Бидуни формат 7 5

Љаноби ИКС:

«Розњои пинњонї»

Иттилоот ва тањлил барои одамони фаъол | №29 (305). Чоршанбе, 10-юми октябри соли 2012 | Е-mail: nigoh_tj@inbox.ru

сиёсат

Туркия ва Сурия:аз сањнасозї то тањдиди љанг

љањон

Эмомалї Рањмон:дастуру фармонњо бояд

иљро шаванд

Бохти ХадамотиМуњољиратиТољикистон

пурбин

2

10

16

Оё мусиќї њаром аст?

Алишер ЗАРИФЇ: Фаридун РАЊНАВАРД:"Фейсбуки тољикї" -

инќилоби тањќири тољикїСафари президентромунтазир нашавед

Синдроми "Балзаминов"

Як гапи њафта 2

"Чаро"-њои марги мањбусДар ин шумора:

Нокомии таърихї

Ё чаро њукумати феълї дар баробариРусия номуваффаќ шуд?

9

№29 (305), 10-уми октябри соли 20122Мо мехоњем њамчун як муњаррике бошем дар амри љалби сармоя ба

Тољикистон, барои рушди иќтисод ва соњањои гуногуни Тољикистон, наин ки, чуноне гумон кардед, барои президент", - гуфтааст Кейперс.

Эмомалї Рањмон: дастуруфармонњо бояд иљро шаванд

ТАЛАБ

Бино ба иттилои ин манбаъ, дар машваратикории Президент, ки бо иштироки роњбари Даст-гоњи иљроияи президентї, Мушовирони давлатї,ёварони Президент ва дигар шахсони масъулљараён гирифт, рафти иљрои амру фармонњоиПрезиденти кишвар ва дастуру супоришњои дарваќти сафарњои дохилї додашуда баррасї шуд.

Гуфта мешавад, дар машварат таъкид гар-дидааст, ки иљрои босамар, сариваќтї ва боси-фати амру фармон ва дастуру супоришњои Пре-зидент тањти назорати доимї ќарор дошта бо-шад.

"Таваљљуњи зиёд ба иљрои супоришњои зимнисафарњои охири корї ба Вилояти Мухтори Куњи-стони Бадахшон ва ноњияи Данѓараи вилоятиХатлон додашуда, ки моњиятан ба тамоми шањ-ру ноњияњои љумњурї дахл доштанд, зоњир кар-да шуд",- хабар медињад манбаъ.

TojNews

Президент Эмомалї Рањмон дар машварати навбатии худ, ки рўзи шанбе, 6-уми октябр, баргузоргардид, иљроиши дастуру фармонњои як соли охири худро аз масъулини дастгоњи иљроия талаб намуд.Дар ин бора Хадамоти матбуоти Дастгоњи иљроияи Президент хабар дод.

5 ГАПИ ЊАФТА АЗ

Алишер ЗАРИФЇ,рўзноманигор

Ваќти дурўѓ расид?Бино ба иттилои "Барќи тољик", аз 8-уми октябри соли равон дар дењоти

кишвар мањдудияти интиќоли нерўи барќ љорї гардид. Масъулини ин шир-кат таъкид намудаанд, ки лимити нерўи барќ танњо ба дењкадањои кишвардахл дошта, маркази шањру навоњии кишвар аз ин мањдудият эминанд. Индар њолест, ки шикояти бархе аз сокинони атрофи шањри Душанбе љињатиќатъ намудани нерўи барќ на танњо аз 8-ум октябр инљониб, балки пеш аз инмўњлат њам садо медод. Гузашта аз ин, бояд зикр намоем, ки љорї намуда-ни лимит соли гузашта аз 12-уми октябр оѓоз гардида буд, вале аз чї бошадимсол бо вуљуди сохтмони силсиланерўгоњњо 4 рўз пеш роњандозї шуд.Метарсам, ки боз масъулини "Барќи Тољик" далели инро боз ба кам шуданиоби обанборњоро рабт медињанд.

Фармони шубњанокЯк гурўњ омўзгорони Донишгоњи давлатии тиббии Тољикистон, ки дар

хобгоњи раќами 3-и донишгоњи мазкур истиќомат мекунанд, чанд рўз ќаблиброз намуда буданд, ки роњбарияти ин муассисаи олї ба онњо то рўзи 8-уми октябри соли равон мўњлат додааст, то љойи зисташонро тарк намоянд.

Муаллимони ин донишгоњ таъкид кардаанд, ки њар моњ дар мўњлатимуайяншуда иљорапулиро пардохт мекунанд ва барои истиќомат ордер њамдоранд. Аммо ба ќавли ин гурўњи омўзгорон, ахиран бо амри роњбариятидонишгоњ тамоми ордерњоро аз дасти муаллимон гирифтаанд. Ваќте омўз-горон њар моњ дар мўњлати муайяншуда иљорапулиро пардохт мекунандурасман ордер њам доранд, пас ин ин фармон роњбарият донишгоњ хелешубњанок менамояд. Ё шояд касе аз "боло" ин хобгоњро шахси карданист?

Боварї ба ПутинИмзои ёддошти тафоњум дар бораи то 15 рўз дароз кардани мўњлати

будубоши бе ќайди муњољирони тољик дар Русия ва њамчунин то се солтамдид ёфтани мўњлати иљозаи кор дар ин кишвар зимни сафари ВладимирПутин, президенти Русия ба Тољикистон сурат гирифт. Ба назар чунин ме-намуд бархе њамватанонамон, хусусан муњољирони мењнатї бо шуниданиин хабар изњори хушнудї менамуданд. Бояд зикр намоям, то љое, ки итти-лоъ дорам, Русия то њол ба Тољикистон беш аз 150 санад ба имзо расонида-аст, ки на њамаи онњо амалї мешаванд. Акнун ин навбат њам мунтазирмешавем, ки Путин то куљо чунин имкониятњро ба муњољирони мењнатии мофароњам меорад. Дар сурати амалї нашудани ин тафоњумнома метавонба Путин дигар бовар накард…

Сафари президентро мунтазир нашаведРўзњои наздик Эмомалї Рањмон, райисљумњури Тољикистон ба ноњияи

Айнии вилояти Суѓд сафар менамояд. Рустам Рањматов, райиси ноњияиАйнї иттилоъ дод, ки дар назар аст бо ташрифи президент ба ин минтаќатаљдиди роњи мошингарди Айнї - Панљакент оѓоз гардад. Агар раваду инсафари президент ба ноњияи Айнї ба таъхир гузошта шавад, пас таљдиди инроњ низ ба таъхир гузошта мешуда бошад? Пешнињод ба масъулин: - Мородар пеш фасли сармо интизор аст ва њар роњи мошингарде, ки ниёз батаъмиру таљдид доранд, хуб мешуд, сафари як нафарро мунтазир нашуда,зудтар корњоро дар чунин роњњо оѓоз намоянд. Фикр мекунам, президентњам ба ин пешнињод зид нест.

Мардии СаакашвилиАхиран дар интихоботи парлумонии Гурљситон њизби Михайил Саакаш-

вилї, президенти ин кишвар шикаст хўрд. Михайил Саакашвилї, президен-ти њозир иброз намуд, ки кафолат медињад, ки ќудрат ба дасти њукумати навдар кишвараш орому осуда хоњад гузашт. Номбурда баъд аз нахустин му-лоќот бо раќиби худ Бидзина Иванишвилї иброз дошт, ки эътилофи ОрмониГурљињои ў дар интихоботи порлумонии Гурљистон њизби Михайил Саакаш-вилиро шикаст дод. Михайил Саакашвилї илова намудааст, ки ба њайсираисљумњур ва кафили иљрои Ќонуни Асосї кафолат медињад, ки гузаришиќудрат бе нуќсу камбудї сурат мегирад, ба шевае, ки њељ гоњ дар таърихиГурљистон дида нашудааст.

Кам сиёсатмадрон ва президентњоеро дидаам, ки ба шикаст хўрданихуд воќеан њам иќрор мешаванд. Агар сода карда гўем, Михайил Саакаш-вилї воќеан њам дар кишвараш сулњу амониро мехостааст, вагарна бароиаз даст надодани ќудрат мисли бархе президентњо шояд ў низ метавонст"пофишорї" кунад.

Муњиддин Кабирї:Муаллимро аз кашмакашњои

сиёсї берун кунем!

КОРИ ХАЙР

Рўзи шанбе, 6-уми октябр, Њизби нањзати исломии ТољикистонРўзи омўзгоронро, ки њамасола аввалин шанбеи њамин моњ таљлилмешавад, љашн гирифтанд. Бисёрињое, ки дар ин нишаст њузур дош-танд, изњори њайрат карданд, ки дар ин рўз, дар Ќароргоњи марказииЊНИТ садои мусиќї, оњангу сурудро шуниданд.

Урватулло Тоиров, профес-сор ва устоди Донишгоњи мил-лии Тољикистон, њайраташропинњон накард. Ў аз даъватимизбонон - Њизби нањзати исло-мии Тољикистон њамчун як неруидинии сиёсї ва иќдоми онњо дармавриди пос доштани омўзго-рон миннатдорї кард.

- Бубинед, дар мањфил ягонсохтакорї дида намешавад, на-медонистам, ки ин њизб њамморо даъват мекунад ва мењна-ти моро ќадр мекунад. Ин мањ-фил росту дуруст ва ширин аст.Зеро, ин љо сохтакорї нест. Про-фессор Урватулло Тоиров, њам-чунин, дар мавриди сањми устоддар замони муосир ва маъна-виёти љомеаи кишвар изњориназар кард:

- Маънавиёти љомеа бисъёрхароб аст. Ин харобї мисли бе-мории вабо сироят мешавад ваонро танњо дар њамбастагї ме-тавонем рафъ кунем.

Муњиддин Кабирї, раисиЊНИТ, аз њузури устодон дармањфили мазкур ситоиш карда,Ќароргоњи њизбро хонаи онњо

номид.Дар њамин њол, раиси ЊНИТ

аз "рисолат"-и имрўзаи омўзго-рон, ки дар интихоботњо истифо-да мешаванд, изњори нигаронїкард. Бино ба гуфтаи МуњиддинКабирї, њукумат дар интихоботњоомўзгоронро истифода мекунадва њамон омўзгорон ба амонатиинтихобкунандањо хиёнат меку-нанд.

- Сад сол ќабл дар симои ус-тод дин дида мешуд. Ё ваќте дин-ро ба забон мегирифтед, устодпеши назар меомад. Устод-омў-згор аз њама илм ба шогирд дарсмедод. Сино - устоди илми тиб,дин, табиат, фалсафа буд. Аммобаъди солњои 30-юми асри бист,муаллим аз дин фосила меги-рифт. Муаллим дар мактабњо шо-гирдонро маљбур мекард, ки дарРамазон об хўрад, то рўзаи вайшиканад. Њатто кор то љойе ра-сид, ки дар нисбати муаллимонфатвоњо бароварданд, ки "нонимуаллимро нахўред, ки кофирмешавед".

Баъди Шўравї, њоло муал-лим василаи њадафњои сиёсї

шудааст. Шояд, муаллимон даринтихоботњо супориш иљро ку-нанд, то раъйи мардумро таѓй-ир дињанд. Аммо бояд муаллимдонад, ки овози мардум дар ин-тихобот, мисли њамон кўдаке, киба муаллим амонат дода меша-вад, амонат аст.

Муњиддин Кабирї гуфт, киљойгоњи маориф, муаллим вамактаб бояд аз кашмакашњоисиёсї берун бурда шавад. Му-аллимон њам бояд барои рањоїаз ин вазъ талош кунанд. Даранљоми анъанавии ин нишастба устодони донишгоњ ва муал-лимони мактабњои миёна туњ-фањои хотиравии ЊНИТ таќдимкарда шуд.

Дар ин мањфил суруд дарвасфи муаллим бо забониарабї садо дод.

TojNews

Амрикоињо дар бораи "Роѓун" филм тањия мекунандТАСМИМИ ХОРИЉЇ

Дар ин бора Тию Кейперс, президенти ширкати аврупоии Биг Медиа Груп (Big Media Group) зимнисуњбат бо хабарнигорон дар Душанбе иттилоъ додааст.

Бино ба гуфти Тию Кейперс,ният доранд, "њамроњ бо шаба-каи телевизионии "Фокс нюс"-иАмрико як филми мустанад дарбораи Неругоњи барќї-обии"Роѓун" тањия" кунад.

- Албатта, он љо нуктаи асосїдар бораи Роѓун хоњад буд,вале њамзамон, аз хидматњоипрезидент дар амри иљрои ин

барнома низ таъкид карда меша-ванд.

Боз такрор мекунам, ки ниятимо рушди тиљорат ва љалби сар-моя ба Тољикистон аст. Мо мехо-њем њамчун як муњаррике бошемдар амри љалби сармоя ба Тољи-кистон, барои рушди иќтисод васоњањои гуногуни Тољикистон, наин ки, чуноне гумон кардед, ба-

рои президент", - гуфтааст Кей-перс.

Ширкати аврупоии Биг Ме-диа Груп, ки маќараш дар Брюс-сел аст, ношири китоби "Наљот-бахши миллат" мебошад, ки дарбораи фаъолияти ЭмомалїРањмон дар мансаби Президен-ти Тољикистон наќл мекунад.

TojNews

САДОИ МАРДУМ

Забони кадоми ин расонањо душворфањм аст?

Пурсиш бо фармоиши «Нигоњ» дар пойгоњи интернетииwww.tojnews.org гузаронида шудааст.

Теъдоди овоздињандањо 354 нафар.

6% 6%

42%

3% 2% 2% 1%

23%

8%

1%

4%3%

"Ази

я-П

люс"

(то

љикї

)

АМ

ИТ

"Х

овар

"

Би-

би-с

и (ф

орсї

)

"Мил

лат"

"Наљ

от"

"Ниг

оњ"

"Озо

даго

н"

"Озо

дї"

"СС

СР

"

“Тољ

икис

тон”

Toj

New

s

"Фар

аж”

№29 (305), 10-уми октябри соли 2012 3Расман аз 7-уми октябри соли љорї мањдуд кардани таъминоти ањолї бонеруи барќ шуруъ шуд. Дар ин бора аз хадамоти матбуоти Ширкатисањњомии кушодаи холдингии "Барќи тољик" иттилоъ доданд.

ИЛЊОМИ ЊАФТА ДАЪВОИ ЊАРФИ "Ў""Ў"-яке, ў-яке њам буд,Дар буданњои "ў" шакке њам буд.Бе ман, "ў"-гуфт: кўш-куш гардад,Вазъ дар љомеа бигардад бад.Гар натонї талаффузам кардан,Мўр гардад барои ту мурдан.То туро нест фарќи гўл аз гул,Кай кунї дарки чањ-чањи булбул.Чун ба дарди мањал гирифторї,Шубња бар "ў"-и Рўдакї дорї.Дањ ќарн аст, њамчу "ў" будам,Њарфи зебандаи накў будам.Бўрро фањмї њамчу бур, аѓлаб,Вой, бар њоли тахтаи мактаб.

Ќањрамони БУРЊОН,духтури љарроњ

Љаримабандии 4 имомхатиб дар пойтахтМУЉОЗОТ

Маќомоти интизомии шањри Душанбе эшони Абдулбасир (Саидов), муовини аввали раисиМаркази исломии Тољикистон ва сархатиби масљиди Марказии ноњияи Шоњмансури шањри Ду-шанберо бинобар риоя накардани талаботи Ќонуни ЉТ "Дар бораи озодии виљдон ва иттињодияњоидинї" ба маблаѓи 480 сомонї љарима кардаанд.

Як манбаи муътамади TojNewsаз Шўрои уламои Тољикистон гуфт,ки бар замми эшони Абдулбасир, њам-чунин, эшони Адашхон Иноятзода,муаззини масљиди марказии шањриДушанбе ба номи Њољї Яъќуб ваимомхатиби дигареро низ аз ноњияиШоњмансури пойтахт ба маблаѓи 480сомонї љарима кардаанд.

Манбаъ афзуд, ки маќомоти ин-тизомї дар шањри Душанбе, њамза-мон, эшони Њамдулло (Рањимов), сар-хатиби масљиди Марказии ноњияи Си-нои пойтахтро њам барои риоя накар-дани талаботи Ќонуни Тољикистон"Дар бораи озодии виљдон ва иттињо-дияњои динї" ба маблаѓи 400 сомонїљарима кардаанд.

Бинобар иттилои манбаъ, аздањаи сеюми моњи шарифи Рамазонмаќомоти интизомї дар шањри Ду-шанбе назорати риояи талаботи Ќону-ни Тољикистон "Дар бораи озодии виљ-дон ва иттињодияњои динї"-ро љонноккардаанд.

- Њамаи ин имомхатибон асосанбарои иштироки кўдакон ва наврасо-ни синнашон аз 18-сола поин љазодода шудаанд,- гуфт манбаъ.

Дар њамин њол, Атоуллоњ Ќоси-мов, сухангўи Маркази исломии То-

љикистон ва Тољиддин Ризвонов, су-хангўи Кумита оид ба корњои дини на-зди Њукумати Љумњурии Тољикистон,ин хабарро тасдиќ ва ё такзиб накар-даанд.

Зимнан, пештар ЗубайдуллоњиРозиќ, раиси Академияи исломииЊизби нањзати исломии Тољикистон,замоне, ки дар масљиди МарказиЊНИТ дар Душанбе имоматї мекард,барои риоя накардани талаботи Ќону-ни ЉТ "Дар бораи озодии виљдон ваиттињодияњои динї" љаримабандїшуда буд.

Президент ба тањќиќи марги ЊамзаИкромзода дастур дод

ТО БОЛО

Эмомалї Рањмон, раисљумњури Тољикистон, дастур додааст,ки ба ќазияи марги Њамза Икромзода расидагї шавад.

Додситони кулли ТољикистонШерхон Салимзода модариЊамза Икромзода, сокини 27-солаи Њисорро, ки рўзи 20-умисентябр дар зиндон фавтидабуд, ба њузур пазируфта ва ваъ-да додааст, ки омилони маргифарзандашро фош хоњад кард.

Зулайхо Љўраева, модариЊамза Икромзода, рўзи душан-бе ба Радиои Озодї гуфт, дод-ситони кулли Тољикистон Шер-хон Салимзода рўзи шанбе ўвудигар наздиконашро ќабул на-муда, ба иддаои онњо аз наздикошно гаштааст.

Ба ќавли Зулайхо Љўраева,Шерхон Салимзода дастурирасмии президенти кишварро баонњо нишон додааст, ки дар онба тањќиќи њамаљонибаи њоди-саи марги Њамза Икромзода дармањбаси раќами аввали пойтахт,таъкид шудааст.

Модари Њамза Икромзодамегўяд, аксњо барои ташхиси љаса-ди писарашро ба додситони кулнишон додааст. Љаноби Салим-зода аз таъсири оби "боклашка"-и гарм сўхтани пўсти бадани Њам-

Мањдудияти неруи барќ дардењот шуруъ шуд

ОМАД БА САРАМ...

Расман аз 7-уми октябри соли љорї мањдуд кардани таъминоти ањолїбо неруи барќ шуруъ шуд. Дар ин бора аз хадамоти матбуоти Ширкатисањњомии кушодаи холдингии "Барќи тољик" иттилоъ доданд.

Нозирљон Ёдгорї, сухангўи шир-кати "Барќи тољик" ба TojNews гуфт,ки бо супориши Њукумати ЉумњурииТољикистон барои сарфаи оби обан-бори неругоњи "Норак", аз имрўз, 7-уми октябр, дар тамоми минтаќањоиљумњурї лимити неруи барќ љорї кар-да шудааст.

"Лимити барќ дар тамоминоњияњо, ба ѓайр аз марказњои вило-ятњо ва ноњияњои саноатии кишвар,љорї гардидааст. Минбаъд неруи барќдар ин навоњї аз соати 00:00-и шаб

то 04:00 субњ ва аз соати 10:00-и рўзто 16:00-и бегоњї мањдуд карда ме-шавад", - гуфт Нозирљон Ёдгорї.

Гуфта мешавад, дар шањри Ду-шанбе моњњои наздик масъалаи мањ-дуд кардани неруи барќ дар назарнест. Дар "Барќи тољик" мегўянд,њадаф аз љорї шудани мањдудият дартаъминоти ањолї бо неруи барќ - ис-тифодаи босамари оби обанбори Но-рак ва обњои захиравии кишвар ме-бошад.

TojNews

Гуфта мешуд, Зубайдуллои Розиќбарои дар толори Ќароргоњи марка-зии ЊНИТ намоз гузоштан љарима-бандї шудааст.

Суди шањри Вањдат моњи февра-ли соли љорї эшонњои суннатии мас-љиди "Муњаммадия"-и дењаи Турко-боди ноњияи Вањдат - Нуриддин, Мањ-мудљон ва Њољї Акбар Тўраљонзода-њоро баъди бањси "таљлил" аз рўзи"Ошўро" айбдор дониста, њар кадо-ми онњо ба маблаѓи 350 сомонї љари-мабандї шуданд.

TojNews

заро як "иддаои бењуда" њисоби-да гуфтааст, дар њоли њозир гу-руњи муфаттишони Додситониикул дар пайи тањќиќи ин њодисањастанд ва омилони марги ЊамзаИкромзодаро фош хоњанд кард.

Њудуди як њафта ќабл, созмо-нњои дифоъ аз њуќуќи башар дарТољикистон аз њукумати ин киш-вар даъват карданд, ки маргимањбус Њамза Икромзодаромавриди тафтиши амиќ ќарордињанд. Пайвандони Икромзодамегўянд, дар љасади ў нишо-нањои латукўб ошкор будааст.Њамза Икромзодаи 27-сола, со-кини дењаи Хирманаки ноњияиЊисор, рўзи 20-уми сентябр дарзиндони шумораи яки пойтахтдаргузашт.

Дар зимн, созмони AmnestyInternational ё Афви байналми-лал бо интишори як баёния даррўзи 5-уми октябр аз президентЭмомалї Рањмон хост, ба шико-яти ќурбониёни шиканља дар То-љикистон расидагї карда, нисбатба сарнавишти онњо бетарафнабошад.

TojNews

Китоби сиркушои Мирбобои МиррањимРОЗИ ПИНЊОН

Китоби нави олими маъруф Мирбобои МИРРАЊИМ дар шањри Душанбе тањти унвони "Њамтабаќи Шод-мон Юсупов ва Хулькар Юсупов пўкид" аз љониби нашриёти "Бухоро" интишор гардид, ки пардаи асрорроаз рўи як ќатор амалиёти зиддимиллии солњои 90-уми асри гузашта мебардорад.

Муаллиф зимни баёни андеша ва баррасии њодисањоиноматлуби гузашта бо шукргузорї аз даврони истиќлоли-ят таъкид намудааст: "Њар чизе, ки метавонам бо истинодаз ќонунњои давлати демократии њуќуќбунёд ва дунявїдар Тољикистон менависам ва ба чоп мерасонам ва азњељ кас иљозат намепурсам ва ба шахсе ё идорае низ оидба мўњтавои осоре, ки халќ менамоям, њисобот намеди-њам, ки чї менависам ва чї матлаберо чоп мекунам.

