ระบบ Precast กั�บอาคารความเป็�นมา

ในระยะเวลา 5-6 ป็�ที่��ผ่�านมา ป็ระเที่ศไที่ยม�กัารเจร�ญเติ�บโติด้!านอ"ติสาหกัรรมและกัารกั�อสร!างอาคารส'ง บ!านจ�ด้สรร คอนโด้ม�เน�ยมที่��เกั�ด้ขึ้)*นพร!อมๆ เพ-�อติอบสนองความติ!อกัารขึ้องล'กัค!า

กัารว�ว�ฒนากัารอ"ติสาหกัรรมกัารกั�อสร!างกั/ได้!ม�กัารเป็ล��ยนจากัเด้�มมาย กัารน0าเอาระบบ Precast เขึ้!ามาช่�วยแกั!ป็2ญหากัารกั�อสร!างติ�างๆ ระบบ Precast ในป็2จจ"บ�นได้!ร�บกัารยอมร�บอย�างกัว!างขึ้วาง ไม�ว�าจะเป็�นอาคารช่"ด้ ศ'นย3กัารค!า หร-อ อาคารส'งๆแติ�อย�างไรกั/ติามระบบ Precast กั/ม�ที่�*งจ"ด้เด้�นและจ"ด้ด้!อย ซึ่)�งว�ศวกัรจะน0ามาป็ระย"กัติ3ใช่!กั�บงานให!เหมาะสมกั�บงานขึ้องติ�วเอง

ระบบช่�*นส�วนส0าเร/จร'ป็ ( Precast Concrete )         ระบบกั�อสร!างส0าเร/จร'ป็เกั�ด้ขึ้)*นมาเพ-�อติอบสนองติ�ออาคารที่��พ�กัอาศ�ยเป็�นหล�กัในระยะเร��มติ!น อย�างไรกั/ติามระบบกั�อสร!างส0าเร/จร'ป็น�*ได้!ถู'กัที่บที่วนและน0ามาเป็ร�ยบเที่�ยบขึ้!อด้�ขึ้!อเส�ย กั�บระบบกั�อสร!างแบบเด้�มเพ-�อติ�ด้ส�นใจในกัารเล-อกัแนวที่างกัารกั�อสร!างอย'�เสมอ ความไม�เขึ้!าใจในระบบขึ้องผ่'!ออกัแบบและผ่'!กั�อสร!างที่0าให!กัารกั�อสร!างด้!วยระบบส0าเร/จร'ป็ไม�เป็�นที่��น�ยมเม-�อเป็ร�ยบเที่�ยบติ!นที่"นกัารกั�อสร!างที่��เพ��มขึ้)*นอย�างมากัขึ้องระบบส0าเร/จร'ป็ และไม�ป็ระสบความส0าเร/จในหลายๆ โครงกัาร ที่0าให!น�กัลงที่"นหร-อเจ!าขึ้องอาคารเล-อกัที่��จะใช่!กัระบวนกัารกั�อสร!างแบบเด้�มๆ ที่��ม�ความเส��ยงน!อยกัว�าที่0าให!ความติ!องกัารกัารกั�อสร!างระบบส0าเร/จร'ป็เติ/มร'ป็แบบม�ความน�ยมลด้น!อยลงเร-�อยๆ ในป็2จจ"บ�นเที่คโนโลย�ในกัารกั�อสร!างและกัารขึ้นส�ง เป็6ด้โอกัาสให!ระบบส0าเร/จกัล�บมาได้!ร�บความน�ยมอ�กัคร�*ง หากัผ่'!บร�หารโครงกัารห�นมาที่0าความเขึ้!าใจและศ)กัษาในห�วขึ้!อน�*อย�างจร�งจ�ง ระบบส0าเร/จร'ป็กั/น�าจะเป็�นที่างเล-อกัในกัารกั�อสร!างที่��ด้�อ�กัที่างหน)�ง เน-�องจากัสามารถูด้0าเน�นกัารได้!อย�างรวด้เร/ว ม�ติ!นที่"นติ0�า ค"ณภาพด้� อ�กัด้!วย

ระบบช่�*นส�วนส0าเร/จร'ป็ ( Precast Concrete )         ระบบกั�อสร!างส0าเร/จร'ป็เกั�ด้ขึ้)*นมาเพ-�อติอบสนองติ�ออาคารที่��พ�กัอาศ�ยเป็�นหล�กัในระยะเร��มติ!น อย�างไรกั/ติามระบบกั�อสร!างส0าเร/จร'ป็น�*ได้!ถู'กัที่บที่วนและน0ามาเป็ร�ยบเที่�ยบขึ้!อด้�ขึ้!อเส�ย กั�บระบบกั�อสร!างแบบเด้�มเพ-�อติ�ด้ส�นใจในกัารเล-อกัแนวที่างกัารกั�อสร!างอย'�เสมอ ความไม�เขึ้!าใจในระบบขึ้องผ่'!ออกัแบบและผ่'!กั�อสร!างที่0าให!กัารกั�อสร!างด้!วยระบบส0าเร/จร'ป็ไม�เป็�นที่��น�ยมเม-�อเป็ร�ยบเที่�ยบติ!นที่"นกัารกั�อสร!างที่��เพ��มขึ้)*นอย�างมากัขึ้องระบบส0าเร/จร'ป็ และไม�ป็ระสบความส0าเร/จในหลายๆ โครงกัาร ที่0าให!น�กัลงที่"นหร-อเจ!าขึ้องอาคารเล-อกัที่��จะใช่!กัระบวนกัารกั�อสร!างแบบเด้�มๆ ที่��ม�ความเส��ยงน!อยกัว�าที่0าให!ความติ!องกัารกัารกั�อสร!างระบบส0าเร/จร'ป็เติ/มร'ป็แบบม�ความน�ยมลด้น!อยลงเร-�อยๆ ในป็2จจ"บ�นเที่คโนโลย�ในกัารกั�อสร!างและกัารขึ้นส�ง เป็6ด้โอกัาสให!ระบบส0าเร/จกัล�บมาได้!ร�บความน�ยมอ�กัคร�*ง หากัผ่'!บร�หารโครงกัารห�นมาที่0าความเขึ้!าใจและศ)กัษาในห�วขึ้!อน�*อย�างจร�งจ�ง ระบบส0าเร/จร'ป็กั/น�าจะเป็�นที่างเล-อกัในกัารกั�อสร!างที่��ด้�อ�กัที่างหน)�ง เน-�องจากัสามารถูด้0าเน�นกัารได้!อย�างรวด้เร/ว ม�ติ!นที่"นติ0�า ค"ณภาพด้� อ�กัด้!วย

จ"ด้เด้�นขึ้องระบบ Precast ค-อ1 .สามารถูกั�อสร!างได้!อย�างรวด้เร/ว สามารถูที่��จะที่0ากัารหล�อช่�*นส�วนค'�ขึ้นานไป็กั�บงานฐานรากัเม-�อที่0าฐานรากัเสร/จกั/สามารถูน0าช่�*นส�วนขึ้องกัารที่0า Precast มาติ�ด้ติ�*งได้!เลย

2. ใช่!ว�สด้"ในกัารที่0ากัารกั�อสร!างอย�างป็ระหย�ด้ และย�งช่�วยลด้ความส'ญเส�ยติ�างๆ ว�สด้"คอนกัร�ติที่��ใช่!ในงานระบบ Precast ส�วนใหญ�จะจ�ด้ด้!วยระบบคอมพ�วเติอร3เขึ้!ามาช่�วยซึ่)�งช่�วยลด้ความส'ญเส�ยขึ้องว�สด้"

3. ม�ความเร�ยบร!อยและสวยงามส0าหร�บผ่�วส0าเร/จขึ้อง Precast ที่��ใช่!ไม!แบบเหล/กัและย�งสามารถูที่0าให!พ-*นผ่�วเป็�นร'ป็ส0าเร/จร'ป็ติ�างๆ4. ระบบติ�างๆ สามารถูจะจ�ด้รวมอย'�ในระบบ Precast เป็�น Module ส0าเร/จ โด้ยรวมระบบป็;องกั�นความร!อนและระบบป็ร�บอากัาศรวมในระบบ Precast ที่�*งหมด้

จ"ด้ด้!อยที่��เห/นได้!ช่�ด้ขึ้องระบบ Precast ค-อ

1. จะติ!องม�กัารขึ้นย!ายในกัารติ�ด้ติ�*งอ"ป็กัรณ3เคร-�องม-อเป็�นพ�เศษและค�าใช่!จ�ายส'ง

ระบบ Precast ที่��น�ยมใช่!เม-องไที่ยม� ด้�งน�*ระบบ Precast ที่��น�ยมใช่!เม-องไที่ยม� ด้�งน�*

กั0าแพงร�บแรง (Bearing Wall Structure)กั0าแพงร�บแรง (Bearing Wall Structure)

โครงสร!าง Precast กั0าแพงร�บแรงด้�นภายนอกั (Facade)โครงสร!าง Precast กั0าแพงร�บแรงด้�นภายนอกั (Facade)

โครงสร!าง Precast ระบบพ-*นและหล�งคา (Precast Floors and Roofs)โครงสร!าง Precast ระบบพ-*นและหล�งคา (Precast Floors and Roofs)

Precast บ!าน Module ส0าเร/จ (Module System หร-อ cell system)Precast บ!าน Module ส0าเร/จ (Module System หร-อ cell system)

ระบบแบบผ่สมระบบแบบผ่สม

ระบบ Frames ระบบน�*จะใช่!ช่�*นส�วน Precast น0ามาติ�อกั�นเป็�น Frame action ด้�งแสด้งในร'ป็

กั0าแพงร�บแรง (Bearing Wall Structure)กั0าแพงร�บแรง (Bearing Wall Structure)

โครงสร!าง Precast แบบน�*จะเหมาะส0าหร�บอาคารอพาร3ที่เมนที่3 ซึ่)�งม�อ�ฐกั�อกั0าแพงค�อนขึ้!างมากัโด้ยกัารออกัแบบให!กั0าแพงที่0าหน!าที่��ที่�*งเป็�นผ่น�งและเสาไป็ในติ�วพร!อมๆกั�น กัารใช่!กั0าแพง Precast ที่0าให!กัารสร!างได้!อย�างรวด้เร/ว ผ่น�งกั0าแพงม�ความเร�ยบร!อยและสวยงามมากัขึ้)*น กั0าแพงความที่)บแบบ Precast ย�อมสามารถูป็;องกั�นเส�ยงและที่นติ�อไฟไหม!ได้!ด้�กัว�าอ�ฐธรรมด้า

โครงสร!าง Precast กั0าแพงร�บแรงด้�นภายนอกั (Facade)โครงสร!าง Precast กั0าแพงร�บแรงด้�นภายนอกั (Facade)

โครงสร!างแบบน�*คล!ายกั�บแบบ Bearing Wall แติ�จะติ�ด้ติ�*งอย'�ภายนอกัอาคารที่�*งหมด้กั0าแพง Facade น�*นอกัจากัจะออกัไว!ร�บแรงแล!วย�งม�กัารติกัแติ�งกั0าแพงให!ม�ส�สรรลวด้ลายติ�างๆ และร'ป็ร�างที่��สวยงาม

โครงสร!าง Precast ระบบพ-*นและหล�งคา (Precast Floors and Roofs)โครงสร!าง Precast ระบบพ-*นและหล�งคา (Precast Floors and Roofs)

Precast Floors เป็�นที่��น�ยมใช่!ในป็ระเที่ศไที่ยกั�นอย�างแพร�หลาย ซึ่)�งม�กัารผ่ล�ติที่�นที่�ในร'ป็แบบติ�างๆ มากัมาย จ"ด้เด้�นขึ้องงานระบบพ-*น Precast กั/ค-อความสามารถูที่��จะที่0ากัารกั�อสร!างพ-*นได้!อย�างรวด้เร/ว โด้ยไม�ติ!องใช่!ไม!แบบ หร-อพ-*นค0*าย�น

โครงสร!าง Precast ระบบพ-*นโครงสร!าง Precast ระบบพ-*น

โครงสร!าง Precast ระบบพ-*นโครงสร!าง Precast ระบบพ-*น

โครงสร!าง Precast ระบบหล�งคาโครงสร!าง Precast ระบบหล�งคา

Precast บ!าน Module ส0าเร/จ (Module System หร-อ cell system)Precast บ!าน Module ส0าเร/จ (Module System หร-อ cell system)

ระบบ Precast แบบน�*เป็�นกัารกั�อสร!างบ!านที่�*งหล�งหร-อบางส�วนขึ้องบ!านส0าเร/จจากัภายนอกัและยกัมาวาง โด้ยที่��วไป็บ!านแบบ Module จะม�กัารติบแติ�งพร!อมเสร/จเม-�อน0ามาติ�ด้ติ�*งน�*น ค-อ ระบบไฟฟ;าห!องน0*า ไฟฟ;าแสงสว�าง เฟอร3น�เจอร3ติ�างๆ มาพร!อมกั�บงานโครงสร!าง

ขึ้!อด้�ขึ้องบ!านระบบน�* ค-อ ความรวด้เร/วในกัารเป็6ด้อาคารให!ล'กัค!าได้!ใช่! แติ�ม�ขึ้!อจ0ากั�ด้อย'�ติรงร'ป็ร�างอาคารจะม�ร'ป็แบบติายติ�ว และขึ้นาด้ขึ้อง Module ติ!องไม�ใหญ�มากัน�กัม�ฉะน�*นจะไม�สะด้วกัในกัารขึ้นย!ายจากัโรงผ่ล�ติมาย�งสถูานที่��กั�อสร!างได้!

ระบบแบบผ่สมระบบแบบผ่สมระบบ Precast แบบน�*จะเป็�นกัารใช่!ระบบ Precast บางส�วนผ่สมกั�บกัารกั�อสร!างอย�างอ-�นๆ เป็�นติ!นว�า ผ่สมกั�บงานคอนกัร�ติผ่สมกั�บที่�� หร-อผ่สมกั�บระบบบ!านอ�ฐบล/อกั

ขึ้!อด้�ขึ้องระบบน�*อย'�ที่��ความหลากัหลายในกัารกั�อสร!าง และไม�ม�ความจ0าเป็�นที่��จะติ!องใช่!เคร-�องม-อที่��น0*าหน�กัในกัารขึ้นส�งและติ�ด้ติ�*งช่�*นส�วน Precast

หล�กักัารและขึ้!อค0าน)งในกัารออกัแบบระบบงานโครงสร!าง Precast

เน-�องจากักัระบบกัารกั�อสร!างแบบงานโครงสร!าง Precast เป็�นกัารกั�อสร!างแบบแยกัช่�*นส�วนขึ้องอาคารไป็หล�อหร-อผ่ล�ติแล!วจ)งน0ามาป็ระกัอบในสถูานที่��กั�อสร!าง ด้�*งน�*นขึ้บวนผ่ล�ติและกัารออกัแบบโครงสร!างจะแติกัติ�างจากักัารออกัแบบเที่กั�บที่��

กัารผ่ล�ติช่�*นส�วน Precast และ Connection ติ!องพ�จารณาถู)งรายละเอ�ยด้ด้�งน�*

- ช่�*นส�วน Precast ควรจะม�ร'ป็แบบเร�ยบง�าย และร'ป็แบบติ!องซึ่0*ากั�นให!มากัที่��ส"ด้เพ-�อสะด้วกัในกัารลด้จ0านวนแบบที่��ใช่!ในกัารผ่ล�ติได้!- หล�กัเล��ยง Details ที่��ใช่!เหล/กัเสร�มแน�นเกั�นไป็ เพราะจะที่0าให!เที่คอนกัร�ติและกัารที่0างานได้!ยากัคอนกัร�ติที่��ออกัมาอาจไม�ได้!ค"ณภาพ - หล�กัเล��ยงว�ธ�ที่��ม�กัารเจาะที่ะล"แบบมากัเกั�นไป็ เพราะจะที่0าให!กัารที่0างานยากัและที่0าให!ไม!ช่0าร"ด้ได้!ง�าย

- ใช่!Details ที่��ม�ช่�*นส�วนฝั2งในคอนกัร�ติให!น!อยที่��ส"ด้ ช่�*นส�วนที่��ฝั2งในคอนกัร�ติ ได้!แกั� Couplesติ�างๆ Bolts แผ่�นเหล/กั ฯลฯ ความย"�งยากัในกัารย)ด้ช่�*นส�วนติ�างๆให!เขึ้!าที่��และไม�ม�กัารขึ้ย�บในขึ้ณะเที่คอนกัร�ติน�*นจะที่0าได้!ยากัและเส�ยเวลา

- กัารใช่!ว�สด้" และอ"ป็กัรณ3ติ�างๆ ที่��ม�มาติรฐานและหาได้!ที่��วไป็เพ-�อเป็�นกัารลด้ติ!นที่"นและลด้ว�สด้"ที่��จะติ!อง Stock ไว!

- หล�กัเล��ยงกัารใช่! Connection ที่��ติ!องใช่!เคร-�องม-อหน�กัในกัารขึ้นส�งและติ�ด้ติ�*งที่�*งน�*กั/เพ-�อความคล�องติ�วในกัารป็ฎิ�บ�ติ�งาน

กัารขึ้นส�งและกัารติ�ด้ติ�*งช่�*นส�วน- ช่�*นส�วนม�ขึ้นาด้และร'ป็ร�างที่��สามารถูขึ้นส�งจากัโรงงานผ่ล�ติไป็ย�งสถูานที่��กั�อสร!าง โด้ยใช่!รถูขึ้นส�งว�สด้"ที่��วไป็

- หล�กัเล��ยงช่�*นส�วนที่��ม�แขึ้นขึ้าย-�นออกัมา ซึ่)�งจะที่0าให!กัารขึ้นส�งติ�ด้ขึ้�ด้และกัารขึ้นย!ายที่0าได้!ยากั- หล�กัเล��ยงช่�*นส�วนที่��ม�แขึ้นขึ้าย-�นออกัมา ซึ่)�งจะที่0าให!กัารขึ้นส�งติ�ด้ขึ้�ด้และกัารขึ้นย!ายที่0าได้!ยากั- ใช่! Connection ที่��ที่0างานง�ายในสนาม เพ-�อความรวด้เร/วและป็;องกั�นความผ่�ด้พลาด้

- ควรจะออกัแบบให!กัารติ�ด้ติ�*งใช่! Crane และเคร-�องยกัหน�กัให!น!อยที่��ส"ด้ ช่�*นส�วนหล�กัควรจะออกัแบบให!สมารถูแขึ้วนลอย เพ-�อกัารเคล-�อนย!ายช่�*นส�วนเขึ้!าที่��ได้!เร/วป็ระหย�ด้เวลากัารใช่!เครน

- ติ!องม�ยะระเผ่-�อส0าหร�บความคลาด้เคล-�อนขึ้องติ0าแหน�งที่��ติ!องติ�อกั�น เพ-�อหล�กัเล��ยงกัารติ�ด้เจาะหร-อขึ้ยายรอยติ�อใหม�- หล�กัเล��ยงกัารเกั/บช่�*นส�วน Precast ให!น!อยที่��ส"ด้ ถู!าเป็�นไป็ได้!ควรจะม�กัารวางแผ่นให!ขึ้องที่��มาจากัโรงงานน0าขึ้)*นติ�ด้ติ�*งในที่�นที่�โด้ยไม�ติ!องน0ามาเกั/บในโกัด้�งกั/จะย��งด้�

พ-*น Half Slab (HS) ค-อ แผ่�นพ-*นคอนกัร�ติที่��หล�อมาเฉพาะส�วนล�าง ขึ้องพ-*นโด้ยม�ความหนาที่�� 50 มม.ส0าหร�บคอนกัร�ติส�วนบนจะมาเที่ป็ร�บระด้�บที่��หน!างานกั�อสร!างภายหล�ง พ-*น HS ในระบบ HP จะถู'กัเสร�มเหล/กัล�าง ติามรายกัารค0านวณส�วนเหล/กับน จะเสร�มที่��หน!างานกั�อสร!าง ติามรายกัาร น0*าหน�กั ที่��ติ!องกัารขึ้นาด้ขึ้องพ-*น HS ม�ขึ้นาด้ได้!ไม�จ0ากั�ด้เราสามารถูใช่!พ-*น เป็�นแบบในกัาร กั�อสร!างโด้ยให!ม� span พ-*นได้!ถู)ง 10 เมติร หร-อมากักัว�า (ขึ้)*นอย'�กั�บความหนาที่�*งหมด้ขึ้องพ-*น ) ด้�งร'ป็ที่�� 7 พ-*น HS จะม�เหล/กั Lattice Girder ติลอด้แนวยาวพ-*นเป็�นระยะห�างกั�นป็ระมาณ 600 มม. เพ-�อไว!ให!เป็�นติ�วห�*วพ-*นและ ที่0าหน!าที่��เป็�นเหล/กัเสร�มไป็ด้!วยในติ�ว HS สามารถูถู'กัน0าไป็ใช่! เป็�นพ-*นคอนกัร�ติ เติ/มโด้ยกัารเที่คอนกัร�ติส�วนบนขึ้อง HS หร-อใช่!เป็�นพ-*น Rib Slab ซึ่)�งม�ล�กัษณะ เหม-อนกั�บพ-*น Hollow Core

พ-*น Rib Slab (RS) จะม�ล�กัษณะเหม-อนพ-*นแบบ HS แติ�แติกัติ�างกั�นติรงที่��จะม�เหล/กั Lattice Girder ส'งกัว�าในพ-*นแบบ HS เจตินากั/เพ-�อติ!องกัารหล�อพ-*น RS ให!เหม-อนกั�บพ-*นแบบ Hollow Core ค-อม�ช่�องว�างอากัาศอย'�กัลางและให!พ-*นม�ความหนาได้!มากัขึ้)*นเพ-�อร�บ Bending

Moment ได้!ด้�กัว�าพ-*นแบบ HS ด้�งน�*นพ-*นแบบ RS จ)งเหมาะกั�บโครงสร!างที่��ม� span ยาวมากัๆ นอกัจากัน�*ย�งสามารถูที่0าคานซึ่�อนในพ-*น โด้ยที่0าให!ไม�เห/นคานใติ!พ-*นได้! ในบางกัรณ�จะม�งาน ระบบฝั2งอย'�ภายในพ-*นได้!โด้ยไม�ที่0าให!เส�ยพ-*นที่��ใติ!ฝั;าเพด้านเช่�น งานระบบไฟฟ;า

ขึ้!อด้�ขึ้องพ-*นแบบ HS และ RS ในระบบHP1. พ-*นผ่�วเร�ยบที่0าให!ไม�ติ!องใช่!ฝั;าเพด้านที่0าให!อาคารที่�*งหมด้ม�ขึ้นาด้เติ�*ยลง ซึ่)�งจะป็ระหย�ด้ค�ากั�อสร!าง2. สามารถูเด้�นงานที่0าไฟฟ;าภายในพ-*น3. สามารถูเด้�นงานที่�อน0*าด้�, น0*าเส�ยภายในพ-*น4. ใช่!ที่0าหน!าที่��เป็�นคาน (กัรณ�ที่��เป็�น RS) โด้ยกัารเสร�มเหล/กัเพ��มและเที่คอนกัร�ติ ให!เติ/ม ความหนาพ-*น5. กัรณ�พ-*น RS จะม�กัารป็;องกั�นความร!อนได้!ด้�เน-�องจากัม�อากัาศเป็�นฉนวน6. ขึ้นาด้แผ่�นพ-*นไม�จ0ากั�ด้ ไม�จ0าเป็�นติ!องมาติ�ด้ที่��หน!างาน7. ไม�จ0ากั�ด้ span พ-*น (ขึ้)*นอย'�กั�บความหนาพ-*น)

ผ่น�ง Solid Wall ค-อผ่น�งคอนกัร�ติเสร�มเหล/กัซึ่)�งม�ความหนาติ�*งแติ� 5 มม. ขึ้)*นไป็ผ่น�ง Solid Wall อาจใช่!ที่0าหน!าที่��ได้! 2 อย�างค-อ เป็�นผ่น�งติกัแติ�งหร-อใช่!เป็�น ผ่น�งร�บน0*าหน�กั หากัใช่!เป็�น ผ่น�งร�บ น0*าหน�กัจะติ!องให!ม�ความหนาอย�างน!อย 100 มม. ผ่น�ง Solid Wall   ในระบบ Hp System สามารถูม�ร'ป็แบบได้!ไม�จ0ากั�ด้โด้ยม�ขึ้นาด้ ใหญ�ส'งส"ด้ 3x18 ม. และม�ช่�องเจาะติ�าง ๆ เช่�น ป็ระติ', หน!าติ�าง , ช่�องระบายอากัาศ ผ่�วเน�ยนเร�ยบที่�*ง 2 ด้!าน พร!อมที่าส�ที่�บได้!ที่�นที่� เป็�นติ!น

ขึ้!อด้� ขึ้องผ่น�ง Solid

Wall ม�ด้�งน�*1. สามารถูใช่!ได้!เป็�นที่�*งผ่น�งติกัแติ�ง หร-อผ่น�งร�บน0*าหน�กั2. ผ่�วเร�ยบเน�ยนที่�*ง 2 ด้!าน โด้ยไม�ม�กัารฉาบ และพร!อมที่าส�ที่�บได้!ที่�นที่�3. สามารถูใช่!เป็�นผ่น�งกั�นติกั4. กัารติ�ด้ติ�*งผ่น�งที่0าได้!ที่�*งขึ้อบบนขึ้อบล�างโด้ยม�งานเช่-�อมน!อยมากั 5. ไม�จ0ากั�ด้ขึ้นาด้และร'ป็แบบขึ้องผ่น�ง (ส'งส"ด้ 3 x

18 ม. ติ�อช่�*น)

6. ราคาถู'กั7. เจาะช่�องป็ระติ'หน!าติ�าง หร-อร'ป็แบบติ�าง ๆ

1. ลด้ขึ้�*นติอนกัารกั�อสร!างได้! เช่�น ไม�ติ!องใช่!ไม!แบบ ไม�ม�งานฉาบ ไม�ติ!องที่0าฝั;าเพด้าน งานเกั/บน!อย เจาะผ่น�งติ�ด้ติ�*ง วงกับป็ระติ' หน!าติ�าง และ งานระบบไฟฟ;าจากัโรงงาน จ)งช่�วยร�นระยะเวลากัารกั�อสร!างเร/วขึ้)*นและ ลด้ติ!นที่"นค�ากั�อสร!างลงได้!มากั2. ผ่�วขึ้องแผ่�นผ่น�งและพ-*นเน�ยนเร�ยบด้'สวยงามป็ราศจากัรอยร!าวขึ้องป็'นฉาบ3. รอยติ�อเช่-�อมที่0าได้!ง�ายและม�ความแขึ้/งแรงม��นคง กัว�ากัารใช่!ผ่ล�ติภ�ณฑ์3 คอนกัร�ติเสร�มเหล/กั ส0าเร/จร'ป็แบบอ-�น ขึ้�*นติอนติ�ด้ติ�*งง�าย ใช่!แรงงานน!อย4. เป็�นฉนวนกั�นความร!อนและเกั/บเส�ยงได้!ด้�5. ระบบไฟฟ;า ป็ระป็า เด้�นในผ่น�งเสร/จจากัโรงงาน6. ลด้มลภาวะระหว�างกัารกั�อสร!างโด้ยเฉพาะฝั"Cนละอองและเศษว�สด้"7. ลด้ติ!นที่"นที่างกัารเง�นเพราะใช่!เวลากั�อสร!างส�*น8. สามารถูผ่ล�ติได้!ติามจ0านวนที่��ติ!องกัารโด้ยไม�ขึ้)*นกั�บป็ร�มาณติ0�าส"ด้คร�*งละหลายร'ป็แบบหร-อ ติามจ0านวนที่��ติ!องกัารโด้ยไม�ขึ้)*นกั�บป็ร�มาณ

ค"ณสมบ�ติ�ขึ้องผ่ล�ติภ�ณฑ์3

ส�วนป็ระกัอบขึ้องอาคาร

1. ที่��วไป็ บที่น�*กัล�าวถู)งส�วนป็ระกัอบขึ้องอาคาร ป็ระกัอบด้!วยว�เคราะห3ศ�พที่3 กัารจ0าส�วนป็ระกัอบขึ้องโครงสร!าง หร-ออาคาร องค3อาคารติ�างๆ ระบบโครงสร!าง หร-ออาคาร ป็ระโยช่น3สอย และอ-�น ๆ

ส�วนป็ระกัอบขึ้องอาคารหมายถู)งองคาพยพติ�าง ๆ ที่��ป็ระกัอบเขึ้!ากั�นเป็�นอาคาร ในที่างว�ศวกัรรมเร�ยกัแติ�ละส�วนน�*นว�า องค3อาคาร (Structural Member) แติ�อาจเร�ยกัให!เขึ้!าใจง�าย ๆ ว�า ช่�*นส�วนโครงสร!าง หร-อส�วนป็ระกัอบขึ้องอาคาร กั/ได้! เป็ร�ยบเที่�ยบง�าย ๆ อาคารกั/เหม-อนสร�ระ หร-อร�างกัายมน"ษย3 ม�อว�ยวะได้!แกั� ม-อ แขึ้น ขึ้า เที่!า ที่0าหน!าที่��ติ�างกั�นเช่�น แบกั ยกั ห�*ว รองร�บ แติ�ป็ระสานส�มพ�นธ3กั�น น0*าหน�กัส��งขึ้องติ�าง ๆ ที่��วางบนม-อ ห�*วด้!วยแขึ้น ที่'นไว!บนศ�รษะ หร-อแบกับนไหล� ถู�ายลงไป็ย�งขึ้า และเที่!า เที่!ากั/จะถู�ายน0*าหน�กักัระจายไป็ย�งพ-*น นอกัจากัน�*นร'ป็ล�กัษณ3 เช่�น ความอ!วนผ่อม ความส'งติ0�า บ�งบอกัความแขึ้/งแรงม��นคง ป็ราด้เป็ร�ยว หร-อบอบบาง อาคารกั/เช่�นกั�น ที่�*งน�* เน-�องจากัส�วนป็ระกัอบติ�าง ๆ ขึ้องอาคาร เช่�นคาน เสา ฐานรากั เล�ยนร'! และเล�ยนแบบส��งป็รากัฏที่างธรรมช่าติ� เช่�นสร�ระ หร-อร�างกัายมน"ษย3 ในที่างที่��จะที่0าให!ส�วนติ�าง ๆ ที่��ป็ระกัอบกั�นเป็�นอาคาร ม�ความม��นคงแขึ้/งแรง ที่นที่าน ร�บน0*าหน�กั หร-อแรงได้!ติามว�ติถู"ป็ระสงค3

2. ว�เคราะห3ศ�พที่3

เม-�อกัล�าวถู)งส�วนป็ระกัอบขึ้องอาคาร จะติ!องจ0าแนกัเป็�น 2 - 3 ป็ระเด้/น ค-อ ส�วนป็ระกัอบน�*นเร�ยกัว�าอะไร ส�วนป็ระกัอบน�*นที่0าจากัว�สด้"อะไร และส�วนป็ระกัอบน�*นม�หน!าที่��อะไร (หร-อม�ไว!ที่0าอะไร) สองป็ระเด้/นแรกัอาจติอบในเบ-*องติ!นได้!ว�า ส�วนป็ระกัอบขึ้องอาคารหล�กั ๆ แล!วม�อย'�เพ�ยงไม�กั��ส�วน ได้!แกั� พ-*น คาน เสา และฐานรากั ส�วนป็ระกัอบอ-�น ๆ ที่��ม�ได้!กัล�าว แติ�อาจพบเห/นได้! (เช่�นบ�นได้) ผ่น�ง หร-อกั0าแพง ม�ความส0าค�ญเป็�นล0าด้�บรองลงไป็ และม�ขึ้!อป็ล�กัย�อยที่��จะกัล�าวถู)งภายหล�ง ส�วนป็ระกัอบบางอย�างไม�ใช่�โครงสร!าง หากัแติ�เป็�นงานป็ระณ�ติสถูาป็2ติยกัรรม หร-อม�ณฑ์นศ�ลป็E (Decorating) ที่��ที่0าให!อาคารสวยงาม หร-อติอบสนองความติ!องกัาร และใช่!สอยได้!เกั�ด้อรรถูป็ระโยช่น3 ด้�งเช่�นสร�ระมน"ษย3 ซึ่)�งม�โครงกัระด้'กัเป็�นแกันหล�กั ย)ด้เกัาะกั�นโด้ยอาศ�ยเส!นเอ/น หร-อกัล!ามเน-*อ โด้ยม�ผ่�วหน�งเป็�นเสม-อนเป็ล-อกัห"!ม เส-*อผ่!าเคร-�องแติ�งกัายกั/เป็�นเพ�ยงส�วนป็ระกัอบเช่�นกั�น

ส�วนป็ระกัอบขึ้องอาคารอาจที่0าจากัว�สด้"อะไรกั/ได้! แติ�ที่��น�ยมใช่! และป็รากัฏให!เห/น ค-อ ไม! เหล/กั และคอนกัร�ติ (ซึ่)�งอาจเป็�นคอนกัร�ติเสร�มเหล/กั หร-อเสร�มลวด้อ�ด้แรง) กัารเล-อกัว�สด้"ที่0าส�วนป็ระกัอบขึ้องอาคารจะติ!องพ�จารณาค"ณสมบ�ติ�ที่างกัายภาพ และที่างกัล (Physical or Mechanical properties) บางกัรณ�เช่�น โครงสร!างเหล/กั อาจติ!องค0าน)งถู)งกัลสมบ�ติ�ที่างเคม� (Chemical properties) ด้!วย ค"ณสมบ�ติ�ที่�*งป็วงอาจเร�ยกัรวม ๆ ว�า ค"ณสมบ�ติ�ในเช่�งว�ศวกัรรม กัล�าวง�าย ๆ ค-อ ติ!องเล-อกัว�สด้"ที่��เหมาะสมกั�บป็ระเภที่ขึ้องอาคาร หร-อช่น�ด้ขึ้องส�วนป็ระกัอบอาคารน�*น ให!แขึ้/งแรงสามารถูร�บน0*าหน�กั หร-อติ!านที่านแรงได้! (Capability to resist load or forces) ป็ระหย�ด้ (Save) ป็ลอด้ภ�ย (Safe) หร-อที่นที่าน (Durable) นอกัจากัน�*น กัารเล-อกัว�สด้"อาจค0าน)งถู)งป็2จจ�ยอ-�น ๆ เช่�น

งบป็ระมาณ (หร-อราคา) สามารถูหาได้!ในที่!องถู��น กัารล0าเล�ยง หร-อขึ้นส�ง ว�ธ�กั�อสร!าง ระยะเวลากั�อสร!าง ป็2ญหา หร-ออ"ป็สรรคขึ้ณะกั�อสร!าง (เช่�น เส�ยงด้�ง ความส��นสะเที่-อน หร-อฝั"Cนละออง) พฤติ�กัรรมร�บน0*าหน�กั หร-อแรง เช่�น ร�บน0*าหน�กั หร-อติ!านที่านแรงซึ่0*า ๆ กั�น ม�แรงกัระแที่กั (Impact) เป็�นติ!น บางคร�*งกัารเล-อกัว�สด้"ใช่!ที่0าส�วนป็ระกัอบขึ้องอาคารอาจขึ้)*นกั�บเหติ"ผ่ลที่างสถูาป็2ติยกัรรม เช่�นติ!องกัารใช่!เหล/กัหร-อโลหะให!เห/นผ่�วม�นวาว ติ!องกัารให!เห/นลายไม! หร-อติ!องกัารให!เห/นผ่�วเป็ล-อยขึ้องคอนกัร�ติ เป็�นติ!น พ)งเขึ้!าใจว�า จะใช่!ว�สด้"อะไรที่0าส�วนป็ระกัอบขึ้องอาคารกั/ให!ความแขึ้/งแรงม��นคงได้!เช่�นเด้�ยวกั�น ๆ กั�น หากัค0านวณออกัแบบถู'กัติ!อง แติ�อาจม�ขึ้!อด้�ขึ้!อด้!อยติ�างกั�น เช่�น ขึ้นาด้ใหญ� เส�ยพ-*นที่�� หร-อป็ร�มาติรใช่!สอย ค�ากั�อสร!างส'ง ไม�ที่นที่าน เป็�นติ!น

3. กัารจ0าแนกัส�วนป็ระกัอบขึ้องอาคาร

นอกัจากัจะจ0าแนกัส�วนป็ระกัอบขึ้องอาคารติามป็ระเภที่ว�สด้" (ซึ่)�งไม�ใคร�จะเกั�ด้ป็ระโยช่น3ใด้น�กั) อาจจ0าแนกัส�วนป็ระกัอบอาคารโด้ยใช่!เง-�อนไขึ้ หร-อหล�กัเกัณฑ์3ติ�อไป็น�*

3.1 จ0าแนกัติามความส0าค�ญในกัารติ!านที่านแรง

เป็�นกัารจ0าแนกัโด้ยพ�จารณาถู)งบที่บาที่ หร-อความส0าค�ญขึ้องส�วนป็ระกัอบอาคาร (Function) ซึ่)�งได้!แกั�โครงสร!าง หร-อส�วนป็ระกัอบหล�กั (Primary structure) กั�บโครงสร!าง หร-อส�วนป็ระกัอบรอง (Secondary or minor structure) ส�วนป็ระกัอบหล�กัหมายถู)งส�วนป็ระกัอบที่��เป็�นเสม-อนโครงขึ้องอาคาร (คล!ายกั�บโครงกัระด้'กัซึ่)�งเป็�นแกันในร�างกัายมน"ษย3 ที่��ย)ด้เกัาะกั�นด้!วยเส!นเอ/น และกัล!ามเน-*อ แล!วถู'กัห�อห"!มด้!วยเน-*อหน�ง) หากัป็ราศจากัส�วนเหล�าน�*แล!ว อาคารกั/ไม�อาจคงสภาพอย'�ได้! ไม�อาจร�บน0*าหน�กั หร-อติ!านที่านแรงใด้ ๆ ส�วนป็ระกัอบหล�กัจ)งได้!แกั� พ-*น คาน เสา และฐานรากั ส0าหร�บส�วนป็ระกัอบรองขึ้องอาคารน�*น เป็�นส��งเสร�มแติ�งให!อาคารแขึ้/งแรงขึ้)*น ม�สภาพที่��เหมาะแกั�กัารใช่!งาน คงที่น หร-อด้'ด้� เป็ร�ยบเสม-อนเส-*อผ่!าเคร-�องแติ�งกัาย บนร�างกัายมน"ษย3 หากัแม!ป็ราศจากัส��งเหล�าน�*

หร-อส��งเหล�าน�*ช่0าร"ด้เส�ยหาย ร�างกัายกั/ย�งคงอย'�ได้! แม!จะม�สภาพไม�น�ามอง หร-อน�าอ�บอายกั/ติาม ส�วนป็ระกัอบรองขึ้องอาคารจ)งได้!แกั� ผ่น�ง หร-อกั0าแพง กั�นสาด้ ช่ายคา หร-อราวกั�นติกั เป็�นติ!น3.2 จ0าแนกัติามติ0าแหน�งขึ้องส�วนป็ระกัอบ กัารจ0าแนกัติามติ0าแหน�งขึ้องงงส�วนป็ระกัอบจ0าแนกัโด้ยพ�จารณาว�าส�วนป็ระกัอบน�*น ๆ อย'�ติรงส�วนใด้ขึ้องอาคารป็กัติ�จ0าแนกัได้!เป็�น 2 กัล"�มหล�กั ค-อ ส�วนป็ระกัอบ หร-อโครงสร!างส�วนบน (Super Structure) ได้!แกั� พ-*น และคาน และส�วนป็ระกัอบ หร-อโครงสร!างส�วนล�าง (Sub Structure) ได้!แกั�เสา และฐานรากั (ซึ่)�งหากัม�เสาเขึ้/มกั/จะผ่นวกัอย'�กั�บฐานรากั) กัารจ0าแนกัเช่�นน�*เหมาะกั�บอาคาร หร-อโครงสร!างจ0าพวกัสะพาน เส�ยมากักัว�า เพราะในอาคารที่��วไป็บางคร�*งที่��ระด้�บเด้�ยวกั�บฐานรากั กั/ม�คานอย'�ด้!วย หร-อหมายความว�าคานเป็�นส�วนหน)�งขึ้องระบบฐานรากั ด้�งกัรณ�อาคารที่��ม�ช่�*นใติ!ด้�น หร-ออาคารขึ้นาด้ใหญ� เป็�นติ!น ซึ่)�งอาจที่0าให!คนที่��วไป็ที่��ไม�ใช่�ว�ศวกัรส�บสนได้!

