13. กัณฑ์ที่ ๑๓ นครกัณฑ์ ๔๘ พระคาถา

หมวด: ตนแบบเทศนมหาชาต ๑๓ กณฑ ๑,๐๐๐ พระคาถา

เผยแพรเมอ วนศกร, 30 สงหาคม 2556 16:54

เขยนโดย manop

ฮต: 6559

กณฑท ๑๓ นครกณฑ ๔๘ พระคาถา

กณฑนครกณฑ http://www.mahachat.com/index.php/kan-13?tmpl=componen...

1 of 8 26/5/2559 19:58

ระมหาสม สทธปภาโสผชวยเจาอาวาส วดหลกส พระอารามหลวง

พระนพนธ สมเดจพระมหาสมณเจา กรมพระปรมานชตชโนรส

--------------------------

ต สตวา มหาสตโต ปตรา สทธ สลลปนโต อม คาถมาห

ธมเมน รชช กาเรนต รฏฐา ปพพาชยตถ ม

ตวญจ ชานปทา เจว เนคมา จ สมาคตา

ทกกฏญจ หโน ปตต ภนหจจ กต มยา

โยห สวน วจนา ปพพาเชส อทสก

เยน เกนจ วณเณน ปต ทกข อทพพเห

มาตยา ภคนยา ป อป ปาเณห อตตโน

ตสมา โทส อกตวาน วจน ตว กโรห เม

อสลงค นหรตวา ราชเวส อคณหสต

(1) ต สตวา มหาสตโต สมเดจพระมหาสตวขตตยาธเบศเวสสนดร เมอไดทรงฟงฝงชนมาทลวงวอนอาราธนาจะใหลาผนวชเนาในสมบต ปตรา สทธ สลลปนโต จงกราบทลแดพระเกศกษตรยสญชยชนกาธราช

วา ธมเมน รชช กาเรนต เมอขาพระบาทดารงรตนราไชยมไหศวรรย โดยทศพธราชธรรมประเพณ ตวญจ ชานปทา เจว ดงฤๅพระรมเกลากบชาวสพนคมชนบท สมาคตา ประชมชวนกนพรอมหมดมาเนรเทศ ใหพระลกจากนคเรศมาแรมไพร บดนมาอาราธนาจะใหคนเวยงไชยเสวยศรสมบต ดนกไมควรแกเหตอนเคองขดแตหนหลง เมอทาวเธอไดทรงฟงจงตรสปลอบประโลมพระโอรส เพอจะไดอดโทษโปรดประภาษวา ปตต ดกรพอผเอกอครชาตเฉลมวงศ สวน วจนา พระบดานมาลมหลงเชอคาชาวพระนคร ปพพาเชส อทสก จงมาขบพระหนอนเรศราชอทรผเนยรโทษ ภนหจจ กระทาใหเสอมสญเสยประโยชนวฒอนตราย ทกกฏ กเปนกรรมอนทารณกาเรบรายวปรตผดอยแลว อนงธรรมดาวาลกแกวเกดกบอก ยกอยางอภชาตเชนปโยรสชวต ปรจจชตวา ยอมจะเสยสละพระชนมชพแทนทดสนองคณพระชนกชนน โดยกจกตญญกตเวททางธรรมวเศษ ปต ทกข อทพพเห จงพงบาบดเสยซงทกขเทวษของพระบดามาตราช ทงพระวงศาคณาญาตราชประยร ตสมา โทส อกตวาน เหตฉะนนพอจง

เดน

ขน


2 of 8 26/5/2559 19:58

ดบอาดรดวงกมลพโรธ จงอดซงโทสานโทษแดพระบดร ทงแสนเสนาประชากรชาวพไชยเชต อสลงค นหรตวา เชญพอเปลองเครองดาบสเพศผนวชไพร ราชเวส อคณหส จงทรงซงขตตยวสยเสวยศวรรยาธปตย เปนปนสพบรรตนราชพารา ตามคาของพระราชบดานเถด

(2) โพธสตโต สมเดจพระบรมโพธสตวศรวสทธเทพวงศ มพระกระมลจานงจะครองศรสมบต จงขอพรแดสมเดจพระวชรหตถเทเวศร ขอททลทดขดพระบตเรศราชนรนทร ดวยวาเกรงประชาชนจะชวนกนดหมนวาพระทยเบาไมหนกหนวง จะลวงเขามายนราย จงทลสนองโดยคลองขตตยราโชบายดงน เมอสมเดจพระจอมภพสพตรสอาราธนาถงทตยวาร กรบพระราชโองการวาสาธแลวมชา สฏฐสหสสา ขณะนนหมภมขมาตยสหชาตทงหกหมน รวาทาวเธอรบอาราธนาจะลาผนวชคนเขาสนคเรศ ตางคนกชวนกนนอมเกศกราบบงคมทล วาขาแตนเรนทรสรศรสมมตวงศ นหานกาโล กาลนกควรจะเสดจโสรจสรงสคนธวารน ชาระพระสรระมลทนในสกลกาย ทาวเธอจงตรสวา ทานทงหลายจงยบย งอยหนอยหนงกอน ปณณสาล ปวสตวา แลวเสดจบทจรเขาสพระอาศรมสถาน โอมญจตวา จงเปลองเครองดาบสบรขารเรยงลาดบไว ทรงเศวตภษตผองใสดงสสงขบรสทธสะอาด แลวเสดจยรยาตรยงหนามขพระบรรณศาลา จงทรงพระจนตนาในพระทย วา อท ฐาน โอพระอาศรมบทนไซรเปนทอาตมสบสรางศลบารม นบไดเกาเดอนกบสบหาราตรเปนกาหนด ไดทรงประพฤตพรหมพรตพธฌาน บาเพญมหามกฎทานอนยอดยาก เสยสละภรยาบตรบรจาคเปนมหศจรรย พนพสธานกมาบนลอลนทวสกลโลก นบวนแตจะวโยคจาไกล โอพระอาศรมศาลาลยแลละเลอนฟา ตงแตนจะโรยราแรมนราศ ใครเลยจะแผวกวาด เสยดายเอย แตพระอาวาสหวางจงกรม ทงแทนทบรรทมทพยศลาแกว นบวนแลวแตจะจาไกล โอพระอาศรมกจะประลยดวยเพลงปา ทงฝงสตวนานาจะยอแยง จะยบเยนทวทกหนแหงโอเวทนา ทรงพระอาลยในพระบรรณศาลามใครจะนราศ ปทกขณ กตวา แลวกระทาประทกษณพระอาวาสสนตตยวารถวายทศนขสโมธานดวยเบญจางคประดษฐ แลวเสดจสถตยงหนามขพระอาศรม ทรงพระปรดาภรมยราชหฤทย ดวยสมดงพระสหสนยนนนแล

