บทที่ 13 -...

30
บทที13 การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ บรรษัทข้ามชาติ (International Resource Movement and Multinational Corporations) 13.1 บทนํา การค้าและการเคลื ่อนย้ายป จจัยการผลิตมีผลกระทบทางเศรษฐกิจที แตกต่างกันออกไปต่อประเทศที ่เกี ่ยวข้อง เนื ่องจากทุน แรงงาน และเทคโนโลยี สามารถเคลื ่อนย้ายได้ระหว่างประเทศ โดยในบางกรณีป จจัยการผลิตดังกล่าวยัง สามารถที ่จะใช้ทดแทนกันได้อีกด้วย แม้แต่ประเทศขนาดใหญ่อย่างสหรัฐอเมริกาซึ ่ง เป็นประเทศที ่มีป จจัยทุนอุดมสมบูรณ์และขาดแคลนป จจัยแรงงานยังสามารถที ่จะ ส่งออกสินค้าที ่มีทุนเป็นป จจัยหลัก หรือไม่ก็นําเข้าสินค้าที ่เน้นแรงงานหรืออาจจะ อนุญาตให้มีการอพยพของแรงงานจากประเทศที ่มีแรงงานมาก ซึ ่งผลที ่เกิดขึ ้นจะ เหมือนกับการค้าระหว่างประเทศโดยการเคลื ่อนย้ายป จจัยการผลิตจากประเทศที ่มี อยู ่มากไปสู ่ประเทศที ่ขาดแคลนและมีผลตอบแทนสูง อันจะทําให้เกิดผลตอบแทน ระหว่างประเทศที ่เท่ากันและโดยทั ่วไปจะทําให้สวัสดิการเพิ่มขึ ้น อย่างไรก็ตามการค้าระหว่างประเทศและการเคลื ่อนย้ายป จจัยการผลิตมี ผลกระทบทางเศรษฐกิจที ่แตกต่างกันไปในประเทศที ่เกี ่ยวข้อง ในบทนี ้จะ ทําการศึกษาเกี ่ยวกับต้นทุน (cost) และผลได้ (benefit) ของการเคลื ่อนย้ายป จจัย การผลิตระหว่างประเทศ (international resource movement) รวมถึงบรรษัทข้าม ชาติ (multinational corporation) ถือว่าเป็นตัวพาหนะที ่สําคัญสําหรับการเคลื ่อนย้าย ของทุน แรงงาน และเทคโนโลยีระหว่างประเทศ

Transcript of บทที่ 13 -...

Page 1: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

บทท 13 การเคลอนยายปจจยการผลตระหวางประเทศและ

บรรษทขามชาต(International Resource Movement

and Multinational Corporations)

13.1 บทนา

การคาและการเคลอนยายปจจยการผลตมผลกระทบทางเศรษฐกจท

แตกตางกนออกไปตอประเทศทเกยวของ เนองจากทน แรงงาน และเทคโนโลย

สามารถเคลอนยายไดระหวางประเทศ โดยในบางกรณปจจยการผลตดงกลาวยง

สามารถทจะใชทดแทนกนไดอกดวย แมแตประเทศขนาดใหญอยางสหรฐอเมรกาซง

เปนประเทศทมปจจยทนอดมสมบรณและขาดแคลนปจจยแรงงานยงสามารถทจะ

สงออกสนคาทมทนเปนปจจยหลก หรอไมกนาเขาสนคาทเนนแรงงานหรออาจจะ

อนญาตใหมการอพยพของแรงงานจากประเทศทมแรงงานมาก ซงผลทเกดขนจะ

เหมอนกบการคาระหวางประเทศโดยการเคลอนยายปจจยการผลตจากประเทศทม

อยมากไปสประเทศทขาดแคลนและมผลตอบแทนสง อนจะทาใหเกดผลตอบแทน

ระหวางประเทศทเทากนและโดยทวไปจะทาใหสวสดการเพมขน

อยางไรกตามการคาระหวางประเทศและการเคลอนยายปจจยการผลตม

ผลกระทบทางเศรษฐกจทแตกตางกนไปในประเทศท เกยวของ ในบทนจะ

ทาการศกษาเกยวกบตนทน (cost) และผลได (benefit) ของการเคลอนยายปจจย

การผลตระหวางประเทศ (international resource movement) รวมถงบรรษทขาม

ชาต(multinational corporation) ถอวาเปนตวพาหนะทสาคญสาหรบการเคลอนยาย

ของทน แรงงาน และเทคโนโลยระหวางประเทศ

Page 2: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

- 294 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

13.2 แรงจงใจของการลงทนทางตรงตางประเทศ(Motives for Direct

Foreign investment)

มลเหตจงใจของการลงทนทางตรง (Motives for Direct Foreign Investment)

สงทดงดดใจใหเกดการลงทนในตางประเทศ คอ

(1) การหวงผลตอบแทนทสงกวาการลงทนภายในประเทศ (ซงอาจมาจาก

อตราการเตบโตทสงกวาตางประเทศ การมสทธพเศษทางภาษ หรอมสาธารณปโภค

ขนพนฐานทดกวา) และเพอเปนการกระจายความเสยง จากการศกษาพบวาประเทศ

ทมการลงทนระหวางประเทศ (international orientation) ไมวาจะเปนในเรองของ

การสงออกและ/หรอการผลตยงตางประเทศ และ/หรอตวแทนจาหนาย (sale

facilities) จะใหผลกาไรทมากกวาบรษทภายในประเทศ0

1

(2) การมกจการทมขนาดใหญ (large corporation) ซงสวนใหญจะอยใน

ตลาดกงแขงขนกงผกขาดและผขายนอยราย (monopolistic and oligopolistic

markets) ซงมการผลตทเปนเอกลกษณหรอตองใชทกษะของการจดการอยางมาก

ซงสามารถทจะไปแสวงหากาไรไดงายในตางประเทศ และทสาคญตองการทจะเขา

ไปควบคมโดยตรงตอกจการ ในกรณของการทบรษทเขาไปลงทนโดยตรงใน

ตางประเทศเชนน จะเกยวของกบการรวมตวในแนวนอน (horizontal integration)

หรอผลผลตในตางประเทศในสนคาทผลตภณฑแตกตางกน (differentiated

product) เหมอนกบททาการผลตในประเทศดวย ตวอยางเชน บรษทไอบเอม (IBM)

มเทคโนโลยการผลตเฉพาะอยางทตองการควบคมโดยตรง แตเปนการยากทจะไป

ทาการผลตซาในตางประเทศเพอจะเขาถงตลาดตางประเทศไดดกวา (โดยการปรบ

ใหเขากบเงอนไขของประเทศนน) การสงออกของไอบเอมไมตองการใหใบอนญาต

(license) กบผผลตตางประเทศเพราะบรษทไอบเอมตองการเขาไปควบคมอยาง

สมบรณเพอรกษาความลบทางการคา (trade secrets and patents) เพอตองการ

รบประกนในแงของคณภาพและบรการ ถงแมวาไอบเอมเตมใจทจะเจรจาขอตกลง

เรองของการอนญาต (license agreements) กบผผลตของตางประเทศ แตกไมใชใน

แงของการถายทอดความรหรอนวตกรรมทางดานเทคโนโลยเปนแน สถานการณ

ดงกลาวเหมอนกนกบกรณอนๆ เชน บรษท ซรอกส (Xerox) ยลเลตต (Gillette)

