1

ผลกระทบของปั�จจ�ยทางเศรษฐก�จและการเมื�องท��มื�ต่�อการจ�ดสรรทร�พยากร

สค. 704

โดย รศ.ดร. วรว#ฒิ� โรมืร�ต่นพ�นธ์'

2

การจ�ดสรรทร�พยากรเพ��อการบร�หารส�งคมื

บทน)า ปั�ญหาการจ�ดสรรทร�พยากรในอด�ต่ และแนวโน-มืท��

ควรจะเปั.น กระบวนท�ศน'กระแสหล�กก�บการจ�ดสรรทร�พยากร

เพ��อการบร�หารส�งคมื แนวค�ดหล�งสมื�ยใหมื� (postmodern)ก�บการ

จ�ดสรรทร�พยากร กระบวนท�ศน'แบบองค'รวมื (holistic) ก�บการ

จ�ดสรรทร�พยากร

3

บทน)า ความืหมืาย ค)าว�า ทร�พยากร เบ�/องต่-น ความืจ)าเปั.นในการจ�ดสรรทร�พยากรในการบร�หาร

ส�งคมื การจ�ดสรรทร�พยากรในมื�ต่�ทางส�งคมืและมื�ต่�ทาง

เศรษฐศาสต่ร'

4

ความืหมืาย ค)าว�า ทร�พยากรเบ�/องต่-น

UsefulnessInputInvest

5

Usefulness

ในมื�ต่�ของเวลา (ปั�จจ#บ�น และหร�อ อนาคต่)

การใช้-ปัระโยช้น'ทางต่รงและทางอ-อมืมื�ปัระโยช้น'ท�/งท��เปั.นร1ปัธ์รรมืและ

นามืธ์รรมืสามืารถใช้-ปัระโยช้น'ได-ในร1ปัของ

software and hardware

6

Inputทร�พยากรถ�อเปั.นปั�จจ�ยน)าเข-าเพ��อกระบวนการ

ผล�ต่ ในต่�วกระบวนการผล�ต่ หร�อผลผล�ต่ท��ได- หากย�ง

ไมื�ได-ส�/นส#ดกระบวนการ หร�อสามืารถน)าเข-าส1� กระบวนการผล�ต่ได-อ�ก กระบวนการผล�ต่ หร�อ

ผลผล�ต่เหล�าน�/น ก4ย�งถ�อได-ว�า เปั.นปั�จจ�ยน)าเข-า หร�อทร�พยากร ได-เช้�นก�น (การให-การศ5กษาเพ��อ

พ�ฒินาคน การใช้-ท��มื�การศ5กษาไปัพ�ฒินาส�งคมืฯลฯ)

7

การพ�ฒินาคน

การพ�ฒินาส�งคมื

การพ�ฒินาการ ศ5กษา สร-าง

องค'ความืร1-Input

8

Investทร�พยากร ถ�อเปั.นปั�จจ�ยในการลงท#น เพ��อให-เก�ด

ผลผล�ต่ ในทางธ์#รก�จ ทร�พยากรจะถ1กน)าไปัลงท#นเพ��อ ผลผล�ต่

และก)าไร (product and profit) ขององค'กร ผลปัระโยช้น'จะเปั.นผลปัระโยช้น'ส�วนบ#คคล ผลปัระโยช้น'ของสมืาช้�กในองค'กร ซึ่5�งอาจจะมื�ผลต่�อส�งคมืทางอ-อมื

ในการบร�หารส�งคมื ทร�พยากร จะถ1กลงท#นไปัผลปัระโยช้น'และสว�สด�การของมืน#ษย'ในส�งคมื ( social welfare, nonprofit) โดยต่รง

9

Product,profits

Individual,organization

Ideas, money,effort

Investment

Business View

10

Social welfare,nonprofits

Human,Societies

Ideas, money,Effort etc.