ตโต เวสสนตโรราชา ฯลฯ สญชโย อภรกขตต

(3) ตโต เมาะ ตทนนตร ในลาดบนนหมภมขมาตยราชมนตร ทงแสนสรเสนในนอกตาแหนง กเรงรดจดแจงตามกระทรวง สาหรบพระราชพธทงปวงทกประการ กปปกา ชาวพนกงานเครองตน กถวายเจรญพระเกศมสสมงคลควรแกราชกจ แลวเชญบรมบพตรสรงพระกระยาสนาน อนปรงดวยสคนธธารกลนตระหลบ ชาระพระสรราพยพฟ งขจร สพพาภรณภสต แลวทรงเครองศรราชวตถาภรณพจตรจารส อนลวนแลวดวยสตตรตนามาศ งามดงองคสมเดจ วชรนทรเทวราชอนเรองเดชราชเวสมธารย ทรงเสวยขตตยเวศวสทธวงศ จงสมเดจบรมบตรงคราชนรนทร กอญเชญพระเอกอครบดนทรอดลโอรส อนรงเรองดวยดเรกยศราชศฤงคาร เสดจขนสอทมพรสาขพมานอนเลศแลว สถตเหนอพระทนงบลลงกแกวกาญจนมณ เบองบนรตนราศอนโอภาส ประดบดวยเบญจพธราชกกธภณฑสรรพราชปโภคพรอมเสรจ อภสญจส จงอภเษกสมเดจพระบรมหนอนเรศรเปนบรมขตตเยศยอดมนษยนกร ผานพระพไชยเชตดรดารงราชย แทนองคสมเดจชนนทรชนกนาถในเศวตฉตร สบเสวยศวรรยาธปตยปนประชาชน ทวสกลพภพสพ แลวถวายมรธาภษตวารแกบรมกษตรย สรงดวยสงขทกษณาวรรตวไชยมงคล ทงสงขสวรรณหรญวมลทงสามประการ ทาวเธอกกอปรดวยพระเกยรตยศอนไพศาลสดซงจะพรรณนา เมอทอดพระเนตรในทศานทศใดๆ กชลกรไสวอยเดยรดาษ มขมงคลกา ขณะนนหมทชาชาตราชปโรหต ผเชยวชาญชานาญนตไตรเพท กโอมอานอศวรเวทวษณมนต อวยศรสวสดมงคลถวายไชย ตรยาน ปคคณหส ชาวพนกงานกประโคมขานไขมโหระทก ทงดรยางคกองกกแตรสงขเสยงฆองกลองประนงเนยรนาท สะเทอนทองวนาวาสหมวนต เมฆตชชตนคโฆโส วย ดจสาเนยงอสนสนนในหองมหาสมทรอมจจา ฝายภมขมาตยราชบรษเสวกากร กตกแตงพระยาปจจยกญชรเศวตคช ประดบดวยหตถาลงกตกาญจนามย ประทบเทยบยงเกยไชยคอยรบเสดจ โพธสตโต สวนสมเดจพระบรมหนอสรรเพชญโพธพงศ กสอดสะพกพระแสงขรรคธารงวราวธวเศษปรนตป อาจมลางอรนทรปราชเยศทวทศาภาค นาคมารยห เสดจทรงมงคลรตนนาคนาเคนทร อนเปนบรมอคราเชนทราอาสนสฏฐสหสสาน ฝายภมขมาตยสหชาตทงหกหมน กชวนกนชมชนปรดา ตางๆ กประดบกายาดวยสภาภรณ มอาวธประจากรถวนทกคน ปรกรส กแวดลอมพระจอมภพสกลมกฎเกศกษตรย สวกญญาโย ฝายอเนกอนงคนารรตนราชกญญา กเชญเสดจพระสรอยสณสามทรศรอคเรศ ใหลาดาบสนเพศผนวชไพร นหาเปส แลวโสรจสรงเสาวคนธมาลยอทกธารา ชวยกนขดสพระกายายอดเยาวมาลย แลวทรงบวรวตถาลงการวไลเลศ ตางๆ กอวยศรสวสดประเสรฐประสทธพร ใหเสวยสขสถาวรวายเทวษ สรรพทกขภยพบตเหตอยาแผวพาน จงมพระบวรสนดานชนชมดวยบรมญาต ทงสมเดจพระชนกนาถราชสาม และพระกณหาชาลสองกษตรย อยารมพระทยโทมนสแหนงกน จงทรงสมครสโมสรเกษมสนตสารภรมย ดวยมหามตรธรรโมดมเปนนรนดร ในพระนครนแลวแล

