Хүүхдийн эмгэг.pdf

Õ¿¿õäèéí ýìãýã¿¿ä

09_pediatry last.indd 421 5/25/2005 4:16:10 PM

Õ¿¿õäèéí ºâ÷èí

422 Çîíõèëîí òîõèîëäîõ ºâ÷èí, ýìãýãèéí îíîøëîãîî, ýì÷èëãýýíèé óäèðäàìæ

Óäèðäàìæ áîëîâñðóóëñàí àæëûí õýñãèéí ãèø¿¿ä ;

Ä.Àãâààíäîðæ ÝÌØÓÈÑ-èéí áàãø ÏðîôåññîðÍ.Æàðãàëñàéõàí ÝÌß-íû õ¿¿õäèéí àíàãààõûí ñàëáàð çºâëºëèéí

äàðãà Àíàãààõûí øèíæëýõ óõààíû äîêòîð Äýä ïðîôåññîð

Ã.×èìãýý Àíàãààõ óõààíû äîêòîð, ÝÍÝØÒ-èéí õ¿¿õäèéí êëèíèêèéí çàõèðàëÃ.Ñî¸ëãýðýë ÝÌß-íû õ¿¿õäèéí ýð¿¿ë ìýíäèéí àñóóäàë õàðèóöñàí ìýðãýæèëòýí Ã.Íàðàíãýðýë ÝÌØÓÈÑ-èéí åðºíõèéí ìýðãýæëèéí òýíõìèéí áàãø


Õ¿¿õäèéí ºâ÷èíóäèðäàìæ

423Çîíõèëîí òîõèîëäîõ ºâ÷èí, ýìãýãèéí îíîøëîãîî, ýì÷èëãýýíèé óäèðäàìæ

1. Õ¯¯ÕÄÝÄ ÇÎÍÕÈËÎÍ ÒÎÕÈÎËÄÎÕ ÕÀÌ ØÈÍÆ¯¯Ä

ªÂ×ÒÝÉ Õ¯¯ÕÄÈÉÃ ÀÍÃÈËÀÕ ÍÜ:

Õýðýâ àëü íýã øèíæ íü èëýðâýë: ýì÷èëãýý õèé, òóñëàìæ äóóä, öóñàíä ëàáîðàòîðèéí øèíæèëãýý ÿàðàëòàé õèé. (ñàõàð, Hb)

1. ¯ÍÝË: Àìüñãà-ëûí çàì áà àìüñãàëæ áàéãàà áàéäëûã

• Áºãëºðøëººñ áîëæ àìüñãàë ñààòàõ áóþó

• Òºâèéí ãàðàëòàé õºõðºëò áóþó

• Õ¿íä õýëáýðèéí àìüñãàëûí õÿìðàë

ÀËÜ ÍÝÃ ØÈÍÆ ÈËÝÐÂÝË*

ÕÝÐÝÂ ÃÀÄÍÛ ÁÈÅÒÝÝÐ ÁªÃËªÐÑªÍ ÁÎË

• Ãàäíû áèåòèéã ãàðãàõ àíõíû òóñëàìæ ¿ç¿¿ëýõ 1.1 õýñãýýñ õàðàõ

ÕÝÐÝÂ ÃÀÄÍÛ ÁÈÅÒÝÝÐ ÁªÃËªÐªªÃ¯É ÁÎË

• Àìüñãàëûí çàìûã ÷ºëººë, àìüñãàëûí äýýä çàìûí øóëóóí áàéäëûã õàíãà.

• Õ¿÷èëòºðºã÷ ºã.• Õ¿¿õäèéã äóëààë.

2. ¯ÍÝË: Öóñíû ýðãýë-òèéí áàéäëûã

Ãàð íü õ¿éòýí, ìºí

• Çàõûí ñóäñàíä öóñ ä¿¿ðýëò 3 ñåêóíäýýñ óäààí áà

• Ñóäàñíû öîõèëò ñóë, ò¿ðãýí áàéõ

ÀËÜ ÍÝÃ ØÈÍÆ ÈËÝÐÂÝË*Õ¿íä òóðààëûã øàëãà

• Öóñ àëäàëò áàéâàë çîãñîî.• Õ¿÷èëòºðºã÷ ºã.• Õ¿¿õäèéã äóëààí áàéëãàÕÝÐÝÂ Õ¯ÍÄ ÒÓÐÀÀËÃ¯É

ÁÎË:• Øèíãýíèéã õóðààãóóð ñóäñààð ÿàðàëòàé õóðäàí õèéæ ýõýë. (1.6 õýñãýýñ õàðàõ)ÕÝÐÝÂ Õ¯ÍÄ ÒÓÐÀÀËÒÀÉ

ÁÎË:Õýðýâ óíòààðñàí áóþó óõààíã¿é áîë• Òóéëøðóóëàõ õîëèìîã õóðààãóóð ñóäñààð õèé. (1.9 õýñãýýñ õàðàõ)• Õóðààãóóð ñóäñàíä ãóóðñ òàâüæ øèíãýí ñýëáýæ áîëíî (1.7 õýñãýýñ õàðàõ)ÕÝÐÝÂ ÓÍÒÀÀÐÑÀÍ ÁÀ ÓÕÀÀÍÃ¯É ÁÀÉÄÀË ¯Ã¯É

ÁÎË• Ãëþêîçûí óóñìàë, øèíãýíèéã óóëãàõ áóþó õàìàð õîäîîäíû õàéìñóóðààð ºã (äóñààõ)




ÎÍÖÃÎÉ ÀÍÕÀÀÐÀÕ ØÈÍÆ¯¯Ä Èéì øèíæòýé õ¿¿õä¿¿äèéí ºâ÷íèéã ÿàðàëòàé ¿íýëæ, ýì÷èëãýý õèé.• Èëò õ¿íä òóðààë• Õî¸ð õºë õàâàãíàñàí• Ãàðûí àëãà õóâõàé öàãààí• ßìàð íýã ºâ÷òýé 2 ñàð õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õýä• Óíòààðñàí• ¯ðãýëæèéí òàéâàí áóñ, öî÷ðîìòãîé• Èõ õýìæýýíèé ò¿ëýãäýëòòýé• Àìüñãàëûí çàìûí ÿìàð íýã õÿìðàëòàé• ªºð ýìíýëãýýñ ÿàðàëòàé õýâò¿¿ëýõ áè÷èãòýé èðñýí

ÎÂÐÎÃÎ ÒÀÒÀËÒ

• Îâðîãî áóþó • ßã îäîî

òàòàëòòàé áàéãàà

Ñóóëãàëòààñ ãàäíà äîîð çààñàí øèíæ¿¿äýýñ õî¸ð íü áàéâàë:

• Óíòààðñàí• Í¿ä õîíõîéõ• Àðüñíû

õóíèàñ ìàø óäààí òýíèéõ

• Óóæ ÷àäàõã¿é

ÕÝÐÝÂ ÎÂÐÎÃÎ ÁÓÞÓ ÒÀÒÀËÒ*

ÑÓÓËÃÀËÒ+ 2 ØÈÍÆ ÈËÝÐÂÝË*Õ¿íä òóðààëûã øàëãà

• Àìüñãàëûí çàìûã ÷ºëººë. (1.2 , 1.3 , 1.4-ð õýñãýýñ õàðàõ)

• Õýðýâ òàòàæ áàéâàë õëîðàëãèäðàò ýñâýë äèàçåïàìûã øóëóóí ãýäñýýð õèéíý (1.8 –ð õýñãýýñ õàðàõ)

• Óõààíã¿é áàéãàà õ¿¿õäèéã òîäîðõîé áàéðëàëä áàéëãàõ (Õýðýâ òîëãîé áà õ¿ç¿¿íèé ãýìòýë áàéâàë þóíû ò¿ð¿¿íä õ¿ç¿¿ã òîãòâîðòîé áàéëãàíà) Õóðààãóóð ñóäñààð ãëþêîçûí óóñìàë ñýëáýíý

(1.9 õýñãýýñ õàðàõ)• Õ¿¿õäèéã äóëààí áàéëãà.ÕÝÐÝÂ Õ¯ÍÄ ÒÓÐÀÀËÃ¯É

ÁÎË• Õ¿ñíýãò 6-ûí äàãóó

õóðààãóóð ñóäñààð øèíãýíèéã ÿàðàëòàé ñýëáýæ ýõýë. Ñóóëãàëòûã ýìíýëýãò ýì÷ëýõ Â òºëºâëºãººãººð ýì÷èëæ áîëíî. (Õ¿ñíýãò 11)

ÕÝÐÝÂ Õ¯ÍÄ ÒÓÐÀÀËÒÀÉ ÁÎË

• Õóðààãóóð ñóäñàíä ñýëáýõã¿é

• ßàðàëòàé á¿ðýí ¿íýëæ, ýì÷èëãýýã ýõýë.




Õ¯¯ÕÄÈÉÃ ªÂ×ÍÈÉÕ ÍÜ ÄÀÃÓÓ Á¯ÐÝÍ ¯ÍÝËÆ, ÄÀÐÀÀÕ ÀÐÃÀ ÕÝÌÆÝÝÃ ÀÂÍÀ.

1.1 ÀÌÜÑÃÀËÛÍ ÇÀÌÛÃ ×ªËªªËªÕ (Àìüñãàëûí çàìä ãàäíû áèåò îðñíîîñ àìüñãàëûí õÿìðàë ã¿íçãèéðýõ)

• Íÿðàé õ¿¿õäýä

• Íÿðàéí òîëãîéã òîíãîéëãîí àëãà, ãóÿí äýýðýý äîîø õàðóóëàí áàðèíà.• Íÿðàéí íóðóóãààð äîðîîñ äýýø ãàðûíõàà àëãàíû äîòîð õýñãýýð 5 óäàà öîõü. (à) • Õýðýâ áºãëºðøèë õýâýýð áàéâàë, íÿðàéã ýðã¿¿ëýí ; äýýø õàðóóëæ öýýæèí äýýð áèåèéí äóíäàæ øóãàìààð õºõíèé íºñººò õýñãýýñ äîîø 1 õóðóó ãàçàðò 2 õóðóóãààð 5 óäàà äàðíà. (á)

à. á.

• Õýðýâ áºãëºðøèë õýâýýð áàéâàë, àìíû õºíäèéã øàëãàæ, ãàäíû áèåò áàéâàë ãàðãà. • Õýðýâ øààðäëàãàòàé áîë íóðóóí äýýð öîõèõîîñ ýõëýí äýýðõ äàðààëëààð äàâòàæ áîëíî.

• Õ¿¿õäýä

• Õ¿¿õäèéã ÿâãàí ñóóëãàæ áîëîí õýâò¿¿ëæ áàéãààä ãàðûíõàà àëãàíû äîòîð õýñãýýð íóðóóí äýýð íü äîðîîñ äýýø ÷èãëýëòýé 5 óäàà öîõü.• Õýðýâ áºãëºðøèë õýâýýð áàéâàë õ¿¿õäèéí àðä íü ãàðààä áèåèéã òýâðýí íýã ãàðàà çàíãèäàí õ¿¿õäèéí ÿã àþóëõàéí äîð áàéðëóóëàí íºãºº ãàðààðàà àòãàñàí ãàðàà äàâõàð àòãàí äýýø ÷èãëýëòýéãýýð õýâëèé ð¿¿ íü øàõ. ¯¿íèéã 5 óäàà äàâò.




1.2 ÀÌÜÑÃÀËÛÍ ÄÝÝÄ ÇÀÌÛÍ ÖÎ×ÌÎÃ ÁªÃËªÐØÈË(Ãàäíû áèåòýýð áºãëºðººã¿é ¿åä)

• Õ¿÷èëòºðºã÷ ºã.• Õ¿¿õäèéã äóëààí áàéëãà.• Äààâàð ýì÷èëãýý õèé .

o Äåêñàìåòàçîí (1ìë-ò 4ìã) íýã óäààãèéí òóí 0.6ìã/êã

Æèí Íýã óäààãèéí òóí

3-<6 êã 0.5ìë

6-<10êã 0.9ìë

10-<15êã 1.4ìë

15-<20êã 2ìë

20-29êã 3ìë

o ïðåäíèçîëîí 1ìã/êã ºäºðò 2 óäàà 3 õîíîã Àäðåíàëèí óòëàãààð õýðýãëý.

Æèí 1:1000 ºòãºð¿¿ëýãòýé óòëàãûí óóñìàë 2 ìë

3-<6 êã 2 ìë

6-<10êã 2ìë

10-<15êã 2ìë

15-<20êã 2ìë

20-29êã 2ìë

Õýðýâ ¿ð ä¿í ºã÷ áàéâàë õÿíàëòàí äîð 2 öàãààð õýðýãëý.

• Õýðýâ áºãëºðøèë õýâýýð áàéâàë, àìíû õºíäèéã øàëãàí, ãàäíû áèåò áàéâàë ãàðãà.• Õýðýâ øààðäëàãàòàé áîë íóðóóí äýýð öîõèõîîñ ýõëýí äýýðõ äàðààëëààð äàâòàæ áîëíî.




1.3 ØÓÓÃÈÀÍÒÀÉ ÀÌÜÑÃÀËÒÀÉ Õ¯¯ÕÝÄÒÝÉ ÀÆÈËËÀÕ

Õýðýâ õ¿¿õýä òºâèéí õºõðºëòòýé áîëîí óóæ áóþó õºõºæ ÷àäàõã¿é áàéâàë:

• Õ¿÷èëòºðºã÷ ºã.• Ò¿ðãýí ¿éë÷ëýã÷ ãóóðñ òýëýã÷ õýðýãëý.

o Ñàëáóòàìîëûí öàöëàãà 2.5 ìã/òóí, 4 öàãààð ºã. Áèåèéí áàéäàë ñàéæèðìàãö 6-8 öàãààð õýðýãëý.

o Àäðåíàëèí (ñàëáóòàìîëûí öàöëàãà áàéõã¿é ¿åä) 0.1%-1 ìë óóñìàëààñ 0.01ìë/êã-ààð àðüñàí äîð õèé.

Õýðýâ ò¿ðãýí ¿éë÷èëãýýòýé ãóóðñ òýëýã÷ õýðýãëýýä õ¿¿õäèéí áèåèéí áàéäàë ñàéæèðâàë ýñâýë ò¿ðãýí ¿éë÷èëãýýòýé ãóóðñ òýëýã÷ áàéõã¿é áîë ñàëáóòàìîë óóõààð ºã.

2-12 ñàðòàé õ¿¿õäýä: 1 ìã-ààð 6-8 öàãààð1-5 íàñòàé õ¿¿õäýä: 2 ìã-ààð 6-8 öàãààð 5-ààñ äýýø íàñàíä: 4 ìã-ààð 6-8 öàãààð

• Äààâàð ýì÷èëãýý õèé.

Õýðýâ õ¿¿õäèéí àìüñãàë ìàø èõ ñààäòàé áà øóóãèàíòàé àìüñãàë äàõèñàí áîë ïðåäíèçîëîí 1ìã/êã-ààð ºäºðò 1 óäàà óóõààð ºã.

Õýðýâ øóóãèàíòàé àìüñãàë àíõ óäàà òîõèîëäîæ áàéãàà áîë äààâàð á¿¿ õýðýãëý.

• Àìèíîôèëëèí õýðýãëý. Õýðýâ ò¿ðãýí ¿éë÷èëãýýòýé ãóóðñ òýëýã÷ 3 óäàà õýðýãëýýä äýýð íü äààâàð õýðýãëýñýí áîëîâ÷ ¿ð ä¿í ºãºõã¿é áîë àìèíîôèëëèí õýðýãëý.

Ýõíèé óäºà 5-6 ìã/êã-ààð (300 ìã-ààñ èõã¿é) õèéãýýä öààø 5 ìã/êã-ààð 6 öàãèéí çàéòàé ñóäñàíä ààæèì õèé. (20 ìèíóòûí òóðø)

! Àìèíîôèëëèíû òóí õýòðýõ áóþó ñóäñààð õóðäàí õèéâýë àþóëòàé. Õýðýâ õ¿¿õýä ºíãºðñºí 24 öàãèéí äîòîð àìèíîôèëëèíû ÿìàð íýã õýëáýðèéã õýðýãëýñýí áîë ýõíèé òóíã á¿¿ õèé.! Ñóäñàíä õèéæ áàéõ ¿åä áººëæèõ, ñóäàñíû öîõèëò 1 ìèíóòàíä 180- ààñ îëøðîõ, òîëãîé ºâäºõ, òàòàõ øèíæ èëýðâýë õèéõýý çîãñîî.




1.4. ØÈÍÃÝÍ ÈÕ ÀËÄÀËÒÒÀÉ ¯ÅÄ ØÈÍÃÝÍ ßÀÐÀËÒÀÉ ÑÝËÁÝÕ

Õýðýâ õ¿¿õýä øîêòîé áàéâàë õ¿ñíýãò 7.8-ä áè÷èãäñýí çààâðûã ìºðäëºã áîëãîíî. Õ¿¿õäèéí ñóäàñíû öîõèëò öººð÷, çàõûí ñóäàñíû ä¿¿ðýëò ñàéí áîëæ èðâýë ýíý çààâðûã ìºðäºíº. 12 ñàðààñ äîîø íàñíû õ¿¿õäýä 5 öàãèéí òóðø 70ìë/êã-ààð áîäîæ Ðèíãåð ëàêòàòûí ýñâýë 0.9% NaCl-ûí óóñìàë õèéíý. 12 ñàðààñ 5 íàñàíä ìºí ýíý õýìæýýãýýð 2.5 öàãèéí äîòîð õèéíý.

Æèí

Ñóäñààð õèéõ íèéò øèíãýí

(1 öàãò õèéõ õýìæýý)

Íàñ <12 ñàð 5öàãèéí òóðø õèéíý

Íàñ 12 ñàðààñ 5 íàñ õ¿ðòýë 2 1/2 öàãò

õèéíý

< 4 êã 200ìë (40ìë / öàã ) ---

4-< 6 êã 350ìë (70ìë / öàã ) ---

6-<10 êã 550ìë (110ìë / öàã ) 550ìë (220ìë / öàã )

10-<14 êã 850ìë (170ìë/ öàã ) 850ìë (340ìë / öàã )

14-<19 êã 1200ìë (240ìë / öàã ) 1200ìë (480ìë / öàã )

1-2 öàã òóòàìä äàâòàí ¿íýë . Õýðýâ øèíãýí àëäàëòûí áàéäàë ñàéæðàõã¿é áîë ñóäñààð õèéæ áàéãàà øèíãýíèéã èë¿¿ õóðäàí õèéíý .

Õ¿¿õýä óóæ ÷àääàã áîëìîãö íÿðàé õ¿¿õäýä 3-4 öàãèéí äàðàà, áóñàä íàñíû õ¿¿õäýä 1-2 öàãèéí äàðààãààñ ýõëýí 5ìë/êã/öàã-ààð òîîöîæ øèíãýí ñýëáýõ äàâñíû óóñìàë ºã÷ áîëíî.

Áèåèéí æèí ØÑÄ óóñìàëûí öàãò óóõ õýìæýý

< 4 êã 15 ìë

4-< 6 êã 25 ìë

6-<10 êã 40 ìë

10-<14 êã 60 ìë

14-<19 êã 80 ìë Íÿðàé õ¿¿õäèéã 6 öàãèéí äàðàà, ò¿¿íýýñ äýýø íàñíû õ¿¿õäèéã 3 öàãèéí äàðàà äàâòàí ¿íýë .Øèíãýí àëäàëòûã àíãèëàí ýì÷èëãýýãýý ¿ðãýæë¿¿ëýõèéí òóëä òîõèðîõ ýì÷èëãýýíèé òºëºâëãººã (À, Á, Â) ñîíãî.

Õýðýâ áîëîìæòîé áîë 6 öàãèéí äàðàà õ¿¿õäèéã àæèãëà. Ýõ íü óóëãàæ ÷àäàõ áîëòîë ¿ðãýëæë¿¿ëýí àæèãëàõ íü äýýð.




1.5. ØÎÊÒÎÉ (ÖÎÕÈÓËÀËÒ) Õ¯¯ÕÄÝÄ ÕÓÐÀÀÃÓÓÐ ÑÓÄÑÀÀÐ ØÈÍÃÝÍ ÑÝËÁÝÕ (õ¿¿õýä õ¿íä òóðààëã¿é)

• Õ¿íä òóðààëûã øàëãà • Õóðààãóóð ñóäñàíä ãóóðñ òàâü (ëàáîðàòîðèéí ÿàðàëòàé øèíæèëãýýíä öóñ àâ)• Ðèíãåð ëàêòàò áóþó ôèçèîëîãèéí óóñìàëûã ñýëáý – ñàéí äóñàæ áàéãàà ýñýõèéã øàëãà• Øèíãýíèéã 20 ìë/êã-ààð òîîöîæ õóðäàí ÿâóóë.• Ãèäðîêàðáîíàò íàòðèéí 4% óóñìàëààñ 4ìë/êã-ààð òîîöîí 1/2-èéã ààæèì øàõàæ, 1/2-èéã ààæèì äóñààíà.

