Yrd. Doç. Dr. Özlem TanrıöverYrd. Doç. Dr. Özlem TanrıöverYeditepe Üniversitesi Tıp Yeditepe Üniversitesi Tıp

Fakültesi Fakültesi Aile Hekimliği A.D. Aile Hekimliği A.D.

ERİŞKİNDE BAĞIŞIKLAMA

Bir hastalık için, hiç bir zaman onu tedavi edici ilaçları dü ünmemş , ama her zaman korunmak için ne yapılabilir onu dü ünürümş

LOUIS PASTEUR (1822-1895)

A VISION TO FUTURE OF HUMANITY

2

NEDEN BAZI ER K NLER N A IYA İŞ İ İ ŞHT YACI VARDIR İ İ ?

Bazı erişkinler yanlış olarak çocukluk çağında oldukları aşıların onları hayat boyu koruyacaklarını düşünürler. Oysa :

Bazı erişkinler çocukluk çağında hiç aşılanmamış veya aşıları eksik olabilir

Yeni a ılarş bu erişkinlerin çocuk oldukları dönemde bulunmayabilir

Ya la birlikte immünitede azalmaş görülür Yaşlandıkça bazı enfeksiyonlar daha ağır

seyredebilir (örn. İnfluenza, pneumococcus) Yaşla birlikte risk faktörlerinin ortaya çıkması DM,

KBY, gebelik, meslek, davranı , seyahat, çevre vb.ş

NEDEN BAZI ER K NLER N A IYA İŞ İ İ ŞHT YACI VARDIR İ İ ?

Influenza: Yılda Amerika’da nüfusun % 10-20’si etkilenmektedir 200,000 hospitalizasyon

36,000 ölüm (ortalama)Pneumococcal: 2,000-5000 menenjit 40,000+ kan akımı enfeksiyonları 150,000-300,000 pnömoniBoğmaca: 1 milyonServiks kanseri: 10,000Zona hastalığı: 1 milyon

Aşı ile önlenebilen hastalıklardan erişkin ölümleri: 43,000

4

Eri kinlerde rutin a ı ş şuygulaması ile ilgili sorunlar

• Bilimsel çalı maların azlı ış ğ• A ı etkinli i veya yan etkiler hakkında üphelerş ğ ş• Ulusal sa lık politikalarının olmayı ığ ş• Bütçeye olan ekonomik yük

Eri kin a ılamasının sa lık hizmetinin bir ş ş ğparçası olarak görülmemesi

Toplumda a ışToplumda a ı hakkında yanlı inanı ve tutumlar olabilmektedirş ş ş

ABD’de yapılan bir çalı mada toplumun şa ı olmama nedenleriş :

• A ıya güven duymamak ş• H1N1 influenzaya yakalanmayaca ını dü ünme ğ ş• Hastalı ın hafif ve önemsiz oldu u inancı ğ ğ• A ılanmak için risk grubunda olmamaş

Intent to receive influenza A (H1N1) 2009 monovalent and seasonal influenza vaccines-two countries, North Carolina, August 2009 .MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2009; 58: 1401.

Sa lık çalı anları ve a ığ ş ş

441 sa lık çalı anını kapsayan ğ şYunanistan’da yapılan bir çalı mada ş• �Pandemik influenza a ısı %17 ,mevsimsel ş

influenza a ısı % 28.7 oranında şuygulanabilmi tirş

• �Daha önce mevsimsel influenza a ısı olanlarda şpandemik influenza yaptırma oranı anlamlı yüksek bulunmu turş

Rachiotis G, Mouchtouri VA, Kremastinou J, Gourgoulianis K, Hadjichristodoulou C. Low acceptance vaccination against the 2009 pandemic influenza A(H1N1) among

healthcare workers in Greece EuroSurveill 2010;15(6):19486

Sa lık çalı anları ve a ığ ş ş

Çalı maya katılanların % 97ş ’si a ılamanın toplum sa lı ı ve sa lık ş ğ ğ ğçalı anlarının sa lı ı açısında önemli ş ğ ğoldu unu kabul etmektedirler ğ• �Bu genel görü e kar ın a ı olmama nedeni ş ş ş

olarak ba ta Guillain Barre sendromu olmak şüzere a ının güvenli i konusunda ku kularını ş ğ ş

