Η ψαλτική τέχνη στην

από τις αρχές του 20ου

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

χνη στην Αλβανία

ου αιώνα έως σήμερα

Meri KumbeΥποψήφια Διδάκτωρ, ΕΚΠΑ

ποιά είναι η παράδοση της βυζαντινής μουσικής στην Αλβανία και πότε ξεκινά;

Πότε συναντάμε για πρώτη φορά στην βυζαντινή μουσική την χρήση της αλβανικής γλώσσας και τι μελικές αλλαγές (αν υπάρχουν), φέρνει το φαινόμενο αυτό;

Υπάρχει κάποια συνάφεια μεταξύ της παράδοσης της βυζαντινής μουσικής που επικράτησε μέχρι και τον 19ακολούθησε στην συνέχεια;

Ποιά είναι η πορεία που ακολούθησε η βυζαντινή μουσική ύστερα από Ποιά είναι η πορεία που ακολούθησε η βυζαντινή μουσική ύστερα από 23 ολόκληρα χρόνια απόλυτης παύσης (1967

ποιά είναι η παράδοση της βυζαντινής μουσικής στην Αλβανία και πότε

Πότε συναντάμε για πρώτη φορά στην βυζαντινή μουσική την χρήση της αλβανικής γλώσσας και τι μελικές αλλαγές (αν υπάρχουν), φέρνει

Υπάρχει κάποια συνάφεια μεταξύ της παράδοσης της βυζαντινής μουσικής που επικράτησε μέχρι και τον 19ο αι. και αυτής που

Ποιά είναι η πορεία που ακολούθησε η βυζαντινή μουσική ύστερα από Ποιά είναι η πορεία που ακολούθησε η βυζαντινή μουσική ύστερα από 23 ολόκληρα χρόνια απόλυτης παύσης (1967-1990);

Τρεις περιόδους της ιστορικής εξέλιξης της βυζαντινής μουσικής στην

Αλβανία:

α’ περίοδος: από τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες μέχρι περίπου στο τέλος του 19ου, αρχές 20ου αι.

β΄ περίοδος: αρχές 20ου αι. μέχρι το 1967

γ΄ περίοδος: από το 1990 έως σήμερα

Τρεις περιόδους της ιστορικής εξέλιξης της βυζαντινής μουσικής στην

Αλβανία:

α’ περίοδος: από τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες μέχρι περίπου στο

αι. μέχρι το 1967

α) η χρήση της αλβανικής γλώσσας ως επίσημης γλώσσας της λατρείας από τις αρχές του 20

β) η αναγνώριση του αυτοκεφάλου της Εκκλησίας της Αλβανίας το 1922 (αναγνωρισμένη επίσημα το 1937)Αλβανίας το 1922 (αναγνωρισμένη επίσημα το 1937)

γ) οι μουσικές επιρροές της ρώσικης και ρουμανικής ορθόδοξης εκκλησιαστικής μουσικής στην υπάρχουσα εκκλησιαστική μουσική παράδοση στην Αλβανία, κατά την διάρκεια των

δεκαετιών του 1920 και 1930

δ) η απαγόρευση των θρησκευμάτων από το 1967 (για 23 δ) η απαγόρευση των θρησκευμάτων από το 1967 (για 23 χρόνια)

ε) η αναζωογόνηση της εκκλησίας και της πνευματικής ζωής εν γένει από το 1990 και εξής.

α) η χρήση της αλβανικής γλώσσας ως επίσημης γλώσσας της λατρείας από τις αρχές του 20ου αιώνα

β) η αναγνώριση του αυτοκεφάλου της Εκκλησίας της Αλβανίας το 1922 (αναγνωρισμένη επίσημα το 1937)Αλβανίας το 1922 (αναγνωρισμένη επίσημα το 1937)

γ) οι μουσικές επιρροές της ρώσικης και ρουμανικής ορθόδοξης εκκλησιαστικής μουσικής στην υπάρχουσα εκκλησιαστική μουσική παράδοση στην Αλβανία, κατά την διάρκεια των

δεκαετιών του 1920 και 1930

δ) η απαγόρευση των θρησκευμάτων από το 1967 (για 23 δ) η απαγόρευση των θρησκευμάτων από το 1967 (για 23 χρόνια)

ε) η αναζωογόνηση της εκκλησίας και της πνευματικής ζωής εν γένει από το 1990 και εξής.

