QQUUEEEEDD

_______________ A NOVEL _______________

Henery Sydnor Harrison

0if;wif jrefrmjyefonf

(1977 ck/ Edk0ifbmv 'kwd,t}udrf)

ဟသာဝတသတငးစာ အယဒတာခပ (ဥး) ဝငးတင ဘာသာပနေသာ

uudd GG စာအပစာတမး စာနယဇငး ႒ကတငပႎႀပထတေဝခၾင - ၉၄၈ ၁၉၇၇ ခ၊ ႎဝငဘာလ ဒတယအ႒ကမ၊ ၂၀၀၀ ပနးခ ကေကာႌၿနႛ (ယခ စာအပ မကႎႀာဖးပၝ ဆရာ႒ကး ဥးဝငးတင ပတပနးခ - မငးေကာခင) ဘေလာက လၾင၊ ၃၄ လမး အဖး႟က ကာလာ လႀေဖ၊ စးမးမတဆက စာအပခပ စစလႁင (၁၆ ကပ) ဥးႌၿနႛလၾင၊ ယမငးစာေပ (၀၅၀၇) ၁၉၂၊ ၃၉ လမး၊ ရနကနက ထတေဝ၍ ဥးစလႀ၊ စးမးမတဆက ပႎႀပတက (၀၂၂၀၉)၊ ၁၄၆၊ ၃၃လမး၊ ရနကနတၾင ႟ကႎႀပသည။ Henery-Sydnor-Harrison ေရးသားသည Queed က

ကၾ အမညဖင ဝငးတင မနမာပနသည။

0if;wif jrefrmjyefaom "udG"

၁၉၇၇ ခ၊ ႎဝငဘာမႀာ ယမငးစာေပက ဒတယအ႒ကမ ပႎႀပ ထတေဝတ ဟသာဝတ ဥးဝငးတငရႚ "ကၾ (Queed)" ဘာသာပန စာအပက မနမာ ကႃးပစဖရမမႀာ စာအပ အစမႀေန စာမကႎႀာ ၁၄၅ အထက 'ေဘးထၾက' (Sideeffect) ကလညးေကာငး၊ ကနတအပငးက 'ငယေလးေအာင' (NgelayAung) ကလညးေကာငး၊ ပနစာစ စာ႟က တငေပးထားရာကေန ပနလညကးယ ေဖာပလကတာ ဖစပၝတယ။

ဂာနယေကာမမေလး၏ အမႀာ "ေဟာ ဒမႀာ 'ကၾ' ဘာသာပန ခငဗ" ကမ အလပခနးထသႛ စာေရးဆရာ မသနးတငသည 'ကၾ' ဘာသာပန စာမ႒ကးက ပကဝငလာကာ ကမ စားပၾေပ၌ ပခရငး ေပာလကသည။ ကမမႀာ စာမထပ႒ကးက ကညလက၊ မသနးတင၏ မကႎႀာက ေမာကညလကဖင တဒဂ အသကရႀႃ မႀားေလာကေအာင ကကေသ ေသေနသည။ "ကဝငးတင ဘာသာပနထားတယ။ ေဒမမေလး အမႀာေရးေပးဖႛ ကေနာက ေပးခငးလကတယ" ကမ ကာရႀည ကကေသ ေသမေနေစရန သက ဆကေပာပသည။ ကဝငးတငဟ သေပာလကမႀပင ကကေသ ေသေနေသာ အရႀနတႛသည တစစ ေပ၍သၾားသည။ ေငၾတာရ မဂၢဇငး၌ 'ကၾ' စာအပေပာကဆးမႁဖင စာဖၾႚခေသာ ကဝငးတင၏ ေဆာငးပၝးက ဖတရ႓ပးကတညးက 'ကၾ' ေပ၌ စၾလနးသမားတၾင ကမ တဥးတညး မဟတဘ ကဝငးတင တဥးပၝ အေဖာတးလာသညဟ အစၾအ႓မ မႀတသားခသည။ ထမႀတသားထားေသာ အမႀတထားမႁေကာင ဘာသာပနသ "ကဝငးတင" ဆေတာမႀပင ကကေသေသေနေသာ အရႀနတႛ ပန၍ ေပသၾားခငး ဖစသည။ 'ကၾ' စာအပက အ႒ကမ႒ကမမႀ အ႒ကမ႒ကမ ကမ ေကာငာခဖးသည။ ဘာသာပနလေသာ ဆႎၬေစာခငးေကာငသာ ေကာငာ႓ပးရငး ေကာငာေနသည။ စာအပထ၌ကား ကးကားႌၿနးဆထားေသာ အခကအလကမား၊ စကားလး ေဝၝဟာရမား၏ အနကအဓပၯာယမားက ရႀာေဖၾ စေဆာငး ရႀငးလငးပရမည လပငနးသည အခနေပးရမည ေမာစရာ ေနာကဆကတၾ လပငနးဖစခငးေကာင စတရႀတငး ကယမပၝႎငဘ ႎႀစေပၝငးမားစၾာ ကကာခငတငး ကကာေန ခသည။ ေငၾတာရ မဂၢဇငး၌ "ကဝငးတင" ၏ ေဆာငးပၝးက ဖတ႟ႁရ႓ပးေနာက "ကဝငးတင ဘာသာပနရင ဘယေလာကမား ေကာငးလကမလ" လႛ ေတာငတမဖးခသည။ 'ကၾ' ဘာသာပနေရးကစၤသည ဘယေသာအခၝမႀ ဖယရႀား၍မရေအာင ဘဝသကတာတၾင လပစရာ ကနေနသည တာဝနတရပကသႛ ကမ ေခၝငးထ၌ ထာဝစဥ သမႁစၾလကရႀသည။ ဘာသာပနရန တာဝန ပကကၾကခငးဖင သသရာရႀညကာလာစဥ သားသမး သးေယာကအနက ေမာငမးဟနက 'ကၾ' စာအပ ေပးအပ႓ပး ဤစာအပက ဘာသာပနရမည။ မဖစဖစေအာင ပန၊ ငၝပၝ ဝငးကညမညဟ ေပာဆ ေပးအပ လကသည။ ေမာငမးဟနး ဖတေန႓ပဟ သရသည။ ဘာသာပနရန စေဆာငးရမည အခကအလကေတၾအတၾက အခနကာေန သညဟ ညညးသကားရသည။ ေမာငမးဟနး အခနကကာေန၍ ထပမ၍ တကတၾနးသညအခၝ စေနပၝ႓ပဟ အေဖ ေပးသည။ ကမသနးတင 'ကၾ' စာမ႒ကးက ယလာသညအခၝ၌ စာမ႒ကးကကညကာ ကမ၏ ဝမးေမာကခငးကား ေပာဖၾယရာ မရႀေပ။ ခကခငးပင ေမာငမးဟနးက ဟစေခကာ "ဒမႀာကည" ဟ ပလကသည။ ေမာငမးဟနးသည ကမ အလပညမႁက ဝမးသာခငးလညး ဖစ၏။ သႛဘကမႀ အခနကကာ ေနမႁေကာင အဆၾထမႀ သဘာပနထားေသာ စာ႟ၾကမားက ဆၾထတယလာကာ ကမသနးတငက ပလက "ကေနာ ပနမလႛ စထားတာ" ဟ ေပာသည။ အႎႀစႎႀစ အလလ ကမ ေခၝငးထ၌ စးဝငေနေသာ သမႁ႒ကးက ဘာသာပနသက ဆၾႎႁတ ဖယရႀားေပးသညအတၾက ကမ ေကးဇးတငလကပမႀာ စာအားဖင ေဖာပႎငခငးပင မစၾမးေပ။

I

စာမ႒ကးက ေပၾႚ၍ ဝမးေမာကဝမးသာ အမပနလာခသည။ တညလး ညႎႀစခကအထ ဖတသည။ ေနာကတေနႛ ေနႛတဝက မ႓ပးမခငး ဆကဖတသည။ ဝတၨဆးလ႖င မကလး ေညာငးေညာငးဖင ခတၨအနားယရန မကစက စမႀတ ထားလကသည။ မကလးမႀတလကမႀ ဆပကမးမႀ ထၾကခၾာလာေသာ ဧရာဝတသေဘာ႒ကးသည တေရးေရး ေပလက ရႀသည။ သေဘာထၾကလာ႓ပးေနာက ေအးမေသာ မစပငေလသည တဟးဟး တကခတလာသည။ သေဘာဥးခနး အဆၾ တခၝးက ဥးခစေမာငက ဆၾ၍ ပတေပးေနခက ကမလညး အမႎႀင ခၾလာခေသာ အဖစက ရငနငေအာင ခစားလက ရႀသည။ သေဘာဥးခနးထ၌ ကမတႛ ဇနးေမာငႎႀ ႎႀစဥးသာ ပၝသည။ လကထပ႓ပး အမ၌ သႎႀင ၇ ရက ေနခကာ သႛေနာကသႛ လကလာခေသာ သတႛသမး ပပေႎၾးေႎၾးဖစသည။ သတႛသမး၏ မ႟ၿငလနးေသာ မကႎႀာက ကညကာ သတႛသား လညး မကႎႀာမေကာငးေပ။ "တငေလးေတာ ရနကနေရာကရင တကယ ဆငးရေတာမႀာပ။ ဒအတၾက စတမေကာငးဘး" သတႛသား စတေကာငးေစေအာင ကမ စတအားတငး၍ ပနေပာသည။ "ကကႛအတၾက ဘာမဆ စၾနႛလၿတႎငတ စတဓာတ ရႀပၝတယ။ အားလးလ စၾနႛလၿတခ႓ပ၊ မပပၝနႛ" ကမအား တစတရာ မေပာေတာဘ ႓ငမသက တတဆတေနသည။ "ဘာေတၾ စဥးစားေနသလ" ကမ ထပေမးလက သည။ "တငေလးဆက ဒစကားကားရေတာ စာအပထက ရႀာလေဝလင ဇာတလက မနးခေလးက အမႀတရ ေနတယ" "ဘယလ မနးခေလးလ။ ဘယလ ဇာတလမးလ" "ဘယလ ဇာတလမး၊ ဘယလ ဇာတေကာငးဆတာ အခေတာ မေပာလေသးဘး၊ ေစာငပၝဥး။ အခေပာတာထက ကယတငဖတ႓ပး ကယတငသသၾားေတာမႀ ပေကာငးပၝတယေလ" ရႀာလေဝလင ဆေသာ မကႎႀာဖႃ မနးခေလး၏ အမညနာမသည ထည ထသေဘာေပ၌ စ၍ ကားဖးေသာ နာမည ဖစသည။ နာမညအပင ဘာမႀ ပ၍ မသေပ။ ရနကနေရာက႓ပး မကာမ (၃၂) လမး စာအပခပဆငမႀ အဖးသစ ခပခငးထားေသာ 'ကၾ' စာအပက ေတၾႚရသည။ "လမးေဘးအေဟာငး စာအပဆငတဆငက ေတၾႚလႛ ကက ဝယဖတတယ။ ဒစာအပဖတ႓ပး စာအပထမႀာ ကကနႛ တထပထတေနတ အခကေတၾ ေတၾႚရတာ သပအသမတယ။ ဒစာအပထက အသစၾေအာင ခကသၾားတ စာအပရႀ က မရႀေသးဘး" 'ကၾ' စာအပက ကမ တ႟တေသ သမးလကသည။ တခၝတရ ဟလႀန ဒလႀန ဖတကညသည။ စာအပထ၌ ရႀာလေဝလင ဆေသာ မနးခေလး၏ နာမညက ေတၾႚလက၍ စတဝငစားကာ ေမးကညသည။ "သေဘာေပမႀာေပာတ ရႀာလေဝလငဟာ ဒ 'ကၾ' စာအလပထက ရႀာလေဝလငလား" "ဟတတာေပၝ၊ အခနရရင ဖတကညပၝ"

II

ရႀာလေဝလငအေကာငး သခငေသာေကာင ဖတရန ႒ကးစားလကသည။ စာလးေသေသး စာမကႎႀာ ၄၀၀ ေကာ သညအပင အခႚ စကားလးမားမႀာ အဓပၯာယသရန ခကေနသည။ မကားဖးေသာ စကားလးေတၾ မားလၾနး၍ သႛက ေမးကညသည။ ခရစေတာရႚ သမာကမးစာမားက ႌၿနးထားေကာငး၊ အခႚမႀာ ဂရစကားႎႀင လကတငစာေပ ေဝၝဟာရမားဟ ေပာပ ၍ ဖတဖႛရန စတမရႀညႎငခငးေကာင စတအားထကသနခငးနညးကာ သမး၍သာ ထားလကသည။ ဂပနေခတ ပညလမးရႀ စစကာလအတၾငး ဆႉမေမာက ေပာငးေ႟ၿႚရေသာ အမ႒ကးသႛ ေရာကမႀ ဘ႟ထတၾင သ မမငေအာင လ႖ႚဝႀကစၾာ သမးဆညးထားေသာ ပစၤညးမားက သေတၾႚရႀသၾားသည။ သႛအေကာငးက "ကမ ခငပၾနး" အမညတပ၍ သႛအတၪပၯတၨ ေရးရန စေဆာငးလာေသာ သႎႀင ပတသကသမ႖ အခကအလက အေကာငးအရာ မႀတစ မႀတတမးမား၊ ဂပနေခတအတၾငး လ႖ႚဝႀကစၾာ လပေနရေသာ ေထာကလႀမး ေရးလပငနးမႀ အခႚ အေရး႒ကးေသာ အခကအလကမား၊ ထႛအပင သႛအသက ၂၆ ႎႀစ၌ မညမ႖ ဆပငဖႃေန ေကာငးက သားသမးမား ႒ကးလာလ႖င ပခင၍ ဆပငကကတငး စသမးထားေသာ သႛဆပင အထပမားဖစသည။ ေထာကလႀမးေရး အထးသတငးမားက မလခဘး ဆကာ အတငး မး႟ႁႚခငးသည။ သႛ အတၪပၯတၨ ေရးရန စေဆာငး ေရးမႀတခေသာ မႀတတမးစာအပ႒ကးက လႀနဖတ႓ပးမႀ ကမက ေမးသည။ "ဒၝေတၾက ဘယလ အသးခမလႛလ" "ကကႛ အတၪပၯတၨ တေနႛ ေရးခငလႛ၊ စ ေရးမႀတထားတာေတၾ" သသည ကကေသေသကာ ကမအား ေငးစကလက ကညေန႓ပးမႀ အသထၾကလာသည။ "ကကလညး တငေလး အေကာငးက 'My Wife' လႛ ေရးမယ။ ကကႛေပမႀာ တငေနတ အေ႔ကး ေတၾမႀာ 'က႗ႎပ၏ ဇနး' ဆတ စာအပတအပကပၝ အေ႔ကး ထညမႀတထား။ ေရးက ေရးမယ" ကမက ပးေစေစဖင ေပာလကသည၊ "ဒအေ႔ကးမဆပခင အတးေရာ ရမႀာလား"။ သသည ဘ႟ထ၌ လ႖ႚဝႀကစၾာထားသည ပစၤညးမားႎႀငအတ တကၾထားရႀေသာ 'ကၾ' စာအပက ဆၾယလကသည။ "အေ႔ကး မဆပခင အတးအရငေပးမယ။ လာ လာ" ကမက အမေအာကထပသႛေခခကာ စာကညခနးထ၌ 'ကၾ' စာအပက မနမာလ ဖတသၾားသည။ ေရႀႚစာမကႎႀာ သးေလး႟ၾကေလာကတၾင ဝတၨ နားေထာငခငးထက သႛက ပမ၍ စတဝငစား ေနသည။ မနမာ စာအပတအပက ကင၍ ဖတပေနသည အတငးပင ဖတ ပေနသည။ အမကစၤ အလပမားရႀ၍ ထလပလ႖င "မ႓ပးေသးဘးလား မနမန" ဆကာ တေကာကေကာက လကလာလကလညး ဖတပသည။ တခနး ႎႀစခနးဆးသၾားေသာအခၝ၌ ႓မႚထမႀ သပနေရာကလ႖င စာအပက သႛလကထ၌ထညကာ ဖတခငးရသည။ ေနႛစဥ ႓မႚထသၾားသည အခနအခကအတနႛ ဖတထားရသညကပင ဆနႛတငငဖစလက စာအပက အစၾ႒ကး စၾေနေတာသည။ မနမာလ ဖတပေနရငး စာအပထ၌ နားလညရနခကေသာ စကားလးေဝၝဟာရမား၊ ဂရလကတင စာေပစကားတႛႎႀင ဆကစပေသာ အခကမားက တပၝတညး အဓပၯာယ ရႀငးေပာသၾားသည။

III

'ကၾ' သည ေဝၝဟာရ စကားလး႔ကယေသာ သပၯပညာရႀင ဖစသည။ ဇာတလကမငးသမး ရႀာလေဝလင ကပင ေဝၝဟာရ ႔ကယမႁက ေအာခထားရေသာ ေဒၝကတာ ပၝရဂေလးဖစသည။ ဝတၪက စၾလနးစၾာ အာ႟စကလက နားေထာင ခစားေနခက ဝတၪထ၌ ပၝလာေသာ ေဝၝဟာရ စကားလးတလးအတၾက ရႀငးလငးေပာခကမား ရႀညလားလႀခငးေကာင အေတာေအာငအညး ေစာငဆငးနားေထာငရသည။ ႌၿနးဆထား ေသာ ပဂၢလေတၾအေကာငး ရႀငးသညအခၝလညး မ႓ပးႎငေတာ။ "ဟားဘတစပငဆာ" ဆတ ပဂၢလက ဘယလပဂၢလ၊ "ေသာမတ(စ)ဟငနရ ဟပစလ" က ဘယလပဂၢလ၊ "ခားလ (စ) ေရာဘတဒၝဝင" က ဘယလ ပဂၢလမး၊ "ဂ႗နစတးဝပ မလ" က ဘယသ၊ "ေဒးဗစဟၾနး" ဆတာက ဘယပည သား၊ ဘယလပညာရႀင၊ "ဂ႗နဖစ" ဆတ ပဂၢလက … ထပဂၢလတႛ၏ အတၪပတၨ အကဥးခပတႛက သကရာဇ ခႎႀစႎႀငတကၾ ရႀငးေပာေနေသာေကာင ဇာတလမးကသာ မ၍ သခငေဇာဟန ပငးပေနေသာ ကမမႀာ သညးမခႎငဘ တတတတတတ ဖစႎငသမ႖ ခးေပာရန အေလာတ႒ကး ေတာငးပနမသည။ "စတရႀညရႀညထားပၝ။ ဒစာအပထမႀာ ဗးကန မသႎငတ စကားလးေတၾ အမား႒ကးပ။ အဒၝေတၾ ရႀငးမပရင အရသာ မပညစဘး။ ရႀငးႎငမႀ ပ႓ပး အရသာ ပညစ႓ပး ပ႓ပး ေလးနကတယ" စာအပထ၌ သႛစတ႒ကကႎႀင ေတၾႚထားေသာ အခကမားက မငန မငပာတႛဖင ေရာငစခစထားသည။ မနမာလ ဖတ သၾား႓ပးမႀ … "သႛအဂလပမအတငးက ဒလေရးထားတယ" ဆ႓ပးလ႖င အဂလပစာအတငး ဖတ ပပနသည။ ဤစာပဒက ေစာေစာ က မနမာပနခကထက သႛေခၝငးထသႛ ေရာကလာေသာ အသစစကားလးဖင ေပာငး၍ မနမာလ ဖတပ သၾားပန သည။ ဤစာအပက ေလးငၝးရက ဆက၍ ဆးေအာင နားေထာငလကရသည။ ေနာကဆး အ႓ပးသတသၾားသညညကား ဗးကငးထမႀ ညတခကေလာက အမေပသႛ ပနတကက႓ပးေနာက ဆကလက၍ ဖတသၾားရာ ည ၃ နာရတၾင အ႓ပး သတသၾားသည။ သသည ႓ပးဆးေအာင ဖတ႓ပး ကမက စကကညလကသည။ ကမမႀာ ဝတၨဆး႓ပး ခစားခကမား ပငးပစၾာဖင တစ တေယာကက ႟ကႎႀက ထေထာငးသကသႛပင ပပကပနးပက ႎၾမးနယ ေပာဖတေနသည။ "ဘယလလ တငေလး။ ႒ကကရႚလား" အမေထာငကစ သေဘာေပ၌ ကားဖးခသည ရႀာလေဝလင၏ နာမညက အမေထာငက႓ပး ဂပနေခတေရာက၍ ခေလးသးေယာက မခငဖစေတာမႀပင ရႀာလေဝလငႎႀင က႗မးဝငရသည။ ရငထ၌ ခစားခက အေကာငးအရာ အဖဖတႛ မခမဆနႛ ပညသပေန၍ "႒ကကပၝတယ" ဟ တလးသာ ေပာႎငသည။ 'ကၾ' စာအပ မနမာဘာသာပနသည ေလထတၾင ေပာကကၾယ၍ သၾား႓ပ ဖစ ခငးေကာင လကေရးတ မတတခ ေလခငး၊ ေပာသမ႖ လကမေရးမ လကေလခငးဟ အခနလၾနမႀ ေနာငတရကာ ေပာကသၾားေသာ မနမာဘာသာ ပနက ႎႀေမာ႓ပးရငး ႎႀေမာရငးဖင စတထ ပငးစၾာ ခစားေနရသည။ "ဘယလ ႒ကကတာလ။ ဒစာအပနႛ ပတသတ႓ပး တငေလးရႚ ခစားခက၊ ေဝဖနခကေတၾက ကားခငတယ။ ေပာစမး ပၝ။" "ေပာစရာေတၾက အမား႒ကးပ ကကရယ။ မားလၾနးလႛ ဘယဟာကစ႓ပး ေပာရမႀနးေတာင မသပၝဘး"

IV

"ေပာ ေပာ၊ တခက စေပာ" ႎၾမးနယ ေပာေခၾေနေသာ ကမထမႀ ကားရမညစကားက သသည စတထားထကသနစၾာ ေစာငဆငးေနသည။ "ကက တငေလးနႛ မေတၾႚခင 'ကလငကာ' လ လမးနႛ မေတၾႚခတာ နာတာပ။ ေတၾႚမား ေတၾႚခရင ဘယေလာက ေကာငးမလလႛ စတထမႀာ ဖစမတယ" သသည လႁကလႀစၾာ ရယေမာလက ရႀသည။ သလလ ဝတၨတၾင ကမ ေရးခသညအတငး အသက ၂၆ ႎႀစ အ႟ၾယ၌ အသက ၄၀ ခနႛထငရေအာင အစာ႟ပ ေပၝကကာ ဆပငမား ဖႃ႓ပးလ႖င ကနးမာေရး ခႚတလၾနးခငးေကာင ကမမႀာ စညားကတညးက ေသသၾားသည အထ ပၝပင အမသာဝငပၝ၊ ေရခးပၝ၊ အခနနႛ စားပၝ၊ အခနနႛ အပပၝဟ ေနႛစဥ အေမာကေဖာကရေသာ ဒကၡ၊ အသနားခရ ေသာဒကၡ အေတာ႒ကးမားခရသည။ ငယငယ႟ၾယ႟ၾယနႛ မဆးမ ဖစေတာမႀာပဟ တဖၾဖၾေပာမသည။ ကမထငခသည အတငးပင အသက ၂၈ ႎႀစတၾင မဆးမ ဖစရသည။ "ကကနႛ တတ အခကေတၾ သၾားေတၾႚရလႛ ကက ဖတစက အေတာအသရတယ။ ကကနႛ တတ အခကေတၾ တငေလးေကာ မငရႚလား" "မငပ မငပ" "ေပာပၝဥး။ ဆကေပာစမးပၝဥး" "ဇာတလမးေကာ႟းက ကညရင 'ကၾ' ဆတ ဇာတေကာငနႛ ကကနႛ ဆငတာေတၾ ေတၾႚပၝတယ။ ဒၝေပမ ေနာကခကား ေတၾကေတာ ဘယတမလ။ ကၾတာေပၝ" "ဘယလကၾတာ မငသလ။ ကားစမးပၝရေစ။ ေပာစမးပၝဥး" "ဟငနရဂ ဆာေဖရႚသား 'ကၾ' ရႚ အေဖ ကအကးေပးပက တမး၊ ဗမာပညက ဥးခစေမာင ဆတ 'ကၾ' ရႚ အေဖ ကအကးေပးပက တမး" ကမ ေဝဖနသကား၍ သသည တတဆတသၾားကာ ကမက ညငသာစၾာပင စကကညေနသည။ သသည ကးႎႀစသား အ႟ၾယကစ၍ မးခစစတ ႒ကးမားရန သေႎၭတည႓ပးသားဖစသည။ သသည ေ႟ၿကငဝနဥးကင၏ မစ ဖစရကား ေ႟ၿကငဝန႒ကး ဥး႒ကင တကပၾ၌ ကဆးသၾားေသာအခၝ ဝန႒ကး ဥးကင၏ မသားစ ဟသာတဆပကမး စရတလမး အေကာကဝနက သႛအဖၾားက အတငးအဓမ သမးပက၍ သသည မဆလင အႎၾယထ၌ မးဆက ဖစပၾား လာခရသည။ အသက ၉ ႎႀစ အ႟ၾယ၌ သႛဖခငက သႛအား ပလတက၍ မဆလငဘာသာ သၾငး႓ပး ရႀငပရန အစအစဥ ရႀသည။ သႛမခငသည မႀႃးမတမးအႎၾယ ဗမာေသၾးပၝ၍ ဗဒၭဘာသာဖစ ခငးေကာင သားအမ ႎႀစေယာက ဘာသာသၾငး မခရေအာင ႒ကတ၍ ကစညကသည။ ဖခင၏ မဆလင ဘာသာသၾငးက မခဘ ပလ ဘယေတာမႀ မတကဘးဟ ဆးဖတကာ အသက ၉ ႎႀစခနႛအ႟ၾယ မခင၏ ခၾငပခကဖင စစကငးေတာင႟း၌ ရႀေသာ ဖၾားေအ မယသလရႀငထသႛ သတေယာကတညး အမမႀ ထၾကေပးသၾားသည။ ၉ ႎႀစသား အ႟ၾယက စ၍ သသည သႛဖခငႎႀင လးဝ ဆကဆမႁ မရႀဘ ကငးေဝးခသညမႀာ ကမႎႀင လကထပေတာမႀပင ကမ ဖခငက လကထပပၾ၌ သႛဖခင ပၝရမည ဆ၍ သားအဖ ႎႀစေယာကကား၌ ကယစားလႀယထား၍ စကားေပာက ဆကရကာ လကထပပၾသႛ သႛဖခင ပၝလာခငး ဖစသည။ ၉ ႎႀစသား အ႟ၾယမႀ လလားေမာကသၾားသည အထ တကယတညးဘဝ စာအပမားႎႀင မကလးမခၾာ စာအပမားသာလ႖င သႛအေဖာ၊ စာအပမားသာလ႖င သႛခကမပ၊ သႛဘဝ။ သတငးစာတကသႛ ေခမခခင အသက ၁၈ ႎႀစ၌ လကပတနး အစးရ ဟကစကးေကာငး ၁၀ တနး၌ အဂလပစာပ ဆရာလပလက အသက ၁၈ ႎႀစအ႟ၾယကပင အဂလပသတငးစာမားတၾင အဂလပေဆာငးပၝးမား ေရးသားေနေလ႓ပ။ ခေလးဘဝက စ၍ သႛကယ သ တာဝနယကာ သႛစာသသင၊ သႛဘဝ သေကာငး၊ သႛဒး သခ႗နခရသ ဖစသည။

V

ထႛေကာင ဇာတေကာငခငး ဆငတေသာလညး ေနာကခကား မတေကာငး ေပာရခငးဖစသည။ သ၏ ပငကယ စတေနစတထား မငမတမႁ၊ ႟းသားေဖာငစငးမႁ၊ တငးပညႎႀင လမးအတၾက ကယကးစၾနႛႎငမႁ၊ အနစ နာခႎငမႁ၊ စာနာညာတာမႁႎႀင သတငးစာဆရာတစေယာက အဖစ၌လညး မနမာအလငး သတငးစာတကမႀ တကပင ရႀငမားက အဒမဆငသေဘာ ဗးေပၝကကၾမႁ သတငး ပငထညေပးရန ခငးခငးက ပငမေပး၍ သတငးစာတကမႀ သႛက အမနႛမနာခဟ ထတပစလကသည အထ သ၏ ယကညခက၊ ခယခကက ပငမေပးဘ တငးပညႎႀင လမးမကႎႀာ၊ သတငးစာမကႎႀာက ကညသၾားသဖစေသာေကာင သႎႀင 'ကၾ' ႎႀင စ႟ကခငး ဆငတပ၊ အသဉာဏ႒ကးပခငး ဆငတပ၊ ဆငခငတရားရႀပခငး ဆငတပေတၾက ေပာရမညဆလ႖င ယႀဥေပာစရာေတၾ အမား႒ကး ရႀပၝ၏။ သႛေသာ သ ႓ငမသကလၾနးေန၍ ဤအခကမားႎႀင ႎႁငးယႀဥကာ မေပာေတာဘ အခားအေကာငး ေဖာကေပာလကသည။ "ဒဝတၪထမႀာ အသစၾဆးကေတာ 'ရႀာလေဝလင' ပ ကက။ ရႀာလက 'ကၾ' က သႛအမေခ႓ပး 'အပ' တ အခနးက သပ႒ကကတာပ။ ဒအခနးက ဘယလ သေဘာကမႀနး မသဘး။ တငေလးလ ကကႛက ဟတနးက အပခငလကတာ မနညးခပထားရတယ။ အဒတနးကသာ စတရႀတငး ပကပကစကစက ေပာခလကရရင ကကနႛ တငေလးလညး ညားကမႀာ မဟတဘး။ ကကလ မနးမဆရင ဒတသကမႀာ လနႛဖပ႓ပး မကစနႛ ကညဝေတာမႀာေတာင မဟတဘး" "သလလ" တၾင ကမ ေဖာပခသညအတငး စာအပဆင၌ စာအပရႀာဝယရန ဆငက ႌၿနး႓ပးမႀ စာအပဆငသႛ သ လကမပႛႎငေကာငး၊ သလကပႛလ႖င မနးမႎႀင သႎႀင အလၾနကငးသမႛ သမားမငသၾားက သႛသကၡာ ကရေတာမည ဖစေကာငး၊ ဤသႛ ႟း႟းစငးစငး႒ကး ဖၾငေပာခသည။ ထအခနက ကမ လၾနစၾာ ခပငးခသည။ ခပငးလၾနး၍ သႎႀင မေတၾႚဘ ေရႀာငေနလကသည။ ဤတၾင သႛအမႀားက သ ဝနခ၍ ေတာငးပနပကား သႛက ခၾငလၿတပၝ။ သႛက ခၾငလၿတသညဆလ႖င သႎႀင ႟ပရႀငအတ လကကညပၝ။ သႛကယ သ ဤနညးဖင အပစမေပးရလ႖င မေနႎငလႛ လကခပၝဟ၏။ ခၾငလၿတရန ဤနညးဖင ေတာငးပနပမႀာ နငေပ ဟယဆင ပ၍ ဆးေသးသည။ "ဗလပ ပရသတေရႀႚမႀာ ကမက ေခသၾား႓ပး ရႀငသကၡာ ရႀငခပဖႛအတၾက ရႀငကယရႀင အပစေပးခငတယဆတာ ကမ ပရသတကေကာ ရႀငနႛအတ ေတၾႚလႛ ကမက ေကာငးခးသဘာ ေပးကမႀာတလား။ ရႀငလပပက ကမက ဘနးပ႓ပး ရႀငက အနာခမယဆတာ ေတၾးမား ေတၾးကညစမးပၝဥး၊ ရစရာ႒ကး။ ရႀငကယရႀင လရစရာ႒ကး ဖစေနတာ သရႚလား" ဤစကားလးမားဖင ကမ သႛက "အပ" ထညခငသညမႀာ ပၝးစပက ယားေန၏။ သႛက ဤသႛ ပစပစခၝခၝ ေပာပစလက ခငေသာလညး ကမ စတက ကမ ပန၍ခပခ၏။ တဖက၌ အာ႟စးစကမႁမား ႒ကးမားသေလာက လမႁေရးႎႀင မနးမ ဆကဆေရးတႛ၌ သႛတၾင ခ႗တယၾငးခကေတၾ ေမာကမားစၾာဖင လရယစရာ ေကာငးေလာကေအာင ေဖာငစငးသည လ႟း႒ကးပၝလားဟ ဆငခငမသည။ ဤဆင ခငမႁေကာင သႛအေပ၌ က႟ဏာ သကစတေတၾ သးခသၾားကာ ကမ စတက ကမ ပနခပလကႎင႓ပးလ႖င သႎႀငအတ ႟ပရႀငလကကညရန ရရ႒ကး ဆးဖတလကရသည။ သသည ကမ ေဝဖနခကက သေဘာကသညအလား ေခၝငးတဆတဆတ ညတလက ပးလကေနသည။ "ရႀာလေဝလငသာ 'ကၾ' က နားမလညခရင၊ 'ကၾ' အေပမႀာ သနားရေကာငးမႀနး မသရင 'ကၾ' ဘဝဟာ တမးတဖ ဖစႎငတယ။ ဒလပ ကကႛအေကာငး၊ ကကႛဘဝ၊ ကကႛက နားမလညခရင၊ သနားရမႀနး မသခရင ကကႛဘဝလ တမးတဖ ဖစသၾားမယ။ ေပာစမးပၝဥး မဟတဘးလား" ကမ ေပာ႓ပး ရယေမာေနသည။ "အမႀနပ တငေလး။ 'ကၾ' ဟာ ရႀာလေဝလငနႛ ေတၾႚရပ ဖနတးေပးပဟာ အဆနးတကယပ။ ကကလ တငေလးနႛ ေတၾႚရပ၊ အေကာငးပၝရပဟာလ အဆနးတကယပ။ တငေလး ေပာသလ ေနာကခကားေတာ မတကဘးေပၝ။ ဒၝေပမ

VI

တငေလးလ ရႀာလေဝလငထက မညပၝဘး။ ပရငသာ ပမယ။ ဒၝေကာင တငေလး အေကာငးက စာအပေရး႓ပး အေ႔ကးဆပ႟မက ဒအေ႔ကးရႚ အတးအဖစ အခ ဒစာအပက အဆး ဖတပတာေပၝ" အလႁကသလႁက ရယေမာလကေသာ ကမ၏ ရယေမာသမားသည သႛစကားလးမားက ေရႀႚမတးသာေအာင လၿမး သၾားေလသည။ ကမသည ပကလက ကလားထငေပ၌ ဥးဝငးတင၏ ဘာသာပနစာမ႒ကးက ရငမႀာပကလက ရငတလႁကလႁကဖင မႀတထားေသာ မကလးမားက ပနဖၾငလကရသည။ ႓ပးခေသာ ေနာကေကာငး အတတေတၾ အသစပန ဖစလာ၍ ရငတလႀပလႀပဖင ႎးခခ ဖစလာသည။ စာမက ခေပ၌ တငလက ပနသတရမေနသည အတတေတၾက ေပာကပကသၾားေအာင ေဆးလပထယ ညေသာကလကသည။ ေဆးလပ ထငေသာက႓ပးမႀ စာမ၏ ေနာကဆးစာမကႎႀာဖစေသာ ဘာသာပနသ၏မႀတခကက စတေအးလကေအး ဆကဖတသည။ 'ကၾ' က ဘာသာပနေသာ ဟသာဝတသတငးစာ အယဒတာခပ ဥးဝငးတငက ဤစာအပက ဘာသာပနသည ႎႀစေပၝငး ႎႀစဆယခနႛ ေနာကကသညဟ ဆထားပၝသည။ ကမ အေနဖင ေနာကကသညဟ မမငပၝ။ 'ကၾ' စာအပသည အေမရကနစာေပတၾင ဂႎၩဝငေမာက စာေပအဖစ ထငရႀားေကာကားလက (၁၈) ႒ကမ ထပ႟က ခရေသာ စာအပတအပ ဖစခသည။ မနမာဘာသာသႛ ပနရန ႎႀစေပၝငး ႎႀစဆယမက ႎႀစေပၝငး ငၝးဆယပင ေနာက ကသည ဖစေစကာမ မနမာပညအတၾက မနမာဘာသာ ပနသငေသာ စာအပတအပဖစပၝသည။ ဤစာအပက ယေနႛအထ ဘာသာမပနရေသးေသာ ႎငငမား ရႀလ႖ငလညး ၎တႛ ဘာသာဖင ဘာသာပနသငေသာ စာအပ ေကာငးတအပ ဖစပၝသည။ ဤစာအပသည သတငးစာနယပယ၌ သတငးစာဆရာ ဖစခငသမားအတၾက ဘယ ေသာအခၝမ႖ ေခတေနာကကေသာ အမးအစား စာအပမး မဟတပၝေပ။ မညသညေခတ၌ မဆ သတငးစာေလာက၊ သတငးဟာ ကမာတညရႀေနသေ႟ၾႚလညး ဤစာအပသည ေလးနကေသာ ဂႎၩဝငေမာက သတငးစာဆရာဘဝ သ႟ပေဖာ ပသဏၵာနဖင အသကဝင တညရႀေနႎငသည စာအပမး ဖစသည။ ဘာသာပနသ၏ မႀတခကထ၌ "'ကၾ' သည ဥးခစေမာငအား တငးပညက အားထားရေသာ မားမားမတမတ သတငး စာ ဆရာ႒ကးတဥးအဖစသႛ ေရာကေအာင ေစေဆာေပးခသညဟ ဆႎငေကာငးဘၾယ ရႀသည" ဟ၍ ဆထားပၝသည။ "'ကၾ' ၏ ေစေဆာမႁေကာင မနမာႎငငတၾင ထးခ႗နေသာ သတငးစာဆရာ႒ကး ေပေပၝကခသည မဟတဟ ဆဥး ေတာ" ဟ၍လညး ဆထားပၝသည။ ထႛပင "'ကၾ' က ဖတ႓ပး ဥးခစေမာငသည ကယကယက အသအ႔ကယဆး၊ အမငအကယဆး၊ အ႟းေဖာငဆး၊ တာဝန အသဆးဖစေအာင ႒ကးပမးခသညဟ ဆႎငေကာငး ဆႎငပၝလမမည" ဟ၍လညး ဆထားပၝသည။ ဘာသာပနသ၏မႀတခကက ကမက ဝင၍ ရႀငးခငစတမရႀေသာလညး ဥးဝငးတငဘကမႀ ဥးခစေမာင၏ ပငကယဗဇ ဇစမစ စ႟က၊ ပငကယ အရညအေသၾး၊ ေနာကခကား ရာဇဝင ကနစငေအာင မသႎငလ႖င ထအတငးပင မႀတခက ခရလမမည မႀနကနေသာလညး ဥးခစေမာင၏ အနးစပဆးေသာ ဇနးအေနဖင တာဝနရႀ၍ ေပာရမညဆလ႖င ကာယကရႀင ပဂၢလကယတငက 'ကၾ' ႎႀင သႎႀငတေသာ အခကေတၾပၝ၍ သပအသသၾားတာပဟ ဆသၾားေသာ စကားေကာင 'ကၾ' ႎႀင ဥးခစေမာငတႛသည ပသဏၵာနခငး ဆငတကခငးသာဖစေကာငး ေပာရမညဖစပၝသည။ 'ကၾ' စာအပက ဘာသာပနရာ၌ ဘာသာပနသ၏ ရည႟ၾယခကသည အလၾနမၾနမတပၝသည။ အလၾနမၾနမတေသာ ရည႟ၾယခကဖင ဘာသာပနခငးေကာင ဥးဝငးတင၏ ရည႟ၾယခကက အလၾနေလးစားမပၝသည။ ပညသက စညး႟းလႁႛေဆာေပးေသာ တငးပည၏ မၸင႒ကးဖစသည သတငးစာေလာက၌ ဘဝက မပႎႀကာ ကယ ကးစၾနႛစတ အပညအဝ၊ အနစနာခစတ အပညအဝ၊ ႟းသား ေဖာငတနးစတ အပညအဝ၊ ႎႁငးခနစတ အပညအဝ ဖင ႎငင၏ ဝညာဥ၊ ပညသ၏ လပပာက ကာကၾယေစာငေရႀာကမည သတငးစာသမား၊ ေသၾးသစ ဉာဏသစမား ေပထၾနး ေပၝကဖၾားေရးအတၾက ထားရႀေသာ ေစတနာသည တနဖးမဖတႎငေအာင ထးမတေသာ ေစတနာလညး ဖစပၝသည။

VII

ေရႀးအကဆးေသာ အႎပညာပသဏၵာန ေရးသားဟနႎႀင အလၾနခနႛညား သမေမၾႚခငးလညး ရႀ၊ အလၾနနက႟ႁငး ကယဝနးခငးလညးရႀကာ စကားလး အသးအႎႁနးခကခေသာ ဤစာအပက ခးႎငသမ႖ ခး၍ ႟း႟းစငးစငး လၾယလၾယ ရႀငးရႀငးဖစေအာင မနမာဘာသာ ပနဆႎငခငးသည သာမန စာေရးဆရာ တေယာကအဖႛ ဤမ႖လၾယေအာင ရႀငးေအာင စငးေအာင ပနဆႎငလမမည မထငမေပ။ ဘာသာပနဆသည ပဂၢလသည သတငးစာဆရာ တဥးဖစ၍ သာလ႖င သ၏ က႗မးကငေသာ တညးဖတႎငမႁ အတတပညာဖင မလအဓပၯာယလညး မပက၊ ခနႛညားသမေမၾႚေသာ ဂဏအဂၝလညး မပက၊ နက႟ႁငး ကယဝနးခငးရႀသညတႛလညး မေပာကေစရေအာင ကဥး၍ ခး၍ ဘာသာပန ထားခငးေကာင မနမာစာဖတ ပရသတအတၾက ဖတခငဘၾယရာ ေကာငးေအာင ေပလၾငလာေသးသညဟ လႁကလႁကလႀလႀ ကမ ခးကႃးမပၝသည။ စာဖတသတႛအား ကမ တကတၾနးလပၝသည။ ဤစာအပက တစေခၝကထကပ၍ တတႎငသမ႖ ထပ၍ ဖတ႟ႁပၝရန တကတၾနးလပၝသည။ တကတၾနး၍အ႓ပး ေတာငးပနလေသးသညမႀာ စာဖတပရသတ လၾယကစၾာ သေဘာေပၝက ေစလေသာ ေစတနာထးဖင ဘာသာပနသသည စာအပ၏ ေအာကေခ၌ မႀတစမားက ရႀာေဖၾစေဆာငး ေဖာပထား ရႀပၝသည။ ဤမႀတစမားက မကစ မ႟ႁပကေစရန ေတာငးပနလပၝသည။ ဤစာအပက ဖတရာတၾင ဤမႀတစမားေကာင အလၾယတက ထငရာမထ သရခငးဖင ဤဇာတလမးသည မညမ႖ နက႟ႁငးသၾားကာ ဇာတလမး၏ ေလးနကေသာ အရသာမားက အပညအဝ တလကစတညး ခစားရမညဖစေကာငး ဖစပၝသည။ ထမႀတစမားက ရႀာေဖၾထညေပးထားေသာ ဥးဝငးတငအား စာဖတသတငးက အေလးပ ေကးဇးတငရႀက မညမႀာ မလၾဧကန ဖစပၝသည။ ဤစာအပသည ဘာသာပနသ ရညႌၿနးလေသာ ပညသက ပညာေပးသည၊ ပညသႛအကးက ကာကၾယ ေစာငေရႀာကသည ဆရႀယလစ သတငးစာသမားေကာငးမား ေပထၾနးေရး အတၾကသာမက ဤစာအပသည ထးခ႗န ထကမကေသာ အမးသမးမား ေပၝကဖၾားေရး အတၾကလညး အကးဖစထၾနးႎငေသာ ဘာသာပနခကဖစပၝသည။ ဉာဏ႒ကးေသာ အမးသမး၊ အမားအကး ေဆာင႟ၾကလစတ ပငးပေသာ အမးသမး၊ ေယာကားတႛႎႀင ရငေဘာင တနး ေဆာင႟ၾကႎငေသာ အစၾမးသတၨ ႒ကးမားသည အမးသမးမား ေပထၾနး ေပၝကပၾားေအာင ဤဘာသာပန စာအပက အေထာကအပပခငးေကာင အမးသမး စာေရးဆရာ တဥးဖစေသာ ကမက အမးသမး အေပၝငးတႛ၏ ကယစား ဥးဝငးတငအား ေကးဇးတငရႀပၝသည။ ေကးဇးတငစကား ဆရသညက ဤအခကမားဖင အားမရ မတငးတမႎငေသးပၝ။ ေလထ၌ ေပာကကၾယ၍သၾား ေသာ ဘာသာပနအတၾက ဆး႟ႁးခရခငးေကာင ႎႀေမာမဆးႎငေအာင ဖစခရေသာ ကမက လႛလ႒ကးစၾာဖင ပန၍ ေဖာထတေပးအပ႟မ႖မက၊ ပကကၾကေနေသာ ကမ၏ တာဝနတရပက ပခးထမး ေပာငးယကာ မဖစဖစေအာင ဘာသာပနေပးေသာ ဥးဝငးတင၏ ေကးဇးကား ႒ကးမားပၝေပစၾ။ ေကးဇးအထးတငရႀစၾာဖင ဂာနယေကာမမေလး

VIII

မသနးတင၏ အမႀာ ကဝငးတငႎႀင ကေနာ မေတၾႚသညမႀာ ကာ႓ပ။ ႎႀစေပၝငး ႎႀစကပနးပၝးပင ရႀေတာမညဟ ကေနာထငသည။ လၾနခသည ေမလထတနးက ခငးေတာငမႀအပန မႎၩေလး ဝငသညအခၝကမႀ ကဝငးတငႎႀင ပနေတၾႚကသည။ ကေနာတႛ ႎႀစေယာက ထးစအတငး ေတၾႛသညအခၝ၌ စကားကာကာ ေပာဖစကသည။ ေပာစရာစကားေတၾ မားသဖင ႟တတရက ဘယကစ၍ ေပာရမႀနးမသက။ စကားစက ႟တတရက ရႀာမေတၾႛက။ စတထေပရာ၊ ပၝးစပထေတၾႛရာက ေလ႖ာကေပာကသည။ ကၾကၾာသၾားသည ႎႀစမားအတၾငး ကေနာတႛႎႀစဥး ကေတၾႚခကသည ဘဝ အေတၾႚအကမားက ေပာကသည။ ကနးမာေရး၊ အလပအကင၊ ေပၝငးေဟာငးသငးေဟာငးမား၊ စာနယဇငးေလာက၊ စာေကာငးေပေကာငး။ ကေနာတႛ ႎႀစေယာက စကားေကာငးေကာငး မေပာဖစက၊ အယဒတာခပ လပေနရသပပ သႛထသႛ ဧညသညေတၾ တေယာက႓ပး တေယာက လာေနကသည။ လကေထာက အယဒတာေတၾ ခဏခဏ ေပၝကလာကသည။ နယက၊ ႓မႚက သတငးေထာကေတၾ၊ ေဆာငးပၝးရႀငေတၾ တဖၾဖၾ ေရာကလာကာ ဝငလက ထၾကလက လပေနကသည။ စာစခနး မႀ ဖမငက ေကာပလာလာ ေတာငးေနသည။ ကဝငးတငက ကေနာက ေတာငးပနကာ လာသမ႖ ဧညသညေတၾက ဧညခရသည။ တငတနးခကမားက ေဖရႀငး ရသည။ သႛသတငး မႀနလကသားႎႀင မထညရေကာငးလားဟ နယသတငးေထာကက အပစတငသည။ သ၏ တငတနးစာမားက မထညရေကာငးေလာ၊ ဤနစနာခကမားက ဤအတငး ခရမညေလာဟ ေဆာငးပၝးရႀငတဥးက ရငဖၾငသည။ မမတႛ ဌာနက သေရာထပၝးသည ကာတၾနးက ထညရမညေလာဟ အစးရဌာန အရာရႀတဥးက ႒ကမးသည။ သတငးေထာကေပးသည မမႀနသတငးမားက ထညရမညေလာ၊ ဤသႛ ထညခငးသည မမတႛ ႓မႚနယ ေကာငစ၏ သကၡာက ထခကေစႎငေကာငး မသသေလာ၊ မနမာ ဆရႀယလစ လမးစဥက ထပၝးရာ ေရာကသညက မသသေလာဟ ႓မႚနယ တာဝနခ တဥးက ဆသည။ ေမႀာငခပစၤညး မသညသတငးတၾင အမနပၝတလၾကာ မမ အမနပၝတ ပၝေနသည၊ ထႛေကာင မမ ဂဏသကၡာက ထခကသည၊ ေနာကတၾင သညးခႎငမညမဟတ၊ အသေရ ပကမႁဖင တရားစၾရမညဟ သကဆငသ ကာယကရႀင တဥးက ေခာကသည။ စာစခနးမႀ လပသားတဥးက ဆနမရႀ၍ ဆနလာေတာငးသည။ သတႛ အသငး၏ သတငးက ထညရသေလာဟ သမဝၝယမ လ႒ကးတဥးက ရနေထာငသည။ ကေနာသည အယဒတာခပ စားပၾတၾငထင၍ ပနာမားက ဒငခ ေဖရႀငးေနရသည ကဝငးတငက ကည၍ ေမာရ သည။ ဝသာႎေခတဥးတနးက ဝသာႎ ေခၝငးေဆာငတဥးဖစသ ဥးသနးေမာငက "ႎငငေရးဆတာ ကသလတပ ငရ တပာ" ဟ ေပာခဖးသည။ ထစကားသည သတငးစာဆရာအတၾက ပမႀနလမမညဟ ကေနာထငသည။ ကဝငးတင၏ မကႎႀာသည ပငပနးႎၾမးနယဟန ေပၝကေနသည။ ဧညသညေတၾ စသၾား၍ ကေနာႎႀင စကားတခၾနး ႎႀစခၾနးေပာကာ ရႀေသး၊ ေနာကထပ ဧညသညတေယာက ေရာကလာပနသည။ ကေနာ စတပကသၾားသည။ သႛရာတၾင ကဝငးတင၏ မကႎႀာသည ထဧညသညက မငလကသည အခၝတၾင ဝငးထနသၾားသည။ "အေတာဘဗႚ၊ ခငဗားက ေမ႖ာေနတာ" ကဝငးတငက အဆၾထမႀ ေငၾစကႃထပ႒ကးက ထတ၍ေပးသည။ ကေနာအထင သးေလးေထာငေလာကေတာ ရႀမည။ "ေနာကထပ ဘယႎႀစတငးေလာက ရအနးမလ" ကဝငးတငက ေမာလငခက ႒ကးစၾာဖင ေမးသည။ "တငးတရာေလာကေတာ ရပၝလမမယ ဆရာ။ ဆနကေတာ သပမေကာငးဘး။ ငစနပ"၊ ဧညသညက ေဖသည။ "ဘာဖစ ဖစဗာ။ စားလႛရရင႓ပးတာပ။ ေရာ သးေထာင"

IX

ကဝငးတငက ေငၾစကႃထပ႒ကးက ထးေပးသည။ ဧညသညက ခဏ စကားေပာ႓ပး ပနသၾားသည။ ကေနာသည ကဝငးတငက ကည၍ အသေနသည။ သညလ ဘာေတၾ လပေနသနညး။ တာဝနရႀ ပဂၢလတေယာက၊ အယဒတာခပ႒ကး တေယာကဖစပၝလကႎႀင ေမႀာငခဆနကနကးေနသေလာ။ အရငက ကဝငးတငသည ေငၾေကးက မကေမာသ မဟတ။ သႛေရႀႚသႛ လာဖနႛေသာ လကဖဝၝးထသႛ အတထက ရႀသမ႖ ပကဆက ထတေပးတတသ ဖစသည။ ယခ ကဝငးတင မညသႛ ဖစသၾားသနညး။ အမေထာငမရႀ တကယတညးေနသဖစပၝလက ေမႀာငခကန ကးသညအထ စးပၾားေနာကသႛ တေကာကေကာက လကသၾား႓ပေလာ။ အကဥးေထာငထတၾင ႎႀစေပၝငးမားစၾာ ေန႓ပး အပငေလာကသႛ ကေနာ ပနေရာကလာသညအခၝ၌ ယကညႎငစရာ မရႀေအာင လးဝ ေပာငးလသၾားကသမားက ကေနာမငေနရသည။ ယခငက သမာဓရႀသဟ ကေနာ ထငခသအခႚသည စာရတၨအရာ၌ ကနးေကာကစရာ မကနေအာင ခ႗တခက ေနကသည။ "ငၝသာ လကဝအကဆး" ဟ ကယကယေလာငေလာင ေ႔ကးေကာခသ အခႚသည ဝဇၦာဂဏးေတၾ၊ အထကဂဏးေတၾထ ေရာကကာ အကားအမင ေပၝကသေတၾ ဖစေနကသည။ ႟ပဝၝဒဆသ အခႚသည ပရေလာက က မယမရႀႎႀင ကယေတၾႚဟ ေပာကနကသည။ ကဝငးတငသည ေပာငးလေန႓ပေလာ။ ေခတမေအာင တဖကတၾင အယဒတာခပလပရငး အခားတဖကတၾင ေမႀာငခကန ကးေနသညေလာ။ ယခပင ကေနာေရႀႚတၾင ဆနဝယရန ေငၾသးေထာင ထတေပးလက႓ပ။ ကေနာသည ကဝငးတငက နားမလညသလ ေငးကညေနသည။ သႛက ကည၍ အသေနသည။ ကဝငးတငကလညး ကေနာအကညက ရပစားမပရသည။ သက ဘာမ႖ ရႀငလငးခကမေပး။ ကေနာ မေအာငႎင ေတာဘး။ "ဆနေတၾက ဘာလပဖႛလ။ မားလႀခညလား" ကေနာက ဖၾငေမးသည။ သညေတာမႀ ကဝငးတငက မသကမသာ ပးကာ၊ "ကေနာတကက အလပသမားေတၾဖႛေလ။ တကမႀာရႀတ သကသာေခာငခေရးအသငး ရနပေငၾနႛ ဆနအရႀာ လၿတရ တာ။ ပကဆလတအခၝလ ကယက စကသင စကရတာေပၝ" ေစာေစာက ကေနာ အထငမႀားေန႓ပ။ အယဒတာခပ ဆနရႀာရသည အဖစက ယခမႀ ကေနာ သေဘာေပၝကသည။ "အယဒတာခပ လပရတာလ မစားသာပၝလားဗာ။ ဆနရႀာရ၊ ဟလ ဒလ ငႃစတာခရ" ကေနာက ညညးသည။ ကဝငးတငက နနးေရႀႚ ပညေတာသာရႀ တကခနးသႛ ညစာစား ဖတသည။ သတငးစာတကတၾင စကားေပာခနမရ။ သႛတကခနးတၾင ဘာမ႖ မရႀ။ စားပၾတလး၊ ပကလကကလားထင ႎႀစလး၊ မတတတကလားထင ႎႀစလး သးလး။ အပခနးထတၾင ခတငတလး ရႀသည။ နရပတလညတၾင စာအပစငမား တနးစေနသည။ လခညေဟာငးမား အကႈ ေဟာငးမား တနးေပ၌ ဖ႟ဖရ။ ခငေထာငစ တစက ပငတငထား႓ပး ေနာကတစက ေအာကသႛ ေလ႖ာကေနသည။ ဘာမ႖ သပသပရပရပ မရႀ။ "ခငဗားလ ဖနးေမာင တေယာကထပေနာ" ကေနာက သႛအခနးက အကခပရငး ေပာသည။

X

"တေယာကထပ ေကာငးပၝတယဗာ။ ခငဗား တခၝက ကးကားဖးတ အစဗဆနရႚ စကားလေပၝ။ 'လဟာတေယာက ထးတညး ေနရတအခၝမႀာ ပ႓ပး အားခၾနသတၨ ေကာငးလာတယ' ဆတာေလ။" ကဝငးတင ေရာကလာသညက မငသဖင အမနားက ကေလးေတၾ တေယာက႓ပး တေယာက ေရာကလာကသည။ တေယာကစက မနႛဘးႎႀင သကားလးေပးသည။ ကေလးက တေယာက ႎႀစေယာကမက၊ ဆယေယာကခနႛရႀမည ထငသည။ "ကေနာ အေပၝငးအသငးေတၾေလ။ ကေနာ အလပက ပနလာရင လာႎႁတဆတေနက။ ကေနာေတာ ဒကေလးေတၾ နႛပ ေပာရတာပဗႚ" ကဝငးတငက ခပေစာေစာကလ မသကမသာ ပးသည။ "အလပပငပနး႓ပး စတ႟ႁပလာတနး ဒခာတတေတၾက မငလကရရင လနးဆနးသၾားတာပ" ကေနာက ကဝငးတငက တတဆတစၾာ ကညေနသည။ နညးနညးဝလာ၍ အသားနညးနညး ဖႃလာသညကလၾ၍ ဘာမ႖ မေပာငး။ အရငတနးကလ ဖစသလ စား၍ ဖစသလေနတနး။ အရငတနးကလ အဝတအစားက ဘသဘတသ ဝတတနး။ သႛအခနးသည သတငးစာဆရာတေယာက၏ အခနးႎႀငမတ၊ စာေရးဆရာ၊ ကဗာဆရာတေယာက၏ အခနးႎႀင တေနသည။ "တကယက ခငဗားက စာေရးဆရာဖစဖႛ ေကာငးတာ" ကေနာက ေပာလကသည။ "ကဆတာက ခငဗား ယသလား" ကေနာက စဥးစားေနသည။ အတနကာမႀ၊ "လတေယာကဟာ ကမးေခတခက ေန႓ပး ပလငးတလးက ပငလယထ ေမ႖ာလကတယ။ ေနာငႎႀစေပၝငး အစတ ေလာကရႀတအခၝကေတာ တခား ကမးေခတခမႀာ အဒပလငးက သၾားေတၾႚတယ။ ဒၝဟာ ၁၉၇၀ ခႎႀစက တကယဖစ ခတာ" ကဝငးတငက ကေနာက နားမလညသလ ကညသည။ "အဓပၯာယက" "ႎငငခား သတငးတပဒထမႀာ ပၝတာေလ။ ဒတယ ကမာစစ အတၾငးတနးက ပငသစစစသား တေယာကဟာ နာဇ သႛပနးဖစ႓ပး ေနာေဝ သႛပနးစခနးတခမႀာ ေရာကေနတယ။ ကမာေလာက႒ကးနႛ အဆကပတေနတယ။ တေနႛေတာ ပငသစသႛပနးေတၾ ေနာေဝ ေရာကေနတအေကာငး ပလငးလၾတ တလးထ စာေရးထည႓ပး ပငလယထက ေမ႖ာလက တယ။ စစ႒ကး႓ပးလႛ အႎႀစအစတေလာက ကာတအခၝကေတာ ပငသစစစသားဟာ ပငသစေတာငပငး ကမးေခမႀာ တငၝလပေနရငး သႛပလငးက သၾားေတၾႚတယ" "ဒေတာ" "ကဆတာဟာ ပလငးလၾတတလးက ပငလယထ ေမ႖ာကညလကတာနႛတတယ"

XI

"တကဆငမႁလႛ ဆပၝေတာ" ကဝငးတငက ခေပၝငး စးကရကတလပက ေကာက၍ ညရငး ေပာသည။ "လၾနခတ ႎႀစေပၝငးအစတေလာကက ပငလယထေမ႖ာခတ ပလငးဟာ တေနႛမႀာ ကယဆ ပနေရာကခငတာလ ဒၝပ။ ခငဗား မႀတမအးမလားမသဘး။ လၾနခတ အႎႀစအစတေကာေလာကတနးက ကေနာ ေကာငးေနရငး အကးေဆာင ဂာနယမႀာ အယဒတာ ဝငလပခဖးတယေလ။ ဂာနယလ ပတသၾားတယ။ ကေနာလ မေအာငမငဘး။ ဒၝေပမ အခ အႎႀစ ႎႀစဆယ အစတကာေတာ ကေနာ သတငးစာေလာကထ ပနေရာကေနတယေလ။ ပထမ ေကးမ၊ ေနာက အးေဝ၊ ေနာက ေကးမ၊ ခ ဟသာဝတ။ လၾနခတ အႎႀစအစတက ပငလယထက ကေနာ ေမ႖ာခတ ပလငးက ကေနာ ပနေတၾႚတယ။ ကေနာ ဖစခငတာက စာေရးဆရာ၊ ကဗာဆရာ၊ ပနးခ ေဝဖနေရးသမား၊ ဓာတပဆရာ" ၁၉၄၈။ တကသလ ဝဇၦာသငတနး ခနးမ စ႒ကမားေပ၌ ကဝငးတငႎႀင ကေနာ ပထမ ဆမကသည။ ေနာက သငတနးခနးမ မားထတၾင ဆမကပနသည။ သညတနးက ကဝငးတငသည ယခေလာက မဝေသး။ ဆပငက ဖၾာရာ႒က၍ ပငနဖငကမး လကရႀည႒ကး ဘသ ဘတသ ဝတလက။ ပဆးတတ ဝတထားသည။ ကေနာလညး သလ အဝတအစား မသပမရပ။ ဆပင စတဖၾားႎႀင။ ကေနာတႛ ႎႀစေယာကသည အတနးတငးတၾင ေနာကဆး ခတနးထငကသည။ ကေနာတႛ ႎႀစေယာကအနးတၾင မညသမ႖ မရႀ။ ေရႀႚပငးက ဆရာသငသမ႖က ကေနာတႛ ေကာငးေကာငး မကားရ။ ကေနာတႛကလညး အာ႟မစက။ ႎႀစေယာကသား စာေပအေကာငး၊ ကဗာအေကာငး ေပာကသည။ ကဗာေတၾ စပကသည။ စာသငခနတၾင ကဗာ မားက တေယာကတလႀႛ လဖတကသည။ ဆရာေမာငေမာင႒ကးက ေနမရကနက သငေနခနတၾင ကေနာတႛ ႎႀစေယာကသည ကဗာသစပစက စမး၍ ေရးေန ကသည။ "ကေနာ ကဗာတပဒ စမး႓ပး စပထားတယ။ ဖတကညစမးပၝ။ ကဗာက ေလးလးစပ မဟတဘး။ ၄-၃-၂ ပစ မဟတ ဘး။ အဂလပ ကဗာေတၾ ပစ စပထားတာ။ ကေနာတႛ ငယငယတနးက ဂႎၫေလာက မဂၢဇငးထမႀာ ေမာငဖႃးရႚ ကဗာ ေတၾက ခငဗားေတၾႚတယ မဟတလား။ 'အရး႒ကးတပၝး၊ တရခၝက မငးစး၍ သၾားသညက သငကားဘးပၝစ' ဆတ ကဗာေတၾေလ" ကဝငးတငက သစပထားသည ကဗာက ပသည။ သႛကဗာက ကေနာ ေကာငးေကာငး မမႀတမေတာ။ သႛရာတၾင ကဗာ ပစသစဖစသညဟ၍ကား ကေနာ မႀတမသည။ "ခငဗား ကဗာက ဘယမဂၢဇငးက ပႛမလႛလ။ တာရာ မဂၢဇငးကပႛဗာ" ဟ ကေနာက တကတၾနးသည။ "ဟငအငး ဘယမဂၢဇငးကမႀ မပႛပၝဘး။ ကေနာဖာသာ ကေနာ စပထားတာပၝ" ကဝငးတငက ငငးသည။ သႛတၾင စပ႓ပးသား ကဗာေတၾ စာအပႎႀင သးေလးအပ ရႀသည။ အဂလပစာ သငတနးတၾငလညး ကေနာတႛသည ေနာကဆးခတၾင ထငကာ ကဗာစပကသည။ ဝတၪေရးကသည။ ဘာသာပနကသည။ ဆရာမးမငးက ေခတေပတခနးရပ အဂလပပဇာတ တပဒက သငသည။ ထအထတၾင လဝနး ထၾကခန ဆသည ပဇာတတပဒက ကေနာတႛ ႎႀစေယာက သေဘာကကသည။ အငးရစ ေတာလႀနေရးသမား တဥးက ပလပက လကဖမးသညအခၝတၾင ဆပကမး အလပသမားမားက ဝႀကေပးသည ဇာတလမးဖစသည။ ကေနာ တႛ ႎႀစေယာကသည ထပဇာတကေလးက မႀး၍ ပဇာတတပဒစ ေရးကသည။ တေယာကတလႀညစ ဖတကသည။ သႛရာတၾင ဘယမဂၢဇငးကမႀ မပႛဖစက။

XII

ရႀတစပးယား၏ ဆၾနးနကမားက သငရသညအခၝတၾငလညး ကေနာတႛ ႎႀစေယာက ဆၾနးနကမားက မနမာပနက သည။ ဆရာက႒ကး ပႛခေသာ ေခတေပ အဂလပ အကေဆးမားထမႀ အတခအးဘတ၏ "ေအာကတဘာ ကနသာ" ဆသည အကေဆးက မနမာပနကသည။ သႛရာတၾင ၎တႛကလညး ဘယမဂၢဇငးကမႀ မပႛဖစက။ တေနႛတၾင သႛအခနးသႛ ကေနာ ေရာကသၾားသည။ အခနးတခၝးက ပတထားသည။ စာေမးပၾနား နးေနသဖင အခနး တခၝးပတ စာကကေန႓ပဟ ကေနာ တၾကလကသည။ ကေနာက တခၝးေခၝကလကသည အခၝတၾင "ဝငခဗႚ" ဟ ေအာသက ကားလကရသည။ အခနးထတၾင ေမႀာငေနသည။ ခတငေပတၾငလညး မရႀ။ "ခဏေလးဗႚ" ကဝငးတငက ခတငေအာကက လႀမးေအာသည။ ခတငတင ေလးေခာငးေအာကတၾင အတခေလးလး စဆင၍ ထားသဖင ခတငက ကေနာတႛ ခၝးေလာက မငေနသည။ ခတငေလးဘကတၾင ေစာငေတၾ အလကာ ထားသည။ မးေနသည ေခ႗းေအာငးခနးႎႀင တသည။ "ေဟလ၊ ခတငေအာကမႀာ ဘာလပေနတာလ" "ဓာတပကးေနတာဗ။ အေမႀာငခနးမရႀလႛ ေစာငေတၾကာ႓ပး ကးရတာ" ကဝငးတငသည ခတငေအာကမႀ ထၾကလာသည။ သႛတကယလး ေခ႗းေတၾ စ႟ၿေနသည။ သႛတၾင ကငမရာ အေဟာငးကေလးတလး ရႀသည။ အားလ႖င စာဖတ၊ ကဗာစပ၊ ဝတၪေရး၊ ဓာတပကး စသည အလပ ေတၾႎႀင အခနကနေနသည။ ေကာငးစာက ဟတၨပတၨ ကကသညဟ၍ မရႀ။ ကေနာတႛ ႎႀစေယာက အငးလားကနေဘာင႟းတၾင လမးေလ႖ာကရငး စာေကာငး ေပေကာငး ေဆၾးေႎၾးကသည။ ေဂက၏ ဆရႀယလစ သ႟ပေဖာစာေပ၊ ေမာစတနး၏ ယငအနစာေပ မနႛခၾနး၊ ခလ ကဗာဆရာ႒ကး န႟ဒၝ၊ ပငသစ ကဗာဆရာ႒ကး လဝအာေရဂၾနႎႀင တရက ကဗာဆရာ႒ကး နာဇငဟစတမကတႛ၏ ကဗာမားက ေဆၾးေႎၾးကသည။ ကဗာသည ေတာလႀနေရးအတၾက လကနကဖစရမညဟ သလကခသည။ ၁၉၅၂ ေနာကပငးတၾင ကေနာ ကဝငးတငႎႀင သပမေတၾႚဖစေတာ။ စာေပဗမာနတၾင အယဒတာ လပေနသညဟ ကားလကသည။ ထႛေနာက ႎငငခား သတငးဌာနတၾင ဝငလပသည။ ကေသာငး (ေအာငဗလ)၊ ဥးထင႒ကး (စာေပဗမာန) တႛႎႀငအတ သတငးဓာတပဌာနတၾင လပသည။ ေနာကဆး လထသပၯကမးမားက တညးဖတ ပႎႀပရန ေဟာလနသႛ ထၾကသၾားသညဟ ကားလကရသည။ ေဟာလနမႀေန၍ ဒပညသတငး အမညဖင သတငးလၿာတေစာင ကေနာဆ ေရာကလာသည။ "ႎငငခားေရာက မနမာေကာငးသားေတၾ သတငးငတလၾနးလႛ မေနႎငတာနႛ ထတ လကတာ။ စစ႓ပးခၝစတနးက ဥးထင႒ကး အေမရကနက ပညာေတာသင သၾားတနးကလ ဒလသတငးလၿာေလးေတၾ ထတဖးတယလႛ သရတယ" ဟ သႛစာထတၾင ပၝသည။ ၁၉၅၇ ခႎႀစေလာက ေကးမ သတငးစာ ထတသညအခၝ ေကးမတကရႀ သႛစာပၾသႛ တခၝတေလ ေရာကတတသည။ သႛရာတၾင စကားေကာငးေကာငး ေပာခနမရ။ သသည ေကးမတကတၾင အပကာ ေကးမ သတငးစာႎႀင လးေထၾးေန သည။ ကေနာသည သတငးစာေလာကထတၾင ေမာပၝသၾားေသာ ကဝငးတငက ကညကာ ႎႀေမာေနသည။ ၁၉၆၂ ခႎႀစေလာကက ဆဗယကယနယမႀ အပနတၾင ကမာနတၾင တဒဂ ဟေသာ ခရးသၾားမႀတတမး စာအပတအပ ထၾကလာသည။ သႛေရးဟနက သၾကသည။ သတငးစာဆရာ၏ သတငးေရးနညးလညး ပၝသည။ စာေရးဆရာ၏ ရသ အဖၾႚမးလညး ပၝသည။ ကာတၾနးဆရာ၏ ခပကမးကမး စတခကႎႀင ပနးခဆရာ၏ အႎစတ စတခက ႎႀစမးစလး ပၝသည ပနးခကားမးဟ ကေနာ ထငသည။ အဂၢၝစႎး၊ ဂနသာစတန၊ ဂ႗နဂနသာ စသည အေနာကက သတငးစာ ဆရာ႒ကးမား၏ သတငးေပးနညးမး ဖစသည။

XIII

၁၉၅၈ ခႎႀစေလာက ဆရာေဇာဂက စာအပတအပ လကေဆာငေပးဖးသည။ ထစာအပမႀာ အေနာကမႀ ပနးခေဝဖန ေရးဆရာ ေအေဘာတကင ေရးသည "ပနးခကားက ခဥးကပေလလာခငး" ဆသည စာအပဖစသည။ ကေနာ က ပနးခက စတဝငစားသမဟတ။ နားလညးမလည။ သႛရာတၾင ေဘာတကင၏ စာအပက ဖတကညရာတၾင ပနးခကား တခပ၏ သေဘာက ခပေရးေရး သေဘာေပၝကလာသည။ ဟငးလငးပငအေရာင၊ မဥးေဖာင၊ မဥးေကၾး၊ ေဒၝင စသည တႛက ပနးခကား တခပေပတၾင ရႀာကညတတလာသည။ ေဘာတကင၏ စာအပသည ပနးခကား ကညတတရန ကေနာက သငေပးလကသည။ 'ဘဝတကသလ' သႛ ကေနာ ေရာကေနစဥ အလႀရႀာပေတာ ဟေသာ စာအပတအပက ကေနာ ဖတရပနသည။ ပနးခပပၾမားတၾင တငသည မနမာ ပနးခကားမားက သးသပထားေသာ ပနးခ ေဝဖနေရး စာအပ တအပဖစသည။ ေဝဖနသအမညက 'ေပသစ'။ 'ေပသစ' ဆသ မညသနညး။ ပနးခဆရာထက တေယာကေယာက ဖစရမည။ ေပဥးသကေလာ။ ကေနာ မသေသး ေသာ ပနးခဆရာသစ တဥးေလာ။ သႛ ေဝဖနေရးက လကခႎငသည၊ လကမခႎငသည အပထား။ အေရးအသားက ရႀငးသည၊ ကစလစသည၊ ဖတလတသည၊ စာေရးေနကလတဥး ဖစရမညဟ ကေနာ ခနႛမႀနးသည။ 'ဘဝတကသလ' က ထၾကလာေတာမႀ ကဝငးတင ဖစေကာငး သရသည။ ကဝငးတငသည ဘယအခနတၾင ပနးခေဝဖနေရးက ေလလာလကမႀနး မသ။ သႛ ေဝဖနေရးသည စတဝငစားဖၾယ ေကာငးသညမႀာ ငငးမရေသာ အခက ဖစသည။ ကေနာ 'ဘဝတကသလ' က ထၾက႓ပးေနာက ကဝငးတင ယဥေကးမႁ အဖၾႚတဖၾႚႎႀင ဥေရာပသႛ ပၝသၾားသည။ သတငး စာထတၾင ယဥေကးမႁအေကာငး ေဆာငးပၝးမား ဆကတကပၝလာသည။ ဆးသၾားေသာအခၝ "ေခမႀာစကား၊ လကဖား ကဗာ၊ မကႎႀာဇာတလမး" ဟေသာ စာအပတအပ ထၾကလာသည။ ကဝငးတငသည အကႎႀင သဘင အေကာငးက လညး ဖတေကာငးေအာင ေရးတတသည။ ကဝငးတငႎႀင ကေနာ စာအပထမႀာသာ ေတၾႚကရေသးသည။ ႎႀစေပၝငး တကပေကာအတၾငး ယခ အ႒ကမ ပထမဆး ပနေတၾႚကခငး ဖစသည။ "ကေနာ စာအပတအပ ဘာသာပနေနတယဗ" ကဝငးတငက ရမပလငးက ဖနခၾကထ ငႀႛထညရငး ေပာသည။ ကေနာသည ကဝငးတင စာေရးသညဆ၍ ဝမးသာ သၾားသည။ သတငးမားႎႀင နပမးလးရငး စာေရးႎငသညက ကည၍ ဝမးသာရသည။ "ဘာစာအပလ" "ကၾ" 'ကၾ' မႀာ သတငးစာဆရာတဥး၏ ဘဝက မၸငပ၍ ဖၾႚထားသည ဝတၪတပဒဖစ၍ သတငးစာဆရာ႒ကး ဂာနယေကာ ဥးခစေမာင၏ အသစၾ ဝတၪတပဒ ဖစသည။ ကေနာတႛသည 'ကၾ' အေကာငးက စာေရးဆရာမ႒ကး ဂာနယေကာ မမေလး၏ သႛလလ ဝတၪ႒ကးမႀတဆင သရခငးဖစသည။ သႛရာတၾင 'ကၾ' စာအပက မဖတဖးကေသး။ ၁၉၅၅ ခႎႀစေလာကကမႀ စာေရးဆရာမ႒ကး ဂာနယေကာ မမေလး ငႀားသဖင 'ကၾ' က ကေနာ ဖတရခငးဖစသည။ စာအပက ေတာေတာေဟာငးေန႓ပ။ ေရးသ၏ အမညပင မပၝေတာ။ ဂာနယေကာ ဥးခစေမာင၏ စာအပဖစ၍ စာေရး ဆရာမ႒ကး ဂာနယေကာ မမေလး တ႟တေသ သမးထားသဖငသာ မေပာကမပက ရႀေနခငး ဖစသည။ ကေနာသည 'ကၾ' က တညတညးဖင အ႓ပးဖတပစလကသည။ အရငးရႀငေလာကမႀ သတငးစာဆရာ တဥး၏ ႟နးကနမႁ၊ ႒ကးပမးမႁမားက ဖၾႚထားသည။

XIV

"ေကာငးတာေပၝ။ ခငဗားနႛ ကကတာေပၝ" "'သႛလလ' က ဖတ႓ပးကထက ကေနာ 'ကၾ' က လကရႀာေနတာ။ ၁၉၅၅ ခႎႀစေလာကက ကေနာ လနဒနေရာက ေတာ အေဟာငးဆငက ႎႀစအပ ေတၾႚတာနႛ ႎႀစအပလး ဝယလာခတာ။ ေနာကကေတာ ဘယေပာကသၾားမႀနး မသဘး။ ခမႀ မတေဆၾတေယာကဆက ေတၾႚတာနႛ ငႀား႓ပး ဘာသာပနတာ" "'ကၾ' ဟာ ႎႀစဆယရာစဆနးစအခနက ေနာကခထား႓ပး ေရးခတာလႛ ကေနာ မႀတမတယ။ အဒတနးက အေမရကန သတငးစာေတၾဟာ ခလ ဆငဒကတ႒ကးေတၾ မေပေသးဘး။ လကဝၝး႒ကးအပ အရငးရႀင စနစရႚ ေသၾးစပမႁဟာလညး အေမရကန သတငးစာေလာကမႀာ ခေလာကမ႒ကးေသးဘး။ ဒၝေပမ အေမရကန သတငးစာေလာကဟာ ပကစးစ ပေန႓ပ။ ပကစးစ ပေနတ အေမရကန သတငးစာေလာကထမႀာ 'ကၾ' ဟာ ႟နးကန လႁပရႀားေနတယ။ လ႟း လေကာငးတေယာက ဖစခငတယ။ ဒၝေပမ 'ကၾ' ဟာ ႟နးရငးကနရငးနႛ မပခညေပခည ဖစေနတယ။ 'ကၾ' ဟာ အေမရကန သတငးစာေလာကရႚ ေကကၾစရာ ဇာတလမးတပဒပၝပ" ကေနာက ေဆးေပၝလပက ညဖၾာရငး ေပာလကသည။ "ကေနာလ 'ကၾ' က ဖတ႓ပး အားမရတာေတာ ေတၾႚရတယ။ ဒၝေပမ ဘာေပာေပာ 'ကၾ' ဟာ ကေနာက သတငးစာ ဆရာတေယာကဖစေအာင လပေပးလကတ အရာေတၾထမႀာ တခ အပၝအဝငပ။ အဒၝ ခငဗား အမႀာေရးေပးဗာ" ကဝငးတငက သဘာသာပနထားသည စာမဖင႒ကးက ကေနာက ေပးလကသည။ ကေနာသည ကဝငးတင၏စာမက မးရထားေပတၾင ဖတလာခသည။ ကဝငးတင၏ အေရးအသားက သၾကသည၊ ရႀငးလငးသည။ မရငးစာအပက ဝၝက ရႀညရႀညေတၾက သက ဝၝက အတ ကေလးေတၾဖင ဖၾႚစညးထားသည။ စာေရးဆရာ မဖစဘ သတငးစာဆရာ ဖစသၾားေသာ ကဝငးတငသည ယခ စာေရးဆရာဖစရန ေခတလႀမး လႀမး႓ပ ဟ ကေနာ ဆခငသည။ ေနာကထပေခလႀမးမားက ဆကလႀမးႎငရန ကေနာ ဆေတာငးပၝသည။ မသနးတင ၁၃၃၆ ခ၊ ဝၝဆလဆတ ၁၃ ရက ၁၉၇၄ ခ၊ သဂတလ ၁၅ ရက

XV

ဘာသာပနသ၏ မႀတခက ကေနာတႛ ဤစာအပက ဘာသာပနသညမႀာ ႎႀစေပၝငး ၂၀ ခနႛ ေနာကကပၝသည။ ကေနာတႛအရင ဤစာအပက စၾလနးဖးသည ကၾယလၾနသ သတငးစာဆရာ႒ကး ဂာနယေကာ ဥးခစေမာငကလညး လၾနခေသာ ႎႀစေပၝငး ၄၀ ခနႛက ဘာသာပနသငပၝလက မပနႎငအားခ၍ ဤစာအပသည ႎႀစေပၝငး ၄၀ ခနႛ ဘာသာပန ေနာကကခသညဟလညး ဆႎငပၝသည။ စစ႓ပးစ ၁၉၄၇ ဆက ထတေဝခသည 'သႛလလ' စာအပတၾင စာေရးဆရာမ႒ကး ဂာနယေကာ မမေလးက 'ကၾ' အေကာငးက အမၿနးတင ေရးခပၝသည။ လထးလဆနးတေယာကႎႀင မနးမေတာကေလး တေယာကအေကာငး၊ အဂလပစကားလး အသးအႎႁနး အလၾနခကခသညအေကာငး၊ ဤစာအပက ဖတမသတငး လ ၁၀၀ လ႖င ၇၅ ေယာက ကယကငတရား ေကာငးသၾားႎငမညအေကာငး၊ ဥးခစေမာင ႎႁတတကေပာသၾားသည မနမာဘာသာပန သည ဉာဏအထငးဆးေသာ သတေယာကကပင ရႀငးရႀငး႒ကး နာလညေစႎငသည အေကာငး။ ကေနာတႛသည ဂာနယေကာ မမေလး၏ 'သႛလလ' က ဖတ႓ပး သတငးစာသမား ဖစခငခပၝသည။ ဖစေအာင အားထတခပၝသည။ ကေနာလပင 'သႛလလ' က လကသညလပ၍ ေမၾးဖၾားေပးခသည လငယသတငးစာသမားေပၝငး မားစၾာ ရႀပၝလမမည။ 'ကၾ' သည ဂာနယေကာ ဥးခစေမာငအား တငးပညက အားထားရေသာ မားမားမတမတ သတငးစာ ဆရာ႒ကးတဥး အဖစသႛ ေရာကေအာင ေစေဆာေပးခသညဟ ဆႎငေကာငးဖၾယ ရႀပၝသည။ 'ကၾ' ၏ ေစေဆာမႁေကာင မနမာ ႎငင၏ ထးခ႗နေသာ သတငးစာဆရာ႒ကးတဥး ေပေပၝကခသည မဟတဟ ဆဥးေတာ။ ထသတငးစာဆရာ႒ကးသည 'ကၾ' က ဖတ႓ပး ကယကယက အသအ႔ကယဆး၊ အမငအကယဆး၊ အကင႟းေဖာငဆး၊ တာဝန အသဆးဖစ ေအာင ႒ကးပမးခသညဟကား ဆေကာငး ဆႎငပၝလမမည။ သႛေသာ အေကာငးမလႀခငေတာ 'သႛလလ' က ကးကၾယသတႛသည 'ကၾ' အေကာငးက ဂာနယေကာ ေဒမမေလး တဆငေဖာကသည ခသမ႖ထက ဘာမ႖ ပ၍ သခၾင မရရႀာခကပၝ။ ယတစၾအဆး 'ကၾ' က ဘယစာေရးဆရာ ေရးမႀနး ပင မသႎငခကပၝ။ ထႛေကာင 'ကၾ' က အေမရကန သပနစာေရးဆရာ႒ကး ဂကလနဒန ေရးသညဟ တစတေယာက က ဆလကေသာအခၝ 'ကၾ' သည တးတကေသာ လငယ အငအားစအကား၊ အထးသဖင တးတကေသာ လငယ သတငးစာသမားမား အကား၌ ေရပနးစားသထက စားခပၝေတာသည။ ကေနာတႛလညး 'ကၾ' ရႀာပေတာဖၾငသမား အနက တဥး အပၝအဝင ဖစခပၝသည။ ၁၉၄၉ ဆက သေတာဆင ဥးသနးေမာင ဥးစးထတေဝခသည 'အကးေဆာင' ဂာနယ၏ အလပသင အယဒတာ အဖစ စာနယဇငးေလာကတၾင ကေနာတႛ ေခတေနရာစာ ခခၾငရခပၝသည။ ေစာေစာပငးက ဒဂ၊ ဂာနယေကာႎႀင ဒဒတ ဂာနယ မဂၢဇငးမားတၾင စာတေပစ ေရးခၾငရခ၍ စာနယဇငး ေလာကသႛ ေခၝငးလ႖ဝငရန အခၾငရခပၝသည။ သႛေသာ ကေနာတႛသည 'သႛလလ' ၏ ေခသေနာကသႛ ေကာကေကာကပၝ လကကာ သတငးစာသမားသာ ဖစခငေနခပၝသည။ ဖစခငတငးလညး မဖစရပၝ။ ဂာနယမႀ မဂၢဇငးေရာက၊ မဂၢဇငးမႀ ႎငငခား သတငးဌာနေရာက ဖစေနခပၝသည။ 'တးတကေရး'၊ 'ရနကန'၊ 'ဟသာဝတ' စသည သတငးစာမားတၾင လကတလကေတာငး သတငးစာသမားကေလး ဖစရလ ဖစရငား ႒ကးစားသမ႖လညး အရာမထငခပၝ။ ၁၉၅၀ ႎႀစမား အတၾငးက လႎႀစေယာကႎႀင တပငးသာရႀေသာ ဥးညမ၏ တပတလ႖င တခၝတေလမး၊ ႎႀစခၝႎႀစေလမး အသကတငငငငႎႀင အဆငေပသလ ထတသည 'အးေဝ' သတငးစာသႛ ေရာကေတာ ေရာကပၝ၏။ သႛေသာ ကေနာတႛ၏ သတငးစာ ဆရာဘဝသည သကဇးမရႀညပၝ။

XVI

ထမႀတဆင ႎငငခားသႛ လၾငသၾားပနသည။ 'နယးပစ' သတငးဓာတပ ဌာန၏ ႎငငခားသတငးေထာက၊ 'ဗမာေခတ' သတငးစာ၏ ႎငငခားသတငးေထာက လပခၾငရေသာလညး ခႃရနခကသည ပနးသဇငပမာဖစေသာ သတငးစာ ေလာကႎႀင တးခ၍ မလႀမးႎငေအာင အေနေဝးလကပင ရႀပၝသည။ 'သႛလလ' သာ ကေနာတႛ၏ သမာကမးစာ၊ 'ကၾ' သာ ကေနာတႛ၏ ေဒသနာပမာ မဖစခလ႖င စမးကားေသာ သတငး စာေလာကက ဂငးစမးႎႀင မလင သကငမႀ ကယကငဖႛသာ ရႀပၝသည။ သႛေသာ သတငးစာ ေရစကမကန၍ 'ကၾ' ႎႀင ကေနာတႛသည ၁၉၅၅ တၾင လနဒန႓မႚ၌ ဆမသည။ မနခကစတာ႓မႚ ၌လညး တေကာဆမသည။ ၁၉၅၇ ကေနာတႛ မနမာႎငငသႛ ပနလာေသာအခၝ 'ကၾ' ႎႀစအပ ပၝလာခပၝသည။ ႎငငခားတၾင ကေနာတႛ အခနအမား႒ကးရပၝသည။ ကေနာတႛသာ ဘာသာပန တတက႗မးလမမာလ႖င၊ သႛမဟတ စာေရးခငး၌ အပငးမထလ႖င လၾနခသည ႎႀစေပၝငး ၄၀ ခနႛက ဂာနယေကာ ဥးခစေမာင ဘာသာမပန ဖစခသည 'ကၾ' သည ၁၉၅၅ ဆကပင ကေနာတႛ ဘာသာပန႓ပး ဖစေနပၝေရာႛမည။ သႛေသာ ကေနာတႛတၾင ယငးခ႗တယၾငးခက ႎႀစမးစလးသည ေမၾးရာပၝ အစၾမးသတၨလ ဖစေန၍ 'ကၾ' က မနမာစာဖတ ပရသတႎႀင ဆေပးရန ကေနာတႛ တာဝန ပကကၾကခရပၝသည။ မနမာႎငငသႛ ပနေရာကေသာအခၝ 'ကၾ' သည သတငးစာေလာကဆငရာ စာအပဖစ၍ မတေဆၾ သတငးစာသမား မားထ ကေနာတႛ လကဆငကမးခပၝသည။ ၁၉၁၁ မႀ စ၍ ၁၉၁၄ အထ (ထႛထက ႎႀစကာခငကာမည) (၁၈) ႒ကမမ႖ (ထႛထက အ႒ကမမားခငမားမည) ပႎႀပခရသည ကမာေကာ စာအပဖစ၍ မတေဆၾ စာေရးဆရာမားထ ကေနာတႛ လကဆငကမးခပၝသည။ ထအခနက ကေနာတႛ အလပလပသည 'ေကးမ' သတငးစာတကရႀ ကေနာတႛ၏ အပခနးတၾင စာအပသည ကေနာတႛ၏ ေမၾႚယာ၊ စာအပသည ကေနာတႛ၏ ေခၝငးအး၊ စာအပသည ကေနာတႛ၏ေစာင ဖစပၝသည။ ခ႗တ၍ ခၾာ၍ ယ၍ ရသမ႖ အကႈ၊ လခညကအစ ခ႗တ၍ ခၾာ၍ ယကသည သငယခငး အေပၝငးအသငးေရာငးရငး မတေဆၾတႛသည ကေနာတႛ၏ ေမၾႚယာ၊ ေခၝငးအး၊ ေစာငပမာဖစေသာ စာအပမားကလညး ခ႗တခၾာ ဆၾယကပၝသည။ ကမေကာငး အေကာငးမလႀခငေတာ စာအပ ဘဥၦာဟတၾင ႎႀစအပစလး ပၝသၾားပၝသည။ ထအခနမႀ စ၍ ကေနာတႛ သယလာခသည 'ကၾ' ႎႀစအပစလး စးစးမပ ေပာကကၾယ သၾားပၝေတာသည။ 'ကၾ' က ေတၾႚလကကသည ေအာငဗလ၊ စနခငေမာငရ၊ မငးသ (႟ကတာ) စေသာ သတငးစာဆရာမား၊ သနးေဆၾ စေသာ စာေရးဆရာမားႎႀင ရခၝ 'ကၾ' အေကာငးက စကားစပမကေစကာမ ေပာကေသာသ ရႀာေသာလညး မေတၾႚ သညအတတ ေသေသာသ ကာရငေမသလ ေမေပာကလကမပၝသည။ ကာကာေတာ မေမပၝ။ ၁၉၆၇ စကတငဘာလထတ 'ေငၾတာရ' မဂၢဇငးတၾင 'ကၾ' ေပာကဆးခနးႎႀင ကေနာတႛ၏ စာအပဘဥၦာဟအတၾက အမ႖ေဝခနးက မႀနးတဆဆ လၾမးတသသဖင ဤသႛ စာဖၾႚမခပၝေသးသည။

ÙÚÙÚÙÚÙÚ အႎႀစသကဆး စာအပ အမႀတ (၁၆) ေငၾတာရ မဂၢဇငး အယဒတာက အႎႀစသကဆး စာအပ ၁၅ အပ၏ စာရငးကေပးရန ေတာငးလာ၏။ တလ၊ ႎႀစလ၊ သးလ ကာလအတနကာေအာငပင ကေနာ စာရငးတႛသည၊ စာရငး ဖကသည၊ စာရငး ဖညသည။ သႛေသာ ေငၾတာရ အယဒတာ အလရႀေသာ၊ ကနႛသတေသာ မနမာစာ ဆယအပ၊ ဘာသာခား ငၝးအပ ေဘာငထသႛ ကေနာတႛ အ႒ကကဆး စာအပစာရငးက ဖတေတာက ထညသၾငးမရႎငခ။

XVII

ဤအ႒ကကဆး စာအပက စာရငးသၾငးလကေသာ ထအ႒ကကဆး စာအပသည မကစထတၾင တေရးေရး ေပလာ သည။ ထစာအပက စာရငးဖညလကေသာ ဤစာအပသည လကထတၾင တဆဆ ေရာကလာသည။ ဤစာအပက စာရငးေပၝငးလကေသာ ထစာအပသည စာရငးမႀ အဖကမခ၊ ေပကပေန၏။ စာအပ၏ အမညက ေဖာငတနသည မခစႎင။ ေဖာငတနကေလးသညပင စာအပက ခစရႀာသညထင။ ခကသညမႀာ ကေနာတႛႎႀင ကေနာတႛ၏ ေဖာငတနကေလးကသာ ထစာအပေကာငးမားက ႒ကကတတခငး မဟတ။ ကေနာတႛထက ပ႒ကကသေတၾ ရႀေနေသးသည။ သႛေသာ သတႛသည စာအပက ႒ကကလၾနးသညဟပင ဆရေလ မလားမသ။ တခၝက "စာအပစငႎႀင ကေနာ" အမညရႀ ေဆာငးပၝးတၾင ဆရာေဇာဂက စာအပစငအေကာငး ဖၾႚခႛပက ေပးတ သတရမသည။ ဆရာေဇာဂ ေရးထားပမႀာ သငယငယက ေကာငးတၾင ဆရာက စာဖတခငးသည။ အဖတေနရာ မကလ႖င ဆရာက လကဝၝးက ႒ကမလးဖင ႟ကေလရႀသည။ ဆရာေဇာဂတႛသည "ထအခၝမႀ စ၍ စာအပႎႀင ႒ကမလးတႛက တၾ၍ တၾ၍ မငေနတတကပၝသည။ စာအပဟ ဆလကလ႖င ႒ကမလး တဝငဝငက ေပးမငမပၝသည" ဟ ဆသည။ သႛဖင စာအပစငနားသႛ မကပဝေတာ။ ေနာငတၾငမႀ စာအပစငက အခစဝငလာသညဟ ဆသည။ ကေနာတႛလညး ဆရာေဇာဂလပင စာအပစငႎႀင ပတသက၍ ႒ကမတဝငဝငက တၾ၍ တၾ၍ မငမလာပၝ။ ကေနာတႛ မကစထတၾင ဝ၍ ဝ၍ မငလာေသာအရာမႀာ ေစာေစာက ေပာခေသာ 'စာအပ႒ကကလၾနးသ' တႛပင ဖစေလသည။ မမငဘ ေနႎင႟းလား။ ကေနာတႛသည စာအပက ႒ကကရေကာငးမႀနး သတတပၝသည။ သႛေသာ ဥမာဒႎၩပႚထမႀ "ငၝဟာ ငၝအမ၊ ငၝစညးစမ ႎႀင ငၝအမ ငၝေကာငး၊ ငၝေခၝငး ငၝ႕ပန၊ ငၝကန ငၝကာ၊ ငၝယာ ငၝလယ၊ ငၝနယ ငၝကနး၊ ငၝအနး ငၝထနး၊ ငၝက႗နး ငၝကငး" ဆသလ "ငၝဝယ ငၝဖတ၊ ငၝမႀတ ငၝသမး၊ ငၝထနး ငၝ႟ၾတ၊ ငၝတတ ငၝကး၊ ငၝ႒ကး ငၝကက" ဟ၍ စာအပ သကာယဒႉက ကေနာတႛသည ရႀသငသညထက ပ၍ ႒ကး႒ကးမေမၾးႎငပၝ။ ထႛေကာင စာအပစငဆလ႖င "ငၝအတၾက" သကသက မဖစေစရန ဟာလာဟငးလငး ဖၾငထားခငးကသာ ကေနာ ႎႀစ႓ခကသည။ ဧကရာဇ၊ ပေဒသရာဇႎႀင မငးဝနးကင လတစသာ ဖတႎငခေသာ ေပစာေခတသည လၾနခ႓ပ။ စကတင ပႎႀပေသာ စာအပ၏ ပငကယ အဓပၯာယသည စာေပက လကတဆပစာ လတစသာမက အတငးမသ႒ကးေသာ လထ႒ကး ဖတရန၊ မႀတရန၊ အသရႀာရန၊ ပညာပၾားရန ဖစသည။ ထသႛ အဓပၯာယရငးေဆာငေသာ စာအပက ဘ႟ဖင ေသာခေလာက ပတခတထားရမည အလပမးက ကေနာတႛ မဝႛရကပၝ။ စာေရးသ စာေရးဆရာ၊ အသပညာရႀာသ လအမား၊ စာအပပငသ ကေနာ၊ ပညာေဘာ ပညာဘက၊ သးေယာကသား အနကတၾငမႀ သကာယ ကၾကကားလက ကေနာတႛက ငမကသားလပကာ ေသာ႒ကးတကားကား ကငေဆာင႓ပး စာအပက ေထာငမခဝရကပၝ။ ကေနာတႛ၏ စာအပစငသည စာအပေထာင၊ စာအပသငးခငး မဖစေစသငဟ ယဆပၝသည။ အသပညာရႀင၏ ဥးေႎႀာကမႀ ေမၾးထတလကေသာ ပညာက "စာဗးေတာငးသက၊ ငႀကသက၊ ႔ကကသက၊ ဝကသက" လ စာအပ သက႒ကး ဖစမေနေစသငဟလညး ယဆပၝသည။ တတႎငသမ႖ စာအပ၏ အသပညာက ရတဆရာ မငးေဇယႎၩမတ ေရးခသလ "မႃညစပယလက၊ လငးေအာငဖက၍ ေရႀႚထကတသၾနး၊ ဝမကနးသည၊ တသနးေနသႛထန" ေစလ ပၝသည။ ဥးပညက "ေမတၨာသတ တေစာငလးက ပဒမပၝ ကး႓ပး ေမတၨာတး႒ကး႒ကးဖင ရးတက၍" ပႛသလ ေမတၨာ ႒ကးမားစၾာ ပႛသငသညဟလညး ယဆပၝသည။

XVIII

ထႛေကာငလညး ကေနာတႛ၏ ဟာလာဟငးလငး ဖၾငထားေသာ၊ အႎႀစသကဆးစာအပ ၁၅ အပထက ပကာမတၨသာ ရႀေသာ၊ ရႀစမႛစဖစေသာ စာအပစငကေလးသည 'သာလာယစင' ကေလး ဖစခသည။ တေနကန အမ၌ လာေရာက အပစားကာ စာဖတသလညး ရႀ၊ ငႀားသလညး ရႀ၊ ပနပႛသလညး ရႀ၊ "ခငဗား စာအပေတာ ႒ကကတယဗႚ၊ လရငေပာ၊ အဒစာအပေတာ ကေနာဆမႀာပ ထားေတာမယ" ဟ ႟း႟းပၾငပၾင ေပာေပာဆဆ ယသၾားသလညး ရႀ …။ ႓ပးေတာ မေပာေပာ မဆဆ ကစၤတး ယသၾားသလညး ရႀသည။ ထသႛ မေပာမဆ ယသၾားသတႛကား ေစာေစာက ေပာခေသာ 'စာအပ ႒ကကလၾနးသ' တႛပင ဖစမည။ (ထငသည) ဤသႛဖင ကေနာတႛ စာအပစငကေလးသည ရႀငနရာ အဂၢလထၾကကာ ေရနညးရာ ငၝးေဆာငးအပ ခရသလ လးပၝး ပၝးခေလ၏။ 'စာအပ႒ကကလၾနးသ' တႛသည ထစာအပတႛက အဘယအရပသႛ သယေဆာငသၾားေလဘသနညး။ သတႛ ဖတ႓ပး သည၏ အခားမႛ၌ တဆငတကမး ဖနႛလႀမးပၝဘေလ၏ေလာ။ ကေနာတႛ မပတမေလႀာငဝရကေသာ စာအပတႛက သ႟ႚ စာအပဘ႟တၾင အကဥးသၾငးထားေလ႓ပေလာ။ တဆငတကမး လႀမးဖနႛသညဆေသာ (ေကာငးေလစၾ၊ ေကာငး ေလစၾ) ကေနာတႛ စာအပစင၌ ထစာအပ မရႀေတာသညမႀာ အေကာငးမဟတ။ အေရးမ႒ကး။ ကစၤမရႀပၝေခ။ ကေနာတႛသည ႎႀစစဥႎႀစဆက ေဟာကပက ေဟာကပက ဖစလာေသာ စာအပစငကကညကာ ရႀငမဟာရႉသာရ ဆဆးမခသကသႛ "တညးလ႖လ႖၊ တတလၾမးလၾမး၊ တသမးဟယဟယ၊ တတၾယတာတာ၊ တဟာလႁကလႁက၊ တ႟ႁက ငငငင၊ တပငပနးပနး" ဖစမေနမေတာပၝ။ သႛေသာ ဆငကမးလႀမးဖနႛပၝေစဟ ကေနာတႛ ေစတနာ အဆပၾားမဆး စာအပတအပကား ရႀပၝသည။ တစ တေယာကေသာ 'စာအပ႒ကကလၾနးသ' ၏ 'ငၝ' စာအပစငတၾင ပငကမ႖င ေႎႀာငတငးကာ ေထာငသၾငး အကဥးခ မေနရပၝေစႎႀငဟ ကေနာတႛ ဂ႟ဏာ အသကမဆး စာအပတအပကား ရႀပၝသည။ ထစာအပမႀာ … စကားစပ၍ ကားဖတေပာရပၝဥးမည။ ကေနာတႛ ႓ဗတနႎငငသႛ ေရာကခစဥက လေပၝငးမားစၾာ အခနကနခ၍ ထစာအပက ရႀာဝယခသည။ အေဟာငးဆငတကာ ဆငေပၝကေစေအာင စာကမးပးထး၍ ရႀာခသည။ လနဒန႓မႚတၾင ႎႀႛ၏။ တအပေတၾႚသည။ အကဒငဘာရာ၊ မနခကစတာ စေသာ အခား႓မႚမားတၾငလညး ႎႀႛ၏။ (၂၈) ႒ကမ ထပမ ပႎႀပေသာ အလားတစာအပက ရပန၏။ သေတသ ဘဝမႀ သတငးစာဆရာ ဖစလာသတဥး၏ အေကာငးက ေရးဖၾႚထားေသာ စာအပဖစသည။ ေရးသမႀာ အေမရကန စာေရးဆရာ တဥးဖစသည။ ကေနာတႛ အမႀတအသား မမႀားေသာ ပထမႎႀပခငးက ၁၉၁၁ တၾင စတင ပႎႀပထတေဝသည။ ကေနာတႛ ေတၾႚခရသည ၁၉၁၄ ထတ စာအပမႀာ (၂၈) ႒ကမ ထပမပႎႀပခငး ဖစေနေလ႓ပ။ ကေနာတႛ ရႀာေဖၾေတၾႚခေသာ စာအပႎႀစအပအနက တအပမႀာ အ႟ၾယ႒ကး႒ကး၊ စာလးထၾားထၾား၊ စာမကႎႀာ ၃၀၀ ေကာ။ တအပမႀာ အ႟ၾယလတလတ၊ စာလးေသးေသး၊ စာမကႎႀာ ၄၀၀ ေကာ။ ကေနာတႛသည ရနကန ပနေရာကခန၌ ထစာအပကေလး ႎႀစအပက အပတအကာ ဗလာကငးေသာ ဟာလာ ဟငးလငး စာအပစငကေလးေပသႛ တငလကသည။ သတငးစာဆရာဘဝက ဇာတလမးဖၾႚထားေသာ စာအပ ဖစ၍ မတေဆၾ သတငးစာဆရာမား (ေအာငဗလ၊ ခငေမာငရ၊ မငးသ စသည) အား ဆငကမး ငႀားရမးခ၏။ အ႒ကမ (၃၀) ခနႛ ႟ကႎႀပရေအာင ေကာကားေသာ စာအပဖစ၍ မတေဆၾ စာေရးဆရာမား (ကၾယလၾနသ သနးေဆၾ စသည) အား ဆငကမး ငႀားရမးခ၏။ ထစာအပသည အခားအခားေသာ သတငးစာမတေဆၾ၊ စာေပမတေဆၾတႛ လကသႛလညး ဆငကမး ဖနႛေရာကခ၏။ ေနာကဆးေရာကသၾားေသာ ေနရာကား ေစာေစာကေပာခေသာ 'စာအပ႒ကကလၾနးသ' တႛ၏ လကပင ဖစလမမည ထငသည။

