ไขมั�นเป็�น

มัหั�นตภั�ยมั ดของชาวกรุ�ง

ไขมั�นที่��เก��ยวข�องก�บสุ�ขภัาพอาหัารุ๑ . ไขมั�นอ �มัต�ว(saturated fat)๒ . ไขมั�นไมั"อ �มัต�ว(unsaturated fat) - เช งเด��ยว(mono-unsaturated fat)

- เช งซ้�อน(poly-unsaturated fat)อย%"ในรุ"างกาย (ในเลื อด แลืะควรุรุ%�)๑ . โคเลืสุเตอรุอลื (cholesterol)๒ . ไตรุกลื�เซ้อไรุด,(triglyceride) > โคเรุสุเตอรุอลื

แหัลื"งก-าเน ดของโคเลืสุเตอรุอลื๑ . จากอาหัารุที่��รุ�บ ป็รุะที่าน = ๒๐ %๒ . ต�บสุรุ�างข01นเอง = ๘๐ %

ที่-าอย"างไรุจ0งจะค�มัได�ที่�1ง ๒ แหัลื"งก-าเหัน ด

โคเลืสุเตอรุอลื (cholesterol) ภัาษากรุ�ก - chole แป็ลืว"าน-1าด�

- sterol แป็ลืว"าของแข4ง- พบโดยน�กว ที่ยาศาสุตรุ,ฟรุ��งเศษเมั �อ ๒๐๐+ป็7- พบในรุ"างกายแลืะเลื อดของสุ�ตว,- ไมั"พบในพ ช- ถู%กเก4บไว�ในรุ"างกายเป็�นรุ%ป็แบบของโคเลืสุ- เตอรุอลืเอสุเตอรุ,(cholesterol ester)

วิ�ธี�ป้�องกันหลอดเล�อดแข็�ง ตี�บตีน โดย น.พ.เฉล�ยวิ ป้�ยะชน หน�า ๓๒

ไขมั�น(lipid)ในเลื อดมั� ๔ กลื�"มัใหัญ่" ๆ ค อ(เฉพาะสี�แดงที่�$ควิรร' �)๑ . โคเลืสุเตอรุอลื (cholesterol) - โคเลืสุเตอรุอเลืว (LDL - C ) ข็นสี(งโค.ไป้ยงเน�*อเย�$อตี(าง ๆ - โคเลืสุเตอรุอลืด� (HDL - C ) ข็นสี(งโค.จากัเน�*อเย�$อไป้ยงตีบ - โค.ไมั"ด� (VLDL- C ) ข็นสี(งไตีร.ไป้ยงเน�*อเย�$อตี(าง ๆ๒ . ไตรุกลื�เซ้อไรุด, (triglyceride ) ผู้'�ช(วิยผู้'�ร �าย๓ . ฟอสุฟอลื ป็=ด (phospholipid ) เช"น เลืซ้ ที่ น๔ . กรุดไขมั�นอ สุรุะ (fatty acid)

www.thaiabonline.com

ไขมั�น(lipid)เป็�นสุารุที่��ไมั"ลืะลืายในน-1า จะลืะลืายได�ต�องจ�บก�บโป็รุต�นเสุ�ยก"อน (ยกเว�นกรุดไขมั�นอ สุรุะ)

ไขมั�น(lipo)(ในข�อ๑-๓ ) +โป็รุต�น(protein)ในน-1าเลื อด

ไลืโป็โป็รุต�น(lipoprotein) ซ้0�งลืะลืายในน-1าเลื อด

วิ�ธี�ป้�องกันหลอดเล�อดแข็�ง ตี�บตีน โดย น.พ.เฉล�ยวิ ป้�ยะชน หน�า ๓๖

ไขมั�น โป็รุต�นน-1าไลืโป็

โป็รุต�น

ไลืโป็โป็รุต�นที่��เก��ยวข�องก�บสุ�ขภัาพมั� ๓ หัมัวด(สุ-าค�ญ่แลืะต�องรุ%�)๑ . ความัหันาแน"นต-�า (low density lipoprotein

= LDL)๒ . ความัหันาแน"นสุ%ง (high density lipoprotein

= HDL)๓ . ความัหันาแน"นต-�ามัาก (very low density lipoprotein = VLDL)

๑ . ไลืโป็โป็รุต�นความัหันาแน"นต-�า (LDL- C) โคเลืสุเตอรุอลืเมั �อจ�บก�บโป็รุต�น แลืะมั�ความัหันาแน"นต-�า เรุ�ยกว"า LDL- C โดยย"อใช� LDL หัรุ อโคเลืสุเตอรุอลืเลืว.