1 ดเพมเตมใน Salvaltore, D. (2007), Chapter 12, pp.422

Page 3: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 295 -

โตโยตา (Toyota) และบรรษทขามชาตอนๆ โดยเปนแรงผลกดนทอยเบองหลงของ

การลงทนทางตรงในภาคอตสาหกรรมในหลายประเทศทพฒนาแลว

(3) เพอทจะควบคมวตถดบทจาเปนและเพอรบประกนวาอปทานของสนคา

จะไมถกรบกวนหรอเพอใหเกดตนทนตาทสดเทาทจะเปนไปได ลกษณะดงกลาว

เรยกวาเปน การรวมตวในแนวตง (vertical integration) และเปนการลงทนทางตรง

ทมากทสดในประเทศกาลงพฒนา โดยเฉพาะในประเทศทมความมงคงของแรธาต

(mineral - rich) ดงนนกจการของตางประเทศหรออเมรกาทเปนเจาของเหมอนถาน

หนในประเทศแคนาดา จาไมกา เวเนซเอลา ออสเตรเลย และประเทศอนๆ และ

รวมถงเจาของเหมองถานหนตางประเทศในสหรฐอเมรกา การรวมตวในแนวตงม

ความเกยวของกบบรรษทขามชาตในการทจะกาวไปถงระดบของการเปนเจาของใน

แงของการตลาดหรอโครงขายของการจดจาหนาย (distribution networks) ใน

ตางประเทศอกดวย ตวอยางเชน ผผลตรถยนตรายใหญของโลก เปนตน

(4) เพอตองการหลกเลยงภาษและขอจากดอนๆทประเทศตองใชกบการ

นาเขา เพออาศยผลประโยชนจากการสนบสนนของรฐบาลประเทศตางๆทใหกบการ

ลงทนทางตรงจากตางประเทศ ตวอยางเชน การลงทนทางตรงขนาดใหญของ

สหรฐฯในประเทศยโรปตางๆ อตสาหกรรมของประเทศกาลงพฒนา

(5) การเขาไปในตลาดผขายนอยราย ของตางประเทศเพอตองการสวนแบง

ของกาไร การซอคามนสญญาของตางประเทศ (promising foreign firm) เพ อ

หลกเลยงการแขงขนในอนาคตและเพอหลกเลยงความสญเสยทจะเกดขนจากการ

สงออก หรอเพราะวามเพยงบรรษทขามชาตขนาดใหญเทานนทสามารถเขาถงแหลง

เงนทนทมากพอสาหรบการเขาสตลาด

การลงทนทางตรง 2 ทาง (two – way direct foreign investment) หมายถง

การสามารถลงทนไดระหวางทงสองประเทศ การลงทนทางตรงนนสามารถอธบาย

ไดโดยอตสาหกรรมบางอยางมประสทธภาพในประเทศหนง (อตสาหกรรม

คอมพวเตอรในสหรฐอเมรกา) ขณะทอตสาหกรรมบางอยาง กมประสทธภาพใน

ประเทศอน (เชน อตสาหกรรมรถยนตในญปน) การลงทนทางตรงจากตางประเทศม

ความสะดวกอยางมากจากการขนสงทสะดวกรวดเรว (การขนสงทางอากาศ) และ

การสอสาร (สายโทรศพทระหวางประเทศ การสงขอมลขาวสาร และการประมวลผล

ผานคอมพวเตอรและอนเตอรเนต) จงมขนอยางมากภายหลงสนสดของสงครามโลก

ครงท 2 ความกาวหนาเหลานเองทาใหสานกงานใหญของบรรษทขามชาตสามารถ

Page 4: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

- 296 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

เขาถงและควบคมโดยตรงตอการปฏบตของบรรษทยอยทว โลก ซงท าให

สะดวกสบายและเปนการกระตนใหเกดการลงทนทางตรงระหวางประเทศ

การแผกระจายของการลงทนทางตรงจากตางประเทศทวโลกขนอยกบความ

ใกลชดทางสภาพภมศาสตรในเรองของพรหมแดนและการพฒนาความสมพนธทาง

การคา ตวอยางเชน กรณทสหรฐฯเปนผสนบสนนรายสาคญตอการลงทนทางตรง

จากตางประเทศในละตนอเมรกา บงคลาเทศ ปากสถาน ฟลป ปนส และ

ซาอดอาระเบย การลงทนทางตรงจากตางประเทศจากยโรปมการแผกระจายจาก

สหภาพยโรปไปสประเทศกานา โมรอกโคในแอฟรกา บราซลในลาตนอเมรกา

อนเดย ศรลงกา เวยดนามในเอเชย และอดตประเทศคอมมวนสตในประเทศยโรป

ตะวนออก และกรณทประเทศญปนมบทบาทตอการลงทนทางตรงในประเทศ

เกาหลใต สงคโปร และไทย เปนตน

นอกจากนแลวเหตผลอนของการเคลอนยายปจจยทนระหวางประเทศยง

ประกอบไปดวย

1). กจการจะลงทนในตางประเทศทใหผลตอบแทนทมขนาดใหญและมการ

เตบโตอยางรวดเรว

2). เพอทาการผลตสนคาและบรการตอบสนองตอกาลงซอในตางประเทศม

รายไดสงมากขน โดยประเทศทพฒนาแลวนนมกจะมการเคลอนยายทนเขาไปลงทน

ในตางประเทศ ถาประเทศดงกลาวมรายไดตอหวสง (per capita income)

3). การสามารถเขาถงปจจยการผลตหรอแหลงวตถดบเพอสามารถนามาใชใน

กระบวนการผลตสนคาและขายเมอผลตเสรจ เชน การลงทนโดยตรงจาก

ตางประเทศในนามนและทองแดง

4). เครองมอกดกนทางดานการเกบภาษศลกากรและทมใชภาษศลกากรใน

ประเทศเจาบานทสามารถจะชกนาการไหลเขาของการลงทนโดยตรงจาก

ตางประเทศ เพราะแทนทจะตองถกจากดการคาจากการสงสนคาเขาไปขายโดยตรง

การเลยงคอ การเขาไปลงทนโดยตรงในประเทศนน

5). เนองจากประเทศทเขาไปลงทนนนมอตราคาจางตาจงทาใหดงดดการลงทน

ของกจการทมกระบวนการผลตทเนนหนกในการใชแรงงาน

6). เพอเปาหมายในการปกปองสวนแบงทางการตลาดในประเทศทเขาไปลงทน

เชน อาจมคแขงขนเขาไปตงโรงงานผลตในประเทศนนหรอเพราะกจการในประเทศ

เจาบานมขนาดการผลตทใหญและเปนการแขงขนกบสนคาของกจการดงกลาว

Page 5: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 297 -

7). เปนการกระจายความเสยงในการลงทนรปแบบตางๆผลงทนเพยงยน

ขอเสนอในการลงทนทางการเงนแทนการถอสนทรพยในทนบรษทเดยว ดงนน

กจการอาจจะจาแนกการลงทนในสนทรพยทแทจรงขามอตสาหกรรมหรอประเทศ

ถาเกดระยะซบเซาของเศรษฐกจหรอการลดลงขนในตลาดหนงกจะทาใหบรษทไมได

รบผลกระทบมากนก

8). บรรษทตางชาตอาจจะลงทนในประเทศเจาบานเพราะการมลกษณะของ

ความรเฉพาะหรอสนทรพยททาใหสามารถแสวงกาไรในตางประเทศได การจดการ

ทตองใชทกษะมากหรอการมลขสทธ สทธบตรเขามาเกยวของ ทาใหสามารถทจะ

แสวงหาประโยชนในตลาดตางประเทศได

13.3 บรรษทขามชาต

การลงทนทางตรงจากตางประเทศ (direct foreign investment) หมายถง

การเคลอนยายของเงนทนจากประเทศหนงขยายไปสประเทศอนๆ การลงทน

ทางตรงจากตางประเทศ (direct foreign investment) เกยวของกบการโยกยาย

ทรพยากรรวมถงการเขาไปควบคมกจการ (acquisition of control) โดยการตง

บรษทลก (subsidiary company) ในตางประเทศ

บรรษทขามชาตหรอเรยกอกอยางวาบรษทแมมกจะเปนผใหทนกบบรษท

ลกในตางประเทศ โดยคาดหวงวาจะไดผลตอบแทนคนในอนาคต(repayment) การ

ลงทนทางตรงจากตางประเทศเกดขนไดทง 2 เชน ประเทศสหรฐอเมรกาเขาไปตง

บรษทลกในยโรปในขณะเดยวกนประเทศยโรปกเขาไปตงบรษทลกในอเมรกา

นบตงแตหลงสงครามโลกครงทสองเปนตนมานน คานยามของคาวาบรรษท

ขามชาต (Multinational Corporations) หมายถง บรษททเปนเจาของควบคมหรอ

จดการสงอานวยความสะดวกในการผลตในหลายๆ ประเทศ โดยทบรรษทขามชาต

ในปจจบนมถงรอยละ 25 ของผลผลตโลก และการคาระหวางบรษทแมและบรษทลก

ในตางประเทศ (intrafirm trade) ประมาณไดวามคาเทากบ 1 ใน 3 ของการคาโลก 1

2

ตามกระบวนการของบรรษทขามชาต บรษทแมจะมการจดหาความชานาญของการ

จดการใหกบบรษทลกรวมถงเทคโนโลย ชนสวน และการจดการทางการตลาด อน

2 Salvaltore, D. (2007), Chapter 12, pp.429.

Page 6: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

- 298 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

จะนามาซงผลตอบแทนสาหรบผลผลตและผลไดของบรษทลก โดยในหวขอนจะ

ศกษาถงเหตผลของการเกดบรรษทขามชาต ผลด และปญหาบางประการทเกดจาก

บรรษทขามชาตซงเกดขนในประเทศแมและประเทศทเขาไปลงทน

โดยเหตผลเบองตนของการมบรรษทขามชาต กคอ

(1) ความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบของโครงขายทวโลก (global network)

ของการผลตและการจดจาหนาย (distribution) ความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ

ไดมาจากการรวมตวแนวตงและแนวนอน (vertical และ horizontal integration) กบ

บรษทลก โดยการรวมตวในแนวตง(vertical integration) นนสามารถทาใหบรรษท

ขามชาตมนใจไดถงการมอปทานของวตถดบและสนคาขนกลางสาหรบใชในการ

ผลตสนคาขนสดทาย รวมถงประสทธภาพในการกระจายสนคาและโครงขายของการ

ใหบรการทดข น สวนการรวมตวในแนวนอน (horizontal integration) ทกระทาผาน

บรษทลกของบรรษทขามชาตน นเปนการปองกนและใชอานาจการผกขาดใน

ตางประเทศ รวมถงการพฒนาผลตภณฑใหเขาเงอนไขของทองถนและรสนยมของ

ผบรโภคในประเทศนนๆ เปนตน

(2) ความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบของบรรษทขามชาต ยงตงอยบนหลก

ของการประหยดจากขนาด(economies of scale)ในการผลตสนคา การจดหาเงน

(financing) การวจ ยและพฒนา (Research and Development: R&D) และการ

รวบรวมขอมลทางการตลาด จากการผลตจานวนมากบรรษทขามชาตนเองททาให

สามารถทจะแบงแยกการทางานและความชานาญในการผลตไดดกวาบรษทของ

ประเทศทมขนาดเลก (smaller national firms) ยงกวานนบรรษทขามชาตในฐานะ

ของบรษทแมและบรษทลกอยในฐานะทดกวาในการจดหาทน (finance) ใหกบ

โครงการขนาดใหญ

(3) บรษทลกในตางประเทศจะมรปแบบของขอมลทมาจากทวโลกเพอสง

ตอไปยงบรษทแม ทาใหอยในฐานะทดกวาบรษททองถนในประเทศนนๆในแงของ

การทจะสามารถพฒนา คาดการณ พยากรณและแสวงหาผลได การไดเปรยบใน

ดานตนทนเปรยบเทยบ การรบรถงรสนยมของผบรโภคและเงอนไขทางดาน

การตลาดในประเทศนนๆ

(4) กจการขนาดใหญมกมการลงทนตางประเทศเพราะคาดวาจะไดรบกาไร

จากการลงทนมากขนจากการลงทนนน เนองจากการมความไดเปรยบของการ

แขงขน (competitive advantage) ในอตสาหกรรมนน เชน การลงทนของบรษท

Page 7: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 299 -

รถยนตโตโยตาในสหรฐฯ และไอบเอมในญปน การลงทนของบรษทอเลคโทรนคส

ของญปนหลายประเทศทเปนบรรษทขามชาตขนาดใหญแลวเขาไปลงทนในสหรฐฯ

เพ อตองการรกเขาสตลาดคอมพวเตอรในสหรฐฯ จากทกลาวมาทงหมดน

หมายความวา บรรษทขามชาตมลกษณะทเปนผขายนอยราย (oligopolist) โดย

ขายสนคาทมความแตกตางกน (differentiated products) ซงถกพฒนาขนจาก

แบบจาลองชองวางของเทคโนโลย (technological gap) และแบบจาลองวฎจกร

ผลตภณฑ (product cycle model) และเปนการผลตภายใตเงอนไขของการประหยด

จากขนาดการผลต (economies of scale) ตวอยางของผลผลตของบรรษทขามชาต

ไดแก รถยนต นามนปโตรเลยม อเลคโทรนคส เหลก อปกรณสานกงาน เคมภณฑ

และ อาหาร เปนตน

(5)บรรษทขามชาตยงอยในฐานะทดกวาในการควบคมหรอเปลยนแปลง

ผลประโยชนตอสภาพแวดลอมในธรกจททาอยมากกวาบรษทของประเทศนน

ตวอยางเชน ในการตงโรงงานเพอผลตชนสวน บรรษทสามารถกระทาในสงท

เรยกวา “ซอไปทว (shop around)” สาหรบประเทศทมคาจางตาทเสนอหรอจงใจใน

รปแบบของภาษ (tax holidays) การสนบสนน ภาษอนๆ และผลประโยชนของ

การคา การปรบตวของบรรษทขามชาตตอประเทศทพวกเขาจะไปลงทนน น

หมายความวาบรรษทขามชาตอยในฐานะทเปนตอบรษทภายในประเทศในการม

อทธพลตอรฐบาลทองถนและการบบคน เอาผลประโยชน (extract benefits)

