01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

31
Μηχανικός & Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ναυπηγών Μηχανολόγων Μηχανικών Τεχνικό Σχέδιο Ρόλος του Μηχανικού Ορισμός Προβλήματος Εύρεση Προκαταρκτικών Σχεδιασμών Μοντελοποίηση Στόχοι Ανάλυση αναγκών Δημιουργία Σκαριφημάτων Μοντελοποίηση Παραγωγή πρωτοτύπου Ανάλυση Βέλτιστη λύση ; Κατασκευή Δημιουργία Κατασκευαστικών Σχεδίων Δημιουργία Σχεδίων, Μοντέλων Απασχόληση του Μηχανικού Σχέδια - Τεκμηρίωση 30% Άλλα 14% Μοντελοποίηση Ανάλυση 11% Σχεδιασμός 8% Κατασκευή 17% 20 % Το σχέδιο είναι το πιο ενδεδειγμένο μέσο για τη απεικόνιση κατασκευαστικών σκέψεων από τον μηχανικό και την υλοποίησή τους από τον κατασκευαστή Το σχέδιο συντάσσεται σύμφωνα με διεθνώς ορισμένους κανόνες ώστε να είναι μονοσήμαντα αντιληπτό από κάθε μελετητή ή κατασκευαστή Η κατασκευή και ανάγνωση σχεδίων αποτελεί μεγάλο μέρος της εργασίας ενός μηχανικού. Πρέπει επομένως να γίνεται σωστά και αποτελεσματικά. Η γνώση κατασκευής και ανάγνωσης σχεδίου είναι πολύ σημαντική για τον εκκολαπτόμενο μηχανικό και θα τον συνοδεύει καθόλη τη διάρκεια της καριέρας του

Transcript of 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

Page 1: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

Μηχανικός &

Εθνικό Μετσόβιο ΠολυτεχνείοΣχολή Ναυπηγών Μηχανολόγων Μηχανικών

Τεχνικό Σχέδιο

Ρόλος του Μηχανικού

ΟρισμόςΠροβλήματος

Εύρεση Προκαταρκτικών Σχεδιασμών

Μοντελοποίηση

ΣτόχοιΑνάλυση αναγκών

Δημιουργία Σκαριφημάτων

ΜοντελοποίησηΠαραγωγή πρωτοτύπου

Ανάλυση

Βέλτιστη λύση ;

ΚατασκευήΔημιουργία

Κατασκευαστικών Σχεδίων

Δημιουργία Σχεδίων, Μοντέλων

Απασχόληση του Μηχανικού

Σχέδια - Τεκμηρίωση

30%

Άλλα

14%

Μοντελοποίηση

Ανάλυση

11%

Σχεδιασμός

8%

Κατασκευή

17%

20%

Το σχέδιο είναι το πιο ενδεδειγμένο μέσο για τη απεικόνιση κατασκευαστικών σκέψεων από τον μηχανικό και την υλοποίησή τους από τον κατασκευαστή

Το σχέδιο συντάσσεται σύμφωνα με διεθνώς ορισμένους κανόνες ώστε να είναι μονοσήμαντα αντιληπτό από κάθε μελετητή ή κατασκευαστή

Η κατασκευή και ανάγνωση σχεδίων αποτελεί μεγάλο μέρος της εργασίας ενός μηχανικού. Πρέπει επομένως να γίνεται σωστά και αποτελεσματικά.

Η γνώση κατασκευής και ανάγνωσης σχεδίου είναι πολύ σημαντική για τον εκκολαπτόμενο μηχανικό και θα τον συνοδεύει καθ’ όλη τη διάρκεια της καριέρας του

Page 2: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

Περιεχόμενα μαθήματος «Μηχανολογικό Σχέδιο»

• Εισαγωγή στο Μηχανολογικό Σχέδιο

• Κατηγορίες Μηχανολογικού σχεδίου

• Σκαριφήματα

• Διεθνείς κανονισμοί για το Μηχανολογικό Σχέδιο

• Μεγέθη χαρτιού, κλίμακες Σχεδίασης

• Είδη και χρήση γραμμών σχεδίασης

• Προβολικά επίπεδα

• Όψεις και διάταξη όψεων

• Βοηθητικές όψεις, Τομές

• Συμβάσεις κατά τη δημιουργία όψεων - τομών

• Διαστασιολόγηση

• Σπειρώματα - Κοχλίες

• Ανοχές, συναρμογές

• Τραχύτητα επιφανειών, Κατεργασίες

• Τυπικά στοιχεία μηχανών

Σημειώσεις Μαθήματος

Μ.Μ. Σφαντζικόπουλος, Ε.Δ. Παπαδανιήλ, «Μηχανολογικό Σχέδιο», Ε.Μ.Π., 1999

από Γραμματεία Ναυτικής Μηχανολογίας,

κ Ακριτίδηκ. Ακριτίδη

κτ. γ, 2ος όροφος, Γραφείο 2.9

Εργαστηριακές ασκήσεις

Εκπόνηση αριθμού θεμάτων κλιμακούμενης δυσκολίας ώστε να καλυφθεί πλήρως η διδαχθείσα ύλη

Εκπόνηση σκαριφημάτων στην τάξη σε ειδικό τετράδιο σκαριφημάτων ( ήθ άθ Τ ί 15 15 18 00)(συνήθως κάθε Τρίτη 15:15-18:00)

Εκπόνηση σχεδίων στο σπίτι σε χαρτί σχεδίασης διαστάσεων Α2 ή Α3. Τα σχέδια θα παραδίδονται μέχρι την ημερομηνία παράδοσης στον διδάσκοντα για βαθμολόγηση. Για την παράδοση των θεμάτων απαιτείται ο έλεγχος (και η αντίστοιχη υπογραφή) του τετραδίου σκαριφημάτων.

