KOLONYA AYT DENEMESİ 1- FİZİK SORU ÇÖZÜMLERİ

1) Hareketli bir cismin yere göre hızı, üzerinde bulunduğu sistemin hızı ile kendi hızının Vektörel

toplamı ile bulunur. Buna göre;

I: oyuncak kamyonun hızı

II: Kamyonun altında bulunan kartonun hızı

Cevap E

2) Binanın üstten ve yandan görünümü incelendiğinde; binanın çatısından aşağı doğru YATAY

ATIŞ hareketi yapan cismin düşeyde 20 metre, yatayda 10 metre yol aldığı görülür. Buna

göre;

Düşey hareket için: 𝐡 = 𝟏

𝟐. 𝐠. 𝐭𝟐 => 𝟐𝟎 =

𝟏

𝟐. 𝟏𝟎. 𝐭𝟐 => 𝐭 = 𝟐 𝐬

Yatay hareket için: 𝐀𝐥ı𝐧𝐚𝐧 𝐲𝐨𝐥 = 𝐇ı𝐳. 𝐙𝐚𝐦𝐚𝐧 => 𝟏𝟎 = 𝐕𝟎 . 𝐭 => 𝐕𝟎 = 𝟓 𝐦

𝐬

Cevap C

3) Patlamalarda, sistemin ilk momentumu son momentumuna eşittir. Momentumun vektörel

büyüklük olduğu unutulmamalıdır.

�⃗⃗� 𝐢𝐥𝐤 = �⃗⃗� 𝐬𝐨𝐧

Sistemin son durumdaki (patlamadan sonra) momentumu;

�⃗⃗� 𝐬𝐨𝐧=

I

II

Kamyonun yere göre hızı

m. 20 2m. 10

m. 40 40m

O halde, cismin patlamadan hemen önce sahip olduğu momentum, cismin son

momentumuna eşittir.

�⃗⃗� 𝐬𝐨𝐧= => P= m.V => 40m= 4m. V => V= 10 𝐦

𝐬

Cismin patlamadan önceki hızı 10 m

s bulunur. Cisim aşağıdan yukarı düşey atış

yaptığından; cismin patlamadan 3 saniye önceki hızı;

𝐕𝐬𝐨𝐧 = 𝐕𝐢𝐥𝐤 − 𝐠. 𝐭 => 𝟏𝟎 = 𝐕𝐢𝐥𝐤 − 𝟏𝟎. 𝟑 => 𝐕𝐬𝐨𝐧 = 𝟒𝟎 𝐦

𝐬 bulunur.

Cismin aldığı yol;

𝐡 = 𝐕𝐢𝐥𝐤 −𝟏

𝟐𝐠. 𝐭𝟐 => 𝐡 = 𝟒𝟎. 𝟑 −

𝟏

𝟐 . 𝟏𝟎. 𝟑𝟐 = 𝟕𝟓 𝐦𝐞𝐭𝐫𝐞 𝐛𝐮𝐥𝐮𝐧𝐮𝐫.

Cevap A

4) Üzerinden akım geçen düzgün telin etrafındaki manyetik alanın yönü sağ el kuralı ile

bulunur. Yüzeyin üstten görünümü ve telin etrafındaki manyetik alanın modeli

şekildeki gibidir.

P noktasındaki manyetik alanın yönü Güney yönündedir.

Cevap B

40m

F P

Kuzey

Güney

Doğu Batı

5) Cisim aracın üzerinde düşmeden hareket ediyor bu sebeple cisim;

𝟎 − 𝐭𝟏 aralığında ok yönünde hızlanan,

𝐭𝟏 − 𝐭𝟐 aralığında ok yönünde sabit hızlı,

𝐭𝟐 − 𝐭𝟑 aralığında ok yönünde yavaşlayan hareket yapmaktadır.

Hızlanan cisimlere etki eden net kuvvet hareket yönleriyle aynı yönlü, yavaşlayan cisimlere etki eden

net kuvvet hareket yönleriyle zıt yönlüdür. Sabit hızla hareket eden cisimlere ise hareket

doğrultularında etki eden net kuvvet sıfırdır.

