เทคโนโลยสารสนเทศ 40

บทท 4 ระบบเครอขายและการสอสารขอมล

ในชวงแรกของการพฒนาระบบคอมพวเตอรนน คอมพวเตอรไดถกออกแบบมาใหทำางานเปนระบบเดยว(Stand-alone) ตอมาไดมการพฒนาอปกรณสอสารและโปรแกรมคอมพวเตอรใหมความสามารถในการท ำางานทหลากหลายมากขน การนำาเอาคอมพวเตอรมาเชอมตอเพอการสอสารแลกเปลยนขอมลและขาวสารจงไดรบความนยมเพมขนเปนลำาดบ

การสอสารขอมล (data communication) คอการรบ สง โอนยาย– หรอแลกเปลยนขอมลและสารสนเทศระหวางอปกรณสอสารตางๆ ผานสอน ำาขอมล

เครอขายคอมพวเตอร (computer network) คอการนำาเอาเครองคอมพวเตอรตงแต 2 เครองขนไปมาเชอมตอ เพอใชในการสอสารขอมล

4.1 องคประกอบของการสอสารขอมลการสอสารขอมลทางอเลกทรอนคส โดยทวไปจะทำางานไดเมอมองคประกอบตางๆ ทสำาคญดงน1. ผสงหรออปกรณสงขอมล (sender) คอ สงททำาหนาทสง

ขอมลไปยงจดหมายทตองการขอมลตางๆ ทอยตนทางจะตองจดเตรยมนำาเขาสอปกรณสำาหรบสงขอมล ไดแก เคร องพมพหรออปกรณควบคมตางๆ จานไมโครเวฟ จานดาวเทยม ซงขอมลเหลานจะถกเปลยนใหอยในรปแบบทสามารถสงขอมลนนไดกอน

2.ผรบหรออปกรณรบขอมล (Receiver) คอ ส งท ท ำาหนาทรบขอมลทถกสงมาให ขอมลทถกสงจากอปกรณสงขอมลตนทาง เมอไปถงปลายทางกจะมอปกรณสำาหรบรบขอมลเหลานนเพอนำาขอมลไปใชประโยชนตอไป อปกรณเหลานไดแก เครองพมพ คอมพวเตอร จานดาวเทยม เปนตน

3.ขอมล (data) คอ ขอมลทผสงขอมลตองการสงไปยงผรบขอมล ขอมลอาจอยในรปของ ขอความ รปภาพ เสยง

4.สอนำาขอมล (Medium) คอ สงททำาหนาทเปนตวกลางในการขนถายขอมลจากผสงขอมลไปยงผรบขอมล เชน สายไฟ ขดลวด สายเคเบล สายใยแกวนำาแสง อากาศ เปนตน

ระบบเครอขายและการสอสาร 41

5. โปรโตคอล (Protocol) คอ กฎหรอวธทกำาหนดขนเพอการสอสารขอมล ซงผสงขอมลจะตองสงขอมลในรปแบบตามวธการสอสารทตกลงไวกบผรบขอมล จงจะสามารถสอสารขอมลกนได ซ งมหลายชนดใหเลอกใช เชน TCP/IP , X.25 , SDLC

การสอสารขอมล6. ซอฟแวร (Software) คอ การสงขอมลผานคอมพวเตอร

จำาเปนตองมโปรแกรมสำาหรบดำาเนนการ และควบคมการสงขอมลเพอใหเลอกใช ขอมลตามทกำาหนดไว ไดแก Netware , UNIX,Windows NT เปนตน

4.2 ชนดของสญญาณขอมลชนดของสญญาณขอมล สามารถจำาแนกไดเปน 2 ชนด คอ1. สญญาณอนาลอก (Analog signal) เปนสญญาณแบบ

ตอเนอง มลกษณะเปนคลนไซน (sine wave) โดยทแตละคลนจะมความถและความเขมของสญญาณทตางกน เมอนำาสญญาณขอมลเหลานมาผานอปกรณรบสญญาณและแปลงสญญาณ กจะไดขอมลทตองการได ตวอยางของการสงขอมลทมสญญาณแบบอนาลอก คอ การสงขอมลผานระบบโทรศพท เฮรตซ (Hertz : Hz) คอ หนวยวดความถของสญญาณขอมลแบบอนาลอก วธวดความถจะนบจำานวนรอบของสญญาณทเกดขนภายใน 1 วนาท เชน สญญาณขอมลทมความถ 60 Hertz หมายถง ใน 1 วนาท สญญาณมการเปลยนแปลงระดบสญญาณ 60 รอบ (ขนและลงนบเปน 1 รอบ)

