2557 ิทยาลัทยาลิลปากรยศ · จ 55253401: major : curriculum and...

การพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

โดย นางสาวจรรยสมร เหลองสมานกล

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ ภาควชาหลกสตรและวธสอน

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2557

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

THE DEVELOPMENT OF SCIENCE ACTIVITIES FOR THE ENHANCEMENT

OF SCIENTIFIC SKILLS AND CREATING INVENTION ABILITIES OF THIRD

GRADE STUDENTS

By

Miss Jansamon Luangsamankul

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree

Master of Education Program in Curriculum and Supervision

Department of Curriculum and Instruction

Graduate School, Silpakorn University

Academic Year 2014

Copyright of Graduate School, Silpakorn University

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร อนมตใหวทยานพนธเรอง “การพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3” เสนอโดย นางสาวจรรยสมร เหลองสมานกล เปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ

...................................................................... (รองศาสตราจารย ดร.ปานใจ ธารทศนวงศ)

คณบดบณฑตวทยาลย วนท..........เดอน...................... พ.ศ..............

อาจารยทปรกษาวทยานพนธ 1. อาจารย ดร.อบลวรรณ สงเสรม 2. ผชวยศาสตราจารย ดร.ไชยยศ ไพวทยศรธรรม 3. ผชวยศาสตราจารย ดร.แสงเดอน เจรญฉม คณะกรรมการตรวจสอบวทยานพนธ

.................................................... ประธานกรรมการ (อาจารย ดร.ศรวรรณ วณชวฒนวรชย) ............/......................../.............. .................................................... กรรมการ .................................................... กรรมการ (อาจารย ดร.สพรรณ ยอดยงยง) (อาจารย ดร.อบลวรรณ สงเสรม) ............/......................../.............. ............/......................../.............. .................................................... กรรมการ .................................................... กรรมการ(ผชวยศาสตราจารย ดร.ไชยยศ ไพวทยศรธรรม) (ผชวยศาสตราจารย ดร.แสงเดอน เจรญฉม) ............/......................../.............. ............/......................../..............

ง

55253401 : สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ

คาสาคญ : กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร / ทกษะทางวทยาศาสตร / ความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

จรรยสมร เหลองสมานกล : การพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3. อาจารยทปรกษาวทยานพนธ : อ.ดร. อบลวรรณ สงเสรม, ผศ.ดร.ไชยยศ ไพวทยศรธรรม และ ผศ.ดร.แสงเดอน เจรญฉม. 203 หนา.

การวจยครงนมวตถประสงคของการวจย คอ 1) เพอพฒนาและหาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 2) เพอประเมนกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ดงน 2.1) เพอเปรยบเทยบผลการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา กอนและหลงไดรบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 2.2) เพอศกษาทกษะทางวทยาศาสตร ระหวางการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 2.3) เพอศกษาความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ หลงการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 และ 2.4) เพอศกษาความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทมตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร การวจยนเปนการวจยและพฒนา (Research and Development) แบบหนงกลมทดสอบกอนและหลง (The One Group Pretest – Posttest Design) กลมตวอยางทใชในการวจยคอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 3

โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 จานวน 40 คน ซงไดมาโดยวธการสมอยางงาย เครองมอทใชในการวจยประกอบดวย 1) แผนการจดการเรยนร จานวน 8 แผนการเรยนร 2) แบบประเมนทกษะทางวทยาศาสตร 3) แบบประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ และ 4) แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร การวเคราะหขอมลโดยใชสถต คารอยละ(%) คาเฉลย ( ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ทดสอบคาท (t – test) แบบ Dependent และการวเคราะหเนอหา (Content Analysis)

ผลการวจย พบวา 1. กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรค

สงประดษฐ ประกอบดวยขนตอน 8 ขนตอน ไดแก 1) ขนสรางความสนใจ 2) ขนใหความร 3) ขนแสวงหาความร

4) ขนวเคราะหขอมล 5) ขนนาเสนอผลงาน 6) ขนสรปผล 7) ขนประเมนผล และ 8) ขนนาความรไปใช มประสทธภาพเทากบ 81.86 / 83.00 สงกวาเกณฑ 80/80

2. ผลการประเมนกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ดงน 2.1) ผลการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 หลงการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรสงกวากอนการจดกจกรรมการเรยนร อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 2.2) ทกษะทางวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ระหวางการจดกจกรรมการเรยนรพบวา โดยภาพรวมอยในระดบสง 2.3) ความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท3

หลงการจดกจกรรมการเรยนร พบวา โดยภาพรวมอยในระดบสง และ 2.4) ความคดเหนของนกเรยนทมตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 พบวา โดยภาพรวมนกเรยนมความคดเหนอยในระดบมาก และนกเรยนมความคดเหนวาควรนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรไปใชในการจดกจกรรมการเรยนรในเนอหาอนตอไป

ภาควชาหลกสตรและวธสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

ลายมอชอนกศกษา ............................................................ ปการศกษา 2557

ลายมอชออาจารยทปรกษาวทยานพนธ 1. ........................................... 2............................................... 3..............................................

จ

55253401: MAJOR : CURRICULUM AND SUPERVISION

KEY WORDS: SCIENCE ACTIVITIES / SCIENTIFIC SKILLS / CREATING INVENTION ABILITIES

JANSAMON LUANGSAMANKUL : THE DEVELOPMENT OF SCIENCE ACTIVITIES

FOR THE ENHANCEMENT OF SCIENTIFIC SKILLS AND CREATING INVENTION ABILITIES OF

THIRD GRADE STUDENTS. THESIS ADVISOR : UBONWAN SONGSERM, Ph.D., ASST. PROF. CHAIYOS

PAIWITHAYASIRITHAM, Ed.D., AND ASST. PROF. SAENGDUAN CHAROENCHIM, Ph.D. 203 pp.

The purposes of this research were 1) to develop and evaluate the science learning activities for the

enhancement of scientific skills and creating invention abilities of third grade students according to standard

criterion 80/80. 2) to evaluate the science learning activities for the enhancement of scientific skills and creating

invention abilities of third grade students in these points following. 2.1 ) to compare the learning outcome

entitled “ Surrounding Materials ” before and after doing the science activities of third grade students. 2.2) to study

the scientific skills during doing the science activities of third grade students. 2.3) to study the creating invention

abilities after doing the sciences activities of third grade students, and 2.4) to study the opinion of third grade

students toward the science activities. This research were research and development and the One Group Pretest –

Posttest Design. The sample were 40 students by simple random sampling, in third grade who are studying in the

second semester 2014 academic year, Phratumnak Suankularb Mahamongkol school in Nakhon Pathom province. The

instruments used for this experiment include 1) 8 lesson plans 2) scientific skills evaluation form 3) creating

invention abilities evaluation form, and 4) about the Students’ opinion toward the science learning activities question.

The data were analyzed by percentage, mean, standard deviation, t– test dependent and content analysis.

The results were as follow: 1. The science activities for the enhancement of scientific skills and creating invention abilities

included 8 steps were 1) Engagement Phase 2) Enlighten Phase 3) Exploration Phase 4) Analysis Phase

5) Presentation Phase 6) Conclusion Phase 7)Evaluation Phase and 8) Extension Phase according to standard

criterion 81.86 / 83.00 higher than 80/80.

2. The result of evaluation in science activities for the enhancement of scientific skills and

creating invention abilities of third grade students in these points following. 2.1) The learning outcome entitled

“ Surrounding Materials ” of third grade students’ on science after doing the science activities were higher than

before doing the science activities were statistically significant at the .05 level. 2.2) The scientific skills of third

grade students during doing the science activities overall is at the high level. 2.3 ) The creating invention abilities of

third grade students after doing the sciences activities overall is at the high level. 2.4 ) The opinion of third grade

students’ toward science activities were at a high agreement level and the students express their opinion about

science activities to apply it with other subjects appropriately.

Department of Curriculum and Instruction Graduate School, Silpakorn University

Student’s signature…………………………… Academic 2014

Thesis Advisors’ signature 1…………………..……. 2.…..…....……..…..………. 3………….…….….………

ฉ

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนสาเรจลลวงไปไดดวยการใหความชวยเหลอแนะนาของ อาจารย ดร.อบลวรรณ สงเสรม ซงเปนอาจารยทปรกษาวทยานพนธ ไดกรณาใหคาแนะนา แกไขรางวทยานพนธ

และชแนะในเวลาทสงสย หรอมปญหา ใหกาลงใจในการทางานเสมอมา ผวจยจงขอกราบขอบพระคณอาจารยเปนอยางสง ขอบพระคณ อาจารย ดร.ศรวรรณ วณชวฒนวรชย ทกรณาเปนประธานในการพจารณาวทยานพนธ โดยม อาจารย ดร.สพรรณ ยอดยงยง ผทรงคณวฒ ผชวยศาสตราจารย ดร.แสงเดอน เจรญฉม และผชวยศาสตราจารย ดร.ไชยยศ ไพวทยศรธรรม เปนกรรมการในการสอบวทยานพนธ

ไดกรณาตรวจสอบ แกไขวทยานพนธฉบบนใหถกตองสมบรณยงขน ตลอดจนคณาจารยในสาขาวชาหลกสตรและการนเทศ ทไดใหความร และสงสอนศษย ใหประสบผลสาเรจ ขอบพระคณผเชยวชาญในการตรวจเครองมอ อาจารย ดร. ยวร ผลพนธน อาจารยภาควชาพนฐานทางการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร นายวจตต มากมทรพย

ครชานาญการพเศษ โรงเรยนวดกงลาดและ นางสรย พลหอม ครชานาญการพเศษ โรงเรยนบญยศรสวสด ทไดกรณาทใหคาแนะนา ขอคดเหน ตรวจสอบ และแกไขเครองมอในการวจยใหมคณภาพ ขอบพระคณผบรหาร คณะคร และนกเรยน โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล ทไดใหความรวมมอในการใหขอมลในการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

จนสาเรจลลวง ตลอดจนความหวงใยทใหเสมอมา ทายสดน ผวจยขอนอมราลกถงอานาจบารมของคณพระศรรตนตรย และสงศกดสทธทงหลายทอยในสากลโลก อนเปนทพงใหผวจยมสตปญญาในการจดทาวทยานพนธ ผวจยขอใหเปนกตเวทตาแดบดา มารดา ครอบครว ญาต มตร และเพอน ๆ พ ๆ นกศกษาสาขาวชาหลกสตรและการนเทศ ทไดกรณาใหความชวยเหลอ แนะนาและเปนกาลงใจตลอดมา ตลอดจนผเขยนหนงสอ และบทความตาง ๆ ทใหความรแกผวจยจนสามารถใหวทยานพนธฉบบนสาเรจไดดวยด

ช

สารบญ หนา

บทคดยอภาษาไทย ………………………………………………………………………. ง

บทคดยอภาษาองกฤษ …………………………………………………………………… จ

กตตกรรมประกาศ ………………………………………………………………………. ฉ

สารบญตาราง …………………………………………………………………….……… ญ

สารบญแผนภาพ …...………………………….…………………………………….…… ฑ

บทท

1 บทนา ……………………..…………………………………………….……….. 1

ความเปนมาและความสาคญ………………………………….………… 1

กรอบแนวคดในการวจย ……………………………………….………. 4

คาถามของการวจย ………………………………..………….………… 12

วตถประสงคของการวจย …………………………………….………… 12

สมมตฐานของการวจย ……………………………………….………… 13

ขอบเขตของการวจย ………………………………………….………… 13

นยามศพทเฉพาะ …………………………………………….…………. 14

2 วรรณกรรมทเกยวของ …………………………………………………………… 17

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 :

กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ……………………………..………… 18

หลกสตรสถานศกษาโรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล

พทธศกราช 2552 : กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร……….………..…. 25 การจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร …………………………….…... 31

แนวคดและทฤษฎการเรยนรเกยวกบการสอนวทยาศาสตร ……….. 31

วธการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร ……………………….…... 37

การประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตร ……………………….….… 53

ทกษะทางวทยาศาสตร…………………………… ………………….… 57

ความหมายของทกษะทางวทยาศาสตร……………………….….…. 57

ประเภทของทกษะทางวทยาศาสตร …………………………….…. 58

ซ

บทท หนา การประเมนทกษะทางวทยาศาสตร……………………………….... 68

ความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ……………………….…… 70

ความหมายของความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ .….….... 70

การวดความคดสรางสรรคโดยการวดจากผลงาน ……….……….… 70

งานวจยทเกยวของ…………………………………………………..….. 72

งานวจยในประเทศ …………………………………………….…... 72

งานวจยตางประเทศ ……………………………………………..… 74

3 วธดาเนนการวจย ………………………………………………………………. 77

ขนตอนท วจย (R1 : Research) : ศกษาขอมลพนฐานเกยวกบการพฒนา กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตร

และความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชน

ประถมศกษาปท 3……………………………………………………..... 79

ขนตอนท พฒนา (D1 : Development) : การพฒนากจกรรมการเรยนร

วทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถ

ในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 .…...... 85

ขนตอนท วจย (R2 : Research) : การทดลองจดกจกรรมการเรยนร


ในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 …..… 108

ขนตอนท พฒนา (D2 : Development) : การประเมนผลและปรบปรง

กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตร

และความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชน

ประถมศกษาปท 3……………………………………..………………… 112

4 ผลการวเคราะหขอมล …………………………………………………………… 117

ตอนท 1 ผลการพฒนาและหาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนร


ในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 ……………………………………. 118

ฌ

บทท หนา ตอนท 2 ผลการประเมนกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรม

ทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ในประเดนตอไปน …………………. 131

2.1 ผลการเปรยบเทยบผลการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา กอนและหลงไดรบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ของ

นกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ………………………………. 131

2.2 ผลการศกษาทกษะทางวทยาศาสตร ระหวางการจดกจกรรม

การเรยนรวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 …… 132

2.3 ผลการศกษาความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

หลงการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ของนกเรยน

ชนประถมศกษาปท 3 …………………………………………. 133

2.4 ผลการศกษาความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

ทมตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ………………………… 134

5 สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ ………………………………………… 138

สรปผล ………………………………………………………………….. 138

อภปรายผล ……………………………………………………………… 141

ขอเสนอแนะ ……………………………………………………………. 146

ขอเสนอแนะเพอการนาไปใช ………………………….…….. 146

ขอเสนอแนะสาหรบการวจยครงตอไป ……………….……... 147

รายการอางอง ………………………….………...….……….……….……………….… 148

ภาคผนวก ………………………………………………………………………………. 155

ภาคผนวก ก รายชอผเชยวชาญตรวจคณภาพเครองมอทใชในการวจย … 156

ภาคผนวก ข การตรวจสอบคณภาพของเครองมอทใชในการวจย ……… 158

ภาคผนวก ค เครองมอทใชในการวจย …………………………………. 167

ประวตผวจย …………………………………………………………………………….. 203

ญ

สารบญตาราง

ตารางท หนา 1 ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง สาระท 3 สารและสมบตของสาร

ชนประถมศกษาปท 3……………………………………………………..….. 22

2 โครงสรางหลกสตรโรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล …………..…. 27

3 โครงสรางรายวชาวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 3 ………………….….….. 29

4 แสดงวธการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร…………………………….….… 51

5 สรปวธดาเนนการวจยจากขนตอนท ………………………………….…....…. 84

6 รางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 1 เรองสมบตของวสด…………………..... 87

7 รางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 2 เรองคนหาวสดจากของเลนของใช…….. 88

8 รางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 3 เรองประโยชนของวสด……………….... 89

9 รางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 4 เรองการเปลยนแปลงของวสด

เมอถกแรงกระทา……………………………………………………………. 90


เมอทาใหรอนขน……………………………………………………….……. 91


เมอทาใหเยนลง ……………………………………………………………… 92

12 รางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 7 เรองประโยชนทเกดขนจากการ

เปลยนแปลงของวสด………………………………………………………… 93

13 รางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 8 เรองอนตรายทเกดขนจากการ

เปลยนแปลงของวสด………………………………………………………… 94

14 การคานวณหาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร แบบภาคสนาม

(Filed Tryout) ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3/3………………….….… 95

15 แสดงรายละเอยดแผนการจดการเรยนร เรองวสดรอบตวเรา ระดบชนประถมศกษาปท 3 ……………………………………….…..….… 98

ฎ

ตารางท หนา 16 วเคราะหขอสอบแบบปรนยชนดเลอกตอบ (Multiple Choice) …………………. 102

17 สรปวธการดาเนนการวจยจากขนตอนท …………….……………………...…. 106

18 แบบแผนการวจย ……………………………………………………………..…. 109

19 สรปวธดาเนนการวจยจากขนตอนท 3 ……………………………………….….. 112

20 สรปวธดาเนนการวจย จากขนตอนท ……………………………………...…… 116

21 ขอมลทวไป …………………………………………………………….…..……. 121

22 ความตองการของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 …………………….……..…… 122

23 สถานภาพและขอมลทวไป ……………………………………………….…..….. 124

24 กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 1 เรองสมบตของวสด…………………….….. 129

25 การคานวณหาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร แบบภาคสนาม

(Filed Tryout) ………………………………………………….………..…. 131

26 เปรยบเทยบผลการเรยนร เรองวสดรอบตวเรา กอนและหลงการจดกจกรรม

การเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถ

ในการสรางสรรคสงประดษฐ ดวย t – test แบบ dependent …………….…... 132

27 ผลการศกษาทกษะทางวทยาศาสตร จากการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

ในแผนการจดการเรยนรท 1 – 8 ………………………………………..……. 133

28 ผลการประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ หลงการจดกจกรรม

การเรยนรวทยาศาสตร……………………………………………..….….….. 134

29 ความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทมตอกจกรรมการเรยนร

วทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถใน

การสรางสรรคสงประดษฐ…………………………………………….…….. 135

30 คาดชนความสอดคลองของรางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะ

ทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยน

ชนประถมศกษาปท 3 จานวน 8 แผน………………………………………. 159

31 คาดชนความสอดคลองของแผนการจดการเรยนร เรองวสดรอบตวเรา ทไดรบ

การพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตร

และความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ………………………….….. 160

ฏ

ตารางท หนา 32 คาดชนความสอดคลองของสวนประกอบในแผนการจดการเรยนร เรองวสดรอบตวเรา ทไดรบการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทาง

วทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ จานวน 8 แผน.. 161

33 คาดชนความสอดคลองของแบบทดสอบวดผลการเรยนร เรองวสดรอบตวเรา ทไดรบการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทาง

วทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ………….……. 162

34 คาความยากงาย (p) คาอานาจจาแนก (r) และคาความเชอมนของแบบทดสอบ

วดผลการเรยนร เรองวสดรอบตวเรา ทไดรบการพฒนากจกรรมการเรยนร

วทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการ

สรางสรรคสงประดษฐ…………………………………………….…………. 163

35 คาดชนความสอดคลองของแบบประเมนทกษะทางวทยาศาสตร………………… 164

36 คาดชนความสอดคลองของแบบประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ 164

37 ผลการหาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร (Field Tryout) ….….. 165

38 คาดชนความสอดคลองของแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอกจกรรม

การเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถใน

การสรางสรรคสงประดษฐ…………………………………………….……… 166

39 กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 1 เรองสมบตของวสด…………………………. 168

40 กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 2 เรองคนหาวสดจากของเลนของใช………….. 169

41 กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 3 เรองประโยชนของวสด………………............ 170

42 กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 4 เรองการเปลยนแปลงของวสด

เมอถกแรงกระทา…………………………………………………………….. 171

43 กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 5 เรองการเปลยนแปลงของวสด

เมอทาใหรอนขน……………………………………………………………... 172

44 กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 6 เรองการเปลยนแปลงของวสด เมอทาใหเยนลง 173

45 กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 7 เรองประโยชนทเกดขนจากกา รเปลยนแปลง

ของวสด………………………………………………………………………. 174

46 กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 8 เรองอนตรายทเกดขนจากกา รเปลยนแปลง

ของวสด………………………………………………………………………. 175

ฐ

ตารางท หนา 47 เกณฑการใหคะแนนการประเมนทกษะทางวทยาศาสตร…………………..…..…. 196

48 เกณฑการใหคะแนนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ………………… 198

ฑ

สารบญแผนภาพ

แผนภาพท หนา 1 กรอบแนวคดในการวจย…………………………………………………….…… 11

2 กรอบดาเนนการวจยเพอพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรม

ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรเชงสรางสรรค ของนกเรยน

ชนประถมศกษาปท 3 ……………………………………………….…….. 78

3 แสดงขนตอนการสรางแบบสอบถาม………………………………………..…. 81

4 แสดงขนตอนการสรางแบบสมภาษณ…………………………………….…..… 83

5 แสดงขนตอนการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ………………….…… 97

6 แสดงขนตอนการพฒนาแผนการจดการเรยนร…………………………………. 101

1

1

บทท 1

บทนา

ความเปนมาและความสาคญของปญหา

ปจจบนวทยาศาสตรและเทคโนโลยเปนปจจยสาคญในการพฒนาเศรษฐกจและสงคมใหเจรญกาวหนา รวมทงเสรมสรางขดความสามารถของแตละประเทศในการแขงขนระดบนานาชาต

ซงประเทศไทยไดเลงเหนความสาคญของวทยาศาสตรและเทคโนโลย ทนบวนยงเขามามบทบาทในชวตประจาวนของมนษย และเปนเครองมอทสาคญในการยกระดบมาตรฐานความเปนอยของมนษยใหสงขน ซงจะเหนวาวทยาศาสตรมบทบาทสาคญทงในดานเศรษฐกจ การเกษตร

อตสาหกรรมและการแพทย ความเจรญกาวหนาทางวทยาศาสตรทาใหเกดวทยาการความรและนวตกรรมใหม ๆ เกดขน การทจะสงเสรมพฒนาทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยจะตองอาศย

การวางรากฐานทางการศกษาทมคณภาพ เพอใหผเรยนมความรความเขาใจวทยาศาสตรขนพนฐานอยางเพยงพอ รจกคด ใชเหตผล วเคราะหปญหาและเหตการณทเกดขนในชวตประจาวน

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขปรบปรง (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553 หมวด 4

แนวการจดการศกษา มาตรา 22 กาหนดวา "การจดการศกษาตองยดหลกวา ผเรยนทกคนมความสามารถเรยนรและพฒนาตนเองได และถอวาผเรยนมความสาคญทสด กระบวนการจดการศกษาตองสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาตามธรรมชาตและเตมตามศกยภาพ" และมาตรา 24

กาหนดวา "การจดกระบวนการเรยนรใหสถานศกษาและหนวยงานทเกยวของดาเนนการจดการเรยนร โดยจดเนอหาสาระและกจกรรมใหสอดคลองกบความสนใจและความถนดของผเรยน

จดกจกรรมฝกทกษะ กระบวนการคด การจดการ การเผชญสถานการณ และการประยกตความรมาใชจดกจกรรมใหผเรยนไดเรยนรจากประสบการณจรง ฝกการปฏบตใหทาได คดเปน ทาเปน

จดการเรยนการสอนโดยผสมผสานสาระความรดานตาง ๆ อยางไดสดสวนสมดล รวมทงปลกฝงคณธรรม คานยมทดงามและคณลกษณะอนพงประสงค " และแนวทางการปฏรปการเรยนรประกอบกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559) ไดชใหเหนยทธศาสตรการพฒนาคนสสงคมแหงการเรยนรตลอดชวตอยางยงยน โดยมเปาหมายการพฒนาใหคนไทยทกคนไดรบการพฒนาทงรางกายและจตใจ มอนามยการเจรญพนธทเหมาะสมในทกชวงวย

มความรความสามารถในการคดวเคราะห สงเคราะห มนสยใฝเรยนรตลอดชว ต มความคดสรางสรรค มวนย มคณธรรม จรยธรรม มคานยมความเปนไทย รจกสทธหนาทของตนเอง และ

2

ของผอน มจตสานกรบผดชอบตอสงคม แนวการพฒนาคนดงกลาว มงเตรยมเดกและเยาวชนใหมพนฐานจตใจทดงาม มจตสาธารณะ พรอมทงสมรรถนะ ทกษะ และความรพนฐานทจาเปนในการดารงชวต ซงวทยาศาสตรมบทบาทสาคญยงในสงคมโลกปจจบนและอนาคต เพราะวทยาศาสตรเกยวของกบทกคนทงในชวตประจาวนและการงานอาชพตาง ๆ ตลอดจนเทคโนโลย เครองมอเครองใช ผลผลตตาง ๆ ทมนษยไดใชเพออานวยความสะดวกในชวตและการทางาน เหลานลวนเปนผลของความรวทยาศาสตร ผสมผสานกบความคดสรางสรรค และศาสตรอน ๆ วทยาศาสตรชวยใหมนษยไดพฒนาวธคด ทงความคดเปนเหตเปนผล คดสรางสรรค คดวเคราะหวจารณ

มทกษะสาคญในการคนควาหาความร มความสามารถในการแกปญหาอยางเปนระบบ สามารถตดสนใจโดยใชขอมลทหลากหลายและมประจกษพยานทตรวจสอบได วทยาศาสตรเปนวฒนธรรมของโลกสมยใหม ซงเปนสงคมแหงการเรยนร (Knowledge-Based Society) ดงนน

ทกคนจงจาเปนตองไดรบการพฒนาใหรวทยาศาสตร เพอทจะมความรความเขาใจในธรรมชาตและเทคโนโลยทมนษยสรางสรรคขน สามารถนาความรไปใชอยางมเหตผล สรางสรรค และมคณธรรม

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 มงหวงใหผเรยนไดเกดการเรยนรวทยาศาสตรทเนนกระบวนการไปสการสรางองคความร โดยผเรยนมสวนรวมในการเรยนการสอนทกขนตอน (กระทรวงศกษาธการ, 2551 : 5) และตองมลกษณะสาคญประการหนง

ซงเปนเปาหมายของกระบวนการเรยนรคอ มความคดสรางสรรค เพราะความคดสรางสรรคเกยวของกบความพยายามและการใชศกยภาพทางสตปญญาของมนษยใหสามารถคดคนสงใหม แสดงความคดใหม ๆ หรอการแสวงหาความรใหมเพอนามาใชในการดารงชวตในสงคม และเปนสอทนาไปสการแกปญหาอยางสรางสรรคของมนษย นอกจากนยงเปนปจจยทสาคญอยางยงในการสงเสรมความเจรญกาวหนาของประเทศชาต ประเทศใดกตามทสามารถดงเอาศกยภาพเชงสรางสรรคของประชากรออกมาใชใหเกดประโยชน กยงมโอกาสพฒนาและกาวหนาไดมากเทานน

และผลจากความคดสรางสรรคของมนษยยงทาใหเกดนวตกรรมและเทคโนโลยตาง ๆ มากมาย ทเปนประโยชนตอการดารงชวตของมนษย ความคดสรางสรรคจงเปนลกษณะทมคณคาตอบคคลและสงคมอยางยง และสมควรไดรบการสงเสรมใหเกดขนในตวบคคล โดยเฉพาะในทางการศกษาควรตองสงเสรมและสนบสนนใหเกดขนในโรงเรยน การจดกจกรรมการเรยนการสอนวทยาศาสตรจงตองสงเสรมใหผเรยนไดสงเกต สมผส และลงมอจดกระทาในสงทตองการเรยนรดวยตนเอง ฝกทกษะการคด การตดสนใจ ตลอดจนการคนพบความจรงดวยตนเอง ทงนผเรยนควรเปนผรเรมทากจกรรมตาง ๆ อยางอสระ ไดลงมอปฏบตจรง และแกปญหาตามกจกรรมการเรยนรทหลากหลาย

เหมาะสมกบความสามารถ ความแตกตางของผเรยนและสอดคลองกบรปแบบการเรยนรของผเรยน

ใชวธสอนเปนกระบวนการเรยนรมากกวาการจาเนอหา เหลานเปนกระบวนการทจดไดวาเปนการปลกฝงและสงเสรมความคดสรางสรรคแกผเรยนไดเปนอยางด และสามารถกระตนสมรรถภาพสมอง

3

ดานซายและดานขวา ของผเรยนใหทางานอยางสมดลสามารถพฒนาศกยภาพไดอยางเตมทเพราะเมอบคคลไดรบการพฒนากจะสามารถนาอจฉรยภาพและใชศกยภาพของตนมาพฒนาตนเอง และทาประโยชนแกสวนรวมอยางสรางสรรค

โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล เปนโรงเรยนทมการจดการเรยนการสอนดวยหลกสตร World Class Standard ทเนนวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม เพอพฒนาผเรยนใหมความรความสามารถตามมาตรฐานของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2551 และสอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขปรบปรง

(ฉบบท 3 ) พ.ศ. 2553 มคณธรรม จรยธรรม มความเปนไทย สขภาพอนามยทด มความรความสามารถและทกษะทางดานวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม เพอนาไปสการแกปญหาและปรบปรงสงแวดลอมใหไดผลอยางจรงจง ตระหนกถงความสมพนธระหวางวทยาศาสตร เทคโนโลย มวลมนษยและสภาพแวดลอมในเชงอทธพลและผลกระทบซงกนและกน

นาความรความเขาใจไปใชใหเกดประโยชนตอสงคม และการดารงชวต สนใจและใฝรในเรองวทยาศาสตรและเทคโนโลย นกเรยนไดเรยนรเนนการปฏบตจรง โดยยดแนวการจดการเรยนรทสอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขปรบปรง (ฉบบท 3 ) พ.ศ. 2553

เนนใหผเรยนทกคนไดรบการสงเสรมการพฒนากระบวนการคดความสามารถในการเรยนร

กระบวนการสบเสาะหาความร กระบวนการแกปญหา กระบวนการสรางสรรคองคความร ทกษะการสอสาร ทกษะการใชเทคโนโลยสารสนเทศ และความสามารถในการตดสนใจ แตในการจดการเรยนการสอนของครผสอนวทยาศาสตรโดยทวไป สวนใหญมงถายทอดเนอหาวชามากกวาการสอนใหนกเรยนรจกคดและลงมอปฏบตดวยตนเอง ยงยดการสอนและยดตนเองเปนสาคญ เนนการวดผลประเมนผลดานความร ความจา ทาใหนกเรยนขาดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรและขาดทกษะการคด และสงผลกระทบตอผลการประเมนผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร

ชนประถมศกษาปท 3 ซงผลจากการวเคราะหสภาพปญหาผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนโรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล จากรายงานของคณะกรรมการพฒนาคณภาพทางการศกษาของโรงเรยนปการศกษา 2553 - 2556 พบวา นกเรยนไดคะแนนเฉลยวชาวทยาศาสตรป

2553 มคะแนนเฉลย 69.28 ป 2554 มคะแนนเฉลย 72.03 ป 2555 มคะแนนเฉลย 76.72 และ ป

2556 มคะแนนเฉลย 75.38 ซงผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรตากวาเกณฑรอยละ 80 ทโรงเรยนกาหนดไว ดงนนจากขอมลทกลาวมาขางตนสามารถวเคราะหปญหาไดวาสาเหตอาจจะมาจากการจดกจกรรมการเรยนการสอนของคร คอครสวนใหญยงใชวธการสอนแบบบรรยายและสาธต ไมไดเอาวธการทางวทยาศาสตรไปใช ทาใหนกเรยนไมไดฝกปฏบตกจกรรมจรงและไมไดฝกการคด ดงนนการปรบเปลยนการจดกจกรรมการเรยนการสอนของครจงนาจะเปนสงทจะชวย

4

พฒนาปจจยตางๆอนจะสงผลใหผเรยนมลกษณะทพงประสงคคอ เปนคนด คนเกง มความสขในการดารงชวต

ผวจยไดรบมอบหมายหนาทใหปฏบตการสอนวชาวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 3 จงมความตระหนกทจะศกษาเทคนคและการจดการเรยนรทมประสทธภาพ เพอนามาพฒนาผเรยนใหมคณลกษณะตามทหลกสตรตองการ โดยการเกบรวบรวมขอมลจากสภาพปจจบน ปญหา ศกษาวธการและรปแบบการสอน การวดผลและประเมนผล ทสงผลตอการพฒนาทกษะทางวทยาศาสตรและผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรของชนประถมศกษาปท 3 จากการศกษาหลกการและแนวคดทฤษฎตาง ๆ ผวจยพบวา การจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรทชวยพฒนาทกษะทางวทยาศาสตรและทกษะการคด นนมหลากหลายวธดวยกน เชน การจดการเรยนรแบบ

วฏจกรการเรยนร (Learning Cycle) การจดการเรยนรแบบวทยาศาสตร (Scientific Method)

การจดการเรยนรแบบโครงงาน (Project Method) การจดการเรยนรแบบทดลอง (Experiment) และการจดการเรยนรแบบแกปญหา (Problem Solving) ซงการสอนแตละวธเปนรปแบบหนงของกระบวนการจดการเรยนการสอนวชาวทยาศาสตร ทสงเสรมใหผเรยนสามารถใชวธสบเสาะหาความรทางวทยาศาสตร (Inquiry Approach) ทตองอาศยกระบวนการทางวทยาศาสตร ในการคนพบความรหรอประสบการณการเรยนรอยางมความหมายดวยตนเอง โดยมพนฐานมาจากแนวทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของ Piaget วาการพฒนาของเดกจะเกดขนอยางตอเนอง และทฤษฎการสรางองคความร (Constructivism) ทวานกเรยนทกคนมความรเกยวกบบางสงบางอยางมากอนแลว กอนทครจะจดการเรยนการสอนใหเนนวาการเรยนรเกดขนดวยตวของผเรยนเอง และการเรยนรใหมจะมพนฐานมาจากความรเดม

จากสภาพและปญหาการเรยนการสอนวทยาศาสตรดงกลาว ผวจยเหนวาการพฒนาการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ทเนนใหนกเรยนใชกระบวนการสบเสาะหาความรไดแสวงหาความรและสรางองคความรดวยตนเอง ปฏบตและไดรบการฝกฝนความคดอยางเปนระบบ สามารถพฒนาสตปญญาของผเรยนใหสงขนได ซงเปนพนฐานทสาคญในการเรยนรวทยาศาสตร ผวจยจงสนใจทจะศกษาการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

กรอบแนวคดในการวจย ในการศกษาคนควาเกยวกบการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะ

ทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

ผวจยไดทาการศกษาคนควาแนวคด หลกการและงานวจยตาง ๆ เพอเปนแนวทางในการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร โดยมรายละเอยดดงน

5

1. แนวคดและทฤษฎการเรยนรทเกยวกบการสอนวทยาศาสตร แนวคดและทฤษฎการเรยนรทเปนพนฐานทสาคญเกยวกบการสอนวทยาศาสตร

ไดแก ทฤษฎพหปญญา Gardner (1983 อางถงใน ทศนา แขมมณ, 2555 : 85 - 90) กลาววาผเรยนแตละคนมระดบเชาวนปญญาแตกตางกน ครผสอนควรจดการเรยนการสอนทมความหลากหลายใหเหมาะสมกบผเรยน เพอสงเสรมใหผเรยนคนหาเอกลกษณของตนเอง และครควรมการวดและประเมนผลการเรยนรทครอบคลมหรอเหมาะสมกบเชาวนปญญาของผเรยน ทฤษฎการสรางความรดวยตนเอง Piaget (1972 : 1 - 12) และ Vygotsky (1978 : 84 - 91) มความคดเหนสอดคลองกนวา บคคลแตละคนมพฒนาการทางเชาวนปญญาไปตามลาดบขน ซงเกยวกบสงแวดลอม วฒนธรรมและสงคมทอยอาศย ดงนนในการจดการเรยนการสอนครควรจดใหผเรยนไดลงมอปฏบตจรง ไดสมผสกบสงทเปนจรง สถานการณจรง หรอวสดทใชในการเรยนการสอนจรง โดยครเปนผใหคาปรกษาและอานวยความสะดวก และอาจใชวธการประเมนทหลากหลาย เชน เพอนประเมนหรอประเมนตนเอง เพอสงเสรมพฒนาการของผเรยนใหไปถงศกยภาพของแตละคน และทฤษฎการสรางความรดวยตนเองโดยการสรางสรรคชนงาน มพนฐานมาจากทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเพยเจต (Piaget) บปผชาต ทฬหกรณ (2541 : 10) และทศนา แขมมณ (2555 : 96 - 98) กลาววา ผเรยนสามารถนาความคดทเกดขนในตนเอง มาสรางสรรคเปนชนงานทออกมาเปนรปธรรมทชดเจน โดยอาศยสอและเทคโนโลยทเหมาะสมเขามาบทบาทสาคญ ซงครจะตองคอยจดบรรยากาศหรอสภาพแวดลอมใหเออตอการเรยนรแกผเรยน และเปดโอกาสใหผเรยนไดสรางความรดวยตนเองตามความสามารถของแตละบคคล

จากการศกษาแนวคดและทฤษฎการเรยนรทเกยวกบการสอนวทยาศาสตรขางตนสรปไดวา การสอนวทยาศาสตรตองอาศยแนวคดและทฤษฎทางดานจตวทยาในการพฒนาการเรยนรวทยาศาสตรของผเรยน โดยครผสอนตองเขาใจธรรมชาตของผเรยนแตละคน เกยวกบการมปฏสมพนธกบสงแวดลอม และประสบการณเดมทมอยของผเรยน ซงจะสงผลใหผเรยนเรยนรวทยาศาสตรไดดยงขน นอกจากนครยงมบทบาทสาคญในการเปนผคอยใหคาปรกษา แนะนา อานวยความสะดวก และจดบรรยากาศทดใหแกผเรยนดวย

6

2. วธการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร

การจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรมหลากหลายวธ ไดแก

1. การจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร Eisenkraft (2003 : 56–59) ไดเสนอรปแบบการสอนเปน 7 ขน หรอ 7E คอ 1) ขนตรวจสอบความรเดม (Elicitation) 2) ขนเราความสนใจ (Engagement) 3) ขนสารวจและคนหา (Exploration) 4) ขนอธบาย/สรางแนวความคด

(Explanation) 5) ขนขยายแนวความคด (Elaboration ) 6) ขนประเมนผล (Evaluation) และ 7) ขนนาแนวความคดไปใช (Extension) ซงเปนกระบวนการ 7 ขน ทเกดขนอยางตอเนองกนไปในลกษณะของวฏจกรการเรยนร (Cycle) ซงการจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนรมขอดคอ นกเรยนไดใชความคดรวมกบประสบการณเดมอยางอสระ นกเรยนทกคนมโอกาสไดอภปราย วางแผน

และกาหนดวธการแกปญหาเอง ชวยสงเสรมใหนกเรยนเปนคนชางสงเกต และกลาแสดงความคดเหน ซงครจะมบทบาทสาคญในการปอนคาถามใหกบนกเรยนเพอนาไปสการคดคนควา ดงนนผ วจ ยไดสนใจเลอกขนเราความสนใจ ขนสารวจและคนหา ขนประเมนผล และขนนาแนวความคดไปใช มาใชเปนขอมลในการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

2. การจดการเรยนรแบบวทยาศาสตร Weisz (1965 : 4-7), บญญต ชานาญกจ

(2543 : 33-34), สวทย มลคา (2545 : 44-46) และกระทรวงศกษาธการ (2551) ไดอธบายขนตอนการจดการเรยนรแบบวทยาศาสตรไวสอดคลองกนคอมลาดบขนตอน 5 ขนตอนของวทยาศาสตร

ไดแก 1) ขนกาหนดปญหา 2) ขนกาหนดสมมตฐาน 3) ขนรวบรวมขอมล 4) ขนวเคราะหขอมล

และ 5) ขนสรปและประเมนผล ซงการจดการเรยนรแบบวทยาศาสตรมขอดคอ นกเรยนไดศกษาคนควาหาความรดวยตนเองและไดรวมปฏบตงานเปนกลม สงเสรมใหมความรบผดชอบและไดใชความคดหาเหตผลและมการคดอยางเปนระบบ ดงนนผวจยไดสนใจเลอกขนกาหนดสมมตฐาน

ขนรวบรวมขอมล ขนวเคราะหขอมล และขนสรปและประเมนผล มาใชเปนขอมลในการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

3. การจดการเรยนรแบบแกปญหา Guilford (1971) ไดเสนอขนตอนในการแกปญหาไว 5 ขนตอน ดงน 1) ขนเตรยมการ 2) ขนการวเคราะหปญหา 3) ขนเสนอแนวทางในการแกปญหา 4) ขนตรวจสอบผล และ 5) ขนในการนาไปประยกตใหม ซงการจดการเรยนรแบบแกปญหามขอดคอ นกเรยนไดฝกวธแกปญหาอยางมเหตผล ฝกการคดวเคราะห การตดสนใจ

ฝกทางานรวมกนเปนกลมและฝกความรบผดชอบในงานทไดรบมอบหมาย ดงนนผวจยไดสนใจเลอกขนเสนอแนวทางในการแกปญหา และขนในการนาไปประยกตใหม มาใชเปนขอมลในการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

4. การจดการเรยนรแบบโครงงาน พมพนธ เดชะคปต และคณะ (2553 : 25)

โดยมขนตอนการจดการเรยนร 5 ขนตอนทสาคญ คอ 1) ระบปญหา 2) ออกแบบการรวบรวม

7

ขอมล 3) ปฏบตการรวบรวมขอมล 4) วเคราะหผลและสรปผล และ 5) การนาเสนอผลงาน ซงการจดการเรยนรแบบโครงงานมขอดคอ นกเรยนไดปฏบตจรง เกดทกษะตาง ๆ ในการทางานจรง

ไดทางานรวมกนเปนกลม สงเสรมความคดสรางสรรค และฝกใหนกเรยนไดรจกแกปญหา ดงนนผวจยไดสนใจเลอกขนออกแบบการรวบรวมขอมล ขนปฏบตการรวบรวมขอมล ขนวเคราะหผลและสรปผล และขนการนาเสนอผลงาน มาใชเปนขอมลในการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

5. การจดการเรยนรแบบทดลอง ทศนา แขมมณ (2555 : 334-335) ไดเสนอแนะการจดการเรยนรแบบทดลองไว 6 ขนตอน คอ 1) การเตรยมการ 2) การนาเสนอเรอง/ตวปญหาทใชในการทดลอง 3) การใหความร/ขนตอนในการทดลอง 4) การทดลอง 5) การรวบรวมขอมล

และ 6) การวเคราะหสรปผลการทดลองและสรปการเรยนร ซงการจดการเรยนรแบบทดลองมขอดคอ นกเรยนไดปฏบตจรง อยากเรยนรคนหาคาตอบ และสามารถสรปผลการทดลองไดดวยตนเอง

นกเรยนเกดทกษะในการเรยนรดวยกระบวนการทางวทยาศาสตร ฝกความมเหตผล และมระบบ

ดงนนผวจยไดสนใจเลอกขนการใหความร/ขนตอนในการทดลอง ขนการทดลอง ขนการรวบรวมขอมล และขนการวเคราะหสรปผลการทดลองและสรปการเรยนร มาใชเปนขอมลในการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

จากการศกษาแนวคด ทฤษฎเกยวกบการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร ในการจดการเรยนรแบบตาง ๆ นเปนขนตอนหรอกระบวนการทสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและทกษะ

การคด ผวจยจงสนใจทจะนาการจดการเรยนรแบบตาง ๆ มาพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

3. แนวคด ทฤษฎเกยวกบการวจยและพฒนา (The Research and Development)

การวจยและพฒนา (The Research and Development) เปนลกษณะหนงของการวจยเชงปฏบตการ (Action Research) ทใชกระบวนการศกษาคนควาอยางเปนระบบ มงพฒนาทางเลอกหรอวธการใหม ๆ เพอใชในการยกระดบคณภาพงานหรอคณภาพชวต โดยมการพฒนาตนแบบนวตกรรม (หมายถง สอ/สงประดษฐ หรอวธการ) แลวมการทดลองใช เพอตรวจสอบคณภาพในเชงประจกษ ทงนนวตกรรมทนามาทดลองคอ วธการ (Treatment) หรอตวแปรตน โดยม “ดชนชคณภาพ” ในลกษณะใดลกษณะหนงเปนตวแปรตาม การวจยและพฒนาจะใหผลลพธทสาคญ 2

ลกษณะคอ

8

1. นวตกรรมประเภทวตถทเปนชนอน ซงอาจเปนประเภท วสด/อปกรณ/ชนงาน

เชน รถยนต คอมพวเตอร ชดการสอน สอการสอน ชดกจกรรม เสรมความร คมอประกอบการทางาน เปนตน

2. นวตกรรมประเภททเปนรปแบบ /วธการ/ กระบวนการ/ระบบปฏบตการ อาท

รปแบบการสอน วธการสอน รปแบบการบรหารจดการ ระบบการทางาน Quality Control (Q.C.),

Total Quality Management (TQM), The Balanced Score Card (BSC) ระบบ ISO เปนตน

ผลงานทางวชาการประเภทงานวจยและพฒนา คณคาของงานจะอยท “สงประดษฐ/ผลงานเปนชนเปนอนทสรางขน” หรอ “วธการ/รปแบบการทางาน/รปแบบการจดการ” ทพฒนาขน

ผลงานวจยและพฒนาทมคณคามาก คอ กรณทสามารถสรางสงประดษฐหรอวธการท “ ดด มคณคา ใชงานไดอยางด มประสทธภาพ” กระบวนการวจยและพฒนา อาจเรมดวยระบบของการวเคราะหสภาพปญหาใหชดเจน แลวเขาสระยะของการพฒนาทางเลอก หรอวธการใหม ๆ ซงระยะของการพฒนาทางเลอกจะมขนตอนคลายคลงกบการวจยโดยทวไป แตเปนการพฒนาตนแบบนวตกรรมใหไดมาตรฐานกอนทจะทาการทดลองใชในสภาพจรง เพอตรวจสอบคณภาพของนวตกรรม

โดยทวไปการวจยและพฒนานวตกรรม จะมขนตอนทสาคญ ดงน

ขนท 1 พฒนาตนแบบ ( อาจเปนการพฒนาสอ อปกรณ หรอรปแบบการบรหารจดการ)

ขนท 2 ทดลองใชนวตกรรม

ขนท 3 สรปผลการทดลอง / เขยนรายงาน

ซงในการดาเนนการวจยและพฒนาของ มาเรยม นลพนธ (2554 : 31) นนประกอบดวยขนตอนหลก 4 ขนตอน คอ

ขนตอนท 1 การศกษาวเคราะหขอมลพนฐาน (Research : R1 )

ขนตอนท 2 การพฒนา (Development : D1 )

ขนตอนท 3 การนาไปใช (Research : R2 )

ขนตอนท 4 การประเมนผลและปรบปรง (Development : D2 )

จากการศกษาขนตอนองคประกอบของการดาเนนการของการวจยและพฒนาของนกวชาการทางการศกษา พบวาสวนใหญไดมการกาหนดขนตอนการวจยและพฒนา (Research

and Development) ม 4 ขนตอน เชน งานวจยของ ประภาวลย แพรวานชย (2543 : 98) เสนอการพฒนารปแบบการเรยนการสอนโดยใชแผนผงทางปญญาเพอเพมพนความสามารถในการคดสรางสรรคของนกศกษาพยาบาล โดยดาเนนการตามขนตอนในการวจย 4 ขนตอน คอ

9

ขนตอนท 1 ศกษากรอบแนวคดของรปแบบการเรยนการสอน

ขนตอนท 2 สรางรปแบบการเรยนการสอน

ขนตอนท 3 ทดลองใชรปแบบ

ขนตอนท 4 ปรบปรงรปแบบการเรยนการสอน

สวนงานวจยของ ปรณฐ กจรงเรอง (2553 : 128) ไดเสนอขนตอนการพฒนารปแบบการสอนโดยใชกรณศกษาทางศาสตรการเรยนการสอนเพอสงเสรมความสามารถดานการคดอยางมวจารณญาณของนกศกษาวชาชพ 4 ขนตอน ดงน

ขนตอนท 1 ศกษาขอมลพนฐาน (Research - R1 : Analysis )

ขนตอนท 2 ออกแบบและพฒนารปแบบการสอน (Development - D1 : Design and

Development)

ขนตอนท 3 นารปแบบการสอนทพฒนาขนไปใช (Research - R2 : Implementation )

ขนตอนท 4 ปรบปรงรปแบบการสอน (Development - D2 : Evaluation)

และงานวจยของ อารยา ชอองชญ (2553 : 16) ไดเสนอขนตอนการพฒนารปแบบการเรยนการสอนเพอสงเสรมความสามารถในการคดขนสง กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ไว 4 ขนตอน คอ

ขนท 1 วเคราะหขอมลพนฐาน (Analysis : Research1 )

ขนท 2 ขนการออกแบบและพฒนา (Design and Development : Development1)

ขนท 3 การนาไปใช (Implement : Research2 )

ขนท 4 ประเมนผลและปรบปรง (Evaluation : Development2)

จากการศกษาขนตอนองคประกอบของการดาเนนการวจยและพฒนา ผวจยจงไดกาหนดขนตอนการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โดยมขนตอนดงน

ขนตอนท 1 วจย (R1 : Research) : ศกษาขอมลพนฐานเกยวกบความตองการ ความคดเหน ขอมลเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โดยศกษาจาก

1. การวเคราะหหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และหลกสตรสถานศกษาโรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

2. ศกษาแนวคดและทฤษฎทเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 3.ศกษาความตองการของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 เกยวกบกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรดานเนอหา การจด

10

กจกรรมการเรยนร สอการเรยนร และการวดและประเมนผล 4. ศกษาความคดเหนและขอเสนอแนะเกยวกบการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรจากผเกยวของ

ขนตอนท พฒนา (D1 : Development) : พฒนาและหาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

ขนตอนท วจย (R2 : Research) : ทดลองใชกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ผวจยทดลองใชกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557

ขนตอนท พฒนา (D2 : Development) : ประเมนกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ไดแก

1) ประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตรโดยใชแบบทดสอบวดผลการเรยนรวทยาศาสตรเรองวสดรอบตวเรา 2) ประเมนทกษะทางวทยาศาสตร โดยใชแบบประเมนทกษะทางวทยาศาสตร

3)ประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ โดยใชแบบประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ 4)สอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

โดยใชแบบสอบถามความคดเหน

จากการศกษาแนวคด ทฤษฎ งานวจยทเกยวของดงกลาว ผวจยไดกาหนดกรอบแนวคดในการวจย ดงแผนภาพท 1 ดงน

11

กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

ผลการเรยนรวทยาศาสตร

เรองวสดรอบตวเรา

ทกษะทางวทยาศาสตร

ความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

ความคดเหนของนกเรยนทมตอ


แนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบการพฒนา


1. แนวคดและทฤษฎการเรยนรเกยวกบการสอนวทยาศาสตร ไดแก

- ทฤษฎพหปญญา Gardner (1983 อางถงใน ทศนา แขมมณ, 2555 :

85 - 90)

- ทฤษฎการสรางความรดวยตนเอง Piaget (1972 : 1 - 12) และ Vygotsky (1978 : 84 - 91)

- ทฤษฎการสรางความรดวยตนเอง โดยการสรางสรรคชนงาน

ทศนา แขมมณ (2555 : 96 - 98) และ บปผชาต ทฬหกรณ (2541 : 10)

2. วธการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร ไดแก

- การจดการเรยนรแบบแบบวฏจกรการเรยนร Eisenkraft (2003 : 57–59)

- การจดการเรยนรแบบวทยาศาสตร Weisz (1965:4-7), บญญต

ชานาญกจ (2543 : 33-34),สวทย มลคา (2545 : 44-46) และ

กระทรวงศกษาธการ (2551)

- การจดการเรยนรแบบแกปญหา Guilford (1971)

- การจดการเรยนรแบบโครงงาน พมพนธ เดชะคปต และคณะ ( :

- )

- การจดการเรยนรแบบทดลอง ทศนา แขมมณ (2555 : 334-335)

3. แนวคดและทฤษฎเกยวกบการวจยและพฒนา มาเรยม นลพนธ

(2554 : 31), ประภาวลย แพรวานชย (2543 : 98), ปรณฐ กจรงเรอง

(2553 : 128) และ อารยา ชอองชญ (2553 : 16)

แผนภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย

12

คาถามของการวจย

1. กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ มประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 หรอไม

2. การประเมนกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ในประเดนตอไปน

2.1 ผลการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

หลงการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรสงกวากอนจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรหรอไม 2.2 ทกษะทางวทยาศาสตร ระหวางการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ของนกเรยน

ชนประถมศกษาปท 3 อยในระดบใด

2.3 ความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ หลงการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 อยในระดบใด

2.4 ความคดเหนของนกเรยนทมตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร อยในระดบใดและเปนอยางไร

วตถประสงคของการวจย

การวจยเรองการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรเชงสรางสรรค ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 มวตถประสงค ดงน

1. เพอพฒนาและหาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80

2. เพอประเมนกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ในประเดนตอไปน

2.1 เพอเปรยบเทยบผลการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา กอนและหลงไดรบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

2.2 เพอศกษาทกษะทางวทยาศาสตร ระหวางการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

13

2.3 เพอศกษาความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ หลงการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

2.4 เพอศกษาความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทมตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

สมมตฐานของการวจย

1. กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทพฒนาขนมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80

2. ผลการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 หลงการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรสงกวากอนจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

3. ทกษะทางวทยาศาสตร ระหวางการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 อยในระดบสง

4. ความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ หลงการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 อยในระดบสง

5. ความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทมตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

อยในระดบมาก

ขอบเขตของการวจย

เพอใหงานวจยเปนไปตามวตถประสงค ผวจยไดกาหนดขอบเขตการวจยไวดงน

1. ประชากรทใชในการวจย ไดแก นกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล อาเภอพทธมณฑล จงหวดนครปฐม ทกาลงศกษาในภาคเรยนท 2

ปการศกษา 2557 จานวน 6 หองเรยน รวม 240 คน

2. กลมตวอยาง ไดแก นกเรยนชนประถมศกษาปท 3/2 โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ

มหามงคล อาเภอพทธมณฑล จงหวดนครปฐม ทกาลงศกษาในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557

จานวน 40 คน ซงผวจยใชวธการสมอยางงาย ( Simple Random Sampling ) โดยการจบฉลากหองเรยน 1 หองเรยน

14

3. ตวแปรทใชในการศกษา ประกอบดวย

3.1 ตวแปรตน ไดแก การจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

3.2 ตวแปรตาม ไดแก

3.2.1 ผลการเรยนรวทยาศาสตรของนกเรยน เรอง วสดรอบตวเรา 3.2.2 ทกษะทางวทยาศาสตรของนกเรยน

3.3.3 ความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

3.3.4 ความคดเหนทมตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

4. ระยะเวลาในการทดลอง ใชกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 ใชเวลาสอนสปดาหละ 2 ชวโมง จานวน 4 สปดาห

รวมระยะเวลา 8 ชวโมง

5. เนอหา เรองวสดรอบตวเรา เปนเนอหาสาระท 3 สารและสมบตของสาร ของกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 3 ไดแก เรองสมบตของวสด ประโยชนของวสด

การเปลยนแปลงของวสด และประโยชนและอนตรายทเกดขนจากการเปลยนแปลงของวสด

นยามศพทเฉพาะ

กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร หมายถง กระบวนการทใชในการจดการเรยนการสอนวชาวทยาศาสตร ทเนนใหนกเรยนไดใชทกษะทางวทยาศาสตรในการคนหาคาตอบจากเรองวสดรอบตวเรา ประกอบดวย 8 ขนตอน ไดแก 1) ขนสรางความสนใจ 2) ขนใหความร 3) ขนแสวงหาความร 4) ขนวเคราะหขอมล 5) ขนนาเสนอผลงาน 6) ขนสรปผล 7) ขนประเมนผล และ 8) ขนนาความรไปใช

การพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร หมายถง กระบวนการสรางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร โดยการดาเนนงานตามขนตอน 4 ขนตอนดงน คอ ขนตอนท 1 วจย

(Research) : การศกษาขอมลพนฐานและความตองการ ขนตอนท 2 พฒนา (Development) :

การพฒนาและหาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ขนตอนท 3 วจย (Research) :

การทดลองใชกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร และขนตอนท 4 พฒนา (Development) : การประเมนผลหลงการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

15

ประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร หมายถง เกณฑคณภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรทผวจยไดกาหนดไว 80/80

80 ตวแรก หมายถง คาประสทธภาพของกระบวนการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร คดเปนรอยละ 80 ของคะแนนทนกเรยนทาไดจากการทาแบบทดสอบและการแสดงพฤตกรรมทกษะทางวทยาศาสตร 5 ทกษะระหวางเรยน

80 ตวหลง หมายถง คาประสทธภาพของผลการเรยนร คดเปนรอยละ 80 ของคะแนนทนกเรยนทาไดจากการทาแบบทดสอบและการสรางสงประดษฐหลงเรยน

ผลการเรยนรวทยาศาสตร หมายถง คะแนนความรความเขาใจของนกเรยนซงไดจากการทาแบบทดสอบวดผลการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา โดยใชแบบทดสอบทผวจยสรางขน

ทกษะทางวทยาศาสตร หมายถง การแสดงพฤตกรรมตาง ๆ ทเปนทกษะทางวทยาศาสตรมทกษะทงหมด 13 ทกษะ ประกอบดวย 1) ทกษะการสงเกต 2) ทกษะการวด 3) ทกษะการคานวณ

4) ทกษะการจาแนกประเภท 5) ทกษะการหาความสมพนธระหวางสเปสกบสเปส และสเปสกบเวลา 6) ทกษะการสอความหมายขอมล 7)ทกษะการลงความเหนขอมล 8)ทกษะการพยากรณ

9) ทกษะการตงสมมตฐาน 10) ทกษะการกาหนดนยามเชงปฏบตการ 11) ทกษะการกาหนดและควบคมตวแปร 12) ทกษะการทดลอง และ 13) ทกษะการตความหมายขอมลและลงขอสรป ซงในงานวจยครงนผวจยไดเลอกประเมนทกษะทางวทยาศาสตร 5 ทกษะ ไดแก 1) ทกษะการสงเกต

2) ทกษะการจาแนกประเภท 3) ทกษะการสอความหมายขอมล 4) ทกษะการลงความเหนขอมล

และ 5) ทกษะการพยากรณ ทประเมนพฤตกรรมนกเรยนระหวางการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา ซงใหคะแนนตามเกณฑการใหคะแนนแบบ Rubrics Score ม

3 ระดบ คอ สง ปานกลาง และตา โดยใชแบบประเมนทผวจยสรางขน

ความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ หมายถง ความสามารถทางการคดและการประดษฐสงประดษฐของนกเรยนในดานการออกแบบของเลน ของใช การเลอกใชวสด และการใชประโยชน ซงใหคะแนนตามเกณฑการใหคะแนนแบบ Rubrics Score ม 3 ระดบ คอ สง ปานกลาง

และตา โดยใชแบบประเมนทผวจยสรางขน

ความคดเหน หมายถง ความรสกนกคดของนกเรยนทมตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล ในดานเนอหาสาระ

ดานกจกรรมการเรยนร ดานสอการเรยนร ดานการวดและประเมนผล และดานประโยชนทไดรบ

16

ซงใชแบบสอบถามชนดมาตราสวนประมาณคา 3 ระดบ คอ มาก ปานกลาง นอย โดยใชแบบสอบถามความคดเหนทผวจยสรางขน

นกเรยน หมายถง ผเรยนทกาลงศกษาในระดบชนประถมศกษาปท 3 โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล ในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557

ประโยชนทจะไดรบ . ครผสอนวชาวทยาศาสตรไดแนวทางในการพฒนารปแบบการจด กจกรรมการเรยนร

วทยาศาสตรในเนอหาอน ๆ

2. เปนแนวทางสาหรบครในการวจยกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

3. นกเรยนทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา มทกษะทางวทยาศาสตรและนาไปใชประโยชนในชวตประจาวนได

17

บทท วรรณกรรมทเกยวของ

การวจยเรอง การพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

ผวจยไดนาเสนอเนอหาสาระทสาคญของแนวคดและวรรณกรรมทเกยวของกบการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ประกอบดวยหวขอดงน 1. หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 : กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร 2. หลกสตรสถานศกษาโรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล พทธศกราช

2552 : กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร 3. การจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

3.1 แนวคดและทฤษฎการเรยนรเกยวกบการสอนวทยาศาสตร

3.2 วธการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร

3.3 การประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตร

4. ทกษะทางวทยาศาสตร

4.1 ความหมายของทกษะทางวทยาศาสตร

4.2 ประเภทของทกษะทางวทยาศาสตร

4.3 การประเมนทกษะทางวทยาศาสตร

5. ความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

5.1 ความหมายของความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

5.2 การวดความคดสรางสรรคโดยการวดจากผลงาน

6. งานวจยทเกยวของ

5.1 งานวจยในประเทศ

5.2 งานวจยตางประเทศ

17

18

1. หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 : กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 เปนไปตามหลกสตรแกนกลาง

ทมโครงสรางยดหยน กาหนดจดหมายซงถอเปนมาตรฐานการเรยนรในภาพรวม 12 ป ระดบชวงชนเปน 4 ชวงชน ตามระดบพฒนาการของผเรยน สาระการเรยนรตามหลกสตร ซงประกอบดวยองคความร ทกษะหรอกระบวนการเรยนร และคณลกษณะหรอคานยม คณธรรม จรยธรรมของผเรยน ซงกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร เปนสาระหนงทกาหนดไวในสาระการเรยนร เปนหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 มงหวงใหผเรยนไดเรยนรวทยาศาสตรทเปนกระบวนการไปสการสรางองคความร โดยผเรยนมสวนรวมในการเรยนทกขนตอน ผเรยนจะไดทากจกรรมหลากหลาย ทงเปนรายกลมและเปนรายบคคล และเกดการพฒนาเจตตทางวทยาศาสตร คณธรรมและคานยมทดตอวทยาศาสตร การเรยนการสอนจงมงเนนใหผเรยนไดเปนผ เรยนรและคนพบดวยตนเองมากทสด นนคอใหไดทงกระบวนการและองคความรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร (กระทรวงศกษาธการ, 2551 : 1)

1.1 ความสาคญของวทยาศาสตร วทยาศาสตรมบทบาทสาคญยงในสงคมโลกปจจบนและอนาคต เพราะวทยาศาสตร

เกยวของกบทกคนทงในชวตประจาวนและในงานอาชพตาง ๆ ตลอดจนเทคโนโลย เครองมอ

เครองใชและผลผลตตาง ๆ ทมนษยใชเพออานวยความสะดวกในชวตและการทางานเหลานลวนเปนผลของความรทางวทยาศาสตร ผสมผสานกบความคดสรางสรรค คดวเคราะห วจารณ มทกษะทสาคญในการคนควาหาความร มความสามารถในการแกปญหาอยางเปนระบบ สามารถตดสนใจโดยใชขอมลหลากหลายและประจกษพยานทตรวจสอบได วทยาศาสตรเปนวฒนธรรมของโลกสมยใหมซงเปนสงคมแหงความร (Knowledge Based Society) ดงนนทกคนจงจาเปนตองไดรบการพฒนาใหรวทยาศาสตร เพอทจะมความรความเขาใจโลกธรรมชาตและเทคโนโลยทมนษยสรางสรรคขน สามารถนาความรไปใชอยางมเหตผล สรางสรรค มคณธรรม (กระทรวงศกษาธการ,

2551 : 1)

1.2 ธรรมชาตและลกษณะเฉพาะของวทยาศาสตร ความรทางวทยาศาสตรไดมาดวยความพยายามของมนษยทใชกระบวนการสบเสาะหา

ความร (Scientific Inquiry) การสงเกต สารวจตรวจสอบ ศกษาคนควาอยางเปนระบบ และการสบคนขอมลทาใหเกดองคความรใหมเพมพนตลอดเวลา ความรและกระบวนการดงกลาวมการถายทอดตอเนองกนเปนเวลายาวนาน

ความรทางวทยาศาสตรตองสามารถอธบายและตรวจสอบได เพอนามาใชอางองทงในการสนบสนนหรอโตแยงเมอมการคนพบขอมลหรอหลกฐานใหม หรอแมแตขอมลเดมเดยวกนกอาจ

19

เกดความขดแยงขนได ถานกวทยาศาสตรแปลความหมายดวยวธการหรอแนวคดทแตกตางกน

ความรวทยาศาสตรจงอาจเปลยนแปลงได

วทยาศาสตรเปนเรองททกคนสามารถมสวนรวมไดไมวาจะอยสวนใดของโลก

วทยาศาสตรจงเปนผลจากการสรางเสรมความรของบคคล การสอสาร และการเผยแพรขอมล

เพอใหเกดความคดในเชงวเคราะหวจารณ มผลใหความรวทยาศาสตรเพมขนอยางไมหยดยงและสงผลตอคนในสงคมการศกษาคนควาและการใชความรทางวทยาศาสตรจงตองอยภายในขอบเขต

คณธรรม จรยธรรม เปนทยอมรบของสงคม

ความรวทยาศาสตรเปนพนฐานทสาคญในการพฒนาเทคโนโลย เทคโนโลยเปนกระบวนการในงานตาง ๆ หรอกระบวนการพฒนา ปรบปรงผลตภณฑ โดยอาศยความรวทยาศาสตรรวมกบศาสตรอน ๆ ทกษะ ประสบการณ จนตนาการและความคดรเรมสรางสรรคของมนษย โดยมจดมงหมายทจะใหไดผลตภณฑทตอบสนองความตองการและแกปญหาของมวลมนษย เทคโนโลยทเกยวของกบทรพยากร กระบวนการ และระบบการจดการ จงตองใชเทคโนโลยในทางสรางสรรคสงคมและสงแวดลอม (กระทรวงศกษาธการ, 2551 : 2)

1.3 วสยทศนการเรยนรวทยาศาสตร วสยทศนเปนมมมองภาพในอนาคตทมงหวงวาจะมการพฒนาอะไร อยางไร ซงจะ

สอดคลองกบการปรบเปลยนของสงคม วสยทศนการเรยนรวทยาศาสตรกาหนดไวเพอใหผบรหารโรงเรยน ครผ สอน บคลากรทางการศกษา นกเรยน และชมชนรวมกนพฒนาการศกษาวทยาศาสตร และปฏบตรวมกนสความสาเรจ (กระทรวงศกษาธการ, 2551 : 3-4 )

วสยทศนการเรยนรวทยาศาสตรกาหนดขนภายใตกรอบความคดในเรองของการพฒนาการศกษา เพอเตรยมคนในสงคมแหงการเรยนรและสอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขปรบปรง (ฉบบท 3 ) พ.ศ. 2553 กลาวคอ

1. หลกสตรและการเรยนการสอนวทยาศาสตรจะเชอมโยงเนอหา แนวคดหลก

และกระบวนการทเปนสากล แตมความสอดคลองกบชวตจรงทงระดบทองถนและระดบประเทศ

และมความยดหยนหลากหลาย

2. หลกสตรและการเรยนการสอนตองตอบสนองผเรยนทมความถนดและความสนใจแตกตางกนในการใชวทยาศาสตรสาหรบการศกษาตอและการประกอบอาชพทเกยวของกบวทยาศาสตร

20

3. ผเรยนทกคนจะตองไดรบการสงเสรมใหพฒนากระบวนการคด ความสามารถในการเรยนรกระบวนการสบเสาะหาความร กระบวนการแกปญหา และการคดคนสรางสรรคองคความร

4. ใชแหลงเรยนรในทองถน โดยถอวามความสาคญควบคกบการเรยนรในโรงเรยน

5. ใชยทธศาสตรการเรยนการสอนหลากหลาย เพอตอบสนองความตองการ

ความสนใจและวธสอนทแตกตางกนของผเรยน

6. การเรยนรเปนกระบวนการสาคญททกคนตองไดรบการพฒนาเพอใหสามารถเรยนรตลอดชวต จงจะประสบความสาเรจในการดาเนนชวต

7. การเรยนการสอนตองสงเสรมและพฒนาผ เ รยนใหม เจตคต คณธรรม

จรยธรรม คานยมทเหมาะสมตอวทยาศาสตร เทคโนโลย สงคมและสงแวดลอม

วสยทศนการเรยนรวทยาศาสตรตามมาตรฐานหลกสตรการศกษาขนพนฐานกาหนดไว

ดงน

1. ในการเรยนการสอนวทยาศาสตร ผเรยนควรไดรบการสงเสรมและสรางความเขาใจวา วทยาศาสตรเปนทงความรและกระบวนการสบเสาะหาความร ผเรยนทกคนควรไดรบการกระตน สงเสรมใหสนใจและกระตอรอรนทจะเรยนวทยาศาสตร มความสงสยเกดคาถามในสงตาง ๆ ทเกยวกบโลกธรรมชาตรอบตว มความมงมนและมความสขทจะศกษาคนควา สบเสาะหาความร เพอรวบรวมขอมล วเคราะหผล ไปสคาตอบของคาถาม สามารถตดสนใจดวยการใชขอมลอยางมเหตผล สามารถสอสารคาถาม คาตอบขอมลและสงทคนพบจากการเรยนรใหผอนเขาใจได

2. การเรยนรวทยาศาสตรเปนการเรยนรตลอดชวต เนองจากความรวทยาศาสตรเปนเรองราวเกยวกบโลกธรรมชาตซงมการเปลยนแปลงตลอดเวลา ทกคนจงตองเรยนรเพอนาผลการเรยนรไปใชในชวตและการประกอบอาชพ เมอผเรยนไดเรยนวทยาศาสตรโดยไดรบการกระตนใหเกดความตนเตน ทาทายหรอเผชญกบสถานการณหรอปญหา มการรวมคด ลงมอปฏบตจรงกจะเขาใจและเหนความเชอมโยงของวทยาศาสตรกบกลมสาระการเรยนรอนและชวต สามารถทาใหอธบาย ทานาย คาดการณสงตาง ๆไดอยางมเหตผล การประสบความสาเรจในการเรยนวทยาศาสตรจะเปนแรงกระตนใหผเรยนมความสนใจมงมนทจะสงเกต สารวจตรวจสอบ สบคน

21

ความรทมคณคาเพมขนอยางไมหยดยง การจดกจกรรมการเรยนการสอนจงตองสอดคลองกบสภาพจรงในชวต โดยใชแหลงเรยนรหลากหลายในทองถนและคานงถงผเรยนทมวธการเรยนรความสนใจและความถนดแตกตางกน

3. การจดใหผ เรยนไดเรยนรวทยาศาสตรพนฐาน เปนการเรยนรเพอเขาใจ

ซาบซงและเหนความสาคญของปรากฏการณทางธรรมชาตของโลก สงแวดลอม ตลอดจนการใชเทคโนโลยสารสนเทศ ในการเรยนรและการสอสาร ซงจะสงผลใหเรยนรมความเขาใจ สามารถเชอมโยงองคประกอบทงหมดแบบองครวม สรางความรเปนของตนเอง เพอสรางความเขมแขงใหผเรยนมความสามารถในการคดอยางมเหตผล สรางสรรคสงตาง ๆ โดยใชความรทางวทยาศาสตร

จนตนาการและศาสตรอน ๆรวมดวย สามารถตดสนใจอยางมเหตผล สามารถนาความรไปใชประโยชนในการพฒนาคณภาพชวต และรวมกนดแลรกษาโลกธรรมชาตอยางยงยน

1.4 สาระและมาตรฐานการเรยนร กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรมสาระและมาตรฐานการเรยนร ดงน (กระทรวงศกษาธการ,

2551 : 3-5)

สาระท 1 สงมชวตกบกระบวนการดารงชวต มาตรฐาน ว 1.1 เขาใจหนวยพนฐานของสงมชวต ความสมพนธของโครงสราง และหนาทของระบบตางๆ ของสงมชวตททางานสมพนธกน มกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชในการดารงชวตของตนเองและดแลสงมชวต

มาตรฐาน ว 1.2 เขาใจกระบวนการและความสาคญของการถายทอดลกษณะทางพนธกรรม ววฒนาการของสงมชวต ความหลากหลายทางชวภาพ การใชเทคโนโลยชวภาพทมผลกระทบตอมนษยและสงแวดลอม มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสาร

สงทเรยนร และนาความรไปใชประโยชน

สาระท 2 ชวตกบสงแวดลอม มาตรฐาน ว 2.1 เขาใจสงแวดลอมในทองถน ความสมพนธระหวางสงแวดลอมกบสงมชวต ความสมพนธระหวางสงมชวตตาง ๆ ในระบบนเวศ มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตรสอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน

มาตรฐาน ว 2.2 เขาใจความสาคญของทรพยากรธรรมชาต การใชทรพยากรธรรมชาตในระดบทองถน ประเทศ และโลกนาความรไปใชในในการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในทองถนอยางยงยน

22

สาระท 3 สารและสมบตของสาร

มาตรฐาน ว 3.1 เขาใจสมบตของสาร ความสมพนธระหวางสมบตของสารกบโครงสรางและแรงยดเหนยวระหวางอนภาค มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตรสอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน

มาตรฐาน ว 3.2 เขาใจหลกการและธรรมชาตของการเปลยนสถานะของสารการเกดสารละลาย การเกดปฏกรยา มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน

สาระท 4 แรงและการเคลอนท

มาตรฐาน ว 4.1 เขาใจธรรมชาตของแรงแมเหลกไฟฟา แรงโนมถวง และแรงนวเคลยร มกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนร และนาความรไปใชประโยชนอยางถกตองและมคณธรรม

มาตรฐาน ว 4.2 เขาใจลกษณะการเคลอนทแบบตาง ๆ ของวตถในธรรมชาตมกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน

สาระท 5 พลงงาน

มาตรฐาน ว 5.1 เขาใจความสมพนธระหวางพลงงานกบการดารงชวตการเปลยนรปพลงงาน ปฏสมพนธระหวางสารและพลงงาน ผลของการใชพลงงานตอชวตและสงแวดลอม

มกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนร และนาความรไปใชประโยชน

สาระท 6 กระบวนการเปลยนแปลงของโลก

มาตรฐาน ว 6.1 เขาใจกระบวนการตาง ๆ ทเกดขนบนผวโลกและภายในโลกความสมพนธของกระบวนการตาง ๆ ทมผลตอการเปลยนแปลงภมอากาศ ภมประเทศ และสณฐานของโลก มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนร และนาความรไปใชประโยชน

สาระท 7 ดาราศาสตรและอวกาศ

มาตรฐาน ว 7.1 เขาใจววฒนาการของระบบสรยะ กาแลกซ และเอกภพ การปฏสมพนธภายในระบบสรยะ และผลตอสงมชวตบนโลก มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร การสอสารสงทเรยนร และนาความรไปใชประโยชน

มาตรฐาน ว 7.2 เขาใจความสาคญของเทคโนโลยอวกาศทนามาใชในการสารวจอวกาศและทรพยากรธรรมชาตดานการเกษตรและการสอสาร มกระบวนการสบเสาะหาความรสอสารสงทเรยนร และนาความรไปใชประโยชนอยางมคณธรรมตอชวตและสงแวดลอม

23

สาระท 8 ธรรมชาตของวทยาศาสตรและเทคโนโลย มาตรฐาน ว 8.1 ใชกระบวนการทางวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตรในการสบ

เสาะหาความร การแกปญหา รวาปรากฏการณธรรมชาตทเกดขนสวนใหญมรปแบบทแนนอน

สามารถอธบายและตรวจสอบไดภายใตขอมลและเครองมอทมอยในชวงเวลานน ๆ เขาใจวาวทยาศาสตร เทคโนโลย สงคม และสงแวดลอมมความเกยวของสมพนธกน

จะเหนไดวา การสอนวทยาศาสตร เปนการพฒนาผเรยนใหไดรบทงความรกระบวนการและเจตคต ครควรกระตนใหผเรยนสนใจและกระตอรอรนทจะเรยนรวทยาศาสตร มความสงสยเกดคาถามสงตาง ๆ ทเกยวกบโลกธรรมชาตรอบตว มความมงมนและมความสขทจะศกษาคนควาใชกระบวนการวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตรในการสบเสาะหาความรเพอรวบรวมขอมลวเคราะหผล นาไปสคาตอบของคาถาม สามารถตดสนใจดวยการใชขอมลอยางมเหตผล การเรยนวทยาศาสตรจงเปนการเรยนรอยางตอเนองตลอดชวต เนองจากสภาพแวดลอม มการเปลยนแปลงตลอดเวลา การจดกจกรรมการเรยนการสอนจงตองสอดคลองกบสภาพจรงในชวต โดยใชแหลงเรยนรอยางหลากหลายในทองถน และคานงถงผเรยนทมวธการเรยนร ความสนใจและความถนดแตกตางกน

สาหรบสาระทผวจยนามาวจยในครงนคอ สาระท 3 สารและสมบตของสาร โดยมตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง ดงตารางท 1

ตารางท 1 ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง สาระท 3 สารและสมบตของสาร ชนประถมศกษาปท 3

ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลาง

1. จาแนกชนดและสมบตของวสดทเปนสวนประกอบของของเลน ของใช

ของเลนของใชอาจมสวนประกอบหลายสวน

และอาจทาจากวสดหลายชนดซงมสมบตแตกตางกน

2. อธบายการใชประโยชนของวสดแตละชนด วส ดแ ตละชนดมสมบตแตก ตางกน จงใชประโยชนไดตางกน

3. ทดลองและอธบายผลของการเปลยนแปลง

ทเกดขนกบวสด เมอถกแรงกระทา หรอทาใหรอนขนหรอทาใหเยนลง

วตถบางชนดเมอไดรบความรอนจะเปลยนแปลงรปรางและขนาดได แตยงคงมสมบตเดมอย วตถบางชนดเมอไดรบความรอนจะเปลยนแปลงรปราง ส และกลน ไมสามารถคงสมบตเดมของวตถนนได

24

ตารางท 1 ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง สาระท 3 สารและสมบตของสาร ชนประถมศกษาปท 3 (ตอ)

ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลาง

4. อภปรายประโยชนและอนตรายทอาจเกดขน

เนองจากการเปลยนแปลงของวสด การเปลยนแปลงของวสดจากแรงกระทาภายนอกและการไดรบอณหภม สามารถนามาใชประโยชนในชวตประจาวนได แตบางครงการเปลยนแปลงของวสดดงกลาวอาจทาใหเกดอนตรายได

1.5 คณภาพผเรยน เพอใหการศกษาวทยาศาสตรบรรลผลตามทมงหวงไว จงไดกาหนดคณภาพของผเรยนท

จบชนประถมศกษาปท 3 ไวดงน

1. เขาใจลกษณะทวไปของสงมชวต และการดารงชวตของสงมชวตทหลากหลายในสงแวดลอมทองถน

2. เขาใจลกษณะทปรากฏและการเปลยนแปลงของวสดรอบตว แรงในธรรมชาต รปของพลงงาน

3. เขาใจสมบตทางกายภาพของดน หน นา อากาศ ดวงอาทตย และดวงดาว

4. ตงคาถามเกยวกบสงมชวต วสดและสงของ และปรากฏการณตางๆ รอบตว สงเกต

สารวจตรวจสอบโดยใชเครองมออยางงาย และสอสารสงทเรยนรดวยการเลาเรอง เขยน หรอวาดภาพ

5. ใชความรและกระบวนการทางวทยาศาสตร ในการดารงชวต การศกษาหาความรเพมเตม ทาโครงงานหรอชนงานตามทกาหนดให หรอตามความสนใจ

6. แสดงความกระตอรอรน สนใจทจะเรยนร และแสดงความซาบซงตอสงแวดลอมรอบตว แสดงถงความมเมตตา ความระมดระวงตอสงมชวตอน

7. ทางานทไดรบมอบหมายดวยความมงมน รอบคอบ ประหยด ซอสตย จนเปนผลสาเรจ

และทางานรวมกบผอนอยางมความสข

25

2. หลกสตรสถานศกษาโรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล พทธศกราช 52 : กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร 2.1 บรบทของโรงเรยน โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล ตงอยเลขท 300 หมท 5 ตาบลศาลายา อาเภอพทธมณฑล จงหวดนครปฐม 73170 สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครปฐม เขต 2 สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ

โรงเรยนเปดทาการสอนครงแรกเมอวนท 18 พฤษภาคม พ.ศ. 2541 ระดบการศกษาทเปดสอนตงแตชนอนบาล 1 ถงชนประถมศกษาปท 6

2.2 วสยทศน หลกการ จดหมาย วสยทศน

หลกสตรสถานศกษาขนพนฐาน โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล

มงพฒนาผเรยน ซงเปนกาลงของชาตใหเปนมนษยทมความสมดลทงดานรางกาย ความร คณธรรม

นอมนาแนวพระราชดาร มจตสานกในความเปนพลเมองไทยและเปนพลโลก ยดมนในการปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข มความรและทกษะพนฐาน รวมทงเจตคตทจาเปนตอการศกษาตอ การประกอบอาชพและการศกษาตลอดชวต

โดยมงเนนผเรยนเปนสาคญ บนพนฐานความเชอวาทกคนสามารถเรยนรและพฒนาตนเองไดเตมตามศกยภาพ

หลกการ หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มหลกการทสาคญ ดงน

1. เปนหลกสตรการศกษาเพอความเปนเอกภาพของชาต มจดหมายและมาตรฐานการเรยนรเปนเปาหมายสาหรบพฒนาเดกและเยาวชนใหมความร ทกษะ เจตคต และคณธรรมบนพนฐานของความเปนไทยควบคกบความเปนสากล

2. เปนหลกสตรการศกษาเพอปวงชน ทประชาชนทกคนมโอกาสไดรบการศกษาอยางเสมอภาค และมคณภาพ

3. เปนหลกสตรการศกษาทสนองการกระจายอานาจ ใหสงคมมสวนรวมในการจดการศกษาใหสอดคลองกบสภาพและความตองการของทองถน

4. เปนหลกสตรการศกษาทมโครงสรางยดหยนทงดานสาระการเรยนร เวลาและการจดการเรยนร

5. เปนหลกสตรการศกษาทเนนผเรยนเปนสาคญ

26

6. เปนหลกสตรการศกษาสาหรบการศกษาในระบบ นอกระบบ และตามอธยาศย

ครอบคลมทกกลมเปาหมาย สามารถเทยบโอนผลการเรยนร และประสบการณ

จดหมาย หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงพฒนาผ เ รยนใหเปนคนด

มปญญา มความสข มศกยภาพในการศกษาตอ และประกอบอาชพ จงกาหนดเปนจดหมายเพอใหเกดกบผเรยน เมอจบการศกษาขนพนฐาน ดงน

1. มคณธรรม จรยธรรม และคานยมทพงประสงค เหนคณคาของตนเอง มวนยและปฏบตตนตามหลกธรรมของพระพทธศาสนา หรอศาสนาทตนนบถอ ยดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

2. มความร ความสามารถในการสอสาร การคด การแกปญหา การใชเทคโนโลย

และมทกษะชวต

3. มสขภาพกายและสขภาพจตทด มสขนสย และรกการออกกาลงกาย

4. มความรกชาต มจตสานกในความเปนพลเมองไทยและพลโลก ยดมนในวถชวตและการปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

5. มจตสานกในการอนรกษวฒนธรรมและภมปญญาไทย การอนรกษและพฒนาสงแวดลอม มจตสาธารณะทมงทาประโยชนและสรางสงทดงามในสงคม และอยรวมกนในสงคมอยางมความสข

2.2 สมรรถนะสาคญของผเรยน และคณลกษณะอนพงประสงค สมรรถนะสาคญของผเรยน หลกสตรสถานศกษาขนพนฐานโรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล

มงใหผเรยนเกดสมรรถนะสาคญ 5 ประการ ดงน

1. ความสามารถในการสอสาร เปนความสามารถในการรบและสงสาร

มวฒนธรรมในการใชภาษาถายทอดความคด ความรความเขาใจ ความรสก และทศนะของตนเองเพอแลกเปลยนขอมลขาวสารและประสบการณอนจะเปนประโยชนตอการพฒนาตนเองและสงคม

รวมทงการเจรจาตอรองเพอขจดและลดปญหาความขดแยงตาง ๆ การเลอกรบหรอไมรบขอมลขาวสารดวยหลกเหตผลและความถกตอง ตลอดจนการเลอกใชวธการสอสาร ทมประสทธภาพโดยคานงถงผลกระทบทมตอตนเองและสงคม

2. ความสามารถในการคด เปนความสามารถในการคดวเคราะห การคดสงเคราะห

การคดอยางสรางสรรค การคดอยางมวจารณญาณ และการคดเปนระบบ เพอนาไปสการสรางองคความรหรอสารสนเทศเพอการตดสนใจเกยวกบตนเองและสงคมไดอยางเหมาะสม

27

3. ความสามารถในการแกปญหา เปนความสามารถในการแกปญหาและอปสรรคตาง ๆ ทเผชญไดอยางถกตองเหมาะสมบนพนฐานของหลกเหตผล คณธรรมและขอมลสารสนเทศ

เขาใจความสมพนธและการเปลยนแปลงของเหตการณตาง ๆ ในสงคม แสวงหาความร ประยกตความรมาใชในการปองกนและแกไขปญหา และมการตดสนใจทมประสทธภาพโดยคานงถงผลกระทบทเกดขนตอตนเอง สงคมและสงแวดลอม

4. ความสามารถในการใชทกษะชวต เปนความสามารถในการนากระบวนการ

ตาง ๆ ไปใชในการดาเนนชวตประจาวน การเรยนรดวยตนเอง การเรยนรอยางตอเนอง การทางาน

และการอยรวมกนในสงคมดวยการสรางเสรมความสมพนธอนดระหวางบคคล การจดการปญหาและความขดแยง ตาง ๆ อยางเหมาะสม การปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงของสงคมและสภาพแวดลอม และการรจกหลกเลยงพฤตกรรมไมพงประสงคทสงผลกระทบตอตนเองและผอน

5. ความสามารถในการใชเทคโนโลย เปนความสามารถในการเลอก และใช

เทคโนโลยดานตาง ๆ และมทกษะกระบวนการทางเทคโนโลย เพอการพฒนาตนเองและสงคมในดานการเรยนร การสอสาร การทางาน การแกปญหาอยางสรางสรรค ถกตอง เหมาะสม และมคณธรรม

คณลกษณะอนพงประสงค หลกสตรสถานศกษาขนพนฐานโรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล

มงพฒนาผเรยนใหมคณลกษณะอนพงประสงค ดงน

1. รกชาต ศาสน กษตรย

2. ซอสตย สจรต

3. มวนย

4. ใฝเรยนร

5. อยอยางพอเพยง

6. มงมนในการทางาน

7. รกและภมใจในความเปนไทย

8. มจตสาธารณะ

28

2.3 โครงสรางหลกสตรสถานศกษา

ตารางท 2 โครงสรางหลกสตรโรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล

กลมสาระการเรยนร/ กจกรรม เวลาเรยน

ระดบชน ป. 1 ป. 2 ป. 3 ป. 4 ป. 5 ป. 6

ภาษาไทย 240 240 240 160 160 160

คณตศาสตร 200 200 200 160 160 160

วทยาศาสตร 80 80 80 120 120 120

สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

120 120 120 120 120 120

สขศกษาและพลศกษา 40 40 40 80 80 80

ศลปะ 80 80 80 80 80 80

การงานอาชพและเทคโนโลย 40 40 40 40 40 40

ภาษาตางประเทศ 80 80 80 120 120 120

รวมเวลาเรยน (พนฐาน) 880 880 880 880 880 880

กจกรรมพฒนาผเรยน 120 120 120 120 120 120

รายวชา / กจกรรมทสถานศกษาจดเพมเตมตามความพรอมและจดเนน ปละไมเกน 40 ชวโมง (รวมอยในวชาพนฐาน)

รวมเวลาเรยนทงหมด 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000 1,000

29

2.4 คาอธบายรายวชาวทยาศาสตร

รหสวชา ว 13101 ชนประถมศกษาปท 3 จานวน ชวโมง

ศกษา วเคราะห ลกษณะตาง ๆ ของสงมชวตใกลตว ลกษณะทคลายคลงกนของพอแมกบลก การถายทอดลกษณะทางพนธกรรม สงมชวตบางชนดสญพนธไปแลวและทดารงพนธมาถงปจจบน สงแวดลอมในทองถน ความสมพนธของสงมชวตกบสงแวดลอม ทรพยากรธรรมชาต

การใชทรพยากรธรรมชาตในทองถนและทกอใหเกดปญหาสงแวดลอม การใชทรพยากรอยางประหยด คมคา และการมสวนรวมในการปฏบต ชนดและสมบตของวสดทเปนสวนประกอบของของเลน ของใช การใชประโยชนของวสดแตละชนด ผลของการเปลยนแปลงทเกดขนกบวสดเมอถกแรงกระทาหรอทาใหรอนหรอทาใหเยนลง ประโยชนหรออนตรายทอาจเกดขนเนองจากการเปลยนแปลงของวสด ผลของการออกแรงทกระทาตอวตถ การตกของวตถสพนโลก

แรงทโลกดงดดวตถ และแหลงพลงงานธรรมชาตทใชผลตไฟฟา ความสาคญของพลงงานไฟฟา วธการใชไฟฟาอยางประหยดและปลอดภย สมบตทางกายภาพของนาจากแหลงนาในทองถน

สวนประกอบของอากาศและความสาคญของอากาศ การเคลอนทของอากาศทมผลจากความแตกตางของอณหภม การขน-ตกของดวงอาทตย การเกดกลางวนกลางคนและการกาหนดทศ

โดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตร การสบเสาะหาความร การสารวจตรวจสอบ

การสบคนขอมล บนทก จดกลมขอมลและการอภปรายเพอใหเกดความร ความคด ความเขาใจ

สามารถนาเสนอ สอสารสงทเรยนร มความสามารถในการตดสนใจ เพอใหเกดคณลกษณะเหนคณคาของการนาความรไปใชประโยชนในชวตประจาวน มจตวทยาศาสตร คณธรรม จรยธรรม

และคานยมทเหมาะสม

รหสตวชวด

ว 1.2 ป. 3/1 ป. 3/2 ป. 3/3 ป. 3/4 ว 2.1 ป. 3/1 ว 2.2 ป. 3/1 ป. 3/2 ป. 3/3

ว 3.1 ป. 3/1 ป. 3/2 ว 3.2 ป. 3/1 ป. 3/2 ว 4.1 ป. 3/1 ป. 3/2 ว 5.1 ป. 3/1 ป. 3/2

ว 6.1 ป. 3/1 ป. 3/2 ป. 3/3 ว 7.1 ป. 3/1 ว 8.1 ป. 3/1 ป. 3/2 ป. 3/3 ป. 3/4 ป. 3/5 ป. 3/6

ป. 3/7 ป. 3/8

รวม 28 ตวชวด

30

2.5 โครงสรางรายวชาวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 3 ตารางท 3 โครงสรางรายวชาวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 3

หนวยการเรยนรท ชอหนวยการเรยนร เวลา (ชวโมง)

สงมชวต

- โครงสรางหนาทของพชและสตว

- การถายทอดลกษณะทางพนธกรรม

- ประโยชนในการพฒนาสายพนธของพชและสตว

- การตอบสนองตอสภาพแวดลอมของพชและสตว

16

4

4

4

4

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

- ความสาคญของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

- สงแวดลอมในทองถน

- ผลกระทบของการใชทรพยากรธรรมชาต

- การใชทรพยากรธรรมชาตอยางประหยดและคมคา

8

2

2

2

2

วสดรอบตวเรา

- สมบตของวสด

- ประโยชนของวสด

- การเปลยนแปลงของวสด

- ประโยชนและอนตรายทเกดขนจากการเปลยนแปลงของวสด

8

2

2

2

2

แรงและการเคลอนท

- วตถกบแรงกระทา - แรงโนมถวงของโลก

8

4

4

5 ไฟฟา - แหลงพลงงานไฟฟา - การใชไฟฟาในบาน

8

4

4

31

ตารางท 3 โครงสรางรายวชาวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 3 (ตอ) หนวยการเรยนรท ชอหนวยการเรยนร เวลา (ชวโมง)

6 แหลงนาและอากาศบนโลก

- สมบตทางกายภาพของนา - คณภาพของนา - การใชประโยชนจากนา - สวนประกอบของอากาศ

- สมบตของอากาศ

- ความสาคญของอากาศ

24

4

4

4

4

4

4

7 ปรากฏการณของโลก

- ปรากฏการณบนทองฟา - การเกดทศ

8

4

4

รวม 80

จากตารางโครงสรางรายวชาวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 3 ผวจยไดเลอกหนวยการเรยนรท 3 เรองวสดรอบตวเรา มาใชในการวจยครงน เนองจากในหนวยการเรยนนมเนอหาสาระทเหมาะสมในการสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

3. การจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร การจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ผวจยไดศกษาแนวคด ทฤษฎ และวธการจดการเรยนรทเกยวกบวทยาศาสตร ไดแก แนวคดและทฤษฎการเรยนรทเกยวกบการสอนวทยาศาสตร

วธการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร และการประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตร ซงมรายละเอยดดงน

3.1 แนวคดและทฤษฎการเรยนรทเกยวกบการสอนวทยาศาสตร 1. ทฤษฎพหปญญา Gardner (1983 อางถงใน ทศนา แขมมณ, 2555 : 85 - 90) แนวคดของเขาทาใหเกดการเปลยนแปลงความคดเกยวกบ “เชาวนปญญา” เปนอยางมาก และกลายเปนทฤษฎทมอทธพลอยางกวางขวางตอการจดการศกษาและการเรยนการสอนในปจจบน และการดเนอรไดใหนยามของคาวา “เชาวนปญญา” (Intelligence) ไววา ความสามารถในการแกปญหาในสภาพแวดลอมตาง ๆ

32

หรอการสรางสรรคผลงานตาง ๆ ซงจะมความสมพนธกบบรบททางวฒนธรรมในแตละแหง

รวมทงความสามารถในการตงปญหา เพอจะหาคาตอบและเพมพนความร

การดเนอรมความเชอพนฐานทสาคญ 2 ประการ คอ

1. เชาวนปญญาของบคคลมไดมเพยงความสามารถทางภาษาและทางคณตศาสตรเทานน แตมอยอยางหลากหลายถง 8 ประเภทดวยกน ซงเขาบอกวาความจรงอาจจะมมากกวาน

คนแตละคนจะมความสามารถเฉพาะดานแตกตางกนไปจากคนอน และมความสามารถในดานตาง ๆ

ไมเทากน ความสามารถทผสมผสานกนออกมา ทาใหบคคลแตละคนมแบบแผนซงเปนเอกลกษณเฉพาะตน

2. เชาวนปญญาของแตละบคคลจะไมอยคงททระดบทตนมตอนเกด แตสามารถเปลยนแปลงได หากไดรบการสงเสรมทเหมาะสม

เชาวนปญญาของบคคลประกอบดวยความสามารถ 3 ประการ คอ

1. ความสามารถในการแกปญหาในสภาพการณตาง ๆ ทเปนไปตามธรรมชาต และตามบรบททางวฒนธรรมของบคคลนน

2. ความสามารถในการสรางสรรคผลงานทมประสทธภาพและสมพนธกบบรบททางวฒนธรรม

3. ความสามารถในการแสวงหาหรอตงปญหาเพอหาคาตอบและเพมพนความร

การนาทฤษฎพหปญญามาประยกตใชในการเรยนการสอนมหลากหลาย ดงน

1. เนองจากผเรยนแตละคนมเชาวนปญญาแตละดานไมเหมอนกน ดงนนในการจดการเรยนการสอนควรมกจกรรมการเรยนรทหลากหลายทสามารถสงเสรมเชาวนปญญาหลาย ๆ

ดาน มใชมงพฒนาแตเพยงเชาวนปญญาดานในดานหนงเทานน การจดกจกรรมทสงเสรมพฒนาการของสตปญญาหลาย ๆ ดาน จะชวยใหผเรยนทกคนมโอกาสทจะพฒนาตนเองอยางรอบดาน พรอมทงชวยสงเสรมอจฉรยภาพหรอความสามารถเฉพาะตนของผเรยนไปในตว

2. เนองจากผเรยนมระดบเชาวนปญญาแตละดานไมเทากน ดงนน จงจาเปนทจะตองจดการเรยนการสอนใหเหมาะกบขนพฒนาการในแตละดานของผเรยน

3. เนองจากผเรยนแตละคนมเชาวนปญญาแตละดานไมเหมอนกน การผสมผสานของความสามารถดานตาง ๆ ทมอยไมเทากนน ทาใหเกดเปนเอกลกษณ (Uniqueness) หรอลกษณะเฉพาะของแตละคนทไมเหมอนกน เกดความแตกตางทหลากหลาย (Diversity) สามารถ

33

นาไปใชใหเกดประโยชนแกสวนรวม การสอนควรเนนการสงเสรมความเปนเอกลกษณของผเรยน

ครควรสอนโดยเนนใหผเรยนคนหาเอกลกษณของตน ภาคภมใจในเอกลกษณของตน และเคารพในเอกลกษณของผอน รวมทงเหนคณคาและเรยนรทจะใชความแตกตางของแตละบคคลใหเปนประโยชนตอสวนรวม

4. ระบบการวดและประเมนผลการเรยนรควรตองมการปรบเปลยนไปจากแนวคดเดมทใชการทดสอบเพอวดความสามารถทางเชาวนปญญาเพยงดานใดดานหนงเทานน วธการประเมนผลการเรยนการสอนทด ควรมการประเมนหลาย ๆ ดาน และในแตละดานควรเปนการประเมนในสภาพการณของปญญาทสามารถแกปญหาไดดวยอปกรณทสมพนธกบเชาวนปญญาดานนน ๆ การประเมนจะตองครอบคลมความสามารถในการแกปญหา หรอการสรางสรรคผลงาน

โดยใชอปกรณทสมพนธกบเชาวนปญญาดานนน ๆ

จากทฤษฎพหปญญาของการดเนอรทกลาวขางตนสรปไดวา ทฤษฎพหปญญาของการดเนอร กลาววาผเรยนแตละคนมระดบเชาวนปญญาแตกตางกน ครผสอนควรจดการเรยนการสอนทมความหลากหลายใหเหมาะสมกบผเรยน เพอสงเสรมใหผเรยนคนหาเอกลกษณของตนเอง

และครควรมการวดและประเมนผลการเรยนรทครอบคลมหรอเหมาะสมกบเชาวนปญญาของผเรยน

2. ทฤษฎการสรางความรดวยตนเอง ทฤษฎพฒนาการทางเชาวนปญญาของเพยเจตและวกอทสกเปนรากฐานทสาคญของทฤษฎการสรางความรดวยตนเอง (Constructivism) เพยเจตเชอวา (Piaget, 1972 : 1 - 12) คนทกคนจะมการพฒนาเชาวนปญญาไปตามลาดบขน จากการมปฏสมพนธและประสบการณกบสงแวดลอมตามธรรมชาต และประสบการณทเกยวกบการคดเชงตรรกะและคณตศาสตร (Logico

– Mathematical Experience ) รวมทงการถายทอดความรทางสงคม (Social Transmossion)

วฒภาวะ (Maturity) และกระบวนการพฒนาความสมดล (Equilibration) ของบคคลนน สวน

วกอทสก (Vygotsky, 1978 : 84 - 91) ใหความสาคญกบวฒนธรรมและสงคมมาก เขาอธบายวามนษยไดรบอทธพลจากสงแวดลอมตงแตแรกเกด ซงนอกจากสงแวดลอมทางธรรมชาตแลวกยงมสงแวดลอมทางสงคมซงกคอวฒนธรรมทแตละสงคมสรางขน ดงนนสถาบนสงคมตาง ๆ เรมตงแตสถานบนครอบครวจะมอทธพลตอพฒนาการทางเชาวนปญญาของแตละบคคล นอกจากนน

ภาษายงเปนเครองมอสาคญของการคดและการพฒนาเชาวนปญญาขนสง พฒนาการทางภาษาและ

34

ทางความคดของเดก เรมดวยการพฒนาทแยกจากกน แตเมออายมากขนพฒนาการทง 2 ดานจะไปรวมกน ดวยเหตนวกอทสก จงเนนความสาคญของความแตกตางระหวางบคคล และการใหความชวยเหลอผเรยนเพอใหกาวหนา จากระดบพฒนาการทเปนอยไปถงระดบพฒนาการทเดกทศกยภาพจะไปถงได วกอทสก ไดเสนอแนวคดเกยวกบ “ Zone of Proximal Development” ซงเปนแนวคดใหมทสงตอการเปลยนแปลงในดานการจดการเรยนการสอน

การนาทฤษฎการสรางความรมาประยกตใชในการเรยนการสอนมหลากหลาย ดงน

1. เปาหมายการเรยนรจะตองมาจากการปฏบตงานจรง (Authentic Tasks) ครจะตองเปนตวอยางและฝกฝนกระบวนการเรยนรใหผเรยนเหน ผเรยนจะตองฝกฝนการสรางความรดวยตนเอง

2. เปาหมายของการสอนจะเปลยนจากการถายทอดใหผเรยนไดรบสาระความรทแนนอนตายตวไปสการสาธตกระบวนการแปลและสรางความหมายทหลากหลาย การเรยนรทกษะตาง ๆ จะตองใหมประสทธภาพถงขนทาไดและแกปญหาจรงได

3. ในการเรยนการสอน ผเรยนจะเปนผมบทบาทในการเรยนอยางตนตว (Active)

โดยการใหผเรยนอยในบรบทจรง ซงไมไดใหผเรยนออกไปยงสถานทจรงเสมอไป แตอาจจดกจกรรมทเรยกวา “Physical – Knowledge Activities” ซงเปนกจกรรมทเปดโอกาสใหผเรยนมปฏสมพนธกบสอ วสด อปกรณ สงของหรอขอมลตาง ๆ ทเปนจรง และมความสอดคลองกบความสนใจของผเรยน โดยผเรยนสามารถจดกระทา ศกษา สารวจ วเคราะห ทดลอง ลองผดลองถกกบสงนน ๆ จนเกดเปนความรความเขาใจขน

4. ในการจดการเรยนการสอนครจะตองพยายามสรางบรรยากาศทางสงคม

จรยธรรม (Sociomoral) ใหเกดขน ผ เรยนจะตองมโอกาสเรยนรในบรรยากาศทเออตอการปฏสมพนธทางสงคม ซงถอวาเปนปจจยสาคญของการสรางความร

5. ในการเรยนการสอนผเรยนมบทบาทในการเรยนรอยางเตมท โดยผเรยนจะนาตนเองและควบคมตนเองในการเรยนร เชน ผเรยนเปนผเลอกสงทตองการเรยนเอง ตงกฎระเบยบเอง แกปญหาทเกดขนเอง ตกลงกนเองเมอเกดความขดแยง เลอกผรวมงานเอง และมความรบผดชอบในการดแลรกษาหองเรยนรวมกน

6. ในการเรยนการสอนแบบสรางความร ครจะมบทบาทแตกตางไปจากเดม

(Devries, 1992 : 3 - 6) คอจากการเปนผถายทอดความรและควบคมการเรยนร เปลยนไปเปนการ

35

ใหความรวมมอ อานวยความสะดวก และชวยเหลอผเรยนในการเรยนร บทบาทของครจะตองทาหนาทสรางแรงจงใจภายในใหเกดแกผเรยน จดเตรยมกจกรรมการเรยนรทตรงกบความสนใจของผเรยน ดาเนนกจกรรมใหเปนไปในทางสงเสรมพฒนาการของผเรยน ใหคาปรกษาแนะนาทงทางดานวชาการและดานสงคมแกผเรยน ดแลใหความชวยเหลอผเรยนทมปญหา และประเมนการเรยนรของผเรยน

7. ในดานการประเมนผลการเรยนการสอน (Jonassen, 1992 : 137 - 147) เนองจากการเรยนรตามทฤษฎการสรางความรดวยตนเองนขนกบความสนใจและการสรางความหมายทแตกตางกนของบคคล ผลการเรยนรทเกดขนจงมลกษณะหลากหลาย ดงนน การประเมนผลจงจาเปนตองมลกษณะ “Goal Free Evaluation” ซงกหมายถงการประเมนตามจดหมายในลกษณะทยดหยนกนไปในแตละบคคล และการประเมนควรใชวธการหลากหลาย ซงอาจเปนการประเมนจากเพอน แฟมผลงาน (Portfolio) รวมทงการประเมนตนเองดวย การวดผลจะตองใชกจกรรมหรองานในบรบทจรง

จากทฤษฎการสรางความรดวยตนเอง ทกลาวขางตนสรปไดวา บคคลแตละคนมพฒนาการทางเชาวนปญญาไปตามลาดบขน ซงเกยวกบสงแวดลอม วฒนธรรมและสงคมทอยอาศย ดงนนในการจดการเรยนการสอนครควรจดใหผเรยนไดลงมอปฏบตจรง ไดสมผสกบสงทเปนจรง สถานการณจรง หรอวสดทใชในการเรยนการสอนจรง โดยครเปนผใหคาปรกษาและอานวยความสะดวก และอาจใชวธการประเมนทหลากหลาย เชน เพอนประเมนหรอประเมนตนเอง

เพอสงเสรมพฒนาการของผเรยนใหไปถงศกยภาพของแตละคน

3. ทฤษฎการสรางความรดวยตนเองโดยการสรางสรรคชนงาน ทฤษฎนมพนฐานมาจากทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเพยเจต (Piaget)

แนวความคดของทฤษฎนคอ การเรยนรทดเกดจากการสรางพลงความรในตนเองและดวยตนเองของผเรยน หากผเรยนมโอกาสไดสรางความคดและนาความคดของตนเองไปสรางสรรคชนงานโดยอาศยสอและเทคโนโลยทเหมาะสม จะทาใหเหนความคดนนเปนรปธรรมทชดเจน และเมอผเรยนสรางสงใดสงหนงขนมาในโลก กหมายถงการสรางความรขนในตนเองนนเอง ความรทผเรยนสรางขนในตนเองนจะมความหมายตอผเรยน จะอยคงทน ผเรยนจะไมลมงาย และจะสามารถถายทอดใหผอนเขาใจความคดของตนเองไดด นอกจากนนความรทสรางขนเองน ยงจะเปนฐานใหผเรยนสามารถสรางความรใหมตอไปอยางไมมทสนสด (ทศนา แขมมณ, 2555 : 96 - 98)

36

การนาทฤษฎการสรางความรโดยการสรางสรรคชนงานมาใชในการเรยนการสอนม

ดงน ผเรยนจะมเอกลกษณของตนในดานการใชสอ เทคโนโลย วสดและอปกรณตาง ๆ ทเหมาะสมในการใหผเรยนรสรางสาระการเรยนรและผลงานตาง ๆ ดวยตนเอง ซง บปผชาต

ทฬหกรณ (2541 : 10) ไดออกแบบวสดและการจดสภาพแวดลอมการเรยนรทสามารถชวยใหผเรยนไดมโอกาสสรางความรในการเรยนวชาตาง ๆ โดยเฉพาะวชาคณตศาสตรและวทยาศาสตร

แมวาผเรยนจะมวสดทเหมาะสาหรบการสรางความรไดดแลวกตาม แตกอาจไมเพยงพอสาหรบการเรยนรทด สงทเปนปจจยสาคญมากอกประการหนงกคอ บรรยากาศและสภาพแวดลอมทด ซงควรมสวนประกอบ 3 ประการ คอ

1. เปนบรรยากาศทมทางเลอกหลากหลาย เปดโอกาสใหผเรยนไดเลอกตามความสนใจ เนองจากผเรยนแตละคนมความชอบและความสนใจไมเหมอนกน การมทางเลอกทหลากหลายหรอเปดโอกาสใหผเรยนไดทาในสงทสนใจจะทาใหผเรยนมแรงจงใจในการคด การทา และการเรยนรตอไป

2. เปนสภาพแวดลอมทมความแตกตางกนอนจะเปนประโยชนตอการสรางความร

เชน มกลมคนทมวย ความถนด ความสามารถ และประสบการณแตกตางกน ซงจะเออใหมการชวยเหลอซงกนและกน การสรางสรรคผลงานและความร รวมทงการพฒนาทกษะทางสงคมดวย

3. เปนบรรยากาศทมความเปนมตร เปนกนเอง บรรยากาศททาใหผเรยนรสกอบอน

ปลอดภย สบายใจ จะเออใหการเรยนรเปนไปอยางมความสข

4. ในดานการประเมนผลการเรยนรนนจาเปนตองมการประเมนทงทางดานผลงาน

(Product) และกระบวนการ (Process) ซงสามารถใชวธการทหลากหลาย เชน การประเมนตนเอง

การประเมนโดยคร และเพอน การสงเกต การประเมนโดยใชแฟมผลงาน เปนตน

จากทฤษฎการสรางความรโดยการสรางสรรคชนงานทกลาวมาขางตนสรปไดวา ผเรยนสามารถนาความคดทเกดขนในตนเอง มาสรางสรรคเปนชนงานทออกมาเปนรปธรรมทชดเจน โดยอาศยสอและเทคโนโลยทเหมาะสมเขามาบทบาทสาคญ ซงครจะตองคอยจดบรรยากาศหรอสภาพแวดลอมใหเออตอการเรยนรแกผเรยน และเปดโอกาสใหผเรยนไดสรางความรดวยตนเองตามความสามารถของแตละบคคล

จากการศกษาแนวคดและทฤษฎการสอนวทยาศาสตรขางตนสรปไดวา การสอนวทยาศาสตรตองอาศยแนวคดและทฤษฎทางดานจตวทยาในการพฒนาการเรยนรวทยาศาสตรของ

37

ผเรยน โดยครผสอนตองเขาใจธรรมชาตของผเรยนแตละคน เกยวกบการมปฏสมพนธกบสงแวดลอม และประสบการณเดมทมอยของผเรยน ซงจะสงผลใหผเรยนเรยนรวทยาศาสตรไดดยงขน นอกจากนครยงมบทบาทสาคญในการเปนผคอยใหคาปรกษา แนะนา อานวยความสะดวก

และจดบรรยากาศทดใหแกผเรยนดวย

3.2 วธการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร การจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร ผวจยไดศกษาความหมายและขนตอนในการจดการเรยนรทางวทยาศาสตรในรปแบบตาง ๆ ไดแก การจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร

การจดการเรยนรแบบวทยาศาสตร การจดการเรยนรแบบแกปญหา การจดการเรยนรแบบโครงงาน และการจดการเรยนรแบบทดลอง ซงมรายละเอยดดงน 1. การจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร

1.1 ความหมายของการจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร

กตตชย สธาสโนบล (2541 : 33) ไดใหความหมายของวฏจกรการเรยนรไววา หมายถง กระบวนการเรยนรแบบหนงทสามารถตอบสนองความตองการและพฒนาการทางสมองของผเรยน โดยคานงถงความรสก การรบร ประสบการณ ทกษะกระบวนการ แสวงหาความร

ความคด และการกระทา เพอสรางงานแหงการเรยนรอยางหลากหลาย สวน วฒนาพร ระงบทกข

(2542 : 16) ใหความหมายวาเปนการใชคาถามทมความหมาย เพอกระตนใหผเรยนสบคนหรอคนหาคาตอบในประเดนทกาหนด เนนการใหผเรยนรบผดชอบการเรยนรของตนเอง สวน สวทย

มลคา และอรทย มลคา (2545 : 136) ไดใหความหมายไวสอดคลองกบ กณฑร เพชรทวพรเดช

(2550 : 36) และ Good (1973 : 303) วาวฏจกรการเรยนรเปนกระบวนการเรยนรทเนนการพฒนาความสามารถในการแกปญหาดวยวธการฝกใหผเรยนรจกศกษาคนควาหาความรโดยผสอนตงคาถามหรอจดสถานการณกระตนใหผเรยนใชกระบวนการทางความคด หาเหตผลจนคนพบความรหรอแนวทางในการแกไขปญหาทถกตองดวยตนเอง สรปเปนหลกการ กฎเกณฑหรอวธการในการแกปญหาและสามารถนาไปประยกตใชประโยชนในการควบคม ปรบปรง เปลยนแปลงหรอสรางสรรคสงแวดลอมในสภาพการณตาง ๆไดอยางกวางขวาง และ Lawson (1995 : 424) กลาววา วฎจกรการเรยนร (Learning Cycle) เปนรปแบบของกระบวนการเรยนรทเนน ใหผเรยนสามารถใชวธการสบเสาะหาความรทางวทยาศาสตร (Inquiry approach) ซงตองอาศยทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรใหการคนพบความร หรอประสบการณการเรยนรอยางมความหมายดวยตนเอง โดยมพนฐานมาจากแนวทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของ Piaget ซงไมเนนการสอบแบบบรรยายหรอบอกเลา หรอใหผเรยนเปนผรบเนอหาวชาตางๆ จากครหากแตครจะตองกระตนใหนกเรยนเกดการ

38

เรยนรดวยตนเอง ภายใตสภาพแวดลอมทเหมาะสมโดยมความเชอวา นกเรยนมวฎจกรการเรยนรอยแลว

จากความหมายดงกลาวขางตนสามารถสรปไดวา วฏจกรการเรยนร หมายถง

รปแบบของกระบวนการเรยนรทมงเนนใหผเรยนไดคนพบ และสบเสาะหาความรดวยตนเอง ดวยทกษะและกระบวนการในการแกปญหาอยางเปนระบบ โดยครเปนผกระตนใหนกเรยนเกดการเรยนรดวยตนเอง ภายใตสภาพแวดลอมทเหมาะสม

1.2 ขนตอนการจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร

การจดการเรยนรแบบวฎจกรการเรยนรประกอบดวยขนตอนทสาคญ ดงน

สวฒน นยมคา (2531 : 514–523) ไดแบงขนตอนการจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนรไว 3 ขนตอน ดงน

1. ขนสารวจ (Exploration Phase) เปนขนทนกเรยนเปนผปฎบตกจกรรมโดยการสงเกต การตงคาถาม และคดวเคราะห สารวจ หรอทดลอง เกบรวบรวมขอมล จดบนทกโดยอาจปฏบตกจกรรมเปนรายบคคล หรอเปนกลมเลก ครมบทบาทเปนผอานวยความสะดวกคอ สงเกต

ตงคาถามเพอกระตนและชแนะการเรยนรของนกเรยน เพอใหนกเรยนคนพบหรอสรางมโนทศนดวยตนเอง

2. ขนแนะนาคาสาคญ/สรางมโนทศน /ขนทไดมโนทศน/แนวความคด

(Term Introduction/Concept Formation/Concept Acquisition Phase) เปนขนทครมบทบาทสง โดยตงคาถามกระตนและชแนะใหนกเรยนคดเชอมโยงสงทไดปฏบตในขนสารวจ โดยครแนะนาและอธบายคาศพททสาคญของมโนทศนนนๆ เพอใหนกเรยนจดเรยบเรยงความคดใหมในการคนพบและอธบายมโนทศนนนๆ ขนนครและนกเรยนจะมปฏสมพนธกนเพอคนหามโนทศนจากขอมลการสงเกตในขนสารวจ

3. ขนประยกตมโนทศน/แนวความคด (Concept Application Phase) เปนขนทครกระตนใหนกเรยนนามโนทศนทคนพบ หรอเกดการเรยนรแลว มาประยกตใชในสถานการณใหมหรอปญหาใหม อนจะทาใหนกเรยนขยายความเขาใจมโนทศนนน ๆ มากยงขน ขนนเปนขนทนกเรยนมบทบาทสงเชนเดยวกบขนสารวจ

Windschiti & Buttemer (2000 : 32 ; อางถงใน Nation Science Education, 1996.

