Precast ConcretePrecast Concrete

Precast ConcretePrecast Concrete

ระบบ Precast กบอาคาร

ความเปนมา

ในระยะเวลา - 5 6 ปทผานมา ประเทศไทยมการเจรญเตบโตดานอตสาหกรรมและ การกอสรางอาคารสง บานจดสรร คอนโดมเนยมทเกดขนพรอมๆ เพอตอบสนอง ความตอการของลกคา

การววฒนาการอตสาหกรรมการกอสรางกไดมการเปลยนจากเดมมาย การนำาเอา ระบบ Precast เขามาชวยแกปญหาการกอสรางตางๆ ระบบ Precast ในปจจบนได

รบการยอมรบอยางกวางขวาง ไมวาจะเปนอาคารชด ศนยการคา หรอ อาคารสงๆ แตอยางไรกตามระบบ Precast กมทงจดเดนและจดดอย ซงวศวกรจะนำามาประยกต

ใชกบงานใหเหมาะสมกบงานของตวเอง

ระบบชนสวนสำาเรจรป ( )Precast Concrete         ระบบกอสรางสำาเรจรปเกดขนมาเพอตอบสนองตออาคารทพกอาศยเปนหลกใน

ระยะเรมตน อยางไรกตามระบบกอสรางสำาเรจรปนไดถกทบทวนและนำามาเปรยบเทยบ ขอดขอเสย กบระบบกอสรางแบบเดมเพอตดสนใจในการเลอกแนวทางการกอสรางอยเสมอ

ความไมเขาใจในระบบของผออกแบบและผกอสรางทำาใหการกอสรางดวยระบบสำาเรจรป ไมเปนทนยมเมอเปรยบเทยบตนทนการกอสรางทเพมขนอยางมากของระบบสำาเรจรป และ

ไมประสบความสำาเรจในหลายๆ โครงการ ทำาใหนกลงทนหรอเจาของอาคารเลอกทจะใช กระบวนการกอสรางแบบเดมๆ ทมความเสยงนอยกวาทำาใหความตองการการกอสรางระบบ

สำาเรจรปเตมรปแบบมความนยมลดนอยลงเรอยๆ ในปจจบนเทคโนโลยในการกอสรางและ การขนสง เปดโอกาสใหระบบสำาเรจกลบมาไดรบความนยมอกครง หากผบรหารโครงการ

หนมาทำาความเขาใจและศกษาในหวขอนอยางจรงจง ระบบสำาเรจรปกนาจะเปนทางเลอก ในการกอสรางทดอกทางหนง เนองจากสามารถดำาเนนการไดอยางรวดเรว มตนทนตำา

คณภาพด อกดวย

จดเดนของระบบPrecast คอ

.1 สามารถกอสรางไดอยางรวดเรว สามารถทจะทำาการหลอชนสวนคขนานไปกบงานฐานราก เมอทำาฐานรากเสรจกสามารถนำาชนสวนของการทำา Precast มาตดตงไดเลย

. 2 ใชวสดในการทำาการกอสรางอยางประหยด และยงชวยลดความสญเสยตางๆ วสดคอนกรต ทใชในงานระบบ Precast สวนใหญจะจดดวยระบบคอมพวเตอรเขามาชวยซงชวยลดความสญ

เสยของวสด

. 3 มความเรยบรอยและสวยงามสำาหรบผวสำาเรจของ Precast ทใชไมแบบเหลกและยงสามารถทำาใหพนผวเปนรปสำาเรจรปตางๆ

. 4 ระบบตางๆ สามารถจะจดรวมอยในระบบ Precast เปน Module สำาเรจ โดยรวมระบบ ปองกนความรอนและระบบปรบอากาศรวมในระบบ Precast ทงหมด

จดดอยทเหนไดชดของระบบPrecast คอ

. 1 จะตองมการขนยายในการตดตงอปกรณเครองมอเปนพเศษและคาใชจายสง

ระบบ Precast ทนยมใชเมองไทยม ดงน

กำาแพงรบแรง ( )Bearing Wall Structure

โครงสราง Precast กำาแพงรบแรงดนภายนอก ( )Facade

โครงสราง Precast ระบบพนและหลงคา (Precast )Floors and Roofs

Precast บาน Module สำาเรจ ( Module System หรอ )cell system

ระบบแบบผสม

ระบบ Frames ระบบนจะใชชนสวน Precast นำามาตอกนเปน Frame action ดงแสดงในรป

กำาแพงรบแรง ( )Bearing Wall Structure

โครงสราง Precast แบบนจะเหมาะสำาหรบอาคารอพารทเมนท ซงมอฐกอกำาแพงคอนขางมากโดยการ ออกแบบใหกำาแพงทำาหนาททงเปนผนงและเสาไปในตวพรอมๆกน การใชกำาแพง Precast ทำาใหการสราง

ไดอยางรวดเรว ผนงกำาแพงมความเรยบรอยและสวยงามมากขน กำาแพงความทบแบบ Precast ยอมสามารถปองกนเสยงและทนตอไฟไหมไดดกวาอฐธรรมดา

โครงสราง Precast กำาแพงรบแรงดนภายนอก ( )Facade

โครงสรางแบบนคลายกบแบบ Bearing Wall แตจะตดตงอยภายนอกอาคารทงหมด กำาแพง Facade นนอกจากจะออกไวรบแรงแลวยงมการตกแตงกำาแพงใหมสสรรลวด

ลายตางๆ และรปรางทสวยงาม

โครงสราง Precast ระบบพนและหลงคา (Precast )Floors and Roofs

Precast Floors เปนทนยมใชในประเทศไทยกนอยางแพรหลาย ซงมการผลตทนท ในรปแบบตางๆ มากมาย จดเดนของงานระบบพน Precast กคอความสามารถทจะ

ทำาการกอสรางพนไดอยางรวดเรว โดยไมตองใชไมแบบ หรอพนคำายน

โครงสราง Precast ระบบพน

โครงสราง Precast ระบบพน

โครงสราง Precast ระบบหลงคา

Precast บาน Module สำาเรจ ( Module System หรอ cell system)

ระบบ Precast แบบนเปนการกอสรางบานทงหลงหรอบางสวนของบานสำาเรจจาก ภายนอกและยกมาวาง โดยทวไปบานแบบ Module จะมการตบแตงพรอมเสรจเมอ

นำามาตดตงนน คอ ระบบไฟฟาหองนำ า ไฟฟาแสงสวาง เฟอรนเจอรตางๆ มาพรอมกบงานโครงสราง

ขอดของบานระบบน คอ ความรวดเรวในการเปดอาคารใหลกคาไดใช แตมขอจำากด อยตรงรปรางอาคารจะมรปแบบตายตว และขนาดของ Module ตองไมใหญมากนก

มฉะนนจะไมสะดวกในการขนยายจากโรงผลตมายงสถานทกอสรางได

ระบบแบบผสม

ระบบ Precast แบบนจะเปนการใชระบบ Precast บางสวนผสมกบการกอสราง อยางอนๆ เปนตนวา ผสมกบงานคอนกรตผสมกบท หรอผสมกบระบบบานอฐ

บลอก

ขอดของระบบนอยทความหลากหลายในการกอสราง และไมมความจำาเปนทจะตอง ใชเครองมอทนำ าหนกในการขนสงและตดตงชนสวน Precast

หลกการและขอคำานงในการออกแบบระบบงานโครงสรางPrecast

เนองจากกระบบการกอสรางแบบงานโครงสราง Precast เปนการกอสรางแบบแยกชน สวนของอาคารไปหลอหรอผลตแลวจงนำามาประกอบในสถานทกอสราง ดงนนขบวน

ผลตและการออกแบบโครงสรางจะแตกตางจากการออกแบบเทกบท

การผลตชนสวน Precast และ Connection ตองพจารณาถงรายละเอยดดงน

- ชนสวน Precast ควรจะมรปแบบเรยบงาย และรปแบบตองซำากนใหมากทสดเพอสะดวกในการลดจำานวนแบบทใชในการผลตได

- หลกเลยง Details ทใชเหลกเสรมแนนเกนไป เพราะจะทำาใหเทคอนกรตและการทำางานไดยากคอนกรตทออกมาอาจไมไดคณภาพ

- หลกเลยงวธทมการเจาะทะลแบบมากเกนไป เพราะจะทำาใหการทำางานยากและทำาใหไมชำารดไดงาย

-ใช Details ทมชนสวนฝงในคอนกรตใหนอยทสด ชนสวนทฝงในคอนกรต ไดแก Couples ตางๆ Bolts แผนเหลก ฯลฯ ความยงยากในการยดชนสวนตางๆ

ใหเขาทและไมมการขยบในขณะเทคอนกรตนนจะทำาไดยากและเสยเวลา

- การใชวสด และอปกรณตางๆ ทมมาตรฐานและหาไดทวไปเพอเปนการลดตน ทนและลดวสดทจะตอง Stock ไว

- หลกเลยงการใช Connection ทตองใชเครองมอหนกในการขนสงและตดตงทงนกเพอความคลองตวในการปฎบตงาน

การขนสงและการตดตงชนสวน

- ชนสวนมขนาดและรปรางทสามารถขนสงจากโรงงานผลตไปยงสถานท กอสราง โดยใชรถขนสงวสดทวไป

- หลกเลยงชนสวนทมแขนขายนออกมา ซงจะทำาใหการขนสงตดขดและการขนยายทำาไดยาก

- หลกเลยงชนสวนทมแขนขายนออกมา ซงจะทำาใหการขนสงตดขดและการขนยายทำาไดยาก

- ใช Connection ททำางานงายในสนาม เพอความรวดเรวและปองกนความผดพลาด

- ควรจะออกแบบใหการตดตงใช Crane และเครองยกหนกใหนอยทสด ชนสวน หลกควรจะออกแบบใหสมารถแขวนลอย เพอการเคลอนยายชนสวนเขาทไดเรว

ประหยดเวลาการใชเครน

- ตองมยะระเผอสำาหรบความคลาดเคลอนของตำาแหนงทตองตอกน เพอหลกเลยงการตดเจาะหรอขยายรอยตอใหม

- หลกเลยงการเกบชนสวน Precast ใหนอยทสด ถาเปนไปไดควรจะมการวางแผนใหของทมาจากโรงงานนำาขนตดตงในทนทโดยไมตองนำามาเกบในโกดงกจะยงด

พน Half Slab ( ) HS คอ แผนพนคอนกรตทหลอมาเฉพาะ สวนลาง ของพนโดยมความหนาท 50 มม.สำาหรบคอนกรตสวน

บนจะมาเทปรบระดบทหนางานกอสรางภายหลง พน HS ในระบบ HP จะถกเสรมเหลกลาง ตามรายการคำานวณสวนเหลกบน จะ

เสรมทหนางานกอสราง ตามรายการ นำ าหนก ทตองการขนาดของ พน HS มขนาดไดไมจำากดเราสามารถใชพน เปนแบบในการ

กอสรางโดยใหม span พนไดถง 10 เมตร หรอมากกวา (ขนอย กบความหนาทงหมดของพน ) ดงรปท 7 พน HS จะมเหลก

Lattice Girder ตลอดแนวยาวพนเปนระยะหางกน ประมาณ 600 มม. เพอไวใหเปนตวหวพนและ ทำาหนาทเปน

เหลกเสรมไปดวยในตว HS สามารถถกนำาไปใช เปนพนคอนกรต เตมโดยการเทคอนกรตสวนบนของ HS หรอใชเปนพน Rib

Slab ซงมลกษณะ เหมอนกบพน Hollow Core

พน ( )Rib Slab RS จะมลกษณะเหมอนพนแบบ HS แตแตกตางกนตรงทจะมเหลก Lattice Girder สงกวาใน

พนแบบ HS เจตนากเพอตองการหลอพน RS ใหเหมอนกบพนแบบ Hollow Core คอมชองวางอากาศอยกลางและใหพนมความหนาไดมากขนเพอรบ Bending Moment ไดดกวาพน

แบบ HS ดงนนพนแบบ RS จงเหมาะกบโครงสรางทม span ยาวมากๆ นอกจากนยงสามารถทำาคานซอนในพน โดยทำาใหไม

เหนคานใตพนได ในบางกรณจะมงาน ระบบฝงอยภายในพนไดโดย ไมทำาใหเสยพนทใตฝาเพดานเชน งานระบบไฟฟา

ขอดของพนแบบ HS และ RS ในระบบHP . 1 พนผวเรยบทำาใหไมตองใชฝาเพดานทำาใหอาคารทงหมดมขนาดเตยลง

ซงจะประหยดคากอสราง. 2 สามารถเดนงานทำาไฟฟาภายในพน. 3 สามารถเดนงานทอนำ าด, นำ าเสยภายในพน. 4 ใชทำาหนาทเปนคาน (กรณทเปน ) RS โดยการเสรมเหลกเพมและเทคอนกรต

ใหเตม ความหนาพน. 5 กรณพน RS จะมการปองกนความรอนไดดเนองจากมอากาศเปนฉนวน. 6 ขนาดแผนพนไมจำากด ไมจำาเปนตองมาตดทหนางาน. 7 ไมจำากด span พน ( ขนอยกบความหนาพน)

ผนง Solid Wall คอผนงคอนกรตเสรมเหลกซงมความหนาตงแต 5 มม. ขนไปผนง Solid Wall อาจใชทำาหนาทได 2 อยางคอ เปนผนงตกแตงหรอใชเปน ผนงรบนำ าหนก หากใชเปน

ผนงรบ นำ าหนกจะตองใหมความหนาอยางนอย 100 มม. ผนง Solid Wall    ในระบบ Hp System สามารถมรปแบบไดไมจำากดโดยมขนาด ใหญสงสด 3x18 ม. และมชองเจาะตาง ๆ เชน ประต, หนาตาง , ชองระบายอากาศ ผวเนยนเรยบทง 2 ดาน พรอมทาสทบไดทนท เปนตน

ขอด ของผนง Solid Wall มดงน. 1 สามารถใชไดเปนทงผนงตกแตง หรอผนงรบนำ าหนก. 2 ผวเรยบเนยนทง 2 ดาน โดยไมมการฉาบ และพรอมทาสทบ

ไดทนท. 3 สามารถใชเปนผนงกนตก. 4 การตดตงผนงทำาไดทงขอบบนขอบลางโดยมงานเชอมนอย

มาก. 5 ไมจำากดขนาดและรปแบบของผนง ( สงสด 3 x 18 ม.