Худованд ин хушбахтиро ба банда арзонї доштааст". Инсухани муаллиф, ки дар накўњиши сензураи њокимияти ком-мунистї баён гардидааст, мављудияти озодии суханро То-љикистони соњибистиќлол таъкид менамояд.

Китоби мазкур, ки асосан ба баррасии эљодиёти рўзно-манигор Саломиддин Мирзорахматов бахшида шуда-аст,оид ба њодисаву воќеањои солњои 90-уми асри гузашта маъ-лумот медињад. Назар ба аќидаи муаллиф, ки дар он замоняке аз шахсиятњои хеле шинохтаи љомеа буд, С. Мирзорањ-матов бо эљодиёти худ ният дорад, ки њаќиќати таърихротањриф намуда, аз шахсоне, ки дар тањкими сулњу субот дарТољикистони љангзада сањм надоштанд, ќањрамон созад.

Муаллиф чунин амалро мањкум намуда, таъкид мена-мояд, ки "љанги шањрвандї дар Тољикистон ва хориљ аз он боимзои тавофуќи сулњ дар Маскав 27 июни соли 1997 ба поёнрасид" ва њушдор медињад, ки "имрўз мањз чунин дурўѓбо-фон мехоњанд боз кишварро ноором созанд ва бо сангпартофтан ба сўи дигарон заминањои назарї ва амалии да-рњамбарњамї, ташаннуљ ва даргирињоро њамвор созанд".

Китоб дар замима ба ќисмати асосї маќолањои "То бакай об аз таги ях меравад?", "Достони мурдашўй ва гўрков","Вазир! Аз дасти шумо ба љон омадаем!", "Истаравшан: ќис-саи талоќе, ки панљ сол тўл кашид", "Посух ба се даъво ва якиќрори муовини якуми Раиси вилояти Суѓд, мўњтарамЉ.Р.Сангинов" ва "Худи шумо кистед, Саломиддин-ака?!"-рофаро мегирад.

Мутолиаи китоби мазкур барои тамоми шахсоне, ки батаърихи Тољикистони навин таваљљўњ доранд, муфид хоњадбуд.

Ориёфар

Шеваи нави истифодаи Фейсбукдар "Платформа"

ИЌДОМ

Гуруњи тољикии "Платформа" дар шабакаи иљтимоии Фейсбукбори нахустин аз шеваи журналистї кор гирифта, ба њайси воси-таи ахбори омма истифода шуд.

Корбарони гуруњи "Платфор-ма" Умаралї Ќувватов, роњбаригуруњи мухолифи Њукумати Тољи-кистон "24"- ро ба пурсишу посу-хи виртуалї бо истифодабаранда-гонаш даъват карданд.

Дар "Платформа" УмаралїЌувватов, њамчунин, ба њайси роњ-бари гуруњи мухолифи ЊукуматиТољикистон муаррифї шуда,дирўз, якшанбе, 7--уми октябр басаволњои истифодабарандагониин гуруњ посух гуфтааст.

Айни њол гуруњи "Платформа"бо беш аз 7 њазор нафар аъзо ка-лонтарин гуруњи тољикї дар Шаба-каи иљтимоии Фейсбук мебошад,ки њудудан то 20 дар сади истифо-дабарандагони ин шабакаро фарогирифтааст.

Умаралї Ќувватов, молики со-биќи ширкати таъминкунандаимаводи сўхт дар Тољикистон - "Фа-роз" аст, ки моње ќабл дар Маска-ви Русия худро роњбари гуруњимухолифи Њукумати Тољикистонбо номи "Гурўњи 24" эълон кард.

Баъди изњороти Умаралї Ќув-ватов, маълумотномаи Вазоратитандурустии Тољикистон дар бо-раи бемории руњии ў дар расо-нањои Тољикистон нашр шуд. ХудиУмаралї Ќувватов гуфт, ин маъ-лумотнома ќалбакї буда, бо њада-фњои сиёсї имзо ва пањн кардашудааст.

TojNews

№29 (305), 10-уми октябри соли 20124Агар баргашта оянд, чаро не? Агар Ашўр Раљабов ояд, боз корро

идома медињем. Ба кор мегирем, кор мекунем. Боз мегўям, кињоло вазъи сирк нигаронкунанда аст.

- Вазири мўњтарам, сирки им-рўза Шуморо њамчун вазир ё роњ-бари аввали соњаи фарњангикишвар розї карда метавонад?

- Ташаккур, ќаноат дода наме-тавонад. Аммо ин маънои онро на-дорад, ки мо дар бораи рушди Сиркчора намеандешем. Мо барномањоинавро дар самти таъмиру ташакку-ли фарњанги сиркии миллат омодакардаем.

- Кадом барномањо?- Ба њукумат Барномаи давла-

тии рушди сиркро пешнињод кар-дем. Дар ин барнома 14 миллионсомонї барои чањор сол пешбинїшудааст. Худо хоњад, аз соли 2013амалї мешавад.

- Самтњои асосии ин барномачї хоњанд буд?

- Самти асосї таъмини ихтисо-мандони сирк, таъмири сањнаи сирк,механизми кори сиркї, кадрњо...умуман эњё кардани сирк ва рушдион. Кори сирк душвор аст. Бахсустайёр кардани кадрњои нав, сањнае,ки барои намоишњои сиркї лозимаст.

- Бубинед, 14 миллион со-монї аз њисоби буљаи кишвар,дар шароите, ки Тољикистонќарор дорад, кам нест. Аммо ваќ-те Сирки мо ба ихтисоманд ниёздорад, чаро кадрњои љавоне бу-данд, ки тарки сирк карданд,аммо онњо нигоњ дошта нашу-данд? Пас Шумо дар кадом базаё пойгоњ кадр тайёр мекунед,Сиркро рушд медињед?

- Онњое, ки Шумо дар назар до-ред, бо айби худ аз кор рафтаанд.Дар соату ваќташ дар кор њозир на-шуданд, ба њамин сабаб, аз корљавоб дода шуданд.

- Бо ин маблаѓ чї гуна кадртайёр мекунед ва дар куљо?

- Њиссаи муайяни ин маблаѓ ба-рои тайёр кардани мутахассисонисирк дар Чин ва Русия пешбинїшудааст. Ин маблаѓ њам аз соли2013 аллакай истифода мешавад.

- Дар њоле, ки бо харљи маб-лаѓи калон мутахассисони сирк-ро омода карданиед, пас чаросадди роњи аз кор рафтани 25корманди љавони сирк нашудед?

- Онњоеро, ки Шумо дар назардоред, њељ кас аз кор пеш накарда-аст. Балки чанд рўз ва соат дар корнабуданд, аз њамин сабаб, аз корозод карда шуданд. Тибќи ќонунимењнат сурат гирифтааст. Нисбатисирк нияти ман пок аст. Ѓаразе даронљо надорам. Мо борњо кўшиш кар-дем, ки ин коллектив пароканда на-

шавад. Аммо ваќте роњбари бадеїрафт, 25 корманд њам аз кор раф-танд.

- Яъне Шумо аз Сирки имрўзабо њамин вазъе, ки дорад розїњастед?

- Вазъи Сирк нигаронкунандааст. Барои њамин мо Барномаи руш-ди давлатии Сиркро ќабул кардем.

- Пас чаро Ашўр Раљабов, до-рандаи чандин љоизаи сиркї вааввалин таъсисдињандаи макта-би Сирки давлатї ва дорандаиИфтихорномаи Президенти То-љикистон аз кор рафт, аммо Шумомонеъ нашудед?

- Барои истодани Ашўр Раљабовсахт талош кардем. Чандин маро-тиба бо ў сўњбат доштам, њатто зо-раву тавалло кардам, аммо рафт.Вай нахост бо гурўњи њозира коркунад. Кори сирк нозук аст. АшўрРаљабов, ихтисоманди хуби соњаисирк аст, вале онљо ихтилофњо вагуруњбозї сар шуданд. Камтар бе-

мор шуд, дар њамон шабу рўзе, киихтилофњо сар шуданд.

- То љойе иттилоъ дорем, гур-ўњи Ашур Раљабов собиќ роњба-ри бадеї ва барандаи дипломиозмунњои байналмилалї аз коррафт, аммо гурўњи дуввум, кионњо њам барои эљоди ихтилофдар ќатори Ашур Раљабов танбењгирифта буданд, аммо њайатиѓайрикасбї буданд, яке роњбариСирк ва дигаре роњбари гурўњибадеї, нафари дуввуми Сиркидавлатї таъин шуд.Чаро?

- Мо дигар илољ надоштем. АшўрРаљабов мехост, ки роњбари Сиркшавад. Аммо вай беморї дошт. Ваќ-те дар њузури мо бањсњои пайдошу-даи коллективи сирк мегузашт, шо-њидам, ки бемор мешуд. Роњбарїкори осон нест. Тассавур кунед, на-фари бемор чї хел роњбари Сиркшуда метавонад? Аммо БахтиёрИзатуллоев роњбари бадеъї нест.Вай режисёр аст. Њељ гоњ вай роњ-

њиш карданд, ки бачањои онњо азњавас ва нони дањонашон мањрумнашаванд, аммо ин рад шуд.Чаро?

- Бале, волидайни онњо ба на-зди мо омаданд. Аммо фарзандонионњо бо сабаби ба кор наомадантибќи ќонун аз кор озод шуданд.

- Вазири мўњтарам, ваќте мег-ўед, он љо ихтилоф байни ду гурўњпайдо шуд, Шумо ин ихтилофроњал карда натавонистед ва инбоиси аз кор рафтани мутахас-сисон шуд. Дуввум, ваќте роњба-ри онњо барои худ хатар њис кар-да рафт, пас табиист, ки хатар башогирдони ў низ њаст. Ќонунгу-зорї њам гуфтааст, ваќте хатар-ро њис мекунед, метавонед худ-ро канор гиред? Пас ин љо кам-буд дар чї аст?

- Медонед, ваќте муаллими онњорафт, онњо дигар бо роњбари нав коркардан нахостанд. Њатто мо бароиаз байн бурдани ихтилофњои дохи-ли сирк аз Ќазоќистон мутахассисоварда, имтињон гирифтем. Њайатинав аз ин имтињони малака гузашт.

- То љойе мо иттилоъ дорем,ин мутахассиси ѓайрисиркї бу-дааст...

- Не, режиссёри сирк -њирфаїбуд.

- Он тими ќаблї - љавонон басирк баргарданд, ба кор меги-ред, њунари онњоро рушд меди-њед ва ё роњбарияти Сирк монеикори онњо намешавад?

- Агар баргашта оянд, чаро не?Агар Ашўр Раљабов ояд, боз корроидома медињем. Ба кор мегирем,кор мекунем. Боз мегўям, ки њоловазъи сирк нигаронкунанда аст.Њатто њолатњои аз дор афтидани

ВАЗЪИ СИРКИ ТОЉИКНИГАРОНКУНАНДА АСТ

Чандест, ки атрофи фаъолияти ягона Сирки давлатї гуфтугўњо зиёд шудаанд. Њаттобаъди як маводи тањлилї аз сарнавишти имрўзаи ин як пораи фарњанги миллат дар на-шрияи "Нигоњ" Кумитаи давлатии амнияти милии Тољикистон дар Сирки давлатї тањќиќот-ро шурўъ кардааст. Њоло ба хонандаи азиз гуфта наметавонем, ки њадаф аз ин "тањќиќоти"КДАМ чист? Дар бораи сарнавишти имрўзаи сирки давлатї, роњ ёфтани роњбарон варежисёрони тасодуфї ба ин даргоњи фарњангї, аз байн рафтани фарњанги сирки миллї,аз кор ронда шудани 25 корманди љавони сањнаи сирк, ояндаи Сирк... бо МирзошохруњАсрорї, вазири фарњанги Тољикистон мусоњибае доштем, ки њоло манзуратон мешавад.

бари бадеї шуда наметавонад. Ти-бќи Ойинномаи вазорати фарњангдар соњаи сирк. Аммо, Ашўр Раља-бовро борњо њошиш кардам, аммонашуд, рафт.

- Волидайни шогирдони мак-таби навташкили сирки АшўрРаљабов дар мавриди аз кор рон-да шудани фарзандонашон баШумо мурољиат карданд ва хо-

узви коллектив њам ба ќайд гириф-та шуд. Ман инро пинњон намедо-рам.

- Солона ба соњаи сирк азњисоби буља чї ќадар маблаѓљудо мешавад ва маоши корман-дони он чанд аст?

- Теъдоди маблаѓи људошуда-ро аниќ намедонам, аммо маошикормандон аз 400 сомонї боло аст.

- Солњои ќаблї дар чораби-нињои њукуматї барномањоисирк ворид буданд. Аммо дусоли охир ин њама аз байн рафт.Коргардонњои чорабинињоифарњангии њукумат мегўянд, кибаъди аз кор рафтани Ашўр Ра-љабов ва шогирдонаш барно-мањо ба сатњ љавобгў нестанд. Индуруст аст?

- Дар чорабинињои њукуматїиштирок доранд. Ин ки њоло корисирк заиф аст, дуруст аст. Аммо,дар панљ соли охир сирки Хитойроду маротиба даъват кардем. Мо босирки ин давлат дар бораи тайёркардани мастер - классњо ба муво-фиќа расидем.

- Гуфта мешавад, ки роњбариСиркро Шумо дастгирї мекунед.Чаро?

- Бале, дастгирї мекунам, аммоба ягон маънои дигар не. Бовар ку-нед, нисбати сирк виљдони ман покаст.

- Хабар доред, ки Кумитаидавлатии амният он љо тањќиќотмебарад?

- Бале, мо мурољиат кардем, кирафта санљиш кунед, то ягон кам-будї ва њодиса рух надињад.

- Истгоњи наќлиёти сирк ху-сусї карда шудааст, дар њоле киќонун фурўхтани иншооти мао-риф ва фарњангро манъ карда-аст. Он њоло моли кист?

- Ин ќароргоњи наќлиёти Сирксоли 2004 аз тарафи Кумитаи ам-вол ба фурўш гузошта шуда, ху-сусї шуд. Њатто он ваќт вазир на-фари дигар буд.

- Соњибмулк кї аст?- Як корманди њамон сирк. Аммо

номаш дар ёдам нест.- Дар дасти мо аксе аст, ки

њар сол барои таъмири як гўшаибоми сирк аз њисоби буља маб-лаѓ људо мешавад, аммо дар асляк манзара дорад (Акси гўшаибоми вайроншуда ба вазир ни-шон дода мешавад)?

- Набояд ин хел бошад. Ман су-пориш медињам дар се рўз ин аксисбот шавад ва маблаѓи барои онњам истифода шуда, даќиќ гардад.Набояд ин хел бошад.

- Ба мо иттилои ѓайрирасмїрасид, ки лўлањои тањкурсиисирк гўё бо харљи маблаѓи калоназ њисоби давлат таъмир шуда-анд, аммо дар асл рангу бор шу-даанд. Шумо хабар доред?

- Не, ман ба ин боварї надо-рам. Лўлањо пурра нав карда шу-даанд. Ба њар сурат мо санљиш ме-гузаронем. Агар воќеан ин њолат ис-бот шавад, бояд ки масъул љавобгўяд.

- Шумо ба тамошои сирк ме-равед?

- Бале, ба њар як барномаашмеравам. Ваќти Ашўр Раљабов њаммерафтам, барои барномањои бењ-тарин дасташро мефишурдам.Аммо, мутаассифона, ихтилофидохили сирк ба рафтани вай аз короварда расонд.

- Чаро беш аз 10 сол аст, кираиси Сиркро афроди ѓайри-сиркї роњбарї доранд ва ивазнамешаванд?

- Дер ё зуд дар Сирк таѓийротмешавад.

МусоњибЊарамгули ЌОДИР

www.tojnews.org

www.tojnews.org

Мирзошоњрух АСРОРЇ:

№29 (305), 10-уми октябри соли 2012

- Расулуллоњ (с) гуфтаанд: замоне меояд, киумматони ман мусиќиро њалол мењисобанд... Анаин замон наздик омад. Мусиќї њаром аст, тамом.

5

Хушбахт ЊАМРОЕВ, омўзгор:- На, агар дастамро буранд њам, ба Зарифї даст доданї нестам, то

ваќте ки ў ва дигар вазирону мансабдорони тољик ба арзишњои миллатитољик њамчун ба манфиати худ муносибат накунанд. Њарчанд салом ќарзиХудо аст! Ва њарчанд Њамрохон Зарифиро чун яке аз дипломатњои номваритољик мешиносам. Аммо, бовар кунед, ваќте замини бобоии моро ба чинињомедињанд ва ё дигар сарватњои Тољикистон аз даст мераваду мансабдоронхомўшанд, лоиќи даст додан нестанд. Ба Њамрохон Зарифї эњтиром дорамва ўро як нафар тољики воќеан босавод ва рўшанфикр медонам. Дар њаќиќатў бо истифода аз муносибати мўътадил барои миллати тољик корњои зиёде-ро анљом додааст, вале ман мехоњам боз њам озодтар бошад. Яъне аз касевобастагї надошта бошад ва дар доираи ваколатњои худ њама гуна бањсњо-ро тавонад мустиќилона баррасї намояд. Бовар дорам, агар гап гапи За-рифї мебуд, масъалаи пойгоњу Роѓун ин ќадар масхара намешуданд ва банафъи миллат њал мешуданд. Барои он ки Зарифї дар њукумат як одамитасодуфї нест, таљрибаи бойи кор дар њукуматро дорад. Ман ба љои ў мебу-дам дар ин њукумат кор намекардам. Њоло хуб мешавад, ки ў фикр кунад, кисари вазифа бошад ё набошад.

Пас аз имзои созишнома миёни Тољикистону Русия дар бораи пойгоњи њарбї дар љомеа сару садоњои гуногунро ба бор омад. Бештари мардум ин амалро аз набуданидипломатия ва фаъол набудани вазорати корњои хориљаи Тољикистон медонанд. Баъзе идао доранд, ки Њамрохон Зарифї бори дигар нишон дод, ки ў дар курсии вазоратнишастааст, вале кореро, ки ба манфиати тољикон бошад њал карда наметавонад. Дар сањифаи иљтимоии Фейсбук гуфтаанд, ки дипломатия бори дигар Тољикистонро фурўхт.Барои мо Њамрохон Зарифї як дипломати ќавї буд, вале дар 2 соли охир ў он обрўи дар байни мардум доштаашро аз даст дод, гуфтаанд. Вобаста ба ин бањс "Нигоњ" пурсид:

Хилватшоњи МАЊМУД, рўзноманигорЊА! Њарчанд як сол ќабл аз ин Њамрохон Зарифї таъкид карда буд, ки

"замини Тољикистон мероси бобои ман ва кадом вазири дигар нест, ки ба хо-риљињо дода шавад…". Ба назари ман, то куљо ки ќудрат ва тавон дошт, вазириумури хориљаи кишвар дар ќиболи шартњои номафњум ва зўракии Русия исто-дагарї кард. Ин ки имрўз Тољикистон бе шарту шароити молї розї шуд, кинеруњои низомии беруна дар Тољикистон мустаќар шаванд, танњо заифии идо-раи сиёсати хориљии кишвар нест, балки пойбандии иќтисодї, сиёсї ва иљти-мої будани Душанберо аз Маскав бозгўї мекунад. Маълум аст, ки њудуди бешаз 1-у ним миллион шањрванди Тољикистон дар муњољирати корї дар ФР ќарордоранд, кулли таљњизот ва муњимоти низомии Ќуввањои Мусаллањи мо аз Русияворид мешавад, бозори сўзишвории Тољикистон аз њисоби маводи нафтии русїгардон аст, иддае аз маќомдорони кишвар нафаќаи он давлатро мегиранд,буљаи кишвар баробар ба маблаѓи интиќолии муњољирони корї аз Русия аст,хатто аз он камтар, беш аз 200 њазор атбои Тољикистон аллакай соњиби шинос-номањои русї шудаанд, Тољикистон шомили 5-7 созмони калидие аст, ки Мас-кав онњоро бевосита роњбарї мекунад, пас кадом роњи дигар барои мо боќїмемонад? Ба фикри ман, таърих бењтарин довар ва муаллими њаќиќат аст, кибо гузашти ваќт њар чизеро дар љои худии худаш хоњад гузошт.

МАВЌЕЪ

Ба Њамрохон Зарифї Шумо даст медињед?

«Розњои пинњон»-иљаноби ИКС

Ба ин нукта шак накунед. Њоло ба ин шабакаи иљтимоии маъруфи љањонї,ки манбаъи "бањори араб" њисобида мешуд, як инсони солимаќл ворид наме-шавад, агар шуд њам, аз даромаданаш пушаймон шуда, умуман аз он дастудил мешўяд. Ин шабака воќеан дар Тољикистон инќилоб кардааст, инќилобитањќиру беадабї ва бадзабонї, як чизе монанд ба халољо (туалет) - и вирту-алї. Бародарони фейсбукї хафа нашаванд, аммо банда дигар хел гуфта њамнаметавонам.

Акнун хотиратон љамъ бошад (ин гап бештар ба маќомоти амниятї ваонњое, ки умедвор буданд, Фейсбук инќилоб мекунад, дахл дорад), ин шабакадигар ягон хел инќилоб нахоњад кард, дар дигар кишварњо, намедонам, аммодар Тољикистон аниќ. Агар мардуми оддї, ширкаткунандагони асосии инќи-лоб бањсњои Фейсбукро хонанд, дилашон на фаќат аз мухолифону зиёиён,балки аз худу Тољикистон њам мемонад. Худо кунад, ки ба Фейсбуки тољикїкасе ворид нашавад. Ихтиёри шумо, аммо банда њамчунин маслињатро башумо намедињам.

Як замоне, масалан, дар гурўњи бузургтарини тољикї - "Платформа" (7њазор узв) бањсњои аљибу ѓариб ба вуќўъ мепайвастанд, масалан, ягон масъ-алаи сиёсї мавриди баррасї ќарор мегирифт ва сари онњо афроди муайянушинохта изњори назар мекарданд. Њар ширкаткунанда мекўшид, ки дар сатњибаландтар сўњбат кунад ва донишу фањишњои худро ба намоиш гузорад,худро санљад. Азбаски афроди соњибаќл чизи наве барои гуфтан доранд,хондани андешањои онњо њам аљоиб ва судманд аст.