Τελική Γραπτή Εξέταση

Εκπόνηση θέματος στην τάξη, διάρκεια 3 ωρών

Ο Τελικός Βαθμός (Τ.Β.) του μαθήματος προκύπτει ως εξής:

0.60 x Βαθμός γραπτής εξέτασης +0.40 x M.O. Βαθμών παραδοθέντων σχεδίων

Παράδειγμα:

Βαθμός γραπτής εξέτασης = 7M.O. Βαθμών παραδοθέντων σχεδίων = 9

Τ.Β. = 0.60 x 7 + 0.40 x 9 = 7.8 ≈ 8

Ο βαθμός της γραπτής εξέτασης πρέπει να είναι τουλάχιστον 4.

Page 3: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

Όργανα Σχεδίασης

Σε κάθε σπουδαστή παρέχονται από τη Σχολή τα βασικά όργανα σχεδίασης:

Πινακίδα 70 x 50 cm

ΤΑΥ περιστρεφόμενο 70 cm

Χάρακας 30 cmΧάρακας 30 cm

Ορθογώνια Τρίγωνα 45ο-45ο-90ο και 30ο-60ο-90ο

Διαβήτης

Το σετ οργάνων σχεδίασης παραλαμβάνεται με ευθύνη του κάθε σπουδαστή από τη γραμματεία της Σχολής.

Τι πρέπει να προμηθευτείτε

Για την εκπόνηση των σκαριφημάτων και των σχεδίων οι σπουδαστές πρέπει επιπροσθέτως να προμηθευτούν από το εμπόριο τα παρακάτω:

Τετράδιο σκαριφημάτων με 40 φύλλα καρρέ διαστάσεων 300 x 420 mm, χρώματος γαλάζιου.χρ μ ς γ ζ

Μολύβια σχεδίασης μαλακά (ΗΒ ή 2Β) με πάχος μυτών 0.7, 0.5 και 0.35 mm

Χαρτιά σχεδίασης καλής ποιότητας για σχεδίαση στο σπίτι με τυποποιημένες διαστάσεις Α2 ή Α3

Ιστοσελίδα μαθήματος «Μηχανολογικό Σχέδιο»

• Η ιστοσελίδα του μαθήματος είναι αναρτημένη στο δικτυακό τόπο

mycourses.ntua.gr

• Για να υπάρχει πρόσβαση στη σελίδα πρέπει όλοι οι σπουδαστές ναρχ ρ β η η ρ ςδημιουργήσουν κωδικό στο κεντρικό υπολογιστή του Πολυτεχνείου.Στη συνέχεια με χρήση του κωδικού αυτού πρέπει να εγγραφούν στομάθημα.

• Η ιστοσελίδα θα περιέχει χρήσιμες πληροφορίες, υποστηρικτικόυλικό καθώς και τις εκφωνήσεις και τις ημερομηνίες παράδοσης τωνεργασιών.

Ενότητα 1

Εισαγωγή στο Τεχνικό ΣχέδιοΤεχνικό Σχέδιο

Page 4: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

Περιεχόμενα (1/2)

Γραφική Γλώσσα Επικοινωνίας

Είδη Μηχανολογικού Σχεδίου

Ιστορική Αναδρομή

Πρότυπα σχεδίασης

Μέθοδοι Προβολής

Ορθογραφική Προβολή

η ηχ γ χ

Περιεχόμενα (2/2)

Όργανα Σχεδίασης

Σκαριφήματα

Γράμματα και αριθμοί

Σκαριφήματα

Ιστορική Αναδρομή

Τεχνικό Σχέδιο

Πριν το 10000 π.Χ.: Απεικονίσεις σε πέτρα

Page 5: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

Τεχνικό Σχέδιο

Πριν το 10000 π.Χ.: Απεικονίσεις σε πέτρα4000 π.Χ.: Βαβυλώνα, Κάτοψη κάστρου σκαλισμένη σε πέτρα