Benchmarks for Science Literacy. p.93) ไดกลาวถงกระบวนการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร โดยอาศยความรเดมของผเรยนเปนหลกแบงเปน 3 ขนตอนคอ

1. การตงคาถามเกยวกบสงทสงสยใครรหรอการระบปญหา 2. การสบเสาะหาความรเพอตอบคาถาม

3. การวเคราะหและอธบายสงทคนพบอยางสมเหตสมผล

39

แตละขนตอนมความสาคญ แตขนตอนทสาคญทสดนาจะเปนการวเคราะหและอธบายสงทคนพบ เพราะขนนผเรยนเปนผสรางความรหรอแนวคดขนใหม โดยอางองถงหลกฐานขอมลทรวบรวมไดจากการสงเกตหรอทดลอง และเชอมโยงองคความรทมอยเดมกบการสรปทไดจากการคนพบอยางสมเหตสมผล

ภพ เลาหไพบลย (2542 : 154-155) ไดแบงการจดการเรยนรแบบแบบวฏจกรการเรยนรเปน 3 ขนตอน ดงน

ขนตอนท 1 การสารวจสถานการณตาง ๆ ไดแก วสด ปรากฏการณ หาคาอธบายทวไปและตงสมมตฐาน เสนอแนะการทดลองเพอทดสอบสมมตฐาน

ขนตอนท 2 เปนการสรางรปแบบแนวคด หลกการตาง ๆ

ขนตอนท 3 เปนการสบคนหาความรเมอไดมโนมต หลกการตาง ๆ แลวกทาการขยายแนวคดหรอหลกการไปใชในสถานการณใหมโดยเรมทาการสารวจใหมอกเปนวงจรของการเรยนร(Learning cycle) ทาใหผเรยนไดเรยนรวธทจะเรยน (Learning how to learn)

Barman and Kotar (1989 : 29–32) ไดดดแปลงและพฒนาวฏจกรการเรยนรออกเปน 4 ขน ไดแก 1) ขนสารวจ (Exploration Phase) 2) ขนแนะนามโนทศน (Concept

Introduction Phase) 3) ขนประยกตใชมโนทศน (Concept Application Phase) และ4) ขนประเมนผลและอภปราย (Evaluation and Discussion Phase)

วฒนาพร ระงบทกข (2545 : 41-43) และสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2547 : 14-16) กลาวถงขนตอนการจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนรไวสอดคลองกบโครงการหลกสตรวทยาศาสตร สาขาชววทยาของสหรฐอเมรกา (Biological Science

Curriculum Studies หรอ BSCS. (1992 ) ซงมขนตอน 5 ขนตอน ดงน

1. สรางความสนใจ (Engagement) เปนการนาเขาสบทเรยนหรอเรองทสนใจซงอาจเกดขนเองจากความสงสย หรออาจเรมจากความสนใจของตวนกเรยนเองหรอเกดจากการอภปรายภายในกลม หรออาจเรมจากความสนใจอาจมาจากเหตการณทกาลงเกดขนอยในชวงเวลานน หรอเปนเรองทเชอมโยงกบความรเดมทเพงเรยนรมาแลวเปนตวกระตนใหนกเรยนสรางคาถาม

กาหนดประเดนทจะศกษา ในกรณทยงไมมประเดนใดนาสนใจ ครอาจใหศกษาจากสอตาง ๆ หรอเปนผกระตนดวยการเสนอประเดนขนมากอน แตไมควรบงคบใหนกเรยนยอมรบประเดนหรอคาถามทครกาลงสนใจเปนเรองทจะใชศกษา เมอมคาถามทนาสนใจและนกเรยนสวนใหญยอมรบใหเปนประเดนทตองการศกษา จงรวมกนกาหนดขอบเขตและแจกแจงรายละเอยดของเรองทจะศกษาใหมความชดเจนยงขน อาจรวมทงการรวบรวมความรประสบการณเดม หรอความรจากแหลงตาง ๆ ทจะชวยนาไปสความเขาใจเรองหรอประเดนทจะศกษามากขนและมแนวทางทใชในการสารวจตรวจสอบอยางหลากหลาย

40

2. ขนสารวจและคนหา (Exploration) เมอทาความเขาใจในประเดนหรอคาถามทสนใจจะศกษาอยางถองแทแลว กมการวางแผนกาหนดแนวทางการสารวจตรวจสอบตงสมมตฐานกาหนดทางเลอกทเปนไปได ลงมอปฏบตเพอเกบรวบรวมขอมลขอสนเทศ หรอปรากฏการณตาง ๆ

วธการตรวจสอบอาจทาไดหลายวธ เชน ทาการทดลอง ทากจกรรมภาคสนาม การใชคอมพวเตอร

เพอชวยสรางสถานการณจาลอง (Simulation) การศกษาหาขอมลจากเอกสารอางองหรอจากแหลงขอมลตาง ๆ เพอใหไดมาซงขอมลอยางเพยงพอทจะใชในขนตอไป

3. ขนอธบายและลงขอสรป (Explanation) เมอไดขอมลอยางเพยงพอจากการสารวจตรวจสอบ แลวจงนาขอมล ขอสนเทศ ทไดมาวเคราะห แปลผล สรปผล และนาเสนอผลทไดในรปตาง ๆ เชน บรรยายสรป สรางแบบจาลองทางคณตศาสตรหรอรปวาด สรางตาราง ฯลฯ

การคนพบในขนนอาจเปนไปไดหลายทาง เชน สนบสนนสมมตฐานทตงไว โตแยงกบสมมตฐานทตงไวหรอไมเกยวของกบประเดนทกาหนดไว แตผลทไดจะอยในรปใดกสามารถสรางความรและชวยใหเกดการเรยนรได

4. ขนขยายความร (Elaboration) เปนการนาความรทสรางขนไปเชอมโยงกบความรเดมหรอแนวคดทไดคนควาเพมเตม หรอนาแบบจาลองหรอขอสรปทไดไปใชอธบายสถานการณหรอเหตการณอน ๆ ถาใชอธบายเรองตาง ๆ ไดมาก กแสดงวาขอจากดนอยซงกจะชวยใหเชอมโยงกบเรองราวตาง ๆ และทาใหเกดความรกวางขวางขน

5. ขนประเมน (Evaluation) เปนการประเมนการเรยนรดวยกระบวนการตาง ๆ วานกเรยนมความรอะไรบาง อยางไร และมากนอยเพยงใด จากขนนจะนาไปสการนาความรไปประยกตใชในเรองอน ๆ

ไสว ฟกขาว (2544 : 102-104) กลาวถงขนตอนการจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนรไว 6 ขนตอน ดงน

ขนท 1 นาเสนอสถานการณหรอสงทเปนปญหาโดยครอาจเลาเรองโดยใชสออปกรณภาพประกอบหรอนาของจรงมาแสดงกได

ขนท 2 สงเกต ครใหนกเรยนสงเกตสงทครนาเสนอ โดยใชประสาทสมผสทง 5

หรออาจใชเครองมอบางอยางชวยกได

ขนท 3 อธบาย ครใหนกเรยนคดสาเหตของปญหาแลวตงสมมตฐานเกยวกบปญหานนจากความรและประสบการณเดมของนกเรยน

ขนท 4 ทดสอบ ครใหนกเรยนชวยกนตงคาถามเพอรวบรวมขอมลเกยวกบปญหาใหมากทสด เพอทดสอบสมมตฐาน โดยครจะไมพยายามตอบคาถามในลกษณะทจะอธบายคาตอบของปญหา แตอาจตอบเพยง "ใช" หรอ "ไมใช" เทานน นอกจากการถามแลว ครอาจใหนกเรยนศกษาหรอทาการทดลองเพอพสจนสมมตฐานดวยกได ในกรณทเรองไมยงยาก และใชเวลาไมมาก

41

ขนท 5 สรป ครใหนกเรยนสรปความรทไดจากขนทดสอบ เพออธบายคาตอบของปญหา

ขนท 6 นาความรไปใช ครกระตนใหนกเรยนนาความรทไดประยกตใชใหเกดประโยชนในชวตประจาวน

Eisenkraft (2003 : 56-59) ไดขยายรปแบบการสอนแบบวฏจกรการเรยนรจาก 5 ขน

เปน 7 ขน ซงเพมขนมา 2 ขน คอ 1) ขนตรวจสอบความรพนฐานเดมของเดก (Elicitation Phase)

ในขนนเปนขนทมความจาเปนสาหรบการสอนทด เปาหมายทสาคญในขนนคอการกระตนใหเดกมความสนใจและตนเตนกบการเรยนสามารถสรางความรอยางมความหมาย 2) ขนการนาความรไปใช (Extension Phase) เพอใหนกเรยนสามารถประยกตใชความรจากสงทไดเรยนมาใหเกดประโยชนในชวตประจาวน การปรบขยายรปแบบการสอนแบบวฏจกรการเรยนรจาก 5E เปน 7E

ซงแตละขนมรายละเอยด ดงน

1. ขนตรวจสอบความรเดม (Elicitation Phase) ครจะตองทาหนาทในการตงคาถามเพอกระตนใหนกเรยนไดแสดงความรเดม คาถามอาจจะเปนประเดนปญหาทเกดขนตามสภาพสงคมทองถน หรอประเดนขอคนพบทางวทยาศาสตร การนาวทยาศาสตรมาใชในชวตประจาวน และเดกสามารถเชอมโยงการเรยนรไปยงประสบการณทตนมทาใหครไดทราบวาเดกแตละคนมความรพนฐานเปนอยางไร ควรเตมเตมสวนใดใหกบนกเรยนและครยงสามารถวางแผนการจดการเรยนรไดอยางเหมาะสมสอดคลองกบความตองการของนกเรยน

2. ขนเราความสนใจ (Engagement Phase) ขนนเปนการนาเขาสบทเรยนเปาหมายหรอเรองทสนใจซงเกดขนเองจากความสงสย หรออาจเรมจากความสนใจของตวนกเรยนเองหรอเกดจากการอภปรายภายในกลมเรองทนาสนใจ หรอเกดจากการอภปรายภายในกลมเรองทอาจมาจากเหตการณทกาลงเกดขนอยในชวงเวลานน หรอเปนเรองทเชอมโยงกบความรเดมทเดกเพงเรยนรมาแลว ครทาหนาทกระตนใหนกเรยนสรางคาถามยวยใหนกเรยนเกดความอยากรอยากเหนและกาหนดประเดนทจะศกษาแกนกเรยน ในกรณทยงไมมประเดนทนาสนใจ ครอาจใหศกษาจากสอตาง ๆ เชน หนงสอพมพ วารสาร อนเทอรเนต เปนตน ทาใหนกเรยนเกดความคดขดแยงจากสงทนกเรยนเคยรมากอน ครเปนผทาหนาทกระตนใหนกเรยนคดโดยเสนอประเดนทสาคญขนมากอน

แตไมควรบงคบใหนกเรยนยอมรบประเดนหรอคาถามทครสนใจเปนเรองทใหนกเรยนศกษา เพอนาไปสการสารวจตรวจสอบในขนตอไป

3. ขนสารวจคนหา (Exploration Phase) นกเรยนทาความเขาใจในประเดนหรอคาถามทสนใจจะศกษาอยางถองแทแลว กมการวางแผนกาหนดแนวทางการสารวจตรวจสอบตงสมมตฐาน กาหนดทางเลอกทเปนไปได ลงมอปฏบตเพอเกบรวบรวมขอมล ขอสนเทศหรอปรากฏการณตาง ๆ วธการตรวจสอบอาจทาไดหลายวธ เชน การสบคนขอมล การสารวจ การทดลอง

42

ทากจกรรมภาคสนาม เปนตน เพอใหไดขอมลอยางเพยงพอ ครทาหนาทกระตนใหผเรยนตรวจสอบปญหาและดาเนนการตรวจสอบปญหาและรวบรวมขอมลดวยตนเอง

4. ขนอธบาย (Explanation Phase) เมอนกเรยนไดขอมลมาแลว นกเรยนกนาขอมลเหลานนมาทาการวเคราะห แปลผล สรปผล และนาเสนอผลทไดในรปตาง ๆ เชน บรรยาย สรป

สรางแบบจาลอง รปวาด สรางตาราง กราฟ ฯลฯ ซงจะชวยนกเรยนเหนแนวโนมหรอความสมพนธของขอมล สรปผลการทดลอง โดยอางองอยางชดเจนเพอนาเสนอแนวตอไป ขนนจะทานกเรยนไดสราง องคความรใหม การคนพบในขนนอาจเปนไปไดหลายทาง เชน สนบสนนสมมตฐาน แตผลทไดจะอยในรปแบบใดกสามารถสรางองคความรและชวยนกเรยนใหเกดการเรยนร

5. ขนขยายความร (Expansion Phase/Elaboration Phase) ขนนเปนการนาความรเดมหรอแนวคดเดมทคนควาเพมเตม หรอนาแบบจาลองหรอขอสรปทไดไปใชอธบายสถานการณหรอเหตการณอนๆ ถาใชอธบายเรองตางๆไดมากกแสดงวาขอจากดนอย ซงกจะชวยใหเชอมโยงกบเรองราวตาง ๆ และทาใหเกดความรกวางขวางขน ครควรจดกกรรมหรอสถานการณใหนกเรยนมความรมากขน และขยายกรอบแนวคดของตนเองและตอเตมใหสอดคลองกบประสบการณเดม

ครควรสงเสรมตงประเดนใหนกเรยนเพออภปรายและแสดงความคดเหนเพมเตมใหชดเจนมากยงขน

6. ขนประเมนผล (Evaluation Phase) ขนนเปนการประเมนการเรยนรดวยกระบวนการตาง ๆ วานกเรยนมความรอะไรบาง อยางไร และมากนอยเพยงใด ขนนจะชวยใหนกเรยนสามารถนาความรทไดมาประมวลและปรบประยกตใชในเรองอน ครควรสงเสรมใหนกเรยนไดนาความรทไดเชอมโยงกบความรเดมและสรางเปนองคความรใหมนอกจากนควรเปดโอกาสใหนกเรยนไดตรวจสอบซงกนและกน

7. ขนนาความรไปใช (Extension Phase) ครจะตองมการจดเตรยมโอกาสใหนกเรยนเพอใหนกเรยนนาความรทไดไปปรบประยกตใชใหเหมาะสมและเกดประโยชนในชวตประจาวน ครจะเปนผกระตนใหนกเรยนสามารถนาความรทไดรบไปสรางเปนความรใหม ซงจะชวยใหนกเรยนสามารถถายโอนการเรยนรได

ขอดของการจดการเรยนรแบบวฎจกรการเรยนร

1. นกเรยนสามารถใชความคด สตปญญา และประสบการณเดมของตนเองอยางอสระ

2. ชวยสงเสรมใหนกเรยนเปนคนชางสงเกต มเหตผล

3. นกเรยนเกดความเชอมน กลาแสดงความคดเหน

ขอสงเกตของการจดการเรยนรแบบวฎจกรการเรยนร

1. ครมบทบาทสาคญในการจดการเรยนร เนองจากครตองปอนคาถามใหกบนกเรยนเพอนาไปสการคดคนควา

43

2. ครตองใหโอกาสนกเรยนทกคนอภปราย วางแผน และกาหนดวธการแกปญหาเอง

จากการศกษาขนตอนการจดการเรยนรแบบวฎจกรการเรยนร สรปไดวามขนตอนทสาคญอย 7 ขนตอน คอ 1. ขนตรวจสอบความรเดม 2. ขนเราความสนใจ 3. ขนสารวจคนหา 4. ขนอธบาย 5. ขนขยายความร 6. ขนประเมนผล และ7. ขนนาความรไปใช

2. การจดการเรยนรแบบวทยาศาสตร 2.1 ความหมายของการจดการเรยนรแบบวทยาศาสตร

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2545 : 76) ไดใหความหมายของการจดการเรยนรแบบวทยาศาสตรหมายถง การเนนกระบวนการทนกเรยนเปนผ คดลงมอปฏบต ศกษาคนควาอยางเปนระบบดวยกจกรรมทหลากหลาย ทงการทากจกรรมภาคสนาม การสงเกต การสารวจตรวจสอบ การทดลองในหองปฏบตการ การสบคนขอมลจากแหลงขอมลปฐมภมและทตยภม การทาโครงงานวทยาศาสตรและเทคโนโลย การศกษาจากแหลงเรยนรในทองถน โดยคานงถงวฒภาวะ ประสบการณเดม สงแวดลอมและวฒนธรรมตางกนทนกเรยนไดรบรมาแลวกอนเขาสหองเรยน การเรยนรของนกเรยนจะเกดขนระหวางทนกเรยนมสวนรวมโดยตรงในการทากจกรรมการเรยนเหลานน จงจะมความสามารถในการสบเสาะหาความร มความสามารถในการแกปญหาดวยวธการทางวทยาศาสตร ไดพฒนากระบวนการคดขนสง และคาดหวงวากระบวนการเรยนรดงกลาวจะทาใหนกเรยนไดรบการพฒนาเจตคตทางวทยาศาสตร มคณธรรมจรยธรรมในการใชวทยาศาสตรและเทคโนโลยอยางสรางสรรค มเจตคตและคานยมทเหมาะสมตอวทยาศาสตรและเทคโนโลย รวมทงสามารถสอสารและทางานรวมกบผอนไดอยางมประสทธภาพ สวน สวทย มลคา และอรทย มลคา (2550 : 39) ไดใหความหมายของการจดการเรยนรแบบวทยาศาสตรวาเปนกระบวนการเรยนรทไดนาเอาระเบยบวธทางวทยาศาสตรใชแสวงหาความร โดยผเรยนพยายามคดคนหาวธแกปญหาตาง ๆ โดยใชลาดบขนตอนวทยาศาสตรมาแกปญหาดวยตนเอง และกระทรวงศกษาธการ (2551 : 65) ไดใหความหมายของการจดการเรยนรแบบวทยาศาสตรไววาเปนวธการแสวงหาความรหรอคนพบความร หลกการหรอขอเทจจรง เกยวกบปรากฏการณธรรมชาตและสงตาง ๆ ทมอยในธรรมชาตของนกวทยาศาสตรซงไดพสจนแลววาเปนจรง

จากความหมายดงกลาวขางตนสามารถสรปไดวา การจดการเรยนรแบบวทยาศาสตร หมายถง การจดการเรยนการสอนทเนนกระบวนการทางวทยาศาสตรใหนกเรยนเปนผ ลงมอปฏบตศกษาคนควาดวยตนเองอยางเปนระบบดวยกจกรรมทหลากหลาย โดยใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรในการแสวงหาความรและฝกคดดวยขนตอนวธการทางวทยาศาสตร

44

2.2 ขนตอนการจดการเรยนรแบบวทยาศาสตร

ภพ เลาหไพบลย (2542 : 10) ไดกาหนดวธการสอนแบบวทยาศาสตรไว 4

ขนตอน ไดแก 1) ขนระบปญหา 2) ขนตงสมมตฐาน 3) ขนการรวบรวมขอมล โดยการสงเกตและ/หรอการทดลอง 4) ขนสรปผลการสงเกตและ/หรอการทดลอง

Weisz (1965:4-7), บญญต ชานาญกจ (2543 : 33-34), สวทย มลคา (2545 :

44-46) และกระทรวงศกษาธการ (2551) ไดอธบายขนตอนการจดการเรยนรแบบวทยาศาสตรไวสอดคลองกนคอมลาดบขนตอน 5 ขนตอนของวทยาศาสตร ไดแก 1) ขนกาหนดปญหา 2) ขนกาหนดสมมตฐาน 3) ขนรวบรวมขอมล 4) ขนวเคราะหขอมล และ 5) ขนสรปและประเมนผล ซงมรายละเอยดดงน

1. ขนกาหนดปญหา (recognize and state problem) เมอพบสถานการณหรอเหตการณททาใหเกดปญหา จะทาใหเกดการตงปญหาและคาตอบ ดงนนปญหากคอคาถามทตองการคาตอบ ลกษณะคาถามอาจเปนคาถามเพอหาสาเหตหรอความสมพนธระหวางสวนทเปนสาเหตและสวนทเปนผล เชน เหตใดเรอททาดวยเหลกจงลอยนาได เหตใดปลาเคมจงไมเนา เปนตน คาถามทตงขนควรกาหนดขอบเขตปญหามขอจากดอะไรบาง ตองระบใหชดเจน

2. ขนกาหนดสมมตฐาน (making hypothesis) การตงสมมตฐานเปนการคาดคะเนคาตอบหรอหาคาตอบทเปนไปไดของปญหา โดยอาศยขอมลทไดจากการสงเกตสถานการณทเกดขน คาตอบทคาดคะเนนนอาจจะเปนจรงหรอไมกได ดงนน จงควรหาคาตอบไดหลากหลายแลวเลอกคาตอบทเปนไปไดมากทสดมาตงสมมตฐาน การตงสมมตฐานทดจะชวยเปนแนวทางการวางแผนการทดลองไดถกตองชดเจน

ตวอยาง ปญหา : ของเหลวทกชนดนาไฟฟาไดหรอไม สมมตฐาน : ของเหลวทกชนดนาไฟฟาได

หรอ : ของเหลวบางชนดนาไฟฟาได บางชนดไมนาไฟฟา จากสมมตฐานทตงขน จะเลอกมาเพยง 1 สมมตฐาน เพอใชในการศกษาหรอ

ออกแบบการทดลอง

3. ขนรวบรวมขอมล (collecting data) เปนขนการเรยนรของผเรยน โดยการลงมอปฏบตดวยตนเอง ในขนนอาจเปนการออกแบบการทดลองเพอตรวจสอบสมมตฐาน แลวทาการทดลอง บนทกผลการทดลองไวเปนการเกบรวบรวมขอมลจากการทดลองแตในบางปญหา ขนนอาจเปนขนทไปศกษาคนควาหาขอมลจากแหลงตาง ๆ และรวบรวมขอมลไวอยางเปนระบบมการจดกระทาขอมลใหอยในรปทวเคราะหไดงาย อาจจดทาเปนตาราง แผนภม หรอกราฟกได

4. ขนว เคราะหขอมล (analytical data) เปนการนาขอมลมาตความหมาย หาความสมพนธ ความเหมอน ความแตกตาง แลวใชเหตผลประกอบ

45

5. ขนสรปและประเมนผล (conclusion and evaluation) เปนขนทนาผลทไดจากการวเคราะหมาสรปเพอหาคาตอบเปนการตรวจสอบสมมตฐานวาเปนจรงหรอไม เมอไดคาตอบแลวจะมการสรปผลเปนหลกการกวาง ๆ ซงเปนความรทไดจากการคนพบ เชนสรปวา ของเหลวมทงนาไฟฟาและไมนาไฟฟา

Kuslan and Ston (1969 : 15-16) ไดเสนอขนตอนการสอนแบบวทยาศาสตรไว

6 ขนตอน ไดแก

1. ขนระบขอความของปญหา 2. ขนตงสมมตฐาน

3. ขนการสบเสาะหาขอมลหลกฐานเพอทดสอบสมมตฐาน

4. ขนประเมนความเทยงตรงของสมมตฐาน

5. ขนทดสอบสมมตฐาน (ถาจาเปน)

6. ขนนาขอสรปไปใชกบปญหาอนทคลายกน

ขอดของการจดการเรยนรแบบวทยาศาสตร

1. นกเรยนไดศกษาคนควาหาความรดวยตนเองและไดรวมปฏบตงานเปนกลม

2. สงเสรมความเปนประชาธปไตย

3. สงเสรมใหมความรบผดชอบ

4. สงเสรมใหนกเรยนไดใชความคดหาเหตผลและมการคดอยางเปนระบบ

ขอสงเกตของการจดการเรยนรแบบวทยาศาสตร

1. ปญหาทนามาใชตองเปนปญหาทเกดจากนกเรยน ไมใชเปนปญหาทครกาหนดให

2. ครตองยดมนในบทบาทการทาหนาทใหแนวทางในการคดแกปญหา จากการศกษาขนตอนการจดการเรยนรแบบวทยาศาสตรสรปไดวามขนตอนท

สาคญอย 5 ขนตอน คอ 1) ขนกาหนดปญหา 2) ขนกาหนดสมมตฐาน 3) ขนรวบรวมขอมล

4) ขนวเคราะหขอมล และ 5) ขนสรปและประเมนผล

3. การจดการเรยนรแบบแกปญหา 3.1 ความหมายของการจดการเรยนรแบบแกปญหา สมศกด ภวภาดาวรรธน (2537 : 67) และกมลทพย ตอตด (2544 : 132) ไดใหความหมายของการจดการเรยนรแบบแกปญหาไวสอดคลองกนกบ Rober (1985) วาการแกปญหาเปนกระบวนการทางานทสลบซบซอนของสมองหรอกระบวนการทางเชาวนปญญา ในการรวบรวมและเชอมโยงความคดหรอประสบการณตาง ๆ เขาดวยกนอยางมจดหมาย สวน สวทย

มลคา และอรทย มลคา (2546 : 56) ไดใหความหมายของการจดการเรยนรแบบแกปญหาวาเปน

46

กระบวนการทผสอนเนนใหผเรยนคดแกปญหาอยางเปนกระบวนการ มขนตอน มเหตผลดวยตนเอง เรมดวยการกาหนดปญหา วางแผน ตงสมมตฐาน เกบรวบรวมขอมล และสรปผล

ซงสอดคลองกบ Cater v. Good (1973) ไดใหความหมายไววา การแกปญหาเปนความสามารถทเปนทกษะพนฐานของมนษยทสามารถเกดขนไดเตมศกยภาพของแตละคนได เปนความพยายามของมนษยในการเอาชนะอปสรรคดวยวธการระดมสมอง หาแนวทางเพอขจดปญหาตาง ๆ ใหหมดไป

จากความหมายดงกลาวขางตนสามารถสรปไดวา การจดการเรยนรแบบแกปญหา หมายถง กระบวนการทางานทซบซอนของสมองทตองอาศยสตปญญา ทกษะ ความร ความเขาใจ

และประสบการณเดมมาใชในการแกปญหาทเกดขน เพอใหไดบทสรปหรอขจดปญหานน ๆ

3.2 ขนตอนการจดการเรยนรแบบแกปญหา สวทย มลคา และอรทย มลคา (2546 : 57) ไดสรปรปแบบการจดการเรยนรแบบแกปญหาซงมขนตอนสาคญ 3 ขนตอนดงน

1. ขนเตรยม

2. ขนการเรยนร ประกอบดวย ขนกาหนดปญหา ขนวางแผนแกปญหา ขนตงสมมตฐาน ขนเกบรวบรวมขอมล ขนวเคราะหขอมลและทดสอบสมมตฐานและขนสรปผล

3. ขนประเมนผล

Guilford (1971) ไดเสนอขนตอนในการแกปญหาไว 5 ขนตอน ดงน

1. ขนเตรยมการ (Preparation) หมายถง ขนตงปญหาหรอคนพบปญหาวาปญหาทแทจรงของเหตการณคออะไร

2. ขนของการวเคราะหปญหา (Analysis) หมายถง ขนในการพจารณาดวา มสงใด

บางทเปนสาเหตสาคญของปญหา 3. ขนเสนอแนวทางในการแกปญหา (Production) หมายถง การหาวธการแกปญหา

ซงตรงกบสาเหตของปญหาแลวแสดงออกมาในรปของวธการแกปญหา 4. ขนตรวจสอบผล (Verification) หมายถง ขนในการเสนอเกณฑเพอตรวจสอบ

ผลลพธทไดจากการเสนอวธแกปญหา ถาพบวาผลลพธทไดยงไมใชผลทถกตอง กตองมวธการเสนอปญหาใหมจนกวาจะไดผลลพธทถกตอง

5. ขนในการนาไปประยกตใหม (Reapplication) หมายถง การนาวธการแกปญหาทถกตองไปใชในโอกาสขางหนา เพอพบกบเหตการณทเปนปญหาคลายคลงกบปญหาทผานมา

Weir (1974 , อางถงใน นลวรรณ วนชสขสมบต, 2547 : 75) ไดเสนอขนตอนในการแกปญหาไว 4 ขนตอน ดงน

47

1. การกาหนดปญหา 2. การวเคราะหปญหา 3. การเสนอวธการแกปญหา 4. การวเคราะหผลจากการแกปญหา Dewey ( 1975 , อางถงใน วาร ถระจตร, 2534 : 72) ไดเสนอขนตอนในการ

แกปญหาไว 5 ขนตอน ดงน

1. การกาหนดขอบเขตของปญหา (Location of Problem)

2. ตงสมมตฐานการแกปญหา (Setting up of hypothesis)

3. ทดลองและรวบรวมขอมล (Experimenting and Gathering Data)

4. วเคราะหขอมล (Analysis of Data)

5. สรปผล (Conclusion)

ขอดของการจดการเรยนรแบบแกปญหา 1. ผเรยนไดฝกวธแกปญหาอยางมเหตผล ฝกการคดวเคราะหและการตดสนใจ

2. ผเรยนไดฝกการคนควาหาขอมลจากแหลงความรตาง ๆ

3. เปนการฝกทางานรวมกนเปนกลมและฝกความรบผดชอบในงานทไดรบมอบหมาย

4. ประสบการณทผเรยนไดรบจากการฝกแกปญหาจะมประโยชนในการนาไปใชในชวตจรงทงในปจจบนและอนาคต

5. เปนการสอนทเนนนกเรยนเปนศนยกลาง ครจะมบทบาทนอยลง

จากการศกษาขนตอนการจดการเรยนรแบบแกปญหา สรปไดวามขนตอนทสาคญอย 5 ขนตอน คอ 1) ขนเตรยมการ 2) ขนการวเคราะหปญหา 3) ขนเสนอแนวทางในการแกปญหา 4) ขนตรวจสอบผล และ 5) ขนในการนาไปประยกตใหม

ขอสงเกตของการจดการเรยนรแบบแกปญหา 1. ผเรยนตองดาเนนการตามขนตอนทกาหนดไว ถาผดไปจะทาใหผลสรปท

คลาดเคลอนไปจากความเปนจรง

2. ผเรยนตองมทกษะในการคนควาขอมลจงจะสรปผลการแกปญหาไดด

3. ถาผเรยนกาหนดปญหาไมดกบกระบวนการทางวทยาศาสตร จะทาใหผลการเรยนการสอนไมไดผลดเทาทควร

48

4. การจดการเรยนรแบบโครงงาน 4.1 ความหมายของการจดการเรยนรแบบโครงงาน

ชาตร เกดธรรม (2547 : 5) ไดใหความหมายของการจดการเรยนรแบบโครงงาน

หมายถง การจดการเรยนรแบบหนงททาใหผเรยนไดเรยนรดวยตนเองไดปฏบตจรงในลกษณะของการศกษา สารวจ คนควา ทดลอง ประดษฐคดคน ดวยตนเอง โดยมครเปนผคอยกระตน แนะนาและใหคาปรกษาอยางใกลชด ในการจดกจกรรมการเรยนรโครงงานหมายถงกระบวนการทางานทผเรยนทาดวยตนเองตามจดประสงคทกาหนด แลวเสนอผลงานตอผสอน สวน พมพนธ เดชะคปต

(2548 : 47) ไดใหความหมายของการจดการเรยนรแบบโครงงานวาเปนกจกรรมวทยาศาสตร

การศกษาเพอคนพบความรใหมสงประดษฐใหม ๆ ดวยตวของนกเรยนเอง โดยใชวธการทางวทยาศาสตรโดยมครอาจารยและผเชยวชาญเปนผใหคาปรกษา ความรใหม สงประดษฐใหมนนทงนกเรยนและครไมเคยรหรอมประสบการณมากอน และ ถวลย มาศจรส และ มณ เรองขา (2549 :

16) ไดใหความหมายของการจดการเรยนรแบบโครงงานวาเปนการเรยนโดยผานกจกรรมทเกดจากความสนใจการศกษาคนควาและปฏบตจรงของผเรยนทมการจดระบบ และกระบวนการในการเรยนรทางวทยาศาสตรของผเรยนเพอใหไดคาตอบทตนเองตองการเรยนรอยางลกซง ซงทกขนตอนจากประสบการณจรงดวยตนเองหรอกลมความสนใจของผเรยน

จากความหมายดงกลาวขางตนสามารถสรปไดวา การจดการเรยนรแบบโครงงาน

หมายถง กจกรรมทเปดโอกาสใหผ เ รยนไดศกษาคนควาและลงมอปฏบตดวยตนเองตามความสามารถ ความถนด และความสนใจ โดยอาศยกระบวนการทางวทยาศาสตร โดยมครผสอนคอยกระตน แนะนา และใหคาปรกษาแกผเรยนอยางใกลชดทกกระบวนการ จนนกเรยนเกดการเรยนรและสรางความรไดดวยตนเอง

4.2 ขนตอนของการจดการเรยนรแบบโครงงาน

สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต (2545 : 10-17) กาหนดแนวทางในการจดการเรยนรแบบโครงงานไวสอดคลองกบสวทย มลคา และอรทย มลคา (2546 :

86-87) โดยมขนตอนการจดการเรยนร 5 ขนตอนทสาคญ ดงน

1. การเลอกหวขอเรองหรอปญหาทจะศกษา 2. วางแผน ประกอบดวย กาหนดจดประสงค ตงสมมตฐาน และการกาหนดวธ

การศกษา 3. การลงมอปฏบต

4. การเขยนรายงาน

5. การนาเสนอผลงาน

49

วมลศร สวรรณรตน (2544 : 20) ไดกลาวถงขนตอนของการทาโครงงานวทยาศาสตร ม 6 ขนตอน ดงน

1. ตงปญหา สมมตฐานเกยวกบปญหาเพอตอบคาถามของปญหานน

2. กาหนดตวแปรของการสมมตตวแปรทสงสย (ตวแปรตน) ผลทตามมาจากการสงสย(ตวแปรตาม) และจะตองควบคมตวแปรบาง เพอใหขอมลนาเชอถอ (ตวแปรควบคม)

3. ออกแบบเปนการบอกความสมพนธระหวางตวแปรทงหมดใหเปนรปธรรมปฏบตไดจรง ๆ นาเชอถอ จะใชทกษะกระบวนการใดบาง ในบางครงคนควาตอไปวามผทดลองแลวหรอไม ผลเปนอยางไร นกเรยนจะทดลองตออยางไร มความสมพนธกนหรอไม

4. ทดลองคอ การปฏบตจรง ซงจะตองทดลองหลาย ๆ ครง อยางนอยตอง 3 ครง

เพอจะไดผลทนาเชอถอ แตการทดลองบางครงผลการทดลองอาจขดแยงกน ตองเพมการทดลองใหมากขนเปน 5 หรอ 10 ครง แลวใชวธเฉลยขอมล หรอเลอกครงทเปนไปไดมากเปนผลการทดลอง

ขอมลทไดตองบนทกและนาเสนอทงหมด มใชเลอกเอาเฉพาะขอมลทเปนไปตามสมมตฐานเทานน

หากครทปรกษาโครงงานวทยาศาสตร ใหนกเรยนนาเสนอแตเฉพาะขอมลดงกลาว แลวจะเปนขอผดพลาดอยางมาก เพราะอาจสรางเดกใหเปนคนไมซอสตย ขาดเจตคตทดทางวทยาศาสตร

5. อภปรายผล นาขอมลทไดจากการทดลอง นามาประเมนผล อภปรายโดยการศกษาจากเอกสารหลกฐานมาประกอบวามขอความแตกตางกนเพราะอะไร นกเรยนจะตองหาเหตผลหรอขอเสนอแนะใหได

6. นาเสนอ นกเรยนนาเสนอขอมลทมาของความรใหม กระบวนการทางานโดยการเขยนรายงาน และจดบอรด แสดงโครงงานวทยาศาสตรทไดจดทา

พมพนธ เดชะคปต, พเยาว ยนดสข และราเชน มศร (2553 : 25) ไดกลาวถงวธการทางวทยาศาสตรทใชเปนขนตอนการดาเนนการทาโครงงานเพอหาคาตอบของปญหา ประกอบดวยขนตอนตอไปน

1. ระบปญหา สงเกต สรปอางอง แยกแยะ เปรยบเทยบ วเคราะห สอสารและกาหนดปญหาเพอหาคาตอบ

2. ออกแบบการรวบรวมขอมล ตงสมมตฐาน คดเชงเหตผล การพสจนสมมตฐาน

การระบตวแปร การนยามเชงปฏบตการ การวางแผนเพอวธเกบขอมล การสรางเครองมอ การวางแผนวเคราะหขอมล

3. ปฏบตการรวบรวมขอมล การสงเกต การสมภาษณ การสอบถาม การวด การใชอปกรณและเครองมอ การใชตวเลข การบนทกผล

50

4. วเคราะหผลและสอความหมายขอมล การสงเกต การแยกแยะ การจดกลม

การจาแนกประเภท การเรยงลาดบ การจดระบบ การใชตวเลขรวมทงการสอความหมายขอมลแบบตาง ๆ เชน ตาราง กราฟ ภาพ เปนตน

5. สรปผล การแปลผลขอมล การอปนย การนรนย การสรปผลจากขอมล

ขอดของการจดการเรยนรแบบโครงงาน

1. นกเรยนมความสนใจเพราะไดลงมอปฏบตจรง ๆ

2. สงเสรมความคดสรางสรรคและการทางานอยางมแผน ใหรจกประเมนผลงานตนเอง

3. ชวยใหเกดการเรยนรตามวธธรรมชาตและใหมประสบการณในการทางานรวมกบผอน

4. ฝกใหนกเรยนไดรจกแกปญหา เพอเตรยมพรอมทจะเผชญสภาพสงคมจรง ๆ

ขอเสยของการจดการเรยนรแบบโครงงาน

1. เสยเวลามากและเสยคาใชจายสง

2. ประสบการณในชวตจรงหลายอยางไมสามารถจะวางแผนและทากจกรรมได

3. ถาครไมมความรเพยงพอ การสอนจะประสบความลมเหลว

4. อาจทาใหนกเรยนไดรบความรทเปนหลกวชาไมเพยงพอ

จากการศกษาขนตอนการจดการเรยนรแบบโครงงานสรปไดวามขนตอนทสาคญอย 5 ขนตอน คอ 1) ระบปญหา 2) ออกแบบการรวบรวมขอมล 3)ปฏบตการรวบรวมขอมล

4) วเคราะหผลและสรปผล และ 5)นาเสนอผลงาน

5. การจดการเรยนรแบบทดลอง 5.1 ความหมายของการจดการเรยนรแบบทดลอง

ทศนา แขมมณ (2555 : 333) ไดใหความหมายของการจดการเรยนรแบบทดลอง

หมายถง กระบวนการทผสอนใชในการชวยใหผเรยนเกดการเรยนรตามวตถประสงคทกาหนด

โดยการทผสอน/ผเรยนกาหนดปญหาและสมมตฐานในการทดลอง ผสอนใหคาแนะนาแกนกเรยนและใหผเรยนลงมอทดลองปฏบตตามขนตอนทกาหนดโดยใชอปกรณทจาเปน เกบรวบรวมขอมล

วเคราะหขอมล สรปอภปรายผลการทดลองและสรปการเรยนรทไดรบจากการทดลอง

5.2 ขนตอนของการจดการเรยนรแบบทดลอง

ทศนา แขมมณ (2555 : 334-335) ไดเสนอแนะการจดการเรยนรแบบทดลองไว

6 ขนตอน ดงน

51

1. การเตรยมการ ผสอนกาหนดจดมงหมาย กาหนดตวปญหาทจะใชในการทดลองและกระบวนการหรอขนตอนในการดาเนนการทดลองใหชดเจน รวมทงเตรยมวสดอปกรณทจะใชในการทดลองใหพรอม

2. การนาเสนอเรอง/ตวปญหาทใชในการทดลอง ผสอนอาจเปนผนาเสนอปญหาทจะใชในการทดลอง แตถาผเรยนมความรสกวาปญหามาจากตวผเรยนเองไดจะยงด

3. การใหความร/ขนตอนในการทดลอง ผสอนอาจเปนผกาหนดขนตอนและรายละเอยดในการทดลองเอง หรออาจใหผเรยนรวมกนวางแผนและกาหนดขนตอนในการดาเนนการทดลองกได

4. การทดลอง การทดลองทาไดหลายแบบ ผสอนอาจใหนกเรยนลงมอทดลองตามขนตอนทไดกาหนดไวทงหมด โดยครทาหนาทสงเกตและใหคาแนะนาหรอใหขอมลปอนกลบแกผเรยน

5. การรวบรวมขอมล ผสอนควรใหคาแนะนาแกผเรยนในการสงเกตการทดลอง

บนทกผลการทดลองและเกบรวบรวมขอมลอยางเปนระบบ รวมทงใหความเอาใจใสในกระบวนการทดลอง และกระบวนการทางานรวมกนของผเรยนดวย

6. การวเคราะหสรปผลการทดลองและสรปการเรยนร ผสอนควรใหคาแนะนาแกนกเรยนเกยวกบวธการวเคราะหขอมลและการสรปผล ซงจะชวยใหนกเรยนไดพฒนาทกษะกระบวนการคดและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ซงสามารถนาไปใชประโยชนในเรอง

อน ๆ ไดอกมาก

ขอดของการจดการเรยนรแบบทดลอง

1. ผเรยนไดปฏบตจรง และสามารถสรปผลการทดลองไดดวยตนเอง

2. เราใจใหอยากเรยนร และคนหาคาตอบ

3. มทกษะในการเรยนรดวยกระบวนการทางวทยาศาสตร ฝกความมเหตผล และมระบบ

ขอจากดของการจดการเรยนรแบบทดลอง

1.ใชเวลามากในการดาเนนกจกรรมการทดลอง

2. ตองระมดระวงการทดลองบางอยางทอาจเกดอนตรายหรอความผดพลาดอบตเหต

จากการศกษาขนตอนการจดการเรยนรแบบทดลอง สรปไดวามขนตอนทสาคญอย 5 ขนตอน คอ 1) การเตรยมการ 2) การนาเสนอเรอง/ตวปญหาทใชในการทดลอง 3) การให

52

ความร/ขนตอนในการทดลอง 4) การทดลอง 5) การรวบรวมขอมล และ 6)การวเคราะหสรปผลการทดลอง

ซงจากการศกษาวธการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรในรปแบบตาง ๆ

สามารถสรปขนตอนการจดการเรยนร ดงตารางท 4

ตารางท 4 แสดงวธการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร

วธการจดการเรยนการสอน

วทยาศาสตร

การจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร

: 7E

(Eisenkraft

,2003)

การจดการเรยนรแบบวทยาศาสตร

(สวทย มลคา , 2545)

การจดการเรยนรแบบ

แกปญหา (Guiford ,

1971)

การจดการเรยนรแบบ

โครงงาน

(พมพนธ เดชะคปตและคณะ ,2553)

การจดการเรยนรแบบทดลอง

(ทศนา แขมมณ,2555)

ผวจย

(จรรยสมร,2557)

1. ขนสรางความสนใจ

2. ขนใหความร

3. ขนแสวงหาความร

4. ขนวเคราะหขอมล

5. ขนนาเสนอผลงาน

6. ขนสรปผล

7. ขนประเมนผล

8. ขนนาความรไปใช

จากการศกษาวธการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร สามารถนามาพฒนาเปนกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ มขนตอน 8 ขนตอน ดงน

1. ขนสรางความสนใจ ขนนเปนขนการนาเขาสบทเรยน เพอสรางความสนใจใหกบนกเรยน ทาใหนกเรยนเกดความสงสยหรอเรมสนใจ เรองทจะเรยน ซงอาจเปนเรองใหมหรอเรองทนกเรยนเคยเรยนมาแลว โดยครอาจใชคาถามหรอสอตาง ๆ เพอกระตนใหนกเรยนคด

2. ขนใหความร ขนนเปนขนทครจะอธบายใหความรตาง ๆ เกยวกบเรองทนกเรยนจะตองเรยน เพอเปนแนวทางใหนกเรยนนาความรไปใชเปนพนฐานในการแสวงหาความรตอไป

53

3. ขนแสวงหาความร ขนนเปนขนใหนกเรยนไดลงมอปฏบตทากจกรรมตาง ๆ

เชน การทดลอง การสารวจ หรอสบคนขอมล เพอการเกบรวบรวมขอมลจากสถานการณปญหา 4. ขนวเคราะหขอมล ขนนเปนขนทเมอนกเรยนไดขอมลมาแลว นกเรยนนา

ขอมลทไดเหลานน มาทาการวเคราะห แปลผล สรปผล และนาเสนอขอมลทไดในรปแบบตาง ๆ

เชน บรรยาย รปวาด แผนภาพ ตาราง ฯลฯ

5. ขนนาเสนอผลงาน ขนนเปนขนทใหนกเรยนนาผลงานทไดจากการทดลองคนหา และวเคราะหสรปผล มานาเสนอหนาชนเรยน เพอแลกเปลยนเรยนรขอมลกบเพอน

รวมหอง

6. ขนสรปผล ขนนเปนขนทครกบนกเรยนรวมกนสรปความรจากเรองทเรยน

วาผเรยนไดเรยนรเรองอะไร เพอใหนกเรยนเกดความเขาใจทตรงกน

7. ขนประเมนผล ขนนเปนขนการประเมนผลการเรยนรของนกเรยนดวยกระบวนการตาง ๆ วานกเรยนมความรอะไรบาง อยางไร และมากนอยเพยงใด โดยอาจประเมนจากใบบนทกกจกรรม ใบงาน ชนงาน ขอสอบหรอพฤตกรรมระหวางการทากจกรรม

8. ขนนาความรไปใช ขนนเปนขนทครจะใหโอกาสนกเรยนนาความรทไดจากเรองทเรยนไปประยกตใชใหเหมาะสมและเกดประโยชนในชวตประจาวน

3.3 การประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตร สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2555 : 162-176) กลาววา เพอทจะทราบวาการจดกจกรรมการเรยนการสอนทาใหนกเรยนเกดการเรยนรหรอไมเพยงใด

จาเปนตองมการประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ในอดตทผานมาจะกลาวถงการวดผลและการประเมนผล ซงสวนใหญใหความสาคญกบการวดโดยใชขอสอบ ซงไมสามรถสนองเจตนารมณการเรยนการสอนทเนนใหผเรยนคด ลงมอปฏบตดวยกระบวนการหลากหลาย เพอสรางองคความร ดงนนผสอนตองตระหนกวาการเรยนการสอนและการประเมนผลเปนกระบวนการเดยวกน และจะตองวางแผนไปพรอม ๆ กน ปจจบนครผสอนสามรถใชประจกษพยานจากการเรยนรของนกเรยน ซงเปนผลมาจากการทากจกรรมหลากหลายรปแบบมากกวาการสอบเทานน

แตเปนทงการประเมนผลเพอปรบปรงการเรยนการสอน (Formative assessment) และการประเมนเพอตดสนผลการเรยน (Summative assessment) ของนกเรยน ปจจบนจงใชคาวาการประเมนผลการเรยนร ซงหมายรวมทงการวดผลและการประเมนผลการเรยนร

54

1. จดมงหมายของการประเมนผล 1. เพอวนจฉยความรความสามารถ ทกษะและกระบวนการ เจตคต คณธรรม

จรยธรรมและคานยมของนกเรยน และเพอซอมเสรมนกเรยนใหพฒนาความรความสามารถและทกษะไดเตมตามศกยภาพ

2. เพอใชเปนขอมลปอนกลบใหแกตวนกเรยนเองวาบรรลตามมาตรฐานการเรยนรเพยงใด

3. เพอใชเปนขอมลในการสรปผลการเรยนรและเปรยบเทยบถงระดบพฒนาการของการเรยนร

2. ประเภทของการประเมนผล 2.1 การประเมนผลตามสภาพจรง (Authentic assessment) กจกรรมการเรยนรของนกเรยนมหลากหลาย เชน กจกรรมสารวจภาคสนาม

กจกรรมการสารวจตรวจสอบ การทดลอง กจกรรมศกษาคนควา โครงงานวทยาศาสตร ฯลฯ

อยางไรกตาม ในการทากจกรรมเหลานตองคานงถงวานกเรยนแตละคนมศกยภาพแตกตางกน

นกเรยนแตละคนจงอาจทางานชนเดยวกนเสรจในเวลาทแตกตางกน และผลงานทไดกอาจแตกตางกนดวย เมอนกเรยนทากจกรรมเหลานแลวกจะตองมการเกบรวบรวมผลงาน เชน รายงาน

ชนงาน บนทก และรวมถงทกษะปฏบตตาง ๆ เจตคตทางวทยาศาสตร เจตคตตอวทยาศาสตร

ความรก ความซาบซง กจกรรมทนกเรยนไดทาและผลงานเหลานตองใชวธประเมนทมความเหมาะสมและแตกตางกน เพอชวยใหประเมนความรความสามารถและความรสกนกคดทแทจรงของผเรยนได การประเมนผลจากสภาพจรงจะมประสทธภาพกตอเมอมการประเมนอยางตอเนอง

เพอจะไดขอมลมากพอทจะสะทอนความสามารถแทจรงของนกเรยนได

ลกษณะสาคญของการประเมนผลจากสภาพจรง

1. การประเมนผลจากสภาพจรงมลกษณะทสาคญคอ ใชว ธการประเมนกระบวนการคดทซบซอน ความสามารถในการปฏบตงาน ศกยภาพของนกเรยนในดานของผผลตและกระบวนการทไดผลผลตมากกวาทจะประเมนวานกเรยนสามารถจดจาความรอะไรไดบาง

2. เปนการประเมนความสามารถของนกเรยน เพอวนจฉยนกเรยนในสวนทควรสงเสรมและสวนทจะแกไขปรบปรง เพอใหนกเรยนไดพฒนาอยางเตมศกยภาพตามความสามารถ

ความสนใจ และความตองการของแตละบคคล

3. เปนการประเมนทเปดโอกาสใหนกเรยนไดมสวนรวมประเมนผลงานของทงตนเองและของเพอนรวมหอง เพอสงเสรมใหนกเรยนรจกตนเอง เชอมนในตนเอง สามารถพฒนาตนเองได

55

4. ขอมลทไดจากการประเมนจะสะทอนใหเหนถงกระบวนการเรยนการสอนและการวางแผนการสอนของผสอนวาสามารถตอบสนองความสามารถ ความสนใจ และความตองการของผเรยนแตละบคคลไดหรอไม 5. ประเมนความสามารถของนกเรยนในการถายโอนการเรยนรไปสชวตจรงได

6. ประเมนดานตาง ๆ ดวยวธทหลากหลายในสถานการณตาง ๆ อยางตอเนอง

2.2 การประเมนผลดานความสามารถ ( Performance assessment) ความสามารถของนกเรยนประเมนไดจากการแสดงออกโดยตรงจากการทางาน

ตาง ๆ เปนสถานการณทกาหนดให ซงเปนของจรงหรอใกลเคยงกบสภาพจรง และเปดโอกาสใหนกเรยนไดแกปญหาหรอปฏบตงานไดจรง โดยประเมนจากกระบวนการทางาน กระบวนการคด

โดยเฉพาะความคดขนสง และผลงานทได

ลกษณะสาคญของการประเมนความสามารถคอ กาหนดวตถประสงคของงาน

วธการทางานผลสาเรจของงาน มคาสงควบคมสถานการณในการปฏบตงาน และมเกณฑในการใหคะแนนอยางชดเจน การประเมนความสามารถทแสดงออกของนกเรยนทาไดหลายแนวทาง

ตาง ๆ กน ขนอยกบสภาพแวดลอม สภาวการณ และความสนใจของนกเรยน

2.3 การประเมนผลการเรยนรโดยใชแฟมผลงาน (Portfolio assessment) เมอนกเรยนทากจกรรมตาง ๆ ทเกยวของกบการเรยนการสอนวทยาศาสตร ทงในหองเรยนหรอนอกหองเรยนกตาม กจะมผลงานทไดจากการทากจกรรมเหลานนปรากฏอยเสมอ

ซงสามารถจาแนกผลงานออกตามกจกรรมตาง ๆ ดงน

1. การฟงบรรยาย เมอนกเรยนฟงบรรยายกจะมสมดจดคาบรรยาย ซงอาจจะอยในรปของบนทกอยางละเอยดหรอแบบบนทกยอ ทงนขนอยกบลกษณะของความชอบและความเคยชนของนกเรยนในการบนทกคาบรรยาย

2. การทาการทดลอง ผลงานของนก เรยนทเ กยวของกบการทดลองอาจประกอบดวยการวางแผนการทดลองในรปของการบนทกอยางเปนระบบหรอแบบบนทกยอ การบนทกวธการทดลอง อาจประกอบไปดวยการวางแผนการทดลองและปญหาทพบระหวางการทดลอง การแปลผล สรปผลและการอภปรายผลการทดลอง และผลงานสดทายทเกยวของกบการทดลอง คอการรายงานผลการทดลองทนกเรยนอาจทาเปนกลมหรอเดยวกได

3. การอภปราย ผลงานของนกเรยนทเกยวของกบการอภปรายคอ วางหวขอและขอมลทจะนามาใชในการอภปรายผลทไดจากการอภปรายรวมทงขอสรปตาง ๆ

4. การศกษาคนควาเพมเตม จดเปนผลงานทสาคญประการหนงของนกเรยนทเกดจากการไดรบมอบหมายจากครใหไปคนควาหาความรในเรองตาง ๆ ทเกยวของกบหวขอหรอ

56

ประเดนทกาลงศกษา ผลงานทไดจากการศกษาคนควาเพมเตมอาจอยในรปของรายงาน การทาวจยเชงเอกสารหรอบนทกประเดนสาคญซงอาจนามาใชประกอบการอภปรายในชวโมงเรยนกได