XIX

ယခ ကေနာတႛသည ေငၾတာရအယဒတာ ေတာငးလာေသာ အႎႀစသကဆးစာအပ ၁၅ အပစာရငးတၾင ထစာအပ၏ အမညက မထညမေဖာပလကေတာေခ။ စငစစ ထညေဖာလကေသာ စာအပ ၁၅ အပသညပင ကေနာတႛ စာအပ စငတၾင မရႀေတာပၝ။ သႛေသာ ထစာအပမားသည ဘယသဘယဝၝ၏ စာအပစင၊ ဘယသဘယဝၝ၏ လကတၾင ရႀေလရႚဟ သရေပေသး၍ ေဖာပႎငခငး ဖစသည။ ေပာကဆးသၾားေသာ ထစာအပကား အဘယမညေသာ 'စာအပ႒ကကလၾနးသ' ၏ စာအပစင ေခာငကားဝယ အစနႛသား ညပေနေလမႀနးမသ။ ထႛပင ေငၾတာရ အယဒတာ ေတာငးေသာ စာရငးက ၁၅ အပသာဖစ၍ (၁၆) အပေမာက စာအပအဖစ ထညသၾငးရနလညးမဖစ။ ထႛေကာင ထစာအပအမညက အႎႀစသကဆး စာအပ စာရငးမႀ ခ႗ငးခနလကရေတာသည။ အႎႀစသကဆး စာအပအမႀတ (၁၆) ၏ ဂႎၩဝင ထပၯတကေလးက ေရးေဖာေနခငးမႀာ ေပာကဆးေနေလ႓ပဖစေသာ စာအပက လၾတ-ေသာ-ငၝး-႒ကး-စၾာ သဒၭတငလ၍လညး မဟတပၝ။ အ႒ကကဆး စာအပ ၁၅ အပပင မပညတတ ေတာေအာင ဗလာကငးေနေသာ ကေနာတႛ၏ သာလာယ စာအပစငကေလး အေကာငးက မက-ရည-ခ-ထး-စၾာ အလၾမးသယလ၍လညး မဟတပၝ။ စာအပဆသညမႀာ ဖတဖႛ၊ မႀတဖႛ၊ ဆငကမးဖႛ၊ လႀမးဖနႛဖႛ ဖစသည။ 'ငၝ' စာအပစငတၾင ပငကမ႖င ေႎႀာငဖၾႚလက အကဥးထညဖႛ မဟတ။ ဖအထပထပကလက မပႎႀသ႓ဂႇဟဖႛ မဟတ။ စာအပသည 'ငၝ' ဖတဖႛသာ မဟတ။ 'သတကာ' ဖတဖႛ ဖစသည ဟေသာ စတေမၾးႎငမႀ စာအပ႒ကကသဖစမည။ ဤသေဘာထားက ေပာပလ၍ အ႒ကကဆးစာအပ အမႀတ (၁၆) က တမးတမခငး ဖစပၝသည။ ဤသေဘာထားသည ကေနာတႛႎငငလ ႎငငခားေငၾ ေဖာေဖာသသသး႓ပး ပညပမႀ မားမားစစ စာအပမသၾငး ႎငေသာ ထၾနးသစစ ႎငငကေလးမး၊ ပညတၾငး၌ စာအပတအပလ႖င သးေထာင ေစာငေရတနး၌သာ ပမးမ႖ထတေဝ ႎငေသာ ထၾနးသစစ ႎငငကေလးမး၌ ဘယစာအပမးမႀ 'ငၝ' စာအပစင၌ ပငကမ႖င ေႎႀာငဖၾႚမခရဖႛ၊ 'ဖ' ကညး သ႓ဂႇဟမခရဖႛ လလႀပၝသည။ တတႎငပၝက ေငၾေကးတတႎငသတႛက စာအပမားက ဝယဖတ႓ပးလ႖င စာကညတကမားသႛ ေပးလႀႃ ဖနႛဖႃးသင လႀပၝသည။ သႛမႀသာ အသအမငသစ ပနႛပၾား တးတကေရး လပငနးသည အရႀနအဟန ႒ကးမားလာႎငပၝလမမည။ ကေနာတႛ၏ အႎႀစသကဆး စာအပအမႀတ (၁၆) က ကၾယလၾနသ သတငးစာဆရာ႒ကး ဂာနယေကာဥးခစေမာငက လၾနခေသာ ႎႀစေပၝငး ၂၀ ေကာကပင ႒ကကခ၍ "တသကတာ အႎႀစ႓ခကဆး စာအပေတၾထမႀာ အ႒ကကတကာ အ႒ကကဆး စာအပကေလးပ။ ဒစာအပက စာအပဘ႟႒ကး တဘ႟နႛေတာင မလႎငဘး" ဟ စနးတငခဘးသည။

စာအပအမညမႀာ Queed ဖစပၝသည။ ေရးသမႀာ Henery Sydnor Harrison (၁၈၈၀-၁၉၃၀) ဖစပၝသည။

မနမာပညတၾင တအပသာ ရႀသညဟ ဆဖးသည။ ယခ စာအပ႒ကကလၾနးသတႛ လကတၾင ေရာကေနေသာ ကေနာ တႛ၏ စာအပစငမႀ စာအပႎႀစအပ (ကၾမးယာထတစကႃ ဖစမသၾားလ႖င) ပၝ ေပၝငးေသာ သးအပေတာ အနညးဆး ရႀပၝလမမည။ ဥးခစေမာင၏ စာအပသည စာေရးဆရာမ႒ကး ဂာနယေကာမမေလး၏ လကတၾင ရႀသည။ ထစာအပက ယခင ေကာငာဖးသညအတငး ဂာနယေကာ မမေလးက (မသနးတင ဘာသာပန၍) ထတေဝလ႖ငေသာလညးေကာငး၊ ထေပာကဆးေနေသာ စာအပႎႀစအပ လကဝယရႀသ 'စာအပ႒ကကလၾနးသ' တႛက စာအပစငမႀ ပနလညဆၾထတ ဖခၝသနႛစင႓ပး ဆငကမးလ႖ငေသာလညေကာငး သတငးစာလပငနး၌ ခမငမတႎးစၾာဖင ဘဝက ပအပမညသမား ေပထၾနးလာေရးအတၾက မားစၾာ အကးရႀေပလမမညဟ ကေနာတႛ ယဆမသည။ ဝငးတင ၁၉၆၇ စကတငဘာလ၊ ေငၾတာရ မဂၢဇငး၊ အမႀတ (၀၈၇)

XX

ေရအကး ၁၀ ပၝး ရႀသလ စာအကး ၁၀ ပၝး မရႀေတာင တပၝးေတာ ရႀဟနတပၝသည။ ထ တပၝးေသာ အကးမႀာ တေယာကေသာသေရးသည တပဒေသာစာက တဥးေသာ စာဖတသမားက ေတၾႚ႓ပး လကခပသဘာ ေကာငး႓ခးမဂလာ ေပးခငး၊ သႛမဟတ ဣာ မစၽရယ၊ သမၰပလာပဝၝစာက ဆလာဘအဖစ ခးမငခငးတညးဟေသာ အကးတပၝး ဖစပၝသည။ အလၾနႛအလၾန ကေကာငးေထာကမစၾာဖင ကေနာတႛ၏ မတေဆၾ႒ကး ဥးစဝငး (ယခင ေနးရႀငးသတငးစာ အယဒတာ) သည အငးစနေထာင႒ကးစ ဖစခရပၝသည။ အလၾနႛအလၾန ကေကာငးေထာကမစၾာ ဆသညမႀာ သ ထနးသမး ခရခငးက မဆလပၝ။ သ ထနးသမးခရ၍ ကေနာတႛ၏ မတေဆၾ႒ကး 'ကၾ' ႎႀင ကေနာတႛ တေကာတဖန ပနလည ဆေတၾႚရေအာင စာအကးေပး ေကာငးခငးက ဆလပၝသည။ မတေဆၾ႒ကး ဥးစဝငးသည ကေနာတႛ၏ "ေငၾတာရ" ေဆာငးပၝးက ဖတမသညဟ ဆပၝသည။ ဥးစဝငးသည ကငနာ ေထာကထားစၾာ 'ကၾ' က ကေနာတႛထသႛ ပႛေပးပၝသည။ မတေဆၾ႒ကး ဥးစဝငး ေထာငလငပနခနတၾင ကေနာတႛ ရနကန႓မႚ၌ မရႀေတာပၝ။ မႎၩေလး႓မႚ၌ အေခစကေသာ "ဟသာဝတ" သတငးစာသႛ ေရာကေနခပၝသည။ ထႛေကာင 'ကၾ' ႎႀင ကေနာတႛ ပနလည ေရစကဆရန ႎႀစအတန ခားခရပနပၝသည။ ၁၉၇၄၊ မတ ၁၅ တၾင ဥးစဝငးႎႀင ကေနာတႛ အမႀတမထင ဆမကပၝသည။ ဥးစဝငးက ကေနာတႛလကသႛ သႛကယပင 'ကၾ' က ေခတၨအပပၝသည။ ကၾကၾာ ေပာကဆးေနေသာ 'ကၾ' က ကေနာတႛ အသစတဖန ဖတ႟ႁမပနပၝသည။ ဒတခၝေတာ 'ကၾ' က မကစေအာကမႀ အေပာကမခခငေတာပၝ။ ဥးစဝငး၏ သနားေစာငမမႁဖင ကေနာတႛသည 'ကၾ' က မႎၩေလးသႛ ေခခ႓ပး မနမာဘဝ သၾတသၾငးေပးလကပၝသည။ ကေနာတႛ၏ အပ စား နား ခနက ေနႛစဥ တဝကခနႛ ေလ႖ာ႓ပး တလနးပၝး ဘာသာပန၊ တလနးပၝး အခကအလက ရႀာေဖၾကာ ဤစာအပက စာဖတသ၏ ေရႀႚေမႀာကသႛ တငပႛအပပၝသည။ သာမနသေဘာ ေပာရလ႖င 'ကၾ' သည အခစဝတၪမ႖သာ ဖစပၝသည။ (စာေရးဆရာမ႒ကး ဂာနယေကာ ေဒမမေလး ေပာပသလ ေပာပရလ႖င) "လေတၾႎႀငမေရာသည လတေယာကႎႀင အဆငခငဉာဏ ပညဝေသာ မနးကေလး တေယာက ထးထးဆနးဆနး သၾားေတၾႚ႓ပး မနးကေလးက လႛနယထသႛ ဆၾသၾငးေပးကာ လဇာတ သၾငးေပးပ၊ ထမႀ တဖန အယဒတာ႒ကးတေယာက ေအာငေအာငမငမင ဖစေမာကသၾားပ ဇာတလမး" မ႖သာ ဖစပၝသည။ 'ကၾ' သည သတငးစာ၏ ဥးေႎႀာက၊ သတငးစာ၏ အာေဘာ၊ သတငးစာ၏ အသပမာဖစေသာ ေခၝငး႒ကးေရးသ သတငးစာသမားတဥး၏ ဘဝဇာတလမးမ႖သာ ဖစပၝသည။ ပ၍ စတလႁပရႀားဖၾယ၊ စတဝငစားဖၾယ ေကာငးေသာ သတငးစာ၏ အသႎႀလး၊ သတငးစာ၏ နား၊ သတငးစာ၏ မကစ၊ သတငးစာ၏ လကႎႀငတေသာ သတငး တညးဖတသ၊ သတငးေထာကလႀမး ေရးသားသ သတငးစာသမားမား၏ ဘဝဇာတလမး မဟတပၝ။ ကေနာတႛ အသကအ႟ၾယ ရလာပၝ႓ပ။ သတငးစာပၝး ဝတနသေ႟ၾႚကေလး ဝ၍ အေတၾႚအက ရႀတနသေ႟ၾႚေလး ရႀလာ ပၝ႓ပ။ ထႛေကာင … လႁပရႀားမႁ နညးပၝးေသာ ဉဏ႒ကးရႀငသကသက သတငးစာသမား ဘဝက ဘာသာ မပနခငပၝ။ ထႛေကာင … ေတၾႚ၊ ႒ကက၊ ညားေသာ ဘဝသသရာ ရဟတခားမႀ လညပတ႟း လညပတစဥ ဖစရပမားက ကယပငဉာဏ (ရႀလ႖င) ႎႀငပင မေရးခငပၝ။ သတပၝး ေရးထားတာက တဆင ပနေပာပေနဖႛကား ပ၍ပင ကေလာင ခတၾငးမေတၾႚပၝ။

XXI

'ကၾ' သည ရငခနသဖငသာ ဘာသာပနႎငမည ဇာတလမး ဇာတကၾက ဖစပၝသည။ ကေနာတႛ ၁၉၅၅ က 'ကၾ' က ရငတခနခနႎႀင ေလးငၝးဆယေခၝကမက ဖတစဥကပင ဘာသာမပနဖစခပၝလက ယေနႛ အ႒ကကဆး ေနရာက ကၾက၍ ဖတေသာမႀ ရငတခက မခနႛတခန ဖစေနရသည အခနမးကခၝမႀ မအပ၊ မနား၊ မစား၊ အခနမားစၾာ သး႓ပး ဘာသာပနရသညမႀာ ဆနးသလ ဖစေနပၝသည။ မဆနးပၝ။ 'ကၾ' က ႎႀစေပၝငး ၄၀ နးပၝး (ဂာနယေကာ ဥးခစေမာငအဖႛ)၊ သႛမဟတ ႎႀစ ၂၀ နးပၝး (ကေနာတႛ အဖႛ)၊ သႛမဟတ စာအပ စတငထတေဝသည ၁၉၁၁ မႀစ၍ေရလ႖င ႎႀစေပၝငး ၇၀ နးပၝး ေနာကက၍ ဘာသာပနရသညမႀာ ကေနာတႛ၌ ရည႟ၾယခက ရႀပၝသည။ ထရည႟ၾယခကမႀာ 'ကၾ' ၏ ထာဝစဥ မ႟းႎငေသာ အရညအခငးမားဖစသည လသားတေယာကအဖစ အကင သကၡာရႀမႁ၊ သတငးစာသမား တေယာကအဖစ ယကညခက ပငးပမႁ၊ ေယာကားရငမ႒ကး တေယာကအဖစ စတေန စတထား မင မတမႁတႛက ဖနႛဖႃးလသည ဆႎၬ ဖစပၝသည။ 'ကၾ' သည လသားတေယာက၏ အကငသကၡာ၊ သာမနလဆလ႖င ေခၝငးလ႖ ထၾကေပးမည ဘဝမးက ရရင ဝစားစၾာ ခယရေသာ အကငသကၡာ ရႀပၝသည။ 'ကၾ' သည သတငးစာသမား တေယာကအဖစ ရရငဝစားစၾာ ႟းသားေဖာငစငးေသာ ခယခက၊ ယကညခကႎႀင ဆငခငတတရား လကကငထားေသာ အသဉာဏ ရႀပၝသည။ 'ကၾ' သည ေယာကားရငမ႒ကး တေယာကအဖစ မယကညႎငေလာကေသာ အနစနာခမႁ၊ ကယကးစၾနႛမႁ၊ တပၝးသ အတၾက စာနာညာတာမႁ ရႀပၝသည။ 'ကၾ' ႎႀင သႛစ႟ကသည အခားသမားအတၾက အဖးတနခငမႀ တနပၝမည။ သႛေသာ သတငးစာသမားအဖစ တငးပည ႎႀင လမးတာဝနက ထမးေဆာငလသမား အဖႛကား ယေနႛတင အဖးတနေနေသးသညဟ ကေနာတႛ ႟းသားစၾာ ယကညပၝသည။ ထႛေကာင အခနမေပးႎင၊ မေပးသင၍တေကာငး ေထာကလာေသာ အသကအ႟ၾယက ခၾငမပ၊ ခၾငမလၿတ၍ တေကာငး သာမန ေတၾႚ၊ ႒ကက၊ ညား ဇာတလမးမးက ဘာသာပနရန ကေနာတႛ၌ အေကာငး မဆကေသာလညး 'ကၾ' ကမ အထကတၾင တငပခသည အေကာငးမားေကာင ကကစၤ အခနကလကာ ကေနာတႛ ဘာသာပန ခပၝသည။ ဘာသာပနရာတၾင ကေနာတႛ၌ တခတညးေသာ ရညမႀနးခကသာ ရႀပၝသညဟ ထပ၍ ဆပၝရေစ။ ထရညမႀနးခကမႀာ လပသားပညသတႛက စညး႟းလႁႛေဆာ ပညာေပးရန အဓက တာဝနရႀသည သတငးစာသမား ေလာငးကေလးမား အဖႛ ယငးတာဝနမားအပင ကယကယက ႟းသားသည သတငးစာသမား၊ တငးပညႎႀင လမး အေပ ႟းသားသည သတငးစာသမား၊ ကယဝညာဥ၊ ကယလပပာ သနႛစငစၾာဖင တာဝနထမးေဆာငသည သတငး စာသမား၊ ႎငင၏ ဝညာဥႎႀင လပပာ၊ ပညသ၏ ဝညာဥႎႀင လပပာကလညး အစဥထာဝရ သနႛစငေအာင တာဝန ထမးေဆာငသည သတငးစာသမား၊ ပညသက စညး႟းလႁႛေဆာ ပညာေပး႟မက ပညသႛအကးႎႀင အခားတပၝးေသာ အကးတႛ ယႀဥလာေသာ ပညသႛဘကက မားမားရပ၍ ေစာငေရႀာက၊ ခခ၊ ကာကၾယ၊ ထနးသမး၊ ေဖးမရန တာဝန ေကသည သတငးစာသမား ဖစေအာငလညး ႒ကးပမးရန တာဝနရႀေသးသညဟေသာ အသက သမင စၾပကေစလ သည ရညမႀနးခက ဖစပၝသည။ 'ကၾ' သည နာမညေကာ စာေရးဆရာ႒ကး ဟငနရဆစဒနာ ဟာရဆင Henery Sydnor Harrison [၁၈၈၀-၁၉၃၀] ေရးသားခသည ကမာေကာ စာအပ ဖစပၝသည။ ၁၉၁၁ တၾင စတင ထတေဝခပၝသည။ ကေနာတႛ ေတၾႚဖးသည စာအပတၾင ေဖာပခကအရ ေလးႎႀစအတၾငး (၁၈) ႒ကမ ထတေဝခရပၝသည။

XXII

XXIII

မစၤတာ ဟာရဆင‡သည သႛေခတအခၝက လ႖မးလ႖မးေတာက ေကာကားခသ ဖစပၝသည။ ေခတသစ အေမရကန ဂႎၫဝငေမာက စာေပမားက ဖနတးပစႎငမည စာေရးဆရာအဖစ အားထားရမညသဖစေကာငး "စပရငးဖး ရပတ ဘလစကန" သတငးစာ႒ကးက ခးကႃးေရးသားခရသ ဖစပၝသည။ အားထားသညအတငးလညး မစၤတာ ဟာရဆင သည ေခတသစ အေမရကနစာေပတၾင ထငရႀားသတဥး ဖစခပၝသည။ 'ကၾ' သည လၾနခသည ႎႀစေပၝငး ၆၀ ေကာ ၇၀ ခနႛက ေရးသားခသည စာအပဖစ၍ ဇာတလမးသၾယပ၊ စ႟ကေဖာပ၊ စာႎႁနးဖၾႚဖၾႚတႛမႀာ ခနႛညားသမေမၾႚပၝသည။ ဂႎၫဝငစာေပ အရညအႌၿနးမား၊ ဘာသာေရး အကးအေထာကမားလညး နက႟ႁငး ကယဝနးပၝသည။ စကားလး အသးအႎႁနး ခကပသညအထတၾင လၾနခသည ရာစႎႀစအတၾငးက ေခတစားခသည ေရးဟနဖင ေရးသား ထား၍ ထယဝၝခနႛညားမႁကလညး ပ၍ ေလးလေအာင ခဆၾထားသလ ရႀပၝသည။ စာလးေသးေသးႎႀင စာမကႎႀာ ၄၀၀ ေကာရႀ၍ လးေစပတေစ ပနဆရလ႖င ဤစာအပအ႟ၾယ စာမကႎႀာ ၆၀၀ ေကာရႀမည ဖစပၝသည။ စကႃ အခကအခေကာင ထးထးခားခား အေရးမ႒ကးေသာ အခႚ အဖၾႚအႎၾႚမားက ကေနာတႛ စဥးငယမ႖ ခး၍ မနမာပန ဆပၝသည။ ထႛပင ထယဝၝခနႛညားေသာ မရငးေရးဟနက ကေနာတႛ မနမာပနဆရာ၌ ဆကလက မသယေဆာငပၝ။ ကေနာ တႛ၏ စာအေရးအသား အစၾမးအစ ခညနညမႁသည မရငးေရးဟနက ဟတ႒ကးဟန႒ကးယ၍ မနမာပနလ႖င ႎႛစႛ ကေလးက ေခၝငးေပၝငး ေပၝငးပသလ ရႀမည စးပၝသည။ ထႛေကာင ကေနာတႛ၏ အစၾမးအစႎႀင အးတန ဆနခပလညး ဖစေစ၊ ေခတသေဘာ၊ ေခတအမင ေခတအ႒ကကႎႀငလညး လကေလာညေထၾ ဖစေစဟေသာ သေဘာထားက ႎႀလးသၾငးလက သတငးစာသး မနမာစာဖင ႟း႟းစငးစငး လၾယလၾယရႀငးရႀငး ပနဆထားပၝသည။ မရငး ေရးဟနႎႀင လကရညတ မနမာဟန ဘာသာပနပက ဂာနယေကာ ဥးခစေမာင မနမာပနခသည စာပဒတပဒ၌ ေတၾႚႎငပၝ သည။ ထစာပဒက ဤစာအပ တေနရာတၾင ထညသၾငးထားပၝသည။ ဗနးေမာတငေအာင၏ "ဘနးေမာငတေယာကထရယ" စာအပတၾင စာေရးဆရာမ႒ကး ဂာနယေကာ ေဒမမေလး ေရးခသည အမႀတစကားက ကေနာတႛ အမႀတရပၝသည။ ဂာနယေကာ ေဒမမေလးက "ဘနးေမာငတေယာကထရယ" က ေရေဆးႎႀင ေရးခယသည ပနးခကားလ မဟတဘ ဆေဆးႎႀင ေရးခယသည ပနးခကားလ ခနႛခနႛညားညား ေလးေလးနကနကေရးလ႖င မညမ႖ေကာငးလကေလမလဟ အားမလ အားမရ စကားဆခပၝသည။ ယခ ဤစာအပက မနမာပနဆရာတၾင ကေနာတႛ၏ ေရးဟနသည ဆေဆးႎႀင ေရးခယသလ ေရးဖၾႚသည မရငး စာအပဟနႎႀင ခားနားကာ ေရေဆးႎႀင ေရးခယသလ ဖစေကာငး ဖစေနပၝလမမည။ ေရေဆးႎႀင ေရးခယသလပင မဟတေသး၊ ေကာကေကာငးဆၾသလပင ဖစေနသညဟ အားမလအားမရ ဖစေကာငး ဖစစရာ ရႀပၝလမမည။ ကေနာတႛ၏ ေစတနာမႀာ မရငးစာအပ၏ ဆလရငးက ကၾကကၾကကၾငးကၾငး သလၾယမငလၾယ သေဘာေပၝက လၾယေစရန ဖစပၝသည။ ဆငအထၾာ ဆတအထၾာ ကၾာခားမႁကား ရႀလမမညသာဟ ကေနာတႛ ဝနခပၝသည။ ရႀငးလငးစၾာ သေဘာေပၝကေစလသည ေစတနာသည ကေနာတႛအား မပတနပရာပင ေရာကေစပၝသည။ ကေနာတႛ သည ရႀငးလငးေစလေသာ ေစတနာေဇာဖင ဝတၪစာအပတၾင ေအာကေခမႀတစမား ေဖာပလကပၝသည။ မဂလာ ေဆာငမႀာ ဝပနာ ငငးသလ အမႀနးကနးလမး မသခငး မဟတပၝ။ မေရာငရာ ဆလးခငး မဟတပၝ။ လတတ လပခငး မဟတပၝ။ ရႀငးလငးေစလသည ေစတနာသကသကဖင ဖညစၾကလကခငးသာ ဖစပၝသည။ မကစ႟ႁပလ႖င ခၾငလၿတပၝရန ေတာငးပနပၝသည။

‡ ဂဟာရဆင၊ ဟငနရဆစဒနာ။ ။ အေမရကန စာေရးဆရာ။ တငနကဆပညနယ၊ ဆဝၝနး႓မႚ၌ ၁၈၈၀ ေဖေဖာဝၝရ ၁၊ တၾင ေမၾးဖၾားခ႓ပး နယးဂာဆပညနယ အတၨလႎၩာ႓မႚ၌ ၁၉၃၀ ဂႃလင ၁၄ တၾင ကၾယလၾနခသည။ ကၾ (၁၉၁၁)၊ ဗၾဗၾစအငးစ (၁၉၁၃)၊ အငဂလာစဘစစနက (၁၉၁၅)၊ စနႛဘရစာ (၁၉၂၂)၊ အငဒ႟းဘ႟က ေအာဖပရစ (၁၉၂၅) စာအပမားက ေရးသားခသည။

XXIV

ပညသက စညး႟းလႁႛေဆာ ပညာေပးေသာ၊ တငးပည၏ မၸင႒ကးဖစေသာ သတငးစာေလာက၌ ဘဝက မပႎႀကာ ကယကးစၾနႛစတ အပညအဝ၊ အနစနာခစတ အပညအဝ၊ ႟းသား ေဖာငတနးစတ အပညအဝ၊ ႎႁငးခနစတ အပညအဝဖင ႎငင၏ ဝညာဥ၊ ပညသ၏ လပပာက ကာကၾယေစာငေရႀာကမည သတငးစာသမား ေသၾးသစ ဉာဏသစမား ေပထၾနး ေပၝကပၾားေရးက ဤစာအပက တနညးတလမးအားဖင အေထာကအပ ပမညဆအ။ ဤစာအပက မတဆကေပးခသည စာေရးဆရာမ႒ကး ဂာနယေကာ ေဒမမေလးႎႀင စာအပက ဘာသာပနရန အခၾင ေပးခသည ေနရႀငး ဥးစဝငးတႛက ေကးဇးတငရပၝလမမည။ ကေနာတႛ အဖႛရာကား ဤစာအပက မနမာပနႎငရန ကေနာတႛအား အခၾငေပးသည မတေဆၾ႒ကး ဥးစဝငးႎႀင ဤစာအပက မတဆကေပးခသည စာေရးဆရာမ႒ကး ဂာနယေကာ ေဒမမေလးတႛအား ဤေနရာမႀ ေကးဇးစကား ဆပၝသည။ ဤစာအပက ဘာသာပန ထတေဝရာ၌ ကညဝငးဝနးခသည စာေရးဆရာ ေငၾဥေဒၝငး၊ စာေရးဆရာ မငးေကာ၊ စာေရးဆရာ ေမာငေနဥး၊ ဥးတငေအး (စာေပဗမာန)၊ ဆရာ ဥးေကာႌၾနႛႎႀင ဥးပၝ (ဟသာဝတ) တႛအားလညး ကေနာတႛ ေကးဇးစကား ဆပၝသည။ အေခခအားဖငကား ဤစာအပသည ႟းသားေသာ သတငးစာ ဆရာတဥး၏ ဘဝ၊ ကယကးစၾနႛေသာ သတငးစာ ဆရာတဥး၏ ဘဝ၊ အနစနာခေသာ သတငးစာ ဆရာတဥး၏ ဘဝက သ႟ပေဖာေသာ ဝတၪ ဖစပၝသည။ သႛေသာ ဤစာအပ ေပထၾကစက အေမရကန ဂာနယ႒ကးတေစာင (သလစဗငးအခ) ကမ စာအပအား အမညေပးထားသည 'ကၾ' ၏ စ႟ကထက 'ကၾ' က လဇာတသၾငးေပးခသည ရႀာလေဝလင၏ စ႟ကက အေလးေပး ေရးသားခပၝသည။ စငစစလညး ဤစာအပသည ဆငခငဉာဏ ႒ကးမားေသာ အမးသမး တဥး၏ ဘဝ၊ အမားအကး ေရႀႚ႟ႁလစတ ပငးပ ေသာ အမးသမးတဥး၏ ဘဝ၊ ေယာကားသားတႛႎႀင ရငေဘာငတနး လပႎင ေဆာငႎငသည အစၾမးသတၨ ႒ကးမား ေသာ အမးသမးတဥး၏ ဘဝက သ႟ပေဖာေသာ ဝတၪလညး ဖစပၝသည။ ထႛေကာငလညး မရငးစာေရး ဆရာက ဤစာအပက သႛမခငအား ရညႌၿနးခခငး ဖစဟနတပၝသည။ ကေနာတႛသည 'ကၾ' ၏ ႟းသားေဖာငစငးေသာ သတငးစာသမားဘဝက ဘာသာပနရငး ကေနာတႛ၏ သငဆရာ ဖစေသာ ဥးထင႒ကး (စာေပဗမာန)၊ မငဆရာ ကားဆရာမား ဖစေသာ ဂာနယေကာဥးခစေမာင၊ ေကးမ ဆရာဇဝန၊ ရနကန ႓မႚမေမာင၊ အးေဝ ဥးညမ၊ လထဥးလႀ၊ မၸငဥးေစာဥး၊ ဂၝဒယန ဥးစနဝငး၊ အေထာကေတာ ဥးအနးမင၊ ေကးမ ဥးေသာငး စေသာ ပဂၢလမား၏ ဂဏေကးဇးက ေအာကေမႛမပၝသည။ ဆငခငဉာဏ႒ကးမားေသာ ရႀာလေဝလင၏ ဘဝက ဘာသာပနရငး ကေနာတႛ၏ သမးေလး "ေဆၾေဆၾ" အား ထးခ႗န ထကမက ဆငခငဉာဏ႒ကးမားေသာ မနးမသား႒ကးတေယာက ဖစေစလသည ဆႎၬလညး ပငးပမပၝသည။ ထအခၝ မားတၾင ကေနာတႛသည ထဆရာ၊ ထသမးတႛအတၾက ဤဘာသာပန စာအပက ရညႌၿနးလစတ ေပမပၝသည။ သႛပၝေသာလညး ကေနာတႛသည တပၝးသ၏ ဉာဏပညာမႀ ေပၝကပၾားေသာစာက ဘာသာပနသမ႖သာ ဖစ၍ ဉာဏ အငႀား ဘာသာပနစာအပက တစတေယာကေသာသအား ရညႌၿနးရန အခၾငမရႀပၝ။ မရႀသညအေလာက ရညႌၿနးခငးငႀာ မဝပၝေသာလညး ပညသက စညး႟းလႁႛေဆာ ပညာေပးေသာ ဆရႀယလစ သတငးစာသမားမား အဖစသာမက ႟းသားေသာ၊ ကယကးစၾနႛေသာ၊ အနစနာခေသာ၊ ပညသႛအကးက ကာကၾယ ေစာငေရႀာကေသာ ဆရႀယလစ သတငးစာသမားမား အဖစလညး ေပထၾနးလာမည ေသၾးသစ အားသစမားက စတထမႀ ရညႌၿနးမခငး မပဘကား မေနႎငခပၝ။ ဤစာအပက ဖတ၍ လငယ လေတာ လ႟း သတငးစာသမားေကာငးမား ေပထၾကလာမညဆလ႖င ဤစာအပသည အလာေႎႀာငးေသာလညး အခၝေကာငးမေသးသညဟ ကေနာတႛ ဆခငပၝသည။ ဝငးတင ၁၊ ၅၊ ၇၄

1

(၁) ႎဝငဘာလ တလ၏ ေနဝငဖးဖ ညေန ၅ နာရအခန။ လမးေပ၌ မနးမငယတဥးႎႀင ေခၾးတေကာင ေလ႖ာကလာေန ကသည။ မနးမငယက ကယလးကယဖန သၾယသၾယေကာေကာ။ ေခၾး႒ကးက ဧရာမ ထၾားထၾားကငးကငး။

ေခၾး႒ကးသည ႎႀငးမနတငးမ၍ ေသၾးေတာငေနေသာ အေမရကန ခရးသၾားမားက ပၝးစပႎႀင ကကခကာ ဥေရာပတက အယပေတာငတနး သာသနာပေကာငးမားသႛ သယလာေလရႀသညဆေသာ ေခၾး႒ကးမး ဖစသည။ အသက ဘယႎႀစႎႀစရႀရႀ၊ သႛအသကႎႀင ႎႁငးစာလ႖င လၾနလၾနမငးမငး ထၾားကငးသည။ မနးမငယကမ အသကႎႀင စာလ႖င ေသးေကၾးသည။ ေရႀႚလတၾင သ ၂၄ ႎႀစ ပညမည။

ကယဖနေသးေသာလညး အရပမနမ။ သာမန မနးကေလးမားတၾင မရႀေသာ ေလးေလးပငပင တာဝန႒ကး မား သႛတၾငရႀေသာလညး ေနာကဆးေပ ဖကရႀငကက ဝတစားထားသည။ သားေမၾးခထားသည။ သႛမကႎႀာသည ေယာကားသားတႛက ေသာမန ပၾားေစသည မကႎႀာမး ဖစသည။ မနးမသားခငးက စကားတငးပၾားေစသည မကႎႀာမးဖစသည။ လမးတေလ႖ာကလး သႎႀငေတၾႚသမ႖ ေယာကားပတငး သႎႀင ႎႁတဆကကရသညကပင မႃးမႃး ႟ၿင႟ၿင ဖစကရသည။

ထမနးမငယသည ရႀာလေဝလင ဖစ၏။ ရႀားေလာလက အတေကာက ေပၝငးစပကာ ရႀာလဟ သကယတင ထၾငထားသည အမညဆနး ဖစ၏။ ယေနႛညေန သႎႀငေတၾႚေသာ ေယာကားပမား အနက တဥးသာ ထးထးခားခား စနးပၾငသည။ ခားလစဂၝဒနာ ဝကစ ဖစေလသည။

ဝကစ၏ ေခာခနႛေသာ မကႎႀာသည မနးမငယႎႀင ေခၾးက မငလကရေသာအခၝ အပးပနး ေဝသၾားသည။ ရႀာလက လကေဝႀႛယမးပလက႓ပးေနာက ဥးထပကဆၾ၊ ကတအကႈက ဖတ၊ စာေရးမားကမႀာ႓ပး လေတာထမႀ တးေဝႀႛ ေလ႖ာကလာသည။ ေရႀႚလမးေဒၝငတၾင မနးမငယက မလာသည။

"ကေမာကကမေတၾပၝလား။ ေခၾးနႛ ႓မႚလယေခၝင ေလ႖ာကလႛ။ ခၝတငးဆ ခငဗား ဒအခန ႓မႚစၾနဘကက ေလ႖ာကေန ကပၝ။ ေခၾးလ မပၝပၝဘး။ ကမာ႒ကး ဘာဖစကနပၝလမ"

"ေနေကာငးတယေနာ" ဝကစက ေနာကမႀလက၍ အလနႛတကား ေပာလကခငးက ရႀာလ ေကနပသၾား သည။

"ကမာ႒ကး ေဇာကထးမးေမ႖ာ ဖစသလ ကမလ စတ႟းကေလး ေပၝကေနတာကးရႀင။ ဒေနႛ ရကအားေလ။ မစၤတာဒနး ေနႛလညက နယးေယာကသၾားတယ"

"ေအာ … ေကာငမရႀေတာ ႔ကက …" "မဟတေပၝင။ သကယတငက ကမက ရကအား ေပးခလႛပၝရႀင" "ဒလဆလ ပနေကၾႚကစႛလား။ တကယ အေညာငးေပ လမးေလ႖ာကရေအာငေလ။ ခငဗားရယ၊ ကေနာ

ရယ၊ ေခၾး႒ကး ရယေပၝ။ ဒၝထက သႛနာမယက ဘာတလ။ ႟လလား" "႟လလ မဟတဖး။ ထေရးလ မဟတဖး။ ဖဒလ မဟတဖး။ ဘးတ။ ဘတေမာ1 က အတေကာကေခတာ။

ကမ ဝယတနးက သႛနာမယက ဖရကတ။ ဒၝေပမ သက ဘးဆတ နာမယနႛ ေမၾးလာတာ ကေနတာဘ၊ ဒနာမညက သပမႀတမတယ။ ကည"

ရႀာလသည ေလခ႗နသကေလး ေပးလကသည။ "ဘး၊ ဘး။ ေဟာကည၊ ကည။ ပနလႀညလာ႓ပ" ဝကစက ရယလက၏။ "ဒၝထက ေနပၝအး။ အေညာငးေပ လမးေလ႖ာကမယဆ" "မေလ႖ာကအားပၝဘးရႀင။ ညေန ႎႀစနာရကတညးက ဗာဟရေတၾ မားေနတာ။ ဒၝေတာင လပစရာေတၾကလ

ကနေသး တနးပ။ ကမ ဒေနရာက လမးကးမယ" လမးတၾင ေတၾႚသမ႖လတငးက သတႛက ႎႁတဆကက၏။ ရႀာလထက ဝကစက ပ၍ ေပာက ဆက ေမးက

မနးကသည။ သတႛႎႀစေယာကစလး ဤ႓မႚမႀာေမၾး၊ ဤ႓မႚမႀာ ႒ကးပငးကသည။ သႛေသာ ဝကစက ရႀာလ သသညမႀာ မကာေသး၊ အရငက အေဝးကသာ သေနခ၏။ ႟ႁးရႀနႛရႀနႛႎႀငသာ အထင႒ကးေနခရသည။ အမေရႀႚမငးသားေခာႎႀင နနးတၾငး အပေတာကေလး၏ ဆကဆေရးမး ဖစသည။

1 ဘတေမာ = သမာကမးစာ၊ ေယာဘဝတၪလာ ေဗဟမတသတၨဝၝ႒ကး။ ။ "အ႟းငယတႛသည ေကးဝၝေခာငး၊ အ႟း႒ကး တႛသည သတးကသႛ ဖစက၏။ ဘရားသခင ဖနဆငးေသာ သတၨဝၝတႛတၾင ထးဆနးေသာ သတၨဝၝ ဖစ၏"။ (ေယာဘ ဝတၨ ၄၀ း ၁၈-၁၉)

2

ဝကစသည အသကသးဆယပပ မပညတတေသး။ သႛေသာ လေရးလစ ေကာငးသ ဖစေန႓ပ။ သဥးေဆာင လပကင ေနရသည ဆငပယႎႀင ဝကစ ကမၯဏသည သာမန ပၾ႟လပငနးမ႖ ဖစေသာလညး ေငၾးေရးေကးေရး အထပ အထည႒ကးသည လပငနးဖစသည။

ႎႀစေယာကသား လမးကးရန ရပေစာငကသည။ တေရာလ လ႖ပစစကားမားက တေ႟ၾႚေ႟ၾႚ တနးစ သၾားေန ကသည။ ကနတငကားမားက အမအပန မနမန ေမာငးေနကသည။ ကနပႛကားမားက တဝႀးဝႀး ေကၾႚေနကသည။ ကားခငး ဝငေဆာငမက၊ ဒ႟ငဘာခငး ဟၾနး တေဘာေဘာတးကႎႀင လမးကးေနရာတၾင ပငပနးႎၾမးနယေနကေသာ အလပပနမား ပညညပလာသည။

"ကေနာတႛေခတက သပစတဝငစားစရာ ေကာငးတယဗ။ ကယမကစေအာကမႀာ ကယ႓မႚကေလး ႓မႚ႒ကး ပ႒ကး ဖစလာတာက လတငး မငရခသား"

"အရငကဆရင လမးေပမႀာ မကႎႀာစမး ေတၾႚရတာကက ရငတနစရာေနာ။ အမပနသၾားရင မသားစက ပနေပာ ရတာက အေမာ။ ေနာကတေနႛကလ ေငၾဇၾနးေတၾ ေပာကသလားလႛ ဇၾနးေတၾ ပနေရရေသးတာ။ … ဘး"

ရႀာလက ဝကစက ေပာရငး ေခၾးက ဟနႛသည။ "ဒၝ ဘဝသသရာပ။ အေဟာငးဆတာ ေပာငးလတာမးဟာလား" ဝကစသည အမပနခန မကႎႀာမားက

ငေစာငး ကညလက၏။ "လေတၾရႚ ထာဝရလ႖ႚဝႀကခက။ သတႛမကႎႀာေတၾကည႓ပး သတႛတေတၾ ဘာေတၾလပပၝလမ၊ ဘာေတၾေတၾး

ကပၝလမ၊ ဘာေတၾ ေမ႖ာမႀနးပၝလမ၊ ဘာေတၾ စတကးပၝလမ ဆတာ မစဥးစားမဘးလား" "ေငၾ ဘယလပရေအာင လပရမလဆတာ တခပ ေတၾးမႀာေပၝ။ တကမာလးပၝပေလ။ သမားဆက ေငၾေတၾက

ဘယလ လပယရမလ ဆတာကပ လငယေတၾ ေနႛမအပ ညမအပ ဆငက ကေနကတာ။ အဒလ လငယမးေတၾဟာ အေမရကန စတဓာတပ။ ဒ႓မႚမႀာလ ဒလ လငယေတၾ ပားပနးခတ ဖစေနက႓ပး ႓မႚဖကဖႛ လကရႀာေနတ ေဂၝသ2 ကေလးေတၾေလ"

"ကေနာက ကယေငၾသာ သမား အႎႁကခမယ လစားပၝဗာ" ဝကစက ရယသည။ ရႀာလကလညး မႃးမႃး ကေလးရယသည။

"ကေနာ ေလေကာရႀညေနတာနႛ လမးေတာင မကးႎငပနဘး။ ဒၝထက ေနပၝအး။ ခငဗားရႚ အားရကဆတာ ကလ လပစရာကစၤေတၾ မားလကတာ။ ဘယေလာက ကနေနေသးသလ"

"စာေရးစကႃေတၾ အရငသၾားဝယရမယ။ ကမတႛ ႟းအတၾကပၝ။ ဘး၊ လာစမး။ ဒအတထက ေငၾေတၾ အကန ဝယရမႀာ။ ဘး၊ ကမ ဒေခၾးက လညပငး႒ကးတပလာခရ ေကာငးသား။ သေတာ နာခၝနးေန႓ပ"

"သ မနာဘ တခားလ နာခၝနး႓ပလႛေကာ မထငဘးလား လမးဟဘကက မကမႀနနႛ ေကာငစစလ ဆပၝ ေတာ။ သႛကညရတာ ဘယေနရာ ေရာကေနလႛ ေရာကေနမႀနး သပမရဘး"

"ဟ … ဘး။ စာေရးစကႃေတၾ ဝယ႓ပးရင ေဒေဒဂငနႛဆ ေ႔ကးပေတာငးဖႛ သၾားရအးမယ" "ကယအေဒကယ ေ႔ကးပေတာငးရမယလႛဗာ" ရႀာလက ရယရငး "မဟတပၝဘးရႀင။ သႛအတၾက ေ႔ကးပေတာငးေပးရမႀာပၝ။ ေဒေဒက သပအားနာတတ

တာ။ သႛအမမႀာ ငႀားေန႓ပး ေငၾမေပးတ လတေယာက ရႀေနလႛ။ ဘး၊ ဟ ဘး။ ဘရားေရ ထငတအတငး ဖစကန႓ပ" လမးတဖကမႀ မကမႀနႎႀင လငယသည စကႃအတထမႀ ပနးသးက ငငငငငင ႎႁကစားရငး လမးဖတကး

လကသည။ ေစးကားက သႛက ပၾတသၾားသည။ ေနာကက ယာဥထနးရ လကလာ၍ အပငးေမာငး ေပးလာခငးဖစ သည။ ယာဥထနးရကားသည မကမႀနႎႀင လငယက မ႒ကတမရန တအားဆၾေကၾႚလကရာ ဧရာမေခၾး႒ကးက တကမ မလ ဖစသၾားသည။ ဘးက "ေသမယေဘး ခနႎငမႀ လၾတေတာမကး" ဟ ေတၾးမေရာသလား မသ။ တအားကး ခန လကသည။ ယာဥထနးရကားႎႀငေတာ လၾတသၾား၏။ သႛေသာ မကမႀနႎႀင လငယအေပသႛ ခနအပမလကသားဖစ ကာ လမးေပသႛ ဝနးကန လးေထၾးလကသၾားသည။

လငယသည ခကခငး ငတတတ ထထငလက၏။ သႛဥးထပေပ သထငမလကသား ဖစေန၍ ဥးထပ ေပာကေနသည။ စကႃအတ ေပၝက႓ပသၾား၍ ပနးသးမား လမထၾကကနသည။ ညေန သတငးစာပႛသမားကေလး မားက ေဟးလား ဝၝးလား ေအာဟစကာ ပနးသးမားက ေကာကစားကသည။ ရႀာလ ေပးလာသည။ သႛမကႎႀာေပ တၾင စးရမရပ သနးေနသည။

"ေခၾးက ခၾငလၿတပၝရႀင။ လနႛသၾားလႛ ဖစရတာပၝ။ နာသၾားသလား ဟင"

2 ေဂၝသ = ဂ၃ရာစမႀ ၅ ရာစအတၾငး ေရာမ လကနကႎငငေတာ႒ကးက ဝငေရာကလယက ဖကဆးခကသည ဂာမနအႎၾယ လမးမား။

3

လငယသည လမးလယေခၝင တညတည႒ကး ထငရငး ရႀာလေဝလငက မသကးက႗ ေမာကညသည။ "ဘာမႀေပာစရာ မရႀပၝဘး။ ပနးသးေတၾ ေပာကကနတာဘ ဆးတယ" လေတၾ ခကခငးအလာသည။ လမးလယေခၝငတၾင ကယဥးထပေပကယ တကထငေနသည စာဂပး႟ပ

ေပၝကေနေသာ လငယအား စတအက လကအက ဖစေနေသာ အမးသမးကေလးတဥးက ခယခယ ေတာငးပနေနပ က ဝငးကညကသည။

"ေနစမးပၝအး။ ဒေလာက႒ကးတ ေခၾး႒ကးက ဘာလပဖႛ ေမၾးရတာလ။ သက ဘာအသးကသလ" လငယက ေမးသည။

ရႀာလသည ရယလရယခင မကႎႀာထားဖင "အသးခဖႛ ေမၾးတာမး မဟတဘးရႀင။ အေပာေမၾးတာ။ ႒ကး႒ကး လႀလႀ ေပာရတေခၾးရႀင"

လငယသည ဖငခထငထားမေသာ ဥးထပက ဆၾထတ႓ပး ဥးထပပပနး ေပေအာင ဟဖဒဖလပရငး၊ "ကေနာ အတၾကေတာ မေပာရပၝဘးဗာ" ဝကစသည လအပကားမႀ တးလာရငး ပးပးကေလး ဥးႌၿတ ေပာလကသည ရႀာလ၏ စကားသက ကား

လကရသည။ "ရႀင အနာတရ မဖစတာ ဝမးသာပၝတယရႀင။ ကမ ေခၾးက ရႀငက ေပာေအာင မလပႎငေပမယ သႛက

ရႀငေပးတ ေပာ႟ၿငမႁကေတာ တကယ႒ကးပၝေပတယ" ဝကစသည လငယက ယဥေကးစၾာ ဆၾထေပးသည။ မေတာတဆ ဖစမႁအတၾက ဖၾယဖၾယရာရာ ဝမးနညး

စကား ေပာသည။ ရႀာလေဝလင တလႀမးခငး ေလ႖ာကသၾားသည။ ဝကစက အမလကသၾားသည။ "ခငဗားက မငလကေတာ သက မကမကကနးကနးမား ေပာေနသလားလႛဗာ" ရႀာလက "သစတဝငစားတာ ပနးသးနႛ ေခၾးပ။ ႟ကၡဇဝ သဘာဝတၪ ပညာရႀငမား ဖစေနလား မသပၝဘး ရႀင" "ေဂၝသကေလးေတာ ဟတပမရပၝဘး။ သႛအကႈအတထမႀာ စာအပေတၾႚတယ မဟတလား။ 'လသားတႛ၏

ဘာသာ တရား' ဆတ စာအပလႛ ထငတာဘ။ ဒေခတမႀာ ကၾနႛ3 ေရးတာ ဖတတ လမးလ ရႀေသးသကး" "ကမတႛေတာ မဖတေပၝင" "အလကား စာအပပၝဗာ။ ကေနာမတေဆၾ သေဌးတေယာက ေပာဘးတယ။ အဒလစာအပမး ဖတတ

လဟာ ဝငေငၾ တႎႀစ ေဒလာ ေထာငရႀစရာေကာဖႛ ေဝလာေဝးပတ" စာေရးကရယာဆငသႛ ေရာကလာသည။ ရႀာလသည စာေရးစကႃႎႀင ႟းသးပစၤညးမား ဝယသည။ ဘး

အတၾကလညး ေခၾးလညပတ႒ကးတခ ေစးဆစဝယသည။ ရႀာလအမသႛ ေရာကသည။ ေခၾး႒ကးက ထမငးခကထ အပလက၏။ ရႀာလသည အမေပသႛတကကာ မခင

က နမးခေသးသည။ ထႛေနာက ႓မႚေဟာငးပငးရႀရာ ရႀာလ အေဒအမဘကဆသႛ လမးမးေရာငေအာကမႀ ဆက ေလ႖ာကလာခက၏။

လမးေလ႖ာကလာရငး ရႀာလက ဝကစ၏ လပငနးကငငနး အေခအေနက ေမးသည။ ဝကစသည စးပၾားဥစၤာ တကေန ေသာလညး မခငမရ ဖစေနသည။ သႛႎႀလးသားက ေငၾဖလႀယသ ပၾစားမားႎႀင မေပာပကဟ ဆသည။ ဝကစက ေလးေလးပငပင႒ကး ေပာေနသည။

"တခၝတေလ ငၝတေနႛလး ဘာေတၾလပခသလလႛ ညတငး ကေနာ ပနစဥးစားမတယ။ ဘာအဓပၯာယ ရႀသလ လႛလ ကယကယက ပနေမးမတယ။ တကမာလးရႚ ေငၾေကးလပငနးေတၾ ကေနာ လပရလႛေကာ ဘာေတၾ မယမယရ ရ လပႎငမလ။ ေငၾေတၾ အမား႒ကးရရင ေဆး႟ေတၾ ေဆာကပစလကေပၝလႛ ခငဗားက ေပာမယ။ ကေနာ လပဖစ မယ ထငသလား။ မလပဘး။ ေငၾပရရင ေငၾပလခငမႀာပ။ ကေနာ အကေတၾ၊ ေမ႖ာမႀနးခကေတၾလ ေငၾကစၤနႛပ ဇယား ႟ႁပေနေတာမႀာပ။ ေခၝငးတလးနႛ အးႎႀစအး မ႟ၾကႎငပၝဘးဗာ။ လထမငတငေရး လပငနးဆတာက ဒအလပေတၾနႛ တခားစပ"

"ရႀငေငၾေတၾရႀာေပၝ။ ကမ သးေပးမယေလ"

3 ကၾနႛ = သဂစေမရဖလနဆၾာ (၁၇၈၉-၁၈၅၈)။ ။ ပငသစ ဒနက ပညာရႀင။ ထာဝရတရားႎႀင စပလဥး၍ အစၾ အလနး ခနႛမႀနးခကမားက ပယ႓ပး လကဆပလကကင ပငပငသမငေသာ အခကမားက လကခသည ေပၝဇစတစ ဝၝဒက စတငေဖာထတသ။ လမႁေရးသပၯက ႟ပေဗဒနညးဖင ႟ႁမငသည။ လႛသမငးက အဆငဆင ပငးခားသည။ တရားေသမားက ဖစရပမႀန အသတရားႎႀင အစားထးႎငသည အဆငက လႛသမငး၏ အမငဆးအဆငဟ သတမႀတသည။ လသားဝၝဒေပတၾင အေခခေသာ ဘာသာေရး အသစတရပ တထၾင ထေထာငရန အဆပသည။

ရႀာလက ရယသႎႀငေပာသည။ "ကေနာ ဒအလပက ထၾကေတာမယ" ဝကစက ေပာသည။ "ဆမပယကလ ေပာ႓ပး႓ပ။ ကေနာက ခငဗား အလပမး ႒ကကတာ" ရႀာလသည မပးကေလး ပးကာ၊ "ကမ အခ လပရမယ အလပမးကေတာ မဟနလႀပၝဘးရႀင။ အမေလး၊ ရႀငသာ လပခငရင ေပးလကပၝရႚ" "အငး။ အလကားရတႎၾား သၾားေတာ ႓ဖကညအးမႀ။ ဘာအလပတလ" "ေ႔ကးပေတာငးတ အလပေလ" "ဟတသားပ။ ခငဗား ေခၾး႒ကး လဝငတကတာနႛ စကားပတ႓ပး ေမသၾားလႛ" "အမခနး ငႀားစားတသတငး ေပာေနက ဇာတလမးမးပၝရႀင။ ဒလက ေဒေဒဂငနအမမႀာ ငႀားေနတာ တလ

နးပၝး ရႀေန႓ပ။ ေငၾဆလႛ ဖႃသလား မသလားေတာင မသရေသးဘး။ ေဒေဒက သမရႀကေအာင ႟းတးရတတတ ေတာ တခၝ ႎႀစခၝ ေပာပၝရႚ။ မရလႛ ကမက တယလဖနးနႛ လႀမးေခတာ။ ကမက သႛကယစားလႀယ လပရအးမယ"

"ဒေတာ ခငဗားက ဘာလပမႀာလ" "အဒလနႛ စကားေပာ႓ပး ေငၾေတာငးရမႀာေပၝ၊ မရရင …" "မရရင ဘာလပမႀာလ" "ေမာငးထတပစမႀာေပၝ" ဝကစက တဟားဟား ရယလက၏။ သႛမကႎႀာသည ႟ၿငပးေနခနတၾင စၾမကစရာ အေကာငးဆး ဖစ၏။ "ယပၝတယဗာ" "ကမ ဒလလပခေပၝငး မားလႀပၝ႓ပ" "ဝနးဝနးဒငးဒငးမား ဖစတတေသးသလား" "မဖစေပၝင။ ကမ တခၾနးေပာလကရင ဝပသၾားတာခညးပ။ သးကေလးေတၾလ တနးစထၾကသၾားတာပၝပ။

ေကာက႟း ေခေထာက မကေခေထာကေပၝ" "ဒၝ ခငဗား အေဒအမလား" "မေရာကေသးဘး။ ေရႀႚလမးေဒၝငကမႀပၝ။ အလ၊ ဘရားေရ။ ကည၊ ကည …" ရႀာလေဝလင အေဒ၏ အမေပသႛ လငယတဥး တကသၾားသည။ သႛအဝတအစားက ဖနအလမလမ။ လမး

ေလ႖ာကပက ေထာနငးေထာနငး။ သတႛ ကညေနခကမႀာပင ထလငယသည ေဒေဒဂငန၏ အမတခၝးက ဖၾငဝင သၾားသည။

ဝကစႎႀင ရႀာလသည တႛကန ရပလက႓ပး တဥးက တဥး ကညလကကသည။ ဝကစသည မပးဘ ဝၝးလးကၾ ရယခ လက၏။

"ကငး၊ ခငဗား သႛက ေမာငးထတဖႛ ရေဆးတငေပအးေတာ"

(၂) ရႀာလေဝလင အမထသႛ ဝငလာသညက မငလကေသာအခၝ သႛအေဒအမတၾင လခေပးစားသ အမးငႀားမား လႁပ လႁပ႟ၾ႟ၾ ဖစသၾား၏။

ဝလ ကလငကာက ညစာေက႗းရာ၌ ကညရနလာခငး ဖစမညဟ ထငေကးေပးသည။ ယခငတခၝ လာစဥက ေပတာေဟာက အမသားေကာ ေက႗းခ ခငးက အမႀတတရ ေပာသည။ မစၤမလာက မစၤတာ ကလငကာက ႟ပပငး ဆနလၾနးသညဟ ႓ပတတေပာသည။ ဗလမႁးဘ႟ၾတသည မးလငးဖေဘးတၾင ထငကာ ညေနသတငးစာ ဖတေနသည။ မစၤတာ ဘငလကရႀကမ ယခငက ပတငး႒ကက ႎႀငးဆခငပမာ ဖစခဖးေသာ သႛႎႁတခမးေမၾး နကေပာငေပာင႒ကးက ပၾတလမေနသည။

"မစၤတာ ဘငလကရႀ ထၾက႓ပး ႎႁတမဆကတာ ကမေတာ အသတယ" ဟ မစၤမလာက မစၤတာကလငကာ က ေပာသည။

အပငထၾက၍ ႎႁတဆကရေကာငးႎးႎး စဥးစားေနသည မစၤတာ ဘငလကရႀက အခနးထရႀ အမးသမးမား ႎႀငပင မမ အဖႛ ေကနပေလာကပၝ႓ပဟ ပနရသည။

"သ ဘယသနႛ တၾလာတယ ထငသလ" ဝလကလငကာသည သတႛႎႀစေယာက ခႎးခနႛ ေပာေနကခငးက မသဘ စကားဖတေပာသည။ "ဝကစေလ၊ ခားလစဂၝဒငနယာ ဝကစနႛဗ"

4

မစၤမလာက စကန ေအာလက၏။ ကလငကာက သႛစကားက ဆကေပာေနသည။ "အရငတခၝ သလာတနးကလ ေပတာေဟာက အမေကာ စားရတာပ။ ညစာစား႓ပးေတာ ေဆၾးေႎၾးပၾ

လပတယ။ ေနာကတေနႛလကေရာ မလဟစာ ဆတလ အမေပက ေပးရတာပ" "ကပမႀာေတာ သဝင႟ႁပစရာ ဘာကစၤမႀ မရႀေပၝငဗာ" က႗႓မးတေနသည မစၤတာ ဘငလကရႀက ဝငေထာက၏။ ကလငကာက … "ဟတပၝတယ။ အမသားလဖစေနတ လေတၾအတၾက ကပေပာတာ မဟတရပၝဘး။ ဂဏႀာမ႓ငမ မဖစစမး

ပၝနႛ။ ကပ အထငေပာရရင ပၝရဂကေလးနႛ ပတသကမယ ထငတယ" ကလငကာ ယနႛမကငး ဖစေနသညမႀာ အေကာငးမမဟတ။ သတႛ ထငေနသည အခနး၏ အေပထပတၾင

လညး ဤကစၤကပင ေဆၾးေႎၾးေနကေလသည။ ရႀာလေဝလငသည ဇာခနးဆးေနာကကၾယ၌ သႛအေကာငး ဘာေတၾေပာဆေနကမႀနး မသ။ အေပထပသႛ

တနးတကသၾား႓ပး ေဒေဒဂငနႛ အခနးထသႛ အေမာတေကာ ေပးဝငသၾားသည။ သႛအေဒသည စားပၾတၾငထငကာ ဝတၪဖတေနသည။ တမဖစသက ေမာကည႓ပး ပၝးေရနားေရ တၾနႛေန

ေသာ သႛ မကႎႀာတၾင အပးဆငလက၏။ "အခစကေလး ရႀာလ။ သမးကေတၾႚရတာ ဝမးသာလကတာကၾယ" သတႛသည တဥးက တဥး ကငနာစၾာ နမးလကက၏။ "ေဒေဒဂငနရယ ေပာစမးပၝအး။ ေဒေဒေပာတ လက လေသးေသး ငတတ ငငတငတငလား။ မကမႀနနႛ

ေလ။ ဥးထပ အညေရာငေဆာငးတယ။ ဆပငကလ မညပဖး။ ကမာေပမႀာ မကႎႀာေကာအတငးဆးလ။ အေကာင ေကာင အႎငဆးလေလ။ ဟတလား။ သလား"

"ခ႗တစၾပပၝဘ အခစရယ။ ဘယမႀာမား သၾားေတၾႚလာလႛလ" ရႀာလသည အပရာေပသႛ ေခပစလကပစ လႀခလက႓ပး သႛအေဒက ဖစေကာငးရယမႀ ကနစင ပနေပာ

ပေနေလ၏။ "ဟတပၝတယ။ သပၝပ။ ဒၝထက ဂၝဒငနယာဝကစက သမးနႛ အတလာသလား။ ညစာစားဖႛ ေခခေရာေပၝ

ကၾယ။ ဒၝေပမ သက ဒႛဟငးမးေတာ အေရးစကမႀာ မဟတပၝဘးေလ" ရႀာလသည သႛအေဒ တလၾထငေနပက မဟတေကာငး ေဖရႀငးရငး ညပငးတၾင အေရး႒ကးေသာ ကစၤ

လပရနရႀသညဆ႓ပး ဝကစက မဖတခ ခငးဖစေကာငး ရႀငးပသည။ "က အလပကစၤ ေပာစမးပၝအး။ အဒ ေ႔ကးငနအေကာငးက ဘယလလ" "လာမယ တနလာေနႛဆရင ေလးပတပညေတာမယ" သႛအေဒ မစၤကပနတာက ဖတလကစ ဝတၪစာအပ၏ စာမကႎႀာကားတၾင ဖနပေဂက ညပလကကာ

ေပာသည။ "သက နယးေယာကကတ။ တေယာကေယာကက ဒအမက နတလမးႌၿနလကလႛတ။ ဘယသဘယဝၝမႀနး

လ မသပၝဘး။ ေပာလ မေပာဘး။ အခနးကလ အားေနေတာ ေဒေဒက လကမလၿတခငဘး။ ငၝအမက လမးမ႒ကး ေပမႀာသာ ဆရငေအ၊ လေကာငးသေကာငးေတၾနႛ လပရကငရမႀာေပၝ၊ အခစကေလးရယ။ ေအမမာစဒင ေငၾ႟ၿငေနပ မား ေပာ မေပာခငဘး။ သမး သေစခငတယ၊ ဒေကာငမက လယတယ မဟတလား"

"မာစဒင ကစၤ အသာထားပၝအး။ ဒေတာ ေဒေဒက သႛက အခနးေပးလကေရာလား" "အငးေပၝ။ အေပဆးအခနး ေပးလကတယ။ သက အလပအကငကလ ရႀပမရပၝဘး။ တေနႛလး အခနး

ေအာငးေနေတာတာပ။ လ႒ကးလေကာငးသာဆရင မနကစာ စား႓ပး အပငထၾကရမယဆတာက မေပာဘ နားလည ရမယ ကစၤပ။ ဒၝထားပၝေတာ၊ သမးယမႀာ မဟတဖး။ ဆယရကသာ ကာသၾားတယ အခနးခေပးဖႛ စကားတခၾနး မဟဘး။ ေဒေဒက စကားရပ စကား႕မကေတာ ေပာပၝေသးတယ"

"မရဘး မဟတလား" "ဘယရမလ။ ေနာကထပ ဆယရကသာ ကနသၾားတယ ကမာေပမႀာ ေငၾဆတာ ရႀတယလႛေတာင ထငရႚ

လား မသပၝဘး။ ဒၝနႛ ဒဒးပ ေပာရေတာတာေပၝ။ သႛအခနး တခၝးေခၝက႓ပး ငၝမႀာလ ေ႔ကးေပးစရာေတၾ ရႀေနတယ၊ အခနးခရရင သပေကးဇးတငမႀာပလႛ ေပာရေတာတာေပၝ။ အမေလး၊ ကနစဆငစာေရးလ ေဒေဒ ေ႔ကးပေတာငး ေနရတာ သမးတႛအဖး ဘရငခ႒ကးသာ မငရင ဘယေလာကမား ရငနာလကမလလႛ ေဒေဒ ေတၾးမေသးတယ"

ရႀာလသည စကားက မသမသာ ဖတလကကာ လရငးသႛ ပနေရာကေအာင ဆၾေပာရသည။ "အဒေတာ သက ဘာေပာသလ" "ေအာငမာ။ သကေတာ မႀငေသေသပ။ စတမပပၝနႛတ။ ေလာေလာဆယ သႛမႀာ ေငၾပတေနေပမယ မကာခင

ရမႀာပၝတ။ သကေတာ ဟတနႛ ဟနနႛ မကႎႀာ ခပေပာငေပာငပ"

5

"ဒၝေပမ ေငၾေစာကေတာ မနဘး ဆပၝေတာ" "ဟငအငး။ အဒေတာ ရႀာလ ဘာလပမလ။ ေဒေဒအထင ဒသငယက မ႟းမေဖာငေတာ မဟတပၝဘး။

ထးထးခားခား႒ကး ႟းသားတာက သႛမကႎႀာမႀာ အထငးသားေပေနတာပ။ လထးလဆနး ဖစေနတာတခပ။ အာ႟လ သပစးစးစကစက ရႀတယ။ ဘာေခမလ။ ဇၾတတ႟ၾတသမား ဆရမလား မသဘး"

ရႀာလသည စားပၾကမႀရငး သႛအေဒက စကကညေနသည။ "လ႒ကးလေကာငး တေယာကလႛေတာ မထငဘးေပၝ။ ဟတလား ေဒေဒဂငန" မစၤပနတာသည လကေမာက ပသလ လကႎႀစဘကကဆနႛကား႓ပး၊ "ဒေခတမႀာ ဒစကားလးက ဘာမႀ အဓပၯာယ မရႀေတာပၝဘးေအ။ လ႒ကးလေကာငးဆတ အမးအႎၾယက

ဒႛမားေခတကသာ ရႀတာပၝ။ ဒေခတမႀာေတာ ဘယမႀာမႀ မရႀေတာပၝဘး။ ဝကစလ၊ ဘတလ လငယမးေတၾမႀာသာ လ႒ကးလေကာငးဆတာ ေတၾႚေတာတာကၾယ။ ဒေခတ အဆငအတနးနႛ ဆရင …"

"ကပၝေလ။ ဒေခတ အဆငအတနးနႛ ဆရငေရာ အဒလက လ႒ကးလေကာငးလႛ ဆႎငပၝမလား" "ဘယသႎငပၝမလ။ ဟတခငဟတမႀာေပၝ။ မဟတခငလ ေနမႀာေပၝ။ ဟတမထငပၝဘးေအ။ သမားေတၾ စတ

ခမးသာဖႛ၊ ကယခမးသာဖႛ ကစၤက လးလးအေရးမစကတ လစားပ။ ဘယမႀာ လ႒ကးလေကာငး ဖစႎငပၝမလ" "ဒၝေပၝ၊ သက အဒလ လစားပလား" "ဖစပကေလး ေပာရအနးမယ" မစၤ ပနတာက စကားဆကသည။ "ဒသငယက တခနလး အခနးေအာငး ေနတာပ။ စာအပေရးေနတာ ထငပၝရႚ" "အမေလး။ ဒလဆ ခႃတပားမႀ ကပမယလစား မဟတပၝဘး။ စတသာခေပေတာ" "ေအးေလ။ ဟအပတတနးက တည သလာေပာတယ။ သႛအခနးက သပေအးလၾနးသတ။ ဒၝနႛ ညတင

ထမငးစားခနးထ လာထငပၝလားလႛ ေဒေဒက ေပာလကတယ။ ဖဖကေတာ ခၝတငးလေပၝ။ အကၡရာသခာ တၾကေန တယ။ ဒသငယက ဖာသဖာသာပ။ ဒၝေပမ ဖဖက အဒညမႀာ ေခာငးပဆးတယ။ အဒေတာ သက ေခာငးမဆးနႛလႛ မာနတယ။ ဖဖက ေခာငးဆးတာ သလ မတတႎငဘးလႛ ပနေပာတာေပၝ။ သက ဒလဆညေနရင သ အလပလပလႛ မရဘးတ။ ဖဖရငလ သၾားမႀ၊ ေခာငးဆးသရငလ တတမႀတ။ ဒၝနႛ ဖဖခမာလ သႛစာအပေတၾသမး႓ပး သႛအခနးထ ပနသၾားရတယ။ သႛအခနးက ေအးစမေနေတာ ေခာငးကလ တဟၾတဟၾတေပၝ။ ပစာၥေတၾတၾကရငး တ႟ႁႚ႟ႁႚ ငေန တယ။ ေဒေဒ သၾားေတၾႚေပလႛေပၝ။ ကေလးကေတာ မတငပၝဘး"

"ေတာေတာ တရားလၾနတာပ" "က၊ ဒေတာ ေဒေဒ ဘာလပရင ေကာငးမလ" "ညစာစား႓ပးရင ကမ သနႛေတၾႚမယ။ အခနးခ ေပးရငေပး၊ ေပာငးရငေပာငးလႛ ေပာ႟ပ ရႀတာေပၝ" "အခစရယ ဒေလာကတးတ႒ကးေပာလႛ ေကာငးပၝမလား" "ေဒေဒဂငန။ ေဒေဒ ဆၾမး႒ကးေလာငး ဝတအသငး ဖၾငေနတာလား" "မဟတေတာ မဟတဘးေပၝကၾယ" ရႀာလသည ကလားထငေပတၾင ထကလက႓ပး လကသညးမားက အလႀပငရငး … "ေဒေဒက ေငၾမေတာငးတတေသးပၝဘး။ ကမကေတာ ဇးဇးဇတဇတ ေပာငေပာငတငးတငးပ၊ ပတ ပတပ၊

မာမာပ၊ ကမက ေဒေဒတႛမ႒ကကတ လငယပငး မဟတလား" "သမးကေတာ မ႒ကကမရႀေပၝငေတာ" "က လာ" ရႀာလသည ခနထလက႓ပး၊ "ေအာကဆငးကစႛ။ ဒၝထက ေစာေစာကေပာတလရႚ နာမယက ဘယသ" ဟ ေမးသည။ "သႛနာမယလား။ ကၾတ။ ဒနာမယမး ကားဖးရႚလား" "ကၾ။ ဟတလား။ ကၾ၊ က႒ကး ဝဆၾ လး႒ကးတင ကၾလား" "နာမယကေတာ ခပဆနးဆနးပ။ ဒႛမား ေခတတနးကေတာ ဒနာမယမး မရႀေပၝင" "ေနာကတေခတကလ ဒနာမယမးက ရႀေတာမႀာ မဟတပၝဘး" "မစၤတာ ကလငကာကေတာ သႛက ေဒၝကတာ ပၝရဂေလးလႛ ကငပၾနးတပထားတယ။ နာမယနႛ ႟ပနႛ စာဂပး

အကငနႛေတာ ဟပပၝကၾယ။ အမေဖာေတၾကေတာင အဒနာမယပ ေခေနက႓ပ" "ေဒေဒ ေဒၝကတာ ပၝရဂကေလးနႛ ကမက မတဆကေပးရင ေဒေဒအလပ တာဝနခလႛ ေပာေနာ" "စတခပၝ ကေလးရယ" တဝရးႎႀစေယာက ေအာကထပ ဆငးသၾားက၏။ ဧညခနးတၾင အမငႀားေနသမားက ရႀာလက တေလးတစား

တမတတႎး ႎႁတဆကက၏။ ရႀာလလာ၍လား တခား အေကာငးေကာငလားမသ။ ယစေ႟ၿရည ပ၍ မႀဝထားသည ဗလမႀႃး ဘ႟ၾတသည သတငးစာက ပစခကာ ရႀာလက ဖကရမးႎႁတဆကသည။ မစၤတာ ဘငလကရႀသည ရႀာလက

6

7

ဧညသည ေစာငသညပမာ ေခၝငးႌၿတ ႎႁတဆကသည။ မစၤတာ မလာက တခစခစရယရငး ရႀာလက ေခဆးေခၝငးဆး အကခပေနေလသည။

ညစာဝငးသည သၾကလက မႃး႔ကသည။ ရႀာလေဘးတၾင အမရႀင မစၤက ပနတာ၏ သမးငယ ဖဖ ထငသည။ ဗလမႀႃး ဘ႟ၾတေဘးတၾင သႛဇနး ႓ငမ႓ငမကေလး ထငေနသည။

မယား ႎႁတဆတသေလာက လငစကားေဖာသည။ ဗလမႀႃးကေတာႎႀင မကႎႀာခငးဆင စားပၾတဖကတၾင ကလားထင တခ လၾတေန၏။ ေဒၝကတာ ပၝရဂကေလး ကၾ ထငေသာ ေနရာ ဖစေလသည။ ရႀာလႎႀင မကႎႀာခငးဆင ကလား ထငလညး လၾတေနသည။ ပၝေမာကၡအ႒ကး နကလဗးယပ၏ ေနရာဖစ၏။

အေတာကာမႀ ပၝေမာကၡ နကလဗးယပ ဝငလာ႓ပး ခၝတငးလပင ဥးႌၿတႎႁတဆကကာ သႛေနရာသ ဝငထင လကသည။ ရႀာလသည မစၤမလာ အပၝအဝင အားလးက ခငမငေသာလညး ပၝေမာကၡအ႒ကးကမ ခငစရာ ေကာငးသညဟ မထင။ မကႎႀာက ဇာတလကမးလ ေမး႟းေတာငေတာင။ ေပာပဆပက သေသးသေညာင။ စကားေပၝကဆးဆး။ လတငးက ရငရငသညးသညး ေပာတတသည။ အထးသဖင မမက မာေရေကာေရ ေပာေလရႀ သညဟ ရႀာလ ထငသည။ ေဒၝကတာ ပၝရဂကေလးကေတာ လးဝ မေပလာေခ။ ရႀာလက သႛအေဒကကည႓ပး ကလားထင လၾတဘကသႛ မကရပပသည။

"ဘာသေဘာလ မေတၾးတတဘး" မစၤ ပနတာက ေလသသသ ေပာသည။ "ခၝတငးေတာ အခနမႀနတာပ" အမေဖာ လမမေလး အမမာက ကၾ၏ အခနးတခၝးက ေခၝကေသာလညး လသမကားရဟ ဆသည။ "စာအပေရးရငး အပေပာေန႓ပနႛ တတယ။ သႛစာအပကလ အပခငစရာေကာငးတ စာအပမး ဖစမႀာပၝ" ရႀာလက မပၾငတပၾင ခနႛသည။ ညအခၝေသာမႀ အပေတာငအပခဖစေသာ ကၾ၏အကငက မစၤပနတာက ရႀငးပေနသည။ ဗလမႀႃးဘ႟ၾတ

တႛက စကား ေကာငးေနက၏။ "ကေနာကေလ သႛက လကညး ေငၝကေငၝကထး႓ပး ကေလကလၾင မဟတတ ရပတဘလစကန ပၝတ4

ဝငဆလႛ ကႃပ တေကာငတ႓မးမႀ မေတၾႚေသးဘးလႛ ေပာလကတယ" "ခငဗာ စကားက မစၤတာဆာေဖက သတရ႓ပး မစၤေဝလင အသနာေအာင လပေနသလပဗာ" တခနလး ႓ငမေနေသာ ပၝေမာကၡ နကလဗးယပက ေပေပပစ ပစ စကားတခၾနး ဝငေထာကသည။ ဗလမႀႃးဘ႟ၾတ ႎႁတဆတသၾား၏။ တဝငးလး တတဆတသၾားသည။ ရႀာလက သႛပနးကနက သကညကာ

တဏႀေဘာ လပေနသည။ ကၾယလၾနသ ဟငနရဂဆာေဖ အေကာငးသည ရႀာလအား အရငးႎႀးဆး မတေဆၾမားက ပင ဟဟ မေပာသည အေကာငးကစၤ ဖစသည။ ပၝေမာကၡအ႒ကးကမ တဝငးလး တတတတမ႖မလႁပဘ ႓ငမသၾားကာ သႛအား အပစတငေနခငးက လးဝ အေရးမစက။ တႛတႛတတႎႀင သတသတစားသဖင မနစ ႎႀစဆယေစာ၍ စားေသာ မစၤတာ ဘငလကရႀထက သက အရင႓ပးသည။

မစၤဘငလကရႀသည ညစာစားဝငး သမး႓ပးေနာက ဧညခနး၌ ညရႀစနာရခၾအထ ရႀာလေဝလငက ေစာငေသး သည။ အရပေရာငမ႖ မေပလာ၍ မစၤမလာက ႟ပရႀင ေခသၾားေလသည။

ညစာစားခနး သမးဆညး႓ပးေသာအခၝ ရႀစနာရထးေလ႓ပ။ "ကငး" ရႀာလက စကားစသည။ အမခနးခ မေပးေသာ ေဒၝကတာပၝရဂကေလး ကၾက ေ႔ကးပေတာငးရမည ရႀာလ

ေဝလငႎႀင ထပတကေတၾႚေပးရန စစဆငေရး ညႎႁငးပၾ ထငကသည။ ရယရငးေမာရငး မဟာဗႃဟာ နညးဗႃဟာမးစ ခကသည။ ေ႔ကးပေတာငးမည ရႀာလကမ မလပကတး စတကးအတငး ခခတကနညးက အေသကငထားသည။

"သတသကလး အခနးေအာငး မေနႎငပၝဘး။ ဗကဆာ ေရငတတာနႛ ထၾကလာရမႀာပၝဘ။ ပနးသး ထၾက ဝယခင ဝယမႀာပ။ စာထၾကထညခင …"

ရႀာလကလားထင လကရမးတၾင တငပၝးလၿထငေနသည ဖဖသည ေခာငးတဟၾတဟၾတႎႀင ရယေနသည။

4 ရပတဘလစကန = အေမရကန ႎငငေရးပၝတ။ ။ ၁၈၅၄ တၾင တညေထာငသည။ ေငၾဝယက႗နစနစက ဆနႛကင သည။ အေမရကန ပညတၾငးစစတၾင ေမာကပငးသမတက ရပတဘလစကန ပၝတဝငဖစ၍ ေတာငပငးသားမားက ရပတဘလစကနပၝတက ဆနႛကငသည။

8

"စာတေစာငမႀ ေရးတာမေတၾႚပၝဘး မမရယ။ သႛဆလ စာတေစာငမႀ မလာပၝဘး။ ဒေနႛည ေရာကလာတ စာ တေစာငပ ရႀေသးတယ"

"ရႀာလေရ။ ဒလဆ သႛဆ အလပသေဘာနႛ စာတေစာငေရး႓ပး ေတာငးရင မေကာငးဘးလား" မစၤက ပနတာက အကေပးသည။

"ဒနညးက ကမ စဥးစား႓ပး႓ပ ေဒေဒ။ ဟနမယမထငဘး။ သ ဘာလ၊ ဘာဖစလႛ ေငၾမေပးသလ၊ ေပးခငတ စတ ေပးႎငတ အေခအေန ရႀသလား ဆတာေတၾ သခငတာ မဟတလား။ ႓ပးေတာ ကမတႛ သေဘာထားေတၾကလ ေပာပဖႛ လအးမယထငတယ"

"အဒေတာ ဘယလလပမႀာလ" "ေဖဘယန5နညး သးရမႀာေပၝ။ ေစာငေန။ တတတတေခာငးေန။ ဒၝဘ။ ဒည မဆငးရင ကမ နကဖန လာ

ေစာငမယ။ တည႓ပး တည၊ တည႓ပး တည လာေစာငမယ။ တခၝးေခၝကသ ကားရတယေဟ။" မစၤက ပနတာက လႀမးကညလက႓ပး၊ "ဝငခပၝ" ဟ ေခလကသည။ တခၝးပၾငလာသည။ တခၝးဝတၾင သတႛေပာေနသ ကယတငကယက ရပေနသညက ေတၾႚလကရသည။

သတႛက ငငငင႒ကး ကညေန၏။ "ကေနာ ညစာကေလးမား စားလႛရအးမလား မစၤကပနတာ။ ကေနာ အလပ႟ႁပသၾားတာနႛ အခန သတ

မထားမလက လႛပၝ" ရႀာလက ထလက႓ပး၊ "စားရပၝတယ။ ကမ ယလာခမယ" ဟ ႎႀလးဖႃအစငး ေလသကေလးႎႀင ေပာသည။ သႛစတထကမ "ဘရားမလႛ ကားေရႀႚေတာ ေမႀာကရကလ႓ပေဟ" ဟ ကးဝၝးလကေလသည။

(၃)

ရႀာလက မကစကေလး တခက ေစၾကညလကသညႎႀင မစၤက ပနတာက …

"မစၤတာကၾ။ ဒၝ ေဒေဒတမ မစၤေဝလင" ဟ ေပာလကေလသည။ "ေဒေဒ အလပတာဝနခေလ" ဆေသာ စကားလးက ေပာဖႛရာမ စတမသးမသနႛဖစ၍ ႎႁတဆၾႚေနသည။

တမေလးက ထနညးထပ မတဆကမေပးရက။ သႛအေဒ စကားခန ေပာသညက သသဖင ရႀာလက ရယခငစတက မသပကာ အသာအယာပင ဥးႌၿတ

ႎႁတဆကသည။ သ ခၝတငးထငေနက ေနရာတၾင ထငသည။ သႛဘယဘကလကက အတထမႀ စာအပက အလအ ေလာက ႎႁကယလက၏။ မစၤကပနတာသည မေယာငမလညႎႀင အခနးထမႀ ထၾကသၾားေလသည။

ရႀာလကလညး မးဖေခာငသႛဝငကာ အမေဖာကေလး အမမာႎႀငအတ ညစာပငသည။ အမေကာ၊ အာလး၊ ေပၝငမနႛ၊ ေကာဖ၊ ေထာပတ၊ မကမနးသးအေခာကတႛက လငပနးနကကေလးႎႀင ထညသည။

"ပၝရဂေတၾ တေလႀ႒ကးေတာင စားေလာကရႚ ထငပၝတယကၾယ" ရႀာလက လငပနးကေလးက ေစေစစပစပ ကည႓ပး ေပာလကသည။ "ေကးဇးပ အမမာေရႚ" ရႀာလသည လငပနးကေလးကကငကာ ညစာစားခနးထ ပနဝငလာသည။ ကၾတေယာကထ ထငေန၏။

စားပၾေပတၾင စာအပက ပၾငလက။ သသည ဆပငထ လကထးကာ ကနးကငးကငး႒ကး စာဖတေနသည။ သႛေဘးသႛ ရႀာလေရာကလာသည။ စားစရာမားက တခစ ခသည။ သက မတနမလႁပ ေကာက႟ပ။

ရႀာလက … "တဆတရႀင" ဟ ေပာမႀ ဆတကန ေမာကညသည။ "ေအာ၊ ဟတက" ကၾသည စာအပကေနရာ ေ႟ၿႚေပးလကသည။ ဖတလကစ ေနရာတၾင လကညးထးသၾငး႓ပး ညပထားသည။

ရႀာလက ပနးကနမားက ေနသားတက ခသည။ ဇၾနး၊ ခကရငး၊ လကသတပဝၝအသစ။ အားလး ေနရာတက ဖစမႀ … "ဘာလပၝေသးသလ" ဟ ေမးသည။ ကၾက စားပၾက မကလးေဝကည႓ပး …

5 ေဖဘယန = ေရာမစစသ႒ကး ေဖဘယပ မကဇမတ (ခရစမတငမ ၂၇၅-၂၀၃) ၏ စစတကနညး။

9

"ေရတခၾကေလာက ေပးပၝခငဗာ" "ေအာ၊ ဟတသားပ။ ရပၝတယ" ရႀာလက ေငၾေရခရားထမႀ ေရငႀႛ ထညေပးသည။ ထေရခရားသည ၁၈၆၂၊ ေမ ပညတၾငးစစအတၾငးက

ယနကး6 စစသားမား အမေပမႀ လၿငပစသၾား၍ ပနေကာကယကာ သမးထားခရသည ေငၾခရား ဖစသည။ ရႀာလ၏ ေလာကၾတ ပႃငႀာကေလးမားက ကၾက အမႁမ အမႀတမပင။ ေပၝငမနႛ ပနးကနတၾင စာအပမႀ

ေထာင႓ပး အမေကာလႀးရငး စာဖတေနသည။ စားပၾတင နာရေလာက႒ကးေသာ နာရတလးက ပနးကနေဘးတၾင ခထားသည။

"အားလးစပၝ႓ပေနာ" "စပၝ႓ပ" "ရႀင ကမက မႀတမသလား" ရႀာလက ေမးခၾနးထတသည။ ကၾက တဒဂမ႖ ေမာကည႓ပး စား႓မ ဆကစားသည။ "မသဘး" ရႀာလသည သႛဖာသာ ပးလကမ၏။ "ဒေနႛညေနက ရႀငက ဝငတးမတာ ကမ ေခၾး႒ကးေလ။ မႀတမ႓ပလား။ ရႀငနာသၾားေသးသလား။ ေထာနငး

ေထာနငး ဖစေနသလပ။ တကယ စတမေကာငးပၝဘးရႀင" "ကစၤမရႀပၝဘး" ကၾက အနညးငယ မေနတတ မထငတတ ဖစသၾားကာ၊ "ကေနာ လမးေရႀာကထၾကခပၝတယ။ ခငဗား အေပာေခၾး႒ကးလ ကးပေတာ မသၾားပၝဘးေနာ" ဟ

ေပာသည။ "ေကးဇးတငပၝတယရႀင။ ဘာမႀမဖစပၝဘး" အေပာေခၾး႒ကး၏ ပငရႀငက သႛအမရႀင၏ အလပတာဝနခအဖစ ေတၾႚေနရေသာလညး သႛစတတၾင ဘာမ႖

စႎးစေနာင မဖစေကာငး သႛမကႎႀာတၾင သသသာသာ႒ကး ေပလၾငေနသည။ သႛမကစသည စာအပတလႀည အမေကာတလႀည ကးေန၏။

"ညစာ ယေပးတာ ေကးဇးတငပၝတယ" ကၾစကားသည "သၾားပၝေတာ ခငဗာ" ဟ ေပာသညထက ပ၍ အဓပၯာယ စးေနသည။ သႛေသာ မစၤက

ပနတာ၏ ပတသားေသာ အလပတာဝနခကမ သႛအနာမႀ တဖဝၝးမ႖မခၾာ။ စာထ အာ႟ဝငစားေနခငးက အခၾငေကာငး ယကာ ကၾက အနးကပ ေလလာသည။

ကၾသည ပဋကတတကထ၌ ခကမပ၍ စာအပႎႀင အခငးေဆးခသပမာ ဖစသည။ ပးဟတဖႃလ အသား အရညႎႀင ဆနေကာဝငးလ မကမႀန႒ကးႎႀင ပတဝနးကငႎႀင လးဝကငးပတသညဟနႎႀင။ ဆပငက တလစာေလာက ပရႀညေနသည။ နကကတင လညစညးက ကတဘကတၾင ေကာလာအေပ ေကာ၍ နငးေနသည။ သႛေသာ မကႎႀာေပၝက ပတသားသည။ လတဆတကညလငသည။ ႎႀာတေပသည။ ႎႁတခမးက ထထ႔က႔က လပတတသ တႛတၾငရႀေသာ မတၾနႛမေကာ ႎႁတခမးမးဖစသည။ မကမႀန႒ကးက ခဏဖတ၊ ဆပငရႀည႒ကးက ညပလကလင ပၝရဂ ကေလးဟ ေခႎငဖၾယမရႀေသာ ဥပဓ႟ပမး ေပလၾငလာႎငသည။

ရႀာလသည ကၾက အႎစတေလလာရငး သလပရမည လပငနး အေခအေနက စဥးစားမသည။ စတအစာ၊ ႟ပအစာ စားရငး သမာဓ ဆကေနေသာ လငယက သေပာပရေတာမည။ ေကာငးပၝ႓ပ။ ဘယလေပာရမလ။ သႛ ကညရသည မႀာ မမထက အသကမားမား မ႒ကးႎင။

"ငၝကေတာ ပတပတပ" ရႀာလက သႛအားသ တငးလကသည။ သႛေသာ ေသၾးကမဆ။ အမလခ ကစၤသည သႛက ေဟာေဟာဒငးဒငး

ေပာေအာငဆေအာင မးမထးႎင။ ဖဖကေလး ငေပးရသညအဖစက ေတၾးမမႀ သႛသႎၮႉာန ခငမာလာသည။ "ရႀငစာဖတေနတနး ကမ စကားဖတေပာရအးမယ" ရႀာလက ယတပတေပာသည။ "ေပာစရာကေလး တခရႀလႛပၝ"

6 ယနကး = အေမရကန ပညတၾငးစစ (၁၈၆၁-၆၅) တၾင ပညေထာငစဘကက ဝငတကေသာ ေမာကပငးပညနယ သားမား။

ကၾက ဒတယအ႒ကမ ေမာကညသည။ အအားသငခငး၊ စတကသကေအာက ဖစခငးတႛသည မကမႀန ဝငး႒ကး ေနာကမႀ သႛမကလးတၾင ေပေနသည။

"ဆပၝအး" "ေဒေဒ မတဆကေပးတနးက ကမ ဘာလဆတာ စေအာင မေပာခဘး" "ဘာထးမႀာမႛလ" "ဟတက၊ ထးပၝတယ။ ကမက သႛတမသကသက မဟတပၝဘး။ သႛအလပ တာဝနခလ လပပၝတယ။ သက

အမငႀား လပငနးက သပႎငတာ မဟတဘး။ ဒအမက လေပၝငးစ လာငႀားေနတာ။ ဒေတာ ခဏ ခဏ အမႁကေလးေတၾ ေပၾတာ ေပၝ။ ဆပၝေတာရႀင။ တခႚက အမလာငႀားေန႓ပး။ ကမ ဘယလ ေပာရမလ။ အမလခေပးဖႛကေတာ သပတၾနႛ ဆတတတတယ။ အဒလ လေတၾနႛ ေဒေဒက ဘယလ ရငဆငရမႀနး သတာ မဟတဘး"

ကၾသည နာရက ငကညကာ ရႀာလစကားက လကပ႓ပး တားလကသည။ "တက႟က မေပာတာ အလကား အခနဖနးတာပလႛ ကေနာ အ႓မယတယ။ ကေနာဆက အမလခေတာငး

ဖႛ ခငဗား အေဒက ခငဗားက ေခလကတာ မဟတလား" "ဟတပၝတယ" "ဒလဆ ခငဗား အေဒက ေပာလကပၝ။ စတမပပၝနႛ။ ကေနာေပာတာ တကယေပာတာပၝလႛ။ ဒေနႛည

ကေနာ စာတကက ေဒလာႎႀစဆယရတယ။ အဒေငၾ ခငဗား အေဒက ေပးမႀာပၝပ" ကၾက စာဆကဖတရန ဟနပငရငး ေပာသည။ ရႀာလသည ကၾက ပးလလကညေနေသာလညး သနေကာငစာရငး ေကာကသပမာ ရႀငးရႀငးပတပတ

စပစပစစ ဆကေမးေနသည။ "တခ ေမးပၝရေစအး။ ရႀငမႀာ ပမႀနဝငေငၾတႛ၊ အလပအကငတႛေရာ ရႀရႚလား" "မရႀပၝဘး" "ဒၝဖင ဒ႓မႚမႀာ မတေဆၾအေပၝငးအသငးေတာ ရႀမႀာေပၝ။ သတႛက …" "မတေဆၾလား။ ဒ႓မႚမႀာလား။ တေယာကမႀ မရႀဘး" ကၾက ခပထနထနေပာ၍ ရႀာလက၊ "ရႀငကလ မတေဆၾ မရႀာခငဘး ထငပၝတယ" ဟ ပနေမးသည။ "ဟတတယ။ ကေနာ မလခငဆးဟာ မတေဆၾပ။ နယးေယာကမႀာ ကခတာနႛပ တနပၝ႓ပ။ ဒလာတာကက

တကယေရ တကာယေနဖႛ လာတာ" "ကမက ေထာကခခက ကစၤ စဥးစားေနတာပၝ။ နယးေယာကမႀာေတာ ရႀငမတေဆၾေတၾ ရႀတယေပၝေနာ" "အငး၊ ႎႀစေယာကရႀတယ။ သတႛ ေထာကခခကက အသးဝငမႀာ မဟတပၝဘး။ တေယာကက ပလပ၊

တေယာကက အလစသတ" ရႀာလ ခဏငငသၾားသည။ သ အမႀနေတၾ ေပာေနတာလား။ ငၝ ဘာထပေပာရမလ။ "ရႀင ဒည ေငၾသၾငးႎငရင ေဒေဒ ဝမးသာမႀာပ။ ကမ တခၝထ ယသၾားေပးႎငပၝတယ" "အး၊ ဖစပၝတယ" ကၾသည အကႈအတထမႀ စာအတတအတ ဆၾထတလက႓ပး စားပၾေပ ပစတငေပးလကသည။ ရႀာလက

လကႎႀပစက ဖင လပစာ႟ကထားသည စာအတက ေကာကကငကညလကသည။ သတႛ႓မႚ စာတက အမႀတအသား က ေတၾႚရေလသည။

"ထတကညရမလားဟင" "႒ကကသလသာ လပပၝ" ရႀာလသည သလၾနစ ေတၾႚလေတၾႚငား စာအတက ေကာကယကညသည။ ကၾအေကာငး ခေရေစတၾငးက

သေအာင လပရန သႛတာဝန ဖစသည။ သႛေသာ စတပကစရာ။ စာအတထတၾင အေပၝစား စာ႟ၾကဖႃေလး တ႟ၾက။ စာ႟ၾက ေခၝကထတၾင ေဒလာႎႀစဆယတန အသစကပခ႗တ တ႟ၾက။ ဘာစာမ႖မပၝ။

"ေအာ၊ ရႀငမႀာ ေငၾရေပၝကရလမး အလပေတာ ရႀသားပၝကလား" ရႀာလက စကားေခသလ ေပာသည။ မကညမသာ မကႎႀာထားဖင ကၾ ေမာကညလကပမႀာ "ဘာလ ခငဗား ခထ ေပကပေနတနးလား" ဟ

ေမးသလ ရႀသည။ "ခငဗား ေပာတာ ကေနာ သေဘာမေပၝကဘး" "ဒလေလ။ ဒေငၾက ရႀင အလပတခခ လပေပးလႛ ပႛလကတေငၾ ထငလႛပၝ" "ဒၝက ထငေကးပ"

10

"ေလကနခ႓ပး စပစတယလ မထငပၝနႛ" "ဘာ သခငလႛလ" "ဒေငၾနႛ ပတသတ႓ပး …" "ဒအတငးလာတာပ။ စာအတရယ၊ စာ႟ၾကရယ၊ ေငၾစကႃရယ ဒၝပ" "ဘယကလာတယဆတာေတာ ရႀငသမႀာေပၝ" "မသဘး။ လကေဆာငလႛ ထငတာဘ" "ဒၝဖင ဒ႓မႚမႀာ ရႀငမတေဆၾ တေယာကတေလရႀတာေတာ ေသခာတာေပၝ" "ကေနာ ေပာ႓ပး႓ပပ။ တေလာကလး ကေနာမႀာ မတေဆၾ ႎႀစေယာကပ ရႀတယ။ သတႛေနတာက

နယးေယာကမႀာ။ ႓ပးေတာ သတႛႎႀစေယာကစလးက ေဒလာႎႀစဆယ ေပးႎငမယလေတၾ မဟတဘး" ရႀာလ ေခၝငး႟ႁပသၾားဟနဖင ရယလကကာ … "ဒၝ … ဒၝ … ဒၝေပမ ဘယသ ေပးလကပၝလမလႛေတာ ရႀင မေတၾးမဘးလား" "ကေနာ အေဖ ပႛလကတယ ထငတာပ" "အး …၊ ရႀင အေဖ" သႛမႀာ အေဖရႀတယ။ ထငရာလပတလ႒ကး ဖစမယ။ ခမးသာတလ ဖစမယ။ သားလခငတာ သးရေအာင

ေငၾပႛေလရႀတာ ဖစမယ။ ရႀာလသည တသ႒ကး ဆကစပေတၾးရငး တနတနယငယငႎႀင၊ "ေပၝကေပၝကရႀာရႀာ လပတယ မထငပၝနႛေနာ။ ကမက ရႀင ဒမႀာဆက႓ပး ေနႎငတ ဝငေငၾရႀရႚလား၊ မရႀဘး

လား သဖႛလလႛ ေမးတာပၝ" "ညစာစားဖႛ သတမႀတထားတ အခနကေတာကန႓ပ။ ဒၝေပမ အမလခကစၤက ေနႛေ႟ၿႚ ညေ႟ၿႚလပလႛရမႀာ

မဟတေတာ အပတပ ေပာမႀပ။ ဒေငၾဟာ ကေနာ အေဖဆက လာတာဆရင ဒၝဟာ ပထမဆးအ႒ကမပ ေနာကထပ ရမယ မရဘး ဆတာေတာ ပေဟဠလ ဖစေနတယ။ သနႛ ကေနာကလ တခၝမႀ မေတၾႚဖးဘး"

"ေအာ၊ သက ဒ႓မႚမႀာ ေနတာလား" "ေနတယလႛ ထငစရာရႀတာပ။ ထငလႛလ ကေနာ ဒကေပာငးလာတာေပၝ။ အစကေတာ သလာေတၾႚ႓ပး

အမလခေတၾ ဘာေတၾ ေပးမယလႛ ထငထားေနခတာ။ တလသာ ရႀေတာမယ၊ မေပလာဘး။ သႛကရႀာဖႛ ကေနာ တာဝနလႛ ထငသလား မသဘး။ ကေနာမႀာ သႛက ရႀာေနဖႛ အခနပ မရႀဘး။ ဒၝေကာင ေငၾမႀနမႀနရမယလႛ ကေနာ ကတ မေပးႎငတာ"

ခဏ ႓ငမသၾားသည။ ႓ပးမႀ ရႀာလက၊ "ေငၾကစၤ အသာထားပၝအး။ ကယအေဖ လကရႀာဖႛေလာကမႀ အာ႟ မထားဘးလား ရႀင" "အး၊ ေမးတတပေလ။ ကေနာ အာ႟ထားတာနႛ ႓ပးႎငတာမႀ မဟတဘ။ ကယအေဖ ဘယမႀာ ေနမႀနးလ

မသ၊ ဘယလ ပပနးရႀမႀနးလ မသ။ ဘာနာမယမႀနးလ မသဘနႛ ရႀာပေတာဖၾငလႛ ရမလား။ ဘယေလာက တာဝန ႒ကးတယဆတာ ခငဗား သေလာကပၝတယ။ ကေနာရႀသမ႖ အခနက အလပထ မပထားတာ။ အေဖ ေတၾႚရင အမ လခေပးမႀာပ ဆတ ေမာလငခကနႛေတာ ဆငကနးေတာတး ရႀာမေနႎငပၝဘးဗာ"

သေပာေနပမႀာ ထကထကသနသနသာ မဟတလ႖င အေတာမငပငးကပဖၾယ ေကာငးေပလမမည။ ရႀာလ သည ငငးလးထတသည ေလသက မဖးမဖေတာဘ "အေဖကေတာင မရႀာႎငေလာကေအာင ဆေတာ ရႀငအလပက အေတာ႒ကးကယလႛေပၝေနာ" ဟ ခနႛသည။

"ကမာေပမႀာ အ႒ကးကယဆးေပၝ။ အဆငဆင တးတကေပာငးလမႁဆငရာ လမႁေရး သပၯပညာလႛပ လၾၾယ လၾယဆပၝေတာ" ကၾက တတေဖသည။