โคเลืสุเตอรุอลืเลืวจะไป็จ�บก�บผน�งหัลือดเลื อด(ต�วอ�นตรุายที่��สุ�ด )ที่-าใหั�หัลือดเลื อดต�บต�น แลืะขนโคเลืสุเตอรุอลืไป็ย�งเซ้4ลืต"าง ๆ ที่��วรุ"างกาย.

วิ�ธี�ป้�องกันหลอดเล�อดแข็�ง ตี�บตีน โดย น.พ.เฉล�ยวิ ป้�ยะชน หน�า ๓๖

๒ . ไลืโป็โป็รุต�นความัหันาแน"นสุ%ง (HDL- C) โคเลืสุเตอรุอลืเมั �อจ�บก�บโป็รุต�น แลืะมั�ความัหันาแน"นสุ%ง เรุ�ยกว"า HDL- C โดยย"อใช� HDL หัรุ อโคเลืสุเตอรุอลืด�. โคเลืสุเตอรุอลืด�จะน-าโคเลืสุเตอรุอลืที่��จ�บก�บผน�งหัลือดเลื อดแดงแลืะจากเน 1อเย �องต"างๆ สุ"งไป็ต�บเพ �อใช�ป็รุะโยชน, ย"อยสุลืาย แลืะก-าจ�ดออกจากรุ"างกายต"อไป็.

วิ�ธี�ป้�องกันหลอดเล�อดแข็�ง ตี�บตีน โดย น.พ.เฉล�ยวิ ป้�ยะชน หน�า ๓๗

๓ . ไลืโป็โป็รุต�นความัหันาแน"นต-�ามัาก (VLDL-C)

ไขมั�นเมั �อจ�บก�บโป็รุต�น แลืะมั�ความัหันา แน"นต-�ามัาก เรุ�ยกว"า VLDL- C โดยย"อใช� VLDL.

VLDL เป็�นต�วน-าไตรุกลื�เซ้อไรุด,ไหัลืเว�ยนในเลื อด.

ไตรุกลื�เซ้อไรุด,ในเลื อดสุ%งจะที่-าใหั�เก ดโรุคหัลือดเลื อดหั�วใจแลืะสุมัองต�บต�น.

วิ�ธี�ป้�องกันหลอดเล�อดแข็�ง ตี�บตีน โดย น.พ.เฉล�ยวิ ป้�ยะชน หน�า ๓๗

ต�บ

LDL

VLDLremnant

VLDL

LDL

= โคเรุสุเตอรุอลื= ไตรุกลื�เซ้อไรุด,

ต�บย"อย VLDL ใหั�เป็�น LDLที่��มั�โคเลืสุเตอรุอลืมัากข01น

ถู�า VLDL มัาก LDL ย"อมัมัากด�วย

เ หน�า๔๐

สุ"วนป็รุะกอบของไลืโป็โป็รุต�นโคเลืสุเตอรุอลืด� - มัาจากการุเกาะของ (HDL - C) โป็รุต�น apoE/apoBโคเลืสุเตอรุอลืเลืว - มัาจากการุเกาะของ

(LDL - C) โป็รุต�น apaBไตรุกลื�เซ้อไรุด, - มัาจากการุเกาะของ

โป็รุต�น apqA1 วิ�ธี�ป้�องกันหลอดเล�อดแข็�ง ตี�บตีน โดย น.พ.เฉล�ยวิ ฯ หน�า ๓๗

(VLD - C / VLD - TG)(TRIGLYCERIDE)

ความัสุ-าค�ญ่ของไขมั�นด� HDL๒๐ + ป็7: แพที่ย,สุนใจว"าโคเลืสุเตอรุอลืในเลื อดเป็�นสุาเหัต�ของโรุคหัลือดเลื อดแข4งป็?จจ�บ�น: HDLต-�า จะเพ �มัความัเสุ��ยงของโรุคหัลือดเลื อดหั�วใจHDLสุ%ง จะลืดความัเสุ��ยงของโรุคหัลือดเลื อดหั�วใจ.ไตรุกลื�เซ้อไรุด,......ไม่(ค(อยพ'ดถึ5งแตี(สี6าคญ เพราะสีะที่�อนถึ5งโรคหลอดเล�อดหวิใจ/อาหาร

สุรุ�ป็: HDL มั�บที่บาที่ในการุลืดความัเสุ��ยง. - แต"ขณะน�1ลืงลื0กถู0งเรุ �องอน�มั%ลือ สุรุะ