5. การศกษานอกสถานท กจกรรมนเปนวธการทเปดโอกาสใหนกเรยนไดมประสบการณตรงกบเรองทกาลงศกษา ผลงานทไดอาจประกอบดวย การบนทกผลการสงเกต การตอบคาถามหรอปญหาทเกยวของกบการศกษาดงานนน หรอการเขยนรายงานสงทคนพบ

6. การบนทกรายวน เปนผลงานประการหนงของนกเรยนทอยนอกเหนอผลงานทแสดงถงการเรยนรโดยตรง แตจะชวยใหนกเรยนหรอผประเมนไดเขาใจในประเดนหรอสงทนกเรยนนกคดเกยวกบการเรยนการสอนวทยาศาสตรดวย

นอกจากกจกรรมทไดกลาวมาแลว ยงมกจกรรมอน ๆ ทเกยวของกบการเรยนการสอน ซงนกเรยนสามารถแสดงออกถงความสามารถอน ๆ อกดวย เชน การสอสาร ผลงานเหลานถาไดรบการเกบรวบรวมอยางมระบบดวยตวนกเรยนเองตามชวงเวลา ทงกอนและหลงกจกรรมเหลาน โดยไดรบการแนะนาจากผสอนและนกเรยนฝกทาจนเคยชนแลวจะถอเปนผลงานทสาคญยงทใชในการประเมนผลการเรยนรในรายวชาวทยาศาสตรของผเรยนตอไป

จากขอความทกลาวมาขางตนผ วจ ยสรปไดวา การประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตร สามารถประเมนได 3 รปแบบคอ การประเมนผลตามสภาพจรง (Authentic

assessment) การประเมนผลดานความสามารถ ( Performance assessment) และการประเมนผลการเรยนรโดยใชแฟมผลงาน (Portfolio assessment)

3. แนวทางการใหคะแนนเพอการประเมนผลการเรยนร การประเมนผลจากสภาพจรงใหความสาคญกบการประเมนโดยใชขอสอบแบบเขยนตอบนอยมาก แตจะใหความสาคญตอการแสดงออกทแทจรงของนกเรยนขณะทากจกรรมงานหรอกจกรรมทกาหนดใหนกเรยนทาจะมแนวทางไปสความสาเรจของงาน และวธการหาคาตอบหลายแนวทาง คาตอบทไดอาจมใชแนวทางทกาหนดไวเสมอไป จงทาใหการตรวจใหคะแนนไมสามารถใหอยางชดเจนแนนอนเหมอนการตรวจใหคะแนนแบบขอสอบเลอกตอบ

ดงนนการประเมนผลจากสภาพจรง จงตองมการกาหนดแนวทางการใหคะแนนอยางชดเจน การกาหนดแนวทางอาจจดทาโดยคร คณะครหรอคร และนกเรยนกาหนดรวมกน แนวทางประเมนนนจะตองมมาตรวดวานกเรยนทาอะไรไดสาเรจ และระดบความสาเรจอยในระดบใด แนวทางการประเมนทมมาตรวดนเรยกวา Rubrics

การประเมนระดบความสามารถโดยจดทามาตราสวนประเมนคา หรอ Rubrics

โดยทวไปม 2 แบบ คอ

57

1. การใหคะแนนภาพรวม (Holistic score) เปนการใหคะแนนภาพรวมของงาน

จะไมเกบเปนคะแนน แมวาจะใชการใหคะแนนในการประเมน กตองใหความหมายของคณภาพใหได

2. การใหคะแนนแยกองคประกอบ (Analytic score) เปนการใหคะแนนแยกองคประกอบจะมการวเคราะหวาผลงานของนกเรยนสามารถประเมนอะไรไดบาง แตละประเดนนกเรยนมความสามารถอยในระดบใด

จากขอความทกลาวมาขางตนผวจยสรปไดวา การใหคะแนนในการประเมนผลการเรยนรมมาตรวดเรยกวา Rubrics ซงมการประเมนระดบความสามารถ 2 แบบคอ การใหคะแนนภาพรวม (Holistic score) และการใหคะแนนแยกองคประกอบ (Analytic score) ซงในการวจยครงนผวจยไดใชการใหคะแนนทง 2 แบบ ในการประเมนทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

ซงในการวจยครงนผวจยประเมนผลผเรยน 3 ดาน ดงน 1) ประเมนผลการเรยนร

2) ประเมนทกษะทางวทยาศาสตร และ 3) ประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

4. ทกษะทางวทยาศาสตร 4.1 ความหมายทกษะทางวทยาศาสตร ไดมผใหความหมายของทกษะทางวทยาศาสตร ไวดงน

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2526 : 76) และ ภพ

เลาหไพบลย (2540 : 14) ไดใหความหมายของทกษะทางวทยาศาสตรทคลายคลงกนวาเปนพฤตกรรมทเกดจากการปฏบตและฝกฝนความนกคดอยางมระบบ ซงกอใหเกดความงอกงามทางสตปญญา การแกปญหา การคนควา และการแสวงหาความรใหม ๆ อยางมประสทธภาพ และเชอถอได สวนพมพนธ เดชะคปต (2542 :10) ไดใหความหมายของทกษะทางวทยาศาสตรไวสอดคลองกบ วระเดช เกดบานตะเคยน (2546 : 35) วาหมายถง พฤตกรรมททเกดขนจากการปฏบตและการฝกฝนความคดอยางเปนระบบในการแสวงหาความรทางวทยาศาสตร จนเกดความชานาญ

เปนทกษะทางสตปญญาทนกวทยาศาสตรและผทนาวธการทางวทยาศาสตรไปใชแกปญหาและศกษาคนควา นอกจากน สมาคมอเมรกนเพอความกาวหนาทางวทยาศาสตร (American

Association for the Advancement of Science, 1970 : 33) กลาววาทกษะทางวทยาศาสตรเปนกระบวนการคด เปนกระบวนการทางปญญา ฉะนนจงเปนกระบวนการใชปญหาในการสอนวทยาศาสตร จาเปนตองปลกฝงนกเรยนใหเกดทกษะทางวทยาศาสตร และ Anderson (1979 : 4)

ไดกลาววาเปนวธการทนกวทยาศาสตรใชในการแสวงหาความร ความหมายทสาคญคอ วถทาง

58

ของทกษะกระบวนการในการหาความร กระบวนการนจะเกดสลบซบซอนในแตละบคคล ทาใหเกดพฒนาการทางดานสตปญญา

จากแนวคดของนกการศกษาเกยวกบความหมายของทกษะทางวทยาศาสตรผวจยสรปไดวา ทกษะทางวทยาศาสตร หมายถง พฤตกรรมทเกดจากการการคด การปฏบต การศกษาคนควาทดลอง และการฝกฝนในการเรยนรของแตละบคคล โดยการใชวธการทางวทยาศาสตรใหไดมาซงความร

4.2 ประเภทของทกษะทางวทยาศาสตร พมพนธ เดชะคปต ( 2548 : 9-13) กลาววา สมาคมอเมรกนเพอความกาวหนาทางวทยาศาสตร (American Association for the Advancement of Science-AAAS) ไดพฒนาโครงการปรบปรงการสอนวทยาศาสตรในระดบอนบาลจนถงระดบประถมศกษา โดยเนนการใชกระบวนการทางวทยาศาสตร และตงชอโครงการนวา วทยาศาสตรกบการใชกระบวนการ (Science

a process approach) ไดกาหนดทกษะทางวทยาศาสตรไว 13 ทกษะ ประกอบดวยทกษะขนพนฐาน

(Basic science process skills) 8 ทกษะไดแก 1) ทกษะการสงเกต (Observing) 2) ทกษะการวด

(Measuring) 3) ทกษะการคานวณหรอการใชตวเลข (Using numbers) 4) ทกษะการจาแนกประเภท (Classifying) 5) ทกษะการหาความสมพนธระหวางสเปสกบสเปส และสเปสกบเวลา (Space/space relationship and space/time relationship) 6) ทกษะการจดกระทาและสอความหมายขอมล(Organizing data and communication) 7) ทกษะการลงความคดเหนจากขอมล (Inferring)

8) ทกษะการพยากรณ (Predicting) และทกษะขนผสมหรอบรณาการ (Integrated science process

skills) 5 ทกษะไดแก 1) ทกษะการตงสมมตฐาน (Formulating hypotheses) 2) ทกษะการกาหนดนยามเชงปฏบตการ(Defining operationally) 3) ทกษะการกาหนดและควบคมตวแปร (Identifying

and controlling variables) 4) ทกษะการทดลอง (Experimenting) 5) ทกษะการตความหมายขอมลและลงขอสรป (Interpreting data and conclusion)

พวงทอง มมงคง (2537 : 24) กลาววา การสอนวทยาศาสตรมความจาเปนอยางมากทจะตองฝกฝนนกเรยนใหรจกนาทกษะทางวทยาศาสตรมาใชในการเรยน ทงนเพอใหนกเรยนไดรจกพฒนาความคดและแกปญหาไดดวยตนเอง ทกษะทางวทยาศาสตรแตละทกษะมความหมายดงตอไปน

1. ทกษะการสงเกต

ทกษะการสงเกต หมายถง กระบวนการใชประสาทสมผสอยางใดอยางหนง เชน

ห ตา จมก ลน หรอ ผวกาย เขาไปสมผสโดยตรงกบวตถเหตการณ หรอปรากฏการณ เพอใหไดมาซงรายละเอยดตาง ๆ ของสงทกาลงทาการสงเกต โครงการเคมศกษาไดอธบายความหมายของการสงเกตวา การสงเกตเปนการบนทกสงทไดพบเหนโดยไมใส ความคดเหนลงไป การสงเกต

59

หมายถง การใชประสาทสมผสอยางใดอยางหนงหรอ หลายอยางรวมกน ไดแก ตา ห จมก ลน

ผวกาย เขาไปสมผสโดยตรงกบวตถหรอเหตการณ เพอคนหาขอมลซงเปนรายละเอยดของสงนน

โดยไมใสความเหนของผสงเกตลงไป ขอมลทไดจากการสงเกต ประกอบดวยขอมลเกยวกบลกษณะและสมบต ขอมลเชงปรมาณ และขอมลทเกยวกบการเปลยนแปลงทสงเกตเหนไดจากวตถ

หรอเหตการณนน วรรณทพา รอดแรงคา และพมพนธ เดชะคปต (2542 : 12) ไดใหความหมายของการสงเกตวาเปนทกษะพนฐานทจาเปนและสาคญมากในกระบวนการ คนควาหาความรแขนงตาง ๆ โดยเฉพาะความรทางวทยาศาสตร สวนใหญมกจะเรมตนจาก การสงเกต นกวทยาศาสตรจดวาเปนผมความชานาญและมความละเอยดถถวนในการสงเกตมากกวาคนในอาชพอน ๆ การสงเกตของนกวทยาศาสตร บางครงอาจตองอาศยเครองมอชวย ทงนเพอใหผลการสงเกตมความชดเจนและแนใจยงขน เชน แวนขยาย กลองจลทรรศน กลองโทรทรรศน เปนตน การสงเกตทดจะตองใชประสาทสมผสหลาย ๆ อยางและตองทาอยางละเอยดรอบคอบทกแง ทกมม เพอใหไดรายละเอยดขอมลของสงนนมากทสด พวงทอง มมงคง (2537 : 25) กลาววา ขอมลทไดจากการสงเกตม

3 ประเภท คอ

1.1 ขอมลเชงคณภาพ เปนขอมลเกยวกบลกษณะและคณสมบตของสงทสงเกตเกยวกบรปราง กลน รส เสยง การสมผส ซงเปนลกษณะหรอคณสมบตทยงไมสามารถระบออกมาเปนตวเลขแสดงปรมาณพรอมหนวยวดมาตรฐานได เชน ขอมลเชงคณภาพของลกอมชนดหนง

เปนดงน

เมอใชตาด ลกอมมรปรางเปนรปสเหลยม รปกลม มสแดง สเขยว สเหลอง

เมอใชหฟง ไดยนเสยงลกอมกระทบพน

เมอใชมอสมผส รสกเรยบหรอหยาบ แขงหรอนม

เมอใชจมกดม มกลนสมหรอกลนกาแฟ

เมอใชลนชม มรสหวาน

1.2 ขอมลเชงปรมาณ เปนขอมลทบอกรายละเอยดเกยวกบปรมาณ เชน ขนาด

มวลอณหภม เปนตนอาจบอกโดยการกะประมาณและบอกหนวยมาตรฐานไว ตวอยางเชน ลกอมมขนาดยาวประมาณ 1.5 เซนตเมตร กวาง 1.0 เซนตเมตร และหนา ประมาณ 0.5 เซนตเมตร หนกประมาณ 1.5 กรม

1.3 ขอมลเกยวกบการเปลยนแปลง เปนขอมลทไดจากการสงเกต การปฏสมพนธของสงนนกบสงอน เชน เมอมปฏสมพนธกบสงอนดงกลาว จะชวยใหการสงเกตครอบคลมขอมลไดกวางขวางขน ตวอยาง ขอมลเกยวกบการเปลยนแปลงทไดจากการสงเกต

ลกอมชนดหนงเมอใสในนา ดงน เมอใสลกอมในแกวนาทมนาบรรจอยทอณหภมของหอง ลกอม

60

นนมขนาดเลกลงเรอย ๆและในทสดละลายหายไปในเวลาประมาณ 10 นาท ในการสงเกตวตถหรอปรากฏการณแตละครงนน เพอใหไดขอมลถกตองตามสภาพทเปนจรง และมความเชอถอได

วรรณทพา รอดแรงคา และพมพนธ เดชะคปต (2542 :15) ไดเสนอขอควรคานงในการสงเกต ไวดงน

1.3.1 ใชประสาทสมผสใหมากทสด ขณะทาการสงเกต

1.3.2 ประสาทสมผส ลน จะใชเมอแนใจวาวตถนนไมเปนอนตราย

1.3.3 ขอมลจากการสงเกตควรมทงขอมลเชงคณภาพ และเชงปรมาณ

1.3.4 ขอมลทไดควรเปนผลจากการสงเกตโดยตรง โดยไมมการลงความคดเหนสวนตว

พฤตกรรมหรอความสามารถทแสดงวาเกดทกษะการสงเกตแลว ดงน 1) ชบงและบรรยายสมบตของวตถไดโดยการใชประสาทสมผสอยางใดอยางหนงหรอหลายอยาง 2) บรรยายสมบตเชงปรมาณของวตถไดโดยการกะประมาณ 3) บรรยายการเปลยนแปลงของสงทสงเกตได

ลกษณะคาถามททาใหนกเรยนเกดทกษะ ดงตวอยางคาถามตอไปน 1) กระดาษแผนนมลกษณะอยางไร 2) นอกจากเปนแผนสเหลยม ผวเรยบแลว ยงมลกษณะอยางไรอก 3) เมอใชมอขยากระดาษแลวรสกอยางไร 4) นกเรยนกะวาแผนกระดาษนยาวประมาณเทาใด 5) ลกกวาดเมอถกความรอนมลกษณะอยางไร 6) เมอนาไปแชนาประมาณ 15 นาท ลกกวาดมลกษณะอยางไร

2. ทกษะการวด

ทกษะในการวด หมายถง ความสามารถในการใชเครองมอวดหาปรมาณของสงตาง ๆ ไดอยางถกตอง ความสามารถในการเลอกใชเครองมออยางเหมาะสมกบสงทจะวดและความสามารถในการอานคาทไดจากการวดไดถกตองรวดเรวและใกลเคยงกบความเปนจรง พรอมทงมหนวยกากบเสมอ ภพ เลาหไพบลย (2542 : 16) การวดเปนกระบวนการสาคญสาหรบการคนควาหาความรทางวทยาศาสตร การสงเกตทาใหนกวทยาศาสตรทราบลกษณะ รปราง และสมบตทว ๆ ไปของวตถ แตไมสามารถบอกรายละเอยดทแนนอนลงไปได นกวทยาศาสตรจาเปนตองอาศยเครองมอตาง ๆ ทาการวดเพอใหไดขอมลถกตองควบคไปกบการสงเกต การวดอาจตองใชเครองมอหลายอยาง ผทาการวดตองเลอกใชเครองมอในการวดไดอยางเหมาะสมกอนการใชเครองมอจะตองศกษาลกษณะของเครองมอและวธการใช ทงนเพอใหสามารถวดปรมาณสงตาง ๆ ไดอยางถกตองมากทสดในการวด

การวดจะตองประกอบดวยองคประกอบ 3 อยาง คอ 1) เครองมอทใชวด เชน

ไมบรรทด เครองชง นาฬกา เทอรมอมเตอร 2) คาทไดจากการวดซงเปนตวเลขทแนนอน ไมใชการกะประมาณ 3) หนวยในการวด เชน วดความยาวออกมาเปนเซนตเมตร เมตร วดนาหนกเปนกรม กโลกรม วดเวลาเปนวนาท นาท หรอวดอณหภมออกมาเปนองศาเซลเซยส เปนตน ในการวด

61

แตละครง สงทควรพจารณา คอจะวดอะไร จะใชเครองมออะไรวด เหตใดจงใชเครองมอนนวด จะวดอยางไร

การวดปรมาณตาง ๆ ไดตรงกบความเปนจรงมากนอยเพยงไรขนอยกบองคประกอบ

3 ประการ คอ 1) เทคนคการวด 2) มาตรฐานของเครองมอ 3) ความระมดระวง ความละเอยดรอบคอบ

พฤตกรรมทแสดงวาผเรยนเกดทกษะการวด คอ 1) เลอกเครองมอไดเหมาะสมกบสงทจะวด 2) บอกเหตผลในการเลอกเครองมอวดได 3) บอกวธวดและวธใชเครองมอวดไดถกตอง

4) ทาการวดปรมาณตาง ๆ ไดถกตอง 5) ระบหนวยของตวเลขทไดจากการวดได

ลกษณะของคาถามททาใหนกเรยนเกดทกษะการวด 1) ถาตองการวดความยาวของรางนนกเรยนจะเลอกใชอปกรณอะไร 2) ทาไมนกเรยนจงเลอกใชไมเมตรในการวด

3) นกเรยนจะวดความยาวของรางไดอยางไร 4) ความยาวของรางทวดไดเปนเทาไร 5) ความยาวของรางทวดไดวาแปดนนมหนวยเปนอะไร 6) อณหภมของแอลกอฮอลในแกวเปนเทาไร

3. ทกษะการคานวณ

ทกษะการคานวณ หมายถง ความสามารถในการบวก ลบ คณ หาร หรอจดกระทากบตวเลขทแสดงคาปรมาณของสงใดสงหนง ซงไดจากการสงเกต การวด การทดลองโดยตรง หรอจากแหลงอน ตวเลขทนามาคานวณนนตองแสดงคาปรมาณในหนวยเดยวกน ตวเลขใหมทไดจากการคานวณจะชวยใหสอความหมายไดตรงตามทตองการและชดเจนยงขนในการจดกจกรรมเพอฝกทกษะการคานวณใหแกนกเรยน จะตองจดกจกรรมเพอฝกทกษะทเปนพนฐานของการคานวณตอไปน

3.1 ทกษะการนบและเขยนตวเลขแสดงจานวนทนบ

3.2 ทกษะการเปรยบเทยบคาของตวเลขทแสดงจานวนนบ

3.3 ทกษะการคดคานวณโดยการบวก ลบ คณ หาร หาคาเฉลย ฯลฯ

พฤตกรรมทแสดงวานกเรยนเกดทกษะการคานวณ มดงน 1) นบจานวนสงของไดถกตอง 2) ใชตวเลขแสดงจานวนทนบได 3) บอกวธคานวณได 4) คดคานวณไดถกตอง 5) แสดงวธคดคานวณได

ลกษณะคาถามททาใหเกดทกษะการคานวณ คาถามทนาไปสการคานวณ ตองเปนคาถามทถามแลวผตอบแสดงพฤตกรรมในดานการนบจานวน การเขยนตวเลขแสดงจานวนทนบ

บอกวธคานวณ และแสดงวธคานวณ ได ตวอยางคาถามทนาไปสการคานวณ 1) กลมท 1 เธอไดรบเมลดถวไปกเมลด 2) มกกลมทไดรบเมลดถวจานวนตางกน 3) มกกลมทไดรบเมลดถวจานวนเทากน 4) ถาตองการคดคานวณคานาประปาในแตละเดอนจะทาอยางไร 5) ทงหองมเมลดถว

62

รวมกนเทาไร 6) ถาอยากรวานกเรยนทงหองมเมลดถวรวมกนเปนกเมลด จะทาอยางไร 7) คดคานาประปาไดเทาไร

4. ทกษะการจาแนกประเภท

ทกษะการจาแนกประเภท หมายถง ความสามารถในการจดจาแนกหรอเรยงลาดบวตถหรอสงทอยในปรากฏการณตาง ๆ ออกเปนหมวดหม โดยมเกณฑในการจดจาแนก เกณฑดงกลาว อาจใชความเหมอน ความแตกตางกน หรอความสมพนธอยางใดอยางหนงกได โดยจดสงทมสมบตบางประการรวมกนใหอยในกลมเดยวกนแนวทางสรางเสรมทกษะการจาแนกประเภทใหแกผเรยน การจาแนกมประโยชนตอตวผเรยนมากในแงทเปนกระบวนการ ขนพนฐานทฝกใหผเรยนรจกแบงประเภทสงของ ตลอดจนขอมลตาง ๆ ใหเปนระเบยบเรยบรอย ในการจดกจกรรมการเรยนการสอนจะมงใหฝกทกษะทเปนพนฐานของการจาแนกประเภท 3 ทกษะดวยกน คอ

4.1 ฝกทกษะเรยงลาดบหรอแบงสงตาง ๆ โดยกาหนดเกณฑขนเอง

4.2 ฝกทกษะการเรยงลาดบหรอแบงสงตาง ๆ จากเกณฑทผอนกาหนด

4.3 ฝกวเคราะหเกณฑทใชในการเรยงลาดบหรอการแบงสงตาง ๆ จาก สงทพบเหนในชวตประจาวน หรอจากบทเรยนตางๆ

พฤตกรรมทแสดงวาผเรยนเกดทกษะการจาแนกประเภท 1) เรยงลาดบหรอแบงพวกสงตางๆ จากเกณฑทผอนกาหนดใหได 2) เรยงลาดบหรอแบงพวกสงตางๆ โดยใชเกณฑของตนเองได 3) บอกเกณฑทผอนใชเรยงลาดบหรอแบงพวกได

ลกษณะคาถามททาใหเกดทกษะการจาแนกประเภท ตวอยางคาถามททาใหนกเรยนเกดทกษะการจาแนกประเภท ดงน 1) นกเรยนจะแบงวสดอปกรณเหลานเปน 2 พวกตามลกษณะการใชงานไดอยางไร 2) นกเรยนเรยงลาดบวสดอปกรณเหลานโดยใชอะไรเปนเกณฑ

3) นกเรยนคดวาครแบงวสดอปกรณเปน 2 พวก โดยใชอะไรเปนเกณฑ

5. ทกษะการหาความสมพนธระหวางสเปสกบสเปสและสเปสกบเวลา ทกษะการหาความสมพนธระหวางสเปสกบสเปสและสเปสกบเวลา หมายถง

ความสามารถในการระบความสมพนธระหวางสงตอไปน

5.1 ความสมพนธระหวาง 2 มตกบ 3 มต

5.2 สงทอยหนากระจกเงากบภาพทปรากฏในกระจกเงาจะเปนซายขวาของกนและกนอยางไร

5.3 ตาแหนงทอยของวตถหนงกบอกวตถหนง

5.4 การเปลยนแปลงตาแหนงทอยของวตถกบเวลาหรอสเปสของวตถทเปลยนแปลงไปกบเวลา

63

แนวการสรางเสรมทกษะการหาความสมพนธระหวางสเปสกบสเปสและสเปสกบเวลาใหแกผเรยน จะตองจดกจกรรมเพอฝกทกษะทเปนพนฐานของการหาความสมพนธระหวางมตตอไปน 1) ทกษะการวาดรปและรปทรงเรขาคณตตาง ๆ 2) ทกษะการหาเสนสมมาตร หรอระนาบสมมาตรของรป 2 มต หรอรปทรง 3 มต 3) ทกษะการหาความสมพนธระหวางรป 2 มต และรปทรง3 มต 4) ทกษะการคานวณทเกยวกบระยะทาง ความเรวและทศทางของ สงตาง ๆ โดยเปรยบเทยบกบสงอางอง 5) ทกษะการหาความสมพนธของสงทอยหนากระจกเงากบภาพทปรากฏในกระจกเงา พฤตกรรมทแสดงวาผเรยนเกดทกษะการหาความสมพนธระหวางสเปสกบสเปสและสเปสกบเวลา ดงน 1) ชบงรป 2 มตและวตถ 3 มตทกาหนดใหได 2) วาดรป 2 มตจากวตถหรอรป 3 มตทกาหนดใหได 3) บอกชอของรปและรปทรงทางเรขาคณตได 4) ระบรป 3 มตทเหนเนองจากการหมนรป 2 มตได 5) เมอเหนเงา (2 มต) ของวตถแลวสามารถบอกรปทรงของวตถ (3มต) ทเปนตน

กาเนดเงาได 6) เมอเหนวตถ (3 มต) สามารถบอกเงา (2 มต) ทจะเกดขนได 7) บอกรปของรอยตด

(2 มต) ทเกดจากการตดวตถ (3 มต ) ออกเปน 2 สวนได 8) บอกตาแหนงหรอทศทางของวตถหนงได 9) บอกไดวาวตถหนงอยในตาแหนงหรอทศใดของอกวตถหนง 10) บอกความสมพนธของสงทอยหนากระจกและภาพทปรากฏในกระจกวาเปนซายหรอขวาของกนและกนได 11) บอกความสมพนธระหวางการเปลยนแปลงตาแหนงทอยของวตถกบเวลาได 12) บอกความสมพนธระหวางการเปลยนแปลงขนาดหรอปรมาณของสงตาง ๆ กบเวลา

ลกษณะคาถามทนาไปสการหาความสมพนธระหวางสเปสกบสเปสและสเปสกบเวลาตวอยางคาถามททาใหนกเรยนเกดทกษะ ดงตอไปน 1) สงของในตะกรานมอะไรบางเปนสองมตอะไรบางเปนสามมต 2) กระปองนมทครใหนจะวาดเปนรปโดยมองจากดานขางไดอยางไร

3) กระปองนมทนกเรยนเหนอยน มชอเรยกทางเรขาคณตวาอยางไร 4) ถาหมนกระดาษสามเหลยมนอยางเรวรอบแกนไมน จะเหนเปนรปทรงอะไร 5) เงานเกดจากวตถรปทรงใด เมอแสงเขาทางดานขาง

6) ถาฉายไฟฉายไปทวตถทรงกระบอกดานขาง จะปรากฏเงาบนฉาก เปนรปอะไรบาง 7) เมอตดทแยงรปทรงกระบอก จะเกดพนทหนาตดเปนรปอะไร 8) จากภาพทเหนกระปองนมวางอยทไหน

9) หนาตางอยทางซายมอหรอขวามอ 10) รถยนตทเหนอยทางทศไหนของอาคารเรยน

11) ถานกเรยนหวผมแสกดานซายมอ เมอไปยนหนากระจกจะเหนภาพนกเรยนในกระจกหวผมแสกดานใด 12) ปรมาณของนาในแกวสมพนธกบเวลาอยางไร 13) เมอเวลาผานไปมากขน ปรมาณของนาในแกวเปลยนแปลงไปอยางไร

6. ทกษะการจดกระทาและสอความหมายขอมล

ทกษะการจดกระทาและสอความหมายขอมล หมายถง ความสามารถในการนาขอมลทไดจากการสงเกต การวด การทดลอง และจากแหลงอนมาจดกระทาเสยใหมโดยวธตาง ๆ

เชน การจดเรยงลาดบ จดแยกประเภทหรอคานวณหาคาใหม เพอใหผอนเขาใจความหมายของ

64

ขอมลชดนนดขน โดยอาจนาเสนอในรปของตาราง แผนภม แผนภาพ กราฟ สมการ เขยนบรรยาย

เปนตน แนวทางสรางเสรมทกษะการจดกระทาและสอความหมายขอมลแกนกเรยน การจดกจกรรมการเรยนการสอนเพอสรางเสรมทกษะการจดกระทาและสอความหมายขอมล ผสอนจะตองจดกจกรรมเพอมงใหผเรยนไดมโอกาสฝกทกษะทเปนพนฐานของการสอความหมายขอมลในดานตาง ๆ ดงตอไปน

6.1 ทกษะการพดหรอเขยนบรรยายลกษณะสงตาง ๆ ดวยภาษา งาย ๆ กะทดรด

ชดเจน ผอนสามารถเขาใจและปฏบตตามได

6.2 ทกษะการแจกแจงความถขอมล

6.3 ทกษะการเรยงลาดบและจาแนกประเภท

6.4 ทกษะการคดคานวณขอมลเพอใหเกดคาใหมทมความหมายมากขน

6.5 ทกษะการเลอกรปแบบในการนาเสนอขอมล

6.6 ทกษะการกาหนดและออกแบบการนาเสนอขอมลในรปแบบตาง ๆ

6.7 ทกษะการนาเสนอขอมลตามรปแบบทกาหนด

พฤตกรรมทแสดงวาผเรยนเกดทกษะการจดกระทาและสอความหมายขอมล

ดงตอไปน 1) เลอกรปแบบทจะใชในการเสนอขอมลไดเหมาะสม 2) บอกเหตผลในการเลอกรปแบบทจะใชในการเสนอขอมลได 3) ออกแบบการเสนอขอมลตามรปแบบทเลอกไวได 4) เปลยนแปลงขอมลใหอยในรปใหมทเขาใจดขนได 5) บรรยายลกษณะของสงใดสงหนงดวยขอความทเหมาะสมกะทดรดจนสอความหมายใหผอนเขาใจได 6) บรรยายหรอวาดแผนผงแสดงตาแหนงของสถานทจนสอความหมายใหผอนเขาใจ

ลกษณะคาถามททาใหนกเรยนเกดทกษะการจดกระทาและสอความหมายขอมล

เชน 1) ปรมาตรของกอนหนทวดไดจากการแทนทนาเหลาน ควรนาเสนอในรปแบบใดจงจะเขาใจงายขน 2) ทาไมจงนาเสนอในรปแบบของตาราง 3) ลกษณะของตารางควรเปนอยางไร 4) นกเรยนจะเปลยนแปลงขอมลปรมาตรกอนหนเหลานอยางไรจงจะเขาใจงาย

7. ทกษะการลงความเหนขอมล

ทกษะการลงความเหนขอมล หมายถง ความสามารถในการอธบายขอมลทมอยอยางมเหตผล โดยอาศยความรหรอประสบการณเดมมาชวย ขอมลทมอาจไดมาจากการสงเกต

การวด หรอการทดลอง คาอธบายนนเปนสงทไดจากความรหรอประสบการณเดม ของผสงเกตทพยายามโยงบางสวนของความร หรอประสบการณเดมใหมาสมพนธกบขอมลทตนเองมอยแนวการสรางเสรมทกษะการลงความคดเหนจากขอมลแกนกเรยน การลงความคดเหนจากขอมล นอกจากจะมความสาคญตอการแสวงหาความรทางวทยาศาสตร และทางดานอน ๆ อกมากมายแลวยงเปนประโยชนอยางมากตอการพฒนาคณภาพชวต ชวยสรางเสรมเจตคตทางวทยาศาสตรใหเปนคน

65

ใจกวาง ยอมรบความคดเหนทมเหตผลของผอน มองปญหาและคดคาตอบหลาย ๆ ประเดนไม ปกใจเชอในเรองใด ๆ มากจนเกนขอบเขต หากยงไมมการทดสอบยนยน การจดกจกรรมเพอสรางเสรมทกษะ การลงความคดเหนจากขอมลจะตองจดกจกรรมใหผเรยนไดใชความรและประสบการณ อธบายขอสงสยหรอเพมเตมความคดเหนใหกบขอมลทไดจากการสงเกต และการวดอยางมเหตผล

พฤตกรรมทแสดงวาผเรยนเกดทกษะการลงความเหนขอมล ผทมทกษะการลงความเหนขอมล จะตองมความสามารถอธบายหรอสรปโดยเพมความคดเหนใหกบขอมลทไดจากการสงเกต โดยใชความรหรอประสบการณเดม มาชวยลกษณะคาถามททาใหนกเรยนเกดทกษะการลงความคดเหนจากขอมล

ลกษณะคาถามทนาไปสการลงความคดเหนจากขอมลตองเปนคาถามทถามแลวผตอบจะตองตอบโดยการอธบาย หรอเพมเตมความคดเหนใหกบขอมลทสงเกตไดอยางมเหตผล

โดยใชความรหรอประสบการณของตนเอง ตวอยางคาถามทนาไปสการลงความคดเหนจากขอมล

เชน 1) นกเรยนคดวาเปลอกไขทไดรบแจกเปนเปลอกไขอะไร 2) จากลกษณะของกงหนลมทนกเรยนเหน นกเรยนคดวากงหนลมนจะหมนดหรอไม 3) นกเรยนคดวาอะไรเปนสาเหตททาใหนาเนา 4) ทาไมอณหภมของแอลกอฮอลจงสงกวานา 5) เมอนกเรยนอานขาวหมอเทวดาแลว นกเรยนคดวาหมอเทวดาเปนคนอยางไร

8. ทกษะการพยากรณ

ทกษะการพยากรณ หมายถง ความสามารถในการทานายหรอคาดคะเน สงทจะเกดขนลวงหนา โดยอาศยการสงเกตปรากฏการณทเกดซาๆ หรอความรทเปนหลกการ กฎ หรอทฤษฎในเรองนนมาชวยในการทานาย การทานายอาจทาไดภายในขอบเขตของขอมล แนวการสรางเสรมทกษะการพยากรณใหแกผเรยนการสรางเสรมทกษะการพยากรณใหแกผเรยน จะตองจดกจกรรมทเปนพนฐานตอการทานาย 3 ทกษะ คอ

8.1 ทกษะการคาดคะเนสงหรอเหตการณตางๆ ทเกดขนโดยใชขอมลของสงนน ทมอยเปนเครองมอ

8.2 ทกษะการทานายผลขอมลโดยการคานวณ

8.3 ทกษะการทานายผลจากขอมลโดยการวเคราะหจากกราฟ

พฤตกรรมทแสดงวาผเรยนเกดทกษะการพยากรณ ดงตอไปน 1) ทานายผลทจะเกดขนจากขอมลทเปนหลกการ กฎหรอทฤษฎทมอยได 2) ทานายผลทจะเกดขนภายในขอบเขตของขอมลเชงปรมาณทมอยได 3) ทานายผลทจะเกดขนภายนอกขอบเขตของขอมลเชงปรมาณทมอยได

66

ลกษณะคาถามททาใหนกเรยนเกดทกษะการพยากรณดงตวอยางตอไปน

นกเรยนไดทราบมาแลววาพชตองการแสงสวางในการดารงชวตถาเราปลกตนกหลาบในทมดจะเกดผลอยางไร

ทกษะขนสงหรอทกษะกระบวนการวทยาศาสตรขนผสม ม 5 ทกษะ รายละเอยดแตละทกษะมดงน

1. ทกษะการตงสมมตฐาน

ทกษะการตงสมมตฐาน หมายถง ความสามารถในการใหคาอธบาย ซงเปนคาตอบลวงหนากอนทจะดาเนนการทดลอง เพอตรวจสอบความถกตองเปนจรงในเรองนน ๆ ตอไปสมมตฐาน เปนขอความเพอแสดงการคาดคะเน ซงอาจเปนคาอธบายของสงทไมสามารถตรวจสอบโดยการสงเกตได หรออาจเปนขอความทแสดงความสมพนธทคาดคะเนวาจะเกดขนระหวางตวแปรตนกบตวแปรตาม ขอความของสมมตฐานนสรางขน โดยอาศยการสงเกตความรประสบการณเดมเปนพนฐาน การคาดคะเนคาตอบทคดลวงหนานยงไมทราบหรอยงไมเปนหลกการ กฎ หรอทฤษฎมากอน ขอความของสมมตฐานตองสามารถทาการตรวจสอบโดยการทดลองและแกไขเมอมความรใหมได

2. ทกษะการกาหนดและควบคมตวแปร

ทกษะการกาหนดตวแปร หมายถง การชบงตวแปรตน ตวแปรตาม และตวแปรทตองควบคมในสมมตฐานหนง ๆ ในการศกษาคนควาทางวทยาศาสตรไดแบงตวแปรออกเปน 3

ประเภทดงน

2.1 ตวแปรอสระหรอตวแปรตน (Independent variable) คอ สงทเปนสาเหตททาใหเกดผลตาง ๆ หรอสงทเราตองการทดลองดวาเปนสาเหตททาใหเกดผลเชนนนจรงหรอไม 2.2 ตวแปรตาม (Dependent variable) คอสงทเปนผลเนองมาจากตวแปรตนเมอตวแปรตนหรอสงทเปนสาเหตเปลยนไป ตวแปรตามหรอสงทเปนผลจะเปลยนตามไปดวย

2.3 ตวแปรควบคม (Controlled variable) คอสงอน ๆ นอกเหนอจากตวแปรตนทมผลตอการทดลองดวย ซงจะตองควบคมใหเหมอน ๆ กน มเชนนนอาจทาใหผลการทดลองคลาดเคลอน

การควบคมตวแปร หมายถง การควบคมตวแปรอน ๆ นอกเหนอจากตวแปรตนซงจะทาใหผลการทดลองคลาดเคลอนถาหากวาไมควบคมใหเหมอน ๆ กน

2.4 บงชไดวาตวแปรใดไมไดรบการควบคมใหคงทในการทดลอง ถงแมวาตวแปรเหลานนจะเปลยนแปลงไปในแบบเดยวกนในทก ๆ กรณ

2.5 บอกไดวาสภาพการณอยางไรททาใหตวแปรมคาคงท และสภาพการณอยางไรไมทาใหคาตวแปรคงท

67

3. ทกษะการตความหมายขอมลและลงขอสรป

ทกษะการตความหมายขอมลและลงขอสรป หมายถงการบอกความหมายหรอบรรยายลกษณะหรอสมบตของขอมลทมอย แลวสรปหรอบอกความสมพนธของขอมลนน ขอมลทางวทยาศาสตร สวนใหญมกอยในรปของสญลกษณ ตาราง รปภาพ หรอกราฟ ฯลฯ ทรวบรวมรายละเอยดตาง ๆ ของขอมลไวอยางครบถวน และกะทดรด สะดวกตอการนาไปใช และการนาเอาขอมลไปใชจาเปนตองตความหมายของขอมลดงกลาว ใหอยในรปของภาษาพด หรอภาษาเขยนทสอความหมายกบคนทว ๆ ไปไดโดยเปนทเขาใจตรงกน

การตความหมายของขอมล แบงเปน 1) การตความหมายของขอมลจากกราฟ

2) ควรใหรายละเอยดทชดเจน และเพยงพอตอการนาไปใชประโยชน 3) รายละเอยดของขอมลจากกราฟบางสวน อาจแปลใหมาอยในรปของตารางเพอใหเขาใจงายขน 4) ผลทไดจากการตความหมายของขอมลนาไปสการลงความเหนได

การตความหมายขอมลจากแผนภมหรอรปภาพ ผทมทกษะการตความหมายของขอมลและการสรป ตองมความสามารถในการกระทาสงตอไปนคอ 1) หาคาตอบลวงหนากอนการทดลอง โดยอาศยการสงเกต ความรและประสบการณ 2) สรางหรอแสดงใหเหนวธจะทดสอบสมมตฐานได 3) แยกแยะการสงเกตทสนบสนนสมมตฐาน และไมสนบสนนสมมตฐานออกจากกนได

4. ทกษะการใหนยามเชงปฏบตการ

ทกษะการใหนยามเชงปฏบตการ หมายถง การกาหนดความหมายและขอบเขตของคาตาง ๆ (ทมอยในสมมตฐานทจะทดลอง) ใหเขาใจตรงกน และสามารถทดลอบหรอวดไดนยามเชงปฏบตการมสาระสาคญ 2 ประการ คอ

4.1 ระบสงทจะสงเกต

4.2 ระบการกระทาซงอาจไดจากการวด ทดสอบ หรอจากการทดสอบ

สงทควรคานงในการใหนยามเชงปฏบตการ มดงน 1) ควรใชภาษาทชดเจน ไมกากวม 2) อธบายถงสงทสงเกตได และระบการกระทาไวดวย 3) อาจนยามเชงปฏบตการมากกวา 1

นยามกได ขนอยกบสถานการณสงแวดลอมเนอหาในบทเรยน

5. ทกษะการทดลอง

ทกษะการทดลอง หมายถงกระบวนการปฏบตการเพอหาคาตอบหรอเพอทดสอบสมมตฐานทตงไว

ภพ เลาหไพบลย (2542 : 28) กลาววา การทดลองหมายถง กระบวนการปฏบตการเพอหาคาตอบ หรอทดสอบสมมตฐานทตงไว ในการทดลองจะประกอบดวยกจกรรม 3 ขนตอนคอ

68

5.1 การออกแบบการทดลอง หมายถง การวางแผนการทดลองกอนลงมอทดลองจรง เพอกาหนดวธดาเนนการทดลองซงเกยวกบการกาหนดและควบคมตวแปร และวสดอปกรณทตองการในการทดลอง

5.2 การปฏบตการทดลอง หมายถง การลงมอปฏบตการทดลองจรง ๆ

5.3 การบนทกผลการทดลอง หมายถง การจดบนทกขอมลทไดจากการทดลอง

ซงอาจจะเปนผลของการสงเกต การวด และอน ๆ

จากขอความทไดกลาวมาขางตน ผวจยสรปไดวา ทกษะทางวทยาศาสตรมทงหมด 13 ทกษะ ประกอบดวยทกษะขนพนฐาน (Basic science process skills) 8 ทกษะ ไดแก

1) ทกษะการสงเกต (Observing) 2) ทกษะการวด (Measuring) 3) ทกษะการคานวณหรอการใชตวเลข (Using numbers) 4) ทกษะการจาแนกประเภท (Classifying) 5) ทกษะการหาความสมพนธระหวางสเปสกบสเปส และสเปสกบเวลา (Space/space relationship and space/time relationship)

6)ทกษะการจดกระทาและสอความหมายขอมล(Organizing data and communication) 7) ทกษะการลงความเหนขอมล (Inferring) 8) ทกษะการพยากรณ (Predicting) และทกษะขนผสมหรอบรณาการ

(Integrated science process skills) 5 ทกษะไดแก 1) ทกษะการตงสมมตฐาน (Formulating

hypotheses) 2) ทกษะการกาหนดนยามเชงปฏบตการ(Defining operationally) 3) ทกษะการกาหนดและควบคมตวแปร (Identifying and controlling variables) 4) ทกษะการตความหมายขอมลและลงขอสรป (Interpreting data and conclusion) 5) ทกษะการทดลอง (Experimenting) ซงในการทาวจยครงนผวจยไดนาทกษะทางวทยาศาสตร 5 ทกษะ ไดแก 1) ทกษะการสงเกต (Observing)

2) ทกษะการจาแนกประเภท (Classifying) 3) ทกษะการสอความหมายขอมล (Organizing data and

communication) 4) ทกษะการลงความเหนขอมล (Inferring) 5) ทกษะการพยากรณ (Predicting)

มาทาวจยเพอสงเสรมใหกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ในการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ เนองจากทกษะทง 5 ทกษะนเปนทกษะขนพนฐานทสาคญทนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 1 – 3 ตองมเพอใชเปนพนฐานในการเรยนขนสงตอไปและเปนทกษะทสามารถสงเสรมใหเกดขนในหนวยการเรยนรท 3 เรองวสดรอบตวได

4.3 การประเมนทกษะทางวทยาศาสตร วรรณทพา รอดแรงคา (2540 : 166 - 167) ไดกลาววา การประเมนทาง

วทยาศาสตรม 2 รปแบบ คอ การประเมนโดยใช แบบทดสอบชนดเลอกตอบ (Multiple-choice

paper and-pencil tests) และการประเมนพฤตกรรมการใชทกษะทางวทยาศาสตร (Performance

assessment) การประเมนโดยใชแบบทดสอบชนดเลอกตอบเปนวธเกาดงเดม ในขณะทการประเมน

69

พฤตกรรมเปนแนวทางเลอกใหมในการประเมนทกษะทางวทยาศาสตรซงเนนวธการทางวทยาศาสตรทเปนวตถประสงคสาคญ

1. การใชแบบทดสอบชนดเลอกตอบในการประเมนทกษะทางวทยาศาสตร

ในระหวางป ค.ศ. 1960-1970 ไดมการพฒนาแบบทดสอบซงวดกระบวนการ

สบเสาะหาความร แบบทดสอบทพฒนาขนมจานวนเพมขนตามจานวนทกษะทตองการทดสอบ

แรกเรมเดมทแบบทดสอบเหลานไดถกพฒนาขนเพอตอบสนองตอหลกสตรวทยาศาสตรแผนใหมตอมาไดพฒนาแบบทดสอบวดทกษะกระบวนการขนพนฐานและขนผสม

หลกสตรวทยาศาสตรในระดบมธยมศกษามแตหลกสตรวทยาศาสตรทางชววทยา(Biological Science Curriculum Study : BSCS) เทานนทแบบทดสอบไดออกแบบมาใชวดความสามารถทางทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร แบบทดสอบนมชอวา กระบวนการในการทดสอบทางวทยาศาสตร (The Processes of Science Test) ซงใชวดวานกเรยนมความสามารถในการกระบวนการทางวทยาศาสตรอยางไร

2. การประเมนพฤตกรรมในการใชทกษะทางวทยาศาสตร

วรรณทพา รอดแรงคา (2540 : 173-174) กลาววา ปจจบนไดมการเนนวธการประเมนผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนทนอกเหนอจากการใชแบบทดสอบใหผเรยนทา แบบทดสอบทใชกนอยในปจจบนโดยเฉพาะอยางยงแบบทดสอบชนดเลอกตอบไมไดใหผเรยน

ลงมอทาการทดลองอยางจรง ๆ เพอทดสอบความเขาใจและทดสอบทกษะการแกปญหาในสถานการณใหม ๆ นนคอผเรยนไมจาเปนตองลงมอปฏบตการทดลอง การประเมนพฤตกรรมจงเปนวธใหมในการประเมนผลการเรยนร และเปนเครองมอหนงทใชในการเปลยนแปลงระบบการศกษาในประเทศสหรฐอเมรกาในปจจบน

นกวจยและนกวทยาศาสตรจากมหาวทยาลยแคลฟอรเนย (The University of

California) และจากสถาบนเทคโนโลยแคลฟอรเนย (The California Institute of Technology)

ประเทศสหรฐอเมรกา ไดพฒนาวธการประเมนทกษะทางวทยาศาสตร 4 วธดวยกน คอ

1) การสงเกตพฤตกรรมการลงมอการปฏบตการทดลองของนกเรยนโดยผเชยวชาญ

2) การประเมนสมดบนทกทนกเรยนใชบนทกวธดาเนนการทดลอง

3) การใชไอคอน (Icon) ในสถานการณจาลองจากเครองคอมพวเตอร (Computer

simulation)

4) การตอบคาถามสน ๆ ทเกยวกบการออกแบบการทดลอง การวเคราะห และการตความหมายขอมลจากสถานการณทกาหนดให

70

จากการประเมนทกษะทางวทยาศาสตรขางตนผวจยสรปไดวา การประเมนทกษะทางวทยาศาสตร สามารถประเมนได 2 รปแบบ คอ การประเมนโดยใช แบบทดสอบชนดเลอกตอบ (Multiple-choice paper and-pencil tests) และการประเมนพฤตกรรมการใชทกษะทางวทยาศาสตร (Performance assessment) ซงในการวจยครงนผวจยจะทาการประเมนทกษะทางวทยาศาสตรโดยการประเมนพฤตกรรมการใชทกษะทางวทยาศาสตร (Performance assessment)

5. ความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ 5.1 ความหมายของความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ไดมผใหความหมายของความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ไวดงน

ศศเกษม ทองยงค (2521 : 2) ไดกลาวถงความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐไววา มนษยรจกประดษฐสงตาง ๆ ขนมาใชประโยชนตงแตโบราณ มนษยยคเรมแรกจาเปนตองประดษฐอาวธ เครองมอบางอยาง เพอชวยในการดารงชวตอยได ของใชทกอยางทมใชกนอยทกวนนลวนถกคนพบหรอถกประดษฐขนมากอนทงนน สวนโกศล เพชรสวรรณ (2528 :

20-29) ไดกลาวถงความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐไววา การพฒนาสงประดษฐใหม ๆ

จะเกดขนไดกตอเมอเราพยายามเรยนรเลยนแบบเทคโนโลยทไดมการพฒนามาแลวจนเรามประสบการณ มความรอบร จนเกดความมนใจ เกดความคดเปนของตนเองทจะปรงปรงใหดขนกวาทเปนอย และจากประสบการณทไดสะสมมานนเองจะทาใหเกดการพฒนาสงประดษฐใหม ๆ

ขนมา นอกจากนเยนใจ เลาหวนช (2529 : 11) ไดกลาวเพมเตมอกวา การประดษฐเปนการสรางสรรคทมการเชอมโยงกบเทคโนโลย ซงเปนเรองทยาก เนองจากการสรางสรรคตองอาศยวงจรการพฒนามาใช เชน ในการสรางจรวด จะตองเรมออกแบบ ทดลอง จนกระทงปรบปรง

และสดทายจงจะไดของด ๆ ซงขนตอนเหลานอยในขนการประดษฐทางวทยาศาสตร และไพบลย

เจรญกล (2532 : 713) ไดกลาวอกวาเปนการรจกคดสรางหรอจดทาสงตาง ๆ ขนมาเพอใหสอดคลองกบความตองการ หรอจดทาขนเพอความเพลดเพลนในยามวาง โดยการนาวสดเหลอใชหรอวสดทมในทองถนมาประดษฐใหมคณคาสามารถนาไปใชไดตามความตองการ

จากขอความทกลาวมาขางตนผวจยสรปไดวา ความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐหมายถง ความสามารถทางการคดของนกเรยนในการสรางสรรคของเลน ของใช โดยใชว สดเหลอใชมาทาเปนสงประดษฐทมประโยชนในชวตประจาว น ซงจะมการประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐตามเกณฑการใหคะแนนแบบ Rubrics Score

5.2 การวดความคดสรางสรรคโดยการวดจากผลงาน แนวคดในการวดความคดสรางสรรคโดยตดสนจากคณภาพของผลงานทสราง

ออกมาไดมนกจตวทยาพยายามทามาบางแลว แตพบวามปญหาในการสรางเกณฑ (Shapiro,

71

quoted in Freeman, Butcher, Christic, 1971 : 117) ศกษาความคดสรางสรรคทางวทยาศาสตรโดยตดสนจากผลงานทไดรบการยอมรบ เชน บทความในวารสาร หรอบทความจากสานกพมพตาง ๆ

การจดทะเบยนลขสทธสงประดษฐ ซงดเหมอนเปนการงายทจะกาหนดความสาคญของผลงานแตละประเภท แตเกณฑเหลานมความแตกตางกนทางดานคณภาพของวารสารแตละสานกพมพ อกทงนกวทยาศาสตรบางคนกไมสนใจทจะจดทะเบยนลขสทธผลงานของตน (Hamill, 1982 : 730)

เหนวายงไมเกณฑในการประเมน “ผลผลตทแสดงถงความคดสรางสรรคของผสราง” ทเปนมาตรฐาน แมวานกจตวทยาสวนใหญมความเหนตรงกนวาควรตดสนจากเกณฑความใหม

(Newness) และใชประโยชน (Useful) แตกยงมปญหาวาควรจะใชเกณฑทางสงคมหรอตวผสรางเองตดสน ถาใชเกณฑทางสงคม งานของนวตน ไอสไตน ปกสโซ กอยในเกณฑทยอมรบได แตถาวดความคดสรางสรรคในนกเรยนชนประถม สมมตวานกเรยนชนประถมสามารถคดสตรการจดประเภท (Combination) ไดเหมอนนกสถตทมชอเสยงในวยเดกเชนกน ถาพจารณาจากเกณฑความใหม งานของเดกคนนไมมความใหมเลย เพราะมคนคดมากอนแลว แตเมอเทยบกบเดกวยเดยวกน เขามความคดสรางสรรคสงกวามาก ดงนน ในทศนะของแฮมมล และนกจตวทยาสวนใหญเหนวาควรพจารณาความคดสรางสรรคจากความสามารถของเขาเมอเทยบกบคนอนทมวย

ความร และประสบการณใกลเคยงกน

Yong (1970 : 77-78) ไดพยายามเสนอเกณฑในการประเมนผลงานโดยจาแนกวาจะตองมลกษณะแปลกใหม (Newness) และมคณคา (Value Serve) จาแนกเปนลกษณะยอยดงน

ใหมในฐานะเปนตนคด (New as Original) ใหมจากกลมอางอง (New as Statistically in

Frequency) ใหมในลกษณะทแตกตางจากแนวทางทวไป (New as a change from the Regular

Way) ใหมในฐานะสรางชนใหม (New as Renovated) สวนคณคาประเมนจาก 2 ลกษณะ คอ

คณคาตอผสราง (Value to The Creator) และคณคาตอผอน (Value to Others) แมวา Yong

จะไดเสนอเกณฑในการประเมนขนมา แตกเปนเกณฑของเขาเอง ไมไดสงเคราะหมาจากงานวจยอน ๆ จงเกดปญหาวานกจตวทยาคนอนจะยอมรบเกณฑนหรอไม และเกณฑนมความครอบคลมหรอไม นอกจากนเกณฑไมชดเจนเพยงพอทจะสรางมาตรประเมนทจะนาไปใชในการทาวจยได

จนกระทงในป ค.ศ. 1981 Besemer and Traffinger (1981 : 158-178) ไดเสนอทฤษฎการวดความคดสรางสรรคโดยการประเมนผลงานขนชอ เมตรกการวเคราะหความคดสรางสรรคจากผลงาน (The Creative Product Analysis Matrix or CPAM) โดยไดสรปรวบรวมจากทฤษฎ บทความ และงานวจยทกลาวถงเกณฑในการประเมนความคดสรางสรรคจากผลงานมากกวา 90 ชน ซงมเกณฑในการประเมนถง 125 เกณฑ เอามาสงเคราะหเปนเกณฑทจะใชประเมนความคดสรางสรรคของผลงานซงประกอบดวย 3 มต (Dimensions) จาแนกเปน 14 ขอ

72

จากขอความทกลาวมาขางตนผวจยสรปไดวา การวดความคดสรางสรรคโดยการวดจากผลงานนน ควรวดผลงานหรอสงประดษฐจากเกณฑการประเมนทกาหนดไว เพอวดความสามารถของแตละบคคลไดวามความสามารถอยในระดบใด

5. งานวจยทเกยวของ 5.1 งานวจยในประเทศ เบญญา ศรดารา (2545 : 118-119) ไดศกษาเรองการเปรยบเทยบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรและเจตคตทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ทเรยนโดยการทากจกรรมโครงงานวทยาศาสตรและการเรยนตามคมอคร จากการศกษาพบวานกเรยนทเรยนโดยการทากจกรรมโครงงานวทยาศาสตรมคะแนนเฉลยทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐานและมเจตคตเชงวทยาศาสตรสงกวากอนเรยน และมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐาน

มเจตคตเชงวทยาศาสตรของนกเรยน ทเรยนโดยกจกรรมโครงงานวทยาศาสตรสงกวานกเรยนทเรยนตามคมอครอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

รจนา วเศษวงษา (2547 : 123) ไดศกษาเรองการพฒนาการจดกจกรรมการเรยนร

โดยกระบวนการสบเสาะหาความร เรอง ชวตกบสงแวดลอม กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

ชนประถมศกษาปท จากการศกษาพบวาแผนการจดการเรยนรมประสทธภาพสงกวา 75/75

นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถต .01 และมความคงทนในการเรยนร

สรางค ตระกลราษฎร (2547 : 105-106) ไดศกษาเรองการเปรยบเทยบผลการเรยนรทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ระหวางการสอนแบบโครงงานวทยาศาสตรกบการสอนแบบปกต จากการศกษาพบวา ผลการเรยนรทางวทยาศาสตรของนกเรยนทไดรบการสอนแบบโครงงานวทยาศาสตรสงกวาการสอนแบบปกตอยางมนยสาคญทางสถตท .05