ยงกวานนบรรษทขามชาต สามารถซอขายสญญากบบรษททองถน (up promising

local firms) เพอหลกเลยงการเปลยนแปลงในอนาคตและเพอการอยในฐานะทดกวา

บรษทภายในประเทศในการทากจกรรมอนๆ ทจากดไวเฉพาะการคาทองถนและ

เพอเพมกาไร นอกจากนนยงมความเสยงทต าและมผลกาไรทสงกวาบรษทของ

ประเทศนน

(6) การใชนโยบายถายโอนราคา(transfer pricing) คอ จะมการสงชนสวนท

มราคาสงไปสบรษทลกในประเทศทมการเกบภาษทต ากวาและการถายโอน

สนคาทราคาถกกวาจากบรษทลกในตางประเทศมาสประเทศทมอตราภาษสง ทงน

เพอทาใหคาใชจายทางภาษตาสด ซงจะอยแบบภายในบรษท(intrafirm) จงตรงกน

ขามกบการคาระหวางประเทศอสระหรอเปนการปฏบตในลกษณะของการพงตนเอง

(arm’s length)

Page 8: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

- 300 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

(7) การผสมผสานของปจจยการผลตเกอบหรอทงหมดใหผลประโยชนใน

การแขงขนระหวางบรรษทขามชาตกบบรษททองถน และอธบายถงการแพรกระจาย

และความสาคญอยางมากของบรรษทขามชาตในปจจบนน โดยการรวมในแนวตง

และแนวนอนกบบรษทลกในตางประเทศจากการอาศยความไดเปรยบของการ

ประหยดจากขนาดการผลตและการอยในฐานะทดกวาบรษททองถนในการควบคม

สภาพแวดลอมทพวกเขาดาเนนการอย บรรษทขามชาตไดเรมจดอยในรปแบบของ

องคกรทางเศรษฐกจเอกชนระหวางประเทศ (Private International Economics

Organization) ทมบทบาทเปนอยางมากในปจจบนน

13.4 รปแบบของการลงทนทางตรงของบรรษทขามชาต

การเปรยบเทยบการจดสงผลตภณฑไปยงผซอตางประเทศ: ผลตในประเทศ

หรอตางประเทศดกวา

บรษทหนงรบรความตองการของตางประเทศในสนคาทวไป ซงจะตองมการ

คนควาหาวธการทจะทาใหตนทนตาสดในการผลตสนคาไปยงตางประเทศ บรษท

Anheuser-Bush(A-B)ของสหรฐฯ ตองการทจะขายเบยรในแคนาดา บรษท A-B ได

พจารณาวาจะดาเนนการใดใน 3 ทางเลอกน ไดแก (1) สรางโรงงานผลตเบยรใน

ประเทศเพอผลตเบยรขายใหผบรโภคชาวอเมรกนและชาวแคนาดาโดยวธการ

สงออกโดยตรง (2) สรางโรงงานเบยรในแคนาดาผลตเบยรและขายใหกบชาว

แคนาดาโดยการลงทนโดยตรงในแคนาดาหรอ (3) ขายใบอนญาตใหผผลตเบยร

ทองถนในประเทศแคนาดาผลตและทาตลาดเบยรในประเทศแคนาดา วธการท

บรษท A-B เลอกนนขนอยกบขนาดของการประหยดตอขนาด การขนสงและตนทน

ในการกระจายสนคาและการกดกนการคาระหวางประเทศ ซงการตดสนใจดงกลาว

จะมการพดคยกนในลาดบตอมา

Page 9: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 301 -

การเปรยบเทยบการสงออกโดยตรง: การลงทนโดยตรงในตางประเทศ และ

การขายใบอนญาต

พจารณากลยทธของบรษท A-B ทจะจดสงเบยรไปยงแคนาดา โดยการ

สงออกโดยตรงนนไมเหนดวยกบการลงทนโดยตรงในตางประเทศหรอสญญาซอ

ขายใบอนญาต การวเคราะหถงผลของการประหยดตอขนาด ในกลยทธนคาดวาการ

ประหยดตอขนาดจะกระตนให A-B สงออกเบยรไปยงแคนาดา เมอปรมาณของ

ความตองการเบยรในแคนาดาคอนขางนอยและจะกระตนใหแคนาดาผลตโดยผาน

การซอขายใบอนญาตหรอลงทนโดยตรงเมอความตองการเบยรในแคนาดา

คอนขางมาก

สมมตใหเสนตนทนเฉลยในการผลตของโรงงานเบยรในสหรฐฯ โรงงาน

เบยรในแคนาดาและโรงงานเบยรของแคนาดาทซอใบอนญาตมาผลตเบยร

เหมอนกนทกประการ เสนตนทนนหมายถงเสน AC ในรปท 13.1 ใหโรงงานเบยรม

การเพมขนของผลผลตตนทนเฉลยในการผลตจะลดลงจนถงจดๆหนงแลวจงคงท

สมมตบรษทA-B ประมาณไววาชาวอเมรกนมความตองการบรโภคเบยร

200 กลองตอป ในรปท 13.1 แสดงการผลตของโรงงานเบยรทวสคอนซลตามการ

ประหยดตอขนาด ตนทนจะอยท $8/กลอง ถาประมาณวาในแคนาดามความ

ตองการคอนขางนอยประมาณ 100 กลอง ดงนนโรงงานผลตเบยรในสหรฐฯจะผลต

เบยรจานวน 300 กลองสาหรบการบรโภคในสหรฐฯและแคนาดา โดยจะมตนทน

เฉลยลดลงเหลอ $6/กลอง

ทางเลอกหนงในการผลตของเบยรในสหรฐฯและสงออกไปแคนาดากคอการ

เปรยบเทยบขนาดของตลาดเบยรในแคนาดา ถาการประมาณวาความตองการเบยร

มเพยงแค 100 กลอง ขนาดของตลาดนนเลกเกนไปทจะกอใหเกดการประหยดตอ

ขนาด ถาเปนเชนนนโรงงานผลตเบยรในแคนาดาหรอโรงงานเบยรทไดใบอนญาตใน

การผลตเบยรจะมตนทนถง $11/กลอง ดงนนการผลตเบยรในสหรฐฯและสงออกไป

ยงแคนาดาจะประหยดตนทนการผลตไป $5 ($11 - $6 = $5) ถาตนทนการขนสง

และการกระจายเบยรไปยงแคนาดานอยกวาทเปนอย บรษท A-B กควรจะเลอก

สงออกเบยรโดยตรงไปยงแคนาดา

Page 10: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

- 302 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

รปท 13.1 การเปรยบเทยบระหวางการสงออกโดยตรง

กบการลงทนโดยตรงในตางประเทศ/การขายใบอนญาต

อยางไรกตาม ถาปรมาณความตองการเบยรในแคนาดาเกน 300 กลอง

อาจจะเปนการดกวาถาขายใบอนญาตหรอเขามาลงทนโดยตรง แสดงไดจากรปท

13.2 ถาชาวแคนาดามความตองการเบยรจานวน 400 กลอง ดวยการประหยดตอ

ขนาดนบตงแต 300 กลอง ความตองการขนาดใหญจะไมสามารถทาใหบรษท A-B

ผลตเบยรในตนทนทตากวา $6/กลอง ไดอกในการผลต 400 กลองไมวาจะเปนการ

ผลตเบยร ของโรงงานเบยรแคนาดาหรอของบรษทลกของ A-B ในแคนาดากตาม

จะสามารถมประสทธภาพพอๆกบการตงโรงงานผลตเบยรในมลรฐวสคอนซน โดย

แตละทจะมตนทนการผลตทเทากน คอ $6/กลอง บรษทแม(A-B) อาจทาใหตนทน

รวมนอยสดโดยการหลกเลยงตนทนคาขนสงและการกระจายเบยรไปยงประเทศ

แคนาดา บรษทA-B จะเพมกาไรโดยเลอกอยางใดอยางหนงระหวางขายใบอนญาต

และเทคโนโลยการผลตใหโรงเบยรแคนาดาหรอลงทนสรางบรษทลกในแคนาดาเพอ

ผลตเบยรเอง

ในทานองเดยวกน ตนทนคาขนสง ขอจากดทางการคาสามารถลด

ผลประโยชนจากตนทนการผลตทตาได ถาแคนาดามภาษนาเขาสง ผลประโยชนท

เกดจากตนทนการผลตของการผลตเบยรในสหรฐฯกอาจจะหมดไป ดงนนการเขาไป

8AC

ฏMRSK+C

11

6

เบยร(กลอง)

$ราคา

400 600

••

•Canadian Brewery•••

500200100 300

A-B

ฆSubsidiaryA-B

Page 11: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 303 -

ลงทนโดยตรงหรอการขายใบอนญาตเปนหนทางเดยวทพอจะเปนไปไดในการเขา

แทรกในตลาดชาวแคนาดา

การลงทนระหวางประเทศโดยตรงกบการออกใบอนญาต (Licensing)

บรษทหนงจะเลอกทาการผลตระหวางประเทศตามการแพรหลายของความ

ตองการสนคา โดยจะตองตดสนใจวาการจดตงบรษทสาขาตางประเทศ หรอการออก

สทธบตรเทคโนโลยการผลตใหกบบรษทตางประเทศในการผลตสนคา ขนอยกบวา

แบบใดจะมประสทธภาพมากกวา อยางไรกตามการออกใบอนญาต (licensing) เปน

ทแพรหลายในทางปฏบต ซงการคาดคะเนลวงหนาของบรษททองถน (บรษทลก)