อาหัารุ

น-1าด�

ไขมั�นแตกต�วเป็�นเหัมั อนลืะอองเลื4กๆสุ"วนใหัญ่"เป็�นไตรุกลื�เซ้อไรุด,

แตกต�วเป็�น อน�ภัาคเลื4ก ๆ

น-1าย"อยไขมั�น

กรุดไขมั�นอ สุรุะ

โมัโนกลื�เซ้อไรุด,

ที่"อน-1าด�น-1าด�: ป็รุะกอบด�วยเกลื อน-1าด�ต"างๆโคเลืสุเตอรุอลื แลืะเลืซ้ ที่ น

Human Physiology - McGraw-Hill หน�า ๕๙๐

+ เกลื อน-1าด�+ไลืเป็สุ

+ โป็รุต�นในผน�งลื-าไสุ�

อน�ภัาคไขมั�น

เข�าที่"อน-1าเหัลื อง

ต�บสุรุ�าง

โป็รุต�น

HDLVLDL

LDL

อาหัารุ

ต�บสุรุ�างโป็รุต�นไป็+ไขมั�น --> ไลืโป็รุโป็ต�น

ถู%กย"อย

ค"า VLDL= ค"าไตรุ . หัารุด�วย ๕

เป็�นอน�ภัาคเลื4กๆ... ไคโมั ไมัครุอน

ไตรุกลื�เซ้อไรุด,โคเลืสุเตอรุอลื

ต�บ

โค.เลืวขนไขมั�นไป็พอกที่��หัลือดเลื อดโคด�ขนโค. เลืวไป็ต�บ (รุะบบสุ"งกลื�บ)

ผน�งหัลือดเลื อด

HDL

เก ดการุป็Bองก�นแลืะฟC1 นค นสุภัาพภัาวะหัลือดเลื อดแข4ง

VLDL

LDL

อาหัารุ

ใช�ป็รุะโยชน, ย"อยสุลืาย แลืะข�บออกที่างน-1าด�

ครุาบไขมั�น

ลื �มัเลื อดที่��อ�ดต�น

ภัายในหัลือดเลื อด

ผลื0กโคเลืสุเตอรุอลืไขมั�น

แผลื

เย �อบ�หัลือดเลื อดกลื�ามัเน 1อ

ข�อแตกต"างของโค.ด�ก�บโค.เลืว โค.เลืว

โค.ด�จ�บก�บอ4อกซ้ เจน ง"าย

ป็Bองก�นแที่รุกเข�าผน�งหัลือดเลื อด ง"าย

ลืดสุะสุมัใต�เย �อบ� ง"าย ย�บย�1งหัลือดเลื อดแข4งต�ว เป็�นเหัต� ย�บย�1งกรุะต��นใหั�เกลื4ดเลื อดมัาเกาะ เป็�นเหัต� ย�บย�1งกรุะต��นใหั�เก ดลื �มัเลื อด เป็�นเหัต� ย�บย�1งกรุะต��นใหั�ครุาบไขมั�นแตก เป็�นเหัต� มั��นคงสุะสุมัอน�ภัาค LDL เป็�นเหัต� เอาออกที่-าใหั�หัลือดเลื อดหัอต�ว เป็�นเหัต� ย�บย�1ง

วิ�ธี�ป้�องกันหลอดเล�อดแข็�ง ตี�บตีน โดย น.พ.เฉล�ยวิ ป้�ยะชน หน�า ๖๓

ไขมั�นในเลื อดไขมั�นในเลื อด๑. โคเลืสุเตอรุอลื < ๒๐๐ มัก. % - เลืว (LDL-C) < ๑๓๐ -

- ด� (HDL-C) > ๔๐ -๒. ไตรุกลื�เซ้อไรุด, < ๑๕๐ -๓. อ �นๆ .... Clinical Practice Guideline อาย;รกัรรม่

น�อยกว"า

มัากกว"า

ค"าโคเลืสุเตอรุอลืรุวมั(total cholesterol)

โค.รุวมั = LDL-C + HDL-C + VLDL-C ๒๐๐ ๑๓๐ ๔๐ ๓๐(๑๕๐/๕)

ถู�า LDL-C เพ �มั ค"าอะไรุจะเพ �มั ?ถู�า HDL-C เพ �มั ....................... ?ถู�า VLDL-C (VLDL-TG) เพ �มั ..................... ?ถู�าที่�1ง LDL แลืะ HDL เพ �มั จะเก ดอะไรุข01น ?

