กาซธรรมชาต "เอนจว" (NGV) พระเอกตวจรงชวงวกฤตนำ�ามนแพง

โชคดทคนไทยมทางเลอก เรองเชอเพลง เราม กาซธรรมชาต ของเราเอง (จากแหลงอาวไทย) ซงเปนเชอเพลงทสะอาด ไมสรางมลพษ ทงยงมความปลอดภยมากกวาการใชนำามนเสยอก ดร.อรสา ชวนใหเรามารจกกาซธรรมชาตกนเถอะ

เรามารจกกาซธรรมชาตกนเถอะ!คำาถามประจำาวนสำาหรบเดก คอ วนนคณดมนมหรอยง“ ?” แตคำาถามประจำาวนสำาหรบผใหญในยคน คอ วนนราคา“นำามนเปนเทาไหร?” ภาพทคนตาทกทานเปนอยางดทเดยว คอ ป มนำามนทมรถตอควกนยาวเหยยดในตอนเยน (จนลนบรเวณปม) เมอมขาววาพรงนตงแตเวลา 5 นาฬกาเปนตนไป ราคานำามนจะปรบขนอก 40 สตางคตอลตร ซงในบางชวงนนเราไดยนขาวนเกอบทกสปดาหเลยทเดยว แยไปกวานนอาจเปนสองครงในบางสปดาหเสยดวยซำา 

ทงนเปนเพราะเชอเพลงทประเทศไทยใชในปจจบน สวนใหญยงคงเปนนำามนทตองนำาเขาจากตางประเทศ ซงราคาจะแปรผนตามสภาวะของตลาดนำามนโลก (เดยวขน...เดยวลง) แนนอนทสด ประเทศไทยไมมความสามารถ ทจะควบคมปจจยตางๆ ทมผลตอราคานำามนได  ซงรฐบาลเองกพยายามรณรงคใหคนไทยใชนำามนอยางประหยดใหมากทสด เชอแนวาทกคนคงมคำาถามอยในใจวา  นเราไมมทางเลอกอนๆ แลวเหรอเนย“ ? หรอคนไทยอยางเราๆ จะตองอยในสภาวะจำายอมอยางนหรอ?”

นบวาเปนความโชคดทคนไทย ยงมทางเลอกหนงทสามารถลดการนำาเขาเชอเพลง จากตางประเทศไดนนคอ การนำากาซธรรมชาต (จากแหลงอาวไทย) มาใช ซงไดรบการยอมรบวาเปนเชอเพลงทสะอาด ไมสรางมลพษใหกบสภาพแวดลอม รวมทงยงมความปลอดภยมากกวาการใชนำามนเสยอกนะคะ  

เรามารจกกาซธรรมชาตกนเถอะ! กาซธรรมชาต คอ สวนผสมของกาซไฮโดรคารบอน และสงเจอปนตางๆในสภาวะกาซ สารประกอบไฮโดรคารบอนทพบในธรรมชาต ไดแก มเทน อเทน โพรเพน บวเทน เพนเทน เปนตน สงเจอปนอนๆทพบในกาซธรรมชาต ไดแก คารบอนไดออกไซด ไฮโดรเจนไดซลไฟด ฮเลยม ไนโตรเจนและไอนำา เปนตน การทกาซธรรมชาตไดชอวาเปนสารประกอบไฮโดรคารบอนเนองจากเปนสารทมสวนประกอบของอะตอม 2 ชนด คอ ไฮโดรเจน (H) กบ คารบอน (C) รวมตวกนในสดสวนของอะตอมทตางๆกน โดยเรมตงแตสารประกอบไฮโดรคารบอนอนดบแรกทมคารบอนเพยง 1 อะตอม กบ ไฮโดรเจน 4 อะตอม มชอเรยกโดยเฉพาะวา "กาซมเทน"

กาซธรรมชาต ทไดจากแตละแหลงอาจประกอบดวยกาซมเทนลวนๆ หรออาจจะมกาซไฮโดรคารบอนชนดอนๆปนอยบาง ทงนขนอยกบสภาพแวดลอมของแหลงธรรมชาต แตละแหงเปนสำาคญ แตโดยทวไปแลว กาซธรรมชาตจะประกอบดวยกาซมเทนตงแต 70 เปอรเซนตขนไป และมกาซไฮโดรคารบอนชนดอนปนอยบาง กาซธรรมชาตทประกอบดวยมเทนและอเทนเกอบทงหมด เรยกวา  กาซแหง “ (dry gas)” แตถากาซธรรมชาตใดมพวก โพรเพน บวเทน และพวกไฮโดรคารบอนเหลว หรอกาซโซลนธรรมชาต เชน เพนเทน เฮกเทน ฯลฯ ปนอยในอตราทคอนขางสง เรยกกาซธรรมชาตนวา กาซชน “ (wet gas)”

กาซธรรมชาต ทประกอบดวยมเทนหรออเทน หรอทเรยกวากาซแหงนน จะมสถานะเปนกาซทอณหภมและความดนบรรยากาศ ดงนน การขนสงจงจำาเปนตองวางทอสงกาซ สวนกาซชนทมโพรเพนและบวเทน ซงทวไปมปนอยประมาณ 4 – 8 เปอรเซนต จะมสถานะเปนกาซ ทอณหภมและความดนบรรยากาศ เชนกน เราสามารถแยกโพรเพน และบวเทน ออกจากกาซธรรมชาตได แลวบรรจลงในถงกาซ เรยกกาซนวา กาซปโตรเลยมเหลว (Liquefied Petroleum Gas หรอ LPG ซงกคอ กาซหงตมทเราใชกนในครวทบานนนเอง)

สวนกาซธรรมชาตเหลวหรอกาซโซลนธรรมชาต ซงเรยกกนวา "คอนเดนเซท" (Condensate) คอ พวก

ไฮโดรคารบอนเหลว ไดแก เพนเทน เฮกเซน เฮปเทน และออกเทน ซงมสภาพเปนของเหลว เมอผลตขนมาถงปากบอ บนแทนผลต สามารถแยกออกจากกาซธรรมชาต ไดบนแทนผลต การขนสงอาจลำาเลยงทางเรอหรอสงไปตามทอได

องคประกอบของกาซธรรมชาต (สวนประกอบทไมใช ไฮโดรคารบอน เชน นำา กาซคารบอนไดออกไซด

อยดานลางของภาพ)

กาซธรรมชาตเกดขนไดอยางไรละ? กาซธรรมชาตเกดขนเองตามธรรมชาต โดยเกดจากการสะสมและทบถมของซากสงมชวตตามชนหน ดน และในทะเลหลายรอยลานป ระหวางนนกมการเปลยนแปลงตามธรรมชาตซงมสาเหตมาจากความรอนและความกดดนของผวโลก จนซากสตวและซากพชหรอฟอสซลนนกลายเปนนำามนดบ กาซธรรมชาต และถานหน ทเรานำามาใชประโยชนไดในทสด เราจงเรยกเชอเพลงประเภทนำามน กาซธรรมชาต และถานหน วา เชอเพลงฟอสซล

ในทางวทยาศาสตร เรารกนดวา ตนพชและสตว รวมทงคน ประกอบดวยเซลลเลกๆ มากมาย เซลลเหลานประกอบดวยธาตไฮโดรเจนและธาตคารบอนเปนหลก เวลาซากสตวและซากพชทบถม และเปลยนรปเปนนำามนหรอกาซธรรมชาตหรอถานหน พวกนจงมองคประกอบ ของสารไฮโดรคารบอนเปนสวนใหญ และเมอ

นำาไฮโดรคารบอนเหลานมาเผา จะใหพลงงานออกมาแบบเดยวกบทเราเผาฟน เพยงแตเชอเพลงฟอสซล เชน นำามน กาซธรรมชาต หรอถานหน ใหความรอนมากกวา

