตรใหสอดคลองกบหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546 และเพอใหสอดคลองกบความตองการของช มชน ผเกยวของและผเรยน วธการดาเนนการ

1. ศกษาเอกสาร แนวคด ทฤษฎ งานวจยเกยวกบการพฒนาหลกสตร วเคราะหหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546 และหลกสตรสถานศกษา

2. ศกษาเอกสาร แนวคด ทฤษฎ งานวจยเกยวกบการสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

3. ศกษาความคดเหน และความตองการ เกยวกบการ สงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ในดานสาระการเรยนร การจดกจกรรมการเรยนร และการวดผลประเมนผล โดยการสมภาษณ และสนทนากลม จากบคคลทเกยวของไดแก ผอานวยการสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ศกษานเทศก คณะกรรมการสถานศกษา ผปกครอง ผอานวยการโรงเรยนวดพระปฐมเจดย รองผอานวยการฝายวชาการ ครผสอนระดบปฐมวย ครผสอนระดบปฐมวย

4. เพอศกษาขอมลองคพระปฐมเจดย รปแบบการจดกจกรรมและการวดผลจากผร ทองถน ผเชยวชาญ จากเอกสาร และการสมภาษณอยางไมเปนทางการ

การรวบรวมขอมล ผวจยดาเนนการเกบรวบรวมขอมลพนฐาน และขอมลทเกยวของ โดยการสมภาษณ และการสนทนากลม ศกษานเทศก จานวน 2 คน คณะกรรมการสถานศกษา จานวน 2 คน ผปกครอง จานวน 2 คน ผอานวยการโรงเรยนวดพระปฐมเจดย จานวน 1 คน รองผอานวยการฝายวชาการ จานวน 1 คน ครผสอนระดบปฐมวย จานวน 2 คน สมภาษณอยางไมเปนทางการกบผรในทองถนเกยวกบองคพระปฐมเจดย จานวน 3 คน เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจย มดงตอไปน

1. แบบสมภาษณ (Interview Form) แบงแบบสมภาษณออกเปน 2 แบบดงน

63

1.1 แบบสมภาษณชนดไมมโครงสราง (Unstructured Interview) จานวน 1 ฉบบสาหรบการสมภาษณผรในท องถนเกยวกบขอมลทองถน จานวน 3 คน เกยวกบขอมลองคพระปฐมเจดย โดยสมภาษณเกยวกบความคดเหนและความสาคญในการพฒนาหลกสตรในเรองประวตความเปนม า บคคลท เกยวของ องคพระปฐมเจดย สถานทสาคญในองคพระปฐมเจดย และการวดผลประเมนผล 1.2 แบบสมภาษณชนดมโ ครงสราง (Structured Interview) จานวน 1 ฉบบ สาหรบการสมภาษ ณ ศกษานเทศกสานกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ผอานวยการโรงเรยนวดพระปฐมเจดย ครผสอนระดบปฐมวย เกยวกบความคดเหนใน การพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 โดยแบงออกเปน 3 ตอน จานวน 12 ขอมรายละเอยดดงตอไปน

ตอนท 1 แบบสมภาษณเกยวกบสถานภาพและขอมลทวไปของผตอบแบบสมภาษณไดแก ชอ เพศ อาย ระดบการศกษา ตาแหนงการงาน ประสบการณทางาน ประสบกา รณเกยวกบการพฒนาหลกสตร ประสบการณ เกยวกบ การจดการศกษาปฐมวยโดยผานกจกรรม เสรมประสบการณ กจกรรมศลปะสรางสรรค ความรประส บการณเกยวกบองคพระปฐมเจดย จานวน 6 ขอ

ตอนท 2 สมภาษณความคดเหนเกยวกบความสาคญ และองคประกอบทจาเปนการพฒนาหลกสตรสาระทองถน เรององคพระปฐมเจดย สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 จานวน 5 ขอ

ตอนท 3 สมภาษณเกยวกบปญหาและขอเสนอแนะเกยวกบการพฒนาหลกสตรในดานสาร ะการเรยนร และการวดประเมนผล ตาม หลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 จานวน 1 ขอ การสรางแบบสมภาษณ ผวจยดาเนนการโดยมขนตอนในการสรางดงตอไปน 1. ศกษาแนวคด ทฤษฎและผลงานวจยทเกยวของกบการพฒนาหลกสตร 2. นาขอมลทไดจากการศกษาในขนตอนท 1 มาประมวล เพอ กาหนดเปนโครงสรางของเครองมอ และขอบเขตของเนอหาในพฤตกรรมบงช โดยขอคาแนะนาจากอาจารยทปรกษา 3. สรางแบบสมภาษณตามขอบเ ขตเนอหาในพฤตกรรมบงชกาหนด จากนนนาแบบสมภาษณทสรางเสรจเสนออาจารยทปรกษาตรวจสอบเพอใหขอเสนอแนะแลวนามาปรบปรงแกไข 4. นาแบบสมภาษณเสนอผเชยวชาญ ดานพฒนาหลกสตร ดานการสอนปฐมวย ดานวดผลและประเมนผล จานวน 3 ทานเพอตรวจความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) ของแบบสมภาษณโดยการนาแบบประเมนคาดชนความสอดคลอง (IOC : Index of Item Objective Congruence) ของแบบสมภาษณไปใหผเชยวชาญ แตละทานพจารณาลงความเหนและใหคะแนน โดยมเกณฑการใหคะแนนดงน +1 แนใจวาขอคาถามในแบบสมภาษณมความสอดคลองกบจดประสงค 0 ไมแนใจวาขอคาถามในแบบสมภาษณมความสอดคลองกบจดประสงค -1 แนใจวาขอคาถามในแบบสมภาษณไมมความสอดคลองจดประสงค นาคะแนนทไดจากผเชยวชาญแตละค นมาคานวณหาคาดชนความสอดคลอง (Index of Item Objective Congruence : IOC) จากสตร

64

R N IOC หมายถง ดชนความสอดคลองของขอคาถามในแบบสมภาษณ R หมายถง ผลรวมของคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญทงหมด N หมายถง จานวนผเชยวชาญ คาดชน IOC ทคานวณไดเทากบ 0.67-1.00 แสดงวาขอคาถามในแบบสมภาษณมความเหมาะสมหรอสอดคลองกบจดประสงคหรอก บลกษณะเฉพาะของกลมพฤตกรรม (มาเรยม นลพนธ , 2547:177) 5. นาแบบสมภาษณไปปรบปรงแกไขในกรณมคาแนะนาจาก ผเชยวชาญจากนนนาแบบสมภาษณทปรบปรงแกไข ใหอาจารยทปรกษาและผเชยวชาญตรวจสอบอกครงเพอความสมบ รณของเครองมอทใชในการวจย สรปขนตอนไดดงน

แผนภมท 7 แสดงขนตอนการสรางแบบสมภาษณ

การวเคราะหขอมลจากแบบสมภาษณ ขอมลจากแบบสมภาษณเกยวกบความคดเหนใน การพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 จานวน 1 ฉบบ โดยการวเคราะหส ถานภาพและขอมลทวไป ในตอนท 1 ใชคาสถตรอยละ (%) จากนนนาเสนอในรปตารางประกอบคาบรรยายและวเคราะหคว ามคดเหนและขอเสนอแนะใน

IOC =

ศกษาแนวคด หลกการ ทฤษฎและงานวจย ทเกยวของ กบการพฒนาหลกสตร

นาขอมลทไดมากาหนดเปนโครงสรางของเครองมอ

สรางแบบสมภาษณ แลวนาเสนออาจารยทปรกษา ตรวจสอบเพอใหขอเสนอแนะแลวนามาปรบปรงแกไข

นาแบบสมภาษณเสนอผเชยวชาญเพอตรวจสอบ ความเทยงตรงเชงเนอหา

นาแบบสมภาษณทปรบปรงแกไข ใหอาจารยทปรกษา และผเชยวชาญตรวจสอบอกครง

ขนตอนท 1

ขนตอนท 2

ขนตอนท 5

ขนตอนท 3

ขนตอนท 4

65

ตอนท 2 และตอนท 3 โดยการวเคราะหเนอหา (Content analysis) และนาเสนอแบ บพรรณนาความ และวเคราะหแบบสมภาษณแบบไมมโครงสรางเกยวกบ เนอหาสาระ องคพระปฐมเจดย แนวทางการจดการเรยนร และการประเมนผล โดยวเคราะหเนอหา (Content analysis)

2. ประเดนการสนทนากลม (Focus Group Discussion) โดยการสนทนาในประเดนความคดเหนเกยวกบ การพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอ ยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 และขอมลทไดจากแบบสมภาษณและแบบสอบถามมารวมกนวเคราะ ห ซงบคคลทรวมสนทนากลม คณะกรรมการสถาน ศกษา รองผอานวยการฝายวชาการ ครผสอนปฐมวย และผปกครองนกเร ยน กาหนดระยะเวลาในการสนทนากลม 2 ชวโมง และกาหนดป ระเดนการสนทนากลมเปน 3 ตอน จานวน 12 ขอ ดง รายละเอยดตอไปน ตอนท 1 สถานภาพและขอมลท วไปของผรวมสนทนากลม จานวน 3 ขอ ประกอบดวย ชอ อาย อาชพ การศกษาสงสด ตาแหนง ประสบการณเกยวกบการพฒนาหลกสตร ตอนท 2 ประเดนทใชในการสนทนากลมเกยวกบความสาคญและความจาเปนของการพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 จานวน 5 ขอ ตอนท 3 ความคดเหนตาง ๆ เกยวกบขอมลทไดจากการสมภาษณและการสอบถามประกอบด วย 1) จดประสงคของหลกสตร 2) ขอบขายสาระการเรยนรเรอง องคพระปฐมเจดย 3) รปแบบการจดการเรยนรทเหมาะสม 4) ระยะเวลาทใชในการจดการเรยนร 5) แนวทางในการวดและประเมนผล และขอเสนอแนะเพมเตมเกยวกบการจดการเรยนร จานวน 5 ขอ การสรางประเดนการสนทนากลม มขนตอนในการสรางดงตอไปน 1. ศกษาแนวคด หลกการ ทฤษฎจากเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการพฒนาหลกสตร 2. นาขอมลทไดจากการศกษา ในขอ 1 มาประมวลเพอกาหนดโครงสรางของเครองมอและขอบเขตของเนอหาในพฤตกรรมบงช โดยขอคาแนะนาจากอาจารยทปรกษา 3. สรางประเดนสนทนากลมตามขอบเขตของเนอหาในพฤตกรรมบงชทกาหนดจากนน นาประเดนสนทนากลมทสราง เรยบรอยแลว เสนออาจารยทปรกษาตรวจสอบเพอใหขอเสนอแนะแลวนามาปรบปรงแกไข 4. นาประเดนสนทน ากลมเสนอผเชยวชาญจานว น 3 ทานเพ อตรวจความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) จากนนคานวณหาคา IOC ไดเทากบ 1.00 5. นาประเดนสนทนากลมทไดรบขอเสนอแนะมาปรบปรง แกไข แลวใหอาจารยทปรกษ าและผเชยวชาญตรวจสอบอกครง เพอความสมบรณของเครองมอทใชในการวจ ยกอนนาไปใช โดยสรปขนตอนไดดงน

66

ขนตอนท 1 ขนตอนท 2 ขนตอนท 3 ขนตอนท 4 ขนตอนท 5 แผนภมท 8 แสดงขนตอนการสรางประเดนสนทนากลม ขนตอนการสนทนากลม (Focus Group Discussion) 1. ผวจยทาหนาทเปนผดาเนนการวจย (Moderator) กาหนดประเดนสนทนากลมเกยวกบความคดเหน การพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 โดยมผจดบนทกการสนทนากลม (Note-taker) จานวน 1 คน และเจาหนาทบรการทวไป (Provider) จานวน 2 คน 2. กาหนดผรวมสนทนา (Participant) ทมสวนเกยวของตอการพฒนาหลกสต รองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาล ปท 2 โดยผ รวมสนทนากล มในครงนจานวน 7 คน ไดแก รองผอานวยการฝายวชาการ 1 คน คณะกรรมการสถานศกษา จานวน 2 คน ครผสอนระดบปฐมวยจานวน 2 คน และผปกครองนกเรยนจานวน 2 คน 3. เรมการสนทนากลม โดยผว จยแนะนาผเขารวมสนทนากลม คณะของผว จยสรางบรรยากาศความเปนกนเ อง จากนนชแจงวตถประ สงคของการสนทนากลมในครงน และกลาวถงความสาคญของ การพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2

4. การสนทนาตามประเดนการสนทนากลม ผวจยนาประเดนในก ารสนทนากลมใหผเขารวมสนทนาทกคนแสดงความคดเหนในแตละประเดน และผวจยสรปในแตละประเดนอกครง เพอสรางความเขาใจทตรงกน และคอยควบคมระยะเวลาในการสนทนากลมใหเปนไปตามเวลาทกาหนด

ศกษาแนวคด หลกการ ทฤษฎจากหนงสอ และงานวจย ทเกยวของ กบการพฒนาหลกสตร

นาขอมลทไดมากาหนดเปนโครงสรางของเครองมอ

สรางหวขอประเดนสนทนากลมแลวนาเสนออาจารยทปรกษาตรวจสอบเพอใหขอเสนอแนะแลวนามาปรบปรงแกไข

นาประเดนสนทนากลมเสนอผเชยวชาญเพอตรวจสอบ ความเทยงตรงเชงเนอหา โดยการคานวณหาคา IOC

นาประเดนสนทนากลมทปรบปรงแกไขแลว ใหอาจารยทปรกษาและผเชยวชาญตรวจสอบอกครง

67

5. เมอผเขารวมสนทนากลมแสดงแสดงความคดเหนครบทกประเดน ผวจยกลาวคาขอบคณ พรอมทงมอบของทระลกสาหรบผเขารวมสนทนากลม และปดการสนทนากลม 6. จดเตรยมขอมลในการสนทนากลม เพอใชในการวเคราะหขอมลเชงเนอหา การวเคราะหขอมลจากการสนทนากลม (Focus Group) เกยวกบความคดเหนใน การพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 โรงเรยนวดพระปฐมเจดย จานวน 3 ตอน โดยตอนท 1 วเคราะหสถานภาพและขอมลทวไปในสถตคารอยละ (%) และตอนท 2 วเคราะหความคดเหนตามประเดนคาถา ม และตอนท 3 ขอเสนอแนะตางๆ โดยการวเคราะหเนอหา (Content analysis) แลวนาเสนอในรปแบบของการเขยนพรรณนาความ จากขนตอนท 1 การศกษาขอมลพนฐาน ผวจยไดสรปวธดาเนนการวจยดงตารางท 2 ตารางท 2 สรปวธดาเนนการวจยขนตอนท 1 การศกษาขอมลพนฐาน

วตถประสงคการวจย วธการ กลมเปาหมาย เครองมอ/ การวเคราะหขอมล

1. เพอวเคราะหหลกสตรสถานศกษาโรงเรยนวดพระปฐมเจดย

ศกษา และวเคราะหหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546 และหลกสตรสถานศกษา

- หลกสตรสถานศกษาโรงเรยนวดพระปฐมเจดย

วเคราะหเนอหา (content analysis)

2.ศกษาเอกสาร แนวคด ทฤษฎ งานวจยเกยวกบการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

ศกษา และวเคราะหแนวคด ทฤษฎ งานวจยเกยวกบการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

- เอกสารเกยวกบการคดแกปญหาอยางสรางสรรค - งานวจยทเกยวกบการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

วเคราะหเนอหา (content analysis)

3. ศกษาความคดเหนและความตองการเกยวกบการพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

- การสมภาษณ - ศกษานเทศก จานวน 2 คน - ผอานวยการ โรงเรยนวดพระปฐมเจดย จานวน 1 คน - ครผสอนระดบปฐมวย จานวน 2 คน

แบบสมภาษณ แบบมโครงสราง การวเคราะหขอมลโดยใชคารอยละ (%) วเคราะหเนอหา (content analysis)

- การสนทนากลม

- รองผอานวยการฝายวชาการ จานวน 1 คน - ครผสอนระดบปฐมวย จานวน 2 คน - คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน จานวน 2 คน - ผปกครองนกเรยน จานวน 2 คน

ประเดนสนทนากลม วเคราะหขอมลโดยใชคา รอยละ (%) วเคราะหเนอหา (content analysis)

68

ตารางท 2 สรปวธดาเนนการวจยขนตอนท 1 การศกษาขอมลพนฐาน (ตอ) วตถประสงคการวจย วธการ กลมเปาหมาย เครองมอ/

การวเคราะหขอมล 4. เพอศกษาขอมล เรององคพระปฐมเจดย

- สมภาษณ - ศกษาเอกสาร

- ผรทองถนเกยวเรององคพระปฐมเจดย

- แบบสมภาษณแบบไมมโครงสราง วเคราะหเนอหา(contentanalysis)

ขนตอนท 2 พฒนา (Development) การพฒนาหลกสตร วตถประสงค

เพอการพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 ฉบบราง

วธการดาเนนการ นาขอมลทไดจากการสง เคราะหขนตอนท 1 คอ การศกษาขอมล พนฐานมาใชในการพฒนาหลกสตร ซงประกอบไปดวยขนตอนยอย 3 ขนตอน คอ 1) การพฒนาหลกสตรฉบบราง 2) ตรวจสอบคณภาพหลกสตรฉบบรางโดยผเชยวชาญ 3) การปรบปรงแกไขหลกสตรฉบบราง

ขนตอนทง 3 มรายละเอยด ดงน 1. การพฒนาหลกสตร ฉบบราง โดยผวจยรวมกบครผสอนนา ขอมลทไดจากขนตอนท 1 จากการวเคราะหหลกสตรการศกษา ปฐมวยพทธศกราช 2546 หลกสตรสถานศกษาโรงเรยน วด พระปฐมเจดย การศกษาความคดเหนและความต องการเกยวกบ สาระการเรยนร และการจดกา รเรยนร การวดและประเมนผล และขอเสนอแนะตาง ๆ ทผานการรวมมอกนวเคราะหแลวดาเนนก ารพฒนาหลก สตร ทประกอบดวย 1) ปรชญา 2) วสยทศน 3) พนธกจ 4) จดหมาย 5) โครงสรางหลกสตร 6) โครงสรางเวลา 7) โครงสรางเนอหา 8) การจดประสบการณการเรยนร 9) การประเมนพฒนาการ 10) สอและแหลงเรยนร และ11) แผนการจดประสบการณ 15 แผน และนาหลกสตรทพฒนาขนนา เสนอทประชมผทเกยวของ ประกอบดวย ผอานวยการ สงกดสานกงานเขต พนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ศกษานเทศกสงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ผบรหารสถานศกษาโรงเรยน วดปฐมเจดย คณะกรรมการสถานศกษา รองผอานวยการฝายวชาการ ครผสอนปฐมวย ผรในทองถนและผปกครองนกเรยน เพอรวมพจารณาอกครง 2. การประเมนหลกสตรฉบบราง เมอสรางหลกสตรเสรจตองมการดาเน นการตรวจสอบคณภาพของหลกสตรกอนนาไปทดลองใช โดยตรวจสอบดานความเหมาะสมและความสอดคลองขอ งองคประกอบของโครงสรางหลกสตร โดยมรายละเอยดดงน 2.1 สงทตองตรวจสอบ คอ สวนประกอบของหลกสตรไดแก 1) ปรชญา 2) วสยทศน 3) พนธกจ 4) จดหมาย 5) โครงสรางหลกสตร 6) โครงสรางเวลา 7) โครงสรางเนอหา 8) การจด

69

ประสบการณการเรยนร 9) การประเมนพฒนาการ 10) สอและแหลงเรยนร และ11) แผนการจดประสบการณ 15 แผน เปนการพจารณาวามความเหมาะสมกบสภาพปญหา ความจาเปนกบการพฒนาหลกสตรทองถนหรอไมและสอดคลองกนหรอไมเพยงใด 2.2 ผตรวจสอบคณภาพหลกสตรฉบบราง นาหลกสตรฉบบรางทพฒนาขนไปตรวจสอบกอนนาไปทดลองใช โดยใหอา จารยทปรกษา และผเชยวชาญ ตรวจสอบความเหมาะสมและความสอดคลอง ผเชยวชาญ 3 คน ประกอบไปดวย 2.2.1 ผเชยวชาญดานพฒนาหลกสตร ตรวจสอบความสอดคลองของหลกสตร ฉบบรางทพฒนาขนวามความเหมาะสมสอดคลองก บวตถประสงคของหลกสตรหรอไม และตรวจสอบแผนการจดการเรยนรวามความสอดคลองกบหลกสตรหรอไม 2.2.2 ผเชยวชาญดาน เนอหา ระดบปฐมวย ตรวจสอบเกยวกบ เนอหา ทมความเหมาะสม กบนกเรยนชนอนบาลปท 2 ระยะเวลาในการทดลองใชหลกสตรและการวดและการประเมน 2.2.3 ผเชยวชาญดาน การวดประเมนผล ตรวจสอบความเหมาะสมและความสอดคลองของการประเมนผลการพฒนาหลกสตร 2.3 เครองมอทใชในการตรวจสอบคณภาพ คอแบบประเมนห ลกสตรฉบบรางทผวจยสรางขนโดยประกอบดวยระดบความคดเหนเกยวกบความสอดคลองของสวนประกอบตางๆ ของโครงรางหลกสตรและขอเสนอแนะ 2.4 การเกบรวบรวมและการวเคราะหขอมล นาเครองมอทสรางขน พรอม ทงหลกสตรใหผเชยวชาญ จานวน 3 ทานพจา รณาตรว จสอบคณภาพโครงรางหลกสตรโดย หาคาดชนความสอดคลอง (IOC) ซงคา IOC มคาระหวาง 0.67-1.00 แสดงวาหลกสตรมความเหมาะสมและสอดคลองกนจากนนนาไปทดลองใช และวเคราะหเนอหา (Content analysis) แลวนาเสนอโดยการเขยนพรรณนาความ 3. การปรบปรงหลกสตร นาผลการประเมนหลกสตรของผเชยวชาญมาเปนขอมลในการปรบปรงหลกสตร เพอใหหลกสตรมความเหมาะสมทจะนาไปทดลองใช ผลการทดลองใชหลกสตรกอนนาไปใชจรง ผลการทดลองใชหลกสตรกอนนาไปใชจรงทดลองนาหลกสตร องคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 ไปใชกบนกเรยนชนอนบาลปท 2 โรงเรยนวดพระปฐมเจดย (มหนทรศกษาคาร ) สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 จานวน 44 คน ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2556 ผวจยดาเนนการจดกจกรรมการเรยนรตามแผนการจดประสบการณ จานวน 3 ครง ในชวงกจกรรมเสรมประสบการณและกจกรรมศลปะสรางสรรค มการบนทกหลงการจดกจกรรมทกแผน พบวา แผนการจดประสบการณท 1 เรองประสบการณเดมเกยวกบเรององคพระปฐมเจดย ผลการทดลองใชแผนการจดประสบการณ พบวา นกเรยนการถายทอดเรองราวเกยวกบองคพระปฐมเจดยจากประสบการณเดมของตนเองใหผอนรบรผานว ธการตางๆ มการแลกเปลยนความคดเหน ความรกบเพอนๆ และสอสารเรองราวจากประสบการณเดมผานการวาดภาพ หลงจากการจด

70

กจกรรม พบวา นกเรยนมสวนรวมนอยจงปรบใหนกเรยนไดมสวนรวมในการจดกจกรรมมากขนในขนท 1 การกาหนดปญหา ใหนกเรยนออกมาเฉลยภาพปรศนา และมการแบงกลมโดยคละนกเรยนทมประสบการณเดมเกยวกบองคพระปฐมเจดยกบนกเรยนทไมมประสบการณอยรวมกลมเดยวกนเพอแลกเปลยนความร และในขนท 5 การประเมนผล ใหนกเรยนแตละกลมชวยกนวาดภาพเก ยวกบองคพระปฐมเจดย ปรบปรงใหนกเรยนทกคนวาดภาพองคพระปฐมเจดยตามประสบการณความคดของตนเอง แผนการจดประสบการณท 3 เรองตานานองคพระปฐมเจดย ผลการทดลองใชแผนการจดประสบการณ พบวา การจดกจกรรมราบรน นกเรยนใหความสนใจ สนกสนานกบการฟงเรอง ราวโดยการถายทอดผานละครหน ในขนท 3 การเลอกกลวธในการแกปญหา นกเรยนสวนมากจะเลอกประดษฐหนพระยาพาน ครจงตองสรางแรงจงใจใหนกเรยนเลอกตวละครอนๆ โดยการบอกขอดของตวละครนนๆ และในการเลอกเศษวสดทใชในการประดษฐหนสามารถปรบเปลยนเพ มเตมโดยใหนกเรยนมสวนรวมในการนาเศษวสดมารวมในการประดษฐได แผนการจดประสบการณท 13 เรอง การแนะนาองคพระปฐมเจดยกบประเทศสมาชกอาเซยน ผลการทดลองใชแผนการจดประสบการณ พบวา นกเรยนเรยนสามารถพดทกทายภาษาอาเซยนไดดวยความมนในใจ แตมความกงวลในการพดแนะนาเปนภาษาองกฤษครจงตองชวยแนะนาและพดไปพรอมๆกบนกเรยน และใหเพอนๆในกลมชวยกนโดยพดพรอมๆกน จงมการปรบเปลยนประโยคแนะนาภาษาองกฤษใหงายและสนขน และครมการพดทบทวนกบนกเรยนบอยๆ จากขนตอนท 2 การพฒนาหลกสตร ผวจยไดสรปวธการดาเนนการวจย ดงตารางดงตอไปน ตารางท 3 สรปวธดาเนนการวจยขนตอนท 2 การพฒนาหลกสตร

วตถประสงค วธการ กลมเปาหมาย/ เอกสาร

เครองมอ/การวเคราะหขอมล

1.เพอพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ฉบบราง

พฒนาหลกสตรซงประกอบดวย 1) ปรชญา 2) วสยทศน 3) พนธกจ 4) จดหมาย 5) โครงสรางหลกสตร 6) โครงสรางเวลา 7) โครงสรางเนอหา 8) การจดประสบการณการเรยนร 9) การประเมนพฒนาการ 10) สอและแหลงเรยนร 11) แผนการจดประสบการณ15 แผน

- ผวจย - ครผสอน ระดบปฐมวย - เอกสารบนทกผลการศกษาขอมลพนฐาน

วเคราะหเนอหา (Content analysis)

71

ตารางท 3 สรปวธดาเนนการวจยขนตอนท 2 การพฒนาหลกสตร (ตอ)

วตถประสงค วธการ กลมเปาหมาย/ เอกสาร

เครองมอ/การวเคราะหขอมล

2. เพอประเมนหลกสตรองค พระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ฉบบราง

- ประเมนความเหมาะสมขององคประกอบในการพฒนาหลกสตร - ประเมนความสอดคลองขององคประกอบของหลกสตร

- อาจารยทปรกษา - ผเชยวชาญดานพฒนาหลกสตร ดานปฐมวยและดานวดและประเมนผล

แบบประเมนหลกสตรฉบบราง / หาคาดชนความสอดคลองและวเคราะหเนอหา (Content analysis)

3. เพอปรบปรงพฒนาหลกสตร องคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ฉบบราง

ปรบปรงแกไขหลกสตรทพฒนาขนตามขอมลจากการประเมนของผเชยวชาญกอนนามาทดลองใช

ผวจย

หลกสตร ฉบบราง/วเคราะหเนอหา (Content analysis)

ขนตอนท 3 วจย (Research) การทดลองใชหลกสตร วตถประสงค

เพอทดลองใช หลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค กบนกเรยนชนอนบาล ปท 2 โรงเรยนวดพระปฐมเจดย จานวน 43 คน ทงนเพอพจารณาถงผลทเกดขนจากกร ะบวนการทดลองใชหลกสตรดงกลาว ในการทดลองใชหลกสตรมแบบแผนการวจย แบบ The One Group Pretest-Posttest คอ กลมเดยวทดสอบกอนและทดสอบหลง (มาเรยม นลพนธ, 2555: 143-144)

แบบแผนการวจย

ทดสอบ กอนการใชหลกสตร ทดลอง ทดสอบ หลงการใชหลกสตร T1 X T2

T1 หมายถง การทดสอบกอนการใชหลกสตร X หมายถง การทดลองใชหลกสตร T2 หมายถง การทดสอบหลงการทดลองใชหลกสตร

72

ประชากร เดกปฐมวย ชาย-หญง อายระหวาง 4-5 ป ทกาลงศกษาอยชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 ของโรงเรยนวดพระปฐมเจดย ตาบลพระปฐมเจดย อาเภอเมอง จงหวดนครปฐม จานวน 7 หองเรยน จานวนทงสน 315 คน

กลมตวอยาง เดกปฐมวย ชาย-หญง อายระหวาง 4-5 ป ทกาลงศกษาอยชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 ของโรงเรยนวดพระปฐมเจดย ตาบลพระปฐมเจดย อาเภอเมอง จงหวดนครปฐม จานวน 43 คน ไดมาดวยการสมอยาง งาย (Simple random Sampling) โดยการจบสลากซงใชหองเรยนเปนหนวยสม วธการดาเนนการ ในการทดลองใชหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 มวธการดาเนนการตามลาดบขนตอนดงน 1. ขอหนงสอจากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ถงผบรหารสถานศกษาโรงเรยน วดพระปฐมเจดย เพอขอความอนเคราะหในการทดลองใชหลกสตรทพฒนาขน 2. ทดลองใชหลกสตร ผวจยไดทดลองใชกบนกเรยนชนอนบาลปท 2/5 โรงเรยนวดพระปฐมเจดย ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 จานวน 43 คน จานวน 3 สปดาห สปดาหละ 5 วน วนละ 40-45 นาท รวมระยะเวลาทงหมด 15 วน จดการเรยนรโดยรปแบบ จดประสบการณการแกปญหาอยางสรางสรรคสาหรบเดกปฐมวย ผานกจกรรมเสรมประสบการณ 3. ในการทดลองใชหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 โรงเรยนวดพระปฐมเจดย มขนตอนดงน 3.1 ผวจยแนะนาวธการและขนตอนในการดาเนนการจดการเรยนร ตามแผนการจดประสบการ ณในกจกรรมเสรมประสบการณ เรององคปฐมเจดย กบผรทองถน เพอนาไปใชในการจดการเรยนรกบนกเรยน 3.2 ผวจยดาเนนการจดประส บการณในภาคเนอหาสาระทควรรเรองราวทเกยวกบองคพระปฐมเจดย ดงน 1) ประวตความเปนมา 2) ความสาคญ 3) รปราง ลกษณะ 4) สถานทสาคญบรเวณองคพระปฐมเจดย สวนภาคปฏบต จดประสบการณแบบใชปญหาเปนหลกผานกจกรรมเสรมประสบการณดวยการสนทนา การอภปราย การสาธต การทดลอง การเลานทาน การเลนบทบาทสมมต การรองเพลง การทองคาคลองจอง การศกษานอกสถานท การเชญวทยากรมาใหความร การสรางสถานการณ เพอพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

3.3 หลงจากการจดกจกรรมการเรยนร ใหกบนกเรยนจบหลกสตรแลว มการวดและประเมนผล ความสามารถ ดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ความรความเขาใจในเรององคพระปฐมเจดย และสมภาษณอยางไมเปนทางการกบครผสอน ระดบปฐมวย และผปกครอง เพอนาขอมล ทไดไปประเมนผลหลกสตรในขนตอนตอไป

73

เครองมอทใชในการวจย 1. หลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค

2. แผนการจดประสบการณการเรยนร จานวน 15 แผนโดยผวจยรวมกบผรทองถน ในการนผวจยไดนารปแบบการจดประสบการณเปนหนวยการเรยน รตามทหลกสตรการศกษาปฐมวยพทธศกราช 2546 กาหนด โดยจดเปนหนวยองคพระปฐมเจดย จดประสบการณ ตามรปแบบการจดประสบการณการแกปญหาอยางสรางสรรคสาหรบเดกปฐมวย ในชวงกจกรรมเสรมประสบการณ โดยระยะเวลาในหนงหนวยยดหยนตามความเหมาะสม ผวจยไดกาหนดเรองทจะเรยนในหนวยตามลกษณะ ดงน 1) เหมาะสมกบวยและพฒนาการของเดก 2) ตรงตามความตองการและความสนใจของเดกเปนสาคญ 3) สอดคลองก บสภาพและการดาเนนชวตประจาวนของเดก ขนตอนการจดประสบการณ ประกอบดวย

ขนท 1 การกาหนดปญหา การกระตนใหเดกเกดความอยากรอยากเหน กระตนใหเดกตงคาถามทตองการเรยนร และตดสนใจเลอกคาถามหรอปญหาทตองการเรยนร

1) การใชคาถาม การอภปราย และบอกสงทเปนปญหาในลกษณะแปลกใหมตางจากทพบ หรอทมอยเดม

2) อธบายสาเหตของปญหามากกวาหนงแนวคด

ขนท 2 การคดหาทางเลอก การคาดเดาตาตอบอยางหลากหลาย

3) การใชประสาทสมผสมากกวาหนงอยางในการสบคนขอมล

4) การนาเสนอผลการสบคนขอมลดวยวธการและเหตผลทมากกวาหนงวธ ขนท 3 การเลอกกลวธในการแกปญหา การเลอกวธคนหาคาตอบทหลากหลายและแปลกใหม ดวยประสาทสมผสทง 5

5) การนาเสนอวธการแกปญหาดวยตนเอง มความแปลกใหม ตางจากทมอยเดม

6) อธบายขนตอนการแกปญหาตามลาดบ

ขนท 4 การลงมอปฏบต คนควาหาคาตอบดวยวธการทหลากหลายและแปลกใหม ตามวธ ขนตอนทวางแผนไวตามลาดบ

7) การปฏบตกจกรรมดวยวธการทหลากหลายมากกวาหนงวธ 8) การปฏบตกจกรรมตามวธและขนตอนทวางแผนไว

ขนท 5 การประเมนผล กระตนใหเดก นาเสนอ ผลการปฏบตกจกรรมโด ยการบอกความรหรอคาตอบ จากคาถาม หรอปญหา หลงจากไดรบการจดกจกรรมดวยตนเอง

9) การนาเสนอผลการปฏบตกจกรรมทเปนของตนเอง มความแปลกใหมตางจากทพบหรอทมอยเดม

74

10) อธบายถงขอสรปถงผลการปฏบตมาปรบใชใหเกดประโยชนมากกวาหนงวธหรอแนวคด

จากนน ครบนทกหลงการสอน และขอเสนอแนะ เชน ผลการประเมนการจดประสบการณ พฤตกรรมเดกทพบ การสะทอนความคดเหนของเดกและคร ขอเสนอแนะสาหรบการสอนครงตอไป

ตารางท 5 สรปวธดาเนนการวจยขนตอนท 3 การทดลองใชหลกสตร

วตถประสงค วธการ กลมเปาหมาย / เอกสาร

เครองมอ / การวเคราะหขอมล

เพอทดลองใชหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

จดประสบการณแบบใชปญหาเปนหลก ผานกจกรรมเสรมประสบการณ

นกเรยนชนอนบาลปท 2 โรงเรยนวดพระปฐมเจดย จานวน 43 คน

- หลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมการคดแกปญหาอยางสรางสรรค - แผนการจดประสบการณการเรยนรกจกรรมเสรมประสบการณ

ขนตอนท 4 พฒนา (Development) การประเมนผลและปรบปรงหลกสตร วตถประสงค

เพอประเมน หลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาล ปท 2 และเพอนาผลการประเมนมาปรบปรงแกไขใหเปนหลกสตรฉบบสมบรณ วธการดาเนนการ ในการประเมนหลกสตรผวจยดาเนนการประเมนหลงการใชหลกสตร โดยมรายละเอยดดงน 1. ประเมน พฒนาการการเรยนรดานสตปญญา เรององคพระปฐมเจดยโดยการสอบถามนกเรยน การพดและการกระทาขณะทเดกปฏบตกจกรรมตรวจผลงานภาพวาดและบนทกผล 2. ประเมน ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสราง สรรค โดยใชแบบทดสอบความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

75

การปรบปรงแกไขหลกสตร โดยการนาผลการประเมนหลกสตรและขอเสนอแนะมาใชในการปรบปรงแกไขเพอใหหลกสตรมความสมบรณและเหมาะสมในการนาไปใช เครองมอทใชในการประเมนผล เครองม อทใชในการประเมน ผลการทดลองใช หลกสตรองคพระปฐมเจด ย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ประกอบดวย แบบประเมนพฒนาการ ดานสตปญญา เรององคพระปฐมเจดย และ แบบทดสอบความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค มรายละเอยดดงน

1. แบบประเมนพฒนาการดานสตปญญา เรององคพระปฐมเจดย มขนตอนการสรางดงน 1.1 ศกษาวธการสรางแบบประเมนพฒนาการดานสตปญญา จากเอกสารและงานวจยทเกยวของ 1.2 สรางแบบประเมนใหสอดคลองกบจดประสงคและสอดคลองกบสาระการเรยนร โดยมรายละเอยดประเมนเรองราวขององคพระปฐมเจดย ดงน 1) บอก เลา เรยงลาดบเหตการณประวตและตานานขององคพระปฐมเจดย 2) รและเขาใจความสาคญขององคพระปฐมเจดย 3) การเชอมโยงความสาคญระบความแตกตางระหวางบคคล สงของและเหตการณและสถานท 4) การแสดงความคดสรางสรรคผานผลงาน 5) การบอก อธบายการ ปฏบตตนไดเหมาะสมกบวย รหนาท และรบผดชอบตองานทไดรบมอบหมาย ตารางท 6 แบบประเมนพฒนาการดานสตปญญาเรอง องคพระปฐมเจดย

รายการประเมน เกณฑการใหคะแนน รวม

(15) 3 (ด)

2 (พอใช)

1 (ปรบปรง)

1) บอก เลา เรยงลาดบเหตการณประวตและตานานขององคพระปฐมเจดย

2) รและเขาใจความสาคญขององคพระปฐมเจดย 3) การเชอมโยงความสาคญระบความแตกตางระหวางบคคล สงของและเหตการณและสถานท

4) การแสดงความคดสรางสรรคผานผลงาน 5) การบอก อธบายการ ปฏบตตนไดเหมาะสมกบวย รหนาท และรบผดชอบตองานทไดรบมอบหมาย

รวม

76

เกณฑการพจารณาใหคะแนน ระดบ 3 12 – 15 ด

ระดบ 2 8 - 11 พอใช ระดบ 1 นอยกวาหรอเทากบ 7 ปรบปรง ตารางท 7 เกณฑการใหคะแนน

เกณฑการใหคะแนน ลกษณะของพฤตกรรม

3 (ด) บอก/เลา/ปฏบตดวยตนเองไดถกตองและคลองแคลว 2 (พอใช) บอก/เลา/ปฏบตดวยตนเองไดถกตองโดยมผอนชวยแนะบางครง

1 (ปรบปรง) บอก/เลา/ปฏบตดวยตนเองโดยมผอนชวยแนะนาเสมอ เกณฑการประเมน

ระดบ 3 2.99 – 3.00 ด ระดบ 2 1.99 – 2.00 พอใช

ระดบ 1 0 – 1.00 ปรบปรง

1.3 นาขอมลมาวเคราะหเพอประเมนหาคาความเชอมนแลวจดทาเปน แบบประเมนพฒนาการดานสตปญญาเรอง องคพระปฐมเจดย ฉบบสมบรณ ขนตอนท 1 ขนตอนท 2 ขนตอนท 3 ขนตอนท 4 ขนตอนท 5