www.thaiabonline.com

โค.ด� (HDL) > ๔๐ (ค"าเฉลื��ยที่��วไป็ของไที่ย)งานว จ�ยที่��สุหัรุ�ฐ

ค"าเฉลื��ย ค"าก-1าก0�ง ค"าต-�าชาย ๔๐ ๓๐-๔๐ < ๓๐ หัญ่ ง ๕๐-๕๕ ๔๐-๕๐ < ๔๐ ป็?จจ�ยเสุ��ยง เฉลื��ย สุ%ง สุ%งมัากด%ค"าอย"างลืะเอ�ยดของ มั.จอหั,น ฮอพก นสุ, ต-�า < ๓๕ ก-1าก0�ง ๓๕-๔๕ พ0งพอใจ > ๔๕

วิ�ธี�ป้�องกันหลอดเล�อดแข็�ง ตี�บตีน โดย น.พ.เฉล�ยวิ ป้�ยะชน หน�า ๕๙

สุาเหัต�ของโคเลืสุเตอรุอลืสุ%ง๑ . พ�นธุ�กรุรุมั๒ . พฤต กรุรุมั

- การุรุ�บป็รุะที่าน - อาหัารุ - เครุ �องด �มั

(ป็รุ มัาณ ชน ด มั 1อ เวลืา )

- ออกก-าลื�งกาย- อารุมัณ,

๓ . ยาข�บป็?สุสุาวะ ฮอรุ,โมันหัญ่ ง(โป็รุเยสุเตอโรุน).๔ . โรุคไฮโป็ที่�ยรุอยด, โรุคไต เป็�นต�น.๕ . อาย�ข�ย

Clinical Practice Guideline อาย;รกัรรม่ หน�า ๔๒๔

สุาเหัต�ของ HDL - C ต-�า๑ . พ�นธุ�กรุรุมั๒ . โรุคเบาหัวาน อ�วน สุ%บบ�หัรุ�� ไมั"ออกก-าลื�งกาย ฮอรุ,โมันอนาโบลื ค ฮอรุ,โมันชาย บ�ต�าบลื�อคเก�อ ฮอรุ,โมันหัญ่ ง(โป็รุเยสุ....).- ถู�าป็รุ�บเป็ลื��ยนแลื�วไมั"ด�ก4เก ด

จากพ�นธุ�กรุรุมัClinical Practice Guideline อาย;รกัรรม่ หน�า ๔๒๔

สุาเหัต�ของไตรุกลื�เซ้อไรุด,สุ%ง๑ . พ�นธุ�กรุรุมั๒ . โรุคเบาหัวาน อ�วน ไตวาย สุ�รุา ต�1งครุรุภั, ยาข�บป็?สุสุาวะ บ�ต�าบลื�อคเก�อ ฮอรุ,โมันหัญ่ ง(เอสุโตรุเจน).

Clinical Practice Guideline อาย;รกัรรม่ หน�า ๔๒๔

เสุ�นเลื อดการุที่-างานของ HDL แลืะการุก-าจ�ด LDL

HDL

น-1าด�

ลื-าใสุ�อ�จจารุะ

ต�บ

LDL

อน�ภัาคของโคเลืสุเตอรุอลื

ล�$ม่เล�อด วิ�ธี�ป้�องกันหลอดเล�อดแข็�ง ตี�บตีน โดย น.พ.เฉล�ยวิ ป้�ยะชน หน�า ๙๙

คราบ

หัลือดเลื อดต�บเป็�นรุะยะยาว

ที่-าอย"างไรุจ0งจะใหั�โค.ด� (HDL ) สุ%งข01น๑ . ออกก-าลื�งกาย - ต�บที่-างานเต4มัที่��

- fibrinolytic activity๒ . งดบ�หัรุ�� เพรุาะบ�หัรุ��ที่-าใหั�

- หัลือดเลื อดหัดรุ�ด - การุเกาะต�วของเกรุ4ดเลื อด - เพ �มั fibrinogen

๓ . รุ�บป็รุะที่านยา .... ( + ว ตามั น B3 ) Clinical Practice Guideline อาย;รกัรรม่ หน�า ๔๒๔

ว ตามั น B๓ (nicotinic acid)ขนาด ๕๐๐ ๑๐๐๐ มัก– . แบ"งที่านว�นลืะ ๓ ครุ�1งเป็�นว ตามั นที่��ที่-าใหั�

- การุไหัลืเว�ยนเลื อดด�ข01นที่��ผ วหัน�งแลืะสุมัอง- ช"วยเผาผลืาญ่อาหัารุ / เพ �มักรุดในกรุะเพาะ- ลืดโคเลืสุเตอรุอลื- ช"วยความัจ-า แลืะผ%�ป็Iวยที่างจ ต