Τεχνικό Σχέδιο

1650 π.Χ.: Νηοπομπή της θύρας, Τοιχογραφία

Τεχνικό Σχέδιο

1200 π.Χ.: Μέγαρο Μυκηνών

Τεχνικό Σχέδιο

Page 6: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

600 π.Χ.: Κωπήλατα πολεμικά πλοία, Απεικονίσεις σε μάρμαρο και αγγείο

Τεχνικό Σχέδιο

600 π.Χ.: Κωπήλατα πολεμικά πλοία, Απεικονίσεις σε μάρμαρο και αγγείο

Τεχνικό Σχέδιο

60 μ.Χ.: Ήρων ο Αλεξανδρεύς, Αιολόσφαιρα

Τεχνικό Σχέδιο

Μεσαίωνας: Απεικόνιση πολεμικών πλοίων

Τεχνικό Σχέδιο

Page 7: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

Μεσαίωνας: Απεικόνιση πολεμικής μηχανής

Τεχνικό Σχέδιο

1790: Gaspard Monge – Παραστατική Γεωμετρία

Τεχνικό Σχέδιο

Προβολές στερεών αντικειμένων σε επίπεδο

Ορθογραφικές προβολές

Προοπτική απεικόνιση

1800-1900: Βιομηχανική επανάσταση, Μηχανολογικό Σχέδιο

Τεχνικό Σχέδιο

De Rivaz

1800-1900: Βιομηχανική επανάσταση, Μηχανολογικό Σχέδιο

Τεχνικό Σχέδιο

Stephenson

Page 8: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

1800-1900: Βιομηχανική επανάσταση, Μηχανολογικό Σχέδιο

Τεχνικό Σχέδιο

1800-1900: Βιομηχανική επανάσταση, Μηχανολογικό Σχέδιο

Τεχνικό Σχέδιο

Αρχές 20ου αιώνα: Προτυποποίηση τεχνικού σχεδίου

Τεχνικό Σχέδιο

Διάταξη όψεων

Συμβάσεις γραμμών

Διαστασιολόγηση - μονάδες

1970: CAD (Computer Aided Design)

Τεχνικό Σχέδιο

Γενικό σχέδιο εγκατάστασης πρόωσης πλοίου

Page 9: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

1970: CAD (Computer Aided Design)

Τεχνικό Σχέδιο

Κατασκευαστικό σχέδιο ελικοφόρου άξονα πλοίου

1970: CAD (Computer Aided Design)

Τεχνικό Σχέδιο

Κατασκευαστικά σχέδια τεμαχίων συστήματος μετάδοσης κίνησης

1970: CAD (Computer Aided Design)

Τεχνικό Σχέδιο

Κατασκευαστικά σχέδια γωνιακού διακόπτη (επιστομίου)

1970: CAD (Computer Aided Design)

Τεχνικό Σχέδιο

Μονογραμμικό σχέδιο παραγωγής ατμού σε λέβητα καυσαερίων κινητήρα Diesel

Page 10: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

1970: CAD (Computer Aided Design)

Τεχνικό Σχέδιο

Τυπική μέση τομή πλοίου 1985 - : 3-D Σχέδιο (3D Modeling)

Τεχνικό Σχέδιο

1985 - : 3-D Σχέδιο (3D Modeling)

Τεχνικό Σχέδιο

1985 - : 3-D Σχέδιο (3D Modeling)

Τεχνικό Σχέδιο

Page 11: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

Σκαρίφημα

Σχέδιο Όργανα σχεδίασηςΌργανα σχεδίασης 22--D CADD CAD 33--D CADD CAD

Χαρτί και ΜολύβιΧαρτί και Μολύβι

Σύλληψη ΜυαλόΜυαλό

Χρόνος

Εξέλιξη του τεχνικού σχεδίου

Σχέδιο

Κατασκευή

Τεμάχια

CNC CNC εργαλειομηχανέςεργαλειομηχανές

Μετάφραση σχεδίουσε γλώσσα μηχανήςΣυμβατικές μηχανέςΣυμβατικές μηχανές

(χειροκίνητες)

Διαδικασία

Κατασκευαστικά ΣχέδιαΚατασκευαστικά Σχέδια

Ερμηνείααπό τον χειριστή

Χειροκίνητη Μετάφρασησε γλώσσα μηχανής

Σήμερα:

Εικονική Πραγματικότητα.

Από το σχέδιο (drawing) στον σχεδιασμό (design);

Τεχνικό Σχέδιο

Σημείωση:

Ένα καλό σχέδιο δεν μπορεί να δημιουργηθεί μόνο με χρήση προγραμμάτων CAD Πρέπει ομόνο με χρήση προγραμμάτων CAD. Πρέπει ο δημιουργός να κατέχει σε βάθος τις αρχές σχεδίασης.

Γραφική Γλώσσα

Page 12: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

1. Προσπαθήστε να γράψετε μια περιγραφή του αντικειμένου

2. Δώστε την γραπτή περιγραφή σε κάποιον τρίτο και ζητήστε του να σχεδιάσει ή να

Αναγκαιότητα της ύπαρξης γραφικής γλώσσας για την επικοινωνία των μηχανικών

του να σχεδιάσει ή να κατασκευάσει το αντικείμενο

Ο γραπτός λόγος είναι ανεπαρκής για την πλήρη και

κατανοητή περιγραφή του μεγέθους, του σχήματος

και των χαρακτηριστικών ενός αντικειμένου.

Μπορούμε εύκολα να καταλάβουμε ότι …

Στις εφαρμογές του μηχανικού, με τη γραφική γλώσσα

χρησιμοποιούμε γραμμές για να περιγράψουμε

επιφάνειες, ακμές και περιγράμματα αντικειμένων.

Σύνθεση της γραφικής γλώσσας

Το Τεχνικό Σχέδιο μπορεί να παραχθεί με ελεύθερο χέρι (σκαρίφημα), με όργανα σχεδίασης ή με τη χρήση υπολογιστή

Η γραφική γλώσσα στις εφαρμογές του Μηχανικού είναι γνωστή ως «Τεχνικό Σχέδιο»

ΣκαρίφημαΣκαρίφημαΟι γραμμές σχεδιάζονται χωρίς τη χρήση οργάνων

σχεδίασης πέραν του μολυβιού και της γόμας.

