cur-das.wu.ac.th · Web viewบทนำ. จากสภาพการพัฒนาทางกายภาพ เศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรมใน
4.1 4.2 อิทธิพล-การเมือง เศรษฐกิจ
-
Upload
jitjaree-lertwilaiwittaya-ny -
Category
Documents
-
view
524 -
download
5
Transcript of 4.1 4.2 อิทธิพล-การเมือง เศรษฐกิจ
ครสตศาสนาไดกาเนดขนในชวงตนของสมยจกรวรรด
โรมนผกอตงศาสนา คอ พระเยซครสตหลงจากนนประมาณ 300 ป
ครสตศาสนาถกทางการปราบปรามอยางรนแรง จนกระทงในชวง
ครสตศตวรรษท 4 จกรพรรดคอนสแตนตนท 1 ทรงนบถอครสต
ศาสนา และใน ค.ศ. 394 จกรพรรดทโอโดซอสท 1ไดประกาศให
ครสตศาสนาเปนศาสนาประจาจกรวรรดโรมน
ในชวงครสตศตวรรษท 4-5 จกรวรรดโรมนไดถกรกรานจากพวก
เผาอนารยชนหลายเผา จกรพรรดโรมนพยายามสรางความเขมแขงดวย
การแบงจกรวรรดออกเปน 2 ภาค คอ จกรวรรดโรมนตะวนตก มเมอง
หลวงอยทกรงโรมและจกรวรรดโรมนตะวนออก มเมองหลวงอยทกรง
คอนสแตนตโนเปล แตกไมสามารถทาใหจกรวรรดโรมนมนคงอยได ใน
ค.ศ. 476 แมทพเผาเยอรมนไดปลดจกรพรรดองคสดทายของ จกรวรรด
โรมนตะวนตกลง ถอเปนการสนสดจกรวรรด สวนจกรวรรดโรมน
ตะวนออกหรอจกรวรรดไบแซนไทน ยง ดารงสบตอมาอกเกอบ 1000 ป
จนกระทงลมสลายในค.ศ.1453
เหตทครสตศาสนามความเจรญรงเรอง
และแผขยายไดอยางกวางขวาง
(1) จกรพรรดโรมนในยคนนขาดความสามารถในการบรหารและความ
เปนผนา
(2) ผนาทางครสตศาสนาในเวลานนมคณสมบตทจกรพรรดไมม
(3) ความแตกแยกและเสอมโทรมของสงคมและการเมองคนจงหวงมชวต
มความสขในโลกหนา
(4) อนารยชนไดทาลายความรงเรองของโรมนดานการเมอง ไมไดยง
เกยวกบครสตศาสนา
1.1 บทบาททางสงคม ในสมยกลางครสตศาสนามอานาจสงสดเหนอสถาบนใด ๆ
ครสตจกรมความสมพนธกบอาณาจกรทางโลก เชน การสถาปนา
จกรพรรดโรมนในสมยกลาง ทาใหสรางความชอบธรรม ทางการเมอง
ใหแก ศาสนจกร เนองจากศาสนจกรเปนสอกลางระหวางมนษยกบพระ
เจามนษยตองดาเนนชวตตามคาสอนของศาสนาอยางเครงครด ถาผใด
หรอชนกลมใดมความเหนขดแยงกบศาสนจกร จะตองถกศาสนจกรไต
สวนและลงโทษ เชน
- การไลออกจากศาสนา
- การตดขาดจากศาสนาทงชมชน
1.2 บทบาททางการเมอง ศาสนาไดเขาไปมสวนรวมในระบบการเมองของยโรป
– ระบบกษตรย ศาสนจกรไดอางอานาจเหนอกษตรยและขนนางใน
ฐานะของผสถาปนากษตรยในสมยกลาง
– ระบบฟวดล ศาสนจกรไดเขามามบทบาทในการยตสงครามการแยง
ทดนระหวางเจานายทดนตาง ๆ และการทศาสนจกรมทดนจานวนมาก
ทาใหศาสนจกรตองไปเกยวของกบเจาของทดน
– ระบบการศาล ศาสนจกรไดจดระบบการพจารณาศาล จงอางใน
สทธทจะพจารณาคดทงศาสนาและทางโลก
1.3 บทบาททางเศรษฐกจ ศาสนจกรเปนแหลงรวมความมงคงเนองจากไดเงนภาษจาก
ประชาชน และบรรณาการทดนทชนชนปกครองมอบให
ครสตจกรไดวางรปแบบการบรหารงานเลยนแบบการบรหาร
ของจกรวรรดโรมนทาใหครสตจกรเปนสถาบนทมกฎระเบยบและม
เปาหมายชดเจนโดยมสนตะปาปา (Pope) เปนประมขสงสด และมคาร
ดนล (cardinal) เปนทปรกษาในสวนภมภาคแบงเปนมณฑล ซงมอารช
บชอป (archbishop) เปนผปกครองถดจากระดบมณฑล คอ ระดบแขวง
