4 cmkt(dot1)

Bé Tµi chÝnh céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam---*--- §éc lËp - Tù do - H¹nh phóc

Sè: 149/2001/Q§-BTC

-------------------------------------

Hµ Néi, ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2001

quyÕt ®Þnh cña bé trëng Bé Tµi chÝnhVÒ viÖc ban hµnh vµ c«ng bè

bèn (04) chuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt Nam (®ît 1)

Bé trëng Bé Tµi chÝnh

- C¨n cø Ph¸p lÖnh KÕ to¸n vµ Thèng kª c«ng bè theo LÖnh sè 06-LCT/H§NN ngµy 20/5/1988 cña Héi ®ång Nhµ níc vµ §iÒu lÖ tæ chøc kÕ to¸n Nhµ níc ban hµnh theo NghÞ ®Þnh sè 25-H§BT ngµy 18/3/1989 cña Héi ®ång Bé trëng (nay lµ ChÝnh phñ);

- C¨n cø NghÞ ®Þnh sè 15/CP ngµy 2/3/1993 cña ChÝnh phñ vÒ nhiÖm vô, quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm qu¶n lý Nhµ níc cña Bé, c¬ quan ngang Bé;

- C¨n cø NghÞ ®Þnh sè 178/CP ngµy 28/10/1994 cña ChÝnh phñ vÒ nhiÖm vô, quyÒn h¹n vµ tæ chøc bé m¸y Bé Tµi chÝnh;

- §Ó ®¸p øng yªu cÇu ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ, tµi chÝnh, n©ng cao chÊt lîng th«ng tin kÕ to¸n cung cÊp trong nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ ®Ó kiÓm tra, kiÓm so¸t chÊt lîng c«ng t¸c kÕ to¸n;

Theo ®Ò nghÞ cña Vô trëng Vô ChÕ ®é kÕ to¸n vµ Ch¸nh V¨n phßng Bé Tµi chÝnh,

quyÕt ®Þnh:

§iÒu 1: Ban hµnh bèn (04) chuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt Nam (®ît 1) cã sè hiÖu vµ tªn gäi sau ®©y:

1 - ChuÈn mùc sè 02 - Hµng tån kho;2 - ChuÈn mùc sè 03 - Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh;3 - ChuÈn mùc sè 04 - Tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh;4 - ChuÈn mùc sè 14 - Doanh thu vµ thu nhËp kh¸c.§iÒu 2: Bèn (04) ChuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt Nam ban

hµnh kÌm theo QuyÕt ®Þnh nµy ®îc ¸p dông ®èi víi tÊt c¶ çc doanh nghiÖp thuéc çc ngµnh, çc thµnh phÇn kinh tÕ trong c¶ níc.

§iÒu 3: QuyÕt ®Þnh nµy cã hiÖu lùc thi hµnh tõ ngµy 01/01/2002. Çc chÕ ®é kÕ to¸n cô thÓ ph¶i c¨n cø vµo bèn chuÈn mùc kÕ to¸n ®îc ban hµnh kÌm theo QuyÕt ®Þnh nµy ®Ó söa ®æi, bæ sung cho phï hîp.

§iÒu 4: Vô trëng Vô ChÕ ®é kÕ to¸n, Ch¸nh V¨n phßng Bé vµ Thñ trëng çc ®¬n vÞ liªn quan thuéc vµ trùc thuéc Bé Tµi chÝnh chÞu tr¸ch nhiÖm híng dÉn, kiÓm tra vµ thi hµnh QuyÕt ®Þnh nµy.

N¬i nhËn: Bé trëng Bé Tµi chÝnh - Thñ tíng ChÝnh phñ, çc Phã Thñ tíngChÝnh phñ (®Ó b¸o ço)- V¨n phßng Quèc héi- V¨n phßng Chñ tÞch níc- V¨n phßng ChÝnh phñ - Toµ ¸n nh©n d©n tèi cao §· ký- ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n tèi cao- V¨n phßng TW §¶ng - Çc Bé, c¬ quan ngang Bé,c¬ quan thuéc ChÝnh phñ NguyÔn Sinh Hïng - UBND çc tØnh, thµnh phè trùc thuéc TW- Së TCVG, Côc thuÕ çc tØnh, TP trùcthuéc TW - Çc tæng c«ng ty 91

- C¸c ®¬n vÞ thuéc vµ trùc thuéc Bé Tµi chÝnh - C«ng b¸o- Lu VP, Ban QLUDTH, Vô C§KT

ChuÈn mùc sè 02

hµng tån kho(Ban hµnh vµ c«ng bè theo QuyÕt ®Þnh sè 149/2001/Q§-

BTCngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2001 cña Bé trëng Bé Tµi chÝnh)

Quy ®Þnh chung

01. Môc ®Ých cña chuÈn mùc nµy lµ quy ®Þnh vµ híng dÉn çc nguyªn t¾c vµ ph¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho, gåm: X¸c ®Þnh gi¸ trÞ vµ kÕ to¸n hµng tån kho vµo chi phÝ; Ghi gi¶m gi¸ trÞ hµng tån kho cho phï hîp víi gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc vµ ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ trÞ hµng tån kho lµm c¬ së ghi sæ kÕ to¸n vµ lËp b¸o ço tµi chÝnh.

02. ChuÈn mùc nµy ¸p dông cho kÕ to¸n hµng tån kho theo nguyªn t¾c gi¸ gèc trõ khi cã chuÈn mùc kÕ to¸n kh¸c quy ®Þnh cho phÐp ¸p dông ph¬ng ph¸p kÕ to¸n kh¸c cho hµng tån kho.

03. Çc thuËt ng÷ trong chuÈn mùc nµy ®îc hiÓu nh sau:Hµng tån kho: Lµ nh÷ng tµi s¶n:

(a) §îc gi÷ ®Ó b¸n trong kú s¶n xuÊt, kinh doanh b×nh thêng;

(b) §ang trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kinh doanh dë dang;(c) Nguyªn liÖu, vËt liÖu, c«ng cô, dông cô ®Ó sö dông

trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kinh doanh hoÆc cung cÊp dÞch vô.

Hµng tån kho bao gåm:- Hµng hãa mua vÒ ®Ó b¸n: Hµng hãa tån kho, hµng

mua ®ang ®i trªn ®êng, hµng göi ®i b¸n, hµng hãa göi ®i gia c«ng chÕ biÕn;

- Thµnh phÈm tån kho vµ thµnh phÈm göi ®i b¸n;- S¶n phÈm dë dang: S¶n phÈm cha hoµn thµnh vµ s¶n

phÈm hoµn thµnh cha lµm thñ tôc nhËp kho thµnh phÈm;

HÖ thèngchuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt Nam

- Nguyªn liÖu, vËt liÖu, c«ng cô, dông cô tån kho, göi ®i gia c«ng chÕ biÕn vµ ®· mua ®ang ®i trªn ®êng;

- Chi phÝ dÞch vô dë dang.Gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc: Lµ gi¸ b¸n íc tÝnh cña hµng tån kho trong kú s¶n xuÊt, kinh doanh b×nh thêng trõ (-) chi phÝ íc tÝnh ®Ó hoµn thµnh s¶n phÈm vµ chi phÝ íc tÝnh cÇn thiÕt cho viÖc tiªu thô chóng.

Gi¸ hiÖn hµnh: Lµ kho¶n tiÒn ph¶i tr¶ ®Ó mua mét lo¹i hµng tån kho t¬ng tù t¹i ngµy lËp b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n.

Néi dung chuÈn mùc

X¸c ®Þnh gi¸ trÞ hµng tån kho

04. Hµng tån kho ®îc tÝnh theo gi¸ gèc. Trêng hîp gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc thÊp h¬n gi¸ gèc th× ph¶i tÝnh theo gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc.

gi¸ gèc hµng tån kho

05. Gi¸ gèc hµng tån kho bao gåm: Chi phÝ mua, chi phÝ chÕ biÕn vµ çc chi phÝ liªn quan trùc tiÕp kh¸c ph¸t sinh ®Ó cã ®îc hµng tån kho ë ®Þa ®iÓm vµ tr¹ng th¸i hiÖn t¹i.

Chi phÝ mua

06. Chi phÝ mua cña hµng tån kho bao gåm gi¸ mua, çc lo¹i thuÕ kh«ng ®îc hoµn l¹i, chi phÝ vËn chuyÓn, bèc xÕp, b¶o qu¶n trong qu¸ tr×nh mua hµng vµ çc chi phÝ kh¸c cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc mua hµng tån kho. Çc kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i vµ gi¶m gi¸ hµng mua do hµng mua kh«ng ®óng quy çch, phÈm chÊt ®îc trõ (-) khái chi phÝ mua.

Chi phÝ chÕ biÕn

07. Chi phÝ chÕ biÕn hµng tån kho bao gåm nh÷ng chi phÝ cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn s¶n phÈm s¶n xuÊt, nh chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung biÕn ®æi ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh chuyÓn hãa nguyªn liÖu, vËt liÖu thµnh thµnh phÈm.

Chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh lµ nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt gi¸n tiÕp, thêng kh«ng thay ®æi theo sè lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt, nh chi phÝ khÊu hao, chi phÝ b¶o dìng m¸y mãc thiÕt bÞ, nhµ xëng,... vµ chi phÝ qu¶n lý hµnh chÝnh ë çc ph©n xëng s¶n xuÊt.

Chi phÝ s¶n xuÊt chung biÕn ®æi lµ nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt gi¸n tiÕp, thêng thay ®æi trùc tiÕp hoÆc gÇn nh trùc tiÕp theo sè lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt, nh chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu gi¸n tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng gi¸n tiÕp.

08. Chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh ph©n bæ vµo chi phÝ chÕ biÕn cho mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm ®îc dùa trªn c«ng suÊt b×nh thêng cña m¸y mãc s¶n xuÊt. C«ng suÊt b×nh thêng lµ sè lîng s¶n phÈm ®¹t ®îc ë møc trung b×nh trong çc ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt b×nh thêng.

- Trêng hîp møc s¶n phÈm thùc tÕ s¶n xuÊt ra cao h¬n c«ng suÊt b×nh thêng th× chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh ®îc ph©n bæ cho mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm theo chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh.

- Trêng hîp møc s¶n phÈm thùc tÕ s¶n xuÊt ra thÊp h¬n c«ng suÊt b×nh thêng th× chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh chØ ®îc ph©n bæ vµo chi phÝ chÕ biÕn cho mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm theo møc c«ng suÊt b×nh thêng. Kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt chung kh«ng ph©n bæ ®îc ghi nhËn lµ chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh trong kú.

Chi phÝ s¶n xuÊt chung biÕn ®æi ®îc ph©n bæ hÕt vµo chi phÝ chÕ biÕn cho mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm theo chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh.

09. Trêng hîp mét quy tr×nh s¶n xuÊt ra nhiÒu lo¹i s¶n phÈm trong cïng mét kho¶ng thêi gian mµ chi phÝ chÕ biÕn cña mçi lo¹i s¶n phÈm kh«ng ®îc ph¶n ¸nh mét çch t¸ch biÖt, th× chi phÝ chÕ biÕn ®îc ph©n bæ cho çc lo¹i s¶n phÈm theo tiªu thøc phï hîp vµ nhÊt qu¸n gi÷a çc kú kÕ to¸n.

Trêng hîp cã s¶n phÈm phô, th× gi¸ trÞ s¶n phÈm phô ®îc tÝnh theo gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc vµ gi¸ trÞ nµy ®-îc trõ (-) khái chi phÝ chÕ biÕn ®· tËp hîp chung cho s¶n phÈm chÝnh.

Chi phÝ liªn quan trùc tiÕp kh¸c

10. Chi phÝ liªn quan trùc tiÕp kh¸c tÝnh vµo gi¸ gèc hµng tån kho bao gåm çc kho¶n chi phÝ kh¸c ngoµi chi phÝ mua vµ chi phÝ chÕ biÕn hµng tån kho. VÝ dô, trong gi¸ gèc thµnh phÈm cã thÓ bao gåm chi phÝ thiÕt kÕ s¶n phÈm cho mét ®¬n ®Æt hµng cô thÓ.

Chi phÝ kh«ng tÝnh vµo gi¸ gèc hµng tån kho

11. Chi phÝ kh«ng ®îc tÝnh vµo gi¸ gèc hµng tån kho, gåm:

(a) Chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu, chi phÝ nh©n c«ng vµ çc chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh kh¸c ph¸t sinh trªn møc b×nh thêng;

(b) Chi phÝ b¶o qu¶n hµng tån kho trõ çc kho¶n chi phÝ b¶o qu¶n hµng tån kho cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt tiÕp theo vµ chi phÝ b¶o qu¶n quy ®Þnh ë ®o¹n 06;

(c) Chi phÝ b¸n hµng;(d) Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp.

Chi phÝ cung cÊp dÞch vô

12. Chi phÝ cung cÊp dÞch vô bao gåm chi phÝ nh©n viªn vµ çc chi phÝ kh¸c liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc cung cÊp dÞch vô, nh chi phÝ gi¸m s¸t vµ çc chi phÝ chung cã liªn quan.

Chi phÝ nh©n viªn, chi phÝ kh¸c liªn quan ®Õn b¸n hµng vµ qu¶n lý doanh nghiÖp kh«ng ®îc tÝnh vµo chi phÝ cung cÊp dÞch vô.

ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ trÞ hµng tån kho

13. ViÖc tÝnh gi¸ trÞ hµng tån kho ®îc ¸p dông theo mét trong çc ph¬ng ph¸p sau:

(a) Ph¬ng ph¸p tÝnh theo gi¸ ®Ých danh;(b) Ph¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn;(c) Ph¬ng ph¸p nhËp tríc, xuÊt tríc;

(d) Ph¬ng ph¸p nhËp sau, xuÊt tríc.

14. Ph¬ng ph¸p tÝnh theo gi¸ ®Ých danh ®îc ¸p dông ®èi víi doanh nghiÖp cã Ýt lo¹i mÆt hµng hoÆc mÆt hµng æn ®Þnh vµ nhËn diÖn ®îc.

15. Theo ph¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn, gi¸ trÞ cña tõng lo¹i hµng tån kho ®îc tÝnh theo gi¸ trÞ trung b×nh cña tõng lo¹i hµng tån kho t¬ng tù ®Çu kú vµ gi¸ trÞ tõng lo¹i hµng tån kho ®îc mua hoÆc s¶n xuÊt trong kú. Gi¸ trÞ trung b×nh cã thÓ ®îc tÝnh theo thêi kú hoÆc vµo mçi khi nhËp mét l« hµng vÒ, phô thuéc vµo t×nh h×nh cña doanh nghiÖp.

16. Ph¬ng ph¸p nhËp tríc, xuÊt tríc ¸p dông dùa trªn gi¶ ®Þnh lµ hµng tån kho ®îc mua tríc hoÆc s¶n xuÊt tríc th× ®îc xuÊt tr-íc, vµ hµng tån kho cßn l¹i cuèi kú lµ hµng tån kho ®îc mua hoÆc s¶n xuÊt gÇn thêi ®iÓm cuèi kú. Theo ph¬ng ph¸p nµy th× gi¸ trÞ hµng xuÊt kho ®îc tÝnh theo gi¸ cña l« hµng nhËp kho ë thêi ®iÓm ®Çu kú hoÆc gÇn ®Çu kú, gi¸ trÞ cña hµng tån kho ®îc tÝnh theo gi¸ cña hµng nhËp kho ë thêi ®iÓm cuèi kú hoÆc gÇn cuèi kú cßn tån kho.

17. Ph¬ng ph¸p nhËp sau, xuÊt tríc ¸p dông dùa trªn gi¶ ®Þnh lµ hµng tån kho ®îc mua sau hoÆc s¶n xuÊt sau th× ®îc xuÊt tr-íc, vµ hµng tån kho cßn l¹i cuèi kú lµ hµng tån kho ®îc mua hoÆc s¶n xuÊt tríc ®ã. Theo ph¬ng ph¸p nµy th× gi¸ trÞ hµng xuÊt kho ®îc tÝnh theo gi¸ cña l« hµng nhËp sau hoÆc gÇn sau cïng, gi¸ trÞ cña hµng tån kho ®îc tÝnh theo gi¸ cña hµng nhËp kho ®Çu kú hoÆc gÇn ®Çu kú cßn tån kho.

gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc vµ lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho

18. Gi¸ trÞ hµng tån kho kh«ng thu håi ®ñ khi hµng tån kho bÞ h háng, lçi thêi, gi¸ b¸n bÞ gi¶m, hoÆc chi phÝ hoµn thiÖn, chi phÝ ®Ó b¸n hµng t¨ng lªn. ViÖc ghi gi¶m gi¸ gèc hµng tån kho cho b»ng víi gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc lµ phï hîp víi nguyªn t¾c tµi s¶n kh«ng ®îc ph¶n ¸nh lín h¬n gi¸ trÞ thùc hiÖn íc tÝnh tõ viÖc b¸n hay sö dông chóng.

19. Cuèi kú kÕ to¸n n¨m, khi gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc cña hµng tån kho nhá h¬n gi¸ gèc th× ph¶i lËp dù phßng gi¶m

gi¸ hµng tån kho. Sè dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ®îc lËp lµ sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ gèc cña hµng tån kho lín h¬n gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc cña chóng. ViÖc lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ®îc thùc hiÖn trªn c¬ së tõng mÆt hµng tån kho. §èi víi dÞch vô cung cÊp dë dang, viÖc lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ®îc tÝnh theo tõng lo¹i dÞch vô cã møc gi¸ riªng biÖt.

20. ViÖc íc tÝnh gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc cña hµng tån kho ph¶i dùa trªn b»ng chøng tin cËy hÓ hñy bá ph¶i dùa vµo gi¸ trÞ trong hîp ®ång. NÕu sè hµng ®ang tån kho lín h¬n sè hµng cÇn cho hîp ®ång th× gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc cña sè chªnh lÖch gi÷a hµng ®ang tån kho lín h¬n sè hµng cÇn cho hîp ®ång ®îc ®¸nh gi¸ trªn c¬ së gi¸ b¸n íc tÝnh.