เสาวนย ศรนย (2549 : 76-77) ไดศกษาเรองผลการเรยนรวชาวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 โรงเรยนเทศบาล 2 จงหวดนครปฐมทเรยนดวยการจดการเรยนการสอนแบบโครงงานวทยาศาสตร จากการศกษาพบวา ผลการเรยนรทางวทยาศาสตร ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และความสามารถในการแกปญหาทางวทยาศาสตร หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทระดบ .05

นภาวรรณ เจรญวย (2551 : 67) ไดศกษาเรองชดการสอนเพอพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร โดยวธสอนแบบสบสวนสอบสวน เรองแรงและการเคลอนท

ชนประถมศกษาปท 3 จากการศกษาพบวา นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงขนและมความ

73

พงพอใจตอชดการสอนเพอพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร โดยวธสอนแบบสบสวนสอบสวน เรองแรงและการเคลอนท อยในระดบมาก

ทองบอ ทวทรพย (2553:145) ไดศกษาเรองผลการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรแบบโครงงาน เรอง สงมชวต กบกระบวนการดารงชวต ชนประถมศกษาปท 2 จากการศกษาพบวา แผนการเรยนรแบบโครงงาน มประสทธภาพและประสทธผลเหมาะสมสามารถทาใหนกเรยนมความสามารถคงทนความรไดทงหมด สมควรทผเกยวของจะไดนาไปใชหรอประยกตใช เพอเพมประสทธภาพการเรยนการสอนวชาวทยาศาสตรใหสงขน

อารยา ชอองชญ (2553:188-189) ไดศกษาเรองการพฒนารปแบบการเรยนการสอนเพอสงเสรมความสามารถในการคดแกปญหาอยางมวจารณญาณ กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 จากการศกษาพบวา ผวจยไดรปแบบการเรยนการสอนมชอเรยกวา PLOASE Model ซงมกระบวนการสอน 6 ขนตอน คอ 1) ขนเตรยมความพรอมและกระตนจงใจในการเรยน (Preparing and Motivating Step) 2) ขนเรยนรกระบวนการคดโดยฝกปฏบต (Learning Thinking by Practice Step) 3) ขนจดระเบยบความร (Organizing

Knowledge Step) 4) ขนประยกตใชกระบวนการคด (Applying Thinking Process Step) 5) ขนสรป (Summarizing step) 6) ขนประเมนผล (Evaluation Step) มประสทธภาพสงกวาเกณฑ

80/80 และนกเรยนมความสามารถในการคดแกปญหาอยางมวจารณญาณ และทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

อษณย แสนสข (2554:151-152) ไดศกษาเรองผลการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร 7 ขน เรองวสดรอบตวเรา กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 3

จากการศกษาพบวา กจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร 7 ขน เรองวสดรอบตวเรา มประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 นกเรยนมความคงทนในการเรยนรหลงเรยนผานไป 14 วน และมผลสมฤทธทางการเรยนสงขนอยางมนยสาคญทางสถตท .05

นาฝน ศรสม (2555:58) ไดศกษาเรองการพฒนาการจดกจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา ชนประถมศกษาปท 3 โดยใชการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร 7 ขน พบวา ผลการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร 7 ขน มประสทธภาพเทากบ 82.32/83.86 ซงสงกวาเกณฑ 75/75 ทตงไว นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน และนกเรยนมความพงพอใจตอการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร 7 ขน อยในระดบมาก

74

5.2 งานวจยตางประเทศ Howick (1991: 4283) ไดทาการวจยเพอศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตสภาวะแวดลอมทางทะเลกอน,ระหวางและภายหลงทมการสอนโดยใชโครงงานวทยาศาสตรทางทะเลทมชอวา ทะเล (For Sea) ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 จานวน 19 คน นกเรยนตองเรยนโดยใชบทเรยนเกยวกบสภาวะแวดลอมทางทะเลเชงกายภาพและชวภาพ เปนเวลา 22 วน ไดทาการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนโดยใชแบบสอบถามระดมความคด การสมภาษณและสมดบนทกของนกเรยน ผลการศกษาพบวา นกเรยนไดรบความรเกยวกบสภาวะแวดลอมทางทะเลเพมขน อนเปนผลมาจากโครงการทะเล ภายหลงจากการเรยนเกยวกบสภาวะแวดลอมทางทะเลแลว นกเรยนมแนวความคดเกยวกบทะเลสาบ แมนา หนอง คลอง บง วาเปนสภาวะแวดลอมทางทะเลลดลง นกเรยนมเจตคตตอมลพษเพมมากขน จากการใชสภาวะแวดลอมทางทะเล เปนเรองของนนทนาการเทานน นอกจากนยงชวยทาใหนกเรยนสนใจ และปรารถนาทจะเรยนรเกยวกบสภาวะแวดลอมทางทะเลเพมมากขน

Senneca (1998 : 3895) ไดศกษาความเขาใจของนกเรยนครสาขาการประถมศกษาเกยวกบธรรมชาตวทยาศาสตรและการสอนวทยาศาสตร หลงจากการเรยนรายวชาวธสอนวทยาศาสตร โดยใชรปแบบการสอนแบบวฏจกรการเรยนร โดยมสมมตฐานอย 2 ขอ ขอแรก

นกศกษาครเขาใจวาความรเชงวทยาศาสตร เปนความรทถกตอง สมบรณไมมการเปลยนแปลงจะเตรยมแผนการสอนทเนนการสอนองคความร และนกศกษาครทเขาใจวาความรเชงวทยาศาสตรสามารถแกไข เปลยนแปลงได จะเตรยมแผนการสอนทเนนการสรางมโนมตหรอแนวความคดหลกและขอ 2 นกศกษาครทเขาใจวา การเรยนรเปนกระบวนการทถายทอดความรจะเตรยมแผนการสอนทเนนการใชการสาธตของครและอธบายจากตาราเรยน และนกศกษาครทเขาใจวา การเรยนรเนนการสรางความรดวยตวของนกเรยนจะเตรยมแผนการสอนโดยใชกจกรรมการเรยนแบบสบเสาะและการคนพบ ผลการศกษาพบวา การสอนแบบวฎจกรการเรยนรทาใหนกศกษาครมความเขาใจธรรมชาตวทยาศาสตรและการสอนวทยาศาสตรเพมขน โดยระยะเรมแรกนกศกษาครเขาใจวาวทยาศาสตรเปนองคความรทถกตองไมสามารถเปลยนแปลง แตหลงการเรยนเขาใจวาวทยาศาสตรเปนความรทสามารถเปลยนแปลงแกไขได และกระบวนการทางวทยาศาสตรมประโยชนสาหรบการสรางความรทางวทยาศาสตร นกศกษาครเปลยนแปลงความเขาใจวาวทยาศาสตรเปนความรทสามารถเปลยนแปลงแกไขได และกระบวนการทางวทยาศาสตรมประโยชนสาหรบการสรางความรทางวทยาศาสตร นกศกษาครเปลยนแปลงความเขาใจวา การสอนคอการถายทอดความรของครใหกบนกเรยนไปเปนกระบวนการสรางความรความเขาใจดวยตวของ

75

นกเรยนเองตามทฤษฎสรางสรรคความรความเขาใจดวยตวของนกเรยนเอง ตามทฤษฎสรางสรรคความร โดยใชการสารวจแบบสบเสาะและการคนพบ นอกจากนความเขาใจธรรมชาตวทยาศาสตร

และการสอนวทยาศาสตรมความสมพนธกบรปแบบการเตรยม การสอนและความสามารถในการประยกตใชยทธศาสตรการสอนใหม ๆ ทเรยนมผลกระทบจากความรในเนอหาวชา

McWhirter (1999 : 3395) ไดศกษาการพฒนาความเขาใจและการคงทนความรจากการเรยนแบบวฏจกรการเรยนร และศกษาผลของการอภปรายในชนเรยนและการทางานกลมแบบรวมมอกน มผลตอการสรางความเขาใจของนกเรยนกลมตวอยาง เปนนกเรยนชนประถมศกษาปท

6 จานวน 48 คนและคร 1 คน เครองมอในการเกบขอมลใชเทคนคในการสรางผงมโนมตกบแบบทดสอบ ผลการศกษาพบวานกเรยนมความเขาใจเพมขนจากกอนเรยนในขนการนาเขาสบทเรยนไปสการขยายความคด ซงแสดงใหเหนวา 3 ขนแรกของวฏจกรการเรยนรมความสาคญและจาเปนสาหรบการสรางความเขาใจในสงทเรยนร แตการใชเทคนคผงมโนมตไมเปนสงจาเปนสาหรบนกเรยนทกคน เพราะนกเรยนบางคนเทานนทสามารถสรางความเขาใจและบรณาการความเขาใจในแตละขนได โดยสรปการพฒนามโนมตหรอความเขาใจเปนเรองของนกเรยนแตละคน

และทกขนของวฎจกรการเรยนรไมเปนสงจาเปนสาหรบนกเรยนทกคน และการปรบขยายแนวความคดเกดขนและการเสยสมดลในการปรบขอโครงสรางแนวความคดและการจดความรใหมเขากบความรเดม ผลไมมความสมพนธกบขนตาง ๆ ของวฎจกรการเรยนร

Ebrahim (2004 : 1232) ไดศกษาผลปกตการสอนแบบปกตกบการสอนโดยวฏจกรการเรยนร ทมตอผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรแลเจคตตอวทยาศาสตรระดบประถมศกษากลมตวอยางเปนนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 จานวน 11 คน จาก 4 หองเรยน แบงเปนกลมทดลอง 56 คน เรยนแบบวฏจกรการเรยนรแบบ 4 ขน และกลมควบคม 55 คน เรยนแบบปกตเปนเวลา 4 สปดาห การสอนใชครเพศหญงสอนนกเรยนชายทง 2 กลม การเกบขอมลแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางวทยาศาสตรและแบบวดเจตคตตอวทยาศาสตร การทดลองใชการทดสอบกอนเรยนและการทดสอบหลงเรยนผลการศกษาพบวานกเรยนทเรยนโดยใชวฏจกรการเรยนรมผลสมฤทธทางการเรยน และเจตคตตอวทยาศาสตรสงกวานกเรยนทเรยนโดยวธการสอนแบบปกต

Campbell ( 2006 : unpaged) ไดศกษากจกรรมการเรยนรรปแบบวฎจกรการเรยนร

5E ทมผลตอความคดรวบยอดของนกเรยนทเรยนเรอง แรงและการเคลอนท กลมตวอยางเปนนกเรยนระดบเกรด 5 กบความเขาใจเรอง แรงและการเคลอนท โดยจดการเรยนการสอนแบบสบเสาะหรอวฎจกรการเรยนร 5E มการทดสอบกอนเรยนเพอทดสอบความเขาใจเกยวกบความคดรวบยอดเรอง แรงและการเคลอนท ใชเวลาในการทดลอง 14 สปดาห เครองมอทใชคอแบบทดสอบหลงเรยน ใบงาน การทากจกรรม นกเรยนเขาใจวาดภาพผงมโนทศน ผลการวจยพบวานกเรยนทเคยเรยนโดยใชรปแบบวฎจกรการเรยนร 5E มความรความเขาใจเรอง แรงและการเคลอนทเพมขน

76

จากการทไดศกษาเอกสารงานวจยทเกยวของทงในและตางประเทศ สรปไดวาวธสอนทใชในจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรมหลากหลายวธ เชน การจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร การจดการเรยนรแบบวทยาศาสตร การจดการเรยนรแบบแกปญหา การจดการเรยนรแบบโครงงาน และการจดการเรยนรแบบทดลอง วธสอนแตละวธจะชวยสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและทกษะการคดใหแกผเรยนไดเปนอยางด ดงนนผวจยจงนาแนวคดเกยวกบการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรรปแบบตาง ๆ มาเปนแนวทางในการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 อนจะเปนการพฒนาคณภาพการศกษาใหดยงขนตอไป

77

77

บทท

วธดาเนนการวจย


เปนลกษณะของการวจยและพฒนา (Research and Development : R and D) แบบหนงกลมทดสอบกอนและหลง (The One Group Pretest – Posttest Design) โดยใชนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล เปนหนวยการวเคราะห ผวจยไดกาหนดรายละเอยดการดาเนนการวจย ม 4 ขนตอนดงน

ขนตอนท 1 วจย (R1 : Research) : ศกษาขอมลพนฐานเกยวกบความตองการ ความคดเหน ขอมลเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โดยศกษาจาก

1. การวเคราะหหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และหลกสตรสถานศกษาโรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร 2. ศกษาแนวคดและทฤษฎทเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 3.ศกษาความตองการของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 เกยวกบกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรดานเนอหา การจดกจกรรมการเรยนร

สอการเรยนร และการวดและประเมนผล 4. ศกษาความคดเหนและขอเสนอแนะเกยวกบการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรจากผเกยวของ

ขนตอนท พฒนา (D1 : Development) : พฒนาและหาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

ขนตอนท วจย (R2 : Research) : ทดลองใชกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ผวจยทดลองใชกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557

ขนตอนท พฒนา (D2 : Development) : ประเมนกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

ไดแก 1) ประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา โดยใชแบบทดสอบวดผลการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา 2) ประเมนทกษะทางวทยาศาสตร โดยใชแบบประเมนทกษะทางวทยาศาสตร 3) ประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ โดยใชแบบประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ 4) สอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร โดยใชแบบสอบถามความคดเหน

78

ขนของการดาเนนการ

รายละเอยดของการดาเนนการวจย ผลทไดรบจากการดาเนนการวจย

ขนท 1 วเคราะหขอมล

พนฐาน

ขนท 2 ออกแบบและพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

ขนท 4 ประเมนผลกจกรรมการ

เรยนรวทยาศาสตร

ขนท 3 ทดลองใชกจกรรมการ


1. วเคราะหหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน 2551 และหลกสตรสถานศกษา 2. ศกษาแนวคดและทฤษฎเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 3. ศกษาความตองการของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 เกยวกบดานเนอหา การจดกจกรรมการเรยนร สอการเรยนร และการวดและประเมนผล 4. ศกษาความคดเหนและขอเสนอแนะจากผทเกยวของ ไดแก ครผสอนกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ ฯ ผเชยวชาญดานเนอหาวทยาศาสตร ผเชยวชาญดานการจดกจกรรมการเรยนร และผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล

ขอมลพนฐานและความตองการในการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถ ในการสรางสรรคสงประดษฐ

รางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษา ปท 3

พฒนาเครองมอทใชในการรวบรวมขอมล

นากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรไปใชกบกลมตวอยาง โดยมขนตอนดงน 1. ชแจงหลกการและเหตผลของการวจย ประโยชน วธการจดกจกรรมการเรยนรกบนกเรยนกลมตวอยาง 2. ทดสอบผลการเรยนรวทยาศาสตร กอนเรยน 3. จดกจกรรมการเรยนรตามแผนการจดการเรยนรทสรางขน 4. ประเมนทกษะทางวทยาศาสตร ระหวางเรยน 5. ทดสอบผลการเรยนรวทยาศาสตร ประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ และสอบถามความคดเหนจากนกเรยนหลงเรยน

กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทผานการตรวจสอบจากผเชยวชาญและมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80

กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตร และความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ผานการทดลองใช

ประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตร กอนเรยนและหลงเรยน ประเมนทกษะทางวทยาศาสตร ระหวางเรยน ประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ หลงเรยน สอบถามความคดเหนจากนกเรยน ทมตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทงระบบและใหผเชยวชาญรบรองกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทสมบรณ

หาคาประสทธภาพ E1 /E2

แผนภาพท 2 กรอบดาเนนการวจยเพอพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

79

ขนตอนท วจย (R1 : Research) : ศกษาขอมลพนฐาน วตถประสงคเพอศกษาขอมลพนฐานเกยวกบความตองการ ความคดเหน ขอมลเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โดยศกษาจาก 1. การวเคราะหหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และหลกสตรสถานศกษาโรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร 2. ศกษาแนวคดและทฤษฎทเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 3. ศกษาความตองการของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 เกยวกบกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรดานเนอหา การจดกจกรรมการเรยนร สอการเรยนร และการวดและประเมนผล 4. ศกษาความคดเหนและขอเสนอแนะเกยวกบการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรจากผเกยวของ

วธการดาเนนการ

วธการดาเนนการ ผวจยมวธดาเนนการ ดงน

ขนตอนท 1 การวเคราะหหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และหลกสตรสถานศกษา แนวทางการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ทสอดคลองกบมาตรฐานและตวชวดในการจดทากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรเชงสรางสรรค ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

ขนตอนท 2 ศกษาแนวคดและทฤษฎทเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร โดยศกษาจากเอกสารและงานวจยทเกยวของ โดยใชการวเคราะหเนอหา (Content Analysis)

ขนตอนท 3 ศกษาความตองการ การพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล จานวน 240 คน โดยการสอบถามเกยวกบดานเนอหา การจดกจกรรมการเรยนร สอการเรยนร และการวดและประเมนผล

ขนตอนท 4 ศกษาความคดเหนและขอเสนอแนะเกยวกบการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 จากผ ทเกยวของ ไดแก ครผ สอนกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล จานวน 4 คน ผเชยวชาญดานเนอหาวทยาศาสตร ผเชยวชาญดานการจดกจกรรมวทยาศาสตร และผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล รวมจานวน 3 คน เพอรวมใหขอมลแสดงความคดเหนและขอเสนอแนะเกยวกบดานเนอหา การจดกจกรรมการเรยนร สอการเรยนร และการวดและประเมนผล เกบขอมลโดยการสมภาษณ ใชวเคราะหเนอหา (Content Analysis) และนาเสนอในรปแบบพรรณนาความ

80

เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการวจย มดงตอไปน

1. แบบสอบถาม (Questionnaire) จานวน ฉบบ เปนแบบสอบถามความคดเหนและความตองการของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 เกยวกบกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ดงรายละเอยดตอไปน

ตอนท 1 สอบถามขอมลทวไป เปนแบบตรวจสอบรายการ (Checklist) ไดแก เพศ และความชอบในการเรยนวชาวทยาศาสตร ซงขอคาถามมลกษณะเปนแบบตรวจสอบรายการ

(Checklist)

ตอนท 2 สอบถามคดเหนและความตองการของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ในการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ เกยวกบดานเนอหา การจดกจกรรมการเรยนร สอการเรยนร และการวดและประเมนผล ซงขอคาถามมลกษณะเปนแบบตรวจสอบรายการ (Checklist)

ตอนท 3 ขอเสนอแนะและขอคดเหนเพมเตม

การสรางแบบสอบถาม ผวจยสรางแบบสอบถาม โดยมขนตอนในการสรางดงตอไปน

ขนตอนท 1 ศกษาแนวคด หลกการ ทฤษฏจากเอกสาร และงานวจยทเกยวของกบการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

ขนตอนท 2 นาขอมลทไดจากการศกษามาประมวลเพอกาหนดเปนโครงสรางของเครองมอ และขอบเขตของเนอหาในพฤตกรรมบงช โดยขอคาแนะนาจากอาจารยทปรกษาวทยานพนธ

ขนตอนท 3 สรางแบบสอบถามตามขอบเขตเนอหาในพฤตกรรมบงชทกาหนด จากนนนาแบบสอบถามทสรางเสรจเสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธเพอตรวจสอบ ใหขอเสนอแนะแลวนามาปรบปรงแกไข

ขนตอนท 4 นาแบบสอบถามไปใหอาจารยทปรกษาวทยานพนธตรวจสอบ แลวนาไปแกไขปรบปรง หลงจากนนใหผเชยวชาญทางดานเนอหา และดานภาษา เพอตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) เรองของภาษาทใชและจานวนของขอคาถาม และนามาหาคาดชนความสอดคลองของเครองมอ (Index of Item Objective Congruence : IOC) โดยกาหนดเกณฑการใหคะแนน ดงน

+ 1 หมายถง แนใจวาขอคาถามนนสอดคลองกบจดประสงค

0 หมายถง ไมแนใจวาขอคาถามนนสอดคลองกบจดประสงค

- 1 หมายถง แนใจวาขอคาถามนนไมสอดคลองกบจดประสงค

81

ถาคา IOC ทคานวณได 0.50 แสดงวาขอคาถามนนใชได มความเหมาะสมหรอมความสอดคลองกบจดประสงคหรอกบลกษณะพฤตกรรม แตถา 0.50 แสดงวาขอคาถามนนไมสอดคลองกบจดประสงคหรอกบลกษณะพฤตกรรม ควรตดทงหรอนามาปรบปรงแกไขใหม (มาเรยม นลพนธ, 2555 : 177)

ซงจากการนาแบบสอบถามมาหาคาดชนความสอดคลองของเครองมอ (Index of Item

Objective Congruence : IOC) ไดคาดชนความสอดคลองเทากบ 1.00

ขนตอนท 5 นาแบบสอบถามทสรางขน ไปปรบปรงตามคาแนะนาของอาจารยทปรกษา และผเชยวชาญ

ขนตอนท 6 นาแบบสอบถามไปเกบขอมลกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 หอง 3/1 –

3/6 จานวน 240 คน โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล จงหวดนครปฐม ภาคเรยนท 2

ปการศกษา 2557 โดยสรปขนตอนการสรางแบบสอบถามไดดงแผนภาพท 3 ดงน

ศกษาแนวคด หลกการ ทฤษฎจากหนงสอ และงานวจย ทเกยวของกบการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

นาขอมลทไดมากาหนดเปนโครงสรางของแบบสอบถาม

สรางแบบสอบถามแลวนาเสนออาจารยทปรกษา ตรวจสอบเพอใหขอเสนอแนะแลวนามาปรบปรงแกไข

นาแบบสอบถามเสนอผเชยวชาญเพอตรวจสอบความเทยงตรง

เชงเนอหาโดยการหาคา IOC

นาแบบสอบถามมาปรบปรงแกไขตามคาแนะนาของผเชยวชาญ

นาแบบสอบถามไปเกบขอมลกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล

ขนตอนท

ขนตอนท

ขนตอนท

ขนตอนท

ขนตอนท

ขนตอนท

แผนภาพท 3 แสดงขนตอนการสรางแบบสอบถาม

82

การวเคราะหขอมลจากแบบสอบถาม เกยวกบความตองการในการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ในตอนท และตอนท 2 วเคราะหโดยการใชสถตคารอยละ ตอนท 3 โดยการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) . แบบสมภาษณ (Interview Form) สาหรบครกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรในโรงเรยน พระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล จานวน 4 คน ซงมประสบการณในการสอนวชาวทยาศาสตรมาอยางนอย 3 ป และผเชยวชาญ จานวน 3 คน ไดแก ผเชยวชาญดานเนอหาวชาวทยาศาสตร ผเชยวชาญดานการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร และผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล เปนการถามขอคดเหนและขอเสนอแนะเกยวกบการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โดยใชแบบสมภาษณแบบมโครงสราง (Structure Interview)

จานวน 1 ฉบบ โดยแบงเปน 3 ตอน ดงน

ตอนท 1 แบบสมภาษณเกยวกบสถานภาพและขอมลทวไปของผใหสมภาษณ ไดแก

ชอ - นามสกล ระดบการศกษา ตาแหนงการทางาน และประสบการณการทางาน จานวน 4 ขอ

ตอนท 2 แบบสมภาษณความคดเหนเกยวกบความสาคญและกจกรรมการเรยนรทจาเปนของการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ประกอบดวยขอคาถาม จานวน 4 ขอ ดงน

1. ดานเนอหาวชาวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา 2. ดานการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

3. ดานสอการเรยนรทใชในการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

4. ดานการวดและประเมนผล

ตอนท 3 แบบสมภาษณเกยวกบขอเสนอแนะเพมเตมเกยวกบการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

การสรางแบบสมภาษณ ผวจยดาเนนการโดยมขนตอนในการสราง ดงตอไปน

ขนตอนท 1 ศกษาแนวคด หลกการ ทฤษฏจากเอกสาร และงานวจยทเกยวของกบการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

83

ขนตอนท 2 สรางแบบสมภาษณใหครอบคลมและตรงประเดนตามเนอหา โดยขอคาแนะนาจากอาจารยทปรกษาวทยานพนธ

ขนตอนท 3 เสนอแบบสมภาษณตออาจารยทปรกษาวทยานพนธ เพอตรวจสอบความถกตองและนามาปรบปรงแกไข หลงจากนนใหผเชยวชาญทางเนอหาและดานภาษา เพอตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) เรองของการใชสานวนภาษาทเปนราชการ

ตดขอความทไมสอดคลองออก และจดลาดบความสาคญของขอคาถาม และนามาหาคาดชนความสอดคลองของเครองมอ (Index of Item Objective Congruence : IOC)

ซงจากการนาแบบสมภาษณมาหาคาดชนความสอดคลองของเครองมอ (Index of

Item Objective Congruence : IOC) ไดคาดชนความสอดคลองอยระหวาง 0.67 - 1.00

ขนตอนท 4 นาแบบการสมภาษณไปปรบปรงแกไขสานวนภาษาและคาถามใหมความชดเจนยงขนตามคาแนะนาของผเชยวชาญ

ขนตอนท 5 นาแบบสมภาษณไปใชเกบขอมลกบครกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรในโรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล จานวน 4 คน และผเชยวชาญ จานวน 3 คน

โดยสรปขนตอนการสรางแบบสมภาษณตามแผนภาพท 4 ดงน

ศกษาแนวคด หลกการ ทฤษฎจากหนงสอ และงานวจย

ทเกยวกบการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

นาขอมลทไดมากาหนดเปนวตถประสงคของการสมภาษณ

สรางแบบสมภาษณ แลวนาเสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธตรวจสอบ

นาแบบสมภาษณเสนอผเชยวชาญเพอตรวจสอบ

ความเทยงตรงเชงเนอหา

นาแบบสมภาษณทผเชยวชาญเสนอแนะไปปรบปรงแกไข

ขนตอนท

ขนตอนท

ขนตอนท

ขนตอนท

ขนตอนท

แผนภาพท 4 แสดงขนตอนการสรางแบบสมภาษณ

ขนตอนท 6 นาแบบสมภาษณไปเกบขอมล

84

การวเคราะหขอมลจากแบบสมภาษณ ขอมลจากแบบสมภาษณเกยวกบความคดเหนในการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 จานวน ฉบบ ซงการวเคราะหในตอนท 1 ตอนท 2 และตอนท 3 ใชวธการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) จากขนตอนท การศกษาขอมลพนฐาน ผวจยไดสรปวธดาเนนการวจย ดงตารางท 5

ตารางท 5 สรปวธดาเนนการวจยจากขนตอนท 1

วตถประสงค วธการ กลมเปาหมาย/เอกสาร เครองมอ การวเคราะห

ขอมล

.วเคราะห

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 และหลกสตรสถานศกษา กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 3

- ศกษาและวเคราะหหลกสตร

- หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551และหลกสตรสถานศกษา กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 3 เรองวสดรอบตวเรา

- แบบวเคราะหเอกสาร

- วเคราะหเนอหา (Content

Analysis)

2. เพอศกษาแนวคดและทฤษฎทเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

- ศกษาและวเคราะหเอกสารและงานวจยทเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

- เอกสารและงานวจยทเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

- แบบวเคราะหเอกสาร


Analysis)

3. เพอศกษาความตองการเกยวกบเนอหา การจดกจกรรมการเรยนร สอการเรยนรและการวดและการประเมนผล

- สอบถาม - นกเรยนชนประถมศกษาป 3


-แบบสอบถาม

- คารอยละ


Analysis)

85

ตารางท 5 สรปวธดาเนนการวจยจากขนตอนท 1 (ตอ)

ขนตอนท พฒนา (D1 : Development): การพฒนาและหาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

วตถประสงคเพอพฒนาและหาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80


วธการดาเนนการ ผวจยมวธดาเนนการดงน นาขอมลทไดจากการสงเคราะหขนตอนท 1

มาใชในการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร คอ 1. พฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 จากการวเคราะห สงเคราะหขอมลจากขนตอนท 1 2. พฒนาเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ไดแก แผนการจดการเรยนร แบบทดสอบวดผลการเรยนรวทยาศาสตร

เรองวสดรอบตวเรา แบบประเมนทกษะทางวทยาศาสตร แบบประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ และแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทมตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ดงรายละเอยดตอไปน

1. การพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร โดยผวจยนาขอมลทไดจากขนตอนท 1

จากการวเคราะหหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และหลกสตรสถานศกษาโรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

การศกษาความคดเหนและความตองการเกยวกบดานเนอหา การจดกจกรรมการเรยนร การวดและประเมนผล และขอเสนอแนะตางๆ ทผานการวเคราะหแลวดาเนนการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ดงรายละเอยดตอไปน

วตถประสงค วธการ กลมเปาหมาย/เอกสาร เครองมอ การวเคราะห

ขอมล

4. เพอศกษาความคดเหนและขอเสนอแนะเกยวกบการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร จากผทเกยวของ

- สมภาษณ - ครกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรโรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล

- ผเชยวชาญ

- แบบสมภาษณ - วเคราะหเนอหา (Content

Analysis)

86

ขนตอนท 1 วเคราะหขอมลทไดจากขนตอนท 1 เพอนามาเปนแนวทางในการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

ขนตอนท 2 สงเคราะหและรางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

โดยพจารณาจากขอมลพนฐานทไดวเคราะหไว แลวนามากาหนดรายละเอยดของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรใหครอบคลมสมพนธกน มความชดเจนเขาใจงาย ดงน

87

ตารางท 6 รางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 1 เรองสมบตของวสด รางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 1 เรองสมบตของวสด

จดประสงคการเรยนร

ขนตอนการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

บทบาทของคร บทบาทของนกเรยน สอการเรยนร/

แหลงการเรยนร

1. บอกสมบตของวสดแตละชนดได

2. ทดลองและสรปผลจากการทดสอบสมบตของวสดได

ขนสรางความสนใจ 1. สรางความสนใจโดยใชเทคนคการเรยนรครวมคด (Think Pair

Share)

2. ครบนทกผลทเหมอนกนและตางกนบนกระดาน

3. ใหนกเรยนตรวจสอบผลการบนทกวาตรงกบผลบนกระดานหรอไม

1. ทากจกรรมตามเทคนคการเรยนรครวมคด (Think

Pair Share)

2. ตรวจสอบผลบนกระดาน

1. ลกบอลพลาสตก

2. กระดาษแผนเลก

3. กระดาน/ปากกาเคม

ขนใหความร ครบรรยายเนอหาตามใบความร

อภปรายและแสดงความคดเหน

ใบความร เรองประเภทและสมบตของวสด

ขนแสวงหาความร ครคอยใหคาแนะนาและสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนระหวางทากจกรรม

1. แบงกลม

2. สงตวแทนมารบใบ

กจกรรมและใบบนทกกจกรรมท 1

3. อานทาความเขาใจและปฏบตตามใบกจกรรมท 1

1. ใบกจกรรมท 1

2. ใบบนทกกจกรรมท 1

3. วสดทใชในการทากจกรรมท 1

ขนวเคราะหขอมล ครคอยใหคาแนะนาโดยการบอกวธการบนทกขอมลและการสรปผล

นกเรยนแตละกลมรวมกนวเคราะหขอมลทบนทกไดและสรปผล

-

ขนนาเสนอผลงาน ครประเมนการนาเสนอผลงานโดยบนทกลงในแบบประเมนการนาเสนอผลงาน

ตวแทนกลมนาเสนอผลงานหนาชนเรยน

ใบบนทกกจกรรม

ขนสรปผล ครสรปความรโดยการพดคยรวมกนกบนกเรยนในชนเรยน

นกเรยนสรปความรรวมกบคร

-

ขนประเมนผล 1. ประเมนทกษะทางวทยาศาสตร

2. ประเมนคณลกษณะอนพงประสงค

3. ประเมนผลการเรยนร

นกเรยนทา แบบทดสอบชดท 1

-

ขนนาความรไปใช ครอธบายการทาแบบฝกเสรมทกษะนอกเวลาเรยน

นกเรยนทาแบบฝกเสรมทกษะนอกเวลาเรยนเปนการบาน

แบบฝกเสรมทกษะนอกเวลาเรยน ฉบบท 1

88

ตารางท 7 รางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 2 เรองคนหาวสดจากของเลนของใช รางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 2 เรองคนหาวสดจากของเลนของใช





1. จาแนกวสดทเปนสวนประกอบของของเลนของใชได

2. บอกสมบตของวสดทใชเปนสวนประกอบของของเลนของใชได

ขนสรางความสนใจ 1. สรางความสนใจโดยใชเกมเปดปายทายภาพ

2. ใชคาถามกระตนความคดนกเรยน

1. แขงขนกนทายคาตอบโดยปฏบตตามกตกาทครกาหนด

2. ตอบคาถามตามทครถาม

เกมเปดปายทายภาพ โดยใชโปรแกรม Power

Point

ขนใหความร ครบรรยายเนอหา 1. รบฟงและคดตาม

2. มขอสงสยซกถาม

รปภาพตกตาผา และกระทะ จาก Power Point


1. แบงกลม (กลมเดม)






3. ของเลน ของใชทนกเรยนเตรยมมาจากบาน อยางละ 1 ชนด



-



ใบบนทกกจกรรมท 2



-





-




89

ตารางท 8 รางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 3 เรองประโยชนของวสด รางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 3 เรองประโยชนของวสด






2. อธบายการใชประโยชนของวสดแตละชนด

ขนสรางความสนใจ 1. สรางความสนใจโดยใหนกเรยนดคลปวดโอจาก Youtube


1. นกเรยนดคลปวดโอจาก

Youtube

2. ตอบคาถาม

คลปวดโอจาก Youtube

เรอง ทใสปากกาดนสอกระปองแปง

ขนใหความร ครแนะนาการเลอกใชวสด ในการประดษฐทใสดนสอ

1.รบฟงการเลอกใชวสด

2. มขอสงสยสอบถามคร

-








3. กาว กรรไกร และวสดเหลอใชนกเรยนเตรยมมาจากบาน


นกเรยนแตละกลมรวมกนตงชอสงประดษฐ บนทกการเลอกใชวสด พรอมบอกเหตผลของการเลอกใช และสรปประโยชนทไดรบ



แตละกลมนาเสนอทใสดนสอหนาชนเรยน

1.ใบบนทกกจกรรมท 3

2. ทใสดนสอ



-



3. ประเมนสงประดษฐ


นกเรยนแตละกลมยกมอใหคะแนนสงประดษฐของกลมเพอน


-




90

ตารางท 9 รางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 4 เรองการเปลยนแปลงของวสด เมอถกแรงกระทา รางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 4 เรองการเปลยนแปลงของวสด เมอถกแรงกระทา





1. ทากจกรรมและสรปผลการทากจกรรมเกยวกบวสดถกทาใหเปลยนแปลงรปรางและขนาดไปจากเดมแตยงมสมบตเดมของวสดอยได

2. อธบายไดวาวสดถกทาใหเปลยนแปลงรปรางและขนาดไปจากเดมแตยงมสมบตเดมของ

วสดอยไดดวยวธใด

ขนสรางความสนใจ 1. สรางความสนใจโดยใหเลนเกมยนบนกระดาษหนงสอพมพ


1. นกเรยนเขากลมเลนเกมยนบนกระดาษหนงสอพมพ

ตามกตกา 2. ตอบคาถาม

กระดาษหนงสอพมพ 1

แผนใหญ

ขนใหความร ครบรรยายเนอหาตามใบความร


ใบความร เรองวสดเปลยนแปลง เมอถกแรงกระทา











-






-





-




91

ตารางท 10 รางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 5 เรองการเปลยนแปลงของวสด เมอทาใหรอนขน รางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 5 เรองการเปลยนแปลงของวสด เมอทาใหรอนขน





1. ทดลองและอธบายไดวาความรอนทาใหวตถบางชนดเปลยนแปลงรปรางและขนาดได

แตยงมสมบตเดมอย 2. ทดลองและอธบายไดวาความรอนทาใหวตถบางชนดเปลยนแปลงทงรปราง ขนาด

และสมบตเดม

3. อธบายลกษณะของวตถทเปลยนแปลงได

ขนสรางความสนใจ 1. สรางความสนใจโดยใหนกเรยนดวดทศน

เรองวสดเกดการเปลยนแปลงเมอไดรบความรอน


1. นกเรยนดวดทศนเรองวสดเกดการเปลยนแปลงเมอไดรบความรอน


วดทศน เรองวสดเกดการเปลยนแปลงเมอไดรบความรอน

ขนใหความร ครอธบายใหความรเพมเตมเกยวกบความรอนทาใหวสดเกดการเปลยนแปลง

1.รบฟงและคดตาม

2.มขอสงสยสอบถามคร

หรอแสดงความคดเหน เลาประสบการณได

-

ขนแสวงหาความร 1. ครสาธตการทากจกรรมการใหความรอนแกวสด

2. ครคอยใหคาแนะนาและสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนระหวางทากจกรรม







3. วสดทใชในการสาธตใหความรอนแกวสดตามกจกรรมท 5



-






-





-




92

ตารางท 11 รางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 6 เรองการเปลยนแปลงของวสด เมอทาใหเยนลง รางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 6 เรองการเปลยนแปลงของวสด เมอทาใหเยนลง





1. ทดลองและอธบายไดวาความเยนทาใหวตถบางชนดเปลยนแปลงรปรางและขนาดได

แตยงมสมบตเดมอย 2. อธบายลกษณะของวตถทเปลยนแปลงได

ขนสรางความสนใจ สรางความสนใจโดยใหนกเรยนเลนเกม “ความเยนทาใหเปนหน” พรอมกบรองเพลง “ ลมเพลมพด ” ประกอบการเลนเกม

นกเรยนเลมเกมและปฏบตตามกตกา

1. เกมความเยนทาใหเปนหน

2. เนอเพลงลมเพลมพด

ใชโปรแกรม Power

Point ในการนาเสนอ

ขนใหความร ครอธบายใหความรเพมเตมเกยวกบการเปลยนแปลงของวสด

เมอไดรบความเยน




-











-






-





-




93

ตารางท 12 รางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 7 เรองประโยชนทเกดขนจากการเปลยนแปลงของวสด รางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 7 เรองประโยชนทเกดขนจากการเปลยนแปลงของวสด





1. ประดษฐของเลนหรอของใชจากวสดเหลอใชทครกาหนดใหได

2. บอกการเปลยนแปลงของวสดทนามาใชประโยชนได

ขนสรางความสนใจ สรางความสนใจโดยใหนกเรยนเลนเกมแขงขน

“ เรยงรอยเปนคา ”

นกเรยนเขากลมเลมเกม

เรยงรอยเปนคา ตามกตกา

เกม เรยงรอยเปนคา

ขนใหความร ครอธบายทบทวนความรเกยวกบวธททาใหวสดเกดการเปลยนแปลงจากการออกแรงกระทา การทาใหรอนขน และการทาใหเยนลง




-






1.ใบกจกรรมท 7





-


แตละกลมนาเสนอสงประดษฐหนาชนเรยน


2.สงประดษฐ



-







-




94

ตารางท 13 รางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 8 เรองอนตรายทเกดขนจากการเปลยนแปลงของวสด รางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 8 เรองอนตรายทเกดขนจากการเปลยนแปลงของวสด





1. บอกวธทาใหวสดเกดการเปลยนแปลงทอาจทาใหเกดอนตรายได

2. บอกอนตรายทอาจทเกดขนเนองจากการเปลยนแปลงของวสดได

ขนสรางความสนใจ 1. สรางความสนใจโดยใหนกเรยนดบทเรยนสาเรจรป เรองอนตรายทเกดจากการเปลยนแปลงของวสด


1. นกเรยนดบทเรยนสาเรจรป เรองอนตรายทเกดจากการเปลยนแปลงของวสด


บทเรยนสาเรจรป เรองอนตรายทเกดจากการเปลยนแปลงของวสด

ขนใหความร ครอธบายใหความรเพมเตมเกยวกบอนตรายทเกดจากการเปลยนแปลงของวสด




-








3. รปภาพทใชทากจกรรม 9 รป



-






-





-

ขนนาความรไปใช 1. ครมอบหมายภาระงานใหนกเรยนแตละกลมประดษฐสงประดษฐจากวสดเหลอใช

2. ครอธบายการทาแบบฝกเสรมทกษะนอกเวลาเรยน

1. นกเรยนแตละกลม สงตวแทนมารบแบบบนทกการประดษฐสงประดษฐ

เพอนาไปออกแบบสงประดษฐนอกเวลาเรยน

2. นกเรยนทาแบบฝกเสรมทกษะนอกเวลาเรยนเปนการบาน

1. แบบบนทกการประดษฐสงประดษฐ

2. แบบฝกเสรมทกษะนอกเวลาเรยน ฉบบท 8

95

ขนตอนท 3 นารางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรทสรางขนเสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธและผเชยวชาญ จานวน 3 คน ไดแก ผเชยวชาญดานเนอหา ผเชยวชาญดานการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร และผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล เพอตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) และนามาหาคาดชนความสอดคลอง (Index of Item

Objective Congruence : IOC) ไดคาดชนความสอดคลองเทากบ 1.00 ขนตอนท 4 นารางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรไปปรบปรงแกไขตามคาแนะนาของ

อาจารยทปรกษาวทยานพนธและผเชยวชาญ ดงน

1. ใหเขยนรางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรใหชดเจนมากขน เชน ในแตละขนการจดกจกรรมครมบทบาทอยางไร นกเรยนมบทบาทอยางไร และใชสออะไรในการจดกจกรรมเพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

2. เพมเตมจดประสงคการเรยนรของแตละรางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

3. ขนสรางความสนใจ ควรนาเกมหรอคลปวดโอเขามาชวยเราความสนใจของผเรยน

4. แตละขนตอนของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรใหระบใหชดเจนวาแตละขนตองทาอะไรบาง

5. เพมใบความรทกษะทางวทยาศาสตรทง 5 ทกษะ เพอใหนกเรยนไดศกษาพฤตกรรมทตองแสดงออกทเปนทกษะทางวทยาศาสตร 5 ทกษะ ไดอยางถกตอง

ขนตอนท 5 นาไปหาคาประสทธภาพ E1 / E2 สาหรบในการวจยครงนผวจยไดใชตามเกณฑประสทธภาพ 80/80 (ชยยงค พรหมวงศ, 2540 : 101 - 102) โดยดาเนนการหาประสทธภาพแบบภาคสนาม (Field Tryout) กบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3/3 โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล จานวน 40 คน ทไมใชกลมตวอยาง โดยวธการเลอกแบบเจาะจง และทดลองใชในวนท 8, 15, 18, 22, 25 ธนวาคม 2557 และในวนท 5, 8, 12 มกราคม 2558 ซงตรงกบ

วนจนทรและวนพฤหสบดตามตารางสอนของโรงเรยน แลวนาคะแนนทไดระหวางการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร และคะแนนหลงการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

มาคานวณหาคาประสทธภาพ E1 / E2 ไดผลดงตารางท 14

ตารางท 14 การคานวณหาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร แบบภาคสนาม

(Filed Tryout) ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3/3

การทดสอบ จานวน (คน) คะแนนเตม คะแนนเฉลย รอยละ ประสทธภาพ กระบวนการ (E1) 40 160 130.28 81.42 81.42

ผลลพธ (E2) 40 20 16.55 82.75 82.75

96

โดยมการคานวณหาคาสถตดงน

80 ตวแรก หมายถง คาประสทธภาพของกระบวนการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร คดเปนรอยละ 80 ของคะแนนทนกเรยนทาไดจากการทาแบบทดสอบและการแสดงพฤตกรรมทกษะทางวทยาศาสตร 5 ทกษะระหวางเรยน

80 ตวหลง หมายถง คาประสทธภาพของผลการเรยนร เรองวสดของตวเรา คดเปนรอยละ 80 ของคะแนนทนกเรยนทาไดจากการทาแบบทดสอบและการสรางสงประดษฐหลงเรยน

เมอหาคาประสทธภาพไดแลวนามาเทยบเกณฑ ดงตอไปน

สงกวาเกณฑ เมอประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร สงกวาเกณฑทตงไวมคาเกน 2.5%

เทากบเกณฑ เมอประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เทากบเกณฑทตงไวมคาเกน 2.5%

ตากวาเกณฑ เมอประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ตากวาเกณฑทตงไว

แตไมตากวาเกณฑ 2.5% ถอวายงมประสทธภาพรบได

ขนตอนท 6 นาผลทไดจากการหาประสทธภาพมาปรบปรงแกไข เพอตรวจสอบความเหมาะสมและความถกตอง กอนนาไปทดลองใชจรง ดงน

1. ปรบระยะเวลาในการจดกจกรรมใหเหมาะสมกบการจดกจกรรม

2. ปรบรายละเอยดของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรเกยวกบการใชคาใหถกตอง

โดยสรปขนตอนการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ตามแผนภาพท 5 ดงน

97

2. การพฒนาเครองมอในการรวบรวมขอมล 2.1 การสรางแผนการจดการเรยนร

แผนการจดการเรยนร เรองวสดรอบตวเรา มจานวน 8 แผน ๆ ละ 1 ชวโมง ซงมรายละเอยดดงตารางท 15

ศกษาทบทวนขอมลพนฐานดานตาง ๆ ทเกยวกบการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

สงเคราะหและรางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

นารางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรเสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธและผเชยวชาญ เพอตรวจสอบความเทยงตรงเชง

เนอหา และนามาหาคาดชนความสอดคลอง IOC

หาคาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร (E1/E2)

แบบภาคสนาม (Field Tryout) ซงทดลองใชกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3/3 ทไมใชกลมตวอยาง โรงเรยนพระตาหนก

สวนกหลาบ มหามงคล แลวปรบปรงแกไข

นากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรไปทดลองใชกบกลมตวอยาง

ขนตอนท 1





แผนภาพท 5 แสดงขนตอนการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

98

ตารางท 15 แสดงรายละเอยดแผนการจดการเรยนร เรองวสดรอบตวเรา ชนประถมศกษาปท 3

ชวโมงทสอน

แผนการจดการเรยนรเรอง

มาตรฐาน/ตวชวด ทกษะทางวทยาศาสตรทเกดขน

1 สมบตของวสด ว 3.1 ป.3/1

ว 8.1 ป.3/1, ป.3/2,

ป.3/3, ป.3/4,ป.3/5,

ป.3/6, ป.3/7,ป.3/8

ทกษะการสงเกต

ทกษะการจาแนกประเภท

ทกษะการลงความเหนขอมล

ทกษะการสอความหมายขอมล

ทกษะการพยากรณ

2 คนหาวสดจากของเลน

ของใช

ว 3.1 ป.3/2

ว 8.1 ป.3/1, ป.3/2,

ป.3/3, ป.3/4,ป.3/5,

ป.3/6, ป.3/7,ป.3/8






3 ประโยชนของวสด ว 3.1 ป.3/2

ว 8.1 ป.3/1, ป.3/2,

ป.3/3, ป.3/4,ป.3/5,

ป.3/6, ป.3/7,ป.3/8






4 การเปลยนแปลงของวสด เมอถกแรงกระทา

ว 3.2 ป.3/1

ว 8.1 ป.3/1, ป.3/2,

ป.3/3, ป.3/4,ป.3/5,

ป.3/6, ป.3/7,ป.3/8






5 การเปลยนแปลงของวสด เมอทาใหรอนขน

ว 3.2 ป.3/1

ว 8.1 ป.3/1, ป.3/2,

ป.3/3, ป.3/4,ป.3/5,

ป.3/6, ป.3/7,ป.3/8






99

ตารางท 15 แสดงรายละเอยดแผนการจดการเรยนร เรองวสดรอบตวเรา ชนประถมศกษาปท 3 (ตอ)

ชวโมงทสอน

แผนการจดการเรยนรเรอง

มาตรฐาน/ตวชวด ทกษะทางวทยาศาสตรทเกดขน

6 การเปลยนแปลงของวสด เมอทาใหเยนลง

ว 3.2 ป.3/1

ว 8.1 ป.3/1, ป.3/2,

ป.3/3, ป.3/4,ป.3/5,

ป.3/6, ป.3/7,ป.3/8






7 ประโยชนทเกดขนจากการเปลยนแปลงของวสด

ว 3.2 ป.3/2

ว 8.1 ป.3/1, ป.3/2,

ป.3/3, ป.3/4,ป.3/5,

ป.3/6, ป.3/7,ป.3/8






8 อนตรายท เกดขนจากการเปลยนแปลงของวสด

ว 3.2 ป.3/2

ว 8.1 ป.3/1, ป.3/2,

ป.3/3, ป.3/4,ป.3/5,

ป.3/6, ป.3/7,ป.3/8






แตละแผนการจดการเรยนรประกอบดวย มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด จดประสงคการเรยนร สาระสาคญ สาระการเรยนร สมรรถนะสาคญ คณลกษณะอนพงประสงค กจกรรมการเรยนร สอการเรยนร/แหลงการเรยนร การวดและประเมนผล พฒนาขนโดยมขนตอนการดาเนนการดงน

ขนตอนท 1 ศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และหลกสตรสถานศกษาโรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ระดบชนประถมศกษาปท 3

ขนตอนท 2 ศกษาจดประสงค คาอธบายรายวชา มาตรฐานการเรยนรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 3

ขนตอนท 3 วเคราะหเนอหา ตวชวด เพอเขยนจดประสงคการเรยนร

100

ขนตอนท 4 จดทาแผนการจดการเรยนร เรองวสดรอบตวเรา กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 3

ขนตอนท 5 นาเสนอแผนการจดการเรยนรตออาจารยผควบคมวทยานพนธ และผเชยวชาญตรวจสอบ จานวน 3 ทานคอ 1) ผเชยวชาญดานเนอหาวชาวทยาศาสตร 2) ผเชยวชาญดานการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร และ 3) ผเชยวชาญดานการวดและการประเมนผล เพอตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) และความถกตองทางภาษา ปรบปรงแผนการจดการเรยนร เรองวสดรอบตวเรา ตามคาแนะนาของอาจารยและผเชยวชาญทงหมด ดงน

1. แผนการจดการเรยนรควรระบวาในการจดกจกรรมการเรยนรแตละขนเกดทกษะใดบาง ตามทกษะทผวจยตองการประเมน ไดแก ทกษะการสงเกต ทกษะการพยากรณ

ทกษะการจาแนกประเภท ทกษะการลงความเหนขอมล และทกษะการสอความหมายขอมล

2. ปรบการเขยนจดประสงคการเรยนรใหชดเจน และจดกจกรรมการเรยนรใหสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร

3. ปรบการเขยนขนตอนในการแบงกลม โดยในแผนการจดการเรยนรท 1 เขยนวธการแบงกลมอยางละเอยด สวนแผนการจดการเรยนรท 2 – 8 จะเขยนแบบสน ๆ เชน ใหนกเรยนเขากลมเดม

4. ปรบการเขยนใบกจกรรม โดยเขยนขนตอนการปฏบตกจกรรมอยางละเอยดและใชภาษาทเขาใจไดงาย

5. ปรบชอแบบฝกเสรมทกษะเปนแบบฝกเสรมทกษะนอกเวลาเรยน

6. ปรบเกณฑการประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ในแผนการจดการเรยนรท 3 และ 7 ใหแตกตางกบการประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐหลงเรยน จากหวขอการประเมนเดมคอ การออกแบบของเลน ของใช การเลอกใชวสด และการใชประโยชน เปลยนเปน ความคดรเรม การเลอกใชวสด และความคลองแคลว

ขนตอนท 6 แลวนามาหาคาดชนความสอดคลอง โดยกาหนดเกณฑในการพจารณา ดงน หากคาดชน IOC ทคานวณได 0.50 แสดงวาแผนการจดการจดการเรยนร มความเหมาะสมหรอสอดคลองกบจดประสงคหรอกบลกษณะเฉพาะของกลมพฤตกรรม (มาเรยม นลพนธ, 2555 :

177) ไดคาดชนความสอดคลองเทากบ 1.00

จากขนตอนการจดทาแผนการจดการเรยนรประกอบกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

เรองวสดรอบตวเรา เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 สามารถสรปไดตามแผนภาพท 6 ดงน

101

2.2 แบบทดสอบวดผลการเรยนรวทยาศาสตร

แบบทดสอบวดผลการเรยนรวทยาศาสตร เปนแบบชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก จานวน 20 ขอ

ใชในการประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตรเกยวกบเรองวสดรอบตวเรา มขนตอนการสรางดงน

ขนตอนท 1 ศกษาวเคราะหมาตรฐานการเรยนร ตวชวด กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

ชนประถมศกษาปท 3 ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 วธการสรางแบบทดสอบและหลกเกณฑใหคะแนนจากเอกสารและงานวจยทเ กยวของกบการสรางแบบทดสอบ การวดและประเมนผลการเรยนรทางวทยาศาสตร

ขนตอนท 2 สรางตารางวเคราะหขอสอบใหสอดคลองกบจดประสงค และครอบคลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 3 เรองวสดรอบตวเรา สาหรบแบบทดสอบท

ศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

และหลกสตรสถานศกษาโรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล

กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ระดบชนประถมศกษาปท 3

ศกษาจดประสงค คาอธบายรายวชา มาตรฐานการเรยนรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 3

วเคราะหเนอหาและตวชวด เพอเขยนจดประสงคการเรยนร

นาแผนการจดการเรยนรทสรางขนไปใหอาจารยทปรกษาและผเชยวชาญ

3 ทาน เพอตรวจสอบความเทยงตรงของเนอหา (Content Validity)

และความถกตองทางภาษา ปรบปรงแกไขตามคาแนะนา





แผนภาพท 6 แสดงขนตอนการพฒนาแผนการจดการเรยนร

จดทาแผนการจดการเรยนร เรองวสดรอบตวเรา ชนประถมศกษาปท 3


นาแผนการจดการเรยนรมาหาคาดชนความสอดคลอง (IOC) ขนตอนท 6

102

จดทาครงนม 1 ฉบบ เปนแบบทดสอบแบบปรนยชนดเลอกตอบ (Multiple Choice) 4 ตวเลอก

จานวน 20 ขอ ดงตารางท 8 และผวจยไดสรางขอสอบเปน 2 เทา จานวน 40 ขอ

ตารางท 16 วเคราะหขอสอบแบบปรนยชนดเลอกตอบ (Multiple Choice)

ตวชวด

การจา (R

emem

berin

g)

การเข

าใจ (U

nder

stand

ing)

การป

ระยกตใช (

Appl

ying

)

การวเคร

าะห (A

naly

sis)

การป

ระเมน

ค า (E

valu

ation

s)

การส

รางสร

รค (C

reati

ng)

รวม


2 2 - 2 - - 6

2. อธบายการใชประโยชนของวสดแตละชนด - - 2 - 2 - 4

3. ทดลองและอธบายผลของการเปลยนแปลงทเกดขนกบวสด เมอถกแรงกระทา หรอทาใหรอนขนหรอทาใหเยนลง

- 2 2 2 - - 6

4. อภปรายประโยชนและอนตรายทอาจเกดขน

เนองจากการเปลยนแปลงของวสด - - - 2 2 - 4

รวม 2 4 4 6 4 - 20

ขนตอนท 3 นาแบบทดสอบทสรางขน ใหอาจารยทปรกษาวทยานพนธพจารณาความเหมาะสมความถกตองตามเนอหา แลวนามาปรบปรงแกไข ดงน

1. ปรบแบบทดสอบบางขอใหมความเปนปรนย และจดรปแบบทกขอใหสวยงาม

2. ปรบแบบทดสอบขอท 1 ใหมใหสอดคลองกบระดบพฤตกรรมของบลมตามทกาหนดไว คอ การจา แตทสรางไวเปนระดบการวเคราะห ซงไมตรงกบตารางการวเคราะหขอสอบ

ขนตอนท 4 นาแบบทดสอบทปรบปรงแกไขแลวไปใหผเชยวชาญ จานวน 3 ทาน เพอตรวจสอบคณภาพความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) แลวนามาหาคาดชนความสอดคลอง (IOC) ทจะตองมคา 0.50 ขนไป จงถอวาขอสอบนนใชได และหากมขอเสนอแนะกนาไปปรบปรงแกไข ซงไดคาดชนความสอดคลองอยระหวาง 0.67 – 1.00

103

ขนตอนท 5 นาแบบทดสอบไปทดลองใช (Try out) กบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4


ขนตอนท 6 นาแบบทดสอบมาหาคาระดบความยากงาย (Difficulty) และคาอานาจจาแนก

(Discrimination) โดยเกณฑกาหนดคาความยากงายคอ 0.20 – 0.80 ถาคาความยากงาย 0.20 ถอวาขอสอบนนยากเกนไป และถาคาความยากงาย 0.80 ถอวาขอสอบนนงายเกนไป (มาเรยม

