วชาเทคโนโลยสารสนเทศเพอชวต รหสวชา 1400043 Information Technology for

Lifeบทท 5 การใชงานอนเตอรเนตและการสบคน

อ.รจนา วานนทMaster Business

Administration (MBA)roseyayee@gmail.com

roseyayee.wordpress.comAtta-yayee FacebooK

Tel 089-72040201

ความหมายของอนเตอรเนต• อนเตอรเนต คอ ระบบเครอขาย

คอมพวเตอร ใชในการสอสาร คนหาขอมลจากแหลงหรอคอมพวเตอรเครองอนๆ อนเตอรเนตเรมจากวงการทหารในสหรฐอเมรกา ตอมามการนำามาใชในวงการธรกจ และเขาสประเทศไทยผาน เครอขายไทยสาร (THAISARN: the Thai Social/Scientific, Academic and Research Network) ดแลโดยศนยเทคโนโลยอเลกทรอนคสและคอมพวเตอรแหงชาต (NECTEC)

2

Web Brower

3

Spark Browser

ผลสำารวจการใชงาน Browser ในป 2012

4

Spark Browser

5

Google Chrome

6

Opera Browser

7

Firefox Browser

8

Internet Explorer

9

ระบบเครอขาย• การใชทรพยากรตางๆ ในเครอง

คอมพวเตอรสวนบคคล (Personal Computer) เชน แฟมขอมล หนวยความจำา อปกรณ อนพต เอาตพตใชงานไดเฉพาะเครองเทานน ไมสามารถแบงทรพยากรใหเครองคอมพวเตอรอนๆใชได จงเกดระบบเครอขายทเชอมโยงเอาคอมพวเตอรหลายเครองเขาดวยกน โดยผานสายสอสาร เชน สายโทรศพท สญญาณดาวเทยม คลนไมโครเวฟ สายเคเบล เคเบลใยแกว  การนำาระบบเครอขายมาใชทำาใหเครองคอมพวเตอรสามารถใชทรพยากรรวมกน ระบบเครอขายทอยในบรเวณเดยวกนเรยกวา LAN (Local Area Network) สวนระบบทเชอมตอระหวาง ประเทศเรยกวา WAN (Wide Area Network)  Internet ถอเปนเครอขายประเภทหนง

10

เครอขายอนเตอรเนต • เครอขายอนเตอรเนต ถอเปน

ระบบเครอขายทใหญทสดในโลก มคอมพวเตอรทเชอมตอหลายสบลานเครอง เพอใหการสอสารเปนไปอยางมประสทธภาพ จงตองมมาตรฐานใชในการกำาหนดการตดตอสอสาร เรยกวา TCP/IP (Transmission Control Protocol/ Internet Protocol)

11

TCP/IP คออะไร• กฎตางๆในการตดตอสอสารเรา

เรยกวา โปรโตคอล (Protocol) ซงมอยหลายประเภท ในอนเตอรเนตใช TCP/IP ประกอบดวย 2 สวน คอ TCP (Transmission Control Protocol) ทำาหนาทแยกแยะ กำาหนดลำาดบขอมล วธการสงขอมล จดหมาย ปลายทาง ขณะท IP (Internet Protocol) ทำาหนาทกำาหนดขนาดและจดการเมอเอกสารเสยหาย เชน มการตรวจเชค และบงคบใหตนทางสงขอมลใหมเปนตน

12

การบรการในอนเตอรเนต

13

รปแบบบรการ

ความหมาย

E-mail บรการรบสงจดหมายwww เครอขายของ World Wild

WebFile Transfer

บรการโอนยายขอมลระหวางเครองคอมพวเตอร เชน Archie เปนการดาวนโหลดไฟลแบบเกา ปจจบนนยมใช WWW

