БИОЛОГИЯ АДИСТИГИ БОЮНЧА МАМЛЕКЕТТИК...

10
БИОЛОГИЯ АДИСТИГИ БОЮНЧА МАМЛЕКЕТТИК СЫНАКТЫН СУРООЛОРУ 1. Өсүмдүктөрдүн сабагынын морфологиялык жана анатомиялык мүнөздөмөлөрү, аткарган кызматтары. Өсүмдүктөрдүн сабагынын түрлөрү. Бир үлүштүү өсүмдүктөрдүн сабактарынын эки үлүштүүлөрдүкүнөн айырмачылыктары. 2. Жалбырактын морфологиялык жана анатомиялык түзүлүшү, аткарган кызматтары. Жалбырактын түр өзгөрүүлөрү, алардын биологиялык жана чарбалык мааниси. 3. Тамырдын жана тамыр системасынын түрлөрү, мүнөздөмөсү. Тамырдын морфологиялык жана анатомиялык түзүлүшү, кызматы. 4. Механикалык ткандар. Жалпы мүнөздөмө бергиле. Механикалык ткандардын эл чарбачылыгында жана адамдардын тиричилигинде пайдаланышына мисалдарды келтиргиле. 5. Түзүүчү ткандар. Жалпы мүнөздөмө бергиле. Түзүүчү ткандардын эл чарбачылыгында жана адамдардын тиричилигинде пайдаланышына мисалдарды келтиргиле. 6. Жогорку түзүлүштөгү козу карындар. Жалпы мүнөздөмөсү, классификациясы. Козу карындардын мааниси. 7. Балырлардын жалпы мүнөздөмөсү, цитологиялык өзгөчөлүктөрү. Эукариот балырларынын систематикасы. Көп клеткалуу жашыл балырлар. Диатом балырлары. Алардын түзүлүшү, көбөйүүсү, мааниси. 8. Жылаңач уруктуулар бөлүмү. Мырза карагайлар тукуму (Pinaceae). Тобурчактардын түзүлүшү, уруктануу процесси. 9. Бир үлүштүү өсүмдүктөр классы. Жалпы мүнөздөмөсү, классчаларга бөлүнүшү, түзүлүшүндөгү систематикалык өзгөчөлүктөрү. 10. Эки үлүштүү өсүмдүктөр классы. Жалпы мүнөздөмөсү, классчаларга бөлүнүшү, түзүлүшүндөгү систематикалык өзгөчөлүктөрү. 11. Хлорофиллдер, түзүлүшү жана касиеттери. Фотосинтез. Фотосинтездин жарык фазасы. Фотосинтезде көмүртектин айлануулары (фотосинтездин караңгы фазасы). Фотосинтездин мааниси. 12. Өсүмдүктөрдүн дем алуусу. Бахтын, Палладиндин теориялары. Гликолиз. Кребстин циклы. 13. Өсүмдүктөрдүн минералдык заттар менен азыктануусу. Элементтердин физиологиялык мааниси жана заттардын жутулуу механизми. 14. Өсүмдүктөрдүн организмдер системасындагы орду. Таксономиялык категориялар. Өсүмдүктөрдү классификациялоонун принциптери. Систематиканын мааниси. 15. Өсүмдүктөрдүн коргонуу жолдору (кургакчылыкка туруктуулук, төмөнкү жана жогорку температуралардын таасирлери, тузга, радиацияга туруктуулук). 16. Прокариоттор. Бактериялар. Архебактериялар бөлүмү. Кадимки бактериялар бөлүмү. Цианобактериялар бөлүмү. Бактериялардын мааниси. 17. Эңилчектер бөлүмү. Эңилчектерге жалпы мүнөздөмө бергиле. Эңилчектердин цитологиялык өзгөчөлүктөрү. Эңилчектердин экологиясы, азыктанышы. Жаратылышта таралышы, айыл чарбасындагы, өндүрүштөгү мааниси. 18. Жогорку түзүлүштөгү споралуу өсүмдүктөр. Төмөнкү өсүмдүктөрдүн жогорку өсүмдүктөрдөн айырмасы. Жогорку өсүмдүктөрдүн классификациясы. Мамык чөп сымалдарга жалпы мүнөздөмө бергиле. Боор мамык чөптөр классы (Кадимки маршанция). 19. Гүл. Гүлдүн түзүлүшү, формуласы, диаграммасы. 20. Өсүмдүктөрдүн өсүүсүнүн жана өрчүүсүнүн физиологиясы. 21. Топ гүлдөр, анын түрлөрү (схема түрүндө көрсөткүлө). 22. Жогорку түзүлүштөгү козу карындар. Аскомицеттер классы. Жылаңач баштыктуулар классчасы (ачыткычтар). Мөмө баштыктуулар классчасы (пеницилл). Козу карындардын мааниси. 23. Бир клеткалуу жаныбарлар дүйнөчөсү, түзүлүш өзгөчөлүктөрү, классификациясы, мааниси. 24. Ичеги көңдөйлүүлөр тибинин жалпы мүнөздөмөсү. Типтин систематикасы, негизги өкүлдөрү. 25. Былпылдактар тибинин жалпы мүнөздөмөсү. Типтин систематикасы, негизги өкүлдөрү. 26. Жалпак курттар тибинин жалпы мүнөздөмөсү, классификациясы, мааниси. 27. Жумуру курттар тибинин жалпы мүнөздөмөсү, классификациясы, мааниси.