แผนภมท 9 แสดงขนตอนการสรางประเมนพฒนาการดานสตปญญาเรององคพระปฐมเจดย

สรางแบบประเมนใหสอดคลองกบจดประสงคและสอดคลองกบสาระการเรยนรเรององคพระปฐมเจดย

นาแบบประเมนผลแบบประเมนพฒนาการดานสตปญญาเรององคพระปฐมเจดยใหอาจารยผควบคมวทยานพนธและผเชยวชาญตรวจสอบหาคา IOC

ปรบปรงประเมนพฒนาการดานสตปญญาเรององคพระปฐมเจดยตามคาแนะนาอาจารยผควบคมวทยานพนธและผเชยวชาญ

นาประเมนพฒนาการดานสตปญญาเรององคพระปฐมเจดยทไดปรบปรงแลวไปทดลองใชกบนกเรยนชนอนบาลปท 2 ทเปนกลมตวอยางการวจย

ศกษาวธการสรางประเมนพฒนาการดานสตปญญา เรององคพระปฐมเจดย จากเอกสารและงานวจยทเกยวของ การวดประเมนผลของเดกปฐมวย

77

2. แบบทดสอบความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค 2.1 ศกษาเอกสาร และงานวจยทเกยวของก บการวดประเมนผล และความสามารถ

ดานการแกปญหาอยางสรางสรรค 2.2 นาขอมลทไดจากการศกษาเอกสาร และงานว จยมากาหนดเปนสถานการณเพอ

ทดสอบความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค 2.3 สรางแบบทดสอบความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค โดยกาหนด

เปนสถานการณ โดยค รมคาถามใหเดกแสดงความสามารถ ดานการแกปญหาอยาง สรางสรรค จากสถานการณ 6 สถานการณ รวม 8 ขอ ขอละ 1 คะแนน รวม 8 คะแนน มเกณฑการใหคะแนนกาหนดไวในแตละขอของแบบทดสอบ ความสามารถ ดานการแกปญหาอยางสรางสรรค ผลการประเมนแบงเปน 3 ระดบ คอ

0-2 คะแนน หมายถง ปรบปรง 3-5 คะแนน หมายถง ปานกลาง 6-8 คะแนน หมายถง ด

2.4 เสนอแบบทดสอบความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ตออาจารยทปรกษา และผเชยวชาญ ตรวจสอบความเ หมาะสมของเนอหากบพฒนาการเดกปฐมวย ความสมบรณของสถานการณ และภาษา

2.5 ปรบปรงแบบทดสอบ ความสามารถ ดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ตามคาแนะนาของอาจารยทปรกษา และผเชยวชาญ

2.6 นาแบบทดสอบทปรบปรงแลวไปทดลองใช (Try out) เพอตรวจสอบคณภาพเครองมอกบนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง

2.7 หาคาความเช อมนของแบบทดสอบวดความสามารถ ดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

2.8 จดทาเปนแบบทดสอบ ความสามารถ ดานการคดแกปญหาอยาง สรางสรรค ฉบบสมบรณ

78

ขนตอนท 1 ขนตอนท 2 ขนตอนท 3 ขนตอนท 4 ขนตอนท 5

ขนตอนท 6 ขนตอนท 7

ขนตอนท 8

แผนภมท 10 แสดงขนตอนการสรางแบบทดสอบความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

นาขอมลทไดจากการศกษาเอกสาร และงานวจยมากาหนดเปนสถานการณเพอทดสอบความสามารถดานการคดแกปญหาอยาง

สรางแบบทดสอบวดความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค โดยกาหนดเปนสถานการณ

นาแบบทดสอบ วดความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ใหอาจารยผควบคมวทยานพนธและผเชยวชาญตรวจสอบ

ปรบปรงแบบทดสอบความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ตามคาแนะนาของอาจารยทปรกษา และผเชยวชาญ

ศกษาเอกสาร และงานวจยทเกยวของกบการวดประเมนผล และความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

นาแบบทดสอบทปรบปรงแลวไปทดลองใช (Try out) เพอตรวจสอบคณภาพเครองมอกบนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง

หาคาความเชอมนของแบบทดสอบความสามารถในการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

จดทาเปนแบบทดสอบความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ฉบบสมบรณ

79

ตารางท 8 สรปวธดาเนนการวจยขนตอนท 4 ประเมนผลและปรบปรงหลกสตร

วตถประสงคการวจย วธการ กลมเปาหมาย เครองมอ/สถต

1.เพอประเมนพฒนาการดานสตปญญา เรององคพระปฐมเจดย

- ประเมนพฒนาการดานสตปญญา เรององคพระปฐมเจดย โดยใชการประเมนพฒนาการดานสตปญญาเรอง องคพระปฐมเจดย เปรยบเทยบกอน-หลงเรยน

นกเรยนระดบชนอนบาลปท 2 โรงเรยนวดพระปฐมเจดย จานวน 43 คน

- ประเมนพฒนาการดานสตปญญาเรอง องคพระปฐมเจดย - วเคราะหเนอหา (content analysis)

2.เพอประเมนความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

ประเมนความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรคโดยใชแบบทดสอบ

นกเรยนระดบชนอนบาลปท 2 โรงเรยนวดพระปฐมเจดย จานวน 43 คน

- แบบทดสอบความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

3. เพอปรบปรงหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

นาผลการประเมนมาปรบปรงแกไข

หลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ฉบบราง

วเคราะหเนอหา (content analysis)

80

บทท 4 การวเคราะหขอมล

การพฒนา หลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกปญหา อยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 ประกอบดวยขนตอนการดาเนนการ 4 ขนตอน คอ ขนตอนท 1 ศกษาขอมลพนฐาน ขนตอนท 2 พฒนาหลก สตร ขนตอนท 3 ทดลองใชหลกสตร และขนตอนท 4 ประเมนผลและปรบปรงหลกสตร โดยประเมนผลหลงใชหลกสตร องคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหร บนกเรยนชนอนบาลปท 2 แลวนาผลการประเมนมาปรบปร งแกไขใหเปนห ลกสตรฉบบสมบรณ มผลการวเคราะหขอมลแตละขนตอนดงตอไปน

ขนตอนท 1 ผลการศกษาขอมลพนฐาน ผลการศกษาขอมลพนฐานแบงออกเปน 3 สวน คอ 1) ผลการวเคราะหหลกสตรสถานศกษาปฐมวยโรงเรยนวดพระปฐมเจดย 2) ผลการศกษาความตองการและความ คดเหนเกยวกบการพฒนาหลกสตรจากบคคลทเกยวของ 3) ผลการศกษาขอมลทองถน ซงจะกลาวถงผลการวเคราะหขอมลของแตละขนตอนตามลาดบ ดงรายละเอยดตอไปน 1. ผลการวเคราะหหลกสตรสถานศกษาโรงเรยนวดพระปฐมเจดย ผลการวเคราะหหลกสตรสถานศกษาโรงเรยนวดพ ระปฐมเจดย พบวา ปรชญาการศกษาปฐมวยเปนการพฒนาเดกบนพนฐานการอบรมเลยงดและการสงเสรมกระบวนการเรยนร ทสนองตอธรรมชาต และพฒนาการของเดกแตละคน ตาม ศกยภาพ ภายใตบรบทสงคม -วฒนธรรม ทเดกอาศยอย ดวยความรก ความเอออาทร และความเขาใจของทกค น เพอสรางรากฐานคณภาพชวตใหเดกพฒนาไปสความเปนมนษยทสมบรณ และมความพรอมทจะเรยนรในระดบประถมศกษา เกดคณคา ตอตนเองและสงคม ในสาระทควรเรยนร เรองราวเกยวกบบคคลและ สถานทแวดลอมเดก มการ บรณาการทกษะทสาคญสาหรบการสรางองคความร และจาเปนสาหรบเดก เชน ทกษะการเคลอนไหว ทกษะทางสงคม ทกษะการคด ทกษะการใชภาษา คณตศาสตรและวทยาศาสตร เปนตน เพอพฒนาเดก ทงทางดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และ สตปญญา โดยใหเดกไดมปฏสมพนธกบวตถ สงของ บคคลตางๆ ทอยรอบตว รวมทงปลกฝงคณธรรม จรยธรรมไปพรอมกนดวย จดประสบการณการเรยนรโดยมจดมงหมายใหเดกเกดความรกธรรมชาต สงแวดลอม วฒนธรรม และความเปนไทย มความสามารถในการคดและแกปญหามจนตนาการและความคดสรางสรรค โดย ยดหลกการเรยนรแบบบรณาการผานกจกรรมกา รเลน เดกๆ ไดเคลอนไหว สารวจ เลน สงเกต ทดลอง ลงมอปฏบตและแกปญหา เดกๆจะไดทางานเปนรายบคคลและกลม ไดเรยนรรวมกบผอน โดยใชสอ /แหลงการเรยนร ทมความหลากหลายในบรรยากาศทอบอน สอดแทรกคณธรรม จรยธรรม มารยาทไทยทดงามเพอสงเสรมค ณลกษณะทดของเดกไทย และเพอใหเดกๆ สามารถนาไปปรบใชในชวตประจาวนไดอยางมความสข

80

81

ดงนน ผวจยจงนาสาระเรององคพระปฐมเจดย มาพฒนาเปนหลกสตรองคพระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาล ปท 2 เพอตอบสนองปรชญา จดมงหมาย และสาระทควรเรยนร ในเรองราวเกยวกบบคคลและสถานทแวดลอมเดก ดงกลาวขางตน 2. ผลการศกษาความตองการและความคดเหนเกยวกบการพฒนาหลกสตรจากบคคลทเกยวของ การเกบรวบรวมขอมล การศกษาความคดเหนเก ยวกบการพฒนาหลกสตรไดดาเนนการเกบรวบรวมขอมลดวยการสมภาษณ และการสนทนากลม โดยสมภาษณ ศกษานเทศก จานวน 2 คน ผอานวยการโรงเรยนวดพระปฐมเจดย ครผสอนระดบป ฐมวย จานวน 2 คน สนทนากลมกบ รองผอานวยการฝายวชาการ คณะกรรมการสถานศกษา จานวน 2 คน ครผสอนระดบปฐมวย จานวน 2 คน ผปกครองนกเรยน จานวน 2 คน รวบรวมขอมลโดยวเคราะหขอมลจาก 1) สถานภาพและขอมลทวไป 2) ความคดเหนเกยวกบการพฒนาหลกสตร 3) ขอเสนอแนะเพมเตม

การวเคราะหขอมลจากการสมภาษณ ตอนท 1 สถานภาพและขอมลทวไปของผใ หสมภาษณ ไดแก ศกษานเทศก จานวน 2 คน

ผอานวยการโรงเรยนวดพระปฐมเจดย ครผสอนระดบปฐมวย จานวน 2 คน โดยจาแนกตามเพศ อาย การศกษาสงสด ตาแหนง ประสบการณ การทางาน ประสบการณในการศกษา อบรม สมมนา ทเกยวกบการพฒนาหลกสตร ดานการศกษา ปร ะสบการณในการบรหารหรอจดประสบการณ ระดบปฐมวย ประสบการณเกยวกบการ จดประสบการณเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค วเคราะหโดยใชสถตคารอยละ ดงน

ผใหสมภาษณเปนเพศชาย จานวน 1 คน คดเปนรอยละ 20.00 เพศหญง จานวน 4 คน คดเปนรอยละ 80.00 อายระหวาง 41-50 ป จานวน 2 คน คดเปนรอยละ 40.00 อายสงกวา 50 ป จานวน 3 คน คดเปนรอยละ 60.00 ระดบการศกษาสงสด ระดบปรญญาตร จานวน 2 คน คดเปนรอยละ 40.00 ระดบปรญญาโท จานวน 3 คน คดเปนรอยละ 60.00 ตาแหนง ศกษานเทศกและครผสอนระดบปฐมวยเทากน คอ จานวน 2 คน คดเปนรอยละ 40.00 รองลงมาตาแหนงผอานวยการโรงเรยนวดพระปฐมเจดย จานวน 1 คน คดเปนรอยละ 20.00 ประสบการณทางาน 1-10 ป 11-20 ป และมากกวา 30 ป จานวนเทากนคอ 1 คน คดเปนรอยละ 20.00 21-30 ป จานวน 2 คน คดเปนรอยละ 40.00 ประสบการณในการบรหาร หรอจดประสบการณระดบปฐมวย จานวน 5 คน คดเปนรอยละ 100 ประสบการณเกยวกบการ จดประสบการณเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค จานวน 5 คน คดเปนรอยละ 100

ตอนท 2 ความคดเหนเกยวกบความสาคญ องคประกอบทจาเปนเกยวกบการพ ฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 มรายละเอยด ดงน

82

1. ความจาเปนของพฒนาหลกสตร โดยภาพรวม พบวา ผใหสมภาษณทกคนมความคดเหนสอดคลองกน วาหลกสตร องคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 มความสาคญและความจาเปนเพราะเปนการจดกจกรรมทเนนนกเรยนเปนสาคญ และนกเรยนไดเรยนรเรองราวทใกลตวเดก ทาใหนกเรยนไดตระหนกและเหนความสาคญของสถานทสาคญของทองถน อกทงยงไดพฒนาทกษะการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ซงเปนทกษะสาคญทนกเรยนจะไดใชพฒนาตนเองในการใชชวตและการศกษาในระดบตอไป

2. จดประสงคของหลกสตร องคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 พบวา ผใหสมภาษณทกคนมความคดเหนสอดคลองกน ดงน 1) เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค 2) นกเรยนสามารถบอกเลาเรองราวองคพระปฐมเจดยได 3) เพอใหนกเรยนเกดความรก ควา มภาคภมใจ และรวมอนรกษองคพระปฐมเจดย

3. เนอหา สาระของหลกสตร องคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 พบวา ผใหสมภาษณทกคนมความคดเหนสอดคลองกน เนอหาสาระควรจะงาย นาสนใจสอดแท รกคณธรรม จรยธรรม มสอประกอบทชดเจน ดงน 1) ประวต ความเปนมาขององคพระปฐมเจดย โดยสงเขป 2) สถานทความสาคญภายในองคพระปฐมเจดย 3) ความสาคญขององคพระปฐมเจดย 4) การดแล อนรกษองคพระปฐมเจดย ดงทผปกครองทานหนงไดกลาวไววา “เนอหาสาระควรจะงาย นาสนใจสอดแทรกคณธรรม จรยธรรม มสอประกอบทชดเจน”

4. รปแบบ /วธการจดประสบการณการเรยนรของหลกสตร องคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 พบวา ผใหสมภาษณทกคนมความคดเหนสอดคลองกน ดงน จดการเรยนรทหลากหลายโดยเนนใหเดกไดลงมอปฏบตจรงทงรายบคคลและกลม ใชสอและแหลงการ เรยนรทเหมาะสมกบวยของเดก ครควรสงเสรมโดยการกระตนใหเดกเกดความสนใจ สงสย อยากเรยนร เชน การใชคาถาม จดสภาพแวดลอมทนาสนใจ เชญวทยากรทองถนมาใหความรแกเดก

5. การวด และประเมนผล การเรยนรของหลกสตร องคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 พบวา ผใหสมภาษณทกคนมความคดเหนสอดคลองกน ดงน การวดประเมนผลใหครอบคลมพฒนาการทง 4 ดาน คอ ดานรางกาย ดานอารมณ จตใจ ดานสงคม และดานสตปญญา มวธการ ดงน 1) สงเกตพฤตกรรม ใชแบบสงเกตพฤตกรรม แบบบรรยายหรอเชครายการ 2) ทดสอบความสามารถดานกา รคดแกปญหาอยางสรางสรรค ใชแบบทดสอบ 3) ประเมนผลงานนกเรยน โดยใชแบบประเมนผลงาน

ตอนท 3 ขอเสนอแนะในการพฒนาหลกสตร กจกรรมทจดควรมความหลากหลายและสอดคลองกบหลกสตรการศกษาปฐมวย

พทธศกราช 2546 และครควรมการวางแผนการจดกจกรรมใหเหมาะสมกบเดก

83

การวเคราะหขอมลจากการสนทนากลม ตอนท 1 สถานภาพและขอมลทว ไปของผใหสมภาษณ ไดแก รองผอานวยการฝายวชาการ

ครผสอนระดบปฐมวย คณะกรรมการสถานศกษา ผปกครอง โดย จาแนกตาม เพศ อาย การศกษาสงสด อาชพ สถานภาพ ความรเกยวกบองคพระปฐมเจดย จานวน 7 คน วเคราะหโดยใชค าสถต คารอยละ ดงตารางท 9

ตารางท 9 จานวนและรอยละเกยวกบสถานภาพ ขอมลทวไปของผรวมสนทนากลม

สถานภาพและขอมลทวไป จานวน รอยละ 1. เพศ

ชาย หญง

4 3

57.14 42.86

รวม 7 100 2. อาย

30-40 ป 41-50 ป สงกวา 50 ป

2 3 2

28.57 42.86 28.57

รวม 7 100 3. ระดบการศกษาสงสด

มธยมศกษาปท 6 ปวช. ปรญญาตร ปรญญาโท

1 1 4 1

14.29 14.29 57.14 14.29

รวม 7 100 4. อาชพ

รบจาง คาขาย รบราชการ

1 1 5

14.29 14.29 71.42

รวม 7 100 5. สถานภาพ

รองผอานวยการฝายวชาการ ครผสอนระดบปฐมวย คณะกรรมการสถานศกษา ผปกครอง

1 2 2 2

14.29 28.57 28.57 28.57

รวม 7 100 6. ความรเกยวกบองคพระปฐมเจดย

ม ไมม

7 -

100

- รวม 7 100

84

จากตารางท 9 พบวา ผเขารวมสนทนากลมสวนใหญ เปนเพศชาย จานวน 4 คน คดเปนรอยละ 57.14 นอกจากนนเปนเพศหญง จานวน 3 คน คดเปนรอยละ 42.86 ดานอาย สวนใหญ มอายระหวาง 41-50 ป จานวน 3 คน คดเปนรอยละ 42.8 รองลงมาอาย 30-40 ป และสงกวา 50 ป จานวน 2 คน เทากน คดเปนรอยละ 28.57 ดานระดบการศกษาส งสด สวนใหญจบปรญญาตร จานวน 4 คน คดเปนรอยละ 57.14 รองลงมา คอระดบ มธยมศกษาปท 6 ปวช . และปรญญาโท จานวนเทากนคอ 1 คน คดเปนรอยละ 14.28 ดานอาชพ สวนใหญรบราชการคร จานวน 5 คน คดเปนรอยละ 71.42 รองลงมารบจาง และคาขาย จานวน เทากนคอ 1 คน คดเปนรอยละ 14.28 ดานสถานภาพ รองผอานวยการ โรงเรยนฝายวชาการ จานวน 1 คน คดเปนรอยละ 14.28 คณะกรรมการสถานศกษา ครผสอนระดบ และผปกครองนกเรยน จานวนเทากนคอ 2 คน คดเปนรอยละ 28.57

ตอนท 2 ความคดเหนเกยวกบความสาคญและความจาเปนของการพฒนาหลกสตรองค พระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 ของผเขารวมสนทนากลม ไดแก รองผอานวยการฝายวชาการ ครผสอนระดบปฐมวย คณะกรรมการสถานศกษา ผปกครอง มผลการวเคราะหขอมล ดงน

1. ความคดเหนเกยวกบการพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค พบวา ผเขารวมสนทนากลมทกคนมความเหนสอดคลองกนวา หลกสตรองคพระปฐมเจดย มความสาคญและจาเปน เพราะสอดคลองกบสตรการศกษาปฐมวย และหลกสตรของโรงเรยน แหลงเรยนรอยทองถนท ใกลตวเดก เดกสามารถเรยนรจากประสบการณตรง เดกจะไดเรยนรเรองราวในทองถนครสามารถนาเรองราวมาบรณาการใหเดกรจกแกปญหา

2. ความคดเหนเกยวกบจดประสงคของหลกสตร มความคดเหน จากผเขารวมสนทนากลมดงน รองผอานวยการฝายวชาการเสนอวา “เดกควรมความภาคภมใจในองคพระปฐมเจดย ” ซงสอดคลองกบครปฐมวยและผปกครองทมความคดเหนเพมเตมวา “เดกควรรจกการอนรกษ ดแลรกษา องคพระปฐมเจดย ” นอกจากนผเขารวมสนทนากลมทกคนมความคดเหนตรงกนอกวา เดกสามารถถายทอดเรองราวเกยว กบองคพระปฐมเจดย , เดกมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค และเดกสามารถใชภาษา เปรยบเทยบสถานทสาคญกบประเทศสมาชกอาเซยน

3. ความคดเหนเกยวกบเนอหา /สาระใน หลกสตร ผเขารวมสนทนากลม มความคดเหนสอดคลองกน ดงน ครปฐมวยทานหนงเสน อเรอง “ประวตความเปนมา / ตานาน ขององคพระปฐมเจดย, ความสาคญขององคพระปฐมเจดย และประเพณ กจกรรม ของวด พระปฐมเจดย” ผปกครองทานหนงเสนอเรอง “บคคลสาคญขององคพระปฐมเจดย” นอกจากนรองผอานวยการฝายวชาการไดเสนอเรอง “การอนรกษ ดแลรกษา องคพระปฐมเจดย และการปฏบตตนเมอมาองคพระปฐมเจดย” สวนเรองบรณาการการใชภาษาประเทศสมาชกอาเซยนในการแนะนาองคพระปฐมเจดย และบรณาการเรองราวของโบราณสถานทสาคญของประเทศสมาชกอาเซยน ผเขารวมสนทนากลมทกคนมความเหนตรงกนวาควรมเพราะนกเร ยนไดเรยนรเรองราวเกยวกบอาเซยนเปนการเตรยมความพรอมเขาสประชาคมอาเซยน

4. ความคดเหนเกยวกบรปแบบ /วธการจดประสบการณ การเรยนร ของหลกสตร ผเขารวมสนทนากลม มความคดเหนสอดคลองกน ดงน ครปฐมวยและผปกครองเสนอวธการ “ทศนศกษาแหลงเร ยนร และเชญวทยากรมาใหความร ” สวนรองผอานวยการฝาย วชาการเสนอ “รปแบบ /

85

ขนตอนการเรยนรเพอสงเสรมการแกปญหาอยางสรางสรรค ” นอกจากนผเขารวมสนทนากลมทกคนมความเหนตรงกนในวธการเรยนรโดยใชสอประกอบ , เรยนรโดยการรวมกจกรรมกบทางวดพ ระปฐมเจดย และเรยนรผานกจกรรมศลปะสรางสรรค สวนผปกครองเสนอ “เรยนรโดยการแสดงบทบาทสมมต/สรางสถานการณ”

5. ความคดเหนเกยวกบวดและประเมนผลการเรยนรของหลกสตร ผเขารวมสนทนากลม มความคดเหนสอดคลองกน ดงน ครปฐมวยทานหนงเสนอวา “สงเกตพฤตกรรม และการเลาเรอง ” สวนรองผอานวยการฝายวชาการเสนอวา “ผลงานเดก และประเมนพฒนาการดานสตปญญาเรอง องคพระปฐมเจดย และทดสอบการแกปญหาอยางสรางสรรคจากสถานการณทกาหนด

6. ขอเสนอแนะเพมเตม พบวา ควรใหผปกครองเขามามสวนรวม หรอสนบสนนในกจกรรมของนกเรยน เชน จดทาขาวสารถงผปกครองเกยวกบเรองทนกเรยนกาลงเรยน เตรยมสอวสดอปกรณใหลกนามาเรยนรรวมกบเพอนทโรงเรยน เปนตน 3. ผลการศกษาขอมลเกยวกบสาระการเรยนรเรององคพระปฐมเจดยการวดและประเมนผลจากผรในทองถน การเกบรวบรวมขอมล จากการสมภาษณผรทองถนเกยวกบเรองราวองคพระปฐมเจดย พบวา เนอหาสาระเรององคพระปฐมเจดยเปนเรองราวเกยวกบบคคล และสถานทสาคญของจงหวดนครปฐม ดงนน เนอหาสาระของหลกสตรควรเปนเรองราวเกยวกบประวตคว ามเปนมา ความสาคญ ขององคพระปฐมเจดย จดการเรยนรโดยศกษาจากแหลงเรยนรและสอของจรง คอการทศนศกษาองคพระปฐมเจดย โดยมพระอาจารยหรอวทยากรประจาองคพระปฐมเจดยเปนผใหความร และศกษาขอมลเพมเตมจา กหองสมด โรงเรยนหรอวดพระปฐมเจดย ขอเสน อแนะในการพฒนาหลกสตร ไดแก วธการจดการเรยนร ควรบรณาการการจดการเรยนรทงในหองเรยนและนอกหองเรยน ครผสอนหรอผถายทอดความรควรศกษาขอมลใหละเอยด ถกตองกอนนาไปจดกจกรรมการเรยนรใหแกนกเรยน ทกฝายทเกยวของมความเหนสอดคลอง กนวาสมควรนาเนอหารสาระทเกยวของกบทองถนมาจดทาเปนหลกสตรสาระการเรยนร โดยคาดหวงใหผเรยนเกดคณลกษณะดานความรเรององคพระปฐมเจดย เกยวกบประวตความเปนมา ความสาคญ บคคลสาคญทเกยวของกบองคพระปฐมเจดย กจกรรมของทางวดพระปฐมเจดย การดแล อนรกษ การปฏบตตนใหเหมาะสม นอกจากนการวดและประเมนผลควรใหบคคลทจดกจกรรมใหแก นกเรยนรวมประเมน โดยการประเมนตามสภาพจรง ผวจยไดสรปขอมลจากทกขนตอนทกลาวมา กาหนดเปนกรอบแนวทางในการพฒนา จากการศกษาขอมลพนฐาน สรปไดดงน

1) จากการศกษาเอกสาร แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ กบหลกสตรองคพระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค มความสอดคลองกบหลกสตรสถานศกษาระดบปฐมวยโรงเรยนวดพระปฐมเจดย

2) บคคลทเกยวของ กบการพฒนาหลกสตรองคพ ระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค มความคดเหนสอดคลองกนในการนาเนอหาสาระทเกยวกบองคพระปฐมเจดยมาพฒนาเปนหลกสตร

86

3) ผลการศกษาจากผรทองถน ผเชยวชาญและเอกสารทเกยวของกบสาระองคพระปฐมเจดย ไดแก ประวตความเปนมา ความสาคญ บคคลสาคญทเกยวของกบองคพระปฐมเจดย กจกรรมของทางวดพระปฐมเจดย การดแล อนรกษ การปฏบตตนใหเหมาะสม รปแบบการจดกจกรรมการเรยนร ใหเรยนรจากแหลงเรยนรทงในหองเรยนและนอกหองเรยนจากสถานทจรง

สรปจากการศกษาท ง 3 กลม พบวา หลกสตรองคพระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรคมความสอดคลองกบหลกสตรสถานศกษาระดบปฐมวยโรงเรยนวดพระปฐมเจดย โดยการศกษาเอกสาร แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ แลวนาเนอหารสาระทเกยวของกบอ งคพระปฐมเจดยมาจดประสบการณและพฒนาเปนหลกสตร เพอใหนกเรยนมพฒนาการดานสตปญญาเรององคพระปฐมเจดย และเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

ขนตอนท 2 ผลการพฒนาหลกสตร การพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดยเพอสงเสรมความส ามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ผวจยไดสงเคราะหขอมลจากขนตอนท 1 การศกษาขอมลพนฐานไดแก 1) วเคราะหหลกสตรการศกษาปฐมวยและหลกสตรสถานศกษาระดบปฐมวยโรงเรยนวดพระปฐมเจดย พบวาหลกสตรองคพระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดานก ารคดแกปญหาอยางสรางสรรค มความสอดคลองกบหลกสตรการศกษาปฐมวยในสาระทควรเรยนร เรองราวเกยวกบบคคลและสถานทแวดลอมเดก และหลกสตรสถานศกษาระดบปฐมวยโรงเรยนวดพระปฐมเจ ดย ในหนวยการเรยนรองคพระปฐมเจดย และชมชน ของเรา 2) ผลจากการสมภา ษณศกษานเทศก สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 ผอานวยการโรงเรยนวดพระปฐมเจดย ครผสอนระดบปฐมวย พบวาหลกสตร องคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 มความสาคญและคว ามจาเปนเพราะเปนการจดกจกรรมทเนนนกเรยนเปนสาคญ และนกเรยนไดเรยนรเรองราวทใกลตวเดก ทาใหนกเรยนไดตระหนกและเหนความสาคญของสถานทสาคญของทองถน อกทงยงไดพฒนาทกษะการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ซงเปนทกษะสาคญทนกเรยนจะไดใช พฒนาตนเองในการใชชวตและการศกษาในระดบตอไป 3) ผลจากการสนทนากลมบคคลทเกยวของกบการพฒนาหลกสตร มผลการสนทนาสอดคลองกนในเรองความสาคญและความจาเปน รวมถงวธการจดกจกรรมการเรยนร องคประกอบ เนอหา การวดและประเมนผล สอดคลองกบจดประสงคท กาหนด และเหมาะสมกบวยของผเรยน สาหรบขอเสนอแนะควรใหผปกครองเขามามสวนรวมหรอสนบสนนในกจกรรมของนกเรยน เชน จดทาขาวสารถงผปกครองเกยวกบเรองทนกเรยนกาลงเรยน เตรยมสอวสดอปกรณใหลกนามาเรยนรรวมกบเพอนทโรงเรยน ผลการพฒนาหลกสตรฉบบราง จากผลการสงเคราะหขนตอนท 1 การศกษาขอมลพนฐาน จากการศกษาเอกสารการพฒน าหลกสตร หลกสตรสถานศกษา ปฐมวยโรงเรยนวดพระปฐมเจดย เอกสารทเกยวของกบองคพระปฐมเจดย และงานวจยทเกยวกบการพฒนาความสามารถดานการคดแกปญหาอยา งสรางสรรครวมทง

87

คาแนะนาจากอาจารยผควบคมวทยานพนธ นามาพฒนาโครงราง หลกสตรองคพระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ประกอบดวย ปรชญา วสยทศน พนธกจ จดหมาย โครงสรางหลกสตร การจดประสบการณการเรยนร การประเมนพ ฒนาการ สอและแหลงเรยนร แผนการจดประสบการณ มรายละเอยดดงน ปรชญา การจดประสบการณทนาเสนอผเรยนดวยปญหา กระตนใหผเรยนเกดความสนใจอยากรและแสวงหาคาตอบอยางสรางสรรคภายใตการอานวยความสะดวกในการเรยนรของคร โดยนาเรองราวขององคพระปฐมเจดยมาเปนสาระการเรยนรจะทา ใหผเรยนไดเกดการเรยนรดวยตนเอง สามารถนาความรและทกษะมาชวยแกปญหาตางๆ ในชวตประจาวน และเกดความรรกษทองถนของตนเอง วสยทศน

เดก ปฐมวย ทกคนไดรบการ จดประสบการณโดยเนนกระบวนการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ทมประสทธภาพ มพฒนา การดานราง กาย อารมณ- จตใจ สงคมและ สตปญญา รวมทงความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ตามศกยภาพของผเรยน เรยนรอยางมความสขและอยรวมกบบคคลอนในสงคมไดอยางมความสข พนธกจ

1. คร นกเรยน ผปกครอง และผรทองถนรวมกนวางแผนการจดประสบการณการเรยนร 2. จดประสบการณตามรปแบบการจดประสบการณการแกปญหาอยางสรางสรรคสาหรบ

นกเรยนชนอนบาลปท 2 ในชวงกจกรรมเสรมประสบการณ โดยระยะเวลายดหยนตามความเหมาะสม

3. ครจดประสบการณโดยยดผเรยนเปนสาคญ เตรยมสภาพแ วดลอมทอสระเพอเปดโอกาสใหนกเรยนไดสรางงานใหมโดยมการตดตามและสนบสนนใหผเรยนไดประสบผลสาเรจ และใชสอรวมทงแหลงเรยนรทหลากหลายเหมาะสมกบเดก โดยครสนบสนนใหมการทากจกรรมทงเดยวและกลมบนทกหลงการจดประสบการณ และขอเสนอแนะ เช น ผลการประเมนการจดประสบการณ พฤตกรรมทพบ การสะทอนความคดเหนของนกเรยนและคร ขอเสนอแนะสาหรบการสอนครงตอไป จดหมาย

นกเรยนทไดรบการจดประสบการณตามหลกสตร ทกคนเกดการเรยนร พฒนาตนเองไดตามศกยภาพ นาความรท ไดมาประยกตใชในการแกไขปญ หาในการดารงชวตและ อนรกษประเพ ณและวฒนธรรมในทองถนและอยรวมสงคมอยางมความสข ดงน

1. นกเรยนมความภาคภมใจในองคพระปฐมเจดย 2. นกเรยนรจกการอนรกษ ดแลรกษาองคพระปฐมเจดย

3. นกเรยนสามารถถายทอดเรองราวเกยวกบองคพระปฐมเจดย 4. นกเรยนมสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

5. นกเรยนสามารถใชภาษาและเปรยบเทยบสถานทสาคญของประเทศสมาชกอาเซยน

88

โครงสรางและระยะเวลาในการเรยน 1) โครงสรางเวลา

หลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดานการคดแกปญหาอยา งสรางสรรค ใชเวลาในการจดประสบการณการเรยนรใหกบนกเรยน ชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2556 เปนระยะเวลา 3 สปดาห สปดาหละ 5 ครง จานวน 15 ครง ในกจกรรมเสรมประสบการณและกจกรรมศลปะสรางสรรค ทงนระยะเวลาในการจดกจกรรมอาจยดหยนไดตามความเหมาะสม ดงตารางท 10

ตารางท 10 โครงสรางเวลาจดประสบการณหลกสตรองคพระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถ ดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

แผนท เนอหา ระยะเวลา 1 ประสบการณเดมเกยวกบเรององคพระปฐมเจดย 30 นาท 2 ประวตความเปนมาขององคพระปฐมเจดย 45 นาท 3 ตานานขององคพระปฐมเจดย 45 นาท 4 รปรางและลกษณะขององคพระปฐมเจดย 45 นาท 5 ความสาคญขององคพระปฐมเจดย 30 นาท 6 พระพทธรปทสาคญขององคพระปฐมเจดย 30 นาท 7 บคคลสาคญทเกยวของกบวดพระปฐมเจดย 30 นาท 8 งานประเพณและเทศกาลของวดพระปฐมเจดย 45 นาท 9 กจกรรมของวดพระปฐมเจดย (สวดมนต นงสมาธ) 45 นาท 10 การแตงกายเมอไปองคพระปฐมเจดย 30 นาท 11 การปฏบตตนเมอไปองคพระปฐมเจดย 45 นาท

12 การอนรกษ ดแลรกษา องคพระปฐมเจดย 30 นาท 13 การแนะนาองคพระปฐมเจดยกบประเทศสมาชกอาเซยน 1 45 นาท

14 การแนะนาองคพระปฐมเจดยกบประเทศสมาชกอาเซยน 2 45 นาท

15 โบราณสถานทสาคญของประเทศสมาชกอาเซยน 45 นาท เวลารวม 585 นาท

2) โครงสรางเนอหา

สาระการเรยนร เรองราวเก ยวกบบคคลและสถานทแวดลอมเดก ประกอบดวย 2 สวน คอ สาระทควรเรยนรและประสบการณสาคญทเกยวของกบองคพระปฐมเจดย ทงสองสวนใชเปนสอกลางในการจดประสบการณ เพอสงเสรมพฒนาการทกดานทงดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา โดยจดในรปแบบหนวยการสอน หนวยองคพระปฐมเจดย

89

การประเมนพฒนาการ โรงเรยนวดพระปฐมเจดยไดมการประเมนพฒนาการเดกปฐมวยใหสอดคลองกบหลกสตร

การศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546 โดยประเมนเปนกระบวนการตอเนองและเปนสวนหนงของกจกรรมปกตตามตารางกจกรรมประจาวนและค รอบคลมพฒนาการของเดกทกดาน ไดแก ดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา เพอนาผลมาใชในการจดกจกรรมหรอประสบการณ พฒนาเดกใหเตมตามศกยภาพของแตละคน ดวยเหตนผสอนซงเปนผทจะทาหนาทประเมนพฒนาการเดกจะตองเปนผทมความร ความเขาใจในพฒนาการเดกวย 3-5 ป เปนอยางด และตองเขาใจโครงสรางของการประเมนอยางละเอยดวาจะประเมนเมอไรและอยางไร ตองมความสามารถในการเลอกเครองมอ และวธการทจะใชไดอยางถกตอง จงจะทาใหผลของการประเมนนนเทยงตรงและเชอถอได การประเมนพฒนาการอาจทาไดหลายวธ แตวธทงายตอการปฏบตและนยมใชกนมาก คอ การสงเกต ซงตองทาอยางตอเนองและบนทกไวเปนหลกฐานอยางสมาเสมอ อาจกลาวไดวาผสอนหรอผเกยวของกบเดกตองคานงถงเรองตางๆ ดงตอไปน หลกการประเมนพฒนาการของเดก

1. ประเมนเปนรายบคคลและกลมอยางสมาเสมอ

2. ประเมนอยางเปนระบบ มการวางแผน เลอกใชเครองมอและจดบนทกไวเปนหลกฐาน

3. ประเมนตามสภาพจรงดวยวธการหลากหลายเหมาะกบเดกรวมทงใช แหลงขอมลหลายๆ ดาน

การวดและการประเมนพฒนาการของเดกมดงน 1. การสงเกตพฤตกรรม

ครสงเกตขณะเดกทากจกรรมหรอเลนทงเปนรายบคคลและกลม ในชวงเวลาและสถานการณตางๆ หลายครงสมาเสมอ เพอใหทราบพฤตกรรมทแทจรงของเดก และควรจดบนทกสงทเกดขนตามเหตการณทเปนจรง อนจะเปนขอมลในการเลอกจดกจกรรมใหเหมาะสมก บพฒนาการ

2. การสะสมผลงาน ผลงานถอวาเปนสงทแสดงถงความสามารถของเดก การสะสมผลงานควรเกบ

เปนระยะๆ และเรยงลาดบวนททา จะชวยใหครทราบถงพฒนาการดานตางๆ ของแตละคนอยางตอเนอง และความกาวหนาในการแสดงออกของการปฏบตกจกรรมทแ สดงถงการแกปญหาอยางสรางสรรค

3. การประเมนพฒนาการดานสตปญญาเรอง องคพระปฐมเจดย การประเมน เปนการวด พฒนาการดานสตปญญา เรอง องคพระปฐมเจดย

นกเรยนชนอนบาลปท 2 ผประเมนทาการสงเกตทงการพดและการกระทาขณะทเดกปฏบตกจกรรม บนทกชอและนามสกลของนกเรยน วน /เดอน /ป ททาการสงเกตแลวใสเครองหมาย ในชองพฤตกรรมทตรงกบความจรงมากทสด

4. การทดสอบความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

90

การทดสอบ เปนวดประสบการณของความรทไดรบจากการจดการเรยนการสอนตามหลกสตรเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหา อยางสรางสรรค โดยการปฏบตจรงทใชสถานการณกาหนดซงครผสอนจะมคาถามใหเดกแสดงความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรคตามลาดบขนทกาหนดในวตถประสงค

เครองมอทใชในการประเมน 1. แบบตรวจสอบรายการ (Checklist) เปนการบนทกพฤตกรรมเดกโดยการทาเครอ งหมาย

ลงในชองพฤตกรรมทตรงกบพฤตกรรมของเดกทพบ 2. แบบประเมนผลงาน เปนแบบประเมนคา 3 ระดบ คอ 3 หมายถง ด , 2 หมายถง ปาน