มั�ในต�บว�ว บรุ%เวอย�สุต, กะหัลื-�าป็ลื� แครุอที่ ช�สุ แป็Bงข�าวโพด นมั ไข ป็ลืา หัมั% มั�น มัะเข อเที่ศ จมั%กข�าวสุารุ�ข�าวกลื�องสุาลื�

Neutritional healing หน�า ๑๕

ข�อเสุ�ยของ B๓- รุ�อนว%บวาบ หัน�าแดง- เก น ๕๐๐ มัก./ว�น อาจที่-าลืายต�บได�.- ต�องใช�อย"างรุะมั�ดรุะว�งในผ%�ที่��ต�1งที่�อง

เป็�นเบาหัวาน ต�อหั น เกาที่, โรุคต�บ แลืะแผลืในกรุะเพาะอาหัารุ.

Neutritional healing หน�า ๑๕

รุะด�บโค. เลืว (LDL)

ที่��พ0งป็รุารุถูนา < ๑๓๐ มัก.%ก-1าก��ง ๑๓๐ - ๑๕๙สุ%ง ๑๖๐ หัรุ อสุ%งกว"า

วิ�ธี�ป้�องกันหลอดเล�อดแข็�ง ตี�บตีน โดย น.พ.เฉล�ยวิ ป้�ยะชน หน�า ๕๙

รุะด�บไตรุกลื�เซ้อไรุด,ในเลื อดค"าที่��พ0งป็รุารุถูนา < ๑๕๐ก-1าก0�ง ๑๕๐ - ๒๔๙สุ%ง ๒๕๐ ๕๐๐–สุ%งมัาก > ๕๐๐

ข�"นมั�ว ข�"นคลื�ายนมั

น-1าเลื อด

ไขมั�นสุ�ตว,สุ"วนใหัญ่"ค อไตรุกลื�เซ้อไรุด,

ย"อยเป็�นกรุดไขมั�น

ด%ดซ้0มั

กลื�บมัาเป็�นไตรุกลื�เซ้อไรุด, + ต�บสุรุ�างข01น

สุะสุมัไว�เป็�นไขมั�นในรุ"างกาย

ไตรุกลื�เซ้อไรุด,(ผ%�ช"วยผ%�รุ�าย)จากอาหัารุจะหัมัดไป็ในข�ามัค น

ตอนเช�าต�บจะสุรุ�างข01นใหัมั"ต�บ

อน�ภัาค ของ VLDL

โคเลืสุเตอรุอลืไตรุกลื�เซ้อไรุด,

น-1าตาลืก�บอ นซ้%ลื นน-1าตาลืถู%กด%ดซ้0มัเรุ4ว น-1าตาลืในเลื อดเพ �มัเรุ4วเก ดการุหัลื��งอ นซ้%ลื นมัากข01นอย"างรุวดเรุ4วอ นซ้%ลื นกรุะต��นใหั�ต�บสุรุ�างโคเลืสุเตอรุอลือ นซ้%ลื นกรุะต��นใหั�กลื�ามัเน 1อในหัลือดเลื อด

หันาต�ว ที่-าใหั�รุ%หัลือดเลื อดเลื4กลืงต�บเป็ลื��ยนน-1าตาลืเป็�นไตรุกลื�เซ้อไรุด,

เป็�นผลืใหั�ไตรุกลื�เซ้อไรุด,สุ%ง

รุ%กลื�ามัเน 1อเรุ�ยบของหัลือเลื อด วิ�ธี�ป้�องกันหลอดเล�อดแข็�ง ตี�บตีน โดย น.พ.เฉล�ยวิ ป้�ยะชน หน�า ๙๐

ลื-าใสุ�เองก4ผลื ตไตรุกลื�เซ้อไรุด,

น-1าตาลืแลืะไตรุกลื�เซ้อไรุด,สุ%งสุ"งผลืใหั� - รุะด�บตาลืในเลื อดสุ%ง

- โค.ด�ลืด- ความัด�นสุ%ง- โรุคอ�วน- ผน�งหัลือดเลื อดหันา แลืะต�บ- โคเลืสุเตอรุอลืสุ%ง

อ�นตรุายจากไขมั�นในเลื อดสุ%ง๑ . จากขาหัมั%เพ�ยงมั 1อเด�ยว โค.จะกรุะต��นผน�งหัลือดเลื อดผลื ตฮอรุ,โมันที่รุอมัโบเซ้น (thromboxane)