( %75.3) belirtmi lerdirş Rachiotis G, Mouchtouri VA, Kremastinou J, Gourgoulianis K, Hadjichristodoulou C. Low acceptance vaccination against the 2009 pandemic influenza A(H1N1) among healthcare

workers in Greece EuroSurveill 2010;15(6):19486

Sorunlar: A ı finansmanış

Eri kinde geri ödemesi yapılan a ılarş ş

• mmün süpresif hastalara yapılan a ılarİ ş• 65 ya üstü influenza a ısış ş• Sa lık personelinin bazı a ılarığ ş• (Sa lık Bakanlı ı Gğ ğ enişletilmiş Bağışıklama

Programındaki a ılar)ş• Kronik hepatit B hastasının ailesi

Kuduz ba ı ıklamasığ ş

ABD Advisory Committee on Immunization

Practices (ACIP) Türkiye

Ba ı ıklama Danı ma Kuruluğ ş ş A ı Sonrası stemiyen Etki (AS E) ş İ İ

Danı ma Kuruluş

Dr.T.V.Rao MD 13

Birinci Basamakta Eri kin şBa ı ıklamasığ ş

Hasta de erlendirmeğ

Her ba vuruyu a ılama fırsatı olarak ş şde erlendirğ elim

Ayrıntılı Öykü alalım

Ba ı ıklama öncesi ğ şde erlendirmeğ

A ılama için risk durumunu belirleyş elim

�Yaş �Gebelik � iİş �Ba ı ıklık durumuğ ş �Alı kanlıkları ş �Sigara, alkol �Ailedeki hastalıklar �Kronik Hepatit B, C li hasta olması �Kronik hastalık �KBY, KOAH, DM, pnömoni öyküsü �Splenektomi

Eri kin ba ı ıklamasış ğ ş

• �Hastaya uygun a ılama programı ş düzenlenmeli �Öncelikli a ı öneriş leri olmalı �Teklif edilen a ıların ödeme ko ullarış ş bilinmeli

�Teklif edilen a ılar konusunda ikna şedici olunmalı

TÜM ER K NLERİŞ İ

• �Td veya Tdap �Kızamık Kızamıkçık Kabakulak (KKK) �Suçiçe iğ �26 ya altı kadınlara HPVş �mevsimsel influenza �65 ya ve üstü ki ilere 23 bile enli pnömokok ş ş ş

polisakkarid a ısı (PPSV23)ş Recommended adult immunization schedule-United States, 2010, January 2010 MMWR January 15 2010;59(1):Q1-Q4

Human papiloma virus a ısış(Servikal Kanser)

çerik İ 2 ve 4 valanlı aşılar mevcut 4 virus tipine karşı lisans almıştır (6, 11, 16, 18) Virus cinsel temasla bulaşmaktadır

Endikasyon Servikal neoplazileri önlemek için 9 –26 yaş arasındaki kadınlara önerilmektedir. 16, 18 tipleri servikal kanserlerin % 70’inden sorumludur 3lü doz serisi

Kontrendikasyon Gebeler

Yan etki Lokal yan etkiler.

Özel durum HPV4 veya genital siğil, anormal PAP testi veya pozitif HPV DNA testi olanlara yapılabilir çünkü bu durumlar HPV aşı tipleri ile enfekte olduğunun kanıtı değildir.

HPV4 9-26 yaş arası erkeklerde genital siğillerin önlenmesi için yapılabilir.

HPV4 cinsel temas ile HPV’ye maruz kalmadan önce yapılırsa daha en etkili olmaktadır

Erkeklerin Aşılanması

20

CDC’s Advisory Committee on Immunization

Practices (ACIP), 2006

Öneriler :

11-12 yaşındaki kızların rutin aşılanması

Ailenin onayı ile 9 yaş gibi erken başlanabilir

26 yaşa kadar aşılanabilir

HUMAN PAPILLOMAVIRUS AŞI ÖNERİLERİ

21

HPV4 veya HPV2 3 dozda

tamamlanır. İkinci doz ilk

dozdan 1-2 ay sonra; 3. doz, ilk dozdan 6 ay sonra yapılmalıdır.