ตมตถ ปกาเสนโต สตถา อาห

เดน

ขน

เดน

ขน


3 of 8 26/5/2559 19:58

อทญจ ปจจย ลทธา ฯลฯ อชโร ตว อมโร ภวาต

(4) ภกขเว ดกรสงฆผทรงศลสงวรวเศษ อโภ ขตตยา อนวาบรมขตตเยศทงสองพระองค คอสมเดจพระเพสสนดรพงศพสทธเทวราช แลพระเอกอครอนงคนาฏมทรสนทรเทพกญญา อทญจ ปจจย ลทธา ทาวเธอมาไดคนครองศรสมบต สบเสวยบวรเศวตฉตรเฉลมวง ปพเพ กเลสมตตโน จงทรงพระอนสรณคานงถงความหลงตงแตบรรพชตเพศ เสวยทกขเทวษในกลางไพร บดนกบรบรณไปดวยมไหศรยศฤงคาร ควรทจะเบกบานทวพระธรณ อานนทเภรญจาราเปตวา จงใหเอาอานนทเภรอนวจตร ดวยพพธกาญจนลดามาศ ไปตปาวประกาศแกมหาชน ในเวงหวางวนาสณฑศขเรศประเทศวงกต วาบดนพระเอกอครปโยรสราชสรยวงศ เสดจคนพภพดารงดงกอนเกา พระราชอาณาจกรเปนของพระลกเจาตงแตนไป อานนทย ปรจรส ใหจตรงคเสนาในนกรประชา เลนอานนทมหามหรสพครบตตยวาร เสยงนกเอกเกรกสะเทอนสะทานวนาวาส ลกขณา อนวาสมเดจพระยอดเยาวมาลยมาศมกฎคณานาง อนทรงศภลกษณสรรพางควไลเลศ เมอประสบพระโอรสประเสรฐสองกมารา กทรงพระโสมนสปรดาดวยพระหนอกษตรย จงมพระเสาวนยตรสปลอบประโลมพระลกแกวแลวรบขวญ วาเจาแมเอย แมลกไดเหนหนากนเมอยามยาก จาเดมแตวนพราหมณมาพรากไปจากอก พระชนนนกแสนวตกตงแตตรกตรอม จนพระสรรรปนกมาซบผอมผดพกล เสวยแตอสสชลครวญครารากาสรด ดวยบาราศพระโอรสทงสองรา พระแมนกมาตงวตรจรยาทรมานตน เอกภตตา ปเร อาส เมอยามเสวยกเสวยแตวนละหนทนทกขเทวษ ยามไสเยศกผทมกบปฐพ ปราศจากบรรจถรณแทนทจะรองกาย ตงพระทยมนหมายวาจกประสบพบพระลกแกว ต เม วต สมทธชช บดนวตรปรนนบตนนกสาเรจแลวดวยลปรารถนา แมมาไดเหนหนาเจาทงสององค กสมเหมอนจตแมประสงคในวนน ปตตกา ดกรแมกณหาพอชาลหนอกษตรย อนวาสงแสนโสมนสปรดา อนบงเกดดวยเสนหาการญจต แหงสมเดจบรมบพตรผชนกนาถราชชนน ทงสมเดจพระอยกาธบดอนเรองเดช ปาเลต จงรกษาเจาผดวงเนตรทงสององค ยกญจตถ กต ปญญ อนงทงพระราชอานสงสกศลสตย มตนวาศลสมาธวตรบวรทาน อนพระชนกชนนมอภนหารมาแตปางกอน ตราบเทาถงบรรพชากรในครงน จงมาคมครองสองศรสรโยรส อชโร ตว อมโร ภว ใหเจาเจรญพระยศนราศโรค สงสรรพทกขโศกอยาบฑา จงมพระชนมพรรษาสบสรยวงศ เสวยพภพดารงราชอาณาเขต ในกรงสพพไชยเชตดรมหานครนนแล