การใชประโยชนจากกาซธรรมชาตโดยปกตกาซธรรมชาตจะไมมส ไมมกลน และไมมพษ ซงเราสามารถนำากาซธรรมชาต มาใชแทนนำามนเชอเพลงไดอยางมประสทธภาพ เนองจากเมอเอากาซธรรมชาตมาเผา จะเผาไดคอนขางสมบรณ ไมคอยมกาซพษออกมานก จงถอวาเปนเชอเพลงทคอนขางสะอาด ดงนนกาซธรรมชาตจงไดชอวาเปนเชอเพลงทสะอาดกวาเชอเพลงฟอสซลอนๆ จะเหนไดวาในปจจบนนรถประจำาทางของขสมก. ไดเอากาซนมาใช และโฆษณาวาเปนรถปลอดมลพษ (ถาใครยงไมเคยนงละ ตกยคแยเลย)

รถ NGV ทเหนวงอยในบานเรา

แหลงกำาเนดกาซธรรมชาตในประเทศไทยม 2 แหลงดวยกนคอในทะเล (มปรมาณมาก) ไดแก บรเวณอาวไทย (ผผลต : UNOCAL, TOTAL, THAIPO) บนบก (มปรมาณนอย) ไดแก อ.นำาพอง จ.ขอนแกน (ผผลต : ESSO)

การใชประโยชนจากกาซธรรมชาต ดงทกลาวขางตนวา กาซธรรมชาต มกาซหลายอยางประกอบเขาดวยกน ซงมชอทางวทยาศาสตรแตกตางกนไป คอ กาซมเทน อเทน โพรเพน และบวเทน

กาซพวกนเปนสารไฮโดรคารบอนทงสน เมอจะเอามาใชตองแยกกาซออกจากกนและกนเสยกอน จงจะใชประโยชนไดเตมท ในปจจบนประเทศไทยมโรงแยก/แปรสภาพกาซธรรมชาต 2 แหงดวยกนคอ

- โรงแยกกาซธรรมชาตของการปโตรเลยม แหงประเทศไทย ต.มาบตาพด อ.เมอง จ.ระยอง - โรงแยกกาซธรรมชาตของการปโตรเลยม แหงประเทศไทย ต.ทองเนยน อ.ขนอม จ.นครศรธรรมราช

กระบวนการแยกกาซธรรมชาต เพอนำามาใชประโยชนตามความเหมาะสม และใหเกดคณคาทางเศรษฐกจสงสด จะแตกตาง จากกระบวนการกลนนำามน ทเรมตนการกลน ดวยการแยกองคประกอบนำามน สวนทเบาทสด ออกมากอน ขณะทการแยกกาซธรรมชาตนน สารประกอบไฮโดรคารบอน สวนทหนกทสด จะถกแยกออกเปนลำาดบแรก ผลตภณฑทได จากโรงแยกแปรสภาพกาซธรรมชาต สามารถจำาแนกตามลกษณะ ของสารประกอบไฮโดรคารบอนทแยกออก และนำาไปใชประโยชนตอกระบวนการผลตอน ๆ ดงน

1. กาซมเทน (C1) : ใชเปนเชอเพลงสำาหรบผลตกระแสไฟฟาในโรงงานอตสาหกรรม และนำาไปอดใสถงดวยความดนสง เรยกวากาซธรรมชาตอด สามารถใชเปนเชอเพลงในรถยนต รจกกนในชอวา กาซธรรมชาตสำาหรบยานยนต “ ”(Natural Gas for Vehicles : NGV)

2. กาซอเทน (C2) : ใชเปนวตถดบในอตสาหกรรมปโตรเคมขนตน สามารถนำาไปใชผลตเมดพลาสตก เสนใยพลาสตกชนดตาง ๆ เพอนำาไปใชแปรรปตอไป

3. กาซโพรเพน (C3) และกาซบวเทน (C4): กาซโพรเพนใชเปนวตถดบในอตสาหกรรมปโตรเคมขนตนไดเชนเดยวกน และหากนำาเอากาซโพรเพนกบกาซบวเทนมาผสมกน อดใสถงเปนกาซปโตรเลยมเหลว (Liquefied Petroleum Gas : LPG) หรอทเรยกวากาซหงตม สามารถนำาไปใชเปนเชอเพลงในครวเรอน เปนเชอเพลงสำาหรบยานยนต และใชในการเชอมโลหะไดรวมทงยงนำาไปใชในโรงงานอตสาหกรรมบางประเภทไดอกดวย  โอโฮ! มประโยชนมากจรงเลยนะ

4. ไฮโดรคารบอนเหลว (Heavier Hydrocarbon): อยในสถานะทเปนของเหลวทอณหภมและความดนบรรยากาศ เมอผลตขนมาถงปากบอบนแทนผลต สามารถแยกจากไฮโดรคารบอนทมสถานะเปนกาซบนแทนผลต เรยกวา คอนเดนเสท (Condensate) สามารถลำาเลยงขนสงโดยทางเรอหรอทางทอ นำาไปกลนเปนนำามนสำาเรจรปตอไป

5. กาซโซลนธรรมชาต : แมวาจะมการแยกคอนเดนเสทออกเมอทำาการผลตขนมาถงปากบอบนแทนผลตแลว แตกยงมไฮโดรคารบอนเหลวบางสวนหลดไปกบไฮโดรคารบอนทมสถานะเปนกาซ เมอผานกระบวนการแยกจากโรงแยกกาซธรรมชาตแลว ไฮโดรคารบอนเหลวนกจะถกแยกออก เรยกวา กาซโซลนธรรมชาต หรอ NGL (natural gasoline) และสงเขาไปยงโรงกลนนำามน เปนสวนผสมของผลตภณฑนำามนสำาเรจรปไดเชนเดยวกบคอนเดนเสท และยงเปนตวทำาละลาย ซงนำาไปใชในอตสาหกรรมบางประเภทไดเชนกน

6. กาซคารบอนไดออกไซด: เมอผานกระบวนการแยกแลว จะถกนำาไปทำาใหอยในสภาพของแขง เรยกวา นำาแขงแหง นำาไปใชในอตสาหกรรมถนอมอาหาร อตสาหกรรมนำาอดลมและเบยร ใชในการถนอมอาหารระหวางการขนสง นำาไปเปนวตถดบสำาคญในการทำาฝนเทยม และนำาไปใชสรางควนในอตสาหกรรมบนเทง อาท การแสดงคอนเสรต หรอการถายทำาภาพยนตร ซงผลตภณฑนวยรนคนเคยเปนอยางดละซ

ในตางประเทศโดยเฉพาะประเทศทมแหลงกาซของตวเอง เมอแยกกาซอน ๆ ออกไปแลวกจะนำาสวนทมปรมาณกาซ มเทนมากนมาใชเปนเชอเพลงสำาหรบรถยนต เดมเรยก กาซธรรมชาตอด (Compressed Natural Gas “CNG”) แตตอมาเปลยนชอเรยกใหมเปน กาซธรรมชาตสำาหรบ ยานพาหนะ หรอ Natural Gas For Vehicles “NGV” หรอทเรยกกนวา เอนจว) ซงสำาหรบในประเทศไทยของเรากไดมมาตรการสงเสรมใหใชพลงงานสะอาดในยานพาหนะ โดยมการปโตรเลยมแหงประเทศไทย ดำาเนนโครงการทดลองการดดแปลงเครองยนตเพอใชกาซธรรมชาตเปนเชอเพลง รายละเอยดของการนำากาซธรรมชาตมาใชสำาหรบยานพาหนะของเราจะเปนเชนไร มผลด ผลเสยอยางไรนน– ...ตองตดตามตอไปนะคะ

กาซธรรมชาตในสถานะตางๆทควรรจก 1. Pipe Natural Gas หรอกาซธรรมชาตทขนสงโดยทางทอ เรยกชอทางการตลาดวา Sale Gas คอ กาซธรรมชาตทมกาซมเทนเปนสวนใหญ ถกขนสงดวยระบบทอเพอสงใหกบผใชทเปนลกคา นำาไปเปนเชอเพลงในการผลตกระแสไฟฟา หรอในโรงงานอตสาหกรรมในปจจบนนประเทศไทยใชกาซธรรมชาตเปนพลงงานหลกในการผลตกระแสไฟฟา โดยคดเปนกวารอยละ 60 ของพลงงานทงหมดทใชผลตไฟฟา