หัลือดเลื อดแดงบ�บต�วเกลื4ดเลื อดจ�บต�วก�น

เลื อดแข4งต�วรุ�ดเกรุ4งของหัลือดเลื อด

(ต"อ)

๒ . ต �นเต�น ตกใจ เสุ�ยใจ ด�ใจอย"างมัาก เช"น ด%ก�ฬาที่��ต �นเต�น เสุ�ยใจมัาก หัลื��งโคแอดรุ� นาลื นหัลือดเลื อดบ�บต�วแรุง ครุาบแตก.๓ . ออกก-าลื�งกายรุ�นแรุง ครุาบแตก.๔ . อากาศหันาวจ�ด หัลือดเลื อดหัดต�ว ครุาบ แตก . ๕ . ขาดน-1า . ๖ . ยาลืดความัด�น.๗ . ยาข�บป็?สุสุาวะ ๘ . อ"อนเพลื�ยมัาก.

น-1าด�

อาหัารุมั�ไตรุกลื�....๙๐+%

LDL

VLDL(+ไตรุ..)

วิ�ธี�ป้�องกันหลอดเล�อดแข็�ง ตี�บตีน โดย น.พ.เฉล�ยวิ ป้�ยะชน หน�า ๓๗

HDL

ต�บก�บการุผลื ตโคเลืสุเตอรุอลืเมั �อที่านโค . เข�าไป็มัาก...ต�บจะสุรุ�างโค.น�อยต�บป็กต จะป็รุ�บป็รุ มัาณการุผลื ตโค.ตลือดเวลืาต�บที่-างานไมั"ถู%กต�อง...ต�บจะมั�อ�ตรุาการุสุรุ�างโค.เที่"าเด มั + โค.ที่��ที่านเข�าไป็จ0งที่-าใหั�โค.สุ%ง

วิ�ธี�ป้�องกันหลอดเล�อดแข็�ง ตี�บตีน โดย น.พ.เฉล�ยวิ ป้�ยะชน หน�า ๔๗

ไขมั�นอ �มัต�วก�บสุ�ขภัาพถู�าที่านน-1ามั�นมัะพรุ�าว เนย ป็าลืมั, หัมั% ลืดลืง๑๕ % จะลืดโค.ในเลื อดได� ๑๕ มัก .% เช"นก�น

ไขมั�นอ �มัต�วที่-าใหั�ต�บก-าจ�ด โค.เลืวได�ลืดลืง...จ0งที่-าใหั�โค.เลืวเพ �มัในเลื อด.

(ไป็ลืด LDL receptors ของต�บ)

วิ�ธี�ป้�องกันหลอดเล�อดแข็�ง ตี�บตีน โดย น.พ.เฉล�ยวิ ป้�ยะชน หน�า ๔๙

ไขมั�นไมั"อ �มัต�วเช งเด��ยวก�บสุ�ขภัาพผลืด�: ถู�าที่านน-1ามั�นมัะกอก คาโนลื"า.....มัากข01นจะที่-าใหั�โค.ในเลื อดลืดลืง(๑๐%) ไมั"ที่-าใหั�โค.ด�ลืดแลืะไตรุกลื�.ลืดลืง

ผลืเสุ�ย: รุะยะยาว จะกดรุะบบภั%มั ค��มัก�น ลืดโค.ด� น �วในถู�งน-1าด� มัะเรุ4งลื-าไสุ�.น-ามั�นที่��ด�ที่��สุ�ด ค อ มัะกอก ?วิ�ธี�ป้�องกันหลอดเล�อดแข็�ง ตี�บตีน โดย น.พ.เฉล�ยวิ ป้�ยะชน หน�า ๕๐

(เที่(ากับเช�งซ้�อน)

ตีรวิจสีอบอ�กัคร*ง

ไขมั�นไมั"อ �มัต�วเช งซ้�อนก�บสุ�ขภัาพผลืด�: ถู�าที่านน-1ามั�นดอกค-าฟอย ที่านตะว�น ข�าวโพด(โอเมัก�า-๖).....มัากข01น จะที่-าใหั�โค.ในเลื อดลืดลืง.

ผลืเสุ�ย: รุะยะยาว จะกดรุะบบภั%มั ค��มัก�น ลืดโค.ด� น �วในถู�งน-1าด� มัะเรุ4งลื-าไสุ�.

