ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5...

35
ชุดกิจกรรม เรื่อง รัตนะที่พึ่งทางใจ พระพุทธศาสนานาชีวิต 1 ชุดที1 กาเนิดศาสดา คานา ชุดกิจกรรม เรื ่อง รัตนะที ่พึ ่งทางใจ พระพุทธศาสนานาชีวิต รายวิชาสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม (22101) ชั้นมัธยมศึกษาปีที 2 ภาคเรียนที 1 ปีการศึกษา 2559 โรงเรียนตะกั่วป ่า เสนานุกูลจัดทาขึ ้นเพื ่อใช้ในการจัดการเรียนรู้สาหรับนักเรียนได้เกิดความรู้ ความเข้าใจที ่คงทน และพัฒนาผลสัมฤทธ์ทางการเรียนให้สูงขึ ้น ประกอบด้วยชุดกิจกรรม ทั้งหมด จานวน 4 ชุด ชุดที 1 กาเนิดศาสดา ชุดที 2 พระไตรปิฏกล ้าค่า ชุดที 3 หลักธรรมนาใจ ชุดที 4 ก่อเกิดศาสนสาวก ชาดกเรื ่องเล่า สาหรับชุดนี ้เป็นชุดกิจกรรม ชุดที 1 เรื ่อง กาเนิดศาสดา มีเนื ้อหาเกี ่ยวกับพุทธประวัติ เหตุการณ์ช่วงผจญมาร การตรัสรู้และการสอนธรรมของพระพุทธเจ้า ซึ ่งจะช่วยให้นักเรียนเข้าใจ เนื ้อหาได้ง่ายขึ ้น ส่งผลให้นักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสูงขึ ้น ชุดกิจกรรมได้ผ่านการตรวจสอบจากผู้เชี ่ยวชาญ และได้นาไปใช้ เพื ่อทดลอง หาประสิทธิภาพแล้ว จึงสามารถนามาใช้แก้ปัญหาและพัฒนาการเรียนการสอนได้อย่างดี ข้าพเจ้าจึงหวังเป็นอย่างยิ่งว่าชุดกิจกรรมนี สามารถนาไปใช้ประโยชน์ได้จริง และเป็นตัวอย่างแก่ ผู้ที ่สนใจได้ต่อไป พุทธมนต์ อ่อนทา

Transcript of ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5...

Page 1: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 1

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

ค าน า

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต รายวชาสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม (ส22101) ชนมธยมศกษาปท 2 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2559 โรงเรยนตะกวปา “เสนานกล” จดท าขนเพอใชในการจดการเรยนรส าหรบนกเรยนไดเกดความร ความเขาใจทคงทน และพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนใหสงขน ประกอบดวยชดกจกรรมทงหมด จ านวน 4 ชด

ชดท 1 ก าเนดศาสดา ชดท 2 พระไตรปฏกล าคา ชดท 3 หลกธรรมน าใจ ชดท 4 กอเกดศาสนสาวก ชาดกเรองเลา ส าหรบชดนเปนชดกจกรรม ชดท 1 เรอง ก าเนดศาสดา มเนอหาเกยวกบพทธประวต

เหตการณชวงผจญมาร การตรสรและการสอนธรรมของพระพทธเจา ซงจะชวยใหนกเรยนเขาใจเนอหาไดงายขน สงผลใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงขน ชดกจกรรมไดผานการตรวจสอบจากผเชยวชาญ และไดน าไปใช เพอทดลอง หาประสทธภาพแลว จงสามารถน ามาใชแกปญหาและพฒนาการเรยนการสอนไดอยางด ขาพเจาจงหวงเปนอยางยงวาชดกจกรรมน สามารถน าไปใชประโยชนไดจรง และเปนตวอยางแกผทสนใจไดตอไป

พทธมนต ออนทา

Page 2: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 2

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

สารบญ เรอง หนา ค าน า 1 สารบญ 2 ค าแนะน าในการใชส าหรบคร 3 ค าแนะน าในการใชส าหรบนกเรยน 4 มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด/จดประสงคการเรยนร 5 สาระการเรยนร 6 แบบทดสอบกอนเรยน เรอง พทธประวต 7 กระดาษค าตอบแบบทดสอบกอนเรยน 10 ใบความรท 1 เรอง พทธประวต 11 ใบกจกรรมท 1.1 เรอง พทธประวต 19 ใบกจกรรมท 1.2 เรอง พทธประวต ตอนผจญมาร ตรสร สงสอน........................21 ใบกจกรรมท 1.3 เรอง ตามรอยพระพทธเจา........................................................22แบบทดสอบหลงเรยน เรอง พทธประวต..............................................................23กระดาษค าตอบแบบทดสอบหลงเรยน.................................................................26 ภาคผนวก 27 เฉลยค าตอบแบบทดสอบกอนเรยน เรอง พทธประวต 28 เฉลยใบกจกรรมท 1.1 เรอง พทธประวต..............................................................29 เฉลยใบกจกรรมท 1.2 เรอง พทธประวต ตอนผจญมาร ตรสร สงสอน................31 เฉลยใบกจกรรมท 1.3 เรอง ตามรอยพระพทธเจา................................................32 เฉลยค าตอบแบบทดสอบหลงเรยน เรอง พทธประวต 33 แบบบนทกคะแนน 35 บรรณานกรม

Page 3: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 3

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

ค าแนะน าในการใชส าหรบคร

1.ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต รายวชาสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม (ส22101) ชนมธยมศกษาปท 2 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2559 โรงเรยนตะกวปา “เสนานกล” ชดท 1 ก าเนดศาสดา ใชเปนสอการเรยนรประกอบการใชแผนการจดการเรยนรท 1 พทธประวต 2. ศกษาคมอครเกยวกบรายละเอยดแผนการจดการเรยนรเนอหาทสอน เอกสารชดกจกรรม และค าชแจงตางๆ ใหเขาใจกอนด าเนนกจกรรมการเรยนร 3. เตรยมสออปกรณในการจดกจกรรมการเรยนรใหพรอมและครบจ านวนนกเรยน 4. เมอมกจกรรมกลม ใหแบงนกเรยนเปนกลมๆ ตามแผนการจดการเรยนรในคมอคร จ านวนกลมขนอยกบนกเรยนในชนเรยน โดยคละนกเรยนเรยนเกงปานกลางและออน ใหมการเลอกประธานและแบงหนาทรบผดชอบแกสมาชกในกลม 5. กอนจดกจกรรมการเรยนรครควรชแจงใหนกเรยนเขาใจบทบาทของตนเอง แนะน าขนตอนการใชชดกจกรรมแนวปฏบตในระหวางการด าเนนกจกรรมการเรยนรแลวจงท าแบบทดสอบกอนเรยน 6. ขณะทนกเรยนท ากจกรรม ครคอยใหความชวยเหลอแนะน ากระตนใหนกเรยนท ากจกรรมอยางกระตอรอรนและตอบขอสงสยตางๆ ระหวางเรยนพรอมทงสงเกตและประเมนพฤตกรรมการท างานของนกเรยน 7. เมอนกเรยนปฏบตกจกรรมครบถวนใหนกเรยนท าแบบทดสอบหลงเรยนแลวน าผลทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนแจงใหนกเรยนทราบความกาวหนาทางการเรยน