นลพนธ, 2555 : 188) ซงไดคาความยากงายอยระหวาง 0.30 – 0.75 และเกณฑการพจารณาคาอานาจจาแนกควรมคาอานาจจาแนกตงแต 0.20 ขนไป สาหรบการแปลคาอานาจจาแนก แปลคาไดดงน

0.40 - 1.00 คอ จาแนกไดด ซงมคาระหวาง 1 ถง +1 เปนขอสอบทด

0.30 - 0.39 คอ จาแนกไดด เปนขอสอบทดพอสมควร อาจตองปรบปรง

0.20 - 0.29 คอ จาแนกไดพอใช แตตองปรบปรง

-1.00 - 0.19 คอ ไมสามารถจาแนกได ตองปรบปรงหรอตดทง

(มาเรยม นลพนธ, 2555 : 186) ซงไดคาอานาจจาแนกอยระหวาง 0.20 – 0.80

ขนตอนท 7 ตรวจสอบคาความเชอมน (Reliability) คอคณสมบตของเครองมอทใหผลการวดคงท คงเสนคงวาสมาเสมอ ผวจยเลอกขอสอบทผานเกณฑจานวน 20 ขอ มาหาคาความเชอมนของแบบทดสอบ โดยใชสตร K.R. - 20 ของ (Kuder - Richardson 20) ของคเดอร-รชารดสน

ซงเกณฑการพจารณาคาความเชอมนตงแต 0.75 ขนไป (มาเรยม นลพนธ, 2555 : 186) ซงไดคาความเชอมนเทากบ 0.84

ขนตอนท 8 นาแบบทดสอบทหาคาความเชอมนแลวไปทดสอบวดผลการเรยนรวทยาศาสตร หลงการทดลองจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

2.3 แบบประเมนทกษะทางวทยาศาสตร

การฝกปฏบตกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ในการประเมนทกษะทางวทยาศาสตร ผวจยใชเกณฑการใหคะแนนแบบ Rubric Score จาแนกระดบคณภาพออกเปน 3 ระดบ คอ สง ปานกลาง

และตา (สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย, 2526) โดยแบบประเมนมสวนบนทกความคดเหนและขอเสนอแนะเพมเตมจากผประเมนโดยมขนตอนการสราง ดงน

ขนตอนท 1 ศกษาวธการสรางแบบประเมนจากเอกสาร และงานวจยทเกยวของกบการสรางแบบประเมนทกษะทางวทยาศาสตร

ขนตอนท 2 นาขอมลทไดจากการศกษามาประมวล เพอกาหนดโครงสรางและขอบขายเนอหาของเครองมอ และดาเนนการสรางเครองมอ ซงมประเดนการประเมนทกษะทาง

104

วทยาศาสตร 5 ทกษะ คอ ทกษะการสงเกต ทกษะการจาแนกประเภท ทกษะการสอความหมายขอมล ทกษะการลงความเหนขอมล และทกษะการพยากรณ โดยกาหนดเกณฑการใหคะแนนแบบ Rubric Score (รายละเอยดดงตารางท 47 ภาคผนวก ค หนา 196)

ขนตอนท 3 นาแบบประเมนทกษะทางวทยาศาสตรทสรางขนเสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธ เพอตรวจสอบความเหมาะสมและความถกตองเชงเนอหาและนามาปรบปรงแกไข

ขนตอนท 4 นาแบบประเมนทกษะทางวทยาศาสตรทปรบปรงแกไขแลวใหผเชยวชาญ

จานวน 3 ทาน เพอตรวจสอบคณภาพความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) แลวนามาหาคาดชนความสอดคลอง (Index of Objective Congruence : IOC) ผลการวเคราะหคาดชนความสอดคลองอยระหวาง 0.67 – 1.00

ขนตอนท 5 นาแบบประเมนทกษะทางวทยาศาสตรมาปรบปรงแกไขในประเดนทผเชยวชาญเสนอแนะ เพอความสมบรณของเครองมอทใชในการวจยกอนนาไปใช

2.4 แบบประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

ในการประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐจากวสดเหลอใช ผวจยกาหนดเกณฑการใหคะแนนแบบ Rubric Score จาแนกระดบความสามารถออกเปน 3 ระดบ คอ สง ปานกลาง

และตา (สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย, 2526)โดยแบบประเมนมสวนบนทกความคดเหนและขอเสนอแนะเพมเตมจากผประเมนโดยมขนตอนการสราง ดงน

ขนตอนท 1 ศกษาวธการสรางแบบประเมนจากเอกสาร และงานวจยทเกยวของกบการสรางแบบประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

ขนตอนท 2 นาขอมลทไดจากการศกษามาประมวล เพอกาหนดโครงสรางและขอบขายเนอหาของเครองมอ และดาเนนการสรางเครองมอ ซงมประเดนในการประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐจากวสดเหลอใชคอ การออกแบบของเลน ของใช การเลอกใชวสด

และการใชประโยชน โดยกาหนดเกณฑการใหคะแนนแบบ Rubric Score (รายละเอยดดงตารางท

48 ภาคผนวก ค หนา 198)

ขนตอนท 3 นาแบบประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐทสรางขนเสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธ เพอตรวจสอบความเหมาะสมและความถกตองเชงเนอหาและนามาปรบปรงแกไข

105

ขนตอนท 4 นาแบบประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐทปรบปรงแกไขแลวใหผเชยวชาญ จานวน 3 ทาน เพอตรวจสอบคณภาพความเทยงตรงเชงเนอหา (Content

Validity) แลวนามาหาคาดชนความสอดคลอง (Index of Objective Congruence : IOC) ผลการวเคราะหคาดชนความสอดคลองอยระหวาง 0.67 – 1.00

ขนตอนท 5 นาแบบประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐมาปรบปรงแกไขในประเดนทผเชยวชาญเสนอแนะ เพอความสมบรณของเครองมอทใชในการวจยกอนนาไปใช

2.5 แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอกจกรรมกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

เปนแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เกยวกบความคดเหนในดานเนอหา ดานกจกรรมการเรยนร ดานสอการเรยนร ดานการวดและประเมนผล และประโยชนทไดรบ มการประเมนแบบมาตราสวนประมาณคา จาแนกระดบความคดเหนออกเปน

3 ระดบ คอ มาก ปานกลาง และนอย โดยมขนตอนการสรางดงน

ขนตอนท 1 ศกษาวธการสรางแบบสอบถามจากเอกสารและงานวจยทเกยวของ

ขนตอนท 2 สรางแบบสอบถามความคดเหน แบงเปน 2 ตอน ดงน

ตอนท 1 เปนแบบสอบถามเกยวกบความคดเหนของนกเรยนเกยวกบกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ในดานตาง ๆ คอ 1) ดานเนอหา จานวน 3 ขอ 2) ดานกจกรรมการเรยนร

จานวน 3 ขอ 3) ดานสอการเรยนร จานวน 3 ขอ 4) ดานการวดและประเมนผล จานวน 3 ขอ

5) ดานประโยชนทไดรบ จานวน 3 ขอ รวมทงหมด 15 ขอ โดยเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating scale) 3 ระดบ ดงน

ความคดเหนระดบมาก ใหคะแนน 3 คะแนน

ความคดเหนระดบปานกลาง ใหคะแนน 2 คะแนน

ความคดเหนระดบนอย ใหคะแนน 1 คะแนน

จากนนนาคาเฉลยทไดจากการวเคราะหไปทาการเปรยบเทยบกบเกณฑเพอใชในการแปลความหมายรายขอ โดยใชการแปลความหมายคาเฉลยดงน

106

คาเฉลยระหวาง 2.51-3.00 หมายถง ความคดเหนอยในระดบมาก

คาเฉลยระหวาง 1.51-2.50 หมายถง ความคดเหนอยในระดบปานกลาง

คาเฉลยระหวาง 1.00-1.50 หมายถง ความคดเหนอยในระดบนอย

ตอนท 2 ใหนกเรยนเขยนแสดงความคดเหนและขอเสนอแนะแบบเรยงความ โดยใหนกเรยนตอบแบบสอบถามหลงสนสดการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

ขนตอนท 3 นาเครองมอทสรางขนเสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธ เพอตรวจสอบความเหมาะสมของภาษาและความถกตองเชงเนอหา และนาไปปรบปรงแกไข คอ ปรบแบบสอบถามความคดเหน โดยใชภาษาทเหมาะสมกบวยของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ใหอานเขาใจไดงาย

ขนตอนท 4 นาเครองมอทปรบปรงแกไขใหผเชยวชาญจานวน 3 ทาน เพอตรวจสอบคณภาพความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) แลวนามาหาคาดชนความสอดคลอง (Index of

Objective Congruence : IOC) ผลการวเคราะหคาดชนความสอดคลองมคาเทากบ 1.00

จากขนตอนท 2 การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน ผวจยไดสรปวธการดาเนนการวจย

ดงตารางท 17 ดงตอไปน

ตารางท 17 สรปวธการดาเนนการวจยจากขนตอนท 2

วตถประสงค วธการ กลมเปาหมาย/

เอกสาร เครองมอ การวเคราะหขอมล

1. เพอพฒนา กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง

วสดรอบตวเรา เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ


1.1 สงเคราะหกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

1.2 ตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

สงเคราะห

สอบถาม

เอกสาร

ผเชยวชาญ

จานวน 3 คน

แบบบนทก

แบบประเมนความสอดคลอง

IOC

วเคราะหเนอหา (Content Analysis)

คา IOC และวเคราะหเนอหา (Content Analysis)

107

ตารางท 17 สรปวธการดาเนนการวจยจากขนตอนท 2 (ตอ)


เอกสาร เครองมอ การวเคราะหขอมล

2. พฒนาเครองมอทใชในการรวบรวมขอมล

2.1 สรางเครองมอทใชในการรวบรวมขอมล

2.2 ตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) ของเครองมอ

ศกษาเอกสารตาราและสรางตามแนวทางทศกษา

ตรวจสอบ

1) กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรและแผนการจดการเรยนร

2) แบบทดสอบวดผลการเรยนรวทยาศาสตร

3) แบบประเมนทกษะวทยาศาสตร

4) แบบประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

5) แบบสอบถามความคดเหน

ผเชยวชาญ

จานวน 3 คน

-

แบบประเมน

-

คา IOC และวเคราะหเนอหา (Content Analysis)

คารอยละ ,คา p ,

คา r , คาความเชอมน

. หาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร (E1/E2)

แบบภาคสนาม (Field

Tryout)

ทดลองใช นกเรยนชนประถมศกษาปท 3/3

ภาคเรยนท 2

ปการศกษา 2557

จานวน 40 คน ทไมใชกลมตวอยาง

- กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

- คา E1/E2

108

ขนตอนท (R2 : Research): ทดลองใชกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

วตถประสงคเพอทดลองจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

ทงนเพอพจารณาถงผลทเกดขนจากกระบวนการทดลองใชกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรดงกลาว

ซงในการทดลองใชกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร มแบบแผนการวจยแบบหนงกลมทดสอบกอนและหลง (The One Group Pretest – Posttest Design) (มาเรยม นลพนธ, 2555 : 144)

ขอบเขตของการวจย การวจยครงนผวจยไดกาหนดขอบเขตการวจยไวดงน

1. ประชากรและกลมตวอยาง 1.1 ประชากรทใชในการวจย ไดแก นกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โรงเรยน

พระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล อาเภอพทธมณฑล จงหวดนครปฐม ทกาลงศกษาในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 จานวน 6 หองเรยน รวม 240 คน

1.2 กลมตวอยาง ไดแก นกเรยนชนประถมศกษาปท 3/2 โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล อาเภอพทธมณฑล จงหวดนครปฐม ทกาลงศกษาในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 จานวน 40 คน ซงผวจยใชวธการสมอยางงาย ( Simple Random Sampling ) โดยการจบฉลากหองเรยน 1 หองเรยน

2. ตวแปรทใชในการศกษา 2.1 ตวแปรตน ไดแก กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

2.2 ตวแปรตาม ไดแก

2.2.1 ผลการเรยนรวทยาศาสตรของนกเรยน เรองวสดรอบตวเรา 2.2.2 ทกษะทางวทยาศาสตรของนกเรยน

1) ทกษะการสงเกต

2) ทกษะการจาแนกประเภท

3) ทกษะการลงความเหนขอมล

4) ทกษะการสอความหมายขอมล

5) ทกษะการพยากรณ

109

2.2.3 ความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

2.2.4 ความคดเหนทมตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

3. แบบแผนการวจย ในการวจยครงนเปนการวจยลกษณะการวจยและพฒนา (Research and Development :

R and D) ซงผวจยไดดาเนนการทดลองตามแบบแผนการวจยขนพนฐาน ( Pre – Experimental

Design ) ซงมรปแบบตามตารางท 18

ตารางท 18 แบบแผนการวจย

ทดสอบกอนใชกจกรรม ทดลอง ทดสอบหลงใชกจกรรม

T1 X T2

T1 หมายถง การทดสอบผลการเรยนรกอนใชกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

X หมายถง การทดลองจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

T2 หมายถง การทดสอบผลการเรยนรหลงใชกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

4. เนอหา เนอหาทนามาใชจดกจกรรมการเรยนร คอ เรองวสดรอบตวเรา เปนเนอหาสาระท 3

สารและสมบตของสาร ของกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 3 ไดแก เรองสมบตของวสด ประโยชนของวสด การเปลยนแปลงของวสด และประโยชนและอนตรายทเกดขนจากการเปลยนแปลงของวสด

5. ระยะเวลาในการทดลอง

ทดลองใชกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 มแผนการจดการเรยนร 8 แผน ๆ ละ 1 ชวโมง ใชเวลาสอนสปดาหละ

2 ชวโมง จานวน 4 สปดาห รวมระยะเวลาทงสน 8 ชวโมง

110

เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการทดลองภาคสนามนม 2 ประเภท คอ เครองมอจดกระทา และเครองมอทใชในการรวบรวมขอมล

1. เครองมอจดกระทา ไดแก แผนการจดการเรยนร เรองวสดรอบตวเรา 2. เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล ไดแก

2.1 แบบทดสอบวดผลการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา 2.2 แบบประเมนทกษะทางวทยาศาสตร

2.3 แบบประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

2.4 แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3


วธการดาเนนการตามลาดบขนตอน ดงน

ขนตอนท 1 ขอหนงสอจากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ถงผอานวยการสถานศกษาโรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล เพอขอความอนเคราะหในการทดลองใชกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรทพฒนาขน

ขนตอนท 2 ทดลองใชกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ผวจยทดลองใชกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3/2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 โดยดาเนนกจกรรมตามแผนการจดการเรยนร

ขนตอนท 3 ในการทดลองจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 มขนตอนดงน

3.1 กอนดาเนนการทดลองผวจยไดชแจงหลกการ เหตผล และประโยชนของการวจยใหกบนกเรยนทเปนกลมทดลอง พรอมทงทาความเขาใจกบนกเรยนเกยวกบวธการเรยน

การสอน เพอใหผลการใชกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

เกดประโยชนสงสด

3.2 นาแบบทดสอบวดผลการเรยนรวทยาศาสตรทสรางขนไปทดสอบกอนเรยนกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3/2

3.3 ดาเนนการทดลองใชกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา

เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ โดยจดการเรยนการสอนตามแผนการจดการเรยนรทกาหนดไว ใชเวลาในการสอน จานวน 4 สปดาห ๆ ละ 2

111

ชวโมง รวมเปน 8 ชวโมง โดยไมนบวนทสอบ ซงในระหวางการปฏบตกจกรรมครผสอนจะประเมนทกษะทางวทยาศาสตรของนกเรยน

3.4 หลงจากดาเนนการทดลองเสรจสนลง ผวจ ยทดสอบหลงเรยนโดยใชแบบทดสอบชดเดมกบกอนเรยน ประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ และสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ แลวนาขอมลทเกบรวบรวมมาวเคราะห

จากการทดลองใชกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 สรปได

ตารางท 19

112

ตารางท 19 สรปวธดาเนนการวจยจากขนตอนท 3 การทดลองใชกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร


เอกสาร เครองมอ

การวเคราะหขอมล

เพอทดลองใช

กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

1. ขอหนงสอถง

ผอานวยการโรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ

มหามงคล เพอขอความอนเคราะหในการทดลองใช

2. ทดสอบวดผลการเรยนรวทยาศาสตรกอนเรยน

3. ดาเนนการทดลองใชกจกรรมการเรยนรตามแผนการจดการเรยนรทกาหนดไว และประเมนทกษะทางวทยาศาสตรระหวางเรยน

4. หลงจากดาเนนการทดลองเสรจสน ผวจยทดสอบวดผลการเรยนรวทยาศาสตรหลงเรยน

ประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ และสอบถามความคดเหน

- นกเรยนชนประถมศกษาปท

3/2 โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ

มหามงคล

- แผนการจด


-แบบทดสอบวดผลการเรยนรวทยาศาสตร

- แบบประเมนทกษะทางวทยาศาสตร

- แบบประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

-แบบสอบถามความคดเหน

คาเฉลย ,

สวนเบยงเบนมาตรฐาน,

คา t-test

แบบ

Dependent

ขนตอนท พฒนา (D2 : Development): การประเมนกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

วตถประสงคเพอประเมนกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

113

วธการดาเนนการ ขนตอนนเปนการนาขอมลผลการทดลองใชภาคสนามมาวเคราะหเพอพจารณาประเมนผลกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา โดยดาเนนการดงน

1. ประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตร เพอเปรยบเทยบผลการเรยนรวทยาศาสตร ของนกเรยนจากการทดสอบกอนเรยน

(Pre-test)โดยใชกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร และทดสอบหลงดาเนนการสอนเสรจสน (Post-

test) โดยมขนตอนการประเมน ดงน

1.1 นาแบบทดสอบวดผลการเรยนรทไดปรบปรงจนสมบรณแลว ไปทดสอบกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3/2 โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล ทเปนกลมตวอยาง

จานวน 40 คน กอนการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรและหลงการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร โดยใชขอสอบชดเดยวกน ซงใหนกเรยนทาแบบทดสอบในกระดาษคาตอบ โดยมเกณฑการใหคะแนนดงน

ตอบถกให 1 คะแนน

ตอบผดหรอไมตอบให 0 คะแนน

1.2 เปรยบเทยบผลการเรยนรวทยาศาสตรของนกเรยนจากการทดสอบกอนเรยนกบหลงเรยน โดยใชกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา

วเคราะหขอมล นาคะแนนทไดจากการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนมาหาคาเฉลย ( X ) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และคา t-test แบบ Dependent เพอหาคาความแตกตางกอนเรยนและหลงเรยน

การปรบปรงแกไข 1. แกไขแบบทดสอบบางขอใหมความเปนปรนย และถกตองตามระดบพฤตกรรม

ของบลมตามทไดกาหนดไวในตารางวเคราะหขอสอบ

2. ปรบรปแบบการพมพขอสอบแบบปรนยใหมความสวยงาม พอดกบหนากระดาษ

2. ประเมนทกษะทางวทยาศาสตร เพอศกษาทกษะทางวทยาศาสตร ระหวางการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

เรองวสดรอบตวเรา ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โดยมขนตอนการประเมน ดงน

2.1 จดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรตามแผนการจดการเรยนรทกาหนดไว

114

2.2 ประเมนทกษะทางวทยาศาสตร ระหวางการจดกจกรรมการเรยนร ซงเปนลกษณะการใหคะแนนแบบรบรคส (Rubrics Score) 3 ระดบ นาคาเฉลยทไดจากการวเคราะหไปทาการเปรยบเทยบกบเกณฑเพอใชในการแปลความหมายรายขอ ดงน

เกณฑการตดสน คาเฉลยระหวาง 2.51-3.00 หมายถง มทกษะทางวทยาศาสตรอยในระดบสง

คาเฉลยระหวาง 1.51-2.50 หมายถง มทกษะทางวทยาศาสตรอยในระดบปานกลาง

คาเฉลยระหวาง 1.00-1.50 หมายถง มทกษะทางวทยาศาสตรอยในระดบตา วเคราะหขอมล

นาคะแนนทไดจากการประเมนมาวเคราะหหาคาเฉลย ( X ) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)

การปรบปรงแกไข แกไขรายละเอยดของระดบคณภาพใหมความชดเจน เปนปรนย เหมาะสมกบระดบคะแนน

3. ประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ เพอศกษาความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ หลงการจดกจกรรมการ

เรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โดยมขนตอนการประเมน ดงน

2.1 จดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรตามแผนการจดการเรยนรทกาหนดไว

2.2 ประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ หลงการจดกจกรรมการเรยนร ซงเปนลกษณะการใหคะแนนแบบรบรคส (Rubrics Score) 3 ระดบ นาคาเฉลยทไดจากการวเคราะหไปทาการเปรยบเทยบกบเกณฑเพอใชในการแปลความหมายรายขอ ดงน

เกณฑการตดสน คาเฉลยระหวาง 2.51-3.00 หมายถง มความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

อยในระดบสง

คาเฉลยระหวาง 1.51-2.50 หมายถง มความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐอยในระดบปานกลาง

คาเฉลยระหวาง 1.00-1.50 หมายถง มความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐอยในระดบตา

115

วเคราะหขอมล

นาคะแนนทไดจากการประเมนมาวเคราะหหาคาเฉลย ( X ) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)

การปรบปรงแกไข แกไขรายละเอยดของระดบคณภาพใหมความชดเจน เปนปรนย เหมาะสมกบระดบคะแนน

4. ประเมนความคดเหนของนกเรยน เพอศกษาความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทมตอกจกรรมการเรยนร

วทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา โดยมขนตอนการประเมน ดงน

3.1 นาแบบสอบถามความคดเหนไปใหนกเรยนชนประถมศกษาปท 3/2 ซงเปน

กลมตวอยาง ตอบแบบสอบถามความคดเหน หลงการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

3.2 นาแบบสอบถามความคดเหนมารวบรวมขอมลเพอนาไปวเคราะหขอมล

เกณฑการตดสน คาเฉลยระหวาง 2.51-3.00 หมายถง มความคดเหนอยในระดบมาก

คาเฉลยระหวาง 1.51-2.50 หมายถง มความคดเหนอยในระดบปานกลาง

คาเฉลยระหวาง 1.00-1.50 หมายถง มความคดเหนอยในระดบนอย

วเคราะหขอมล

นาขอมลทไดจากการประเมนมาวเคราะหหาคาเฉลย ( X ) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และการวเคราะหเนอหา (Content Analysis)

การปรบปรงแกไข แกไขคาในบางขอในแบบสอบถามความคดเหนทพมพผด

116

จากขนตอนท 4 การประเมนกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

สรปไดตามตารางท 20

ตารางท 20 สรปวธดาเนนการวจย จากขนตอนท 4


เอกสาร เครองมอ

การวเคราะหขอมล

. เพอประเมนผลการเรยนร เรอง


- ทดสอบผลการเรยนรกอนและหลงการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

- นกเรยนชนประถมศกษาปท 3/2


- แบบทดสอบวดผลการเรยนร

- คาเฉลย ( X )

- ส วน เ บ ย ง เบนมาตรฐาน (S.D.)

- คา t-test แบบ

Dependent

2. เพอประเมนทกษะทางวทยาศาสตร

- ประเมนทกษะทางวทยาศาสตรระหวางการจดกจกรรมวทยาศาสตร






3. เพอประเมนความ สามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

- ประเมนความ

สามารถในการสรางสรรคสงประดษฐหลงการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร



- แบบประเมน

ความสามารถ

ในการสรางสรรคสงประดษฐ



4. เพอศกษาความ

คดเหนของนกเรยน

ทมตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

- สอบถามความ

คดเหนหลงการจด




- แบบสอบถาม

ความคดเหนตอ

กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เรอง





Analysis)

117

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล


เปนลกษณะของการวจยและพฒนา (Research and Development : R and D) ประกอบดวยขนตอนการดาเนนการ 4 ขนตอน ดงน 1) ศกษาขอมลพนฐานเกยวกบความตองการ ความคดเหน ขอมลเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 2) พฒนาและหาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 3) ทดลองใชกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร และ 4) ประเมนกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร โดยมนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล

ทกาลงศกษาอยในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 เปนหนวยการวเคราะห (Unit of Analysis)

ผลการวเคราะหขอมล

ผวจยเสนอผลการวเคราะหขอมล ตามวตถประสงคการวจย ดงน

ตอนท 1 ผลการพฒนาและหาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80

ตอนท 2 ผลการประเมนกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

ในประเดนตอไปน

2.1 ผลการเปรยบเทยบผลการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา กอนและหลงไดรบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

2.2 ผลการศกษาทกษะทางวทยาศาสตร ระหวางการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร


2.3 ผลการศกษาความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ หลงการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

2.4 ผลการศกษาความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทมตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

117

118

ตอนท 1 ผลการพฒนาและหาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80

การเสนอผลพฒนาและหาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 มรายละเอยดดงน

1.1 ผลการวเคราะหหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และหลกสตรสถานศกษาโรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล กล มสาระการเรยนรวทยาศาสตร การวเคราะหหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศ กร าช 2551 และหล กส ต รสถานศกษาโรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร มผลดงตอไปน 1. การจดศกษามงหวงใหผเรยนไดเรยนรวทยาศาสตรทเปนกระบวนการไปสการสรางองคความร โดยผเรยนมสวนรวมในการเรยนทกขนตอน ผเรยนจะไดทากจกรรมหลากหลาย ทงเปนรายกลมและเปนรายบคคล และเกดการพฒนาเจตตทางวทยาศาสตร

คณธรรมและคานยมทดตอวทยาศาสตร 2. ความรวทยาศาสตรเปนพนฐานทสาคญในการพฒนาเทคโนโลย เทคโนโลยเปนกระบวนการในงานตาง ๆ หรอกระบวนการพฒนา ปรบปรงผลตภณฑ

โดยอาศยความรวทยาศาสตรรวมกบศาสตรอน ๆ ทกษะ ประสบการณ จนตนาการและความคดรเรมสรางสรรคของมนษย เนองจากความรวทยาศาสตรเปนเรองราวเกยวกบโลกธรรมชาตซงมการเปลยนแปลงตลอดเวลา ทกคนจงตองเรยนรเพอนาผลการเรยนรไปใชในชวตและการประกอบอาชพ และ 3. ในการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร ผเรยนควรไดรบการสงเสรมและสรางความเขาใจวา วทยาศาสตรเปนทงความรและกระบวนการสบเสาะหาความร ผเรยนทกคนควรไดรบการกระตน สงเสรมใหสนใจและกระตอรอรนทจะเรยนวทยาศาสตร มความสงสยเกดคาถามในสง

ตาง ๆ ทเกยวกบโลกธรรมชาตรอบตว มความมงมนและมความสขทจะศกษาคนควา สบเสาะหาความร เพอรวบรวมขอมล วเคราะหผล ไปสคาตอบของคาถาม สามารถตดสนใจดวยการใชขอมลอยางมเหตผล สามารถสอสารคาถาม คาตอบ ขอมลและสงทคนพบจากการเรยนรใหผอนเขาใจได

อกทงยงพบวาการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญ ใหผเรยนฝกคดวเคราะห ใชกระบวนการทางวทยาศาสตรในการสบเสาะหาความร และมความคดสรางสรรค

119

ยงสอดคลองกบสาระและมาตรฐานการเรยนรของกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร และหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 คอ สาระท 3 สารและสมบตของสาร มาตรฐาน

ว 3.1 เขาใจสมบตของสาร ความสมพนธระหวางสมบตของสารกบโครงสรางและแรงยดเหนยวระหวางอนภาค มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตรสอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชนอกดวย

ดงนนผวจยจงจดใหผเรยนไดเรยนเนอหาวชาวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา เวลา 8 ชวโมง ประกอบดวยเนอหา 1) สมบตของวสด 2) ประโยชนของวสด 3) การเปลยนแปลงของวสด และ 4) ประโยชนและอนตรายทเกดขนจากการเปลยนแปลงของวสด เพอพฒนาผเรยน ใหเปนไปตามหลกการ จดมงหมายและสมรรถนะ ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2551 และหลกสตรสถานศกษาโรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

1.2 ผลการศกษาแนวคดและทฤษฎทเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

ผวจยไดเกบรวบรวมขอมลเกยวกบแนวคดและทฤษฎทเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรจากหนงสอ เอกสาร และงานวจยทเกยวของกบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร โดยใชแบบวเคราะหเอกสาร ไดขอมลดงน

ผลการศกษาแนวคดและทฤษฎทเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ พบวา แนวคดและทฤษฎทเกยวกบการสอนวทยาศาสตร ไดแก ทฤษฎพหปญญา ทฤษฎการสรางความรดวยตนเอง

และทฤษฎการสรางความรดวยตนเองโดยการสรางสรรคชนงาน ททาใหครผสอนเขาใจธรรมชาตของผเรยน พฒนาการ และศกยภาพของผเรยน ทาใหครผสอนจดกจกรรมไดเหมาะสมกบผเรยนมากยงขน และมการประเมนผลอยางหลากหลายเหมาะสมกบผเรยน สวนวธการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรไดแก การจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร การจดการเรยนรแบบวทยาศาสตร

การจดการเรยนรแบบแกปญหา การจดการเรยนรแบบโครงงาน และการจดการเรยนรแบบทดลอง

ซงเปนวธการสอนวทยาศาสตรทผ วจ ยไดนามาสงเคราะหและสรางเปนกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรในการวจยครงน เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ มขนตอน 8 ขนตอน ดงน

120

1. ขนสรางความสนใจ ขนนเปนขนการนาเขาสบทเรยน เพอสรางความสนใจใหกบนกเรยน ทาใหนกเรยนเกดความสงสยหรอเรมสนใจ เรองทจะเรยน ซงอาจเปนเรองใหมหรอเรองทนกเรยนเคยเรยนมาแลว โดยครอาจใชคาถามหรอสอตาง ๆ เพอกระตนใหนกเรยนคด

2. ขนใหความร ขนนเปนขนทครจะอธบายใหความรตาง ๆ เกยวกบเรองทนกเรยนจะตองเรยน เพอเปนแนวทางใหนกเรยนนาความรไปใชเปนพนฐานในการแสวงหาความรตอไป

3. ขนแสวงหาความร ขนนเปนขนใหนกเรยนไดลงมอปฏบตทากจกรรมตาง ๆ เชน

การทดลอง การสารวจ หรอสบคนขอมล เพอการเกบรวบรวมขอมลจากสถานการณปญหา 4. ขนวเคราะหขอมล ขนนเปนขนทเมอนกเรยนไดขอมลมาแลว นกเรยนนาขอมลท

ไดเหลานน มาทาการวเคราะห แปลผล สรปผล และนาเสนอขอมลทไดในรปแบบตาง ๆ เชน

บรรยาย รปวาด แผนภาพ ตาราง ฯลฯ

5. ขนนาเสนอผลงาน ขนนเปนขนทใหนกเรยนนาผลงานทไดจากการทดลองคนหา และวเคราะหสรปผล มานาเสนอหนาชนเรยน เพอแลกเปลยนเรยนรขอมลกบเพอนรวมหอง

6. ขนสรปผล ขนนเปนขนทครกบนกเรยนรวมกนสรปความรจากเรองทเรยนวาผเรยนไดเรยนรเรองอะไร เพอใหนกเรยนเกดความเขาใจทตรงกน

7. ขนประเมนผล ขนนเปนขนการประเมนผลการเรยนรของนกเรยนดวยกระบวนการตาง ๆ วานกเรยนมความรอะไรบาง อยางไร และมากนอยเพยงใด โดยอาจประเมนจากใบบนทกกจกรรม ใบงาน ชนงาน ขอสอบหรอพฤตกรรมระหวางการทากจกรรม

8. ขนนาความรไปใช ขนนเปนขนทครจะใหโอกาสนกเรยนนาความรทไดจากเรองทเรยนไปประยกตใชใหเหมาะสมและเกดประโยชนในชวตประจาวน

1.3 ผลการศกษาความตองการของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 เกยวกบกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

ผวจยไดทาการศกษาความตองการของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล จานวน 240 คน เกยวกบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ไดขอมลดงน

ผลการศกษาความตองการของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 เกยวกบกจกรรมการเรยนรในดาน 1) เนอหา 2) การจดกจกรรมการเรยนร 3) สอการเรยนร และ 4) การวดและประเมนผล

เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ โดยแบงออกเปน 3 ตอน ประกอบดวย

121

ตอนท 1 ขอมลทวไปในดานเพศ และความชอบในการเรยนวชาวทยาศาสตร

รายละเอยดดงตารางตอไปน

ตารางท 21 ขอมลทวไป

ขอมลทวไป จานวน รอยละ

1. เพศ

1.1 ชาย

1.2 หญง

128

112

55.33

46.67

รวม 240 100.00

2. ความชอบในการเรยนวชาวทยาศาสตร

2.1 มาก

2.2 ปานกลาง

2.3 นอย

217

19

4

90.41

7.92

1.67

รวม 240 100.00

จากตารางท 21 ขอมลทวไปในดานเพศ และความชอบในการเรยนวชาวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 พบวา นกเรยนชนประถมศกษาปท 3 มจานวนทงหมด 240 คนเปนนกเรยนชาย จานวน 128 คน คดเปนรอยละ 55.33 เปนนกเรยนหญง จานวน 112 คน

คดเปนรอยละ 46.67 ในดานความชอบในการเรยนวชาวทยาศาสตร นกเรยนชอบเรยนวชาวทยาศาสตรอยในระดบมาก จานวน 217 คน คดเปนรอยละ 90.41 ชอบเรยนวชาวทยาศาสตรอยในระดบปานกลาง จานวน 19 คน คดเปนรอยละ 7.92 และชอบเรยนวชาวทยาศาสตรอยในระดบนอย จานวน 4 คน คดเปนรอยละ 1.67 ตามลาดบ

ตอนท 2 ความตองการเกยวกบดานเนอหา การจดกจกรรมการเรยนร สอการเรยนร

และการวดและประเมนผล ในการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

จานวน 6 หองเรยน เปนนกเรยนจานวน 240 คน รายละเอยดดงตารางตอไปน

122

ตารางท 22 ความตองการของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

ขอมลพนฐานและความตองการ จานวนนกเรยน (คน) รอยละ

1. เนอหาสาระวชาวทยาศาสตร *

1.1 สมบตของวสด

1.2 ประโยชนของวสด

1.3 การเปลยนแปลงของวสด เมอถกแรงกระทา 1.4 การเปลยนแปลงของวสด เมอทาใหรอนขน

1.5 การเปลยนแปลงของวสด เมอทาใหเยนลง

1.6 ประโยชนทเกดขนจากการเปลยนของวสด

1.7 อนตรายทเกดขนจากการเปลยนของวสด

240

240

240

240

240

240

240

14.29

14.29

14.29

14.29

14.29

14.29

14.29

รวม 1680 100.00

2. การจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร *

2.1 ครบรรยายในชนเรยน

2.2 ครสาธตใหนกเรยนด

2.3 นกเรยนลงมอปฏบตกจกรรมจรง

2.4 นกเรยนทางานเปนกลม

2.5 นกเรยนศกษาเรยนรดวยตนเอง

2.6 นกเรยนทาโครงงานและนาเสนอผลงาน

212

198

235

240

6

118

21.01

19.62

23.29

23.79

0.60

11.70

รวม 1009 100.00

3. สอการเรยนร *

3.1 สอมลตมเดย

3.2 ของจรง

3.3 รปภาพตาง ๆ

3.4 หนงสอเรยน

3.5 ใบความร

234

238

226

154

207

22.10

22.47

21.34

14.54

19.55

รวม 1059 100.00

4. การวดและประเมนผล *

4.1 วดจากการทาแบบทดสอบ

4.2 วดจากการปฏบตกจกรรม

4.3 วดจากชนงาน/ภาระงาน

4.4 วดโดยการสอบถามนกเรยน

213

205

222

5

33.02

31.78

34.42

0.78

รวม 645 100.00

* ตอบไดมากกวา 1 คาตอบ

123

จากตารางท 22 ความคดเหนและความตองการของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

ทตองการใหมในการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ในดานเนอหา การจดกจกรรมการเรยนร สอการเรยนร และการวดและประเมนผล พบวา ในดานเนอหาสาระวชาวทยาศาสตร นกเรยนตองการเรยนเนอหาสาระวชาวทยาศาสตรในเรอง 1) สมบตของวสด 2)ประโยชนของวสด 3) การเปลยนแปลงของวสด เมอถกแรงกระทา 4) การเปลยนแปลงของวสด เมอทาใหรอนขน 5) การเปลยนแปลงของวสด เมอทาใหเยนลง 6) ประโยชนทเกดขนจากการเปลยนของวสด และ 7) อนตรายทเกดขนจากการเปลยนของวสด จานวน 240 คนเทากนทกขอ คดเปนรอยละ 14.29 ในดานการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร นกเรยนตองการใหครจดกจกรรมการเรยนร ดงน 1) นกเรยนทางานเปนกลม จานวน

240 คน คดเปนรอยละ 23.79 2) นกเรยนลงมอปฏบตกจกรรมจรง จานวน 235 คน คดเปนรอยละ

23.29 3) ครบรรยายในชนเรยน จานวน 212 คน คดเปนรอยละ 21.01 4) ครสาธตใหนกเรยนด

จานวน 198 คน คดเปนรอยละ 19.62 5) นกเรยนทาโครงงานและนาเสนอผลงาน จานวน 118 คน

คดเปนรอยละ 11.70 และ 6) นกเรยนศกษาเรยนรดวยตนเอง จานวน 6 คน คดเปนรอยละ 0.60

ในดานสอการเรยนร นกเรยนตองการใหครนาสอการเรยนรมาใชในการจดกจกรรมดงน 1) ของจรง

จานวน 238 คน คดเปน รอยละ 22.47 2) สอมลตมเดย จานวน 234 คน คดเปนรอยละ 22.10

3) รปภาพตาง ๆ จานวน 226 คน คดเปนรอยละ 21.34 4) ใบความร จานวน 207 คน คดเปนรอยละ

19.55 และ 5) หนงสอเรยน จานวน 154 คน คดเปนรอยละ 14.54 ตามลาดบ และในดานการวดและประเมนผล นกเรยนตองการใหมการวดและประเมนผล ดงน 1) วดจากชนงาน/ภาระงาน

จานวน 222 คน คดเปนรอยละ 34.42 2) วดจากการทาแบบทดสอบ จานวน 213 คน คดเปนรอยละ

33.02 3) วดจากการปฏบตกจกรรม จานวน 205 คน คดเปนรอยละ 31.78 และ 4) วดโดยการสอบถามนกเรยน จานวน 5 คน คดเปนรอยละ 0.78 ตามลาดบ

ตอนท 3 ขอเสนอแนะและขอคดเหนเพมเตม

จากการศกษาขอเสนอแนะและขอคดเหนเพมเตม ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

พบวา นกเรยนตองการใหครนาเกมการแขงขนเปนทมมาใชในการจดกจกรรมการเรยนรดวย เพอเพมความสนใจ กระตนใหนกเรยนทกคนไดมสวนรวมในการทากจกรรม และเกดความสนกสนานในการเรยน

124

1.4 ผลการศกษาความคดเหนและขอเสนอแนะเกยวกบการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 จากผทเกยวของ

ผลศกษาความคดเหนและขอเสนอแนะเกยวกบการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 จากครผสอนกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล จานวน 4 คน ผเชยวชาญดานเนอหาวทยาศาสตร จานวน 1 คนผเชยวชาญดานการจดกจกรรมการเรยนร จานวน 1 คน และผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล

จานวน 1 คน โดยการสอบถามเกยวกบเนอหา การจดกจกรรมการเรยนร สอการเรยนร และการวดและประเมนผล โดยใชแบบสมภาษณชนดมโครงสราง (Structured Interview) ผวจยนาเสนอผลการวจยเปน 3 ตอน ดงน

ตอนท 1 สถานภาพและขอมลทวไป จากครผสอนกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล จานวน 4 คน ผเชยวชาญดานเนอหาวทยาศาสตร

จานวน 1 คน ผเชยวชาญดานการจดกจกรรมการเรยนร จานวน 1 คน และผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล จานวน 1 คน โดยการสอบถามเกยวกบเนอหา การจดกจกรรมการเรยนร สอการเรยนร และการวดและประเมนผล รายละเอยดดงตารางตอไปน

ตารางท 23 สถานภาพและขอมลทวไป

สถานภาพและขอมลทวไป จานวนคร (คน) รอยละ

1. ระดบการศกษา 1.1 ปรญญาตร

1.2 ปรญญาโท

1.3 ปรญญาเอก

2

4

1

28.57

57.14

14.29

รวม 7 100.00

2. ตาแหนงการทางาน 2.1 ครผสอน

2.2 อาจารย

6

1

85.71

14.29

รวม 7 100.00

125

ตารางท 23 สถานภาพและขอมลทวไป (ตอ)

สถานภาพและขอมลทวไป จานวนคร (คน) รอยละ

3. ประสบการณทางาน 3.1 นอยกวา 5 ป

3.2 5 – 10 ป

3.3 มากกวา 10 ป

2

2

3

28.57

28.57

42.86

รวม 7 100.00

จากตารางท 23 สถานภาพและขอมลทวไป ของครผสอนกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล ผเชยวชาญดานเนอหาวทยาศาสตร ผเชยวชาญดานการจดกจกรรมการเรยนร และผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล พบวา ครผสอนและผเชยวชาญมระดบการศกษา ปรญญาโท จานวน 4 คน คดเปนรอยละ 57.14 ปรญญาตร จานวน

2 คน คดเปน รอยละ 28.57 และปรญญาเอก จานวน 1 คน คดเปนรอยละ 14.29 ตาแหนงการทางาน เปนครผสอน จานวน 6 คน คดเปนรอยละ 85.71 และเปนอาจารย จานวน 1 คน คดเปนรอยละ 14.29 และประสบการณการทางานของครผสอนและผเชยวชาญ นอยกวา 5 ป และชวง 5 – 10

ป อยางละ 2 คน รวมเปนจานวน 4 คน คดเปนรอยละ 57.14 และมากกวา 10 ป จานวน 3 คน คดเปนรอยละ 42.86

ตอนท 2 ประเดนสมภาษณความคดเหนเกยวกบการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โดยการสมภาษณครผสอนกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล จานวน 4 คน ผเชยวชาญดานเนอหาวทยาศาสตร

จานวน 1 คน ผเชยวชาญดานการจดกจกรรมการเรยนร จานวน 1 คน และผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล จานวน 1 คน นาขอมลทไดมาวเคราะหเนอหา (Content Analysis) สรปไดดงน

1. ดานเนอหาวชาวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา ทจะใชในการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

เนอหา เรองวสดรอบตวเรา เปนเนอหาทเหมาะในการนามาจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพราะเปนเรองใกลตวนกเรยน และเปนสงทพบเหนในชวตประจาวน ทงในหองเรยนและนอกหองเรยน ทาใหเกดการสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ จากวสดเหลอใชรอบตวไดเปนอยางด นอกจากนนกเรยนยงสามารถฝกฝนทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐดวยตนเองนอกเวลาเรยนทา

126

ใหเกดความชานาญและนาไปเปนพนฐานในการเรยนวทยาศาสตรขนสงตอไป ดงคากลาวของผใหสมภาษณตอไปน “เรองวสดรอบตวเรา เปนเรองใกลตวนกเรยน นกเรยนสามารถเรยนรในเวลาเรยนและนาไปฝกฝนนอกเวลาเรยน เพอฝกทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐไดเปนอยางด” และ “ทกษะทางวทยาศาสตรทเกดขนนกเรยนสามารถนาไปเปนพนฐานในการเรยนวทยาศาสตรขนสงตอไปเมอเรยนในชนทสงขนไปอก”

2. ดานการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

ในการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ครตองจดกจกรรมทเราความสนใจแกนกเรยนใหอยากร อยากเหน และอยากลองทา เชน การจดการแขงขนเปนทม การเลนเกม เปนตน ทาใหผเรยนเกดความสนกสนานในการเรยน ในการใหความรแกผเรยนครควรเปนผอธบายใหความรเกยวกบเนอหาทจะเรยนแกนกเรยนกอน เพอทาใหผเรยนเขาใจตรงกนและดาเนนกจกรรมไดอยางรวดเรวขน ควรจดใหนกเรยนทางานเปนกลมและมการทาการทดลองงาย ๆ เพอใหผเรยนไดลงมอปฏบตจรง เรยนรดวยตนเองรวมกบเพอน รจกวางแผนในการทางาน เปนการฝกทกษะทางวทยาศาสตรพนฐานแกผ เรยนดวย และสงเสรมความคดสรางสรรคเพอนาไปประยกตใชในชวตประจาวนไดตอไป ดงคากลาวของผใหสมภาษณทวา “ในการเรยนการสอนวทยาศาสตรครควรจดกจกรรมการเรยนรทมความเหมาะสมกบผเรยนใหนกเรยนไดลงมอปฏบตจรง มการนาเทคนคตาง ๆ เขามาเราความสนใจของผเรยน เชน การเลนเกม

หรอสอทเปนคลปวดโอทเกยวกบเรองทเรยน” และ “ในการจดการเรยนการสอนสาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 เนองจากนกเรยนยงคอนขางเดก ครควรเปนผอธบายใหความรแกผเรยนกอนทากจกรรมตาง ๆ เพอใหนกเรยนเขาใจตรงกนและทากจกรรมไดอยางรวดเรว”

3. ดานสอการเรยนรทจะใชในการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

สอการเรยนรทใชในการจดกจกรรมควรมความหลากหลาย เชน คลปวดโอ ของจรง

การตนวทยาศาสตร สอจากอนเทอรเนต รปภาพทมสสนสวยงาม ใบความร และครตองใชคาถามชวยในการกระตนความคดของเดกหลงจากดสอนน ๆ แลวดวย ดงคากลาวของผใหสมภาษณตอไปน “สอการเรยนรควรมความหลากหลายและเหมาะสมกบเนอหา และกจกรรมการเรยนรทครจดขน เชน คลปวดโอ ของจรง การตนวทยาศาสตร สอจากอนเทอรเนต รปภาพ และใบความร”

4. ดานการวดและประเมนผล

ควรมการวดผลและประเมนผลทหลากหลาย ประเมนจากสภาพจรงโดยการสงเกตพฤตกรรมในการทางานระหวางเรยนหรอทากจกรรมรวมกบเพอน ประเมนจากใบงานหรอชนงาน

มเกณฑการใหคะแนนอยางชดเจน อาจใชผประเมนหลายคนรวมกนประเมน เชน ครประเมน หรอเพอนประเมน กได ดงคากลาวของผใหสมภาษณตอไปน “ในการวดและประเมนผลผเรยนควรมการวดและประเมนผลทหลากหลาย เชน ประเมนจากการสงเกตพฤตกรรมการทางาน การตรวจใบงาน

127

การตรวจชนงาน โดยมเกณฑ Rubrics ในการใหคะแนนทชดเจน” และ “การประเมนผลงานอาจใหเพอนรวมชนเรยนชวยประเมนผลงานกได”

ตอนท 3 ขอเสนอแนะเพมเตม

ในการแบงกลมนกเรยนเพอทางานกลม ครควรมบทบาทชวยนกเรยนในการจดกลม

โดยจดกลมคละความสามารถ (เกง กลาง ออน ) เพอไมใหเดกเกงจบกลมกนเองแลวเหลอเดกออนไว ซงจะสงผลตอการทางานกลม ทาใหงานลาชาและไมบรรลเปาหมาย

จะเหนไดวา ผลการศกษาขอมลพนฐานเกยวกบความตองการ ความคดเหน ขอมลเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทงจากทไดจากการวเคราะหหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และหลกสตรสถานศกษาโรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร การศกษาแนวคดและทฤษฎทเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ การศกษาความตองการของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

เกยวกบกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ในดานเนอหา การจดกจกรรมการเรยนร สอการเรยนร และการวดและประเมนผล ซงเนอหาทนกเรยนตองการเรยนคอทกเนอหาของเรองวสดรอบตวเรา สวนการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรนกเรยนตองการใหครจดกจกรรมการเรยนรทหลากหลายและใหนกเรยนไดศกษาเรยนรดวยตนเองดวยนอกเวลาเรยน และการศกษาความคดเหนและขอเสนอแนะเกยวกบการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 จากครผสอนกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล ผเชยวชาญดานเนอหาวทยาศาสตร ผเชยวชาญดานการจดกจกรรมการเรยนร และผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล

โดยการสอบถามเกยวกบเนอหา การจดกจกรรมการเรยนร สอการเรยนร และการวดและประเมนผล ทาใหเหนถงความสาคญและความจาเปนทจะพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

ทตรงตามความตองการและสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐแกผเรยน ซงกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรทไดประกอบดวย 8 ขนตอน คอ 1) ขนสรางความสนใจ 2) ขนใหความร 3) ขนแสวงหาความร 4) ขนวเคราะหขอมล 5) ขนนาเสนอผลงาน 6) ขนสรปผล 7) ขนประเมนผล และ 8) ขนนาความรไปใช

128

1.5 ผลการพฒนาและหาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรค สงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80

ผวจ ยนาขอมลทไดจากการสงเคราะหผลการศกษาขอมลพนฐานเกยวกบความตองการ ความคดเหน ขอมลเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 มาใชในการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร โดยมขนตอนยอย 3 ขนตอน คอ 1) การพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 2) การตรวจสอบคณภาพเครองมอและการปรบปรงแกไขกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร 3)การหาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ดงรายละเอยดตอไปน

1) การพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

การพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ผวจยไดสงเคราะหขอมลในขนตอนท 1 การศกษาขอมลพนฐานและความตองการในการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ไดแก การวเคราะหหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และหล กส ตรสถานศกษาโรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร การศกษาแนวคดและทฤษฎทเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ การศกษาความตองการของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 เกยวกบกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ในดานเนอหา การจดกจกรรมการเรยนร สอการเรยนร และการวดและประเมนผล โดยการสอบถามนกเรยน และการศกษาความคดเหนและขอเสนอแนะเกยวกบการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 จากครผสอนกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล ผเชยวชาญดานเนอหาวทยาศาสตร ผเชยวชาญดานการจดกจกรรมการเรยนร

และผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล โดยการสมภาษณเกยวกบเนอหาวทยาศาสตร การจดกจกรรมการเรยนร สอการเรยนร และการวดและประเมนผล ทาใหไดขนตอนการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรประกอบดวย 8 ขนตอน ไดแก 1) ขนสรางความสนใจ 2) ขนใหความร

129

3) ขนแสวงหาความร 4) ขนวเคราะหขอมล 5) ขนนาเสนอผลงาน 6) ขนสรปผล 7) ขนประเมนผล และ 8) ขนนาความรไปใช ซงกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรมทงหมด 8 เรอง ไดแก

1) เรองสมบตของวสด 2) เรองคนหาวสดจากของเลนของใช 3) เรองประโยชนของวสด 4) เรองการเปลยนแปลงของวสด เมอถกแรงกระทา 5) เรองการเปลยนแปลงของวสด เมอทาใหรอนขน

6) เรองการเปลยนแปลงของวสด เมอทาใหเยนลง 7) เรองประโยชนทเกดขนจากการเปลยนแปลงของวสด และ 8) เรองอนตรายทเกดขนจากการเปลยนแปลงของวสด ตวอยางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ดงตารางท 24 (กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 1 - 8 อยในภาคผนวก ค หนา 168 -175)

ตารางท 24 กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 1 เรองสมบตของวสด

กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 1 เรองสมบตของวสด







1. ขนสรางความสนใจ 1. สรางความสนใจโดยใชเทคนคการเรยนรครวมคด (Think Pair

Share)

2. ครบนทกผลทเหมอนกนและตางกนบนกระดาน เชน ส ทาจากพลาสตก เดงได รปรางกลม นาหนกเบา บบแลวบบ



Pair Share)

2. ตรวจสอบผลการบนทกของตนเองกบผลบนกระดานทครเปนผบนทก




2. ขนใหความร ครบรรยายเนอหาตามใบความร



3. ขนแสวงหาความร ครคอยใหคาแนะนาและสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนระหวางทากจกรรม





1. ใบความรเรองทกษะทางวทยาศาสตร 5 ทกษะ




4. ขนวเคราะหขอมล ครคอยใหคาแนะนาโดยการบอกวธการบนทกขอมลและการสรปผล


-

5. ขนนาเสนอผลงาน ครประเมนการนาเสนอผลงานโดยบนทกลงในแบบประเมนการนาเสนอผลงาน



130

ตารางท 24 กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 1 เรองสมบตของวสด (ตอ)

กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 1 เรองสมบตของวสด





6. ขนสรปผล ครสรปความรโดยการพดคยรวมกนกบนกเรยนในชนเรยนเกยวกบสมบตของวสดแตละชนด เชน ความแขง

ความออนนม ความยดหยน การนาไฟฟา และการนาความรอน


-

7. ขนประเมนผล 1. ประเมนทกษะทางวทยาศาสตร




-

8. ขนนาความรไปใช ครอธบายการทาแบบฝกเสรมทกษะนอกเวลาเรยน



โดยนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรทง 8 ขนตอน ไปเขยนเปนแผนการจดการเรยนรได

8 แผนการจดการเรยนร ไดแก แผนการจดการเรยนรท 1 เรองสมบตของวสด แผนการจดการเรยนรท 2 เรองคนหาวสดจากของเลนของใช แผนการจดการเรยนรท 3 เรองประโยชนของวสด

แผนการจดการเรยนรท 4 เรองการเปลยนแปลงของวสด เมอถกแรงกระทา แผนการจดการเรยนรท

5 เรองการเปลยนแปลงของวสด เมอทาใหรอนขน แผนการจดการเรยนรท 6 เรองการเปลยนแปลงของวสด เมอทาใหเยนลง แผนการจดการเรยนรท 7 เรองประโยชนทเกดขนจากการเปลยนแปลงของวสด

และแผนการจดการเรยนรท 8 เรองอนตรายทเกดขนจากการเปลยนแปลงของวสด ซงขนตอนการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรนจะชวยสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐแกผเรยน และพฒนาผเรยนใหเปนไปตามหลกการ จดมงหมายและสมรรถนะ

ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และหลกสตรสถานศกษาโรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล อกดวย และยงมการวดและประเมนผลในระหวางการจดกจกรรมการเรยนรทหลากหลาย เชน การสงเกตพฤตกรรมระหวางทากจกรรมในชนเรยน การตรวจใบทากจกรรม การประเมนชนงานมทงครเปนผประเมน และเพอนประเมน เปนตน

131

2) การหาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

การหาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร แบบภาคสนาม (Filed Tryout) ขนหาประสทธภาพแบบภาคสนาม (Filed Tryout) ทดลองกบนกเรยนชน

ประถมศกษาปท 3/2 จานวน 40 คน ทมผลการเรยนระดบดมาก – ดเยยม คอมผลการเรยนเ ปนเกรด 3.5 – 4 จานวน 10 คน ระดบนาพอใจ – ด คอมผลการเรยนเปนเกรด 2 – 3 จานวน 20 คน

และระดบผานเกณฑขนตา – พอใช คอมผลการเรยนเปนเกรด 1 – 1.5 จานวน 10 คน โดยจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

ตารางท 25 การคานวณหาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร แบบภาคสนาม

(Filed Tryout)

การทดสอบ จานวน (คน) คะแนนเตม คะแนนเฉลย รอยละ ประสทธภาพ

กระบวนการ (E1) 40 160 130.97 81.86 81.86

ผลลพธ (E2) 40 20 16.60 83.00 83.00

จากตารางท 25 การคานวณหาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรแบบภาคสนาม (Filed Tryout) พบวา ผลคะแนนระหวางเรยน (E1) มคะแนนเฉลยรอยละ 81.86 และ

ผลคะแนนหลงเรยน (E2) มคะแนนเฉลยรอยละ 83.00 แสดงวา การพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 มประสทธภาพ 81.86 / 83.00 สงกวาเกณฑมาตรฐาน 80/80 ซงยอมรบสมมตฐานขอท 1

ตอนท 2 ผลการประเมนกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

จากการนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรทมประสทธภาพ 80/80 ไปใชในการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ กบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3/2 ซงไดมการประเมนทงระหวางเรยนและหลงเรยนในประเดนตอไปน

2.1 ผลการเปรยบเทยบผลการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา กอนและหลงไดรบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

132

จากการใหนกเรยนทาแบบทดสอบวดผลการเรยนรแบบปรนยชนดเลอกตอบ (Multiple

Choice) 4 ตวเลอก จานวน 20 ขอ กอนและหลงการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ไดผลดงน

ตารางท 26 เปรยบเทยบผลการเรยนร เรองวสดรอบตวเรา กอนและหลงการจดกจกรรมการ

เรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการ

สรางสรรคสงประดษฐ ดวย t – test แบบ Dependent

ผลการเรยนร จานวน

นกเรยน (n) คะแนนเตม X S.D. t-test Sig.