Аммо њоло ин њама њоло нест. Бањсњо дар њамон оѓоз, мисле, ки тифл дарбатн баробари пайдо шудан нобуд - аборт - исќоти њамл мешавад, ба ифроткашонда мешаванд. Масалан, шумо бањсро дар бораи интихобот шурўъ ку-нед, бо зикри танњо номи президент ё ягон сиёсатмадор мавзўъи аслї фа-ромўш шуда, тањќири онњо оѓоз мешавад ва љонибдорону мухолифон баљони њам дармеафтанд. Чун њар яке фикри худро дорад, мекўшад онроба сари дигарї бор кунад, аммо ахирї њам фикри худро дорад ва њам онниятро, ки ба дигарон андешаи худро бор кунад. Чун якравї шурўъ шуд,ё љониби мухолиф дар бањс бо далелу бурњон як андешаро собит кард,дигарї њам тан надода (ин хоси миллати мост) ба тањќир мегузарад.Мусобиќаи "кї дар тањќир зўр!" шурўъ мешавад ва мард шаву нўхтаи инаблањиро каш. Ин намоиши бармалои сатњ ва шуури аксарияти куллифейсбукиёни тољик аст. Хайрият, ки бархеи онњо бо забони тољикї навиш-та мешаванд ва ягон хориљї онњоро намехонад. Ба ин сатњ фаромаданиифрот дар Фейсбук боз аз он љињат аст, ки он љо номњои таќаллубї, фейкутроллу балову батари дигар зиёд шудаанд. Маълум аст, ки соњибоникадом андешањо - наздик ба њукумат, ё мухолифи њукумат, албатта,ашхоси реалї пушти ин номњои сохта мондаанд ва шояд мањз њадафионњо бошад, ки дар Фейсбук бањсњо шакл нагиранд ва дар баробари онњоандешањо. Шояд.

Аммо аз њама аљобат дар он аст, ки аз њама ифроту тањќиру бадгўїдар гурўњи "ВАО ва Ислом" аст. Он љо амалан ба њаќорат гузаштаанд.Мегўед, муллобачањои моро чї шуд? Аљобат њам дар њамин. Онњо љониб-дори чанд мазњабанд: 1) сунатту љамоат; 2) шиа; 3) салафї; 4) тањри-рињо. Ин чор гурўње, ки мо дидем. Боз Худо медонад, кадом гурўњњо дарин гурўњ бо њам дар ин гурўњ бо шевањои асримиёнагї ба њам дарафтода-анд. Худо нохоста, онњо дар як хона бошанд, якдигарро хоњанд, ба маъ-нии аслиаш, хўрд.

Як нафари маъруф ва ошно, на таќаллубї, ки номашро ин љо намео-рем, аз љонибдорони ашаддии мазњаби Имоми Аъзам, шахси огоњ аз динва мухолифи сарсахти салафиву тањририњо аст. Бори охир ваќте якнавиштаи ўро дар Фейсбук хондам, њуш аз сарам парид. Як иќтибосихурд: "ИброхимРи...и Кудурат! Бо тавтиъањоят ба куљое намерасї! Манметавонам расми мочахару модахукро биоварам ва номи туро эй њаром-зодаи зиния бинависам... Ту зодаи халољо њастї!.." Ёбеду гиред! Ин та-нњо чанд љумлаи аввали навиштаи ўст, акнун худ тасаввур кунед, ки даридома чї гапњо бояд бошанд. Мо онњоро намеорем, зеро он чї овардем,соддатаринаш буд. Аммо тањќиќ кардем, надидем, аммо шунидем, ки яксалафї дар болои расми ў "Шиаи динфурўш" навиштааст. Як рўзнома-нигори маъруф ин навиштаи ўро "камоли беадабї" хонду дар бало монд.Посух ба ў чунин буд: "Ту тавтиъарезиро бас намо! Чизеро намедонї вамоњияти он воќиф нестї, пуштибонї макун! Корат таблиѓи парнографиява расмњои лучу шањватзо њаст..." ва ѓайраву њоказо.

Ин тарзи "бањс", њатто агар дар нохунак гуфтан мумкин бошад, миё-ни њељ каси дигар не, балки миёни афроди огоњ аз дину шариат суратгирифт. Хулоса, ман гап надорам, агар шумо надошта бошед! "Марња-бо", ба Фейсбук, љои тањќиру бадгуфторї! Як худатонро хунук кардамегиред...

"Фейсбуки тољикї" - инќилобитањќири тољикї

Ма

тла

би

ин

гўш

а а

нд

еша

њои

ша

хсї

буд

а,

ме

таво

над

бо

ма

вќе

ъи

«Ниг

оњ»

муѓ

ойир

ат

нам

ояд

.i

МИНБАРИ ФЕЙСБУКИЊО

Ин њафта њам дар Фейсбук доѓтарин бањсњо динї буданд. Аз љумла як ширкаткунанда мавзўъимусиќї дар исломро ба миён гузошт. Мусиќї дар Эрон ба он хотир манъ шудааст, ки дилњоро азфикри Аллоњ дур карда, бо дурўягї пур мекунад ва ба имони инсон зарари бузург мерасонад. Аз инхотир, овозхонњои маъруфи ин кишвар - Муин, Гугуш, Анди, Сиёвуш, Саттор ва дигарон аксаран дарАмрико ва Канада зиндагї мекунанд, зеро мусиќї дар Эрон манъ аст. Ин ширкаткунанда менави-сад, ки дар Ќуръону њадис дар бораи манъ будани ин навъњои дилхушї зиёд гуфта шудааст. Дарин бањс ин суол матрањ шуд:

Куруш Сухроб:- Ман намефањмам, онњо њам Рањ-

мони худро доранд?Nargis Rahmatshoeva:- Нолањои Муинро шунида наме-

тавонам. Зиндагї бе ин њам бо мушки-лоту корњояш оддї нест. Нолањои ўрошунида, мехоњї худро дор кашї. Ў баман њељ гоњ маъќул набуд.

Abdurahmon Izzatullo:- Ту Эрон бра, ай наздикї бин ањво-

ла...) баъд мегўй, ки ай ида њаму музи-ка мешид, у хуб бд))

Olim Shirinov:- Чї тавр мусиќї метавонад њаром

бошад? Чї тавр чизе, ки аз дил берунмеояд, ба Худо маќбул нест, чї тавршўре, ки аз ботини инсон њангоми эљодитарона меояд, ба худи Офаридгорашмаъќул буда наметавонад?

Anvar Raupov:- Вобаста аз он ки чї гуна мусиќї

аст. Рок, поп, љаз и ѓ.њ. руњияи омода-гии инсон барои бандагии Худовандровайрон мекунанд, аммо нашидњо (та-ронањои бемусиќии исломї) ё хонишиЌуръон баръакс ба руњияи бандагїмусоидат мекунанд. Таври маълум,ислом ин бандагист.

Olim Shirinov: - Њатто нашидњоро бархе њаром

мегўянд! Ва гўё ин навъоварии су-фињои рањгумкарда аст, ки ба пайравїаз насронињо кардаанд... Исломи фун-таменталистї дар зимн манъу мањду-дияти зиёде кардааст ва аз исломимуътадил, масалан, Туркия фарќ ме-кунад. Мо зидди ислом нестем, мо зид-ди фундаментализм њастем.

Mehr Sobiriyon:- Ин њунармандон ифтихори мо

њастанд. Шахсан ман ифтихор дорам,ки ба монанди Муин, Гугуш, Мансур,Лайло, Анди... њамзабонони њунарманддорам. Дар Эрон танњо дар љойњоиљамъияти онњоро гўш намекунанд. Дархонањояшон мардум онњоро доимо гўшмекунанд. Дар асри технологї наме-шавад тамоман роњи садои инњоробаст.

Аъзамшоњ Ширговадї:- Ислом он чї тибќи дастури Ќуръ-

он ва гуфтаву амали паямбар аст,њамон аст ва иљмоъи уммат. Тамом,аммо шакли давлатдорие, ки њар рањ-бар барои худ сохтаву дар он либосиИслом пўшонидааст, на муътадил асту

на фундаменталї.Lola Nazarsho:- Бигзор, худро овезанд, онњое, ки

мегўянд, мусиќї њаром аст. Мусиќїаз Худост!!!

Аъзамљон Ахмедов:- Юлдуз Усманова, Тамара Хонум,

Малика Собирова, Ањмад Бобоќулов,Наргис Бандишоева, Далер Назаров,"Парем", "Шамс", "Авесто", Нилуфар,Мустафо Сандал, Таркан ва дигарарбоби мусиќии Осиёи Миёна... Хай-рият, ки сарнавишти онњо чунин на-буд...

Умеди Љайхонї:- Модератори мо ба дайри бегона

бо оинномаи худ медарояд. Гўё дарТољикистон мушкиле нест (Путинњамаро "њал кард"), аз ин хотир, баЭрон часпид. Кишвари исломї чї кар-дааст?

Olim Shirinov:- Ман ба Эрон коре надорам, му-

њим, ки Тољикистонро ба он монанднакунанд.

Ivan Ivanov:- Эрон аз лињози зерсохторї аз

Тољикистон хеле пеш рафтааст.Фарид Ориён Балхи:- Њаќиќат ин аст, ки њатто мусиќї

дар Эрони исломї садњо маротиба азмо пеш рафтааст, дар бораи марду-маш намегўем, ки 30 сол боз бо ИМАмуќовимат мекунад. Онњоро тамомидунёи соњибтамаддун мешиносад,тамаддуне, ки аз мо њам њаст, аммоба мову Шумо нигоњ карда, ба соњиб-тамаддунии шак мекунанд. Њатто му-сиќии афѓон аз мо пеш рафтааст. Ончї ба фарњанг рабт дорад, бояд анде-ша кунем, ки чї мегўем. Амнияту си-ёсат дигар аст, аммо вижагии фарњ-ангї дигар.

Њасан Аробакаш:- Мусиќї ва овозхонї дар Эрон

иљоза дода шудааст, аммо дар дои-раи мањдуд. Дар Эрон филармония,мактабњои мусиќї ва ѓ.њ. кор меку-нанд. Аз љумла духтарон њам омўзишмебинанд. Дигар ин њама тарсонда-нњо дурўѓанд. Аммо ин ки мусиќї баэњсоси инсон таъсир мерасонад, индалели илмї аст.

Озар Джураев:- Расулуллоњ (с) гуфтаанд: замо-

не меояд, ки умматони ман мусиќироњалол мењисобанд... Ана ин замон

наздик омад. Мусиќї њаром аст, та-мом. Ин гапњои шумо гапњоиљуњудњои зиддиисломї мебошад,мисли оне, ки гап дар дил, аммо њукмишаръиро ба љо намеоранд. Кифоя њаркас њаромро ба фоидаи худ њалолнагардонад. Гиред, Ќуръон, "Сањењ"-и Имом Бухорї ва Муслимро хо-нед.

Madina Rahman:- Таронаи Муин асабњои хастаи

моро оромиш медињад. Аллоњ эъти-ќоди мост! Мањз Аллањ ба Муин инистеъдодро додааст и Муинро гўшкарда, мо орзу мепарварем, мези-ем, дўст медорем, аз зиндагие, киАллоњ додааст, њаловат мебарем!

Фарид Ориён Балхи:- Дар њељ куљо - дар Ќуръон ва

њадисњо рўшан нагуфтаанд, кимусиќї њаром аст. Дар Эрон бигзормусиќї аланї нест, аммо рушд ме-кунад, дар ќиёс бо давлати дунявиечун Тољикистон. Њоло љадидтаринмусиќие, ки мо мешунавем, дарЭрон омода шудааст - Бенямин,Умеди Љахон, Алии Асњобї, МаљидЊаротњо ва дигарон... Шунидаед?Бовар дорам, мусиќї дар Эрон бењ-тар аз Лос - Анљелес рушд мекунад.Масъалаи њаром будани мусиќироборњо бардоштаанд. Њатто оятуллоњХоманаї гуфта буд, ки мусиќї њаромнест, аммо ба он хотир манъ меша-вад, ки љавононро гумроњ мекунад.Эронињо тўйњояшонро бо мусиќїмегузаронанд, аммо фаќат дар хона.Сиёсатмадори ва руњонии маъруфимо Њољї Акбар Тўраљонзода њаммегўяд, њаром мусиќиест, ки инсон-њоро вайрон мекунад. Дар услуби"хурумта мурумта". Аммо мусиќиизебо, руњнавоз, аз љумла "Шашма-ќом", ишќи пок, дар бораи Худо, та-биат, ватан ва модар магар њаромаст? Мусиќї њам таљассумгари бу-зургии миллат аст. Онњое мусиќироњаром мегўянд, ки ё салафї њастандва ё намояндаи ягон љараёни тунд-гарои исломї, аз љумла Толибон ваАл-ќоида. Онњо бо ин роњ мехоњандмероси мусиќии моро, ки аз Рўдаки-ву Мавлавї расидааст, нобуд кунанд."Рисолаи мусиќї" номи асари Абду-рањмони Љомї аст, аз њама нафаримўътабар дар исломи замони худбуд. Аз ў њам рў гардонем?

Оё мусиќї њаром аст?

№29 (305), 10-уми октябри соли 20126- Ман ба шањрњои дур меравам. Назди профессорњо, талош мекунам номибезурётиро аз худ дур кунам - мегуфт Содиќ. Ў љузвгири замони донишљ-ўии фарсудаашро гирифта, бо њамагон хайру хуш карда, ба роњ баромад.

Аќрабаки умри Содиќ аз 50 гу-зашта буд. Ў дар мактаб - интернатба таълиму тарбияи бачањои ноќу-сулаќл машѓул буд. Дар дења касемислаш боѓу роѓ, молу гов, парран-да ва занбўри асал надошт.Оилањои забури асалаш то ба за-минњои Муъминобод, ХовалингуШўрообод расида буданд. Аммофарзанд надошт.

- Парво накун, муаллим. Худоаз пушту камари худат фарзанднадода бошад њам, љиянњо дар пирїхору залил шудан намемонанд -тассалї медоданд ўро њамсаронибародаронаш дар њузури хоњаро-наш.

- Фарзандони тарбия намудаишумо аз худатон безоранду мародар пирї нигоњ мекунанд!? - худ бахуд меандешид Содиќ ва болои љой-намоз дуо мекард, ки Худованд ба-рояш аќќалан як фарзанди ноќусу-лаќл ба мисли талабањояш бидињад.

Шаб. Аќрабаки соат ба 3: 00 ра-сида буд. Ў дар нимашаб њамдењаитрактористаш Нозимро дид, ки љони-би хонааш метохт. Нозим ба Содиќрў оварда гуфт:

- Маълим шуда, чї кор мекунї,тракторчї бошї бењтар аст.

Содиќ аз суханњои Нозим чизе-ро сарфањм нарафт ва танњо бахаёлаш омад, ки Нозим дар замини"5 - гектара" ба шудгори замини пах-та машѓул буд. Ўро пойњояш кашо-лакунон ба он љое оварданд, ки трак-тори Нозим меистод. Дар рўшноимоњтоб љо - љо рушноињои ялаќосїба чашм мехурданд. Муаллим на-здик рафта тиллоњои аз Нозим бо-ќимондаро чида кисањояшро пуркарду зуд ба хонааш баргашт. Ўродар ин шаби бањорї касе ѓайр азОфаридгор надида буд.

Овозаи тилло ёфтани Нозим даряк лањза ба Шуъбаи корњои дохи-лии ноњия расид ва трактористродавдавон бурданду бо иљозати про-кратура хонаашро љустуљў карда,бойгарии ёфтаашро мусодира кар-данд…

Аз байн ду сол гузашт. Содиќбуќаи чорсолашро ќурбонї карда,гўшташро хомталош кард. Он рўзњамаи хешу аќрабо, бахусус баро-дарону хоњаронашро љамъ кардумолу амволашро дар њузури мул-лои дења таќсим кард. Ба занаш -Гулчењра, ки аз ѓами бефарзандїхаробу хазон гашта буд, хонаюњавлї ва ќисме аз гову молашро даршоњиди муллои дења доду таъкидкард, ки касе аз Гулчењра њуќуќидаъво кардани молу њолро надорад.

- Ман ба шањрњои дур меравам.Назди профессорњо, талош меку-нам номи безурётиро аз худ дуркунам - мегуфт Содиќ. Ў љузвгиризамони донишљўии фарсудаашрогирифта, бо њамагон хайру хуш кар-да, ба роњ баромад. Он боигариеро,ки келинњо, бародарон, хоњаронуљиянњо баъди сари Содиќ интизорбуданд, акнун аз дасти худаш ги-рифтанду хотирашон болида гар-дид.

Содиќ дар шањр он дороии аз Но-зим боќимондаро пул карду хона ха-рида, оилаи нав бунёд кард. Баъдисе моњ занаш њомиладор шуд ватоату ибодати Содиќ бештар гардид.Ў дар ин шањр дар мактаби -интер-нати бачањои ноќусулаќл ба њайсимураббї ба кор даромад…

Он рўз, ки Содиќ ба синни 63расид, писари 5-умаш таваллудшуд...

Фарзонаи ДАВЛАТ

НАЌЛИ МУЗОФОТЇ

ПодошиХудовандї

ОМЎЗГОРИ ЌАШШОЌМаоши баландтарине, ки имрўз

муаллим дар Тољикистон мегирад,аз 480 сомонї (100 доллар) беш нест.Умуман, дар кишвари мо маошисоњаи буља он ќадар зиёд нест. Аммоин њам пўшида нест, ки дигар касбукорњо "даромадњои иловагї " доранд,аммо муаллим аз куљо њамчунинманбаъ дошта метавонад. Ў маљбураст, ки аз волидайни хонандагон"кўмакпулї" ситонад.

Дар собиќ Шўравї пасттаринмаошро њоло омўзгорони Тољикис-тон мегиранд. Музди миёнаи муал-лимони Русияву Ќазоќистон зиёда аз400 доллари амрикої аст. Ин дарњолест, ки нарху навои мањсулотикишвари мо бо ин давлатњо ќариб кибаробаранд.

Ихтисоси Диловар омўзгорї аст,вале имрўз ў барои дарёфти ризќурўзї ба муњољират меравад:

- Бо 300 ё 400 сомоние, ки омўз-гор ба ивази зањмати сангинаш ме-гирад, рўз гузаронидан амри мањоласт. Як халта орд аз 150 сомонї зиёдва њазору як чизи дигар барои рўзгорлозиманд, ки арзиши онњо њам рўзаз рўз боло меравад. Ба Русия раф-та, дар ќатори њазорњо њампешаамомўзгорї мекунам. Он љо музди хуб

медињанд. Боз омўзгор имтиёзњоидигар дорад. Хона ваъда карданд.

Диловар мегўяд, дар Русия њолобарои омўзгорони тољик њам бозорпайдо шудааст. Аз рўи ќавли ў, ак-сари омўзгорон дар он кишвар занбудаанд, ки писаронро зантабиат ме-кардааст ва њоло русњо тасмим ги-рифтаанд бештар мардонро ба мак-табњо љалб кунанд.

Як њамсуњбати дигарам, ки дармактаби дењот дарс медињад, гуфт,ки шукри фарзандњоям, ки дар Рус-сия кор мекунанду ман ин љо ба фаъ-олияти омўзгорї машѓулам, вагар-на ќиматшавии рўз аз рўзи нархимањсулот "имтиёзи хубест" бароиомўзгор, ки дар ягон давлати дунёнест:

- Маоши омўзгор ва дигар кор-мандони соњаи буља баланд шуд, гуф-та, нархи мањсулот якбора то ду ба-робар дар бозор боло мешавад, њолон ки шояд бисёри омўзгорон ин ма-ошро ба даст нагирифтаанд. Имтиёзбарои омўзгор дар мо чунин аст...

Омўзгори дигар аз шањри Иста-равшан, ки худро Саидаъзам муар-рифї кард, гуфт, ман зиёда аз 33 соласт, ки ба таълиму тарбияи наслинаврас машѓулам. Вай афзуд, њаттосолњое буданд, ки якмоња маоши ом-ўзгор ба 6 дона нон базўр мерасид,аммо ба ин њам нигоњ накарда, бабачањои диёр дарс гуфтам:

- Бо ин вуљуд ягон имтиёзе надо-данд. Барои ќитъаи замини назди-њавлигї чанд сол аст, ки ариза на-виштаам, аммо њељ не ки соњиби за-мин шавам. Медонам нафаронеро,ки аз навиштани аризаашон се-чормоњ зиёд нашуда, замин мегиранд,

барои он ки ба ягон нафар намоян-дагони љамоат маблаѓ медињандукорашро мепазонад. Омўзгори бе-чора, ки бе њамин њам зиндагиаш базўр мегузарад, аз куљо маблаѓи ило-вагї меёбад, ки ба онњо дињаду масъ-алаашро зудтар њал намояд. Њолобо ду фарзандам , ки ду - се нафарїбача доранд, дар як њавлии 6 - соти-ха - мероси падараам - зиндагї ме-кунем.

БЕЌАДРЇ ДАР ЗАМОНИ ИСТИЌЛОЛ

Замони Шўравї омўзгор боло-нишин буд, симои зиёиёна дошт,њама орзу мекарданд, ки мисли ўбошанд. Њукумат ба онњо маоши хубмедод, ки њам ба рўзгораш мерасидва њам метавонист хуб пўшадухўрад. Аммо... Њар љо як фаќиреродидед, ки шиму кастуми обшустадораду дар даст дафтару китоб пин-доред, ки омўзгор аст. Худ дар син-фхона њаст, вале њазору як муам-мову ташвишњои зиндагї дар сардорад. Магар муаммоњои зиндагїўро ором мегузоранд, ки вуљудашроба дарс бахшаду ба талабааш чизинаве дода тавонад? Оё метавонадба љуз чанд расонаи давлатї, кињамон њам иљборї аст, обуна шавад,донишњояшро такмил дињад.

Њамсуњбати дигари ман Ибро-њим, омўзгор аз ноњияи Ѓончї аст,ки нав аз Русия омад ва ба суолиман, ки "оё метавонад то бањор бафарзандони мардум дарс гўяд?",гуфт, дигар ёрои мактаб рафтан на-дорад, зеро виљдонаш азоб медињад,ки ў дар замони Шўравї боифтихормењнат карда, талаба тайёр кардуњоло аълохонњои ў муњољири мењ-натиянд:

- Мебинї, як бесавод саворимошину карру фар карда гаштааст,аммо талабаи аълохон барои он кикамбаѓалбача буд, хизматгори рус.Ин чї давлатдорї аст? Ман барои кїхизмат кунам?

Воќеан, имрўз дар ихтисосњоиомўзгории макотибњои олии Тољики-стон њам аксарият ба хотири гириф-тани диплом "мехонанд" -у пас азхатми донишгоњ роњ сўи муњољиратмегиранд. Вагарна чаро њамасоладонишгоњњо њазорон хатмкарда до-ранд, аммо мактабњо боз њам кам-

"Идеали мурда"Чаро касби омўзгорї то ба њол беќадр аст?

Њамасола охири њафтаи аввали моњи октябр Иди касбииомўзгорон љашн гирифта мешавад. Ин идро бештар аз 100кишвари дунё аз соли 1994 инљониб таљлил менамоянд. Бинобар маълумоти охири Вазорати маорифи Тољикистон, даркишвар наздик ба 95 њазор омўзгор фаъолият мекунанд.