สามารถดาเนนงานได เพอปรบการทางานในกระบวนการผลตหรอเทคโนโลยของ

บรษทแม

จากรปท 13.2 แสดงถงการพจารณาระหวางการออกใบอนญาตเทคโนโลย

การผลตสาหรบโรงงานผลตเบยรในแคนาดา หรอจะเลอกลงทนบรษทผลตเบยร

สาขาในแคนาดา เสน AVCsubsidiary คอ เสนตนทนผนแปรเฉลย (เชน แรงงาน และ

วตถดบ) ของบรษทยอยในแคนาดาของบรษท A-B และ AVCcanada คอ เสนตนทน

ผนแปรเฉลยของโรงงานเบยรในแคนาดา บรษทลกยงแสดงตนทนคงทจากเสน

AFCsubsidiary รวมถงคาใชจายในการประสานงานระหวางบรษทสาขากบบรษทแม

และตนทนจม(sunk cost)ในการประเมนศกยภาพของตลาดตางประเทศ โดยตนทน

รวมทงหมดทบรษท A-B จายเมอจดตงบรษทลกในแคนาดาแสดงโดยเสน

ATCsubsidiary

หากเปรยบเทยบ ATCsubsidiary กบ AVCCanada สาหรบปรมาณเบยรตากวา

400 กลอง โรงงานผลตเบยรในแคนาดามความไดเปรยบในตนทนอยางสมบรณ การ

ออกใบอนญาตเทคโนโลยการผลตใหโรงงานเบยรในแคนาดาเปนการเพมกาไร

ใหกบบรษท A-B แตถาหากตลาดมปรมาณเกนกวา 400 กลองแลว การตงบรษทลก

ในแคนาดาของบรษท A-B จะไดเปรยบในตนทนอยางสมบรณ นนคอบรษท A-B

เพมผลกาไรผานการลงทนโดยตรงในแคนาดา

Page 12: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

- 304 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

รปท 13.2 ทางเลอกของการลงทนทางตรงและการขายใบอนญาต(Licensing)

ปจจยหลายอยางมอทธพลตอระดบผลผลต ทาใหบรษทลกของบรษท A-B

ในแคนาดาเรมตระหนกถงความไดเปรยบในตนทนอยางสมบรณ เพ อทจะ

เผชญหนากบโรงงานผลตเบยรในแคนาดา (ณ ระดบ 400 กลองในรปท 13.2) หาก

การผลตเบยรเนนหนกในการใชทนและบรษทลกของ A-B มตนทนทตากวาบรษท

เบยรทองถนของแคนาดา ความไดเปรยบดานตนทนแปรผนของบรษทลกจงสงกวา

บรษทแม แมจะมความเสยเปรยบของบรษทลกในตนทนคงท ณ ระดบผลผลตทตา

เมอเทยบกบบรษททองถนของแคนาดากตาม แตตนทนคงทของบรษทลกกมการ

ลดลงมาตามลาดบ ทาใหตนทนเฉลยรวมของบรษทลกลดลงเรอยๆ สงผลใหผลผลต

ซงเปนของบรษทลกทเพงเรมตนมความไดเปรยบในตนทนอยางสมบรณ

ดงทไดระบไวขางตน การตดสนใจของธรกจระหวางประเทศดงกลาวไดแก

ปจจยดานตนทนของปจจยการผลต ตนทนคงทของการตงบรษทในประเทศ

ความสาคญของปจจยแรงงานและปจจยทนในกระบวนการผลต ขนาดของตลาด

ตางประเทศ สวนปจจยอนๆ ไดแก ปจจยดานความเสยงและความไมแนนอน การ

จดการอนๆ เชน ความผนผวนของสกลเงน และนโยบายของรฐบาลในประเทศทไป

ลงทน เปนตน

AFCsubdidairy

AVCsubdidairy

AVCCanada

400

ATCsubdidairy

ราคาตอหนวย

ปรมาณ

Page 13: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 305 -

กจการรวมคาระหวางประเทศ

บรรษทขามชาตมผลตอกจการรวมคาระหวางประเทศ ซงเปนองคกรธรกจท

จดตงขนโดยความรวมมอของบรษทตงแตสองบรษทขนไป รวมทงทกษะความรและ

ทรพยสนทงหมดดวย อาจจะมเปาหมายทจากด (การวจยและการผลต) และอยใน

ชวงเวลาสนๆ นอกจากนยงมลกษณะพเศษเกยวกบความรวมมอของหลายๆ บรษท

ทงในประเทศและตางประเทศ กจการรวมคาแตกตางจากการรวมมอกนกอตงบรษท

ใหมแทนทจะรวมสองบรษททมอย

ทงนกจการรวมคาระหวางประเทศมทงหมด 3 ประเภท (1) กจการรวมคา

ระหวางสองธรกจทมการดาเนนธรกจในประเทศทสาม ยกตวอยางเชน บรษทผลต

นามนของสหรฐอเมรกาและองกฤษอาจรวมกนสาหรบการสารวจนามนในตะวนออก

กลาง (2) กจการรวมคากบบรษทเอกชนในทองถน (3) กจการรวมทนกบรฐบาล

ทองถน

เหตผลหลายประการในการกอตงกจการรวมทน เชน การวจยและพฒนา

(Research & Development) มผลกระทบตอตนทนของบางบรษท เชน บรษทสะสม

ทองแดงรายใหญของโลกมเจาของและเหมองรวมกบบรษทผลตทองแดงรายใหญ

ทสด ซงรวมกนทางการเงนในการเรยกรองเพมทนใหเพยงพอ การแสวงหา

ผลประโยชนจากการสะสมนามนนนมกจะทาโดยสมาคมของบรษทนามนหลาย

บรษท การสารวจตรวจคนโครงการขดเจาะตางๆมกจะเกยวของกบหลายบรษทรวม

คาและบรษทกลนนามนไดเคลอนยายทางไกลโดยทอ โรงกลนนามนในตางประเทศ

อาจจะเปนเจาของรวมกน โดยบรษทขนาดใหญหลายแหงของสหรฐอเมรกาและ

บรษทนามนตางประเทศ

สวนปจจยอนๆ ซงสนบสนนกจการรวมคาระหวางประเทศ คอ ขอจากด

บางอยางของรฐบาลในประเทศทเปนเจาของธรกจทองถน รฐบาลในประเทศทกาลง

พฒนามกจะปดการคาพรมแดนกบบรษทตางประเทศ เวนแตวาบรษทตางประเทศ

จะใหบรษททองถนมสวนรวมในบรษทดงกลาว นกลงทนตางชาตถกบบใหเลอก

อยางใดอยางหนงระหวางยอมรบการเขารวมในทนทองถนหรอตองออกจากการ

ดาเนนธรกจในประเทศนน เชน นโยบายของรฐบาลเปนการปองกนตนเองใหพน

จากผลกระทบในการเปลยนเทคนคการบรหารงานและการสรางองคความรในการ

พฒนาประเทศ กจการรวมทนอาจปองกนไมใหไดรบอทธพลทางการเมองมาก

เกนไปในสวนของนกลงทนตางชาต ทายทสดกจการรวมทนชวยลดการโอนเงน

Page 14: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

- 306 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

ปนผลระหวางประเทศสงเสรมการพฒนาดลการชาระเงนของประเทศ และยงเปนวธ

ปองกนการตงภาษศลกากรเพอกดกนการนาเขาในประเทศนนๆ เปนตน

ขอเสยของกจการรวมทน คอ มความยงยากเมอเทยบกบบรษทเดยว

เนองจากตองมการแบงแยกการควบคมทาใหเกดปญหาสองนายจาง (two masters)

ความสาเรจหรอความลมเหลวขนอยกบวาบรษทสามารถทางานรวมกนไดหรอไม

ผลกระทบตอสวสดการ

กจการรวมคาระหวางประเทศทาใหเกดผลทงสวสดการทางเศรษฐกจ

เพมขนและลดลง ซงกจการรวมคานาไปสการไดรบสวสดการเมอ (1) จดตงธรกจ

ใหมเพอเพมกาลงการผลตทมอยแลวใหมประสทธภาพมากขน (2) ธรกจทจดตงใหม

สามารถเขารวมตลาดใหม ซงไมเคยมบรษทใดเคยเขารวม (3) ธรกจทาใหตนทน

ลดลง เพราะหากเปนบรษทแยกออกจากกนแลวไมสามารถจะเกดขนได การรวมทน

อาจจะมผลทาใหสวสดการลดลง ตวอยางเชน อาจจะทาใหอานาจการตลาดเพมขน

สามารถกระตนผลผลตและราคาตลาดเพมขน โดยเฉพาะอยางยงมโอกาสทจะ

เกดขนเมอมการรวมทนในตลาดทบรษทแมดาเนนธรกจอยแลว บรษทแมจะ

ดาเนนการผานตวแทนของตนในการรวมทน มการตกลงราคาและผลผลตในตลาดท

พวกเขาดาเนนกจการอย เชน การจากดการแขงขนทาใหราคาสงขนเปนการลด

ระดบสวสดการในประเทศนน

พจารณาตวอยางทตรงกนขามสองสถานการณ (1) บรษทรถยนตสองบรษท

แขงขนในตลาดภายในประเทศ (2) คแขงทงสองจากกจการรวมทนมการดาเนนการ

ขายแบบผกขาดในตลาดภายในประเทศ โดยคาดหวงเพอราคาทเพมขนและปรมาณ

ลดลงเมอมการผกขาดโดยการรวมทน ซงจะเกดขนเสมอ ถาเสนตนทนสวนเพม

สาหรบกจการรวมทนเทากบผลรวมในแนวนอนของเสนตนทนสวนเพมสาหรบแตละ

คแขง ผลทตามมาของอานาจทางการตลาด(market-power effect) จะเปนอปสรรคท

ทาใหเกดการสญเปลาตอระบบเศรษฐกจภายในประเทศขน การลดลงของสวนเกน

ผบรโภคไมไดหกลางผลไดในการผลต อยางไรกตามการรวมทนอาจนามาซงการ

เพมขนของประสทธภาพการผลต (productivity gains) ทตอนแรกไมไดเกดขนในแต

ละบรษท สวสดการภายในประเทศอาจเพมขนทงนเพราะมการใชทรพยากรการผลต

ของระบบเศรษฐกจลดลงในการผลตสนคาจานวนเทาเดม สวสดการของประเทศจะ

เพมขนหรอลดลงนนขนอยกบขนาดของผลกระทบทงสองทกลาวไป

Page 15: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 307 -

จากรปท 13.3 แสดงผลของสวสดการของบรษทแมสองบรษทจากกจการ

รวมคาในตลาดทดาเนนงาน สมมตใหบรษทรถยนตโซนของญปนและบรษทรถยนต

อเมรกนของสหรฐอเมรกา ซงเปนสองบรษทผลตรถยนตเพ อขายในตลาด

สหรฐอเมรกา และสมมตวาแตละบรษทตระหนกถงตนทนคงทในระยะยาว และ

ตนทนรวมเฉลย (ATC) เทากบตนทนสวนเพม (MC) ทแตละระดบการผลต

รายละเอยดตนทนของแตละบรษทกอนการกอตงกจการรวมคาท MC0 = ATC0 ซง

เทากบ 10,000 โดย MC0 = ATC0 กลายเปนตลาดเสนอขายรถยนตในระยะยาว

Demand(price)

A

ปรมาณรถยนต

JV Co.d

B

c

ba

MR

MC1 =ATC1

American Auto Co.Sony Auto Co.