Íàñ/æèíÐèíãåð ëàêòàò áóþó ôèçèîëîãèéí

óóñìàëûí õýìæýý (20 ìë/êã)

2 ñàð (< 4 êã) 75 ìë

2-<4 ñàð (4-<6 êã) 100 ìë

4-<12 ñàð (6-<10 êã) 150 ìë

1-<3 íàñ (10-<14 êã) 250 ìë

3-<5 íàñ (14-<19 êã) 350 ìë

Òîäîðõîé õýìæýýíèé øèíãýí ñýëáýñíèé äàðàà õ¿¿õäèéã äàõèí ¿íýë

Àíõíû óäàà øèíãýí ñýëáýñíèé äàðàà ¿íýë Õýðýâ ñàéæðààã¿é áîë 20 ìë/êã- ààð àëü áîëîõ õóðäàí äàõèí ñýëáý.2 äàõü óäàà øèíãýí ñýëáýñíèé äàðàà ¿íýë: Õýðýâ ñàéæðààã¿é áîë 20 ìë/êã-ààð àëü áîëîõ õóðäàí äàõèí ñýëáý.3äàõü óäàà øèíãýí ñýëáýñíèé äàðàà ¿íýë: Õýðýâ ñàéæðààã¿é áîë 20 ìë/êã-ààð öóñûã 30 ìèíóòàä ñýëáý.4 äýõ óäàà øèíãýí ñýëáýñíèé äàðàà ¿íýë: Õýðýâ ñàéæðààã¿é áîë ýì÷èëãýýíèé óäèðäàìæèéã õàð.

Õýðýâ õ¿¿õýä õ¿íä òóðààëòàé áîë ñýëáýõ øèíãýíèé õýìæýý, äàâòàìæ ÿëãààòàé – 1.6 –ð õýñãèéã õàðàõ




1.6 Õ¯ÍÄ ÒÓÐÀÀËÒÀÉ ØÎÊÒÎÉ Õ¯¯ÕÄÝÄ ØÈÍÃÝÍ ÑÝËÁÝÕ

Õ¿¿õäýä øîêèéí øèíæ èëýðñýí, ìºí óíòààðñàí áóþó óõààíã¿é áàéãàà òîõèîëäîëä ýíý ýì÷èëãýýã õèéíý:

• Õóðààãóóð ñóäñàíä ãóóðñ òàâü (ëàáîðàòîðèéí ÿàðàëòàé øèíæèëãýýíä öóñ àâ)• Õ¿¿õäýä ñýëáýõ øèíãýíèé õýìæýýã òîäîðõîéëîõûí òóëä õ¿¿õäèéí æèíã øàëãà (ýñâýë òîîöîîë).• Øèíãýíèéã 15 ìë/êã-ààð òîîöîæ 1 öàãò ñýëáý. Äàðààõ øèíãýí¿¿äèéí àëü íýãèéã ñýëáýíý (ñîíãîõ äàðààëëààð æàãñààñàí áàéãàà):- Ðèíãåð ëàêòàòûã 5%-èéí ãëþêîçûí óóñìàëòàé (äåêñòðîç); áóþó- õî¸ð äàõèí ñóëðóóëñàí (0,45%) ôèçèîëîãèéí óóñìàëûã 5%-èéí ãëþêîçûí óóñìàëòàé (äåêñòðîç); áóþó- õî¸ð äàõèí ñóëðóóëñàí Äàððîóãèéí óóñìàëûã 5%-èéí ãëþêîçûí óóñìàëòàé (äåêñòðîç); áóþó õýðýâ äýýðõ øèíãýí¿¿ä áàéõã¿é áîë- Ðèíãåð ëàêòàò.

ÆèíÑýëáýõ øèíãýíèé

õýìæýý Æèí

Ñýëáýõ øèíãýíèé õýìæýý

1 öàãò ñýëáýíý (15 ìë/êã)

1 öàãò ñýëáýíý (15 ìë/êã)

4 êã 60 ìë 12 êã 180 ìë

6êã 90 ìë 14 êã 210 ìë

8 êã 120 ìë 16 êã 240 ìë

10 êã 150 ìë 18 êã 270 ìë

• Øèíãýíèéã õèéæ ýõëýõ ¿åä, ìºí 5-10 ìèíóò òóòàìä ñóäàñíû ëóãøèëò, àìüñãàëûí òîîã òîäîðõîéë.Õýðýâ ñàéæèðñíû øèíæ èëýðâýë (ñóäàñíû ëóãøèëò, àìüñãàëûí òîî öººðñºí):- 15 ìë/êã-ààð 1 öàãèéí äîòîð õóðààãóóð ñóäñààð øèíãýíèéã äàâòàí ñýëáý; äàðàà íü- óóëãàõ áóþó õàìàð õîäîîäíû õàéìñóóðààð ØÑÄ-íû óóñìàë 10 ìë/êã/ öàãò õýìæýýãýýð 10 öàãèéí äîòîð ñýëáý;- õ¿¿õäèéã õîîëëî.

Õýðýâ õ¿¿õýä ýõíèé 15 ìë/êã-ààð øèíãýí ñýëáýñíèé äàðàà ñàéæðàõã¿é áîë ¿æëèéí øîêòîé ãýæ ¿çíý:- Öóñ èðýõèéã õ¿ëýýõ çóóð 4 ìë/êã/öàã-ààð øèíãýíèéã ñýëáý;




- Õýðýâ öóñ áàéãàà áîë øèíý öóñ 10 ìë/êã-ààð 3 öàãò óäààíààð ñýëáý (õýðýâ ç¿ðõíèé äóòàãäàëòàé áîë óëààí ýñèéí áººì õèé); äàðàà íü- õ¿¿õäèéã õîîëëî.Õýðýâ ñóäñààð øèíãýí ñýëáýæ áàéõ ¿åä õ¿¿õäèéí áèå ìóóäàæ äîðîéòâîë (àìüñãàë 1 ìèíóòàä 5-ààð, ç¿ðõíèé öîõèëò 25-ààð íýìýãäâýë) ñýëáýæ áóé øèíãýíýý çîãñîîíî.

1.7 ÒÀÒÀËÒ ÍÀÌÄÀÀÕ ÇÎÐÈËÃÎÎÐ ÄÈÀÇÅÏÀÌ (ýñâýë ÕËÎÐÀËÃÈÄÐÀÒ) ØÓËÓÓÍ ÃÝÄÑÝÝÐ ÕÈÉÆ ÝÌ×ËÝÕ ÇÀÀÂÀÐ

Äèàçåïàìûã øóëóóí ãýäñýýð õèéõäýý:• 1 ìë-èéí òàðèóðò äèàçåïàìûã ñîðóóëæ àâ. Áîëæ ºãâºë õ¿¿õäèéí æèíä òîõèðñîí òóíã òîäîðõîéë. Äàðàà íü ç¿¿ãýý ñóãàëæ àâ.• Øóëóóí ãýäñýíä òàðèóðûã 4-5 ñì ã¿í îðóóëæ, äèàçåïàìûã øàõàæ õèé.• ªãçãèéã õî¸ð òàëààñ íü õýäýí ìèíóò õàâ÷èæ áàðü.

Øóëóóí ãýäñýýð õèéõ Äèàçåïàì 10

ìã/2 ìë óóñìàë

Øóëóóí ãýäñýýð õèéõ Ïàðàëüäåãèä

Íàñ/æèí Òóí 0.1 ìë/êã Òóí 0.3-0.4 ìë/êã

2 ñàð õ¿ðòýë (< 4 êã)* 0.3 ìë 1.0 ìë

2-<4 ñàð (4-<6 êã) 0.5 ìë 1.6 ìë

4-<12 ñàð (6-<10 êã) 1.0 ìë 2.4 ìë

1-<3 íàñ (10-<14 êã) 1.25 ìë 4.0 ìë

3-<5 íàñ (14-<19 êã) 1.5 ìë 5.0 ìëÕýðýâ 10 ìèíóòûí äàðàà òàòàëò ¿ðãýëæèëæ áàéâàë äèàçåïàìûí 2 äàõü òóíã øóëóóí ãýäñýýð õèé (ýñâýë ñóäñààð øèíãýí ñýëáýæ áàéãàà áîë äèàçåïàìûã õàìò ñóäñààð õèé).

Õýðýâ äàõèí 10 ìèíóòûí äàðàà òàòàëò ¿ðãýëæèëæ áàéâàë äèàçåïàìûí 3 äàõü òóíã áóþó õëîðàëãèäðàòûã (3ìë/êã) øóëóóí ãýäñýýð õèé (ýñâýë ñóäñààð áóþó áóë÷èíä ôåíîáàðáèòàë (5ìã/êã) õèé).

Õýðýâ õàëóóíòàé áîë:* Ôåíîáàðáèòàë (200 ìã/ìë óóñìàë)-ûã 2 äîëîî õîíîã õ¿ðòýëõ íàñíû òàòàëòòàé õ¿¿õäýä 20 ìã/êã òóíãààð õèéíý:2 êã æèíòýé áîë ýõíèé òóí: õýðýâ òàòàëò áàéâàë 0.2 ìë, 30 ìèíóòûí äàðàà 0.1 ìë äàâòàí õèéíý3 êã æèíòýé áîë ýõíèé òóí: õýðýâ òàòàëò áàéâàë 0.3 ìë, 30 ìèíóòûí äàðàà 0.15 ìë äàâòàí õèéíý




• Òàñàëãààíû äóëààíòàé óñààð íîðãîñîí àë÷óóðààð õàëóóí áóóðóóëàõ çîðèëãîîð áèåèéã íü àð÷.• Òàòàëò çîãñîõ õ¿ðòýë ýì óóëãàæ áîëîõã¿é (àñïèðàö áîëîõ àþóëòàé).

1.8 ÑÓÄÑÀÍÄ ÃËÞÊÎÇÛÍ ÓÓÑÌÀË ýñâýë ÒÓÉËØÐÓÓËÀÕ ÕÎËÈÌÎÃ ÕÈÉÕ

• Ñóäàñ õàòãàí ëàáîðàòîðèéí ÿàðàëòàé øèíæèëãýýíä öóñ àâ.

• Öóñíû ãëþêîçûã ¿ç. Õýðýâ òóðààëã¿é õ¿¿õäýä öóñàí äàõü ãëþêîç 2.5ììîëü/ë (45ìã/äë)-ýýñ, õ¿íä òóðààëòàé õ¿¿õäýä 3 ììîëü/ë (55 ìã/

äë)-ýýñ áàãà áîë:• 10% ãëþêîçûí óóñìàëààñ 5ìë/êã-ààð ñóäñàíä õóðäàí õèé.

Íàñ/æèí10% ãëþêîçûí óóñìàëûí

õýìæýý(5 ìë/êã)

2 ñàð õ¿ðòýë (<4 êã) 15 ìë

2-<4 ñàð (4-<6 êã) 25ì ë

4-<12 ñàð (6-<10 êã) 40 ìë

1-<3 íàñ (10-<14 êã) 60 ìë

3-<5 íàñ (14-<19 êã) 80 ìë

• 30 ìèíóòûí äàðàà öóñíû ãëþêîçûã äàõèí ¿ç. Õýðýâ öóñíû ãëþêîç áàãà õýâýýð áàéâàë 10% ãëþêîçûí óóñìàëààñ 5ì ë/êã-ààð äàâòàí ñóäñààð õèé.• Àëü áîëîõ õ¿¿õäèéã õîîëëî. Õýðýâ õ¿¿õýä õîîëëîõ áîëîìæã¿é , àìüñãàëûí çàì áºãëºðøèõ àþóëã¿é áîë:• Õàìàð õîäîîäíû õàéìñóóðààð ñ¿¿ áóþó ÷èõðèéí óóñìàë ºã. /×èõðèéí óóñìàë áýëäýõèéí òóëä 200 ìë àÿãàòàé öýâýð óñàíä 4 öàéíû õàëáàãà (20 ãðàìì) ÷èõýð õèéíý. /

• Òóéëøðóóëàõ õîëèìîã (10% ãëþêîç äýýð ñóóðèëñàí)-îîñ 10ìë/êã-ààð ñóäñàíä õèé.




Íàñ/æèíÒóéëøðóóëàõ õîëèìîãèéí

õýìæýý(10 ìë/êã)

2 ñàð õ¿ðòýë (<4 êã) 40 ìë

2-<4 ñàð (4-<6 êã) 40-60 ìë

4-<12 ñàð (6-<10 êã) 60-100 ìë

1-<3 íàñ (10-<14 êã) 100-140 ìë

3-<5 íàñ (14-<19 êã) 140-190 ìë

Òóéëøðóóëàõ õîëèìîã:• Çàéëøã¿é àãóóëàãäàõ á¿ðäýë íü :- ãëþêîçûí óóñìàë (5,10,20%), - 7,5%-èéí õëîðò êàëèéí óóñìàë- èíñóëèí• 100 ìë ãëþêîçûí óóñìàëä 7,5%èéí õëîðò êàëèéí àãóóëàãäàõ äýýä õýìæýýã 6.0 ìë áàéëãàõ íü ç¿éòýé.• Èíñóëèíûã 4-5 ãðàìì ãëþêîçîíä 1 ÎÓÍ áàéõààð òîîöíî.

1.9 Ç¯ÐÕ ÇÎÃÑÑÎÍ ¯ÅÄ ¯Ç¯¯ËÝÕ ÒÓÑËÀÌÆ

• Ç¯ÐÕÝÍÄ ØÓÓÄ ÁÓÑ ÈËËÝÃ ÕÈÉÕ

3.5 êã 5-10 êã 15-20 êã 25-35 êã

2 õóðóóíû èëëýã: õºõíèé íºñººò õýñãýýñ 1 õóðóó äîð

2 õóðóóíû èëëýã: õºõíèé íºñººò õýñãýýñ 1 õóðóó äîð

1 ãàðûí èëëýã: à þ ó ë õ à é ìºãººðñíººñ 1 õóðóó äýýð

2 ãàðûí èëëýã:àþóëõàé ìºãººðñíººñ 2 õóðóó äýýð

Ã¿í:1,5-2,5ñì Õàðüöàà: 3:1 Äàâòàìæ 120




• ÝÌÈÉÍ ÝÌ×ÈËÃÝÝ ÕÈÉ.




Æèí Àäðåíàëèí 1:1 000Áèêàðáîíàò íàòðè 4.2%(çààëòûã ¿ç)

3.5-5 êã 0.5 ìë 10 ìë

5-7.5 êã 0.75 ìë 15 ìë

10 êã 1.0 ìë 20 ìë

15 êã 1.5 ìë 30 ìë

20 êã 2.0 ìë 40 ìë

25 êã 2.5 ìë 50 ìë

30 êã 30. ìë 60 ìë

35 êã 3.5 ìë 70 ìë

2. ÃÓÓÐÑÀÍ ÕÎÎËÎÉÍ ÁÀÃÒÐÀÀ

Òîäîðõîéëîëò Ãóóðñàí õîîëîéí áàãòðàà (ÃÕÁ) ãýäýã íü îëîí ÿíçûí ñýäýýã÷ õ¿÷èí ç¿éëýýð ¿¿ñãýãääýã àìüñãàëûí çàìûí õýò ìýäðýãøëèéí óðâàëààð èëðýõ àðõàã ¿ðýâñýëò ýìãýã áºãººä àÿíäàà áîëîí ýì÷èëãýýíèé äàðàà õÿëáàðõàí çàñàð÷ áîëîõ áºãëºðøèë ¿¿ñãýäýã. Àìüñãàëûí äýýä, äîîä çàì ¿ðýâñýõ áà ãóóðñàí õîîëîé àãøèíà.

Øàëòãààí • ¯¿ñãýäýã øàëòãààí íü òîäîðõîéã¿é. Ãýâ÷ óäàìøëûí óðüäàë íºõöºë, ãàäààä îð÷íû õ¿÷èí ç¿éë¿¿äèéí õàâñàðñàí ¿ð íºëººíä ¿¿ñäýã áàéæ áîëçîøã¿é ãýæ òààìàãëàæ áàéíà.

• Íàñíû õóâüä àëü ÷ íàñàíä òîõèîëäîæ áîëîõ áà áàãòðààòàé õ¿¿õäèéí 30%-ä ºâ÷íèé øèíæ òýìäýã àìüäðàëûí ýõíèé 1 æèëä, 80-90%-ä 4-5 íàñíààñ ºìíº èëýð÷ áàéíà.

• ªäººã÷ õ¿÷èíä ÕÀÐØÈË ÒªÐ¯¯ËÝÃ×ÈÄ ÁÎËÎÕ: ãýðèéí òîîñíû õà÷èã, ãýðèéí òýæýýâýð àìüòäûí ¿ñ, æîîì, óðãàìàëûí òîîñ, ºâñ, ìººãºíöºð ÖÎ×ÐÎÎÃ×ÈÄ: òàìõè, õèìèéí óóðøèìòãàé áîäèñ, õ¿éòýí àãààð, áèåèéí õýò à÷ààëàë.

ÀÌÜÑÃÀËÛÍ ÇÀÌÛÍ ÂÈÐÓÑÛÍ ÕÀËÄÂÀÐ.

• ßëãàí îíîøëîãîî: ãóóðñàíöàðûí ¿ðýâñýë, ãóóðñàí õîîëîé óóøèãíû ãàæ õºãæèë (áðîíõî-ïóëüìîíàë äèñïëàçè), äàðõëàà äóòìàãøèë, ç¿ðõíèé äóòàãäàë, õîäîîä óëààí õîîëîéí ñººðãº óðñãàë (ãàñòðîýçîôàãàëü ðåôëþêñ), àìüñãàëûí çàìûí ãàäíû áèåò




¯íýëýõÁàãòðààíû ýìíýë ç¿éí øèíæ òýìäýã íü öî÷ìîã áóþó ààæèì ýõýëäýã. Õàðøèë òºð¿¿ëýã÷ áîëîí öî÷ðîîã÷äûí øàëòãààíò áàãòðààíààñ àìüñãàëûí çàìûí âèðóñûí õàëäâàðààð (õàìãèéí ò¿ãýýìýë ºäººã÷ õ¿÷èí) ñýäýýãäýõ áàãòðàà íü èë¿¿ ààæèì ýõýëäýã.Äàðààõ øèíæ òýìäã¿¿ä èëýðíý:• +/- õººñºðõºã öýðòýé õàíèàõ, øºíº õàíèàõ áîëîâ÷ ºäºð õàíèàëãàëò óëàì èõýñíý• Àìüñãààäàõ, öýýæ òýëýãäýí àìüñãàë äàâ÷äàõ• Àìüñãàë ãàðãàõàä èñãýðñýí õóóðàé õýð÷èãí¿¿ð òàðõìàë ñîíñîãäîíî

Áàãà íàñíû õ¿¿õäèéí öî÷ìîã áàãòðààíû õ¿íäðýëèéí çýðãèéã ¿íýëýõ õýä õýäýí ÷óõàë ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä áàéäàã:• Õ¿¿õäèéí åðºíõèé áèåèéí áàéäàë/ óõààí ñàíààíû áàéäàë• Àìüñãàëæ áàéãàà áàéäàë: àìüñãàëä òóñëàõ áóë÷èíãóóä îðîëöîæ áàéãàà ýñýõ: öýýæ õîíõîëçîõ (õàâèðãà õîîðîíä, ýãýìíèé, ºâ÷¿¿íèé õîíõîð)Áóñàä øèíæ¿¿ä:• Àìüñãààäàõ, ç¿ðõ äýëñýõ, õ¿¿õýä ÿðüæ ÷àäàõã¿é • ×àãíàëòààð óóøèãò îðîõ àãààð áàãàññàí, õýð÷èãí¿¿ð, +/- øàæèãíóóð, àìüñãàë ãàðãàëò óäààøèðñàí• Ñàëñòààð áºãëºðºõ, óóøèã øàë÷èéõ, öýýæ õýò òýëýãäýõ (ìºí ãàäíû áèåò îðñîí áàéæ áîëíî) çýðãýýñ àìüñãàë õî¸ð òàëä èæèë áèø ñîíñîãäîíî.• Õîæóó èëðýõ àìü íàñàíä àþóëòàé øèíæ¿¿ä: ïàðàäîêñàëü ïóëüñ, õºõðºëò, óõààí àëäàõ, õ¿¿õýä ò¿ãøèõ, ÿäàð÷ ñóëüäàõ, ÇÖ öººðºõ, óóøãèíä àìüñãàë ñîíñîãäîõã¿é áîëîõ

Øèíæèëãýý• Õ¿÷èëòºðºã÷èéí õàíàìæèéã ¿çýõ: òàñàëãààíû àãààðò• Õ¿÷èëñýí àìüñãàë ãàðãàëòûí õóðäûã õýìæèõ: Áàãòðààò áàéäàë ýõýëæ áàéæ áîëçîøã¿é ãýñýí ñýæèãòýé áîë ºâ÷òºíèé õýâèéí ¿ç¿¿ëýëòèéã òóõàéí ¿åèéí ¿ç¿¿ëýëòòýé õàðüöóóëæ ¿çýõ íü à÷ õîëáîãäîëòîé. • Öýýæíèé ãýðýë çóðàã: Õàòãàëãàà áàéæ áîëîõ ñýæèãòýé ¿åä ãýðëèéí øèíæèëãýý õèéíý.• Òàðààãóóð ñóäàñíû öóñíû õèéí íàéðëàãà: àìüñãàë ãà÷ààëòàé áàãòðààíû

¿åä ýíý øèíæèëãýýã õèéíý. Èõýíõ òîõèîëäîëä ñýõýýí àìüäðóóëàõ ýð÷èìò ýì÷èëãýýíèé òàñàãò õèéäýã.