Тибќи иттилои расонањо, имсол њудуди 600 омўзгор бомукофотњои давлатї ва ифтихорномаи вазорати маорифќадрдонї шуданд, аз љумла панљ нафар мукофотпулиипрезидентї дар њаљми 2 њазор доллари амрикої гирифтанд.Бо њамин гўё ќадрдонии омўзгорон аз сўи давлат имсолтамом шуд.

Аммо ин ид њамсола дар њоле таљлил мешавад, ки њазорњомуаллими баландихтисоси мо тарки ин пеша карда, ба Русиярафта, ѓурбату муњољиратро аз ин касб болотар медонанд...

буди омўзгор доранд? Њарчанд њуку-мат кўшиш дорад омўзгорони соњиб-тахассусро ба мактаб љалб намояд,вале маоши ночизи омўзгор майлиљавононро куштааст. Дар мактабњоихусусї ва гимназияњои шањрњо ма-оши омўзгорон нисбатан хуб аст,аммо зиёда аз 70 дарсади ањолїимрўз дар дењот умр ба сар бурда,аксарият дар мактабњои миёна ме-хонанд. Дар гузашта аксари кадрњоикишвар дар дењот омода мешуданд.Њоло чї?

Воќеияти дигаре, ки боиси нига-ронист, занона шудани касби омўз-горист. Аз наздик 95 њазор омўзгор,зиёда аз 53 њазори онњо зан њастанд.Равоншиносон мегўянд, ки рафторугуфтори омўзгорон махсусан муал-лимањо ба хонандагон таъсири худ-ро мегузорад.

Ба болои ин, аксарияти муалли-мон он нафаронеанд, ки баъд аз чандсоли дур будан аз касб ба хотириба нафаќа баромадан рў ба мактабовардаанд, ки ин низ ба таълиму тар-бия бетаъсир намемонад. Аз дигартараф, онњо њама дастпарваронизамони шўравианду кайњост, ки њав-салаашон пир, аммо талаботи замондигар шудааст. Њељ аз ёдам наме-равад як муаллими шодравонамон(Худо рањматашон намояд) мегуф-танд, ки мо пир шудему дигар њав-салаи дарсгўиамон намондааст вакорзада њам шудаем, аммо насли навхоњиши омўзгор шуданро надорад...

ЯРМАРКАБори аввал аст, ки дар вилояти

Суѓд бо дастгирии њукумати шањриХуљанд ярмаркаи фурўши мањсуло-ти хољагии ќишлоќ танњо барои омў-згорон ташкил шуд. Ростї, омўзго-рон ин иќдомро хеле хуб пазируф-танд, аз масъулин миннатдорї ме-карданд...

Аммо ин ярмарка танњо бароиомўзгорони шањри Хуљанд буд. Дарон нархи мањсулот нисбат ба бозорто 25 - 30 дарсад арзон буд ва 53 тонмањсулот ба фурўш гузошта шуд. Азњама љолиб, дар ин ярмарка гўшт бонархи 24 сомонї ба фурўш гузошташуда буд ва харидори зиёд дошт...

Ба њар њол, идат муборак, эйќањрамони беунвони миллат!

Афзал БОСОЛИЕВ

Афсўс, ки дар љањонкасе нест, ки ба њамаи дар-дњои мо бирасад

№29 (305), 10-уми октябри соли 2012 7Дигар кї њам буда метавонист? Зеро кам касон дар Душанбе немедо-нанд, ки писарони Эмомалї Рањмон ва Њасан Асадуллозода аз дўстдо-рон ва ташкилкунандагони љангњои тан ба тан мебошанд.

Синдроми "Балзаминов"

... боФаридун Рањнавард

БИДУНИ F Т

Мусоњибаи ихтисосї бо Абдулло Давлатов, роњбари

Иттињодияи тољикони Русия.- Шумо солњои зиёд бо муњољирони корї ва масъулину маќомоти Тољики-

стон оид ба муњољират сару кор доред. Вазъи тољикони муњољирро дарРусия медонед. Имзои созишномањои миёни Тољикистон ва Русияро чигунаќабул кардед?

Абдулло Давлатов: -Драматурги рус Александр Островский бо забонияке аз ќањрамононаш гуфта буд: "дар ин кишвар танњо хирсњо ва балзамино-вњо метавонанд зиндагї кунанд".

Манзураш кишвари Русия буд. Дар љойи дигар Островский бо забони худиБалзаминов гуфта буд: "Ман монанди сарватмандон фикр карда наметаво-нам. Ман ѓуломона фикр мекунам. Барои њамин фикри сарвату озодї дарсарам намеѓунљад".

Баъди имзои созишномањо байни Владимир Путин ва Эмомалї Рањмонва васфи натиљањои он аз тарафи аксарияти њамватанон, мањз њамин сањнањоба хотир омад.

Наход, ки мо гирифтори "синдроми Балзаминов" шуда бошем? Балзами-нов њадди аќал барои фоидаи молї бо њар кї пеш ояд, издивољ карданї ме-шуд. Мо чї?

- Дар њамин њол, миёни мардуми, ба ќавле омї ва дур аз сиёсат, тараф-дорони дар Тољикистон боќї мондани пойгоњи Русия дар Тољикистон зиё-данд. Онњоро фањмидан мумкин. Зеро онњо шароити муњољирони кории то-љик дар Русия, шароити фарзандон, додару бародарон ба ташвиш меорад,ки мегўянд Русия акнун њадди аќалл, фишори ќонуниро ба муњољирон камтармекунад. Фикри Шумо чист?

Абдулло Давлатов: -Агар воќеиятро гирем, Њукумати Тољикистон ба табъидили аксарияти мардуми тољик рафтор кард. Вале, ман аз он аќалияте њастам,ки худро бохта мењисобем. Чаро? Масалан, њамин самти муњољирати корирогирем. Оё Тољикистон метавонист ба ивази то соли 2042 (!) ройгон љой доданињарбиёни Русия барои муњољиронаш имтиёзњое талаб кунад? Албатта, мета-вонист! Аммо чаро талаб накарданд? Масалан, чаро талаб накарданд, ки башањрвандони Тољикистон њуќуќи се моњ беќайд гаштанро дињанд?! Чуноне, кидар баробари ќазоќу белорусњо, украинињо низ аз ин имтиёз бархурдоранд.

Оне, ки "акнун тољикон њаќ доранд муддати ду њафта бе ќайд гарданд"хандаовар аст. Як њафтаро ду карданду мо хурсанд!

Ва ё наметавонисанд талаб кунанд, ки ба муњољирони мо иљозат дињанд,иљозатномањои кориро аз шуъбањои Хадамоти федеролии муњољират (ФМС)ба таври ЌОНУН? бигиранд?! Њоло бошад тавассути миёнравњо аз 20 то 30њазор рубли русї иљозатнома мехаранд, ки ќурби давлатиаш 2 њазор рубл аст!Аз он хурсандем, ки иљозатномаи кориро барои тољикон сесола карданд?! Интанзе беш нест! Бе ин њам касоне, ки иљозатномаи кориро ба шакли патентмегиранд, метавонанд се не, дањ солу аз ин зиёд сарњади Русияро убур наку-нанд! Чун дар ќонун муњлат мањдуд нашудааст.

Саволњо зиёданд. Масалан, чаро намешуд, ки шартномањое оиди таъми-ни нафаќаи муњољирони корї ё дастрасї ба ёрии тиббии онњо ба имзо расад?Охир муњољирони мењнатї ба давлати Русия андоз месупоранд ва чаро тала-би баргардонидани маблаѓњои пардохтаашонро ба шакли нафаќа ва ё кўмакитиббї накунанд?!

- Созмони Шумо ин пешнињодњоро ба Хадамоти муњољирати Русия пеш-нињод крадааст? Барои чї муносибат ба тољикон, нарм карда гўем аз муно-сибат нисбати миллатњои дигар фарќ мекунад? Масалан ќирѓизњо аз мо чїбартарї доранд?

Абдулло Давлатов: - Иттињодияи тољикони Русия ин талаботњоро бањукуматдорони Русия, аз љумла ба директори ФМС расонида буд. Чунин масъ-алањое, ки метавонистанд аз тарафи Тољикистон талаб мешуданд ва Русиятайёр буд, ва розї њам мешуд, зиёданд.

Тарафи Русия фикру мулоњизањои љамъиятњои миллиро ба инобат меги-рад ва тайёр аст, ки бисёр корњои судманди тарафайнро ба тасвиб расонанд.Мисол, соли гузашта пеш аз сафари кории рањбарияти ФМС-и Русия ба Тољи-кистон, аз мо хоњиш шуд, ки пешнињодњои худро барои осон кардани вазъимуњољирони тољик расонем.

Шахсан 22 пешнињод фиристодам. Итминон дорам, ки дигар фаъолониљамъиятии тољик низ пешнињодњои худро фиристода буданд. Ин талаботупешнињодњои мо омўхта мешаванд ва шояд чизе ќабул шавад. Ё њадди аќќал,тарафи Русия интизорї мебарад, ки тарафи Тољикистон чунин дархостњоерорўи миз мегузорад.

Афсўс, ки то имрўз ягон пешнињоди мо аз тарфаи њукумати Тољикистонќабул нашудааст! Њатто, дар вохўрї бо президенти Љумњурии ТољикистонЭмомалї Рањмон дар шањри Екатеринбург соли 2009 пешнињодњои мушахха-се шуда буд ва президент яке аз мушовиронашро бо сардори Хадамоти муњо-љират хезонду 10 рўз муњлат дод, ки "ин нафаронро ќабул кунед ва масъалароњал намоед!". То њол масъала "њал шуда истодааст..." Ин аст воќеият.

-Аммо чаро ба назаратон љониби Тољикистон ин шартњоро назди Русиянагузошт? Масалан чаро дар бораи таъсиси нафаќа ба муњољирони корїягон талаб накард?

Абдулло Давлатов: - Гурўњњои мухталифи Тољикистон ба љойи истифо-даи нерўи аќливу имкониятњои љамъиятњои тољиктабор, онњоро ба худивубегона људо кардаву барои бозињои сиёсии дохилї истифода мебаранд. Пас,њукумати Тољикистон аз куљо маълумоти даќиќ пайдо кунад? Маълумоти воќеї,ки набошад, чиро метавон талаб кард?!

- Ба назари Шумо, њукумати Тољикистон аз вазъи воќеї огоњ нест?Абдулло Давлатов: -Шояд огоњ аст, шояд не, инро бояд аз худи њукумат

пурсид. Вале чї намояндагињои ноўњдабарои Љумњурии Тољикистон дар Фе-дератсияи Русия ва чї раисони лаганбардору косалеси љамъиятњои тољикта-бор, чунон карданд, ки вожаи "тољик" њамрадифи вожаи "муњољири корї" гаш-таст.

Бо чунин унвон магар метавон аз "синдроми Балзаминов" озод шуд ваталаби њаќќи њалоли худро кард?

Умуман, њукумати Тољикистон дар ин марњила дархости аксарияти мар-думро иљро карду халос. Мехоњем ва ё намехоњем, аксарият мехоњанд, киартиши русї дар Тољикистон мустаќар бошад ва орзу мекунанд, ки ба муз-дурї ба Федератсияи Русия раванд ва онљо осоние барояшон бошад.

Вале, шахсан ман ин хоњиши аксариятро бохти сиёсиву миллии Тољикис-тон мењисобам.

Ё чаро созиш бо Русия бохти миллат шуд?

Мусобиќаи мавриди зикр дар Маљ-мааи варзишии навсохт, дар мав-зеи Моњинави шањри Душанбе, со-ати 17:00, 5-уми октябр, баргузоршуд.

Ин хабар дар доирањои гуногу-ни иљтимої ба шевањои мухолифбаррасї шуд. Гуруње аз љавононишавќманди тољикистонї ба раѓбатитом њадс мезаданд: "Оё дар Тољи-кистон њастанд нафароне, ки дарсатњи Емеляненко раќобат карда та-вонанд?" Дар наќлиёти љамъиятїяке аз ин љавонон тахтаи таблиѓо-тиро бо акси "Рустами достон" -Александри барањна дар хиёбонипойтахт дида, ба рафиќаш мегуфт,"касе бо Емеляненко љанг кунад, томурдан ё гурехтанша шатта мехў-рад-да!".

Чанде дигар дар шабакањоииљтимої далел оварданд, ки "ин гунаварзишгар, воќеан, дар Тољикистоннест". Аммо Емеляненко омад. Валебарои коршиносони масоили сиёсїва журналистон суоли матрањ инаст, ки ин сафари скинхеди собиќирусро, ки барои миллатгарої, роњ-бари яке аз гуруњњои миллатгароипойтахти шимолии Русия будан вабо худ силоњ гардонидан дар Авру-по зиндонї њам шуда буд, КЇ ва боКАДОМ маќсад тарњрезї кардааст?Воќеан, Владимир Путин ќариб бањамаи љангњои бародарон Фёдор ваАлександр Емеляненкоњои машњурмеравад ва бо шавќ тамошо меку-наду аз ѓалабањои онњо шоду азмаѓлубияташон ѓамгин мешавад.

Боре њам шуда буд, ки пеш азинтихоботи президентї мухлисонирус дар ватани кўчакаш - ПетербургПутини рўи ринг, пањлуи Федор ба-ромадаро бо њуштаку њайёњуй мас-хара њам карданд, ки њадди аќал,барои ў ѓайриинтизор ва тасаввур-нопазир буд. Аммо бо назардоштион ки имрўз Путин бо сафари дурў-заи расмї барои њалли масъалањоибарои Кремл хеле муњим омадаас-ту он њам дар рўзи мавлуди Прези-дент Эмомалї Рањмон, бо худ овар-дани як скинхед чї ишорањое до-рад?

Наход, шоњи Рими сеюм соњиб-љашнро мисли императорњои Римиќадим ба тамошои љанги гладиато-рњо даъват кунад? Ё баръакс? Дар-воќеъ, ташкилкунандагони ин мусо-биќот аз шумули фарзандони воло-маќомони њукумати кишвар њастан-ду сарпарастии ин мусобиќотро КВД"ТАЛКО" ба уњда дорад. Дигар кї њамбуда метавонист? Зеро кам касондар Душанбе немедонанд, ки писа-рони Эмомалї Рањмон ва ЊасанАсадуллозода аз дўстдорон ва таш-килкунандагони љангњои тан ба танмебошанд.

Дар гузоришњои телевизионї азчанд мусобиќоти ин ришта, ки дарДушанбе бо иштироки варзишгаро-ни хориљї баргузор шуду ѓайриин-тизор онњоро тариќи телевизионњоидавлатї намоиш доданд, писаронишахсиятњои аввал ва бонуфузи ди-гари Тољикистон њам љилвагар бу-данд. Аммо...

Њоло мегўянд, ки АлександрЕмеляненко дигар скинхед нест.Агар замоне то шикаст аз дасти якдоѓистонї, ў мусобиќа ва шикасти"сиёњ" - њоро ифтихор медонист,солњои ахир як масљид дар Санкт -Петербург бунёд кардааст ва гоњ -гоњ ба тамошои намозгузорони му-салмон меравад. Мегўянд, ки якнафари хеле наздикаш њам ба исмиСаттор як љавони муњољири тољикаст. Њатто "татуировка" - њои скин-хедиашро бо наќшњои дигар пўши-дааст. Хулоса, собиќ рањгумзадаикўчањои наздик њоло як љавонмар-ди хоксор аст ва њатто аз бозорњоебарои худ либос мехарад, ки мар-думї оддї мизољанд. Ширкати ў гўёбаёнгари дўстии Тољикистону Русиядар варзиш шуд, ваќте њамчунинпирўзињои низомї дар Душанбе на-сиби рањбари он кишвар гашт.Аммо...

Дар њоле ки Кремлин дар думоњи ахир аз як маъракаи таблиѓо-тии даѓали ба роњбарияти сиёсї ванухбагони Тољикистон равоншуда (бо эњтиёти зиёд аз пањн нашуданион дар дохили Русия, ки ваќтњоиохир "Бас аст хўрондани Кафќоз!"

аз шиорњои асосии мардумаш аст)кор гирифта, аз вожањои "муњимта-рин кишвари АвруОсиё", "12 мил-лиард доллар барои рушди Тољики-стон" , "плани нави Маршал" , "Рус-ский план для Таджикистана" ва"Шери авруосиёї" фаровон истифо-да мекунад, баъид аст, ки Кремлинва Владимир Путин то њадде ночо-ру заифанд ва ё то њадде роњбари-ят ва љомеаи Тољикистонро сода ме-шуморанд, ки скинхеди питериро"туњфа" овардаанд...

Њамчунин, сафари Путин дарсоли 2004, ки ваъдаи 2 миллиарддоллар сармоягузорї, аз љумла, баНБО "Роѓон"-ро дошт. Он замонњам таблоњои тарѓиботї дар пойтах-ти тољикон буданд. Яке аз онњо даррў ба рўи Фурўшгоњи марказї азсохтмони "Роѓон" ва 10 њазор љоикории нав хабар медод. Муддатебаъд, бо маълум гаштани фандиКремлин, "Сохтмони аср" бе русњо,ба ќавли мардум, "нангакї" шуруъшуд.

"Нангакї", ки буд, чанд ишти-боње њам дар пай оварда, ин тарњимиллиро дар чангаки Бонки љањонїва ИМА овезон карду таќдирашронорўшан. Гарчанде њоло дар "Ро-ѓон" корњои босуръати сохтмонїзери фишори Бонки љањонї боздош-та шудаанд, моње чанд пеш то 8270коргар дар сохтмони он мекарданд.

Чун натиља 10 соли њаёти иннасли миллат аз даст рафт, аммоба назар мерасад, ки љомеа ва Њуку-мати Тољикистон он фанду фиреб-ро бахшидаанд, мисли њамешагї,зеро маниш (характер)-и миллии то-љикї хотираи ќавии таърихиро ќабулнадорад.

Ба гумони ѓолиб, ин сафари"туњфа"-дор ба кишвари "ШерониАвруОсиё" он сафар ва созишно-мањояшро аз хотираи боќимондањоњам зудуда мегардонад, вале якинтрига боќї мемонад: чї теъдо-данд дар ин сарзамини љафокаши-да одамоне, ки ин "туњфа"-и Путин-ро тањќир ба хиради тољикї арзёбїмекунанд - 1000, 100 ё 10 нафар?

Тўњфа ба "Шери АвруОсиё"Чаро бо Путин як скинхеди собиќ њам ба

Тољикистон омад?

Мегўянд, президентиРусия Владимир Путинзимни сафараш ба Душан-бе бо худ дар гузаштамиллатгарои гузарои русва бонуфузтарин варзишга-ри Санкт-Петербургу РусияАлександр Емеляненко,бародари машњуртаринљанговари "љангњои бидуниќоида" дар майдони њашт-кунљаи љањон, "Императо-ри охирин" Федор Емеля-ненкоро низ овардааст.

АЛЕКСАНДР ЕМЕЛЯНЕНКО

Аз муњим будани ин чорабинїдар Рўзи забони давлатї ва мавлу-ди Президенти мамлакат таблоњоизиёд дар пойтахт гувоњї медињанд.Аммо чаро мањз ўро овардаанд?Наход, барои тамошо?! Тавре масъ-улони мусобиќоти навбатї оид бамуњорибаи тан ба тани "Бидуниќоида" дар аввал гуфтанд, ки Алек-сандр Емеляненко дар Душанбељанг намекунад, балки танњо сухан-рониаш дар як нишасти матбуотїба назар гирифта шудаасту бас.

TojNews

№29 (305), 10-уми октябри соли 20128 Агар нараванд њам, аќаллан ба вазорати наќлиёт чунин хабар медоданд, ки

Љаноби Олї тавассути шохроњи "Душанбе - Чанок" ба шимоли кишвармераванд, он гоњ наќби "Истиќлол" акаллан рўшан мешуд...

наќбњои љањон сазовори муќои-са аст.

Пас чаро чунин сохтумони но-мукаммалро эронињо барои мо"таќдим" намудаанд?

Пеш аз он ки ба ин суол љаво-би худро дињем, бояд ба чизи ди-гар рушанї андозем. Дар сохту-мон як ќоида ва тартибот њаст.Одатан иншоотеро супоришди-њанда маблаѓгузорї мекунад ваиљрокунанда месозад, мувофиќипаймони ду тараф ин иншоот азљониби њайати комиссияе, ки азљониби супоришдињанда тањиямеёбад, ЌАБУЛ мекунад ваИМЗО мегузорад, ки њамин иншо-от ба истифода ОМОДА, БЕХА-

ФиребПрезиденти муњтарам, аќаллан як бор, то охири сол,

аз наќби "Истиќлол", ки худ номгузорї вапардабардорї кардаед, гузаред!

Дирўз мо аз наќби "Истиќ-лол" гузаштем. Ва дармурури гузариш дањњо бор азАллоњ илтиљо доштам, ки дарроњ намонем. Роњи пуроб,нимторик ва дањшатангезипасту баланд...

Кушоиши ин наќбро, агархато накунам, камаш ду бор љашнгирифтем. Дафъаи аввал њанго-ми сўрох кардани наќб ва пайвасткардани шимолу љануби кишварбуд ва бори дувум маросими пар-дабардории мудабдаб ифтитоњинаќб барои истифода бо ишти-роки ду президент: Љаноби оќоиМањмуд Ањмадинажод ва Љано-би олї Эмомалї Рањмон ва њазо-рон њазор мардум гузашт.

Њама медонад, ин иншооти,ба ќавле, аср ва нињоят муњим, кишимолу љануби кишварро бо њаммепайвандад, бо мадади молия-вии Љумњурии исломии Эрон сох-та шуд, зеро мо худамон ё боќарз месозем ва ё... намесозем.

Мутаассифона, дар масирирўнамоии охир президентњо та-нњо сурати даромадгоњи шимо-ли наќбро диданду халос, њол онки мебоист онњо аввалин шуда,аз ин туннел бо мошин мегузаш-танд ва ба сифати он бањо медо-данд ва маънои иштироки ду на-фари аввали ду мамлакат њамдар њамин буд, ки наќб ТАЙЁРаст, вале дар сенарияи он пар-дабардори гузариши президен-тњо аз наќб набудааст.

Агар чунин мебуду президен-тњо аз туннел мегузаштанд, бо-вар дорам, он азоби љањаннамие,ки бунёдгарон ва ќабулкунанда-гони наќб ба мусофирон дар тўлисолњои баъд "тўњфа" кардаанд,намешуд, зеро пас аз убур азнаќби ќабр барин торику пастубаланди кўлдор њатман прези-дент фармон медод, ки наќброаз нав таъмир кунанд.