22. Nguyªn liÖu, vËt liÖu vµ c«ng cô, dông cô dù tr÷ ®Ó sö dông cho môc ®Ých s¶n xuÊt s¶n phÈm kh«ng ®îc ®¸nh gi¸ thÊp h¬n gi¸ gèc nÕu s¶n phÈm do chóng gãp phÇn cÊu t¹o nªn sÏ ®îc b¸n b»ng hoÆc cao h¬n gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña s¶n phÈm. Khi cã sù gi¶m gi¸ cña nguyªn liÖu, vËt liÖu, c«ng cô, dông cô mµ gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm cao h¬n gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc, th× nguyªn liÖu, vËt liÖu, c«ng cô, dông cô tån kho ®îc ®¸nh gi¸ gi¶m xuèng b»ng víi gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc cña chóng.

23. Cuèi kú kÕ to¸n n¨m tiÕp theo ph¶i thùc hiÖn ®¸nh gi¸ míi vÒ gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc cña hµng tån kho cuèi n¨m ®ã. Trêng hîp cuèi kú kÕ to¸n n¨m nay, nÕu kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ph¶i lËp thÊp h¬n kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ®· lËp ë cuèi kú kÕ to¸n n¨m tríc th× sè chªnh lÖch lín h¬n ph¶i ®îc hoµn nhËp (Theo quy ®Þnh ë ®o¹n 24) ®Ó ®¶m b¶o cho gi¸ trÞ cña hµng tån kho ph¶n ¸nh trªn b¸o c¸o tµi chÝnh lµ theo gi¸ gèc (nÕu gi¸ gèc nhá h¬n gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc) hoÆc theo gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc (nÕu gi¸ gèc lín h¬n gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc).

ghi nhËn chi phÝ

24. Khi b¸n hµng tån kho, gi¸ gèc cña hµng tån kho ®· b¸n ®îc ghi nhËn lµ chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh trong kú phï

hîp víi doanh thu liªn quan ®Õn chóng ®îc ghi nhËn. TÊt c¶ çc kho¶n chªnh lÖch gi÷a kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ph¶i lËp ë cuèi niªn ®é kÕ to¸n n¨m nay lín h¬n kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ®· lËp ë cuèi niªn ®é kÕ to¸n n¨m tríc, çc kho¶n hao hôt, mÊt m¸t cña hµng tån kho, sau khi trõ (-) phÇn båi thêng do tr¸ch nhiÖm ç nh©n g©y ra, vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung kh«ng ph©n bæ, ®îc ghi nhËn lµ chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh trong kú. Trêng hîp kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ®îc lËp ë cuèi niªn ®é kÕ to¸n n¨m nay nhá h¬n kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho ®· lËp ë cuèi niªn ®é kÕ to¸n n¨m tríc, th× sè chªnh lÖch lín h¬n ph¶i ®îc hoµn nhËp ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh.

25. Ghi nhËn gi¸ trÞ hµng tån kho ®· b¸n vµo chi phÝ trong kú ph¶i ®¶m b¶o nguyªn t¾c phï hîp gi÷a chi phÝ vµ doanh thu.

26. Trêng hîp mét sè lo¹i hµng tån kho ®îc sö dông ®Ó s¶n xuÊt ra tµi s¶n cè ®Þnh hoÆc sö dông nh nhµ xëng, m¸y mãc, thiÕt bÞ tù s¶n xuÊt th× gi¸ gèc hµng tån kho nµy ®îc h¹ch to¸n vµo gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh.

Tr×nh bµy b¸o ço tµi chÝnh

27. Trong b¸o ço tµi chÝnh, doanh nghiÖp ph¶i tr×nh bµy:

(a) Çc chÝnh s¸ch kÕ to¸n ¸p dông trong viÖc ®¸nh gi¸ hµng tån kho, gåm c¶ ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ trÞ hµng tån kho;

(b) Gi¸ gèc cña tæng sè hµng tån kho vµ gi¸ gèc cña tõng lo¹i hµng tån kho ®îc ph©n lo¹i phï hîp víi doanh nghiÖp;

(c) Gi¸ trÞ dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho;(d) Gi¸ trÞ hoµn nhËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho; (e) Nh÷ng trêng hîp hay sù kiÖn dÉn ®Õn viÖc trÝch

lËp thªm hoÆc hoµn nhËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho;

(f) Gi¸ trÞ ghi sæ cña hµng tån kho (Gi¸ gèc trõ (-) dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho) ®· dïng ®Ó thÕ chÊp, cÇm cè ®¶m b¶o cho çc kho¶n nî ph¶i tr¶.

28. Trêng hîp doanh nghiÖp tÝnh gi¸ trÞ hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p nhËp sau, xuÊt tríc th× b¸o ço tµi chÝnh ph¶i ph¶n ¸nh sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ hµng tån kho tr×nh bµy trong b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n víi:

(a) Gi¸ trÞ hµng tån kho cuèi kú ®îc tÝnh theo ph¬ng ph¸p nhËp tríc, xuÊt tríc (nÕu gi¸ trÞ hµng tån kho cuèi kú tÝnh theo ph¬ng ph¸p nhËp tríc, xuÊt tríc nhá h¬n gi¸ trÞ hµng tån kho cuèi kú tÝnh theo ph¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn vµ gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc); hoÆcVíi gi¸ trÞ hµng tån kho cuèi kú ®îc tÝnh theo ph¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn (nÕu gi¸ trÞ hµng tån kho cuèi kú tÝnh theo ph¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn nhá h¬n gi¸ trÞ hµng tån kho cuèi kú tÝnh theo ph¬ng ph¸p nhËp tríc, xuÊt tríc vµ gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc); hoÆcVíi gi¸ trÞ hµng tån kho cuèi kú ®îc tÝnh theo gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc (nÕu gi¸ trÞ hµng tån kho cuèi kú tÝnh theo gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc nhá h¬n gi¸ trÞ hµng tån kho tÝnh theo ph¬ng ph¸p nhËp tríc, xuÊt tríc vµ ph¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn); hoÆc

(b) Gi¸ trÞ hiÖn hµnh cña hµng tån kho cuèi kú t¹i ngµy lËp b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n (nÕu gi¸ trÞ hiÖn hµnh cña hµng tån kho t¹i ngµy lËp b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n nhá h¬n gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc); hoÆc víi gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc (nÕu gi¸ trÞ hµng tån kho cuèi kú tÝnh theo gi¸ trÞ thuÇn cã thÓ thùc hiÖn ®îc nhá h¬n gi¸ trÞ hµng tån kho cuèi kú tÝnh theo gi¸ trÞ hiÖn hµnh t¹i ngµy lËp b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n).

29. Tr×nh bµy chi phÝ vÒ hµng tån kho trªn b¸o ço kÕt qu¶ s¶n xuÊt, kinh doanh ®îc ph©n lo¹i chi phÝ theo chøc n¨ng.

30. Ph©n lo¹i chi phÝ theo chøc n¨ng lµ hµng tån kho ®îc tr×nh bµy trong kho¶n môc “Gi¸ vèn hµng b¸n” trong b¸o ço kÕt qu¶ kinh doanh, gåm gi¸ gèc cña hµng tån kho ®· b¸n, kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho, çc kho¶n hao hôt mÊt m¸t cña hµng tån kho sau khi trõ (-) phÇn båi thêng do tr¸ch nhiÖm ç nh©n g©y ra, chi phÝ s¶n xuÊt chung kh«ng ®îc ph©n bæ.

ChuÈn mùc sè 03

tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh(Ban hµnh vµ c«ng bè theo QuyÕt ®Þnh sè 149/2001/Q§-

BTCngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2001 cña Bé trëng Bé Tµi chÝnh)

qUY §ÞNH CHUNG

01. Môc ®Ých cña chuÈn mùc nµy lµ quy ®Þnh vµ híng dÉn çc nguyªn t¾c vµ ph¬ng ph¸p kÕ to¸n ®èi víi tµi s¶n cè ®Þnh (TSC§) h÷u h×nh, gåm: Tiªu chuÈn TSC§ h÷u h×nh, thêi ®iÓm ghi nhËn, x¸c ®Þnh gi¸ trÞ ban ®Çu, chi phÝ ph¸t sinh sau ghi nhËn ban ®Çu, x¸c ®Þnh gi¸ trÞ sau ghi nhËn ban ®Çu, khÊu hao, thanh lý TSC§ h÷u h×nh vµ mét sè quy ®Þnh kh¸c lµm c¬ së ghi sæ kÕ to¸n vµ lËp b¸o ço tµi chÝnh.

02. ChuÈn mùc nµy ¸p dông cho kÕ to¸n TSC§ h÷u h×nh, trõ khi cã chuÈn mùc kÕ to¸n kh¸c quy ®Þnh cho phÐp ¸p dông nguyªn t¾c vµ ph¬ng ph¸p kÕ to¸n kh¸c cho TSC§ h÷u h×nh.

03. Trêng hîp chuÈn mùc kÕ to¸n kh¸c quy ®Þnh ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh vµ ghi nhËn gi¸ trÞ ban ®Çu cña TSC§ h÷u h×nh kh¸c víi ph¬ng ph¸p quy ®Þnh trong chuÈn mùc nµy th× çc néi dung kh¸c cña kÕ to¸n TSC§ h÷u h×nh vÉn thùc hiÖn theo çc quy ®Þnh cña chuÈn mùc nµy.

04. Doanh nghiÖp ph¶i ¸p dông chuÈn mùc nµy ngay c¶ khi cã ¶nh hëng do thay ®æi gi¸ c¶, trõ khi cã quy ®Þnh liªn quan ®Õn viÖc ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ h÷u h×nh theo quyÕt ®Þnh cña Nhµ níc.

05. Çc thuËt ng÷ trong chuÈn mùc nµy ®îc hiÓu nh sau:

Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh: Lµ nh÷ng tµi s¶n cã h×nh th¸i vËt chÊt do doanh nghiÖp n¾m gi÷ ®Ó sö dông cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh phï hîp víi tiªu chuÈn ghi nhËn TSC§ h÷u h×nh.


Nguyªn gi¸: Lµ toµn bé çc chi phÝ mµ doanh nghiÖp ph¶i bá ra ®Ó cã ®îc TSC§ h÷u h×nh tÝnh ®Õn thêi ®iÓm ®a tµi s¶n ®ã vµo tr¹ng th¸i s½n sµng sö dông.

KhÊu hao: Lµ sù ph©n bæ mét çch cã hÖ thèng gi¸ trÞ ph¶i khÊu hao cña TSC§ h÷u h×nh trong suèt thêi gian sö dông h÷u Ých cña tµi s¶n ®ã.

Gi¸ trÞ ph¶i khÊu hao: Lµ nguyªn gi¸ cña TSC§ h÷u h×nh ghi trªn b¸o ço tµi chÝnh, trõ (-) gi¸ trÞ thanh lý íc tÝnh cña tµi s¶n ®ã.Thêi gian sö dông h÷u Ých: Lµ thêi gian mµ TSC§ h÷u h×nh ph¸t huy ®îc t¸c dông cho s¶n xuÊt, kinh doanh, ®îc tÝnh b»ng:

(a) Thêi gian mµ doanh nghiÖp dù tÝnh sö dông TSC§ h÷u h×nh, hoÆc:

(b) Sè lîng s¶n phÈm, hoÆc çc ®¬n vÞ tÝnh t¬ng tù mµ doanh nghiÖp dù tÝnh thu ®îc tõ viÖc sö dông tµi s¶n.

Gi¸ trÞ thanh lý: Lµ gi¸ trÞ íc tÝnh thu ®îc khi hÕt thêi gian sö dông h÷u Ých cña tµi s¶n, sau khi trõ (-) chi phÝ thanh lý íc tÝnh.

Gi¸ trÞ hîp lý: Lµ gi¸ trÞ tµi s¶n cã thÓ ®îc trao ®æi gi÷a çc bªn cã ®Çy ®ñ hiÓu biÕt trong sù trao ®æi ngang gi¸.

Gi¸ trÞ cßn l¹i: Lµ nguyªn gi¸ cña TSC§ h÷u h×nh sau khi trõ (-) sè khÊu hao luü kÕ cña tµi s¶n ®ã.

Gi¸ trÞ cã thÓ thu håi: Lµ gi¸ trÞ íc tÝnh thu ®îc trong t-¬ng lai tõ viÖc sö dông tµi s¶n, bao gåm c¶ gi¸ trÞ thanh lý cña chóng.

néi dung chuÈn mùc

Ghi nhËn TSC§ h÷u h×nh

06. Tiªu chuÈn ghi nhËn TSC§ h÷u h×nh:

Çc tµi s¶n ®îc ghi nhËn lµ TSC§ h÷u h×nh ph¶i tháa m·n ®ång thêi tÊt c¶ bèn (4) tiªu chuÈn ghi nhËn sau:

(a) Ch¾c ch¾n thu ®îc lîi Ých kinh tÕ trong t¬ng lai tõ viÖc sö dông tµi s¶n ®ã;

(b) Nguyªn gi¸ tµi s¶n ph¶i ®îc x¸c ®Þnh mét çch ®¸ng tin cËy;

(c) Thêi gian sö dông íc tÝnh trªn 1 n¨m;(d) Cã ®ñ tiªu chuÈn gi¸ trÞ theo quy ®Þnh hiÖn hµnh.

07. KÕ to¸n TSC§ h÷u h×nh ®îc ph©n lo¹i theo nhãm tµi s¶n cã cïng tÝnh chÊt vµ môc ®Ých sö dông trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh cña doanh nghiÖp, gåm:

(a) Nhµ cöa, vËt kiÕn tróc;(b) M¸y mãc, thiÕt bÞ;(c) Ph¬ng tiÖn vËn t¶i, thiÕt bÞ truyÒn dÉn;(d) ThiÕt bÞ, dông cô qu¶n lý;(e) Vên c©y l©u n¨m, sóc vËt lµm viÖc vµ cho s¶n phÈm;(f) TSC§ h÷u h×nh kh¸c.

08. TSC§ h÷u h×nh thêng lµ bé phËn chñ yÕu trong tæng sè tµi s¶n vµ ®ãng vai trß quan träng trong viÖc thÓ hiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, v× vËy, viÖc x¸c ®Þnh mét tµi s¶n cã ®îc ghi nhËn lµ TSC§ h÷u h×nh hay lµ mét kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh trong kú sÏ cã ¶nh hëng ®¸ng kÓ ®Õn b¸o ço kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp.

09. Khi x¸c ®Þnh tiªu chuÈn thø nhÊt (quy ®Þnh t¹i môc a ®o¹n 06) cña mçi TSC§ h÷u h×nh, doanh nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh møc ®é ch¾c ch¾n cña viÖc thu ®îc lîi Ých kinh tÕ trong t-¬ng lai, dùa trªn çc b»ng chøng hiÖn cã t¹i thêi ®iÓm ghi nhËn ban ®Çu vµ ph¶i chÞu mäi rñi ro liªn quan.Nh÷ng tµi s¶n sö dông cho môc ®Ých ®¶m b¶o an toµn s¶n xuÊt, kinh doanh hoÆc b¶o vÖ m«i trêng mÆc dï kh«ng trùc tiÕp ®em l¹i lîi Ých kinh tÕ nh çc TSC§ kh¸c nhng chóng l¹i cÇn thiÕt cho doanh nghiÖp trong viÖc ®¹t ®îc çc lîi Ých kinh tÕ nhiÒu h¬n tõ çc tµi s¶n kh¸c. Tuy nhiªn, çc tµi s¶n nµy chØ ®îc ghi nhËn lµ TSC§ h÷u h×nh nÕu nguyªn gi¸ cña chóng vµ çc tµi s¶n cã liªn quan kh«ng vît qu¸ tæng gi¸ trÞ cã thÓ thu håi tõ çc tµi s¶n ®ã vµ çc tµi s¶n kh¸c cã liªn quan. VÝ dô, mét nhµ m¸y hãa chÊt cã thÓ ph¶i l¾p ®Æt çc thiÕt bÞ vµ thùc hiÖn quy tr×nh chøa vµ b¶o qu¶n hãa chÊt míi ®Ó

tu©n thñ yªu cÇu vÒ b¶o vÖ m«i trêng ®èi víi viÖc s¶n xuÊt vµ lu tr÷ hãa chÊt ®éc. Çc tµi s¶n l¾p ®Æt liªn quan ®i kÌm chØ ®îc h¹ch to¸n lµ TSC§ h÷u h×nh nÕu kh«ng cã chóng doanh nghiÖp sÏ kh«ng thÓ ho¹t ®éng vµ b¸n s¶n phÈm hãa chÊt cña m×nh.

10. Tiªu chuÈn thø hai (quy ®Þnh t¹i môc b ®o¹n 06) cho viÖc ghi nhËn TSC§ h÷u h×nh thêng ®· ®îc tháa m·n v× nguyªn gi¸ tµi s¶n ®îc x¸c ®Þnh th«ng qua mua s¾m, trao ®æi, hoÆc tù x©y dùng.

11. Khi x¸c ®Þnh çc bé phËn cÊu thµnh TSC§ h÷u h×nh, doanh nghiÖp ph¶i ¸p dông çc tiªu chuÈn TSC§ h÷u h×nh cho tõng trêng hîp cô thÓ. Doanh nghiÖp cã thÓ hîp nhÊt çc bé phËn riªng biÖt kh«ng chñ yÕu, nh khu«n ®óc, c«ng cô, khu«n dËp vµ ¸p dông çc tiªu chuÈn TSC§ h÷u h×nh vµo tæng gi¸ trÞ ®ã. Çc phô tïng vµ thiÕt bÞ phô trî thêng ®îc coi lµ tµi s¶n lu ®éng vµ ®îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ khi sö dông. Çc phô tïng chñ yÕu vµ çc thiÕt bÞ b¶o tr× ®îc x¸c ®Þnh lµ TSC§ h÷u h×nh khi doanh nghiÖp íc tÝnh thêi gian sö dông chóng nhiÒu h¬n mét n¨m. NÕu phô tïng vµ thiÕt bÞ b¶o tr× chØ ®îc dïng g¾n liÒn víi TSC§ h÷u h×nh vµ viÖc sö dông chóng lµ kh«ng thêng xuyªn th× chóng ®îc h¹ch to¸n lµ TSC§ h÷u h×nh riªng biÖt vµ ®îc khÊu hao trong thêi gian Ýt h¬n thêi gian sö dông h÷u Ých cña TSC§ h÷u h×nh liªn quan.