Àíõààð: Àìüñãàëûí çàìûí áºãëºðøëèéí òîäîðõîé øèíæ áàéõã¿é áîëîâ÷ àìüñãàëûí çàì ñàëñòààð áºãëºðºõ, óóøèã øàë÷èéõ çýðýã õ¿÷èí ç¿éëýýñ öóñíû õ¿÷èëòºðºã÷èéí õàíàìæ áàãà áàéæ áîëíî. Sa O2 íü õ¿÷èëòºðºã÷èéí õàíàìæûã á¿ðýí õàðóóëäàã òóë àãààðæóóëàëòûí àëäàãäàë áàéãàà ýñýõèéã




(ÑÎ2 –í ÿëãàðàëò) òîäîðõîéëîõîä ÷óõàë.

ßàðàëòàé õèéõ ýì÷èëãýýÖî÷ìîã áàãòðààíû ýì÷èëãýýíä:• Ñýäýýã÷ õ¿÷èí ç¿éë¿¿äèéã çàéëóóëàõ• Áàãòðààò áàéäëààñ ãàðãàõ: b2 àãîíèñò (ñàëüáóòàìîë ìýòèéí), àíòèõîëèíåðãè ¿éëäýëòýé ýì¿¿äýýð (Ipratropium bromide) ãóóðñàí õîîëîéã òýëýõ. Ýìèéã ºãºõ õàìãèéí òîõèðîìæòîé àðãà áîë òîäîðõîé òóíøëààð öàöëàãà õèéõ.• Äààâðûã (Æ: ïðåäíèçîëîí óóõààð, ãèäðîêîðòèêîí ñóäñààð) öàöëàãààð áîëîí ñõåìýýð ºãºõ íü ¿ðýâñëèéí îõü áîäèñûí ÿëãàðëûã áàãàñãàäàã.• Õ¿÷èëòºðºã÷, øèíãýí íºõºõ ýì÷èëãýý, õýðýâ íÿíãèéí õàëäâàð áàãòðààã ñýäýýñýí áîë àíòèáèîòèê ýì÷èëãýý

Áàãòðàà õºäëºëèéí ¿åèéí ýì÷èëãýý

Çýðýã Øèíæ òýìäýã Ýì÷èëãýý

Õºíãºí

• Óõààí ñàðóóë • Îð÷èíäîî èäýâõèòýé,

õºõðºëòã¿é • Ñîíñîãäîõóéö

øóóãèàíòàé àìüñãàëòàé • Àìüñãàëûí òîî õýâèéí • Àìüñãàëä òóñëàõ

áóë÷èí îðîëöîõã¿é / öýýæ õîíõîëçîõã¿é

• Çàõûí öóñàí äàõü Î2 õàíàìæ >95% òàñàëãààíû àãààðò

• Àñóóëòàíä õàðèóëàõ ÷àäâàðòàé

Öàöëàãààð Ñàëáóòàìîë (100 ìêã / öàöëàãàò) 2-6 óäàà õýðýãëýõ (6 íàñ õ¿ðòýë 2 ìã-ààð)

• Öàöëàãààð õýðýãëýõ áîëîìæã¿é áîë Ñàëáóòàìîëûã 2-12 ñàðòàé õ¿¿õäýä 1 ìã, 12 ñàðààñ 5 íàñòàé õ¿¿õäýä 2 ìã, 5-ààñ äýýø íàñíû õ¿¿õäýä 4 ìã-ààð óóõààð ºãíº.

• ¯éë÷èëæ áàéâàë – Õýðýâ øààðäëàãàòàé áîë 4 öàã òóòàìä Ñàëáóòàìîëûã öàöëàãààð áà óóõààð õýðýãëýíý.

• ¯éë÷ëýõã¿é áîë – Äóíä çýðãèéí áàãòðààã ýì÷ëýõòýé àäèë.Ïðåäíèçîëîí óóõààð (1 ìã/êã – ààð 1-3 ºäðèéí òóðø) øèíæ òýìäýã õýäýí õîíîãîîð ¿ðãýëæèëñýí ¿åä




Äóíä

• Óõààí ñàðóóë • Õ¿¿õýä ñóóãàà áàéäàëòàé /

õýâòýý áàéæ áîëíî • Õºõðºëòã¿é • Ñîíñîãäîõóéö øóóãèàíòàé

àìüñãàëòàé • Çàðèì òóñëàõ áóë÷èíãóóä

àìüñãàëä îðîëöîíî / öýýæ õîíõîëçîíî

• Çàõûí öóñàí äàõü Î2 õàíàìæ 92-95% òàñàëãààíû àãààðò

• ÇÖ îëøèðñîí • Àñóóëòàíä õàðèóëàõ íü

áàãà çýðýã õÿçãààðëàãäñàí

Çàõûí öóñàí äàõü Î2 õàíàìæ <92% áîë Î2 ºãºõ

• Î2 ºãººä òîãòìîë õÿíàíà.Öàöëàãààð Ñàëáóòàìîë (100 ìêã/ öàöëàãàò) 2-6 óäàà õýðýãëýõ (1-4 öàã òóòàìä)

• Öàöëàãààð õýðýãëýõ áîëîìæã¿é áîë Ñàëáóòàìîë ûã 2-12 ñàðòàé õ¿¿õäýä 1 ìã, 12 ñàðààñ 5 íàñòàé õ¿¿õäýä 2 ìã, 5-ààñ äýýø íàñíû õ¿¿õäýä 4 ìã-ààð óóõààð ºãíº.

• Èõýíõ õ¿¿õä¿¿ä ýìíýëýãò õýâòýõ øààðäëàãàòàé

• Ãýðýýð ýì÷ëýãäýõ ãýæ áàéãàà õ¿¿õäèéã Ñàëáóòàìîë ºãñíèé äàðàà 4 öàã àæèãëààä ÿâóóëíà Ïðåäíèçîëîí óóõààð (1 ìã/êã – ààð ºäºðò 3 õîíîã ºãººä õàñ)

Õ¿íä

• Àëáàäìàë / ò¿ãøñýí áàéäàëòàé

• Àìüñãàëä òóñëàõ áóë÷èíãóóä äóíä çýðýã îðîëöîíî / öýýæ õîíõîëçîíî

• Àìüñãàëûí òîî îëøðîíî • Çàõûí öóñàí äàõü

Î2 õàíàìæ < 92% òàñàëãààíû àãààðò

• Òàñàëãààíû àãààðò õºõðºëòòýé

• ÇÖ îëøèðñîí • Àñóóëòàíä õàðèóëàõ

÷àäâàð èëò àëäàãäñàí

Ýìíýëýãò õýâò¿¿ëæ Î2 ºãºõ Öàöëàãààð Ñàëáóòàìîë (100 ìêã/ öàöëàãàò) 2-6 óäàà õýðýãëýõ, 20 ìèíóòàíä 3 òóí õýðýãëýõ áóþó óóð ìàíàí ¿¿ñãýã÷ öàõèëãààí àïïàðàòààð óòàõ (1-2 öàãò 2.5-5 ìã óóðøóóëàõ) • Öàöëàãààð õýðýãëýõ áîëîìæã¿é

áîë Ñàëáóòàìîë ûã 2-12 ñàðòàé õ¿¿õäýä 1 ìã, 12 ñàðààñ 5 íàñòàé õ¿¿õäýä 2 ìã, 5-ààñ äýýø íàñíû õ¿¿õäýä 4 ìã-ààð óóõààð ºãíº.

• Áèåèéí áàéäàë íü ñàéæèð÷ áàéâàë äàâòàìæèéã áóóðóóëàõ

• Ñàéæðàõã¿é áîë 20 ìèíóò ¿ðãýëæë¿¿ëýõ

• Áèåèéí áàéäàë íü ìóóäààä áàéâàë ìàø õ¿íä ¿åèéí ýì÷èëãýýã õèéíý

Ipratropium bromide (öàöëàãààð 100 ìêã/ öàöëàãàò, 6 öàãò2-4 óäàà) Óóðøóóëàëòààð 0.25 áóþó 0.5 ìã/òóíãààð ñàëáóòàìîëòàé õàìò ýõíèé 1 öàãò 20 ìèíóò òóòàìä 3 òóíãààð)

Ïðåäíèçîëîí óóõààð (1 ìã/êã) • Áººëæèëòòýé áîë ñóäñààð

ãèäðîêîðòèçîí íàòðè ñóêöèíàò 2-4 ìã/êã/òóíãààð 6 öàã òóòàì




Ìàø õ¿íä

• Óõààí àëäñàí• Àìüñãàëä òóñëàõ

áóë÷èíãóóä äýýä çýðãýýð îðîëöîíî / õ¿÷òýé òàòàãäàíà

• Òóéëäñàí• Î2 õàíàìæ < 90%

òàñàëãààíû àãààðò• ÇÖ ìàø ò¿ðãýññýí• Àñóóëòàíä õàðèóëàõ

÷àäâàðã¿é

Õ¿¿õäèéã ÿàðàëòàé ¿íýë¿¿ëýõýýð ñýõýýíèé ýì÷ äóóäàõ Õ¿÷èëòºðºã÷ Ñàëáóòàìîëûã óóðøóóëàëòààð ºãºõIpratropium-ã äýýðõè çààâðààð óóðøóóëàí ºãºõ Äýýðõè çààâðûí äàãóó ñóäñààð ãèäðîêîðòèçîí

• Äýýðäýõã¿é áîë Àìèíîôèëëèí 10 ìã/êã-ààð (äýýä õýìæýý íü 250 ìã) ñóäñààð 60 ìèíóòàíä. Õýðýâ óðä íü Òåîôèëëèí óóæ áàéñàí áîë ÿàðàëòàéãààð Àìèíîôèëëèí ºã÷ áîëîõã¿é áîëîâ÷ ñèéâýí äýõ ò¿âøèíã ¿çíý.

• Ñóäñààð ¿ðãýëæë¿¿ëýí öîõèõ òóíãààð ºãíº (1-9 íàñ: 1.1 ìã/êã/öàã, 10+ íàñ: 7 ìã/êã/öàã )

Áàãòðàà ºâ÷íèé óäààí õóãàöààíû ýì÷èëãýý Öî÷ìîã ñýäðýëèéí ¿å áîëãîíä àðõàã øèíæ¿¿äèéã õÿíàõ õýðýãòýé.Òóñãàé àñóóìæóóäûã äàðààõ áàéäëààð àñóóíà:• Ýìèéí áýëäìýë¿¿äýý õè÷íýýí óäàà õýðýãëýäýã (íàìæààã÷,óðüä÷èëàí ñýðãèéëýã÷)• ªìíºõ öî÷ìîã ñýäðýëèéí áàéäàë (õ¿íä õºíãºí), ýì÷èëãýý (ýìíýëýã,ýð÷èìò ýì÷èëãýýíèé òàñàãò õýâòñýí ýñýõ)• Ñýäðýë õîîðîíäûí çàé • Õàíèàëãàòàé õîëáîîòîé õ¿¿õýä íîéð àëäàõ, >1 øºíº / äîëîî õîíîã• ¯¿ðýýð øèíæ òýìäýã èëðýõ, äîëîî õîíîãò 1-ýýñ äýýø õîíîã ãóóðñàí õîîëîé òýëýã÷ ýìèéí áýëäìýë õýðýãëýñýí• Áèåèéí à÷ààëàëààñ õàìààðàí õàíèàëãàõ áà øóóãèõ, áèåèéí à÷ààëëûã äààõ ÷àäâàðã¿é áàéõ

• Óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ: Áàãòðààíû õ¿íäðýë ò¿¿íèéã ýì÷ëýí óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ íü õÿëáàð áèø àñóóäàë þì. Õèéãäñýí ñóäàëãààíààñ ¿çýõýä 50% íü áàãòðààíû ÿìàð íýãýí øèíæ èëðýõã¿éãýýð 10-20 æèëèéí òóðø ÿâäàã.

Îéð îéðõîí áàãòðàà õºäëºõ áîëîí íàìæëûí ¿åä øèíæ òýìäýã èëðýõýýñ ñýðãèéëæ õýðýãëýíý.

• Öàöëàãààð äààâðûí áýëäìýë õýðýãëýõ: (Beclomethasone 100-200ìêã/öàöëàãàò) Äýýä õýìæýý íü ºäºðò 200 ìã-ààð 2 óäàà. Òóñãàé çîðèóëàëòûí öàöàã÷ààð õýðýãëýõ íü ç¿éòýé áºãººä öàöñàíû äàðàà




õîîëîé, àìàà çàéëíà.• Äààâðûí áýëäìýë óóõ: Ìàø õ¿íä áàãòðààò áàéäàë áà ýì÷èëãýýíä ¿ð

ä¿í ìóó äàõèëòàò õýëáýðèéí áàãòðààíû ¿åä äààâðûí áýëäìýë óóíà. Óäààí õýðýãëýâýë õîîëíû äóðøèë õýò íýìýãäýõ, Êóøèíãèéí öàðàé, ºñºëò áîéæèëò çîãñîõ, ÿñ ñèéðýãæèõ ìýòèéí ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëíý.

Õÿíàëò

• ªâ÷òºí á¿ðò õÿíàëòûí õóóäàñ áàéõ øààðäëàãàòàé • Ýöýã ýõ÷¿¿äýä ºâ÷íèé òàëààðõ “Áàãòðàà ãýæ ÿìàð ºâ÷èí áý?” ìýäýýëýë ºãíº• Õýðýâ ýìèéã öàöëàãààð ºã÷ áàéãàà áîë ýìíýëýãýýñ ãàðàõààñ ºìíº õýðýãëýæ áóé àðãà áàðèëûã íü õÿíàõ áà áîëîìæòîé áîë çîðèóëàëòûí öàöàã÷ õýðýãëýõ• Ýöýã ýõ÷¿¿äýä õ¿¿õäèéí áèåèéí áàéäàë ìóóäàõ øèíæ, ýìíýëýãýýñ ãàðñàíààñ õîéø 48 öàãèéí õóãàöààíä ñàéæðàõã¿é áîë õýíä õýðõýí õàíäàõ, õààíà õÿíàëòàíä áàéõ (ºðõèéí ýì÷èéí õÿíàëòàíä áàéõ íü èë¿¿ õÿëáàð) òàëààð çºâëºõ• Áàãòðàà ºâ÷òýé õ¿¿õýä á¿ð õ¿¿õäèéí õàðøëûí áîëîí ºðõèéí ýì÷èéí õÿíàëòàíä áàéõ

3. ÃÓÓÐÑÀÍÖÀÐÛÍ ¯ÐÝÂÑÝË

Òîäîðõîéëîëò Ãóóðñàíöàðûí õóðö ¿ðýâñýë ãýäýã íü õºõ¿¿ë õ¿¿õäýä ýëáýã òîõèîëäîõ âèðóñýýð ¿¿ñãýãäýõ àìüñãàëûí äîîä çàìûí àãààð äàìæóóëàõ æèæèã õýñãèéã ¿ðýâñ¿¿ëýõ áºãëºðøèëò ýìãýã áàéäàë þì.

Øàëòãààí • Øàëòãààí íü âèðóñ: íèéò òîõèîëäëûí 50 îð÷èì õóâèéã Ðåñïèðàòîðíû Ñèíöèòèàëü âèðóñ ¿ëäñýí õóâèéã Ïàðàèíôëþýíöà 3 âèðóñ, ìèêîïëàçì, àäåíîâèðóñ ¿¿ñãýäýã.

• Ãóóðñàí õîîëîé-óóøèãíû ãàæ õºãæèë (áðîíõî-ïóëìîíàëü äèñïëàçè), ç¿ðõíèé òºðºëõèéí ãàæèãòàé õ¿¿õä¿¿ä ãóóðñàíöàðûí ¿ðýâñýëä ºðòºìòãèé áàéäàã.

• Ãóóðñàí õîîëîéí áàãòðàà, óóøèãíû õàòãàëãàà (íÿíãèéí áà âèðóñûí), àìüñãàëûí çàìä ãàäíû áèåò îðîõ, õºõ¿¿ë õàíèàä, òºðºëõèéí óóøèã áà ç¿ðõíèé ýìãýã, õàõàëòààñ (àñïèðàö) ¿¿ñýõ ýìãýã, óóøèãíû óéëàíõàéò õàòóóðàë (öèñòèê ôèáðîç) çýðãýýñ ÿëãàí îíîøëîíî.




Ýìíýë ç¿éí øèíæÍóóö ¿å 1-2 õîíîã ¿ðãýëæëýõ áà ýíý ¿åä õàëóóðàõ, íóñãàéðàõ, áàãà çýðýã õàíèàõ, õîîëîíäîî ìóóäàõ øèíæ¿¿ä èëýðíý. Ìºí:• Õýð÷èãíýñýí õàíèàä +/- ñîíñîãäîõóéö áàéíà• Àìüñãàëûí òîî îëøèðíî (ÀÒ 60-80 óäàà/ìèí)• Õàìàð ñàðòàëçàõ, öýýæ õîíõîëçîõ, öýýæ õýò òýëýãäñýí• ×àãíàõàä òàðõìàë íîéòîí õýð÷èãí¿¿ð áà øàæèãíóóð• Àìüñãàë ãàðãàëò óäààøèðñàí• +/-õîîëîíäîî ìóóäñàíààñ õî¸ðäîã÷îîð óñã¿éæëèéí øèíæ ãàðàõ• 2 õ¿ðòýëõ íàñàíä èõ òîõèîëäîõ áà îðãèë ¿å íü 6 ñàð• Áàãà ñàðòàé õ¿¿õäýä õ¿íä õýëáýðýýð ÿâàãäàíà

ÀÍÕÀÀÐ: Õºõðºëò ºâ÷íèé õ¿íäèéí çýðãèéã èëòãýíýÕ¿¿õýä õºõðºëòã¿é ÷ ãýñýí õ¿÷èëòºðºã÷èéí äóòàãäàëòàé áàéæ áîëíîÕ¿÷èëòºðºã÷èéí õàíàìæ < 90% áàéâàë Î2 ºãíº.Õ¿¿õäèéí áèåèéí áàéäàë õ¿íä, óíòàà áàéâàë õ¿÷èëòºðºã÷èéí äóòàãäàëòàé áºãººä àìüñãàëûí äóòàãäàëä õÿëáàðõàí ºðòºõ áîëîìæòîé.

• Èõýíõäýý ºâ÷íèé 2-3 äàõü ºäðºº õ¿íäýðíý• Ýðò èëðýõ áàãòðàà ãýæ ñýæèãëýæ áîëíî. Èéìä àðàé îëîí ñàðòàé õ¿¿õäýä öàöëàãààð ñàëáóòàìîë ºãíº. Øèíæèëãýý

Öýýæíèé ðåíòãåíä:• Öýýæ õýò òýëýãäýëèéí øèíæ• Óóøèãíû óãèéí çóðàãëàë òîäîðñîí• Ãýðëèéí øèíæèëãýýíä æèæèã ãîëîìòîò ñ¿¿äð¿¿ä òàðõìàë ãàðíà

Ãóóðñàíöàðûí ¿ðýâñëèéí ¿åä öóñíû øèíæèëãýýíèé ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä õýâèéí áîëîõ áà õýðýâ îíîø òîäîðõîé áèø, õ¿íäýðñýí áîë à÷ õîëáîãäîëòîé.