Transcript of БИОЛОГИЯ АДИСТИГИ БОЮНЧА МАМЛЕКЕТТИК...

Page 1: БИОЛОГИЯ АДИСТИГИ БОЮНЧА МАМЛЕКЕТТИК …dep.manas.edu.kg/img/files/17/BIO_DEVLET SINAV SORULARI.pdf · Белоктордун биосинтези.

БИОЛОГИЯ АДИСТИГИ БОЮНЧА МАМЛЕКЕТТИК СЫНАКТЫН СУРООЛОРУ

1. Өсүмдүктөрдүн сабагынын морфологиялык жана анатомиялык мүнөздөмөлөрү, аткарган

кызматтары. Өсүмдүктөрдүн сабагынын түрлөрү. Бир үлүштүү өсүмдүктөрдүн сабактарынын эки

үлүштүүлөрдүкүнөн айырмачылыктары.

2. Жалбырактын морфологиялык жана анатомиялык түзүлүшү, аткарган кызматтары. Жалбырактын

түр өзгөрүүлөрү, алардын биологиялык жана чарбалык мааниси.

3. Тамырдын жана тамыр системасынын түрлөрү, мүнөздөмөсү. Тамырдын морфологиялык жана

анатомиялык түзүлүшү, кызматы.

4. Механикалык ткандар. Жалпы мүнөздөмө бергиле. Механикалык ткандардын эл чарбачылыгында

жана адамдардын тиричилигинде пайдаланышына мисалдарды келтиргиле.

5. Түзүүчү ткандар. Жалпы мүнөздөмө бергиле. Түзүүчү ткандардын эл чарбачылыгында жана

адамдардын тиричилигинде пайдаланышына мисалдарды келтиргиле.

6. Жогорку түзүлүштөгү козу карындар. Жалпы мүнөздөмөсү, классификациясы. Козу карындардын

мааниси.

7. Балырлардын жалпы мүнөздөмөсү, цитологиялык өзгөчөлүктөрү. Эукариот балырларынын

систематикасы. Көп клеткалуу жашыл балырлар. Диатом балырлары. Алардын түзүлүшү, көбөйүүсү,

мааниси.

8. Жылаңач уруктуулар бөлүмү. Мырза карагайлар тукуму (Pinaceae). Тобурчактардын түзүлүшү,

уруктануу процесси.

9. Бир үлүштүү өсүмдүктөр классы. Жалпы мүнөздөмөсү, классчаларга бөлүнүшү, түзүлүшүндөгү

систематикалык өзгөчөлүктөрү.

10. Эки үлүштүү өсүмдүктөр классы. Жалпы мүнөздөмөсү, классчаларга бөлүнүшү, түзүлүшүндөгү

систематикалык өзгөчөлүктөрү.

11. Хлорофиллдер, түзүлүшү жана касиеттери. Фотосинтез. Фотосинтездин жарык фазасы.

Фотосинтезде көмүртектин айлануулары (фотосинтездин караңгы фазасы). Фотосинтездин мааниси. 12. Өсүмдүктөрдүн дем алуусу. Бахтын, Палладиндин теориялары. Гликолиз. Кребстин циклы.

13. Өсүмдүктөрдүн минералдык заттар менен азыктануусу. Элементтердин физиологиялык мааниси

жана заттардын жутулуу механизми.

14. Өсүмдүктөрдүн организмдер системасындагы орду. Таксономиялык категориялар. Өсүмдүктөрдү

классификациялоонун принциптери. Систематиканын мааниси.

15. Өсүмдүктөрдүн коргонуу жолдору (кургакчылыкка туруктуулук, төмөнкү жана жогорку

температуралардын таасирлери, тузга, радиацияга туруктуулук).

16. Прокариоттор. Бактериялар. Архебактериялар бөлүмү. Кадимки бактериялар бөлүмү.

Цианобактериялар бөлүмү. Бактериялардын мааниси.

17. Эңилчектер бөлүмү. Эңилчектерге жалпы мүнөздөмө бергиле. Эңилчектердин цитологиялык

өзгөчөлүктөрү. Эңилчектердин экологиясы, азыктанышы. Жаратылышта таралышы, айыл

чарбасындагы, өндүрүштөгү мааниси.

18. Жогорку түзүлүштөгү споралуу өсүмдүктөр. Төмөнкү өсүмдүктөрдүн жогорку өсүмдүктөрдөн

айырмасы. Жогорку өсүмдүктөрдүн классификациясы. Мамык чөп сымалдарга жалпы мүнөздөмө

бергиле. Боор мамык чөптөр классы (Кадимки маршанция).