8. เมอสนสดการปฏบตกจกรรมการเรยนรครบทงชดกจกรรม ใหนกเรยนรวมตรวจสอบเกบชดกจกรรม เกบคนครผสอนเพอบนทกคะแนน

9. ถานกเรยนศกษาชดกจกรรมไมเขาใจ ครควรแนะน าเพมเตม อาจใหนกเรยนไดปฏบตทงกจกรรมทงในและนอกเวลาเรยนจะท าใหนกเรยนมทกษะและมความรความเขาใจมากยงขน

Page 4: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 4

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

ค าแนะน าในการใชส าหรบนกเรยน ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต รายวชาสงคมศกษา

ศาสนาและวฒนธรรม (ส22101) ชนมธยมศกษาปท 2 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2559 โรงเรยนตะกวปา “เสนานกล” เปนสอการเรยนรทสงเสรมใหนกเรยนมความร ความเขาใจเกยวกบพทธประวตเหตการณชวงผจญมาร การตรสร และการสอนธรรมของพระพทธเจา รวมทงแนวทางการปฏบตตามแบบอยางพทธประวตเพอใหเกดความสขความเจรญ การใชชดกจกรรมใหเกดการเรยนรไดด นกเรยนตองปฏบต ดงน

1. ศกษาผลการเรยนร เพอใหทราบวาเมอเรยนจบ นกเรยนสามารถเรยนรส งใดบาง 2. นกเรยนตองมสวนรวมในกจกรรมตามทก าหนดไว โดยเรมท าแบบทดสอบกอน

เรยน แลวตรวจค าตอบทเฉลยไวทายเลม เพอใหรวานกเรยนมความรพนฐานเกยวกบเรองทจะศกษามากนอยเพยงใด

3. ศกษาเอกสารใบความร และท าใบกจกรรมตามทก าหนดไวเพอเปนการทบทวนความร ความเขาใจเกยวกบเนอหา

4. ท าแบบทดสอบหลงเรยน เพอวดความรความเขาใจอกครง 5. นกเรยนตองมความซอสตยตอตนเอง ไมเปดดเฉลยกอนท ากจกรรม 6. ถานกเรยนตองการเนอหาเพมเตมจากชดกจกรรม สามารถคนควาไดจากหนงสอ

หรอเวบไซตตามบรรณานกรมทระบไวทายเลมของชดกจกรรม

Page 5: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 5

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

ชดท 1 ก ำเนดศำสดำ

มาตรฐาน ส 1.1 รและเขาใจประวต ความส าคญ ศาสดา หลกธรรมของพระพทธศาสนาหรอศาสนาทตนนบถอและศาสนาอน มศรทธาทถกตอง ยดมน และปฏบตตามหลกธรรม เพออยรวมกนอยางสนตสข

มาตรฐานการเรยนร ตวชวด

ตวชวด ม.2/5 วเคราะหพทธประวตหรอประวตศาสดาของศาสนาทตนนบถอตามทก าหนด

จดประสงคการเรยนร

1. เขยนบรรยายภาพพทธประวตตอนการผจญมาร การตรสร การสงสอนได

2. อธบายพทธประวตตอนการผจญมาร การตรสร การสงสอนได

3. วเคราะหถงวธการทพระพทธเจาปฏบตเพอการตรสรได

4. อธบายความหมายของค าวามารในทางพระพทธศาสนาได

5. วเคราะหขอคด และคณธรรมทไดจากการศกษาพทธประวตตอนการผจญมาร

การตรสร การสงสอนได

6. วเคราะหพทธประวตตอนการผจญมาร การตรสร การสงสอนไปเปนแนวทาง

ในการด าเนนชวตได

Page 6: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 6

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

พทธประวต

1. ตอนการผจญมาร 2. ตอนการตรสร 3. ตอนการสงสอน

การปฏบตตามแบบอยางพทธประวตเพอใหเกดความสขความเจรญ

สาระการเรยนร

Page 7: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 7

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

เรอง : พทธประวต (10 คะแนน) ตวชวด : ม.2/5 วเคราะหพทธประวตหรอประวตศาสดาของศาสนาทตนนบถอตามท ก าหนด ค าชแจง : 1. แบบทดสอบปรนยฉบบนมทงหมด 10 ขอ ขอละ 1 คะแนน 2. นกเรยนเลอกค าตอบทถกตองทสดแลวท าเครองหมาย () ลงในกระดาษค าตอบ

แบบทดสอบกอนเรยน

1. การผจญมารของพระพทธเจา หมายถงอะไร ก. การปฏบตธรรมอยางเครงครดกอนการตรสร ข. การตอสกบกเลสทคอยขวางมใหตรสร ค. การคนหาความจรง กอนการทจะตรสร ง. การก าจดบคคลผคดรายพระองคกอนวนจะตรสร

2. ขอใด ใหความหมายค าวา “การตรสร” ไดถกตองทสด ก. การรแจงทกสงทกอยางในโลกน ข. การรความจรงในสงทคนอนไมร ค. การรความจรงทท าความบรสทธแกตนเอง ง. การรความจรงทงทางธรรมและทางโลก

3. เหตการณกอนพระพทธเจาตรสร ขอใดถกตอง ก. ทรงรบหญากสะจากนางสชาดา ข. ทรงรบขาวมธปายาสจากนายโสตถยะ ค. พระองคเสดจขามแมน าเนรญชราไปทางฝงตะวนออก ง. ประทบนงขดสมาธ ณ โคนตนโพธ ผนพระพกตรไปทางทศตะวนออก