Cismin üzerine etki eden kuvvetler, düşey doğrultuda cismin ağırlığı ve arabanın cisme uyguladığı tepki

kuvvetidir. Cisme, arabanın hareket doğrultusunda etki eden net kuvvet ise sürtünme kuvvetidir.

𝟎 − 𝐭𝟏 aralığında 𝐭𝟏 − 𝐭𝟐 aralığında 𝐭𝟐 − 𝐭𝟑 aralığında

Cevap D

6) Düzgün manyetik alana dik doğrultuda giren parçacıklar yarıçapı r olan yörüngede düzgün

çembersel hareket yaparlar. Parçacıklara etki eden merkezcil kuvvet manyetik kuvvettir.

𝐪. 𝐕. 𝐁 = 𝐦.𝐕𝟐

𝐫 => 𝐫 =

𝐦.𝐕

𝐪.𝐁 bulunur. (r: yarıçap, m: kütle, V: hız, q: yük, B: manyetik alan)

Her iki parçacık türü için; B ve V nicelikleri eşittir. O halde parçacıkların yarıçap büyüklükleri m

q

oranına bakarak bulunur.

Alfa parçacıklarının yükü +2, beta parçacıklarının yükü -1’ dir.

Alfa parçacıkları, beta parçacıklarından çok ağırdır.

Dolayısıyla m

q oranı alfa parçacıkları için daha büyüktür. Dolayısıyla 1 yönünde hareket eden

parçacıklar alfa, 2 yönünde hareket eden parçacıklar beta parçacıklarıdır. (I Doğru)

Parçacıklara etki eden kuvvet F= q. V. B ‘dir. Yük büyüklüğü fazla olan alfa parçacıklarına etki

eden manyetik kuvvetin büyüklüğü, beta parçacıklarına etki eden manyetik kuvvetin

büyüklüğünün 2 katıdır. (II Yanlış)

Alfa parçacıklarının 1 yönünde hareket ettiği göz önüne alarak, bu parçacıklara sağ el kuralı

uygulandığında ortamdaki düzgün manyetik alanın yönünün içeri doğru olduğu görülür. (III

Doğru)

Cevap D

N N N

G G G

FS FS

7) Harmonik hareket yapan basit sarkacın salınım periyodu aşağıdaki bağıntı ile hesaplanır.

𝐓 = 𝟐𝛑√𝐋

𝐠 ( T: salınım periyodu, L: ipin uzunluğu, g: yerçekimi ivmesi)

Salınım periyodu, cismin kütlesine bağlı değildir. (I Yanlış)

Salınım periyodu, ipin uzunluğu ile doğru orantılıdır. (II Doğru)

T= G. cos θ bulunur.

Şekilde de görüldüğü gibi, ip gerilmesi cismin ağırlığından küçük olabilir. (III Doğru)

Cevap E

8) Düzgün dairesel hareket yapan cisme etki eden merkezcil kuvvet ile cismin merkezcil ivmesi

aynı yönlü; cismin çizgisel hızı ise bu niceliklere dik olmak zorundadır.

Cevap E

9) Kasnaklar dengede ise; kasnaklara etki eden net tork sıfırdır.

𝐦𝐀. 𝐠. 𝐫 = 𝐦𝐁. 𝐠. 𝟑𝐫 => 𝐦𝐀

𝐦𝐁= 𝟑 bulunur.

Cevap E

10)

Toprak tabakası ile su yüzeyi arasındaki mesafe, mavi ışığın dalga boyundan çok

büyük olduğundan, toprak tabakanın tepe noktasında kırınım olayı gözlenemez. (I

Yanlış)

Mavi balıktan yansıyıp, kırmızı balığa ulaşan ışınlar su yüzeyinden tam yansımaya

uğramış olabilirler. (II Doğru)

Işınların kırmızı balığa ulaşmasında girişim olayı söz konusu değildir. (III Yanlış)

Cevap B

θ

θ

T

G

11) Düzgün manyetik alanın içindeki çerçevenin üzerindeki manyetik akı değişimi

sebebiyle, iletken çerçeve üzerinde indüksiyon E.M.K sı ve akımı oluşur. Oluşan E.M.K

aşağıdaki bağıntı ile hesaplanır.