MC0 =ATC0

100

ราคาตอหนวย

90

รปท 13.3 ผลกระทบดานสวสดการของการรวมทนระหวางประเทศ

สมมตใหบรษทรถยนตโซนและบรษทรถยนตอเมรกน เรมตนจากการเปนค

แขงขนกน มการตงราคาสนคาเทากบตนทนสวนเพม(MC) ในรปท 13.3 ดลยภาพ

ตลาดอยทจด A ผลตรถยนต 100 คน ขายในราคาคนละ $10,000 สวนเกนผบรโภค

เทากบพนท a + b + c โดยปราศจากสวนเกนผผลต ใหแกนนอนแทนปรมาณ

รถยนต ตอมาทงสองบรษทจดตงบรษทรวมทนทเรยกวา บรษทJV ทาการผลต

รถยนตเพอจาหนายในสหรฐอเมรกา แทนทบรษทแมเดมทงสองบรษท

การตงบรษทJV กอใหเกดประสทธภาพในการผลตโดยตนทนในการผลต

ลดลงโดยตนทนใหมของบรษทJVอยท MC1 = ATC1 เทากบ $7,000 หากกลาวถง

การผกขาดแลวบรษทJV จะมกาไรสงสดโดยการทาใหรายไดสวนเพมเทากบตนทน

สวนเพม ดลยภาพตลาดอยทจด B ผลตรถยนต 90 คนขายในราคา $12,000/หนวย

Page 16: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

- 308 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

ซงราคาทเพมขนจะทาใหสวนเกนผบรโภคลดลงเทากบพนท a + b ในจานวนน

พนท a คอ การเคลอนยายผลผลตสวนเกนไปยงบรษทJV พนท b แสดงถงสวนเกน

ผบรโภคทลดลง ซงไมมการเคลอนยายไปยงบรษทJV และกลายเปนอปสรรคตอ

สวสดการทางเศรษฐกจทลดลงของสหรฐอเมรกา (ผลกระทบการบรโภค)

เมอเทยบกบการสญเสยสวสดการทมประสทธภาพของบรษทJV การลดลง

ในตนทนตอหนวยจาก $10,000 เปน $7,000 บรษทJV สามารถผลตรถยนตท

กอใหเกดกาไรสงสด เทากบ 90 คน สงผลใหตนทนการผลตลดลงเทากบพนท d

เปรยบเทยบตนทนทมอยถาบรษทแมผลตผลผลตในระดบเดยวกน พนท d แสดงถง

การเพมผลผลตสวนเกน ทาใหสหรฐอเมรกามสวสดการทางเศรษฐกจเพมขน สรป

การวเคราะหขางตน สาหรบสหรฐอเมรกาการกอตงขนของบรษทJVมความ

เหมาะสมถาพนท d มากกวาพนท b

สมมตใหบรษทJV มตนทนการผลตทลดลงซงเดมไมสามารถเกดขนไดใน

กรณทบรษทแมเปนบรษทเดยว (stand-alone) การลดลงของตนทนจะถอไดวาเปน

ประโยชนตอระบบเศรษฐกจของสหรฐฯโดยรวมหรอไมนนขนอยกบสาเหตทเกดขน

ถาหากเกดจากประสทธภาพการผลตทดข น เชน งานใหมนาไปสผลผลตตอหนวย

ของแรงงานเพมขนกจะทาใหสวสดการทางเศรษฐกจดขน เพราะมการใชแรงงาน

ลดลงในการผลตรถยนตจานวนเทาเดม ทาใหมแรงงานเหลอสาหรบการไปทางานใน

อตสาหกรรมอน อยางไรกตามการลดคาใชจายจากการกอตงบรษทรวมทนอาจอย

ในรปทางการเงน โดยบรษทรวมทนอาจจะมการเจรจาอตราคาจางกบแรงงานใน

ประเทศ ซงเดมไมสามารถเกดขนไดหากเปนบรษทเดยว การลดคาใชจายดงกลาว

แสดงถงการโอนรายไดจากแรงงานภายในประเทศไปเปนกาไรของบรษท และไมถอ

วาเปนสวสดการโดยรวมทเพมขนสาหรบระบบเศรษฐกจ

การถายโอนราคา (Transfer Pricing)

อกวธหนงทบรรษทขามชาตใชในการลดภาระภาษทงหมดคอ การถายโอน

ราคา (transfer pricing) ราคาถายโอน คอ ราคาสนคาทกาหนดขนเพอขายกนเอง

ระหวางบรษท เชน สนคาจากแผนกการผลตของบรษทอาจถกขายใหกบแผนก

การตลาดทสาขาตางประเทศ หรอการทบรษทแมซอวตถดบมาจากบรษทลกใน

ตางประเทศ ราคาถายโอนอาจกาหนดขนเองโดยจาเปนตองมความสมพนธกบ

Page 17: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 309 -

ตนทนทเกดขนจรง ราคาถายโอนเปนทางเลอกทมผลกบการแบงสรรกาไรใน

บางสวนของบรษทซงจะมอทธพลกบภาระภาษทงหมด

ตวอยางเชน บรษทเดล(Dell) ซงผลตคอมพวเตอรในสหรฐอเมรกา ทาการ

ซอไมโครชพจากบรษทลกของตนในมาเลเซย โดยสมมตวาภาษธรกจใน

สหรฐอเมรกาอยทรอยละ 34 และ รอยละ 20 ในมาเลเซย ซงบรษทแม(เดล)ไดสงให

บรษทลกของตนขายไมโครชพในราคาสงมาก ดงนนบรษทเดลจะมคาใชจายท

สามารถหกภาษไดเปนมลคามากเมอคานวณภาษในสหรฐอเมรกา การอนญาตใหม

การถายโอนทาใหบรษทเดลลดเงนไดพงประเมนภาษในสหรฐอเมรกา ธรกจสามารถ

เลยงการเสยภาษในอตรารอยละ 34 ยงกวานนรายไดทเพมขนของสาขาทมาเลเซย

ซงมาจากการคดราคาสงมากจะถกคดภาษในอตราทตากวาคอรอยละ 20 บรษทเดล

สามารถลดภาระภาษทงหมดดวยการรายงานรายไดตามจรงในมาเลเซย ประเทศท

มอตราภาษตากวา แมวารายไดนนจะไดรบในประเทศสหรฐอเมรกา ซงเปนประเทศ

ทมอตราภาษสงกวา แตภาษทตองจายใหกบรฐบาลสหรฐอเมรกากลดลง ในขณะท

ภาษทจายใหกบรฐบาลมาเลเซยเพมขน นนกคอรฐบาลหนงจะสญเสยรายได แตอก

รฐบาลหนงจะไดรบผลประโยชนเพมขน ดงนนรฐบาลหนงจงหวงทจะออกกฎหมาย

ตอตานการตงราคาโอนอยางไมยตธรรม ขณะทอกรฐบาลหนงจะตอตานการออก

กฎหมายน

รฐบาลทงสองประเทศตางสนใจผลของการใชราคาโอนตอกาไรของบรษท

ตามกฎขอบงคบของหนวยงานดานภาษของสหรฐฯ (US Internal Revenue

Service: IRS) การทธรกจจะทาการซอขายกบสาขาของตนจะตองตงราคาตามจรง

(at arm’s length) นนคอราคาจะตองสมพนธกบตนทนทเกดขนจรง อยางไรกตาม

การพสจนวาราคาทสาขาตงขนเพอขายกนเองในบรษทแตกตางจากราคาตลาด

หรอไมเปนเรองททาไดยาก

13.5 การเคลอนยายทนระหวางประเทศ

ผลกระทบของการลงทนในประเทศทเขาไปลงทน

จากรปท 13.4 เปนการศกษาถงกรณของสองประเทศ (ประเทศท1และ

ประเทศท 2) ทมปรมาณของการสะสมทนรวมกนเทากบ OO’ โดยทประเทศท 1 ม

Page 18: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

- 310 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

ปรมาณทนรวมทากบ OA ประเทศท 2 มปรมาณทนรวมเทากบ O’A สวน VMPK1

และ VMPK2 คอ มลคาของผลผลตสวนเพมของทนในประเทศท 1 และประเทศท 2

ตามลาดบ ณ ระดบราคาของการลงทนทแตกตางกน ภายใตเงอนไขของการแขงขน

VMP ของการลงทนแสดงถงผลตอบแทน (return)ของปจจยทน

รปท 13.4 ผลของสวสดการจากการเคลอนยายทนระหวางประเทศ

จากรปท 13.4 หากประเทศท 1 ลงทนภายในประเทศโดยเปนการสะสมทน

ทงหมดเทากบ OA โดยไดผลไดเทากบ OC สวนผลผลตรวมของประเทศ (พนท

ภายใตเสน VMP) เทากบ OFGA โดยท OCGA เปนเจาของทนในประเทศท 1 และ

ทเหลอคอ CFG ตกไปเปนของปจจยการผลตอนๆ เชน แรงงานและทดน

ประเทศท 2 ลงทนทงหมดเทากบ O’A ภายในประเทศเกดผลไดเทากบ O’H

ผลผลตรวมเทากบ O’JMA ซง O’HMA ตกไปเปนของเจาของทนของประเทศท 2 ท

เหลอคอ HJM ตกไปเปนของปจจยการผลตอน ๆ ทใชในการผลต

สมมตวามการเคล อนยายทนโดยเสรระหวางประเทศเกดขน เม อ

ผลตอบแทนของทนในประเทศท 2 (O’H) สงกวาประเทศท 1 (OC) ทนจานวน BE

จะไหลจากประเทศท 1 ไปสประเทศท 2 (ON = O’T) ตอนนเองทผลผลตรวม

ภายในประเทศ (total domestic product) ในประเทศท 1 เทากบ OFEB ซงเมอรวม

พนท ABER ซงเปนผลตอบแทนรวมของการลงทนจากตางประเทศแลว ผลตภณฑ

รายไดประชาชาต(Gross National Income) เทากบ OFERA (มากกวากอนทการ

O O'