ตอชน). 6 ราคาถก. 7 เจาะชองประตหนาตาง หรอรปแบบตาง ๆ

.1 ลดขนตอนการกอสรางได เชน ไมตองใชไมแบบ ไมมงาน ฉาบ ไมตองทำาฝาเพดาน งานเกบนอย เจาะผนงตดตง วงกบประต

หนาตาง และ งานระบบไฟฟาจากโรงงาน จงชวยรนระยะเวลาการ กอสรางเรวขนและ ลดตนทนคากอสรางลงไดมาก

. 2 ผวของแผนผนงและพนเนยนเรยบดสวยงามปราศจากรอยราวของปนฉาบ. 3 รอยตอเชอมทำาไดงายและมความแขงแรงมนคง กวาการใช

ผลตภณฑ คอนกรตเสรมเหลก สำาเรจรปแบบอน ขนตอนตดตงงาย ใชแรงงานนอย. 4 เปนฉนวนกนความรอนและเกบเสยงไดด. 5 ระบบไฟฟา ประปา เดนในผนงเสรจจากโรงงาน. 6 ลดมลภาวะระหวางการกอสรางโดยเฉพาะฝนละอองและเศษวสด. 7 ลดตนทนทางการเงนเพราะใชเวลากอสรางสน. 8 สามารถผลตไดตามจำานวนทตองการโดยไมขนกบปรมาณตำาสด

ครงละหลายรปแบบหรอ ตามจำานวนทตองการโดยไมขนกบปรมาณ

คณสมบตของผลตภณฑ

สวนประกอบของอาคาร

. 1 ทวไป

บทนกลาวถงสวนประกอบของอาคาร ประกอบดวยวเคราะหศพท การจำาสวนประกอบ

ของโครงสราง หรออาคาร องคอาคารตางๆ ระบบโครงสราง หรออาคาร ประโยชน สอย

และอน ๆ

สวนประกอบของอาคารหมายถงองคาพยพตาง ๆ ทประกอบเขากนเปนอาคาร ในทางวศวกรรมเรยกแตละสวนนนวา องคอาคาร ( Structural

) Member แตอาจเรยกใหเขาใจงาย ๆ วา ชนสวนโครงสราง หรอสวน ประกอบของอาคาร กได เปรยบเทยบงาย ๆ อาคารกเหมอนสรระ หรอรางกาย

มนษย มอวยวะไดแก มอ แขน ขา เทา ทำาหนาทตางกนเชน แบก ยก หว รองรบ แตประสานสมพนธกน นำ าหนกสงของตาง ๆ ทวางบนมอ หวดวยแขน ทนไวบน

ศรษะ หรอแบกบนไหล ถายลงไปยงขา และเทา เทากจะถายนำ าหนกกระจายไป ยงพน นอกจากนนรปลกษณ เชน ความอวนผอม ความสงตำา บงบอกความแขง

แรงมนคง ปราดเปรยว หรอบอบบาง อาคารกเชนกน ทงน เนองจากสวน ประกอบตาง ๆ ของอาคาร เชนคาน เสา ฐานราก เลยนร และเลยนแบบสง

ปรากฏทางธรรมชาต เชนสรระ หรอรางกายมนษย ในทางทจะทำาใหสวนตาง ๆ ทประกอบกนเปนอาคาร มความมนคงแขงแรง ทนทาน รบนำ าหนก หรอแรงได

ตามวตถประสงค

2. วเคราะหศพท

เมอกลาวถงสวนประกอบของอาคาร จะตองจำาแนกเปน - 2 3 ประเดน คอ สวนประกอบนนเรยกวาอะไร สวนประกอบนนทำาจากวสดอะไร และสวนประกอบ

นนมหนาทอะไร (หรอมไวทำาอะไร) สองประเดนแรกอาจตอบในเบองตนไดวา สวนประกอบของอาคารหลก ๆ แลวมอยเพยงไมกสวน ไดแก พน คาน เสา และ

ฐานราก สวนประกอบอน ๆ ทมไดกลาว แตอาจพบเหนได ( เชนบนได) ผนง หรอกำาแพง มความสำาคญเปนลำาดบรองลงไป และมขอปลกยอยทจะกลาวถงภาย

หลง สวนประกอบบางอยางไมใชโครงสราง หากแตเปนงานประณต สถาปตยกรรม หรอมณฑนศลป ( ) Decorating ททำาใหอาคารสวยงาม

หรอตอบสนองความตองการ และใชสอยไดเกดอรรถประโยชน ดงเชนสรระมนษย ซงมโครงกระดกเปนแกนหลก ยดเกาะกนโดยอาศยเสนเอน หรอกลามเนอ โดยม

ผวหนงเปนเสมอนเปลอกหม เสอผาเครองแตงกายกเปนเพยงสวนประกอบเชนกน

สวนประกอบของอาคารอาจทำาจากวสดอะไรกได แตทนยมใช และปรากฏใหเหน คอ ไม เหลก และคอนกรต ( ซงอาจเปนคอนกรตเสรมเหลก หรอเสรมลวดอดแรง)

การเลอกวสดทำาสวนประกอบของอาคารจะตองพจารณาคณสมบตทางกายภาพ และทางกล ( ) Physical or Mechanical properties

บางกรณเชน โครงสรางเหลก อาจตองคำานงถงกลสมบตทางเคม ( Chemical) properties ดวย คณสมบตทงปวงอาจเรยกรวม ๆ วา คณสมบตในเชง

วศวกรรม กลาวงาย ๆ คอ ตองเลอกวสดทเหมาะสมกบประเภทของอาคาร หรอชนด ของสวนประกอบอาคารนน ใหแขงแรงสามารถรบนำ าหนก หรอตานทานแรงได

( ) Capability to resist load or forces ประหยด ( ) Save ปลอดภย ( ) Safe หรอทนทาน ( ) Durable

นอกจากนน การเลอกวสดอาจคำานงถงปจจยอน ๆ เชน

งบประมาณ (หรอราคา) สามารถหาไดในทองถน การลำาเลยง หรอขนสง วธ กอสราง ระยะเวลากอสราง ปญหา หรออปสรรคขณะกอสราง ( เชน เสยงดง

ความสนสะเทอน หรอฝนละออง) พฤตกรรมรบนำ าหนก หรอแรง เชน รบนำ า หนก หรอตานทานแรงซำา ๆ กน มแรงกระแทก ( ) Impact เปนตน บาง

ครงการเลอกวสดใชทำาสวนประกอบของอาคารอาจขนกบเหตผลทาง สถาปตยกรรม เชนตองการใชเหลกหรอโลหะใหเหนผวมนวาว ตองการใหเหน

ลายไม หรอตองการใหเหนผวเปลอยของคอนกรต เปนตน พงเขาใจวา จะใชวสด อะไรทำาสวนประกอบของอาคารกใหความแขงแรงมนคงไดเชนเดยวกน ๆ กน

หากคำานวณออกแบบถกตอง แตอาจมขอดขอดอยตางกน เชน ขนาดใหญ เสย พนท หรอปรมาตรใชสอย คากอสรางสง ไมทนทาน เปนตน

3. การจำาแนกสวนประกอบของอาคาร

นอกจากจะจำาแนกสวนประกอบของอาคารตามประเภทวสด (ซงไมใครจะเกดประโยชนใดนก) อาจจำาแนกสวนประกอบอาคารโดยใชเงอนไข หรอหลกเกณฑตอไปน

. 3 1 จำาแนกตามความสำาคญในการตานทานแรง

เปนการจำาแนกโดยพจารณาถงบทบาท หรอความสำาคญของสวนประกอบอาคาร

( ) Function ซงไดแกโครงสราง หรอสวนประกอบหลก ( Primary) structure กบโครงสราง หรอสวนประกอบรอง ( Secondary

) or minor structure สวนประกอบหลกหมายถงสวนประกอบท เปนเสมอนโครงของอาคาร ( คลายกบโครงกระดกซงเปนแกนในรางกายมนษย ทยด

เกาะกนดวยเสนเอน และกลามเนอ แลวถกหอหมดวยเนอหนง) หากปราศจากสวน เหลานแลว อาคารกไมอาจคงสภาพอยได ไมอาจรบนำ าหนก หรอตานทานแรงใด ๆ

สวนประกอบหลกจงไดแก พน คาน เสา และฐานราก สำาหรบสวนประกอบรองของ อาคารนน เปนสงเสรมแตงใหอาคารแขงแรงขน มสภาพทเหมาะแกการใชงาน คงทน

หรอดด เปรยบเสมอนเสอผาเครองแตงกาย บนรางกายมนษย หากแมปราศจากสงเหลาน

หรอสงเหลานชำารดเสยหาย รางกายกยงคงอยได แมจะมสภาพไมนามอง หรอนาอบอายกตาม สวนประกอบรองของอาคารจงไดแก ผนง หรอกำาแพง

กนสาด ชายคา หรอราวกนตก เปนตน

. 3 2 จำาแนกตามตำาแหนงของสวนประกอบ

การจำาแนกตามตำาแหนงของงงสวนประกอบจำาแนกโดยพจารณาวาสวนประกอบ นน ๆ อยตรงสวนใดของอาคารปกตจำาแนกไดเปน 2 กลมหลก คอ สวนประกอบ

หรอโครงสรางสวนบน ( ) Super Structure ไดแก พน และคาน และสวนประกอบ หรอโครงสรางสวนลาง ( ) Sub Structure ไดแก

เสา และฐานราก ( ซงหากมเสาเขมกจะผนวกอยกบฐานราก) การจำาแนกเชนน เหมาะกบอาคาร หรอโครงสรางจำาพวกสะพาน เสยมากกวา เพราะในอาคาร

ทวไปบางครงทระดบเดยวกบฐานราก กมคานอยดวย หรอหมายความวาคาน เปนสวนหนงของระบบฐานราก ดงกรณอาคารทมชนใตดน หรออาคารขนาดใหญ

เปนตน ซงอาจทำาใหคนทวไปทไมใชวศวกรสบสนได

. 3 3 จำาแนกตามระบบ หรอวธวเคราะห

การจำาแนกเชนน เขาใจโดยงายเฉพาะในหมวศวกร เพราะองคอาคาร หรอสวนประกอบ ของอาคาร บางครงกอยแยกสวนโดดเดยว เชนแผนพน คาน แตบางครงระบบ

โครงสรางมหลายชนสวนประกอบเขาดวยกน เชนโครงหลงคา ประเภทโครงขอหมน หรอโครงถก ( ) Truss มหลายชนสวนมาถก หรอประกอบกนเปนโครงสามเหลยม

หรอโครงขอแขง ( ) Frame มโครงสรางในแนวตง ( เรยกเสา - ) Column และโครงสรางในแนวราบ (หรอคาน) ประกอบกนเปนโครง ( ) Skeleton

