2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

31
Mitä DNA kertoo Etelä- Pohjanmaan asuttamisesta? Seinäjoki, 13.9.2014 Marja Pirttivaara, FT, MBA 13.9.2014 © Marja Pirttivaara 1

description

Mitä DNA kertoo Etelä-Pohjanmaan asuttamisesta?

Transcript of 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Page 1: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Mitä DNA kertoo Etelä-Pohjanmaan asuttamisesta?

Seinäjoki, 13.9.2014

Marja Pirttivaara, FT, MBA

13.9.2014 © Marja Pirttivaara 1

Page 2: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Mikä on Etelä-Pohjanmaa?Nykyinen maakunta *

Alajärvi , Alavus , Evijärvi , Ilmajoki, Isojoki , Jalasjärvi, Karijoki , Kauhajoki , Kauhava , Kuortane , Kurikka , Lappajärvi , Lapua , Seinäjoki , Soini , Teuva , Vimpeli , Ähtäri

* Wikipedia

HisKi-tietokanta

Alahärmä, Alajärvi, Alavus, Evijärvi, Ilmajoki, Isojoki, Jalasjärvi, Jurva, Karijoki, Kauhajoki, Kauhava, Kortesjärvi, Kuortane, Kurikka, Lappajärvi, Lapua, Lehtimäki, Nurmo, Peräseinäjoki, Seinäjoki, Soini, Teuva, Töysä, Vimpeli, Ylihärmä, Ylistaro, Ähtäri

13.9.2014

Page 3: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Etelä-Pohjanmaa 1775

13.9.2014 Marja PirttivaaraEtelä-Pohjanmaa, Eric Wetterstedt, 1775, http://www.vanhakartta.fi/historialliset-kartat/koulukartat/@@mapview?handle=hdl_123456789_21881

Page 4: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Eurooppa 1500-luvulla

13.9.2014Marja Pirttivaara

Abraham Ortelius: Euroopan muinaiset kansat, 1595, http://www.vanhakartta.fi/historialliset-kartat/suomi-500-vuotta-euroopan-kartalla-1/@@mapview?handle=hdl_123456789_25185

Page 5: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Etelä-Pohjanmaan kirkonkirjat HisKissä 1/2Seurakunta Kastettuja Vihittyjä Haudattuja Sisäänmuutt. Poismuutt.

Alahärmä 1701‐1705, 1707‐1713, 1724‐1727, 1734‐1894 1734‐1760, 1778‐1891 1696‐1713, 1734‐1762, 1778‐

1893

Alajärvi 1754‐1756, 1758‐1762, 1764‐1855, 1857 1754‐1863 1754‐1864

Alavus 1721‐1762, 1808‐1850 1722‐1740, 1744‐1784, 1786‐1826, 1830‐1870 1722‐1850

Evijärvi 1760‐1850 1760‐1850 1760‐1850

Ilmajoki 1675‐1851 1676, 1678, 1680‐1724, 1737‐1860 1675‐1850

Isojoki – Storå 1734‐1850, 1858‐1870 1733‐1894 1732‐1850 1827‐1895 1827‐1895

Jalasjärvi 1729‐1854 1731‐1858 1730‐1854, 1863‐1891 1776‐1781, 1799, 1803‐1811

1776‐1781, 1805‐1811

Jurva 1774‐1795, 1798‐1848, 1850 1774‐1850 1805‐1850 1805‐1850

Karijoki –Bötom

1812‐1865 1812‐1870 1812‐1870 1812‐1828 1812‐1828

Kauhajoki 1691‐1720, 1732‐1795, 1797‐1850

1700‐1717, 1720‐1795, 1797‐1850

1691‐1717, 1719‐1795, 1797‐1850

Kauhava 1730‐1779, 1781‐1894 1730‐1778, 1781‐1797, 1803‐1850

1697‐1714, 1720‐1779, 1781‐1801, 1803‐1899 1751‐1780 1751‐1767, 1773‐

1780

Kortesjärvi 1794‐1850

1793‐1817, 1821‐1850, 1905, 1910‐1913, 1923, 1927, 1931‐1933, 1936‐1938, 1941, 1944