2. NGV หรอ Natural Gas for Vehicles คอ รปแบบของการใชกาซธรรมชาตเปนเชอเพลงสำาหรบยานยนต สวนใหญเปนกาซมเทน เมอขนสงกาซธรรมชาตมาทางทอ จะสงเขาสถานบรการ และเครองเพมความดนกาซ ณ สถานบรการจะรบกาซธรรมชาตทมความดนตำาจากระบบทอมาอดเพมความดนประมาณ 3,000-3,600 ปอนดตอตารางนว

จากนน กจะสามารถเตมใสถงเกบกาซฯ ของรถยนตตอไป

(บางทานอาจจะสงสยวา 3,600 ปอนดตอตารางนวเนยมนมแรงดนมากแคไหนกนนะ จรงๆ แลวเปนแรงดนทคอนขางสงมากทเดยว คดแลวเทากบ 240 เทาของความดนบรรยากาศ หรอ ลองคดวามของหนกถงประมาณ 38,730 กโลกรมอยบนฝามอขางเดยวของทานดซคะ หนกมากๆ เลยละคะ)

3. LNG หรอ Liquefied Natural Gas ในการขนสงกาซธรรมชาตจากแหลงผลตไปยงบรเวณทใช ปกตจะขนสงโดยระบบทอ แตในกรณ ทระยะทาง ระหวางแหลงผลตกบบรเวณทใช มระยะทางไกลเกนกวา 2,000 กโลเมตร การวางทอสงกาซฯ จะตองใชเงนลงทนเปนจำานวนมาก จงมการขนสงดวยเรอทถกออกแบบไวเฉพาะ โดยการทำากาซธรรมชาต ใหกลายสภาพเปนของเหลว เพอใหปรมาตรลดลงประมาณ 600 เทา โดยทวไปจะมอณหภม -160 องศาเซลเซยส (ตำากวาอณหภมทขวโลกเสยอกนะคะ จากสถตอณหภมตำาสดของโลก คอ ท วอสตอก ทวปแอนตารกตก อณหภมอยในระดบ -89.2 องศาเซลเซยส เปนอณหภมทวดในวนท 21 กรกฎาคม พ.ศ.2526) ซงการขนสงกาซในรปของ LNG น จะประหยดคาใชจาย มากกวาการขนสงดวยระบบทอ

การใชกาซธรรมชาตสำาหรบยานยนต (NGV)ถาตอนทแลวเปรยบเสมอนเรองราวกำาเนดของพระเอกละก ในตอนนพระเอกกโตเปนหนมนอยและกำาลงจะมาพบรกกบนางเอกแลวละคะ เพราะเราจะมารถงการนำากาซธรรมชาตมาใชในรถยนตหรอทเรยกวา เอนจว นนเองคะ“ ”

การใชกาซธรรมชาตสำาหรบยานยนต (NGV) Natural Gas for Vehicles (NGV) คอกาซธรรมชาตทใชเปนเชอเพลงสำาหรบยานยนต โดยกาซ NGV น มสวนประกอบหลกคอ กาซมเทนทมคณสมบตเบากวาอากาศ สวนใหญจะมการใช อยในสภาพเปนกาซทถกอดจนมความดนสง (ประมาณ 3,000-3,600 ปอนดตอตารางนว) เกบไวในถง ทมความแขงแรงทนทานสงเปนพเศษ เชน เหลกกลา บางครงเรยกกาซนวา CNG (ซ เอน จ) ซงยอมาจาก Compressed Natural Gas หรอกาซธรรมชาตอด การใชกาซธรรมชาตเปนเชอเพลงสำาหรบยานยนต มขอดคอ เกดการเผาไหมสมบรณใหมลพษตำา โดยเฉพาะปรมาณฝนละออง (Particulate) และควนดำา ดงนนเมอคำานง ถงปญหาสภาวะทอณหภมของโลกรอนขน และปญหามลพษ รวมถงสภาวะราคานำามนโลกทเพมสงขนอยางเปนประวตกาล นานาประเทศ กมงไปสการลดปญหา โดยสงเสรมและสนบสนน ใหมการใชยานยนตทใชกาซธรรมชาตเปนเชอเพลง โดยประเทศทมการใชยานยนตทใชกาซธรรมชาตอยแลว กมแนวโนมทจะขยายการใชมากขน ไดแก สหรฐอเมรกาออสเตรเลย ญปน อนโดนเซย เกาหล เปนตน สวนประเทศทยงไมเรมใช รฐบาลกกำาลงสงเสรมใหมการใชในอนาคต ไดแก ฮองกง สงคโปร รวมทงประเทศไทยของเราดวยละคะ

ตารางขางลางนแสดงสถตลาสดของขอมลจำานวนรถกาซ NGV และสถานเตมกาซในประเทศตางๆ ของ The International Association for Natural Gas Vehicles (IANGV)

Country จำานวนรถกาซ NGV จำานวนสถานเตมกาซ Last Updated Argentina 1,439,527 1,402 Apr 05Brazil 1,018,163 1158 Oct 05Pakistan 850,000 828 Dec 05Italy 382,000 509 May 05India 204,000 198 Apr 04USA 130,000 1,340 Dec 04China 97,200 355 Jan 05Ukraine 67,000 147 May 05Egypt 62,513 94 Oct 05Colombia 60,000 90 May 05

Iran 48,029 72 Aug 05Bangladesh 44,534 106 Nov 05Venezuela 44,146 149 Apr 04Russia 41,780 213 May 05Bolivia 38,855 63 Sep 05Armenia 38,100 60 Feb 05Germany 27,200 558 Apr 05Japan 25,000 289 Sep 05Canada 20,505 222 Sep 03Malaysia 14,900 39 May 05Tajikistan 10,600 53 May 05Ireland 9,780 10 Jul 04Thailand 9,000 44 Dec 05France 7,400 105 Jan 05Sweden 6,709 86 Nov 05Indonesia 6,600 17 Jul 05Korea 6,487 170 Feb 05Bielorussia 5,500 24 May 05Chile 5,500 12 May 05Moldova 4,500 8 May 05Bulgaria 4,177 9 May 05Trinidad & Tobago 4,000 13 Apr 05Myanmar (Burma) 4,343 14 Nov 05Mexico 3,037 6 Mar 04Switzerland 1,346 56 Jul 05Australia 895 12 Aug 01Great Britain 875 34 Jul 03Spain 797 28 Jan 05Poland 771 28 Apr 05United Kingdom 543 31 Nov 04Austria 500 68 May 05New Zealand 471 12 Jun 04Turkey 400 5 Aug 04Czech Republic 390 16 May 05Netherlands 348 8 Jun 04Latvia 310 4 Oct 04Belgium 300 5 Aug 04Slovakia 250 7 Sep 04Portugal 242 5 Jan 05Hungary 202 13 Feb 05Norway 147 4 Apr 05Algeria 125 3 Oct 04Croatia 100 1 May 05Serbia & Montenergro 92 2 Dec 04

Finland 84 3 Mar 05Yugoslavia 81 1 Jul 03Nigeria 60 2 May 05Iceland 45 1 May 05Cuba 45 1 Feb 01Greece 40   May 03United Arab Emirates 35   Dec 05Macedonia 32 1 Jan 05Luxembourg 32 3 Jul 04Liechtenstein 26 1 Sep 04South Africa 22 1 Jan 00Uraguay 20   Dec 01Philippines 12 1 Jul 04Singapore 7 1 May 05Denmark 5 1 Feb 00Taiwan 4 1 Apr 05North Korea 4 1 Aug 00Bosnia and Herzegovina 1   Apr 05       TOTALS 4,750,744 8,824  