𝐄.𝐌. 𝐊.= −𝚫ɸ

𝚫𝐭

Buna göre, halkanın yarıçapı arttırılırsa, telin içinden geçen manyetik çizgi sayısı artar

ve tel üzerinde indüksiyon E.M.K. sı oluşur. (I Doğru)

Bağıntıdan görüldüğü gibi, Δt süresi kısaltılırsa, telde oluşan indüksiyon E.M.K. sı

artar. (II Doğru)

İletkenin üzerindeki manyetik akı değişimine tepkisi sayfa düzleminden içeri

doğrudur. Sağ el kuralı gereği; baş parmak iletkenin tepkisini, dört parmak indüksiyon

akımının yönünü gösterir. Akım yönü saat yönü olarak bulunur. (III Yanlış)

Cevap B

12) Sığacın yük kapasitesi aşağıdaki bağıntı ile hesaplanır.

𝐂 = £.𝐀

𝐝 (A: Levhaların yüzey alanı, d: levhalar arasındaki uzaklık)

d uzaklığı azaltılıyor. Sığacın yük kapasitesi bu sebeple artar. Devrede sığaca yük

sağlayıcı pil bağlı olduğundan; sığacın levhalarında biriken yük miktarı artar. Ancak

sığacın üzerindeki potansiyel fark, devreye bağlı pilin potansiyel farkına eşit

olduğundan, sığacın üzerindeki potansiyel fark değişmez.

Cevap D

13) Elektrikle yüklü parçacığın etrafındaki elektrik alan çizgi sayısı; yük büyüklüğü ile

doğru orantılıdır. Y parçacığının elektrik yükü büyüklüğü, X cisminin elektrik yükü

büyüklüğünün 2,5 katı olduğundan, Y parçacığının etrafındaki elektrik alan çizgi sayısı,

X parçacığının etrafındaki elektrik alan çizgi sayısının 2,5 katıdır. (I Doğru)

Yük büyüklüğü küçük olan parçacığın elektrik alan çizgileri ile yük büyüklüğü fazla olan

parçacığın elektrik alanı etkileşir. Parçacıklar zıt yüklü ise yük büyüklüğü küçük

parçacığın elektrik alan çizgilerinin tamamı, yükü fazla olan parçacığa ulaşır. (II Doğru)

Parçacıkların bir noktada oluşturduğu elektrik alanın bileşkesi; +1 deneme yüküne

uygulanan elektriksel kuvvetlerin yönlerinin aynı olması durumunda maksimum

büyüklükte olur.

Şekilde görüldüğü gibi, X ve Y parçacıklarının oluşturdukları elektrik alanların yönü

yalnızca parçacıkların arasındaki bölgede aynıdır. Bu sebeple bileşke elektrik alan

maksimum bu bölgededir. (III Doğru)

Cevap E

14)

A noktası dalga katarıdır. (I Doğru)

B noktası 1. dalga katarı çizgisi üzerindedir. (II Yanlış)

Leğen derinliği arttırılırsa, leğendeki dalgaların dalga boyu artar. Bu yüzden girişim

desenindeki dalga sayısı, katar sayısı, düğüm sayısı azalır. (III Doğru)

C noktası 1. düğüm çizgisi üzerindedir. (IV. Doğru)

Cevap D

X Y

+1 +1 +1 +2q -5q

EX EY

EX

EY EY EX

A

B C

KOLONYA AYT DENEMESİ 2- FİZİK SORU ÇÖZÜMLERİ

1) Üç sistemde de sürtünme olmadığından;

Şekil- I deki sistemi hareketlendiren net kuvvet bir cismin ağırlığına eşittir (G),

Şekil- II deki sistemi hareketlendiren net kuvvet iki cismin ağırlığına eşittir (2G),

Şekil- III teki sistemi hareketlendiren net kuvvet üç cismin ağırlığına eşittir (3G).

Sistemlerin toplam kütleleri eşit olduğundan, sistemlerin kazandığı ivmelerin büyüklükleri,

sistemlere etki eden net kuvvetle orantılıdır. Şekil- I deki sistemin ivmesi a ise, Şekil- II deki

sistemin ivmesi 2a, Şekil- III teki sistemin ivmesi 3a‘dır.