Аммо бори дигар афсўс, онтикаи наќб, ки аз берун дар чаш-ми иштирокчиён ва махсусан дупрезидент менамуд, њамвор ва

ин наќби нимсохтро бо милли-онњо доллари эрониён он ба ан-љом расонидааст. Агар бо ибо-раи дигар гўем, ба сари милли-онњо доллар об рехтаанд…

Бале, ширкат мебоист корробо сифати баланд буд мекард,зеро дар Эрон чунин иншоотросупоришдињанда ЊАРГИЗ ќабулнамекунад! Наќбњое, ки дар Эронсохта шудаанд, аз намунањоибењтарини санъати сохтумонї вамеъморист. Масалан, наќбе, кидар шањри Тењрон бунёд карда-анд, чї аз намуди зохирї ва чїаз самти меъморї бо бењтарин

ТАР аст ва камбудї НАДОРАД.Ин комиссия ё њайат аз чанд

нафар иборат буда, њар яке як та-рафи корро месанљад ва пас азон ки бовар њосил кунад, ки ин-шоот тайёр, ба он санад имзо ме-гузорад. Махсусан, агар иншоотба бехатарии њаёти инсон дахлдошта бошад, он њатман ба тав-ри љиддї санљида мешавад.

Ва мо бовар дорем, ки ин наќбњам аз љониби чунин њайат бечу-нучаро санљида шудааст, валехуд аз худ суол пайдо мешавад,ки наход чунин иншооти бузург,ки аз будубоши он њаёти садњо

ва њатто њазорњо истифодаба-рандагони он бастагї дорад, босанљиши сатњи гузаронида шудабошад?

Агар шуда бошад, пас дар бо-раи ин њайат чунин хулоса ме-шавад, ки онњо нобино ва ё дарзамони санљиш зери таъсирињипноз афтода будаанд, зеро ин-сони солим ва заррае худро эњти-ром мекардагї чунин иншоотроќабул намекунад. Ва ё тахти фи-шори сахт ќарор доштаанд.

Дар њолати наќби "Истиќлол"бояд комиссияи давлатї иншоот-ро ќабул мекард, зеро супориш-дињанда нињоди давлатї - Вазо-рати наќлиёт буда бошад.

Вале гумон ба он тараф ме-барад, ки агар њайат ба ќабулинаќб имзо гузошта бошад, пасметавон гуфт, ки њайати ќабулку-нанда бевиљдон, тарсу ва хиёнат-кори миллати хеш асту ё хушо-мадгўи шахси аввал.

Вале ин љо боз суоли дигарепайдо мешавад: рафту ин тун-нел њанўз аз тарафи комиссияидавлатї ќабул нашуда бошад?

Инаш боз мудњиштар аст,

Чаро сабр накарданд, то кинаќб комилан сохта ва танќо пасаз он маросими пардабардорїгузаронида шавад?

Андешаи аввал ва ё посухинахустин он аст, ки рўнамоиитуннел ба арафаи маъракаи ин-тихобот рост омада, сохтумончи-ён ва њамаи онњое, ки барои ис-тифодаи ин наќб омил буданд,

зеро иншооте, ки ба бехатариињаёти инсон дахл дорад, боядпас аз пурра анљом додани сох-тумони њама рукнњои техникиињимояи љиддии њаёти истифода-барандагони он ва пас аз имзогузоштани њайати санљишиидавлатї наќб мавриди истифодабояд ќарор гирад. Вагарна тун-нел ба ќабристони бародарїтабдил ёфтанаш эњтимол дорад.Зеро агар имрўз аз девори он обшорад, пагоњ он ковок мешавадва кї кафолат медињад, пас азчанд муддат пораи девор канданашавад?

равшан буд ва шояд ба онњо чу-нин таассурот њам гузошта буд,ки тамоми роњи зеризаминињамин гуна њамвору рўшан ва бенуўс сохта шудааст.

Наход КАМАШ ДУ бор парда-бардори кунему (ин гуна ахмаќїтанњо дар Тољикистон рўй меди-њад) наќб њамоно торик, пуроб вапасту баланд боќї монад?

Саддарсад бовар дорам, чу-нин иншооте, ки як бор аз он ме-гузарї ва тавба мекунї, ки дигарнамегузарам, дар љањон нест.

Чаро чунин шуда ва гунањкоркист?

Гунањкори аввал ин ширкати"Собир"-и ЧИЭ мебошад, зеро

зери фишор ќарор доштаанд.Дувумин фикр он аст, ки тун-

нел мебоист њарчї зудтар ба ис-тифода дода мешуд, зеро роњиболои аѓба аз њад зиёд хатарноква дар мавсими зимистон ќоби-ли истифода набуд.

Ва ё ба шахси аввал њарчїзудтар аз анљоми сохтумон њисо-бот дињанд ва эълон гардад, кибо ташаббуси љаноб лањзаи таъ-рихї - пайваст шудани ду ќисмикишвар ба вуќўъ омад.

Њарчї њам бошад, ин наќброба ин шаклу ба ин дањшат ба ис-тифода намедоданд ва мардум-ро ба љойи мадад расонидан баазоби љисмониву рўњонї гириф-тор намекарданд. Бењтар мебуд,мардум як мавсими дигар аз роњихатарноку душворгузари аѓба ис-тифода мекарданду наќб пуррава мувофиќ ба сифату меъёрњоисохтумони бунёд мегардид.

Пас аз чанд ваъдањои дурўѓурост ба таъхир афтодани рўна-моии наќби Шањристон вазора-ти наќлиёт эълон кардааст, ки ни-њоят рўзи 23 октябр маросимипурдабдабаи кушоиши ин сохту-

мони аср ба вуќўъ мепайвандад.Кош, мўњтарам Љаноби Олї,

ки одатан тавассути чархболњоаз як макон ба дигараш мера-ванд, манфиати њазорњо марду-ми истифодабарандаи наќби"Истиќлол"-ро ба назар гирифта,аќаллан ЯК бор бо мошин аз тун-нели Истиќлол гузашта, ба он ма-росим мерафтанд. Агар нара-ванд њам, аќаллан ба вазоратинаќлиёт чунин хабар медоданд,ки Љаноби Олї тавассути шох-роњи "Душанбе - Чанок" ба ши-моли кишвар мераванд, он гоњнаќби "Истиќлол" акаллан рўшанмешуд...

Муњибуллоњи ЌУРБОН,рўзноманигор

БЕ ЧОР БАЛЛОН ЊАМ БАРОМАДА МЕШУДААСТ...

РАНГ БИНУ ЊОЛ ПУРС...

ЗИНДА МОНДАН ШАРТ АСТ

РОЊНАМОЇ

№29 (305), 10-уми октябри соли 2012 9Аз байн бурдани бољи 350-390 - долларї, ба њељ вањљ боиси то 30-35 %паст рафтани нархи бензину дизел нахоњад шуд, зеро ин бозор низ азљониби ширкатњои Русия тасарруф шуда, пурра контрол мешавад...

ЊУЉЉАТЊОИ СОДДАСозишномаи аввал ва барои Ру-

сияву Тољикистон муњимтарин маќомва шартњои будубоши Пойгоњи њар-бии 201-и Русия дар Тољикистонро дарбар мегирад. Бино ба он, пойгоњи ни-зомии бузургтарини хориљии Русия би-дуни њеч гуна пардохт то соли 2042дар хоки Тољикистон боќї монда, то 7000 аскару афсари рус 30 сол аз им-мунитети дипломатї бархўрдор хо-њанд буд.

Созишномаи дуюм оид ба расо-нидани кўмак дар соњаи гардиши ѓай-риќонунии маводи мухаддир аст. Чунњарваќта њар ду кишвар ањду паймо-ни маъмулї бастанд, ки дар мубори-за бо ќочоќи маводи мухаддир машѓ-ул хоњанд шуд.

Ёддоштњои тафоњум инњоянд: 1)Ёддошти тафоњум байни Вазоратимудофиаи ЉТ ва Вазорати мудофиаиРусия оид ба њамкорињо дар соњаињарбї; 2) Ёддошти тафоњум байни Ва-зорати энергетика ва саноати ЉТ ваВазорати энергетикаи Русия оид бањамкорињо дар соњаи тањвили мањсу-лоти нафтї ба Тољикистон; 3) Ёддош-ти тафоњум байни Вазорати энергети-ка ва саноати ЉТ ва Вазорати энерге-тикаи Русия оид ба њамкорињо дарсоњаи энергетика; 4) Ёддошти тафо-њум оид ба иќдомњо байни ЉТ ва Ру-сия дар бораи рушди њамкорињо дарсоњаи муњољират.

БАРДОШТЊОИ МУРАККАБКоршиносони мустаќил аз

њуљљатњои содда хулосањои мураккабмебардоранд. Коршиноси масолисиёсї Саймиддин Дўстов мегўяд, им-тиёзи низомие, ки Тољикистон ба Ру-сия дод, ѓайримунтазира ва хилофиманфиатњои як кишвари соњибистиќ-лол аст. Вай афзуд, иммунитети дип-ломатї додан ба 7 њазор сарбозу аф-сар ба ин маъност, ки дигар маќомотиТољикистон њаќќи ба љавобгарї каши-дани онњоро барои ќонунвайронкуниимаъмурї ва љиноёти мухталиф надо-ранд:

- Аз ќонун ва суди Тољикистонњифз кардани "муњофизатгарони мо"-ву "кафилони субот дар минтаќа" чїмантиќ дорад? Низомиёни аљнабї бозњам дар се шањри асосии Тољикистон- Душанбе, Кўлоб ва Ќўрѓонтеппа боќїмонданд. Дар ягон пойтахти кишва-рњои љањон пойгоњи низомии аљнабїнест. Ин воќеият тањдиду хатари Крем-линро ба њар гуна њукумати миллї зиёдмекунад ва баёнгари он аст, ки сарна-вишти Тољикистон њанўз дар дастирусњост ва тасмимњои муњим ва таъ-рихї дар Кремл гирифта мешаванд.Созишнома, албатта, расониданикўмаки техникї ба Артиши Тољикис-тонро дар назар дорад, аммо њаљм вазамони расонидани он њам маълумнест. Тањлили љузъиёти ин бахш ба-ёнгари он аст, ки Маскав Душанбеирасмиро боз дар кадом бозии сиёсиеистифода карданисту бас.

Зимнан, мардуми одї аз иммуни-тети дипломатї бархўрдор будани камне, ѓам не, 7 њазор (!) сарбозу афсарирус, ки ќисме онњоро (тибќи ќонунгу-зории Русия дао пойгоњњои њарбиихориљии ин кишвар танхо зархаридонё контрактникњо хизмат мекунанд)гоњо дар Гипрозем масту аласт мета-вон дид, мегўянд, агар русњо дар гу-зашта дар Русия мардуми моро зеримушту лагад мегирифтанду ба ќатлмерасонданд, имрўз дар ватанамонин корро мекунанд ва аз дасти суду

прокурор ва милисаи мо коре намео-яд...

"ДАСТОВАРД" - ЊОИТОЉИКИСТОН

Ба гуфтаи коршиносон, "гузашт"-њои Русия ба Тољикистон, ки таъминиќуввањои мусаллањи Тољикистон босилоњи замонавї, то се сол тамдидкардани мўњлати иљозатномаи мењ-натї ва аз 7 рўз то 15 рўз зиёд карданимўњлати дар ќайди љои зист будан ба-рои муњољирони кории тољик ва соди-роти бебољи маводи сўхт дар њаљмиталаботи солонаи кишвар мебошанд,ки пропагандаи њукуматї онњоро "бе-шармона" "дастовард" меномад, валебинобар як ќарор далелњо чунин на-буду нест. Саймуддин Дўстов мегўяд:

- Њайати њукуматии Тољикистонтайи гуфтушунидњои сесола аз мано-феъи милливу истиќлолият љор зада,даѓдаѓањои зиёд кард, вале њадди аќалаз њуќуќњои муњољирони корї ба тав-ру бояду шояд њифз карда натавонист.То 15 рўз зиёд кардани мўњлати ќайдињатмии љойи зист барои муњољири ко-рии тољик дастовард нест, зеро укрои-нњо 5 - 6 соли пеш, мўњлати 90 рўзироаз Русия имтиёз гирифта буданд. Дарњоле, ки ќирѓизњо 5 сол пеш, аз Русияимтиёзи то 6 моњ бидуни иљозатномакор карданро ба даст оварда будандуин боиси тасарруф кардани љойњои ко-рии тоза дар соњаи хизматрасонї, азќабили мењмонхонаву ресторанњо вазиёд шудани маоши миёнаи муњољи-рони ќирѓиз шуд. Имзо кардани ин со-зишнома бе ба инобат гирфитанињуќуќњои 800-850 њазор муњољирони

корї камоли камсаводї ба беному-сист.

Ќимати ин муњлатро баробар бабеш аз 1 (як) миллиард доллар медо-нанд, ки муњољирони кории тољикис-тонї ба сифати "халоспулї", њамасо-ла, барои маљбуран вайрон карданиќойидањои будубош, ки институтиќайди муваќќатї дар Русия љорї кар-дааст, пардохт мекунанд. То се солдароз кардани мўњлати иљозатномаипулакї њам "дастовард" нест, зеро пешаз ин њам бо пардохти 1000 рубл ба-рои њар моњ муњољирон онро метаво-нистанд бихаранд.

Ин бахши созишномаро коршино-сони тољик камоли бадахлоќї низ ун-вон мекунанд, зеро маънии то 3 солаз кишвар тела кардани сарварону па-расторони оилањои тољикро низ дорад.Дар умум, њамаи ин маънии онро до-рад, ки љониби Тољикистонро дар инмузокирот, хоса дар бахши муњољи-рат ва иќтисод нафарони бесалоњият,камдониш ва бе њуввияти тољикї на-мояндагї кардаанд.

Ба гуфтаи Саймиддин Дўстов,"тањвили бебољи мањсулоти нафти азРусия њам бо чанд далел, ба фоидаимардуми Тољикистон нахоњад буд.Аввал ин ки аз байн бурдани бољи 350-390 - долларї, ба њиљ вањљ боиси то30-35 % паст рафтани нархи бензинудизел нахоњад шуд, зеро ин бозор низаз љониби ширкатњои Русия тасарруфшуда, пурра контрол мешавад ва ме-шавад тахмин кард, ки ин маблаѓ ак-нун ба кисаи кињо меравад".

-Дуюм, аз 1-уми январи соли љорї,бо узви Созмони љањонии тиљорат

шудани Русия ќимати мањсулотинафтї дар бозори дохилии Русия тояк-якуним соли дигар ба нархи миё-наи аврупої баробар шуда, "имтиёз"-и Тољикистону Ќиргизистонро аз байнмебарад. Њамчунин Русия муваззафаст, ки то соли 2014 ба сўзишвориистандарти "евро-4" гузарад. Ин маъ-нии онро дорад, ки як ќатор полоиш-гоњњои нафтии Русия аз бозори дохилїмонда, маљбуранд мањсулоташонробо нархи арзон ба Ќирѓизистону Тољи-кистону Афѓонистон фурўшанд. Хан-даовар аст, аммо соли 2014 афѓонњоњам аз ин имтиёзи путинї бархурдормешаванд"- мегўяд Дўстов.

Созишномаи дуюми байни Аген-тии назорати маводи нашъовари на-зди Президенти Тољикистон ва Хада-моти федералии назорати муомило-ти маводи нашъаовари назди Прези-денти Русия басташуда, кўмаки ахирїба љониби Тољикистонро дар назардорад, вале он таќрибан њиљ ањамия-те барои љомеаи кишвар надошта, якгуна кўшиши риоя кардани тавозунмиёни Русия ва мамолики Ѓарбро дарзимн дорад, зеро Агентї бо маблаѓгу-зории ѓарбиён таъсис шуда, то њол азљониби онњо сарпасрастии молї ватехникї мешавад. Њукумати феълїдар ин бахш то њадде ољиз аст, ки њаттогенерал Рустам Назаровро ба рози-гии амрикоиён аз вазифа сабукдушкарда наметавонанд.

БОЯД ЧЇ МЕШУД?Маврид ба зикр аст, ки дар ин му-

зокирот дар сохтмони Истгоњи барќї-обии "Роѓун" касе лаб накушод, њол он

ки зимни њамин гуна сафар ба Биш-кек љониби ќирѓиз кафолати сохта шу-дани ИБО-и "Ќамбарота"-ро гириф-танд. Коршинос ва муаррих НуралїДавлат мегўяд, мардуми Тољикистоншоњиди нокомтарин музокироти њуку-мати Эмомалї Рањмон дар таърихиистиќлолияти кишвар шудаанд, валењоло на њама пайомадњои манфиионро мефањманд. Нуралї Давлат баин назар аст, ки "бояд аз љониби Тољи-кистон шарт монда мешуд, ки њар куш-тори тољикони муњољир аз љониби скин-хедњо аз љониби маќомоти интизомииРусия мавриди тањќиќи љиддї суратбигирад. Муњлати зисти онњо бидуниќайд, ба мисли ќирѓизњо барои њаддиаќал 3 моњ зиёд мегардид. Аммо банизомиёни рус ба њељ ваљњ набоядстатуси дипломатї дода мешуд. Љони-би Тољикистон дар ин маврид, на та-нњо истодагарї накард, балки дањонњам накушод. Ва њам наметавонист.Тољикистон дар тўли 20 сол натаво-нист аз зери фишори ду кишвар, кидар соли 1992 аз пуштибонони СангакСафаров мањсуб меёфтанд, барояд.Њукумати Эмомалї Рањмон натаво-нист, аз зери фишори Русияву Ўзба-кистон бомуваффаќияту бешикаст бе-рун равад ё нахост". Нуралї Давлатгуфт:

- Тошканд ва Кремл гоње њамроњ,гоње људо-људо ба Душанбе фишормеоварданд. Њоло баъди ба оѓўшиЃарб даромадани Ислом Каримов, Ру-сия мехоњад аз тариќи ТољикистонуЌирѓизистон ба Ислом Каримов фи-шор биёрад. Душанбе ва Бишкек ба-рои Русия танњо барои фишор овар-дан ба Ўзбакистон зарур буданду њас-танд. Ман њамеша ба ин бовар будам,ки њукумати Тољикистон бечуну чароба Русия гузашт мекунад ва дар инмаврид дар расонањо њам андешаам-ро баён доштам. Тољикистон мислиАморати Бухоро баъди 20 соли истиќ-лол њамон протекторати Русия боќїмонд. Русњо дар соли 1992 медонис-танд, ки бояд ба сари ќудрат кињоробиёранд. Сирри нокомии таърихии инњукумат дар њамин аст".

АСЛИ ГАП ЧЇ АСТ?Бале, бовари касе ба њамчунин

таслими бечунучаро ба љониби Русиянамеояд, њарчанд "Нигоњ" се сенарияиинкишофи эњтимолии њаводисро оян-дабинї карда буд. Бовар намеояд, зеросе сол буд, ки масъулони њукуматифеълї мегуфтанд, Тољикистон молибобоии њиљ кас нест ва як ваљаб хо-кашро ба ихтиёри касе доданї нест.Акнун 30 соли дигар боќї мондани пой-гоњи низомии русњо ба ин маъност, кито он замон Тољикистон ба њамин да-раља аз Русия пойбанд хоњад буд, кињоло њаст. Аммо то он ваќт муњољиратпроблема мемонад? Хатари Толибо-ну террористу экстремистон њам? 30соли дигар низ дар Афѓонистон љангхоњад буд? Фаромўш набояд кард, ки20 соли пеш њам бо њамин андешањорусњо аз ташкилкунандагони љангишањрвандї дар Тољикистон буданд...-Инро худи Путин зимни вохўрї бо њай-ати шахсии Пойгоњи 201дар Душанбеѓайримустаќим тасдиќ кард.

Ин гуна амалро аз љониби њуку-мат кам касон интизор буданд, зеродар вазъи кунунии Осиёи Марказї, кимуайянкунандаи муњити сиёсии онстротежињои амрикоии "Роњи нави аб-решим" ва русии "КорпоратсияиОсиёи Марказї" мебошанд, хирад та-ќозои сиёсатњои прагматикиро ме-кард, на таслимшавї ба як љониби за-ифи ин бозињои геополитикиро ва онњам бидуни муњофизати самаранокињуќуќњои муњољирони кории тољик.Агар њадаф аз ин таслим интихоботисоли 2013 бошад, пас ин њама боварнакардан ба райъи мардуми кишвараст, на чизе беш аз ин.

Нокомии таърихїЁ чаро њукумати феълї дар баробари

Русия номуваффаќ шуд?

Зимни сафари ахири президенти Русия Владимир Путин ба Душанбе миёни Тољикистону Русия ду созишнома ва чорёддошти тафоњум ба имзо расид, ки дар доирањои коршиносии Тољикистон вокунишњои мухталиф, вале аксаран манфї бабор овард.

Аксарият ба ин фикранд, ки ин созишномаву тавофуќот истиќлолияти миллии Тољикистонро тањти суол бурдаанд, аммодар асл чаро њамчунин як маъракаи таслим аз сўи Душанбе ба намоиш гузошта шуд, хеле суолангез аст. Ба назар мерасад,тавофуќоте дар ин замин њам вуљуд доранд, ки пасипардагї њастанд ва ба эњтимоли зиёд на ба нафъи мардум, аммогурўњњои бузурги молиявию иќтисодї бояд бошанд. Аз љумла русњо хеле пештар гуфта буданд, ки таслими Душанбе бахотири дар интихоботи президентии соли 2013 ба даст овардани пуштибонии Русия аз президент Эмомалї Рањмон аст...

«Нигоњ»

№29 (305), 10-уми октябри соли 201210Аз ин рў, дар оѓоз на як бору ду бор сўи Муаммар Ќаззофї ишора мекард, ки Башор

Асад аз сарнавишти вай панд гирад ва чун Муборак ва ё бин Алї бо роњи осоиштаканор равад. "Ба сарнавишти Ќаззофї нигоњ кун",- хитобан њушдор медод ба Асад.

Маљаллаи мазкур, ки аз хонота-рин нашрияњои Шоњигарии Британияаст ва он дар Русия низ интишормеёбад, дар шумораи навбатии худнабераи 28-солаи маликаи БританияЕлизавета шоњзода Гарриро "љолиб-тарин ва фарањмандтарин намоян-даи сулолаи шоњї" унвон кардааства мунаќќидон мегўянд, ин аввалинбор тўли бист соли охир аст, ки ма-љалла ба маъруфияти хонадонишоњаншоњї таваљљуњ намудааст.Соли 1992 падари Гарри, валиањдиБритания шоњзода Чарлзро њамингуна "шараф" насиб шуда будааст.

Гарри, ки дуюмин писари мали-ка Диана мебошад, дар ин акс бо сарулибоси зебои халабони неруњоињавоии Британия акс ёфтааст ва чуншахсе муаррифї шудааст, ки њаттосоатњои холї аз парвозњои хидматїба њамсилоњону њамхизматонашкўмак мекунад, маљруњонро ёрї ме-

Шоњзода Гаррї ва Барак Обама: кї љангљўтар?ШАРЊИ ХАБАРИ №1

расонад, онњоро дар бемористонаёдат мекунад ва ѓайра.