Dozların uygulanması

22

Kızamık-Kızamıkçık-Kabakulak

çerik İ Attenüe canlı a ış

Endikasyon Seronegatif olan eri kinler ş(riskli ki iler)ş

Kontrendikasyon Gebelik, immünyetmezlik, yumurta-neomisin allerjisi

Yan etki Lokal yan etkiler. Allerjik reaksiyon, parotit,

artralji, nadiren ensefalit

Özel durum Özel durum HIV (+): CD4 >200 üzerinde önerilirTemas sonrası profilaksi: immünglobulin, kızamık: a ış

Kızamık için: İlk dozdan 28 gün sonra 2. bir doz gereken erişkinler: 1) Son dönemde kızamıkla karşılaşmış veya salgın durumunda;

2) okul ortamı Lise dönemi ve daha büyükler

3) Sağlık merkezi çalışanı 4) Uluslararası seyahat edecekler

1963-1967 yılları arasında aşılananlar 2 doz KKK ile tekrar aşılanmalıdır. (İnaktive kızamık aşısı ile aşılananlar)

KKK Aşısı

24

EVIDENCE OF MEASLES, MUMPS, AND RUBELLA IMMUNITY FOR HEALTHCARE PERSONNEL (HCP)

1957 yılından önce doğan aşılanmamış sağlık personeli 2 doz KKK ile aşılanmalıdır

http://www.cdc.gov/vaccines/recs/provisional/default.htm.

25

Kızamıkçık : Doğurganlık çağındaki

kadınlar doğum tarihine bakılmaksızın rubella immünitesinin belirlenmesi gerekir.

Eğer bağışıklama ile ilgili her hangi bir kanıt yoksa hamile olmayan kadınlar aşılanmalıdır .

İmmünitesi bilinmeyen hamile kadınlar gebelikleri sonlanınca hastaneden çıkmadan KKK ile önce aşılanmalıdır

RUBELLA

26

Kızamıkcık Kızamıkcık immünitesi, do urganlık ğ

ya ındaki kadınlar için ayrı bir önem şta ır. ş

Çünkü gebelik sırasında bu enfeksiyonun geçirilmesi bebekte konjenital malformasyonlara neden olur.

Pnömokok a ısışçerik İ 23 valanlı polisakkarit,

13 valanlı konjuge

Endikasyon Kronik kardiyo-pulmoner hastalık, DM, kronik KC hastalı ı, aspleni, ğ

immünsupresyon, BOS kaça ı, HIV, Bakımevinde kalanlar, >65 yağ ş

Kontrendikasyon Daha önce allerjik reaksiyon geli enlerş

Yan etki Lokal yan etkiler. Nadiren a ırı duyarlılıkş

Özel durum Yüksek riskli immünsupreseler ve apleniklere 5 yılda bir tekrar. HIV hastalarında 3 yılda bir. Gebelerde yüksek risk durumunda yapılabilir

Medikal: Kronik akciğer hastalığı (astım dahil ); Kronik kardiyo-pulmoner hastalık, DM, kronik KC hastalı ı, aspleni, ğimmünsupresyon, BOS kaça ı, HIV, ğBakımevinde kalanlar, >65 yaş

[eğer elektif splenektomi planlanıyorsa ameliyattan 2 hafta önce aşılanmalı].

PNEUMOCOCCAL POLYSACCHARIDE (PPSV) AŞISI

29

Meningokok a ısış

çerik İ Polisakkarid(2 ve 4 valanlı), konjuge

Endikasyon Aspleni, laboratuvar çalı anları, askeri personel, şendemik bölgeye seyahat, hacılar, kompleman eksikli iğ

Kontrendikasyon Ate li hastalıkş

Yan etki Lokal yan etkiler. Nadiren a ırı duyarlılıkş

Özel durum Polisakkarita ılar >2 ya a önerilirş şSalgınlar sırasında gebelere yapılabilir

6 aydan büyük herkese yıllık İnfluenza aşısı önerilmektedir. Sağlıklı gebe olmayan 50 yaşından küçük yüksek risk medikal

durumu olmayanlar intranazal canlı attenue influenza aşısını (FluMist), veya inaktive aşıdan yaptırabilirler.

