2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

download 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

of 37

Transcript of 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    1/37

    ПРОНАОЃАЊЕ НАНОВИ ЛЕКОВИ

     

    - развој на нов лек- претклинички испитувања  - клинички испитувања 

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    2/37

    РАВО! НА НОВ ЛЕК

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    3/37

    "#КРИВАЊЕ НА НОВИ $%П$#АН&И

    Која 'олест тре'а (а се ре)ава*

    Пато+изиоло)ките основи на 'олеста ,ио+азните еста ка(е тре'а новата супстан.а (а (елува

    /копати'илитет пое0у лек и ре.епторни структури1 "( 23333 супстан.и кои се пу)таат во скринин45 о'ично се очекува

    2 (о'ар лек

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    4/37

    6"7И8И&ИРАЊЕ НА ПОНА#И ,ИОЛО9КИ АК#ИВНИ$ОЕ7ИНЕНИ!А ВО :ОВЕ:КИ ИЛИ ;ИВО#ИН$КИ

    ОР

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    5/37

    НА=ЕН$КИ $ИН#Е#ИИРАНИ $#Р%К#%РИ НА $ОЕ7ИНЕНИ!АКОИ 9#О =О;А# 7А =О7И8И&ИРАА# ПОНА#И ПРО&Е$И

    ВО ОР $ипатолити.и Парасипатолити.и ,рон?о(илататори Ин?и'итори на

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    6/37

    ,ез разлика кој о( прет?о(ните начини @е се користи запронао0ање на лековитата супстан.а ора (а се почитувасле(ното>

    7а се о'ават сите претклинички испитувања 7а се о'ават сите +ази на клинички испитувања

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    7/37

    о)то е 'итно (а се о'ават сите претклинички испитувања

    и сите +ази на клинички испитувања*

    Приер 2> #али(оитска катастро+а

    - #али(ои(от е лек вове(ен во 2ABC 4о(ина во неколку

    европски зеји како Dнетоксичен се(ативE5 кој 'ил (иректнопрепорачуван за приена во 'рееностF Ко4а во 2AG2 4о(инасветот се соочил со о4роен пораст на +окоелија/кон4енитално скратување или отсуство на екстреитетите1причинско-после(ично поврзана со приената на овој лек вотекот на првите триестри о( 'рееноста5 после(и.ите 'иленеиз'еHниF $е про.енува (ека се ро(иле 23 333 (е.а со овааал+ора.ија. Понатао)ните истраHувања покаHале (екатали(ои(от се сре@ава во (ва о'ли.и и тоа како I-тали(ои(/терато4ен1 и J-тали(ои( /кој иа се(ативно (ејство1F

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    8/37

    Приер K> LMNOPMQRS- Лекот LMNOPMQRS /селективен ин?и'итор на.иклоокси4еназата-K5 T"U-K15 'ил присутен на пазарот на$А7 о( 2AAA-K33V 4о(инаF Во тој перио( (ополнително 'илере4истрирани околу 233 333 случаеви на ис?еиска 'олест на

    ср.ето5 о( кои но4у завр)иле +аталноF По(о.наистраHувањата покаHале (ека причината за оваа појава енеселективното (ејство на лекотF Иено5 ро+екокси'от не(елува сао на проста4лан(ините кои се осло'о(уваат вотекот на ин+лаа.ијата5 туку и на проста4лан(ините кои

    +изиоло)ки 4о о'лоHуваат Wи(от на крвниот са( иза)титуваат о( соз(авање на тро'о.итиF

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    9/37

    Оттука не тре'а (а не чу(и сле(ното твр(ење каHано во K33C4о(ина>

    DПро'леот е јасен> за секој лек ново-о(о'рен лек5 се тро)атилијар(и (олари за истраHување5 потре'но е 23 4о(иниразвој5 а (евет (о (есет лекови @е пропа(натF

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    10/37

    Ново откриена биолошки активна супстанца

    Претклинички испитувања

    Фармакокинетика

    Ресорпција и

    биолошкарасположивост

    Дистрибуција

    Метаболизам иЕлиминација

    Фармакодинамија

    олекуларнииспитувања

    !рецептори" #нзими$%леточни испитувања

    !кл& култури" извадениор'ани и ткива$

    (истемски испитувања

    !)*" срце" респирација$

    )оксиколо'ија

    *кутна и

    +роничнатоксичност"канцеро'еност"мута'еност"терато'еност"

    ,ертилитет

    Потенцијален лек

    Фармацевтска припрема на обликот на лекот

    %линички испитувања

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    11/37

    ПРЕ#КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    12/37

    ПРЕ#КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА

    Ко4а со )ирок скринин4 @е се из(вои некојасупстан.ија5 таа вле4ува во постапка на претпазливи точно(е+инирани претклинички испитувањаF