Њадафи мо аз ёдоварии "одамисол" - баёни арзиши башарии инсондар љомеаи демократии Ѓарб аст.Њарчанд ки мантиќи љоизањои ѓарби-ёнро љустан худ як кўшиши бењудааст. Замоне љоизаи сулњи Нобел баБарак Обама, президенти ИМА их-тисос гирифт, ки нав пой ба КохиСафед гузошта буд. Вале аз забо-наш њарфњои сулњхоњона, аз ќабилиталош барои бунёди давлати Фалас-тини соњибистиќлол, хурўљи неруњоинизомї аз Ироќу Афѓонистон шуни-да мешуд. Он замон Обама метаво-

нист ва аз ин ќудрат бархўрдор буд,ки баъди сазовори љоизаи сулњиНобел шудан талош кунад давлатиФаластинро дар ќаламрави аљдодиифаластинињо эълон кунад. Ва бо инвасила ба зиддияти идомадори Ара-бу Исроил низ хотима бахшад. Ме-тавонист интизори соли 2014 намо-над ва нерўњои ишѓолгарро аз хокиАфѓонистон хориљ созад ва бо иниќдом ба сулњи саросарї дар ин киш-вар мусоидат намояд ва чењраи љан-гљўёнаи Амрикоро чун нерўи ќудрат-манди сулњофарин дар рўи заминмуаррифї кунад. Вале имрўз дар ба-робари љангњои хатмнашуда дар

Ироќу Афѓонистон Обама таблиљанг дар Либияву Эрон мезанад.Тањримњои њамин љоизадори сулњиНобел дањњо њазор эронии як замонсоњиби зиндагии шоистаро дар ос-тонаи фаќр ќарор додааст. Ва њадафякест: мардумро ба шўр орад, топояњои низоми исломиро дар инкишвар заъиф созанд ва демократ-њоеро чуноне дар Либия карданд,сари кор оранд, ки фармонбардориамрашон бошанд.

Ва Гарри њам ба Афѓонистономад, то бомбњои кушандаро бо-лои рустоњои афѓонї сарозер кунад,садњову њазорњо хонањоро валан-

Насрулло НИЁЗЇ

низ халалдор кардааст". Котиби ге-нералии НАТО гуфт, ки ин паймоннамехоњад ба буњрони Сурия каши-да шавад, вале дар сурати заруратомода аст аз Туркия њимоя кунад.

Баъдан, хабар дода шуд, ки Су-рия масъулиятро бар душ гирифтва узр пурсид. Вале ин замоне буд,ки парламони Туркия бо ташкили якљаласаи фаврї ба артиш иљозаиамалиёти њарбї дар хориљ аз ќалам-рави кишварро дод. Шояд ин ба Ба-шор Асад њушдоре шуд, ки аз муќо-вимати рўирост даст кашад ва боузрхоњї аз ташаннуљи авзоъ бико-њад. Соли 2007 парлумони Туркияба ин монанд њаќро ба низомиёниин кишвар дода буд, то тавонандалайњи курдњо дар ќаламрави Ироќдаст ба амалиёти низомї зананд.

Таниш миёни Сурияву Туркияќаблан њам рух дода буд. Низомиё-ни Сурия як њавопаймои нерўњоимусаллањи Туркияро сарнагун кар-данд ва бо ин бањона Анќара дармарзи ин кишвар нерўњои муќтади-ри худро басиљ кард. Вале он замонниз аз роњандозии амалиёти низомїалайњи Сурия худдорї намуд.

"БАЊОРИ АРАБ" ВА ТУРКИЯ То оѓози "бањори араб" ба на-

зар мерасид, миёни Димишќ ва Ан-ќара ихтилофи назаре нест ва ин ду

кишвар то њадде ќотеъонатар аздигарон режими сањюнистиро зерифишорњои равонї ќарор медоданд.Аз он ки Башор Асад ошкоро аз "Њиз-буллоњ"-и Лубнону "Њамос"-и Фала-стин пуштибонї мекард, Эрдуѓонрохуш меомад ва борњо аз ин иќдо-мњои Сурия ситоиш њам карда буд.

Аммо "бањори араб" то њаддеравобит миёни ин ду кишварро тирасохт. Анќара худро љонибдори хе-зишњои мардумї дар Ховари Миё-на нишон дод. Раљаб Тайип Эрду-ѓон њоло њам бар ин назар аст, кичун мардум намехоњанд ин ё ондиктатор тахтнишин бошад, пас ўбояд тарки вазифа кунад, то киш-вар аз љангу хунрезї эмин бимонад.Анќара мањз аз њамин зовия барўйдодњои минтаќа ва мањз Сурияменигарист. Аз ин рў дар оѓоз на якбору ду бор сўи Муаммар Ќаззофїишора мекард, ки Башор Асад азсарнавишти вай панд гирад ва чунМуборак ва ё бин Алї бо роњи осо-ишта канор равад. "Ба сарнавиштиЌаззофї нигоњ кун",- хитобан њуш-дор медод ба Асад.

САЊНАСОЗЇ ЁТАЊДИДИ ОШКОРО?

Ба назар мерасад аз беруну азхориљ дастњое Туркияро ба якбўњрони шадиди низомї тела меди-

њанд. Аммо тањлилњои коршиносїояндаи дигарро дар ин рўйдодњопешгўї мекунанд. Ба эњтимоли ќавїдахолати беруна дар ќазияи Суриясурат намегирад, вале њукуматиБашор Асад низ побарљо намемо-над. Собиќ сафири Арманистон дарЛибия Арман Навасардян рўзи 8октябр дар як нишасти матбуотї дарин бора изњори назар намуд. Вайгуфт, дар атрофи Сурия аз сўи не-руњои мансуб ба паймони НАТО ваИМА гирд омадаанд ва аз љониби

Аз њафтаи гузашта вазъ дармарзи Сурия ва Туркия муташан-ниљ шуд. Љонибњо њамдигарро баташдиди авзоъ муттањам карданд,тарафи сеюме дар ин низоъ набуд,ки доварї кунад. Ба њар њол Туркияба мушакборони ќаламраваш, ки азљониби артиши давлатии Сурия су-рат гирифтааст, посухи љавобї дод.Бар асари партов шудани чанд му-шак шаш тан аз сокинони Туркия бањалокат расидаанд. Гуфта мешавад,ки ин мушак бегоњии рўз ба њавлиихонае афтод, ки сокинонаш ба тао-ми шом омодагї медиданд. Модарихонадон бо се фарзанд ва хоњаримењмонаш ба кушта шуданд. Инњодиса хашми Анќараро ба боровард, садоњои ќасос баланд шу-данд. Артиш ва нерўњои марзбонии

Фирўз МУЊАММАД

гор, тифлаконро бесарнавишт, мо-даронро дилфигор ва пирони барљ-омондаро саргардон дар кўи ово-рагї созад. Ва Tatler мањз њаминзамон ўро ба мушоњида гирифт.Чењраи шоњзода дар либоси хала-бонї ва ширкаташ дар майдони љангбарои маљалла таваљљуњбарангезомад. Вагарна тўли ин 28 соли умрГарри дар њамон ватане мезист, киTatler интишор меёбад. Вале пур-бини маљалла ўро дар Афѓонистониљангзада дид. Фарњанги ѓарбиёнњамон фарњанги љанг аст. Дар инти-хоботи Амрико номзаде бештаровоз мегирад, ки барномаи љолибиљангї ва ё ваъдаи љанг бо кишваредошта бошад. Аз љумла дар Брита-ния низ. То замоне, ки Гарри дармаќари аљдодї буд, мушоњида на-шуд, чун савори чархболи низомїшуд ва ба минтаќаи љанг рафт, "ода-ми сол шуд".

Туркия ва Сурия:аз сањнасозї то тањдиди љанг

Ин хабар субњи рўзи сешанбе аз љониби машњуртарин ожонсињои иттилоотї, аз љумла "Рейтер", ВВС,"Ассошейтед-пресс, ИТАР-ТАСС, Интерфакс расонаї шуд. Шоњзодаи Британия Гаррї, ки њамагї чанде пеш-тар Толибон дар Афѓонистон ќасди шикораш доштанд ва барои аз байн бурдан ва ё ба асорат дароварданиў дар як пойгоњи муљањњазу калони Британия 6 њавопаймои љангиро нобуд сохта буданд, акнун "одами сол"эълон шуд. Яъне, аз назари нашрияи "Tatler", дигар дар он гирду навоњї шахсе набуд, ки корномааш шабењикорномаи шоњзода Гаррї бошад.

НАТИЉАИ ГУЛЎЛАПАРТОЇ БА ХОКИ ТУРКИЯ

Акс

аз

nova

yaga

zeta

.ru

ТИРАГИИ РАВБИТ МИЁНИ СУРИЯ ВА ТУРКИЯ АЗ МУШКИЛОТЕ ЊИКОЯТМЕКУНАД, КИ ДУ КИШВАРРО БАРОБАР БА ПАНЉАИ ХУНИН МЕКАШАД

кишвар оташи љавобї кушоданд.Сарвазири ин кишвар Раљаб ТайипЭрдуѓон иброз дошт, ки бигзор касесабри Туркияро насанљад. "Мо су-боту амният мехоњем, мо ниятионро надорем, ки даст ба рехтанихуни ноњаќ барем. Барои њифзиќаламрав, тамомияти арзї ва љонишањрвандонамон аз њељ иќдомедаст нахоњем бардошт, њатто азкўшиши роњандозии амалиёти љангїдар дохили Сурия низ", - гуфт ў.

Баъди ин њодиса вазири корњоихориљии Туркия Ањмад Довуд -уѓлубо Котибити генералии СММ Пан ГиМун, намояндаи вижаи он ЛањдарБроњимї ва Котиби генералии НАТОАндерс Фог Расмуссен дар иртиботшуд ва онњоро дар љараёни њодисагузошт. Пан Ги Мун аз Димишќ даъ-ват кард тамомияти арзии Туркия-ро риоя кунад ва изњор дошт, ки "зид-диятњо дар Сурия на танњо амниятимардуми он, балки њамсоягонашро

дигар, ќуввањои Чин, Эрон ва Ру-сия. Вале миёни онњо гуфтушунидиѓайрирасмї вуљуд дорад, ки мудо-хилаи њарбї дар Сурия бояд суратнагирад. Он неруњое, ки хосторибарканории Башор Асад њастандтоктики дигарро пеш гирифтаанд.Режимро мехоњанд бо дастони гур-ўњњои тундгарои исломї, аз ќабили"Бародарони мусалмон", "Ал-Ќоида"ва салафињо аз байн бубаранд.

Туркшиноси арманї хонумАнуш Ованисян низ бар ин назараст, ки ба њељ ваљњ, Туркия моилнест ба як љанги доманадор дарќаламрави Сурия даст занад. Тур-кия бо эълони эњтимолияти њамлаинизомї ба Сурия ба як иштибоњисиёсї роњ дод. НАТО ва дигар мут-тањидони ѓарбии он њарчанд амалиСурияро мањкум карданд ва баљонибдорї аз Анќара садо баланднамуданд, вале амалан аз роњан-дозии амалиёти њарбї пуштибонїнакарданд. Туркия наметавонад та-нњо вориди амал шавад, чун муш-килоти дохилї ва мушкил бо кур-дњои људоихоњ дорад.

Боз ин дар њолест, ки на њамаиаъзои кобинаи Эрдуѓон љонибдориљанг бо Сурия њастанд. Замоне, кисухан аз љаласаи њукуматї дар инкишвар мерафт, ВАО навиштанд, кииддае аз генералњои баландпоя вањатто вазири корњои хориљии инкишвар зидди сиёсати Эрдуѓон дармавриди эълони љанг бо Туркия бу-данд. Нашрияи "Юрд" хабареро ин-

тишор дод, ки боиси сару садоњоизиёде гардид. Тибќи навиштаи инрўзнома ба сўи Туркия мушак азсилоњи тавлиди НАТО партов шу-дааст. Аммо аз касе пўшида нест,ки артиши Сурия ин гуна силоњ на-дорад. Пас масъалаи дигар ба миёномад. Эњтимол меравад ин тиран-дозї сохта буд ва он аз љониби худинизомиёни Туркия сурат гирифт, томаќомотро ба љанг алайњи Суриятањрик дињанд.

ЊАМЛАИ БЕРАЊМОНА

АФСАРИ СЛОЊБАДАСТ

№29 (305), 10-уми октябри соли 2012 11Радиои "Озодї", ВВС-и тољикї ва ду-се нашрияи мустаќиле, ки исмашонро наёвардасарчашмаи бебандубории вожањо мехонед, на ба ин дараљаанд ва шуъоъи начандон пањнедар Тољикистон доранд, ки Телевизионњои давлат ва матбуоти расмии кишвар дошта бошанд.

Навиштаатонро пиромунипокии забони модарї дархитоб ба Кумитаи забон ваистилоњоти назди њукуматиТољикистон хондам. Рукмегўям: интизори ман азадибе њамчун Шумо, ки азгузаштаи ќавми хешу аќво-ми дигар ба хубї ошноњастед, дар боби забондигар буд. Зеро ба шањодатитаърих абардавлатњо рушдунумуъи забонро пешкорибарномаи аслии амал ќарордодаанд ва њамзамон бопироиши як хиттаи ќонун-манд, шањрњои бузург валашкари тавоно забонигуфтори муњкаму болиѓрониз такмилу таъмир мекар-данд, чиро ки забони воњид -мароми воњид! Намуна -императории румиён, осури-ён, мисриён, бобулиён,њиндиён ва чиниёни бостонва... Адабиёти класикии мониз бо оини сењргуна, киандешаи неку каромотиинсониро мењвар ќарор дод,аз њама пеш аз лутфисухани побарљо моя гирифтва љањонї шуд. Ва муфтумаљљонї набуд, ки бузургониин адабиётро "соњибќирониназм", "њуљчату-л-њаќќ","паямбарони назм", "аф-сању-л-муткаллимин","султону-л-маъонї", "лисо-ну-л-ѓайб" унвон дињанд васањлу сода њам нест, киМавлоно (дар муќаддимаидафтари аввал) гўяд, ки ин"Маснавї" "ба дастњоифариштагони нависанда вагиромиёни олимартабанавишта шуда" ва Саъдироаз Эрону Арабу њинду Румто дурињои Чин ба форсїзамзама кунанд.

Масъалагузории Шумо -поккории забон аз алфози но-љову бегона, шойиста аст, аммоталќине, ки мекунед, ба наза-ри банда оњанги диктаи рус-хољањои дирўзаро медињад, киќобили ќабул нест. Таваќќуъ азШумо ин аст, ки дар корбурдиноми њаќиќии забони модарїна ин ки бо мулоњазаву анде-ша бошед, балки њамчун ањлиадабу фазл барои расиданињаќќ ба њаќќдор сањм гузоред.Чї агар "Хусрав"-ро "Каљрав"ном бурдан зишт бошад, низ"форсї"-ро "тољикї" гуфтанзишттар аз он аст. Оё метаво-нем гўем, ки вожаи "забони то-љикї" чї ифтихороту чї ќидматдорад? Магар Рўдакиву Низо-мии Арузиву Сино, Шоњ Носи-ри Ќубодиёниву Балъамиву Бе-руниву Хоразмї, ки хуросонљї(Бухорову Самарќандї) бу-данд ва илму адаби миллииморо пай афканданд, "тољикї"(?!) навиштаанд? Оё вожаи"форсї", ки шуниданаш барои

чиновникњои кремлинзадаи моѓашогин шудааст, аз шањрњоиРайу Шерозу Исфањону Њама-дон ба Мовароуннањр омада ваё аз Балху Бухорову Хоразм баон љойњо боли њумоюнї кушо-да?! Забони мо, ки "форсї" буд,аз соли 1938 ин љониб бо дик-та (дасти зўр)-и мутаљовизинирус "тољикї" кунонида шуд. Вааз њамин давра Нањси Кайвонедар самои забони мо падидомад ва боѓи њамешабањорионро шуруъ кард ба хазон кар-дан, ки дар ин бора матбуот ма-толиби зиёде дарљ карда. АммоШумо, аз нопокии муњитзистии

ки намояндагони бесаводу бе-гонапарасти порлумони киш-вар нахуст вожаи "форсї"-родар Ќонуни забони мо баќафас (ќавсайн) љо дода, баъ-дан, аз он ќафас низ ронданд?Ва акнун ин ургонњои бонуфу-зи њомии забон, ин соњибунво-нњои илм ва ин адибоне, килофи муњаббат аз ватану таъ-рихи он мезананд бо Конуниадибони хеш ѓайрату љасоратуорияте надоранд, ки дар пор-лумони зидди фарњанги миллїбањсе ороянду гўянд: таъбири"забони тољикї" бофтаи душ-ман аст ва тавњине ба исми за-бони модарии мост. Ин забонбо номи "форсї" аз файзи хоки

бемор аблањ шавад ва ё…Меъёри забон низ бояд дар ча-њорчўби дастури илми забонумантиќ бошад, на гуфтори оми-ёна. Ќаламкаш бо ин меъёрназму тартибе дар нигориш ме-офарад ва оммаро бо донишисаршор аз паси хеш мебарад.Нуктаи бозёфтаи ў бояд гулчи-не аз боѓистони китобу дониш-номаву ќомусњо ва муносиб боќолиби забон, суфтаву равонуравшану омўзанда ва аз њамамуњим, њовии фарњангу таъри-хи аљдодї бошад. Оё бароихуди Фирдавсї зарур буд ва ёбарои поёийи фарњангу таъри-хаш, ки дар миёни гўишњои мух-талифи мардуми Эрони мо ва

"Забони тољикї" пояитаърихї надорад!

Русњо, ки дар солњои сийи асригузашта мероси хаттии њазор-солаамонро даста - даста оташзаданд ва равшанфикрона-монро лак андар лак бо"љурм"-и хатти ќуръонї донистан но-буд карданд, бо "тољикї" карда-ни забон ва сириллик карданихатти мо, моро гунгу кўре намо-иш доданд, ки гўиё на гузаш-таи маънавие дорему на фар-њангу дониши бунёдї ва гуф-танд - ин мо будаем, ки омадашумои хуфтаро гуфтору на-виштор омўзонида, бедор кар-дем! Аммо музирртар аз њамашиъори даљљолиашон буд:"содда нависед", "ба забонихалќ нависед"! (Гўиё нависан-дагон "халќ"(?!) набошанд!)Пурсиш ин аст: чун алифбои якмиллатро бо ањли китобу дони-шаш ќатлиом мекунед, бояд кїсуфтаву наздик ба забони мар-дум нависад - "одинањову до-хундањову некќадамњои беќа-лам, бе китоб, бемактаб ва хар-савору хокбозу чокар"?!

Акнун аз шарри ин алифбоибегона Амрико, Амирко, Амери-ка, Штатњои Муттањида мегўем.Ва лутфан нигаред ба "Фарњ-анги форсї"-и МуњаммадиМуъин, ки омадааст: ОМРИКО(алифи мамдуд, яъне њарфиО(!), мим, ро, коф, алиф)! Ва низнигаред ба калимаи "Улампик",ки "таљовузи гўшхароши ВВС"-аш хондаед: Уламп (алифимафтуњ, лом, мим, пе) бо транс-крипсияи лотиниаш: olamp;агар олимр мебуд, устод Муъ-ин менавишт: alimp.

Ба њамин тартиб, агар мад-раки аслї китоб (њамчун пояифарњангу маърифати њар ќавм)бошад, дар мавриди Њинд ваЧин низ њаќќ ба ВВС-и фор-сист. Аз Фирдавсиву НизомивуСаъдиву Мавлонову то "Овозитољик" (соли 1924, Самарќанд)ѓолибан Њинду Чин гуфтаанд ваХитой ( Китай, ки аз рус сироятшудааст) ё Хито (бо "итќї") - накишвари Чин, балки бахши ши-молийи Чин ва ТуркистониШарќї ва ќисмате аз Сибирїаст. Ниг. "Луѓатномайи Дењху-до". Аммо дуруст фармудаед,"чиної" гуфтану навиштанѓалат аст!

Хулоса, кор то љое расидааст,ки хасеро дар чашми дигарондидаему чўби гурмсори чашмихеш аз назарамон нињон монда-аст. Њол он ки ВВС-ву "Озодї"-њо ба њич ваљњ кафили созанда-гии љомиъаи мо нестанд, балкибояд худи мо аз љумла забонихештанро таъмир бикунем, онгуна, ки ёдашон ба хайр, њахо-манишиён карданд (ки форсїзабони аввали оламиён буд, чу-нон ки имрўз инглисист) ва Со-мониён (ки форсї аз ањди ононто нуњсад соли дигар дувуминзабони љањони ислом буд). Ваназдиктарин роњи рањої аз инбебандуборињо эњёи дубораи"форсї" (манзур сарфу нањвисуннатии хеш) дар Тољикистониазизамон ва бозгашт ба алиф-бои муќаддаси форсї хоњад буд.

Бо таманнои пояндагии То-љикистон ва шугуфоии њар чибештари забони арљмандифорсї ба Шумо дуруд мефири-стам.

Обиди ШАКУРЗОДА,рўзноманигор

забони модарї изњори нига-ронї карда, аз љумла родиёњоимамолики бегонаро нукта меги-ред, њол он ки ба назари мо,"хона аз пойбанд вайрон аст".Имрўз дар њич идора ва вазо-ратхонае, мадраса ва дониш-кадае ба имлову иншову ман-тиќи расо таваљљуњ намешавад,зеро фанни имлову сарфу на-њвамон пур аз наќс, воруна вабемор аст. Дар хурофоти бе-шармонаи ѓалату ёванависиитамом ѓарќа гаштаем ва пина-ки касе аз ин бељо намешавад.Адибону донишмандон ѓалатменависанду ѓалат мегўянд,муллову мударрису омўзгоро-намон низ. Баъди ошної боматлаби Шумо, барои озмоиш,аз ноњияи "Гулистон" то назди-кии бозори "Саховат"-и пойтахт(фосилаи ду-се њазор ќадам)наздики њаштод лавњаву тоблуба тољикї баршумурдам, ки њамрасмї буданду њам хусусї вањама ба таври хандасор ѓалатуноќису омиёна, ки рангу матоъучўбу филиззу… сарф кардавукитобат намудаанд! Ва бо инвазъ њайрон аз онам, ки дони-ста аз Кумитаи истилоњоте, кифаъолияташ таќрибан малмуснест (ба мисли Фарњангистониулум, ба мисли пажўњишгоњњоизабон ва дабиёту дигару ди-гар), мадад мепурсед? Магарњамин идорањои бо номи ба-ланду њайсияти паст нестанд,

поки сарзамини мо осмонї шуд!Гузашта аз ин, ин ургонњоирасмї як бор аз Кумитаи родиова телевизиони кишвар наме-пурсанд, ки чиро њар рўз дањ-њову садњо маротиб шабакањоирасмии телевизион дар гуфто-ри тољикї хато мегўянду хатоменависанд ва дастгоњи поро-зитафкане барои забони мо-дарї шудааанд? Радиои"Озодї", ВВС-и тољикї ва ду-сенашрияи мустаќиле, ки исма-шонро наёварда сарчашмаибебандубории вожањо мехо-нед, на ба ин дараљаанд вашуъоъи начандон пањне дарТољикистон доранд, ки Телеви-зионњои давлат ва матбуотирасмии кишвар дошта бошанд.Аммо бодлохи уфунати забонимодарии мо то имрўз ин Фарњ-ангистони улум (бо фарњангњоитафсирии ахираш), ин вазорат-хонањои кишвар (бо китобњоиаксаран бесаводонаву обакї)ва Телевизиони Тољикистон бопарту палои рўзмаррааш буда-анд. Зеро аз бехабарї, бета-ваљљуњї, ё бетарафию бетафо-вутии инњо забони модарии морўзафзун поймолу тањќиру аб-гор шудааст.