Τα χειρόγραφα της βυζαντινής μουσικής

Σώζονται μόνο επτά κώδικες

Ειρμολόγιο Berat 23, 1292

Ο τελευταίος κώδικας του 19ου αι.

Οι κώδικες είναι στην ελληνική γλώσσα

Τα χειρόγραφα της βυζαντινής μουσικής

Berat 23, f. 63v-64r, 1292

β’ περίοδος αρχές 20ου αι. μέχρι το 1967

Κοινωνιολογική και πολιτική κατάσταση της χώρας:

έντονα κινήματα για την απελευθέρωση της χώρας από

τους Οθωμανούς

προσπάθειες για την διάδοση της αλβανικής γλώσσας

τέσσερεις επίσημες θρησκείες: η Μουσουλμανική, η

Ορθόδοξη, η Καθολική και η ΜπεκτασήΟρθόδοξη, η Καθολική και η Μπεκτασή

κυριαρχούσε το σλόγκαν «η θρησκεία των αλβανών είναι ο αλβανισμός»

β’ περίοδος αι. μέχρι το 1967

Κοινωνιολογική και πολιτική κατάσταση της χώρας:

έντονα κινήματα για την απελευθέρωση της χώρας από

προσπάθειες για την διάδοση της αλβανικής γλώσσας

τέσσερεις επίσημες θρησκείες: η Μουσουλμανική, η

Ορθόδοξη, η Καθολική και η ΜπεκτασήΟρθόδοξη, η Καθολική και η Μπεκτασή

«η θρησκεία των αλβανών είναι ο

Θρησκευτική κατάσταση

κινήσεις στο εσωτερικό για την δημιουργία της Ορθόδοξης Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της ΑλβανίαςΕκκλησίας της Αλβανίας

κινήσεις της Αλβανικής κοινότητας της Αμερικής, με κύριο εκπρόσωπο τον Ιερέα Fan S. Noli για την δημιουργία της Αλβανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αμερικής και για την ανακήρυξη του Αυτοκεφάλου της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας

η υποστήριξη της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας η υποστήριξη της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας

Θρησκευτική κατάσταση

κινήσεις στο εσωτερικό για την δημιουργία της Ορθόδοξης Αυτοκέφαλης

κινήσεις της Αλβανικής κοινότητας της Αμερικής, με κύριο εκπρόσωπο τον Ιερέα Fan S. Noli για την δημιουργία της Αλβανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αμερικής και για την ανακήρυξη του Αυτοκεφάλου της

η υποστήριξη της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας η υποστήριξη της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας

η Εκκλησιαστική Σύνοδος του Βερατίου ανακήρυξε στις 12 Σεπτεμβρίου του 1922, το Αυτοκέφαλο της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίαςτο Αυτοκέφαλο της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας

όρισε ως επίσημη γλώσσα της ορθόδοξης ζωής και λατρείας, την αλβανική γλώσσα

Η Αυτοκέφαλη Εκκλησία αναγνωρίστηκε από την Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου στις 12 Απριλίου 1937

η Εκκλησιαστική Σύνοδος του Βερατίου ανακήρυξε στις 12 Σεπτεμβρίου του 1922, το Αυτοκέφαλο της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίαςτο Αυτοκέφαλο της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας

όρισε ως επίσημη γλώσσα της ορθόδοξης ζωής και λατρείας, την αλβανική

Η Αυτοκέφαλη Εκκλησία αναγνωρίστηκε από την Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου στις 12 Απριλίου 1937

Fan S. NoliFan S. Noli

Shërbesa e Javës së madheShërbesa e Javës së madhe

Libri i shërbesave të shenjta

Kishës Orthodhokse

Libri i të kremteve të mëdha

Kishës orthodhokse

Triodi i vogël

LutjesorjaLutjesorja

Pesëdhjetorja e vogël

Hymnore

Μουσική δραστηριότητα:

Fan S. Noli

το Hymnal (Al. Hymnore) του Noli είναι η πρώτη το Hymnal (Al. Hymnore) του Noli είναι η πρώτη

έκδοση βιβλίου στην Αλβανική γλώσσα με μουσική

σημειογραφία

εκδόθηκε στις 15 Ιανουαρίου του 1936

Τα μέλη που ανθολογούνται σ’ αυτό, είναι σε

πεντάγραμμο και εναρμονισμένα για τετράφωνη πεντάγραμμο και εναρμονισμένα για τετράφωνη

μικτή χορωδία.