Diğer kişiler inaktive aşı olmalıdır

http://www.cdc.gov/vaccines/vpd-vac/flu/default.htm

INFLUENZA AŞISI

31

nfluenzaİ

çerik İ naktif, canlı intranazalİ

Endikasyon 6 aydan büyük herkese yıllık İnfluenza aşısı önerilmektedir >65 ya , sa lık personeli, <5 ya çocuklara bakım verenler, aspirin ş ğ şkullananlar, bakımevinde kalanlar, kronik akci er ve kalp hastalı ı, ğ ğ

DM, KBY, immün yetmezlikliler, gebeler, asplenikler, obezler

Kontrendikasyon Allerjik reaksiyon, nörolojik bulgu öyküsü

Yan etki Yumurta ve a ı içeri indeki maddelere reaksiyonş ğ<6 ay bebekler, ilk trimester gebeler (zorunlu olmadıkça)

Difteri-Tetanoz-Bo macağ

çerikİ D-T: toksoid, B: ölü bakteri, aB: Asellüler

Endikasyon Primer: 3 doz eklinde 0., 1., 7/12. aylarşRapel: 10 yılda bir Td eklindeş

Kontrendikasyon Allerjik reaksiyon, nörolojik bulgu öyküsü

Yan etki Lokal yan etkiler. Nadiren a ırı duyarlılıkş

Özel durum Tetanoz: Gebelere 4 hafta arayla iki dozTemas sonrası: A ı + IgşTetanoz A ıyla önlenebilen enfeksiyon hastalıkları arasında ki iden ki iye ş ş şbula mayan tek hastalıktır. ş

Gebe kadın Td aşısını 10 yıldan önce yaptırdıysa Td dozu ikinci ve 3 trimesterda yapılmalı.

Eğer Td aşısını 10 yıldan az bir süre içinde yaptırdıysa postpartum dönemde Tdap yapılmalıdır.

TETANOZ, DİFTERİ, VE ASELLÜLER BOĞMACA (TD/TDAP) AŞISI

34

Suçiçe i (Varicella zoster)ğçerik İ Canlı attenüe, Oka su uş

Endikasyon Seronegatif olan eri kinler a ılanabilir. Sa lık personeli, ş ş ğkre personeli, ilkokul ö retmenleriş ğ

Kontrendikasyon mmünyetmezlik, HIV, gebeler, VZIG sonrası 5 ayİ

Yan etki Nadiren makülopapüler, suçiçe i benzeri döküntüğ

Özel durum Temas sonrası profilaksi: VZIG ilk 96s içinde

Canlı attenüe aşı. 60 yaş ve üzeri

kişilerde tek doz zoster aşısı önerilmektedir.

Herpes Zoster aşısı (Zostavax)

36

Hepatit A a ısışçerik İ naktif virusİ

Endikasyon Endemik bölgelere seyahat, IV ilaç ba ımlıları, kre personeli, sa lık ğ ş ğçalı anı, kronik KC hastalı ı, kanalizasyon i çileri, faktör kullananlar, ş ğ ş

Kontrendikasyon Allerjik reaksiyon öyküsü

Yan etki Lokal yan etkiler. Nadiren a ırı duyarlılıkş

Özel durum Temas sonrası profilaksi: IgGebelere önerilmez

Hepatit B a ısış

çerik İ Safla tırılmı yüzey antijeni (rekombinant)ş ş

Endikasyon Sa lık personeli, sa lıkla ilgili okul ö rencileri, hemodiyaliz, ğ ğ ğkan ürünü kullananlar, IV uyu turucu, ta ıyıcıların aile ş şbireyleri, çok sayıda cinsel e i olanlar, homoseksüeller, şkronik KC hastalı ı olanlar, ta ıyıcı anneden do an bebeklerğ ş ğ