1793‐1850, 1946‐1947

Kuortane 1756‐1807, 1809‐1855 1756‐18551690‐1697, 1700‐1713, 1724‐1725, 1728, 1731, 1737, 1750, 1756‐1791, 1809‐1855

1809‐1855 1809‐1855

13.9.2014

Page 6: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Etelä-Pohjanmaan kirkonkirjat HisKissä 2/2Seurakunta Kastettuja Vihittyjä Haudattuja Sisäänmuutt. Poismuutt.

Kurikka 1685‐1707, 1723‐1724, 1726‐1852

1693‐1708, 1723‐1755, 1757‐1853

1690‐1708, 1723‐1724, 1726‐1853

Lappajärvi 1663‐1714, 1716‐1729, 1731‐1749, 1751‐1852 1826‐1850 1664‐1850

Lapua - Lappo 1659, 1669, 1684‐1712, 1721‐1904

1659, 1665, 1684‐1712, 1721‐1904

1653‐1657, 1661‐1669, 1677‐1712, 1722‐1903

Lehtimäki 1800‐1883 1801‐1883 1800‐1883

Nurmo 1766‐1860, 1874‐1898 1766‐1899 1766‐1872

Peräseinäjoki 1799‐1857 1799‐1826, 1828‐1858 1799‐1862

Seinäjoki 1816‐1860 1860‐1869 1816‐1872

Soini 1793‐1860 1793‐1820, 1822‐1860 1793‐1860

Teuva -Östermark

1722‐1850 1722‐1850 1722‐1850 1797‐1820 1797‐1820

Töysä 1800‐1860 1808‐1881 1800‐1830, 1832‐1863 1809‐1851 1809‐1851

Vimpeli 1809‐1857 1809‐1857 1809‐1857 1808‐1823 1809‐1822

Ylihärmä 1788‐1893 1788‐1802, 1805‐1869 1788‐1819, 1821‐1892 1816‐1850 1816‐1850

Ylistaro 1718‐1850 1718‐1862 1714‐1850

Ähtäri - Etseri 1770‐1808, 1811‐1887 1771‐1782, 1784‐1798, 1811‐1890 1771‐1799, 1808‐1853

13.9.2014

Page 7: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Omalaatuinen kansa• ”Olemme geneettisellä kartalla omalaatuisia ja sisäiset geneettiset erot ovat

suuret."• ”Populaatioiden erot näkyvät edelleen kirkkaasti itä- ja länsisuomalaisten

perimässä” • ”Menetelmiemme tarkkuus on sitä luokkaa, että näemme, miten tietyt

geeniklusterit siirtyvät jokivartta ylöspäin”Prof. Samuli Ripatti (Helsingin yliopisto)

• Suomalaisten uudet juuret, Tiede, 2010http://www.tiede.fi/artikkeli/1299/suomalaisten_uudet_juuret

• Suomalaiset outo kansa eurooppalaisten joukossa, YLE 2010http://yle.fi/uutiset/suomalaiset_outo_kansa_eurooppalaisten_joukossa/6151349

• Suomalaisilla on omalaatuiset geenit - suomalaisten perimä on lähempänä hollantilaisia kuin unkarilaisia, osoittaa uusi tutkimus.http://www.hs.fi/kotimaa/artikkeli/Suomalaisilla+on+omalaatuiset+geenit/1135254473875

13.9.2014 © Marja Pirttivaara 7

Page 8: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Perimä ja mutaatio• Kaikilla elollisilla ja lisääntymiskykyisillä

lajeilla on perimä eli genomi, joka on koodattu DNAhan.

• Ihmisen perimä on varastoitunut 23 kromosomipariin, joissa on geenejä. 23. kromosomipari on sukukromosomit X ja Y. Miehillä sukukromosomit ovat XY, naisella XX.