    Начинот и ето(оло4ијата на претклиничкитеиспитувања на лековите во развиените запа(ни зеји 4лавносе ре4улирани со законски акти кои точно (е+инираат )то сXора (а се направи и на кој начин тре'а тоа (а се направиF

    $екој кан(и(ат за нов лек по(леHи на низа+араколо)ки5 +аракокинетски и токсиколо)ки тестовиF

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    13/37

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    14/37

    клучен оент во почетокот на испитувањето на лекот-

    кан(и(ат е утвр(ување на не4овата активност во преку V3ре.епторски и ензиски тестови со приена на о'леHувачи5кои најчесто се ра(иоактивни

    (околку е о'елеHано сао сое(инението чиј а+инитет се ери5се ра'оти за сатура.ионен тип на експериент и се (о'ива

    точна вре(ност на константата на а+инитет /YZ1

    (околку не се посе(ува ра(ио-о'елеHен ли4ан(5 се користикопетитивен тип на експериент5 со споре('ена приена настан(ар(ен ра(иоли4ан( со висок а+инитет за (а(ениотре.ептор и на овој начин се (о'ива про.ена за константатана а+инитет /YR1

    =али а+инитети за .елното есто или неселктивност воврзувањето по правило значат прекин на понатао)нотоистраHување

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    15/37

    а утвр(ување на ин витро е+икасност на лекот /ако .елнотоесто е ре.ептор15 се ери проена на некој параетар којзависи о( .елното есто и постапката се нарекува приарен инвитро +арако(инаски про+ил

    Во ин витро  +арако(инаски испитувања спа0аат и тестовикои тре'а (а покаHат е+екти на изолирани клетки5 ткива илиор4ани

     Ин витро тестовите не оHат (а о(4оворат на пра)ањето (алинекој е+ект @е се јави во Hивиот ор4аниза5 о(носно не оHат

    (а 4о пре(ви(ат инте4рираниот о(4овор на .елиот ор4аниза вореални услови во ко'ина.ија со 4енетските5 'ио?еиските5+изиоло)ките5 патоло)ките и влијанието на околната сре(инаF

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    16/37

    Приарните ин виво  +арако(инаски сту(ии +окусирани се на+изиоло)ките +унк.ии на експериенталните Hивотни во .елина /интото1F

    аконската ре4улатива (е+инира кои се тие испитувања5 коиекспериентални Hивотни тре'а (а се користат5 кои се оHнитеначини на аплика.ија5 о( кои е(ен ора (а 'и(е оној )то се пре(ви(увакај лу0ето и но4у (ру4и ваHни (еталиF

    Овие испитувања најчесто се вр)ат на по4оле 'рој експериенталниHивотински ви(ови5 со тоа )то квантитативно најзначајни се4ло(арите> 4лувчиња и стаорчињаF

    При овие испитувања се ерат соо(ветни параетри кои се о((иректно значење за претпоставената приена на лекотF

    #естовите на Hивотни су4ерираат кои супстан.ии како лекови 'иоHеле (а 'и(ат активни кај човекот и овозоHуваат истраHувачот (асе при'лиHи (о ситуа.ијата за реална приена на човекот5 но нео'ез'е(уваат си4урна сиула.ија на таа ситуа.ија /про'ле наекстрапола.ија на резултатите о( е(ен на (ру4 'иоло)ки ви(1F

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    17/37

    Испитувањата на лекот-кан(и(ат кои не се (иректно врзани засаканата тераписка приена се означуваат со теринот секундарнафармакодинамикаF а секој совреено вове(ен лек се очекува (апостојат по(ато.и за активноста на пове@е ор4ански систеи

    а безбедносна фармакологија е о'авезно испитување на влијанието на

    +араколо)ки релевантни (ози на лекот-кан(и(ат на виталнитеор4ански систеи /нервен5 кар(иоваскуларен5 респираторен5 уринарен54астро-интестинален1 преку серија стан(ар(ни тестови5 'ез разлика наосновниот е?аниза и +араколо)ките е+екти на лекот

    Фармакодинамските интеракции со (ру4и лекови се правило5 а не

    исклучокF

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    18/37

    Фармакокинетичките истражувања на Hивотни5 о(носнопо(ато.ите за +аракокинетичките про.еси> апсорп.ија5(истри'у.ија5 ета'олиза и екскре.ија на потен.ијалниот