12. Trong tõng trêng hîp cô thÓ, cã thÓ ph©n bæ tæng chi phÝ cña tµi s¶n cho çc bé phËn cÊu thµnh cña nã vµ h¹ch to¸n riªng biÖt cho mçi bé phËn cÊu thµnh. Trêng hîp nµy ®îc ¸p dông khi tõng bé phËn cÊu thµnh tµi s¶n cã thêi gian sö dông h÷u Ých kh¸c nhau, hoÆc gãp phÇn t¹o ra lîi Ých kinh tÕ cho doanh nghiÖp theo nh÷ng tiªu chuÈn quy ®Þnh kh¸c nhau nªn ®îc sö dông çc tû lÖ vµ çc ph¬ng ph¸p khÊu hao kh¸c nhau. VÝ dô, mét th©n m¸y bay vµ ®éng c¬ cña nã cÇn ®îc h¹ch to¸n thµnh hai TSC§ h÷u h×nh riªng biÖt, cã tû lÖ khÊu hao kh¸c nhau, nÕu chóng cã thêi gian sö dông h÷u Ých kh¸c nhau.

X¸c ®Þnh gi¸ trÞ ban ®Çu

13. TSC§ h÷u h×nh ph¶i ®îc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ ban ®Çu theo nguyªn gi¸.

x¸c ®Þnh nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh trong tõng trêng hîp

TSC§ h÷u h×nh mua s¾m

14. Nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh mua s¾m bao gåm gi¸ mua (trõ (-) çc kho¶n ®îc chiÕt khÊu th¬ng m¹i hoÆc gi¶m gi¸), çc kho¶n thuÕ (kh«ng bao gåm çc kho¶n thuÕ ®îc hoµn l¹i) vµ çc chi phÝ liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc ®a tµi s¶n vµo tr¹ng th¸i s½n sµng sö dông, nh: Chi phÝ chuÈn bÞ mÆt b»ng; Chi phÝ vËn chuyÓn vµ bèc xÕp ban ®Çu; Chi phÝ l¾p ®Æt, ch¹y thö (trõ (-) çc kho¶n thu håi vÒ s¶n phÈm, phÕ liÖu do ch¹y thö); Chi phÝ chuyªn gia vµ çc chi phÝ liªn quan trùc tiÕp kh¸c.

§èi víi TSC§ h÷u h×nh h×nh thµnh do ®Çu t x©y dùng theo ph¬ng thøc giao thÇu, nguyªn gi¸ lµ gi¸ quyÕt to¸n c«ng tr×nh ®Çu t x©y dùng, çc chi phÝ liªn quan trùc tiÕp kh¸c vµ lÖ phÝ tríc b¹ (nÕu cã).

15. Trêng hîp mua TSC§ h÷u h×nh lµ nhµ cöa, vËt kiÕn tróc g¾n liÒn víi quyÒn sö dông ®Êt th× gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt ph¶i ®îc x¸c ®Þnh riªng biÖt vµ ghi nhËn lµ TSC§ v« h×nh.

16. Trêng hîp TSC§ h÷u h×nh mua s¾m ®îc thanh to¸n theo ph-¬ng thøc tr¶ chËm, nguyªn gi¸ TSC§ ®ã ®îc ph¶n ¸nh theo gi¸ mua tr¶ ngay t¹i thêi ®iÓm mua. Kho¶n chªnh lÖch gi÷a tæng sè tiÒn ph¶i thanh to¸n vµ gi¸ mua tr¶ ngay ®îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ theo kú h¹n thanh to¸n, trõ khi sè chªnh lÖch ®ã ®îc tÝnh vµo nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh (vèn hãa) theo quy ®Þnh cña chuÈn mùc kÕ to¸n “Chi phÝ ®i vay”.

17. Çc kho¶n chi phÝ ph¸t sinh, nh: Chi phÝ qu¶n lý hµnh chÝnh, chi phÝ s¶n xuÊt chung, chi phÝ ch¹y thö vµ çc chi phÝ kh¸c... nÕu kh«ng liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc mua s¾m vµ ®a TSC§ vµo tr¹ng th¸i s½n sµng sö dông th× kh«ng ®îc tÝnh vµo nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh. Çc kho¶n lç ban ®Çu do m¸y mãc kh«ng ho¹t ®éng ®óng nh dù tÝnh ®îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh trong kú.

TSC§ h÷u h×nh tù x©y dùng hoÆc tù chÕ

18. Nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh tù x©y dùng hoÆc tù chÕ lµ gi¸ thµnh thùc tÕ cña TSC§ tù x©y dùng, hoÆc tù chÕ céng (+) chi phÝ l¾p ®Æt, ch¹y thö. Trêng hîp doanh nghiÖp dïng s¶n phÈm do m×nh s¶n xuÊt ra ®Ó chuyÓn thµnh TSC§ th× nguyªn gi¸ lµ chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm ®ã céng (+) çc chi phÝ trùc tiÕp liªn quan ®Õn viÖc ®a TSC§ vµo tr¹ng th¸i s½n sµng sö dông. Trong çc trêng hîp trªn, mäi kho¶n l·i néi bé kh«ng ®îc tÝnh vµo nguyªn gi¸ cña çc tµi s¶n ®ã. Çc chi phÝ kh«ng hîp lý, nh nguyªn liÖu, vËt liÖu l·ng phÝ, lao ®éng hoÆc çc kho¶n chi phÝ kh¸c sö dông vît qu¸ møc b×nh thêng trong qu¸ tr×nh tù x©y dùng hoÆc tù chÕ kh«ng ®îc tÝnh vµo nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh.

TSC§ h÷u h×nh thuª tµi chÝnh

19. Trêng hîp ®i thuª TSC§ h÷u h×nh theo h×nh thøc thuª tµi chÝnh, nguyªn gi¸ TSC§ ®îc x¸c ®Þnh theo quy ®Þnh cña chuÈn mùc kÕ to¸n “Thuª tµi s¶n”.

TSC§ h÷u h×nh mua díi h×nh thøc trao ®æi

20. Nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh mua díi h×nh thøc trao ®æi víi mét TSC§ h÷u h×nh kh«ng t¬ng tù hoÆc tµi s¶n kh¸c ®îc x¸c ®Þnh theo gi¸ trÞ hîp lý cña TSC§ h÷u h×nh nhËn vÒ, hoÆc gi¸ trÞ hîp lý cña tµi s¶n ®em trao ®æi, sau khi ®iÒu chØnh çc kho¶n tiÒn hoÆc t¬ng ®¬ng tiÒn tr¶ thªm hoÆc thu vÒ.

21. Nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh mua díi h×nh thøc trao ®æi víi mét TSC§ h÷u h×nh t¬ng tù, hoÆc cã thÓ h×nh thµnh do ®îc b¸n ®Ó ®æi lÊy quyÒn së h÷u mét tµi s¶n t¬ng tù (tµi s¶n t-¬ng tù lµ tµi s¶n cã c«ng dông t¬ng tù, trong cïng lÜnh vùc kinh doanh vµ cã gi¸ trÞ t¬ng ®¬ng). Trong c¶ hai trêng hîp kh«ng cã bÊt kú kho¶n l·i hay lç nµo ®îc ghi nhËn trong qu¸ tr×nh trao ®æi. Nguyªn gi¸ TSC§ nhËn vÒ ®îc tÝnh b»ng gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ ®em trao ®æi. VÝ dô: ViÖc trao ®æi çc TSC§ h÷u h×nh t¬ng tù nh trao ®æi m¸y mãc, thiÕt bÞ, ph-¬ng tiÖn vËn t¶i, çc c¬ së dÞch vô hoÆc TSC§ h÷u h×nh kh¸c.

TSC§ h÷u h×nh t¨ng tõ çc nguån kh¸c

22. Nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh ®îc tµi trî, ®îc biÕu tÆng, ®îc ghi nhËn ban ®Çu theo gi¸ trÞ hîp lý ban ®Çu. Trêng hîp kh«ng

ghi nhËn theo gi¸ trÞ hîp lý ban ®Çu th× doanh nghiÖp ghi nhËn theo gi¸ trÞ danh nghÜa céng (+) çc chi phÝ liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc ®a tµi s¶n vµo tr¹ng th¸i s½n sµng sö dông.

Chi phÝ ph¸t sinh sau ghi nhËn ban ®Çu

23. Çc chi phÝ ph¸t sinh sau ghi nhËn ban ®Çu TSC§ h÷u h×nh ®îc ghi t¨ng nguyªn gi¸ cña tµi s¶n nÕu çc chi phÝ nµy ch¾c ch¾n lµm t¨ng lîi Ých kinh tÕ trong t¬ng lai do sö dông tµi s¶n ®ã. Çc chi phÝ ph¸t sinh kh«ng tháa m·n ®iÒu kiÖn trªn ph¶i ®îc ghi nhËn lµ chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh trong kú.

24. Çc chi phÝ ph¸t sinh sau ghi nhËn ban ®Çu TSC§ h÷u h×nh ®îc ghi t¨ng nguyªn gi¸ cña tµi s¶n nÕu chóng thùc sù c¶i thiÖn tr¹ng th¸i hiÖn t¹i so víi tr¹ng th¸i tiªu chuÈn ban ®Çu cña tµi s¶n ®ã, nh:

(a) Thay ®æi bé phËn cña TSC§ h÷u h×nh lµm t¨ng thêi gian sö dông h÷u Ých, hoÆc lµm t¨ng c«ng suÊt sö dông cña chóng;

(b) C¶i tiÕn bé phËn cña TSC§ h÷u h×nh lµm t¨ng ®¸ng kÓ chÊt lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra;

(c) ¸p dông quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt míi lµm gi¶m chi phÝ ho¹t ®éng cña tµi s¶n so víi tríc.

25. Chi phÝ vÒ söa ch÷a vµ b¶o dìng TSC§ h÷u h×nh nh»m môc ®Ých kh«i phôc hoÆc duy tr× kh¶ n¨ng ®em l¹i lîi Ých kinh tÕ cña tµi s¶n theo tr¹ng th¸i ho¹t ®éng tiªu chuÈn ban ®Çu ®îc tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh trong kú.

26. ViÖc h¹ch to¸n çc chi phÝ ph¸t sinh sau ghi nhËn ban ®Çu TSC§ h÷u h×nh ph¶i c¨n cø vµo tõng trêng hîp cô thÓ vµ kh¶ n¨ng thu håi çc chi phÝ ph¸t sinh sau. Khi gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ h÷u h×nh ®· bao gåm çc kho¶n gi¶m vÒ lîi Ých kinh tÕ th× çc chi phÝ ph¸t sinh sau ®Ó kh«i phôc çc lîi Ých kinh tÕ tõ tµi s¶n ®ã sÏ ®îc tÝnh vµo nguyªn gi¸ TSC§ nÕu gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ kh«ng vît qu¸ gi¸ trÞ cã thÓ thu håi tõ tµi s¶n ®ã. Trêng hîp trong gi¸ mua TSC§ h÷u h×nh ®· bao gåm nghÜa vô cña doanh nghiÖp ph¶i bá thªm çc kho¶n chi phÝ ®Ó ®a tµi s¶n vµo tr¹ng th¸i s½n sµng sö dông th× viÖc vèn hãa çc chi

phÝ ph¸t sinh sau còng ph¶i c¨n cø vµo kh¶ n¨ng thu håi chi phÝ. VÝ dô khi mua mét ng«i nhµ ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i söa ch÷a tríc khi sö dông th× chi phÝ s÷a ch÷a ng«i nhµ ®îc tÝnh vµo nguyªn gi¸ cña tµi s¶n nÕu gi¸ trÞ ®ã cã thÓ thu håi ®îc tõ viÖc sö dông ng«i nhµ trong t¬ng lai.

27. Trêng hîp mét sè bé phËn cña TSC§ h÷u h×nh ®ßi hái ph¶i ®-îc thay thÕ thêng xuyªn, ®îc h¹ch to¸n lµ çc TSC§ ®éc lËp nÕu çc bé phËn ®ã tháa m·n ®ñ bèn (4) tiªu chuÈn quy ®Þnh cho TSC§ h÷u h×nh. VÝ dô m¸y ®iÒu hßa nhiÖt ®é trong mét ng«i nhµ cã thÓ ph¶i thay thÕ nhiÒu lÇn trong suèt thêi gian sö dông h÷u Ých cña ng«i nhµ ®ã th× çc kho¶n chi phÝ ph¸t sinh trong viÖc thay thÕ hay kh«i phôc m¸y ®iÒu hßa ®îc h¹ch to¸n thµnh mét tµi s¶n ®éc lËp vµ gi¸ trÞ m¸y ®iÒu hoµ khi ®îc thay thÕ sÏ ®îc ghi gi¶m.

X¸c ®Þnh gi¸ trÞ sau ghi nhËn ban ®Çu

28. Sau khi ghi nhËn ban ®Çu, trong qu¸ tr×nh sö dông, TSC§ h÷u h×nh ®îc x¸c ®Þnh theo nguyªn gi¸, khÊu hao luü kÕ vµ gi¸ trÞ cßn l¹i. Trêng hîp TSC§ h÷u h×nh ®îc ®¸nh gi¸ l¹i theo quy ®Þnh cña Nhµ níc th× nguyªn gi¸, khÊu hao luü kÕ vµ gi¸ trÞ cßn l¹i ph¶i ®îc ®iÒu chØnh theo kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ l¹i. Chªnh lÖch do ®¸nh gi¸ l¹i TSC§ h÷u h×nh ®îc xö lý vµ kÕ to¸n theo quy ®Þnh cña Nhµ n-íc.

KhÊu hao

29. Gi¸ trÞ ph¶i khÊu hao cña TSC§ h÷u h×nh ®îc ph©n bæ mét çch cã hÖ thèng trong thêi gian sö dông h÷u Ých cña chóng. Ph¬ng ph¸p khÊu hao ph¶i phï hîp víi lîi Ých kinh tÕ mµ tµi s¶n ®em l¹i cho doanh nghiÖp. Sè khÊu hao cña tõng kú ®îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh trong kú, trõ khi chóng ®îc tÝnh vµo gi¸ trÞ cña çc tµi s¶n kh¸c, nh: KhÊu hao TSC§ h÷u h×nh dïng cho çc ho¹t ®éng trong giai ®o¹n triÓn khai lµ mét bé phËn chi phÝ cÊu thµnh nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh (theo quy ®Þnh cña chuÈn mùc TSC§ v« h×nh), hoÆc chi phÝ khÊu hao TSC§ h÷u h×nh dïng cho qu¸ tr×nh tù x©y dùng hoÆc tù chÕ çc tµi s¶n kh¸c.

30. Lîi Ých kinh tÕ do TSC§ h÷u h×nh ®em l¹i ®îc doanh nghiÖp khai th¸c dÇn b»ng çch sö dông çc tµi s¶n ®ã. Tuy nhiªn, çc

nh©n tè kh¸c, nh: Sù l¹c hËu vÒ kü thuËt, sù hao mßn cña tµi s¶n do chóng kh«ng ®îc sö dông thêng dÉn ®Õn sù suy gi¶m lîi Ých kinh tÕ mµ doanh nghiÖp íc tÝnh çc tµi s¶n ®ã sÏ ®em l¹i. Do ®ã, khi x¸c ®Þnh thêi gian sö dông h÷u Ých cña TSC§ h÷u h×nh ph¶i xem xÐt çc yÕu tè sau:

(a) Møc ®é sö dông íc tÝnh cña doanh nghiÖp ®èi víi tµi s¶n ®ã. Møc ®é sö dông ®îc ®¸nh gi¸ th«ng qua c«ng suÊt hoÆc s¶n lîng dù tÝnh;

(b) Møc ®é hao mßn phô thuéc vµo çc nh©n tè liªn quan trong qu¸ tr×nh sö dông tµi s¶n, nh: Sè ca lµm viÖc, viÖc söa ch÷a vµ b¶o dìng cña doanh nghiÖp ®èi víi tµi s¶n, còng nh viÖc b¶o qu¶n chóng trong nh÷ng thêi kú kh«ng ho¹t ®éng;

(c) Hao mßn v« h×nh ph¸t sinh do viÖc thay ®æi hay c¶i tiÕn d©y truyÒn c«ng nghÖ hay do sù thay ®æi nhu cÇu cña thÞ trêng vÒ s¶n phÈm hoÆc dÞch vô do tµi s¶n ®ã s¶n xuÊt ra;

(d) Giíi h¹n cã tÝnh ph¸p lý trong viÖc sö dông tµi s¶n, nh ngµy hÕt h¹n hîp ®ång cña tµi s¶n thuª tµi chÝnh.

31. Thêi gian sö dông h÷u Ých cña TSC§ h÷u h×nh do doanh nghiÖp x¸c ®Þnh chñ yÕu dùa trªn møc ®é sö dông íc tÝnh cña tµi s¶n. Tuy nhiªn, do chÝnh s¸ch qu¶n lý tµi s¶n cña doanh nghiÖp mµ thêi gian sö dông h÷u Ých íc tÝnh cña tµi s¶n cã thÓ ng¾n h¬n thêi gian sö dông h÷u Ých thùc tÕ cña nã. V× vËy, viÖc íc tÝnh thêi gian sö dông h÷u Ých cña mét TSC§ h÷u h×nh cßn ph¶i dùa trªn kinh nghiÖm cña doanh nghiÖp ®èi víi çc tµi s¶n cïng lo¹i.

32. Ba ph¬ng ph¸p khÊu hao TSC§ h÷u h×nh, gåm:

- Ph¬ng ph¸p khÊu hao ®êng th¼ng;

- Ph¬ng ph¸p khÊu hao theo sè d gi¶m dÇn; vµ

- Ph¬ng ph¸p khÊu hao theo sè lîng s¶n phÈm.