• Mitokondriossa eli soluelimessä on omaa DNA:ta (mtDNA)

• Mutaatio on geenissä, kromosomissa tai koko kromosomistossa tapahtunut rakenteellinen muutos.

• Käytännön DNA-jaottelu: Y-DNA, autosomaali-DNA, X-DNA ja mtDNA.

13.9.2014 © Marja Pirttivaara

Page 9: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Eteläpohjalaisia Suomi Finland DNA –projektissa (Family Tree DNA)

Kriteerit:• Mukana Finland DNA projektissa ja• testattu Y-DNA tai mtDNA ja• MyFTDNA-tietoihin merkitty vanhin tunnettu

isälinjainen tai äitilinjainen esi-isä on asunut Etelä-Pohjanmaalla (HisKi-seurakuntaluettelo).

Löytyi yht. 264 henkilöä, joilla on 175 Y-DNA-testiäsekä 127 mtDNA-testiä. Osa merkinnyt useammankunnan. Mukana on myös siirtolaisten jälkeläisiä. Enemmänkin on, mutta eivät löydy haulla, koska esi-isätiedot ovat kirjaamatta tms.

13.9.2014 © Marja Pirttivaara

Page 10: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Seurakunta Y-DNA –mtDNA lkm Isälinja Y-DNA (kit nro) Äitilinja mtDNA (kit nro)

Alahärmä 4-1 N67707, N17735, 127598, 338199 151000

Alajärvi 7-7 N91570, 218380, N19855,200190, 110109, 98538, 162647

110109, 118500, 117229,N41070, 162267, 317781,N54080

Alavus 9-16136293, 299349, N31407, 285159, 175299, 173298, 117443, 105382, 165721

212955, 118315, 200353,165719, 176091, 165721,136289, 200349, N22572,N6662, 184046, 184035,211899, 321096, 136293,174734

Evijärvi 11-4292821, 336419, 146498, B2083, 336417, 212688, 158145, 336418, 115139, 131531, 336416

164026, 130942, 190933,N50409

Ilmajoki 19-11

120879, 221340, 136289, 191977, N22572, 108262, 108267, 175294, 187345, 233089, 127605, 274254, 136287, B5996, 226037, 226038, N24268, 324285, 149642

B1829, 250085, 108269,108262, N71083, 108267,219807, 136291, 165716,275834, 280332

Isojoki 2-1 N31225, 235861 N25556

Eteläpohjalaisia isä- ja äitilinjaisia esivanhempiaFamily Tree DNA ”Finland DNA” projektissa 1/4

13.9.2014

Page 11: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

SeurakuntaY-DNA –mtDNA

lkmIsälinja Y-DNA (kit nro) Äitilinja mtDNA (kit nro)

Jalasjärvi 7-5N29895, 127841, 193259, 125442, 219807, 213870,189932

N71062, N38964, 101354,136288, 102979

Jurva 7-4170928, 118591, 266948,N54178, N32284, 323823, 120295

118591, 136284, 251241,136287

Karijoki 1-1 N81867 N3103

Kauhajoki 5-5 147203, 197855, 147215, 165720, 190936

269770, N29895, 106382,287970, N82203

Kauhava 2-5 N17735, 194987 195227, 101483, 274240,127840, 208730

Kortesjärvi 2-1 201230, 142382 201230

Kuortane 8-17, 210544, 271422, N100121, N31407, 283907, 248958, 177614, 211899

146958, 208763, 157288,214593, 194882, 283907,N78807, 258677, 248958,213050, 165721, 131541,N19643, 233696, 244602, 177614, 217460

Eteläpohjalaisia isä- ja äitilinjaisia esivanhempiaFamily Tree DNA ”Finland DNA” projektissa 2/4

13.9.2014

Page 12: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Eteläpohjalaisia isä- ja äitilinjaisia esivanhempiaFamily Tree DNA ”Finland DNA” projektissa 3/4

SeurakuntaY-DNA –mtDNA

lkmIsälinja Y-DNA Äitilinja mtDNA

Kurikka 8-7 165719, 20560, 136376, 245315, 181229, 153101, E11886, 154892

191977, 136287, 147203, 274239,149642, N24268, 211537

Lappajärvi 3-6 147212, 162636, 256156 313104, 136294, N52054,130836, 239348, 127650