คะแนนกอนเรยน 40 20 8.70 2.54 -25.683* .000

คะแนนหลงเรยน 40 20 16.60 2.13

* มนยสาคญทางสถตทระดบ .05

จากตารางท 26 เปรยบเทยบผลการเรยนร เรองวสดรอบตวเรา กอนและหลงการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร พบวา ผลการเรยนรกอนการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

และหลงการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ของนกเรยนมความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยผลการเรยนรหลงการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ( X = 16.60 , S.D. =

2.13) สงกวากอนการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ( X = 8.70 , S.D. = 2.54) อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานการวจยขอท 2 คอ นกเรยนมผลการเรยนรหลงการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรสงกวากอนจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ซงยอมรบสมมตฐานขอท 2

2.2 ผลการศกษาทกษะทางวทยาศาสตร ระหวางการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

จากการศกษาทกษะทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ระหวางการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร รายละเอยดดงตารางท 27

133

ตารางท 27 ผลการศกษาทกษะทางวทยาศาสตร จากการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรใน

แผนการจดการเรยนรท 1 – 8

รายการประเมน X S.D. ระดบทกษะ ลาดบท

ทกษะการสงเกต 2.99 0.04 สง 1

ทกษะการจาแนกประเภท 2.98 0.05 สง 2

ทกษะการลงความเหนขอมล 2.95 0.11 สง 3

ทกษะการสอความหมายขอมล 2.90 0.17 สง 4

ทกษะการพยากรณ 2.85 0.21 สง 5

รวม 2.95 0.12 สง -

จากตารางท 27 ผลการศกษาทกษะทางวทยาศาสตร จากการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรในแผนการจดการเรยนรท 1 – 8 ระหวางการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 มทงหมด 5 ทกษะ ไดแก ทกษะการสงเกต ทกษะการจาแนกประเภท ทกษะการลงความเหนขอมล ทกษะการสอความหมายขอมล และทกษะการพยากรณ

พบวา ทกษะทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ในภาพรวมอยในระดบสง

( X = 2.95 , S.D. = 0.12) และเมอพจารณารายขอ พบวา นกเรยนมทกษะทางวทยาศาสตรอยในระดบสงทกดาน โดยเรยงลาดบคาเฉลยจากมากไปหานอย ไดดงน ลาดบท 1 ทกษะการสงเกต

( X = 2.99 , S.D. = 0.04) ลาดบท 2 ทกษะการจาแนกประเภท ( X = 2.98 , S.D. = 0.05) ลาดบท 3

ทกษะการลงความเหนขอมล ( X = 2.95 , S.D. = 0.11) ลาดบท 4 ทกษะการสอความหมายขอมล

( X = 2.90 , S.D. = 0.72) และลาดบท 5 ทกษะการพยากรณ ( X = 2.85 , S.D. = 0.21) ตามลาดบ

ซงยอมรบสมมตฐานขอท 3

2.3 ผลการศกษาความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ หลงการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

จากการประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 หลงการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร รายละเอยดดงตารางท 28

134

ตารางท 28 ผลการประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ หลงการจดกจกรรมการ


รายการประเมน X S.D. ระดบความสามารถ ลาดบท

การออกแบบของเลน ของใช 2.80 0.42 สง 1

การเลอกใชวสด 2.80 0.42 สง 1

การใชประโยชน 2.60 0.52 สง 3

รวม 2.73 0.45 สง -

จากตารางท 28 ผลการประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐของชนประถมศกษาปท 3 หลงการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร พบวา ความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐของชนประถมศกษาปท 3 ภาพรวมอยในระดบสง ( X = 2.73 , S.D. = 0.45)

และเมอพจารณารายขอ พบวา นกเรยนมความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐอยในระดบสงทกดาน โดยเรยงลาดบคาเฉลยจากมากไปหานอย ไดดงน ลาดบท 1 การออกแบบของเลน ของใช

( X = 2.80 , S.D. = 0.42) และการเลอกใชวสด ( X = 2.80 , S.D. = 0.42) และลาดบท 3 การใชประโยชน ( X = 2.60 , S.D. = 0.52) ตามลาดบ ซงยอมรบสมมตฐานขอท 4

2.4 ผลการศกษาความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทมตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร จากการศกษาความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทมตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

แบงออกเปน 2 ตอน ดงน

ตอนท 1 เปนแบบสอบถามเกยวกบความคดเหนของนกเรยนเกยวกบกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ในดานตาง ๆ คอ 1) ดานเนอหา 2) ดานกจกรรมการเรยนร 3) ดานสอการเรยนร

4) ดานการวดและประเมนผล และ 5) ดานประโยชนทไดรบ รวมทงหมด 15 ขอ โดยเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating scale) 3 ระดบ คอความคดเหนอยในระดบมาก ปานกลาง และนอย

รายละเอยดดงตารางตอไปน

135

ตารางท 29 ความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทมตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

ความคดเหนทมตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร X S.D. ระดบ

ความคดเหน ลาดบท

ดานเนอหาสาระ

1. เนอหาทเรยนใชภาษาทเขาใจไดงาย 2.75 0.41 เหนดวยมาก 2

2. เนอหาทเรยนเปนเรองใกลตวของนกเรยน 2.65 0.48 เหนดวยมาก 3

3. เนอหาทเรยนทาใหนกเรยนนาไปใชในการสรางสงประดษฐได 2.85 0.36 เหนดวยมาก 1

รวม 2.75 0.42 เหนดวยมาก 1

ดานการจดกจกรรมการเรยนร

1. กจกรรมการเรยนการสอนมความสนกสนาน นาสนใจ 2.73 0.45 เหนดวยมาก 2

2. นกเรยนไดลงมอปฏบตกจกรรมจรงในระหวางเรยน 2.70 0.46 เหนดวยมาก 3

3. นกเรยนไดทางานเปนกลมรวมกบเพอน 2.75 0.44 เหนดวยมาก 1


ดานสอการเรยนร

1. สอมความหลากหลายทงรปภาพ ของจรง และวดทศน 2.80 0.41 เหนดวยมาก 1

2. สอทใชในการจดการเรยนการสอนใหความรแกนกเรยน 2.55 0.50 เหนดวยมาก 3

3. สอทใชในการจดการเรยนการสอนนาสนใจ 2.68 0.47 เหนดวยมาก 2


ดานการวดและประเมนผล

1. ครเปนผประเมนผลงานนกเรยน 2.85 0.36 เหนดวยมาก 1

2. เพอนเปนผประเมนผลงานนกเรยน 2.55 0.55 เหนดวยมาก 3

3. ประเมนผลและใหคะแนนเปนรายกลม 2.75 0.49 เหนดวยมาก 2


ดานประโยชนทไดรบ

1. ทาใหนกเรยนไดเหนประโยชนของวสดรอบตวมากขน 2.75 0.44 เหนดวยมาก 2

2. ทาใหนกเรยนมความสขในการเรยน 2.80 0.41 เหนดวยมาก 1

3. ทาใหนกเรยนไดนาเสนอผลงานของตนเองหรอกลม 2.65 0.52 เหนดวยมาก 3


ภาพรวม 2.72 0.45 เหนดวยมาก

จากตารางท 29 การสอบถามความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทมตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการ

136

สรางสรรคสงประดษฐภาพรวม พบวา นกเรยนมความคดเหนตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรอยในระดบมาก ( X = 2.72 , S.D. = 0.45) และเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา นกเรยนมความคดเหนตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ อยในระดบมากทกดาน โดยเรยงลาดบคาเฉลยจากมากไปหานอย ไดดงน ลาดบท 1 ดานเนอหาสาระ ( X = 2.75 , S.D. = 0.42) ลาดบท 2 ดานการจดกจกรรมการเรยนร

( X = 2.73 , S.D. = 0.45) และดานประโยชนทไดรบ ( X = 2.73 , S.D. = 0.45) ลาดบท 4 ดานการวดและประเมนผล ( X = 2.72 , S.D. = 0.47) และลาดบท 5 ดานสอการเรยนร ( X = 2.73 , S.D. =

0.46) ตามลาดบ ซงยอมรบสมมตฐานขอท 5

เมอพจารณารายดานเรยงลาดบไดดงน

ลาดบท 1 จากการสอบถามความคดเหนของนกเรยนดานเนอหาสาระ พบวา นกเรยนชนประถมศกษาปท 3 มความคดเหนตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ อยในระดบมาก ( X = 2.75 , S.D. =

0.42) และเมอพจารณารายขอ พบวา นกเรยนมความคดเหนอยในระดบมากทกขอ เรยงลาดบจากมากไปนอย ดงน 1) เนอหาทเรยนทาใหนกเรยนนาไปใชในการสรางสงประดษฐได ( X = 2.85 ,

S.D. = 0.36) 2) เนอหาทเรยนใชภาษาทเขาใจไดงาย ( X = 2.75 , S.D. = 0.41) และ 3) เนอหาทเรยนเปนเรองใกลตวของนกเรยน ( X = 2.65 , S.D. = 0.48)

ลาดบท 2 จากการสอบถามความคดเหนของนกเรยนดานการจดกจกรรมการเรยนรและดานประโยชนทไดรบ พบวา นกเรยนชนประถมศกษาปท 3 มความคดเหนตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

อยในระดบมากเทากน ( X = 2.73 , S.D. = 0.45) เมอพจารณารายขอของดานการจดกจกรรมการเรยนร พบวา นกเรยนมความคดเหนอยในระดบมากทกขอ เรยงลาดบจากมากไปนอย ดงน

1) นกเรยนไดทางานเปนกลมรวมกบเพอน ( X = 2.75 , S.D. = 0.44) 2) กจกรรมการเรยนการสอนมความสนกสนาน นาสนใจ ( X = 2.73 , S.D. = 0.45) และ 3) นกเรยนไดลงมอปฏบตกจกรรมจรงในระหวางเรยน ( X = 2.70 , S.D. = 0.46) และเมอพจารณารายขอของดานประโยชนทไดรบ

พบวานกเรยนมความคดเหนอยในระดบมากทกขอ เรยงลาดบจากมากไปนอย ดงน 1) ทาใหนกเรยนมความสขในการเรยน ( X = 2.80 , S.D. = 0.41) 2) ทาใหนกเรยนไดเหนประโยชนของวสดรอบตวมากขน ( X = 2.75 , S.D. = 0.44) และ 3) ทาใหนกเรยนไดนาเสนอผลงานของตนเองหรอกลม ( X = 2.65 , S.D. = 0.52)

ลาดบท 4 จากการสอบถามความคดเหนของนกเรยนดานการวดและประเมนผล พบวา นกเรยนชนประถมศกษาปท 3 มความคดเหนตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ อยในระดบมาก ( X = 2.72 , S.D.

137

= 0.47) และเมอพจารณารายขอ พบวา นกเรยนมความคดเหนอยในระดบมากทกขอ เรยงลาดบจากมากไปนอย ดงน 1) ครเปนผประเมนผลงานนกเรยน ( X = 2.85 , S.D. = 0.36) 2) ประเมนผลและใหคะแนนเปนรายกลม ( X = 2.75 , S.D. = 0.49) และ 3)เพอนเปนผประเมนผลงานนกเรยน

( X = 2.55 , S.D. = 0.55)

ลาดบท 5 จากการสอบถามความคดเหนของนกเรยนดานสอการเรยนร พบวา นกเรยนชนประถมศกษาปท 3 มความคดเหนตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ อยในระดบมาก ( X = 2.68 , S.D. =

0.46) และเมอพจารณารายขอ พบวา นกเรยนมความคดเหนอยในระดบมากทกขอ เรยงลาดบจากมากไปนอย ดงน 1) สอมความหลากหลายทงรปภาพ ของจรง และวดทศน ( X = 2.80 , S.D. =

0.41) 2) สอทใชในการจดการเรยนการสอนนาสนใจ ( X = 2.68 , S.D. = 0.47) และ 3) สอทใชในการจดการเรยนการสอนใหความรแกนกเรยน ( X = 2.55 , S.D. = 0.50)

ตอนท 2 ใหนกเรยนเขยนแสดงความคดเหนเพมเตมเกยวกบกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

พบวา นกเรยนชอบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรในเรองวสดรอบตวเอง อยากใหจดกจกรรมแบบนอก และนาจะนาไปใชในการจดการเรยนการสอนในเรองอนดวย เพราะนกเรยนไดทาการทดลองและไดปฏบตกจกรรมรวมกบเพอน ทาใหเวลาเรยนเกดความสนกสนาน ดงขอความของนกเรยน 2 คน ทกลาววา “อยากเรยนวทยาศาสตรทสอนแบบนอก เพราะไดทดลองและสนก”

และ “ไดทางานเปนกลมกบเพอน”

138

บทท 5 สรปผล อภปรายผลและขอเสนอแนะ

การวจยเรองการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทาง

วทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

เปนลกษณะของการวจยและพฒนา (Research and Development : R and D) ใชแบบแผนการวจยแบบหนงกลมทดสอบกอนและหลง (The One Group Pretest – Posttest Design) มวตถประสงคเพอ 1) เพอพฒนาและหาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 2) เพอประเมนกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

ในประเดนตอไปน 2.1 เพอเปรยบเทยบผลการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา กอนและหลงไดรบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 2.2 เพอศกษาทกษะทางวทยาศาสตร ระหวางการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

2.3 เพอศกษาความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ หลงการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 และ 2.4 เพอศกษาความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทมตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร กลมตวอยางทใชในการวจยคอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล จานวน 40 คน ภาคเรยนท 2

ปการศกษา 2557

ผวจยไดดาเนนการวจยตามขนตอน 4 ขนตอน คอ ขนตอนท 1 วจย (R1 : Research) :

ศกษาขอมลพนฐานเกยวกบความตองการ ความคดเหน ขอมลเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ขนตอนท 2 พฒนา (D1 : Development) : พฒนาและหาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ขนตอนท 3 วจย (R2 :Research) : ทดลองใชกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

ขนตอนท 4 พฒนา (D2 : Development) : ประเมนกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร โดยผวจยได

138

139

สงเคราะหขนตอนการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรขนมาจากวธการสอนวทยาศาสตร และกาหนดขนตอนไว 8 ขนตอน ไดแก 1) ขนสรางความสนใจ 2) ขนใหความร 3) ขนแสวงหาความร

4) ขนวเคราะหขอมล 5) ขนนาเสนอผลงาน 6) ขนสรปผล 7) ขนประเมนผล และ 8) ขนนาความรไปใช เนอหาทใชในการวจยคอ กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา โดยนามาเขยนแผนการจดการเรยนรจานวน 8 แผน รวมเวลา 8 ชวโมง เครองมอทใชในการวจย

ตรวจสอบความสอดคลองโดยผเชยวชาญ ไดแก 1) แผนการจดการเรยนร มความสอดคลอง

(IOC) เทากบ 1.00 2) แบบทดสอบวดผลการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา มความสอดคลอง (IOC) เทากบ 0.67 - 1.00 3) แบบประเมนทกษะทางวทยาศาสตร มความสอดคลอง

(IOC) เทากบ 0.67 - 1.00 4) แบบประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ มความสอดคลอง (IOC) เทากบ 0.67 - 1.00 และ 5) แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทมตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร มความสอดคลอง (IOC) เทากบ 1.00

สาหรบการวเคราะหขอมลใชคาเฉลย ( X ) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) สถตทใช t-test แบบ

Dependent และการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) โดยสามารถสรปผลการวจยไดดงน

สรปผล การวจยเรองการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

สรปผลการวจยตามวตถประสงคของการวจยไดดงน

1. การพฒนาและหาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 พบวา จากการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ประกอบดวย 8 ขนตอน ไดแก 1) ขนสรางความสนใจ 2) ขนใหความร 3) ขนแสวงหาความร 4) ขนวเคราะหขอมล 5) ขนนาเสนอผลงาน 6) ขนสรปผล 7) ขนประเมนผล และ

8) ขนนาความรไปใช นาไปเขยนเปนแผนการจดการเรยนรจานวน 8 แผน ตรวจสอบความสอดคลองโดยผเชยวชาญ พบวา กจกรรมการเรยนรมความสอดคลอง (IOC) เทากบ 1.00 และเมอนาไปหาประสทธภาพ (E1/ E2) แบบภาคสนาม (Filed Tryout) กบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล จานวน 40 คน ไดคาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรเทากบ 81.86 / 83.00 ซงสงกวาเกณฑทกาหนดไวคอ 80/80 ยอมรบสมมตฐานการวจยขอท 1

140


2.1 การเปรยบเทยบผลการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา กอนและหลงไดรบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยผลการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา หลงการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรสงกวากอนการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ยอมรบสมมตฐานการวจยขอท 2

2.2 การศกษาทกษะทางวทยาศาสตร ระหวางการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 มทกษะทางวทยาศาสตร อยในระดบสง ยอมรบสมมตฐานการวจยขอท 3 ซงในระหวางการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรนกเรยนสามารถใชทกษะทางวทยาศาสตร ไดแก ทกษะการสงเกต ทกษะการจาแนกประเภท ทกษะการสอความหมายขอมล ทกษะการลงความเหนขอมล และทกษะการพยากรณ ในการเรยนรวชาวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเราได

2.3 การศกษาความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ หลงการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 มความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ อยในระดบสง ยอมรบสมมตฐานการวจยขอท 4 ซงหลงการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร นกเรยนสามารถคดและประดษฐสงประดษฐ โดยอาศยเกณฑดานการออกแบบของเลน

ของใช การเลอกใชวสด และการใชประโยชน มาสรางเปนสงประดษฐตามความสามารถของตนเองได

2.4 การศกษาความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทมตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร พบวา ความคดเหนโดยภาพรวมอยในระดบมาก ยอมรบสมมตฐานการวจยขอท 5

แสดงวานกเรยนความรสกนกคดตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรในแงบวก ชอบทจะเรยนโดยใชกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรทผวจยไดพฒนาขน เมอพจารณาเปนรายดานพบวา นกเรยนมความคดเหนอยในระดบมากทกดาน เรยงลาดบจากมากไปหานอย ไดดงน ลาดบท 1 ดานเนอหาสาระ

ลาดบท 2 ดานการจดกจกรรมการเรยนร และดานประโยชนทไดรบ ลาดบท 4 ดานการวดและประเมนผล และลาดบท 5 ดานสอการเรยนร และใหนกเรยนเขยนแสดงความคดเหนเกยวกบ

141

กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรหลงสนสดการจดกจกรรมการเรยนร พบวา นกเรยนชอบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรในเรองวสดรอบตวเอง อยากใหจดกจกรรมแบบนอก และนาจะนาไปใชในการจดการเรยนการสอนในเรองอนดวย เพราะนกเรยนไดทาการทดลองและไดปฏบตกจกรรมรวมกบเพอน ทาใหเวลาเรยนเกดความสนกสนาน

อภปรายผล จากการศกษาวจย การพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทาง

วทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

ผวจยไดนาผลมาอภปรายไดดงน

1. กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทพฒนาขนประกอบดวย 8 ขนตอน ไดแก 1) ขนสรางความสนใจ 2) ขนใหความร 3) ขนแสวงหาความร

4) ขนวเคราะหขอมล 5) ขนนาเสนอผลงาน 6) ขนสรปผล 7) ขนประเมนผล และ 8) ขนนาความรไปใช ตรวจสอบความสอดคลองโดยผเชยวชาญ พบวา กจกรรมการเรยนรมความสอดคลองกน

(IOC) เทากบ 1.00 ทงนเนองมาจากไดพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรโดยมการวเคราะหขอมลพนฐาน แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบการจดการเรยนรวทยาศาสตรอยางครอบคลม ไดแก

ขอมลพนฐานเกยวหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร (กระทรวงศกษาธการ 2551 : 3 - 5) ทกาหนดไววา ในการเรยนการสอนวทยาศาสตร

ผเรยนควรไดรบการสงเสรมและสรางความเขาใจวาวทยาศาสตรเปนทงความรและกระบวนการสบเสาะหาความร ผเรยนทกคนควรไดรบการกระตน และสงเสรมใหสนใจและกระตอรอรนทจะเรยนวทยาศาสตร ความมงมนและมความสขทจะศกษาคนควา สบเสาะหาความร เพอรวบรวมขอมล

วเคราะหผล ไปสคาตอบของคาถาม สามารถตดสนใจดวยการใชขอมลอยางมเหตผล สามารถสอสารคาถาม คาตอบขอมลและสงทคนพบจากการเรยนรใหผอนเขาใจได และเพอใหผเรยนมความสามารถในการคดอยางมเหตผล สรางสรรคสงตาง ๆ โดยใชความรทางวทยาศาสตร

จนตนาการและศาสตรอน ๆ รวมดวย สามารถตดสนใจอยางมเหตผล สามารถนาความรไปใชประโยชนในการพฒนาคณภาพชวตได และจากการวเคราะห สงเคราะหแนวคด ทฤษฎการเรยนรเกยวกบการสอนวทยาศาสตร ไดแก ทฤษฎพหปญญา ของ Gardner (1983 อางถงใน ทศนา แขมมณ, 2555 : 85 - 90) ทกลาวไววาผเรยนแตละคนมระดบเชาวนปญญาแตกตางกน ครผสอน

142

ควรจดการเรยนการสอนทมความหลากหลายใหเหมาะสมกบผเรยน เพอสงเสรมใหผเรยนคนหาเอกลกษณของตนเอง และครควรมการวดและประเมนผลการเรยนรทครอบคลมหรอเหมาะสมกบเชาวนปญญาของผเรยน สวนทฤษฎการสรางความรดวยตนเอง Piaget (1972 : 1 - 12) และ

Vygotsky (1978 : 84 - 91) มความคดเหนสอดคลองกนวา บคคลแตละคนมพฒนาการทางเชาวนปญญาไปตามลาดบขน ซงเกยวกบสงแวดลอม วฒนธรรมและสงคมทอยอาศย ดงนนในการจดการเรยนการสอนครควรจดใหผเรยนไดลงมอปฏบตจรง ไดสมผสกบสงทเปนจรง สถานการณจรง หรอวสดทใชในการเรยนการสอนจรง โดยครเปนผใหคาปรกษาและอานวยความสะดวก และอาจใชวธการประเมนทหลากหลาย เชน เพอนประเมนหรอประเมนตนเอง เพอสงเสรมพฒนาการของผเรยนใหไปถงศกยภาพของแตละคน และทฤษฎการสรางความรดวยตนเองโดยการสรางสรรคชนงาน มพนฐานมาจากทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเพยเจต (Piaget) ซงบปผชาต

ทฬหกรณ (2541 : 10) และทศนา แขมมณ (2555 : 96 - 98)ไดในกลาวทานองเดยวกนวา ผเรยนสามารถนาความคดทเกดขนในตนเองมาสรางสรรคเปนชนงานทออกมาเปนรปธรรมทชดเจน โดยอาศยสอและเทคโนโลยทเหมาะสมเขามาบทบาทสาคญ ซงครจะตองคอยจดบรรยากาศหรอสภาพแวดลอมใหเออตอการเรยนรแกผเรยน และเปดโอกาสใหผเรยนไดสรางความรดวยตนเองตามความสามารถของแตละบคคล และผวจยยงไดวเคราะหสงเคราะหวธการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรจากวธการจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร (Eisenkraft 2003 : 56-59) การจดการเรยนรแบบวทยาศาสตร (Weisz : 1965 : 4-7) การจดการเรยนรแบบแกปญหา (Guilford : 1971)

การจดการเรยนรแบบโครงงาน (พมพนธ เดชะคปต และคณะ 2553 : 25) และการจดการเรยนรแบบทดลอง (ทศนา แขมมณ 2555 : 334- 335) โดยนาขนตอนทมความสาคญของแตละวธการจดการเรยนรทชวยสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

มาพฒนาเปนขนตอนของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรทประกอบดวย 8 ขนตอน สวนเนอหาทใชในการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรในการวจยครงน ผ วจ ยวเคราะหจากหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 หลกสตรสถานศกษา ขอมลพนฐานเกยวกบความตองการของนกเรยนในการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร และขอมลพนฐานเกยวกบการจดการเรยนรวทยาศาสตรจากครผสอนวทยาศาสตรและผเชยวชาญ เนอหาสาระทเหมาะสมในการนามาใชเขยนแผนการจดการเรยนรในการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ คอหนวยการเรยนรท 3 เรองวสด

143

รอบตวเรา และเมอนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรทพฒนาขนไปหาประสทธภาพ (E1/ E2) แบบภาคสนาม (Filed Tryout) กบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ

มหามงคล จานวน 40 คน ไดคาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรเทากบ 81.86 /

83.00 ซงสงกวาเกณฑทกาหนดไวคอ 80/80 ซงยอมรบสมมตฐานการวจยขอท 1


2.1 การเปรยบเทยบผลการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา กอนและหลงไดรบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 พบวา แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยผลการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา หลงการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรสงกวากอนการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร คอคะแนนเฉลยกอนเรยนมคาเทากบ 8.70 จากคะแนนเตม 20 คะแนน สวนคะแนนเฉลยหลงเรยนมคาเทากบ

16.60 จากคะแนนเตม 20 คะแนน ชใหเหนวากอนไดรบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรนกเรยนมคะแนนอยในเกณฑตองปรบปรง นกเรยนยงขาดความรในเรองวสดรอบตวเรา แตมนกเรยนบางคนทาแบบทดสอบวดผลการเรยนรกอนเรยนผานเกณฑทกาหนดไว สอดคลองกบทฤษฎ

พหปญญา ของ Gardner (1983 อางถงใน ทศนา แขมมณ, 2555 : 85 - 90) ทกลาวไววาผเรยนแตละคนมระดบเชาวนปญญาแตกตางกน ครผสอนควรจดการเรยนการสอนทมความหลากหลายใหเหมาะสมกบผเรยน ดงนนแสดงวากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร มขนตอนการจดกจกรรมและมสอการเรยนรทหลากหลายชวยใหนกเรยนเกดความรทคงทนดวย จงสงผลใหคะแนนหลงเรยนสงกวากอนเรยน ซงสอดคลองกบงานวจยของ รจนา วเศษวงษา (2547 : บทคดยอ) ไดทาการศกษา เรองการพฒนากจกรรมการเรยนรโดยกระบวนการสบเสาะหาความร เรองชวตกบสงแวดลอม

ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 พบวา นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และมความคงทนในการเรยนร และสอดคลองกบงานวจยของ สรางค ตระกลราษฎร (2547 : บทคดยอ) ไดทาการศกษาเรองการเปรยบเทยบผลการเรยนรทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ระหวางการสอนแบบโครงงานวทยาศาสตรกบการสอนแบบปกต พบวา ผลการเรยนรทางวทยาศาสตรของนกเรยนทไดรบการสอนแบบโครงงานวทยาศาสตรสงกวาการสอนแบบปกตอยางมนยสาคญทางสถตท .05

144

2.2 การศกษาทกษะทางวทยาศาสตร ระหวางการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 มทกษะทางวทยาศาสตร 5 ทกษะ ไดแก ทกษะการสงเกต

ทกษะการจาแนกประเภท ทกษะการลงความเหนขอมล ทกษะการสอความหมายขอมล และทกษะการพยากรณ อยในระดบสงทกทกษะ ซงสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2520 : 76) , อนนต จนทรกว (2523 : 13) และภพ เลาหไพบลย (2540 : 14) ไดใหความหมายของทกษะทางวทยาศาสตรทคลายคลงกนวาเปนพฤตกรรมทเกดจากการปฏบตและฝกฝนความนกคดอยางมระบบ ซงกอใหเกดการแกปญหา การคนควา และการแสวงหาความรใหม ๆ

อยางมประสทธภาพ และเชอถอได ซงสอดคลองกบคากลาวของ พวงทอง มมงคง (2537 : 24)

ไววา การสอนวทยาศาสตรมความจาเปนอยางมากทจะตองฝกฝนนกเรยนใหรจกนาทกษะทางวทยาศาสตรมาใชในการเรยน ทงนเพอใหนกเรยนไดรจกพฒนาความคดและแกปญหาไดดวยตนเอง สอดคลองกบแนวคดของพมพนธ เดชะคปต (2548 : 31) ทกลาววานกเรยนควรมโอกาสใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรโดยตลอด มครคอยดแล สนบสนน ปรบปรง แกไข นอกจากนกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรทผวจยพฒนาขนประกอบดวยขนตอนการจดกจกรรมการเรยนร 8

ขนตอน ไดแก 1) ขนสรางความสนใจ 2) ขนใหความร 3) ขนแสวงหาความร 4) ขนวเคราะหขอมล 5) ขนนาเสนอผลงาน 6) ขนสรปผล 7) ขนประเมนผล และ8) ขนนาความรไปใช ซงในแผนการจดการเรยนร 1 แผน จะมขนตอนการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรทพฒนาขนครบทง 8 ขน และใน 1 แผนการจดการเรยนรจะเนนใหนกเรยนไดใชทกษะทางวทยาศาสตรครบ 5

ทกษะทางวทยาศาสตรทผวจยตองการใหเกดแกผเรยน ซงสอดคลองกบงานวจยของนภาวรรณ

เจรญวย (2551 : บทคดยอ) ไดทาการศกษาเรองชดการสอนเพอพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร โดยวธสอนแบบสบสวนสอบสวน เรองแรงและการเคลอนท ชนประถมศกษาปท 3

พบวา นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงขนและมความพงพอใจตอชดการสอนเพอพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร โดยวธสอนแบบสบสวนสอบสวน เรองแรงและการเคลอนท อยในระดบมาก

2.3 การศกษาความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ หลงการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 มความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ อยในระดบสง โดยเนอหาทนามาใชในการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรคอ

หนวยการเรยนรท 3 เรองวสดรอบตวเรา ซงเนอหามความเหมาะสมกบการสงเสรมความสามารถ

145

ในการสรางสรรคสงประดษฐของนกเรยน สอดคลองกบหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร สาระท 3 สารและสมบตของสาร มาตรฐาน

ว 3.1 เขาใจสมบตของสาร ความสมพนธระหวางสมบตของสารกบโครงสรางและแรงยดเหนยวระหวางอนภาค มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตรสอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน และมาตรฐาน ว 3.2 เขาใจหลกการและธรรมชาตของการเปลยนสถานะของสารการเกดสารละลาย การเกดปฏกรยา มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร

สอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน (กระทรวงศกษาธการ, 2551 : 3 - 5) และจากการสอบถามความตองการของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ในดานเนอหาวชาวทยาศาสตรทตองการใหครจดการเรยนการสอนดวย ซงสอดคลองกบคากลาวของ ไพบลย เจรญกล (2532 : 713) ทวา ความสามารถในการสรางสงประดษฐเปนการรจกคดสรางหรอจดทาสงตาง ๆ ขนมาเพอใหสอดคลองกบความตองการ หรอจดทาขนเพอความเพลดเพลนในยามวาง โดยการนาวสดเหลอใชหรอวสดทมในทองถนมาประดษฐใหมคณคาสามารถนาไปใชไดตามความตองการ

2.4 การศกษาความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทมตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ พบวา นกเรยนมความคดเหนโดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวา นกเรยนมความคดเหนอยในระดบดทกดาน เรยงลาดบจากมากไปหานอย ไดดงน ลาดบท 1

ดานเนอหาสาระ ลาดบท 2 ดานการจดกจกรรมการเรยนร และดานประโยชนทไดรบ ลาดบท 4

ดานการวดและประเมนผล และลาดบท 5 ดานสอการเรยนร และใหนกเรยนเขยนแสดงความคดเหนเกยวกบกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรหลงสนสดการจดกจกรรมการเรยนร พบวา นกเรยนชอบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรในเรองวสดรอบตวเอง อยากใหจดกจกรรมแบบนอก และนาจะนาไปใชในการจดการเรยนการสอนในเรองอนดวย เพราะนกเรยนไดทาการทดลองและไดปฏบตกจกรรมรวมกบเพอน ทาใหเวลาเรยนเกดความสนกสนาน ทงนอาจเนองมาจากไดออกแบบกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรโดยมการศกษาขอมลพนฐานเพอใหสอดคลองกบผเรยน โดยไดพจารณาจากการสอบถามความตองการของนกเรยน และการสมภาษณความคดเหนเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรจากครผสอนและผเชยวชาญ และขอมลทไดจากการวเคราะหสงเคราะหแนวคด ทฤษฎ เอกสาร และงานวจยทเกยวกบการจดการสอนวทยาศาสตร ไดแก ทฤษฎพหปญญา ทฤษฎการสรางความรดวยตนเอง และทฤษฎการสราง

146

ความรดวยตนเองโดยการสรางสรรคชนงาน สวนวธการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร เชน

การจดการเรยนรแบบวฏจกรการเรยนร (Eisenkraft, 2003 : 56-59) การจดการเรยนรแบบวทยาศาสตร

(Weisz, 1965 : 4-7) การจดการเรยนรแบบแกปญหา (Guilford : 1971) การจดการเรยนรแบบโครงงาน

(พมพนธ เดชะคปต และคณะ, 2553 : 25) และการจดการเรยนรแบบทดลอง (ทศนา แขมมณ , 2555

: 334- 335) ทาใหบรรยากาศในการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรมความเหมาะสมกบนกเรยน

สอดคลองกบคากลาวของ Feldman (1971 : 53) ทกลาววาการสารวจความคดเหนเปนการศกษาความรสกของบคคล กลมคนทมตอสงหนงแตละคนจะแสดงความเชอและความรสกใด ๆ ออกมา โดยการพด การเขยน เปนตน การสารวจความคดเหนจะเปนประโยชนตอการวางนโยบายตาง ๆ

การเปลยนแปลงนโยบายหรอการเปลยนแปลงระบบงานรวมทงในการฝกหดการทางานดวย

เพราะจะทาใหการดาเนนการตาง ๆ เปนไดดวยความเรยบรอยตามความพอใจของผรวมงาน

ขอเสนอแนะ

จากการวจยครงน ผวจยมขอเสนอแนะทเหนวาจะเปนประโยชนตอการจดการเรยนรและการศกษาครงตอไป ซงประกอบดวย ขอเสนอแนะเพอการนาไปใช และขอเสนอแนะสาหรบการวจยครงตอไป

ขอเสนอแนะเพอการนาไปใช 1. กอนการจดกจกรรมการเรยนร ครตองศกษาขนตอนการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรทง 8 ขนตอน ใหเขาใจอยางละเอยด และอธบายลกษณะของทกษะทางวทยาศาสตรทครตองการประเมน 5 ทกษะ อยางละเอยดและชดเจน เพอความถกตองและความเขาใจทตรงกนในระหวางการจดกจกรรมการเรยนร

2. จากผลการวจย พบวา ทกษะทางวทยาศาสตรทง 5 ทกษะ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 มคะแนนเฉลยอยในระดบสง แสดงวาครผสอนวชาวทยาศาสตรควรนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ไปใชในการจดการเรยนรใหกบนกเรยนอยางตอเนอง โดยอาจปรบไปใชกบเนอหาในเรองอนกได เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรขนพนฐานใหแกนกเรยนในการนาไปใชเปนพนฐานในการเรยนวทยาศาสตรขนสงตอไป

3. จากผลการวจย พบวา ความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร มคะแนนเฉลยอยในระดบสงแสดงใหเหนวาถานกเรยนไดรบการฝกฝนหรอไดลงมอปฏบตกจกรรมจรงในระหวางเรยนบอย ๆ

147

จะสงเสรมใหนกเรยนมความคดสรางสรรคในประดษฐสงประดษฐได ดงนนในการจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร ครผสอนควรสงเสรมหรอเปดโอกาสใหนกเรยนไดฝกคดดวยตนเองวาวสดรอบตวทเปนของเหลอใชสามารถนามาดดแปลงประดษฐเปนอะไรไดบาง กอใหเกดประโยชนอยางไร จากนนใหนกเรยนลงมอประดษฐจรงตามทคดไว จะชวยสงเสรมความสามารถในการสรางสงประดษฐและเพมความภาคภมใจใหกบนกเรยนไดเปนอยางด

4. จากผลการวจย พบวา นกเรยนมความคดเหนตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ เรองวสดรอบตวเรา อยในระดบมาก เพราะผเรยนไดทางานเปนกลม ลงมอปฏบตกจกรรมจรงดวยตนเอง

มสอการเรยนรทหลากหลาย เนอหาเปนเรองใกลตวเขาใจไดงาย และทาใหนาความรทไดไปสรางสรรคเปนสงประดษฐทนาไปใชไดในชวตประจาวน สาหรบครทจะนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรนไปใชควรจดกจกรรมการเรยนรใหถกตองตามขนตอน ควรเตรยมสอการเรยนรใหพรอมและเพยงพอตอนกเรยน เพอใหนกเรยนไดปฏบตกจกรรมจรงดวยตนเองและไดทางานเปนกลมรวมกบเพอน

ขอเสนอแนะสาหรบการวจยครงตอไป 1. ควรทาการศกษาวจยเกยวกบการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรรวมกบนวตกรรมอน ๆ เชน แบบฝกทกษะ ชดการสอน บทเรยนสาเรจรป ขอมลทองถน ฯลฯ

2. กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรนไดศกษาตวแปรตาม ไดแก ผลการเรยนร ทกษะทางวทยาศาสตร และความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ดงนนในการวจยครงตอไปควรศกษาเพมเตมเกยวกบทกษะการคดแกปญหา ทกษะการทางานเปนกลม ฯลฯ

3. กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรนมการศกษาความคดเหนของนกเรยนทตอกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรดวย ดงนนในการวจยครงตอไป ควรศกษาการวดเจตคตทางวทยาศาสตร หรอจตวทยาศาสตรควบคไปดวย

148

รายการอางอง

กระทรวงศกษาธการ. (2551). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551.

กรงเทพฯ : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จากด.

. (2553). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 พรบ. การศกษาแหงชาต (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 และพรบ. การศกษาแหงชาต (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553.

กรงเทพฯ : โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ (ร.ส.พ.).

กตตชย สธาสโนบล. (2541). “ผลการใชเทคนคการตงคาถามของครทมตอผลสมฤทธทาง

การเรยนวทยาศาสตรทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และพฤตกรรมกลมของ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 5.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยศรนครทรวโรฒประสานมตร.

กณฑร เพชรทวพรเดช. (2550). สดยอดวธสอนวทยาศาสตรนาไปส … การจดการเรยนรของ

ครยคใหม. กรงเทพฯ : อกษรเจรญทศน. โกศล เพชรสวรรณ. (2528). “เทคโนโลยกบการพฒนาสงประดษฐ” วารสาร สสวท. 20-29

(ตลาคม 2528 – มกราคม 2529): 20-29.

ชยยงค พรหมวงศ. (2540). ชดการสอนระดบประถมศกษา. เอกสารการสอนชดวชาการสอน.

ชาตร เกดธรรม. (2547). เทคนคการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญ. กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพานช.

ถวลย มาศจรส และมณ เรองขา. (2549). นวตกรรมชด แนวการจดกจกรรมการเรยนการสอน

โครงงาน ( Project). กรงเทพฯ : ธารอกษร.

ทศนา แขมมณ. (2555). ศาสตรการสอน : องคความรเพอการจดกระบวนการเรยนรทม ประสทธภาพ. พมพครงท 15. กรงเทพฯ : สานกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

นภาวรรณ เจรญวย. (2551). “ชดการสอนเพอพฒนาทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรโดยวธ

สอนแบบสบสวนสอบสวน เรองแรงและการเคลอนท ชนประถมศกษาปท

อาเภอศรสชนาลย จงหวดสโขทย.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต.

สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏอตรดตถ. นาฝน ศรสม. (2555). “การพฒนาการจดกจกรรมการเรยนรวชาวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา ชนประถมศกษาปท 3 โดยใชการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร 7 ขน”

วทยานพนธปรญญามหาบณฑต. สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยมหาสารคาม.

บปผชาต ทฬหกรณ. (2541). Constructionism คออะไร. ใน วชราวธวทยาลย, ทาไปเรยนไป

เพอใหรวาร. กรงเทพฯ : วชราวธวทยาลย.

149

บญญต ชานาญกจ. (2543). กระบวนการแสวงหาความรทางวทยาศาสตร. นครสวรรค :

คณะครศาสตร สถาบนราชภฏนครสวรรค. เบญญา ศรดารา. (2545). “การเปรยบเทยบกระบวนการวทยาศาสตร และเจตคตเชงวทยาศาสตร

ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ทเรยนโดยการทากจกรรมโครงงานวทยาศาสตร

และการเรยนรตามคมอคร.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม.

ปรณฐ กจรงเรอง. (2553). “การพฒนารปแบบการสอนโดยใชกรณศกษาทางศาสตรการเรยนการสอน

เพอสงเสรมความสามารถดานการคดอยางมวจารณญาณ ของนกศกษาวชาชพคร.”

วทยานพนธปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยศลปากร.

ประภาวลย แพรวานชย. (2543). “ การพฒนารปแบบการสอนโดยใชแผนผงทางปญญา เพอเพมพนความสามารถในการคดสรางสรรคของนกศกษาพยาบาล.” วทยานพนธ

ครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาอดมศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. พวงทอง มมงคง. (2537). การสอนวทยาศาสตรระดบประถมศกษา. กรงเทพฯ : วสทธพฒนา. พวงรตน ทวรตน. (2530). การสรางและพฒนาแบบทดสอบผลสมฤทธ. กรงเทพฯ :

สานกทดสอบทางการศกษาและจตวทยา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

พมพนธ เดชะคปต. (2540). คาถามเพอพฒนากระบวนการทางวทยาศาสตร. กรงเทพฯ :

มาสเตอรกรป.

. (2548). วธวทยาการสอนวทยาศาสตรทวไป. กรงเทพฯ :พฒนาคณภาพ

วชาการ.

พมพนธ เดชะคปต, พเยาว ยนดสข และราเชน มศร. (2553). การสอนคดดวยโครงงาน.

กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ไพฑรย สขศรงาม. (2531). “ความรเกยวกบการสอนสบเสาะ (Inquiry).” วารสารมหาวทยาลย

ศรนครนทรวโวฒ. (มกราคม-มถนายน) : 58-78

ไพบลย เจรญกล. (2532). “งานประดษฐและงานชางกบการพฒนาอาชพ.” เอกสารประกอบ

การสอนกลมการงานและพนฐานอาชพ หนวยท 1. มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

ภพ เลาหไพบลย. (2540). แนวการสอนวทยาศาสตร. พมพครงท 2. กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพาณช.

. (2542). แนวการสอนวทยาศาสตร (ฉบบปรบปรง). พมพครงท 3. กรงเทพฯ :

ไทยวฒนาพานช.

มาเรยม นลพนธ. (2555). วธวจยทางการศกษา. พมพครงท 6. นครปฐม : ศนยวจยและพฒนา ทางการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร.

150

เยนใจ เลาหวนช. (2529). “การวจย การพฒนาและการประดษฐทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย.”

จนทรเกษม. (กรกฎาคม-สงหาคม) : 4-11

รจนา วเศษวงษา. (2547). “การพฒนาการจดกจกรรมการเรยนร โดยกระบวนการสบเสาะหา ความร เรอง ชวตกบสงแวดลอม กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

ชนประถมศกษาปท .” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและ

การสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม.

ศศเกษม ทองยงค. (2521). รวมนกประดษฐ. กรงเทพฯ : โรงพมพชวนพมพ.

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (2526). ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร. กรงเทพฯ : สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย.

. (2545). คมอการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร.

กรงเทพฯ : สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย.

. (2547). คมอครสาระการเรยนรพนฐานวทยาศาสตร กลมสาระการเรยนร

วทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 5. กรงเทพฯ : โรงพมพครสภาลาดพราว.

. (2552). การจดสาระการเรยนรกลมวทยาศาสตร หลกสตรการศกษาขนพนฐาน.

กรงเทพฯ : สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย.

. (2555). ครวทยาศาสตรมออาชพแนวทางสการเรยนการสอนทมประสทธผล.

กรงเทพฯ : อนเตอรเอดดเคชน ซพพลายส.

สมศกด ภวภาดาวรรธณ. (2544). เทคนคการสงเสรมความคดสรางสรรค. กรงเทพฯ :

ไทยวฒนาพานช.

สรางค โควตระกล. (2552). จตวทยาการศกษา. พมพครงท 8. กรงเทพฯ : โรงพมพแหง

จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สรางค ตระกลราษฎร. (2547). “ การเปรยบเทยบผลการเรยนรทางวทยาศาสตรของนกเรยนชน

ประถมศกษาปท 5 ระหวางการสอนแบบโครงงานวทยาศาสตรและการสอนแบบปกต.”

วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม.

สวฒน นยมคา. (2531). ทฤษฎและทางปฏบตในการสอนวทยาศาสตรแบบสบเสาะหาความร

เลม 2. กรงเทพฯ : เจเนอรลบคสเซนเตอร.

สวทย มลคา และอรทย มลคา. (2545). 21 วธการจดการเรยนรเพอพฒนากระบวนการคด.

กรงเทพฯ : ภาพพมพ.

. (2546). 21 วธการจดการเรยนรเพอพฒนากระบวนการคด. พมพครงท 4.


151

สวทย มลคา และอรทย มลคา. (2550). 19 วธการจดการเรยนรเพอพฒนาความรและทกษะ.


ไสว ฟกขาว. (2544). หลกการสอนสาหรบการเปนครมออาชพ. กรงเทพฯ : เอมพนธ.

เสนห ทมสกใส. (2542). พฤตกรรมการสอนกลมสรางเสรมประสบการณชวต โปรแกรมวชาการ

ประถมศกษา. นครราชสมา: คณะครศาสตร สถาบนราชภฏนครราชสมา.

เสาวนย ศรนย. (2549). “ ผลการเรยนรวชาวทยาศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5

โรงเรยนเทศบาล 2 จงหวดนครปฐม ทเรยนดวยการจดการเรยนการสอนแบบ

โครงงานวทยาศาสตร.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและ

การสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม.

สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต . (2545). ชดฝกอบรมกลมสาระการเรยนร

วทยาศาสตร. กรงเทพฯ : ม.ป.ท.

สานกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2555). แผนพฒนาเศรษฐกจและ

สงคมแหงชาต ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559). กรงเทพฯ : สานกงานฯ.

วรรณทพา รอดแรงคา. (2540). การสอนวทยาศาสตรทเนนทกษะกระบวนการ. กรงเทพฯ :

สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ (พว.).

วรรณทพา รอดแรงคา และ พมพนธ เตชะคปต. (2542). การพฒนาการคดของครดวยกจกรรม

ทกษะ กระบวนการทางวทยาศาสตร. กรงเทพฯ : เดอะมาสเตอรกรปแมเนจเมนท. วฒนาพร ระงบทกข. (2545). เทคนคและกจกรรมการเรยนรทเนนผเรยนเปนสาคญตามหลกสตร

การศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2544. กรงเทพฯ : พรกหวานกราฟฟค.

วมลศร สวรรณรตน. (2544). โครงงานวทยาศาสตร. กรงเทพฯ : พฒนาคณภาพวชาการ (พว.).

วระเดช เกดบานตะคยน. (2546). “การศกษาผลสมฤทธทางการเรยน ทกษะกระบวนการทาง

วทยาศาสตร เจตคตตอการเรยน และความคงทนในการจาของนกเรยนชวงชนท 3 ทม

ระดบผลการเรยนตางกนจากการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยรปแบบ

ตางกนกบการสอนตามคมอคร.” วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาการ

มธยมศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร.

วระยทธ วเชยรโชต. (2531). จตวทยาการเรยนการสอนแบบสบสวน. กรงเทพฯ :

อานวยการพมพ.

อารยา ชอองชญ. (2553). “ การพฒนารปแบบการเรยนการสอนเพอสงเสรมความสามารถใน

การคดแกปญหาอยางมวจารณญาณ กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรของนกเรยน

ชนประถมศกษาปท 5. วทยานพนธปรญญาปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาหลกสตร

และการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

152

อษณย แสนสข. (2554). “ ผลการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร 7 ขน

เรองวสดรอบตวเรา กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 3.”

วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและนวตกรรมการจดการเรยนร

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยนครพนม.

American Association for the Advancement of Science. (1970). Science a Process Approach

Commentary for Teachers. Washington D.C. : AAAS.

Anderson, H. O. (1979). An Analysis of Method For Improving Problem Solving Skills

Possesed by College Student Preparing to Presue Science Teaching as Profession.

Dissertation Abstracts International. 9-10 (March-April) : 332A , 4.

Barman, C. and Kotar, M. (1989). “The Learning Cycle” Teaching Teachers. 26,7 (April) :

30-32.

Bloom, B.S. (1982). Human Characteristics and School Learning. New York : McGraw-Hill.

Bloom, B.S. and other. (1956). Taxonomy of Education Objective : Book 1 Cognitive

Domain. Longman Inc.

Campbell, Meghann A. (2006). “The Effects of the 5E Learning Cycle Model on Students’

Understanding of Force and Motion Concepts.” Masters Abstracts International.

Ebrahim, Ali. (2004). “The Effect of Traditional Learning and Learning Cycle Inquiry Learning

Strategy on Students’s Science Achievement and Attitudes Toward Elementary

Science” Dissertation Abstracts International.

Eiscnkraft, Arthur. (2003). “Expanding the 5-E Model A Proposcd 7-E Model Emphasizes

Transfer of Learning and the Importance of Eliciting Prior Understanding,”

The Science Teacher. 70,6 (September) : 56-69.

Feldman, M. P. (1971). Psychology in the Industrial Environment. London : Butter Worth.

Freeman, Butcher and Christie. (1971). Creativity : a Selective Review of Research.

2 nd ed. Society For Research into Higher Education Ltd.

Gagne, R. M. (1965). Psychology Issues in Science A Process Approach in Psychological

Bases of Science a Process Approach. Washington D.C. : American Association

for The Advancement of Science.

Gardner H. (1983). Frames of mind. New York : Basic Book, Collins Publishers.

Guilford, J. P. (1971). The Nature of Intelligence. New York : McGraw – Hill.

153

Greeno, J.G. (1992). Mathematical and Scientific Thinking in Classrooms and Other

Situations in Enhancing Thinking skills in Science and Mathematics. edited by

Diane F. p.147 Halperm, Halperm, Hillsdale New Jersey, Lawrence Erlbaum.

Good, Carter Victor. (1973). Introduction to Educational Research. New York :

Aplication Century Crofts.

. (1973). Dictionary of Education. 3 rd ed. New York : McGraw-Hill.

Hamill, William. (1982). “A Comparative Analysis and Consequent Synthesis of Selected

Contemporary Psychological Concepts of Creativity and Their Implication fir

Education.” Dissertation Abstracts International.

Herron, M.D. (1971). “The Nature of Scientific Inquiry,” School Review. 79,3 (March) : 171.

Hewson, P.W. and M.G. Hewson. (1988). “An Appropriate Conception of Teaching Science :

a View from Studies of Science Learning,” Science Education. 72,5 (October) :

597-614.

Howick, T.S. (1991). “A Case Study of a Sixth - Grade Class Using Marine Science Project :

for Sea.” Dissertation Abstracts International.

Jonassen, D.H. (1992). Evaluating constructivit learning. In T. M. Duffy (Ed.),

Constructivism and the technology of instruction. New Jersey : Lawrence

Erlbaum Associates Publishers.

Kuslan , Louis l., & A. Harris Ston . (1969). Teaching Children Science : An Inquiry

Approach. California: Wadsworth Publishing.

Lawson, Anton. E. (1995). Science Teacher and the Development of Thinking. Belmont

California: Wadsworth Publishing.

McWhirter, Lisa Jo. (1999). “Conceptual Development and Retention Within the Learning

Cycle” Dissertation Abstracts International.

Piaget, J. (1972). “Intellectual evolution for adolescence to adulthood.” Human

Development. 19, 1 – 12 .

Pugliesc, A.C. (1973). “The Meaning of Inquiry Discovery, and Investigative Approaches to

Science Teaching.” The Science Teacher. 40 (January) : 24-26.

154

Vygotsky, L.S. (1978). Mind in society : The developmental of higher psychological

processes. In M. Cole, V. John – Steiner, S. Scribner & E. Suberman (Eds.),

The developmental of higher psychological processes. London : Harvard

University Press.

Weisz, Paul B. (1965). Element of Biology. 2 nd ed. New York : Mc Grew-Hill.

Windschiti, M. and Buttemer, H. (2000). “What Should the Inquiry Experience Be for the

Learner?” The American Biology Teacher. 21 (June) : 22-23.

Young, G.J. (1970). “What is Creativity ?” The Journal of Creative Behavior. 19 :77-78.

155

ภาคผนวก

156

ภาคผนวก ก

รายชอผเชยวชาญตรวจคณภาพเครองมอทใชในการวจย

157

รายชอผเชยวชาญตรวจคณภาพเครองมอทใชในการวจย

……………………………..