กลาง, 1 หมายถง พอใช พรอมทงบนทกความคดเหนของเดกทมตอผลงานสาหรบการประเมนใน แตละครง

3. แบบประเมนพฒนาการดานสตปญญ าเรอง องคพระปฐมเจดยเปนแบบบนทกคะแนน โดยใชมาตรการใหคะแนน (Rubric) แบบประมาณคา 3 ระดบ คอ ระดบ 3 (ด) บอก/เลา/ปฏบตดวยตนเองไดถกตองและคลองแคลว

ระดบ 2 (พอใช) บอก/เลา/ปฏบตดวยตนเองไดถกตองโดยมผอนชวยแนะบางครง ระดบ 1 (ปรบปรง) บอก/เลา/ปฏบตดวยตนเองโดยมผอนชวยแนะนาเสมอ

4. แบบทดสอบความสามารถ ใน การ คดแกปญหาอยางสรางสรรค มลกษณะเปนแบบทดสอบเชงปฏบตเพอใหเดกแสดงความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรค ซงแบบทดสอบมคาถามทงหมด 8 ขอ ขอละ 1 คะแนน

สอและแหลงเรยนร

สอเปนตวกลางในการถายทอดเรองราวเนอหาจากผสงไปยงผรบในการเรยนการสอนสอเปนตวกลางนาความรจากผสอนสเดก ทาใหเดกเกดการเรยนรตามจดประสงคทกาหนด ชวยใหเดกเกดประสบการณตรง ทาใหสงทเปนนามธรรมกลายเปนรปธรรมเขาใจงายเร ยนรไดงาย รวดเรว เพลดเพลน เกดการเรยนรและคนพบดวยตนเอง แหลงเรยนร เปนสถานททสามารถใหความรในการเรยนรของเดก สามารถเขาไปศกษาหาความร ซงแหลงเรยนรอาจเปนธรรมชาต หรอสงทมนษยสรางขน อาจเปนบคคล สงมชวต หรอไมมชวต อาจอยในหองเรยนหรอนอกหองเรยนกได สอและแหลงเรยนรในหลกสตร องคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 ไดกาหนดและเรมจากสอของจรง ภาพถาย การศกษาจากแหลงเรยนรภายในทองถน กจกรรมตางๆทงภายในและนอกหองเรยน มดงน สอวสด อปกรณ 1) ภาพถาย 2) เกมการศกษา 3) แบบจาลอง 4) หนงสอนทาน 5) ตกตาหนมอ 6) โทรทศน 7) วทย 8) เครองประกอบจงหวะ 8) เศษวสด

แหลงเรยนร 1) องคพระปฐมเจดย 2) พพธภณฑสถานแหงชาตพระปฐม เจดย 3) วดพระปฐมเจดย

91

การเลอกใชสอในการจดประสบการณเรมจากสอของจรง มความปลอดภย และเหมาะสมกบวยของเดกเพอใหเดกเกดความสนใจ รสกภาคภมในทองถนของตนเอง รจกการดแล อนรกษโบราณสถานทสาคญของจงหวดนครปฐมสบไป แผนการจดประสบการณ หนวย องคพระปฐมเจดย ม แผนการจดประสบการณ จานวน 15 แผนประกอบดวย 1)ประสบการณเดมเกยวกบเรององคพระปฐมเจดย 2) ประวตความเปนมาขององคพระปฐมเจดย 3)ตานานขององคพระปฐมเจดย 4) รปรางและลกษณะขององคพระปฐมเจดย 5) ความสาคญขององคพระปฐมเจดย 6) พระพทธรปทสาคญขององคพระปฐมเจดย 7) บคคลสาคญทเกยวของกบวดพระปฐมเจดย 8) งานประเพณและเทศกาลของวดพระปฐมเจดย 9) กจกรรมของวดพระปฐมเจดย (สวดมนต นงสมาธ) 10) การแตงกายเมอไปองคพระปฐมเจดย 11) การปฏบตตนเมอไปองคพระปฐมเจดย 12) การอนรกษ ดแลรกษา องคพระปฐมเจดย 13) การแนะนาองคพระปฐมเจดยกบประเทศสมาชกอาเซยน 1 14) การแนะนาองคพระปฐมเจดยกบประเทศสมาชกอาเซยน 2 15) โบราณสถานทสาคญของประเทศสมาชกอาเซยน แนวการดาเนนการ เพอใหการจดการประสบการณการเรยนรตาม หลก สตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดาน การคดแกปญหาอยา งสรางสรรค ใหประสบความสาเรจตามจดมงหมายจงมแนวการดาเนนการ ดงน การจดประสบการณทนาเสนอผเรยนดวยปญหา กระตนใหผเรยนเกดความสนใจอยากรและแสวงหาคาตอบอยางสรางสรรคภายใตการอานวยความสะดวกในการเรยนรของคร ใชแหลงเรยนรทงในและนอกหองเรยน เรยนรจากประสบการณตรงผานสอทเปนของจรง ฝกการทากจกรรม ทางานรวมกบเพอนเปนกลม โดยมวทยากรในทองถนมารวมจดกจกรรมการเรยนร ในสภาพแวดลอมแลบรรยากาศทเออตอการเรยนร ใหนกเรยนไดรวมกจกรรมการเรยนรอยางมความสข ผานแผนการจดประสบการณทง 15 แผน ผลการประเมนหลกสตรฉบบราง การประเมนหลกสตรฉบบราง ประเมนกอนนาหลกสตรไปทดลองใช โดยมผเชยวชาญ จานวน 3 ทาน ไดแก ผเช ยวชาญดานการพฒนาหลกสตร ผเช ยวชาญดานเนอหา และผเชยวชาญดานการจดการเรยนร เปนผประเมนคาดชนความสอดคลอง (IOC) พจารณาความสอดคลองขององคประกอบหลกสตรฉบบราง ความสอดคลองระหวางองคประกอบภายในแผนการจดประสบการณ แนวการดาเนนการตามหลกสตรและแผนการจดประสบการณ เนอหา กบเวลาในแตละแผนการจดประสบการณ และกจกรรมการเรยนรกบเวลาในแตละแผน นาขอเสนอแนะทตองปรบปรงแกไข มาวเคราะหขอมลโดยการใชวเคราะหเนอหา (Content Analysis) แลวนาขอมลไปใชในการปรบปรงหลกสตรฉบบราง ผลการประเมนหลกสตรฉบบรางโดยผเชยวช าญ พบวา คาดชนความสอดคลอง ของหลกสตรมคาเทากบ 0.67-1.00 โดยมรายละเอยด ดงน

92

1. ความสอดคลองของ องคประกอบในหลกสตร ไดแก ปรชญา วสยทศน พนธกจ จดหมาย โครงสรางหลกสตร การจดประสบการณการเรยนร การประเมนพฒนาการ สอและแหลงเรยนร แผนการจดประสบการณ ผลการประเมนของผเชยวชาญ คาดชนความสอดคลองเทากบ 0.67 ดงนนองคประกอบของหลกสตรจงมความสอดคลอง

2. ความสอดคลองระหวางแนวการดาเนนการจดการเรยนรตามหลกสตรกบการจดกจกรรมการเรยนรแตละแผน ผลการประเมนของผเชยวชาญ คาดชนควา มสอดคลองเทากบ 1.00 ดงนนแนวการดาเนนการจดการเรยนรของหลกสตรจงมความสอดคลอง

3. ความสอดคลอง ระหวางสวนประกอบในแผนการจดประสบการณท 1 เรอง การเลาประสบการณเดม ไดแก จดประสงค สาระทควรร ประสบการณสาคญ การประเมนผล กระบวนการจดประสบการณ สอ/แหลงเรยนร คาดชนความสอดคลองเทากบ 0.67 ดงนนสวนประกอบในแผนการจดประสบการณท 1 จงมความสอดคลอง

4. ความสอดคลอง ระหวางสวนประกอบในแผนการจดประสบการณท 2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13,15 ไดแก จดประสงค สาระทควรร ประสบการณสาคญ การประเมนผล กระบวนการจดประสบการณ สอ/แหลงเรยนร คาดชนความสอดคลองเทากบ 1.00 ดงนนสวนประกอบในแผนการจดประสบการณ จงมความสอดคลอง

5. ความสอดคลองระหวางสวนประกอบในแผนการจดประสบการณท 14 ไดแก จดประสงค สาระทควรร ประสบการณสาคญ การประเมนผล กระบวนการจดประสบการณ สอ/แหลงเรยนร คาดชนความสอดคลองเทากบ 0.67 ดงนนสวนประกอบในแผนการจดประสบการณ จงมความสอดคลอง

6. ความสอดคลองของเนอหากบเวลาในแตละแผนการจดประสบการณ คาดชนความสอดคลองเทากบ 1.00 ดงนนเนอหากบเวลาในแตละแผนการจดประสบการณจงมความสอดคลอง

7. ความสอดคลองของกจกรรมการเรยนรกบเวลาในแตละแผนการจดประสบการณ คาดชนความสอดคลองเทากบ 1.00 ดงนนกจกรรมการเรยนรกบเวลาในแตละแผนการจดประสบการณจงมความสอดคลอง

8. ความสอดคลองของจดประสงคการเรยนรกบการวดผลแล ะประเมนผล คาดชนความสอดคลองเทากบ 1.00 ดงนนจดประสงคการเรยนรกบการวดผลและประเมนผล จงมความสอดคลอง

ขนตอนท 3 ผลการทดลองใชหลกสตร ผลการทดลองใชหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเ รยนชนอนบาลปท 2 โรงเรยนวดพระปฐมเจดย (มหนทรศกษาคาร ) สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1 จานวน 43 คน ในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 โดยผรทองถนจานวน 4 คน ผวจยดาเนนการจดกจกรรมการเรยนรตามแผนการจดประสบการณ จา นวน 15 ครง ในชวงกจกรรมเสรมประสบการณและกจกรรมศลปะสรางสรรค มการบนทกหลงการจดกจกรรมทกแผน พบวา แผนการจดประสบการณท 1 เรองประสบการณเดมเกยวกบเรององคพระปฐมเจดย นกเรยนไดถายทอดเรองราวเกยวกบองคพระปฐมเจดยจากประสบการณเด มของตนเองใหผอนรบร

93

ผานวธการตางๆ มการแลกเปลยนความคดเหน ความรกบเพอนๆ และสอสารเรองราวจากประสบการณเดมผานการวาดภาพ จากการจดกจกรรมนกเรยนมความสนใจ สนทนา ถาม ตอบ เสนอวธการถายทอดเรองราวเกยวกบองคพระปฐมเจดย โดยมนกเรยนทยกมอแสดงตนวารเรององคพระปฐมเจดย จานวน 25 คน คดเปนรอยละ 58.14 นกเรยนทไมยกมอจานวน 18 คน คดเปนรอยละ 41.86 จากนนแบงกลมเดกออกเปน 6 กลม กลมละ 7-8 คน สมาชกแตละกลมเลอกวธ การถายทอดความร ดงน กลม 1,3,4 และ 5 เลอกบรรยายประกอบภาพ กลม 2 และ 6 เลอกการวาดภาพพรอมกบบรรยาย ขนสรปนกเรยนทกคนวาดภาพองคพระปฐมเจดยตามประสบการณและบรรยายภาพของตนเองได

แผนการจดประสบการณท 2 เรองประวตความเปนมาขององคพระปฐมเจดย นกเรยนเรยนรเรองราวขององคพระปฐมเจดยทมประวต ความเปนมาทนาสนใจมายาวนานโดยมพระอาจารยเปนวทยากร พานกเรยนและครไปทศนศกษาทองคพระปฐมเจดย ใหความรแกเดกๆเกยวกบประวตความเปนมาขององคพระปฐมเจดย โดยการบรรยายพรอมพาเดนเทยวชมบรเวณดานในองคพระปฐมเจดย และวาดภาพเหตการณตามประวต ความเปนมาขององคพระปฐมเจดย

จากการจดกจกรรมนกเรยนสามารถเรยงภาพประวตความเปนมาขององคพระปฐมเจดย และเลาเรองราวไดดวยตนเอง จานวน 40 คน คดเปนรอยละ 93.02 นกเรยนเรยงภาพประวต ความเปนมาขององคพระปฐมเจดยและเลาเรองราวโดยครใหคาแนะนาบางครง จานวน 3 คน คดเปนรอยละ 6.98 แผนการจดประสบการณท 3 เรองตานานขององคพระปฐมเจดย นกเรยนเรยนรเกยวกบตานานพระยากง พระยาพาน นกเรยนและครรวมกนระดมความคดเกยวกบการประดษฐหนตวละครประกอบการเลาตานานขององคพระปฐมเจดย โดยครกระตนใหนกเรยนมความคดทแตกตางและมความหลากหลาย จากการจดกจกรรม นกเรยนบางคนนาวสดอปกรณมาจากบาน เชน กระดม สตกเกอร โบว เปนตน นกเรยนเลอกประดษฐหนตามขนตอนทวางไวดวยตนเอง จานวน 38 คน คดเปนรอยละ 88.37 นกเรยนประดษฐหนโดยมครใหคาแนะนาบางครง จานวน 5 คน คดเปนรอยละ 11.63 แผนการจดประสบการณท 4 เรองรปรางและลกษณะขององคพระปฐมเจดย นกเรยนเรยนรเกยวกบรปรางและลกษณะขององคพระปฐมเจดย และ เลอกวธการสรางภาพองคพระปฐมเจดย โดยใชวสดตางๆ รปเรขาคณตเปนสวนประกอบทคดวาดทสด สงทตองใชและวธการทา จากการ จดกจกรรม นกเรยนทกคนมสวนรวมในกจกรรมการเรยนร สอวสดอปกรณมจานวนเพยงพอสาหรบนกเรยน นกเรยนสรางภาพองคพระปฐมเจดยโดยใชกระดาษรปเรขาคณตและวสดตางๆ ไดสาเรจดวยตนเอง จานวน 39 คน คดเปนรอยละ 90.70 นกเรยนสรางภาพองคพระปฐมเจดยไดสาเรจโดยไดรบคาแนะนาจากครเปนบางครง จานวน 4 คน คดเปนรอยละ 9.30 เมอเสรจกจกรรมนกเรยนทกคนชวยกนเกบอปกรณและทาความสะอาดสถานทดวยความเรยบรอย แผนการจดประสบการณท 5 เรองความสาคญขององคพระปฐม เจดย นกเรยนเรยนรในเรองความสาคญขององคพระปฐมเจดยโดยการรองเพลง องคพระปฐมเจดย พรอมทาทาทางประกอบตามจนตนาการ นกเรยน ระดมความคด เลอกวธการหาคาตอบจากคาถาม องคพระปฐมเจดยมความสาคญอยางไรทคดวาดทสด สงทตองใชและวธการทา

94

จากการจดกจกรรมนกเรยนมความสนใจ ตนเตนและสนกสนานกบการเรยนร นกเรยนสวนมากสามารถทาทาทางประกอบเพลงไดดวยความคดของตนเอง นกเรยนไดเสนอวธการหาคาตอบจากคาถาม องคพระปฐมเจดยมความสาคญอยางไรทคดวาดทสด และมนกเรยนเลอกวธการตางๆ ดงน 1) สอบถาม จานวน 28 คน 2) สบคนในหองสมด จานวน 15 คน จากนนนกเรยนแบงกลมกนออกคนหาคาตอบตาม วธการและ ขนตอนของตนเอง นกเรยนแตละกลมออกมานาเสนอขอมลทไดจากการหาคาตอบ ดวยตนเองไดถกตองอยางคลองแคลว จานวน 30 คน คดเปนรอยละ 69.77 นาเสนอขอมลดวยตนเองโดยมผอนชวยแนะนาบางครง จานวน 13 คน คดเปนรอยละ 30.23

แผนการจดประสบการณท 6 เรองพระพทธรปทสาคญขององคพระปฐมเจดย นกเรยนเรยนรเกยวพระพทธรปทสาคญขององคพระปฐมเจดยโดย ทองคาคลองจอง หลวงพอพระรวง พรอมทาทาทางประกอบตามจนตนาการ โดยมภาพพระพทธรปให เลอก ดงน 1) ภาพพระรวง 2) ภาพพระนอน 3) ภาพพระศลาขาว และวสดทสามารถใชแทนสทจะนามาทาใหภาพมสสนทสวยงาม

จากการจดกจกรรมนกเรยนมสวนรวมในกจกรรมทกคน มนกเรยนบางคนนาวสดมารวมกจกรรม วสดทนกเรยนและครเตรย ม มดงน 1)ขมน 2)ฟกทอง 3)ดาวเรอง 4)ดนสอพองเปยก นกเรยนเลอกภาพพระรวง จานวน 17 คน คดเปนรอยละ 39.53 ภาพพระนอนและภาพพระศลาขาว มจานวนเทากนคอ 13 คน คดเปนรอยละ 30.23 ในการระบายสมนกเรยนบางคนระบายสภาพโดยใชวสดหลายอยางในภาพเดยว แผนการจดประสบการณท 7 เรองบคคลสาคญทเกยวของกบวดพระปฐมเจดย นกเรยนเรยนรเกยวกบ บคคลทสาคญกบองคพระปฐมเจดย คอบคคลทเกยวของกบองคพระปฐมเจดย ททาคณประโยชนแกองคพระปฐมเจดยอยางตอเนอง นกเรยนและครรวมกนระดมความคดเกยวก บบคคลทสามารถใหขอมลเกยวกบบคคลสาคญขององคพระปฐมเจดย นกเรยนเลอกบคคลทตองการจะสารวจความคดเหน ในหวขอ “บคคลสาคญของวดพระปฐมเจดย ”ทคดวาดทสด สงทตองใชและวธการทา จากนนสะทอนความคดเหนถงวธการหาคาตอบของกลมตนเอง พรอมก บแสดงความคดเหนวาวธการนนๆ สามารถหาขอมลเกยวกบอะไรไดอกบาง จากการ จดกจกรรม นกเรยนเสนอและเลอกบคคลทจะสอบถามขอมล ดงน 1) เลอกสอบถามคร จานวน 32 คน คดเปนรอยละ 77.42 2) เลอกสอบถามพระอาจารย จานวน 11 คน คดเปนรอยละ 25.58 หลงจากการทาการสอบถามนกเรยนสรปไดวาเราสามารถนาวธการสอบถามใชในการหาความรเรองตางๆ ทสนใจได และเปนวธการหาขอมลทสะดวกใชเวลานอย แผนการจดประสบการณท 8 เรองงานประเพณและเทศกาลของวดพระปฐมเจดย นกเรยนเรยนรเกยวกบ ประเพณทดงาม และ การจดงานนมสการองคพระปฐมเจดย นกเรยนและครรวมกนระดมความคดเหน ถาจะสรางภาพ งานเทศกาลนมสการองคพระปฐมเจดย โดยการปนดนนามนและเศษวสด จะทาอยางไรไดบาง นกเรยนลงมอสรางภาพ งานเทศกาลนมสการองคพระปฐมเจดย โดยการปนดนนามนและเศษวสดตามขนตอนตามคว ามคดทวางไวและนาเสนอผลงานของตนเองแลวจดแสดงนทรรศการงานปนดนนามน “งานเทศกาลนมสการองคพระปฐมเจดย”

จากกาจดกจกรรมนกเรยนแบงกลมได 8 กลมๆละ 5-6 คน สมาชกแตละกลมชวยกนสรางภาพทศกาลนมสการองคพระปฐมเจดยโดยใชวสดตางๆทครเตรยม ภาพของทกกลมมองคพระปฐมเจดยและมคนอยในงาน

95

แผนการจดประสบการณท 9 เรองกจกรรมของวดพระปฐมเจดย (สวดมนต นงสมาธ ) นกเรยนเรยนรเกยวกบกจกรรมทางพระพทธศาสนาทจะชวยฝกสมาธทาใหมสตปญญาทด มความสขสงบทางใจ เชน การสวดมนตไหวพระ การทาสม าธ (นง นอน เดน ) เปนตน นกเรยนสามารถทาสมาธสามารถไดอยางไรบาง นกเรยนเลอกวธการทาสมาธ 1 วธ ตามความคดความคดทวางไวของแตละคนและสะทอนความคดเหนถงวธการทาสมาธทเลอกวามประโยชนอยางไร

จากการ จดกจกรรมพระอาจารยใหความรและฝกการน งสมาธดวยวธการตางๆและใหนกเรยนเลอกวธการทาสมาธตามทตนเองเลอก ดงน นงสมาธ จานวน 26 คน คดเปนรอยละ 60.47 เดนสมาธ จานวน 10 คน คดเปนรอยละ 23.26 นอนสมาธจานวน 7 คน คดเปนรอยละ 16.28 แผนการจดประสบการณท 10 เรองการแตงกายเมอไปองค พระปฐมเจดย นกเรยนไดเรยนรเกยวกบ องคพระปฐมเจดย วาเปนสถานท สาคญทางพระพทธศาสนาและ มความศกดสทธเราควรแตงกายใหเหมาะสม กบสถานท โดยนกเรยนลงมอสรางภาพการแตงกายทเหมาะสมเมอไปองคพระปฐมเจดย โดยใชวสดทครเตรยมไวเปนสวนประกอบตา มขนตอนตามความคดทวางไวของแตละคนและสะทอนความคดเหนถงผลงาน พรอมกบ การปฏบตตนใหเหมาะสมเมอไปองคพระปฐม เจดยมขอดอยางไร จากการจดกจกรรมนกเรยนสรางภาพการแตงกายทเหมาะสมเมอไปองคพระปฐมเจดยไดทกคนคดเปนรอยละ 100 สามารถทาตามความคด ตนเองจานวน 32 คน คดเปนรอยละ74.42 สรางภาพดวยตนเองโดยครใหคาแนะนาบาง จานวน 11 คน คดเปนรอยละ 25.28 นกเรยนแสดงความคดเหนเกยวกบขอดในการแตงกายทเหมาะสมดงน 1) มความสวยงาม 2) ไหวพระไดสะดวก 3) ไมโปเพราะทวดมพระเยอะ แผนการจดประสบการณ ท 11 เรองการปฏบตตนเมอไปองคพระปฐมเจดย นกเรยนไดเรยนรวาองคพระปฐมเจดยเปนสถานททมความศกดสทธเราควรปฏบตตนใหเหมาะสม นกเรยนและครรวมกนระดมความคดเกยวกบการปฏบตตนใหเหมาะสมเมอไปองคพระปฐม เจดย และเลอกวธการปฏบตต นใหเหมาะสม เมอไปองคพระปฐมเจดยทคดวาดทสด นกเรยน สะทอนความคดเหนถงประสบการณทไดไปองคพระปฐมเจดย พรอมกบแสดงความคดเหนวา การปฏบตตน ใหเหมาะสมเมอไปองคพระปฐมมขอดอยางไร จากการจดกจกรรมนกเรยนสามารถปฏบตตามขอตกลงของการปฏบ ตตนเมอไปองคพระปฐมเจดยได จานวน 30 คน คดเปนรอยละ 69.77 นกเรยนปฏบตตามขอตกลงของการปฏบตตนเมอไปองคพระปฐมเจดยโดยครแนะนาบางครง จานวน 13 คน คดเปนรอยละ 30.23 แผนการจดประสบการณท 12 เรองการอนรกษ ดแลรกษา องคพระปฐมเจดย นกเรยนไดเรยนร วธการอนรกษ ดแลรกษา พฒนาองคพระปฐมเจดยใหอยในสภาพทดงดงาม นกเรยนเลอกวธการเขยนคาขวญเกยวกบการอนรกษองคพระปฐมเจดยทคดวาดทสด สงทตองใชและวธการทา นกเรยนลงมอเขยนคาขวญเกยวกบการอนรกษองคพระปฐมเจดย ตกแตงใหสวยงาม ตามขนตอนตามความคดทวางไวของแตละคน โดยครเขยนคาขวญตามทนกเรยนบอกใหดแบบอยาง นกเรยนสะทอนความคดเหนถงผลงานของตนเองและนาคาขวญไปตดตามสถานทตางๆในโรงเรยน

96

จากการจดกจกรรมนกเรยนทาปายคาขวญรณรงคเกยวกบการอนรกษองคพ ระปฐมเจดยไดทกคนคดเปนรอยละ 100 สามารถคดขอความดวยตนเองจานวน 33 คน คดเปนรอยละ76.74 คดขอความไดตนเองโดยครใหคาแนะนาบาง จานวน 10 คน คดเปนรอยละ 23.26 แผนการจดประสบการณท 13 เรองการแนะนาองคพระปฐมเจดยกบประเทศสมาชกอาเซยน 1 นกเรยนได เรยนรการพดทกทายภาษาของประเทศสมาชกอาเซยน ทง 5 ประเทศ คอ ประเทศไทย ประเทศอนโดนเซย ประเทศมาเลเซย ประเทศฟลปปนส ประเทศสงโปร และพดภาษาองกฤษแนะนาตวเองและองคพระปฐมเจดยอยางงาย นกเรยนเลอกวธการแนะนาองคพระปฐมเจดยกบเพอนในประเทศส มาชกอาเซยนโดยการแสดงบทบาทสมมตทคดวาดทสด โดยการแสดงบทบาทสมมต นกเรยนสะทอนความคดเหนถงการแสดงบทบาทสมมต พรอมกบแสดงความคดเหนวา การแนะนาองคพระปฐมเจดยกบเพอนในประเทศสมาชกอาเซยนมขอดอยางไร

จากการจดกจกรรมนกเรยนเลอกวสด อปกรณ ทใชในการเลนบทบาทสมมตไดเหมาะสมสอดคลองกบประเทศทตนไดรบ นกเรยนสามารถพดทกทาย ได 5 ภาษา จานวน 34 คน คดเปนรอยละ 79.07 นกเรยนสามารถพดทกทายได 2-3 ภาษา จานวน 9 คน คดเปนรอยละ 20.93 และพดภาษาองกฤษแนะนาตวเองและองคพระปฐมเจดย นกเรยนไดช วยกนพดแนะนา เนองจากนกเรยนมจานวนมากวสดอปกรณไมเพยงพอจงแกปญหาโดยการใหนกเรยนถอธงชาตประเทศตางๆ ประกอบ แผนการจดประสบการณท 14 เรองการแนะนาองคพระปฐมเจดยกบประเทศสมาชกอาเซยน 2 นกเรยนไดเรยนรการพดทกทายภาษาของประเทศสมาชกอาเซ ยน ทง 5 ประเทศ คอ ประเทศบรไน ประเทศเวยดนาม ประเทศลาว ประเทศพมา ประเทศกมพชา และพดภาษาองกฤษแนะนาตวเองและองคพระปฐมเจดยอยางงาย โดยครเปดวซดการตนอาเซยนใหนกเรยนด นกเรยนและครรวมกนระดมความคดเหน เกยวกบ การแสดงบทบาทสมมต แนะนาองคพ ระปฐมเจดยกบประเทศสมาชกอาเซยน นกเรยนแสดงบทบาทสมมตตามขนตอนและบทบาททวางไว และสะทอนความคดเหนถงการแสดงบทบาทสมมต พรอมกบแสดงความคดเหนวา การแนะนาองคพระปฐมเจดยกบเพอนในประเทศสมาชกอาเซยนมขอดอยางไร จากการจดกจกรรมนกเรยนเลอกวสด อปกรณทใชในการเลนบทบาทสมมตไดเหมาะสมสอดคลองกบประเทศทตนไดรบ นกเรยนสามารถพดทกทายได 5 ภาษา จานวน 37 คน คดเปนรอยละ 86.05 นกเรยนสามารถพดทกทายได 2-3 ภาษา จานวน 6 คน คดเปนรอยละ 13.95 และพดภาษาองกฤษแนะนาตวเองและองคพระปฐมเจดย นกเรยนไดชวยกนพดแนะนา เนองจากนกเรยนมจานวนมากวสดอปกรณไมเพยงพอจงแกปญหาโดยการใหนกเรยนถอธงชาตประเทศตางๆ ประกอบ แผนการจดประสบการณท 15 เรองโบราณสถานทสาคญของประเทศสมาชกอาเซยน นกเรยนไดเรยนรเกยวกบ ชอ ความสาคญของโบราณสถานใน ประเทศสมาชก อาเซยน และเปรยบเทยบ ความเหมอน- ตางกนกบองคพระปฐมเจดย นกเรยนเลอกประเทศสมาชกอาเซยน 1 ประเทศและวธการสรางภาพโบราณสถานทสาคญของประเทศนนทดทสด และนาเสนอผลงานตนเองและเปรยบเทยบกบองคพระปฐมเจดยวามความเหมอนหรอตางกนอยางไ รพรอมกบแสดงความคดเหนวา เศษวสดทเลอกใชเอามาทาอะไรไดบาง จากการจด กจกรรม นกเรยนทกคนเลอก สรางภาพโบราณสถานทสาคญของประเทศสมาชกอาเซยนโดยใชวสด อปกรณทเตรยมให นกเรยนสามารถสรางภาพ โบราณสถานตามความคด

97

และวธการของตนเอง จานวน 29 คน คดเปนรอยละ 67.44 สรางภาพโบราณสถานดวยตนเองโดยครใหคาแนะนาบางครง จานวน 14 คดเปนรอยละ 32.56 นกเรยนเสนอความคดเหนวาสถานทสาคญตางๆเกดขนจากการสรางของคนในสมยกอน มความสาคญและควรดแลอนรกษไวใหอยนานๆ ในการจดกจกรรมการเรยนร ผวจยได รบความรวมมอเปนอยางดจากครปฐมวยในโรงเรยน ผปกครองและวทยากรในทองถนในการชวยเหลอ สนบสนน กจกรรมของนกเรยน เชน การนาสอ วสดอปกรณ มารวมจดประสบการณ การเลาเรองราว ใหความรเพมเตมเกยวกบองคพระปฐมเจดย ทาใหการจดประสบการณประส บความสาเรจราบรน นกเรยนเขาในเรองราวเกยวกบองคพระปฐมเจดย สนใจและสนกสนานกบการจดกจกรรมการเรยนร

ขนตอนท 4 ผลการประเมนผลและปรบปรงหลกสตร การประเมนผลพฒนาการดานสตปญญา ความรความเขาใจเรององคพระปฐมเจดยของนกเรยนชนอนบาลป ท 2 ใชการประเมนโดยการสงเกต ตรวจผลงาน และการบนทกคาพด โดยมผลดงน

1. บอก เลา เรยงลาดบเหตการณประวตและตานานขององคพระปฐมเจดย ประเมนจากสภาพจรง ขณะจดกจกรรมในแผนการจดประสบการณท 2 เรยนรเรองประวตความเปนมาขององคพระปฐมเจดย และแผนการ จดประสบการณท 3 เรยนรเรองตานานขององคพระปฐมเจดย พบวานกเรยนทกคนไดมสวนรวมในการจดประสบการณและไดศกษาแหลงเรยนรนอกหองเรยน นกเรยนสามารถบอก เลา เรยงลาดบเหตการณประวตและตานานขององคพระปฐมเจดยดวยตนเองไดถกตองและคลองแคลว จาน วน 40 คน คดเปนรอยละ 93.02 บอก เลา เรยงลาดบเหตการณประวตและตานานขององคพระปฐมเจดยดวยตนเองโดยผอนชวยแนะนาบางครง จานวน 3 คน คดเปนรอยละ 6.98

2. รและเขาใจความสาคญขององคพระปฐมเจดย ประเมนจากสภาพจรง ขณะจดกจกรรมในแผนการจดประสบการณท 4 เรยนรเรองรปรางและลกษณะขององคพระปฐมเจดย แผนการจดประสบการณท 5 เรยนรเรองความสาคญขององคพระปฐมเจดย พบวานกเรยนทกคนไดมสวนรวมในการจดประสบการณออกสารวจขอมลโดยทางานเปนกลมตามหวขอทกลมกาหนด และทากจกรรมศลปะสรางสรรคสรางภ าพองคพระปฐมเจดยโดยใชรปเรขาคณต นกเรยนเขาใจความสาคญขององคพระปฐมเจดยดวยตนเอง จานวน 30 คน คดเปนรอยละ 69.77 เขาใจความสาคญขององคพระปฐมเจดยโดยผอนชวยแนะนาบางครง จานวน 13 คน คดเปนรอยละ 30.23

3. เชอมโยงความสาคญ ระบความแตกตางระหวางบ คคล สงของ เหตการณและสถานทประเมนจากสภาพจรง ขณะจดกจกรรมในแผนการจดประสบการณท 6 พระพทธรปทสาคญขององคพระปฐมเจดย แผนการจดประสบการณท 7 บคคลสาคญทเกยวของกบวดพระปฐมเจดย แผนการจดประสบการณท 8 งานประเพณและเทศกาลของวดพระปฐมเจด ย แผนการจด ประสบการณท 9กจกรรมของวดพระปฐมเจดย (สวดมนต นงสมาธ ) แผนการจดประสบการณท 13,14 การแนะนาองคพระปฐมเจดยกบประเทศสมาชกอาเซยน และแผนการจดประสบการณท 15 โบราณสถานทสาคญของประเทศสมาชกอาเซยน พบวานกเรยนทกคนไดมสวนรวมในการจด ประสบการณ นกเรยนไดทากจกรรมศลปะระบายสภาพพระพทธรปโดยใชสจากวสดอนมาแทนสเทยน แบงกลมสารวจใน

98

หวขอ บคคลสาคญขององคพระปฐมเจดย กจกรรมปนดนนามนงานนมสการองคพระปฐมเจดย พระอาจารยมาสอนวธการทาสมาธ ฝกการพด แนะนาองคพระปฐมเจดยกบปร ะเทศสมาชกอาเซยนอยางงาย และสรางภาพโบราณสถานของประเทศสมาชกอาเซยนโดยใชเศษวสดทนกเรยนและครเตรยมมา ผลการประเมนพบวานกเรยนสามารถปฏบตตามขนตอนในกจกรรมดวยตนเอง จานวน 36 คน คดเปนรอยละ 83.72 นกเรยนปฏบตตามขนตอนในกจกรรมดวยตนเองโดยผ อนชวยแนะนาบางครง จานวน 4 คน คดเปนรอยละ 9.30 และนกเรยนปฏบตตามขนตอนในกจกรรมดวยตนเองโดยผอนชวยแนะนาเสมอ จานวน 3 คน คดเปนรอยละ 6.98 4. การแสดงความคดสรางสรรคผานผลงาน ประเมนหลงจากการจดประสบการณครบทกแผน พบวานกเรยนสามารถสรา งผลงานของตนเอง ทงรายบคคลและเปนกลมไดทกกลม คดเปนรอยละ 100 5. การบอกอธบายการปฏบตตนไดเหมาะสมกบวย รหนาท และรบผดชอบตองานทไดรบมอบหมาย ประเมนจากสภาพจรง ขณะจด กจกรรมในแผนการจดประสบการณท 10 การแตงกายเมอไปองคพระปฐมเจดย แผนการจดประสบการณท 11 การปฏบตตนเมอไปองคพระปฐมเจดยแผนการจดประสบการณท 12 การอนรกษ ดแลรกษา องคพระปฐมเจดย นกเรยนไดศกษาเรยนรนอกสถานทคอทองคพระปฐมเจดย โดยมพระอาจารย วทยากรทองถนมารวมใหความร ผลการประเมนพบวา นกเรยนปฏ บตตามขนตอนในกจกรรมดวยตนเอง จานวน 40 คน คดเปนรอยละ 93.02 นกเรยนปฏบตตามขนตอนในกจกรรมดวยตนเองโดยผอนชวยแนะนาบางครง จานวน 3 คน คดเปนรอยละ 6.98

โดยภาพรวมนกเรยนชนอนบาลปท 2 มพฒนาการดานสตปญญาเรององคพระปฐมเจดยอยในระดบ ด ผลการประเมนพฒนาการดานสตปญญา การวเคราะหขอมลพฒนาการดานสตปญญาเรององคพระปฐมเจดยของนกเรยนชนอนบาลปท 2 โดยใชแบบประเมนพฒนาการดานสตปญญาเรององคพระปฐมเจดย ตามเกณฑทกาหนด รายละเอยด ดงตารางท 11

99

ตารางท 11 ผลการประเมนพฒนาการดานสตปญญาเรององคพระปฐมเจดยของนกเรยน ชนอนบาลปท 2

รายการประเมน ระดบพฤตกรรมทปฏบต

X S.D. ระดบความ สามารถ

ลาดบท

ด (3)

พอใช (2)

ปรบปรง (1)

1) บอก เลา เรยงลาดบเหตการณประวตและตา นานขององคพระปฐมเจดย

40

3

- 2.93 0.26 ด 2

2) รและเขาใจความสาคญขององคพระปฐมเจดย 30 13 - 2.70 0.46 ด 5

3) การเชอมโยงความสาคญระบความแตกตางระหวางบคคล สงของและเหตการณและสถานท

36

4

3 2.77 0.57 ด 4

4) การแสดงความคดสรางสรรคผานผลงาน 43 - - 3.00 0.00 ด 1

5) การบอก อธบายการปฏบตตนไดเหมาะสมกบวย รหนาท และรบผดชอบตองานทไดรบมอบหมาย

40

3

- 2.93 0.26 ด 2

สรปรวม 2.87 0.38 ด

จากตารางท 11 ผลการประเมนพฒนาการดานสตปญญาเรององคพระปฐมเจดยของนกเรยนชนอนบาลปท 2 พบวา นกเรยนมพฒนาการดานสตปญญาเรององคพระปฐมเจดย ทกดานอยในระดบด ( X = 2.87, S.D. =0.31 ) และเมอพจารณาตามลาดบเปนรายดาน อนดบท 1 การแสดงความคดสรางสรรคผานผลงาน อนดบท 2 การบอก เลา เรยงลาดบเหตการณประวต และตานานขององคพระปฐมเจดย การบอกอธบายการปฏบตตนไดเหมาะสมกบวย รหนาท และรบผดชอบตองานทไดรบมอบหมาย อนดบท 4 การเชอมโยงความสาคญระบความแตกตางระหวางบคคล สงของและเหตการณและสถานท และอนดบท 5 รและเขาใจความสาคญของ องคพระปฐมเจดย ซงตอบรบสมมตฐานของการวจยขอท 1.พฒนาการดานสตปญญาอยในระดบดขนไป ผลการทดสอบความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ผลการประเมนผลความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรคของนกเรยนชนอนบาลปท 2 กอนและหลงการจดป ระสบการณ ตามหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

100

ผวจยใชแบบทดสอบเปนแบบปฏบตจรง (Performance Test) จากกรณศกษาทใชเปนสถานการณกาหนด โดยครผสอนมคาถามใหเดกปฐมวยแสดงความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรค แบบทดสอบมคาถามทงหมด 8 ขอ ขอละ 1 คะแนน ดาเนนการสอบเดกเปนรายบคคล หรอ 2-3 คน และใชเวลาการทดสอบประมาณ 15 นาท ตามลาดบขนทกาหนดในวตถประสงค คอ 1) ความสามารถดานการกาหนดปญหา 2) ความสามารถดานการ คดหาทางเลอก 3) ความสามารถดานการเลอกกลวธในการแกปญหา 4) ความสามารถดานการ ลงมอปฏบต 5) ความสามารถดานการประเมนผล ดงตารางท 12 ตารางท 12 ความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรคของนกเรยนชนอนบาลปท 2 หลงการจดประสบการณตามหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค

ความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

ขอคาถาม

คะแนนเตม 43 รวม X ลาดบท

1. ความสามารถดานการกาหนดปญหา 1 40 81 40.5 3

2 41 2. ความสามารถดานการคดหาทางเลอก 3 40 40 40 4 3. ความสามารถดานการ เลอกกลวธในการแกปญหา