วิ�ธี�ป้�องกันหลอดเล�อดแข็�ง ตี�บตีน โดย น.พ.เฉล�ยวิ ป้�ยะชน หน�า ๔๙

๑ . โคเลืสุเตอรุอลื ป็กต ควรุน�อยกว"า ๒๐๐ มัก . % ๒๐๐ - ๒๓๙ .....สุ%งป็านกลืาง

๒๔๐ - ๒๙๙ .....สุ%ง ต�1งแต" ๓๐๐ ข01น

ไป็ .....สุ%งมัาก

โคเลืสุเตอรุอลืชน ดเลืว (LDL) ควรุน�อยกว"า ๑๓๐ มัก.% ๑๓๐ - ๑๕๓ .....สุ%งป็านกลืาง ๑๖๐ - ๑๘๙ .....สุ%ง ต�1งแต" ๑๙๐ ข01นไป็ .....สุ%งมัาก

โคเลืสุเตอรุอลืชน ดด� (HDL)ควรุมัากกว"า ๔๐ มัก.%

ต-�ากว"า ๓๕ .....ต-�าต�วอย"าง: HDLสุ%งแต"เป็�นความัด�นเพรุาะอะไรุ ?

สุ�ดสุ"วนของโคเลืสุเตอรุอลืโคเลืสุเตอรุอลืรุวมั : ด� ..... ควรุน�อยกว"า ๔.๕ค"าป็กต < ๒๐๐ : > ๔๐ ต�วอย"าง: ....... ๒๐๐:๔๐ = ๕ : ๑

โคเลืสุเตอรุอลืเลืว : ด� ..... ควรุน�อยกว"า ๓ค"าป็กต < ๑๓๐ : > ๔๐

ต�วอย"าง: ....... ๑๓๐:๔๐ = ๓.๒ : ๑

ค�ณสุมับ�ต /ป็รุะโยชน,ของโคเรุสุเตอรุอลื ๑. เป็�นสุารุไขมั�นคลื�ายข�1ผ01ง ๒. เป็�นสุ"วนป็รุะกอบของที่�กผน�งเซ้4ลืลื, ๓. เป็�นสุารุต�1งของฮอรุ,โมันบางชน ด ๔. เป็�นสุารุต�1งต�นของน-1าด� ๕. เป็�นสุารุต�1งต�นของว ตามั นด�

ที่�กข�อขาดไมั"ได�

เซ้4ลืก�บโคเลืสุเตอรุรุอลื

ที่�กเซ้4ลืของเน 1อสุ�ตว,มั�โคเลืสุ.....?น-ามั�นสุ�ตว,จ0งอ�ดมัด�วยโค .... ?

ผน�งเซ้4ลื น วเคลื�ยสุ

โที่ษของโคเรุสุเตอรุอลื โค.จ�บก�บผน�งหัลือดเลื อดแดง

หัลือดเลื อดแดงแข4งต�ว > ต�บ > อ�ดต�น ๑. โรุคหั�วใจขาดเลื อด เช"น .... ๒. โรุคหัลือดเลื อดสุมัอง เช"น .... ๓. โรุคหัลือดเลื อดสุ"วนป็ลืายต�บต�น

. ใ

.

.

เรุามัารุ%�จ�ก

อน�มั%ลือ สุรุะก�บสุ�ขภัาพ(FREE RADICALS AND YOUR HEALTH)

การุอ�ดต�นของหัลือดเลื อดจากการุศ0กษาก�อนไขมั�นที่��ไป็อ�ดต�นในหัลือดเลื อดหั�วใจพบว"า ป็รุะกอบด�วยไขมั�นแลืะครุาบของโคเลืสุเตอรุอลืเก ดจากอน�มั%ลือ สุรุะ

กัรดไข็ม่น โดย วิ�สีย วิงศ์?สีายป้�$ น หน�า ๖๑

อน�มั%ลือ สุรุะค ออะไรุ ?เป็�นอะตอมัหัรุ อโมัเลืก�ลืที่��อ�เลื4กตรุอนไมั"มั�ค%" หัรุ อเป็�นเลืขค%"ที่��วงนอก

อ�เล�กัตีรอนม่�ป้ระจ;ลบ

ออกซ้ เจนอะตอมั เสุ�ยสุมัด�ลืย,

จ�บอ�เลื4กตรุอนที่��อ �นที่-าใหั�อะตอมัอ �นขาด

อ�เลื4กตรุอน

เก ดอน�มั%ลือ สุรุะต�วใหัมั"

