2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
-
Upload
antonioatanasovski -
Category
Documents
-
view
232 -
download
0
Transcript of 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
1/37
ПРОНАОЃАЊЕ НАНОВИ ЛЕКОВИ
- развој на нов лек- претклинички испитувања - клинички испитувања
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
2/37
РАВО! НА НОВ ЛЕК
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
3/37
"#КРИВАЊЕ НА НОВИ $%П$#АН&И
Која 'олест тре'а (а се ре)ава*
Пато+изиоло)ките основи на 'олеста ,ио+азните еста ка(е тре'а новата супстан.а (а (елува
/копати'илитет пое0у лек и ре.епторни структури1 "( 23333 супстан.и кои се пу)таат во скринин45 о'ично се очекува
2 (о'ар лек
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
4/37
6"7И8И&ИРАЊЕ НА ПОНА#И ,ИОЛО9КИ АК#ИВНИ$ОЕ7ИНЕНИ!А ВО :ОВЕ:КИ ИЛИ ;ИВО#ИН$КИ
ОР
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
5/37
НА=ЕН$КИ $ИН#Е#ИИРАНИ $#Р%К#%РИ НА $ОЕ7ИНЕНИ!АКОИ 9#О =О;А# 7А =О7И8И&ИРАА# ПОНА#И ПРО&Е$И
ВО ОР $ипатолити.и Парасипатолити.и ,рон?о(илататори Ин?и'итори на
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
6/37
,ез разлика кој о( прет?о(ните начини @е се користи запронао0ање на лековитата супстан.а ора (а се почитувасле(ното>
7а се о'ават сите претклинички испитувања 7а се о'ават сите +ази на клинички испитувања
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
7/37
о)то е 'итно (а се о'ават сите претклинички испитувања
и сите +ази на клинички испитувања*
Приер 2> #али(оитска катастро+а
- #али(ои(от е лек вове(ен во 2ABC 4о(ина во неколку
европски зеји како Dнетоксичен се(ативE5 кој 'ил (иректнопрепорачуван за приена во 'рееностF Ко4а во 2AG2 4о(инасветот се соочил со о4роен пораст на +окоелија/кон4енитално скратување или отсуство на екстреитетите1причинско-после(ично поврзана со приената на овој лек вотекот на првите триестри о( 'рееноста5 после(и.ите 'иленеиз'еHниF $е про.енува (ека се ро(иле 23 333 (е.а со овааал+ора.ија. Понатао)ните истраHувања покаHале (екатали(ои(от се сре@ава во (ва о'ли.и и тоа како I-тали(ои(/терато4ен1 и J-тали(ои( /кој иа се(ативно (ејство1F
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
8/37
Приер K> LMNOPMQRS- Лекот LMNOPMQRS /селективен ин?и'итор на.иклоокси4еназата-K5 T"U-K15 'ил присутен на пазарот на$А7 о( 2AAA-K33V 4о(инаF Во тој перио( (ополнително 'илере4истрирани околу 233 333 случаеви на ис?еиска 'олест на
ср.ето5 о( кои но4у завр)иле +аталноF По(о.наистраHувањата покаHале (ека причината за оваа појава енеселективното (ејство на лекотF Иено5 ро+екокси'от не(елува сао на проста4лан(ините кои се осло'о(уваат вотекот на ин+лаа.ијата5 туку и на проста4лан(ините кои
+изиоло)ки 4о о'лоHуваат Wи(от на крвниот са( иза)титуваат о( соз(авање на тро'о.итиF
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
9/37
Оттука не тре'а (а не чу(и сле(ното твр(ење каHано во K33C4о(ина>
DПро'леот е јасен> за секој лек ново-о(о'рен лек5 се тро)атилијар(и (олари за истраHување5 потре'но е 23 4о(иниразвој5 а (евет (о (есет лекови @е пропа(натF
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
10/37
Ново откриена биолошки активна супстанца
Претклинички испитувања
Фармакокинетика
Ресорпција и
биолошкарасположивост
Дистрибуција
Метаболизам иЕлиминација
Фармакодинамија
олекуларнииспитувања
!рецептори" #нзими$%леточни испитувања
!кл& култури" извадениор'ани и ткива$
(истемски испитувања
!)*" срце" респирација$
)оксиколо'ија
*кутна и
+роничнатоксичност"канцеро'еност"мута'еност"терато'еност"
,ертилитет
Потенцијален лек
Фармацевтска припрема на обликот на лекот
%линички испитувања
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
11/37
ПРЕ#КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
12/37
ПРЕ#КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА
Ко4а со )ирок скринин4 @е се из(вои некојасупстан.ија5 таа вле4ува во постапка на претпазливи точно(е+инирани претклинички испитувањаF