C

N T

H

J

M

E

AB

F

GR

ประเทศท 1

ประเทศท 2

ปรมาณการสะสมทนรวมของทงสองประเทศ

Valu

e of

mar

gina

l pro

duct

of c

apita

l

(ประ

เทศ

ท 2

)

Valu

e of

mar

gina

l pro

duct

of c

apita

l

(ประ

เทศ

ท 1

)

VMPK2 VMPK1

Page 19: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 311 -

เคลอนยายของทน เทากบ ERG) การททนสามารถเคลอนยายไดระหวางประเทศน

เองสงผลใหผลตอบแทนรวมของทนในประเทศท 1 เพมเปน ONRA ในขณะท

ผลตอบแทนรวมของปจจยอนๆ จะลดลงเปน NFE

การมทนจากตางประเทศจานวน AB ไหลเขาไปสประเทศท 2 ทาใหอตรา

ผลตอบแทนของทนลดลงจาก O’H เปน O’T ผลผลตรวมในประเทศท 2 เพมขนจาก

O’JMA เปน O’JEB การเพมขนของผลผลตรวมจากเดม เทากบ ABEM โดยผลผลต

จานวน ABER ตกไปเปนของเจาของทนประเทศท 1 พนท ERM เปนผลไดสทธ

(Net Gain) ของผลผลตรวมของประเทศท 2 ผลตอบแทนรวมของเจาของทน

ภายในประเทศท 2 ลดลงจาก O’HMA ไปเปน O’TRA ขณะทผลไดรวมของปจจยอน

(แรงงาน) เพมขนจาก HJM เปน TJE

หากมองในภาพรวมของโลกทงหมดแลว (2 ประเทศรวมกน) ผลผลตรวม

เพมขนจาก OFGA + O’JMA เปน OFEB + O’JEB หรอจาก ERG + ERM (พนท

แรเงา) ดงนนการเคลอนยายทนระหวางประเทศทาใหเพมประสทธภาพของการ

จดสรรทรพยากรระหวางประเทศและเปนการเพมผลผลตและสวสดการของโลก โดย

เสน VMPK1 และ VMPK2 ยงมความชนมากเทาไหร (Steeper) ผลไดจากการ

เคลอนยายทนระหวางประเทศกจะยงมากขนเทานน

จากรปท 13.4 จะเหนไดวาในประเทศแม(home country) ทมทนเคลอนยาย

ออกไปมการกระจายรายไดใหม(redistribution)ของรายไดในประเทศจากแรงงาน

ไปสทน ซงเปนเหตผลวาทาไมสหพนธแรงงาน(organized labor)ในประเทศทมทน

เคลอนยายเขาไปทาการคดคานการลงทนในตางประเทศ ตรงกนขามกบประเทศท

เปนผทมการลงทนจากตางประเทศ (host country) ทไดรบผลไดจากการลงทนของ

ตางประเทศ โดยการลงทนดงกลาวนนจะนาไปสการกระจายรายไดใหมของรายได

ในประเทศจากทนไปสแรงงาน หากวามการจางแรงงานทนอยกวาการจางแรงงาน

เตมทในประเทศแมแลว การลงทนตางประเทศจะทาใหระดบของการจางงานใน

ประเทศนนลดลดแตเพมขนในตางประเทศ กอใหเกดการคดคานจากแรงงานใน

ประเทศท 1 แตแรงงานในประเทศท 2 ไดรบผลไดจากเคลอนยายทน เพราะการเขา

มาของทนจากตางประเทศทาใหมการจางงานเพมขน

Page 20: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

- 312 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

13.6 การเคลอนยายแรงงานระหวางประเทศ

ผลทางสวสดการของการเคลอนยายแรงงานระหวางประเทศ

การวเคราะหผลกระทบทางสวสดการของการเคลอนยายแรงงานระหวาง

ประเทศทมการอพยพออก (emigration) และประเทศทมการอพยพเขามา

(immigration) โดยใชวธการเดยวกบการวเคราะหการเคลอนยายทนระหวางประเทศ

(international capital markets) ในรปท 13.5 อปทานแรงงาน เท ากบ OA ใน

ประเทศท 1 และ OA’ ในประเทศท 2 VMPL1 และ VMPL2 แทนมลคาของผลผลต

หนวยสดทายของแรงงานในประเทศท 1 และ 2 ตามลาดบ ภายใตเงอนไขของการ

แขงขน VMPL แสดงถงผลตอบแทนของแรงงานหรออปสงคของการจางแรงงาน

รปท 13.5 ผลกระทบดานสวสดการของการเคลอนยายแรงงานระหวางประเทศ

จากรปท 13.5 สมมตแรงงานมลกษณะเหมอนกนทกประการใน 2 ประเทศ

และสามารถเคลอนยายได โดยแรงงานควรจะเคลอนยายจากพนททมแรงงานมาก

และคาจางต ากวาไปยงพนททแรงงานขาดแคลนและเสนอคาจางสงกวา การ

เคลอนยายแรงงานเปนสาเหตทาใหอตราคาจางสงขนในประเทศทมการอพยพ

ออกไปและลดลงในประเทศทแรงงานอพยพเขาไป เนองจากการไมมตนทนในการ

เคลอนยายแรงงาน จะมการเคลอนยายจนกระทงอตราคาจางเทากนระหวาง 2 พนท

ในรปท 13.4 กาลงแรงงานของทง 2 ประเทศแสดงโดยความยาวบนแกนนอน อป

สงคของแรงงานแสดงไดโดยมลคาผลผลตหนวยสดทายของแรงงาน (Value of

Marginal Product: VMP) ของแรงงานในแตละประเทศแสดงโดย D1 และ D2 หาก

W,VMPL1

VMPLI = DI VMPLI = DII

W,VMPL2

A’

0 0'

แรงงาน

A

B

C

D

F

G

L1 L2

W2

W*

W1

H

Page 21: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 313 -

ตลาดมการแขงขนสมบรณและแรงงานเคลอนยายได คาจางในทง 2 ประเทศจะอย

ท OW* แรงงานในประเทศจะถกจางท OL1 และ O’L1 ในประเทศท 2 ตามลาดบ

กอนทจะมการเคลอนยาย อตราคาจาง คอ OW1 และผลผลตรวมเทากบ

OW1CL2 ในประเทศท 1 สวนประเทศท 2 อตราคาจางเทากบ OW2 และผลผลตรวม

เทากบ O’FBL2 สมมตวาการอพยพแรงงานระหวางประเทศเปนไปอยางเสร

เนองจากคาจางในประเทศท 2 (OW2) สงกวาประเทศท 1 (OW1) แรงงานจานวน

L1 L2 จะอพยพจากประเทศท 1 ไปสประเทศท 2 จนในทสดคาจางจะเทากนท OW*

(= O’G) ดงนนคาจางจะเพมขนในประเทศท 1 และลดลงในประเทศท 2 ในทาง

ตรงกนขามผลผลตรวมจะลดลงจาก OHCL2 เปน OHAL1 ในประเทศท 1 และเพม

จาก O’A’BL2 ไปเปน O’A’AL1 ในประเทศท 2 ผลไดสทธในผลผลตของโลกเทากบ

ACB (พนทแรเงา) ทงนจะมการกระจายรายไดใหมเกดขนไปสแรงงานของประเทศ

ท 1 (ประเทศทอพยพ) และตอปจจยการผลตทไมใชแรงงานในประเทศท 2

สมมตตลาดไมไดมความเชอมกนชดเจนทาใหคาจางในประเทศท 1 ยงตา

กวาประเทศ 2 ทาใหยงมแรงงานจานวน OL2 ทางานในประเทศท 1 และประเทศ

ท 2 มแรงงานจานวน OL2 หากแรงงานตอบสนองตอความแตกตางของคาจาง

แรงงานจะเคลอนยายออกจากประเทศท 1 ไปประเทศท 2 ทาใหคาจางในประเทศ

ท 1 สงขนในประเทศ 2 ลดลง จนกระทงมาอยท OW* ทงสองประเทศ หากเกด

เชนนขน คาจางในประเทศท 1 จะเพมขนและลดลงในประเทศท 2 จนมาเทากนท

ระดบคาจางดลยภาพ คอ OW* และผลผลตลดลงในประเทศท 1 และเพมขนใน

ประเทศท 2 แรงงานทยงคงอยในประเทศ 1 จะมสวสดการดขน(คาจางทสงขน)ทง

โดยสมบรณและโดยเปรยบเทยบ ขณะทผลตภาพ(productivity)ของปจจยอนจะ

ไดรบผลตอบแทนทลดลงจากการทอปทานแรงงานลดลง สวนผลจะเกดขนตรงกน

ขามกบแรงงานในประเทศ 2 โดยอตราคาจางจะลดลง แรงงานจะแยลงจากเดม

อยางไรกตามประสทธภาพในการผลตของปจจยการผลตอนๆ จะเพมขนในประเทศ

ท 2 เมอมการใชรวมกบแรงงานทมากขน ดงนนเจาของปจจยดงกลาวเหลานจะม

ผลตอบแทนทดข น โดยผลตอบแทนทปจจยอน(ทน)ในประเทศท 2 ไดรบเทากบ

พนท ABFGA ในขณะทแรงงานในประเทศท 2 สญเสยรายไดไปเทากบพนท DBFG

และรายไดของแรงงานทอพยพเขามาใหมเทากบ L1ADL2

การเปลยนแปลงสวสดการของประเทศท 1 และ ประเทศท 2 และของโลก

จากผลการเคลอนยายแรงงาน พจารณาโดยกาหนดจากการลดนอยถอยลงของ

Page 22: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

- 314 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

ผลผลตสวนเพม (diminishing marginal of labor in production) โดยใหปจจยอนๆ

อยคงท

(1) ผลผลต(GDP)ในประเทศท 1 ลดลงในอตราทตากวาการลดลงของกาลง

แรงงานนาไปสการเพมผลผลตตอหว สวนในประเทศ 2 ผลผลต(GDP)มการเพมขน

ชากวาการเพมขนของกาลงแรงงานนาไปสการลดลงในผลผลตตอหว (per capita

output) และผลไดของโลกจากการอพยพเมอผลผลตรวมในประเทศ 1 ลดลง (พนท

L1ACL2) มากกวาการเพมขนในผลผลตของประเทศ 2 (พนท L1ABL2) เทากบพนท

ABC

(2) ผลไดของโลกจากจากการอพยพแรงงานสามารถอธบายไดชดเจนขนไป

อก หากสมมตวาตลาดเปนตลาดทไมมการแขงขนสมบรณในประเทศ 1 ทาใหเกด

อปทานแรงงานสวนเกนหรอการวางงานเกดขนในประเทศท 1 นอกไปจากการท

คาจางแตกตางกนระหวางประเทศ 1 และประเทศ 2 การวางงานเกดขนในประเทศ

1 ณ อตราคาจางขนตา(W1) โดยคาจางทสงกวาคาจางดลยภาพตลาดของประเทศ

ท 1 นอาจเกดจากกฎหมายวาดวยการกาหนดอตราคาจางขนต าหรอสหภาพ

แรงงานเรยกรองในภาคอตสาหกรรมหรอแรงงานภาคการเกษตรกเปนได ทาให

คาจางไมสามารถลดลงไปตากวาน ซงแรงงานกลมดงกลาวนถกเรยกวา แรงงาน

สวนเกน(surplus labor)