Lapua 25-11

226036, 297281, 274235, N63795,134409, 146958, N12214, 147350,180711, 121751, 127833, 345052,226040, 200242, 174453, 226125,325562, 165716, 176091, N21952,254980, 285174, 208730, 200353,254978

162568, N40469, 174453, N59726, 200354, 274248,147224, 102786, 190936,144162, N12271

Lehtimäki 1-1 162583 200190

Nurmo 19-1

102565, 200352, 200364, 200365, 190947, 200355, 200356, 254977, 136291, 226041, 236032, 226042, 200363, 200360, 200357, 200361, 165200, 200359, 200358

165720

Peräseinäjoki 1-0 N6841313.9.2014

Page 13: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Eteläpohjalaisia isä- ja äitilinjaisia esivanhempia Family Tree DNA ”Finland DNA” projektissa 4/4

Seurakunta

Y-DNA –mtDNA

lkmIsälinja Y-DNA Äitilinja mtDNA

Seinäjoki 5-3 165732, 226039, 136297, 210956, N52054 291892, 274235, N100121

Soini 4-2 205428, 338157, 213325,N80471 105759, 190936

Teuva 8-6287463, 167005, N44382, N32284, 323823, 47328, 163701, 63614

N72309, 218177, 101222,330795, 25805, 196840

Töysä 9-3165721, 165366, 274240, 165722, N78348, N41599, 283907, 346911, 154717

200353, 177614, 154717

Vimpeli 5-1 252159, 127650, 251898,214260, 167107 210666

Ylihärmä 0-2 N10414, 133542

Ylistaro 6-7 313181, 136296, 128126, 65330, 165726, 173734

N34884, N35492, 20500, 270823,147215, N35290, N72615

Ähtäri 4-0 131532, 194882, 164233, N14141

13.9.2014

Page 14: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Eteläpohjalaisten miesten Y-DNA-haploryhmiä, kertovatisälinjoista

Haploryhmä Lkm Haploryhmä Lkm

I-L22 13 R-CTS1211 1

I-L258 25 R-L21 1

I-L287 1 R-L260 1

I-M223 1 R-M198 1

I-M253 39 R-M269 4

I-P109 1 R-M417 1

I-P37 1 R-M512 6

N-CTS10082 2 R-P311 2

N-CTS6380 1 R-PAGES00007 1

N-L550 1 R-U106 1

N-L667 1 R-Z28 2

N-M178 51 R-Z280 3

N-M231 2 R-Z9 2

N-M232 14 G-L13 1

13.9.2014 © Marja Pirttivaara

Page 15: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Eteläpohjalaisten mtDNA-haploryhmiä, kertovat äitilinjoista

Haploryhmä Lkm Haploryhmä Lkm

H 20 H2a1a 1 J1c7a 1 U5 5H10e 1 H35 2 J2a1a1a 1 U5a1b 2H10g 1 H39 1 J2a1a1a2 1 U5b1b1a 1H11a1 2 H3as 1 K 1 U5b1b1a1a 7H13a1a1d 1 H3h1 2 K1a2a 1 U5b1b2 6H1a 4 H5a1 1 K1a4a1a2b 1 U5b2a1a1b 2H1a2 1 H5a1e 1 K1b2a1 1 U8a1a1a 2H1b1 1 H6a1a3 2 K1c1c 1 U8a1a1b 1H1b1-T16362C 1 H7a1b 1 T1a1 1 V 4H1c9 1 H7c3 2 T2 2 W 3H1f1 1 H85 1 T2b 1 W1a 2

H1n4 4 J 2T2b4-T152C! 1 V1a1 1

H1q1 4 J1c1 1 U 1 V1a1a 1H27 3 J1c2 2 U4 2 V2a1a 2H2a1 1 J1c2c1 1 U4d1a1 1 X 2© Marja Pirttivaara