Начинот и ето(оло4ијата на претклиничкитеиспитувања на лековите во развиените запа(ни зеји 4лавносе ре4улирани со законски акти кои точно (е+инираат )то сXора (а се направи и на кој начин тре'а тоа (а се направиF
$екој кан(и(ат за нов лек по(леHи на низа+араколо)ки5 +аракокинетски и токсиколо)ки тестовиF
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
13/37
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
14/37
клучен оент во почетокот на испитувањето на лекот-
кан(и(ат е утвр(ување на не4овата активност во преку V3ре.епторски и ензиски тестови со приена на о'леHувачи5кои најчесто се ра(иоактивни
(околку е о'елеHано сао сое(инението чиј а+инитет се ери5се ра'оти за сатура.ионен тип на експериент и се (о'ива
точна вре(ност на константата на а+инитет /YZ1
(околку не се посе(ува ра(ио-о'елеHен ли4ан(5 се користикопетитивен тип на експериент5 со споре('ена приена настан(ар(ен ра(иоли4ан( со висок а+инитет за (а(ениотре.ептор и на овој начин се (о'ива про.ена за константатана а+инитет /YR1
=али а+инитети за .елното есто или неселктивност воврзувањето по правило значат прекин на понатао)нотоистраHување
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
15/37
а утвр(ување на ин витро е+икасност на лекот /ако .елнотоесто е ре.ептор15 се ери проена на некој параетар којзависи о( .елното есто и постапката се нарекува приарен инвитро +арако(инаски про+ил
Во ин витро +арако(инаски испитувања спа0аат и тестовикои тре'а (а покаHат е+екти на изолирани клетки5 ткива илиор4ани
Ин витро тестовите не оHат (а о(4оворат на пра)ањето (алинекој е+ект @е се јави во Hивиот ор4аниза5 о(носно не оHат
(а 4о пре(ви(ат инте4рираниот о(4овор на .елиот ор4аниза вореални услови во ко'ина.ија со 4енетските5 'ио?еиските5+изиоло)ките5 патоло)ките и влијанието на околната сре(инаF
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
16/37
Приарните ин виво +арако(инаски сту(ии +окусирани се на+изиоло)ките +унк.ии на експериенталните Hивотни во .елина /интото1F
аконската ре4улатива (е+инира кои се тие испитувања5 коиекспериентални Hивотни тре'а (а се користат5 кои се оHнитеначини на аплика.ија5 о( кои е(ен ора (а 'и(е оној )то се пре(ви(увакај лу0ето и но4у (ру4и ваHни (еталиF
Овие испитувања најчесто се вр)ат на по4оле 'рој експериенталниHивотински ви(ови5 со тоа )то квантитативно најзначајни се4ло(арите> 4лувчиња и стаорчињаF
При овие испитувања се ерат соо(ветни параетри кои се о((иректно значење за претпоставената приена на лекотF
#естовите на Hивотни су4ерираат кои супстан.ии како лекови 'иоHеле (а 'и(ат активни кај човекот и овозоHуваат истраHувачот (асе при'лиHи (о ситуа.ијата за реална приена на човекот5 но нео'ез'е(уваат си4урна сиула.ија на таа ситуа.ија /про'ле наекстрапола.ија на резултатите о( е(ен на (ру4 'иоло)ки ви(1F
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
17/37
Испитувањата на лекот-кан(и(ат кои не се (иректно врзани засаканата тераписка приена се означуваат со теринот секундарнафармакодинамикаF а секој совреено вове(ен лек се очекува (апостојат по(ато.и за активноста на пове@е ор4ански систеи
а безбедносна фармакологија е о'авезно испитување на влијанието на
+араколо)ки релевантни (ози на лекот-кан(и(ат на виталнитеор4ански систеи /нервен5 кар(иоваскуларен5 респираторен5 уринарен54астро-интестинален1 преку серија стан(ар(ни тестови5 'ез разлика наосновниот е?аниза и +араколо)ките е+екти на лекот
Фармакодинамските интеракции со (ру4и лекови се правило5 а не
исклучокF
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
18/37
Фармакокинетичките истражувања на Hивотни5 о(носнопо(ато.ите за +аракокинетичките про.еси> апсорп.ија5(истри'у.ија5 ета'олиза и екскре.ија на потен.ијалниот
лек5 се составен елеент за про.ена на е+икасноста и'ез'е(носта пре( почетокот на тестирањето кај лу0е5 анеоп?о(ни се и за из'ор на (озата и развојот на +ара.евтскиото'лик на лекот за понатао)ните клинички испитувања
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
19/37
КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
20/37
