1100 kilometrów - ABB...szych odbiorców osprz´tu elektroin-stalacyjnego ABB. Firma ta zajmuje...

Kontrakt w Chinach

1100 kilometrówlinii przesy∏owej HVDC

fot.

arch

. AB

B

fot.

arch

. AB

B, R

MC

Pol

ska

Lipiec 2004 Dzisiaj 3

2 Kontrakt o wartoÊci 390 mlndolarów na budow´ liniiprzesy∏owej w Chinach zo-sta∏ podpisany 14 lipca br. pomi´-dzy Chiƒskimi Sieciami Energe-tycznymi a ABB na budow´ liniiprzesy∏owej pràdu sta∏ego HVDCo d∏ugoÊci 1100 km, ∏àczàcej hy-droelektrowni´ Trzy Prze∏omy narzece Jangcy z Szanghajem.

To najwi´kszy tego typu projektrealizowany w ostatnich latach naÊwiecie. Linia budowana wspól-nie z chiƒskimi wytwórcami b´-dzie mia∏a zdolnoÊç przesy∏owà3000 MW.

ABB zdoby∏o kontrakt ze wzgl´duna wysokà jakoÊç energooszcz´d-nych technologii i krótki termin re-alizacji. To te˝ trzecie du˝e zamó-wienie na lini´ przesy∏owà HVDC,które koncern uzyska∏ w ostatnichpi´ciu latach w Chinach.

Nowa linia zostanie oddana dou˝ytku za trzy lata, czyli o rokwczeÊniej ni˝ przewidujà normy nabudow´ obiektu tego typu. ABBdostarczy dwie stacje przekszta∏t-nikowe HVDC, 28 transformato-rów mocy, aparatur´ rozdzielczàoraz nowoczesnà aparatur´ steru-jàcà. Urzàdzenia zostanà wyprodu-kowane cz´Êciowo przez fabrykiABB w Szwecji i Szwajcarii orazchiƒskich partnerów ABB.

Technologia pràdu sta∏egoHVDC zmniejsza straty przesy∏u,mo˝e te˝ zapewniç dwukrotniewi´kszy przesy∏ energii ni˝ typo-we rozwiàzania wykorzystujàcepràd zmienny. Pierwszà lini´HVDC ABB wybudowa∏o w 1954roku, po∏àczy∏a ona Gotlandi´z làdem sta∏ym. Od tego czasukoncern zbudowa∏ ponad 45 po-dobnych instalacji na Êwiecie.

Andrzej Gabler

PROJEKT HVDCZawór tyrystorowy na stacji przekszta∏tni-kowej Longquan w hydroelektrowni Three Gorges-Changzhou (Chiny)

ABB na rynkuchiƒskim

Zak∏ady stalowe w Szan-ghaju wykorzystujà nap´dyi automatyk´ ABB do zwi´k-szenia produkcji stali prasowa-nej na goràco i zimno.

Wydarzenia

Hydroelektrownia na rzeceJangcy zamówi∏a w ABB sys-temy energetyczne o wartoÊciponad 1 mld dolarów.

fot.

BE&

W

ABB(9)02-05wydarzenia 7/19/04 3:16 PM Page 3

NAL-e do Hiszpanii

WartoÊç kontraktu:

Fabryka w Przasnyszu

wyprodukuje 707

roz∏àczników NAL dla

tunezyjskiego zak∏adu

energetycznego STEG.

»Kontrakty«

4 Dzisiaj Lipiec 2004

1,7mln euro

ST7 dla Rosjan

WartoÊç kontraktu:

Fabryka w Warszawie

dostarczy dwie stacje

transformatorowe ST7

do firmy Megionneftegaz

w Rosji. ABB uruchomi

te˝ i zamontuje system

MicroSCADA w stacjach

ST7 dostarczonych

wczeÊniej na Czukotk´.

1,2mln dolarów

Transformator mocyWartoÊç kontraktu:

ABB w ¸odzi dostarczytransformator mocydo elektrowni jàdrowejw Wielkiej Brytanii.

1mln funtów

Wydarzenia

Kongres „Nowego Przemys∏u”

T∏ocznia gazu w Zambrowie

Na prze∏omie maja i czerwca br. od-by∏ si´ w Warszawie Kongres „No-wego Przemys∏u” poÊwićony zagad-nieniom zwiàzanym z bran˝à elektro-energetycznà i sektorem gazowym. Fir-ma ABB by∏a jednym z partnerów przed-si´wzićia.W Kongresie uczestniczy∏o blisko tysiàcosób: przedstawiciele rzàdu, parlamen-tarzyÊci, zarzàdy czo∏owych producen-tów i dystrybutorów energii elektrycznejoraz firm handlujàcych energià, przed-stawiciele firm doradczych i informa-tycznych dostarczajàcych rozwiàzaniadla energetyki. Pierwszy dzieƒ kongresupoÊwićono dyskusjom nad strategicz-nymi zmianami w sektorze energetycz-nym. Prezes Gryszka uczestniczy∏ w de-bacie dotyczàcej prywatyzacji sektoraenergetycznego oraz prezentowa∏ osià-

gnićia Centrum Badawczego ABBz Krakowa w zakresie nowoczesnychtechnologii energetycznych. Spotkaniadla bran˝y energetycznej organizowaneprzez „Nowy Przemys∏” cieszà si´ corazwi´kszym zainteresowaniem. Tegorocz-na frekwencja przeros∏a nawet oczeki-wania organizatorów.

W kongresie uczestniczy∏o prawie tysiàc osób.

W ∏ódzkim oddziale ABB 29czerwca br. odby∏a si´ inau-guracja Klubu ProducentówRozdzielnic zrzeszajàcego wspó∏pracu-jàcych z ABB partnerów – producen-tów rozdzielnic u˝ywanych do dystry-bucji energii. Klub zosta∏ powo∏anyw celu wspó∏nej promocji produktówABB, zapewnienia specjalnego wspar-

cia techniczno-handlowego naszympartnerom, wspólnego propagowaniamyÊli technicznej urzàdzeƒ i aparatówelektrycznych ABB i poprawy dost´p-noÊci naszych produktów poprzezwspó∏dzia∏anie magazynów partnerówz magazynem ABB.

INICJATYWA

Powsta∏Klub Producentów Rozdzielnic

ABB wygra∏o kontrakt o wartoÊci 96 milionówdolarów na wykonanie kolejnej, piàtej t∏oczni ga-

zu ziemnego w Polsce, która zakoƒczy budo-w´ pierwszej nitki polskiej cz´Êci rurociàgu

gazu naturalnego Jamal-Europa. T∏ocznia, któ-rà ABB wybuduje w systemie „pod klucz”, b´-dzie wyposa˝ona w trzy jednostki turbokomp-

resorowe o mocy 25 MW w pobli˝u Zam-browa. Kontrakt zawiera tak˝e dostawy

komponentów ABB, systemów: sterowa-nia, automatyki i zasilania w energi´ elek-

trycznà oraz kompleksowe zarzàdzanie projek-tem obejmujàce: projektowanie, zakupy i monta˝

urzàdzeƒ i systemów, uruchomienia i odbiory.



WZak∏adach Azotowych „Pu∏awy” uruchomionazosta∏a Instalacja Melaminy 3. Generalnymwykonawcà by∏a w∏oska firma EUROTECHNICA.Do sterowania instalacjà wykorzystano rozproszonysystem sterowania dostarczony przez ABB. Firmawykona∏a te˝ oprogramowanie aplikacyjne realizujà-ce wizualizacj´ i strategi´ sterowania procesemtechnologicznym. Tak˝e wi´kszoÊç urzàdzeƒ obiekto-wych automatyki stosowanej na instalacji jest pro-dukcji ABB, w tym wszystkie ustawniki elektropneu-matyczne. Do po∏àczenia ze stacjami procesowymisystemu rozproszonego zastosowano transmisje da-nych po magistralach Profibus DP i PA. Uruchomie-nie Melaminy 3 stawia Zak∏ady Azotowe „Pu∏awy“w rz´dzie najwi´kszych producentów tego tworzywaw Europie.

ABB modernizuje „Pu∏awy”

STACJE OPERATORSKIE

PREZESI BåC I ABB: MAREK GOLI-

SZEWSKI I MIROS¸AW GRYSZKA

Cz∏onek BCC

ABB zosta∏o cz∏onkiem Business CentreClub. Ten elitarny klub istniejàcy od 1991 roku, jest najwi´kszà w kraju organizacjàzrzeszajàcà indywidualnych pracodawców.1200, g∏ównie prywatnych, firm, reprezen-towanych jest przez blisko 2000 przedsi´-biorców, obracajàcych kapita∏em 120 mldz∏ i zatrudniajàcych 600 tysićy pracowni-ków. Cz∏onkami klubu sà tak˝e prawnicy,dziennikarze, naukowcy, wydawcy, leka-rze, wojskowi i studenci. BCC koncentrujesi´ na dzia∏aniach lobbingowych, którychcelem jest rozwój polskiej gospodarki,zwi´kszenie liczby miejsc pracy i pomocprzedsi´biorcom. Cz∏onkowie BCC repre-zentujà 249 miast. BCC jest organizacjà mi´dzynarodowà,utrzymujàcà kontakty z instytucjami UniiEuropejskiej, USA, Rosji i Kanady. Do klu-bu nale˝y ponad 100 zagranicznych firm.Od poczàtku istnienia BCC propaguje ideeodpowiedzialnoÊci spo∏ecznej firm. Cz∏on-kowie klubu przeznaczyli ∏àcznie ponad900 milionów z∏ na pomoc dzieciom, oso-bom starszym i niepe∏nosprawnym.

fot.

na k

olum

nach

: ar

ch. A

BB

ORTEN-EXPO

¸ódzkieMinitargi Elektrotechniki

Imprez´, która odby∏a si´ w dniach22-23 kwietnia br. w centrum wy-stawienniczym ORTEN-EXPO,zorganizowa∏a hurtownia elektro-techniczna ORTEN, jeden najwi´k-szych odbiorców osprz´tu elektroin-stalacyjnego ABB. Firma ta zajmujesi´ prowadzeniem sprzeda˝y hurto-wej i detalicznej. W siedzibie firmyna dwóch poziomach swoje najnow-sze produkty prezentowa∏o pi´tna-stu czo∏owych producentów bran˝yelektrotechnicznej. Na targach nie

zabrak∏o te˝ stoiska ABB, na którymzaprezentowano najnowsze modeleosprz´tu elektroinstalacyjnego, m.in. nowe serie wy∏àczników Piryt i To-paz oraz obudowy z w∏ókna szklane-go – Gemini. ABB otrzyma∏o pamiàt-kowy dyplom z okazji uczestnictwaw pierwszych Minitargach. Prezes firmy ORTEN, Andrzej Tybul-czuk, planuje ju˝ przysz∏orocznà edy-cj´. Ma nadziej´, ˝e pojawià sińa niej nie tylko wystawcy z Polski,ale i z zagranicy.

Wspó∏praca z MozyremABB realizuje zamówienia dla rafinerii Mozyr od 2000 r. Do dziÊ firma zmoderni-zowa∏a szeÊç z 24 podstacji, dwie wypo-sa˝y∏a od podstaw. 31 maja br. podpisanokontrakt na dostaw´ rozdzielnic niskiegonapićia MNS z systemem INSUM o war-toÊci 650 tys. dolarów.

Aparatura dla FAMORProduktami NN ABB wraca na rynek morski. Realizowane zamówienie na apa-ratur´ ∏àczeniowà dla FAMOR-u opiewa na ok. 200 tys. z∏.