19. Гүл. Гүлдүн түзүлүшү, формуласы, диаграммасы.

20. Өсүмдүктөрдүн өсүүсүнүн жана өрчүүсүнүн физиологиясы.

21. Топ гүлдөр, анын түрлөрү (схема түрүндө көрсөткүлө).

22. Жогорку түзүлүштөгү козу карындар. Аскомицеттер классы. Жылаңач баштыктуулар классчасы

(ачыткычтар). Мөмө баштыктуулар классчасы (пеницилл). Козу карындардын мааниси.

23. Бир клеткалуу жаныбарлар дүйнөчөсү, түзүлүш өзгөчөлүктөрү, классификациясы, мааниси.

24. Ичеги көңдөйлүүлөр тибинин жалпы мүнөздөмөсү. Типтин систематикасы, негизги өкүлдөрү.

25. Былпылдактар тибинин жалпы мүнөздөмөсү. Типтин систематикасы, негизги өкүлдөрү.

26. Жалпак курттар тибинин жалпы мүнөздөмөсү, классификациясы, мааниси.

27. Жумуру курттар тибинин жалпы мүнөздөмөсү, классификациясы, мааниси.

Page 2: БИОЛОГИЯ АДИСТИГИ БОЮНЧА МАМЛЕКЕТТИК …dep.manas.edu.kg/img/files/17/BIO_DEVLET SINAV SORULARI.pdf · Белоктордун биосинтези.

28. Муунак курттар тибинин жалпы мүнөздөмөсү, классификациясы, мааниси.

29. Рак сымалдар классынын жалпы мүнөздөмөсү, өкүлдөрү.

30. Жөргөмүш сымалдар классы, түзүлүшүнүн өзгөчөлүктөрү, өкүлдөрү.

31. Курт-кумурскалар классы. Жалпы мүнөздөмөсү жана классификациясы.

32. Моллюскалар тиби. Жалпы мүнөздөмөсү жана классификациясы.

33. Хордалуулар тибинин жалпы мүнөздөмөсү жана систематикасы.

34. Кемирчектүү балыктар классы. Класстын мүнөздөмөсү жана систематикасы.

35. Сөөктүү балыктар классы. Класстын мүнөздөмөсү жана систематикасы.

36. Жерде-сууда жашоочулар классы, алардын классификациясы жана биологиялык өзгөчөлүктөрү.

37. Кыргызстандын сойлоп жүрүүчүлөрүнүн географиялык таралышы, биологиясы жана экологиясы.

38. Канаттуулардын сырткы жана ички түзүлүшүнүн морфофизиологиялык өзгөчөлүктөрү.

39. Сүт эмүүчүлөр классынын жалпы мүнөздөмөсү.

40. Приматттардын жалпы мүнөздөмөсү, систематикасы.

41. Кыргызстандын Кызыл китебине киргизилген сүт эмүүчүлөр, канаттуулар.

42. Организмдердин классификациясынын принциптери жана методдору.

43. Бактериялар, алардын түзүлүшү жана мааниси.

44. Вирустар, алардын түзүлүшү, көбөйүшү, классификациясы жана өзгөчөлүктөрү.

45. Орган, органдар системасы, аппарат ж/а организм ж/дө жалпы түшүнүк.

46. Кан – организмдин ички суюк чөйрөсү. Эритроциттердин, лейкоциттердин жана

тромбоциттердин физиологиясы.

47. Жүрөк кан тамырлар системасы. Жүрөктүн анатомиясы жана топографиясы.

48. Адам денесинин сырткы анатомиясы ж/а анын шарттуу түрдө аймактарга, бөлүктөргө бөлүнүшү.

49. Скелет булчуңдарына түзүлүштүк-функционалдык мүнөздөмө жана алардын жыйрылуу

механизмдери, түрлөрү.

50. Анализаторлор. Көрүү жана угуу органдарынын анатомиясы жана топографиясы.

51. Тамак сиңирүү системасынын органдарынын анатомиясы жана топографиясы.

52. Калкан, калкан безин жандооч жана бөйрөк үстүндөгү бездердин гистологиясы.

53. Жыныстык клеткалардын морфологиясы. Уруктануу ж/а анын мааниси.

54. Ткань жөнүндө жалпы түшүнүк (негизги касиеттери жана классификациясы).

55. Нерв талчалары, ганглийлер жана нерв учтарынын микроморфологиясы.

56. Теринин жана анын туундуларынын гистологиялык түзүлүштөрү.

57. Борбордук нерв системасынын органдарынын анатомиясы жана топографиясы.

58. Иммундук системанын борбордук органдарынын анатомиясы жана топографиясы

59. Иммундук системанын четки органдарынын анатомиясы жана топографиясы.

60. Иммунитет жөнүндө түшүнүк. Тубаса ж/а жасалма иммунитет.

61. Организмдин гиперсезгичтик түрлөрү (I, II, III, IV типеги).