เทคโนโลยสารสนเทศ 42

2. สญญาณดจตอล (Digital Signal) สญญาณดจตอลเป นสญญาณแบบไมตอเนอง รปแบบสญญาณมความเปลยนแปลงทไมปะตดปะตออยางสญญาณอนาลอก ในการส อสารด วยสญญาณดจตอลขอม ลในคอมพวเตอรซงเปนเลขฐานสอง (0 และ 1) จะถกแทนดวยสญญาณดจตอล การแทนขอมลดจตอลดวยสญญาณดจตอลมหลายแบบ วธทแทนบตขอมล 0 ดวยสญญาณไฟฟาทเปนกลาง และบตขอมล 1 ดวยสญญาณไฟฟาทเปนบวก Bit rate เปนอตราความเรวในการสงขอมลแบบดจตอล วธวดความเรวจะนบจำานวนบตขอมลทสงไดในชวงระยะเวลา 1 วนาท เชน 14,400 bps หมาย ถงม

ความเรวในการสงขอมลจำานวน 14,400 บต ในระยะเวลา 1 วนาท

ตวอยางการสอสารขอมลผานสายโทรศพทระบบโทรศพทถกออกแบบมาใหสามารถสงขอมลได 2 ทาง แตระบบเครอขายของระบบโทรศพทก

ยงมสงทแตกตางจากระบบเครอขายอนๆ คอการสงขอมลภายในโทรศพทจะมการสงขอมลเปนสญญาณอนาลอก ซงตอมาไดมการเพมความสามารถใหสามารถสงขอมลเปนระบบดจตอลในสายโทรศพท

ดวยเหตผลดงกลาว ถาเคร องคอมพวเตอรท ำาการตดตอผานสายโทรศพทผใชสามารถสงขอมลไปใหผอนไดไมวาจะอยไหนกตาม แตปลายทางนนตองมเคร องคอมพวเตอรกบโทรศพท โดยไมจ ำาเปนตองทำาการตดตงระบบเครอขายและเสยคาใชจาย เพยงเสยคาบรการทางโทรศพทเทานน แตการใชสายสญญาณอนาลอกแบบปจจบนนนเหมาะกบการสงเสยงพด แตไมเหมาะกบ

ระบบเครอขายและการสอสาร 43

การสงขอมลเพราะมความเรวในการสงขอมลตำา ดวยเหตผลดงกลาวองคการโทรศพทไดมการนำาสายสญญาณดจตอลมาเพอใชในการสอสารขอมล

ไมนานหลงจากทแนะนำาเกยวกบเครองพซในการสงขอมลและโปรแกรมบนสายโทรศพท ตอมาไดมการพฒนา โมเดมตวแรกทใชกบเคร องพซ โดย โมเดมจะทำาการเชอมตอสายโทรศพทและสามารถสงขอมลได เทคโนโลยนเปนการเรมการเปลยนแปลงไปเปนการสงขอมลผานระบบดจตอลทงในระบบธรกจและระหวางผใชดวยกนเอง ถงแมวาสายโทรศพทระบบดจตอลเร มเปนทนยมใชกนมากขน แตคนสวนมากยงคงใชสายโทรศพทระบบอนาลอก การตดตอผานสายโทรศพทอนาลอกตองมการใชโมเดม (Modem) ซงสงสำาคญทควรร

หลกการทำาของโมเดมใ น ก า ร บ ร ก า ร ข อ ง ร ะ บ บ

โทรศพทมาตรฐานไดมการเปลยนสญญาณเสยงไปเปนสญญาณทางไฟฟาในการสงผานสายโทรศพท และเมอโทรศพทฝงรบไดรบสญญาณทางไฟฟากจะทำาการแปลงสญญาณกลบไปเปนเสยงพด ดวยหลกการดงกลาวทำาใหสามารถพดคยกนได ทงคลนเสยงและสญญาณทางไฟฟาในสายโทรศพทนนเปนสญญาณอนาลอก แตสญญาณในคอมพวเตอรเปนสญญาณดจตอล (ประกอบไปดวยระดบของสญญาณเปดหรอปดซงแทนดวย 0 กบ 1 ) ซงโมเดม (Modem : Modulator Demodulator) จะทำาหนาทในการแปลงสญญาณดจตอลเปนสญญาณอนาลอกเพอสงผานสายโทรศพท ซงขนตอนนเรยกวา Modulate และข นตอนของการ Demodulate คอการแปลงสญญาณกลบจากสญญาณอนาลอกไปเปนสญญาณดจตอล ดงรป

DigitDigitalal

AnalAnalogog

ModulationDemodulation

เทคโนโลยสารสนเทศ 44

แผนภาพแสดงการเชอมตอของ MODEM

อปกรณทใชในการสอสารจำาแนกได 3 ประเภท คอ โมเดมภายนอก โมเดมภายใน และโมเดมไรสาย

โมเดมภายนอก ( External Modem)

