1. ข้อมูลทางกายภาพ ภาพที่ 1 แสดง ... · 2018. 7....

1

บทท 1 ขอมลพนฐาน

1. ขอมลทางกายภาพ

ภาพท 1 แสดงแผนทตงและอาณาเขตของต าบลสนามคล อ าเภอเมองสพรรณบร

2

1.1 ทตง และอาณาเขต

ตาบลสนามคล มเนอท 40.266 ตารางกโลเมตร (25,166.25 ไร)

มอาณาเขตดงน

ทศเหนอ ตดกบ ต าบลตลงชน อ.เมองสพรรณบร จ.สพรรณบร ทศใต ตดกบ ต าบลสระแกว (เทศบาลทาเสดจ) อ.เมองสพรรณบร

จ.สพรรณบร และต าบลพลบพลาไชย อ าเภออทอง ทศตะวนออก ตดกบ ต าบลบานโพธ อ.เมองสพรรณบร จ.สพรรณบร ทศตะวนตก ตดกบ ต าบลบานโขง อ.อทอง จ.สพรรณบร

จ านวนหมบาน

ตาบลสนามคล อาเภอเมองสพรรณบร มหมบานรวมทงสน จานวน 6 หมบานไดแก หมท 1 บานทาขาม หมท 2 บานวดจาป หมท 3 บานหนองขาม หมท 4 บานสานกตะคา หมท 5 บานหนองโสน หมท 6 บานหนองแซง 1.2 การคมนาคม การคมนาคมใชเสนทางคมนาคมทางบก มถนนสายสาคญ ดงน 1. ทางหลวงทองถน รหสสายทาง สพ.ถ.106-01 เสนทางสายบานหนองโสน-วดสองเขต ระยะทาง 2.260 กม. (ไดรบการถายโอนแลว) 2. ทางหลวงทองถน รหสสายทาง สพ.ถ.106-02 เสนทางสายแยกหนองขาม-จราเกา- บานดอนขวาง ระยะทาง 0.930 กม. (กอสรางเอง) 3. ทางหลวงทองถน รหสสายทาง สพ.ถ.106-03 เสนทางสายแยกหนองขาม-จราเกา- เขตตาบลตลงชน ระยะทาง 4.490 กม. (ไดรบการถายโอนแลว)

4. ทางหลวงทองถน รหสสายทาง สพ.ถ.106-04 เสนทางสายแยกคลองมะขามเฒา-อทอง- บานดอนขวาง ระยะทาง 0.701 กม. (กอสรางเอง)

5. ทางหลวงทองถน รหสสายทาง สพ.ถ.106-05 เสนทางสายวดจาป-วดสมอลม ระยะทาง 2.715 กม. (กอสรางเอง)

6. ทางหลวงทองถน รหสสายทาง สพ.ถ.106-06 เสนทางสายบานสวนนก-วดสกณปกษ ระยะทาง 4.135 กม. (กอสรางเอง) 7. ทางหลวงแผนดนหมายเลข 322 (อยา-ดอนเจดย) (ยงไมไดรบการถายโอน)

8. ถนน รพช. หมายเลข สพ 3061 (บานจราเกา-หนองขาม) (ยงไมไดรบการถายโอน)

3

1.3 ลกษณะสภาพภมประเทศ สภาพภมประเทศของตาบลสนามคล แบงเปน 2 เขต ดงตอไปน

เขตท 1 ลกษณะภมประเทศเปนทราบลม ไดแก พนท หมท 1 หมท 2 และหมท 3 เขตท 2 ลกษณะภมประเทศเปนทราบลมและมทดอนบางสวน ไดแก พนท หมท 4 หมท 5 และหมท 6 1.4 ลกษณะภมอากาศ

สภาพอากาศโดยทว ไปมลกษณะรอนชน กลาวคอ ฤดรอน ไดรบอทธพลจากลมตะวนออกเฉยงเหนอ และลมฝายใต พดผานตงแตเดอนกมภาพนธถงกลางเดอนพฤษภาคม ฤดฝนไดรบอทธพลจากมรสมตะวนตกเฉยงใตตงแตกลางเดอนพฤษภาคมถงกลางเดอนตลาคม และฤดหนาว ไดรบอทธพลจากมรสมตะวนออกเฉยงเหนอ ตงแตเดอนตลาคม ถงเดอนกมภาพนธ 1.5 ชด/กลมดน และความเหมาะสมของดน หากพจารณาคณสมบตของดนทงทางกายภาพและเคม เชน เนอดน ความลกของดน ความสามารถในการอมน าของดน ชนดของแรธาตและปรมาณแรธาต อาหารของดน จะพบวา สภาพของดน ในเขตต าบลสนามคล เหมาะสมกบการปลกพช ดงน

1) การทานาขาว 2) การเพาะปลกพชไร 3) การเพาะปลกไมยนตน ไมผลตางๆ เชน มะมวง 4) การปลกหญาเลยงสตว ทาทงหญาเลยงสตวถาวรสาหรบการปศสตว

มลกษณะสวนใหญทเหมาะสมกบการเกษตรกรรม ประกอบดวย ชด/กลมดน ประมาณ 3 ชด /กลม คอ กลมท 3 , 7 และ 2 , 1 ซงมรายละเอยดดงตอไปน กลมชดดนท 3 กลมชดดนนมเนอดนเปนพวกดนเหนยว ดนบนมสดา สวนดนลางมสเทาหรอนาตาลออน มจดประสเหลองและสนาตาลหรอสแดง พบบรเวณทราบลมหรอทราบเรยบ เปนดนลกมการระบายนาเลวถงคอนขางเลว ถาพบบรเวณชายฝงทะเลมกมเปลอกหอยอยในดน ชนลาง โดยปกตดนกลมนจะมความอดมสมบรณตามธรรมชาตระดบปานกลาง มปฏกรยาดนเปนกรดปานกลางถงเปนกรดเลกนอย มคาความเปนกรดเปนดางประมาณ 5.5 – 6.5 สวนดนชนลางหากมเปลอกหอยปะปนจะมปฏกรยาเปนดางออนหรอมความเปนกรดเปนดางประมาณ 7.5 – 8.0 ปจจบนบรเวณดงกลาวสวนใหญใชทานา หรอยกรองปลกพชผกผลไม ซงไมคอยจะมปญหาในการใชประโยชนทดน แตถาเปนทลมมากๆ จะมปญหาเรองนาทวมในฤดฝน ชดดนทอยกลมน ไดแก ชดดนสมทรปราการ บางกอก ฉะเชงเทรา พมาย บางแพ สงหบร การใชประโยชนกลมชดดนท 3 ทเหมาะสมนาจะเปนการใชทดนแบบไรนาสวนผสม การใชทดนทงการปลกขาว หรอทานา ปลกไมผล ทาสวนผก และมการเลยงสตว ควบคกนไป เกษตรกรผถอครองทดนจะเลอกทากจกรรมใดบาง ขนอยกบขนาดของพนทถอครองและสภาวะทางเศรษฐกจ โดยเฉพาะราคาพชผล และความตองการของตลาด สาหรบผลตผลทจะผลตออกสตลาดทคาดวาจะใหผลตอบแทนสงและกจกรรมในไรนาสวนผสมนน จะตองเออประโยชนตอกนจงจะชวยใหลดตนทนการผลต

4

กลมดนชดท 7 กลมดนชดนมเนอดนเปนพวกดนเหนยว มสเทาหรอสนาตาลปนเทา พบจดประสนาตาล สเหลองหรอสแดงปะปนตลอดชนดน กลมดนนเกดจากวตถตนกาเนดพวกดนตะกอนลานาเปนดนลก มการระบายนาคอนขางเลว พบบรเวณทราบเรยบถงคอนขางราบเรยบ ดนมความอดมสมบรณตามธรรมชาตปานกลาง ปฏกรยาเปนกรดเลกนอยถงปานกลาง มคาความเปนกรดเปนดาง ประมาณ 6.0 – 7.0 ปจจบนบรเวณดงกลาว สวนใหญใชทานา ถาหากมการชลประทานและการจดการทดสามารถทาได 2 ครง ใหผลผลตคอนขางสงชดดนทอยกลมน ไดแก ชดดนนครปฐม ผกกาด อตรดตถ ทาตม เดมบาง สโขทย พจตร กลมดนชดท 21 ลกษณะเนอดนเปนดนรวน หรอรวนปานทรายแปง หรอดนรวนปนทราย สนาตาลปนเทา หรอสนาตาลออน พบจดปะสเทา สนาตาล หรอสนาตาลเหลองตลอดหนาตดชนดน สวนใหญจะพบเกลดไมกรา ปะปนอยกบเนอดน ดนเปนกรดถงปานกลาง คาความเปนกรดเปนดางอยระหวาง 5.5 – 7.0 มความอดมสมบรณอยในระดบปานกลาง