3.3 จ0าแนกัติามระบบ หร-อว�ธ�ว�เคราะห3 กัารจ0าแนกัเช่�นน�* เขึ้!าใจโด้ยง�ายเฉพาะในหม'�ว�ศวกัร เพราะองค3อาคาร หร-อส�วนป็ระกัอบขึ้องอาคาร บางคร�*งกั/อย'�แยกัส�วนโด้ด้เด้��ยว เช่�นแผ่�นพ-*น คาน แติ�บางคร�*งระบบโครงสร!างม�หลายช่�*นส�วนป็ระกัอบเขึ้!าด้!วยกั�น เช่�นโครงหล�งคา ป็ระเภที่โครงขึ้!อหม"น หร-อโครงถู�กั (Truss) ม�หลายช่�*นส�วนมาถู�กั หร-อป็ระกัอบกั�นเป็�นโครงสามเหล��ยม หร-อโครงขึ้!อแขึ้/ง (Frame) ม�โครงสร!างในแนวติ�*ง (เร�ยกัเสา - Column) และโครงสร!างในแนวราบ (หร-อคาน) ป็ระกัอบกั�นเป็�นโครง (Skeleton) เป็ล�า ๆ โล�ง ๆ ย�งไม�ม�ผ่น�ง หล�งคา พ-*น หร-อเพด้าน โครงสร!างบางช่น�ด้ม�ล�กัษณะเป็�นแผ่�น (Plate) หร-อเป็�นแผ่�นพ�บคล!ายฝัาจ�บ (Folded plate) บ!างกั/เป็�นเป็ล-อกับาง ๆ (Shell) หร-อโค!งมนสวยงาม เช่�นคล!ายเป็ล-อกัไขึ้� หร-อคล!ายภาช่นะด้�นเผ่า แม!ไม�ม�โครงอะไรค0*าย�นอย'�ด้!านใน แติ�แผ่�น หร-อเป็ล-อกัน�*นกั/คงร'ป็อย'�ได้!

4. ฐานรากั

ฐานรากั (Foundation) ค-อส�วนป็ระกัอบที่��ร�บน0*าหน�กัขึ้องอาคาร ซึ่)�งรวมถู�ายลงเสาแล!วถู�ายลงย�งด้�น หร-อห�น โด้ยผ่�านฐานรากั ฐานรากัช่น�ด้ที่��ง�ายที่��ส"ด้ค-อฐานรากัแผ่� (Spread footing) ซึ่)�งหมายถู)งฐานรากัที่��ไม�ใช่!เสาเขึ้/ม ฐานรากัแผ่�จะใช่!ติ�วม�นเอง ถู�ายน0*าหน�กัอาคารลงไป็ย�งด้�น หร-อห�นที่��รองร�บ ด้�งน�*นฐานรากัแผ่�จ)งติ!องม�ขึ้นาด้ใหญ�พอที่��จะกัระจายน0*าหน�กัให!แผ่�ลงด้�น หร-อห�น หร-อม�เช่�นน�*น ด้�น หร-อห�นที่��รองร�บฐานรากัแผ่�ติ!องแขึ้/งแรง เพราะม�เช่�นน�*นแล!ว เม-�อน0*าหน�กัอาคารมากั ๆ หร-อด้�น ห�น ที่��รองร�บฐานรากัม�กั0าล�งติ!านที่านน!อย ขึ้นาด้ฐานรากัแผ่�จะใหญ�โติเกั�นความจ0าเป็�น ควรใช่!ฐานรากัอ�กัช่น�ด้หน)�งค-อฐานรากัวางบนเสาเขึ้/ม (Piled foundation) น0*าหน�กัอาคารที่��ถู�ายลงฐานรากัจะถู�ายติ�อไป็ย�งเสาเขึ้/ม เสาเขึ้/มอาจติ!านที่านน0*าหน�กัโด้ยอาศ�ยความฝัGด้ หร-อแรงเส�ยด้ที่าน (Friction) ระหว�างผ่�วเสาเขึ้/มกั�บด้�นที่��อย'�รายรอบ หร-อหากัเสาเขึ้/มยาวมากัพอ เช่�นถู'กัติอกัลงไป็วางบนช่�*นด้�นที่��แขึ้/งมากั หร-อช่�*นห�น (Hard strata) กั/จะติ!านที่านน0*าหน�กัโด้ยอาศ�ยที่�*งความฝัGด้ และแรงแบกัที่าน(Bearing) ที่��ป็ลายเสาเขึ้/มน�*นกั�บช่�*นด้�นแขึ้/ง หร-อช่�*นห�น

นอกัจากัจะแบ�งป็ระเภที่ฐานรากัติามว�ธ�ถู�ายน0*าหน�กัแล!วย�งสามารถูแยกัช่น�ด้ขึ้องฐานรากัติามร'ป็ร�าง และติามล�กัษณะขึ้องน0*าหน�กับรรที่"กั ได้!ด้�งน�*

4.1 ฐานใติ!กั0าแพง หร-อฐานแบบติ�อเน-�อง ฐานใติ!กั0าแพง หร-อฐานแบบติ�อเน-�อง (Strip footing) ใช่!ร�บน0*าหน�กักั0าแพง ด้�งน�*นฐานรากัจ)งม�ร'ป็ร�างเป็�นส��เหล��ยมผ่-นผ่!า เป็�นแถูบยาวติ�อเน-�องไป็ติามความยาวขึ้องกั0าแพง ส�วนความกัว!างขึ้องฐานผ่�นแป็รได้! แติ�ป็กัติ�จะกัว!างกัว�าความหนาขึ้องกั0าแพง ร'ป็ที่�� 1 แสด้งติ�วอย�างฐานแบบติ�อเน-�อง

ร'ป็ที่�� 1 ติ�วอย�างฐานแบบติ�อเน-�อง

ฐานเด้��ยว (Isolated footing) เป็�นฐานรากัเพ-�อใช่!ร�บน0*าหน�กับรรที่"กัขึ้องเสา หร-อติอม�อติ!นเด้�ยว อาจเป็�นร'ป็ส��เหล��ยมจ�ติ"ร�ส ส��เหล��ยมผ่-นผ่!า หร-อร'ป็อ-�นกั/ได้! ร'ป็ที่�� 2 แสด้งติ�วอย�างฐานเด้��ยว

4.2 ฐานเด้��ยว

กั. ฐานรากัเด้��ยวแบบฐานแผ่�

ขึ้.ฐานรากัเด้��ยววางบนเสาเขึ้/ม

ร'ป็ที่�� 2 ติ�วอย�างฐานเด้��ยว4.3 ฐานร�วม

ร'ป็ที่�� 3 ติ�วอย�างฐานร�วม

4.4 ฐานติ�นเป็�ด้ หร-อฐานช่�ด้เขึ้ติ ฐานติ�นเป็�ด้ หร-อฐานรากัช่�ด้เขึ้ติ (Strap footing) เป็�นฐานรากัร�วมช่น�ด้หน)�ง ร�บน0*าหน�กับรรที่"กัขึ้องเสา ติอม�อ หร-อกั0าแพงที่��อย'�ร�มขึ้อบฐานที่0าให!น0*าหน�กัที่��ถู�ายลงส'�ฐานเย-*องกั�บศ'นย3ถู�วงขึ้องฐาน เช่�น ฐานรากัที่��อย'�ใกัล!แนวเขึ้ติที่��ด้�น ฐานรากัช่น�ด้น�*ไม�เสถู�ยร ค-อม�แนวโน!มที่��จะพล�กัล!ม (Overturn)ได้!ง�าย จ)งจ0าติ!องย)ด้ไว!กั�บฐานรากัอ-�นที่��อย'�ใกัล!เค�ยงกั�นโด้ยม�คานย)ด้ (Strap beam) คานย)ด้น�*อาจยกัระด้�บขึ้)*นเหน-อระด้�บฐานรากั หร-อซึ่�อน หร-อซึ่!อนเกัย (Common) เป็�นส�วนหน)�งขึ้องฐานรากัได้! ร'ป็ที่�� 4 แสด้งติ�วอย�างฐานรากัติ�นเป็�ด้ กั.ช่น�ด้แผ่� ขึ้. วางบนเสาเขึ้/ม

ร'ป็ที่�� 4 ติ�วอย�างฐานรากัติ�นเป็�ด้

4.4 ฐานแพ ฐานแพ (Raft or mat foundation - หากัวางบนเสาเขึ้/มอาจเร�ยกัว�าฐานป็'พรม) เป็�นฐานร�วมขึ้นาด้ใหญ�ใช่!ร�บน0*าหน�กับรรที่"กัขึ้องเสาหลาย ๆ ติ!น โด้ยจะแผ่�บนพ-*นที่��กัว!าง ๆ บางคร�*งจะใช่!ร�บน0*าหน�กับรรที่"กัขึ้องเสาที่"กัติ!นขึ้องอาคารกั/ได้! โด้ยมากัแล!วเราจะใช่!ฐานแพกั�บอาคารส'ง ขึ้!อด้�ขึ้องฐานรากัช่น�ด้น�*เม-�อเที่�ยบกั�บฐานรากัเด้��ยวค-อ กัระจายน0*าหน�กัส'�ด้�น หร-อห�นเบ-*องล�างได้!ด้�กัว�า และป็2ญหากัารที่ร"ด้ติ�วติ�างระด้�บแที่บหมด้ไป็ เพราะฐานรากัช่น�ด้น�*ม�ความติ�อเน-�องกั�นติลอด้โยงย)ด้กั�นเป็�นแพ แติ�กัารกั�อสร!างจะย"�งยากั และส�*นเป็ล-อง ร'ป็ที่�� 5 แสด้งติ�วอย�างฐานรากัแพ

กั. ร�บผ่น�งค.ส.ล

ขึ้. ร�บอาคารบางส�วน หร-อที่�*งหมด้ ร'ป็ที่�� 5 ติ�วอย�างฐานรากัแพ

5. เสาเขึ้/ม เสาเขึ้/ม (Pile) อาจที่0าด้!วยไม! เหล/กั หร-อคอนกัร�ติ เสาเขึ้/มคล!ายคล)งเสาธรรมด้าที่��เป็�นส�วนป็ระกัอบหล�กัขึ้องอาคาร เพ�ยงแติ�เสาเขึ้/มส�วนใหญ�อย'�ใติ!ด้�น และม�รายละเอ�ยด้ด้�งน�*

5.1 กัลไกัติ!านที่านแรง เสาเขึ้/มม�กั0าล�ง หร-อสามารถูร�บน0*าหน�กัขึ้องอาคาร หร-อโครงสร!างได้!โด้ย โด้ยอาศ�ยกัลไกัด้�งติ�อไป็น�*

5.1.1 ความฝัGด้ หร-อแรงเส�ยด้ที่าน (Friction) เกั�ด้ที่��ผ่�วเสาเขึ้/มส�มผ่�สกั�บด้�นที่��ล!อมรอบ ด้�งน�*น กั0าล�งขึ้องเสาเขึ้/มจ)งขึ้)*นอย'�กั�บพ-*นที่��ผ่�วส�มผ่�ส ซึ่)*งเป็�นผ่ลเน-�องจากั ร'ป็ร�างหน!าติ�ด้ขึ้องเสาเขึ้/ม หร-อเส!นรอบร'ป็ กั�บความยาวขึ้องเสาเขึ้/ม ส�วนใหญ�ในป็ระเที่ศไที่ยน�ยมใช่!ร'ป็ติ�ว I เพราะม�เส!นรอบร'ป็ มากักัว�าหน!าติ�ด้ร'ป็อ-�น ๆ ซึ่)�งม�พ-*นที่��ภาคติ�ด้ขึ้วางเที่�า ๆ กั�น ส�วนร'ป็ติ�ว Y ป็2จจ"บ�นไม�ม�ผ่ล�ติจ0าหน�ายแล!ว เพราะบอบบางม�กัเส�ยหายระหว�างขึ้นส�ง 5.1.2 แรงแบกัที่านที่��ป็ลายเสาเขึ้/ม วางส�มผ่�สบนช่�*นด้�นแขึ้/ง หร-อช่�*นห�นน�*นเร�ยกักัารถู�ายแรงเช่�นน�*ว�า แรงแบกัที่าน (Bearing) กั0าล�งขึ้องเสาเขึ้/มป็ระเภที่น�*จ)งขึ้)*นอย'�กั�บพ-*นที่��ภาคติ�ด้ขึ้วาง เสาเขึ้/มป็ระเภที่น�*ส�วนใหญ�จ)งม�กัเป็�นร'ป็หน!าติ�ด้กัลม หร-อส��เหล��ยม หร-อกัลม โด้ยอาจเป็�นหน!าติ�ด้ที่)บติ�น (Solid) หร-อกัลวง (Hollow) กั/ได้!

ร'ป็ที่�� 6 สาธ�ติกั0าล�งขึ้องเสาเขึ้/มเน-�องจากัแรงเส�ยด้ที่าน และแรงแบกัที่าน และนอกัเหน-อจากักัารร�บน0*าหน�กั หร-อถู�ายน0*าหน�กัอาคาร ซึ่)�งส�วนใหญ�เป็�นน0*าหน�กัติามแนวด้��ง (Vertical load) แล!ว เสาเขึ้/มย�งอาจติ!านที่านแรงอ-�น ๆ เช่�นแรงเฉ-อน (Shear) หร-อแรงด้)ง (Tension) อาที่�เช่�น ใช่!เสาเขึ้/มติ!านที่านไม�ให!โครงสร!างล!ม หร-อลอยติ�ว หร-อโครงสร!างที่��ติ!านที่านแรงที่างด้!านขึ้!าง เช่�น แรงลม แรงแผ่�นด้�นไหว เป็�นติ!น ร'ป็ที่�� 7 แสด้งติ�วอย�างเสาเขึ้/มในโครงสร!างที่��ติ!านที่านแรงที่างด้!านขึ้!าง

ร'ป็ที่�� 6 กั0าล�งขึ้องเสาเขึ้/มเน-�องจากัแรงเส�ยด้ที่าน และแรงแบกัที่าน

5.2 กัารจ0าแนกัเสาเขึ้/มติามว�ธ�กั�อสร!างได้!ด้�งน�* เสาเขึ้/มอาจจ0าแนกัติามว�ธ�กั�อสร!างได้!ด้�งน�*

5.2.1 เสาเขึ้/มติอกั (Driven pile) เสาเขึ้/มอาจถู'กัติอกัโด้ยแรงคน เช่�นใช่!สามเกัลอติอกัเสาเขึ้/มขึ้นาด้เล/กั ส0าหร�บเขึ้/มขึ้นาด้ใหญ� ม�กัติอกัโด้ยใช่!ป็2* นจ��น ที่��ยกัติ"!มน0*าหน�กั กัระแที่กั หร-อติอกัลงบนห�วเขึ้/ม อาจใช่!เคร-�องติอกัที่��เป็�นกัลไกัแรงด้�นไอน0*าบ�งค�บให!ล'กัติ"!มว��งขึ้)*นลง หร-ออาจจะใช่!แรงด้�นน0*าอ�ด้ด้!วยความด้�นส'งลงไป็ย�งป็ลายเขึ้/มที่0าให!เขึ้/มจมลง ขึ้!อด้�ขึ้องเสาเขึ้/มติอกัน�* กั/ค-อราคาถู'กักัว�าระบบอ-�น และกัารติอกัที่0าให!เสาเขึ้/มกั�บด้�นที่��อย'�ขึ้!างล�างม�ความแน�นสามารถู�ายน0*าหน�กัได้!ด้� แติ�ขึ้!อเส�ยกั/ค-อเป็ล-องเน-*อที่��ในกัารติอกั ระหว�างติอกัเกั�ด้เส�ยงด้�ง หร-อส��นสะเที่-อนและอาจม�ผ่ลกัระที่บแกั�อาคารขึ้!างเค�ยง และเสาเขึ้/มอาจเส�ยหาย เช่�นแติกัร!าว บ��น ระหว�างขึ้นส�งได้!

