ระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการตดสนใจ ระบบการท างานในอดตมการใชระบบสารสนเทศชวยจดการขอมลมประสทธภาพไมแนนอน ไมมความสะดวก และ

มคามยงยากในการใชงาน ปจจบนจงไดมการน าคอมพวเตอรเขามาในการจดการระบบสารสนเทศในองคกรมากยงขน

โดยเฉพาะอยางยงระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการตดสนใจ

ระบบสารสนเทศ (Information Systems) คอ กระบวนการรวบรวม บนทก ประมวลผลขอมลใหเปนสารสนเทศ และ

แจกจายสารสนเทศเพอใชในการวางแผน คบคมการท างาน และชวยในการสนบสนนการตดสนใจ

ทมา: ฝายวจยและฐานขอมล AREA (http://www.area.co.th/)

ระบบสารสนเทศสามารถน ามาประยกตใชเพอสงเสรมการท างานในทกดาน แตละดานสามารถแบงประเภทไดหลาย

รปแบบตามความตองการของผใชงานในดานนนๆ เชน ระบบสารสนเทศทใชสงเสรมการท างานในดานอตสาหกรรม สามารถ

แบงเปน 2 ประเภท ไดแก ระบบสารสนเทศการจดการวตถดบและระบบสารสนเทศการจดการผลผลต อยางไนกตาม การใชงาน

ระบบสารสนเทศทกประเภทจะตองมองคประกอบของระบบสารสนเทศ (Component of Information System) ซงองคประกอบของ

ระบบสารสนเทศทกสวนจะมผลตอประสทธภาพของการใชงานระบบสารสนเทศนนๆ

องคประกอบของระบบสารสนเทศแบงเปน 5 สวน ดงน

1. ฮารดแวร (Hardware) คอ อปกรณอเลกโทรนกสทใชประมวลผลหรอสรางสาระสนเทศ เชน คอมพวเตอร CPU เครองพมพ

2. ซอฟตแวร (Software) คอ ชดค าสงทท าใหคอมพวเตอรท างานตามความตองการของผใชระบบสารสนเทศ

3. ขอมลและสารสนเทศ (Data and Information) คอ ขอเทจจรงตางๆทงทผานการประมวลผลและยงไมผานการประมวลผล อยในรป

ของ ตวเลข ตวอกษร รปภาพ ฯลฯ

4. บคลากร (Peopleware) คอ ผทเกยวของกบระบบสารสนเทศ แบงเปน 4 ระดบคอ นกวเคราะหระบบ โปรแกรมเมอร เจาหนาท

ฝายปฏบตงานเครอง และผใช

5. กระบวนการท างาน (Procedure) คอ ขนตอนการท างานเพอใหไดสารสนเทศ ตามทตองการ เชน การสมครสมาชก การเขารหส

ฯลฯ

5.1 การน าเขา (Input) เปนการน าขอมลและสารสนเทศตางๆทไดจากการรวบรวมเขาสระบบ

5.2 การประมวลผล(Process) เปนการน าขอมลทไดไปประมวลผลตามเงอนไขทก าหนดโดยการเรยงล าดบ การค านวณ ฯลฯ

5.3 การแสดงผล (Output) เปนการน าผลลพธทไดจากการประมวลผลมาแสดงในรปแบบทผใชตองการเพอสงเสรมหรอชวยใน

การตดสนใจ

5.4 การจดเกบ (Storage) เปนการจดเกบขอมลหรอสารสนเทศทงหมดทเกยวกบระบบสารสนเทศเพอใหผใชระบบสารสนเทศ

สามารถน ามาใชไดใหมในอนาคต

ความรเบองตนเกยวกบระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการตดสนใจ

ระบบสารสนเทศทดจะตองชวยใหผใชสามารถน าขอมลหรอสารสนเทศนนไปชวยในการตดสนใจไดอยางถกตอง

ระบบสารสนเทศทดจงควรมความนาเชอถอ (Reliable) ซงพจารณาไดจากความถกตองแมนย า (Accurate) และความสมบรณ

ครบถวน (Complete) ชวยใหเกดความเขาใจในการใชงาน (Simple) ทนตอเวลา (Timely) มความคมคา (Economical) ตรวจสอบได

(Verifiable) มความยดหยน (Flexible) สอดคลองกบความตองการ (Relevant) สะดวกในการเขาถง (Accessible) และมความปลอดภย