กปปาสกญจ โกเสยย ฯลฯ อสาทนต อรฬหวนต

(5) ภกขเว ดกรสงฆผทรงศลสมาธอนทรย สวนสมเดจพระผสดศรสนทรวลาส ผเปนบรมสสสราชมารดร กทรงจดพระภษาลงกาภรณอนพจตรเพรศแพรว ใสในผอบแกวกาญจนมณ พระราชทานไปแกพระสรอยสณสามทรใหประดบองคลวนแตสรรพเครองทรงกษตรย กปปาสกญจ คอพระภษากปปาสกพสตร เกดแตกรงกาสกรฐบรรมย กปปาเสน กต อนนายชางทอดวยดายอดมดละเอยดออน โกเสยย ทงโกไสยวตถาภรณพรรณไพบลย บงเกดแตตระกลโกไสยราฐ อนแลวไปดวยใยกมชาตชางรจนา เปนสสวรรณอาภาพพธพรรณราย วจตรไปดวยลวดลายนกหลายอยาง ทงพนพรรณตางๆ ประหลาดกน โขม มทงโขมภษาพรรณพสทธเศวต อนขจตรไปดวยเปลอกไมวเศษในโขมราฐ โกทมพราน จ อกทงบวรวตถาชาตตางพรรณบงเกดแตเขตขณฑโกทมพรรฐ อนนายชางทอดวยขนสตววจตรบรรจง สตสหสสคฆนก กาหนดราคาคงไดแสนตาลง แตละผนละผนหนงกคามาก ลวนแตพระภษาหายากทงสตระกล อนงทงเครองอลงกรจารญเรองจารส กายร เมาะ สวณณวลย คอสวรรณพาหรดบวรวลย ลวนสตตรตนามยอนไพโรจน องคท ทงกณฑลมณโชตชชวาล รตพสตรแกวกาญจโนภาส โขมญจ กายร ทงสวรรณรตนราชธามรงค สาหรบจะสอดสวมทรงทกนวพระหตถ คเวยย รตนามย ทงสายสรอยนพรตน อลงกร เปนเครองพระกณฐาภรณบวรวเศษ อณณต เมาะ อณหสปสาธน ทงพระมหามกฎวชเรศ

อยางขตตยนาร เปนเครองประดบพระเกศโมลวไลเลศ มขผลลญจ อกอลงกตประเสรฐสพรรณมาลา สาหรบจะแซมใสพระเกศานางกษตรย ลวนแลวดวยพพธรตนามาศ เปนเครองเฉลมพระนลาตอนโอฬาร อคคตถน คงคมก ทงพระปโยธรอลงการกาญจนบวร อกพระองสาภรณพจตรเพรศแพรว ปฏปาทก ทงฉลองพระบาทแกวกนกมณ ลวนแตเครองตนอยางดสรรพทกสง ราชปตต สวนสมเดจพระยอดเยาวมาลยมงมกฎกญญา อนเปนบรมนเรนทรธดาดวงกษตรย ผทรงสรสวสดวลาสเลศมนษยคณานางดวยบวรลกษณเบญจางคเจรญเนตร กทรงสรรพภษตวเศษสภาภรณ เทวกญญาว นนทเน งามดงองคอนทรอปสรเสดจประพาสยงทพยนนทวนราชอทยาน สวณณกทล วย พระอรองคออนระทวยปานกาญจนกทล บงเกดในสวนศรศกรเทเวศร อนชอจตรลดาวนวเศษแสนสขภรมย ยามเมอตองลมราเพยพาน กนอมยอดทอดกานอยไปมา วชมห- มานา ผใดไดทศนาการกพศวงดวยพระศรลกษณลออองคอนวลาศ นครธปกกพมโพฏฐ ทงพระบวรโอษฐเอยมสะอาดอาไพ มพรรณดงผลไทรทสกสด สรรพสงงามพรอมหมดทวพระอนทรย มานสนว ดจนางเทพกนรวหคอนงค มรปทรงนกเหมอนมนษยบรสทธสมบรณ ทงปกหางก

เดน

ขน

เดน

ขน

ขน


4 of 8 26/5/2559 19:58

วจตรจรญเจรญตา แลวบนฟอนรอนราในอากาศ ตสสา จ นาคมาเนส ขณะนนหมภมขมาตยราช มนตร กผกคชสารศรพระทนงตน อนเปนมหามงคลคเชนทร นาตวฑฒ มไดแกออนเปนมชฌมชาตเชอกญชรเชยวชาญชานาญในพชยยทธ สตตกขม อาจอดกลนสรรพศาสตราวธหอกปน ไมยอยนย งยนอยสงคราม อสาทนต มงาอนงอนงามดงงอนรถ ดนกชอยชดเชดขนขวา อรอฬหว ทรงพรยะกาลงกลาวองไว อาจจะปราบอรนทรใหปราชยทวทศาดล ประดบดวยหตถาภรณเครองตนเสรจแลว กนามาประทบกบเกยแกววจตรรจ จงสมเดจพระมทรศรวสทธกญญา นาคมารห กเสดจทรงบรมไอยราคชาชาต แวดลอมไปดวยดเรกราชบรพาร อโภ ขตตยา กษตรยทงสองกประดบดวยแสนศฤงคารมหตยศเยศ เสดจทถงขนธวารประเทศทประทบไพร สญชโย สวนสมเดจพระเจากรงสญชยราชอยกา กพาบรมบตรนดดาคณานกรอนงค ทงหมพหลจตรงคราชโยธ สบสองอกโขเภณเทยวประพาส ชมพนมพนสพนาวาสหมพานต มาสมตต กาหนดไดเอกมาสประมาณโดยนยมมา สรรพสตวมไดบฑาซงกนและกนในจงหวดวนาสณฑสงขรเขต มหาสตตสส เตเชน ดวยบรมบญฤทธศกดาเดชสมตงสบารม แหงหนอพระชนสหนนแล