Wydarzenia

W 1924 roku WytwórniaMaszyn ElektrycznychElektrobudowa S.A.,bezpoÊredni poprzednik fabrykiABB w ¸odzi, postanowi∏a rozpo-czàç produkcj´ transformatorów.Pierwsze zamówienie na szeÊçtransformatorów suchych pocho-dzi∏o z elektrowni ∏ódzkiej i zosta∏ozrealizowane w 1925 roku. 80 latpóêniej, w lutym 2004 roku, ABBzadecydowa∏o o przeniesieniuprodukcji ma∏ych, olejowychtransformatorów rozdzielczych

ze szwedzkiej fabryki w Mjolbydo ∏ódzkiej wytwórni, mieszczàcejsi´ dziÊ przy ul. Aleksandrowskiej.

Decyzja o przeniesieniu liniiprodukcyjnej, chocia˝ koniecznado utrzymania konkurencyjnoÊcina rynku europejskim, z pewno-Êcià nie nale˝a∏a do ∏atwych. Wià-za∏a si´ ze zwolnieniem ponadszeÊçdziesićiu pracownikóww Szwecji. Nale˝a∏o te˝ powiado-miç wszystkich klientów w Euro-pie o zmianie miejsca produkcji

i przekonaç ich, ˝e utrzymana b´-dzie ciàg∏oÊç dostaw bez jakich-kolwiek opóênieƒ czy obni˝eniajakoÊci transformatorów.

W ciàgu pićiu miesićy nale˝a∏ouruchomiç lini´ produkcyjnà w ¸o-dzi. Istniejàce pomieszczenia mu-sia∏y zostaç zaadaptowane doprodukcji, do Polski trzeba by∏oprzywieêç i zamontowaç na miej-scu maszyny oraz zatrudniç i prze-szkoliç prawie szeÊçdziesićiu no-wych pracowników. Do tych

Transformatory rozdzielcze w ¸odzi

nowa liniaprodukcyjna

Ruszy∏a

Dwukrotny wzrost produkcji i szeÊçdziesićiu nowych pracow-ników – to efekt uruchomienia nowej linii produkcyjnej ma∏ychtransformatorów rozdzielczych w fabryce ABB w ¸odzi

ZAPROSZENI G

Po uroczystym otwarciu nowejlinii produkcja ruszy∏a pe∏nà parà.

NA W¸ASNE OCZY

ABB(9)06-07 nowa linia 7/19/04 3:10 PM Page 6


ambitnych zamierzeƒ dosz∏ojeszcze jedno – nale˝a∏o te˝ za-bezpieczyç si´ przed utratà ryn-ków zbytu na ma∏e, olejowe trans-formatory rozdzielcze w Europie.

Co przemawia∏o za przeniesie-niem produkcji do Polski? Od pi´-ciu lat Zak∏ad TransformatorówRozdzielczych ABB w ¸odzi spe-cjalizuje si´ w produkcji olejo-wych transformatorów rozdziel-czych Êredniej wielkoÊci od 250do 2500 kVA, których metodywytwarzania sà prawie identycz-ne z metodami wytwarzania jed-nostek mniejszych, do 250 kVA.

Zak∏ad mia∏ doÊwiadczeniew produkcji ma∏ych transformato-rów, co u∏atwi∏o przeszkolenie per-

sonelu w Polsce. Znaczna cz´Êçklientów fabryki w Mjolby zaopa-trywa∏a si´ w ¸odzi w bliêniaczetransformatory Êredniej wielkoÊci.To sprawi∏o, ˝e mieli zaufaniedo personelu i mo˝liwoÊci wytwór-czych zak∏adu. ¸ódzka fabryka cie-szy si´ dobrà opinià w ABB rów-nie˝ za sprawà produkcji transfor-matorów mocy oraz elementówizolacyjnych. Dlatego kierownic-two Dywizji Energetyki Grupy ABBmia∏o wszelkie podstawy sàdziç,˝e fabryka w ¸odzi poradzi sobiez nowà produkcjà. Jednak pomi-mo wielu atutów, o powodzeniuoperacji zadecydowa∏ jeden, naj-wa˝niejszy czynnik.

Pracownicy zamykanego zak∏a-du w Mjolby wiedzieli, ̋ e w najbli˝-szym czasie stracà prac´, jednaknadal wydajnie pracowali, jedno-czeÊnie szkolàc pracowników ABBw Polsce. Brak zaanga˝owaniaz ich strony móg∏by doprowadziçdo chaosu i przekroczenia plano-wanego terminu uruchomienia

produkcji w Polsce. Dlatego stwo-rzono specjalny system motywa-cyjny dla odchodzàcych pracowni-ków, którzy przez ostatnie dwamiesiàce pracy wyprodukowaliznacznie wi´cej transformatorówni˝ w tym samym okresie ub.r.

Nowa linia produkcyjna zosta∏auroczyÊcie otwarta 16 czerwca2004 roku. Do fabryki w ¸odzi przy-byli przedstawiciele ABB, m.in.szef obszaru biznesu transforma-torów Grupy ABB Brice Koch, pre-zes ABB w Polsce Miros∏aw Grysz-ka oraz szef projektu Hans Anders-son. Na uroczystoÊç zaproszonote˝ klientów ABB z Polski oraz in-nych krajów Europy, przedstawi-cieli lokalnych w∏adz oraz prasyi telewizji. Wst´g´ przecinali: wice-prezydent ¸odzi Karol Chàdzyƒski,I wicewojewoda ∏ódzki ArturOstrowski, szef obszaru biznesutransformatorów w Grupie ABBBrice Koch oraz Prezes ABB Sp. z o. o. Miros∏aw Gryszka.

Andrzej Gabler

WST¢G¢ PRZECI¢LI: WICEPREZYDENT MIASTA ¸ODZI KAROL CHÑDZY¡SKI, I WICEWOJEWODA ¸ÓDZKI ARTUR OSTROWSKI I PRZEDSTAWICIELE ABB

NI GOÂCIE SKORZYSTALI Z MO˚LIWOÂCI ZWIEDZENIA FABRYKI fot.

na k

olum

nach

: ar

ch. A

BB

Na uroczyste otwarcie nowej liniiprzyjechali klienci,

przedstawiciele w∏adz miasta i województwa oraz media

ABB(9)06-07 nowa linia 7/19/04 3:11 PM Page 7


roczystoÊç wr´czenia na-gród laureatom tegorocz-nego konkursu 15 czerw-ca br. w Collegium Maius

– muzeum Uniwersytetu Jagielloƒ-skiego – zaszczycili swojà obecno-Êcià przedstawiciele w∏adz uczelni,Krakowa, media, klienci i partnerzy

ABB oraz laureaci i ich promotorzy. Plakaty o konkursie pojawi∏y si´jesienià ub.r. na wszystkich tech-nicznych uczelniach w kraju, in-formacje by∏y te˝ dost´pnena stronach internetowych ABB.Do udzia∏u zaproszono autorówobronionych prac magisterskich,

Raport

Wspó∏praca z uczelniami

ABB od lat anga˝uje si´ we wspó∏prac´ z uczelnia-mi i oÊrodkami naukowymi.Firma wspiera rozwój naukidzielàc si´ doÊwiadczeniemw zakresie nowoczesnychtechnologii w przemyÊleenergetycznym i automaty-ce przemys∏owej. Organizuje programy, sta˝ei szkolenia dla studentów,absolwentów uczelni oraz konkurs, w którymo nagrod´ ABB rywalizujekilkaset prac naukowych

Konkurs o Nagrod´

ZNANY I CENIONY W ÂRODOWISKU

Konkurs o Nagrod´ ABB jest jednà z inicjatywwspierajàcych polskich naukowców, autorówinnowacyjnych produktów i rozwiàzaƒ.

W szranki stan ∏́o 300 pracnaukowych z dziedzin

pokrewnych dzia∏alnoÊci ABB

U

ABB(9)08-11raport 7/19/04 3:24 PM Page 8

doktorskich i in˝ynierskich z dzie-dzin pokrewnych z profilem dzia-∏alnoÊci ABB. Do pierwszego etapu konkursuzg∏oszono 300 prac, 50 zakwalifi-kowano do II etapu. Najcz´Êciejpodejmowane tematy obejmowa-∏y zagadnienia dotyczàce automa-tyki i diagnostyki przemys∏owej,zaawansowanych technologiii systemów in˝ynierskich, elektro-energetyki oraz technologii i sys-temów informatycznych. Najwi´-cej prac nades∏ano z Warszawy,Krakowa, Gdaƒska i Gliwic.

Podczas uroczystoÊci dyrektorCentrum Badawczego ABB, Ma-rek Florkowski przedstawi∏ dzia-∏alnoÊç badawczo-rozwojowàGrupy ABB. Prezentacj´ na tematnanotechnologii poprowadzi∏ekspert w tej dziedzinie – Jan

Czy˝ewski. Po odebraniu nagródlaureaci zaprezentowali swojeprace. W maju br. og∏oszono ko-lejnà edycj´ konkursu. Zostanierozstrzygni´ty w 2005 roku.

Beata Syczewska


d´ ABB

Znades∏anych prac magisterskich, in˝ynierskich oraz doktor-skich jury nagrodzi∏o trzy najlepsze. Nagroda G∏ówna w wy-sokoÊci 20 tys z∏ zosta∏a przyznana dr. in˝. Tomaszowi Baj-deckiemu z Wydzia∏u Elektrotechniki i Automatyki PolitechnikiGdaƒskiej za prac´ doktorskà „Strategia sterowania przekszta∏tni-kiem matrycowym zasilajàcym silnik indukcyjny”. Przyznano te˝dwa równorz´dne wyró˝nienia po 5 tys. z∏. Otrzymali je: dr in˝. Micha∏ ¸opaciƒski z Akademii Górniczo-Hutniczej im. St. Staszicaw Krakowie za prac´ doktorskà „Ceramiczne materia∏y gradiento-we odporne na udar, p´kanie i Êcieranie” oraz mgr in˝. Andrzej Si-kora z Politechniki Wroc∏awskiej, autor pracy magisterskiej „Sprz´-ganie struktur Êwiat∏owodowych w mikrosystemie detekcji drgaƒw wielu stopniach swobody”.

Laureaci tegorocznej edycji

ZWYCI¢ZCY OTRZYMALI SYMBOLICZNE CZEKI

PRZEWODNIK OPROWADZI¸ GOÂCI PO MUZEUM UNIWERSYTETU



Raport

Wspó∏praca z uczelniami

Jesienià ubieg∏ego roku ABB og∏o-si∏o nowà inicjatyw´ – mi´dzyna-rodowy program szkoleniowyskierowany do absolwentów stu-diów wy˝szych kierunków ekono-micznych i finansowych. Celemprogramu jest dotarcie do szcze-gólnie uzdolnionych m∏odychosób, otwartych na prac´ w mi´-dzynarodowym Êrodowisku i cha-rakteryzujàcych si´ du˝ymi zdol-noÊciami komunikacyjnymi. Program zak∏ada odbycie dwulet-niego sta˝u w ABB. Przez pierw-

sze szeÊç miesi´cy absolwent od-bywa sta˝ w kraju, z którego po-chodzi. Kolejne pó∏ roku sp´dziw centrali ABB w Szwajcarii.Ostatni etap to sta˝ w innym, od-miennym kulturowo kraju, w któ-rym ABB prowadzi swojà dzia∏al-noÊç. Do pierwszej edycji progra-mu z Polski zg∏osi∏o si´ 170 absol-wentów. Po przeprowadzeniu te-stów oceniajàcych wszechstron-noÊç wiedzy kandydatów, umie-j´tnoÊç logicznego i twórczegomyÊlenia, jak równie˝ po dok∏ad-

nym przebadaniu profilu osobo-woÊci, z grupy 26 osób, któreprzesz∏y do kolejnego etapu, osta-tecznie wybrano. jednà. W kwiet-niu br. rozpocz´∏a sta˝ w dzialekontrolingu operacyjnego DywizjiAutomatyki ABB w lokalizacji war-szawskiej. W paêdzierniku br. wy-jedzie na kolejne pó∏ roku do cen-trali ABB w Zurichu. Osobyuczestniczàce w programie majàogromne szanse do∏àczyç w przy-sz∏oÊci do grona pracownikówkoncernu ABB.