13.9.2014

Page 16: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Family Tree DNAn käyttämä laboratorio

© Mika Pirttivaara13.9.2014

Page 17: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Eteläpohjalaisia Y-DNA-isälinjoja, joiden esi-isät tunnetaan 1500-1600-luvulle 1/4

Arvi Arvinpka Koukkari1685-1756,Kauhajoki I-L22Heikki Olavinp. Mäyryn is. 1583-1619 Kuortane I-L22Martti Sipinp HIPPI,1641-1733,Nurmo I-L22Matti Salmi,1679,Haveri, Alavus I-L22Sigfred Michelsson Teikari,1606-1657,Lapua I-L22Sipi Antinpoika Aro, 1620 -1695, Kauhajoki I-L22Antti Karjalainen, KARHU (1546) -1548,Lapua I-L258Erkki Niilonp UPPA,1600-1615 Seinäjoki I-L258Heikki Korpi1480-1530,Korpi, Peuralankylä,Ilmajoki I-L258Jaakko Erkinp. Uppa, b.c. 1595, Seinäjoki I-L258Johan Eskelsson Kohta-Kokko,1655-1717,Ilmajoki I-L258Juha Piri, b.c.1500,Pirilä,Ilmajoki I-L258Juho Jöraninp. Örn, sotilas, 1677-1744, Kurikka I-L258Juho Liuhtari1546,Luhtasela,Koivisto,Ilmajoki I-L258Kasperi Yrjönp RINTA-KALISTAJA,1669-1690,Nurmo I-L258Sigfrid Mattsson Färä>Hidback, b.~ 1520, Jurva I-L258Simuna Pertunpoika Setälä,1577-1661,Lapua I-L258Sippo Siponpoika Frändilä, b. 1500 Lapua I-L258Tuomas Juhonp PIRI/Kalistaja 1546-1566, Nurmo I-L258Yrjänä Mikinp.Seppälä,1640-1721,Ilmajoki I-L258Yrjö Yrjönpoika (Yliselä), 1693-1771, Lapua I-L258Jaakko Antinp ALA-KOSKELA 1637-1673,Lapua I-M223

13.9.2014 © Marja Pirttivaara

Page 18: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Eteläpohjalaisia Y-DNA-isälinjoja, joiden esi-isät tunnetaan 1500-1600-luvulle 2/4

Erkki Tuomaanp LATIKKA 1638-1723,Nurmo I-M253Harri (?), 1500,Jalasjärvi I-M253Heikki Koskue,1646,Jalasjärvi I-M253Jaakko Brusinpoika Ilkka 1530-1595,Lapua I-M253Juho Heikinpoika Höök, b. 1651, Alajärvi, I-M253Matti Erkinpoika Iso-Loppi 1546 (1530)-1582 Ilmajoki I-M253Matti Erkinpoika Iso-Loppi, 1530-1582, Ilmajoki I-M253Matti Matinp.Lassila,Kammerbacka1696Evijärvi I-M253Matti Sipinpoika Jaskari, 1650, Nurmo I-M253Matti Tienhaara,1863-1915,Hellanmaa, Lapua, I-M253Niilo Niilonpoika Nikkola b 1518, d 1596 Ilmajoki I-M253Olavi Juhonpoika Spangar d. 1608 Vimpeli I-M253Olavi Matinp KALISTAJA,1608-1616, Nurmo I-M253Olof Pedersson Strang,1625-1685,Vimpeli I-M253Simo PENTTILÄ 1500-l. Nurmo I-M253Simuna Köykkä,1698,Luopajärvi,Jalasjärvi I-M253Sipi Juhonp.VähäTuisku/Aro/Ikkelä 1511-55 Kurikka I-M253Taneli Valentininp Vuolle 1680-1746,Seinäjoki I-M253Tuomas Rekonp Kiviluoma/Pantti 1676-1757Kauhajoki I-M253Vilppu Matinpoika Erkkilä,1691-1772,Kuortane I-M253Yrjö Jaakonpoika Jutila,1622,Kortesjärvi I-M253Simo Jaakonpoika Pynttäri,1579, Alajärvi I-P109Paavo Posso 1500(circa),Ilmajoki I-P37

