จนควาแชมปการคาโลก

---------------------------------------------

อนทจรง ขาวการควา “แชมปการคาโลก” ของจนในครงนไมใชขาวใหมทนาตนเตนแตอยางใด เพราะผเชยวชาญไดประเมนและคาดการณกอนหนานแลววา จนจะกาวขนครองอนดบหนงของการคาโลกในไมชา พอดจากแนวโนมการคาฯ ของจนและสหรฐฯ ในระยะหลง โดยเฉพาะชวงโคงสดทายของป 2556 แลวกยงมนใจใหญพรอม “ฟนธง” วา จนจะแซงหนาสหรฐฯ ในฐานะประเทศทคาขายระหวางประเทศมากทสดในโลกในป 2556 อยางไรกด ผคนในวงการตองรอฟงประกาศตวเลขการคาระหวางประเทศของจนและสหรฐฯ อยางเปนทางการอกครง จนกระทงเมอเรว ๆ น ตวเลขการคาฯ

ไดรบการยนยนจากองคการการคาโลก (World Trade Organization: WTO) เรยบรอยแลว ผลเปนเชนไรลองตดตามมาไดเลยครบ ... การเปดเสร ... การเตบโตทางการคาของจน

ป 2521-2536 ... ยคปรบฐาน หากมองยอนกลบไปเมอป 2521 ทจนเปดประเทศสโลกภายนอกครงใหม การคาระหวางประเทศของจนมมลคาเพยง 20,640 ลานเหรยญสหรฐฯ แตความส าเรจจากการเปดเสรทางเศรษฐกจได

สงผลใหการคาฯ ของจนขยายตวอยางตอเนองในอตราทสง โดยมมลคากาวขนเปน 115,440 ลานเหรยญสหรฐฯ ในป 2533 และมมลคาเกอบ 200,000 ลานเหรยญสหรฐฯ ในป 2536 อยางไรกด จนเสยดลการคาในระยะแรกและไดเปรยบดลการคาบางในหลายปตอมา ทงน ป 2536 นบเปนปทจนขาดดลการคาครงลาสด

ป 2537-2556 ... ยคเกนดลการคา ในชวง 20 ปทผานมา จนนบวาประสบความส าเรจและไดรบประโยชนทางเศรษฐกจและการคาอยางมากจากบรบทของการเปดเสรทางการคาโลก ท าใหสามารถเชอมโยงจนเขากบการคาโลกไดอยางแนบแนนและรวดเรวชนดทไมเคยมประเทศใดท ามากอน

จากขอมลของกระทรวงพาณชยจนพบวา ในป 2545 จนไดเขาไปมบทบาทในเวทการเจรจาการคาพหภาคในฐานะสมาชก WTO และกาวขนเปนประเทศทมมลคาการคาอนดบท 6 ของโลกดวยมลคา 0.62 ลานลานเหรยญสหรฐฯ คดเปนสดสวนรอยละ 4 ของมลคาการคาโลกโดยรวม ในเวลาตอมา การสงออกและน าเขาของจนกยงคงขยายตวในอตราทสง โดยมลคาการคาฯ พงขนทะลหลก 1 ลานลานเหรยญสหรฐฯ ในป 2547 และใชเวลาไมถง 3 ปในการกาวขนแตะหลก 2 ลานลานเหรยญสหรฐฯ

มลคาการสงออกและน าเขาของจน ระหวางป 2521-2556 (พนลานเหรยญสหรฐฯ)

ป การสงออก การน าเขา ดลการคา 2521 9.75 10.89 -1.14 2523 18.12 20.02 -1.90 2528 27.35 42.25 -14.90

2533 62.09 53.35 8.74 2535 84.94 80.59 4.35 2536 91.74 103.96 -12.22 2537 121.01 115.61 5.40 2538 148.78 132.08 16.70