ABB dla Êwiataakademickiego

Mí dzynarodowy program szkoleniowy

TEORI¢ NAJLEPIEJ POZNAWAå W PRAKTYCE



Wsparcie polskich uczelni wy s̋zych

fot.

na k

olum

nach

: ar

ch A

BB

In˝ynierowie i naukowcy ABB co rokuuczestniczà w sympozjach i konferen-cjach naukowych organizowanychprzez uczelnie wy˝sze, instytuty na-ukowe oraz Polskà Akademi´ Nauk.Pracownicy ABB wyk∏adajà na uczel-niach, udzielajà wsparcia merytorycz-nego, udost´pniajà materia∏y naukowei produktowe na potrzeby uczelni, wy-k∏adowców oraz studentów. Ka˝degoroku kilkunaÊcie osób pisze prace dy-plomowe pod opiekà in˝ynierów ABB. Firma przekazuje uczelniom aparatu-r´, systemy i urzàdzenia potrzebnedo wyposa˝enia laboratoriów ba-dawczych. Wspiera te˝ uczelnie przyrealizacji wielu projektów. Jednymz przyk∏adów jest wspó∏praca z Kate-drà Elektrotechniki Ogólnej i Prze-k∏adników Politechniki Gdaƒskiejprzy projekcie opracowania prze-k∏adnika kombinowanego 110 kVoraz stworzenia programu kompute-rowego do projektowania rdzeniprzek∏adników pràdowych.

Inny przyk∏ad to realizacja projektuopracowania rodziny bardzo szyb-kich wy∏àczników pró˝niowychpràdu sta∏ego w Instytucie Apara-tów Elektrycznych Politechniki¸ódzkiej. Studenci Politechniki Warszawskiejuczestniczyli w zorganizowanymprzez ABB cyklu wyk∏adów na tematplatformy Industrial IT, która ∏àczy za-soby produkcyjne oraz biznesowez istniejàcymi technologiami infor-matycznymi niezb´dnymi do ichsprawnego wspó∏dzia∏ania w czasierzeczywistym. Wydzia∏ Mechatronikitej uczelni otrzyma∏ sprz´t i oprogra-mowanie Industrial IT, niezb´dne doprzeprowadzenia projektu badaw-czego DAMATICS poÊwi´conegorozwojowi diagnostyki urzàdzeƒ wy-konawczych automatyki. Ka˝dego roku ABB organizuje spo-tkania dla studentów w swoich fa-brykach w Warszawie, Przasnyszui ¸odzi.

Studenckie praktyki w ABB

Wubieg∏ym roku ABB przy-j´∏o na praktyki 65 stu-dentów z uczelni technicznych.Zdobytà wiedz´ wykorzystywa-li w praktyce, uczestniczàcw realizacji bie˝àcych projek-tów, takich jak tworzenie pro-gramów komputerowych i przy-gotowywanie analiz wspoma-gajàcych procesy produkcyjne.Zdobywali te˝ doÊwiadczeniew zakresie lokalnej i eksporto-wej dzia∏alnoÊci handlowej fir-my, uczestniczyli w przygoto-wywaniu ofert i realizacji zamó-wieƒ. Od szeÊciu lat ABBwspó∏pracuje z lokalnym komi-tetem IAESTE dzia∏ajàcymprzy Politechnice ¸ódzkiej. Or-ganizacja ta umo˝liwia studen-tom uczelni technicznych zdo-bywanie doÊwiadczeƒ po-za granicami kraju. W ramachwspó∏pracy z komitetem ABBprzyjmuje na praktyki studen-tów z ca∏ego Êwiata. W 2003roku praktyki w trzech zak∏a-dach produkcyjnych ABB w ¸o-dzi odbyli studenci z Niemiec,Belgii, Japonii, Hiszpaniii Szwajcarii. Firma umo˝liwi∏ate˝ wyjazd polskim studentomz Politechniki ¸ódzkiej na prak-tyki do innych krajów.

ODWIEDZINY MILE WIDZIANE

ABB ch´tnie goÊci studentów kierunków tech-nicznych w swoich fabrykach w Warszawie,¸odzi i Przasnyszu.



Queen Mary 2

Klimatyzacja ABBskrojona specjalnie

na atlantyckà królowàNajd∏u˝szy, najszerszy, najwy˝szy,

najdro˝szy...W przypadku

Queen Mary 2superlatywy mo˝na

mno˝yç. Nowoczesnysystem grzewczy,

wentylacyjnyi klimatyzacyjny

zainstalowany przezABB przyczyni∏ si´

do tej reputacji

fot.

na k

olum

nie:

arc

h. A

BB

ABB Review

Pot´˝ny transatlantyk Queen Mary 2 wyruszy∏w swojà dziewiczà po-dró˝ 12 stycznia br. z So-

uthampton w Anglii do Fort Lauder-dale na Florydzie. W pierwszym ro-ku s∏u˝by pokona Atlantyk 13 razy,rozwijajàc pr´dkoÊç do 32 w´z∏ówi tym samym przejmie pa∏eczk´statku flagowego Cunarda od sio-strzanej Queen Elisabeth 2.

Queen Mary 2 robi wra˝enie. Wy-soki na trzy kondygnacje hol zdobiàokaza∏e schody i monumentalnedzie∏a sztuki. Pasa˝erowie majàdo dyspozycji dziesi´ç restauracji,pierwsze na morzu planetarium,najwi´kszà p∏ywajàcà bibliotek´i p∏ywajàcà kolekcj´ win. Na statkumieÊci si´ dwukondygnacyjny te-atr, kasyno, pi´ç basenów, ∏aênie,butiki i przedszkola dla dzieci. Po-

dobnie jak siostrzany statek QE2,QM2 ma te˝ sal´ balowà z orkie-strà.

Produkty ABB b´dà stale towarzy-szyç pasa˝erom tego luksusowe-go liniowca, choç ci zapewne na-wet ich nie zauwa˝à. Dostarczonyprzez ABB system grzewczy, wen-tylacyjny i klimatyzacyjny (HVAC)jest dyskretny, cichy, wydajny i pra-wie niewidoczny. Niemniej to po-t´˝ny system – najwi´kszy kiedy-kolwiek zaprojektowany dla statkupasa˝erskiego. Jest tak˝e bardzowszechstronny – automatycznieutrzymuje komfortowy klimat w po-mieszczeniach statku niezale˝nieod tego, czy akurat pruje on przezlodowate fale pó∏nocnego Atlanty-ku, czy te˝ jest zakotwiczony w s∏o-necznym porcie na Karaibach. ABBodpowiada∏a tak˝e za realizacj́ in-

Queen Mary 2 w liczbach:d∏ugoÊç 350 mszerokoÊç 40 mzanurzenie 10 mwysokoÊç 72 mwypornoÊç (brutto) 150 000 tonliczba pasa˝erów 2620liczba za∏ogi 1253moc silników 157 000 KMpr´dkoÊç 30 w´z∏ów (55,2 km/h)nap´d 4 gondole po 20 MW

Queen Mary 2 w liczbach:d∏ugoÊç 350 mszerokoÊç 40 mzanurzenie 10 mwysokoÊç 72 mwypornoÊç (brutto) 150 000 tonliczba pasa˝erów 2620liczba za∏ogi 1253moc silników 157 000 KMpr´dkoÊç 30 w´z∏ów (55,2 km/h)nap´d 4 gondole po 20 MW

ABB(9)12-19 ABB rewiev 7/19/04 3:37 PM Page 12


nych du˝ych zamówieƒ dla statkuQM2 – firma dostarczy∏a pràdnicei rozdzielnie elektryczne z panelamiLV i osprz´tem ochronnym.

Po odpr´˝ajàcych przechadzkachna pok∏adzie, pasa˝erowie QM2oczekujà równie Êwie˝ej i mi∏ej at-mosfery w restauracjach i kabi-nach. Nie zawiodà si´! SystemHVAC dostarczony i zainstalowanyprzez ABB zagwarantuje im kom-fort w ka˝dych okolicznoÊciach. Wymagania stawiane przed takimsystemem sà ogromne. Instalacjeklimatyzacyjne pracujàce na wspó∏-czesnych du˝ych statkach wyciecz-kowych przetwarzajà do 30 mln m3

powietrza na dob´. W klimacie tro-pikalnym oznacza to nie tylko sch∏o-dzenie takich mas powie-trza, lecz tak˝e odprowa-dzenie z nich od 100do 500 ton wody. Aby zrozumieç te ogrom-ne wielkoÊci, trzeba sobiewyobraziç kolumn´ powie-trza o Êrednicy 1 m si´gajà-ca Ksi´˝yca – w∏aÊnie takàobj´toÊç przetwarza instalacja kli-matyzacyjna QM2 podczas typo-wego, dziesi´ciodniowego rejsu.

W przypadku statków staleprzemierzajàcychPó∏nocny Atlantyknigdy nie wyst´pujeryzyko przegrzania.Ale w tropikach topowa˝ny problem.

Na statkach pasa˝erskich p∏ywajà-cych po goràcych wodach instalujesi´ markizy, zacienione pok∏ady,wentylatory i wysokie sufity majàcechroniç przed przegrzaniem. Klimatyzacja na morzu niesie szcze-gólne wyzwania. W budowlach là-dowych mo˝na stosowaç izolacj´termicznà i grube Êciany, abyzmniejszyç przenikanie ciep∏a, alena statkach miejsce jest zbyt cen-ne. Poza tym zbudowane sà g∏ów-nie z metalu, doskona∏ego prze-wodnika ciep∏a.

Problem komplikuje sí w przy-padku QM2 ze wzgl´du na rozmia-ry liniowca. Hotele majàce ponad600 pokoi sà uwa˝ane za du˝e –a przecie˝ na QM2 jest ponad 1500

kabin pasa˝erskich i 750 kabin za∏o-gi rozrzuconych po 10 pok∏adach!

Aby poradziç sobie z tym proble-mem, projektanci zaprojektowalina QM2 dziewi´ç stref klimatyza-cyjnych, które skoordynowano zestrefami przeciwpo˝arowymi stat-ku. Sà one obs∏ugiwane przez pi´çch∏odni o ∏àcznej mocy nominalnej25 MW. Ch∏odnie rozmieszczonowzd∏u˝ kilu statku w maszynownina Êródokr´ciu. ¸àczna waga insta-lacji z uwzgl´dnieniem rur i kompre-sorów si´ga 550 ton. 122 klimatyza-tory pomieszczeƒ mieszkalnychi 43 klimatyzatory pomieszczeƒtechnicznych przetwarzajà 28 tonpowietrza na godzin´, aby wewszystkich pomieszczeniach statku

wymieniç powietrze i odprowa-dziç wygenerowane ciep∏o.Rozlokowano je wzd∏u˝ pod∏u˝-nej osi statku, ka˝dy wa˝yod 2 do 3 ton. Nadmuchujàone Êwie˝e powietrze do po-mieszczeƒ statku, wypychajàcna zewnàtrz zu˝yte. Utrzymaniedobrej atmosfery wymaga

od 8 do12 wymian powietrza na go-dzin´ i trzeba by∏o znaleêç kompro-mis mi´dzy poziomem ha∏asu,komfortem pasa˝erów i za∏ogi oraz

wymaganiami instalacji.