เปนอปกรณทแยกออกจากเครองคอมพวเตอร และเชอมตอกบคอมพวเตอรทางพอรตอนกรม (Serial Port) ดวยสายเคเบล โมเดมภายนอก มขอดคอเคลอนยายไดงาย

โมเดมภายใน (Internal Modem) เปนการดทใชเสยบกบแผงวงจรหลกของคอมพวเตอร โมเดมภายในชวยประหยดพนทใชงาน และราคาถกกวาโมเดมภายนอก

โมเดมแบบไรสาย (Wireless Modem)

มลกษณะคลายกบโมเดมภายนอกจะเชอม ตอกบคอมพวเตอรทาง Serial Port โดยใช สายโทรศพท ในขณะทโมเดมไรสายจะไมใชสายโทรศพทเพอเชอมตอ

ระบบเครอขายและการสอสาร 45

แตจะสอสารโดยใชคลนแมเหลกไฟฟาเปนสอ

4.3 ทศทางการสงขอมล (Transmission Mode)การสงขอมลของระบบคอมพวเตอร สามารถจำาแนกทศทางการสงขอมล

ไดเปน 3 รปแบบ ดงน1.การสงขอมลแบบทศทางเดยว (Simplex transmission)

เปนการสอสารขอมลทมผสงขอมลทำาหนาทเพยงอยางเดยว และผรบขอมลกทำาหนาทรบขอมล

เพยงอยางเดยวดวยเชนกน การสงขอมลในลกษณะน เชนการสงสญญาณของสถานโทรทศนไปยงเครองโทรทศน โดยทสถานสงสญญาณโทรทศนจะทำาหนาทสงสญญาณเทานน และเครองรบโทรทศนจะทำาหนาทรบสญญาณเทานนเชนกน

2.ก า ร ส ง ข อ ม ล แ บ บ ส อ ง ท ศ ท า ง ส ล บ ก น (Half-duplex transmission)เปนการสอสารขอมลทมการเปลยนขอมลของผรบและผสง โดยแตละ

ฝายสามารถเปนทงผสงและผรบขอมล แตจะตองสลบกนทำาหนาทเปนผสงขอมล จะเปนผสงขอมลพรอมกนทงสองฝายไมได ลกษณะการสงขอมลประเภทน เชนการสอสารโดยใชวทยสอสาร ซงผทจะสงขอมลทงสองฝายไมได ลกษณะการสงขอมลประเภทน เชนการสอสารโดยใชวทยสอสาร ซงผทจะสงขอมลตองกดปมเพอสงขอมล ในขณะนนผอนจะเปนผรบขอมล

3.ก า ร ส ง ข อ ม ล แ บ บ ส อ ง ท ศ ท า ง พ ร อ ม ก น (Full-duplex transmission)เปนการสอสารขอมลทมการแลกเปลยนขอมลของทงผสงและผรบ

ขอมล โดยทงสองฝายสามารถเปนผรบและผสงขอมลในเวลาเดยวกน และสามารถสงขอมลไดพรอมกนลกษณะการสงขอมลแบบสองทศทางพรอมกน เชนการสอสารโดยใช โทรศพท ซงทงสองฝายสามารถพดพรอมกนไดในเวลาเดยวกน

โดยปกตการสอสารขอมลสวนใหญจะไมใชการสงขอมลแบบสองทศทางพรอมกน ตวอยางเชน การใชโทรศพท ถงแมวาจะสามารถสงขอมลไดสองทศทางพรอมกน แตเวลาพดยงคงตองสลบกนพด หรอการสอสารระหวางเครองคอมพวเตอร ซงดเหมอนวาจะเปนสองทศทางพรอมกน แตในความเปน

เทคโนโลยสารสนเทศ 46

จรงแลวเปนการสงขอมลแบบสลบกน ซงเวลาทสลบกนนอาจจะใชชวงเวลาทเรวมาก จงดเหมอนวาเปนการสอสารสองทศทางพรอมกน

4.4 รปแบบการเชอมโยงการสอสาร

การเชอมตอการสอสารขอมลคอมพวเตอรหลาย ๆ คนเขาใจวาคอการตอสายสอสารจากคอมพวเตอรเคร องหนงไปยงคอมพวเตอรอกเคร องหนงโดยตรงเทานน ซ งทแทจรงแลวเราสามารถเชอมตอคอมพวเตอรหลาย ๆ เคร องไดพรอมกน เปนกลมหรอเปนเครอขายเดยวกนได เพอจะสามารถใชขอมลรวมกน หรอใชสง-รบขอมลซงกนและกนได รปแบบการเชอมโยงการสอสารขอมล มดงน