เปลา ๆ โลง ๆ ยงไมมผนง หลงคา พน หรอเพดาน โครงสรางบางชนดมลกษณะเปนแผน( ) Plate หรอเปนแผนพบคลายฝาจบ ( ) Folded plate บางกเปน

เปลอกบาง ๆ ( ) Shell หรอโคงมนสวยงาม เชนคลายเปลอกไข หรอคลายภาชนะ ดนเผา แมไมมโครงอะไรคำายนอยดานใน แตแผน หรอเปลอกนนกคงรปอยได

. 4 ฐานราก

ฐานราก ( ) Foundation คอสวนประกอบทรบนำ าหนกของอาคาร ซงรวม ถายลงเสาแลวถายลงยงดน หรอหน โดยผานฐานราก ฐานรากชนดทงายทสดคอ

ฐานรากแผ ( ) Spread footing ซงหมายถงฐานรากทไมใชเสาเขม ฐานรากแผจะใชตวมนเอง ถายนำ าหนกอาคารลงไปยงดน หรอหนทรองรบ ดงนน

ฐานรากแผจงตองมขนาดใหญพอทจะกระจายนำ าหนกใหแผลงดน หรอหน หรอมเชน นน ดน หรอหนทรองรบฐานรากแผตองแขงแรง เพราะมเชนนนแลว เมอนำ าหนก

อาคารมาก ๆ หรอดน หน ทรองรบฐานรากมกำาลงตานทานนอย ขนาดฐานรากแผจะ ใหญโตเกนความจำาเปน ควรใชฐานรากอกชนดหนงคอฐานรากวางบนเสาเขม

( ) Piled foundation นำ าหนกอาคารทถายลงฐานรากจะถายตอไป ยงเสาเขม เสาเขมอาจตานทานนำ าหนกโดยอาศยความฝด หรอแรงเสยดทาน

( ) Friction ระหวางผวเสาเขมกบดนทอยรายรอบ หรอหากเสาเขมยาวมาก พอ เชนถกตอกลงไปวางบนชนดนทแขงมาก หรอชนหน ( ) Hard strata

กจะตานทานนำ าหนกโดยอาศยทงความฝด และแรงแบกทาน( ) Bearing ท ปลายเสาเขมนนกบชนดนแขง หรอชนหน

นอกจากจะแบงประเภทฐานรากตามวธถายนำ าหนกแลวยงสามารถแยกชนด ของฐานรากตามรปราง และตามลกษณะของนำ าหนกบรรทก ไดดงน

. 4 1 ฐานใตกำาแพง หรอฐานแบบตอเนอง

ฐานใตกำาแพง หรอฐานแบบตอเนอง ( ) Strip footing ใชรบนำ าหนก กำาแพง ดงนนฐานรากจงมรปรางเปนสเหลยมผนผา เปนแถบยาวตอเนองไปตามความ

ยาวของกำาแพง สวนความกวางของฐานผนแปรได แตปกตจะกวางกวาความหนาของ กำาแพง รปท 1 แสดงตวอยางฐานแบบตอเนอง

รปท 1 ตวอยางฐานแบบตอเนอง

ฐานเดยว ( ) Isolated footing เปนฐานรากเพอใชรบนำ า หนกบรรทกของเสา หรอตอมอตนเดยว อาจเปนรปสเหลยมจตรส สเหลยม

ผนผา หรอรปอนกได รปท 2 แสดงตวอยางฐานเดยว

. 4 2 ฐานเดยว

ก. ฐานรากเดยวแบบฐานแผ

ข.ฐานรากเดยววางบนเสาเขม

รปท 2 ตวอยางฐานเดยว4.3 ฐานรวม

รปท 3 ตวอยางฐานรวม

. 4 4 ฐานตนเปด หรอฐานชดเขต

ฐานตนเปด หรอฐานรากชดเขต ( ) Strap footing เปนฐานรากรวม ชนดหนง รบนำ าหนกบรรทกของเสา ตอมอ หรอกำาแพงทอยรมขอบฐานทำาใหนำ า

หนกทถายลงสฐานเยองกบศนยถวงของฐาน เชน ฐานรากทอยใกลแนวเขตทดน ฐานรากชนดนไมเสถยร คอมแนวโนมทจะพลกลม ( )Overturn ไดงาย จง

จำาตองยดไวกบฐานรากอนทอยใกลเคยงกนโดยมคานยด ( ) Strap beam คานยดนอาจยกระดบขนเหนอระดบฐานราก หรอซอน หรอซอนเกย

( ) Common เปนสวนหนงของฐานรากได รปท 4 แสดงตวอยางฐานรากตนเปด

ก.ชนดแผ ข. วางบนเสาเขม

รปท 4 ตวอยางฐานรากตนเปด

. 4 4 ฐานแพ

ฐานแพ ( - Raft or mat foundation หากวางบนเสาเขมอาจเรยกวาฐานปพรม) เปนฐานรวมขนาดใหญใชรบนำ าหนกบรรทกของเสา

หลาย ๆ ตน โดยจะแผบนพนทกวาง ๆ บางครงจะใชรบนำ าหนกบรรทกของเสาทก ตนของอาคารกได โดยมากแลวเราจะใชฐานแพกบอาคารสง ขอดของฐานราก

ชนดนเมอเทยบกบฐานรากเดยวคอ กระจายนำ าหนกสดน หรอหนเบองลางไดด กวา และปญหาการทรดตวตางระดบแทบหมดไป เพราะฐานรากชนดนมความตอ

เนองกนตลอดโยงยดกนเปนแพ แตการกอสรางจะยงยาก และสนเปลอง รปท 5แสดงตวอยางฐานรากแพ

ก. รบผนงค.ส.ล

ข. รบอาคารบางสวน หรอทงหมด

รปท 5 ตวอยางฐานรากแพ

. 5 เสาเขม

เสาเขม ( ) Pile อาจทำาดวยไม เหลก หรอคอนกรต เสาเขมคลายคลงเสาธรรมดาทเปน สวนประกอบหลกของอาคาร เพยงแตเสาเขมสวนใหญอยใตดน และมรายละเอยดดงน

. 5 1 กลไกตานทานแรง

เสาเขมมกำาลง หรอสามารถรบนำ าหนกของอาคาร หรอโครงสรางไดโดย โดยอาศยกลไกดงตอไปน

. . 5 1 1 ความฝด หรอแรงเสยดทาน ( )Friction

เกดทผวเสาเขมสมผสกบดนทลอมรอบ ดงนน กำาลงของเสาเขมจงขนอยกบพนทผว สมผส ซงเปนผลเนองจาก รปรางหนาตดของเสาเขม หรอเสนรอบรป กบความยาวของ เสาเขม สวนใหญในประเทศไทยนยมใชรปตว I เพราะมเสนรอบรป มากกวาหนาตด

รปอน ๆ ซงมพนทภาคตดขวางเทา ๆ กน สวนรปตว Y ปจจบนไมมผลตจำาหนายแลวเพราะบอบบางมกเสยหายระหวางขนสง

. . 5 1 2 แรงแบกทานทปลายเสาเขม

วางสมผสบนชนดนแขง หรอชนหนนนเรยกการถายแรงเชนนวา แรงแบกทาน

( ) Bearing กำาลงของเสาเขมประเภทนจงขนอยกบพนทภาคตดขวาง เสาเขม ประเภทนสวนใหญจงมกเปนรปหนาตดกลม หรอสเหลยม หรอกลม โดยอาจเปนหนาตด

ทบตน ( ) Solid หรอกลวง ( ) Hollow กได

รปท 6 สาธตกำาลงของเสาเขมเนองจากแรงเสยดทาน และแรงแบกทาน และ นอกเหนอจากการรบนำ าหนก หรอถายนำ าหนกอาคาร ซงสวนใหญเปนนำ าหนก

ตามแนวดง ( ) Vertical load แลว เสาเขมยงอาจตานทานแรงอน ๆ เชนแรงเฉอน ( ) Shear หรอแรงดง ( ) Tension อาทเชน ใชเสา

เขมตานทานไมใหโครงสรางลม หรอลอยตว หรอโครงสรางทตานทานแรงทาง ดานขาง เชน แรงลม แรงแผนดนไหว เปนตน รปท 7 แสดงตวอยางเสาเขมใน

โครงสรางทตานทานแรงทางดานขาง

รปท 6 กำาลงของเสาเขมเนองจากแรงเสยดทาน และแรงแบกทาน

. 5 2 การจำาแนกเสาเขมตามวธกอสรางไดดงน

เสาเขมอาจจำาแนกตามวธกอสรางไดดงน

. . 5 2 1 เสาเขมตอก ( )Driven pile

เสาเขมอาจถกตอกโดยแรงคน เชนใชสามเกลอตอกเสาเขมขนาดเลก สำาหรบเขม ขนาดใหญ มกตอกโดยใชปนจน ทยกตมนำ าหนก กระแทก หรอตอกลงบนหวเขม

อาจใชเครองตอกทเปนกลไกแรงดนไอนำ าบงคบใหลกตมวงขนลง หรออาจจะใช แรงดนนำ าอดดวยความดนสงลงไปยงปลายเขมทำาใหเขมจมลง ขอดของเสาเขม

ตอกน กคอราคาถกกวาระบบอน และการตอกทำาใหเสาเขมกบดนทอยขางลางม ความแนนสามารถายนำ าหนกไดด แตขอเสยกคอเปลองเนอทในการตอก ระหวาง

ตอกเกดเสยงดง หรอสนสะเทอนและอาจมผลกระทบแกอาคารขางเคยง และเสา เขมอาจเสยหาย เชนแตกราว บน ระหวางขนสงได

. . 5 2 2 เสาเขมเจาะ ( )Bored pile

ทำาโดยเจาะเอาดนออกจนถงระดบทตองการ โดยกรหลมเจาะดวยปลอกเหลก ( ) Casing หรอ สารละลายทขนเหลวคลายโคลน ( เชน

) Bentonite ปองกนดนพง แลวใสเหลกเสรมเขาไปในหลมเจาะ เท คอนกรตจนเตมหลมเจาะ การเจาะดนอาจใชสวานเจาะ หรอใชวธกดปลอกเหลก

ลงไปเพอขดดนภายในปลอกเหลกขนมา อาจจำาแนกเสาเขมเจาะตามวธการทำา เสาเขมเจาะเปน เสาเขมเจาะระบบแหง ( ) Dry Process เปนระบบท

ใชทวไป เหมาะสำาหรบงานกอสรางทมขนาดไมใหญ เพราะระบบนมขอจำากดเรอง ความยาวของเสาเขม โดยทวไปเสาเขมชนดนมหนาตดกลมเสนผานศนยกลางไม

เกน 60 เซนตเมตร และความยาวมกไมเกน 30 เมตร เปนระบบทกอสราง งาย เครองมอทใชมเพยงแทน 3 ขา เครองยนตสำาหรบยกตมตอก ปลอกเหลก

ตมเหลกสำาหรบตอก อกระบบหนงคอ เสาเขมเจาะระบบเปยก ( Wet) Process เหมาะสำาหรบงานกอสรางขนาดใหญ เชน เสาเขมสำาหรบ

อาคารสง ระบบนสามารถทำาเสาเขมทมรปหนาตดวงกลมเสนผานศนยกลางได ถง 150 เซนตเมตร และยาวไดถง 60 เมตร จงตองใชเครองจกรกลขนาด

ใหญ และการทำางานซบซอนกวาระบบแหง เชนตองมเครองเจาะดนแบบสวาน และตองใชสารละลาย Bentonite เพอกรปองกน

ดนรอบหลมเจาะพงทลาย เปนตน จงตองอาศยผชำานาญ หรอมประสบการณเฉพาะ และมเครองจกรกลพรอม สวนเสาเขมเจาะแบบไมโคร ( ) Micro Pile เปนเสาเขมเจาะขนาดเลก เสนผานศนยกลางไมเกน 25 เซนตเมตร จะใชเทคนค

ตางระบบอน ๆ เชนการเทคอนกรต จะใชทอเหลกเสยบไปในหลมเจาะแลวเท คอนกรต โดยสบอด ( ) Pump ลงไปในทอเหลกดวยแรงดนขนาดสง

( ) Grouting เสาเขมแบบนจะมราคาแพงกวาเสาเขมเจาะระบบแหงจงไม คอยนยม แตดวยวธการกอสรางทตองการพนทนอย และสะอาดกวาเสาเขมเจาะ ระบบแหง จงเหมาะสำาหรบงานทมความจำาเปน หรอมขอจำากด เชนตอเตม หรอ

ซอมแซมอาคาร นอกเหนอจากทกลาวมาขางตน ยงมเสาเขมเจาะแบบพเศษ ดง ตวอยางเชน Barrette Pile ซงเหมอนกบเสาเขมเจาะระบบเปยก