4 36 75 37.5 5

5 39 4. ความสามารถดานการลงมอปฏบต 6 42

83 41.5 2 7 41

5. ความสามารถดานการประเมนผล 8 43 43 43 1 จากตารางท 12 พบวา ความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรคของนกเรยนชนอนบาลปท 2 หลงการจดประสบการณตาม หลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรคเมอพจารณาตามลาดบเปนรายดานนกเรยนมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ดงน อนดบท 1 ความสามารถดานการประเมนผล อนดบท 2ความสามารถดานการ ลงมอ ปฏบต อนดบท 3 ความสามารถดาน การกาหนด ปญหา อนดบท 4 ความสามารถดานการ คดหาทางเลอก และอนดบท 5 ความสามารถดานการ เลอกกลวธในการแกปญหา

101

ตารางท 13 ผลการวดประเมนผลความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรคของนกเรยน ชนอนบาลปท 2 กอนและหลงการจดประสบการณตาม หลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

การจดประสบการณ คะแนนเตม X S.D. ระดบ t-test Sig

กอน 8 2.73 1.47 พอใช 19.90 0.00* หลง 8 7.49 0.98 ด

* อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

จากตารางท 13 พบวา ความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรคของนกเรยนชนอนบาลปท 2 ทไดรบการจดประสบการณตามหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอพฒนาความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค กอน และหลงการจดประสบการณมความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรคของนกเรยนชนอนบาลปท 2 แตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถต ทระดบ .05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานขอ 1 ทกาหนดไววา ความสามารถดานการ คดแกปญหาอยางสรางสรรคของนกเรยนชนอนบาลปท 2 หลงการใชหลกสตรองคพระปฐมเจดย สงกวากอนใชหลกสตร ซงตอบรบสมมตฐานของการวจยขอท 2 ความสามารถดานการ คดแกปญหาอยางสรางสรรคของนกเรยนชนอนบาลปท 2 หลงการใชหลกสตรองคพระปฐมเจดย สงกวากอนใชหลกสตร

จากการปรบปรงหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 มประเดนทตองปรบปรง ดงน

1. องคประกอบของหลกสตรในสวน แนวคด หลกการ จดหมาย โครงสรางหลกสตร ไดมการปรบใหเหมาะสมกบวยและพฒนาการของเดก

2. แผนการจดประ สบการณ มการปรบปรงแบบฟอรมแผนการจดประสบการณใหมความเหมาะสมและสอดคลองมากขน

- ดานเนอหาและการใชภาษาปรบใหมความเหมาะสมกบวยและพฒนาการของเดก ขนการจดกจกรรมปรบการใชภาษาใหเขาใจงายไมซาซอน แสดงขนตอนการจดกจกรรมใหมความชดเจนมากขนการจดการเรยนร

- ดานระยะเวลาในการจดกจกรรมปรบระยะเวลาในบางกจกรรมใหนานขนเนองจากนกเรยนมจานวนมาก กจกรรมทใชเวลาคอนขางนาน เชน ชวงสนทนา ถามตอบ การแสดงความคดเหน ของนกเรยน

- การจดกจกรรมโดยเชญวทยากรทองถนมาใหความรมการปรบปรงใหมความ ยดหยน ตามความเหมาะสมตามความสะดวกของวทยากรและสถานท

- สอเรยนรทนามาใชจดกจกรรมตางๆ สามารถขอความรวมมอจากคณครในโรงเรยนและผปกครองของนกเรยน

102

3. การวดและประเมนผล ปรบปรงแบบทดสอบความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรคของนกเรยนชนอนบ าลปท 2 ดานเนอหาในสถานการณสมมต ใหมความเหมาะสมและครอบคลมกบความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค และปรบภาษาทใชในการถามคาถามใหชดเจนเหมาะสมกบวยนกเรยน และแบบประเมนพฒนาการดานสตปญญาปรบปรงเน อหาในรายการการประเมนใหมความครอบคลมกบกจกรรมมากขน

103

บทท 5 สรปผล อภปราย และขอเสนอแนะ

การวจย เรองการ พฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดานการคด

แกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 เปนการวจยและพฒนา (Research and Development : R&D) มวตถประสงค ดงน 1) เพอศกษาขอมลพนฐานการพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 ) เพอพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 3) เพอทดลองใชหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 4)เพอประเมนผล การใชหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบน กเรยนชนอนบาลปท 2 เกยวกบการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ความรความเขาใจ เรององคพระปฐมเจดย ประชากรทใชในการวจย ไดแก เดกปฐมวย อายระหวาง 4-5 ป ทกาลงศกษา อยชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 ของโรงเรยนวดพระปฐม เจดย ตาบลพระปฐมเจดย อาเภอเมอง จงหวดนครปฐม จานวน 315 คน จานวน 7 หองเรยน กลมตวอยางทใชในการวจย ไดแก เดกปฐมวย อายระหวาง 4-5 ป ทกาลงศกษาอยชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 ของโรงเรยนวดพระปฐมเจดย ตาบลพระปฐมเจดย อาเภอเมอง จงหวดนครปฐม จานวน 43 คน ไดมาดวยการสมอยางงาย (Simple Random Sampling) โดยการจบสลากซงใชหองเรยนเปนหนวยสม เครองมอทใชในการวจย ครงน ประกอบดวย 1) เครองมอสารวจขอมลพนฐาน ไดแก แบบสมภาษณ ศกษานเทศก และผอานว ยการโรงเรยนวดพระปฐมเจดย ประเดนสนทนากลมและการสมภาษณแบบไมมโครงสรางผรทองถนเกยวกบองคพระปฐมเจดย 2) เครองมอทใชในการท ดลองใชหลกสตร ไดแก หลกสตร องคพระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหา อยางสรางสรรค สาหรบ นกเรยนชนอนบาล ปท 2 และแผนการจดประสบการณ จานวน 15 แผน ซงมคาดชนความสอดคลองของหลกสตร (IOC) ระหวาง 0.67-1.00 แสดงวาหลกสตรม คณภาพ มความเหมาะสมในการ นาไปทดลองใช 3) เครองมอทใชใน การประเมนผลและปรบปรงหลกสตร ไดแก แบบประเม นการเรยนรดานสตปญญา ความร ความเขาใจ ในเรององคพระปฐมเจดย แบบทดสอบความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ดาเนนการเกบขอมลทกขนตอนดวยตนเอง วเคราะหขอมล โดยใชคารอยละ (%) คาเฉลย ( X ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) T-test Dependent.

103

104

สรปผลการวจย

จากการดาเนนการตามขนตอนการวจยทไดนาเสนอ สรปผลการวจยได ดงน 1. ผลการศกษาขอมลพนฐานในการพฒนาหลกสตร องคพระปฐมเจดยเพอสงเสรม

ความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค พบวา ผเกยวของตอ งการใหพฒนาหลกสตร องคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 เพราะเปนการจดกจกรรมทเนนนกเรยนเปนสาคญ และนกเรยนไดเรยนรเรองราวทองถนทใกลตวเดก ทาใหนกเรยนไดตระหนกและเหน ความสาคญของสถานทสาคญของทองถน เกดความรก ความภาคภมใจ และรวมอนรกษองคพระปฐมเจดย มการจดการเรยนรทหลากหลายโดยเนนใหเดกไดลงมอปฏบตจรงทงรายบคคลและกลม ใชสอและแหลงการ เรยนรทเหมาะสมกบวยของเดก คร สงเสรมโดยการกระตนใ หเดกเกดความสนใจ สงสย อยากเรยนร เชน การใชคาถาม จดสภาพแวดลอมทนาสนใจ เชญวทยากรทองถนมาใหความรแกเดก อกทงยงไดพฒนาทกษะการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ซงเปนทกษะสาคญทนกเรยนจะไดใชพฒนาตนเองในการใชชวต และการศกษาในระดบตอไป

2. ผลการพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 พบวา หลกสตรองคพระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ประกอบดวยหวขอตางๆ คอ 1) ปรชญา 2) วสยทศน 3) พนธกจ 4) จดหมาย 5) โครสรางหลกสตร โครงสรางเวลา โครงสรางเนอหา 6) การจดประสบการณการเรยนร แผนการจดประสบการณ 15 แผน ประกอบดวยแผนท 1) ประสบการณเดมเกยวกบเรององคพระปฐมเจดย 2) ประวตความเปนมาขององคพร ะปฐมเจดย 3)ตานานขององคพระปฐมเจดย 4) รปรางและลกษณะขององคพระปฐมเจดย 5) ความสาคญขององคพระปฐมเจดย 6) พระพทธรปทสาคญขององคพระปฐมเจดย 7) บคคลสาคญทเกยวของกบวดพระปฐมเจดย 8) งานประเพณและเทศกาลของวดพระปฐมเจดย 9) กจกรรมของวดพระปฐมเจดย (สวดมนต นงสมาธ ) 10) การแตงกายเมอไปองคพระปฐมเจดย 11) การปฏบตตนเมอไปองคพระปฐมเจดย 12) การอนรกษ ดแลรกษา องคพระปฐมเจดย 13) การแนะนาองคพระปฐมเจดยกบประเทศสมาชกอาเซยน 1 14) การแนะนาองคพระปฐมเจดยก บประเทศสมาชกอาเซยน 2 15) โบราณสถานท สาคญของประเทศสมาชกอาเซยน 7) การประเมนพฒนาการ 8) สอและแหลงเรยนร หลกสตร มประสทธภาพ มความเหมาะสมโดยมคาดชนความสอดคลองระหวาง 0.67-1.00

3. ผลการทดลองใชหลกสตรองคพระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสาม ารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 นาหลกสตรไปใชทดลองกบนกเรยนชนอนบาลปท 2 โรงเรยนวดพระปฐมเจดย จานวน 43 คน โดยผวจยรวมกบผรทองถน จดการเรยนรตามแผนการจดประสบการณ พบวานกเรยนมความสนใจใหความร วมมอในการปฏบตกจกรรม สามารถกาหนดปญหา ตงคาถามทตองการเรยนร และตดสนใจเลอกคาถามหรอปญหาทตองการ เรยนร สามารถคดหาทางเลอก การคาดเดา คาตอบอยางหลากหลาย การเลอกกลวธในการแกปญหา การเลอกวธคนหาคาตอบทหลากหลายและแปลกใหม ดวยประสาทสมผส ทง 5 การลงมอปฏบต คนควาหาคาตอบดวยวธการทหลากหลายและแปลกใหม ตามวธ ขนตอนทวางแผนไวตามลาดบ

105

สามารถประเมนผล นาเสนอ ผลการปฏบตกจกรรมโดยการ บอกความรหรอคาตอบ จากคาถาม หรอปญหา หลงจากไดรบการจดกจกรรมดวยตนเอง อกทงนกเรยนยงมความสนใจเรยนรเรองราวเกยวกบองคพระปฐมเจดย มความกระตอรอรนสนกสนานกบการรวมกจกรรมทงในโรงเรยนและนอกโรงเรยน รวมถงวทยากรทมาใหความร

4. ผลการประเมนผลและปรบปรงหลกสตรองคพระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค พบวา มประเดนทตองปรบปรง ไดแก องคประกอบของหลกสตรในสวน แนวคด หลกการ จดหมาย โครงสรางหลกสตรไดมการปรบใหเหมาะสมกบวยและพฒนาการของเดก แผนการจดประสบการณ มการปรบปรงแบบฟอรมแผนการจดประสบการณใหมความเหมาะสมและสอดคลองดานเนอหาและการใช ภาษาปรบใหมความเหมาะสมกบวยและพฒนาการของเดก ขนการจดกจกรรมปรบการใชภาษาใหเขาใจงายไมซาซอน แสดงขนตอนการจดกจกรรมใหมความชดเจนมากขนการจดการเรยนร ดานระยะเวลาในการจดกจกรรมปรบระยะเวลาในบางกจกรรมใหนานขนเนองจากนกเรยนมจานวนมาก กจกรรมทใชเวลาคอนขางนาน เชน ชวงสนทนา ถามตอบ การแสดงความคดเหน ของนกเรยน การจดกจกรรมโดยเชญวทยากรทองถนมาใหความรมการปรบปรงใหมความยดหยน ตามความเหมาะสมตามความสะดวกของวทยากรและสถานท และสอเรยนรทนามาใชจดกจกรรมตางๆ สามารถ ขอความรวมมอจากคณครในโรงเรยนและผปกครองของนกเรยน สวนการวดและประเมนผล ปรบปรงแบบทดสอบความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรคของนกเรยนชนอนบาลปท 2 ดานเนอหาในสถานการณสมมต ใหมความเหมาะสมและครอบคลมกบความสามารถดานการคดแกปญหาอย างสรางสรรค และปรบภาษาทใชในการถามคาถามใหชดเจนเหมาะสมกบวยนกเรยน และแบบประเมนพฒนาการดานสตปญญาปรบปรงเนอหาในรายการการประเมนใหมความครอบคลมกบกจกรรมมากขน

อภปรายผล

จากการพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดานการคด แกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 มประเดนทนามาอภปราย ดงน

1. จากการศกษาขอมลพนฐาน พบวา ผเกยวของมความตองการ เหน ความสาคญและความจาเปน ใหมการพฒนา หลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 เพราะสอดคลองกบสตรการศกษาปฐมวย และหลกสตรของโรงเรยน แหลงเรยนร ในทองถนทใกลตวเดก เดกสามารถเรยนรจากประสบการณตรง เดกจะไดเรยนรเรองราวในทองถนครสามารถนาเรองราวมาบรณาการใหเดกรจก แกปญหา ซงสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (2555-2559) ทวาการพฒนาเดกวยเรยนใหมความรทางวชาการ และสตปญญาทางอารมณทเขมแขงสามารถศกษาหาความรและตอยอดความรดวยตนเอง โดยพฒนาหลกสตรและปรบกระบวนการสอนทเออตอการพ ฒนาผเรยนอยางรอบดานทเชอ มโยงกบภมสงคม โดยบรณาการการเรยนรทหลากหลาย ใหความสาคญกบการเรยนรในหองเรยนและนอกหองเรยน สรางนสยใฝร มทกษะเรองการคด วเคราะห แกปญหาเฉพาะหนารบฟงความคดเหนและการตอยอดสความคดสรางสรรค ดงนน สาระทควรเรยนร ทนามาจดประสบการณ

106

ควรเปนเรองราวรอบตวเดกทนามาเปนสอในการจดกจกรรม ใหเดกเกดการเรยนร ไมเนนการทองจาเนอหา ผสอนสามารถกาหนดรายละเอยดขนเองใหสอดคลองกบวย ความตองการ และความสนใจของเดก ใหเดกไดเรยนรผานสงแวด ลอมในชวตจรงของเดก โดยเฉพาะสาระเรองราวเกยวกบบคคลและสถานทแวดลอมเดก เดกควรมโอกาสรจกรบรเรองราวเกยวกบครอบครว สถานศกษา ชมชน รวมทงบคคลตางๆ ทเดกตองเกยวของหรอมโอกาสใกลชดและมปฏสมพนธในชวตประจาวน (สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน , 2551 :39) ซงสอดคลองกบ สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต , 2541: คานา ทกลาววา ในการจดการศกษาระดบปฐมว ยผทเกยวของมความสาคญทจะตองรบทราบ เพอใหเดกไดมสภาพเปนบคคลแหงการเรยนรและสามารถศกษาในระดบทสงข นไปไดอยางมความสข ตามความตองการและความสนใจอนจะทาใหเกดความเขมแขงของประชากร ในการพฒนาและสบสานวฒนธรรมทดงามของชาตตอไปในอนาคต

2. ผลการพฒนาหลกสตร พบวา ในการพฒนาหลกสตรไดนาขอมลจากการศกษาขอมลพนฐานมาใชเปนแนวทางในการพฒนาหลกสตร เนองจากวาเปนการพฒนาหลกสตรทตอบสนองความตองการของผเรยน ผสอน ผปกครองและชมชน ทาใหไดหลกสตรทเหมาะสมกบผเรยนและสงคม สามารถพฒนาผเรยนไดตามสภาพและความตองการของชมชน ซงสอดคลองกบ รง แกวแดง (2541: 8) ทกลาววา หลกสตรถอเปนหวใจสาคญของการจดการศกษาเพราะเปนเครองมอในการกาหนดแนวทางการจดการศกษาเพอทจะพฒนาผเรยนใหมทกษะในการดารงชวตของตนเอง เปนพลเมองทมคณธรรมและสงผลใหสงคมเปลยนแปลงไปในทางทดมคณภาพและประสทธภาพ ชวยเออตอการพฒนาศกย ภาพและความสามารถ ตลอดจนคณลกษณะของผเรยนชวยใหพฒนาตนเองไดอยางตอเนอง การศกษาจงเปนองคประกอบสาคญในการพฒนาบคคลใหบรรลเปาหมายและสงผลตอการพฒนาประเทศ และสอดคลองกบผลการวจยของ จรยา ศรเพชร (2550: บทคดยอ ) พฒนาหลกสตรสถานศกษาเรองคลองม หาสวสด สา หรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 นฤมล จประเสรฐ(2552: บทคดยอ ) พฒนาหลกสตรสาระทองถน อนสาวรยบานไร สาหรบนกเรยนชนอนบาล 1 โรงเรยนธรรมธปไตย ทนาผลการศกษาขอมลพนฐานมาใชในการพฒนาหลกสตรและมการนาขอมลพนฐานมากาหนดเปนองค ประกอบของหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ทประกอบดวย ปรชญา วสยทศน พนธกจ จดหมาย โครงสรางหลกสตร การจดประสบการณการเรยนร การประเมนพฒนาการ สอและแหลงเรยนร แผนการจดประสบการณ ทงนอาจ เปนเพราะวาองคประกอบของหลกสตรเปนสงทกาหนดแนวทางในการจดประสบการณ ชวยใหนาหลกสตรไปใชไดอยางมประสทธภาพ นอกจากนยงสอดคลองกบผลการวจยของพชรา พมพชาต (2552: บทคดยอ ) ทไดศกษางานวจยเรอง การพฒนารปแบบ /การจดประสบการณการแกปญหาอยางสรางสรรคสาหรบเดกปฐมวย ทาใหการจดการเรยนรมประสทธภาพและมการประเมนผลการเรยนรจากการทนกเรยนไดรบประสบการณตรง นอกจากนไดผานการตรวจสอบจากผเชยวชาญซงสอดคลองกบ ใจทพย เชอรตนพงษ (2539: 129) ทวาควรมกระบวนการของการรวบรวมวเ คราะหหลกสตรเพอใหไดมาซงขอมลทเปน ประโยชน แลวนาขอ มลมาใชในการตดสนหาขอบกพรอง หรอปญหา เพอหาทางแกไขปรบปรงสวนประกอบทกสวนของหลกสตร กอนนาหลกสตรไปใช

107

3. ผลการทดลองใชหลกสตร พบวา นา หลกสตร องคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามาร ถดาน การคดแกปญหาอยา งสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 โรงเรยน วดพระปฐมเจดย (มหนทรศกษาคาร) จานวน 43 คน ในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 จดกจกรรมการเรยนรตามแผนการจดประสบการณ จานวน 15 ครง ในชวงกจกรรมเสรมประสบการณและกจกรรม ศลปะสรางสรรค มการบนทกหลงการจดกจกรรมทกแผน พบวา นกเรยนมความสนใจ สนทนา ถาม ตอ บ กระตอรอรนและใหความรวมมอในการรวมทากจกรรม ทงนอาจเปนเพราะวาเนอหาสาระ แหลงเรยนรทนามาจดประสบการณเปนสงทใกลตวเดก และการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการจดประสบการณ การแกปญหาอยางสรางสรรคสาหรบเดกปฐมวย โดยองคประกอบของการจดประสบการณมหลายประการตงแตการสอนแบบกลมยอยโดยเนนนกเรยนเปนสาคญมการจดการเรยนรแบบบรณาการเนอหาวชาโดยนาปญหามาเปนตวหลกในการเรยนรรวมทงการใหนกเรยนไดค วบคมการเรยนรของตนเองซงในแตละประการนนกเปนสวนสาคญในการจดการเรยนรของนกเรยนทจะนาไปสการการเรยนรในการแกปญหาไดอยางมประสทธภาพ ซงสอดคลองกบ ฐตรตน เคาภไทย (2549: บทคดยอ) ไดศกษางานวจยเรอง การสรางกจกรรมพฒนาผเรยน /ทกษะการพด/มคคเทศกองคพระปฐมเจดย พบวานกเรยน ตระหนกถงความสาคญขององคพระปฐมเจดย ซงเปนโบราณสถานททรงคณคาของชาวนครปฐม และสอดคลองกบ แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (2555-2559) ทวาการพฒนาเดกวยเรยนใหมความรทางว ชาการ และสตปญญาทางอารมณทเขมแขงสามารถศกษาหาความรและตอยอดความรดวยตนเอง โดยพฒนาหลกสตรและปรบกระบวนการสอนทเออตอการพฒนาผเรยนอยางรอบดานทเชอโยงกบภมสงคม โดยบรณาการการเรยนรทหลากหลาย ใหความสาคญกบการเรยนรในหองเรยนและนอกหองเรยน สรางนสยใฝร มทกษะเรองการคด วเคราะห แกปญหาเฉพาะหนารบฟงความคดเหนและการตอยอดสความคดสรางสรรค สอดคลองกบงานวจยของ ณฏฐนช สะมะจตร (2551: บทคดยอ) ไดศกษางานวจยเรองการพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยโดยการจดประสบ การณดวยกระบวนการวจยทาใหผเรยนไดใชความคดขณะเรยนร ผเรยนไดแกปญหาของตนเอง และปญหาของผอน ดานบรรยากาศ ผเรยนสนกสนานขณะเรยนร ชอบทางานกลมรวมกบเพอนและตองการเรยนรดวยการจดประสบการณแบบกระบวนการวจยอก

4. ผลการประเมนผลและปรบปรงหลกสตร พบวา นกเรยนภาษาปรบใหมความเหมาะสมกบวยและพฒนาการของเดก ขนการจดกจกรรมปรบการใชภาษาใหเขาใจงายไมซาซอน แสดงขนตอนการจดกจกรรมใหมความชดเจนมากขนจดการเรยนรและกจกรรมใหมระยะเวลาทเหมาะสม เชน ชวงสนทนา ถามตอบ การแสดง ความคดเหน ของนกเรยน เชญวทยากรทองถนมาใหความร รวมกบครผสอนดวยกจกรรมทหลากหลาย นกเรยนจงมความสนใจ กระตอรอรนสอดคลองกบแนวคดของสานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2543 ก: 1) ทวาเดกตองไดปฏบตกจกรรมทสอดคลอง กบความสนใจ ความตองการของตนในบรรยากาศทเปนอสระ ยอมรบ ไววางใจ เพลดเพลนเปนสข และทาทายใหคดและแสดงความคดอยางอสระ เพอเดกจะไดเปนคนทรจกคดวเคราะห รจกแกปญหา มความรเรมสรางสรรค รจกเรยนรดวยตนเอง สามารถปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงทเก ดขนอยางรวดเรว และสามารถดารงชวตอยในสงคมไดอยางเปนสขและสอดคลองกบผลการวจยของ มงคล ทนทอง (2553: บทคดยอ ) ไดศกษางานวจยเรอง การพฒนาหลกสตรภมปญญาทองถนสรนทร

108

สาหรบเดกปฐมวย ผลการศกษาพฒนาการดานการเรยนและความรสกภาคภมใจในตนเ องของเดกปฐมวย พบวาผเรยนเรยนรอยางมความสข มความสนใจในกจกรรมและตองการเรยนรเรองราวในทองถนมากขนใหผเรยนมความเขาใจเกยวกบสภาพทองถนของตนเอง เกดความรก ความภาคภมใจในทองถน 5. ผลการประเมนผลความสามารถดานการคดแกปญหาอยางส รางสรรคของนกเรยน พบวา นกเรยนมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรคหลงการใชหลกสตรเพมขน ทงนอาจเปนเพราะวา เนอหาในสถานการณสมมต ใหมความเหมาะสมและครอบคลมกบความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค และปรบภาษาทใชในการถามคา ถามใหชดเจนเหมาะสมกบวยนกเรยน และแบบประเมนพฒนาการดานสตปญญาปรบปรงเนอหาในรายการการประเมนใหมความครอบคลมกบกจกรรมมากขน เปดโอกาสใหเดกไดคดอยางอสระ กระทาโดยผานประสาทสมผสทง 5 และมการสงเสรม สนบสนนใหใชความสามารถในการแกปญหาอย างสรางสรรคอยางตอเนองสมาเสมอ ซงสอดคลองกบแนวคดของ วรางคณา เผอนทอง (2541 อางถงใน อทธศกด ตหมาด , 2554: 69) ไดเสนอแนะวธการสงเสรมทกษะการแกปญหาไววาผปกครองตองเขาใจวาสาหรบเดกปฐมวยแลวผใหญจะตองมงใหความสาคญไปทก ระบวนการ คดสรางสรรคมากกวาผลงาน ทงผปกครองและครตองชวยกนสงเสรมความคดสรางสรรคใหเดกไดคดและแกปญหาอยางสรางสรรค อนญาตใหเดกมเสรภาพทจะผดพลาด และยอมรบความคดนนๆ ใหเดกไดม โอกาสเลอกทาหรอกาหนดสงตางๆดวยตนเอง โดยไดรบการกระตนใหใช ประสาทสมผสทง 5 เดกกจะสามารถแกปญหาไดอยางสรางสรรคมากขน และสอดคลองกบ ฉนทนา ภาคบงกช (2528: 53-55) ไดกลาวถงความสาคญของการแกปญหาวาการแกปญหาเปนเปาหมายทสาคญทสดของการสอนใหเดกคด ครจงจาเปนตองปลกฝง สงเสรม ใหโอกาสเดกไดฝกค ดอยเสมอ เพอทาใหเดกมความสามารถในการคดแกปญหาอยางมประสทธภาพซงสอดคลองกบผลการวจยของ พชรา พมพชาต (2552: บทคดยอ) ไดศกษางานวจยเรอง การพฒนารปแบบ /การจดประสบการณการแกปญหาอยางสรางสรรคสาหรบเดกปฐมวย ผลการวจยพบวา เดกปฐมวยท ไดรบการจดประสบการณตามรปแบบการแกปญหาอยางสรางสรรคสาหรบเดกปฐมวยมความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรค หลงจากการจดประสบการณสงกวากอนการจดประสบการณ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และการจดประสบการณตามรปแบบการแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบเดกปฐมวยเปนรปแบบทแสดงแนวคด กระบวนการจดประสบการณ สอและการจดสภาพแวดลอม และการประเมนทชดเจนสามารถปฏบตไดตามสภาพจรง

ขอเสนอแนะ

จากการพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเร ยนชนอนบาลปท 2 ผวจยไดสรปแนวคดและขอเสนอแนะเกยวกบประเดนดงตอไปน ขอเสนอแนะเพอนาผลการวจยไปใช ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป ดงรายละเอยดตอไปน

109

ขอเสนอแนะเพอนาผลการวจยไปใช 1. จากผลการวจย พบวา นกเรยนมพฒนาการดาน สตปญญาสงขน ดงนน การนาหลกสตร

องคพระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ไปใชควรคานงถงความพรอมและศกยภาพของโรงเรยนดานสถานท บคลากร ผรทองถน กอนการจดประสบการณการเรยนร

2. จากผลการวจยหลงการใชหลกสตรองค พระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค นกเรยนมความร ความเขาใจเรองราวขององคพระปฐมเจดย และมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สงกวากอนใชหลกสตร ดงนนสถานศกษาจงควรสงเสรมการพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจด ยเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรคใหแกนกเรยนในทกระดบชน ปรบเปลยนเนอหาสาระการเรยนรใหเหมาะสมกบพฒนาการและวยของนกเรยนโดยรวมมอกบผรทองถน และชมชนในการจดประสบการณการเรยนร

ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป

1. ควรมการวจยและพฒนาหลกสตรเกยวกบเรองสถานทสาคญอน ๆ ของทองถน เชน พระราชวงสนามจนทร แมนาทาจน เปนตน

2. ควรมการพฒนาความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค โดยผานการจดประสบการณแบบอนๆ ไดแก กจกรรมหลก 6 กจกรรมของปฐมวย การจดประสบการณแบบโครงงาน การจดประสบการณแบบใชปญหาเปนหลก เปนตน

3. ควรมการนาเนอหาสาระ อนๆ ทนกเรยนควรเรยนรเชน เรองทนกเรยนสนใจ สถานทสาคญในทองถน ธรรมชาตรอบตว เปนตน มาจดการเรยนรใหนกเรยนโดยผานการจดประสบการณการเรยนรเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

110

รายการอางอง

ภาษาไทย กมลรตน หลาสวงษ. (2528). จตวทยาการศกษา. กรงเทพฯ : โรงพมพมหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒ. กรมวชาการ. (2546). หลกสตรสถานศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546. กรงเทพฯ : ม.ป.ท. กระทรวงสาธารณสข. (2554). ผลการสารวจสถานการณระดบสตปญญาเดกนกเรยนไทย

ป 2554. เขาถงเมอ 5 เมษายน 2555. เขาไดจาก http://www.smartteen.net/iqeq/project.html.

กระทรวงศกษาธการ. (2551). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ : ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

________. (2551). แนวในการจดทากรอบหลกสตรระดบทองถน. กรงเทพฯ : ชมนมสหกรณ การเกษตรแหงประเทศไทย.

กมล ภประเสรฐ. (2545). การบรหารงานวชาการในสถานศกษา. พมพครงท 2. กรงเทพฯ : บรษทเมธทปส จากด.

กาญจนา คณารกษ. (2540). หลกสตรและการพฒนา. นครปฐม : โครงการสงเสรมการผลตตาราและเอกสารการสอน คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร.

จรยา ศรเพชร. (2550). “การพฒนาหลกสตรสถานศกษาเรองคลองมหาสวสด สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6”. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

จตพร จนทรเรอง. (2549). “การพฒนาหลกสตรสถานศกษาเรองเพลงบอก เพลงพนบานภาคใต สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5”. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

ใจทพย เชอรตนพงษ. (2539). การพฒนาหลกสตร : หลกการและการปฏบต. กรงเทพฯ : โรงพมพ อลนเพลส.

ฉนทนา ภาคบงกช. (2528). เขยนใหเดกคด : โมเดลกบการพฒนาทกษะการคดเพอคณภาพชวตและสงคม. กรงเทพฯ : โรงพมพมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ชม ภมภาค. (2516). จตวทยาการเรยนการสอน. กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพานช. ทองจนทร หงสลดารมภ. (2513) “ทกษะการแกปญหากบการเรยนร โดยใชปญหาเปนหลก หนวย

แพทยศาสตร.” เสนอทจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 20 มนาคม 2513. (อดสาเนา) ทศนา แขมมณ. (2545). ศาสตรการสอน. กรงเทพฯ : บรษทดานสทธาการพมพ. ฐตรตน เคาภไทย. (2549). “การสรางกจกรรมพฒนาผเรยน/ทกษะการพด/มคคเทศกองคพระปฐม

เจดย”. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

111

ณฎฐนช สะมะจตร. (2551). “การพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยโดยการจดประสบการดวยกระบวนการวจย”. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

ธนสาร บลลงกปทมา. (2547). “การพฒนาหลกสตรภาษาไทยหนวยการเรยนร เรอง พทธมณฑล สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3”. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

ธารง บวศร. (2532). ทฤษฎหลกสตร:การออกแบบและการพฒนา. กรงเทพฯ : เอราวณการพมพ. นฤมล จประเสรฐ. (2552). “การพฒนาหลกสตรสาระทองถนอนสาวรยบานไร สาหรบนกเรยนชน

อนบาล 1”. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

บงอร เสรรตน. (2539). “แบบแผนการแกปญหาของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 : การศกษาพหกรณในจงหวดสมทรปราการ”. วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

บญสพร เพงทา. (2544). “ความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยทไดรบการจดประสบการณตามแนวคดคอนตรคตวสตและการจดประสบการณแบบปกต”.วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

บญชม ศรสะอาด. (2546). การพฒนากลกสตรและการวจยเกยวกบหลกสตร. กรงเทพฯ : สรรยาสาสน.

เบญจา แสงมะล. (2545). การพฒนาเดกปฐมวย. กรงเทพมหานคร : เมธทปส. ปฐมาภรณ เดชะไกศยะ. (2553). “ความคดสรางสรรคของเดกปฐมวยททากจกรรมการสรางภาพบน

กระดานตะป”. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการศกษาปฐมวย บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ประสาร มาลากล ณ อยธยา. (2532). “บทสนทนาเกยวกบการสอนใหคด” วารสารครศาสตร 1,7 (มกราคม-มถนายน 2532) : 121-126

เปลว ปรสาร. (2543). “การศกษาความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยทไดรบการจดประสบการณแบบโครงงาน”. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาการศกษาปฐมวย บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ผองศร เกยรตเลศนภา. (2536). “การพฒนารปแบบการเรยนการสอนแบบใชปญหาเปนหลกทางการศกษาพยาบาล”. วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต สาขาอดมศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

พชรา พมพชาต. (2552). “การพฒนารปแบบการจดประสบการณแกปญหาอยางสรางสรรคสาหรบเดกปฐมวย”. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

พระเทพปรยตมน. (2542). พระบรมสารรกธาตสามแผนดน ไทย-อนเดย-ศรลงกา. กาญจนบร: สหายพฒนาการพมพ.

112

พระราชสธรรมเมธ. (2542). ทระลกงานเทศกาลนมสการองคพระปฐมเจดย. กาญจนบร: สหายพฒนาการพมพ.

พวงเพญ ชณหปราณ. (2533). “การพฒนาการสอนในคลนคเพอพฒนาความสามารถในการแกปญหาของนกศกษาพยาบาล”. วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ไพฑรย พงศะบตร. (2529). คมอการอบรมมคคเทศก. กรงเทพฯ : โรงพมพจฬาลงกรณ มหาวทยาลย.

ไพลน นกลกจ. (2539). “การใชปญหาเพอการเรยนรดวยตนเอง”. วารสารวทยาลยพยาบาล บรมราชชนน 11,1(เมษายน 2539) : 49.

มาเรยม นลพนธ. (2551). วธวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร.นครปฐม : โรงพมพมหาวทยาลยศลปากร.

ยวด ฦาชา. (2536). “การพฒนาหลกสตรฝกอบรม การจดการเรยนแบบใชปญหาเปนหลก สาหรบอาจารยพยาบาล”. วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต สาขาการวจยและพฒนาหลกสตร บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

เยาวพา เดชะคปต. (2541). การจดการศกษาสาหรบเดกปฐมวย. กรงเทพฯ : บรษทสานกพมพแมค จากด.

รง แกวแดง. (2545). แนวทางปฏรปการศกษา. พฒนาเทคนคศกษา14,4(มกราคม-มนาคม 2545) : 34.

รจร ภสาระ. (2545). การพฒนาหลกสตรตามแนวปฏรปการศกษา. กรงเทพฯ : บคพอยด. โรงเรยนวดพระปฐมเจดย. (2549). หลกสตรสถานศกษาปฐมวยโรงเรยนวดพระปฐมเจดย .

นครปฐม : ฝายวชาการ. วราภรณ รกวจย. (2533). การอบรมเลยงดเดกปฐมวย. กรงเทพฯ : ตนออ. วชรา เลาเรยนด. (2548). เทคนคและยทธวธพฒนาทกษะการคดการจดการเรยนรทเนนผเรยน

เปนสาคญ. นครปฐม : คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร. วชย ประสทธ. (2542). การพฒนาหลกสตรสานตอทองถน. กรงเทพฯ : บรษทดสคฟเวอร. วชย วงษใหญ. (2525). การพฒนาหลกสตรและการสอนมตใหม. พมพครงท 3.กรงเทพฯ : ธเนศวร

การพมพ. ________. (2543). การสมมนาเชงปฏบตเรอง การจดการเรยนการสอนตามแนวปฏรป

การศกษา. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยเกษมบณฑต. วภาภรณ บญทา. (2546). “การศกษาสภาพการเรยนการสอน โดยใชปญหาเปนหลก ในวทยาลย

พยาบาล สงกดกระทรวงสาธารณสข”. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาพยาบาลศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สมใจ ฤทธสนธ. (2544). “กลยทธในการสอนทเนนผเรยนเปนศนยกลาง”. ;วารสารสรนธปรทรรศน 2,2(มกราคม –เมษายน 2544) : 25.

113

ศรนาถ บวคล. (2549). “การจดประสบการณแบบโครงงาน/ความสามารถในการแกปญหาเดกปฐมวย”. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

ศรมงคล ทนทอง. (2553). “การพฒนาหลกสตรภมปญญาทองถนสรนทรสาหรบเดกปฐมวย”. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาการศกษาปฐมวย บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ.

สงด อทรานนท. (2532). พนฐานและการพฒนาหลกสตร. พมพครงท 3. กรงเทพฯ : โรง พมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สานกงานคณะกรรมการการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2555). แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. ฉบบท 11 พ.ศ.2555-2559.กรงเทพมหานคร : สานกนายกรฐมนตร.

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2551). คมอประเมนพฒนาการระดบกอนประถมศกษา. กรงเทพฯ : โรงพมพครสภา.

สานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน. (2546). คมอการจดทาหลกสตรสถานศกษาปฐมวย. กรงเทพฯ : โรงพมพครสภา.

________. (2554). แผนการจดประสบการณระดบกอนประถมศกษา.กรงเทพฯ : โรงพมพครสภา. สานกงานรบรองมาตรฐานและการประเมนคณภาพการศกษา . สรปผลการสงเคราะหการ ประเมน

ภายนอกสถานศกษารอบสาม (พ.ศ.2554-2558) ระดบการศกษาปฐมวย, 2554. ถายเอกสาร.

สาเรง บญเรองรตน. (2546). การเรยนเพอรอบร. กรงเทพฯ : วทยานพนธปรญญามหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

สรมา ภญโญอนนตพงษ. (2545). แนวคดสการปฏบต:แนวการจดประสบการณปฐมวยศกษา. กรงเทพฯ : ดวงกมล.

สมพร หลมเจรญ. (2552). “การพฒนาหลกสตรเพอสงเสรมความคดสรางสรรคสาหรบนกเรยนชวงชนท 2”. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขากาวจยและการพฒนาหลกสตร สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

สกญญา ศรสาคร. (2547). “การพฒนความสามารถในการแกปญหาในอนาคต”. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

สมตร คณานกร. (2532). หลกสตรและการสอน. กรงเทพฯ : โรงพมพชวนพมพ. สรางค โควตระกล. (2541). จตวทยาการศกษา. พมพครงท 3.กรงเทพฯ : โรงพมพจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย. สงด อทรานนท. (2532). พนฐานการพฒนาหลกสตร. กรงเทพฯ : มตรสยาม. อาภรณ แสงรศม. (2543). “ผลการเรยนแบบใชปญหาเปนหลกตอลกษณะการเรยนรดวยตนเอง

ผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรสงแวดลอมและความพงพอใจตอการเรยนการสอนของนกเรยนชนมธยมปท 4”. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชามธยมศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

114

อาร รงสนนท. (2526). ความคดสรางสรรค. กรงเทพฯ : ธนการพมพ. อาร พนธมณ. (2540). ความคดสรางสรรคกบการเรยนร. กรงเทพฯ : คอมแพคทปรน. ________. (2545). ฝกใหคดเปนคดใหสรางสรรค. กรงเทพฯ : ใยไหมเอดดเคท. ________. (2552). กจกรรมสรางสรรคและการแกปญหา. ภาควชาแนะแนวและจตวทยา คณะ

ศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษมบณฑต. อทธศกด ตหมาด. (2554). “การเปรยบเทยบความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรคของเดก

ปฐมวยทไดรบการจดประสบการณสงเสรมการอนรกษสงแวดลอมตามรปแบบ PISAA และหลก4R”. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาปฐมวยศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ภาษาตางประเทศ Asuble, D.P. (1968). Education Psychology A Cognitive View. New

York:Hoit,Rineheart and Winston. Baroody,Arther J. (1993). Problem Solving,Resaes,and Communicating.K-8 Helping

Children Think Mathematically. New York : Macmillan. Beauchamp. George A. (1981). A Curriculum Theory. 4th ed. Illionis : F.E. Peacock

Publisher. Barrows,H.,and R Tamblyn. (2003). Problem-Based Learning : An Approach to

Medical Education [Online].Accessed 5 October 2003.Available from http://hsc.unm.edu/ot/about_the_Program/Problem Based Learning.shtml

Duch,B.(2002). A Pathway to Better Learning. Accessed July 2002.Available fromhttp://www.udel.edu/pbl/

Good, Carter V. (1973). Dictionary of Education. New York : Mcgraw-Hill Book Company.