ရႀာလက ခပမဆတလပေန႓ပး မကႎႀာထား ေကာငေန၍ သႛစကားက ဘာမႀ သေဘာမေပၝကေကာငးက ကၾ နားလည လကသည။

ထႛေကာင ညငသာစၾာပင "အဒပညာက လႛအဖၾႚအစညးရႚ မလဘတ။ သဘာဝနႛ သမငးက သးသပတ သပၯ ပညာ။ လႛေဘာင လႛအဖၾႚေတၾမႀာ လေတၾရႚ ဆကဆေရးက အႎႀစခထားတ သပၯပညာ။ လမႁေရး တးတကမႁ တညတ ေရးက စးမးတ ဥပေဒေတၾ၊ ထးနညးေတၾ၊ ပညတတရားေတၾက သတမႀတတ သပၯပညာ၊ လႛယဥေကးမႁ အဆငဆင တးတက ေပာငးလမႁအတၾက အဒဥပေဒေတၾ၊ ထးနညးေတၾ၊ ပညတတရားေတၾက မႀနမႀနကနကန ဒႉဓမ ကငသးတ သပၯပညာ ေတၾပ" ဟ ရႀငးပလကသည။

"ဒေဝၝဟာရေတၾ ကမ နားယဥ႓ပးသားပၝ။ ဒေတာ ရႀငက အဆငဆင တးတကေပာငးလမႁ ဆငရာ လႁမႁေရး သပၯ ပညာရႀင႒ကး ဖစခငေနတာေပၝ။ ဟတလား …"

ကၾသည ယယပးလက႓ပး၊ "ဖစခငေနတာေပၝလႛ ေမးသလား" ဟ ပနေမးသည။

11

"ေအာ၊ ရႀငက ဖစ႓ပးေန႓ပလား" ကၾသည အတထသႛ လကႎႁကလက႓ပး စာအတ႒ကး တခက ထတလကသည။ စာ႟ၾကမားကားမႀ ေနာက

ထပ စာအတတလးက ယလကသည။ "ခငဗားက ေထာကခခက ကစၤ ေပာေနတယ။ က ဒၝေတၾက မတေဆၾထက ပ႓ပးေကာငးတ ေထာကခခက

ေတၾလႛ ခငဗား ထငပၝလမမယ" စာ႟ၾကဖတစမားက ရႀာလ ဖတကညသည။ မစၤတာကၾ၏ ေဆာငးပၝးမားက ေဖာပမညအေကာငး လသမား

ေသာ စာေစာင "ေလးေလး႒ကး" တခ၏ ေကာ ငာႎႀစခ၊ အလားတ ေကာငာပၝေသာ တႎႀစ ေလး႒ကမထတ ႎငငေရး သပၯစာေစာင မာတကာ စာမကႎႀာတခ၊ ထေဆာငးပၝးမားက ေဝဖန႓ပး ေဆာငးပၝးရႀငက ခးကႃးထားသည နယး ေယာက သတငးစာတေစာငမႀ ေခၝငး႒ကးတခ၊ စာေစာင "ေလးေလး႒ကး" တခမႀ မစၤတာကၾအား လမႁေရး၏ သပၯပညာ ႎႀင ဆရႀယလစ ဝၝဒအေကာငး ေဆာငးပၝးေရးေပးရန ေတာငးခစာတခ စသညတႛက ေတၾရေလသည။

ထစာ႟ၾကမားသည အသစရာ ေကာငးေလာကေအာင ေလးစား ခနႛညားထကပၝေပ၏။ သႛေသာ ရႀာလ၏ စတတၾင အသ႓ပးရငး အသရငး ဖစေနမသညမႀာ ဖဖလ ကေလးငယတဥးက မညာမတာ ေမာငးထတရကသည လတေယာကက သပၯပညာတကာတႛအနက လသားအဆဆး၊ အသမေမၾႚဆး သပၯပညာတၾင လကစားသတေယာက ဖစေနခငးေပတညး။

စာ႟ၾကမားက ပနေပးရငး ရႀာလက … "မတေဆၾထကေတာ ပ႓ပး အေရးမေရာကပၝဘးရႀင" ဟ ေပာလကေလသည။ "အ႒ကကတမးစေပၝေလ" "ကမ အ႓မထငေနတာက လမႁေရး သပၯပညာ ဆတာ လႛဘဝနႛ လကပၾနးတတး ရႀရတယ။ လလခငး ခစ

ကညရငးႎႀးမႁက ႎႀစႎႀစကာကာ အသအမႀတပတ အေပမႀာ အေခခရတယ။ ဒလ မဟတဘးလား" "ခငဗား ထငမငခကက ခငလပၝတယ။ ဒၝေပမ ရႀငးပပကေတာ ကေခာကခ႗တႎငတယ" "ဘာပဖစ ဖစ လမႁေရး သပၯပညာရႀငမႀာ အဒလ ဆကဆမႁမး မရႀဘးလႛ ရႀငသေဘာထားတယ မဟတ

လား" ကၾသည ရႀာလက ခပတငးတငး ကညလကသည။ ရႀာလ မကလးထတၾင မေကမခမး အကညကေလးက

မငလကရေသာအခၝမႀ သႛအမအရာတၾင စတဝငစားမႁ ပထမဆး အ႒ကမ ေပလာသည။ "ဘယနညး ဘယပနႛ ေကာကခကဆၾတာလ" "ေအာ၊ ကေခာကခ႗တ ေကာကခကလႛ ထငခငလ ထငေပၝရႀင။ အေဖတႛ၊ မတေဆၾတႛနႛ ပတသကလႛ

ေပာတ ရႀင စကားေတၾက ေတၾးမ႓ပး ေကာကခကဆၾတာေပၝ" တကယေတာ ရႀာလ အမားဆးေတၾးမသညမႀာ ဖဖ ကစၤ ဖစေပသည။ ရႀာလသည စားပၾတဖကတၾင ကၾႎႀင မကႎႀာခငးဆငကာ မတတပရပလကသည။ သႛပၝးက နေတၾးသည။

သႛမကလး က နလာေရာငလ ကညလင ပာလသည။ သႛေမးေစက ေယာကားေမးေစလ ေပလၾငသည။ ပးခေသာ ႎႁတခမး အစေကာငသာ ေယာကားမဆခငး ဖစသည။

ကၾသည မကမႀနဝငး႒ကးထမႀ ေန၍ သႛက နာသာခခက အကညဖင ကညေနသည။ "ခငဗားက သပၯပညာ လကေတၾႚသးနညးလႛ ခငဗား ထငေနတကစၤက သေဘာတရားနႛ ဗလးဗေထၾး လပပစ

တာကး။ သေဘာတရားနႛ လကေတၾႚဟပမႁ ဆတာက ကမာႛဝင႟းစၾနးေတၾလ လးဝ တခားစပ။ လမားစ အသးပဖႛ လနညးစက ရႀာေဖၾရတယ။ ကေနာ တာဝနက ေနာငလာေနာကသားေတၾ အသးပဖႛ လႛအဖၾႚအစညးရႚ ပညတတရား ေတၾ၊ ဥပေဒ ထးတမးေတၾက ရႀာေဖၾဖႛပ"

"ေႎႀာငးလေတၾကလ အခ ရႀငသေဘာထားသလပ လႛပညတတရားေတၾက လကေတၾႚဟပ မသးခငဘး ဆရငေကာ ရႀင"

"သးခငေအာင စညး႟းသမးသၾငးဖႛက အစးရအလပေပၝ" "အစးရကလ ဒတာဝနက ေကာခငးေနရငေကာရႀင။ အစးရဆတာကေကာ ဘာလ။ ရႀငတႛလ လ

တေယာကစ ေပၝငးစပထားတ၊ လထ႒ကးရႚ ဆႎၬသေဘာထားေတၾနႛ ဖၾႚထားတ အဖၾႚအစညးပ မဟတလား" "အဒမႀာ ခငဗားရႚ အေခခအမႀား တပတေကာလာပနတာပ။ ကေနာလလက နညးနညးေလးရႀတာ။ သပ

အေရး႒ကးတ စာအပက ကေနာေရးဖႛ ဖစလာတာက ကေနာအတၾက မဟတဖး။ သား၊ ေမး၊ မစ၊ ႌၾနႛေတၾ အတၾက ဗ။ ကေနာ ဒစာအပကေရးဖႛ ပကကၾကရင လႛေလာက႒ကးပ နစနာမႀာပ။ ဒအလပက ဖေအေပာကရႀာပေတာခငးတ အလပမး၊ မတေဆၾေတၾနႛ အခနဖနးတ အလပမးေတၾနႛ မတဘး။ အဒၝေတၾက သာမန လသနးသနးကေဋ လပလႛရ တယ ဒေလာကဆရင ခငဗား သေဘာေပၝကေရာေပၝ"

12

13

ရႀာလသည ကၾ၏ မယႎငေလာကေအာင ႒ကးမားေသာ အတၨက အနာစရာေကာငးေကာငး၊ ေဒၝေဖာငးစရာ ေကာငးေကာငး သမငလာေလ၏။

"တခားလေပၝငး ေထာငေပၝငးမားစၾာလ ကယအလပကယ မဟာအေရး႒ကး ကစၤလႛ ထငတလး လပတာပ။ ေနာကဆးေတာ အဒ လအားလးလလ မႀားေလခငး ဆတာမး ဖစကရတယဆတာ ရႀင စဥးစားမရႚလား"

"အဒ တခားလေတၾရႚ အမႀားေတာပဟာ ကေနာနႛ ဘာဆငလ။ ကေနာ အမႀားအတၾကသာ ကေနာ တာဝန ရႀတာေပၝ"

"ဒၝေကာင ရႀငလ မႀားေန႓ပလႛ ေပာခငစရာ ဖစေနတာေပၝ" "ကေနာ မႀားမႀ မမႀားဘ။ ခငဗား ဘယလလပ႓ပး ပငပငႎငႎင ေပာႎငပၝမလ။ ဟာေဗး7 လလက ေသၾးလႀည

စနစက ရႀာေတၾႚတယ။ အဒ ရႀာေဖၾေတၾႚရႀခကက လကေတၾႚ ဟပသးဖႛက သႛေလာကမေတာတ လေတၾရႚ အလပပ။ ဝႀစတေန8 လ လမးက ဝၝဖတစက ထၾငတယ။ အဒစကက အႎဆး ကပၯလ ဆပကမး အလပသမားေတာင သးတတ တယ။

ဒလ လတငးသတ ကစၤေတၾက ဘာဖစလႛ ဖနတရာေတေအာင ေပာေတာမလ။ သေဘာတရား ထတဖႛ ဆတာက လကေတၾႚလပဖႛထက ပ႓ပး႒ကးမတတ ပၝရမလတယဆတာ ခငဗား သေဘာေပၝကပၝတယ။ လႁမႁအဆင ဆင တးတကေပာငးလမႁဆငရာ နယာမ သေဘာတရားေတၾက ထးထၾငး သမငတလဟာ အဒ သေဘာတရား ေတၾက လကေတၾႚ ဟပသးဖႛအတၾက တခားလေတၾလကထက ဝကၾက အပထားခ႟ ရႀေတာမေပၝ"

ရႀာလသည သႛက ႓ငမ႓ငမကေလး စကကညေနသည။ သကလညး ရႀာလက ပနစကကညေနသည။ ရႀာလ သည သမငဖးသမ႖ အဂၝ႟ပမားအနက အခမးေမဆး၊ အတည႓ငမဆး အဂၝ႟ပက မငေနရသည။ ခကခငးပင ကၾ၏ မကလးမားသည နာရေပသႛ ေရာကသၾားသည။ နဖးေကာမား ႟ႁႚသၾားသည။

"ေလာေလာဆယေတာ ကေနာ အမခနးခ ကစၤက ရႀေသးတယ" "ဟတက။ တခားလေတၾ ကငသးဖႛေရးေနတ လမႁေရး သေဘာတရားေတၾနႛ ရႀငကယရႀင တဝမးတခၝး

လႀေအာင လပႎငမႀာလား" "အ၊ မဖစႎငပၝဘး။ ဒၝနႛ စားဖႛေတာ မဖစႎငပၝဘး။ စာအပထၾကလာရငေတာ တမးဖစခင ဖစမႀာေပၝ။

စာအပေရး႓ပးဖႛက ၂ ႎႀစနႛ ဆယလ လေသးတယ။ ေငၾရႀာဖႛ အတၾက အဒအခနေတၾထက တမနစပ ဖထတထတ နစနာတာပ" ကၾက စတပကလကပက စကားဆကသည။

"ဘာလဖစ ဖစ ဝငေငၾရႀေအာငေတာ လပရအးမႀာပ။ နယးေယာကမႀာတနးကေတာ ကေနာ ေငၾေလးဘာ ေလး ရႀာခဖး ပၝတယ" "ဟတလား" "အငး၊ အမးသမး႒ကး တေယာက ေရးတ ေဝၝဟာရ အဘဓာနက ကလပေပးတာပၝ" "ေအာ" "မနးမ႒ကးက စာ႟း ေပ႟းပၝ။ ကေနာပ အားလး ေရးရတာပ။ တနာရ ငၝးေဒလာရတယ။ အဒလ မနးမ႒ကး

မးမား ခငဗား သထားတာ မရႀဘးလား" ရႀာလက အေဖမေပး။ ကၾ ဖတေနသည စာအပက လႀမးကည႓ပး စာလးမားက ေဇာကထးကညေနသည။

ကၾ ဖတေနသည စာအပမႀာ လမႁေရးေဗဒကမး ဆသညကေတာ အလၾယႎႀင ဖတ၍ရသည။ အေကာငးအရာကမ ခကခကခခ စာလးေဖာေနရသည။ မနညးအာ႟စကမႀ "ပတဝနးကင အသငးအဝငးအေပ လ၏ တာဝန" ဆေသာ အေကာငးအရာမႀနး သရေတာသည။

တတဆတလၾနးေနခငးက သတပမကာ၊ "ခၾငလၿတပၝရႀင။ ဘာတ" ဟ ရႀာလက ေမးလကမသည။ "ေဝၝဟာရ အဘဓာန ေရးခငတ စာ႟းေပ႟း မနးမ႒ကး တေယာကတေလမား ခငဗား မသဘးလားလႛ ေမးေန

တာပၝ" ရႀာလ ခမာ မသေကာငး ေဖ႟သာ ေဖႎင႓ပး လေရး မသေသာ လမႁေရး သပၯပညာရႀင႒ကး၏ အလပရႀာပ

ေတာက အႎလ ပဋလ စဥးစားေနမေလသည။

7 ဟာေဗးဝလ (၁၅၇၈-၁၆၅၇)။ ။ အဂလပ သပၯပညာရႀင။ လႛခႎၭာကယတၾင ေသၾးလႀညပတမႁ စနစက စတင ေတၾႚရႀ ခသည။ 8 ဝႀစတေန အယလ (၁၇၆၅-၁၈၂၅)။ ။ အေေမရကန စကမႁလပငနးရႀငႎႀင တထၾငသ။ သတထၾငေသာ ဝၝ႒ကတ ဝၝဖတစကေကာင အေမရကန စကပးေရးႎႀင စကမႁလပငနး အ႒ကးအကယ ေပာငးလ တးတကလာခသည။

"ဒအခနးခ ကစၤ ႓ပးပတေအာင ဝငေငၾမႀနတ အလပတခေတာ လပရမႀာပ။ တေနႛ တနာရ ႎႀစနာရ ဆပၝ ေတာဗာ။ ကယမသတ႓မႚမႀာ အလပရႀာရတာေတာ ခပခကခကပ"

ရႀာလေဝလငက … "ကမ ကႎငေကာငး ကႎငပၝလမမယ" ဟ တလးခငးေပာသည။ ကၾက နာရက တခကလႀမးကညရငး၊ "ကညႎငမယလႛ ယပၝတယ။ ဒၝေကာင ခနစမနစေတာင အခနဖနး႓ပး ခငဗားက ခဥးကပေနတာေပၝ" "တက႟က မေပာတငး အ႓မ အခနဖနးတာ မဟတပၝဘးရႀင" ကၾသည မကႎႀာအအဖင ထငေန႓ပး စာ႟ၾကမားက လႀနေလႀာေနသည။ "အဒေတာ ခငဗားက ဘာအကေပးခငသလ" ရႀာလသည ေဒလာႎႀစဆယတန ေငၾစကႃကေလးက ေရာငစစားပၾခငးေပတၾင ဟေ႟ၿႚဒေ႟ၿႚႎႀင အကၾက

ေဖာေနသည။ ကၾကမ သႛနာရကသာ လႀမးကညေနသည။ "ကမကေတာ ပႛစသတငးစာမႀာ အလပေလ႖ာကေစခငတာပ" "ပႛစ၊ ပႛစ။ ဒ႓မႚက မနကသတငးစာလား" "ဟတပၝတယ" ကၾက ရယခလကေလသည။ တကယ ဟတၨပတၨရယခငး ဖစ၏။ ရယေလ ရယကငနညး၍ ေပာဖတဖတ

ဖစေနေသာ ပၝးေကာမားေကာင သႛရယသမႀာ ေလးတၾႚတၾႚႎႀင ေကာငစစ ဖစေနသည။ "အဒသတငးစာမႀာ အခ ဘယသ ေခၝငး႒ကးေရးသလ" "ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး ဆတာ ေရးေနပၝတယ" "အား၊ ဒၝေကာင အခၾနစနစ ကစၤ ေခၝငး႒ကးေတၾက စစသ ေပၝကေနတာကး။ တေနႛတနးက တပဒ ဖတမ

တယ။ သပရ ရတာပ" "ဗလမႀႃး႒ကး ေကာငးက ကမ မတေဆၾရႀင" "သႛႎငငေရး ေဘာဂေဗဒ အမငနႛ ခငဗားနႛ ဘာဆငလ။ ခငဗား မတေဆၾဆရငလ ခငဗားမႀာ အေတာရရ

တ မတေဆၾရႀတယလႛ ေပာရေတာမႀာေပၝ" ရႀာလသည သသသာသာ႒ကး က႗႓မးတကာ ထရပလကသည။ "ကမက အကေပးတာပ။ ရႀငစဥးစားေပၝ။ မဂလာညပၝ" "အဒ သတငးစာက စာမခေရာ ေကာငးေကာငးေပးရႚလား" "ဒၝေတာ တကပငရႀငေတၾနႛ ေပာေပၝ" "ဒသတငးစာမႀာ က႗မးက႗မးကငကင ေရးတတသားတတတလေတၾ လေနတာေတာ အမႀနပ။ ကေနာလ

အခနေတာ မားမားမေပးႎငဘး။ အမလခ ရ႟ေလာကပ။ ခငဗား အကေပးတာ မဆးပၝဘး။ အလပေလ႖ာကရင ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးက သၾားေတၾႚရမႀာလား"

"ပႛစ သတငးစာရႚ ဒၝ႟ကတာ တေယာကနႛ ကမသပၝတယ။ သႛက ေပာကညပၝအးမယ။ အလပေနရာလပ ရႀရင ကမ မတဆကစာ ေရးေပးလကပၝမယ။ ရႀင သႛက သၾားေတၾႚလကေပၝ"

"သ ကေနာဆ လာမေတၾႚႎငဘးလားဗာ။ ကေနာ သပအလပ႟ႁပေနလႛပၝ" "သလ အလပ႟ႁပတာဘေပၝရႀင" "ဟငး၊ ေကာငးပၝ႓ပေလ။ ခငဗား အကေပးတအတငပ လပပၝေတာမယ" ရႀာလ အခနးအပငသႛ ေရာကေသာအခၝ တတတတ ေခာငးနားေထာငေနေသာ ဖဖက ေတၾႚရသည။ "ရႀာလေရ၊ အသကနႛကယ အးစားမကၾေသးဘးေနာ။ ဟနကရႚလား" "သပက ဟနကတာေပၝ။ ေဒလာႎႀစဆယလ ရခ႓ပ။ သႛအတၾကလ အလပရႀာေပးခ႓ပ" ဖဖသည ကကၾကကေလး တကၾကႎႀစကၾက ကလကကာ အသတမကေလးဖင ေကာငးခးေပးလကသည။

ရႀာလသည ဖဖလညပငးက ဖကလက႓ပး၊ "ဖဖေရ၊ အဒလက ကငကငနာနာ ဆကဆပၝကၾယ။ မမ ေတၾႚဖးသမ႖ လေတၾထမႀာ သနားစရာ အေကာငး

ဆးလပ" အမပနေရာက၍ ညအပရာ ဝငေတာမညလပမႀ သႛညမဝမးကၾက သမႀာခသညမႀာ ဂၾကက ဖစေနေကာငး

စဥးစားမသည။ အေကာငးမ သသၾားစဥက ဖဖက ကငကငနာနာ ဆကဆရမညဟ မစၤတာကၾအား မာေရေကာေရ ေပာကားရန ရည႟ၾယခကဖင သၾားခ ခငးေကာင ဖစေလ၏။

14

15

(၄) ဤရကမားအတၾငး ႓ဂဟနကၡတတာရာတႛသည မစၤတာကၾအတၾက ဗႃဟာကငးလက ရႀကသည။ ကၾသည ရႀားေလာ လေဝလင တညးဟေသာ ေပာင႟ၿနးတာရာကေလးက သႛအား မႁငးမရန ဆၾေဆာငႎငခသည။ ထေပာင႟ၿနးတာရာ ကေလးသည ကယေပၝငးစေသာ နဂၝးေငၾႚတနး႒ကးတၾငလညး ပၝဝင၏။ ခားလစဂၝဒငန ယာဝကစ တညးဟေသာ ႓ဂဟနကၡတ႒ကး တလးႎႀငလညး ယႀဥ၍ ထၾနး၏။ အာကၹနဓာတ သေဘာဖင ထ ႓ဂဟနကၡတ႒ကးကလညး ဆၾငင၏။

ေနာကတေနႛတၾင ထေပာင႟ၿနးတာရာကေလးသည ႓ဂဟနကၡတ႒ကးအား တယလဖနးရႀရာသႛ ညႚငငဆၾ ေဆာငလက၏။ ဝကစ ႓ဂဟ႒ကးသည ကမာေမ စကားဖငပင မစၤတာကၾ အေကာငးက စစမးသည။ ကၾက အမမႀ ႎႀငထတ မထတေမးသည။

"ဟငအငး" ေပာင႟ၿနးတာရာကေလးက ရယလက႓ပး၊ "ႎႀငမထတေတာဘး။ သႛက အလပေတာငးေပးမလႛ။ မရနႛရႀင။ တကယေပာတာ။ သႛက ကမ အလပေပးေစ

ခငတ လက ရႀငပ။ သလား" ႓ဂဟနကၡတ႒ကးသည တး၍သာ ရယေနပန၏။ "ဒကစၤ ကေနာ ဘာတတႎငမႀာလဗာ။ ခငဗား ေခၾး႒ကးက သေမးတ စကားလးအတငး ေမးရရင သက ဘာ

အသးက သလ" ရႀာလက လ႓ပနး နားမလညေသာ ဘာသာရပမားအေကာငး စာေရးေကာငးေသာ မစၤတာကၾ၏ ေကာေစာ

ကတၨက ဋကာခႚ ေပာ၏။ ဝကစသည ရႀာလစကားက စတဝငစားေနေလသည။ လၾနခသည ဇၾနလက အစရႀငကယစားလႀယအဖစ ဝကစ ဒၝ႟ကတာ ဖစလာေသာ ပႛစသတငးစာ၏ ဒၝ႟က

တာ အစညးအေဝးတၾင ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးအား ကညႎငမညသ တဥးက ခနႛထားရန ဆးဖတခသည။ ဤဉာဏ႒ကး ရႀငကေလးသည သတႛ လခငေနေသာ လစားမး မဖစႎငေပဘးလား။

"သႛဆ ကေနာ သၾားလကပၝမယ။ ဖစႎငရင ဒေနႛသၾားမယ။ ေကးဇးတင မေနပၝနႛ။ သက တေနႛကရင ခားလေအဒၝးနား9 လ ဖစခင ဖစလာမႀာပၝ"

ရႀာလသည တယလဖနးက ခလက၏။ သသသမ႖ လမားအနက မစၤတာ ဝကစသည အလကအသဆး လဟ ေတၾးမသည။ သလ အဆငအတနးရႀေသာ လတရာလ႖င ကးဆယကးေယာကသည "ကပဆ လၿတလကေလ" ဟသာ ေပာမညဖစ၏။ မစၤတာ ဝကစကမ "သႛဆ ကေနာ သၾားလကပၝမယ" ဟ ေပာသည။

သႛေသာ မစၤတာဝကစသည အခားကစၤ ေပလာ၍ ကၾကစၤက ေမသၾားသည။ ေနာကတေနႛညတၾင နယး ေယာက႓မႚသႛ မတေဆၾတစႎႀင အေပာခရးထၾကေနသည။ မစၤတာကၾက အလပေပးရန မညသမညဝၝမ႖ မလာေကာငး ရႀာလ သရ႓ပးေနာက ငၝးရက အကာတၾင လမးေပ၌ ဝကစႎႀင အမႀတမထင မကႎႀာခငးဆမရာ၊

"ေအာ၊ ဒၝထက ေဒၝကတာ ပၝရဂကေလးက တေနႛေနႛ လၿတလကမယေနာ" ဟ ရႀာလက သမနကာရႀနကာ အဖစဆး ေလသဖင ေပာသည။ ဝကစသည ထေနႛမႀပင ကၾထ ေရာကသၾားေတာသည။

ကၾအဖႛလညး မစၤတာဝကစ၏ ေႎႀာငေႎႀးေနခငးအတၾက မညသႛမ႖ ကသကေအာင မဖစေခ။ သႛစာအပထ တၾငသာ ေနႛေရာညပၝ နစမပေနသည။ ရႀာလ ပနသၾား႓ပး ငၝးရကေမာကေနႛညေန ငၝးနာရတၾင သႛတခၝးက ေခၝကသ ကားသည။

အမမာက ကတပားကေလးတခ ကငကာ ဝငလာသည။ ကၾက ကတပားေပမႀ အမညက ကညသညဆ႟ ကညလက႓ပး၊

"ဘာကစၤရႀလႛတတး" အမမာမသေခ။ "ဒၝဖငလ အေပတကလာခလႛ ေပာလက" ပႛစသတငးစာ ဒၝ႟ကတာသည သႛအခနးအထ တကလာသည။ ဝကစမငရေသာ အခနးသည သႛတသက

တၾင မငဖးသမ႖ အကဥးေမာငးဆး အခနးကေလး ဖစသည။ စားပၾေသးေသး၊ ကလားထင ေသးေသးကေလးတၾင ကၾ ထငေနသည။ မနတငးေမၿထားသလ ဖ႟ဖရဖစေနေသာ စာအပ စာ႟ၾကစာတနးမားကားတၾင ထငေနခငး ဖစသည။

ဝကစသည အလၾနအမငး စတဝငစားလာသည။

9 ဒၝးနား ခားလစအငဒၝဆင (၁၈၁၉-၉၇)။ ။ နာမညေကာ အေမရကန သတငးစာဆရာ။ အယဒတာ။ ထတေဝသ။ နယးေယာက ထရဗ႗နး သတငးစာ၏ အယဒတာအဖစ ေဆာင႟ၾကခသည။ (၁၈၄၉-၆၂) အေမရကန ေခတသစ သတငးစာပစက ဖနတးေဖာထတခသည နယးေယာက ဆနးသတငးစာ၏ ပငရႀင အယဒတာ ဖစသည။

16

"မစၤတာကၾ ပၝလား ခငဗာ" ဟ ေမးသည။ "ဟတပၝတယ။ ကေနာ ဘာလပေပးရမလ" ဝကစသည မခပတညးႎငေတာသဖင ဟားတက၍ ရယလက၏။ "ခငဗားကေတာ အမား႒ကး လပေပးႎငမႀာေပၝ။ ကေနာကလ နနေတာ လပေပးႎငပၝလမမယ။ ပႛစ သတငး

စာရႚ သတမနအဖစနႛ ကေနာ လာခပၝတယ" "ပႛစ သတငးစာ" ကၾသည သႛဥးေႎႀာကက အလပေပးလကသည။ "ေအာ၊ စစႎငငေရး ေဘာဂေဗဒပညာရႀင ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး ဆတာ ခငဗားလား" ဝကစသည ပ၍ အမႃးခငလာသည။ "ကေနာ နာမယက ဝကစပၝ။ ခားလစဝကစ။ ခငဗား လကထက နာမယ ကတပားေပမႀာ ေရးထားတ

အတငးပၝပ" ဝကစသည ကၾ၏ အပယာေပတၾင ထငလက၏။ "မစၤတာကၾ။ ပႛစသတငးစာဟာ ေတာကေတာကေပာငေပာင ေရးသားႎငတလေတၾက အ႓မရႀာေနပၝတယ။

ဒၝေကာင ခငဗားဆက လာခတာပၝ" ကၾသည ေပၝေပၝပၝးပၝး အလပကေလးရလ႖င လပခငေကာငး ေပာခဖးသညက ပနလည အမႀတရလာသည။

အလပသည ယခ သႛထ ေရာကလာ႓ပ။ သႛစတသည ေလးလေန၏။ ရႀာလက ေမးခသညအတငး၊ "အဒေတာ ခငဗားက ဘာအကေပးခငသလ" ဟ ဝကစက ေမးလကေလသည။ "ပထမဆး ကေနာသခငတာက ခငဗား ဘာေတၾ ေရးခဖးသလ။ သတငးစာအတၾက အသးကမယ ဘယလ

ဘာသာရပေတၾက ေရးႎငသလ ဆတာ သခငတယ" ကၾသည သ၏ သတငးစာဖတပငး စာအတရႀည႒ကးက ထတ ပရပနသည။ ဝကစက မနမနဖတလက႓ပး၊ "အေတာ ေကာငးတာပ။ အမတခၾန ကစၤ ေရးထားတာ သပမႀနတယ" ဟ ခးကႃးသည။ ဝကစက သတငးစာတၾင အပငကစာမား ေရးရန လလေနေကာငး ("ေလးနက႓ပး ခငခနႛတ ေဆာငးပၝးေတၾ"

ဟ၍ စကားလး သးႎႁနးသည)။ ထအလပမးက ကၾ စတဝငစားမႁ ရႀ မရႀ သလေကာငး ရႀငးပသည။ ကၾက အလပခန မမားဘ အမလခအတၾက ရမညဆလ႖င လပခငေကာငး ေဖသည။

"ဗလမႀႃး႒ကး ေကာငးနႛ သၾားေတၾႚပၝ။ အလပခနႛတာ ဖတတာ သလပပၝတယ။ ခငဗား အေကာငးက ကေနာ ေပာထားလကမယ"

ေနာကတေနႛမၾနးလၾပငးတၾင ကၾသည ပညနယ၏ေရႀႚေဆာင သတငးစာ႒ကးဖစေသာ ပႛစသတငးစာ၏ အယ ဒတာခပ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးႎႀင သၾားေတၾႚသည။

ပႛစသတငးစာသည သမဏရႀညေသာ သတငးစာဖစသည။ ၁၈၄၆ မႀစ၍ မေနႛတေနႛက အထ မသားစပင ဖစသည။ ပညတၾငးစစကာလ10တၾင သမတ ေဒးဗစ11၏ လကစၾဖစခသည။ ပနလည တညေဆာကေရး ကာလ12 ႎႀပကၾပမႁမား အကားတၾင မယမးမယင ေကာကစာတငပမာ ရပတညခသည။ လဖႃ႒ကးစးေရးအတၾက တကပၾဝင သည။ ေကာေဇာအတ ဝၝဒမား13ႎႀင စကာလာဝကဂရ ဝၝဒမား14က နာမဝေသသန လႀလႀ႒ကးတပ႓ပး ကားစငတငခ

10 ပညတၾငးစစကာလ = ေငၾဝယက႗နစနစ ဖကသမးေရးက အေကာငးပ၍ ေတာငပငးပညနယ ဆယတစ ပညနယက ပညေထာငစမႀ ခၾထၾကသဖင ဖစပၾားခသည အေမရကန ပညတၾငးစစ (၁၈၆၁-၁၈၆၅)။ ။ ေမာကပငး ပညေထာငစ တပမားႎႀင ေတာငပငး ပညနယေပၝငးစတပမား တကကသည။ 11 သမတေဒးဗစ = ေဒးဗစဂကဖာဆင (၁၈၀၈-၈၉)။ ။ အေမရကနေတာငပငးပညနယေပၝငးစ (၁၈၆၁-၆၄) သမတ။ 12 ပနလညတညေဆာကေရး ကာလ = ပညတၾငးစစအ႓ပး ေတာငပငးပညနယေပၝငးစက ပညေထာငစထသႛ ပနလညသၾတသၾငး႓ပး ႎငင ပနလညတညေဆာကသည ကာလ (၁၈၆၇-၇၇)။ 13 ေကာေဇာအတ ဝၝဒမား = ပနလည တညေဆာကေရး ကာလတၾင ေမာကပငးမႀ ေတာငပငးသႛ ကယကးရႀာရန ဆငးလာသတႛက ဆလသည။ ေခသလးအမတင လပကာ ေကာေဇာ ေကာပးအတတလးႎႀင ဆငးလာဟနက အစၾ ပ၍ ေကာေဇာ အတဝၝဒ (ကားပကဘကအစဇင) မားဟ ေခသည။ 14 စကာလာ ဝကဂရဝၝဒ = ပနလည တညေဆာကေရး ကာလတၾင ေမာကပငး၏ ႎငငေရး ပၝတဖစေသာ ရပတဘလစကန ပၝတသႛ ဝငသည ေတာငပငးသား လဖႃမားက စကာလာ ဝကဂရမားဟ ေခသည။

17

သည။ ေနာကပငးတၾင တလဒင15အတၾက ဝဝစားစား တကပၾဝငခသည။ ေဟးစ16က သခးဒမပမာ ႟ႁတခခသည။ ကလဗင17 က ဘရားတဆ ဂတလး ေမာကစားခသည။ လၾတလပစၾာ ကနသညခၾင18က အားပညမာနပည ေထာက ခခသည။ ေဘာေငၾသတၪ လၾတလပခၾင19က မကစမႀတ လကခခသည။ ဘ႟ငယန20ဝၝဒ တကပၾတၾင "ပမႀန" ေနခ သည။

ဤသႛလင ပစသည သမငးေပာငခေသာ သတငးစာဖစေလသည။ ပႛစသတငးစာသည ပငရႀင၏ ေမးမားလကထကတၾင အေခယငလာသည။ ပ၍မနေသာ သတငးစာ ပ၍

စာမကႎႀာမားေသာ သတငးစာ၊ အေရာငႎႀင ကာတၾနးဇာတလမးသးေသာ သတငးစာမးက လ႒ကကမားလာခနတၾင ပငရႀငတႛ ေငၾမလကႎငေတာေခ။ ပႛစသတငးစာ၏ ေမႀာငမေသာေနႛမား။

ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးက ဝငကယခပၝေသး၏။ သႛေသာ ေလလပစရမညအေခသႛ ဆကပနသည။ ထအခန တၾင တးတကေသာ လငယမားပၝဝငေသာ ပဂၢလတစ ဝငလာကသည။ ယခအခၝ သတငးစာသည အမတအစၾနးေပ သည အဆငသႛ ပနလည တကလႀမးလာသည။

ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးက အယဒတာခပ ဆကခနႛသည။ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးသည သမ႟းက သတငးစာဝၝဒက စၾကငသ ဖစသည။ အယဒတာလညးသ၊ တကအပလညးသ၊ မညသညစာမ႖ သကယတင ပ႟21မဖတဘ သတငးစာ ထ မေရာကႎင။ တညတည ပ႟ဂယလ22 ၄၀ ေလာကေတာ သက အေပာထငသည။ အပခပမႁ အယဒတာလညး သပင ဖစ၏။ ညအယဒတာ ဆသညမႀာ သႛခငးဖတ၊ စမခနႛခၾေရးမႀႃးလညး သသဇာခရသည။ ထလပငနးမားအပင ေနႛစဥ ေခၝငး႒ကးပငး သးေကာလ23 ေရးလကေသးသည။

ထသႛ သဇာကမးေသာ ပဂၢလ႒ကးရႀရာသႛ အလပမေလ႖ာကခင ေလ႖ာကခင ပညာရႀငကေလးလာခသည။ လမးတၾင ဘယေခၾးႎႀငမ႖ ဝငမတးမသဖင ပစသတငးစာတကသႛ ဆကဆက႓မက႓မက ေရာကလာသည။

ကၾသည 'အယဒတာ' ဟ စာတနးေရးထားေသာ အခနးတၾငးသႛ မေပာမဆဝငသၾားသည။ ကငစၾယဖႃဖႃ၊ ဆပင ဖႃဖႃ၊ ကယလးဖငဖင လ႒ကးတဥး စားပၾ႒ကးတၾင ရႀပအကႈလကေမာငး ပငကာ စာေရးေနသည။

"ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးပၝလား ခငဗာ" "ကေနာပၝပ။ ဘာမားလပေပးရမလ" ကၾသည ဝကစ၏ ေထာကခစာက စားပၾေပ တငေပးလကသည။ "မစၤတာကၾကး ထငပၝ ခငဗာ။ ကေနာကလ ေမ႖ာေနတာပၝ"

15 တလဒင = တလဒင၊ ဆငမႃရယဂႃးစ (၁၈၁၄-၈၆)။ ။ အေမရကန ႎငငေရး ေခၝငးေဆာင။ ၁၈၇၆ ခႎႀစတၾင ဒမကရကတစပၝတ သမတေလာငး အဖစ သမတ ေ႟ၾးေကာကပၾ ႎငသည။ လထမ၌ အသာရေသာလညး မဆႎၬ နယမတၾင တမတညး ကပ႟ႁးသည။ 16 ေဟးစ၊ ႟သာဖဒဘ (၁၈၂၂-၉၃)။ ။ (၁၉) ႒ကမေမာက အေမရကန သမတ (၁၈၇၇-၈၁)။ တလဒငက လထမ၌ ႟ႁး႓ပး မဆႎၬနယမ၌ တမတညး ကပႎငကာ သမတဖစလာသ။ 17 ကလဗလင၊ စတဖငဂ႟ဗာ (၁၈၇၃-၁၉၀၈)။ ။ (၂၂) ႒ကမႎႀင (၂၄) ႒ကမေမာက အေမရကန သမတ (၁၈၈၅-၈၉)၊ (၁၈၉၃-၉၇)။ 18 ႎငငတကာ ကနသၾယမႁတၾင လၾတလပစၾာ ကနသၾယႎငေစရန အေကာက အခၾနစနစ၊ ကနပမာဏ ကနႛသတခက စနစမားက ဖကသမးေရးဝၝဒ။ ။ အေမရကနတၾင ၁၇၈၉ မႀ စ၍ အေကာကခၾနစနစ ရႀခသည။ ရပတဘလစကန ပၝတႎႀင လပငနးရႀငမားက အေကာကအခၾန မငမားစၾာ စညးကပ႓ပး ပညပကနသၾယမႁက ဟနႛ တားလသည။ ဒမကရကတစ ပၝတႎႀင စကပးေရးသမားမားက အေကာကအခၾန ေလ႖ာေရးက လလားသည။ 19 ၁၈၉၆ ဂႃလငတၾင ကငးပေသာ ဒမကရကတစ ပၝတ ညလာခ၌ တငသၾငးသည ေဘာေငၾသတၪဖင လၾတလပစၾာ ဒဂၝး သၾနးလပေရး အစအစဥ။ ႎငင၏ ေငၾေကးက ေ႟ၿ ဖငသာမက ေငၾ ဖငလညး ေကာေထာက ေနာကခထားေရး အစ အစဥ ဖစသည။ 20 ဘ႟ငယန၊ ဝလဂငးနငး (၁၈၆၀-၁၉၂၅)။ ။ အေမရကန ႎငငေရး ေခၝငးေဆာင။ ၁၈၉၆ ဒမကရကတစ ပၝတ ညလာခတၾင ေဘာေငၾသတၪ လၾတလပခၾငဘကမႀ ရပတညလက ပၝတ သမတေလာငး အဖစ ေ႟ၾးခယ ခငး ခရသည။ 21 ပ႟ = ခစာလးစ႓ပးေနာက မရငးစာႎႀင တကဆင စစေဆးခငး။ သတပ စာလးေပၝငး အမႀားအမႀန ပငခငး။ 22 ပ႟ဂယလ = ခစာလးမားက စ႓ပးေနာက စာမကမႀာ မဖၾႚမ ထညသည သပားလငပနး။ အလား ႎႀစေပခနႛ ရႀသည။ 23 သးေကာလ = သတငးစာတၾင ေဒၝငလက ခၾခားထားေသာ စာသားအကနႛမား။

18

ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးသည ေမး႟းကားကား အသားနစပစပ ေလဖတခရမည ပပနးဖစ၏။ သႛေသာ သႛေခၝငး က ဂႃဒၝလမးတႛ၏ ရရငေသာ ခေသေခၝငး24ပစမး၊ သႛမကလးက ကငနာမႁ အပညအဝ၊ သႛအမအရာက သကၡာရႀရႀ ယဥယဥေကးေကး။ ဗလမႀႃး႒ကးသည အခနသည ေငၾထက အေရးေရာကသညဆေသာ ဝၝဒက စၾကငသ မဟတ၍ ႓မႚအေကာငး ေလေကာရႀညေနေလသည။

"ဒပညနယရႚ တဖကစၾနးကေန တဖကစၾနးအထ တးတကမႁစတဓာတေတၾဟာ ပညသေတၾရႚရငမႀာ တဒတ ဒတ ခနေနတယ။ ဒတးတကမႁေတၾနႛအတ ႎငငေရးအေတၾးအေခ လၾတလပမႁေတၾလ ထၾနးကားလာတယ။ ေခတ ေဟာငးက အစၾအလမးေဟာငးေတၾလ ေပာကကန႓ပ။ ဒမကရက တဆပတပတငးလ မႀန႓ပလႛ မယဆေတာဘး။ ရပတဘလစကနတငးကလ ဟငနရဂဆာေဖနႛ တတနးထထား႓ပး မစဥးစားေတာဘး"

ကၾက "ဟငနရဂဆာေဖက ဘယလလလ" ဟ ေမးသည။ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးသည ထေမးခၾနးေကာင တၾနႛကန ဖစသၾားသည။ "အငး။ အဒဇာတလမး ခငဗား မကာပၝဘး သမႀာပၝ" ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးသည ခဏမ႖ ႓ငမသကသၾား႓ပး ဝမးနညးသ ေပၝကေသာလညး အသမာမာ ပငးပငးဖင၊ "ခငဗား နားနႛ မကစက ကယကယဖၾငထား။ ႎႀလးသားကလ ဖၾငထား။ ဒၝမႀ ဒပညနယက လေတၾဟာ ကမာ

ေပမႀာ အရရငဆးလေတၾ၊ အေဖာေ႟ၾဆးလေတၾ၊ အညာတာဆးလေတၾဆတာ ခငဗား နားလညလာမယ။ ဒၝထက ခငဗား ဒမကရကတစ ပၝတဝငလား"

"ကေနာက ႎငငေရး ေဘာဂေဗဒသမား သကသကပၝ" ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးက ပး႟ၿငစၾာဖင၊ "မႀနလကတ စကားပၝပ ခငဗာ။ သပၯပညာ ဆတာ ပၝတ ကလနား

သတလႛ မရ ပၝဘး။ မစၤတာဝကစက ခငဗား ထးခ႗နပေတၾက ေပာပထားပၝတယ" ဟ ေပာ႓ပး ပႛစ သတငးစာဘကက ေပးႎငသည လစာေကးေငၾ ကစၤက ရႀငးပေနေလသည။ ကၾသည တပတ ဆယေဒလာရမည ပေသ ဉာဏပေဇာခ စနစက လကခလကသည။ တလ အစမးလပရနလညး ယာယ သေဘာတလကေလသည။

"လၿတေတာက လာမယ ဇနနဝၝရလမႀာ စညးေဝးမယ။ အခၾနစနစေတၾပငဖႛ အေရး႒ကးတယ။ လကရႀစနစ ကေတာ ဘယဘကကကညကည ေကနပစရာ မရႀဘး။ ဒေတာ အခၾန ဥပေဒေတၾက ေလလာထားေစခငတယ"

"ဒဥပေဒေတၾက ကေနာ ေက႓ပးသားပၝ" "ဟတလား။ ဒၝဖင ဘယလ သေဘာရသလ" "႟ပပကဆငးပကပ" "႒ကက႓ပ။ ကပက အဒလ ပတပတေပာတတတာမး ႒ကကတယ။ အဒ ဥပေဒက ဘယလ ေဝဖနမလ၊

ဘယလ ကစားမလ ေပာပၝအး" ကၾက နညးလမးမားက တတႎႀင ထထမမ ရႀငးပသည။ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးက သေဘာကသည။ "အလပ ခကခငးစမယဗာ။ ေဆာငးပၝးေတၾ ေရးဗာ။ ဆယပဒဖစ ဖစ၊ ဆယႎႀစပဒဖစဖစေရး။ လထဆႎၬက

အလႀန အသလႀန ပပငခငလာေအာငေရး၊ ပပငရင ဘယနညးဘယပ လပသငတယဆတာလ ေရးဗာ" ကၾက ပနရန ထလကသည။ "စကားမစပ အခၾနစနစ ပပငေရးနႛ ပတသက႓ပး ကပလ ေဆာငးပၝးတေစာင ေရးလကေသးတယ။ လမး

ခငးတ သေဘာေပၝ။ တခားေဆာငးပၝးေတၾ လကလာေအာင ေရးလကတာပ။ ခငဗားလ ဖတ႓ပးေရာေပၝ" "ဖတ႓ပးပၝ႓ပ" "ဘယနႛ သေဘာရသလ" "ခငဗား တကယေမးတာလား" ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး အနညးငယ အသသငသၾားကာ၊ "ဒၝေပၝ" ဟ အေဖေပးသည။ "ခငဗား ေမးမႀေတာ ေဖရေတာမႀာေပၝ။ ကေနာ အထငေတာ ရစရာေကာငးတယ ထငတာပ" ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး ေဒၝပၾသၾားသည။ သသည ပငကယစတဓာတအရ ေဒၝသကမာရ ဖစသည။ သႛေသာ

ဤအသကအ႟ၾယတၾင ေဟာေဟာဒငးဒငး ႟ႁး႟ႁးရႀားရႀားလပေန၍ အကးမမားႎငသညက ဆငခငမလာသည။ ထႛေကာင ယခအခၝ စတအလၾနထနးသည။

"ေဗာငတက ေပာတတပၝေပဗာ။ ခးမၾမးပၝတယ။ ကပတတသမ႖ မႀတသမ႖နႛ လပထားတာကေလးေတၾေတာ ခငဗား စာနႛ ယႀဥရင အရႀကကၾေတာမႀာပ"

24 ယဒအမး ခေသ (သမာကမးစာ ဗာဒတကမး - ၅း၄)။

ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးသည ကၾက ညစာ ဖတေက႗းမညဟ ကထားသည ေစာေစာက စတကးက ဖကကာ ဥးႌၿတႎႁတ ဆကလကေလသည။ ကၾကလညး သတသတပင ပနထၾကလာခ၏။ သႛနာရက ကညလကေသာအခၝ ဤေတၾႚဆပၾအတၾက တနာရသာ အခနသးရန သတမႀတထားခပၝလက ဆယမနစပ၍ အခနစားသၾားေကာငး သတ ပလကမသည။

(၅)

တလခနႛအကာ ညေနခငးတခတၾင ဝကစသည ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးႎႀင ကလပ၌ ေတၾႚ၏။

"အခငးခငးမႛ ေမးရအးမယ။ ေဒၝကတာကၾရႚ ေခၝငး႒ကးပငးေတၾက ဗလမႀႃး႒ကး ဘယလ သေဘာရသလ" ဝကစသည ကလားထငတခတၾင ဝငထငရငး ေမးလက၏။ "ဘယသမႀ ငငးခက မထတႎငတဟာေတၾပ" ဗလမႀႃး႒ကးက ေပာေပာဆဆ ညစာမစားမ ေသာကေလရႀသည သႛ လကစၾ အေဖာယမကာက မႀာသည။ ဝကစက ရယ၍၊ "ဟတပၝ႓ပေလ။ သာမန စာဖတပရတသတဘကက ထငမငခက၊ အ႓မတမး စာဖတပရသတဘကက ထင

မငခကေတၾလ ေပာပၝအး။ ပညသလထ ေကာငးစားေရးဆတာ အတၾကေကာ ဘယနႛလ" "ဘယသကမႀ ဒေခၝငး႒ကးေတၾ ဖတ႓ပး မေကမခမးဖစမႀာ မဟတပၝဘး" "ဒၝဖင သႛေခၝငး႒ကးေတၾက အာေဘာ မကႎႀာက အေထာကအကေတာ ဖစတယေပၝ" "ပညာရညဝတာ၊ သပၯနညးကတာ၊ ရႀငးလငး ခနႛညားတာေတၾ တးလာတယေလ" "ကေနာ ေမးေနတာက ဗလမႀႃး႒ကးကေရာ သႛေခၝငး႒ကးေတၾက ဘယလမငသလ" "မး႒ကးပစရပၝေစရႚဗာ။ ကပကေတာ သႛေခၝငး႒ကးဆ တခမႀ မဖတပၝဘး" ဗလမႀႃး႒ကးသည ကားဟနးသလ ထေအာ လကေလသည။ ဝကစသည ဤစကားမားက မစၤတာ စတးဝပဘတတႛ ဇနးေမာငႎႀ တညခငးေသာ ညစာစားပၾတၾင ရႀာလ

ေဝလငက ေဖာကသညခေလသည။ ညစာစားပၾတၾင အမရႀင ဇနးေမာငႎႀ အပၝအဝင ေခာကေယာကသာ ရႀသည။ ဝကစႎႀင ရႀာလ အပင အခား

ႎႀစေယာကမႀာ မစၤတာ စတးဝပဘတ၏ ညအငယဆး ဘဗာေလဘတႎႀင မစၤေအဗာရ ဖစသည။ "အမႀနအတငး ဝနခရရင ကေနာလ တပဒမႀ မဖတဖးပၝဘး။ 'ဒၾနတၾမႁႎႀင ဖနႛဖႃးမႁ အေခခ သေဘာတရား'

ဆတ ေခၝငး႒ကးက အစေလာက ဖတကညဘးတယ။ ည ၁၁ နာရခၾေနတာနႛ အပေပာသၾားတယ" "ကမကေတာ သႛေခၝငး႒ကးေတၾ အကနဖတဖးေနေတာ ရႀငတႛ ဘယလ႓ငးေငၾႚမယ ဆတာ နားလညပၝတယ

ရႀင" "သႛရႚ တဥးတညးေသာ စာဖတ ပရတသတ႒ကးပၝလား" ဝကစက တအတသေပာ၍၊ "တဥးတညး မဟတပၝဘးရႀင၊ ႎႀစဥးပၝ။ မစၤတာကၾ သစၤာေတာခမား၏ သားသမးမား အဖၾႚဆ႓ပး အသငး

ေထာငရ ေကာငးမလားလႛေတာင စဥးစားမတယ။ ဥကႉက ကမေပၝ။ အတၾငးေရးမႀႃးကေတာ နယးေယာကက အခၾန စနစ ပပငေရးအဖၾႚခပရႚ အတၾငးေရးမႀႃးေလ။ သက ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးဆက ခးကႃးစာေတၾေရးေနတလ။ ေခၝငး႒ကး ေရးေနတလရႚ နာမယက လႀမးေတာငးေနတ လေလ။ မသေသးဘးလားရႀင"

"ဟငအငး။ ေပာပၝအး။ ဥကႉ႒ကးကေရာ သႛေခၝငး႒ကးေတၾက သပ ဘဝငကေနလႛလား" "ကမလ တလးမႀ နားမလညပၝဘး။ ဒကတကတသတသတ ေဝၝဟာရေတၾ သ ဘယကမား ရႀာေတၾႚသလ

မသပၝဘးရႀင။ ဒၝေပမ ကမတႛ ႎႀစေယာကစလးကေတာ ဖတရမႀာပ။ ရႀငက သႛအလပရႀင။ ကမက သႛအမရႀငရႚ အလပတာဝနခ။ အမငႀားေနတလေတၾ ဝငေငၾရႀာႎငတအငအား ရႀရႚလား ဆတာ မကခညမပတ ကညေနဖႛ တာဝန ရႀတယ မဟတလား"

ဝကစက၊ "ဒလက ပၝရမေတာ အေတာ႒ကးတလဗ။ ဘယဘာသာရပမႀာမဆ သေရးလကရင စတဝငစားစရာဆလႛ

ဘာဆ ဘာမႀမကနေအာင လပတတတယ။ ေခၝငး႒ကးပငးရႚ အဓကတာဝနက လဖတဖႛ မဟတလား။ သႛအသက ဘယေလာကရႀ႓ပ ထငသလ"

"အ အစတကေန ေလးဆယခနစႎႀစေလာက အတၾငးေလာက ရႀမႀာေပၝ"

19

20

"ေရႀႚလမႀာ ႎႀစဆယေလးႎႀစ ပညမယ။ ဒၝေပမ ကမာေပမႀာ အအဆးလဆလဟတ၊ အ႟ၾယက မေရာက ေသးတ လဆလ ဟတတလပၝပဗာ။ စတဓာတဘကကေတာ ေမၾးက မေမၾးေသးတလပ။ သႛေရာဂၝက အတၾငးလႁက စားေနတ အတၨပးမးေရာဂၝပ"

ရႀာလသည ထေရာဂၝ စမးသပခကက ေစာဒက မတကႎငေအာငရႀသည။ ကၾသည သေတၾႚဖးသမ႖ လမား အနက အေပာငတငးဆး ကယကး ကယမႁကသာ ဂ႟စကသ ဖစေလသည။ သႛေသာ ဝကစ ပစပစခၝခၝ သေဘာ ထားသလ သမထားႎင ဂ႟ဏာသကစတက ကမးေနသည။

"ကမက သႛက လထးလႛ ထငမတယ။ ရႀငေကာ မထငမဘးလား။ အာ႟စးစကမႁ႒ကးတာေရာ စဥးစားကည ပၝအး။ သ ဒေနႛ လရစရာ႒ကး ဖစေနတာက သႛဘဝအမငက လရစရာ႒ကး ဖစေနလႛပၝ။ ဒလ တေဖာငတတနးထ ေတၾးတစတနႛ တစးတစကထလပတ အစၾမးေတၾက တခားတေနရာမႀာ သးဖႛ တေနႛေနႛကရင သ ေတၾးမေကာငး ေတၾးမမႀာေပၝ။ အဒ အခနမႀာ လ႖မးလ႖မးေတာက လငယ လထကကေလး တေယာက ဖစလာမႀာပ"

ဝကစက သေဘာတေကာငး ေပာကာ မစဖလစငေအဗာရထ မကလး ကစားေနေလသည။ ထအခနတၾင မစၤပနတာ၏ အမ၌လညး အမငႀားေနသမား ညစာစားကရငး စကားဝငးဖၾႚ ေနကသည။

ရႀာလက ကၾအေကာငးက ေပာေနခနတၾင ကၾ၏ ညစာစားေဖာမားကလညး ရႀာလအေကာငးက ေပာေနကသည။ ကၾကမ သႛထမႀ ေဒလာႎႀစဆယ ယသၾားေသာ အမရႀင အလပတာဝနခ အမးသမးေလး၏ အမညက လးဝ မသ။ သႛအဖႛ ရႀာလ ဆသညမႀာ ဖရဂယာ25နယသ၊ ကကပၝဒစးယား26နယသ တဥးႎႀငမခား။

ဗလမႀႃး႒ကး ဘ႟ၾတသည ၁၈၇၅ တၾင ရပတဘလစကန တပမားအား သမညသႛ ေခမႁနးခပမားက ပၾ မေတာငးဘ ေပာေနေလ၏။ အပေကာငးထပေနေသာ ထဇာတလမးမားသည ဇာတလမးေကာ႟း တမးတညး ဖစ ေသာလညး ေနာကခကားမားကား တခၝႎႀငတခၝ မတ၊ ေပာငးလေနသည။ ယေနႛည ဇာတလမးမႀာ ခ႟ငေ႟ၾးေကာကပၾ တခအေကာငး ဖစသည။ ရပတဘလစကန ပၝတဝငမားႎႀင လမမားက ဒမကရကတစ ပၝတဝငမားက ဖတခရန ကလနေစငမးဆငပမားအေကာငး ဖစသည။

"ကပက ဘာရမလ။ ကပက ေပာတယ။ ေဟ အယတၨအနတၨေကာငေတၾ (အမးသမးေတၾက ကနေတာပၝ ရႚ) မငးတႛ ငၝက ဂလနႛမလပနႛ၊ မငးတႛလပသမ႖ အပပနႛ ထၾကတာခညးပ။ ဟငနရဂဆာေဖက ကည။ ဘရားသခင ဖနဆငးသမ႖ထမႀာ အခ႗နအမၾနဆးလ။ ရပတဘလစကနဝၝဒ လကပပ႒ကးနႛလထေရာ ေထာငထေရာကေရာ"

"၁၈၇၅ မႀာ ဟငနရဂဆာေဖ ေထာငထ မေရာကေသးပၝဘးဗ" ဗလမႀႃး႒ကး ဘ႟ၾတသည အခနကာလ အလၾလၾအမႀားမႀား ေပာလကမသဖင တခကမ႖ အးနငးခၾကနငး

ဖစသၾားေသာလညး ဟနမပကပင၊ "ကပ စကားက ႒ကတင ေဟာကနးထတသလ ဖစသၾားတာေပၝဗာ" ဟ ေခာလေရာထင ေပာသည။ "ဟငနရဂဆာေဖ ဆတာက ဘယသလ" ဟ ကၾက ေမး၍၊ "ဘာ၊ ဒကလနခ ဇာတလမး႒ကး မကားဖးေသးဘးလား" ဟ ဗလမႀႃး႒ကးဘ႟ၾတက ေအာ႒ကးဟစကယ ပန

ေမးသည။ ပၝေမာကၡ နကလဗးယပသည မတတပထလကသည။ မစၤကပနတာက သႛထးစလ ဖစေနေသာ မခးမခနႛ

ဟနဖင ဥးႌၿတ အေလးပကာ၊ "ဗလမႀႃးဘ႟ၾတ ေစတနာ ေရစးကမး႓ပလကလႛ ဒဇာတလမးက ကေနာ ဖနတရာေတေအာင ကားဖးေန

ပၝ႓ပ။ ဒၝေကာင ကေနာက ခၾငလၿတေတာမပၝ" ဟ ေပာလကသည။ ပၝေမာကၡ႒ကး ထၾကသၾားေသာအခၝ ဗလမႀႃးဘ႟ၾတက "ဖၾ" ဟ အာေမဍတ ပလက႓ပး ဟငနရဂဆာေဖ

အေကာငးက ဆက၍ နတသေႎႀာေနေလ၏။ အကပၝမကတပ27 ေနာကပငး ဆယႎႀစကာလအတၾငး ဆာေဖသည သႛကမာေလးတၾင သတၾငကယစးမး

ေနႎငေလ႓ပ။ ထအခနက သႛအသကသည ၃၀ သာ ရႀေသးသည။ ဥပဓ႟ပေကာငးေကာငး၊ အစၾမးအစလလ၊ စတေန မင မင လငယလထကကေလး ဖစသည။ ပညနယလၿတေတာတၾင ေပၝကေပၝကေရာကေရာက ဖစေန႓ပ။ သႛေသာ

25 ဖရဂယာ = အာရႀမငးနားေဒသ အေနာကေမာကပငးရႀ ေရႀးေခတပညနယတခ။ 26 ကကပၝဒစးယား = အာရႀမငးနားေဒသ အေရႀႚပငးရႀ ပညနယတခ။ ခရစႎႀစ ၁၇ တၾင ေရာမပငနကတခ ဖစလာ ခသည။ 27 အကပၝမကတပ = အေမရကန ပညတၾငးစစ ႓ပးဆးခငး အထမးအမႀတ ႓မႚကေလး။ ။ ဗာဂးနးယားပညနယ အလယပငးတၾင ရႀသည။ ၁၈၆၅ ဧ႓ပ ၉ တၾင ထ႓မႚကေလး၌ ေတာငပငးတပမား၏ ဗလခပက ေမာကပငးတပမား၏ ဗလခပဂရနႛထ လကနကခသည။

21

စတဂဏႀာမ႓ငမ။ ပလၿားသည။ ဘဝငမငသည။ အက႒ကးသည။ ၁၈၇၀ ခႎႀစမားအတၾငး ပညနယလၿတေတာမႀ ပညေထာငစ ဆးနတအထကလၿတေတာသႛ ေခလႀမးရန ကသည။ အကမေအာငေသာအခၝ ခၾငမလၿတႎငေသာ ပစမႁက စတလကမာနပၝ ကႃးလၾနေတာသည။ သႛမသားစ၊ သားခငးမတေဆၾ၊ သႛ အတနးအစား တခလးက နငးေခ ပစရန အားထတေနကသည "ငမက႗န" ပၝတဘကသႛ ခခနကးသၾားခငး ဖစေလသည။

လထက ဖးဖးမႁတေမာကစားထားသည ပညသႛေရႀႚေဆာငအဖစမႀ ေနႛခငးညခငးပင ဂႃဒၝအစၤကာရေယာ28 အဖစသႛ ေရာကသၾားသည။ သ ခခနသၾားသည ပၝတကလညး သႛက ခကခငးလကငငး ေရႀႚတနးမတင၍ စတပက ပနသည။ အႎအ႟ၿထကပင ဝငးပယခလာရသည။ အေဖ အရငးေခၝကေခၝကကပင လမးမႀာေတၾႚ၍မႀ ေဆးေဖာေကာ ဖက မလပသညအထ ဖစလာသည။ ဇနးသညခမာလညး တေတၾးခၾက ပကလကေမာသည အဖစက မခႎငေတာဘ ရငကၾနာက၍ ေသရႀာပနသည။

ဆာေဖ၏ "ေလ႖ာကေနာကဆး ရႀေခ၏" အဖစတၾင သႛဘကက မားမားရပသမႀာ ႎႛစႛဘက၊ ေကာငးေန ဘက သငယခငး ဂ႗နရနး ေဒၝေဝလင တဥးသာရႀသည။ ေဝလငသည သႛက ေမတၨာမပက ေပၝငးဖက ဆကဆ႓မ ဆကဆသည။ ဆာေဖပညနယမႀ ေရႀာငတမးသၾားေသာ အခၝတၾငလညး ပထမ ခကာဂ႓မႚ၊ ေနာက နယးေယာက႓မႚ အထလကကာ တႎႀစ တေခၝက ႎႀစေခၝက တနသည ေတၾႚဆသည။ နယေပး႒ကး ဆာေဖသည အတငရေသာ ေငၾေစး ကစားသအဖစ နာမညရလာသည။ ပစၤညးဥစၤာ စေဆာငးမလာသည။

ေဝလင ကၾယလၾနေသာအခၝ ဇနးတေယာက၊ သမးတေယာက ကနခသည။ သပင ပစၤညးမားက ထနးသမး ေစာငေရႀာကရန ဆာေဖအား လၿခသည။

လအနညးငယအတၾငး စးပၾားပကကပ႒ကး ဆကလာသည။ ဆာေဖသည သႛဇနးဟ ဆေသာ မနးမ တေယာကႎႀငအတ အဖမးခရသည။ ေဝလင အပႎႀထားသည ဥစၤာပစၤညး မႀနသမ႖ ဆးသည။ ဆာေဖသည အလၾသး စားမႁဖင ေထာင ၁၀ ႎႀစ အပစေပးခရသည။

ေထာငမႀ လၾတ႓ပးေနာက သႛအေကာငးက ဘာမ႖ မသရေတာေခ။ အခႚက ေသ႓ပဟ ဆသည။ တခႚက သစေတးလတၾင ေရာကေနသညဟ ဆသည။ သႛေနာကမနးမလညး ေသ႓ပဟ အားလးက ယဆကသည။ လ အေတာမားမားက ဆာေဖသည ေငၾေကး ေမာကမားစၾာက စာရငးေဖာက႓ပး ဖယထတထားခသညဟ ထငကသည။ သႛေသာ ထေငၾမားသည သက ယ၍ ပအပခသည ေဝလင၏ မသားစလကသႛ တပားတခပမ႖ ပနမေရာက။ ထႛေကာငလညး ေဝလင၏ သမးကေလး ရႀားေလာလေဝလငသည ယခအခၝ ထမငးတလပစားဖႛ အေရး အလပလပ ေနရခငး ဖစေလသည။

ဗလမႀႃး ဘ႟ၾတ ဇာတေကာငးပနသည ဆာေဖ ဇာတလမးက လတငး စတဝငစားေသာလညး ကၾ အဖႛမ ဘာမ႖မထးခားေခ။ စားေသာက ႓ပးစးေသာအခၝ စားပၾမႀ ထလာခေလသည။ အပငခနးမတၾင ပၝေမာကၡ နကလဗးယပ က ေတၾႚသည။ ဂရစာပ ပၝေမာကၡ႒ကးက ကၾက ပးပကာ၊

"ခငဗားေရးတ ေခၝငး႒ကးေတၾ ဖတရပၝတယ။ စတလ ခမးသာတယ။ အကးလရႀတယ။ တညတေလ ကေနာ အခနးလ လာလညပၝအး။ ေႎၾးေႎၾးေထၾးေထၾး ေဆးပငးလပကေလး ေသာကရငးေပၝ"

"ေကးဇးတငပၝတယ။ ကေနာ ေဆးလပ မေသာကတတပၝဘး" ကၾသည ပၝေမာကၡအ႒ကးက မကေမႀာငကပကည႓ပး အေပထပသႛ သတသတ တကသၾားေလသည။ ယေနႛ ညအဖႛ ကၾ အခနးသည အလၾနေအးေနသည။ နာရဝကခနႛကာေသာအခၝ လးဝ မေနႎငေတာသဖင

စာအပမား စာ႟ၾကစာတမးမားက ပကကာ ညစာစားခနးသႛ ဆငးလာခသည။ ေလႀကားထပေရာကမႀ ညစာစားခနး ထတၾင အမရႀင၏ သမးကေလး စာကကရငး ဇဇာဘယာမားကာ အေႎႀာငအရႀက ေပးမညအေရးက ေတၾးမ၍ အခနး သႛ ပနလာ႓ပး စားပၾအဆၾထမႀ ကတပား တခက ထတယလကသည။

ညစာစားခနးသႛ သေရာကေသာအခၝ အမရႀငမ႒ကး၏ သမးကေလးသည သႛေကာငးစာအပ တပ႒ကးႎႀင ေရာကႎႀင ေနသည။ ဖဖသည ကၾ ဝငလာသညက ထတထတပာပာ ေမာကညေနေလသည။

ဖဖသည ဤအခနးသႛ ဆငးမလာမ နာရဝကတတ ေစာငကညေနပၝေသး၏။ မစၤတာကၾ မေပလာမႀ ေအး လညးေအးလၾနး၊ အကၡရာသခာ တၾကခကရန စားပၾလညး မရႀေသာ သႛအခနးမႀ ညစာစားခနးသႛ ဆငးလာခ ခငး ဖစသည။

28 ဂႃဒၝအစၤကာရေယာ = ခရစေတာက သစၤာေဖာက႓ပး ရနသႛလကအပသ။ ။ သမာကမးတၾင ယဒရႀကာ႟တဟ ေရးသည။ ("တပညေတာ တကပႎႀစပၝး အပၝအဝငဖစေသာ ယဒရႀာကာ႟တသည ကယေတာက အပခငးငႀာ ယဇပေရာဟတတႛထသႛ သၾား၏" - ရႀငမာက ခရစဝင။ ။ ၁၄း၁၀)

22

"ေနေကာငးတယေနာ" ဟ ဖဖက စး႟ၾႚသ ကတနကယငကေလးဖင ႎႁတဆကေသာလညး ကၾက ေခၝငး ႌၿတ႟ ႌၿတပကာ ကလားထငတလးတၾင ဝငထငလက၏။

ဖဖအဖႛ အခနးထမႀ ခကခငး ထေပးခငမသည။ သႛေသာ ပၝရဂေလး၏ အတၨက ေပာငေပာငခးရာ ေရာကမညစး၍သာ ထၾကမသၾားဘ အကၡရာ သခာထတၾင စတနစမပေနသလ လပေနလကရသည။

ဖဖအသက ၁၆ ႎႀစ ရႀ႓ပ။ အထကတနးေကာငး ေနာကဆးႎႀစ ေကာငးသ။ ဆပငနန၊ မကလးပာပာ၊ မကႎႀာပးပးႎႀင တသကလး မညသႛကမ႖ စတအေႎႀာကအရႀက မေပးသ၊ မငႃစသ၊ သတပၝးက ခငမငတတသ ဖစသည။

ဖဖသည အကၡရာ သခာတၾကကာ အခနဖနးရငး ေခာငးမဆးမေအာင ဘရားတ ေနေလသည။ မစၤတာ ကၾက အထအန မေကာက႟မက ကငကငနာနာ ညာညာတာတာ ဆကဆပၝ ဆေသာ ရႀာလ၏ စကားက မေမ ေပာကႎငေအာင ရႀေနသည။ သႛေသာ ဤမ႖ ဧကစာကငကာ ေရာငရ႓ခးခသည ဆကေရးတး29 အငယစားကေလး အား သမညသႛ ကငနာညာတာရပၝလမ။

ဖဖသည သႛစာအပက စာမကႎႀာ လႀနသလလႎႀင ကၾက တတတခး ကညေနသည။ ကၾ ပထမဆး လပေနသည အလပမႀာ စားပၾ အလယေခၝငတၾင ဖဖဘကသႛ လႀညကာ စာတနး ကပပားတခ ခခငးဖစသည။

"တးတး" ဖဖသည ပၝရဂကေလး၏ စာတနးကဖတကာ စတမဆးႎငသည အပင မရယမေအာငပင ပၝးစပက လက

ကငပဝၝဖင ပတထားလကရေလသည။ အခနးထမႀာ ရႀတာက ႎႀစေယာကထ။ ဒၝေပမ "တးတး" ဆငးဘတကပပား႒ကးကေတာ ေဂဂၾန30 ဘလးမလ

သႛက ႓ဖေခာကေနပၝကလား။ ကၾသည စာမဖတဘ စာသာ ကနးေရးေန၏။ လကေရးစပစပ ေသးေသးကေလးဖင စာတ႟ၾက ေရး႓ပး

သၾား၍ စာ႟ၾကထပတၾင ဂဏနး ေရးထးကာ စာတလး ေရးခလကသည။ မကာမက ကၾ စာအပက ရႀာလ ေဇာကထး ဖတခသလ ယခ ကၾ စာ႟ၾကက ဖဖ ေဇာကထး ဖတေနေလသည။

"အယလထ႟းအစဇင" ဖဖသည ေဝၝဟာရ မားမားစားစား မသ။ ထႛေကာင သႛေကာဘကရႀ စာအပစငမႀ အဘဓာနက တေ႟ၾႚေ႟ၾႚ

ေနာကပန ဆတ႓ပး ဆၾယကာ "အယလထ႟းအစဇင" ေဝၝဟာရက ရႀာကညသည။ အယလတ၊ အယလတဂသား၊ အယလတရလဗ = အယလထ႟းအစဇင31။ ဖဖ၏ တခစခစ ရယသသည သခမနကမာ၏ ဆတ႓ငမမႁက ႓ဖခၾငးလကသည။ ဖဖသည ကယရယသႎႀင

ကယ လနႛကာ ဖပကန ေမာကညလကသည။ ကၾက သႛက စားေတာမလ ဝၝးေတာမလ စကကညေနသည။ "ေတာငးပနပၝတယရႀင။ ပၝးစပက လၿတကန ထၾကသၾားလႛပၝ" ကၾကမ ညစာစားခနးထ၌ မဆတမ႓ငမရႀမႁက ေ႕မလ႖ငလညး ေသမႀ၊ တတလ႖ငလညး ကးမႀ၊ အ႓ပးအပတ

ရႀငးရန အခနက႓ပဟ ယဆကာ၊ "ဟတလား။ ဒၝဖင ဘာမား ရစရာ ေတၾႚေနတယ ဆတာ ညာတာေထာကထားတ အေနနႛ ရႀငးပပၝအးဗာ" "ဟစာလး အဓပၯာယက ရစရာေကာငးလႛ ရမတာပၝရႀင" "မငး အ႟ၿငတာက ငၝအလပက ဝငေႎႀာငေနတယ။ ဘယလ ရစရာေကာငးတယ ဆတာ ငၝ သခၾငရႀတယလႛ

ထငတယ" "ရႀငစာ႟ၾကထပမႀာ ေရးထားတ စကားလးက မငလႛ ရမတာပၝ"

29 ဆကေရးတး = အဥးအဖားကဆး ကမာ ဒနပညာရႀင (ခရစမတငမ ၄၆၉-၃၉၉)။ ဂရပည ေအသင႓မႚ ႎငင ေခတက ထၾနးကားခသည။ လတငး၏ အတၾငးစတ၌ သစၤာတရား ရႀသည။ အဝဇၦာ ဖးေန၍ သစၤာတရားက မသခငး ဖစသညဟေသာ သေဘာထားက ကငစၾ႓ပး အဝဇၦာတရားက တလၿာ႓ပး တလၿာ ခၾာခႎငသည အေမး အေဖနညး (ဒၾႎၬပညာ) က သးလက သစၤာတရားက ေဖာထတခသ။ 30 ေဂဂၾန = ဂရေရႀးေဟာငး ဒႎၩာရထမႀ စသႎ၊ ယရေယးႎႀင မဓဆာ ဘလးညအစမသးေဖာက ေဂဂၾနဟ ေခသည။ သတႛ ဆပငမႀာ ေ႕မမား ဖစသည။ သတႛ မကေစာငး ထးခရသတငး ေကာက႟ပ အဖစသႛ ေရာကရသည။ 31 အယလထ႟းအစဇင = အတၨဟတႎႀင ဆနႛကငဘက ဖစေသာ ပရစၤာဂ အတၨဟတ အတၨဟတ။ ။ အမား အကးငႀာ ကယကးက စၾနႛခငး။ အနစနာခခငး။ အခားတပၝးသအတၾကဟ အဓပၯာယရေသာ လကတငစကား Alteri Huic ႎႀင ဝၝဒဟ အဓပၯာယရေသာ ပငသစစကား ism က ေပၝငးစပ၍ Altruism ဖစလာသည။ ကမာေကာ ပငသစ ဒနပညာရႀင႒ကး ဖစေသာ ကၾနႛ (၁၇၈၉-၁၈၇၀) က ၁၈၅၃ တၾင တထၾငခသည စကားလး ဖစသည။

23

"ဆကေပာ" "အဘဓာနထမႀာ ရႀာကညေတာ ဒၝေပမ ကယကးမဖက သတပၝး အကးစးပၾားသကသကအတၾက ေဆာင

႟ၾကခငး၊ ကယကးစၾနႛ ခငး၊ အတၨဟတ မငကၾကခငး၊ ဒၝေပမလႛ ေတၾႚတာနႛ ရမတာပၝ" ကေလးမက သႛေဖရႀငးခက ပညစရႀငးလငး႓ပဟ ထငေနေသာလညး ေဒၝကတာကၾ၏ ႎႁတဖားက ထၾကလာ

ေသာ စကားသမႀာ "ဆကေပာ" ဟ၍သာ ဖစ၍ တခႎပၯတၨဉာဏ သးကာ၊ "ရႀငက အယလထ႟းအစဇင စတဓာတ ဆနႛကငေရးက ေရးေနတာလား ဟင" ဟ ေမးခၾနး ပနထတ လက

ေလ၏။ "ဘာေကာင ဒလ ေပာႎငရသလ" "က … ကမ ထငတာက ရႀင … ရႀင လပတာ ကငတာက …" "ဆကေပာ၊ ငၝလပတာ ကငတာက ဘာဖစေနလႛလ" ဖဖသည လႁပေလ မပေလ ဖစေနသည သႛအဖစက ရပမလာကာ၊ "ရႀငလပပတခက ကမက ေခာငးဆးလႛ ဆ႓ပး အခနးထက ႎႀငထတတာေလ။ ကမ အဖႛကလ ဒအခနး

ထမႀာ ထငဖႛ လေနတယ" ကၾသည အတနကာ ေရငႎႁတပတ လပေန႓ပးမႀ ေအးတေအးစက အသဖင၊ "ငၝက အမားအကးအတၾက သပအေရး႒ကးတ စာအပတအပ ေရးေနတာ။ သားစဥ ေမးဆကအတၾက

ဆပၝေတာ။ ဒလအလပမးဟာ အေႎႀာငအရႀက ကငးကငးရႀငးရႀငး ရႀသငတယ မဟတလား" "ကမ သေဘာေပၝကပၝတယ မစၤတာကၾ။ လတငး၊ စာေရးတလတငး ဒလခညး သေဘာထားတယဆတာ

ကမ သေဘာေပၝကပၝတယ။ အရငတနးက အခ ရႀငေနတ အခနးမႀာ ေနသၾားတ မစၤတာ ဆထ႟ဆရင စစအနႉာ႟ ကဗာ ပဇာတရႀည႒ကး ေရးေနတာ။ သကလ ေပာေလရႀတယ"

"တခားလေတၾ ေပာတာနႛ ငၝနႛ မဆငပၝဘး" ကၾသည ကားေရႀႚ ေမႀာကရကလသည စကားလးကမႀ ေ႟ၾးသးသလ၊ "ငၝ ကစၤကသာ ငၝ စဥးစားတယ" ဟ ေပာလကေလသည။

"ဒလကး။ ကမ ေကာငးေကာငး နားလညပၝ႓ပ" "ဘာ ေကာငးေကာငးနားလညတာလ" "အယလထ႟းအစဇငက ရႀငဘယလ သေဘာထားတယ ဆတာက ေကာငးေကာငးနားလညတာ ေပာတာ

ေပၝ။ တခားလေတၾေတာ အယလထ႟းအစဇင ရႀဖႛလတယ၊ ရႀငအဖႛေတာ မလဘးေပၝ၊ ဟတတယ မႁတလား" အယလထ႟းအစဇင စကားလးက မညကာမတၨမ႖သာ သရႀာေသာလညး လကေတၾႚ ကငသးသည အပစမ

ေသာ ဖဖ။ လမႁေရး သပၯပညာက ပႉာနးသည အယလထ႟းအစဇင သေဘာတရား မႀနသမ႖က ထးလေခ ေရလ ေႎႀာကေအာင သေသာ ကၾ။ သတႛသည အလယေခၝငမႀ စားပၾကေကာကာ တဥးက တဥး ေငးစကေနကသည။

တမဟတခငးပင ကၾ၏ မကႎႀာထား ေပာငးလသၾားသည။ ဘာစကားမ႖ မေပာေတာဘ စာဆကေရးေန ေလ၏။

နာရဝကခနႛကာမႀာ အပရာဝငရန ပငေတာမည ဖဖက မ႟ၾႚမရဖင၊ "ကမ စကား ႟ငးသၾားပၝတယ။ ဝမးနညးပၝတယ မစၤတာကၾ" ဟ ေတာငးပနသည။ "မ႟ငးပၝဘး" ဟ ကၾက ေမာမကညဘ ေပာသည။ ဖဖ တခၝးဝအေရာကတၾင တႛကန ရပခငးလကသလ ကၾ

အသက ကားရသည။ "မငးအတၾက ဘာအကးရႀလႛ ဒအခနးထလာ႓ပး စာကကခငရတာလ" ဖဖက တနတနယငယငႎႀင၊ "ဒအခနးက သပေႎၾးတယ။ ႓ပးေတာ စားပၾနႛ မးတငလ ရႀတယ။ ဒၝေပမ အေပထပမႀာလ ေကာငးပၝတယ

ေလ" ဟ ေပာသည။ ကၾက တခၾနးမ႖ ပနမဟ။

(၆) ကၾ၏ ေနႛစဥဘဝသည နဗာနဘတညးဟေသာ သႛအခနးကေလးႎႀင ပႛစ သတငးစာတညးဟေသာ ငရဘအကား ဆကသၾယထားသည လမးအေကာငးကေလးေပတၾငသာ မတမးမေစာငး မေခာမေငၝ သၾားခညလာလႀည ဖစေန သည။

အမငႀားေနသ အားလးကပင ကၾ၏ ပငကယစ႟ကက လကသငခလာကသည။ ေအးတေအးစက အႎငဆး စတဝငစားစရာ မေကာငးဆး၊ စတကးႎႀင အ႟းဆး မဟာပညာေကာကေလးအဖစ သတမႀတထားကသည။ ကၾ၏ ပဋကတခနးကေလးထတၾင ဘာလပ ဘာကငေနသညက သတႛ မမႀနးဆႎငေအာင ရႀကသည။

ဝမးတထၾာအတၾက တခၝတရ အပငထၾက၍ ေငၾရေပၝကရလမး လပရသညမႀာပင ကၾအဖႛ ေလာကအေပ အဆး႟ၾားဆး နာကညးမႁပမာ ဖစေနဟနတသည။

ကၾ၏ ခတငေသးေသးကေလး ေအာကတၾင စာအပေသတၨာ သးလးရႀသည။ ထစာအပမားသည စာ၏ အငအားဖင ကခငကာ စာ၏ ေပာညမႁက ပယလႀနေသာ သႛစတဓာတအား စတအစာ ေက႗း႟မ႖သာ တနဖး ရႀေတာ သည။

ကၾသည ယခအခနတၾင အခနဇယားက အတအကဆၾကာ သႛကမး႒ကးမဟာက စတင ေရးသားေန႓ပ။ ထကမးက "သပၯပညာတကာတႛ၏ သပၯပညာ" ဟ အမညေပးရန သဆးဖတထားေလသည။ အေကာငးမကား သႛ ကမးသည သပၯသေဘာတရားအားလးက အႎႀစထတ၍ သေဘာတရား တခတညးတၾင စစညးမညဖစ႓ပး ထသေဘာ တရားခပကသာ အခားသေဘာတရား အားလးအား အထကတနးကေသာ လႛေဘာင၊ အထကတနးကေသာ လ သားမား၏ အဆငဆင တးတက ေပာငးလမႁတညးဟေသာ တနဖးက ေပးႎငမည ဖစ ခငးေကာငေပတညး။

ထကမး႒ကးမဟာက ေရးရနအတၾက ကၾ တေနႛ ၁၆ နာရ အလပလပသည။ ပႛစသတငးစာတကတၾင အလပ ရႀသညေနႛ၌ ၁၅ နာရ လပသည။ ဤမ႖ နာရေပၝငးမားစၾာ အလပလပသမားရႀသညဆေသာလညး စစစစေပၝကေပၝက စစမးလကေသာအခၝ အလပလပသည ဆသညအခနတၾင စားခန သၾားခန နားေနခနမား ေရာေႎႀာ ပၝဝငေနေလ ရႀသည။ ကၾ၏ အလပခနမႀာမ တငးပညကပ ပည အလပခနဖစသည။ ကမာေပတၾင တကယ "အခနမရႀဘး" ဟ ေပာႎငသ လကတဆပစာတၾင ကၾတဥး အပၝအဝင ဖစေလသည။ ေဖေဖာဝၝရလဆနး ညေနပငး။ ကၾသည ပညသတႛ၏ သတငးစာ၌ သနတစပငအလား လသႎႀင ကငးကၾာေသာ ကၾကလပပမာဖစသည သႛ ေခၝငး႒ကးက ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး၏ အခနးတၾင တၾနးေရးေနသည။ သႛမကစကလညး နာရက တကညကည ဖစေန သည။

တခၝးေခၝကသ ကားရသည။ ႎႀငးပၾငကေလးပမာ လတဆတပမစေသာ မနးမပေလးတဥး ဝငလာသည။ "ေနေကာငးရႚေနာ" အမးသမးကေလးက စကားမရႀ စကားရႀာကာ ေပာသည။ "ေကာငးပၝတယ" "ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး ေတာေတာနႛ ပနလာမႀာမဟတဘး။ သႛအတၾက မႀာစရာကေလးတခ ေပာခလႛရမလား" "ရပၝတယ" "ေစာငေရႀာကေရး ေဂဟာ ကစၤ ေခၝငး႒ကးက နကဖနထခင ထပၝေတာလႛ" "ေကာငး႓ပ" "ေကးဇးတငပၝတယ။ သၾားေတာမယေနာ" "ေနပၝအး၊ ဘယသဘယဝၝက ေပာတယလႛ ေပာလကရမလ" အမးသမးကေလးက ခပမႃးမႃးကေလး ရယလက႓ပး သႛဘက ပနလႀညလာ၍ ကၾ အအားသငေနေလ

သည။ အမး သမးကေလးက သႛက တမငခးသညဟ ထငမလကသည။ "ရႀင ကမက မမႀတမပနဘးလား။ ရႀငက တၾနးလႀတ ေခၾး႒ကးရႚ ပငရႀငေလ။ ရႀငအမရႀင မစၤက ပနတာရႚ

တမေလ။ ကမ နာမယက ရႀားေလာေဝလငပၝ" "ေဝလင၊ ေဝလင။ ေအာ၊ သ႓ပ၊ သ႓ပ။ ဟငနရဂဆာေဖေကာင ဥစၤာပတတ ေကာငမေလးကး။ အငး၊ အငး၊

အငး။ ဟတက။ မႀတမပၝ႓ပ" ကၾ ေလသမႀာ မလတမာသ ပၝေန၍ ရႀာလက စကားေ႔ကးဆပသည အေနဖင ပးပးကေလး ေခၝငးညတကာ၊ "ဝမးသာ လကတာရႀင" ဟ ေပာလကေလ၏။

24

ရႀာလ၏ ေငၝလးကေလးသည သႛေခၝငးထမဝင။ ယဇနာေပၝငးမားစၾာ ကၾာသညေနရာသႛ ေခာထၾကသၾား သည။ သႛေသာ ရႀာလက ကၾ၏ မႀတဉာဏဟ ဆေသာ အလအေလာက အႌၿနးကတပား စကခလပက ႎႀပလက မ၏။ သႎႀင မနးကေလး ေတၾႚခ ဆခ သခ ကခရသမ႖သည အမႁတၾပမာ မႀတတမး အပညအစႎႀငတကၾ ေပလာ၏။

"မေနႛညက ကေနာ အေဖဆက စာတေစာင ထပရတယ" ရႀာလက အခနးထမႀ ထၾကေတာမညဆဆ ေခလႀမးပငေနရာမႀ ပနလႀညလာသည။ "ေအာ၊ ဟတလား" " ဒၝေပမ ေငၾ တပားမႀ မပၝပၝဘး" ရႀာလသည အေဖ မရႀတာထက အဖစဆးေနေသာ ကၾအေပ အကငနာ ပမသညအေလာက အခနးထသႛ

ပနဝငလာ႓ပး၊ "သ ဘယမႀာေနသလဆတာ သ႓ပလား" "မသပၝဘး။ သ ဘာအက ရႀေနမႀနးလ စဥးစားလႛ မရဘး" ကၾ စတထတၾင အေတၾးတခ ေပလာသည။ ဤလ႖ႚဝႀကခက႒ကးအတၾက သႛမႀာ အခနေပးစရာ မရႀ။ သႛ

စာအပႎႀင သားစဥေမးႌၾနႛက သႛအခနက လးဝဥ ယထားသည။ ဤမနးကေလးသည ႓မႚလညးက႗မး၊ လသ လညးမား၊ အသဉာဏလညး ထကမက၊ လပႎင ကငႎငစၾမးလညး ရႀသည။ ဤမနးကေလးအား သႛအေဖ ရႀာပေတာ တာဝန႒ကးက လၿအပေပးထားရလ႖င လသားတႛ ေကာငးကးအတၾက သႛအခနက လးလးလားလား အသးပႎငေတာ မည။

"ကေနာမႀာ အခနပကေလး နနရႀပၝတယ။ ခဏထငပၝအး။ ကေနာအေဖ လပပေတၾက ေပာပခငလႛပၝ" ကၾက နာရက ကညရငး ေပာသည။ ေမႀာငစပးလာ႓ပ ဖစ၍ ကၾက လ႖ပစစမး ထ၍ဖၾငသည။ ဖ႟ဖရ စတစတခာခာ မေပာငမေယာင အခနး

ကေလး လငးလငးခငးခငး ဖစလာသည။ "ဒၝက ပထမစာ။ အဒစာေကာင နယးေယာက႓မႚက ဒ႓မႚက ကေနာ လာခတာ" ရႀာလသည လကႎႀပစကဖင ႟ကႎႀပထားသည စာေကာငး ေလးငၝးေခာကေကာငးက တအတသ ဖတေန

သည။ စာမႀာ … မငးမႀာ သားတေယာကအဖစ တၾယတာစတ ရႀသညဆလ႖င နယးေယာကက ခကခငးခၾာ႓ပး ဤ႓မႚတၾင ေနထငရန မငးဖခငက ပထမဆးအ႒ကမ ေမတၨာရပခငး ဖစပၝသည။ ဤေမတၨာရပခခကသည မငးက ဖခငက ပထမဆးအ႒ကမ ေမတၨာရပခငး ဖစပၝသည။ မငးငငးဆနလ႖င ေနာကဆးအ႒ကမ ေမတၨာ ရပခငးသာ ဖစလမမည။ မငးအတၾက ကနးေသ အကးမားမညဖစ၍ မငးသေဘာတရန မငး ဖခငက ေလးေလးနကနက တကတၾနးပၝသည။ "ဒၝက အဒစာ ထေပးလကတ စာအတ။ ဒၝက ေဒလာႎႀစဆယ ပၝလာတ စာအတ။ ဒၝက မေနႛညက စာထတ

စာအတ။ ဟစာအတ ႎႀစအတနႛ တပစထ မဟတလား။ ကညစမး၊ မေနႛညကလာတ စာက ဒၝပ။ ဖတကညစမးပၝအး" မတေဆၾ အေပၝငးအသငး ရႀာပၝ။ လအမားႎႀင ဆကဆေရာေႎႀာပၝ။ လအမားက ခငမငတတေအာင ႒ကးစား ပၝ။ ဤစာသည မငး ဖခင၏ ေလးေလးနကနက ႌၿနကားခက ဖစပၝသည။ မငးဖခင "ကၾ ဆတ စာလးတငးမႀာ ဝဆၾေလးေတၾ ပေနတာ ေတၾႚလား။ ေသေသခာခာကညစမး" "ေသခာတာေပၝ။ ဒစာအားလး တေနရာထက လာတာဘ" "ဒၾဟဖစဖႛ ဘာမႀ မလေတာဘး။ ဒေတာ ခငဗား ဘာအကေပးမလ" "ရႀငက တေယာကေယာကကမား မကမကကနးကနး ေနာကေနတာမားလား" "ဘယသက ေနာကမႀာလ" "ရႀင ဘယလထငတယ ဆတာေကာ ေပာပၝအးေလ" "ကေနာထငတာေတာ ကေနာအေဖ တခခလပဖႛ ေငၾလေန႓ပနႛ တတာပ" "ဒလေတာ မေပာေကာငးပၝဘးရႀင" "ဘာဖစလႛ မေပာရမႀာလ။ သက ကေနာက သားသမးဝတၨရား ေပာရင ကေနာကလ မဘဝတၨရားက ပန

ေပာရမႀာေပၝ။ ႎႀစဆယေလးႎႀစလးလးအတၾငးမႀာ ဘာေကာင စေထာကဝတၪဆနဆန စာႎႀစေစာငထသာ ေပးေဖာရ တာလ"

ရႀာလက တခၾနးမ႖ မေဖ။ တကယေတာလညး ကၾအေဖ လပပမႀာ ပေဟဠဆလႀသညဟ ေတၾးမ၏။ "သ ကေနာက ေတၾႚခငရင ဒေနႛညလ လာေတၾႚႎငတယ။ ကေနာ ဒ႓မႚေရာကတ လၾနခတ သးေလးလကလ

လာ ေတၾႚႎငတယ။ ဟ ငၝးႎႀစဆယႎႀစ၊ ကေနာ နယးေယာကမႀာ ေနတနးကလ လာေတၾႚႎငတယ။ ဒၝေပမ သက ဒစာ

25

ႎႀစေစာငပေရး႓ပး လ႖ႚဝႀကဇာတလမး႒ကး လပေနတယ။ ကေနာ စာေရးႎငေအာင အေမၾေပးဖႛ ကတေပးတယ ဆရင ေတာ ရႀာရဟတသား။ ေဒလာႎႀစဆယ တခၝပႛ႟နႛ အေရး႒ကးတ အလပကရပ႓ပး အေဖရႀာပေတာ ဖၾငခငးလႛေတာ ဘယဖစမလ။ အဒ ေဒလာႎႀစဆယကလ သႛဆက တခၝသာရဖးတ အေထာကအပပၝ"

ကၾသည ဗးကန စကားကဖတကာ၊ "တခေတာ ရႀတာေပၝေလ။ တငမဆက ေငၾႚပႛေနတာ သပနႛတပၝရႚ" "တငမဆတာ ဘယသလ" "တငမကၾက ေပာတာပၝ" "သက ဘယသလ၊ ေပာပၝအး" ကၾသည ရႀာလက ငင႓ပးကညေနသည။ အေသးစတ ေပာပဖႛ ထက မထက စဥးစားေနသည။ အေဖ ရႀာပ

ေတာတၾင ကညခငးမညဆလ႖င အေခအေနအားလးက သသထားမႀဖစမည။ ဤအခနသည အ႓ပးအပတ ေပာထား ရမည အခနဖစသည။

"တငမက ကေနာ မတေဆၾ ပလပပၝ။ ကေနာ ဆယေလးႎႀစသားအထ သနႛ ေနခတယ။ ငယငယတနး ကေတာ သႛက ကေနာအေဖလႛ ထငေနခတာ။ ဆယႎႀစသားေလာကေရာကမႀ ကေနာက အေဖက မေမၾးႎငလႛ သတႛဆ ေပးထားမႀနး သရတယ။ ကေနာ ငယငယကတညးက ေကာငးမတကခရဘး။ ကယစာ ကယသငရတာပ။ ကေနာ ဆယေလးႎႀစသားမႀာ တငမက မနးမယလကတာနႛ ကေနာ သႛအမမႀာ မေနေတာဘး။ အဒအခနကမႀ တငမ က ေပာတယ။ ကေနာ အေဖက လစဥ ေဒလာအစတ ေထာကပတယတ။ ကေနာက ဆယငၝးေဒလာ ေပး႓ပး သက ဆယေဒလာ ယတယတ။ ေနာကပငးေတာ ဆယႎႀစလးလး တငမက လတငး ဆယငၝးေဒလာ လာေပးတယ။ တခၝ တေလ သႛည အလစသတသမား မာဖက ေခလာတတတယ။ ႓ပးခတ ေဆာငးဥးတနးက အဒစာရတယ။ ဒၝနႛ ဒက ေပာငးလာခတာပ"

ရႀာလသည ကၾ၏ ကယေရးရာဇဝငက စာစာနာနာ နားေထာငေနရာမႀ၊ "ရႀငအခ အေခကေန႓ပပ။ ဘာမႀ မလပဖးလား" "ဘာလပစရာလသလ။ ေနာကတလႀညက သႛအလႀညပဟာ" ရႀာလက ေမးလကေထာကကာ၊ "ကမ ထငမငခကက ေပာရမလား" "ေပာပၝေလ" "ရႀငအေဖက လသရႀငကား မေနဝတာေကာ မဖစႎငဘးလား" "ဒလဆ ဘာဖစလႛ စာထထမေရးသလ" "မသဘးေလ" "ေနာကတခကက ရႀငက စမးေနတာေကာ မဖစႎငဘးလား" "ဘာအတၾက စမးေနရမႀာလ" "ရႀငက တၾယတာတတတ စတထားဖႛ၊ မတေဆၾ အေပၝငးအသငး ရႀာဖႛ၊ လေတၾက ခစခငဖႛေတၾ ေပာေနတာ

ေထာက ရင ရႀငက ေမာလငထားလႛ ဖစမႀာေပၝရႀင။ ဘာေမာလငတယေတာ မသဘးေပၝ။ ရႀငက သႛကရႀာရင …" "ရႀာဖႛဆတာကေတာ စကားထ ထညေပာမေနပၝနႛဗာ။ သႛရႀာဖႛအခနက ကေနာ စာအပအတၾက ေပးထား

တ အခနထက ဖႛမယႎငပၝဘး" "တနညးေတာ ရႀေသးတာေပၝ" "ဘာနညးပၝလမ" "တငမကၾဆ သၾားေမးေပၝ" ကၾသည ေဖာေတာေတာ အပးဖင၊ "ခယဥးသားပ။ တငမကေတာ သတာေပၝ။ ကေနာ အေဖနႛ အေမ လကထပပၾက သတကခတယ။ ကေနာ

အေမ မသာလ သလကပႛခႛတယ။ ဒၝပ။ ဘာမႀ ပမေပာဘး။ ကေနာ အေဖ ေသသလား ရႀငသလားေတာင မေပာဘး။ ကနစာဆထားလႛတ"

"ဒၝေပမယ ဒလ ငတတတထင႓ပး …" "ပနဆဖႛ ကစၤက အေဖ လၿထားလႛ မဖစဖးလႛ ေပာခငတာလား။ ကေနာကေတာ လၿထားမႀာပ" "သ သ။ ရႀငအေဖ စတဆငးရေနမႀာေပၝရႀင" "ဒလဆလ ေယာကားရငမ႒ကးပ လာေတၾႚလႀညေပၝ။ သ ဘာလခငတယဆတာ ေပာေပၝ။ ကေနာကေတာ

စာေရးတ အလပက ခမထားႎငဘး။ ခငဗား သထားရင ေတာပၝ႓ပ။ တေနႛက ခငဗားက အကအည ေတာငးရမႀာ" "စတခပၝရႀင။ ဒအေကာငးေတၾ ေပာပတာလ ေကးဇးတငပၝတယ။ ကညႎငရင ကဖႛ အသငပၝပ"

26

27

"ကေနာေခၝငး႒ကးေတၾက ဘယလထငလ" ကၾက စကားဖတ၍ေမးသည။ "ကမေတာ တလးတပၝဒမႀ နားမလညပၝဘးရႀင" ကၾသည ေမးကေလး၏ ခးမၾမးသက ကားရသည အဖးပမာ လကက ရမးပ႓ပး၊ "ေတၾးတေခတလေတၾ၊ က႗မးကငသေတၾအတၾက ေရးတာပ" ဟ ေပာကာ ခတက ေကာကကငလကေလ

သည။ ရႀာလက အရပသးပၝး နားလညသပပ ထငရာမႀ ထလကသည။ ကၾအေပ အသနားပသညထက ပမ၏။ "ရႀငအတၾက ဘာအကအည ေပးရ ေပးရ ကညပၝရေစ။ ကမ႟းက သတငးစာတကနႛ သးလမးေလာကပ

ခားပၝတယ။ ဟပနးခထက အေဆာကအဥဟာ ကမတႛ႟းပရႀင" "႟း၊ ဟတလား။ ခငဗား အလပလပသလား" "လပရတာေပၝရႀင" "ဘာလပတာလ။ ေကာငးဆရာမလား။ မဟတေသးပၝဘး။ ႟းဆေတာ စာေရးလား။ စာရငးကငလား။

လကေရးတ လကႎႀပစကစာေရးလား" ရႀာလက ေလးေလးပငပင႒ကး ေခၝငးညတပသည။ "ရႀငထငတာ မလၾဘး။ ဟတတယ။ စာေရးလ ကမပ။ စာရငးကငလ ကမပ။ တရားဝင ရာထးကေတာ နန

ထယတယရႀင" "ဘာတလ" "ပညနယ ကညေစာငေရႀာကေရးဌာန လကေထာကအတၾငးေရးမႀႃးလႛ ေခတာပ" ကၾ အသသၾားသည။ သႛမကႎႀာတၾင ဤမ႖ အမအရာ ေပာငးႎငလမမညဟ ရႀာလ ဘယတနးကမ႖ မထငခ။ "ခငဗားလား။ ခငဗားလား။ ဒလအလပမး ဘယနႛလပ ရေနသလ" "အကပေပၝရႀင" ရႀာလက အ႟ၿနးေဖာကလကသည။ "အတၾငးအေရးမႀႃးက ဘယသလ" "ကမာေပမႀာ အေတာဆး ပဂၢလေပၝ။ မစၤတာဒနး၊ ဘနးေတာ႒ကး ေဂာဒနးေလရႀင" "ဘနး႒ကး၊ ဟတလား။ သႛအလပေကာ သနားလညရႚလား။ သက က႗မးကငသလား။ လမႁ ကယဆယေရး

ပညာေတၾ သငဘးသလား။ ဝေလာကဘ32က သဖတဖးသတလား၊ စမတသာတႛ၊ ကနနႛ33 တႛကေရာ သသတလား" "အာဂေတာင ေဆာငႎငေသး။ အဒစာအပေတၾက လႀနမကညဘ စာပဒလကေရးခႎငတယ" "ခငဗားကေကာ" "အဒ ဆရာေတၾရႚ သေဘာတရားေတၾက ကားဖးနားဝ ရႀ႟ေလာကပၝရႀင" ကၾသည ခတက ဟလႀည ဒလႀည လပကာ၊ "လမႁေရး သပၯပညာ ဆတာ ဘာလလႛ ခငဗားက ကေနာ တခၝက ရႀငးပဖးတယ" "မႀတမသားပ" "အဒ ဆရာေတၾက ထငသေလာက မဟတဘး။ အထးသဖင စမတသာက အေတာခာတယ။ ကေနာ

စာအပထမႀာ စမတသာ ဖငးပေတၾ ဖၾငခမယ" "ကမတႛ ဖတပၝမယရႀင။ စတခပၝ။ ေခတေပ အယအဆေတၾကလ ကမတႛက ရငေဘာငတနး လကႎင

ေအာင ေလလာေနကတာပၝ" "အငး ဒလတာဝနမးက သပၯနညးက ဗဟသတမရႀတ မနးကေလးလကထ ေပးထားတာ အေတာထးေပ

ဆနးေပတာပ။ ခငဗားတႛ ဌာနက အေတာ ေခတေနာကကေနေသးတာပ"