Cevap E

2) Arabanın, r yarıçaplı yörüngede düzgün dairesel hareket yapabilmesi için; arabaya etki eden

net kuvvetin yönü arabanın çizgisel hızının yönüne dik, büyüklüğü ise m. V2/ r ye eşit

olmalıdır.

Cevap A

3) Helikopterden serbest bırakılan cisim; düşey doğrultuda serbest düşme, yatay düzlemde sabit

hızlı hareket yapar.

Cisim A noktasından X noktasına t sürede gelirse, t süresi;

𝟐𝟎 =𝟏

𝟐 𝐠. 𝐭𝟐 => 𝐭 = 𝟐 𝐬 bulunur.

Cismin yatayda aldığı yol d mesefesi dikkate alınırsa; hareketi boyunca 3 d yol aldığı

gerçekliğinden cismin 6 saniye sonra B noktasına düştüğü görülür. O halde;

𝐡 =𝟏

𝟐 𝐠. 𝐭𝟐 => 𝐡 = 𝟓. 𝟔𝟐 = 𝟏𝟖𝟎 𝐦 𝐛𝐮𝐥𝐮𝐧𝐮𝐫.

Cevap E

X

4) Çarpışmalarda sistemin momentumu korunacaktır.

Şekil- I de CDEF bloğuna çarpan A ve B cisimlerinin toplam momentumu (çarpışmadan hemen

önce) 3m.V olarak kabul edilirse; bloktan ayrılan cisimlerin momentumu da 3m.V olmalıdır.

Bu yüzden bloktan, DEF küreleri ayrılır.

Şekil- II de BCDEF bloğuna çarpan A cisminin toplam momentumu (çarpışmadan hemen önce)

2m.V olarak kabul edilirse; bloktan ayrılan cisimlerin momentumu da 2m.V olmalıdır. Bu

yüzden bloktan, EF küreleri ayrılır.

Cevap D

5) Çağdaş, yayı Şekil- II deki gibi 5 cm sıkıştırdığında ve yayı Şekil- III teki gibi serbest bıraktığında

yay ve disk sisteminin mekanik enerjisi, sürtünmeler ihmal edildiğinden korunur. Yani

sistemin Şekil- II deki mekanik enerjisi, Şekil- III teki mekanik enerjisine eşittir. Yayı 10 cm

sıkıştırdığında da aynı korunum ilkesi geçerli olacaktır. (Uzunluklar metre birimine

çevrilecektir.)

𝟏

𝟐. 𝐤. (𝟎, 𝟎𝟓)𝟐 = 𝐦. 𝐠. 𝟏

𝟏

𝟐. 𝐤. (𝟎, 𝟏)𝟐 = 𝐦. 𝐠. 𝐱

x= 4 metre bulunur. Santimetre cinsinden 400 cm bulunur.

Cevap C

6) Çubuğa etki eden net tork (O noktasına göre), çubuk dengede olduğundan sıfıra eşittir. O

halde çubuğu saat yönüne döndüren kuvvetlerin torku, saat yönünün tersi yönüne döndüren

kuvvetlerin torkuna eşittir.

𝟑𝟎𝟎. (𝟏, 𝟓𝐋) + 𝐆. 𝐋 = 𝟑𝟎𝟎. 𝟐𝐋

𝐆 = 𝟏𝟓𝟎 𝐍 𝐛𝐮𝐥𝐮𝐧𝐮𝐫.

Cevap B

7) Şekildeki katot ışınlarının düştüğü bölge (kırmızı bölge) dikkate alındığında katot ışınlarının

hem sayfa düzleminden dışarı doğru hem de aşağı doğru bükülmeleri gerekmektedir. Katot

ışınları negatif yüklü olduğundan; P2 plakasının ışınları çekmesi için pozitif, P4 plakasının

ışınları çekebilmesi için pozitif yüklü olması gerekir.

Cevap D

İlk durum

İkinci durum

Oranlanırsa

8) Noktasal elektrik yükünün etrafındaki elektrik alan şiddeti, yükten uzaklaştıkça azalır.

Noktasal yüke eşit uzaklıktaki noktalar birleştirilirse çember elde edilir.