По завр)увањето на претклиничките испитувања /на
експериентални Hивотни15 во колку се (о'ијат позитивнирезултати5 се изве(уваат клинички испитувањаF
Клиничките испитувања се изве(уваат кај лу0еF
Клинички испитувања на лекови> е(но о( 4лавните по(рачја наКлиничката 8араколо4ија
Дефиниција: Клиничката +араколо4ија е (ел о(8АР=АКОЛО
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
21/37
ВИ7ОВИ НА КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА
ПРЕ=А ВРЕ=ЕН$КИО# #ЕК Ретроспективни клинички испитувања Проспективни клинички испитувања
ПРЕ=А НА=ЕНА#А /&ЕЛ#А1 8аракокинетски 8аракотераписки
Несакани (ејства Интерак.ии
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
22/37
ВИ7ОВИ НА КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА
ПРЕ=А =Е$#О#О НА ИВЕ7%ВАЊЕ
=оно.ентрични
=улти.ентрични
ПРЕ=А ВР$#А#А Неконтролирани клинички испитувања Контролирани клинички испитувања
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
23/37
ВИ7ОВИ НА КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА
НЕКОН#РОЛИРАНИ КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА
-
$е изве(уваат ретко /ниско се ран4ирани во клиничката+араколо4ија1
- 6MHат (а се нарекуваат у)те и како DКлинички искустваE
- $O копарираат искуства о( се4а)носта со искуствата о(инатото
- Искуството во про.ената на лековите е но4у неси4урно
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
24/37
ВИ7ОВИ НА КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА
КОН#РОЛИРАНИ КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА
Новиот лек се копарира со>
$тан(ар(на терапија Пла.е'о
7ру4и при+атени нее(икаентозни постапки
Испитани.и кои не приаат терапија
- Ран(оиза.ија на испитани.и> користење на та'ли.а наслучајни 'роееви5 )еи5 копјутерски (о(елени 'роеви
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
25/37
#ИПОВИ НА КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА
"творени клинички испитувања
[(ностано слепи клинички испитувања
7војно слепи клинички испитувања
7ИА!Н НА КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА
T\M]]-M^O\ /вкрстени1 клинички испитувања
Паралелни клнички испитувања
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
26/37
DTL"II "_[LE /ВКР$#ЕНИ1
КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА
$O изве(уваат ко4а разликите на пое(ини перио(и о( 'олеста напа.иентот се поали отколку пое0у различни па.иенти пое0усе'е
$O изве(уваат кај е(на 4рупа на па.иенти
,олниот е са на се'е контрола5 пора(и )то е нааленовлијанието на варија'илноста пое0у различни па.иенти
$O приенуваат претеHно кај па.иенти со ?ронични (ол4отрајни'олести
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
27/37
ПАРАЛЕЛНИ КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА
:есто пати испитувањата оHат (а се изве(ат е(инствено на овојначин
По4о(ни се за евалуа.ија на тераписка е+икасност и
по(носливост на лекови кај акутни 'олести Постојат (ве или пове@е 4рупи на испитани.и
Не(остаток> интерин(иви(уални варија.ии пое0у па.иентите
Варија'илноста оHе (а се наали со>
- ран(оиза.ија
- страти+ика.ија /+орирање на парови1
- приена на соо(ветни и сензитивни статистички тестови
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
28/37
=Е#О7И А КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА
- "#ВОРЕНА =Е#О7А
- [7НО$#РАНО $ЛЕПА =Е#О7А
- 7ВО!НО $ЛЕПА =Е#О7А
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
29/37
=Е#О7И А КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА
"#ВОРЕНА =Е#О7А
При+атлива е ако>
Испитуваните параетри оHат (а се кванти+и.ираат
`ко пси?ичкиот +актор5 о(носно су'јективноста на лекарот ииспитаникот не влијаат на ерењата и резултатите /пла.е'ореактори1
Oвие клинички студии денес се помалку се изведуваат и немаат
големо значење
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
30/37
=Е#О7И А КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА
Е7НО$#РАНО-$ЛЕПА =Е#О7А
[(ен о( сујектите во испитувањето /испитувачот илииспитаникот1 не знае кој лек се приенува