รปท 13.6 ผลกระทบของแรงงานกรณของแรงงานสวนเกน

A

B

D

C

W2

W’2

W*

W1

W’1

W2

W*

0'0 L* L1 L2

ปรมาณแรงงานรวม

VMPL1 = DL1

VMPL2 = DL2

WI, VMPL1 WII, VMPL2

Page 23: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 315 -

จากรปท 13.6 แสดงระยะทาง L2O’ คอ ปรมาณแรงงานในประเทศท 2 และ

OL2 คอปรมาณแรงงานในประเทศท 1 แรงงานในประเทศท 2 ถกจาง ณ คาจาง

ดลยภาพในประเทศ คอ O’W2 ขณะทประเทศท 1 อตราคาจางเทากบ OW1 ทาให

แรงงานถกจางเทากบ OL1 และ L1L2 คอผทไมถกจาง ณ คาจาง OW1 การอพยพ

แรงงานทไมถกจางจานวน L1L2 จากประเทศ 1 ไปยงประเทศท 2 ในกรณนทา

ใหผลผลตในประเทศท 2 เพมขนโดยไมมการลดลงของผลผลตในประเทศท 1

การเทากนอยางสมบรณของคาจางตองการแรงงานจานวน L*L1 ยายจาก

ประเทศท 1 ไปยงประเทศท 2 เพอทแรงงานจานวน L*O’ จะถกจางงานในประเทศ

ท 2 หากเกดการอพยพแรงงานสวนเกนนเกดขน ผลผลตในประเทศ 1 จะลดลง

เนองแรงงานทถกจางกอนหนานจานวน L*L1 อพยพออกไปจากประเทศท 1 ผลของ

การอพยพจากแรงงานสวนเกนทเปนไปในทศทางเดยวกบกรณการจางงานเตมท

กอนหนาน(รปท 13.5) แตในกรณนจะใหผลลพธทแตกตางไปจากเดมโดยผลผลต

ตอหนวยของผลผลตในประเทศ 1 ทเกดจากการอพยพมากกวาเดมเนองจากการ

เสยแรงงานทวางงานจานวน L1L2 ไปน นไมสงกระทบตอผลผลตทงหมดของ

ประเทศท 1 การเพมขนของผลผลตรวม และการลดลงของผลผลตตอหวในประเทศ

ท 2 เกดขนเหมอนกนกบรปท 13.5 และผลไดสทธของโลก (พนท ABC รวมกบ

พนท L1DC L2 - พนทแรงเงา) มขนาดใหญขนกวาเดมเทากบ L1DC L2 โดยมาจาก

มลคาของการผลตทเกดขนจากแรงงานทไมถกจางในประเทศท 1 อนเนองจากมา

จากผลของการวางงาน (โดยรายไดทงหมดทเพมขนนนจะเปนของประเทศท 2)

ตวอยางนชใหเหนวายงมตลาดทไมสมบรณเพมขนมากเทาใด การบดเบอนของ

ตลาด(ความลมเหลวในการปรบตวของตลาดแรงงานในประเทศท 1) และการ

บดเบอนระหวางประเทศ (อตราคาจางทแตกตางกนระหวางประเทศ) จะยงทาให

ผลไดมศกยภาพมากขน จากการกาจดการบดเบอนทงสองประการทกลาวไป

Page 24: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

- 316 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

รปท 13.7 ผลของการเตบโตของการปรบตวในตลาดแรงงานและการอพยพ

จากรปท 13.7 แสดงการอพยพแรงงานหรอทนกระทบตอผลผลตและ

โครงสรางของการคาในประเทศโดยการทแรงงานไหลเขาไปสประเทศท 2 สงผล

เหมอนกบการเตบโตทางเศรษฐกจทไดศกษาไปในบทท 8 โดยอธบายไดดงนคอ

สมมตใหมการจางงานเตมท ณ ราคาระหวางประเทศทคงท การเพมขนของกาลง

แรงงานในประเทศท 2 (ตามทฤษฎ Rybczynski) ทาใหเกดการเพมขนของสนคาท

เนนแรงงาน (สงทอ: T) และการลดลงในสนคาทเนนทน (รถยนต: A) สมมตให

ประเทศท 1 เปนประเทศทมแรงงานมากและประเทศท 2 มทนมาก การคาระหวาง

สองประเทศเปนไปตามรปแบบของแบบจาลองของเฮคเชอรโอลน ผลกระทบของ

การเคลอนยายแรงงานระหวางสองประเทศ ทาใหผลผลตของสนคาสงออกใน

ประเทศท 2 ลดลงและผลผลตของสนคานาเขาเพมขนดงนนผลกระทบของการคา

จากการผลต(production trade effect) จะสงผลทเปนการตอตานการคามากกวา

ปกต (ultra–antitrade effect) ในทานองเดยวกนการลดลงของแรงงานในประเทศ

ท 1 ทาใหการผลตสนคาเนนแรงงานลดลงและการผลตสนคาเนนทนเพมขน

ผลกระทบการผลตในทงสองประเทศจงเปนการตอตานการคามากกวาปกต

ผลกระทบโดยรวมของการเคลอน ยายแรงงานตอปรมาณและโครงสรางของการคา

ไมเพยงแตขนกบผลทางดานการผลต(production effect) แตขนกบผลดานการ

บรโภคดวย(consumption effect) ซงสะทอนจากการเปลยนแปลงรายไดและความ

a1

รถยนต: A

ส�งทอ: T

ประเทศท 1 ประเทศท 2

a0

A0

A1

t1t0 T0 T1

(PT/PA) (PT/PA)

0 0

รถยนต: A

ส�งทอ: T

Page 25: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 317 -

ยดหยนของอปสงคตอรายได (income elasticity of demand) สาหรบสนคาทงสอง

ชนดในสองประเทศ

ผลของการกระจายรายไดจากการเคลอนยายแรงงานระหวางประเทศ

จากรปท 13.8 แสดงใหเหนถงการอพยพของแรงงานในระบบเศรษฐกจ โดย

มการสมมตตงแตแรกวาประกอบไปดวย 2 ประเทศ คอ สหรฐอเมรกาและเมกซโก

แกนนอนใชแทนจานวนแรงงานทงหมดในสหรฐฯและเมกซโก แกนตงแสดงถง

คาจางแรงงานในแตละประเทศ ใหแตละประเทศกาหนดอปสงคของแรงงานโดยใช

มลคาของแรงงานหนวยสดทาย (Value of Marginal Product of Labor: VMPL)2

3

รปท 13.8 ผลกระทบของการอพยพแรงงานจากเมกซโกไปยงสหรฐอเมรกา

กอนทจะมการอพยพแรงงาน อตราคาจางในสหรฐอเมรกาสงกวาเมกซโก

ทาใหแรงงานเมกซกนอพยพเขาไปในสหรฐฯ สงผลใหปรมาณแรงงานในเมกซโก

ลดลง และปรมาณแรงงานในสหรฐฯมมากขน คาจางแรงงานในเมกซโกสงขน และ

ในสหรฐฯตาลง จนในทสดแรงงานในทงสองประเทศไดรบคาจางอยางเทาเทยมกน

แรงงานทเคลอนยายเขาไปในสหรฐฯเกดผลเสยตอแรงงานอเมรกน แตกลบทาให

3 VMPL = P X MPL ภายใตตลาดแขงขนสมบรณ โดยราคาสนคา (P) ถกกาหนดมาจากกลไกตลาด ดงนนเสน VMP จงมความชน

เปนลบจากอทธพลของกฏการลดนอยถอยลงของผลผลตเพม (Law of Diminishing Marginal Product)

SM0SUS0

6

9

DUS

16

10

คาจาง($)

ปรมาณแรงงาน

SUS1

b

a

c

7

e

d

SM1

3

6

DM

10

4

คาจาง($)

ปรมาณแรงงาน

h

j

f

7

i

g

(a) United States (b) Mexico

Page 26: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

- 318 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

เจาของปจจยทนในสหรฐฯพอใจ(ผลตรงกนขามกบในประเทศเมกซโก) เพราะผล

จากการอพยพของแรงงานจากเดมทสามารถผลตสนคาไดในปรมาณทนอย ตอนน

สามารถเพมการผลตไดมากขน ปรมาณสนคาโลกกเพมขนไปดวย

สมมตใหทงสองประเทศมจานวนแรงงานเทากน คอ 7 คน ถกจาง ณ ระดบ

การจางงานเตมท โดยในสหรฐฯแทนดวย SUS0 และเมกซโกแทนดวย SM0

จดททาใหเกดดลยภาพ คอ จดทเสนอปสงคและเสนอปทานของแรงงานตด

กน จากรปท 13.8 ในสหรฐฯจดดลยภาพของการจางแรงงานในสหรฐฯจะเกดท

คาจาง $9/ชวโมง และรายไดทงหมดของแรงงานจะได เทากบ $63 หรอเทากบพนท

a + b สวนทเหลอใตเสนอปสงคของแรงงานตรงพนท c เทากบ $24.50 แสดงให

เหนถงรายไดประชาชาตทตกไปเปนของเจาของทน3

4 รปท 13.6(b) คาจางดลยภาพ

ในประเทศเมกซโกเทากบ $3/ชวโมงการทางาน และรายไดทงหมดของแรงงานชาว

เมกซกนเทากบ $21 หรอแทนดวยพนท f + g เจาของทนในประเทศเมกซโกไดรบ

ผลตอบแทนทเพมขนเทากบพนท h + i + j หรอเทากบ $24.50

ถาสมมตใหแรงงานสามารถเคลอนยายเสรระหวางเมกซโกกบสหรฐฯและ

สมมตวาการอพยพนนมตนทนตาและเกดขนเนองจากคาจางแตกตางกน คาจาง

แรงงานในสหรฐฯสงกวา เปนสาเหตใหแรงงานในเมกซโกอพยพมายงสหรฐฯและ

เกดการแขงขนกนในตลาดแรงงานสหรฐฯจากกระบวนการดงกลาวสงผลทาใหความ

แตกตางของคาจางหมดไป สมมตใหมแรงงาน 3 คนยายออกจากเมกซโกไปยง

สหรฐฯจะทาใหความตองการแรงงานใหมในสหรฐฯกลายเปน SUS1 ทาใหเกด

อปทานแรงงานสวนเกนทอตราคาจาง $9/ชวโมง เพราะฉะนนคาจางดลยภาพของ

สองประเทศจงลดลงมาท $6/ชวโมง 4

5 ผลจากการอพยพของแรงงานออกจาก

เมกซโก ปรมาณแรงงานใหมเทากบ SM1 ทาใหเกดอปสงคแรงงานสวนเกนอตรา

คาจาง $3 เพราะฉะนนคาจางจงเพมขนมาท $6 ผลกระทบจากการอพยพแรงงาน

เปนสาเหตใหอตราคาจางทง 2 ประเทศเทากน ขอพจารณาตอไปกคอ การอพยพ

แรงงานเนองจากคาจางทแตกตางกนของทงสองประเทศนนกอใหเกดผลกระทบตอ

ประสทธภาพของระบบเศรษฐกจของโลก ผลผลตโลกเพมขนหรอลดลงจากการ

4 สมมตวามปจจยการผลตเพยงสองชนด โดยแสดงโดยพนทภายใตเสนอปสงคของแรงงาน เมอคาจางรวมหาไดจากคาจางตลาดคณ

