Kabanata V

Pamahalaan

106

Layunin: Matapos mapag-aralan an g Kabanatang ito, ang mga mag-aaral ay inaasahang magpapamalas ng mga sumusunod na kakayahan;

1. Mapaliwanag ang kahalagahan ng Estado.2. Mailahad ang mga bumubuo sa isang Estado ng bansa.3. Mabatid ang mga karapatan at tungkulin ngma mamayang Pilipino.4. Matukoy ang mga tungkuling dapat gampanan ng pamahalaan para sa

mamayang Pilipino.5. Mapahalagahan ang mga alituntunin ng bansa bilang patnubay sa

pagkakaroon ng maayos at matiwasay na bansa.

Aralin 29

ANG ESTADO

Pangalan: ______________________ Petsa: ____________

Taon/Seksyon: __________________ Marka: ___________

LAYUNIN:

1. Maibiay ang kahulugan ng estado.2. Mahasa ang kasanayan ng mag-aaral sa paggawa ng organizational chart.3. Maipaliwanag ang istruktura ng estado ng Pilipinas.

PAGSASANAY

I. Panuto: Sa pamamagitan ng organizational chart, buuin ang mga element ng isang etado.

107

PILIPINAS

ESTADO

NASYON

II. Panuto: NASYON VS. ESTADO: Ibigay ang pagkakatulad at pagkakaiba ng nasyon sa estado.

108

ESTADO

Aralin 30

KONSEPTO NG ESTADO

Pangalan: ______________________ Petsa: ____________

Taon/Seksyon: __________________ Marka: ___________

LAYUNIN:

1. Matukoy ang konsepto ng estado.2. Matukoy ang pagkamamamayan ng mga Pilipino.3. Maunawaan ang kahalagahan ng Estado.

PAGSASANAY

I. Panuto: Tukuyin ang salitang ipinahahayag ng mga sumusunod.

1. Kapangyarihan ng bansa estado na kilalanin ng iba pang bansa ang kanyang kalayaan.

2. Permanenteng lugar na may hangganan ng tnitirhan, pinagkukunan ng ikabubuhay, at may

isang pamahalaan.

3. Tumutukoy sa mamamayan ng isang lugar.

4. Lupon ng mga tao na may ganap na dami, na naninirahan sa isang teritoryo, nagtatamasa ng kapangyarihang maging Malaya at may pamahalaang sinusunod.

5. Pagiging mamamayan ng isang dayuhan sa pamamagitan ng pag-ampon ayon sa itinadhana ng batas.

6. Kapangyarihan ng estado na magpatupad ng batas tungo sa pagiging Malaya ng isang estado.

7. Pagiging mamamayan ayon sa pagkapanganak.

8. Pagiging mamamayan batay sa lugar kung saan ipinanganak.

9. Kapangyarihang mapangalagaan ang kalayaang maging estado sa loob ng bansa.

10. Grupo ng mga tao na may magkakaparehong kulturang pinanggalingan.

109

II. Panuto: TAMA O MALI. Isulat kung tama o mali.

A. Ang mga mamamayang Pilipino ay…

______1. ang mga taong naging mamamayan ng Pilipinas noong ang 1987 Saligang Batas ay ginawa.

______2. ipinanganak na may Pilipinong ama bago dumating ang ika-17 ng Enero, 1973 at pinili ang pagiging Pilipino nang siya ay 21 taong gulang na.

______3. ang ama at ima ay mamamayan ng Pilipinas.

______4. naging mamamayan ng Pilipinas dahil sa pagdulog sa hukuman.

B. Ang teritoryo ng Pilipinas ayon sa Saligang Batas ng 1987 ay binubuo ng…

______5. kapuluang Pilipinas

______6. iba pang teritoryo na kung saan ipinatutupad ang kanyang soberanya

______7. kalawakan at karagatang katapat ng nasa bilang 5 at 6

______8. dagat teritoryal, ilalim ng dagat at ng lupa na napapaloob sa bilang 5 at 6.

110

Aralin 31

TEORYA TUNGKOL SA PINAGMULAN NG ESTADO

Pangalan: ______________________ Petsa: ____________

Taon/Seksyon: __________________ Marka: ___________

LAYUNIN:

1. Maibigay ang mga layunin ng isang estado.

2. Maipaliwanag ang iba’t-ibang teorya tungkol sa pinagmulan ng estado.

3. Maibigay ang kahalagahan ng karapatan ng isang estado.

PAGSASANAY

I. Panuto: Isaisahin ang hinihingi ng bawat bilang.

A. Mga karapatan ng isang Estado

1.

2.

3.

4.

5.

B. Mga layunin ng Estado

1.

2.

3.

4.

5.

111

II. Panuto: Ipaliwanag ang mga sumusunod.

1. Teoryang Divine Right.

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2. Social Contract

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3. Instinctive Theory

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

112

4. Pangangailangan at pwersa

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

5. Pangkabuhayan

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

6. Patriyarkal at Matriyarkal

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

7. Ebolusyon

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

113

Aralin 32

ANG SALIGANG BATAS NG PILIPINAS

Pangalan: ______________________ Petsa: ____________

Taon/Seksyon: __________________ Marka: ___________

LAYUNIN:

1. Mauri ang iba’t-ibang anyo ng Saligang Batas ayon sa kanyang katangian.2. Mahasa ang kasanayan ng mag-aaral sa pangangatuwiran.3. Masabi ang kahalagahan ng Saligang Batas.

PAGSASANAY

I. Panuto: Ibigay ang mga katangian ng iba’t-ibang uri ng Saligang Batas.

Uri Katangian

1. Demokratiko, Autokratiko, Sosyalista.

2. Nakasulat o Di-nakasulat

3. Nababagay sa pangyayari

4. Hindi pabagu-bago

5. Ipinagkaloob ng pinuno

114

II. Panuto: Mga bahagi ng nakasulat na Saligang Batas. Ipaliwanag.

1.______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2.______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3.______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

4.______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

5.______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

6.______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

115

Aralin 33

EBOLUSYON NG SALIGANG BATAS NG PILIPINAS

Pangalan: ______________________ Petsa: ____________

Taon/Seksyon: __________________ Marka: ___________

LAYUNIN:

1. Matukoy pinagmulan ng Saligang Batas ng Pilipinas .2. Mahasa ang kasanayan sa pagsusunod-sunod ng pangyayari.3. Maipaliwanag ang kahalagahan ng Saligang Batas ng Pilipinas.

PAGSASANAY

I. Panuto: Gumawa ng Timeline tungkol sa ebolusyon ng Saligang Batas ng Pilipinas.

Isulat ito sa loob ng kahon na nasa ibaba.

116

19871973

II. Panuto: 1973 vs. 1987: Ibigay ang pagkakatulad at pagkakaiba ng Saligang batas ng 1973 at ng saligang batas ng 1987.

117