Isaken,S.G.,Darval,K.B.,Treffinger,D.J.(2004). “Creative Approaches to Problem Soling. Dubuque,IA : Kendall-Hunt.

Oliva, Peter F. (1992). Development the Curriculum. 6th ed. New York : Pearson Education. Inc.

Parnes,S.J. (1976).Creative Behavior Guide Book. New York : Charies Scribner’ Son. Saylor G. J., and Alexander,W.M.(1974).Planning Curriculum for School 3 th ed. New

York : Holt : Rinehart and Winston. Stake, Robert E. (1967). “The Counteance of Education Evaluation.” Teachers

College Record 68 (Aprit 1967) : 523-540. Stufflebeam, Daniel L. (1983). The CIPP Model for Program Evaluation.

Inevaluation Models : Viewpoint on Education and Human Service Evaluational. Hingham,Massachusetts : Kluwer- Nighoff Publishing.

115

Taba, Hilda. (1962). Curriculum Development : Theory and Practice. New York : Harcourt,Brace and World Nic.

Tyler, Ralph W. (1950). Basic Principle of Curriculum and Instruction. Chicago : University of Chicago Prese.

116

ภาคผนวก

117

ภาคผนวก ก

เครองมอเกบรวบรวมขอมล การศกษาขอมลพนฐาน

1. แบบสมภาษณ 2. ประเดนสนทนากลม

3. รายชอผใหสมภาษณและผรวมสนทนากลม

4. รายชอคณาจารยและนกศกษารวมดาเนนการสนทนากลม

5. แผนผงการจดสนทนากลม

118

แบบสมภาษณ

สาหรบการวจยเรอง การพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถ ดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2

สาหรบ

1. ศกษานเทศก ( จานวน 2 คน ) 2. ผอานวยการโรงเรยนวดพระปฐมเจดย 3. ครผสอนระดบปฐมวย (จานวน 2 คน )

คาชแจง แบบสมภาษณฉบบนเปนการสมภาษณความคดเหนและขอเสนอแนะเกยวกบการพ ฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 เพอเปนขอมลพนฐานประกอบการพฒนาหลกสตร ผวจย จงขอความอนเคราะหจากทาน โปรดใหคาสมภาษณตามความเปนจรง โดยแบบสมภาษณ แบงเปน 3 ตอน ประกอบดวย ตอนท 1 สถานภาพและขอมลทวไปของผใหสมภาษณ จานวน 6 ขอ

ตอนท 2 ความคดเหนเกยวกบความสาคญและองคประกอบทจาเปนของการพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 จานวน 5 ขอ ตอนท 3 ขอเสนอแนะเพมเตมในการพฒนาหลกสตร จานวน 1 ขอ

ความสามารถในการคดแกปญหาอยางสรางสรรค หมายถง การคดทมงหาคาตอบ โดยการรบร ทาความเขาใจกบปญหา และการคดหาเหตผล เพอแสวงหาทางเลอกมาปฏบตในการแกปญหาดวยทกษะ กระบวนการ วธการใหมๆหลากหลายทตางจากสงทมอยเดม โดยพจารณาจากระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรคของเดกปฐมวย ทง 5 ดาน ดงน

1. ความสามารถดาน การกาหนด ปญหา หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการใชคาถาม การอภปราย และบอกสงทเปนปญหาในลกษณะแปลกใหมตางจากทพบหรอทมอยเดม

2. ความสามารถดานการ คดหาทางเลอก หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการใชประสาทสมผสมากกวาหนงอยางในการสบคนขอมล และการนาเสนอผล

3. ความสามารถดานการเลอกกลวธในการแกปญหา หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการนาเสนอวธการในการแกปญหาทเปนของตนเองมความแปลกใหมตางจากทพบหรอทมอยเดม

119

4. ความสามารถดานการ ลงมอ ปฏบต หมายถ ง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการปฏบตกจกรรมทเปนของตนเองทมความแปลกใหมดวยวธการทหลากหลายมากกวาหนงวธ

5. ความสามารถดานการประเมนผล หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการอธบายขอสรปถงการนาผลการปฏบตมาปรบใชใหเกดประโยชนมากกวาหนงวธ

120

แบบสมภาษณ

สาหรบการวจยเรอง การพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถ ดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2

ตอนท 1 สถานภาพและขอมลทวไปของผใหสมภาษณ

1. ชอ.....................................................................................................เพศ................อาย................ป 2. ระดบการศกษาสงสด ....................................................................................................................... 3. ตาแหนง .........................................................................................ประสบการณทางาน...............ป 4. ประสบการณในการศกษา อบรม สมมนา ทเกยวกบการพฒนาหลกสตรดานการศกษา ( ) ไมม ( ) ม ………….............................................................................................................................. ................................................................................................................................................................ 5. ประสบการณในการบรหารหรอจดประสบการณระดบปฐมวย ( ) ไมม ( ) ม ........................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ 6. ประสบการณเกยวกบการ จดประสบการณเพอสงเสรมความสามารถด านการคดแกปญหาอยาง

สรางสรรค ( ) ไมม ( ) ม .......................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................

ตอนท 2 ความคดเหนเกยวกบความสาคญ องคประกอบทจาเปนเกยวกบการพ ฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2

1. ทานคดวามความจาเปนหรอไมทจะพฒนาหลกสตร องคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

121

2. ทานคดวา หลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค ควรมจดประสงคอยางไร จงเหมาะสมกบนกเรยนชนอนบาลปท 2 ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 3. ทานคดวา หลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค ควรมเนอหา/สาระ อยางไร จงเหมาะสมกบนกเรยนชนอนบาลปท 2 ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 4. ทานคดวาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ควรมวธการจดประสบการณการเรยนรอยางไร จงเหมาะสมกบนก เรยนชนอนบาล ปท 2 ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 5. ทานคดวาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ควรมการวดและประเมนผลการเรยนรอยางไร จงเหมาะสมกบนกเรยนชนอนบาล ปท 2 ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

ตอนท 3 ขอเสนอแนะเพมเตมในการพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

122

รายชอผใหสมภาษณ

รายชอผใหสมภาษณ สถานภาพ นางพรรณ ดจดา ศกษานเทศกสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

นครปฐม เขต 1 นางจรรยาพร ยอดแกว ศกษานเทศกสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

นครปฐม เขต 1 นายสาธต นะวาระ ผอานวยการโรงเรยนวดพระปฐมเจดย นางสมปอง ณ ปอมเพชร ครผสอนระดบปฐมวย นางกรองกาญจน วฒนาโชตกล ครผสอนระดบปฐมวย

123

ประเดนสนทนากลม

สาหรบการวจยเรอง การพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2

สาหรบ 1. รองผอานวยการฝายวชาการ 2. คณะกรรมการสถานศกษา (จานวน 2 คน) 3. ผปกครอง (จานวน 2 คน) 4. ครผสอนระดบปฐมวย (จานวน 2 คน)

คาชแจง ประเดนสนทนากลม (Focus Group Discussion) ฉบบนเพอศกษาความคดเหน

เกยวกบการพฒนาหลกสตรเรอง การพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 เพอใชเปนขอมลพนฐานประกอบการพฒนาหลกสตร แบงเปน 3 ตอน ประกอบดวย ตอนท 1 สถานภาพและขอมลทวไปของผรวมสนทนา จานวน 3 ขอ ตอนท 2 ความคดเหนเกยวกบความสาคญ และความจาเปนของการพฒนาหลกสตร องคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 จานวน 5 ขอ ตอนท 3 ความคดเหนเกยวกบขอมลจากการสมภาษณและการสอบถาม และขอเสนอแนะเพมเตมเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนร จานวน 5 ขอ ความสามารถในการคดแกปญหาอยางสรางสรรค หมายถง การคดทมงหาคาตอบ โดยการรบร ทาความเขาใจกบปญหา และการ คดหาเหตผล เพอแสวงหาทางเลอกมาปฏบตในการแกปญหาดวยทกษะ กระบวนการ วธการใหมๆหลากหลายทตางจากสงทมอยเดม โดยพจารณาจากระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรคของเดกปฐมวย ทง 5 ดาน ดงน

6. ความสามารถดาน การกาหนด ปญหา หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการใชคาถาม การอภปราย และบอกสงทเปนปญหาในลกษณะแปลกใหมตางจากทพบหรอทมอยเดม

7. ความสามารถดานการ คดหาทางเลอก หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการใชประสาทสมผสมากกวาหนงอยางในการสบคนขอมล และการนาเสนอผล

8. ความสามารถดานการเลอกกลวธในการแกปญหา หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการนาเสนอวธการในการแกปญหาทเปนของตนเองมความแปลกใหมตางจากทพบหรอทมอยเดม

124

9. ความสามารถดานการ ลงมอ ปฏบต หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการปฏบตกจกรรมทเปนของตนเองทมความแปลกใหมดวยวธการทหลากหลายมากกวาหนงวธ

10. ความสามารถดานการประเมนผล หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการอธบายขอสรปถงการนาผลการปฏบตมาปรบใชใหเกดประโยชนมากกวาหนงวธ

125

ประเดนสนทนากลม

สาหรบการวจยเรอง การพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2

ตอนท 1 สถานภาพและขอมลทวไปของผรวมสนทนากลม

1. ชอ....................................................................................................เพศ...................อาย..............ป 2. ระดบการศกษาสงสด ..........................................................................อาชพ................................... 3. สถานภาพ

( ) รองผอานวยการฝายวชาการ ( ) คณะกรรมการสถานศกษา ( ) ครผสอนระดบปฐมวย ( ) ผปกครองนกเรยน

ตอนท 2 ความคดเหนเกยวกบความสาคญ และความจาเปนของ การ พฒนา หลกสตร องคพระปฐมเจดย เพ อสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2

1. ทานมความคดเหนอยางไรตอการ พฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

2. การพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 ควรมจดประสงคอยางไร ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

3. การพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 ควรมเนอหา/สาระ ประกอบดวยอะไรบาง อยางไร ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

126

4. การพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 ควรมรปแบบ /วธการจดประสบการณ การเรยนรอยางไรบาง ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

5. การจดกจกรรมการเรยนรตามหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 ควรวด และประเมนผลการเรยนรอยางไร ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

ตอนท 3 ความคดเหนเกยวกบขอมลจากการสมภาษณ และขอเสนอแนะเพมเตม

1. ทานมความคดเหนอยางไรตอขอมลทไดจากการสมภาษณในประเดนจดประสงคของหลกสตร องคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 2. ทานมความคดเหน อยางไรตอขอมลทไดจากการสมภาษณในประเดนเนอหา สาระของหลกสตร องคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 3. ทานมความคดเหนอยางไรตอขอมลทไดจากการสมภาษณในประเดนรปแบบ /วธการจดประสบการณการเรยนรของหลกสตร องคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถ ดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

127

4. ทาน มความคดเหนอยางไรตอขอมลทไดจากการสมภาษณในประเดน การวด และประเมนผลการเรยนรของหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 5. ขอเสนอแนะเพมเตม เพอทาใหการจดการเรยนรครงนบรรลจดประสงคของหลกสตร องคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยน ชนอนบาลปท 2 ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

128

รายชอผรวมกจกรรมสนทนากลม

วนท 6 เดอน กมภาพนธ พ.ศ. 2556 ณ หองประชมเลก โรงเรยนวดพระปฐมเจดย

เวลา 09.00 – 10.00 น.

รายชอผรวมสนทนากลม สถานภาพ นายสมบรณ บญธรรม รองผอานวยการฝายวชาการ นายทวสน วงศปราชญ คณะกรรมการสถานศกษา นายณรงค สอดสข คณะกรรมการสถานศกษา นางอไรวรรณ แววสวรรณ ครผสอนระดบปฐมวย นางสาวทพวรรณ รงทองนรนดร ครผสอนระดบปฐมวย นางบศรา แสนโอฬาร ผปกครองนกเรยน นายกนยา รศมทต ผปกครองนกเรยน ผชวยศาสตราจารย ดร.มาเรยม นลพนธ อาจารยทปรกษาวทยานพนธ นางสาวนชนนท เหลาจารวงศ ผดาเนนการสนทนา (ผวจย) นายทวช ลกษณสงา นกศกษาปรญญาโท สาขาหลกสตรและ

การนเทศ ผจดบนทก นางสายฝน คลอยสวาท ครพเลยงเดก ผบนทกภาพ นางสาวกญญารตน ผลประเสรฐ ครพเลยงเดก เจาหนาทบรการ

129

แผนผงการจดทนงในการสนทนากลม

โตะประชม

นชนนท ผศ.ดร.มาเรยม

ทวช

บศรา

ทพวรรณ

อไรวรรณ

กนยา

ณรงค

กญญารตน สายฝน

สมบรณ ทวสน

130

ภาคผนวก ข

เครองมอทใชในการวจย

1. หลกสตรองคพระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2

2. ตวอยางแผนการจดประสบการณ

131

หลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถ ดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2

โดย

นางสาวนชนนท เหลาจารวงศ นกศกษาปรญญาโท สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

132

1. ความเปนมา

สงคมในอนาคตมแนวโนมทมความซบซอนมากยงขน บคคลจงจาเปนตองใชความร ทกษะและควา มคดสรางสรรคในการแกปญหา การศกษาเปนรากฐานทสาคญ จะชวยสรางสรรคควา มเจรญกาวหนาและแกไขปญหาในสงคมได เนองจากการศกษาเปนระบบทชวยใหคนพฒนาตนเอง ในดานตางๆ ตลอดชวงชวต การพฒนาศกยภาพและขดความสามารถดานตางๆ ทจะดารงชพและประกอบชพไดอยางมความสขรเทาทนการเปลยนแปลงของโลก รวมเปนพลงสรางสรรคใน การพฒนาประเทศ อยางยงยน กระบวนการจดการศกษา จงควรสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาตามธรรมชาตและเตมศกยภาพ ดงนน การจดกระบวนการเรยนร เนอหาสาระและกจกรรมตองสอดคลองกบความสนใจและความถนดของผเรยน โดย คานงถงความแตกตางระหวางบคคล ฝกทกษะกระบวนการคด การจดการ การเผชญสถานการณ และการประยกตความรมาใชจดกจกรรมใหผเรยนไดเรยนรจากประสบการณจรง โดยบรณาการการเรยนรทหลากหลายใหความสาคญกบการเรยนรในหองเรยนและนอกหองเรยน สรางนสยใฝร มทกษะเรองการคด วเคราะห แกปญหาเฉพาะหนารบฟงความคดเหนและการตอยอดสความคดสรางสรรค ดงนน การคดแกปญหาและคว ามคดสรางสรรคของเดกปฐมวย จงเปนองคประกอบทสาคญซงทาใหเดกเกดกระบวนการคด เกดการเรยนร การลองผดลองถก การคดหาวธการแกไขปญหาในหลายแงหลายมม เดกทมความคด ในลกษณะดง กลาวจะเปนบคคลทรจก เขาใจปญหาและในทสดจะสามารถคดหาหนทางในการไขปญหาไดเหมาะสมกบสถานการณตางๆ สามารถดารงชวตอยในสงคมไดอยางเปนสข ดงนนครจงเปนบคคลทมความสาคญในการพฒนาใหกบเดกตองจดการเรยนรใหเหมาะสมกบพฒนาการของแตละคน และทสาคญตองเรยนรอยางมความสข

โรงเรยนวดพระปฐมเจดย เปนโรงเรยนทไดรบการอปการะจากวดพระปฐมเจดย และไดยดหลกธรรมคาสอนของเจาอาวาสวดพระปฐมเจดยเพอนามาเปนแนวทางในการจดการศกษา รวมทงไดจดการเรยนสอนตามแนววถพทธ ผปกครองจงใหความสนใจในการนาบตรหลานมาศกษา ในปจจบนโรงเรยนไดใชหลกสตรสถานศกษาระดบปฐ มวย โรงเรยนวดพระปฐมเจดย พทธศกราช 2549 (หลกสตรปรบปรง ) จนถงปจจบนซงสาระการเรยนรในหลกสตร ยงไมไดสอดแทรกเนอหาทเกยวกบทองถน ไวเพยงพอ ทงน จากการสอบถามค ณะกรรมการสถานศกษา ผบรหาร คร และผปกครอง เกยวกบการพฒนาหลกสตรสถานศกษาปฐมวย ตางมความเหนสอดคลองกนวานกเรยนชนอนบาล มความจาเปนตอง เรยนรเรองราวองคพระปฐมเจดย โดยเฉพาะเรองทเกยวกบประวตความเปนมา ความสาคญ กจกรรมของวดพระปฐม เจดย เพอปลกฝงใหนกเรยนเปนพทธมามะกะทด ทงยงสอดคลองกบบรบทของโรงเรยนทมความสมพนธทดตอวดพระปฐมเจดย และเปนการจดการเรยนรแบบบรณาการความรโดยใชเนอหาสาระ เรองราวขององคพระปฐมเจดย นอกจากนแลวผล จากการประเมนคณภาพภายนอกร อบสามของสานกงาน มาตรฐานดานผลการจดการศกษา (สมศ .) พบวา เดกมทกษะพนฐานตามพฒนาการทง 4 ดานยงไมเพยงพอ จง ไดเสนอแนะ ใหทางโรงเรยน จดการเรยนรทเนนผเรยนเปนสาคญ เนนการสรางความรดวยตนเอง ศกษาหาความรอยางลมลก มงพฒนาผเรยนทกด านทงดานความร ทกษะ จรยธรรม ซงผเรยนไดพฒนาการตงคาถามหรอปญหาแสดงความสามารถคนหาทางแกปญหาดวยการลงมอปฏบตและสามารถเสนอกระบวนการแกปญหาหรอ

133

วธการทางานทคดคนนนทงเปนกลม หรอรายบคคล ผเรยนจะเปนผ ปฏบตกจกรรมตางๆ เพอค นหาคาตอบดวยตนเอง สรปความรดวยตนเอง โดยครสนบสนนใหผเรยนศกษาคนควาเพมเตมดวยตนเองเหมาะสมกบวย ซงจะสงผลสะทอนใหเปนเอกลกษณของการพฒนาเดกทเปนจดเดนของสถานศกษาใหเปนทยอมรบของชมชนในทองถน

2. ปรชญาของหลกสตร

การจดประสบการณทนาเสนอผเรยนดวยปญหา กระตนใหผเรยนเกดความสนใจอยากรและแสวงหาคาตอบอยางสรางสรรคภายใตการอานวยความสะดวกในการเรยนรของคร โดยนาเรองราวขององคพระปฐมเจดยมาเปนสาระการเรยนรจะทา ใหผเรยนไดเกดการเรยนรดวยตนเอง สามารถนาความรและทกษะมาชวยแกปญหาตางๆ ในชวตประจาวน และเกดความรรกษทองถนของตนเอง

3. วสยทศน

เดก ปฐมวย ทกคนไดรบการ จดประสบการณโดยเนนกระบวนการคดแกปญหาอยางสรางสรรคท มประสทธภาพ มพฒนา การดานราง กาย อารมณ- จตใจ สงคมและ สตปญญา รวมทงความสามารถดานการค ดแกปญหาอยางสรางสรรค ตามศกยภาพของผเรยน เรยนรอยางมความสขและอยรวมกบบคคลอนในสงคมไดอยางมความสข

4. พนธกจ

1. คร นกเรยน ผปกครอง และผรทองถนรวมกนวางแผนการจดประสบการณการเรยนร 2. จดประสบการณ ตามรป แบบการจดประสบการณการแกปญ หาอยางสรางสรรคสาหรบ

นกเรยนชนอนบาลปท 2 ในชวงกจกรรมเสรมประสบการณ โดยระยะเวลายดหยนตามความเหมาะสม

3. ครจดประสบการณโดยยดผเรยนเปนสาคญ เตรยมสภาพแวด ลอมทอสระเพอเปดโอกาสใหนกเรยนไดสรางงานใหมโดยมการตดตามและสนบสนนใหผเรยนได ประสบผลสาเรจ และใชสอรวมทงแหลงเรยนรทหลากหลายเหมาะสมกบเดก โดยครสนบสนนใหมการทากจกรรมทงเดยวและกลม

4. บนทกหลงการจดประสบการณ และขอเสนอแนะ เชน ผลการประเมนการจดประสบการณ พฤตกรรมทพบ การสะทอนความคดเหนของนกเรยนและคร ขอเสนอแน ะสาหรบการสอนครงตอไป

5. จดหมาย

นกเรยนทไดรบการจดประสบการณตามหลกสตร ทกคนเกดการเรยนร พฒนาตนเองไดตามศกยภาพ นาความรท ไดมาประยกตใชในการแกไขปญหา ในการดารงชวตและ อนรกษประเพ ณและวฒนธรรมในทองถนและอยรวมสงคมอยางมความสข ดงน

1. นกเรยนมความภาคภมใจในองคพระปฐมเจดย

134

2. นกเรยนรจกการอนรกษ ดแลรกษาองคพระปฐมเจดย 3. นกเรยนสามารถถายทอดเรองราวเกยวกบองคพระปฐมเจดย 4. นกเรยนมสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค 5. นกเรยนสามารถใชภาษาและเปรยบเทยบสถานทสาคญของประเทศสมาชกอาเซยน

6. โครงสรางหลกสตร

6.1 โครงสรางเวลา หลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดานการคดแกปญหาอยา งสรางสรรค ใชเวลาในการจดประสบการณการเรยนรใหกบนกเรยน ชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2556 เปนระยะเวลา 3 สปดาห สปดาหละ 5 ครง จานวน 15 ครง ในกจกรรมเสรมประสบการณและกจกรรมศลปะสรางสรรค ทงนระยะเวลาในการจดกจกรรมอาจยดหยนไดตามความเหมาะสม

กาหนดการจดประสบการณการเรยนรนกเรยนชนอนบาลปท 2 หนวย องคพระปฐมเจดย

แผนท เนอหา ระยะเวลา 1 ประสบการณเดมเกยวกบเรององคพระปฐมเจดย 30 นาท 2 ประวตความเปนมาขององคพระปฐมเจดย 45 นาท 3 ตานานขององคพระปฐมเจดย 45 นาท 4 รปรางและลกษณะขององคพระปฐมเจดย 45 นาท 5 ความสาคญขององคพระปฐมเจดย 30 นาท 6 พระพทธรปทสาคญขององคพระปฐมเจดย 30 นาท 7 บคคลสาคญทเกยวของกบวดพระปฐมเจดย 30 นาท 8 งานประเพณและเทศกาลของวดพระปฐมเจดย 45 นาท 9 กจกรรมของวดพระปฐมเจดย (สวดมนต นงสมาธ) 45 นาท 10 การแตงกายเมอไปองคพระปฐมเจดย 30 นาท 11 การปฏบตตนเมอไปองคพระปฐมเจดย 45 นาท

12 การอนรกษ ดแลรกษา องคพระปฐมเจดย 30 นาท 13 การแนะนาองคพระปฐมเจดยกบประเทศสมาชกอาเซยน 1 45 นาท

14 การแนะนาองคพระปฐมเจดยกบประเทศสมาชกอาเซยน 2 45 นาท

15 โบราณสถานทสาคญของประเทศสมาชกอาเซยน 45 นาท เวลารวม 585 นาท

135

6.2 โครงสรางเนอหา

สาระการเรยนร เรองราวเกยวกบบคคลและสถานทแวดลอมเดก ประกอบดวย 2 สวน คอ สาระทควรเรยนรและประสบการณสาคญทเกยวของกบองคพระปฐมเจดย ทงสองสวนใชเปนสอกลางในการจ ดประสบการณ เพอสงเสรมพฒนาการทกดานทงดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา โดยจดในรปแบบหนวยการสอน หนวยองคพระปฐมเจดย ซงแบงเนอหาสาระ ออกเปน 14 เรอง ดงน

1. ประสบการณเดมเกยวกบองคพระปฐมเจดย

สาระทควรเรยนร ประสบการณสาคญ การเลาเรองราวเกยวกบองคพระปฐมเจดยจากประสบการณของตนเองใหผอนฟง การแลกเปลยนความคดเหน ความรกบเพอนๆ และสอสารเรองราวจากประสบการณเดมผานการวาดภาพ

ดานอารมณและจตใจ 1. สนทรยภาพ - การแสดงออกอยางสนกสนาน กบการทายภาพปรศนาและการเลาประสบการณเดมของตนเองกบเพอนๆในกลม

- การชนชมผลงานศลปะสรางสรรคจากการวาดภาพองคพระปฐมเจดย ดานสงคม 2. การเรยนรทางสงคม

- การแลกเปลยนและการยอมรบฟงความคดเหนกบผอน

- การทางานเปนกลมรวมกบเพอน - การวางแผน ตดสนใจเลอกและลง

มอปฏบต ดานสตปญญา 3. การคด

- การคดเชอโยงภาพองคพระปฐมเจดยกบสถานทจรง

- การสงเกต คาดเดาภาพปรศนา - การคดแกปญหาถงวธการบอกเลา

เรองราวเกยวกบองคพระปฐมเจดยใหผอนรบร 4. การใชภาษา - การใชภาษาพด อธบาย บรรยาย เรองราวเกยวกบองคพระปฐมเจดย

136

2. ประวตความเปนมาขององคพระปฐมเจดย สาระทควรเรยนร ประสบการณสาคญ

พระปฐมเจดย หรอเดมเรยกวา พระธมเจดย มฐานะเปน มหาธาตหลวง ของแผนดนสวรรณภม ทงน พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว ทรงม พระราชวนจฉย วา พระธมเจดยองคน อาจเปนเจดยทสรางขน เมอคราวท พระสมณทต ในพระเจาอโศกมหาราช เดนทางมาเผยแผศาสนายงสวรรณภม และอาจมเจานายพระองคใดมาบรณะไวกเปนได ซงตรงกบความในศลาจารกหลกท 2 (ศลาจารกวดศรชม ) ของ พระมหาเถรศรศรทธาฯ อนไดกลาว ไววา พระมหาเถรศรศรทธาฯ ทานทรงไดแวะมาบรณะพระธมเจดยองคน กอนททานจะเดนทางกลบเมองราด เมอคราวททานเสดจกลบจากศกษา พระพทธศาสนา ทลงกา ทงน พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว จงทรงพระราชทานนามใหมวา พระปฐมเจดย ดวยทรงเชอ วานคอเจดยแหงแรกของสวรรณภม วดพระปฐมจดยวรม หาวหารเปนพระอารามหลวงชนเอก ชนดราชวร มหาวหาร ตงอยในเขตตาบลพระปฐมเจดย อาเภอเมอง จงหวดนครปฐม มองคพระปฐมเจดยเปน ปชนยสถานทสาคญ และไดใชเปนตราประจาจงหวด พระปฐมเจดยทเหนอยในปจจบนนเปนองคทสรางขนในสมยรชกาลท 4 เมอ พ.ศ. 2396 โดยโปรดเกลาฯใหสรางครอบพระเจดยองคเดมซงเปนเจดย เกาแก สนนษฐานวามอายอยในตอนตนพทธศตวรรษท 4 การกอสรางเจดยครอบองคใหมเสรจเรยบรอยในสมยรชกาลท 5 เมอ พ.ศ. 2413 รวมเวลากอสราง 17 ปโดยเปนทประดษฐานพระบรมสารรกธาตของพระพทธเจา เปนทเคารพ สกการะบชาของบรรดาพทธศาสนกชน ทวโลก และ มตานานเลาวา พระยาพาพระยากงไดครองเมองศรวชย พระมเหสประสตกมารองคหนง โหรทานายวา กมารจะทาปตฆาต พระยากงจงใหนากมารไปทงเสย

ดานรางกาย 1. การประสานสมพนธของกลามเนอเลก

- การเลนเกมลาดบเหตการณ ดานอารมณและจตใจ 2. สนทรยภาพ - การแสดงออกอยางสนกสนานกบเรองราว /เหตการณ เกยวกบองคพระปฐมเจดย ดานสงคม 3. การเรยนรทางสงคม

- การเลนและการทางานเปนกลม ดานสตปญญา 5. การคด

- การเชอมโยงภาพ ภาพถาย และรปแบบตาง ๆ กบสถานทจรง (องคพระปฐม-เจดย)

- การลาดบเหตการณเกยวกบประวตองคพระปฐมเจดย 6. การใชภาษา

- การฟงเรองราว เกยวเกยวกบประวตองคพระปฐมเจดย

137

สาระทควรเรยนร ประสบการณสาคญ ยายหอมไดเปนผเลยงด จนกมารเตบใหญ ตอมาพระยาพานกบพระยากง ออกมากระทายทธหตถกน พระยากงเสยทถกกมารฟนดวยของาวสนพระชนม เมอพระยาพานทราบวา พระยากงทตนฆาเปนพระบดา กเสยใจ และโกรธยายหอมทไมบอกใหตนทราบจงไดไปฆายายหอม เมอฆาทงสองคนแลวกเกดความรสกสานกผดจงสรางองคพระปฐมเจดย

3. ตานานขององคพระปฐมเจดย

สาระทควรเรยนร ประสบการณสาคญ ตานานเลาวา พระยาพาพระยากงไดครองเมองศรวชย พระมเหสประสตกมารองคหน ง โหรทานายวา กมารจะทาปตฆาต พระยากงจงใหนากมารไปทงเสย ยายหอมไดเปนผเลยงด จนกมารเตบใหญ ตอมาพระยาพานกบพระยากง ออกมากระทายทธหตถกน พระยากงเสยทถกกมารฟนดวยของาวสนพระชนม เมอพระยาพานทราบวา พระยากงทตนฆาเปนพระบดา กเสยใจ แล ะโกรธยายหอมทไมบอกใหตนทราบจงไดไปฆายายหอม เมอฆาทงสองคนแลวกเกดความรสกสานกผดจงสรางองคพระปฐมเจดย

ดานรางกาย 1. การประสานสมพนธของกลามเนอเลก -

ใหญ - การประดษฐหนประกอบการเลาตานาน

ขององคพระปฐมเจดย ดานอารมณและจตใจ

2. การแสดงออกอยาง สนกสนานกบการฟงตานานขององคพระปฐมเจดย

3. การชนชมผลงานศลปะ ประดษฐของตนเองและเพอน ดานสงคม

4. การแลกเปลยนและการยอมรบฟงความคดเหนกบผอน

5. การวางแผน ตดสนใจเลอกและลงมอปฏบต

6. การแกปญหา คดวธการหาคาตอบจากสงทสงสย ดานสตปญญา

7. การตงคาถามสงตางๆทตนสนใจ สงสย 8. การคดวธการหาตาตอบสงทสงสยและ

เปนปญหา 9. การเชอมโยงหนละครกบเรองเลา 10. การฟงเรองราวตานานขององคพระ

ปฐมเจดย

138

สาระทควรเรยนร ประสบการณสาคญ 11. การแสดงความคดสรางสรรคผานการ

ประดษฐหน 4. รปรางและลกษณะขององคพระปฐมเจดย

สาระทควรเรยนร ประสบการณสาคญ องคพระปฐมเจดยในปจจบน เปน พระเจดยทรงกลมขนาดใหญ รป ระฆงควา ปากผาย ถดจากองคระฆงขนไปเปนบลลงก ม ยอดแหลม กอ อฐ ถอปน ประดบดวย กระเบอง ปทบ สสม ประกอบดวยวหาร 4 ทศ กาแพงแกว 2 ชน

ดานรางกาย 1. การทรงตวและการประสานสมพนธของกลามเนอเลก - การเลนเกมภาพตดตอองคพระปฐมเจดย - การประดษฐภาพองคพระปฐมเจดยจากกระดาษรปเรขาคณต ดานอารมณและจตใจ 2. สนทรยภาพ - การชนชมและสรางสรรคผลงานศลปะ ดานสงคม 3. การเรยนรทางสงคม - การแลกเปลยนความคดเหนและเคารพความคดเหนของผอน ดานสตปญญา 4. การคด - การรจกสงตาง ๆ ดวยการมอง ฟง สมผส 5. การใชภาษา - การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ

- การสงเกต จาแนก สวนประกอบขององคพระปฐมเจดย

- การสนทนาถาม-ตอบ

139

5. ความสาคญขององคพระปฐมเจดย สาระทควรเรยนร ประสบการณสาคญ

องคพระปฐมเจดย เปนโบราณสถานทางพทธศาสนาทเกาแกไดรบการปฏสงขรณมาหลายยคหลายสมย ตงแตสมยรชกาลท 4จนถงปจจบน และมขนาดใหญทสดในประเทศไทย ภายในมพระพทธรปสาคญทประดษฐานอยหลายองค เชน พระรวงโรจนฤทธ พระพทธรปศลาขาว พระพทธสหงค (จาลอง ) และพระนอน เปนตน ซงเปนทเคารพนบถอของประชาชน อกทงยงไดอญเชญพระบรมสารรกธาต 3 แผนดน มารวมกน ไดแก ประเทศไทย ประเทศอนเดย และประเทศศรลงกา เพอใหพทธศาสนกชนไดสกการะบชา เปนทพงทางใจของ พทธศาสนกชน ในการดารงชวตอยางมความสข และมการจดงานนมสการองคพระปฐมเจดยเปนประจาทกป

รางกาย 1. การทรงตวและการประสานสมพนธของกลามเนอใหญ - การเคลอนไหว ประกอบเพลงองคพระของเรา ดานอารมณและจตใจ 2. สนทรยภาพ - การแสดงออกอยางสนกสนาน เกยวกบเรองราวของบคคลสาคญขององคพระปฐมเจดย 3. คณธรรมจรยธรรม - การปฏบตตนตามหลกศาสนาทนบถอ ดานสงคม 4. การเรยนรทางสงคม - การแลกเปลยนความคดเหนและเคารพความคดเหนของผอน - การเลนและทางานรวมกบผอน - การปฏบตตนตามวฒนธรรมทองถนทอาศยอยและความเปนไทย ดานสตปญญา 5. การใชภาษา - การแสดงความรสกดวยคาพด 6. การคด - การรจกสงตาง ๆ ดวยการมอง ฟง เกยวกบ เรองราว ของบคคลสาคญของ องคพระปฐมเจดย

140

6. พระพทธรปทสาคญขององคพระปฐมเจดย สาระทควรเรยนร ประสบการณสาคญ

พระพทธรปทประดษฐานอยทองคพระปฐมเจดยมอยหลายองค เชน พระรวงโรจนฤทธ พระพทธรปศลาขาว และพระนอน เปนตน ซงพระพทธรปทงหมดนนเปนท สกการบชา และเปนทเคารพนบถอของประชาชน

พระรวงโรจนฤทธ เปนพระพทธรปปางหามญาต สรางในสมยรชกาลท 6 นามาจากเมองศรสชนาลย จงหวดสโขทย แลวอญเชญไปประดษฐานไวในซมวหารดานทศเหนอตรงกบบนไดใหญ และพระราชทานนามวา “พระรวงโรจนฤทธ ศรอ นทราทตย ธรรมโมภาส มหาวชราวธราชปชนยบพตร ” และทฐานพระพทธรปองคนเปนทบรรจพระบรมอฐของพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว

พระพทธรปศลาขาว เปนพระพทธรป สมยทวารวดปางปฐมเทศนา ประทบนง

หอยพระบาท มขนาดใหญกวาคนธรรมดาสามเทา มอายมากวาหนงพนป ประดษฐานเปนพระประทานในอโบสถวดพระปฐมเจดยราชวรมหาวหาร

พระนอน เปนพระพทธรปปางไสยาสน สรางสมยพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหวฯ รชกาลท 4 ประดษฐานอยทวหารดานทศตะวนตก

ดานรางกาย 1. การประสานสมพนธของกลามเนอเลก -

ใหญจากก ารทาทาทางประกอบคาคลองจอง หลวงพอพระหลวง ดานอารมณและจตใจ

2. การแสดงออกอยางสนกสนานกบการทองคาคลองจอง และทาทาทางประกอบ

3. การชนชมผลงานของตนเองและเพอน ดานสงคม

4. การแลกเปลยนและการยอมรบฟงความคดเหนกบผอน

5. การวางแผน ตดสนใจเลอกและลงมอปฏบต

6. การทางานเปนกลม ดานสตปญญา

7. การใชภาษาฟงและทองคาคลองจอง 8. การเชอมโยงภาพกบพระพทธรปของ

จรง 9. การคดวธการหาตาตอบสงทสงสยและ

เปนปญหา 10. การจาแนกและการจบกลมชนสวน

ภาพตดตอ 11. การแกปญหาในการเลนเกมภาพตด

ตอมหาสนก 12. การแสดงความรสกดวยคาพด

7. บคคลสาคญทเกยวของกบวดระปฐมเจดย สาระทควรเรยนร ประสบการณสาคญ

บคคลทสาคญกบองคพระปฐมเจดย คอบคคลทเกยวของกบองคพระปฐมเจดย ททาคณประโยชนแกองคพระปฐมเจดยอยางตอเนอง ดงน 1. เจาอาวาสวด คอ พระภกษททาหนาทดแล

ดานรางกาย 1. การทรงตวและการ ประสานสมพนธของกลามเนอเลก - การ ฉก ตด ปะ กระดาษเกยวกบบคคลสาคญขององคพระปฐมเจดย

141

สาระทควรเรยนร ประสบการณสาคญ บารงรกษาวดใหเปนไปไดดวยด ปกครอง อบรมสงสอนพระรปอนๆ ใหปฏบตตามพระธรรมว นยและกฏระเบยบ รวมทงแสดงธรรมเทศนาแกพทธศาสนกชนทมาวด อานวยความสะดวกในการทาบญกศลของพทธศาสนกชน และใหชวยเหลอ สงเสรมในกจกรรมทเปนประโยชนของสงคมหรอหนวยงานอนๆ

2. พระอาจารย คอพระทสามารถปฏบตหนาททาการสอนใหความรในสาขาวชาตางๆรวมถงพระพทธศาสนาแกพระ สามเณร นกเรยน หรอบคคลทวไป

3. กรรมการวด คอ กลมคนททางาน ใหกบวดตามคาสงของเจาอาวาสและชวยดทานบารงและรกษาผลประโยชนของวด เปนตน

ดานอารมณและจตใจ 2. สนทรยภาพ - ชนชมผลงานศลปะสรางสรรค ดานสงคม 3. การเรยนรทางสงคม - การวางแผน ตดสนใจเลอกและลงมอปฏบต - การเลนและทางานรวมกบผอน - การปฎบตตามขอตกลง ดานสตปญญา 4. การคด - การรจกสงตาง ๆ ดวยการมอง ฟง สมผส - การสงเกต สารวจ - การเลยนแบบก ารกระทาแสดงบทบาทสมมตเปนบคคลสาคญตางๆทเกยวกบองคพระปฐมเจดย 5. การใชภาษา

- การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณ และความสมพนธของสงตาง ๆ - การสนทนาถาม-ตอบ

8. งานประเพณและเทศกาลของวดพระปฐมเจดย

สาระทควรเรยนร ประสบการณสาคญ องคพระปฐมเจดยมประเพณทดงาม ดงน

1. งานนมสการองคพระปฐมเจดย เปนงานบญประจาปของวดพระปฐมเจดย จดประสงคเพอใหพทธศาสนกชนทงหลายไดนอมราลกถงพระคณของพระอรหนต ทนาเอาพระพทธศาสนามาเผยแผและไดรวมกอสรางเจดย ขนเปนองคแรกทจงหวดนครปฐม โดยภายในงานจะมผคนมากราบไหวบชา ทาบญ มการแสดงความสามารถของนกเรยนจากโรงเรยนตางๆ ในจงหวดนครปฐม มการจาหนายสนคา

ดานรางกาย 1. การทรงตวและการประสานสมพนธของกลามเนอเลก - จากการใชวสดสรางภาพป ระเพณและเทศกาลขององคพระปฐมเจดย ดานอารมณและจตใจ 2. สนทรยภาพ - การแสดงออกอยางสนกสนานกบการฟงเรองราว - การชนชมผลงานศลปะ ประดษฐของตนเองและเพอน

142

สาระทควรเรยนร ประสบการณสาคญ มากมายทงอาหารและของใช

2. เปนสถานท ประกอบกจกรรมทางพระพทธศาสนา

3. มอบทนการศกษานกเรยนในโรงเรยนทอยในจงหวดนครปฐมทยากจน ใหความรวมมอกบชมชนในการทากจกรรมการกศลและกจกรรมของจงหวด

ดานสงคม 3. การเรยนรทางสงคม - การแลกเปลยนและการยอมรบฟงความคดเหนกบผอน - การวางแผน ตดสนใจเลอกและลงมอปฏบต ดานสตปญญา 4. การคด - การรจกสงตาง ๆ ดวยการมอง ฟง สมผส - การสงเกต สารวจ - การเชอมโยง เปรยบเทยบสถานการณตางๆ - การแสดงความคดสรางสรรคผานงานศลปะ 5. การใชภาษา - การตงคาถามสงตางๆทตนสนใจสงสย - การคดวธการหาตาตอบสงทสงสยและเปนปญหา - การแสดงความรสกดวยคาพด

9. กจกรรมของวดพระปฐมเจดย (สวดมนต นงสมาธ)

สาระทควรเรยนร ประสบการณสาคญ วดพระปฐมเจดย เปนสถานทประกอบกจกรรมทางพระพทธศาสนานอกเหนอจากการทาบญตกบาตรแลวยงมกจกรรมทมประโยชนอนๆอก เชน การสวดมนตไหวพระ การทาสมาธ(นง นอน เดน ) เปนตน โดยมพระอาจารยเปนผฝกให ซงกจกรรมเหลานจะชวยฝกสมาธทาใหมสตปญญาทด มความสขสงบทางใจ

ดานรางกาย 1. การประสานสมพนธของกลามเนอเลก -

ใหญ - การใชวสดสรางภาพองคพระปฐม

เจดย ดานอารมณและจตใจ

2. สนทรยภาพ - การแสดงออกอยางสนกสนานกบการ

ของในกลองปรศนา - การชนชมผลงานศลปะ ประดษฐของ

ตนเองและเพอน

143

สาระทควรเรยนร ประสบการณสาคญ ดานสงคม

3. การเรยนรทางสงคม - การแลกเปลยนและการยอมรบฟง

ความคดเหนกบผอน - การวางแผน ตดสนใจเลอกและลงมอ

ปฏบต ดานสตปญญา

4. การคด - การแกปญหา สงสยการตงคาถามสง

ตางๆทตนสนใจ สงสย - การคดวธการหาตาตอบสงทสงสย

และเปนปญหา - การแสดงความรสกดวยคาพด

10. การแตงกายเมอไปองคพระปฐมเจดย

สาระทควรเรยนร ประสบการณสาคญ องคพระปฐมเจดยเปนสถานทสาคญทาง

พระพทธศาสนาและมความศกดสทธเราควร แตงกายใหเหมาะสมถกตองกบสถานทตามกาลเทศะ แตงกายมดชด สภาพเรยบรอย เชน เสอม แขน คอเสอไมกวางเกนไป กางเกงหรอกระโปรงยาวปดหวเขา ไมรดรปเพอสะดวกในการกราบไหว และเนอผาไมบางจนเหนชดชนใน เปนตน

ดานรางกาย 1. การประสานสมพนธของกลามเนอเลก - การตด ฉก ปะ ภาพ - การเขยนขอความในปายรณรงครกษาความสะอาด ดานอารมณและจตใจ 2. สนทรยภาพ - การชนชมผลงานศลปะ ประดษฐของตนเองและเพอน 4. คณธรรมจรยธรรม - การปฏบตตนตามศาสนาทตนนบถอ ดานสงคม 5. การเรยนรทางสงคม

- การแลกเปลยนและการยอมรบฟงความคดเหนกบผอน

- การวางแผน ตดส นใจเลอกและลงมอปฏบต

144

สาระทควรเรยนร ประสบการณสาคญ ดานสตปญญา

6. การคด - การตงคาถามสงตางๆทตนสนใจ สงสย - การคดวธการหาตาตอบสงทสงสยและเปนปญหา - การแสดงความคดสรางสรรคผานงานศลปะ

11. การปฏบตตนเมอไปองคพระปฐมเจดย

สาระทควรเรยนร ประสบการณสาคญ องคพระปฐมเจดยเปนสถานททมความศกดสทธเราควรปฏบตตนใหเหมาะสมถกตอง คอ 1. การไหว พระ การกราบพระ แบบเบญจางค- ประดษฐ 2. การแตงกายใหเรยบรอย สภาพ มดชด 3. กรยามารยาททเรยบรอย พดจาไพเราะ 4. ไมสงเสยงดง 5. ไมทะเลาะ เกเรเพอน 6. รกษาความสะอาด คอไมทงขยะ ทาความสกปรก หรอขดเขยนบรเวณวด 7. ชวยทาความสะอาด ปดกวาด เชดถ หรอเกบขยะ ตามความเหมาะสม 8. ไมทาลายสงของภายในวด 9. ไมเอาของของวดมาเปนของตนเอง 10.ปฏบตตามกฎของวด

ดานรางกาย 1. การทรงตวและการ ประสานสมพนธของกลามเนอใหญ-เลก - การกราบและไหวพระ - การทาความสะอาดบรเวณองคพระปฐมเจดย 2. การรกษาความปลอดภย - การรกษาความปลอดภยของตนเองและผอนขณะทากจกรรม ดานอารมณและจตใจ 3. สนทรยภาพ - ชนชมผลงานหลงทาความสะอาดบรเวณองคพระปฐมเจดย - การแสดงออกอยางสนกสนานกบการทายภาพปรศนา ดานสงคม 4. การเรยนรทางสงคม - การวางแผน ตดสนใจเลอกและลงมอปฏบต - การเลนและทางานรวมกบผอน - การปฎบตตามขอตกลง ดานสตปญญา 5. การคด - การรจกสงตาง ๆ ดวยการมอง ฟง

145

สาระทควรเรยนร ประสบการณสาคญ สมผส และดมกลน

- การสงเกต สารวจ - การเลยนแบบการกระทาเสยงตางๆ 6. การใชภาษา - การอ ธบายเกยวกบสงของ เหตการณ และความสมพนธของสงตาง ๆ - การแสดงความรสกดวยคาพด

12. การอนรกษ ดแลรกษา องคพระปฐมเจดย

สาระทควรเรยนร ประสบการณสาคญ วธการอนรกษ ดแลรกษา พฒนาองคพระปฐมเจดยใหอยในสภาพทดงดงาม เชน 1. การรกษาความสะอาด คอไมทงขยะ ทาความสกปรก หรอขดเขยนบรเวณวด 2. ชวยทาความสะอาด ปดกวาด เชดถ หรอเกบขยะ 3. ไมทาลายสงของภายในวด 4. ไมเอาของของวดมาเปนของตนเอง 5. เขยนปายรณรงครกษาความสะอาด

ดานรางกาย 1. การประสานสมพนธของกลามเนอเลก - การวาดภาพ การอนรกษ ดแลรกษาองคพระปฐมเจดย - การเขยนขอความในปายรณรงครกษาความสะอาด ดานอารมณและจตใจ 2. สนทรยภาพ - ชนชมผลงานศลปะสรางสรรค - การแสดงออกอยางสนกสนานกบเรองราวเหตการณ 4. คณธรรมจรยธรรม - การปฏบตตนตามศาสนาทตนนบถอ ดานสงคม 5. การเรยนรทางสงคม - การวางแผน ตดสนใจเลอกและลง มอปฏบต - การเลนและทางานรวมกบผอน - การปฏบตตนตามวฒนธรรมทองถนทอาศยอยและความเปนไทย ดานสตปญญา 4. การคด - การ คดคาขวญ ขอความ รณรงครกษาความสะอาด

146

สาระทควรเรยนร ประสบการณสาคญ - การสงเกต สารวจ

5. การใชภาษา - การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณ และความสมพนธของสงตาง ๆ

- การแสดงความรสกดวยคาพด - การเขยนในหลายรปแบบผานประสบการณทสอความหมายตอเดก

13. การแนะนาองคพระปฐมเจดยกบประเทศสมาชกอาเซยน

สาระทควรเรยนร ประสบการณสาคญ พดทกทายเปนภาษาตางๆในประเทศสมาชกอาเซยน 1. ประเทศไทย : สวสด 2. ประเทศอนโดนเซย : ซาลามต เซยง 3. ประเทศมาเลเซย : ซาลามต ดาตง 4. ประเทศฟลปปนส : กมสตา 5. ประเทศสงโปร : หนหาว 6. ประเทศบรไน : ซาลามต ดาตง 7. ประเทศเวยดนาม : ซนจาว 8. ประเทศลาว : สะบายด 9. ประเทศพมา : มงกาลาบา

10. ประเทศกมพชา : ซวสเด พดภาษาองกฤษแนะนาตวเองและองคพระปฐมเจดยอยางงาย เชน 1. Hello,my name is …………

I am a student from Wat Phrapathomchedi School.

2. Today,I introduce the important places in Nakhonpathom.

3. This is the greatest pagoda of Thailand or Phrapathomchedi. People use this place for make merit.

4. In Phrapathomchedi has Phra ruang, Reclining Buddha, White

ดานรางกาย 1. การทรงตวและการ ประสานสมพนธของกลามเนอใหญ-เลก - การทาทาทางประกอบเพลงอาเซยน - การ แสดงบทบาทสมมตเปนคนในประเทศสมาชกอาเซยน ดานอารมณและจตใจ 2. สนทรยภาพ - การแสดงออกอยางสนกสนานกบการเลนบทบาทสมมต ดานสงคม 3. การเรยนรทางสงคม - การวางแผน ตดสนใจเลอกและลงมอปฏบต - การแลกเปลยนความคดเหนและเคารพความคดเหนของผอน - การมโอกาสรบรความรสก ความสนใจของตนเองและผอน ดานสตปญญา 5. การคด - การรจกสงตาง ๆ ดวยการมอง ฟง สมผส - การสงเกต สารวจ 6. การใชภาษา - การอธบายเกยวกบสงของ

147

สาระทควรเรยนร ประสบการณสาคญ stone Buddha and Buddha’relics. 5. Nakhonpathom is the pleasant place and people are very nice

เหตการณ และความสมพนธของสงตาง ๆ - การแสดงความรสกดวยคาพด - การเลยนแบบการกระทาและเสยงตาง เชน การกลาวทกทายเปนภาษาตางๆในประเทศสมาชกอาเซยน

14. โบราณสถานทสาคญของประเทศสมาชกอาเซยน

สาระทควรเรยนร ประสบการณสาคญ รจกชอ ความสาคญของโบราณสถานในประเทศสมาชก อาเซยน เปรยบเทยบ ความเหมอน-ตางกนกบองคพระปฐมเจดย 1.ประเทศไทย - วดพระปฐมเจดย เปนเจดยองคแรกในดนแดนสวรรณภมใหญทสดในโลก จงเปนท เชดหนาชตาของชาวไทยท งชาตมนกทองเทยวทงชาวไทยและตางประเทศมานมสการอยเสมอ เปนแหลงศกษาคนควาทางประวตศาสตร เนองจากรวมโบราณวตถไวมากมาย 2. ประเทศลาว - พระธาตหลวง เปนศาสนสถานทสาคญเปนศนยรวมจตใจของประชาชนชาวลาวทกคน เปนสญลกษณประจาชาตและยงแทนความเปนเอกราชและอานาจอธปไตยของประเทศลาวอกดวย 3. ประเทศมาเลเซย - โบสถเซนปอลล เปนโบสถเกาแกไรหลงคา นกบวชชาวสเปนไดเดนทางมาเผยแผครสตศาสนานกายโรมนคาทอรก ใหเปนทรจกในเอเซยตะวนออก 4. ประเทศพมา - พระบรมธาตชเวดากอง เปนพระมหาเจดยท องคาทงดงาม อยใจกลางเมองยางกง เปนพทธสถานทพงทางใจของคนพมา และเปนสถานททองเทยวสาคญของพมาทชาวพทธทว

ดานรางกาย 1. การทรงตวและการ ประสานสมพนธของกลามเนอใหญ - การทาทาทางประกอบเพลงอาเซยน ดานอารมณและจตใจ 2. สนทรยภาพ - ชนชมและสรางสรรคสงสวยงาม - การแสดงออกอยางสนกสนานกบเรองราวเหตการณตางๆ ดานสงคม 3. การเรยนรทางสงคม - การวางแผน ตดสนใจเลอกและลงมอปฏบต - การแลกเปลยนความคดเหนและเคารพความคดเหนของผอน ดานสตปญญา 4. การคด - การรจกสงตาง ๆ ดวยการมอง ฟง สมผส ชมรสและดมกลน - การสงเกต สารวจ - การเชอมโยงภาพ ภาพถาย และรปแบบตางๆกบสงของและสถานทจรง 5. การใชภาษา - การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณ และความสมพนธของสงตาง ๆ - การแสดงความรสกดวยคาพด - การฟงเรองราวนทาน คาคลองจอง คากลอน

148

สาระทควรเรยนร ประสบการณสาคญ โลกนยมไปกราบไหวรวมถงคนไทยดวยเชนกน 5. ประเทศสงคโปร - เมอรไลออน หรอสงโตทะเล เปนรปปนทมหวเปนสงโต รางเปนปลา ยนอยบนยอดคลน เปนสญลกษณของการทองเทยวสงคโปรและ

ถอวาเปนเครองหมายประจาชาต 6. ประเทศฟลปปนส - โบสถบาโรค มทงหมด 4 หลง หลงแรกสรางโดยชาวสเปนตงอยในกรงมะนลา มเอกลกษณคอแสดง ถงศลปะ ของยโรปโดย ชางฝมอชาวจนและฟลปปนส 7. ประเทศอนโดนเซย - วดพรมบานน เปนวดในศาสนาฮนดทใหญทสดเพอบชาพระศวะในอนโดนเซย มภาพแกะสลกเลาเรองรามเกยรต เพออทศถวายแดเทพเจาทยงใหญทง 3 องคของฮนด (พระศวะ พระวษณ และพระพรหม ) และสตวเทพพาหนะ 8. ประเทศบรไน - มสยดโอมาร อาล ไซฟดดน เปนสเหราขนาดใหญอยกลางเมอง ในบรเวณสเหรามสระขดขนาดใหญประดบสถานทใหดเดนสงางาม ภายในสเหราปพนดวยหนออนจากอตาล และปพรมสงทอพเศษผนใหญมหมา นบวาเปนศนยรวมชาวมสลมในบรไนและเปนสถานททสาค ญทสดของศาสนาอสลามในบรไน 9. ประเทศกมพชา - นครวด เปนปราสาททมขนาด ใหญมนางนางฟาอยถง 1,635 องค ซงเชอกนวาเปนเทพทคอยดแลศาสนสถานแหงน นอกจากนยงมภาพสลกทอยรอบระเบยงเปนเรองราวเกยวกบกษตรยผสราง และหนงในนนมเร องราวเกยวกบกองทพชาวสยามดวย 10. ประเทศเวยดนาม - โบราณสถานหมเซน เปนโบราณสถาน ท

6.การสงเกต การจาแนก และการเปรยบเทยบ - การสารวจและอธบายความเหมอน ความตางของสงตางๆ - การสบคนขอมล

149

สาระทควรเรยนร ประสบการณสาคญ มเอกลกษณวฒนธรรมซงมตนกาเนดมาจากศาสนาฮนดของอนเดยใชทสาหรบบชาพระศวะ

ตงอยในบรเวณทงดงามของเมองหลวง

7. การจดประสบการณการเรยนร

การจดประสบการณการเรยนรทสงเสรมการแกปญหาอยางสรางสรรค เปนการศกษา ทนาเสนอผเร ยนดวยปญหา กระตนใหผเรยนเกดความสนใจอยากรและแสวงหาคาตอบ โดยเนน ใหผเรยนไดเกดการเรยนรดวยตนเองจนสามารถนาความรทไดจากการเรยนมาชวยแกปญหาตางๆ ในชวตประจาวนได ผสอนเปนเพยงผอานวยความสะดวกในการเรยนรเทานน

แผนการจดประสบการณการเรยนรทพฒนาขน จานวน 15 แผนโดยผวจยรวมกบผรทองถน ในการนผวจยไดนารปแบบการจดประสบการณเปนหนวยการเรยน รตามทหลกสตรการศกษาปฐมวยพทธศกราช 2546 กาหนด โดยจดเปนหนวยองคพระปฐมเจดย จดประสบการณ ตามรปแบบการจดประสบการณกา รแกปญหาอยางสรางสรรคสาหรบเดกปฐมวย ในชวงกจกรรมเสรมประสบการณ และกจกรรมศลปะสรางสรรค โดยระยะเวลาในหนงหนวยยดหยนตามความเหมาะสม ผวจยไดกาหนดเรองทจะเรยนในหนวยตามลกษณะ ดงน 1) เหมาะสมกบวยและพฒนาการของเดก 2) ตรงตามความตองการแล ะความสนใจของเดกเปนสาคญ 3) สอดคลองกบสภาพและการดาเนนชวตประจาวนของเดก โดยแสดงขนตอนการจดประสบการณ ดงตารางตอไปน

กระบวนการจดประสบการณการเรยนรทสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ขนท 1 การกาหนดปญหา การกระตนใหเด กเกด

ความอยากรอยากเหน กระตนใหเดกตงคาถามทตองการเรยนร และตดสนใจเลอกคาถามหรอปญหาทตองการเรยนร

1) การใชคาถาม การอภปราย และบอกสงทเปนปญหาในลกษณะแปลกใหมตางจากทพบ หรอทมอยเดม 2) อธบายสาเหตของปญหามากกวาหนงแนวคด

ขนท 2 การคดหาทางเลอก การคาดเดาตาตอบอยางหลากหลาย

3) การใชประสาทสมผสมากกวาหนงอยางในการสบคนขอมล 4) การนาเสนอผลการสบคนขอมลดวยวธการและเหตผลทมากกวาหนงวธ

ขนท 3 การเลอกกลวธในการแกปญหา การเลอกวธคนหาคาตอบทหลากหลายและแปลกใหม ดวยประสาทสมผสทง 5

5) การนาเสนอวธการแกปญหาดวยตนเอง มความแปลกใหม ตางจากทมอยเดม 6) อธบายขนตอนการแกปญหาตามลาดบ

ขนท 4 การลงมอปฏบต คนควาหาคาตอบดวยวธการทหลากหลายและแปลกใหม ตามวธ ขนตอนทวางแผนไวตามลาดบ

7) การปฏบตกจกรรมดวยวธ การทหลากหลายมากกวาหนงวธ 8) การปฏบตกจกรรมตามวธและขนตอนทวางแผนไว

150

กระบวนการจดประสบการณการเรยนรทสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ขนท 5 การประเมนผล กระตนใหเดก นาเสนอ ผล

การปฏบตกจกรรมโดยการบอกความรหรอคาตอบ จากคาถาม หรอปญหา หลงจากไดรบการจดกจกรรมดวยตนเอง

9) การนาเสนอผลการปฏบตกจกรรมทเปนของตนเอง มความแปลกใหมตางจากทพบหรอทมอยเดม 10) อธบายถงขอสรปถงผลการปฏบตมาปรบใชใหเกดประโยชนมากกวาหนงวธหรอแนวคด

จากนนครบนทกหลงก ารสอน และขอเสนอแนะ เชน ผลการประเมนการจดประสบการณ พฤตกรรมเดกทพบ การสะทอนความคดเหนของเดกและคร ขอเสนอแนะสาหรบการสอนครงตอไป

องคประกอบของการจดประสบการณทสงเสรมการแกปญหาอยางสรางสรรค

การจดประสบการณทสงเสรมการ แกปญหาอยางสราง สรรค เปนสงสาคญ ทชวยใหผเรยนประสบผลสาเรจในการเรยนรอยางมประสทธภาพโดยมองคประกอบทสาคญ ดงน

1. การจดการเรยนโดยยดนกเรยนเปนศนยกลาง หมายถง การเรยนการสอนทจดขนโดยเนนการเรยนรทเกดขนทตวผเรยนเปนสาคญ นกเรยนตองไดรบโอกาสทจะเรยนรดวยตนเอง

2. จดการเรยนรเนอหาวชาทบรณาการ ทงนปญหาทนามาใชเปนสอในการเรยนการสอนจะเปนปญหาทางวชาชพทบรณาการในตวของมนเองโดยอตโนมต

3. ปญหาทนามาใชเปนหลกในการเรยนร โดยนามาใหนกเรยนไดเรยนรและขบคดแกปญหา กอนจะเรยนรเนอหาวชา ตามขนตอนทกลาวไวขางตนแลว นกเรยนจะนาเนอหาวชาการทเรยนรไปแกไขปญหาตามสถานการณทตงไวทนท นบเปนการทดสอบการเรยนรอยางฉบพลน

4. ใชเทคนคการสอนแบบกลมยอย นกเรยนจะเรยนดวยกนเปนกลมยอย และจะมการอภปรายกนในกลม

5. นกเรยนควบคมการเรยนรของตนเอง เพราะวาเปนผเลอกเนอหาทางวชาการทจะเรยน เฉพาะทเหมาะสมจะนาไปแกปญหาทตงขนไว

สรปไดวา องคประกอบของการจดประสบการณมหลายประการตงแตการสอนแบบกลมยอยโดยเนนนกเรยนเปนสาคญมการจดการเรยนร แบบบรณาการเนอหาวชาโดยนาปญหามาเปนตวหลกในการเรยนรรวมทงการใหนกเรยนไดควบคมการเรยนรของตนเองซงในแตละประการนนกเปนสวนสาคญในการจดการเรยนรของนกเรยนทจะนาไปสการการเรยนรในการแกปญหาไดอยางมประสทธภาพ

การสงเสรมการแกปญหาอยางสรางสรรค

ผสอนมบทบาทสาคญตอการสงเสรมการแกปญหาอยางสรางสรรคทชวยใหผเรยนประสบผลสาเรจในการตดสนใจ การสอสาร การทางานรวมกนเปนกลม จาเปนตองมการจดเตรยมสภาพแวดลอม เพอใหผเรยนไดคนคาตอบทถกตอง สามารถจดจาความจรงได ในส ภาพแวดลอมท

151

เหมาะสม การจดสภาพแวดลอมเพอสงเสรมกาคดแกปญหาอยางสรางสรรค ประกอบดวยลกษณะดงน

1. จดเตรยมสภาพแวดลอมทอสระเพอเปดโอกาสใหผเรยนไดสรางงานใหมโดยมการตดตามและสนบสนนใหผเรยนไดประสบผลสาเรจ และวธการทหลากหลาย

2. คดเตรย มสภาพแวดลอมท เปดกวางและปลอดภย จะชวยสนบส นนและสรางแรงเสรมความคดนอกกรอบ โดยผเรยนจะสามารถสารวจ สรางสรรคและพฒนาการคดอยางมวจารณญาณ

3. สนบสนนการเรยนรและการนาไปใชของทกษะและเทคนคการแกปญหาอยางสรางสรรคทเหมาะสม

4. สนบสนนใหผเรยนไดเล อกและมสวนรวมในการกาหนดเปาหมาย และขนตอนทใชในการตดสนใจ จะชวยสรางความรสกของแตละบคคลใหสามารถกาหนดตนเองไดวาเขาจะตองทาอะไร และทาอยางไรจงดทสด

5. กาหนดเวลาใหเหมาะสมกบงานและจดเตรยมงานใหเหมาะสมกบเวลาเพอใหสามารถปฏบตไดสาเรจ

6. จดสภาพแวดลอมทอยใหเปนกนเอง ไมมการลงโทษ มการแนะนา สนทนากบผเรยนใหเกดความมนใจในตนเอง มการใหกาลงใจและหวงใย แมมงานทผดพลาดหรอลมเหลว

7. ใหอสระมทางเลอกทหลากหลายแกผเรยนในการแกปญหาและสรางงานดวยวธการใหมๆ

8. สนบสนนใหมการทากจกรรมทงเดยวและกลม 9. มการวางแผนทชดเจนในการกาหนดเปาหมาย และจะตองมความยดหยนบางใน

บางครง 10. ใหผเรยนไดแลกเปลยนความรเรยนรรวมกนในการทากจกรรมเพอสงเสรมการ

เคารพและยอมรบระหวางบคคล 11. สนบสนนใหมการสรางความสมพนธระหวางผเรยนและมก ารเอาใจใสดแล การเปด

ใจกวางยอมรบวธการแกปญหา แนวทางการสงเสรมการแกปญหาอยางสรางสรรคในเดกนนผปกครองและครควรรวมมอกน

ในการสรางบรรยากาศ จดสภาพแวดลอมทกระตนความสนใจ เปดโอกาสใหเดกไดคดอยางอสระ กระทาโดยผานประสาทสมผสทง 5 และมการสงเสรม สนบสนนใหใชความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรคอยางตอเนองสมาเสมอ

8. การประเมนพฒนาการ

โรงเรยนวดพระปฐมเจดยไดมการประเมนพฒนาการเดกปฐมวยใหสอดคลองกบหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546 โดยประเมนเปนกระบวนการตอเนองและเป นสวนหนงของกจกรรมปกตตามตารางกจกรรมประจาวนและครอบคลมพฒนาการของเดกทกดาน ไดแก ดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา เพอนาผลมาใชในการจดกจกรรมหรอประสบการณ

152

พฒนาเดกใหเตมตามศกยภาพของแตละคน ดวยเหตนผสอนซงเปนผทจะทาหนาทป ระเมนพฒนาการเดกจะตองเปนผทมความร ความเขาใจในพฒนาการเดกวย 3-5 ป เปนอยางด และตองเขาใจโครงสรางของการประเมนอยางละเอยดวาจะประเมนเมอไรและอยางไร ตองมความสามารถในการเลอกเครองมอ และวธการทจะใชไดอยางถกตอง จงจะทาใหผลของ การประเมนนนเทยงตรงและเชอถอได การประเมนพฒนาการอาจทาไดหลายวธ แตวธทงายตอการปฏบตและนยมใชกนมาก คอ การสงเกต ซงตองทาอยางตอเนองและบนทกไวเปนหลกฐานอยางสมาเสมอ อาจกลาวไดวาผสอนหรอผเกยวของกบเดกตองคานงถงเรองตางๆ ดงตอไปน หลกการประเมนพฒนาการของเดก

1. ประเมนเปนรายบคคลและกลมอยางสมาเสมอ

2. สภาพการประเมนควรมลกษณะเชนเดยวกบการปฏบตกจกรรมประจาวน

3. ประเมนอยางเปนระบบ มการวางแผน เลอกใชเครองมอและจดบนทกไวเปนหลกฐาน

4. ประเมนตามสภาพจรงดวยวธการหลากหลายเหมาะกบเดกรวมทงใช แหลงขอมลหลายๆดาน ไมควรใชการทดสอบ

8.1 การวดและการประเมนพฒนาการของเดกม ดงน 1. การสงเกตพฤตกรรม

ครสงเกตขณะเดกทากจกรรมหรอเลนทงเปนรายบคคลและกลม ในชวงเวลาและสถานการณตางๆ หลายครงสมาเสมอ เพอใหทราบพฤตกรรมทแทจรงของเดก และควรจดบนทกสงทเกดขนตามเหตการณทเปนจรง อนจะเปนขอมลในการเลอกจดกจกรรมใหเหมาะสมกบพฒนาการ

2. การสะสมผลงาน ผลงานถอวาเปนสงทแสดงถงความสามารถของเดก การสะสมผลงานควรเกบ

เปนระยะๆ และเรยงลาดบวนททา จะชวยใหครทราบถงพฒนาการดานตางๆ ของแตละคนอยางตอเนอง และความกาวหนาในการแสดงออกของการปฏบตกจกรรมทแสดงถงการแกปญหาอยางสรางสรรค

3. การประเมนพฒนาการดานสตปญญาเรอง องคพระปฐมเจดย เปนการวดพฒนาการดานสตปญญาเรอง องคพระปฐมเจดยนกเรยนชนอนบาล

ปท 2 ผประเมน ทาการสงเกตทงการพดและการกระทาขณะทเดกปฏบตกจกรรม บนทกชอและนามสกลของนกเรยน วน /เดอน/ป ททาการสงเกตแลวใสเครองหมาย ในชองพฤตกรรมทตรงกบความจรงมากทสด

4. การทดสอบความสามารถในการคดแกปญหาอยางสรางสรรค เปนการสอบวดประสบการณของความรทไดรบจากการจดการเรยนการสอน

ตามหลกสตรเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค โดยการปฏบตจรงทใชสถานการณกาหนดซงครผสอนจะมคาถามใหเดกแสดงความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรคตามลาดบขนทกาหนดในวตถประสงค

153

เครองมอทใชในการประเมน 1. แบบตรวจสอบรายการ (Checklist) เปนการบนทกพฤตกรรมเดกโดยการทาเครองหมาย

ลงในชองพฤตกรรมทตรงกบพฤตกรรมของเดกทพบ 2. แบบประเมนผลงาน เปนแบบประเมนคา 3 ระดบ คอ 3 หมายถง ด , 2 หมายถง ปาน

กลาง, 1 หมายถง พอใช พรอมทงบนทกความคดเหนของเดกทมตอผลงานสาหรบการประเมนใน แตละครง

3. แบบประเมนพฒนาการดานสตปญญา เรอง องคพระปฐมเจดยเปนแบบบนทกคะแนน โดยใชมาตรการใหคะแนน (Rubric) แบบประมาณคา 3 ระดบ คอ ระดบ 3 12 – 15 ด

ระดบ 2 8 - 11 พอใช ระดบ 1 นอยกวาหรอเทากบ 7 ปรบปรง

4. แบบทดสอบความสามารถ ใน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค มลกษณะเปนแบบทดสอบเชงปฏบตเพอใหเดกแสดงความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรค ซงแบบทดสอบมคาถามทงหมด 8 ขอ ขอละ 1 คะแนน 9. สอและแหลงเรยนร

สอเปนตวกลางในการถายทอดเรองราวเนอหาจากผสงไปยงผรบในการเรยนการสอนสอเปนตวกลางนาความรจากผสอนสเดก ทาใหเดกเกดการเรยนรตามจดประสงคทกาหนด ชวยใหเดกเกดประสบการณตรง ทาใหสงทเปนนามธรรมกลายเปนรปธรรม เขาใจงายเรยนรไดงาย รวดเรว เพลดเพลน เกดการเรยนรและคนพบดวยตนเอง แหลงเรยนร เปนสถานททสามารถใหความรในการเรยนรของเดก สามารถเขาไปศกษาหาความร ซงแหลงเรยนรอาจเปนธรรมชาต หรอสงทมนษยสรางขน อาจเปนบคคล สงมชวต หรอไมมชวต อาจอยในหองเรยนหรอนอกหองเรยนกได สอและแหลงเรยนรในหลกสตร องคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 ไดกาหนดและเรมจากสอของจรง ภาพถาย กจกรรมตางๆ มดงน สอวสด อปกรณ 1) ภาพถาย 2) เกมการศกษา 3) แบบจาลอง 4) หนงสอนทาน 5) ตกตาหนมอ 6) โทรทศน 7) วทย 8) เครองเคาะจงหวะ 8) เศษวสด

แหลงเรยนร 1) องคพระปฐมเจดย 2) พพธภณฑสถานแหงชาตพระปฐมเจดย 3) วดพระปฐมเจดย การเลอกใชสอในการจดประสบการณเรมจากสอของจรง มความปลอดภย และเหมาะสมกบวยของเดกเพอใหเดกเกดความสนใจ รสกภาคภมในทองถนของตนเอง รจกการดแล อนรกษโบราณสถานทสาคญของจงหวดนครปฐมสบไป

154

แผนการจดประสบการณ

ตามหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2

หนวย องคพระปฐมเจดย

ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 โรงเรยนวดพระปฐมเจดย (มหนทรศกษาคาร)

สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1

155

ความมงหมาย แผนการจดประสบการณนเปนการจดประสบการณ ทนาเสนอผเรยนดวยปญหา กระตนให

ผเรยนเกดความสนใจอยากรและแสวงหาคาตอบ อยางสรางสรรคภายใตการอานวยความสะดวกในการเรยนรของคร โดยนาเรองราวขององคพระปฐมเจดยมาเปนสาระการเรยนรจะทา ใหผเรยนไดเกดการเรยนรดวยตนเอง เมอเรยนรจากการจดประสบการณตามหนวยนแลวนกเรยน ทกคนจะเกดการเรยนร พฒนาตนเองไดตามศกยภาพ นาความรทไดมาประยกตใชในการแกไขปญหาในกา รดารงชวตและอนรกษประเพณและวฒนธรรมในทองถนและอยรวมสงคมอยางมความสข ดงน

1. นกเรยนมความภาคภมใจในองคพระปฐมเจดย 2. นกเรยนรจกการอนรกษ ดแลรกษา องคพระปฐมเจดย 3. นกเรยนสามารถถายทอดเรองราวเกยวกบองคพระปฐมเจดย 4. นกเรยนมสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

5. นกเรยนสามารถใชภาษาและเปรยบเทยบสถานทสาคญของประเทศสมาชกอาเซยน

โครงสรางหนวย

แผนท วนท เนอหา เวลา

1 1 ประสบการณเดมเกยวกบเรององคพระปฐมเจดย 30 นาท 2 2 ประวตความเปนมาขององคพระปฐมเจดย 45 นาท 3 3 ตานานขององคพระปฐมเจดย 45 นาท 4 4 รปรางและลกษณะขององคพระปฐมเจดย 45 นาท 5 5 ความสาคญขององคพระปฐมเจดย 30 นาท 6 6 พระพทธรปทสาคญขององคพระปฐมเจดย 30 นาท 7 7 บคคลสาคญทเกยวของกบวดพระปฐมเจดย 30 นาท 8 8 งานประเพณและเทศกาลของวดพระปฐมเจดย 45 นาท 9 9 กจกรรมของวดพระปฐมเจดย (สวดมนต นงสมาธ) 45 นาท 10 10 การแตงกายเมอไปองคพระปฐมเจดย 30 นาท 11 11 การปฏบตตนเมอไปองคพระปฐมเจดย 45 นาท

12 12 การอนรกษ ดแลรกษา องคพระปฐมเจดย 30 นาท 13 13 การแนะนาองคพระปฐมเจดยกบประเทศสมาชกอาเซยน 1 45 นาท

14 14 การแนะนาองคพระปฐมเจดยกบประเทศสมาชกอาเซยน 2 45 นาท

15 15 โบราณสถานทสาคญของประเทศสมาชกอาเซยน 45 นาท เวลารวม 585 นาท

156

แนวทางการประเมน การวดและการประเมนพฒนาการของเดกม ดงน

1. การสงเกตพฤตกรรม ครสงเกตขณะเดกทากจกรรมหรอเลนทงเปนรายบคคลและกลม ในชวงเวลา

และสถานการณตางๆ หลายครงสมาเสมอ เพอใหทราบพฤตกรรมทแทจรงของเดก และควรจดบนทกสงทเกดขนตามเหตการณทเปนจรง อนจะเ ปนขอมลในการเลอกจดกจกรรมใหเหมาะสมกบพฒนาการ

2. การสะสมผลงาน ผลงานถอวาเปนสงทแสดงถงความสามารถของเดก การสะสมผลงานควรเกบ

เปนระยะๆ และเรยงลาดบวนททา จะชวยใหครทราบถงพฒนาการดานตางๆ ของแตละคนอยางตอเนอง และความกาวหนาในการแสดงออกของการ ปฏบตกจกรรมทแสดงถงการแกปญหาอยางสรางสรรค

3. การทดสอบความสามารถในการคดแกปญหาอยางสรางสรรค เปนการสอบวดประสบการณของความรทไดรบจากการจดการเรยนการสอน

ตามหลกสตรเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค โดยการปฏบตจรงทใชสถานการณกาหนดซงครผสอนจะมคาถามใหเดกแสดงความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรคตามลาดบขนทกาหนดในวตถประสงค

เครองมอทใชในการประเมน

1. แบบตรวจสอบรายการ (Checklist) เปนการสงเกตและบนทกพฤตกรรมเดกโดยการทาเครองหมาย ลงในชองพฤตกรรมทตรงกบพฤตกรรมของเดกทพบ

2. แบบประเมนผลงาน เปนแบบประเมนคา 3 ระดบ คอ 3 หมายถง ด , 2 หมายถง ปานกลาง , 1 หมายถง พอใช พรอมทงบนทกความคดเหนของเดกทมตอผล งานสาหรบการประเมนใน แตละครง

3. แบบทดสอบความสามารถ ในการคดแกปญหาอยางสรางสรรค มลกษณะเปนแบบทดสอบเชงปฏบตเพอใหเดกแสดงความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรค ซงแบบทดสอบมคาถามทงหมด 8 ขอ ขอละ 1 คะแนน

157

แผนการจดประสบการณชนอนบาลปท 2 แผนท 3 สาระทควรเรยนร เรองราวเกยวกบบคคลและสถานทแวดลอมเดก

หนวย องคพระปฐมเจดย เรอง ตานานขององคพระปฐมเจดย วนท ........................................................ ระยะเวลา 45 นาท ความคดรวบยอด องคพระปฐมเจดยมเรองเลา ตานานความเปนมาทนาสนใจม คตธรรมสาคญทสอนเรองความกตญรคณบดามารดาและผอปการะตางๆ ชใหเหนบาปบญ คณโทษ โดยเฉพาะในสวนทกระทาการฆาตกรรมผมพระคณ จดประสงคการเรยนร

เมอเรยนรจากการจดประสบการณตามหนวยนแลวนกเรยนมความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรค ดงน

1. บอกสงทเปนปญหา /จะประดษฐหนตวละครประก อบการเลาตานานขององคพระปฐมเจดยอยางไร

2. บอกวธการแกปญหาได /เลอกวสดมาประดษฐหนตวละครประกอบการเลาตานานขององคพระ-ปฐมเจดย

3. เลอกวธการแกปญหาในการประดษฐหนประกอบการเลาตานานขององคพระปฐมเจดยตามลาดบขนตอน

4. ปฏบตการแกปญหาประดษฐหนตวละครประกอบการเลาตานานขององคพระปฐมเจดยตามวธการและขนตอนทวางไวได