การนำากาซธรรมชาตมาใชเปนเชอเพลงในรถยนตมมากวา 80 ปแลว โดยประเทศ อตาลเปนประเทศแรก ซงปจจบนมรถยนตใชกาซกวา 300,000 คน และตอมาความนยมใชกาซ NGV กมแพรหลายมากขนทงในทวปอเมรกาใต (เชนประเทศอารเจนตนา มกวา 1,400,000 คน ซงเปนอนดบท 1 ในตาราง) ในทวปอเมรกาเหนอ (สหรฐอเมรกากวา 130,000 คน, แคนาดา 20,000 คน) และในทวปเอเชย (มในประเทศจน, ญปน, เกาหล, ไตหวน, มาเลเซย, อนโดนเซย, อนเดย และปากสถาน) รวมถงทวปอฟรกา เชน อยปต (มประมาณ 62,000 คน)

ซงในปจจบนทวโลกมรถยนตใชกาซธรรมชาตกวา 4.7 ลานคน สำาหรบประเทศไทยของเรามการสงเสรมอยางจรงจงมากๆ เลยนะคะ ตอนนเราอยในอนดบท 23 เชยวนะรปแบบเครองยนตใช NGV1. เครองยนตทใช NGV เปนเชอเพลงเพยงอยางเดยว (Dedicated NGV) เปนเครองยนตทออกแบบใหใชกาซธรรมชาตเปนเชอเพลงโดยเฉพาะ โดยมระบบเผาไหมเชอเพลง แบบทตองใชหวเทยนในการจดระเบด จะมทงรถทผลตออกมาจากโรงงานรถยนตโดยตรง (OEM) และททำาการดดแปลงเครองยนตภายหลงขอด:    สวนใหญออกแบบมาจากโรงงาน มประสทธภาพ/สมรรถนะด และ มคณภาพไอเสยด ขอเสย: ราคาสงและไมมความยดหยนในการใชเชอเพลง

2. เครองยนตทใชเชอเพลงไดสองประเภท ซงปจจบนเทคโนโลยทสำาคญ ไดแก- เครองยนตระบบเช�อเพลงสองระบบ (Bi-Fuel) เปนเครองยนตเบนซนทตดตงอปกรณใชกาซธรรมชาต ถงกาซ เพมเตมสามารถเลอกใชเชอเพลงไดทงนำามนเบนซน และ กาซธรรมชาต- เครองยนตระบบเช�อเพลงรวม (Diesel Dual Fuel) เปนเครองยนตดเซลทตดตงอปกรณใชกาซฯและถงกาซ เชนเดยวกบระบบเชอเพลงสองระบบ (Bi-Fuel) ซงตองใชนำามนดเซลรวมกบกาซธรรมชาต โดยใชนำามนดเซลเปนตวจดระเบดนำารอง

ขอด: มความยดหยนในการใชเชอเพลง และราคาตดตงอปกรณใชกาซธรรมชาต ถกกวาการซอรถ NGV ใหม ขอเสย: ไมสามารถปรบเครองยนตใหเหมาะสมกบ NGV ไดอยางสมบรณ

ภาพแสดงรถยนตใช NGV ระบบเชอเพลงทว

สำาหรบประเทศไทยของเรานน โดยการนำาของการปโตรเลยมแหงประเทศไทย (ปตท.) ไดมการจดทำาแผนการขยายการใชกาซธรรมชาตในยานยนตตางๆ โดยในระยะแรก เปนการดำาเนนการดดแปลงเครองยนตดเซลเปนระบบเชอเพลงรวม (Dual-fuel System) ซงใชไดทงนำามนดเซล และกาซธรรมชาต ตอมาไดดดแปลงเครองยนตเบนซนเปนระบบเชอเพลงสองชนด หรอ ระบบเชอเพลงทว (Bi–fuel System) ซงเปนระบบทสามารถเลอกใชนำามนเบนซน หรอใช NGV เปนเชอเพลงได โดยเพยงแตปรบสวตชเลอกใชเชอเพลงเทานน ระบบนมทงผลตจากโรงงานโดยตรง หรอนำารถยนตเบนซนเดมมาตดตงอปกรณใช NGV เพมเตม ซงแบงได 2 ระบบ คอ

1. ระบบดดกาซ (Fumigation System) ซงจะมอปกรณผสมกาซและอากาศ (Gas Mixer) ทำาหนาทผสมอากาศทเครองยนตดดเขาไปกบกาซ NGV ในอตราสวนทเหมาะสมกบการเผาไหมกอนทจะจายเขาเครองยนต อปกรณ

หลก ๆ ประกอบดวย

- ถงกาซ

- หวเตมกาซ

- หมอตมหรออปกรณปรบความดนกาซ (Pressure Regulator or Reducer)

- อปกรณปรบเวลาการจดระเบดของเครองยนต (Timing Advancer) 

- สวทชเลอกชนดเชอเพลง ทำาหนาทตด/ตอระบบควบคมแตละเชอเพลง

สามารถเพมประสทธภาพโดยตดตงแบบวงจรปด (Closed Loop) ตดตงอปกรณเพมเตม เชน ชดควบคมอเลคทรอนคส ชดควบคมการจายกาซ ฯ  คาอปกรณและการตดตง ประมาณ 30,000 – 50,000 บาท ไมนอยเลยทเดยวใชไหมคะ

เครองยนตสำาหรบรถ NGV ระบบดดกาซ (Fumigation System)

2. ระบบหวฉด (Multi Point Injection System, MPI) ระบบนมการจายเชอเพลงกาซดวยหวฉดททอไอดของแตละสบโดยเฉพาะ และควบคมสวนผสมแบบใชอากาศพอด โดยชดควบคมอเลคทรอนคส รบสญญาณมาจากตวตรวจวดออกซเจน และตวตรวจวดอนๆ ทำาการประมวลผลควบคมการเปด-ปด ของหวฉดกาซปลอยกาซออกไป ททอไอดแตละสบใหเหมาะสม กบปรมาณอากาศทกสภาวะการทำางานของเครองยนต และเกดการเผาไหมทสมบรณ คาอปกรณและการตดตง ประมาณ 52,000 – 65,000 บาท โดยชดอปกรณหลก ๆ มดงน

- ชดควบคมอเลคทรกนคส (Electronic Control Unit)

- อปกรณปรบความดบกาซ (Pressure Regulator)

- อปกรณปรบเวลาการจดระเบดของเครองยนต (Timing Advancer)

- สวตชเลอกชนดเชอเพลง ถงบรรจกาซ (CNG Cylinder)

- ชดจายกาซ (Gas Distributor) ตวตรวจวดออกซเจน (Oxygen Sensor)

 

เครองยนตสำาหรบรถ NGV ระบบหวฉด (Multi Point Injection System, MPI)

มาถงตอนนเชอเปนอยางยงวาทกทานตองมคำาถามอยในใจเปนคำาถามเดยวกนทกคน คอ แลวจะคมไหมนะ“ ทจะลงทนตดตงอปกรณเพอใหรถสามารถใชกาซธรรมชาตได เมอเปรยบเทยบกบคาเชอเพลงทถกลง???”