32 ဝေလာကဘ၊ ဝလဖရငကလင (၁၈၇၆)။ ။ အေမရကန စးပၾားေရးပၝရဂ။ ပရငစတနတကသလ၏ ဥပေဒႎႀင ႎငငေရးဥပေဒ ပၝေမာကၡ အလပသမားမား၏ ဖလေရးအာမခ၊ ေခတသစႎငငမား၏ အစးရအဖၾႚအစညး စေသာ စာအပမားက ေရးသားခသည။ 33 ကနနႛ၊ ခားလစအာသာ (၁၈၆၁-၁၉၁၅)။ ။ အေမရကန ေဘာဂေဗဒ ပညာရႀင။ နယးေယာက႓မႚ ကနသၾယမႁ ဂာနယ၊ စပရငးဖး ရပတဘလစကန သတငးစာတႛတၾင ေငၾေကးလပငနး၊ သတငးေထာက လပခသည။ ေငၾးေကး စနစဆငရာ စာအပစာတနးေပၝငး မားစၾာက ေရးသားခသည။

28

"ဒၝကေတာ ဖၾငတာမႀ ေလးႎႀစ ရႀေသးတာပရႀင။ ေနာကတႎႀစ ႎႀစႎႀစဆရင အမား႒ကး တးတကလာမႀာေပၝ" "ဒၝေကာင ခငဗားက ေစာငေရႀာကေရး ေဂဟာအေကာငး ေခၝငး႒ကး ေရးေစခငတာကး။ အမးသမး ေစာင

ေရႀာကေရး ေဂဟာဖၾငဖႛ ေတာငးဆေနတာ မဟတလား" "ဟတပၝတယ။ ကမတႛက ေဒလာတသနး ေတာငးေနတာ။ ေမအတၾကက ေခာကေသာငး၊ အေဆာကအဥ

အတၾကက ေလးေသာငး ဆပၝေတာရႀင။ ႓ပးေတာ ႎႀစႎႀစေလာကဆက႓ပး အေထာကအပႛေပးဖႛ။ ဒၝေပမ ဒလၿတေတာ ကေတာ ခႃးတပားမႀ ကမႀာမဟတပၝဘး။ ေနာကႎႀစ ေ႟ၾးေကာကပၾ႓ပးလႛ လၿတေတာသစ တကေတာမႀပ ရမႀာထင ပၝရႚရႀင"

ကၾက မဟာဂ႟ဏာရႀင႒ကးပမာ၊ "ခငဗား ကေနာက ကညတယ။ ဒေတာ ခငဗားတႛ ကစၤက ကေနာ ကယတင ေခၝငး႒ကးေရးေပးမယ" ရႀာလ၏ ပၝးပငတၾင အားနာေသၾးကေလး လၿမးသၾားသည။ ေစာငေရႀာကေရးေဂဟာ ေခၝငး႒ကးက ကၾေရးလ႖င

သပၯ ပညာအားဖင ေခာကပစကငး သလစငဖစမညမႀာ ေသခာေသာလညး ဖတမညသ ရႀမညမဟတ။ ဗလမႀႃး႒ကး ေကာငးသည ဝေလာကဘတႛ၊ စမတသာတႛက ကားဖးနားဝပင ရႀသမဟတ။ သႛေသာ သေရးလ႖င လဖတသည။ နလပနးတးမားပင သ ဘာဆလသညက ဒငးကန ဒကကန သသည။

"ကမတႛက ကမယဆတာ ေကးဇး႒ကးလႀပၝတယရႀင။ ဒၝေပမ ရႀငအခနက …" "မထပၝဘး။ ႓ပးေတာ အခၾနစနစအေကာငး ေရးေနတာကာ႓ပ။ လထပန႓ပး သးသပခငခနႎငေအာင

အသက႟ႁခနေလးေပးဖႛ စစဥထားတယ။ ဒေတာ သးေလးရကေတာ တခားအေကာငးေတၾ ေရးမလႛ စတကးတယ။ နက ဖနခၝ ဘာေဗးရးယားနယ34 ရႚ စကမႁလပငနး ပနာအေကာငး ေရးမယ။ သဘကခၝကေတာ …"

"ဒလ ကေဖာရတာ ကမတႛ သပေလးစားပၝတယရႀင။ ဒၝေပမ ဒကစၤမႀာ တလမတစ အခကအလကေတၾက အမား႒ကး ရႀေနေသးတယ။ ႓ပးေတာ ကမတႛ ဌာနရႚ ေနာကေကာငးရာဇဝငကလ ထေပာရအးမႀာ။ ကမ ဗလမႀႃး႒ကး ေကာငးက ခေရေစတၾငးက ေပာထား႓ပးသား ဆေတာ …"

"ေဟာ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး လာ႓ပ" ရႀာလသည သကပငး႒ကးတခက ခလကမေလ၏။ ကၾသည သႛဘကက ေရး႒ကးသတပာ လကလႀမးခကက

ရႀာလက လကမခ၍ ေတာေသးရႚဟ ရငေပၝသၾားေသာလညး လ႖ာေခာငမသည အတၾက ၁၈ မနစမ႖ အခနကနသၾား ရခငးက ႎႀေမာမဖစကာ ရႀာလက သၾားေတာမယဟ ႎႁတဆကသညကပင မကားလကမေတာေခ။

ရႀာလသည ကယကေလးမား ထၾက ပႃစ ညေအးေအးတၾင ေလးလမးေကာရႀ ေနအမသႛ ပနေလ႖ာက လာသည။ သႚစတထတၾင ကၾအေဖသည ဝရမးေပး႒ကး ဖစေလမလား ငယငယ႟ၾယ႟ၾယ မကေဖာဆးဖက လေန၍ ႎႀစေပၝငးမားစၾာ ပစထားေသာ သားက ေသၾးတးစမးေနခငး ဖစေလမလားဟေသာ စး႟ၾႚစတကေလး ေပမေလ၏။

(၇) ဘာေဗးရးယားပညနယ၏ စကမႁလပငနး ပနာသည ခလတမထ ဆးမ႓င ေခၝငး႒ကးတခသာ ဖစဖၾယရႀသည။ သႛေသာ ကကမာဟသည ဖယေရႀာငး၍ ရစေကာငးေသာအရာ မဟတေခတကား။

ကၾသည ပစသတငးစာမႀ သႚေခၝငး႒ကးမားက ပႎႀပ႓ပးသည ေနာကပငးတၾင ပနဖတေလ မရႀ။ ကမာဖနခငေတာ ထေနႛက ႎႀငးက၍ ကၾ ဓာတရထား စးသည။ လကပလၾနး၍ ေနာကတစးကမႀ တကရန

က႓ပးမႀ တစတေယာကက တေနရာစာေပး၍ တကစးမသည။ ထဓာတရထားကသာ မစးမလ႖င ပစသတငးစာ စာစ ဆရာတႛ၏ လကခကက သကားမညမဟတ။ မကားလ႖င သႛဘဝလမးေကာငးသည တမးတဖ ဖစဖႛ မရႀ။

သႛထငးခေရႀႚမႀ လႎႀစေယာကသည ပစသတငးစာ ေခၝငး႒ကးကဖတကာ တဟားဟား အတကေနကသည။ "ရႀညလားစၾာ စတနးလႀညလညေသာ ေခၾးသနး ဆႎၬပပၾ႒ကးသည လၿတေတာက အပတကကလက ရႀေလ

သညတ။ ဟား ဟား ဟား" ကၾသည ပၾကေနသ ႎႀစဥး၏ လကထမႀ သတငးစာက အတငးေခၝငးလ႖ဖတသည။ သတငးစာကငထားသက

ငႃငႃစစ လႀညကညေနေသာလညး သဂ႟မထား။ ဟတပၝ႓ပ။ သတႛ ပၾကေနသညမႀာ သေရးေသာ ေခၝငး႒ကး။ သေရးခ သညမႀာ "ရႀညလားစၾာ စတနးလႀညလညေသာ ေသၾးစမး ဆႎၬပပၾ႒ကးသည လၿတေတာက အကပကငလက ရႀေလ သည" ဟ၍ ဖစသည။ စာစဆရာတႛက "ေသၾးစမး" ဆေသာ စကားလးက "ေခၾးသနး" ဖစေအာငလပသည။ သႛ ေခၝငး႒ကးတၾင ေအာဂလဆနစရာေကာငးေသာ၊ မသတစရာေကာငးေသာ ေခၾးသနး ဝငေမၿေနသည။

34 ဘာေဗးရးယားနယ = ဂာမနပည အေနာကေတာငပငးပညနယ၊ ႓မႚေတာမႀာ မႃးနစ႓မႚဖစသည။

ကၾသည ပႛစသတငးစာမႀ သႛစာမားက အမႁထားလႀသညမဟတ။ သႛေသာ သႛဥးေႎႀာကက ေမၾးထတလက သည စာသား စာေမးကေလးမားအေပ မညမ႖ပင ေသးႎပသမငယသည ဖစေစ ကယရငေသၾးပမာ ကငနာယယ စတ ေမၾးသည။ လက ေစာကားတာခႎငသည။ စာက အတႛအဆတ မခႎင။ ကၾ ေသၾးဆတသလ ဖႃဖတဖႃေယာ ဖစ လာသည။ ေခၝငးထတၾငလညး ေသၾးတဒနးဒနး ေဆာငလကရႀသည။ သႎႀင သႛစာက ဓာတရထားေပမႀ ေတေလဂပး မား၏ ေလႀာငဖတေပာငဖတ ဖစေအာငလပသည စာစဆရာ၊ စာပငဆရာ ရာဇဝတေကာင မားစၾာထမႀ သကၡာ ေလ႖ာေကး ေတာငးရေပေတာမည။

စာလး အမႀားအယၾငးမားအတၾက တာဝနရႀေသာ စာပငဆရာခပ မစၤတာပကက ၆ နာရခၾမႀ အလပဝငမည။ ကၾသည အခနတနာရ ေစာေနေသး၍ နကဖနအတၾက ေခၝငး႒ကးတပဒေရး႓ပး ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး လကသႛ ထည လကေလသည။

ကၾသည စကသတဂးဂး ဆေနေသာ အေပထပသႛ တကသၾားသည။ ဘေလာကခနးမႀ အကစစငရမးနႛက စးစးဝၝးဝၝး နေနသည။

"ပကဆတာ ဘယသလ" မငအလမးလမး ေပကေနေသာ စကဆရာေလးက ရႀညရႀညကငးကငး ႎႁတခမးေမၿးႎႀင လတေယာကက

လကည းထးပသည။ "စာပငဆရာခပ မစၤတာပက ဆတာ ခငဗားလား" "ကပပ" ပကသည တဖကကလာသည ေလသမာမာက နဂၝမကေစာငးဖင ပနေဖသည။ "ကပေခၝငး႒ကးက လရစရာဖစေအာင လပ႓ပး ကပက ဘာဖစလႛ အရႀကခၾရတာလ" "ေနစမးပၝဥးဗ။ ခငဗားက ဘာမႛလ။ ေပာစမးပၝအး" "ဒသတငးစာမႀာ အထးေခၝငး႒ကးေရးတ ကၾဆတာ ကပပ။ ဒမႀာ ကညစမး" ကၾသည ခတပာဖင မဥးထထတားထားသည သတငးစာမႀ အမႀားက ထးပလကသည။ "ဘာပလႛ ကပစာက မႀားေအာငလပရတာလ။ ဘာပလႛ ကပစာထမႀာ အယတတမာ ေခၾးသနးက ထရတာ

လ" မစၤတာပက ေဒၝသပနထလာသည။ ယခရကပငးအတၾငး စာလး အမႀားအယၾငးမားေကာငး မကာခဏ အဆ

အပၾက ခေနရ၍ သ စတအခဥေပၝကေနသည။ အထမခ ေ႔ကပနးကန ဖစေနသည။ "ဒလေပာလႛေတာ ဘာရမလ။ ေခာကပစကငး မႀနခငလႛ ဖစႎငပၝမလား။ တေနႛက ေကာလရႀစဆယ ပင

ေနရတာဗ။ မကစရႀနးတာကေလး ဘာေလး …" "ကပေခၝငး႒ကးမႀာေတာ မကစက မရႀနးရဘး။ ရႀနးတလက ဆးမရမႀာပ" "ဘာ။ ဘာ။ ပနေပာစမး" "ခငဗားထလက။ လႀမက ကနပစမယ" အခားလသာဆလ႖င "သၾားေတာဗာ။ ခငဗား သၾားရင ေကာငးမယ" ဟေပာ႓ပး ရယေနလက႟သာရႀမည။

သႛေသာ ပကကမ ကကေခၝငးဆတခသ မဟတ။ ႓ပးေတာ သႛပငနကတၾင သႛကလာ၍ ေစာကားေမာကား လပသည က မခႎင။ သသည မကႎႀာ႒ကးနလာကာ ညာလကသးတခက စၾပထးပစလကေလ၏။

ကၾသည လကသးစာလႀလႀ႒ကး မသၾား၍ ဒးကနမညေအာင လကသၾား၏။ ေအာကႎႀစထပမႀ စာစဆရာမား ကပင ဘယသမား လေသပၝလမ၊ လနာတငကားဘ ေခရမလား၊ မသာကားဘ ေခရမလားဟ ေတၾးကာ အေပထပ သႛ ေပးတကလာကသည။

အယဒတာကေလးသည ေယာငတးေယာငတာ မကႎႀာထားဖင ပနထလာသည။ မစၤတာပကက "သၾားဗာ။ သၾားေတာ" ဟ ေပာသည။ ကၾသည မစၤတာပကအနး၌ လာရပ႓ပး စကကညေန

သည။ "သၾားေလဗာ။ ေနာကထပ ႓ဂဟက မေနနႛေတာ" အယဒတာကေလးသည ေခပစလကပစ႒ကးရပကာ ပကက တထးတဆနး ကည႓မ ကညေနသည။ ပကသည မမက ဖက႓ပငႎငစၾမး မရႀသက အရမးကာေရာ လပမခငးအတၾက ရႀကတကတကဖစကာ၊ "မစၤတာကၾ၊ သၾားပၝေတာဗာ။ ခငဗားက ထးမတာ ဝမးနညးပၝတယ။ ခငဗားက မစရင ဒလဖစမႀာ

မဟတပၝဘး" ဟ ေပာလက ေလသည။ ကၾ အဖႛကား အသစကပခ႗တ အေတၾးထတၾင နစေနသည။ မစၤတာပကက သမထးႎင။ ဘယသႛကမႀလညး

သမထးႎင။ သႛေခၝငး႒ကးမားက တေလာကလးက ေစာကားခငတငး ေစာကားႎငေတာမည။ နဘယ ေဘးမရႀ အေကာငးကား ေခၝငး႒ကးမား၏ ေမၾးသဖခငသည ကယခပညာ အစၾမးအစ လးဝ မရႀ ခငးေကာငေပတညး။

29

ဤရနပၾသည သႛတသကတၾင ပထမဆး ဖစသည။ သႛေခၝငးထတၾင မေကာငးဆးရၾားစတက မစၤတာ ပကက ေတၾႚရာႎႀင ေကာက႟ကပစရန ေသၾးထးေန၏။ ႎႁငးႎႁငးခနခန သခမန စတကမ ရနပၾားသေလာက ေနာကထပ အရႀကကၾလမမည အေရးက သတေပးေန၏။

စတည စတမတ လၾနပၾသည ေကာကခမနးလလ ပငးထနလႀ၍ သႛနဖးတၾင ေခ႗းသးေခ႗းေပၝကမား တလမ လမ ယစးကေန၏။ သသည ဆငခငတတရား ႒ကးမားလႀသညဆေသာ သတကာတႛထက ပ၍ ဆငခငးတတရား ႒ကးမားသဖစ၍ သႛ ဆငခငတတရားက မေကာငးဆး႟ၾားစတက အေပစးရသၾားေလ၏။

"ခငဗားက ကေနာ လႀမကနမယလႛ ေပာမတယ။ စကားတညေအာင လပႎငတအစၾမး မရႀလႛ အဒ စကား က ႟ပသမးပၝတယ"

"ခငဗား ဘယကနႎငပၝမလ။ ကပကေရာ ေခၝငးငႛခေနမတလား" "ကေနာကေတာ တကယကနခငတာပ။ ဒၝေပမ ခေတာ ကနႎငတအား မရႀေသးဘး" "ေတာေတာဗာ။ ခငဗားက ဘာလပအးမႀာမႛလ" "ခငဗားက လႀမကနႎငဖႛလႛ တႎႀစ႒ကးစားရရင ႒ကးစားရမယ။ ငၝးႎႀစ႒ကးစားရရင ႒ကးစားရမယ။ ဒၝေပမ

ဒေလာကအခနဖနးဖႛ တနတအလပမဟတဘး။ ေနာငက ကေနာ ေခၝငး႒ကးေတၾထမႀာ ေအာဂလ ဆနစရာ ေခၾးသနး ေတၾ မထပၝနႛ"

ကၾသည မကႎႀာေသဖင ထၾကသၾားသည။ မစၤတာပကသည စာစဆရာမားႎႀင ေဒၝတလး ေမာတလး ေပာ၍ ကနခသည။

"ေခၝငးေကာငးတလ မဟတပၝဘးကၾာ။ သေရးေနတ အ႟းခးပနး အခၾနစနစ ေခၝငး႒ကးေတၾကသာ ကညေပ ေတာ"

မစၤတာပကသည ေလလေကာငာက အစ ပစသတငးစာတၾင ပၝသမ႖ စာမမားက ဖတရသည တပတ ၂၇ ေဒလာရေသာ စာပငဆရာဖစ၍ ကၾ၏ ေခၝငး႒ကး စာဖတပရတသတ တဥးလညး ဖစေနရေလသည။

ကၾ ဓာတေလႀကားဖငဆငးလာစဥ ဓာတေလႀကားထတၾင အရပေထာငေထာငေမာငးေမာငး လငယတဥးက ေတၾရ၏။

"ဟလ ေဒၝက" ထလငယက ကၾက ေဒၝကတာဟ မေခဘ ေဒၝကဟ အတေကာကေခသည။ "ေနေကာငးရႚေနာ မစၤတာ ကလငကာ" "မာကႃရ ကစား႟မႀာ လကေဝႀႛပၾကေလး တခ လပမလႛ။ ခငဗားတႛ အားကစား အယဒတာ႒ကးနႛ လာေတၾႚ

တာပၝ" ကလငကာက ကၾက ေစေစကည႓ပး၊ "အမပနေတာမႀာလား" ဟ ေမးသည။ "အငး" "လမးေလ႖ာက ပနမယမႁတလား။ ကေနာလလကမယ" လမးေပသႛ ေရာကေသာအခၝ ကလငကာက ကငနာစၾာဖင၊ "ခငဗား ကညရတာ ပးဟတဖႃ ကေနတာပဗာ" ဟ ေပာေလ၏။ "ေနေကာငးပၝတယ။ အသားေရာငကေတာ တသကလး ဒလပၝပ" "ဝမးနာ ေခၝငးကကေကာ မဖစဘးလား" "ေခၝငးေတာ တခၝတေလ ကကတယ။ ဒၝေပမ ေရး႒ကးခၾငကယ လပမေနေတာပၝဘးဗာ" "လပရမယဗ။ ေခၝငးကကတယဆတာ ကယထမႀာ ခ႗တယၾငးလာတာက ေခၝငးေခၝက ေပာတာပ။ ညစာ

စားတငး ခငဗားက ကေနာ ကညေနတာ။ ခငဗား မနကတငး အပရာကထရင ဇးသး မးဖတထားသလ ႟ႁႚတၾတၾ႒ကး ဖစမေနဘးလား"

"ဖစခငလ ဖစမႀာေပၝ။ ကေနာက ဇးသးမဟတေတာ ဘယသမလ။ ဒၝေပမ အေရးမ႒ကးလႀပၝဘး" "ကယကကယ လမမေနနႛဗႚ။ ခငဗားက ဘာဒကၡေပးေနသလ ဆတာ ကေနာေပာမယ" "ဆစမးပၝအး" "ကယလကလႁပရႀားမႁ လေနတာေပၝဗ" ကၾသည ကလငကာ၏ အသားအရည စစေပေပ၊ အရပေခာကေပ ခႎၭာကယ အတၨေဘာ႒ကးက မနာလ

တရႀည ဖစေနမသည။ ဒလလက ဘယသ ေစာကားရမႀာလ။

30

"ကေနာေနရာ ခဏေလး ဝငကညစမးဗာ။ ပစရာရႀလႛပၝ။ ကေနာက စတပဆင မနေနဂာေနဗာ။ ေဆးလပ တႛ၊ ဘလပရညတႛ၊ စာနယဇငးတႛ ေရာငးတယ။ ကေနာဆငမႀာ အားကစားသမားေတၾ၊ ႎငငေရးသမားေတၾ၊ ႓မႚလးပတ လညသမားေတၾလ စတညးခတယ"

"ဒေနႛညေနေတာ အခနမရႀဘးဗာ။ ေနာကမားမႀပ" "ဘာအခနလဗာ။ မေဝးပၝဘး၊ ညစာမစားခင ခငဗား စာေရးစရာ မရႀပၝဘး" သတႛႎႀစေယာက စတပဆငထသႛ ဝငလာကသည။ ကၾသည ကလငကာ မႀာေပးေသာ ေဖာရညတခၾကက

ေသာကသည။ "အားကစား႟ဆတာ မငဖးရႚလား" ကၾက မမငဘးေကာငး ဝနခသည။ "ဒဆငေနာကမႀာ ရႀတယ ေဒၝက။ ခငဗား ဒေနႛ အေတာ အထနာလာတယနႛ တတယ" "ခငဗား ဘယလလပ သသလ" "ခငဗားမကလးက သကေသခေနလႛေပၝဗ။ နက ဖနဆရင လႀလႀ႒ကး ဖးထေနမႀာဗႚ" "အေရးမ႒ကးပၝဘးဗာ" "ခငဗားက စတပ အေရး႒ကးတယ၊ ႟ပအေရးမ႒ကးဘးလႛ ထငေနတာကး။ အဒၝ ခငဗား မႀားေနတာဘ။

ခငဗားစတက သယေနတာက ခငဗား႟ပဗ။ ႟ပ႒ကး ဘးဘးလရင ဘာဖစမလ" "ဘယေတာ အလခမလဗ။ ကေနာ ကနးမာေရးက ေကာငးပၝတယ" "ေတာစမးပၝ။ ကေနာက မမငတာမႀ မဟတဘဟာ။ ခငဗားဟာက အလပဖလပပး ကယကယက ေသ

ေကာငး ကေနတာဗ။ သလား" "ကေနာ ဒလလပလာတာ ဆယႎႀစႎႀစေကာ႓ပ" "အဒၝမးေပၝ၊ တခၝဖစ တခၝေသဆတာ။ ခငဗားကယ ေမ႒ကးထေရာကသၾားရင စတတႛ စာတႛ ဆတာေတၾ

ဘယေရာကကနမလ" ကၾသည ဘာမ႖ ပနမေဖေတာဘ ပနရန ဟနပင႓ပး၊ "ေဖာရညတကတာ ေကးဇးတငပၝတယ။ ေဖာရညက ေတာေတာထးသားေနာ" "ေဟး ေဒၝက။ ေခၝငးကက ေပာကသၾား႓ပ မႁတလား" "တစကမႀ မကကေတာဘး။ အဒေဆးနာမယ ေပာစမးပၝဗာ။ စာတနးတေစာငေလာက ေရးခငလႛ" "နစ …" "နစ၊ ဟတလား။ နစေတာ မကားဖးဘး။ နပ ပကားဘးတယ" မႀတစ စာအပထတၾင နစအေကာငး ေရးမႀတရန ဟနပငေနသည ကၾက ကလငကာက … "ေနပၝအး၊ နစဆတာ နတၨ၊ ဘာမႀ မဟတဖးလႛ ေပာတာ။ ဒၝေသာက႟နႛ မထးပၝဘး။ ခငဗားပနလာခ။ ခငဗား

အတၾက တကယေဆးက ကေနာေပာပမယ" "အငး၊ အ" "ခငဗား နာရ႒ကး ထတပ မေနစမးပၝနႛဗာ။ ခငဗား အဒၝ ခကေနတာပ" ကၾသည ကလငကာ၏ သႛကစၤ သပငႎငပက သေဘာကသၾားသည။ ႎႀစဥးသား ဆငေနာကေဖးသႛ ေမႀာငထ

မထ စမးေလ႖ာကလာကသည။ ကလငကာက ဓာတေငၾႚမးက ညလကသည။ "မာကႃရ အားကစားကလပ ခနးမဆတာ ဒၝပ" ကၾ အမငတၾင အားလ းဆနးေနသည။ ဒငဗင ေမၾႚယာ႒ကးက ညေစာငအပသည ေမၾႚယာဟ သထငမသည။ ကလငကာက၊ "ေဒၝက။ ဒၝေတၾဟာ ခငဗားရႚ သသဓ ေဆး႒ကးပ" "ခငဗား ဘာေပာခငတာလ" "ကေနာ ေပာခငတာက ခငဗား ေနႛတငး အခနမႀန အစာစားသလ ေနႛတငး အခနမႀန ဒကလာ႓ပး တေနႛ

နာရဝက တနာရ ပငပငပနးပနး အလပလပဖႛပ" "ခငဗားနညးက အကးရႀႎငပၝတယ။ ဒၝေပမ ကေနာစာအပရႚ အခနက ဖထတလႛ မဖစဘး" ကၾသည ပားတပခရသ ပမာ ေနမထ ထငမသာႎႀင ေခာငးတခကဟနႛရငး ေပာသည။ "အဒၝ ခငဗားမႀားတာပ။ ဒအတငးဆရင ခငဗား စာအပ႓ပးေအာင ေရးဖႛ သကဆးရႀညမႀာ မဟတဖး။ ခငဗား

လပေနပ ပနစဥးစားပၝအး။ အ႓မအခနးေအာငး၊ တကပကပထင၊ တေနႛ နာရႎႀစဆယလပ" ကၾ ႓ငမေန၏။ ကလငကာ၏ ေလ႖ာကလခကသည သႛဆငခငတတရားက အသနားခလက ရႀသည။

31

32

"ခငဗားက ကေနာ ကတေပးလကမယ။ တေနႛ တနာရသာ ကယလကလႁပရႀား။ ခငဗား ခၝတငးထကလ အလပပ လပႎငမယ။ ဒငပညကပပညလ ေနေကာငးထငသာ ရႀမယ"

ကၾက ႓ငမ႓မ။ တေနႛ တနာရ႒ကးမားေတာင။ "က၊ တလစမးဗာ။ ေနာငဆရင ေဒလာတရာ ေပးေတာင ခငဗား မလာဘ မေနႎငေတာဘး။ ကေနာ

ေလာငးဝတယ" သႛစာအပ႒ကးမႀ နာရ ၃၀ ႎတရေတာမည။ ယခငက ဆလ႖င ဤစကာမးက သႛနားက လကသငခမည

မဟတ။ ယခေတာ ကာယဗလဘကတၾင သေပမမ ေဒၝကမမ ဖစေနသညဆေသာ အသက ရႀေနသည။ လၾနခသည ၁၀ ႎႀစကသာ သစနစတက ကနးမာေရး ေလကငခလ႖င ယေနႛ စာပငဆရာ မစၤတာပကက တခကတညးႎႀင အလ ထးႎငေကာငး ထးႎငခမည။

"ေကာငးပဗာ။ တေနႛ တနာရ တလစမးမယ" "ေကာငးပၝေလဗာ။ ခငဗား ေနာငတ မရေစရပၝဘး။ စတသာခ" မး႟ၾာ႟ၾာ ေနပပ အလပသၾား အလပပန လမးေလ႖ာကတာအပင ေနႛတငး ေလဟာပငတၾင တေနႛနာရဝက

လမးမန မန ေလ႖ာကရမည။ ညေန ၆ နာရတၾင အားကစား႟သႛလာ႓ပး နာရဝက အပငးအထနေလကငရမည။ ဤ သမဏ စညးကမး႒ကးအတငး နက ဖနမႀ စ၍ ကၾလပရေတာမည။

"ခငဗားက ပထဆး သငရမယ သငခနးစာက ကစားေဖာခငးက မစၤတာ တပမေခရဘး" "ေကာငးပၝပ ဝလ" "အားလးက ေခသလ ဘတလႛသာ ေခဗာ" ေရခေနေသာ လမးေပတၾင ႎႀစေယာကသား ေလ႖ာက၍ အမသႛ ပနလာကသည။ ကၾက မထတကေတး

လပေနသည။ ကလငကာႎႀင စကားလကဆ ကမသညအတၾက သႛကယသ မေကမခမး ဖစေနမေလသည။ ကလင ကာကမ သႛတပညေကာ အသစစကစကကေလးအား ကယလကလႁပရႀားမႁ မရႀ၊ ေလကငခနး မယဘ ေနႛမအား ညမအား အလပလပေနသမားအေကာငးက တေဖာငေဖာင ေပာလာသည။ ထပဂၢလမား၏ သငးခငးေမပက ကည ခငလ႖င တေနႛကမႀ ပဥးမညဟပင လလလားလား စကားကမးလႀမးလကေသးသည။

(၈)

ကၾသည ႓ငမ႓ငမ ကပကပ႒ကး ညစာစားေနသည။ အားလးက ဖးေရာငေနေသာ သႛမကစက စပစပစစ ဝငးကည ေနကသည။ သ အမႁမထား။ စားေသာက႓ပးေသာအခၝ သႛအခနးသႛ ပနတကလာသည။ သႛေသာ ကာကာ မေနႎင။ သႛအခနးသည ညတင မထငႎငေလာကေအာင ခမးခကခက တနသည။ တပတတတရႀ႓ပ။ သႛလကသည စာေရးမရ ႎငေလာကေအာင ထနာလၾနးမက ထနာေနသည။ ယခည ခၝတငးထက ပဆးသည။ ညစာ စားခနးသႛ သဆငးလာ ေသာအခၝ အမရႀင၏ သမးကေလး သႛအရင ေရာကႎႀငေနသည။ သႛ သခာစာအပမားက ပနႛ႒ကခငးႎႀင႓ပး ဖစေန သည။

ဖဖ ဤအခနးသႛ မလာခင။ ကၾလာမညက ႒ကတငသသည။ ထႛေကာင အကၡရာသခာ တၾက၍ ခက၍ ရလမးမမင။ သႛေသာ အေမက အပခနး ေအးလၾနးသည။ ဖဖအတၾက မသငေတာ။ သကေတာငသကသာ ေနႎင ေသာ ေႎၾးေႎၾးေထၾးေထၾး ညစာစားခနးသႛ ဖဖသၾားရမည။ သၾားက သၾားရမည။ ဖဖ ငၝေပာတာ ကားရႚလား။ ကၾက တေမႀာင ဖစေနသလား။ ဒၝေတာ ရႀာလ ေနာကတခၝ ထပေပာရင ရပၝတယ။

ဖဖက "ေကာငးေသာ ညေနခငးပၝ" ဟ မပၾငတပၾင ႎႁတဆက၍ ကၾက ဥးႌၿတ ပသည။ သႛမကႎႀာေပၝကက ဆးလႀသည။ ခၝတငးလပင "တးတး" စာတနးက ေထာငလကသည။

ဖဖသည ခၝတငးထက ပ၍ ေခၾခညေနသည။ နားရငး ပၝးရငး ပ၍ေခာငေခာင၊ မကစပ၍ ေငးေကာငေကာင ဖစေန သည။ သႛေခာငးဆးသသည ယေနႛည ပ၍ ပငးသည။ လညေခာငးက ယားလၾနး၍ သ မေအာငႎင။

ဖဖအဖႛ ယေနႛ မးလငးကတညးက အေပၝကအလမးမတည။ အပရာထခနတၾင မလႁပမေခာက မအမသာ ဖစေန၍ ေကာငးတက ေနာကကရသည။ စေစ႟35 သငခနးစာမရ၍ အတနးထ ဒဏေပးခရေသးသည။

ေနႛလညပငး ေကာငးလကဖကရညပၾသႛ သၾားစရာ ရႀေသာလညး အေမက မလၿတ။ သကလညး ႎၾမးနယ လၾနး၍ မသၾားႎင။ ညစာလညး မစားႎင။ ညစာစားခနးသႛ စာဆငးကကရမည ကစၤကလညး အေမႎႀင အခအခ

35 စေစ႟ မားကပတလယပ၊ (ခရစမတငမ ၁၀၆-၄၃)။ ။ ေရာမေခတ ႎငငေရးေခၝငးေဆာင။ ႎႁတမႁပၝရဂ။ လကတင ဘာသာ သငသတငး သႛစာက ေလလာရသည။

ေပာရေသး။ ယခ ၉ နာရထးခနတၾင အပခငေန႓ပ ဖစေသာလညး အကၡရာသခာက အေဖမေပ။ ဘဝႎႀယ ကမး တမးပၝဘ။ ငၝ အသကရႀငေနဖႛ မထကေတာ။

"မငး ငေနသလား" စားပၾတဖကမႀ ပမစတည႓ငမေသာ အသ ေပလာသည။ အေခအေနက ရငဆငရနအတၾက ဖဖ စကားတခၾနးမ႖ မဟ။ ႓ငမေနလကသည။ "ဘာဖစေနလႛလ" ပၝေမာကၡေလသက ေမးလာ၍၊ "ဘာမႀ မဖစပၝဘး" ဟ ဖဖက ကညဝတၨ ပးကေလးဖင မကရညစသမးရန မကေတာင ပတခတ ပတခတ

လပကာ ေဖသည။ "ပစာၥတခ ေဖေနေသာ တနာရေကာ႓ပ။ အေဖရႀာမရလႛပၝ။ ရႀငက ေႎႀာငရႀကမတာ ဝမးနညးပၝတယရႀင" ကၾက အတနကာ ႓ငမေန႓ပးမႀ လညေခာငးရႀငးသ တခကလပ႓ပး၊ "ပစာၥက တၾကလႛ မရဘးလား" ဟ ပန

ေမးသည။ "မရေသးဘး။ ဒၝေပမ ရမႀာပၝ။ ကမ ေကာငးေကာငးနားလည႓ပးသားပၝ။" ဖဖက ပငသကကေလး ႟ႁကလက႓ပး ရစတတငးသည။ ဖဖက သႛမကႎႀာက စာအပႎႀင အတငးအပထားသည။ သႛေသာ ကၾ၏ မကမႀနဝငး႒ကးမား ေနာကကၾယမႀ

အကညက တလႀပလႀပ ခစားေနရသည။ ဤအတၾငး ကၾ၏ စတေလာ လကေလ႖ာေလသဖင ေပာလကသည စကား ေကာင လနႛဖပသၾားသည။

"စာအပယခ။ ငၝတၾကေပးမယ" "အကၡရာသခာလ ရႀင နားလညတာပေနာ" ဖဖသည ေခာငးသက မသပရငး ေမးကာ ကၾေဘးမႀ ကလားထငတၾင လာထငသည။ သတႛႎႀစေယာက

အကားတၾင စာအပက ဖနႛလကသည။ "ပစာၥပစမး" ဖဖက လကညးေထာကပသည။ ပစၽာအမႀတ ၇၁။

"ေကာကနရတခ ေဆာကလပေသာ အလပသမားတဥးသည ေကာကတင ၁၀၅ တင စက႓ပး ေနာက တေနႛလ႖င ၂ တငက ေလ႖ာစကေသာ ေကာကနရတခလး ေဆာကလပ႓ပးစးရန ၆ ရက ပမကမညဖစေကာငး သရသည။ ထအလပသမားသည တေနႛလ႖င တငမညမ႖ စကထခ သနညး။"

ကၾသည ပစာၥက မငးေကာငးဒးစငး တေခၝကဖတ႓ပး၊ "တေနႛ ခနစတင စကတာေပၝ" ဟ အေဖေပးလက ေလသည။

ဖဖခမာ တအတသဖစကာ ကၾက ပႃးပႃးေကာငေကာင စကကညေနသည။ "က၊ မႀနရႚလား တၾကကညရေအာင။ မငးေရးထားတာေတၾ ဖတပစမး" "မသကနး 'က' သည တေနႛစကထေသာ တငအေရတၾကႎႀင ညမ႖ပၝေစ" "ဆကဖတ" "၁၀၅ က တညကနးထား။ 'က' က စားကနးထား။ ညမ႖ခငးသည အလပလပခသည ရကေပၝငးဖစသည။

၁၀၅ က 'က' − ၂ ႎႀင စားလ႖င ညမ႖ခငးသည တရက ၂ တငေလ႖ာ၍စကေသာ အလပလပရမည ရကေပၝငး ဖစသည"

"ဟတ႓ပ" "(၁၀၅ ÷ က − ၂) + ၆ ရကပ၍ လပလ႖င အလပလပရမည ရကေပၝငးဖစသည" "ဒလ ဘယဟတမလ" ဖဖက ေခာငးဆးလက႓ပး၊ "ကမေတာ မသဘး" ဟ ေပာသည။ "ပစာၥထမႀာ ၆ ရကပကာမညဆတာ ဘယရကထက ပကာတာလ" "ကာႎငတာထက ပကာတာက ဆလတာေပၝ" "ဒၝေပၝ။ ပစာၥရႚ အႌၿနးအတငး ခတၾကေပၝ" "ပစာၥ အႌၿနးအတငး၊ ပစာၥ အႌၿနးအတငး" ဆရာကၾက၊ "ရကပကာမယဆတာ တခပ ဖစႎငတယ။ မလ အလပလပခနႎႁနးထက ပကာတာပ ဖစရ

မႀာေပၝ။ အလပလပခနႎႁနးသစမႀာ ၆ က ေပၝငးထေလ" "ကမ နားမရႀငးဘး။ တကယပၝပ။ ကမ သပညဖငးတာပ"

33

34

"ဒလ တၾကကညစမး။ ကနး ႎႀစကနးရႀတယ။ တကနးက မလ အလပလပႎႁနးနႛ လပရင လမယရက အေရ အတၾက။ ဒတယကနးက အလပလပႎႁနးသစနႛ လပရင လမယရက အေရအတၾက။ က ဒကနးႎႀစကနးရႚ ခားနား ခငးက ဘာလ"

"အဒၝ ကမ မသတာေပၝ" "ပစာၥထမႀာ ပထားသားပ" "မေတၾႚပၝလား" "ဒၝဖင ၆ ရက ဆတာက ဘာလ" "အ၊ ကမ သ႓ပ။ သ႓ပ။ အဒၝက အလပလပရမယ ရကေတၾရႚ ခားနားခက မဟတလား" "ဒၝေပၝ။ က ညမ႖ခငးေတၾ ခေရးစမး။ မဟတဘးေလ အလပလပခနႎႁနး႒ကးရင ရကအေရအတၾက ငယရ

မႀာေပၝ။ ငယတာထက ႒ကးတာက မႎတနႛေလ" ယခမႀပင ဖဖသည သၾကလကခကခာစၾာ ေရးခလကႎငေတာသည။ ၁၀၅ ၁၀၅ (က − ၂) က

၁၀၅ က − ၁၀၅ က + ၂၁၀ = ၆ က၂ − ၁၂ က ၆ က၂ − ၁၂ က = ၂၁၀

၆ က၂ − ၁၂ က − ၂၁၀ = ၀ က၂ − ၂ က − ၃၅ = ၀ က − ၇) (က + ၅) = ၀

က = ၇ သႛမဟတ −၅ ဖဖသည မထပမပာ ခခသာသာကေလး ပးကာ ကၾ မကလးက ပနကညေန၏။ "ခႎႀစတင။ ရႀငေပာတ အတငးပၝပလား။ ရႀငလသာ ကမေတာရင ဘယေလာကေကာငးလကမလ။ သပ

သပက ေကးဇးတငတာဘ မစၤတာကၾရယ။ ကမ အပေတာမယ" "ေနာကက ဒလခကတ ပစာၥေတၾႚရင ငမေနနႛ။ ငၝက လာပလႀႛ" ကၾက ဖဖ အပးက တမငကလာ မကႎႀာလၿ႓ပးေပာသည။ ဖဖက "တကယေနာ၊ သပေကးဇးတငတာပရႀင။ ဒၝေပမ ရႀငက အေႎႀာငအရႀက မေပးခငပၝဘး။ ဒေနႛ

ညေတာင ဒက ဆငးလာဖႛ မဟတဖး။ အေမက အတငးဆငးခငးလႛ" "မငးအေမက ဘာပလႛ ဆငးခငးရတာလ" "အေပခနးက ေအးလၾနးလႛပၝ။ ကမ ေခာငးဆးေရာဂၝနႛ မေတာလႛ" ကၾက မကေမႀာငကပ၍၊ "အေပမႀာ သပေအးလၾနးတ ေနႛဆရငလ ေအာကထပ ဆငးလာခေပၝ" "ကမ ရႀငက လာမ႟ႁပခငပၝဘးရႀင" "ငၝမလာေစခငရင လာပၝလႛ ဘယေခေနပၝမလ" ကၾက ခပဆတဆတ စကားပတေပာခ႓ပး ခတက ေကာကကငလကသည။ "သၾားေပေတာ" ဟ သႛနညး

သႛဟနဖင ေပာလကခငးဖစသည။ သႛေသာ ဖဖသည ေကာငးစာအပမားက ဂငးညပကာ သေပာခငရာ ဆကေပာ ေနသည။

"မစၤတာကၾ၊ ရႀငနဖးက ဒဏရာ႒ကးက တခခလပေပးပၝရေစေနာ" "အ၊ ေနပၝေစ၊ အေရးမ႒ကးပၝဘး" "ရႀငဟာ ရႀငမမငေတာ ဘယအေရး႒ကးတယ ထငမလ။ ဟအာနကာ36ေလးဖစ ဖစ ဝစေဟဇယ37ေလး

ဖစ ဖစ နနေတာ တႛလကပၝေနာ။ ဟတလား" "ကစၤမရႀပၝဘး" "ေဆးတခခ ထလကရင မနမန အနာကကသၾားမႀာေပၝရႀင"

36 ဟအာနကာ မၾနတနာ။ ။ အေမရကတကတၾင ေပၝကေသာ ေနကာတမး။ ပၾနးနာ ပနာမားအတၾက အသးပေသာ တငခာေခ အဆပတမးက ထအပငမႀ ထတလပသည။ 37 ဝစေဟဇယ။ ။ ႟ကၡေဗဒ ေဝၝဟာရမႀာ ဟာမာမလစ ဗာဂးနးယားနားဖစသည။ ေမာကအေမရကတက အေရႀႚပငး တၾင ေပၝကေရာကသည။ အ႟ၾကႎႀင အေခၝကမႀ ေဆးထတသည။

= ၆ −

35

ဖဖက စတပကလကပကႎႀင လႀညထၾကသၾားသည။ ကၾစတတၾင အေတၾးတခ ေပလာသည။ အနာမကကမခငး လတကာက တေမးထ ေမးေနကေတာမႀာပ။ "အနာ မန မနကကမႀာ ေသခာရငေတာ …" "ကနးေသေပၝရႀင" ဟ ေပာေပာဆဆ ဖဖ ဝမးသာအားရ ေပးထၾကသၾားေလသည။ ကယလကလႁပရႀားဖႛ တေနႛတနာရ အခနေပးရမယ။ ဘရား၊ ဘရား။ ဖနးမယ အခနေတၾက ဘယေလာက

မားလကသလ။ ဘကေလာကကာလကသလ။ ပတစ၊ ကတေကး၊ ေဆးပလငး ႎႀစပလငးႎႀငအတ ဖဖ ပနေရာကေလသည။ "သပမကာပၝဘးေနာ မစၤတာကၾ။ ဒေဆးပလငးက ဝစေဟဇယ။ မစပဘး။ မနမနေတာ မေပာကဘး။ ဒေဆး

ပလငးက တာပငတင။ အနာမနမနကကတယ။ ဘာေဆးထရမလ" "တာပငတင" ကၾက အာဇာနညေလသဖင အေဖေပးသည။ ဖဖက ကငလညစၾာ ေဆးထညေပးေနသည။ ကၾအဖႛ သႛတသကတၾင မနးမသားတဥး၏ လကဖင ပထမဆး

အ႒ကမ အတႛအထခရဖးခငး။ သထငထားသလ အခရမဆးပၝလားဟ စတထတၾင သႛကယသ ေဖာငခကေပးေနမ ေလ၏။

"နာသလား" "ပ႟ၾကဆတ ကကသေလာကပၝ" "တာပငတငက အနာေတာ မနမနကကတယ။ ဒၝေပမ ဘယလေပာရမလ။ ဇာတသမးခနးကေလး ေရာက

ရငေတာ အေတာေနဆးတယ။ အဒအခၝက ကတမႀတသာခေပၝ" "ခႎငပၝတယ" "ေဆးထခၾငေပးလႛ ေကးဇးတငပၝတယ။ အကၡရာ သခာအတၾကလေပၝ။ မဂလာညပၝ" "မဂလာညပၝ" ကၾ အလပဆကမလပႎငေတာ။ တာပငတင၏ ဇာတသမးခနးသည ခကခငးေရာကလာသည။ သလမးထ

ေလ႖ာကသည။ သႛကယသ မညတၾနေတာကတးသည။ သႛေသာ ေဆးဖတက ခၾာမပစခင။ ခၾာပစလ႖င ေဆးထညတာ မႀားေလခငးဟ ဝနခရာေရာကမည။ သက ဘယေတာမႀ မႀားေသာ လစားမးမဟတ။

ထအခနတၾင ဘငလကရႀသည။ ဧညခနးေဆာင၌ စာဖတေနရာမႀ ေရငတ၍ ညစာစားခနးထသႛ ဝငလာ သည။ ေခသ ပငးပငးနငး၍ လမးေလ႖ာကလက၊ မညတၾနေတာကတးလက လပေနသာ ကၾက ေတၾႚရသည။ စကား မဟရ၍ ေထၾလကာလ မေပာ။ ေရက တကကခငးေသာကကာ ကၾကကည ကၾကကည လပေနသည။ သႛေသာ ကၾက ဂရစကား လကတငစကားဖင ကနတၾယ ဆေရးေနသဖင ဘငလကရႀခမာ တလးတပၝဒမ႖ နားမလညရႀာ။

ငၝးမနစအတၾငး ကၾ အလပစားပၾတၾင ပနထငသည။ ဖဖ ေပာခသလ တာပငတငက ပစပပေလာင ေလာ သၾား၍ မဟတ။ တာပငတငသည ရႀာဒရကႎႀင အဗကနဂ38တႛ၏ မးေလာငတကတမ႖ ပေလာငကင႓မကေနဆ။ ေခၝငး မးေလာငေနသညဟ ဆရမလ ဖစေနသည။ သႛေသာ ကယလကလႁပရႀားမႁအတၾက တေနႛ တနာရေတာင အခန ဖနးရမႀာပၝကလား၊ တစကနႛ တဗဇနာရရ အခနရခက လႛလစကရမႀာကလားဟေသာ အေတၾးေကာင အလပစားပၾ တၾင ခကခငး ပနထငခငးဖစသည။

ယေနႛည ႓ဂလဆးေမၿက ေမၿသည။ နာရဝကခနႛအတၾငး အနာပစပပေလာင သကသာသၾား၍ ကေလာင ေသာေတာ မညကကာရႀေသး၊ ပၝေမာကၡ႒ကး နကလဗးယပ တခၝးဖၾင၍ ဝငလာသည။ မးခစလခငသတေလ။ မးခစဗး တေထာင ေလာကဝယ႓ပး ကယအခနးထကယ ေလႀာငထားပၝလား။

ပၝေမာကၡ႒ကးက အေႎႀာငအရႀကေပးမခငးက သာယာညငးေပာငး ေတာငးပနသည။ သႛေသာ လာသတ သတ ပနသတသတ မဟတ။ မးလငးဖမႀ မးခစကယကာ ေဆးပငးလပက တစမစမမးညရငး ေဒၝကတာကေလး၏ ေခၝငးမႀ ဒဏရာက ကည႓ပး၊

"ခငဗား မေတာတဆ ခကမတယထငတယ။ စတမေကာငးဘးဗာ။ ကပဘာလပေပးရအးမလ" "ဘာမႀ မလပၝဘး။ ေကးဇးပၝပ"

38 ဟရႀာဒရကႎႀင အဗကနဂ = သမာကမးစာလာ ဗာဗလနပညမႀ "ပညာရႀတႛက အပစးေသာ ဝနဒေယလ (ပေရာ ဟတ ဒငနယယ) ၏ ပညာသငဖက ေရာငးရငးႎႀစဥး။ သမာကမးစာ ဒေယလ အနာဂတၨကမး ၃း၂၀ တၾင 'ခၾနအား ႒ကးေသာ စစသရတႛသည ရႀာဒရက၊ ေမရႀက၊ အေဗဒေနကာတႛက တပေႎႀာင၍ မးေလာငလကရႀေသာ မးဖထသႛ ခပစေစခငးငႀာ' ဟ လာသည။"

36

ကၾ၏ ေလသသည ပၝေမာကၡ႒ကး ပတေတာပတသၾားေလာကေအာင ေတာကေတာကခၝးခၝး ရႀလႀသည။ ပၝေမာကၡ႒ကးသည စကားေကာမပတ။ မးလငဖ႒ကးက မႀလက ေဆးလပမးခးမားက မႁတထတရငး၊

"ညတငး ခငဗား ဒမႀာထငရတာ ေအးေအးလလရႀမႀာပေနာ" "လမးလယေခၝင စာထငေရးရတာေလာက ရႀတာပၝဗာ" "ဟတလား" "အေႎႀာငအယႀကက အေတာမႀ မသတႎငတာခညးကး" ပၝေမာကၡအ႒ကးက ရယသၾမးေသၾးလက႓ပး၊ "ခငဗားေပာတာ အပစမတငပၝဘး။ ကၾနမႃနစဝၝဒ စစစစဖစေနတ ဒလ ဘရပသာမးမႀာေတာ တခၝတေလ

လ ကသကေအာင ဖစရတတတာမးေပၝ။ ကပတေယာကအဖႛကေတာ ခငဗားက အခပ ေဘးမေပးပၝေတာမယဗား။ မဂလာ ညပၝ"

ည ၁၁ နာရတၾင မစၤမလာ လပလလပလႎႀင ဝငလာသည။ ေရေသာကခငသည။ ၁၁ နာရ ၄၅ မနစတၾင ကလငကာ ေရာကလာပနသည။ ပလငး႒ကးလကက ဆၾလာ၍ ဖဖထမႀ တာပငတငပလငး ေနာကထပ ပႛလက ပနပလားဟ ကၾ တၾနႛသၾားမေသးသည။ သႛအေကာလမးေဆး ဖစေန၍ ေတာေပေသးသည။

ေနာကဆးတၾင အသပလ လးဝတတ႓ငမ ကငးဆတသၾား၍ ကၾ စာဆကေရးေနေလ၏။ တ႓မႚလး အပ႓ပ။ တာပငတင ေဆးကလညး မပမေလာငေတာ႓ပ။ နာရ၏ စကခကခက မညသကသာ ကားရေတာသည။ ပၝရဂက ေလးသည သႛခစဖးေခၝငးဖားက ေပၾႚဖကလကသည။ သပၯပညာသည သႛက ရကရကေရာေရာ ခစတႛ ပနသည။ သႛစတအာ႟ သည အကနႉဘတငေအာင လၾငေမာပတကေနသည။

သႛ မေနာဝဉာဥတၾင ကငးေခာကပစကၾာေသာ လႛဘခနးဝၝ႒ကးက ဓမာ႟ရေနမေလ၏။ ေကစဆရာတႛ မကရမးမႀနးဆ ကသခကကနသည လမႁေရးသပၯ ပညတတရား ဥာဏေလႀကား႒ကးက သသာလ႖င တကလႀမးႎင သည။ လမႁေရး ပညတတရားမားက သသာလ႖င လကမၾနမဆၾ ပႉာနးႎငသည။ လမႁေရးသပၯ မဟာစမခက႒ကး၏ လ႖ႚဝႀကခကက သသာလ႖င ကနဥးအစ ယယပကေထၾးႎင႓ပး ပေသနညး ရႀာႎငသည။ ကမာ႒ကးတခလးက သသာ လ႖င ကလဆပ ႟ပထ႒ကး39ပမာ ေမာေမာ႔ကား႔ကား ကားယားခၾ နငးႎငသညဟေသာ စတကးအပမကမားက မင မကေနမေလ၏။

စတကးကမာမႀ ေမပငသႛ ဖတကန ပနကေသာအခၝ ည ႎႀစနာရထးရန ၁၅ မနစသာ လေတာသည။ မးလငးဖလညးေသ၊ အခနးလညးေအး၊ မးတငလညး ႓ငမးလ႓ပ။ ေမႀာငထ၌ စမးဝၝး၍ အခနးသႛ ပနရသည။ အပရာဝင ခန လၾနသၾားသညက သႛဖာသာသ မေကမခမး ဖစမသည။

တညလ႖င ၆ နာရခၾအပ၍ သႛအပယာဝငခန ညတနာရခၾ ဖစသည။ တႎႀစေန၍မႀ ငၝးမနစ အခနမလၾ။ ထး ဆနးေထၾလာ ယေနႛညဖႛမႀာကား အပရာသႛ တနးတနးမတမတ မဝငႎင။ လပစရာ ကနေနေသးသည။ သ၏ အခန ဇယား႒ကးက ထပၝး ေဖာကဖကရဥးမည။

အမခနးခ ပနာ မေပမက ကည႟ၿင ခမးေမႛဖၾယေကာငးေသာ ေနႛမား၏ သႛသမဏ အခနဇယား႒ကးမႀာ ၈း၂၀ = နနကစာ ၈း၄၀ =လမႁေရးသပၯ ၁း၃၀ = ေနႛလယစာ ၂း၀၀ = လမႁေရး သပၯ ၇း၀၀ = ညစာ ၇း၂၀ = လမႁေရး သပၯ

အခစစစ အခစမႀနတႛ၏ ခစခရးလမးဟသည ဘယေတာမ႖ မေဖာငဖႃးသကသႛ ထအခနဇယား႒ကးသည လညး မေဖာငမဖႃး။ ပထမ ပႛစသတငးစာ အလပက ဝငလာသည။ တနာရပသၾားသည။ ယခ သႛခႎၭာကယ အတၨ ေဘာ႒ကးက အခနေတာငးပန႓ပ။ ေနာကတနာရ။ အမရႀငမ႒ကး၏ သမးကေလး ပနာက အေရးေကာငး ဒနးေဒၝငး ဖကေသးသည။

သႛဘကက လကေလာမႁက ကေလးမက ငေတမာ႓ပးေရာ စတဖင အခၾငေကာငးေတာ မယစေကာငး။ သႛအခနသည ေနႀာငးေခတႎႀင ေႎႀာငးလတႛအတၾက ဖစသည။ အထကတနးေကာငးသ နလပနးတးကေလး၏ နေဝ

39 ဟကလဆပ ႟ပထ႒ကး = ေရႀးေခတေဟာငး အဘၾယ ခႎႀစပၝးအနက တပၝးအပၝအဝင ဂရႎငင ႟တက႗နး ဆပကမး၌ ခရစႎႀစ မတငမ ၂၈၀ က စကထခသည အပလ ေကး႟ပထ႒ကး။

37

တမေတာင ကစၤအတၾကမဟတ။ တပတ ငၝးမနစတနသည ဆယမနစတနသညဆလ႖ငပင တလ မနစေလးဆယ ကနမည။ မဖစႎင။ အခနဇယားတၾင ထည၍ မဖစႎင။

သႛေသာ ကယလကလႁပရႀားမႁ ေလကငခနးအတၾက တနာရကကား မတမးလၾယ မေရႀာငသာ။ အခနဇယား တၾင ပၝဝငေစရေတာမည။ သႛ အခနဇယားသစမႀာ

၈း၂၀ = နနကစာ ၈း၄၀ = လမႁေရးသပၯ ၁း၃၀ = ေနႛလယစာ ၂း၀၀ = လမႁေရးသပၯ ၄း၄၅ မႀ ၅း၁၅ = ေလဟာပငလမးေလ႖ာက ၅း၁၅ မႀ ၆း၁၅ = ပႛစသတငးစာလပ ၆း၁၅ မႀ ၆း၄၅ = ကယလကလႁပရႀားမႁ ၇း၀၀ = ညစာ ၇း၂၀ = လမႁေရး

ကၾသည ဆပငစတဖၾားထတၾင လကႎႀစဖကခတကာ အခနဇယား အ႓ပအပက႒ကးက ရငထမနာ ေငးစက ကညေနသည။

ပႛစသတငးစာတၾင ေနာကဆးဂယလမားက ပ႟ဖတရငး ေဆးတမႀနးေနမည မစၤတာပကခမာ သႛ 'ေခၾးသနး' မားက ေနာငလာေနာငသားတႛအတၾက မဟာေမ႖ာလငခက႒ကးက မညမ႖ေဗာငးဆနေအာင ကကခပစလကက ေကာငး သသာသလ႖င မားစၾာ ရငသပအသ ဖစရႀာလမမည မခ။

(၉)

ကာသပေတးေနႛ ဂာမန ကတလၾနကပၾ40သည ေပာ႟ၿငကညႎးစရာ အပမကပမာ ဖစသည။ ဝၝတၾငးကာလ41 ကန ဆးခၝနး အခနဖစ၏။

၁၈၇၁ မႀ စ၍ ကပၾရာသတငး ဂာမန ကပၾမားက ေခာက႒ကမ ကငးပေလရႀသည။ ကပၾေနႛတၾင မငးက ရထား႒ကးမား တသတတနး။ ဓာတေလႀကားမား တကခညသကခည။ စ႒ကမား ေယာကား မနးမ အပည။

ခနးမေဆာင႒ကးထ၌ စတၾအခႚ ကခနေနက႓ပ။ စငမငေပ၌ ဖကဇ၏ ဟနေဂရ ဂတဆရာမား တးမႁတေန က႓ပ။ ခားလစ ဂၝဒငနယာဝကစႎႀင မစၤ မလစငေအဗာရတႛ ဝငလာကသည။ လ႒ကးသမမားက ဂၝရဝပ႓ပးေနာက ကလားထငတၾင ထငကသည။ ဝကစသည ကလားထင ႎႀစလးက လကကငပဝၝဖင သစၤာေႎႀာင႒ကး တညးသလ ခညတၾလကသည။ ထႛေနာက သတႛသည ပနးလပပာ ေလမႀာ ဝသလ ဂတလႁငးထတၾင ကခန ေမာပၝသၾားကေလ၏။

မစၤေအဗာရက၊ "ဒေနႛည ကမ လၿတေပာတာပရႀင။ ဘာေကာငမႀနးမသဘး" မစၤေအဗာရ ဤမ႖ေလာက အလႀ႔ကယသညက ဝကစ တခၝသားမ႖ မမငစဘး။ ထအလႀႎႀင နးနးကပကပ

ရငခငး အပရခငးသည သႛက ယစမးရေဝေစသည။ ဝကစက၊ "ကေနာကေတာ ကေနာက ေပာေအာငလပႎငတအငအား ခငဗားမႀာ ဘယေလာကရႀတယဆတာ ခငဗား

ကယ ခငဗားသမႀ သရႚလားလႛ ေတၾး႓ပး အသေနတယ" ဂတသရပသၾား၍ လေတာထမႀ ေကၾႚပတ တးေဝႀႛ႓ပး ကယေနရာသႛ ကယပနလာကသည။ သတႛ စတၾ

ေလ႖ာကလာသညက မကစေပၝငးမားစၾာက ဝငးကညေနက၏။

40 ဂာမနကတလၾန = စတၾေပၝငးမားစၾာ စေပၝငး၍ ယမးကၾကေပာငးသလ ကကၾကအမးမး ေပာငးကာ လကာကခန နညး။ ပငသစပည၌ထၾငသည ကနညးဖစေသာလညး ဂာမနကတလၾန သႛမဟတ ဂာမနဟ အတေကာက ေခေလ ရႀသည။ 41 ဝၝတၾငးကာလ = ခရစေတာ ေသလၾနရာမႀ ထေမာကေသာေနႛ အထမးအမႀတ ဖစေသာ အစတာပၾေတာရက မတငမ တနဂေႎၾေနႛမပၝ ရကေပၝငး ၄၀ တတ ပၾေတာရကဖစသည။ ဝၝတၾငး အစရကမႀာ အကရႀ ဗဒၭဟးေနႛ ဖစသည။ (အစတာပၾေတာရကသည။ ေနႛည အခနနာရ တရႀည ညမ႖ေသာ သမရာသ အလၾန ပထမဆး လပညေနႛအေကာ ပထမ တနဂေႎၾေနႛ ဖစသည။ အမားအားဖင ဧ႓ပလတၾင ကေရာကေလရႀသည။)

မစၤေအဗာရသည ေခာသည၊ ကကတက ခမးသာသညဟ သတငးေပးသည။ ဝကစကမ ပငကယအရည အခငး ရႀသည။ ေယာကားေခာ ေခာသည။ ပၝးနပခကခာသည။ ယဥေကးသည။ ေခတသစ အေမရကနေတာငပငး သား လငယပစ ဖစသည။ လ႒ကးလေကာငးလညးဖစ၊ ဒမကရကတစ ဝၝဒတဥးလညး ဖစ၍ အနာဂတက စးပငမည အႌၾနႛတလလ လငယတဥးဖစသည။

"ဒ မတလ ၇ ရကဟာ တကယ မေမတႎငလႛ ဆရမယေနႛပ။ ဒေနႛ ဂဏထး႒ကး ႎႀစခ ကေနာဆ ေရာကလာ တယ။ ခငဗား တေယာကထကသာ ေပာပခငတယ"

မစၤေအဗာရသည သႛမကလး႒ကးမားက ဝငလက၏။ ႟ၿနး႟ၿနးလေသာ မကလး႒ကးမား။ မအေသၾးလ စမးဖနႛ ဖနႛ မကလး႒ကးမား။ မဝနးမကယ ထးထးခားခား သၾယလားေသာ မကလး႒ကးမား။ ဝကစသည ထမကလး႒ကး မားက သမးကး စးစကကညေန၍ မစၤေအဗာရက ညငသာစၾာ ပးပလက၏။

"ေနာကဂဏထး တခကေတာ …" ဝကစက စကားဆကသည။ "ေနာက ဂဏထးတခကေတာ ကေနာက ဘလနးေကာလပ ဥကႉ ရာထး ေပးခငေနတယတ" "ေအာ၊ ဟတလား။ ရႀငကေရာ လကခမႀာလား" ဝကစက ေခၝငးညတလက႓ပး၊ "ေဆာငးမကနခင ဆငပယႎႀင ဝကစ ကမၯဏဟာ ဆငပယနႛ တေယာကေယာက ကမၯဏ ဖစေတာမယ။

ကေနာက သတႛ ဇၾနလမႀာ ေ႟ၾးမယ။ ဒကစၤ ဘယသမႀ မသေသးဘး။ ခငဗား တေယာကပ သတယ" "ကမကလ ဂဏယပၝတယရႀင။ ဒၝေပမ အခအလပက ဘာဖစလႛ လကလၿတခငရတာလ" "ကယလပရည ကငရညက ေငၾေနာက ေကာကေကာကပၝ လကေနရတ အလပမႀာထက တခားမႀာ ပ႓ပး

အသးခ ခငလႛေပၝ" မစၤေအဗာရက သႛစကား အသးအႎႁနးက မ႒ကကလႀေခ။ "ကမာေပမႀာ အ႒ကးဆး စေတာရႀယယာ လပငနးရႀင႒ကး ဖစလာေတာငမႀ ေသသၾားရင ဘယသက အမႀတ

ရမႀာပ။ ကေနာက လထက အလပအေက႗း ပခငတလ။ ကယပညနယ၊ ကယ႓မႚ၊ ကယပတဝနးကင တးတကမႁရႀ ေအာင လပႎငဖႛ ေမ႖ာမႀနးတလ။ ဒေကာလပ အလပက …"

ေပာတနးဆတနးက ကကၾကေပာငးသၾား၍ ဘဗာေလဘတလကသႛ မစၤေအဗာရ ပၝသၾားသည။ အေကာငး သငခငေတာ ဝကစသည ရႀာလေဝလငႎႀင ကကၾက တၾမလကသည။

"ဒ ကပၾကေတာ သပ႓မငတာပေနာ" ရႀာလက ေပာသည။ "ရႀငနႛ မေတၾႚရတာ ႎႀစပရေစၽဒ ကာလႀ႓ပ ထငေနတနး ခလေတၾႚရတာ ဝမးသာပၝတယရႀင။ ရႀင မနႛခၾနးက

ေကာငးလကတာ။ ကမ လေလးေယာကကေတာင ေပာပ႓ပး႓ပ" "တခား ထးခားတာကေလးေတၾေကာ ေပာစရာ မရႀေတာဘးလား" "ရႀပၝရႀင။ ဒေနႛည ရႀငအတၾက လာသမ႖ထမႀာ အေခာဆး အလႀဆး ဆတာနႛ …" "အမနႛရႀပၝ ခငဗာ" "သႛအတၾကလ ဒဧရာမ ခနးမ႒ကးထမႀာ အေတာဆးလဆတာပၝပ" "အဒၝကေရာ လဘယႎႀစေယာကက ေပာ႓ပး႓ပလ" စကားမပတမ ကကၾကေပာငး၍ လခငးကၾသၾားပနသည။ သတႛခငး လကခငး ပနဆကမခနတၾင၊ "ခားလစ ဂၝဒငနယာ ဝကစကပ ေပာပရပၝေသးသတ ရႀင" ကမာေပတၾင ကသခနသ ကေဋကဋာ ေပၝေသာလညး ရႀာလကပမႀာ လတငး ေငးကညရသည ကပမး ဖစ

သည။ လႁပရႀားမႁ၏ ကဗာ။ ရႀာလက ေအဗာရထက သသသာသာ ေခာသည လႀသညဟ အမားက ယဆကသည။ သႛ ကယဟနက မႎၾႚေပာငး။ သႛအသက မမႃခ။ သႛမကလးက မေကာပ။ သႛေသာ ႟းဆနဆန၊ အရာရႀဆနဆန၊ လကေရးတ စာေရးမဆနဆန၊ ဟနအမအရာလညးမရႀ။ သႛဥးေႎႀာကထတၾင ခႚငႎၾမးပၝးေသာလတနးစားအား ကယမ ေစာငေရႀာကေရးအတၾက အခကအလကမား ပညလ႖မးေနေစကာမ ထအခကအလကမားသည ကပၾ ခနပၾ ဧညခပၾ စကားဝငး၌ ႟းတးရတတတမ႖ မေပ။

ဝကစသည တၾကေနရငးက ရႀာလက ငႛကညလကသည။ သႛေသၾးထတၾင ဂတလႁငး ထေနသည။ ဘလနး ေကာလပ ဥကႉ ရာထး ကမးလႀမးခကက ေပာပသည။

ရႀာလက သဘာလပမလ မေမး။ သလပခငေသာ အမားအကးေဆာငလပငနး လပခၾငေပေလ႓ပဟ ခက ဆ နားခၾကက မးေတာကေသာ ရႀာလက သလကသည။ ထႛေကာင သပၝ ေရာေပာမသည။

38

39

ဝကစသည သႛအစအစဥမားက ရႀာလအား စကာပတကးေပာပေနေလ၏။ ဘလနးေကာလပက ေခတသစ ပညာေရး အဖၾႛအစညး႒ကးဖစေအာင လပမည။ ပညနယႎႀင ႓မႚေတာ တးတက႒ကးပၾားေရး၌ တတပတအား ပၝဝငက မည လငယလထက ရရေတာကကေလးမားက ေမၾးထတမည။

"ကေနာက ဇၾနလမႀာ ေ႟ၾးမယ။ ဒၝေပမ အတအကေတာ မသရေသးဘးေပၝ။ ဒစကားက လ႖ႚဝႀကထားေနာ။ ဧ႓ပမႀာ ကေနာ လပငနးက ဖကမယ။ ေမလမႀာ ေကာငးသစေတၾ ပဝငလာေအာင လႁႚေဆာေရးေတၾ လပမယ။ ဇၾနလမႀာ ဥေရာပက သၾားမယ။ ကမာေဟာငးရႚ ပညာေရးစနစေတၾက ေလလာမယ။ သဂတလလယ ဆရင ဥကႉ စားပၾမႀာ ထင႓ပ"

ရႀာလက ဘနးေတာဘၾႚ ေတးသသလ ကညႎးဝမးေမာက စကားဆသည။ ရႀာလသည ဘဗာေလဘတက လကေဆာငေပးသည ႎႀငးဆ ပနးစညး႒ကးထမႀ တာတာနရေသာ ႎႀငးဆပနး

တပၾငက ခးကာ၊ "ပညနယ ကယဆယေစာငေရႀာကေရးဌာန လကေထာက အတၾငးေရးမႀႃးက ဥကႉ႒ကး ဝကစက သစၤာ

ေတာခ အထမးအမႀတနႛ ပနးလကေဆာင ဆကပၝတယရႀင" ဟ ရယ႟ၿနး႟ၿနး ေပာလက၏။ "အား၊ ဥကႉ႒ကးက ပနးက သႛအကႈအဖးမႀာ ထးေပးဖႛ သစၤာေတာခကေလးက အမနႛရႀေတာမတယ" ခဏကာေသာအခၝ ဝကစသည မစၤေအဗာရႎႀင တၾကေနေလ၏။ ဂတသဆးလ႖င ညစာ စားကဖႛ ပငသည။

မစၤေအဗာရသည ကလားထငမႀ ထကာ ႎႀငးပနးကေလး တပၾငက ယလကသည။ "လႀတယေနာ၊ ကပၾအတၾက ေကးဇးတငလႛ ပနးလကေဆာင ကေလး ေပးပၝရေစ" ဟ ေပာ႓ပးမႀ ဝကစ၏

ရငဘတမႀ ႎႀငးဆနနက မငကာ "ေအာ၊ ရႀငမႀာ ပနးရႀေန႓ပပ" ဟ မကႎႀာထားကေလး မသမသာပငလ႖က ေပာ သည။

ဝကစက ခပေသာေသာ ရယလက႓ပး ႎႀငးဆပၾငက ဖတ၍ အတထထးထညလကသည။ "က ထးေပးေလ" "မလေတာပၝဘးရႀငရယ။ ပနးဆတာ ခဏနႛ ညးတာမးပဟာ" "ထငတလးနႛေတာ မလပလကပၝနႛဗာ။ ဒကေလးမေတၾက ကေနာနႛ အဝ ဆကထက သလာကတာ။ သတႛ

က ပနးထးေပးေတာလ ဘယငငးလႛ ေကာငးမလ။ က ခငဗား ပနးက ထးေပးမႀာသာ ထးေပးပၝ" မစၤေအဗာရက ေခၝငးခၝလကေသး၏။ ႓ပးမႀ မကလးခငးဆငလကကာ ဝကစ၏ ရငတၾင ႎႀငးပနးဖႃဖႃ

ကေလးက ထးေပးလကေလ၏။ ညစာစားပၾတၾင တယႀဥတၾ၍ စားက ေသာကကရငး၊ "ရႀငလပငနးက စၾနႛရတာခငးအတတ ေကာလပထက႒ကးတ တခား လထအဖၾႚအစညး အလပတခခ လပ

ပၝလား" ဟ မစၤေအဗာရက စကားစသည။ "လထကလ ေတာငးဆအးမႀကး" "တေနႛက ရႀငမတေဆၾ႒ကး ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးနႛ ေတၾႚတယ။ သက လေတာ လေကာငးသာဆရင ႓မႚေတာ

ဝန ဘဝကေန႓ပး ဘရငခ ဖစႎငသတ။ လေတာ လေကာငးဆတာ ဘယလလမးလႛ ထငသလ" ဝကစက မသေကာငး ေခၝငးခၝပသည။ "ရႀငလလမးတ၊ သလား။ ႓မႚေတာဝနကေန ဆးနတအထက လၿတေတာအထ တကႎငမႀာတ။ ဒေတာ

ဘာပလႛ ေကာလပ ဥကႉ အဖစနႛ ထၾကေပၝကမရႀတ တလမးသၾားထက ေခာငပတမေအာင ဝငရမႀာလ" ဤသႛဆလ႖င ဒလငလာကေပာ၍ ဆငမဆငက ေဖသညမႀာ ေကာလပ ဥကႉရာထးသည မပနလမး

မဟတ။ ပညသႛ အေရးအခငးမားက ေစာင၍ ေလလာေနမည။ သတငးစာမားတၾင ေဆာငးပၝးေရး႓ပး ပညသႛ ထငမင ခကက ဖနတး ေဖာထတမည။ အေခအေနက ေတာငးဆလ႖င ႎငငေရးထသႛ ေခစပစဝငလာမည။

"ဒလဆလ ပႛစသတငးစာ အယဒတာ လပတာကမႀ ေကာငးအးမယ" ဒလငလာ သကပငးကေလး ႟ႁက၍ေပာသည။ ဒလငလာ၏ စကားသည ဆငမဆင42၏ ေခၝငးထတၾင စၾဝငသၾားသည။

42 ဆငမဆင = သမာကမးစာ ဓမေဟာငးကမး တရားသ႒ကးမႀတစာ ၁၆ လာ မာယာရႀငႎႀင ဗလ႒ကး ဝတၨက ရညႌၿနးသည။ တရားသ႒ကး မႀတစာတၾင ေဒလလႎႀင ရႀဆနဟ ေရးသည။ ရႀဆန (ဆငမဆင) သည အငအား႒ကး သည။ ခေသကပင ဆတသငယကသႛ ဆၾဖတ သတႎငသည။ ရႀဆနသည ဣသေရလအမး ဖစသည။ ဣသေရလ အမးက အပစးေသာ ဖလတၨအမးက သတညစ႓ပး ဣသေရလ အမးက ႎႀစ ၂၀ အပစးသည။ ဖလတၨမငးတႛက ရႀဆန၏ ႒ကးေသာ ခၾနအား အဘယမႀာ တညသနညးဟ သလ၍ ရႀဆန ခစေသာ ေဒလလ (ဒလငလာ) က

40

ကပၾ ေစာေစာသမးသည။ အပနတၾင ဝကစသည ရႀာလေဝလငႎႀင မကႎႀာခငး ဆမပနသည။ "ဥကႉ႒ကးရႚ ကစၤ စဥးစားကညမတယ။ စဥးစားေလ ပ႓ပး သေဘာကေလဘ။ ေကာငးသားေတၾက လမမာ

ေရးခားရႀဖႛ အလပ႒ကးစားဖႛ သငပၝေနာ။ ကမတႛ ဌာနက ဒကၡၡေပးမယလေတၾလ ဖစမလာပၝေစနႛအးရႀင" "ပညနယ ကယဆယေစာငေရႀာကေရး ဌာနကေတာ ဘလနးေကာလပက မဖကဆးပၝဘးဗာ။ ဒၝထက

သတငးဆးတခ ေပာရအးမယ။ ခငဗား ပၝရဂကေလးက ပႛစသတငးစာ ဖတပစေတာမယ" "မဖစႎငတာရႀင" "ဒၝ႟ကတာေတၾ ဧ႓ပလမႀာ စဥးစားကမယ။ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးကလ ဖတပစဖႛ ေထာကခလမမယ။ သက

ေပာေတာ ေဒၝကတာေလးက ပဋကတအးကၾ ဖစေနလႛတ" ရႀာလသည ညးေယာသၾားသည။ "ရႀင မကႎငေတာဘးလား" "ကမႀာပၝ။ ဒလ အဖးတနပၝတယ။ မဖတေအာင ကေနာ တတႎငသေလာက လပပၝမယ" ေပာင႟ၿနးတာရာကေလးႎႀင ႓ဂလနကၡတ႒ကးတႛသည မစၤတာကၾအား သနားကယမကရ ေပဥးေတာမည။ တာရာကေလးက၊ "ေကးဇးတငလကတာရႀင၊ ဘယလေပာရမႀနးေတာင မသေတာဘး။ ဒပနးကေလးနႛဘ ေကးဇးဆပမႀပ" ရႀာလက ႎႀငးဆပနးစညး႒ကးထမႀ ကကသေရအရႀဆး အပၾငတပၾငက ဆၾႎႁတယလက႓ပးမႀ ေစာေစာက ပနး

တပၾင ေပးခ႓ပးဖစသညက သတရသည။ ဝကစသည သႛရငဘတက ကသတကရက ငႛကညလကသည။ ေတာေသးရႚ မစၤေအဗာရေပးသည ႎႀငးပနး

ဖႃကေလး ဘယကေနမႀနး မသ။ မရႀေတာ။ သသည ေစာေစာက ရႀာလ ေပးထားေသာ ႎႀငးဆပနးကေလးက အေပ အကႈအတထမႀ တယတယ ဆၾထတလကသည။

"ဥကႉ႒ကး ဒႎႀငးဆပနးက သႛအသေပမႀာ ပနဆငထားပၝတယ" "အဒပနးက ဥကႉ႒ကးအတၾကပၝ။ ဒတပၾငကေတာ ဒၝ႟ကတာ႒ကးအတၾက ေယာကားရငမ႒ကးအတၾက" ဟ

ဆကာ ဝကစ၏ အကႈ ရငဖးတၾင ႎႀငးဆပၾငက ထးေပးလကသည။ ပနးထးေပး႓ပးခနတၾင ရႀာလသည မစၤ ေအဗာရႎႀင မကလးခငး ဆမလကသည။ မနးကေလးႎႀစဥးသည တဥးကတဥး ထးထးလညလည ႟ၿငကညစၾာဖင ပးပရငး ဥးႌၿတ ႎႁတဆကလက

ကေလ၏။

(၁၀) "မစၤတာကၾ။ တမနစေလာက ေမးပၝရေစ"

"ေနအး။ အခန မေရာကေသးဘး" "စေစ႟ရႚ စာေတၾက ခကလၾနးလႛပၝ" "ခကတာေတၾ စထားလႛ ေပာထားတယ မဟတလား။ အခနေရာကမႀေမး။ ကးနာရကမႀ ငၝခဏနားမယ" ကၾက စာနားမလညလ႖င ဆဆညည ငမေနဘ လာေမးလႀည၊ ပေပးမယဟ ေပာထားသည အတငး ဖဖက

ညတငး စာေမးေနသည။ သႛေသာ အခနဇယားအတငးသာ ေမးရသည။ ည ၉ နာရထးလ႖င ကၾ အလပ ခဏနားသည။ ၉ နာရ ၄၅ မနစအထ ဖဖ၏ အခကအခမားက ရႀငးေပးသည။ "တးတး" ဆငးဘတ႒ကး မရႀေတာေသာလညး ကၾသည မးရထား႒ကးထက ပ၍ အခနဇယားကကေအာင လပသည။

"ကးနာရ။ ကငးခကတယဆတာေတၾ ယခစမး" ကၾက စေစ႟ စာအပက ခတဖင မလတမာ ထးလႀနလက႓ပး "မစၤ၊ မစၤ ဖဖ။ မငး လကတငသဒၬၝက နားမႀ

မလညတာ ခညးကး" "ကမက တခား မတေဆၾေတၾက ေခသလ ဖဖလႛပ ေခပၝလားရႀင" "ငၝက မငးမတေဆၾမႀ မဟတဘ"

ဖားေယာငးေမးေစသည။ ေဒလလက ေနႛတငးပဆာ၍ ရႀဆနက သႛဆပငက ရတဖတလ႖င ခၾနအားေလာမညဟ ေပာသည။ ရႀဆနအပေနစဥ ဖလတၨတႛက ရႀဆနတႛ ဆပငဖတ၊ မကလးေဖာက႓ပး ဂၝဇာ႓မႚသႛ ေဆာငယ၍ အကဥး ခသည။

41

ဖဖ၏ ဖႃဖတဖတ ပၝးပငေပ၌ ဖာေတာင ဖာခ ေသၾးေရာင ဖာသၾားသည။ "ကမက ဒေလာက ကညေနေတာ ကမက ခငလႛလႛ ထငတာေပၝရႀင" ကၾသည ေခာငးတခကဟနႛ႓ပး၊ "ခငပၝတယေလ။ ဖဖလႛ ေခေစခငလ ေခပၝမယ။ ဒၝေပမ မတေဆၾဆတာကေတာ မဖစဘး။ မဖစဘး။

မတေဆၾရႀတာ အခနကနတယ" "ကမက မတေဆၾ ဖစသၾားလ ခထကေတာ အခနပမေတာငးပၝဘးရႀင" ဖဖက စငးစငး႒ကး ေပာ၍၊ "ငၝ ဘာဆလတယဆတာ ငၝသတယ" ဟ နယးေယာက႓မႚရႀ မတေဆၾႎႀစဥး၏ ပငရႀင ကၾက ေဖလကသည။ "ဆပၝေတာေလ" ဖဖက ဆကေပာသည။ "ရႀငစာအပ႒ကး ထၾကလာေတာ ရႀင သပနာမယေကာသၾားေရာ ဆပၝေတာ။ မတေဆၾ မရႀဘ တကမာလးမႀာ

ရႀငတေယာကထ ဖစေနမႀာေပၝ။ ရႀငေသေတာလ ငမယလ၊ လၾမးကနရစမယသ တေယာကမႀ မရႀဘး ဆရငေကာ။ အဒၝ ေအာင မငတဘဝလႛ ရႀငထငသလားဟင"

"ေအး၊ ေအး။ ထငတယ" "ရႀငက လေတၾက ခငတာ၊ မတေဆၾ ဖစခငတာက ရႀငမလခငဘးလားဟင" "ငၝလခငတာ မလခငတာ ပနာမဟတဘး။ ေပာေပာေန ေသခလပေနဖႛ ငၝလဖစလာတာမဟတဘး။

လသားေတၾ အကးအတၾက ေလးနကတ အလပက လပဖႛ လဖစလာတာ။ အဒအလပက လပဖႛ စၾစၾ႓မ႓မ႒ကး အာ႟စးစကရတယ။ အေသးအဖၾေတၾက ရကရကစကစက႒ကး ဖယထတရတယ။ သေဘာေပၝကရႚလား"

" ဒၝေပမ ရႀင မနက ဖနခၝ ေသသၾားတယ ဆပၝေတာ" ကၾ၏ မကးမေပၝကေသာ ဧကစာကငသးမႁက ႟ၾႚထတစၾလမးစၾာ ဖဖက ေပာသည။ "ရႀငအတၾက တကယ

အစစအမႀန ဝမးနမယသ ရႀတာေကာ သလား" "မစဥးစားမဘး။ နယးေယာက ငၝမတေဆၾ ႎႀစေယာကကေတာ ဝမးနခင ဝမးနမႀာေပၝ။ သတႛပ ရႀတာပ" "သတႛ မဟတေသးဘး။ တခားရႀေသးတယ" "ဘရားသခငေလ" ဟ ဖဖက ေပာလမမညဟ ကၾ မႀနးဆမ၍၊ "ဘယသလ" ဖဖ စတပကသၾားသည။ ကၾက ေငးစကကညရငး ကေလးဆနဆန ဒဒး႒ကး ေပာခလကသည။ "ကမက ရႀငသတယ ထငေနတာ။ ကမေလ။ ကမေပၝရႀင" ကၾ မကလၿာခသၾားသည။ တခနးလး ေခတၨ႓ငမသၾားသည။ ကၾသည သႛရငထတၾင သ ေခေခမစ မစ

နားမလညေသာ ခစားခက အဆနးတခ ေပေနသညက သလကသည။ စကားဖတရန ဖၾငထားေသာ စာအပက ခတဖင ေခၝက႓ပး၊

"ကငး၊ ကငး။ ခကတာေတၾ ဆကရႀငးရေအာင။ က ကၾမေအာရမ၊ ကၾ႟က43" ဖဖသည အခနဇယားထက တစကနႛပမေန။ သ၏ "အမတ၊ စေစ႟နစ၊ အေရရႀငးနက၊ ဆလကေတး44"

စာအပက ပတလကသည။ အခားပစၤညး ပစၤယကေလးမားကလညး သမးလကသည။ ႓ပးမႀ ဆငးမဆင ဘမဆင၊ "ကမ ေရႀႚအပတ ေကာငးထၾကရေတာမယ မစၤတာကၾ။ ကမ စာေမးပၾေအာငေအာင ေဖႎငမယ မထင

ေတာဘး" ကၾက တအတသဖစကာ မေကမနပသဖင၊ "ဘာပလႛလ" ဟ ေမးသည။ "ကမ မကနးမာဘးတ။ ဒေနႛ လာကတ ဆရာဝနက ေပာသၾားလႛ" "မငးက စာေမးပၾ ေအာငခငတာလား" ကၾသည ခတဖင ကေယာငကယင ထငရာ ေလ႖ာကခစေနရာမႀ ေမးခၾနးထတသည။ "သပေအာငခငတာေပၝရႀင" ဆတ႓ငမေနသည။ ကၾသည ဗးစားဗငးစား ေပလာေသာ စတ႟းစတႎႀမးႎႀင နပမးလးေနသည။ ဖဖက

သညတငး စာပေပးခငသည။ နားမရႀငးမႀ ပေပး႟မဟတ။ ဖဖစာမားမား မကကရဘ စာလကႎငေအာင ပေပးခင သည။ ထ စတ႟းစတႎႀမးက ကမးကမးရမးရမးပင ခးႎႀမပစလကရသည။ ဤေနရာတၾင သႛပရဟတစတ၊ ကယကး

43 Quam 0b rem Quirites။ ။ လကတငစကား။ "သႛ ဖစခငးေကာင သငေမ႖ာမႀနးရမညမႀာ" ဟ အဓပၯာယရသည။ 44 M.T. Ciceronis Orationes Selectae ။ ။ လကတငစကား။ "အမတ စေစ႟ မနခၾနး ေကာကႎတခက" ဟ အဓပၯာယရသည။

စၾနႛစတ၊ အနစနာခစတက အထငကရ ပလကခငသည။ သႛေသာ ေနာငလာေနာကသား အမားေကာငးစားေရး အလႛငႀာ သႛ မဟာလပငနး႒ကးမႀ သအခနမခးႎင။

"ဆတာေပၝ" "ကမ လာမ႟ႁပႎငေတာလႛ ရႀငကေတာ ဝမးသာမႀာပဆတာ ကမ သပၝတယရႀင" "ဒလလ မဟတပၝဘး" ကၾသည ဖဖက အနးကပကည႓ပး သႛမကႎႀာကေလးက ေလလာေနသည။ "မငးသပမမာဘး။ ဒအခနဆ အပဖႛေတာ႓ပ" "ဟတပၝတယ။ ကမ မကနးမာမႀနး သပၝတယ" ဖဖ တကယလညး မကနးမာ။ ယခရကပငးအတၾငး ကယအေလးခန သးေပၝင ကသၾားသည။ ေစာေစာကလညး ၁၁ ေပၝင ကခသည။

စားပၾေပမႀ သႛလက ပနေညာငးေညာငကေလးမားသည မးေရာငပင ေပၝကထၾကေနသလ ထငရသည။ "ကမ ဆငးမလာရင ရႀင လၾမးေနမႀာလားဟင" ဖဖက မရႀကမ႟ၾႚေမးသည။ "လၾမးမႀာ ဟတလား" "မလၾမးဘး ဆတာ ကမ သပၝတယေလ" ကၾက နာရက ကညလကကာ၊ "မငး စာေမးပၾ မေဖရမႀာကေတာ ငၝဝမးနတာ အမႀနပ" ေခာငးတဟၾတဟၾတႎႀင ဖဖ ထၾကသၾား၏။ ဖဖႎႀင သႛေခာငးဆးသသည မဟာလပငနး႒ကးက ယေနႛည

အလကကနး ဆးမသ ဝင႟ႁပသၾားသည။ ဖဖ ထၾကသၾား႓ပးသည ေနာကမႀာပင သႛအေကာငးက စတထမႀ ပယေဖာက ရန တမနစ ခၾေလာက အခနကနရေသးသည။ ယခတဖန စာေရးစကႃ ကနေနပန၍ အေပထပသႛ တကယရန အခန ႎတရဥးမယ။

အခနေတၾ တႎတထ ႎတေနရခငး။ ဒၝပင သႛဘဝလ ဖစေနေလ႓ပ။ ကလငကာအတၾက ႎတထားရေသာ ရကေပၝငး သးဆယမႀ နာရမားသည ယေနႛ ေစေမာက႓ပ။ သႛေသာ

ကလငကာ က ေနာကထပ အခန ငၝးဆယရာခငႎႁနး တးေပးရန တကတၾနး ေတာငးဆသည။ သကယတငကလညး သေဘာတ ရန မဆၾတခငက ႌၾတခငေနသည။ ကယလကလႁပရႀားမႁ စတငလပခနမႀ စ၍ သ သသသာသာ ေနေကာငးထငသာ ရႀလာသည။ ေခၝငးမကကသညပင တပတခနႛ ရႀသၾား႓ပ။ အလပလညး ပ၍ လပႎငလာသည။

မညသႛပငဖစေစ တေနႛ နာရ ႎတရသညမာ ႎတရတာပငဖစသည။ တႎႀစ နာရေပၝငး သးရာေခာကဆယ ငၝးနာရ။ စာအပ႓ပးဖႛ သးလေနာကကသၾား႓ပ။ ကလငကာကလညး မကာမကာ အလညလာေသးသည။ ဖဖကလညး တေမႀာင။ (ယေနႛည ဆယရႀစမနစ အခနကနသည။) ေတာငသမဒၬရာရႀ လမသ သမသ က႗နးတက႗နးေပတၾင သၾား ေနပၝမႀ လၾတလၾတကငးကငး ေနႎငေကာငးေနႎငမည။ ဤအမတၾင လၾတလၾတကငးကငးေနဖႛကား ေမ႖ာလငခက မရႀ။

"အား။ မစၤတာကၾပၝလား။ ေတၾႚရတာ အေတာပ။ ကေနာ အခနး ခဏေပးဝငပၝအးဗာ။ ခငဗား အလပေတၾ သပမား တယဆတာ သပၝတယ။ ဒၝေပမ ကေနာ စထားတ စာအပကေလးေတၾ ပခငလႛပၝ"

ေလႀကားမႀ တကလာေသာ ပၝေမာကၡ နကလဗးယပက စာေရး စကႃယ႓ပး ဆငးလာသည ကၾက ဖတမႎၩက ပသည။ ပၝေမာကၡ႒ကး၏ အမႀနးကနးလမး မသခငးသည ပၝရဂကေလး၏ ခၝးခၝးသညးသညး စတအခဥေပၝက ေနခငးႎႀင ကၾကတ ဝငသၾားသည။

"ေကာငးပၝ႓ပဗား။ ေကာငးပၝ႓ပ" ဟ ကၾက ေဒၝပၾပၾႎႀင ေပာလကသည။ နကလဗးယပက သႛအခနးတခၝးက ဖၾငလကသည။ တပတလ႖င ၁၈ ေဒလာေပးရသည အခနးဖစ၍ ကၾ

မငဘးသမ႖ အခနးမားအနက ေနခငစဖၾယ အေကာငးဆး အခနးဖစ၏။ ကၾသည စာအပစငဘကသႛ ေလ႖ာကသၾား႓ပး စာအပနာမညမားက ကညေနသည။ ပၝေမာကၡအ႒ကးသည

အရပ ရႀညရႀညကငးကငး။ ေခၝငးတၾင ဆပင တပငမ႖မရႀ။ လကဖဝၝးလ ေပာငေခာေနသည။ ႎႁတခမးေမၿး႒ကးကမ ရႀညရႀည သနသန႒ကး ဖစသည။ နကငကင မတဆပေမၿး ခ႗နခ႗န တနႛနႛကေလးလညး ဖစသည။ မကစမားက မနက ေပာငလကသည။ မခးမခနႛ ကညတတသည။ နဖးေကာ႒ကးမား တၾနႛေနသည။ တ႒ကမတခၝက ခ႗နမေပ လၾငေသာ ႎႀာေခၝငးသည ယခအခၝ အလယမႀ ပငးပငးကးေနသည။

42

43

"ခငဗား ေလလာေနတာက သပၯပညာထငရႚ။ ကပမႀာ စပငဆာ45တႛ၊ ဟပဇေလ46တႛ၊ ဒၝဝင47တႛ၊ မးလ48တႛ၊ ဟၾမး49တႛ၊ ဂ႗နဖစ50 တႛရႚ စာအပေတၾေတာရႀတယ။ ႎငငမား၏ ဓနအငအား စာအပ51လ ရႀတယ။ ေဟာဒ စာအပေဟာငး႒ကးက ဆာဟငနရမနး52ရႚ ေခတေဟာငး တရားဥပေဒ ဆတာေလ။ ခငဗားဖတဖးမႀာေပၝ"

"အကနဖတဖးတယ" ကၾသည ခငးတၾင စာအပႎႀစအပ ညပထားလကက ေနာကတအပက ထပဆၾထတ ပန႓ပး ပၝေမာကၡ႒ကး အေမးက ေဖသည။

"ကေနာ ဖတဖးခတာေတၾ မားလၾနးလႛ စဥးစားရင အအားေတာင သငတယ။ ဘငဂငမငကစ53ပၝလား။ ဟား၊ ကေနာ သႛက ဖတဖးတ အခနတနးက စာကညတကတငးမႀာ သႛစာအပေတၾ မရႀေသးဘး။ အငး၊ ခငဗား စာအပ စငက ႎငငေရး ေဘာဂေဗဒ အေတာစသားပ။ အလဖရကမာရႀယ54 အေတာေကာငးတယ၊ ဒနကပညာေတာ ဘာမႀ မပၝပၝဘး။ ကၾနထရကဆရႀယ55 အလကားဟာပၝ"

45 စပငဆာ၊ ဟားဘတ (၁၈၂၀-၁၉၀၃) ။ ။ အဂလပ ဒနေဗဒ ပညာရႀင။ အဆငဆင တးတကေပာငးလမႁ သေဘာတရားသည ေလာကသးပၝးစလးက လၿမးမးသည။ လႚအဖၾႛအစညးကလညး သဇာသကေရာကသညဆေသာ အယအဆက လကကငထားသည။ 46 ဟပဇေလ၊ ေသာမတဟငနရ (၁၈၂၅-၉၅) ။ ။ အဂလပ သတၨေဗဒ ပညာရႀင။ စာေရးဆရာ။ ဒၝဝင၏ မတေဆၾ။ ဒၝဝင ဝၝဒက ႎႀစႎႀစကာကာ ေထာကခသ။ သပၯပညာက ေဆာငးပၝးမား၊ ေဟာေပာခကမားဖင လသမားေအာင ပၾထတ ေပးခသည။ 47 ဒၝဝင၊ ခားလစေရာဘတ (၁၈၀၉-၈၂) ။ ။ အဂလပ သဘာဝ ဝတၨပညာရႀင။ စာေရးဆရာ။ လသည ေမာကက ဆငးသကခသညဟ၍ သာမနအားဖင လ႓ပနးနားလညေသာ အဆငဆင တးတကေပာငးလမႁ သေဘာတရားက သကသထတခသ။ ကမာက ကငလႁပခေသာ မးရငးမား၏ မလအစ (၁၈၉၀)၊ လဆငးသကေပၝကဖၾားမႁ (၁၈၇၁)၊ စာအပမားက ေရးသားခသည။ 48 မးလ၊ ဂ႗နစတးဝပ (၁၈၀၆-၇၃)။ ။ အဂလပ ဒနပညာရႀင ေဘာဂေဗဒပညာရႀင။ အစးရ၏ လပငနးတာဝနသည လပဂၢလတဥးစ၏ ေကာငးကးက ေဆာင႟ၾကရန ဖစသညဟေသာ သေဘာထားက ကငစၾသည။ လၾတလပစၾာ ေတၾးကခၾင၊ ေပာဆခၾငက ပတပငသည အစးရ လပငနးမားက လကမခ။ ၁၈၅၀ တၾင သေရးေသာ လၾတလပခၾင အမညရႀ စာအပသည လတဥးခငးစ၏ အခၾငအေရးက ကာကၾယ ေရးသားခသည စာအပမားအနက ဂႎၩဝငေမာက စာအပဖစသည။ 49 ဟၾမး၊ ေဒးဗစ။ ။ စေကာတလနပညသား ဒနပညာရႀင။ သမငးပညာရႀင။ ဒၾာရဝၝဒ။ အေတၾႚအကသကသကဝၝဒ။ ႓ဗတသ႖ ဒနပညာရႀငမားအနက အထငရႀားဆး ဖစသည။ စတႎႀင ကးေကာငးဆကစပမႁ ဝၝဒက လကမခ။ ဘာသာေရးက ပစပယသည။ 50 ဖစ၊ ဂ႗န (၁၈၄၂-၁၉၀၁)။ ။ အေမရကန ဒနပညာရႀင။ သမငး ပညာရႀင။ အဆငဆင တးတကေပာငးလမႁ သေဘာတရားႎႀင ခရစယာနအယဝၝဒက ရငကားေစေပးခသည။ ၁၈၀၀ ပညႎႀစမား၏ ေနာကပငးတၾင အေမရကန ပညာတတ ေလာကတၾင သဇာလၿမးမးခသ ဖစသည။ 51 ႎငငမား၏ ဓနအငအား။ ။ စာအပအမည အပညစမႀာ ႎငငမား၏ ဓနအငအား၏ သေဘာသဘာဝႎႀင အေကာငးရငးမားက စးစမးေလလာခငး ဖစသည။ စးပၾားေရး ေဗဒပညာရႀင အဒမစမစ (၁၇၂၃-၉၀) ေရးသားခသည ကမာေကာ ေဘာဂေဗဒ ပညာစာအပ။ ၁၅၀၀ ခႎႀစ၊ ပတဝနးကငတၾင ေခတစားခေသာ ပညပသႛ ကနမားမားပႛ၊ ပညတၾငးသႛ ကနေလာသၾငးဆသည မာကငတင ဝၝဒက ပစပယ ေဝဖနတကခက႓ပး စးပၾားေရးတၾင အစးရ လးဝ ဝငမစၾတေရး (ေလဇဖယား) ဝၝဒ၏ သဇာရႀေသာ ေခၝငးေဆာငပဂၢလဖစသည။ ႓ဗတသ႖ ႎငငေရး ေဘာဂေဗဒစနစက တညေထာငသဖစသည။ 52 မနး။ ဆာဟငနရဂမးဆၾမနာ (၁၈၂၂-၈၈)။ ။ ႓ဗတသ႖ ဥပေဒပညာရႀင။ သမငးပညာရႀင။ ေခတေဟာငးတရားဥပေဒ အမညရႀ စာအပေကာင ေကာကားသည။ ထစာအပက ၁၈၆၁ တၾင ေရးခသည။ 53 ကစ ဘငဂငမင (၁၈၅၈-၁၉၁၆)။ ။ အဂလပ လမႁေရး၊ သပၯပညာရႀင လမႁေရးအဆငဆင ေပာငးလတးတကမႁ၊ အပပငးေဒသမား ခပကငေရး၊ အေနာကတငး ယဥေကးမႁ အေခခမႁမား တကယေရဝၝဒႎႀင ထဝၝဒလၾနသညေနာက စသည စာအပစာတမးမားက ေရးသားခသည။ 54 မာရႀယ၊ အလဖရက (၁၈၄၂-၁၉၂၄)။ ။ အဂလပလမး ေဘာဂေဗဒ ပညာရႀင။ စကမႁလပငနး၏ ေဘာဂေဗဒ၊ စးပၾားေရး အေခခမမား၊ စကမႁႎႀင ကနသၾယမႁ စေသာ စာအပစာတနးမားက ေရးသားခသည။ 55 ကၾနထရက ဆရႀယ။ ။ လမႁ သေဘာတစာခပ အမညရႀ စာအပ (၁၇၆၂)၊ ပငသစဒန ေဗဒပညာရႀင စာေရး ဆရာ ဂငးဂက႟းေဆာ (၁၇၁၂-၁၇) ေရးသည ကမာေကာ လမႁေရး ေဗဒဆငရာ စာအပ။ အေတၾႚအကသကသက

44

"ဒၝေတၾေကာ လေသးသလား" နကလဗးယပက သမာကမး ေဝဖနခက စာအပစာတနးမားက လကည း ထး၍ ေမးသည။

"ဂာမန လမးေတၾက ဒ ဘာသာရပဘကမႀာေတာ အေတာေရႀႚေပးေနတာပ။ ကပကေတာ ဘာသာပနပ အားကး ေနရတယ"

"ေဟာ၊ ေတၾႚ႓ပ။ ဒစာအပေတာ ငႀားမႀပ။ ရမႀက ဖစမယ" ကၾသည စာအပစင ေအာကဖကရႀ စာအပထ႒ကး တအပက ဆၾထတရငး ကမးရႀႃးထး ေပာသည။

ကေရာဇယာ56ရႚ ယဥေကးမႁႎႀင လမႁတးတကေရး။ "ေတၾႚခကေကာငးလကပေတာဗာ၊ ကေနာ သပလခငေနတာ။ ကေနာ ခဏယသၾားမယေနာ" "ယပၝဗာ။ ေနာကထပ လခငတာရႀလ ယပၝအး" "ေနပၝအး။ ခငဗား စာအပစငမႀာ သမငး စာအပလ တအပမႀ မရႀပၝလား" နကလဗးယပ မကႎႀာထား ေပာငးသၾားသည။ "မရႀဘး။ သမငးက မ႒ကကတ အေကာငးကလ ရႀေနလႛ" ကၾက ခၝးဆနႛ ရယလက႓ပးမႀ၊ "ခငဗားက လႛဘဝကေရာ၊ လသားေတၾကေရာ လသားေတၾရႚ အဆငဆင တးတကေပာငးလမႁကေရာ