เพยงแต จะมหนาตดเปนสเหลยม รปเครองหมายบวก

รปตว H หรอรปตว T กได ทงนเนองจากใชเครองจกรขดดนเชน กระเชาดกดน( ) Clam shell or grab bucket ลกษณะคลายกามปตกดน

ขนมา ขนาดของเสาเขมแบบนจงขนอยกบขนาดของกระเชาตกดน สามารถขดไดลก กวาเสาเขมเจาะระบบเปยก ขอไดเปรยบของเสาเขมเจาะ เมอเทยบกบเสาเขมชนดอน

คอ รบนำ าหนกไดมาก คงทน เลอกความยาวของเสาเขมไดตามตองการ ไมเสยหาย เนองจากการยก หรอขนสง ( เพราะทำาในท) แมอาจสง

เสยงดงระหวางทำางาน แตอาคารขางเคยงไมเสยหายเพราะแรงสนสะเทอนดงเชนเสา เขมตอก สวนขอเสยของเสาเขมชนดนกคอ ตรวจสอบคณภาพของคอนกรตทเทลงใน

หลมเจาะยาก มราคาแพงกวาเสาเขมตอก และหากเปนระบบเปยกขณะทำางานจะสกปรก

. . 5 2 3 เสาเขมระบบเจาะกด ( )Auger Press

เปนเทคโนโลยคอนขางใหมสำาหรบงานกอสรางเสาเขม โดยทวไป เสาเขมทใช ระบบนจะเปนเสาเขมคอนกรตอดแรงแบบแรงเหวยง ( ) Spun Pile ซง

คอนกรตจะมความหนาแนนสงกวาการหลอแบบธรรมดา เสาเขมหนาตดกลมมร กลวงตรงกลาง จะถกกดลงไปในดน โดยเครองกดไฮดรอลคซงตดตงอยกบรถ

ปนจน ในขณะกดเสาเขมลงไปนน สวานซงใสอยในรเสาเขมกจะหมน และเจาะ(กวาน) ดนขนมาตามดอกสวาน และกดเสาเขมใหลงไปแทนทดนทเจาะขนมา

เมอเจาะ และกดเสาเขมจมลงไดระดบพอสมควร กหยดกด ดงดอกสวานออกมา จากร แลวตอกดวยลกตมจนไดระดบทตองการ ขอดของเสาเขมระบบน คอลดแรง

สนสะเทอนในการตอก และลดผลกระทบเนองจากการเคลอนตวของชนดน

. 5 3 การจำาแนกเสาเขมตามวสด

เสาเขมอาจจำาแนกตามวสด ดงน

. . 5 3 1 เสาเขมไม ( )Timber pile

ใชมาตงแตสมยโบราณ ปจจบนไมนยม เพราะไมราคาแพง หายาก ควบคม คณภาพยาก อกทงไมผกรอน หรอเสอมสลายไดตามกาลเวลา โดยเฉพาะในสภาพ

ทแหง สลบกบเปยกชน ปกตเสาเขมไม ใชไมเบญจพรรณ ตดกง และทบเปลอก ออก ตอนตอกเอาดานปลายลง เสาเขมไมทดตองมลำาตนตรง และตองใหอยใต

ระดบนำ าตลอดเวลาทกฤดกาล เพอปองกนปลวก หรอมอดทำาลายเนอไมได

. . 5 3 2 เสาเขมคอนกรต ( Concrete pile

ปกตแลวมกจะหลอเสาเขมในโรงงานกอน เมอคอนกรตไดอายแลวจงคอยขนยาย ไปยงสถานทกอสราง หรอกรณขนยายลำาบากอาจหลอเสาเขมในบรเวณทกอสราง

ไดเลย เสาเขมคอนกรตหลอสำาเรจมดวยกน 2 ชนดคอ เสาเขม คอนกรตเสรมเหลก รปรางของเสาเขมประเภทน ขนอยกบการออกแบบ มเหลก

เสรมภายในเสาเขม ( ) Reinforced concrete เพอกนไมให เสาเขมแตกราวในขณะขนยาย หรอตอก อกประเภทหนงคอ

เสาเขมคอนกรตเสรมลวดเหลกอดแรง ( Prestressed) concrete รปรางขนอยกบการออกแบบเชนกน แตขอดคอ ผลตได

ความยาว หรอลกกวา และพนทหนาตดมกมากกวาเสาเขมคอนกรตเสรมเหลก ธรรมดา กคอ สามารถทำาไดยาวกวา และมพนทหนาตดเลกกวา ปจจบนจงนยม

แพรหลายในงานกอสราง เสาเขมประเภทนมลวดอดแรง (คอลวดเหลกท ตานทานแรงดงไดสง อยตามยาว ซงสามารถแยกประเภทตามขนตอนการดงลวด

ไดอก 2 ประเภท คอ ชนดดงลวดกอนแลวหลอคอนกรต ชนดหลอคอนกรตกอน แลวคอยถงลวดทหลง ( ปจจบนนยมทำาแบบหลงมากกวา) การอดแรงชวย

ปองกนไมใหเสาเขมแตกราวเนองจากยก หรอขนสง อยางไรตาม ตองยกเสาเขม ณ จดทผผลตกำาหนดไว มฉะนนเสาเขมอาจแตกราว หรอเสยหายได

. . 5 3 3 เสาเขมเหลก ( Steel pile

สวนใหญจะใชเหลกรปตว H หรอทอเหลกกลม เพราะหนาตดสมมาตร ตอกงาย กวาชนดอน ๆ สามารถตอกทะลชนหนบางได และรบนำ าหนกบรรทกไดมากกวารป

อน ๆ ขอเสยของเสาเขมเหลกกคอ มราคาแพง ความเสยดทานระหวางผวเสาเขม เหลก และดนดอยกวาเสาเขมคอนกรต ( เพราะเสนรอบรป หรอพนทผวของเสาเขม

เหลกมกจะนอย และผวเหลกลนกวาคอนกรต) และอาจถกกดกรอนไดงาย อาจ ปองกนการกดกรอน โดย ปองกนสวนทฝงอยในชนดนทถกรบกวน เชน มนำ าขน

นำ าลง หรอเปยก ๆ แหง ๆ ดวยการเทคอนกรตหม หรอ ทายางมะตอย อกวธหนง โดยเผอความหนาของเหลกเพมขน หรอชบสงกะสเพอปองกนสนมกได

. 6 ตอมอ หรอเสา

ตอมอ ( ) Pier or Pedestal เปนองคอาคารทตานทานนำ าหนก หรอแรงใน แนวดงเหมอนกบเสา ( ) Column โดยทวไปนนเอง สำาหรบอาคารทวไป ตอมอจะเปน

สวนตอของเสากบฐานราก หรอเปนสวนของเสาทอยใตดน เพอถายนำ าหนกจากเสาลงส ฐานราก สำาหรบอาคารบางประเภท เชน สะพาน จะเรยกสวนของเสาทเหนพนดนวา

ตอมอดวยเชนกน ซงตอมอเหลา อาจมรปหนาตดเปนสเหลยมจตรส สเหลยมผนผา กลมหรออาจมรปหนาตดทแปลกแตกตางจากทกลาวกเปนได

เสา ( )Column เปนสวนประกอบทตอขนมาจากฐานราก สวนใหญตงใน แนวดง อาจมหนาตดกลม สเหลยม หรออน ๆ โดยวสดทใชทำาเสาอาจเปน

คอนกรต เหลก ไม หรอผสมกได เชนคอนกรต และเหลกรปพรรณเสาถายนำ า หนกบรรทกตงแตชนหลงคาของอาคารลงสฐานราก โดยเสาจะเชอมตอกบคาน

ถายนำ าหนกบรรทกจากคาน ลงสฐานราก

เสาอาจจำาแนกตามประเภทวสดไดแก เสาไม ใชมากในอดต เนองจากไมเปนวสด ทแขงแรงพอควร หางาย ราคาไมแพง แตปจจบนลดความนยม เพราะราคาแพง

หาขนาดทตองการไดยากขน โดยเฉพาะเสาซงตองการไมขนาดลำาตนคอนขาง ใหญ ตองเปนไมเนอแขง มตำาหนนอย อยางไรกตามเสาไมมขอดอยเรองความทน

ไฟ และการพพง หรอเสอมสลายเนองจากความขน มด ปลวก หรอแมลงอน

เสาเหลก แขงแรงทนทานกวาเสาไม สามารถสงซอขนาดมาตรฐานตาง ๆ ได เหลกแขงแรง ทนทาน นำ าหนกเบา กอสรางงาย รวดเรว แตกยงมปญหาเรอง

สนม และความทนไฟ จงอาจตองหมดวยคอนกรต หรอทาสกนสนมทบ นอกจาก นนเสาเหลกจะตองออกแบบรอยตอใหด ไมวาจะตอกบโครงสรางชนดใด ไมวาจะ

โดยวธเชอม หรอใชสลกเกลยว มเชนนนโครงสราง หรออาคารไมแขงแรง จนกระทงวบตได

เสาคอนกรต นยมใชมากทสดในปจจบน เนองจากสามารถหลอขนรปตาง ๆ เชน อาจเปนเสากลม หรอเหลยมไดตามทตองการโดยทวไปนยมหลอเสา

คอนกรตหนาตดสเหลยมเนองจากทำาแบบหลองายกวา สวนหนาตดกลมตอง ใชแบบหลอพเศษ เสาคอนกรตจะเสรมยน ( ทมม หรอรอบ ๆ หนาตด และ

ตลอดความยาวเสา) เพอชวยตานทานนำ าหนก หรอแรง และเหลกปลอกอาจ เปนวงเดยว ๆ ( เหลกปลอกเดยว) หรอเหลกปลอกทพนตอเนองเปนเกลยว

รอบ ๆ เหลกยน โดยเหลกปลอกจะชวยตานทานการวบต เชน แตกปร หรอ ระเบดทางดานขาง รปท 9 แสดงตวอยางหนาตดเสาไม และเสาเหลกแบบ

ตาง ๆ รปท 10 แสดงตวอยางเสา ค.ส.ล. รปตดตาง ๆ และรปท 11 แสดงตวอยางเสาตอมอของสะพาน และรปท 12 แสดงการแตก หรอพง

ทลายของเสาปลอกเดยว หรอเสาปลอกเกลยว

. 7 คาน

คาน ( ) Beam เปนองคอาคารทมกจะอยในแนวราบ เชอมตอกบองคอาคารในแนวตง เชนเสา หรอผนง โดยมรายละเอยดดงน

. 7 1 นำ าหนกบรรทก

ปกตคานจะรบนำ าหนกตวมนเอง และนำาหนกพนทวางบนคานนน รวมเรยกวา นำ าหนกของโครงสราง ( Self weight or structural

) dead load นอกจากนนยงรบนำ าหนกทบรรทกอยบนแผนพน หรอ คานอยางคอนขางคงท หรอถาวร ( ) Permanent เรยก นำ าหนกคงท

สวนเพม ( - ) Super imposed dead load ตวอยางเชนผนง ฝาเพดาน กระเบอง หรอวสดตกแตงพน เปนตน นอกจากนนยงมนำ าหนกจร

( ) Live load ทบรรทกบนแผนพน และถายลงสคาน เชน นไหนกผอย อาศย สมภาระ นำ าหนกยวดยานพาหนะ เปนตน

. 7 2 รปหนาตด

ปกตคานมรปหนาตดสเหลยมผนผา เพราะคำานวณออกแบบงาย กอสรางงาย ประหยด แตหากมความจำาเปน หรอในเชงปฏบต คานอาจมรปหนาตดเปนอนได

เชนคานรปตวท ( ) Tee beam ซงอาจเกดจากความตงใจทจะออกแบบ หรอกอสรางใหคานนนมรปเปนตวท หรออาจเกดในกรณทคานหนาตดรป

สเหลยมผนผารองรบพน ค.ส.ล. หลอเปนเนอเดยวกน( ) Monolithic ทำาใหสามารถหรอพจารณา หรอผนวกสวนหนงของ

แผนพนเปนเสมอนปก ( ) Flange ของตวท หรอกลาวอกนยหนงวา ไดคด พนทสวนหนงของพนมาผนวกเขากบคานสเหลยมผนผานน ในการวเคราะห

โครงสรางจะทำาใหคานมความแขงแกรง เพมมากขนกวาเดมเมอเทยบกบรปตด สเหลยมผนผาธรรมดา ทำาใหกำาลงตานทานแรงเพมมากขน