ราคานำามนเชอเพลงขายปลก ณ กรงเทพมหานคร (ขอมลเมอวนท 17 มกราคม 2549) แสดงใหเหนวาราคากาซ NGV ถกกวานำามนเบนซน 95 มาก (ราคาเพยงหนงในสามของนำามนเบนซลเองคะ) ดงนนเพอเปนการตอบขอสงสยของทกทานเราจะคำานวณระยะเวลาคนทนใหเหนกนชดเจนเลยคะ

ระยะเวลาคนทนเมอใชระบบเชอเพลง NGV (แทนเบนซน) จะขนกบระยะทางวงใชงานของรถดงน

รายการ ระบบดดกาซ (วงจรเปด) ราคาอปกรณรวมถง FIBER ขนาด 70 ลตร (บาท) 35,000ระยะทางการวงตอวน (กม.) 50 100 200อตราความสนเปลองนำามนเบนซน (กม./ลตร) 10 10 10อตราความสนเปลอง NGV (กม./ลตร) 10 10 10ราคาขายปลกนำามนเบนซน (บาท/ลตร) 26.84 26.84 26.84ราคาขายปลก NGV (บาท/ลตร) 8.5 8.5 8.5อตราความประหยด (บาท/กม.) 1.88 1.88 1.88ประหยดคาเชอเพลงตอวน (บาท) 92 184 368ระยะเวลาคนทน (เดอน) 12.68 6.34 3.17

หมายเหต  ราคานำามนทใชคำานวณเปนราคาทประกาศโดย ปตท. เมอวนทวนท 17 มกราคม 2549

นาสนใจไมนอยเลยใชไหมคะ เพยงแคปเศษๆ กคมทนแลวละคะสำาหรบทานทขบรถเพยง 50 กโลเมตรตอวน สวนทานทใชรถมากกวานน... หายหวงเลยคะไมถงปกไดกำาไรแลว... จากนนเมอเราตดสนใจจะหนมาเอาดกบรถ NGV แลว อปกรณทสำาคญทตองรเปนอนดบแรก คออะไรรไหมคะ  แหม! คำาตอบกงายนดเดยว กถงกาซยงไงละคะ ถาอยากรรายละเอยดตองไมพลาด กาซธรรมชาต “ "เอนจว" พระเอกตวจรงในชวงวกฤตนำามนแพง ตอนท 3” นะคะ

ถงกาซ ผชวยพระเอก–ในตอนนเราจะกลาวถงผชวยพระเอก คอ เจาถงกาซไงคะ ถาไมมผชวยคนนละก พระเอกของเรา ไมมทางประสบความสำาเรจ ไดนางเอกมาครอบครองแนๆ เลยละ

ถงกาซ NGV ถงกาซซงตองรบความดนกาซโดยปกตสงถง 3,000-3,600 ปอนดตอตารางนว จะตองมความแขงแรงมาก (จากทเปรยบใหเหนแลวขางตนวา เทากบทานใชมอขางเดยวถอของหนกถง 38,700 กโลกรมเชยวนะคะ) โดยทวไปแลวถงกาซจะแบงออกไดเปน 2 ชนดหลกๆ คอ ถงททำาดวยเหลกหรออลมเนยม และถงททำาดวยพลาสตกและเสรมดวยวสดใยแกว ขนาดถงทตดตงกบรถยนตสวนบคคลและรถแทกซ ทประเทศไทยใชอยในขณะนสวนใหญเปนถงเหลก ขนาดความจประมาณ 70 ลตร (นำา) มนำาหนกประมาณ  63 กโลกรม  เมอรวมกบนำาหนกกาซ NGV ทบรรจเตมถงอกประมาณ 15 กโลกรม จะมนำาหนกรวมประมาณ  78 กโลกรม ตดตงอยในกระโปรงหลงรถซงจะทำาใหมทพนทเกบของนอยลงไป เนองจากถงบรรจกาซมกมขนาดใหญ และนำาหนกมาก จงมการพฒนาเพอใหนำาหนกเบาลงและมความทนทานมากขน ซงในปจจบนภาคอตสาหกรรม มการผลตถงอย

4 ชนดดวยกน คอ

ชนดท 1 ทำาดวยเหลก หรอ อลมเนยมชนดท 2 ทำาดวยเหลก หรอ อลมเนยม และหมดวยวสดใยแกว 5 หรอเสนใยคารบอน 6 ลอมรอบตวถงชนดท3 ทำาดวยแผนอลมเนยมทบางกวาชนดท 2 และหมดวยวสดใยแกวหรอเสนใยคารบอนตลอดตวถง ชนดท 4 ทำาดวยแผนพลาสตกและหมดวยวสดใยแกวและเสนใยคารบอนผสมกน

5 วสดใยแกว (Fiberglass) คอ วสดทเปนใยของแกวหรอกระจก มขนาดเสนผาศนยกลางเลกกวาหนงในพนของนว นำามาทำาเปนผาแลวใชเรซนบางอยางเคลอบหรอหลอ เปนวสดททนตอแรงดงและทนฤทธกรดกดกรอน จงใชทำาเรอ

ขนาดเลก หรอตวถง หรอสวนประกอบในตวถงรถยนต

6 เสนใยคารบอน (Carbon fiber) คอ วสดททำาดวยเสนใยสารอนทรย มขนาดเสนผาศนยกลางประมาณ 7 ไมโครเมตร ใชในการเสรมเนอสารตางๆ เชน พลาสตก กระเบอง หรอโลหะ โดยใชเสนใยคารบอน 600,000 เสนตอพนทหนาตดหนงตารางเซนตเมตร ทำาใหไดวสดทมความแขงแรงและทนความรอนสง เชน ชนสวนของเครองยนตไอพนและจรวด

ทงนชนดแรกจะมนำาหนกมากทสด แตตนทนตำาสด สวนชนดท 3 และ 4 มนำาหนกเบากวา แตตนทนคอนขางสง โดยสามารถเปรยบเทยบเปนอตราสวนรอยละใหเหนความแตกตางไดดงน

ชนดท วสดทใชทำาตวถง ตนทน (%) นำ�าหนก (%)

1 เหลก 40 1002

2

เหลก, วสดใยแกว

อลมเนยม, วสดใยแกว 

80

95

65

55

3

3

อลมเนยม, วสดใยแกว

อลมเนยม, เสนใยคารบอน

90

100

45

25

4 พลาสตก, วสดใยแกวผสมเสนใยคารบอน 90 30

ทมา : Norman L. Newhouse, Ph.D., P.E. Manager, Design Engineering และ Dale B. Tiller, P.E. Manager, NGV Product Development "Development of All-Composite NGV Fuel Containers" May 1998.การรบรองมาตรฐานของถงบรรจกาซมหนวยงานทงทเปนภาครฐและหนวยงานอาสาสมครเขามา ดำาเนนการ ไดแก

มาตรฐาน NGV2 (ของสหรฐอเมรกา โดย The American National Standards Institute) มาตรฐาน FMVSS 304 (ของสหรฐอเมรกาโดย The U.S. Department of Transportation, National Highway Traffic Safety Administration) มาตรฐาน CSA B-51 Part 2 (เปนมาตรฐานอตสาหกรรมของประเทศแคนาดา) มาตรฐาน ISO/DIS 11439 (โดยคณะกรรมการซงอยภายใต The International Association of Natural Gas Vehicles) เปนตน

มาตรฐานมากมายขนาดนแลวจะเชอใครดละ เมอเกดความสบสนเกยวกยมาตรฐานของถงกาซเอนจว สดทายแลวในชวงกวาสามปทผานมา คณะกรรมการของ ISO/DIS 11439, NGV 2 และ CSA B-51 Part 2 ไดม การปรบประสานมาตรฐานใหมความสอดคลองกบมาตรฐานทจำาเปนตองมการทดสอบ โดยครอบคลมถงสภาพ การใชงาน การรบประกนคณภาพ การทดสอบวสดทใช การทดสอบการผลต และการทดสอบคณสมบตของถง ดงน

สภาพการใชงาน (Service Conditions) ไดกำาหนดมาตรฐานการออกแบบ การทดสอบ และ ความปลอดภยของถงบรรจกาซใหมอายการใชงานไมเกน 20 ป ทระดบแรงดน 200-240 บาร (200 – 240 เทา ของบรรยากาศ) ณ อณหภม 15 องศาเซลเซยส (หรอเทากบ 3,000 – 3,600 ปอนดตอตารางนว ณ อณหภม 70 องศาฟาเรนไฮท) และกำาหนดใหถงบรรจกาซตองมการตรวจสอบทกๆ 3 ป หรอ หลงจากการเกดอบตเหต

