สึ�นามิ�

คลื่��นสึ�นามิ�เป็�นคลื่��นไหวสึะเทื�อนทื��เกิ�ดขึ้��นในทืะเลื่เหรื�อชายฝั่�� งทืะเลื่ป็�นคลื่��นย!กิษ์#ทื��มิ�แหลื่%งกิ&าเน�ดมิาจากิมิหาสึมิ(ทืรืแลื่ะเคลื่��อนทื��เขึ้)าสึ*%ฝั่�� ง โดยทื��เคลื่��อนตั!วอย%างรืวดเรื-วสึ*ง ความิยาวคลื่��นมิากิจนมิ�พลื่!งรื(นแรืง เด�นทืางได)ในรืะยะไกิลื่

ภาพเคลื่��อนไหวแสึดงกิารืเกิ�ดแผ่%นด�นไหว ในมิหาสึมิ(ทืรืแป็ซิ�ฟิ3กิแถบป็าป็�วน�วกิ�น� อ!นเป็�นตั)นเหตั(ขึ้องสึ�นามิ�ทื��ครื%าช�ว�ตัชาวป็าป็�วน�วกิ�น�ไป็หลื่ายพ!นช�ว�ตั 

คลื่นสึ�นามิ�มิ�กเก�ดจากแผ่�นด�นไหวในทะเลื่ เมิอเก�ดแผ่�นด�นไหวในทะเลื่อ�นเนองมิาจากแผ่�นเปลื่อกโลื่กมิ�การเคลื่อนตั�วท!าให"เก�ดแรงกระเพื่อมิอย่�างร%นแรงตัรงบร�เวณจ%ดโฟก�สึของการเคลื่อนท� แลื่ะแรงกระเพื่อมิน�*ถู,กถู�าย่ทอดไปสึ,�น!*าทะเลื่ ท!าให"น!*าทะเลื่เก�ดคลื่น ซึ่�งในระย่ะแรก คลื่นจะมิ�ลื่�กษณะความิย่าวช่�วงคลื่นมิาก ความิสึ,งของคลื่นน"อย่แพื่ร�ออกไปเป0นวงท%กท�ศท%กทางด"วย่ความิเร2วประมิาณกว�า 700 ก�โลื่เมิตัร/ช่�วโมิง เมิอคลื่นด�งกลื่�าวเคลื่อนเข"าหาช่าย่ฝั่4 งทะเลื่จะมิ�การเปลื่�ย่นแปลื่งความิย่าวช่�วงคลื่นลื่ดลื่ง แตั�ความิสึ,งของคลื่นจะเพื่�มิข�*น ท!าให"มิ�พื่ลื่�งท!าลื่าย่ลื่"างอย่�างร%นแรง

สึ�นามิ� สึ%วนใหญ่% เกิ�ดจากิกิารืเคลื่��อนตั!วขึ้องเป็ลื่�อกิโลื่กิใตั)ทืะเลื่อย%างฉั!บพลื่!น อาจจะเป็�นกิารืเกิ�ดแผ่%นด�นถลื่%มิย(บตั!วลื่ง หรื�อเป็ลื่�อกิโลื่กิถ*กิด!นขึ้��นหรื�อย(บตั!วลื่ง แตั%อาจเกิ�ดจากิสึาเหตั(อ��น ๆ ได) เช%น กิารืรืะเบ�ดอย%างรื(นแรืงขึ้องภ*เขึ้าไฟิใตั)ทืะเลื่ ด�นถลื่%มิทื��พ��นทื)องทืะเลื่ กิารืทืดลื่องรืะเบ�ดน�วเคลื่�ยรื#ใตั)ทืะเลื่แผ่%นด�นไหว หรื�ออ(กิกิาบาตัพ( %งชน