1. อาจารย ดร.ยวร ผลพนธน ผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล

อาจารยภาควชาพนฐานทางการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

วทยาเขตพระราชวงสนามจนทร

จงหวดนครปฐม

2. นายวจตต มากมทรพย ผเชยวชาญดานการจดกจกรรมการเรยนร

วทยาศาสตร คร วทยฐานะชานาญการพเศษ

โรงเรยนวดกงลาด อาเภอดอนตม


3. นางสรย พลหอม ผเชยวชาญดานเนอหาวชาวทยาศาสตร

คร วทยฐานะชานาญการพเศษ

โรงเรยนบญยศรสวสด อาเภอพทธมณฑล


158

ภาคผนวก ข

การตรวจสอบคณภาพของเครองมอทใชในการวจย

159

ตารางท 30 คาดชนความสอดคลองของรางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะ

ทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชน

ประถมศกษาปท 3 จานวน 8 แผน

รายการประเมน ผเชยวชาญคนท R IOC ความ

สอดคลอง 1 2 3 1. ความสอดคลองระหวางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรกบจดประสงคการเรยนรในแผนการจดการเรยนรท 1

+1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

2. ความสอดคลองระหวางกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรกบจดประสงคการเรยนรในแผนการจดการเรยนรท 2

+1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง


+1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง


+1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง


+1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง


+1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง


+1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง


+1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

160

ตารางท 31 คาดชนความสอดคลองของแผนการจดการเรยนร เรองวสดรอบตวเรา ทไดรบการ

พฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและ

ความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ


สอดคลอง 1 2 3 1. มาตรฐานการเรยนรและตวชวด 1.1 มาตรฐานการเรยนรสอดคลองกบตวชวด +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

1.2 ตวชวดสอดคลองกบสาระการเรยนร +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

2. จดประสงคการเรยนร

2.1 สอดคลองกบตวชวด +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

2.2 สอดคลองกบกจกรรมการเรยนร +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

2.3 สอดคลองกบสอการเรยนร +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

2.4 สอดคลองกบการวดและประเมนผล +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

3. สาระสาคญ 3.1 สอดคลองกบสาระการเรยนร +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

4. สาระการเรยนร 4.1 สอดคลองกบสาระสาคญ +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

4.2 สอดคลองกบมาตรฐานการเรยนรและตวชวด +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

5. สมรรถนะสาคญของผเรยน 5.1 สอดคลองกบกบจดประสงคการเรยนรและกจกรรมการเรยนร +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

6. คณลกษณะอนพงประสงค 6.1 สอดคลองกบกบจดประสงคการเรยนรและกจกรรมการเรยนร +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

7. กจกรรมการเรยนร

7.1 สอดคลองกบจดประสงคการเรยนร +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

7.2 สอดคลองกบสาระการเรยนร +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

7.3 สอดคลองกบการวดและประเมนผล +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

8. สอการเรยนร/แหลงการเรยนร 8.1 สอดคลองกบจดประสงคการเรยนร +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง


9. การวดและประเมนผล 9.1 สอดคลองกบจดประสงคการเรยนร +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

9.2 สอดคลองกบสาระการเรยนร +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง


161

ตารางท 32 คาดชนความสอดคลองของสวนประกอบในแผนการจดการเรยนร เรองวสดรอบตวเรา ทไดรบการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทาง

วทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ จานวน 8 แผน


สอดคลอง 1 2 3 1. ความสอดคลองของสวนประกอบในแผนการจดการเรยนรท 1 +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

2. ความสอดคลองของสวนประกอบในแผนการจดการเรยนรท 2 +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง







162

ตารางท 33 คาดชนความสอดคลองของแบบทดสอบวดผลการเรยนร เรองวสดรอบตวเรา ทไดรบการพฒนากจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทาง

วทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

ตวชวด ขอ ประเภท ผเชยวชาญคนท

R IOC ความ

สอดคลอง 1 2 3

ป.3/1 จาแนกชนดและสมบตของวสดทเปนสวนประกอบของของเลน ของใช

1 การจา +1 0 +1 +2 0.67 สอดคลอง

2 การจา +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

3 การจา +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

4 การจา +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

5 การเขาใจ +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง




9 การวเคราะห +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง




ป.3/2 อธบายการใชประโยชนของวสดแตละชนด

13 การประยกต +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง




17 ประเมนคา +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง




ป.3/3 ทดลองและอธบายผลของการเปลยนแปลงทเกดขนกบวสด เมอถกแรงกระทา หรอทาใหรอนขนหรอทาใหเยนลง













ป.3/4 อภปรายประโยชนและอนตรายทอาจเกดขน เนองจากการเปลยนแปลงของวสด









163

ตารางท 34 คาความยากงาย (p) คาอานาจจาแนก (r) และคาความเชอมนของแบบทดสอบ

วดผลการเรยนร เรองวสดรอบตวเรา ทไดรบการพฒนากจกรรมการเรยนร

วทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการสรางสรรค

สงประดษฐ ขอท p r สรปผล ขอท p r สรปผล

1 0.55 0.90 เลอกใช 21 0.60 0.60 ตดทง

2 0.65 0.50 ตดทง 22 0.55 0.50 เลอกใช

3 0.50 0.40 เลอกใช 23 0.45 0.50 ตดทง

4 0.60 0.40 ตดทง 24 0.50 0.40 เลอกใช

5 0.55 0.70 เลอกใช 25 0.65 0.50 เลอกใช

6 0.75 0.50 ตดทง 26 0.80 0.20 ตดทง

7 0.45 0.30 เลอกใช 27 0.65 0.50 เลอกใช

8 0.80 0.40 ตดทง 28 0.35 -0.10 ตดทง

9 0.70 0.60 ตดทง 29 0.50 0.80 เลอกใช

10 0.60 0.20 เลอกใช 30 0.55 0.70 เลอกใช

11 0.45 0.10 ตดทง 31 0.45 0.70 ตดทง

12 0.65 0.50 เลอกใช 32 0.70 0.60 ตดทง

13 0.75 0.50 เลอกใช 33 0.50 0.60 เลอกใช

14 0.70 0.60 เลอกใช 34 0.60 0.80 ตดทง

15 0.45 -0.10 ตดทง 35 0.65 0.70 เลอกใช

16 0.25 -0.10 ตดทง 36 0.35 -0.10 ตดทง

17 0.55 0.50 เลอกใช 37 0.40 0 ตดทง

18 0.70 0.60 ตดทง 38 0.30 0.60 เลอกใช

19 0.70 0.40 ตดทง 39 0.55 0.70 เลอกใช

20 0.40 0.60 เลอกใช 40 0.40 0.40 ตดทง

จากการนาแบบทดสอบวดผลการเรยนร เรองวสดรอบตวเรา ไปทดลองใช (Try out) กบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล เพอหาคาความยากงาย (p) คาอานาจจาแนก (r)

และคาความเชอมนของแบบทดสอบ สรปคณภาพของแบบทดสอบไดดงน

ขอสอบทด ควรเกบไว ไดแก

1. ขอสอบคอนขางงาย อานาจจาแนกด ม 16 ขอ ไดแกขอ 2, 4, 6, 9, 10, 12, 13, 14, 18, 19, 21,

25, 27, 32, 34, 35

2. ขอสอบยากงายปานกลาง อานาจจาแนกด ม 15 ขอ ไดแกขอ 1, 3, 5, 7, 17, 20, 22, 23, 24, 29,

30, 31, 33, 39,40

3. ขอสอบคอนขางยาก อานาจจาแนกด ม 1 ขอ ไดแกขอ 38

ซงผวจยไดคดเลอกขอสอบทมคณภาพตรงตามตวชวดทหลกสตรไดกาหนดไว จานวน 20 ขอ ไดแก

ขอ 1,3,5,7,10,12,13,14,17,20,22,24,25,27,29,30,33,35,38,39

164

ตารางท 35 คาดชนความสอดคลองของแบบประเมนทกษะทางวทยาศาสตร

รายการประเมน ผเชยวชาญคนท

R IOC ความสอดคลอง 1 2 3 1. รปแบบของแบบประเมนทกษะทางวทยาศาสตรมความเหมาะสม +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

2. ทกษะทางวทยาศาสตรมความเหมาะสม +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

3. ระดบในการใหคะแนนมความเหมาะสม +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

4. รายละเอยดในการประเมนแตละระดบมความเหมาะสม +1 +1 0 +2 0.67 สอดคลอง

ตารางท 36 คาดชนความสอดคลองของแบบประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

รายการประเมน ผเชยวชาญคนท

R IOC ความสอดคลอง 1 2 3 1. รปแบบของแบบประเมนมความเหมาะสม +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

2. หวขอในการประเมนมความเหมาะสม +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

3. ระดบในการใหคะแนนมความเหมาะสม +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

4. รายละเอยดในการประเมนแตละระดบมความเหมาะสม +1 +1 0 +2 0.67 สอดคลอง

165

ตารางท 37 ผลการหาประสทธภาพของกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร (Field Tryout)

นกเรยน

คะแนนระหวางเรยน

รวม 160

คะแนน

คะแนนหลงเรยน

20 คะแนน

แผน1 แผน2 แผน3 แผน4 แผน5 แผน6 แผน7 แผน8

20

คะแนน

20

คะแนน

20

คะแนน

20

คะแนน

20

คะแนน

20

คะแนน

20

คะแนน

20

คะแนน

1 19 19 16 20 16 16 17 18 141 17

2 17 18 17 19 19 18 18 17 143 19

3 19 17 16 17 18 18 18 18 141 18

4 15 16 15 15 16 15 17 16 120 13

5 13 15 17 14 15 16 16 16 122 14

6 19 18 17 15 17 17 18 17 138 17

7 12 16 15 14 16 17 15 17 122 16

8 19 20 20 17 16 17 18 17 144 18

9 16 15 16 18 14 14 15 16 125 17

10 18 18 16 15 16 18 17 19 137 16

11 13 14 16 13 17 15 16 17 121 15

12 12 16 15 13 16 17 13 16 118 17

13 16 18 18 14 13 13 13 14 119 14

14 20 19 18 17 18 18 17 19 148 19

15 18 18 17 16 14 14 18 20 137 19

16 15 14 13 13 14 16 16 18 119 16

17 12 13 13 15 14 13 15 16 111 15

18 13 14 13 13 15 17 13 14 112 14

19 12 17 13 13 13 16 15 15 114 13

20 18 18 16 17 16 17 16 18 136 17

21 12 16 16 16 15 14 16 17 121 17

22 20 19 19 18 20 17 18 19 150 19

23 17 14 12 13 16 16 13 14 115 14

24 17 15 13 13 12 15 17 16 118 14

25 20 19 19 20 18 20 17 20 153 20

26 14 14 17 15 13 14 14 16 117 15

27 15 14 14 14 13 13 16 16 115 16

28 16 14 13 13 14 14 16 17 117 14

29 13 14 12 14 13 13 14 14 107 13

30 20 18 20 19 17 17 18 19 148 19

31 20 19 20 19 19 18 17 20 152 19

32 18 19 16 18 18 16 18 18 141 17

33 16 17 15 14 14 14 16 16 121 17

34 18 19 17 18 18 19 18 20 147 18

35 19 17 16 16 16 18 20 20 142 16

36 14 15 14 16 14 15 16 15 119 15

37 20 20 20 19 18 17 18 18 150 20

38 19 19 20 19 18 19 18 20 152 20

39 20 19 16 16 17 18 18 18 142 18

40 17 19 17 19 18 17 18 19 144 19

E1 = 81.86 E2 = 83.00

166

ตารางท 38 คาดชนความสอดคลองของแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอกจกรรม

การเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและความสามารถในการ

สรางสรรคสงประดษฐ


สอดคลอง 1 2 3 ดานเนอหาสาระ

1. เนอหาทเรยนใชภาษาทเขาใจไดงาย +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

2. เนอหาทเรยนเปนเรองใกลตวของนกเรยน +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

3. เนอหาทเรยนทาใหนกเรยนนาไปใชในการสรางสงประดษฐได

+1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง


1. กจกรรมการเรยนการสอนมความสนกสนาน นาสนใจ +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

2. นกเรยนไดลงมอปฏบตกจกรรมจรงในระหวางเรยน +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

3. นกเรยนไดทางานเปนกลมรวมกบเพอน +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง


1. สอมความหลากหลายทงรปภาพ ของจรง และวดทศน +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

2. สอทใชในการจดการเรยนการสอนใหความรแกนกเรยน +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

3. สอทใชในการจดการเรยนการสอนนาสนใจ +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง


1. ครเปนผประเมนผลงานนกเรยน +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

2. เพอนเปนผประเมนผลงานนกเรยน +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

3. ประเมนผลและใหคะแนนเปนรายกลม +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง


1. ทาใหนกเรยนไดเหนประโยชนของวสดรอบตวมากขน +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

2. ทาใหนกเรยนมความสขในการเรยน +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

3. ทาใหนกเรยนไดนาเสนอผลงานของตนเองหรอกลม +1 +1 +1 +3 1.00 สอดคลอง

167

ภาคผนวก ค

เครองมอทใชในการวจย

1. กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 1 - 8

2. แผนการจดการเรยนร เรองวสดรอบตวเรา

3. แบบทดสอบวดผลการเรยนรวทยาศาสตร เรองวสดรอบตวเรา

4. แบบประเมนทกษะทางวทยาศาสตร

5. แบบประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

6. แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยน

168

ตารางท 39 กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 1 เรองสมบตของวสด กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 1 เรองสมบตของวสด


ขนตอนการจดกจกรรมการเรยนร






1. ขนสรางความสนใจ

1. สรางความสนใจโดยใชเทคนคการเรยนรครวมคด

(Think Pair Share)

2. ครบนทกผลทเหมอนกนและตางกนบนกระดาน เชน ส

ทาจากพลาสตก เดงได รปรางกลม นาหนกเบา บบแลวบบ



Pair Share)

2. ตรวจสอบผลการบนทกของตนเองกบผลบนกระดานทครเปนผบนทก




2. ขนใหความร ครบรรยายเนอหาตามใบความร



3. ขนแสวงหาความร

ครคอยใหคาแนะนาและสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนระหวางทากจกรรม





1. ใบความรเรองทกษะทางวทยาศาสตร 5 ทกษะ




4. ขนวเคราะหขอมล

ครคอยใหคาแนะนาโดยการบอกวธการบนทกขอมลและการสรปผล


-

5. ขนนาเสนอผลงาน

ครประเมนการนาเสนอผลงานโดยบนทกลงในแบบประเมนการนาเสนอผลงาน



6. ขนสรปผล ครสรปความรโดยการพดคยรวมกนกบนกเรยนในชนเรยนเกยวกบสมบตของวสดแตละชนด เชน ความแขง ความออนนม ความยดหยน การนาไฟฟา และการนาความรอน


-

7. ขนประเมนผล 1. ประเมนทกษะทางวทยาศาสตร




-

8. ขนนาความรไปใช ครอธบายการทาแบบฝกเสรมทกษะนอกเวลาเรยน



169

ตารางท 40 กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 2 เรองคนหาวสดจากของเลนของใช กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 2 เรองคนหาวสดจากของเลนของใช








1.ขนสรางความสนใจ

1. สรางความสนใจโดยใชเกมเปดปายทายภาพ


เชน จากภาพนกเรยนคดวาเปนของเลนหรอของใช และทาจากวสดกชนด

อะไรบาง

1. แขงขนกนทายคาตอบโดยปฏบตตามกตกาทครกาหนด

2. ตอบคาถามตามทครถาม

เกมเปดปายทายภาพ

โดยใชโปรแกรม

Power Point

2.ขนใหความร ครยกตวอยางและอธบายสวนประกอบของของเลนและของใช

1. รบฟงและคดตาม

2. มขอสงสยซกถาม

รปภาพตกตาผา และกระทะ จาก Power

Point

3.ขนแสวงหาความร ครคอยใหคาแนะนาและสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนระหวางทากจกรรม






2. ใบบนทกกจกรรมท

2

3. ของเลน ของใชทนกเรยนเตรยมมาจากบาน อยางละ 1 ชนด

4.ขนวเคราะหขอมล ครคอยใหคาแนะนาโดยการบอกวธการบนทกขอมลและการสรปผล


-

5.ขนนาเสนอผลงาน ครประเมนการนาเสนอผลงานโดยบนทกลงในแบบประเมนการนาเสนอผลงาน



6.ขนสรปผล ครสรปความรโดยการพดคยรวมกนกบนกเรยนในชนเรยน ของเลนของใชบางอยางทามาจากวสดชนดเดยว

บางอยางทามาจากวสดหลายชนดประกอบกน


-

7.ขนประเมนผล 1. ประเมนทกษะทางวทยาศาสตร




-

8.ขนนาความรไปใช ครอธบายการทาแบบฝกเสรมทกษะนอกเวลาเรยน



170

ตารางท 41 กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 3 เรองประโยชนของวสด กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 3 เรองประโยชนของวสด







2. อธบายการใชประโยชนของวสดแตละชนด


1. สรางความสนใจโดยใหนกเรยนดคลปวดโอจาก Youtube


เชน นกเรยนคดวาเศษวสดเหลอใชมประโยชนหรอไม และนกเรยนคดวาจะนาวสดเหลอใชไปทาอะไรไดบาง

1. นกเรยนดคลปวดโอจาก Youtube


คลปวดโอจาก

Youtube เรอง ทใสปากกาดนสอกระปองแปง

2.ขนใหความร ครแนะนาการเลอกใชวสด ในการประดษฐทใสดนสอ

1.รบฟงการเลอกใชวสด

2. มขอสงสยสอบถามคร

-








3

3. กาว กรรไกร และวสดเหลอใชนกเรยนเตรยมมาจากบาน


นกเรยนแตละกลมรวมกนตงชอสงประดษฐ บนทกการเลอกใชวสด พรอมบอกเหตผลของการเลอกใช และสรปประโยชนทไดรบ



แตละกลมนาเสนอทใสดนสอหนาชนเรยน

1.ใบบนทกกจกรรมท

3

2. ทใสดนสอ

6.ขนสรปผล ครสรปความรโดยการพดคยรวมกนกบนกเรยนในชนเรยน เชน วสดเหลอใชสามารถนามาใชในการประดษฐทใสดนสอ หรอสามารถนาไปประดษฐเปนของเลน ของใชอยางอนไดมากมาย


-







-




171

ตารางท 42 กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 4 เรองการเปลยนแปลงของวสด เมอถกแรงกระทา กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 4 เรองการเปลยนแปลงของวสด เมอถกแรงกระทา






1. ทากจกรรมและสรปผลการทากจกรรมเกยวกบวสดถกทาใหเปลยนแปลงรปรางและขนาดไปจากเดมแตยงมสมบตเดมของวสดอยได

2. อธบายไดวาวสดถกทาใหเปลยนแปลงรปรางและขนาดไปจากเดมแตยงมสมบตเดมของ

วสดอยไดดวยวธใด


1. สรางความสนใจโดยใหเลนเกมยนบนกระดาษหนงสอพมพ


เชน นกเรยนแตละกลมทาใหกระดาษหนงสอพมพมขนาดเลกลงดวยวธใดบาง

1. นกเรยนเขากลมเลนเกมยนบนกระดาษหนงสอพมพ ตามกตกา 2. ตอบคาถาม

กระดาษหนงสอพมพ

1 แผนใหญ

2.ขนใหความร ครบรรยายเนอหาตามใบความร อภปรายและแสดงความคดเหน

ใบความร เรองวสดเปลยนแปลง เมอถกแรงกระทา








4




-




6.ขนสรปผล ครสรปความรโดยการพดคยรวมกนกบนกเรยนในชนเรยน เชน วสดเกดการเปลยนแปลงเมอถกแรงกระทา ไดแก ถกดด บบ ดง บด และทบ จะทาใหรปรางและขนาดของวตถเปลยนแปลงไปได แตวตถยงมสมบตคงเดมของวสดนนอย


-





-




172

ตารางท 43 กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 5 เรองการเปลยนแปลงของวสด เมอทาใหรอนขน กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 5 เรองการเปลยนแปลงของวสด เมอทาใหรอนขน






1. ทดลองและอธบายไดวาความรอนทาใหวตถบางชนดเปลยนแปลงรปรางและขนาดได

แตยงมสมบตเดมอย 2. ทดลองและอธบายไดวาความรอนทาใหวตถบางชนดเปลยนแปลงทงรปราง ขนาด

และสมบตเดม

3. อธบายลกษณะของวตถทเปลยนแปลงได


1. สรางความสนใจโดยใหนกเรยนดวดทศน เรองวสดเกดการเปลยนแปลงเมอไดรบความรอน


เชน เมอนาดนนามนไปตากแดด ดนนามนเกดการเปลยนแปลงอยางไร

และสมบตเกดการเปลยนหรอไม

1. นกเรยนดวดทศนเรองวสดเกดการเปลยนแปลงเมอไดรบความรอน


วดทศน เรองวสดเกดการเปลยนแปลงเมอไดรบความรอน

2.ขนใหความร ครอธบายใหความรเพมเตมเกยวกบความรอนทาใหวสดเกดการเปลยนแปลง


2.มขอสงสยสอบถามคร หรอแสดงความคดเหน เลาประสบการณได

-

3.ขนแสวงหาความร 1. ครสาธตการทากจกรรมการใหความรอนแกวสด

2. ครคอยใหคาแนะนาและสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนระหวางทากจกรรม







5

3. วสดทใชในการสาธตใหความรอนแกวสดตามกจกรรมท 5



-




6.ขนสรปผล ครสรปความรโดยการพดคยรวมกนกบนกเรยนในชนเรยน ดงน วตถบางชนดเมอไดรบความรอนจะเปลยนแปลงรปรางและขนาดได แตยงคงมสมบตเดมอย วตถบางชนดเมอไดรบความรอนจะเปลยนแปลงรปราง ส และกลน ไมสามารถคงสมบตเดมของวตถนนได


-





-




173

ตารางท 44 กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 6 เรองการเปลยนแปลงของวสด เมอทาใหเยนลง กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 6 เรองการเปลยนแปลงของวสด เมอทาใหเยนลง






1. ทดลองและอธบายไดวาความเยนทาใหวตถบางชนดเปลยนแปลงรปรางและขนาดได

แตยงมสมบตเดมอย 2. อธบายลกษณะของวตถทเปลยนแปลงได


สรางความสนใจโดยใหนกเรยนเลนเกม “ความเยนทาใหเปนหน” พรอมกบรองเพลง “ ลมเพลมพด ”

ประกอบการเลนเกม

นกเรยนเลมเกมและปฏบตตามกตกา

1. เกมความเยนทาใหเปนหน

2. เนอเพลงลมเพลมพด ใชโปรแกรม

Power Point ในการนาเสนอ

2.ขนใหความร ครอธบายใหความรเพมเตมเกยวกบการเปลยนแปลงของวสด เมอไดรบความเยน



-








6




-




6.ขนสรปผล ครสรปความรโดยการพดคยรวมกนกบนกเรยนในชนเรยน ดงน วตถบางชนดเมอไดรบความเยนจะเปลยนแปลงรปรางและขนาดได แตยงคงมสมบตเดมอย


-





-




174

ตารางท 45 กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 7 เรองประโยชนทเกดขนจากการเปลยนแปลงของวสด กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 7 เรองประโยชนทเกดขนจากการเปลยนแปลงของวสด






1. ประดษฐของเลนหรอของใชจากวสดเหลอใชทครกาหนดใหได

2. บอกการเปลยนแปลงของวสดทนามาใชประโยชนได


สรางความสนใจโดยใหนกเรยนเลนเกมแขงขน “ เรยงรอยเปนคา ”

นกเรยนเขากลมเลมเกม เรยงรอยเปนคา ตามกตกา

เกม เรยงรอยเปนคา

2.ขนใหความร ครอธบายทบทวนความรเกยวกบวธททาใหวสดเกดการเปลยนแปลงจากการออกแรงกระทา การทาใหรอนขน

และการทาใหเยนลง



-








7




-


แตละกลมนาเสนอสงประดษฐหนาชนเรยน


7

2.สงประดษฐ

6.ขนสรปผล ครสรปความรโดยการพดคยรวมกนกบนกเรยนในชนเรยน ดงน การเปลยนแปลงของวสดจากแรงกระทาภายนอกและการไดรบอณหภม

สามารถนามาใชประโยชนในชวตประจาวนได


-







-




175

ตารางท 46 กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 8 เรองอนตรายทเกดขนจากการเปลยนแปลงของวสด กจกรรมการเรยนรวทยาศาสตรท 8 เรองอนตรายทเกดขนจากการเปลยนแปลงของวสด






1. บอกวธทาใหวสดเกดการเปลยนแปลงทอาจทาใหเกดอนตรายได

2. บอกอนตรายทอาจทเกดขนเนองจากการเปลยนแปลงของวสดได


1. สรางความสนใจโดยใหนกเรยนดบทเรยนสาเรจรป เรองอนตรายทเกดจากการเปลยนแปลงของวสด

2. ใชคาถามกระตนความคดนกเรยน เชน นกเรยนคดวามวธใดอกบางททาใหวสดเกดการเปลยนแปลงแลวเกดอนตราย

1. นกเรยนดบทเรยนสาเรจรป เรองอนตรายทเกดจากการเปลยนแปลงของวสด


บทเรยนสาเรจรป เรองอนตรายทเกดจากการเปลยนแปลงของวสด

2.ขนใหความร ครอธบายใหความรเพมเตมเกยวกบอนตรายทเกดจากการเปลยนแปลงของวสด



หรอแสดงความคดเหน

เลาประสบการณได

-








8

3. รปภาพทใชทากจกรรม 9 รป



-




6.ขนสรปผล ครสรปความรโดยการพดคยรวมกนกบนกเรยนในชนเรยน ดงน

การเปลยนแปลงของวสดจากแรงกระทาภายนอกและการไดรบอณหภม อาจทาใหเกดอนตรายได


-





-

8.ขนนาความรไปใช 1. ครมอบหมายภาระงานใหนกเรยนแตละกลมประดษฐสงประดษฐจากวสดเหลอใช

2. ครอธบายการทาแบบฝกเสรมทกษะนอกเวลาเรยน

1. นกเรยนเขากลมเดม สงตวแทนมารบแบบบนทกการประดษฐสงประดษฐ เพอนาไปปรกษาหารอวางแผนในการออกแบบสงประดษฐนอกเวลาเรยน

2. นกเรยนทาแบบฝกเสรมทกษะนอกเวลาเรยนเปนการบาน

1. แบบบนทกการประดษฐสงประดษฐ

2. แบบฝกเสรมทกษะนอกเวลาเรยน ฉบบท

8

176

แผนการจดการเรยนรท 2 กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 3 เวลา 1 ชวโมง หนวยการเรยนรท 3 วสดรอบตวเรา เรอง คนหาวสดจากของเลนของใช ครผสอน นางสาวจรรยสมร เหลองสมานกล โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล

มาตรฐานการเรยนร / ตวชวด

มาตรฐาน ว 3.1 เขาใจสมบตของสาร ความสมพนธระหวางสมบตของสารกบโครงสรางและแรงยดเหนยวระหวางอนภาค มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน

ตวชวด ว 3.1 ป.3/1 จาแนกชนดและสมบตของวสดทเปนสวนประกอบของของเลน ของใช

มาตรฐาน ว 8.1 ใชกระบวนการทางวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตรในการสบเสาะหาความร การแกปญหา รวาปรากฏการณทางธรรมชาตทเกดขนสวนใหญมรปแบบทแนนอน สามารถอธบายและตรวจสอบไดภายใตข อมลและเครองมอทมอยในชวงเวลานน ๆ เขาใจวาวทยาศาสตร เทคโนโลย สงคม และสงแวดลอม มความเกยวของสมพนธกน

ตวชวด

ว 8.1 ป.3/1 ตงคาถามเกยวกบเรองทจะศกษาตามทกาหนดใหและตามความสนใจ

ว 8.1 ป.3/2 วางแผนการสงเกต เสนอวธสารวจตรวจสอบ ศกษาคนควา โดยใชความคด

ของตนเอง ของกลม และคาดการณสงทจะพบจากการสารวจตรวจสอบ

ว 8.1 ป.3/3 เลอกใชวสด อปกรณ เครองมอทเหมาะสมในการสารวจตรวจสอบและบนทกขอมล

ว 8.1 ป.3/4 จดกลมขอมล เปรยบเทยบกบสงทคาดการณไวและนาเสนอผล

ว 8.1 ป.3/5 ตงคาถามใหมจากผลการสารวจตรวจสอบ

ว 8.1 ป.3/6 แสดงความคดเหนและรวบรวมขอมลจากกลมนาไปสการสรางความร

ว 8.1 ป.3/7 บนทกและอธบายผลการสงเกต สารวจตรวจสอบตามความเปนจรง มแผนภาพประกอบคาอธบาย

ว 8.1 ป.3/8 นาเสนอ จดแสดงผลงาน โดยอธบายดวยวาจา และเขยนแสดงกระบวนการและผลของงานใหผอนเขาใจ




สาระสาคญ ผเรยนจะไดเรยนรเกยวกบชนดและสมบตของวสดทเปนสวนประกอบของของเลนของใชไดและการนาสมบตของวสดมาใชประโยชน

177

สาระการเรยนร ของเลนของใชบางอยางทามาจากวสดชนดเดยว บางอยางทามาจากวสดหลายชนดประกอบกน วสดบางชนดมาจากธรรมชาต บางชนดมนษยสรางขนมาเพอใชประโยชน สมรรถนะสาคญของผเรยน 1. ความสามารถในการสอสาร

- การอาน การเขยน การอธบาย และการนาเสนอหนาชนเรยน

2. ความสามารถในการคด

- การสงเกต การคดวเคราะห การจาแนกประเภท การลงความเหน การจดกระทา และการสอความหมาย

3. ความสามารถในการแกปญหา - การแกปญหาขณะปฏบตกจกรรม

คณลกษณะอนพงประสงค 1. มงมนในการทางาน

2. ใฝเรยนร

การจดกจกรรมการเรยนร การเตรยมลวงหนา ครนดหมายใหนกเรยนแตละกลมนาของเลนของใชทสนใจมาจากบานอยางละ 1 ชนด เพอใชในการทากจกรรมท 2 เรองฉนทามาจากอะไร

การจดกจกรรมการเรยนร ทกษะทางวทยาศาสตร

ขนสรางความสนใจ 1. ครสรางความสนใจใหแกนกเรยน โดยใหนกเรยนเลมเกมเปดปายทายภาพของเลนของใช โดยครเปดปายทปดทบรปทละแผน นกเรยนคนใดจะทายใหยกมอขนเพอขอตอบ นกเรยนแตละคนจะตอบไดเพยงครงเดยวเทานน ซงเมอนกเรยนตอบถกตอง ครจะใชคาถามถามกระตนความคดนกเรยน ดงน

1.1 นกเรยนคดวาจากภาพจดเปนของเลนหรอของใช

1.2 ของเลนหรอของใชนทาจากวสดกชนด อะไรบาง

การสงเกต

การพยากรณ

การจาแนกประเภท

การลงความเหนขอมล

ขนใหความร 2. ครใหความรแกนกเรยนเกยวกบสวนประกอบของของเลนของใช เพอใชเปนแนวทางในการนาไปใชในขนแสวงหาความร เชน

- ตกตาผา ทาจากผาและใยสงเคราะห เพราะผาและ

ใยสงเคราะหมสมบตความออนนม จงเหมาะเปนของ

เลนใหกบเดกเลก ๆ มความปลอดภย

178


- กระทะ ตวกระทะทาจากโลหะ เพราะโลหะมสมบต

นาความรอนไดด ทาใหอาหารสกเรว สวนดามกระทะ

ทาจากพลาสตก เพราะพลาสตกไมนาความรอน ทาให

เวลาจบไมรอนมอ

-

ขนแสวงหาความร 3. นกเรยนเขากลม 4 คน (กลมเดม)

4. ครสอบถามเพอทบทวนความรเดมของนกเรยนเรองทกษะตาง ๆ (ถานกเรยนตอบวาจาไดกใหนกเรยนทากจกรรมตอไป แตถานกเรยนตอบวาจาไมไดหรอไมตอบ ใหหวหนากลมออกมารบใบความรเรองทกษะตาง ๆ ไป

อานใหสมาชกในกลมฟงกอนทากจกรรม แลวนาใบความรเรองทกษะตาง ๆคนคร)




5. จากนนแตละกลมสงตวแทนมารบใบกจกรรมท 2 เรอง ฉนทามาจากอะไร นกเรยนแตละกลมรวมกนศกษาวธการทากจกรรม คาดคะเนคาตอบ และปฏบตตามกจกรรมท 2 และบนทกผลลงในใบบนทกกจกรรม

6. ครคอยใหคาแนะนาและสงเกตพฤตกรรมระหวางการทากจกรรมของนกเรยน เพอประเมนทกษะทกษะทางวทยาศาสตร


การสอความหมายขอมล

ขนวเคราะหขอมล 7. เมอคนหาวสดทเปนสวนประกอบของของเลนของใชเสรจสน นกเรยนแตละกลมรวมกนวเคราะหวาเพราะอะไร ของเลนของใชจงตองใชวสดชนดนน ๆ

เปนสวนประกอบ และสรปผลการทากจกรรม




ขนนาเสนอผลงาน 8. นกเรยนแตละกลมสงตวแทนออกมานาเสนอผลการคนหาสวนประกอบของของเลนของใชของกลมตนเองหนาชนเรยน


ขนสรปผล 9. ครและนกเรยนรวมกนสรปเกยวกบสวนประกอบของของเลน ของใช

ดงน ของเลนของใชบางอยางทามาจากวสดชนดเดยว บางอยางทามาจากวสดหลายชนดประกอบกน ซงในการประดษฐของเลนของใชจะตองพจารณาจากสมบตของวสดทจะนามาทาของเลนของใชดวย เพอใหเหมาะสมกบประโยชนในการใชงาน

-

ขนประเมนผล 10. ครประเมนผลนกเรยนเปนรายกลมดงน ประเมนทกษะทางวทยาศาสตร

โดยการสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนระหวางทากจกรรมเปนกลม ประเมนจากใบบนทกกจกรรมและการนาเสนอหนาชนเรยน

11. ครประเมนคณลกษณะอนพงประสงค โดยการสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนระหวางเรยน

12. ครประเมนผลการเรยนรโดยใหนกเรยนทาแบบทดสอบชดท 2 เรองคนหาวสดจากของเลนของใช

-

179


ขนนาความรไปใช 13. ใหนกเรยนแตละคนทาแบบฝกเสรมทกษะนอกเวลาเรยน ฉบบท 2 เรองสงของนทามาจากอะไร เปนการบาน





สอ/แหลงการเรยนร 1. เกมเปดปายทายภาพ โดยใชโปรแกรม Power Point

2. รปภาพตกตาผา และกระทะ จาก Power Point

3. ของเลน ของใชทนกเรยนเตรยมมาจากบาน

4. ใบกจกรรมท 2 เรอง ฉนทามาจากอะไร

5. ใบบนทกกจกรรมท 2 เรอง ฉนทามาจากอะไร

6. แบบฝกเสรมทกษะนอกเวลาเรยน ฉบบท 2 เรองสงของนทามาจากอะไร

7. แบบทดสอบชดท 2 เรองคนหาวสดจากของเลนของใช

การวดและประเมนผล รายการประเมน วธการประเมน เครองมอทใชในการประเมน

1. คณลกษณะอนพงประสงค

- การสงเกตพฤตกรรมระหวางเรยน - แบบประเมนคณลกษณะอนพงประสงค

2. ประเมนทกษะทางวทยาศาสตร 5 ทกษะ

- การสงเกตพฤตกรรมระหวางเรยน

- การตรวจใบบนทกกจกรรม

- การสงเกตพฤตกรรมนาเสนอหนาชนเรยน


- ใบบนทกกจกรรม

- แบบประเมนการนาเสนอหนาชนเรยน

3.ประเมนผลการเรยนร - การตรวจแบบทดสอบ - แบบทดสอบชดท 2 เรองคนหาวสดจากของเลนของใช

กจกรรมเสนอแนะ ครควรคดเลอกผลงานของกลมทมลกษณะดเดนมายกยองชมเชยเปนตวอยางทด และใหกาลงใจกลมทมผลงานยงไมคอยดเทาทควรเพอปรบปรงแกไขในการเรยนครงตอไป

180

ความรเพมเตมสาหรบคร

ของเลน ของใช อาจทามาจากวสดเพยงชนดเดยว หรอทาจากวสดหลายชนดกได ขนอยกบประโยชนในการใชงาน

ของเลนททาจากวสดชนดเดยว ไดแก

- ลกบอล ทาจากยาง เพราะมความยดหยนไดด สามารถกระเดงไดและรปรางไมเปลยนแปลง

- เครองบนพบกระดาษ ทาจากกระดาษ เพราะกระดาษมนาหนกเบา ทาใหเครองบนลอยตวอยในอากาศไดนาน

ของเลนททาจากวสดหลายชนด ไดแก

- รถบงคบ ตวรถทาจากพลาสตกแขง เพราะมความแขงแรงแตไมหนก แกนลอทาจากโลหะเพราะมความแขงแรง ลอทาจากยาง เพราะมความยดหยน ยดเกาะกบพนถนนไดด

- ไมตแบตมนตน ตวไมทาจากโลหะ เพราะมความแขงแรง ไมเสยรปทรง ตาขายตทาจากเสนเอนทมความเหนยวและยดหยนไดด ไมขาดงายและไมเสยรปทรง

ของใชททาจากวสดชนดเดยว ไดแก

-ไมบรรทดเหลก ทาจากเหลก เพราะมความแขงแรงทนทาน หกไดยาก

- รองเทายาง ทาจากยาง เพราะมความยดหยน ยดเกาะกบพนเวลาเดนไดด ไมดดซบนาดวย

ของใชททาจากวสดหลายชนด ไดแก

- รองเทาผาใบ ตวรองเทาทาจากผา เพราะมความออนนม ใสสบาย พนรองเทาทาจากยาง เพราะมความยดหยน ยดเกาะกบพนเวลาเดนไดด ไมดดซบนาดวย เชอกผกรองเทาทาจากผา เพราะมความออนนมและเหนยว ทาใหผกไดแนนและไมขาดไดงาย

- กระทะ ตวกระทะทาจากโลหะ เพราะโลหะนาความรอนไดด ทาใหอาหารสกเรว สวนดามกระทะทาจากพลาสตก เพราะพลาสตกไมนาความรอน ทาใหเวลาจบไมรอนมอ

181

ใบกจกรรมท 2 เรองฉนทามาจากอะไร

คาชแจง ใหนกเรยนแตละกลมปฏบตกจกรรมดงน

1. อานวธการทากจกรรมการทดลองใหเขาใจ

2. ทากจกรรมและบนทกผลลงในใบบนทกกจกรรม

วสดอปกรณทใชในการทากจกรรม 1.ของเลน 1 ชนด

2.ของใช 1 ชนด

วธการทากจกรรม 1. ใหนกเรยนแตละกลมนาของเลนและของใชมาอยางละ 1 ชนด

2. นกเรยนแตละกลมรวมกนสงเกตสวนประกอบของของเลน ของใช และบนทกขอมล

3. นกเรยนรวมกนวเคราะหวาเพราะอะไร ของเลนของใชทนามาจงตองใชวสดชนดนน ๆเปนสวนประกอบ และสรปผลการทากจกรรม

182

ใบบนทกกจกรรมท 2 เรองฉนทามาจากอะไร

ชอกลม …………..………………..……… ชน ………... เลขทสมาชก ………………..……………………….

วสดอปกรณทใชในการทากจกรรม

……………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………….……………

คาดคะเนคาตอบ …………………………………………………………………………………………….

วธการทากจกรรม

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………….……

ตารางบนทกผล

ของเลน สวนประกอบทาจากวสด เหตผลทเลอกใชวสดชนดน

ของใช สวนประกอบทาจากวสด เหตผลทเลอกใชวสดชนดน

สรปผลการทากจกรรม

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………..……………………………

183

เรอง สงของนทามาจากอะไร

ชอ ………………………………...………………………………………….. ชน ………. เลขท ………

คาชแจง ใหนกเรยนสงเกตภาพ จาแนกชนดและสมบตของวสดทเปนสวนประกอบของสงของในภาพ

1. ภาพนคอ ………………………………………………….

ประกอบดวยวสด …………………………………. ชนด

ไดแก ……………………………………………………..

………………………………………………………

เหตผลทเลอกใชวสดชนดน.………………………………………………………………………….……………

…………………………………………………………………………………………..…………………………

……………………………………………………………………………..………………………………………

2. ภาพนคอ ………………………………………………….


ไดแก ……………………………………………………..

………………………………………………………

เหตผลทเลอกใชวสดชนดน.………………………………………………………………………….……………

…………………………………………………………………………………………..…………………………

……………………………………………………………………………..………………………….………

3. ภาพนคอ ………………………………………………….


ไดแก ……………………………………………………..

………………………………………………………

เหตผลทเลอกใชวสดชนดน.………………………………………………………………….…………….………

…………………………………………………………………………………………..…………………………

……………………………………………………………………………..…………………………….……


184

เฉลยแบบฝกเสรมทกษะนอกเวลาเรยน ฉบบท 2

เรองสงของนทามาจากอะไร

1. ภาพนคอ เกาอพลาสตก

ประกอบดวยวสด 1 ชนด

ไดแก พลาสตก

เหตผลทเลอกใชวสดชนดน เกาอทาจากพลาสตก เพราะมนาหนกเบา กนนาได ทาใหมสสนสวยงามได

2. ภาพนคอ กระทะ


ไดแก โลหะ และ พลาสตก

เหตผลทเลอกใชวสดชนดน ตวกระทะทาจากโลหะเพราะโลหะนาความรอนไดด แขงแรงทนทาน

สวนดามกระทะทาจากพลาสตกเพราะพลาสตกเปนฉนวนกนความรอน

3. ภาพนคอ รองเทาผาใบ


ไดแก ผา และ ยาง

เหตผลทเลอกใชวสดชนดน ตวรองเทาทาจากผาเพราะมความออนนมเวลาใสจะไดสบายเทา สวนพนรองเทาทาจากยางเพราะมความยดหยนและยดเกาะกบพนไดด ไมลนไดงาย

185

แบบประเมนการนาเสนอหนาชนเรยน

ชนประถมศกษาปท …………

กลมท เนอหา

ความ

สามารถในการนาเสนอ

การตอบคาถาม

บคลกภาพ

ความ

สมพนธ ในกลม

รวม 15

คะแนน

คะแนนเฉลย

สรปผล

3 2 1 3 2 1 3 2 1 3 2 1 3 2 1

ลงชอ …………………………………….. ผประเมน

……../……../ …………

186

เกณฑการประเมนการนาเสนอหนาชนเรยน

เกณฑการประเมน ระดบคณภาพ

มาก (3) ปานกลาง (2) นอย (1)

1. เนอหา ครบถวน ชดเจน

ถกตอง

ครบถวน แตไมชดเจน

และมขอผดพลาด

ไมครบถวน ไมชดเจน

และมขอผดพลาดมาก

2. ความสามารถในการนาเสนอ

นาเสนอไดนาสนใจ

นาเสยงดงชดเจน นาฟง

นาเสนอดวยนาเสยงทดง แตเปนเสยงตะโกนไมนาฟง

นาเสนอไมนาสนใจ

เสยงไมคอยดงและไมชดเจน

3. การตอบคาถาม ตอบคาถามไดตรงประเดนอยางรวดเรว

ตอบคาถามไดตรงประเดนแตชา

ตอบคาถามไมตรงประเดน

4. บคลกภาพ มความมนใจในการออกมานาเสนอ หนาตายมแยม

มความมนใจในการออกมานาเสนอ แตหนาตาไมยมแยม

ไมมความมนใจในการออกมานาเสนอ หนาตาไมยมแยม

5. ความสมพนธในกลม

นกเรยนทกคนสลบกนออกมานาเสนอ

นกเรยนสลบกนออกมานาเสนอแตไมครบทกคน

นกเรยนคนเดมออกมานาเสนอตลอด

187

แบบประเมนคณลกษณะอนพงประสงค

เลขท ชอ-นามสกล

มงมนในการทางาน

ใฝเรยนร อยอยางพอเพยง

รวม 9

คะแนน

สรปผล

ผาน ไมผาน

3 2 1 0 3 2 1 0 3 2 1 0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

188

เกณฑการประเมนคณลกษณะอนพงประสงค

เกณฑการประเมน ระดบคณภาพ

3 2 1 0

1. มงมนในการทางาน

มความตงใจและพยายามทางานทไดรบมอบหมายดวยตนเองอยางสมาเสมอ

มความตงใจและพยายามทางานทไดรบมอบหมายดวยตนเองเมอไดรบการตกเตอน

มความตงใจและพยายามทางานทไดรบมอบหมายดวยตนเองเมอไดรบคาสง

ไมมความตงใจและไมพยายามทางานทไดรบมอบหมายดวยตนเอง

2. ใฝเรยนร แสวงหาความรจากแหลงการเรยนรตาง

ๆ และมการจดบนทกความรดวยตนเองอยางสมาเสมอ

แสวงหาความรจากแหลงการเรยนรตาง

ๆ และ มการจดบนทกความรดวยตนเองเมอไดรบการตกเตอน

แสวงหาความรจากแหลงการเรยนรตาง ๆ และ

มการจดบนทกความรดวยตนเองเมอไดรบคาสง

ไมแสวงหาความรจากแหลงการเรยนรตาง ๆ

และไมมการจดบนทกความรดวยตนเอง

เกณฑการใหคะแนนแบบประเมนคณลกษณะอนพงประสงค ปฏบตหรอแสดงพฤตกรรมอยางสมาเสมอ ได 3 คะแนน อยในระดบ ดเยยม

ปฏบตหรอแสดงพฤตกรรมเมอไดรบการตกเตอน ได 2 คะแนน อยในระดบ ด

ปฏบตหรอแสดงพฤตกรรมเมอไดรบการคาสง ได 1 คะแนน อยในระดบ ผาน

ไมปฏบตหรอแสดงพฤตกรรมอนพงประสงค ได 0 คะแนน อยในระดบ ไมผาน

189

1. ไมบรรทดทามาจากวสดกชนด

ก. ชนดเดยว ข. สองชนด

ค. สามชนด ง. สชนด

2. สงของในขอใดทามาจากวสดเพยงอยางเดยว

ก. ดนสอ ข. ยางลบ

ค. กรรไกร ง. ทเหลาดนสอ

3. ตววาวทาจากวสดหลายชนด ยกเวน ขอใด

ก. แผนโฟม ข. ผาบาง ๆ

ค. กระดาษสา ง. กระดาษแกว

4. สงของในขอใดทาจากวสดหลายชนดมากทสด

ก. ยางลบ ข. แกวนา ค. ไมบรรทด ง. ทเหลาดนสอ

5. ใครเลอกวสดในการทาพนรองเทาไดเหมาะสมกบการใชงานมากทสด

ก. นาใชแผนโฟมทาพนรองเทาเพราะมนาหนกเบา ข. แนนใชเหลกทาพนรองเทาเพราะมความแขงแรง

ค. นนทใชยางทาพนรองเทาเพราะมความยดหยนไดด

ง. เนมใชพลาสตกทาพนรองเทาเพราะมสสนสวยงาม

เฉลยแบบทดสอบชดท 2 ขอท 1 2 3 4 5 คาตอบ ก. ข. ก. ง. ค.

แบบทดสอบชดท 2 เรองคนหาวสดจากของเลนของใช กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท 3

จานวน 5 ขอ คะแนนเตม 5 คะแนน

คาชแจง ใหนกเรยนเขยนเครองหมาย ทบตวอกษรหนาคาตอบทถกตองเพยงตวเลอกเดยว

195

แบบประเมนทกษะทางวทยาศาสตร

สงเกตจากการเรยนตามแผนการจดการเรยนรท 2 เรอง คนหาวสดจากของเลนของใช

ทกษะทฝกปฏบต คอ 1) การสงเกต 2) การจาแนกประเภท 3) การลงความเหนขอมล

4) การสอความหมายขอมล 5) การพยากรณ

ชนประถมศกษาปท …………..

ชอกลม

รายการทกษะ

คะแนนรวม


สรปผล การสงเกต





ระดบ ระดบ ระดบ ระดบ ระดบ

3 2 1 3 2 1 3 2 1 3 2 1 3 2 1

กลม

กลม

กลม

กลม

กลม

กลม

กลม

กลม

กลม

กลม

รวม

ลงชอ ……………………..…………..ผประเมน

………/………/………..

196

ตารางท 47 เกณฑการใหคะแนนการประเมนทกษะทางวทยาศาสตร

เกณฑการตดสน คาเฉลยระหวาง 2.51-3.00 หมายถง มทกษะทางวทยาศาสตรอยในระดบสง

คาเฉลยระหวาง 1.51-2.50 หมายถง มทกษะทางวทยาศาสตรอยในระดบปานกลาง

คาเฉลยระหวาง 1.00-1.50 หมายถง มทกษะทางวทยาศาสตรอยในระดบตา

รายการประเมน

ระดบคณภาพ

สง

(3)

ปานกลาง

(2)

ตา (1)

ทกษะการสงเกต นกเรยนสามารถใชประสาทสมผสทง 5 ไดแก

ตา ห จมก ลน ผวกาย เขาสมผสโดยตรงกบวตถ และบรรยายลกษณะวตถทสงเกตเหนไดถกตอง

ครบถวน ดวยตนเอง

นกเรยนสามารถใชประสาทสมผสทง 5 ไดแก ตา ห จมก

ลน ผวกาย เขาสมผสโดยตรงกบวตถ และบรรยายลกษณะวตถทสงเกตเหนไดถกตอง

ครบถวน โดยมครคอยแนะนา

นกเรยนสามารถใชประสาทสมผสทง 5 ไดแก ตา ห

จมก ลน ผวกาย เขาสมผสโดยตรงกบวตถ และบรรยายลกษณะวตถทสงเกตเหนไดถกตอง แตไมครบถวน


นกเรยนสามารถจาแนกประเภทของวสดหรอขอมลไดถกตอง ครบถวน ดวยตนเอง

นกเรยนสามารถจาแนกประเภทของวสดหรอขอมลไดถกตอง ครบถวน โดยครเปนผแนะนา

นกเรยนสามารถจาแนกประเภทของวสดหรอขอมลไดถกตอง แตไมครบถวน

ทกษะการพยากรณ นกเรยนสามารถคาดคะเนสงทจะเกดขนไดถกตอง

ครบถวน ตรงตามผลหลงการปฏบตกจกรรม

นกเรยนสามารถคาดคะเนสงทจะเกดขนไดถกตอง ตรงตามผลหลงการปฏบตกจกรม แตไมครบถวน

นกเรยนสามารถคาดคะเนสงทจะเกดขนไมตรงตามผลหลงการปฏบตกจกรม


นกเรยนสามารถเขยนหรอพดอธบายขอมลโดยใชภาษา ทเขาใจไดงาย ถกตองตามเนอหาทเรยน และนาเสนอขอมลดวยวธทนาสนใจ

นกเรยนสามารถเขยนหรอพดอธบายขอมลโดยใชภาษา ทเขาใจไดงาย ถกตองตามเนอหาทเรยน แตนาเสนอขอมลดวยวธทไมนาสนใจ

นกเรยนสามารถเขยนหรอพดอธบายขอมลโดยใชภาษา ทเขาใจยาก ไมคอยถกตองตามเนอหาทเรยน และนาเสนอขอมลดวยวธทไมนาสนใจ

ทกษะการลงความเหนจากขอมล

นกเรยนสามารถลง

ความเหนกบขอมล

ทไดจากการปฏบตกจกรรมอยางมเหตผล

เหมาะสมกบขอมล

ไดดวยตนเอง



ทไดจากการปฏบตกจกรรมอยางมเหตผล

เหมาะสมกบขอมล

โดยการถามคร



ทไดจากการปฏบตกจกรรม

แตไมมเหตผล

ประกอบหรอมเหตผลไมเหมาะสมกบขอมล

197

แบบประเมนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ชนประถมศกษาปท …………

ชอกลม ชอสงประดษฐ


คะแนนรวม


สรปผล การออกแบบ

ของเลน ของใช การเลอกใชวสด

การใชประโยชน

ระดบ ระดบ ระดบ

3 2 1 3 2 1 3 2 1

กลม

กลม

กลม

กลม

กลม

กลม

กลม

กลม

กลม

กลม

รวม

ลงชอ ……………………………..ผประเมน

198

ตารางท 48 เกณฑการใหคะแนนความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ

เกณฑการตดสนระดบคณภาพ คาเฉลยระหวาง 2.51-3.00 หมายถง มความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐอยในระดบสง คาเฉลยระหวาง 1.51-2.50 หมายถง มความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐอยในระดบปานกลาง คาเฉลยระหวาง 1.00-1.50 หมายถง มความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐอยในระดบตา


ระดบความสามารถ

สง

(3)

ปานกลาง

(2)

ตา (1)

การออกแบบของเลน

ของใช

ผเรยนสามารถออกแบบของเลนของใช โดยระบรายละเอยดของวสดทใช

พรอมบอกเหตผลประกอบตามสมบตของวสดไดทกชน และของเลนของใชมความสวยงาม


แตบอกเหตผลประกอบตามสมบตของวสดเปนบางชน และของเลนของใชมความสวยงาม


แตไมบอกเหตผลประกอบตามสมบตของวสด และของเลนของใชไมสวยงาม

การเลอกใชวสด ผเรยนสามารถเลอกใชวสดเหลอใชทหลากหลาย ไมซาผอน ทมความเหมาะสมกบชนงาน มาประดษฐชนงานทไดออกแบบไว

ผเรยนสามารถเลอกใชวสดเหลอใชรวมกบวสดสาเรจรปทซอมาทประดษฐชนงานทไดออกแบบไว

ผเรยนไมสามารถเลอกใชวสดเหลอใช แตซอวสดสาเรจรปมาประดษฐชนงานทไดออกแบบไว

การใชประโยชน นกเรยนสามารถนาวสดเหลอใชมาประดษฐของเลน ของใช ทดแทนของเลน ของใช ทมจาหนายตามทองตลาดได และนาไปใชประโยชนไดจรง

มความแขงแรง ทนทาน ตอการใชงานมาก

นกเรยนสามารถนาวสดเหลอใชมาประดษฐของเลน ของใช ทดแทนของเลนของใช ทมจาหนายตามทองตลาดได และนาไปใชประโยชนไดจรง

แตยงขาดความแขงแรง

ทนทาน ตอการใชงาน

หรออาจใชไดเพยงครงเดยว

นกเรยนสามารถนาวสดเหลอใชมาประดษฐของเลน ของใช ทดแทนของเลน ของใช ทมจาหนายตามทองตลาดได แตขาดความแขงแรง ทนทาน ตอการใชงาน จงไมเหมาะจะนาไปใชประโยชนไดจรง

200

ตวอยางสงประดษฐของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

201

แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทมตอ การจดกจกรรมการเรยนรวทยาศาสตร เพอสงเสรมทกษะทางวทยาศาสตรและ ความสามารถในการสรางสรรคสงประดษฐ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

***********************************

คาชแจง 1. แบบสอบถามความคดเหนฉบบน เปนแบบสอบถามความคดเหนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) 3 ระดบ ดงน

ระดบ 3 หมายความวา นกเรยนเหนดวยมากกบขอความทกาหนดให ระดบ 2 หมายความวา นกเรยนเหนดวยปานกลางกบขอความทกาหนดให ระดบ 1 หมายความวา นกเรยนเหนดวยนอยกบขอความทกาหนดให 2. แบบสอบถามความคดเหนฉบบนแบงออกเปน 5 ตอน คอ 1) ดานเนอหาสาระ

2) ดานการจดกจกรรมการเรยนร 3) ดานสอการเรยนร 4) ดานการวดและประเมนผล และ 5) ดานประโยชนทไดรบ

3. ใหนกเรยนขดเครองหมาย ตามความคดเหนของตนเองและกรอกขอมลทเปนจรง

เพอประโยชนตอการพฒนาการเรยนการสอน

4. คาตอบของนกเรยนจะไมมผลตอการเรยนของนกเรยน ซงขอมลนจะถกเกบไวเปนความลบ

ขอบใจนกเรยนทกคนทชวยตอบแบบสอบถามความคดเหนในครงน

นางสาวจรรยสมร เหลองสมานกล

นกศกษาปรญญาโท สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ

มหาวทยาลยศลปากร

202

รายการ ระดบความคดเหน

มาก (3)

ปานกลาง (2)

นอย (1)

ดานเนอหาสาระ

1. เนอหาทเรยนใชภาษาทเขาใจไดงาย

2. เนอหาทเรยนเปนเรองใกลตวของนกเรยน

3. เนอหาทเรยนทาใหนกเรยนนาไปใชในการสรางสงประดษฐได


1. กจกรรมการเรยนการสอนมความสนกสนาน นาสนใจ

2. นกเรยนไดลงมอปฏบตกจกรรมจรงในระหวางเรยน

3. นกเรยนไดทางานเปนกลมรวมกบเพอน


1. สอมความหลากหลายทงรปภาพ ของจรง และวดทศน

2. สอทใชในการจดการเรยนการสอนใหความรแกนกเรยน

3. สอทใชในการจดการเรยนการสอนนาสนใจ


1. ครเปนผประเมนผลงานนกเรยน

2. เพอนเปนผประเมนผลงานนกเรยน

3. ประเมนผลและใหคะแนนเปนรายกลม


1. ทาใหนกเรยนไดเหนประโยชนของวสดรอบตวมากขน

2. ทาใหนกเรยนมความสขในการเรยน

3. ทาใหนกเรยนไดนาเสนอผลงานของตนเองหรอกลม

ขอเสนอแนะอน ๆ เพมเตม

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

203

ประวตผวจย

ชอ – สกล นางสาวจรรยสมร เหลองสมานกล

ทอย บานเลขท 1 หม 3 ตาบลมาบแค อาเภอเมอง

จงหวดนครปฐม 73000

ททางาน โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล

อาเภอพทธมณฑล จงหวดนครปฐม

ประวตการศกษา พ.ศ. 2541 สาเรจการศกษาระดบประถมศกษาโรงเรยนวดสขวราราม

อาเภอดอนตม จงหวดนครปฐม

พ.ศ. 2544 สาเรจการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตน

โรงเรยนราชน บรณะ อาเภอเมอง จงหวดนครปฐม

พ.ศ. 2547 สาเรจการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลาย

โรงเรยนราชน บรณะ อาเภอเมอง จงหวดนครปฐม

พ.ศ. 2551 สาเรจการศกษาปรญญาตร วทยาศาสตรบณฑต

สาขาวชาวทยาศาสตรและเทคโนโลยการอาหาร

มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา จงหวดพษณโลก

พ.ศ. 2554 สาเรจการศกษาประกาศนยบตร วชาชพคร

คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม

ประวตการทางาน พ.ศ. 2554 – ปจจบน คร ค.ศ. 1 โรงเรยนพระตาหนกสวนกหลาบ มหามงคล

อาเภอพทธมณฑล จงหวดนครปฐม

2557 ิทยาลัทยาลิลปากรยศ · จ 55253401: major : curriculum and...

Documents

Transcript of 2557 ิทยาลัทยาลิลปากรยศ · จ 55253401: major : curriculum and...