မနးတယလႛ ေပာတာနႛ အတတေပၝ" "မးဖနား ခဏထငပၝအး။ ကပ ဒလစတေပရတာ ဘာေကာငလဆတာ ေပာပမယ။ ခငဗား ေဆးလပ

မေသာက တတဘးထငတယ" လကပမခ၊ စကားအေပာ မခသဖစ၍ အမငႀားေနသမား အကားတၾင နကလဗးယပသည လ႖ႚဝႀကမႁ႒ကး

တခပမာဖစသည။ မစၤတာမလာ အလအရဆလ႖င ဝရမးေပးေနေသာ မငးသားတပၝးအဖစမႀ အ႓ငမးထငစားေနေသာ ေငၾစကႃတ ဂဏးေခၝငးေဆာင အဖစအထ ထငေကးအမးမး အေပးခရသဖစသည။ ကၾကမ သႛအေကာငးက မသ ခင။ စာအပစငနားက လးဝမခၾာ။

ထႛေကာင ပၝေမာကၡ႒ကးသည မးဖေဘးမႀ ပနထလာရ႓ပး ကၾက ေကာဘကမႀ ေန၍ စကား ေပာေနရေတာ သည။

ကၾက သေပာပသည အတငးဆလ႖င နကလ ဗးယပသည အေမရကန လမးမဟတ၊ အငးရစလမး ဖစသည။ အဖးက ဂာမနလမး ဖစေသာလညး မခငမး႟းက လက႓ပး အငယာလန မးခစ႒ကး ဖစလာသည။ သစပငမားပင ငတတတ႓ငမ႓ငမ မေပၝကေသာ အငယာလနတၾင ဟနးဟနးေတာက စကားေပာေကာငးသ၊ အလၾနအက႗သမားတႛ၏ အလၾနအက႗သမား ဖစလာသည။ အငယာလန လငယလႁပရႀားမႁ ေခၝငးေဆာင ဟမးမ႟း57 ကယပင အပခပေရး လႁပရႀားမႁ ေခၝငးေဆာင ဖစလာသည။

"ပၝနယ58ဝၝဒႎႀင ရာဇဝတမႁ" ေခတတၾင အငယာလနမႀ ေပးလာရသည။ ထႎႀစမႀာ ၁၈၈၂ ဖစသည။

ဒၾၝရဝၝဒ၏ ဖခငဟ ဆရမည အဂလပ လမႁေရးသပၯပညာရႀင ဂ႗နေလာခ၏ အစးရဟသည ပညသတႛ၏ ဆႎၬက ေဖာထတသည အဖၾႚအစညးဆေသာ သေဘာတရားက ခ ႚထၾငေရးသားထားသည။ 56 ကေရာဇယာ ဂ႗နဘတ (၁၈၄၉-၁၉၂၁)။ ။ အဂလပ ဒနပညာရႀင။ ကေနဒၝႎငင ဇာတ။ စေကာလမး အႎၾယ ဖစသည။ ကေနဒၝႎငငတၾင ေဆးပညာ သငကားခ႓ပး ႓ဗတနႎငငတၾင ေဆးကစားရငး ဒနကေဗဒႎႀင ေဘာဂေဗဒ ပညာမားက စနစတက ေလလာသည။ အနာဂတကာလတၾင ဘာသာေရး၊ အသဉာဏ ဖၾႚ႓ဖးတးတကမႁ သမငး၊ က႗ႎပ၏ အဇ႙တၨဘဝ၊ ဓနခား ရဟပ၊ လမႁေရးေဗဒက လကေတၾႚႎငငေရး၌ ကငသးခငး၊ မဟာအေရးအခငးမား၏ နဂး စေသာ ကမာေကာ စာအပမားက ေရးသားခသည။ 57 ဟမးမ႟း ။ ။ အငယာလန ကယပငအပခပေရး လႁပရႀားမႁ။ ၁၈၈၆ ႎႀင ၁၈၉၃ တၾင ႓ဗတသ႖ ဝန႒ကးခပ ဂလကစတး၏ လစဘရယအစးရက ပၝလမနတၾင ဟမးမ႟း ဥပေဒကမးတငသည။ သႛေသာ အထကလၿတေတာတၾင ပယခခရ၍ ေနာကေ႟ၾးေကာကပၾတၾင လစဘရယအစးရ ပတကသည။ ၁၉၁၂ တၾင ဥပေဒကမး အတညဖစေသာ လညး အငယာလန ႎႀစခမးကၾ၍ ဥပေဒ အေကာငအထည မေပ။ 58 ပၝနယ၊ ခားလစတးဝပ (၁၈၄၆-၉၁)။ ။ အငယာလန ႎငငေရး ေခၝငးေဆာင။ လယသမား လႁပရႀားမႁမားက ေခၝငးေဆာငခသည။ ႓ဗတသ႖ ပၝလမနတၾင အငယာလန ဟတမ႟း ကယပငအပခပေရး ဥပေဒ တငသၾငးေအာင အကပကငႎငသညအထ ႎငငေရးသဇာ ႒ကးခသည။ ၁၈၈၃ တၾင ကကသရငးအရႀးယား ဆသ လငရႀ မနးမတဥးႎႀင ႓ငစၾနးသညဟ စၾပစၾခရသည။ ၁၈၉၁ တၾင ထအမးသမးႎႀင လကထပသည။ သႛေသာ သႛႎငငေရးသဇာ ကဆငး႓ပး အငယာလန လထ စညး႟း ညႌၾတမႁ႒ကးလညး ႓ပကၾခရသည။

နကလဗးယပသည အေမရကနသႛ ေရာကလာေသာအခၝ ေကာငးဆရာဝငလပသည။ နယးေယာကႎႀင စနႛေပၝ႓မႚ မားတၾင အေခစကသည။ ခကာဂလ႓မႚ၌လညး ႎႀစေပၝငးမားစၾာ ေနထငဖးသည။ သႛကနးမာေရးအတၾက ပမ သငေလာေသာ ေတာငပငးသႛ ေပာငးလာရာမႀ ဤ႓မႚကေလးသႛ ေရာကလာ႓ပး ကၾႎႀင ဆခငးဖစသည။

"အငးရစပညေပးဆတာ သမငးဖတခငစတ မရႀဘးဗ" ဟ နကလဗးယပက နဂးခပသည။ စကားေပာေနခန တေလ႖ာကလး ကၾက သတစမစမ ကညေနသည။ "ကပဘဝက ရႀငရကနႛ ေသေနတာပၝဗာ။ ကပ ဘဝ ဇာတသမးခတာ ခငဗား အ႟ၾယသာသာ ကတညး

ကပ" ပၝေမာကၡ႒ကး၏ ခၝးခၝးသညးသညး ႎငလႀေသာ ေလသေကာင ကၾ ေကာငအမးအမး လႀညကညလကမ၏။ "အဖး႒ကးဆေတာ လၾမးစရာ ေဆၾးစရာေတၾ ပနသတရမတာေပၝဗာ။ ခၾငလၿတပၝ။ ကပဒၝမး ေပာခပၝတယ။

မတရငး ေဆၾရငးလ ယယကညကည ဖၾငေပာခငတစတ ကပမႀာ ေပတာ ခငဗားဟာ ပထမဆးလပၝပ။ တည တေလ ကပဆ လာလညပၝဗာ"

"မတေဆၾ" ဆသည စကားက ကားလကရ၍ ကၾ တႛကန ဖစသၾားသည။ တကမာလး သႛက မတေဆၾဖၾႚရန စကပနး ခတေနက႓ပလား။

"ကေနာမလ ရႀသမ႖ အခနက အလပနႛ ကနေနတာပၝဗာ" ကၾသည မးမႀနမႀနကေလး ထၾနးထားေသာ ပၝေမာကၡ႒ကး၏ အခနးက လႀညပတကညရငး သႛ ပဋကတခနး

ကေလးႎႀင မႎႁငးယႀဥမဘ မေနႎငေအာင ဖစမ၏။ "ခငဗားအခနးက သကေတာင သကသာ ရႀလကေလဗာ" နကလဗးယပက ပခးခလကကာ၊ "ဒလပၝပဗာ" ဟ ဖာသာလဝၝေဖသည။ ဆက၍ "ကပလ မကာခင

ေပာငးေတာမႀာပၝ" ဟ ေပာသည။ "ဟတလား" "ကပက ဒၝထက ကယကယလၾငလၾငနႛ လၾတလၾတလပလပ ႓ငမ႓ငမဆမဆမ ေနခငတယ။ ဒၝေကာင

အမကေလး တလးရႀာမလႛ ကေနတာ" နကလဗးယပ ေပာေနသညမႀာ ကၾ အလၾနေနခငေသာ ေနရာမးႎႀင တထပတညး ဖစေနသည။ "မႎႀစကထက ေပာငးဖႛပ။ ဒၝေပမ အသကက ႒ကးလာေတာ တေကာင႔ကက ဘဝနႛလ မေနခငဘး။ အေဖာ

ကလ မရႀတာနႛ မေပာငးဖစေသးတာ" ကၾသည ကယကးစၾနႛစတ မဆနဆး စတကးစတသနးမားႎႀင အေတၾးနယခႚေနမ၏။ ႓ငမလညး ႓ငမ၊ လတကာႎႀငလညး မေတၾႚရသည ပၝေမာကၡ႒ကး၏ အမသႛ ဘာေကာင သလကမေနႎငရ

မလ။ ပၝေမာကၡ႒ကးက အမစရတခမညဖစ၍ အခစားနားရေသာ အလပလညး လပစရာ မလေတာ။ သ ဖတခငေသာ စာအပမားကလညး ရႎငေသး။

သေမာကညလကေသာအခၝ သႛက ေငးစကေနေသာ ပၝေမာကၡ႒ကး၏ မခးမခနႛ မကလးမားက မငရသည။ မဖစေသးပၝဘး။ ဒလ အဖး႒ကးနႛ တအမထ ေနရတာထက မစၤကပနတာ အမမႀာ ေနရတာက ေကာငးပၝလမအးမယ။

"သၾားအးမႀ" ကၾက အေလာသးဆယေပာသည။ "လာလညတာ ဝမးသာပၝတယဗာ။ ေနာငလ လာပၝအး" တခၝးေပၝကသႛ ေရာကေနေသာ ကၾက "ဒစာအပက ပနေပးပၝမယ။ မဥးတားတာေတာ စတမရႀပၝဘးေနာ" "႒ကကသလ လပပၝဗာ။ ကယပငေပးတာ လကခမယဆရငလ" "မယပၝဘး။ ကေနာ မဥးတားတာေတၾ၊ မႀတစေတးတာေတၾက စာအပတနဖးက မေလာေစမႀာ

ေသခာပၝတယ" ခနးမထေရာက၍ နာရက ကညလကေသာအခၝ ၁၀ နာရထးရန ၁၀ မနစသာ လေတာသည။ ပၝေမာကၡ႒ကး

အခနး တၾင ၂၅ မနစ ဖနးခရသည။ လးဝ ဆး႟ႁးရသည အခနမားေတာမဟတ။ က႟ဇယာ စာအပက ရခသည မဟတလား။ က႟ဇယာစာအပက ၂၅ မနစမက တနသညမဟတလား။ သႛေသာ ဤသႛ အေဟာသက ဖစေနရေသာ အခနမားက သႛအခနဇယား႒ကးထတၾင ဘယလ ဝငေအာငသၾငးရပၝမလ။

ကၾ၏ အခနဇယား ပရေဒဝသည ဖဖႎႀင ပတသတ၍မ အဓပၯာယ မရႀေတာ႓ပ။ သေနာကဆး စာပေပး႓ပး ကတညးက ဖဖ မေပလာေတာေခ။ ေခာငးဆး၍ တရက ႎႀစရက တနသည အပရာထက မထၾကခငးဘ ထားရသညဟ သႛအေမက ဆေသာလညး ေနႛက ရကစား၍ ရကသတၨပတေပၝငး မားစၾာပင ကာေပာငးလာခသည။

ရဖနရခၝ ဖဖထမႀ အေသးအဖၾ ကစၤ စကားလကေဆာငကေလးမား ေရာကေရာကလာခငးက ဖဖ ေပာက ခကသား ေကာငးေနခငးက မေမေပာကႎငေအာင ရႀေစသည။

45

ကၾသည ထစကားလကေဆာငကေလးမားက အမႁမအမႀတမပင ေနလကသည။ ေနႛလယေနႛခငး သႛက လာကညခင ကညလႀညပၝဟ ဆေသာ ဖဖ၏ ဖတေခခကကပင ေပယာလက လပထားလကေလသည။

(၁၁) ပညနယ ကယဆယေစာငေရႀာကေရး ဌာနသည 'ကၾ' တခၝက ေပာဖးသည အတငး မညကာမတၨမ႖သာ ဖစသည။ ေမစမး ခရမးပးခၝစမ႖သာ ဖစသည။ လၿတေတာက ခၾေဝသတမႀတေပးေသာ ေထာကပေငၾမႀာ ေခၝငးပၝးလႀ၏။ ဌာန ကပင လၿတေတာ အေဆာကအဥတၾင အခနးကေလး တခနးဖၾႚကာ ကပရပ ဖၾငထားရသည။ ေတာငပငးပညနယစ စစတပကသႛပင လကခးေရမႀ ဗလခပ ႎႀစေယာကသာ ရႀသည။ သႛေသာ အတၾငးေရးမႀႃးႎႀင လကေထာက အတၾငးေရးမႀႃးသည တကညလကည လပကသည။ ေမာလငခက႒ကး တခၾသားႎႀင ႒ကးစားပမးစား လပကသည။

ေစာငေရႀာကေရး ေဂဟာ ကစၤက လၿတေတာက အေရးအရာလပ၍ မစဥးစားခေခ။ သႛေသာ ဥပေဒကမး တခကကား တငသၾငးႎငခသည။ ပႛစသတငးစာက ဒတယအ႒ကမေမာက ေခၝငး႒ကးေရးကာ ေဂဟာစမကနးက အေကာငအထည ေဖာရန လႁႛေဆာခသည။ ပညနယအတၾငးရႀ အခား သတငးစာမားကလညး ပႛစ၏ ေခရာက နငးကာ ဝငးဝနး ေထာကခ ေရးသားကသည။

ရႀာလေဝလငသည လကႎႀပစကစားပၾတၾင ထငကာ ပညနယအတၾငးရႀ ႓မႚနယ ၃၁ ႓မႚနယမႀ ဘးဘၾား ရပသာမားသႛ ပႛရမည စာမားက ေရးေနသည။ မၾနးတညလ နး႓ပ။

မစၤကပနတာ အမသႛ ရႀာလ ညစာစား မေရာကသညမႀာ ကာလႀ႓ပ။ သႛေသာ ေလးပတခနႛ အပရာထတၾင လေနေသာ ဖဖထ လမမာေမးရန ညေနတငးေရာကသည။

ကၾသည တခၝးေခၝကသမေပး ဘာမေပးႎႀင အခနးထသႛ ဝငလာသည။ ရႀာလက ဝမးသာအားရ ထလာ႓ပး အတၾငးေရးမႀႃး႒ကးႎႀင မတဆကေပးသည။ ကၾက၊

"ခငဗားနႛ ႎႀစေယာကထ ခဏေလး စကားေပာခငတယ" ဟ ရႀာလထ ခၾငေတာငးသည။ ခနးမ႒ကးထသႛ ထၾကလာ႓ပး သတႛ ႎႀစေယာကထ စကားေပာကသည။ ကၾက ဘာဘာညာညာ စကားပလင

မခဘ၊ "ကေနာေနတအမမႀာ ေကာငမေလးတေယာက ရႀတယ။ မမာလႛ အပရာထ လေနတယ။ ေကာငးလ

ဆကမတကရလႛ စတပကေနတယ" "ဖဖက ေပာတာလား" ရႀာလက ငငသာစၾာ ေမးသည။ "ခငဗား စတဝငစားတယ ဆရငေတာ နာမည ထညေပာရမႀာေပၝ။ ဟတတယ၊ သႛနာမညက ဖဖပ" "ကမနႛ ညအမဝမးကၾ ေတာတယေလရႀင" "အမးသမး တေယာကေယာကဆက အကဥာဏရဖႛ လေနလႛလာတာပ။ ကေနာသတ တခား အမးသမး

ဆလႛ ခငဗားပရႀလႛ ခငဗား ဆလာတာ" ကၾ၏ မကလးမားသည ေထာပတပနးကနေလာက႒ကးေသာ မကမႀနဝငး႒ကးအတၾငးမႀ ရႀာလက မႁနမႁန႒ကး

ကညေနသည။ "တအမထ ေနသခငးမႛ သႛက ကေနာ တခၝတေလ စာပေပးခဖးတယ။ သဖားေနတနး တခားသေတၾ သႛဆ

လမမာ သၾားေမးကတယ ထငတယ။ က႗နေတာကလ ဖဖက လာေမးဖႛ ခဏခဏ မႀာေနတယ။ ကေနာ မသၾားႎငဘး။ အရင တနးက သႛက စာပေပးရလႛ အခနကနခ႓ပး႓ပ။ မာေကာငး သာေကာငး ကစၤေလာကနႛေတာ ေနာကထပ အခနကန မခခငဘး။ သေဘာေပၝကပၝတယေနာ"

ဖဖအား ဤကစၤ သေဘာေပၝကေအာင ေပာ႓ပးဆ႓ပး ဖစေနသည ရႀာလက၊ "ဟတက၊ ရႀငးပၝတယ မစၤတာကၾ" အေဖေပးသည။ "ဒၝေပမ သႛအတၾက အရင အခနကနခရလႛ အေတးအမႀတ ထားတယလႛလ သႛစတမႀာ မထငေစခငဘး။

ဒၝေကာင အဟမး၊ လကေဆာငကေလးတခ ေပးရေကာငးမလားလႛ စတကးေပၝကမတယ" ရႀာလက အေဖမေပးဘ ပတငးေပၝကဘကသႛ ေလ႖ာကသၾား႓ပး အပငသႛ ရပကညေန၍ ကၾ ဘာသေဘာ

မႀနး နားမလညႎငေအာင ဖစေနမ၏။ "ကေနာ ေပာတာ ခငဗား သေဘာမေပၝကဘးထငတယ။ ဘယလ လကေဆာငမး ေပးသငတယဆတာ

အမးသမး တဥးဆက အကဥာဏလခငတယ။ ဒၝ ကေနာ ေပာခငတာပ" "နားလညပၝတယ။ ဖဖလ သပဝမးသာမႀာပၝရႀင။ ဘယလလကေဆာငမး ေပးခငတာလ" "ဒလာရငး လမးက ဆငေတၾမႀာေတာ ပစၤညးတခ ေတၾႚခတာပ။ ဒၝေပမ ဇေဝဇဝၝ ဖစေနလႛ"

46

"ေပာပၝအး၊ ဘာပၝလမ" "လကအတေလး တစေလာက ေပးမလားလႛ" "ဘာဖစလႛ လကအတမႀ ေပးခငရတာလ" "ကေနာ သးမယမႀနးထားတ ခနစဆယငၝးဆငနႛ ေလာကလႛပၝ" ရႀာလသည နဖးေကာမား တၾနႛလာသညအထ ခနဆ႓ပးမႀ၊ "ဖဖက အပရာထ လေနတာဆေတာ လကအတေတၾ ဝတႎငမႀာ မဟတဘး။ သမးထားရအးမႀာ။ ဒေတာ

ခကခငး သးႎငတ လကေဆာငမး၊ အခနးေအာငးေနရလႛ ထငးမႁငးေနတစတက ခဝၝခႎငတ လကေတာငမးေပးရင မေကာငးဘးလား"

"ကေနာက စာအပေတာင ေပးရမလား စဥးစားေန" "ကမေပာမယ" ရႀာလက စတကးေကာငးကေလး ရလကသလ အသမငကာ "လတငးလလ ေနမေကာငး

ထငမသာ ဖစေနတသဆက ပနးပ ပႛေပးေလရႀတာပ ရႀင" ဟ ေပာလက၏။ "ပနး" "ဟတတယ။ ပနး။ ရႀငကေတာ ရးတယ မကတယ ဖနးတယ ထငမႀာဘေလ။ ဒၝေပမ မနးခေလးဆတာ

ပနးမငရင ေဆၾႚေဆၾႚခနေအာင ေပာတာမးရႀင။ ႓ပးေတာ ေနမေကာငးတ လရႚအခနးမႀာ ပနးရႀရင သပစတခမးေမ စရာ ေကာငးတာ။ ေရလ ေပးရင ပနးကလ ကာရႀညခပၝတယ"

"ေကာငး႓ပေလ။ ဒေတာ ဘာပနးမးေပးရမလ။ ကေနာက ႟ကၡေဗဒ ဗဟသတပ ရႀတယ။ ဂႎၩမာ ေပးရ မလား။ ထပတရာပနး ေပးရမလား။ ေဒလယာ ေပးရမလား ဆတာေတာ မသဘး"

"ႎႀငးဆပနး ေပးေပၝရႀင" "ဘယေလာကကနမႀာလ" "လၾယပၝတယ။ ပနးဆငသၾား႓ပး ႎႀငးဆန ခနစဆယငၝးဆငဖး လခငတယေပာပၝ။ စတခရတ ဆငလပစာက

ကမ ေပးလကပၝမယရႀင" ကၾသည ပနးဆငလပစာ စာ႟ၾကကေလးက ယ႓ပး ေကးဇးတငစကားေပာသည။ ဥးႌၿတ႓ပး ပနရန

ေနာကသႛ လႀညလကသည။ ထ တဒဂကေလးတၾင ရႀာလ ႎႁတဖားမႀ စကားတခၾနး ထၾကသၾားသည။ "ပႛစမႀာ လပရတာ ဘယနႛလ" "ဒေနႛမနက ကေနာက အလပဖတလက႓ပေလ" "ေအာ" ရႀာလ ဒၝပေပာႎငသည။ လၾနခသညႎႀစရကကပင ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးမႀတဆင ဤကစၤက ရႀာလ သ႓ပးသား

ဖစသည။ ပႛစသတငးစာ ဒၝ႟ကတာ အဖၾႚ၏ ဧ႓ပလ အစညးအေဝးက ဆးဖတခ ခငးဖစ၏။ ခားလဂၝဒငနယာဝကစက ကၾဘကမႀ ကာကၾယေပာဆရန ဖစေသာလညး ဥေရာပသႛ ခရးသၾားရန ပငဆငေန၍ အစညးအေဝး မတကႎငခ။ ထႛေကာင အစညးအေဝးက သပၯပညာရႀငကေလးက ဖတ႓ပး လခေကာငးေကာငးေပး၍ လကေထာက တေယာက ရႀာရန ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးက လၿလကသည။

"ဒၝေပမ ပႛစက ကေနာက ေမ ၁၅ ရကကမႀ ဖတမႀာပၝ။ တးတကမႁ ရႀ မရႀ။ ေစာငကညအးမယတ" "စတမေကာငးလကတာရႀင။ သပ စတမေကာငးတာပ" ရႀာလက မခတငက ဝမးနညးစကားေပာသည။ "အငးေလ ရႀငဘကကလ စရတကေလး ကာမ႟ လပတ

အလပပ။ ဒေလာက အလပကေတာ ဘယမႀာရႀာရႀာ မခကပၝဘးေလ" "ဘာဘ ဖစဖစေလ။ ဒၝက အေတာ ေစာကားေမာကား လပတကစၤပ" "အ၊ ဒၝေပမ ရႀငက သတငးစာအလပက ဂဏယတလမႀ မဟတဘ။ ေအာကတနးကတယေတာင ထငေန

ေသးတာ မႁစရာေတာ မရႀပၝဘးရႀင" "မႁတာေပၝဗ" ဤစကားမး ကၾႎႁတမႀ ထၾကသညမႀာ ရယစရာလဖစေသာလညး ရႀာလက သႛက စာစာနာနာ႒ကး ကညေန

မသည။ "အကးသင အေကာငးသငနႛ နားေပၝကေအာင ရႀငးပဖႛေတာ မတတႎငဘးေပၝ။ ဒၝေပမ ကေနာ မေကနပ

ဘး။ အဖးတန အကဥာဏေတၾက ေထာကေထာကခငခင ေရးႎငသားႎငေအာင ကေနာကယ ကေနာ အကာ႒ကး ပးေထာငလာခရတာ။ ခေတာ ဒတယတနး သတငးစာ တေစာငကေန႓ပး ႟းေစလ ကနထတတယ။ ကေနာ ေခၝငးငႛ မခႎငဘး"

"ရႀငက ဘာလပမယကသလ။ ေပာပၝအးေလ"

47

48

"ဘာလပမလ ဟတလား" ကၾသည တခၝးေဘာငက လကဝၝး႒ကးႎႀင ဗနးကန ႟က႓ပး "ပႛစသတငးစာ အယဒတာ ဖစေအာင လပပမယ" ဟ ေပာလကေလသည။

"ဒၝေပမ ဒၝေပမ" ကၾ၏ မးလးေလလး စမကနး႒ကးက ကားရ၍ ေကာငအမးသၾားေသာ ရႀာလက၊ "ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးက ပထတမႀာလား"ဟ ေမးသည။ "နက ဖနလား သဘကလား ကစၤက ေပာေနစရာ မလပၝဘး။ ပထမအဆငက ကေနာက ဖတပစတာ

႟ပသမးရမယ။ ဒတယအဆငက ခလခထက သးဆပေပး႓ပး အ႓မတမး လကေထာက အယဒတာ ခနႛရမယ။ အယဒတာခနႛဖႛ ကေတာ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး ေသတအထ ေစာငႎငပၝတယ"

"ရႀင တကယ ပႛစ အယဒတာ လပခငတာလား" "လပခငတာလားတ။ ဟတလား။ ဒေနႛ အယဒတာခနႛ ေနာကတေနႛ ထၾကပစမယ။ မာနခးခရလႛလႛ ေပာ

ခငေပာ။ အယဒတာ တရကလပမႀာကလ အဒအလပက လၿငပစႎငတယ ဆတာ ပခငလႛ လပမႀာ" ခၝးသညးမႁ ဖင ပညလ႖မးေနေသာ မကလးမားဖင ရႀာလက ေကာကာ ပတငးေပၝကမႀ တဆင ပငပသႛ

လႀမးကည ေနရာမႀ ကၾသည သႛ အကအစညက ကယကယေလာငေလာင ဆကေပာေလသည။ "စာေရးတာနႛ ပတသက႓ပး ကေနာ တတထားသမ႖က အကန ပနဖကရမယ။ ႓ပးေတာမႀ အာဝဇၦနးနႛ

ေလဖမး ဝၝးတနး ခညတ ငမကသားေတၾရႚ နညးနႛ ေရးတတသားတတေအာင သငရမယ" ကၾက ယကညခက ပငးပငးဖင ေပာေနေသာလညး ဤစတထားမးဖင ဘယေတာမ႖ သ အယဒတာ

မဖစႎင ေကာငး ရႀာလ သသည။ ကၾသည ပညာတတ မာနေကာငပင အေရးနမခရ႓ပ။ သႛေသာ ဤမာနမာနက ေ႕မေပၾး ခၝးပကပက လပေနေပဥးေတာမည။

"ရႀင စာအပကစၤကေကာ" "ဒကစၤကေတာ ေပာမေနပၝနႛေတာဗာ။ အယဒတာဖစေအာင လပရမႀာက အခန အေတာစားအးမႀာ။

အနညးဆး ႎႀစလေတာ ကေနာ စာအပက ေဘးခထား လကရေတာမႀာပ" ႎႀစလဆပၝကလား။ ငၝးႎႀစကာမညဆလ႖ငလညး ကာႎငသည။ တသကလး အယဒတာ ဖစခငမႀလညး

ဖစေတာမည။ ရႀာလသည စကားစရမႀာ တၾနႛဆတဆတ ဖစေနသည။ "အယဒတာ လပဖႛ ရႀင တကယ စတပငးဖတ႓ပး႓ပလား" ကၾက ေဟာေဟာဒငးဒငး ေပာခလကသည။ "ဒေမးခၾနးမးနႛ အခနမဖနးစမးပၝနႛဗာ။ ဘယလ ကစၤကမႀ ပငးပငးပတပတ မဆးဖတဘနႛ ကေနာ ဘယ

ေတာမႀ မေပာဘး။ မဂလာ မနကပၝ" "မသၾားပၝနႛအး ရႀင။ ခဏေလး ေပာပၝရေစ" ကၾက ရပလက၏။ သႛေသာ ရႀာလရႀရာသႛ ပနမလာ။ ရႀာလ အပငသႛ ေငးေနသည။ ပၝရဂေလးက ပတကမးတကဖႛ လေန႓ပ။ တေယာကေယာကကေတာ ေပာမႀ ဖစေတာမည။ မေပာပၝက

သႛဘဝ အေဟာသက ဖစရေပေတာမည။ ကၾသည မယႎငေလာကေအာင ေသၾး႒ကး ေမၾး႒ကး စတ႒ကး ဝငေန၏။ လၾနလၾနကက အတၨစၾ ႒ကးေန၏။ အာခလ59 သခပအကႈက အယားေဖာကသလ ကတခစ႟ႎႀင မထးေဖာကႎင။

ထေသၾး႒ကး ေမၾး႒ကး အတၨစၾ႒ကးက ကမးကမးတမးတမး ထးႎႀက ႓ဖခပစမႀသာ ဖစေတာမည။ တစတ ေယာက ကေတာ သႛက ပးစးပကစက နာနာကညးကညး ေပာမႀ ဖစေတာမည။ ငၝ ဘာဖစလႛ မေပာႎငရမလ။ တသကလး ငၝက ကညခငမႀာေတာ မဟတေတာဘး။ ဒၝေပမ "မစၤတာကၾ" ရႀာလက ကၾႎႀင မကႎႀာခငး ဆငလက ကာ "ရႀင ဖဖက မတေဆၾလႛ သေဘာထားသလ ကမကလ မတေဆၾလပ သေဘာထားသလားလႛ သခငတယရႀင" ဟ ေမးလကသည။

အလေလး။ ဘရား၊ ဘရား။ လာပန႓ပ ေနာကတေယာက။ "ဟငအငး" ကၾက မကၾယမေထာကပင အေဖေပးသည။ "ဖဖလ သေဘာထားရမယလႛ မဆလပၝဘး။ ကမဟာ ရႀငအကးက လလားတစတ ရႀတယ။ ရႀငက

ကညခငတစတ ရႀတယဆတာ ရႀငယရႚလားလႛ ဆလတာပၝရႀင" ကၾ ေစေစေတၾးသည။ "ဒလဆလတာ ဆရငေတာ ဟတကလႛ ေဖရမႀာေပၝ"

59 ဟအာခလ။ ။ ဂရ ကဗာဆရာ႒ကး ဟးမား၏ အလယက ကဗာထမႀ ဂရႎငင၏ အ႒ကးဆး သရေကာငး။ ဓားႎႀငထး ဓားကးလႛ လႀေခၾဆသက တကယလးတၾင အေႎႀာငမႀအပ မထမနႎငသ ဖစသည။ ေနာကဆး ရနသက သႛေခဖေႎႀာင ထးႎႀကမႀ ကဆးသည။

49

"ဒေနႛ ညစာ စား႓ပးရင ရႀင ကမက နာရဝကေလာက အခနေပးႎငမလား ဟင" "ဘာကစၤ" "ရႀငအတၾကေရာ ကမအတၾကေရာ ဆပၝေတာရႀင" ရႀာလက ပးပးကေလး ေဖသည။ "ရႀင ကမအမက

လာခေစခင တယ။ ရႀငလ သမႀာပ။ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး အေကာငးက ကမ ေကာငးေကာငးသတယ။ ပႛစကလ ႎႀစေပၝငးမားစၾာ ဖတလာခတာ။ ဒေတာ လေတၾ႒ကကတာ ဘယလေခၝငး႒ကးလ။ ေဆာငးပၝးလ ဆတာကလ သသငသ ေလာက သတာ ေပၝရႀင။ အဒလ ေခၝငး႒ကးေတၾ ေဆာငးပၝးေတၾေရးဖႛ ဘာေတၾလတယ ဆတာကလ သတာေပၝရႀင။ ရႀငက ကမ အကဉာဏကေလး တခတေလေတာ ေပးႎငမယလႛ ထငပၝတယ။ ရႀငလာမယ မႁတလား ဟင"

ကၾက ေတာေတာကာကာ စဥးစား႓ပးမႀ သေဘာတသည။ ရႀာလက ေကးဇးတငေကာငး ေပာသည။ "ကမအမ လပစာက ဒစာ႟ၾကေပမႀာ ေရးေပးလကမယ။ ကမ နာမယေရာ ေရးလကမယ။ ကမ နာမယက

ရႀငေယာငဝၝးဝၝးေတာင သမႀာ မဟတဘး ထငတယ" "သပၝတယ။ ရႀာလေဝလင မဟတလား။ ေယာကားေလး နာမညမႀညထားတာလား" "ေကာငစစ နာမညပၝရႀင။ ေရာ စာ႟ၾက။ ရႀစနာရခၾေလာက လာခေနာ။ ဒၝေပမ အကအည တကယလ

ခငတာ မဟတရင မလာနႛေနာ။ ဘာဖစလႛလဆေတာ ရႀငေဒၝသပနထမယ စကားေတၾ အေတာမားမား ကားရမႀာ ရႀင။ သလား"

ကၾက ဥးႌၿတ႓ပး ပနသၾားသည။ မစၤတာ ဘတလက၏ ပနးဆငသႛ ရႀာလ တယလဖနးဆကေပာသည။ ခဏကာလ႖င လငယတေယာကလာ႓ပး ႎႀငးဆပနး ၇၅ ဆငဖး ဝယလမမည ဖစေကာငး၊ ႎႀငးဆန ႎႀစဒၝဇင ေပးလက ေစလေကာငး လေသာေငၾက မမထ ေတာငးေစလေကာငး၊ ဤကစၤက လမသေစလေကာငး။

လမသေစလပၝမႀ ဟးဟးေကာသည။ မစၤက ပနတာ၏ ေနႛလယစာဝငးတၾင ႎႀငးဆပနးအေကာငးက ပငတင ထား၍ စကားေဖာင ဖၾႚကသည။

ေနာကတေနႛတၾင အေမရကန အလႀေခ ႎႀငးဆန႒ကး တဒၝဇငလ႖င ၃၇ ဆငခၾေစးဖင ဘတလကပနးဆင က ေရာငးေနေကာငး ပနးသတငး ေလညငးေဆာငကာ တ႓မႚလး ဟေလးတေကာ ဖစသၾားသည။

သနားစရာ မစၤတာ ဘတလကခမာ ေနာကတေနႛထတ ပႛစသတငးစာတၾင ၁၀ လကမ၊ ၂ ေကာလ ေကာငာ႒ကး ထညကာ လသမား႓ပးဖစေသာ မလႎႀငးဆပနး ေစးႎႁနးမႀနမားက အသစတဖနပန၍ ေကညာေမာငး ထရရႀာေလ၏။

(၁၂) ဖဖအတၾက ပနးလကေဆာငကေလးသည ကၾအဖႛ တမနက အခနကနေစခ႓ပ။ ေစာေစာကတညးက လမမာေမး သၾားလကလ႖ငမႀ အခနကန သကသာဥးမည။ ပနးလကေဆာငမ႖ႎႀငလညး မ႓ပးေသး။ ေလာကတၾင ဖစရပတခသည ေနာကဖစရပတခႎႀင အ႓မးပန ေခၝငးပန ဆပစပလက ရႀသညသာတကား။

ညေန ၄ နာရ ၄၅ မနစတၾင ေလဟာပင လမးေလ႖ာက ေလကငခနးလပရန ကၾ အပငထၾကလာသည။ မစၤကပနတာက လမးမႀ ဆးေစာငကာ ဖဖက ေကးဇးတငေကာငး၊ သကယတင ေကးဇးတငစကား ေပာခငေန ေကာငး၊ ထႛေကာင လမမာခနးသႛ တေအာငတဖတ ဝငေစလေကာငး ေတာငးပနသည။ ကၾသည သဘာလပမမႀနး မသမမႀာပင ဖဖ၏ အခနးထသႛ ေရာကေနေတာသည။

ေနသာေသာ ညေနခငးကေလး။ ဧ႓ပလ၏ ေလညငးကေလးသည ဇာခနးဆးမားက ပငးတပငးတၾ ကနေကာကေနသည။ ဖဖသည ပတငးေပၝက အနးရႀ ေမာရစကလားထင60ေပတၾင ထငေနသည။

မကႎႀာကေလး ခ႓မ ခေနေသာလညး မကလးက ေဟာကပက။ အသားအေရာငက ေဖာေတာေတာ။ ေစာငအထပ ထပကားမႀ သႛလကကေလးက ထတလကသည။

"ကညစမးပၝအး။ ကကသေရမရႀဘးလား ဟင"

60 ေမာရစကလားထင။ ။ အဂလပကဗာဆရာ၊ ဆရႀယလစ စာေရးဆရာ၊ ပရေဘာဂပစထတ ဆရာ ဝလ႖ေမာရစ (၁၈၃၄-၉၆) တထၾငခသည ကလားထငပစ။ ယေနႛ မနမာႎငငတၾင ေခတစားေသာ ဧညခနးသး ဆကတ ကလားထင ပစမး ဖစသည။ ေနာကမႀက အေထာငအလ ေ႟ၿႚ၍ ရေအာင အရႀငတပသည။ ကရႀငဖးကလညး အရႀငတပသည။

သႛေဘးမႀ စားပၾေပရႀ ႎႀငးဆပနးအးက ပသည။ အေသၾးေတာကေတာက။ ရနႛထထ။ "မစၤတာကၾက ကမ ဘယလ ေကးဇးတငမႀနး မသဘးရႀင။ ပနးေတၾက လႀလကတာ။ ကမ ႎႀငးဆပနးက

သပ႒ကကတာရႀင" သႛကညႎးမႁသည ထငထငလငးလငး ေပလၾငေနသည။ "မငး သေဘာကတယ ဆရင ဝမးသာပၝတယ။ ဘယနႛေနေသးလ။ သကသာတယ မဟတလား" "ဟနကပၝတယရႀင။ ႓ငမ႓ငမဆမဆမ ေအးေအးေဆးေဆးပ။ ကမ စာေမးပၾ မေဖရတာလ စတထမႀာ ဘယ

လမႀ မေနေတာဘးရႀင။ ရစရာ မေကာငးဘးလားဟင" "ဖ၊ ဖဖ မနမန ေနေကာငးေအာငလပ။ ထမငးစားခနးထ ဆငးခ။ အကၡရာသခာေတၾ တၾကရေအာင" "ဒၝေတၾ မေပာစမးပၝနႛရႀင။ မကားခငေတာပၝဘး" ဖဖသည လကကငပဝၝစၾနးကေလးဖင မကရညစႛေနေသာ မကလးမားက တႛလကသည။ သႛေသာ ကၾက

ပနကည ေသာ သႛမကႎႀာကမ ႟ၿငကညပးလေနသည။ "ကမ မလာေတာ ရႀငမလၾမးေနဘးလားဟင" "လၾမးတယ။ ဟတလား" ကၾက သေပာဘးသည စကားက ပတငထပလကသည။ ဤအ႒ကမတၾငေတာ ဖဖက မရႀကမေကာက ေပာသည။ "ရႀငလၾမးေနပၝတယ။ ေလာငးမလား" "ဘယလလ ကၾ။ ႟း႟းသားသား ေပာေလ။ မငးမႀာ အမႀနတရားက မတႎးတ သပၯနညးက စတဓာတရႀတယ

မဟတလား။ တခားလေတၾဆကေတာ အမႀနတရားက မငး မေထာကမညာ ေတာငးဆတယ။ အခ မငးရႚေဆးခၝး႒ကး က မငး ပနေသာကေပအးေတာ။ ေယာကားပသစမးပၝ။ ဒေကာငမကေလး မေပလာတာ မငး မလၾမးဘးလား၊ လၾမးသလား"

"ေအးပၝ။ ငၝ လၾမးပၝတယ" ပၝရဂကေလးသည အကကၾကၾ အသဖင ဝနခလကသည။ "မစၤတာကၾ။ ရႀငသလား။ ရႀငပၝးစပက ဝနခတာထကပ႓ပး ရႀင ကမက ခငတယ။ သရႚလားဟင" ဖဖသည မကႎႀာေပာငတကကာ ပးပစလကေသးသည။ ပၝရဂကေလးက မကစလၿလက႓ပး သကပငးရႀည႒ကး တခက႟ႁကလက၏။ "မငး တခၝက ငၝက မငးမတေဆၾလႛေပာဖးတယ။ ဟတလား ဖ၊ ဖဖ။ အဒတနးက ငၝက မဟတဘးလႛ ေပာခ

တယေလ" "မႀတမပၝတယ" "အဒၝ ငၝ မႀားေနတာ" ကၾသည သႛေဆးခၝး႒ကးက ခၾကကပပင မကနေအာင မခလကသည။ "ငၝဟာ မငးရႚ မတေဆၾပၝပကၾယ" ဖဖ အပးက မခငဆနေသာ ထာဝရအပး။ ထအပးဖင "မစၤတာကၾရယ။ ကမ ဒၝက တခနလး သေနခတာ

ပၝရႀင" ဟ ဖဖက ေပာလကေလသည။ ကၾသည ကမးပငက စကကညေနသည။ ယေနႛ ဖဖက မငရသညမႀာ သႛအဖႛ ဆနးဆနးပားပား ဖစေန

သည။ ေနမထ ထငမသာ ဖစေနသည။ ဖဖကလညး ကၾက ေစေစစပစပ အကခပေနသည။ "ရႀငကညရတာ လၾနခတ တလေလာကကထက ဆယဆေလာက ကနးမာလာတယ" "ကယလကလႁပရႀားလႛနႛ တပၝတယ။ ဒၝေပမ တေနႛ မနစ တရာႎႀစဆယ ကနေနတယ" ကၾသည ဖဖႎႀင စတ႟ၿငကညစရာ စကားကသာ ေပာရန ဆးဖတလက႓ပး၊ "ငၝ အရငကထက ေနထငေကာငးလာသည။ လေရာ စတေရာ ဆပၝေတာ။ ကယလက လႁပရႀားမႁေကာငပ

ဖစမႀာပၝ။ ဒၝတခဘ ငၝအေပာငးအလ လပတာ ရႀတယ။ ကယလက လႁပရႀားတာ ဒေလာက လကေတၾႚ အကးရႀမႀနး ငၝ ဘယတနးကမႀ မသခဘး။ ေလာကမႀာ ငၝနားမလညတာေတၾ အမား႒ကး ရႀပၝေသးလား ဆတာ ငၝယလာတယ"

ဤစကားမားသည ပၝရဂကေလး၏ အ႒ကးဆး မာနကးသည ေဖာငခက ဖစေတာ၏။ ဤစကားမားသည ဖဖ၏ ဆႎၬက ေဝလ႖ ယဖတေစသည။ ပၝရဂကေလးက ရငဝယ ပကေထၾး ေစာငေရႀာကခငစတ ပငးပေစသည။

"ရႀငမႀာ ဘာလေနသလ သသလား မစၤတာကၾ။ မတေဆၾေတၾရႀင။ မတေဆၾေကာငးေတၾ အမား႒ကး …" ကၾသည လကသးခက ထခလကရသလ တၾနႛသၾား႓ပးမႀ "စတခ၊ စတခ" ဟ ေရလကငၝးလက ေပာသည။ "ပထမဆး မနးကေလး မတေဆၾ ရႀရမယ။ ကမထက အသကလ႒ကး၊ သေဘာထားလ ပညတ မနးကေလး

ဖစရမယ။ ရႀာလလ မနးကေလးမး ဆပၝေတာရႀင။ အး၊ ရႀာလနႛ ရႀင မတေဆၾသာဖစရင ဘယေလာက ေကာငးလက မလ။ သက ကမာေပမႀာ အေတာဆး မနးကေလးရႀင။ ႓ပးေတာ အမးသား မတေဆၾေတၾလ အမား႒ကး ရႀဖႛလတယ။ ရႀင သတႛက ပ႓ပး ခငမငတတရမယ။ သတႛနႛတေအာင နညးယရမယ"

50

"သတႛနႛ တေအာင။ ဘာဆလတာလ။ ငၝလ သတႛလ ေယာကားပဟာ" ဖဖက ပးေန၍ ကၾက ခကခငး ဆကေပာသည။ "စာအပထမႀာ အာ႟မပထားတာကလၾ႓ပး ငၝမႀာ သတႛနႛ ခားနားတာမား ဘာရႀေသးလႛတး" "ခားနားတာေပၝရႀင။ သတႛလပတာေတၾ ရႀင ဘာတခမႀ မလပပဟာ" "ဘယလဟာေတၾလ။ သတႛနႛတေအာင ဘာေတၾ လပရမႀာလ" "ေဆးလပေသာကေပၝ။ ေယာကားတငးလလ ေဆးလပေသာကတာပရႀင။ ႓ပးေတာ ေဟးေလးဝၝးလားလပ

ေပၝ။ ေနာကလား ေပာငလား၊ ရစရာေပာလား လပေပၝ။ သပသပရပရပလ ေနေပၝ။ ကယပတဝနးကငက ကစၤေတၾ ကလ စတဝငစားေပၝ။ ႎငငေရးတႛ၊ ေဘာလးပၾတႛ ဆတာေတၾေလ။ မနးကေလးေတၾနႛလ အသဖၾႚ၊ ပၾေတၾ လမးေတၾလ ေခေပၝ။ အရကေသာကသငလ ေသာကေပၝ။ အဒၝကေတာ ကမ သပမ႒ကကလႀပၝဘးရႀင"

ကၾ စတရႀညလကရႀည႒ကး နားေထာငေန၍ ဖဖ အအားသငေနသည။ ဖဖသည သႛသေဘာတရားကေလးက အႎစတ ရႀငးပေနသည။ စကားဆးမႀ ကၾက၊

"ဖဖ၊ မငးက ငၝေပာဖးသားပ။ ငၝပထမဆးတာဝနက ငၝစာအပေရးဖႛ။ လႛအဖၾႚအစညးအတၾက ဒစာအပက ေစာႎငသမ႖ ေစာေစာ႓ပးေအာင ေရးဖႛ။ ဒၝေကာင ပနာက အခနကစၤပ"

"ကယလက လႁပရႀားမႁလပဖႛ ကတနးကလ ရႀင ဒစကားမး ေပာခမႀာပၝပ။ က ရႀငအခ ဘယေလာက ေတာငတငးေနသလ။ မစၤတာကၾ။ ရႀင ေပာေနတယ မဟတလား" ကၾ အးတးအတ ဖစသၾားသည။

"ငၝ မစဥးစားမဘး။ ဖစသမ႖အေကာငး အေကာငးခညးလႛ ထငတာပ" ဖဖက ရယ၍၊ "ဘယတမလရႀင။ ကယလက လႁပရႀားတာကေလးနႛ ဘယေလာက ေပာငးလသၾားသလ။ အရငက ရႀင

ေနမေကာငး မဖစ႟ မဖစတာ။ အခေတာ ရႀင သပေနေကာငးေနတာ။ ေပာ႟ၿငတာနႛ ေရာငရတာ မတဘးရႀငရႚ" ဟ ေပာ႓ပး၊

"အခ ကမ သပေပာတာပ။ မနက မးလငးရင အသကရႀငေနတာကပ သပဝမးသာမတယ။ တေနႛလး ေနရ တာလ စတထမႀာ သခငး ဆေနရသလပ။ ရႀငေကာ ဒလပလား"

ဖဖလ မဟတေကာငး ဝနခရပၝလမမည။ သသည နာရက ငႛကညလက႓ပး၊ "အလေလး။ ငၝးနာရထးဖႛ ဆယမနစပ လပၝေတာကလား။ ငၝအခနဇယား ႎႀစဆယငၝးမနစ ပကသၾား႓ပ" ဖဖက ပး၍၊ "ကမေတာ ဝမးမနညးေပၝင။ ရႀင အခနဇယားထက ကမ အခန မႎတတာ တလေကာ႓ပ" "သၾားေတာမယ ဖဖ" ဖဖက သႛလကကေလးက ထတေပးသည။ ကၾက မေရႀာငသာ၍ လကဆၾ ႎႁတဆကလကသည။ "ကမေပာတ မတေဆၾအေကာငး၊ လေတၾအေကာငး အမႀတရေနာ မစၤတာကၾ။ အစဆး လပရမႀာကေတာ

လေတၾက ခငဖႛ။ လတငးက ခငဖႛပ။ ရႀင လေတၾက တကယခငရင သတႛအတၾက တခခလပေပးခငတစတ ေပလာလမမယ။ အဒၝ တကယေပာ႟ၿငမႁပ"

ကၾသည ဖဖ၏ ေပာ႟ၿငမႁ အဓပၯာယ ဖၾငဆခကက ကားရ၍ ကကေသ ေသကာ ငငေနသည။ ႓ပးမႀ၊ "ဒၝ မငးရႚ ဘာသာေရး ယကညခကပလား" ဟ ေမးလကမသည။ "မဟတပၝဘးရႀင။ ဒၝ ဆငခငတတရားပၝ" "ေအး၊ ငၝမႀတထားပၝမယ။ သၾားေတာမယေနာ" တခၝးဝေရာကမႀ ကၾ ပနလႀညကညသည။ ဖဖ၏ မကလး႒ကးမားသည သႛက စးစးဝၝးဝၝး ကညေနသညက

ေတၾႚရ၍၊ "က သၾားေတာမယ။ မနမနေနေကာငးေအာင လပေနာ" ဟ ႎႁတဆကသည။ "သၾားေတာ။ အငး၊ သၾားေတာ" ဖဖသည ပတငးေပၝကမႀ တဆင ေကာငးကငပာ႒ကးဘကသႛ ေခၝငးလႀညလကသည။ ကၾသည သ၏ ပဋကတခနးကေလးထတၾင မေဖာကဖကႎငေသာ သႛအခနဇယား႒ကးက ကငကာ ထငေန

သည။ ယခငကလ ပနေနလ႖င ေန၊ မေနလ႖င သႛအခနဇယား႒ကးသည ပကပယရဥးေတာမည မခ။ ဖဖက သႛမတ ေဆၾပၝဟ သဝနခခ႓ပ။ သသည အမႀနတရားႎႀင ဂဏသကၡာက စၾကငသဖစသည။ မတေဆၾ ဖစေကာငး ေဖာငဆ ခကက သ မ႟ပသမးႎင။ ထႛအတ မတေဆၾတႛ ယသငရအပေသာ အခၾငထးမားက သေခၝငးမခၝသာ။ ထႛေကာင သႛအခန ဇယားတၾင မလအပေသာအရာမားက လကသငမခရန သ မစၾမးႎငေတာ။

ဤအခကမားသည အကညတနေသာ အခကမားဖစသည။ သႛေသာ ယခ သအသအမႀတ ပရေတာမည။

51

သသည အခနဇယား႒ကးက အသညးနာနာႎႀင ဆန႓ဖပစလကသည။ အခနသတမႀတခက အသစမားက တးဖည လကသည။ ထအခနသစမႀာ လမႁဆကဆေရးအတၾက တလလ႖င မနစ သးဆယ။

"လေတၾ ႒ကကတာက သသည" ဆေသာ ေယာကားရႀာ နာမည မနးကေလးက သၾားေတၾႚရန နာရဝက တတ လေသးသည။

ယေနႛသည သႛဘဝ တေလ႖ာကလးတၾင ႓ဂလအေမၿဆးေနႛ။ နယးေယာကက ခၾာခမတာ မႀားေလခငးဟ သေတၾးမ သည။ နယးေယာကတၾင သႛမႀာ မတေဆၾ ႎႀစေယာကသာ ရႀသည။ ေနာကထပ တးဖႛလညး လမးမမင။

ဤ႓မႚတၾငကား သႛမႀာ မတေဆၾႎႀစေယာက စာရငးေပၝကခ႓ပ။ ေနာကႎႀစေယာကကလညး တးလာဥးမည တကက။ သႛမႀာ ဖဖ ရႀသည။ ဘတကလငကာ ရႀသည။ ရႀာလေဝလင ဆေသာ မနးကေလးက ယေနႛပင မတေဆၾအဖစ ကမးလႀမးသည။ ပၝေမာကၡ နကလဗးယပကလညး သႛက မတေဆၾ ဖမးေနေသးသည။

ရကေပၝငးမားစၾာ ကာသညတငေအာင တငမႎႀင မာမကၾက မေတၾႚခငလ႖င မေတၾႚဘ ေန၍ ရခသည။ နယးေယာက ႓မႚတၾင သႛအဖႛ မားစၾာ အေနေခာငခသည။ သႛေသာ …

နယးေယာက႓မႚက သ ပနခငေသးရႚလား …။

(၁၃) ရႀာလသည ကစၤတရပလးက သးသးသပသပ စဥးစား႓ပး စတဒနးဒနး ခလကေလသည။ မထခလတ ထခလတ ေသာလးကေလး ထတ႟ႎႀင ႓ပးမည ကစၤမဟတ။ ပၝရဂကေလးက ဓား႒ကမး ႒ကမးမႀ ဖစေတာမည။ ေသၾးနားထင ေရာကေအာင မငေနေသာ သႛဘဝငက မငးဗးေထာငခၾသလ ဖကဆးရေတာမည။

ဤအလပမးက ရႀာလ မလပခင။ မစၤတာကၾက ရႀာလ ခငမငပၝ၏။ သႛေသာ သႛက ကၾ မကညခငေလာက ေအာင ဖစခင ဖစသၾားပၝေစေတာ။ ဤအလပက လပမႀ ဖစမည။ သႛစ႟ကက သာယာေပာ႟ၿငမႁက ေပးခငသည။ ကၾကမ နာကညးမႁေပးရန အတၾက သအစၾမးကန ဖစညစ လပရေတာမည။ ကၾက သႛက ခငမငေစခငသည။ သႛေသာ ကၾက သႛက ခၾငမလၿတေလာကေအာင ကၾက ေစာကားေမာကား လပရေတာမည။ ဒၝေတာငမႀ ကၾအဖႛ ထးမႀ ထးပၝေတာ မလားဟ သသယ ဖစမ၏။

ဧညသညေတာ႒ကး ကၾ သႛအခနးသႛ ဝငလာေသာအခၝ ရႀာလသည သကယသ အလၾန ကယကးစၾနႛသ၊ မင မတသပမာ ခစားမသည။ ဤညမႀပင သ အလၾနလႀေနသည။ ညပၾထငအက ႈက ဝတထားသည။ ဂၝဒငနယားဝကစ ႎႀင အပငသႛ ထၾကရန အစအစဥရႀသည။

"အား မစၤတာကၾ။ ထငပၝ" ရႀာလက တတေတာငးေတာငးပင ႎႁတဆက႓ပး သႛအလႀပငလပငနးက ဆကလပေနသည။ မႀနတကည

ကည လပေန႟ႎႀင အားမရေသး။ "ေမရေရ။ အလႀပငေသတၨာေလး ယခပၝဥးကၾယ" မးေရာငေအာကမႀာ ထငကာ အေသးတကာ အေသးဆး မႀနကေလးက ထတ႓ပး မကႎႀာက ခယမႁနးပန

သည။ လႁပကလားထငေပတၾင သနသနမႁနမႁန ထငေနေသာ ကၾက မႀနထမႀ သ မငေန၏။ "ခဏေလးေစာငပၝဥးေနာ။ စတမရႀပၝနႛ" "စတရႀ …" "နာရဝက ေတၾႚခနေပးမယလႛ ရႀင ကတေပးထားတာပရႀင။ ကမ ပ႓ပး အခနမဆၾပၝဘးရႀင" "ကေနာ ကတေပးတာက ဒလ …" "ဒအခနက ဘယလသးမယဆတာက ကမရႚ ဆးဖတပငခၾငဘရႀင၊ ကမ ေပာမႀာက တတပၝ။ ဒၝေပမ ရႀင

အဖႛ သပစတဝငစားစရာ ေကာငးပၝလမမယ" ပၝရဂကေလးက ခပမဆတပင ေနလကသည။ ရႀာလသည အလႀပင ေသတၨာကပတ႓ပး အမေဖာမေလးက

ေခပနသည။ ဤတ႒ကမေတာ ေရေတာငးသည။ ေရက တကကခငးေသာကရငး မႀနႎႀင ခပလႀမးလႀမးမႀေန၍ သႛ တကယလးက သေနပနသည။

"က၊ မစၤတာကၾ" သႛတကယလး မပသၾားေအာင ႒ကးမားေသာ ကလားထင႒ကးေပတၾင ထငခလက႓ပး ရႀာလက စကား

စသည။ ကစၤက ဘာပၝလမဟ ပနစဥးစားေနသလ လပ႓ပးမႀ … "ေအာ ဟတပၝရႚ။ ပႛစ သတငးစာ ကစၤ …" ရႀာလသည မးလငးဖ ခေပမႀ နာရက လႀမးကညလက႓ပးမႀ၊

52

"ကမ ဒေနႛည အပငသၾားစရာရႀတယ။ ရႀငက အခနေတာ သပမားမား မေပးႎငဘး။ စကားလပပတ မလယ ရငလ ခၾငလၿတပၝ။ ကစၤက ဒလရႀတယ။ သတငးစာတေစာငမႀာ လကတလကေတာငး အလပလပတ လတေယာက က လပရညကငရည မပညဘးဆ႓ပး ဖတပစတယ။ သက သႛက တလအတၾငး အလပပနခနႛရမယ။ ေနာငကရင သႛက အယဒတာ ခနႛရမယလႛ ေပာတယ။ ဒၝဟာ မဟာ႔ကားလးပ။ ဘာပဖစ ဖစေပၝေလ။ အဒအတငး ဖစလာဖႛ ဆရင သႛလပနညး လပဟနက လးဝ ပငပစရမယ။ တလအတၾငး လပရညကငရည မပညဝရာကေန ပညဝလာတ အထ ဆပၝေတာေလ။ အဒ မဟာ႔ကားလး႒ကးက ထတတလက ရႀငပ။ ရႀငအမႀားေတၾက ကမ ေထာကမပခင ဒ႔ကားလးအတငး ဖစလာေအာင ရႀင ဘာေတၾ လပမယဆတာ တဆတကေလး ရႀငးပပၝဥးလား"

ကၾ၏ ရငထ၌ ခစားေနရပမး ခစားေနရပၝက သႛလ အသစရာ တည႓ငမမႁမးဖင မညမ႖ စကားပနေပာ ႎငမညမဟတ။

"ကေနာ လပမႀာက ပႛစ သတငးစာေဟာငးေတၾက ရႀာ႓ပး ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးရႚ ရစရာ ေခၝငး႒ကးေတၾ အားလးက ပနဖတမယ။ ကေနာ သရသေလာကေတာ သက ေခၝငး႒ကးဘရားလႛ ဆတာပ။ အဒေခၝငး႒ကး ေဆာငးပၝး ေတၾက သပၯနညးက ေလလာမယ။ သတၨခကညမယ။ ကေနာ ေရးဟနက ဖကဆးပစမယ။ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး ေရးဟနမး ေရးမယ။ အတခပကေတာ နလပနးတးထ႒ကးရႚ နလပနးတးက နလပနးတးထ႒ကးအတၾက ေရးသလ ေရးတတေအာင သငမယ"

"ရႀင စမကနးက ဒၝအကနပလား" "လတာထက ပေနေသးတယေတာင ထငတယ" "ေအာ" ရႀာလက သႛက ပကေခာေခာ ကညလကသည။ "ကမ အေဒရႚ အလပတာဝနခ အဖစနႛ ေပာရရင ရႀငအတၾကေတာ ေမ ၁၅ ရကက စ႓ပး အမခနးသစ

ရႀာေပးရေတာမႀာပ။ ေခၝငး႒ကးေရးတာနႛ ေဝၝဟာရ အဘဓာနေရးတာအပင ရႀငတခား ဘယအလပကေလး အကင ကေလးမား လပတတေသးလ"

"ကေနာက ပႛစက ေမ ၁၅ ရကမႀာ ဖတမယလႛ ခငဗား ထငေနလႛလား" ကၾက မႁနေတေတႎႀင ေမးသည။ "ေမ႒ကး လကခတမလၾေပၝရႀင" "ဘာဖစလႛလ" "ဘာဖစရမလ။ ရႀငက ဖတပစဖႛ စစဥတ အေကာငးပခကအတငးေပၝ။ လပရညကငရည မရႀဘးဆတာ

ပေပၝ" "ဒၝဆ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး ေပာတာ ခငဗား သေဘာတတယ ဆပၝေတာ။ ခငဗားကေရာ ကေနာမႀာ

ေခၝငး႒ကးေရးႎငတ လပရညကငရည မရႀဘးလႛ ထငသလား" "ရာႎႁနးပညထငတယ။ ဒကစၤက ေရးဟနတခထနႛသာဆငတာ မဟတဘးရႀင။ မစၤတာကၾ၊ ရႀငဟာက

အေခခကစ႓ပး မႀားေန႓ပ" ကၾ စတထတၾင ရႀာလထမႀ အကဉာဏေကာငးမား ရႎငမညဟ ထငခသည။ သႛေသာ ရႀာလကလညး သ

ႎႀာေခၝငး႟ႁႚ ေသာ "လထ"။ သ စကဆပေသာ "သာမန ပရသတ" ပင မဟတလား။ သႛေသာ သႛလ ေခတသစ၏ ေရႀႚေဆာင သပၯပညာရႀင ရငမာ႒ကးက ဘာေကာင ဤအေပၝကမး ခးေနသညက သ နားမလညႎင။

"စတဝငစားစရာပ။ ကေနာ အခ လပရညကငရည မရႀဘး။ ေမလ ၁၅ ရကကရငလ လပရညကငရည ရႀဥးမႀာ လးဝ မဟတဘး။ ကေနာ အေခခက စ႓ပး မႀားေန႓ပ။ ခငဗား ေပာတာ ဒလမဟတလား။ က၊ ဆကေပာပၝဥး"

ရႀာလ အေတၾးက႗ေနရာမႀ ေခၝငးကေလးက ငေစာငးကာ စကားဆကသည။ "ပထမ အခကက ရႀငဘာေကာင ေခၝငး႒ကးေရး ဆရာအဖစ မေအာငမငရသလ။ ရႀငက ေရးဟန ပနာ

လႛ ထငတယ။ ရႀငေရးဟနမႀာ အ႒ကးဆး ခ႗တယၾငးခကေတၾ ရႀေပမယ တကယကေတာ ဒၝက အေကာငးရငး မဟတ ေသးဘး။ တကယ ပနာအေကာငးရငးခက ရႀငသေဘာထားပ။ ရႀငက ေခၝငး႒ကးေရးတာက လကတလကေတာငး အလပလႛ ထငတယ။ လမဖတတ ေကာကေခတက မဂၢဇငး႒ကးေတၾမႀာ ေဆာငးပၝးကေလး တပဒတေလ ပၝတာနႛ ဒေခၝငး႒ကးေရးတအလပက နမကတအလပလႛ ရႀငထငတယ။ တကယဆေတာ ေခၝငး႒ကးေရးတအလပက တကယ ႒ကးမတတအလပ။ အတတပညာေတၾထမႀာ တကယ အသကနႎငဖၾယ အလပ။ အေကာအေမာေတၾနႛသာ ထက တနတအလပ။ ရႀငက ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးက မထမ မင လပတယ။ မခနႛမရနႛ လပတယ။ ေခၝငး႒ကးေရးတ ေနရာမႀာ ရႀငကယရႀင သႛထက အမား႒ကးသာတယ စၾာတယလႛ ထငတယ။ တကယေတာ သက ရႀငထကသာတယ။ ပႛစ ပရသတထမႀာ သႛေခၝငး႒ကးထက ရႀငေခၝငး႒ကးက ပ႒ကကတလ တေယာကေတာင ရႀမယမထငဘး။ သႛထက ရႀငက အယဒတာ ခနႛခငမယ စာနယဇငးဆတာလ ကမာမႀာ တေစာငမႀ ရႀမယလႛ ကမ မထငဘး"

53

54

"ခငဗား လရစရာဖစေအာင မႀားေန႓ပ" ကၾက ေအးတေအးစက ကားဖတေပာသည။ "ကေနာက အယဒတာ ခနႛခငတ စာနယဇငးေတၾက ပႎငပၝတယဗာ" "ဟတပၝတယ၊ ရႀငေရးေနတ ႎငငေရးသပၯ သးလ တ႒ကမထတတႛ၊ မႎေဗဒဌာန ဂာနယ၊ တႛေပၝေလ" ရႀာလက ခနႛပး ပးလက႓ပး ခကခငး စကားပနဆကသည။ "ရႀင ေခၝငး႒ကး ထငေရးတအခၝ ဘယလလေတၾ အတၾက ေရးတယလႛ ထငသလ။ သပၯပညာရႀင တစ

အတၾကလား။ မတဆတဖႃဖႃ သခမန႒ကးေတၾ အတၾကလား။ ေကာကဖစ ႟ပ႔ကငးဖစေနတ ဥပေဒပၝရဂအ႒ကးေတၾ အတၾကလား။ ပႛစကဖတတ လထမႀာ အဒလမးက လကတဆပစာပရႀတယ။ ရႀင တကယေရးရမယ လေတၾက အာ႟သၾငးကညလႛ မမငဘးလား။ အဒလေတၾက ရႀငလမးေပ ေလ႖ာကသၾားရငး ေနႛတငး ေတၾႚႎငတယ။ ညေန ၆ နာရေလာက ဓာတရထားစးကည။ အဒလေတၾရႚ မကႎႀာေတၾက မငႎငတယ။ အဒလေတၾဟာ ပႛစရႚ ပရသတပ။ ေစးသညေတၾ၊ အလပသမားေတၾ၊ စာေရးစာခေတၾ၊ ေရပကပငသမားေတၾ၊ ကားသမားေတၾ၊ အေရာငးကယစားလႀယ ေတၾ၊ မနးမပစၤညး အေရာငးသမားေတၾ။ သတႛကကည။ သတႛက ဘယလ ဆၾေဆာငစညး႟းရမလ စဥးစား။ ဒလ ဖစရမယ။ ရႀင အခ လပေနတာက အဒလေတၾ တနးစ ခတကလာ႓ပး ရႀငက တခခ လာေမးအးေတာ ရႀငက ေသေတာင စတဝငစားမယ သေဘာထားမရႀဘး"

"ေခကန လကပနးကေနတ ပနးရနသမားက ဆၾေဆာင စညး႟းဖႛတႛ။ အေရမရ အဖတမရေတၾ ေရးဖႛတႛ ဆတာမး ကေနာ ဘယတနးကမႀ မမႀနးခဘး။ ကေနာ ဘဝက အဖးတနတ အကဉာဏနႛ ရငကကတ အဆး အဖတက …"

"မဟတပၝဘးရႀင။ ရႀငတာဝနက ရႀငေရးတာက လဖတဖႛ။ အဒမႀာ ရႀင မေအာငမငရင ဘယမႀာမႀ မေအာင မငေတာဘး။ သတငးစာရႚ တာဝနဆတာက လေတၾက နရ ေကာမႀခငး႓ပး အခကအလကေတၾက ေလမႁတစကနႛ ေခၝငးထ မႁတသၾငးရမယလႛ ရႀငထငေနသလား။ အဒၝ သၾကသၾကလညတ အမႀားပ။ ရႀငစတကးထက သတငးစာမးက ဖတမယလ ဒ႓မႚမႀာ တကပပညေအာင ရႀမႀာမဟတဘး။ အဒသတငးစာမးထတရင မစၤတာေမာဂန61ေတာင ႎႀစဝက မကးခင မၾမယ။ ေသေနတ သတငးစာဆတာ တကမာလး ဘယမႀာဖစဖစ အသးမကဘး။ အသကဝင လႁပရႀားတ သတငးစာေကာငး ဆတာက ပရသတ ဖတခငတာ၊ လကခႎငတာထက နညးနညးပ႓ပး ေကာငးရတယ။ ပ႓ပး ေပၝပၝး ရတယ။ အဖးတန အခကအလကနႛ ရငကကတ အဆးအဖတေတၾ ပ႓ပး ေပးရတယ။ ပႛစက အဒလ သတငးစာ မးရႀင။ ပရသတ အမားစ တကလႀမးခငတာထက ပ႓ပး မငမငေရာကေအာင အ႓မဆၾတငေပးတယ။ ဒၝေပမ ပႛစက သႛ ပထမဆး တာဝနဟာ လဖတဖႛပ ဆတာ အသအမႀတပတယ။ ပႛစက အေခအေနက ႎႁငးႎႁငးခနခန ကငတၾယ တယ။ သေဘာတရားက မကငတၾယဘး။ လဖတေအာင လပတယ။ ပႛစရႚ ေခၝငး႒ကးေရး ဆရာအဖစနႛ ရႀင ပထမဆး တာဝနကလ ရႀင ေခၝငး႒ကးေတၾက လဖတဖႛပ။ လဖတေအာင မလပႎငဘး ဆရင ရႀငဟာ ပႛစအတၾက ဘာမႀ အသး မကေတာဘး။ ရႀင အဒကစၤက လးဝ မလပႎငဘး။ ဒၝေကာင ရႀငက ဖတပစဖႛ စစဥတာပ။ ရႀငကယရႀင ထငတလး လပေနတာေတၾက ပယလကစမးပၝရႀင။ ဒလၾယလၾယရႀငးရႀငး အခကကေလးက သပၯပညာရႀငရႚ တည႓ငမမႁ၊ အဂတ ကငးမႁနႛ ဆငခငစမးပၝ။ ပႛစ သတငးစာမႀာ ႓ဗတသ႖ စၾယစကမး႒ကးထက စာေတၾက မနကတငး ေကာလဝကေလာက ပႎႀပေဖာပေနရင ရႀငေရးခငးတာနႛ အကးသကေရာကပခငး အတတေနမႀာပ။ ေငၾကနေတာင သကသာဥးမယ"

ရႀာလသည အခနမရႀေတာသလ စားပၾသႛ သတသတကေလး ထသၾား႓ပး ပနးစညးတခ လပေနသည။ ကၾ ကမ ႓ငမ႓ငမ ႒ကးထငကာ ရႀာလက မကႎႀာတငးတငး ကညေနသည။

"ကမ ဒမႀာတင စကားဖတဖႛပ။ ဒၝေပမ ဆကေပာရဥးမယ။ ေခၝငး႒ကးေရးဆရာအဖစ ရႀင မေအာငမငတာ က ေခၝငး႒ကးဖတတ လမားစ႒ကးရႚ ဆႎၬသေဘာထား အနစကေလးနႛ ပတသတ႓ပးေတာေတာငမႀ ရႀငမႀာ ေပာစရာ ဆစရာ မရႀလႛပ။ ေပာစရာ ဆစရာရႀလ မေပာတတ မဆတတလႛပ။ မစၤတာကၾ။ ရႀင ေခၝငး႒ကးေရးဆရာ အဖစ မေအာငမငတာက အဒအလပထက ပ႓ပး အေရး႒ကးတဘကမႀာ အေရးနမေနလႛပ။ ရႀငဟာ လသားတေယာက။ ေယာကားတေယာက အေနနႛလ မေအာငမငတ လပ"

ရႀာလက သႛမကႎႀာက အနးကပ ေလလာေနသည။ ကၾသည နဖးေကာမား မနတငးထေနသလ တၾနႛ႟ႁေသာ မကႎႀာထားဖင၊ "ဒေလေကာရႀည႒ကးက ဆကေပာေနလႛ အကးမထးေတာပၝဘး။ ခငဗားယဆတ အကအည အကဉာဏ

ဆတာက" ရႀာလအသက သႛအသက ဖးသၾားသည။

61 ဟမစၤတာ ေမာဂန။ ။ေမာဂန ဂ႗နပၝးပၾနႛ။ အေမရကန သနး႔ကယ သေဌး႒ကး (၁၈၃၇-၁၉၀၃)။

"ဘာလ။ ရႀငက လၾနလၾနကက သဘာေပးမလႛလား" ရႀာလက ခခပးပးႎႀင ခနႛသည။ "ရႀငဟာ သလ ငၝလလပ။ ေမာကပငေပာမႀ ႎႀလးေခၾႚတလပလႛ ရႀငက ကမ မႀတမေနေတာမႀာပ။ မဂလာ

ညပၝရႀင။ ေတၾႚရတာ ဝမးသာပၝတယ" ရႀာလက ဥးေခၝငးက အသာအယာ ႌၿတကာ ေနာကဘကတခၝးက ထသၾားသည။ ကၾက ရႀာလက ဣေႎၬရရႎႀင စကားအတနသား ေပာ႓ပးပနရန ကထားေသာလညး ယခမ သႛက ကကသ

ေရရႀရႀႎႀင စကားအတနသားေပာကာ ႎႀငထတသလ ဖစေနသည။ ဒၝက သ လကမခႎင။ စကားလညး မဖတခင ေသး။

"မစၤ ေဝလင" ရႀာလက သမငလညပန လႀညကညသည။ "ခၾငလၿတပၝရႀင။ ကမက ရႀငပနသၾား႓ပ ထငေနတာ။ ရႀငဥးထပလား။ ေရႀႚခနးမထမႀာ ရႀငထားခတယနႛတ

တယ" "ဥးထပကစၤ မဟတပၝဘး" "ေအာ၊ ဒၝဖင ဘာကစၤပၝလရႀင" "ဘရားသခင သမႀာေပၝဗာ" ကၾက အသအကကၾကၾႎႀင ေဖသည။ ကၾသည အခနးအလယတၾင ေခစရပေနသည။ သႛရငထတၾင ဘေလာငဆေနသည။ မကဘးေသာ အေတၾႚ

အကဖစ၍ အမးအမညပင မခၾတတႎငေအာင ဖစရသည။ ေလႀာငခင သၾငးခရသည ခေသလ အခနးထတၾင လမး ေလ႖ာကေနမသည။ ရႀာလကမ ဤအဖစမးသည ညတငး သႛဧညခနး၌ မင႟းမငစဥ မငေနကပမာ မသလက မသ ဖာသာ ကညေနသည။

"ဆကစမးပၝအး၊ ဆကစမးပၝအး" ကၾက မာ႔ကပ႔ကပေပသည။ "ေပာသာေပာ။ ခငဗား ေပာတတသေလာက ေပာစမး။ ကေနာ လေနတာ ဒၝေတၾပလႛ ခငဗား ထငသလား" "အစစေပၝ" ရႀာလက ကညသာစၾာ ေပာသည။ ရႀာလသည သႛေအာငမငမႁအတၾက မကႎႀာကေလး နေနသည။ ကၾ ေဒၝမာနထခငးက သေဘာကသည။ ကၾ

ေဒၝသ ခပထနႎငစၾမး ရႀ ခငးကလညး သႛပညာစၾမးထက ပ၍ သေဘာကမသည။ "မထငေတာဘးလား မစၤတာ ကၾ" ကၾ ထငခလကသည။ "တခား လေတၾက ရႀငကၾယရာမႀာ ေပာမယ စကားက ကမက ေရႀႚမကႎႀာ ေနာကထား႓ပး ေပာတာပ။

ဘာဖစလႛ ေပာတာလ ဆေတာ ရႀငဟာ ႟းသားတလ၊ ကယခ႗တယၾငးခကေတၾက ကယမငခငတလလႛ ကမ ယလႛပ။ ရႀငက ေမာကပင ေပာတာပ ႒ကကတယ ဆရငေတာ ေစာေစာကတညးက ေပာထား။ ကမမႀာ ေဘာေကာ ကစၤေတၾ ေပာေနဖႛ အခနမရႀဘး"

ေတာကာ။ ေကာကားတ အခနဇယား႒ကးရႚ ပငရႀငကမား လႛေဘာေကာတ။ ကၾက ခပအပအပ အသဖင၊ "ဆကေပာပၝ" ဟ ေပာသည။ "ေခၝငး႒ကးေရးဆရာဟာ လသာမနေတၾက စညး႟းသမးသၾငး ေရႀႚေဆာငႎငဖႛဆရင ပထမဆး လသာမန

ေတၾအေပမႀာ စတဝငစားရမယ။ လသားခငးဆတစတ ေမၾးႎငရမယ။ စာနာမႁ ရႀရမယ။ ခစမတႎးရမယ။ ဒၝဟာ အယဒတာအဖစနႛ ေအာငမငတ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးရႚ မဟာလ႖ႚဝႀကခကပ။ သက မးေကာငး႟းေကာငး လ႒ကး လေကာငး ဆေပမယ အ႓မတမး လေတၾကားထက လပ။ သႛဘဝတေလ႖ာကလး လေတၾနႛအတ လကတၾ႓ပး လေတၾ အတၾက လပခတာခညးပ။ ပညတၾငးစစမႀာ ပၝခတယ။ စစ႓ပးေတာ ေကာေဇာအတသမားေတၾက ဆနႛကငခတယ။ ဒေနႛ ပညနယ ထးတက႒ကးပၾားေနတာ သတႛလ၊ ကမ အေဖတႛလ လမးေတၾ ေဆာင႟ၾကခကလႛပ။ ပႛစသတငးစာမႀာ လပေတာလ လေတၾအတၾက လပတယ။ လေတၾနႛ အတလပတယ။ ကငတယ။ ေတၾးတတ ေခတတတယ။ တကပၾ ဝငတယ။ သလပသမ႖ ပညသေတၾက အလပအေက႗း ပဖႛခညးပ။ ဒၝေကာင သႛေခၝငး႒ကးက ဒေနႛ မဖတရရင ဒေနႛ အဖႛ မပညစဘးလႛထငတ စာဖတပရတသတေတၾ ေထာငနႛ ေသာငးနႛ ခေနတာေပၝ။ အဒၝ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး အေကာငးပ။ ရႀင စတဝငစားရႚလား ဟင မစၤတာ ကၾ။ စတမဝငစားရငေတာ ဆကေပာေနလႛ အေကာငးမထးဘး"

ကၾက တတေတာငးေတာငးပင ဆကေပာခငးသည။

55

"အဒ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးက ရႀငက ႟ႁတခတယ။ ဘာပလႛလ။ သက ရႀငေလာက ႎငငေရး၊ လမႁေရး သပၯ ေတၾ မတတဘးလႛ ရႀငထငလႛ။ ရႀငဘာေကာင ဒေကာငးသးစာအပထက သပၯပညာေတၾက ဘရားတဆ ဂတလး လပေနတယဆတာ ကမ နားမလညႎငဘး။ ေခၝငး႒ကးေရးတလက ေရႀႚေဆာင လႁႛေဆာမယလႛ မႀနးတ ပညသေတၾ ဟာ အဒ ပညာေတၾက အေရးမလပဘးရႀင။ ရႀငကရႚတ ေခကန လကပနးကေနတ ပနးရနသမားကလ အဒ ပညာေတၾက အရာမသၾငးဘးရႀင။ ဒၝေပမ မစၤတာကၾရယ။ ပနးရနသမားလ ပညသပၝပ။ အဒလေတၾက ဗလမႀႃး႒ကး ေကာငး ဆငးေတၾႚတ လေတၾ။ သတႛတေတၾ အမေကာငးေကာငးေနဖႛ သတႛရႚ ကေလးေတၾ ပညာေကာငးေကာငး သငဖႛ၊ သတႛတေတၾ ေပာေပာပၝးပၝး သၾားလာလႁပရႀားႎငဖႛ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး ဆငးကေနတလေတၾ။ ဗလမႀႃး႒ကး ေကာငးက လႛဘဝ ဆတာဟာ ႟း႟းပညသေတၾ၊ သာမနပညသေတၾ၊ လမးေပမႀာ ေနႛတငးေတၾႚေနရတ ပညသေတၾနႛ အတေန႓ပး သတႛရႚ ေကာငးကးက အလပအေက႗းပဖႛ အခၾငအေရးလႛ မငတယ။ ရႀငက လႛဘဝဆတာဟာ ရႀငဖာသာ အထးထးေန႓ပး ရႀငမဟာ အကအစည႒ကးက အလပအေက႗းပဖႛ အခၾငအေရးလႛ မငတယ။ သက လေတၾရႚ ႎႀလးသားအတၾက ေရးတယ။ သက ႎႀလး႒ကးတ လတေယာကရႀင။ ရႀငက သပၯေဖာနညးကား တခရႀင။ ပဆးတာက အဒၝက ရႀငက ဘဝငမငတယ။ စတပကစရာ အေကာငးဆးက ေကာကဖစ႟ပ႔ကငး တခ ႎႀစခက ရႀငပတဝနးကငမႀာ အသကရႀငေနတ လေတၾထက ပ႒ကးကယတယလႛ ရႀငထငေနတာပ"

ကၾသည ေကာက႟ပပမာ ႓ငမေနသည။ "ရႀငနႛ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး ဘယေလာကကၾာတယဆတာ ရႀငသေလာကေရာေပၝ။ အဒ ကၾာခားမႁမႀာ ရႀင

ဘကက သာတယလႛ ရႀင ဆကထငေနရင ရႀငပႛစသတငးစာမႀာ ေခၝငး႒ကးေရး ဆရာလပမယဆတ အကက ေလာ လကေတာ။ ရႀင မနကတနးက ႔ကားခတအတငး ဖစေအာငလပမယဆရငေတာ ဗလမႀႃး႒ကးလ လမးက မသေရာနႛ ေတာ။ ႟႟ကးကးနႛ အတခးေပေတာ။ ရႀင လတေယာကအေနနႛ မေအာငမငတအေကာငးက ရႀငမႀာ လႛဘဝနႛ ဘာအဆကအသၾယမႀ မရႀလႛဘ။ ရႀငက လသားေတၾက သငကားမယ၊ ေရႀႚေဆာငမယလႛ မႀနးတယ။ ဒၝေပမ လသား ဆတာ ဘာလ ဆတာလ ရႀငမသဘး။ သေအာငလပဖႛလ နညးနညးမႀ စတမကးဘး။ ရႀငပတပတလညမႀာ ေသၾးနႛကယ သားနႛကယ လေတၾဟာ ကမာ႒ကးက ေပာငးပစေနတယ။ ရႀငကေတာ ဒလေတၾက ေကာငးသးစာအပ သပၯပညာေတၾ မတတရ ေကာငးလားဆ႓ပး သပၯေပတကေလး တဝငဝငနႛ က႗ေတၾ ႎၾားေတၾလ ေမာငးပစေနတယ။ ကမာ႒ကးက ရႀငရႀငသနသန လႁပရႀားေနတယ။ ရႀငက ဘးလယက ေဘာလးလ လမေနတယ။ လေသ ကပစညးေခာက လကတဆပစာက စကဝဠာလႛ အထငမႀားေနတယ။ ဒၝေကာင ဒလဖစေနရတာပ"

"တကဆငပကေတာ ေတာေတာဆနးဆနးပ" ကၾက ညငသာစၾာေပာသည။ "ဖဖကလ ဒသေဘာအတငးပ ကေနာက ဒညေန ေပာလၿတလကတယ" "ဖဖ ေပာတာ အရငဆးမဟတပၝဘးရႀင။ လၾနခတ ႎႀစလကတညးက ရႀငအေဖကလ ဒအတငး အကေပးခ

တာပေလ" "ကေနာအေဖ။ ဟတလား" "ရႀင ကမက သႛစာ ပဖးတယေလ" ကၾသည သႛအေဖထမႀ စာက အတထမႀ ဆၾထတလက႓ပး ဖတကညသည။

"မတေဆၾ အေပၝငးအသငးရႀာပၝ။ လအမားႎႀင ဆကဆေရာေႎႀာပၝ။ လအမားက ခငမငတတေအာင ႒ကးစားပၝ။ မငးဖခင၏ ေလးေလးနကနက ႌၿနကားခက ဖစပၝသည။

မငး ဖခင" "ရႀငက ရႀငအေဖက အပစတငတယ။ သက တကယ ပညာေပးတာေတာ ရႀငမယဘး" ရႀာလက နာရက ကညလက႓ပး ပနးစညးကေလးက ထယသည။ ႓ပးမႀ ကလားထငတၾင ပနထငကာ

တည႓ငမစၾာ ဆကေပာသည။ "ေခၝငး႒ကးေရးဆရာ အဖစနႛေရာ၊ လသားတေယာကအဖစနႛေရာ မေအာငမငေတာ လမႁေရး သပၯပညာ

ရႀင တေယာကအဖစနႛလ ရႀင မေအာငမငဘး" ရႀာလက စကားကန ေပာခငးဖစ၏။ ကၾ ငႛခလမမညဟ ရႀာလမထင။ ကၾကလညး ငႛမခ။ ရႀာလ ဝမးသာသည။ သႛေသာ သထငထားသလ

႟ႁး႟ႁးရႀားရႀား မဟတဘ အလၾနသမေမၾႚ ႎးညစၾာ တႛပနလက၍ ရႀာလခမာ ေကာကစတပင ေပမသည။ "ဒကစၤ ခနထားလႛ မဖစဘးလား။ ကေနာ မေအာငမငတာေတၾ ေပာရတာ တညစာေတာ ဖလေနပၝ႓ပ" ကၾသည ေယာငတးေယာငခာ ထရပလကသည။ နာရ စကသကသာ ကားေနရသည။ "ေခၝငး႒ကးကစၤ၊ ေဆာငးပၝးကစၤ၊ ေယာကားဘသားကစၤ၊ ဘဝကစၤေတၾမႀာ ခငဗား ပငႎငပၝေပတယ။ ဒၝေပမ

လမႁေရး သပၯပညာနႛ ပတသကလႛ ခငဗား ေခေခမစ မစ ေပာႎငမယလႛ ကေနာ မထငဘး"

56

57

ရႀာလက အေဖမေပး။ ကၾက တည႓ငမ ေအးခမးမႁ အပည ေလသဖင၊ "ကေနာ ဘာေကာင လမႁေရး သပၯပညာရႀင အဖစနႛ မေအာင မငႎငဘးဆတာ ရႀငးပအး" ဟ စကား

ေခသည။ "တကယဘဝနႛ ဆကစပမႁမႀ မရႀတာ။ ဘယလလပ႓ပး ေအာငမငႎငပၝမလရႀင။ ေကာငးသး စာအပေတၾ

ထမႀာ ေရးထားတာေတၾကလၾရင လႛအဖၾႚအစညးအေကာငးက ရႀငနကနးတလးမႀ မသတာ။ ရႀငကယရႀင အဆငဆင တးတကေပာငးလေသာ လမႁေရး သပၯပညာရႀငလႛ ဆတယ။ ရႀငပတဝနးကငမႀာ လမႁေရးအဆငဆင တးတက ေပာငးလမႁေတၾ ဖစေပေနတယ။ ရႀငကေတာ သေတာငမႀ မသဘး။ ရႀငအမေရႀႚမႀာ ပဇာတ႒ကး ထၾကေနတာက ရႀငက တသမးသမး တေဝေဝနႛ တခၝးခနးဆး ခပစတယ"

အပငမႀ လေခေခၝငးေလာငးသ ေပလာသည။ "ထငပၝ မစၤတာ ဝကစ" ဟ ေပာေနေသာ ေမရ၏ အသက ကားရသည။ တတဆတသၾားပနသည။ ရႀာလက တတဆတမႁက ခၾငးလကပန႓ပး သ ေနာကဆး ေပာစရာရႀသမ႖က

ဆကေပာသည။ "ကမ အေသးစတ ေပာေနတာက ရႀင ကမာကေလးက ရႀငထငထားသလ မဟတေကာငး ရႀင သေစခင

လႛပၝ။ ကမ ေပာခငတာက ခေပာရရင စကား ေလးငၝးေခာကလးနႛ ႓ပးႎငပၝတယ ကမ ေပာတာေတၾက ရႀင႓ပန႓ပး သတရမယ ဆရင အနညးဆး အဒ စကားေလးငၝးလးက သတရေစခငတယ။ ဒမႀာ မစၤတာကၾ။ ရႀငမႀာ ေရာဂၝက႗မး ေန႓ပ။ ရႀငေလာကက အတၨေလာကပ"

ကၾက အသကဝညာဥကငးမေသာ အသဖင စကား စေပာသည။ "ကေနာ ေလးႎႀစသားမႀာ စာစဖတရတယ။ ဝကသားထတယလာတ နယးေယာက အဗနငးပႛစ သတငးစာ

က စဖတတာ။ အမမႀာ ဖတစရာကလ မရႀေတာ အဒသတငးစာကပ ဖတရတယ။ ေခာကႎႀစသားေရာကေတာ ငၝးေခၝကပန ဖတ႓ပးေန႓ပ။ အဒကတညးက ကေနာမႀာ ပႎႀပစာလး အစၾရႀခတယ။ ကေနာ ရႀစႎႀစသားမႀာ စာကည တကေတၾရႀတာ သလာတယ။ အဒအခနက ကေနာ ဖတတစာအပေတၾ၊ ေရးတစာေတၾက ခငဗားသရင အသမယ။ ကေနာ ဆယတႎႀစသားမႀာ တခားစာတနးေတၾအပင ကမာသမငးအကဥးတေစာင ေရး႓ပးေန႓ပ။ ေတၾးတတေတာ တတတာလ ငယငယကတညးကပ။ လမႁေရး အဆငဆငတးတကေပာငးလမႁရႚ အေခခမေတၾဟာ ဘာေတၾလ။ အဒ အေခခမေတၾက တခား သပၯပညာေတၾနႛအတ ေပၝငးစပ႓ပး စညးမဥးဥပေဒတခ လပလႛရမလား။ ကေနာ ေဘာငးဘ တကေလးနႛ ေနတအ႟ၾယကစ႓ပး အဒေမးခၾနးကေတၾးရငး အပမေပာတညေတၾ ရႀခတယ။ ဆယေလးႎႀစသားကေတာ နယးေယာက အေရႀႚဘကခမး62မႀာ ကေနာ တေယာကထ အမငႀားေနတယ။

"ကေနာနႛ ပတဝနးကငကလေတၾ မတဘး။ သတႛက ကေနာက ခငခငမငမင မရႀကဘး။ ကေနာနႛ သတႛက လ မတမႀ မတဘကး။ ဘယခငမလ။ ခငဗားေပာတ လသားခငးခငး စတဆတာလ ရႀမႀ မရႀဘ။ ဒေတာ ကေနာမႀာ လေတၾနႛ ကငးကငးကၾာကၾာေနဖႛနႛ အလပလပဖႛစတပ ရႀတယ။ ကေနာ တသကလး ေကာငးတရကမႀ မတကဖးဘး။ အကေပးတလလ မရႀဘး။ ဆးမတလလ မရႀဘး။ ဒအ႟ၾယထ ဆပ႒ကမးေမာငးတာလ မခဖးဘး။ လတဥးခငးရႚ တာဝနက မး႟းတႛ၊ ပတဝနးကငတႛရႚ အားေတၾနႛ ဘယလ ရငကားေစလႛရမလ။ ခငဗား ေဝဖနသလ ကေနာက လႛအဖၾႚအစညးနႛ လႛဘဝက ဇဝေဗဒသမားက ယနအေပ သေဘာထားတအတငး ထားလႛရမယဆရင ကေနာ ခဏ ခဏ ခၾစတကညေနမမႀာပ။ ကေနာမႀာ ေပာစရာေတၾ အမား႒ကးရႀတယ။ ဒၝေပမ စကားစစထးဖႛ ကေနာတႛ ရည႟ၾယ တာမဟတေတာ နညးနညးပ ေပာခငတယ။ ခငဗားရႚ ဘဝအေပ အေခခအယအဆက မငမတပၝေပတယ။ ဒၝေပမ ဘာမႀ မခငလဘး။ ခငဗားရႚ အယအဆက အသးကတ လႛဘဝ၊ အကးပတ လႛဘဝဖစဖႛ ကယဘဝက တခားလ သားေတၾလကမႀာ ဝကၾက အပရမယ။ တခားလေတၾနႛ လကပၾနးတတးေနရမယ။ တခားလေတၾအတၾက မငသာထင သာ ကစၤေတၾ လပရမယလႛ ဆပၝတယ။ ဒၝေပမ စဥးစားကညပၝအး။ ကမာေပမႀာ လသားေတၾအတၾက အေကာငးဆး လပငနး အမားစဟာ ကေနာ ဘဝမးနႛ မကၾာခားလႀတ လေတၾ လပခတာပဆတာ ေတၾႚပၝလမမယ။ ပလစစ63 ဆပၝ ေတာ။ လတငးက သႛက အ႟းထငတာပ။ သႛေလာကဟာ အတၨေလာကပလႛ ေပာကတာပ။ ဒေနႛ လေတၾ ပလစစက

62 အေရႀႚဘကခမး။ ။ နယးေယာက႓မႚ အေရႀႚဘကခမး လဆငးရ ရပကၾက 63 ပလစစ ဘားနက (၁၅၁၀-၁၅၈၉)။ ။ ပငသစ ေ႔ကထညပညာရႀင။ ပငသစပညတၾင ခရစယာနဘာသာ ကာဗငနစ ဂဏး ထေထာငခသ။ ၁၅၆၂ တၾင ႎငငေရး ဘာသာေရး လ႖ႚဝႀကေဆၾးေႎၾးပၾမား ပလပသညဆကာ သႛေ႔ကထည အလပ႟မားက လထက ဖကဆးပစသည။ ၁၅၈၈ တၾင အဖမးခရ႓ပး ေထာငထ၌ ကၾယလၾနသည။

58

ေကးဇးတငေနက႓ပ။ သႛသားမယားေတၾ ဒကၡခခကရတာက ထညမစဥးစားကသေလာကပ။ ညႃတန64 ဆလ လေတၾ နႛ ဖကလတကငးလပတ ပညသႛေခၝငးေဆာငတေယာက မဟတဘး။ ေဘကၾန65 ဆရင မတေဆၾအေပမႀာ သစၤာ ေတာငရႀတလ မဟတဘး။ ဆခရာတးကေတာ သႛေခတက လေတၾက သတေတာင ပစေသးတယ။"

"ကမာႛ ဉာဏ႒ကးရႀငေတၾ၊ တထၾငသေတၾ၊ သပၯပညာရႀငေတၾ၊ ဒနကေဗဒ ပညာရႀငေတၾ၊ ပေရာဟတေတၾ ဆတာ သတႛ အခနေတၾက ပနးရနသမားေတၾနႛ ဒးတင ေပၝငတငေနရငး ဖနးခတ လေတၾ မဟတဘး။ ဒၝေပမ အဒ ပဂၢလေတၾဟာ လသားေတၾက တခားလေတၾထက ပ႓ပး အကးပခတယ။ သတႛ ပၝရမနႛ သတႛေပၝ။ ကေနာသာ လသားေတၾရႚ အဆငဆင တးတကေပာငးလမႁ သေဘာတရားေတၾက အႎႀစထတလႛ ေအာငမငမယဆရင ကေနာ ဘဝက ေနာငလာေနာငသားေတၾ ဘယလဆးဖတ ဆးဖတ မစးရမပၝဘး။ လသားေတၾက အမငမားဆး အဆငနႛ အကးပႎငတ ကစၤပ။ ဘာစးရမစရာ ရႀမလ။ ဘာပဖစ ဖစ၊ ခငဗား ေပာတာေတၾက ကေနာ သေဘာကပၝတယ။ ကေနာ အားလပခနမႀာ ပန႓ပး သးသပကညပၝမယ။ ေလာေလာဆယေတာ ခငဗား ဒကစၤက စတဝငစားတာ ေကးဇး တငပၝတယ။ မဂလာ ညေနခငးပၝ"

"မစၤတာ ကၾ" ရႀာလ ကသတကရက ထသည။ ဘာေကာငမႀနး မသ။ စတလႁပရႀားေနသည။ မာနခ ေ႟ၿမငးသမးကေလး

ဟနပနေလသမား လၾငပယသၾားသည။ "ရႀင ဒလခယႎငတာက ကမ အမား႒ကး ေလးစားပၝတယ။ လသာမနသာ ဆရင ဒလ နားေထာငႎငမႀာ

မဟတဘး" "ကေနာကယ ကေနာ ဘယတနးကမႀ လသာမနလႛမႀ သေဘာမထားဘ" ကၾေရႀႚမႀ ရႀာလ ဆးဆႛ ရပလကသည။ သႛမကလးမားသည ကၾအား ဖဖ မကလးမားက ဝးတဝၝး အမႀတရေစ

သည။ "ကမ ရႀငက ဘာေကာင ေပာရတယဆတာ" "မေပာနႛေလ" ကၾက သႛက ပးကည႓ပး ဘးေအ႒ကး ေလသဖင၊ "ကမ ဒလဆတာ မဟတပၝဘးလႛ မေပာနႛ။ ေပာခသမ႖ေတၾက သထေရသၾန မလပခငနႛေလ" ဟ ေပာ

သည။ သႛအပးေကာင ရႀာလ ရႀကေသၾးေရးေရးဖနး႓ပး ေကာငအမးအမး ဖစသၾားသည။ ကၾက တခၝးေပၝကေရာကမႀ သႛက လႀညကည႓ပး ေပာသၾာသညမႀာ၊ "ဒၝထက ေတာငပငးမႀာ ဖစေပေနတ အဆငဆင တးတကေပာငးလမႁေတၾက ကေနာ မကညဘ တခၝးခနး

ဆး ခပစတယလႛ ခငဗား ေပာတာ မႀားေနတယ။ အဒကစၤက ကေနာရႚ သမငး ႟ႁေဒၝငစာအပ ပထမတၾမႀာ စာလး ေလးေထာငေကာ ထညေရးထားပၝတယ"

(၁၄) ပညနယလၿတေတာ အစညးအေဝး ေ႟ၿႚဆငးလက႓ပးသညေနာက ပႛစသတငးစာ အခၾနေတာဆငရာ ေခၝငး႒ကးမား လညး ရပဆငးသၾားသည။ ထေခၝငး႒ကးမားက လၿတေတာက အေရးမစကခေခ။ မစၤတာကၾသည ကမာႛ ေငၾေကးစနစ ေခၝငး႒ကးမားက တပတသးပဒ ဆကတကေရးေနပန၏။ မမစတ႒ကက အေကာငးရပက အေခပ၍ေရးသည ေခၝငး႒ကးမားကလညး တငပသည။ သႛေသာ ႎႀစပတအတၾငး ေရးသမ႖သည ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး၏ အမႁကခငးထသႛ သာ ေရာကကနသည။

64 ညႃတနဆာ အငဆက (၁၆၄၂-၁၇၂၇)။ ။ အဂလပ ဒနက ပညာရႀင။ သခာပညာ။ အကဎဏ သေဘာတရား (ဆၾငငခငး သေဘာတရား) က ရႀာေဖၾေတၾႚရႀခသ။ သပၯပညာေလာက၏ အထးခ႗နဆး ပဂၢလဟ ယဆကသည။ 65 ေဘကၾန၊ ဖရနစစ (၁၅၆၁-၁၆၂၆)။ ။ အဂလပစာေရးဆရာ။ ႎငငေရးေခၝငးေဆာင။ ဒနကပညာရႀင။ ရႀတစပးယား၏ ပဇာတမားက ေရးသားသဟ၍ ထငမငခရေလာကေအာင အဂလပ စာေပေလာက၌ ထငရႀားသ။ အယလဇဘတ (၁) ႎႀင ဂမး (၁) ဘရငမား လကထကတၾင ႓ဗတသ႖ အထကလၿတေတာ ဥကႉ၊ တရားေရးဝန႒ကး ဖစခသည။ ၁၆၂၁ တၾင လာဘစားမႁဖင ရာထးမႀ ဖယရႀားခရသည။

59

သႛစာအပ ကစၤကမ ဤရကမားအတၾငး ကၾ မစဥးစားဝေအာင ရႀရသည။ ပႛစသတငးစာ အယဒတာ မဖစ မခငး လႀညမကညႎငေတာ။ စားပၾ အဆၾထသႛ ထးထညထားလကသည။ အယဒတာဖစ႓ပးမႀ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး ေသခန က ေစာငစားရငး စာမမားက အဆၾထမႀ ပနထတေတာမည။ ထအခနသႛေရာကရန ႎႀစလခၾ ကာဥးမည။

သႛ ပဋကတခနးကေလးသည အနခငစရာ သတငးစာပညာသငတနးေကာငးအဆငသႛ ေလ႖ာကသၾားသည။ သသည စားပၾငယကေလးေပတၾင ပႛစသတငးစာေဟာငး ဖငတၾမားကတငကာ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး၏ ေခၝငး႒ကးမား အား ဆေလဗယန ေကာကခ66က ဘမေဗဒပညာရႀင ေလလာသလ ေလလာသည။ ေခၝငး႒ကးမားက ဆနးစစသည။ ခၾခမး စတဖာသည။ ဇယားခသည။ ပမးမ႖ သေဘာရႀာသည။ အေခခသေဘာတရား ထတသည။ ေခၝငး႒ကးတေထာင ခနႛမႀ ပကတပ မလ အေခခတရားအခႚက ေအာကပၝအတငး ေကာကခကဆၾ၍ ရရႀသည။

၁။ ။ ဗလမႀႃး႒ကးသည နယပယ ကယဝနးေမာကမားေသာ လကငငးလကေတၾႚ အေကာငးရပ မားက ေရးသည။ အခႚအေကာငးအရပမားသည အလၾနအမငး ေသးဖၾသည။

၂။ ။ လ႒ကကမား လဖတမားေသာ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး၏ "ေခၝင" ေခၝငး႒ကးမားသည ေဒသဆငရာ အေကာငးရပမား၊ အရႀညမတညတေသာ အေကာငးရပမား ဖစသည။