ภาพท 2 แสดงแผนทชดดนต าบลสนามคล

ทมา : สถานพฒนาทดนสพรรณบร ป 2561

5

1.6 แหลงน า

ต าบลสนามคล มแหลงน าธรรมชาตคอ แมน าทาวาไหลผานทางดานตะวนออกของต าบล ในแนวเหนอ-ใต มน าอดมสมบรณเหมาะส าหรบการท าเกษตรกรรม กสกรรม และการเลยงสตว มคลองชลประทานสงน ามาจากโครงการสงนาและบารงรกษาโพธพระยา และคลองสาธารณะประโยชนไหลผาน ท าใหสามารถท าการเพาะปลกพชไดตลอดทงปผลตผลทส าคญคอ ขาว มะมวง ตนไมถง เปนตน มแหลงน าทสรางขนใหม ไดแก 1. แหลงนาพฒนาเพอการเกษตร ประกอบดวย - โครงการสงนาและบารงรกษาโพธพระยา จะสงนาผาน คลอง 1 ขวา 1 ขวา และคลอง 1 ซาย 1 ขวา ใหกบเกษตรกรในพนทหมท 1 – 6 สาหรบเพาะปลกพช การประมง การปศสตว และอปโภคบรโภค - แหลงนาธรรมชาต จานวน 4 สาย - บง สระ หนอง จานวน 7 แหง - แหลงนาทสรางขน ประกอบดวย บอบาดาล จานวน 11 แหง บอนาตน จานวน 2 บอ และประปาหมบาน จานวน 6 แหง 2. คลอง ของตาบลสนามคล จานวน 6 สาย ดงน หมท 1 บานทาขาม คลอง 1 ขวา สามชก หมท 2 บานวดจาป คลอง 2 ขวา สามชก หมท 3 บานหนองขาม คลอง 18 ซาย มะขามเฒาอทอง หมท 4 บานสานกตะคา คลอง 19 ซาย มะขามเฒาอทอง หมท 5 บานหนองโสน คลอง มอ. มะขามเฒาอทอง หมท 6 บานหนองแซง คลอง มอ. มะขามเฒาอทอง

หมท 1 บานทาขาม - ปรมาณนาฝน ไมเพยงพอทใชในการทาการเกษตร - แหลงนาทางการเกษตร (แหลงนาธรรมชาต) ม แมนาทาวา 1 สาย โดยม ครวเรอนทเขาถงแหลงนา รอยละ 60 และ หนองนา/บง โดยม ครวเรอนทเขาถงแหลงนา รอยละ 40 ไมเพยงพอ และไมทวถงเพอทาการเกษตร - แหลงนาทางการเกษตร (มนษยสราง) ม คลองชลประทาน ไมเพยงพอ และไมทวถงเพอทาการเกษตร

หมท 2 บานวดจ าป - ปรมาณนาฝน ไมเพยงพอทใชในการทาการเกษตร - แหลงนาทางการเกษตร (แหลงนาธรรมชาต) ม คลอง โดยม ครวเรอนทเขาถงแหลงนา รอยละ 70 ไมเพยงพอ และไมทวถงเพอทาการเกษตร - แหลงนาทางการเกษตร (มนษยสราง) ม คลองชลประทาน โดยม ครวเรอนทเขาถง แหลงนา รอยละ 70 ไมเพยงพอ และไมทวถงเพอทาการเกษตร

6

หมท 3 บานหนองขาม - ปรมาณนาฝน ไมเพยงพอทใชในการทาการเกษตร - แหลงนาทางการเกษตร (แหลงนาธรรมชาต) ม หนองนา/บง โดยม ครวเรอนทเขาถง แหลงนา รอยละ 80 ไมเพยงพอ และไมทวถงเพอทาการเกษตร - แหลงนาทางการเกษตร (มนษยสราง) ม คลองชลประทาน โดยม ครวเรอนทเขาถง แหลงนา รอยละ 80 ไมเพยงพอ และไมทวถงเพอทาการเกษตร

หมท 4 บานส านกตะคา - ปรมาณนาฝน ไมเพยงพอทใชในการทาการเกษตร - แหลงนาทางการเกษตร(แหลงนาธรรมชาต) ม คลอง โดยม ครวเรอนทเขาถงแหลงนา รอยละ 50 ไมเพยงพอ และไมทวถงเพอทาการเกษตร หมท 5 บานหนองโสน - ปรมาณนาฝน ไมเพยงพอทใชในการทาการเกษตร - แหลงนาทางการเกษตร(แหลงนาธรรมชาต) ไมม - แหลงนาทางการเกษตร(มนษยสราง) ม สระ โดยม ครวเรอนทเขาถงแหลงนา รอยละ 60 และคลองชลประทาน โดยม ครวเรอนทเขาถงแหลงนา รอยละ 40 และ คสงนา โดยม ครวเรอนทเขาถง - แหลงนา รอยละ 50 ไมเพยงพอ และไมทวถงเพอทาการเกษตร

หมท 6 บานหนองแซง - ปรมาณนาฝน ไมเพยงพอทใชในการทาการเกษตร - แหลงนาทางการเกษตร(แหลงนาธรรมชาต) ไมม - แหลงนาทางการเกษตร(มนษยสราง) ม สระ โดยม ครวเรอนทเขาถงแหลงนา รอยละ 60 และคลองชลประทาน โดยม ครวเรอนทเขาถงแหลงนา รอยละ 50 ไมเพยงพอ และไมทวถงเพอทา การเกษตร 1.7 สถตปรมาณน าฝน

ปรมาณนาฝนตาบลสนามคล รอบป 2556 จานวน 1048.9 มลลเมตร ป 2557 จานวน 953.7 มลลเมตร ป 2558 จานวน 960.6 มลลเมตร ป 2559 จานวน 1090.6 มลลเมตร และป 2560จานวน 1,343.7 มลลเมตร มปรมาณนาฝนเฉลย จานวน 89.95 มลลเมตรตอป

7

ตารางท 1 แสดงปรมาณนาฝน ป 2556 - 2560 เดอน ป 2556 ป 2557 ป 2558 ป 2559 ป 2560

มกราคม 0.0 0.0 11.5 48.7 14.0 กมภาพนธ 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 มนาคม 1.2 0.0 59.4 40.2 96.9 เมษายน 3.0 76.0 100.7 0.0 19.7 พฤษภาคม 76.3 38.0 8.5 115.2 254.1 มถนายน 196.0 60.2 66.1 184.6 42.4 กรกฎาคม 103.1 65.8 103.3 157.0 192.2 สงหาคม 197.5 151.9 109.0 100.2 320.2 กนยายน 204.6 291.7 320.4 109.9 55.9 ตลาคม 99.0 138.0 110.0 245.8 304.5 พฤศจกายน 168.1 128.9 71.7 88.4 43.8 ธนวาคม 0.1 3.2 0.0 0.6 0.0

รวม 1048.9 953.7 960.6 1090.6 1343.7 เฉลย (มม.) 87.40 79.47 80.05 90.88 111.97

ทมา : สถานอตนยมวทยาสพรรณบร ป 2561 1.8 ขอมลสาธารณปโภคทส าคญ

ตาบลสนามคล มสงสาธารณปโภคทเปนประโยชนตอเกษตรและสามารถนาไปใชในการประกอบอาชพดานการเกษตรของเกษตรกร ดงน

- การไฟฟา มไฟฟาเขาถงทกหมบาน - โทรศพท มโทรศพทเขาถงประชาชนเกอบทกหมบาน - ไปรษณยหรอการสอสารหรอการขนสง และวสด ครภณฑ ไมมทท าการไปรษณยโทรเลข

หรอสถานโทรคมนาคมอนๆ แตใชบรการไปรษณยทาเสดจ ซงเปนพนทใกลเคยง - โรงสขาวม 2 แหง ไดแก

1. โรงสขาว อ.การเกษตร หมท 3 2. โรงสขาวสพรรณธญญา หมท 3

- ปมน ามนม 1 แหง ไดแก 1. ปมนามนธนะสทธบรการ หมท 3

- โรงงานม 3 แหง ไดแก 1. โรงงานทาเสนกวยเตยว หมท 1 2. โรงงานอตสาหกรรม (โรงกลง) หมท 1 3. โรงงานอาหารสตว หมท 3

- การประปา ขอมลระบบประปาตาบลสนามคล มดงน

8

ตารางท 2 แสดงระบบประปา

หมท ชอ/ระบบประปา ทตง จานวนผใช (ครวเรอน)

1 ระบบประปาผวดนขนาดใหญ บานทาขาม บงลาดบวขาว 220

2 -ระบบประปาผวดนขนาดใหญ บานวดจาป -ระบบประปาผวดนขนาดใหญ วดสมอลม

-วดจาป -วดสมอลม

105 150

3 -ระบบประปาบาดาลขนาดใหญ บานหนองขาม -ระบบประปาบาดาลขนาดใหญ บานหวอด

-อบต.สนามคล -บานหวอด (บานนายพพฒพงษ สมบรณ)

497

4 ระบบประปาผวดนขนาดใหญ บานสานกตะคา บานสานกตะคา 95

5

-ระบบประปาบาดาลขนาดเลกโรงเรยนวดหนองโสน -ระบบประปาบาดาลขนาดกลาง หนองโสน 3 -ระบบประปาบาดาลขนาดเลกบานดอนหญานาง

-โรงเรยนวดหนองโสน -254 ม.5 (บานนายวเชยร ยอดมะปราง) -บานดอนหญานาง (บานนายเสรม นาเอยม)