การเชอมโยงแบบจดตอจด (Point – to – Point) เปนการเชอมโยงระหวางเทอรมนอลหรอเครองคอมพวเตอรเพยง

2 เครอง โดยผานทางสายสอสารเพยงสายเดยวและความยาวของสายไมจ ำากดสามารถสงสญญาณขอมลไดไมวาจะเปนแบบ simple duplex หรอ Half Duplex หรอ Full Duplex กได และสามารถสงสญญาณไดทงแบบซงโค

ระบบเครอขายและการสอสาร 47

รนสและอะชงโครนส สายสอสารจะถกการจองการสงขอมลอยตลอดเวลา (Lease Line ) ดงนนการเชอมตอแบบจดตอจดจงเหมาะสมกบงานทมการรบสงขอมลๆ และตอเนอง เชน การเชาสายโทรศพท เพอใชในระบบ ATM

การเชอมโยงแบบหลายจด (Multipoint or Multidrop) เนองจากการเชอมโยงแบบจดตอจดนนสนเปลองสายสอสารมาก

เกนไป และในการสงขอมล สวนใหญมกใชงานไมเตมประสทธภาพของสายสอสาร แบบการเชอมโยงทคมคากวาคอการใชสายสอสารเพยงสายเดยว แตสามารถเชอมโยงกบเทอรมนอลไดหลาย ๆ เครอง หรอหลาย ๆ จดเทอรมนอล รปการเชอมโยงแบบหลายจดแตละเทอรมนอลทตอเขากบสายสอสารมกจะม

บฟเฟอรสำาหรบกกเกบขอมลไวใหไดมากทสดกอนทำาการสงขอมลออกไป เพอจะไดใชประสทธภาพของสายสอสายไดเตมท และในขณะทยงไมมการสงขอมลสามารถเปดโอกาสใหผอนใชสายสอสารได ในกรณถ าแต ละเทอรมนอลสง

ขอมลออกมาพรอมกน ขอมลจะชนกนทำาใหเกดความเสยหายแกขอมลได จงจำาเปนตองมศนยกลางควบคมเพอจดการควบคมทศทางการไหลของขอมล ดงนนการเชอมโยงแบบหลายจดจงเหมาะสมกบการสง-รบขอมลแบบไมตอเนองและขอมลจำานวนไมมากนก เพอเปนการแชรการใชสายสอสารรวมกน ขอจำากดของจำานวนเทอรมนอลในการเชอมโยงแบบหลายจดคอ

o ประสทธภาพของเทอรมนอลและซอฟแวรทใชo ปรมาณของขอมลทสง-รบ ความยาวขอมล และอตราการสง-รบ

ขอมลo ความจของสายสอสาร และความเรวสงสดของขอมลทสงผานไดo ขอจำากดทกำาหนดขนโดยองคกรทควบคมการสอสาร

ก า ร เ ช อ ม โ ย ง แ บ บ เ ค ร อ ข า ย ส ว ต ช ง (Switching Network)

เราไดทราบมาแลววาการเชอมโยงแบบจดจะเปนการจองสายสอสารอยตลอดเวลาดงนนจงเปนการสนเปลอง ถาไมมการสงขอมลอยางตอ

เทคโนโลยสารสนเทศ 48

เนองตลอดเวลา การเชอมโยงแบบเครอขายสวตชงเปนเทคนคทชวยใหสามารถใชประโยชนของการเชอมโยงแบบจดตอจดใหไดมากทสด

ระบบเครอขายและการสอสาร 49

 ในการทำางานของการเชอมโยงแบบเครอขายสวตชงนน

1. ตองมการเชอมโยงการสอสารกนทง 2 ฝายกอนจะเรมสง - รบขอมล เชน ตองหมนหมายเลขโทรศพทเพอตอสาย กอนจะเรมพด ( สงขอมล ) กนได โดยมการเครอขายสวตชง ทำาหนาทเชอมโยงสลบสายให

2. การเชอมโยงการสอสารจะเปนแบบจดตอจด คอคยกนแค 2 คนเทานน

3. เมอจบการสงขอมลแลว จะตองตดการเชอมโยงระหวาง 2 จดนน เพอใหสายการสอสารวาง เชน เมอ พดคยกนจบแลว ทงผรบและผสงกจะวางสาย เพอใหสายอนสามารถตอเขามาได

   ตวอยางการสอสารขอมลโดยใชการเชอมโยงแบบเครอขายสวตชง ไดแก เครอขายองคการโทรศพท เทเลกซ เครอขายแพกเกตสวตช ( Packet Switching Network ) เชน เครอขายไทยแพคของการสอสารแหงประเทศไทย สวนอปกรณททำาหนาทสลบสายในเครอขายสวตชงไดแก ชมสายโทรศพท ตสลบสายโทรศพทอตโนมต ( PABX ) และเซนเทรค ( Centrex ) เปนตน