Ýì÷èëãýý: Õ¿íäðýëèéí çýðãèéã ¿íýë





Õºíãºí • Õ¿¿õýä îð÷èíäîî èäýâõèòýé, ºðººíèé àãààðò àðüñ ÿãààí ºíãºòýé

• Óóõäàà ñàéí • Î2 õàíàìæ >92% • Ç¿ðõ ñóäàñ,àìüñãàëûí

çàìûí ñóóðü ýìãýãã¿é

Ãýðýýð ýì÷èëæ áîëíî. • ßìàð øèíæ èëýðâýë ÿàðàëòàé

ýìíýëýãò èðýõèéã ýõýä çºâëºíº • Áàãààð îéð îéðõîí õîîëëîíî

• 24 öàãèéí äàðàà ºðõèéí ýì÷äýý äàõèí ¿ç¿¿ëýõ

Äóíä • Óóõäàà ìóóäàõ • Àìüñãàëûí

äóòàãäàë èëýðñýí • Î2 õàíàìæ <92% áà

õºõðºëòòýé • Óíòàà • Ç¿ðõ ñóäàñ,

àìüñãàëûí çàìûí ñóóðü ýìãýãòýé áóþó

• 6 ñàðààñ äîîø íàñòàé

Ýìíýëýãò õýâò¿¿ëýí òóñãààðëàõ • Õàðüöàíãóé áàãà ýì÷èëãýý õèéíý • Î2-í õàíàìæèéã òîõèðîìæòîé

õýìæýýíä áàðüæ áàéõûí òóëä Î2 ºãºõ(õàìðûí ãóóðñààð, ìàñê, Î2-í õàéðöàã áà ìàëãàéãààð)

• Øèíãýí íºõºõ, õîîëîíä äóðã¿é áîë ñóäñààð íºõºõ, 75%-ã íºõíº

• Àðüñíû ºíãº, ñóäàñíû öîõèëò,ÀÒ,Î2-í õàíàìæûã õÿíà

• Áîëîìæòîé áîë öàöëàãààð ñàëáóòàìîë ºãºõ. Ãýâ÷ ãóóðñàíöàðûí ¿ðýâñýëèéí ¿åä íºëººëºõã¿é.

Õ¿íä Äýýðõè øèíæ äýýð íýìýãäýýä:

• Àìüñãàëûí ãà÷ààë òîä èëýðñýí

• Òàñàëãààíû àãààðò õºõðºõ íü Î2 õýðýãöýý èõ áàéãààã èëòãýíý

• Øèíãýí óóõã¿é +/- óñã¿éæëèéí øèíæ

• Õ¿¿õýä ñààòàëä îðñîí

• ÑÎ2-í èë¿¿äýë (õºëðºõ, öî÷ðîìòãîé áîëîõ, àìüñãàëã¿éäýë)

Ñýõýýí àìüäðóóëàõ ýð÷èìò ýì÷èëãýýíèé òàñàãò õýâò¿¿ëýí òóñãààðëàõ

• Õèéõ ýì÷èëãýý öººí • Õ¿÷èëòºðºã÷èéí ìàëãàé

áà õàéðöàãààð Î2 ºã÷ õ¿÷èëòºðºã÷èéí õàíàìæûã >95% áàéëãàõ

• Øèíãýíèé 75%-ã ñóäñààð íºõºõ • àìüñãàëûí ñèñòåìèéã õÿíàõ:

15 ìèíóò òóòàìä àðüñíû ºíãº, ñóäàñíû öîõèëòûã òîîëîõ

• Òàðààãóóð ñóäñàí äàõü õèéí íàéðëàãûã ¿çýõ

• ÐÅÅÐ çàð÷ìààð àìüñãàë óäèðäàõ • Õ¿¿õäèéí áèåèéí áàéäàë ìàø

õ¿íä íÿíãèéí õàëäâàðààð õ¿íäýðñýí áîë Áåíçèëïåíèöèëëèí áà Ãåíòàìèöèí ñóäñààð õèéõ




ßâö• Õàíèàëãàëò áà àìüñãàë õÿìðàëûí øèíæ èëýðñýíýýñ õîéø 48-72 öàãèéí äàðàà ºâ÷èí õ¿íäýðäýã• Î2 àâàõ øààðäëàãàã¿é, àìüñãàëûí ãà÷ààëûí øèíæã¿é, õîîëîíäîî ñàéí áîë ýìíýëãýýñ ãàðãàíà• àìüñãàëûí ¿éëèéí õÿìðàë èëýðñýíýýñ 7-10 õîíîãèéí äîòîð íîéòîí õóóðàé õýð÷èãí¿¿ð ñîíñîãäîíî• Õàíèàëãàëò õýäýí äîëîî õîíîãîîð ¿ðãýëæèëæ áîëíî• Àìüäðàëûí ýõíèé 2 æèëä çàðèì õ¿¿õäýä ºâ÷èí äàõèõ áîëîìæòîé• Óóøãèíä õýð÷èãíýñýí àìüñãàë äàõèí äàâòàãäàí ñîíñîãäîõ íü óóøèãíû áàãòðàà ºâ÷èíä ºðòºõ õ¿÷èí ç¿éë áîëîõã¿é.• Õîâîð òîõèîëäîëä àìüñãàëûí ¿éëèéí õÿìðàë óäààí ¿ðãýëæëýí àìüñãàëûí õ¿÷èëøèëä îðîõ áà õ¿íä õýëáýðèéí óñã¿éæëýýñ ýíäýæ áîëíî.

Õÿíàëò

• Èõýíõ õ¿¿õýä ýäãýðñýíèé äàðàà çààâàë õ¿¿õäèéí ýì÷èéí õÿíàëòàíä áàéõ øààðäëàãàã¿é.• Ñóóðü ýìãýãòýé, ìàø õ¿íä ºâ÷èëñºí, ãýðëèéí øèíæèëãýýíä ººð÷ëºëò èõòýé áàéñàí õ¿¿õäèéã ºðõèéí áîëîí õ¿¿õäèéí ýì÷ õÿíàíà.

4. ÄÀÐÕËÀËÛÍ ßËÒÑÀÍ ÝÑ ÖªªÐªÕ ÀÍÕÄÀÃ× ÒÓÓÐÀËÒ- ÈÒÏ

Òîäîðõîéëîëò ÈÒÏ íü çºâõºí ÿëòñàí ýñèéí òîî öººðñíèé óëìààñ ãàðàõ ýìãýã þì. Öóñ á¿ëýãíýëòèéí õ¿÷èí ç¿éë¿¿äýýñ çºâõºí ÿëòñàí ýñèéí àìüäðàõ õóãàöàà äàðõëàëûí óëáààòàé áîãèíîññîíîîñ òîî íü öººðäºã òóë öóñ á¿ëýãíýëò áà ãåìîñòàç ººð÷ëºãäºõã¿é.

Øàëòãààí Âèðóñûí õàëäâàð àâñíààñ 1-4 äîëîî õîíîãèéí äàðàà çàõûí öóñàí äàõü ÿëòñàí ýñèéí çàäðàëààñ ò¿¿íèé ãàäàðãóóãèéí ýñðýã ººðººñºº äàðõëààò ýñðýã áèå ¿¿ñäýã. ×óõàì ÿàãààä çàðèì õ¿¿õäèéí áèå ìàõáîäü âèðóñûí õàëäâàðûí ýñðýã èéì çàìààð õàðèó óðâàë ¿ç¿¿ëäýã íü òîäîðõîéã¿é áàéãàà þì.

• Ýð¿¿ë õ¿¿õäèéí ÿëòñàí ýñèéí õýâèéí õýìæýý 150-400 -109 ë




Àíãèëàë Á¿õ ºâ÷òºí¿¿äèéã 2 ¿íäñýí á¿ëýãò õóâààíà:Öî÷ìîã (80-90%): 6 ñàðûí õóãàöààíä ººðºº àÿíäàà ñàéæðàí ÿëòñàí ýñèéí òîî õýâäýý îðäîã (äóíäæààð 2 ñàð). Èõýíõäýý õàâðûí óëèðàëä 2-4 íàñíû õ¿¿õä¿¿ä ºâ÷ëºõ íü ýëáýã. Õ¿éñíèé õàðüöààíû õóâüä ýðýãòýé ýìýãòýé èæèë.Àðõàã (10-20%): 6 ñàðààñ äýýø õóãàöààãààð ¿ðãýëæèëäýã. Àðõàã õýëáýðýýð íàñàíä õ¿ðýã÷èä ºâ÷ëºìòãèé. Ýìýãòýé: ýðýãòýé õ¿éñíèé õàðüöàà 2.6:1

Ýìíýë ç¿éí øèíæ òýìäýã

• Áèåèéí èõýíõ õýñãèéã õàìàðñàí æèæèã öýãýí òóóðàëòóóä íü ò¿ãýýìýë èëðýõ øèíæ. Ýöýã ýõ÷¿¿ä õ¿¿õýä ýð¿¿ë, ÿìàð íýãýí çîâèóðã¿é áàéñíàà ãýíýò òóóðñàí ãýæ ºã¿¿ëäýã.• Ñàëñòûí öóñ àëäàëò, õàìðààñ öóñ àëäàõ, øóëóóí ãýäýñíèé öóñ àëäàëò, öóñòàé øýýõ øèíæ èëýð÷ áîëíî. ÈÒÏ íü óäààí ÿâöòàé àðõàã ºâ÷ëºë ¿¿ñãýõ íü áàãà.• Òàðõèíä öóñ õàðâàõ íü 0.1 - 0.9% òîõèîëäîíî.Àíõààð: ÈÒÏ îíîø òàâèõàä ýðãýëçýýã¿é òîõèîëäîëóóä• ßëòñàí ýñèéí öººðëººñ ººð ýìãýã ººð÷ëºëòã¿é• Öàðàé öîíõèãîð áèø, òóíãàëàãèéí áóë÷èðõàéí òîìðîë, ýëýã äýë¿¿ òîìîðñîí øèíæã¿é• ßëòñàí ýñ öººðºõ á¿õ øàëòãààíóóäûã ¿ã¿éñãýñýí áàéõ. Õàìãèéí ãîë øàëòãààíä öóñíû õîðò õàâäàð, ÿñíû ÷ºìºãíèé òºëæèë àëäàãäàõ íºõöë¿¿ä, òºëæèëã¿éäëèéí öóñ áàãàäàë ã.ì îðíî.Øèíæèëãýý

•Öóñíû äýëãýðýíã¿é øèíæèëãýý áà áóñàä òóñëàõ ÷àíàðûí øèíæèëãýý íü îíîøèéã áàòàëíà. ßëòñàí ýñ õ¿íä õýëáýðèéí áàãàäàë èëðýõ íü (ÿëòñàí ýñ 20000õ 106) ýëáýã. ßëòñàí ýñèéí õýìæýý õýâèéí áà òîìîðñîí áàéíà. Öóñ èõ àëäààã¿é ë áîë ãåìîãëîáèí, óëààí ýñèéí õýìæýý ººð÷ëºãäàõã¿é.

•ßñíû õýìèéí øèíæèëãýý íü õºõðºëò àìàðõàí ¿¿ñäýã õ¿¿õä¿¿äýä îñîëòîé ¿éëäýë áºãººä îíîø òîäðîîã¿é òîõèîëäîëä ë ¿¿íèéã õèéíý. Óëààí ýñèéí áà ãðàíóëîöèòèéí ýãíýýíèé ýñ¿¿ä õýâèéí áàéäàã. ßëòñàí ýñèéí áîëîâñðîëò íýìýãäñýíýýñ õºãæèë ã¿éöýýã¿é ìåãàêàðèîöèòóóä èëýðíý.




Ýì÷èëãýý: Õ¿íäðýëèéí çýðãèéã ¿íýë


Õºíãºí • Õ¿¿õýä îð÷èíäîî èäýâõèòýé, ºðººíèé àãààðò àðüñ ÿãààí ºíãºòýé

• Óóõäàà ñàéí • Î2 õàíàìæ >92% • Ç¿ðõ ñóäàñ,àìüñãàëûí

çàìûí ñóóðü ýìãýãã¿é

Ãýðýýð ýì÷èëæ áîëíî. • ßìàð øèíæ èëýðâýë ÿàðàëòàé

ýìíýëýãò èðýõèéã ýõýä çºâëºíº • Áàãààð îéð îéðõîí õîîëëîíî • 24 öàãèéí äàðàà ºðõèéí ýì÷äýý

äàõèí ¿ç¿¿ëýõ

Äóíä • Óóõäàà ìóóäàõ • Àìüñãàëûí äóòàãäàë

èëýðñýí • Î2 õàíàìæ <92% áà

õºõðºëòòýé • Óíòàà • Ç¿ðõ ñóäàñ,

àìüñãàëûí çàìûí ñóóðü ýìãýãòýé áóþó

• 6 ñàðààñ äîîø íàñòàé

Ýìíýëýãò õýâò¿¿ëýí òóñãààðëàõ • Õàðüöàíãóé áàãà ýì÷èëãýý õèéíý • Î2-í õàíàìæèéã òîõèðîìæòîé

õýìæýýíä áàðüæ áàéõûí òóëä Î2 ºãºõ(õàìðûí ãóóðñààð, ìàñê, Î2-í õàéðöàã áà ìàëãàéãààð)

• Øèíãýí íºõºõ, õîîëîíä äóðã¿é áîë ñóäñààð íºõºõ, 75%-ã íºõíº

• Àðüñíû ºíãº, ñóäàñíû öîõèëò,ÀÒ,Î2-í õàíàìæûã õÿíà

• Áîëîìæòîé áîë öàöëàãààð ñàëáóòàìîë ºãºõ. Ãýâ÷ ãóóðñàíöàðûí ¿ðýâñýëèéí ¿åä íºëººëºõã¿é.

Õ¿íä Äýýðõè øèíæ äýýð íýìýãäýýä:

• Àìüñãàëûí ãà÷ààë òîä èëýðñýí

• Òàñàëãààíû àãààðò õºõðºõ íü Î2 õýðýãöýý èõ áàéãààã èëòãýíý

• Øèíãýí óóõã¿é +/- óñã¿éæëèéí øèíæ

• Õ¿¿õýä ñààòàëä îðñîí • ÑÎ2-í èë¿¿äýë

(õºëðºõ, öî÷ðîìòãîé áîëîõ, àìüñãàëã¿éäýë)

Ñýõýýí àìüäðóóëàõ ýð÷èìò ýì÷èëãýýíèé òàñàãò õýâò¿¿ëýí òóñãààðëàõ

• Õèéõ ýì÷èëãýý öººí • Õ¿÷èëòºðºã÷èéí ìàëãàé áà

õàéðöàãààð Î2 ºã÷ õ¿÷èëòºðºã÷èéí õàíàìæûã >95% áàéëãàõ

• Øèíãýíèé 75%-ã ñóäñààð íºõºõ • ÇÑ,àìüñãàëûí ñèñòåìèéã

õÿíàõ: 15 ìèíóò òóòàìä àðüñíû ºíãº,ÀÒ,ñóäàñíû öîõèëòûã òîîëîõ

• Òàðààãóóð ñóäñàí äàõü õèéí íàéðëàãûã ¿çýõ

• ÐÅÅÐ çàð÷ìààð àìüñãàë óäèðäàõ • Õ¿¿õäèéí áèåèéí áàéäàë ìàø õ¿íä

íÿíãèéí õàëäâàðààð õ¿íäýðñýí áîë Áåíçèëïåíèöèëëèí áà Ãåíòàìèöèí ñóäñààð õèéõ




ßâö

• Õàíèàëãàëò áà àìüñãàë õÿìðàëûí øèíæ èëýðñýíýýñ õîéø 48-72 öàãèéí äàðàà ºâ÷èí õ¿íäýðäýã• Î2 àâàõ øààðäëàãàã¿é, àìüñãàëûí ãà÷ààëûí øèíæã¿é, õîîëîíäîî ñàéí áîë ýìíýëãýýñ ãàðãàíà• àìüñãàëûí ¿éëèéí õÿìðàë èëýðñýíýýñ 7-10 õîíîãèéí äîòîð íîéòîí õóóðàé õýð÷èãí¿¿ð ñîíñîãäîíî• Õàíèàëãàëò õýäýí äîëîî õîíîãîîð ¿ðãýëæèëæ áîëíî• Àìüäðàëûí ýõíèé 2 æèëä çàðèì õ¿¿õäýä ºâ÷èí äàõèõ áîëîìæòîé• Óóøãèíä õýð÷èãíýñýí àìüñãàë äàõèí äàâòàãäàí ñîíñîãäîõ íü óóøèãíû áàãòðàà ºâ÷èíä ºðòºõ õ¿÷èí ç¿éë áîëîõã¿é.• Õîâîð òîõèîëäîëä àìüñãàëûí ¿éëèéí õÿìðàë óäààí ¿ðãýëæëýí àìüñãàëûí õ¿÷èëøèëä îðîõ áà õ¿íä õýëáýðèéí óñã¿éæëýýñ ýíäýæ áîëíî.

Õÿíàëò

• Èõýíõ õ¿¿õýä ýäãýðñýíèé äàðàà çààâàë õ¿¿õäèéí ýì÷èéí õÿíàëòàíä áàéõ øààðäëàãàã¿é.• Ñóóðü ýìãýãòýé, ìàø õ¿íä ºâ÷èëñºí, ãýðëèéí øèíæèëãýýíä ººð÷ëºëò \ èõòýé áàéñàí õ¿¿õäèéã ºðõèéí áîëîí õ¿¿õäèéí ýì÷ õÿíàíà. Ýì÷èëãýý

Ýìíýëãýýð áà àìáóëàòîðèîð êîíñåðâàòèâ ýì÷èëãýý õèéõ, ýìíýëýãò èäýâõèòýé ýì÷ëýõ çàð÷ìûã áàðèìòëàíà. Èäýâõèòýé ýì÷èëãýý õèéõã¿éãýýð èõýíõ ºâ÷òºíèé ÿëòñàí ýñèéí òîî 4-6 äîëîî õîíîãò õýâèéí õýìæýýíäýý õ¿ðäýã.

1. Àìáóëàòîðèîð õèéãäýõ êîíñåðâàòèâ ýì÷èëãýýªâ÷òºíèé öóñàí äàõü ÿëòñàí ýñèéí òîî >20000õ106 áóþó <20000õ106 áàéâàë àìáóëàòîðèîð õÿíàæ áîëíî. Ãýõäýý äàðààõ íºõöë¿¿äèéã õàðãàëçàæ ¿çíý:

•Îíîø òîäîðõîé áîë: Öàðàé öîíõèãîð áóñ, ýëýã äýë¿¿ òîìã¿é, òóíãàëàãèéí áóë÷èðõàéí òîìðîëã¿é, öóñíû øèíæèëãýýíä öóñ áàãàäàëûí øèíæã¿é, öàãààí ýñèéí òîî öººðººã¿é àòëàà ÿëòñàí ýñ äàíãààð öººðñºí, ººð áóñàä ººð÷ëºëòã¿é áàéõ

•Öóñ àëäàëòã¿é áîë: Áèåýð õºõðºëò áîëîí æèæèã öýã÷èëñýí òóóðàëòòàé áîëîâ÷ ñàëñòûí áîëîí õîîë áîëîâñðóóëàõ çàì, øýýñ ÿëãàðóóëàõ çàìûí öóñ àëäàëòã¿é áàéõ

•Áóñàä ýðõòýí òîãòîëöîîíû òàëààñ ººð÷ëºëòã¿é áàéõ




•ªñâºð íàñíû õ¿¿õäèéã àìáóëàòîðèîð õÿíàëòàíä áàéõ ÿâöàä ãýð á¿ëèéíõýí áîëîí àõ ä¿¿ñ íü òóñàëæ äýìæèõ áîëîëöîîòîé ãýð á¿ëèéí òààëàìæòàé îð÷èíã á¿ðä¿¿ëýõ¿éö áàéõ

•Ýì÷ëýã÷ ýì÷ýýñýý ºâ÷íèé òàëààð àñóóæ òîäðóóëàõ, îéëãîëò îëæ àâàõ á¿ðýí áîëîìæòîé áàéõ

•Öóñíû ýì÷èéí òºëºâëºãºº ¸ñîîð õ¿¿õäèéã õÿíàõ ÷àäâàðòàé ºðõèéí ýì÷ áàéõ

2. Ýìíýëãýýð õèéõ ýìèéí ýì÷èëãýý: “ Õÿíàëòàí äîð õ¿ëýýõ”•ÈÒÏ îíîø ýðãýëçýýòýé áóþó (öóñíû øèíæèëãýýíä ¿íäýñëýõ áîëîìæã¿é)

äýýð äóðäñàí íºõöë¿¿äèéí àëü íýã íü ¿ã¿é áîë ýìíýëýãò õýâò¿¿ëýõ õýðýãòýé.

•ªâ÷òºí öóñàðõàã øèíæã¿é áîëîâ÷ óóõààð ïðåäíèçîëîí ºãºõ øààðäëàãàòàé ãýæ ¿çâýë çºâëºõ ýì÷ýýñ çºâºëãºº àâíà.