Παράδειγμα

Σχεδίαση με όργανα σχεδίασηςΣχεδίαση με όργανα σχεδίασηςΤα όργανα σχεδίασης χρησιμοποιούνται για τον σαφή και

ακριβή σχεδιασμό ευθείων γραμμών, κύκλων και

καμπυλών.

Παράδειγμα

Page 13: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

Σχεδίαση με τη βοήθεια Η/ΥΣχεδίαση με τη βοήθεια Η/ΥΗ σχεδίαση γίνεται με τη βοήθεια κάποιου εξειδικευμένου

λογισμικού CAD όπως το AutoCAD, Inventor, Solid Works,

Rhinocerοs κλπ.

Παράδειγμα

Είδη Τεχνικού ΣχεδίουΕίδη Τεχνικού Σχεδίου

Αρχιτεκτονικό Σχέδιο

Ηλεκτρολογικό Σχέδιο

Τοπογραφικό Σχέδιο

Μηχανολογικό Σχέδιο

Διαγράμματα

Χάρτες

κλπ.

Κατηγορίες Μηχανολογικού ΣχεδίουΚατηγορίες Μηχανολογικού Σχεδίου

Σκαρίφημα: Ταχεία παράσταση της μορφής και των διαστάσεων ενός αντικειμένου

Σχέδιο: Πλήρης παράσταση του αντικειμένου με δεδομένη κλίμακα και καταχωρημένα όλα τα στοιχεία κατασκευής του

Σ έδ Λ ώ Π ά ό έΣχέδιο Λεπτομερειών: Παράσταση ενός μεμονωμένου κομματιού με διαστάσεις και όλα τα κατασκευαστικά στοιχεία (ανοχές, ποιότητα επιφανειών, είδος υλικού, κλπ.)

Γενικό Σχέδιο: Παράσταση μίας μηχανής, ενός μηχανισμού ή μιας συσκευής σε κατάσταση συναρμολογημένου συνόλου

Ειδικές κατηγορίες Ειδικές κατηγορίες

Μηχανολογικού ΣχεδίουΜηχανολογικού Σχεδίου

Μονογραμμικά Σχέδια : Απλά σχέδια που περιγράφουν τη λειτουργία μιας μηχανής ή μίας εγκατάστασης.

Σχέδια προσφορών: Απλά σχέδια για την περιγραφή καιΣχέδια προσφορών: Απλά σχέδια για την περιγραφή και καλύτερη κατανόηση των προσφερόμενων κατασκευών στον υποψήφιο πελάτη

Σχηματικές Παραστάσεις: Απλοποιημένα παραστατικά σχέδια για εύκολη κατανόηση της σύνθεσης και λειτουργίας.

Page 14: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

Μηχανολογικό Σχέδιο

Στοιχεία Μηχανολογικού Σχεδίου

Το Μηχανολογικό Σχέδιο αποτελείται από σχήματα

γράμματα και αριθμούς

Σχήματα

Περιγραφή της μορφής

Γράμματα και Αριθμοί

Περιγραφή μεγέθους, θέσης και χαρακτηριστικών του αντικειμένου

Βασικές γνώσεις

Σχήματα ΓράμματαΑριθμοί

Μηχανολογικό Σχέδιο

Αριθμοί

Είδη και χρήση

γραμμών

ΓεωμετρικέςΚατασκευές Διαστάσεις

ΚατεργασίεςΑνοχές

Σημειώσειςκλπ.

ΜέθοδοςΠροβολής

Μέθοδοι Προβολής

Page 15: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

Τεχνική Προβολών

Οι προβολές χρησιμοποιούνται για να παραστήσουμε

γραφικά 3-D αντικείμενα σε 2-D μέσο

(χαρτί, οθόνη υπολογιστή).

Ο σχηματισμός των προβολών βασίζεται σε δύο

παραμέτρους

1) Προβολικές ακτίνες

2) Επίπεδο προβολής

Μέθοδοι Προβολής

Προοπτική Παράλληλη

Πλάγια Ορθογραφική

Αξονομετρική Πολλαπλώνόψεων

Οι προβολικές ακτίνεςΟι προβολικές ακτίνες αποτελούν μια δέσμη φωτός

ανάμεσα στο μάτι του παρατηρητή και το αντικείμενο

Παράλληλη προβολήΠαράλληλη προβολή Προοπτική προβολήΠροοπτική προβολή

Δύο τύποι προβολικών ακτίνων: παράλληλεςσυγκλίνουσες

και

Προβολικές ακτίνες Προβολικές ακτίνες

Επίπεδο προβολήςΕπίπεδο προβολής είναι ένα φανταστικό επίπεδο

πάνω στο οποίο αποτυπώνεται η εικόνα της προβολής

Η προβολή κατασκευάζεται με ένωση των σημείων τομής

των προβολικών ακτίνων και του επιπέδου προβολής.