5.2.2 เสาเขึ้/มเจาะ (Bored pile)

ที่0าโด้ยเจาะเอาด้�นออกัจนถู)งระด้�บที่��ติ!องกัาร โด้ยกัร"หล"มเจาะด้!วยป็ลอกัเหล/กั (Casing) หร-อ สารละลายที่��ขึ้!นเหลวคล!ายโคลน (เช่�น Bentonite) ป็;องกั�นด้�นพ�ง แล!วใส�เหล/กัเสร�มเขึ้!าไป็ในหล"มเจาะ เที่คอนกัร�ติจนเติ/มหล"มเจาะ กัารเจาะด้�นอาจใช่!สว�านเจาะ หร-อใช่!ว�ธ�กัด้ป็ลอกัเหล/กัลงไป็เพ-�อขึ้"ด้ด้�นภายในป็ลอกัเหล/กัขึ้)*นมา อาจจ0าแนกัเสาเขึ้/มเจาะติามว�ธ�กัารที่0าเสาเขึ้/มเจาะเป็�น เสาเขึ้/มเจาะระบบแห!ง (Dry Process) เป็�นระบบที่��ใช่!ที่��วไป็ เหมาะส0าหร�บงานกั�อสร!างที่��ม�ขึ้นาด้ไม�ใหญ� เพราะระบบน�*ม�ขึ้!อจ0ากั�ด้เร-�องความยาวขึ้องเสาเขึ้/ม โด้ยที่��วไป็เสาเขึ้/มช่น�ด้น�*ม�หน!าติ�ด้กัลมเส!นผ่�านศ'นย3กัลางไม�เกั�น 60 เซึ่นติ�เมติร และความยาวม�กัไม�เกั�น 30 เมติร เป็�นระบบที่��กั�อสร!างง�าย เคร-�องม-อที่��ใช่!ม�เพ�ยงแที่�น 3 ขึ้า เคร-�องยนติ3ส0าหร�บยกัติ"!มติอกั ป็ลอกัเหล/กั ติ"!มเหล/กัส0าหร�บติอกั อ�กัระบบหน)�งค-อ เสาเขึ้/มเจาะระบบเป็�ยกั (Wet Process) เหมาะส0าหร�บงานกั�อสร!างขึ้นาด้ใหญ� เช่�น เสาเขึ้/มส0าหร�บอาคารส'ง ระบบน�*สามารถูที่0าเสาเขึ้/มที่��ม�ร'ป็หน!าติ�ด้วงกัลมเส!นผ่�านศ'นย3กัลางได้!ถู)ง 150 เซึ่นติ�เมติร และยาวได้!ถู)ง 60 เมติร จ)งติ!องใช่!เคร-�องจ�กัรกัลขึ้นาด้ใหญ� และกัารที่0างานซึ่�บซึ่!อนกัว�าระบบแห!ง เช่�นติ!องม�เคร-�องเจาะด้�นแบบสว�าน และติ!องใช่!สารละลาย Bentonite เพ-�อกัร"ป็;องกั�น

ด้�นรอบหล"มเจาะพ�งที่ลาย เป็�นติ!น จ)งติ!องอาศ�ยผ่'!ช่0านาญ หร-อม�ป็ระสบกัารณ3เฉพาะ และม�เคร-�องจ�กัรกัลพร!อม ส�วนเสาเขึ้/มเจาะแบบไมโคร (Micro Pile) เป็�นเสาเขึ้/มเจาะขึ้นาด้เล/กั เส!นผ่�านศ'นย3กัลางไม�เกั�น 25 เซึ่นติ�เมติร จะใช่!เที่คน�คติ�างระบบอ-�น ๆ เช่�นกัารเที่คอนกัร�ติ จะใช่!ที่�อเหล/กัเส�ยบไป็ในหล"มเจาะแล!วเที่คอนกัร�ติ โด้ยส'บอ�ด้ (Pump) ลงไป็ในที่�อเหล/กัด้!วยแรงด้�นขึ้นาด้ส'ง (Grouting) เสาเขึ้/มแบบน�*จะม�ราคาแพงกัว�าเสาเขึ้/มเจาะระบบแห!งจ)งไม�ค�อยน�ยม แติ�ด้!วยว�ธ�กัารกั�อสร!างที่��ติ!องกัารพ-*นที่��น!อย และสะอาด้กัว�าเสาเขึ้/มเจาะระบบแห!ง จ)งเหมาะส0าหร�บงานที่��ม�ความจ0าเป็�น หร-อม�ขึ้!อจ0ากั�ด้ เช่�นติ�อเติ�ม หร-อซึ่�อมแซึ่มอาคาร นอกัเหน-อจากัที่��กัล�าวมาขึ้!างติ!น ย�งม�เสาเขึ้/มเจาะแบบพ�เศษ ด้�งติ�วอย�างเช่�น Barrette Pile ซึ่)�งเหม-อนกั�บเสาเขึ้/มเจาะระบบเป็�ยกัเพ�ยงแติ� จะม�หน!าติ�ด้เป็�นส��เหล��ยม ร'ป็เคร-�องหมายบวกั

ร'ป็ติ�ว H หร-อร'ป็ติ�ว T กั/ได้! ที่�*งน�*เน-�องจากัใช่!เคร-�องจ�กัรขึ้"ด้ด้�นเช่�น กัระเช่!าด้�กัด้�น (Clam shell or grab bucket) ล�กัษณะคล!ายกั!ามป็'ติ�กัด้�นขึ้)*นมา ขึ้นาด้ขึ้องเสาเขึ้/มแบบน�*จ)งขึ้)*นอย'�กั�บขึ้นาด้ขึ้องกัระเช่!าติ�กัด้�น สามารถูขึ้"ด้ได้!ล)กักัว�าเสาเขึ้/มเจาะระบบเป็�ยกั ขึ้!อได้!เป็ร�ยบขึ้องเสาเขึ้/มเจาะ เม-�อเที่�ยบกั�บเสาเขึ้/มช่น�ด้อ-�นค-อ ร�บน0*าหน�กัได้!มากั คงที่น เล-อกัความยาวขึ้องเสาเขึ้/มได้!ติามติ!องกัาร ไม�เส�ยหายเน-�องจากักัารยกั หร-อขึ้นส�ง (เพราะที่0าในที่��) แม!อาจส�ง

เส�ยงด้�งระหว�างที่0างาน แติ�อาคารขึ้!างเค�ยงไม�เส�ยหายเพราะแรงส��นสะเที่-อนด้�งเช่�นเสาเขึ้/มติอกั ส�วนขึ้!อเส�ยขึ้องเสาเขึ้/มช่น�ด้น�*กั/ค-อ ติรวจสอบค"ณภาพขึ้องคอนกัร�ติที่��เที่ลงในหล"มเจาะยากั ม�ราคาแพงกัว�าเสาเขึ้/มติอกั และหากัเป็�นระบบเป็�ยกัขึ้ณะที่0างานจะสกัป็รกั

5.2.3 เสาเขึ้/มระบบเจาะกัด้ (Auger Press)

เป็�นเที่คโนโลย�ค�อนขึ้!างใหม�ส0าหร�บงานกั�อสร!างเสาเขึ้/ม โด้ยที่��วไป็ เสาเขึ้/มที่��ใช่!ระบบน�*จะเป็�นเสาเขึ้/มคอนกัร�ติอ�ด้แรงแบบแรงเหว��ยง (Spun Pile) ซึ่)�งคอนกัร�ติจะม�ความหนาแน�นส'งกัว�ากัารหล�อแบบธรรมด้า เสาเขึ้/มหน!าติ�ด้กัลมม�ร'กัลวงติรงกัลาง จะถู'กักัด้ลงไป็ในด้�น โด้ยเคร-�องกัด้ไฮด้รอล�คซึ่)�งติ�ด้ติ�*งอย'�กั�บรถูป็2* นจ��น ในขึ้ณะกัด้เสาเขึ้/มลงไป็น�*น สว�านซึ่)�งใส�อย'�ในร'เสาเขึ้/มกั/จะหม"น และเจาะ (กัว!าน) ด้�นขึ้)*นมาติามด้อกัสว�าน และกัด้เสาเขึ้/มให!ลงไป็แที่นที่��ด้�นที่��เจาะขึ้)*นมา เม-�อเจาะ และกัด้เสาเขึ้/มจมลงได้!ระด้�บพอสมควร กั/หย"ด้กัด้ ด้)งด้อกัสว�านออกัมาจากัร' แล!วติอกัด้!วยล'กัติ"!มจนได้!ระด้�บที่��ติ!องกัาร ขึ้!อด้�ขึ้องเสาเขึ้/มระบบน�* ค-อลด้แรงส��นสะเที่-อนในกัารติอกั และลด้ผ่ลกัระที่บเน-�องจากักัารเคล-�อนติ�วขึ้องช่�*นด้�น

5.3 กัารจ0าแนกัเสาเขึ้/มติามว�สด้" เสาเขึ้/มอาจจ0าแนกัติามว�สด้" ด้�งน�*

5.3.1 เสาเขึ้/มไม! (Timber pile) ใช่!มาติ�*งแติ�สม�ยโบราณ ป็2จจ"บ�นไม�น�ยม เพราะไม!ราคาแพง หายากั ควบค"มค"ณภาพยากั อ�กัที่�*งไม!ผ่"กัร�อน หร-อเส-�อมสลายได้!ติามกัาลเวลา โด้ยเฉพาะในสภาพที่��แห!ง สล�บกั�บเป็�ยกัช่-*น ป็กัติ�เสาเขึ้/มไม! ใช่!ไม!เบญจพรรณ ติ�ด้กั��ง และที่"บเป็ล-อกัออกั ติอนติอกัเอาด้!านป็ลายลง เสาเขึ้/มไม!ที่��ด้�ติ!องม�ล0าติ!นติรง และติ!องให!อย'�ใติ!ระด้�บน0*าติลอด้เวลาที่"กัฤด้'กัาล เพ-�อป็;องกั�นป็ลวกั หร-อมอด้ที่0าลายเน-*อไม!ได้! 5.3.2 เสาเขึ้/มคอนกัร�ติ (Concrete pile ป็กัติ�แล!วม�กัจะหล�อเสาเขึ้/มในโรงงานกั�อน เม-�อคอนกัร�ติได้!อาย"แล!วจ)งค�อยขึ้นย!ายไป็ย�งสถูานที่��กั�อสร!าง หร-อกัรณ�ขึ้นย!ายล0าบากัอาจหล�อเสาเขึ้/มในบร�เวณที่��กั�อสร!างได้!เลย เสาเขึ้/มคอนกัร�ติหล�อส0าเร/จม�ด้!วยกั�น 2 ช่น�ด้ค-อ เสาเขึ้/มคอนกัร�ติเสร�มเหล/กั ร'ป็ร�างขึ้องเสาเขึ้/มป็ระเภที่น�* ขึ้)*นอย'�กั�บกัารออกัแบบ ม�เหล/กัเสร�มภายในเสาเขึ้/ม (Reinforced concrete) เพ-�อกั�นไม�ให!เสาเขึ้/มแติกัร!าวในขึ้ณะขึ้นย!าย หร-อติอกั อ�กัป็ระเภที่หน)�งค-อ

เสาเขึ้/มคอนกัร�ติเสร�มลวด้เหล/กัอ�ด้แรง (Prestressed concrete) ร'ป็ร�างขึ้)*นอย'�กั�บกัารออกัแบบเช่�นกั�น แติ�ขึ้!อด้�ค-อ ผ่ล�ติได้!ความยาว หร-อล)กักัว�า และพ-*นที่��หน!าติ�ด้ม�กัมากักัว�าเสาเขึ้/มคอนกัร�ติเสร�มเหล/กัธรรมด้า กั/ค-อ สามารถูที่0าได้!ยาวกัว�า และม�พ-*นที่��หน!าติ�ด้เล/กักัว�า ป็2จจ"บ�นจ)งน�ยมแพร�หลายในงานกั�อสร!าง เสาเขึ้/มป็ระเภที่น�*ม�ลวด้อ�ด้แรง (ค-อลวด้เหล/กัที่��ติ!านที่านแรงด้)งได้!ส'ง อย'�ติามยาว ซึ่)�งสามารถูแยกัป็ระเภที่ติามขึ้)*นติอนกัารด้)งลวด้ได้!อ�กั 2 ป็ระเภที่ ค-อ ช่น�ด้ด้)งลวด้กั�อนแล!วหล�อคอนกัร�ติ ช่น�ด้หล�อคอนกัร�ติกั�อนแล!วค�อยถู)งลวด้ที่�หล�ง (ป็2จจ"บ�นน�ยมที่0าแบบหล�งมากักัว�า) กัารอ�ด้แรงช่�วยป็;องกั�นไม�ให!เสาเขึ้/มแติกัร!าวเน-�องจากัยกั หร-อขึ้นส�ง อย�างไรติาม ติ!องยกัเสาเขึ้/ม ณ จ"ด้ที่��ผ่'!ผ่ล�ติกั0าหนด้ไว! ม�ฉะน�*นเสาเขึ้/มอาจแติกัร!าว หร-อเส�ยหายได้!

5.3.3 เสาเขึ้/มเหล/กั (Steel pile ส�วนใหญ�จะใช่!เหล/กัร'ป็ติ�ว H หร-อที่�อเหล/กักัลม เพราะหน!าติ�ด้สมมาติร ติอกัง�ายกัว�าช่น�ด้อ-�น ๆ สามารถูติอกัที่ะล"ช่�*นห�นบางได้! และร�บน0*าหน�กับรรที่"กัได้!มากักัว�าร'ป็อ-�น ๆ ขึ้!อเส�ยขึ้องเสาเขึ้/มเหล/กักั/ค-อ ม�ราคาแพง ความเส�ยด้ที่านระหว�างผ่�วเสาเขึ้/มเหล/กั และด้�นด้!อยกัว�าเสาเขึ้/มคอนกัร�ติ (เพราะเส!นรอบร'ป็ หร-อพ-*นที่��ผ่�วขึ้องเสาเขึ้/มเหล/กัม�กัจะน!อย และผ่�วเหล/กัล-�นกัว�าคอนกัร�ติ) และอาจถู'กักั�ด้กัร�อนได้!ง�าย อาจป็;องกั�นกัารกั�ด้กัร�อน โด้ย ป็;องกั�นส�วนที่��ฝั2งอย'�ในช่�*นด้�นที่��ถู'กัรบกัวน เช่�น ม�น0*าขึ้)*น น0*าลง หร-อเป็�ยกั ๆ แห!ง ๆ ด้!วยกัารเที่คอนกัร�ติห"!ม หร-อ ที่ายางมะติอย อ�กัว�ธ�หน)�งโด้ยเผ่-�อความหนาขึ้องเหล/กัเพ��มขึ้)*น หร-อช่"บส�งกัะส�เพ-�อป็;องกั�นสน�มกั/ได้!

6. ติอม�อ หร-อเสา ติอม�อ (Pier or Pedestal) เป็�นองค3อาคารที่��ติ!านที่านน0*าหน�กั หร-อแรงในแนวด้��งเหม-อนกั�บเสา (Column) โด้ยที่��วไป็น��นเอง ส0าหร�บอาคารที่��วไป็ ติอม�อจะเป็�นส�วนติ�อขึ้องเสากั�บฐานรากั หร-อเป็�นส�วนขึ้องเสาที่��อย'�ใติ!ด้�น เพ-�อถู�ายน0*าหน�กัจากัเสาลงส'�ฐานรากั ส0าหร�บอาคารบางป็ระเภที่ เช่�น สะพาน จะเร�ยกัส�วนขึ้องเสาที่��เห/นพ!นด้�นว�าติอม�อด้!วยเช่�นกั�น ซึ่)�งติอม�อเหล�า อาจม�ร'ป็หน!าติ�ด้เป็�นส��เหล��ยมจ�ติ"ร�ส ส��เหล��ยมผ่-นผ่!า กัลม หร-ออาจม�ร'ป็หน!าติ�ด้ที่��แป็ลกัแติกัติ�างจากัที่��กัล�าวกั/เป็�นได้! เสา (Column) เป็�นส�วนป็ระกัอบที่��ติ�อขึ้)*นมาจากัฐานรากั ส�วนใหญ�ติ�*งในแนวด้��ง อาจม�หน!าติ�ด้กัลม ส��เหล��ยม หร-ออ-�น ๆ โด้ยว�สด้"ที่��ใช่!ที่0าเสาอาจเป็�นคอนกัร�ติ เหล/กั ไม! หร-อผ่สมกั/ได้! เช่�นคอนกัร�ติ และเหล/กัร'ป็พรรณเสาถู�ายน0*าหน�กับรรที่"กัติ�*งแติ�ช่�*นหล�งคาขึ้องอาคารลงส'�ฐานรากั โด้ยเสาจะเช่-�อมติ�อกั�บคาน ถู�ายน0*าหน�กับรรที่"กัจากัคาน ลงส'�ฐานรากั

เสาอาจจ0าแนกัติามป็ระเภที่ว�สด้"ได้!แกั� เสาไม! ใช่!มากัในอด้�ติ เน-�องจากัไม!เป็�นว�สด้"ที่��แขึ้/งแรงพอควร หาง�าย ราคาไม�แพง แติ�ป็2จจ"บ�นลด้ความน�ยม เพราะราคาแพง หาขึ้นาด้ที่��ติ!องกัารได้!ยากัขึ้)*น โด้ยเฉพาะเสาซึ่)�งติ!องกัารไม!ขึ้นาด้ล0าติ!นค�อนขึ้!างใหญ� ติ!องเป็�นไม!เน-*อแขึ้/ง ม�ติ0าหน�น!อย อย�างไรกั/ติามเสาไม!ม�ขึ้!อด้!อยเร-�องความที่นไฟ และกัารพ"พ�ง หร-อเส-�อมสลายเน-�องจากัความขึ้)*น มด้ ป็ลวกั หร-อแมลงอ-�น

เสาเหล/กั แขึ้/งแรงที่นที่านกัว�าเสาไม! สามารถูส��งซึ่-*อขึ้นาด้มาติรฐานติ�าง ๆ ได้! เหล/กัแขึ้/งแรง ที่นที่าน น0*าหน�กัเบา กั�อสร!างง�าย รวด้เร/ว แติ�กั/ย�งม�ป็2ญหาเร-�องสน�ม และความที่นไฟ จ)งอาจติ!องห"!มด้!วยคอนกัร�ติ หร-อที่าส�กั�นสน�มที่�บ นอกัจากัน�*นเสาเหล/กัจะติ!องออกัแบบรอยติ�อให!ด้� ไม�ว�าจะติ�อกั�บโครงสร!างช่น�ด้ใด้ ไม�ว�าจะโด้ยว�ธ�เช่-�อม หร-อใช่!สล�กัเกัล�ยว ม�เช่�นน�*นโครงสร!าง หร-ออาคารไม�แขึ้/งแรง จนกัระที่��งว�บ�ติ�ได้!

เสาคอนกัร�ติ น�ยมใช่!มากัที่��ส"ด้ในป็2จจ"บ�น เน-�องจากัสามารถูหล�อขึ้)*นร'ป็ติ�าง ๆ เช่�น อาจเป็�นเสากัลม หร-อเหล��ยมได้!ติามที่��ติ!องกัารโด้ยที่��วไป็น�ยมหล�อเสาคอนกัร�ติหน!าติ�ด้ส��เหล��ยมเน-�องจากัที่0าแบบหล�อง�ายกัว�า ส�วนหน!าติ�ด้กัลมติ!องใช่!แบบหล�อพ�เศษ เสาคอนกัร�ติจะเสร�มย-น (ที่��ม"ม หร-อรอบ ๆ หน!าติ�ด้ และติลอด้ความยาวเสา) เพ-�อช่�วยติ!านที่านน0*าหน�กั หร-อแรง และเหล/กัป็ลอกัอาจเป็�นวงเด้��ยว ๆ (เหล/กัป็ลอกัเด้��ยว) หร-อเหล/กัป็ลอกัที่��พ�นติ�อเน-�องเป็�นเกัล�ยว รอบ ๆ เหล/กัย-น โด้ยเหล/กัป็ลอกัจะช่�วยติ!านที่านกัารว�บ�ติ� เช่�น แติกัป็ร� หร-อระเบ�ด้ที่างด้!านขึ้!าง ร'ป็ที่�� 9 แสด้งติ�วอย�างหน!าติ�ด้เสาไม! และเสาเหล/กัแบบติ�าง ๆ ร'ป็ที่�� 10 แสด้งติ�วอย�างเสา ค.ส.ล. ร'ป็ติ�ด้ติ�าง ๆ และร'ป็ที่�� 11 แสด้งติ�วอย�างเสาติอม�อขึ้องสะพาน และร'ป็ที่�� 12 แสด้งกัารแติกั หร-อพ�งที่ลายขึ้องเสาป็ลอกัเด้��ยว หร-อเสาป็ลอกัเกัล�ยว

7. คาน คาน (Beam) เป็�นองค3อาคารที่��ม�กัจะอย'�ในแนวราบ เช่-�อมติ�อกั�บองค3อาคารในแนวติ�*ง เช่�นเสา หร-อผ่น�ง โด้ยม�รายละเอ�ยด้ด้�งน�*

7.1 น0*าหน�กับรรที่"กั ป็กัติ�คานจะร�บน0*าหน�กัติ�วม�นเอง และน0*าหน�กัพ-*นที่��วางบนคานน�*น รวมเร�ยกัว�า น0*าหน�กัขึ้องโครงสร!าง (Self weight or structural dead load) นอกัจากัน�*นย�งร�บน0*าหน�กัที่��บรรที่"กัอย'�บนแผ่�นพ-*น หร-อคานอย�างค�อนขึ้!างคงที่�� หร-อถูาวร (Permanent) เร�ยกั น0*าหน�กัคงที่��ส�วนเพ��ม (Super-imposed dead load) ติ�วอย�างเช่�นผ่น�ง ฝั;าเพด้าน กัระเบ-*อง หร-อว�สด้"ติกัแติ�งพ-*น เป็�นติ!น นอกัจากัน�*นย�งม�น0*าหน�กัจร (Live load) ที่��บรรที่"กับนแผ่�นพ-*น และถู�ายลงส'�คาน เช่�น น!ไหน�กัผ่'!อย'�อาศ�ย ส�มภาระ น0*าหน�กัยวด้ยานพาหนะ เป็�นติ!น