Theo ph¬ng ph¸p khÊu hao ®êng th¼ng, sè khÊu hao hµng n¨m kh«ng thay ®æi trong suèt thêi gian sö dông h÷u Ých cña tµi s¶n. Theo ph¬ng ph¸p khÊu hao theo sè d gi¶m dÇn, sè khÊu hao hµng n¨m gi¶m dÇn trong suèt thêi gian sö dông h÷u Ých cña tµi s¶n. Ph¬ng ph¸p khÊu hao theo sè lîng s¶n phÈm dùa trªn tæng sè ®¬n vÞ s¶n phÈm íc tÝnh tµi s¶n cã thÓ t¹o ra. Ph¬ng ph¸p khÊu hao do doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ®Ó ¸p dông cho tõng TSC§ h÷u h×nh ph¶i ®îc thùc hiÖn nhÊt qu¸n, trõ khi cã sù thay ®æi trong çch thøc sö dông tµi s¶n ®ã.

Doanh nghiÖp kh«ng ®îc tiÕp tôc tÝnh khÊu hao ®èi víi nh÷ng TSC§ h÷u h×nh ®· khÊu hao hÕt gi¸ trÞ nhng vÉn cßn sö dông vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh.

Xem xÐt l¹i thêi gian sö dông h÷u Ých

33. Thêi gian sö dông h÷u Ých cña TSC§ h÷u h×nh ph¶i ®îc xem xÐt l¹i theo ®Þnh kú, thêng lµ cuèi n¨m tµi chÝnh. NÕu cã sù thay ®æi ®¸ng kÓ trong viÖc ®¸nh gi¸ thêi gian sö dông h÷u Ých cña tµi s¶n th× ph¶i ®iÒu chØnh møc khÊu hao.

34. Trong qu¸ tr×nh sö dông TSC§, khi ®· x¸c ®Þnh ch¾c ch¾n lµ thêi gian sö dông h÷u Ých kh«ng cßn phï hîp th× ph¶i ®iÒu chØnh thêi gian sö dông h÷u Ých vµ tû lÖ khÊu hao cho n¨m hiÖn hµnh vµ çc n¨m tiÕp theo vµ ®îc thuyÕt minh trong b¸o ço tµi chÝnh. VÝ dô: Thêi gian sö dông h÷u Ých cã thÓ ®îc kÐo dµi thªm do viÖc c¶i thiÖn tr¹ng th¸i cña tµi s¶n vît trªn tr¹ng th¸i tiªu chuÈn ban ®Çu cña nã, hoÆc çc thay ®æi vÒ kü thuËt hay thay ®æi nhu cÇu vÒ s¶n phÈm do mét m¸y mãc s¶n xuÊt ra cã thÓ lµm gi¶m thêi gian sö dông h÷u Ých cña nã.

35. ChÕ ®é söa ch÷a vµ b¶o dìng TSC§ h÷u h×nh cã thÓ kÐo dµi thêi gian sö dông h÷u Ých thùc tÕ hoÆc lµm t¨ng gi¸ trÞ thanh lý íc tÝnh cña tµi s¶n nhng doanh nghiÖp kh«ng ®îc thay ®æi møc khÊu hao cña tµi s¶n.

Xem xÐt l¹i ph¬ng ph¸p khÊu hao

36. Ph¬ng ph¸p khÊu hao TSC§ h÷u h×nh ph¶i ®îc xem xÐt l¹i theo ®Þnh kú, thêng lµ cuèi n¨m tµi chÝnh, nÕu cã sù

thay ®æi ®¸ng kÓ trong çch thøc sö dông tµi s¶n ®Ó ®em l¹i lîi Ých cho doanh nghiÖp th× ®îc thay ®æi ph-¬ng ph¸p khÊu hao vµ møc khÊu hao tÝnh cho n¨m hiÖn hµnh vµ çc n¨m tiÕp theo.

Nhîng b¸n vµ thanh lý TSC§ h÷u h×nh

37. TSC§ h÷u h×nh ®îc ghi gi¶m khi thanh lý, nhîng b¸n.

38. L·i hay lç ph¸t sinh do thanh lý, nhîng b¸n TSC§ h÷u h×nh ®îc x¸c ®Þnh b»ng sè chªnh lÖch gi÷a thu nhËp víi chi phÝ thanh lý, nhîng b¸n céng (+) gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ h÷u h×nh. Sè l·i, lç nµy ®îc ghi nhËn lµ mét kho¶n thu nhËp hay chi phÝ trªn b¸o ço kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh trong kú.


39. Trong b¸o ço tµi chÝnh, doanh nghiÖp ph¶i tr×nh bµy theo tõng lo¹i TSC§ h÷u h×nh vÒ nh÷ng th«ng tin sau:

(a) Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh;(b) Ph¬ng ph¸p khÊu hao; Thêi gian sö dông h÷u Ých

hoÆc tû lÖ khÊu hao;(c) Nguyªn gi¸, khÊu hao luü kÕ vµ gi¸ trÞ cßn l¹i vµo

®Çu n¨m vµ cuèi kú;(d) B¶n ThuyÕt minh b¸o ço tµi chÝnh (PhÇn TSC§ h÷u

h×nh) ph¶i tr×nh bµy çc th«ng tin:- Nguyªn gi¸ TSC§ h÷u h×nh t¨ng, gi¶m trong kú; - Sè khÊu hao trong kú, t¨ng, gi¶m vµ luü kÕ ®Õn

cuèi kú;- Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ h÷u h×nh ®· dïng ®Ó thÕ

chÊp, cÇm cè cho çc kho¶n vay;- Chi phÝ ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n dë dang;- Çc cam kÕt vÒ viÖc mua, b¸n TSC§ h÷u h×nh cã

gi¸ trÞ lín trong t¬ng lai.- Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ h÷u h×nh t¹m thêi kh«ng

®îc sö dông;- Nguyªn gi¸ cña TSC§ h÷u h×nh ®· khÊu hao hÕt

nhng vÉn cßn sö dông;

- Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ h÷u h×nh ®ang chê thanh lý;

- Çc thay ®æi kh¸c vÒ TSC§ h÷u h×nh.

40. ViÖc x¸c ®Þnh ph¬ng ph¸p khÊu hao vµ íc tÝnh thêi gian sö dông h÷u Ých cña TSC§ h÷u h×nh lµ vÊn ®Ò hoµn toµn mang tÝnh chÊt xÐt ®o¸n. V× vËy, viÖc tr×nh bµy çc ph¬ng ph¸p khÊu hao ¸p dông vµ thêi gian sö dông h÷u Ých íc tÝnh cña TSC§ h÷u h×nh cho phÐp ngêi sö dông b¸o ço tµi chÝnh xem xÐt møc ®é ®óng ®¾n cña çc chÝnh s¸ch do ban l·nh ®¹o doanh nghiÖp ®Ò ra vµ cã c¬ së ®Ó so s¸nh víi çc doanh nghiÖp kh¸c.

41. Doanh nghiÖp ph¶i tr×nh bµy b¶n chÊt vµ ¶nh hëng cña sù thay ®æi íc tÝnh kÕ to¸n cã ¶nh hëng träng yÕu tíi kú kÕ to¸n hiÖn hµnh hoÆc çc kú tiÕp theo. Çc th«ng tin ph¶i ®îc tr×nh bµy khi cã sù thay ®æi trong çc íc tÝnh kÕ to¸n liªn quan tíi gi¸ trÞ TSC§ h÷u h×nh ®· thanh lý hoÆc ®ang chê thanh lý, thêi gian sö dông h÷u Ých vµ ph¬ng ph¸p khÊu hao.

** *

ChuÈn mùc sè 04Tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh

(Ban hµnh vµ c«ng bè theo QuyÕt ®Þnh sè 149/2001/Q§-BTC

ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2001 cña Bé trëng Bé Tµi chÝnh)

Quy ®Þnh chung

01. Môc ®Ých cña chuÈn mùc nµy lµ quy ®Þnh vµ híng dÉn çc nguyªn t¾c vµ ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh (TSC§) v« h×nh, gåm: Tiªu chuÈn TSC§ v« h×nh, thêi ®iÓm ghi nhËn, x¸c ®Þnh gi¸ trÞ ban ®Çu, chi phÝ ph¸t sinh sau ghi nhËn ban ®Çu, x¸c ®Þnh gi¸ trÞ sau ghi nhËn ban ®Çu, khÊu hao, thanh lý TSC§ v« h×nh vµ mét sè quy ®Þnh kh¸c lµm c¬ së ghi sæ kÕ to¸n vµ lËp b¸o ço tµi chÝnh.

02. ChuÈn mùc nµy ¸p dông cho kÕ to¸n TSC§ v« h×nh, trõ khi cã chuÈn mùc kÕ to¸n kh¸c quy ®Þnh cho phÐp ¸p dông nguyªn t¾c vµ ph¬ng ph¸p kÕ to¸n kh¸c cho TSC§ v« h×nh.

03. Mét sè TSC§ v« h×nh cã thÓ chøa ®ùng trong hoÆc trªn thùc thÓ vËt chÊt. VÝ dô nh ®Üa compact (trong trêng hîp phÇn mÒm m¸y tÝnh ®îc ghi trong ®Üa compact), v¨n b¶n ph¸p lý (trong trêng hîp giÊy phÐp hoÆc b»ng s¸ng chÕ). §Ó quyÕt ®Þnh mét tµi s¶n bao gåm c¶ yÕu tè v« h×nh vµ h÷u h×nh ®îc h¹ch to¸n theo quy ®Þnh cña chuÈn mùc TSC§ h÷u h×nh hay chuÈn mùc TSC§ v« h×nh, doanh nghiÖp ph¶i c¨n cø vµo viÖc x¸c ®Þnh yÕu tè nµo lµ quan träng. VÝ dô phÇn mÒm cña m¸y vi tÝnh nÕu lµ mét bé phËn kh«ng thÓ t¸ch rêi víi phÇn cøng cña m¸y ®ã ®Ó m¸y cã thÓ ho¹t ®éng ®îc, th× phÇn mÒm nµy lµ mét bé phËn cña m¸y vµ nã ®îc coi lµ mét bé phËn cña TSC§ h÷u h×nh. Trêng hîp phÇn mÒm lµ bé phËn cã thÓ t¸ch rêi víi phÇn cøng cã liªn quan th× phÇn mÒm ®ã lµ mét TSC§ v« h×nh.

04. ChuÈn mùc nµy quy ®Þnh vÒ çc chi phÝ liªn quan ®Õn ho¹t ®éng qu¶ng ço, ®µo t¹o nh©n viªn, thµnh lËp doanh nghiÖp, nghiªn cøu vµ triÓn khai. Çc ho¹t ®éng nghiªn cøu vµ triÓn


khai híng tíi viÖc ph¸t triÓn tri thøc, cã thÓ t¹o thµnh mét tµi s¶n thuéc d¹ng vËt chÊt (vÝ dô vËt mÉu), nhng yÕu tè vËt chÊt chØ cã vai trß thø yÕu so víi thµnh phÇn v« h×nh lµ tri thøc Èn chøa trong tµi s¶n ®ã.

05. TSC§ v« h×nh thuª tµi chÝnh sau khi ®îc ghi nhËn ban ®Çu, bªn thuª ph¶i kÕ to¸n TSC§ v« h×nh trong hîp ®ång thuª tµi chÝnh theo chuÈn mùc nµy. Çc quyÒn trong hîp ®ång cÊp phÐp ®èi víi phim ¶nh, ch¬ng tr×nh thu b¨ng video, t¸c phÈm kÞch, b¶n th¶o, b»ng s¸ng chÕ vµ b¶n quyÒn thuéc ph¹m vi cña chuÈn mùc nµy.

06. Çc thuËt ng÷ trong chuÈn mùc nµy ®îc hiÓu nh sau:Tµi s¶n: Lµ mét nguån lùc:

(a) Doanh nghiÖp kiÓm so¸t ®îc; vµ(b) Dù tÝnh ®em l¹i lîi Ých kinh tÕ trong t¬ng lai cho

doanh nghiÖp.

Tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh: Lµ tµi s¶n kh«ng cã h×nh th¸i vËt chÊt nhng x¸c ®Þnh ®îc gi¸ trÞ vµ do doanh nghiÖp n¾m gi÷, sö dông trong s¶n xuÊt, kinh doanh, cung cÊp dÞch vô hoÆc cho çc ®èi tîng kh¸c thuª phï hîp víi tiªu chuÈn ghi nhËn TSC§ v« h×nh.

Nghiªn cøu: Lµ ho¹t ®éng t×m kiÕm ban ®Çu vµ cã kÕ ho¹ch ®îc tiÕn hµnh nh»m ®¹t ®îc sù hiÓu biÕt vµ tri thøc khoa häc hoÆc kü thuËt míi.

TriÓn khai: Lµ ho¹t ®éng øng dông nh÷ng kÕt qu¶ nghiªn cøu hoÆc tri thøc khoa häc vµo mét kÕ ho¹ch hoÆc thiÕt kÕ ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm míi hoÆc ®îc c¶i tiÕn mét çch c¬ b¶n tríc khi b¾t ®Çu s¶n xuÊt hoÆc sö dông mang tÝnh th¬ng m¹i çc vËt liÖu, dông cô, s¶n phÈm, çc quy tr×nh, hÖ thèng hoÆc dÞch vô míi.

Nguyªn gi¸: Lµ toµn bé çc chi phÝ mµ doanh nghiÖp ph¶i bá ra ®Ó cã ®îc TSC§ v« h×nh tÝnh ®Õn thêi ®iÓm ®a tµi s¶n ®ã vµo sö dông theo dù tÝnh.

KhÊu hao: Lµ viÖc ph©n bæ cã hÖ thèng gi¸ trÞ ph¶i khÊu hao cña TSC§ v« h×nh trong suèt thêi gian sö dông h÷u Ých cña tµi s¶n ®ã.

Gi¸ trÞ ph¶i khÊu hao: Lµ nguyªn gi¸ cña TSC§ v« h×nh ghi trªn b¸o ço tµi chÝnh, trõ (-) gi¸ trÞ thanh lý íc tÝnh cña tµi s¶n ®ã.

Thêi gian sö dông h÷u Ých: Lµ thêi gian mµ TSC§ v« h×nh ph¸t huy ®îc t¸c dông cho s¶n xuÊt, kinh doanh, ®îc tÝnh b»ng:

(a) Thêi gian mµ doanh nghiÖp dù tÝnh sö dông TSC§ v« h×nh; hoÆc

(b) Sè lîng s¶n phÈm, hoÆc çc ®¬n vÞ tÝnh t¬ng tù mµ doanh nghiÖp dù tÝnh thu ®îc tõ viÖc sö dông tµi s¶n.

Gi¸ trÞ thanh lý: Lµ gi¸ trÞ íc tÝnh thu ®îc khi hÕt thêi gian sö dông h÷u Ých cña tµi s¶n, sau khi trõ (-) chi phÝ thanh lý íc tÝnh.

Gi¸ trÞ cßn l¹i: Lµ nguyªn gi¸ cña TSC§ v« h×nh sau khi trõ (-) sè khÊu hao luü kÕ cña tµi s¶n ®ã.

Gi¸ trÞ hîp lý: Lµ gi¸ trÞ tµi s¶n cã thÓ ®îc trao ®æi gi÷a çc bªn cã ®Çy ®ñ hiÓu biÕt trong sù trao ®æi ngang gi¸.

ThÞ trêng ho¹t ®éng: Lµ thÞ trêng tháa m·n ®ång thêi ba (3) ®iÒu kiÖn sau:

(a) Çc s¶n phÈm ®îc b¸n trªn thÞ trêng cã tÝnh t¬ng ®ång;

(b) Ngêi mua vµ ngêi b¸n cã thÓ t×m thÊy nhau vµo bÊt kú lóc nµo;

(c) Gi¸ c¶ ®îc c«ng khai.

Tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh

07. Çc doanh nghiÖp thêng ®Çu t ®Ó cã çc nguån lùc v« h×nh, nh: QuyÒn sö dông ®Êt cã thêi h¹n, phÇn mÒm m¸y vi tÝnh, b»ng s¸ng chÕ, b¶n quyÒn, giÊy phÐp khai th¸c thuû s¶n, h¹n ng¹ch xuÊt khÈu, h¹n ng¹ch nhËp khÈu, giÊy phÐp nhîng quyÒn, quan hÖ kinh doanh víi kh¸ch hµng hoÆc nhµ cung

cÊp, sù trung thµnh cña kh¸ch hµng, thÞ phÇn vµ quyÒn tiÕp thÞ...

08. §Ó x¸c ®Þnh nguån lùc v« h×nh quy ®Þnh trong ®o¹n sè 07 tháa m·n ®Þnh nghÜa TSC§ v« h×nh cÇn ph¶i xem xÐt çc yÕu tè: TÝnh cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc, kh¶ n¨ng kiÓm so¸t nguån lùc vµ tÝnh ch¾c ch¾n cña lîi Ých kinh tÕ trong t¬ng lai. NÕu mét nguån lùc v« h×nh kh«ng tho¶ m·n ®Þnh nghÜa TSC§ v« h×nh th× chi phÝ ph¸t sinh ®Ó t¹o ra nguån lùc v« h×nh ®ã ph¶i ghi nhËn lµ chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh trong kú hoÆc chi phÝ tr¶ tríc. Riªng nguån lùc v« h×nh doanh nghiÖp cã ®îc th«ng qua viÖc s¸p nhËp doanh nghiÖp cã tÝnh chÊt mua l¹i ®îc ghi nhËn lµ lîi thÕ th¬ng m¹i vµo ngµy ph¸t sinh nghiÖp vô mua (Theo quy ®Þnh t¹i §o¹n 46).

TÝnh cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc

09. TSC§ v« h×nh ph¶i lµ tµi s¶n cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc ®Ó cã thÓ ph©n biÖt mét çch râ rµng tµi s¶n ®ã víi lîi thÕ th¬ng m¹i. Lîi thÕ th¬ng m¹i ph¸t sinh tõ viÖc s¸p nhËp doanh nghiÖp cã tÝnh chÊt mua l¹i ®îc thÓ hiÖn b»ng mét kho¶n thanh to¸n do bªn ®i mua tµi s¶n thùc hiÖn ®Ó cã thÓ thu ®îc lîi Ých kinh tÕ trong t¬ng lai.