2

2539 151.05 138.83 12.22 2540 182.79 142.37 40.42 2541 183.71 140.24 43.47 2542 194.93 165.70 29.23 2543 249.20 225.09 24.11 2544 266.10 243.55 22.55 2545 325.60 295.17 30.43 2546 438.23 412.76 25.47 2547 593.33 561.23 32.09 2548 761.95 659.95 102.00 2549 968.98 791.46 177.52 2550 1,220.46 956.12 264.34 2551 1,430.69 1,132.57 298.12 2552 1,201.61 1,005.92 195.69 2553 1,577.75 1,396.24 181.51 2554 1,898.38 1,743.48 154.90 2555 2,048.93 1,817.83 231.10 2556 2,210.00 1,950.00 260.00 ในป 2552 จนสามารถกาวกระโดดขนเปนประเทศทม

มลคาการคาฯ มากเปนอนดบท 2 ของโลกดวยมลคาถง 3.64 ลานลานเหรยญสหรฐฯ คดเปนสดสวนถงรอยละ 24 ของมลคาการคาโลกโดยรวม โดยเปนประเทศผสงออกอนดบ 1 ของโลกดวยมลคาราว 1.2 ลานลานเหรยญสหรฐฯ และประเทศผน าเขาอนดบ 2 ของโลกในมลคากวา 1 ลานลานเหรยญสหรฐฯ

ทงน สวนส าคญเนองจากการสงเสรมการสงออกและการกระตนเศรษฐกจครงใหญของรฐบาลจน การพฒนาขดความสามารถในการแขงขนดานการผลตและการตลาดของจน และการกลารกออกไปสตลาดตางประเทศของผประกอบการจน

ขณะเดยวกน ในระหวางป 2545-2554 รฐบาลจนกปรบลดอตราอากรน าเขาโดยรวมลงจากรอยละ 15.3 เหลอรอยละ 9.8 ซงต ากวาอตราท WTO ก าหนดใชกบของประเทศก าลงพฒนา และเปดหนวยงานอ านวยความสะดวกทางการคาถง 100 แหง ซงจดอยในระดบเดยวกบของประเทศพฒนาแลว รวมทงยงจดระเบยบกฎหมายและกฎระเบยบดานการคาใหสอดคลองกบพนธะสญญาของ WTO โดยรฐบาลกลางไดปรบปรงกฎหมายกฎระเบยบถงกวา 2,300 ฉบบ ขณะทรฐบาลทองถนไดแกไขกฎระเบยบมากกวา 190,000 ฉบบ

ในป 2555 มลคาการคาฯ ของจนสามารถขยบขนมาไลจสหรฐฯ แบบหายใจรดตนคอ โดยจนมมลคาการคาฯ ราว 3.87 ลานลานเหรยญสหรฐฯ ขณะทสหรฐฯ มมลคาการคาฯ อยท 3.88 ลานลานเหรยญสหรฐฯ และในป

2556 มลคาการคาฯ ของจนกทะยานขนแตะ 4.16 ลานลานเหรยญสหรฐฯ เปนประเทศแรกในโลก โดยจ าแนกเปนการสงออก 2.21 ลานลานเหรยญสหรฐฯ และการน าเขา 1.95 ลานลานเหรยญสหรฐฯ โดยในชวง 3 ปหลงน การคาฯ ของจนเตบโตในอตราเฉลยมากกวา 3 เทาของการคาโลก

3

อตราการเตบโตของการคาโลกและจน ระหวางป 2554-2556

ป อตราการเตบโต (รอยละ) โลก จน 2554 5.2 25.8 2555 2.0 6.2 2556 2.5 7.6

นอกจากน ยงมขอสงเกตทนาสนใจวา จนนบวาไดรบประโยชนอยางเตมเมดเตมหนวยจากการเปดเสรทางการคาและการขยายตวของการคาโลก หรอกลาวอกนยหนงกคอ การขยายตวของการคาฯ ของจนยงเกดขนทามกลางการเกนดลการคาจ านวนมหาศาลในแตละป นบแตป 2537 จนไดเปรยบดลการคา 20 ปตอเนองกน คดเปนมลคาการเกนดลการคารวมกวา 2 ลานลานเหรยญสหรฐฯ โดยในป 2537 จนเกนดลทระดบ 5,400 ลานเหรยญสหรฐฯ