สึาเหตั(

ลื่�กษณะของคลื่น

คลื่นธรรมิดา

คลื่นสึ�นามิ�

ความิย่าวคลื่น

100-300 m

มิากกว�า 500 km

ความิสึ,งของคลื่น

1-3 m 30 m

ความิเร2วคลื่น

90 km/hr

500-1000 km/hr

ข"อแตักตั�างระหว�างคลื่นน!*าธรรมิดาก�บคลื่นสึ�นามิ�

ข"อเท2จจร�งเก�ย่วก�บสึ�นามิ�               1. คลื่��นสึ�นามิ�ในมิหาสึมิ(ทืรืมิ!กิเกิ�ดจากิแผ่%นด�นไหว               2.คลื่��นสึ�นามิ�อาจมิ�ความิสึ*งคลื่��นถ�ง 10-30 เมิตัรื บรื�เวณชายฝั่�� ง แลื่ะสึามิารืถพ!ดเขึ้)าไป็ในชายฝั่�� งได)หลื่ายรื)อยเมิตัรื               3. บรื�เวณชายฝั่�� งมิ!กิโดนคลื่��นพ!ดพาหายไป็               4. คลื่��นสึ�นามิ�ไมิ%ใช%คลื่��นเด��ยว แตั%เป็�นช(ดคลื่��น แลื่ะอาจมิ�หลื่ายลื่*กิตั�ดตัามิกิ!นมิา ลื่*กิแรืกิไมิ%ใช%ลื่*กิทื��แรืงทื��สึ(ด ลื่*กิทื��แรืงทื��สึ(ดเป็�นลื่*กิทื��3-6               5. คลื่��นสึ�นามิ�อาจมิ�ตั%อเน��องกิ!นได)เป็�นเวลื่าหลื่ายช!�วโมิง               6. คลื่��นสึ�นามิ�พ!ดพาได)เรื-วกิว%าอ!ตัรืากิารืว��งขึ้องคน               7. คลื่��นสึ�นามิ�ทื&าให)รืะด!บน&�าลื่ดลื่งอย%างรืวดเรื-วกิ%อนทื��จะมิ�รืะด!บน&�าสึ*งแลื่ะคลื่��นรื(นแรืงตัามิมิา               8. ห�นขึ้นาดใหญ่% กิรืวด ทืรืาย เรื�อ บ)านเรื�อน ยานพาหนะ อาจพ!ดพามิาพรื)อมิคลื่��นสึ�นามิ� แลื่ะพ!ดพาไป็ได)ไกิลื่จากิชายฝั่�� งหลื่ายรื)อยเมิตัรื ซิ��งทื&าให)เกิ�ดกิารืบาดเจ-บ               9. คลื่��นสึ�นามิ� เกิ�ดได)ทื!�งกิลื่างค�นแลื่ะกิลื่างว!น             10. คลื่��นสึ�นามิ�สึามิารืถพ!ดพาเขึ้)าไป็ย!งคลื่องแลื่ะมิหาสึมิ(ทืรืทื��ตั%อเน��องกิ!บทืะเลื่ 