Ин як мантиќи сода аст, киагар меъмор аз меъёри дони-ши фанни хеш по ба берун ни-њад, ќасру кохи сохтааш дернапояд, ё пизишк ин формулромуроъот накунад, дар назди

дар ќиболи аќвоми гуногуни он,ба мисли тоту тољику толиш,балуљу паштуву курд ва бегона-гони турку араб, сабки муазза-ми пањлавонї, ё пањлавї ва ёки порсї (форсї)-ро баргузина-ду ба сарзаминаш номи љови-донагї бахшад? Албатта, ба-рои Ватанаш! Ва мисоли на-здик: соли гузашта, тањти шиъ-ори пролетории "оммафањмшавад!", ё "эронча(?!) нагўем!"китоби "Энсиклопедияи миллиитољик"(?!) чоп шуд. Ин љо мурод"Донишномаи Тољикистон" гуф-тан аст ва вожаи "донишнома"форсисту ёде аз маърифати гу-заштаи мояварамон (исми ри-солаи њамноми Шайхурраисибни Сино) аст ва вожаи "То-љикистон", ки њовии як кишвар!Кадомї бењтар - "Энсиклопе-дия" ё "Донишнома"?!

Аз матлаби Шумо пай на-бурдам, ки оё раводори навиш-тану гуфтани "Штатњои Мутта-њида" њастед ва "Москва" ва ё"Шанхай"? Тамоми њарљу ма-рље, ки то имрўз дар забони моуштлум мекунад, аз ѓафлатишахси мо ва аз доми тазвирихољагони "Маскваљони азиз"-имост (таъбири шоъир Рањимї),ки на танњо ба иљбор исми за-бонамонро табдил карданд,балки алифбои якњазору ду-садсолаамонро низ аз даста-мон рабуданд ва сирилликробар сарамон тањмил карданд.

Ба адиби гиромї, Муњибуллоњи Ќурбон!

Агар ин њама ваќт ва фик-ру њарфи бењударо сарфикори муфиде бикунем, ал-батта ба љое хоњем расид.

Муњаммад ЊИЉОЗЇ

№29 (305), 10-уми октябри соли 201212Акнун дастаи пизишкон ба аёдати беморони ниёзи кўмаки паллиативї ба

манзили эшон мераванд. Танњо дар ноњияи Фирдавсии пойтахт, ки шифохо-на он љо љойгир аст, 160 нафар чунин бемор ба ќайд гирифта шудааст.

Њамасола дар рўи олам 52миллион одам њалок мешавад.Аз ин дањњо миллион дарњолати азият кашидан љонихудро аз даст медињанд. Танњоаз бемории саратон 5 миллионнафар њалок мешавад. Инчунинбеморињои сил, руњї, ќанд,бемории пайдошудаи норасоиимасунияти одам (БПНМО), осебёфтани устухон ва амсоли инбеморро дар панљаи азиятудард мефишорад. Табибон азшифо ёфтани чунин беморонољизї мекашанд. Дар он суратбемор бо дарди худ танњомемонад.

КЎМАКИ ПАЛЛИАТИВЇ ЧИСТ?Кўмаки паллиативї мањз он бе-

моронеро фаро мегирад, ки мубта-лои бемории табобатнашавандагардида, аз дарди тоќатфарсо ази-ят мекашанд.

Кўмаки паллиативї- аз калимаилотинии паллиум-рўйпуш,љома вапаллиатус-сабукии муваќатии бе-морї гирифта шудааст.

Зумрат Маќсудова - њамоњанг-сози лоињањои барномаи тандурус-тии љамъиятї аз шўъбаи Ташкило-ти байналмилалии Институти"Љамъияти Кушода"- Бунёди Мададдар Тољикистон мегўяд, ки бешу-бња, кўмаки паллиативї расониданин танњо проблемаи тиббї нест, инпроблемаи сиёсї, иљтимої, иќти-содї ва ахлоќї аст. Рушди ин навъикўмак ба эътибори хосаи давлат ваљомеа ниёз дорад. Ташкилотиљањонии тандурустї соли 1982кўмаки паллиативиро њамчун шохаиалоњидаи тиб эътироф намуд. Азнигоњи иљтимої кўмаки паллиативїмусоидат ба тарзи њаёти фаъло-наи умри боќимондаи бемор, даст-гирии пайвандон дар њолати ниго-њубини бемор ва дар маросими мо-там аст. Кўмаки паллиативї ин яго-на равзанаи умед аст, ки бо на-вмедї, дард ва тарс талош меку-над. Ба сатњи олї ба роњ монданикўмаки паллиативї дар љомеа им-кон медињад, ки бемор аз дардиљонкоњ фарёд накашад, балки дарњолати ором шарафи инсониронигоњ дошта ин оламро падруд гўяд.Дар доираи лоиха мо чандин барно-мањои таълимї гузаронида пизиш-конро омода мекунем то пайвастаонњоро нигоњубин кунанд. Њамчунинтабодули таљриба сурат мегирад вабешак нияти мо ин аст, кўмаки пал-лиативї чун як шохаи алоњидаи тан-дурустї ва истиљои дар љомеа эъти-роф карда шавад.

Сесилия Сандерс асосгузорињаракати хоспис (њимоят) гуфта-аст, ки беморро аз ранљу дард озоднамуда, ба ў имкон дињем, ки боњолати худ муросо кунад ва ба маъ-нии зиндагии худ ва марг сарфањмравад.

Аљиб аст, ки ба фасли хазон-рези сол-тирамоњ рўзи шанбеи ду-юми октябр дар саросари дунё Рўзикўмаки паллиативї таљлил мегар-дад. Ин як навъ даъват аз љомеааст, ки дар такопўи зиндагї ашхосибемор, хоса бемори табобатнаша-вандаро ба гўшаи фаромўшї насу-порем. Аёдати бемор нишони ах-лоќи њамидаи инсонї аст.

ШИФОХОНАИОШЁНИ ШАФЌАТ

Дар шањри Душанбе ягона дарљумњурї шифохонаи хоса бароибеморони танњо ва маъюбу бенаводар мањаллаи 63-уми пойтахт маъ-во гирифтааст. Соли 1998 бо даст-гирии шањрдорї ин шифохонаи па-растории њамшираи шафќат бо 80кати хоб, аз љумла 20 кат барои кўда-кон ва гирифтори бемории асаб бу-

13-уми октбяр Рўзи умумиљањонии кўмаки паллиативї

Дар Тољикистон 75 њазор нафармедонанд, ки табобат намешаванд

нёд ёфта буд. Ниёлбї Њасанова,сарвари шифохонаи парасториињамшираи шафќати Душанбе иброздошт, ки соли 2011 барои расони-дани кўмаки паллиативї 12 катииловагї гузошта шуд, ки аксариятмубталои касалии саратон буданд.Њамасола ин љо 1200 бемор шифоёфта байнашон 70 нафар кўдаконњаст. Ба шарофати дастгрии шањр-дории Душанбе буѓхонаи шифохо-на ба кор дароварда шуда, хати ба-рќи озод кашида шудааст. Аз ин рўфасли зимистон сафи беморон дарин шифохона рў ба афзоиш аст. Дардоираи лоињаи барномаи тандурус-тии љамъиятї бо кўмаки молиявиишўъбаи Ташкилоти байналмилалииИнститути "Љамъияти Кушода" -Бу-нёди Мадад дар Тољикистон як ав-томобили нав харида шуд. Акнундастаи пизишкон ба аёдати бемо-рони ниёзи кўмаки паллиативї баманзили эшон мераванд. Танњо дарноњияи Фирдавсии пойтахт, ки ши-фохона он љо љойгир аст, 160 на-фар чунин бемор ба ќайд гирифташудааст. Ба њайати ин даста ната-нњо духтурон, балки корманди идо-раи давлатии иљтимої ва намоян-дагони дин шомил мешаванд. Ба-рои њамин дар њайати дастаи кўма-ки паллиативї рўњониён низ шарикмешаванд, ки аз нигоњи динї бемор-ро таскин мебахшанд. Дар таъмининафаќапулї корманди њифзи иљти-мої мадад мерасонад. Бењтар на-мудани сифати њаёти бемор дарчанд рўзе ки умраш боќї мондааст,љавњари кўмаки паллиативї мебо-шад. Кўмаки паллиативї шабо-нарўзї бо хоњиши бемор дар ши-фохона ё манзилаш расонида ме-шавад.

Аз нигоњи равонї низ бемор дароила худро хуб эњсос мекунад. Дархалќаи оилаи худ бемор худро хубњис мекунад.

КАДРЊОИ ДУХТУРИТАКМИЛ МЕЁБАД

Мегўянд, ки беморї не, нигоњу-бини бемор касро хаста мекунад.Хоса бемори якљоя хобида ва табо-батнашаванда. Мањз дар њаминњолат њамширањои шафќат ба лут-

фу мењрубонї таскинбахши ќалбисўзони бемор мешаванд.

Шањноза Акрамова, њамшираишафќати шифохонаи парасториињамшираи шафќати Душанбе гуфт,ки дањ сол ин љониб дар ин даргоњзањмат мекашад. Медонад, ки бемо-ри табобатнашаванда басо инљиќ аства худаш имкони роњравї ё пешобкардан надорад. Новобаста ба љинсибемор лозим меояд, тагэзорашро навкунї, таомашро хўронї ва њамроњашнишаста сўњбат намої. Ба ивази инзањмат маоши андаке мегирї ва њаррўз хазон шудани умри инсонро ме-бинї. Аз ин рў, на њамаи хатмкарда-гони омўзишгоњи тиббї ин пешаю индаргоњро интихоб мекунанд. Як борваќти таљрибаомўзї меоянду дигарроњи ин шифохонаро фаромўш ме-кунанд.

Мижгони Сорбон, муовини ди-ректор оид ба корњои таълимии Кол-лељи тиббии љумњуриявї таъкиднамуд, ки њамасола то 500 нафарњамширањои шафќат танњо аз инмуассисаи таълимї чун мутахаси-

сис мебароянд. Њоло дар курси 3 ва4 ихтисоси њамшираи шафќатикўмаки паллиативї таълим дода ме-шавад. Тарзи муосири таълим им-кон медињад, ки њамширањои шаф-ќат назарияро бо амалия пайвастнамоянд.

Ягона воситаи коњиш доданидарди љонкоњи бемори табобатна-шаванда истеъмоли доруњои мадњ-ушкунанда мебошад. Пас аз сўзан-дору задан бемор ором меёбад.Аммо ба иллати камчинї ин навъидоруњо гарон аст.

Гулсара Самадова, номзадиилмњои тиб, мудири кафедраи шуѓ-ли њамширагї дар тибби оилавииДонишкадаи тахмили ихтисоси кор-мандони тиббї мегуяд такмили до-ниши хамширахои шафкат пайвас-та идома дора два он хо бештар баин соха эътибор медихад.

Тибќи меъёр барои 1500 нафарањолї бояд 2 њамшираи шафќатфаъолият кунад. Аммо дар асл баиллати нарасидани кадрњо танњо 1нафар хизмат мерасонад. Њарчанддар мањфилњои омўзишї вобастаба кўмаки паллиативї њамширањотакмили ихтисос мегузаронанд,њанўз ин соња дар марњилаи ташак-кул ќарор дорад. Бештар њамши-рањои таљрибадор љалб карда ме-шаванд, чунки љавонони муосиромодаи кўмаки паллиативї нестанд.Аз беморони мављуда 67 дар садионњо ниёз ба кўмаки паллиативїдоранд.

Њоло дар Тољикистон анќариб75000 нафар ниёз ба кўмаки пал-лиативї доранд. Ин дар њолест, кипиронсолони дењот ба муассисањоитандурустї мурољиат намекунанд ванигоњубини онњо ба дўши ањли оилааст. Пас ѓайрирасмї шумораи бе-морони ниёз ба кўмаки паллиативїбасо зиёд аст. Дастрасї ба сабуккардани дард - ин њуќуќи инсон аст.Назорати самарабахши дард инќарзи ахлоќї ва масъулияти њирфа-вии онњоест ки инсонро табобатмекунанд.

Октябри соли 2011 дар Тољики-стон Барномаи миллии кўмаки пал-лиативї бо љалби коршиносони бай-налхалќї омода шудааст ва њолоВазорати тандурустї онро бо дигарсохторњо њамоњанг намуда бароибаррасї ба њукумат ва парлумонпешнињод мекунад. Фотима Гоибо-

ва корманди масъули матбуоти ва-зорати тандурусти шарх дод, ки дарин самт вазорат фаъона бори зах-мат мекашад ва барои васеъ чоринамудани кумаки паллиативи сах-мгузори мекунад.

Феълан дар Тољикистон беш-тар аз 11000 нафар беморони са-ратон дар ќайд меистанд. Аз онњо56 дар садро занон ташкил меди-њанд. Аксаран ашхоси аз 45 то 54 -сола гирифтори саратон мебошанд.Зиёд шудани теъдоди беморони са-ратон чашмгир аст.

Дар заминаи ќашшоќї бемо-рињои сил, саратон, ќанд, БПНМО,амрози дарунї, руњу асаб, осебиустухон торафт зиёд шуда сафиниёзмандони кўмаки паллиативироафзоиш медињад. Пас рушди инсоња таќозо мешавад.

Зайнудин ОРИФЇ

PS:Мавод дар доираи барномаи тандрустии Институти "Љомеаи кушод"

ва "Бунёди мадад" дар Тољикистон омода шудааст.

ДОНИШЉЎЁНИ КОЛЛЕЉИ ТИББЇ

ТАБИБОНИ ШИФОХОНАИ МАХСУСИ КЎМАКИ ПАЛЛИАТИВЇ

№29 (305), 10-уми октябри соли 2012 13Имрўз агар ба макотибу донишгоњњо назар афканем, мебинем, киќариб тамоми шароитњо барои тањсили љавонон фароњам овардашуда, китобхонањои зиёдеро низ дар ихтиёри худ доранд.

Ба ќавли худи устод, ў охи-рин "динозавр"-и замониШўравї аст...

Дар мавриди таъсиси сомо-наи устод бо худи эшон сўњбатдоштам. Ў бисёр моил аст, кисомонае дошта бошад, аммо...

Аз ањли зиё касоне ангушт-шуморро устод Њошим Гадо ме-писанданд ва эњтиромашон до-ранд, ба вижа аз АкбаралїСатторов, раиси ИЖТ, хеле вахеле розї њастанд.

Њошим Гадо дар бораи ў (А.Сатторов) бо самимияту мењ-рубонї мегўяд: "Ў барои манпадар аст! Ба хотири ин ки дар

ин рўзгорони дарњаму барњам,борњо мададу ёрињо дидаам, кифаќат падарон метавонанд чу-нин пуштибонї кунанд, биноан,ба ин вожаи бузургмафњум,яъне "падар" ба ў хитоб меку-нам. Њарчанд ў солњо аз манкењтар аст".

Аз устод Њошим Гадо пур-сидам: Устод! "Падаратон" бономи Шумо сомонае таъсис ме-дињад?".

Гуфтанд: "Падарам" гоњо баиллати фаромўшхотирї ё зи-ёдкорї...

Гуфт: Ман бисёр мехоњамсомона дошта бошам. Балки

хосторам, ки бењтар аст дўсто-не аз ањли ќаламу њунар ба таъ-сиси сомонае бипардозанд.

Ва боз њам гуфтанд: Оё ѓайраз Акбар касе дигар метавонадё мехоњад барои ман сомонабисозад?!

Гуфтам: Бале, њар кас, кипул дораду ба илм, санъат, со-њибилмону њунармандон ишќбиварзад. Ва метавонад дарин роњи хайр корнамоие аз худба мерос гузорад. Дар он суратмуваффаќ мешавад, ки номихуду он бузургонро зинда нигоњдорад. Ба ин амали хайр пояиилму маданияту санъатро ба-рои ояндагони ин кишвар ре-шадортар ва устувор гардонад.

Дигар хомўш монд. Аз чењ-рааш хондам, ки хеле мутаас-сиф буд. Њарфе назад, аслан,нахост њарф бизанад. Маъюсќадам зад ва рафт...

Зимнан, бояд ёдовар ша-вам, ки ѓамгинї ва маъюсииЊошим Гадо њам љой дошт. Би-дуни Худоњофизиашон аз њам-

Сукути Њошим ГадоЧаро зиндабузургон нашиносем?

сўњбатон моро нороњат накард.Чаро ки њаќќаш буд. Бад-инмазмун ки:

Чанде пеш сомонаи устодимарњум Муњаммадљон Шакурїбо напардохтани њаќќи соло-наи хостинг баста шуд. Инљониб дар сафњаи иљтимоииФейсбук дар хонаи "Забонипорсї" аз дўстон ва мухлисонимарњум даъват кардам, ки ба-рои барќарор намудани ин со-мона тасмиме бигирем. Яке азузви ин хона навишт, ки ин со-мона 82 доллари амрикої би-дењкор аст ва ба њамин иллатбастаанд... Хушбахтона, сомо-

Вирди сози мо китобуњикмат аст.

Ин ду ќувва эътибори миллат аст.

Китобхонию илмомўзї ягонавоситаест, ки инсонро аз љањола-ту саргардонї наљот дода ба уроњи дурусту осони зиндагиророњнамої мекунад. Инчунин до-нишомўзї фикри инсонро бањаракат дароварда, ўро ба та-даббуру тафаккур водор месо-зад. Њар ваќт ки хонанда лазза-ти китобхониро эњсос кард, азкорњои бењуда зуд канорагирїкарда, ба мутолиаи бештар ме-пардозад. Албатта, хонанда бомутолиа намудани њар гуна ки-тоб лаззат намебарад. Пас ин-тихоби дурусти китоб низ дар та-факкури зењнии хонандагон на-ќши муњим мебозад. Масалан:китобњои таърихї, адабию илмїва ё маљаллаю рўзномањоисиёсї, бештар љаззоб буда, бо-иси рушди љањонбинї ва худо-гоњии инсон мегардад. Пешраф-ту худогоњи дар њар замина аса-ри зиёде бар шахсият гузошта,њуввияти ўро баланд мебардо-рад ва њатто боиси пешрафти ўдар зиндагї мегардад. Дар иб-тидо ин шинохту огоњї боиси аф-зоиши иззати нафси якдигарбаъдан ба худшиносии инсонмусоидат менамояд. Инчунинбаъд аз мушкилоти дар зиндагїпешомадаро инсон метавонадба осонї њал кунад. Мутолиаизиёд фонди луѓавии шахсро низѓанї гардонида, ба нутќи ў таъ-сири амиќе мегузорад. Инсонњаловати китобхониро њамонваќт пурра дарк хоњад кард, агармаълумотњои дар натиљаи муто-лиа ба даст овардаашро дарљомеа амалї намояд. Дар ин су-рат мо метавонем гўем, ки маќо-му манзалати чунин шахс азмаќому манзарати табаќањоидигари љомеа ба куллї фарќ ме-кунад, зеро Худованд дар ояти9-и сураи Зумар мефармояд:

наи мазкур муљаддадан фаъолшуд. Аз фаъолкунандагон му-ташаккирем...

Бароям то алъон номаълумаст, ки дубора ин сомонаро ва-зорати фарњанг фаъол кард ёкасе аз дўстон? Агар вазоратифарњанг ин амри хайрро анљ-ом дода бошад, чї хушу чї хуб!Таманно дорем, ки аз ин бабаъд њам ба бунёди сомонањоикасони маъруфу машњури инкишвар бипардозад ва сарпа-растии сомонањоро низ доиманбар ўњдаи кормандони ин идо-раи фарњангї бигузорад.

Ањлиддин САЛИМОВ

"Оё касоне, ки медонанд ва ка-соне, ки намедонанд бароба-ранд?".

Мутаассифона, имрўзљомеаи мо ба мушкилоти азимедучор гардидааст, ки хатари бу-зург дошта роњи њалли он бени-њоят душвор аст. Ин њам бошадаз китобхонї дур мондани љано-бону наврасони мост, ки таќди-ри ояндаи кишварамон дар дас-ти онњост. Ба ин мараз дучоргардидани љавонон сабабњои

зиёде дорад, ки чанде аз онњо-ро ба таври мухтасар баён хо-њам кард. Нахустин сабабро мандар беназорати ё камназоратииволидайн мебинам, ки ба фар-зандони худ њанўз аз авони кўда-киашон эътибори љиддї наме-дињанд. Ва ќисми зиёде аз онњочунин мепиндоранд, ки бо таъ-мин намудани моддиёти онњотарбияти дурустро ба роњ мон-даанд. Аммо тарбияи дуруст, кибоиси хушбахтии фарзандон

Чаро китоб намехонем?

мегардад, аввалин дараља азмаънавиёти онњо вобаста аст.Сабаби дигар ин танбалї ва аздини хеш, ки сарчашмаи он бо"бихон" шурўъ мешавад, дурмондан аст.

Имрўз агар ба макотибу до-нишгоњњо назар афканем, меби-нем, ки ќариб тамоми шароитњобарои тањсили љавонон фаро-њам оварда шуда, китобхонањоизиёдеро низ дар ихтиёри худдоранд. Лекин ин таќсирии худи

онњост, ки аз ин шароитњо хубистифода намебаранд. Инчунинмаљбуран ба ихтисосњои гуногундохил намудани љавонон, ки баонњо њељ майлу раѓбате надо-ранд, боиси ноумедии онњо гар-дида, аз китобхонї зуд даст ме-кашанд. Барои њалли ин мушки-лоти љомеа банда чунин пешни-њодњо дорад:

- Волидайнро зарур аст, кибарои босавод тарбият ёфтанифарзандони худ тамоми кўши-шњои худро ба харљ дињанд, тоЌонуни ЉТ дар бораи масъули-яти падару модар барои тар-бияи фарзандон дар љомеа пур-ра татбиќ гардад.

- Барои аз бар намуданиилму маърифат фарзандонбояд бо роњу воситањои гуногунњавасманд гардонида шаванд.

- Омилњои маљбуркунии до-хилшавї ба донишгоњ аз байнбардошта шавад. Зеро аксари-яти донишљуён аз тарси хизма-ти њарбї рў ба донишгоњњо мео-ранд, ки ин омил боиси ривољёфтани ришвадињї ба устодонмегардад.

- Њамчунин аз болои устодо-не, ки ба ришвагирї даст меза-нанд, назорат бурда шуда, чу-нин устодон аз донишгоњњоюдонишкадањо дур карда шаванд.

- Бештар аз тариќи телеви-зиону радио барномањои илмиюфарњангї пахш гардад. Чункиимрўз мардум ба гўш карданирадио ва тамошои телевизионтаваљљўњи зиёд доранд.