Page 8: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 8

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

4. ใหเรยงล าดบการคนควาทางพนทกขของพระพทธเจาจากกอนไปหลง ก. ฝกปฏบตโยคะ บ าเพญตบะ บ าเพญเพยรทางจต บ าเพญทกกรกรยา ข. ฝกปฏบตโยคะ บ าเพญตบะ บ าเพญทกกรกรยา บ าเพญเพยรทางจต ค. บ าเพญทกกรกรยา บ าเพญตบะ ฝกปฏบตโยคะ บ าเพญเพยรทางจต ง. บ าเพญตบะ ฝกปฏบตโยคะ บ าเพญทกกรกรยา บ าเพญเพยรทางจต

5. พระพทธเจาทรงใชวธทางใดในการตรสร ก. ทรงบ าเพญตบะ ข. ทรงฝกปฏบตโยคะ ค. ทรงบ าเพญทกรกรยา ง. ทรงบ าเพญเพยรทางจต

6. พระพทธรปปางมารวชยมาจากเหตการณพทธประวตในตอนใด ก. ตอนทพระพทธเจาทรงบ าเพญตบะ ข. ตอนทพระพทธเจาทรงฝกปฏบตโยคะ ค. ตอนทพระพทธเจาเสดจแสดงธรรมแกปญจวคคทง 5 ง. ตอนทพระพทธเจาทรงสมาธแลวปราบพญามารทรงควาญ

7. จากพทธประวตตอน ผจญมาร พระแมธรณในทางภาษาธรรมเปรยบไดกบสงใด ก. อทธบาท 4

ข. บารมทง 10 ค. กศลกรรมบถ

ง. สาราณยธรรม

8. ขอใด มใช เหตผลทพระพทธเจา ทรงแสดงธรรมแกเบญจวคคยกอนใครๆ ก. เพราะทรงคดวาปญจวคคย เปนผอาวโสกวาผอน ข. เพราะตองการใหปญจวคคยเปนสกขพยานแหงการตรสร ค. เพราะนกถงอปการะคณทปญจวคคยเคยรบใชมากอน ง. เพราะตองการเปลองความเหนผดของปญจวคคย

Page 9: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 9

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

9. การศกษาพทธประวตใหประโยชนตอผเรยนอยางไร ก. เปนการเผยแผพทธประวต ข. เปนแบบอยางการท าความด ค. เปนการเผยแผหลกธรรมทางพระพทธศาสนา ง. เปนการถายทอดเรองราวทางพระพทธศาสนา

10. เจาชายสทธตถะทรงศกษาวชาในขอใด กบอาฬารดาบส กาลามโคตร และอททกดาบส รามบตร

ก. ฝกปฏบตโยคะ ข. ความรทางศลปะศาสตร ค. ฝกจต บ าเพญตบะ ง. บ าเพญทกกรกรยา

Page 10: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 10

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

เรอง : พทธประวต (10 คะแนน) ตวชวด : ม.2/5 วเคราะหพทธประวตหรอประวตศาสดาของศาสนาทตนนบถอตามท ก าหนด ค าชแจง : 1. แบบทดสอบปรนยฉบบนมทงหมด 10 ขอ ขอละ 1 คะแนน 2. นกเรยนเลอกค าตอบทถกตองทสดแลวท าเครองหมาย () ลงในกระดาษค าตอบ

กระดาษค าตอบแบบทดสอบกอนเรยน

ขอ ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

คะแนน

Page 11: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 11

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

ภาพท 1 เจาชายสทธตถะเสดจออกผนวช ทมา : http://www.learntripitaka.com/History/Buddhist.html ,29/03/2558

พทธประวต

เจาชายสทธตถะ ในปททรงพระชนมายได 29

พรรษาไดเสดจประพาสพระราชอทยาน ไดทอดพระเนตรเหน

คนแก คนเจบคนตาย และสมณะ ตามล าดบ พระองคทรง

สลดพระทยในความทกขยาก และความไมเทยงแทของชวต

ทรงตดสนพระทยเสดจออกผนวชในคนวนนน โดยทรงมา

กณฐกะ มนายฉนนะ เปนผตามเสดจสแควนมคธเมอเสดจถง

แมน าอโนมาเขาสฝงของแควนมลละ ประทบยบยงอยทฝง

แมน านน ทรงตดพระเมาลของพระองคดวยพระขรรค แลว

ทรงอธฐานเพศบรรพชตทรงผนวชเปนสมณะ ณ ฝงแมน า

จากนนไดแสวงหาทางพนทกข โดยเสดจเขาไปอบรมศกษาใน ส านกอาฬารดาบส กาลาม

โคตร และส านกอทกดาบสรามบตร ทรงเหนวาลทธของ 2 ส านกนนไมใชทางพนทกขใด จงทรง

อ าลาจากส านกดาบสทงสองนน เสดจจารกแสวงหาโมกขธรรมตอไปจนถง ต าบลอรเวลาเสนานคม

อนมแมน าเนรญชราไหลผาน ไดประทบอยในปา ณ ต าบลน ทรงเรมบ าเพญทกรกรยา โดยประการ

ตางๆ อยางเครงครด แตกไมทรงพบทางพนทกขได ในเวลานน พวกปญจวคคย คอ ภกษ 5 รป

อนไดแก โกณฑญญะ วปปะ ภททยะ มหานามะ และอสสช มความเลอมใสในพระสทธตถะดวยเชอวา

พระองค จนไดส าเรจ เปนพระพทธเจา จงไดพากนมาเฝาปฏบตพระองคดวยความเคารพ

Page 12: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 12

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

ภาพท 2 พระพทธเจาบ าเพญทกรกรยา

ทมา : http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?f=38&t=39613, 29/03/2558

การผจญมาร กอนทพระพทธองคจะตรสร ไดมเหตการณมารผจญเกดขนกบพระองค ไดมเหลามารจ านวนมาก ถอหอกดาบและอาวธอนๆ มงหนามาทประทบของพระองค เพอจะมาขดขวางท าลายมใหไดตรสร มารไดกลาวหาวาพระสทธตถะมาแยงบลลงคทใตตนโพธ ซงเปนของตนไป จงมาเรยกรองคน โดยไดอางพยานทเปนมารพวกเดยวกน