Queen Mary 2 jestnajdro˝szym i najbar-

dziej luksusowym liniowcem Êwiata


Kompromis ten zapew-niajà kompaktowe kli-matyzatory ABB wspó∏-pracujàce z boosterami;ta kombinacja zosta∏a

ju˝ z powodzeniem zastosowanaw kilku nowych budynkach.

W przyj´tym rozwiàzaniu, w apar-tamentach i kabinach de luxe QM2zastosowano klimatyzatory ABB-MONOVENT. Zwyk∏e kabiny pasa-˝erskie sà natomiast obs∏ugiwanecyrkulatorami powietrza umiesz-czonymi w szafkach serwisowychna zewnàtrz kabin.

Wielopok∏adowe sale restauracyj-ne stanowià szczególne wyzwa-nie dla in˝ynierów HVAC. Aby za-gwarantowaç takà samà tempera-tur´ w ca∏ym pomieszczeniu, sys-temy klimatyzacyjne tak wbudowa-no w sufity, aby uzyskaç po˝àdanyprzep∏yw powietrza.

System klimatyzacyjny statku od-grywa istotnà rol´ w gospodarcewodnej. Jednym z jego g∏ównychzadaƒ jest utrzymanie wilgotnoÊciwzgl´dnej powietrza pomi´dzy 30a 55 proc., w zale˝noÊci od klimatuna zewnàtrz. Woda odprowadzonaz powietrza – nawet 500 ton dzien-nie w przypadku QM2 – jest zbiera-

na i u˝ywana w celach higienicz-nych, np. w pralni.

Wymagania na QM2 przewidywa-∏y, ˝e system HVAC b´dzie w sta-nie aktywnie kontrolowaç poziomzadymienia wybranych du˝ych po-mieszczeƒ publicznych. Do zwery-fikowania zaprojektowanego sys-temu oddymiania – zw∏aszcza jegozdolnoÊci do usuwania dymu z du-˝ych wielokondygnacyjnych sal te-atralnych statku – u˝yto zaawanso-wanych metod komputerowej dy-namiki p∏ynów (CFD). Szczególnàuwag´ zwrócono na oddymianietras ewakuacyjnych i ich okolic. Sy-mulacja potwierdzi∏a, ˝e te obszarypowinny zostaç skutecznie pozba-wione g´stego dymu w ciàgu prze-widzianych przepisami 10 minut.

Klimatyzatory statku QM2 dostar-czajà Êwie˝e, przefiltrowane, sch∏o-dzone lub ogrzane powietrzew tempie 1800 ton/h. Dzi´ki temukomfortowa atmosfera jest zapew-niona bez wzgl´du na pogod´, po-r´ dnia, kurs i pr´dkoÊç czy iloÊçciep∏a generowanego wewnàtrz. Na QM2 zainstalowano nowe mo-dele klimatyzatorów EMAA z wy-miennikami ciep∏a montowanymina górze. Sà ∏atwiejsze w instalacji,pozwalajà te˝ – dzi´ki zwartej budo-wie – zaoszcz´dziç znacznà iloÊçcennego miejsca. Precyzyjna kon-trola zmieniajàcej si´ obj´toÊci i ci-Ênienia dostarczanego powietrzajest zapewniona dzi´ki zintegrowa-nym i fabrycznie przetestowanymobwodom elektronicznym orazsystemom regulacyjnym opartymna konwerterach cz´stotliwoÊciz wymuszonym ch∏odzeniem.

Typowy klimatyzator dostarczado wn´trza statku 28 ton klimaty-zowanego powietrza na godzin´,co zapewnia ekonomiczne i bez-pieczne odprowadzanie generowa-nego ciep∏a i wymian´ w wymaga-nym tempie zu˝ytego powietrzana Êwie˝e. W wype∏nionych nowo-czesnà technologià klimatyzato-rach EMAA elementy elektroniczneinteligentnie zintegrowano z podze-


ABB Review

Gdyby postawiçQueen Mary 2

pionowo,liniowiec

przewy˝szy∏bywie˝´ Eiffla

o 30 metrów.Gdyby p∏ywa∏

u stóp wodospa-du Niagara, jego komin wystawa∏by

ponad 7 metrówpowy˝ej poziomu

wodospadu

rys.

na

kolu

mni

e: a

rch.

AB

B

Na transatlantyku QM2 zainstalowano 122 takie urzàdzenia

Klimatyzator EMAA



spo∏ami wykonawczymi automaty-ki. U˝yte wentylatory i inne kompo-nenty sà bardzo wydajne i zabudo-wane w zwartych obudowach przy-stosowanych do silnych strumieniprzep∏ywajàcego powietrza.

Wydajne wykorzystanie energiijest podstawowà zasadà projekto-wania systemów HVAC stosowanàprzez ABB. Nie ma w tym nic dziw-nego, zwa˝ywszy, ˝e zapotrzebo-wanie na energi´ systemów HVACstatków wycieczkowych ust´pujetylko zapotrzebowaniu na energi´ich systemów nap´dowych.

Systemy Variable Air Volume(VAV) ABB stale dostosowujà swo-jà wydajnoÊç do zmieniajàcego si´zapotrzebowania – zmienna szyb-koÊç wentylatora pozwala oszcz´-dzaç energi´, a kontroler nie zezwa-la na pr´dkoÊci gro˝àce wpadni´-ciem w rezonans, co jest po-wszechnie spotykanym proble-mem w przypadku konwencjonal-nej regulacji szybkoÊci wentylato-rów.

Na pok∏adzie QM2 dopuszczalnesà tylko bardzo niskie poziomy ha-∏asu: 40 dB (A) w kabinach i 50 dB(A) w miejscach publicznych. Dlate-go dobierajàc wentylatory, kana∏ypowietrzne, t∏umiki, amortyzatory

i inne urzàdzenia dystrybuujàcestrumienie powietrzne trzeba by∏ozwróciç szczególnà uwag´ na kwe-stie ich g∏oÊnoÊci. By∏ to tak wa˝nyaspekt, ̋ e poza normalnymi kana∏a-mi powietrznymi zainstalowano ok.60 km prefabrykowanych kana∏ówo przekroju ko∏owym.

In˝ynierowie ABB przeanalizowalistosowne modele teoretyczne i wewspó∏pracy z dzia∏em badawczymABB Corporate Research w Szwecjieksperymentalnie sprawdzili w ska-li 1:1, ˝e graniczne poziomy ha∏asunie zostanà przekroczone. Test wykonany wiosnà br. w tropi-kach potwierdzi∏, ˝e regulatoryABB sà w stanie utrzymaç tempe-ratur´ w publicznych pomieszcze-niach statku z odchyleniami nieprzekraczajàcymi 0,1°C od wartoÊcizadanej.

System sterowania instalacjamiHVAC na statku QM2 zrealizowanow oparciu o kontrolery ABB Advant31, nale˝àce do kategorii kontrole-rów PLC (Programmable LogicControllers). Ponad 400 tych super--szybkich kontrolerów PLC nadzo-ruje ok. 40 000 elementów sprz´to-wych i programowych. Poniewa˝system sterowania zbudowanoz du˝à nadmiarowoÊcià, jest onpraktycznie nieczu∏y na awarie.

Za∏oga nie powinna mieç ˝adnychtrudnoÊci z opanowaniem tego od-pornego i wzgl´dnie prostego sys-temu. Dane z ok. 6500 punktów po-miarowych sà automatycznie zbie-rane, pakowane i przesy∏ane do zin-tegrowanego systemu automatyki,który w ograniczonym zakresieumo˝liwia zdalne monitorowanieinstalacji HVAC.

Wentylacja na statkach przesz∏ad∏ugà drog´ od nawiewników ˝alu-zjowych i wentylatorów sufitowychdo automatycznie kontrolowanychklimatyzatorów obecnej doby. No-woczesne statki wycieczkowe ofe-rujà pasa˝erom poziom komfortui otoczenie porównywalne z tymispotykanymi w najbardziej luksuso-wych hotelach na làdzie. Pracujàccicho i wydajnie, zaawansowaneklimatyzatory utrzymujà temperatu-r´ i wilgotnoÊç na pok∏adzie QueenMary 2 na ustalonym, komforto-wym poziomie, niezale˝nie od te-go, czy statek akurat znajduje si´poÊrodku zimowegosztormu, czy w tropikal-nym upale.

Wí cej informacji: Dywizja Automatyki ABB, SzwecjaOdd Andsberg, [email protected]Örjan Götmalm, [email protected]

Dane dotyczàce instalacji HVAC

Warunki na zewnàtrz latemtemperatura 35°C, wilgotnoÊç wzgl. 85% Warunki na zewnàtrz zimàtemperatura -5°C, wilgotnoÊç wzgl. 95%Warunki wewnàtrz latem temperatura 24°C, wilgotnoÊç wzgl. 60% Warunki wewnàtrz zimàtemperatura 22°C, wilgotnoÊç wzgl. 30-60%Przep∏yw powietrza 450 m3/sMoc ogrzewania 9 MWMoc ch∏odzenia (brutto) 22 MW Przep∏yw sch∏odzonej wody 2700 m3/h

ZINTEGROWANY ZASILACZ I STEROWNIK KLIMATYZATORA EMAA



ABB Review

Integracja systemów

Architektura Industrial IITT

polskiej elektrowniwspomaga dzia∏anie


Po∏udniowy Koncern Ener-getyczny (PKE) jest naj-wi´kszym producentemenergii w Polsce. Pokry-

wa on 17 proc. zapotrzebowaniarynku krajowego na energi´ elek-trycznà (5055 MWe) i 16proc. zapotrzebowaniana energi´ cieplnà (2541MWt).

Jednym z zak∏adów na-le˝àcych do PKE jestElektrownia Jaworzno III.W jej sk∏ad wchodzàdwie elektrownie: jed-na z szeÊcioma blokami energe-tycznymi i druga z czterema blo-kami cieplno-energetycznymio mocy 240-MW ka˝dy. Obiedzia∏ajà niezale˝nie, lecz majàwspólny zarzàd, ksi´gowoÊç orazdzia∏y marketingu, sprzeda˝y i za-opatrzenia.

Wymiana danych mi´dzy dzia∏amido niedawna by∏a z∏o˝onà i trudnàdo zarzàdzania operacjà. Co praw-da, by∏y one po∏àczone siecià kom-puterowà, ale rozbie˝noÊç stoso-wanych standardów i formatówsprawia∏a, ˝e ró˝ne podsystemy

pracowa∏y niesynchronicznie. Gdy trzeba by∏o przekazaç danez jednego dzia∏u do drugiego, cz´-sto koƒczy∏o si´ na przenoszeniudyskietek lub dyktowaniu informa-cji przez telefon. Aby uzyskaçszczegó∏owe raporty o stanie za-k∏adu, dzia∏ kontroli eksploatacji

wykorzystywa∏ stacje roboczez ró˝nymi systemami w celu zbie-rania ró˝norodnych danych.