    лек5 се составен елеент за про.ена на е+икасноста и'ез'е(носта пре( почетокот на тестирањето кај лу0е5 анеоп?о(ни се и за из'ор на (озата и развојот на +ара.евтскиото'лик на лекот за понатао)ните клинички испитувања

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    19/37

    КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    20/37

    По завр)увањето на претклиничките испитувања /на

    експериентални Hивотни15 во колку се (о'ијат позитивнирезултати5 се изве(уваат клинички испитувањаF

    Клиничките испитувања се изве(уваат кај лу0еF

    Клинички испитувања на лекови> е(но о( 4лавните по(рачја наКлиничката 8араколо4ија

     Дефиниција:  Клиничката +араколо4ија е (ел о(8АР=АКОЛО

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    21/37

    ВИ7ОВИ НА КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА

    ПРЕ=А ВРЕ=ЕН$КИО# #ЕК Ретроспективни клинички испитувања Проспективни клинички испитувања

    ПРЕ=А НА=ЕНА#А /&ЕЛ#А1 8аракокинетски 8аракотераписки

    Несакани (ејства Интерак.ии

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    22/37

    ВИ7ОВИ НА КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА

    ПРЕ=А =Е$#О#О НА ИВЕ7%ВАЊЕ

    =оно.ентрични

    =улти.ентрични

    ПРЕ=А ВР$#А#А Неконтролирани клинички испитувања Контролирани клинички испитувања

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    23/37

    ВИ7ОВИ НА КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА

    НЕКОН#РОЛИРАНИ КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА

    -

    $е изве(уваат ретко /ниско се ран4ирани во клиничката+араколо4ија1

    - 6MHат (а се нарекуваат у)те и како DКлинички искустваE

    - $O копарираат искуства о( се4а)носта со искуствата о(инатото

    - Искуството во про.ената на лековите е но4у неси4урно

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    24/37

    ВИ7ОВИ НА КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА

    КОН#РОЛИРАНИ КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА

    Новиот лек се копарира со>

    $тан(ар(на терапија Пла.е'о

    7ру4и при+атени нее(икаентозни постапки

    Испитани.и кои не приаат терапија

    - Ран(оиза.ија на испитани.и> користење на та'ли.а наслучајни 'роееви5 )еи5 копјутерски (о(елени 'роеви

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    25/37

    #ИПОВИ НА КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА

    "творени клинички испитувања

    [(ностано слепи клинички испитувања

    7војно слепи клинички испитувања

    7ИА!Н НА КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА

    T\M]]-M^O\ /вкрстени1 клинички испитувања

    Паралелни клнички испитувања

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    26/37

    DTL"II "_[LE /ВКР$#ЕНИ1

    КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА

    $O изве(уваат ко4а разликите на пое(ини перио(и о( 'олеста напа.иентот се поали отколку пое0у различни па.иенти пое0усе'е

    $O изве(уваат кај е(на 4рупа на па.иенти

    ,олниот е са на се'е контрола5 пора(и )то е нааленовлијанието на варија'илноста пое0у различни па.иенти

    $O приенуваат претеHно кај па.иенти со ?ронични (ол4отрајни'олести

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    27/37

    ПАРАЛЕЛНИ КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА

    :есто пати испитувањата оHат (а се изве(ат е(инствено на овојначин

    По4о(ни се за евалуа.ија на тераписка е+икасност и

    по(носливост на лекови кај акутни 'олести Постојат (ве или пове@е 4рупи на испитани.и

    Не(остаток> интерин(иви(уални варија.ии пое0у па.иентите

    Варија'илноста оHе (а се наали со>

      - ран(оиза.ија

    - страти+ика.ија /+орирање на парови1

      - приена на соо(ветни и сензитивни статистички тестови

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    28/37

    =Е#О7И А КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА

    - "#ВОРЕНА =Е#О7А

    - [7НО$#РАНО $ЛЕПА =Е#О7А

    - 7ВО!НО $ЛЕПА =Е#О7А

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    29/37

    =Е#О7И А КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА

    "#ВОРЕНА =Е#О7А

    При+атлива е ако>

    Испитуваните параетри оHат (а се кванти+и.ираат

    `ко пси?ичкиот +актор5 о(носно су'јективноста на лекарот ииспитаникот не влијаат на ерењата и резултатите /пла.е'ореактори1

    Oвие клинички студии денес се помалку се изведуваат и немаат

     големо значење

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    30/37

    =Е#О7И А КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА

    Е7НО$#РАНО-$ЛЕПА =Е#О7А

    [(ен о( сујектите во испитувањето /испитувачот илииспитаникот1 не знае кој лек се приенува