(Secure) ระบบสารสนเทศดงกลาว เมอน ามาใชจะชวยบคลากรในองคกรใหสามารถตดสนใจเลอกปฏบตงานไดอยางถกตอง

ระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการตดสนใจนเรยกวา DSS (Decision Support System) ซงเปนระบบยอยระบบหนงในระบบ

สารสนเทศเพอการจดการ (MIS : Management Information System) โดย DSS มลกษณะ ประโยชน และสวนประกอบ ดงน

1. ลกษณะของ DSS เปนซอฟตแวรประยกตทชวยในการจดการ รวบรวม และวเคราะหขอมลทมความซบซอน ซงมการ

ตอบสนองหรอโตตอบกบผใชงาน ปญหาทแกไขดวย DSS จะเปนขอมลทไมมโครงสรางทแนนอนหรอขอมลมการเปลยนแปลง

ตลอดเวลาซงไมสามารถแกปญหาไดดวยสารสนเทศเพอประมวลผลรายการธรกรรม (TPS : Transaction Processing System) ทวไป

ตวอยางการใชงาน DSS เชน เมอเจาของกจการตองการปรบปรงเครองจกรส าหรบผลตปลากระปอง เจาของกจการจะตองน าเขา

ขอมลตางๆลงใน DSS เพอประมวลผลตามแบบจ าลองทสรางไววาจะเกดความคมคาหรอไม จากนนเจาของกจการจงจะตดสนใจ

วาควรจะซอเครองจกรใหม ซอมแซมเครองจกรเกา หรอเลอนการด าเนนการออกไปกอนเพราะไมเกดความคมคาในการลงทน

แผนผงแสดงการใชงาน DSS ปรบปรงเครองจกร

จากแผนผงแสดงการใชงาน DSS ปรบปรงเครองจกรจะเหนวา การตดสนใจทถกตองนนจะตองอาศยขอมลทม

ประสทธภาพจาก DSS รวมกบการวเคราะหและทศนคตของเจาของกจการนนคอ ไมมขอมลทไดจาก DSS จะมประสทธภาพมาก

เพยงใดกตาม ผลของการตดสนใจกยงขนอยกบการวเคราะหและทศนคตของเจาของกจการหรอผใชระบบสารสนเทศนนๆ

2. ประโยชนของ DSS เนองจาก DSS ใหความส าคญกบการน าสารสนเทศไปประกอบการตดสนใจเพอปฏบตงานในขน

ตางๆของกระบวนการท างาน ซงไมใชการรวบรวมและการแสดงขอมลทใชงานประจ าวนทวๆไป ท าให DSS มประโยชนดงน

2.1 ชวยประมวลผลและน าเสนอขอมลแกผใชเพอสรางความเขาใจเกยวกบกระบวนการท างานและเปนแนวทางในการตดสนใจ

2.2 ชวยประเมนทางเลอกในการตดสนใจภายใตเงอนไขของปญหาแตละสถานการณทมลกษณะเฉพาะของสถานการณนนๆ

2.3 ชวยสนบสนนการตดสนใจในปญหาทมความสลบซบซอนและขอมลทเปลยนแปลงตลอดเวลา

2.4 ชวยสรางความยดหยน ความสมบรณ และความสะดวกในการตดสนใจ

3. สวนประกอบของ DSS จะมผลกระทบตอประสทธภาพการตดสนใจโดยตรง กลาวคอ สวนประกอบทดจะท าใหเกด

กระบวนการท างานทมประสทธภาพนาเชอถอ แตถาสวนประกอบไมดกจะท าใหกระบวนการท างานขาดประสทธภาพ

สวนประกอบของ DSS แบงเปน 4 สวน

3.1 อปกรณ เปนสวนประกอบทรวมฮารดแวรและซอฟตแวรของคอมพวเตอรแบงตามบทบาทและหนาทไดเปน 3

กลม คอ

– อปกรณประมวลผล ปจจบน DSS สามารถใชงานดวยคอมพวเตอรสวนบคคลหรอพซ

(PC : Personal Computer) ทมการเชอมตอระบบเครอขายคอมพวเตอรซงสามารถตดตงซอฟตแวรประเภท DSS โดยเฉพาะหรอ

ประยกตใชซอฟตแวรพนฐานประเภท ซอฟตแวรตารางค านวณ (Spreadsheet) หรอ ซอฟตแวรจดการฐานขอมล (Database) กได

– อปกรณสอสาร เปนการใชประโยชนจากเครอขายคอมพวเตอรเพอสงเสรมการท างานระยะไกลและการท างานเปนกลม โดย