. 7 3 วสดทใชทำาคาน

คานอาจทำาดวยไม เหลก คอนกรตเสรมเหลก หรอคอนกรตเสรมลวดอดแรง ขนอยกบ ปจจย หรอเหตผลหลายประการเชน ชวงความยาว ( ) Span นำ าหนกบรรทก หรอ

แรงทกระทำาตอคาน ความประหยด หรอเหตผลทางสถาปตยกรรมทตองการแสดง เนอวสดใหแสดงเปนรปลกษณของอาคาร

คานไม มกใชประกอบกบระบบพน และตงไม โดยสมยโบราณ ตวคานมกจะวางฝากอย กบเสาไม ยดดวยลม หรอบากไมใหเขามมกน ปจจบนอาจใชตะป ยดดวยสลกเกลยว

แหวน หรออปกรณอน ๆ โดยคานจะรองรบตง ( ) Joist และตงรองรบพนไม กระดาน ตามลำาดบ คานไมอาจวาง หรอฝากกบเสาคอนกรต หรอเสาเหลกกได คานเหลก นยมใชในอาคารขนาดใหญ หรออาคารทตองการลดระยะเวลากอสราง หรอ

ตองการใหโครงสรางโดยรวมมนำ าหนกเบากวาใชคอนกรตเสรมเหลก ไมนยมใชกบ อาคารขนาดเลก เพราะราคาจะคอนขางแพง อกทงตองออกแบบจดตออยางพถพถนให

มนคงแขงแรง และตองปองกนอคคภย คานเหลกใชเหลกรปพรรณชนดรดรอน( - ) Hot rolled steel หรอเหลกรดเยน ( Cold work

) steel ตามความจำาเปน คานเหลกอาจใชประกอบกบเสาเหลก หรอเสา คอนกรต คานเหลกอาจใชรองรบตงไม หรอตงเหลก อกนยหนง คานเหลกอาจรองรบ พนเหลก พนคอนกรต หรอระบบพนไมกได

คานคอนกรตเสรมเหลก สวนใหญหลอในท โดยยนเหลกเสรมเขาไปในเสา คอนกรตเพอยด หรอถายนำ าหนก โดยทวไปไมใชคานคอนกรตกบเสาเหลก

หรอเสาไม เนองจากทำาการเชอมตอ หรอยดกนไดยาก ดงนนคาน คอนกรตเสรมเหลกมกใชรวมกบเสาคอนกรตเสรมเหลก แตคาน

คอนกรตเสรมเหลก ใชรวมกบระบบพนไดแทบทกชนด เชน พนคอนกรต (ทง แผนพนสำาเรจรป หรอแผนพนหลอในท) พนเหลก หรอแมแตพนไม

คานคอนกรตอดแรง มหลกการคลายคลงกบคานคอนกรตเสรมเหลก แตเสรม ลวดอดแรง ( ) Prestressing wire or tendon

ทำาใหมกำาลงตานทานแรงมากขน จงเหมาะกบโครงสรางขนาดใหญเชนคาน สะพาน ( ) Girder

นอกจากทไดกลาวมาแลว ยงมคานประกอบ ( ) Composite beam ซงใชวสดมากกวาชนดเดยว เชนใชคานเหลกรปพรรณประกอบกบคอนกรต

หรอเหลกกบไม มกพบเฉพาะในอาคาร หรอโครงสรางทใชวสดหลายชนดผสมผสานกน

. 7 4 การจำาแนกคานในเชงวศวกรรม

ในทางวศวกรรมจำาแนกคานตามลกษณะทรองรบ ( - Support ตวอยางท รองรบคานไดแกเสา หรอผนง ค.ส.ล.) ไดแกคานชวงเดยว ( มทรองรบ 2 แหงท

ปลายทงสอง - ) Simply support or simple beamคานตอเนอง ( ) Continuous beam มสองชวงขนไป และคานยน( ) Cantilever beam ปลายหนงยดกบทรองรบ และอกปลายหนงยน

อยางอสระปราศจากทรองรบ เหตทจำาแนกเปน 3 ประเภทเพราะเมอคานเหลานรบ นำ าหนก หรอแรง จะถกดด (Bend) ทำาใหเกดแรงในคาน และคานโกงตวใน

ลกษณะทแตกตางกน อนง การบอกความยาวชวงคานปกตม 2 วธ คอบอกระยะระหวางศนยกลางทรองรบ รปท 13 แสดงรปหนาตดคาน และวสดทใชทำาคาน ( คานไม คานเหลก คาน

คอนกรตเสรมเหลก) รปท 14 แสดงตวอยางคานคอนกรตอดแรง รปท 15 แสดงการจำาแนกคานในเชงวศวกรรม ( คานชวงเดยว คานยน และคานตอเนอง)

. 8 แผนพน

แผนพนเปนองคอาคารทมกจะอยในแนวราบ มลกษณะเปนแผนบาง ใชบรรทก นำ าหนกตวมนเอง นำ าหนกวสดตกแตง ตลอดจนนำ าหนกบรรทกจร เชนผอยอาศย

ยวดยานพาหนะ ( กรณพนอาคารจอดรถ หรอสะพาน) และถายนำ าหนกลงส คานรองรบซงอยทขอบ หรอโดยรอบพนนน อยางไรกตามแผนพนอาจจำาแนก

ตามวสด วธกอสราง หรอการรบแรงในเชงวศวกรรม ดงน

. 8 1 ระบบพนและตงไม

พนไมปกตจะใชกระดานไม ( ) Plank แผนบาง ๆ จงตองแบงกระจายนำ าหนก อยางสมำาเสมอผานตงทวางเรยงกนคอนขางถ ดงนน ตงกคอคานซอย หรอคาน

ยอย ๆ ทวางอยบนคานหลก ขนาดของตง หรอระยะทวางเรยงจะขนกบนำ าหนก บรรทก และชนดของไมทใช พนไมวางบนตงปกตจะยดดวยตะป รปท 16 แสดง

ตวอยางระบบพนและตงไม

. . 2 8 1 แผนพนคอนกรตหลอในท

แผนพนคอนกรตหลอในท ( ) Cast in place slab จะตองตงแบบ พน ผกเหลกเสรมแลวจงเทคอนกรตพรอมกบสวนบนของคานทอยรอบ ๆ เพอใหพน

เปนผนเดยวกบคาน และตองคำายนแบบเพอรบนำ าหนกพนกอนทพนคอนกรตแขงตว และรบนำ าหนกได เมอถอดแบบแลวอาจฉาบปนทาสใตทองพนเพอความสวยงาม หรอ อาจตดฝาเพดาน ซงฝาเพดาน หรอสงยดเกาะอน ๆ เชนทอนำ า ทอระบบปรบอากาศ

ตางกเปนนำ าหนกบรรทกทแขวน หรอยดกบแผนพน ความหนา หรอเหลกเสรมของพน ขนอยกบความกวาง ความยาวของพน และนำ าหนกบรรทก แผนพนหลอในท แบงเปน

ประเภทยอย ๆ ดง

. . 8 1 1 แผนพนทางเดยว ( - One way slab

มชวงสน หรอสดสวนความยาวตอความกวางของแผนพนมาก กจะกระจายนำ า หนกในทศทางเดยว คอกระจายนำ าหนกลงยงทรองรบสองดานซงรองรบพนใน

ชวงสน วางบนคานแบบทางเดยว ( รปท ) 17 อนง หากแผนพนทางเดยว หลายแถบวางตอเนองกน แผนพนทางเดยวเชนวานน กจะเปนเสมอนแผนพนตอ

เนอง (ดเรองถดไป)

. . 8 1 2 แผนพนสองทาง ( - )Two way Slab สดสวนดานกวางยาวพอ ๆ กน หรอแตกตางกนไมมาก ดงนน นำ าหนกบรรทกจะ

กระจายสองทศทาง ( รปท )18

. . 8 1 3 แผนพนยน ( )Cantilever slab

มทรองรบดานเดยว อกปลายหนงอสระปราศจากทรองรบ ปกตมกพบเหนแผนพนยนเปน ชายคาหรอกนสาด ( รปท )19

. . 8 1 4 แผนพนไรคาน ( )Flat plate

เปนแผนพนสองทางชนดหนง เพยงแตคานมความหนาเทากบแผนพน หรออกนย หนงคอแถบแผนพนซงเชอมตอระหวางทรองรบ เชนเสา ถอเสมอนเปนคาน แผน

พนไรคานอาจเปนคอนกรตเสรมเหลก หรออาจเปนคอนกรตอดแรงหลอในท( - ) Post Tensioned โดยลวดจะรอยอยในตวพน เหลอปลายลวดไวท

ดานขางของพนสำาหรบดงใหตงแลวตดลวด เพอใหลวดนนอดพน ทำาใหพนรบนำา หนกไดมากขนในขณะทความหนาของพนไมมากนก นำ าหนกโดยรวมของพนนอย

ลง ซงจะสงผลใหขนาดโครงสรางอน ๆ ลดลงดวย เปนระบบทกอสรางไดรวดเรวนยมใชกบอาคารขนาดใหญ

บางครงอาจจำาเปนตองเพมความหนาของแผนพนไรคานทบรเวณหวเสา เพอเพม กำาลงตานทานแรง ( และปองกนมใหแผนพนถกเฉอนจนแตกทะลรอบ ๆ หวเสา)

เรยกความหนาสวนเพมนวา แปนหวเสา ( ) Drop panel หากบรเวณหว เสาทรองรบแผนพน หรอแปนหวเสาขยายขนาดใหโตขน เรยกวา หมวกเสา

( ) Capital รปท 20 ก และ 20 ข แสดงตวอยางแผนพนไรคาน ชนดแผน เรยบ หรอมแปนหวเสา หรอหมวกเสา อนง พนระบบนไมนยมใชในอาคารขนาดเลก

หรอทพกอาศย เนองจากมราคาแพงกวาแบบแรก มกใชในอาคารทตองการจำานวน ชนมาก ๆ ไมตองการใหมคานเกะกะ เชนอาคารจอดรถเปนตน

รปท 20 ตวอยางแผนพนไรคาน ชนดแผนเรยบ หรอมแปนหวเสา หรอหมวกเสา

. . 8 1 5 แผนพนระบบกระทงทางเดยว ( - )One way joist

ประกอบดวยแผนพนทางเดยวหลายผนตอเนองกน หลอเปนเนอเดยวกบคาน หรอ วางบนคานสำาเรจรป ( เชนกรณของสะพาน) หรอเกดจากการเอาคานรปตวทมา

วางเรยงใหปกคานชดตดกนแลวหลอคอนกรตพน ( ) Topping ใหเปนผนตอ เนองกน (ดเรองถดไป) รปท 21 แสดงตวอยางแผนพนกระทงทางเดยว

รปท 21 ตวอยางแผนพนกระทงทางเดยว

. . 8 1 6 แผนพนกระทงสองทาง ( )Waffle slab

เปนแผนพนสองทางทมขนาดใหญ มาก ๆ ดงนน ภายในแผนพน (ภายในแผนพนซงรองรบดวยคานหลกทเชอมยดระหวางหวเสา) จงแบงซอยเปนคานยอย ๆ ทง

สองทศทาง จงแลดเสมอนประกอบดวยแผนพนสองทางเลก ๆ หลายผน แผนพน ชนดนแมจะใชไดกบอาคารทมชวงระหวางเสาหางมาก ๆ แตกกอสรางยงยาก โดย

เฉพาะตองเตรยมไมแบบ ซบซอนตามรปรางของแผนพน และอาจมปญหายงยาก ในเรองวศวกรรมระบบ เชน การตดตงดวงโคมไฟฟา การเดนสายไฟ หรอทอนำ า

ดบเพลงเปนตน รปท 22 แสดงตวอยางแผนพนกระทงสองทาง

. 8 2 ระบบแผนพนกงสำาเรจ

ระบบแผนพนกงสำาเรจประกอบดวยสวนทผลตจากโรงงาน ยกมาตดตง หรอวางบนคาน แลวเสรมเหลก เทคอนกรตทบหนา ( ) Topping เพอใหเปนผนเดยวกน จำาแนกเปนประเภท

ยอยไดดงน

. . 8 2 1 ระบบแผนพนคอนกรตหลอสำาเรจ หรอแผนพนสำาเรจรปอดแรง ชนดแผนเรยบ ( )Precast Plank

รปหนาตดสเหลยมทบตน เสรมลวดอดแรง ความหนาจงไมมากนก นยมใช โดย เฉพาะอาคารขนาดเลก หรอทพกอาศย เพราะมลกษณะเหมอนแผนกระดานท

สามารถวางพาดบนคานเรยงกน โดยไมตองใชไมแบบ ผกเหลกเสรมกนราว และเทคอนกรตทบหนาไดทนท และใชคำ ายนเทาทจำาเปนตามคำาแนะนำาของผ