จานวนแรงงานทถกจาง ดงนนพนทภายใตเสนสวนทเหนอจงเปนรายไดของเจาของทน 5 ความเทาเทยมกนของคาจางเกดจากการทแรงงานสนใจดานรายไดเพยงอยางเดยว ในการศกษาสมมตใหไมมตนทนในการ

เคลอนยายแรงงาน ในโลกความเปนจรงมตนทนดานจตวทยาและทางเศรษฐกจของการอพยพไปสตางประเทศ ตนทนดงกลาวเกดขน

แตกมผลไดจากรายไดจากคาจางแรงงงานมาหกลาง ดงนนความเทาเทยมกนของคาจางจงไมเกดขน

Page 27: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 319 -

เคลอนยายแรงงานเสร เมอพจารณาจากสหรฐฯแลวมปรมาณแรงงานเพมขนจาก

SUS0 เปน SUS1 ทาใหผลผลตขยายตวมลคาของผลผลตสญเสยไปเทากบพนท d + e

($22.50) สาหรบประเทศเมกซโกปรมาณแรงงานลดลงจาก SM0 ลดเปน SM1 สงผล

ใหผลผลตของประเทศลดลงเทากบพนท g + i ($13.50) ผลจากความแตกตางกน

ของผลผลตโลกจากการเคลอนยายแรงงานเพราะวา VMP ของแรงงานในสหรฐฯสง

กวาเมกซโก คาจางทสงกวาจะดงดดแรงงานเมกซกนเขามายงสหรฐฯ จากคาจางท

สงกวาเปนสญญาณแสดงใหแรงงานชาวเมกซกนเคลอนยายไปยงพนททม

ประสทธภาพการผลตมากทสด เมอแรงงานมประสทธภาพการผลตมากขน ปรมาณ

สนคาโลกกเพมขนดวยเชนกน

การเคลอนยายแรงงานทาใหเกดการกระจายรายได การเพมขนของรายได

ของโลกนนเปนผลมาจากการเคลอนไหวของแรงงาน และไมไดทาใหการกระจาย

รายไดเกดขนอยางเทาเทยมกนทกประเทศและทกปจจยการผลต สหรฐฯไดรบ

ผลไดเพมขนจากการเคลอนยายแรงงานทาใหรายไดประชาชาตมากขน แตกเกด

ผลเสยตอแรงงานชาวอเมรกนจากการทชาวเมกซกนเคลอนยายเขามาอยในสหรฐฯ

เจาของทนไดรบผลไดมากขน จากเหตการณดงกลาวทาใหประเทศเมกซโกสญเสย

รายไดจากการทแรงงานเคลอนยายออก อยางไรกตามแรงงานทอยในเมกซโกไดรบ

ผลไดเพมขนสวนเจาของปจจยทนเมกซโกไดรบผลไดลดลงเมอเทยบกบกอนมการ

เคลอนยายแรงงานไปยงสหรฐอเมรกา

การมรายไดประชาชาตของสหรฐฯทเพมขนมาจากการเคลอนยายเขามา

ของแรงงานเมกซกน แสดงโดย d + e ($22.50) ในรปท 13.6(b) การทชาว

เมกซกนเขามาจงเทากบ d ($18) ขณะท e ($4.50) คอรายไดทเพมขนกบเจาของ

ทนในสหรฐฯจงพอใจในการเพมของแรงงานและการใชทนรวมกน อยางไรกตามการ

เขามาของแรงงานตางชาตทาใหอตราคาจางลดลงจาก $9/ชวโมง มาอยทคาจาง

ดลยภาพใหมเทากบ $6/ชวโมง รายไดของแรงงานในสหรฐฯลดลงเทากบพนท b

($21) ซงจานวนทงหมดถกโอนไปเปนของเจาของทนในสหรฐฯ

การเคลอนยายของแรงงานออกจากประเทศเมกซโกนนทาใหรายไดของ

ประเทศเมกซโกลดลง คอ g + i ($13.50) เหมอนกบการถายโอนจากเมกซโกไปยง

สหรฐฯ แรงงานทยงเหลอในเมกซโกไดรบผลไดเทากบพนท h ($12) จากการท

คาจางเพมสงขน เกดความสญเสยแกเจาของทนในเมกซโกจากการมแรงงานลดลงท

ทางานรวมกบปจจยทนในกระบวนการผลต

Page 28: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

- 320 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

การอพยพของแรงงานนนทาใหคาจางถกลง สาหรบแรงงานอเมรกน คาจาง

ทถกลงจะมความสาคญอยางมากในการผลตสนคาของสหรฐฯและยงมผลทาใหม

ปรมาณสนคามมากขนกวาเดมและราคาสนคาถกลง ผบรโภคจงไดรบประโยชนดวย

เชนกน จากมมมองของสงคมโดยรวมแลว การเคลอนยายแรงงานไมควรพจารณา

ถงผลไดตอผผลตและผบรโภคในประเทศทเคลอนยายเขาไปเทานนและควรถวง

นาหนกดวยการทแรงงานของประเทศตองสญเสยรายไดในรปของคาจางทถกลง

ดวยเชนกน

จงสามารถสรปไดวาผลกระทบของการเคลอนยายของแรงงานทาใหรายได

ของโลกเพมขนและเกดการกระจายรายไดจากแรงงานในสหรฐฯและในเมกซโก การ

เคลอนยายมอทธพลทาใหเกดการกระจายของรายได เชนเดยวกบการสงออกสนคา

ทเนนหนกในการใชแรงงานมากขนจากสหรฐฯไปยงเมกซโก

แบบฝกหด

1. เงอนไขใดททาใหหนวยธรกจตองไปแสวงหาการลงทนในตางประเทศ

และผประกอบการมหลกเกณฑในการตดสนใจอยางไร

2. มความเปนไปไดอยางไรทการแสวงหาผลตอบแทนสงสดของปจจยการ

ผลตจะประสบผลสาเรจหรอลมเหลวในตางประเทศ จงอธบายพรอมยกตวอยางมา

อยางนอย 2 กรณ

3. มลเหตจงใจของการลงทนทางตรงในตางประเทศประกอบไปดวยปจจย

อะไรบาง อธบายพรอมทงยกตวอยางประกอบ

4. จงแสดงใหเหนวาเมอมการเคลอนยายแรงงานระหวางประเทศไดอยาง

เสรแลว จะสงผลกระทบในลกษณะใดบางตอประเทศแม (home country) ประเทศท

มการอพยพเขาไป (foreign country) และตอระบบเศรษฐกจของโลก(world

economy)โดยสวนรวม ซงมความแตกตางจากกรณของการทตลาดแรงงานใน

ประเทศแมมการจางงานไมเตมทอยางไร ยกตวอยางพรอมทงเขยนรปประกอบการ

อธบาย

Page 29: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน - 321 -

บรรณานกรม

Bhagwati, Jagdish. 1958. "Immiserizing growth: a geometrical note," Review

of Economic Studies 25, (June), pp.201-205.

Carbaugh, Robert J. 2004. International economics. 9th ed. Wiley Mason,

Ohio: South - Western.

Caves, Richard E.; Frankel, Jeffrey A. and Jones, Ronald W. 2002. World

trade and payments : an introduction. 9th ed. Boston: Addison-

Wesley.

Feenstra, Robert C. and Taylor, Alan M. 2008. International economics.

New York: World Publisher.

Haberler, Gottfried.1936. The theory of international trade. London: W.

Hodge & Co.

Husted, Steven and Melvin, Michael.. 2004. International economics. 6th

ed. Boston: Pearson Addison-Wesley.

International Monetary Fund, IMF Financial Statistics, Washington DC.,

November 2001.

Krugman, Paul R. and Obstfeld, Maurice. 2009. International economics:

theory and policy. 8th ed. Reading, Mass: Addison-Wesley.

Linder, Staffan Burenstam. 1961. An essays on trade and transformation.

New York: John Wiley and Sons.

Markusen, James R., et al. 1995. International trade: theory and

evidence. New York: McGraw-Hill.

Mundell, Robert A. “International trade and factor mobility.” American

Economic Review 47(June 1957):, pp.321-335

Posner, Michael V. 1961. “International trade and technical change.”

Oxford Economic Papers, New Series 13, 13(October): 323-341.

Pugel, Thomas A. and Lindert, Peter. 2007. International economics. 13rd

ed. Singapore: McGraw-Hill.

Page 30: บทที่ 13 - fuangfah.econ.cmu.ac.thfuangfah.econ.cmu.ac.th/teacher/nisit/files/ch.13.1.pdf · บทที่ . 13. การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตระหว่างประเทศและ

- 322 - เศรษฐศาสตรการคาระหวางประเทศเบองตน

Salvatore, Dominick. 2007. International economics. 9th ed. New York:

John Wiley.

Stopler, Wolfgang and Samuelson, Paul. “protection and real wages.”,

Review of Economic Studies 9 (November 1941): pp.58-73

Van Marrewijk, Charles. 2002. International trade and the world economy.

Oxford: Oxford University.

Vernon, Raymond. 1966. “International investment and international trade in

the product cycle” Quarterly Journal of Economics 80, 2

(May):pp.190-207.