62. Кан жана лимфа тамырларынын гистологиясы. Жүрөктүн микроморфологиясы.

63. Кемиктин кызыл чучугунун, тимустун жана Фабриций баштыгынын гистологиясы.

64. Лимфа түйүндөрүнүн, көк боордун жана органдардын былжыр челдеринде жайланышкан

лимфоиддик ткандын гистологиясы жана алардын мааниси.

65. Тамак сиңирүү түтүгүнүн жалпы гистологиясы. Боордун жана уйку безинин микроморфологиясы

66. Жүлүндүн жана каракуш мээнин микроморфологиясы.

67. Нерв талчалары, ганглийлер жана нерв учтарынын микроморфологиясы.

68. Көздүн жана кулактын гистологиялык түзүлүштөрү.

69. Даам билүү жана жыт билүү органдарынын микроморфологиясы.

70. Теринин жана анын туундуларынын гистологиялык түзүлүшүштөрү.

71. Соматикалык клеткалардын көп түрдүүлүгү жана клетка аралык байланыштын түрлөрү.

72. Клетканын мембранасынын физиологиясы. Заттарды биринчилик жана экинчилик ташуу. Иондук

өткөөлдөр.

73. Симпатикалык, парасимпатикалык жана метасимпатикалык нерв системаларынын физиологиясы

74. Эукариоттук жана прокариоттук клеткалар (окшоштуктары жана айырмачылыктары). Өсүмдүк жана

жаныбар клеткаларынын түзүлүштөрү.

Page 3: БИОЛОГИЯ АДИСТИГИ БОЮНЧА МАМЛЕКЕТТИК …dep.manas.edu.kg/img/files/17/BIO_DEVLET SINAV SORULARI.pdf · Белоктордун биосинтези.

75. Клеткалардын көбөйүү формалары: митоз, мейоз, амитоз жана эндомитоз.

76. Гаметогенез процессинин баскычтары жана алардын окшоштуктары, айырмачылыктары.

77. Уруктануу. Кош уруктануу процесси. Кош уруктануунун биологиялык мааниси.

78. Эмбрионалдык мезгил. Үлүштөнүү жана гаструляция.

79. Эмбрионалдык мезгил. Органогенез жана гистогенез.

80. Адамдын эмбрионалдык өрчүүсүнүн өзгөчөлүктөрү. Өрчүүнүн критикалык мезгилдери.

81. Организмдердин жеке өрчүүсүнүн негизги мезгилдери (Онтогенез).

82. Клеткалык инженерия, багыттары. Клеткалык культура технологиялары.

83. Жер бетинде тиричиликтин пайда болуусунун концепциялары.

84. Физиологиялык түшүнүктөр жана физиологиялык системалардын ишенимдүүлүгү.

85. Скелет булчуңдарына түзүлүштүк-функционалдык мүнөздөмө жана алардын жыйрылуу

механизмдери, түрлөрү.

86. БНСнын медиаторлору, рецепторлору жана нейрондордун дүүлүгүү механизмдери.

87. Гормоналдык жөнгө салуу боюнча жалпы түшүнүк. Гипофиз, эпифиз, калкан бези, калкан безин

жандооч без жана бөйрөк үстүндөгү бездердин гормондору.

88. Белоктор, алардын структурасы жана физикалык-химиялык касиеттери. 89. Ферменттердин спецификалуулугу жөнүндө түшүнүк жана активдүүлүгүн жөнгө салуу

механизмдери.

90. Углеводдук, липиддик жана белоктук алмашуунун өз ара байланышы.

91. Углеводдордун катаболизиминин негизги жолдору. Аэробдук жана анаэробдук гликолиз.

92. Ткандык дем алуу процесси, биологиялык мааниси (Митчеллдин теориясы).

93. Фосфорилдешүү процесси, биоролу, ткандык дем алуу менен байланышы (Митчеллдин теориясы).

94. Майлардын ичеги-карын көңдөйүндө ажырашы жана сиңирилиши. Майлардын ресинтези.

95. Липиддердин алмашуусу, алардын β – кычкылдануусу.

96. Белоктордун биосинтези. Белоктук алмашуунун жөнгө салынышы жана патологиясы.

97. Аминокислоталардын аралык зат алмашуу процесстери. Уулуу заттардын уусуздандырылышы.

98. Клетка генетикалык система катары. Хроматиндин түзүлүшү. Хромосомалардын морфологиясы

жана химиялык түзүлүшү. Кариотип жана идиограмма.

99. Жыныстык көбөйүүдөгү тукум куучулуктун негизги мыйзам ченемдүүлүктөрү. Менделдин

закондору. Доминанттуулуктун түрлөрү. Моногибриддик жана дигибриддик аргындаштыруу.

100. Аллелдүү эмес гендердин өз ара аракеттенишүүлөрү. Комплементардуулук, эпистаз,

полимерия, плейотропия. Ген-модификаторлор.