Παράλληλη προβολήΠαράλληλη προβολή Προοπτική προβολήΠροοπτική προβολή

Επίπεδο προβολής Επίπεδο προβολής

Page 16: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

Μειονεκτήματα της Προοπτικής Προβολής

Η προοπτική προβολή δεν

χρησιμοποιείται από τον

Μηχανικό για την περιγραφή

Μηχανολογικών τεμαχίων γιατί:

1) Είναι δύσκολο να

κατασκευαστεί.

2) Δεν καταδεικνύει με ακρίβεια

το μέγεθος και το σχήμα του

αντικειμένου.

Παραμορφωμένο πλάτος

Ορθογραφική Προβολή

Ορθογραφική Προβολή

Η ορθογραφική προβολή Η ορθογραφική προβολή είναι μια τεχνική παράλληλης

προβολής κατά την οποία οι προβολικές ακτίνες είναι κάθετες

στο επίπεδο προβολής

Σημασία

Προβολή αντικειμένου από πάνω1

5

Επίπεδο προβολής

1

2

3

4

51 2 3 4

Ορθογραφική ΠροβολήΤο αποτέλεσμα της ορθογραφικής προβολής Το αποτέλεσμα της ορθογραφικής προβολής εξαρτάται από τη

σχετική θέση του αντικειμένου ως προς τις προβολικές ακτίνες

Φαίνονται δύο διαστάσειςτου αντικειμένου.

Περιστροφή

Περιστροφή

Φαίνονται τρεις διαστάσεις του αντικειμένου.

Απαιτούνται περισσότερες από μία όψεις για την απεικόνιση του αντικειμένου

Σχέδιο ΌψεωνΣχέδιο Όψεων

Αξονομετρικό σχέδιοΑξονομετρικό σχέδιο

Page 17: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

Με την χρήση ορθογραφικών προβολών μπορούμε να παραγάγουμε είτε:

11. . Σχέδια όψεωνΣχέδια όψεωνστα οποία κάθε όψη απεικονίζει το αντικείμενο σε δύοστα οποία κάθε όψη απεικονίζει το αντικείμενο σε δύο

Σημειώσεις

Ορθογραφική Προβολή

στα οποία κάθε όψη απεικονίζει το αντικείμενο σε δύο στα οποία κάθε όψη απεικονίζει το αντικείμενο σε δύο διαστάσειςδιαστάσεις

22. . Αξονομετρικά σχέδιαΑξονομετρικά σχέδιαστα οποία απεικονίζονται και οι τρεις διαστάσεις στα οποία απεικονίζονται και οι τρεις διαστάσεις του αντικειμένου

Και τα δύο είδη σχεδιασμού χρησιμοποιούνται για την

επικοινωνία μεταξύ μηχανικών.

Αξονομετρικό (Ισομετρικό) Σχέδιο

Εύκολο στην κατανόηση

Στρέβλωση σχήματος και διαστάσεων

ΠλεονέκτημαΠλεονέκτημα

ΜειονέκτημαΜειονέκτημα Στρέβλωση σχημάτων - γωνιών

Παράδειγμα

Ορθές γωνίες γίνονται αμβλείες.

Η κυκλική οπήγίνεται έλλειψη

Η διάσταση διαφέρει από την

πραγματική

Σχέδιο όψεων

Σχήμα και διαστάσεις παρουσιάζονται με ακρίβεια

ΠλεονέκτημαΠλεονέκτημα

ΜειονέκτημαΜειονέκτημα Απαιτείται εξάσκηση στη σχεδίασηκαι την ανάγνωση

Σχέδιο όψεωνΠαράδειγμα Πρότυπα Σχεδίασηςρ χ ης

Page 18: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

Εισαγωγή

Τα πρότυπαΤα πρότυπα αποτελούν σύνολο κανόνων για την

δημιουργία τεχνικών σχεδίων

Σχεδίαση σύμφωνα με τα σχεδιαστικά πρότυπα οδηγεί χ η μφ μ χ ρ ηγ

σε σχέδια που μπορούν να γίνουν αντιληπτά από

οποιονδήποτε τα διαβάζει σε οποιοδήποτε μέρος του

κόσμου.