13.9.2014 © Marja Pirttivaara

Page 19: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Eteläpohjalaisia Y-DNA-isälinjoja, joiden esi-isät tunnetaan 1500-1600-luvulle 3/4

Vilppu Keisari b. 1562 / 1570,Soini N-CTS10082Kaappo Matinp Saukko/Miekkasaari s.1653 Lapua N-L667Antti Laurinp.Nyyssönen,1607,Ähtäri N-M178Antti Wereis/Värri b. 1615, Vimpeli N-M178Antti Vääräin,1652-1740, Vimpeli N-M178Elias Simonp KNUUTTILA,1686-1745,Nurmo N-M178Eric Lehtimäki,1685, Keskikylä,Jalasjärvi N-M178Erkki Laurinpoika Nyyssönen 1679-1762, Evijärvi N-M178Eskil Hindersson Koppare d.1672 Evijärvi N-M178Esko Matinpoika Pesola (Piri),1613,Lapua N-M178Jaakko Erkinp HIPPI 1601-1646,Nurmo N-M178Jaakko Jaakonp Yli-Karhu, vävy, isäntä 1692,Lapua N-M178Jaakko Jaakonpoika Kaara (born 1691 Lapua N-M178Lauri Juhonp. Liuhtari,1493-1559,Kurikka N-M178Lauri Klaunp Säxjerv,bonde 1548-64,Vimpeli, N-M178Mathias Stutaeus, kirrkohra 1571-1597, Ilmajoki N-M178Matti Eskonp ULVILA 1577-1591 Tiistenjoki,Lapua N-M178Matti Jaakonp ILKKA s. 1592 Ilmajoki? N-M178Matti Jaakonpoika Myllymäki, b. ~1650, Seinäjoki N-M178Mikko Yli-Karhu,1667,Haapakoski,Lapua N-M178Olavi Hyytinen, b.c. 1560, settled in Lappajärvi N-M178Olavi Löyväinen,1530 Savo,Kuortane/Alavus N-M178Olavi Pennala, Pennainen,1670, Kuortane N-M178Pennala, Kustaa OlavinpoikaTöysä,Kuortane, 1670 N-M178

13.9.2014 © Marja Pirttivaara

Page 20: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Eteläpohjalaisia Y-DNA-isälinjoja, joiden esi-isät tunnetaan 1500-1600-luvulle 4/4

Pentti Paavonpoika, 1625, Sepänkylä, Kauhajoki N-M178Pietari Olavinpoika Söyring, b. c 1545, Lappajärvi N-M178Pietari Paalanen, b 1563-64, Evijärvi N-M178Simo Arvinpoika Saukkokoski b.1666,Isojoki, N-M178Tuomas Heikinp LEMPOLA 1654-n.1674 Nurmo N-M178VIlppu Keisari b.c.1562,Keisala,Soini N-M178Måns Johansson Höök, b c 1550, Alajärvi N-M231Antti Matinpoika Svarvar b. 1540 Alajärvi N-M232Eskil Henriksson Koppare, k.1672, Evijärvi N-M232Heikki Matinp KUROINEN/Teppo 1644,Nurmo N-M232Jaakko Iisakinp MOLANDER k. 16.6.1755 Nurmo N-M232Johan Mattsson,1815,Pulli/Pullila,Teuva, N-M232Markus Svarvar, b. 1617, Svarvar, Alajärvi N-M232Matti Pietarinpoika Kniivilä,1610-1671,Evijärvi N-M232Simon Huumo, Nurmo ,1642-1720 N-M232Paavonpoika Lampimäki1698-1778Töysä N-M232Vincentius Pietarinpoka Säntti, b.1552,Kurikka N-M232Yrjö Laurinp YLI-KOSKELA,1602-1619 Nurmo N-M232Matti Matinp.Lassila, Kammerbacka1696,Evijärvi R-L260Yrjö Matinpoika Orava,1585,Menkijärvi,Alajärvi R-M269Matti Matinp.Lassila, Kammerbacka1696,Evijärvi R-M417Henric Lassila, b. 1591, Evijärvi, R-M512Iivari Matinp1628-1731,Iivarinkylä,Isojoki R-M512Matti Matinp.Lassila,Kammerbacka1696Evijärvi R-M512Erkki Yrjönpoika Mikkilä, n.1690-1753 Kuortane R-Z280