၃။ ။ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးသည အခကအလက အားလးက နကနက႟ႁငး႟ႁငး ပညပညစစ မရႀာေဖၾ။ ကယဝနး႟းရႀငးေသာ အႎမာန ထငမငယဆခက တခကသာ အေခခ၍ ထပဖနတလလ နညးမးစဖင ေရးသည။ စတကး႔ကယ သည။ စကားလး သ႟ပေပသည။

၄။ ။ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးသည တခၝတရ ေပာေစပကေစ ကလကေစ၍၊ တခၝတရ ပကပကစကစက သေရာခငးဖင ဟာသကၾကက ဖနတးသည။ တခၝတရ မမ ထးႎႀကတကခကေနသည အေကာငးရပက ပ႒ကးခႚခငးဖင လရယစရာ ဖစေအာင လပသည။

၅။ ။ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးသည မညသည အေကာငးရပကမဆ ေဒၝႎႀင ေမာႎႀင၊ အထးႎႀင အဆၾႎႀင၊ အေရာငႎႀင အေသၾးႎႀင ေရးသည။ ကမာတဖကခမးမႀ အေရးအခငးပငဖစ ဖစ၊ ကယအေရးပမာ သေဘာ ထားကာ အမႁကစၤ အလက ေကနပ ဝမးေမာကသည။ ေဒၝသ အမကေခာငးေခာငး ထၾကသည။ ကယပင ေခၝငး႒ကးမားကေရးရာ၌ ထအေခခမားက အသးပရန ကၾ အားထတသည။ သႛေသာ ကလငကာ

၏ ကယလကလႁပရႀားမႁ ေလကငခနးမား လပရသညထက သႛအဖႛ ပ၍ ခကခေသးသည။ ယေနႛ နနကထတ ပႛစတၾင ပၝလာေသာ ႓မႚေတာ အမႁကသမးစနစ ပပငေရးေခၝငး႒ကးက သ ၇ နာရတတ ေရးခရသည။

ေမလ၏ မး႟ၾာေသာ ညတည။ ဖဖ အေခအေနဆးေနသညမႀာ ရကအတနကာ႓ပ ဖစ၏။ ကၾသည ဖဖ အေကာငးက ေတၾးရာမႀ ဖဖ၏ အယဝၝဒကေလးက ေရ႟ၾတေနမသည။

"လေတၾက ခငမင၊ တခားလေတၾလပတ အလပမးလပ၊ ေဆးလပေသာက၊ ရယစရာပတပတ စေပာ" ပဋကတတကတပငး၊ ေခၝငး႒ကး သေတသန စခနးတပငး အခနးကေလး တခၝးပၾငသၾားသည။ ဘတကလင

ကာ ဝငလာသည။ မေပာမဆ အပရာေပလႀခလက႓ပး အပရာေပမႀ စာအပတအပက ယကညသည။ "ဗနတဖယား67 ပၝလား။ ေဒၝက။ ခငဗား ဘယတနးကမႀ ဝတၨဖတတာ မေတၾႚဖးပၝဘး" ပၝရဂကေလးက ဘာမ႖ ပနမေဖ။ ဖဖ တကတၾနးခကမားက ယခထ ဘာတခမႀ မလပရေသးသညကသာ

စဥးစားေနသည။ ေဆးလပက အခနမေ႟ၾး ေသာကႎငသည။ ဘတကလငကာက ေဆးလပဆငတၾင အလပလပသ ဖစ၍ သႎႀင တငပငႎငသည။ ရယစရာ ပတပတစ ေပာဖႛမလၾယ။ သ ဘာမ႖မသ။ စာကညတကတၾင ရယစရာ စာအပႎႀစအပ ေတၾႚဖး႟သာ ေတၾႚဖးသည။

ကၾက လညေခာငးရႀငးလက႓ပး၊ "ဘတ၊ ဘလငစဂတက ငၝးသယမေတၾက ေဒၝကတာဂ႗နဆင ႎႁတလႀနထးတာ ကားဖးသလား" "ဂ႗နဆင၊ ဘယသလ။ ဟဘက တတယလမးမႀာေနတ လဝ႒ကးလား" "မဟတပၝဘး။ အဂလပ စာေရးဆရာ႒ကး ဂ႗နဆငက ေပာတာပၝ။ တခၝတနးက ဘလငစဂတမႀာ ဂ႗နဆင

ငၝးသၾားဝယတယတ။ အေသးစတေတာ မမႀတမေတာဘး။ ဂ႗နဆငနႛ ငၝးသယမေတၾ ရနဖစကေတာ ငၝးသယမေတၾက

66 ဆေလဗယန။ ။ လၾနခသည ႎႀစေပၝငး သနး ၄၀၀ က တညထၾနးခသည ပၝလယးဇးအစကပ၊ ဆေလဗယနေခတမႀ ေကာကခ၊ ထေခတသည ကမာတၾင ေလရႀႃ႟ႁကေသာ သတၨဝၝမား စတင ေပေပၝကသညေခတ ဖစသည။ 67 ဗနတဖယား။ ။ အႎၬယ ဇာတ အဂလပလမး စာေရးဆရာ႒ကး ဝလမတပစ သကေရး (၁၈၁၁-၆၃) ၏ ဝတၨ၊ (၁၈၄၆-၄၈)။ ။ ဇာတေဆာငမငးသား ဘကကရႀပႎႀင ဇာတေဆာငမငးသမး အမယလယာတႛ၏ စ႟ကေဖာပ ေကာငးလၾနး၍ အဂလပစာေပတၾင ေကာကားသည စာအပ တအပ ဖစသည။

60

ဆတယတ။ ဂ႗နဆငက ဘာပနေပာတယ ထငသလ။ ဂ႗နဆင ငၝးသယမေတၾက ပရယလယလ ပေပဒၾန68လႛ ပန ေပာသတ။ အငဆစလက႒တဂ69လႛလ ေပာတယလႛ တခႚကဆတယ"

ဘတက ကၾက ေကာငကညေနသည။ ကၾကလညး ဘတက ပနစကကညေနသည။ သႛမကႎႀာက သလ ေဇာႎႀင ေမာရပသနးေနသည။

"ေပာဖႛ လသၾားတယ။ အဒ စကားလးေတၾက ညစညမးတ စကားလးေတၾ မဟတဘး။ ဂသေမထရ ပညာထ က စကားလးေတၾ"

"ေအာ" … ကလငကာထမႀ စကားသထၾကလာသည။ … "ေအာ" …။ ကၾက "ကပၝေလ။ ကေနာတႛ အမအပနလမးမႀာ ေပာခတစကား ပနဆကပၝအး" "ေပာတာေပၝ။ ဒၝေပမ ခနက ခငဗား ဘာေပာတာလ။ ကေနာ နားမလညဘး" "ရစရာ ပတပတစ ေပာတာပၝဗာ" "ခငဗားဟာ ရယစရာမႀ မဟတဘ ေဒၝကရႚ" "ဟတပၝသေကာဗာ" "ကေနာေတာ နားမလည႟း အမႀနပ" "ပလ ေပာရ။ ပက နားလညတတတ ဥးေႎႀာကလ ရႀာေပးရေတာ မလပႎငဘးဗႚ။ က၊ ခငဗား ေပာတဟာ

သာ ဆကေပာပၝေတာ" ဘတက ႓မႚ႒ကး ပ႒ကးတငး၌ ကေတၾႚေနရေသာ ပနာတခက ေပာပသည။ ဘတ၏ ေဝၝဟာရအတငး

ဆရလ႖င "လမးမေတာ လငသရမား" ပနာဖစသည။ ညေန ညခငးတငး အထးသဖင စေနေနႛညေန ညခငးတငး လမးေဒၝငတၾင လငယမား လစကာ အလပသၾား အလပပန မနးကေလးမားက ေနာကေပာငကသည။ "ဟလ ခာတတ"၊ "မးမးေလး ဘယသၾားမလႛလ" စသည မကားတကား ေပာကသည။

"တေနႛေတာ ေကာငမကေလး တေယာကက သတႛနႛ စကားေရာ ေဖာေရာလပတယ။ ေပာေစပကေစ သေဘာေပၝ။ အႎၩရာယက မငတာ မဟတဘး။ အဒမႀာ ပနာေတၾ စေတာတာပ။ အဒေနႛည ႟ပရႀင အ႓ပးပလား၊ ေနာကတေနႛ ညပလားေတာ မသဘးေပၝ"

ကၾက ေမးခၾနးထတသည။ "ဒလ လစမးေခရာ လကရင ဒကၡေရာကတတတယ ဆတာ အမမႀာ ဆးမမယလမႀ မရႀဘးလားဗာ" "ဘယသက ဆးမမလ။ သတႛတေတၾ ဘယလအမမးမႀာ ေနရတယဆတာ ခငဗား မသဘး။ ႓ပးေတာ သတႛ

ေမာငေတၾ ဘၾားေတၾ ကယႎႁကကလ အဒလ ပၝးစပသရမးကေလးေတၾပဗ" ဘတက ထမနးကေလးမား၏ မသားစ အေခအေနဆးမားက ရႀငးပေနသည။ နဖးကေခ႗း ေခကေအာင

လပရသည။ ကနးေကာကစရာ မရႀေအာင ဆငးရသည။ ေပာစရာမရႀ။ ႟ၿငစရာနတၨ။ ထႛေကာင ေငၾစပ၍ ေသၾး ေဆာငလ႖င ေကာကေကာကပၝလၾယသည။

ပယဂ ဖစေလာကသည မနးကေလးတဥး၏ ဖစေကာငးကနစငက ဘတက ဆကေပာပသည။ ကနပေဒ သာဆငတၾင တပတ သးေဒလာႎႀင အလပလပေနသည မနးကေလးတေယာက အေကာငး။ သႛလပစာက သႛအေဖ အမးသမားက တပားတခပမကန ေတာငးသးပစသည။ မနးကေလးက အသက ၁၆ ႎႀစ။ သႛနာမညက အဗာဘနး ဟငမာ။ ယခ "မဖးႎင မဖႎင" အဖစ ေရာကေနသည။

"ခငဗား ဘာလပရမလ သလား ေဒၝက။ သတငးစာထမႀာ ဖၾငခရမႀာဗ" ကၾက ဘတက ေလးေလးစားစားကညကာ "ခငဗား ေပာတာ မႀနတယ။ ေရးရမယ" "အငး၊ ဒၝေပမ ခငဗား ဘယလေရးမႀာလ။ ဒအခနးထမႀာ တေနႛလး တညလးေအာငး႓ပး စာအပေတၾနႛ

ႎႀစပၝးသၾားေနတာ ဘယလလပ႓ပး ဒလ လမႁ ဒကၡေတၾက ကစားႎငမႀာလ" "ေမးသငတ ေမးခၾနးပၝပ။ လကေတၾႚကက ကၾငးဆငး ေလလာရအးမႀာေပၝေလဗာ။ ဒလ ေယဘယ ပနာ

မးဟာ လမႁေရးသပၯအဖႛ ေဖရႀငးရ အခကဆး ပနာပ"

68 ပရယလယလ ပေပဒၾန ။ ။ ဂရစကား။ ေခာကေထာငည ဆဌဂ ဟ အဓပၯာယရသည။ 69 အငဆစလက႒တဂ။ ။ ဂရစကား။ ေခႎႀစဖကညဟ အဓပၯာယရသည။ ႎႀစဖကည ႒တဂဟ ဆလသည

61

"ဘာလပရမယဆတာ ကေနာသတယ။ အဒပၝးစပအရမးသမားေတၾက အားလးတနးစပစသတ။ တေယာက မကနဗာ"

ကၾသည ဘဝႎႀင လကေတၾႚ ဆကစပႎငသည ဤဖစရပက နကနကနန စဥးစားေနသည။ "လငသရ" ကေလးမားက ဘတကပ၍ သႛမကစႎႀငလညး တပအပမငဖးသည။ ေကာငးသးစာအပထက လမႁေရး ပနာ မဟတ။ ကယ ပတဝနးကငက အ႟းမးဝငး ဖစေနသည အေရးအခငး။

ကလငကာက သႛအား အခကအလကမားေပး၍ ေခၝငး႒ကးေရးရန တကတၾနးသည။ ပနာ တညေနရာ ကလညး လမးႌၿနလကေသးသည။ ဤရကမားအတၾငး သႛအား အကဥာဏေပးသေတၾ ဝငးဝငးလညေနသည။ ယခငတပတက ဖဖ။ ႓ပးေတာ တေနႛထမႀာပင ရႀာလေဝလင။

ကလငကာ၏ အကေပးခကက သေကးဇးတငစၾာ လကခသည။ ဖဖ အကေပးခကကလညး လးဝ အမႁ မထားဟ သ မေပာႎင။ ဖဖ စကားမားက လၾနခတ ဆယမနစကပင ပန႟ၾတမေသးသည။ ရႀာလေဝလင၏ ေဝဖန ခကမားကမ အစၾအလနးကငးကငး ဆနးစစ႓ပးမႀ သႛဆငခငတ အသတရားက လးဝဥ ပယလကသည။ သႛေသာ သႛစတအာ႟ မႀ လးဝ ပထတႎငလက႓ပဟေတာ မဆႎင။ ရႀာလ၏ စကားလးအခႚသည သႛဥးေႎႀာကက ေလာင႓မက လႁကစား ေနသည မဟတလား။

ခကခငးပင ကလငကာ စကားလမးေကာငး ေပာငးသၾားသည။ "သမာကမးစာထမႀာ အထးခားဆး စာတေကာငးက ဘာလသလား။ ေယ႟ႁက မမကယတညးဟေသာ

ဗမာနက အမႀတပ၍ မနႛေတာမ၏70 ဆတာပ။ ဘနး႒ကးတပၝး တရားေဟာတအထ ထညေဟာတာ ကာဖးတာပ။ ကယလကလလႁပရႀား ေဖာငေဖာငမႀနမႀနလ ေနထင။၊ သငဗမာနကလ ခငမာေတာငတငးေစ။ စငကယ သနႛ ပနႛေစ လႛ ေပာတာပ။ ကေနာသာ ဘနး႒ကးဖစရင 'လာမည စေနေနႛတၾင သတၨမလမးက သၾားေလာ။ ဗဟလမးမက သၾားေလာ။ ႎႁတသရမးသမားက ကယခႎၭာတညးဟေသာ ဗမာနအေကာငး ေဟာေပာေလာ' လႛ ေပာမႀာပ"

ဗးကန ကလငကာ ပၝးစပပတသၾားသည။ ေအာကထပမႀ ေအာဟစ ငေ႔ကးသ႒ကးက ကားလကရသည။ ကလငကာ မကႎႀာ ဖႃစပဖႃေရာ ဖစသၾား၏။

"ကေနာ အာကယတာ ဘရားသခင ခၾငလၿတေတာမပၝ။ ကေနာ သတရသငတယဗာ" "ဘာဖစလႛလ၊ ဘယသ ငတာလ" ကၾက ထပထပပာပာ ေမးေသာလညး ကလငကာက ပနမေဖ။ ေခဖားေထာက၍ ေဖာေဖာကေလးေလ႖ာက

ကာ ထၾကသၾားသည။ ကၾက ေယာငတးေယာငတ ဖစကနခသည။ ငသႎႀငအတ လသသသမား ကားရ၏။ အမငႀားေနသမား

သည ဧညခနး ေဆာငသႛလာ၍ ဆတဆတ႓ငမ႓ငမ ဣေႎၬ႒ကး႒ကး စထငေနက၏။ ဘရငနတ႟ၾာလား ေနေစကာမ မဖရားမားကေတာ အစာစားကရမည မဟတလား။

သတႛ ထငေနရာသႛ ရႀာလ )ငလာသည။ မကႎႀာမႀာ ေသၾးမရႀ။ မကရညလညး မရႀ။ "ညစာ အေတာေနာကကေန႓ပရႀင။ အမမာနႛ ေလာရာလ ကေယာငေခာကခား ဖစေနကလႛပၝ။ ကမပ

ညစာပငေပး ပၝမယ" ရႀာလ ခနးမထသႛ ထၾကလာေသာအခၝ ကၾက ေလႀကားေပ၌ ေတၾႚရသည။ ရႀာလက ေလႀကား လကရမး

အနးသႛ ေလ႖ာကလာ႓ပး၊ "ရႀင သေရာေပၝ" "ဟငအငး မသဘး။ ဘာဖစတာလလႛ သရေအာင အခမႀ ေအာကထပဆငးလာတာ" "ဖဖ သ" "ေရာဂၝ သပဆးလာပနပလား" "ေစာေစာကပ ဆးသၾား႓ပ" "ေသ႓ပ" ထစကားလးေကာင ရႀာလ ဆတကန တနသၾားသည။ ဖဖ ေသလမမညဟ ကၾ ဘယတနးကမ႖ မထငခ။ ဘယေတာမႀ အကၡရာသခာ ပေပးရမႀာ မဟတေတာပၝက

လားဟ၍ ေတၾးမလက၏။ တစတခ ေပာခငသည။ သႛေသာ တသကႎႀငတကယ မကစဘး စကားလး တတကက ရႀာမရဖစေနသည။

"တနလာေနႛ အသဘခမယ။ ရႀငလကပႛမယ မဟတလား"

70 မမကယတညးဟေသာ ဗမာနက အမႀတပ၍ မနႛေတာမ၏။ ။ ဓမသစကမး။ ။ ရႀငေယာဟန ခရစဝင ၂း၂၁။

ကၾက မကေကာ႒ကးမား ႟ႁ၍ ကညေနသည။ သႛစာအပတၾင အ႟ငးအစငးတႛ၏ ထးတမးဟ ကငပၾနးတပ ထားသည ေသခနး ေသနားမးတၾင ကယတငကယက ပၝဝငလစတ မရႀ။

"ဟငအငး" ကၾက ကတကက႟က ေပာလကသည။ "ကေနာ လကပႛႎငမယ မထငဘး" "ဖဖကေတာ ပႛေစခငမႀာပ။ သႛအတၾက ရႀငေနာကဆးအ႒ကမ တခခ လပေပးႎငတာ ဒၝပ ရႀေတာတာပရႀင" "ပႛေစခငမယ ဟတလား။ သက သေတာမႀာမႀ မဟတဘ" "မသေရာ ဘာဖစလ။ မတေဆၾတေယာက အေပမႀာ ရႀငဒေလာကကေလးမႀ အေလးမထားႎငဘးလားဟင" ဓာတေငၾႚ မးခကမႀ အလငးေရာငသည ရႀာလ မကႎႀာေပသႛ ထးကေနသည။ ရႀာလ ပငပနးႎၾမးနယေနပက

ကၾ သတ ပမသည။ "ဖဖ သမႀာပလႛ ကမ ထငတယ။ ေပာလ ေပာမႀာပ" ရႀာလက ဆကေပာသည။ "သက ရႀငက ခငရႀာတယ။ အထငလ႒ကးရႀာတယ။ တေနႛကပ ရႀငအေကာငး စကားစပမလႛ ေပာေနေသး

တယ။ အခ သ ဆးရႀာ႓ပ။ သႛအတၾက ကမတႛ ဝမးနညးတယ ဆတာပဖႛက ဒတနညးထ ရႀေတာတာပရႀင" ရႀာလ မကေတာငေကာ႒ကးမားသည ႟တတရတ ယစမလာေသာ မကရညစဖင မးေရာငတၾင ဖတဖတ

လကေနသည။ ခကခငးပင ကၾ အညခလကကာ ေလႀကားေပသႛ စတေလး ကယေလး ပနတကသၾားသည။ ေနာကမႀ ပနစဥးစားမသညမႀာ ရႀာလ၏ မကေတာငေကာ႒ကးမားသာ မကရညဖင ဖတဖတလကမေနခ

လ႖င အသဘပႛရန သ ငငးပယခမမည အမႀန။

(၁၅) ဈာပန အခမးအနား၏ အလႀသည ကၾက ဖမးစားလကေလသည။ ဖဖ၏ ဈာပနက ႓မႚပင ေတာအပကေလးမားကားရႀ ဘရားရႀခးေကာငးတၾင သရဏဂတငသည။ ဤေနရာတၾင ဖဖ၏ ဖခင မစၤတာ ပနတာ ေမၾးဖၾား႒ကးပငးခသည။ ဖဖလညး ေနထငေကာငးစဥ ဥပသေနႛတငး ဤဘရားရႀခးေကာငးသႛ လာ၍ တနဂေႎၾ ေကာငးတကေလ ရႀသည။

ေတာအပကေလးမားထတၾင လမးေလ႖ာကရငး ဝဝ႓ပ႓ပ မကႎႀာနရရ လ႒ကးတဥးႎႀင ကၾ ေတၾႚသည။ ေမာေတာကားေမာငးသမား႒ကး ဖစသည။ ဖဖႎႀင အလၾနခငသည။ ေစတနာရႀငမေလး ဖဖအေကာငးက စတကာ ေစေအာင ေလေကာရႀညဆၾ၍ ေပာပေနသည။

လၾနခသည ႎႀစေပၝငး ၂၀ ေကာက တငမက သႛက ဘရားရႀခးေကာငးတခသႛ ေခမသၾားခဘးဆလ႖င ယခအ႒ကမသည ကၾအဖႛ ဘရားရႀခးေကာငးထသႛ ပထမဆးအ႒ကမ ေရာကဖးခငး ဖစမည။ ၁၄ ႎႀစသားမႀစ၍ ဘာသာေရးက ယကညမႁ၏ အထၾတအထပ ဓေလတခက သမကမငကယေတၾႚ ကညေနရသည။

ကၾသည ႎႀစႎႀစကာကာ စတဝငစားစၾာ သႛပတလညက လႀညကညသည။ အလငးေရာငမႀနမႀန။ ေကကၾ ေသာ မကႎႀာမားဖင ခတနးေပၝငးမားစၾာ၌ ထငေနေသာ လမား။ ထးဆနးေပစၾ။ အသစရာႎႀင အတ႓ပးသညတကား။ အေသၾးအသား ေသေသာလညး လမေသဟေသာ အႎငမခ အ႟ႁးမေပးသည ယကညခက။ ဆငခငတတရားက အတသညစတဓာတ။ မယကညႎငေလာကေအာင ႒ကးမားေသာ မတႎးခငတၾယမႁ ဗဇစတ။ ဤဆနးပားေသာ အခငးအရာတႛ၏ ထးခားခကသည အဘယနညး။

"ငၝသည ထေမာက ခငးအေကာငး၊ အသကရႀငခငးအေကာငး ဖစ၏။ ငၝက ယကညေသာ သသည ေသလၾနေသာလညး ရႀငလမမည။"

[ဓမသစကမး။ ။ ရႀငေယာဟန ခရစဝင ၁၁း၂၅။] ကယေလာငလႁကလႀေသာအသသည ႟တခညးေပလာသည။ လအမား ခကခငးမတတပရပလကသည။

ကၾလညး အေစာဆး ထရပလကသည။ သႛမကလးသည ဝတ႟ဖႃ ဝတဆင၍ တလႀမးခငး ေလ႖ာကလာေသာ လငယတဥး အေပသႛ ေရာကသၾားသည။ သႛမကႎႀာသည ပႚသစစ နနကအ႟ဏကသႛ လနးဆနးသည။ သသည စာအပတအပက ဖၾငလက၏။ သႛေသာ စာအပက မကည။ ေလာကပငပသႛ ေမ႖ာကညေနသေယာင ဥးေခၝငးက ေမာထားသည။

"ငၝဘက၌ ေနေတာမေသာ ဘရားသခငက ငၝ မငမည။ သတပၝး မငသညသာမက ငၝသည ကယ မကစႎႀင ဖးမငမည။"

[ဓမေဟာငးကမး။ ။ ေယာဘဝတၨ ၁၉း၂၇။]

62

63

ထလငယ၏ေကာဘကတၾင ပနးစညးပနးေခၾမား အဆငဆငဖးေနသည ဖဖ၏ မသာေခၝငးရႀသည။ ခရစ ယာန သ႓ပငဝတသခငးမား အပနအလႀန ဆက႓ပးေနာက ထလငယက သမာကမးလာ ဓမစာမားက ႟ၾတဖတ သည။ ထႛေနာက ေလမႁတစႎၬယားသ ေပထၾကသည။ သ႓ပငဝတသခငး ဆသည။

"သေတာစငတႛ လပငနးခၾငမႀ အနားယက႓ပ" သေတာစင၊ ဖဖက သတႛ ဒလပ အ႓ပးအပင သတမႀတေနက႓ပ။ စဥးစားသာ ကညေပေတာ။ လၾနခသည

ရကသတၨပတကပင ဖဖက သ ႎႀငးဆပနးမား ပႛခေသးသည။ လကအတနက စၾပထားေသာ လကတခက ကၾအား ေနာကမႀေန၍ ဖၾငလကသား စာအပတအပ ေပးလာ

သည။ စာအပက သ အသာကငထားလကသည။ ေစာေစာက ေတၾႚခသည ေမာေတာကားသမား႒ကးက "သတႛ ဆေန တာ ဒသခငး" ဟ စာအပေပ လကေထာက ပရငး ေလသဖင ေပာသည။

"ရနအမႁတႛ ပငးပခန၊ စစပၾတႛ ရႀညလားခနတၾင အေဝးမႀ ေအာငေတးသသည နားထသႛ စမဝင လာသည။ ရေသၾးတႛ တက႔ကလာသည။ လက႟းတႛ သနမာလာသည" သရဏဂတငအ႓ပးတၾင မသာေခၝငးကေလးက ဘရားရႀခးေကာငးဝငးထသႛ သယသၾားသည။ ေမမႁနႛမႀ ေမ

မႁနႛအဖစသႛ71 ေရာကေစေလ႓ပ။ အဝတနက ဝတဆငထားေသာ မနးမမား၏ င႟ႁကသ ေပလာသည။ ထအခနတၾင ေခၝငးပဥေပသႛ ပထမဆး ေမစငခ ဒတကနကသည ေကကၾဖၾယ အေကာငးဆး အသက ကားလကရေလ၏။ ေစာေစာကေတၾႚခသည မကႎႀာနရရ ကားသမား႒ကးပင မကရညေတၾစးကာ င႒ကးခကမ ဖစေနသည။

အမအပန ဓာတရထားေပတၾငမ ကၾသည သႛအေတၾးမားက ဆငခငတတရား လမးေကာငးေပသႛ ပန လညတညမတ ေပးႎငေတာသည။

ဝညာဥ ထာဝရ တည႓မသည ဆေသာ သေဘာတရားသည ဆငခငတတရားေပ၌ မရပတညႎင။ စတဆ သညမႀာ ဓာတေလးပၝး ဖၾႚစညးမႁမႀ ေပၝကဖၾားေသာ အရာသာ ဖစသည။ ေသခငးတရား၌ အဆးရႀေသာ ဓာတေလးပၝး အဖၾႚ အစညး ပကပယေသာအခၝ စတလညး ကၾယေပာကရသည။ ဖေယာငးတငမႀ မးက မႁတ႓ငမးလကသလ ဖစသည။ သႛရာတၾင လႛသမငးတေလ႖ာကလး ဤသေဘာတရားသည တညတေနခသညမႀာ မယႎငစရာ ဖစ၏။

သပၯပညာသည ထသေဘာတရားက အဖနတလလ ေခဖကခသည။ သႛေသာ လအေပၝငးတႛသည သပၯ ပညာက လကမခခ။ သပၯပညာက ကးသငေကာငးသင အေဖမေပးႎငေသာအခၝ ပဆနမား၊ တကငမားႎႀင အေဖ ေပးသည။ ထးဆနးေပစၾ။ သပၯပညာႎႀင ဘာသာေရး၏ ပဋပကၡသည လသားႎႀင သႛဆငခငတတရား၏ ပဋပကၡသာ ဖစပၝေပသညတကား။

ကယတငခငးခရေသာ ခႎၭာကယ၊ ကယတငခငးခရေသာ ဝညာဥဆသည သေဘာတရားက လအေပၝငးတႛ ဧကန ဧက ယကညကရႚလား။ ေငၾဆသညမႀာ ေလာကကစၤမ႖သာ ဖစသညဟ သတႛ ပရယာယမခဘ ယကည႟း မႀနကလ႖င သတႛ၏ ေလာကတရားတႛသည သတႛက ေစာင႒ကေနမည ထာဝရဘနးကကသေရတႛႎႀင ႎႁငးစာေသာ ပငလယကမးေခမႀ သတပၾငေလာကပင အေလးထားစရာ မရႀ။

သႛေသာ ယခကားေပ၌ လကပၝလာသတႛသညပင နကဖနဆလ႖င ေရပၾကပမာ ကာရႀညမတညေသာ အကးအမတအလႛငႀာ အခငးခငး လညပငးလႀးကေတာမည။ အခငးမားကေတာမည။ လမညာ စဥးလကေတာမည။ အမနာပ ေပာကေတာမည။ အသေရ ဖကကေတာမည။ မသား ဆကေတာမည။ ရနပၾားကေတာမည။ ဘာသာေရး ဟသည ကယကယက အပေမၾႚခခငးမ႖သာ ဖစသည။ လႛေလာက၏ ပရေဒဝ ေသာကဗာပၝဒက ေဖေဖာက၍ ရေကာငးစမေသာငႀာ တပၝးေသာ ေလာကက ဖနဆငးခငး ဖစသည။

ဤသညပင လတႛ၏ ဘာသာေရးသမငး ဖစေခ၏။ လအေပၝငးတႛ ကယတငလညး ထေလာကပၾား ဖနဆငး မႁသေဘာက သသညသာ။

ဟာ႟စပက72တႛလညး သတႛအခငးခငး ေတၾႚလ႖င တေတာေသာ ရယေမာကမညသာ။ မစၤကပနတာအမတၾင ညစာ ေစာေစာစားကသည။ ကၾသည ေခဖၾဖၾနငးကာ သႛအခနးသႛ ပနတကလာ

သည။ မစၤကပနတာ အခနးေရႀႚသႛ ေရာကေသာအခၝ အခနးတၾငးမႀ ကတ၍ င႟ႁကေနသက ကားရသည။ ရငေသၾးတႛ အတၾက ပရေဒဝမး ေတာကေလာငကာ ငေ႔ကးေသာ ရာခယ73၏ ငေ႔ကးသမးပင ဖစသည။

71 ထာဝရအရႀင ဘရားသခငသည "သငသည ေမမႁနႛဖစ၍ ေမမႁနႛသႛ ပနရမည" ဟ မနႛေတာမ၏ (သမာကမးစာ။ ကမာဥးကမး၊ ၃း၁၉)။ 72 ဟာ႟စပက။ ။ ေရႀးေဟာငး ေရာမေခတက ယာဇပေဇာပသမႁ အေဆာငအ႟ၾကဖင အသကေမၾးေသာ လတနးစား။ 73 ရာခယ။ ။ ခရစယာန ဓမေဟာငးကမးလာ ဂေကာ၏ မယား။ ဂးဆကႎႀင ဘငဂမငတႛ၏ မခင။ သမာကမးစာ ကမာဥးကမး (၂၉း၃၅) တၾင ယာကပ၏ မယားရာေခလ ဟ၍လညးေကာငး၊ ရာေခလသားကား ေယာသပႎႀင

64

ကၾသည အခနးတခၝးက ပတကာ ဓာတေငၾႚမးက ထၾနးညလကသည။ စားပၾတၾင ၁၉၀၂၊ မတလထတ ပႛစ သတငးစာအေဟာငးတၾက သႛစးစမးရႀာေဖၾမႁက အသငငလငေနသည။ သႛေသာ ခၝတငးနႀငမတ တမ ခားကာ သအပ ရာေပတၾင လႀအပလကေလ၏။

သ ယေနႛည ေသသၾားလ႖င သႛအတၾက ဘယသ ဒလငပၝမလ။ တခၝကမ ကၾေသလ႖င သဝမးနညးမညဟ ဖဖက ေပာခဖးသည။ သႛေသာ ဖဖက အရငဆးရႀာ႓ပ။ သႛကတ

တညစရာ မလေတာ႓ပ။ ဖဖ ေသေသာလညး သႛအတၾက ဝမးနညးမည မတေဆၾမားစၾာ ကနခသည။ သေသလ႖င တငမႎႀင မာဖ

ႎႀစေယာကသာ ဝမးနညးမညသ ရႀသည။ မသာပႛရနေတာ လာႎငကမည မထင။ သႛသခႇငးေဘးသႛ ေရာကႎငေကာငးဖၾယရႀသမႀာ ဘတကလငကာတဥးသာ ဖစသည။ သႛေသာ ကလငကာ

ငလမမညဟ ေမာလငရနမႀာမ ရေလလေလ အတေစၽ လပလၾနးရာ ေရာကမည။ လတေယာကတညးသာ ပႛမညသ ရႀေသာ မသာဖစရမႀာကလညး အေတာမကႎႀာပနးမလႀ။ လေကာငသေကာငမႛသာ ေသခနတၾင ရႀားရႀားပၝးပၝး မတ ေဆၾတေယာကတညး ကနခတာဖစမညဟ ဖတသၾားဖတလာ လတကာတႛက မသာက ကရႚသ႓ဂႇဟစကားတငး ဆဖၾယဖစသည။ သႛေသာ ေသလမးေသနညးက သစဥးစားစရာမလ။ လ႟ငးသ႟ငးတႛ၏ ထးဓေလသည သႎႀင မအပမရာ ကစၤသာဖစသည။ ဘတက စစဥေပးႎငမည။ အေလာငးမး႟ႁႚစကအနးတၾင ငေ႔ကးေနမည ဘတ၏ ပပနး က သစတကးကညသည။ ပမေပ။

သႛအေဖ ရႀေသးသည။ တကမာတညး အတေနေနကေသာလညး ၂၄ ႎႀစလးလး သႎႀင တခၝမ႖ မကႎႀာခငး မဆဘးေသးသည သႛအေဖ။ သႛအေဖလပပသည နညးနညးဂၾကသည။ ကမာႛထးတမးအတငး ေပာရလ႖င ကယသား က ကယလကမခသ ဖစသည။

ယငးသႛ လပ႓မဓမတာ မဟတေသာ လႛကငဝတ ေဖာကဖကခငးအတၾက အေကာငးပခက ရႀရမည။ အေခအေန အရပရပက တခတညးေသာ လမးကသာ ႌၿနပေနသည။ ထလမးမႀာ သႛအေမသည သႛအေဖႎႀင တရားဝင လကမထပခဆေသာ လမးဖစသည။ သႛမဘမား၏ လကထပပၾသႛ တကေရာကခရသည ဆေသာ တငမ၏ အဆက သအ႓မတေစ သသယဖစခသည။ သႛေသာ ထကစၤက ယခ သလးဝ မစဥးစားေတာ ကယကင တရား တာဝနမႀာ သႛ၌ မတည။

နာမညကစၤမႀာလညး ကၾဆေသာ အမညသည အခားအမညမား ေကာငးသေလာကပင ေကာငးသည။ ကယဘဝ ပတဝနးကငႎႀင အေခအေန၏ တဆပကပ ခငးမႀ ကငးလၾတရေအာင လပႎငသအဖႛ အတစ နာမည ယယ၊ ဝင နာမညယယ ေကာငးသညခညးသာ။

သေသသၾားလ႖င မစၤကပနတာက ဖဖအတၾက ငသလ သႛအေဖသာ အသကရႀငေနလ႖င သႛအတၾက သႛအေဖ ေပလာ႓ပး ငေ႔ကးလမမညဟ ထငမ၏။ သႛအေလာငး မးသ႓ဂႇဟမည မး႟ႁႚစကေဘးတၾင သႛအေဖ ငေန မညပပနးက စတမႀနးႎႀင ေတၾးကညပန၏။ သႛအေဖ၏ အဂၝ႟ပႎႀင စပလဥး၍ မပဝးဝၝးမႁက လၿမးထားခငးေကာင တစတတေဒသ ဖစေကာငး ဖစမည။ သႛစတကးထမႀာ ပမေပ။

သႛအေဖသည သတရားမ႖တစၾာ ထမးေဆာငရမည တာဝနက ေရႀာငသညဟ ကၾခစားရ၏။ "ေဟာဟမႀာ ငၝအေဖ" ဟ တစတေယာကက သတသတမႀတမႀတ လကညးထးပႎငလ႖င သႛအဖႛ ေကာငးေလစၾဟလညး သႛ တသကတၾင ပထမဆးအ႒ကမ ေတၾးေတာမ၏။

သႎႀင ဘတသာ ကနကေတာသည။ ေလာကအလယတၾင သတႛႎႀစဥးသားသာ အတတကၾ ရႀကသည။ သသည မးေရာငထနထနတၾင အေတၾးခာခာလညေန၏။

သႛဘဝတၾင သႛက ေဝဖနေထာကပသ သးဥးသာ ရႀခသည။ သးဥးစလးက သ၏ ဘဝအမငက တေလသ တညး ထးႎႀကခကသည။ သးဥးစလးက ပတဝနးကငေလာကႎႀင ဆကဆထေတၾႚရန သႛက တကတၾနးခကသည။

သႛဘဝေအာငမငမႁ၏ အတငးအတာသည သႛကယသ ပတဝနးကငႎႀင အးစားကၾေအာင လပထားႎင သည အတငးအတာႎႀငအမ႖ဖစေကာငး ပနလႀနမေခပႎငေအာင သပသခ၏။ သႛေသာ ထသးဥးက ထအတငးအ တာသည သႛဘဝ ဆး႟ႁးမႁ၏ အတငးအတာ ဖစသညဟ စကလကမတတတ ဆကသည။

သက သႛအဆပခကက သကေသပသလ သတႛက သတႛ၏ အဆပခကက သကေသမပႎငက။ သႛေသာ သတႛ၏ ကးေကာငး ယတၨကငးမမႁသည သတႛ၏ အဆပခကက တတတတမ႖ မလႁပမေ႟ၾႚေစႎင။ ကၾ၏ ဆငခင တတရားႎႀင ကၾက ေဝဖနသတႛ၏ ဗဇစတတႛအကား ထငရႀားေသာ ဝေရာဓ တခပၝေပ။

ဗငယာမနး တညးဟ၍လညးေကာငး ေရးသည။ ဓမသစကမး၊ ရႀငမသညး ခရစဝငတၾင "ရာေခလသည မမသားတႛ မရႀေသာေကာင င၍ စတမေပႎင ဟေသာ စကားသည ထအခၝ၌ အမႀနမကသတညး" (၂း၁၈) ဟ ေဖာပသည။

သသရသေလာက သႛက ဘယသကမ႖ ခးကႃး ေလးစားခငးမရႀ။ သႛလပငနးက ေလးစားခင ေလးစားမည။ လပဂၢလ အရမ သႛအတၾက ဝမးနညးသ သႛမဟတ သႛက ပစတင႟ႁတခသသာ ရႀသည။ သႛလပငနးက ေလးစား ခးကႃးသကလညး နညးလႀေသးေတာသည။ ပႛစသတငးစာက ေကနပေလာကေသာ သကေသ အေထာကအထား ပခ႓ပ မဟတလား။

လႛေဘာင အဖၾႚအစညး၏ ႌၿနပငကားပငသ ဧရာမ ပဂၢၢလ႒ကး တဥးအဖႛ သကယတင သေဘာတရားေရး အရ စမကၾပကေနသည လႛေဘာငအဖၾႚအစညးတၾင ပဂၢလေရး ေဒၾးေရာယႀကတင ပၝဝငလႁပရႀားေနမႀ ပမ႒ကးမတ ေသာ ႌၿနပငကားပငသ ဖစလာႎငေလသလား။

ဧကစာ ကငသးခငးႎႀင အခနဇယားက ဘနးစၾသလ စၾေနခငးက သႛတၾင အေရး႒ကးေသာ လစဟငးခက မား ရႀေနေစသလား။

ရႀာလေဝလင ေပာသလ အေခခက စ၍ သမႀားေနသညဟ ဆႎငစရာ အေကာငးရႀေနသလား။ ပၝရဂကေလးသည အပရာေပတၾင မလႁပမယႀက အေတၾးက႗ေနသည။ မနစက နာရ စားလာသည။ သႛစာအပ႒ကးက သ အသက ၂၇ ႎႀစတၾင ေရးသား ပစ႓ပးစးသၾားလ႖င ကနေနေသးေသာ ဘဝတာက

ဘယလ ကနလၾနေစမလ။ စာအပအေပ ေဝဖနခကမားက တနႛပန ေဖကားရနမႀတပၝး အခား လပစရာမရႀ။ သႛ စာအပ႒ကးသည ဒနကေဗဒ၊ သမငးႎႀင သပၯပညာအားလး၏ အေခၝငအထၾက အဆအႎႀစဖစ၍ လသား၏ အမင မားဆး ဉာဏပညာ၊ ပရမတၨ၊ ပဋဘာန ဖစသည။ ထစာအပ႒ကးေပလာလ႖င ကမာႛလပငနး စခနးသမး႓ပဟ ဆႎငေပ ေတာမည။ ဤသႛဆလ႖င ကနရႀေနေသာ သႛဘဝ သကတမး ႎႀစေပၝငး ၃၀ ေကာ ၄၀ က မညသႛ ကနဆးရအနညး။

ယခ သအသက၂၄ ႎႀစရႀ႓ပ။ ပ ပငသၾနသငမႁ လးဝ မခယရဘ တေကာင႔ကကအဖစ ႒ကးပငးခရသည။ သႛခႎၭာကယေရာ စတဝညာဥကပၝ စာအပမား၏ အကအညဖင သႛဖာသာသ ပးေထာငခရသည။ သတပၝး သငပ သည ပညာဆ၍ ရႀာလေဝလငက နာရဝကကာ နာနာကညးကညး ေပာလကသည စကားမားသာ ရႀသည။

သ၏ အပယခ လငယဘဝသည ထ႔ကလာ႓ပး သႛက တကခကသည။ သႛေသာ သ အသအမႀတ မပ။ သႛက တကခကသည ထအပယခ လငယဘဝသည ဝဝစားစား ရႀသညဟသာ သအသအမႀတ ပသည။ ထဘဝႎႀင သ လကခငး ခတလကသည။ ထႛေနာက အသတရာေခာကထသႛ ကသၾားကေလ၏။

နနက ၂ နာရတၾင လပဝငးမႀ ပနလာသည ဘတကလငကာသည ပဋကတခနး၌ မးထနထနလငး ေနသညက မင၍ တကလာသည။ အခနးထတၾင ဖနပမစးဘ လမးေရႀာကေနသည ပၝရဂကေလးက ေတၾႚရသည။ ကၾသည ဘတက မငေသာအခၝ လမးေလ႖ာကရပလကသည။ ဘတက မသသလ စးစးဝၝးဝၝး စကကညေနသည။ သႛမကႎႀာသည ေသၾးမရႀသလ ဖႃဆၾတကာ တငးတငးမာမာ ခကခကထနထန ဖစေန၍ ဘတက "မဂလာညပၝ၊ ေဒၝက" ဟ ေပာ႟ေပာကာ ပနထၾကသၾားေတာေလသည။

(၁၆)

ေႎၾရာသတေလ႖ာကလး ရႀာလေဝလငထသႛ ဓာတပပႛစကဒ အေမာကအမား ေရာကလာသည။ ပႛစကဒမားက ကည ကာ ကမာေဟာငးတၾင ခားလစ ဂၝဒငနယာဝကစတေယာက ဇၾနဘ႒ကး႒ကး ေလလာေနပက သရသည။

ဇၾနလဆနးတၾင ေရာမမႀ စခသည သႛခရးသည သဂတလလယပငးတၾင လနဒန႓မႚ၌ တစခနးေထာကသည။ ရႀာလေဝလငထသႛ လနဒန႓မႚ အနးအနားမႀ သ ပႛစကဒတေစာင ပႛလကသည။

"သမငးအေပာငဆးခရး ႓ပးဆး႓ပ။ ၂၁ ရကတၾင သေဘာစးမည။ အားအငႎႀင စတမာန မပညစဘး ပညေန သည။ အလႀအပဆး စမကနးမားက ပနလည သးသပေနရသည"

သႛေသာ သဂတလ ၂၁ ရကတၾင ဝကစ မပနဖစ။ မလက သဂတ ၁၅ ရကတၾငပင ပနရန စစဥထားခ၏။ လနဒနတၾင ေတၾႚရေသာ ေကာလပ ပညာေရးစနစက စၾမကစရာ ေကာငးလၾနး၍ မပနႎင။ သဂတလ ၂၅ ရကတၾငမႀ ပနႎငသည။ စကတငဘာ ၃ ရကတၾင ႓မႚက ပနေရာကသည။ စကတငဘာ ၄ ရကတၾင ရႀာလ ႟းခနးသႛ ဝငလာ သည။

႟းခနးတၾင သတႛႎႀစေယာကသာ ရႀသည။ " ကေနာ ပႛတ ပႛစကဒေတၾ ရတယေနာ" "အထပလကပၝပရႀင။ ဒစားပၾေလာကရႀတ ဓာတပ စာအပထမႀာက ကပထညရတာ စေနေနႛ တဝကက

ကနပၝေရာ လား။ ရႀငခရးတေလ႖ာကလး ဘာအ႒ကကဆးလ ဟင" "ကေနာ ထငတယ" ဝကစက သႛမကလးပာ႒ကး တစလးက ရႀာလအေပ လၿမးခလက႓ပး၊ "ပနလာရတာ အ႒ကကဆးပ"

65

ရႀာလက ရယသည။ "ရႀငအဖႛ သပေကာငးတယထငတယ။ ရႀငကညရတာ ေတာင႒ကးေတၾက ႓ဖေတာမယဟနပ" "ေတာငထၾတ ေတာငႌၿနႛကေတာင ကကက စားမႀာဗ" ရႀာလက အလပအသစ စ႓ပလားဟ ေမး၍၊ "သေဘာေပကေန တခၝထ အလပထ ဂ႗မးထးဝငခတာ" ဟ ေဖသည။ ဝကစက ဘလနးေကာလပအတၾက သေမ႖ာလငခကထားသမ႖က အတသၾနဖာေမႀာက ထကထကသန

သန႒ကး ေပာပေနသည။ အခကအခမားက ယခကတညးက ေပသည။ ယေနႛ ေဂၝပကအဖၾႚဝင လ႒ကးမား၏ စတ သေဘာက အသရခကသည။ ေကာလပ၏ ပပငေပာငးလမႁမားက ေကာ ငာရန စစဥသည။ သႛေသာ ဘာပပင ေပာငးလေရးမ႖ မလပရေသး။ ဘလနးေကာလပက ေပးမည ေကာငးသား အခၾငထးမားကစၤ ေဆၾးေႎၾးသည။ ေပးစရာ ဘာအခၾငထးမ႖ မရႀ။ သႛေသာ မႀနမႀနကနကန လပကငသၾားလ႖င ဤအခကအခမားကေရာ အခား အခကအခမား ကပၝ ေကာလၾနႎငမညဟ သ ယကသည။

ရႀာလက စတထကသနစၾာဖင၊ "ဘာပဖစ ဖစေလ ငၝးႎႀစအတၾငး ေကာငးသား သးေလးဆ တးလာမယ ဆတာနႛပ အားရစရာ ေကာငးလႀပၝ

႓ပပရႀင" "ေကာငးသား တးဖႛ ကေနာ သပစတမသနေတာဘး။ ဒေလလာေရးခရးမႀာ ကေနာ အမင ေပာငးသၾားတာ

ပ။ ဧရာမ အ႒ကးဆး ေကာလပဖစဖႛ မမႀနးေတာဘး။ ပညာေရး အဆငအတနး အမငဆး ေကာလပပ ဖစခငေတာ တယ။ ထးခ႗နထငရႀားတ မဟာဌာနေတၾရႀရမယ။ ထကမကတက႔ကတ ေကာငးသားအငအား ရႀရမယ။ ေကာငးသား က စညးကမး တငးတငးကပကပနႛ ေ႟ၾးမယ။ အဆငအမငဆး ပညာဆညးပးမႁ တဆပအဖစ တပညလးက အသ အမႀတပရတ ဘၾႚမး ႎႀငးမယ။ ဒၝေတၾဖစေအာင ကေနာ အားထတမႀာပ။ ကေနာ အမငမားဆး ရညမႀနးခကက …" ဝကစက အပမကမကေနသလ ေပာသည။

"ဘလနးေကာလပက ပငသစပညက ပရစတကသလလ ဖစေအာင လပဖႛပ" စကားဆးလ႖င ဆးခငး ထလက႓ပး ပနရန ခၾငေတာငးသည။ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးထ ဝင၍ ႎႁတဆကဥးမည

ဟ ေပာသည။ "ဒၝထက အဖး႒ကးေကာ ဘယႎႀယေနလ" "စတကေတာ ခၝတငးလပ။ အလပကလ ကးလပေနတာပ။ ဒၝေပမ အသကကေလးေတာ နညးနညး

အေကာငးပ လာ႓ပေပၝရႀင" "သႛအသကကလညး ခႎႀစဆယ နးေန႓ပကး။ စကားမစပ သႛလကထ ပအပထားတ သႛကေဖာေလာငဖက

ကေလးက ေရာ။ နာမည ဆနးဆနးနႛ လဆနးဆနး ကေလးေလ" ထလဆနးကေလးက ကာကၾယရန ရႀာလအား သေပးခသည သႛကတက ဥကႉ႒ကးဝကစ ေမေန႓ပဖစ

ေကာငး ရႀာလ သလကသည။ "ရႀငတႛ ေနာကတပတ ဒၝ႟ကတာ အစညးအေဝးမႀာ သႛက အ႓မတမး လကေထာက အယဒတာေတာင ခနႛ

ေတာမႀာရႀင" "ဟတလား၊ ကေနာက ဖတေတာင ႓ပးေန႓ပ ထငေနတာ" "ဂတေပ ဓားဝေနေတာ သႛခမာလ သႛဖာသာသ ပငလာတယနႛ တပၝတယ။ ေနႛခငးညခငး ေရးတတသား

တတ ဖစလာတာပတရႀင။ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးကသာ ေမးကညေပေတာ" "ကေနာကေတာ မအသဘး။ ဒသငယ အဖစရႀမႀာပဆတာ ကေနာ ယတယလႛ ေဆာငးတၾငးတနးက

ခငဗားက ကေနာ ေပာဖးသားပ။ အငး။ ကယ႓မႚကယ ပနလာရတာ တယလ ကကသေရ ရႀပၝလား" ဝကစသည ပနးခထမႀ ဖတ၍ ေလ႖ာကလာသည။ သစပငမားက သမမင။ အေတၾး႔ကယသတႛ ေပာေလ

ရႀသည အနာဂတကသာ သမငေနရသည။ သစငမငေပ၌ ရပေနသည။ သႛက ေမာကညေနကသည မကႎႀာမားသည မကခငးဖႃ႒ကးပမာ ဖစသည။

မကခငး ဖႃ႒ကးက သ မနႛခၾနးေ႕ခသည။ သႛမနႛခၾနးမႀာ "ပညာေရးႎႀင လထႎးကားမႁ" ဖစသည။ လထ႒ကးက တရားပၾ မားတၾင မကစဖးေသာ ထကသန တက႔ကမႁမးဖင ထကသန တက႔ကေနသည။

ညစာစားပၾ စားပၾရႀည႒ကး၌ သ မတတပရပလကသည။ အတနးလက အတနးလက စားပၾရႀည႒ကးမားက မငရသည။ ညစာစားပၾ တကသမားသည ကလားထငက ေ႟ၿႚကာ သႛဘကသႛ လႀည႓ပး နားေထာငေနကသည။ သႛ မနႛခၾနး နဂးခပလကေသာအခၝ လပငနးရႀင႒ကးမားသည အလႀႃေငၾ ထညရန ခကလကမႀတမားက ထတေရးေတာ သည။ ဂဏနးေနာကမႀ သညမားစၾာက တသ႒ကး ေရးခရန ေကာဖ ပနးကနမားကပင တၾနးေ႟ၿႚေနကသည။

66

67

ဘလနးေကာလပသည ယခအခၝ ႓မႚပငရႀ မႀနထည အေဆာကအဥ႒ကးသႛ ေပာငးေ႟ၿႚဖၾငသည။ ဥကႉ႒ကး ဝကစ မတငမက ေကာလပဖၾငခရသည တငးကတကေလးမႀာလညး စကငေကာက အေဆာကအဥ အဖစသႛ ေရာကေနသည။ ဥကႉ႒ကး ဝကစသည ခမးနားေသာ သႛ႟းခနး၌ ပရစတကသလမႀ ကမာေကာ ပၝေမာကၡ႒ကးမား၏ ကယစားလႀယအဖၾႚက လကခ ေတၾႚဆေနသည။ ထအဖၾႚသည ဥကႉ႒ကး ဝကစ၏ ပညာေရး နညးနာနသ႖မားက ေလလာရန ပငသစ အစးရက ေစလၿတလကသည အဖၾႚ ဖစေလသတတ။

"ဟလ ဗလမႀႃး႒ကး။ ေတၾႚရတာ ဝမးသာပၝတယ ခငဗား" ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးကလညး သႛက ဖကလတကငး ႒ကဆသည။ ဝကစက ဘလနးေကာလပအတၾက သႛ

စမကနးမားက ပကမးေလာငး ပေနပနသည။ ဘလနးေကာလပကယစား ပႛစသတငးစာ၏ သဇာတကမက ေတာငး ခသည။ ကတရသည။

"မႎႀစက ကေနာ လကေဆာငေပးခတ သပၯဆရာေလးက သပေအာငမငေနတယလႛ ကားတယ" "ကၾလား၊ တကယထးတာဗႚ" ဗလမႀႃး႒ကးက ေဆးပငးလပက မးညပနသည။ "ခငဗားလ သသားပ ကေနာက သႛက ဖတေတာမယဆဆ လပေနတာ။ သႛစာေတၾကလ စတညစစရာ႒ကး

ေတၾဗာ။ နကနကနန႒ကးေတၾ။ တေနႛေတာ ခၝတငးနႛ လးဝ မတတဟာေတၾ ေရးလာတယ။ ပထမတနး စာေတၾပ။ တေယာကေယာကကမား ေရးခငးလာသလားလႛေတာင ထငမေသးတယ။ ခငဗား ခရးသၾားေနတနး ကေနာတႛ သတငးစာ ဖတရရႚလား"

"သပမႀနမႀန မဖတရပၝဘးဗာ" "တေလာတနးက ဗဟလမးမ႒ကးေပက ပၝးစပသရမးကေလးေတၾ အေကာငး သေရးလာတယ" "ဟတက" "အဒကစၤက ကေနာေတာင ေရးဖႛ ကမေသးတယ။ ႓မႚကကသေရယတတ ဒၾနဟၾမး74 လတနးစား ေပေန

တာကးဗ။ အဒၝက သေရးလာတယ။ ပတပတနပနပ က႗မးက႗မးကငကင႒ကး ေရးထားတာ။ အဒအခနကထက သ ေပာငးလလာတာပဗႚ။ ကေနာက ဆကေရးဖႛ တကတၾနးတာနႛ ရကဆကေရးတာ။ ပညနယတခလး စတဝငစား လာတယ။ အခားအေနနႛလ အမား႒ကး ေပာငးသၾားတယ"

"ေကာငးပၝေလဗာ။ ဒသငယက ေတၾႚေတၾႚခငး အရညအခငး ရႀတယဆတာ ကေနာသသားပ" "ခငဗားက ကေနာထက လကခပပေကာငးပၝေပတယဗာ။ ဒသငယက လရညလေသၾးလ ေပာငးလာတယ။

အလပ လ မနားမေန လပတာပ။ ခငဗားက ေတၾႚရတာ ဝမးသာတယဗာ။ ဒေနႛညစာ ကေနာနႛ ကလပမႀာ စားပၝလား" ဝကစက လကခသည။ ႓မႚလးပတလည ေပာေပာလႀညရန ထၾကသၾားပနသည။ ညေန ၄ နာရတၾင တဖကခနး တခၝးဖၾင႓ပး သႛလကေထာက အယဒတာ ဝငလာသက ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး

ကားရ သည။ နာရဝက အကာတၾင ဗလမႀႃး႒ကးသည သႛစာမက လကစသတ႓ပး ေခၝငးေထာငကညလကသည။ "မစၤတာကၾ" "ဟတက" ေဘးခနးမႀ တခၝးပၾငလာ႓ပး ကၾ ဝငလာသည။ "နက ဖန ဘာကစၤ ကားစငတငဖႛ ကထားသလ" "ခငဗား ေရးေစခငတာ ေရးမယေလ" "ေကာငစဝင႒ကး ဟနနငဂနရႚ စၾပစၾခကက ေဖာဆနးက ပနေခတာ ကည႓ပး႓ပလား။ ဘယလ ထငသလ" "ဟနနငဂန ေခာငပတမေနတာေပၝ" "ဟတတယ။ ေကာလဝတေလာက ေရးပၝလား" ကၾက ေခၝငးညတလက႓ပး၊ "ဒၝဝင ရာပညပၾေတာအတၾက နကဖန နယးေယာကမႀာ ပငဆငေရး အစညးအေဝးရႀတယ။ အဒၝအတၾက

ဒၝဝင လပခတာေတၾက လနားလညတ ပစနႛ ေရးခငတယ" "ဒၝဝငက ဘာေတၾ လပခလႛလ"

74 ဒၾနဟၾမး။ ။ ဒၸာရထမႀ စပနလမး မငးစးရာဇာတဥး။ မနးမသကတးသညဘက၌ ေပာစမႀတ ပေလာကေအာင စၾမးသညဟ ဆသည။ အဂလပ ကဗာဆရာ႒ကး ေဂာေဂဒနဘင႟ၾန (၁၇၈၈-၁၈၂၄) က သႛကဗာမားအနက အေပာငေမာကဆးဖစေသာ ဒၾနဟၾမး ကဗာရႀည႒ကး (၁၈၁၉-၂၃) တၾင အဂလပလႛေဘာင ေဖာကပနမႁမားက သေရာရငး ဒၾနဟၾမးအေကာငးက ဖၾႚႎၾႚသကးခ၍ ကမာေကာ နာမညတခ ဖစလာခသည။

68

ကၾက လကႎႀစဖကက ေမာကကာ ဒၝဝင၏ ကမာအတၾက အကးပမႁ ႒ကးမားပက ပသည။ "ဒၝဖင ဘယဟာက ခငဗား ေရးမႀာလ" "ႎႀစခလး ေရးခငပၝတယ" "ဟနနငဂန ကစၤက ဆယေယာကဖတရင ဒၝဝင ကစၤက တေယာကပ ဖတမႀာပ" "အဒ အခးအစား ကၾာဟမႁ ေလာေအာငလပဖႛက ပႛစရႚ တာဝနလႛ ကေနာ ယဆပၝတယ" "ဒၝဖငလ ႎႀစပဒစလး ေရးေပေတာ" ဗလမႀႃး႒ကးက ေပာသည။ "ဒၝေပမ တခေတာ မႀတထား။ လမားစက ဗဟလမးမမႀာ ေကာငကကပၾဖစတာက အေကာဆး သပၯပညာ

ရႀငရႚ အထးခားဆး ရႀာေဖၾေတၾႚရႀခကထက ပ႓ပး စတဝငစားတယ" "ဟတက၊ မႀတထားပၝတယ" "နက ဖနညကရင ခငဗား ကလပလက႓ပး ကေနာနႛ ညစာ စားေစခငတယ" ကၾက မဆငးမတၾ လကခလကသည။ သႛမတေဆၾစာရငးတၾင ဗလမႀႃး႒ကး ေခၝငးလ႖ဝငရန ကေနေကာငး သ

သတပ မသည။ ထႛပင ကလပအေကာငးကလညး သသခငသည။ မၾမးမ ပပငထားသည ဘဝဇယားက ယာယသေဘာ၊ အစမးသေဘာ ကငသးရန ကၾ ဆးဖတခ႓ပးသည

ေနာက ေမ၊ ဇၾန၊ ဇလင၊ သဂတလမား ငပခညေပခညႎႀင ေကာလၾနခ႓ပ။ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးက သ ပထမဆး အ႒ကမ ႎႀစလ ႎႀစ႓ခက ရႀခသညမႀာ ထကာလ၏ လကမၾနမဆၾကပင ဖစသည။

ထေနႛမႀာ ေနႛ ပတမလား ညပတမလား ဖစေနေသာ အယဒတာ လကေထာကကေလး ေခၝငး႒ကးပစသစ ပၾဥးထၾက တငပသညေနႛ ဖစသည။ ထေခၝငး႒ကးက သႛမတေဆၾ ဘတကလငကာေပးသည အေကာငးရပေပတၾင အေခပ၍ ေရးသည။ လႛဘဝ၏ ေရစးေကာငးတၾင ပၝရဂကေလး ပထမဆးအ႒ကမ ေခခကညခငး ဖစသည။

မေမတႎငေသာ ထေခၝငး႒ကးက ဗလမႀႃး႒ကး၏ စားပၾေပသႛ ခၝတငးလလပင တငလကသည။ သႛေသာ သခၝ တငး လပ႟းလပစဥလ ကကေပာကငႀကေပာက ထၾကမသၾား။ အခားတဥးဥးသာဆလ႖င လပေကာငးလပမည စၾယစကမး ဖတသလလ၊ ပတငးေပၝကနား ရပသလလလညး သ မလပ။ အယဒတာက သႛေခၝငး႒ကးက ဖတေနသည တခနလး စားပၾေဘးတၾင အေသကပ႓ပး ေစာငကညေနသည။ အယဒတာအ႒ကးက သႛက ေမာကည႓ပး၊

"ခငဗား ေရးတာလား" "ဟတက။ ဘာပလႛလ" "ဟငနရဂမးစ75ရႚ ဟနနႛ ကပရႚဟန ကၾသေလာကက ခငဗားရႚ ပငကယဟနနႛ ကၾလၾနးေနလႛေပၝ" "ဒၝဖင ေကာငးတယလႛ မထငဘးေပၝ" "သပေကာငးတယလႛ ထငတယ။ နကဖန ထပဆး ေခၝငး႒ကးလပသးမယ။ ဒၝေပမ ဟနေပာငးတာ သက

သကေကာင မဟတဘး" ကၾ သကပငးရႀည႒ကး ခလကသည။ ဤေခၝငး႒ကးက ၁၆ နာရတတ ေရးခရသည။ သႛေကာငးသး စာအပဟ

ဆရမည ပႛစသတငးစာ ဖငေဟာငး႒ကးက မပတကးကားကာ ေရးခ ခငးဖစသည။ စကားလးမားက ထပမနား စစေဆး႓ပးမႀ အသငေတာဆးေနရာတၾင ကၾကတေ႟ၾး၍ သးခသည။

"ဒရကပငးအတၾငး ကေနာ ေလလာေနတာ" "ဆရာေကာငး ေတၾႚေန႓ပ ဆပၝေတာ။ ေနပၝအး။ ဒစကားလးေတၾက ဘာတ။ အႎၩမ ကးယတရႀကကၾခငးႎႀင

ဆးခနးတင အတငးပပခငး" ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးက ႎႁတခမးက လကႎႀငပတရငး၊ "ကပသးဖးတ စကားလးေတၾနႛ တေနပၝလား" "ဟတပၝတယ။ ၁၉၆၀ ပည ေအာကတဘာလ ၂၆ ရက ထတမႀာပၝတ သမတေ႟ၾးပၾ ႓ပးခၝနးမႀာ ခငဗား

သးခတ စကားလးေတၾပၝ" ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးက သႛက ေကာငကညေနသည။ "ေခၝငး႒ကးေရးနညး ကေနာ ေလလာေနသည။ ညတင ႎႀစနာရအထ ထင႓ပး ပႛစအေဟာငးေတၾ ပနလႀန

တယ။ ခငဗားေခၝငး႒ကး ဘယလေရးသလ ဆတာ ေလလာတယ" ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး၏ အကညသည အရႀနေပာသၾား႓ပး၊

75 ဂမးစ၊ ဟငနရ (၁၈၄၃-၁၉၁၆)။ ။ အေမရကန စာေရးဆရာ႒ကး ေဘာစတနသား။ ခေတာငပ၊ သအမတ စေသာ ဝတၨမားက ေရး၍ ကမာေကာခသည။

"ခးကႃးပၝတယဗာ။ ခငဗား ဘယေလာက စတကးမႀနသလ။ ေရးနညး က႗မးကငသလ ဆတာေတာ ေစာင ကညရမႀာေပၝ။ ဒၝေပမ ဒေခၝငး႒ကးကေတာ ခငဗား ပႛစအတၾက ေရးခသမ႖ ေခၝငး႒ကး အားလးထက ပေကာငးတယ"

"ခငဗား ႒ကကတယဆရင ဝမးသာပၝတယ" ဗလမႀႃး႒ကးသည စားပၾက ဗနးကန ႟ကလက႓ပး၊ "စတလကမာနပၝ ထကထကသနသနလပ။ ေပေပလၾငလၾင မငတတေအာငကည။ စတေကာငးႎႀလး

ေကာငးထား။ ဒၝေပမ စာေရးရင ခပတးထားႎငလႛသာ ေအာဟစ မပစရသလ အ႟းအမးေရး၊ မႀတထား" ထေနႛမႀာ ေမလဆနးပငး ဖစ၏။ အယဒတာအ႒ကးသည အဖးတနလာမည အလားအလာေကာငး၊ အရည

အခငး ေကာငးမားႎႀင ပညစေသာ လငယကေလးအား အခၾနစနစ နယပယ၊ ေငၾေကးစနစ နယပယမႀ ဆၾထတကာ ေနႛစဥ သတငးစာထမႀ ေပလာေသာ ကစၤရပမားက ေရးရန တာဝနေပးလာသည။

ေမ ၁၅ ရကတၾင အယဒတာ႒ကးက ကၾက မဖတ။ ဤအတငး အလားအလာေကာငး ရႀေနသေရၾႚ ဆကခနႛ မညဟ ေပာသည။ ဗလမႀႃး႒ကးသည လငယပငးက ေရႀႚတၾင ခးကႃးလသမဟတ။ ကၾယရာတၾငမ အမၿနးတငသည။ သႛဖင သႛသငယခငး ဂ႗နးရနးေဒၝေဝလင၏ သမးကေလးက ကၾ၏ တကလမးက ႒ကတငသေနခငး ဖစေလသည။

ကၾအဖႛ တေႎၾလး အလပမားသည။ ေနႛစဥ ဘဝႎႀင ဆကစပေနေသာ ေခၝငး႒ကးမား ေရးႎငရန ေရးသကယ တင ေနႛစဥ ဘဝႎႀင ဆကစပမႁရႀရမညဟ သ တစမစမ သေဘာေပၝကလာသည။

ဇၾနလတၾင မာကႃရ အားကစားအသငး ပပငဖၾႚစညးသည။ ကစားေဖာတႛ စေနေနႛ ညတငး ဆကသည။ ကၾလညး စေနေနႛညတငး ထေတၾႚဆပၾမားသႛတက႓ပး အခားသမားႎႀင ယႀဥ႓ပငဖႛ အခၾင ကလာသည။ ဆရာ႒ကး ကလငကာက တပည ကၾက လကေဝႀႛ သငေပးသည။ ေစာေစာပငးတၾင ကၾ တဘငးဘငးလသသည စတပဆင ခနးမ ႒ကးက တနဟး ေနေစသည။

ကလငကာက ကပကပမတမတ သငေပး၍ ေႎၾလလယေလာကတၾင သပၯနညးက တကမႁရႀသအဖစ ကၾ နာမညထၾကလာသည။

ယခအခၝ ကၾ အလၾနသနမာ ေတာငတငးလာသည။ မာကႃရကလပကလညး ခႎၭာကယ ဖၾႚထၾားမႁထက ပ၍ ႒ကးမားေသာနညးဖင သႛအဖႛ အသးဝငလာသည။

ဤကလပတၾင ဘဝႎႀင ဖဖစးစး ထေတၾႚမႁရႀေသာ လငယမားႎႀင ကၾ ေတၾႚဆသည။ ထလငယမားကလညး သႛက ကာယဗလအရာတၾင တနးတရညတ ဆကဆသည။ သတငးစာပညာ လပငနးႎႀင ပတသက၍လညး ေလး ေလးစားစား ဆကဆသည။ ဘတကလညး လေတၾႚတငး "ပႛစအယဒတာနႛ ႎႁတဆကပၝအး" ဟ သႛလက သာသာ ထးထး မတဆကေပးသည။

စေနေနႛ လကေဝႀႛပၾမား၊ စၾမးရညပပၾမား ႓ပးတငး စကားဝငး ဖၾႚကသည။ ထစကားဝငးမားမႀ အဖးတန သတငးအခကအလကမားက ကၾ အ႓မရသည။ အသငးသားအခႚသည သတငးစာတၾင ေဖာပသည အတငး အတာထက ႓မႚေတာ၏ ႎငငေရးက ပသကသည။

ဂငမဝၝထေရာက ဆလ႖င ပလနနး၏ ညာလက႟းအဖစ နာမညထၾကစ ပေနသ ဖစသည။ ဂငမသည မာကႃရ အသငးဝငမားႎႀင ေတၾႚလ႖င ရငဖၾငေလရႀသည။ မကာခဏ ဆသလ မစၤတာနး ကယတင မာကႃရ ကလပသႛ ေပၝကလာတတသည။ ေခၝငးေဆာင႒ကး ပလနနးသည ႓မႚေတာက သႛလကခပထက ေရပမာ ခယလႀယ ႒ကးကငသ ဖစသည။

ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးအား တအတသ အ႒ကကေတၾႚေစသည ကၾ၏ ေခၝငး႒ကးမားစၾာသည စတပဆင ေနာက ေဖးခနးရႀ မာကႃရကလပတၾင ေမၾးဖၾားခကသည။

ဤကစၤ အားလးသည အခနယသည။ အခနစားသည။ သႎႀင သႛေနာငလာ ေနာကသားမားသည အလႀည ဖား ခေနရ႓ပလား၊ မပငႎငေတာေသာ မဟာအမႀားေတာပ႒ကးက သကႃးလၾနမ႓ပလားဟေသာ အေတၾးမားဖင ေခ႗း သးေခ႗းေပၝကကကာ မကလးေကာငသည ညေပၝငးမားစၾာက ကၾ ကေနရသည။

ေမ၊ ဇၾန၊ ဇလငလမားသည ပၝရဂကေလးအဖႛ စတကေယာကကယက အဖစဆး လမားေပတညး။ ထလမား အတၾငး သႛစာအပအတၾက စာတလး မေရးဖစ။ သႛစာအပ႒ကးႎႀင အခနဇယား႒ကးသည စားပၾအဆၾထ၌ အလပတ ခေနရ သည။

ေခၝငး႒ကးေရး သပၯပညာအတၾက တေနႛ ၁၃ နာရသးသည။ ကာယဗလ သပၯပညာအတၾက တေနႛ ၂ ႎႀစနာရ သးသည။ ေပၝငးသငးဆကဆေရး သပၯပညာအတၾက တေနႛတနာရ (ပမးမ႖ခငး) သးသည။ သႛေသာ သပၯပညာ တကာတႛ၏ သပၯ ပညာအတၾကကား ဘယတေနႛမႀာမ႖ ဘယတနာရပင မသးႎင။ ကနသညအခနမႀာ စားခနႎႀင အပခန။

ဤသႛ ေနလာခသညမႀာ သးလကာခသည။

69

ဇၾနလကနပငးသႛ ေရာကေသာအခၝ ေခၝငး႒ကးေရး အတတပညာသည သႛလကဖားမႀာ ရႀေန႓ပ။ ထႛေကာင စနမနာ ေခၝငး႒ကးမားအား ေလလာခနက စတခလကခ ေလ႖ာပစလကႎငသည။ အေကာငးအရာ၊ အခကအလက ရႀာေဖၾ စေဆာငးခနက ပ၍ ေပးႎငလာသည။ စာအမား႒ကး ဖတႎငလာသည။ သမငး၊ အတၪပၯတၨ၊ ကယေရးမႀတတမး၊ စစမႀတတမး၊ ဌာနဆငရာ အစရငခစာမားက က႗မးက႗မးကငကင မႀတဉာဏ႟ၿင႟ၿင ဖတဖႛ အခနရလာသည။

ဇလငလကနတၾင နယကနပယကန ဖတ႟ႁ႓ပး႓ပ ဖစ၍ စာဖတအလပက ေလ႖ာႎငလာသည။ သဂတလ ဆနးတရကတၾင သႛစားပၾအဆၾက ဖၾငႎငေတာသည။ အခနဇယား႒ကးက ပနလည ေနရာေပးႎင႓ပ။ ေဒၝကတာကၾ သည ထရကမႀစ၍ ညစဥ ၉ နာရခၾမႀ ၁ နာရခၾအထ သႛပဋကတခနးတၾင ထငကာ သႛအခစဥးႎႀင ပကေထၾး ကညႎး ႎင ပနေလ႓ပ။

ေႎၾပယ၍ ေဆာငးဥး ေပလာသည။ ေပၝငးသငးဆကဆေရး သပၯပညာကကား ကၾ စၾစၾ႓မ႓မ ကငသးဆဖစ သည။

ဤရကမားတၾင ကၾအဖႛ ဗလမႀႃးဘ႟ၾတ၏ စကားမားက ေအာငအညး နားေထာငရခငးမး မဟတေတာ ႟မက ကားရေအာငပင ေရလာေမာငးေပး လပေန၏။ ၁၈၇၀-၇၅ ခႎႀစမား အတၾငး ရပတဘလစကန ပၝတမား အေပ ဗလမႀႃးဘ႟ၾတ ေအာငပၾဆငခပမားက စတပၝလကပၝ နားေထာငသည။ ပၝေမာကၡ နကလဗးယပ အခနးသႛ လညး ႎႀစ႒ကမဖတလ႖င တ႒ကမသၾားလညသည။

ဗလမႀႃးဘ႟ၾတ၏ ေရႀးေဟာငးေႎႀာငးဖစမား၊ နကလဗးယပ၏ ပညာပညဝေသာ စကားမားတၾင မႀတသား ဖၾယရာမား ပၝဝငသည။ သႛအဖႛကား နားေထာငသမား သကသကဖစသည။ ဤကမာ၌ အေပာသမားက လတာ ထက ပေနသည မဟတလား။

ေအာကတဘာလတၾင ဘတက သႛတပညက အတတေကာငး သငေပးသည။ မစၤမလာႎႀင ႟ပရႀင စတၾ ကညရန ဖစသည။

ကၾသည ထပညာက မယဖစေသာလညး စတထမႀာကား မရဘႎႀင က႗႓ပ စးကညေနမေလသည။ ယခအခၝ ကၾ၏ ေခၝငး႒ကးမားသည ပ၍ ပ၍ ဖတေပာလာသည။ လထ ထငမငခက၊ ပညနယလၿတေတာ၏

ထငမင ခကက ဆၾေဆာင ဖနတးႎငလာသည။ သငယစဥက စာဖတသငခရသည ဝကသားထပေသာ နယးေယာက ႓မႚမႀ သတငးစာ၌ ကးကား ေဖာ ပခငးခရသည ေရးခက ေရးလကမးကပင သသလာသည။

ေအာကတဘာ ၁၀ ရကတၾင ပႛစသတငးစာ ဒၝ႟ကတာ အစညးအေဝး ကငးပ႓ပး ကၾအား လစာေငၾ တႎႀစ ေဒလာ ၁,၅၀၀ ဖင လကေထာကအယဒတာ ခနႛရန ဆးဖတလကသည။

ကၾက မဆငးမတၾပင လကခသည။ မဟာ႔ကားလး႒ကးက မႀနေလ႓ပ။ စေနေနႛတၾင အလပရ႓ပးေနာက တနဂေႎၾေနႛတၾင လကေထာကအယဒတာ အသစစကစကကေလးသည

႓မႚပငသႛ လမးေလ႖ာက ထၾကလာခသည။ ညေန ၄ နာရခနႛတၾင သမငခဖးသညဟ ခကခငး မႀတမေသာ ထင႟းပင ေတာအပကေလးသႛ ေရာကလာေလ၏။

(၁၇)

ဖဖ ေမပကေလးသည မပႎႀ႓ပးစကကသႛ အမငမဆးေတာ။ မကပငကေလးမား လၿမးဖးစ ပလာ႓ပ။ ႎႀငးဆခကေလး မားကလညး ေလယရာ ယမးေနသည။

ရႀာလသည ေမပေပတၾင ပနးမားက အသာအယာခလကသည။ ကက ၁၀၀ ခနႛအကၾာရႀ တတားေပတၾင လတေယာကရပေနသည။ တတားေပမႀ ရႀာလဖတေလ႖ာက

သၾားသည။ ထအခနတၾင သႛအမညက ခသကားရသည။ "မစၤေလဝင ေနထငေကာငးရႚလား" ရႀာလ လႀညကညလကသည။ အအားသငသၾားသည။ "မစၤတာကၾ" သတႛ လကဆၾ ႎႁတဆကကသည။ "ရႀငက မေတၾႚရတာ ကာလႀ႓ပ" ရႀာလက သၾကသၾကကေလးေပာသည။ "ရႀင သပေပာငးလေနတာပ" လမႁေရးသပၯပညာ႒ကးမႀ ငၝးမငေဝးေသာ ဤတတားေပသႛ အလညအပတေရာကေနသည ကၾ၊ အမးသမးက

ကယကစ၍ ႎႁတဆကေဖာရတတလာသည ကၾက ရႀာလ စးစးစမးစမး ကညေနသည။ ကၾ တကယတေသၾးတေမၾး

70

ေပာငးလေနသည။ အရပထၾကလာသည။ ရငေမာကကာ ပခးကယလာသည။ ကယလးပည႓ဖးလာသည။ ခၝးလညး မကငးေတာ။

ကၾသည နကပာေရာငဝတစက ဝတဆငထားသည။ ဥးထပေဆာငးထားသည။ ဆပငကလညး သပသပ ရပရပ။ အသားအရည စစေပေပ။ အဖၾယအေကာငးဆးမႀာ မကမႀန မတပေတာခငး ဖစသည။ ပပကပနးပက မကမႀနးဝငး႒ကး မရႀေတာသဖင သႛမကလးမား ပၝေမာကၡ မဆနေတာ။

သပၯမဆန မကမႀနမပၝေသာ ကၾအေပ ရႀာလ အႎႀစ႓ခကဆးအခကမႀာ သႎႀငပတသက၍ ႟ႁႚတးရႀနႛတ လးဝ မရႀ ခငး ဖစသည။

"ဒေနႛမနက ဘရားရႀခးေကာငးမႀာ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးနႛ ကမ ေတၾႚခတယ။ ရႀငအေကာငး ေပာပသၾားတယ။ ခးကႃးပၝတယရႀင"

"ခငဗား ကေနာ ေခၝငး႒ကးေတၾ ဖတေသးသလား" ရႀာလက "ပႛစက ႎႀစေပၝငးမားစၾာကတညးက ကမ အစအဆး ဖတတာပရႀင" ဟ ေဖသည။ "ကေနာ ေခၝငး႒ကးေတၾနႛ ႓ဗတသ႖ စၾယစကမး ကၾာပၝ႓ပေနာ" "အရစၤတတယတႛ၊ ပေလတတႛေတၾ ထညမေရးရင ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးရႚ ေခၝငး႒ကးနႛေတာင ခၾမသႎငပၝဘး

တရႀင။ ဓာတရထားထၾကခနနး႓ပ။ ေရႀာကသၾားကရေအာင" "ဒတေႎၾလး ကေနာ ေခကနလကပနးကေနတ ပနးရနသမားေတၾအေကာငး ေကာငးေကာငးစဥးစားတယ။

ပနးရနသမားတေယာကကေတာင သေန႓ပ။ ဒၝေပမ ေခကနလကပနးကတာေတာ မေတၾႚရပၝဘးဗာ" ပနးရနသမားအေကာငး ကၾ သတရေနခငးက ရႀာလ ေကနပသည။ ထစကားလးသည သႛက ရည႟ၾယ

ေပာေသာ ေကးဇးတငစကား ဖစေလမလားဟ ေတၾးမသည။ ဤကစၤ စကား မဆကေတာ၍ ေပာကခကသား ေကာငးသၾားေသာ မကမႀန႒ကးအေကာငး စကားေရာကသၾားသည။

"စားပၾေပက ကကၾသၾားတာနႛ ပစထားလကတာပ။ အေတာဟနေကာငးတ မကမႀနဗာ" ရႀာလက "ဒၝဖင ရႀငမကစက မငရရႚလား" "မငပၝတယ" ကၾက စကားဆကသည။ "အဒမကမႀန႒ကးက ဟနသာ ေကာငးေနတာ။ ႟း႟းမႀနေတၾပၝ။ ကေနာ ၁၂ ႎႀစသားတနးက ကနပေဒသာ

တကက ဝယတပခတာ" "ဘာဖစလႛ တပရတာလ" စာကညတကက မႀနမႀနလာတလတငး မကမႀနတပတာ ေတၾႚတာနႛ ကေနာလ ဝယတပလကတာပ။

ေနာကေတာ အကငဖစေနေရာ။ တကယေတာ ကေနာ မကလးက လတကာထက ေကာငးပၝတယ" သဖၾငေပာဖးသမ႖ထတၾင ဤစကားသည က႟ဏာ သကစရာ အေကာငးဆး စကားဟ ရႀာလ ထငမ၏။ "ခငဗား ဘရားရႀခးေကာငးဝငးထ ေရာကခတယမဟတလား" ကၾက ေမးသည။ "ကေနာလ ခငဗား မလာခငကေလးတင ေရာကခတယ။ အတဂေတၾက စာေတၾက စတဝငစားစရာပ။

အမေရာကမႀ ပနဖတရဥးမယ။ ဒေဆာငးဥးမႀာ ခငဗားတႛ သမာကမးစာက ကေနာ အေသးစတ ေလလာေနတယ။ ခရစယာန အယဝၝဒၝေတၾက ခငဗား အားလး လကနာတာပလား"

ရႀာလက တၾနႛဆတဆတ ဖစေန႓ပးမႀ၊ "အေဖရခကသားလားပရႀင။ တက႟က႒ကး ဟတကလႛလ မေဖႎငဘး။ ဟငအငးလႛလ မေဖႎငဘး။ ပညတ

ခကအားလးက ကမ ယတယ။ ကမရႚ ဆငခငတတရားနႛ အပစပေအာငေတာ ဟေနရာနန ဒေနရာနနေတာ လတး ပေလာ လပရတာေပၝ"

"အား၊ ဒလဆေတာ ခရစယာန အယဝၝဒေတၾက ပပငလႛရတယ ဆရမႀာေပၝ" "ဒၝေပၝ။ ရႀငဆရငေကာ မပငဘးလား။ ကမေကာ မပငရဘးလား။ ရႀငသနေနတ အရာဝတၨတငးဟာ မၾမးမ

ပပငမႁက ခရမႀာခညးပ။ ဒတရားေတာေတၾက ဘဝက အေခခတ သေဘာတရားေတၾ ဖစလႛ အဆငဆငေပာငးလ တးတကတာပေပၝရႀင"

"ဒလဆ ခငဗားလ အဆငဆငေပာငးလတးတကမႁ ဝၝဒပေပၝေလ" "အဆငဆင ေပာငးလ တးတကမႁ ပညာရႀငက လမႁေရး အဖၾႚအစညးကေလးေတၾ၊ ႎငငေတၾ၊ လမးေတၾ၊

ဆတာေတၾက သးသပတာ။ ခငဗားတႛ သမာကမးက ငဖႃ၊ ငန၊ ငေကာင၊ ငကားေတၾနႛ ဆကဆတာပ။ တခားစပၝ"

71

72

"ဟတပၝရႀင။ ဒၝေပမ ရႀငေပာတ လႛအဖၾႚအစညးကေလးေတၾ၊ ႎငငေတၾ၊ လမးေတၾ ဆတာ ငဖႃ၊ ငန၊ ငေကာင၊ ငကားေတၾနႛ ေပၝငးစပထားတာပ မဟတလား။ ကမတႛ သမာကမးစာက လတဥးခငးစနႛ ဆကဆတယ။ တခားနညး ဆကဆစရာလ မရႀဘးေလ။ လတဥးခငးစရႚ လပပာဟာ အရာရာတငးရႚ မလဘတပ မဟတလားရႀင"

"အား၊ ခငဗားေပာတ လပပာဆတာက ပ႓ပး ထနးခပႎငတာအေပမႀာ ခငဗားရႚ အဆငဆင ေပာငးလ တးတကမႁဆတာက တညေနတာေပၝ။ ဟတလား"

"ဒလပပာ ဆတာ အေပမႀာေတာ အားလး တညခငမႀ တညမႀာေပၝ။ ေတၾးေခဉာဏေပမႀာလ တခႚတဝက တညေသးတယလႛ ထငပၝတယ"

"အဒမႀာ ခငဗား သၾကသၾကခၝေအာင မႀားေတာတာပ" "ဘာဖစလႛလရႀင။ ေတၾးေခဉာဏ ရငသနေလ အရငမာစား လေတၾ ေပလာေလ မဟတဘးလား" "ေဖးေဖး ေလ႖ာကကရေအာငဗာ" ကၾက ေခၝငးေပမႀ သစကငးေခာက တကငးက ခးခလက႓ပး ဆကေပာ

သည။ "လအမးအစားက ခငဗား ဘယလ တငးတာသလ။ အရငမာစားလေတၾလႛ ေပာတာ ဘာက တတကက

ဆလတာလ" "အရငမာစား လဆတာက" ရႀာလက သကယတငလညး ေခေခမစ မစ သဟနမတဘ ဆကေပာသည။ "တခား လစားေတၾထက အသဉာဏ၊ ေတၾးေခဉာဏ မငမားတာက ေပာခငတာပၝရႀင" "အနာဂတ လႛယဥေကးမႁက အေအာငမငဆး ဖနတးႎငမယလေတၾ၊ စးမးဖႛ၊ မးမပတဘႛ အထကတနဆး

လေတၾလႛ ခငဗား ဆလတယေပာပၝေလ။ ဒၝေပမ သမငးက ပနကညရင ေတၾးေခဉာဏ ရငသန႟နႛ အဒလ လစားမးေတၾ ဖစလာႎငဖႛ အာမခခက မရႀေသးဘးဆတာ ခငဗား ေတၾႚပၝလမမယ"

"ဒၝေတာ ကမလ မသပၝဘး မစၤတာကၾ" "ဒလဆ ကေနာ ရႀငးပမယ။ ပငသစေတၾကကည။ ဥေရာပ လမးေတၾထမႀာ ေတၾးေခဉာဏ အထက

မကဆးလေတၾပ။ သတႛ ဒေနႛ တခားလမးေတၾနႛ ပခးခငး ယႀဥႎငရႚလား။ အဆငဆင ေပာငးလတးတကမႁ ပညာရႀင ေတၾက ပငသစလမးမႀာ ဆတယတမႁ လကၡဏာေတၾ ေတၾႚေနရတယ။ ဂရေတၾကကည။ ဂရလမးေတၾဟာ ဒေနႛ ကမာ႒ကးက ႒ကးစးေနတ လမးေတၾထက ေတၾးေခဉာဏ ႒ကးရငတယဆတာ ေကာငးသားကေလးတငး သတယ။ ဒေနႛ အဂလပအႎၾယ လမးေတၾနႛ ပရကေခတ76 ဂရေတၾရႚ ေတၾးေခဉာဏအဆင ကၾာခားမႁဟာ ဒေနႛ အာဖရက လ႟ငးေတၾနႛ အဂလပလမးေတၾ ကၾာခားသေလာက ကၾာခားတယဆတာ မႎေဗဒ ပညာရႀငတငး သတယ။ အရစၤ တတယတႛ။ ပေလတတႛ၊ ဆခရားတးတႛနႛ ေတၾးေခဉာဏခငး ယႀဥႎငတ ဒေခတသားတေယာကက ပႎငပၝမလား။ သတႛရႚ ေတၾးေခဉာဏ မငမားမႁက သတႛက ကယႎငခရႚလား။ ဒေနႛ ဂရေတၾ သစသးေရာငးေနရတယ။ ပေလတရႚ သား ေမး မစေတၾ ကမာလႀည႓ပး ဖနပတကေနရတယ။ ေတၾးေခဉာဏ ရငသနမႁဟာ လမး ႒ကးကယမႁအတၾက လအပတယဆတ အယအဆက သတႛ ပယဖကပေနတာပ။ ဒၝဖင ေအာငမငတ အဆငဆင ေပာငးလတးတကမႁ ရႚ အေခခမက ဘယမႀာလလႛ ေမးစရာရႀတယ။ ဟာဒၝ လမႁေရး စမခကတငးရႚ အခရာကစၤပ။ သမငးဥးကာလေန႓ပး လေတၾ တးတက ေပထၾကလာပက သးသပကညရေအာင"

ကၾသည ေဆာငးဥး၏ ေတာအပကေလးထတၾင တကမာလး တေယာကသာ သသေသာ မနးကေလးႎႀင အတ လမးေလ႖ာကရငး သမာကမးစာမႀ တဆင ေတၾးေခဉာဏမငမားမႁ တခတညးဖင လမးႎႀင ယဥေကးမႁ အရႀည မတညတႎငပမားက အကယတဝင ရႀငးပလာသည။

စကား ခဏပတခနတၾင ရႀာလက ကၾ စာအပ႒ကးအေကာငးက ေမးသည။ ကၾက ေမလမႀ စကတငဘာလထ တလးတပၝးဒမ႖ မေရးဖစေကာငး ေဖသည။

"ဒၝေပမ တေနႛ ေခာကနာရေတာ အခနေပးႎငပၝ႓ပ။ ဒၝလ ေႎႀာငေႎႀးအးမႀာပၝပ။ ဘာဘ ဖစဖစ ဒတေႎၾလး အခနဖနးပစလကရတယလႛေတာ မထငမပၝဘး"

"ဟတက၊ ႟ႁခငးက လႀလကတာေနာ" ကၾက ရႀာလ လႀမးေမ႖ာကညေနသည ေနဝငခန ႟ႁခငးက လကကည႓ပး၊ "မလႀပၝဘး။ သပ႓ငမလၾနးေနေတာ ႓ငးေငၾႚစရာ ေကာငးတယ။ ႟ႁခငးဆတာက ပငကယစ႟က၊ ပငကယဟန

ရႀမႀေပၝ။ ကေနာကေတာ ခငဗားက လႀတယ ထငတယ" ရႀာလ တနသၾားသည၊ ရႀကေသၾးဖနးသၾားသည။ သႛေသာ ကၾအသက ပဂၢလဓႉာန လးဝမဟတ၍ ေတာေသး။ "ေအာ ရႀငက ဒလထငသလား။ ေကးဇးပၝပရႀင။ လေတာေတာမားမားကေတာ အဒလ မထငကပၝဘး"

76 ပရကေခတ ။ ။ ဂရပည ေအသင႓မႚ ႎငင အထၾနးကားဆးေခတ၊ ခရစႎႀစ ငၝးရာစ။

ရႀာလက စကားက ခကခငး လႀးလၿလကသည။ ကၾက ႓ငမ႓မ႓ငမေနသည။ ရႀာလက "ရႀင တခားလေတၾရႚ အဂၝ႟ပက သတပမတတမႀနး ကမ မသဘး" ဟ

ေပာသည။ "ကေနာ မႀတမသေလာကေတာ အရငက ကေနာလ ဒၝမး ဘယေတာမႀ အမႀတမထားတတပၝဘး။ ကေနာ

ထငေတာ လၾငပငထ လႀမးကညေနတ ခငဗားရႚ မကလးေတၾက ကေနာက အမႀတထားမေအာင လပတယထငတာ ပ။ အဒ မကလးေတၾက ဂ႟တစက ကညလကမႀ ခငဗားလႀတာက ကေနာ သတပမတာပၝ"

ခးခးပပ ေပာပက ထးခားလႀသည။ အပစကငးလႀသည။ ထပေပာလ႖င ပကပယသၾားႎငသည။ ထႛေကာင၊ "မစၤတာကၾ၊ ဒေနႛပၝတ ကယဆယေရးေဂဟာ ေခၝငး႒ကးအတၾက ကမတႛ ဌာနက ဗလမႀႃး႒ကးနႛ ရႀငက

ဘယသႛ ေကးဇးတငရမလဟင" "ႎႀစေယာကလး တငေပၝ။ သက အကေပးတယ။ ကေနာက ေရးတယ။ ကေနာတႛ ႎႀစေယာကက ခၾေပာလႛ

မဖစဘး" ရႀာလက ေခၝငးညတလက႓ပး၊ "ဒေဂဟာအတၾက ကမတႛ ဒတေဆာငးလး အလပလပကရမႀာပ။ ပညနယတခလးက ေဂဟာအေပ စတ

ႌၿတလာေအာင လပရမယ။ လၿတေတာ ကငးပတအခၝ ေဂဟာအတၾက ေငၾက မငငးႎငေအာငက လပထားရမယ။ ဒေဂဟာကစၤ ႓ပးသၾားရင ကမ လပခငတာေတၾ ေထာငေသာငးခ႓ပး ရႀေနေသးတယ။ ရႀင ေငၾမလခငဘးလားဟင။ သမဒၬရာ အတနတနေလာကက မားတေငၾေတၾေလ"

"မလခငပၝဘးဗာ" "ကမကေတာ လခငတယရႀင။ ပညနယထမႀာ ေဂဟာေတၾ အဖၾႚအစညးေတၾက ငပေကာငးမႁနႛဖႃးသလ

ပနႛ႒က ဖၾငပစလကခငလႛ။ ကမတႛလ တခၝတနးက ေငၾအထတအထညကေလး ေတာေတာမားမား ရႀခပၝရႚ။ ကမ တလသမးေလာကကေပၝေလ"

"ဟတက ကားဖးပၝတယ။ ဟငနရဂဆာေဖအေကာငးက မကားခငလႛမႀ မေနရတာ။ ခငဗားက ႎႀေမာေနလႛ လား"

"ကမ အေဖ သမသၾားတာပ ဝမးသာလႀပၝ႓ပရႀင" ႓မႚထသႛ ပနမည ဓာတရထားေရာကလာသည။ "မစၤေဝလင" ကၾက ႟တတရက ေပာလကသည။ "ခငဗားနႛ ပထမအ႒ကမ ေတၾႚတနးက ကေနာ ကယေရး

ကယတာ အတၾငးေရးကစၤတခ ခငဗားက ေပာပခတယ။ အဒတနးက ဒၝအတၾငးေရးကစၤပၝလႛ မေပာခမဘး။ ဒၝေပမ" "ကမက ရႀငမေပာလ အတၾငးေရးလႛပ သေဘာထားခပၝတယရႀင။ ဘယသႛမႀလ ပနမေပာမပၝဘး" ယခငက သတႛႎႀစဥးသား ပၾငလငးစၾာ ေဆၾးေႎၾးခသည ဤကစၤက ယခ သတႛႎႀစဥးစလး မေပာဝဝ ေပာဝဝ

ဖစေနခငးသည မစၤတာကၾ မညမ႖ ေပာငးလေနေကာငး ရႀာလအဖႛ အတငးအတာပင ဖစေပေတာသည။ ရႀာလသည အေဝးသႛ ေမ႖ာေငးကညေနရငး ကၾက ေမးခၾနးတခ ေမးခငေနသည။ ထအခနမႀာပင ကၾက မေမးရေသာ ရႀာလ၏ ေမးခၾနးက စတမခမးမေမ ေဖလကသည။ "ကေနာ အေဖနႛပတသတ႓ပး ကေနာမႀာ စတကးသးမးရႀတယ။ တမးက ကေနာအေဖမႀာ ထးထးဆနးဆနး

သားသမး ေမၾးမႃနညး အယအဆေတၾ ရႀတယလႛ ထငတယ။ ဒတယတမးက ကေနာက လကရႀ အေခအေနနႛ သေမၾးဖႛ စတကးမရႀဘးလႛ ထငတယ။ တတယ တမးကေတာ သႛက လကရႀအေခအေနနႛ ကေနာက အေဖလႛ သေဘာထားခငမႀာ မဟတဘးလႛ သထငေနတယထငတယ။ ခငဗားက ကေနာပတစာ ရ႓ပးကတညးက ေနာကထပ ဘာစာမႀ မရေတာဘး။ ကေနာထငေတာ သ ေသ႓ပနႛ တပၝရႚ"

"မေသရငေတာ ရႀငတႛ တေနႛ ေတၾႚကမႀာပလႛ ကမ ထငပၝတယရႀင။ သက အေတၾႚမခခငတာ ဆရငေတာ ရႀငက နယးေယာကကေန႓ပး ဒ႓မႚက ေခမႀာ မဟတပၝဘး။ ရႀင အဒလ မထငဘးလား"

ကၾက ရႀာလ ဓာတရထားေပ တကသညက အကအည တစတရာ မပဘ ဆကေပာသည။ "ကေနာသာ ခငဗားတႛ ဘာသာေရး အယဝၝဒေတၾက ယရင ကေနာ အေဖဟာ ဘရားသခငရႚ အလေတာ

အတငး ပမတာပ။ ကေနာက ဒ႓မႚ ေရာကေအာငလပတာ ဘရားသခငရႚ အလေတာပလႛ ကေနာ ယကညမႀာပ" ဓာတရထား တေ႟ၾႚေ႟ၾႚ ထၾကစပခနတၾင ရႀာလက၊ "ရႀငေကာ မလကဘးလားဟင" "မလကေတာဘး။ လမးေလ႖ာကပနမႀာ" ကၾသည ကေမာေသာပၝး ဥးထပေမာက ပကာ ႎႁတဆကလက

သည။ သတႛ ခၾခၾာရခငးသည ဤကမာေပတၾင ေနာငဘယေသာအခၝမႀ ပနလည မေတၾႚဆကရေတာမည ခၾခၾာ

ခငးမး ဖစေလသည။

73

"မကာခင ပနေတၾႚကဥးမယလႛ ေမာလငပၝတယ" ဟေသာ ေလာကဝတစကားမ႖ မေပာလကရခငးက မငဝကခနႛ လမးေလ႖ာကမမႀ ကၾ စဥးစားမသည။ ဤအမႀားက အဖတဆယ၍ ရမညလမး သမမင။ ရႀာလေဝလင အဖႛ သႎႀင ေနာကဆးခၾခၾာခငး ခၾခၾာရန ႎႁတဆကခငး ဖစသညဟသာ တထစခ ယဆေပေတာမည။

သႛေသာ လမကနမမႀာပင မစၤကပနတာ၏ ညစာဝငးမားသႛ ရႀာလေဝလင ေရာကလာသည။ ေဆာငးကာလ တေလ႖ာကလးပင တလတ႒ကမ ႎႀစ႒ကမဆသလ ေရာကလာေလရႀသည။

တညတၾင မေမ႖ာလငဘ ညစာစားခနးထသႛ ကၾ ဝငလာသည။ ၈ နာရခနႛ ရႀ႓ပ။ သတငးစကားတခ ေပာစရာ ရႀ၍ လာသညဟ ဆသည။

ရႀာလက ကၾက ေမ႖ာေနသညဟ ေပာသည။ မစၤက ပနတာအမသႛ ရႀာလေရာကသည အ႒ကမေပၝငး မညမ႖ ရႀ႓ပက ကၾအား ခနႛမႀနးခငးသည။ ထသႛ အ႒ကမ႒ကမ လာေနသဖင ေဘးလမားက စကားတငး ဆေနကေကာငး ေပာ ပသည။ ရႀာလ မကာခဏလာခငးသည မစၤတာကၾက ကာအေႎၬမမ လာေတၾႚေနခငး ဖစသညဆေသာ စကားတငး ဖစသညဟ ေပာပသည။

ရႀာလက ႎႁတခမး ဆတဆတတနလ႖က ေပာပေနသည။ အလၾနအမငး ရႀကေနပရသည။ ကၾက မေနတတ မထငတတ ဖစေနသည။ ထသႛေသာ သမဖငးမႁမားက စကားတခၾနးတညးႎႀင သေခဖက

ပစႎငသညဟ ေပာသည။ ရႀာလဘကကလညး အေခအမစမရႀေသာ စကားတငးမားက ငငးဖႛ ဘာမ႖ ခကစရာ မလဟ ေပာသည။

"ကမ မငငးႎငဘး။ ဘာဖစလႛလ သလား" ရႀာလက သႛ စကားက ဖတကာ ရေဝေဝ အပးႎႀင ေပာသည။ "သတႛေပာတာက မႀနေနတာကး" ရႀာလသည လႀစကန ထသၾားသည။ ပစၤညးမားက ႟ၿင႟ၿငမႃးမႃး သမးဆညးေနသည။ ကၾက မေကမခမးႎႀင

႓ငမထငေန႓ပး ရႀာလက ကညေနသည။ "ရႀင ဘာပနေပာရမလ စဥးစားေနတနး လမႁေရး ပနာကေလးတခအတၾက အကဥာဏ ေတာငးပၝရေစ။

ေလာရာတႛ ကစၤပၝ" ကၾက စတမရႀညသဖင၊ "ဘယသလ ေလာရာ ဆတာက" "ေလာရာက မစၤကပနတာရႚ ထမငးခက ကပၯလမေလးပၝ။ သႛေယာကားက ပစေပးတယ။ အခေတာ ခးမႁနႛ

ေထာငကေနတယ။ ေလာရာက ေနာကတေယာကနႛ ယမလႛ လပေနတယ။ ဒၝေပမ လငမယားကၾာရင ဆယေဒလာ ကနမယ။ သက အကနမခခငဘး။ ေနာကယမယ လက အကနခသငတယလႛ ေပာေနတယ။ ရႀငသပၯပညာက ဒလ အသႎႀလး ပနာက ဘယအေဖမးေပးမလ"

"လကသတပဝၝေတၾ ခထားလကဗာ။ ႓ငမ႓ငမရငလေန။ ခငဗား တဖကဖက လပေနရင ကေနာ စကားေပာ လႛ မရဘး"