สพพมห ต อรญญห ฯลฯ สวน รฏฐวฑฒเนต

(6) ภกขเว ดกรสงฆผทรงศลวสทธสงวร ปางเมอสมเดจพระเวสสนดรอดลดวงกษตรย สวน รฏฐวฑฒเน อนทรงประพฤตความเจรญศรสวสดแกชาวสพราฐ เสดจจากศกรทตตยาวาสวนาศรม สรรพสตวในพนสพนมแนวพนาเวศ ทวปรมณฑลขอบเขตทงสามโยชนเปนกาหนด ซงสมเดจพระยอดประยรยศมกฎกษตรา อนทรงแผพรหมวหารสมาไปกางกน คอขายเพชรทงเจดชนชวยกาบงภย ยาวนเตตถ ประมาณมากนอยเทาใดแตบรรดาม เอกชฌ สนนปตส กมาสโมสรประชมในประเทศทอนเดยวดอศจรรย แลวตางๆ กปรบทกขกนตามประสาสตว วาพระเดชไดอยคมสรรพอปทวนตราย เราทานทงหลายนกกอปรไปดวยเมตตาการญจต มไดเกดประทษฐกจกอการพาลพบตเหต บดนพระปนปกเกศจะจากไกล อโต ปฏฐาย ชาวเราเอย จาเดมแตนไปจกอนาถา ลชชา วา น ภวสสต ตางๆ กจะไมสารวมกายละอายบาป จกรเรมกนทากรรมอนหยาบอยางบราณกาล จกเบยดเบยนกนเปนอาหารตามประโยชนตน สรรพสตวจตบททวบาทสนทงไพรสณฑชวนกนเศราโศก ดวยมหาบรษวโยคอาดร นาสส มญชน กชส มไดเปลงเสยงไพเราะจารญจาเรญใจ ใหเยนยะเยยบเงยบสงดไปทววนาเวศ สญชยนรนโทสวนสมเดจพระเจากรงสญชยนราธเบศบรมบดา กตรสถามถงมรรคมรรคาอนประดบ มขมยตรกกราบทลวา เสรจสรรพโดยพระราชประสงค ขออญเชญพระยอดขตตยวงศมกฎเกศ เสดจดาเนนพลนวตนเวศนเวยงชย ทาวเธอกสงใหไปทลแดพระเอกอครดนยหนอกษตรย เภรญจาราเปตวา แลวใหเอาพชยเภรรตนไปตประกาศ แกหมจตรงคประชาราษฎรสนทงปวง กาหนดจะยกพยหะทพหลวงคนเขากรงไกร พระพชยสพมหาบรนนแล


ปฏยตโต ราชมคโค ฯลฯ สวน รฏฐวฑฒเนต

(7) ภกขเว ดกรสงฆผทรงจตปารสทธศลวเศษ ราชมคโค อนวาถองแถวสถลวถทเรศราชมรรคา ปฏยตโต อนบคคลตกแตงประดบประดาดมโหฬาร ดจวนวสาขบชากาลนกขตมงคล เปนตนวาทบปราบใหราบรน เอาทรายรายเรยพนสะอานสะอาด วจตโต วจตรไปดวยธงฉตรกทลมาศมนตางๆ ตงราชวตทงสองขางทางเปนระยะไป อกทงหมอน าและหมอดอกไมมพรรณนานา ปปผสนถโต ดาษไปดวยกสมมาลาสรรพสงวเศษ ทพพปปผญจ คอดอกหญาแพรก และขาวสารสทธเศวตกบเมลดพรรณผกกาด สมนเมว อกทงสมนบบผาชาตโอฬาร ลาชปญจ มาน มขาวตอกเปนคารบหาประการพอครบสง จกไดชอวาเปนของบชาอนยงอยางบรพประเพณ โปรยปรายไปในราชวถทวทงปวง ประมาณมรรคประเทศทางหลวงไดหกสบโยชนเปนกาหนด ตงแตวงกตบรรพตตราบเทาถงพระนคร ฉ ขตตยา สวนสมเดจบรมอดศรทงหกกษตรย กทรงวภษตรตนอลงการแลวตางๆ กเสดจทรงคเชนทราธารพระทนงตน อนประดบดวยหตถาภรณเลศลนลวนกนกมณ ตโต สฏฐสหสสาน ลาดบนนหมสหชาตมนตรทงหกหมน อนเกดรวมวนทนคนกบบรมนเรศ โยธโน ลวนแตทรงสรศกดาเดชในยทธสงคราม จารทสสนา มกายอนดงามไปดวยเครองประดบควรจะจบใจ ถออาวธแกวงไกวประจากร ปรกรส กแหหอมพระจอมพภพเชตดรดเดยรดาษ โอโรธา จ กมารา จ สวนแสนสรางคอนงคนาฏนกรกญญา กบทงขตตยกมาราเหลาประยรวงศ ตางๆ กขนสอลงกตสวกามาศ ทงรถรตนอศวราชชาตกญชร โดยตาแหนงฐานนดรแหงตนและตน เวสยานา จ พราหมณา กบทงพราหมณอนชานาญมนตในไตรเวทและพอคาพาณชเพศสนทงปวง กโดยเสดจในกระบวนทพหลวงพยหยาตรา

หตถาโรหา พวกพลคชโยธ ขนขบขกญชรนกร นบตวคเชนทรไดละสคน จตลงคบาทพลรกษาเทา เทาละสองประสมเขาเปนแปดนาย นบทงคนคอกลางทายอกส กาหนดหนงหตถมสบสองคน สามหตถสรพลสามสบหกยกพยหบาตรา

ยาย

เดน

ขน

เดนดง

เดน

ขน

ยาย


5 of 8 26/5/2559 19:58

อนกฏฐา พลอาชาชาตพาช อศวโยธขนขขบ อกชนสาหรบรกษาบาทอาชาขางละคน อาชาหนงนบพลไดสามนายตามกนผนผายสามอาชา สรโยธาเกาคนจดเปนอสสานกพหลหนงซงตรวจตรา แตงตามอศวโยธาพยหสงคราม