101. Тукум куучулуктун хромосомалык теориясынын негизги жоболору. Гендердин толук жана

толук эмес чиркелишүүсү. Кроссинговер.

102. Белгилердин жыныс аркылуу чиркелишкен тукум куучулугу. Жыныс аркылуу чиркелишкен

кээ бир оорулар.

103. Тукум куучулуктун молекулалык негиздери. Нуклеин кислоталарынын жана гендин

структурасы. Ген жөнүндөгү учурдагы түшүнүк.

104. Генетикалык маалыматтарды сактоонун механизмдери: ДНКнын репликациясы жана

репарациясы.

105. Гендердин экспрессиясы прокариоттордун мисалында. E. Coli нин Lac-оперону.

106. Онтогенез учурундагы генотиптин реализациясы. Гендердин экспрессивдүүлүгү жана

пенетранттуулугу.

107. Белоктун биосинтезинин негизги этаптары жана тукум куучулуктун коду, касиеттери.

108. Модификациялык өзгөргүчтүк жөнүндө түшүнүк, өзгөчөлүктөрү. Статистикалык талдоо.

109. Комбинативдик өзгөргүчтүк. Келип чыгуу булактары жана мааниси.

110. Мутация жөнүндө түшүнүк. Мутациялардын классификациясы. Мутагендер.

111. Генетикалык популяциянын негизги мүнөздөмөлөрү. Харди-Вайнберг мыйзамы.

Популяциянын генетикалык тең салмактуулугу.

112. Адамдын генетикасы, методдору. Адамдын тукум куучулук ооруларын аныктоо, алдын алуу

жана дарылоо иш-чаралары.

Page 4: БИОЛОГИЯ АДИСТИГИ БОЮНЧА МАМЛЕКЕТТИК …dep.manas.edu.kg/img/files/17/BIO_DEVLET SINAV SORULARI.pdf · Белоктордун биосинтези.

113. Геномика жөнүндө түшүнүк. Эукариоттордун геному.

114. Генетикалык өзгөртүлгөн организмдер, аларды алуу технологиясы, колдонулушу жана

мааниси.

115. Генетикалык инженерия, багыттары. Трансгендик организмдерди алуу технологиясы.

116. Клондоштуруу процесси, технологиясы жана анын мааниси.

117. Жаныбарлардын, өсүмдүктөрдүн селекциясынын генетикалык негиздери. Кыргызстанда

өстүрүлүүчү өсүмдүктөрдүн негизги сорттору жана жаныбарлардын породалары.

118. Экологиялык факторлор. Чөйрөнүн факторлорунун организмге таасир этүүсүнүн жалпы

мыйзамдары.

119. Биоценоздор. Биоценоздун түрдүк жана мейкиндиктик структурасы. Организмдердин

биоценоздогу мамилелери.

120. Экосистема жөнүндө түшүнүк. Экосистемалардын классификациясы жана структурасы.

121. Экосистемадагы азыктык чынжырчасы (азык тизмеги). Экологиялык пирамида эрежеси.

Экосистемалардын биологиялык продукттуулугу.

122. Экологиялык сукцессия жөнүндө түшүнүк. Сукцессиянын негизги типтери.

123. Антропогендик факторлордун биосферага тийгизген таасирлери. Атмосферанын,

гидросферанын, литосферанын булганышы.

124. Ч.Дарвиндин эволюциялык теориясынын негизги жоболору. Эволюциянын далилдери.

Эволюциянын синтетикалык теориясы.

125. Табигый тандалуу жана анын формалары.

126. Микроэволюция. Түрлөрдүн пайда болуусу микроэволюциянын жыйынтыгы катары.

127. Эволюциянын элементардуу факторлору (мутациялык процесс, популяциялык толкундар,

изоляция, миграция, гендердин дрейфи).

128. Антропогенездин негизги этаптары.

129. Полимераздык чынжырлуу реакциясынын негизги баскычтары.

130. ДНК репликациясында праймер жөнүндө түшүнүк. Оказаки фрагменти деген эмне жана

кандай пайда болот?

131. тРНК түзүлүшүн тартып көрсөткүлө жана түшүндүрмө бергиле.

132. Ретротранспозон деген эмне жана геном ичиндеги кыймылы кандай жаралат?

133. кДНК китепканасы деген эмне?

134. Рестриктаза ферменттерине аныктама бергиле. Рекомбинанттык ДНК технологиясында

кандай колдонулат?

135. Рекомбинанттык ДНК технологиясында колдонулган векторлордун өзгөчөлүктөрүн ачыктап

бергиле.

136. Биостатистикалык изилдөөнүн негизги этаптары.

137. Тандалма топ жана генералдык жыйнак жөнүндө түшүнүк. Сандык жана сапаттык белгилер.

Тандалма топту түзүү принциптери. Вариациялык катар жана вариациялык ийри сызык.

138. Корреляциялык талдоо жөнүндө түшүнүк. Максаты жана мааниси.

139. Регрессиялык талдоо жөнүндө түшүнүк. Максаты жана мааниси.