ရႀာလက ေသဝပစၾာ ထငလကသည။ ဝတပသလ လကစယႀကထားသည။ ကၾက မတတပရပ႓ပး သႛက စကကညေနသည။

"ခငဗားက မစၤကပနတာရႚ အလပကယစားလႀယ အဖစနႛ စကားေပာခငတယ။ ပၝေမာကၡ နကလဖးယပက ေႎၾဥးေပၝကရင အမေပာငးေတာမယ။ ကေနာကလညး သနႛလကေနဖႛ ကမးလႀမးတယ"

"ေအာ၊ ရႀငက ငငးလကေရာလား" "မငငးဘး။ ခကခငး လကခလကတယ" ရႀာလက အအားသငသၾား႓ပး၊ "ရႀငက သခငေအာင ရႀငဘယလမား လပထားလ။ လတကာက မနးတလ႒ကးပ။ ကမက သပမနးတာေတာ

ကမ သတယ" "ကေနာက လၾရင သ လတငးက မနးတယလႛ ထငတယ" "ဆနးလကတာရႀင" ရႀာလက ပမညသ မရႀ၊ စမညသ မရႀ။ ေနႛတငး ဘဥပတ၍ စားေနကရမည ပညာရႀင

ႎႀစေယာကက စတထ၌ မငေယာငေနသည။ "ဒလ႒ကးက လေတၾနႛ ကငးကၾာတာေတာ မႀနတယ။ ေရာကခၝစက ကေနာနႛလ လမးမႀာ ေတၾႚရငေတာင

စကားေပာတာ မဟတဘး။ တေဖးေဖးနႛ ကေနာက ခငလာတာပ” "ဒၝနႛ ရႀငက သႛဆ လကေနတယ ဆပၝေတာ" "မဟတပၝဘး။ ကေနာအတၾက အဆငေပလႛ သေဘာတလကတာ" "ေအာ"

74

"ကေနာ လခေပး ေနမႀာပၝ။ ဒမႀာ ေပးရသေလာကပ ေပးရမယ။ ဒၝေပမ ပ႓ပး တတဆတမယ။ သကေတာင သကသာ ေနရမယ။ လၾတလပမယ"

ရႀာလက ကၾက ေစေစစပစပကညရငး ပၝရဂကေလး တကယမႀ ေပာငးလလာေသးရႚလားဟ သသယ ဖစ ေနမသည။

"ရႀငေပာငးမယ ဆတာ ကမ စတမေကာငးပၝဘးရႀင" "ခငဗား ဝမးသာေပးဖႛေတာင ေကာငးေသးတယ" "ဘာပလႛလ" "သက တေယာကထေနဖႛ ေငၾလ မတတႎငဘး။ ေငၾတတႎငေတာငမႀ တကယေရေနလႛ မဖစဘး။ ႎႀလး

ေရာဂၝဆလား ေရာဂၝရႀတယ။ ခငဗား သႛဇာတလမး သသလား" "ဘာမႀ မသပၝဘးရႀင" "ကေနာ အကနသတယ" ကၾသည မေရမရာ ဖစေနသည။ မကေမႀာငကတထားကာ စဥးစားေနသည။ စတဂဏႀာမ႓ငမ ဖစေနသည။ "ဒမႀာ၊ ကေနာ ေပာငးသၾားရင ခငဗား အေဒက ထခကမႀာလား" အလပကယစားလႀယမကေလးက တဟားဟား ရယလက၏။ ကၾက ေကာငကညေနသည။ "ဒအခနးေတၾက တနာရအတၾငး လငႀားတငလႛ ရပၝတယ။ ရႀငတႛ ႎႀစေနရာစာက အ႓မလပညမေနေတာင

အမငႀားလပငနး သပတၾငကယေနတယ ဆတာ ရႀငသသားပ။ လေတၾက ငငးေတာင လၿတေနရတာပၝရႀင။ ရႀငဆက ကမ ေဒလာ ႎႀစဆယေတာငးတ ညက အဖစက ရႀငသတရတယ မဟတလား"

"ေအာ၊ ဒၝထက ခငဗားရႚ အေပာေခၾး႒ကး ဘယႎႀႛ ေနသလ" "ေကးဇးပၝပရႀင။ တေနႛတခား ႒ကးသထက႒ကး။ ေပာစရာ ေကာငးသထက ေကာငးေနပၝတယ။ ညေနတငး

ငၝးနာရဆရင ကမတႛ လမးေလ႖ာကတယ။ လမးေလ႖ာကတငး ကမအတၾက လတေယာကတေယာကေတာ သ တးလႀေပးေနတာပ။ ေပာစရာ႒ကးရႀင။ ဒၝေပမ ရႀငက တးလႀရတာေလာက သမေပာရႀာဘးနႛ တပၝရႚရႀင"

ကၾက မကႎႀာထားတညတည ဖင တခၝးဝသႛ ထၾကသၾား႓ပး၊ "ကေနာ အလပလပဥးမယ။ ခငဗား အေဒက ကေနာ ေပာငးေတာမယဆတာ ေပာပေပးပၝ။ မဂလာညပၝ" "မဂလာညပၝ မစၤတာကၾ" တခၝးပတသၾားသည။ ခကခငးပင တခၝးပနပၾငလာကာ ကၾ ကယတပငး ေပလာသည။ "ဒၝထက မေနႛက ဖစပကေလး ခငဗား စတဝငစားမႀာပ။ ပႛစထမႀာ ဖတ႓ပး႓ပလား။ ကၾ ႎႀစေယာက ဆတ

သတငးေလ" "ဟငအငး၊ ရႀငနႛ တငမ ကၾ အေကာငးလား" "တငမ အေကာငးပၝ။ ကေနာ မပၝပၝဘး။ တေလာတနးက တငမ ကငးလႀညတ ေနရာ ေပာငးသၾားတယ။

မေနႛ မနကကေတာ သႛနယထမႀာ ဘဏေဖာကေနတာ ေတၾႛရတယ။ ဒၝနႛ ဝငဖမးတယ။ ေမႀာငထမႀာ သခးနႛ ပကပငး ေတၾႚတာေပၝ။ တခားရေတၾေရာကလာ႓ပး မးဖၾငကညေတာမႀ သခးက သႛည မာဇဖစေနတာ ေတၾႚရတယတ"

(၁၈) ဘလနးေကာလပ၏ ခရးလမးသည မေဖာငဖႃး။ ဥကႉ ဝကစ၏ ထ႔ကႎးကားေသာ စတဓာတက ပၾနးပေစသည အေႎႀာငအယႀကမား တေဆာငးလး ေပေနခသည။

ေကာလပက စတပကစရာႎႀင ဖၾငသည။ ေကာငးသား တးလာသည။ သႛေသာ တးလာသည အေရအတၾက မႀာ ၉ ေယာကထသာ။ ဝကစက ေကာငးသား ၅၀ တးမညဟ မႀနးသည။ ေကာငးသားဥးေရ စစေပၝငး ၁၆၇ ဥး စာရငး က ေအာကတဘာ အစညးအေဝးတၾင တငပေသာအခၝ ေဂၝပကအဖၾႚက တပတ႟ကခရသလ သေဘာထားသည။ ေကာငာအတၾက ေငၾကနေကးကမားသည။ ဥကႉ အလပလပခန ေႎႀာငးသည စသဖင အပစတငကသည။

"ကနကစရတ ဆယရာခငႎႁနးတက႓ပး ေကာငးသားအသစ ၉ ေယာကထတးတယ" ေဂၝပကတဥးက တးတ အပစတငသည။

ထပဂၢလမႀာ ဂမးစအးဝငးတား ဆသဖစသည။ ႓မႚေတာ၏ ကယစားလႀယ ဖစသည။ ေကာလပအတၾက ႓မႚေတာက ႎႀစစဥ ေဒလာ ခႎႀစေသာငးငၝးေထာင ေထာကပရ၍ ေကာလပ ေဂၝပကအဖၾႚသႛ အဖၾႚဝင သးဥး ကယစား လႀယလၿတခၾင ရႀသည။

75

ဝငးတား၏ မတေဆၾ႒ကး မစၤတာဖငး ရႀေသးသည။ မစၤတာဖငးသည ေကာလပအတၾက ေဒလာငၝးေသာငး လႀႃခသည။ ထေငၾက ရနပေငၾ ဖၾငထားသည။

ဝကစက ဥကႉ ေ႟ၾးရာ၌ ေဂၝပကအဖၾႚက တညတႌၾတတညး မဆးဖတႎငခ။ ခႎႀစမ ငၝးမႎႀင ေ႟ၾးခရသည။ ထအကၾသည သကစးရႀညေနေလသည။ ပ၍ပင နက႟ႁငးလာေသး၏။ ဝကစ တငပလာသည ေထာကခအကေပး ခက မႀနသမ႖က စဥးစားရာ၌ ခႎႀစမ ငၝးမ ကၾ႓မ ကၾေနပန၏။

ဝကစ၏ စၾမးအငႎႀင စတဓာတကား ႒ကးမား ခင႓မလ႖ကပင ရႀသည။ အခႚကစၤတၾင အလားအလာ မေကာငးေသာလညး ေကာလပ လပငနးသည လမႁမငတငေရး လပငနး၏ တကယ လကနကကရယာ ဖစသညဟ သ ခယ႓မ ခယသည။

မဟာဌာနမား၏ ဆရာစာရငးက စစေဆးသည။ ေကနပစရာမေတၾႚ။ ပၝရဂဘၾႚရသ သးဥးသာ ပၝဝငသည။ ဆရာတႛ၏ ပမးမ႖ ပညာရညသည အလယအလတ အဆငထကပင နမကေနသည။ အေပၝစား ေကာလပအတၾက အေပၝစား ဆရာမားသာ ဖစေနေလသည။ ဤဆရာ အဖၾႚမးဖင ဆလ႖င ဘလနးေကာလပက ထးခ႗နေပာငေမာက ေသာ အဆငအတနးသႛ မပငတငႎင။

ဝကစ၏ အကမႀာ ပညာရညညေသာ ဆရာမားက တသတစ ဖတပစ႓ပး ပညာရညခ႗နသမားဖင အစား ထးသၾားရန ဖစသည။ သႛေသာ အဟနႛအတား႒ကးက ရႀေနပန၏။ ပထမတနးစား ပညာရႀငမားက ပထမတနးစား လစာရကၡာက ေတာငးကသည။ ဘလနးေကာလပ၏ လကရႀ အေခအေနက ထလစာရကၡာမးက ေပးႎငစၾမး မရႀ။

ပထမဆး ဆရာမားႎႀင ေတၾႚဆပၾတၾငပင ဝကစ လကမခႎငသ ဆရာတဥး ေပလာ၏။ တႎႀစ ေဒလာ တေထာင ေပးထားရသည သခာလကေထာက ပၝေမာကၡ ဟတကေလယနး ဆသ ဖစသည။ သႛအပအမ အေပာ အဆက ပညာရႀငႎႀင မတဟ ဝကစ ထငသည။ သႛက ရာထးႎႀင မတနသဟ ဝကစက ဆးဖတလကသည။ ဒဇငဘာ လလယတၾင လကေထာက ပၝေမာကၡ ယနးထ အေကာငးကားစာ ပႛလကသည။ ခရစစမတ ေကာငးပတရက အ႓ပးတၾင ဖတပစေတာမည။

လကေထာကပၝေမာကၡက လ႒ကးလေကာငးလ အသာေခၝငးလ႖႓ပး ထၾကမသၾား။ ဘလနးေကာလပႎႀင ဥကႉ ဝကစက တရားစၾသည။ တႎႀစအတၾက လစာအပည ေလာေကးေတာငးသည။ သႛတၾင ကေလးေခာကေယာက ရႀပၝသည။ ဤအလပေပတၾင မႀခ စားေသာကေနရပၝသညဟ ႟းေတာတၾင ေလ႖ာကသည။

ယနးသည ေကာလပတၾင ေကာငးသားႎႀငလညး မတည။ လပေဖာကငဖကခငးႎႀငလညး မသငသ ဖစသည။ သႛေသာ ေဂၝပက အဖၾႚတၾင ဝငးတား အပစက ပၝေမာကၡယနးခမာ ပတကမး တကခရရႀာသညဟ ယဆ သည။ လထ အကးစးပၾား ပနာ မဟတ၊ လတနးစား တခ၏ အကးစးပၾား ပနာဟ သတႛက အကဖတသည။

အဖႎႀပခမားႎႀင လထ႒ကးဘကက ရပတညသညဟ ေ႔ကးေကာေသာ ခေရာနကယ ညေနသတငးစာက ပၝေမာကၡယနး၏ ေကညာခကက ေဖာ ပကာ သတငးက ပ႒ကးခႚ ေရးသည။ "လကသးပနး ေကာလပ" ေခၝငးစဥဖင ေခၝငး႒ကးေရးကာ ေဝဖနတကခကသည။

ေကာလပ၏ ဥပေဒအတငပငခမားက ပညပညလပေနေသာ ပၝေမာကၡေလးအား ေလာေကးေဒလာ သးရာ ေပး၍ အမႁေကေအးရန အကေပးေသာအခၝ ဝငးတားက ေဗာငေဝဖနေတာသည။ ဆရာ အေပာငးအလမားက ေဂၝပကအဖၾႚ၏ ႒ကတငခၾငပခက မရဘ မလပရန ဥကႉအား ခပခယသည အဆတငသၾငးသည။ သႛေသာ ခႎႀစမ ငၝးမဖငပင ႟ႁးသၾား၏။

မစၤတာဖငးက "ဥကႉရႚ ဆးဖတခကက ယကညမႁ မရႀရငလ ခငဗားတႛ ယကညမႁရႀတ ဥကႉအသစ ရႀာေပၝဗာ" ဟ ေဒၝသတ႒ကး ေပာသည။

"အဒၝ ကေနာတႛ ေပာေနတာေပၝ" ဂမးစအးဝငးတားက ခၾနးတႛ ပနသည။ ဝကစသည ဆရာအဖၾႚ ေနာကထပ အေပာငးအလမားက ေရႀႚႎႀစအထ ေ႟ၿႚဆငးထားလကေလသည။

ေကာလပေငၾေရး ေကးေရး အေခခငရန၊ ပလ႖ေနေသာ သႛကယစၾမး ဉာဏစၾမးမားက ေဇာကခအသးခရန ဆးဖတ သည။ သႛေသာ ထလပငနးတၾငလညး ေဂၝပက အဖၾႚထမႀ တယတႛ၏ တတငးထထ႒ကးႎႀင ဝငတးမပနသည။

ဝကစသည အသကအ႟ၾယ ႎေသးေသာလညး ႓မႚေတာတၾင အေပာေကာငး၊ အေဟာေကာငးအဖစ လသ မားသည။ သႛေဟာေပာခကက ပၾေတာငးသည ဖတစာမား တဖၾဖၾ ေရာကလာသည။ ဒဇငဘာလတၾင တးတကေရး ဘတအဖၾႚမား အဖၾႚခပတၾင သစကားေပာရသည။ ခးမၾမးေထာပနာ ပခရသည။ ေနာကတလတၾင ထငရႀားေသာ အေမရကန အထကတနးပညာေရး မငတငမႁအသငး႒ကး၏ ႎႀစပတလည အစညးအေဝးတၾင သ စကားေပာခၾငရ၏။ သႎႀငအတ စကားေပာ စငမငေပ၌ ထငသည အေမရကန ေငၾေကး လပငနးရႀင႒ကး တဥးက ဘလနးေကာလပ အေကာငးက ေမးခၾနးေပၝငးမားစၾာ ထတသည။ ဥကႉ ဝကစသည ႔က႔က႟ၾ႟ၾ စတဓာတ ဖင ပနလာသည။ သႛေသာ ေဂၝပကအဖၾႚက ရငဝ ဆးကနသလ လပေလသည။

ဇနနဝၝရလ ေဂၝပက အစညးအေဝးတၾင ဝငးတားက၊

76

77

"ဥကႉ႒ကး ဒလ ဧညခပၾေတၾ တကေနတာ အဓပၯာယရႀရင ဘာအဓပၯာယလလႛ ေမးခငတယ" ဟ ေမးခၾနး ထတသည။

ဝကစက အပးမပက။ ဝငးတားသည ရနစၾယေငၝေငၝ အဖၾားအ႒ကးပမာ မဖၾယမရာ ႎငလၾနးသညဟ သထင သည။

"အဓပၯာယကေတာ ရနပေငၾ ရေရးပၝပ။ လကရႀ အေခအေနနႛဆရင ေခတမေကာလပ႒ကးေတၾနႛ ႓ပငႎငမႀာ မဟတဘး။ ဒၝေကာင ဘလနးေကာလပက ေစတနာရႀင႒ကးေတၾ မကမႀနးတနးမေအာင လပတာပၝ"

"အဓပၯာယ မရႀပၝဘး ခငဗာ" ဝငးတားက သ၏ ကနထ႟ကတာ လကသး႒ကးက စားပၾေပတၾင ဒငးကန ထလက႓ပး ကားလ ဟနးလကသည။

"ဒၝေတၾဟာ ဘလနးေကာလပရႚ အစဥအလာနႛ ဆနႛကငပၝတယ။ ဘလနးေကာလပဟာ အလႀႃခစားေနတာ မဟတပၝဘး။ ယနကး ေကာလပေတၾလ သေတာငးစား ေကာလပ မဟတပၝဘး။ ေရာကဖလာ77လ သေဌးေတၾ ဆမႀာ ဘလနးေကာလပ ဥကႉက လကဝၝးဖနႛေတာငးေနတာ သကၡာကပၝတယ"

အပပးခ ပညာေရးအေကာငးက ထပတလလ ေဆၾးေႎၾးကသည။ ဝငးတားက အဆတငရန အသငပငထား ခငးမရႀ၍ အဆမတငေသာလညး အမားစဆႎၬမႀာ ဘလနးေကာလပ (၁၈၉၄ ခႎႀစတၾင တညေထာငသည)က ေငၾေရး ေကးေရး ကငးကငးရႀငးရႀငးပင ေနေစလသည။

ဝကစသည ေဂၝပကအဖၾႚက ေအာႎႀလးနာသၾားသည။ သႛေသာ စတေကာငး သေဘာေကာငး အရႀဆး လတဥးဖစ၍ သ မေကမခမး ဖစသမ႖ မကာမ ကၾယေပာကသၾား၏။

ရနပေငၾရရႀရန အခား ႓မႚ႒ကးပ႒ကးမားသႛ သမခဥးကပေတာေသာလညး ကယ႓မႚေတာတၾငမ သ႒ကးစား႓မ ႒ကးစားသည။ သႛေသာ ရနပေငၾ တးမလာ။

ေကာလပ ဥကႉ႒ကး၏ သဇာတကမသည ႓မႚေပ၌ ႒ကးမားတးတကေန၍ ဝကစအဖႛ ေကနပစရာဖစသည။ သႛပညာေရး အယအဆမားသည ႓မႚေတာတၾငလညးေကာငး၊ တပညလးတၾငလညးေကာငး လရာမဝငခေသာလညး ပႛစသတငးစာက ဝကစႎႀင ေတၾႚဆေမးမနး႓ပး ထအယအဆမားက အကယတဝင ေဖာပခသည။

ေကနပစရာ အေကာငးဆးမႀာ သႎႀင ေကာငးသားမား၏ ဆကဆေရးဖစ၏။ ေကာငးသားမားက သႛက မတႎးကးကၾယကသည။ သလမးေလ႖ာကပ၊ သအကႈဝတပ၊ သေခၝငးဖးပက အစ ေကာငးသားမားက အတယက သည။ ေကာငးသားမားက သ ညစာ ဖတေက႗းသည။ အဂၝေနႛႎႀင ေသာကာေနႛတငး ေကာငးသားမားအား ဘလနး ေကာလပ၏ ရညမႀနးခကမားက ရႀငးပသည။ ထရႀငးပၾမားမႀာ မတကမေနရ မဟတေသာလညး အ႓မ အခနးလ႖ သည။ သဘာသညသည။ ေဘာလးပၾမားတၾင သႛက ေကာငးသားထက တခနက သဘာေပးက၍ မစၤ ေအဗာရႎႀင မစၤေဝလငကပင တလႀညစတၾ၍ ပၾထတမေသးသည။

ယငးသႛ အစစအရာရာ အဆငေပေနခနတၾင ပနာေကာက႟းစ ကေလးတစ ေလထ လၾငလာသည။ မကာမ ေကာကလႁငးစညး႒ကး ဖစလာသည။ ထႛေနာက ေကာက႟းပ႒ကး ဖစလာသည။ ဧ႓ပလ မကနတတေသး။ ဘလနးေကာလပ ပၾကေလာ႟ကေနေလေတာ၏။

ဤဖစရပမးသည သမငးတၾင အနမတကရႀသည။ အဥးအစတၾင အေသးအဖၾ ဖစသည။ လရာဆၾကသည။ ဆတကဆင ဖစေအာငလပကသည။ ေနာကဆးတၾင ႎငငအခငးခငး လကနကစၾကာ တဥးလညပငး တဥး လႀးက ေတာသည။

ဘလနးေကာလပ ေကာငးသား႒ကးႎႀစဥးက ေကာငးသားသစကေလးတဥးက သတႛအခနးသႛေခ႓ပး ဝကဆ ႎႀင သလၾငဆ ေရာတကသည။ ေကာငးသားသစကေလးခမာ အစာအမ မေကာငးရသညအထ ထဆဥးေထာပတ မားက ကငး႓မးေကာက ေထာင၍ ေသာကမရရႀာသဖင အသညးအသန ေဝဒနာ ခစားရရႀာသည။ သႛဖင မဘမားသ၊ ေကာလပ အာဏာပငမားနား ေပၝကကား ဖစကနသည။

ေကာငးသားသစကေလးက တရားခမားက မေဖာထတေသာလညး ကရာပၝတဥးက အာဏာပငမားက စစမးသရႀရ၍ ဝကစထသႛ ပႛသည။ ထေကာငးသားက ကရာပၝမပၝသညဟ ဝနခေသာလညး တစတရားခမႀာ သမဟတဟ ငငးသည။ တစတရားခက အမညေဖာသည။

တစတရားခဆသက ဝကစ ေခေမးပနသည။ သက ဝနမခ၊ တရားခေဖာထတရနလညး ငငးသည။

77 ေရာကဖလာ ဂ႗နေဒဗဆန (၁၈၃၉-၁၉၃၇) ။ ။ အေမရကန ေရနသေဌး႒ကး။ ၁၈၆၅ ခႎႀစတၾင ေရနခကစက႟႒ကး ထေထာင႓ပး စဘငးဒတ ေရနကမၯဏ ဖၾႚသည။ သႛအလႀႃေငၾဖင ခကာဂ တကသလမားသႛ ေဒလာသနး ၅၀၀ ေကာ လႀႃခသည။

ဝကစထသႛ စာမားေရာကလာသည။ တယလဖနးမား ေခသည။ ထသႛ မတရားညဥးပနးမႁ၏ တစတရားခ က ပငးပငးထနထန အေရးယရန တကတၾနးကသည။ ပႛစသတငးစာကလညး မညသည အကးဆကမား ေပႎင သညဖစေစ၊ စညကမးက တငးတငးကပကပ ကငသငေကာငး တကတၾနးေရးသား၏။ ပႛစေခၝငး႒ကးမႀာ ဗလမႀႃး႒ကး၏ အေကာငးဆးေရးဟနဖင ေရးထားေသာလညး ကၾ၏ လကရာ ဖစေလသည။

ဝကစသည အမနဆးႎႀင အပတသားဆး အေရးယရေတာမည။ ထေနႛက မညသႛကမ႖ အေတၾႚမခဘ အခနး တခၝးပတကာ တရားမ႖တ၍ မႀနကနေသာ ဆးဖတခကကခရန စဥးစားသည။ စာေရးသက ေရး၊ တယလဖနးႎႀင ေပာသကေပာ၍ အကေပးကသည အခကမားက သသးသပသည။

ေဂၝပက အဖၾႚက မႀာကားထားသည ေစာငထနးအပေသာ ဘလနးေကာလပ အစဥအလာေကာငးမားႎႀင ပႛစ သတငးစာ ေရးသားခကမားကလညး တသေဘာတညး ဖစေနသည။ တရားလၾန ေနာကေပာငမႁက မညသညနညး ႎႀငမ႖ လကပက ကညမေနႎင။ တေယာကေယာကေတာ ေခၝငးဖတရေတာမည။

မလက ပငးပငးထနထန အေရးယရန ဝကစ စတကးမထညခ။ သႛေသာ ႓မႚလထက အပငးထနဆး အေရး ယလမမညဟ ေမာလငေနသည။ အမားဆႎၬက မတၾနႛတမး မဆတတမး ပတပတသားသား အေရးယစတမး ေ႔ကး ေကာေနသည။ ထႛေကာင တာဝနေရာကလာလ႖င ဖစခငရာဖစ သပတသားေကာငး ပရေတာမည။

ဝကစသည ႒ကရာပၝမပၝသညဟ ဝနခသည ေကာငးသားက ပငးထနစၾာ သတေပး႓ပး တရားခေဖာထတရန ငငးဆသည ေကာငးသားက ေကာငးထတပစလကေလ၏။

ထအမနႛမားသည မၾနးတညခနမႀ စ၍ အာဏာတညသည။ ညေန ၄ နာရတၾင တကပၾ စေတာ၏။ အဗနငး ခေရာနကယ သတငးစာ ညေန ၄ နာရတၾင စကေပမႀ ပပေႎၾးေႎၾး ထၾကလာသည။ ေကာငးထတခရသည ေကာငးသားသည ေရပကဆက အလပသမားတဥး၏ သားဖစသည။ ထေရပကဆက အလပသမားသည သာမန အလပသမားမဟတ။ သႛရပကၾကတၾင လသမားသ။ ႎငငေရး လႁပရႀားသဖစသည။ အးဗနငး ခေရာနကယသတငးစာ က ထသတငးက သးေကာလ ေခၝငးတပ၍ ေဖာပသည။ မကႎႀာမၾ ေကာငးသားေလး ဥကႉ႒ကး ဝကစ၏ ကနထတခရ သတငးႎႀငအတတၾ၍ ကာတၾနးတပလညး ေဖာပလကေသးသည။ ကာတၾနးတၾင အထကတနးလၿာပစ ဝတစား ဆငယငထားသည ဥကႉ ဝကစက ေကာငးသားကေလးတဥးက တခၝးေပၝကမႀ ကနထတေနပဖစသည။ ေကာငးသား ကေလး၏ လညပငးတၾင "အလပသမားသား" ဆသည စာတနးကေလး ဆၾေပးထားသည။ ကာတၾနးေအာကတၾင "သႛဝၝဒ" ဆေသာ စာတေကာငးလညး ထညထားေသးသည။ စာမကႎႀာ ၄ တၾင "ပးသား ေခစၾပထမႀ တရားမ႖တမႁ" ေခၝငးစဥဖင ေခၝငး႒ကးေရးေလသည။

ဤအထမႀာ နဒၝနးပး႟သာ ရႀေသးသည။ ေနာကတေနႛထတ ပႛစသတငးစာတၾင ေကာလပ အေရးအခငးႎႀင ပတသက၍ တလးတပၝဒမ႖ မပၝ။ သးထပသးညပအေကာငးႎႀင လၿတေတာ ေ႟ၾးေကာကပၾ အေကာငးကသာ ေဝဖန ေဆၾးေႎၾးသည။

ထေနႛနနက ေကာငးသား စေဝးပၾသႛ သ ဝငသၾားေသာအခၝ စးစးဝၝးဝၝး ေအာဟစဆပသမားက ကားရသည။ ဆပေအာဟစသမားမႀာ လနညးစ ဖစေသာလညး အမႁမထား၍ မဖစေလာကေအာင ကယေလာငသည။ ညေန ၄ နာရ ခေရာနကယ သတငးစာ ထၾကလာေသာအခၝ ေကာငးသားထက ေကာလပ ဥကႉ ဝကစက သေရာေကာငး၊ ေလႀာငေကာငး၊ စာလးမ႒ကးဖင ေခၝငးတပလက သတငးေဖာပသည။ ေခၝငး႒ကးပငးကလညး ႓မႚလထ ေထာကပထား သည ေကာလပတၾင ဤသႛ ကေသာငးကနငး ဖစေနသညက ဥေပကၡာ ႟ႁထားမညေလာဟ ပယပယနယနယ ေဝဖန ေရသားလကသည။

ညပငး ကလပသႛ ေရာကေသာအခၝ သႛမတေဆၾအားလးက ဤပနာက အခအခ ေဆၾးေႎၾးကသည။ အားလးက သမႀားသညဟ ယဆက၏။ ေကာငးထတစာ ထတလ႖င တရားခ ေဖာသေရာ မေဖာသပၝ ထတသငသည။ အေကာငးဆးမႀာ လးဝ ေကာငးမထတခငး ဖစသညဟ ထငမငခက ေပးကေလသည။

တညလး သ အပမေပာ။ ေကာငးထတပစတာ မႀနရႚလား။ ဆႎၬစၾဖင ေကာငးထတပစမသလား။ သသည ေတၾးေတာတမး၊ လပေတာတမး လစားလား။ သသယမားသည သႛအား အပရာထ၌ တလးလး တလၾနႛလၾနႛ ဖစေစ သည။

ေနာကတေနႛတၾင ဆးဖတခက အသစဖင သ အပရာမႀ ထသည။ ေကာငးထတထားသက ပနလည လကခမည။ လသရႀငကား ဖစရသညႎႀငပင ထေကာငးသားအဖႛ ေနာငကဥေလာက႓ပ။ အခားအလားတ ေကာငး သားမားလညး သတတရားရေလာက႓ပ။ ဤေဖရႀငးနညးသည လၾယလၾနးရႀငးလၾနး၍ ေစာေစာက မစဥးစားမခသည ကပင အသေနမေသး၏။

78

အခနမသငေစေတာဘ ေကာငးထတခ ေကာငးသား၏ ဖခငထ လလၿတ၍ အေကာငးကားစာပႛသည။ ေကာငးသား၏ ဖခငက စာက ထကပငးဆတ႓ပး ထစာပႛသႎႀငပင ဝကစထ ပနေပးလကသည။ ထႛေနာက သလပပ က ခေရာနကယသတငးစာသႛ သတငးပႛသည။

ခေရာနကယက အထတခေကာငးသားဖခင၏ ေပာကားခကက ငၝးေကာလေခၝငးဖင ေဖာ ပသည။ ေကာငးသားဖခငက သႛသားက ေကာကခထ စားခငစားရပၝေစ။ လကရႀ အပခပမႁေအာကမႀ ဘလနးေကာလပတၾငမ ေကာငးမထားလပၝဟ ေတာကေတာကခၝးခၝး ေပာကားလကသည။

သတငးစာေခၝငး႒ကးပငးကလညး ဝကစ၏စာသည ေယာကားပသစၾာ ပနလည႟ပသမးခငး၊ ဝနခခငးတညး ဟေသာ သကၡာကမ႖ ထနးရေကာငးမႀနးမသေသာအမႀား ဝနခခကဖစေကာငးဖင ေရးသား႓ပး "ဝကစ ႎႀပပစခရခငး" ဟ၍ ေခၝငးစဥတပလကသည။

ခေရာနကယ၏ ဥးေဆာငမႁက ခယေသာ ပညနယသတငးစာ အမားအပားကလညး သေယာငလက၍ ေရး ကသည။ ရပတဘလစကန ပၝတဝငမားကလညး အမတဝင ထတကသည။ တဖညးဖညးႎႀင အေရးအခငး႒ကး တရပဖစလာသည။

ထေနႛ ေနႛလယပငးတၾင ပႛစသတငးစာသႛ ဝကစ ေရာကသၾားသည။ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး မကနးမမာဖစေန၍ ကၾက ေခတၨအယဒတာ လပ႓ပး ေခၝငး႒ကးမားက တာဝနယ ေရးေနသည။

"ခငဗား သတငးစာက ကေနာေနႛတငး ဖတေနပၝတယ" ဝကစက ေပာသည။ "ေမာကေပာတာ မဟတပၝ ဘး။ ခငဗား လပတာကငတာ ကေနာ အေတာင အသတယ။ ပႛစသတငးစာရႚ အစဥအလာက အဟတ ထနးႎငပၝ ေပတယ။ ခငဗား အသကအ႟ၾယနႛဆရင တကယ စၾမးေဆာငခက တခပၝဗာ"

ကၾသည ခးကႃးစကားေကာင ေကနပသၾားေသာလညး ခကခငး စကားလမးေကာငး ေပာငးပစလကသည။ ဝကစ လပငနးကငငနး ေဖာင ဖႃးလမမညဟ ေမာလငေကာငး အလာပ သလာပ ေပာသည။

ဝကစက စတရလကရ ရယလက႓ပး၊ "မေဖာငပၝဘးဗာ။ ခငဗားတႛ မတေဆၾ႒ကး ညေနသတငးစာက ကေနာက ဝငးတၾယေနတာ ခငဗားလ ေတၾႚ

ေနသားပ။ ဒၝထက ပႛစကလ ဘာမႀ မေရးပၝလားဗ" ဟ စတေကာငး သေဘာေကာငးႎႀင ေမးသည။ "ဟတက မေရးဘး" ကၾက တလးခငးေပာသည။ ခဏ တႛဆငးေန႓ပးမႀ "ခငဗား စတ႒ကကေတၾႚေအာငလ

ကေနာ မေရးႎငဘး။ ဒၝေကာင ဘာမႀ မေရးဘ ေနတာ" ဝကစက လနႛဖပသၾားသလ လကႎႀစဖကက ေမာကကာ "လာပန႓ပ တေယာက။ ခကပၝဗာ။ ကေနာမႀာ

မတေဆၾက မရႀေတာဘး" ဟ ညညးသည။ ကၾက ပးေနလကသည။ "ကေနာလဗာ၊ ခငဗားတႛ သတငးစာက အဒေနႛက ကးဝၝးတအတငး မတတတတတနႛ လကလပမတာပၝ" "ကေနာလ စတမေကာငးပၝဘးဗာ" ကၾက ေပာသည။ "ဒေလာကအထလ ဖစလာလမမယ မထငခဘး။ ကေနာကလ ကယနယသတငးက အသားေပး ေရးရမယ

ဆတ ဗလမႀႃး႒ကးရႚ သဝၝဒအတငး လပလကတာပ" ဝကစက ရယရယေမာေမာႎႀင ပနရန ထလက႓ပးမႀ၊ "ဗလမႀႃး႒ကး မရႀေတာ ခငဗားလ အလပအေတာပမႀာပ။ ေခၝငး႒ကးေတၾ တေနႛ သးေကာလ ေရးေနရတာ

ခငဗား ဘယလမား ႎငေအာင လပေနသလ" "မနက ရႀစနာရကတညးက စလပတာပ" "ဘယအခနမႀ ပနရသလ" "သတငးစာ စကေပ တင႓ပးမႀပေပၝဗာ" "ဒအတငးဆ ခငဗား လလမမယဗႚ။ ကေနာ ကမယေလ။ ခ ေရးေပးမယေလဗာ" ဝကစ၏ ေဆာငးပၝးမားက ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး ကယတင လလလားလား လကခေလရႀသညက ကၾ

အမႀတရကာ၊ "ဝမးသာပၝတယ။ ေရးေပၝ" ဟ ဖတေခလကသည။ ဝကစသည ခဏ စဥးစား႓ပး နာရဝကခနႛ ေဆာငးပၝး ထငေရးသည။ "အဒမႀာ ေကာလပအေကာငး ဖညစာကေလးေပၝဗာ။ ကေနာ ခနးထားတာရႀေနလႛ သၾားလကဥးမယ။

နက ဖနလလာခဥးမယ။ ကစၤရႀရငလ ညက တယလဖနးဆကေပၝဗာ။ ကညခၾငရတာ ေကးဇးပၝပ" ကၾက သႛေဆာငးပၝးက ဂ႟တစက ဖတကညသည။ ေကာလပအေရးအခငးက ပငပငႎငႎင ကာကၾယ ေရး

သားထား၏။

79

ကၾသည အေတာကာကာ အေတၾးနယခ ႚေနသည။ သသည ယခငကကသႛ အရာရာ ငၝသ ငၝတတ မဟတ ေတာ။ ဝကစ၏ အာေဘာသည ခငလ၏။ ထႛပင ဝကစသည ပႛစသတငးစာ၏ ပငရႀငတဥး၊ ဒၝ႟ကတာ တဥးလညး ဖစ၏။ သႛေသာ သႛေဆာငးပၝးက ကၾ လကမခႎင။

ဂဏးေဟာငး သတငးစာဆရာ႒ကး ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး၏ လကကတး ေတာငေဝႀး တရားေသကေလးတခ ရႀသည။ ကၾကလညး တရားေသကေလးက ကငသးသည။ ထတရားေသကေလးမႀာ သတငးစာ အာေဘာေကာလတၾင ေဖာပသမ႖ ေခၝငး႒ကး၊ ေဆာငးပၝး၊ အယအဆမားအတၾက အယဒတာက တာဝနခရမည။ ထေကာလက အစဥသဖင စငကယသနႛရႀငးေနေစရနအတၾက အယဒတာ၏ ကယပင ယဆခကမားအား စစမႀနစၾာ ထငဟပသည စာကသာ ထညသၾငးေဖာပရမည ဟသတညး။

ထႛေကာငလညး ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးသည ဒၝ႟ကတာမားက ေရးေပးေသာ ေခၝငး႒ကးမား၊ ေဆာငးပၝးမားက ႒ကမဖနမားစၾာ ေပာငေပာငတငးတငး ငငးပယခခငးဖစသည။ ထငငးပယခကမားႎႀငအတ သႛႎတထၾကစာက တပၝ တညး ပးတၾေပးပႛေလရႀသည။

လတတေလာအခနတၾင ကၾသည ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးကယစား အယဒတာ တာဝနထမးေနရသည။ လၾနခ သညေလးရကကပင ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးက သႛကတယလဖနးဆက၍ ဒၾဟဖစသည ကစၤမားကသာ သႛထ သႛမဟတ ဒၝ႟ကတာမားထ ေမးမနးရမည။ ကယေခေထာကေပ ကယ ႓မ႓မ႓မ႓မ ရပ႓ပး လပကငသၾားရမညဟ မႀာထားခသည။

ကၾ၏ သပၯပညာရႀငရငထတၾင အစၾအလမးရႀသညဆလ႖င ထအစၾအလမးသည မတၾနႛမဆတေသာ အမႀန တရားအတၾကသာ ဖစသည။ ယခ အေရးအခငးတၾင ပႛစသတငးစာက ေရငႎႁတပတလပေနရသညအတၾကပင သ၏ အမႀနတရားစတက ညစႎၾမးပနးလေစလႀ႓ပ။ ႟းသားေဖာငမတေသာ သတငးစာဟသည ကယပတဝနးကငမႀ ပ နာတခ အေပတၾင ထငမငေဝဖနခက ေပးသငသညဟ သႛလပပာက ေစေဆာေနသည။

ယခ ဝကစ၏ ေဆာငးပၝးက အာေဘာေကာလအဖစ ေဖာပရမညဆလ႖င သ၏ အမႀနတရားစတက ႓ပကၾ ပကယၾငးေစေတာမည။ မမမႀလၾ၍ တခား တပၝးသတႛ သသညဖစေစ။ မသသညဖစေစ။ ပႛစ အယဒတာသည မမ သေဘာမတေသာ ဝကစ၏ အယအဆက လကခသညဟ၍ ဆရာေရာကေစေပေတာမည။

ည ၈ နာရတၾင ဝကစထတၾင တယလဖနးဆက၍ "မစၤတာ ဝကစ၊ ခငဗားေဆာငးပၝးက ကေနာ မထည ႎငပၝဘး။ ဝမးနညးပၝတယ"

"အလ ရနသဆတာ ကယမသားစထမႀာ ရႀတယဆတာ ဒၝမးပၝလား။ ဘာဖစလႛလ အယဒတာ႒ကးရႚ" ကၾက သႛသေဘာထားက ရႀငးပသည။ "ေကနပစရာ မရႀဘးလႛ ယဆရင ကေနာ ႎတထၾကစာက အခတခၝတညး တငပၝတယ။ သတငးစာက

ခငဗားပ ခခကခငး လာကငပၝေတာ" "ကစၤမရႀပၝဘးေလ။ အမႁကခငးထသာ ထညလကပၝေတာ။ တခ ေမးပၝရေစ။ ခေရာနကယ သတငးစာက

ေရးေနတာေတၾ ခငဗား သေဘာတသလား" "မတဘး" "ဒၝဖင ခငဗား သေဘာမတတာ နကဖနခၝက မေဖာ ပေတာဘးလား" "ဒၝေတာ ကေနာ လပႎငတာေပၝ" ေနာကတေနႛထတ သတငးစာအတၾက ကၾ ေခၝငး႒ကးေရးသည။ သတငးစာ ေရာငးေကာငးေစ႟ သကသက

မ႖ဖင လတနးစား မနးတးေရးက လႁေဆာရန မသငေကာငး ေဝဖနသည။ ခေရာနကယ သတငးစာက ပႛစသည ဝကစဘကမႀ ဝင၍ မး႒ကးပစရာ ထနးလကကာသည။ ဝကစ၏

လကကငတတ သတငးစာကပင သတႛ အခစေတာကေလးက ဝဝစားစား မေထာကခႎငသညမႀာ အသစရာ မရႀ။ ခေရာနကယ၏ မေကာကတမး မ႟ၾႚတမး ဖၾငခမႁေကာင လထ႒ကးက ေဒၝသအးေပၝကကၾေန႓ပ ဖစသည စသဖင တႛပနတကခကေလသည။

ဝကစသည အပးမပက စတခပတညးႎငသည။ ရႀာလေဝလငက သႛက အပညအဝ ေထာကခသည။ သလပသမ႖ မႀနသညဟ ယသည။ သႛေသာ မစၤေအဗာရ၏ စကားက ဝကစ နားပဝငသည။

"သတႛက ရႀငက အေကာငးထငတာ မဟတဘးရႀင။ ဒလဖစရတာ နယသစ ပယသစရႀာခငတ ရႀငမႀာလ တာဝနရႀတယ။ ရႀငမတေဆၾေတၾမႀာလ တာဝနရႀတယ"

စေနေနႛတၾင ေကာလပ ေဂၝပကအဖၾႚ အစညးအေဝး ကငးပသည။ ခေရာနကယ သတငးစာကမ မႀနမႀန႒ကး တကခက ေရးသားလက ရႀသည။ ထေနႛထတ သတငးစာတၾင "ေကာလပ ဥကႉ အလရႀသည။ လတနးစား ဥကႉ အလမရႀ" ဟေသာ ေခၝငးစဥဖင ေခၝငး႒ကးေရး႓ပး ေကာလပ အပခပေရးသစ ေပာငးလသင႓ပဖစေကာငး ေဂၝပက အဖၾႚက ပၾငလငးစၾာ တကတၾနးသည။ ေဂၝပက အဖၾႚဝငအခႚက အယားဖားယား လလလားလား လကခမည တက တၾနးခကပင ဖစေတာသည။

80

81

မစၤတာဝငးတားက ဝကစ တာဝနထမးေဆာငခငးမႀ ေခတၨရပနားေနရန အစညးအေဝးတၾင အဆတငသၾငး သည။ ဝကစက ငငးသည။

ဥကႉအား မႁခး မ႖စခး ပယပယနယနယ ေဝဖနတကခကမႁမား ပလပသည ဝငးတားက ဥကႉ႒ကး တာဝန ဆကလကယ ခငးသည ဘလနးေကာလပ၏ အကးစးပၾားက ဆနႛကငေကာငး အဆတငသည။ ၉ မ ၃ မ ဖင အဆ ႟ႁးသၾားေသာလညး ဝကစအဖႛ ထအစညးအေဝးသည သႛတသကတာတၾင စတမခမးေမဖၾယ အေကာငးဆးဖစရပ တခအဖစ အမႀတထငထင စၾကနရစေတာသည။ ဝကစသည အစညးအေဝးမႀ စတဆး မာနဆး စတပကလကပက ထၾကလာခေလ၏။

ဝကစသည သႛကယသ အႎႀပကၾပခ မးခစတေယာကအဖစ မငသည။ ေကာလပဥကႉ ရာထးက လကခခ သညအတၾက တႎႀစဝငေငၾ ေဒလာ ငၝးေထာင လကလၾတခရသည။ ယခ ဤအဖစမးဖင ေကးဇးဆပခရသည။

သႛ႟းခနးတၾင ထငကာ သႛဘဝ ကအေကာငးမလႀပမား အေတၾးနယခႚေနစဥ ဧညသညတေယာက ဝငလာ သည။ ႓မႚေတာ ႎငငေရးေလာက၏ နာမညေကာ ထပသး ပလနနး ဖစ၏။ ဝကစ၏ အကေပးခကဖင ပႛစ သတငးစာက ေခၝငး႒ကးတခတၾင သႛက "သတငးပပေသာ အဂတဝဇၦာ" ဟ ကငပၾနးတပခဖးသည။ နးက သႛက မဖၾယ မရာေရးသညဟ ယဆခသည။ သႛေသာ နးသည ရန႓ငးတခက ထပတၾနးအတးဖင မဆပႎငေသးသေ႟ၾႚ ေမေပာက ထားႎငသ ဖစသည။

ဂမးအးဝငးတားက ဘလနးေကာလပ ေဂၝပကအဖၾႚမႀ ဖတပစရန အလၾနလၾယေကာငး ေပာရန လာလည ခငးဖစသညဟ နးက ဆသည။ ထကစၤက ေပာကဆက႓ပးေနာက ဝကစက အခားကစၤတခက စကားစပေပာသည။

"ခေရာနကယ သတငးစာက ခငဗား ေခေထာကေတၾ အငႀားသး႓ပး ကေနာက ခနအပေနတာ ေတၾႚတယ မဟတလား" ဝကစက မရယခင ရယခငရယ၍ ေပာသည။ "ဒလေတၾ ဘာေကာင သ႒ကးမ႒ကး လပေနရတာလဗာ။ ႓ပးတာလ ႓ပးပၝေစေတာလား"

"ဒလေတၾက ဘယသမႀ အေရးမစကပၝဘးဗာ။ ဆယေဒလာ လကငငးနႛ ေဒလာတရာေပးမယဆရင ႎႁတ ပတလႛ ရပၝတယ။ ေဒလာအစတ လကငငးနႛ ေဒလာႎႀစရာေပးရင ခငဗားအေကာငး တပတသးခၝ ဘနးေတာဘၾႚ ေရးခငးလႛ ရပၝတယ။ ကေနာ သတႛသတငးစာက ပရေဘာဂေတၾ ပႛရင ထပလႛသယလႛ ေကာငးတာနႛ ဝယေနတာပၝ"

နးသည ခေရာနကယ တေစာငတညးသာ မႀနမႀနဝယဖတသဖစသည။ သႛေသာ ထသတငးစာက ကၾယရာ၌ စကားတငးဆရန ဝနမေလး။

"ဒကစၤ ကပ ဝငမ႟ႁပခငပၝဘးဗာ။ မတေဆၾတေယာကအဖစနႛ ေပာရရင ခငဗား ဘာဖစလႛ ဒကေလး ကစားစရာ ကစၤေတၾနႛ ေခၝငး႟ႁပခေနရတာလ"

"ဘာ ကေလးကစားစရာလဗ" "ဒေကာလပ ကစၤေပၝ။ ခငဗား အဒမႀာ ဗလမဟတဘးဗ။ တႎႀစေနလႛ အေတၾးသစတခ မေပတ သမ႟းက

သမားေတၾက ခငဗားေခၝငးေပ ခၾစးေနတာ။ ဒမသာေကာငေတၾနႛေတာ ဂဘရရယ78 ဆငးလာလ အလပဖစမႀာ မဟတဘး။ ဘာဖစလႛ အဒ ကစစာကငးထက ထၾက႓ပး တနးမစခငရတာလဗာ"

"တနးစရမယ ဟတလား" "ခငဗား အဒမႀာ အ႟းေဆၾးမႀာပ။ အခ ခငဗားက လမးေပေလ႖ာကေအာေနတ သတငးစာကစၤက ေပာေန

တယ။ ကယပငသတငးစာနႛ ကယပငစတကးေတၾ ေဖာထတ႓ပး ေလာကေလာကလားလား လပငနးေတၾက ေအာင ေအာငမင မင လပႎငမယ ကစၤကေတာ ဘာဖစလႛ မလပသလ"

"ပႛစက ေပာတာလား" "ပႛစသတငးစာ အယဒတာက တနးစႎငတယ။ ဘလနးအထကတနးေကာငး ဥကႉက တနးမစႎငဘးေပၝဗ" "ပလန၊ တနးစတယဆတာ ခငဗား ဘာက ဆလတာလ" "ဒလေပာလ ဖစတာပ။ ဟလေပာလ ဖစတာပေပၝဗာ။ ခငဗား ႎငငေရးမား တခၝမႀ စတကးထ မထညဘး

လား" "ေယဘယ သေဘာေလာကေတာ စတကးဖးတာေပၝဗာ" မစၤတာနးက တခၝးဝေရာကမႀ၊

78 ဂဘရရယ။ ။ ခရစယာနဘာသာ ထာဝရဘရား၏ အ႒ကးမငဆးတမနေတာ ေကာငးကငတမနက "ငၝသည ဘရား သခငထေတာ၌ ခစားေသာ ဂၝေဗလ ဖစ၏"

82

"ထပစဥးစားဥးေပၝဗာ။ ႎငငေရး ႟ခၝခနေတာ နးေန႓ပထငတာပ။ လေတၾက ႎငငေရးမႀာ ကပက သဇာရႀ တယလႛ ထငကတယ။ တကယေတာ မဟတပၝဘး။ လေတၾေပးတ မဆႎၬထက ပ႓ပးေတာ သဇာမရႀပၝဘး။ လေတၾက လကရႀငႎေတၾကေတာ ႓ငးေငၾႚေနတာ အမႀနပ။ တးတကတ လငယလသစေတၾက အာဏာအပေတာမယ ထငတာပ"

ဘလနးေကာလပ ဥကႉကေလးသည ေပာမႃးကနခသည။ ပလနနး၏ စကားသည ဒၝထက ပ၍ မပတ သားႎင။ တနးစလ႖င ရာထး႒ကးေပးမညဟ သႛက ေလသပစသၾားခငးဖစသည။ ႓မႚေတာဝန ရာထးက ေပာခငတာ ဖစမည။ ႓မႚေတာဝနရာထးမႀ တဆင ေနာကေလးႎႀစကာလ႖င ပညနယဘရငခ ဖစႎငသည။

ဝကစ အေတၾးဈာန ဝငစားေနသည။ လကရႀရာထးက လကခမသညအတၾက သႛကယသ အသမသည။ ဤ ရာထးသည ေဘာငကဥးလၾနးသည။ အခၾငအလမး ကနႛသတလၾနးသည။ ေဒသစတ ႒ကးလၾနးသည။ ပပနး ပကလၾနး သည။ ေကာလပ ဥကႉ လပေနသမ႖ ကာလပတလး သ အညတရသာ ဖစေနလမမည။ စကဆပစရာ ေကာငးေသာ ေဂၝပကအဖၾႚမႀ တေဇာကကနးမား လကလႀမးမမေသာ ေကာလပပရဝဏ ပငပမႀ ပညသတႛက သႛက စငေတာ ေကာကေန႓ပ။ သသည သနႛရႀငးေသာသဇာ႒ကးေသာ၊ အေကာကတရားကငးေသာ ပညသႛဝနထမး အမးအစားသစ ဖစလာႎငသည။ စတပက အားငယေနေသာ ပညသတႛအား သနႛရႀငးေသာ ႎငငေရးေလာကသႛ ဥးေဆာငလမးပ မည မးဇက79 ဖစလာႎငသည။

သႛစတအာ႟တၾင မကခငးဖႃ႒ကးမား ေပလာပနသည။ ယခတ႒ကမတၾင သ ဂႎၩဝငစာေပအေကာငး မေဟာ၊ ႎငငေရး ကလနခမားအေကာငးက ဖၾငခ႓ပး ေဟာေပာေနေလ၏။

ဝကစေခၝငးထ၌ ဤအေတၾးအမင မပတမ ဇၾနလ ၁ ရက၊ ည ၁၁ နာရတၾင ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးသည ေရခး ခနးထ၌ လက ေသဆးသၾားသည။ ပႛစသတငးစာက အယဒတာ မရႀဘ ထားရစခေလသည။

(၁၉) ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး၏ နာေရးသတငးက ဖတရသတငး၏ စတထတၾင သႛခမာ ရယနယန80နႛ လၾရရႀာတယ ဟေသာ အေတၾးေပမ၏။

ရကမား မကာမအတၾငး ႓ပကၾသၾားေသာ စစတပမားမႀ စစပနမား၏ ႎႀစစဥ ပနလည ေတၾႚဆပၾက ႓မႚေတာ တၾင ကငးပေတာမညဖစ၏။

ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးသည ႎႀစေပၝငး ၃၀ အတၾငး ထပၾမားက တ႒ကမမ႖ မလၾတတမး ပၝဝငဆငႎၿခ၏။ ႓မႚလထသည စစသားေဟာငး႒ကးက ေကာငးမၾနစၾာ သ႓ဂႇဟကသည။ မကရညကကသည။ သႛလက

ေထာက အယဒတာသည သတနဖးထားေသာ အကေပးပဂၢလတဥး၊ မတေဆၾတဥး ဆး႟ႁးရေလခငးဟေသာ စတဖင သခႇငးမႀ အမသႛ ပနလာခ၏။

သပနလာေသာအမမႀာ မစၤကပနတာ၏ အမမႀ ပဋကတခနးကေလး မဟတ။ ႓မႚစား႒ကး ဂေလာကစကစတာ လမးေပရႀ အမေကာငးကေလးတလး ဖစ၏။ အေကာငးမ ပၝေမာကၡ နကလဗးယပသည သ႒ကတင က႟ၾယထား ခသညအတငး ေမလဆနးတၾင အမေပာငးထားခ႓ပး ကၾလညး သႎႀငအတ လကေပာငးလာခခငးေကာင ဖစသည။

ညေန ၆ နာရခၾအခနဖစ၏။ ကၾသည အမတခၝးက သႛကယပငေသာဖင ဖၾငကာ အေပထပသႛ တကလာ သည။ နကလဗးယပသည ဧညခနးပတငးေပၝက အနးတၾင ေဆးလပထငေသာကရငး စာဖတေနသည။

"ပနလာပကး။ ခၝတငးထက ေနာကကပၝလားလႛ ကပေတၾးေနတာ" "ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး အသဘ လကပႛေနလႛပၝ။ လေတာေတာ စညတယဗာ" "ေအာ" ကၾသည ကလားထင တလးေပတၾင ထငခလကသည။ ဤအမအသစတၾင သႛေနေရးထငေရး အလၾနသက

ေတာငသကသာရႀသည။ တပတလ႖င ခႎႀစေဒလာခၾသာ ေငၾထညရ၍ သကေတာငသကသာ ရႀလၾနးသညဟပင ဆရမလား မသ။ နကလဗးယပသည အမက အစၾမးကန မၾမးမပပငထားသည။

79 မးဇက။ ။ ထာဝရဘရား၏ မနႛကားခကအရ ေရႀးေခတေဟာငး အစၤေရးလမးတႛအား အဂစပညသမႀ ေရႀႚေဆာင ကယဆယ႓ပး ထာဝရဘရားက ေပးမညဟကတပထားေသာႎငငသႛ ပႛေဆာငေပးသ။ သမာကမးစာ ထၾကေမာကရာ ကမးတၾင ေမာေရႀဟ၍လညးေကာငး၊ ဣသေရလ လမးဟ၍လညးေကာငး၊ အဂတၨပညဟလညးေကာငး၊ ေပးမညဟ ကနဆေသာ ပည ဟ၍လညးေကာငး ေရးသည။ 80 ရယနယန။ ။ အေမရကန ပညတၾငးစစတၾင ေတာငပငးပညနယစ တပမားဘကက ဝငေရာက တကခကခက သည စစပနမား၏ ပနလည ေတၾႚဆပၾ စစေရးပ အခမးအနား။

"တခႚလေတၾဆရင ဘရားရႀခးေကာငးထကေတာင မဝငႎငလႛ အပငမႀာ ရပေနကရတယ" "သႛအေတၾးအေခနႛ သေတာ လေတာ တေယာကပၝပေလ" နကလဗးယပသည ပတငးေပၝက ပငပသႛ

ေငးကညရငး ေပာသည။ "နးနးကပကပ သလာမႀ သႛအေတၾးအယေတၾဟာ အေတာမငမားမႀနး သရတယ" နကလဗးယပက ေဆးလပ ဆကေသာကေနသည။ ႎႀစေယာကစလး တတဆတခငးက အရသာ ခေနကသည။ ညစာ စားဝငးမားတၾငလညး သတႛ ႓ငမ႓ငမ

စားေလရႀသည။ တခၝတရ စကားတလးတေလမ႖ပင ဟဟမေပာမက။ "သႛေနရာ လေ႟ၾးဖႛ ပႛစ ဒၝ႟ကတာေတၾ ဘယေတာ စညးေဝးကမႀာလ" "မသပၝဘး။ အမနဆးေတာ လပကမႀာေပၝ" "ခငဗားက ေ႟ၾးမႀာ ေသခာတယလႛပ ကပထငေနတယ" နကလဗးယပက ေပာသည။ "မဖစႎငပၝဘး။ ကေနာကေတာ ေပးရာတာဝန ယမႀာပ" ကၾက နာရကည႓ပး ထလကသည။ "ခဏေလးမား နားပၝဥးလားဗာ။ ကပနႛလ အေဖာအေလႀာ လပရတာေပၝ" "ကေနာ စာအပအတၾက တာဝနက ရႀေသးလႛပၝ" ကၾက တႛဆငးဆငး ေဖသည။ ကပလကရႀ သႛအပခနးသႛ ဝငသၾားကာ တခၝးပတလက႓ပးမႀ အဖး႒ကးႎႀင စကားစမည ေပာရန အခနပ

ေပးသငသညဟ သေတၾးမ၏။ တကယေကာငးစတဖင ကညလ႖င သႛအမတၾငးေရး အစအမမႀာ ဟနကရႀလႀသညဟ မဆႎင။ သက

ေတာငသကသာ ပ၍ ရႀေသာလညး သႛအလပက သကေတာငသကသာ ေနေရးထငေရးေပ၌သာ တညသည မဟတ။ မစၤက ပနတာအမတၾင ေနစဥက အမစရတ ေပးရသေလာကပင ယခ ေပးေနရေသာလညး လၾတလၾတ က႗တက႗တ ေနရခန နညးလႀသည။ အဖး႒ကးအေပ ကယေရးကယတာ တာဝနရႀရမလလ ဖစေနသညမႀာ စတ အေႎႀာငအယႀက ဖစစရာေကာငးသည။

မစၤတာ ပနတာအမရႀ ပဋကကခနးေလးသႛ ပနေပးခငစတေပေနေကာငး သႛကယသ သ၏။ ကမာေပတၾင အလၾတလပဆး လသည ယခ မလၾတလပေတာ။ ပၝေမာကၡ႒ကးက သ အမေပာငးေတာမညဟ ေပာရနခကသည။ အဖး႒ကးက င႒ကးခကမ လပခငလပမည။ ေဒၝသဖစစရာ အေကာငးဆးမႀာ နကလဗးယားသည သႛလပင တေကာင ႔ကက ဖစေသာလညး တကယေရ တကာယထေနရခငးက မေကမနပ ဖစေန႟မက သႛက မႀခ အားထားေနခငးပင ဖစသည။

မညသႛပငဖစေစ၊ ဤအမတၾင သေကနပသည။ သႛစာအပ အလၾနတၾငကယသည။ သႛေသာ ကကမာသည သႛအခန ဇယားသစ႒ကးက ဗးပစခၾငးပန႓ပ။ ဗလမႀႃး႒ကး ကၾယလၾနသၾား႓ပဖစ၍ ဒၝ႟ကတာမားက သႛက အစားထး ခနႛခင ခနႛမည။ ခနႛခငမႀလညး ခနႛမည။ သႛေသာ သႛက အယဒတာအဖစ ေ႟ၾးခယလ႖င လကခမညဟ သယတပတ စတဆးဖတလကေလသည။

သတငးစာႎႀင ပတသက၍ ကၾသည ဝညာဥေလာကႎႀင ကေဝေလာကက "ဖၾငခ" မညဟ တကေထာင ေမာငးနငးေပာ႓ပး ေနာကဆးတၾင နတဝငသညတႛ၏ ေဖာကသညေကာငး႒ကး ဖစသၾားရသည ဒတဒတက သပၯ ပညာရႀငအခႚ၏ အဖစမး ကေနသည။

အယဒတာဘဝက ယခငက သ သေရာေမာကား ပခေသာလညး တဖညးဖညးႎႀင ယခ အ႒ကးအကယ ေလးစားလာသည။ သတငးစာ အလပက သႛက အမခနး ကးသၾငးသည။ ဤပညာသည ထးထးဆနးဆနး စၾမကစရာ ေကာငးေသာ လကငငး လကေတၾႚသပၯပညာ ဖစသည။

ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး နာမကနးဖစေနစဥႎႀင ကၾယလၾန႓ပးသညေနာက အယဒတာ တာဝနက သလးလးလား လား ေဆာင႟ၾကရသည အခနအတၾငး သႛတသကတၾင ကဖးသမ႖ အာ႟ခစားမႁမားထက သႛက သာလၾန ညႚငငႎငေသာ ပဂၢလေရး သဇာအာဏာ သေဘာက သကေတၾႚလာရေလသည။

ထဆၾေဆာငမႁမး သကသကမ႖ဖငကား သႛစာအပ႒ကးက သ စမးကားႎငမည မဟတ။ သႛက အယဒတာ ခနႛလ႖င လကေထာကတဥးလညး ခနႛမညဖစ၍ နနကပငး အခနမားသည သႛကယပငအခနဖစမည။ ထအခနသည တေနႛ ေလးနာရမ႖ ရႀမည။ တေနႛ ေလးနာရႎႁနးႎႀင ဆလ႖င သႛစာအပ႒ကးက ေလးႎႀစခၾအတၾငး ႓ပးစးႎငမည။

ကၾသည စားပၾ၌ ထငလကသည။ စာ႟ၾကမား၊ စာအပစာတနးမား၊ ခတ ခဖကမား စသည သအသးလသမ႖ ပစၤညးမားက အသငရႀေနကသည။ သႛေသာ သ ဘာတခကမ႖ မကင။ နာရက ကညလကသည။ သႛစတသည မလအေတၾးသႛ ပနေရာကသၾား႓ပး ဧညခနးသႛ ပနထၾကလာခသည။

နကလဗးယပသည သႛေနရာတၾင ထင႓မ ထငေနသည။

83

"အား၊ ဉာဏမး မေတာကေတာဘး ထငတယ" "ဒၝလ တေကာငးေပၝေလ" "ကပ ပငးေနမႀာစးလႛ ထၾကလာတာမားလားဗာ" ကၾက ကလားထငတၾင မ႟ၿငမပ ထငခလကသည။ စကားတခၾနးမ႖ ပနမေပာ။ "ပႛစထမႀာ ဖတရတယ" နကလဗးယပက စကားဆကသည။ "ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးက ေရာဂၝသကသာေန႓ပးမႀ ရယနယနလႛ သတႛေပာေနတ ကစၤက လပရငး အပရာထ

ပနလတာဆပ။ ဒလ သေတာငးစားအပအတၾက ကယအသကမား အဆးခရတယလႛဗာ" "စစပနေတၾက ခငဗား ဒလပ မငေနသလား" "သတႛ ဝတပစားပေတၾက ခငဗား ေတၾႚဖးသလား" "ဟငအငး" "ကပက ဒမႀာ ေနတာကာေတာ သတႛအေကာငး သသငသေလာက သတယ။ ေရႀႚအပတဆရင ခငဗား

ေတၾႚရေတာမႀာပၝ။ ေလလာကညေပၝ" "ကေနာလ စစဥထားပၝတယ" ကၾက ရႀာလေဝလငက သတႛအမ ဆငဝငေပမႀ လာကညရန ဖတေခထားသည။ "ခငဗား ေတၾႚပၝလမမယဗာ။ တသကလး ႟း႟းသားသား အလပဆလႛ ဘာအလပမႀ မလပခတ စတတးစတ

ဖတ အနာကးကနးေတၾ" နကလဗးယပသည ေဆးလပက ကနေအာင ေသာက႓ပး စကားပနဆကသည။ "လယထၾနရတာထက ေကာငးတယဆ႓ပး ငယငယက စစထဝငခတ လေတၾေပၝ။ ဒၝမႀမဟတ တခား

လပစရာ မရႀလႛရငလ ဖစမယ။ အတငးစစထ ဆၾသၾငးခရလႛရငလ ဖစမယ။ စစ႓ပးေတာ သမငးမႀာ ဒစ႟ကအေပၾဆး လေတၾ ဖစလာေတာတာပ။ မငေဇာငး ေစာငတလက သရေကာငး႒ကး ဖစလဖစ။ ဒေတာ တသကလး ထငစားဖႛပ ကနေတာတာေပၝ။ လေတၾကညေတာ သနသနမာမာပ။ ဒၝေပမ သတႛ ခစတယဆတ ပညနယနႛ အတထက ေဒလာ သနးေပၝငးမားစၾာက မဆႛပစကတာပ။ ႎငငေရးပၝတေတၾကလ သတႛက ရရာအလပ ပနလပကဖႛ ေပာဝတသတၨ မရႀကဘး။ တေယာကမကန ေသကနေတာမႀ ကစၤ ႓ငမးေတာမႀာပ"

ကၾသည သပၯပညာရႀငစတရႀသဖစ၍ အခားသေပာစကားႎႀင မေကနပ။ ကယတငကယက ေလလာသည။ ဤပညနယႎႀင အေမရကနေတာငပငး ပညနယမား၏ သမငးမႀတတမးမားက ေလလာေနခသညမႀာ တႎႀစရႀ႓ပ။ ထႛေကာင နကလဗးယပက စစပန ဆယေယာကတၾင တေယာကရႀမည လစားမးက ပယဂလပ႓ပး သမငးက ပပက ပနးပကဖစေအာင ေပာေနေကာငး သသသည။ ဘာေကာငပၝလမဟလညး ေတၾးေနမသည။

"ကေနာ ဖတထားတ ေတာငပငးပညနယေတၾရႚ သမငးေကာငးနႛ ခငဗား အမငကေတာ တခားစပ" "ကပေပာတာ ယလာေအာင ေရႀႚဆကဖတဥးေပၝ" "ခငဗားကေတာ ဖတက မဖတဘး မႁတလား" ပၝေမာကၡက ရယ၍၊ "ဖတ႓ပလားဗာ။ ဗလမႀႃးဘ႟ၾတ ပၝးစပဖားမႀာ ဖတတယ။ သတငးစာေတၾမႀာ ဖတတယ။ ဖစေပေနတ

သမငးက ဘယေရႀာငလႛရမလ။ က၊ ညစာ ေခၝငးေလာငးတးေန႓ပ။ ဆငးကစႛ" ညစာ စား႓ပးကေသာအခၝ ကၾက၊ "မေနႛညက ခငဗား အပလႛ မေပာဘးထငတယ" "အငး ေရာဂၝေဟာငးေပၝဗာ။ ခဏပၝပ။ ဘာပဖစ ဖစ ကပတေယာကထ မဟတဘးဆတာ သေနေတာ

ေရာဂၝေပတအခနမးမႀာ အားရႀတယ" "အကအညလလ ေခလကေပၝဗာ" ကၾက ေပာသည။ "ေကးဇးပၝပ" နကဗးယပက မကလးနကမားဖင သႛက ဆနးဆနးပားပား ကငနာစၾာ ကညေနသညက ကၾ ေတၾႚလက

ရ၏။ ကၾ ညပငးအလပသႛ သၾားေသာအခၝ စတစေႎႀာငစနငး ဖစရေသာ အေတၾးႎႀစခက သႛက အာ႟ ႟ႁပေထၾးေစ

သည။ အေတၾးတခမႀာ ပၝေမာကၡ႒ကးက သႛက လကကတးေတာငေဝႀး လပလာခငး ဖစ၏။ ဒတယအေတၾးမႀာ အငယာလန လၾတလပေရးတကပၾမႀ ေပးလာခသက အေမရကနေတာငပငး စစပနမားက သၾားပပေလလၾင ေပာေန ၍ ဆနးေနခငး ဖစ၏။

ထအေတၾးႎႀစခ သည သႛေခၝငးထတၾင သမႁႎႀကသလ စၾေနေလ၏။

84

(၂၀) တနလာေနႛ၌ ပႛစသတငးစာ ဒၝ႟ကတာအဖၾႚ အစညးအေဝး ကငးပသည။ ခားလဂၝဒငနယာဝကစ တငသၾငးေသာ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးအား ခးကႃးေကာငး မႀတတမးတငအဆက ပထမဆး စဥးစားဆးဖတသည။ ထႛေနာက သတငး စာ ဖၾႚစညးပက ပငဆငသည။ ကၾယလၾနသ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး ထမးေဆာငခသည ႒ကးေလးေသာ တာဝနမားက ႎႀစခနး ႎႀစကၸခၾလက႓ပး အပခပမႁ အယဒတာအမည ဖင ရာထးသစတခ တထၾငသည။ ထပဂၢလက သတငး ဌာနက တာဝနယ၍ အယဒတာက အာေဘာ စာမကႎႀာက တာဝနယသည။ သတငးအယဒတာ အဗနမၾနေတဂက အပခပမႁ အယဒတာ ခနႛသည။ အေကာငးဆး သတငးေထာကတဥးက သတငးအယဒတာ ရာထးသႛ တးမငလက သည။

ထႛေနာက ဒၝ႟ကတာအဖၾႚ ဥကႉ စတးဝပဘတက အယဒတာ ရာထးအတၾက အမညစာရငး တငသၾငးရန ဖတေခသည။

ဒၝ႟ကတာတဥးဖစသ မစၤတာ ေဟာပကငက ကယနယသားမႀသာ အယဒတာခနႛမညဟေသာ အစၾမရႀသင ေကာငး၊ ပႛစသတငးစာ သဇာ႒ကးမားလာေန႓ပဖစ၍ ကရညဉာဏရည အေကာငးဆး အယဒတာကသာ ခနႛသင ေကာငး၊ ထအယဒတာမးက နယးေရာကတၾငဖစေစ၊ ေဘာစတနတၾငဖစေစ၊ ဆနဖရနစစစကတၾငဖစေစ ရႀာေဖၾ သငေကာငး တငပသည။

ဒၝ႟ကတာ တဥးဖစသ မစၤတာေဘာကမ တနယသား အယဒတာမႀ သငေတာသဖစမညဟ မယဆေစလပၝ။ အယဒတာရာထးႎႀင အလၾနသငတငသတဥးမႀာ မမတႛ႓မႚေတာတၾင ရႀေန႟မက မမတႛ သတငးစာတၾငပင ရႀေနပၝ သည။ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး ကၾယလၾနခနမႀ စ၍ တေနႛ ၁၄ နာရ အလပလပေနပၝသညဟ တငပသည။

"မစၤတာေဘာ တငပတာ အလၾနအခကကပၝတယ။ ကေနာ အမမႀာ ရယနယနစစေရးပပၾတကဖႛ ဆးနတ လၿတေတာအမတတေယာက လာတညးေနတယ။ သက ပႛစသတငးစာေခၝငး႒ကးေတၾက ဖတ႓ပး အလၾနအမငး ခးကႃးေနတယ။ ေရးတ ပဂၢလကလညး ေမးေနတယ။ အမတမငးက သႛနယက သတငးစာမႀာဆရင၊ သႛနယဆတာ ေဘာစတနက ေပာတာပၝ။ မစၤတာ ေဟာပကင၊ ဖတကညရေလာကေအာင တနဖးတနတာမပၝလႛ ဖတက မဖတဘး လႛ ေပာပၝတယ"

မစၤတာ ေရႀာတာႎႀင မစၤတာေပတာတႛက မစၤတာဟစေကာ၏ တငပခကက သေဘာတကသည။ မစၤတာ ဝလမာဒငက ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးက ထလငယသည မမက ဆကခႎငေလာကသည အရညအခငး ပညဝသ ဖစသညဟ ေပာဖးေကာငး၊ ထလငယအား တာဝနမား လၿေပး႓ပး အနားယေတာမညဟပင မကၾယလၾနမက ေပာဖး ေကာငးရႀငးပသည။ ထႛေကာင မစၤတာကၾက အယဒတာခနႛရန ဝမးသာအားရ အဆပလေကာငး ရႀငးပသည။

မစၤတာ ေရႀာတာႎႀင မစၤတာေပတာတႛက အဆက ေထာကခေကာငး တငပကသည။ မစၤတာ ခားလစဂၝဒငနယာဝကစက မစၤတာကၾအား ခးကႃးကခငးက ကားသရ၍ မားစၾာ ေကနပေကာငး၊

မစၤတာကၾက မမပင ရႀာေဖၾေတၾႚရႀခေကာငး၊ ယငးသႛ ထကမကေသာ အယဒတာက ခးကႃးခငးသည သတသမၯဇဥ ရႀရႀ ေဆာင႟ၾကေသာ ဒၝ႟ကတာ (မမ) က ခးကႃးရာေရာကေကာငး (ပးကသည) မစၤတာကၾ၏ လပကငေဆာင ႟ၾကမႁမားသည အထးသဖင မကာမ လမားအတၾငးက အလၾနအဆငအတနး မငမားေကာငး၊ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး သာ တႎႀစတနသည ႎႀစႎႀစတနသည အသကရႀညမညဆလ႖င ယခ ဒၝ႟ကတာ႒ကးမား တငပေနသညအတငး ေဆာင႟ၾကေရးမႀာ ဘာမ႖ ဆဖၾယရာမရႀေကာငး၊ သႛေသာ မစၤတာကၾက စငေတာေကာကခသ တဥးအဖစ အခက ႎႀစခက စဥးစာရန မမ တငပလေကာငး၊ ပထမအခကမႀာ အသကအ႟ၾယ ငယလၾနးေသးခငးဖစေကာငး၊ ဒတယ အခကမႀာ ဤပညနယတၾင ႎႀစႎႀစမ႖သာ ေနဖးေသးသဖစ၍ ပညနယအေကာငးက ႎႁကႎႁကခ႗တခ႗တ မသေသးခငး ဖစေကာငး၊ ထႛေကာင ႒ကးမားေသာ တာဝနမား မေပးမ ေလလာခန ေပးသငေကာငး တငပသည။

ဝကစ၏ ေဆၾးေႎၾးခကက ဒၝ႟ကတာမား သေဘာကကသည။ ေဆၾးေႎၾးမႁ အရႀနေလာသၾားသည။ ဥကႉက မခၾဆးဖတရန အသငဖစ မဖစ ေမးသည။

"ေနပၝဥး၊ ေနပၝဥး။ တခား အဆတငစရာ ရႀခငရႀေနဥးမႀာေပၝ" အခားအဆတငမညသ မရႀ။ ဒၝ႟ကတာ႒ကးမားကလညး နာရတကညကည ဖစေနက႓ပ။ "မစၤတာဝကစ" ဒၝ႟ကတာအဖၾႚ၏ အသကအငယဆး ဒၝ႟ကတာဖစသ သယဒဖငးက ေပာသည။ "ခငဗားပ အယဒတာလပဖႛ တကတၾနးပၝရေစလား။ ေကာလပဥကႉ ရာထးက ထၾကလကဗာ" မစၤတာဝကစက ထအကေပးခကက မလမမး မလမမာ မကေပးခကပမာ လကဟနဖင ပယခသည။

သႛေသာ ဒၝ႟ကတာမားက မစၤတာဖငး၏ အကေပးခကက စတဝငစားကသည။

85

မစၤၤၤတာဝကစက ငငးသည။ "ဒလဆရင မစၤတာဝကစ အမညတငသၾငးတ အဆက အဆရႀငက ပန႟ပသမးဖႛ တာဝနရႀပၝတယ" မစၤတာ ဟစေကာက ေပာသည။ သႛေသာ ဝကစအမညက ပနလည႟ပသမးရန မလၾယ။ ဒၝ႟ကတာမားက ဇၾတတကတၾနးကသည။

ေနာကဆးတၾင ဝကစက ထပဆင ရႀငးလငးခက ထတရပနသည။ သႛ ရႀငးပခကမႀာ ပႛစသတငးစာ အယဒတာလပရန မညသညအခၝမ႖ က႟ၾယခက မရႀေကာငး၊ လကရႀ

အေခအေနတၾင သႛအား အမညစာရငးတငသၾငးခငးက သေဘာမတညႎငေကာငး၊ ဒၝ႟ကတာမားက ကားကပ ကားခ ဆကလက၍စဥးစားေနကဥးမညဆလ႖င အစညးအေဝး ေ႟ၿႚဆငးရန အကေပးလေကာငး စသဖင ဖစသည။

မစၤတာဟစေကာက သေဘာမတေသာလညး အမားစဆႎၬအရ အစညးအေဝးက တရကခားသႛ ေ႟ၿႚဆငး လကသည။

ေနာကတေနႛတၾင မစၤတာဝကစ ဘလနးဥကႉ ရာထးမႀ ႎတထၾကလကေကာငး ပႛစသတငးစာတၾင သတငး ပၝလာသည။ ထေနႛထတ ပႛစသတငးစာက ဘလနးေကာလပအတၾက မစၤတာဝကစ၏ အကးပခကမား အေကာငး က ေခၝငး႒ကးေရးသည။ ခေရာနကယ သတငးစာကမ၊

"ဘလနးေကာလပမႀ လတနးစားဝၝဒက ဆနႛကငသည တကပၾ႒ကး၌ ခေရာနကယသတငးစာ ေအာငပၾခ႓ပ" ဟ ေရးသည။

တတယေနႛတၾင ပႛစ ဒၝ႟ကတာ အစညးအေဝး ပနလညကငးပသည။ မစၤတာဝကစ အစညးအေဝး မတက။ မစၤတာေဟာပကငက အစညးအေဝး ဆကလကကငးပ႓ပး လပစရာရႀသည ကစၤက ႓ပးပနေအာငလပရန သႛသေဘာ ထားက တငပသည။

"မစၤတာကၾက အမညစာရငးတငသၾငးခတ ဒၝ႟ကတာ႒ကးက အဆပနလည႟ပသမးဖႛ ကေနာ ေမတၨာရပခ ခငပၝတယ။ ကေနာတႛ ဆးဖတခကဟာ ကနႛကၾကသမရႀ တညတႌၾတထ ဖစသငပၝတယ။ မစၤတာကၾက အမည စာရငး တငထား႓မ တငထားရငေတာ ကေနာ သႛက မေပးရမႀာပ" ဟ မစၤတာ ဟစေကာက ေပာသည။

ကၾ၏ အမညက တာဝနသစၾာ ႟ပသမးလက႓ပးေနာက ဒၝ႟ကတာအားလးက ဝကစက ပႛစသတငးစာ အယဒတာ ခနႛလကသည။ အထးဆးဖတခကအဖစ အယဒတာ မရႀခနတၾင စၾမးစၾမးတမန ေဆာငရၾကခသည အတၾက မစၤတာကၾအား ေကးဇးတငေကာငးႎႀင မစၤတာကၾ၏ လစာေငၾက တႎႀစေဒလာ ၁,၈၀၀ သႛ တးမငေကာငး ဆးဖတလကသည။

မစၤတာဟစေကာမႀတပၝး အခားဒၝ႟ကတာမားက မားစၾာ ေကနပအားရဖစကသည။ ပညနယအတၾငး စၾမးရညအထကမကဆး၊ အရညမၾနဆး၊ လသအမားဆး လငယမားအနက တဥးက မမတႛ သတငးစာအတၾက အယဒတာအဖစ ခနႛထားႎငလကသဖင ကယအခငးခငးပင ခးကႃးေနမကသည။

ပႛစသတငးစာ၏ ပရသတတဥးကမ သတႛဆးဖတခကက မေကမနပ ဖစေနသည။ မစၤရႀာလေဝလင ဖစ၏။ ရႀာလက ကၾက မဆငးမတၾ အယဒတာ ခနႛသငသညဟ ယဆသည။ မစၤတာဝကစလညး အယဒတာေကာငး တေယာက ေလာကေလာကလားလား ဖစႎငေသာလညး ဘလနးေကာလပ ဥကႉ ရာထးမႀ မထၾကသငဟ သ ထငသည။

ထသေဘာထားက ရႀာလ ကာရႀညစၾာ ႎႀလးသၾငးေနရန မလ။ အယဒတာသစ ဝကစကယတင သႛဆသႛ မႃးတးတက႔က စတအားထကသနစၾာ ေရာကလာသည။

"ေကာလပ႒ကးေတာ ေခၝငးေပက ကသၾား႓ပ။ ဟး။ ေကာငးပတရကအစမႀာ ေကာငးသားကေလး ေပာသလ ေပာတယဗာ။ စတလၾတလလၾတ ဖစသၾားတာပ။ ပႛစအတၾက အငအားေတၾ၊ စတဓာတေတၾ၊ စမကနးေတၾ ကေနာမႀာ တပ႒ကးရႀတယ"

"မစၤတာကၾေကာ စတပကေနသလား" ရႀာလက ေမးသည။ ထေမးခၾနးေကာင ဝကစ အအားမသင။ သႛေသာ ကၾ အယဒတာရာထး ရသငသည အခၾငအေရး ရႀသညဟ

ရႀာလထငေနေကာငး သႛေလသမႀာ ေပေနသညဟ ထငမ၏။ "စတပကမယ မထငပၝဘး" ဝကစက ပတပတေဖသည။ "ဘာေကာင စတပကရမႀာလ။ သေစာငရလႀ တႎႀစ၊ အမားဆး ႎႀစႎႀစေပၝ။ ကေနာကလ ပႛစမႀာ တသက

လး လပမႀာ မဟတပၝဘး" ဝကစက အေခအေနက အကမးဖငး ေပာပေနသည။

86

"သႛတကလမးက ကေနာ မပတပၝဘး။ သမနမနတကႎငသေလာက တၾနးတငေပးခငတာပၝ။ ကေနာတႛ ခငဗားနႛ ကေနာေပၝ။ သႛက ရႀာေတၾႚထားတာ မဟတလား။ သက သပထက မကေပမယ သပငယေသးတယ။ အေတၾႚ အကကလ သပနညးေသးတယ။ အခနနညးနညး လေသးတယ။ အခနမကေသးဘ တာဝန႒ကး႒ကး သၾားေပးရင နလမထႎငတ အမႀားမး လပမမႀာ ေသခာတယ။ ကေနာက ဘရင မဟတပၝဘးဗာ။ ဘရင အ႟ၾယမေရာကခင ရငခၾငပက နနးစရတလပၝ"

ရႀာလက မတရား အထငလၾမေလခငးဟ ေတၾးမသည။ "ရႀငက ကမထက အလမာလညး ႒ကးပၝေပတယ။ အမငလ ကယပၝေပတယရႀင" "ေတာစမးပၝ" "ကမ ပၝရဂကေလးမႀာ ဒလ မတေဆၾေကာငးရႀတာ ဝမးသာပၝတယ။ ဒၝေပမ သက ပၝရဂလညး မဟတေတာ

ဘး။ ကေလးလညး မဟတေတာဘး" "တခားလ ဆရငလညး ကေနာလပ လပမႀာပၝ" "တခားလဆရင ဒလသေဘာထား ႒ကးခငမႀ …" ဤစကားကလညး ဝကစ လကမခ။ "ရႀငအယဒတာ လပရမႀာ သေဘာေတာ ကပၝတယေနာ" "သပသေဘာကတယ။ ဒအလပထက မင မတတအလပ ဘယမႀာရႀမႀာလ။ ဘလနးေကာလပမႀာ ဆရင

ေကာငးသား လကဆပစာေလာကကသာ လကလႀမးမတာ။ သတငးစာ ဆေတာ ဧရာမ နယကယတာေပၝ။ တေနႛက လတသနးေလာက ေနာကလကရႀေနတာ။ မနကတငး တးတကမႁေတၾ၊ ေမာမႀနးခကေတၾ၊ ရရငမႁ၊ ရးသားမႁ၊ ကငနာမႁ၊ ယကညမႁေတၾက တရားေဟာဖႛ ပရသတရႀေနတာပ။ သတႛရႚ အမငေတၾ၊ ယကညခကေတၾ၊ ေမာမႀနးခကေတၾ၊ ေတၾးေခပ အေလအထေတၾက ပေလာငးေပးႎငမႀာ"

ဝကစသည ည ၁၁ နာရထ စကားထငေပာသည။ ရႀာလကလညး အထငတ႒ကး နားေထာငသည။ ဝကစ ပနသၾားခနတၾင ကၾ မေကမလညမားဖစေနမလား ဟေသာ စႎးစေနာင စတကေလးသည ရႀာလ၏ ရငထတၾင ကနခသည။ ရကအတနကာ၍ ကၾက ေတၾႚမႀ ထစႎးစေနာငစတကေလး ေပာကကၾယသၾားသည။

ကၾတၾင ေလာကက ေထာငးခငသည သေဘာထား တပားသားမ႖ မရႀ။

(၂၁) လမးတဖကတခကတၾင တေမ႖ာတေခ လတနးရႀည႒ကး ပညေန၏။ သၾားမရ၊ လာမရ။ ရမားက လမးတေလ႖ာက စနခဆနခ သၾားကာ လအပက ေနာကဆတရန တဟဟ ေအာေနရသည။ ေအာကလအပေပ ပတကမညစး၍ သစပငေပမႀ ကေလးမားကလညး ဆၾခရေသး။

ေနရာတကာတၾင တလလလၾငေနေသာ အလမား။ ဟေနရာ ဒေနရာတၾင ခရးဥး႒ကဆေသာ ပနးမခဥး႒ကး မား။ ယေနႛသည ေတာငပငးပညနယ တပစမား ပနလညေတၾႚဆပၾ၏ အထၾဋအထပေနႛ။ ဗလခပ႒ကး၏ ကၾယ ေပာကစ ပ႓ပဖစေသာ တပ႔ကငးတပကနမား ႎႀစပတလည စစေရးပေတာမည။

မစၤကေဝလင၏ အမသည စစေရးပလမးေကာငးေပတၾင တညရႀသည။ အမမေကာငးလႀေသာလညး ႒ကး သည။ သကေတာငသကသာ ထငႎငသည ဆငဝငေအာကကေလးရႀသည။ ရႀငသနေသာ တငးပည (အေမရကန ပညေထာငစ) ႎႀင ေသလၾနေသာ တငးပည (ေတာငပငးပညနယစ) ၏ အလႎႀစမးလးက လၿငထထားသည။

မစၤကေဝလင၏ အမဆငဝငေဆာငကေလးသႛ ရႀာလေဝလင၏ အထးဖတကားခကအရ ကၾ ေရာကလာ သည။

ရႀာလက ဆး႒က ႎႁတဆကသည။ "ရႀင မေမဘးေနာ" "ကေနာ ခနစႎႀစသားတနးက ညစာအတၾက ဝကေပၝငေခာက ေကာထားတာ ကညလကလႛ တငမက

မႀာ႓ပး အပငခဏ ထၾကသၾားတယ။ ကေနာ စာအပဖတေနေတာ ေမသၾားတယ။ တငမ ပနလာေတာ ဝကေပၝင ေခာကက မးေသၾးခ ဖစေန႓ပ။ အဒေနႛကစ႓ပး ကေနာ ဘာမႀမေမတတေတာဘး။ ဒေနႛ ခငဗားတႛ႟းလ ပတသလား"

"ဒေနႛ ကမတႛ အလပလပမယလႛမား ထငသလားရႀင" ရႀာလက သႛက မခငဖစသႎႀင မတဆကေပးသည။ မစၤကေဝလငက သႛက ေခဆးေခၝငးဆး အကခပေန၏။ ရႀာလက လကႎႀစလးခနႛ အလကေလးတခ ယလာသည။ "ရႀငလ ကမတႛဘကေတာသားပ မဟတလား။ ရႀငဖႛ ကမ အလကေလး ယလာတယ"

87

88

"ဘာအဓပၯာယနႛ ရငဘတမႀာ ထးရမႀာလ" "ေတာငပငးက ရႀငမတႎးတယဆတ အဓပၯာယနႛေပၝရႀင" "ေကာငးပၝ႓ပေလ။ ခငဗား ထးေစခငလ ထးရတာေပၝ" ရႀာလက သႛမခင၏ မကစေရႀႚေအာကမႀာပင ကၾ အကႈ၌ အလထးေပးသည။ ထႛေနာက မကဖာကေလး

ယလာ႓ပး ဆငဝငေလႀကားေပ၌ ကၾႎႀငအတ ယႀဥထငလကသည။ "လေတၾ ကညလကစမးပၝရႀင။ သနး သနး ကေဋပ" "ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးသာ ရႀရင သပေကနပမႀာပ" ကၾက ေပာသည။ ေနာကထပေရာကလာေသာ ဧညသညမားဆသႛ ရႀာလထသၾား႓ပး ႎႁတဆကသည။ ဆငဝငေပတၾင လ

ႎႀစဆယ အစတခနႛရႀသည။ ရႀာလပနလာ႓ပး သႛေဘးတၾင ထငသည။ "မစၤတာကၾ။ ပႛစ ဒၝ႟ကတာေတၾ ဆးဖတတာ ရႀငေကနပရႚလား" "ေကနပပၝတယ။ တခားလက ေ႟ၾးရငေတာ မထမ မငလပတာလႛ ကေနာ ထငမခင ထငမမႀာ။ မစၤတာ

ဝကစ ဆေတာ ဘာမႀ ေပာစရာမရႀပၝဘး။ ကေနာကေတာ ေစာငမႀာပ။ ခငဗားလ မႀတမမႀာေပၝ။ ဒႎႀစထမႀာ အယဒတာ ဖစရမယလႛ ကေနာေပာတာမႀ မဟတဘ"

"သပၝတယ။ ဒၝေပမ သတႛက ေ႟ၾးရငေတာ ကမက ရႀငေပာဖးသလ အဒအလပက လၿငပစဥးမႀာလားဟင" "မပစေတာပၝဘး။ လကခဖႛ စတပငးဖတထား႓ပး႓ပ" ရႀာလ စတထက ပးလကသည။ "ရႀင ဒအလပက စတဝငစားေန႓ပလား ဟင" "ဘယေလာကစတဝငစားတယဆတာ ေပာပဖႛေတာင ခကတယ" "အယဒတာ ဖစရမယဆတ ရႀငစကားက မဟာ႔ကားလး႒ကးလႛ ကမ ေပာခတာ မႀတမမႀာေပၝ။ ရႀင ကမ

ထကသာသၾား႓ပလႛ ဝနခရေတာမယ ထငတယ" "ကေနာ ထငတယ" ကၾက တးတတ ညငသာဆး ေလသဖင ေပာသည။ "ကေနာက ခငဗားထက သာသလား။ ခငဗားက ကေနာထက သာသလားဆတာ ေပာဖႛ ေစာလၾနး

ေသးတယ" ရႀာလက လမးေပသႛ ေမ႖ာကညရငး "တေနႛကရင ရႀငအယဒတာဖစမႀာက ကနးေသေန႓ပပရႀင" "ကေနာ သတရသေလာကေတာ အဒေနႛညက ကေနာတႛေပာကတာ ေခၝငး႒ကး ကစၤတခထ မဟတပၝဘး" "အ၊ နားေထာငစမး" အေဝးမႀ ဒစဇ81 သခငးသ ကားရသည။ သဘာသမား ရႀညလားကယေလာငစၾာ ေပလာသည။ ရႀာလက

ဧညသညတဥးက ထႎႁတဆက႓ပး ပနထငသည။ ကၾက စကားေပာငးလက႓ပး "ခငဗားတႛ စစပန႒ကးေတၾအေကာငး ပၝေမာကၡ နကလဗးယပ ေပာပ ခငဗား ကားေစခငတယ" "အမနာပေတၾ ဖစမႀာေပၝ" "ဒလေတၾက ႎႀစေပၝငးေလးဆယေလာက ယနေဖာငးဝတ႓ပး ေတာငးစားေနတာတ။ တငးပညအတၾက သတႛ

အကးပႎငတာကေတာ မနႎငသမ႖ မနမနေသေပးဖႛပတ။ ခငဗားသာကားရင ဒလ႒ကး အရငက ပညေထာငစ စစဗလဖစခမႀာပလႛ ထငမႀာ"

"သႛအေကာငး ရႀငအကနသတယဆ ရႀင" "သေပာတာသာ သတာပၝဗာ" ကၾက ႟း႟းသားသား ဝနခသည။ "ရႀာလ" သႛမခငက လႀမးေမးသည။ "ေကာကပားေပထငေနတာလား" "ဖာခငးထငေနတာပၝ ေမေမရႚ"

81 ဒစဇ။ ။ ၁၈၅၉ တၾင ဒ-ဒ-အမမကဆသ ေရးစပေသာ သခငး။ ေတာငပငးပညနယစ စစတပမား၏ စစသခငး အဖစ ေကာကားသည။ ၁၈၆၁ ေဖေဖာဝၝရ ၁၈ တၾင ကငးပေသာ ေတာငပငးပညနယေပၝငးစ သမတ ဂကဖာဆန ေဒးဗး၏ ကမးသစၤာကနဆပၾတၾငလညး ထသခငးကပင သဆ တးမႁတခသည။

89

"ပညေထာငစ စစဗလေတာင ဟတမႀာ မဟတပၝဘး။ သႚလ စတအခဥေပၝကေနတ လေတၾက ဘယအထ မႀာမႀ မပၝတ သရေဘာေကာငသေတၾသာ မားပၝတယ။ ကည၊ မစၤတာ ကၾ။ ကညလကစမး"

တလမးလး ဝ႟နးသနးကား ဖစသၾားသည။ ေအာသဟစသမား ပမကယေလာငလာသည။ စစေကာငး တပဥးက ႎႀစလမးေကာတၾင လႀမးမငရသည။ ကၾ ေမ႖ာကညလကသည။ သႛစတထတၾင လႁကဖသၾားသည။

တပဥးတၾင ေရႀႚေပးတပဖၾႛ ခလာသည။ ဘငခရာ သးဖၾႛပၝသည။ ဘငစကယစးရမား၊ ႓မႚေတာအရာရႀမား၊ စစဧညသညေတာမား၊ စစပန႒ကးမား၏ ရငေသၾးမား၊ ရစခမၾနဘလးေခလငတပမား ခလာသည။

ေရႀႚေပးတပဖၾႛေနာကတၾင စစပနတပဖၾႛ ေသနာပတခပႎႀင အဖၾႛ၊ ဗလခပ႒ကးႎႀငအဖၾႛ၊ မငးစးတပဖၾႛမား မငးကယစႎႀငလကပၝလာကသည။ ေသနာပတခပသည မငး႒ကးစးလာသည။ ေနာကမႀ စစပနမား ေခလင ခလာ ကသည။

ပရသတအားလး မတတတရပလကကသည။ တ႓မႚလး ထငေနသ ရႀမႀ ရႀေသးရႚလားဟ သသယ ဖစေလာကစရာပင။

ေသနာပတခပသည ေဝလငအမ ဆငဝငခနးေရႀႚသႛ ေရာကေသာအခၝ တစတေယာက၏ မကႎႀာက ရႀာသလ ကညလက႓ပး ငႀကေတာငစက ဥးထပေဆာငးထားေသာ သႛေခၝငးက ဥးႌၿတလကသည။ ဆငဝငေပမႀ လမားက လကခပတးက အလေဝႀႛရမးကဖင တႛပနကသည။

"ကမဖၾားဖၾားက ႎႁတဆတတာ။ သက ၁၈၅၀ ခႎႀစကတညးက ဖၾားဖၾားက ပးလာတာ" ရႀာလက ကၾက ေပးလာေပာသည။ ခကခငးပင တစတေယာကက တစတခေပာရန ပနေပးသၾားသည။

စစပနတပမား တတပ႓ပး တတပ ခလာသည။ ကၾထငေနရာႎႀင ကကငၝးဆယခနႛတၾင စစပန႒ကး တဥး လကသၾားသည။ အနးရႀလမားက သႛက အမတအမအတၾငးသႛ ေပၾႚသယသၾားကသည။ တပအလမားက မငရ သညမႀာ စစပနမားထကပင ေကကၾစရာေကာငးေသးသည။ အလမားသည ဖၾာလကေအာင စတပတ ညစေပေန သည။

ငသတႛ ငကသည။ ဆငဝငေပမႀ အမးသမး႒ကးမားသည သတႛ၏ လကကငပဝၝမားက စစပန႒ကးမားအား ႎႁတဆကေဝႀႛရမးပရန အတၾကသာ အသးပသည မဟတေတာ။ အမးသမးတဥးဆလ႖င စစပနအဖၾႛ တဖၾႛက သႛလကကငပဝၝဖင ေဆၾႚေဆၾႚခန လႁပရမးပ႓ပးေနာက ကလားထငေပတၾင ဖၾႚအပပစခသလ ထငခလကသည။ သႛလကကငပဝၝသည သႛမကရညက သတေပးေနရသည။ လာသမ႖လက ဒငခရႀငးပေနသည ရႀာလက

"သႛေယာကားနႛ ေမာငက ႎႀစေယာကစလး ရကတစဘတစ82 မႀာကသည။ သႛေယာကားက ပစကစ83 တပမႀာ ဝငတကခတာ။ ခနက ဖတသၾားတာက ပစကစတပက စစပနေတၾေပၝ"

ခဏကာ႓ပးေနာကမႀ ရႀာလက စကားဆကပနသည။ "ရႀငတႛ ေမာကပငးက တပမေတာေနႛေတၾလေတာ ေပာစရာ မေကာငးဘးေပၝရႀင။ ဒအဖး႒ကးေတၾက

ကမတႛ အေမေတၾရႚ ေမာငေတၾ ဘၾားေတၾ၊ ခစသရညးစားေတၾ၊ ဥးေလးေတၾ၊ အေဖေတၾ၊ သတႛေတၾ စစခတနးကလညး ဒလမးေပက ခခတာပ။ ဒဆငဝငေပမႀာ ရႀသမ႖ ရႀငကလၾရငေပၝေလ။ သတႛခစတခငတလ မဆး႟ႁးဘးတသ တေယာကမႀ မရႀဘး။ ႓ပးေတာ ကမတႛရႚ မာနကလ ရႀေသးတယ။ ဒၝေကာင ဒအမးသမး႒ကးေတၾ ငေနကတာ"

"အမးသမးကေလးေတၾကေရာ ဘာဖစလႛ ငရတာလ" "အး၊ ကမ မငပၝဘးရႀင" "လတေယာက ငတာ မငတာေတာင ကေနာ မသတတဘးထငလႛလား။ ခငဗား ဘာပလႛ ငရတာလ" ရႀာလက မကလၿာခလက႓ပး "အငး၊ အေတာေကကၾစရာေကာငးတာ၊ ေကကၾစရာ" သတႛ ဘာအတၾက ငေနကသလ။ ရႀာလ ရႀငးပသညမႀာ မခငလ။ စစ႓ပးသညမႀာ ကာလႀ႓ပ။ ရႀာလ မေမၾးမ

ကတညးက စစေရးပပၾ အ႒ကမ႒ကမ ကငးပခသည။ ဤအမးသမး႒ကးမားသည သတႛ ဆး႟ႁးခရသည မဘေမာငဘၾား ခစသရညးစားမားအတၾက ငေ႔ကးက

သညမဟတ။ ႎႀစေပၝငးေလးဆယေကာက ေသလၾနခသတႛအတၾက မညသမ႖ မင။ မႎႀစကမႀ ဆးရႀာသည ဖဖ အတၾကပင ငသ မရႀ။ စငစစ သတႛ ငသညမႀာ အယအဆ တခအတၾက။ စတေဝဒနာတခအတၾက။ ရႀာလမကရည သညလညး ထအယအဆအတၾက လကေဆာငပၸာ ဖစသည။

82 ရကတစဘတစ။ ။ အေမရကန ပည ပငဆေဗးနးယားပညနယ ေတာငပငး႓မႚကေလး။ ၁၈၆၃၊ ဂႃလင ၁ မႀ ၃ ရကထ ထ႓မႚကေလးအနး၌ ဖစပၾားေသာ တကပၾ႒ကးတၾင ေတာငပငးပညနယစတပမား အေရးနမသည။ 83 ပစကစ။ ။ ေဂာအကဒၾပပစကစ (၁၈၂၅-၇၅)။ ။ ေတာငပငးပညနယစ စစတပဗလခပ႒ကး တဥး။

90

စစပနမားအနက နးဂ႟းလမ႒ကးမားကလညး ေတၾႛရသည။ သတႛသည သတႛ၏ က႗နပငရႀင လဖႃမားက သစၤာခ႓မခကာ ေတာငပငးပညနယ တပမားဘကမႀ ဝငတကခသမားဖစကသည။

ကၾသည ပရသတ၏ ေပာသဆသမားက နားေထာငရန ဆငဝငေလႀကား ေအာကဆးဆငအထ ဆငးလာ ခသည။ လငယတဥး၏ ေဘးတၾင ရပမလကသား ဖစသၾား၏။

ထလငယက ကညရသညမႀာ ေအာငမငေသာ အေမရကနလပငနးရႀငကေလးတဥးႎႀင တသည။ သႛေသာ ဥးေႎႀာကပကသကသႛ ပမေနသည။ ဘကလမ84မႀ သ႟းလ ေအာဟစေနသည။ ဥးထပေမာကပစလက၊ မမငရေသာ ရနသက လကသး လကေမာငး တနးပလက လပေနသည။