รถกา พลรถงอนงามเยยระยง เสนารถขนดารงบนบลลงก เปนสองกบสารถนงเบองหนา ขบอาชาเยองยาง อกทหารสองขางสองคนพลรกษารถ เปนสสนทงหมดรถหนงม สามรถทวาทศโยธขบวน จดเปนรถานกถวนกระบวนหนงซงตกแตงตามตาแหนงรถพยหยาตรา

ปตตกา หนงพลโยธาเดนเทา ไตเตาตามกนชนละส จดเปนองคปตตานกโยธหมหนงพงคณนา นบพลหยรถคชโยธาเดนเทา สนทงสเหลาเขาขบวน คดเปนทวยหาญหกสบถวน กระบวนหนงซงไตรตรวจ เปนหมหมวดโดยนยมดงน สรดรงครถคชหตถ สงละหมนสสพรรณ ปนออกเปนสามกระบวน คดเปนทวยหาญหกหมน หกพนหกรอยหกสบหกจานวนจาแนกกองเศษเหลอสงละสองสนทงสามเหลา

การกา หนงพวกพลชาวงานไตเตาตามพยหทพ ทงหาหมมพรอมสรรพทกๆ คณะ คอชางไมชางทองจดเปนหมหนงซงประจากอง มคนงานเปนคารบสองกสอยาง คอชางหมอชางชนชางทอหก ชางฉลาดรอยกรองผกพพนบบผา หมสามพวกอสการากระทาธน และหมชางยอมพรอมพลชาวงาน มจอบเสยมสาหรบการขดบอสระ ปะทขดสนชลวาร หมคารบสลวนชางกลบกและชางวาด กบชางสานเสอสาดกวาดเทหยากเยอเชอชานดอกไม อกชางเหลกชางกลงไปในกองทพ หมหามพรอมสรรพทกๆ คณะ คอชางหนงชางกระทารถ ครบจานวนถวนหมดอยทกกอง เสยงสนธพดรงครองหฤหรรษ เสยงกเรนทรคารนสนนเนยรนาทดง เสยงรถผดผนกงสะเทอนสะทาน เสยงพลโยธาหาญโหรองกองกกในกลางปา

หตถาโรหา พวกพลคเชนทรเชยวชาญ ขบขสารดนองอาจ อนกฏฐา พลอาชาชาตเรยวแรง ลวนแตเขมแขงวองไว รถกา พลรถเรยงไสวแลเปนทว ธงชายปลวปดปลายงอน ปตตการกา พลบทจรดนกเหยมหาญ ลวนชานชานาญในการศก หมพหลจตรงคพลกแลทงสเหลา งามเพรศเพราไปดวยเครองประดบ สรรพสรรพางคพลาส กโรฏยา สวมหมวกมาศพนทอง ใสเกราะกรองเสอหนง อาจปองกาบงสรรพอาวธ เครองพชยยทธณรงค ลลลหตถา มมออนทรงศรธน ชโลดงและดาบเขน เปนขนดแนนแสนเสโลห โตมรกทณฑทวน ตามกระบวนยทธพยหบาตร ลวนแตสามารถมหมา อาจงางเอางาคชเมามน มไดถอยหนกนดวยกลาแขง ตางๆ กถออาวธกวดแกวงสาแดงเดช ปรโต ปฏปชชส กแหเสดจบรมขตตยาธเบศรเปนกระบวนหนา เนคมา จ สมาคตา ฝายฝงประชาชาวนคมชนบท กตามแวดลอมพระจอมประยรยศยอดขตตยวงศ ทาวเธอกใหขยายเขยอนพยหจตรงคราชโยธ มาโดยลาดบสถลวถแถวเถอนทเรศ ประทบรอนแรมในหมเวศตามระยะทาง ใหเดนนกรแสนเสนางคแตวนละโยชนเปนกาหนด พลางชมพนมพนสบรรพตพฤกษาคณา ทงหวยละหานเหวผาศลาลาด เสนาะเสยงปกษาทชาชาตรองระงมไพร ทงเสยงจกจนพรรณเรไรระรเรอย ฟงนกฉาเฉอยชนอาวรณ หกกษตรยเสดจโดยพนาดรดมโหฬาร ดวยแสน สรงคพลาหาญแหนแหแลพลก สนนเสยงหยรถคชกองกกในกลางดง สฏฐโยชนมคค สนมรรคาลยไพรระหงหกสบโยชนโดยนยมมา ถาจะนบแตวนบรรพชากาหนดนาน ถงเจดเดอนจงไดพระราชทานสองกษตรย ชชกพารบรดมาโดยมรรคา สบหาวนจงถงพระพาราเชตดร แตตระเตรยมพลนกรอยเจดวน จงไดยกไปยงเขตขณฑครยวงกต กวาจะบรรลพระอาศรมบทถงเดอนหนงกบยสบสามราตร แตยบย งอยในพนาลไดเดอนเศษ จงไดยกพลนวตนนเวศนเวยงชย สองเดอนจงถงกรงไกรพระพชยสพ สรเปนปหนงกบสบหาราตรไมเคลอนคลา จงคนเขาพระพารานแลวแล