4.5 ตวกลางในการสอสาร (Communication Media)ตวกลางการสอสารเปนสอทใชในเชอมตอการสอสารระหวางผสงและผรบ

ขอมล ตวกลางทใชในการสอสารแบงเปน 2 ประเภทหลก คอสอนำาขอมลแบบมสาย (wired media) และสอนำาขอมลแบบไรสาย (wireless media)

4.5.1 สอนำาขอมลแบบมสาย (wire media) สอขอมลแบบมสายทนยมใช 3 ชนดดงน

สายคบดเกลยว (twisted-pair-cable)

สายคบดเกลยว เปนสายสญญาณนำาขอมลไฟฟา สายแตละเสนมลกษณะคลาย สายไฟทวไป จำานวนสาย จะ

เทคโนโลยสารสนเทศ 50

มเปนสายค เชน 2 ,4, หรอ 6 เสน แตละคจะมการพนบดเปนเกลยว การบดเปนเกลยวนจะชวยลดสญญาณรบกวนทเกดขนในการสงขอมล ทำาใหสามารถสงขอมลไดไกลกวาปกต สายสญญาณคบดเกลยวมความถในการสงขอมลประมาณ 100 Hz ถง 5 MHz ลกษณะของสายสญญาณชนดนม 2 ลกษณะ คอ

สายคบดเกลยวแบบไมมชนโลหะหอหม (unshielded twisted-Pair หรอ UIP)

สายคบดเกลยวแบบมชนโลหะหอหม (Shielded twisted-pair หรอ STP) ซงมชนโลหะททำาหนาทเปนเกราะหมเพอปองกนสญญาณรบกวนจากภายนอกได

สายโคแอกเชยล (Coaxial cable) สายโคแอกเชยล เปนสายสญญาณนำา

ขอมลไฟฟา มความถในการสงขอมลประมาณ 100 MHz ถง 500 MHz สายโคแอกเชยลมความเรวในการสงขอมลและราคาสงกวาสายคบดเกลยว ลกษณะของสายโคแอกเชยลเปนสายนำาสญญาณทมฉนวนหมเปนชนๆ หลายชนสลบกบตวนำาโลหะ ตวนำาโลหะชนในทำาหนาทสงสญญาณ สวนตวนำาโลหะชนนอกทำาหนาทเปนสายดน และเปนเกราะปองกนสญญาณรบกวนจากภายนอก ทำาใหมสญญาณรบกวนตวนำาชนในนอย จงสงขอมลไดในระยะไกล

สายใยแกวนำาแสง (Optical fiber cable)สายสญญาณทำาจากใย

แกวหรอสารนำาแสงหอหมดวยวสดปองกนแสง มความเรวในการสงสงเทากบความเรวแสง สามารถใชในการสงขอมลทมความถสงไดสญญาณทสงผานสายใยแกวนำาแสง คอแสง และสญญาณรบกวนจากภายนอกมเพยงเดยว คอแสง

ระบบเครอขายและการสอสาร 51

จากภายนอก ดงนนสายใยแกวนำาแสงทมสภาพดจะมสญญาณรบกวนนอยมาก สายใยแกวนำาแสงมราคาคอนขางสงและดแลรกษายากจงไมคอยเปนทนยมสำาหรบการใชงานสอสารทวไป ในองคการขนาดเลก หรอในการสอสารทไมตองการความเรวสง

4.5.2 สอนำาขอมลแบบไรสาย (wireless media) การสอสารขอมลแบบไรสาย จะใชอากาศเปนตวกลางของการสอสาร

ลกษณะของการสอสารขอมลประเภทน เชน สญญาณวทย (radio wave) สญญาณวทย เปนสอนำาขอมลแบบไรสายทมการสงขอมลเปนสญญาณคลนวทยไปในอากาศไป

ยงตวสญญาณ จงทำาใหถกสภาพแวดลอมรบกวนขอมลไดในชวงทสภาพอากาศไมด การสงสญญาณวธนจะชวยสงขอมลในระยะทางไกล หรอในสภาพภมประเทศทไมเอออำานวยในการใชสายสงขอมล สญญาณวทยสามารถแบงตามชวงความถ อยางเชน

ไมโครเวฟภาคพนดน (Terrestrial microwave)