140. Дисперсиялык талдоо жөнүндө түшүнүк. Максаты жана мааниси.

141. Хи-квадрат критерийи, колдонулушу жана мааниси.

142. Учурдагы биологиянын философиялык, социалдык жана этикалык проблемалары.

143. Окутуу, Билим, Билгичтик, Көндүм, Жөндөмдүүлүк. Ар бирине өзүнчө аныктама жана

түшүндүрмө бергиле.

144. Билим берүүдөгү принциптер, алар кайсылар? Ар бирин түшүндүрүп бергиле?

145. Окутуу процессиндеги мугалим менен окуучунун ишмердүүлүгү.

146. Белгил³³ психолог Л.С. Выготскийдин баланын акыл-эсинин ¼н³г³ш³н³н эки де¾гээли

ж¼н³нд¼г³ жобону кандайча түшүнөсүң?

147. Бихевиористтик теория деп эмнени айтабыз жана кимдер аркылуу түптөлүп калыптанган.

148. Бихевиоризм теориясына ылайык үйрөнүү ТРБ формуласы аркылуу жүзөгө ашат.

Page 5: БИОЛОГИЯ АДИСТИГИ БОЮНЧА МАМЛЕКЕТТИК …dep.manas.edu.kg/img/files/17/BIO_DEVLET SINAV SORULARI.pdf · Белоктордун биосинтези.

Бул формуланы чечмелеп бергиле?

149. Мектеп- атайын билим берүүнү ишке ашыруучу өзгөчө мекеме катары, бүгүнкү күндөгү абалын

кандайча баалай аласың?

150. Атайын жана стихиялуу билим берүү

Атайын (формалдуу) билим берүү Стихиялуу билим берүү

Стандарттык генетикалык код

1-негиз 2-негиз

3-негиз U C A G

U

UUU (Phe/F) Фенилаланин

UCU

(Ser/S) Серин

UAU (Tyr/Y) Тирозин

UGU (Cys/C) Цистеин

U

UUC UCC UAC UGC C

UUA

(Leu/L) Лейцин

UCA UAA Стоп (Охра) UGA Стоп (Опал) A

UUG UCG UAG Стоп (Янтарь) UGG (Trp/W)

Триптофан G

C

CUU CCU

(Pro/P) Пролин

CAU (His/H) Гистидин

CGU

(Arg/R) Аргинин

U

CUC CCC CAC CGC C

CUA CCA CAA (Gln/Q) Глутамин

CGA A

CUG CCG CAG CGG G

A

AUU

(Ile/I) Изолейцин

ACU

(Thr/T) Треонин

AAU (Asn/N) Аспарагин

AGU (Ser/S) Серин

U

AUC ACC AAC AGC C

AUA ACA AAA (Lys/K) Лизин

AGA (Arg/R)

Аргинин

A

AUG[A]

(Met/M)

Метионин ACG AAG AGG G

Page 6: БИОЛОГИЯ АДИСТИГИ БОЮНЧА МАМЛЕКЕТТИК …dep.manas.edu.kg/img/files/17/BIO_DEVLET SINAV SORULARI.pdf · Белоктордун биосинтези.

G

GUU

(Val/V) Валин

GCU

(Ala/A) Аланин

GAU (Asp/D) Аспарагин кислотасы

GGU

(Gly/G) Глицин

U

GUC GCC GAC GGC C

GUA GCA GAA (Glu/E) Глутамин кислотасы

GGA A

GUG GCG GAG GGG G

Стандарттык генетикалык код

1-негиз 2-негиз

3-негиз U C A G

U

UUU (Phe/F) Фенилаланин

UCU

(Ser/S) Серин

UAU (Tyr/Y) Тирозин

UGU (Cys/C) Цистеин

U

UUC UCC UAC UGC C

UUA

(Leu/L) Лейцин

UCA UAA Стоп (Охра) UGA Стоп (Опал) A

UUG UCG UAG Стоп (Янтарь) UGG (Trp/W)

Триптофан G

C

CUU CCU

(Pro/P) Пролин

CAU (His/H) Гистидин

CGU

(Arg/R) Аргинин

U

CUC CCC CAC CGC C

CUA CCA CAA (Gln/Q) Глутамин

CGA A

CUG CCG CAG CGG G

A

AUU (Ile/I)

Изолейцин

ACU

(Thr/T) Треонин

AAU (Asn/N) Аспарагин

AGU (Ser/S) Серин

U

AUC ACC AAC AGC C

AUA ACA AAA (Lys/K) Лизин

AGA (Arg/R)

Аргинин

A

AUG[A]

(Met/M)

Метионин ACG AAG AGG G

G

GUU

(Val/V) Валин

GCU

(Ala/A) Аланин

GAU (Asp/D) Аспарагин кислотасы

GGU

(Gly/G) Глицин

U

GUC GCC GAC GGC C

GUA GCA GAA (Glu/E) Глутамин кислотасы

GGA A

GUG GCG GAG GGG G

Page 7: БИОЛОГИЯ АДИСТИГИ БОЮНЧА МАМЛЕКЕТТИК …dep.manas.edu.kg/img/files/17/BIO_DEVLET SINAV SORULARI.pdf · Белоктордун биосинтези.