Telnet บรการใหใชโปรแกรมบนเครองคอมพวเตอรตวอนๆ

Searching

บรการสบคนหาขอมลจากแหลงตางๆ

Conversation

บรการใหสนทนาผานเครอขายเชน Usenetบอรดขาวสาร IRCชมรมคนรกคย Gopher เมนขาวสารแบบเกาปจจบนไมนยมใช

World Wild Web • เปนบรการในInternetทนำาเสนอ

ขอมลคลายหนากระดาษสามารถคนหาขอมลไดทละหนา เรยกวา Web page โดยมหนาแรกเรยกวา Home page ขณะท Web page แตละหนาสามารถ เชอมโยงหากนไดเรยกวา Link Web page เขยนโดยภาษา HTML (Hyper Text Markup Language) เรยกวาไฟลโคดถกเกบใน Server และ ถกเรยกใชผาน Browser เชน Internet Explorer (IE) Spark , Firefox, google chrome

14

Web Browser • คอโปรแกรมทใชเปนทางผาน

เพอขอบรการตางๆในอนเตอรเนต เชน Netscape, Mosaic, Internet Explorer, Opera, Spark , Firefox, google chrome 15

Upload/Download• การโอนไฟลจากคอมพวเตอร

เครองอนมาไวยงเครองพซ เรยกวา Download เชน การ ดาวนโหลดไฟลจากเวบไซตมาทเครองของเรา ขณะท Upload เปนการนำาไฟลจากเครองของเราไปยงเครองอนๆ เชน การโอนโปรแกรมขนบน เครอง Server

16

Search Engine • การสบคนขอมล บรการคนหาขอมล

คอการตดตอไปยงเครองททำาหนาทใหบรการเพอคนหาขอมลและฐานขอมลตางๆ เราสามารถทำาการโอนไฟลเหลานนไปมาระหวางเครองของเรากบ Server ทเกบขอมลเหลานน การคนหากระทำาผาน Web browse การใชบรการ www นนบางครงเราไมทราบชอ Web site หรอ URL เราสามารถทำาการคนหาแหลงขอมล ผาน Web site ทม Search Engine ได เชนจากเวบไซตเหลาน  http://www.google.co.th ,http://www.sanook.com

17

ประเภทของ Search Engine

•1. Keyword Index•2. Subject Directories•3. Meta search Engines

18

Keyword Index• Keyword Index เปนการคนหาขอมล

โดยการคนจากขอความในเวบเพจทไดผานการสำารวจมาแลว จะอานขอความ ขอมล ประมาณ 200-300 ตวอกษรแรกของเวบเพจ วธการคนหาของ Search Engine ประเภทนจะใหความสำาคญกบการเรยงลำาดบขอมลกอนหลง การคนหาขอมล โดยวธการเชนนจะมความรวดเรวมาก แตมความละเอยดในการจดแยกหมวดหมของขอมลคอนขางนอย เนองจากไมไดคำานงถงรายละเอยดของเนอหาเทาทควร แตถาตองการแนวทางดานกวางของขอมล การคนหาแบบนจะเหมาะสมทสด เวบทใหบรการ Search Engine แบบ Keyword Index ไดแกเวบ http://www.google.com/

19

Subject Directories• Subject Directories การ

จำาแนกหมวดหมขอมล Search Engine ประเภทน จะจดแบงโดยการวเคราะหเนอหา ของแตละเวบเพจ วามเนอหาเกยวกบอะไร โดยการจดแบงแบบนจะใชคนพจารณาเวบเพจ แตละเวบ แลวทำาการจดหมวดหม โดยจะขนอยกบวจารณญาณของคนจดหมวดหมแตละคนวาจะจดเกบขอมลนนๆ อยในกลมของอะไร ดงนนฐานขอมลของ Search Engine ประเภทนจะถกจดแบงตามเนอหากอน แลวจงนำามาเปนฐานขอมลในการคนหาตอไป