Βασικοί κανόνες που προδιαγράφονται από τα πρότυπα

Τρόπος παράστασης των αντικειμένων στο χαρτί και

διάταξη των όψεων

Είδος, πάχος και σημασία των χρησιμοποιούμενων

γραμμών

Διαστάσεις του χαρτιού σχεδίασης

Μονάδες μέτρησης μηκών και γωνιών / Κλίμακες Σχεδίασης

Τρόπος παράστασης σπειρωμάτων, οδοντώσεων τροχών

και άλλων στοιχείων μηχανών

Τρόπος καταχώρησης διαστάσεων, ανοχών, κατεργασιών

ISO International Organization for Standardization

Πρότυπα

D h I i fü N

Χώρα Αρχή Όνομα

Ελληνικός Οργανισμός ΤυποποίησηςΕΛΟΤΕλλάδα

ANSI American National Standard InstituteUSA

JIS Japanese Industrial StandardJapan

BS British StandardUK

AS Australian StandardAustralia

Deutsches Institut für NormungDINGermany

Λίστα κύριων προτύπων

ISO 5457:1999 Μέγεθος και Οργάνωση των σχεδίωνΜέγεθος και Οργάνωση των σχεδίων

ISO 128-20:1996 Συμβάσεις γραμμώνΣυμβάσεις γραμμών

ISO 3098-0:1997 Γράμματα και ΑριθμοίΓράμματα και Αριθμοί

Κωδικός Περιεχόμενο

ρ μμ ρ μρ μμ ρ μ

ISO 5455:1979 ΚλίμακεςΚλίμακες

ISO 5456:1996 Μέθοδοι προβολήςΜέθοδοι προβολής

ISO 128-34:2001 Όψεις σε μηχανολογικά σχέδιαΌψεις σε μηχανολογικά σχέδια

ISO 129:1985 ΔιαστασιολόγησηΔιαστασιολόγηση

Page 19: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

Χαρτί σχεδίασης

Βασικό μέγεθος χαρτιού Α0

Εμβαδό X* Y = 1 m2 =106 mm2

Λόγος πλευρών X/Y=1:√2

X= 841 mm

Y= 1189 mm

Ανάγκη τυποποίησης

γ ς ρ

A0

X

Y

Χαρτί σχεδίασης

Χαρτί διαστάσεωνA0 ~ A4.

Πρότυπες διαστάσεις χαρτιού(ISO)

A4 210 297

A4

A3

A2

A4 210 x 297

A3 297 x 420

A2 420 x 594

A1 594 x 841

A0 841 x 1189

A1

A0(Διαστάσεις σε χιλιοστά)

Ανάγκη για μεγαλύτεροή μικρότερο μέγεθος χαρτιού;

Χώρος Σχεδίασης ΧώροςΣχεδίασης

d

d

c

c

Περίγραμμα

1. Τύπος X (οριζόντιος, A0~A4) 2. Τύπος Y (κατακόρυφος, μόνο A4)

Διάταξη χαρτιού

Υπόμνημα

c

c

c

Υπόμνημαc

Φύλλο c (min) d (min)

A4 10 25

A3 10 25

A2 10 25

A1 20 25

A0 20 25

Περίγραμμα

Υπόμνημα

Πίνακας στην κάτω δεξιά γωνία του σχεδίου με τυποποιημένη μορφήο οποίος περιλαμβάνει:

• Τίτλο Εργοστασίου ή Τεχνικού Γραφείου που εκπόνησε το σχέδιο

• Ονομασία του απεικονιζόμενου είδους

• Ημερομηνίες εκπόνησης και θεώρησης του σχεδίου

• Υπογραφές του σχεδιαστή και του θεωρήσαντος

• Κλίμακα του σχεδίου

• Αριθμό του σχεδίου και αριθμό του σχεδίου το οποίο αντικαθιστά

• Στοιχεία για το υλικό, βάρος τεμαχίου κλπ.

• Πίνακα τεμαχίων (αν υπάρχουν πολλά τεμάχια)

Page 20: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

Υπόμνημα

Για μικρό διαθέσιμο χώρο

Υπόμνημα

Για ένα μεμονωμένο κομμάτι (σχέδιο λεπτομερειών)

Υπόμνημα

Για σχέδιο με περισσότερα κομμάτια και πίνακα κομματιών(γενικό σχέδιο)

Δημιουργία ζωνών

Page 21: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

Κλίμακες Σχεδίασης

ΚλίμακαΚλίμακα είναι ο λόγος της διάστασης ενός στοιχείου

ενός αντικειμένου στο σχέδιο προς την πραγματική

διάσταση του στοιχείου του αντικειμένου

Διάσταση στο σχέδιο Πραγματική Διάσταση

:

Κλίμακες ΣχεδίασηςΓια να ορίσουμε την κλίμακα ενός σχεδίου χρησιμοποιούμε

την λέξη “ΚΛΙΜΑΚΑ” ακολουθούμενη από τον λόγο, όπως

φαίνεται παρακάτω

Κλίμακα 1:1 φυσικό μέγεθος

Κλίμακα X:1 μεγέθυνση

Κλίμακα 1:X σμίκρυνση

Τυποποίηση κλιμάκων σχεδίασης

Κλίμακες Σχεδίασης Κλίμακες Σχεδίασης

Κλίμακα(π.χ. 1:10)

Σε κάθε περίπτωση η κλίμακα(ες) πρέπει να αναγράφεται

ευκρινώς στο σχέδιο.

Προσοχή! Σε σχέδια υπό κλίμακα η διαστασιολόγηση του

αντικειμένου γίνεται με τις πραγματικές του διαστάσεις.

Page 22: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

Τύποι γραμμών

Τύπος γραμμής Εμφάνιση Εφαρμογή

Συνεχής παχειά Ορατές ακμές, Περιγράμματα, Εξωτερικές γραμμέςσπειρωμάτων,Ραφές συγκολλήσεων.

θ

Διακεκομμένη Μη ορατές ακμές

Αξονική Άξονες συμμετρίας,Κυκλίσκοι λεπτομερειών

Συνεχής λεπτή Κύριες και ΒοηθητικέςΓραμμές Διαστάσεων,Διαγραμμίσεις τομών,Εσωτερική διάμετρος κοχλία,Διασταυρούμενες διαγώνιες,

Σύμβολα ποιότητας, βέλη.