7.2 ร'ป็หน!าติ�ด้ ป็กัติ�คานม�ร'ป็หน!าติ�ด้ส��เหล��ยมผ่-นผ่!า เพราะค0านวณออกัแบบง�าย กั�อสร!างง�าย ป็ระหย�ด้ แติ�หากัม�ความจ0าเป็�น หร-อในเช่�งป็ฏ�บ�ติ� คานอาจม�ร'ป็หน!าติ�ด้เป็�นอ-�นได้! เช่�นคานร'ป็ติ�วที่� (Tee beam) ซึ่)�งอาจเกั�ด้จากัความติ�*งใจที่��จะออกัแบบหร-อกั�อสร!างให!คานน�*นม�ร'ป็เป็�นติ�วที่� หร-ออาจเกั�ด้ในกัรณ�ที่��คานหน!าติ�ด้ร'ป็ส��เหล��ยมผ่-นผ่!ารองร�บพ-*น ค.ส.ล. หล�อเป็�นเน-*อเด้�ยวกั�น (Monolithic) ที่0าให!สามารถูหร-อพ�จารณา หร-อผ่นวกัส�วนหน)�งขึ้องแผ่�นพ-*นเป็�นเสม-อนป็�กั (Flange) ขึ้องติ�วที่� หร-อกัล�าวอ�กัน�ยหน)�งว�า ได้!ค�ด้พ-*นที่��ส�วนหน)�งขึ้องพ-*นมาผ่นวกัเขึ้!ากั�บคานส��เหล��ยมผ่-นผ่!าน�*น ในกัารว�เคราะห3โครงสร!างจะที่0าให!คานม�ความแขึ้/งแกัร�ง เพ��มมากัขึ้)*นกัว�าเด้�มเม-�อเที่�ยบกั�บร'ป็ติ�ด้ส��เหล��ยมผ่-นผ่!าธรรมด้า ที่0าให!กั0าล�งติ!านที่านแรงเพ��มมากัขึ้)*น

7.3 ว�สด้"ที่��ใช่!ที่0าคาน คานอาจที่0าด้!วยไม! เหล/กั คอนกัร�ติเสร�มเหล/กั หร-อคอนกัร�ติเสร�มลวด้อ�ด้แรง ขึ้)*นอย'�กั�บป็2จจ�ย หร-อเหติ"ผ่ลหลายป็ระกัารเช่�น ช่�วงความยาว (Span) น0*าหน�กับรรที่"กั หร-อแรงที่��กัระที่0าติ�อคาน ความป็ระหย�ด้ หร-อเหติ"ผ่ลที่างสถูาป็2ติยกัรรมที่��ติ!องกัารแสด้ง เน-*อว�สด้"ให!แสด้งเป็�นร'ป็ล�กัษณ3ขึ้องอาคาร

คานไม! ม�กัใช่!ป็ระกัอบกั�บระบบพ-*น และติงไม! โด้ยสม�ยโบราณ ติ�วคานม�กัจะวางฝัากัอย'�กั�บเสาไม! ย)ด้ด้!วยล��ม หร-อบากัไม!ให!เขึ้!าม"มกั�น ป็2จจ"บ�นอาจใช่!ติะป็' ย)ด้ด้!วยสล�กัเกัล�ยว แหวน หร-ออ"ป็กัรณ3อ-�น ๆ โด้ยคานจะรองร�บติง (Joist) และติงรองร�บพ-*นไม!กัระด้าน ติามล0าด้�บ คานไม!อาจวาง หร-อฝัากักั�บเสาคอนกัร�ติ หร-อเสาเหล/กักั/ได้! คานเหล/กั น�ยมใช่!ในอาคารขึ้นาด้ใหญ� หร-ออาคารที่��ติ!องกัารลด้ระยะเวลากั�อสร!าง หร-อติ!องกัารให!โครงสร!างโด้ยรวมม�น0*าหน�กัเบากัว�าใช่!คอนกัร�ติเสร�มเหล/กั ไม�น�ยมใช่!กั�บอาคารขึ้นาด้เล/กั เพราะราคาจะค�อนขึ้!างแพง อ�กัที่�*งติ!องออกัแบบจ"ด้ติ�ออย�างพ�ถู�พ�ถู�นให!ม��นคงแขึ้/งแรง และติ!องป็;องกั�นอ�คค�ภ�ย คานเหล/กัใช่!เหล/กัร'ป็พรรณช่น�ด้ร�ด้ร!อน (Hot-rolled steel) หร-อเหล/กัร�ด้เย/น (Cold work steel) ติามความจ0าเป็�น คานเหล/กัอาจใช่!ป็ระกัอบกั�บเสาเหล/กั หร-อเสาคอนกัร�ติ คานเหล/กัอาจใช่!รองร�บติงไม! หร-อติงเหล/กั อ�กัน�ยหน)�ง คานเหล/กัอาจรองร�บพ-*นเหล/กั พ-*นคอนกัร�ติ หร-อระบบพ-*นไม!กั/ได้!

คานคอนกัร�ติเสร�มเหล/กั ส�วนใหญ�หล�อในที่�� โด้ยย-�นเหล/กัเสร�มเขึ้!าไป็ในเสาคอนกัร�ติเพ-�อย)ด้ หร-อถู�ายน0*าหน�กั โด้ยที่��วไป็ไม�ใช่!คานคอนกัร�ติกั�บเสาเหล/กั หร-อเสาไม! เน-�องจากัที่0ากัารเช่-�อมติ�อ หร-อย)ด้กั�นได้!ยากั ด้�งน�*นคานคอนกัร�ติเสร�มเหล/กัม�กัใช่!ร�วมกั�บเสาคอนกัร�ติเสร�มเหล/กั แติ�คานคอนกัร�ติเสร�มเหล/กั ใช่!ร�วมกั�บระบบพ-*นได้!แที่บที่"กัช่น�ด้ เช่�น พ-*นคอนกัร�ติ (ที่�*งแผ่�นพ-*นส0าเร/จร'ป็ หร-อแผ่�นพ-*นหล�อในที่��) พ-*นเหล/กั หร-อแม!แติ�พ-*นไม! คานคอนกัร�ติอ�ด้แรง ม�หล�กักัารคล!ายคล)งกั�บคานคอนกัร�ติเสร�มเหล/กั แติ�เสร�มลวด้อ�ด้แรง (Prestressing wire or tendon) ที่0าให!ม�กั0าล�งติ!านที่านแรงมากัขึ้)*น จ)งเหมาะกั�บโครงสร!างขึ้นาด้ใหญ�เช่�นคานสะพาน (Girder) นอกัจากัที่��ได้!กัล�าวมาแล!ว ย�งม�คานป็ระกัอบ (Composite beam) ซึ่)�งใช่!ว�สด้"มากักัว�าช่น�ด้เด้�ยว เช่�นใช่!คานเหล/กัร'ป็พรรณป็ระกัอบกั�บคอนกัร�ติ หร-อเหล/กักั�บไม! ม�กัพบเฉพาะในอาคาร หร-อโครงสร!างที่��ใช่!ว�สด้"หลายช่น�ด้ผ่สมผ่สานกั�น

7.4 กัารจ0าแนกัคานในเช่�งว�ศวกัรรม

ในที่างว�ศวกัรรมจ0าแนกัคานติามล�กัษณะที่��รองร�บ (Support - ติ�วอย�างที่��รองร�บคานได้!แกั�เสา หร-อผ่น�ง ค.ส.ล.) ได้!แกั�คานช่�วงเด้�ยว (ม�ที่��รองร�บ 2 แห�งที่��ป็ลายที่�*งสอง - Simply support or simple beam) คานติ�อเน-�อง (Continuous beam) ม�สองช่�วงขึ้)*นไป็ และคานย-�น (Cantilever beam) ป็ลายหน)�งย)ด้กั�บที่��รองร�บ และอ�กัป็ลายหน)�งย-�นอย�างอ�สระป็ราศจากัที่��รองร�บ เหติ"ที่��จ0าแนกัเป็�น 3 ป็ระเภที่เพราะเม-�อคานเหล�าน�*ร�บน0*าหน�กั หร-อแรง จะถู'กัด้�ด้ (Bend) ที่0าให!เกั�ด้แรงในคาน และคานโกั�งติ�วในล�กัษณะที่��แติกัติ�างกั�น อน)�ง กัารบอกัความยาวช่�วงคานป็กัติ�ม� 2 ว�ธ� ค-อบอกัระยะระหว�างศ'นย3กัลางที่��รองร�บ ร'ป็ที่�� 13 แสด้งร'ป็หน!าติ�ด้คาน และว�สด้"ที่��ใช่!ที่0าคาน (คานไม! คานเหล/กั คานคอนกัร�ติเสร�มเหล/กั) ร'ป็ที่�� 14 แสด้งติ�วอย�างคานคอนกัร�ติอ�ด้แรง ร'ป็ที่�� 15 แสด้งกัารจ0าแนกัคานในเช่�งว�ศวกัรรม (คานช่�วงเด้�ยว คานย-�น และคานติ�อเน-�อง)

8. แผ่�นพ-*น แผ่�นพ-*นเป็�นองค3อาคารที่��ม�กัจะอย'�ในแนวราบ ม�ล�กัษณะเป็�นแผ่�นบาง ใช่!บรรที่"กัน0*าหน�กัติ�วม�นเอง น0*าหน�กัว�สด้"ติกัแติ�ง ติลอด้จนน0*าหน�กับรรที่"กัจร เช่�นผ่'!อย'�อาศ�ย ยวด้ยานพาหนะ (กัรณ�พ-*นอาคารจอด้รถู หร-อสะพาน) และถู�ายน0*าหน�กัลงส'�คานรองร�บซึ่)�งอย'�ที่��ขึ้อบ หร-อโด้ยรอบพ-*นน�*น อย�างไรกั/ติามแผ่�นพ-*นอาจจ0าแนกัติามว�สด้" ว�ธ�กั�อสร!าง หร-อกัารร�บแรงในเช่�งว�ศวกัรรม ด้�งน�* 8.1 ระบบพ-*นและติงไม! พ-*นไม!ป็กัติ�จะใช่!กัระด้านไม! (Plank) แผ่�นบาง ๆ จ)งติ!องแบ�งกัระจายน0*าหน�กัอย�างสม0�าเสมอผ่�านติงที่��วางเร�ยงกั�นค�อนขึ้!างถู�� ด้�งน�*น ติงกั/ค-อคานซึ่อย หร-อคานย�อย ๆ ที่��วางอย'�บนคานหล�กั ขึ้นาด้ขึ้องติง หร-อระยะที่��วางเร�ยงจะขึ้)*นกั�บน0*าหน�กับรรที่"กั และช่น�ด้ขึ้องไม!ที่��ใช่! พ-*นไม!วางบนติงป็กัติ�จะย)ด้ด้!วยติะป็' ร'ป็ที่�� 16 แสด้งติ�วอย�างระบบพ-*นและติงไม!

2.8.1 แผ่�นพ-*นคอนกัร�ติหล�อในที่�� แผ่�นพ-*นคอนกัร�ติหล�อในที่�� (Cast in place slab) จะติ!องติ�*งแบบพ-*น ผ่'กัเหล/กัเสร�มแล!วจ)งเที่คอนกัร�ติพร!อมกั�บส�วนบนขึ้องคานที่��อย'�รอบ ๆ เพ-�อให!พ-*นเป็�นผ่-นเด้�ยวกั�บคาน และติ!องค0*าย�นแบบเพ-�อร�บน0*าหน�กัพ-*นกั�อนที่��พ-*นคอนกัร�ติแขึ้/งติ�ว และร�บน0*าหน�กัได้! เม-�อถูอด้แบบแล!วอาจฉาบป็'นที่าส�ใติ!ที่!องพ-*นเพ-�อความสวยงาม หร-ออาจติ�ด้ฝั;าเพด้าน ซึ่)�งฝั;าเพด้าน หร-อส��งย)ด้เกัาะอ-�น ๆ เช่�นที่�อน0*า ที่�อระบบป็ร�บอากัาศ ติ�างกั/เป็�นน0*าหน�กับรรที่"กัที่��แขึ้วน หร-อย)ด้กั�บแผ่�นพ-*น ความหนา หร-อเหล/กัเสร�มขึ้องพ-*นขึ้)*นอย'�กั�บความกัว!าง ความยาวขึ้องพ-*น และน0*าหน�กับรรที่"กั แผ่�นพ-*นหล�อในที่�� แบ�งเป็�นป็ระเภที่ย�อย ๆ ด้�ง

8.1.1 แผ่�นพ-*นที่างเด้�ยว (One-way slab ม�ช่�วงส�*น หร-อส�ด้ส�วนความยาวติ�อความกัว!างขึ้องแผ่�นพ-*นมากั กั/จะกัระจายน0*าหน�กัในที่�ศที่างเด้�ยว ค-อกัระจายน0*าหน�กัลงย�งที่��รองร�บสองด้!านซึ่)�งรองร�บพ-*นในช่�วงส�*น วางบนคานแบบที่างเด้�ยว (ร'ป็ที่�� 17) อน)�ง หากัแผ่�นพ-*นที่างเด้�ยวหลายแถูบวางติ�อเน-�องกั�น แผ่�นพ-*นที่างเด้�ยวเช่�นว�าน�*น กั/จะเป็�นเสม-อนแผ่�นพ-*นติ�อเน-�อง (ด้'เร-�องถู�ด้ไป็) 8.1.2 แผ่�นพ-*นสองที่าง (Two-way Slab) ส�ด้ส�วนด้!านกัว!างยาวพอ ๆ กั�น หร-อแติกัติ�างกั�นไม�มากั ด้�งน�*น น0*าหน�กับรรที่"กัจะกัระจายสองที่�ศที่าง (ร'ป็ที่�� 18)

8.1.3 แผ่�นพ-*นย-�น (Cantilever slab)

ม�ที่��รองร�บด้านเด้�ยว อ�กัป็ลายหน)�งอ�สระป็ราศจากัที่��รองร�บ ป็กัติ�ม�กัพบเห/นแผ่�นพ-*นย-�นเป็�นช่ายคาหร-อกั�นสาด้ (ร'ป็ที่�� 19)

8.1.4 แผ่�นพ-*นไร!คาน (Flat plate) เป็�นแผ่�นพ-*นสองที่างช่น�ด้หน)�ง เพ�ยงแติ�คานม�ความหนาเที่�ากั�บแผ่�นพ-*น หร-ออ�กัน�ยหน)�งค-อแถูบแผ่�นพ-*นซึ่)�งเช่-�อมติ�อระหว�างที่��รองร�บ เช่�นเสา ถู-อเสม-อนเป็�นคาน แผ่�นพ-*นไร!คานอาจเป็�นคอนกัร�ติเสร�มเหล/กั หร-ออาจเป็�นคอนกัร�ติอ�ด้แรงหล�อในที่�� (Post-Tensioned) โด้ยลวด้จะร!อยอย'�ในติ�วพ-*น เหล-อป็ลายลวด้ไว!ที่��ด้!านขึ้!างขึ้องพ-*นส0าหร�บด้)งให!ติ)งแล!วติ�ด้ลวด้ เพ-�อให!ลวด้น�*นอ�ด้พ-*น ที่0าให!พ-*นร�บน0*าหน�กัได้!มากัขึ้)*นในขึ้ณะที่��ความหนาขึ้องพ-*นไม�มากัน�กั น0*าหน�กัโด้ยรวมขึ้องพ-*นน!อยลง ซึ่)�งจะส�งผ่ลให!ขึ้นาด้โครงสร!างอ-�น ๆ ลด้ลงด้!วย เป็�นระบบที่��กั�อสร!างได้!รวด้เร/ว น�ยมใช่!กั�บอาคารขึ้นาด้ใหญ�

บางคร�*งอาจจ0าเป็�นติ!องเพ��มความหนาขึ้องแผ่�นพ-*นไร!คานที่��บร�เวณห�วเสา เพ-�อเพ��มกั0าล�งติ!านที่านแรง (และป็;องกั�นม�ให!แผ่�นพ-*นถู'กัเฉ-อนจนแติกัที่ะล"รอบ ๆ ห�วเสา) เร�ยกัความหนาส�วนเพ��มน�*ว�า แป็;นห�วเสา (Drop panel) หากับร�เวณห�วเสาที่��รองร�บแผ่�นพ-*น หร-อแป็;นห�วเสาขึ้ยายขึ้นาด้ให!โติขึ้)*น เร�ยกัว�า หมวกัเสา (Capital) ร'ป็ที่�� 20กั และ 20ขึ้ แสด้งติ�วอย�างแผ่�นพ-*นไร!คาน ช่น�ด้แผ่�นเร�ยบ หร-อม�แป็;นห�วเสา หร-อหมวกัเสา อน)�ง พ-*นระบบน�*ไม�น�ยมใช่!ในอาคารขึ้นาด้เล/กั หร-อที่��พ�กัอาศ�ย เน-�องจากัม�ราคาแพงกัว�าแบบแรกั ม�กัใช่!ในอาคารที่��ติ!องกัารจ0านวนช่�*นมากั ๆ ไม�ติ!องกัารให!ม�คานเกัะกัะ เช่�นอาคารจอด้รถูเป็�นติ!น

ร'ป็ที่�� 20 ติ�วอย�างแผ่�นพ-*นไร!คาน ช่น�ด้แผ่�นเร�ยบ หร-อม�แป็;นห�วเสา หร-อหมวกัเสา

8.1.5 แผ่�นพ-*นระบบกัระที่งที่างเด้�ยว (One-way joist) ป็ระกัอบด้!วยแผ่�นพ-*นที่างเด้�ยวหลายผ่-นติ�อเน-�องกั�น หล�อเป็�นเน-*อเด้�ยวกั�บคาน หร-อวางบนคานส0าเร/จร'ป็ (เช่�นกัรณ�ขึ้องสะพาน) หร-อเกั�ด้จากักัารเอาคานร'ป็ติ�วที่�มาวางเร�ยงให!ป็�กัคานช่�ด้ติ�ด้กั�นแล!วหล�อคอนกัร�ติพ-*น (Topping) ให!เป็�นผ่-นติ�อเน-�องกั�น (ด้'เร-�องถู�ด้ไป็) ร'ป็ที่�� 21 แสด้งติ�วอย�างแผ่�นพ-*นกัระที่งที่างเด้�ยว

ร'ป็ที่�� 21 ติ�วอย�างแผ่�นพ-*นกัระที่งที่างเด้�ยว

8.1.6 แผ่�นพ-*นกัระที่งสองที่าง (Waffle slab)

เป็�นแผ่�นพ-*นสองที่างที่��ม�ขึ้นาด้ใหญ� มากั ๆ ด้�งน�*น ภายในแผ่�นพ-*น (ภายในแผ่�นพ-*นซึ่)�งรองร�บด้!วยคานหล�กัที่��เช่-�อมย)ด้ระหว�างห�วเสา) จ)งแบ�งซึ่อยเป็�นคานย�อย ๆ ที่�*งสองที่�ศที่าง จ)งแลด้'เสม-อนป็ระกัอบด้!วยแผ่�นพ-*นสองที่างเล/กั ๆ หลายผ่-น แผ่�นพ-*นช่น�ด้น�*แม!จะใช่!ได้!กั�บอาคารที่��ม�ช่�วงระหว�างเสาห�างมากั ๆ แติ�กั/กั�อสร!างย"�งยากั โด้ยเฉพาะติ!องเติร�ยมไม!แบบ ซึ่�บซึ่!อนติามร'ป็ร�างขึ้องแผ่�นพ-*น และอาจม�ป็2ญหาย"�งยากัในเร-�องว�ศวกัรรมระบบ เช่�น กัารติ�ด้ติ�*งด้วงโคมไฟฟ;า กัารเด้�นสายไฟ หร-อที่�อน0*าด้�บเพล�งเป็�นติ!น ร'ป็ที่�� 22 แสด้งติ�วอย�างแผ่�นพ-*นกัระที่งสองที่าง

8.2 ระบบแผ่�นพ-*นกั)�งส0าเร/จ ระบบแผ่�นพ-*นกั)�งส0าเร/จป็ระกัอบด้!วยส�วนที่��ผ่ล�ติจากัโรงงาน ยกัมาติ�ด้ติ�*ง หร-อวางบนคาน แล!วเสร�มเหล/กั เที่คอนกัร�ติที่�บหน!า (Topping) เพ-�อให!เป็�นผ่-นเด้�ยวกั�น จ0าแนกัเป็�นป็ระเภที่ย�อยได้!ด้�งน�*