เทคโนโลยสารสนเทศ 52

เปนไมโครเวฟภาคพนดน เปนการสอสารโดยใชสอนำาขอมลแบบไรสายอกประเภทหนง

การสอสารประเภทนจะมเสาสงสญญาณ ไมโครเวฟทอยหางๆ กน ทำาการสงขอมลไปในอากาศไปยงเสารบขอมล ในกรณทระยะทางหางกนมาก หรอมสงกดขวางสญญาณ จะตองใชสถานทวนสญญาณ เพอทำาการสงสญญาณตอเปนชวงๆ การสอสารประเภทนสามารถสงขอมลปรมาณมากได แตในบางครงอาจถกสภาพแวดลอมรบกวนไดเชนกน โดยเฉพาะในชวงฝนตกหรอมพายจะทำาใหการสงขอมลทำาไดไมดนก

เสาสงสญญาณไมโครเวฟ

การสอสารผานดาวเทยม (Satellite communication)การสอสารผานดาวเทยม เปนการสอสารจากพนโลกทมการสง

สญญาณขอมลไปยงดาวเทยม โดยดาวเทยมจะทำาหนาทเปนสถานทวนสญญาณ เพอจดสงสญญาณตอไปยงสถานภาคพนดนอนๆ ระยะทางจากโลกถงดาวเทยมประมาณ 22,000 ไมล ซงเปนระยะทางทไกลมาก ทำาใหขอมลทสงไปยงดาวเทยมเกดความลาชาขนได โดยเฉลยความลาชาทเกดขนมคาประมาณ 2 วนาท การสงขอมลวธนจะทำาใหสงขอมลทมระยะทางไกลมากๆ ได การสอสารผานดาวเทยมนยมใชสำาหรบการสอสารระหวางประเทศ

ระบบเครอขายและการสอสาร 53

การสอสารผานดาวเทยม

4.6 เครอขายของคอมพวเตอรการนำาเครองคอมพวเตอรมาเชอมตอกนเพอประโยชนของการสอสารนน จะ

ตองทราบถงหวขอตอไปน

1) ชนดของเครอขายคอมพวเตอร 2) โครงสรางของระบบเครอขาย

4.6.1 ชนดของเครอขายคอมพวเตอรเครอขายคอมพวเตอร สามารถจำาแนกตามระยะทางของการเชอม

ตอระหวางอปกรณการสอสารไดเปน 3 ประเภทดงน

ระบบแลน (Local area network : LAN) หรอเครอขายคอมพวเตอรแบบทองถน ระยะทางการเชอมตอประมาณไมเกน 10 กโลเมตร ซงอาจอยภายในตกหรอระหวางตกกน มความเรวในการแลกเปลยนขอมลสง ประมาณ 10 – 100 Mbps สอทใชมกจะเปนสอแบบสายสญญาณ สวนใหญใชในองคกร สำานกงาน เชนเครอขายภายในมหาวทยาลย หรอบรษท

เทคโนโลยสารสนเทศ 54

ระบบแมน (Metropolitan area network : MAN) เปนเครอขายคอมพวเตอรขนาดใหญ ซงอาจครอบคลมพนททงตำาบลหรอทงอำาเภอ เครอขายคอมพวเตอรชนดนเกดจากการเชอมตอของเครอขายคอมพวเตอรแบบ LAN หลายๆ เครอขายเขาดวยกน

ระบบแวน (Wide area network : WAN) เปนเครอขายคอมพวเตอรขนาดใหญมาก ภายในเครอขายประกอบไปดวยเครอขายแบบ LAN และ MAN พนทของเครอขายแบบ WAN สามารถครอบคลมไดทงประเทศ หรอทวโลก เครอขายอนเตอรเนตทใหบรการครอบคลมทวโลกกเปนเครอขายแบบ WAN เชนกน

4.6.2 โครงสรางของระบบเครอขายการนำาเครองคอมพวเตอรมาเชอมตอกนเพอประโยชนของการสอสารนน สามารถกระทำา

ไดหลายรปแบบซงแตละแบบกมจดเดนทแตกตางกนไป โดยทวไปแลวการเชอมตอคอมพวเตอรดวยระบบแลนนนมโครงสรางทางกายภาพการเชอมตอสายระหวางโหนดในระบบเครอขาย (Topology) ม 3 โครงสรางพนฐาน คอ แบบบส (Bus) แบบดาว (Star) แบบวงแหวน (Ring) และแบบเมช (mesh Topology)

ระบบเครอขายและการสอสาร 55

1. โครงสรางแบบบส (Bus Topology) โครงสรางเครอขายคอมพวเตอรแบบบส จะประกอบดวย สายสงขอมลหลก ทใชสงขอมลภายในเครอขาย เครองคอมพวเตอรแตละเครองจะเชอมตอเขากบสารขอมลผานจดเชอมตอเมอมการสงขอมลระหวางเครองคอมพวเตอรหลายๆ เครองพรอมกน จะมสญญาณขอมลสงไปบนสายเคเบล และมการแบงเวลาการใชสายเคเบลของแตละเครอง ถามโหนดใดในระบบเครอขายตองการสงขอมลจะตองตรวจสอบกอนวาไมมโหนดใดททำาการสงขอมลอยในขณะนน