- Истифодаи дурусти шаба-каи интернет бисёр муњим аст.Аммо дар сурати ѓайримаќсад-нок истифода шудани интернетба кас зарари он мерасад, нафоидааш.

- Нињоят таъмин намуданихатмкунандагони донишгоњњоюдонишкадањо ба љои кор ва муз-ди корї, ки ба сабади харољотионњо кифоя кунад.

№29 (305), 10-уми октябри соли 201214Бо назардошти вазъи кунунии минтаќаву ањамияти «Шабакаи шимолї» бароиISAF шарикони дигари Тољикистон, пеш аз њама Иттињоди Аврупо, Эрон, Чин

ва њатто ИМА низ ин гуна ранг гирифтани корро тањаммул хоњанд кард.

№29 (305), 10-уми октябри соли 2012 15Мо 35 нафар будем. Ба 30 сомонї онњоро розї карда вориди бино шудем. Чун маросимиаќди никоњ гузашт, савори 4 мошин озими Боѓи ботаникии пойтахт шудем. Онљо низ дарназди дарвоза якчанд сарбоз бо масъулони боѓ дар назди дарвоза меистоданд.

АКСИ ГЎЁ

НАХОД ДАР "МАРКАЗИ РАВОБИТИ ПОЙТАХТ"МОРО ФИРЕБ ДОДА БОШАНД?

- Якшанбеи гузашта яке аз хешовандонам туй дошт. До-моду арўсро барои аз аќди никоњи давлатї гузаштан ба"Маркази равобити пойтахт" бурдем. Ваќте хостем бо њам-роњии мењмонону наздикон ва дўстони домоду арўс аз па-сашон вориди бино гардем, як мутассадии он бо ду сарбоз,ки дар зинањои даромадгоњи "Маркази равобити пойтахт"бо панљара девори сунъї гирифта буданд, меистоданд вамонеъи даромадани мо шуданд. Чун аз мутассадї шарњхостем, гуфт, вориди бино шудан танњо барои арўсу домодройгон аст, вале барои даромадани то 30 нафар 30 сомонїва аз он зиёд 60 сомонї бояд мабла? пардозем. Мо 35нафар будем. Ба 30 сомонї онњоро розї карда вориди биношудем. Чун маросими аќди никоњ гузашт, савори 4 мошинозими Боѓи ботаникии пойтахт шудем. Онљо низ дар наздидарвоза якчанд сарбоз бо масъулони боѓ дар назди дарво-за меистоданд. Ба онњо гуфтем, ки дарвозаро кушоед, томошини шању арўси мо дохили боѓ шаванд. Як марде азбайни онњо, ки дар тан либоси шањрвандї дошт, ба назда-мон омада, гуфт, аввал, 100 сомонї пардохт намоед, сипасвориди бо? мешавед. Гуфтем, бе мошин медароем гуфт,фарќ надорад дар ин њол бояд 50 сомонї пардозед. Чун моин љо бо ин мард бањсу бадал доштем, шањ аз мошин додзад, ки мањ, 100 сомонро бурда дињед, бо мошин медароем.Ногузир 100 сомонї ба ин мард дода, ба Боѓи ботаникїдаромадем. Шояд ин матлаб кирои навиштан намекард.Аммо 5 моњ ќабл аз ин ба њамин "Маркази равобити пой-тахт" ва Боѓи ботаникї ройгон даромада будем ва њељ кас азмо маблаѓ напурсида буд. Наход, он пулакї шуда бошадумо бехабар монда бошем? Саволи матрањ ин аст, ки инмаблаѓњои љамъшуда ба буљети њукумати шањри Душанбеворид мешуда бошад ё...? Ё моро фиреб доданд?

Заррина ХОЛИЌОВА,сокини шањри Душанбе

БИДУНИ ШАРЊ

Масъули сањифа Абўалї НЕКРЎЗОВ, Тел:985 60 86 85, E-mail: nigoh_tj@inbox.ru

БО ТЕХНИКА ШЎХЇ КАРДАНЉОИЗ НЕСТ!

- Матлаби сокини шањри Душанбе Рух-шона Абдуллоева тањти сарлавњаи "БЕТА-ФОВУТИИ РОНАНДАГОНУ ПИЁДАГАР-ДОН ВА НОЗИРОНИ БДА-РО ЌАБУЛ НА-ДОРАМ!"-ро хондам. Муаллиф кўшидаастба ин мушкилоти рўз хонандагони њафта-номаро љалб карда, садди роњи вайронку-нии ќоидањои њаракат дар роњ аз љонибиронандагону пиёдагардон ва љомеа гардад.Дар баробари ронандагону пиёдагардон ванозирони БДА дар ин вазъи баамаломадападару модарони афроди мошиндор низгунањкоранд. Зеро аксари ронандагониљавон бе зарурат бо суръати баланд ронда-ни мошинро дар роњњои шањр дўст медо-ранд. Ба ин ќабил баъзе ронандагони ка-лонсол низ дохил мешаванд. Эътибор на-додан ба аломатњои роњ аз љониби онњо иназ надонистан аст. Албатта, дар синниљавонї хуни љавонон дар љўш аст. Љавононсерэнерљї мешаванду шўру шавќунро дўстмедоранд. Аммо, ин маънои онро надорад,ки њаёти худу дигаронро зери хатар гузо-ранд. Техника -техника аст. Бо он шухї ка-радан љоиз нест. Имрўзњо аксари љавононбо воситаи маблаѓи коркардаи худ аз муњо-љират соњиби мошин мешаванд. Бароиќисми дигар волидонашон харидорї меку-нанд. Хуб мешуд агар падарони онњо пешаз иљозати рондан ё харидории мошин, фар-зандонашонро якчанд маротиба дар бара-шон шинонида, дар амал чї тавр идора кар-дани мошинро дар роњњои шањр меомўзо-ниданд.

Собир ОДИНАЕВ, сокини шањри Душанбе

ВОКУНИШ

ЧАРО?

ОЁ ДОРУЊОИ ВОРИДШУДАИ ХОРИЉЇАЗ ТАШХИС МЕГУЗАРАНД?

- Имрўзњо аксари доруњо барои истифода дар тиб аз хориљикишвар ба Тољикистон ворид мешаванд, ки ба безарар буданињамаи он касе кафолат дода наметавонад. Оё њамин доруњоиворидшудаи хориљї аз тарафи сохторњои дахлдори Вазоратитандурустии Тољикистон аз ташхис мегузаранд? Оё гуфтан мум-кин аст, ки њамаи онњо безараранд? Оё дар Тољикистон низягон дору истењсол карда мешавад ва номгўи он чї ќадар аст?

Шањло СУЛТОНОВА,сокини шањри Душанбе

- Тибќи ќонунњои амалкунандаи Тољикистон њамаи маводи дору-ворї ва молњои тиббие, ки ба љумњурї ба таври расмї ворид мегар-данд, танњо пас аз ташхиси он дар Хадамоти назорати давлатиифаъолияти фарматсевтї бо гирифтани сертификати мутобиќат ба-рои њар як силсила ба фурўш бароварда мешаванд. Танњо дар њола-ти ба стандартњои амалкунанда љавобгўй будани маводи доруворїба муомилот баровардани онњо иљозат дода мешавад.

Дар Тољикистон истењсоли 78 номгўи маводи доруворї ва мо-лњои тиббї аз тарафи 12 ширкати ватанї ба роњ монда шудааст.

Ба саволи Шумо сардори Раёсати фарматсевтика ва молњоитиббии Вазорати тандурустии Тољикистон Салим АБДУЛАЗИ-ЗОВ посух дод.

ЧАРО БА ТАЪМИРИ РОЊЊОИ МАЊАЛЛЇЭЪТИБОР ДОДА НАМЕШАВАД?

- Хар сол аз тарафи Вазорати наќлиёти Тољикистон бо маб-лаѓгузории Њукумати Тољикистон ва ташкилоту кишварњои хориљїроњњои алоњидаи кишвар мумфарши капиталї гардида, аз таъми-ри љорї бароварда мешаванд. Аксари ин роњњо дорои ањамиятиљумњуриявї мебошанд. Чаро ба роњњои ањамияти мањаллї доштаба таври зарурї эътибор дода намешавад? Оё мумфаршкуниироњњои мањаллї низ дар назар дошта шудааст? Дар соли равон чїќадар роњњои ањамияти љумњуриявї ва мањаллї дошта мумфаршкарда шудаанд? Дар соли оянда оё аз тарафи Вазорати наќлиётиТољикистон мумфаршкунии роњњои мањаллї дар назар аст ва њаљмимаблаѓи он чанд миллион сомониро дарбар хоњад гирифт?

Носир ДАВЛАТОВ,сокини љамоати Зайнабободи ноњияи Рўдакї

- Дар асоси моддаи 20-уми Ќонуни Љумњурии Тољикистон аз 10-умимайи соли 2002 тањти №47 "Дар бораи роњњои автомобилгард ва фаъо-лияти роњдорї" манбаи маблаѓгузории роњњои автомобилгарди мањаллїбуљетњои маќомотњои мањаллї мебошад ва тибќи банди 4-и ЌарориЊукумати Тољикистон тањти №639 аз 02. 12. 2009 сол таъмиру нигоњдо-рии роњњои автомобилгарди ањамияти мањаллї дошта бояд аз њисобибуљаи њукуматњои мањаллї маблаѓгузорї карда шаванд.

Навобаста аз ин, њамасола вазорати наќлиёти Тољикистон аз њисо-би маблаѓњои аз буљаи љумњуриявї људо гардида 30 фисади онро бароитаъмиру нигоњдории роњњои мањаллї равона месозад.

Дар давоми 8 моњи соли љорї дар 8723 километри роњњои мањаллиидар тавозуни вазорат буда ба маблаѓи 2 227 154 сомонї корњои таъми-ру нигоњдории роњњо гузаронида шуданд.

Инчунин, аз њисоби маблаѓњои њукуматњои мањаллї 599,5 километрроњњои мањаллї таъмири љорї гардида, 3,26 км таъмири капиталї кар-да шудаанд.

Ба саволи Шумо вазири наќлиёти Љумњурии Тољикистон НизомЊАКИМОВ посух дод.

НАХОД?

?-И НОБОБ

Д И Ќ Ќ А Т!Барои ба саволњои доѓи худ посух гирифтан ба идораи њафта-

номаи "Нигоњ мурољиат кунед. Суроѓа: шањри Душанбе, кўчаи Носи-рљон Маъсумї - 3, назди хона - музейи Мирзо Турсунзода. Ё бамасъули сањифаи "Нигоњи мардумї" бо шумораи телефони 985 6086 85 занг занед ва ё ба воситаи смс - паём саволи худро ирсолдоред. Њамчунин ба почтаи электронии nigoh_tj@inbox.ru нависед.

www.tojnews.org

www.tojnews.org

№29 (305), 10-уми октябри соли 201216Занак гашта мегўяд, њиљ гап нест. Аз сари девор гузаред,

духтари њамсояро кушед, дигар казарма њам аз байн мерава-ду командировка њам. Њамааш олиљаноб мешавад!

МУАССИС:Созмони љамъиятии

«ИНДЕМ»(«Информатика барои

демократия ва рушди миллї»).

Дар њафтанома матолибе низ ба нашр мерасанд, ки бо мавќеи идораион муѓойират доранд. Дар шумора аз аксњое њам аз Шабакаи љањонии Интернет истифодашудааст. Матолиби хусусияти таблиѓотидошта ® метавонанд танњо бо пардох-ти муайян дар њафтаномаи «Нигоњ» нашр шаванд. Барои дар дигар нашрияњо пурра ё ќисман чоп кардани матолиб ва иќтибосњо аз «Нигоњ» иљозаи хаттии идора ва нишон додани сарчаш-ма дар шакли «аз њафтаномаи «Нигоњ» №_ аз санаи _» њатмист. Њуќуќи муаллифии кулли матлабњои шумора ба идораи њафтаномаи«Нигоњ» ва СЉ «ИНДЕМ» тааллуќ дошта, тибќи ќонунгузории љории Тољи-кистон ва байналмилалї њифз карда мешаванд.

Њафтанома дар Вазорати фарњ ангиЉу мњ у рии Тољикис тон ба ќайд

гирифта шу даас т.Индекси обуна: 68990

Њафтанома дар нашриёти «Мега-принт»чоп мешавад. Теъдод 4 000

Ќимати рўзнома дар фурўши чакана на беш аз 1,5 сомонї

НИШОНИИ ИДОРА: Љумњурии Тољикистон,шањри Душанбе, кўчаи Носирљон МАЪСУМЇ, хонаи3. Телефон: (44) 600 80 38, 224 25 09

Ќимати обуна барои як сол - 71 сомонию 76 дирам.

МАНГАР, КИ КЇ МЕГЎЯД...

Шўъбаи муњосиботтел: 224 25 09

Шўъбаи тањќиќот ва тањлилтел: 44 600 80 38

Шўъбаи иљтимоъ ва иќтисодтел: 224 25 09

Шўъбаи реклом ва огоњиномањотел: 93 500 77 41

Масъули логистика ва чоп:тел: 93 591 02 01

Раиси Шўрои муњаррирон:С.А. Дўстов

Котиби масъул:Эраљи Амон

ЛАТИФАЊО

Бохти Хадамоти муњољирати Тољикистон

Туњфапрезодрўз

-Эмомали Шарипович бароиартиши Русия одами бегона нест…Ў гуфт, ки онњо артиш надоштанд,вале худи ў ба Душанбе бо авто-мат дар даст ворид шудааст. Аз инрў, њамчун нафаре, ки мактаби ни-зомиро паси сар кардааст, бањоинеруњои мусаллањи босифатрохуб медонад.

ЉалбтаљрибањизбШокирљон ЊАКИМОВ, муовини раиси

ЊУСДТ- Мегуфтам, ки оё онњо ба таври

љиддї фикр мекунанд, ки сатњи њамко-рии ду кишвар ба моњияти стратегїдоштани шарикии давлатњо мувофиќат

менамояд ва бо истифода аз фурсати муносиб та-ваљљуњи онњоро ба таљрибаи дигар мамлакатњо љалбменамудам.

- Худатон фањмидед-мї њозир чї гуфтед? Оппозитсиянашуда, му…аллим шавед!

МуовингапзанСаидумар ЊУСАЙНЇ, муовини раиси

ЊНИТ:- Дар назди як кишвари бегона аз

камбудии кишвари худ њарф задан ода-ти мо нест. Мо њама вазифадорем, кињарфи худро бизанем, ин ки мепазирандё на, кори онњост.

- Одатњои шумо ба њама маълум, лекин баъди "корионњо", љойи гап мезадагї намонд, њамааш задагї, ќумон-дон соњиб!

СозмондўструсАбдулло ЊАБИБОВ, раиси созмони

дўстии Тољикистону Русия:- Путин сафари худро махсус ба То-

љикистон муайян кард, ки он сафарирасмии ў ба кишвари мо мешавад. Яънеин маънои онро дорад, ки президенти

Русия эњтироми зиёд ба кишвари мо дорад ва Тољи-кистонро њамчун як шарики стратегии худ њисоб ме-кунад.

- Аз Равшанљону Љамшудбой пурсед, онњо хуб медо-нанд, ки ваќте як нафар як кишварро дар куљое, ки хоњадшарик мењисобад, чи мешавад.

ДоксистеманфїТабаралї ЃАНИЕВ, доктори илми

иќтисодї:- Даврони Шўравї љињатњои манфии

худро дошт, вале бартарии он замон дарин буд, ки мардум дар системаи ягонафаъолият мекарданд…

-Њозир чї? Њозир њам њама дар як система, барои якоила фаъолият мекунанд. Касе нахоњад, метавонад ра-вад, худро мухолиф эълон карда, љор зада гаштан гирад.

ШоњбепарвоШариф МУЛЛОЕВ, устоди донишгоњ:- Танњо шахсе шоњи давлат шуда ме-

тавонад, ки њам дониши хуб дошта бо-шад ва њам ба дарки ањволи мардум бе-парво набошад. Дар замони кунинї ки-шоварз будани њама шарт нест. Саба-

бњои онро мо дида истодаем.

- Э риштаро кашетон, муаллим чї гуфсоден!? Камтарбисёртар гиттагї боин?

МАРДИ ДУЗАНАЯк мардак мебинад танзим нест,

пасу пешро нигоњ накарда, соњиби10 фарзанд мешавад, аз кор хасташуда мебиёяд, ки занаш сар меку-над:

- Ана, дадаш, ваќташ гуфтам, ки5-та бас, гуфтї, не, занак, њоло ќув-ват њаст, таваллуд кардан гир, ак-нун ќабул кун. Миноборона њаминќадар армия надорад, салдат надо-рад. 10 нафар барои Шумо пуликитоб, дафтар, ручка боз мактабротаъмир мекунем, пули краска, пагоњзодрўзи муаллима, барои вай се-пичкаи тилло гирифтан даркор.

Њар рўз њамин кор такрор меё-бад ва мардак асабош хароб меша-вад. Як рўз аз кор меояд, мебинад,ки духтари њамсоя хушрўй, вале тоњоло шавњар накардааст. Баъд мег-ўяд, ки њамин духтари њамсоярозани дуввум карда мегирам, аз ѓур-ѓури занак халос мешавам. Духтар-ро никоњ карда мегираду баъд бахона мебиёяд ва мегўяд:

- Занак, ман 20 - рўза команди-ровка меравам, хонаба намешавам,кўдаконро наѓз нигоњ кун.

Мардак дар пеши зани дуввумкасе нест, ки ѓам дињад, фаќат айшуишрат, пас аз 20 рўз мебиёяд. 1 рўзтоќат мекунад, намешавад боз мег-ўяд:

- Занак, ман казармний положе-ни шудагї, вазъият безеб, њамон љомеравам, мумкин пас аз 10 рўз биё-ям.

Њамин тавр 6 моњ занашро фан-ду фиреб мекунад. Баъд мебиёядмебинад, ки дигар бањона ёфта на-мешавад, фикр карда нишастааст,ки занаш мепурсад:

- Чї ин ќадар фикр мекунї? Ху-даш чї гап аст?

- Э як ќонун баровардаанд,аљоиб. Касе ду зан дорад бояд якзанашро кушад. Ман њайрон ки чїкор кунам?!

Занак гашта мегўяд, њиљ гап нест.Аз сари девор гузаред, духтари њам-сояро кушед, дигар казарма њам азбайн мераваду командировка њам.Њамааш олиљаноб мешавад!

- Шуд, тоќат кун, ман њозир меку-шаму мебиёям.

Занак хурсанд, ки командировка-ву казарма дигар тамом мешавад. Азбайн чанд соат мегузарад, ки мар-дак нест, мегўяд, ин чихелї куштанаст, њозир худам рафта, ба чашмаммебинам.

Нисфи шаб аз болои девор гу-зашта мебинад, ки хонаи њамсояњама љим-љит. Як ањамият медињад,ки норбон ба болои бом дуруст кар-да мондагї аст. Аз дил мегузаронад,ки милисањо нафањманд гуфта дарболои бом кушта истодааст. Занакболои бом мебарояд, мебинад, кишавњараш зани дуюмро "кушта" ис-тодааст: айшу ишрат, бўсобўсї!Баъд мегардад, мегўяд:

Шўхињо аз Бахтовар Њалимов,ронанда

- Э пирхар, ришот резаде! О якмоњ командировка будї, куштанаш,ки њамин хел бошад, аввал мара на-куштї, ки баъд биёиву духтари њам-сояро кушї?!

"ХАЙР"Як гурўњ донишљўёни имтињон

месупориданд. Њама гурусна, валедигар илољ набуд ба љуз сабр. Дарчунин як њолат, њолате, ки аз гурус-нагї касе њатто сухан кардан наме-хост, Хайруллои дар даст чанд доначалпак (пирожки) вориди роњравибино шуд. Њамкурсон њама наздашдавиданд, то њадди аќал чалпаке ги-рифта тавонанд. Ў низ бидуни муш-кил њама чалпакњоро ба њамкурсо-наш таќсим кард. Њамкурсон њайроншуданд, ба чї хотир Хайрулло "хайр"кард.

Ваќте њамкурсон чалпакњорохўрданд, Хайрулло онњоро суолкард:

- Боз мехўред?Њама бо аломати тасдиќ сар љун-

бонданд. Баъдан, Хайрулло "раф-тем" гуфта, аз дуюм ошёна ба якумравон шуду њамкурсон аз пасашрафтанд. Чун бачањо ба ошхона ра-сиданд, Хайрулло эшонро назди са-тили партоб, ки пур аз чалпаки вай-роншуда буд, бурда гуфт: марњамат,чалпаки бепул! Ман аз њамин љо ба-рои шумо чалпак бурда будам…

МАРДИКОРНОМА

-Он автоматро њам шумо туњфа карда будед-мї?

Владимир Путин,президени Федератсияи Русия:

Президенти Федератсияи Ру-сия Владимир Путин рўзи 5-умиоктябр бо раиси љумњурии мо Эмо-малї Рањмон вохўрда, як ќатор со-зишномањоро ба фоидаи Русияимзо намуданд. Акнун пойгоњи њар-бии Русия то соли 2042 (!) дар То-љикистон монданї аст. Ба болои инњарбиёни русро, ки акнун соњибимаќоми дахлнопазирї гаштанд,"гурбаашонро дигар пишт њам гуф-та намешавад" ва бо иштињои том"бизнес"-и худро ба роњ мемонанд.

Аммо нафаре дар фикри маќо-ми муњољири тољик нест.

Дар расонањои хабарї омада-аст, ки муњлати баќайдгирй аз 3-рўз ба 15-рўз ва давомнокиииљозатномаи кор то се сол дарозшуд. Оё Сафиалло Девонаев на-медонист, ки мўњлати њузури бе-ќайди муњољирони тољик, на се рўз,балки њафт рўзи корї буд?

"..Обращаем Ваше вниманиена то, что каждый иностранныйгражданин прибывший в РФ обя-зан встать на миграционный учётпо месту пребывания (регистра-ция) в течении семи рабочихдней…" http://www.ufms-rf.ru/

Акнун дар бораи иљозаи кор.Шахсан ман ду моњ пеш корафто-да шуда, ба ИФХМ (УФМС) бароибоз се моњ дароз намудани ќайд-

нома рафтам. Ба ман дар он љогуфтанд, ки мо њаќ дорем бо як кор-ти мигратсионї, то се сол иљозаикор бигирем ва њољат ба убури (пе-ресечение границ) сарњад нест.

Наход шахси масъул, рањбарихадамоти муњољират СафиаллоДевонаев аз ин ќонунњои кайњодар амал буда хабар надошт?Чаро дар ивази маќоми дахлнопа- www.ilhom.wordpress.com

зирии сарбози рус натавонист баноновари тољик маќоми дахлнопа-зирии 3 - моња ба даст орад?

Ба њар як вохўрињои президен-тњои Русияву Тољикистон муњољиро-ни тољик ба умед менигаранд, аммоафсўс ин бор низ ноумед шуданд…