Cevap B

9) Altın yüzüğün üzerinde indüksiyon akımı oluşması için, altın yüzüğün içinden geçen manyetik

alan çizgi sayısının değişmesi gerekir. Yüzük, kâğıdın dışına çıkmadan hareket ettirilirse,

içinden geçen manyetik alan çizgi sayısı değişmez, bu yüzden yüzükte indüksiyon akımı

oluşmaz. (I Yanlış)

Yüzük, kâğıdın sağ kenarından çıkartılırsa; üzerinden sayfa düzleminden içeri doğru geçen

manyetik alan çizgi sayısı azalır; yüzük bu azalışa aynı yönlü (sayfa düzleminden içeri doğru)

tepki verir. Sağ el kuralı gereği; yüzüğün tepkisi (sayfa düzleminden içeri doğru) baş parmakla

modellenirse, dört parmak ok yönünü gösterir. Bu durumda yüzüğün üzerinden ok yönünde

indüksiyon akımı geçer. (II doğru)

Yüzüğün üzerinde indüksiyon akımının oluşması için, yüzüğün içinden geçen manyetik alan

çizgi sayısının değişmesi gerekir. Çizgi sayısı değişmezse, yüzük üzerinde E.M.K. ve akım

oluşmaz. (III Yanlış)

Cevap A

10) Birden fazla yaya sahip sistemlerin salınım periyodu hesaplanırken öncelikle yayların eşdeğer

sabiti hesaplanmalıdır.

Buna göre, sistemin periyodu;

𝐓 = 𝟐𝛑√𝐦

𝟒𝐤𝟑

= 𝟐𝛑√𝟑𝐦

𝟒𝐤= 𝛑√

𝟑𝐦

𝐤 𝐛𝐮𝐥𝐮𝐧𝐮𝐫.

Cevap B

Seri

Seri

Paralel

Paralel

kEŞ= k+ k= 2k Paralel

𝐤𝐞ş = 𝟐𝐤

𝟑+

𝟐𝐤

𝟑

=𝟒𝐤

𝟑

11) Tekerleklerin kütleleri eşittir fakat eylemsizlik momentleri farklıdır. A tekerleğinin eylemsizlik

momenti, B tekerleğinin eylemsizlik momentinden büyüktür. Tekerlekler dönerek ilerlediği

için dönmeye karşı direnci daha fazla olan A tekerleği eğik düzlemin bitiş noktasına daha geç

varır. Tekerleklerin başlangıçtaki mekanik enerjileri eşittir. Eğik düzlemde sürtünmeye

harcadıkları enerjiler de eşit olduğundan (kütleleri eşit) bitiş noktasındaki mekanik enerjileri

de eşittir. (I Doğru)

Bitiş noktasına gelindiğinde A tekerleğinin dönme kinetik enerjisi öteleme kinetik

enerjisinden fazla olacaktır. B tekerleğinin öteleme kinetik enerjisi ise dönme kinetik

enerjisinden fazla olacaktır. Bitiş noktasında B tekerleğinin öteleme kinetik enerjisi, A

tekerleğinin öteleme kinetik enerjisinden fazladır. (II Doğru)

Bitiş noktasında B tekerleğinin dönme kinetik enerjisi, A tekerleğinin dönme kinetik

enerjisinden küçüktür. (III Doğru)

Cevap E

12) S2 yarığının önüne saydam bir levha konulursa; S2 yarığından geçen ışın, S1 yarığından geçen

ışına göre gecikir. Bu yüzden girişim deseni ve merkezi aydınlık saçak (A0) ok yönünde kayar.

(Gülce Doğru)

Yarıklar düzlemi ile ekran arasına saydam bir levha konulursa, merkezi aydınlık saçağın

genişliği azalır ancak yeri değişmez. (Çağan Yanlış)

Işık kaynağı 2 yönünde hareket ettirilirse, S1 yarığı ışık kaynağına daha uzak olacağından S1

yarığından geçen ışın, S2 yarığından geçen ışına göre gecikecektir. Bu yüzden girişim deseni ve

merkezi aydınlık saçak (A0) ok yönüne zıt yönde hareket eder. (Onur Yanlış)

Cevap A

13) Elektriksel potansiyel enerjinin Skaler büyüklük olduğu göz önüne alındığında; elektriksel

kuvvetlerin iş yapması durumunda (d uzaklığı azalır) sistemin negatif değerdeki elektriksel

potansiyel enerjisi azalır. (I Doğru)