5. อธบายและสรปขอคนพบจากการแกปญหาการประดษฐหนตวละครประกอบการเลาตานานขององคพระปฐมเจดยใหนาสนใจ พรอมกบการแสดงความคดเหนวา เศษวสดทเลอกใชเอามาทาอะไรไดอกบาง

สาระทควรเรยนร

ตานานเลาวา พระยากงไดครองเมองศรวชย พระมเหสประสตกมารองคหนง โหรทานายวา กมารจะทาปตฆาต พระยากงจงใหนากมารไปทงเสย ยายหอมไดเปนผเลยงด จนกมารเตบใหญ ตอมาพระยาพานกบพระยากง ออกมากระทายทธหตถกน พระยากงเสยทถกกมา รฟนดวยของาวสนพระชนม เมอพระยาพานทราบวา พระยากงทตนฆาเปนพระบดา กเสยใจ และโกรธยายหอมทไมบอกใหตนทราบจงไดไปฆายายหอม เมอฆาทงสองคนแลวกเกดความรสกสานกผดจงสรางองคพระปฐมเจดย

158

ประสบการณสาคญ ดานรางกาย

- การประสานสมพนธของกล ามเนอเลก -ใหญจากการประดษฐหนตวละครประกอบการเลาตานานขององคพระปฐมเจดย ดานอารมณและจตใจ

- การแสดงออกอยางสนกสนานกบการฟงตานานขององคพระปฐมเจดย - การชนชมผลงานศลปะ ประดษฐของตนเองและเพอน

ดานสงคม - การแลกเปลยนและการยอมรบฟงความคดเหนกบผอน - การวางแผน ตดสนใจเลอกและลงมอปฏบต - การแกปญหา คดวธการหาคาตอบจากสงทสงสย

ดานสตปญญา - การตงคาถามสงตางๆทตนสนใจ สงสย - การคดวธการหาตาตอบสงทสงสยและเปนปญหา - การเชอมโยงหนละครกบเรองเลา - การฟงเรองราวตานานขององคพระปฐมเจดย - การแสดงความคดสรางสรรคผานการประดษฐหนตวละคร - การแสดงความรสกดวยคาพด

กระบวนการจดประสบการณ

ขนท 1 การกาหนดปญหา 1. ครเลาตานานเกยวกบองคพระปฐมเจดย โดยใชหนมอประกอบการเลาเรองราวให

นกเรยนฟง 2. นกเรยนและครสนทนารวมกนเกยวกบตานานองคพระปฐมเจดย โดยครใชคาถาม ดงน

- ในตานานใครคอผสรางองคพระปฐมเจดย - ถานกเรยนเปนพระยาพานจะทารายยายหอมหรอไม เพราะอะไร

3. ครนาชนสวนตวละครทหนาและตวแยกออกจากกนมาใหเดกดและใหเดกชวยกนคดวาจะนาชนสวนตวละครเหลานไปสรางเปนหนไดอยางไร โดยไมซากบครและนาสนใจ

ขนท 2 การคดหาทางเลอก

นกเรยนและครรวมกนระดมความคดเกยวกบการประดษฐหนตวละครประกอบการเลาตานานขององคพระปฐมเจดย โดยครกระตนใหนกเรยนมความคดทแตกตางและมความหลากหลาย (ครบนทกคาพดลงในกระดาษบรฟ)

159

ขนท 3 การเลอกกลวธในการแกปญหา นกเรยนเลอกประดษฐหนตวละครประกอบการเลาตานานขององคพระปฐมเจดยทคดวาด

ทสด 1 ตว สงทตองใชและวธการทา ขนท4 การลงมอปฎบต 1. ครจดเตรยมอปกรณ เชน หนาและตวของตวละครตางๆ กรวยกระดาษส ถงก ระดาษ

(ถงใสกลวยแขก) เศษไม กรรไกร กาว เปนตน จดไวในตะกราตามหมวดหม 2. นกเรยนเลอกตวละครทชนชอบมาคนละ 1 ตว และลงมอประดษฐหนตามขนตอนตาม

ความคดทวางไวของแตละคน ขนท5 การประเมนผล

1. นกเรยนนาเสนอผลงานตนเองพรอมกบแสดงความคดเหนวาเศษว สดทเลอกใชเอามาทาอะไรไดบาง

2. นกเรยนจบกลมกนตามตวละครทตนเองประดษฐโดยในกลมตวละครตองไมซากน และใหแตละกลมออกมาเลาตานานขององคพระปฐมเจดยโดยใชหนทตนเองประดษฐประกอบการเลา

การประเมนผล 1. การบอกและอธบายสงทเปนปญหาสงสย/ การประดษฐหนประกอบการเลาตานานของ

องคพระปฐมเจดยใหนาสนใจ บนทกลงในบนทกหลงสอน 2. สงเกตการบอกวธการแกปญหาในการเลอกวสดมาประดษฐหนประกอบการเลาตานาน

ขององคพระปฐมเจดย บนทกลงในแบบสงเกตพฤตกรรม 3. สงเกตการเลอกวธการแกปญหาในการเลอกวสดมาประดษฐหนประกอบการเลาตานาน

ขององคพระปฐมเจดย บนทกลงในแบบสงเกตพฤตกรรม 4. สงเกตการปฏบตการแกปญหาตามวธการทเลอก บนทกลงในแบบสงเกตพฤตกรรม 5. สงเกตการอธบายและสรปขอคนพบจากการประดษฐหนตวละครประกอบการเลา

ตานานขององคพระปฐมเจดย บนทกลงในแบบประเมนผลงาน

สอ/แหลงเรยนร 1. หนละครประกอบการเลานทาน 2. กระดาษบรฟ 3. เศษวสด เชน เศษผา ไหมพรม กระดาษส เศษไม กรรไกร กาว เปนตน

บนทกหลงการสอน/ขอเสนอแนะ

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...……………………………………………………………………………………………………………………

160

ภาคผนวก

ตานานเรอง พญากง-พญาพาน เปนตานานทเกยวของกบองคพระปฐมเจดย พระเจดย พระประโทน และตาบลดอนยาย

หอม ในเขตอาเภอเมอง จงหวดนครปฐม เนอเรอง

มพญากงเปนเจาเมองนครชยศร มพระมเหสรปโฉมงดงามเมอพระมเหสทรงพระครรภโหรหลวงไดทานายวาจะไดพระราชโอรสเปนผมบญ และจะไดเปนใหญภายหนา แตจะเปนผฆาพระราชบดาเมอครบ กาหนดพระมเหสกประสตพระกมาร ขณะทขาราชบรพารไดเอาพานไปรองรบ บงเอญหนาผากของพระกมาร กระทบขอบพานเปนแผล พญากงไดสงใหนาพระกมารไปทงตามยถากรรม ยายหอมไปพบเขานาไปเลยงไว และตงชอวา พาน ครนพานโตขนยายหอมกนาไปฝากใหเลาเรยนทวดโคกยายหอม พานเปนเดกฉลาด สมภารวดผเปนอาจารยจงรกใครเอนดมวชาอะไรกสอนใหหมด อาจารยไดนาพานไปฝากใหเขารบราชการกบพระยาราชบร ทเมองราชบร พานเปนคนปญญาด เรยบรอยและขยน จงเปนทโปรดปรานของพระยาราชบรมาก จนถงกบรบไวเปนโอรสบญธรรม สมยนน เมองราชบรขนกบเมองนครชยศร พระยาราชบร ตองสงเครองบรรณาการทกป พญาพานเปนผมฝมอในการรบจงชกชวน ใหพระยาราชบรแขงเมองยกกองทพไป ปราบพญายาพานเปนแมทพออกไป รบกบพญายากง ทงสองทายทธหตถกน ในทสดพญากงกถกฟนดวยของาวคอขาดตายในทรบ เมอพญายาพานเขายดเมองนครชยศรไดแลว ยอมไดทงราชสมบตตลอดจนพระมเหสของพญายากงดวย แตในขณะทจะเขาไปหาพระมเหสนน เทวดาไดแปลงกายเปนแมวแมลกออนใหลกกนนมขวางประตไวแลวรองทกเสยกอน พญายาพานจงไดอธษฐานวา ถาพระมเหสเปนแมของตนจรงกขอใหมนานมไหลซมออกมา กเหนนานมไหลออกมาจรง จงไดรวาทงสองเปนแมลกกน พญายาพานตองทาปตฆาตฆาพระราชบดา เพราะยายหอมปดบงความจรงไมบอกใหร ดวยโทสะจรต เขาครอบงาและกรรมนนบงตา ทาใหขาดการยงคด จงสงใหนายายหอมไปฆาเสย ตอมาดวยความสานกผด ทไดฆาพระราชบดาและยายหอมผมพระคณ จงไดสรางพระเจดยขนาดใหญ สงชวนกเขาเหน คอ องคพระปฐมเจดย เพอเปนการลางบาปทฆาพระราชบดาใหบรรเทาลงบาง และสรางพระประโทนเจดย เพอลางบาปทฆายายหอม

จากเรองยอทเลามาจะเหนวา ตานานพญายากง-พญายาพาน ผกพนกบทมาของพระปฐมเจดย ถงแม วาพญายากง พญาพาน และยายหอมจะไมไดเปนบคคลจรง ในประวตศาสตร แตดวยระดบความลกในเรอง ความเชอ ทไดเลาขานกนมารวมหลายรอยป ชาวบานสวนมากจงเชอวาบคคลในเรองนนมตวตนจรงๆ คตธรรมสาคญทไดจากเรองนคอ ความกตญรคณบดามารดาและผอปการะตางๆ ชใหเหนบาปบญ คณโทษ โดยเฉพาะในสวนทกระทาการฆาตกรรมผมพระคณ

ทมา:http://tarachai.tripod.com/03seethaitumnan/tumnan.htm

161

แผนการจดประสบการณชนอนบาลปท 2 แผนท 4 สาระทควรเรยนร เรองราวเกยวกบบคคลและสถานทแวดลอมเดก หนวย องคพระปฐมเจดย เรอง รปรางและลกษณะขององคพระปฐมเจดย วนท ..........................................................ระยะเวลา 45 นาท ความคดรวบยอด องคพระปฐมเจดยในปจจบน เป นพระเจดย ทรงกลมขนาดใหญ รประฆงควาทมขนาดใหญทสดในประเทศไทย จดประสงคการเรยนร

เมอเรยนรจากการจดประสบการณตามหนวยนแลวน กเรยนมความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรค ดงน

1. บอกสงทเปนปญหา สงสยได /การสรางภาพองคพระปฐมเจดย โดยใชวสดตางๆ รปเรขาคณตเปนสวนประกอบ

2. บอกวธการแกปญหาได /เลอกวธการสรางภาพองคพระปฐมเจดย โดยใชวสดตางๆ รปเรขาคณตเปนสวนประกอบ ไดมากกวาหนงแนวคด

3. เลอกวธการแกปญหาในสรางภาพองคพระปฐมเจดย โดยใชวสดตางๆ รปเรขาคณตเปนสวนประกอบ

4. ปฏบตการแกปญหาตามวธการและขนตอนทวางไวได 5. อธบายและสรปขอคนพบจากสรางภาพองคพระปฐมเจดย โดยใชวสดตางๆ รป

เรขาคณตเปนสวนประกอบ พรอมกบการแสดงความคดเหนวา เศษวสดทเลอกใชเอามาทาอะไรไดอกบาง

สาระทควรเรยนร

องคพระปฐมเจดยในปจจบน เปน พระเจดย ทรงกลมขนาดใหญ รป ระฆงควา ปากผาย ถดจากองคระฆงข นไปเปนบลลงก ม ยอดแหลม กอ อฐ ถอ ปน ประดบดวย กระเบอง ปทบ สสม ประกอบดวยวหาร 4 ทศ กาแพงแกว 2 ชน

ประสบการณสาคญ ดานรางกาย

- การประสานสมพนธของกลามเนอเลก -ใหญจากการใชวสดสรางภาพองคพระปฐมเจดย ดานอารมณและจตใจ

- การแสดงออกอยางสนกสนานกบการของในกลองปรศนา

162

- การชนชมผลงานศลปะ ประดษฐของตนเองและเพอน ดานสงคม

- การแลกเปลยนและการยอมรบฟงความคดเหนกบผอน - การวางแผน ตดสนใจเลอกและลงมอปฏบต - การแกปญหา คดวธการหาคาตอบจากสงทสงสย

ดานสตปญญา - การตงคาถามสงตางๆทตนสนใจ สงสย - การคดวธการหาตาตอบสงทสงสยและเปนปญหา - การเชอมโยง เปรยบเทยบองคพระปฐมเจดยกบรปทรงเรขาคณต - การแสดงความคดสรางสรรคผานงานศลปะ - การแสดงความรสกดวยคาพด

กระบวนการจดประสบการณ

ขนท 1 การกาหนดปญหา 1. ครนากลองปรศนาทมขวดนามนตรปองคพระปฐมเจดยอยดานใน ใหอาสาสมคร

นกเรยน 3-4 คนออกมาคลาสงของในกลองปรศนาทละคน แลวพดบรรยายรปรางลกษณะสงของทคลาใหเพอนทายวาอะไรอยขางใน (ตวแทนนกเรยน 1 คน ออกมาเฉลยโดยการหยบขวดนามนตรปองคพระปฐมเจดยออกจากกลอง)

2. นกเรยนและครสนทนารวมกนเกยวกบองคพระปฐมเจดย โดยครใชคาถาม ดงน - สงทนกเรยนเหนคออะไร มรปรางลกษณะอยางไร - นกเรยนคดวา องคพระปฐมเจดยมลกษณะคลายกบอะไรบาง - ถาเปรยบ เทยบกบรปเรขาคณต องคพระปฐมเจดยเหมอนกบรปเรขาคณต

อะไรบาง อยางไร 4. ถาจะสรางภาพองคพระปฐมเจดย โดยใชรปเรขาคณตเปนสวนประกอบ จะทาอยางไร

ไดบาง (ครบนทกคาพดลงบนกระดาษบรฟ) ขนท 2 การคดหาทางเลอก

นกเรยนและครรวมกนระดมความคดเกยวกบก ารสรางภาพองคพระปฐมเจดย โดยใชวสดตางๆ รปเรขาคณตเปนสวนประกอบ โดยครกระตนใหนกเรยนมความคดทแตกตางและมความหลากหลาย (ครบนทกคาพดในกระดาษบรฟ)

ขนท 3 การเลอกกลวธในการแกปญหา นกเรยนเลอกวธการสรางภาพองคพระปฐมเจดย โดยใชวสดต างๆ รปเรขาคณตเปน

สวนประกอบทคดวาดทสด สงทตองใชและวธการทา ขนท4 การลงมอปฎบต 1. ครจดเตรยมอปกรณ เชน เชอก ไหมพรม กระดาษส เศษไม สเทยน กรรไกร กาว เปน

ตน จดไวในตะกราตามหมวดหม

163

2. นกเรยนลงมอสรางภาพองคพระปฐมเจดย โดยใชวสด ตางๆ รปเรขาคณตเปนสวนประกอบตามขนตอนตามความคดทวางไวของแตละคน

ขนท5 การประเมนผล

1. นกเรยนสะทอนความคดเหนถงผลงานของตนเอง พรอมกบแสดงความคดเหนวา วสดทเลอกใชเอามาใชประโยชนอะไรไดบาง อยางไร

2. นกเรยนนาเสนอผลงานของตนเองแลวจดแสดงนทร รศการภาพองคพระปฐมเจดยใน ใจหน

การประเมนผล 1. การบอกสงทเปนปญหา สงสยได /การสรางภาพองคพระปฐมเจดย โดยใชวสดตางๆ รป

เรขาคณตเปนสวนประกอบ บนทกลงในบนทกหลงสอน 2. สงเกตบอกวธการแกปญหาได/เลอกวธการสรางภาพองคพระปฐมเจดย โดยใชวสดตาง ๆ

รปเรขาคณตเปนสวนประกอบ บนทกลงในแบบสงเกตพฤตกรรม 3. สงเกตการเลอกวธการแกปญหาในสรางภาพองคพระปฐมเจดย โดยใชวสดตางๆ รป

เรขาคณตเปนสวนประกอบ บนทกลงในแบบสงเกตพฤตกรรม 4. สงเกตการปฏบตการแกปญหาตามวธการทเลอก บนทกลงในแบบสงเกตพฤตกรรม 5. การอธบายและสรปขอคนพบจากการนาเสนอผลงานของตนเอง บนทกลงในแบบ

ประเมนผลงาน

สอ/แหลงเรยนร 1. กลองปรศนา 2. ขวดนามนตรปองคพระปฐมเจดย 3. กระดาษบรฟ 4. เศษวสด เชน เชอก ไหมพรม กระดาษส เศษไม สเทยน กรรไกร กาว เปนตน

บนทกหลงการสอน/ขอเสนอแนะ

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………

164

แผนการจดประสบการณชนอนบาลปท 2 แผนท 8 สาระทควรเรยนร เรองราวเกยวกบบคคลและสถานทแวดลอมเดก หนวย องคพระปฐมเจดย เรอง ประเพณและเทศกาลของวดองคพระปฐมเจดย วนท ..........................................................ระยะเวลา 45 นาท ความคดรวบยอด

วดพระปฐมเจดยมประเพณทดงาม และจดงานนมสการองคพระปฐมเจดยทกป

จดประสงคการเรยนร เมอเรยนรจากการจดประสบการณตามหนวยนแลวนกเรยนมความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรค ดงน

1. บอกสงทเปนปญห าสงสยได /การสรางภาพงานเทศกาลนมสการองคพระปฐมเจดยอยางไร

2. บอกวธการแกปญหาได /เลอกวธการสรางภาพงานเทศกาลนมสการองคพระปฐมเจดย โดยการปนดนนามนและเศษวสดประกอบ ไดมากกวาหนงแนวคด

3. เลอกวธการแกปญหาสรางภาพงานเทศกาลนมสการองคพระปฐมเจดย โดยการปนดนนามนและเศษวสดประกอบได

4. ปฏบตการแกปญหาตามวธการและขนตอนทวางไวได 5. อธบายและสรปขอคนพบจากสรางภาพวธการสรางภาพงานเทศกาลนมสการองคพระ

ปฐมเจดย โดยการปนดนนามนและเศษวสดประกอบ พรอมกบการแสดงความคดเหนวา เศษวสดทเลอกใชเอามาทาอะไรไดอกบาง

สาระทควรเรยนร องคพระปฐมเจดยมประเพณทดงาม ดงน

1. งานเทศกาลนมสการองคพระปฐมเจดย เปนงานบญประจาปของวดพระปฐมเจดย จดประสงคเพอใหพทธศาสนกชนทงหลายไดนอมราลกถงพระคณของพระอรหนต ทนาเอาพระพทธศาสนามาเผยแผและไดรวมกอสรางเจดยขนเปนองคแรกทจงหวดนครปฐม โดยภายในงานจะมผคนมากราบไหวบชา ทาบญ มการแสดงความสามารถของนกเรยนจากโรงเรยนตางๆ ในจงหวดนครปฐม มการจาหนายสนคามากมายทงอาหารและของใช

2. เปนสถานทประกอบกจกรรมทางพระพทธศาสนา 3. มอบทนการศกษานกเรยนในโรงเรยนทอยในจงหวดนครปฐมทยากจน 4. ใหความรวมมอกบชมชนในการทากจกรรมการกศลและกจกรรมของจงหวด

165

ประสบการณสาคญ ดานรางกาย

- การประสานสมพนธของกลามเนอเลก -ใหญจากการใชวสดสรางภาพประเพณและเทศกาลขององคพระปฐมเจดย ดานอารมณและจตใจ

- การแสดงออกอยางสนกสนานกบการฟงเรองราวนทาน - การชนชมผลงานศลปะ ประดษฐของตนเองและเพอน

ดานสงคม - การแลกเปลยนและการยอมรบฟงความคดเหนกบผอน - การวางแผน ตดสนใจเลอกและลงมอปฏบต

ดานสตปญญา - การตงคาถามสงตางๆทตนสนใจ สงสย - การคดวธการหาตาตอบสงทสงสยและเปนปญหา - การเชอมโยง เปรยบเทยบสถานการณตางๆ - การแสดงความคดสรางสรรคผานงานศลปะ - การแสดงความรสกดวยคาพด

กระบวนการจดประสบการณ

ขนท 1 การกาหนดปญหา 1. ครนาหนงสอนทานเรอง งานปาตะหลง ตง ตง มาเลาใหนกเรยนฟง 2. นกเรยนและครสนทนารวมกนเกยวกบเนอเรองในนทาน โดยครใชคาถาม ดงน

- ในงานมกจกรรมอะไรบาง อยางไร - นกเรยนคดวางานปาตะหลง ตง ตง คลายกบงานอะไรในจงหวดนครปฐม

นกเรยนมสวนรวมอยางไร 1. นกเรยนและครรวมกนระดมความคดเหน ถาจะสรางภาพงานเทศกาลนมสการองคพระ

ปฐมเจดย โดยการปนดนนามนและเศษวสด จะทาอยางไรไดบาง (ครบนทกคาพดเดกลงบนกระดาษบรฟ)

ขนท 2 การคดหาทางเลอก

1. นกเรยนจะสรางภาพ งานเทศกาลนมสการองคพระปฐมเจดย โดยการปนดนนามนและเศษวสดอยางไร

2. นกเรยนและ ครรวมกนระดมความคดเกยวกบการสรางภาพ งานเทศกาลนมสการองคพระปฐมเจดย โดยการปนดนนามน และเศษวสด โดยครกระตนใหนกเรยนมความคดทแตกตางและมความหลากหลาย (ครบนทกคาพดในกระดาษบรฟ)

166

ขนท 3 การเลอกกลวธในการแกปญหา นกเรยนเลอกวธกา รสรางภาพงานเทศกาลนมสการองคพระปฐมเจดย โดยการปนดนนามน

และ เศษวสด ทคดวาดทสด สงทตองใชและวธการทา ขนท4 การลงมอปฎบต 1. ครจดเตรยมอปกรณ เชน ดนนามน กระดานรองปน ถาดสาหรบวางภาพ เชอก ไหม

พรม กระดาษส เศษไม สเทยน กรรไกร เปนตน จดไวในตะกราตามหมวดหม 2. นกเรยนลงมอสรางภาพ งานเทศกาลนมสการองคพระปฐมเจดย โดยการปนดนนามน

และเศษวสดตามขนตอนตามความคดทวางไวของแตละคน ขนท5 การประเมนผล

1. นกเรยนสะทอนความคดเหนถงผลงานของตนเอง พรอมกบแสดงความคดเหนวา วสดทเลอกใชเอามาใชประโยชนอะไรไดบาง อยางไร

2. นกเรยนนาเสนอผลงานของตนเองแลวจดแสดงนทรรศการงานปนดนนามน “งานเทศกาลนมสการองคพระปฐมเจดย”

การประเมนผล

1. การบอกบอกสงทเปนปญหาสงสยได /การสรางภาพงานเทศกาลนมสการองคพระปฐมเจดยอยางไร บนทกลงในบนทกหลงสอน

2. สงเกตการบอกวธการแกปญหาได /เลอกวธการสรางภาพงานเทศกาลนมสการองคพระปฐมเจดย โดยการปนดนนามนและเศษวสดประกอบ บนทกลงในแบบสงเกตพฤตกรรม

3. สงเกตการเลอกวธการแกปญหาสรางภาพงานเทศกาลนมสการองคพระปฐมเจดย โดยการปนดนนามนและเศษวสดประกอบ บนทกลงในแบบสงเกตพฤตกรรม

4. สงเกตการปฏบตการแกปญหาตามวธการและขนตอนทวางไว บนทกลงในแบบสงเกตพฤตกรรม

5. การอธบายและสรปขอคนพบจากการนาเสนอผลงานของตนเอง บนทกลงในแบบประเมนผลงาน

สอ/แหลงเรยนร

1. หนงสอนทานงานปาตะหลง ตง ตง 2. กระดาษบรฟ 3. เศษวสด เชน ดนนามน กระดานรองปน ถาดสาหรบวางภาพ เชอก ไหมพรม กระดาษส

เศษไม สเทยน กรรไกรเปนตน

167

บนทกหลงการสอน/ขอเสนอแนะ

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………

168

ภาคผนวก

นทานเรอง งานปาตะหลง ตง ตง

เนอเรอง ตบปอง ลมพดเออย เออย ออย ออย ตนไมคอยคอย แกวงกงกานใบ

ทองฟามดลงทละหนอย พระอาทตยหวอย หวอย โบกมอไหวไหว ตงแช ตงแช ตมเมง ดนตรบรรเลง ดงกองปาใหญ โฆษกประกาศกกกอง เชญพชวนนอง เทยวงานไวไว

นกนอย ไกนอย เปดนอย แมจา...เรวหนอย พอจา...ไวไว มานอย หมายนอย ชางนอย แมจา...เรวหนอย พอจา...ไวไว

ทกตวมาเจอะเจอกน ทกทายเสยงลนหดบตบไหม งานปาปนครกครน ทกตวชนมนชอบอกชอบใจ

ของกน ของเลน ลานตา ทกตวฮอฮา แปลกแปลก มยใหม ไกนอยจกขาวโพดคว นกนอยจกถว บนไป กนไป เปดนอยกนลกชนปง อรอย จรงจรง อย! นาลายไหล ชางนอยงวงชออยควน มานอยยมหวานยนกนสายไหม หมายนอยหนาตาเหยเก ชวยดวย...ตงเมตดฟน ทาไง ทกตวหวเราะเสยงลน แมชวยแคะฟน ชวยได แคะได พากนขนชงชาสวรรค สนกสนานเอกอากกนใหญ อยสงบนฟาลบลบ เหนดาววบวบ แคเออมใกลใกล

เครองเลนหมนเปนวงกลม นาเลนนาชม โยกไปหมนไป พอแมเลนกบลกลก สนกสนก ชอบใจชอบใจ

นกนอยชวนเลนสอยดาว วบวบ วาววาว แขวนบนตนไม สอยไดนทานกอนนอน นกนอยบนวอนดใจดใจ

ชางนอยชวนเลนปาเปา ใชงวงยาวยาว ปาลกดอกออกไป ผดเปา โดนกระเซาเยาแหย หวเราะแฮแฮ แหม...ไมเปนไร เสยงฉง เสยงฉาบ กรบ กลอง ระนาดรวกอง กระหมปาใหญ

พอแมอมลกไปด ถงจะหนวกห แตกนาสนใจ ลงจอ ตดชงราวง ปอออกไปโคง โปงชงกนใหญ ดนตรจงหรด กรดกราด สะบงสะบดรองไปเตนไป

วว ควาย อายอายแอบเตน อบ อบ มาเหน เอกอากกนใหญ กระตายดหนงตะลง ตาหลงตงตง ชอบอกชอบใจ

สตวนอยใหญชอบใจชอบจง ปเสอดหนงกลางแปลงจอใหญ ทกตวดกนดด ไมตอยไมต ไมวาใครใคร

พระจนทรแจมแจมลอยดวง งานเลกงวงงวง แยกยายกนไป กลบบานนอนหลบฝนด ครอกฟ ครอกฟ อมอกอมใจ

169

แผนการจดประสบการณชนอนบาลปท 2 แผนท 10 สาระทควรเรยนร เรองราวเกยวกบบคคลและสถานทแวดลอมเดกหนวย องคพระปฐมเจดย เรอง การแตงกายเมอไปองคพระปฐมเจดย วนท ..........................................................ระยะเวลา 30 นาท ความคดรวบยอด องคพระปฐมเจดยเปนสถานท สาคญทางพระพทธศาสนาและ มความศกดสทธเราควร แตงกายใหเหมาะสมกบสถานท จดประสงคการเรยนร เมอเรยนรจากการจดประสบการณตามหนวยนแลวนกเรยนมความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรค ดงน

1. บอกและอธบายสงทเปนปญหาสงสยได/ควรแตงกายอยางไรเมอไปองคพระปฐมเจดย 2. บอกและอธบายวธการแกปญหาได /การแตงกายเมอไปองคพระปฐมเจดย ไดมากกวา

หนงแนวคด 3. เลอกวธการแกปญหาได/เลอกการแตงกายเมอไปองคพระปฐมเจดย 4. ปฏบตการแกปญหาตามวธการและขนตอนทวางไวได 5. อธบายและสรปขอคนพบจากการแตงกายเมอไปองคพระปฐมเจดย

สาระทควรเรยนร

องคพระปฐมเจดยเปนสถานท สาคญทางพระพทธศาสนาและ มความศกดสท ธเราควร แตงกายใหเหมาะสมถกตองกบสถานทตามกาลเทศะ แตงกายมดชด สภาพเรยบรอย เชน เสอมแขน คอเสอไมกวางเกนไป กางเกงหรอกระโปรงยาวปดหวเขา ไมรดรปเพอสะดวกในการกราบไหว และเนอผาไมบางจนเหนชดชนใน เปนตน

ประสบการณสาคญ ดานรางกาย

- การประสานสมพนธของกลามเนอเลก-ใหญจากการตด ฉก ปะ ภาพ ดานอารมณและจตใจ

- การปฏบตตนตามหลกศาสนาทตนนบถอ - การชนชมผลงานศลปะ ประดษฐของตนเองและเพอน

ดานสงคม - การแลกเปลยนและการยอมรบฟงความคดเหนกบผอน - การวางแผน ตดสนใจเลอกและลงมอปฏบต

170

ดานสตปญญา - การตงคาถามสงตางๆทตนสนใจ สงสย - การคดวธการหาตาตอบสงทสงสยและเปนปญหา - การแสดงความคดสรางสรรคผานงานศลปะ - การแสดงความรสกดวยคาพด

กระบวนการจดประสบการณ

ขนท 1 การกาหนดปญหา 1. ครนาเสอผาแบบตางๆ มาใหเดกด (เสอแขนยาว เสอสายเดยว กางเกงขายาว ขาสน) 2. นกเรยนและครสนทนารวมกนเกยวกบเสอผาทครนามา โดยครใชคาถาม ดงน

- ถานกเรยนไปวดจะเลอกเสอผาชนใด เพราะอะไร - นกเรยนคดวาเสอผาแบบใดทเหมาะสมทจะใสไปวด

3. นกเรยนและครรวมกนระดมความคดเหน กา รแตงกายเมอไปองคพระปฐมเจดย ใหเหมาะสม จะทาอยางไรไดบาง (ครบนทกคาพดลงบนกระดาษบรฟ)

ขนท 2 การคดหาทางเลอก

1. ถานกเรยนไปองคพระปฐมเจดยจะแตงกายอยางไรใหเหมาะสม 2. นกเรยนและครรวมกนระดมความคดเกยวกบการแตงกาย ใหเหมาะสม เมอไปองคพระ

ปฐมเจดย โดยครกระตนใหนกเรยนมความคดทแตกตางและมความหลากหลาย (ครบนทกคาพดในกระดาษบรฟ)

ขนท 3 การเลอกกลวธในการแกปญหา นกเรยนเลอกภาพการแตงกายทเหมาะสมเมอไปองคพระปฐมเจดยทคดวาดทสด ขนท4 การลงมอปฎบต 1. ครจดเตรยมอป กรณ เชน รปภาพชด เสอผาจากนตยสารแบบตางๆ สเทยน กรรไกร

กาว เปนตน จดไวในตะกราตามหมวดหม 2. นกเรยนลงมอสรางภาพการแตงกายทเหมาะสมเมอไปองคพระปฐมเจดย ดวยการฉก ตด

ปะภาพ โดยใชวสดทครเตรยมไวเปนสวนประกอบตามขนตอนตามความคดทวางไวของแตละคน ขนท5 การประเมนผล

1. นกเรยนสะทอนความคดเหนถงผลงานของตนเอง พรอมกบแสดงความคดเหนวา ภาพทเลอกใชเอามาใชประโยชนอะไรไดบาง อยางไร

2. นกเรยนแสดงความคดเหนวาการปฏบตตนใหเหมาะสมเมอไปองคพระปฐมมขอดอยางไร

การประเมนผล 1. การบอกและ อธบายสงทเปนปญหาสงสยได /แตงกายอยางไรเมอไปองคพระปฐมเจดย

บนทกลงในบนทกหลงสอน

171

2. การบอกและอธบายวธการแกปญหา / การแตงกายเมอไปองคพระปฐมเจดย บนทกลงในแบบสงเกตพฤตกรรม

3. การเลอกวธการแกปญหา /การแตงกายเมอไปองคพระปฐมเจดย บนทกลงในแบบสงเกตพฤตกรรม

4. การปฏบตการแกปญหาตามวธการและขนตอนทวางไว บนทกลงในแบบสงเกตพฤตกรรม 5. การอธบายและสรปขอคนพบจากการแตงกายเมอไปองคพระปฐมเจดย บนทกลงในแบบ

สงเกตพฤตกรรม สอ/แหลงเรยนร

1. เสอผา (เสอแขนยาว เสอสายเดยว กางเกงขายาว กางเกงขาสน) 2. ภาพการแตงกายจากนตยสาร หนงสอพมพ 3. กระดาษส 4. กระดาษบรฟ 1. กาว 2. กรรไกร

บนทกหลงการสอน/ขอเสนอแนะ

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………

172

ภาคผนวก ค

เครองมอสาหรบการประเมน

1. แบบประเมนพฒนาการดานสตปญญาเรอง องคพระปฐมเจดย 2. แบบสงเกตพฤตกรรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค 3. แบบประเมนผลงานความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค 4. แบบทดสอบความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

173

แบบประเมนพฒนาการดานสตปญญาเรอง องคพระปฐมเจดยของชนอนบาลปท 2

คาชแจง

1. แบบประเมน ฉบบนสร างขนเพอตองการวด พฒนาการดานสตปญญา เรอง องคพระปฐมเจดยนกเรยนชนอนบาลปท 2

2. แบบประเมน พฒนาการดานสตปญญา เรอง องคพระปฐมเจดย ฉบบนเปนแบบบนทกคะแนน โดยใชมาตรการใหคะแนน (Rubric) แบบประมาณคา 3 ระดบ คอ ระดบ 3 12 – 15 ด

ระดบ 2 8 - 11 พอใช ระดบ 1 นอยกวาหรอเทากบ 7 ปรบปรง

เกณฑการประเมน

เกณฑการใหคะแนน ลกษณะของพฤตกรรม

3 (ด) บอก/เลา/ปฏบตดวยตนเองไดถกตองและคลองแคลว 2 (พอใช) บอก/เลา/ปฏบตดวยตนเองไดถกตองโดยมผ อนชวยแนะ

บางครง 1 (ปรบปรง) บอก/เลา/ปฏบตดวยตนเองโดยมผอนชวยแนะนาเสมอ

3. สงเกตทงการพดและการกระทาขณะทเดกปฏบตกจกรรม 4. บนทกชอและนามสกลของนกเรยน วน /เดอน/ป ททาการสงเกตแลวใสเครองหมาย

ในชองพฤตกรรมทตรงกบความจรงมากทสด

174

แบบประเมนพฒนาการดานสตปญญาเรอง องคพระปฐมเจดย ชอ-สกล .......................................................................................ชนอนบาลปท ..........................

วน/เดอน/ป............................................................... ผบนทก ......................................................

รายการประเมน เกณฑการใหคะแนน ความ

คดเหน 3 (ด)

2 (พอใช)

1 (ปรบปรง)

1) บอก เลา เรยงลาดบเหตการณประวตและตานานขององคพระปฐมเจดย

2) รและเขาใจความสาคญขององคพระปฐมเจดย 3) การเชอมโยงความสาคญระบความแตกตางระหวางบคคล สงของและเหตการณและสถานท

4) การแสดงความคดสรางสรรคผานผลงาน 5) การบอก อธบายการ ปฏบตตนไดเหมาะสมกบวย รหนาท และรบผดชอบตองานทไดรบมอบหมาย

รวม ระดบคณภาพ

175

ผลการประเมนพฒนาการดานสตปญญาเรอง องคพระปฐมเจดย นกเรยนชนอนบาลปท ..............

ลาดบ ขอท 1 ขอท 2 ขอท 3 ขอท 4 ขอท 5

รวม คาเฉลย คา S.D.

176

แบบสรปการประเมนพฒนาการดานสตปญญา เรอง องคพระปฐมเจดย

นกเรยนชนอนบาลปท 2 โรงเรยนวดพระปฐมเจดย

รายการประเมน ระดบพฤตกรรมทปฏบต X

S.D. ระดบความ สามารถ

ลาดบท ด พอใช ปรบปรง

1) บอก เลา เรยงลาดบเหตการณประวตและตานานขององคพระปฐมเจดย

2) รและเขาใจความสาคญขององคพระปฐมเจดย 3) การเชอมโยงความสาคญระบความแตกตางระหวาง บคคล สงของและเหตการณและสถานท

4) การแสดงความคดสรางสรรคผานผลงาน 5) การบอก อธบายการ ปฏบตตนไดเหมาะสมกบวย รหนาท และรบผดชอบตองานทไดรบมอบหมาย

X S.D.

177

แบบสงเกตพฤตกรรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ของนกเรยนชนอนบาลปท 2

คาชแจง

1. ผสงเกตศกษาและทาความเขาใจในการใชแบบสงเกตและพฤตกรรมทสงเกตโดยละเอยด ลกษณะของแบบสงเกตความสามารถในการแกปญหาอยาง สรางสรรคเปนแบบตรวจสอบรายการ (Checklist)

2. ผสงเกตทาการสงเกตทงการพดและการกระทาขณะทเดกปฏบตกจกรรม 3. บนทกชอและนามสกลของนกเรยน วน /เดอน/ป ททาการสงเกตแลวใสเครองหมาย

ในชองพฤตกรรมทตรงกบความจรงมากทสด 4. ความสามารถดานการคดแกป ญหาอยางสรางสรรค ของนกเรยนชนอนบาลปท 2

ประกอบดวย 5 ดาน และรายละเอยดของพฤตกรรมบงช ดงน ความสามารถ พฤตกรรมการบงช

1. ดานการกาหนดปญหา หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการใชคาถาม การอภปราย และบอกสงทเปนปญหาในลกษณะแปลกใหมตางจากทพบหรอทมอยเดม

1. การใชคาถาม การอภปราย และบอกสงทเปนปญหาในลกษณะแปลกใหมตางจากทพบ หรอทมอยเดม

2. อธบายสาเหตของปญหามากกวาหนงแนวคด 2. ดานการ คดหาทางเลอก หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการใชประสาทสมผส มากกวาหนงอยางในการสบคนขอมล และการนาเสนอผลการสบคนขอมล

3. การใชประสาทสมผสมากกวาหนงอยางในกรสบคนขอมล

4. การนาเสนอผลการสบคนขอมลดวยวธการและเหตผลทมากกวาหนงวธ

3. ดานการเลอกกลวธในการแกปญหา หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถ งความสามารถในการนาเสนอวธการในการแกปญหาทเปนของตนเองมความแปลกใหมตางจากทพบหรอทมอยเดม

5. การนาเสนอวธการแกปญหาดวยตนเอง มความแปลกใหม ตางจากทมอยเดม

6. อธบายขนตอนการแกปญหาตามลาดบ

4. ดานการลงมอปฏบต หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการปฏบตกจกรรมทเปนของตนเองทมความแปลกใหมดวยวธการทหลากหลายมากกวาหนงวธ

7. การปฏบตกจกรรมดวยวธการทหลากหลายมากกวาหนงวธ 8. การปฏบตกจกรรมตามวธและขนตอนทวางแผนไว

5. ดานการประเมนผล หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการอธบายขอสรปถงการนาผลการปฏบตมาปรบใชใหเกดประโยชนมากกวาหนงวธ

9. การนาเสนอผลการปฏบตกจกรรมทเปนของตนเอง มความแปลกใหมตางจากทพบหรอทมอยเดม10. อธบายถงขอสรปถงผลการปฏบตมาปรบใชใหเกดประโยชนมากกวาหนงวธหรอแนวคด

178

เกณฑการประเมนพฤตกรรมบงชของความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค 8 – 10 ขอ อยในระดบ ด 4 – 7 ขอ อยในระดบ ปานกลาง

0 – 3 ขอ อยในระดบ พอใช

179

แบบส

งเกตพ

ฤตกรรมความสามารถดานก

ารคด

แกปญ

หาอยางสรางสรรคขอ

งนกเร

ยนชน

อนบาลป

ท 2

นกเรย

นชนอ

นบาลปท

.......