Примерные вопросы по методике обучения биологии

Охарактеризуйте тест как средство оценивания результатов обучения. Обоснуйте психолого-педагогические аспекты тестирования, укажите преимущества и недостатки. Раскройте принципы компьютерного тестирования.Составьте план контрольно-учетного урока по теме «Борьба за существование. Естественный отбор», подберите тестовые задания и обоснуйте их применение.

Дайте характеристику технологии обучения в сотрудничестве и раскройте возможности ее применения при обучении биологии. Назовите методические условия организации групповой работы школьников, отметьте ее преимущества и недостатки.Разработайте план урока по изучению вида и его критериев с использованием данной технологии, укажите цель и задачи урока, предложите варианты заданий для групповой работы.

Укажите методические условия, способы и формы формирования здорового образа жизни учащихся. Медико-гигиенические аспекты здорового образа жизни. Формирование мотивации к здоровому образу жизни. Профилактика вредных привычек.Раскройте возможности темы «Генетика человека» для формирования здорового образа жизни, определите цель, задачи, методы данного урока и обоснуйте их в аспекте поставленной проблемы.

Укажите условия выбора методов обучения биологии. Дайте характеристику словесных методов обучения.Составьте план урока «Популяция единица вида и эволюции», укажите его цель, задачи и обоснуйте выбор методов его проведения. Покажите на конкретных примерах использование всех видов словесных методов при изучении данной темы.

Опишите метод проектов как способ организации исследовательской деятельности учащихся. Раскройте возможности метода проектов в преподавании биологии. Опишите этапы работы и методические условия организации деятельности школьников в рамках данного метода.Составьте примерную тематику проектов при изучении мутационной и модификационной изменчивости. Обоснуйте свой выбор.

Дайте краткую характеристику структуры пришкольного участка и укажите его значение в преподавании биологии.Укажите методические принципы организации экологического отдела на пришкольном участке. Опишите методику постановки экологических опытов (на конкретных примерах).

Опишите методику организации биологических экскурсий в природу. Раскройте сущность

каждого этапа и опишите структуру проведения экскурсий.Составьте план проведения экскурсии на

тему «Биогеоценоз широколиственного леса»: укажите цель, задачи, оборудование, варианты заданий

для самостоятельной работы учащихся.

Охарактеризуйте дифференцированное обучение как условие всестороннего развития личности. Дайте представления о направлениях дифференциации в обучении биологии; раскройте сущность профильной подготовки как одной из форм дифференцированного обучения.Опишите методику изучения темы «Биологический прогресс и регресс. Направления и пути биологического прогресса» в условиях профильного обучения на примере классов углубленного изучения предмета. Укажите формы и методы изучения данной темы.

Page 8: БИОЛОГИЯ АДИСТИГИ БОЮНЧА МАМЛЕКЕТТИК …dep.manas.edu.kg/img/files/17/BIO_DEVLET SINAV SORULARI.pdf · Белоктордун биосинтези.

Опишите типологию уроков по дидактическим целям и содержанию. Укажите организационно-методические принципы построения урока изучения нового материала и охарактеризуйте его разновидности: лабораторный урок и видео урок.Разработайте план урока на тему «Естественный отбор и его формы» (тип урока – изучение нового материала). Укажите цель, задачи, обоснуйте выбранные методы и разновидность (лабораторный или видео урок).

Охарактеризуйте интегративный подход к обучению биологии. Значение межпредметных связей в обучении. Методологическая, образовательная, развивающая, воспитывающая и конструктивная функции межпредметных связей. Горизонтальные и вертикальные межпредметные связи.Опишите методику проведения урока на тему «Строение и функции белков» с использованием межпредметных связей. Раскройте цель, задачи, структуру и методы проведения.

Раскройте сущность технологии проблемного обучения, укажите его отличия от традиционного преподавания. Укажите методические условия реализации проблемного обучения.Укажите возможные варианты проблемного изложения учебного материала и пути создания проблемных ситуаций на примере изучения эволюции человека. Составьте план урока на тему «Доказательства эволюционного происхождения человека», укажите его цель, задачи и методы деятельности учителя в рамках данной технологии.

Отметьте особенности уроков по изучению физиологии растений. Укажите условия формирования и развития физиологических понятий. Опишите методику постановки демонстрационного опыта.Составьте план урока по теме «Воздушное питание растений» в разделе «Растения», определите место и значение демонстрационного опыта на данном уроке, укажите этапы и принципы его демонстрации.

Опишите основные требования к организации и проведению школьной лекции, ее структуру и приемы, активизирующие восприятие учащихся.Составьте план школьной лекции на тему «Уровни организации живой материи»: укажите цель, задачи, обоснуйте выбранные методы.