3. Ýìíýëýãò èäýâõèòýé ýì÷ëýõ•ªâ÷òºíä öóñàðõàã õàìøèíæ (àì, õàìàð, øóëóóí ãýäýñíýýñ) èëýðñýí

áîëîâ÷ öóñ àëäàëò çîãññîí áîë ýìíýëýãò õýâò¿¿ëæ ïðåäíèçîëîí ýì÷èëãýý õèéíý (2 äîëîî õîíîãèéí òóðø 2-4 ìã/êã/ºäºðò, òóíã ààæèì áóóðóóëíà).Ñîíãîìîë ýì÷èëãýýíä Àíòè-Ä ýì÷èëãýý, èììóíîãëîáóëèí ýì÷èëãýý áàãòàíà.

•Ñ¿¿ëèéí ¿åä ýäãýýð ýì÷èëãýý íü óðò áà áîãèíî õóãàöààíû ýìíýë ç¿éí ñàéæðàëä íºëººëäºã ýñýõèéã áàòàëñàí ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä ãàðàõã¿é áàéíà. Ýäãýýð 3 ýì íü õýäèéãýýð ÿëòñàí ýñèéí òîîã ò¿ðãýí õóãàöààíä ºñãºäºã ÷ òàðõèíû öóñ àëäàëòûí òîõèîëäîëûã áóóðóóëäàã ýñýõèéã áàòëààã¿é áèëýý. Çààâàë öóñíû íàðèéí ìýðãýæëèéí ýì÷èéí õÿíàëòàíä ýì÷èëíý.

Àíõààð: Àñïèðèí áîëîí ¿ðýâñëèéí ýñðýã äààâðûí áóñ ¿éë÷èëãýýòýé ýì óóëãàõààñ áîëãîîìæèë.

Öî÷ìîã äàõèëòàò ÈÒÏÀíõíû ýäãýðýëýýñ õîéø õýäýí ñàðààñ æèëèéí äàðàà ÿëòñàí ýñ äàõèí öººðºõ òîõèîëäîë áèé. Ýíý ñýäðýë íü âèðóñûí õàëäâàðààð ºäººãääºã. ªâ÷íèé ñýäðýë õîîðîíä öóñíû øèíæèëãýýíä ÿëòñàí ýñèéí òîî òîãòìîë õýâèéí áàéñàí áóþó àíõíû ºâ÷ëºë õ¿íäðýýã¿é àÿíäàà ººðºº ýäãýðñýí áîë öî÷ìîã ÈÏÒ-èéí àäèë ýì÷èëíý.Àðõàã ÈÒÏßëòñàí ýñèéí òîî 6 ñàðààñ äýýø õóãàöààíä öººðñºí áîë àðõàã ÈÒÏ ãýíý.Íÿðàé ¿åýñ áèå äýýð õÿëáàðõàí õºõðºëò ¿¿ñäýã áàéñàí ãýõ ºã¿¿ëýëòýé áîë ÿëòñàí ýñ öººðëèéí òºðºëõèéí ýìãýã ãýæ ñýæèãëýõ õýðýãòýé.

•Öóñíû øèíæèëãýýãýýð ÿëòñàí ýñèéí òîî, ÷àíàðûí ººð÷ëºëòºä íàðèéí




ä¿ãíýëò õèéæ ÿëãàí îíîøëîõ•Àðõàã ÈÒÏ- ã áàòëàõàä ÿñíû õýìèéí øèíæèëãýý à÷ õîëáîãäîëòîé.•Ýì÷èëãýýíä ñóäñààð Àíòè-Ä, èììóíîãëîáóëèí, êîðòèêîñòåðîèä

õýðýãëýíý•Øèíæ òýìäýã 1 æèëýýñ èë¿¿ õóãàöààãààð ¿ðãýëæëýõ íü ìàø õîâîð áîëîâ÷

òîõèîëääîã òóë äýë¿¿ àâàõ çààëòòàé áàéäàã (¿ð ä¿í íü 70-80%).

5. ÄÓÍÄ ×ÈÕÍÈÉ ¯ÐÝÂÑÝË

Òîäîðõîéëîëò Áàãà íàñíû õ¿¿õäýä äóíä ÷èõíèé öî÷ìîã ¿ðýâñýë íýëýýä ýëáýã òîõèîëäîíî. • 3 õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õäèéí 2/3 ºâäºõ áà ñóðãóóëèéí

ºìíºõ íàñíû õ¿¿õäèéí 90% îð÷èì íü ºâääºã áàéíà. • ªâ÷ëºë õàìãèéí ºðòºìòãèé íàñ íü 6-18 ñàð.

Øàëòãààí Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae-í õýâ øèíæèò áóñ õýëáýð, Moraxella catarrhalis, Âèðóñ

×èõíèé ºâäºëòèéã ÿëãàí îíîøëîõ: Ãàäíà ÷èõíèé ¿ðýâñýë, ÷èõíèé ãàäíà ñóâãèéí ãýìòýë, õîëåñòåàòîìà, ãàäíû áèåò, ã¿éëñýí áóë÷èðõàéí îð÷ìûí áîëîí ø¿äíèé áóãëàà, õàâäàð, õàìðûí äàéâðûí õºíäèéí ¿ðýâñýë

Ýìíýë ç¿éí øèíæ òýìäýãÄóíä ÷èõíèé ¿ðýâñýëòýé õ¿¿õýä íÿíãèéí ãàðàëòàé ìýíýí áîëîí ¿æëýýð õ¿íäýð÷ áîëíî. Õýðýâ îëîí ýðõòýí òîãòîëöîîíû ººð÷ëºëòòýé õ¿¿õäèéí áèåèéí áàéäàë õ¿íä õàëóóðàëòòàé áàéâàë äàí ãàíö äóíä ÷èõíèé ¿ðýâñýë ãýñýí îíîø òàâèëã¿é ¿æèë áîëîí áóñàä íîöòîé õ¿íäðýë¿¿ä áàéæ áîëçîøã¿é ãýæ ñýæèãëýõ õýðýãòýé.

Õàì øèíæ¿¿ä: ×èõýýð ºâäºõ, õàëóóðàõ (30-50%), ñîíñãîë ìóóäàõ, áèåèéí åðºíõèé áàéäàë ñóëðàõ

•×èõíýýñ èäýý ãîîæèõ, öî÷ðîìòãîé áîëîõ, óíòààðàõ, õîîëîíä äóðã¿éöýõ, äîòîð ìóóõàéðàõ, áººëæèõ, ñóóëãàõ, òîëãîé ºâäºõ

•Íÿðàé õ¿¿õäýä õýñýã ãàçðûí øèíæ èëðýõ íü õàðüöàíãóé áàãà, õºõ¿¿ë õ¿¿õäýä õýñãèéí áà åðºíõèé øèíæ èëðýõ íü àäèë

•Àðàé òîì õ¿¿õä¿¿ä ÷èõ øóóãèõ, òîëãîé ýðãýõ, ñîíñãîë ìóóäàõ

Øèíæ¿¿ä: Õýíãýðýãýí õàëüñ óëàéñàí, ãýðëèéí óðâàëã¿é, ÷èíýðñýí áàéíà

•Äóíä ÷èõíèé øèíæ¿¿ä (äóíä ÷èõíèé àëõíû áàðèóë, äºø, ãýðëèéí ðåôëåêñ) òîä èëýðíý




•×èõíèé õèéëýã÷ äóðàíãèéí øèíæèëãýýíä õýíãýðýãýí õàëüñíû õºäºëãººí íü áàãàññàí

•Àìüñãàëûí äýýä çàìûí ¿ðýâñëèéí øèíæ¿¿ä (íóñãàéðàõ, çàëãèóð áîëîí ã¿éëñýí áóë÷èðõàé óëàéñàí, õàíèàíà) èëðýõ íü âèðóñûí õàëäâàð áàéæ áîëçîøã¿éã íîòîëíî.

Èõ óéëàãíààä áàéãàà áîëîí õàëóóíòàé õ¿¿õä¿¿äèéí äèéëýíõèéí õýíãýðýãýí õàëüñ óëàéëòòàé áàéäàã (õàöàð íü óëàéñàí). Çºâõºí õýíãýðýãýí õàëüñ óëàéñàí áàéõ íü äóíä ÷èõíèé ¿ðýâñýë ãýæ îíîø òàâèõàä ó÷èð äóòàãäàëòàé. Õàëóóð÷ áàéãàà ÷èõýíä áóé õóëõûã àâààä ººð àðãà õýìæýý àâàõã¿é áàéõ íü õàíãàëòòàé áóñ ç¿éë þì.

Ýì÷èëãýý2-îîñ äýýø íàñíû õ¿¿õäýä äóíä ÷èõíèé öî÷ìîã ¿ðýâñýë íü áèåèéí áàéäàë íü õàðüöàíãóé ñàéí áàéñàí áîë ººðºº àÿíäàà ýäãýðäýã. Èéìä õ¿¿õäèéí áèåèéí áàéäàë 24-48 öàãèéí äàðàà ñàéæðàõã¿é áîë àíòèáèîòèê ºãºõ íü ç¿éòýé.

1. Øèíæ òýìäãèéí ýì÷èëãýý:• ªâäºëò íàìäààõ: Õàìãèéí ãîë øèíæ òýìäýã áîë ºâäºëò áàéäàã òóë

ºâäºëòèéã íàìäààõ íü ÷óõàë.• Ïàðàöåòàìîë 20-30 ìã/êã-ààð 2-3 òóí/õîíîãò (ºâäºëò òîäîðõîé áîë)• Õ¿÷òýé öî÷ìîã ºâäºëòèéí ¿åä íýã óäàà õýíãýðýãýí õàëüñ ðóó 1%-í

ëèäîêàéíû óóñìàë äóñààõ íü ¿ð ä¿íòýé áàéäàã.• Õàìàð áèò¿¿ áîë óóõààð õàìðûí ñàëñòûí õàâàíã áóóðóóëàõ ýì óóõ,

õàðøëûí ãàðàëòàé íóñãàéðàë áîë àíòèãèñòàìèí õýðýãëýíý. Ãýñýí õýäèé ÷ õàìðûí ñàëñòûí õàâàíã áóóðóóëàã÷, àíòèãèñòàìèí, êîðòèêîñòåðîéäóóä íü äóíä ÷èõíèé öî÷ìîã ¿ðýâñëèéí ãîë ýì÷èëãýý áèø ó÷èð òèéì ÷ èõ à÷ õîëáîãäîëòîé áèø áàéäàã.

• Õýñýã ãàçðûí á¿ëýýí áèãí¿¿ð: Çàðèì õ¿¿õäýä õýðýãëýõýä òóñòàé.

Ýöýã ýõ÷¿¿äýä äàðààõ ç¿éëñèéã çºâëºíº:• Òàìõè òàòàõûã õîðèãëîíî: äóíä ÷èõíèé ¿ðýâñëèéí ¿åä çàéëøã¿é

òàòãàëçàõ ÷óõàë ç¿éë.• Õºõºëò àëü áîëîõ õºõ¿¿ëýõã¿é áàéõ: Óäààí õóãàöààíä õºõ¿¿ëºõ íü

äóíä ÷èõíèé ¿ðýâñýë ¿¿ñýõýä íºëººëºõ õ¿÷èí ç¿éë áîëäîã.

2. Àíòèáèîòèê: ªâäºëò íàìäààõ ýì÷èëãýý õèéãýýä 24 öàãèéí äàðàà íàìäàõã¿é áàéõ íü íèéò òîõèîëäîëûí 5%-ã ýçëýõ áà àíòèáèîòèê ýì÷èëãýý õèéíý. Îð÷èí ¿åä àíòèáèîòèêèéí õýðýãëýýíèé õóâü õ¿í (ãàæ íºëºº) áà íèéãýìä (òýñâýðòýé áàéäàë) ó÷ðóóëàõ õîð óðøãèéã èë¿¿ òîîöîæ áàéãàà òóë àëü áîëîõ õýðýãëýõýýñ çàéëñõèéæ áàéíà. Èéìä ýöýã ýõ÷¿¿äýä äýýðõè




øàëòãààíû òàëààð äýëãýðýíã¿é ñàéí òàéëáàðëàæ ºãñºíººð àíòèáèîòèêèéí õÿíàëòã¿é õýðýãëýýã áóóðóóëæ ¿¿íýýñ òàòãàëçàæ áîëîõûã õàðóóëæ áàéíà.

Àìîêñàöèëëèí 15 ìã/êã/òóí (äýýä òàë íü 500 ìã) óóõààð, 8 öàãèéí

çàéòàé 5 õîíîãèéí òóðøÁÀ

Êîòðèìèêñàçîë (òðèìåòðîïðèì 4 ìã/êã, ñóëüôàìåòàêñàçîë 20 ìã/êã) òóíãààð 12 öàãèéí çàéòàé 5 õîíîãèéí òóðø

• Õýðýâ òýñâýðòýé S.pneumoniae ãýæ ñýæèãëýâýë: (àíòèáèîòèê õýðýãëýýä óäààã¿é áàéãàà, 2-îîñ äîîø íàñòàé) ºíäºð òóíãààð àíòèáèîòèê ºãºõ Àìîêñàöèëëèí 30 ìã/êã/òóí-ààð 8 öàãèéí çàéòàé 5 õîíîã

• Ïåíèöèëëèíä õàðøèëòàé áîë: Ýðèòðîìèöèí 15 ìã/êã (äýýä õýìæýý íü 500 ìã) òóíãààð 8 öàãààð 5 õîíîã óóæ õýðýãëýíý.

3.Òèìïàíîöåíòåç õèéæ äóíä ÷èõíèé õºíäèéí øèíãýíèéã ñîðóóëæ àâàõ: Õ¿÷òýé ºâäºëòòýé õýíãýðýãýí õàëüñ ÷èíýðýëòòýé, õîðäîãûí øèíæ òîä, ýìíýë ç¿éí øèíæ òîäîð÷ àíòèáèîòèê ýì÷èëãýý õèéëãýõ øààðäëàãàòàé áîëñîí òîõèîëäîëäóóäàä ýíý àæèëáàðûã õèéíý. Ýíý àæèëáàðûã ÷èõ õàìàð õîîëîéí ìýñ çàñëûí ýì÷ õèéõ øààðäëàãàòàé.

Õ¿íäðýë1.Õýíãýðýãýí õàëüñ öîîðîõ: íîãîîí èäýý ãîîæèæ ºâäºëò íàìäàíà. Ýíý

íü çîãñîõã¿é áîë èäýýíýýñ íààëäàö àâàí íÿí óðãóóëàí àíòèáèîòèêò ìýäðýã áàéäëûã ¿çýæ òîõèðîõ àíòèáèîòèêèéã óóõààð áà õýñýã ãàçàðò õýðýãëýíý.

2.Õàëóóð÷ óõààí àëäàõ íü äóíä ÷èõíèé öî÷ìîã ¿ðýâñëèéí ¿åä ýëáýã òîõèîëäîíî.

3.Ä¿ëèéðýõ: äóíä ÷èõíèé öî÷ìîã áîëîí àðõàã ¿ðýâñëèéí ¿åä õºíäèéä õóðèìòëàãäñàí øèíãýíèé óëìààñ ñîíñãîë äàìæóóëàõ ¿éë àæèëëàãàà àëäàãääàã. Øèíãýíèéã ãàäàãøëóóëàõàä óã áàéäàë õýâýíäýý îðíî.

4.Äàâøèíãóé ÿâöòàé äóíä ÷èõíèé èäýýò ¿ðýâñýë: Äóíä ÷èõíèé öî÷ìîã ¿ðýâñëèéí øèíæ èëýðñýíýýñ õîéø õºíäèéä õóðèìòëàãäñàí ýìãýã øèíãýí õýäýí äîëîî õîíîãîîñ ñàð õ¿ðòýë øèìýãääýãã¿é. Ýíý áàéäàë 2 äîëîî õîíîã ¿ðãýëæèëñýí áîë äóíä ÷èõíèé äàâøèíãóé ÿâöòàé èäýýò ¿ðýâñýë ¿¿ñýõ áàéäàë 70%, 1 ñàð áîë 40%, 2 ñàð 20%, 3 ñàð 10% áàéíà.

Äóíä ÷èõíèé öî÷ìîã ¿ðýâñëýýð ºâäñºí õ¿¿õýä á¿ð 3 ñàðûí äàðàà ñîíñãîë øàëãàõ ñîðèë áóþó òèìïàíîìåòðèéí øèíæèëãýý õèéëãýõ ̧ ñòîé. Äàâøèíãóé ÿâöòàé äóíä ÷èõíèé èäýýò ¿ðýâñýëä äàðààõ ýì÷èëãýýã õèéíý.




à) 3 ñàð ¿ðãýëæèëñýí øèíæ òýìäýã áàëàðõàé äóíä ÷èõíèé èäýýò ¿ðýâñëèéí ýì÷èëãýý:

•Ñàðûí äàðàà äàõèí ¿çëýã õèéõ•Õÿíàëòûí äîð àæèãëàõààñ ººð à÷ õîëáîãäîëòîé ýì÷èëãýý áàéõã¿é

áîëîâ÷ äàðààõ àðãà õýìæýýã àâíà. ¯¿íä: Ýì÷èëãýýíèé ýõíèé ¿åä õýðýãëýæ áàéñàí àíòèáèîòèêèéã ñîëèõ, åðºíõèé áîëîí õýñýã ãàçðûí ñàëñòûí õàâàíã õººõ ýì¿¿ä, àíòèãèñòàìèí áà êîðòèêîñòåðîèäûã óóõààð õýðýãëýõ ã.ì

á) 3 ñàð ¿ðãýëæèëñýí øèíæ òýìäýã á¿õèé(÷èõíèé õºíäèéí äàðàëò èõñýëòèéí øèíæ¿¿ä, ºâäºëò, õ¿¿õýä èõ öî÷ðîìòãîé áàéõ, ä¿ëèéðýë çàñðàõã¿é áàéõ) äóíä ÷èõíèé èäýýò ¿ðýâñëèéí ýì÷èëãýý: Ýäãýýð õ¿¿õä¿¿äýä áàðèìòëàõ ýì÷èëãýýíèé ãîë çàð÷èì íü õýë ÿðèà, îþóí óõààí, òàíèí ìýäýõ¿éí õºãæëèéí õîöðîãäîëîîñ ñýðãèéëýõ þì. ¯¿íä:•Àíòèáèîòèê ýì÷èëãýýíèé õóãàöààã óðòàñãàõ: 2-3 äîëîî õîíîã õ¿ðòýë• Áàéíãûí õÿíàëò: Ä¿ëèéðýëò, àìüñãàëûí çàìûí õàðøëûí ãàðàëòàé

ýìãýã¿¿ä, àäåíîèäûí òîìðîëîîñ õàìàð áèò¿¿ðýõ õàì øèíæ/ õàìàð çàëãèóð àðõàã õàëäâàðûí ãîëîìò áîëîõ, äàðõëàëûí òîãòîëöîîíû ººð÷ëºëò, õàìàð çàëãèóðûí õàâäàð, ñàëñòûí äîîðõè äàâõàðãûí öîîðîë ìýòèéí á¿òöèéí ººð÷ëºëòººñ ñýðãèéëæ õÿíàëòàíä áàéëãàíà.

• Ìýñ çàñëûí ýì÷èëãýý: Ä¿ëèéðýë áîëîí áóñàä õ¿íäðýë¿¿äýä ýìèéí ýì÷èëãýý ¿ð ä¿íã¿é áîë àãààð íýâòð¿¿ëýõ öîðãî òàâèõ áîëîí ìèðèíãîòîìè õèéäýã. ̄ ð ä¿í íü ìýñ çàñëûí ýì÷èëãýýíèé õîð óðøèãààñ (åðºíõèé ìýäýý àëäóóëàëò, 6-9 ñàð ãóóðñûã áàéëãàõ, ìýñ çàñëûí ýì÷èëãýýã äàâòàõ íü 25%, ÷èõíýýñ èäýý ãîîæèõ 25% õ¿ðòýë òîõèîëäîíî) äàâóó áàéõààð òîîöîîëîõ õýðýãòýé.

• Àäåíîèäýêòîìè: Ýíý íü çàðèì äóíä ÷èõíèé àðõàã ¿ðýâñýëòýé õ¿¿õäýä à÷ õîëáîãäîëòîé áàéäàã.

5. Èäýýò õ¿íäðýë¿¿ä áîëîõ: Õîëåñòåàòîìà, Õºõëºã óðãàöàãûí ¿ðýâñýë, Èäýýò ëàáèðèíòèò, ãàâëûí õàëäâàðóóä (ìýíýí,õàòóó õàëüñíû ãàäíàõ áà äîòîð áóãëàà, òàðõèíû áóãëàà) çýðýã íü òîõèîëäîíî. Ýäãýýð õ¿íäðýë¿¿ä ãàðñàí ºâ÷òºíèéã ßÀÐÀËÒÀÉ ÝÌÍÝËÝÃÒ ÕÝÂÒ¯¯ËÆ ñóäñààð õèéõ àíòèáèîòèê ýì÷èëãýýã ýõëýýä ÷èõ õàìàð õîîëîéí ýì÷ ð¿¿ èëãýý.