สึ�นามิ�ในป็รืะเทืศไทืยแผ่%นด�นไหวในมิหาสึมิ(ทืรือ�นเด�ย

พ.ศ.2547 เป็�นแผ่%นด�นไหวใตั)ทืะเลื่ซิ��งเกิ�ดขึ้��นเมิ��อว!นทื�� 26 ธั!นวาคมิ พ.ศ. 2547 (มิ�ศ*นย#กิลื่างอย*%ในมิหาสึมิ(ทืรือ�นเด�ยบรื�เวณด)านตัะว!นตักิขึ้องห!วเกิาะสึ(มิาตัรืา ป็รืะเทืศอ�นโดน�เซิ�ย) แรืงสึ!�นสึะเทื�อนจากิแผ่%นด�นไหว ทื&าให)พ��นทื��บรื�เวณเกิาะสึ(มิาตัรืาได)รื!บความิเสึ�ยหาย แผ่%นด�นไหวเกิ�ดจากิกิารืย(บตั!วขึ้องเป็ลื่�อกิโลื่กิใตั)มิหาสึมิ(ทืรือ�นเด�ย-ออสึเตัรืเลื่�ย ลื่งขึ้)างใตั)แผ่%นย*เรืเซิ�ย กิรืะตั()นให)เกิ�ดคลื่��นสึ�นามิ�สึ*งรืาว 30 เมิตัรื เขึ้)าทื%วมิทื&าลื่ายบ)านเรื�อนตัามิแนวชายฝั่�� งอ!นดามิ!นขึ้องป็รืะเทืศไทืยได)แกิ% ตัรื!ง สึตั*ลื่ กิรืะบ�� พ!งงา ภ*เกิ-ตั แลื่ะรืะนอง น!บเป็�นหน��งในภ!ยพ�บ!ตั�ทืางธัรืรืมิชาตั�ครื!�งรื)ายแรืงทื��สึ(ดในป็รืะว!ตั�ศาสึตัรื#

สึ�นามิ�ในประเทศญี่�ป%7นเมิอว�นท� 11 มิ�นาคมิ พื่.ศ. 2554 การเก�ดเหตั%แผ่�นด�นไหวคร�*งร%นแรงท�สึ%ดในประว�ตั�การณ8ญี่�ป%7น ว�ดระด�บความิร%นแรงได" 8.9 ร�คเตัอร8 ซึ่�งเก�ดจากการเคลื่อนท�ช่นก�นของแผ่�นธรณ�ภาคแปรซึ่�ฟ:กก�บแผ่�นธรณ�ภาคอเมิร�กาเหนอ บร�เวณช่าย่ฝั่4 งทางตัะว�นออกเฉี�ย่งเหนอของประเทศ ห�างจากกร%งโตัเก�ย่วราว 400 ก�โลื่เมิตัร จ%ดศ,นย่8กลื่างอย่,�ลื่�กลื่งไปราว 24 ก�โลื่เมิตัร ซึ่�งเก�ดคลื่นย่�กษ8สึ�นามิ� ขนาดสึ,ง 10 เมิตัร กระหน!าพื่*นท�เมิองเซึ่นได ในจ�งหว�ดมิ�ย่าก� ในเวลื่าตั�อมิา โดย่เกลื่�ย่วคลื่นขนาดมิห�มิากลื่นรถูย่นตั8 เรอ อาคารบ"านเรอนจ!านวนมิาก

ระบบเตัอนภ�ย่สึ�นามิ� ศ,นย่8เตัอนภ�ย่สึ�นามิ�ภาคพื่*นแปซึ่�ฟ:ก (PTWC) ตั�*งอย่,�ใกลื่"ฮอนโนลื่,ลื่, ฮาวาย่ • ท%�นลื่อย่ (BUOY)            อ%ปกรณ8ลื่อย่น!*าสึ!าหร�บให"สึ�งอนเกาะหรอค!*าจ%น ผ่ลื่�ตัจากว�สึด%ท�มิ�ความิแข2งแรง ทนทาน ทนแดด แลื่ะทนการก�ดกร�อนของน!*าทะเลื่ ไมิ�เป0นสึน�มิ รวมิท�*งมิ�สึมิอแลื่ะสึาย่โย่งย่�ดสึมิอ ท�มิ�ความิเหน�ย่วทนทานสึ,ง ท%�นลื่อย่มิ�หลื่าย่ช่น�ด •  เครองบ�นท�กความิด�นน!*า (BOTTOM PRESSURE RECORDER: BPR)          อ%ปกรณ8ท�ท!าหน"าท�ว�ดความิด�นท�เปลื่�ย่นแปลื่งของน!*าบร�เวณพื่*นมิหาสึมิ%ทร เพื่อใช่"สึ!าหร�บการค!านวณหาระด�บความิ สึ,งของน!*าด"านบน ระบบน�*สึามิารถูตัรวจจ�บคลื่นสึ�นามิ� ท�มิ�แอมิพื่ลื่�จ,ดเลื่2กเพื่�ย่ง ๑ เซึ่นตั�เมิตัรได" รวมิท�*งย่�งสึามิารถู บ�นท�กข"อมิ,ลื่ว�น แลื่ะเวลื่าท�บ�นท�กข"อมิ,ลื่ ค�าแรงด�นไฟฟ?าของแบตัเตัอร� รวมิถู�งการตัรวจสึอบแลื่ะตั�ดตัามิสึถูานภาพื่ ของอ%ปกรณ8ด"วย่