ขอดของการเชอมตอแบบบส คอใชสอในการนำาขอมลนอย ชวยประหยดคาใชจายและถาเครองคอมพวเตอรเครองใดเครองหนงเสยกจะไมสงผลตอการทำางานของระบบโดยรวม

ขอเสย คอ การตรวจจดทมปญหากระทำาไดคอนขางยาก และถาจำานวนเครองคอมพวเตอรในเครอขายมมากเกนไปจะมการสงขอมลชนกนมากจนเปนปญหา

การเชอมตอแบบบส

2. โครงสรางแบบดาว (Star Topology)

โครงสรางเครอขายคอมพวเตอรแบบดาว ภายในเครอขายคอมพวเตอรจะตองมจดศนยกลางในการควบคมการเชอมตอคอมพวเตอร หรอ ฮบ (Hub) การสอสารระหวางเครองคอมพวเตอรตางๆ จะสอสารผานฮบกอนทจะสงขอมลไปสเครองคอมพวเตอรเครองอนๆ

ขอด ถาตองการเชอมตอคอมพวเตอรเครองใหมกสามารถทำาไดงายและไมกระทบตอเครองคอมพวเตอรอนๆ ในระบบ

เทคโนโลยสารสนเทศ 56

ขอเสย คอ คาใชจายในการใชสายเคเบลจะคอนขางสง และเมอฮบไมทำางานการสอสารของคอมพวเตอรทงระบบกจะหยดตามไปดวย

การเชอมตอแบบสตาร

3. โครงสรางแบบวงแหวน (Ring Topology)โครงสรางแบบวงแหวน มการเชอมตอระหวางเครองคอมพวเตอร

โดยทแตละการเชอมตอจะมลกษณะเปนวงกลม การสงขอมลภายในเครอขายนกจะเปนวงกลมดวยเชนกน ทศทางการสงขอมลเปนทศทางเดยวกนเสมอ จากเครองหนงไปสเครองหนงจนไปถงปลายทาง โดยวธการแบบนแตละโหนดจะทำาการตรวจสอบทกขอมลทผานเขามาในวงแหวนถาไมไดเปนขอมลทสงเขามาถงตวเองกจะทำาการสงขอมลตอไปยงโหนดถดไปในวงแหวน ในกรณทมเครองคอมพวเตอรเครองใดเครองหนงขดของ การสงขอมลภายในเครอขายชนดนจะไมสามารถทำางานตอไปได

ขอด ใชสายเคเบลนอย และถาตดเครองคอมพวเตอรทเสยออกจากระบบ กจะไมสงผลกระทบตอการทำางานของระบบเครอขายนและจะไมมการชนกนของขอมลทแตละเครองสง

ขอเสย ถาการตอเชอมจดใดจดหนงมปญหา ทงระบบจะไมสามารถทำางานได

Hub

ระบบเครอขายและการสอสาร 57

การเชอมตอแบบวงแหวน

4. โครงสรางแบบเมช (Mesh Topology) โครงสรางแบบเมช มการทำางานโดยเครองคอมพวเตอรแตละเครองจะตองมชองสญญาณจำานวนมาก เพอทจะเชอมตอกบเครองคอมพวเตอรเครองอนๆ ทกเครอง โครงสรางเครอขายคอมพวเตอรนเครองคอมพวเตอรแตละเครองจะสงขอมลไดอสระไมตองรอการสงขอมลระหวางเครองคอมพวเตอรเครองอนๆ ทำาใหการสงขอมลเปนไปอยางรวดเรว แตมคาใชจายสายเคเบลสงดวย

เทคโนโลยสารสนเทศ 58

การประยกตใชการสอสารและระบบเครอขายในปจจบนไดมการประยกตเอาระบบเครอขายมาใชประโยชน ดงน

GPS : Global Positioning System คอระบบทระบตำาแหนงทกแหงบนโลก จากกลมดาวเทยม 24 ดวงทโคจรอยรอบโลก แตเดม GPS ไดถกออกแบบมาใชในทางการทหาร โดยกระทรวงกลาโหม สหรฐอเมรกา หนาทหลกของ GPS คอ แสดงตำาแหนงใหรวาปจจบนเราอยทไหนเปนละตจด/ลองจจด

WAP : Wireless Application Protocol เปนโปรโตคอลสำาหรบอปกรณ    พกพา

ออกแบบเพอใหเหมาะสมกบการใชงานใน เครอขายไรสายทมความเรวตำา สามารถทำาใหอปกรณเคลอนทสามารถทำางานไดกบ Internet, Intranet, และระบบ IT ขององคกร เปนมาตรฐานสอสารสากลซงเปนผลมา จากการรวมกนวางขอ