45 54

20

6 ระบบประปาบาดาลขนาดกลาง บานดอนขวาง บานดอนขวาง 138

ทมา:องคการบรหารสวนตาบลสนามคล ป 2561 2. สภาพทางสงคม

2.1 การศกษา

ตาบลสนามคล มสถานศกษา ดงน โรงเรยนประถมศกษาม 4 แหง ไดแก

1. โรงเรยนวดจาป หมท 2 2. โรงเรยนบานหนองขาม หมท 3 3. โรงเรยนวดสานกตะฆา หมท 4 4. โรงเรยนวดหนองโสน หมท 5

ศนยพฒนาเดกเลกกอนวยเรยนม 5 แหง ไดแก 1. ศนยพฒนาเดกเลกทาขาม หมท 1 2. ศนยเดกเลกกอนวยเรยนวดสกณปกษ หมท 1 3. ศนยพฒนาเดกเลกวดจาป หมท 2 4. ศนยพฒนาเดกเลกหนองขาม หมท 3 5. ศนยพฒนาเดกเลกสานกตะคา หมท 4

9

2.2 สถาบนและองคกรทางศาสนา ประชาชนตาบลสนามคล มศาสนาเปนเครองยดเหนยวจตใจ โดยรอยละ 99 นบถอศาสนาพทธ และรอยละ 1 นบถอศาสนาอน ๆ สาหรบขอหามกปฏบตตามกฎ ระเบยบ ทชมชนคดและกาหนดรวมกน มวดจานวน 8 แหง ไดแก

1. วดจาป หม 2 2. วดจาปา หม 1 3. วดผดงศรทธาราษฎร หม 4 4. วดสมอลม หม 2 5. วดสองเขต หม 5 6. วดสงฆมงคล(วดหนองขาม) หม 3 7. วดหนองโสน หม 5 8. วดสกณปกษ หม 1

2.3 สาธารณสข โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลม 2 แหง ไดแก

1. โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตาบลบานหนองขาม หมท 3 2. โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตาบลสนามคล หมท 4

- รานขายยาแผนปจจบนม 2 แหง - อตราการมและใชสวมราดนา รอยละ 100

2.4 ความปลอดภยในชวตและทรพยสน มความปลอดภยในชวตและทรพยสน โดยม ทพกสายตรวจต าบลม 1 แหง

3. ขอมลทางชวภาพ ตาบลสนามคล มระบบการผลตดานเกษตรกรรมและอน ๆ โดยมวตถประสงคเพอเพมรายไดและความยงยนในการดารงชวตใหแกเกษตรกรและประชาชนโดยทวไป ทสาคญ ประกอบดวย

3.1 ระบบการผลตดานพช มการปลกพชเศรษฐกจทสาคญ ดงน (1) ขาวนาป/นาปรง ตาบลสนามคลมเพาะปลกขาว ซงพนทสวนใหญอยในเขตชลประทาน โดยแยกพนทปลกขาวออกเปนขาวนาปและขาวนาปรง (2) มะมวง ตาบลสนามคล มพนทปลกมะมวงชนดพนธตาง ๆ ไดแก เขยวเสวย, นาดอกไม, โชคอนนต เปนตน (3) พชผก ตาบลสนามคล มพนทปลกพชผกชนดตาง ๆ เชน ผกคะนา, พรกขหนสวน, ผกบง, ผกกวางตง, ตนหอม, ผกช, คนไช, แตงกวา 1) การผลตและการตลาดขาว

ขาว ตาบลสนามคล พนทสวนใหญจะอยในเขตพนทรบนาชลประทาน โดยปลกไดทงขาวนาปและนาปรงในพนทเดยวกน สวนใหญเกษตรกรจะใชพนธขาวทางราชการสงเสรม ไดแก กข 41,กข. 57 ดงตารางท 3 แสดงตนทนการผลตขาว

10

ตารางท 3 แสดงตนทนการผลตขาว (หนวย : ไร) ประเดน รายการ ปรมาณ / อตรา คาใชจาย (บาท)

1. การเตรยมดน - รถปน 1 ครง 200 - ทาเทอก 1 ครง 250 2. พนธขาว - กข 41, กข 57 30 กก. 450 คาแรงงาน 50 3. กาจดวชพช - สารเคมคมวชพช 200 ซซ 60

- สารกาจดวชพช 200 ซซ 150 คาแรง 2 ครง 100

4. สารปองกน - สารเคมกาจดโรคและแมลง 950 ซซ 330 กาจดโรคและแมลง คาแรง 3 ครง 150 5. การใหนา - สบนา

150

6. การใสปย - ปยเคม ครงท 1 สตร 46 – 0 - 0 15 กก. 156 ครงท 2 สตร 16 - 8 - 8 25 กก. 265 ครงท 3 สตร 15 – 15 – 15 15 กก. 231 คาแรงงาน 3 ครง 150

7. การเกบเกยว - รถเกยวขาว + คาขนสง 580 8. คาเชา 1,300

รวมคาใชจายเฉลย (บาทตอไร) 4,572 รวมผลผลตเฉลย (กโลกรมตอไร) 850

ขายไดราคา 6.5 บาท/กโลกรม รวมขายไดเงน 5,525 บาท

ก าไร 953 บาท

11

3.2 ระบบการผลตดานปศสตว ต าบลสนามคล มการปศสตว คอ การเลยงโคเนอ การเลยงสกร การเลยงไก การเลยงเปด และการเลยงแพะ ดงน ตารางท 4 แสดงการเลยงปศสตว

พนท เกษตรกรผเลยงสตวรวม (ราย)

โคเนอ (ตว)

สกร (ตว)

ไก (ตว)

เปด (ตว)

แพะ (ตว)

หม 1 บานทาขาม 15 - 3,800 290 - - หม 2 บานวดจาป 14 132 - 252 50 - หม 3 บานหนองขาม 16 102 1,000 130 33,550 - หม 4 บานสานกตะฆา 33 190 - 915 7,600 18 หม 5 บานหนองโสน 33 398 - 870 12 - หม 6 บานหนองแซง 13 - - 275 5,000 52

ทมา: ส านกงานปศสตวจงหวดสพรรณบร ป 2561

3.3 แหลงทองเทยวเชงเกษตรและทางธรรมชาต สถานททองเทยวภายในตาบลสนามคล ไดแก 1) วดสมอลม หม 2 2) สานกสวนไผปฏบตธรรมและศนยการเรยนรเศรษฐกจพอเพยง(สวนขวด) หม 4

4. ขอมลดานเศรษฐกจ 4.1 การใชแรงงานในการประกอบอาชพดานการเกษตร เกษตรกรสวนใหญจะมการประกอบอาชพดานการเกษตรทมความหลากหลายอาชพ การใชแรงงานในการประกอบอาชพการเกษตรจงมความแตกตางกนอยางเหนไดชดเจน ซงสามารถจาแนกออกเปนกลมอาชพทสาคญ ดงน

1) เกษตรกรรม 2) รบจางทวไป 3) คาขาย 4) อน ๆ 4.2 สนเชอและภาวะหนของเกษตรกร เกษตรกรโดยทวไปจะมรายรบ และรายจายจะไมเทาเทยมกน หากมการวเคราะห โดยละเอยดแลวจะพบวา ครวเรอนเกษตรกรตาบลสนามคล จะมหนสนทเปนตวเงนทงในและนอกระบบ สาหรบแหลงสนเชอทเกษตรกรใชเปนแหลงเงนทนในการประกอบอาชพทงในและนอกภาคเกษตรทสาคญ ไดแก ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร สหกรณการเกษตร ธนาคารพานชย ญาตพนอง จากตารางท 5 แสดงหนสนครวเรอนเกษตรกรตาบลสนามคล จะมชวงหนสน นอยกวาหรอเทากบ 5,000 บาท รวม 8 ครวเรอน ชวงหนสน 5,001 – 10,000 บาท จานวน 15 ครวเรอน ชวงหนสน 10,001 – 20,000 บาท รวม 15 ครวเรอน ชวงหนสน 20,001 – 50,000 บาท รวม 81 ครวเรอน ชวงหนสน 50,001 – 100,000 บาท รวม 101 ครวเรอน ชวงหนสน 100,001 – 500,000 บาท รวม 239 ครวเรอน ชวงหนสน 500,001 – 1,000,000 บาท รวม 50 ครวเรอน และชวงหนสน มากกวา 1,000,001 บาท รวม 107 ครวเรอน ดงนน เกษตรกรในตาบลสนามคล มหนสนรวมเฉลย 36,582.38 บาท/ครวเรอน/ป

12

ตารางท 5 แสดงหนสนครวเรอนเกษตรกรตาบลสนามคล

หม เกษตรกร (ครวเรอน)

ชวงหนสนรวม (บาท/ครวเรอน/ป)

หนสนรวมเฉลย (บาท/

ครวเรอน/ป)

นอยกวาหรอ

เทากบ 5,000 บาท

5,001 - 10,000 บาท

10,001-20,000 บาท

20,001-50,000 บาท

50,001 -100,000

บาท

100,001- 500,000

บาท

500,001 -1,000,000

บาท

มากกวา 1,000,001

บาท

จ านวน จ านวน จ านวน จ านวน จ านวน จ านวน จ านวน จ านวน ครวเรอน ครวเรอน ครวเรอน ครวเรอน ครวเรอน ครวเรอน ครวเรอน ครวเรอน

หม 1 69 1 - - 3 13 34 6 12 430,371.12 หม 2 83 - 1 1 11 20 30 4 16 160,192.77 หม 3 123 1 1 1 18 18 64 1 19 177,552.85 หม 4 168 2 8 10 19 24 45 24 36 246,604.18 หม 5 86 3 3 - 14 8 36 6 16 188,220.93 หม 6 87 1 2 3 16 18 30 9 8 237,494.25