กิารืรื!บมิ�อภ!ยคลื่��นสึ�นามิ�1.ขึ้ณะทื��อย*%บรื�เวณชายฝั่�� งเมิ��อรื* )สึ�กิว%ามิ�แผ่%นด�นไหวหรื�อพบว%ารืะด!บน&�าทืะเลื่ลื่ดลื่งมิากิผ่�ดป็กิตั� ให)รื�บอพยพไป็ย!งบรื�เวณทื��สึ*งทื!นทื�2.เมิ��อได)รื!บฟิ�งป็รืะกิาศจากิทืางกิารืเกิ��ยวกิ!บกิารืเกิ�ดแผ่%นด�นไหวในทืะเลื่ ให)เตัรื�ยมิรื!บสึถานกิารืณ#ทื��อาจจะเกิ�ดสึ�นามิ�ตัามิมิาได)3.ถ)าอย*%ในเรื�อซิ��งจอดอย*%ในทื%าเรื�อให)รื�บน&าเรื�อออกิไป็กิลื่างทืะเลื่ เมิ��อทืรืาบขึ้%าวว%าจะเกิ�ด สึ�นามิ�พ!ดเขึ้)ามิา4.คลื่��นสึ�นามิ� อาจเกิ�ดขึ้��นได)หลื่ายรืะลื่อกิจากิกิารืเกิ�ดแผ่%นด�นไหวครื!�งเด�ยว เน��องจากิมิ�กิารืแกิว%งไป็มิาขึ้องน&�าทืะเลื่ ด!งน!�นควรืรือป็รืะกิาศจากิทืางกิารืกิ%อนจ�งสึามิารืถลื่งไป็ชายหาด5.ตั�ดตัามิกิารืเสึนอขึ้%าวขึ้องทืางกิารือย%างใกิลื่)ช�ดแลื่ะตั%อเน��อง6.หากิบ)านเรื�อนอย*%ใกิลื่)ชายหาด ควรืจ!ดทื&าเขึ้��อน กิ&าแพง ป็ลื่*กิตั)นไมิ) วางว!สึด( เพ��อลื่ดแรืงป็ะทืะขึ้องน&�าทืะเลื่ ในบรื�เวณย%านทื��มิ�ความิเสึ��ยงภ!ยในเรื��องสึ�นามิ�7.ควรืหลื่�กิเลื่��ยงกิารืกิ%อสึรื)างอาคารืบ)านเรื�อนใกิลื่)กิ!บชายฝั่�� งในย%านทื��มิ�ความิเสึ��ยงภ!ยสึ*ง

ศ�กษาเพื่�มิเตั�มิได"ท�• ว�ด�โอเพ��มิ

เตั�มิ

• ความิรื* )เพ��มิเตั�มิ

• สึ��อกิารืเรื�ยนรื* )เพ��มิเตั�มิครื*ตั�=กิhttp://

www.learnbytechno.com/

http://www.vcharkarn.com/varticle/267http://123ne.blogspot.com/2012/06/blog-post_16.htmlhttp://www.navy.mi.th/hydro/TSUNAMI.htm

http://www.youtube.com/watch?v=5bdE5hhZ8ighttp://www.youtube.com/watch?v=OTTb9yVXV9g