เครอขายทนยมใช คอ เครอขายแลน (LAN : Local Area Network) ส าหรบองคกรขนาดเลกและเครอขายแมน (MAN : Metropolitan Area

Network) ส าหรบองคกรขนาดเลก ท าใหตองตดตงวดโอคอนเฟอรเรนซ (Video Conference) เพมในระบบเพอชวยในการประชม

ทางไกล (Teleconference) ของผใชงาน

– อปกรณแสดงผล การใชงาน DSSจ าเปนตองมอปกรณแสดงผลทมประสทธภาพและตอบสนองตอรปแบบของขอมลนนๆ เพอ

ชวยถายทอดขอมลและสารสนเทศทชดเจน เชน จอภาพคอมพวเตอรทมความละเอยดสงและสามารถแสดงผลในรปแบบของ

มลตมเดย

3.2 ระบบการท างานของ DSS มลกษณะเปนชดค าสงเฉพาะทสรางและพฒนาขนในรปแบบทเตกตางกนตามลกษณะ

ขององคกร แบงเปน 3 สวน คอ

– ฐานขอมล (Database) เปนการจดเกบขอมลและสารสนเทศเฉพาะการท างานของ DSS ตงแตอดตจนถงปจจบน ซงจะชวยในการ

แสดงผล ณ ขณะนนของระบบ

– ฐานแบบจ าลอง (Model Base) เปนการรวบรวมแบบจ าลองทางคณตศาสตรและแบบจ าลองการวเคราะหปญหาของระบบเพอ

ชวยในการประมวลผลขอมล

– ระบบชดค าสง (Software System) เปนสวนประกอบทชวยอ านวยความสะดวกในการโตตอบระหวางผใชฐานขอมล และฐาน

แบบจ าลอง มกมรปแบบของระบบชดค าสงในลกษณะของหนาตางโปรแกรม

3.3 ขอมล เปนองคประกอบพนฐานของการท างานดวย DSS โดย DSS จะเกบขอมลไวทฐานขอมลเพอน าไปประมวลผลในฐาน

แบบจ าลองแลวน าเสนอดวยระบบชดค าสง ซงขอมลดงกลาวจะตองมปรมาณเพยงพอตอการใชงาน มความถกตอง ทนสมย ม

ความยดหยน และสามารถน ามาจดและน าเสนอในรปแบบเพอการวเคราะหไดอยางเหมาะสม

3.4 บคลากร เปนสวนประกอบทมบทบาทตอการก าหนดเปาหมายและความตองการ การพฒนา การออกแบบ และการ

ใชงาน DSS ซงแบงไดเปน 2 กลม คอ

– ผใช (End – User) เปนผน าเขาขอมลและรบขอมลจาก DSS โดยไมเกยวของกบการประมวลผลโดยตรงของระบบสารสนเทศ

– ผสนบสนนระบบสารสนเทศ (DSS Support) เปนผควบคม ดแลรกษาอปกรณ และระบบการท างานใหมความสมบรณและ

สามารถประมวลผลไดเตมประสทธภาพตามความตองการของผใช

ประเภทของระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการตดสนใจ

ระบบสารสนเทศทดจะชวยใหผใชในทกระดบขององคกรตดสนใจไดอยางถกตอง ประเภทของระบบสารสนเทศเพอสนบสนน

การตดสนใจแบงตามผใชงานเปน 2 ประเภท คอระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการตดสนใจของบคคลและระบบสารสนเทศ

เพอสนบสนนการตดสนใจแบบกลม

ระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการตดสนใจของบคคล

ระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการตดสนใจของบคคล

ระบบสารสนเทศสนบสนนการตดสนใจของบคคล เปนระบบสารสนเทศทมผใชหรอผตดสนใจเพยงคนเดยว ดงนนผใชจงตอง

มอ านาจในการตดสนใจ ระบบสารสนเทศประเภทนมอกชอหนงวา ระบบสารสนเทศของผบรหาร หรอ (EIS) (Executive

Information System ) ซงเปนระบบสารสนเทศทชวยสนบสนนการวเคราะหปญหา ศกษาแนวโนมของเรองทสนใจ สวนใหญจะ

น าเสนอสารสนเทศในรปแบบของรายงาน ตารางและกราฟ เพอสรปสารสนเทศใหเขาใจงายและประหยดเวลา เชน บรษทแหง

หนงตองการเปดสาขาเพอจ าหนายผลตภณฑเพมขน ผบรหารจงน าเขาขอมลตางๆ ของบรษทไวในฐานขอมลของ EIS เพอ