ภายใตการปกครองของบชอป (bishop) สวนหนวยระดบลางสด คอ
ระดบตาบล มพระหรอบาทหลวง (priests) เปนผปกครอง
หลงจากการลมสลายของจกรวรรดโรมนในตะวนตก สภาพ
ทางการเมอง เศรษฐกจ และสงคมของยโรปตะวนตกเตมไปดวยความ
วนวายจากการอพยพเขาของชนเผาตางๆ แตชวงเวลานกเปน
ชวงเวลาแหงการสรางอารยธรรมใหมขนดวยเชนกน
2. การเมอง เศรษฐกจ และสงคมยโรปสมยกลาง
2.1 ระยะตอนตน เปนยคแหงความยงยากซงบางครงถกเรยกวาเปนยค
มด (Dark Age)จกรวรรดโรมนตะวนตกอยในสภาพทปาเถอนสงคราม
และความเดอดรอนม อยทกหยอมหญา
ดานการเมอง เผาเยอรมนไดตงอาณาจกรปกครองสวนตางๆของโรมน ไดแก
1.) ชนเผาแฟรงก
2.) ชนเผาออสโตรกอท
3.) ชนเผาลอมบารด
4.) ชนเผาแองโกล-แซกซน
5.) ชนเผาเบอรกนเดยน
6.) ชนเผาวสกอธ
7.) ชนเผาแวนดล
หลงจากจกรพรรดชารลเลอ-มาญสนพระชนม จกรวรรดกเรม
แตกแยกจนในทสด จกรวรรดถกแบงแยกเปน 3 สวน ซงพฒนามาเปน
อาณาจกรฝรงเศส เยอรมนและอตาลในเวลาตอมา ขนนางทองถนม
อานาจมากขนเรอยๆจนสามารถแยกดนแดนออกเปนแควน นาไปสการ
ปกครองระบบศกดนาสวามภกดในชวงตอมา
ระบบฟวดล หมายถงทดนทเปนพนธสญญาระหวางเจานายเปนเจาของ
ทดนกบผใชประโยชนในทดนทเรยกวาขา พวกเจาของทดนจะเปน
พวกขนนางเรยกวา ลอรด (Lord) ผทอยใตอานาจของขนนางเรยกวา
วสซล (Vassal)
ดานสงคม สงคมในชวงเวลาสมยกลางตอนตนมความวนวายมาก ขาดระเบยบ
วนยและความมนคงสงคมเมองแทบสลาย ภาวะตกตา ผคนทวไปอานและ
เขยนหนงสอไมได ยกเวนพระและนกบวช ในชวงเวลานครสตศาสนาไดเขา
มามบทบาทสาคญตอการดารงชวตของคนในยคกลางตงแตเกดจนถงสนชวต
ศาสนจกรจงทาหนาทแทนจกรวรรดโรมนในการยดเหนยวประชาชนยโรปไว
และรกษาวฒนธรรมความเจรญตางๆสบตอมา
2.2 ระยะกลาง
เรมตงแต ค.ศ. 1000 – 1350 ชวงเวลานเปนระยะเวลาแหงการเปลยนแปลงเนองจากสงคมตะวนตกมประชากรเพมขน ครสตศาสนาและ
ระบบฟวดลมความเจรญรงเรองสงสด และเรมมการพฒนาในหลายดาน ทง
ดานเศรษฐกจและสงคม รวมทงภมปญญา
1. ความขดแยงระหวางครสตจกรกบจกรวรรด แบงแยกออกเปนฝรงเศส เยอรมน และอตาล โดยดนแดน
เยอรมนมจกรพรรดปกครองแตไมมอานาจมากนก สนตะปาปา
จอหนท 12 จงทรงสถาปนาพระเจาออทโทท 1 ขนเปนจกรพรรดแหง
จกรวรรดโรมนอนศกดสทธ
ทงจกรพรรดและสนตะปาปาตางอางอานาจในการปกครอง
รวมกนในจกรวรรด จนในทสดสนตะปาปากทรงประกาศวาศาสน
จกรมอานาจเหนอจกรพรรดทาใหเกดความขดแยงระหวาง
สนตะปาปาขน จกรพรรดเปนฝายพายแพสงผลใหขนนางแตละ
แควนมอานาจมากขนระบบฟวดลมความแขงแกรงมากขน
การสวมมงกฎใหดารง
ตาแหนง จกรวรรด
โรมนอนศกดสทธ จาก
พระสนตะปาปา
สาหรบในองกฤษและฝรงเศส ศาสนจกรไมคอยแทรกแซงการเมองภายในของประเทศ ระบบกษตรยพยายามเพมอานาจของตนเองทาใหอานาจของขนนางลดลงไป - องกฤษ เกดความขดแยงระหวางกษตรยและขนนางในทสดพระมหากษตรยตองยอมจานนตอคณะขนนางและพระไดกลายมาเปนรฐสภา - ฝรงเศส กษตรยกลบมอานาจมากขนเรอยๆ จนในทสดกลายมาเปนระบอบสมบรณาญาสทธราชยในทสด
2. ระบบฟวดลเจรญรงเรองถงขดสด
สแกนดเนเวย(พวกไวกง) ไดรกรานจกรวรรดของพวกแฟรงก