Τύποι γραμμών

Τύπος γραμμής Εμφάνιση Εφαρμογή

Συνεχής παχειά Ορατές ακμές,Περιγράμματα,Εξωτερικές γραμμέςσπειρωμάτων,Ραφές συγκολλήσεων

Τύποι γραμμών

Τύπος γραμμής Εμφάνιση Εφαρμογή

Συνεχής παχειά Ορατές ακμές,Περιγράμματα,Εξωτερικές γραμμέςσπειρωμάτων,Ραφές συγκολλήσεων

Μήκος σπειρώματος

Μήκος κοχλία

Τύποι γραμμών

Συνεχής λεπτή Κύριες και Βοηθητικές

Γραμμές Διαστάσεων,

Διαγραμμίσεις τομών,

Εσωτερική διάμετρος κοχλία,

Διασταυρούμενες διαγώνιες

Τύπος γραμμής Εμφάνιση Εφαρμογή

10 27 ø10

R16

Διασταυρούμενες διαγώνιες,

Σύμβολα ποιότητας, βέλη.

43

13

Page 23: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

Τύποι γραμμών

Συνεχής λεπτή Κύριες και Βοηθητικές

Γραμμές Διαστάσεων,

Διαγραμμίσεις τομών,

Εσωτερική διάμετρος κοχλία,

Διασταυρούμενες διαγώνιες

Τύπος γραμμής Εμφάνιση Εφαρμογή

Διασταυρούμενες διαγώνιες,

Σύμβολα ποιότητας, βέλη.

Τύποι γραμμών

Συνεχής λεπτή Κύριες και Βοηθητικές

Γραμμές Διαστάσεων,

Διαγραμμίσεις τομών,

Εσωτερική διάμετρος κοχλία,

Διασταυρούμενες διαγώνιες

Τύπος γραμμής Εμφάνιση Εφαρμογή

Διασταυρούμενες διαγώνιες,

Σύμβολα ποιότητας, βέλη.

Τύποι γραμμών

Συνεχής λεπτή Κύριες και Βοηθητικές

Γραμμές Διαστάσεων,

Διαγραμμίσεις τομών,

Εσωτερική διάμετρος κοχλία,

Διασταυρούμενες διαγώνιες

Τύπος γραμμής Εμφάνιση Εφαρμογή

Διασταυρούμενες διαγώνιες,

Σύμβολα ποιότητας, βέλη.

Διακεκομμένη Μη ορατές ακμές

Τύποι γραμμών

Τύπος γραμμής Εμφάνιση Εφαρμογή

Page 24: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

Τύποι γραμμών

Τύπος γραμμής Εμφάνιση Εφαρμογή

Αξονική Άξονες συμμετρίας,Κυκλίσκοι λεπτομερειών

Τύποι γραμμών

Τύπος γραμμής Εμφάνιση Εφαρμογή

Αξονική Άξονες συμμετρίαςΚυκλίσκοι λεπτομερειών

Πάχη γραμμών

Ομάδα γραμμών Πάχη γραμμών

Ομάδα 0 7 mm 0 7 0 5 0 35

Συνεχής παχειάΑξονική παχειά

Διακεκομμένη Συνεχής λεπτήΑξονική λεπτήΕλεύθερο χέρι

Ομάδα 0.7 mm 0.7 0.5 0.35

Ομάδα 1.4 mm 1.4 1.0 0.7Ομάδα 1.0 mm 1.0 0.7 0.5

Ομάδα 0.7 mm 0.7 0.5 0.35

Ομάδα 0.5 mm 0.5 0.35 0.25

Οι Ορατές γραμμέςΟι Ορατές γραμμές παρουσιάζουν χαρακτηριστικά τα οποία

είναι ορατά στην τρέχουσα όψη

Σημασία των γραμμών

Οι Διακεκομμένες γραμμέςΟι Διακεκομμένες γραμμές παρουσιάζουν χαρακτηριστικά

τα οποία δεν είναι ορατά στην τρέχουσα όψηρ η ρ χ ψη

Οι Αξονικές γραμμέςΟι Αξονικές γραμμές παρουσιάζουν άξονες συμμετρίας,

τροχιές κίνησης, κέντρα κύκλων κλπ.

Οι κύριες και οι βοηθητικές γραμμές διαστάσεων Οι κύριες και οι βοηθητικές γραμμές διαστάσεων

προσδιορίζουν το μέγεθος και τη θέση των

χαρακτηριστικών στο σχέδιο

Page 25: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

Παράδειγμα : Χρήση γραμμών στο μηχανολογικό σχέδιο

Προέκταση

(λεπτή συνεχής)

Γραμμή διαστάσεων

(λεπτή συνεχής)

Γραμμή διαστάσεων

(λεπτή συνεχής)

( ή χής)

Αξονική

(λεπτή αξονική)

Ορατή ακμή

(παχειά συνεχής)