Taki stan rzeczy zwi´ksza∏ kosztyi generowa∏ liczne problemy:

■ z powodu braku integracjisystemów zdarza∏y si´b∏´dy przekazu i przek∏a-mania podczas ∏àczeniadanych,

■ dane systemowe nie by∏ydost´pne w trybie natych-miastowym i w rezultacieczas przygotowania szcze-gó∏owych raportów o sta-

nie zak∏adu si´ga∏ tygodni.■ nadmiar danych w odr´bnych

systemach zwi´ksza∏ kosztyut rzymywaniabaz danych.

■ przygotowywanieraportów porów-nawczych i analiz

ELEKTROWNIA JAWORZNO III NALE˚Y DO PO¸UDNIOWEGO KONCERNU ENERGETYCZNEGO


Zakoƒczy∏a si´ realizacja inwestycji w zakresie integracji systemóww PKE Elektrowni Jaworzno III. Projekt powstal w oparciu o architektur´ Industrial IT firmy ABB. Obecnie dost´p do ka˝dego z szeÊciu systemów informatycznych elektrowni jest mo˝liwy z tej samej stacji roboczej operatora, co znacznie skraca czas generowania raportów produkcyjnych i poprawia ich jakoÊç

Wymiana danych mi´dzy dzia∏ami elek-trowni do niedawna

by∏a z∏o˝onà operacjà

fot.

na k

olum

nach

: ar

ch. E

L Ja

wo˝

no


by∏o operacjà z∏o˝onài czasoch∏onnà.■ niestandardowe pro-toko∏y wymiany da-nych zwi´ksza∏y koszty

utrzymania i rozwoju systemów IT.Aby rozwiàzaç te problemy,w 2002 roku PKE wspólnie z ABBprzystàpi∏ do opracowania projek-tu integracji systemów IT elek-trowni Jaworzno III.

Projekt Zintegrowanego Syste-mu Informatycznego (ZSI) rozpo-czà∏ si´ od wszechstronnej analizystosowanych procesów bizneso-wych i dróg przep∏ywu informacji.W efekcie tych dzia∏aƒ powsta∏ do-kument, w którym wyszczególnio-no wszystkie êród∏a danych, algo-rytmy ich przetwarzania i Êcie˝kiprzekazywania. Po przeanalizowa-niu tych materia∏ów zdecydowano,˝e architektura nowego systemub´dzie dzia∏a∏a w oparciu o techno-logi´ AspectObject firmy ABB, cozapewni osiàgnićie wi´kszoÊcipo˝àdanych funkcji. Modu∏owa bu-dowa stworzy ramy do rozbudowysystemu, jeÊli okaza∏oby si´ to ko-nieczne w przysz∏oÊci.

Pierwszym krokiem w kierunkuintegracji opartej na technologiiAspectObject by∏a standaryzacjadanych zbieranych z systemówsterowania z zastosowaniemwspólnych parametrów, takich jakdata/czas w zunifikowanym forma-cie i rozdzielczoÊç.

System ZSI zbiera dane z 24 ró˝-nych êróde∏ pos∏ugujàc si´ otwar-tym standardem OPC. W przypad-ku cz´Êci integrowanych syste-mów dost´pne by∏y serwery OPCDA 2.0 (iFIX, WinCC, ASIX), pod-czas gdy inne systemy (np. Pro-control PMS) musia∏y zostaç do-piero wyposa˝one w odpowiedniinterfejs.

Technologia AspectObject obs∏u-guje komunikacj´ ze êród∏ami da-nych przez poÊredni serwer zaim-plementowany z wykorzystaniemnajnowszego standardu OPCDX1.0 ustanowionego przez OPCFoundation. Serwer dzia∏a jak bu-for danych pomi´dzy platformàprogramowà AspectObject i ró˝-nymi êród∏ami danych OPC. Daneniedost´pne on-line wprowadzanesà do Zintegrowanego SystemuInformatycznego rćznie.

Technologia AspectObject w ni-czym nie narusza funkcjonalnoÊciintegrowanych systemów. Sys-tem ZSI ˝àda danych ze swychêróde∏ na zasadzie zg∏oszenia funk-cji remote call. Dane sà dostarcza-ne w formacie XML i zostajà prze-tworzone w celu ich zaprezento-wania w arkuszu kalkulacyjnymMS Excel. Specjalnie opracowanymodu∏ Aspect System – SystemRaportowy – realizuje ten procesgenerujàc raporty z otrzymanychplików i danych wprowadzonychrćznie.

Dodatkowe obliczenia, które niesà wykonywane przez systemy au-tomatyki (np. czasy przetwarzania,zliczanie zadaƒ itp.), zosta∏y zaim-plementowane na platformieAspectObject poprzez nowy mo-du∏ Aspect System – OCZPiZ. Wy-generowane raporty sà przesy∏anedo odpowiednich u˝ytkownikówweg∏ug ustalonej wczeÊniej listypraw dost´pu.

Poza generowaniem raportów,system ZSI mo˝e równie˝ na wie-le sposobów wizualizowaç dane.Cz´Êcià podstawowej funkcjonal-


ABB Review

Przyjćie tech-nologi Aspect--Object przezElektrowni´

Jaworzno dajewiele korzyÊci,takich jak na-tychmiastowyi uproszczony

dost´p do informacji,

szybsze i ∏atwiejsze

generowanie i rozsy∏anie raportów

Schemat komunikacji z aplikacjami IFS


noÊci platformy AspectObject jestwykreÊlanie zale˝noÊci wybranychzmiennych od czasu i zapisywanietych przebiegów w formacie doku-mentów MS Office.

System ZSI mo˝e te˝ wyÊwietliçotrzymane dane w trybie i forma-cie, w jakim by∏y prezentowanew systemie êród∏owym, u∏atwiajàcw ten sposób monitorowaniei zwi´kszajàc dost´pnoÊç. Ponad-to system ZSI mo˝e wspó∏praco-waç z zewn´trznymi aplikacjami,takimi jak IFS Maintenance, SYN-DIS czy SMES, oferujàc „look andfeel“ ich interfejsów. Przyk∏adoweobrazy aplikacji zewn´trznych sàaspektami dla takich obiektów, jakpompa wody zasilajàcej, rozdziel-nia elektryczna czy blok.

ZdolnoÊç komunikowania si´platformy AspectObject wed∏ugotwartych standardów OPC mo˝ebyç wykorzystana nie tylko do po-bierania danych na u˝ytek syste-mu ZSI, lecz tak˝e do udost´pnia-nia danych innym systemom wy-

posa˝onym w interfejs OPC. Przy-k∏adowo, zespo∏y odpowiedzialneza konserwacj´ i przeglàdy mogàkorzystaç z danych do planowaniaw aplikacjach IFS przeglàdów pre-wencyjnych. Za pomocà tego sa-mego mechanizmu OPC centralakoncernu PKE w Katowicach mo-˝e uzyskaç dost´p do danych ob-razujàcych wydajnoÊç systemu.

Program Aspect Express dostar-czony do PKE umo˝liwia dalszemodyfikowanie systemu i dosto-sowywanie go do potrzeb, któremogà pojawiç si´ w przysz∏oÊci.Poniewa˝ interfejs programistyAIP korzysta m.in. ze standarduOPC, to system ZSI jest w pe∏niotwarty i mo˝e byç ∏atwo posze-rzony tak, aby móg∏ przetwarzaçdane z innych, nowych êróde∏ i ser-wowaç dane innym klientom.

Przyj´cie technologii Aspect--Object daje wiele korzyÊci, otonajwa˝niejsze z nich: ■ natychmiastowy, uproszczo-

ny dost´p do informacji z ró˝-

nych êróde∏ (systemów i loka-lizacji)

■ szybsze i wydajniejsze procedu-ry generowania i rozsy∏ania ra-portów, które przyspieszajà pro-cesy analizowania i podejmowa-nia decyzji,

■ lepsza integracja systemówi otwarcie drogi do dalszej inte-gracji w przysz∏oÊci ju˝ bez ze-wn´trznej pomocy,

■ dost´p do wszystkich danychprzekazywanych do systemu ZSIz jednej stacji roboczej,

■ wszystkie dane pochodzà z jed-nego êród∏a, co pozwala zopty-malizowaç ich przep∏yw i zagwa-rantowaç bezpieczeƒstwo.

System ZSI oparty na platformieprogramowej AspectObject zrewo-lucjonizowa∏ przep∏yw danych w za-k∏adzie i udost´pni∏ je klientom, któ-rzy dawniej nie mieli do nich dost´-pu. Podnosi to zdolnoÊç do szybkiejreakcji i jakoÊç serwisu oraz opty-malizuje zasoby obni-˝ajàc koszty dzi´ki re-dukcji nadmiaru zaso-bów.


Wí cej informacji: ABB Sp. z o.o. Oddzia∏ we Wroc∏awiuMariusz [email protected] Krzysztof Go∏à[email protected]

SCHEMAT PRZE¸ÑCZNIKA WYÂWIETLONY W APLIKACJI SYNDIS DANE DOTYCZÑCE EMISJI Z BLOKU 1 WYÂWIETLONE W APLIKACJI SMES

System ZSI oparty na platfor-mie programowej AspectObject

zrewolucjonizowa∏ przep∏yw danych w zak∏adzie

ABB(9)12-19 ABB rewiev 20/7/04 12:22 Page 19


TechnologieGalwanizernia ABB

precyzjà

Od kiedy istnieje galwanizerniaw ∏ódzkiej fabryce? – Galwanizernia funkcjonowa∏a nad∏ugo, zanim ABB kupi∏o Elt´. Jed-nak przed 1990 rokiem by∏a to jed-nostka niewielka, niezautomatyzo-wana i dzia∏ajàca prawie tylko na po-trzeby wewn´trzne firmy. W latach1990-1992, tu˝ przed przej´ciem fir-my przez ABB, wybudowano zupe∏-nie nowà galwanizerni´ posiadajàcàcztery niezale˝ne, w pe∏ni zautoma-tyzowane linie produkcyjne. Od 1 stycznia 1994 roku galwanizer-nia funkcjonuje jako osobne centrumzysku.

Ile osób pracuje w galwanizerni? – W tej chwili 45 osób pracuje naetacie, z tego 31 osób zatrudnionychjest bezpoÊrednio przy produkcji,dziewi´ç w nadzorze, obs∏udze tech-nicznej, kontroli jakoÊci i laborato-rium, a trzy osoby w marketingu,sprzeda˝y i zaopatrzeniu.

Jakie sà mo˝liwoÊci wykonawczegalwanizerni? – JesteÊmy w stanie wykonaç po-w∏oki elektrolityczne, takie jak: cynk,miedê, nikiel, chrom dekoracyjnyi techniczny, cyna i srebro oraz che-miczne, jak nikiel, fosforanowaniei wielowarstwowe kombinacje tychpow∏ok na ró˝nych, nawet bardzotrudnych pod∏o˝ach, na ma∏ych i du-˝ych elementach. Mo˝emy pokry-waç ca∏e detale lub tylko cz´Êç po-wierzchni – zgodnie z potrzebamiklientów. Nasze pow∏oki mogà pe∏-niç rol´ antykorozyjnà, dekoracyjnà,elektrotechnicznà, utwardzajà po-wierzchni´.