การปองกนภยตกเปนหนาทของพวกขนนางทองถนหรอเจาของทดน
ทาไหขนนางทองถนสามารถสรางอทธพลของตนเองสามารถตอรอง
อานาจกบกษตรยฟวดลไดมการพฒนาจนกลายเปนระบบการเมอง
เศรษฐกจ และสงคม
ดานเศรษฐกจ
การคาซบเซาระบบฟวดลแตละแมนเนอรมระบบเศรษฐกจท
พงตอนไดเมอเกดสงครามครเสดระหวางครสตศาสนากบสาสนา
อสลาม ชวงครสตศตวรรษท 11-12 เกดความตองการทางสนคา
เศรษฐกจเรมมการขยายตวอกครงพอคาเรมมการตดตอการคาระหวาง
ประเทศการคาทางทะเลเรมมความเจรญรงเรองขนโดยเฉพาะในเขต
ทะเลเหนอและทะเลเมดเตอรเรเนยน
- ผลจากการขยายตวของการคา ทาใหเกดชมชนการคาและ
อตสาหกรรมชนบทละทงทนาเขามาประกอบอาชพคาขายหรอ
ประกอบการผลตสนคาเรมเกดระบบเงนตราขนมาใหมอกครง
- การขยายตวทางเศรษฐกจยตลงอกครงในครสตศตวรรษท 13-
14เนองจากเกดสงครามรอยประหวางองกฤษกบฝรงเศสเกดการแพร
ระบาดของกาฬโรคมประชากรเสยชวตจานวนมากถง 1 ใน 3 ของ
ประชากรทงทวป
ดานสงคม
หลงจากครสตศตวรรษท 11 ขยายตวทางการคาและอตสาหกรรมเจรญรงเรองขนแถบเมดเตอรเรเนยนเรมเกดชมชนเมองขนประกอบไปดวยชาวเมองฟวดลเปนคนรนใหมทดาเนนชวตประกอบการคาและอตสาหกรรมพวกพอคาเรมมอานาจมากขนครสตศาสนาไดเจรญรงเรองสงสดศาสนามบาบาทสาคญในการสรางความเปนอนหนงอนเดยวกนในยโรป ประชาชนในอาณาจกรเขาดวยกนปลายครสตศตวรรษท 13 สถาบนศาสนาเรมเสอมลง
2.3 ระยะปลาย ชวงเวลานเปนชวงระยะเวลาของการเปลยนแปลงไปส
ความเปนสมยใหม ทงดานการเมอง เศรษฐกจ และสงคม ศาสนาถก
ลดบทบาทลง มความเปลยนแปลงทางการเมองในดนแดนตางๆ
ไดแก ความเสอมของจกรวรรดโรมนอนศกดสทธ และการเกดของ
รฐชาตในฝรงเศส องกฤษ และสเปน
ดานการเมอง
ความเสอมของจกรวรรดโรมนอนศกดสทธ จกรวรรดโรมน
อนศกดสทธจงกลายเปนเพยงสญลกษณทางการเมองของดนแดน
เยอรมนเทานน การเกดขนของรฐชาตเปดโอกาสใหกษตรยสามารถ
รวบรวมอานาจและกอตงรฐชาตขนมา
“วกฤตกาลของปลายสมยกลางของยโรป ”(Crisis of the Late Middle Ages)บางครงกเรยกวา“กบฏชาวนา”(Peasant revolt) ทเปนการปฏวตของชมชนทครอบคลมอยางกวางไมเฉพาะแตเกษตรกรหรอชาวนา
สาเหตสาคญททาใหเกดการกอความไมสงบ 1)ชองวางทเพมขนระหวางคนจนและคนรวย
2) รายไดทลดลงของผมฐานะด
3) ภาวะเงนเฟอและภาษทเพมขน
4) วกฤตกาลภายนอกทรวมทงความอดอยาก, โรคระบาด
5) ความกดดนจากสถาบนศาสนา
ดานเศรษฐกจ การคาจงเรมฟนตวขนในยโรปตะวนตกพอคาเรมเดนทาง
คาขายระหวางแหลงการคาตางๆ มการสรางถนนหนทางและ
สะพาน การคาทางทะเลกกาวหนาควบคไปกบการคาทางบก มการ
ตงศนยกลางการคาในทะเลเมดเตอรเรเนยน ทะเลเหนอ และทะเล
บอลตก สนคาตางประเทศหลงไหลเขามาในยโรป เชน ผาไหม ขาว
ผลมะเดอ ฝาย เครองเทศ และสนคาฟมเฟอยตางๆทาใหการคา
ขยายตวอยางรวดเรว ความ เจรญรงเรองทางการคาทาใหบรรดา
พอคามงคงรารวย มอานาจในทางเศรษฐกจ มบทบาททางสงคม และ
สามารถขยายอานาจของตนสการเมอง
ดานสงคม เกดลกษณะของสงคมเปลยนแปลงไป คอ
1) ระบบสงคมแบบฟลดลเสอมสลายลง
2) ชนชนกลางขนมามอานาจแทนทชนชนขนนาง
3) เกดขบวนการนกวชาการสายมนษยนยม