10. Mét TSC§ v« h×nh cã thÓ x¸c ®Þnh riªng biÖt khi doanh nghiÖp cã thÓ ®em TSC§ v« h×nh ®ã cho thuª, b¸n, trao ®æi hoÆc thu ®îc lîi Ých kinh tÕ cô thÓ tõ tµi s¶n ®ã trong t¬ng lai. Nh÷ng tµi s¶n chØ t¹o ra lîi Ých kinh tÕ trong t¬ng lai khi kÕt hîp víi çc tµi s¶n kh¸c nhng vÉn ®îc coi lµ tµi s¶n cã thÓ x¸c ®Þnh riªng biÖt nÕu doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ®îc ch¾c ch¾n lîi Ých kinh tÕ trong t¬ng lai do tµi s¶n ®ã ®em l¹i.

Kh¶ n¨ng kiÓm so¸t

11. Doanh nghiÖp n¾m quyÒn kiÓm so¸t mét tµi s¶n nÕu doanh nghiÖp cã quyÒn thu lîi Ých kinh tÕ trong t¬ng lai mµ tµi s¶n ®ã ®em l¹i, ®ång thêi còng cã kh¶ n¨ng h¹n chÕ sù tiÕp cËn cña çc ®èi tîng kh¸c ®èi víi lîi Ých ®ã. Kh¶ n¨ng kiÓm so¸t cña doanh nghiÖp ®èi víi lîi Ých kinh tÕ trong t¬ng lai tõ TSC§ v« h×nh, th«ng thêng cã nguån gèc tõ quyÒn ph¸p lý.

12. Tri thøc vÒ thÞ trêng vµ hiÓu biÕt chuyªn m«n cã thÓ mang l¹i lîi kinh tÕ trong t¬ng lai. Doanh nghiÖp cã thÓ kiÓm so¸t lîi Ých ®ã khi cã rµng buéc b»ng quyÒn ph¸p lý, vÝ dô: B¶n quyÒn, giÊy phÐp khai th¸c thuû s¶n.

13. Doanh nghiÖp cã ®éi ngò nh©n viªn lµnh nghÒ vµ th«ng qua viÖc ®µo t¹o, doanh nghiÖp cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc sù n©ng cao kiÕn thøc cña nh©n viªn sÏ mang l¹i lîi Ých kinh tÕ trong t-¬ng lai, nhng doanh nghiÖp kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng kiÓm so¸t lîi Ých kinh tÕ ®ã, v× vËy kh«ng ®îc ghi nhËn lµ TSC§ v« h×nh. Tµi n¨ng l·nh ®¹o vµ kü thuËt chuyªn m«n còng kh«ng ®îc ghi nhËn lµ TSC§ v« h×nh trõ khi tµi s¶n nµy ®îc b¶o ®¶m b»ng çc quyÒn ph¸p lý ®Ó sö dông nã vµ ®Ó thu ®îc lîi Ých kinh tÕ trong t¬ng lai ®ång thêi tho¶ m·n çc quy ®Þnh vÒ ®Þnh nghÜa TSC§ v« h×nh vµ tiªu chuÈn ghi nhËn TSC§ v« h×nh.

14. Doanh nghiÖp cã danh s¸ch kh¸ch hµng hoÆc thÞ phÇn nhng do kh«ng cã quyÒn ph¸p lý hoÆc biÖn ph¸p kh¸c ®Ó b¶o vÖ hoÆc kiÓm so¸t çc lîi Ých kinh tÕ tõ çc mèi quan hÖ víi kh¸ch hµng vµ sù trung thµnh cña hä, v× vËy kh«ng ®îc ghi nhËn lµ TSC§ v« h×nh.

Lîi Ých kinh tÕ trong t¬ng lai

15. Lîi Ých kinh tÕ trong t¬ng lai mµ TSC§ v« h×nh ®em l¹i cho doanh nghiÖp cã thÓ bao gåm: T¨ng doanh thu, tiÕt kiÖm chi phÝ, hoÆc lîi Ých kh¸c xuÊt ph¸t tõ viÖc sö dông TSC§ v« h×nh.

Néi dung cña chuÈn mùc

Ghi nhËn vµ x¸c ®Þnh gi¸ trÞ ban ®Çu

16. Mét tµi s¶n v« h×nh ®îc ghi nhËn lµ TSC§ v« h×nh ph¶i tháa m·n ®ång thêi:

- §Þnh nghÜa vÒ TSC§ v« h×nh; vµ- Bèn (4) tiªu chuÈn ghi nhËn sau:

+ Ch¾c ch¾n thu ®îc lîi Ých kinh tÕ trong t¬ng lai do tµi s¶n ®ã mang l¹i;

+ Nguyªn gi¸ tµi s¶n ph¶i ®îc x¸c ®Þnh mét çch ®¸ng tin cËy;

+ Thêi gian sö dông íc tÝnh trªn 1 n¨m;+ Cã ®ñ tiªu chuÈn gi¸ trÞ theo quy ®Þnh hiÖn hµnh.

17. Doanh nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh ®îc møc ®é ch¾c ch¾n kh¶ n¨ng thu ®îc lîi Ých kinh tÕ trong t¬ng lai b»ng viÖc sö dông çc gi¶ ®Þnh hîp lý vµ cã c¬ së vÒ çc ®iÒu kiÖn kinh tÕ tån t¹i trong suèt thêi gian sö dông h÷u Ých cña tµi s¶n ®ã.

18. TSC§ v« h×nh ph¶i ®îc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ ban ®Çu theo nguyªn gi¸.

X¸c ®Þnh nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh trong tõng trêng hîp

Mua TSC§ v« h×nh riªng biÖt

19. Nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh mua riªng biÖt, bao gåm gi¸ mua (trõ (-) çc kho¶n ®îc chiÕt khÊu th¬ng m¹i hoÆc gi¶m gi¸), çc kho¶n thuÕ (kh«ng bao gåm çc kho¶n thuÕ ®îc hoµn l¹i) vµ çc chi phÝ liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc ®a tµi s¶n vµo sö dông theo dù tÝnh.

20. Trêng hîp quyÒn sö dông ®Êt ®îc mua cïng víi mua nhµ cöa, vËt kiÕn tróc trªn ®Êt th× gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt ph¶i ®îc x¸c ®Þnh riªng biÖt vµ ghi nhËn lµ TSC§ v« h×nh.

21. Trêng hîp TSC§ v« h×nh mua s¾m ®îc thanh to¸n theo ph¬ng thøc tr¶ chËm, nguyªn gi¸ cña TSC§ v« h×nh ®îc ph¶n ¸nh theo gi¸ mua tr¶ ngay t¹i thêi ®iÓm mua. Kho¶n chªnh lÖch gi÷a tæng sè tiÒn ph¶i thanh to¸n vµ gi¸ mua tr¶ ngay ®îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh theo kú h¹n thanh to¸n, trõ khi sè chªnh lÖch ®ã ®îc tÝnh vµo nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh (vèn hãa) theo quy ®Þnh cña chuÈn mùc kÕ to¸n “Chi phÝ ®i vay”.

22. NÕu TSC§ v« h×nh h×nh thµnh tõ viÖc trao ®æi thanh to¸n b»ng chøng tõ liªn quan ®Õn quyÒn së h÷u vèn cña ®¬n vÞ, nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh lµ gi¸ trÞ hîp lý cña çc chøng tõ ®îc ph¸t hµnh liªn quan ®Õn quyÒn së h÷u vèn.

Mua TSC§ v« h×nh tõ viÖc s¸p nhËp doanh nghiÖp

23. Nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh h×nh thµnh trong qu¸ tr×nh s¸p nhËp doanh nghiÖp cã tÝnh chÊt mua l¹i lµ gi¸ trÞ hîp lý cña tµi s¶n ®ã vµo ngµy mua (ngµy s¸p nhËp doanh nghiÖp).

24. Doanh nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh mét çch ®¸ng tin cËy ®Ó ghi nhËn tµi s¶n ®ã mét çch riªng biÖt.

Gi¸ trÞ hîp lý cã thÓ lµ:- Gi¸ niªm yÕt t¹i thÞ trêng ho¹t ®éng;- Gi¸ cña nghiÖp vô mua b¸n TSC§ v« h×nh t¬ng tù.

25. NÕu kh«ng cã thÞ trêng ho¹t ®éng cho tµi s¶n th× nguyªn gi¸ cña TSC§ v« h×nh ®îc x¸c ®Þnh b»ng kho¶n tiÒn mµ doanh nghiÖp lÏ ra ph¶i tr¶ vµo ngµy mua tµi s¶n trong ®iÒu kiÖn nghiÖp vô ®ã ®îc thùc hiÖn trªn c¬ së kh¸ch quan dùa trªn çc th«ng tin tin cËy hiÖn cã. Trêng hîp nµy doanh nghiÖp cÇn c©n nh¾c kÕt qu¶ cña çc nghiÖp vô ®ã trong mèi quan hÖ t¬ng quan víi çc tµi s¶n t¬ng tù.

26. Khi s¸p nhËp doanh nghiÖp, TSC§ v« h×nh ®îc ghi nhËn nh sau:

(a) Bªn mua tµi s¶n ghi nhËn lµ TSC§ v« h×nh nÕu tµi s¶n ®ã ®¸p øng ®îc ®Þnh nghÜa vÒ TSC§ v« h×nh vµ tiªu chuÈn ghi nhËn quy ®Þnh trong ®o¹n 16, 17, kÓ c¶ trêng hîp TSC§ v« h×nh ®ã kh«ng ®îc ghi nhËn trong b¸o ço tµi chÝnh cña bªn b¸n tµi s¶n;

(b) NÕu TSC§ v« h×nh ®îc mua th«ng qua viÖc s¸p nhËp doanh nghiÖp cã tÝnh chÊt mua l¹i, nhng kh«ng thÓ x¸c ®Þnh ®îc nguyªn gi¸ mét çch ®¸ng tin cËy th× tµi s¶n ®ã kh«ng ®îc ghi nhËn lµ mét TSC§ v« h×nh riªng biÖt, mµ ®îc h¹ch to¸n vµo lîi thÕ th¬ng m¹i (Theo quy ®Þnh t¹i §o¹n 46).

27. Khi kh«ng cã thÞ trêng ho¹t ®éng cho TSC§ v« h×nh ®îc mua th«ng qua viÖc s¸p nhËp doanh nghiÖp cã tÝnh chÊt mua l¹i, th× nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh lµ gi¸ trÞ mµ t¹i ®ã nã kh«ng t¹o ra lîi thÕ th¬ng m¹i cã gi¸ trÞ ©m ph¸t sinh vµo ngµy s¸p nhËp doanh nghiÖp.

TSC§ v« h×nh lµ quyÒn sö dông ®Êt cã thêi h¹n

28. Nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh lµ quyÒn sö dông ®Êt cã thêi h¹n khi ®îc giao ®Êt hoÆc sè tiÒn tr¶ khi nhËn chuyÓn nhîng quyÒn sö dông ®Êt hîp ph¸p tõ ngêi kh¸c, hoÆc gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt nhËn gãp vèn liªn doanh.

29. Trêng hîp quyÒn sö dông ®Êt ®îc chuyÓn nhîng cïng víi mua nhµ cöa, vËt kiÕn tróc trªn ®Êt th× gi¸ trÞ cña nhµ cöa, vËt kiÕn tróc ph¶i ®îc x¸c ®Þnh riªng biÖt vµ ghi nhËn lµ TSC§ h÷u h×nh.

TSC§ v« h×nh ®îc nhµ níc cÊp hoÆc ®îc tÆng, biÕu

30. Nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh ®îc nhµ níc cÊp hoÆc ®îc tÆng, biÕu, ®îc x¸c ®Þnh theo gi¸ trÞ hîp lý ban ®Çu céng (+) c¸c chi phÝ liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc ®a tµi s¶n vµo sö dông theo dù tÝnh.

TSC§ v« h×nh mua díi h×nh thøc Trao ®æi

31. Nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh mua díi h×nh thøc trao ®æi víi mét TSC§ v« h×nh kh«ng t¬ng tù hoÆc tµi s¶n kh¸c ®îc x¸c ®Þnh theo gi¸ trÞ hîp lý cña TSC§ v« h×nh nhËn vÒ hoÆc b»ng víi gi¸ trÞ hîp lý cña tµi s¶n ®em trao ®æi, sau khi ®iÒu chØnh c¸c kho¶n tiÒn hoÆc t¬ng ®¬ng tiÒn tr¶ thªm hoÆc thu vÒ.

32. Nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh mua díi h×nh thøc trao ®æi víi mét TSC§ v« h×nh t¬ng tù, hoÆc cã thÓ h×nh thµnh do ®îc b¸n ®Ó ®æi lÊy quyÒn së h÷u mét tµi s¶n t¬ng tù (tµi s¶n t¬ng tù lµ tµi s¶n cã c«ng dông t¬ng tù, trong cïng lÜnh vùc kinh doanh vµ cã gi¸ trÞ t¬ng ®¬ng). Trong c¶ hai trêng hîp kh«ng cã bÊt kú kho¶n l·i hay lç nµo ®îc ghi nhËn trong qu¸ tr×nh trao ®æi. Nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh nhËn vÒ ®îc tÝnh b»ng gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ v« h×nh ®em trao ®æi.

Lîi thÕ th¬ng m¹i ®îc t¹o ra tõ néi bé doanh nghiÖp

33. Lîi thÕ th¬ng m¹i ®îc t¹o ra tõ néi bé doanh nghiÖp kh«ng ®îc ghi nhËn lµ tµi s¶n.

34. Chi phÝ ph¸t sinh ®Ó t¹o ra lîi Ých kinh tÕ trong t¬ng lai nhng kh«ng h×nh thµnh TSC§ v« h×nh v× kh«ng ®¸p øng ®îc ®Þnh nghÜa vµ tiªu chuÈn ghi nhËn trong chuÈn mùc nµy, mµ t¹o nªn lîi thÕ th¬ng m¹i tõ néi bé doanh nghiÖp. Lîi thÕ th¬ng m¹i ®îc t¹o ra tõ néi bé doanh nghiÖp kh«ng ®îc ghi nhËn lµ tµi s¶n v× nã kh«ng ph¶i lµ nguån lùc cã thÓ x¸c ®Þnh, kh«ng ®¸nh gi¸ ®îc mét çch ®¸ng tin cËy vµ doanh nghiÖp kh«ng kiÓm so¸t ®îc.

35. Kho¶n chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ thÞ trêng cña doanh nghiÖp víi gi¸ trÞ tµi s¶n thuÇn cña doanh nghiÖp ghi trªn b¸o ço tµi chÝnh ®îc x¸c ®Þnh t¹i mét thêi ®iÓm kh«ng ®îc ghi nhËn lµ TSC§ v« h×nh do doanh nghiÖp kiÓm so¸t.

TSC§ v« h×nh ®îc t¹o ra tõ néi bé doanh nghiÖp

36. §Ó ®¸nh gi¸ mét tµi s¶n v« h×nh ®îc t¹o ra tõ néi bé doanh nghiÖp ®îc ghi nhËn vµo ngµy ph¸t sinh nghiÖp vô ®¸p øng ®îc ®Þnh nghÜa vµ tiªu chuÈn ghi nhËn TSC§ v« h×nh, doanh nghiÖp ph¶i ph©n chia qu¸ tr×nh h×nh thµnh tµi s¶n theo:

(a) Giai ®o¹n nghiªn cøu; vµ(b) Giai ®o¹n triÓn khai.

37. NÕu doanh nghiÖp kh«ng thÓ ph©n biÖt giai ®o¹n nghiªn cøu víi giai ®o¹n triÓn khai cña mét dù ¸n néi bé ®Ó t¹o ra TSC§ v« h×nh, doanh nghiÖp ph¶i h¹ch to¸n vµo chi phÝ ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh trong kú toµn bé chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn dù ¸n ®ã.

Giai ®o¹n nghiªn cøu

38. Toµn bé chi phÝ ph¸t sinh trong giai ®o¹n nghiªn cøu kh«ng ®îc ghi nhËn lµ TSC§ v« h×nh mµ ®îc ghi nhËn lµ chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh trong kú.

39. VÝ dô vÒ çc ho¹t ®éng trong giai ®o¹n nghiªn cøu:(a) Çc ho¹t ®éng nghiªn cøu, ph¸t triÓn tri thøc míi vµ ho¹t

®éng t×m kiÕm, ®¸nh gi¸ vµ lùa chän çc ph¬ng ¸n cuèi cïng;

(b) ViÖc øng dông çc kÕt qu¶ nghiªn cøu, hoÆc çc tri thøc kh¸c;

(c) ViÖc t×m kiÕm çc ph¬ng ph¸p thay thÕ ®èi víi çc vËt liÖu, dông cô, s¶n phÈm, quy tr×nh, dÞch vô;

(d) C«ng thøc, thiÕt kÕ, ®¸nh gi¸ vµ lùa chän cuèi cïng çc ph¬ng ph¸p thay thÕ ®èi víi çc vËt liÖu, dông cô, s¶n phÈm, quy tr×nh, hÖ thèng, dÞch vô míi hoÆc c¶i tiÕn h¬n.

Giai ®o¹n triÓn khai

40. Tµi s¶n v« h×nh t¹o ra trong giai ®o¹n triÓn khai ®îc ghi nhËn lµ TSC§ v« h×nh nÕu tháa m·n ®îc b¶y (7) ®iÒu kiÖn sau:

(a) TÝnh kh¶ thi vÒ mÆt kü thuËt ®¶m b¶o cho viÖc hoµn thµnh vµ ®a tµi s¶n v« h×nh vµo sö dông theo dù tÝnh hoÆc ®Ó b¸n;

(b) Doanh nghiÖp dù ®Þnh hoµn thµnh tµi s¶n v« h×nh ®Ó sö dông hoÆc ®Ó b¸n;

(c) Doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng sö dông hoÆc b¸n tµi s¶n v« h×nh ®ã;

(d) Tµi s¶n v« h×nh ®ã ph¶i t¹o ra ®îc lîi Ých kinh tÕ trong t¬ng lai;

(e) Cã ®Çy ®ñ çc nguån lùc vÒ kü thuËt, tµi chÝnh vµ çc nguån lùc kh¸c ®Ó hoµn tÊt çc giai ®o¹n triÓn khai, b¸n hoÆc sö dông tµi s¶n v« h×nh ®ã;

(g) Cã kh¶ n¨ng x¸c ®Þnh mét çch ch¾c ch¾n toµn bé chi phÝ trong giai ®o¹n triÓn khai ®Ó t¹o ra tµi s¶n v« h×nh ®ã;

(f) ¦íc tÝnh cã ®ñ tiªu chuÈn vÒ thêi gian sö dông vµ gi¸ trÞ theo quy ®Þnh cho TSC§ v« h×nh.