ผลต เชนทกงกลางของชวงพนเทานน พนชนดนคอใตทองพนจะเรยบจงไมจำา ตองฉาบแตงผว หรอทำาฝาปด รปท 23 แสดงตวอยาง ระบบพน

คอนกรตอดแรงสำาเรจรปชนดแผนเรยบ อนง แผนพนชนดนเมอชวงยาวขน หรอ มความหนาเพมขน ผผลตกอาจทำาใหแกนกลางตามยาวของแผนพนกลวง

( ) Hollow core Slab เพอลดทอนนำ าหนกของแผนพนนนเอง

. . 8 2 2 ระบบแผนพนกงสำาเรจรปชนดตงคอนกรตอดแรง

แผนพนชนดนใชตงคอนกรตอดแรงสำาเรจรปมาพาดบนคานแลวประกอบไมแบบท ชองวางระหวางตง เสรมเหลก และเทคอนกรต วธนจะกอสรางงายกวาระบบพน

คอนกรตเสรมเหลกธรรมดา เพราะสามารถตงแบบกบตงสำาเรจรป ดงนนไมตองใช แบบและคำายนมากเทากบระบบพนคอนกรตทวไป ตงสำาเรจรปชนดนจะมรสำาหรบ

เสยบสลกทใชไวสำาหรบรบแบบไมในตว ปจจบนไมคอยนยมใช รปท 24 แสดงตวอยางระบบแผนพนกงสำาเรจรปชนดตงคอนกรตอดแรง

. . 8 2 3 ระบบแผนพนคอนกรตสำาเรจรปชนดหนาตดรปตวท

แผนพนชนดใชปรมาณคอนกรตนอย และแอนตวนอย กอสรางไดรวดเรวโดย การนำามาวางพาดกบคานเรยงชดตดกน เสรมเหลก และเทคอนกรตทบหนาเพอ

ใหเปนแผนพนเดยวกน แตตองระมดระวงขณะกอสรางเพราะแผนพนทวางบน คานนนอาจพลกตวไดงายกอนทจะเทคอนกรตทบ ขอเสยของพนระบบนคอ ดานใต

พน หากไมมฝาปด มกเปนอปสรรคตอการตดตงดวงโคมไฟฟา หรอระบบสอง สวาง และทอของวศวกรรมงานระบบตาง ๆ รปท 25 แสดงตวอยางแผนพน

สำาเรจรปหนาตดรปตวท

. . 8 2 4 ระบบแผนพนคอนกรตบลอกและตงรปทควำา

พนชนดนใชตงคอนกรตรปตวทควำาวางพาดบนคานตามระยะทกำาหนด และใช คอนกรตบลอคชนดกลวงวางเรยงระหวางตงดงกลาวจนเตม เสรมเหลก และเท

คอนกรตทบหนา เดมพนชนดนใชในอาคารขนาดเลก และทพกอาศย เพราะ กอสรางไดรวดเรว ขอเสยคอนำ าอาจรวซมไดงาย และรบนำ าหนกไดนอยกวาพน

สำาเรจระบบอน ๆ เนองจากคอนกรตบลอคนนเปนเพยงแบบหลอคอนกรตถาวร เทานน มไดมสวนชวยรบนำ าหนกใด ๆ (ขณะทเฉพาะตงรปตวทควำ ารบนำ าหนก

บรรทก) ดงนน หากฉาบปดใตทองพนไปแลว อาจไมทราบตำาแหนง หรอแนว ของตงรปตวทควำา จะหาตำาแหนงแขวนยดสงทมนำ าหนกมากไดลำาบาก ปจจบนพน

ชนดนเสอมความนยมลงไป เพราะมขอดอยกวาแผนพนชนดเรยบในเกอบทกดานรปท 26 แสดงตวอยางแผนพนแผนพนคอนกรตบลอกและตงรปทควำ า

. . 8 2 5 ระบบพนคอนกรตแผนพนเหลก ( )Composite Metal Deck

แผนพนชนดนยงหลอในท โดยใชแผนเหลกพบขนรปเปนลอนลกษณะตาง ๆ ทผลต จากโรงงาน แผนเหลกทวางพาดบนคานจะตองมหวหมดเหลก ( Shear

) stud ยดเปนระยะ ๆ และแผนเหลกนจะเปนทงแบบ และเหลกเสรมไปในตว ดง นนเหลกเสรมจะลดนอยลงกวาแผนพนระบบอน ๆ ( แตยงคงตองเสรมเหลก เชนเพอ

กนราว) แผนเหลกจะเปนทงไมแบบ และฝาเพดานสำาหรบชนใตพนนนไปในตวดวย อยางไรกตามจะตองปองกนเหลกไมใหเปนสนม และตองกนไฟดวย พนชนดนคอน

ขางเบา และกอสรางรวดเรว แตจะมราคาคอนขางแพง มกใชประกอบกบโครงสรางเหลกเชนวางบนคานเหลกเปนตน

. 8 3 พนเหลก

พนเหลก ( ) Steel deck ประกอบดวยระบบตงเหลก วางบนคานเหลก หรอคานคอนกรต แลวปปดทบดวยแผนเหลกผวเรยบ หรอผวมลวดลายผลตจาก

โรงงาน ไมนยมนก เนองมราคาคอนขางแพง และเชนเดยวกบโครงสรางเหลกอน ๆ ทตองใชฝมอแรงงานในการประกอบหรอเชอมตอสวนประกอบตาง ๆ เขาดวยกน ขอ

ดอยของพนเหลกไดแก ลน เสยงดง ทำาความสะอาดยาก และมปญหาเรองสนม จง มกใชในโรงงานอตหสาหกรรม โดยเฉพาะอยางยงในสวนทไมไดรบนำ าหนกบรรทก

มากนก เชนสะพานทางเดนในโกดงเกบสนคา หรอชนลอยตาง ๆ อาจใชพนแบบ โปรงทถกเปนตารางคลายฝาตะแกรง เพอใหนำ าหนกเบา บางกรณอาจตองเคลอบ

หรอทบผวหนาดวยวสดอน เพอลดขอดอยดงกลาวขางตน

. 9 บนได

บนได ( ) Staircase เปนองคอาคารทเชอมตอระหวางชนเชนเดยวกบ เสา มลกษณะคลายคลงกบแผนพน สวนใหญจงออกแบบเสมอนเปนแผนพนท

พาดอยระหวาง 2 ชน หรอกลาวไดวาในเชงวศวกรรม บนไดกคอแผนพน นนเอง บนไดอาจทำาไดหลายรปแบบ บนไดอาจม หรอไมมชานพก

( ) Landing กไดขนกบการออกแบบตามความจำาเปน และประโยชน ใชสอย สำาหรบบนไดตอนกรตเสรมเหลก บนไดทวไปแบบงายทสดเปรยบ

เสมอนพน หรอคานซงถายนำ าหนกลงคานทรองรบทปลายพนของแตละชนหรอ บางกรณ อาจมคานรองรบทชานพก) บนไดประเภทนอาจมทองเรยบ หรอ

เปนลกษณะพบผา คอทองบนไดพบเปนขน ๆ คลายดานบน ดงแสดงในรปท28

บนไดบางชนดมคานแมบนไดขนาบทงสองขางตอเนองควบคไปกบตวบนได ( รปท) 29 พนบนไดจงเสมอนเปนแผนพนทางเดยวทรองรบดวยคานแมบนไดซงขนาบ

ทงสองขาง คานแมบนไดนอาจออกแบบใหบาง และลก เปนเสมอนแผงกนตก หรอ ราวบนไดในตว บนไดประเภทนอาจมทองเรยบ หรอเปนลกษณะพบผา

บนไดบางชนดคลายพน หรอคานทยนออกมาจากคานแมบนไดทรองรบดานใด ดานหนง หรอรองรบใตตวบนไดนน ( รปท 30 ก และ 30 ข ตามลำาดบ) โดย

คานทรองรบดงกลาวนจะยาวตอเนองควบคไปกบตวบนได บนไดบางชนดเปน คลายพน หรอคานยนออกมาจากผนงคอนกรตเสรมเหลก ( เชนผนงปลองลฟท -

รปท 30ค) บนไดประเภทนอาจมทองเรยบ หรอพบผา

ข. ยนสองดานจากคานแมบนได

รปท 31 ตวอยางบนไดชานพกลอย รปท 30 บนไดยน

ค. ยนจากผนง

สำาหรบบนไดวน หรอบนไดเวยน หรอบนไดโคงตาง ๆ อาจมคานขนาบทงสองขาง ตลอดระหวางชน หรออาจมคานเพยงตวเดยวรองรบขางใตบนได หรออาจปราศจาก

คาน โดยออกแบบใหตวบนไดทงชนเปนเสมอนคาน นนเอง บนไดประเภทนอาจมทอง เรยบ หรอพบผา รปท 32 แสดงตวอยางบนไดเวยนวน หรอบนไดเวยน

สวนบนไดไม และเหลก ปกตมกเปนระบบคานแมบนไดพาด แลวทำาลกขนดวยไม หรอเหลกตามแตกรณ

. 10 หลงคา

หลงคาเปนสวนประกอบทคลมอาคารเพอปองกนความรอน ฝน หรอความชน จำาแนก ตามความลาดชนได 3 ประเภท

. 10 1 หลงคาเรยบ

หลงคาเรยบ ( ) Flat roof มกเปนหลงคาคอนกรต เชนหลงคาเรยบ คอนกรตเสรมเหลก ทเปนพนคอนกรตเสรมเหลกชนดวางบนคาน หรอชนดไร

คาน ดงทไดกลาวขางตน หากแตจะตองมความทบนำาสง เชนผสมสารกนซม หรอทำาระบบกนซมคลมผวดานบน อกแบบหนงเปนหลงคาทใชเหลกแผนพบ

เปนไมแบบสำาหรบเทคอนกรต ความหนาของคอนกรตและเหลกเสรมในพน คอนกรตจะนอยกวาหลงคาเรยบคอนกรตเสรมเหลก หลงจากคอนกรตแขงตว

แลว แผนเหลกพบจะเปนทงเหลกเสรมของพนหลงคา และเปนฝาเพดานของชนทอยถดลงมา

. 10 2 หลงคาลาดชน

นยมใชกบอาคารทวไปรวมทงโรงงานอตสาหกรรม หลงคาชนดนประกอบไปดวย องคประกอบทสำาคญ 2 สวนคอ วสดมงหลงคา ปจจบนใชกระเบอง หรอแผน เหลกพบขนรปสำาเรจ ( ) Metal sheet วสดเหลานมคณสมบต และนำ า

หนกตางกน ดงนนใชตองพจารณาหลายปจจยไดแก นำ าหนก ราคา วธกอสราง หรอตดตง องคประกอบสำาคญซงรบนำ าหนกหลงคา หรอแรงอน ๆ คอโครง

หลงคา ( ) Roof structure สามารถจำาแนกได 2 ลกษณะคอ ระบบจนทน ตะเฆ และแป ( )Rafter and purlin โครงหลงคา

ระบบนจะมจนทน และตะเฆราง ( ) Valley rafter หรอตะเฆสน( ) Hip rafter เปนสวนประกอบหลก หรอเปนโครงเพอใหวสดมงยด

เกาะและถายนำ าหนกลงแป แปถายนำ าหนกลงสตะเฆ หรอจนทน แลวถายลงคาน(อเส) เสา หรอกำาแพง ตามลำาดบ อนง หากจวหลงคาเปนทรงสง หรอหลงคาม

สนยาว กจะมดง ( ) Post รองรบจนทนหลก มอกไก ( ) Ridge เชอมยด หรอพาดบนดงเพอพรางจนทน (หรอใหจนทนพรางวางพาด) วสดทใชทำา

จนทน ตะเฆ ดง หรออกไกไดแกไม เหลก และคอนกรต สวนแปใชจะมแปเหลก และแปไมเทานน รปท 33แสดงตวอยางโครงหลงคาลาดชน

รปท 33 ตวอยางโครงหลงคาลาดชน รปท 33 ตวอยางโครงหลงคาลาดชน (ตอ)

อกระบบหนงคอระบบโครงถก ( หรอโครงขอหมน - ) Truss และแป โครงถก ใชแทนระบบจนทน ตะเฆ โดยเฉพาะในอาคาร หรอโรงงานทตองการพนทวางมาก

ๆ และตำาแหนงเสาอยหางกนมากจนไมสามารถใชระบบแรกได โครงถกเดมใชทงท ทำาจากไม และเหลก ปจจบนนยมใหเหลกเปนสวนใหญ โครงถกนอาจมรปทรงแตก