Kim sà wasi g∏ówni klienci? – Przewa˝ajà odbiorcy z Polski, alenajwi´ksze zyski przynoszà firmy za-graniczne. Sà to przede wszystkimfirmy dzia∏ajàce w przemyÊle elektro-technicznym, takie jak amerykaƒskikoncern APW dostarczajàcy produk-

Z rentgenowskà

Z Jadwigà Borkowskà, Dyrektorem Zak∏adu GalwanizerniABB rozmawia Andrzej Gabler

ANALIZA LABORATORYJNA

SZAFA STEROWNICZA OCZYSZCZALNI ÂCIEKÓW

POMIAR POW¸OKI APARATEM RENTGENOWSKIM

Galwanizernia ABB w ¸odzi spe∏nia wszystkie ustalone normy w zakresie

ochrony Êrodowiska

ABB(9)20-21 galwanizernia 7/19/04 3:50 PM Page 20


fot.

na k

olum

nach

: A

rch

AB

B.

ty dla szwedzkiego Ericssona, Gene-ral Electric, Alstom Power Genera-tors, Bombardier, Hapam czyszwedzka firma Dellner Couplers.Drugà du˝à grup´ klientów stanowiprzemys∏ samochodowy, g∏ówniedostawcy Fiata, ale te˝ General Mo-tors, Volkswagen, Daewoo i inni orazkoncerny samochodowe produkujà-ce cz´Êci do wszystkich samocho-dów Êwiata, m.in. amerykaƒski Del-phi Energy and Chassis Systems czyamerykaƒski GKN Driveline.

Czy ABB inwestuje w moderniza-cj´ zak∏adu? – Utrzymanie konkurencyjnoÊci narynku oraz spe∏nianie aktualnychnorm w zakresie ochrony Êrodowi-ska wymusza na nas modernizacj´istniejàcych urzàdzeƒ. Dlatego przezostatnie lata unowoczeÊniliÊmywszystkie istniejàce linie galwanicz-ne oraz oczyszczalni´ Êcieków. Jestto proces ciàg∏y, a teraz przymierza-my si´ do zmiany technologii od-t∏uszczania powierzchni poddawa-nych galwanizacji. Ta inwestycja, ze wzgl´du na to, ˝eeliminuje z produkcji szkodliwy dlaludzi i Êrodowiska trójchloroetylen,ma szans´ na otrzymanie dotacjiz Unii Europejskiej, dlatego si´ o niàstaramy.

Czyli dba∏oÊç o ochron´ Êrodowi-ska jest istotna dla zak∏adu? – Zdecydowanie tak. Spe∏niamywszelkie normy i limity wyznaczonenam w zakresie wp∏ywu na Êrodowi-sko. Opary znad wanien galwanicz-nych sà oczyszczane przez specjalnyfiltr wodny – skruber. U˝ywana przeznas woda na koniec jest poddawanaobróbce oczyszczajàcej. Automa-tyczna oczyszczalnia Êcieków po-zwala na zawrócenie 40 proc. wodydo procesu, a pozosta∏e 60 proc. – spe∏niajàce wymogi przepisówochrony Êrodowiska – jest odprowa-dzane do kanalizacji. W przypadkuniespe∏nienia tych wymogów auto-mat odcina dop∏yw i odp∏yw wodyi zatrzymuje prac´ galwanizerni. Po-wsta∏e w tym procesie odpady – so-le metali ci´˝kich – sà zabieraneprzez firm´ posiadajàcà zezwoleniena ich utylizacj´. Zak∏ad posiada cer-tyfikat potwierdzajàcy wdro˝eniei stosowanie Systemu ZarzàdzaniaJakoÊcià spe∏niajàcy wymaganianormy technicznej dla przemys∏u sa-mochodowego ISO/TS 16949: 2002,a co za tym idzie – normy DIN ENISO 9001:2000. Oczywiste, ˝e ma-my te˝ wdro˝ony i stosowany Sys-tem Zarzàdzania Ârodowiskowegospe∏niajàcy wymagania normy DINEN ISO 14001, wydanie z 1996 roku.

JakoÊç naszych pow∏ok jestbardzo wysoka ze wzgl´duna du˝e doÊwiadczenie nadzo-ru technicznego oraz automaty-zacj´ linii, która minimalizujewp∏yw czynnika ludzkiegona proces produkcji. Potwier-dzajà to badania odpornoÊcina korozj´, przyczepnoÊci, luto-walnoÊci, odpornoÊci na zgina-nia i gruboÊci pow∏oki. PomiarygruboÊci wykonujemy metoda-mi nieniszczàcymi. Dysponuje-my te˝ aparatem rentgenow-skim, co umo˝liwia nam pomia-ry gruboÊci pow∏ok jedno-i wielowarstwowych na pod∏o-˝ach ferro- i nieferromagne-tycznych oraz w miejscachtrudno dost´pnych dla innychmetod.

GwarantujemywysokàjakoÊç

Dyr. Zak∏adu Galwanizerni ABB w ¸odziJADWIGA BORKOWSKA

Klientami galwanizerni sà zarównopolskie, jak i zagraniczne firmydzia∏ajàce w przemyÊle elektro-energetycznym i samochodowym.

ZAUFALI I DOCENILI

ABB(9)20-21 galwanizernia 7/19/04 3:50 PM Page 21


TechnologieZ wizytà u klienta ABB

o pot´dze

Historia prawie jak z amerykaƒ-skiego „snu o pot´dze”. W tymprzypadku sen jednak okaza∏si´ rzeczywistoÊcià, a na spe∏nieniewcale nie kaza∏ d∏ugo czekaç. – Gdy w 1990 roku przedsi´biorczy Po-lacy mogli wreszcie zaczàç legalnieprowadziç dzia∏alnoÊç na w∏asny ra-chunek, rodzice skorzystali z okazjii otworzyli sklepik z osprz´tem elektro-instalacyjnym – opowiada o poczàt-kach firmy Jaros∏aw Jurczak, m∏odszyz braci, wspó∏w∏aÊciciel firmy Grodno. – OczywiÊcie, dyskusjom w rodzinienie by∏o koƒca, bo przecie˝ wszyscypami´tamy, jakie to by∏y czasy, nikt taknaprawd´ nie wiedzia∏, co si´ wydarzy.Jednak rodzice podj´li odwa˝nà decy-zj´ i jak widaç – by∏a bardzo dobra.

Sklep przy ulicy Dobrej b∏yskawicz-nie zyska∏ renom´ i ju˝ po trzech la-tach powsta∏a jego pierwsza filaprzy ul. Wolskiej. Z detalisty firma Grod-no przeistoczy∏a si´ w hurtownika.W 1996 roku obroty by∏y ju˝ tak wyso-kie, ˝e g∏ówne magazyny trzeba by∏o„wyprowadziç” poza miasto. Kilkana-Êcie kilometrów od granic Warszawy,w Micha∏owie-Grabinie powsta∏a wi´cfilia, która sta∏a si´ jednoczeÊnie siedzi-bà firmy.

Prawie równoczeÊnie otwarto dwapunkty sprzeda˝y. – Zarówno punktna Broniewskiego, jak i na Pu∏awskiejprzej´liÊmy od firm, które dzia∏a∏y w tejsamej bran˝y. Sà to wi´c punkty z wie-loletnimi tradycjami – t∏umaczy Jaro-

Rodzinny sen

Jeszcze 14 lat temufirma Grodno by∏a ma∏ym sklepikiem

z osprz´tem elektroinstalacyjnym.

Dzisiaj jest najwi´kszàw Warszawie siecià

hurtowni w tej bran˝y,godnym partnerem

najlepszych producentów

Ponad po∏owa pracowników firmy Grodnoto bli˝sza lub dalsza rodzina. Tak by∏o zawsze i tak ju˝ chyba pozostanie.

SI¸A RODZINY JURCZAKÓW

TABLICE REKLAMOWE

ABB(9)22-23grodno 7/19/04 3:52 PM Page 22

s∏aw Jurczak. – To nie jest oczywiÊcieprzypadek. Zawsze staramy si´ wyko-rzystywaç takie okazje, bo wiadomo,˝e to znacznie lepsze ni˝ zaczynaçod podstaw. W tym roku tak˝e uda∏o si´ przejàç bar-dzo dobry punkt handlowy z tradycja-mi. Na ulicy Konstruktorskiej powsta∏ahurtownia, którà jeszcze do niedawnaprowadzi∏a jedna z wi´kszych firmelektroinstalacyjnych w Warszawie.

Mimo i˝ Grodno jest firmà warszaw-skà, jej dzia∏alnoÊç jest zauwa˝alnaw ca∏ym kraju. Nie tylko przez pryzmatklientów, ale tak˝e – a mo˝e przedewszystkim – bran˝y. Grodno jest bo-wiem cz∏onkiem-wspó∏za∏o˝ycielemgrupy Inter Elektro, zrzeszajàcej 22 hur-townie w ca∏ym kraju, która wesz∏aw sk∏ad struktur europejskich – do sto-warzyszenia Imelco.

– JesteÊmy pierwszà polskà grupàzakupowà, która sta∏a si´ cz∏onkiemstowarzyszenia europejskiego – mówiz dumà Jaros∏aw Jurczak. – Imelcozrzesza setki hurtowni w ca∏ej Europiezachodniej i jest najwi´kszym stowa-rzyszeniem na kontynencie, natomiastpod kàtem wielkoÊci zakupu jestna drugim miejscu. Dzi´ki temu stowa-

rzyszone firmy majà mo˝liwoÊç nego-cjowania z producentami, a nawet wy-wierania na nich pewnego nacisku. DziÊ Grodno jest najwi´kszà siecià hur-towni w Warszawie, choç – jak ˝artujepan Jaros∏aw – przyda∏by si´ jeszcze je-den punkt sprzeda˝y, ̋ eby definitywniepostawiç „kropk´ nad i”. Na razie jed-nak firma zaanga˝owa∏a si´ w wymia-n´ systemu informatycznego, który po-zwoli na po∏àczenie wszystkich oddzia-∏ów i umo˝liwi mi´dzy innymi pe∏nàkontrol´ stanu magazynów z ka˝degooddzia∏u. „Kropka nad i” musi wi´c po-czekaç. Na razie szefowie sieci chwalàsi´ Êwie˝utkim, bo wystawionymw czerwcu tego roku, certyfikatem ISO 9001:2000, który ostatecznie pod-sumowa∏ jakoÊç obs∏ugi w firmie.

W Grodnie przez 14 lat zmieni∏o si´wiele, ale jedno wcià˝ pozostajeniezmienne – Grodno to firma rodzin-na, za∏o˝yli jà rodzice, a w pewnymmomencie do zarzàdzania w∏àczyli si´synowie. – Do dzisiaj wszystko jestpod kontrolà mamy – zdradza Jaros∏awJurczak. – Zresztà ponad po∏owa pra-cowników to bli˝sza i dalsza rodzina.Tak by∏o od samego poczàtku i tak ju˝chyba pozostanie.