8.2.1 ระบบแผ่�นพ-*นคอนกัร�ติหล�อส0าเร/จ หร-อแผ่�นพ-*นส0าเร/จร'ป็อ�ด้แรง ช่น�ด้แผ่�นเร�ยบ (Precast Plank)

ร'ป็หน!าติ�ด้ส��เหล��ยมที่)บติ�น เสร�มลวด้อ�ด้แรง ความหนาจ)งไม�มากัน�กั น�ยมใช่! โด้ยเฉพาะอาคารขึ้นาด้เล/กั หร-อที่��พ�กัอาศ�ย เพราะม�ล�กัษณะเหม-อนแผ่�นกัระด้านที่��สามารถูวางพาด้บนคานเร�ยงกั�น โด้ยไม�ติ!องใช่!ไม!แบบ ผ่'กัเหล/กัเสร�มกั�นร!าว และเที่คอนกัร�ติที่�บหน!าได้!ที่�นที่� และใช่!ค0*าย�นเที่�าที่��จ0าเป็�นติามค0าแนะน0าขึ้องผ่'!ผ่ล�ติ เช่�นที่��กั)�งกัลางขึ้องช่�วงพ-*นเที่�าน�*น พ-*นช่น�ด้น�*ค-อใติ!ที่!องพ-*นจะเร�ยบจ)งไม�จ0าติ!องฉาบแติ�งผ่�ว หร-อที่0าฝั;าป็6ด้ ร'ป็ที่�� 23 แสด้งติ�วอย�าง ระบบพ-*นคอนกัร�ติอ�ด้แรงส0าเร/จร'ป็ช่น�ด้แผ่�นเร�ยบ อน)�ง แผ่�นพ-*นช่น�ด้น�*เม-�อช่�วงยาวขึ้)*น หร-อม�ความหนาเพ��มขึ้)*น ผ่'!ผ่ล�ติกั/อาจที่0าให!แกันกัลางติามยาวขึ้องแผ่�นพ-*นกัลวง (Hollow core Slab) เพ-�อลด้ที่อนน0*าหน�กัขึ้องแผ่�นพ-*นน��นเอง

8.2.2 ระบบแผ่�นพ-*นกั)�งส0าเร/จร'ป็ช่น�ด้ติงคอนกัร�ติอ�ด้แรง แผ่�นพ-*นช่น�ด้น�*ใช่!ติงคอนกัร�ติอ�ด้แรงส0าเร/จร'ป็มาพาด้บนคานแล!วป็ระกัอบไม!แบบที่��ช่�องว�างระหว�างติง เสร�มเหล/กั และเที่คอนกัร�ติ ว�ธ�น�*จะกั�อสร!างง�ายกัว�าระบบพ-*นคอนกัร�ติเสร�มเหล/กัธรรมด้า เพราะสามารถูติ�*งแบบกั�บติงส0าเร/จร'ป็ ด้�งน�*นไม�ติ!องใช่!แบบและค0*าย�นมากัเที่�ากั�บระบบพ-*นคอนกัร�ติที่��วไป็ ติงส0าเร/จร'ป็ช่น�ด้น�*จะม�ร'ส0าหร�บเส�ยบสล�กัที่��ใช่!ไว!ส0าหร�บร�บแบบไม!ในติ�ว ป็2จจ"บ�นไม�ค�อยน�ยมใช่! ร'ป็ที่�� 24 แสด้งติ�วอย�างระบบแผ่�นพ-*นกั)�งส0าเร/จร'ป็ช่น�ด้ติงคอนกัร�ติอ�ด้แรง

8.2.3 ระบบแผ่�นพ-*นคอนกัร�ติส0าเร/จร'ป็ช่น�ด้หน!าติ�ด้ร'ป็ติ�วที่� แผ่�นพ-*นช่น�ด้ใช่!ป็ร�มาณคอนกัร�ติน!อย และแอ�นติ�วน!อย กั�อสร!างได้!รวด้เร/วโด้ยกัารน0ามาวางพาด้กั�บคานเร�ยงช่�ด้ติ�ด้กั�น เสร�มเหล/กั และเที่คอนกัร�ติที่�บหน!าเพ-�อให!เป็�นแผ่�นพ-*นเด้�ยวกั�น แติ�ติ!องระม�ด้ระว�งขึ้ณะกั�อสร!างเพราะแผ่�นพ-*นที่��วางบนคานน�*นอาจพล�กัติ�วได้!ง�ายกั�อนที่��จะเที่คอนกัร�ติที่�บ ขึ้!อเส�ยขึ้องพ-*นระบบน�*ค-อ ด้!านใติ!พ-*น หากัไม�ม�ฝั;าป็6ด้ ม�กัเป็�นอ"ป็สรรคติ�อกัารติ�ด้ติ�*งด้วงโคมไฟฟ;า หร-อระบบส�องสว�าง และที่�อขึ้องว�ศวกัรรมงานระบบติ�าง ๆ ร'ป็ที่�� 25 แสด้งติ�วอย�างแผ่�นพ-*นส0าเร/จร'ป็หน!าติ�ด้ร'ป็ติ�วที่�

8.2.4 ระบบแผ่�นพ-*นคอนกัร�ติบล/อกัและติงร'ป็ที่�คว0�า พ-*นช่น�ด้น�*ใช่!ติงคอนกัร�ติร'ป็ติ�วที่�คว0�าวางพาด้บนคานติามระยะที่��กั0าหนด้ และใช่!คอนกัร�ติบล/อคช่น�ด้กัลวงวางเร�ยงระหว�างติงด้�งกัล�าวจนเติ/ม เสร�มเหล/กั และเที่คอนกัร�ติที่�บหน!า เด้�มพ-*นช่น�ด้น�*ใช่!ในอาคารขึ้นาด้เล/กั และที่��พ�กัอาศ�ย เพราะกั�อสร!างได้!รวด้เร/ว ขึ้!อเส�ยค-อน0*าอาจร��วซึ่)มได้!ง�าย และร�บน0*าหน�กัได้!น!อยกัว�าพ-*นส0าเร/จระบบอ-�น ๆ เน-�องจากัคอนกัร�ติบล/อคน�*นเป็�นเพ�ยงแบบหล�อคอนกัร�ติถูาวรเที่�าน�*น ม�ได้!ม�ส�วนช่�วยร�บน0*าหน�กัใด้ ๆ (ขึ้ณะที่��เฉพาะติงร'ป็ติ�วที่�คว0�าร�บน0*าหน�กับรรที่"กั) ด้�งน�*น หากัฉาบป็6ด้ใติ!ที่!องพ-*นไป็แล!ว อาจไม�ที่ราบติ0าแหน�ง หร-อแนวขึ้องติงร'ป็ติ�วที่�คว0�า จะหาติ0าแหน�งแขึ้วนย)ด้ส��งที่��ม�น0*าหน�กัมากัได้!ล0าบากั ป็2จจ"บ�นพ-*นช่น�ด้น�*เส-�อมความน�ยมลงไป็ เพราะม�ขึ้!อด้!อยกัว�าแผ่�นพ-*นช่น�ด้เร�ยบในเกั-อบที่"กัด้!าน ร'ป็ที่26 แสด้งติ�วอย�างแผ่�นพ-*นแผ่�นพ-*นคอนกัร�ติบล/อกัและติงร'ป็ที่�คว0�า

8.2.5 ระบบพ-*นคอนกัร�ติแผ่�นพ-*นเหล/กั (Composite Metal Deck) แผ่�นพ-*นช่น�ด้น�*ย�งหล�อในที่�� โด้ยใช่!แผ่�นเหล/กัพ�บขึ้)*นร'ป็เป็�นลอนล�กัษณะติ�าง ๆ ที่��ผ่ล�ติจากัโรงงาน แผ่�นเหล/กัที่��วางพาด้บนคานจะติ!องม�ห�วหม"ด้เหล/กั (Shear stud) ย)ด้เป็�นระยะ ๆ และแผ่�นเหล/กัน�*จะเป็�นที่�*งแบบ และเหล/กัเสร�มไป็ในติ�ว ด้�งน�*นเหล/กัเสร�มจะลด้น!อยลงกัว�าแผ่�นพ-*นระบบอ-�น ๆ (แติ�ย�งคงติ!องเสร�มเหล/กั เช่�นเพ-�อกั�นร!าว) แผ่�นเหล/กัจะเป็�นที่�*งไม!แบบ และฝั;าเพด้านส0าหร�บช่�*นใติ!พ-*นน�*นไป็ในติ�วด้!วย อย�างไรกั/ติามจะติ!องป็;องกั�นเหล/กัไม�ให!เป็�นสน�ม และติ!องกั�นไฟด้!วย พ-*นช่น�ด้น�*ค�อนขึ้!างเบา และกั�อสร!างรวด้เร/ว แติ�จะม�ราคาค�อนขึ้!างแพง ม�กัใช่!ป็ระกัอบกั�บโครงสร!างเหล/กัเช่�นวางบนคานเหล/กัเป็�นติ!น

8.3 พ-*นเหล/กั พ-*นเหล/กั (Steel deck) ป็ระกัอบด้!วยระบบติงเหล/กั วางบนคานเหล/กั หร-อคานคอนกัร�ติ แล!วป็'ป็6ด้ที่�บด้!วยแผ่�นเหล/กัผ่�วเร�ยบ หร-อผ่�วม�ลวด้ลายผ่ล�ติจากัโรงงาน ไม�น�ยมน�กั เน-�องม�ราคาค�อนขึ้!างแพง และเช่�นเด้�ยวกั�บโครงสร!างเหล/กัอ-�น ๆ ที่��ติ!องใช่!ฝั�ม-อแรงงานในกัารป็ระกัอบหร-อเช่-�อมติ�อส�วนป็ระกัอบติ�าง ๆ เขึ้!าด้!วยกั�น ขึ้!อด้!อยขึ้องพ-*นเหล/กัได้!แกั� ล-�น เส�ยงด้�ง ที่0าความสะอาด้ยากั และม�ป็2ญหาเร-�องสน�ม จ)งม�กัใช่!ในโรงงานอ"ติหสาหกัรรม โด้ยเฉพาะอย�างย��งในส�วนที่��ไม�ได้!ร�บน0*าหน�กับรรที่"กัมากัน�กั เช่�นสะพานที่างเด้�นในโกัด้�งเกั/บส�นค!า หร-อช่�*นลอยติ�าง ๆ อาจใช่!พ-*นแบบโป็ร�งที่��ถู�กัเป็�นติารางคล!ายฝัาติะแกัรง เพ-�อให!น0*าหน�กัเบา บางกัรณ�อาจติ!องเคล-อบ หร-อที่�บผ่�วหน!าด้!วยว�สด้"อ-�น เพ-�อลด้ขึ้!อด้!อยด้�งกัล�าวขึ้!างติ!น

9. บ�นได้ บ�นได้ (Staircase) เป็�นองค3อาคารที่��เช่-�อมติ�อระหว�างช่�*นเช่�นเด้�ยวกั�บเสา ม�ล�กัษณะคล!ายคล)งกั�บแผ่�นพ-*น ส�วนใหญ�จ)งออกัแบบเสม-อนเป็�นแผ่�นพ-*นที่��พาด้อย'�ระหว�าง 2 ช่�*น หร-อกัล�าวได้!ว�าในเช่�งว�ศวกัรรม บ�นได้กั/ค-อแผ่�นพ-*นน��นเอง บ�นได้อาจที่0าได้!หลายร'ป็แบบ บ�นได้อาจม� หร-อไม�ม�ช่านพ�กั (Landing) กั/ได้!ขึ้)*นกั�บกัารออกัแบบติามความจ0าเป็�น และป็ระโยช่น3ใช่!สอย ส0าหร�บบ�นได้ติอนกัร�ติเสร�มเหล/กั บ�นได้ที่��วไป็แบบง�ายที่��ส"ด้เป็ร�ยบเสม-อนพ-*น หร-อคานซึ่)�งถู�ายน0*าหน�กัลงคานที่��รองร�บที่��ป็ลายพ-*นขึ้องแติ�ละช่�*นหร-อบางกัรณ� อาจม�คานรองร�บที่��ช่านพ�กั) บ�นได้ป็ระเภที่น�*อาจม�ที่!องเร�ยบ หร-อเป็�นล�กัษณะพ�บผ่!า ค-อที่!องบ�นได้พ�บเป็�นขึ้�*น ๆ คล!ายด้!านบน ด้�งแสด้งในร'ป็ที่�� 28

บ�นได้บางช่น�ด้ม�คานแม�บ�นได้ขึ้นาบที่�*งสองขึ้!างติ�อเน-�องควบค'�ไป็กั�บติ�วบ�นได้ (ร'ป็ที่�� 29) พ-*นบ�นได้จ)งเสม-อนเป็�นแผ่�นพ-*นที่างเด้�ยวที่��รองร�บด้!วยคานแม�บ�นได้ซึ่)�งขึ้นาบที่�*งสองขึ้!าง คานแม�บ�นได้น�*อาจออกัแบบให!บาง และล)กั เป็�นเสม-อนแผ่งกั�นติกั หร-อราวบ�นได้ในติ�ว บ�นได้ป็ระเภที่น�*อาจม�ที่!องเร�ยบ หร-อเป็�นล�กัษณะพ�บผ่!า

บ�นได้บางช่น�ด้คล!ายพ-*น หร-อคานที่��ย-�นออกัมาจากัคานแม�บ�นได้ที่��รองร�บด้!านใด้ด้!านหน)�ง หร-อรองร�บใติ!ติ�วบ�นได้น�*น (ร'ป็ที่�� 30กั และ 30ขึ้ ติามล0าด้�บ) โด้ยคานที่��รองร�บด้�งกัล�าวน�*จะยาวติ�อเน-�องควบค'�ไป็กั�บติ�วบ�นได้ บ�นได้บางช่น�ด้เป็�นคล!ายพ-*น หร-อคานย-�นออกัมาจากัผ่น�งคอนกัร�ติเสร�มเหล/กั (เช่�นผ่น�งป็ล�องล�ฟที่3 - ร'ป็ที่�� 30ค) บ�นได้ป็ระเภที่น�*อาจม�ที่!องเร�ยบ หร-อพ�บผ่!า

ขึ้. ย-�นสองด้!านจากัคานแม�บ�นได้

ร'ป็ที่�� 31 ติ�วอย�างบ�นได้ช่านพ�กัลอยร'ป็ที่�� 30 บ�นได้ย-�น

ค. ย-�นจากัผ่น�ง

ส0าหร�บบ�นได้วน หร-อบ�นได้เว�ยน หร-อบ�นได้โค!งติ�าง ๆ อาจม�คานขึ้นาบที่�*งสองขึ้!างติลอด้ระหว�างช่�*น หร-ออาจม�คานเพ�ยงติ�วเด้�ยวรองร�บขึ้!างใติ!บ�นได้ หร-ออาจป็ราศจากัคาน โด้ยออกัแบบให!ติ�วบ�นได้ที่�*งช่�*นเป็�นเสม-อนคาน น��นเอง บ�นได้ป็ระเภที่น�*อาจม�ที่!องเร�ยบ หร-อพ�บผ่!า ร'ป็ที่�� 32 แสด้งติ�วอย�างบ�นได้เว�ยนวน หร-อบ�นได้เว�ยน

ส�วนบ�นได้ไม! และเหล/กั ป็กัติ�ม�กัเป็�นระบบคานแม�บ�นได้พาด้ แล!วที่0าล'กัขึ้�*นด้!วยไม! หร-อเหล/กัติามแติ�กัรณ�

10. หล�งคา หล�งคาเป็�นส�วนป็ระกัอบที่��คล"มอาคารเพ-�อป็;องกั�นความร!อน ฝัน หร-อความช่-*น จ0าแนกัติามความลาด้ช่�นได้! 3 ป็ระเภที่

10.1 หล�งคาเร�ยบ หล�งคาเร�ยบ (Flat roof) ม�กัเป็�นหล�งคาคอนกัร�ติ เช่�นหล�งคาเร�ยบคอนกัร�ติเสร�มเหล/กั ที่��เป็�นพ-*นคอนกัร�ติเสร�มเหล/กัช่น�ด้วางบนคาน หร-อช่น�ด้ไร!คาน ด้�งที่��ได้!กัล�าวขึ้!างติ!น หากัแติ�จะติ!องม�ความที่)บน0*าส'ง เช่�นผ่สมสารกั�นซึ่)ม หร-อที่0าระบบกั�นซึ่)มคล"มผ่�วด้!านบน อ�กัแบบหน)�งเป็�นหล�งคาที่��ใช่!เหล/กัแผ่�นพ�บเป็�นไม!แบบส0าหร�บเที่คอนกัร�ติ ความหนาขึ้องคอนกัร�ติและเหล/กัเสร�มในพ-*นคอนกัร�ติจะน!อยกัว�าหล�งคาเร�ยบคอนกัร�ติเสร�มเหล/กั หล�งจากัคอนกัร�ติแขึ้/งติ�วแล!ว แผ่�นเหล/กัพ�บจะเป็�นที่�*งเหล/กัเสร�มขึ้องพ-*นหล�งคา และเป็�นฝั;าเพด้านขึ้องช่�*นที่��อย'�ถู�ด้ลงมา

10.2 หล�งคาลาด้ช่�น

น�ยมใช่!กั�บอาคารที่��วไป็รวมที่�*งโรงงานอ"ติสาหกัรรม หล�งคาช่น�ด้น�*ป็ระกัอบไป็ด้!วยองค3ป็ระกัอบที่��ส0าค�ญ 2 ส�วนค-อ ว�สด้"ม"งหล�งคา ป็2จจ"บ�นใช่!กัระเบ-*อง หร-อแผ่�นเหล/กัพ�บขึ้)*นร'ป็ส0าเร/จ (Metal sheet) ว�สด้"เหล�าน�*ม�ค"ณสมบ�ติ� และน0*าหน�กัติ�างกั�น ด้�งน�*นใช่!ติ!องพ�จารณาหลายป็2จจ�ยได้!แกั� น0*าหน�กั ราคา ว�ธ�กั�อสร!าง หร-อติ�ด้ติ�*ง องค3ป็ระกัอบส0าค�ญซึ่)�งร�บน0*าหน�กัหล�งคา หร-อแรงอ-�น ๆ ค-อโครงหล�งคา (Roof structure) สามารถูจ0าแนกัได้! 2 ล�กัษณะค-อ ระบบจ�นที่�น ติะเฆ่� และแป็ (Rafter and purlin)โครงหล�งคาระบบน�*จะม�จ�นที่�น และติะเฆ่�ราง (Valley rafter) หร-อติะเฆ่�ส�น (Hip rafter) เป็�นส�วนป็ระกัอบหล�กั หร-อเป็�นโครงเพ-�อให!ว�สด้"ม"งย)ด้เกัาะและถู�ายน0*าหน�กัลงแป็ แป็ถู�ายน0*าหน�กัลงส'�ติะเฆ่� หร-อจ�นที่�น แล!วถู�ายลงคาน (อเส) เสา หร-อกั0าแพง ติามล0าด้�บ อน)�ง หากัจ��วหล�งคาเป็�นที่รงส'ง หร-อหล�งคาม�ส�นยาว กั/จะม�ด้�*ง (Post) รองร�บจ�นที่�นหล�กั ม�อกัไกั� (Ridge) เช่-�อมย)ด้ หร-อพาด้บนด้�*งเพ-�อพรางจ�นที่�น (หร-อให!จ�นที่�นพรางวางพาด้) ว�สด้"ที่��ใช่!ที่0าจ�นที่�น ติะเฆ่� ด้�*ง หร-ออกัไกั�ได้!แกั�ไม! เหล/กั และคอนกัร�ติ ส�วนแป็ใช่!จะม�แป็เหล/กั และแป็ไม!เที่�าน�*น ร'ป็ที่�� 33แสด้งติ�วอย�างโครงหล�งคาลาด้ช่�น