ขณะนน พระพทธองคไมอาจหาใครเปนพยานไดวาทบลลงคทนงนนเปนของพระองค จงทรงยนพระหตถชลงทพนดนเพอขอใหแผนดนเปนพยาน ทนใดน น ไดมแมนางธรณผดขนจากพนดน เพอเปนพยานใหกบพระองค พรอมบบมวยผมเปนน าทวมเหลามารจนพายแพไป ซงน าทออกจากมวยผมนน เปนน าทพระพทธองคเคยกรวดไวตอนททรงบ าเพญบารมทกๆ ชาต จงรวมเปนน าจ านวนมหาศาลมาชวยพระองคใหชนะมาร ภาพท 3 พทธประวต ตอน การผจญมาร

ทมา : http://buddhismarticles.com/?p=682 ,29/03/2558

Page 13: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 13

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

เมอเหลามารไดพายแพไปแลว จงไดคดหาวธการใหม ทจะเอาชนะพระพทธองคใหได

กอนทจะตรสร จงสงธดามาร 3 คน ไดแก นางตณหา นางอรด และนางราคา มายวยวนให

พระองคหลงใหล แตกไมส าเรจ พระทยของพระองคคงหนกแนนตามทไดอธษฐานจตไว จนได

บรรลเปนพระพทธเจาในล าดบตอมา หลงจากทพระพทธเจาทรงตรสรแลว มารจงหมดโอกาสท

จะขดขวางรงควานไดอกตอไป

ภาพท 4 ธดามารผจญ ทมา : http://buddhismarticles.com/?p=682 ,29/03/2558

ในพระพทธศาสนา มาร หมายถง สงทมารบกวนขดขวางมใหบรรลถงสงทดงาม ม 5

ประการ ไดแก

1. กเลสมาร มารคอกเลสทเกดกบใจ

2. ขนธมาร มารคอขนธ 5 อนเปนองคประกอบของชวต ไดแก รป เวทนา สญญา สงขาร

และวญญาณ ซงองคประกอบทงหาน มความแปรปรวนและเสอมสลายไปตามธรรมชาต

3. อภสงขารมาร มารคอความนกคดปรงแตงทคดไปในทางลบ

4. เทวปตตมาร มารคอเทวบตร ซงอาศยอยในสวรรคชนกามาวจร คอยขดขวางการท าความ

ดของผอน และ

5. มจจมาร มารคอความตาย ทเปนอปสรรคขดขวางโอกาสทจะไดพบกบสงทดงาม แตมารท

เกดกบพระพทธองคนน คอ กเลสทเกดขนในพระทยของพระองค ซงจะเปนตวขดขวางม

ใหตรสร อนไดแกการตอสทางความคดของพระองคระหวางกเลสกบธรรมะ ดานหนงมง

จะบรรลเปนพระพทธเจา แตอกดานหนงยงคดถงความสะดวกสบายในอดตและความทกข

ทรมานในการบ าเพญเพยร

Page 14: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 14

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

กเลสมารทมาผจญพระองคในครงน มใชเปนครงแรก เมอตอนทพระสทธตถะออกผนวช

กไดมมารมาขดขวางมใหออกบวชเชนกน มารนนหมายถงกเลสทจะท าใหเกดความลงเลในการ

ออกบวช และเลกลมความตงใจ แตพระองคกทรงชนะมารไดทกครง ดวยพระทยทหนกแนน และ

บญบารมทส งสมมาจงสามารถเอาชนะมารได

การตรสร

นบแตปททรงผนวชถงปทไดทรงบ าเพญทกรกรยาอยางเครงครดนน เปนเวลา 6 ป แลว

พระสทธตถะทรงแนพระทยวา การบ าเพญทกรกรยานนไมใชทางพนทกขแน และประกอบกบ

เวลานน ทาวสกกะไดเสดจมาเฝา ทรงดดพณ 3 สายถวายคอ สายหนงตงเกนไปมกขาด สายหนง

หยอนเกนไปเสยงไมเพราะ สายหนงพอด เสยงไพเราะยงท าใหพระสทธตถะแนพระทยยงขนวา

การท าความเพยรเครงครดเกนไปนนไมใชทางพนทกขอยางแนแท พระองคจงทรงเลกบ าเพญ

ทกรกรยา ทรงหนมาบ าเพญเพยรทางจตร อนไดแก สมถะ (ความสงบ) วปสสนา (ปญญา) โดย

ทรงเรมเสวยพระกระยาหาร ตามปกต พวกภกษปญจวคคยทง 5 เหนดงนน จงคลายศรทธาเลก

เฝาปฏบต แลวพากนไปอยปาอสปตนะมฤคทายวน แขวงเมองพาราณส

ภาพท 5 ทาวสกกะเสดจมาเฝา ทมา : https://dhammaweekly.wordpress.com/2010/04/06/ ,29/03/58

Page 15: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 15

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

ตอมาถงวนเพญเดอนวสาขะ เวลาเชา พระองคเสดจไปประทบทโคนตนไทรตนหนง ใกล

แมน าเนรญชรา เวลานนนางสชาดา ธดาสาวของกฎมพนายบานเสนานคม ต าบลอรเวลา ไดจด

ขาวมธปายาสใสถาดทองค า น าไปบวงสรวงเทวดาทตนไทรนนตามลทธนยมของตน ครนเหนพระ

สทธตถะประทบนงอยกเขาใจวาเปนเทวดาจงนอมถวายขาวมธปายาสพรอมทงถาดทองค า แลว

หลกไป พระสทธตถะทรงรบขาวมธปายาสแลวเสดจไปยงแมน าเนรญชรา ทรงสรงสนานพระ

วรกาย แลวเสวยขาวมธปายาสแลวทรงลอยถาดลงในกระแสแมน าเนรญชรา ครนแลวแลวจงเสดจ

ไปประทบในดงไมสาละใกลฝงแมน าเนรญชรานน

ภาพท 6 นางสชาดาถวายขาวมธปายาส ทมา : http://www.kammatthana.com/buddha-life_6.htm,29/03/2558

ครนยางเขายามเยน พระสทธตถะกเสดจจากปาสาละไปยงตนอสสตถพฤกษ (มหาโพธ)