Elektriksel kuvvetlere karşı iş yapılması durumunda (d uzaklığı artar) sistemin negatif

değerdeki elektriksel potansiyel enerjisi artar. (II Doğru)

Bir yükten belirli bir uzaklıktaki noktanın elektriksel potansiyeli;

V = k.q

r bağıntısı ile hesaplanır. (Skaler büyüklüktür)

Yüklerin, belirli bir noktada oluşturduğu elektriksel potansiyelin sıfır olması için; noktanın her

iki yüke de eşit uzaklıkta olması gerekir(Yükler eşit olduğundan). Dolayısıyla bu şartı sağlayan

tek nokta; yüklerin tam orta noktasıdır. (III Doğru)

Cevap E

14) Şekil- I de yer çekimsiz ortamdaki su tankerindeki bulunan su kütlesi, eylemsizlik yasası gereği

bulunduğu konumu (Yere göre konum) korumak isteyecektir. Su tankeri hızlandığında,

bulunduğu konumu koruyan su kütlesi, araba hızlanırken şekildeki konumda bulunacaktır.

Şekil- II de yer çekiminin olduğu ortamda bulunan su tankerindeki su kütlesi, eylemsizlik

yasası gereği bulunduğu yatay konumu koruyacaktır. Ancak düşey doğrultuda su kütlesinin

ivmesi (yer çekimi) olduğundan; su kütlesinin konumu şekildeki gibi olur.

Cevap D

İvme

İvme

Yer çekimi ivmesi

KOLONYA AYT DENEMESİ 3- FİZİK SORU ÇÖZÜMLERİ

1) Sürtünmeli yüzeyde bulunan cisme etki eden sürtünme kuvveti aşağıdaki bağıntı ile hesaplanır.

𝐅𝐬 = 𝐤.𝐍 (𝐤: 𝐬ü𝐫𝐭ü𝐧𝐦𝐞 𝐤𝐚𝐭𝐬𝐚𝐲ı𝐬ı, 𝐍: 𝐲ü𝐳𝐞𝐲𝐢𝐧 𝐜𝐢𝐬𝐦𝐞 𝐮𝐲𝐠𝐮𝐥𝐚𝐝ığı 𝐭𝐞𝐩𝐤𝐢 𝐤𝐮𝐯𝐯𝐞𝐭𝐢)

Cisme ivme kazandıran net kuvvet => F1 – Fs ye eşittir.

F1 kuvveti arttırılırsa, net kuvvet artar dolayısıyla cismin kazandığı ivme artar. (I Doğru)

F2 kuvveti arttırılırsa, yüzeyin cisme uyguladığı tepki kuvveti artar dolayısıyla Fs artar. (II Doğru)

F2 kuvveti kaldırılırsa, yüzeyin cisme uyguladığı tepki kuvveti azalır dolayısıyla Fs azalır. Bu

yüzden cisme etki eden net kuvvet artar. Net kuvvet artarsa cismin kazandığı ivme de artar. (III

Doğru)

Cevap A

2) Bağıl hız, bir gözlemcinin herhangi bir cismin hızını algıladığı hızdır. Bağıl hızın hesabı aşağıdaki

bağıntı ile hesaplanır.

�⃗⃗� 𝐛𝐚ğı𝐥 = �⃗⃗� 𝐜𝐢𝐬𝐢𝐦 − �⃗⃗� 𝐠ö𝐳𝐥𝐞𝐦𝐜𝐢 (𝐕𝐞𝐤𝐭ö𝐫𝐞𝐥 𝐢ş𝐥𝐞𝐦)

C gözlemcisinin A aracının hızını;

B gözlemcisinin C aracının hızını;

A gözlemcisinin B aracının hızını;

V⃗⃗ A = 10 m/s

−V⃗⃗ C = 30 m/s �⃗⃗� 𝐛𝐚ğı𝐥 = 𝟐𝟎 𝐦/𝐬 olarak algılar. (I Yanlış)

V⃗⃗ C = 30 m/s −V⃗⃗ B = 20 m/s

V⃗⃗ B = 20 m/s −V⃗⃗ A = 10 m/s

�⃗⃗� 𝐛𝐚ğı𝐥 = 𝟓𝟎 𝐦/𝐬 olarak algılar. (II Yanlış)

�⃗⃗� 𝐛𝐚ğı𝐥 = 𝟑𝟎 𝐦/𝐬 olarak algılar. (III Doğru) Cevap C

3) Hava sürtünmesinin ihmal edildiği ortamda, futbolcunun topa vurduktan bir süre sonra, topa

yalnızca ağırlığı etki edecektir.