Μουσική δραστηριότητα:

Fan S. Noli

) του Noli είναι η πρώτη ) του Noli είναι η πρώτη

έκδοση βιβλίου στην Αλβανική γλώσσα με μουσική

εκδόθηκε στις 15 Ιανουαρίου του 1936

Τα μέλη που ανθολογούνται σ’ αυτό, είναι σε

πεντάγραμμο και εναρμονισμένα για τετράφωνη πεντάγραμμο και εναρμονισμένα για τετράφωνη

Περιέχονται μεταγραφές από παραδοσιακέςπαραδοσιακούς ύμνους, συνθέσεις άλλωνKiev, Benevski, Razumovski, Tchaikovsky,μοναδική σύνθεση του Noli «Χριστός Ανέστη»μοναδική σύνθεση του Noli «Χριστός Ανέστη»

περιέχονται συνολικά 108 εκ των οποίων

βυζαντινοί ύμνοι δίνονται σε δύο εκδοχέςμουσική παράδοση.

παραδοσιακές βυζαντινές φόρμες, ρώσικουςάλλων γνωστών συνθετών όπως

Tchaikovsky, κ.α. και επίσης καιΑνέστη» (Al. Krishti u ngjall)Ανέστη» (Al. Krishti u ngjall)

οποίων 13ων είναι βυζαντινοί ύμνοι

εκδοχές: στην βυζαντινή και στην ρωσική

Hymnore, 1936 Fan Noli Hymnore, 1936 Fan Noli

Μέχρι τον 19ο αι., στις ορθόδοξες εκκλησίες της Αλβανίας υπήρχαν μόνο δύο ψάλτες (δεξιός και αριστερός) και έψαλαν στην ελληνική γλώσσα.

Στις αρχές του 20ου αι., δέχθηκε μεγάλη επιρροή από την ρωσική Στις αρχές του 20ου αι., δέχθηκε μεγάλη επιρροή από την ρωσική εκκλησιαστική μουσική.

Tο 1924, ιδρύεται στα Τίρανα η πρώτη εκκλησιαστική χορωδία που έψαλε στην αλβανική γλώσσα

Το 1930, άνοιξε στο Δυρράχιο το Σεμινάριο της Ορθόδοξης εκκλησίας και ένα από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή μουσική.από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή μουσική.

αι., στις ορθόδοξες εκκλησίες της Αλβανίας υπήρχαν μόνο δύο ψάλτες (δεξιός και αριστερός) και έψαλαν στην ελληνική γλώσσα.

αι., δέχθηκε μεγάλη επιρροή από την ρωσική αι., δέχθηκε μεγάλη επιρροή από την ρωσική

Tο 1924, ιδρύεται στα Τίρανα η πρώτη εκκλησιαστική χορωδία που έψαλε στην

Το 1930, άνοιξε στο Δυρράχιο το Σεμινάριο της Ορθόδοξης εκκλησίας και ένα από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή μουσική.από τα υποχρεωτικά μαθήματα ήταν η βυζαντινή μουσική.

Dhimitër Beduli

Liturgier i Vogel, the hymns sung during the Mass.

other troparia, used for other troparia, used for teaching proposes

Dhimitër Beduli

Theodhor Peci

Anastasimatari

Theodhor Peci

Shkodër

Όνομα Εκκλησία Χωριό/ Όνομα ψάλτη

Εκκλησία Χωριό/ πόλη

Risto Plevneshi

Shkodër

Save Ilija VrakëSave Ilija Vrakë

Mihaj Savojski Vrakë

Shkodër

Χωριό/ Χρόνια ΜισθόςΧωριό/ πόλη

Χρόνια υπηρεσίας

Μισθός

Shkodër 1930, 1949-1952, 1953, 1954, 1955, 1962, 1965, 1967

1950: 1000 λεκ1952, 1954 - 55: 2800 lek1962: 4250 λεκ/μήνα

19491949

1950

Σας ευχαριστώ! Σας ευχαριστώ!