S∏awomir Dolecki

ZABB pe∏nà wspó∏prac´ rozpo-cz´liÊmy zaledwie rok temu,gdy uda∏o nam si´ przejàç punktsprzeda˝y przy ulicy Pu∏awskiej.Od razu przynios∏o to efekty i ABB systematycznie staje si´ naszym coraz wi´kszym partnerem– i to nie tylko ze wzgl´du na udzia∏w asortymencie, ale tak˝e na war-toÊç obrotów. Nasza wspó∏pracab´dzie si´ poszerzaç – razem mo-˝emy osiàgnàç wi´cej.Skàd to przekonanie? Nasi klienciszukajà coraz lepszego i coraz este-tyczniejszego osprz´tu, a ABB takioferuje. Chcemy te˝ rozpoczàçsprzeda˝ i dystrybucj´ bardziej za-awansowanych technologicznieproduktów – np. systemu wyposa-˝enia inteligentnego budynku (EIB),którym klienci zaczynajà si´ intere-sowaç. Byç mo˝e w przysz∏oÊci –wspólnie z ABB – zaproponujemynaszym odbiorcom nie tylko ele-menty EIB ale tak˝e kompleksowerozwiàzania z doradz-twem technicznym.Mo˝liwoÊcidalszejwspó∏pra-cy jestwiele.

Nasza wspó∏pracab´dzie sí poszerzaç

Grodno jest wspó∏za∏o˝ycielemgrupy zakupowej Inter Elektro,

zrzeszajàcej 22 hurtownie w ca∏ym kraju

Mimo i˝ Grodnojest firmà

warszawskà, to jej

dzia∏alnoÊç jestzauwa˝alna

w ca∏ym kraju

STANOWISKO SPRZEDA˚Y

fot.

na k

olum

nach

: A

rch

AB

B.

Miros∏awa Jurczak z synami

ABB(9)22-23grodno 7/19/04 3:53 PM Page 23


Efekt pioruna

Ochrona

Technologie

przeciwprzepi´ciowaw budynkach

Przepi´cia w instalacjach elektrycznych to zjawisko niebez-pieczne, powodujàce wiele uszkodzeƒ i zniszczeƒ, a przy tymnieuniknione. Jedynym sposobem zabezpieczenia urzàdzeƒelektrycznych jest zastosowanie ograniczników przepi´ç, które do swojej oferty wprowadzi∏ koncern ABB

ABB(9)24 przepiecia 19/7/04 15:51 Page 24


fot.

na k

olum

nach

: A

rch

AB

B.

Ka˝dego roku kilkaset tysi´-cy piorunów uderza na te-rytorium Polski. Wywo∏ujàprzy tym ogromne szkody— niszczà obiekty (uderze-

nia pioruna cz´sto wywo∏ujà po˝ar)oraz sprz´t elektryczny (w wyniku po-wsta∏ych przepi´ç). Zniszczenie bu-dynków jest najbardziej widoczne,jednak uszkodzenie sprz´tu elektrycz-nego jest najcz´stszym i najbardziejkosztownym efektem wy∏adowaniaatmosferycznego. W rzeczywistoÊciu s z k o d z e n i aurzàdzeƒ elek-trycznych mogàzdarzaç si´w odleg∏oÊci na-wet kilku kilome-trów od miejscaw y ∏ a d o w a n i ai mogà wyst´po-waç nawet w kilkuset domachi mieszkaniach jednoczeÊnie. Jedy-nym skutecznym sposobem chronià-cym przed skutkami przepi´ç jest in-stalowanie ograniczników przepi´ç.

Przepićie to taka wartoÊç napićia,która w krótkim czasie (poni˝ej 1 ms)mo˝e osiàgnàç nawet dwudziestokrot-nie wi´kszà amplitud´ ni˝ napićieznamionowe. W sieci niskiego napi´-cia przepićie mo˝na zaliczyç do jed-nej z trzech poni˝szych kategorii.

1. Przepićie spowodowane ude-rzeniem pioruna w instalacj´ od-gromowà lub w lini´ napowietrznà.W momencie gdy instalacja odgromo-wa odprowadza pràd udarowy do zie-mi, przewody ochronne uzyskujà wy-soki potencja∏ i przenoszà przepićiado sieci wewn´trznej budynku (rys. 1).Podczas bezpoÊredniego uderzeniapioruna w lini´ napowietrznà (rys. 2)cz´Êç pràdu udarowego mo˝e pop∏y-nàç do instalacji, stajàc si´ êród∏emprzepićia. Zniszczenia spowodowanebezpoÊrednim uderzeniem pioru-na mogà byç ogromne (np. po˝arw rozdzielnicy g∏ównej, wybuch sprz´-tu elektrycznego).

2. Przepićie na skutek uderzeniapioruna w odleg∏y obiekt (uderzeniepioruna w pewnej odleg∏oÊci od bu-

dynku). Gdy piorun uderza w znacznejodleg∏oÊci od budynku, przepićie mo-˝e powstaç poprzez wzrost potencja∏uziemi lub sprz´˝enia pojemnoÊciowei indukcyjne (3, 4, 5). Zniszczenia sàznacznie mniejsze ni˝ w przypadkubezpoÊredniego uderzenia pioruna,ale przepićie mo˝e zniszczyç czu-∏e urzàdzenie elektroniczne, takie jakkomputer.

3. Przepićie spowodowane proce-sami ∏àczeniowymi i zak∏óceniami.

Za∏àczanie i wy-∏àczanie obcià-˝eƒ indukcyj-nych oraz po-j e m n o Ê c i o -wych mo˝e do-p r o w a d z i çdo powstaniaprzepi´ç w sie-

ci zasilajàcej. Zak∏ócenia te sà êród∏emniewielkiej energii, o krótkim czasietrwania, stromym zboczu oraz o warto-Êciach szczytowych dochodzàcych na-wet do kilkanastu kV. W rezultacieprzepićia te mogà powodowaçuszkodzenia lub zniszczenia urzàdzeƒw pobli˝u miejsca, gdzie znajduje si´êród∏o zak∏óceƒ.

Ograniczniki przepi´ç skutecznieograniczajà przepićia w siecii umo˝liwiajà odprowadzenie pràduudarowego do ziemi, przez co zapew-niajà w∏aÊciwà ochron´ urzàdzeƒ od-biorczych. Ograniczniki przepi´ç za-wierajà w swojej konstrukcji co naj-mniej jeden element nieliniowy i je˝e-li nie wyst´puje przepićie, warystoralbo iskiernik ogranicznika stanowiprzerw´ dla obwodu uziemiajàcego.Kiedy ogranicznik przepi´ç odprowa-dza pràd udarowy do ziemi, jego wa-rystor albo iskiernik zamyka obwóduziemiajàcy.

Parametry krytyczne ograniczni-ków przepi´ç to zdolnoÊç odprowa-dzania pràdów udarowych (Imax, Iimp)do ziemi (rozpraszanie du˝ej iloÊcienergii) i ograniczenieprzepi´ç do mo˝liwienajni˝szego poziomu(Up). Jest to wartoÊç na-pićia wyst´pujàcego

1. Bezpośrednie uderzenie pioruna w instalację odgromową

2. Bezpośrednie uderzenie pioruna w linię napowietrzną

3. Sprzężenie indukcyjne

5. Wzrost potencjału ziemi

4. Sprzężenie pojemnościowe

Przyczyny przepí ç w sieciach nn

Ochron´ przedskutkami prze-pi´ç zapewniajà

ograniczniki



na ograniczniku przepi´çpodczas przep∏ywu prà-du udarowego In. Up niemo˝e przekraczaç warto-Êci napićia udarowego

wytrzymywanego krótkotrwale przezzabezpieczany sprz´t elektryczny.

Zgodnie z normà przyj´to nast´pu-jàce kszta∏ty fal pràdu udarowego:■ d∏ugi czas trwania (10/350 µs) odpo-

wiada uderzeniu pioruna■ krótki czas trwania (8/20 µs) przed-

stawia odleg∏e uderzenie pioruna al-bo przepićie ∏àczeniowe.

Graniczny pràd udarowy Imax lubIimp mo˝e byç odprowadzony do zie-mi przez ogranicznik przepi´ç: ■ Imax oznacza maksymalnà wartoÊç

pràdu udarowego o kszta∏cie 8/20, ■ Iimp oznacza maksymalnà wartoÊç

pràdu udarowego o kszta∏cie 10/350. Zgodnie z normà: ■ ograniczniki typu 1 (klasa B) powin-

ny wytrzymaç udary o kszta∏cie10/350,

■ ograniczniki typu 2 (klasa C) powin-ny wytrzymaç udary o kszta∏cie 8/20.

Ograniczniki typu 1 (klasa B) chroniàprzed przepićiami wywo∏anymiprzez bezpoÊrednie uderzenie pioru-nów w instalacj´ odgromowà lub w li-nie zasilajàce napowietrzne w bliskiejodleg∏oÊci od budynku. Ograniczniki typu 2 (klasa C) chroniàprzed przepićiami wywo∏anymi ude-rzeniami piorunów w dalekiej odleg∏o-Êci od budynku, chronià te˝przed przepićiami ∏àczeniowymii przed zak∏óceniami biernymi.

Instalowanie ograniczników prze-pi´ç o wysokim pràdzie udarowymjest obowiàzkowe, jeÊli budynek jestwyposa˝ony w instalacj´ odgromowàlub jeÊli budynek jest zasila-ny przez linie napowietrzneoraz Ng>2,5.

Zasilanie budynku

Wí cej informacji: Francois DrouinABB, ul. ˚eganska 1, 04-713 Warszawa, tel.: (22) 516 44 28 e-mail: [email protected] e-mail: [email protected]

Koncern ABB wprowadza na rynek polski ca∏à gam´ ograniczników przepi´ç typu 1+2/klasaB+C (Iimp 7 kA i 15 kA) i typu 2/ klasa C (Imax 10 kA, 15 kA, 40 kA, 65kA) dla sieci zasilajà-cych (napićie pracy 275 V, 440 V, 75 V, 150 V, 320 V, 385 V, 550 V, 660 V). ABB oferuje po-nadto ograniczniki dla linii telefonicznych i linii transmisji danych (6 V, 12 V, 24 V, 48 V, 200 V).

Ograniczniki przepićiowe typu OVR

Podczas bezpoÊredniego wy∏adowania atmosferycznego w budynek z instalacjà odgromowà:50 proc. pràdu udarowego pop∏ynie bezpoÊrednio do uziomu, 50 proc. do instalacji (elektrycz-nej, teletechnicznej, gazowej, wodnej). Aby kalkulacja by∏a bezpieczna, zak∏ada si´, ˝e ca∏oÊçpràdu pop∏ynie do instalacji elektrycznej. Pràd ten wynosi 12,5 kA dla ka˝dego przewodu sieci(w przypadku TNS, TT).

Ograniczniki OVR chronià przed przepićiami wywo∏anymi

przez uderzenie piorunów w instalacj´ odgromowà

i linie zasilajàce oraz przed uderzeniami z dala od budynku

Technologie

Przyk∏ad rozp∏ywu pràdu udarowego 100 kAdla bezpoÊredniego uderzenia pioruna



fot.

na k

olum

nach

: A

rch

AB

B.

Poziom ochrony Up

Graniczny pràd udarowy Imax lub Iimp

To wartoÊç napićia wyst´pu-jàcego na ograniczniku prze-pi´ç podczas przep∏ywu przezniego pràdu udarowego In.

Mo˝e byç odprowadzany do ziemi przez ograniczniki przepi´ç Imax – to maksymalna wartoÊç pràdu udarowego o kszta∏cie 8/20 Iimp – to maksymalna wartoÊç pràdu udarowego o kszta∏cie 10/350

Liczba uderzeƒ piorunów na km2 w Polsce Jedna z zasad wyboru urzà-dzeƒ ochrony przeciwprze-

pićiowej opiera si´

na danych statystycznych.