ตนหนง ซงอยรมฝงทโคงแมน าเนรญชราฝงตะวนตก ระหวางทางทรงรบฟอนหญาคาทคนหาบ

หญาขายชอ โสตถยะนอมถวาย 8 ฟอน ทรงน าไปปลาดเปนบลลงกทควงไมมหาโพธนน แลว

ประทบลงบนบลลงกนน ผนพระพกตไปทางทศตะวนออก ทางแมน าเนรญชรา ทรงบ าเพญเพยร

ทางใจ คอ ทรงเจรญสมถะและวปสสนาไดบรรลพระอนตรสมมาสมโพธญาณ ส าเรจเปน

พระพทธเจาในยามสดทายแหงวนเพญเดอนวสาขะ กอนพทธศกราช 45 ป

Page 16: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 16

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

ภาพท 7 โสตถยะถวายหญาคา ทมา : http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?t=50297,29/03/2558

ครนตรสรแลว พระพทธองคไดประทบเสวยวมตสขอย 7 สปดาห ในสถานททง 7 แหง

แหงละสปดาหคอทตนมหาโพธ ทอนมสเจดย ทรตนจงกรมเจดย ทรตนฆรเจดย ทตนอชปาล

นโครธ ทตนมจลนท (ตนจก) และ ทตนราชาตนะ (ตนเกด) ตามล าดบ

การสงสอน หลงจากพระองคไดเสรจสนการเสวยวมตตสขแลว พระองคมาพจารณาหลกการของ

พระองคอกครงหนงวาธรรมทพระองคตรสรนจะควรเผยแพรสงสอนคนตอไปหรอไม ทรง

พจารณาเหนวาธรรมทพระองคไดตรสรมานนเปนคณอนลกซง บคคลผยนดในกามยากทจะบรรล

ตามได เกดความทอพระทยทจะตรสสอนขน แตอาศยพระกรณาของพระองคทมตอหมสตว จง

ทรงพจารณาอกวาจะมผสามารถรท วถงธรรมนนบางหรอไม กทรงทราบดวยปญญาวาบคคลใน

โลกนมกเลสนอยกม มกเลสหนากม เปนผสามารถจะรตามกม ไมรตามกม เปนผสอนได

โดยงายกม สอนยากกม โดยพระองคไดเปรยบบคคลเหมอนดอกบว 3 ชนด คอ ชนดหนงยง

จมอยในน า ชนดหนงโผลขนมาเหนอน า ชนดหนงขนมาพนน าแลว และเพมมาอกชนดหนงคอ

ชนดทอยใตน าลกลงไปอก ดอกบว 4 ชนดน แตละชนดจะรอวนบานแตกตางกน พวกทข นมา

พนน า รอรบแสงอาทตยแลวจะบานในวนน พวกเสมอน า จะบานในวนพรงน พวกทจมอยในน า

จะบานในวนตอมา แตพวกทอยลกใตน าในโคลนตมไมสามรถจะบานไดเลย เปนไดแคอาหาร

ของปลาและเตาเทานน ซงเปรยบไดกบบคคล 4 ประเภท คอ

Page 17: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 17

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

1. ผมสตปญญาเฉยบแหลม เมอไดฟงธรรมแลวสามารถรตามไดเลยเรยกวา อค

คตตญญ เปรยบกบบวชนดบานวนน

2. ผมสตปญญาปานกลาง เมอไดฟงธรรมแลว ตองใชเวลาทบทวนบาง จงจะรตามได

เรยกวา วปจตญญ เปรยบกบบวชนดทจะบานในวนพรงน

3. ผมสตปญญาพอใช เมอไดฟงธรรมแลวตองใชเวลาฝกฝนนานหนอย จงจะรตาม

ได เรยกวา เนยยะ เปรยบกบบวชนดทจะบานในวนตอ ๆ ไป

4. ผมกเลสหนาสตปญญาทบ ไมมความเพยรพยายามทจะสามารถฟงธรรมใหเขาใจไดเลย

เรยกวา ปทปรมะ เปรยบกบบวชนดอยใตน าหรอในโคลน (เปนคนอาภพ)

ภาพท 8 โสตถยะถวายหญาคา ทมา : http://www.learntripitaka.com/History/Buddhist.html /,29/03/2558

บคคล 3 พวกแรก เปนพวกทพระพทธเจาสามารถจะสงสอนใหรตามได แตพวก

สดทาย พระพทธเจาไมสามารถสงสอนไดเลยตองปลอยใหเปนไปตามกรรม เมอพจารณาได

ดงน พระองคจงเรมตงพทธปณธานจะด ารงพระชนมอย จนกวาจะแสดงธรรมโปรดเวไนยสตว

ประกาศค าสอนใหแพรหลาย ส าเรจประโยชนแกมหาชน

Page 18: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 18

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

การแสดงธรรมครงแรกและการบวชของพระสาวกองคแรก

เมอพระพทธเจาไดตกลงพระทยทจะทรงสงสอนเวไนยสตวแลว กไดใครครวญวาใคร

ควรจะไดรบการสอนเปนคนแรกทรงระลกถงอาจารยทง 2 คอ อาฬารดาบส และอทกดาบส ซงได

สงสอนถายทอดความรใหแกพระองคจนได ฌาน 8 กอนจะไดตรสรดวยพระองคเอง แตทรงทราบ

วาทานทง 2 นนสนชพแลว จงทรงนกถงนกบวชทง 5 หรอ เบญจวคคย คอ โกณฑญญะ วปปะ

ภททยะ มหานามะ และอสสช ทคอยรบใชปฏบต (คออปฎฐาก) เมอคราวบ าเพญทกกรกรยาอย

จงไดตดสนพระทยทจะเสดจไปแสดงธรรมโปรดเบญจวคคย

พระองคไดเสดจไปแสดงธรรมโปรดเบญจวคคย ณ ปาอสปตนมฤคทายวน เมองพาราณส

เมอถงวนแรม 15 ค า เดอน 8 ไดแสดงพระธรรมเทศนากณฑแรกชอวา พระธรรมจกรกปปวตตน

สตร โปรดเบญจวคคย ท าใหโกณฑญญะ บรรลธรรมกอน แลวไดทลขออปสมบทเปนภกษใน

พระพทธศาสนาพระพทธเจาทรงบวชใหดวยพระองคเอง ดวยวธทเรยกวา เอหภกขอปสมปทา จง

นบวาไดเปนสาวกองคแรกในพระพทธศาสนา

ภาพท 9 แสดงธรรมโปรดปญจวคคย ทมา : https://www.matichonweekly.com/column/article_20217,29/03/2558

Page 19: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 19

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

ใบกจกรรมท 1.1

เรอง : พทธประวต ( 10 คะแนน ) ตวชวด : ม.2/5 วเคราะหพทธประวตหรอประวตศาสดาของศาสนาทตนนบถอตามทก าหนด

จดประสงคการเรยนร : 1. เขยนบรรยายภาพพทธประวตตอนการผจญมาร การตรสร การสงสอนได 2. วเคราะหขอคด และคณธรรมทไดจากการศกษาพทธประวตตอนการผจญมาร การตรสร การสงสอนได

ค าชแจง : ใหนกเรยนเขยนบรรยายภาพพทธประวต พรอมทงวเคราะหคตธรรมจากภาพ

ทมา : http://buddhismarticles.com/?p=682

บรรยายภาพ

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

คตธรรมจากภาพ

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

..