41. VÝ dô vÒ çc ho¹t ®éng triÓn khai:(a) ThiÕt kÕ, x©y dùng vµ thö nghiÖm çc vËt mÉu hoÆc

kiÓu mÉu tríc khi ®a vµo s¶n xuÊt hoÆc sö dông;(b) ThiÕt kÕ çc dông cô, khu«n mÉu, khu«n dÉn vµ khu«n

dËp liªn quan ®Õn c«ng nghÖ míi;

(c) ThiÕt kÕ, x©y dùng vµ vËn hµnh xëng thö nghiÖm kh«ng cã tÝnh kh¶ thi vÒ mÆt kinh tÕ cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt mang tÝnh th¬ng m¹i;

(d) ThiÕt kÕ, x©y dùng vµ s¶n xuÊt thö nghiÖm mét ph¬ng ph¸p thay thÕ çc vËt liÖu, dông cô, s¶n phÈm, quy tr×nh, hÖ thèng vµ dÞch vô míi hoÆc ®îc c¶i tiÕn.

42. Çc nh·n hiÖu hµng hãa, quyÒn ph¸t hµnh, danh s¸ch kh¸ch hµng vµ çc kho¶n môc t¬ng tù ®îc h×nh thµnh trong néi bé doanh nghiÖp kh«ng ®îc ghi nhËn lµ TSC§ v« h×nh.

Nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh ®îc t¹o ra tõ néi bé doanh nghiÖp

43. TSC§ v« h×nh ®îc t¹o ra tõ néi bé doanh nghiÖp ®îc ®¸nh gi¸ ban ®Çu theo nguyªn gi¸ lµ toµn bé chi phÝ ph¸t sinh tõ thêi ®iÓm mµ tµi s¶n v« h×nh ®¸p øng ®îc ®Þnh nghÜa vµ tiªu chuÈn ghi nhËn TSC§ v« h×nh quy ®Þnh trong çc ®o¹n 16, 17 vµ 40 ®Õn khi TSC§ v« h×nh ®îc ®a vµo sö dông. Çc chi phÝ ph¸t sinh tríc thêi ®iÓm nµy ph¶i tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh trong kú.

44. Nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh ®îc t¹o ra tõ néi bé doanh nghiÖp bao gåm tÊt c¶ çc chi phÝ liªn quan trùc tiÕp hoÆc ®îc ph©n bæ theo tiªu thøc hîp lý vµ nhÊt qu¸n tõ çc kh©u thiÕt kÕ, x©y dùng, s¶n xuÊt thö nghiÖm ®Õn chuÈn bÞ ®a tµi s¶n ®ã vµo sö dông theo dù tÝnh.

Nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh ®îc t¹o ra tõ néi bé doanh nghiÖp bao gåm:

(a) Chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu hoÆc dÞch vô ®· sö dông trong viÖc t¹o ra TSC§ v« h×nh;

(b) TiÒn l¬ng, tiÒn c«ng vµ çc chi phÝ kh¸c liªn quan ®Õn viÖc thuª nh©n viªn trùc tiÕp tham gia vµo viÖc t¹o ra tµi s¶n ®ã;

(c) Çc chi phÝ kh¸c liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc t¹o ra tµi s¶n, nh chi phÝ ®¨ng ký quyÒn ph¸p lý, khÊu hao b»ng s¸ng chÕ ph¸t minh vµ giÊy phÐp ®îc sö dông ®Ó t¹o ra tµi s¶n ®ã;

(d) Chi phÝ s¶n xuÊt chung ®îc ph©n bæ theo tiªu thøc hîp lý vµ nhÊt qu¸n vµo tµi s¶n (VÝ dô: ph©n bæ khÊu hao nhµ xëng, m¸y mãc thiÕt bÞ, phÝ b¶o hiÓm, tiÒn thuª nhµ xëng, thiÕt bÞ).

45. Çc chi phÝ sau ®©y kh«ng ®îc tÝnh vµo nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh ®îc t¹o ra tõ néi bé doanh nghiÖp:

(a) Chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp vµ chÝ phÝ s¶n xuÊt chung kh«ng liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc ®a tµi s¶n vµo sö dông;

(b) Çc chi phÝ kh«ng hîp lý nh: nguyªn liÖu, vËt liÖu l·ng phÝ, chi phÝ lao ®éng, çc kho¶n chi phÝ kh¸c sö dông vît qu¸ møc b×nh thêng;

(c) Chi phÝ ®µo t¹o nh©n viªn ®Ó vËn hµnh tµi s¶n.

Ghi nhËn chi phÝ

46. Chi phÝ liªn quan ®Õn tµi s¶n v« h×nh ph¶i ®îc ghi nhËn lµ chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh trong kú hoÆc chi phÝ tr¶ tríc, trõ trêng hîp:

(a) Chi phÝ h×nh thµnh mét phÇn nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh vµ tháa m·n ®Þnh nghÜa vµ tiªu chuÈn ghi nhËn TSC§ v« h×nh (Quy ®Þnh tõ ®o¹n 16 ®Õn ®o¹n 44).

(b) Tµi s¶n v« h×nh h×nh thµnh trong qu¸ tr×nh s¸p nhËp doanh nghiÖp cã tÝnh chÊt mua l¹i nhng kh«ng ®¸p øng ®îc ®Þnh nghÜa vµ tiªu chuÈn ghi nhËn lµ TSC§ v« h×nh th× nh÷ng chi phÝ ®ã (n»m trong chi phÝ mua tµi s¶n) h×nh thµnh mét bé phËn cña lîi thÕ th¬ng m¹i (kÓ c¶ trêng hîp lîi thÕ th¬ng m¹i cã gi¸ trÞ ©m) vµo ngµy quyÕt ®Þnh s¸p nhËp doanh nghiÖp.

47. Chi phÝ ph¸t sinh ®em l¹i lîi Ých kinh tÕ trong t¬ng lai cho doanh nghiÖp nhng kh«ng ®îc ghi nhËn lµ TSC§ v« h×nh th× ®îc ghi nhËn lµ chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh trong kú, trõ çc chi phÝ ®îc quy ®Þnh trong ®o¹n 48.

48. Chi phÝ ph¸t sinh ®em l¹i lîi Ých kinh tÕ trong t¬ng lai cho doanh nghiÖp gåm chi phÝ thµnh lËp doanh nghiÖp,

chi phÝ ®µo t¹o nh©n viªn vµ chi phÝ qu¶ng ço ph¸t sinh trong giai ®o¹n tríc ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp míi thµnh lËp, chi phÝ cho giai ®o¹n nghiªn cøu, chi phÝ chuyÓn dÞch ®Þa ®iÓm ®îc ghi nhËn lµ chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh trong kú hoÆc ®îc ph©n bæ dÇn vµo chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh trong thêi gian tèi ®a kh«ng qu¸ 3 n¨m.

49. Chi phÝ liªn quan ®Õn tµi s¶n v« h×nh ®· ®îc doanh nghiÖp ghi nhËn lµ chi phÝ ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh trong kú tríc ®ã th× kh«ng ®îc t¸i ghi nhËn vµo nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh.

Chi phÝ ph¸t sinh sau ghi nhËn ban ®Çu

50. Chi phÝ liªn quan ®Õn TSC§ v« h×nh ph¸t sinh sau khi ghi nhËn ban ®Çu ph¶i ®îc ghi nhËn lµ chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh trong kú, trõ khi tháa m·n ®ång thêi 2 ®iÒu kiÖn sau th× ®îc tÝnh vµo nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh:

(a) Chi phÝ nµy cã kh¶ n¨ng lµm cho TSC§ v« h×nh t¹o ra lîi Ých kinh tÕ trong t¬ng lai nhiÒu h¬n møc ho¹t ®éng ®îc ®¸nh gi¸ ban ®Çu;

(b) Chi phÝ ®îc ®¸nh gi¸ mét çch ch¾c ch¾n vµ g¾n liÒn víi mét TSC§ v« h×nh cô thÓ.

51. Chi phÝ liªn quan ®Õn TSC§ v« h×nh ph¸t sinh sau khi ghi nhËn ban ®Çu ®îc ghi nhËn lµ chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh trong kú, trõ khi çc chi phÝ nµy g¾n liÒn víi mét TSC§ v« h×nh cô thÓ vµ lµm t¨ng lîi Ých kinh tÕ tõ çc tµi s¶n nµy.

52. Chi phÝ ph¸t sinh sau khi ghi nhËn ban ®Çu liªn quan ®Õn nh·n hiÖu hµng hãa, quyÒn ph¸t hµnh, danh s¸ch kh¸ch hµng vµ çc kho¶n môc t¬ng tù vÒ b¶n chÊt (kÓ c¶ trêng hîp mua tõ bªn ngoµi hoÆc t¹o ra tõ néi bé doanh nghiÖp) lu«n ®îc ghi nhËn lµ chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh trong kú.

X¸c ®Þnh gi¸ trÞ sau ghi nhËn ban ®Çu

53. Sau khi ghi nhËn ban ®Çu, trong qu¸ tr×nh sö dông, TSC§ v« h×nh ®îc x¸c ®Þnh theo nguyªn gi¸, khÊu hao luü kÕ vµ gi¸ trÞ cßn l¹i.

KhÊu hao

Thêi gian tÝnh khÊu hao

54. Gi¸ trÞ ph¶i khÊu hao cña TSC§ v« h×nh ®îc ph©n bæ mét çch cã hÖ thèng trong suèt thêi gian sö dông h÷u Ých íc tÝnh hîp lý cña nã. Thêi gian tÝnh khÊu hao cña TSC§ v« h×nh tèi ®a lµ 20 n¨m. ViÖc trÝch khÊu hao ®îc b¾t ®Çu tõ khi ®a TSC§ v« h×nh vµo sö dông.

55. Khi x¸c ®Þnh thêi gian sö dông h÷u Ých cña TSC§ v« h×nh lµm c¨n cø tÝnh khÊu hao cÇn ph¶i xem xÐt çc yÕu tè sau:

(a) Kh¶ n¨ng sö dông dù tÝnh cña tµi s¶n;(b) Vßng ®êi cña s¶n phÈm vµ çc th«ng tin chung vÒ çc íc

tÝnh liªn quan ®Õn thêi gian sö dông h÷u Ých cña çc lo¹i tµi s¶n gièng nhau ®îc sö dông trong ®iÒu kiÖn t¬ng tù;

(c) Sù l¹c hËu vÒ kü thuËt, c«ng nghÖ;(d) TÝnh æn ®Þnh cña ngµnh sö dông tµi s¶n ®ã vµ sù thay

®æi vÒ nhu cÇu thÞ trêng ®èi víi çc s¶n phÈm hoÆc viÖc cung cÊp dÞch vô mµ tµi s¶n ®ã ®em l¹i;

(e) Ho¹t ®éng dù tÝnh cña çc ®èi thñ c¹nh tranh hiÖn t¹i hoÆc tiÒm tµng;

(f) Møc chi phÝ cÇn thiÕt ®Ó duy tr×, b¶o dìng;(g) Thêi gian kiÓm so¸t tµi s¶n, nh÷ng h¹n chÕ vÒ mÆt

ph¸p lý vµ nh÷ng h¹n chÕ kh¸c vÒ qu¸ tr×nh sö dông tµi s¶n;

(h) Sù phô thuéc thêi gian sö dông h÷u Ých cña TSC§ v« h×nh víi çc tµi s¶n kh¸c trong doanh nghiÖp.

56. PhÇn mÒm m¸y vi tÝnh vµ çc TSC§ v« h×nh kh¸c cã thÓ nhanh chãng bÞ l¹c hËu vÒ kü thuËt th× thêi gian sö dông h÷u Ých cña çc tµi s¶n nµy thêng lµ ng¾n h¬n.

57. Trong mét sè trêng hîp, thêi gian sö dông h÷u Ých cña TSC§ v« h×nh cã thÓ vît qu¸ 20 n¨m khi cã nh÷ng b»ng chøng tin cËy, nhng ph¶i x¸c ®Þnh ®îc cô thÓ. Trong trêng hîp nµy, doanh nghiÖp ph¶i:

(a) KhÊu hao TSC§ v« h×nh theo thêi gian sö dông h÷u Ých -íc tÝnh chÝnh x¸c nhÊt; vµ

(b) Tr×nh bµy çc lý do íc tÝnh thêi gian sö dông h÷u Ých cña tµi s¶n trªn b¸o ço tµi chÝnh.

58. NÕu viÖc kiÓm so¸t ®èi víi çc lîi Ých kinh tÕ trong t¬ng lai tõ TSC§ v« h×nh ®¹t ®îc b»ng quyÒn ph¸p lý ®îc cÊp trong mét kho¶ng thêi gian x¸c ®Þnh th× thêi gian sö dông h÷u Ých cña TSC§ v« h×nh kh«ng vît qu¸ thêi gian cã hiÖu lùc cña quyÒn ph¸p lý, trõ khi quyÒn ph¸p lý ®îc gia h¹n.

59. Çc nh©n tè kinh tÕ vµ ph¸p lý ¶nh hëng ®Õn thêi gian sö dông h÷u Ých cña TSC§ v« h×nh, gåm: (1) Çc nh©n tè kinh tÕ quyÕt ®Þnh kho¶ng thêi gian thu ®îc lîi Ých kinh tÕ trong t¬ng lai; (2) Çc nh©n tè ph¸p lý giíi h¹n kho¶ng thêi gian doanh nghiÖp kiÓm so¸t ®îc lîi Ých kinh tÕ nµy. Thêi gian sö dông h÷u Ých lµ thêi gian ng¾n h¬n trong sè çc kho¶ng thêi gian trªn.

Ph¬ng ph¸p khÊu hao

60. Ph¬ng ph¸p khÊu hao TSC§ v« h×nh ®îc sö dông ph¶i ph¶n ¸nh çch thøc thu håi lîi Ých kinh tÕ tõ tµi s¶n ®ã cña doanh nghiÖp. Ph¬ng ph¸p khÊu hao ®îc sö dông cho tõng TSC§ v« h×nh ®îc ¸p dông thèng nhÊt qua nhiÒu thêi kú vµ cã thÓ ®îc thay ®æi khi cã sù thay ®æi ®¸ng kÓ çch thøc thu håi lîi Ých kinh tÕ cña doanh nghiÖp. Chi phÝ khÊu hao cho tõng thêi kú ph¶i ®îc ghi nhËn lµ chi phÝ ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh, trõ khi chi phÝ ®ã ®îc tÝnh vµo gi¸ trÞ cña tµi s¶n kh¸c.

61. Cã ba (3) ph¬ng ph¸p khÊu hao TSC§ v« h×nh, gåm:

Ph¬ng ph¸p khÊu hao ®êng th¼ng; Ph¬ng ph¸p khÊu hao theo sè d gi¶m dÇn; Ph¬ng ph¸p khÊu hao theo sè lîng s¶n phÈm.

- Theo ph¬ng ph¸p khÊu hao ®êng th¼ng, sè khÊu hao hµng n¨m kh«ng ®æi trong suèt thêi gian sö dông h÷u Ých cña TSC§ v« h×nh.

- Theo ph¬ng ph¸p khÊu hao theo sè d gi¶m dÇn, sè khÊu hao hµng n¨m gi¶m dÇn trong suèt thêi gian sö dông h÷u Ých cña tµi s¶n.

- Ph¬ng ph¸p khÊu hao theo sè lîng s¶n phÈm dùa trªn tæng sè ®¬n vÞ s¶n phÈm íc tÝnh tµi s¶n cã thÓ t¹o ra.

Gi¸ trÞ thanh lý

62. TSC§ v« h×nh cã gi¸ trÞ thanh lý khi:

(a) Cã bªn thø ba tháa thuËn mua l¹i tµi s¶n ®ã vµo cuèi thêi gian sö dông h÷u Ých cña tµi s¶n; hoÆc

(b) Cã thÞ trêng ho¹t ®éng vµo cuèi thêi gian sö dông h÷u Ých cña tµi s¶n vµ gi¸ trÞ thanh lý cã thÓ ®îc x¸c ®Þnh th«ng qua gi¸ thÞ trêng.

Khi kh«ng cã mét trong hai ®iÒu kiÖn nãi trªn th× gi¸ trÞ thanh lý cña TSC§ v« h×nh ®îc x¸c ®Þnh b»ng kh«ng (0).

63. Gi¸ trÞ ph¶i khÊu hao ®îc x¸c ®Þnh b»ng nguyªn gi¸ trõ (-) gi¸ trÞ thanh lý íc tÝnh cña tµi s¶n.

64. Gi¸ trÞ thanh lý ®îc íc tÝnh khi TSC§ v« h×nh ®îc h×nh thµnh ®a vµo sö dông b»ng çch dùa trªn gi¸ b¸n phæ biÕn ë cuèi thêi gian sö dông h÷u Ých íc tÝnh cña mét tµi s¶n t¬ng tù vµ ®· ho¹t ®éng trong çc ®iÒu kiÖn t¬ng tù. Gi¸ trÞ thanh lý íc tÝnh kh«ng t¨ng lªn khi cã thay ®æi vÒ gi¸ c¶ hoÆc gi¸ trÞ.

Xem xÐt l¹i thêi gian khÊu hao vµ ph¬ng ph¸p khÊu hao

65. Thêi gian khÊu hao vµ ph¬ng ph¸p khÊu hao TSC§ v« h×nh ph¶i ®îc xem xÐt l¹i Ýt nhÊt lµ vµo cuèi mçi n¨m tµi chÝnh. NÕu thêi gian sö dông h÷u Ých íc tÝnh cña tµi s¶n kh¸c biÖt lín so víi çc íc tÝnh tríc ®ã th× thêi gian khÊu hao ph¶i ®îc thay ®æi t¬ng øng. Ph¬ng ph¸p khÊu hao TSC§ v« h×nh ®îc thay ®æi khi cã thay ®æi ®¸ng kÓ çch thøc íc tÝnh thu håi lîi Ých kinh tÕ cho doanh nghiÖp. Tr-êng hîp nµy, ph¶i ®iÒu chØnh chi phÝ khÊu hao cho n¨m hiÖn hµnh vµ çc n¨m tiÕp theo, vµ ®îc thuyÕt minh trong b¸o ço tµi chÝnh.