Investment

Social Administration View

11

ปั�ญหาการจ�ดสรรทร�พยากรใน อด�ต่

และแนวโน-มืท��ควรจะเปั.นความืพอเพ�ยง

ปัระส�ทธ์�ภาพความืเปั.นธ์รรมื

12

ปั�ญหาการจ�ดสรรทร�พยากรใน อด�ต่

และแนวโน-มืท��ควรจะเปั.น ความืพอเพ�ยง

ต่-องการความืช้�ดเจนในมื�ต่�ทางความืค�ด

ต่-องการความืช้�ดเจนในมื�ต่�ของการจ�ดการ

ความืเปั.นธ์รรมื ปั�ญหาในมื�ต่�ของโอกาสและความื

เท�าเท�ยมื ปั�ญหาในมื�ต่�ของส�ทธ์�และความื

เท�าเท�ยมื ปั�ญหาในมื�ต่�ของปัร�มืาณ/

ค#ณภาพและความืเท�าเท�ยมื

ปัระส�ทธ์�ภาพ องค'ความืร1- การบร�หาร

จ�ดการ เทคโนโลย�

13

กระบวนท�ศน'กระแสหล�กก�บการจ�ดสรรทร�พยากร

เพ��อการบร�หารส�งคมื

ความืพอเพ�ยงความืเปั.นธ์รรมืปัระส�ทธ์�ภาพ

เพศสภาพ (Gender) ช้าย หญ�ง

โครงสร-างทางอ)านาจ ผ1-ปักครอง และผ1-ถ1ก

ปักครอง โครงสร-างทางเศรษฐก�จ

คนมื� คนจน ล�ทธ์�การเมื�อง

ท#นน�ยมืเสร�ปัระช้าธ์�ปัไต่ย และส�งคมืน�ยมืแบบหลายระบบเศรษฐก�จ

14

กระบวนท�ศน'กระแสหล�กก�บการจ�ดสรรทร�พยากร

เพ��อการบร�หารส�งคมืความืเปั.นปักต่�

(regularity) ของส�งคมื ความืเช้��อและการยอมืร�บ

ว�า ส�งคมืท��ไมื�เท�าเท�ยมืก�นเปั.น “ ส�งคมืปักต่�”

การสร-างองค'ความืร1- เทคโนโลย� และระบบกระบวนการ เพ��อร�กษาให-ส�งคมือย1�สภาวะปักต่�

ภาพในอ#ดมืคต่�

ภาพท��เปั.นข-อเท4จจร�ง

15

กระบวนท�ศน'กระแสหล�กก�บการจ�ดสรรทร�พยากร

เพ��อการบร�หารส�งคมื

ปั�ญหาในเร��อง องค'ความืร1- และความืจร�งท��เปั.นอย1� ก�บ

การบร�หารส�งคมื ในมื�ต่�ของทร�พยากรท��ถ1กจ�ดสรร

16

แนวค�ดหล�งสมื�ยใหมื� (postmodern)ก�บการจ�ดสรร

ทร�พยากรความไม�เชื่อในความเป็�นศาสตร์�ของยุ�คสม�ยุก่�อนที่�มาจาก่ว�ธี�

ก่าร์ที่างว�ที่ยุาศาสตร์�และถือว�าเป็�นศาสตร์�ที่�ไม�สมบู%ร์ณ์�

ม��งส%�ความเป็�นสหว�ที่ยุาก่าร์ที่�อาศ�ยุม�ม

มองจาก่ศาสตร์�ต�าง ๆเพื่อความเข*าใจในว�ถื�ชื่�ว�ตของมน�ษยุ�ในส�งคม

17

แนวค�ดหล�งสมื�ยใหมื� (postmodern)ก�บการจ�ดสรร

ทร�พยากร

ความืจร�งเพ�ยงหน5�ง เด�ยวแน�นอน

ต่ายต่�ว

ความืจร�งท��หลาก หลาย รอบด-านและ

เปั.นพลว�ต่

18

ค)าถามืเก��ยวก�บการจ�ดสรรทร�พยากรย#คหล�งสมื�ยใหมื�1. ก่าร์ใชื่*เหต�ผลในก่าร์จ�ดสร์ร์