6. Áóñàä õ¿íäðýë¿¿ä: í¿¿ðíèé ìýäðýëèéí ñààæèë, õàæóóãèéí ñèíóñûí õºíäèéí òðîìáîç




6. ÇÀËÃÈÓÐ, Ã¯ÉËÑÝÍ ÁÓË×ÈÐÕÀÉÍ ¯ÐÝÂÑÝË

À. Ã¿éëñýí áóë÷èðõàéí öî÷ìîã ¿ðýâñýë

Òîäîðõîéëîëò Öî÷ìîã çàëãèóðûí ¿ðýâñëèéí ¿åä çàëãèóð áîëîí ã¿éëñýí áóë÷èðõàé ¿ðýâñýæ áîëäîã.

• 1 íàñ õ¿ðòýëõ õ¿¿õä¿¿ä ºâëºõ íü õîâîð áàéäàã. 4-7 íàñàíä èõ ºâ÷èëäºã áà öààøèä íàñàíä õ¿ðñýí õîéíîî ÷ ºâ÷èëíº.

Øàëòãààí • Ãîë øàëòãààí íü b-öóñ çàäðàëûí ñòðåïòîêîêêîîð áàéõ íü íýëýýä ò¿ãýýìýë. Ýíý ¿¿ñãýã÷ýýð 4 õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õäèéí õîîëîéí ºâ÷èí ¿¿ñýõ íü õîâîð áºãººä 4-ººñ äýýø íàñíû õîîëîé ºâäñºí õ¿¿õäèéí 20-30% íü äýýðõ ¿¿ñãýã÷ýýð ¿¿ññýí áàéäàã. Óã íÿí íü ýð¿¿ë õ¿¿õäèéí çàëãèóðò õàäãàëàãäàæ áàéäàã (5 õ¿¿õäèéí 1-ä)

• Ãîë ¿¿ñãýã÷ Âèðóñóóä íü (àäåíîâèðóñ, ýíòåðîâèðóñ, èíôëþýíöà, ïàðàèíôëþýíöà, Ýïøòåéí Áàðûí âèðóñ ã.ì) Ìîíãîëä äàí ãàíö âèðóñýýð ¿¿ññýí òîõèîëäîë õîâîð áàéäàã.

Ýìíýë ç¿éí øèíæÂèðóñ áà íÿíãèéí ãàðàëòàé çàëãèóðûí ¿ðýâñëèéí ¿åä èëðýõ øèíæ, õàì øèíæ¿¿ä:

•Õîîëîé õºíä¿¿ðëýí ø¿ëñ çàëãèõàä áà þì èäýõýä çîâèðóòàé áàéõ•Áèå ñóëðàõ, õàëóóðàõ, òîëãîé ºâäºõ•Çàëãèóð áîëîí ã¿éëñýí áóë÷èðõàéí ñàëñò õóóðàéø÷ óëàéñàí ìºí í¿äíèé

ñàëñò õýíãýðýãýí õàëüñ óëàéñàí áàéõ•Ã¿éëñýí áóë÷èðõàé òîìîðñîí, ø¿¿äýñòýé áàéõ (ýêñóäàò)•Õ¿ç¿¿íèé òóíãàëàãèéí áóë÷èðõàé òîìîðñîí, ýìçýãëýëòýé áàéæ áîëíî

Âèðóñûí ãàðàëòàé çàëãèóðûí ¿ðýâñýë: õàíèàä øóóõèíààòàé áàéñàí, øèíæ òýìäýã ààæèì èëýðñýí áàéäàã.

•Ñóðãóóëèéí ºìíºõ íàñíû õ¿¿õä¿¿äýä õàëóóðàõ, íóñãàéðàõ øèíæýýð ýõýëíý.

•Í¿äíèé ñàëñòûí óëàéëò, õàíèàëãàëò, àìíû ¿ðýâñýë, òàðõìàë øàðõëààò òóóðàëò àìàíä ãàðñàí, âèðóñûí àðüñíû òóóðàëò, ñóóëãàëò çýðýã èëýðñýí áîë âèðóñûí ãàðàëòàé áàéõ ìàãàäëàë ºíäºðòýé.

•Øèíæ òýìäã¿¿ä íü ãîëäóó õýäýí öàãààñ 5 õîíîã õ¿ðòýë ¿ðãýëæèëäýã.•Íÿíãèéí õàëäâàðààð õ¿íäðýõ òàë áèé.




Ñòðåïòîêîêêîîð ¿¿ñãýãäñýí çàëãèóðûí ¿ðýâñýë: òîëãîé ºâäºæ áîëîõ áóþó õýâëèéãýýð ºâäºõ, çàëãèæ ÷àäàõã¿é áîëîõ áººëæèõ çýðýã øèíæ ãýíýò èëðýíý:

•Õ¿ç¿¿íèé óðä õýñãèéí òóíãàëãèéí áóë÷èðõàé ìàø èõ ýìçýãëýëòýé•40° ñ-ààñ äýýø õàëóóðíà•Øèíæ òýìäã¿¿ä óæèã ÿâöòàé

Ýïøòåéí Áàðûí âèðóñýýð ¿¿ñãýãäñýí çàëãèóðûí ¿ðýâñýë: óäààí õóãàöààãààð õàëóóðàõ, ïåíèöèëëèíä áèåèéí áàéäàë ñàéæðàõã¿é (àìïèöèëëèíä òóóðàëò ãàðàõ)

•Òóíãàëàãèéí áóë÷èðõàéíóóä òîìîðñîí, äýë¿¿ òîìðîõ, æèæèã õýìæýýíèé òîëáîí ãºâäð¿¿ò (ìàêóëîïàïóëÿð) òóóðàëòòàé

Ñàõóó: ìàø õ¿íä ÿâöòàé ã¿éëñýí áóë÷èðõàéä íààëäàìõàé áîõèð ñààðàë ºíãºð òîãòñîí áàéõ áà õ¿¿õýä õîðäëîãûí øèíæ òîä èëýðíý.

Øèíæèëãýý•Ã¿éëñýí áóë÷èðõàéíààñ íààëäàö àâàõ øèíæèëãýý: Ýíý àðãààð

ñòðåïòîêîêê áîëîí ñàõóóãèéí õàëäâàðûí àëü íü áîëîõûã òîãòîîíî. Ãýâ÷ ìàíàé îðîíä øèíæèëãýýã õ¿ëýýëã¿é ÿàðàëòàé àíòèáèîòèê ýì÷èëãýýã ýõýëíý. Çàðèì îðíóóäàä ñòðåïòîêîêêûí ýñðýã áèå òîäîðõîéëîõ ñîðèë õèéõ áîëîìæòîé áàéäàã.

•Öàãààí ýñèéí òîî: Âèðóñ áîëîí íÿíãààð ¿¿ñãýãäñýíèéã ÿëãàõàä òèéì ÷ èõ à÷ õîëáîãäîëòîé øèíæèëãýý áèø þì. Öóñíû øèíæèëãýýíä õýâ øèíæèò áóñ ëèìôîöèò èëðýõ íü Ýïøòåéí Áàðûí âèðóñûí ãàðàëòàé ýìãýã áîëîõûã íîòîëíî.

•Ñåðîëîãèéí øèíæèëãýý: Áîëîìæòîé áîë ìèêîïëàçì áà Ýïøòåéí Áàðûí âèðóñ èëð¿¿ëýõ øèíæèëãýý õèéíý.




Ýì÷èëãýý

Øèíæ òýìäýãèéí ýì÷èëãýý

Íÿí âèðóñûí ãàðàëòàé çàëãèóðûí ¿ðýâñýë ãýæ ¿çýæ áàéâàë

• Õýâòðèéí äýãëýì: Èõýíõ õ¿¿õä¿¿äýä õýâòðèéí äýãëýì ñàõèóëæ ñàéí àìðààõûã çºâëºäºã.

• Õîîëîé çàéëóóëàõ: Òîì õ¿¿õä¿¿äýä íÿíãèéí ýñðýã óóñìàëààð õîîëîé çàëãèóðûã íü çàéëóóëäàã. Õàëóóí ç¿éëýýñ õ¿éòýí ç¿éë óóëãàõ íü äýýð áàéäàã. Øèíãýí õàíãàëòòàé óóæ ÷àäàæ áàéãàà áîë õîîë àëáàäàí èä¿¿äýõèéã õîðèãëîíî. Õºõ¿¿ë õ¿¿õäýä áîë õºõèéã õàíãàëòòàé ñàéí ºãºõ õýðýãòýé. Ã¿éëñýí áóë÷èðõàéí ºâ÷íèéã íÿíãèéí ýñðýã ¿ðýëýýð íàìäààæ áîëíî.

•ªâäºëò íàìäààõ: ªâäºõ çîâèóðûã ïàðàöåòàìîëîîð áàãàñãàæ áîëíî. Ã¿éëñýí áóë÷èðõàé õýò èõ õºíä¿¿ð áîë ïàðàöåòàìîë, èáóïðîôåí ºãºõ õýðýãòýé.

Àíòèáèîòèê ýì÷èëãýý

Ñòðåïòîêîêêîîð ¿¿ñãýãäñýí çàëãèóð, ã¿éëñýí áóë÷èðõàéí ¿ðýâñýë ãýæ ¿çâýë äàðààõ ýì÷èëãýýã õèéíý:Phenoxymethylpenicillin (PenicillinV) ìã/êã (äýýä õýìæýý íü 1 ãð) óóõààð 12 öàãèéí çàéòàé 10 õîíîãèéí òóðø (10 õîíîãèéí êóðñ ýì÷èëãýý íü õýðëýãýýñ óðüä÷èëàí ñýðãèéëäýã)Ñîíãîìîë ýì íü: Benzylpeni-cillin G 50000 íýãæ/êã-ð áóë÷èíä 8 öàãààð òàðèõÏåíèöèëëèíä õàðøèëòàé áîë: Ýðèòðîìèöèí ºã÷ áîëíîÕýðýâ õ¿¿õýä ñàõóóãèéí õàëäâàðòàé áàéæ áîëçîøã¿é áîë ÿàðàëòàé òóñãààðëàí õàëäâàðòûí ýì÷èéí çºâëºãººã àâàõ õýðýãòýé áºãººä ýìíýëýãò áàéõ õóãàöààíä íü àëü áîëîõ ò¿ðãýí ñàõóóãèéí ÝÑÐÝÃ ÈÉËÄÝÑ ºãºõ íü ç¿éòýé. Ýðèòðîìèöèí áîëîí Áåíçèëïåíèöèëëèí G-ã 14 õîíîãèéí òóðø ºãíº.

Äàðõëààæóóëàëò Òîâëîëûí äàãóó ñàõóóãèéí ýñðýã äàðõëààæóóëàëò õèéãäñýí ýñýõèéã ìàãàäàë.

Õàëäâàðòàé áàéõ õóãàöàà Ïåíèöèëëèí ýì÷èëãýý ýõýëñíýýñ õîéø õýäýí öàã áîëîõîä ñòðåïòîêîêêîîð ¿¿ñãýãäñýí ã¿éëñýí áóë÷èðõàéí ¿ðýâñýëòýé õ¿¿õýä áóñäàä õàëäâàð òàðààäàãã¿é.




Õ¿íäðýë: Íÿíãèéí ãàðàëòàé áàéñàí áîë äàðààõ õ¿íäðýë¿¿ä ¿¿ñíý.

• Äóíä ÷èõíèé ¿ðýâñýë, õàìàð äàéâðûí õºíäèéí ¿ðýâñýë: íýëýýä ò¿ãýýìýë òîõèîëäîõ õ¿íäðýë.

• Çàëãèóðûí àðûí áà õàæóóãèéí áóãëàà, çàëãèóð îð÷ìûí áóãëàà: õîâîð áîëîâ÷ òîõèîëäîíî. Ýíý ¿åä ºíäºð õàëóóðàõ, ø¿ä çóóðàõ, çàëãèóð áîëîí çººëºí òàãíàéí õàíà õàâàãíàñàí áàéíà. ×èõ õàìàð õîîëîéí ýì÷ýýð áóãëààã íýýëãýæ ãóóðñ òàâèóëàí ñóäñààð àíòèáèîòèê õèéõ íü ç¿éòýé.

• Óëààí ýñýðãýíý: Ïèðîãåííû ãàäàð õîð ÿëãàðóóëñàíààñ áîëäîã. Óëààí ºíãèéí àðüñíû òóóðàëò äàðàõàä àðèëàõ áà 24 öàãèéí äîòîð àëãà áîëíî.Ã¿çýýëçãýíý ìýò óëààí õýë, àì òîéðñîí àðüñíû öàéðàëò íü îíöëîã øèíæ.

• Õýðëýã áà Ñòðåïòîêîêêûí õàëäâàðûí äàðààõ ãëîìåðóëîíåôðèò: Ñòðåïòîêîêêûí ãàðàëòàé çàëãèóðûí ¿ðýâñëèéã ýì÷èëñýíýýð ýíý õ¿íäðýëýýñ ñýðãèéëýõ à÷ õîëáîãäîëòîé. ßàãààä ãýâýë ýäãýýð õ¿íäðýë õîâîð áîëîâ÷ òîõèîëäîõ òóë.

• Erythema nodosum, Øåíëåéí-Ãåíîõûí ºâ÷èí, ìýíýí: ìàø õîâîð òîõèîëäîíî.

Òàâèëàí: Ñòðåïòîêîêêûí õàëäâàðûã á¿ðýí ýì÷èëæ ÷àäâàë òàâèëàí ìàø ñàéí. Èäýýò õ¿íäðýë¿¿äýýñ ýì÷ëýí ñýðãèéëæ áîëíî. Ýõíèé 9 õîíîãèéí òºãñ ýì÷èëãýý íü óäààí õóãàöààíû äàðàà ãàð÷ áîëîõ õ¿íäðýë õýðëýãýýñ á¿ðýí ñýðãèéëíý.

Á. Ã¿éëñýí áóë÷èðõàéí àðõàã ¿ðýâñýë

Ã¿éëñýí áóë÷èðõàéí öî÷ìîã ¿ðýâñëýýð õýä õýäýí óäàà ºâäñºí áîë àðõàã ãýæ ¿çíý. Ãýâ÷ ýíý áàéäàë íü íÿí ã¿éëñýí áóë÷èðõàéí ýäýä õýð ã¿í íýâòðýí îðæ ãýìòýýñýí ãýäãýýñ õàìààðíà. ªâ÷òºíèé ã¿éëñýí áóë÷èðõàéã õàðàõàä õýâèéí áóñ, çàëãèõàä ýìçýãëýëòýé, äàõèí äàâòàí ã¿éëñýí áóë÷èðõàéí ¿ðýâñýëýýð ºâäºõ õàíäëàãàòàé áàéäàã. Ìºí õ¿ç¿¿íèé òóíãàëãèéí áóë÷èðõàéíóóä òîìîðñîí, áèå ñóëàðñàí, õîîëíû äóðøèë ìóóäñàí, æèí íýìýãäýõã¿é áàéíà ãýñýí çîâèóð õýëíý.Àíòèáèîòèê: Ïåíèöèëëèíèéã óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ òóíãààð õýðýãëýõ, ººð àíòèáèîòèêóóäààð êóðñ ýì÷èëãýý äàâòàí õèéõ íü ãîëîìòûã óñòãàõàä à÷ õîëáîãäîëòîé.Òîíçèëýêòîìè: (Ã¿éëñýí áóë÷èðõàéã ìýñ çàñëûí àðãààð àâàõ) Íýãýíò ìýñ çàñëûí àæèëáàð òóë öóñ àëäàõ, àìüñãàëûí çàìûí áºãëºðºë ¿¿ñýõ çýðýã õ¿íäðýë ãàðíà. ×èõ õàìàð õîîëîéí ýì÷ òîäîðõîé çààëò ãàðãàñíû ¿íäñýí äýýð óã ýì÷èëãýýã õèéíý. Ìàíàé îðîíä óã ìýñ çàñëûã õèéõ çààëò:




• 1 æèëä 7 óäàà õ¿ðòýë äàõèñàí, 2 æèëä 5 óäàà,3 æèëä äàðààëàí 1 óäàà ºâäñºí, ºâäºõ ¿åäýý 38°ñ ò¿¿íýýñ äýýø õàëóóðàõ, îð÷íû òóíãàëàãèéí áóë÷èðõàéíóóä áàéíãà òîì áàéõ, ã¿éëñíèé õîíõîðîîñ èäýýðõýã ø¿¿ðäýñ òîãòìîë ÿëãàðàõ

• Õººìèéí ã¿éëñ îð÷ìûí áóãëààãààð õ¿íäðýõ• Íÿíãèéí øèíæèëãýýíä öóñ çàäëàã÷ b ñòðåïòîêîêê èëðýõ• Ã¿éëñíèé òîìðîëîîñ áîëæ õ¿íä õýëáýðèéí áºãëºðºëò ¿¿ñ÷ àìüñãàëàõàä

ñààä áîëîõ• Ñàõóóãèéí íÿí òýýã÷ áàéõ

Øèíæèëãýý

• Öýýæíèé ãýðëèéí øèíæèëãýý: ç¿ðõ òîìîðñîí, óóøèãíû ñóäàñíóóäàä çîãñîíãèøëèéí øèíæòýé, ãÿëòàíãèéí õºíäèéä øèíãýí õóðèìòëàãäàõ

• Ç¿ðõíèé öàõèëãààí áè÷ëýã (ÇÖÁ): Ç¿ðõíèé äóòàãäëûí ¿åä ºâºðìºö øèíæ ãàðäàãã¿é. Áàðóóí ç¿¿í òîñãóóð, õî¸ð õîâäëûí òîìðîëûí øèíæ¿¿ä àæèãëàãäàõ áà çàðèìäàà õýì àëäàãäëûí øèíæ èëýðíý.

• Ç¿ðõíèé õýò àâèàí øèíæèëãýý: Á¿òöèéí ººð÷ëºëò èëýð÷ áîëíî. Ãýâ÷ ÇÄ-í ¿åä õîâäîë òîñãóóðûí ¿éë àæèëëàãàà õýâèéí àòëàà ç¿¿í òîñãóóð òîìîð÷ ñóëðàëòûí ýçýëõ¿¿í èõýññýí õîâäëûí àãøèëòûí ¿éë àæèëëàãààíû ¿ç¿¿ëýëò áóóðñàí áàéõ òàëòàé.

• Öóñíû øèíæèëãýý: ìî÷åâèí, êðåàòèíèí, ýðäñ¿¿ä áîëîõ êàëüöè, ìàãíè, ìºí ñàõàð

• Øýýñíèé øèíæèëãýý• Öóñíû õèéí íàéðëàãûí øèíæèëãýý: áîäèñûí ñîëèëöîîíû õ¿÷èëøèë,

õ¿÷èëòºðºã÷èéí äóòàãäàë áàéãàà ýñýõ

Ýì÷èëãýý

Åðºíõèé çàð÷èì

• Ç¿ðõíèé äóòàãäëûí øàëòãààí áîëæ áàéãàà õ¿÷èí ç¿éë¿¿äèéã ýì÷ëýõ õýðýãòýé. Õ¿¿õäèéí àìüäðàëûí åðäèéí õýâ ìàÿãèéã õàíãàæ áèå ìàõáîäèéí ºñºëò áîéæèëòûã ñàéæðóóëàõàä ýì÷èëãýýíèé çîðèëãî îðøèíî.

• Ç¿ðõíèé òºðºëõèéí ãàæãèéí òºãñ ýì÷èëãýý íü ìýñ çàñëûí

ýì÷èëãýý áºãººä ºìíº íü ç¿ðõíèé äóòàãäàëä îðñîí áîë óðüä÷èëààä ýìèéí ýì÷èëãýý õèéíý.




Øèíæ òýìäãèéí ýì÷èëãýý

• Áèåèéí õ¿÷íèé à÷ààëëûã áàãàñãàõ, ñàéí àìðàõ, õýâòðèéí äýãëýì ñàõèõ íü ÷óõàë.

• Ç¿ðõíèé àëü íýã ýìãýã õ¿íä õýëáýðèéí ç¿ðõíèé äóòàãäëààð õ¿íäýðñýí áîë õýâòðèéí äýãëýì ñàõèõ íü èë¿¿ à÷ õîëáîãäîëòîé.

• Õàãàñ ñóóãàà áàéðëàëààð öýýæèéã ºíäºðëºí õýâò¿¿ëýõ íü õàìãèéí òîõèðîìæòîé.

• Áàãà íàñíû õ¿¿õä¿¿äèéã èë¿¿äýë èë÷ëýãòýé íýìýãäýë õîîëîîð õîîëëîõ õýðýãòýé. Ó÷èð íü áîäèñûí ñîëèëöîîíû çàðöóóëàëò èõýññýí ¿åä õàíãàëòã¿é õîîëëîñíîîñ èë¿¿ èõ èë÷ëýã øààðääàã.