ขาดอ�เลื4กตรุอน

ป็ฏิ ก รุ ยาลื%กโซ้"ของอน�มั%ลือ สุรุะ

ผน�งเซ้4ลืเป็�นไขมั�นที่��ไมั"อ �มัต�วมั�ความับอบบาง แลืะถู%กขโมัยอ�เลืคตรุอนโดยอน�มั%ลือ สุรุะได�โดยง"าย เก ดป็ฏิ ก รุ ยาลื%กโซ้" แลืะเก ดไขมั�นแข4งหัรุ อผน�งเซ้4ลืแข4งอาหัารุผ"านเข�าไมั"ได� รุ�บค-าสุ��งจากเซ้4ลืข�างเค�ยงไมั"ได� ที่-าใหั�เซ้4ลืตาย ที่-าลืาย DNA ในไมัโตคอนเครุ�ยซ้0�งอย%"ในน เคลื�ยสุ ที่-าใหั�ไมัโตคอนเดรุ�ยหัย�ดที่-างาน เซ้4ลืตายแลืะอว�ยวะต"าง ๆ เสุ �อมัเรุ4วสุรุ�ป็: อน�มั%ลือ สุรุะที่-าลืายเน 1อเย �อที่�กสุ"วนของรุ"างกาย

น วเคลื�ยสุ

เก ดการุที่-าลืายของเน 1อเย �อที่��เสุ�ยอ�เลื4กตรุอน

น.พ . Denham Harmon,M.D.,Ph.D เป็�นคนแรุกที่��ต�1งที่ฤษฎี�ว"า ความัแก"(ความัเสุ �อมั)เก ดจากอน�มั%ลือ สุรุะไป็ที่-าลืายเน 1อเย �อต"างๆของรุ"างกาย แลืะต�วป็Bองก�นอน�มั%ลือ สุรุะค อว ตามั นซ้� แลืะอ� โดยไป็ป็Bองก�นอน�มั%ลือ สุรุะไมั"ใหั�ไป็ด0งอ�เลื4กตรุอนจากโมัเลืก�ลืหัรุ อเน 1อเย �ออ �นๆ (antioxidants) . การุใหั�ว ตามั นด�งกลื"าวจ0งเป็�นการุชลือชลืา . Free radicals and your health หัน�า ๓

(ขะโมัย)

หั�วขโมัย....

สุรุ�างหั�วขโมัย

ที่-าลืายเซ้4ลือ �นๆ ต"อไป็

ที่��มัาของอน�มั%ลือ สุรุะ - จ�ดรุะเบ ดในเครุ �องยนต,(ไวมัาก ) คว�น - การุเผาไหัมั�ในเซ้4ลืของรุ"างกายตามัป็กต ที่��ไมัโตคอนเดรุ�ย - การุที่-างาน แลืะออกก-าลื�งกายที่��มัากเก นไป็ - ตะก��ว ยาฆ่"าแมัลืง แคดเมั��ยมั เหัลื�า บ�หัรุ�� - ที่านอาหัารุที่��ผ"านความัรุ�อนสุ%ง/นาน

ที่��มัาของอน�มั%ลือ สุรุะ (ต"อ)- การุต ดเช 1อจากแบคที่�เรุ�ยแลืะไวรุ�สุ- การุอ�กเสุบโดยไมั"ที่รุาบสุาเหัต� เช"น ข�อ อ�กเสุบ รุ%มัาตอยด, เกQาที่,- รุ�งสุ�

เหัต�ป็?จจ�ยของโรุคหัลือดเลื อดหั�วใจแนวค ดในอด�ต: โรุคหัลือดเลื อดหั�วใจเก ดจากก นเนย ไข" แลืะอาหัารุโคเลืสุเตอรุอลืสุ%งที่-าใหั�มั�โคเลืสุเตอรุอลืสุ%งในเลื อด จ0งไป็จ�บที่��ผน�งหัลือดเลื อด.ต"อมัา: โคเลืสุเตอรุอลืไป็จ�บก�บแคลืเซ้��ยมัในกรุะแสุเลื อดแลื�วเกาะเป็�นช�1นๆ (แคลืเซ้��ยมั-โคเลืสุเตอรุอลื-แคลืเซ้��ยมั-โคเลืสุเตอรุอลื).

หัลืายคนเช �อว"า โคเรุสุเตอรุอลืในเลื อดที่��สุ%งที่��มัาจากอาหัารุน��แหัลืะเป็�นสุาเหัต�ของโรุคหัลือดเลื อดหั�วใจ . ซ้0�งอาจเก ดจากน�กว จ�ยกลื�"มัน�1ที่-างานใหั�ก�บบรุ ษ�ที่ที่�ผลื ตยาลืดโคเลืสุเตอรุอลืในเลื อดน��เอง.

ป็?จจ�บ�น: มั�แนวโน�มัว"า เก ดจากอน�มั%ลือ สุรุะที่-าลืายเซ้4ลืของผน�งหัลือดเลื อด.