20

Meta search Engines• Meta search Engines จะเปน Search

Engine ทใชในการคนหาเวบ ดวยตวของ Search Engine แบบ Metasearch Engines เองแลว แตทเดนกวานนคอ Search Engine แบบ Metasearch Engines จะยงสามารถเชอมโยงไปยง Search Engine ประเภทอนๆ เพอเรยกดขอมลท Search Engine อนๆ คนพบ โดยสงเกตไดจากจะมคำาวา [Found on Google, Yahoo!] ตอทางดานทาย นนกหมายความวาการคนหาขอความนนๆ มาการเชอมโดยไปคนขอมลจาก เวบ Google และ Yahoo

• แตการคนหาดวยวธนมจดดอย คอ วธการนจะไมใหความสำาคญกบขนาดเลกใหญของตวอกษรและมกจะไมคนหาคำาประเภท Natural Language (ภาษาพด) และทสำาคญ Search Engine แบบ Metasearch Engines สวนมากไมรองรบภาษาไทย

21

เทคนคการสบคนสารสนเทศ• การสบคน (Searching)• การคดกรองผลการสบคน (Refining your Search results)• การวเคราะหผลการสบคน (Analyzing your search results)• การจดการผลการสบคน (Managing your search results)

22

การสบคน (Searching)• การเตรยมคยเวรด (Preparing your Keywords)– ควรจะเปนคำานาม– คำาพองความหมาย คำาเหมอน คำาคลาย

• การใชเครองหมายชวยในการสบคน– * ,?,” “ (อญประกาศ)

• การสรางเงอนไข And Or not

23

การคดกรองผลการสบคน (Refining your Search

results)• การคดกรองผลการสบคนหรอจำากดผลการสบคนใหแคบลง ไดโดย– การเพมคยเวรด–การเลอกหวเรองทตองการ–การเลอกเวบไซตทนาเชอถอ

24

การวเคราะหผลการสบคน (Analyzing your search

results)• คอการประมวลผลขอมลทได จดเรยงตามความเกยวเนอง เกยวของ หรอพจารณาจาก คำาทคยเวรด มมากในเนอหา หรอ ลำาดบของเวบทคนเขามาสบคนมากทสด แลวพจารณา หรอสบคนจากเวบอนทมเนอหาเทยบเคยงและนำามาประกอบการพจารณา ขอมลทไดวาถกตองเพยงใด

25

การจดการผลการสบคน (Managing your search

results)• เมอเราไดขอมลทตองการ อาจจะ Save ทงเวบไซต โดยกำาหนดรปแบบของไฟล เปน Html หรออยางอนๆ แลวแตการใชงาน บางขอมลเราอาจจะคดลอกและนำาไปจดเรยงไวใน Word กได หรอการ save รปภาพตาง ๆ เพอไวใชงาน

26

เครองหมายทใชบอยใน google• เครองหมายอญประกาศ (“ ”) ใช

เพอสบคนคำาคำานนโดยไมมการแยกคำา “Marketing communication”• เครองหมาย + ใชเพอตองการเชอมคำา

เชน Age +of Empire• เครองหมาย ใชเมอไมตองการใหคำา ๆ –

นน ปรากฏ เชน ลองแกง ตาก–• การคนหาดวยคำาวา OR ใชเมอตองการ

คนหาขอมลเพมเตมจากเดม เชน ลองแกง ตาก OR กาญจนบร

27

เครองหมายทใชบอยใน google (ตอ)• เครองหมาย * ใชเพอกำาหนดใหคนหาคำาใน

บางครงเราอาจจะจำาไดไมหมด ใหใชดอกจนทรชวยในการคนหา หรอจำาคำากอน และหลงคำานน ๆ ไมไดกสามารถใช * ชวยในการคนหา• เครองหมาย ˜ ใชไดแตคำ�คนทเปนภ�ษ�องกฤษ