Kontrendikasyon Allerjik reaksiyon öyküsü

Yan etki Grip benzeri hastalık

Özel durum Temas sonrası profilaksi: A ı + HBIG (ilk 48s içinde)şGebelikte kullanılabilir. Bebeklere 6-12s içinde a ı+HBIGş

HEPATIT B GLOBAL ENDİŞEAşı ile önlenebilir

39

Cinsel yolla Geçiş Monogam olmayan

tüm cinsel aktif kişilere

CYBH açısından tedavi alanlara

HBsAg-pozitif olan kişilerin partnerleri

HEPATIT B AŞISI : ACIP ÖNERİLERİ

Risk Grupları

Sağlık çalışanları

HBV enfeksiyonu için mesleki risk

41

Kuduz a ısışçerik İ Hücre kültürü a ıları (HDCV, Vero a ıları)ş ş

Endikasyon Temas öncesi: Mesleki temas riski olanlar, endemik bölgeye seyahat (0., 7., 21. günler)Temas sonrası: Bütün kuduz riskli temaslılara a) 0., 3., 7., 14., 28. günler + RIG ±Tetanoz a ısışb) 0. (2 doz), 7., 21. günler ±Tetanoz a ısış

Adölesan ve genç eri kinler için : ş Tetanoz-difteri (Td) Kızamık-Kızamıkçık-Kabakulak (KKK) Hepatit B

İstanbulsaglik.gov.tr

Erişkin Bağışıklaması İçin Öneriler:Sağlık Bakanlığı

Eri kin Ba ı ıklaması çin ş ğ ş İÖneriler:

Sa lık Bakanlı ığ ğ 65 ya ve üzeri için : ş Td Grip Pnömokok

İstanbulsaglik.gov.tr

Hamile kadınlar daha önce a ılanmamı lar ise 2 doz Td ya da tetanus ş şa ısı bir ay ara ile yapılır. ş

İstanbulsaglik.gov.tr

Doz say sı ı

Uygulama zamanı Koruma süresi

Td 1 Gebeli inin 4. ay nda - ilk kar lamada ğ ı şı Yok

Td 2 Td 1’denen az 4 hafta sonra 1-3 y lı

Td 3 Td 2’den en az 6 ay sonra 5 y lı

Td 4 Td 3’den en az 1 y l sonra ya da bir ısonraki gebelikte

10 y lı

Td 5 Td 4’den en az 1 y l sonra ya da bir ısonraki gebelikte

Do urganl k ç a ğ ı ğıboyunca

Do urganl k ğ ı Ça (15- 49 Ya ) /Gebe Kad nlardaki ğı ş ıTetanoz A Takvimişı

T.C. Sa lık Bakanlı ı ğ ğEri kin A ılama Programış ş

• �Kontrol programları �Risk grubu a ılamalarış

�Seyahat a ılamaları kapsamında şde erlendirilebilir.ğ

Hepatit B Kontrol Programı

• �A ılama;ş

Rutin Bebek a ılamasış Perinatal Hepatit B bula ının engellenmesiş Büyük ya gruplarının catch-up (yakalama) a ılaması ş ş

Adölesan a ılaması;2005-2008 ö retim yılında 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. ş ğsınıflara yapılmı olup 1992 ve sonrasında do an çocukların primer ş ğa ılaması tamamlanmı tır. ş ş

Risk gruplarına a ılamaş Sa lık personeli (ö renciler dahil), ğ ğhemodiyaliz hastaları, sık kan ürünü kullananlar, aile içi temaslılar, dama içi uyyu turucu kullananlar, kronik karaci er hastalı ı, ş ğ ğmahkumlar ....