66. Trong suèt thêi gian sö dông TSC§ v« h×nh, khi xÐt thÊy viÖc íc tÝnh thêi gian sö dông h÷u Ých cña tµi s¶n kh«ng cßn phï hîp th× thêi gian khÊu hao cÇn ph¶i thay ®æi. VÝ dô: Thêi gian sö dông h÷u Ých cã thÓ t¨ng lªn do ®Çu t thªm chi phÝ lµm t¨ng n¨ng lùc cña tµi s¶n so víi n¨ng lùc ho¹t ®éng ®îc ®¸nh gi¸ ban ®Çu.

67. Trong suèt thêi gian sö dông h÷u Ých cña TSC§ v« h×nh, cã thÓ thay ®æi çch thøc íc tÝnh vÒ lîi Ých kinh tÕ trong t¬ng lai mµ doanh nghiÖp dù tÝnh thu ®îc, do ®ã cã thÓ thay ®æi ph¬ng ph¸p khÊu hao. VÝ dô: Ph¬ng ph¸p khÊu hao theo sè d gi¶m dÇn phï hîp h¬n ph¬ng ph¸p khÊu hao ®êng th¼ng.

Nhîng b¸n vµ thanh lý TSC§ v« h×nh

68. TSC§ v« h×nh ®îc ghi gi¶m khi thanh lý, nhîng b¸n hoÆc khi xÐt thÊy kh«ng thu ®îc lîi Ých kinh tÕ tõ viÖc sö dông tiÕp sau.

69. L·i hay lç ph¸t sinh do thanh lý, nhîng b¸n TSC§ v« h×nh ®îc x¸c ®Þnh b»ng sè chªnh lÖch gi÷a thu nhËp víi chi phÝ thanh lý, nhîng b¸n céng (+) gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ v« h×nh. Sè l·i, lç nµy ®îc ghi nhËn lµ mét kho¶n thu nhËp hoÆc chi phÝ trªn b¸o ço kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh trong kú.


70. Trong b¸o ço tµi chÝnh, doanh nghiÖp ph¶i tr×nh bµy theo tõng lo¹i TSC§ v« h×nh ®îc t¹o ra tõ néi bé doanh nghiÖp vµ TSC§ v« h×nh ®îc h×nh thµnh tõ çc nguån kh¸c, vÒ nh÷ng th«ng tin sau:

(a) Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh;(b) Ph¬ng ph¸p khÊu hao; Thêi gian sö dông h÷u Ých

hoÆc tû lÖ khÊu hao;(c) Nguyªn gi¸, khÊu hao luü kÕ vµ gi¸ trÞ cßn l¹i vµo

®Çu n¨m vµ cuèi kú;(d) B¶n ThuyÕt minh b¸o ço tµi chÝnh (PhÇn TSC§ v«

h×nh) ph¶i tr×nh bµy çc th«ng tin:

- Nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh t¨ng, trong ®ã gi¸ trÞ TSC§ t¨ng tõ ho¹t ®éng trong giai ®o¹n triÓn khai hoÆc do s¸p nhËp doanh nghiÖp;

- Nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh gi¶m;- Sè khÊu hao trong kú, t¨ng, gi¶m vµ luü kÕ ®Õn

cuèi kú;- Lý do khi mét TSC§ v« h×nh ®îc khÊu hao trªn 20

n¨m (Khi ®a ra çc lý do nµy, doanh nghiÖp ph¶i chØ ra çc nh©n tè ®ãng vai trß quan träng trong viÖc x¸c ®Þnh thêi gian sö dông h÷u Ých cña tµi s¶n);

- Nguyªn gi¸, sè khÊu hao luü kÕ, gi¸ trÞ cßn l¹i vµ thêi gian khÊu hao cßn l¹i cña tõng TSC§ v« h×nh cã vÞ trÝ quan träng, chiÕm tû träng lín trong tµi s¶n cña doanh nghiÖp;

- Gi¸ trÞ hîp lý cña TSC§ v« h×nh do Nhµ níc cÊp (Quy ®Þnh t¹i §o¹n 30), trong ®ã ghi râ: Gi¸ trÞ hîp lý khi ghi nhËn ban ®Çu; Gi¸ trÞ khÊu hao luü kÕ; Gi¸ trÞ cßn l¹i cña tµi s¶n.

- Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ v« h×nh ®· dïng ®Ó thÕ chÊp cho çc kho¶n nî ph¶i tr¶;

- Çc cam kÕt vÒ mua, b¸n TSC§ v« h×nh cã gi¸ trÞ lín trong t¬ng lai.

- Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ v« h×nh t¹m thêi kh«ng sö dông;

- Nguyªn gi¸ TSC§ v« h×nh ®· khÊu hao hÕt nhng vÉn cßn sö dông;

- Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ v« h×nh ®ang chê thanh lý.

- Gi¶i tr×nh kho¶n chi phÝ trong giai ®o¹n nghiªn cøu vµ chi phÝ trong giai ®o¹n triÓn khai ®· ®îc ghi nhËn lµ chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh trong kú.

- Çc thay ®æi kh¸c vÒ TSC§ v« h×nh.

71. KÕ to¸n TSC§ v« h×nh ®îc ph©n lo¹i theo nhãm tµi s¶n cã cïng tÝnh chÊt vµ môc ®Ých sö dông trong çc ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, gåm:

(a) QuyÒn sö dông ®Êt cã thêi h¹n;(b) Nh·n hiÖu hµng hãa;

(c) QuyÒn ph¸t hµnh;(d) PhÇn mÒm m¸y vi tÝnh;(e) GiÊy phÐp vµ giÊy phÐp nhîng quyÒn;(f) B¶n quyÒn, b»ng s¸ng chÕ;(g) C«ng thøc vµ c¸ch thøc pha chÕ, kiÓu mÉu, thiÕt kÕ vµ

vËt mÉu;(h) TSC§ v« h×nh ®ang triÓn khai.

** *

ChuÈn mùc sè 14doanh thu vµ thu nhËp kh¸c

(Ban hµnh vµ c«ng bè theo QuyÕt ®Þnh sè 149/2001/Q§-BTC

ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2001 cña Bé trëng Bé Tµi chÝnh)

Quy ®Þnh chung

01. Môc ®Ých cña chuÈn mùc nµy lµ quy ®Þnh vµ híng dÉn çc nguyªn t¾c vµ ph¬ng ph¸p kÕ to¸n doanh thu vµ thu nhËp kh¸c, gåm: Çc lo¹i doanh thu, thêi ®iÓm ghi nhËn doanh thu, ph¬ng ph¸p kÕ to¸n doanh thu vµ thu nhËp kh¸c lµm c¬ së ghi sæ kÕ to¸n vµ lËp b¸o ço tµi chÝnh.

02. ChuÈn mùc nµy ¸p dông trong kÕ to¸n çc kho¶n doanh thu vµ thu nhËp kh¸c ph¸t sinh tõ çc giao dÞch vµ nghiÖp vô sau:

(a) B¸n hµng: B¸n s¶n phÈm do doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra vµ b¸n hµng hãa mua vµo;

(b) Cung cÊp dÞch vô: Thùc hiÖn c«ng viÖc ®· tháa thuËn theo hîp ®ång trong mét hoÆc nhiÒu kú kÕ to¸n;

(c) TiÒn l·i, tiÒn b¶n quyÒn, cæ tøc vµ lîi nhuËn ®îc chia.

TiÒn l·i: Lµ sè tiÒn thu ®îc ph¸t sinh tõ viÖc cho ngêi kh¸c sö dông tiÒn, çc kho¶n t¬ng ®¬ng tiÒn hoÆc çc kho¶n cßn nî doanh nghiÖp, nh: L·i cho vay, l·i tiÒn göi, l·i ®Çu t tr¸i phiÕu, tÝn phiÕu, chiÕt khÊu thanh to¸n...;

TiÒn b¶n quyÒn: Lµ sè tiÒn thu ®îc ph¸t sinh tõ viÖc cho ngêi kh¸c sö dông tµi s¶n, nh: B»ng s¸ng chÕ, nh·n hiÖu th¬ng m¹i, b¶n quyÒn t¸c gi¶, phÇn mÒm m¸y vi tÝnh...;

Cæ tøc vµ lîi nhuËn ®îc chia: Lµ sè tiÒn lîi nhuËn ®îc chia tõ viÖc n¾m gi÷ cæ phiÕu hoÆc gãp vèn.


(d) Çc kho¶n thu nhËp kh¸c ngoµi çc giao dÞch vµ nghiÖp vô t¹o ra doanh thu kÓ trªn (Néi dung çc kho¶n thu nhËp kh¸c quy ®Þnh t¹i ®o¹n 30).

ChuÈn mùc nµy kh«ng ¸p dông cho kÕ to¸n çc kho¶n doanh thu vµ thu nhËp kh¸c ®îc quy ®Þnh ë çc chuÈn mùc kÕ to¸n kh¸c.

03. Çc thuËt ng÷ trong chuÈn mùc nµy ®îc hiÓu nh sau:

Doanh thu: Lµ tæng gi¸ trÞ çc lîi Ých kinh tÕ doanh nghiÖp thu ®îc trong kú kÕ to¸n, ph¸t sinh tõ çc ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh th«ng thêng cña doanh nghiÖp, gãp phÇn lµm t¨ng vèn chñ së h÷u.

ChiÕt khÊu th¬ng m¹i: Lµ kho¶n doanh nghiÖp b¸n gi¶m gi¸ niªm yÕt cho kh¸ch hµng mua hµng víi khèi lîng lín.

Gi¶m gi¸ hµng b¸n: Lµ kho¶n gi¶m trõ cho ngêi mua do hµng hãa kÐm phÈm chÊt, sai quy çch hoÆc l¹c hËu thÞ hiÕu.

Gi¸ trÞ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i: Lµ gi¸ trÞ khèi lîng hµng b¸n ®· x¸c ®Þnh lµ tiªu thô bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i vµ tõ chèi thanh to¸n.

ChiÕt khÊu thanh to¸n: Lµ kho¶n tiÒn ngêi b¸n gi¶m trõ cho ngêi mua, do ngêi mua thanh to¸n tiÒn mua hµng tríc thêi h¹n theo hîp ®ång.

Thu nhËp kh¸c: Lµ kho¶n thu gãp phÇn lµm t¨ng vèn chñ së h÷u tõ ho¹t ®éng ngoµi çc ho¹t ®éng t¹o ra doanh thu.

Gi¸ trÞ hîp lý: Lµ gi¸ trÞ tµi s¶n cã thÓ trao ®æi hoÆc gi¸ trÞ mét kho¶n nî ®îc thanh to¸n mét çch tù nguyÖn gi÷a çc bªn cã ®Çy ®ñ hiÓu biÕt trong sù trao ®æi ngang gi¸.

néi dung chuÈn mùc

04. Doanh thu chØ bao gåm tæng gi¸ trÞ cña çc lîi Ých kinh tÕ doanh nghiÖp ®· thu ®îc hoÆc sÏ thu ®îc. Çc kho¶n thu hé bªn thø ba kh«ng ph¶i lµ nguån lîi Ých kinh tÕ, kh«ng lµm t¨ng vèn chñ së h÷u cña doanh nghiÖp sÏ kh«ng ®îc coi lµ doanh

thu (VÝ dô: Khi ngêi nhËn ®¹i lý thu hé tiÒn b¸n hµng cho ®¬n vÞ chñ hµng, th× doanh thu cña ngêi nhËn ®¹i lý chØ lµ tiÒn hoa hång ®îc hëng). Çc kho¶n gãp vèn cña cæ ®«ng hoÆc chñ së h÷u lµm t¨ng vèn chñ së h÷u nhng kh«ng lµ doanh thu.

X¸c ®Þnh doanh thu

05. Doanh thu ®îc x¸c ®Þnh theo gi¸ trÞ hîp lý cña çc kho¶n ®· thu hoÆc sÏ thu ®îc.

06. Doanh thu ph¸t sinh tõ giao dÞch ®îc x¸c ®Þnh bëi tháa thuËn gi÷a doanh nghiÖp víi bªn mua hoÆc bªn sö dông tµi s¶n. Nã ®îc x¸c ®Þnh b»ng gi¸ trÞ hîp lý cña çc kho¶n ®· thu ®îc hoÆc sÏ thu ®îc sau khi trõ (-) çc kho¶n chiÕt khÊu th-¬ng m¹i, chiÕt khÊu thanh to¸n, gi¶m gi¸ hµng b¸n vµ gi¸ trÞ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i.

07. §èi víi çc kho¶n tiÒn hoÆc t¬ng ®¬ng tiÒn kh«ng ®îc nhËn ngay th× doanh thu ®îc x¸c ®Þnh b»ng çch quy ®æi gi¸ trÞ danh nghÜa cña çc kho¶n sÏ thu ®îc trong t¬ng lai vÒ gi¸ trÞ thùc tÕ t¹i thêi ®iÓm ghi nhËn doanh thu theo tû lÖ l·i suÊt hiÖn hµnh. Gi¸ trÞ thùc tÕ t¹i thêi ®iÓm ghi nhËn doanh thu cã thÓ nhá h¬n gi¸ trÞ danh nghÜa sÏ thu ®îc trong t¬ng lai.

08. Khi hµng hãa hoÆc dÞch vô ®îc trao ®æi ®Ó lÊy hµng hãa hoÆc dÞch vô t¬ng tù vÒ b¶n chÊt vµ gi¸ trÞ th× viÖc trao ®æi ®ã kh«ng ®îc coi lµ mét giao dÞch t¹o ra doanh thu.

Khi hµng hãa hoÆc dÞch vô ®îc trao ®æi ®Ó lÊy hµng hãa hoÆc dÞch vô kh¸c kh«ng t¬ng tù th× viÖc trao ®æi ®ã ®îc coi lµ mét giao dÞch t¹o ra doanh thu. Trêng hîp nµy doanh thu ®îc x¸c ®Þnh b»ng gi¸ trÞ hîp lý cña hµng hãa hoÆc dÞch vô nhËn vÒ, sau khi ®iÒu chØnh çc kho¶n tiÒn hoÆc t¬ng ®-¬ng tiÒn tr¶ thªm hoÆc thu thªm. Khi kh«ng x¸c ®Þnh ®îc gi¸ trÞ hîp lý cña hµng hãa hoÆc dÞch vô nhËn vÒ th× doanh thu ®îc x¸c ®Þnh b»ng gi¸ trÞ hîp lý cña hµng hãa hoÆc dÞch vô ®em trao ®æi, sau khi ®iÒu chØnh çc kho¶n tiÒn hoÆc t-¬ng ®¬ng tiÒn tr¶ thªm hoÆc thu thªm.

NhËn biÕt giao dÞch

09. Tiªu chuÈn nhËn biÕt giao dÞch trong chuÈn mùc nµy ®îc ¸p dông riªng biÖt cho tõng giao dÞch. Trong mét sè trêng hîp, çc tiªu chuÈn nhËn biÕt giao dÞch cÇn ¸p dông t¸ch biÖt cho tõng bé phËn cña mét giao dÞch ®¬n lÎ ®Ó ph¶n ¸nh b¶n chÊt cña giao dÞch ®ã. VÝ dô, khi trong gi¸ b¸n mét s¶n phÈm cã mét kho¶n ®· ®Þnh tríc cho viÖc cung cÊp dÞch vô sau b¸n hµng th× kho¶n doanh thu tõ viÖc cung cÊp dÞch vô sau b¸n hµng sÏ ®îc dêi l¹i cho ®Õn khi doanh nghiÖp thùc hiÖn dÞch vô ®ã. Tiªu chuÈn nhËn biÕt giao dÞch cßn ®îc ¸p dông cho hai hay nhiÒu giao dÞch ®ång thêi cã quan hÖ víi nhau vÒ mÆt th¬ng m¹i. Trêng hîp nµy ph¶i xem xÐt chóng trong mèi quan hÖ tæng thÓ. VÝ dô, doanh nghiÖp thùc hiÖn viÖc b¸n hµng vµ ®ång thêi ký mét hîp ®ång kh¸c ®Ó mua l¹i chÝnh çc hµng hãa ®ã sau mét thêi gian th× ph¶i ®ång thêi xem xÐt c¶ hai hîp ®ång vµ doanh thu kh«ng ®îc ghi nhËn.

Doanh thu b¸n hµng

10. Doanh thu b¸n hµng ®îc ghi nhËn khi ®ång thêi tháa m·n tÊt c¶ n¨m (5) ®iÒu kiÖn sau:

(a) Doanh nghiÖp ®· chuyÓn giao phÇn lín rñi ro vµ lîi Ých g¾n liÒn víi quyÒn së h÷u s¶n phÈm hoÆc hµng hãa cho ngêi mua;

(b) Doanh nghiÖp kh«ng cßn n¾m gi÷ quyÒn qu¶n lý hµng hãa nh ngêi së h÷u hµng hãa hoÆc quyÒn kiÓm so¸t hµng hãa;

(c) Doanh thu ®îc x¸c ®Þnh t¬ng ®èi ch¾c ch¾n;(d) Doanh nghiÖp ®· thu ®îc hoÆc sÏ thu ®îc lîi Ých kinh

tÕ tõ giao dÞch b¸n hµng;(e) X¸c ®Þnh ®îc chi phÝ liªn quan ®Õn giao dÞch b¸n

hµng.

11. Doanh nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh thêi ®iÓm chuyÓn giao phÇn lín rñi ro vµ lîi Ých g¾n liÒn víi quyÒn së h÷u hµng hãa cho ngêi mua trong tõng trêng hîp cô thÓ. Trong hÇu hÕt çc trêng hîp, thêi ®iÓm chuyÓn giao phÇn lín rñi ro trïng víi thêi ®iÓm chuyÓn giao lîi Ých g¾n liÒn víi quyÒn së h÷u hîp ph¸p hoÆc quyÒn kiÓm so¸t hµng hãa cho ngêi mua.