Page 20: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 20

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

บรรยายภาพ

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

คตธรรมจากภาพ

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

..

ทมา : http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?t=46078

ทมา : https://teerapong081.files.wordpress.com/2012/12/image-09-1pw.jpg

บรรยายภาพ

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

คตธรรมจากภาพ

..........................................................................

..........................................................................

..........................................................................

..

Page 21: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 21

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

ใบกจกรรมท 1.2

เรอง : พทธประวต ตอนผจญมาร ตรสร สงสอน ( 10 คะแนน ) ตวชวด : ม.2/5 วเคราะหพทธประวตหรอประวตศาสดาของศาสนาทตนนบถอตามทก าหนด

จดประสงคการเรยนร : 1. อธบายพทธประวตตอนการผจญมาร การตรสร การสงสอนได 2. วเคราะหถงวธการทพระพทธเจาปฏบตเพอการตรสรได 3. อธบายความหมายของค าวามารในทางพระพทธศาสนาได

ค าชแจง : ใหนกเรยนวเคราะหพทธประวต แลวเขยนลงในแผนภาพ

การผจญมาร .......................................................................... .......................................................................... .......................................................................... .......................................................................... .......................................................................... .......................................................................... .......................................................................... .......................................................................... ..........................................................................

การตรสร

...............................................................................

...............................................................................

...............................................................................

...............................................................................

...............................................................................

..............................................................................

...............................................................................

...............................................................................

.

การสงสอน

...........................................................................

...........................................................................

...........................................................................

...........................................................................

...........................................................................

Page 22: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 22

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

ใบกจกรรมท 1.3

เรอง : ตามรอยพระพทธเจา ( 10 คะแนน ) ตวชวด : ม.2/5 วเคราะหพทธประวตหรอประวตศาสดาของศาสนาทตนนบถอตามทก าหนดจดประสงคการเรยนร : 1. วเคราะหพทธประวตตอนการผจญมาร การตรสร การสงสอนไปเปนแนวทางในการ ด าเนนชวตได ค าชแจง : ใหนกเรยนยกตวอยางปญหาทเกดขนในชวตประจ าวนทสอดคลองกบพทธประวต ตอนการผจญมา การตรสร การสงสอน แลววเคราะหถงสาเหตและผลของปญหา และแนวทางการแกไข แลวบนทกลงแผนภาพ

ปญหาทเกดขน

...........................................................................................................................................

............................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

ปญหาเกยวกบพทธประวตตอนใด

ตอน................................................ ........................................................

สาเหตของปญหา .................................................................... ............................................................................................................................................................................................................

ผลทเกดขน .............................................................. .......................................................................................................................................................................................... ................................................................ แนวทางแกไขปญหา ................................................................ ................................................................................................................................................................................................

Page 23: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 23

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

เรอง : พทธประวต (10 คะแนน) ตวชวด : ม.2/5 วเคราะหพทธประวตหรอประวตศาสดาของศาสนาทตนนบถอตามทก าหนด ค าชแจง : 1. แบบทดสอบปรนยฉบบนมทงหมด 10 ขอ ขอละ 1 คะแนน 2. นกเรยนเลอกค าตอบทถกตองทสดแลวท าเครองหมาย () ลงในกระดาษค าตอบ

แบบทดสอบหลงเรยน

1. ใหเรยงล าดบการคนควาทางพนทกขของพระพทธเจาจากกอนไปหลง ก. ฝกปฏบตโยคะ บ าเพญตบะ บ าเพญเพยรทางจต บ าเพญทกกรกรยา ข. บ าเพญทกกรกรยา บ าเพญตบะ ฝกปฏบตโยคะ บ าเพญเพยรทางจต ค. ฝกปฏบตโยคะ บ าเพญตบะ บ าเพญทกกรกรยา บ าเพญเพยรทางจต ง. บ าเพญตบะ ฝกปฏบตโยคะ บ าเพญทกกรกรยา บ าเพญเพยรทางจต

2. การผจญมารของพระพทธเจา หมายถงอะไร

ก. การปฏบตธรรมอยางเครงครดกอนการตรสร ข. การตอสกบกเลสทคอยขวางมใหตรสร ค. การคนหาความจรง กอนการทจะตรสร ง. การก าจดบคคลผคดรายพระองคกอนวนจะตรสร

3. ขอใด ใหความหมายค าวา “การตรสร” ไดถกตองทสด ก. การรแจงทกสงทกอยางในโลกน ข. การรความจรงในสงทคนอนไมร ค. การรความจรงทท าความบรสทธแกตนเอง ง. การรความจรงทงทางธรรมและทางโลก

Page 24: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 24

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

4. เหตการณกอนพระพทธเจาตรสร ขอใดถกตอง

ก. ทรงรบหญากสะจากนางสชาดา ข. ทรงรบขาวมธปายาสจากนายโสตถยะ ค. พระองคเสดจขามแมน าเนรญชราไปทางฝงตะวนออก ง. ประทบนงขดสมาธ ณ โคนตนโพธ ผนพระพกตรไปทางทศตะวนออก

5. พระพทธเจาทรงใชวธทางใดในการตรสร

ก. ทรงบ าเพญตบะ ข. ทรงฝกปฏบตโยคะ ค. ทรงบ าเพญทกรกรยา ง. ทรงบ าเพญเพยรทางจต

6. จากพทธประวตตอน ผจญมาร พระแมธรณในทางภาษาธรรมเปรยบไดกบสงใด ก. อทธบาท 4

ข. บารมทง 10 ค. กศลกรรมบถ

ง. สาราณยธรรม 7. พระพทธรปปางมารวชยมาจากเหตการณพทธประวตในตอนใด ก. ตอนทพระพทธเจาทรงบ าเพญตบะ ข. ตอนทพระพทธเจาทรงฝกปฏบตโยคะ ค. ตอนทพระพทธเจาเสดจแสดงธรรมแกปญจวคคทง 5 ง. ตอนทพระพทธเจาทรงสมาธแลวปราบพญามารทรงควาญ 8. การศกษาพทธประวตใหประโยชนตอผเรยนอยางไร