ขณะทชวงป 2538-2547 จนไดเปรยบดลการคาเฉลย 27,700 ลานเหรยญสหรฐฯ ตอป แตพอครนเขาชวงป 2548-2556 การเกนดลการคาของจนกพงพรวดพราดเปนถงเฉลยปละกวา 200,000 ลานเหรยญสหรฐฯ และทนาตนตะลงกคอ นบแตป 2548 ยงไมมปใดเลยทจนเกนดลการคานอยกวา 100,000 ลานเหรยญสหรฐฯ!!! ต าแหนงแชมปคาโลก ... การไลลาทไมรจกเหนดเหนอย

จากขอมลของ WTO ยงยนยนวา ณ สนป 2556 จนไดกาวแซงหนาสหรฐฯ ขนเปนประเทศทมมลคาการคาฯ สงทสดในโลกอยางเปนทางการไปเรยบรอยแลว โดยมลคาการคาฯ ของจนและของสหรฐฯ อยท 4.16 ลานลานเหรยญสหรฐฯ และ 3.91 ลานลานเหรยญสหรฐฯ ตามล าดบ ทงหางกนอยประมาณ 250,000 ลานเหรยญสหรฐฯ

มลคาการคาโลกของจนและสหรฐฯ ระหวางป 2552-2556

(ลานลานเหรยญสหรฐฯ) ป จน สหรฐฯ 2552 2.21 2.66 2553 2.97 3.25 2554 3.64 3.75 2555 3.87 3.88 2556 4.16 3.91

นอกจากน นายเหยา เจยน (Yao Jian) โฆษกกระทรวงพาณชย ยงไดใหขอมลผานเวบไซตของกระทรวงพาณชยจนวา “ปจจบน จนเปนคคารายใหญทสดของ 120 ประเทศ/ภมภาคทวโลก มลคาการน าเขาเพมขนเปนราว 2 ลานลานเหรยญสหรฐฯ สรางงานและ

4

โอกาสในการลงทนมหาศาลแกพนธมตร ... บทบาทน าในเวทการคาโลกอาจเปนพนฐานส าคญส าหรบจนในการพฒนาเปนผคาทแขงแกรงยงขน แตหนทางยงอกยาวไกล มลคาเพมในสนคาสงออกยงอยในระดบต า การเปนเจาของตราสนคาของตนเองยงไมเพยงพอ เครอขายการขายยงไมไดรบการพฒนาเทาทควร คณภาพสนคาสงออกยงไมดมาก และธรกจควรปรบปรงความสามารถในการใชทรพยากรทงในตลาดภายในและตางประเทศ”

ขณะทนายหลง กวเฉยง (Long Guoqiang) นกวจยแหงศนยวจยการพฒนา (Development Research Center) ประจ ามนตรแหงรฐ (State Council) ของจนกลาวเสรมในเรองนวา “ความส าเรจในฐานะผน าดานการคาโลกดงกลาวนบเปนสงทนาชนชมอยางยง นโยบายกระตนการคาของจนในชวงหลายทศวรรษทผานมา และการรเรมผสมผสานความไดเปรยบของตางชาตในดานเงนทน เทคโนโลย ชองทางจดจ าหนาย และตราสนคาเขากบความแขงแกรงของจนในดานทดนและแรงงานราคาถก และความพรอมดานโครงสรางพนฐาน/สงอ านวยความสะดวกท าใหจนมความไดเปรยบในการแขงขนระหวางประเทศในกลมสนคาทใชแรงงานเขมขน ขณะเดยวกน กจการของจนกก าลงหาหนทางใชทรพยากรของโลกผานการลงทน และเพมขดความสามารถดานการผลตของประเทศ”

อนง นบแตป 2551 โลกตองเผชญกบวกฤตเศรษฐกจและการเงนอยหลายครง ซงสหรฐฯ ดจะไดรบผลกระทบเชงลบในระดบทมากกวาจน สงผลใหเศรษฐกจและการคาของสหรฐฯ เตบโตในอตราทลดลงอยางรวดเรว ขณะทการคาของจนยงคงขยายตวไดอยางนาพอใจ และลดชองวางมลคาการคาโลกของสหรฐฯ ลงอยางเหนไดชดจนท าใหมลคาการคาฯ ของจนกาวแซงสหรฐฯ ไดเรวกวาทหลายฝายคาดคดไว บทสรป ... ความทาทายทรออย