$O користат сао то4а) ко4а не оHе (а 'и(ат исполнетиусловите за (војно слепо клиничко испитување
Поретко се користат и иаат (оста не(остато.и5 во сисла нао'јективна про.ена на испитуваниот лек
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
31/37
=Е#О7И А КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА
7ВО!НО-$ЛЕПА =Е#О7А
Ниту испитувачот ниту испитаникот не знаат кој лек се користи
7вата лека се коплетно и(ентични по својата +ора5 4олеинаи 'оја
ВM колку не оHе (а се пости4не и(ентичност се користи ето(ана (војно пла.е'о
$у'јективноста на испитувачот и испитаникот е исклучена "вие испитувања иаат нај4олео научно и клиничко значење
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
32/37
8АИ НА КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА НА ЛЕКОВИ
8АА a 8АА aa 8АА aaa 8АА a_
Пре( започнувањето на секоја +аза о( клиничко испитувањепотре'но е (а се изра'отат>
- протокол /план1 нb клиничкото испитување
- тест листа
- (а се (о'ие о(о'рение о( Етичката коисија
- (а се (о'ие ин+оративен пристанок о( испитаникот
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
33/37
8АИ НА КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА НА ЛЕКОВИ8АА a
&ели>
-
Квантитативно испитување на апсорп.ијата5 (истри'у.ијата5'иотранс+ора.ијата и елиина.ијата на лекот /тFеF+аракокинетиката1
- [валуа.ија на по(носливоста и токсичноста после е(нократна ипове@екратна аплика.ија на лекот и корела.ија со резултатите(о'иени о( претклинчките испитувања кај HивотниF
- "ткривање на неочекувани5 во претклиничките испитувањанере4истрирани реак.ии
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
34/37
8АИ НА КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА НА ЛЕКОВИ
8АА aa
&ели>
- Квалитативно и квантитативно истраHување на 'иоло)ките итераписките е+екти /+арако(инаија1F
- ИстраHување на сеу)те непознатите аспекти на +аракокинетиката ипо(носливоста /после по(ол4отрајна приена на лекот1F
- %твр(ување на (е+инитивната +ара.евтска (озирана +ора и начинна аплика.ија
ВM колку во испитувањата о( a +аза се (окаHе (ека по(носливоста ипотен.ијалната е+икасност на новиот лек навестува о(ре(ена пре(ностна( постоечките лекови за о(ре(ена ин(ика.ија се преинува на aa +аза
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
35/37
8АИ НА КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА НА ЛЕКОВИ
8АА aaa
&ели>
- 7окаHување на е+икасноста /тераписка5 превентивна5(ија4ностичка1
- 7окаHување на по(носливоста и си4урноста
- %твр(ување на релативната е+икасност /вM копара.ија состан(ар(ен лек1
-
$електирање кај кои па.иенти со о(ре(ена 'олест о(носнокарактеристики лекот е посе'но корисенF
- При+а@ање на оптиален реHи на (озирање
- 7е+инирање на несаканите (ејства
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
36/37
8АИ НА КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА НА ЛЕКОВИ
8АА a_
&ели>
- Про.ена на ин.и(ен.ата5 типот и карактерот на несаканите (ејствапосле про(олHена употре'а на лекот и (етектирање на реткинесакани (ејства
- 7ол4отрајна евалуа.ија на тераписката е+икасност5 по(носливост и'ез'е(ност во копара.ија со (ру4и лекови
- $O изве(уваат и сту(ии кај спе.и+ични попула.иони 4рупи со .елутвр(ување на оптиалниот (озаHен реHи и е+икасност кај овиепа.иенти /па.иенти со 'у'реHни5 ?епатални о)тетувања5 постарипа.иенти5 (е.а5 'реени Hени и (рF1
- Интерак.ии на лекови со патоло)ки состој'и
-
8/18/2019 2-Pronaoganje Na Novi Lekovi
37/37
8АИ НА КЛИНИ:КИ И$ПИ#%ВАЊА НА ЛЕКОВИ
8АА a_
&ели>
- Изнао0ање на нови ин(ика.ии5 нови )еи на (озирање5 новиаспекти на +аракокинетиката5 +арако(инаијата5 новиинтерак.ии
- Проспективни испитувања за евалуа.ија на о(носот е+икасност итоксичност и про.ена на ко)тањето во о(нос на користа о(лекувањето со новиот лек на по4олеа попула.ија
-
[коноски и со.ијални аспекти5 ра.ионалност на приената налекот5 прекуерна или преала потро)увачка5 сле(ење напотро)увачка
- апознавање на е(и.инските ли.а со новиот лек