Maternal ve Neonatal Tetanoz Eliminasyon Programı

• �A ılama;ş Bebek a ılamasış Okul a ılamalarış Gebe a ılamalarış

Yüksek riskli bölgelerde 15-49 ya grubu kadın a ılamaları; ş ş 2006-2007 yıllarında 3 tur “Tetanoz A ı Günleri” düzenlenmi tirş ş (I. A ama). ş Eliminasyonun sürdürülmesi: 2007 sonrası: Gebe kadın

a ılamalarının %80’in üzerinde tutulması.ş Yüksek riskli bölge de erlendirmesinin güncel tutulması (II. A ama)ğ ş

Kızamık Eliminasyon Programı

• �A ılamaş

Bebek a ılamalarış Okul ça ı a ılamalarığ ş Destek a ılama çalı maları; ş ş Kızamık A ı Günleri: ş 2003-2005 yılları arasında 9 ay-14 ya grubu a ılanmı tır.ş ş ş

2002 yılında askerlere tek doz kızamık a ısı uygulaması ba lanmı tır.ş ş ş

Mevsimsel grip a ılamalarış

• �A ılama;ş Birinci basamak sa lık kurumları ile yataklı tedavi ğ

kurumlarında çalı an ş sa lık personeliğ , Sa lık personeli yeti tiren yüksek ö renim kurumları ğ ş ğ

ile lise ö rencileriğ , Tarım Bakanlı ı bünyesinde çalı an itlaf ekipleri, ğ ş

Bölge Ara tırma Enstitüleri ve laboratuvarlarda şçalı anlar a ılanmaktadırş ş .

Askerlik dönemi a ılamasış

• Kızamık (KKK)• Td• Meningokoksik menenjit a ılamalarış

2008 yılı Sosyal Güvenlik Kurumu Sa lık ğUygulama Tebli i ve Tedavi Yardımına ğli kin Uygulama Tebli i kapsamında;İ ş ğ

Belirlenmi risk gruplarına ş nfluenza, İ Pnömokok (polisakkarit) ve Hepatit A a ıları ödenmektedirş

SA LIK PERSONEL Ğ İ

� nfluenza her yıl İ

�KKK

�Suçiçe iğ

�Hepatit B

�Td

Risk faktörü varsa Meningokok Pnömokok Hepatit A

Recommended adult immunization schedule-United States, 2010, January 2010 MMWR January 152010;59(1):Q1-Q4

GEBE

• �Td � naktif influenza a ısıİ ş

Risk faktörü varsa

Meningokok Pnömokok Hepatit A ve B yapılabilir KKK, suçiçe i kontrendikeğ

Recommended adult immunization schedule-United States, 2010, January 2010MMWR January 152010;59(1):Q1-Q4

AIDS/HIV

• �Yıllık influenza a ısış

�Pnömokok a ısış

�Hepatit B

Risk faktörü varsa hepatit A ve meningokok a ısı yapılabilir.ş CD4 sayısı ≤ 200/ Lμ KKK, suçiçe i yapılmamalığ

CD4 sayısı ≥200/ L ise μ KKK, suçiçe i a ısı yapılabilirğ ş

Recommended adult immunization schedule-United States, 2010, January 2010 MMWR January 15 2010;59(1):Q1-Q4

DM, kronik kalp ve akci er ğhastalı ı,alkolizmğ

• �Td

�Yıllık influenza a ısış

�Pnömokok a ısış �KKK, suçiçe i ,zoster gibi canlı a ılar yapılabilirğ ş

Risk faktörü varsa Meningokok Pnömokok Hepatit A ve B yapılır

Recommended adult immunization schedule-United States, 2010, January 2010 MMWR January 152010;59(1):Q1-Q4

Aspleni ve kompleman eksikli iğ

• �Td �Yıllık influenza a ısış �Pnömokok a ısış �Meningokok a ısış �KKK, suçiçe i ,zoster gibi canlı a ılar yapılabilirğ ş

Risk faktörü varsa Hepatit A ve B yapılabilir

Kronik karaci er hastalı ığ ğ

• �Td �Yıllık influenza a ısış �Pnömokok a ısış �Hepatit A ve B �KKK, suçiçe i ,zoster gibi canlı a ılar yapılabilirğ ş

Risk faktörü varsa Meningokok a ısış

Recommended adult immunization schedule-United States, 2010, January 2010

MMWR January 152010;59(1):Q1-Q4

Kronik böbrek yetmezli i, ğdiyaliz hastaları

• �Td

�Yıllık influenza a ısış

�Pnömokok a ısış

�Hepatit B

�KKK, suçiçe i ,zoster gibi canlı a ılar yapılabilirğ ş Risk faktörü varsa

Meningokok Hepatit A a ısış

Recommended adult immunization schedule-United States, 2010, January 2010

MMWR January 152010;59(1):Q1-Q4

Güvenli a ı uygulamasış

�A ılanan her ki iye mutlaka a ı kartı ş ş şverilmelidir

�A ı uygulaması yapılan her ortamda şEnjektör Güvenli Atık Kutusu da kullanılmalıdır.