ส าหรบสถานการณในป 2557 และอนาคตอนใกลนน แมวาเศรษฐกจโลก โดยเฉพาะอยางยงในประเทศพฒนาแลวและก าลงซอในสนคาสงออกหลกของจนจากตางประเทศ อาท เครองใชไฟฟาและอเลกทรอนกส จะสอเคาการฟนตว แตกยงคงแฝงไวซงความเปราะบางและขาดเสถยรภาพอยมาก ขณะเดยวกน การเพมขนของตนทนการผลตอนเนองจาก

คาจาง/สวสดการแรงงานทสงขน ความผนผวนของคาเงนหยวน และการคาดการณการเตบโตทางเศรษฐกจของจนในอตราทลดลง แถมความพยายามในการปรบโครงสรางเศรษฐกจของจนใหหนมาพงพาการบรโภคภายในประเทศทดจะยง “โตไมทนใช”

การด าเนนนโยบาย “ประหยดแหงชาต” และการปราบปรามการทจรตคอรปชนททานประธานาธบดส จนผงผลกดนอยเตมท และปญหามลพษทสงสมจนเรอรงกถา

โถมเขามากดดนและทดสอบความสามารถของผบรหารชดใหม ท าใหเสถยรภาพทางเศรษฐกจและการเมองของจนพลอยแกวงตวไปดวย ผน าจนในระยะหลงไดพยายามปลกเราการสราง “สงคมสมานฉนท” โดยใหเครดตกบผน าทกรนทกสมยทผานมาวาจนมวนนเพราะการตดสนใจแกไขปญหาและพฒนาบางเมองไดเหมาะสมกบสภาพการณในแตละหวงเวลา แตปญหาการเมองทมองวาสงบราบรนทสดในการ “สงไมตอ” สผน ารนท 5 กกลบครกรนและหนกหนวงมากยงขนเมอปญหาการเมองภายในประเทศประทตวอกครง โดยเฉพาะภายหลงการกอการรายในนครคนหมง มณฑลยนนานเมอตนเดอนมนาคม ทผานมา สงผลใหกจการตางชาตบางสวนรรอทจะขยายการลงทนและฐานการผลตในจน

มาถงวนน จนมไดขาดแคลนเงนทน แตตองการปรบโครงสรางเศรษฐกจและภาคการผลตของจนใหมมลคาเพมมากขน เหลานยงกดดนใหรฐบาลจนตองใชความพยายามมากขนในการผลกดนให ผประกอบการหนมาใสใจกบการวจยและพฒนา การขยายตลาด และการสรางแบรนด รวมทงการหนมาให ความส าคญกบการสรางความมนใจแกนกลงทน

ตางชาตผานนโยบายใหม ๆ อยาง เขตเสรทางการคา (Free Trade Zone) ซงทดลองน ารองแหงแรกทนครเซยงไฮเมอปลายเดอนกนยายน 2556 และรอจงหวะทจะขยายออกไปด าเนนการในอกหลายเมองใหญในอนาคตอนใกล เพอ

5

เรงดงดดเงนทน เทคโนโลยระดบสง การบรหารจดการททนสมย และปจจยอน ๆ เขาสจนอกครง มฉะนนแลว ต าแหนงแชมปและสดสวนการคาโลกของจนกอาจสนคลอน และความพยายามทจะกาวขน

เปนมหาอ านาจทางเศรษฐกจของโลกกอาจไปไมถงฝงฝนในทสด ...

----------------------------------------------------

รวบรวมและเรยบเรยงโดย ดร. ไพจตร วบลยธนสาร อครราชทต (ฝายการพาณชย) ส านกงานพาณชยในตางประเทศ ณ กรงปกกง 4 มนาคม 2557