รวม 616 8 15 15 81 101 239 50 107 36,582.38 ทมา : สานกงานเกษตรจงหวดสพรรณบรป 2561

13

4.3 เครองจกรกลในการเกษตร การใชเครองมอและเครองจกรกลทใชในการประกอบอาชพดานการเกษตร ซงสวนใหญเกษตรกรจะแบงออกเปน 2 สวน ไดแก เกษตรกรทมเครองมอและอปกรณเครองจกรในการเกษตรเปนของตนเอง และเกษตรกรทไมมเครองมอและอปกรณเครองจกรในการเกษตรเปนของตนเอง

4.4 การรวมกลมดานการเกษตร กลมอาชพ ม 8 กลม ไดแก

1. กลมปยชวภาพอดเมดตาบลสนามคล หมท 1 2. กลมปลกพชปลอดสารพษ หมท 3 3. กลมสานกตะคาพฒนา หมท 4 4. กลมทอผาพนเมอง หมท 4 5. กลมพฒนาอาชพ “บานหนองโสน-หนองแซง” หมท 5-6 6. กลมเยบกระเปา หมท 6 7. กลมอาชพมะมวงสงออก หมท 4-6 8. กลมตนไมถง หมท 1-2

5. ขอมลดานสงคม 5.1 ประชากร ตาบลสนามคล อาเภอเมองสพรรณบร จงหวดสพรรณบร แบงการปกครองออกเปน 6 หมบาน มประชากรรวมทงสน 7,701 คน แยกเปนชาย 3,739 คน หญง 3,962 คน มครวเรอนทงหมด 2,394 ครวเรอน เปนครวเรอนเกษตรกร จานวน 664 ครวเรอน รายละเอยดดงตารางท 6 ตารางท 6 แสดงจานวนประชากรและครวเรอนเกษตรกร

หม บาน

จ านวนครวเรอนทงหมด

(ครวเรอน)

จ านวนครวเรอนเกษตรกร (ครวเรอน)

รอยละ จ านวน

ครวเรอนเกษตรกร

จ านวนประชากร

ชาย(คน) หญง(คน) รวม(คน) เฉลย (คน/

ครวเรอน)

1 339 65 19.17 527 577 1,104 3.25

2 337 106 31.45 602 596 1,198 3.55

3 746 135 18.09 1,053 1,155 2,208 2.95

4 541 175 32.34 898 928 1,826 3.37

5 239 94 39.33 381 412 793 3.31

6 192 89 46.35 278 294 572 2.97

รวม 2,394 664 27.73 3,739 3,962 7,701 3.21 ทมา : องคการบรหารสวนตาบลสนามคล ป 2561

14

5.2 ครวเรอนเกษตรกร อาชพ ประชากรสวนใหญ ประกอบอาชพเกษตรกรรม คอ การทานา ทาสวน ทาไร รองลงมาเปนอาชพรบจาง และคาขาย ตามลาดบ อาชพททารายไดใหกบประชากรภายในตาบลมากทสด คอ อาชพเกษตรกรรม โดยพชทนยมปลก ไดแก ขาว มะมวง ดานการเลยงสตว เกษตรกรสวนใหญนยมเลยงไวเพอบรโภคภายในครอบครวและนาบางสวนมาจาหนายเพอเปนรายไดเสรม ตาบลสนามคล มเกษตรกรทประกอบอาชพดานการเกษตร ดานพช ดานปศสตว รวมทงสน 664 ครวเรอน 5.3 รปแบบและการตงถนฐานของชมชน ตาบลสนามคลสวนใหญสมาชกในชมชนจะเปนเครอญาตกน เคลอนยายมาจากตาบลทมเขตตดตอกน และมการตงบานเรอนแบบกระจดกระจายตามเสนทางคมนาคมทงทางบกและทางนา 5.4 ขนบธรรมเนยม ประเพณ ศลปวฒนธรรม 1. ดานขนบธรรมเนยมประเพณของประชาชนตาบลสนามคล ไดแก - ประเพณลงแขก เกษตรกรจะมการขอแรงและใชแรงซงกนและกนในการประกอบอาชพดานการเกษตร เชน การหวานเมลดพนธขาว, การใสปย, การเกบเกยว, การจบสตวนาจาหนาย เปนตน มการเลยงอาหาร/เครองดม หลงเสรจงาน - ประเพณสงกรานต ประชากรทไปประกอบอาชพยงตางถนเมอถงประเพณสงกรานตจะกลบมาทาบญตกบาตร สรงนาพระและรดนาดาหวผใหญ เพอขอพรจากญาตผใหญ 2. พธกรรม ประชาชนตาบลสนามคล ยงมการปฏบตพธกรรมทางศาสนาอยางตอเนอง สมาเสมอ เชน พธกรรมในงานอปสมบท, งานแตงงาน, งานฌาปนกจ และในวนสาคญทางศาสนา เปนตน 3. อทธพลทางความคด (คานยม) ประชาชนในตาบลสนามคล มความคดหรอคานยมท ตาม ๆ กน ขาดการวเคราะหดานการตลาด การดารงชพมกเลยนแบบกนในเร องของเครองอานวยความสะดวกตาง ๆ ถาไมมเงนซอกจะกยม 5.5 ดานผน า 1) ดานการปกครอง มกานนเปนผดแลในระดบตาบล ในระดบหมบานมผใหญบานเปนผนา

ตารางท 7 แสดงรายชอผนาชมชนตาบลสนามคล หมท ชอหมบาน ชอผน า ต าแหนง

1 บานทาขาม นางโสภ พรมพวง ผใหญบาน

2 บานวดจาป นายอภสทธ เกตเหลอ ผใหญบาน

3 บานหนองขาม นายสเมศ ฉมเพชร กานน

4 บานสานกตะคา นายสมปอง ทองแท ผใหญบาน

5 บานหนองโสน นางคานง โตยะบตร ผใหญบาน

6 บานหนองแซง นายสมพงษ ชมสวรรณ ผใหญบาน

ทมา: ทวาการอาเภอเมองสพรรณบร 2561

15

2) สมาชกสภาเกษตรกรจงหวดสพรรณบร (อาเภอเมอง) 1. นายพรม บญมาชวย ตาแหนง ประธานสภาเกษตรกรจงหวดสพรรณบร 2. นายเฉลม ปนสกล ตาแหนง สมาชกสภาเกษตรกรจงหวดสพรรณบร 3) คณะผปฏบตงานสภาเกษตรกรตาบลสนามคล

ตารางท 8 แสดงรายชอคณะผปฏบตงานสภาเกษตรกรตาบลสนามคล หมท ชอหมบาน รายชอคณะผปฏบตงานสภาเกษตรกร

1 บานทาขาม นายคาร งามวงษ

2 บานวดจาป นางวภาวาณ ฤทธเดช

3 บานหนองขาม นายสเมศ ฉมเพชร

4 บานสานกตะคา นายวเชยร พนธโตด

5 บานหนองโสน นายจอง นวนนบ

6 บานหนองแซง นายไพบลย เชาววเศษ ทมา : สานกงานสภาเกษตรกรจงหวดสพรรณบร ป 2561 4) รายชอผบรหารงานองคการบรหารสวนตาบลสนามคล 1. นายเทดมงคล สพรรณคง ตาแหนง นายกองคการบรหารสวนตาบลสนามคล 2. นายเฉลม สงหาพนธ ตาแหนง รองนายกองคการบรหารสวนตาบลสนามคล 3. นายโสพล เมยงแก ตาแหนง รองนายกองคการบรหารสวนตาบลสนามคล 4. นายหวงเตะ ฉมเพชร ตาแหนง เลขานการนายกองคการบรหารสวนตาบลสนามคล

16

บทท 2 การวเคราะหขอมล

ตาบลสนามคล อาเภอเมองสพรรณบร จงหวดสพรรณบร

ปญหาและความตองการของเกษตรกร จากการระดมความคดเพอคนหาปญหา สาเหตของปญหา และแนวทางแกไขปญหา ดานการเกษตร

ของสมาชกสภาเกษตรกรจงหวดสพรรณบร คณะผปฏบตงานสภาเกษตรกร ต าบลสนามคล และผแทนเกษตรกรระดบหมบาน ไดขอมลปญหา สาเหตของปญหา รวมทงแนวทางแกไขปญหาดานการเกษตรของต าบลสนามคล ดงน

ปญหา สาเหตของปญหา แนวทางแกไขปญหา 1. ดานนา - นาไมเพยงพอ - นาทวม

1. การจดสรรนามาใหเกษตรกรไมทวถง เนองจากมปรมาณการใชนาเพมมากขน เกดจากการปรบเปลยนจากการปลกออยมาปลกขาว 2. ทอลอด มขนาดเลกทาใหสงนาลาชา ตอความตองการของเกษตรกร 3. หนวยงานของรฐลอกคลอง ระบาย 5 ขวา สงผลใหคลองลกไมสามารถเกบกกนาไวได และเกษตรกรเกดปญหาในการสบนา เพราะตองใชทอสบนาทมขนาดยาวขน 4. มวชพชขนขดขวางทางเดนนา 5. ในพนทหม 5 เปนพนทรบนา จากทสง(หวยวนด) โดยคลองระบายนาสนสดทวดสระปทม และไมสามารถเชอมตอกบคลองยมตดคลอง มอ. มะขามเฒาอทอง เพอระบายนาไปยงไซฟอน บรเวณบานขามได ทาใหนาทวมพนทการเกษตรประมาณ 200 ไร เนองจากไมมคลองระบายนา สามารถนานามาใชได