Wprowadza ona elementy

statystyczne dzi´ki wspó∏-

czynnikowi Ng, czyli liczbie

uderzeƒ piorunów w ciàgu

roku na km22. Wspó∏czynnik

ten s∏u˝y do okreÊlania mi-

nimalnych obowiàzkowych

parametrów technicznych

dla urzàdzeƒ ochrony

przepićiowej.


Web Imaging Solution

systemu WIS


Oferta ABB dotyczàca przemys∏u papierniczego zosta∏a wzbogacona o nowà generacj´ systemu WIS (Web Imaging Solution), s∏u˝àcego do wykrywania defektów na wst´dze papierniczej

Produkty

Nowa generacja

fot.:

Arc

h. A

BB

Dla ró˝nych gatunków pa-pieru rozmaite defektymajà zasadnicze znacze-nie. Na przyk∏ad bibu∏ka

papierosowa nie mo˝e byç dziura-wa, a papiery do druku reprodukcjinie mogà mieç smug ani plam. De-fekty w papierze pogarszajà jakoÊçproduktu finalnego, powodujà stra-ty i mo˝liwoÊç utraty rynku. Nicdziwnego, ˝e zak∏ady papierniczestandardowo instalujà systemy wy-krywajàce podczas produkcji defek-ty wst´gi papierniczej. ABB specja-lizuje si´ w takich systemach. Je-den z nich – Web Imaging Solution– zosta∏ tak skonfigurowany, aby nietylko wykrywaç defekty, ale równie˝wskazywaç ich przyczyny.

Systemy typu WIS obecne sà narynku od kilkudziesi´ciu lat, ale tech-nologia detekcji defektów bardzosi´ zmieni∏a. Wa˝nym krokiem na-przód jest mo˝liwoÊç wizualizacjidefektu. Zastosowane optycznemetody pomiarowe pozwalajà ana-lizowaç obraz powierzchni wst´giza pomocà liniowych kamer CCD. Umieszczono je w ramie pomiaro-wej, którà po∏àczono ze stacjà ope-ratorskà za pomocà kabla sieciowe-go. W sk∏ad systemu wchodzà te˝uk∏ady alarmowe Êwietlne i fonicz-ne oraz markery do wst´gi.

Obraz uzyskiwany z kamer jestprzetwarzany w celu detekcji de-fektów, ale równie˝ do tworzenia

przezrocza wst´gi, które mo˝e byçzapami´tane jako wartoÊç zadanalub s∏u˝yç do analizy znaków wod-nych na papierze. Wa˝nym elemen-tem jest êród∏o Êwiat∏a. Powinnobyç silne, sta∏e i zmieniaç nat´˝eniew zale˝noÊci od gatunku papierui zabrudzenia kamer. W tym celuABB wykorzystuje lampy Tungstenz regulacjà nat´˝enia oÊwietlenia,zapewniajàc niezale˝noÊç od in-nych êróde∏ Êwiat∏a.

Dzi´ki u˝yciu przez ABB sieci neu-ronowych – technologia AdvancedClasifier – system WIS najpierw si´uczy jak cz∏owiek, a póêniej klasyfi-kuje defekty wed∏ug sugestii klien-

ta – okreÊla na przyk∏ad, ˝e dziuraotoczona czarnà plamà to typ A,a jasna otoczka klasyfikuje defektdo typu A1 itd.

To zaawansowane narz´dzie ser-wisowe znacznie poprawia koƒco-wà jakoÊç produktu. W nieca∏y rokpo wprowadzeniu, ABB zainstalo-wa∏o trzy systemy nowej generacjiWIS na najnowoczeÊniejszych ma-szynach do produkcji bia∏ych pa-pierów wysokogatunkowych.

Wí cej informacji: S∏awomir Jezierskitel.: 0601 620 431e-mail. [email protected]

LINIA PRODUKCYJNA PAPIERU

ABB(9)28-31 Produkty 19/7/04 15:49 Page 28


Oprócz znanych systemów sterowania klasy DCS, ABBdysponuje równie bogatà, choç jeszcze nie tak popu-larnà, ofertà w zakresie sterowników PLC. Sà one pro-dukowane i rozwijane od wielu lat, poczàwszy od serii Pro-contic CS31, poprzez seri´ T200, a˝ do obecnej rodziny AC31.Oferta ABB jest bardzo konkurencyjna, zarówno pod wzgl´-dem technicznym, jak i cenowym, o czym mo˝na si´ przeko-naç porównujàc parametry i ceny produktów ABB i innychfirm, nawet tych najbardziej popularnych na rynku. Tym bar-dziej teraz, kiedy ABB przygotowa∏o promocj´, obejmujàcàsterowniki, uniwersalne systemy wejÊç/wyjÊç, a tak˝e paneleoperatorskie. Oprócz produktów, do ka˝dego zamówienia do-∏àczane sà bezp∏atne pakiety oprogramowania narz´dziowe-go, klienci majà zapewnione konsultacje telefoniczne, a do za-mówieƒ powy˝ej 5000 z∏ – tak˝e bezp∏atne szkolenia. Zapra-szamy do skorzystania z promocji!

Z asilacze ABB serii CP na-le˝à do nowej generacjizasilaczy impulsowych.Zakres napi´ç wyjÊciowych:od 5 V DC do 48 V DC, dla prà-dów obcià˝enia od 300 mAdo 20 A. Wszystkie zasilacze se-rii CP spe∏niajà wymagania: cU-Lus, CE i europejskich dyrektywEMC EN 61000-6-2 i EN 61000-6-4. Terminale po∏àczeniowe sàzabezpieczone przed przypad-kowym dotknićiem.Zasilacze impulsowe, w porów-naniu z konwencjonalnymi linio-wymi, oferujà liczne korzyÊci: ■ wysoka efektywnoÊç ■ kompaktowe wymiary■ ma∏e rozpraszanie mocy

i niskie nagrzewanie■ korekcja wspó∏czynnika mocy

(PFC) zgodnie z normà EN61000-3-2 (dla typów CP-24/5.0i CP-24/5.0 adj)

■ mo˝liwoÊç pracy równoleg∏ej(dla typów CP 24/10 i CP 24/20adj)

■ stabilnoÊç przy pracy ja∏oweji przecià˝eniach, automatycz-ny powrót do normalnej pracypo usunićiu zwarç na wyj-Êciu

■ sta∏e lub regulowane napićiewyjÊciowe (zale˝nie od typu)

■ zintegrowany bezpiecznik w ob-wodach wejÊciowych.

Solidna konstrukcja zasilaczy seriiCP pozwala na zastosowanie ichw trudnych warunkach. Szerokizakres napi´ç wejÊciowychAC/DC umo˝liwia elastycznà apli-kacj´ tych zasilaczy, szczególnie

w sieciach DC, uk∏adach podtrzy-mania zasilania i innych zastoso-waniach. Regulowane napićiewyjÊciowe umo˝liwia kompensa-cj´ spadków napi´ç na przewo-dach DC.

Wí cej informacji: Jakub Matasek, tel.: (022) 516 44 54e-mail: [email protected]

sterowników PLCPromocja

Wí cej informacji: Ma∏gorzata Mi∏osiewicz, tel.: (022) 516 43 96e-mail: [email protected]

Zasilacze impulsowe serii CP

RODZINA ZASILACZY CP


Nowe wy∏àczniki Tmax


Produkty

warunki i niewra˝liwena drgania

Odporne na ci´˝kie

Pràdy zwarciowe Icu dla T4i T5 dochodzà do200kA/415V. Wy∏àczalneIcs dla obu modeli wyno-

szà 100 proc. wartoÊci pràdów Icu.O wysokim poziomie konstrukcyj-nym aparatów Êwiadczy równie˝mo˝liwoÊç stosowania ich na na-pićia znamionowe 1000V AC i DC.Podwy˝szone napićie pracy jestproblemem szczególnie ucià˝li-wym w przypadku aparatów o takma∏ych rozmiarach. WÊród akceso-riów na uwag´ zas∏uguje panelprzedni wy∏àcznika wyposa˝onyw wyÊwietlacz LCD dostosowanydo wspó∏pracy z zabezpieczeniamielektronicznymi.

W dziedzinie wyzwalaczy zabez-pieczeniowych odstàpiono od za-sady konfiguracji produktu i umo˝li-wiono samodzielne do∏àczanie za-bezpieczeƒ do wy∏àczników. Poja-wi∏y si´ oddzielnie zabezpieczeniaoraz skrzynki ze stykami g∏ównymi.Sà to wyzwalacze termomagne-tyczne i elektroniczne, tak˝e specja-listyczne o okreÊlonych funkcjachi sposobie dzia∏ania, np. zabezpie-czenia przeznaczone dla silników.

OdpornoÊç na warunki klimatycz-ne, niewra˝liwoÊç na drgania, pra-ca wyzwalaczy termomagnetycz-nych w uk∏adach pràdu sta∏egoumo˝liwiajà stosowanie tych apa-ratów na làdzie, statkach orazw pojazdach trakcyjnych. Spotyka-my si´ z nimi w obiektach u˝ytecz-noÊci publicznej (sklepy, kina, hote-le, lotniska), przemys∏owych (fabry-

ki, elektrownie, oczyszczalnie Êcie-ków, platformy wiertnicze, itd.).

Najwa˝niejszà cechà, oprócz sku-tecznego zabezpieczenia uk∏adu,jest zapewnienie bezpieczeƒstwaeksploatacji. Podwójna izolacjai stopieƒ ochrony IP20 po zdjćiuos∏ony zewn´trznej umo˝liwiajàbezpiecznà wymian´ lub monta˝akcesoriów wy∏àcznika podczaseksploatacji. Oznaczenie po∏o˝eƒdêwigni i zastosowanie mechani-zmu zapewniajàcego odwzorowa-nie przez po∏o˝enie dêwigni rzeczy-wistej pozycji styków g∏ównych (zuwzgl´dnieniem interwencji wy-zwalacza) zapewnia prawid∏owàocen´ stanu wy∏àcznika. Zachowa-nie wystarczajàcej odleg∏oÊci sty-ków g∏ównych w po∏o˝eniu otwar-tym, która uniemo˝liwia przesko-ki na skutek przepi´ç lub przep∏ywpràdu pojemnoÊciowego, tak˝epodnosi bezpieczeƒstwo aparatów. Aby ustrzec obs∏ug´ przed koniecz-noÊcià otwierania drzwi przedzia-∏ów szaf rozdzielczych i nara˝eniemna przypadkowy kontakt z elemen-tami uk∏adu, które mog∏yby znajdo-waç si´ pod napićiem, zapewnio-no mo˝liwoÊç wysuwania aparatuprzy zamkni´tych drzwiach rozdziel-nicy. Wymienione cechy uwzgl´d-niono w projekcie Tmax, aby wy-∏àczniki tego typu sta∏y si´ bardziejprzyjazne dla u˝ytkowników.

ABB wprowadzi∏o do sprzeda˝y dwa nowe modele wy∏àczników kompaktowych Tmax – T4 i T5 pokrywa-jàce zakresy pràdowe od 250 do 630 A. Ze wzgl´du na niewielkie wymiary produkty te nale˝à do najbardziejzaawansowanych na Êwiecie w swojej bran˝y

Wí cej informacji: Wojciech Mazik, tel.: (22) 516 44 32e-mail: [email protected]


1100 kilometrów - ABB...szych odbiorców osprz´tu elektroin-stalacyjnego ABB. Firma ta zajmuje...

Documents

Transcript of 1100 kilometrów - ABB...szych odbiorców osprz´tu elektroin-stalacyjnego ABB. Firma ta zajmuje...