Cevap B

4) Homojen ve türdeş bir levhanın ağırlık ve kütle merkezinin yeri farklı noktalardadır. Dünya

yüzeyine yaklaştıkça çekim ivmesi arttığından levhanın ağırlık merkezi, kütle merkezinden bir

miktar aşağıdadır (yere yakındır).

Levha BD kenarı üzerine konulduğunda kütle merkezi X, ağırlık merkezi XW arasında olur. (I

Doğru) (II Yanlış)

Levha AB kenarı üzerine konulduğunda kütle merkezi X, ağırlık merkezi XY arasında olur. (III

Yanlış)

Cevap A

5) Birbirine temas eden kasnakların birim zamandaki tur sayıları (frekansları) arasındaki ilişki;

r1.f1= r2.f2

B dişlisinin yarıçapı arttırılırsa; B dişlisinin frekansı azalır, C dişlisi de eş merkezli olduğundan C

dişlisinin frekansı da azalır dolayısıyla D dişlisinin frekansı da azalır. (I Yanlış)

C dişlisinin yarıçapı arttırılırsa; tur sayısı sabit kalan C kasnağının r.f çarpımı artar dolayısıyla D

kasnağının frekansı da artar. (II Doğru)

D dişlisinin yarıçapı azaltılırsa; C dişlisinin r.f çarpımı sabit olduğundan, D dişlisinin frekansı

artar. (III Doğru)

Cevap E

6) Paralel kuvvetlerin dengesi gereği; iki paralel kuvvetin bileşkesi büyük olan kuvvete daha

yakındır. Dolayısıyla; ayaklar hareket ettiği sürece ağırlık merkezine yakın olan ayak daha

fazla yük taşır.

Cevap D

Ağırlık

7) Uzayda sürtünme olmadığından, hareketli bir cismi durdurabilmek için hareket yönüne zıt bir

kuvvetin uygulanması gerekir. Görev yerine ulaşmak isteyen astronot hangi jeti çalıştırırsa,

jetten çıkan havanın hareket yönüne zıt yönde hareket eder. Buna göre;

Astronot önce 1 numaralı hava jetini çalıştırırsa A noktasına ulaşır. A noktasına ulaşınca

astronotun yukarı yönlü hızı vardır. A noktasında 1 numaralı jeti kapatıp 2 numaralı jeti

çalıştırırsa görev yerine ulaşamaz. Çünkü A noktasından sonra hem yukarı yönlü hareket eder

hem de 2 numaralı jetten çıkan havanın zıt yönünde (sağa doğru) hareket eder dolayısıyla

görev yerine ulaşamaz. (I Yanlış)

Astronot önce 1 numaralı hava jetini çalıştırırsa, A noktasına ulaşır. A noktasına ulaşınca

astronotun yukarı yönlü hızı vardır. 1 numaralı jeti kapatıp 2 ve 3 numaralı jeti çalıştırırsa; 3

numaralı jet sayesinde aşağı doğru, 2 numaralı jet sayesinde sağa doğru hareket edip görev

yerine ulaşabilir. (II Doğru)

Astronot aynı anda 1 ve 2 numaralı jetleri çalıştırırsa; hem yukarı hem de sağa doğru hareket

edip görev yerine ulaşabilir. (III Doğru)

Cevap D

8) Camdan yapılmış silindirin içindeki mıknatısın manyetik alan çizgileri şekildeki gibidir.

Mıknatıs aşağı doğru hareket ederken, iletken halkanın içindeki yukarı yönlü manyetik alan

çizgileri artar. Halka bu artışa aşağı yönlü bir tepki gösterir. Sağ el kuralı gereği, halkanın

verdiği tepki baş parmakla modellenirse, halkada oluşan indüksiyon akımının yönü şekildeki

gibi olur.