    $O користат сао то4а) ко4а не оHе (а 'и(ат исполнетиусловите за (војно слепо клиничко испитување

    Поретко се користат и иаат (оста не(остато.и5 во сисла нао'јективна про.ена на испитуваниот лек

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    31/37

    =Е#О7И А КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА

    7ВО!НО-$ЛЕПА =Е#О7А

    Ниту испитувачот ниту испитаникот не знаат кој лек се користи

    7вата лека се коплетно и(ентични по својата +ора5 4олеинаи 'оја

    ВM колку не оHе (а се пости4не и(ентичност се користи ето(ана (војно пла.е'о

    $у'јективноста на испитувачот и испитаникот е исклучена "вие испитувања иаат нај4олео научно и клиничко значење

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    32/37

    8АИ НА КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА НА ЛЕКОВИ

    8АА a   8АА aa   8АА aaa   8АА a_

    Пре( започнувањето на секоја +аза о( клиничко испитувањепотре'но е (а се изра'отат>

    -  протокол /план1 нb клиничкото испитување

    -  тест листа

    -  (а се (о'ие о(о'рение о( Етичката коисија

    - (а се (о'ие ин+оративен пристанок о( испитаникот

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    33/37

    8АИ НА КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА НА ЛЕКОВИ8АА a

    &ели>

    -

      Квантитативно испитување на апсорп.ијата5 (истри'у.ијата5'иотранс+ора.ијата и елиина.ијата на лекот /тFеF+аракокинетиката1

    - [валуа.ија на по(носливоста и токсичноста после е(нократна ипове@екратна аплика.ија на лекот и корела.ија со резултатите(о'иени о( претклинчките испитувања кај HивотниF

    - "ткривање на неочекувани5 во претклиничките испитувањанере4истрирани реак.ии

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    34/37

    8АИ НА КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА НА ЛЕКОВИ

    8АА aa

    &ели>

    - Квалитативно и квантитативно истраHување на 'иоло)ките итераписките е+екти /+арако(инаија1F

    - ИстраHување на сеу)те непознатите аспекти на +аракокинетиката ипо(носливоста /после по(ол4отрајна приена на лекот1F

    - %твр(ување на (е+инитивната +ара.евтска (озирана +ора и начинна аплика.ија

    ВM колку во испитувањата о( a +аза се (окаHе (ека по(носливоста ипотен.ијалната е+икасност на новиот лек навестува о(ре(ена пре(ностна( постоечките лекови за о(ре(ена ин(ика.ија се преинува на aa +аза

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    35/37

    8АИ НА КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА НА ЛЕКОВИ

    8АА aaa

    &ели>

    - 7окаHување на е+икасноста /тераписка5 превентивна5(ија4ностичка1

    - 7окаHување на по(носливоста и си4урноста

    - %твр(ување на релативната е+икасност /вM копара.ија состан(ар(ен лек1

    -

    $електирање кај кои па.иенти со о(ре(ена 'олест о(носнокарактеристики лекот е посе'но корисенF

    - При+а@ање на оптиален реHи на (озирање

    - 7е+инирање на несаканите (ејства

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    36/37

    8АИ НА КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА НА ЛЕКОВИ

    8АА a_

    &ели>

    - Про.ена на ин.и(ен.ата5 типот и карактерот на несаканите (ејствапосле про(олHена употре'а на лекот и (етектирање на реткинесакани (ејства

    - 7ол4отрајна евалуа.ија на тераписката е+икасност5 по(носливост и'ез'е(ност во копара.ија со (ру4и лекови

    - $O изве(уваат и сту(ии кај спе.и+ични попула.иони 4рупи со .елутвр(ување на оптиалниот (озаHен реHи и е+икасност кај овиепа.иенти /па.иенти со 'у'реHни5 ?епатални о)тетувања5 постарипа.иенти5 (е.а5 'реени Hени и (рF1

    - Интерак.ии на лекови со патоло)ки состој'и

  • 8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi

    37/37

    8АИ НА КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА НА ЛЕКОВИ

    8АА a_

    &ели>

    - Изнао0ање на нови ин(ика.ии5 нови )еи на (озирање5 новиаспекти на +аракокинетиката5 +арако(инаијата5 новиинтерак.ии

    - Проспективни испитувања за евалуа.ија на о(носот е+икасност итоксичност и про.ена на ко)тањето во о(нос на користа о(лекувањето со новиот лек на по4олеа попула.ија

    -

    [коноски и со.ијални аспекти5 ра.ионалност на приената налекот5 прекуерна или преала потро)увачка5 сле(ење напотро)увачка

    - апознавање на е(и.инските ли.а со новиот лек