13.9.2014 © Marja Pirttivaara

Page 21: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Mieslinjojen migraatiokartta: haploryhmät

© Gene by Gene, lupa13.9.2014

Page 22: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

M269

P311P312

Z195

L21

U152

U106

L4 8U1 0 6

P3 1 1 L2 1M2 6 9 L1 1

P3 1 2 Z1 9 5

U1 5 2

L4 8U1 0 6

P3 1 1 L2 1M2 6 9 L1 1

P3 1 2 Z1 9 5

U1 5 2

Post-Neolithic Centers of Renewed Expansion

SRY2627

M222

Prof. Michael Hammer, Origins of R‐M269 Diversity in Europe, Houston 11.2013

Haploryhmän R-M269 leviäminen Euroopassa

13.9.2014

Page 23: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Mitä oma DNA voi kertoa:Family Finder testi MyOrigins

13.9.2014 © GenebyGene lupa23Family Tree DNA MyOrigins metodologiasta: 

https://www.familytreedna.com/learn/family‐finder‐pages/myorigins‐methodology

Page 24: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Eteläpohjalaisia mtDNA-äitilinjoja, joiden esiäidit tunnetaan 1600-luvulle 1/2

Margeta Puumala, b. 1684, Puumala, Alajärvi HHelga Tuomaant. Torpp,A.D. 1613, Alajärvi, JVenla Heikintytär Saarijärvi,1683-1776, Alavus H35 (mtDNA matchini)Vrt Liisa Mikontytär Saarijärvi b.1718 Alavus H35 -”-Helena Heikint.Lehmälampi,1685-1768.Alavus K1b2a1Aune Simontytär Kätkä,1690-1786,Alavus, U5b1b2Margetta Heikintytär Norrena,1643-1713 Evijärvi T1a1Riitta Sipintr.Särkijärvi,Vertanen,1686,Evijärvi U5Susanna Simontytär Ranto1657, Ilmajoki, HAnna Pentin tr. Kasari,1672,Korpi,Ilmajoki H27Liisa Jöransdr Seppälä, 1681-1699, Ilmajoki U5b1b1a1aMaria Jaakko-Kokko, b. 1630, Ilmajoki, VSusanna Heikintytär,1676-1731,Kauhajoki, H1n4Susanna Heikintytär,1682-1749 Kauhajoki, J1c1Inkeri Niilontytär,b.c.1620's,Kauhava, H3h1Maria Jaakont.Storpellinen1657-3.2.1741Kauhava U5b2a1a1bSusanna Jaakontyytar Kosola,1698-1789,Kauhava W1aKaisa Sipintytär Hynnilä, 1683-1758, Kuortane HKaisa Sipintytär Hynnilä, 1683-1758, Kuortane H1q1Maria Heroja:Kuortane 1698 Heroja-1771 Ala-Ruona U5Maria Heroja,Kuortane:1698 Heroja -1771 Ala-Ruona U5b1b213.9.2014 Marja Pirttivaara