ตางกน ขนอยกบรปทรงของหลงคา ความสวยงามทางสถาปตยกรรม ประสทธภาพ ในการรบนำ าหนก หรอแรง ดงแสดงตวอยางในรปท 34 และ 35

. 10 3 หลงคาทมโครงสรางสลบซบซอน

ตวอยางหลงคาทมโครงสรางสลบซบซอนไดแก หลงคาคลมอฒจนทรสนามกฬา อาคารสาธารณะขนาดใหญ ทตองคลมพนทใชสอยมาก ๆ เนนความสวยงาม ตอง

คำานวณออกแบบ และการกอสรางอยางพถพถน ใชความชำานาญเปนพเศษ ราคา แพง จงไมเหมาะกบอาคารขนาดเลก หรอทพกอาศย

. 11 ผนง หรอกำาแพง

ผนง ( ) Walls หรอบางกเรยกวากำาแพงเปนสวนประกอบในแนวดงคลายเสา แตจะเปนแผน หรอสดสวนความยาวกบความกวาง ( มกเรยกความหนา) แตก

ตางกนมาก ผนงเปนผนงดานนอกของชนใตดน ผนงกนหองนรภย ผนงของปลอง บนได หรอปลองลฟท อาจแบงประเภทของผนงตามการใชงานไดดงนคอ ผนงรบ

นำ าหนก หรอแรงในแนวดง ( ) Bearing Wall ใชรบนำ าหนกในแนวดง คลายกบเสา คำานวณออกแบบเชนเดยวกบเสา สวนผนงตานทานแรงทางดานขาง

( ) Shear Wall เหมอนกบผนงประเภทแรก เพยงแตจะตองจดตำาแหนง หรอขนาด โดยหลกวศวกรรม คอใหสามารถตานทานแรงทางดานขางของอาคาร

เชน แรงลม แรงแผนดนไหว สำาหรบอาคารสงผนงรบแรงทางดานขางถอเปนสวน ประกอบสำาคญ ซงโดยทวไป กำาแพงรอบปลองลฟทของอาคาร หรอกำาแพงทบ

ดานขางของอาคารเปนตน สำาหรบวสดกอสรางของกำาแพงนน โดยทวไปผนงนำ า หนก หรอแรงในแนวดง และผนงตานทานแรงทางดานขาง มกเปนผนง

คอนกรตเสรมเหลก ผนง หรอกำาแพงทไมรบนำ าหนก เชนใชกนกอปดดานนอกของอาคาร กนแบงหอง

ภายในอาคาร ในทางวศวกรรมถอวาเปนสวนประกอบรอง ทไมใครจะมความ สำาคญนก แตกมขอดอยบางคอชวยคำายนเสา หรอสวนประกอบหลกอน ๆ อาจ

เรยกวาผนงเหลานเปนผนงทางสถาปตยกรรม โดยปกตกอโดยใชอฐ หรอคอนกรตบลอค

. 12 กำาแพงกนดน

กำาแพงกนดน ( ) Retaining Wall เปนสวนประกอบทใชตานทาน แรงดนทางดานขางของ ตวอยางเชนเขอนปองกนตลงพงรมแมนำ าลำาคลอง

กำาแพงโดยรอบชนใตดนของอาคาร ซงกำาแพงโดยรอบของชนใตดนของอาคารน นอกจากจะตานทานแรงดนทางดานของของดน แลวยงตานทานแรงดนทางดาน

ขางของนำา ปองกนไมใหนำ าใตดนซมเขาสชนใตดนของอาคารได (บางกรณกใช ตานทานแรงดนของนำ า หรอเกบกก ปองกนนำ ามใหรวซมดวย เชนถงเกบนำ า

คอนกรตเสรมเหลกทอยชนใตดน หรอบนดาดฟา) และตานทานแรงทางดาน ขางอนเนองจากนำ าหนกกดทบจากผวบน เชนนำ าหนกยวดยานพาหนะจากการ

จราจร กำาแพงกนดนจำาแนกตามลกษณะของโครงสรางไดดงน

. 12 1 กำาแพงกนดนคอนกรตเสรมเหลก

กำาแพงกนดนคอนกรตเสรมเหลก เหมาะกบความลกไมเกน 10 เมตร (หาก ลกกวานจะไมประหยด ควรเลอกระบบอน ๆ) สวนใหญกอสรางโดยขดดน ออกมาเพอหลอกำาแพง แลวถมดนกลบภายหลง กำาแพงประเภทนจะทบนำ า

ปองกนการรวซมไดด รปท 36 ตวอยางกำาแพงกนดนคอนกรตเสรมเหลก

. 12 2 เขมพด

เขมพด ( ) Sheet Pile มลกษณะเหมอนกำาแพงทตอกตอเนองกน เพอ ตานทานแรงดนดนและนำ ามกใชกบโครงสรางทอยตดนำ า หรอตอกปองกนตลงพง (ทไม

สามารถหลอคอนกรตในทได) หรอใชชวคราวเพอปองกนการพงทลายของดนสำาหรบ การทำางาน หรออาคารทตองขดดนลก ๆ เชน เพอทำาฐานราก หรอชนใตดน เขมพดมทง ททำาจากไม คอนกรตหลอสำาเรจ และเหลก แตอยางไรกตามเมอพดถงเขมพดในแวดวง

กอสรางมกนกถงเขมพดเหลกเปนสวนใหญ ดงรายละเอยดตอไปน

. .12 2 1 เขมพดไมใชแผนไมตอกชดตดตอกนไป หรอใชไมทมรอง และลนตอก ขดกนตอเนองเปนแนว เขมพดไมนยมใชกบงานทมการขดดนไมลก และงาน

โครงสรางทมแรงดนดนกระทำาไมมากนก ปจจบนไมคอยนยมใชเพราะไมราคา แพงขน และผกรอนเสอมสลายได

. .12 2 2 เขมพดคอนกรตสำาเรจรป เปนเขมตอก มทงรปตดสเหลยมผนผาทม ลน และรอง ทขดกนเพอปดชองวาง หรอรปตดเปนรปตวไอกวาง ซงตองอดนำ า

ปนเขาไปในชองวางระหวางเขมตอกแตละตนภายหลงตอก ( รปท )37

. . 12 2 3 เขมพดเหลก เปนเหลกรปตว Z ทอกลม หรออน ๆ แตละชนมรอง หรอทยดเกยวกนไปเกดเปนเขมพด เขมพดเหลกแขงแรง นำ าหนกเบา ตอก หรอ

กดใหจมงาย กรณใชเปนเขมพดชวคราวกดง หรอรอถอนสะดวก เขมพดเหลกจง มขอดทสามารถนำากลบมาใชไดอก เขมพดเหลกมรปหนาตดหลายขนาดใหเลอก

ตามความแขงแรงทตองการ เขมพดเหลกอาจมคาน ( ) Soldier Beam และเสาคำายน ( ) Wale อยเปนชวง ๆ รวมทงอาจมสมอเหลก ( Tie Rod

) and Anchorage ยดโยงทสวนบนของเขมพดกบโครงสรางแขงแรง เชน แทงคอนกรตขนาดใหญ ( ) Dean man End หรอเสาเขมทตอกทำา

มมเอยง ( ) Batter Pile เพอใหเขมพดเหลกเสถยร สามารถรบแรง ไดมากขน ( รปท )38

. .12 2 4 เสาเขม และแผนตอก ประกอบดวยเสาเขมตอก ซงอาจจะเปนคอนกรตเสรมเหลก หรอไม ( ปจจบน

นยมใชเขมคอนกรตรปตวไอ) ตอกหางกนเปนระยะเทา ๆ กน และใชแผน ตอกเชนพนคอนกรตอดแรงสำาเรจรปชนดแผนเรยบ สอด หรอขดลงระหวาง

ชองวาง (ตามรอง) ของเสาเขม แลวกด หรอตอกใหจมลกลงไปในดนใหได ระดบทตองการ ดงนนจำานวนแผนตอกในแตละชองระหวางเสาเขมจงขนกบ

ความลกของกำาแพง ( รปท )39

รปท 39 เสาเขมและแผนตอก

. .12 2 5 กำาแพงไดอะแฟรม ( ) Diaphragm Wall เปนระบบทใชคอนกรตหลอในท คลายคลงการทำาเสาเขมเจาะระบบเปยก โดย

ใชกระเชาตกดนขดหลมเอาดนขนมากอนตามขนาด และแนวทจะทำากำาแพง ใชสารละลาย Bentonite ปองกนการพงทลายของดน แลวหยอนเหลก

เสรมทผกเปนโครงไวแลวลงไป กอนเทคอนกรตเมอทงไวจนคอนกรตแขงตวม กำาลงตามกำาหนดแลว จงขดดนขางในกำาแพงออก เพอทำาชนใตดน หรอกอสราง

สวนอน

. .12 2 6 กำาแพง Secant Pile ใชกนดนในงานกอสรางชนใตดนเพอตานทานแรงดนทางดานขางของดน และนำ า

การกอสรางตองขดดน และใสสารละลายเบนโทไนตลงในหลมเจาะ เชนเดยวกบกำา แพงไดอะแฟรม แตแทนทโครงสรางจะเปนสวนของกำาแพงคอนกรตเสรมเหลกตอ

เนองกนไป กำาแพงแบบ Secant Pile จะประกอบดวยเสาเขมเจาะวางตด ชดกนไปตามแนวของกำาแพง โดยหลอเสาเขมคอนกรตชนดไมเสรมเหลกใหหางกน

เปนระยะๆ กอน หลงจากนนจงหลอเสาเขมคอนกรตเสรมเหลกแทรกในชองวางระหวางเสาเขมคอนกรตชนดไมเสรมเหลกตอไป

. 13 สะพาน โดยทวไปสะพานประกอบดวยโครงสรางหลก 2 สวน คอโครงสรางสวนบน

( ) Super structure และโครงสรางสวนลาง โครงสรางสวนบน ประกอบดวยระบบพน คาน สะพาน ( ) Slab or girder system

ทางเทา คานขอบ และราวสะพาน สวนโครงสรางสวนลาง ประกอบดวย คานขวาง( ) Cross beam เสาตอมอ ( ) Pier และฐานราก ฐานรากของสะพาน

อาจเปนฐานรากแผ ทวางบนดนหรอหน ( ) Spread footing หรอเปน ฐานรากวางบนเสาเขม ( ) Pile footing เดมสะพาน มกออกแบบให

วางบนตอมอทมลกษณะเปนแผงคลายกำาแพง ( ) Bearing wall ตอมา นยมใชตอมอทเรยงเปนตบ หรอแถว โดยมแกงแนง ( ) Bracer ยดเปนระยะ

ๆ (กรณทตอมอสงมาก) อยางไรกตามทง 2 กรณ จะนยมกอสรางบนฐานราก รวม หรอ

โดยทวไปสะพานประกอบดวยโครงสรางหลก 2 สวน คอโครงสรางสวนบน( ) Super structure และโครงสรางสวนลาง โครงสรางสวนบน

ประกอบดวยระบบพน คาน สะพาน ( ) Slab or girder system ทางเทา คานขอบ และราวสะพาน สวนโครงสรางสวนลาง ประกอบดวย คานขวาง

( ) Cross beam เสาตอมอ ( ) Pier และฐานราก ฐานรากของสะพาน อาจเปนฐานรากแผ ทวางบนดนหรอหน ( ) Spread footing หรอเปน

ฐานรากวางบนเสาเขม ( ) Pile footing เดมสะพาน มกออกแบบให วางบนตอมอทมลกษณะเปนแผงคลายกำาแพง ( ) Bearing wall ตอมา

นยมใชตอมอทเรยงเปนตบ หรอแถว โดยมแกงแนง ( ) Bracer ยดเปนระยะ ๆ (กรณทตอมอสงมาก) อยางไรกตามทง 2 กรณ จะนยมกอสรางบนฐานราก

รวม หรอฐานรากแพ ( ) Combined or mat footing ในยค ปจจบนตอมอสะพานมลกษณะเปนโครงขอแขงทประกอบดวย 2 เสา หรอแม

กระทงตอมอเดยว สะพานตอมอเดยวคำานวณออกแบบงาย และปราศจากปญหา การทรดตวตางระดบ ดงเชนในกรณของตอมอค

คานขวางของสะพานอาจเปนคานคอนกรตเสรมเหลก หรอคานคอนกรตอดแรง กได ขนอยกบหลายปจจย เชน งบประมาณ นำ าหนกหรอแรง วธกอสราง และอน ๆ

บนคานขวางจะมแทน ( ) Plinth วางแผนยาง ( Elastomeric ) bearing or elastomer รองรบโครงสรางสวนบน