A ı Sonrası stenmş İ eyen Etki

�Ölüm, sakatlık, konjenital anomali ile sonuçlanan veya hastanede yatma gerektiren ciddi olgular

�Toplumda ciddi kaygı ya da olumsuz propaganda nedeni olan durumlar AS E İkapsamında incelenmelidir

AS E kapsamındaki yan etkilerİ

• �Ciddi lokal reaksiyonlar• �Apse �Lenfadenit �Sinir Sistemi ile ilgili bulgular �Ensefalit/ensefalopati �Menenjit �Brakial nevrit

�Di er stenmeyen Etkilerğ İ �Anafilaksi �Toksik ok sendromuŞ �Trombositopeni

SEYAHAT SAĞLIĞI AÇISINDAN SEYAHAT SAĞLIĞI AÇISINDAN BAĞIŞIKLAMABAĞIŞIKLAMA

Başlıca iki amacı bulunmaktadır:

Turisti, seyahati süresince karşılaşabileceği enfeksiyonlardan korumak,

Dönüşte taşıyabileceği bir enfeksiyonun ülkeye girmesini önlemektir.

Yolculuk öncesi bağışıklamada kural, gezi tarihinden en az 10-14 gün önce aşılar tamamlanmış olmalıdır. Bu süre yeterl i bağışıklığın sağlanması ve gelişebilecek yan etkilerin gözlenmesi açısından önemlidir.

SEYAHATTE İMMÜNİZASYONSEYAHATTE İMMÜNİZASYON

Seyahate yönelik aşılar 3 grupta toplanır:Seyahate yönelik aşılar 3 grupta toplanır:

� Zorunlu aşılar:Zorunlu aşılar:

Sarıhumma AşısıSarıhumma Aşısı

Meningokok Menenjiti Aşısı Meningokok Menenjiti Aşısı

� Herkese önerilen aşılar:Herkese önerilen aşılar:

Tetanos, Difteri, Poliomyelit aşılarıTetanos, Difteri, Poliomyelit aşıları

� Risk halinde uygulanması gereken aşılar:Risk halinde uygulanması gereken aşılar:

Tifo, Kolera, Hepatit A ve B, Meningokok, Japon Tifo, Kolera, Hepatit A ve B, Meningokok, Japon EnsefalitiEnsefaliti

Seyahat A ılarış

Sarı Humma A ısı :ş Hastalık, ba ı ık olmayan yeti kinlerde ğ ş ş

ölümle neticelenebilir ancak sarı humma a ısı yüksek oranda etkilidir. ş

Sarı hummanın bula ma riskinin oldu u ş ğbölgeler veya ülkelere (bazı Afrika ve Güney Amerika ülkeleri ) giden her yolcunun a ı olması tavsiye şedilmektedir.

İstanbulsaglik.gov.tr

Kolera A ısı :ş

Kolera a ısı herhangi bir ülkeye giri için bir ş şko ul olarak aranmaz. Yeni, a ızdan verilen iki ş ğfarklı a ının ikisi de (canlı ve ölü) güvenli ve şetkilidir.

Risk altındaki ülkelere gideceklere tavsiye edilir. A ı yapılsa bile yiyecek, su ve hijyenle şilgili sıkı önlemler alınmalıdır.

Temiz içme suyunun ve yiyece in seçilmesi ğkolerayı önlemede a ıdan daha önemlidir.ş

Tifo A ısı :ş

Tifo riskinin yüksek oldu u bölgelere gidecek ğyolcular, özellikle de bir aydan fazla kalacak kimseler, zayıf hijyen ko ullarına maruz şkalanlar ve Hindistan alt kıtasını ve antibiyoti e ğdirençli organizmaların var olabilece i yerleriğ ziyaret edecek olan kimseler a ılanabilirler. ş

A ılanma yolculuktan bir hafta önce ştamamlanmalıdır.