ก. เปนการเผยแผพทธประวต ข. เปนแบบอยางการท าความด ค. เปนการเผยแผหลกธรรมทางพระพทธศาสนา ง. เปนการถายทอดเรองราวทางพระพทธศาสนา

Page 25: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 25

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

9. ขอใด มใช เหตผลทพระพทธเจา ทรงแสดงธรรมแกเบญจวคคยกอนใครๆ

ก. เพราะทรงคดวาปญจวคคย เปนผอาวโสกวาผอน ข. เพราะตองการใหปญจวคคยเปนสกขพยานแหงการตรสร ค. เพราะนกถงอปการะคณทปญจวคคยเคยรบใชมากอน ง. เพราะตองการเปลองความเหนผดของปญจวคคย

10. เจาชายสทธตถะทรงศกษาวชาในขอใด กบอาฬารดาบส กาลามโคตร และอททกดาบส รามบตร ก. ฝกปฏบตโยคะ ข. ความรทางศลปะศาสตร ค. ฝกจต บ าเพญตบะ ง. บ าเพญทกกรกรยา

Page 26: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 26

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

เรอง : พทธประวต (10 คะแนน) ตวชวด : ม.2/5 วเคราะหพทธประวตหรอประวตศาสดาของศาสนาทตนนบถอตามทก าหนด ค าชแจง : 1. แบบทดสอบปรนยฉบบนมทงหมด 10 ขอ ขอละ 1 คะแนน 2. นกเรยนเลอกค าตอบทถกตองทสดแลวท าเครองหมาย () ลงในกระดาษค าตอบ

กระดาษค าตอบแบบทดสอบหลงเรยน

ขอ ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

คะแนน

Page 27: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 27

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

ภาคผนวก

Page 28: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 28

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

เรอง : พทธประวต (10 คะแนน) ตวชวด : ม.2/5 วเคราะหพทธประวตหรอประวตศาสดาของศาสนาทตนนบถอตามทก าหนด ค าชแจง : 1. แบบทดสอบปรนยฉบบนมทงหมด 10 ขอ ขอละ 1 คะแนน 2. นกเรยนเลอกค าตอบทถกตองทสดแลวท าเครองหมาย () ลงในกระดาษค าตอบ

แบบทดกอนเรยน เฉลย

ขอ ค าตอบ 1 ข 2 ก 3 ง 4 ข 5 ง 6 ง 7 ข 8 ก 9 ข 10 ก

Page 29: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 29

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

ใบกจกรรมท 1.1

เรอง : พทธประวต ( 10 คะแนน ) ตวชวด : ม.2/5 วเคราะหพทธประวตหรอประวตศาสดาของศาสนาทตนนบถอตามทก าหนด

จดประสงคการเรยนร : 1. เขยนบรรยายภาพพทธประวตตอนการผจญมาร การตรสร การสงสอนได 2. วเคราะหขอคด และคณธรรมทไดจากการศกษาพทธประวตตอนการผจญมาร การตรสร การสงสอนได

ค าชแจง : ใหนกเรยนเขยนบรรยายภาพพทธประวต พรอมทงวเคราะหคตธรรมจากภาพ

ทมา : http://buddhismarticles.com/?p=682

บรรยายภาพ

ขณะทก าลงนงบ าเพญเพยรทางจตทใตตนโพธ ไดมเหลามารมาขดขวางท าลายมใหไดตรสร มารไดกลาวหาวาพระสทธตถะมาแยงบลลงคทใตตนโพธ ซงเปนของตนไป พระพทธองค จงทรงยนพระหตถชลงทพนดนเพอขอใหแผนดนเปนพยาน ไดมพระแมธรณผดขนจากพนดน เพอเปนพยานใหกบพระองค พรอมบบมวยผมเปนน าทวมเหลามารจนพายแพไป คตธรรมจากภาพ

สต คอ ความรตวทวพรอม ควบคมใหจตมนคงไมหวนไหวจะหยดยงสงเลวรายทเกด ขนไดดงทพระพทธองคทรงใชสตสกบมารทมาผจญไดส าเรจ

Page 30: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 30

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

บรรยายภาพ โปรดปญจวคคย ณ ปาอสปตนมฤคทายวน ทรงแสดงปฐมเทศนา เรยกวา ธมมจกกปปวตนสตร หลงจากฟงพระธรรมเทศนา โกณฑญญะ ไดดวงตาเหนธรรม จงทลขอบวช นบเปนพระสงฆองคแรกในโลก ตอจากนนทรงแสดงธรรมเทศนาโปรดอก 4ทาน จนเกดความเขาใจธรรมและทลขอบวชตามล าดบ ปญจวคคยทง 5 จงส าเรจเปนพระอรหนต

คตธรรมจากภาพ การมความรในเรองใดๆควรทจะน าสงดๆเหลานนบอกกลาวแกผอนดวยเพอประโยชนในภายภาคหนา

ทมา : http://www.dhammajak.net/forums/viewtopic.php?t=46078

ทมา : https://teerapong081.files.wordpress.com/2012/12/image-09-1pw.jpg

บรรยายภาพ

พระสทธตถะกทรงบ าเพญเพยรทางจต จนบรรลญาณทง 3 ตามล าดบคอ ปพเพนวาสานสตญาณ คอ ทรงระลกชาตได จตปปาตญาณ คอ ทรงรการจตและ การเกดของสรรพสตวทงหลาย มตาทพย หทพย และอาสวกขยญาณ คอ ตรสรอรยสจ 4 ความจรงอนประเสรฐ 4 ประการ ไดแก ทกข สมทย นโรธ มรรค ซงตรงกบวนขน 15 ค า เดอน 6 คตธรรมจากภาพ

ความพยายามจะน ามาสความส าเรจตามเปาหมายทวางไว และควรวางแผนอยางรอบคอบ

Page 31: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 31

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

ใบกจกรรมท 1.2 เฉลย

เรอง : พทธประวต ตอนผจญมาร ตรสร สงสอน ( 10 คะแนน ) ตวชวด : ม.2/5 วเคราะหพทธประวตหรอประวตศาสดาของศาสนาทตนนบถอตามทก าหนด