• Øºíºäºº õàìðûí ãóóðñààð øààðäëàãàòàé áîë õîîëëîíî. Ìºí õîäîîä óëààí õîîëîéí ñººðºã óðñãàëûí ýì÷èëãýýãýýã õèéæ áîëíî.

• Õîîëíû äàâñûã õÿçãààðëàíà.

Ýìèéí ýì÷èëãýý

(Õ¿¿õäèéí ç¿ðõ ñóäàñíû ýì÷èéí çààâðààð ýìèéí ýì÷èëãýýã õèéíý)

• Äèãîêñèí: Ñèìïàòèê ìýäðýëèéí õ¿÷äýëèéã áóóðóóëæ õ¿¿õäèéí ºñºëòèéã ñàéæðóóëíà.

• Øýýñ õººõ ýìèéí áýëäìýë¿¿ä: Ôóðîñåìèäûã øèíæ òýìäãèéã áàãàñãàõ çîðèëãîîð õýðýãëýäýã ÷ á¿õ õ¿¿õäýä õýðýãëýõ øààðäëàãàã¿é.

• ÀÖÅ (àíãèîòåíçèí õóâèðãàã÷ ýñýãèéã ñààòóóëàã÷: Ç¿ðõíèé äàðààõ à÷ààëëûã áóóðóóëàõàä êàïòîïðèëûã ºãíº. Óäààí õóãàöààíä ç¿ðõíèé ¿éë àæèëëàãààã äýìæèõ à÷ õîëáîãäîëòîé.

• Âåðîøèðîí: ÇÒÃ-òàé íàñàíä õ¿ðýã÷äýä õýðýãëýõ íü ýíäýãäýë áîëîí ºâ÷íèé õ¿íäðýëèéã ýðñ áóóðóóëäàã.

• b õîðèã (áëîêàòîð): òîäîðõîé õÿçãààðòàé õýðýãëýäýã áà øàëòãààí íü òîäîðõîé áóñ òýëýãäëèéí êàðäèîìèîïàòèéí ¿åä õýðýãëýõýä ¿ð ä¿í íü èë¿¿ ãýæ ¿çäýã.

Òàâèëàí Ìýñ çàñëûí ýì÷èëãýýãýýð òºãñ ýäãýðíý.Ìýñ çàñëûí ýì÷èëãýý õèéõ áîëîìæã¿é áîë øèíæ òýìäãèéí ýì÷èëãýý õèéíý.

Õÿíàëò

Õ¿¿õäèéí ç¿ðõ ñóäàñíû ýì÷èéí áàéíãûí õÿíàëòàíä áàéõ øààðäëàãàòàé.




7. ËÀÐÈÍÃÎÒÐÀÕÅÉÁÐÎÍÕÈÒ

Òîäîðõîéëîëò Öî÷ìîã ëàðèíãîòðàõåéáðîíõèò áóþó ñàõóóëàé ãýäýã íü ýìíýë ç¿éä øóóãèàíòàé àìüñãàë, õóöóóëæ õàíèàõ, õîîëîé ñººõ, àìüñãàë äóòàãäëûí (Àìüñãàëûí äóòàãäëûí çýðýã) øèíæ¿¿äýýð èëðýõ õóðö ýìãýã þì.

• Ëàðèíãîòðàõåéáðîíõèòèéí ¿åä àìüñãàëûí äýýä, äîîä çàì áîëîõ òºâºíõ, öàãààí ìºãººðñºí õîîëîé, ãóóðñàí õîîëîé ¿ðýâñýíý.

• 6 ñàðààñ 6 íàñ õ¿ðòýëõ ýð¿¿ë õ¿¿õä¿¿ä ãîëäóó ºâëèéí óëèðàëä ºâäºíº.

Øàëòãààí • Õàìãèéí ãîë ¿¿ñãýã÷ íü Ïàðàèíôëþýíöà áîëîâ÷ Ðåñïèðàòîðíû ñèíöèòèàë âèðóñ (ÐÑÂ), Èíôëþýíöà, àäåíîâèðóñ çýðýã íü ìºí ¿¿ñãýíý.

ßëãàí îíîøèëãîî:• Õàëäâàðóóä : Òºâºíõèéí õàëõàâ÷ûí ¿ðýâñýë (Ýïèãëîòèò), Íÿíãèéí

ãàðàëòàé öàãààí ìºãººðñºí õîîëîéí ¿ðýâñýë, Çàëãèóðûí àðûí áóãëàà, Ñàõóó

• Ãýìòýë : Òºâºíõèéí ãàäíû áèåò• Äàðõëàëûí ãàðàëòàé ýìãýã: Àã÷èëòàò ñàõóóëàé, õàðøëûí ñóäàñ

ìýäðýëèéí õàâàí (Êâèíêèéí ºâ÷èí)

Ýìíýë ç¿éí øèíæ

Ýìíýë ç¿éí øèíæ èëðýõýýñ 1-3 õîíîãèéí ºìíº õ¿¿õäýä õàëóóðàõ, íóñãàéðàõ øèíæ èëýðíý. Øèíæ òýìäýã ýõýëìýãö øºíºäºº äîðääîã • Õîîëîé ñººõ + Õóöóóëæ õàíèàíà + Õÿõòíàà àìüñãàë (Ýõëýýä ãàðàõ øèíæ)

Öàãààí ìºãººðñºí õîîëîé íàðèéñàõ òóòàì áºãëºðºëò, õ¿÷èëòºðºã÷èéí äóòàãäàëûí øèíæ òîäîðíî.

• Àìüñãàë àâàëò óäààøèð÷ ñààäòàé áîëíî.• Òàéâàí áàéõàä àìüñãàë àâàõ ¿åä õÿõòíàà àìüñãàë ñîíñäîíî.• Àìüñãàëûí òîî, ç¿ðõíèé öîõèëòûí òîî îëøðîíî.• Õàâèðãà çàâñðûí çàé ýãýìíèé äýýä äîîä õîíõîð òàòàëçàíà.• Õ¿¿õýä òàéâàí áèø öî÷ðîìòãîé áîëíî.

×àãíàõàä óóøãèíä øóóãèàíòàé àìüñãàë áà õ¿íä ¿åä õýð÷èãí¿¿ð áà èñãýðñýí àìüñãàë ñîíñîãäîíî.




Àíõààðàõ ç¿éë• Õîæóó ¿åä õºõðºëò èëýðíý: õ¿¿õäèéí àìüñãàëûã ÿàðàëòàé óäèðäàõã¿é

áîë ýíäýõ àþóëòàé. Èéìä õ¿¿õäèéí ñýõýýí àìüäðóóëàõ òàñàãò õ¿ëýýí àâ÷ ãóóðñ(èíòóáàö) òàâèíà.

• Òºâºíõèéí õàëõàâ÷èéí ¿ðýâñýë áà íÿíãèéí ãàðàëòàé öàãààí ìºãººðñºí õîîëîéí ¿ðýâñýë: Ýíý ¿åä õ¿¿õäèéí áèåèéí áàéäàë ìàø õ¿íä, õîðäëîãûí øèíæ òîä, ãýíýò àìüñãàë øóóãèàíòàé áîëîõ, 38,5°ñ –ààñ äýýø õàëóóðàõ, çàëãèæ ÷àäàõã¿éãýýñ ø¿ëñ èõýýð ãîîæèõ øèíæ¿¿ä èëýðíý. Èéì øèíæ òýìäýã èëýðñýí ºâ÷òºíã øóóä ñýõýýõ òàñàãò õýâò¿¿ëíý. 80-90%-ä íü àìüñãàëûí ãóóðñ (èíòóáàö) òàâèõ øààðäëàãà ãàðäàã.

• Ñàõóó: Ã¿éëñýí áóë÷èðõàé ¿ðýâñýæ ¿ðýâñëèéí øèíãýí õóðèìòëàãäñàí ñààðàë ºíãèéí ºíãºðººð õó÷èãäñàí áîë ñàõóó ãýæ ñýæèãëýíý. Ýíý òîõèîëäîëä õ¿¿õäèéã ÿàðàëòàé õàëäâàðòûí ýìíýëýãò õýâò¿¿ëæ áåíçèëïåíèöèëëèí áà ñàõóóãèéí ýñðýã àíòèòîêñèí õýðýãëýíý.

• Øóóãèàíòàé àìüñãàë òîä ñîíñîãäîõ íü áºãëºðºëòèéí õ¿íä õºíãºíèé çýðãèéã èëýðõèéëýõã¿é.

• Óðüä íü àìüñãàëûí äýýä çàìûí ýìãýãýýð îéð îéðõîí ºâäºæ áàéñàí, òºðºëõèéí äóóíû çàâñðûí õóíèàñûí äîðõ (ñóáãëîòèê) íàðèéñàëòàé, íÿðàé ¿åèéí ýìãýã íü àìüñãàë õýò óäààí óäèðäàõ øàëòãààíòàé áîëñîí (õî¸ðäîã÷îîð ¿¿ñýõ ýìãýã), Äàóíû õàì øèíæ çýðýãòýé äýýð äóðäñàí øàëòãààíòàé õ¿¿õä¿¿äýä ñàõóóëàé õ¿íä òóñäàã. Èéìä ýäãýýð õ¿¿õä¿¿ä óã ºâ÷íººð õºíãºí ºâäñºí ÷ ãýñýí ýìíýëýãò çààâàë õýâò¿¿ëýõ õýðýãòýé.

Øèíæèëãýýí¿¿ä ªâºðìºö øèíæèëãýý õèéõ îíöûí øààðäëàãàã¿é.

• Õýðýâ õ¿¿õäèéí àìüñãàëûí çàìä ãàäíû áèåò îðñîí ñýæèãòýé áîë õàæóóãèéí áàéðëàëààð çóðàã àâàõ

• Õàòãàëãààãààð õ¿íäýðñýí áàéæ áîëçîøã¿é áîë öýýæíèé ãýðýë çóðàã àâíà.

Ýì÷èëãýý• Õ¿¿õäèéã óöààðëóóëàõ ¿éëäëýýñ àëü áîëîõ çàéëñõèéõ.• Õ¿¿õäèéã àëü áîëîõ òààòàé áàéðëàëä áàéëãàõ ÿëàíãóÿà ýöýã ýõèéí

ºâºð äýýð ñóóëãàõ• Öóñíû øèíæèëãýý, õ¿÷èëòºðºã÷èéí õàíàìæûã ¿çýõ, õîâîð òîõèîëäîëä

õ¿÷èëòºðºã÷èéã ìàñêààð ºãºõ çààëòòàé (Õ¿÷èëòºðºã÷èéã óäààí ºãºõ íü áºãëºðºëò íýìýãäýæ äàëä õ¿÷èëòºðºã÷èéí äóòàãäàëä áàéãààã èëð¿¿ëýõýä ìóóãààð íºëººëíº).

• Õîîëîé ºâäñºí õ¿¿õäýä ºâ÷èí íàìäààõ, õàëóóí áóóëãàõ çîðèëãîîð Ïàðàöåòàìîë ºãºõ

• Ñàõóóëàé ãýæ þó áàéäàã âý? ãýñýí ýöýã ýõ÷¿¿äýä çîðèóëñàí ãàðûí àâëàãà ºãºõ




Øèíæ òýìäã¿¿ä Ýì÷èëãýý

Õ¿íä Ãèïîêñèéí øèíæ òîä (Õýò òàéâàí áèø, óíòàà, Î2-í õàíàìæ <92%, óõààíã¿é áóþó ÕªÕÐªËÒ)áóþóÕ¿íä õýëáýðèéí áºãëºðºëòòýé (õàâèðãà õîîðîíäûí çàé, ýãýìíèé äýýä äîîä õîíõîð òàòàãäàõ, ÇÖÒ îëøðîõ, ÀÒ îëøðîõ)

Äåêñàìåòàçîí 0,6ìã/êã áóë÷èíä ( äýýä õýìæýý íü 12 ìã) áóþóÏðåäíèçîëîí 1ìã/êã óóõààðØèíæ òýìäýã íýìýãäñýýð áàéâàë äàðààãèéí ºäð¿¿äýä äàâòàí õýðýãëýíý Àäðåíàëèíûã (1:1000) 0.5 ìë/êã/òóí õýìæýýòýé öàöëàãààð ºã÷ ¿çýæ áîëíî. Õýðýâ íºëººëæ áàéâàë ñàéí õÿíàëòûí äîð 2 öàãèéí çàéòàé äàâòàíà. Ýìíýëýãò õýâò¿¿ëýõ, Àìüñãàë óäèðäàõ õýðýãòýé áîë óäèðäàæ ñàéí õÿíàõ, øèíãýí íºõºõ Îð÷èíã ÷èéãø¿¿ëæ äóëààí áàéëãàõ Íÿíãèéí ãàðàëòàé öàãààí ìºãººðñºí õîîëîéí ¿ðýâñýë ãýæ îíîøèëñîí áîë áåíçèëïåíèöèëëèí 50000 ÍÝÃÆ/êã 6 öàãèéí çàéòàé áóë÷èíä òàðèíà.

Äóíä Àìüñãàëä òóñëàõ áóë÷èí äóíä çýðýã îðîëöîõ áà òàéâàí áàéõàä øóóãèàíòàé àìüñãàëíà.Óóõäàà õàðüöàíãóé ñàéí

Ïðåäíèçîëîí 1 ìã/êã óóõààð Õ¿¿õäèéí áèåèéí áàéäàë ýì÷èëãýý ýõýëñíýýñ õîéø 3 öàãèéí äîòîð ñàéæèðâàë ýìíýëãýýñ ãàðãàíà.Õÿíàëòàí äîð øèíãýí íºõíº

Õºíãºí Àìüñãàëä òóñëàõ áóë÷èí áàãà çýðýã îðîëöîõ áóþó òàéâàí áàéõàä áàãà õÿõòíàà àìüñãàëíà Óóõäàà ìàø ñàéí

Ïðåäíèçîëîí 1ìã/êã óóõààð Øèíæ òýìäýã àðèëñíààñ 1-2 öàãèéí äàðàà õ¿¿õäèéã ýìíýëãýýñ ãàðãàíà Õÿíàëòàí äîð øèíãýí íºõíº

Çºâõºí õóöóóëæ õàíèàæ áàéâàë

Ýìíýë ç¿éí õóâüä çºâõºí õóöóóëæ õàíèàíà.Áºãëºðºëòèéí ÿìàð íýã øèíæã¿é.

ªâºðìºö ýì÷èëãýý øààðäëàãàã¿é.Ýìíýëãýýñ ãàðãàíàÕÿõòíàà àìüñãàë èëýðâýë ÿàðàëòàé ýìíýëýãò áóöàæ èð ãýæ ýöýã ýõýä íü çºâëºíº. Óóð ýì÷èëãýý íü øèíæ òýìäýãèéí ýì÷èëãýýíèé íýã õýëáýð

Ýäãýýðýýñ ãàäíà çàðèì õ¿¿õä¿¿äýä õýçýý õ¿¿õäèéí çîâèóð èëýð÷ áàéãàà (ºäºð áîëîí øºíèéí öàãààð), ýöýã ýõèéí õ¿¿õäèéí áèåèéí áàéäàëä ä¿ãíýëò ºãºõ ÷àäâàð , öàã àëäàëã¿é ýìíýëýãèéí òóñëàìæ àâ÷ ÷àäàõ áàéäàë çýðãýýñ õàìààðàí ýì÷ õ¿¿õäèéã ýìíýëýãò õýâò¿¿ëýõ áîëîí ãýðýýð ýì÷èëãýý çààæ ºã÷ ÿâóóëàõ ýñýõýý øèéäíý. Ýìíýëãýýñ ãàðãàõ

•Õ¿¿õýä ýìíýëýãò èðñýíýýñ õîéø øºíèéí òóðø øèíæ òýìäýã íýìæ èëðýýã¿é áîë ãàðãàíà




•Èõýíõ õ¿¿õýä äóíäæààð ýìíýëýãò 2 –îîñ äýýøã¿é õîíîã õýâòäýã.

Õÿíàëò•Ñàõóóëàéãààð ºâäñºí õ¿¿õä¿¿äèéã ýäãýðñíèé äàðàà õÿíàõã¿é.Õàðèí

àìüñãàë óäèðäóóëñàí õ¿¿õýä á¿ð, óäààí õóãàöààíä õÿõòíàà àìüñãàëòàé áàéñàí (1 äîëîî õîíîãîîñ äýýø), õýä õýäýí øèíæ õàâñàð÷ èëýðñýí (>6), 6 ñàðààñ äîîø íàñòàé õ¿¿õä¿¿äèéã àìáóëàòîðèîð

8. ÌÝÍÝÍ

Òîäîðõîéëîëò Íÿíãèéí ãàðàëòàé ìýíýí ãýäýã íü íÿðàé áîëîí áàãà íàñíû õ¿¿õäýä õ¿íä õýëáýðýýð òîõèîëääîã òàðõèíû çººëºí õàëüñíû õàëäâàðò ¿ðýâñýë áºãººä àðõàãøèõ áîëîí õ¿íäðýõ ºíäºð ýðñäýëòýé ºâ÷èí þì.

Øàëòãààí • Áèå ìàõáîäü äàõü õàëäâàðûí ãîëîìòîîñ ¿¿ñãýã÷ öóñààð äàìæèí òàðõèíû çººëºí á¿ðõ¿¿ëèéã ãýìòýýñíèé óëìààñ ¿¿ñíý. ªºðººð õýëáýë íÿí öóñààð ýðãýëäñýíòýé õîëáîîòîéãîîð òàðõèíû çººëºí á¿ðõ¿¿ë ãýìòýíý. Íÿí òàðõè íóãàñíû øèíãýíýýð äàìæèí õàæóóãèéí õîâäëûí ñóäàñëàã ñ¿ëæýýãýýð íýâòýðíý.

• Ìåíèíãîìèåëîöåëü, òàðõèíû íýâòýðñýí ãýìòýë, í¿äíèé öåëëþëèò, õàìðûí îéðîëöîîõ äàéâðûí ¿ðýâñýë, äóíä ÷èõíèé ¿ðýâñýë çýðýã õàëäâàðûí ãîëîìòîîñ õî¸ðäîã÷îîð õàëäâàðëàãäàí ¿¿ñýõ íü õîâîð áîëîâ÷ òîõèîëäîíî.

• Íÿíãèéí ãàðàëòàé ìýíýíãèéí 90 ãàðóé õóâü íü äàðààõ 5 ¿¿ñãýã÷ýýð ¿¿ñãýãäýíý:> 2 ñàð õ¿ðòýëõ õ¿¿õäýä: Streptococcus pneumonia, Neisseria men-ingitidis, Haemophilus influenza Á á¿ëýã,< 2 ñàðààñ äýýø íàñòàé õ¿¿õäýä:Ñòðåïòîêîêêûí Á á¿ëýã, E.coli,(Listeria monocytogenes –ð çºâõºí 1-3%)

•ßëãàí îíîøëîãîî: Òàðõèíû áóãëàà, ñ¿ðüåýãèéí áà âèðóñûí ìýíýí, ýíöåôàëèò

¯íýëýõØàëòãààí íü òîäîðõîé áóñ õàëóóðàëòûã ÿëàíãóÿà ãóðâààñ äîîø ñàðòàé õ¿¿õäýä õàëóóðàëòààñ ººð îíöãîé øèíæ òýìäýãã¿é òîõèîëäîëä ìýíýí áàéæ áîëçîøã¿é ãýæ ñýæèãëýíý.