(เกษตรกรสามารถแกไขไดเอง) 1. รณรงคสรางจตสานกใหผใชนาไดมสวนรวมในการบารงรกษาค คลอง 2. จดประชมผใชนาเพอใหยดกฎกตกาตามทกลมไดกาหนดไว

(ภาครฐ) 1. จดทาแผนการจดสรรนาและแผนการสงนาโดยการมสวนรวมของเกษตรกรและกลมผใชนา เพอใหเกษตรกรทอยปลายนาไดใชนาอยางทวถงทกพนท 2. สรางคลองคขนานตอจากบานเชยน มาถงอาเภอดอนเจดย 3. จดทาประชาคม ขอความเหนชอบ กอนทาการลอกคลอง ระบาย 5 ขวา 4. ขยายทอลอดบรเวณวดไทรใหกวาง เพอการสงนาไดเรวขน

17

ปญหา สาเหตของปญหา แนวทางแกไขปญหา

- (ตอ) ดานนา - นาเนาเสย

6. ในพนทหม 2 มเกษตรกรผเลยงสกรปลอยมลสกรลงสแมนาทาวา ทาใหนาเนาเสย เกษตรกรไมสามารถนานามาใชได

(ภาครฐ) 5. สานกงานชลประทาน สนบสนนการสรางคลองเชอมตอคลองระบายนากบคลอง มอ. 6. สนบสนนการเจาะบอบาดาล

2. ดานตนทนการผลต 1. การใชปยและสารเคมในอตราทมากและบอยครงเกนความจาเปน เนองจากไมมการสารวจแปลงกอนการใช 2. ขาดความรดานการวนจฉยโรคและแมลงในการใชสารกาจดและปองกน 3. ปจจยการผลตมราคาสง

(เกษตรกรสามารถแกไขไดเอง) 1. ทาการเกษตรแบบลดตนทน - ทาแปลงพนธไวใชเอง

- สารวจแปลงกอนการใชสารเคม - ใชปยสงตดตามคาวเคราะหดน 2. ใชสารชวภาพ,ชวภณฑ ทดแทนการใชสารเคม 3. รวมกลมเพอซอปจจยการผลต

(ภาครฐ) 1. สงเสรมและสนบสนนอบรมใหความรการวนจฉยโรคและแมลง ในการใชสารกาจดและปองกน 2. สงเสรมและสนบสนนการจดตงโรงเรยนชาวนา ตาบลสนามคล เพอใหความรดานการเกษตรแกเกษตรกร

18

ปญหา สาเหตของปญหา แนวทางแกไขปญหา

3. ดานราคาผลผลต 1. เมลดพนธขาวไมมคณภาพ สาเหตจากอายสน ไมตรงตอความตองการของตลาด และเกษตรกรตองผลตเนองจากตองหลกเลยงตอฤดนาทวม 2. การสงนาไมตรงตอความตองการของเกษตรกร 3. ผลผลตลนตลาด ไมมการวางแผนการผลต 4. เกดโรคแมลงระบาด 5. ผลตมะมวงไมไดคณภาพตามมาตรฐานทกาหนดไว

(เกษตรกรสามารถแกไขไดเอง) - ปรบเปลยนการปลกขาวทมคณภาพ

(ภาครฐ) 1. ชลประทานจดสรรนาใหสอดคลองกบการใชพนธขาวทมคณภาพ 2. สงเสรมและสนบสนนการแปรรปขาว

4. ดานการรวมกลม 1. ขาดการเสยสละ เวลา การเขามามสวนรวมภายในกลม 2. ขาดความสามคค 3. ขาดความไววางใจซงกนและกน 4. ขาดการดาเนนงานอยางตอเนอง

(เกษตรกรสามารถแกไขไดเอง) - จดใหมการประชมอยางนอยเดอนละ 1 ครง

(ภาครฐ) 1. สงเสรมและสนบสนนการรวมกลมผปลกมะมวง/ปลกขาว 2. สนบสนนจดสรางโรงเรอนรวบรวมผลผลต เพอสรางอานาจการตอรองราคา ใหสมาชกเขามามสวนรวมในการดาเนนงานกลม

5. ดานหนสน 1. ราคาผลผลตตกตา สงผลใหขาดทน และตองกยมเงนเพมเพอนามาลงทนครงตอไป ทาใหเกดเปนหนสนสะสม 2. รายไดไมเพยงพอกบรายจาย - ใชจายฟมเฟอย - คาใชจายในครวเรอนสง - การศกษาของบตรหลาน 3. ไมมอาชพเสรม

(เกษตรกรสามารถแกไขไดเอง) 1. ลดรายจายทไมจาเปน 2. หาอาชพเสรมเพอเพมรายได 3. จดทาบญชครวเรอน 4. ดาเนนชวตตามปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

(ภาครฐ) - สงเสรมและสนบสนนใหเกษตรกรไดรบการเรยนรการจดทาบญชครวเรอนทถกตอง

25

จากขอมลปญหา สาเหตของปญหา และแนวทางแกไขปญหา ทไดจากการระดมความคดดงกลาว ไดมการจดเวทประชาคม เพอนาเสนอปญหา สาเหตของปญหา และแนวทางแกไขปญหา รวมทง เสนอแนวทางแกไขปญหาตอหนวยงานทเกยวของในตาบลสนามคล ผนาทองถน ทองท และเกษตรกรของตาบลใหมการเพมเตม และยนยนขอมลทไดจากการระดมความคดเหนดงกลาว โดยไดขอมลเพมเตมจากการจดเวทประชาคม ดงน

ผลจากการจดท าเวทประชาคมต าบลไดขอมล ปญหาความตองการ และแนวทางแกไขปญหาเพมเตม ดงน

ปญหา สาเหตของปญหา แนวทางแกไขปญหา 1. ดานนา - นาทวมซาซาก

- ทอลอดทางหลวงชนบท สงกวาถนน นาไมสามารถระบายไดทาใหนาทวมถนน บรเวณหนาวดสองเขต

(ภาครฐ) 1. แกไขปรบปรงทอระบายนาใหมระดบตาลง เพอใหนาระบายผานทอได 2. การบรหารจดการนาใหเหมาะสมและตรงตอความตองการของเกษตรกร

2. ดานตนทนการผลต - (ภาครฐ) 1. สงเสรมและสนบสนนราคานามนในอตราเดยวกนกบประมง 2. สงเสรมและสนบสนนการทาการเกษตรแบบแปลงใหญ

3. ดานราคาผลผลต - การใชสารเคมเกนอตรากาหนด ผลผลตขาดมาตรฐาน เกดสารเคมตกคางในผลผลต ไมสามารถสงออกได

(เกษตรกรสามารถแกไขไดเอง) 1. เครงครดและควบคมการใชสารเคมใหอยในมาตรฐานทกาหนด 2. กาหนดปฏทนการผลต เพอหลกเลยงผลผลตลนตลาด

(ภาครฐ) 1. สงเสรมและสนบสนนใหเกษตรกรผลตในลกษณะแปลงใหญ พรอมทงใหมการแปรรปสนคา 2. สนบสนนองคความรดานการรวมกลมเพอพฒนาผลผลตและการแปรรปเพอเพมมลคา

4. ดานหนสน - (ภาครฐ) - สงเสรมสนบสนนการสรางอาชพตางๆ เชน อดฟางจาหนาย

26

บทท 3 แผนพฒนาเกษตรกรรมต าบล

ตาบลสนามคล อาเภอเมองสพรรณบร จงหวดสพรรณบร

จากการวเคราะหขอมล ทงจากขอมลพนฐานทไดรวบรวมจากหนวยงานทเกยวของ ขอมลทไดจากการจดทาเวทระดมความคด และจดทาเวทประชาคมในตาบลสนามคล โดยมเกษตรกร ผนาเกษตรกร ผนาทองทผนาทองถน สวนราชการท เกยวของ เขารวมจดเวทและใหขอมลของตาบลสนามคล จงไดแนวทางพฒนาเกษตรกรรมตาบลและแผนพฒนาเกษตรกรรมตาบล ดงน

3.1 แนวทางพฒนาเกษตรกรรมต าบล ตาบลสนามคล อาเภอเมองสพรรณบร ปญหา สาเหตของปญหา แนวทางแกไขปญหา

1. ดานนา - นาไมเพยงพอ - นาทวม

1. การจดสรรนามาใหเกษตรกรไมทวถง เนองจากมปรมาณการใชนาเพมมากขน เกดจากการปรบเปลยนจากการปลกออยมาปลกขาว 2. ทอลอด มขนาดเลกทาใหสงนาลาชา ตอความตองการของเกษตรกร 3. หนวยงานของรฐลอกคลอง ระบาย 5 ขวา สงผลใหคลองลกไมสามารถเกบกกนาไวได และเกษตรกรเกดปญหาในการสบนา เพราะตองใชทอสบนาทมขนาดยาวขน 4. มวชพชขนขดขวางทางเดนนา 5. ในพนทหม 5 เปนพนทรบนา จากทสง(หวยวนด) โดยคลองระบายนาสนสดทวดสระปทม และไมสามารถเชอมตอกบคลองยมตดคลอง มอ. มะขามเฒาอทอง เพอระบายนาไปยงไซฟอน บรเวณบานขามได ทาใหนาทวมพนทการเกษตรประมาณ 200 ไร เนองจากไมมคลองระบายนา สามารถนานามาใชได