จะเปนพวกคำ�พองคว�มหม�ย• ไมตองใชคำาวา AND ในการคนหาเพราะ

google จะทำาการคนหาใหเมอการเวนวรรค• Google จะไมใสใจใน Common Word

คำาศพทพนๆ อยาง the, where, is, how, a, to

28

Google ใชคนหา ไฟล • Adobe Portable Document Format ( ไฟลนามสกล . pdf) Adobe PostScript ( ไฟลนามสกล . ps) Lotus 1-2-3 ( ไฟลนามสกล . wk1, .wk2, .wk3, .wk4, .wk5, .wki, .wks และ . wku) Lotus WordPro ( ไฟลนามสกล . lwp) MacWrite ( ไฟลนามสกล . mw) Microsoft Excel ( ไฟลนามสกล . xls)

29

Google ใชคนหา ไฟล (ตอ)• Microsoft PowerPoint ( ไฟล

นามสกล . ppt) Microsoft Word ( ไฟลนามสกล . doc) Microsoft Works ( ไฟลนามสกล . wks, .wps, .wdb) Microsoft Write ( ไฟลนามสกล . wri) Rich Text Format ( ไฟลนามสกล . rtf) Shockwave Flash ( ไฟลนามสกล . swf) Text ( ไฟลนามสกล . ans, .txt)

30

รปแบบของการคนหาไฟล• รปแบบของก�รคนห�คอ ใหผใชพมพ "ชอเรองหรอชอเอกสาร" filetype: นามสกลของไฟล ในชอง Google ตวอย�งเชน "การปลกผก" filetype:doc ซงหม�ยถง ก�รคนห�ไฟลเอกส�รทมน�มสกล . doc เรอง ก�รปลกผก นนเอง 31

การสบคนเฉพาะเวบไซต• คำาสง คำาคน site:ตามดวยชอ

เวบไซต เชน • สมนไพร filetype:pdf:cpru.ac.th

32

Google แทนเครองคดเลข,แปลงหนวยวด,เชคเวลา

• หารอยละ 45% of 39 • หาเลขยกกำาลง 9^7• การแปลงคาหนวยวด รปแบบ

หนวยวดเกา เตม in หนวยวดใหม เชน 7ft in cm• รปแบบ Time in new york

33

การคนหางานวชาการ• Scholar.google.com

34

Google Alerts คออะไร• Google Alerts เปนอเมลทสงถงคณเมอ

Google พบผลการคนหาใหมๆ (เชน หนาเวบ บทความในหนงสอพมพ หรอบลอก) ทตรงกบขอความคนหาของคณ คณสามารถใช Google Alerts ในการตดตามอะไรกไดบนเวบ ตวอยางเชน หลายคนใช Google Alerts เพอทำาสงตอไปน:

• คนหาวามการพดถงบรษทหรอผลตภณฑของพวกเขาอยางไรบาง

• ตดตามความคบหนาของขาวสารเรองใดเรองหนง

• ตดตามความเคลอนไหวลาสดของคแขงหรออตสาหกรรมใดอตสาหกรรมหนง

• รบขาวสารลาสดเกยวกบบคคลมชอเสยงหรอทมนกกฬา

• คนหาวามการพดถงตวเขาอยางไรบาง

35

พมพ www.google.com/alerts

36

วธใชงาน Google Alerts• ปอนขอความคนหาทสนใจ• Google Alerts จะตรวจสอบเปน

ประจำาวามผลการคนหาใหมๆ สำาหรบขอความคนหาหรอไม

• ถามผลการคนหาใหม Google Alerts จะสงผลการคนหาเหลานนทางอเมล

• สำาหรบขอความคนหาทวไป เชน [ ฟตบอล ] คณสามารถไดรบสรปผลการคนหาใหมๆ ทกวน สำาหรบหวขอทเฉพาะเจาะจง เชน [ โรคหลอดเลอดแดงหวใจแขง ]คณอาจไมไดรบอเมลทกวน แตคณจะทราบเมอมการเผยแพรเนอหาใหมๆ ทเกยวของกบขอความคนหา

37

38

39

•www.wordpress.com