กำาหนดระหวางบรษทอรคสน โนเกย โมโตโรลา และบรษท อนไวร แพลเนต ซงรวมกนจดตงองคกรทมชอเรยกวา WAP Forum ขนในป พ.ศ. 2540 ดวยวตถประสงค เพอพฒนาแอพพเคชนใหสามารถทำางานผานการเชอมตอ เนตเวรกแบบไรสาย WAP เปน Protocol ทถกลดทอนมาจาก Protocol ของ อนเตอรเนต ทงนเพราะวาโทรศพทเคลอนทมขอจำากดหลายอยางเมอเทยบกบ คอมพวเตอรโดยทวไป เชน มแบนดวดธการสงทแคบ จอแสดงผลทมขนาดเลก มหนวยความจำาจำากด ใชซพยทมความสามารถนอยกวากำาลงไฟทใชมจำากดและ การ Input กจำากดอยบนคยแพดของเครองโทรศพทเทานน และเพอคดคนมาตรฐาน และขอกำาหนดของระบบการเชอมตดตอแบบไรสายใหเปนมาตรฐานรวมกน โดยแสดงผลแบบกราฟฟคเตมรปแบบบนเครองโทรศพทยค

ใหมหรอเครองออแกไนเซอรไรสาย WiFi : Wireless

Fidelity Wi-Fi มชอเตมวา Wireless Fidelity เปน Wireless LAN (Local Area Network) (LAN ไ ร ส า ย ) ท

ระบบเครอขายและการสอสาร 59

ทำาใหเราสามารถใชเครองคอมพวเตอรสวนบคคล เชน PC Notebook หรอ PDA รบ-สงขอมลดวยคลนวทยความถสง 2.4 GHz ผานเครอขายทองถนโดยไมตองมการตอสาย LAN แตคอมพวเตอรเครองนน ๆ จะตองมอปกรณทสนบสนนการทำางานของ Wi-Fi ซงเครองคอมพวเตอรรนใหม ๆ จะม Wi-Fi ในตว แตหากเปนเคร องรนเกาจะตองเพม Wireless LAN Card เขาไป นอกจากนบรเวณทสามารถเชอมตอไดจะตองเปนจดทใหบรการ Wi-Fi ไดเรยกวา Hot Spot เปนพนทใหบรการเครอขายสาธารณะความเรวสง เชน ทาอากาศยานดอนเมอง , รานกาแฟสตารบคส

Bluetooth (Bluetooth) บลทธ เปนระบบสำาหรบการเชอมโยงสอสารไรสายระหวางอปกรณแบบ เคลอนยายได (Portable) ตาง ๆ ทอยภายใน ระยะบรเวณใกลเคยงกน ไมหางไกลกนมากนก สวนของ air interface ถกพฒนาอยางเหมาะสมเพอสามารถตานทานตอสญญาณแทรกแซงรบกวนทเกดขนในแถบความถ 2.45 GHz ได โดยชวยในการเชอมโยงสอสารระหวางอปกรณตาง ๆ แทนการเดนสายตอเชอมโยงเขาหากน

4.7 รปแบบการประมวลผลขอมลในเครอขายคอมพวเตอร จากรปแบบการเชอมโยงของคอมพวเตอรในเครอขาย ทำาใหการประมวล

ผลในเครอขายมลกษณะทแตกตางกนออกไป สามารถจำาแนกการประมวลผลไดเปน 3 รปแบบดงน

1) Centralized Processing: เปนระบบทการประมวลผลทกอยาง

เกดขนทศนยกลาง (สำานกงานใหญ) สาขามหนาทเพยงปอนขอมลเขาหรอ นำาขอมลจากศนยกลาง เทานน

2) Decentralized Processing: เปนระบบทแตละจดจะมการประมวลผลและฐานขอมลของตนเอง การตดตอสอสารกบจดตาง ๆ จะเกดขนเมอมตองการแลกเปลยนขาวสารระหวางกน

เทคโนโลยสารสนเทศ 60

3) Distributed Processing: เปนระบบทมการกระจายการประมวลผลแตฐานขอมลจะมอยทศนยกลาง และอาจจะมการประมวลผลบางอยางในขณะททสาขากมการประมวลผลภายในขอบเขตของระบบงานแตละสาขา เมอถงเวลาหนง (อาจมการกำาหนด) สาขากจะทำาการสงขอมลเหลานนไปทศนยกลาง เพอประมวลผลตอ ศนยกลางของการประมวลผลลกษณะน ทำาหนาทเปนเพยงศนยกลางการประมวลผลเทานน ไมใชศนยกลางการตดตอสอสาร