(เกษตรกรสามารถแกไขไดเอง) 1. รณรงคสรางจตสานกใหผใชนาไดมสวนรวมในการบารงรกษาค คลอง 2. จดประชมผใชนาเพอใหยดกฎกตกาตามทกลมไดกาหนดไว

(ภาครฐ) 1. จดทาแผนการจดสรรนาและแผนการสงนาโดยการมสวนรวมของเกษตรกรและกลมผใชนา เพอใหเกษตรกรทอยปลายนาไดใชนาอยางทวถงทกพนท 2. สรางคลองคขนานตอจากบานเชยน มาถงอาเภอดอนเจดย 3. จดทาประชาคม ขอความเหนชอบ กอนทาการลอกคลอง ระบาย 5 ขวา 4. ขยายทอลอดบรเวณวดไทรใหกวาง เพอการสงนาไดเรวขน 5. สานกงานชลประทาน สนบสนนการสรางคลองเชอมตอคลองระบายนากบคลอง มอ.มะขามเฒาอทอง

27

ปญหา สาเหตของปญหา แนวทางแกไขปญหา - (ตอ) ดานนา - นาเนาเสย

6. ทอลอดทางหลวงชนบท สงกวาถนน นาไมสามารถระบายไดทาใหนาทวมถนน บรเวณหนาวดสองเขต 7. ในพนทหม 2 มเกษตรกรผเลยงสกรปลอยมลสกรลงสแมนาทาวา ทาใหนาเนาเสย เกษตรกรไมสามารถนานามาใชได

(ภาครฐ) 6. สนบสนนการเจาะบอบาดาล 7. แกไขปรบปรงทอระบายนาใหมระดบตาลง เพอใหนาระบายผานทอได 8. การบรหารจดการนาใหเหมาะสมและตรงตอความตองการของเกษตรกร

2. ดานตนทนการผลต 1. การใชปยและสารเคมในอตราทมากและบอยครงเกนความจาเปน เนองจากไมมการสารวจแปลงกอนการใช 2. ขาดความรดานการวนจฉยโรคและแมลงในการใชสารกาจดและปองกน 3. ปจจยการผลตมราคาสง

(เกษตรกรสามารถแกไขไดเอง) 1. ทาการเกษตรแบบลดตนทน - ทาแปลงพนธไวใชเอง

- สารวจแปลงกอนการใชสารเคม

- ใชปยสงตดตามคาวเคราะหดน 2. ใชสารชวภาพ,ชวภณฑ ทดแทนการใชสารเคม 3. รวมกลมเพอซอปจจยการผลต

(ภาครฐ) 1. สงเสรมและสนบสนนอบรมใหความรการวนจฉยโรคและแมลง ในการใชสารกาจดและปองกน 2. สงเสรมและสนบสนนการจดตงโรงเรยนชาวนา ตาบลสนามคล เพอใหความรดานการเกษตรแกเกษตรกร 3. สงเสรมและสนบสนนราคานามนในอตราราคาเดยวกนกบประมง

28

ปญหา สาเหตของปญหา แนวทางแกไขปญหา (ตอ) 2. ดานตนทนการผลต

(ภาครฐ) 4. สงเสรมและสนบสนนการทาการเกษตรแบบแปลงใหญ

3. ดานราคาผลผลต 1. การใชสารเคมเกนอตรากาหนด ผลผลตขาดมาตรฐาน เกดสารเคมตกคางในผลผลต ไมสามารถสงออกได 2. เมลดพนธขาวไมมคณภาพ สาเหตจากพนธขาวอายสน ไมตรงตอความตองการของตลาด เกษตรกรตองผลตเนองจากตองหลกเลยงตอฤดนาทวม 3. การสงนาไมตรงตอความตองการของเกษตรกร ทาใหตองใชพนธขาวอายสน 4. ผลผลตลนตลาด ไมมการวางแผนการผลต 5. เกดโรคแมลงระบาด 6. ผลตมะมวงไมไดคณภาพตามมาตรฐานทกาหนดไว

(เกษตรกรสามารถแกไขไดเอง) 1. เครงครดและควบคมการใชสารเคมใหอยในมาตรฐานทกาหนด 2. กาหนดปฏทนการผลต เพอหลกเลยงผลผลตลนตลาด 3. ปรบเปลยนการปลกขาวทมคณภาพ

(ภาครฐ) 1. สงเสรมและสนบสนนใหเกษตรกรผลตในลกษณะแปลงใหญ พรอมทงใหมการแปรรปสนคา 2. สนบสนนองคความรดานการรวมกลมเพอพฒนาผลผลตและการแปรรปเพอเพมมลคา 3. ชลประทานจดสรรนาใหสอดคลองกบการใชพนธขาวทมคณภาพ 4. สงเสรมและสนบสนนการแปรรปขาว

4. ดานการรวมกลม 1. ขาดการเสยสละ เวลา การเขามามสวนรวมภายในกลม 2. ขาดความสามคค 3. ขาดความไววางใจซงกนและกน 4. ขาดการดาเนนงานอยางตอเนอง

(เกษตรกรสามารถแกไขไดเอง) - จดใหมการประชมอยางนอยเดอนละ 1 ครง

(ภาครฐ) 1. สงเสรมและสนบสนนการรวมกลมผปลกมะมวง/ขาว 2. สนบสนนจดสรางโรงเรอนรวบรวมผลผลต เพอสรางอานาจการตอรองราคา ใหสมาชกเขามามสวนรวมในการดาเนนงานกลม

29

ปญหา สาเหตของปญหา แนวทางแกไขปญหา 5. ดานหนสน

1. ราคาผลผลตตกตา สงผลใหขาดทน และตองกยมเงนเพมเพอนามาลงทนครงตอไป ทาใหเกดเปนหนสนสะสม 2. รายไดไมเพยงพอกบรายจาย - ใชจายฟมเฟอย - คาใชจายในครวเรอนสง - การศกษาของบตรหลาน 3. ไมมอาชพเสรม

(เกษตรกรสามารถแกไขไดเอง) 1. ลดรายจายทไมจาเปน 2. หาอาชพเสรมเพอเพมรายได 3. จดทาบญชครวเรอน 4. ดาเนนชวตตามปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

(ภาครฐ) 1. สงเสรมและสนบสนนใหเกษตรกรไดรบการเรยนรการจดทาบญชครวเรอนทถกตอง 2. สงเสรมสนบสนนการสรางอาชพตางๆ เชน อดฟางจาหนาย

3.2 วสยทศนของชมชนต าบลสนามคล ฝนของบคคล 1. อยากมททากนเปนของตนเอง 2. มรายไดเพยงพอและตอเนอง / พชผลเกษตรมราคาดขน 3. หลดพนภาวะหนสน 4. บคคลในครอบครวไมตดยาเสพตด 5. อยากใหบตรหลานมการศกษาสง หนาทการงานด ฝนของชมชน 1. อยากใหองคกรในชมชนมความเขมแขง 2. มความปลอดภยในชวตและทรพยสน 3. มความสะดวกสบายในโครงสรางพนฐาน เชน ถนน ไฟฟา ประปา โทรศพท 4. ปลอดภยจากภยธรรมชาต 5. ใหชมชนมสวนรวมในการพฒนา โดยยดหลกประชาธปไตย 6. อยากใหมการรกษาวฒนธรรม ประเพณเดมๆ ไว ฝนทเปนไปได 1. องคกรในชมชนมความเขมแขง เชน กองทนหมบาน กองทนหมนเวยน 2. ชมชนมสวนรวมในการพฒนา เชน อบต. การเลอกตงระดบทองถน และระดบชาต 3. การพฒนาคณภาพขาว 4. การลดตนทนการผลต (ภาคเกษตร) 5. ปรบปรงบารงดน 6. อาชพเสรม/รายไดตอเนอง

3.3 แผนพฒนาเกษตรกรรมต าบลสนามคล

2562 2563 2564 2565 25661. การจดตงกลมเกษตรกรแบบแปลงใหญ 1 กลม/

30 ราย/300 ไร

1 กลม/30 ราย/300 ไร




หม 1-6

1) คดเลอกพนท

2) สรางการรบร

- ประชาสมพนธและชแจงใหเกษตรกรในพนทเหนถงประโยชน และความส าคญของระบบการสงเสรมการเกษตรแบบแปลงใหญ