ปกตจะจำาแนกประเภทของสะพานตามลกษณะของโครงสรางสวนบน สะพานทใช ระบบแผนพนทางเดยว ( ) Slab type คำานวณออกแบบงาย กอสราง

สะดวก เพราะทองแบบเรยบ แตมขอจำากดทใชไดกบชวงความยาวทจำากด เชนไม เกน 10 เมตร หากชวงยาวกวานจะไมประหยดเนองจากนำ าหนกสวนใหญ จะเปน

นำ าหนกคงทของพนสะพานทเพมขนนนเอง ดงนนหากสะพานยาวมากกจะตองจด ใหมหลาย ๆ ชวง โดยความยาวแตละชองอาจแตกตางกน ( Unbalanced

) span ทงนเนองจากจะตองคำานงถงชองเปดของทางนำ า การสญจรทางนำ า หรอ อปสรรคในการกอสราง อาทเชน สะพานยาว 20 เมตรหากเลอกใชความยาวชอง

ละ เมตร ( = เมตร) จะปรากฏเสาตอมอทกลางนำา หากจดใหเปน ชวงเชน= เมตร กจะหลกเลยงเสาตอมอ กลางนำ าได แมจะมเสาตอมอเพมขนกวากรณ

แรก แตกอสรางสะดวกกวา รวมแลวอาจประหยดกวา หรอราคาพอ ๆ กน

สะพานระบบแผนพนทางเดยว หากมทางเทา (สองขางหรอขางเดยว) ปกต ทางเทาจะยกสงกวาระดบพนสะพาน และจะมคานขอบ ( ) Edge beam เพอ

รบทางเทาหรอตานการบด ดงนนในการคำานวณออกแบบอาจผนวกเอาขอบนเปน สวนหนงของแผนพน ทำาใหแผนพนมความแขงแกรงมากขนเรยกแผนพนทางเดยว

ชนดขอบแขง ( ) Rigid edge อยางไรกตามแผนพนระบบนแมจะทำาให การคำานวณออกแบบประหยดกวาระบบแผนพนทางเดยวปกต แตมขอยงยากหาก

จะตองขยายชองทางวงของสะพาน จงควรระมดระวง ชวงสะพานทยาวขนหากยงใชระบบคอนกรตเสรมเหลก อาจเพมความแขงแกรง

ของแผนพนโดยทำาคลายเปนระบบพนกระทงทางเดยว ( - One way) girder เชนใชระบบพนคานรปตวทชน หรอเชอมตอกนจะเปนเสมอนแผน

พน แตกอสรางยงยากขนเพราะตองใชไมแบบในการหลอปกคานอกระบบหนงใช แผนพนกลวง หรอคานรปกลองกลวง ( - ) Box girder รปกลองกลวงทำาให

นำ าหนกคงทของสะพานเบาลง เมอนำามาเรยงชดตดกนสวนทองพน และหลงคาน รปกลองกลวงเรยบเปนเสมอนแบบทจะหลอ แผนพนสะพานผนวกเขากบคาน

สะพานเหลาน แผนพน หรอคานรปกลองกลวงปกตใชระบบคอนกรตอดแรง และ มกผลตสำาเรจรปจากโรงงาน ดงนนหากการขนยายสะดวกกจะทำาใหการกอสราง

สะดวกรวดเรว คานรปกลองกลวงทมความลกปกต เชน - เมตรโดยประมาณ จะ ใชไดกบชวงความยาวทจำากด เชนไมเกน - เมตร หากจะใชรปตดขนาดใหญขน

เชนมความลกมากขนกจะมปญหาหรอขอยงยากในการ

คำานวณออกแบบ การควบคมคณภาพ การขนยาย หรอขนสง อกทงนำ าหนก เพมมากขน คานรปกลองขนาดใหญจงเหมาะสำาหรบใชเฉพาะกบงานขนาด

ใหญ เชนทางแยกตางระดบ หรอทางยกระดบ คานสะพานคอนกรตอดแรงรปตวท หรอตวไอ สามารถคำานวณออกแบบและ

ผลตใหใชกบชวงสะพานยาว ๆ ได เดมสะพานคอนกรตอดแรงเหลานมทงระบบ- Pre tensioned และ - Post tensioned ปจจบนหากผลต

จากโรงงานมกเปนแบบ - (Post tensioned แตละชวงอาจยาวถง 40 เมตรขน หรอกวานน) และแมกระทงหากมอปสรรคในการขนยาย หรอ

ขนสงกอาจหลอเปนทอน แลวไปประกอบยดตอกนภายหลงได สะพานเหลก ทง ระบบคานสะพาน ( ) Steel girder หรอระบบโครงถก ( Steel

) truss ปจจบนไมนยมกอสรางประกอบทาง อาจเนองดวยมราคาแพง บำารงรกษาลำาบาก หรอตองเสยคาใชจายสง ดงนนสำาหรบงานทางในปจจบน

สะพานเหลกจงใชเปนเพยงสะพานทางเบยง หรอสะพานชวคราวเทานน สะพานระบบทมความยงยากซบซอนขน เชนสะพานขง หรอสะพานแขวน กไม

เหมาะสำาหรบงานทาง โดยเฉพาะในประเทศไทย ซงพนทสวนใหญเปนทราบ แมมพนทสงชน เนนเขา หรอหบเขา หรอสะพานระหวางแผนดนใหญกบเกาะ

ตาง ๆ กยงอยในวสยทจะกอสรางสะพานระบบเสาตอมอได

นำ าหนกเบาแตแขงแกรง ( - )Light Weight but High Compressive Strength

             คอนกรตมวลเบา - Q CON มความหนาแนนแหงเพยง 500 กก. /ลบ.ม. จงมนำ าหนกเบา กวาอฐมอญ - 2 3 เทา และเบากวาคอนกรต - 4 5 เทา ในการคำานวณโครงสรางอาคาร สามารถลด

นำ าหนกของผนงอาคาร จากกรณอฐมอญ 180 กก. /ตร.ม. เหลอเพยงครงหนงหรอ 90 กก. /ตร.ม. ชวยประหยดเงนลงทนจากการลดขนาดโครงสรางอาคารตงแต คาน เสา ฐานราก และเสาเขม

- Q CON สามารถรบแรงอดไดสงถง - . 30 80 ksc กลาวคอ - Q CON Block ขนาด 20x60x10 ซม. สามารถรบนำ าหนกไดสงถง 20 ตนขนไป จงสามารถนำาไปใชงานได ทงกรณผนงไมรบนำ าหนก

และผนงรบนำ าหนก ( ) Load Bearing Wall อกทงมขนาดใหญทเหมาะสมสะดวกในการขนสง เคลอนยายในการกอสราง โดยเฉพาะกรณอาคารสง และลดการแตกหกเสยหาย

มตเทยงตรง แนนอน ( )Accurate

คอนกรตมวลเบา - Q CON ผลตจากโรงงานทมมาตรฐานสง ทำาใหผลตภณฑทไดมคณภาพ สมำาเสมอเทากนทกกอน ขนาดมตทกดาน เทยงตรง แนนอน ผดพลาดไมเกน

2 ม.ม. มตหนาสมผสราบเรยบเสมอกน ทำาใหกองายโดยใชปนกอบางเพยง - 2 3 ม.ม. และ ฉาบบางไมเกน 1 ซม. ลดปรมาณปนกอ/ฉาบไดมาก

ใชงานงาย รวดเรว ( Easy to)Work

              พนทผนง 1 ตร.ม. ใช - Q CON Block เพยง. 8 33 กอน ในขณะทตองใชอฐมอญถง - 130 145 กอน

เนองจากกอนของ - Q CON Block มนำ าหนกเหมาะมอ เคลอนยายสะดวก ชางฝมอทวไปสามารถฝกฝนใชงานได ภายในเวลาอนสน ในเวลา 1 วน สามารถกอไดพนทถง

- 15 25 ตร.ม. อกทงไมตองหยดเทคานทบหลง คสล. บรเวณทมชองเปด โดยใชคานทบหลงสำาเรจรป ( - Q CON

) Lintel แทน ชวยเรงรดงานใหแลวเสรจทนกำาหนดเวลาไดอยางเปนระบบ

กอสรางไดรวดเรวอยางเปนระบบ ( )Rapid Assembly            คอนกรตมวลเบา - Q CON สามารถตดตงวงกบไดอยางรวดเรวแบบกงสำาเรจรป

ตดตงไดทงกอน และหลงการกอผนง โดยใชงานรวมกบคานทบหลงสำาเรจรป ไมตองใชคำายน หรอการหลอคานเสา คสล. ใชเวลานอยกวาระบบทวไป - 2 5 เทา ชวยเรงรดงาน

กอสรางใหเสรจทนกำาหนดโดยการวางแผนงานอยางเปนขนตอน สามารถใชระบบบรหาร งานกอสราง ไดอยางมประสทธภาพ

- Q CON ฉนวนกนความรอนทดเยยม ( )The Best Thermal Insulation Properties

           ฟองอากาศขนาดเลกทกระจายอยทวไปอยางสมำาเสมอในเนอคอนกรตมวลเบา กอใหเกดความเปนฉนวนกนความรอนทดเยยม อนจะทำาใหความรอนจากภายนอกผานเขาส

ภายในอาคารไดนอยกวาผนงอฐมอญ หรอคอนกรต 4-8 เทา และไมเกบสะสมความรอนไว ในตวเองผวผนงภายในไมรอน ทำาใหภายในเยนสบายกวา กรณตดเครองปรบอากาศจะลดการ

ทำางานของ   คอมเพรชเซอร จงสามารถลดขนาดเครองปรบอากาศลงได และจากการทดสอบ โดยมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลา ธนบร สามารถประหยดเงนคาไฟฟาลงไดถง 25%

กนเสยง และดดซบเสยงไดด ( )Good Acoustical Insulation

            ผนงคอนกรตมวลเบา -Q CON ชวยลดทอนความดงของ

เสยงทผานเนอวสด จากการ ทดสอบผนงทความหนา 10 ซม.

ฉาบปน 2 ดาน 8 มม. จะมคา อตราการปองกนเสยง STC

( Sound Transmission- ) = Class Rating 43 เดซ

เบล หมายความวาผนงคอนกรต มวลเบา - Q CON ชวยปองกนเสยง

เครองยนต

 

หรอเสยงสนทนากนในหองไมใหผานไปยงอกหองได อก ประการหนง ผนง

คอนกรตมวลเบา - Q CON สามารถดดซบเสยงไดด จง เหมาะกบอาคารทไมใหมเสยงกองสะทอน เชน หองประชม

โรงภาพยนตร เปนตน

ทนไฟและกนไฟไดนานกวา 4 ชม. ( )Ideal Protection Against Fire

        คอนกรตมวลเบา - Q CON มคณสมบตไมตดไฟ ทนทานตอเพลงไหม และ สามารถกนไฟไหมทอณหภมสงไดอยางดเลศ จากการทดสอบของคณะ

วศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ( ) BS476 พบวาผนง - Q CON ท ความหนาเพยง . 7 5 ซม. ฉาบ 2 หนา สามารถกนไฟท , 1 100 องศา

เซลเซยส ไดนานกวา 4 ชม. ( / ) FRL 240 240 โดยผนงมความแขงแรง ไมพงทลาย ในขณะทผนงดานตรงขามมอณหภมเพยง 60 องศาเซลเซยส เทานน

จงชวยปองกนไฟไมใหลกลามไปยงหองใกลเคยงไดลดความเสยหายตอชวต และ ทรพยสน ( สวนอฐมอญสามารถกนไฟไดเพยง - 1 2 ชม. เทานน)

ไมเปนพษ ( - )Non Toxic

               คอนกรตมวลเบา - Q CON มสภาพเปนดางออนๆ ( . -pH 9 0. ) 10 5 เชนเดยวกบผลตภณฑคอนกรตชนดอน ไมเปนพษเปนภยตอผใช ไมมสวน

ผสมของสารพษใดๆ ไมมกลน  มด หรอแมลงไมกดแทะ

ทนทานตอทกสภาวะ ( )Long Life

          คอนกรตมวลเบา - Q CON สามารถใชงานไดทกเขตภมอากาศทวโลก โดย ไมเสอมสภาพ เมอถกสมผสโดยนำ า ลม แสงแดด หรอหมอก มจดหลอมละลายสง เชน

เดยวกบ วสดททำาจากปนซเมนตทวไป คอประมาณ , 1 600 องศาเซลเซยส ทนทานตอสภาวะทางเคม เชน กรดคารบอนไดออกไซค ซลเฟต หรอคลอไรด มอาย

การใชงานยาวนาน เชนเดยวกบ คอนกรตทวไป