12. Trêng hîp doanh nghiÖp vÉn cßn chÞu phÇn lín rñi ro g¾n liÒn víi quyÒn së h÷u hµng hãa th× giao dÞch kh«ng ®îc coi lµ ho¹t ®éng b¸n hµng vµ doanh thu kh«ng ®îc ghi nhËn. Doanh nghiÖp cßn ph¶i chÞu rñi ro g¾n liÒn víi quyÒn së h÷u hµng hãa díi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau, nh:

(a) Doanh nghiÖp cßn ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm ®Ó ®¶m b¶o cho tµi s¶n ®îc ho¹t ®éng b×nh thêng mµ viÖc nµy kh«ng n»m trong çc ®iÒu kho¶n b¶o hµnh th«ng thêng;

(b) Khi viÖc thanh to¸n tiÒn b¸n hµng cßn cha ch¾c ch¾n v× phô thuéc vµo ngêi mua hµng hãa ®ã;

(c) Khi hµng hãa ®îc giao cßn chê l¾p ®Æt vµ viÖc l¾p ®Æt ®ã lµ mét phÇn quan träng cña hîp ®ång mµ doanh nghiÖp cha hoµn thµnh;

(d) Khi ngêi mua cã quyÒn huû bá viÖc mua hµng v× mét lý do nµo ®ã ®îc nªu trong hîp ®ång mua b¸n vµ doanh nghiÖp cha ch¾c ch¾n vÒ kh¶ n¨ng hµng b¸n cã bÞ tr¶ l¹i hay kh«ng.

13. NÕu doanh nghiÖp chØ cßn ph¶i chÞu mét phÇn nhá rñi ro g¾n liÒn víi quyÒn së h÷u hµng hãa th× viÖc b¸n hµng ®îc x¸c ®Þnh vµ doanh thu ®îc ghi nhËn. VÝ dô doanh nghiÖp cßn n¾m gi÷ giÊy tê vÒ quyÒn së h÷u hµng hãa chØ ®Ó ®¶m b¶o sÏ nhËn ®îc ®ñ çc kho¶n thanh to¸n.

14. Doanh thu b¸n hµng ®îc ghi nhËn chØ khi ®¶m b¶o lµ doanh nghiÖp nhËn ®îc lîi Ých kinh tÕ tõ giao dÞch. Trêng hîp lîi Ých kinh tÕ tõ giao dÞch b¸n hµng cßn phô thuéc yÕu tè kh«ng ch¾c ch¾n th× chØ ghi nhËn doanh thu khi yÕu tè kh«ng ch¾c ch¾n nµy ®· xö lý xong (vÝ dô, khi doanh nghiÖp kh«ng ch¾c ch¾n lµ ChÝnh phñ níc së t¹i cã chÊp nhËn chuyÓn tiÒn b¸n hµng ë níc ngoµi vÒ hay kh«ng). NÕu doanh thu ®· ®îc ghi nhËn trong trêng hîp cha thu ®îc tiÒn th× khi x¸c ®Þnh kho¶n tiÒn nî ph¶i thu nµy lµ kh«ng thu ®îc th× ph¶i h¹ch to¸n vµo chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh trong kú mµ kh«ng ®îc ghi gi¶m doanh thu. Khi x¸c ®Þnh kho¶n ph¶i thu lµ kh«ng ch¾c ch¾n thu ®îc (Nî ph¶i thu khã ®ßi) th× ph¶i lËp dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi mµ kh«ng ghi gi¶m doanh thu. Çc kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi khi x¸c ®Þnh thùc sù lµ kh«ng ®ßi ®îc th× ®îc bï ®¾p b»ng nguån dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi.

15. Doanh thu vµ chi phÝ liªn quan tíi cïng mét giao dÞch ph¶i ®îc ghi nhËn ®ång thêi theo nguyªn t¾c phï hîp. Çc chi phÝ, bao gåm c¶ chi phÝ ph¸t sinh sau ngµy giao hµng (nh chi phÝ b¶o hµnh vµ chi phÝ kh¸c), thêng ®îc x¸c ®Þnh ch¾c ch¾n khi çc ®iÒu kiÖn ghi nhËn doanh thu ®îc tháa m·n. Çc kho¶n tiÒn nhËn tríc cña kh¸ch hµng kh«ng ®îc ghi nhËn lµ doanh thu mµ ®îc ghi nhËn lµ mét kho¶n nî ph¶i tr¶ t¹i thêi ®iÓm nhËn tiÒn tríc cña kh¸ch hµng. Kho¶n nî ph¶i tr¶ vÒ sè tiÒn nhËn tríc cña kh¸ch hµng chØ ®îc ghi nhËn lµ doanh thu khi ®ång thêi tháa m·n n¨m (5) ®iÒu kiÖn quy ®Þnh ë ®o¹n 10.

Doanh thu cung cÊp dÞch vô

16. Doanh thu cña giao dÞch vÒ cung cÊp dÞch vô ®îc ghi nhËn khi kÕt qu¶ cña giao dÞch ®ã ®îc x¸c ®Þnh mét çch ®¸ng tin cËy. Trêng hîp giao dÞch vÒ cung cÊp dÞch vô liªn quan ®Õn nhiÒu kú th× doanh thu ®îc ghi nhËn trong kú theo kÕt qu¶ phÇn c«ng viÖc ®· hoµn thµnh vµo ngµy lËp B¶ng C©n ®èi kÕ to¸n cña kú ®ã. KÕt qu¶ cña giao dÞch cung cÊp dÞch vô ®îc x¸c ®Þnh khi tháa m·n tÊt c¶ bèn (4) ®iÒu kiÖn sau:

(a) Doanh thu ®îc x¸c ®Þnh t¬ng ®èi ch¾c ch¾n;(b) Cã kh¶ n¨ng thu ®îc lîi Ých kinh tÕ tõ giao dÞch

cung cÊp dÞch vô ®ã;(c) X¸c ®Þnh ®îc phÇn c«ng viÖc ®· hoµn thµnh vµo

ngµy lËp B¶ng C©n ®èi kÕ to¸n;(d) X¸c ®Þnh ®îc chi phÝ ph¸t sinh cho giao dÞch vµ chi

phÝ ®Ó hoµn thµnh giao dÞch cung cÊp dÞch vô ®ã.

17. Trêng hîp giao dÞch vÒ cung cÊp dÞch vô thùc hiÖn trong nhiÒu kú kÕ to¸n th× viÖc x¸c ®Þnh doanh thu cña dÞch vô trong tõng kú thêng ®îc thùc hiÖn theo ph¬ng ph¸p tû lÖ hoµn thµnh. Theo ph¬ng ph¸p nµy, doanh thu ®îc ghi nhËn trong kú kÕ to¸n ®îc x¸c ®Þnh theo tû lÖ phÇn c«ng viÖc ®· hoµn thµnh.

18. Doanh thu cung cÊp dÞch vô chØ ®îc ghi nhËn khi ®¶m b¶o lµ doanh nghiÖp nhËn ®îc lîi Ých kinh tÕ tõ giao dÞch. Khi kh«ng thÓ thu håi ®îc kho¶n doanh thu ®· ghi nhËn th× ph¶i h¹ch to¸n vµo chi phÝ mµ kh«ng ®îc ghi gi¶m doanh thu. Khi

kh«ng ch¾c ch¾n thu håi ®îc mét kho¶n mµ tríc ®ã ®· ghi vµo doanh thu (Nî ph¶i thu khã ®ßi) th× ph¶i lËp dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi mµ kh«ng ghi gi¶m doanh thu. Kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi khi x¸c ®Þnh thùc sù lµ kh«ng ®ßi ®îc th× ®îc bï ®¾p b»ng nguån dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi.

19. Doanh nghiÖp cã thÓ íc tÝnh doanh thu cung cÊp dÞch vô khi tháa thuËn ®îc víi bªn ®èi t¸c giao dÞch nh÷ng ®iÒu kiÖn sau:

(a) Tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn cña mçi bªn trong viÖc cung cÊp hoÆc nhËn dÞch vô;

(b) Gi¸ thanh to¸n;(c) Thêi h¹n vµ ph¬ng thøc thanh to¸n.

§Ó íc tÝnh doanh thu cung cÊp dÞch vô, doanh nghiÖp ph¶i cã hÖ thèng kÕ ho¹ch tµi chÝnh vµ kÕ to¸n phï hîp. Khi cÇn thiÕt, doanh nghiÖp cã quyÒn xem xÐt vµ söa ®æi çch íc tÝnh doanh thu trong qu¸ tr×nh cung cÊp dÞch vô.

20. PhÇn c«ng viÖc ®· hoµn thµnh ®îc x¸c ®Þnh theo mét trong ba ph¬ng ph¸p sau, tuú thuéc vµo b¶n chÊt cña dÞch vô:

(a) §¸nh gi¸ phÇn c«ng viÖc ®· hoµn thµnh;(b) So s¸nh tû lÖ (%) gi÷a khèi lîng c«ng viÖc ®· hoµn thµnh

víi tæng khèi lîng c«ng viÖc ph¶i hoµn thµnh;(c) Tû lÖ (%) chi phÝ ®· ph¸t sinh so víi tæng chi phÝ íc tÝnh

®Ó hoµn thµnh toµn bé giao dÞch cung cÊp dÞch vô.

PhÇn c«ng viÖc ®· hoµn thµnh kh«ng phô thuéc vµo çc kho¶n thanh to¸n ®Þnh kú hay çc kho¶n øng tríc cña kh¸ch hµng.

21. Trêng hîp dÞch vô ®îc thùc hiÖn b»ng nhiÒu ho¹t ®éng kh¸c nhau mµ kh«ng t¸ch biÖt ®îc, vµ ®îc thùc hiÖn trong nhiÒu kú kÕ to¸n nhÊt ®Þnh th× doanh thu tõng kú ®îc ghi nhËn theo ph¬ng ph¸p b×nh qu©n. Khi cã mét ho¹t ®éng c¬ b¶n so víi çc ho¹t ®éng kh¸c th× viÖc ghi nhËn doanh thu ®îc thùc hiÖn theo ho¹t ®éng c¬ b¶n ®ã.

22. Khi kÕt qu¶ cña mét giao dÞch vÒ cung cÊp dÞch vô kh«ng thÓ x¸c ®Þnh ®îc ch¾c ch¾n th× doanh thu ®îc

ghi nhËn t¬ng øng víi chi phÝ ®· ghi nhËn vµ cã thÓ thu håi.

23. Trong giai ®o¹n ®Çu cña mét giao dÞch vÒ cung cÊp dÞch vô, khi cha x¸c ®Þnh ®îc kÕt qu¶ mét çch ch¾c ch¾n th× doanh thu ®îc ghi nhËn b»ng chi phÝ ®· ghi nhËn vµ cã thÓ thu håi ®îc. NÕu chi phÝ liªn quan ®Õn dÞch vô ®ã ch¾c ch¾n kh«ng thu håi ®îc th× kh«ng ghi nhËn doanh thu, vµ chi phÝ ®· ph¸t sinh ®îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh trong kú. Khi cã b»ng chøng tin cËy vÒ çc chi phÝ ®· ph¸t sinh sÏ thu håi ®îc th× doanh thu ®îc ghi nhËn theo quy ®Þnh t¹i ®o¹n 16.

Doanh thu tõ tiÒn l·i, tiÒn b¶n quyÒn, cæ tøc vµ lîi nhuËn ®îc chia

24. Doanh thu ph¸t sinh tõ tiÒn l·i, tiÒn b¶n quyÒn, cæ tøc vµ lîi nhuËn ®îc chia cña doanh nghiÖp ®îc ghi nhËn khi tháa m·n ®ång thêi hai (2) ®iÒu kiÖn sau:

(a) Cã kh¶ n¨ng thu ®îc lîi Ých kinh tÕ tõ giao dÞch ®ã;(b) Doanh thu ®îc x¸c ®Þnh t¬ng ®èi ch¾c ch¾n.

25. Doanh thu tõ tiÒn l·i, tiÒn b¶n quyÒn, cæ tøc vµ lîi nhuËn ®îc chia ®îc ghi nhËn trªn c¬ së:

(a) TiÒn l·i ®îc ghi nhËn trªn c¬ së thêi gian vµ l·i suÊt thùc tÕ tõng kú;

(b) TiÒn b¶n quyÒn ®îc ghi nhËn trªn c¬ së dån tÝch phï hîp víi hîp ®ång;

(c) Cæ tøc vµ lîi nhuËn ®îc chia ®îc ghi nhËn khi cæ ®«ng ®îc quyÒn nhËn cæ tøc hoÆc çc bªn tham gia gãp vèn ®îc quyÒn nhËn lîi nhuËn tõ viÖc gãp vèn.

26. L·i suÊt thùc tÕ lµ tû lÖ l·i dïng ®Ó quy ®æi çc kho¶n tiÒn nhËn ®îc trong t¬ng lai trong suèt thêi gian cho bªn kh¸c sö dông tµi s¶n vÒ gi¸ trÞ ghi nhËn ban ®Çu t¹i thêi ®iÓm chuyÓn giao tµi s¶n cho bªn sö dông. Doanh thu tiÒn l·i bao gåm sè ph©n bæ çc kho¶n chiÕt khÊu, phô tréi, çc kho¶n l·i nhËn tríc hoÆc çc kho¶n chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ ghi sæ ban ®Çu cña c«ng cô nî vµ gi¸ trÞ cña nã khi ®¸o h¹n.

27. Khi tiÒn l·i cha thu cña mét kho¶n ®Çu t ®· ®îc dån tÝch tríc khi doanh nghiÖp mua l¹i kho¶n ®Çu t ®ã, th× khi thu ®îc tiÒn l·i tõ kho¶n ®Çu t, doanh nghiÖp ph¶i ph©n bæ vµo c¶

çc kú tríc khi nã ®îc mua. ChØ cã phÇn tiÒn l·i cña çc kú sau khi kho¶n ®Çu t ®îc mua míi ®îc ghi nhËn lµ doanh thu cña doanh nghiÖp. PhÇn tiÒn l·i cña çc kú tríc khi kho¶n ®Çu t ®îc mua ®îc h¹ch to¸n gi¶m gi¸ trÞ cña chÝnh kho¶n ®Çu t ®ã.

28. TiÒn b¶n quyÒn ®îc tÝnh dån tÝch c¨n cø vµo çc ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång (vÝ dô nh tiÒn b¶n quyÒn cña mét cuèn s¸ch ®îc tÝnh dån tÝch trªn c¬ së sè lîng s¸ch xuÊt b¶n tõng lÇn vµ theo tõng lÇn xuÊt b¶n) hoÆc tÝnh trªn c¬ së hîp ®ång tõng lÇn.

29. Doanh thu ®îc ghi nhËn khi ®¶m b¶o lµ doanh nghiÖp nhËn ®îc lîi Ých kinh tÕ tõ giao dÞch. Khi kh«ng thÓ thu håi mét kho¶n mµ tríc ®ã ®· ghi vµo doanh thu th× kho¶n cã kh¶ n¨ng kh«ng thu håi ®îc hoÆc kh«ng ch¾c ch¾n thu håi ®îc ®ã ph¶i h¹ch to¸n vµo chi phÝ ph¸t sinh trong kú, kh«ng ghi gi¶m doanh thu.

Thu nhËp kh¸c

30. Thu nhËp kh¸c quy ®Þnh trong chuÈn mùc nµy bao gåm çc kho¶n thu tõ çc ho¹t ®éng x¶y ra kh«ng thêng xuyªn, ngoµi çc ho¹t ®éng t¹o ra doanh thu, gåm:

- Thu vÒ thanh lý TSC§, nhîng b¸n TSC§;- Thu tiÒn ph¹t kh¸ch hµng do vi ph¹m hîp ®ång;- Thu tiÒn b¶o hiÓm ®îc båi thêng;- Thu ®îc çc kho¶n nî ph¶i thu ®· xãa sæ tÝnh vµo chi

phÝ kú tríc;- Kho¶n nî ph¶i tr¶ nay mÊt chñ ®îc ghi t¨ng thu nhËp; - Thu çc kho¶n thuÕ ®îc gi¶m, ®îc hoµn l¹i;- Çc kho¶n thu kh¸c.

31. Kho¶n thu vÒ thanh lý TSC§, nhîng b¸n TSC§ lµ tæng sè tiÒn ®· thu vµ sÏ thu ®îc cña ngêi mua tõ ho¹t ®éng thanh lý, nh-îng b¸n TSC§. Çc chi phÝ vÒ thanh lý, nhîng b¸n TSC§ ®îc ghi nhËn lµ chi phÝ ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh trong kú.

32. Thu ®îc çc kho¶n nî ph¶i thu ®· xãa sæ tÝnh vµo chi phÝ cña kú tríc lµ kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi, x¸c ®Þnh lµ kh«ng thu håi ®îc, ®· ®îc xö lý xãa sæ vµ tÝnh vµo chi phÝ ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh trong çc kú tríc nay thu håi ®îc.

33. Kho¶n nî ph¶i tr¶ nay mÊt chñ lµ kho¶n nî ph¶i tr¶ kh«ng x¸c ®Þnh ®îc chñ nî hoÆc chñ nî kh«ng cßn tån t¹i.


34. Trong b¸o ço tµi chÝnh, doanh nghiÖp ph¶i tr×nh bµy:

(a) ChÝnh s¸ch kÕ to¸n ®îc ¸p dông trong viÖc ghi nhËn doanh thu bao gåm ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh phÇn c«ng viÖc ®· hoµn thµnh cña çc giao dÞch vÒ cung cÊp dÞch vô;

(b) Doanh thu cña tõng lo¹i giao dÞch vµ sù kiÖn:

- Doanh thu b¸n hµng;- Doanh thu cung cÊp dÞch vô;- TiÒn l·i, tiÒn b¶n quyÒn, cæ tøc vµ lîi nhuËn ®îc chia.

(c) Doanh thu tõ viÖc trao ®æi hµng hãa hoÆc dÞch vô theo tõng lo¹i ho¹t ®éng trªn.

(d) Thu nhËp kh¸c, trong ®ã tr×nh bµy cô thÓ çc kho¶n thu nhËp bÊt thêng.

** *

4 cmkt(dot1)

Documents

Transcript of 4 cmkt(dot1)