Page 25: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Maria Juhontr.Vähä-Tuisku1672-1753,Kurikka H1aRaakel Erkintytär, 1637, Kurikka H7a1bMaria Johansdotter Kärnä,1678-1746,Lappajärvi H10gLeena Matsdotter nilä b.1666, Lappajärvi H1aPriita Mikontytär Nykänen, b. 1634, Lappajärvi H1n4Kaarin Sigfridintr Lappinen,b 1620, Lappajärvi V1a1aMaria Kortesoja,1631,Lapua U5a1bVenla Paavontytär Liuhtari,1620,Lapua, U5b1b1aKaisa Simontr.Yli-Koskela (Hippi,Soini),1693,Lapua U5b1b2Valpuri Yrjöntytär Laukkonen1716,Lehtimäki H10eAgneta Jaakont. k. 4.5.1690 Latva-Kalistaja,Nurmo H1b1-T16362CBarbro Matintytär Uppa,d. 21.12.1684,Seinäjoki H1q1Marketta Kauppila Hakala 1658, Teuva HMarketta Mikontytär Kauppila b Hakala, 1658 Teuva HMarketta Kauppila (e.Hakala) b.1658 Teuva H27Liisa Perttula n.1689-28.10.1777, Teuva U8a1a1aAnna Simontytär Sääksjärvi, ~1647-1689, Vimpeli HWalb.And.dr Latvatalo 1696,Topparla, Ylistaro K1c1cLiisa Tapanintytär Hölsö, 1640, Ylistaro U5b1b1a1a

13.9.2014 Marja Pirttivaara

Eteläpohjalaisia mtDNA-äitilinjoja, joiden esiäidit tunnetaan 1600-luvulle 2/2

Page 26: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Naislinjojen migraatiokartta: haploryhmät

© Gene by Gene, lupa13.9.2014

Page 27: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Syitä ihmisten liikkumisellevuosisatojen aikana

• Kaupankäynti• Muut elinkeinot• Sodat• Nälänhätä ja taudit• Julkinen valta ja vallan keskukset• Ruukit• Uskonto• Avioliitot, esim. aatelisten ja säätyläisten• Turun Akatemia piristysruiske liikkumiselle ja

säätykierrolle• Seikkailunhalu• Vesireitit ja tiet

Marja Pirttivaara13.9.2014

Page 28: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Suomalaissiirtolaisten muutto Amerikkaan

13.9.2013 © Marja Pirttivaara 28http://www.migrationinstitute.fi

Amerikkaan muuttaneita lääneittäin 1870-1914Lääni HenkilöäUusimaa 13 200

Turku-Pori 43 800

Häme 8 800

Viipuri 16 000

Mikkeli 5 000

Kuopio 9 900

Vaasa 158 400Oulu 47 700

Yhteensä 302 800

in the 1920’s

Page 29: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Yhteenveto• Etelä-Pohjanmaalla sukututkimus ja geneettinen

sukututkimus on vilkasta ja systemaattista• DNA kertoo, että liikkuminen on ollut runsasta kautta

vuosisatojen.• Kaupankäynti on vaikuttanut paljon, tuonut kaikista

suunnista kävijöitä ja myös jääjiä: Hansa, ruotsalaiset, karjalaiset jne. Saksan suunnan vaikutus on suuri (vrt. Tuuli Lappalainen väitöskirja 2009)

• Pullonkaulaefektit ovat olleet rajuja: esim. Isoviha. Mieslinjoja on sammunut ja korvautunut muualtatulleilla.

• Kytkentä Satakuntaan ja Hämeeseen näkyy vahvanageeneissä, tarvitaan lisätietoa ja tutkimusta.

© Marja Pirttivaara13.9.2014

Page 30: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Linkkejä• Family Tree DNA www.familytreedna.com• Suomi DNA projekti:

– https://www.familytreedna.com/public/finland– https://www.facebook.com/groups/FinlandDNA/

• ISOGG International Society of Genetic GenealogyAncient DNA pages http://www.isogg.org/wiki/Ancient_DNA

• Lappalainen Tuuli: Human genetic variation in the Baltic Sea region: Features of population history and natural selection, väitöskirja, Helsingin yliopisto, 2009 https://helda.helsinki.fi/bitstream/handle/10138/22129/humangen.pdf?sequence=1

13.9.2014 © Marja Pirttivaara

Page 31: 2014 09-pirttivaara marja-etela-pohjanmaa_f

Kiitos!marja.pirttivaara (@) gmail.com

Twitter: Marja_P

1939.2014 31