.... วน

/เดอน

/ปทบ

นทก .

........

........

........

........

........

........

.. หนว

ย องคพร

ะปฐมเจด

ย เรอง .

........

........

........

........

........

..

ลาดบ

ชอ

– สกล

พฤตกรรมบ

งชขอ

งความส

ามารถดานการคดแกป

ญหาอยางสรางสรรค

ระดบ

พฤตกรรม

1.การใช

คาถาม

การอภป

ราย แ

ละบอ

กสงทเปน

ปญหาในลกษณ

ะแป

ลกใหมต

างจาก

ทพบ หรอท

มอย

เดม

2.อธบายสาเห

ตของ ป

ญหา

มากกวาหน

งแน

วคด

3.การใช

ประสาท

สมผสมากกวาหน

งอยางใ

นการสบ

คนขอมล

4.การนาเส

นอผล

การสบค

นขอม

ลดวยวธการและ

เหตผลท

มากกวา

หนงวธ

5.การนาเส

นอวธการแกป

ญหา

ดวยตนเอ

ง ม

ความแป

ลกใหม

ตางจากทม

อยเดม

6. อ

ธบายขน

ตอน

การแกป

ญหา

ตามล

าดบ

7. กา

รปฏบ

ตกจกรรมดวย

วธการท

หลากหล

ายมากกวาหน

งวธ

8.การปฏบ

ตกจกรรม

ตามวธและขน

ตอนท

วางแผน

ไว

9.การนาเส

นอผลการ

ปฏบต

กจกรรมทเปน

ของตนเอ

งมความ

แปลกใหมต

างจากท

พบหรอท

มอยเด

ม

10. อธบายถงขอสรป

ถงผลการปฏบ

ตมา

ปรบใชให

เกดประโย

ชนมากกวา

หนงวธ

หรอแนวคด

180

แบบประเมนผลงานความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรคนกเรยน ของชนอนบาลปท 2

คาชแจง

1. แบบประเ มนฉบบนสรางขนเพอตองการวด ความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรคของนกเรยนชนอนบาลปท 2

2. แบบประเมนความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรคฉบบนเปนแบบ บนทกคะแนน โดยใชมาตรการใหคะแนน (Rubric) แบบประมาณคา 3 ระดบ คอ 3 หมายถง ด , 2 หมายถง พอใช , 1 หมายถง ปรบปรง ตามรายละเอยดแนวทาง การประเมนของรายการประเมนในแตละขอ

3. ใสเครองหมาย ในชองระดบคณภาพทตรงกบความจรงมากทสด และบนทกความคดเหนของเดกและครทมตอผลงาน

181

แบบประเมนผลงานความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ของนกเรยนชนอนบาลปท 2

ชอ-สกล .............................................................................................ชนอนบาลปท ................... ลาดบทของผลงาน ......................................................... วน/เดอน/ป.........................................

รายการประเมน ระดบคณภาพ แนวทางการประเมน 3 2 1 1. องคประกอบทสาคญของผลงาน

ประกอบดวย 1.1 สมบรณ ชดเจน 1.2 สมดล 1.3 สวยงาม

…… …… ……

3 หมายถง ผลงานมองคประกอบ ทง 3 ลกษณะ 2 หมายถง ผลงานมองคประกอบเพยง 2 ลกษณะ 1 หมายถง ผลงานมองคประกอบเพยง 1 ลกษณะ หรอไมม

2. ลกษณะของผลงานทสะทอนความคดสรางสรรค ประกอบดวย 2.1 แปลกใหมตางจากเดม 2.2 ใชประโยชนไดหลายอยาง 2.3 วสดหลากหลาย

…… …… ……

3 หมายถง ผลงานมลกษณะทง 3 องคประกอบ 2 หมายถง ผลงานมลกษณะเพยง 2 องคประกอบ 1 หมายถง ผลงานมลกษณะเพยง 1 องคประกอบ หรอไมม

3. กระบวนการสรางผลงาน ประกอบดวย 3.1 ทาดวยตนเอง 3.2 ทาไดสาเรจในเวลาทกาหนด 3.3 ทาไดสาเรจใชเวลานานกวาท

กาหนด

…… …… ……

3 หมายถง ผลงานมกระบวนการสรางผลงานทง 3 ขอ 2 หมายถง ผลงานมกระบวนการสรางผลงานเพยง 2 ขอ 1 หมายถง ผลงานมกระบวนการสรางผลงานเพยง 1 ขอ หรอไมม

4. การตงชอผลงาน ประกอบดวย 4.1 ความคดของตนเอง 4.2 แปลกใหมตางจากเดม 4.3 สอดคลองกบผลงาน

…… …… ……

3 หมายถง ชอผลงานมองคประกอบทง 3 ขอ 2 หมายถง ชอผลงานมองคประกอบเพยง 2 ขอ 1 หมายถง ชอผลงานมองคประกอบเพยง 1 ขอ หรอไมม

5. การเลอกใชวสด ประกอบดวย 5.1 หลากหลายประเภท 5.2 คงทน 5.3 แปลกใหม …… …… ……

3 หมายถง เลอกวสดทมทง 3 ลกษณะ 2 หมายถง เลอกวสดทมเพยง 2 ลกษณะ 1 หมายถง เลอกวสดทมเพยง 1 ลกษณะ หรอไมม

182

รายการประเมน ระดบคณภาพ แนวทางการประเมน 3 2 1 6. การอธบายถงการนาไปใช

ประโยชน ประกอบดวย 6.1 หลากหลาย 6.2 แปลกใหม 6.3 สอดคลองกบผลงาน

…… …… ……

3 หมายถง อธบายถงการนาไปใชใหเกดประโยชนไดทง 3 ขอ 2 หมายถง อธบายถงการนาไปใชใหเกดประโยชนไดเพยง 2 ขอ 1 หมายถง อธบายถงการนาไปใชใหเกดประโยชนไดเพยง 1 ขอ หรอไมม

ความคดเหนของเดก

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ความคดเหนของคร

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชอ ………………………………………………….

ผประเมน

183

แบบทดสอบความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรคสาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 เรอง ถานาเนาเสย เดกควรทาอยางไร

วตถประสงค เพอวดและประเมนผลความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรคนกเรยนชนอนบาลปท 2 ม 5 ดาน ดงน

1. ความสามารถดาน การกาหนด ปญหา หมายถง ระด บพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการใชคาถาม การอภปราย และบอกสงทเปนปญหาในลกษณะแปลกใหมตางจากทพบหรอทมอยเดม

2. ความสามารถดานการ คดหาทางเลอก หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการใชประสาทสมผสมากกวาหนงอยางในการสบคนขอมล และการนาเสนอผล

3. ความสามารถดานการ เลอกกลวธในการแกปญหา หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการนาเสนอวธการในการแกปญหาทเปนของตนเองมความแปลกใหมตางจากทพบหรอทมอยเดม

4. ความสามารถดานการลงมอปฏบต หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการปฏบตกจกรรมทเปนของตนเองทมความแปลกใหมดวยวธการทหลากหลายมากกวาหนงวธ

5. ความสามารถดานการประเมนผล หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการอธบายขอสรปถงการนาผลการปฏบตมาปรบใชใหเกดประโยชนมากกวาหนงวธ

คาชแจง

1. แบบทดสอบฉบบน เปนการสอบวดประสบการณของความรทไดรบจากการจดการเรยนการสอนตาม หลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 ชนดของแบบทดสอบเปนแบบปฏบตจรง (Performance Test) จากกรณศกษาทใชเ ปนสถานการณกาหนด โดยครผสอนมคาถามใหเดกปฐมวยแสดงความสามารถในการแกปญหาอยางสรางสรรคตามลาดบขนทกาหนดในวตถประสงค

2. แบบทดสอบมคาถามทงหมด 8 ขอ ขอละ 1 คะแนน

184

วธการทดสอบ

กอนการทดสอบ

1. ผทดสอบศกษาและทาความเขาใจแบบทดสอบโดยละเอยด 2. จดเตรยมสถานทและอปกรณสาหรบการทดสอบใหพรอม 3. ดาเนนการสอบเดกเปนรายบคคล หรอ 2-3 คน และใชเวลาการทดสอบประมาณ

15 นาท

การทดสอบ

1. ผทดสอบดาเนนการถามคาถามตามสถานการณทกาหนดในแบบทดสอบทเตรยมไวจนครบ

2. ใหเดกไดคดและปฏบตตามแนวคดของตนเอง 3. ผทดสอบสงเกตพฤต กรรมการตอบคาถามหรอการปฏบต แลวใสเครองหมาย ลง

ในชอง หนาคาตอบททตรงกบความจรงทสด

หลงการทดสอบ

ผทดสอบตรวจสอบความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรคของนกเรยนจากคาตอบหรอการปฏบตวาสอดคลองกบวตถประสงคหรอไม ตามเกณฑการใหคะแนนทกาหนดไวในแตละขอ แลวรวมคะแนนบนทกลงในแบบฟอรมการใหคะแนนแบบทดสอบความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรคของนกเรยนชนอนบาลปท 2

เกณฑการประเมน

รายการประเมน ผลการประเมน ความสามารถดานการคดแกปญหา

อยางสรางสรรค 6-8 คะแนน หมายถง ด 3-5 คะแนน หมายถง ปานกลาง 0-2 คะแนน หมายถง ปรบปรง

185

ความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค กรณศกษา

1. ความสามารถดาน การกาหนดปญหา หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการใชคาถาม การอภปราย และบอกสงทเปนปญหาใ นลกษณะแปลกใหมตางจากทพบหรอทมอยเดม

สถานการณท 1 ครและเดกสนทนาถงปญหานาเนาเสยโดยใชบตรภาพนาเนาเสยภาพประกอบ คาถามท 1 เดกๆคดวาถาเราปลอยใหนาเนาเสยจะเปนอยางไร คาตอบ o สงกลนเหมน ปลาตาย หรอเหตการณทสอดคลองกบ

สถานการณทกาหนด (1 คะแนน)

o ตอบอยางอนไมสอดคลองกบสถานการณทกาหนดหรอไมตอบ (0 คะแนน)

คาถามท 2 เดกๆคดวาอะไรเปนสาเหตททาใหนาเนาเสย คาตอบ o อธบายสาเหตของนาเนาเสยไดถกตองตามหลกการ

มากกวา 1 แนวคด (1 คะแนน) o ตอบอยางอนไมสอดคลองกบสถานการณทกาหนด

หรอไมตอบ (0 คะแนน) 2. ความสามารถดานการ คดหาทางเลอก หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการใชประสาทสมผสมากกวาหนงอยางในการสบคนขอมล และการนาเสนอผล

คาถามท 3 เราจะมวธการปองกนอยางไรไมใหนาเนาเสย คาตอบ o ไมทงขยะ หรอบอกวธการปองกนไดสอดคลองกบ

สถานการณและมความเปนไปได โดยตอบมากกวา 1 แนวคด (1 คะแนน)

o ตอบอยางอนไมสอดคลองกบสถานการณทกาหนดหรอไมตอบ (0 คะแนน)

3. ความสามารถดานการ เลอกกลวธในการแกปญหา หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการนาเสนอวธการในการแกปญหาทเปนของตนเองมความแปลกใหมตางจากทพบหรอทมอยเดม

คาถามท 4 จากวธการปองกนนาเนาเสย ทเดกคด เดกๆคดวาวธการใดดทสด คาตอบ o คาตอบสอดคลองกบหลกการปองกนและแกไขนาเนา

เสยและมความเปนไปได (1 คะแนน)

o ตอบอยางอนไมสอดคลองกบสถานการณทกาหนดหรอไมตอบ (0 คะแนน)

คาถามท 5 จากวธการปองกนนาเนาเสยทเดกๆคดไวมวธการทาไดอยางไร

186

ความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค กรณศกษา

คาตอบ o สามารถอธบายขนตอนการปองกนนาเนาเสยไดมากวา

1 ขนตอน (1 คะแนน) o ตอบอยางอนไมสอดคลองกบสถานการณทกาหนด

หรอไมตอบ (0 คะแนน) 4. ความสามารถดานการ ลงมอปฏบต หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการปฏบตกจกรรมทเปนของตนเองทมความแปลกใหมดวยวธการทหลากหลายมากกวาหนงวธ

สถานการณท 2 ครนาภาพมาใหเดกด ดงน แลวใหเดกเรยงลาดบเหตการณจากภาพ จากนนครใชคาถาม คาถามท 6 ถาเดกไมอยากใหเหตการณอยางนเกดขนจะทาอยางไร คาตอบ o ไมทงขยะ หรอมคาตอบทสอดคลองกบการดแลนา

มากกวา 1 แนวคด (1 คะแนน) o ตอบอยางอนหรอไมตอบ (0 คะแนน) สถานการณท 3 ครนาภาพกระทงททาดวยโฟมกบหยวกกลวย มาใหเดกเลอก คาถามท 7 เดกคดวากระทงทเหมาะกบการนาไปลอยนาควรมลกษณะอยางไร คาตอบ o บอกลกษณะของกระทงทเหมาะสมไมทาใหนาเนาเสย

มากกวา 1 ลกษณะ (1 คะแนน)

o ตอบอยางอนหรอไมตอบ (0 คะแนน) 5. ความสามารถดานการประเมนผล หมายถง ระดบพฤตกรรมทแสดงถงความสามารถในการอธบายขอสรปถงการนาผลการปฏบตมาปรบใชใหเกดประโยชนมากกวาหนงวธ

คาถามท 8 เดกคดวาถาแหลงนาสะอาดจะสงผลดอยางไรบาง o บอกผลทไดรบจากการมแหลงนาทสะอาดทตางจาก

ความคดเดมทมมากกวา 1 แนวคด (1 คะแนน)

o ตอบอยางอนหรอไมตอบ (0 คะแนน)

เดกทงขยะลงนา

ขยะลอยเตมแมนา

ปลาตายลอยเตมนา

187

แบบฟอรมการกรอกคะแนน ผลการทดสอบความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรคสาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2

เรอง ถานาเนาเสย เดกควรทาอยางไร นกเรยนชนอนบาลปท ..............วน/เดอน/ป .......................................................

ลาดบ

ความสามารถดานการกาหนดปญหา

ความสามารถดานการคดหาทางเลอก

ความสามารถดานการเลอกกลวธในการแกปญหา

ความสามารถดานการลงมอปฏบต

รวม

คาถามท 1

คาถามท 2

คาถามท 3

คาถามท 4

คาถามท 5

คาถามท 6

คาถามท 7

คาถามท 8

รวม คาเฉลย คา S.D.

188

ภาคผนวก ง

ผลการวเคราะหเครองมอ

189

ตารางท 14 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบสมภาษณความคดเหนในการพฒนาหลกสตรองค พระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบ นกเรยนชนอนบาลปท 2

ขอ

ประเดน

ระดบความคดเหน

คาดชนความสอด คลอง (IOC)

ความหมาย

1 2 3

1. ความสอดคลองของประเดนสมภาษณเกยวกบสถานภาพและขอมลทวไปของผใหสมภาษณ +1 +1 0 0.67

มความสอด คลอง

2. ความสอดคลองของประเดนสมภาษณเกยวกบความคดเหนทมตอหลกสตร เรองการพ ฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 เกยวกบขอคาถามในแบบสมภาษณ ตอนท 2ความสาคญ องคประกอบทจาเปนของหลกสตร

+1 +1 0 0.67

มความสอด คลอง

3. ความสอดคลองของประเดนสมภาษณเกยวกบความคดเหนทมตอหลกสตร เรองการพ ฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 เกยวกบ ความคดเหนถงความจาเปนหรอไมทจะมการพฒนาหลกสตร

+1 +1 +1 1

มความสอด คลอง

4. ความสอดคลองของประเดนสมภาษณเกยวกบความคดเหนทมตอหลกสตร เรองการพฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 เกยวกบจดประสงคของหลกสตร

+1 +1 +1 1

มความสอด คลอง

190

ตารางท 14 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบสมภาษณความคดเหนในการพฒนาหลกสตรองค พระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบ นกเรยนชนอนบาลปท 2 (ตอ)

ขอ

ประเดน

ระดบความคดเหน คาดชนความ

สอดคลอง (IOC)

ความหมาย 1 2 3

5. ความสอดคลองของประเดนสมภาษณเกยวกบความคดเหนทมตอหลกสตร เรองการพ ฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2เกยวกบ เนอหา /สาระของหลกสตร

+1 +1 +1 1

มความสอด คลอง

6. ความสอดคลองของประเดนสมภาษณเกยวกบความคดเหนทมตอหลกสตร เรองการพ ฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 เกยวกบวธการจดประสบการณการเรยนรของหลกสตร

+1 +1 +1 1

มความสอด คลอง

7. ความสอดคลองของประเดนสมภาษณเกยวกบความคดเหนทมตอหลกสตร เรองการพ ฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเส รมความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 เกยวกบการวดและประเมนผล การเรยนร ของหลกสตร

+1 +1 +1 1

มความสอด คลอง

8. ความสอดคลองของประเดนสมภาษณเกยวกบขอเสนอแนะในการพฒนาหลกสตร เรองการพ ฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2

+1 +1 +1 1

มความสอด คลอง

191

ตารางท 15 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของประเดนสนทนากลมในการพฒนาหลกสตรองคพระ ปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยน ชนอนบาลปท 2

ขอ

ประเดน

ระดบความคดเหน คาดชนความสอด คลอง (IOC)

ความหมาย

1 2 3

1. ความสอดคลองของประเดนสนทนากลมเกยวกบสถานภาพและขอมลทวไปของผรวมสนทนากลม +1 +1 0 0.67

มความสอด คลอง

2. ความสอดคลองของประเดนสนทนากลมเกยวกบเกยวกบความคดเหนทมตอหลกสตร เรองการพ ฒนาหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรม ความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 เกยวกบขอคาถามในแบบสมภาษณ ตอนท 2 ความสาคญ องคประกอบทจาเป นของหลกสตร

+1 +1 0 0.67 มความสอด คลอง

3. ความสอดคลองของประเดนสนทนากลมเกยวกบ ประเดนมความคดเหนอยางไรหากโรงเรยนจะมการพฒนาหลกสตร +1 +1 0 0.67

มความสอด คลอง

4. ความสอดคลองของประเดนสนทนากลมเกยวกบ ขอมลจากการสมภาษณในเรองจดประสงคของหลกสตร +1 +1 +1 1

มความสอด คลอง

5. ความสอดคลองของประเดนสนทนากลมเกยวกบ ขอมลจากการสมภาษณในเรองเนอหา สาระของหลกสตรของหลกสตร +1 +1 +1 1

มความสอด คลอง

6. ความสอดคลองของประเดนสนทนากลมเกยวกบ ขอมลจากการสมภาษณในเรอง รปแบบ /วธการจดประสบการณการเรยนรของหลกสตร

+1 +1 +1 1 มความสอด คลอง

7. ความสอดคลองของประเดนสนทนากลมเกยวกบ ขอมลจากการสมภาษณในเรอง การวด และประเมนผล การเรยนรของหลกสตร

+1 +1 +1 1

มความสอด คลอง

8. ความสอดคลองของประเดนสนทนากลม ตอนท 3ความคดเหนเกยวกบขอมลจากการสมภาษณและขอเสนอแนะ +1 +1 +1 1

มความสอด คลอง

192

ตารางท 16 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของโครงรางหลกสตรหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยน ชนอนบาลปท 2

ขอ

ประเดน

ผเชยวชาญ คาดชนความสอด คลอง (IOC)

ความหมาย

1 2 3

1. ความสอดคลองขององคประกอบในหลกสตร

+1 +1 0 0.67

มความสอด คลอง

2. ความสอดคลอง ระหวางแนวการดาเนนการจดการเรยนรตามหลกส ตรกบการจดกจกรรมการเรยนรแตละแผน

+1 +1 +1 1.00

มความสอด คลอง

3. ความสอดคลอง ระหวางสวนประกอบในแผนการจดประสบการณท 1 เรอง การเลาประสบการณเดม ไดแก จดประสงค สาระทควรร ประสบการณสาคญ การประเมนผล กระบวนการจดประสบการณ สอ/แหลงเรยนร

+1 +1 0 0.67

มความสอด คลอง

4. ความสอดคลอง ระหวางสวนประกอบในแผนการจดประสบการณท 2 เรอง คาถามทหนอยากรเกยวกบองคพระปฐมเจดย ไดแก จดประสงค สาระทควรร ประสบการณสาคญ การประเมนผล กระบวนการจดประสบการณ สอ/แหลงเรยนร

+1 +1 +1 1.00

มความสอด คลอง

5. ความสอดคลอง ระหวางสวนประกอบในแผนการจดประสบการณท 3 เรอง ประวตความเปนมาขององคพระปฐมเจดย ไดแก จดประสงค สาระทควรร ประสบการณสาคญ การประเมนผล กระบวนการจดประสบการณ สอ/แหลงเรยนร

+1 +1 +1 1.00 ม

ความสอด คลอง

6. ความสอดคลอง ระหวางสวนประกอบในแผนการจดประสบการณท 4 เรอง ตานานขององคพระปฐมเจดย ไดแก จดประสงค สาระทควรร ประสบการณสาคญ การประเมนผล กระบวนการจดประสบการณ สอ/แหลงเรยนร

+1 +1 +1 1.00 ม

ความสอด คลอง

193

ตารางท 16 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของโครงรางหลกสตรหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยน ชนอนบาลปท 2 (ตอ)

ขอ

ประเดน

ผเชยวชาญ คาดชนความสอด คลอง (IOC)

ความหมาย

1 2 3

7. ความสอดคลอ งระหวางสวนประกอบในแผนการจดประสบการณท 5 เรอง รปรางและลกษณะขององคพระปฐมเจดย ไดแก จดประสงค สาระทควรร ประสบการณสาคญ การประเมนผล กระบวนการจดประสบการณ สอ/แหลงเรยนร

+1 +1 +1 1.00

มความสอดคลอง

8. ความสอดคลอง ระหวางสวนประกอบใน แผนการจดประสบการณท 6 เรอง ความสาคญขององคพระปฐมเจดย ไดแก จดประสงค สาระทควรร ประสบการณสาคญ การประเมนผล กระบวนการจดประสบการณ สอ/แหลงเรยนร

+1 +1 +1 1.00

มความสอดคลอง

9. ความสอดคลอง ระหวางสวนประกอบในแผนการจดประสบการณท 7 เรอง บคคลสาคญขององคพระปฐมเจดย ไดแก จดประสงค สาระทควรร ประสบการณสาคญ การประเมนผล กระบวนการจดประสบการณ สอ/แหลงเรยนร

+1 +1 +1 1.00

มความสอดคลอง

10. ความสอดคลอง ระหวางสวนประกอบในแผนการจดประสบการณท 8 เรอง ประเพณและเทศกาลของวด พระปฐมเจดย ไดแก จดประสงค สาระทควรร ประสบก ารณสาคญ การประเมนผล กระบวนการจดประสบการณ สอ/แหลงเรยนร

+1 +1 +1 1.00

มความสอดคลอง

11. ความสอดคลอง ระหวางสวนประกอบในแผนการจดประสบการณท 9 เรอง กจกรรมของวดพระปฐมเจดย (สวดมนต ทาสมา ธ) ไดแก จดประสงค สาระทควรร ประสบการณสาคญ การประเมนผล กระบวนการจดประสบการณ สอ/แหลงเรยนร

+1 +1 +1 1.00

มความสอดคลอง

194

ตารางท 16 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของโครงรางหลกสตรหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยน ชนอนบาลปท 2 (ตอ)

ขอ

ประเดน

ผเชยวชาญ คาดชนความสอด คลอง (IOC)

ความหมาย

1 2 3

12. ความสอดคลอง ระหวางสวนประกอบในแผนการจดประสบการณท 10 เรอง การอนรกษ ดแลรกษา องคพระปฐมเจดย ไดแก จดประสงค สาระทควรร ประสบการณสาคญ การประเมนผล กระบวนการจดประสบการณ สอ/แหลงเรยนร

+1 +1 +1 1.00

มความสอดคลอง

13. ความสอดคลอง ระหวางสวนประกอบในแผนการจดประสบการณท 11 เรอง การปฏบตตนเมอไปองคพระปฐมเจดย ไดแก จดประสงค ส าระทควรร ประสบการณสาคญ การประเมนผล กระบวนการจดประสบการณ สอ/แหลงเรยนร

+1 +1 +1 1.00

มความสอดคลอง

14. ความสอดคลอง ระหวางสวนประกอบในแผนการจดประสบการณท 12 เรอง การอนรกษ ดแลรกษาองคพระปฐมเจดย ไดแก จดประสงค สาระทควรร ประสบการณสาคญ การประเมนผล กระบวนการจดประสบการณ สอ/แหลงเรยนร

+1 +1 +1 1.00

มความสอดคลอง

15. ความสอดคลอง ระหวางสวนประกอบในแผนการจดประสบการณท 13 เรอง การแนะนาองคพระปฐมเจดยกบประเทศสมาชกอาเซยน 1 ไดแก จดประสงค สาระทควรร ประสบการณสาคญ การประเมนผล กระบวนการจดประสบการณ สอ/แหลงเรยนร

+1 +1 +1 1.00

มความสอดคลอง

195

ตารางท 16 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของโครงรางหลกสตรหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยน ชนอนบาลปท 2 (ตอ)

ขอ

ประเดน

ผเชยวชาญ คาดชนความสอด คลอง (IOC)

ความหมาย

16. ความสอดคลอง ระหวางสวนประกอบในแผนการจดประสบการณท 14 เรอง การแนะนาองคพระปฐมเจดยกบประเทศสมาชกอาเซยน 2 ไดแก จดประสงค สาระทควรร ประสบการณสา คญ การประเมนผล กระบวนการจดประสบการณ สอ/แหลงเรยนร

+1 +1 0 0.67

มความสอดคลอง

17. ความสอดคลอง ระหวางสวนประกอบในแผนการจดประสบการณท 15 เรอง โบราณสถานทสาคญของประเทศสมาชกอาเซยน ไดแก จดประสงค สาระทควรร ประสบการณสาคญ การประเมนผ ล กระบวนการจดประสบการณ สอ/แหลงเรยนร

+1 +1 +1 1.00

มความสอดคลอง

18. ความสอดคลองของเนอหากบเวลาในแตละแผนการจดประสบการณ

+1 +1 0 0.67

มความสอดคลอง

19. ความสอดคลองของกจกรรมการเรยนรกบเวลาในแตละแผนการจดประสบการณ

+1 +1 0 0.67

มความสอดคลอง

20. ความสอดคลองของจดประสงคการเรยนรกบการวดผลและประเมนผล

+1 +1 0 0.67

มความสอดคลอง

196

ตารางท 17 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบประเมนพฒนาการดานสตปญญาเรองของ หลกสตรองคพระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยาง สรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2

ขอ

ประเดน

ผเชยวชาญ คาดชนความสอดคลอง

(IOC)

ความหมาย

1 2 3

1. ความสอดคลองของประเด นการประเมน เกยวกบการบอก เลา เรยงลาดบเหตการณประวตและตานานขององคพระปฐมเจดย

+1 +1 +1 1.00

มความสอดคลอง

2. ความสอดคลองของประเด นการประเมน เกยวกบความรและเขาใจความสาคญขององคพระปฐมเจดย

+1 +1 +1 1.00

มความสอดคลอง

3. ความสอดคลองของประเดนการเชอมโยงความสาคญระบความแตกตางระหวางบคคล สงของและเหตการณและสถานท

+1 +1 +1 1.00

มความสอดคลอง

4. ความสอดคลองของประเดนการประเมนเกยวกบการแสดงความคดสรางสรรคผานผลงาน +1 +1 +1 1.00

มความสอดคลอง

5. ความสอดคลองของประเด นการประเมน เกยวกบการ ปฏบตตนไดเหมาะสมกบวย รหนาท และรบผดชอบตองานทไดรบมอบหมาย

+1 +1 +1 1.00

มความสอดคลอง

197

ตารางท 18 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบประเมนผลงานความสามารถดานการคด แกปญหาอยางสรางสรรคของหลกสตรองคพระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2

ขอ

ประเดน

ผเชยวชาญ คาดชนความสอดคลอง

(IOC)

ความหมาย

1 2 3

1. ความสอดคลองของประเด นการประเมน เกยวกบองคประกอบทสาคญของผลงาน +1 +1 0 0.67

มความสอดคลอง

2. ความสอดคลองของประเด นการประเมน เกยวกบลกษณะของผลงานทสะทอนความคดสรางสรรค

+1 +1 0 0.67

มความสอดคลอง

3. ความสอดคลองของประเดนการประเมนเกยวกบกระบวนการสรางผลงาน +1 +1 0 0.67

มความสอดคลอง

4. ความสอดคลองของประเดนการประเมนเกยวกบการตงชอผลงาน +1 +1 +1 1.00

มความสอดคลอง

5. ความสอดคลองของประเด นการประเมน เกยวกบการเลอกใชวสด +1 +1 +1 1.00

มความสอดคลอง

6 ความสอดคลองของประเด นการประเมน เกยวกบการอธบายถงการนาไปใชประโยชน +1 +1 +1 1.00

มความสอดคลอง

198

ตารางท 19 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบสงเกตพฤตกรรมความสามารถดานการคด แกปญหาอยางสรางสรรคของหลกสตรองคพระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดาน การคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2

ขอ

ประเดน

ผเชยวชาญ คาดชนความ

สอดคลอง

(IOC)

ความหมาย

1 2 3

1. ความสอดคลองของประเดนการประเมนเกยวกบการใชคาถาม การอภปราย และบอกสงทเปนปญหาในลกษณะแปลกใหมตางจากทพบ หรอทมอยเดม

+1 +1 +1 1.00 มความสอด คลอง

2. ความสอดคลองของประเด นการประเมน เกยวกบการอธบายสาเหตของปญหามากกวาหนงแนวคด

+1 +1 +1 1.00 มความสอด คลอง

3. ความสอดคลองของประเดนการประเมนเกยวกบการใชประสาทสมผสมากกวาหนงอยางในกรสบคนขอมล +1 +1 0 0.67

มความสอด คลอง

4. ความสอดคลองของประเดนการประเมนเกยวกบการนาเสนอผลการสบคนขอมลดวยวธการและเหตผลทมากกวาหนงวธ +1 +1 +1 1.00

มความสอด คลอง

5. ความสอดคลองของปร ะเดนการประเมน เกยวกบการนาเสนอวธการแกปญหาดวยตนเอง มความแปลกใหม ตางจากทมอยเดม

+1 +1 +1 1.00 มความสอด คลอง

6. ความสอดคลองของประเด นการประเมน เกยวกบการอธบายขนตอนการแกปญหาตามลาดบ +1 +1 +1 1.00

มความสอด คลอง

7. ความสอดคลองของประเดนการประเมนเกยวกบการปฏบตกจกรรมดวยวธการทหลากหลายมากกวาหนงวธ +1 +1 +1 1.00

มความสอด คลอง

8. ความสอดคลองของประเดนการประเมนเกยวกบการปฏบตกจกรรมตามวธและขนตอนทวางแผนไว +1 +1 +1 1.00

มความสอด คลอง

9. ความสอดคลองของประเดนการประเมนเกยวกบการนาเสนอผลการปฏบตกจกรรมทเปนของตนเอง มความแปลกใหมตางจากทพบหรอทมอยเดม

+1 +1 +1 1.00 มความสอด คลอง

10. ความสอดคลองของประเดนการประเมนเกยวกบการอธบายถงขอสรปถงผลการปฏบตมาปรบใชใหเกดประโยชนมากกวาหนงวธหรอแนวคด

+1 +1 +1 1.00 มความสอด คลอง

199

ตารางท 20 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบทดสอบความสามารถดานการคดแกปญหาอยาง สรางสรรคของหลกสตรองคพระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดานการคด แกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2

ขอ

ประเดน

ผเชยวชาญ คาดชนความสอดคลอง

(IOC)

ความหมาย

1 2 3

1. ความสอดคลองของประเดนการประเมนเกยวกบสถานการณ ท 1 +1 +1 0 0.67

มความสอดคลอง

2. ความสอดคลองของประเดนการประเมนเกยวกบคาถามท 1เดกๆคดวาถาเราปลอยใหนาเนาเสยจะเปนอยางไร

+1 +1 +1 1.00

มความสอดคลอง

3. ความสอดคลองของประเดนการประเมนเกยวกบคาถามท 2 เดกๆคดวาอะไรเปนสาเหตททาใหนาเนาเสย

+1 +1 +1 1.00

มความสอดคลอง

4. ความสอดคลองของประเดนการประเมนเกยวกบคาถามท 3 เราจะมวธการปองกนอยางไรไมใหนาเนาเสย

+1 +1 +1 1.00

มความสอดคลอง

5. ความสอดคลองของประเดนการประเมนเกยวกบคาถามท 4 จากวธการปองกนนาเนาเสย ทเดกคด เดกๆคดวาวธการใด ดทสด

+1 +1 +1 1.00

มความสอดคลอง

6. ความสอดคลองของประเดนการประเมนเกยวกบคาถามท 5 จากวธการปองกนนาเนาเสยทเดกๆคดไวมวธการทาไดอยางไร

+1 +1 +1 1.00

มความสอดคลอง

200

ตารางท 20 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบทดสอบความสามารถดานการคดแกปญหาอยาง สรางสรรคของหลกสตรองคพระปฐมเจดยเพอสงเสรมความสามารถดานการคด แกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2 (ตอ)

ขอ

ประเดน ผเชยวชาญ คา

ดชนความสอดคลอง

(IOC)

ความหมาย

1 2 3

7. ความสอดคลองของประเดนการประเมนเกยวกบสถานการณ ท 2 +1 +1 +1 1.00

มความสอดคลอง

8. ความสอดคลองของประเดนการประเมนเกยวกบคาถามท 6 ถาเดกไมอยากใหเหตการณอยางนเกดขนจะทาอยางไร

+1 +1 +1 1.00

มความสอดคลอง

9. ความสอดคลองของประเดนการประเมนเกยวกบสถานการณ ท 3 +1 +1 +1 1.00

มความสอดคลอง

10. ความสอดคลองของประเดนการประเมนเกยวกบคาถามท 7 เดกคดวากระทงทเหมาะกบการนาไปลอยนาควรมลกษณะอยางไร

+1 +1 +1 1.00

มความสอดคลอง

11. ความสอดคลองของประเดนการประเมนเกยวกบคาถามท 8 เดกคดวาถาแหลงนาสะอาดจะสงผลดอยางไรบาง

+1 +1 +1 1.00

มความสอดคลอง

201

ตารางท 21 คา t-test ของการทาแบบทดสอบความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค ของหลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค สาหรบนกเรยนชนอนบาลปท 2

Paired Differences

t df

Sig. (2-

tailed) Mean

Std.

Deviation

Std.

Error

Mean

95% Confidence

Interval of the

Difference

Lower Upper

Pair 1 PRE -

POST 5.00 1.648 .251 4.49 5.51 19.901 42 .000

202

ตารางท 22 รายละเอยดการแกไขเครองมอการวจย

เครองมอ รายการทตองแกไข รายละเอยดการแกไข หลกสตรองคพระปฐมเจดย เพอสงเสรมความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

สอ ในการจดประสบการณในแผนท 6 เรองพระพทธรปทสาคญขององคพระปฐมเจดย

ไมควรนาภาพพระพทธรปมาทาเปนภาพตดตอ ปรบเปลยนเปนการเลอกระบายสภาพพระพทธรปดวยวสดจากธรรมชาต

เนอหากบเวลาในแตละแผนการจดประสบการณ

ปรบเวลาใหยดหยนตามกจกรรมทจดในแตละเรอง

แบบทดสอบความสามารถดานการคดแกปญหาอยางสรางสรรค

กจกรรม สถานการณทกาหนด เพมกจกรรม หรอสอ อปกรณรวมใหมากกวาการใชคาถาม

203

ภาคผนวก จ

ประมวลภาพกจกรรม 1. กจกรรมสนทนากลม 2. กจกรรมการเรยนรจากการจดประสบการณ 3. ผลงานนกเรยนทเกดจากการเรยนร

204

ภาพกจกรรมสนทนากลม

ผวจยดาเนนการสนทนากลม

205

นกเรยนศกษาแหลงเรยนรทองคพระปฐมเจดย โดยมพระอาจารยเปนวทยากรใหความร

กจกรรมการเรยนรจากการจดประสบการณ

206

นกเรยนเลาและวาดภาพประสบการณเดมเกยวกบองคพระปฐมเจดย

กจกรรมเลานทาน ตานานองคพระปฐมเจดย

กจกรรมปนดนนามนประเพณงานนมสการองคพระปฐมเจดย

207

ผลงานของนกเรยนทเกดจากจดกจกรรมการเรยนรจากการจดประสบการณ

208

ภาคผนวก ฉ

1. รายชอผเชยวชาญในการตรวจสอบเครองมอวจย

2. หนงสอเชญเปนผตรวจเครองมอวจย

209

รายชอผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอทใชในการวจย

1. นางสรนทร ลดดากลม บญเชดช การศกษา ปรญญาศกษาศาสตรบณฑต (ศษ.บ.) ตาแหนง อาจารย มหาวทยาลยศลปากร

2. นางสาวพมพาภรณ สขพวง การศกษา ปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต (ศษ.บ.) มหาวทยาลยศลปากร ตาแหนง ครชานาญการพเศษโรงเรยนวดพระปฐมเจดย สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1

3. นางกรปภา ประภาสงศ การศกษา ปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต (ศษ.บ.) มหาวทยาลยศลปากร ตาแหนง ครชานาญการพเศษโรงเรยนวดพระปฐมเจดย สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 1

210

211

212

213

ภาคผนวก ช

รายชอผรทองถน

214

ผรทองถนเกยวกบองคพระปฐมเจดย

รายชอผรทองถน สถานภาพ พระสมพงษ ภททาจาโร พระอาจารยวดพระปฐมเจดย นายบญจนทร เจยงคา ประชาสมพนธองคพระปฐมเจดย นายสรเชน จนทรคณ กรรมการสภาวฒนธรรมจงหวดนครปฐม

215

ประวตผวจย

216

ประวตผวจย

ชอ – สกล นางสาวนชนนท เหลาจารวงศ ทอย 19 ม. 3 ตาบลทงลกนก อาเภอกาแพงแสน จงหวดนครปฐม

73140 ททางาน โรงเรยนวดพระปฐมเจดย ตาบลพระปฐมเจดย อาเภอเมอง

จงหวดนครปฐม 73000 ประวตการศกษา พ.ศ. 2551 สาเรจการศกษาครศาสตรบณฑต สาขาวชาการศกษาปฐมวย จากมหาวทยาลยราชภฏนครปฐม พ.ศ. 2553 ศกษาตอระดบปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาหลกสตร

และการนเทศ มหาวทยาลยศลปากร นครปฐม ประวตการทางาน พ.ศ. 2552-ปจจบน โรงเรยนวดพระปฐมเจดย ตาบลพระปฐมเจดย อาเภอเมอง

จงหวดนครปฐม