3) รวมกลมเกษตรกร

- รบสมครเกษตรกรเขารวมเปนสมาชกแปลงใหญ

- จดตงผจดการแปลง/คณะกรรมการกลม/ฐานขอมล/แผนการผลตรายบคคล/รายกลม

- หาสถานทเปนศนยกลางของแปลงในการประชม พบปะ หารอ

1. จดตงศนยเรยนรการลดตนทนการผลต 1 ศนย 1 ศนย 1 ศนย 1 ศนย 1 ศนย หม 1-6

- ส ารวจแหลงปราชญเกษตร

- รวบรวมองคความรของปราชญเกษตร

- สนบสนนปจจยและวสดอปกรณเพอใหเกดเปนแหลงเรยนรดานการลดตนทน

1. โครงการสงเสรมการท าเกษตรแบบนาแปลงใหญ

1.1 สงเสรมการรวมกลมเกษตรกร

- เกษตรกรมปญหาในดานการท าการเกษตร อนเนองมาจากปญหาดานตางๆ ดงน1. ดน 1.1 ปลกพชซ าทเดมโดยไมมการพกดน 1.2 ขาดการปรบปรงบ ารงดน 1.3 การเผาตอซง/เศษวสดทเหลอในไรนา 1.4 การใชปยเคมปรมาณมากและใชอยางตอเนอง 2. ตนทนการผลตสง 2.1 ปจจยการผลตมราคาสง เชน พนธ ปยเคม สารเคม 2.2 เกษตรกรไมเชอมนและไมน าวธการใชปจจยการผลตทถกตองและเหมาะสมมาใช 2.3 ปญหาดานแรงงาน (ขาดแคลนแรงงาน/ คาจางสง/สงวย) 2.4 คาเชาทดนสง เนองจากไมมทดนท ากนเปนของตนเอง/ตองการเพมพนทการผลต/ท าใหแขงขนกนเพมอตราคาเชา2.5 ขาดความเชอมนในการใชสารชวภาพชวภณฑ เคยชนกบวถการผลตแบบเดม

1.2 สงเสรมการลดตนทนการผลต

หนวยงานทเกยวของ

โครงการ เหตผล กจกรรม แนวทางด าเนนงานระยะเวลาด าเนนการ พนท

ด าเนนการ

- สนง.เกษตรอ าเภอ

- สนง.เกษตรอ าเภอ - สนง.เกษตรจงหวด

2562 2563 2564 2565 25662. อบรมถายทอดความร

2.1 ดานลดตนทนการใชปยเคม 100 ราย /2 ครง

100 ราย /2 ครง




หม 1-6

ประกอบดวย - การเกบตวอยางดน - การใชปยตามคาวเคราะห - การผสมปยใชเอง - การผลตและใชสารชวภาพปรบปรงดน - การใชปยพชสด /ปยชวภาพ และปยอนทรย เพอการปรบปรงบ ารงดน - การผลตและใชปยอนทรยทดแทนปยเคม

- การหมกฟาง

2.2 ดานลดตนทนการใชสารเคม 50 ราย /1 ครง





หม 1-6

- ใหความรดานการจดการศตรพชโดยวธผสมผสาน - รณรงคใหมการผลต และใชสารชวภาพ สารชวภณฑ และสมนไพร เพอการปองกน ก าจดโรคและแมลงศตรขาว 2.3 ลดตนทนการใชพนธ 50 ราย

/1 ครง50 ราย /1 ครง




หม 1-6

- การใชพนธด ในอตราทเหมาะสมตามค าแนะน า - การจดท าแปลงพนธ - การใชเครองหยอด และเครองโรยขาวงอก

1.โครงการสงเสรมการท าเกษตรแบบนาแปลงใหญ (ตอ)

1.2 สงเสรมการลดตนทนการผลต (ตอ)

3. ราคาผลผลตไมแนนอน 3.1 เกษตรกรขาดการรวมกลมเพอวางแผนการผลตและสรางอ านาจตอรองราคา 3.2 ผลผลตไมมคณภาพตรงตามความตองการของตลาด ซงเกดจากการใชพนธขาวอายสนและไมมคณภาพ จากปญหาดงกลาว สงผลใหเกษตรกรมรายไดทไมคมกบการลงทน และไมเพยงพอกบคาใชจายในครอบครว กอใหเกดปญหาดานหนสนตามมา



ด าเนนการ- สนง.เกษตรอ าเภอ

- สถานพฒนาทดนสพรรณบร

- ศ.สงเสรมเทคโนโลยการเกษตรดานอารกขาพช สพรรณบร - สถาบนวทยาศาสตรขาวแหงชาต

- สถาบนวทยาศาสตรขาวแหงชาต


2562 2563 2564 2565 25663. จดท าแปลงเรยนร 2 แปลง

/20 ไร2 แปลง /20 ไร

2 แปลง /20 ไร



หม 1-6

- แปลงสาธตการลดตนทนการผลต - แปลงพยากรณและเตอนการระบาดของศตรพช4. รณรงค 4.1 รณรงคการปลกพชปยสด และการใชปยอนทรย เพอปรบปรงบ ารงดน โดย

- จดท าแปลงตวอยางตนแบบการใชปยอนทรยในนาขาว

2 แปลง 2 แปลง 2 แปลง 2 แปลง 2 แปลง หม 1-6

- สนบสนนเมลดพนธปยพชสดแกเกษตรกร 300 ไร 300 ไร 300 ไร 300 ไร 300 ไร

หม 1-6

- สนบสนนปจจยในการจดท าปยหมก/ ปยอนทรย

1,200 ตน

1,200 ตน

1,200 ตน

1,200 ตน

1,200 ตน

หม 1-6

4.2 รณรงคไมเผาตอซง ใบออย และเศษวสดการเกษตรในไรนา - สรางหมบานตนแบบลดการเผา โดยก าหนดกฎ ระเบยบ และมาตรการในการใหรางวลแกผปฏบตตาม และก าหนดบทลงโทษแกผฝาฝน อยางจรงจง

1 หมบาน 1 หมบาน 1 หมบาน 1 หมบาน 1 หมบาน หม 1-6

- จดท าแปลงสาธตการไถกลบตอซงขาวและเศษวสดพชในไรนา






หม 1-6

- จดงานวนสาธตการไถกลบตอซงขาวและเศษวสดพชในไรนา

1 ครง /1 วน





หม 1-6


1.2 สงเสรมการลดตนทนการผลต(ตอ)



ด าเนนการ- สนง.เกษตรอ าเภอ



- สนง.เกษตรอ าเภอ - สนง.เกษตรจงหวด- สถาบนวทยาศาสตรขาวแหงชาต- สถานพฒนาทดนสพรรณบร

2562 2563 2564 2565 25665. ประชาสมพนธผานสอ เชน

- เสยงตามสายในชมชน/วทยชมชน/ปายโฆษณา/เวบไซต

48 ครง 48 ครง 48 ครง 48 ครง 48 ครง

- จดท าเอกสารเพอเผยแพรความรดานการลดตนทนแกเกษตรกร

300 เลม 300 เลม 300 เลม 300 เลม 300 เลม

1. สนบสนนใหมการจดตงกลมอาชพการอดฟาง

1 กลม - 1 กลม - 1 กลมหม 1-6

2. สนบสนนเครองจกรและอปกรณในการการอดฟาง 1 ชด ประกอบดวย

1 ชด - 1 ชด - 1 ชด

- รถแทรกเตอรขนาดกลาง

- เครองอดฟาง

- รถบรรทก 6 ลอ

1. สนบสนนใหมการจดตงกลมผลตปยอนทรยอดเมด

2 กลม - - - -

หม 1-6

2. จดอบรมใหความรดานการผลตปยอนทรยอดเมด


- - - - หม 1-6

3. สนบสนนโรงเรอน เครองจกรปนปย พรอมวสดและอปกรณ

2 ชด - - - - หม 1-6


- ลดการเผาฟาง/ใบออย เพอรกษาสภาพดนและสงแวดลอม - เพอสรางอาชพเสรมเพมรายไดใหแกเกษตรกร

1.2 สงเสรมการลดตนทนการผลต(ตอ)

1.3 สงเสรมอาชพอดฟางเพอลดการเผา

- ดนเสอมโทรม จากการใชปยเคม สารเคมเปนเวลานานและตอเนอง - เพอลดตนทนการผลต เนองจากปยเคมมราคาแพง

1.4 สงเสรมและสนบสนนการผลตปยอนทรยอดเมด



ด าเนนการ- สนง.เกษตรอ าเภอ - อบต.