เต ปาวส ปร รมม ฯลฯ สวน รฏฐวฑฒเนต

(8) ภกขเว ดกรสงฆผทรงศลสงวรอนทรย เต ขตตยา อนวาบรมนราธบดทงหกกษตรย เสดจถงบรรตนสพราฐพหปาการโตรณ อนประกอบดวยซมทวารกาญจนามาศอยเรยงราย ทงปราการปอมคายนกมนคง ดนกสงทรงเงอมตระหงานงามอาจปองกนสรรพสงครามหมอมตรราชปรปกษ อเปต อนนปาเนห บรบรณดวยอเนกนานครรสโภชน ทงอฏฐบานเอมโอชอนอดม นจจคเตห จภย กบสงทงสองประเสรฐสมสาหรบนคร คอดรยางคขบฟอนแสนสขบนเทง เปนทเกษมสาเรงราษฎรประชาชาวพชยเชต หกกษตรยกเสดจประเวศราชธาน พรงพรอมดวยแสนสรชาตโยธอนแหแหน ตามทองถนนแนนอยเนองอนนต จตตา ชานปทา อาส ฝงประชาชนกประชมชวนกนสนทงปวง มานงเบยดเสยดทงสองขางถนนหลวงอยแออด ตางคนกโสมนสยนด คอยรบเสดจพระยอดขตตยาภเษกศรสมมตวงศ อนอาจใหสรรพสงประสงคทรพยโภไคย เจลกเขโป ปวตตถ บางกเปลองผาหมทาเปนธงชยขนโบกโบยเหนอเศยรเกลา บชาสมเดจพระลกเจาจอมกษตรย ตางๆ กอวยสรสวสดถวายพร ทาวเธอกเสดจขนสคฤหรตนอลงกรณกาญจนพมาน ประดบดวยมไหศรยศฤงคารควรจะเปรมปรด เสดจเสวยอฬารกราชกามสมงคศรสขมสข

ยาย

คงเดม

เดน

เดน

ขน


6 of 8 26/5/2559 19:58

แสนสารภรมย อนยงดวยพระยศอดมดวลาศ นนท ปเวส จงใหเอานนทเภรตประกาศ แกประชาราษฎรชาวพระนคร ใหปลอยสตวนกรทกกขง โดยตามกาหนดตงแตวฬาร อยากกขงไวใหไดทกขเวทนาเรงปลอยไป ปจจสกาเล ครนเมอราตรภาคปจจสมยจงทรงพระปรวตกวา เสว เวลาพรงนนฝงยาจกสนทงปวง แจงวาอาตมเสดจคนยงเมองหลวงจะชวนกนปรดา ตางๆ กจะแตกตนกนมาคอยรบพระราชทาน จะพนเพมบวรกฤษฎาภนหารมหาบรจาค เออไฉนจะไดทรพยอนใดโดยมากมาแจกจาย ใหอมในพระกมลทมงหมายในครงน ตสม ขเณ ขณะนนกรอนถงอาสนโกสยศกรเทวราช จงยงหาฝนสตตรตนามาศมพรรณนานา คอสวรรณหรญมกดาเวฑรยจารส ทงวเชยรมณรตนประพาฬ กครบเจดประการสรรพวเศษ ใหตกเตมสกลนคเรศทวทกลาเนา ชาณมตต ลกประมาณเพยงเขาควรจะยนด แตในบรเวณจงหวดรตนปราสาทศรทวมถงสะเอวดอศจรรย จงปาวประกาศใหราษฎรชวนกนมาคยขน เปนของประชาชนตามคามเขต เหลอนนใหขนเขาในนเวศนทองพระคลงหลวง ฝงชนทงปวงกชวนกนชนบาน ทานมเข ปฏฐเปส ทาวเธอกตงบาเพญพระบรมโพธสมภารทานบารม โดยพทธางกรประเพณนนแล

ตโต เวสสนตโร ราชา ทาน ทตวาน ขตตโย

กายสส เภทา สปปญโญ สคค โส อปปชชถาต

(9) เวสสนตโร ราชา อนวาสมเดจบรมขตยาธบดนทร อสมภนวงศเวสสนดรมหาราช สปปญโญ ทรงพระปรชาฉลาดในทจะบาเพญทาน ทาน ทตวาน ทรงสบสรางพระบวรกฤษฎาภนหารทานบรจาค อนมากบรบรณแกพระอธยาศย ตราบเทากาหนดพระชนมชพไดรอยยสบพระวรรษา กายสส เภทา กทาลายเบญจปาทานกขนธสวรรคต ขนไปอบตปรากฏเปนสนดสตเทวราช เสวยทพยสมบตในรตนพมานมาศเมองสวรรค ชนดสตเทวพภพ

(10) สตถา อม คาถาสหสสปฏมณฑต มหาเวสสนตรธมมเทสน อาหรตวา สมเดจพระบรมนราสภศาสดาจารย มพระพทธบรรหารบณฑรพระธรรมเทศนา ซงมหาเวสสนตรชาดกอนประดบดวยพระคาถาพนหนงจบลงแลว กมพระพทธดารสวา ภกขเว ดกรสงฆทงปวง อนหวงแหงมหาเมฆพลาหก ใหตกซงหาฝนโบกขรพรรษปวตตนาการลง ในตาแหนงบวรพนธพงศสมาคมแตในกาลกอน ครนพระตถาคตเสวยพระชาตเปนบรมขตตยเพสสนดรดวยประการดงน