ประมวลผลตามแบบจ าลองทสรางไว

ลกษณะพเศษของEIS คอ ไมจ าเปนตองตดตงหรอท างานบนเครอขายคอมพวเตอร ฮารดแวรและซอฟตแวรทใชควรม

ประสทธภาพสงเพอใหสามารถประมวลผลขอมลไดอยางรวดเรวและมคณภาพ EIS ในแตละซอฟตแวรหรอ EIS ของแตละ

บรษทจะมประโยชนและรายละเอยดตางๆแตกตางกนตามแบบจ าลองเฉพาะงานทสรางขน แต EIS ทกซอฟตแวรจะมประโยชน

โดยรวมเหมอนกนดงน

– ชวยในการตดสนใจมประสทธภาพมากขน

– ชวยประหยดเวลาในการสรางความเขาใจและตดสนใจของผบรหาร

– สามารถน าสารสนเทศจาก EIS ไปอางองเพอด าเนนการทางธรกจไดสะดวกยงขน

สารสนเทศเพอสนบสนนการตดสนใจของ EIS มรปแบบทหลากหลายนบตงแตสงตพมพทแสดงขอความ ภาพนง กราฟและ

แผนภมไปจนถงมลตมเดยทมความซบซอนขนไป โดยสารสนเทศทกรปแบบตองมความชดเจนและเขาใจงาย

ระบบสารสนเทศสนบสนนการตดสนใจแบบกลม

ระบบสารสนเทศสนบสนนการตดสนใจแบบกลมหรอ GDSS (group decision support system) เปนระบบสารสนเทศทพฒนา

มาจากระบบสารสนเทศสนบสนนการตดสนใจของบคคลเรองจากการท างานภายในองคกรมกใชการวเคราะหขอมลจากผใชทม

จ านวนมากกวา 1 คนในการตดสนใจการแกปญหา ซงจะชวยเพมประสทธภาพและความนาเชอถอในผลการตดสนใจนน ๆ การ

น า GDSS มาใชในองคกรจงเปนการเปลยนแปลงลกษณะการท างานจากการเกบรวบรวมขอมลไวทผใชคนใดคนหนงมาเกบ

รวบรวมไวในระบบฐานขอมล บคลากรทกคนในองคกรมสวนรวมในการแสดงความคดเหนและสงเสรมการตดสนใจของ

องคกร ตวอยางการใชงาน GDSS เชน บรษทแหงหนงตองการปรบเปลยนเวลาท างานของพนกงานบรษท จงมการรวบรวม

ขอมลและความคดเหนของพนกงานทกคนไวในฐานขอมลของ GDSS เพอประมวลผลตามแบบจ าลองทสรางไว จากนนผบรหาร

หลาย ๆ ฝายรวมกนตดสนใจวาควรจะด าเนนการอยางไร

แผนผงแสดงการใชงาน GDSS เพอปรบเปลยนเวลาการท างานของพนกงาน

จากแผนผงแสดงการใชงาน GDSS เพอปรบเปลยนเวลาการท างานของพนกงานจะเหนไดวาผใช GDSS มจ านานมากกวา 1 คน

ดงนน GDSS จงตองท างานบนเครอขายคอมพวเตอรและมอปกรณสงเสรมการท างานรวมกนเปนกลมตดตงเพมขนในระบบ

สารสนเทศ GDSS ท าใหเกดประโยชนดงน

1. เกดความรวมมอกนภายในองคกรมากยงขน เนองจากทกคนในองคกรสามารถแสดงความคดเหนหรอน าขอมลใน GDSS ได

2. ลดอคตตอแหลงทมาของขอมลและชวยกระตนความคดเหนใหม ๆ เนองจากผแสดงความคดเหนผานทาง GDSS ไมจ าเปนตอง

แสดงขอมลของตนเอง

3. ลดปญหาความขดแยงของขอมล เนองจาก GDSS จะรวบรวมขอมลจากฐานขอมลเดยวเทานน ขอมลทน าเสนอไปยงผใชทกคน

จงเปนขอมลเดยวกน

4. เพมประสทธภาพและความนาเชอถอของผลการตดสนใจ เนองจากเปนผลการตดสนใจจากผใชหลายคน

ปจจบนมการน า GDSS มาใชงานอยางหลากหลายมากยงขน เชน การประชมทางไกล การสอบถามความคดเหน การลงคะแนน

เสยง