การรบประกนคณภาพ (Quality Assurance) เกยวของกบระยะเวลาในการทดสอบ และ ตรวจสอบคณภาพของถง เพอใหผผลตผลตถงไดตามมาตรฐานการออกแบบและทดสอบ ซงสวนใหญจะควบคม ดแลโดยหนวยงานของรฐ และมคณะกรรมการ NGV 2 เปนผกำาหนดแนวทางปฏบตในดานน ทงน ผผลตซงม ระบบตรวจสอบคณภาพจะตองมการลงทะเบยนใหเปนไปตามมาตรฐาน ISO 9001-9002 เพอนำาไปสการ ตรวจสอบและทดสอบการผลต หรออาจจางผตรวจสอบอสระ เขามาทำาหนาทตรวจสอบ และทดสอบระบบคณภาพ ของผผลตเปนระยะๆ โดยผตรวจสอบจะตองใหการรบรองวา วสดทใชและการออกแบบเปนไปตามมาตรฐานทกำาหนด วสดและการทดสอบวสดทใช (Materials and Material Testing) ตวถงบรรจกาซทเปนถงชนนอก และถงชนใน ตองทำาดวยเหลก หรออลมเนยม ซงไดรบการทดสอบแลววา มความแขงแรงทนตอแรงกระทบ และการผกรอน ในสวนทเสรมดวยเสนใย ตองทำาจากเสนใยคารบอน และเสนใยแกวตามสดสวนทกำาหนด ซงทดสอบแลววาทนตอแรงระเบดได นอกจากน เรซนทใชเคลอบ ตองเปนวสดพลาสตก ททำาใหออนตวไดโดยใชความรอน โดยคณสมบตเดมไมเปลยนแปลง (Thermoplastic) หรอเปนพลาสตกชนดทถกความรอนครงหนง แลวกหมดคณสมบตในการเปลยนแปลงรปราง (Thermosetting plastic) การทดสอบการผลต (Batch and Production Testing) เปนการสมตวอยางในการผลตแตละครง เพอทดสอบใหมนใจวาในการผลตถงบรรจกาซแตละครง มการออกแบบ และทำาตวถงเหมอนกนทกครง หรอมความคงทในกระบวนการผลต โดยไมมการปรบลดคณสมบตของวสดทใชในการผลต การทดสอบจะรวมถงการขยายตวของถงชนนอก และถงชนใน การเคลอบ การรว ความสมดลของของเหลว การระเบด และระยะเวลาการใชงาน เพอใหแนใจวาไมมความชำารดเสยหายหรอรอยราวของถง

การทดสอบคณสมบตของถง (Qualification Testing) เปนการทดสอบเพอใหมนใจวาการ ออกแบบถงบรรจกาซจะมความปลอดภยตลอดอายการใชงาน โดยจะมการทดสอบเมอมการออกแบบถงใหม หรอเมอมการปรบปรงถงทใชงานอยแลว การทดสอบคณสมบตของถงมหลายวธ ไดแก การทดสอบการระเบด (Burst) เพอใหมนใจวาการออกแบบถงมพนฐานทสมบรณ และม การเสรมเสนใยตามอตราสวนทกำาหนดไว

+ การทดสอบรอบการใชงานในสภาพบรรยากาศ (Ambient Cycling) เปนการทดสอบการรว หรอการแตกราวของถง โดยทดสอบรอบการใชงาน ณ ระดบอณหภมทแตกตางกน

+ การทดสอบการไหมไฟ (Bonfire) เปนการทดสอบโดยนำาถงบรรจกาซไปวางไวในกองไฟ ณ ระดบแรงดนใชงานท 25% และ 100% เพอตรวจสอบการออกแบบและการตดอปกรณลดแรงดนของถงทเหมาะสม

+ การทดสอบการทนตอการแตกราว (Flaw Tolerance) เปนการใชเครองจกรทดสอบภายนอก ของถงเพอตรวจสอบความคงทนตอการแตกราวของถง

+ การทดสอบการตกจากทสง (Drop) เปนการทดสอบการปลอยถงตกมาจากทสง ตามแนวนอนทระดบความสง 3 เมตร ลงบนพนคอนกรต และตามแนวตงทระดบความสง 1.8 เมตร เพอตรวจสอบการรว หรอรอยแตกซงเปนผลมาจากการตกลงมาจากทสง

+ การทดสอบโดยใชปนยง (Gunfire) เปนการทดสอบเพอตรวจสอบความแขงแรงของถง โดยใชอาวธปนขนาดลำากลอง 30 มลลเมตร มความเรวของวถการยงท 850 เมตรตอวนาท ซงพบวาไมมผล ทำาใหถงเสยหายแตอยางใด

เนองจากกาซธรรมชาตมความหนาแนนนอยกวานำามน รถ NGV จงควรมถงบรรจกาซตดตงทรถ ประมาณ 2-4 ถง เพอใหสามารถวงไดระยะทางเกนกวา 250 ไมล หรอเกนกวา 400 กโลเมตรโดยประมาณ และ เนองจากถงบรรจกาซมขนาดใหญและนำาหนกมากจงเปนปญหาหลกของรถ NGV ถงแมวาในปจจบนไดมการ พฒนาถงบรรจกาซใหมนำาหนกเบาลง แตกยงมขนาดใหญและนำาหนกมากกวาถงนำามนเชอเพลงทวไป โดยมขนาดและนำาหนกแตกตางกนไปแลวแตผผลตแตละราย ถาทานผอานมไอเดยดๆ ทสามารถทำาถงเอนจวใหมนำาหนกเบาลงกวาทมใชอยในปจจบนละก อยาลมกระซบบอกกนบางนะคะ เราจะไดจงมอกน รวย ไงคะ“ ”

กาซ NGV สำาหรบประเทศไทยและอนาคตสำาหรบตอนนเปนตอนจบ กลาวถงเรองราวเมอพระเอกเดนทางเขามาใชชวตในประเทศไทยของเรา  เรองราวจะเขมขนขนาดไหน ตองตดตามอานใหจบนะคะ

แลวประเทศไทยของเราเรมใชกาซ NGV ในรถยนตเมอไหรละ ? ป พ.ศ. 2523 ประเทศไทยไดมการนำากาซปโตรเลยมเหลว (LPG) มาใชในยานยนตตงแต ป พ.ศ. 2513 และเปนทแพรหลายมากขน เนองจากราคา LPG มราคาถกกวานำามน สวนใหญจะใชในรถแทกซและ รถสามลอเครอง โดยมการดดแปลงเครองยนตทนำาเขามาจากญปน อยางไรกตาม วธการดดแปลงยงอยในขนพนฐาน และมาตรฐานทางดานความปลอดภยยงไมดพอ รวมทง กฎระเบยบในดานความปลอดภยยงไมรดกม จงมกกอใหเกดอบตเหตเพลงไหมหรอเกดระเบดได นอกจากน สถานเตม LPG คอนขางขาดแคลน เนองมาจาก ตนทนในการกอสรางและราคาทดนในกรงเทพฯ จงสงผลใหตลาดรถยนตทใช LPG เปนเชอเพลง ไมไดรบการสงเสรมและพฒนาเทาทควร แตในปจจบนเนองจากราคานำามนทเพมสงขน จงมรถแทกซเปลยนไปใช LPG เปนเชอเพลงมากขนถงรอยละ 70 - 80 ของจำานวนแทกซทมอยขณะนประมาณ 58,000 คน

ป 2527 เรมมการทดลองใชกาซ NGV กบ รถโดยสาร ขสมก. และ รถตก ตก เปนครงแรก ซงผลการทดสอบสมรรถนะของเครองยนตเปนทนาพอใจ แตเนองจากขณะนนนำามนเชอเพลงมราคาถก การใชกาซ NGV จงไมคมคากบการลงทนดดแปลงเครองยนต

 

ป 2536 รฐบาลของ ฯพณฯ อานนท ปนยารชน ไดใหความสำาคญกบปญหามลพษทางอากาศ จงไดสนบสนนใหมการใชกาซ NGV มากขน โดยใหการสนบสนนดานเงนทนแก ขสมก.ในการจดซอรถโดยสาร NGV จำานวน 82 คน และปตท.ในการกอสรางสถานบรการกาซ NGV แหงแรกในประเทศไทย ณ อรถโดยสารรงสต ของ ขสมก.