ตโต สจจาน ปกาเสตวา ลาดบนนสมเดจพระชนสหกมพระพทธภาษตสาแดงพระจตรารยสจจธรรมทงส มทกขสจจเปนตนมมรรคสจจเปนอวสานทสด เมอจบพระพทธเทศนาแลวกประมวลมาซงอดตชาดกยกเปนอวสานคาถาวา ชชโก พราหมโณ ลทโท ดกรสงฆ อนวาชชกชชราลททชาตฉกรรจกาจ กลบชาตมา คอพระเทวทตตยโสธรราชอนชา อมตตตาปนา นางอมตตดาพราหมณนน สบขนธประวตมา คอนางจญจมาณวกาอนเปนตตถย สาวกา เจตปตโต อนวานายเจตบตรมคลททพรานปานน สบขนธประวตมาคอพระฉนนเถระ อนเปนสหชาตกบพระตถาคต อจจตตาปโส พระอจจตดาบสนน สบขนธประวตมา คอพระอครทกษณสาวกธรรมเสนาบด สกโก สมเดจวชรปาณสราธบดเทวราช กลบชาตมา คอพระมหาเถระอนรทธ วสสกมโมพระเวสสกรรมเทพบตรนน สบขนธประวตมาคอพระมหาโมคคลลานะอตตรอครสาวก ผยกเอตทคคะฝายอทธฤทธอภญญามคครมห สโห ราชา เทพดาทนฤมตเปนพญาไกรสรสหราช กลบชาตมา คอพระอบาลมหาขณาสพ เทพดาทแสรงสรรคสรราพยพเปนพยคฆราช กลบชาตมา คอพระมหาอรยสงฆสมพล เทพดาทประวตกายนทรยเปนทปราช กลบชาตมา คอพระจลนาคมหาเถระ ทารเก รกขต เทโว เทพดาทนรมตเปนพระบรมพทธางกรเพสสนดรราชดาบส มาอภบาลสองสรยราโชรสในมคคนดรประเทศนน สบขนธประวตมา คอพระมหา กจจายนะนราสภสาวก นางเทพธดาทนฤมตเปนพระมทรมารกษาสองขตตยโปดกนน สบขนธ ประวตมา คอนางวสาขามหาทายกาบรจาค ปจจยนาโค วารโณ พระยาเศวตคเชนทรปจจยนาคนน สบขนธประวตมา คอพระมหาอรยกสสปสงฆวฒาจารย กเรณกา สจารน นางกเรณเศวตสาร ผเปนมารดาพระยาปจจยนาคนน สบขนธประวตมา คอนางกสาโคตมสากยวงศ มททราชา สมเดจบรมกษตรยมททราชบตรงคแหงพระมทรนน สบขนธประวตมา คอพระยามหานามสกยราช อพภนตเร มหามจโจ อนวาอามาตยผเปนนายนกการ นาขาวสาสนอนเดอดรอนไปกราบทลแดสมเดจพระเวสสนดรนน สบขนธประวตมา คอพระอานนทเถระพทธอปฏฐาก ทานเวยยาวจ-จามจโจ อามาตยผไดจดแจงการบรจาคสตสดกมหาทาน ประวตสบสนดานมา คออนาถบณฑกะมหาเศรษฐ สญชโย สมเดจพระเจากรงสญชยชนกาธบดนน สบขนธประวตมา คอสมเดจบรมพทธบดาสทโธทนมหาราช ผสต เทว พระผสดชนนนาฏนน สบขนธประวตมา คอสมเดจพระสรมหามายาเทพบตรพทธชนน พระมทรราชเทวนน สบขนธประวตมาคอพระนางยโสธราพมพา ผเปนมารดาพระราหล ชาลกมาโรพระชาลดรณขตตยกมารประวตสบสนดานมา คอพระราหล ชโนรสาธราช พระนางกณหาชนานาฏนนสบขนธประวตมา คอนางอบลวรรณาเถร ปรสา สหชาตา จ อนวาสหชาตโยธทงหกหมนนน สบขนธประวตมา คอคณานกรพทธเวไนยทงหลายน เวสสนตโร สมเดจพระเวสสนดรนราธบดนน สบขนธประวตมา อห เอว คอองคพระตถาคตอนบรรลโลกตมาภเษกสมโพธบารมสรฆโณ ทรงซงสรโสภาคยฉพพธพรรณรงสพระรศมทบทงแทง มพยามประภามณฑลโดยรอบขางละวา สพพญญ ตรสรซงนานาเนกวธธรรมทงปวงทวไปในอทธานะทงสาม คออดตกาล อนาคตกาล และปจจบนกาล สมมาสมพทโธ ตรสรพทธาภเษก

เดน

ขน

เดน

ทานองธรรมวตรกลาย

ทานอง

ธรรมวตรแท


7 of 8 26/5/2559 19:58

สมโพธญาณ ดวยพระองคมอาการอนมไดวปรต ธาเรถ ชาตก ดกรจตรพธบรรพษททงปวง จงตงโสตประสาทสดบซงพระมหาเวสสนดรชาดกแลว พงมนสการกาหนดไวโดยนยพทธภาษตกถา อนพระตถาคตบณฑรพระธรรมเทศนามาฉะน

นครกณฑ นฏฐต

ประดบดวยพระคาถา ๔๘ พระคาถา

เอว กมดวยประการดงนแล ฯ

(ปพาทยทาเพลงกลองโยน)


8 of 8 26/5/2559 19:58

13. กัณฑ์ที่ ๑๓ นครกัณฑ์ ๔๘ พระคาถา

Education

Transcript of 13. กัณฑ์ที่ ๑๓ นครกัณฑ์ ๔๘ พระคาถา