- อบต. - สนง.เกษตรจงหวด


2562 2563 2564 2565 25661. สนบสนนการจดตงและฟนฟกลมอาชพ

1.1 สงเสรมและสนบสนนการจดตงกลมอาชพเสรมภายในหมบานหรอชมชน

2 กลม 2 กลม 1 กลม 1 กลม 1 กลม หม 1-6

1) กลมแปรรปมะมวง 2 กลม 2 กลม 1 กลม 1 กลม 1 กลม หม 1-6 - อบรมใหความรดานการผลต, การแปรรป, การตลาด และบรรจภณฑใหมคณภาพและไดมาตรฐาน ตรงตามความตองการของตลาด

- สนบสนนเครองจกร วสดและอปกรณ รวมทงบรรจภณฑ

- จดหาแหลงทนสนบสนนในการด าเนนธรกจ - จดตงรานคารวบรวมผลผลตเพอจ าหนายในชมชน


- จดหาแหลงตลาดภายนอกเขาสนบสนน โดยการจดท าขอตกลงการคากบชมชน

1.2 ส ารวจกลมทมอยแลว เพอฟนฟกลมใหมความเขมแขงสามารถด าเนนงานไดอยางตอเนอง

4 กลม 4 กลม - - - หม 1-6

- จดอบรมเพอพฒนาและเพมประสทธภาพผน าและคณะกรรมการกลม - จดอบรมเพอพฒนาผลตภณฑใหมคณภาพและไดมาตรฐาน2. สนบสนน วสด อปกรณ ตามความจ าเปนของกลม





2.1 ฟนฟและสงเสรมสนบสนนกลมอาชพในชมชน

- เกษตรกรมรายไดไมเพยงพอตอรายจาย ซงเกดจากคาใชจายในครวเรอนสง ตนทนการผลตสง ผลผลตเฉลยตอไรต า ราคาผลผลตตกต าไมแนนอน และบางฤดกาลประสบปญหาภยธรรมชาต สงผลใหเกดหนสนทงในระบบและนอกระบบ กรณ ทไมเกดกลม เนองจาก- เกษตรกรขาดความร ความเขาใจ ในการรวมกลม- ขาดความไววางใจซงกนและกน- ขาดแรงจงใจจากภาครฐ

กรณ ทบางหมบานมกลมอยแลว แตไมด าเนนธรกจของกลมใหมประสทธภาพ เนองจาก - ผน ากลมขาดประสทธภาพและความรบผดชอบ - สมาชกขาดการมสวนรวม - ขาดการดแลและสงเสรมอยางตอเนองจากภาครฐ

2. โครงการสรางอาชพเสรมเพอเพมรายไดแกเกษตรกร

- สนง.เกษตรอ าเภอ - อบต. - พฒนาชมชน- กศน.

- สนง.เกษตรอ าเภอ - พฒนาชมชน- กศน.

- อบต. - พฒนาชมชน- กศน.

- อบต. /ทต. - สนง.เกษตรอ าเภอ - พฒนาชมชน


- สถานพฒนาทดน

2562 2563 2564 2565 25661. สนบสนนการจดตงกลมผผลตขาวคณภาพ

1 กลม - - - - หม 1-6

- อบรมใหความรดานการผลต, การแปรรป, การตลาด และบรรจภณฑใหมคณภาพและไดมาตรฐาน ตรงตามความตองการของตลาด - สนบสนนระบบสขาว ขนาดกลางพรอมอาคาร - สนบสนนวสดและอปกรณ รวมทง บรรจภณฑแกกลม - จดหาแหลงทนสนบสนนในการด าเนนธรกจ - จดตงรานคารวบรวมผลผลตเพอจ าหนายในชมชน

- จดหาแหลงตลาดภายนอกเขาสนบสนน โดยการจดท าขอตกลงการคากบชมชน

- ต าบลสนามคล เกษตรกรสวนใหญไดรบน าจาก โครงการสงน าและบ ารงรกษาโพธพระยา และโครงการสงน าและบ ารงรกษาสามชก

1. สนบสนนการขดลอก ค คลองทตนเขนและก าจดวชพช

2 ครง 2 ครง 2 ครง 2 ครง 2 ครง หม 1-6

เกษตรกรของต าบลสนามคล จะมปญหาการใชน าเพอการเกษตรมาโดยตลอด เนองจากใชน าจากระบบชลประทาน

3. โครงการสงเสรมการแปรรปขาวเพอบรโภคต าบลสนามคล

- เกษตรกรสวนใหญมการปลกขาวคณภาพต า ไมตรงตามความตองการของตลาด- ไมมการรวมกลมเพอวางแผนการผลตและการจ าหนาย- ถกกดราคาจากพอคาคนกลางและโรงส- ถกเอารดเอาเปรยบดานการวดความชน และเครองชงน าหนก

3.1 จดตงกลมแปรรปขาวคณภาพ




4.1 กอสรางและปรบปรงแหลงน าเพอการเกษตร

4. โครงการสงเสรมการใชน าเพอการเกษตรอยางเปนระบบ


- อบต./อบจ.- สถานพฒนาทดนสพรรณบร- ชลประทาน

- อบต. /ทต. - สนง.เกษตรอ าเภอ

- สนง.เกษตรอ าเภอ - สนง.อตสาหกรรมจงหวด- พาณชยจงหวด

- สนง.เกษตรจงหวด- สนง.อตสาหกรรมจงหวด

- ธกส.

- อบต.- พฒนาชมชน

- พาณชยจงหวด

2562 2563 2564 2565 2566 - เกษตรกรไมมการส ารองน า ซงจากวกฤตภยแลงทผานมา ชลประทานมน าสงมาไมเพยงพอ ท าใหเกษตรกรไดรบความเดอดรอน เนองจาก เกษตรกรไมสรางแหลงกกเกบน า เพอส ารองน าไวใช

2. สนบสนนการขดสระน าขนาดเลก (2 งาน – 1 ไร) ในรายเกษตรกรทมความประสงคทจะขดสระน าในไรนาของตนเอง

3 แหง 3 แหง 3 แหง 2 แหง 2 แหง หม 1-6

-ในพนทหม 5 เปนพนทรบน า จากทสง (หวยวนด) คลองระบายน าสนสดทวดสระปทม และไมสามารถเชอมตอกบคลอง

3. สนบสนนการสรางคลองเชอมตอคลองระบายน ากบคลอง มอ. ระยะทาง 200 เมตร

หม 5

ยมตดคลอง มอ. เพอระบายน าไปยงไซฟอน บรเวณบานขามได ท าใหน าทวมพนทการเกษตรประมาณ 200 ไร เนองจากไมมคลองระบายน า -ทอน าลอดใตถนนสงกวาระดบทางหลวงชนบท ท าใหน าไมสามารถระบายได จงเกดน าทวมขงถนน บรเวณหนาวดสองเขต

4. สนบสนนแกไขปรบปรงทอระบายน าใหมระดบต าลง เพอใหน าระบายผานทอได บรเวณหนาวดสองเขต

หม 5

- คคลอง ตนเขน มชพชขนขดขวางทางเดนน าไมสามารถระบายน าไดอยางมประสทธภาพ

5. ใหมการจดท าแผนการจดสรรน าและแผนการสงน า โดยการมสวนรวมของเกษตรกร และกลมผใชน า

P P P P P หม 1-6

6. รณรงคใหผใชน า ยดกฎ กตกา ตามทกลมผใชน าไดก าหนดไว โดยก าหนดบทลงโทษและบงคบใชอยางจรงจง


7. รณรงคและสรางจตส านกใหผใชน าไดมสวนรวมในการบ ารงรกษา ค คลอง





4. โครงการสงเสรมการใชน าเพอการเกษตรอยางเปนระบบ (ตอ)

4.1 กอสรางและปรบปรงแหลงน าเพอการเกษตร (ตอ)

1 สาย

1 แหง

- สนง.เกษตรอ าเภอ - อบต./อบจ.- สถานพฒนา

- อบต./อบจ. - ชลประทาน

- ชลประทาน

2562 2563 2564 2565 25661. จดตงศนยเรยนรเศรษฐกจพอเพยง

- ส ารวจแหลงปราชญเกษตรกร - รวบรวมองคความรของปราชญ - สนบสนนปจจยและวสดอปกรณใหเกดเปนแหลงเรยนรดานขอมลในการตดสนใจเพอการประกอบอาชพ - จดการใหเกษตรกรในชมชนและนอกชมชนเขามาเรยนร

2. รณรงคและจดใหมเวทในการเสวนา เพอใหน าผลจากการเรยนรไปปฏบตจรงอยางตอเนอง และเปนประจ า






หม 1-6

3. ประชาสมพนธ ทางสอตางๆ เชน สอโทรทศน วทย หนงสอพมพ สอสงพมพ เวบไซต

24ครง 24ครง 24ครง 24ครง 24ครง หม 1-6

4. จดอบรมใหความร - อบรมใหความรการผลตสนคาปลอดภย (GAP)






หม 1-6

5. โครงการจดตงศนยเรยนรเศรษฐกจพอเพยง

5.1 จดตงศนยเรยนรเศรษฐกจพอเพยงชมชน

- ปจจยการผลตมราคาสง เชน พนธ ปยเคม สารเคม และเกษตรกรใชมากเกนความจ าเปน - เกษตรกรไมเชอมนและไมน าวธการใชปจจยการผลตทถกตองและเหมาะสมมาใช - เกษตรกรขาดการวางแผนการผลต - คณภาพผลผลตไมไดมาตรฐาน ซงเกดจากการระบาดของโรคและแมลงศตรพช - เกษตรกรไมเชอมนในองคความรทมอยทงจากภาครฐและภมปญญาของปราชญเกษตรทมอยในทองถน - มความเหนตางของบคคลในครอบครว - ยดตดกบวถการผลตแบบเดมจากสาเหตตางๆ เหลาน ท าใหเกษตรกรมรายไดทไมคมกบการลงทน รายไดทไดจากการท าการเกษตรไมเพยงพอกบคาใชจายในครอบครว จงสงผลใหเกดปญหาดานหนสนตามมา




1 ศนย - สนง.เกษตรอ าเภอ - อบต.- อบจ. - สนง.เกษตรอ าเภอ - สนง.เกษตรจงหวด- สถาบนวทยาศาสตรขาวแหงชาต- สถานพฒนาทดนสพรรณบร

- กรมวชาการเกษตร

1. ข้อมูลทางกายภาพ ภาพที่ 1 แสดง ... · 2018. 7....

Documents

Transcript of 1. ข้อมูลทางกายภาพ ภาพที่ 1 แสดง ... · 2018. 7....