 

ป 2543 ปตท.จดทำาโครงการทดสอบการใชกาซ NGV ในรถแทกซ จำานวน 100 คน โดย ปตท. เปนผออกคาใชจาย ในการตดตงอปกรณทงหมด ใหกบรถแทกซทเขารวมโครงการ ซงจากผลการสำารวจความคดเหน ของผขบรถแทกซเปนทนาพอใจ  

ป 2544 ปตท. จดทำาโครงการนำารองการใชกาซ NGV ในรถแทกซ จำานวน 1,000 คน โดย ปตท. และกองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน เปนผออกคาใชจายในการตดตงอปกรณทงหมด พรอมกนน ปตท. ไดเรงรดการกอสรางสถานเตมกาซ NGV ในเขตกรงเทพฯและปรมณฑล ใหดำาเนนไปตามแผนทไดวางไวป 2545

รถแทกซทเขารวมโครงการนำารองการใชกาซ NGV ในแทกซ 1,000 คน ไดรบการตดตงอปกรณแลวเสรจ และ ปตท. ไดเรงขยายจำานวนสถานบรการกาซ NGV โดยมสถานเปดดำาเนนการ 5 สถาน

 

 

การใชกาซธรรมชาตของประเทศไทยในอนาคต สำาหรบประเทศไทยไดมการกำาหนดเปนนโยบายดานพลงงานของประเทศ ทตองการใหมการขยายการใชกาซ NGV ในภาคคมนาคมขนสง เพอบรรเทาความเดอดรอนเนองจากปญหาราคานำามนแพง และปญหาดานมลพษทางอากาศ เพอใหสอดคลองกบนโยบายของรฐบาล ปตท.จงไดจดตงโครงการกาซธรรมชาตสำาหรบยานยนต (NGV Project) เพอสนบสนนผลกดนใหมการใชกาซธรรมชาตในรถยนตใหมากขน

ทงนเนองจาก "NGV" มคณสมบตพเศษ คอ1. สะอาด  เนองจาก NGV มสดสวนของคารบอนนอยกวาเชอเพลงชนดอน และมคณสมบตเปนกาซทำาใหการเผาไหมสมบรณมากกวาเชอเพลงชนดอน และปรมาณไอเสยทปลอยออกจากเครองยนตใชกาซธรรมชาตมปรมาณตำากวาเชอเพลงชนดอน NGV จงนบเปนเชอเพลงทสะอาดไมกอใหเกดควนดำาหรอสารพษทเปนอนตรายตอสขภาพของประชาชน จงสามารถลดปญหามลพษทางอากาศซงนบวนจะทวความรนแรงมากขน จากการศกษาพบวาเครองยนตทใชกาซธรรมชาตจะมระดบการปลอยสารพษทตำา สามารถลดกาซคารบอนมอนอกไซดไดถงรอยละ 50-80 ลดกาซไนโตรเจนออกไซดไดรอยละ 60-90 , ลดกาซไฮโดรคารบอนไดรอยละ 60-80 และไมกอใหเกดฝนละอองหรอเขมาจากทอไอเสย

(ทงกาซคารบอนมอนอกไซดและกาซไนโตรเจนออกไซด เปนกาซทกอใหเกดปฏกรยาเรอนกระจก หรอทเรยกกนโดยทวไปวา Green House Effect)

 2. ปลอดภย กาซ NGV นบวาเปนเชอเพลงทใชในรถยนตทมความปลอดภยมากทสด เพราะกาซ NGV เบากวาอากาศ ในขณะทกาซหงตมและนำามนเบนซนหรอดเซลหนกกวาอากาศ ดงนน เมอเกดรวไหล กาซ NGV จะไมสะสมอยบนพนดนจนเกดการลกไหมเหมอนเชอเพลงอนๆ

นอกจากน อณหภมทกาซ NGV จะลกตดไฟในอากาศเองได (เมอมความเขมขนของเชอเพลงพอ) สงถง 650 องศาเซลเซยส ในขณะทกาซหงตมจะตดไฟไดเองท 481 องศาเซลเซยส นำามนเบนซนท 275 องศาเซลเซยส และนำามนดเซลท 250 องศาเซลเซยส สวนความเขมขนขนตำาสดทจะลกตดไฟไดเองของกาซ NGV จะตองมปรมาณสะสมถง 5% ในขณะทกาซหงตมจะอยท 2.0% จากคณสมบตขางตนกาซ NGV จงมโอกาสเกดการลกไหมไดยากกวาเชอเพลงอนๆ นอกจากน หากมการรวไหลจะเกดเสยงดงเนองจากมความดนสงจงเปนสญญาณเตอนภยไดอยางด

ยงคะยงไมจบ เมอตะกนมคนใกลชด กระซบถามวา แลวเราจะมกาซธรรมชาตใชอกนานแคไหนกนละ“ ?” ซงเปนคำาถามทนาสนใจทเดยวใชไหมคะ

บทสรป และ เกยวกบผเขยน

กาซธรรมชาตในประเทศไทยมเทาใดแน ถาถามออกไปวา กาซธรรมชาตในประเทศไทยมมากนอยเทาใด จะใชไดอกกป ทานคงไดคำาตอบกลบมาหลากหลาย  ฝายหนงกบอกวาหมดใน 18 ป อกฝายกบอกวามใชได 50 ป ถงเวลานนกมเทคโนโลยพลงงานประเภทอนมาทดแทนแลว

จรงแลวปรมาณสำารองกาซธรรมชาต ทมการกลาวอางถงนน พอแยกไดเปน 3 ระดบ คอ

Proved Reserve คอ ปรมาณสำารองทพสจนแลว มความมนใจทจะผลตไดในอนาคตจากแหลงสำารวจทพบแลว ภายใตสภาพเศรษฐกจทเปนอยในขณะนน โดยทวไปมความนาจะเปนเกนกวา 90%

Probable Reserve คอ ปรมาณสำารองทมความเชอมนและเปนไปไดในการผลตไดในอนาคตจากแหลงสำารวจทพบแลว ภายใตสภาพเศรษฐกจทเปนอยในขณะนน โดยทวไปมความนาจะเปนเกนกวา 50%

Possible Reserve คอ ปรมาณสำารองทเปนไปไดหรออาจจะเปนในการผลตไดในอนาคตจากแหลงสำารวจทพบแลว ภายใตสภาพเศรษฐกจทเปนอยในขณะนน แตมความเชอมนและเปนไปไดในการผลตเกนกวา 10%

ทงนการนำาไปใชงาน จะแบงเปน 1P เฉพาะปรมาณสำารองทพสจนแลว 2P ปรมาณสำารองทพสจนแลว รวมกบ Probable Reserve 3P ปรมาณสำารองทพสจนแลว รวมกบ Probable Reserve และ Possible Reserve

จากขอมลปรมาณการสำารองกาซธรรมชาตในประเทศของกรมทรพยากรธรณ ณ 31 ธนวาคม 2543 โดยแหลงสำารองกาซฯ ในประเทศไทยจะประกอบดวย แหลงอาวไทย ซงรวมพนทคาบเกยว ไทย มาเลเซย แหลงทราบสงโคราช และ–แหลงทราบภาคกลาง หากเปนสำารอง 1P จะมปรมาณ 12.7 ลานลานลกบาศกฟต 2P จะมปรมาณ 22.3 ลานลานลกบาศกฟต และ 3P จะมปรมาณ 33.7 ลานลานลกบาศกฟต