Äàðààõ øèíæ òýìäã¿¿ä èëýðíý:• Íÿðàé õ¿¿õäýä: õàëóóðàõ, áèå ñóëáàéõ, öî÷ðîìòãîé áîëîõ, áººëæèõ,

õºõºíäºº ìóóäàõ, àðüñ ¿íñýí ñààðàë áîëîõ ýðýýíòýõ• Áàãà íàñíû õ¿¿õäýä: òîëãîé ºâäºõ, áººëæèõ, óíòààðàõ, í¿äýíä õèé

þì ¿çýãäýõ, õ¿ç¿¿ õºøèõ• Ìýíýíãèéí øèíæ: õ¿ç¿¿ õºøèíãº, íóðóó óóöààð ºâäºõ, Êåðíèãèéí øèíæ

(õºëèéã ºâäºã ò¿íõíèé ¿åýð íóãàëààä òýíèéëãýõýä òýíèéõã¿é ÷àíãàð÷ ýìçýãëýíý) Áðóäçèíñêèéí øèíæ (ªâ÷òºíèé íýã õºëèéã ºâäºãíèé ¿åýð òýíèéëãýõýä íºãºº õºë íü ºâäãººðºº íóãàð÷ õýâëèé ð¿¿ òàòàãäàõ)

• Òàðõèíû äîòîîä äàðàëò èõäýëòèéí øèíæ: òîëãîé ºâäºõ, áººëæèõ, çóëàé îâîéõ, ãàâëûí çààäñóóä ñàëàõ, òàðõèíû ìýäðýëèéã ñààæèë, òóõàéëáàë ãàâàë òàðõèíû III áà VI ìýäð¿¿ë¿¿äèéí ñààæèë (í¿ä õºäºëãºã÷ áà ñàëãóóð ìýäð¿¿ë), ç¿ðõíèé öîõèëòûí òîî öººðºõ, àìüñãàë òàñàëäàõ, õýò ñýëãýëöýëèéí øèíæ, äåêîðòèêàöèéí øèíæ, ñòóïîð, öîõèóëàëò, òàðõè øààíòàãëàãäàõ øèíæ

• Í¿äíèé óãèéíõºõëºã õàâàãíàõ øèíæ: Ýíý øèíæ àðõàã ººð÷ëºëò îðñîí ¿åä èëðýõ íü èõ : òàðõèíû áóãëàà, ñóáäóðàëü ýìïèåì ã.ì

• Ãîëîìòîò ººð÷ëºëòèéí øèíæ¿¿ä: çàõûí ìýäðýëèéí ¿ðýâñýë, ñóäàñíû áºãëºðºëèéí óëìààñ èëýð÷ ãàðàõ áà íèéò ºâ÷ëºãñºäèéí 10-20%-ä íü òîõèîëäîíî.

• Òàòàëò: òàðõèíû ýäèéí èíôàðêò, öåðåáðèò, ýëåêòðîëèò¿¿äèéí àëäàãäàëààñ 20-30%-ä òàòàëò òîõèîëäîíî.

• Õàëäâàðûí àíõäàã÷ ãîëîìò áàéãàà ýñýõèéã òîãòîîõ (óóøèãíû õàòãàëãàà, äóíä ÷èõíèé ¿ðýâñýë, ýíäîêàðäèò ã.ì. ìºí äåðìàëü ñèíóñ ìýòèéí íóðóó íóãàñ áîëîí ãàâàë òàðõèíû ýìãýã¿¿ä áàéãàà ýñýõèéí ¿çëýãýýð íÿãòëàí òîãòîîõ) Æèæèã öóñàí òóóðàëò àðüñàí äýýã¿¿ð ãàðàõ íü ìåíèíãîêîêêèéí õàëäâàðò ìýíýíã èëòãýíý.

Øèíæèëãýý

1. Íóãàñíû óñíû øèíæèëãýý: îíîøèéã áàòàòãàõ áà áîëîìæòîé áîë àíòèáèîòèêèéí ýõíèé òóíã ºãºõººñ ºìíº àâàõ øààðäëàãàòàé. Õýðýâ ºâ÷òºí óõààíã¿é, çàõûí ìýäðýëèéí ãýìòëèéí øèíæ èëýðñýí, õºõëºã õàâàãíàñàí, ç¿ðõ ñóäàñíû ¿éë àæèëëàãàà òîãòâîðã¿é áîë íóãàñíû óñ àâàõ íü ýñðýã çààëòòàé.Õýðýâ ºâ÷òºíä äýýðõè øèíæ¿¿äèéí àëü íýã íü èëýðñýí áîë àìü íàñàíä íü ìàø àþóëòàé òóë Ýð÷èìò Ýì÷èëãýýíèé òàñàãò øèëæ¿¿ëýí ýì÷ëýõ ¸ñòîé.Ñýõýýí Àìüäðóóëàõ Ýð÷èìò Ýì÷èëãýýíèé òàñàãò õ¿ðãýãäýíã¿¿ò öóñíû àðèóí ÷àíàðûã ¿çýæ àíòèáèîòèêò ìýäðýã áàéäëûã òîäîðõîéëóóëíà.

2. Öóñíû åðºíõèé øèíæèëãýý: Äýëãýðýíã¿é øèíæèëãýý áàéõ øààðäëàãàòàé áºãººä áèîõèìèä ãëþêîç, ìî÷åâèí, ýëåêðîëèò¿¿äèéã ¿çíý.




3. Öóñíû àðèóí ÷àíàð: Á¿õ ºâ÷òºíä ¿çýõ õýðýãòýé. Ìýíýíãýýð ºâäñºí ºâ÷òºí¿¿äèéí 80-90%-ä íü íÿí èëýðäýã.

2 ñàðààñ äýýø íàñòàé õ¿¿õäèéí òàðõè íóãàñíû øèíãýíèéõýâèéí ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä

Öàãààí ýñ/ ìì 3 Óóðàã ã/ë Ñàõàð ììîëü/ë

Õýâèéí (>3 ñàð)

< 5 < 0.4 > 2.5 áà öóñàí äàõü ñàõàðûí 50%

Äóòóó ýì÷ëýãäñýí ìýíýí

1-10000 äèéëýíõ íü íåéòðîôèëü

> 0.4 < 2.5

Áàêòåðèéí ìýíýí

100-10000 äèéëýíõ íü íåéòðîôèëü

Ãîëäóó > 1.0 < 2.5

Âèðóñûí ìýíýí

Èõýâ÷ëýí < 1000 ýõýíäýý íåéòðîôèëü, äàðàà íü ëèìôîöèò

> 0.4 Õýâèéí áóþó < 2.5

Ñ¿ðüåýãèéí ìýíýí

10-500 ýõýíäýý íåéòðîôèëü, äàðàà íü ëèìôîöèò

> 1.0 áóþó ìàø ºíäºð áàéæ áîëíî.

< 2.5

• Íóãàñíû óñ àâàõ ÿâöàä çàìûí öóñ îðñîí áîë: 500 óëààí ýñ òóòàìä 1 öàãààí ýñ, 1000 óëààí ýñ òóòàìä 0.01 ã/ë óóðàã áàéæ áîëíî. ªñãºâºð øààðäëàãàòàé.

• Íÿíãèéí ãàðàëòàé ìýíýíãèéí ýðò ¿åä: Òàðõè íóãàñíû øèíãýí õýâèéí áóþó âèðóñûí ãàðàëòàé ìýíýíãèéí øèíæòýé áàéæ áîëíî.

Ýì÷èëãýý1. Àíòèáèîòèê: Õýðýâ ìýíýíãèéí êëèíèê øèíæ òýìäýã íü òîä èëýðñýí áîë øèíæèëãýýíèé õàðèóã õ¿ëýýëã¿é àíòèáèîòèêèéí ýõíèé òóíã àâíà. Õ¿¿õýä 2 ñàðààñ äýýø íàñòàé áîë ºíäºð òóíãààð àíòèáèîòèê ýì÷èëãýý õèéíý.

Íàñ > 2 ñàðààñ äýýø áîë:Áåíçèëïåíèöèëëèí 60 ìã/êã/òóí (äýýä òàë íü 3 ãð)-ð 6 öàã òóòàìä ñóäñààð(100 000 ÅÄ/êã/ºäºð 6 öàãààð, 1 ìã =1667 íýãæ) áóþó Öåôîòàêñèì 50 ìã/êã/òóí (äýýä òóí 2 ãð)6 öàã òóòàìä ñóäñààð áà Öåôòðàêñèì 50 ìã/êã/òóí (äýýä òóí 2ãð)12 öàã òóòàìä ñóäñààð (Ëåâîìèöèòèí ñóêöèíàòûã öåôàëîñïîðèíû á¿ëãèéí ýìýíä õàðøèëòàé õ¿¿õä¿¿äýä 25 ìã/êã áóë÷èí áîëîí ñóäñààð òàðüæ õýðýãëýíý)




Äýýðõè ýì÷èëãýýã ¿¿ñãýã÷ òîäîðõîéëæ àíòèáèîòèêò ìýäðýã ÷àíàðûã ¿çýõ øèíæèëãýýíèé õàðèó ãàðòàë ¿ðãýëæë¿¿ëýí õèéíý. ¯¿ñãýã÷ òîäîðõîéëñîíû äàðàà íü:

•N.meningitidis: Áåíçèëïåíèöèëëèí 50 ìã/êã/òóí (äýýä òóí 3 ãð õ¿ðòýë)-ð 4 öàã òóòàìä 7 õîíîãèéí òóðø Ïåíèöèëëèíä ìýäðýã

•S.pneumonia: Áåíçèëïåíèöèëëèí 50 ìã/êã/òóí (äýýä òóí 3 ãð õ¿ðòýë)-ð 4 öàã òóòàìä äîð õàÿæ 10 õîíîã

•H.influenza: Öåôîòàêñèì 50 ìã/êã/òóí (äýýä òóí 2 ãð)6 öàã òóòàìä 7-10 õîíîã ýñâýë Àìîêñàöèëëèí 50 ìã/êã/òóíãààð 4 öàã òóòàìä 7-10 õîíîã (ìýäðýã ÷àíàðààñ õàìààðíà)

Áóñàä: Õýðýâ ¿¿ñãýã÷ òîäîðõîéëîãäîîã¿é áîëîâ÷ íóãàñíû óñàíä èëò ïëåîöèòîç áàéâàë äîîä òàë íü 7 õîíîã öåôîòàêñèì ñóäñààð õýðýãëýõèéã çºâëºäºã. Íàñ < 2 ñàðààñ äîîø áîë: Áåíçèëïåíèöèëëèí 60 ìã/êã/òóí (äýýä òàë íü 3 ãð)-ð 6 öàã òóòàìä ñóäñààð áóþó Öåôîòàêñèì 50 ìã/êã/òóí (äýýä òóí 2 ãð)6 öàã òóòàìä ñóäñààð áóþó Ãåíòàìèöèí 7.5 ìã/êã (äýýä òóí íü 80 ìã) 8 öàãààð ñóäñààð 2-3 äîëîî õîíîãèéí òóðø õèéíý.

2. Øèíãýí ñýëáýëò: Îëîíõè õ¿¿õä¿¿äýä ÀÄÃ-û ÿëãàðàëò èõýñäýã òóë øèíãýí íºõºõäºº ìàø áîëãîîìæòîé áàéõ õýðýãòýé

• Ãèïîâîëåìèä îðñîí îâðîãèéí áàéäàëòàé õ¿¿õäýä 0.9% NaCl 10ìë/êã æèíä òîîöîí ñýëáýíý.

• Ñèéâýíãèéí Na –í õýìæýý õýâèéí øîêèéí áóñ áàéäàëòàé õ¿¿õäýä õîíîãèéí õýðýãöýýò øèíãýíèé 50%-ã íºõíº.

• Ñèéâýíãèéí Na < 135 ììîëü/ë: õýðýãöýýò øèíãýíèé 25-50%-ã íºõíº ìºí óóõ øèíãýíèé õÿçãààðëàíà

• Áîëîìæòîé áîë ýõíèé 48 öàãò 6-12 öàã òóòàìä ñèéâýíãèéí Na-ã äàâòàæ ¿çýõ áà ¿¿íä çîõèöóóëàí øèíãýíèéã àìààð íºõºõ

3. Äààâðûí áýëäìýë¿¿ä: Äåêñàìåòàçîí 0.6 ìã/êã/ºäºðò. Õîíîãèéí òóíã 2 õóâààæ 2 õîíîãèéí òóðø. Óã ýìèéí áýëäìýëèéã àíòèáèîòèê ºãºõººñ ºìíº õýðýãëýâýë çîõèìæòîé áà 6 äîëîî õîíîãîîñ äîîø íàñòàé H.influenza-í Á á¿ëãýýð ¿¿ñãýãäñýí ìýíýí ºâ÷òýé õ¿¿õäýä äåêñàìåòàçîíûã õýðýãëýñýíýýð ñîíñãîëûí ìýäðýëèéí ãýìòýëèéã áóóðóóëäàã ãýæ ¿çýæ áàéíà. Äåêñàìåòàçîíûã 2 õîíîãîîñ äýýø õóãàöààãààð õýðýãëýõýä à÷ õîëáîãäîëòîé ýñýõèéã òîãòîîñîí áàòàëãàà îäîîãîîð áàéõã¿é áºãººä õàðèí õîîë áîëîâñðóóëàõ çàìààñ öóñ àëäàõ õ¿íäðýëèéí äàâòàìæèéã èõýñãýäýã áàéíà.




4. Áóñàä

• Ñýõýýí àìüäðóóëàõ ýð÷èìò ýì÷èëãýýíèé òàñàãò øèëæ¿¿ëýõ: ªâ÷òºí 2-îîñ äîîø íàñòàé, óõààí ñàðóóë áóñ, ç¿ðõ ñóäàñíû ¿éë àæèëëàãàà òîãòâîðã¿é, õ¿íä òàòàëòòàé áóþó ãèïîíàòðèìèéí øèíæ èëýðñýí áîë Ñýõýýí Àìüäðóóëàõ Ýð÷èìò ýì÷èëãýýíèé ýì÷èéí çºâëºãººã àëü áîëîõ ýðò àâ÷ àñóóäëûã øèéäýõ õýðýãòýé.

• Ìýäðýëèéí òàëààñ õÿíàõ: Ýõíèé 2 öàãèéí äîòîð 15 ìèíóò òóòàìä öóñíû äàðàëòûã õýìæèæ äàðàà íü õ¿¿õäèéí óõààí ñàíààíû áàéäàëä öàã òóõàé á¿ð ¿íýëýëò ºãíº.

• Áèåèéí æèí áà òîëãîéí òîéðîã: ªäºð á¿ð ¿çýæ õÿíàõ• Ýëåêòðîëèò¿¿ä: Áîëîìæòîé áîë ñèéâýíãèéí íàòðèéí õýìæýýã õýâèéí

áîëòîë íü 6-12 öàã òóòàìä ¿çýõ• ªâäºëò íàìäààõ: (ïàðàöåòàìîë) Ýäãýðýëòèéí øàòàíäàà õ¿¿õä¿¿ä

òîëãîé ºâäºæ áàéíà ãýæ èõ çîâèóðëàäàã.• Òóñãààðëàëò: Ìåíèíãîêîêêèéí ìýíýíòýé õ¿¿õäèéã 24 öàã ýì÷ëýãäòýë

òóñãààðëàäàã. Áóñàä õýëáýðèéí ìýíýíòýé ºâ÷òºí¿¿äèéã òóñãààðëàõ øààðäëàãàã¿é.

• Õàëóóðàëò 7 õîíîãîîñ äýýø ¿ðãýëæèëáýë: Ýìíýëãèéí äîòîîä õàëäâàð, õàòóó õàëüñíû äîîðõ áóãëàà, áóñàä ýðõòýíèé áóãëàà çýðýã áàéõ ìàãàäëàëòàé. Ìºí õîâîð òîõèîëäîëä ýìèéí ñîíãîëò òîõèðîîã¿éãýýñ áîëíî.

• Âèðóñûí ìýíýí: Õýðýâ óã îíîø ýðãýëçýýòýé áîë ýìíýëýãò õýâò¿¿ëæ øààðäëàãàòàé àíòèáèîòèê áà øèíãýí ñýëáýõ ýì÷èëãýý õèéíý. Á¿ðýí ºâäºëò íàìäààæ áàéãàà ýñýõýý çààâàë íÿãòàë.

• Ñ¿ðüåýãèéí ìýíýí: Ñýæèãòýé áîë ñ¿ðüåýãèéí ýì÷ýýñ çºâëºãºº àâ÷ ñ¿ðüåýãèéí ýñðýã èæ á¿ðäýë ýì÷èëãýý äààâðûí ýì÷èëãýý õèéëãýõ.

5. Ýìèéí óðüä÷èëàí ñýðãèéëýëò

Øóóä áà øóóä áóñ õàâüòàëòàé õ¿ì¿¿ñò ýðò óðüä÷èëàí ñýðãèéëýëòèéã õèéõ íü ÷óõàë.




ÀíòèáèîòèêØààðäëàãàòàé óðüä÷èëàí

ñýðãèéëýëò

Í.inf – Á Ðèôàìïèöèí 20 ìã/êã/ºäºð Ýíý òóíãààð ºäºðò 1 óäàà (600 ìã) íèéò 4 ºäºð

Øóóä õàâüòàëòòàé ãýð á¿ëèéí õ¿ì¿¿ñ/ºðººíä õàâüòàë àâñàí

• Õýðýâ ãýð á¿ëä íü îãò äàðõëàà õèéëãýýã¿é 4-ººñ äîîø íàñòàé, äàðõëààæóóëàãäàõ íàñ íü áîëîîã¿é áóþó 12 ñàðààñ äîîø íàñòàé, õàíãàëòòàé äàðõëààæèëò àâààã¿é 1-5 íàñíû õ¿¿õä¿¿ä áàéâàë

• Øóóä õàâüòàëòàé õ¿¿õä¿¿äýä 18 öàãààñ äýýø áóþó 1 äîëîî õîíîãîîñ äýýø õóãàöààíä öóã áàéñàí õàíãàëòòàé äàðõëàà àâààã¿é 2-îîñ äîîø íàñòàé á¿õ õ¿¿õäèéã áàãòààíà

1 ñàðààñ äîîø íÿðàéäÐèôàìïèöèí 10 ìã/êã/ºäºð Ýíý òóíãààð ºäºðò 1 óäàà íèéò 4 ºäºð

Æèðýìñýí/ Ðèôàìïèöèí ýñðýã çààëòòàé áîë Öåôòðàêñîí 125 ìã (< 12 íàñ), 250 ìã (> 12 íàñ) áóë÷èíä íýã óäàà

N.meningitidis Ðèôàìïèöèí 10 ìã/êã 12 öàãèéí çàéòàé (600 ìã)2 õîíîã óóõ

• Øóóä õàâüòàëä øèíæ òýìäýã ýõëýýä 10 õîíîã õ¿ðòýëõ õóãàöààíä õàìò áàéñàí (çºâõºí ïåíèöèëëèíýýð ýì÷ëýãäýæ áàéñàí áîë)á¿õ îéð äîòíû,ãýð á¿ëèéí, àñðàìæèëæ áàéñàí õ¿ì¿¿ñ îðíî

• Àì-àìààð ñýõýýí àìüäðóóëàëò õèéñýí ÿìàð ÷ õ¿í øóóä õàâüòàëòàé

1 ñàðààñ äîîø íÿðàéäÐèôàìïèöèí 5 ìã/êã 12 öàãèéí çàéòàé 2 õîíîã óóõààð

Æèðýìñýí/ Ðèôàìïèöèí ýñðýã çààëòòàé áîë äýýðõèéí àäèë

S.pneu - • Õàâüòàëûí ýðñäýëã¿é

Ðèôàìïèöèíû ãàæ íºëºº íü øýýñ áà íóëèìñíû ºíãº ººð÷ëºãäºõ, òóóðàëò ãàðàõ, àðüñààð çàãàòíàõ, õîîë áîëîâñðóóëàõ çàìûí ººð÷ëºëòºíä îðóóëàõ çýðýã áàéæ áîëíî. Ýíý ýì íü æèðýìñýíýýñ õàìãààëàõ ýìèéí áýëäìýëèéí ¿éë÷ëýëèéã çîãñîîõ áà æèðýìñýí áà ýëýãíèé ýìãýãòýé õ¿íä ºãºõèéã õîðèãëîíî.




Õÿíàëò• Õàìãèéí ò¿ãýýìýë ¿ð äàãàâàðóóä íü ñîíñãîëûí ¿éë àæèëëàãàà ìóóäàõ,

îþóíû õîìñäîë, òàòàëò, õýë ÿðèàíû õºãæèë õîöðîõ, õàðààíû ¿éë õÿìðàõ áîëîí ñýòãýõ¿éí ººðë÷ëºëò áàéäàã. Íèéò ºâ÷ëºãñºäèéí 10-20 %-ä ìàø õ¿íä ¿ëäýö ¿ëääýã áà 50% íü ìýäðýë ñýòãýõ¿éí ºâ÷ëºëä ºðòäºã. Õ¿¿õýä 6 ñàðààñ äîîø íàñòàé áîë òàâèëàí ìóó.

• Á¿õ õ¿¿õýä ýìíýëãýýñ ãàðñàíààñ 6-8 äîëîî õîíîãèéí äàðàà ñîíñãîë ñóäëàëûí øèíæèëãýýã õèéëãýõ ¸ñòîé. Õýðýâ íîöòîé ººð÷ëºëòòýé ñàíàãäâàë ¿¿íýýñ áîãèíî õóãàöààíä øàëãóóëíà.

• Á¿õ õ¿¿õäèéã íàñàíä õ¿ðòýë íü íàðèéí ìýðãýæëèéí ýì÷èéí õÿíàëòàíä áàéëãàæ ìýäðýë ñýòãýõ¿éí ¿éë àæèëëàãààíû õºãæëèéã òîãòìîë øàëãóóëíà.


Хүүхдийн эмгэг.pdf

Documents

Transcript of Хүүхдийн эмгэг.pdf