Παράδειγμα : Χρήση γραμμών στο μηχανολογικό σχέδιο

12

6

7

345

8

Όργανα Σχεδίασης

Όργανα Σχεδίασης

Σχεδιαστήριο - Πινακίδα

Page 26: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

Όργανα σχεδίασης

ΤΑΥ ΤΡΙΓΩΝΑ

Όργανα Σχεδίασης

Κολλητική Ταινία Μολύβια

Όργανα Σχεδίασης

Διαβήτης

Όργανα Σχεδίασης

Γόμα Στένσιλ σβυσίματος

Page 27: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

Όργανα Σχεδίασης

Στένσιλ Κύκλων – ελλείψεωνΚαμπυλόγραμμα

Όργανα σχεδίασης

Μοιρογνωμόνιο Καμπυλόγραμμα

Όργανα Σχεδίασης

Ξύστρα Χαρτί σχεδίασης

ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZABCDEF

Γράμματα

ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZABCDEF

Αριθμοί

Page 28: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

Κείμενο στα σχέδιαΣτο μηχανολογικό σχέδιο το κείμενο (γράμματα και οι αριθμοί) χρησιμοποιείται για :

Την αποτύπωση μη γραφικών πληροφοριών

Εναλλακτικά με την γραφική πληροφορία όταν το κείμενο μπορεί να αποτυπώσει πληροφορίες που αφορούν το σχέδιο πιο γρήγορα και πιο αποτελεσματικάχ γρήγ ρ μ

ΟμοιόμορφοΟμοιόμορφο - μέγεθος- πάχος γραμμών

ΕυανάγνωστοΕυανάγνωστο - σχήμα- απόσταση μεταξύ γραμμάτων και λέξεων

Επομένως το κείμενο στα σχέδια πρέπει να είναι

Παράδειγμα Τοποθέτηση κειμένου στο σχέδιο

Διαστάσεις και Σημειώσεις

Σημειώσεις Υπόμνημα

Γενικοί κανόνες

Χρήση ορθής ή πλάγιας γραφής. Στην πλάγια γραφή τα

γράμματα έχουν κλίση 75ο ως προς την οριζόντια

Χρήση κεφαλαίων γραμμάτων. Χρήση πεζών σε ειδικές περιπτώσεις

Ομοιομορφία γραμμάτων ως προς το μέγεθος και το

πάχος των γραμμών.χ ς γρ μμ

Τυποποιημένα μεγέθη γραμμάτων - αριθμών

1.8 2.5 3.5 5 7 10 14 20

σε mmσε mm

Διαστάσεις ΥπόμνημαΣημειώσεις

Ενδείξεις τομών

Page 29: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

ΣΩΣΤΟ

Κεφαλαία και πεζά.

Παράδειγμα : Σωστή και λάθος χρήση της γραφής

Ανομοιομορφία στο ύψος

Ορθή και πλάγια γραφή.

Μη ομοιόμορφη απόσταση μεταξύ γραμμάτων.

Αφήνουμε κενό μεταξύ των λέξεων ίσο με το μήκος τουγράμματος ‘Ο’

Παράδειγμα

Σύνταξη προτάσεων

Ο Ο ΟΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣΟΣΕΟΧΙΛΙΟΣΤΑ

ΣκαρίφημαΣκαρίφημα

Ευθείες γραμμές

1. Κρατάμε το μολύβι φυσικά.

2. Εντοπίζουμε τα σημεία αρχής και τέλους.

3. Μετακινούμε το μολύβι μπρος-πίσω χωρίς να αγγίζουμε

το χαρτί έως ότου να εμπεδώσουμε την κατεύθυνσητο χαρτί έως ότου να εμπεδώσουμε την κατεύθυνση

4. Χαράζουμε τη γραμμή σταθερά αφήνοντας ελεύθερα καρπό

και βραχίονα

Page 30: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

Οριζόντιες Οριζόντιες γραμμέςγραμμές

ΚάθετεςΚάθετεςγραμμέςγραμμές

Σχεδόν κάθετες Σχεδόν κάθετες με κλίσημε κλίση

Σχεδόν οριζόντιεςΣχεδόν οριζόντιεςμε κλίσημε κλίση

Κύκλοι

Μέθοδος 1 : Αρχίζοντας με τετράγωνο

1. Χαράζουμε το τετράγωνο ελαφριά και μαρκάρουμε ταμέσα των πλευρών του

2. Χαράζουμε τις διαγωνίους και μαρκάρουμε το μήκος της ακτίνας στα οκτώ σημεία

3. Χαράζουμε τον κύκλο που περνά από τα οκτώ σημεία.

Βήμα 1 Βήμα 2 Βήμα 3

Μέθοδος 2 : Ξεκινώντας από αξονικές γραμμές

1. Χαράζουμε ελαφρά τις αξονικές γραμμές.

2. Χαράζουμε προσεγγιστικά τις διχοτόμους και προσθέτουμεμικρές καμπύλες στα σημεία που απέχουν απόσταση όση η ακτίνα του κύκλου

Κύκλοι

Βήμα 1 Βήμα 2 Βήμα 3

η η

3. Χαράζουμε τον κύκλο.

Page 31: 01 Eisagwgh Sto Mhxanologiko Sxedio

ΤόξαΞεκινώντας από τετράγωνο

Βήματα κατά τη δημιουργίασκαριφήματος

1. Δημιουργία περιγράμματος του αντικειμένου.

2 Εντοπισμός των χαρακτηριστικών2. Εντοπισμός των χαρακτηριστικώνσημείων του αντικειμένου.

3. Χάραξη κύκλων και τόξων.

4. Χάραξη γραμμών.

Παράδειγμα

Τέλος ενότητας

Ερωτήσεις;