จดประสงคการเรยนร : 1. อธบายพทธประวตตอนการผจญมาร การตรสร การสงสอนได 2. วเคราะหถงวธการทพระพทธเจาปฏบตเพอการตรสรได 3. อธบายความหมายของค าวามารในทางพระพทธศาสนาได

ค าชแจง : ใหนกเรยนวเคราะหพทธประวต แลวเขยนลงในแผนภาพ

การผจญมารกอนการตรสร พญามารยกทพมารมาขดขวาง การบ าเพญเพยรของพระสทธตถะ โดยกลาวอางวาบลลงกทประทบเปนของตน พระสทธตถะจงทรง เหยยดนวชลงทแผนดน พระแมธรณจงมาเปนพยานโดยการบบมวยผม ใหน าอนเกดจากการใหทาน ของพระสทธตถะไหลออกมาทวมพญามารและทพมารจนตองลาถอยออกไป เหตการณนเปรยบมาร คอสงทขดขวางบคคลจากคณความด การยดตดในมารเกดขนในจตใจของคนทกคน การผจญมาร และชนะมารของพระพทธเจาเปนการแสดงใหเหนวา มนษยสามารถเอาชนะกเลสทเกดในใจตนได

การตรสรพระพทธเจาทรงบ าเพญเพยรจนบรรลญาณทง 3 คอ ความหยงรในชาตภพกอน ๆ ทรงรการจตและการเกดของสรรพสตว และตรสรอรยสจ 4 คอการท พระพทธเจาทรงคนพบความจรงตามธรรมชาต แลวน ามาชแจง สจธรรมทพระพทธเจา ทรงคนพบคอ อรยสจ 4 เปนหลกธรรมทสอน ใหรจกความทกข รจกสาเหตของทกข รถงความดบทกข และหนทางในการดบทกข

การสงสอนพระองคเจาทรงพจารณาถงการเผยแผพระพทธศาสนาแกบคคลตาง ๆ โดยทรงม หลกการสอน คอ ทรงค านงถงความแตกตางระหวางบคคล โดยเปรยบเทยบบคคลกบบว 4 เหลา ค านงถงเนอหาทสอน คอ การเลอกเนอหาใหเหมาะสมกบบคคล

Page 32: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 32

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

ใบกจกรรมท 1.3 เฉลย

เรอง : ตามรอยพระพทธเจา ( 10 คะแนน ) ตวชวด : ม.2/5 วเคราะหพทธประวตหรอประวตศาสดาของศาสนาทตนนบถอตามทก าหนดจดประสงคการเรยนร : 1. วเคราะหพทธประวตตอนการผจญมาร การตรสร การสงสอนไปเปนแนวทางในการ ด าเนนชวตได ค าชแจง : ใหนกเรยนยกตวอยางปญหาทเกดขนในชวตประจ าวนทสอดคลองกบพทธประวต ตอนการผจญมา การตรสร การสงสอน แลววเคราะหถงสาเหตและผลของปญหา และแนวทางการแกไข แลวบนทกลงแผนภาพ

ปญหาทเกดขน

............................................อยในดลพนจของครผสอน........................................................

............................................................................................................................................

..........................................................................................................................................

ปญหาเกยวกบพทธประวตตอนใด

ตอน................................................ ........................................................

สาเหตของปญหา .................................................................... ............................................................................................................................................................................................................

ผลทเกดขน .............................................................. .......................................................................................................................................................................................... ................................................................ แนวทางแกไขปญหา ................................................................ ................................................................................................................................................................................................

Page 33: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 33

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

เรอง : พทธประวต (10 คะแนน) ตวชวด : ม.2/5 วเคราะหพทธประวตหรอประวตศาสดาของศาสนาทตนนบถอตามทก าหนด ค าชแจง : 1. แบบทดสอบปรนยฉบบนมทงหมด 10 ขอ ขอละ 1 คะแนน 2. นกเรยนเลอกค าตอบทถกตองทสดแลวท าเครองหมาย () ลงในกระดาษค าตอบ

ขอ ค าตอบ 1 ค 2 ข 3 ก 4 ง 5 ง 6 ข 7 ง 8 ข 9 ก

10 ก

แบบทดหลงเรยน เฉลย

Page 34: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 34

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

ชดกจกรรมท : .......... ชอชด : ...................................................................... ตวชวด : ม.2/5 วเคราะหพทธประวตหรอประวตศาสดาของศาสนาทตนนบถอตามท ก าหนด

ชอ..............................................................................ชน.................เลขท.....................

กจกรรม คะแนนเตม คะแนนทได

แบบทดสอบกอนเรยน 10 คะแนน

ใบกจกรรมท 1.1 10 คะแนน

ใบกจกรรมท 1.2 10 คะแนน

ใบกจกรรมท 1.3 10 คะแนน แบบทดสอบหลงเรยน 10 คะแนน

รวมคะแนน 50 คะแนน

แบบบนทกคะแนน

Page 35: ค าน า - sena.ac.th Works/Files/06.pdf · ตัวชี้วัด ม.2/5 วิเคราะห์พุทธประวัติหรือประวัติศาสดาของศาสนาที่ตนนับถือตามที่

ชดกจกรรม เรอง รตนะทพงทางใจ พระพทธศาสนาน าชวต 35

ชดท 1 ก าเนดศาสดา

บรรณานกรม

พทธทาสภกข. 2535. พทธประวตประกอบภาพส าหรบเยาวชน. กรงเทพมหานคร : ภาพพมพ. บษบง โควนท.2558.พทธประวต. กรงเทพฯ : พฒนาคณภาพวชาการ (พว.). วทย วศทเวทย และคณะ.พระพทธศาสนา ม.2. กรงเทพฯ: บรษท อกษรเจรญทศน อจท.จ ากด. http://buddhismarticles.com/?p=682 http://www.dhammathai.org/buddhism/buddha01.php http://www.dharma-gateway.com/buddha/buddha-history/buddha-history_05.htm https://dhamma.mthai.com/principle/449.html https://hilight.kapook.com/view/37629 http://www.larnbuddhism.com/puttaprawat/tassaru/ http://www.learntripitaka.com/History/Buddhist.html http://www.visudhidham.com/joomla/th/thebuddha.html