Cevap A

İletken halkanın

tepkisi

9) Şekilde baz istasyonundan yayılan dalgalar tepenin ucuna çarptığında, tepenin ucundaki

noktanın elektromanyetik dalga kaynağı gibi davrandığı görülür. Bu olaya kırınım adı verilir.

Cevap B

10) Murat’ın tekerlek üzerine yaptığı değişiklik öncesi sistemin (Murat+ tekerlek) açısal

momentumu, değişiklik sonrası sistemin (Murat+ tekerlek) açısal momentumuna eşittir.

Sistemin ilk durumda açısal momentumu sağ el kuralı gereği yukarı yönlüdür. Son durumda

tekerleğin açısal momentumu aşağı yönlü olacağından, son durumda Murat’ın açısal

momentumu yukarı yönlü ve tekerleğin aşağı yönlü olan açısal momentumundan büyük

olmalıdır.

Murat’ın açısal momentumu yukarı yönlü olduğundan, sağ el kuralı gereği Murat son

durumda tekerleğin başlangıçtaki dönüş yönüyle aynı yönlü döner. (I Yanlış)

Murat’ın açısal momentumunun büyüklüğü, sistemin açısal momentumunun korunumu

gereği tekerleğin açısal momentumunun büyüklüğünden büyük olmalıdır. (II Doğru)

Tekerleğin açısal hızının artması, enerji korunumuna aykırıdır. İlk durumda tekerleğin sahip

olduğu dönme kinetik enerjisi; ikinci durumda Murat ve tekerleğin dönme kinetik enerjisi ile

ısıya dönüşen enerjinin toplamına eşittir. Bu yüzden tekerleğin açısal hızı azalmıştır. (III Yanlış)

Cevap A

11) Cep telefonları ve fotoğraf makinelerinin flaşlarında kullanılan devre elemanları

transformatör ve sığaçlardır. Dolu olan sığaçlar devreye kısa süreli gerilim uygularlar.

Cevap D

İlk durum Son durum

Tekerin açısal momentumu

Tekerin açısal momentumu

Murat’ın açısal momentumu

12) Sağ el kuralı gereği, fırlatılan parçacıklar negatif yüklü ise 2 yönünde hareket ederler. (I Yanlış)

Sağ el kuralı gereği, fırlatılan parçacıklar pozitif yüklü ise 1 yönünde hareket ederler. (II Yanlış)

Yüksüz parçacıklara manyetik kuvvet etki etmez. Dolayısıyla parçacıklar yüksüz ise 3 yönünde

hareket ederler. (III Doğru)

Cevap B

13) Soruda verilen bilgiye göre; 1 saniyede 24 fotoğraf çekildiğinden; iki fotoğraf arası süre 1/24

saniyedir.

Bilye, Şekil-I deki konumdan Şekil- II deki konuma, Şekil- II deki konumdan Şekil- III teki

konuma ayrı ayrı 3T/4 sürede varır. Dolayısıyla aşağıdaki eşitlik elde edilir.

𝟑𝐓

𝟒=

𝟏

𝟐𝟒 => 𝐓 =

𝟏

𝟏𝟖 𝐬

𝐰 =𝟐𝛑

𝐓 => 𝐰 =

𝟐. 𝟑

𝟏𝟏𝟖

= 𝟏𝟎𝟖𝐫𝐚𝐝

𝐬𝐛𝐮𝐥𝐮𝐧𝐮𝐫.

Cevap C

14) Tek yarıkta girişim deneyinde, merkezi aydınlık saçağın genişliği aşağıdaki bağıntı ile

hesaplanır.

Δx =L. λ

n. d (L: yarık düzlemi ile ekran arasındaki uzaklık, λ: ışığın dalga boyu,

n: yarık düzlemi ve ekran arasındaki bölgenin kırıcılık indisi, d: yarık genişliği)

Yarık düzlemi ile ekran arasındaki mesafe arttırılırsa, merkezi aydınlık saçağın genişliği artar.

Yarık genişliği arttırılırsa, merkezi aydınlık saçağın genişliği azalır.

Daha büyük dalga boylu ışık kullanılırsa, merkezi aydınlık saçağın genişliği artar.

Cevap E