อยางไรกตาม ประเทศไทยมการใชกาซธรรมชาตจากประเทศเพอนบานดวย ไดแก พมา (แหลงยาดานา และแหลงเยตากน) ซงปจจบนมการนำาเขาจากสหภาพพมาวนละ 2,000 ลานลกบาศกฟต และในอนาคตกอาจรบซอจากทอน ไดแก เวยดนาม และพนทคาบเกยวไทย กมพชา โดยปรมาณสำารองกาซธรรมชาต ในสวนทสามารถพฒนานำามาใชใน–ประเทศไทยไดอยในระดบ 9.5 – 19.7 ลานลานลกบาศกฟต 

สำาหรบขอมลปรมาณสำารองกาซฯ 1P ในประเทศ เปนปรมาณสำารองทพสจนแลว มความแนนอนมากทสด ซงเปนเครองชใหเหนถงแหลงพลงงานในประเทศวามมากนอยเพยงใด

ในการคำานวณอายการใชงานของกาซธรรมชาต จะคำานวณโดยนำาปรมาณสำารองกาซฯ มาหารดวยปรมาณความตองการใชกาซฯ

ทงนปรมาณสำารองกาซฯ จะขนอยกบการเลอกใชนยามปรมาณสำารอง 1P 2P หรอ 3P โดยในการวางแผนมกจะใช 1P หรอ 2P เพราะคอนขางมความแนนอน สวนปรมาณความตองการใชกาซฯ อาจจะเลอกใชความตองการใชกาซฯ คงทเทากบในปจจบน (คอประมาณ 1 ลานลานลกบาศกฟต/ป) หรอปรมาณทเปลยนแปลงไปตามคาดการณในอนาคตกได สำาหรบความตองการใชกาซฯ นน ปตท. ไดประมาณวาจะเพมขนจาก 2,444 ลานลกบาศกฟตตอวน ในป 2545 เปน 3,914 ลานลกบาศกฟตตอวน ในป 2559

ดงนนการคำานวณอายการใชงานของกาซฯ หากใชปรมาณสำารอง 1P ของทงแหลงในประเทศและในประเทศเพอนบาน และใชประมาณการความตองการใชกาซฯ ทเพมขนตามการพยากรณของ ปตท. ซงผลทไดจะสามารถใชกาซฯ ไดอก 18 ป หากใชปรมาณสำารอง 2P (Proved + Probable) สำาหรบแหลงในประเทศ และในประเทศเพอนบาน โดยมความตองการใชกาซฯ เพมขนตามการประมาณการของ ปตท. จะมกาซฯ ใชไดรวมทงหมดอก 24 ป  อยางไรกตามหากใชปรมาณ 3P ของทงแหลงในประเทศ และในประเทศเพอนบาน และแมวาปรมาณการใชกาซฯ ไมเพมขน ประเทศไทยกจะมกาซใชอก 50 ป แต 3P นมความไมแนนอนสง

สรปสดทายคะ ยานยนตทใชกาซธรรมชาตเปนเชอเพลง หรอ NGV ไดมการนำามาใชในหลายๆ ประเทศ เกอบทวทกภมภาคของโลก แตอตราการเพมยงไมมากนกเมอเทยบกบยานยนตทใชนำามนเปนเชอเพลง ทงนเนองจากยานยนตทใชนำามนเปนเชอเพลง ไดมการพฒนาเทคโนโลยมานานกวา อยางไรกตามรปขางลางแสดงใหเหนถงปรมาณการคาขายนำามนและกาซธรรมชาตจากประเทศผผลตสลกคานานาประเทศทวโลกในป พ.ศ. 2546 ซงพบวามการใชนำามนกนอยางแพรหลายทวโลก แตการใชกาซธรรมชาตนนคอนขางจำากดอยในบางพนทเทานน เชน ทวปยโรปและทวปอเมรกา

ปรมาณการคาขายนำามนและกาซธรรมชาตทวโลกในป พ.ศ. 2546

แตเมอเกดวกฤตการณนำามนอยางทเปนปญหาอยทกวนน กาซธรรมชาตจงเปนทางเลอกเชอเพลงหนง เพอทดแทนการใชนำามนเชอเพลง ประกอบกบกาซธรรมชาตเปน เชอเพลงทมการเผาไหมทสะอาด จงไดมการนำามาใชอยางแพรหลายมากขน เพอลดปญหาผลกระทบตอสงแวดลอม

ในการพฒนาตลาดรถ NGV จำาเปนตองมการพฒนาโครงสรางบรการพนฐานควบคไปดวย ไดแก ระบบทอสงกาซธรรมชาต และสถานเตมกาซ ซงโครงสรางบรการพนฐานดงกลาวมคาลงทนคอนขางสง ดงนนการทจะพฒนาตลาดรถ NGV ใหแพรหลายมากขน จำาเปนตองไดรบการสนบสนนจากรฐบาล ในการลงทนพฒนาโครงสรางบรการพนฐาน อปกรณการผลต และอปกรณดดแปลงตางๆ เชนเดยวกบในประเทศไทย การพฒนาตลาดรถ NGV จะประสบผลสำาเรจไดนน กตองไดรบการสนบสนนจากรฐบาล และความรวมมอจากหนวยงานทเกยวของ ในการขจดปญหาและอปสรรค เพอสนบสนนการพฒนาตลาดรถ NGV ใหแพรหลายมากขนเชนเดยวกบประเทศอนๆ โดยเฉพาะในชวงทราคานำามนม

ความผนผวน และมแนวโนมเพมสงขน กาซธรรมชาตจงเปนทางเลอกเชอเพลงหนง ทจะมบทบาทมากขนในภาคคมนาคมขนสงตอไปในอนาคต เพราะหากสามารถนำามาใชไดอยางแพรหลาย กจะชวยชาตประหยดเงนในการนำาเขานำามนเชอเพลงไดมากทเดยว สมกบทไดชอวา “กาซธรรมชาต "เอนจว"พระเอกตวจรงในชวงวกฤตนำามนแพง”

อยางไรกตามกาซธรรมชาตเปนทรพยากรทใชแลวหมดสนไป การนำามาใชจงควรพจารณาเรองราคา ความคมคาเชงเศรษฐกจ และความมนคงทเกบสำารองไวใชในอนาคต การเรงใชกาซธรรมชาตจะทำาใหกาซธรรมชาตหมดเรวขน ไมพอใชสำาหรบลกหลานในอนาคต  ฉะนนควรมการวางแผนการใชกาซธรรมชาตอยางคมคาและมประสทธภาพมากทสด เพอใหเกดผลประโยชนสงสดตอประเทศโดยสวนรวมในระยะยาว

 อางอง http://www.eppo.go.th/vrs/VRS49-02-NGV.html

บทความนไดรบการนำาไปเผยแพรตอแลว ท+ หนงสอพมพมตชน+ หนงสอพมพเดลนวส วนท 6 พ.ค. 2549+ วารสาร สสวท. ฉบบเดอน พฤษภาคม 2549

เกยวกบผเขยน

ดร.อรสา ออนจนทร จบ ป.ตร ดานเคม ทคณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร และ ปรญญาโทใบแรก ดาน Polymer Science (international program) จาก Petroleum and Petrochemical College (จฬาลงกรณมหาวทยาลย combined with Case Western University, University of Michigan, University of Oklahoma) และสำาเรจปรญญาโทใบท 2 และ ปรญญาเอก ดาน Polymer Science and Engineering จาก Lehigh University ประเทศสหรฐอเมรกา

ดร.อรสา ไมเพยงเปนหนงในนกวทยาศาสตร กรมวทยาศาสตรบรการ แตยงเปนคนทถายทอดเรองราววทยาศาสตรไดอยางดเยยม สนกสนาน ฟงงาย เขาใจงาย

ดร.อรสา เปนอกหนงทาน ทขอเปนอกแรง ชวยผลกดน การเผยแพรเรองราววทยาศาสตรดๆ สประเทศไทย ผานวชาการ.คอม ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ขอบคณทมาบทความ: ผเขยนโดย ดร. อรสา ออนจนทร นกวทยาศาสตร กรมวทยาศาสตรบรการ กระทรวงวทยาศาสตร และ website วชาการ.คอม