Раскройте сущность и функции контроля знаний учащихся. Охарактеризуйте способы и формы контроля знаний по биологии.Опишите методику уплотненного опроса на примере изучения темы «Нуклеиновые кислоты». Подберите примеры заданий по каждому способу контроля и обоснуйте их применение.

Дайте характеристику лекционно-семинарской формы обучения биологии. Обоснуйте эффективность и целесообразность ее применения в старших классах.Опишите методику семинарского занятия при изучении элементарных эволюционных факторов. Укажите цель, задачи, план семинара и опишите варианты его проведения.

Учет различных форм и методов обучения биологии при перспективном, тематическом и поурочном планировании.Рассмотрите изучение вопросов гуморальной регуляции в перспективном планировании раздела «Человек». Проанализируйте изучение данного вопроса на примере 2-3-х авторских школьных учебников.

Дайте характеристику методов и средств формирования экологической культуры школьников. Раскройте возможности экологическоговоспитания на уроках биологии, во внеурочной и внеклассной формах преподавания предмета.Составьте план недели, посвященный охране окружающей среды в рамках массовой внеклассной работы по биологии. Укажите формы

Page 9: БИОЛОГИЯ АДИСТИГИ БОЮНЧА МАМЛЕКЕТТИК …dep.manas.edu.kg/img/files/17/BIO_DEVLET SINAV SORULARI.pdf · Белоктордун биосинтези.

взаимодействия учителя биологии с учителями-предметниками, классными руководителями, организациями при проведении мероприятия.

Охарактеризуйте обобщающий урок как особый тип урока, укажите его дидактическую цель,

место в системе других уроков, отличия от контрольно-учетного урока, методику.Составьте план

обобщающего урока на тему «Взаимосвязь нервной и гуморальной регуляции организма человека»,

определите цель, задачи, основные вопросы и обоснуйте методы проведения урока.

Дайте классификацию умениям, формируемым на уроках биологии. Охарактеризуйте интеллектуальные умения школьников и опишите условия их формирования на примере изучения биологии: приемы анализа-синтеза, приемы установления причинно-следственных связей, приемы обобщения и систематизации.Опишите приемы систематизации на различных этапах урока на тему «Закономерности наследования признаков, установленные Г.Менделем. Моногибридное скрещивание» и обоснуйте их применение.

Охарактеризуйте основные этапы и условия формирования биологических понятий. Дайте классификацию биологических понятий по объему содержания, по сущности содержания и степени общности.Опишите методику формирования биологических понятий на примере изучения типов червей. Выделите общебиологические понятия и покажите перспективу их дальнейшего развития в курсе изучения биологии.

Дайте психолого-педагогическое обоснование принципа наглядности в преподавании биологии. Охарактеризуйте традиционные средства обучения биологии (виды, классификация) и средства мультимедиа.Продемонстрируйте варианты применения различных средств наглядности при изучении темы «Развитие органического мира на Земле» в разделе «Животные».

Охарактеризуйте сущность методики работы с текстом и иллюстрациями учебника с точки зрения теории деятельности (способы восприятия информации, смена видов деятельности). Укажите значение подобной работы в преподавании биологии.Опишите приемы работы с текстом и иллюстрациями учебника на примере изучения темы «Митоз. Мейоз» и обоснуйте их применение.

Охарактеризуйте общепедагогические принципы построения системы биологического образования: научности и доступности; единства обучения, воспитания и развития; наглядности; связи обучения с жизнью; систематичности и последовательности; фундаментальности; единства теории и практики; вариативности; гуманизации; интеграции и дифференциации.Продемонстрируйте реализацию ряда принципов (4-5) в процессе изучения темы «Возникновение жизни не Земле».

Охарактеризуйте внеурочную работу как форму преподавания биологии, укажите ее признаки,

значение и место в системе обучения предмета.Опишите методику организации опытнической работы,

фенонаблюдений, летних заданий и работы с дополнительной литературой при изучении

покрытосеменных растений, приведите примеры.

Охарактеризуйте практические методы преподавания биологии, их реализацию в форме лабораторных работ на уроке. Укажите особенности проведения лабораторных работ.Опишите методику проведения лабораторных работ с микропрепаратами при изучении клеток растений, животных, грибов в различных разделах школьной биологии.

Воспитание в процессе обучения биологии. Психологическая сущность воспитания и его

критерии. Формирование мировоззрения, экологическое, эстетическое, нравственное, половое,

гигиеническое и гражданское воспитание в процессе обучения биологии. Формы и методы

воспитания.Опишите формы и методы всех видов воспитания при изучении рас человека.

Page 10: БИОЛОГИЯ АДИСТИГИ БОЮНЧА МАМЛЕКЕТТИК …dep.manas.edu.kg/img/files/17/BIO_DEVLET SINAV SORULARI.pdf · Белоктордун биосинтези.

Проанализируйте и оцените портфолио, составленное по результатам вашей учебно-

педагогической деятельности.