ที่ร์�พื่ยุาก่ร์เพื่อก่าร์บูร์�หาร์ส�งคม2. ก่าร์ใชื่*เก่ณ์ฑ์�มาตร์ฐานหร์อก่ฎ

เก่ณ์ฑ์�ที่�ตายุต�วในก่าร์จ�ดสร์ร์ที่ร์�พื่ยุาก่ร์เพื่อก่าร์บูร์�หาร์ส�งคม

3. ก่าร์ให*ความส1าค�ญที่างก่ายุภาพื่ในก่าร์จ�ดสร์ร์ที่ร์�พื่ยุาก่ร์เพื่อก่าร์บูร์�หาร์ส�งคม

4. ก่าร์ใชื่*ความจร์�งในเชื่�งป็ร์ะจ�ก่ษ�ในก่าร์จ�ดสร์ร์ที่ร์�พื่ยุาก่ร์เพื่อก่าร์บูร์�หาร์ส�งคม

5. ก่าร์ใชื่*เหต�และป็4จจ�ยุในก่าร์จ�ดสร์ร์ที่ร์�พื่ยุาก่ร์เพื่อก่าร์บูร์�หาร์ส�งคม

1. เหต�ผลของใคร์2. มาตร์ฐานของใคร์ ควร์

ยุดหยุ��น/หลาก่หลายุหร์อไม�

3. แล*วเร์องของจ�ตใจจะที่1าอยุ�างไร์

4. เร์องของอาร์มณ์�และความร์% *ส5ก่จะที่1าอยุ�างไร์

5. จะที่1าอยุ�างไร์ก่�บู ความเป็�น พื่ลว�ต ก่าร์เป็ล�ยุนแป็ลง

และก่าร์ป็ร์�บูต�วของส�งคมที่�เก่�ดข56นตลอดเวลา

19

กระบวนท�ศน'แบบองค'รวมื (holistic) ก�บการจ�ดสรร

ทร�พยากร เช้��อว�าสรรพส��งเช้��อมืโยงก�นอย�างแยกออกจากก�น

ไมื�ได- มืน#ษย'และธ์รรมืช้าต่�ก4ด)ารงอย1�ภายใต่-ระบบความืส�มืพ�นธ์'แบบองค'รวมื

องค'รวมืมื�ค#ณสมืบ�ต่�เฉพาะ ไมื�ได-เก�ดจากส�วนย�อยล�กษณะและค#ณสมืบ�ต่�ด�งกล�าวเปั.นกระบวนการท��มื�มื�ต่�เก�นกว�าขอบเขต่ท��จะมืองเห4นในทางว�ต่ถ#

20

การเปัร�ยบเท�ยบกระบวนท�ศน'แบบองค'รวมื

ก�บกระบวนท�ศน'แบบแยกส�วนในการจ�ดสรรทร�พยากร

1 . การมื�ส�วนร�วมืของปัระช้าช้น/ภาค�ท#กภาคส�วน

2. เน-นความืหลากหลาย3. ให-ความืส)าค�ญแก�ท#กส�วน4. เน-นกาย/จ�ต่ ว�ต่ถ#/จ�ต่ใจ5. เน-นท#นในท#กมื�ต่� รวมืท�/ง

ท#นทางส�งคมืด-วย (social capital)

6. เน-นการกระจาย การแบ�งปั�น

1 . เน-นความืเช้��ยวช้าญเฉพาะด-าน

2. เน-นเฉพาะส�วน3. มื�การแยกส�วน ลดส�วน4. เน-นร1ปัธ์รรมื เน-นว�ต่ถ#5. เน-นท#นทางเศรษฐก�จ/

ท#นท��เปั.นต่�วเง�น6. เน-นการสะสมื

(accumulation)