ร'ป็ที่�� 33 ติ�วอย�างโครงหล�งคาลาด้ช่�น ร'ป็ที่�� 33 ติ�วอย�างโครงหล�งคาลาด้ช่�น (ติ�อ)

อ�กัระบบหน)�งค-อระบบโครงถู�กั (หร-อโครงขึ้!อหม"น - Truss) และแป็ โครงถู�กัใช่!แที่นระบบจ�นที่�น ติะเฆ่� โด้ยเฉพาะในอาคาร หร-อโรงงานที่��ติ!องกัารพ-*นที่��ว�างมากั ๆ และติ0าแหน�งเสาอย'�ห�างกั�นมากัจนไม�สามารถูใช่!ระบบแรกัได้! โครงถู�กัเด้�มใช่!ที่�*งที่��ที่0าจากัไม! และเหล/กั ป็2จจ"บ�นน�ยมให!เหล/กัเป็�นส�วนใหญ� โครงถู�กัน�*อาจม�ร'ป็ที่รงแติกัติ�างกั�น ขึ้)*นอย'�กั�บร'ป็ที่รงขึ้องหล�งคา ความสวยงามที่างสถูาป็2ติยกัรรม ป็ระส�ที่ธ�ภาพในกัารร�บน0*าหน�กั หร-อแรง ด้�งแสด้งติ�วอย�างในร'ป็ที่�� 34 และ 35

10.3 หล�งคาที่��ม�โครงสร!างสล�บซึ่�บซึ่!อน ติ�วอย�างหล�งคาที่��ม�โครงสร!างสล�บซึ่�บซึ่!อนได้!แกั� หล�งคาคล"มอ�ฒจ�นที่ร3สนามกั�ฬา อาคารสาธารณะขึ้นาด้ใหญ� ที่��ติ!องคล"มพ-*นที่��ใช่!สอยมากั ๆ เน!นความสวยงาม ติ!องค0านวณออกัแบบ และกัารกั�อสร!างอย�างพ�ถู�พ�ถู�น ใช่!ความช่0านาญเป็�นพ�เศษ ราคาแพง จ)งไม�เหมาะกั�บอาคารขึ้นาด้เล/กั หร-อที่��พ�กัอาศ�ย

11. ผ่น�ง หร-อกั0าแพง

ผ่น�ง (Walls) หร-อบ!างกั/เร�ยกัว�ากั0าแพงเป็�นส�วนป็ระกัอบในแนวด้��งคล!ายเสา แติ�จะเป็�นแผ่�น หร-อส�ด้ส�วนความยาวกั�บความกัว!าง (ม�กัเร�ยกัความหนา) แติกัติ�างกั�นมากั ผ่น�งเป็�นผ่น�งด้!านนอกัขึ้องช่�*นใติ!ด้�น ผ่น�งกั�*นห!องน�รภ�ย ผ่น�งขึ้องป็ล�องบ�นได้ หร-อป็ล�องล�ฟที่3 อาจแบ�งป็ระเภที่ขึ้องผ่น�งติามกัารใช่!งานได้!ด้�งน�*ค-อ ผ่น�งร�บน0*าหน�กั หร-อแรงในแนวด้��ง (Bearing Wall) ใช่!ร�บน0*าหน�กัในแนวด้��งคล!ายกั�บเสา ค0านวณออกัแบบเช่�นเด้�ยวกั�บเสา ส�วนผ่น�งติ!านที่านแรงที่างด้!านขึ้!าง (Shear Wall) เหม-อนกั�บผ่น�งป็ระเภที่แรกั เพ�ยงแติ�จะติ!องจ�ด้ติ0าแหน�ง หร-อขึ้นาด้ โด้ยหล�กัว�ศวกัรรม ค-อให!สามารถูติ!านที่านแรงที่างด้!านขึ้!างขึ้องอาคารเช่�น แรงลม แรงแผ่�นด้�นไหว ส0าหร�บอาคารส'งผ่น�งร�บแรงที่างด้!านขึ้!างถู-อเป็�นส�วนป็ระกัอบส0าค�ญ ซึ่)�งโด้ยที่��วไป็ กั0าแพงรอบป็ล�องล�ฟที่3ขึ้องอาคาร หร-อกั0าแพงที่)บด้!านขึ้!างขึ้องอาคารเป็�นติ!น ส0าหร�บว�สด้"กั�อสร!างขึ้องกั0าแพงน�*น โด้ยที่��วไป็ผ่น�งน0*าหน�กั หร-อแรงในแนวด้��ง และผ่น�งติ!านที่านแรงที่างด้!านขึ้!าง ม�กัเป็�นผ่น�งคอนกัร�ติเสร�มเหล/กั ผ่น�ง หร-อกั0าแพงที่��ไม�ร�บน0*าหน�กั เช่�นใช่!กั�*นกั�อป็6ด้ด้!านนอกัขึ้องอาคาร กั�*นแบ�งห!องภายในอาคาร ในที่างว�ศวกัรรมถู-อว�าเป็�นส�วนป็ระกัอบรอง ที่��ไม�ใคร�จะม�ความส0าค�ญน�กั แติ�กั/ม�ขึ้!อด้�อย'�บ!างค-อช่�วยค0*าย�นเสา หร-อส�วนป็ระกัอบหล�กัอ-�น ๆ อาจเร�ยกัว�าผ่น�งเหล�าน�*เป็�นผ่น�งที่างสถูาป็2ติยกัรรม โด้ยป็กัติ�กั�อโด้ยใช่!อ�ฐ หร-อคอนกัร�ติบล/อค

12. กั0าแพงกั�นด้�น กั0าแพงกั�นด้�น (Retaining Wall) เป็�นส�วนป็ระกัอบที่��ใช่!ติ!านที่านแรงด้�นที่างด้!านขึ้!างขึ้อง ติ�วอย�างเช่�นเขึ้-�อนป็;องกั�นติล��งพ�งร�มแม�น0*าล0าคลอง กั0าแพงโด้ยรอบช่�*นใติ!ด้�นขึ้องอาคาร ซึ่)�งกั0าแพงโด้ยรอบขึ้องช่�*นใติ!ด้�นขึ้องอาคารน�*นอกัจากัจะติ!านที่านแรงด้�นที่างด้!านขึ้!องขึ้องด้�น แล!วย�งติ!านที่านแรงด้�นที่างด้!านขึ้!างขึ้องน0*า ป็;องกั�นไม�ให!น0*าใติ!ด้�นซึ่)มเขึ้!าส'�ช่�*นใติ!ด้�นขึ้องอาคารได้! (บางกัรณ�กั/ใช่!ติ!านที่านแรงด้�นขึ้องน0*า หร-อเกั/บกั�กั ป็;องกั�นน0*าม�ให!ร��วซึ่)มด้!วย เช่�นถู�งเกั/บน0*าคอนกัร�ติเสร�มเหล/กัที่��อย'�ช่�*นใติ!ด้�น หร-อบนด้าด้ฟ;า) และติานที่านแรงที่างด้!านขึ้!างอ!นเน-�องจากัน0*าหน�กักัด้ที่�บจากัผ่�วบน เช่�นน0*าหน�กัยวด้ยานพาหนะจากักัารจราจร กั0าแพงกั�นด้�นจ0าแนกัติามล�กัษณะขึ้องโครงสร!างได้!ด้�งน�*

12.1 กั0าแพงกั�นด้�นคอนกัร�ติเสร�มเหล/กั กั0าแพงกั�นด้�นคอนกัร�ติเสร�มเหล/กั เหมาะกั�บความล)กัไม�เกั�น 10 เมติร (หากัล)กักัว�าน�*จะไม�ป็ระหย�ด้ ควรเล-อกัระบบอ-�น ๆ) ส�วนใหญ�กั�อสร!างโด้ยขึ้"ด้ด้�นออกัมาเพ-�อหล�อกั0าแพง แล!วถูมด้�นกัล�บภายหล�ง กั0าแพงป็ระเภที่น�*จะที่)บน0*า ป็;องกั�นกัารร��วซึ่)มได้!ด้� ร'ป็ที่�� 36 ติ�วอย�างกั0าแพงกั�นด้�นคอนกัร�ติเสร�มเหล/กั

12.2 เขึ้/มพ-ด้ เขึ้/มพ-ด้ (Sheet Pile) ม�ล�กัษณะเหม-อนกั0าแพงที่��ติอกัติ�อเน-�องกั�น เพ-�อติ!านที่านแรงด้�นด้�นและน0*าม�กัใช่!กั�บโครงสร!างที่��อย'�ติ�ด้น0*า หร-อติอกัป็;องกั�นติล��งพ�ง (ที่��ไม�สามารถูหล�อคอนกัร�ติในที่��ได้!) หร-อใช่!ช่��วคราวเพ-�อป็;องกั�นกัารพ�งที่ลายขึ้องด้�นส0าหร�บกัารที่0างาน หร-ออาคารที่��ติ!องขึ้"ด้ด้�นล)กั ๆ เช่�น เพ-�อที่0าฐานรากั หร-อช่�*นใติ!ด้�น เขึ้/มพ-ด้ม�ที่�*งที่��ที่0าจากัไม! คอนกัร�ติหล�อส0าเร/จ และเหล/กั แติ�อย�างไรกั/ติามเม-�อพ'ด้ถู)งเขึ้/มพ-ด้ในแวด้วงกั�อสร!างม�กัน)กัถู)งเขึ้/มพ-ด้เหล/กัเป็�นส�วนใหญ� ด้�งรายละเอ�ยด้ติ�อไป็น�* 12.2.1 เขึ้/มพ-ด้ไม!ใช่!แผ่�นไม!ติอกัช่�ด้ติ�ด้ติ�อกั�นไป็ หร-อใช่!ไม!ที่��ม�ร�อง และล�*นติอกัขึ้�ด้กั�นติ�อเน-�องเป็�นแนว เขึ้/มพ-ด้ไม!น�ยมใช่!กั�บงานที่��ม�กัารขึ้"ด้ด้�นไม�ล)กั และงานโครงสร!างที่��ม�แรงด้�นด้�นกัระที่0าไม�มากัน�กั ป็2จจ"บ�นไม�ค�อยน�ยมใช่!เพราะไม!ราคาแพงขึ้)*น และผ่"กัร�อนเส-�อมสลายได้! 12.2.2 เขึ้/มพ-ด้คอนกัร�ติส0าเร/จร'ป็ เป็�นเขึ้/มติอกั ม�ที่�*งร'ป็ติ�ด้ส��เหล��ยมผ่-นผ่!าที่��ม�ล�*น และร�อง ที่��ขึ้�ด้กั�นเพ-�อป็6ด้ช่�องว�าง หร-อร'ป็ติ�ด้เป็�นร'ป็ติ�วไอกัว!าง ซึ่)�งติ!องอ�ด้น0*าป็'นเขึ้!าไป็ในช่�องว�างระหว�างเขึ้/มติอกัแติ�ละติ!นภายหล�งติอกั (ร'ป็ที่�� 37)

12.2.3 เขึ้/มพ-ด้เหล/กั เป็�นเหล/กัร'ป็ติ�ว Z ที่�อกัลม หร-ออ-�น ๆ แติ�ละช่�*นม�ร�อง หร-อที่��ย)ด้เกั��ยวกั�นไป็เกั�ด้เป็�นเขึ้/มพ-ด้ เขึ้/มพ-ด้เหล/กัแขึ้/งแรง น0*าหน�กัเบา ติอกั หร-อกัด้ให!จมง�าย กัรณ�ใช่!เป็�นเขึ้/มพ-ด้ช่��วคราวกั/ด้)ง หร-อร-*อถูอนสะด้วกั เขึ้/มพ-ด้เหล/กัจ)งม�ขึ้!อด้�ที่��สามารถูน0ากัล�บมาใช่!ได้!อ�กั เขึ้/มพ-ด้เหล/กัม�ร'ป็หน!าติ�ด้หลายขึ้นาด้ให!เล-อกัติามความแขึ้/งแรงที่��ติ!องกัาร เขึ้/มพ-ด้เหล/กัอาจม�คาน (Soldier Beam) และเสาค0*าย�น (Wale) อย'�เป็�นช่�วง ๆ รวมที่�*งอาจม�สมอเหล/กั (Tie Rod and Anchorage) ย)ด้โยงที่��ส�วนบนขึ้องเขึ้/มพ-ด้กั�บโครงสร!างแขึ้/งแรงเช่�น แที่�งคอนกัร�ติขึ้นาด้ใหญ� (Dean man End) หร-อเสาเขึ้/มที่��ติอกัที่0าม"มเอ�ยง (Batter Pile) เพ-�อให!เขึ้/มพ-ด้เหล/กัเสถู�ยร สามารถูร�บแรงได้!มากัขึ้)*น (ร'ป็ที่�� 38)

12.2.4 เสาเขึ้/ม และแผ่�นติอกัป็ระกัอบด้!วยเสาเขึ้/มติอกั ซึ่)�งอาจจะเป็�นคอนกัร�ติเสร�มเหล/กั หร-อไม! (ป็2จจ"บ�นน�ยมใช่!เขึ้/มคอนกัร�ติร'ป็ติ�วไอ) ติอกัห�างกั�นเป็�นระยะเที่�า ๆ กั�น และใช่!แผ่�นติอกัเช่�นพ-*นคอนกัร�ติอ�ด้แรงส0าเร/จร'ป็ช่น�ด้แผ่�นเร�ยบ สอด้ หร-อขึ้�ด้ลงระหว�างช่�องว�าง (ติามร�อง) ขึ้องเสาเขึ้/ม แล!วกัด้ หร-อติอกัให!จมล)กัลงไป็ในด้�นให!ได้!ระด้�บที่��ติ!องกัาร ด้�งน�*นจ0านวนแผ่�นติอกัในแติ�ละช่�องระหว�างเสาเขึ้/มจ)งขึ้)*นกั�บความล)กัขึ้องกั0าแพง (ร'ป็ที่�� 39)

ร'ป็ที่�� 39 เสาเขึ้/มและแผ่�นติอกั 12.2.5 กั0าแพงได้อะแฟรม (Diaphragm Wall) เป็�นระบบที่��ใช่!คอนกัร�ติหล�อในที่�� คล!ายคล)งกัารที่0าเสาเขึ้/มเจาะระบบเป็�ยกั โด้ยใช่!กัระเช่!าติ�กัด้�นขึ้"ด้หล"มเอาด้�นขึ้)*นมากั�อนติามขึ้นาด้ และแนวที่��จะที่0ากั0าแพง ใช่!สารละลาย Bentonite ป็;องกั�นกัารพ�งที่ลายขึ้องด้�น แล!วหย�อนเหล/กัเสร�มที่��ผ่'กัเป็�นโครงไว!แล!วลงไป็ กั�อนเที่คอนกัร�ติเม-�อที่�*งไว!จนคอนกัร�ติแขึ้/งติ�วม�กั0าล�งติามกั0าหนด้แล!ว จ)งขึ้"ด้ด้�นขึ้!างในกั0าแพงออกั เพ-�อที่0าช่�*นใติ!ด้�น หร-อกั�อสร!างส�วนอ-�น

12.2.6 กั0าแพง Secant Pile ใช่!กั�นด้�นในงานกั�อสร!างช่�*นใติ!ด้�นเพ-�อติ!านที่านแรงด้�นที่างด้!านขึ้!างขึ้องด้�น และน0*า กัารกั�อสร!างติ!องขึ้"ด้ด้�น และใส�สารละลายเบนโที่ไนติ3ลงในหล"มเจาะ เช่�นเด้�ยวกั�บกั0าแพงได้อะแฟรม แติ�แที่นที่��โครงสร!างจะเป็�นส�วนขึ้องกั0าแพงคอนกัร�ติเสร�มเหล/กัติ�อเน-�องกั�นไป็ กั0าแพงแบบ Secant Pile จะป็ระกัอบด้!วยเสาเขึ้/มเจาะวางติ�ด้ช่�ด้กั�นไป็ติามแนวขึ้องกั0าแพง โด้ยหล�อเสาเขึ้/มคอนกัร�ติช่น�ด้ไม�เสร�มเหล/กัให!ห�างกั�นเป็�นระยะๆ กั�อน หล�งจากัน�*นจ)งหล�อเสาเขึ้/มคอนกัร�ติเสร�มเหล/กัแที่รกัในช่�องว�างระหว�างเสาเขึ้/มคอนกัร�ติช่น�ด้ไม�เสร�มเหล/กัติ�อไป็ 13. สะพาน โด้ยที่��วไป็สะพานป็ระกัอบด้!วยโครงสร!างหล�กั 2 ส�วน ค-อโครงสร!างส�วนบน (Super structure) และโครงสร!างส�วนล�าง โครงสร!างส�วนบนป็ระกัอบด้!วยระบบพ-*น คาน สะพาน (Slab or girder system) ที่างเที่!า คานขึ้อบ และราวสะพาน ส�วนโครงสร!างส�วนล�าง ป็ระกัอบด้!วย คานขึ้วาง (Cross beam) เสาติอม�อ (Pier) และฐานรากั ฐานรากัขึ้องสะพานอาจเป็�นฐานรากัแผ่� ที่��วางบนด้�นหร-อห�น (Spread footing) หร-อเป็�นฐานรากัวางบนเสาเขึ้/ม (Pile footing) เด้�มสะพาน ม�กัออกัแบบให!วางบนติอม�อที่��ม�ล�กัษณะเป็�นแผ่งคล!ายกั0าแพง (Bearing wall) ติ�อมาน�ยมใช่!ติอม�อที่��เร�ยงเป็�นติ�บ หร-อแถูว โด้ยม�แกังแนง (Bracer) ย)ด้เป็�นระยะ ๆ (กัรณ�ที่��ติอม�อส'งมากั) อย�างไรกั/ติามที่�*ง 2 กัรณ� จะน�ยมกั�อสร!างบนฐานรากัร�วม หร-อ

โด้ยที่��วไป็สะพานป็ระกัอบด้!วยโครงสร!างหล�กั 2 ส�วน ค-อโครงสร!างส�วนบน (Super structure) และโครงสร!างส�วนล�าง โครงสร!างส�วนบนป็ระกัอบด้!วยระบบพ-*น คาน สะพาน (Slab or girder system) ที่างเที่!า คานขึ้อบ และราวสะพาน ส�วนโครงสร!างส�วนล�าง ป็ระกัอบด้!วย คานขึ้วาง (Cross beam) เสาติอม�อ (Pier) และฐานรากั ฐานรากัขึ้องสะพานอาจเป็�นฐานรากัแผ่� ที่��วางบนด้�นหร-อห�น (Spread footing) หร-อเป็�นฐานรากัวางบนเสาเขึ้/ม (Pile footing) เด้�มสะพาน ม�กัออกัแบบให!วางบนติอม�อที่��ม�ล�กัษณะเป็�นแผ่งคล!ายกั0าแพง (Bearing wall) ติ�อมาน�ยมใช่!ติอม�อที่��เร�ยงเป็�นติ�บ หร-อแถูว โด้ยม�แกังแนง (Bracer) ย)ด้เป็�นระยะ ๆ (กัรณ�ที่��ติอม�อส'งมากั) อย�างไรกั/ติามที่�*ง 2 กัรณ� จะน�ยมกั�อสร!างบนฐานรากัร�วม หร-อฐานรากัแพ (Combined or mat footing) ในย"คป็2จจ"บ�นติอม�อสะพานม�ล�กัษณะเป็�นโครงขึ้!อแขึ้/งที่��ป็ระกัอบด้!วย 2 เสา หร-อแม!กัระที่��งติอม�อเด้��ยว สะพานติอม�อเด้��ยวค0านวณออกัแบบง�าย และป็ราศจากัป็2ญหากัารที่ร"ด้ติ�วติ�างระด้�บ ด้�งเช่�นในกัรณ�ขึ้องติอม�อค'�

คานขึ้วางขึ้องสะพานอาจเป็�นคานคอนกัร�ติเสร�มเหล/กั หร-อคานคอนกัร�ติอ�ด้แรงกั/ได้! ขึ้)*นอย'�กั�บหลายป็2จจ�ย เช่�น งบป็ระมาณ น0*าหน�กัหร-อแรง ว�ธ�กั�อสร!าง และอ-�น ๆ บนคานขึ้วางจะม�แที่�น (Plinth) วางแผ่�นยาง (Elastomeric bearing or elastomer) รองร�บโครงสร!างส�วนบนป็กัติ�จะจ0าแนกัป็ระเภที่ขึ้องสะพานติามล�กัษณะขึ้องโครงสร!างส�วนบน สะพานที่��ใช่!ระบบแผ่�นพ-*นที่างเด้��ยว (Slab type) ค0านวณออกัแบบง�าย กั�อสร!างสะด้วกั เพราะที่!องแบบเร�ยบ แติ�ม�ขึ้!อจ0ากั�ด้ที่��ใช่!ได้!กั�บช่�วงความยาวที่��จ0ากั�ด้ เช่�นไม�เกั�น 10 เมติร หากัช่�วงยาวกัว�าน�*จะไม�ป็ระหย�ด้เน-�องจากัน0*าหน�กัส�วนใหญ� จะเป็�นน0*าหน�กัคงที่��ขึ้องพ-*นสะพานที่��เพ��มขึ้)*นน�*นเอง ด้�งน�*นหากัสะพานยาวมากักั/จะติ!องจ�ด้ให!ม�หลาย ๆ ช่�วง โด้ยความยาวแติ�ละช่�องอาจแติกัติ�างกั�น (Unbalanced span) ที่�*งน�*เน-�องจากัจะติ!องค0าน)งถู)งช่�องเป็6ด้ขึ้องที่างน0*า กัารส�ญจรที่างน0*า หร-ออ"ป็สรรคในกัารกั�อสร!าง อาที่�เช่�น สะพานยาว 20 เมติรหากัเล-อกัใช่!ความยาวช่�องละ เมติร ( = เมติร) จะป็รากัฏเสาติอม�อที่��กัลางน0*า หากัจ�ด้ให!เป็�น ช่�วงเช่�น = เมติร กั/จะหล�กัเล��ยงเสาติอม�อ กัลางน0*าได้! แม!จะม�เสาติอม�อเพ��มขึ้)*นกัว�ากัรณ�แรกั แติ�กั�อสร!างสะด้วกักัว�า รวมแล!วอาจป็ระหย�ด้กัว�า หร-อราคาพอ ๆ กั�น

สะพานระบบแผ่�นพ-*นที่างเด้��ยว หากัม�ที่างเที่!า (สองขึ้!างหร-อขึ้!างเด้�ยว) ป็กัติ�ที่างเที่!าจะยกัส'งกัว�าระด้�บพ-*นสะพาน และจะม�คานขึ้อบ (Edge beam) เพ-�อร�บที่างเที่!าหร-อติ!านกัารบ�ด้ ด้�งน�*นในกัารค0านวณออกัแบบอาจผ่นวกัเอาขึ้อบน�*เป็�นส�วนหน)�งขึ้องแผ่�นพ-*น ที่0าให!แผ่�นพ-*นม�ความแขึ้/งแกัร�งมากัขึ้)*นเร�ยกัแผ่�นพ-*นที่างเด้�ยวช่น�ด้ขึ้อบแขึ้/ง (Rigid edge) อย�างไรกั/ติามแผ่�นพ-*นระบบน�*แม!จะที่0าให!กัารค0านวณออกัแบบป็ระหย�ด้กัว�าระบบแผ่�นพ-*นที่างเด้�ยวป็กัติ� แติ�ม�ขึ้!อย"�งยากัหากัจะติ!องขึ้ยายช่�องที่างว��งขึ้องสะพาน จ)งควรระม�ด้ระว�งช่�วงสะพานที่��ยาวขึ้)*นหากัย�งใช่!ระบบคอนกัร�ติเสร�มเหล/กั อาจเพ��มความแขึ้/งแกัร�งขึ้องแผ่�นพ-*นโด้ยที่0าคล!ายเป็�นระบบพ-*นกัระที่งที่างเด้�ยว (One-way girder) เช่�นใช่!ระบบพ-*นคานร'ป็ติ�วที่�ช่น หร-อเช่-�อมติ�อกั�นจะเป็�นเสม-อนแผ่�นพ-*น แติ�กั�อสร!างย"�งยากัขึ้)*นเพราะติ!องใช่!ไม!แบบในกัารหล�อป็�กัคานอ�กัระบบหน)�งใช่!แผ่�นพ-*นกัลวง หร-อคานร'ป็กัล�องกัลวง (Box-girder) ร'ป็กัล�องกัลวงที่0าให!น0*าหน�กัคงที่��ขึ้องสะพานเบาลง เม-�อน0ามาเร�ยงช่�ด้ติ�ด้กั�นส�วนที่!องพ-*น และหล�งคานร'ป็กัล�องกัลวงเร�ยบเป็�นเสม-อนแบบที่��จะหล�อ แผ่�นพ-*นสะพานผ่นวกัเขึ้!ากั�บคานสะพานเหล�าน�* แผ่�นพ-*น หร-อคานร'ป็กัล�องกัลวงป็กัติ�ใช่!ระบบคอนกัร�ติอ�ด้แรง และม�กัผ่ล�ติส0าเร/จร'ป็จากัโรงงาน ด้�งน�*นหากักัารขึ้นย!ายสะด้วกักั/จะที่0าให!กัารกั�อสร!างสะด้วกัรวด้เร/ว คานร'ป็กัล�องกัลวงที่��ม�ความล)กัป็กัติ� เช่�น - เมติรโด้ยป็ระมาณ จะใช่!ได้!กั�บช่�วงความยาวที่��จ0ากั�ด้ เช่�นไม�เกั�น - เมติร หากัจะใช่!ร'ป็ติ�ด้ขึ้นาด้ใหญ�ขึ้)*น เช่�นม�ความล)กัมากัขึ้)*นกั/จะม�ป็2ญหาหร-อขึ้!อย"�งยากัในกัาร

ค0านวณออกัแบบ กัารควบค"มค"ณภาพ กัารขึ้นย!าย หร-อขึ้นส�ง อ�กัที่�*งน0*าหน�กัเพ��มมากัขึ้)*น คานร'ป็กัล�องขึ้นาด้ใหญ�จ)งเหมาะส0าหร�บใช่!เฉพาะกั�บงานขึ้นาด้ใหญ� เช่�นที่างแยกัติ�างระด้�บ หร-อที่างยกัระด้�บคานสะพานคอนกัร�ติอ�ด้แรงร'ป็ติ�วที่� หร-อติ�วไอ สามารถูค0านวณออกัแบบและผ่ล�ติให!ใช่!กั�บช่�วงสะพานยาว ๆ ได้! เด้�มสะพานคอนกัร�ติอ�ด้แรงเหล�าน�*ม�ที่�*งระบบ Pre-tensioned และ Post-tensioned ป็2จจ"บ�นหากัผ่ล�ติจากัโรงงานม�กัเป็�นแบบ Post-tensioned (แติ�ละช่�วงอาจยาวถู)ง 40 เมติรขึ้)*น หร-อกัว�าน�*น) และแม!กัระที่��งหากัม�อ"ป็สรรคในกัารขึ้นย!าย หร-อขึ้นส�งกั/อาจหล�อเป็�นที่�อน แล!วไป็ป็ระกัอบย)ด้ติ�อกั�นภายหล�งได้! สะพานเหล/กั ที่�*งระบบคานสะพาน (Steel girder) หร-อระบบโครงถู�กั (Steel truss) ป็2จจ"บ�นไม�น�ยมกั�อสร!างป็ระกัอบที่าง อาจเน-�องด้!วยม�ราคาแพงบ0าร"งร�กัษาล0าบากั หร-อติ!องเส�ยค�าใช่!จ�ายส'ง ด้�งน�*นส0าหร�บงานที่างในป็2จจ"บ�นสะพานเหล/กัจ)งใช่!เป็�นเพ�ยงสะพานที่างเบ��ยง หร-อสะพานช่��วคราวเที่�าน�*นสะพานระบบที่��ม�ความย"�งยากัซึ่�บซึ่!อนขึ้)*น เช่�นสะพานขึ้)ง หร-อสะพานแขึ้วน กั/ไม�เหมาะส0าหร�บงานที่าง โด้ยเฉพาะในป็ระเที่ศไที่ย ซึ่)�งพ-*นที่��ส�วนใหญ�เป็�นที่��ราบ แม!ม�พ-*นที่��ส'งช่�น เน�นเขึ้า หร-อห"บเขึ้า หร-อสะพานระหว�างแผ่�นด้�นใหญ�กั�บเกัาะติ�าง ๆ กั/ย�งอย'�ในว�ส�ยที่��จะกั�อสร!างสะพานระบบเสาติอม�อได้!

น0*าหน�กัเบาแติ�แขึ้/งแกัร�ง (Light-Weight but High Compressive Strength)

            คอนกัร�ติมวลเบา Q-CON ม�ความหนาแน�นแห!งเพ�ยง 500 กักั./ลบ.ม. จ)งม�น0*าหน�กัเบากัว�าอ�ฐมอญ 2-3 เที่�า และเบากัว�าคอนกัร�ติ 4-5 เที่�า ในกัารค0านวณโครงสร!างอาคาร สามารถูลด้น0*าหน�กัขึ้องผ่น�งอาคาร จากักัรณ�อ�ฐมอญ 180 กักั./ติร.ม. เหล-อเพ�ยงคร)�งหน)�งหร-อ 90 กักั./ติร.ม. ช่�วยป็ระหย�ด้เง�นลงที่"นจากักัารลด้ขึ้นาด้โครงสร!างอาคารติ�*งแติ� คาน เสา ฐานรากั และเสาเขึ้/ม Q-CON สามารถูร�บแรงอ�ด้ได้!ส'งถู)ง 30-80 ksc. กัล�าวค-อ Q-CON Block ขึ้นาด้ 20x60x10 ซึ่ม. สามารถูร�บน0*าหน�กัได้!ส'งถู)ง 20 ติ�นขึ้)*นไป็ จ)งสามารถูน0าไป็ใช่!งานได้! ที่�*งกัรณ�ผ่น�งไม�ร�บน0*าหน�กั และผ่น�งร�บน0*าหน�กั (Load Bearing Wall) อ�กัที่�*งม�ขึ้นาด้ใหญ�ที่��เหมาะสมสะด้วกัในกัารขึ้นส�ง เคล-�อนย!ายในกัารกั�อสร!าง โด้ยเฉพาะกัรณ�อาคารส'ง และลด้กัารแติกัห�กัเส�ยหาย

ม�ติ�เที่��ยงติรง แน�นอน (Accurate)

คอนกัร�ติมวลเบา Q-CON ผ่ล�ติจากัโรงงานที่��ม�มาติรฐานส'ง ที่0าให!ผ่ล�ติภ�ณฑ์3ที่��ได้!ม�ค"ณภาพสม0�าเสมอเที่�ากั�นที่"กักั!อน ขึ้นาด้ม�ติ�ที่"กัด้!าน เที่��ยงติรง แน�นอน ผ่�ด้พลาด้ไม�เกั�น

2 ม.ม. ม�ติ�หน!าส�มผ่�สราบเร�ยบเสมอกั�น ที่0าให!กั�อง�ายโด้ยใช่!ป็'นกั�อบางเพ�ยง 2-3 ม.ม. และฉาบบางไม�เกั�น 1 ซึ่ม. ลด้ป็ร�มาณป็'นกั�อ/ฉาบได้!มากั

ใช่!งานง�าย รวด้เร/ว (Easy to Work)

              พ�*นที่��ผ่น�ง 1 ติร.ม. ใช่! Q-CON Block

เพ�ยง 8.33 กั!อน ในขึ้ณะที่��ติ!องใช่!อ�ฐมอญถู)ง 130-

145 กั!อน เน-�องจากักั!อนขึ้อง Q-CON Block ม�น0*าหน�กัเหมาะม-อ เคล-�อนย!ายสะด้วกั ช่�างฝั�ม-อที่��วไป็สามารถูฝัKกัฝันใช่!งานได้!ภายในเวลาอ�นส�*น ในเวลา 1

ว�น สามารถูกั�อได้!พ-*นที่��ถู)ง 15-25 ติร.ม. อ�กัที่�*งไม�ติ!องหย"ด้เที่คานที่�บหล�ง คสล. บร�เวณที่��ม�ช่�องเป็6ด้ โด้ยใช่!คานที่�บหล�งส0าเร/จร'ป็ (Q-CON Lintel) แที่น ช่�วยเร�งร�ด้งานให!แล!วเสร/จที่�นกั0าหนด้เวลาได้!อย�างเป็�นระบบ

ก่�อสร้�างได้�ร้วด้เร้�วอย่�างเป็�นร้ะบบ (Rapid Assembly)           คอนกัร�ติมวลเบา Q-CON สามารถูติ�ด้ติ�*งวงกับได้!อย�างรวด้เร/วแบบกั)�งส0าเร/จร'ป็ ติ�ด้ติ�*งได้!ที่�*งกั�อน และหล�งกัารกั�อผ่น�ง โด้ยใช่!งานร�วมกั�บคานที่�บหล�งส0าเร/จร'ป็ ไม�ติ!องใช่!ค0*าย�น หร-อกัารหล�อคานเสา คสล. ใช่!เวลาน!อยกัว�าระบบที่��วไป็ 2-5 เที่�า ช่�วยเร�งร�ด้งานกั�อสร!างให!เสร/จที่�นกั0าหนด้โด้ยกัารวางแผ่นงานอย�างเป็�นขึ้�*นติอน สามารถูใช่!ระบบบร�หารงานกั�อสร!าง ได้!อย�างม�ป็ระส�ที่ธ�ภาพ

Q-CON ฉนวนกั�นความร!อนที่��ด้�เย��ยม (The Best Thermal Insulation Properties)

          ฟองอากัาศขึ้นาด้เล/กัที่��กัระจายอย'�ที่��วไป็อย�างสม0�าเสมอในเน-*อคอนกัร�ติมวลเบา กั�อให!เกั�ด้ความเป็�นฉนวนกั�นความร!อนที่��ด้�เย��ยม อ�นจะที่0าให!ความร!อนจากัภายนอกัผ่�านเขึ้!าส'�ภายในอาคารได้!น!อยกัว�าผ่น�งอ�ฐมอญ หร-อคอนกัร�ติ 4-8 เที่�า และไม�เกั/บสะสมความร!อนไว!ในติ�วเองผ่�วผ่น�งภายในไม�ร!อน ที่0าให!ภายในเย/นสบายกัว�า กัรณ�ติ�ด้เคร-�องป็ร�บอากัาศจะลด้กัารที่0างานขึ้อง  คอมเพรช่เซึ่อร3 จ)งสามารถูลด้ขึ้นาด้เคร-�องป็ร�บอากัาศลงได้! และจากักัารที่ด้สอบโด้ยมหาว�ที่ยาล�ยเที่คโนโลย�พระจอมเกัล!า ธนบ"ร� สามารถูป็ระหย�ด้เง�นค�าไฟฟ;าลงได้!ถู)ง 25%

กั�นเส�ยง และด้'ด้ซึ่�บเส�ยงได้!ด้� (Good Acoustical Insulation)

           ผ่น�งคอนกัร�ติมวลเบา Q-CON ช่�วยลด้ที่อนความด้�งขึ้องเส�ยงที่��ผ่�านเน-*อว�สด้" จากักัารที่ด้สอบผ่น�งที่��ความหนา 10 ซึ่ม. ฉาบป็'น 2 ด้!าน 8

มม. จะม�ค�าอ�ติรากัารป็;องกั�นเส�ยง STC (Sound Transmission Class-Rating) = 43 เด้ซึ่�เบล หมายความว�าผ่น�งคอนกัร�ติมวลเบา Q-CON ช่�วยป็;องกั�นเส�ยงเคร-�องยนติ3

 

หร-อเส�ยงสนที่นากั�นในห!องไม�ให!ผ่�านไป็ย�งอ�กัห!องได้! อ�กัป็ระกัารหน)�ง ผ่น�งคอนกัร�ติมวลเบา Q-CON สามารถูด้'ด้ซึ่�บเส�ยงได้!ด้� จ)งเหมาะกั�บอาคารที่��ไม�ให!ม�เส�ยงกั!องสะที่!อน เช่�น ห!องป็ระช่"ม โรงภาพยนติร3 เป็�นติ!น

ที่นไฟและกั�นไฟได้!นานกัว�า 4 ช่ม. (Ideal Protection Against Fire)

       คอนกัร�ติมวลเบา Q-CON ม�ค"ณสมบ�ติ�ไม�ติ�ด้ไฟ ที่นที่านติ�อเพล�งไหม! และสามารถูกั�นไฟไหม!ที่��อ"ณหภ'ม�ส'งได้!อย�างด้�เล�ศ จากักัารที่ด้สอบขึ้องคณะว�ศวกัรรมศาสติร3 จ"ฬาลงกัรณ3มหาว�ที่ยาล�ย (BS476) พบว�าผ่น�ง Q-CON ที่��ความหนาเพ�ยง 7.5 ซึ่ม. ฉาบ 2 หน!า สามารถูกั�นไฟที่�� 1,100 องศาเซึ่ลเซึ่�ยส ได้!นานกัว�า 4 ช่ม. (FRL 240/240) โด้ยผ่น�งม�ความแขึ้/งแรงไม�พ�งที่ลาย ในขึ้ณะที่��ผ่น�งด้!านติรงขึ้!ามม�อ"ณหภ'ม�เพ�ยง 60 องศาเซึ่ลเซึ่�ยส เที่�าน�*น จ)งช่�วยป็;องกั�นไฟไม�ให!ล"กัลามไป็ย�งห!องใกัล!เค�ยงได้!ลด้ความเส�ยหายติ�อช่�ว�ติ และที่ร�พย3ส�น (ส�วนอ�ฐมอญสามารถูกั�นไฟได้!เพ�ยง 1-2 ช่ม. เที่�าน�*น)

ไม�เป็�นพ�ษ (Non-Toxic)

               คอนกัร�ติมวลเบา Q-CON ม�สภาพเป็�นด้�างอ�อนๆ (pH 9.0-10.5) เช่�นเด้�ยวกั�บผ่ล�ติภ�ณฑ์3คอนกัร�ติช่น�ด้อ-�น ไม�เป็�นพ�ษเป็�นภ�ยติ�อผ่'!ใช่! ไม�ม�ส�วนผ่สมขึ้องสารพ�ษใด้ๆ ไม�ม�กัล��น  มด้ หร-อแมลงไม�กั�ด้แที่ะ

ที่นที่านติ�อที่"กัสภาวะ (Long Life) 

          คอนกัร�ติมวลเบา Q-CON สามารถูใช่!งานได้!ที่"กัเขึ้ติภ'ม�อากัาศที่��วโลกั โด้ยไม�เส-�อมสภาพ เม-�อถู'กัส�มผ่�สโด้ยน0*า ลม แสงแด้ด้ หร-อหมอกั ม�จ"ด้หลอมละลายส'ง เช่�นเด้�ยวกั�บ ว�สด้"ที่��ที่0าจากัป็'นซึ่�เมนติ3ที่��วไป็ ค-อป็ระมาณ 1,600 องศาเซึ่ลเซึ่�ยส ที่นที่านติ�อสภาวะที่างเคม� เช่�น กัรด้คาร3บอนได้ออกัไซึ่ค3 ซึ่�ลเฟติ หร-อคลอไรด้3 ม�อาย"กัารใช่!งานยาวนาน เช่�นเด้�ยวกั�บ คอนกัร�ติที่��วไป็