İstanbulsaglik.gov.tr

Japon Ensefaliti :

Japon ensefaliti a ısının koruyuculu u ş ğyüksektir. A ı hastalı ın yaygın oldu u ş ğ ğkırsal bölgelerde en az 2 hafta kalacak olan ve bir ya ın üzerindeki yolcular için şgereklidir. Japon Ensefaliti A ısı şseyahate çıkmadan 10 gün önce yaptırılmalıdır.

İstanbulsaglik.gov.tr

Menenjit A ısı :ş

Alt-Sahra menenjit ku a ındaki ülkelere ş ğgidecek tüm yolcular ile bula ıcı hastalık şriski altındaki ö renciler a ılanmalıdır. ğ şMekke'ye gidecek hacı ve umre ziyaretçileri için menenjit a ısı şzorunludur. Hacılardan dörtlü a ı ş(A,C,Y,W-135) sertifikası talep edilmektedir. A ı yolculuktan 2 hafta şönce yapılmalıdır.

Tetanoz A ısı : ş

Tüm yolcular a ılanmalıdır.ş

Çocuk Felci ( Polio ) A ısı :ş

Poliomiyelitin hala mevcut oldu u geli mekte olan bazı ğ şülkelere gidecek tüm yolcular bir doz a ızdan polio ğa ısı ile a ılanmalıdırlar. ş ş

Bu ülkeler: Pakistan, Hindistan, Nijerya, Çad, Sudan, Afganistan, Nijer, Orta Afrika Cumhuriyeti, Mısır, Benin, Burkina Faso, Fildi i Sahili, Botswana, Kamerun, şGana, Gine, Mali ve Yemen'dir.

A ı yolculuktan 4 hafta önce yapılmalıdır. Ülkemiz şyapılan a ılama çalı maları sonucunda poliomyelitten ş şarındırılmı tır ve bu konuda Dünya Sa lık Örgütü ş ğtarafından sertifikalandırılmı tır. Bu bölgelere gidecek şolan yolcuların a ılanmaları oradan alacakları mikrobu şgeri dönü te ülkemize getirecek olmaları yönünden de şönem ta ımaktadır.ş

Hepatit B A ısı :ş

A ı yüksek bula ıcı hastalık tehlikesi ş şbulunan bölgelere giden tüm yolculara uygulanmalıdır.

Hepatit A A ısı :ş

A ı yüksek derecede hastalık riski olan şbölgelere gidecek yolcular için tavsiye edilir, ayrıca hastalık kapma riski yüksek olanlar da a ı yaptırmaları için şyönlendirilmelidirler.

Difteri :

Tüm vatanda larımıza genellikle sa lık ş ğocaklarımızda zaten 4 kez çocukluk döneminde, üçlü a ı olarak Difteri şBo maca ve Tetanoz eklinde ğ şyapılmaktadır.

Ek olarak ilkö retim 1 ve 8. sınıflarda da ğbirer doz difteri tetanoz eklinde şuygulanmaktadır. Her 10 yılda bir ek doz difteri tetanoz ikili a ı eklinde ş şverilebilir.

Kuduz :

Kuduza maruz kalma riski olanları korumak için yapılan a ılamaya ön şa ılama denir.ş

Ön a ı ba ı ıklı ı, yüksek risk altındaki, ş ğ ş ğkuduz virüsü üzerinde çalı an şlaboratuvar çalı anları, veterinerler, şhayvan bakıcıları ve vah i do a ş ğgörevlileri ile kuduzun yaygın oldu u ğbölgelere seyahat eden veya buralarda ya ayanş tüm bireylere uygulanır.

Grip :

Mevsimsel (kı ve bahar) bir grip patlaması şya ayan herhangi bir bölgeye seyahat edecek ştüm yolcular potansiyel olarak hastalı a ğyakalanma riskini ta ırlar.ş

Turistler de risk altındadır Riskli bölgelere gidecek yolcular seyahatten 2

hafta önce bir doz grip a ısı yaptırmalıdır.ş