"ငၝတႛက မႎငႎငေတာဘးကၾ။ မႎင ႎငေတာဘး" ကၾက "သတႛ ႎငတနးကေတာ ခငဗားတႛထက အမား႒ကးသာတာပ" ထလငယက ဥးထပက လအပ႒ကးေပသႛ ေနာကထပ ေမာကပစလကပန႓ပး "လကနက သာခငသာမယ။ ရကၡာ သာခငသာမယ။ ဗလခပ မသာပၝဘး။ စစသား မသာပၝဘး ခငဗာ" "ခငဗား သပစတ႔ကေနပၝကလား။ ဒၝေတာင ႎႀစေပၝငး ေလးဆယကၾာေနလႛ" "ကေနာက ေမးေနတလက ယနးကးလား" "မဟတပၝဘး။ အေမရကန လမးတေယာက ေမးေနတာပၝ" "ခငဗား ေဖပ မဆးဘး" လငယသည စစေရးပပၾမႀ မကစတခကခၾာ႓ပး ေမးသက လႀညကညလက၏။ "ဟလး။ ေဒၝက။ မစၤတာကၾပၝလား" ကၾ အသသၾားသည။ "ယား" လငယသည မငးစးသၾားသည ေထာငေထာငေမာငးေမာငး အဖး႒ကးတဥးက လႀမးေအာလကသည။

အဖး႒ကးက ႓ပးလက လကေမာကပသည။ "အေတာခနႛတ အဖး႒ကးပ" ကၾက ေပာသည။ "ကေနာ အေဖေလ" "ခငဗားအေဖက ပညတၾငးစစထ ပၝသလား" "မတေဆၾ႒ကးခငဗား။ ဒ႓မႚက ဘးစပနႛ တကရႀာေတာင စစထ မပၝဘးတ လဆလႛ တေယာကမႀ ေတၾႚမႀာ

မဟတပၝဘး" ကၾက "စစပနေတၾက ဘယသေတၾလ။ ဘယလလစားေတၾလ" "ကမာေပမႀာ အေကာငးဆး လေတၾေပၝဗာ" ေတာငကာ႟လနာပညနယက ကယစားပေသာ အမးသမးကေလး ႎႀစဥး စးလာသည ေလးဘးတပ

မငးလႀညးတစး ဖတသၾားသည။ အမးသမးကေလးမားက ထလငယက ပး၍ ႎႁတဆကသၾားသည။ လငယကလညး ပနလႀန အေလးပလကသည။

"ကေနာ နလပနးတး စကားေပာေနသလ ဖစခငဖစမယ။ အေမရကနလမးအေကာငး ေပာလႛ ေပာရဥး မယ၊ မစၤတာကၾ။ ကေနာတႛ ႓မႚေလာက အေမရကနစစစစေတၾ ေမၾးထတတာ တပညလးမႀာ ပညနယအလကေတာင မရႀဘး။ ပညေထာငစက အပညအဝ ေထာကခတယ။ ဒၝေပမ ကေနာတႛ ပညနယတခလးက တစပင ဖစေစခတ သမငးရႚ အ႒ကးဆးဖစရပကေတာ ဘယေတာမႀ မေမႎငဘး။ ဒၝက ကေနာတႛ ေမရင ကေနာတႛ ေယာကားေတၾ မဟတေတာဘး။ အေမရကနလမးလ မဖစႎငေတာဘး"

ထလငယက သကပငးတခက ခလက႓ပး "က စစေရးပပၾလ ႓ပးေတာမယ။ တေနႛလး ေပာထားတာေတၾ အေ႔ကးဆပရေတာမယ။ ညအလပပန

လပလကဥးမႀပ" ထလငယက ကၾ သေဘာကသည။ သႛစတတၾင ခားလစဂၝဒငနယာဝကစက မငေယာငမသည။ "ကေနာက အားရကမႀာ အလပလပတာ သတငးစာတခပ ရႀတယထငတာ" လငယက ရယလကသည။ သႛလကက ဆနႛတနးေပးလက႓ပး "ကေနာက အလပ႒ကးစားတယဆပၝေတာဗာ။ မစၤတာကၾက ေတၾႚရတာ ဝမးသာပၝတယ။ ခငဗားက ကေနာ

သေနတာကာ႓ပ။ တေနႛေနႛက လာေတၾႚပၝဥး။ သၾားေတာမယ။ ကေနာက စစစကားေတၾ ေပာေတာ ခငဗား နား႓ငး

84 ဘကလမ။ ။ လနဒန႓မႚ ဘကသယဟန စနႛေမရ စတၨဇေဆး႟၏ အရပေခ အမည။

91

မလားမသဘး။ ကေနာ အဖးတေယာက၊ ဥးေလးသးေယာက အဒစစမႀာ ကခတာဆေတာ ကေနာ စတမဝငစားဘ မေနႎငဘးဗာ"

စစေရးပပၾ ႓ပးဆး၍ လစကၾသၾားေလ၏။ ဆငဝငေပတၾင သႎႀင ရႀာလတႛ သားအမ၊ ေမးအဖၾားသာ ကနခသည။

"ကေနာက ဒေနႛဖတပတာ ေကးဇးတငပၝတယ။ စတဝငစားစရာလ ေကာငးပၝတယ။ ပညာလ ရပၝတယ" "ကမဆ အလယလာဥးမယ မဟတလား ဟင" "ကေနာ အမလယေလ မရႀပၝဘး" "ရႀင ကမနႛ ေနရတာ သေဘာမကဘးလား။ ေပာစရာေကာငးတယလႛ မထငဘးလား" "ဒေမးခၾနးမး ကယကယက တခၝမႀ မေမးဖးဘး" ကၾ၏ မကလးသည တဖတဖတလႁပေနသည။ ထေမးခၾနးက သႛကယသ ယခေမး႓ပးဖစေကာငး ထငရႀား

သည။ သႛမကႎႀာသည ထးထးဆနးဆနး ေပာငးလသၾားသည။ "ဟတက။ ေပာစရာေကာငးပၝတယ" ဝနခစကားသည သႛမကႎႀာက ဖႃဖတဖႃေယာ ဖစသၾားေစသည။ "ဒၝေပမ ကေနာက ဟဒၾနဝၝဒ85 မဟတဘး" ရႀာလသည ကၾပနသၾားေသာအခၝ ဟဒၾနဝၝဒ ဆေသာ စကား အဓပၯာယက အဘဓာနတၾင ရႀာကညရေလ၏။ ထေနႛည ရႀာလတႛ သားအမ အမေပထပတၾင အတရႀစဥ မခငဖစသက "ရႀာလ၊ သမး ဒေနႛညေန သပအေရးေပးတ မစၤတာကၾ ဆတာ ဘယသလ" "အေမကလ မသဘးလား။ ပႛစသတငးစာ အယဒတာ ဖစမယလေလ။ လတငးက သႛေခၝငး႒ကးေတၾက

ေကာငးလႀခညရႚလႛ ခးမၾမးေနရတလေပၝ" "ဟတပၝ႓ပ။ ေမေမ ေမးေနတာက သ ဘယသလ။ ဘယက လာသလ။ သႛညာတသဂဟက ဘယသေတၾလ" "ဒၝေပာတာလား။ သက နယးေယာကက လာတာပၝ။ စာေပးသမားေလ။ အ႓မတမး ေလလာ မႀတသားေနတာ

ပ။ စာအပတအပလ ေရးေနတယ" "သႛ ညာတသဂဟကေရာ" "ေတာ၊ ဒၝကေတာ ေဖရတာ နညးနညးခကတယ။ အစက ခေပာရရင သက မဘမလလ ဆပၝေတာ

ေမေမရယ" "မဘမလလဆတာ ဘာကေပာတာလ" "အဒၝ အဆနးကယဆးအပငးပ။ ကမအားလးေတာ သတယ။ ဒၝေပမ ကမက ေဒေဒကယစားလႀယ

အဖစနႛ လပငနးသေဘာ၊ လ႖ႚဝႀကစကားသေဘာ ေပာပထားတာဆေတာ ဒကစၤကေတာ ေရငေနဥးမႀ ဖစမယ ေမေမ"

"သႛညာတသဂဟအေကာငးက ကနစငေအာင မသဘးလႛ သမး ဆလတာေပၝ" "အကမးသေဘာ ေပာရရငေတာ အဒလပ ေပာရေတာမႀာေပၝ" "သႛဓာတ ယာယကနစငေအာင မသဘ အငႀားအမမႀာ ေတၾႚတာနႛ သမးက ဆၾလၾ႓ပး မတေဆၾစာရငး သၾငး

လကေရာလား" "ဆၾလၾ႓ပး ဆတ စကားလးကေတာ သမးေတၾရႚ ေယာကားကေလး အေပၝငးအသငး ကစၤနႛ ပတသတ႓ပး

အေမလပသေတၾ ခနခနဆဆ သးရမယ စကားလးမးပၝ။ ေမေမ နားမလညဘးလားဟင။ ကမက ဒမကရကရႀင" မစၤကေဝလငက ေလသမာမာဖင "ဒၝက ဂဏသေရရႀ မနးမေတၾ မလပအပတ အလပမးေအ" ဟ ေပာသည။ ရႀာလက သႛဆပငက မႀနထတၾင ကည၍ ဖးသငရငး ဟကဟကပကပက အကာ႒ကး ရယေနသည။

85 ဟဒၾနဝၝဒ။ ။ ဂရဘာသာေဝၝဟာရ 'တဒၾန' မႀ လာသည။ ေပာရၿငမႁဟ အဓပၯာယရသည။ အေပာအပၝး၌ အာ႟ လကစားခငး။ ဂရဒနေဗဒပညာရႀင အရစတပတစ၏ အယအဆမႀ ေပၝကဖၾားလာသည ဝၝဒ။ အာ႟ငၝးပၝး လကစားခငးဖင သႎၩသခက ရရႀသညဟ ယဆေသာ သေဘာတရားဖစသည။ ၁၉၇၄ ဧ႓ပလ ၁၄ တၾင ဘရငဂ ပပရဟနးမငးက အစတာသဝဏ ထတပနရာ၌ "ဟဒၾနဝၝဒသည က႗ႎပတႛ ေခတ၏ ေဖာကပန ယၾငးမႀားေသာ တရားေတာ ဖစေနသည။ ထတရားသည အႎၩမအေခ၌ တလ႖ပဒနပငဖစသည" ဟ ေဖာပခသည။

92

"ေမေမမႛ ကယသမးမကႎႀာက တညတညကည႓ပး ဂဏသေရရႀ မနးမ မဟတဘးလႛ ေပာရကေလခငး ေမေမရယ"

"သမး ဒသငယက သေဘာကေနသလား" မစၤကေဝလငက ဆကေမးသည။ "သႛအေပ သမး တပတပင႒ကးက စတဝငစားတယ" မစၤကေဝလငက သကပငးခလက႓ပး "တခပ ေပာခငတယ" ဟ ကလားထငေပ ေခၾေခၾ႒ကးထငကာ သႛစာအပက ေကာကကငလကရငး

ေပာသည။ "ဒႛမား ေခတတနးကေတာ ဒၝမး ကား မကားဘးေပၝင"

(၂၂) ကၾသည ဂေလာကစကစတာလမးအမ၏ ဧညခနးတၾင တေယာကတညး ထငေနသည။ ေနႛလယပငးက စစေရးပ အေတၾႚအကက အလၾနစတဝငစားမသည။ သႛေသာ ႎးညသမေမၾႚေသာ ထဖစရပအစဥသည သ၏ ဆနးစစမႁက အတေနသည။ ကားခသမ႖ မငခသမ႖သည လ႖ႚဝႀကဆနးကယလႀ၍ စတကသကေအာင ဖစစရာပင ေကာငးသည။

ရႀာလႎႀင ေပာခရသည စကားမားကလညး သႛက စတအေႎႀာငအယႀက ဖစေစသည။ ေစာေစာပငးက သစတ ဂဏႀာမ႓ငမႎငေအာင ဖစခရေသာလညး ယခမ ဘာမ႖ မစဥးစားေတာဘ ထငေနလကသည။

နကလဗးယပက အငယာလန ေတာလႀနေရး ပညေပးဘဝက ဘာေကာငမား တနးတနးစၾ ဖစေနရပၝလမ ဟ၍လညး ေတၾးေနမသည။ သသည အဖး႒ကး အမတၾငေန႓ပး အဖး႒ကးက သလ႖လပေနရသလ ဖစေနသည။

ကၾသည နကလဗးယပ၏ အေပာအဆက အငးရစလမးႎႀင မတပက သတပမသည။ အငယာလန သပန တဥးဖစ၍ ၁၈၈၂ က ပညေပးခရသညဆလ႖င ႎႀစေပၝငးမားစၾာကပင ကယႎငငသႛကယ ပနသၾားႎငခ႓ပ ဖစသည။

အဖး႒ကးတၾင လ႖ႚဝႀကခကရႀမည။ သႛလ႖ႚဝႀကခက သမထားသညမႀာ အေကာငးမဟတ။ ဘာမ႖ အကယ အကယမ႓ငမးဖၾယ လပေနစရာမရႀ။ သႛေသာ တအးတအမတညး အတေန႓ပး တဥးလပသမ႖က တဥးစတထက သသယ ရႀေနပၝလက ယဟနေဆာငေနရသညမႀာမ မေလာလႀေခ။ နကလဗးယပႎႀင သႛဆကဆေရးတၾင ႟းသား ပၾငလငးမႁ ကငးမေနရသညအတၾကက လပပာမသနႛ ဖစေနရသည။

ကၾထက အနညးငယေနာကက၍ နကလဗးယပ ေရာကလာသည။ သႛဖနပသည ခၝတငးလ ေပာငမေန။ ဖအနညးငယ ကပေနသည။

"စစေရးပပၾ မငခတယမဟတလား။ ေရႀာငလႛမႀ မလၾတႎငတာ မမငဘ ဘယေနမလေလ" ကၾက မငခေကာငး ေပာသည။ "မငသာတ ေနရာက ကညခရရႚလား" ကၾက အလၾနမငကၾငးေကာငးေကာငး၊ မစၤကေ၀လင၏ အမဆင၀ငမႀ ကညခကေကာငး ေပာသည။ "ကပလ ရရေတာက စစေရးပပၾ႒ကးက မငခရပၝသဗား" နကလဗးယပက ခႎးခနႛ ေပာသည။ သသည ပကလကကလားထငေပသႛ ထငခလက႓ပး သႛစတကးမားက ကယေလာငစၾာ ဖၾငအနေနသည။ "ပညတၾငးစစ႓ပးကာလ ေတာငပငးရႚ စစပနကးကၾယတ ဝၝဒက ဘယစာေရးဆရာကမႀ ဖၾငမခေသးဘး။

ဘယယဥေကးတႎငငမႀာမႀ ဒလဟာမး မရႀဘး။ ေတာငပငးရႚ အသဉာဏဟာ ဒဒၾနးစၸားေတၾေရႀႚမႀာ ဥးႌၿတခငး ခေနရတယ။ စစပနဝၝဒဆတာ ဘရားမ႒ကကတ အယတအညဆး အသကေမၾးဝမးေကာငးမႁပလႛ ကပထငတယ။ ဘားနႛမေလာ86 တႛေတာင ဒယနေဖာငးဝတ နတစတနတအေတၾလ နတကးသေတၾက မညဥးဆဘး"

"ေတာငပငးသမငးနႛ ပတသတတ ခငဗားရႚ အယအဆေတၾက ဘယကရတာလ ပၝေမာကၡ႒ကးရႚ" "ေလလာတာေပၝဗ။ ဒ႓မႚမႀာ ကပေနတာ သးႎႀစရႀ႓ပ။ ကပနားေတၾ မကစေတၾက အ႓မအသးခေနခတာ"

86 ဘားနႛမးေလာ။ ။ သမာကမးစာတၾင ခၝနာန ပညဟ ေဖာပေသာ လကရႀ အစၤေရးႎငငေနရာ၌ ေရႀးက ေနထင ခကသည ဆးမကလမးတႛ ကးကၾယသည သားဆပန ဘားနတဘရားႎႀင ကေလးသငယ၏ ေသၾးဖင ယဇပေဇာ ရသည မးေလာနတဘရား။ ၎တႛအေကာငးက ဓမေဟာငးကမး ေယရမအနဝတၨကမး (၃၂း၃၅)တၾင "သတႛ၏ သားသမးမားတႛက ေမာလပဘရားအား ပေဇာခငးငႀာ ဟႎၩသား၏ ကနးခင၌ ရႀေသာ ဗာလဘရား၏ ကနးတႛ၌တည လပေလ႓ပ" ဟ ေဖာပသည။ ဝတပရာကမး (၁၈း၂၁) တၾငလညး သင၏ သားသမးတႛက ေမာလပဘရားအား မးဖင မပေဇာရဟ ေရးသည။

ကၾ မတတပရပလကသည။ အခနးထတၾင လမးေလ႖ာကေနသည။ သႛစတတၾင ဆးဖတခကတခ အခငအ မာ ခလကသည။ သသယမားက မပယေဖာကႎငသေ႟ၾႚ သႛကယသ ႟းသားသညဟ ထငႎငေတာမညမဟတ။ သသည နကလဗးယပ၏ ေကးဇးခ ေကးဇးစားမဟတ။

"ကပအမငေတၾက ထးခားလႀ႓ပလႛ မထငေစခငပၝဘး။ နာမညေကာ ေတာငပငးသမငးဆရာေတၾလ ေရးေန တာပၝပ"

ကၾက သႛဘကသႛ လႀည႓ပး "ခငဗား ဘယတနးကမႀ ေတာငပငး သမငးဆရာေတၾေရးတာ မဖတဘးဆ" နကလဗးယပ ပးလက႓ပး "ကပဝနခရဥးမယ။ သးရကေလာကတနးက ကပအႎႀစအစတေလာက လပလာခတ အကငက ဖက

လကတယ။ စာအပအေဟာငး ဆငကေလးတခမႀာ သမငးစာအပတအပ ေတၾႚတာနႛ ဝယလာခတယ" ကၾသည ဗလမႀႃးဘ႟ၾတ ေပာေသာ စကားက ကားေယာငေနသည။ ထစကားမႀာ "ဒလ႒ကးက ကေနာ ဟတနးက မငဖးတယ ထငတာပ။ အဒတနးကေတာ ႟ပတမးေပၝ။ ဒၝေပမ ဒမကႎႀာ

ေပၝကပၝပေလ" "ကပဝယလာခတ စာအပေလး ပရဥးမယ" နကလဗးယပသည သႛအခနးထသႛ ဝငသၾားသည။ သားေရးဖး စာအပကေလးတအပက ယ႓ပး ခကခငး

ပနထၾကလာသည။ စာအပေပမႀ ဖမားက ပၝးစပႎႀင မႁတထတသည။ ကၾစတထတၾင "သးရကလဆေသး၊ ဖေတၾလ မႁတထတေနရေသး" ဟ မေတၾးမဘ မေနႎငေအာင ဖစရ

သည။ "ဘာစာအပလ" "ပနလညတညေဆာကေရး ကာလ အေကာငးက ခငခငလလ ေရးထားတ စာအပေပၝ။ ခငဗားက စာပဒ

ကေလးတပဒ ဖတပမယ။ ဒၝမႀ ခငဗား အမငမႀနရမယ" နကလဗးယပက ထငလက႓ပး စာ႟ၾကမားက တ႟ၾကခငး လႀနေန၏ ကၾက အနးတၾငကပကာ စးစက

ကညေနေလသည။ "မေတၾႛေတာပၝဘးဗာ။ ခငဗားက ဖတပေနလ မထးပၝဘး။ ခငဗားတႛေခတက သက႒ကးစကား သကငယ

မကားခငတ ေခတပ" နကလဗးယပသည စကားပတ ေပာလက႓ပး ေဆးလပပာက စားပၾေပမႀ ပာခၾကထတၾင ေခ႗ခရန ကနး

လကသည။ ထအခကတၾင သႛေပၝငေပမႀ စာအပကေလးေအာကသႛ ကသၾားသည။ စာအပထမႀ စာတ႟ၾက ကၾ ေခေထာကနားသႛ လာကသည။ ကၾ ေကာကယလက၏။

စာကေလးတေစာင။ စာအတေပတၾင လပစာ ေရးထားသည။ မႁနမႁနမၿားမၿားသာ ထငေတာေသာလညး လကေရးထငရႀား၍ ကၾအဖႛ မကညခင မငရကသား ဖစေန၏။

ဟငနရဂဆာေဖ ၃၆၊ ဝၝရႀငတနလမး

ငမသကသၾားသည။ ကၾက စာအပကလႀမးေပးသည။ နကလဗးယပက စာအတက မကညသလႎႀင ကညသည။ သႛမကႎႀာသည

ေသၾးဆတသလ ဖႃေန၏။ နကလဗးယပသည စာအပက တဖတဖတလႀနေနသည။ ဘာမ႖ မေပာလ၊ ဘာမ႖ မလပ လ။ မသလက မသဖာသာ ေနလကဖႛပင ဖစသည။

သႛေသာ ကၾ မသပမထားႎငေတာ၊ နကလဗးယပေရႀႚတၾင ေတာငေတာင႒ကး ရပ႓ပး "ပၝေမာကၡ နကလဗးယပ" ဟ ေခလကသည။ "ဘာပၝလမ" "ခငဗား မ႒ကကမယ စကား ေပာရဥးမယ။ ခငဗား ကေနာက ေပာပတ ခငဗားဇာတေကာငးက ကေနာ

ယရခက႒ကး ဖစေနတာ ကာ႓ပ" "အား ယစရာမလပၝဘး။ ဒကစၤ ေရး႒ကးခၾငကယ လပမေနပၝနႛေလ" နကလဗးယပက စာအပမႀ မကႎႀာ

မခၾာဘ ေပာသည။ "ကေနာ ႟း႟းပ ေပာမယ။ စာအတေပက လပစာက ကေနာ မငလကတယ" "ဒၝလ ေရး႒ကးခၾငကယ လပစရာမလပၝဘး" ပၝေမာကၡ႒ကးသည မေနသာေတာသည အဆးမႀ ေခၝငးေမာကညလကသည။ "က က ဆပၝဥး။ ဘယသႛနာမည ေတၾႚသလ"

93

94

ကၾသည ပၝေမာကၡ႒ကးအတၾက စတမေကာငး ဖစမ၏။ သမဏလ ခငမာေသာ သ၏ စတထနးခပႎငမႁ ကလညး ခးကႃးမ၏။ သႛႎႁတခမး ေသၾးေရာငမရႀ။ သႛေသာ သႚမကလး႓ငမသည။ သႛအသ ေပာ႟းေပာစဥ ပမႀန။

"ကေနာထငေတာ" ကၾက ေပာသည။ "ခငဗားဆက လပစာတပတာနႛ တတယ" အကာ႒ကး ႓ငမေနသည။ ႎႀစေယာကလး မလႁပမယႀက တေယာကမကႎႀာ တေယာကမကလးက

တေယာက စကကညေနသည။ ကၾအဖႛ ကမာ႒ကး ႓ပပကၾေကသၾားသညဟ ထငမ၏။ စးရႀေသာ မကလးႎႀစက သႛမကလးထသႛ ေဖာကထၾငး စးဝငေနသည။

နကလဗးယပက တတဆတခငးက ခၾငးလကသည။ သႛအသဉာဏက သႛစတခစားမႁက ေအာငႎငလက၍ ငငးခကထတရန မ႒ကးစားေတာ။

"က ဒေတာ၊ ဒေတာ" ကၾ၏ အကညတၾင သတနလႁပစ ပလာသည။ ဇရာရပသနးေနေသာ သႛမကလးမားထတၾင ေခာကခားမႁ

ေပေနသည။ ကၾသည သႛႎႁတမႀ ထၾကသၾားေသာ သႛစကားက သအသေနမသည။ "ကစၤမရႀပၝဘး။ ဘာမႀ မဖစေစရပၝဘး" "ဒၝဖင ခငဗား ဒမႀာ ဆကေနမယေပၝ" ကၾအသက ေဖသည။ "ခငဗား ေနေစခငသေ႟ၾႚ ေနပၝဥးမယ" နကလဗးယပသည ႓ပလကေတာမလ ဖစသၾားသည။ သသည ကလားထငေပတၾင ထငလက႓ပး မကႎႀာ

က လကဝၝးဖင အပထားသည။ ကၾသည ပနးႎေရာငသနးကာ ေနဝငခန တမေတာကေနသည အေနာက ေကာငးကငပငတခၾငသႛ လႀမးေမ႖ာကညေနသည။

မနစပငးအတၾငး လ႖ႚဝႀကခက႒ကး ေပလာသည။ ပၝေမာကၡ နကလဗးယပႎႀင ႎငငေရး သစၤာေဖာက႒ကး၊ ေထာငထၾက႒ကး သစၤာတရား အေခၝငးပၝးဆး မတေဆၾတ႒ကးသည တေယာကတညး တဥးတညး ဖစေနသည။

ကကမာသည ကၾ၏ ေမးခၾနးမားက ေဖကားရန စာအတကေလးက သႛေရႀႚသႛ ခေပးလကသလ ဖစေန၏။ စာအပကေလးသည ပၝေမာကၡ႒ကး ငယစဥက သႛစာကညတကမႀ စာအပ ဖစေပလမမည။ အခား ပစၤညးမႀနသမ႖က သလၾနစ မေပေအာင အကနအစင ဖကဆး႓ပး ဖစေသာလညး ဤစာအပကေလးကကား အေကာငးတခခေကာင သမး႓မ သမးထားခ ခငး ဖစမည။ ထစာအပကေလးအကား၌ သႛက စၾခကတငမည စာကေလးသည ႎႀစေပၝငး သးဆယလးလး ေမေမေပာကေပာက ညပေနခသည။ ယခတခဏ၌ ဘၾားကန ေပလာရန ေစာငစားေနသကသႛ ဖစသည။

ဟငနရ ဂဆာေဖ။ ဤနာမညသည ႟းသားသတငး စကဆပ႟ၾရႀာေသာ သစၤာေဖာကခငး၊ သစၤာမ ခငး၊ ကတယၾငးခငး၊

မ႟းသားခငး စေသာ ေဝၝဟာရမားႎႀင သတေကာငးကၾ ဖစသည။ ဤနာမညသည ႎငငေရး အဘဓာနမႀ နာမညပက ခငး၊ သတငးပပခငး၊ အသေရယတခငး စေသာ

ေဝၝဟာရမားက ဆာေဖဝၝဒ ဆေသာ စကားလးဖင အစားထးသည နာမညဖစသည။ "ဟတတယ။ ကပ အဒလပ။ ဘရားကယေတာမပၝ" ကၾသည ပတငးေပၝကမႀေကာ၍ ေနဝငခန႟ႁခငးက ကည႓မကညေနသည။ အငယာလနသပန ပညေပး႒ကး

နကလဗးယပက သ မႎႀစ႓မႚဟဆလ႖င ကယယကညခကက စၾနႛသ ေဆတန87 ဆာေဖက သစကဆပသည။ ဘာေကာင ဤလလမးႎႀငအတ ဆကေနရန ႟း႟းႎႀမးႎႀမး သ ကမးလႀမးမပၝလမ။

ဤအပအမမး၏ သပၯနညးက ေဝၝဟာရက သသသည။ အယလထ႟းအစဇင၊ ကယကးစၾနႛခငး၊ အနစနာ ခခငး ဖစသည။ ကယကးစၾနႛမႁတၾင ဘဝပတ ရရႀႎငေကာငး ဖဖက သႛက အာမခခ၏။ သႛေသာ ဒၝဘဝပတလား။

"ခငဗား ဇာတေကာငးစ သတယ မဟတလား" "ဟတက။ ကားဖးပၝတယ" "ကားဖးမႀာေပၝ။ အစၤကရေယာလ လတငး သေနတ နာမညပ။ လေတၾ ကပက အခမေကပေတာ ေပာမပ

ႎငေအာငပ"

87 ေဆတန။ ။ ခရစယာနဘာသာတၾင အ႒ကးဆး နတဆး။ သမာကမးစာတၾင စာတနမာရနတဟ ေရးသည။

95

သႛအသတၾင အရႀကထက နာကညးမႁ လၿမးေနသည။ သႚမကႎႀာ ေသၾးေရာငပနသနးလာသည။ သႛႎႁတခမး နလာသည။ သႛလက၊ သႛမကလး ႓ငမလာသည။ မဟာေခာကခားမႁ႒ကးသည ေပလာ႓ပး ပနေပာကသၾားသည။ အခနးကေလးသည နဂေန မပက။

"တေနႛေတာ ခငဗားက အကနေပာပမယလႛ ကထားတာပၝ" ဆာေဖက ပငကယသမပက ေပာသည။ "ဒၝေပမ မႀနးထားတာထက ေစာေနတယ။ ကပေသတအထ ခငဗား ႎႁတလမႀာပလႛ ယပၝတယ"

"ကေနာက စတခလကခသာ ယပၝ။ ဒၝေပမ ေပာခငမႀလညး ေပာပၝ" ဆာေဖ၏ မကလးမားသည ႎးညမႁဖင ႟ၿနးလေနသည။ "ခငဗားမကႎႀာက လတငး ယရတ မကႎႀာပၝဗာ" တယလဖနးေခသည။ ဝကစက အပငသၾားစရာရႀ၍ သႛက အလပဆငးခငးခငး ဖစသည။ ဆာေဖသည စကားတတၾတတၾတေပာလာသည။ ကၾက ေပာတာထက သႛကယသေပာေနသလ ေပာသည။

သႛဘဝ အ႓ပအပက႒ကးထသႛ ေနာကပနေလ႖ာကေနသည။ အလငးေရာငကၾယလာ႓ပး ဆညးဆာေရာက၊ ဆညးဆာ မႀ ညခမးဝငလာသည။ သႛစကားအမ႖ငမပတ။ ကၾက တလးတပၝဒမ႖ ဝငမေပာဘ လၿတေပးထားလကသည။

"ခငဗားမႀာ ကယအသငးအဝငးက ကယမနးဖႛအေကာငး မေပတာ ဘရားမတာပ။ ကပမႀာေတာ အေကာငးရႀခတယ။ ဒၝ ကပဘဝရႚ မခမးေမရတ အရငးခအခကပ။ ကပမနးတာေတာ မေပာနႛေတာ။ ခလ မနးတနးပ။ ေဝလငကလ မနးတာပ။ လတငးက ကပက လႀညမကညခငေနတ အခနမႀာ သက ဟတ႒ကး ဟန႒ကးနႛ ေမတၨာ ေစတနာ သဒၬၝေတၾ စၾနႛ႒ကခတယေလ"

ရႀာလေဝလငက ပၝေမာကၡ႒ကး ဘာေကာင ခၝးခၝးသညးသညး ဖစရသညအေကာငးက ကၾ သေဘာ ေပၝကလာသည။

ေလကေလး တဖႃးဖႃးဝငလာသည။ ဆာေဖသည ေဆးလပက လးဝမဖၾာအားဘ တလပတသၾားရငး တလပ ညရငးလပေနသည။ စကားကသာ ကရားေရလၿတ တတၾတတၾတေပာေနသည။

"ကပက စတထကတယ။ ကပက ႟ကရင အ႓မးနႛ႓ပး ခတလ မဟတဘး။ ေစာကားေမာကားလပရင ကမာမေကဘ။ လကတႛပနတယ။ သေသကယေသ ပနလပတာ။ ကပပနလပေတာ ပညနယတခလး ေဗာငးဆန သၾားတာေပၝ။ ကပဘကမႀာ ယတမာတ နးဂ႟းေတၾ၊ စၸာလလ လဖႃေတၾထကသာတလေတၾသာ ရႀရင ပညနယ သမငးက ဒလကက ေရးေနမႀာဗ သလား"

ဆကေပာသည။ "ကပက ဒလ လကတႛပနေတာ သတႛက ဘာပနလပသလ။ ဝငးပယတယ။ မနးမယတေတၾ၊ ေခၾးစတေတၾ

လပတ အကငေလ" ဆကေပာပနသည။ "ဒၝေပမ ကပက ကမးေနတလကေတၾလ ရႀတာပ။ သရေဘာေကာငတ တေဇာကကနးေတၾထက ပ႓ပး

သမစတၨမ႖တ လေတၾရႀတယ။ ကပက ႎႀမထားလႛရတလ မဟတဘး။ ကပအသငးအဝငးသစမႀာ ကပဘရင ပနဖစတာေပၝ။ ဒၝေပမ အရငလေတာ ဘယပနဖစေတာမလ"

ဆကေပာေနသည။ "အငး ဟတတယ။ ကပေဝလငကလညး နာနာဆးမခငတယ။ အေပစးနႛ ေစာငမတာ၊ ဆမာရတန88

လပတာက ဆးမခငတယ။ သႛက ဆးမရငး သႛအေပၝငးအသငးေတၾကလညး ဆးမရတာေပၝ။ သ ေငၾပနလခငတအခၝ မရေစရဘး။ ကပက အလပ႒ကး အကင႒ကးနႛ ေနႎငရမယ။ သ ကပက အေရးယလႛ မရေစရဘး။ ဒၝေပမ ကပက ေငၾကစၤ ေကးကစၤ မႎငဘး။ ပတကနတယ။ အမားစက ဘာလပသလ။ ရာဇဝတမႁ လပတယ။ ႓ပးေတာ ဝငးေလႀာင ကတယ။ ကပ ဒၝေတၾ ပနစဥးစား႓ပး အပမေပာတာ ကးႎႀစရႀ႓ပ။

"ကပဘဝက သငခနးစာယ။ လႛအဖၾႛအစညးက ခတကလႛ မရဘးဆတာ မႀတထားဗာ။ သတႚမႀာ အမားစ အငအားရႀတယ။ အဒအမားစ အငအားက သးဖႛရာ ဝနလညးမေလးဘး။ အရႀကလ မရႀဘး။ ဒၝေပမ ကပလက မေမာကပၝဘး။ ကပက တကရငးေသမယလ။ ေသတအခနမႀာေတာင ပသမားတစငး89ေတာ ပစသၾားဥးမယလ"

88 ဆမာရတန။ ။ သမာကမးစာလာ က႟ဏာရႀင။ ။ "ရႀမာရ လတေယာကသည ခရးသၾားရာတၾင ထလနာရႀရာသႛ ေရာက၍ မငရေသာအခၝ က႟ဏာစတ ရႀသညႎႀင" (ရႀငလကာ ခရစဝင ၁၀း၃၃-၃၄)။ 89 ပသမႀားတစငး။ ။ ေရႀးေခတ ပသ မငးစးမားသညေတာတႛ စစပၾ၌ ဆတခၾာေပးရလ႖င ေနာကဆးလက မားတစငး ပနပစသည အေလ။

"ဒၝေကာင ပနလာတာ။ ဒမႀာ ပနေသမယ။ ကယအသငးအဝငးကားမႀာ ပနေသမယ။ တခားမႀာ ေသတာ အဓပၯာယမရႀဘး။ ကပကယကပ မႀနထ ပနကညတယ။ ကပကေမၾးတအေမေတာင မႀတမမႀာ မဟတဘး။ ဒၝေကာင လၾနခတ ႎႀစငၝးဆယက ကပလကေပမႀာ႒ကးတ ဂငနပနတာအမက ေတာကေလ႖ာကလာခတာ"

"ညစာ စားပၾမႀာ သတႛ ေပာက ဆကတာေတၾ ရရတယ။ ဘ႟ၾတက အေပာဆးပ။ ဒၝေပမ ကပ စတတပ မးနႛ ကာရႀညမဖစဘး။ ဇရာေထာငးလာခနမႀာ ဆတဆတ႓ငမ႓ငမ ကငးကငးရႀငးရႀငးကေလး ေနခငတယ။ ကပ႒ကး ႒ကးစားစား လပ႓ပး စထားတ ေငၾကေလးနႛ …"

အခနးထတၾင ေမႀာငလာသည။ ဆာေဖအသ ညငသာလာသည။ "အဒအမမႀာ ခငဗားက ေတၾႛတယ။ စာေပလပငနးမႀာေရာ၊ သတငးစာလပငနးမႀာေရာ၊ ကာယဗလ လပငနး

မႀာေရာ တကပၾဝငေနတာ ေတၾႛတယ။ ကပက တကရတလမးမႀ ႒ကကတာ ဒၝနႛ ခငဗားနႛ မတေဆၾဖၾႚခတာ။ ခငဗားက တခားလေတၾလ ကပက ကနမထတတာ ေကးဇးသပတငတယ"

"ဒေနရာမႀာ ေကးဇးတငတာေတၾ ဘာေတၾ မလပၝဘးဗာ" ကၾ မးထထၾနးသည။ အဖးအ႒ကးသည ပကလကကလားထငေပတၾင လႀေနသည။ သႛက ကညရသညမာ

ခငစရာ မငစရာ တကၾကမရႀ။ သႛေသာ ကၾသည ေနာကေကာငးပနေတၾး႓ပး ဝမးနညးတတသမဟတ။ သစတပငး ဖတ႓ပး႓ပ။

အဖး႒ကးေရႀႚတၾင သရပလကသည "ပၝေမာကၡနကလဗးယပ" ကၾသည နာမညက အသမင၍ ေခသည။ "ကေနာတႛ ဘာမႀ မဖစသလပ ေန

သၾားကတာေပၝ။ က ညစာ သၾားစားကစႛ" ဆာေဖသည မတမတရပလက႓ပး ကၾ လကက သပတတႎႀငညပသညပမာ ညစလက၏။ သႛမကလးမား

သည မကရညေဝေနသည။ "ဘရားသခင ေစာငမပၝေစဗာ။ ခငဗား တကယေယာကားပၝပ" ဆာေဖသည ညညနကသညအထထငကာ သႚမတေဆၾကေလးႎႀင ရႀာလတႛ၏ ခငမငရငးႎႀးမႁက ခၾပစရမည

အေရး တႎႛႎႛ ေတၾးေနသည။ ထအခနမႀာပင ကၾကလညး သတငးစာတကတၾင အလပ႟ႁပရငး သႛဖခငက သစၤာေဖာက၊ သႛဥစၤာက လယ

သည ဆာေဖႎႀင မမတႛ ေပၝငးဖကေတၾႚေနေကာငး ရႀာလသာ သလ႖င ေပာလာဆလာမည အေရးက တမႚမႚ ေတၾးေနမေလ၏။

(၂၃)

ဇနနဝၝရလတၾင လၿတေတာ ဆငေခသည။ ေဆာငးဥးကာလႎႀင ေဆာငးရာသလတေလ႖ာကလး ပႛစသတငးစာသည အေရးကစၤ႒ကး ႎႀစရပက မပတမလပ ေဖာထတေနခသည။ အခၾနဥပေဒ ပပငေရးႎႀင အမးသမး ေစာငေရႀာကေရး ေဂဟာ ဖၾငလႀစေရး ကစၤ႒ကးႎႀစခ ဖစသည။

ထလႁပရႀားမႁ႒ကးႎႀစခလးက လကေထာကအယဒတာ ကၾက တာဝနယ ေရးေပးရသည။ လၿတေတာသည သႛက ေပလာယက လပထား၍ မရေတာ။ ကယေခၝငးက တငးပတႎႀင ထေနသအား ဥေပကၡာပ မထားႎငေတာ သကသႛပင။

ကၾက နညးမးစႎႀင တငပသည။ သမငးနညး၊ ႎႁငးယႀဥခကနညး၊ ႎငငေရးနညး၊ ကယကငတရားနညး၊ သပၯနညး၊ လမႁဆကဆေရးနညး၊ လမႁေရးသပၯနညး စသည နညးေပၝငးမားစၾာဖင ကးကားေရးသားသည။

ပႛစႎႀင သႛယတၨက သေဘာကသည ပညနယအတၾငးရႀ အခား သတငးစာမားကလညး မေထာကမညာ ေဝဖနတကခကမႁက ဆကလကပလပသည။

ယခႎႀစ လၿတေတာသည "ေခ႗တာ႓ခးခေရး" ေ႔ကးေကာသဖင တကလာေသာ လၿတေတာဖစသည။ "တးတကေရး" စကားလးသည လကသးစကားမဟတ။ အေမာအမငရႀရႀ အသးစရတေလ႖ာခဖတေတာကေရးသည လကသးစကားဖစသည။

တပၝတ တာရႀည႒ကးစးေသာ ပညနယမား၌ တေနႛေနႛတၾင မေတာမတရားလပသမ႖ ေခေခာလကေခာ ေပကနတတသည။ ဤဖစရပမး သမငးတၾင ထပမနား ကတတေကာငး ေလလာသတငးသသည။

ရာထးမားက စနစတက ခႚထၾငသည။ သစၤာခမားအား ဆပၾားဆတး ရကေရာေပးကမးသည။ ဝနထမး လစာရကၡာက မဆမ႓ပ တးခႚသးစၾသည။ သႛ ဖင အခပအခာ အာဏာပငစးသ လထက ဆပၾကသည။ မဆႎၬနယ၏

96

ေဒၝသက ေလးစားရေကာငးမႀနးသေသာ ပၝတဆငရာတႛက ပညနယ အသးစရတမားက ေလ႖ာခမညဟ ေကညာ သည။ လၿတေတာအသသည ႓ခးခေခ႗တာေရး ဖစလာသည။

ေအာငပၾခေသာ အခပအခာ အာဏာပငလထ႒ကး ကယလပငနးခၾင ကယပနဝငသည။ ေနာကတပတ လၿတေတာ ဆငေခေသာအခၝတၾငမ အမတမငးတႛ ပညသႛေငၾအတ ႎႁက႓မ ႎႁကကပနသည။

ဤဖစရပမးသည ဤပညနယတၾင ယခ ကလာေသာ အသးစရတမားက ဆထကတပး တးခႚသည။ ေကာမရႀငမား၊ ဘတအဖၾႚမား၊ လကေထာက႒ကးကပေရးမႀႃးမား၊ တတယလကေထာကစာေရးမား စသညဖင ရာထး အေရအတၾကမႀာလညး မယႎငေလာကေအာငမားသည။ ပညနယအစးရက ကညလကလ႖င ရာထး အေခအေဝ ဆနးဆနး၊ တာဝနဆနးဆနးႎႀင ပညသႛဘၸာရငႎႛက တႎႀစ၊ ႎႀစႎႀစ၊ ႎႀစေပၝငး ႎႀစဆယ စသည မႀနးစႛေနက႓ပး ႎႛဖတလကလ႖င တအအငကမည လ႒ကးမားက ေတၾႚရမည ဖစသည။

သတႛလပေနပက ေ႟ၾးေကာကပၾတၾင ေဖာထတခသည အတကအခတႛ၏ တကခကမႁမားအား သစၤာေတာခ ေခၝငးေဆာငမားႎႀင ပၝတသတငးစာမားက "ေဖကား" ကသည။ သႛေသာ မႎႀစက အသးစရတႎႀင လၾနခသည ဆယႎႀစက အသးစရတ ကၾာခားမႁသည သတငးစာထမႀာ မ႟ႁမလႀ႒ကး ေပလၾငေနသည။

ထႛေကာင ယခႎႀစ လၿတေတာသည "႓ခးခေရး အစညးအေဝး" ဖစသည။ ပညသႛဘၸာက တပားတခပမႀ စ၍ စစစစေပၝကေပၝက သးစၾလမမညဟ အမားပညသတႛအား ထငမငသေဘာေပၝကေစသည။ ႟းဌာနလပငနး အဖၾႛ အစညးမား အဖႛလညး အသးစရတေငၾ ပေတာငးလ႖င ရဖႛေနေနသာသာ ေလးခးတခး ေလ႖ာမသၾားလ႖င ကေတာ ေပစၾဟ ဆရေလာကေအာင စစစလမမညဟ အမားပညသအား ထငမင သေဘာေပၝကေစသည။

ပႛစသတငးစာ၏ အခၾနစနစ ပပငေရးသည ဤအေခအေနႎႀင ထပတကတးသည။ သႛေသာ ကၾသည လထ ထငမငယဆခကက ဖနတးႎငသည။ အခၾနစနစ ပပငခငးဖင ပညနယအတၾက မနစနာ။ ေငၾစာရငး ေခၝငးစဥ ပငဆင ခငး၊ ဖဖစးစး စညးကပခငးဖင ေငၾ သနးေပၝငးမားစၾာ ဝငေငၾ တးလာႎငသည။

အမးသမး ေစာငေရႀာကေရးေဂဟာအေရးမႀာမ တမးတဘာသာ ဖစသည။ ပညနယက ေဒလာတသနး ေငၾရငးမတညရမညအပင ႎႀစစဥလညး ေထာကပသၾားရဥးမည။ အလၾနေကာငးမတလႀပၝ၏။ သႛေသာ ႓ခးခေခ႗တာ ေရး လၿတေတာသႛ တငပေတာငးဆရန ကးေကာငးမသငမတဆး ကစၤဖစေနပၝသညဟ ေခၝငးေဆာငမားက ဆက သည။

တကယဆေတာ ထေဒလာတသနး ဆသညေငၾမႀာ သတႛအဖၾႚအစညး အကးအတၾက အသးပရန လအပ ေနသည ေငၾေကးပမာဖစေနသည။

လကေထာက အယဒတာကေလးသည အမးသမး ေစာငေရႀာကေရးေဂဟာ ဥပေဒကမး မခအတညဖစရ မညဟ ယကညသည။

ဤအေရးသည သႛေခၝငး႒ကးက ပၾဥးထၾက ေအာငပၾခခသည အေရးဖစသည။ သႛေခၝငး႒ကး၏ အေကာငး အရာဖစေသာ "ပၝးစပသရမး" ကေလးမားသည အမးသမးေစာငေရႀာကေရး ေဂဟာက မရႀမဖစ လအပေစခသည။

ဤအေရးသညပင သႛက လမႁေရး ပနာတရပႎႀင နဖးေတၾႚဒးေတၾႚ ေတၾႚေစခသည။ ရႀာလအား အမးသမး ေစာငေရႀာကေရး ေဂဟာအေကာငး ေခၝငး႒ကးေရးေပးမညဟ သ ကမးလႀမးခစဥက လမႁပပငေရး လပငနးတရပ အတၾက လမႁေရး သပၯပညာရႀငတဥး၏ သပၯနညးက စတဝငစားမႁ အဖစသာ ကမးလႀမးခခငးဖစ၏။

သႛေသာ ယခေတာ ကၾစတတၾင ထေဂဟာသည ၁၆ ႎႀစ သမးႎႀင "ဖးမရ ဖမရ" ဖစေနသညဆေသာ အဗာဘနဟငမာ၏ အခၾငအေရးႎႀင ခၾခားမရေအာင ဆကစပေနသည။ အမးသမးေဂဟာသည သႛအဖႛ အဗာဘန ဟငမာ ကေလးမား ဤကမာမႀ လၾငစဥ နစမပမသၾားေအာင ဆယတငႎငမည ကရယာ ဖစေနေလ႓ပ။

ထႛပင ဤသညပင ရႀာလေဝလငအတၾက သအကးေဆာငရန ရရႀသည ပထမဆး အခၾငအလမးလညး ဖစေခသညတကား။

သႛေသာ ေဂဟာ ဥပေဒကမးသည ေကာမတအဆငတၾင တစေနသည။ လၿတေတာ အစညးအေဝး သကတမး တဝကကးသၾားသည။ ေဖေဖာဝၝရလ ကနလ႓ပ။ ဥပေဒကမးက တစေနဆ။ ေကာမတလကမႀ လၾတ က႗တလာဥးေတာ၊ လၿတေတာထတၾင ႟ႁးမနညးနညး။ ႎငမနညးနညးဆသလ မေသမခာ ဖစေနသည။ လထကလညး ဥပေဒကမးက အတညပေစခငသည။ ပႛစကလညး ေကာမတက နညးမးစဖင ထးႎႀကေနသည။

ဝကစသည သႛလကေထာကက ယယကညကည လၿအပ တာဝနေပးထား၏။ သတႛဆကဆေရးသည ႎႀစဥးႎႀစဝ ေကနပအားရေသာ ပစဖစသည။

ဝကစသည ေလႀာငခငစရလ႖င ေသခငေစာနေသာ ငႀကလလ ဖစသည။ သတငးစာလပငနးက ကယဖရငဖ လပလာရေသာအခၝ ဝကစ စတပကလာသည။ သက ေခလၾတ လက

လၾတေနခသ ဖစသည။ ယခ သႛတာဝနသစမားက ေႎႀာငဖၾႛလၾနးသည။ နနကစာ စား႓ပးကတညးက လပငနးစရသည။

97

ဘယအခနမႀ ႓ပးစးမညမႀနးမသရ။ ညတငးလပရသည အလပက သအစကဆပဆး၊ ညခမးခနခၝ ေပာစရာ အလပ ကေလးမားအတၾက ကနႛလနႛ႒ကး ဖစေနသည။ အပရလညး မေဖာင။ သက တဝ႒ကး အပခငသည။

ေခၝငး႒ကးႎႀင ပတသက၍ ခၝးခးလပရန လအပလႀသည ပငပငပနးပနး အလပကလညး ရႀေသးသည။ ပႛစသတငးစာသည ပညနယတခလးတၾင သာမက တႎငငလးတၾင ပညသႛ ထငမငခကက ေခၝငးေဆာင

ေနသည စငမငဖစ၍ ေခၝငး႒ကးက သမနကာလ႖ကာ ေရး၍မရ။ စာအေမာကအမား ဖတရမႀတရသည။ သစတ မဝငစား။ အမႀနေပာရလ႖င သနားမလညေသာ အေကာငးရပမားကလညး ေခၝငး႒ကးမား ေရးရတတေသးသည။

ထႛပင ပညသႛဟစတငခနးတၾင ေဖာပရမည အယဒတာထ ေပးစာမား၊ အေကာငးပနရမည အယဒတာထ ေပးစာမားကလညး ရႀေသးသည။ အခား ေထၾလကာလ ေအာကေခသမး လငငနးကေလးမားကလညး ရႀေသး၏။

အားလး အဆငေပေနလ႖င ထသဗရနာမေပၝငးအလပမားက သႛပငရငးအလပ၏ သေဘာသဘာဝႎႀင ခၾမရ ခၾာမရ ဆကစပေနသည ကစၤမားအဖစ ဝကစ ေပာေပာ႒ကး လကခႎငေပေသး၏။ သႛေသာ ကေခခငေတာ အားလး အဆငေပေနသညမဟတ။

လပ႟းလပ႓မ ေအာကေခသမး အေသးအဖၾကေလးမားထက ပ၍ဆးသညမႀာ အခားသတငးစာမားႎႀင အလားတစၾာ သႛသတငးစာသညလညး မပတမလပ အတကအခလပမႁ၊ ဖလာကနႛလနႛ ေဝဖန ပစတငမႁမားက ခေနရခငး ဖစသည။

သတငးစာဖတသမား၏ စတတၾင သတငးစာအလပက ၎တႛသာ ဝငေရာကလပကငပၝက ယခလကရႀ လပကငေနကသမားထက အဆအရာေထာငမက သာလၾနေကာငးမၾနေအာင လပႎငလမမညဟ ထငတတက႓မ ဖစ၍ ထအထငမႀာ ႟း၍ပငေနေခ႓ပ။ ထသမားမႀာ ၎တႛ၏ အထငအမင ထငမငခကက မသပ၍ထားႎငသည အထ ႎႀမခတတသမားလညး မဟတကေပ။ ေနႛစဥသတငးစာတေစာငက ပကဆတပားမ႖ဖင ဖစေစ ေပး၍ ဝယယ ရသတငး၏ စတတၾင ထသတငးစာက ပစတငမႁကလညး ပကေပသည သတငးစာဖတသမားထမႀ မညသည ထငမငခကကမ႖ မကားရခငးသညပငလ႖င ထသတငးစာက အထးခားဆး၊ အမင မတဆးေသာ (ဝၝ) ထးထးခားခား ႒ကး ခးကႃးသမႁက ပကခငးပင ဖစေတာသညဟ အယဒတာမားက ယဆကသည။ သတငးစာဖတသသည သတငးစာတၾငပၝေသာ အယဒတာ မႀတခကႎႀင အေရးအသားက သေဘာက ႎႀစ႓ခကသည ဖစအ။ ထသသည တစတခေသာ ထငမငခက အယဒတာ၏ အခနမ အပတပငး ထငမငေရးသားခကမားႎႀင ပတသတ၍ အနညး ငယမႀကေလးကဖစေစ။ အေကာငးတစကကေလးကဖစေစ ၎တႛ၏ စတ႒ကကႎႀင မေတၾႛသညဖစအ။ ထအယဒ တာမႀာ (မငမားဖင အပကခရသကသႛ) မငအးႎႀင ဝငးေပၝကကမည ဆစာ၊ အပစတငစာမားဖင ခကခငးလကငငး ကေတၾႛရေလမညသာ ဖစသညက အသငပငေနရေပမည။

(ဤစာပဒက ေကာကႎတခကတခအဖစ ထတႎတ၍ ဂာနယေကာ ဥးခစေမာင မနမာပနခဖးပၝသည။ ထႛေကာင ဥးခစေမာင၏ ေရးဟနမအတငး ပနလညကးယ႓ပး ဤေနရာတၾင ေဖာ ပပၝသည။) (ဂာနယေကာ မမေလး၏ "သလလ" မႀ)

ဤသညမႀာ ဝကစ၏ အ႒ကကႎႀင ဓမာေသာက ဖစေနသည။ သက ေဝဖနသက သသကေလးမ႖ မကားခင။ ခးမၾမးသက ဟနးဟနး႒ကး ကားလသည။ မလတမာ ေဝဖနခကမား မႀနမႀန႒ကး ေပလာေနခငးသည သႛက စတဂေယာကဂယကဖစေစသည။

မတေဆၾမားက သႛက လမးမႀာတား႓ပး ဘာေကာင ဘယသႛ ဘယညာ ေရးရတာလဟ အေမးအမနး ခရခငးက သ မ႒ကက။

အမႀနတရားအား ခခကာကၾယရငး၊ သႛမဟတ လထမငတငမႁအတၾက အခကေကာငးယရငး ထးႎႀကတက ခကခငးက ခခရသမားက သႛက လမးမႀာေတၾႚလ႖င ေအးတေအးစက ေခၝငးဆတ႟ ဆတသၾားခငးက သမ႒ကက။

တယလဖနး တဂၾမဂၾမမည႓ပး ေဒၝသတ႒ကး ကနႛကၾက ေပာဆခရခငးက သမ႒ကက။ ပးတၾပၝ မးရထားကစၤ ေရးသားခကသည မးရထားဌာနအေပ ပႛစသတငးစာ၏ သေဘာထားမား ဖစပၝသည

ဟေသာ တတေတာငးေတာငး ေမးစာမနးစာမးကလညး သမ႒ကက။ မႀနမႀန႒ကး တနးစ၍ ဝငလာေသာ ထထ ဤဤ ကစၤမားသည ခႎငရညမရႀသ တဥးအဖႛ စတဝမးပၝးလား

ေစသည။ ဝကစသည အပငပနး မငေမာငးေကာငးေသာလညး ခႎငရညရႀသ မဟတ။ ခးကႃးမႁ ႒ကး႒ကးမားမား

စဥတကဆကတကလာမႀ ဤသႛေသာ စတဝမး ပၝးလားမႁမားက ခသာခသာ ရႀႎငမညဖစသည။ သႛေသာ ခသာခသာ ဖစေစမည အရာမားက လာပမေပ။

ဝကစ အသကရလာ႓ပ။ စတထကသနမႁ ေလာလာသည။ ေလာကႎႀင ေရလက ငၝးလက မဖစေတာ။ လထမငတငေရးသမား ဘဝ၏ ထာဝရကသလ၌ ယကညမႁ ေလာလာသည။ တကယဆလ႖င သႛအသက ၃၃ ႎႀစ ရႀ႓ပ။ သႛေမ႖ာမႀနးခကမား ပညမႀပညပၝမလား ဟ မကာမကာ ဇေဝဇဝၝ ဖစမ၏။

98

99

သႛေသာ မေရာရာမႁႎႀင မေရာငရမႁမားသည ဝကစ၏ ခနႛေခာေသာ အဂၝ႟ပ၊ မႃး႔ကေသာ ဟနပနက တစကကေလး မည းေစ။ ညးေစသညဆလ႖င ႟းတးရပတတမ႖သာ။ မစၤေဝလငႎႀင မစၤေအဗာရလ သႛအခငမငဆး မတေဆၾမားအဖႛ ဝကစသည ခၝတငးလပင ႎႀစလဘၾယရာ ေကာငးသည။

ဤရကမားတၾင မခငဖစသက ဝကစက အမယာ ခထားခငသည။ အမးမး နားခသည။ ဝကစကလညး မစၾနးရႀ၍ ကနစၾနးခငး ႓ငခငသည။ အဓက ပနာမႀာ ကငသသကထား ေ႟ၾးခယေရး ဖစသည။ သႛအသညးႎႀလးက မကႎႀာမမား။ သႛအဖႛ ေ႟ၾးစရာ ႎႀစေယာကသာ ရႀသည။ ဘာသာေရးႎႀင ဥပေဒက တေယာကသာ ေ႟ၾးခၾငပသည။ ခကလႀေပစၾ။

ေဖေဖာဝၝရလ ေနာကပငး ေလထနေနေသာ ညတညတၾင ဝကစသည မစၤေအဗာရ၏ အမေရႀႚမႀဖတကာ မစၤေဝလငအမသႛ ေရာကသၾားသည။ ေဂဟာဥပေဒကမး ကစၤက မေရမရာ ဖစေနသည။ ေကာမတတၾင ၆ မစႎႀင ညေန၍ လၿတေတာထသႛ ေရာကလာသည။ လၿတေတာတၾငလညး အငအားခနခၾငညာ ညေနသည။

ရႀာလႎႀင ဝကစတႛ ထကစၤႎႀင စကားပလငခကသည။ ႓ပးမႀ ရႀာလက ဤကစၤတၾင ပႛစသတငးစာ၏ အေလး ထားမႁအတၾက သႛက ေထာပနာပသည။ ဥပေဒကမး မခ မကပႎငမညဟ တထစခယကညေကာငး ဝကစက ေပာသည။

"အတကအခ အငအားေတၾက ႓ငမခကသား ေကာငးေနလႛ ေကာကစရာေတာ ေကာငးတယ" ရႀာလက ဝနခသည။

"႓ငမေနတာကလ သတႛ အေသကငထားတ ဒ႓ခးခေခ႗တာေရး ဆတာက သေဘာမ႟းဘးဆတာ သတႛ သေနတာပ။ မစၤတာဒနးလ ဖနး႒ကး မမဆၾယရဘး ဆေတာ မယေတာဘး။ အတကအခေတၾက ေခရာလကခ ေနတယ"

"ဒကစၤရႚ ဇစမစက ဒ ေဒလာတသနးက သတႛ လပငနးအတၾက လခငေနလႛ ဖစမႀာေပၝ" ဝကစက ထငမငခက ေပးသည။

"ဒေလာက ကယကးကညကတာ မသတစရာ ေကာငးလကတာရႀင။ သတႛ တကယစၾနႛလပမယလႛေရာ ရႀငထငသလားဟင"

"႟း႟းေပာရရင ကေနာေတာ မသဘး။ ဒကစၤ ကၾက အကနလၿထားတာ။ ကေနာက သႛလ အကၾကေစ ေအာင ေလလာထားတာ မဟတဘး"

ရႀာလက ဝကစ၏ ေလသက မရပစားမေလာကေအာင ဤကစၤတၾငခညး အာ႟ကပထားသည မဟတ၍ "အ သတႛ မလပရပၝဘးရႀင" ဟ ေပာ႓ပး စကားက ခကခငးေပာငးကာ "ရႀင ဂာမနကပၾ သၾားဥးမယမႛလား" ဟ ေမးသည။

"အလပက တေမႀာငဖစမေနရင သၾားမႀာေပၝ" "မတေမႀာငေအာင လပေပၝရႀင။ ဒႎႀစ ဒၝေနာကဆးပၝပၾပဟာ" "ဂာမနဆလႛ" ဝကစက ႟တတရက ေအာေပာသည။ "ေရႀႚႎႀစအတၾက ကေနာ စာရငးလပေနတယ။

ခငဗား ကေနာနႛ ဘယႎႀစခၝ လကမႀာလ" "ေခာကခၝ" "ဒၝဖင ဒေနႛည စာခပဗာ" "ဟငအငး ေမေမဆလမမယ။ တခၝပ စာခပ ခပထားမယ" ရႀာလ၏ ဧည၀တေကမႁ အယအဆမႀာ ဧညသညဆတာ သႛစတထ ရႀသမ႖ ေပာခငရာရာ ေပာႎငသည

ဟ၍ ဖစ၏။ ဝကစသည ည ၁၁ နာရ ၁၅ မနစအထ ထငရာမက စကားေကာငးေနသည။ ထအခနတၾင အေပ ထပမႀာ ရႀာလ၏ မခငဖစသက မးညပ႒ကးက ကမးေပသႛ သသသာသာ လၿတခလကသည။

ဝကစသည ကယေရာင႟ၿနးေသာ ညထသႛ ထၾကလကသည။ သႛႎႀလးသားသည ယခမႀပင တကယခစဖက သကလာက ေတၾႚရႀာေလ႓ပ။

(၂၄)

ေနာကတေနႛည ၉ နာရ မနစ ၂၀ ခနႛတၾင ရႀာလေဝလငအမသႛ ကၾေရာကလာသည။ ရႀာလေဝလငက တအတသ ဖစေနသည။ လၾနခသည ၉ လအတၾငး အမလညလာရန အတနတန ဖတေခ

ခသည။ ကၾက လးဝ အေရးမထားခ။ ရယနယန စစေရးပပၾေနႛ ေနာကပငးတၾင သႎႀင ရႀာလ ေလး႒ကမသာ ေတၾႚခ ရသည။ သႎႀင ရႀာလ စတငသက႗မးခသည ႎႀစႎႀစခၾ ကာလအတၾငး ေပၝငးသငးဆကဆေရး ေလာကဝတသေဘာဖင ကၾ လာေရာကလညပတခငးသည ယခ ပထမဆးအ႒ကမ ဖစသည။

ဧညခနးေဆာငတၾင လငယႎႀစဥး ေရာကႎႀငေနသည။ တဥးမႀာ ဘဗာေလဘတ ဖစ၏။ တခားတဥးမႀာ မစၤတာမလာ ဆသဖစသည။ မစၤတာမလာသည ဤ႓မႚသႛ မကာမကမႀ ေရာကလာသဖစသည။ မစၤေဝလငႎႀင တေယာကေယာကက တေနရာရာတၾင မတဆကေပး၍ မကမႀနးတနးမ႟မ႖သာ ဖစေသာလညး မဖတမေခဘ အလညေရာကလာသည။ ရႀာလအဖႛ ကယအမေပတၾင ကယဧညသညက ေမာကေမာကမာမာ ဆကဆရန မဖစႎင။ သႛေသာ ဧညဝတပႃငႀာ ဆကဆသညဟလညး မဆသာ။ မစၤတာမလာကသာ ပႃပႃငႀာငႀာ ရႀေနသည။

ဘဗာေလဘတကမ သႛက မင႟ႎႀင မကစစပၝးေမၾး စးေနသည။ ရႀာလထသႛ အေရာကအေပၝက ရႀသငသမး မဟတဟ သ ယဆသည။ ထႛေကာင မစၤတာမလာက ကယအမ ကယယာစတေပၝကေအာင ဘတက ကာဆး ကာဆး လပေနေလသည။

ဘတသည ပကပနးက ညစာဝတစက ဝတဆငထားသည။ မစၤတာမလာလညး အလားတ ဖစသည။ ကၾကမ သခႇငးကနး တတားကေလးေပ၌ ရႀာလႎႀင ေတၾႚစဥက ဝတခသည ထသၾားလာသၾား ဝတစပာကသာ ၀တထား သည။ ရႀာလႎႀင ေတၾႚစဥတနးကေလာက သစလၾငေတာကေပာငခငး မရႀေတာ။ သအ႓မမပတ မငေတၾႚေနရသည ခားလဂၝဒငနယာဝကစ၏ ေကာေမာမႁသည သႛကယအေပတၾင ထငဟပမႁ မရႀမဟတ။ မစၤတာမလာထက သက သသသာသာ အေနအထင ညကေညာသည။ သႛတၾင အဖးတနေသာ ပငဆငမႁတခ ရႀေသးသည။ မစၤတာမလာတၾင မရႀေသာ လ႒ကးလေကာငး ဥပဓ႟ပရႀ ခငး ဖစသည။

စကားဝငး မပကရန သႛတၾင တာဝနရႀေကာငး ကၾ သပရသည။ ကလားထငေပတၾင ထငကာ ဘတ၏ စကားက နားေထာငေနသည။ သႛေသာ စကားဝငးထသႛ သကယတင ဝငမပၝ။

မစၤတာမလာသည မဟာဆခငသ၊ အထကတနး တကလႀမးခငသ လစားမးဖစသည။ ကယဒးကယခ႗န သမားလညး ဖစသည။ အႎသခမ ပညာသည သႛအဖႛ ဒကၡေပးေသာ စၾမကမႁတရပ ဖစသည။ စာအပစာေပက သ မတႎးသည။ သႛေသာ ႎႀႚစပမႁ နညးပၝး၍ မကာခဏ စာကးမႀားသည။ ရႀာလခမာ မရယမေအာင မနညးေအာင ေနရသည။ ဘတအဖႛကား အခကေကာငးေပ၍ ေပာစရာ႒ကး ဖစေနေလသည။

မစၤတာမလာသည သႛအမႀားေပသၾားတငး မကႎႀာ အတခလ နနသၾားသည။ သႛေသာ အမႀတသညးေခ မရႀ။ သတႛစကားဝငးသည စတဝငစားစရာမားဖင ပ၍ ႓မငလာသည။ သမတ၏ သဝဏလၿာမားမႀ ေရာမႎငင

ကဆးရခငး အေကာငးရငးမားသႛ လညးေကာငး၊ ပငသစ ေတာလႀနေရးသႛ လညးေကာငး၊ အမးသမး မေပးခၾငသႛ လညးေကာငး ေရာကတတရာရာ စကားဥး လႀညကနသည။

ဘတသည မစၤတာမလာက သႎႀငတနရာ ေနရာ၌ထားရနပင ေမကာ သႛစကားေကာထ ေမာပၝေနသည။ ကၾက အမးသမးဘဝ ေတာလႀနေရး အေကာငးရပက ငၝးမနစတတ မရပမနား ေပာသည။ မစၤတာမလာပင

ပၝးစပအေဟာငးသားႎႀင ႓ငမနားေထာငေနရသည။ "သႛနာမယက ဘယသ" မလာက ရႀာလက ေလသဖင ေမးသည။ ရႀာလက ေပာပသည။ "မကႎႀာ အေတာကညတလ။ ကေနာ မကႎႀာေတၾ အေတာေလလာဖးတယ။ သႛမကႎႀာမး တခၝမႀ မေတၾႚဖး

ဘး။ လးဝ မေတၾႛဖးတ ကနအငတခ ရႀတယ" "ဘာကနအငလ" "နာမညတပရတာေတာ ခကသား။ ဒၝေပမ တသမတတညး ႟းသားေဖာငစမးမႁလႛ ေခရမယထငတယ" မစၤတာမလာသည ည ၁၀ နာရခၾအထ ထငေန႓ပးမႀ ပနေဖာရသည။ သပနသညႎႀင ဘတလညး ထလက

သည။ "ေအာ၊ ဘဗာေလရယ။ မပနပၝနႛဥးရႀင။ ရႀငနႛက စကားမေပာလကရေသးဘး" ဘတက "တာဝန ရႀေသးတယေလ။ မစၤတာမလာနႛ အတ ပနရဥးမယ" "မပနပၝနႛဥးေလ။ ဒမႀာလ ရႀငေခၝငးေနာကရ႓ပး႓ပပ"

100

101

"မေဖာေ႟ၾသငဘ ေဖာေ႟ၾေနတာကးဗ။ သ အဟတ႒ကး ထငမသၾားေအာငလပဖႛ တာဝနရႀေသးတယ။ ဒၝေကာင အတပနရမႀာ။ မစၤတာကၾ နကဖနကရင ကနသည႒ကးမား ကလပမႀာ ကေနာနႛ ေနႛလယစာ စားလႀႛဗာ။ ကကသလစႎငငေတၾ ဘာေကာင ယယၾငးရတယ ဆတအေကာငး ခငဗားနႛ စကားဆကခငေသးတယ"

ကၾက လာခပၝမညဟ ေပာ၍ ဘတက မစၤတာမလာက အမႀလကရန ဖတပမးတက ထၾကသၾားသည။ ရႀာလ ေရႀႚ၌ ပညာရႀ လကေထာက အယဒတာ႒ကးႎႀင ဆကေပာေနလ႖င အေခမလႀမညအေရးက ေတၾးမ၍ ပနသၾားခငး လညး ဖစႎငေပသည။

"ရႀငေနရစခတာ ကမ ဝမးသာပၝတယ" ရႀာလက ေပာ၍ ကၾ ပနထငလကသည။ "ရႀင ပထမဆး အ႒ကမ အလယလာတနး စကားတခၾနးမႀ မေပာလကရဘး ဆတာမး မဖစခငဘးရႀင"

"ပထမဆးအ႒ကမ အလယလာတာ မဟတပၝဘးဗာ။ ခငဗား မႀတမေကာငးပၝရႚ" "ရႀငသေဘာနႛ ရႀင လာလယတာက ေပာတာပၝရႀင" ကၾသည တခနးလးက မကလး ေဝႀႛရမး ကညေနသည။ "ခငဗားနႛ စကားမေပာမခငး ကေနာပနဖႛ စတကးမရႀပၝဘး" ခဏ႓ငမသၾားသည။ ရႀာလက ထ႓ငမမႁက ဖကရနလသညဟ ေတၾးမသည။ ထႛပင ကၾ ဘာေပာမညက

ေတၾးမရႎငေအာင ရႀသဖင လ႖ာဥးလႀညရာ စကားက ေပာလကသည။ "ေအာ၊ ဒၝထက ကမက ေပာပပၝဥး။ ပၝဂရယ90 ႒ကးေကာ ေနထငေကာငးရႚလား" "ပၝဂရယ ဆတာ ကေနာ မကားဖးပၝဘး" "ေအာ၊ ခၾငလၿတပၝရႀင။ ပၝေမာကၡ႒ကး နကလဗးယပက ကၾယရာမႀာ ကမတႛ ေပးထားတ နာမညပၝ" "ေဒၝငေဒၝငမည မာပၝရႚဗာ" ဤအေကာငးက သမကားခင။ ပၾငလငးေသာ သႛမကႎႀာက မဖးဖႎင။ လ႖ႚဝႀကခကမႀနသမ႖က သ စကဆပ

သည။ ဤမနးကေလး မသေစခငေသာ ဤလ႖ႚဝႀကခကသည သႛအဖႛ အထးသဖင မႎႀစ႓မႚစရာဖစသည။ သသည စတဂဏႀာ မ႓ငမစၾာ ထရပလကသည။ မးလငးဖ စငေပမႀ နာရက မင၍ "ေအာ ဒေလာကေတာင ညဥနကေနမႀနး မသဘး။ ကေနာ ပနမႀပ" "ေနပၝဥး၊ ရႀင ကမဆ အလယလာတာ စ႟ရႀေးသတာပရႀင။ ေစာေစာက ဘဗာေလဘတနႛခညး ရႀင စကား

ေပာေနတာပဟာ" "ကေနာ ဒည ဒက ဘာအတၾက လာတယ ထငသလ" ကၾက ေမးသည။ ရႀာလက ကလားထငမႀ လႀမး၍ ပးပသည။ "ကမက ေတၾႛရေအာင လာတယ ထငတာပ" "အ ဒၝေတာ ဟတတာေပၝ။ ဒၝေပမ …" "ဒၝဖင မႎႀစတနးက ရယနယနေနႛ ပၝတအတၾက အပနအလႀန လယတာ ဖစမႀာေပၝရႀင" "မဟတပၝဘး။ လးဝက မဟတဘး။ ဒၝေပမ အဒေနႛကတညးက ကေနာ စတထမႀာ ခငဗားကပ အမား႒ကး

ေတၾးေနမတယ" ကၾသည ေပာ႟းေပာစဥ အသဖင ေပာလကေသာလညး သႛကယမကယဟနတၾင ကတနကယင စတလႁပ

ရႀားမႁ လၿမးေနသည။ ကၾသည အခနးထသႛ ေလ႖ာကသၾား႓ပးမႀ ခကခငး ေနရာတၾင ပနထငသည။ "ေအာ၊ ကမက ေတၾးေနမတယ ဟတလား" "ခငဗား မႀတမမႀာေပၝ။ အဒေနႛက ကေနာေပာတ စကားေလ။ ကေနာကပ ခငဗားထက သာသလား။ ခငဗား

ကပ ကေနာထက သာသလား မသဘးဆတာ" "သပ မႀတမတာေပၝ" "ခငဗားက သာပၝတယဆတာ ေပာခငလႛ ဒေနႛည လာခတာပၝ" ကၾသည အတထရႀ ခတမားထမႀ တေခာငးက ထတယ႓ပး သႛလကကသ မငေသထးသလ ထးေပၝကေနရငး

ရႀာလႎႀင မကလးခငး ဆမသည။

90 ပၝဂရယ။ ။ ကမာေကာ ပငသစ စာေရးဆရာ႒ကး ေဘာလဇက ေရးသားသည ဝတၪအမညႎႀင ထဝတၪမႀ အဓက ဇာတေဆာင၏ အမည။ သတပၝးအေရးက ဘတဘတသား နားမလည မငကၾကဘ ကယသမးမားအတၾကသာ ခစခစကပကပ ေငၾစေဆာငးသည အဖးအ႒ကး တဥး၏ အေကာငးက ဇာတလမးဖၾႚထားသည ဝတၪဖစသည။

"ကေနာ ေပာေနတာ ကားရႚလား" "ရႀင ဘာဆလတယ ဆတာလ ေပာပၝဥး" "မသဘးလား" "တကယမသပၝဘးရႀင။ အဒတနးက ကမ ေပာတာက ရႀင အယဒတာ ဖစလာတကစၤက ေပာတာ" "ကေနာက ဘဝသေဘာတရားက ေပာတာ။ ခငဗား ေပာသလပၝပ။ အဒႎႀစခ အတတပၝပ" ခတမားက အတထသႛ ပနထညလကသည။ စတ႓ငမသၾား႓ပ ဖစ၍ ဆကေပာသည။ "ကေနာဘဝ သေဘာတရားက အပညအဝ ကးေကာငးမ႖တတယ။ ခငဗားရႚ ဘဝ သေဘာတရားထက

အမား႒ကးပ႓ပး ကးေကာငးမ႖တတယ။ ဆငခငတတရား မကစနႛ ကညရင ေခာကပစကငးတယ။ ကေနာ ဘဝ သေဘာတရားက ဘာလ။ အဒတနးက ကေနာ ပတဝနးကငမႀာ ေတၾႚခတ၊ အခလ ေတၾႚေနတ အပငးထတာ၊ ရည႟ၾယခက မရႀတာ၊ စတအလလကတာေတၾကေန ႟နးထၾကတ ဘဝသေဘာတရားပ။ ကေနာမႀာ အေရး႒ကးတ အလပရႀတယ။ ဘာအခကအခေတၾရႀရႀ ဖစေအာင လပရမယလႛ ထငခတယ။ အခလ ထငတာပၝပ။ ဒၝေပမ အဒ အလပက တသကတာလပငနးလ ဖစပနတယ။ အေတာအသငလ အရႀနရေနပနဆေတာ ေစာေစာ႓ပးစး႟ သက သကနႛေတာ ကေနာအဖႛ အလၾနအက႗ တနဖး႒ကး႒ကး ေပးစရာ မလေတာဘး။ ဒၝနႛ အသဉာဏကလၾရင အားလးက စၾနႛလကတယ။ ဒၝေပမ ေနႛစဥဘဝအတၾက အသဉာဏက ပနရႀာေတၾႚတ ေနရာမႀာေတာ ခငဗား ရႀေပလႛပ"

"မဟတပၝဘး၊ မဟတပၝဘးရႀင" ရႀာလက စကးဖတေပာသည။ "ကမ ဘာမႀ လပေပးခတာ မဟတဘး။ ရႀင ဖာသာရႀင လပတာ။ ပထမဆး တၾနးအားကေတာ ဖဖဆက လာတာပၝေလ"

ကၾက ေလးေလးေဆးေဆး ေပာသည။ "ဖဖ ဆတာကလ ခငဗား အငယစားေလးပၝပ" "တခားစပၝရႀင" ရႀာလသည ေမးက လကေထာကကာထငေနသည။ သတႛ ႎႀစေယာကစလး၏ စတအာ႟တၾင ဖဖကေလးက

မငေယာငေနကသည။ "ကေနာ ေပာသလပ ဆငခငတတရားေတာအတၾက အားလးက ကေနာ စၾနႛလၿတလကတယ။ ခငဗားက

ကေနာက ငၝဘႛသမား အတၨဝၝဒလႛ ထငခတယ။ ေပာလ ေပာခတယ။ ကေနာ အသငးအဝငး အဖႛေတာ ခငဗား ထငတအတငး အရငကလ ဟတခတယ။ အခလ ဟတေသးတယ။ ဒေတာ ကေနာ ငယငယကတညးက ရညမႀနး ခတဘဝ၊ ကေနာဇာတာ ပၝလာတ ဘဝက လေတၾက အလပအေက႗းပတ ဘဝပၝလႛ ဆရင ခငဗား အသမႀာပ။ လသားေတၾက အလပအေက႗းပတယ ဆတ စကားလးက ကေနာက ကမာႛအတငးအတာနႛ အကယပနႛဆး အဓပၯာယ ဖၾငတယ။ ဒၝေကာင အလပအေက႗းပမႁမႀာ ပဂၢလတဥးခငး ကစၤေတၾက ကေနာ ဖယထတထားခတယ။ ပညဝတ လႛဘဝ ဆတာက ဆငခငတတရားနႛ လသားအခငးခငး စတဓာတေစတနာလႛ ဆခငဆေပၝေလ။ အဒၝေတၾ ေပၝငးစပရာကေန ေဖာထတႎငတယ။ အဒအမႀနတရားက လေတၾ အားလးမႀာ ခကည႓ပး ကေနာ သေဘာေပၝက ပၝတယ။ ဒၝေပမ လပဂၢလ တဥးတေယာကခငးနႛ ဟပ႓ပးေတာ သေဘာမေပၝကမခဘး။ လတဥးခငး ဘဝဟာလ အဒ အမႀနတရားက အဓပၯာယ ပရႀေစႎငတယ ဆတာ ကေနာ ဝနခပၝတယ။ အနာဂတအတၾက မဟတဘ မကေမႀာက ကာလအတၾက အလပအေက႗းပတာ။ လသားတမးလးအတၾက မဟတဘ ကအေကာငးမလႀတ လတေယာကအ တၾက အလပအေက႗းပတာဟာလ အဒအမႀနတရားက ေလးနကေစႎငတယဆတာ ကေနာ ဝနခပၝတယ။ ကေနာ ေပာေနတာ သေဘာေပၝကပၝတယေနာ"

ရႀာလက သေဘာေပၝကေကာငး ေပာသည။ "ဒေလာကဆရင ကေနာ အေပမႀာ ရႀတ ခငဗားရႚ ေကးဇး အတငးအတာက သေရာေပၝ" "မဟတပၝဘးရႀင၊ မဟတပၝဘး။ ကမ ရႀငအတၾက တခခ လပေပးဖးတယဆရင ဝမးလညး သာပၝတယ။

ဂဏလညး ယပၝတယ။ ရႀငေပာသလေတာ မဟတပၝဘးေလ။ ဒၝမးဆတာက လေတၾမႀာ ကယဖာသာကယဖစတာ။ အကအညက ကယကယထက လာတာရႀင" ရႀာလက လႁကလႀစၾာ ေပာသည။

"ဒလ မေပာပၝနႛေလ။ ခငဗား ေပာေနပက ကေနာဖာသာ ေပာငးလလာသလလ ဖစေနတယ။ မေပာငးလ ပၝဘး။ ကေနာက နဂအတငးပ။ ကေနာ ဝနခေနတာက တက႟ကထတလပမႁ စၾမးအားမရႀတ တခႚကစၤေတၾအတၾက အခနသးတာ အကးရႀႎငတယ ဆတာပၝပ။ အဒအမငက ကေနာ ယလာေအာင ခငဗား ေပာခတယ။ ခငဗား ေပာခ တာ တခႚက ကေနာ ေခၝငးထမႀာ ဒေနႛအထ စၾေနတနးပ။ ဒၝေပမ ကေနာေလာကက အတၨေလာကပ ဖစေနေသး တယ။ ဘဝနႛ လးဝ ကငးကၾာမေနေအာင အေပာငးအလေတၾ လပထားတယ ဆတာေတာ ခငဗားက ေပာပသင တယလႛ ေတၾးမတယ"

"ရႀငေပာပေဖာရတာ ဝမးသာပၝတယ။ ကမကေတာ ပေဝသဏကတညးက သေနတာပၝ"

102

"တနညးေပာရရင ကေနာက ခငဗားေပာတ စကားေတၾက လအမားစအဖႛ သတႛအေမေတၾက ေပာတ စကားမးပ"

ရႀာလက စကားမဟႎင။ "ကေနာ ဒလေပာတာ ခငဗား သေဘာကခငမႀ ကမယ" "အ သပသေဘာကပၝတယရႀင" "ဒၝေပမ လတေယာကက သႛအေမ၊ ဒၝမႀမဟတ သႛႎႀမအေပ သေဘာထားသလ ခငဗားအေပ ကေနာ

သေဘာမထားဘး။ ပ႓ပး ထးထးခားခား သေဘာထားတယ။ ကေနာစတထ ကေနာအေတၾးမႀာ ထးခားတ ေနရာက ခငဗား ယထား႓ပဆတာ ကေနာ သေဘာေပၝကလာတယ။ ဒၝပၝပ။ မဂလာညပၝ"

ရႀာလက ေမာကည႓ပး "အ၊ သၾားေတာမႀာလားရႀင" "ဟတက၊ ကေနာ ဒကလာ႓ပး ေပာခငတာေတၾ အကန ေပာ႓ပး႓ပပ။ ေနေစခငေသးလႛလား" "ရႀင မေနခငဘနႛေတာ မေနပၝနႛေလ" "ဒၝဖင မသၾားခင တခခေပာဥးမယ" ကၾသည ရႀာလေရႀႚတၾင ရပသည။ မကေမႀာငကႚထားသည။ "ေရႀႚႎႀစကရင လကေတၾႛ လမႁေရးလပငနးတခ စမးသပမလႛ ကထားတယ။ အလပလပေနရတ ခေလးေတၾ

အတၾက အခလၾတ ညေကာငးဖၾငမယ။ ခငဗားရႚ ထငမငခကေပးပၝဥး" ရႀာလသည သႛေမးခၾနးေကာင အအားသငသၾား႓ပးမႀ အလၾနေကာငးေကာငး ထငမငခကေပးသည။ ကၾက ဆကေပာ၏။ "စကမႁပညာက အေခခမယ။ လကေဝႀႛတႛ၊ ကာယပညာတႛလသငမယ။ ဘတကလငကာက သငေပးမယ။

ဒၝထက ဘတကလငကာက ခငဗားသထားဖႛ ေကာငးတယ။ သက လပသားပညသေတၾအတၾက ဘာလပေပးရမယ ဆတာ ထပတနး စတကးစတသနးေတၾ ရႀတယ။ စကမႁပညာနႛ ကာယပညာေတၾက ဆၾေဆာင႟သကသကပၝပ။ အဓက ဘာသာေတၾကေတာ အသစပ။ ဘယေကာငးေတၾကမႀ သငဖႛ မ႒ကးစားတ ပညာမးက သငေပးမယ။ ေခၝငးထ စၾသၾားေအာင ႟ကသၾငးေပးမယ"

"ဘာပညာလ" "အခပကေတာ လတဥးစရႚ တာဝန သေဘာတရားဆပၝေတာ" ရႀာလက သႚစကားလးက သေယာငလက႓ပး ေရ႟ၾတသည။ "ကေလးေတၾက သတႛဟာ တသးပဂၢလေတၾ၊ တဥးခငးေတၾ မဟတဘး။ ပရမးပတာ စကဝႉာရႚ အဆက

အစပမရႀတ အႎမႃကေလးေတၾ မဟတဘးဆတာ ကေနာ သငေပးခငတယ။ သတႛဟာ နယာမ ဥပေဒသေတၾနႛအည ေနထငကတယ။ သတႛတဥးစဟာ ကမာဥးကေန႓ပး ကမာတညသေ႟ၾႚ ရႀေနမယ ဖစစဥတရား႒ကးထက အဆက အထးကေလးေတၾ ဖစတယဆတာ သငေပးမယ။ ဘယ႒ကးဖစဖစ အားအေပာဆး အဆကအထးကေလးတခ ခငသေလာကပ ခငတယ။ အဒအဆကအထးကေလးေတၾဟာ သတႛတေတၾပဆတ အသက ေခၝငးထ ႟ကသၾငး ေပးရမယ။ လတဥးခငးစ တာဝနသမႁက မႀနကနတ လမးေကာငးေပမႀာ ဥးတညေပးႎငရင လမႁေရး အငအားအဖစ ဘယေလာက ႒ကးမားလာႎငတယဆတာ ခငဗားလ အသပ။ ကေလးတေယာကက သႛဘဝဟာ သႚကယေရး ကယတာကစၤပလႛ ထငရင စးပၾားေရးအရဖစဖစ၊ လမႁေရးအရဖစဖစ၊ ကယကငတရားအရဖစဖစ၊ အဆးဘကက ကယ ဆးပနငးသလ စၾနႛ႓ပး ေခဥးလႀညခငမႀာပ။ ဒၝေပမ သ အဒလလပတာဟာ ပမ႒ကးကယ မင မတတ လမႁေရး ဖစစဥ႒ကးတရပလးက ပကေစမယဆတာသရင ေခလႀမးတႛသၾားမႀာပ။ ကေနာ အစအစဥက ေအာကတနးအကဆး ကေလးပဖစ ဖစ လႛအဖၾႚအစညးရႛ အေရး႒ကးမႁက ထနးသမးေစာငေရႀာကထားရတယ ဆတအသ ဝငေအာငလပ႓ပး သတႛရႚ လမႁေရးပညဝမႁက မငတငေပးဖႛပ"

"ကမ နားလညပၝတယရႀင။ ကေလးေတၾနႛ လမႁေရးသပၯပညာ စမးသပတာမဟတဘး။ ကေလးေတၾက လမႁေရး သပၯပညာ သငေပးတာပ။ ဘယေလာက ေကာငးလကသလ"

"ခငဗား ကေလးေတၾရေအာင စညး႟းေပးမလား" ကၾက သႛက လပေဖာေဆာငဖကအဖစ လကခခငးသည သႛက အမၾနမတဆး သဒၭတငလကခငးပင

ဖစသညဟ ရႀာလခစားမသည။ "ကမ တတႎငမယထငပၝတယရႀင။ ကမတႛ ဌာနက အဆကအသၾယေတၾ အမား႒ကး ရႀသားပ။ မစၤတာ

ဒနးလညး မဟာမတတေယာက တးေတာမႀာေပၝ။ ရႀင သပလကေလာ ညာတာတာပ မစၤတာကၾရယ"

103

"မဟတေသးပၝဘး။ ကေနာက တမးမထငဖႛ ေတာငးပနပၝတယ။ ဒေကာငးက ကေနာလပငနးရႚ အဖက အစပအဖစနႛ လပမႀာပၝ။ ဓာတခၾခနး သေဘာပၝပ။ ငၝးႎႀစေလာကကာရင ကေနာရႚ စမးသပခကက ပနဆနးစစ႓ပး ေကာကခက ဆၾႎငမယလႛ မႀနးတယ"

"ဘာပဖစ ဖစေလရႀင။ ဒငၝးႎႀစအတၾငးမႀာ ဆငးေတာငဆငးရကေလးတခႚ၊ ကအေကာငးမလႀတ ကေလး တခႚကေတာ အမား႒ကး ေကာငးကးပႎငမႀာေပၝရႀင"

"ဒၝေပမ …" "မစၤတာကၾ၊ ရႀင ေနရာတကာမႀာ ႟းေဖာင႓ပး ဒကစၤကမႀ ဘာေကာင မ႟းေဖာငခငရတာလ။ ဒ႓မႚေတာရႚ

ဘဝက တဖကတလမး ကညခငလႛ ဒေကာငးက ရႀငစတကးတယဆတာ ဘာဖစလႛ ဝနမခခငရတာလဟင" "ဟတမႀ မဟတဘ။ လမႁေရး သပၯပညာရႀငဆတာ လႛအဖၾႛအစညးရႚ ငၝေတၾႛ ဗဟသတရႀရမယလႛ ခငဗားပ

ေပာတာ မဟတလား" ရႀာလသည ကၾက ေမာကည႓ပး ပနးကေလးလ တဖညးဖညး ပၾငလာေသာ အပးကေလးဖင ပးေနသည။

ကၾက မကလၿာခထားသည။ "ခငဗား ေကနပေအာင ကေနာ က႟ၾယခကေတၾက အ႓မဆနးစစမေနႎငဘးဗာ။ အေရး႒ကးတာက

ေကာငးစဖၾငဖႛပ။ ခငဗား အာ႟စကေပးစမးပၝ။ ခငဗား အေတၾႚအကက ကေနာလပငနးအတၾက အေထာကအပ ဖစမႀာပၝ"

"စတခပၝရႀင။ မစၤတာဒနးနႛလညး ေဆၾးေႎၾးမယ။ ရႀငမကနႛကၾကဘး မဟတလား။ သက" "႒ကကသလသာလပပၝ။ ကနႛကၾကစရာ မရႀပၝဘး။ က၊ မဂလာညပၝ" ရႀာလက မတတပရပ႓ပး လကဆနႛကမးလကသည။ ကၾသည လကဆၾ ႎႁတဆကရငး မကႎႀာ အမအရာ

ေပာငးသၾားသည။ "ခငဗားဆက အကည အကဉာဏ လာေတာငးတအကင ကေနာမႀာ စၾေန႓ပလႛ ခငဗားကေတာ ထငမႀာပ" "ဘာဖစလႛ မလာရမႀာလရႀင။ ကမမႀာလ သစရာမႀတစရာ ပညာ တးပၝတယ" "ခငဗားေစတနာက ဒလ လၾယလၾယနႛ ေဘးခတလႛ ဘယရမလ" "ထးထးခားခား ေစတနာထားတာ မဟတပၝဘးရႀင" "ထားပၝတယ။ ကေနာ သပၝတယ။ ထားပၝတယ" ကၾက ေလးေလးပငပင႒ကး ေပာေန၍ ရႀာလက သစတသကသာရာရရန အပးကေလးဖင ေဖသမရေသး

သည။ "ရႀင ဒလ စၾစၾ႓မ႓မ ထငေနရင မကာခင ကမက ပနလာေတၾႛဥးမယလႛ ယဆတယ ဆပၝေတာ" "ဟတက။ ကေနာ မကာခင လာေတၾႛဥးမယ။ ကေနာ ေကာငးကစၤ စစလငလင ေပာပခငေသးတယ" ကၾသည ရႀာလက ေငးစကကညေနသည။ ရႀာလက မေနတတ မထငတတ ဖစလာ၍ ရယလက႓ပး "ကမ ေမာလငေနတာက ကစၤတခခက သတသတမႀတမႀတ ေပာဖႛမဟတဘ ကမနႛ စကားေပာဖႛ

သကသက အတၾကပ ရႀငလာလညလမမယ ဆတာပၝရႀင" "ဒၝေတာ ကေနာ မေပာႎငဘး။ မဂလာညပၝ" ကၾသည ရႀာလႎႀင လကဆၾ ႎႁတဆကပနသည။ ဤအ႒ကမတၾင သႛလကက မး႒ကးထ႓ပး တကယလး

တနကန ဖစသၾားသလ ခစားလကရသည။ သႛလကသည ထနကင မနးေမာသၾား႟မက မနးေမာရာမႀ ေယာငယမး၍ ေတးတေကာေကာ ေအာေနသကသႛပင ထငမႀတရေလ၏။

"လာလညတာ ဝမးသာပၝတယရႀင" ရႀာလက ေပာသည။ သႛစတ ကေသာငးကနငး ဖစေနသညက ကၾ ဖးဖႎငစၾမး မရႀ။ တခၝးဝ ေရာကမႀ ပနလႀညကည႓ပး "ကေလးေတၾ အကးရႀေကာငး ရႀမယဆတာ မေတၾးမဘးလႛလ ကေနာ မေပာေတာပၝဘ။ ေနာကတခၝ

လာလညရင သတသတမႀတမႀတ ကစၤတခခအတၾကပ ေဆၾးေႎၾးမယလႛလ ကေနာ မေပာေတာပၝဘး။ ေပာရတာ တခကေတာ ေနာကတခၝ လာလညရင ခဏတဖတဖစဖစ ခငဗားနႛ စကားေပာ႟သကသကပ ေပာခငတယ ဆတာပ"

ရႀာလသည အမေပထပသႛ တကသၾား႓ပး မႀနေရႀႚတၾင ထငကာ သႛကယသ အကာ႒ကး စကကညေနသည။ ကၾက သႛက သပလႀတယလႛ ထငေသးရႚလား ဟေသာ စကားထာကေလးက အေဖရႀာရန အခညးႎႀး ႒ကးစားေနမ၏။

104

(၂၅)

မၾနးလၾ တနာရခနႛတၾင တယလဖနး သမညသည။ တေယာကတညး အလပလပေနေသာ ကၾက တယလဖနးက ေကာကကငသည။ တဖကမႀ စကားေပာေနသမႀာ ကယဆယေစာငေရႀာကေရးဌာန အတၾငးေရးမႀႃး ဘနးေတာ႒ကး မစၤတာဒနး။

မစၤတာဒနးက ေစာငေရႀာကေရးေဂဟာ ဥပေဒကမးက နကဖန လၿတေတာတၾင တငသၾငးမညဟ သကား ရေကာငး၊ ဗေလာငးဗလ ႎငငေရးသမားမားက ႓ခးခေခ႗တာေရး စတဓာတလမက စၾကငေနေသာလညး ပႛစ သတငးစာက ေကာကဒးတနေနကေကာငး၊ ထႛေကာင နက ဖနထတ သတငးစာတၾင မစၤတာကၾက အလထး ေပးေစလေကာငး ေပာသည။

"ကေနာတႛဘကက ဒေနႛအထ အေခအေန ခငေနတာ ခငဗားတႛရႚ အေရးအသားေတၾေကာငပၝပ မစၤတာ ကၾ။ ဒတခ တၾနးတငေပးလကရင ကေနာတႛ လၾတလၾတက႗တက႗တ ပနးဝငႎငေတာမႀာပၝ"

ကၾက သတတစၾမးသမ႖ လပပၝမညဟ ကတေပးသည။ မစၤတာဒနးသည ကၾက ဆယေကၾႚတေကၾႚပငဖစေစ၊ သႛက ဟကဟကပကပက ေပာေစလသည ဆႎၬ ေပမရငး တယလဖနးက ခလကသည။ သႛေသာ ကၾ၏ ကေလာင စၾမးက သစးစဥးမ႖ သသယမရႀ။ ထႛေကာင ေဂဟာအေရး တကပၾရႀည႒ကးသည ေအာငပၾခသေလာက ရႀေန႓ပဟ သေတၾးမသည။

ကၾသည တယလဖနး ခလက႓ပးေနာက ဆလည ကလားထငေပတၾင ေနာကလႀနထငလကကာ ေဆးတက ေဆးထညေန၏။ ယခအခနတၾင သေဆးတေသာက၍ ဇမယတတေန႓ပ။ ခကခငးပင အေတၾးထတၾင နစမပသၾား သည။

သႛဝသအတငး မစၤတာဒနးက ေအးေအး႓ငမ႓ငမ တတတတတတ စကားပနလကေသာလညး သ အႎႀစ သကဆးႎႀင သ၏ အရႀညအလားဆး အာေဘာတကပၾ႒ကး ေသေရးရႀငေရး အေနအထားတၾင ေရာကေနေကာငး စဥးစားမေသာအခၝ သႛႎႀလးေသၾးသည ထဒနးဒနး ခနလာ၏။

တကပၾေအာငလမမညဟ သေမ႖ာလင၏။ သ ဘာေရးရမညက ခေရေစတၾငးက သသသည။ ပနာမႀာ လးဝ မလႀနႎငေအာင ဘယလေရးမလဟေသာ ပနာဖစသည။

ကလားထငက ေနာကသႛ လႀနထငရငး မးေရစေနေသာ အမေခၝငမးမားက ကၾ ေငးကညေနသည။ ေဂဟာ ကစၤက သမစဥးစား။ ဟငနရဂဆာေဖႎႀင ဆဆညးေနရေသာ သႛဘဝကမာ ဆနးကယပက ေတၾးမသည။ ႎႀစ႓မႚစရာ ေကာငးေသာ အေတၾးကား မဟတပၝေပ။

သႎႀင 'ပၝေမာကၡအ႒ကး' တႛ အလၾမးမသငသညမဟတ။ သတႛ ေလေပးေဖာငေနသညမႀာ အစရာပင ေကာငးေသးေတာ၏။ ဇၾနလအတၾငးက တသကလး ဖးသမ႖ ကနးကာမႀ ေပသလ ေပခေသာ လ႖ႚဝႀက ဇာတလမး႒ကး သည စးစးမပသၾားခ႓ပ။ အဖး႒ကးက သႛက ပ၍ မႀခအားထား လာသညႎႀငအမ႖ သကလညး တာ၀နပယလာသည။

သႛစတက ဖစးဆး ကစၤမႀာ နကလဗးယပ၏ ေငၾေကးကစၤ ဖစသည။ ထေငၾက သပၝ ေဝမ႖စားေသာက မဆႛေနသလ ဖစေနသည။ အဖး႒ကးကလညး အမသာယာခမးေမေရးအတၾက ေငၾက ဗးေပၝလေအာ သးလာသည။ ေကာငးဆရာဘဝႎႀင စေဆာငးလာႎငခသမ႖ထက ပ၍ သးေနသည။ ဘယက ေငၾပေငၾလ႖ ရေနသလ။

"ဝငခပၝ" တခၝးေခၝကသကား၍ ေခလကသည။ ပလနနး သႛအခနးထသႛ ဝငလာသည။ မာကႃရ အားကစား ကလပတၾင သႎႀင ကၾ ေကာငးေကာငးသခကသည။

"ဟငး၊ ေဒၝက။ ခငဗားက ေဟာေရႚဂရေလနႛ ထးမႀာဆ" မစၤတာနးသည ဝကစ၏ အခနးတခၝးက တၾနးကာ အတၾငးသႛ လႀမးကည႓ပး တခၝးက ပနပတလကသည။ "သတငးစာတက ေအာကထပေရာကတနး ခငဗားက ဝငႎႁတဆကဥးမယဆ႓ပး တကလာတာ" နးက

႟ၿငလနးစၾာ ေပာသည။ "ေဒၝက ခငဗားတႛရႚ ေဂဟာ ရယ႟ၿငဖၾယေတၾက ကပေရာ ကပလေတၾေရာ ဖတေနကတယ" "ကားရတာ ဝမးသာပၝတယ။ ခငဗားတႛက ေကာငးကးေပးမယဟာပဗာ" ကၾက ပးလကသည။ အမႀနစငစစ ေတာမေဝလကာ မရႀကတညးက ဒလက မရရေတာဘးဗာ။ ဒၝေပမ

လငယကေလး တေယာက ညလးေပၝက ထငထငလပရ႓ပး လရစရာဖစေနတာေတာ မ႒ကကလႀဘး" "ေနာကဆး ရခငးဆတာ အေကာငးဆးေပၝဗာ။ ခငဗားေကာ အဒ ရနညးမး ရဘးသလား မစၤတာနး" နးထၾကသၾားေသာအခၝ "ဘာေတၾ ဉာဏန ဉာဏနက ထတေနပန႓ပလ မသဘး" ဟ ကၾ ေတၾးမ၏။ ေဂဟာအေရး ေခၝငး႒ကးက သ စေရးေလ၏။

105

နးသည လကေထာကအယဒတာက ထားရစ႓ပး အယဒတာက ရႀာပေတာဖၾငသည။ ကၾ တနာရရႀာရမည ဝကစက နးက ေခာကမနစႎႀင ေတၾႛ၏။

ဝကစသည ယခင သႛအလပတကေဟာငးသႛ ေရာကေနသည။ ပလနနး ဝငလာေသာအခၝ အားလးက ခသာစၾာ ႎႁတဆကကသည။ ဝကစကမ ေဖာေ႟ၾလႁကလႀစၾာ ႒ကဆသည။

ဆယမနစခနႛ အကာတၾင ဘာရငဂၝ၏ ႟းခနး၌ မစၤတာနးႎႀင မစၤတာဝကစတႛ ေတၾႛကသည။ ထေနရာသႛ တေယာကတလမးစ ခၾ၍ လာခကခငးဖစသည။

မစၤတာနးက လရငးက စ ေပာသည။ သ ဝငစၾကသညက မစၤတာဝကစ ေဒၝပၾေကာငး ပၾမညဖစေကာငး၊ သႛရာတၾင မတေဆၾတေယာကအေနဖင လကပကကညမေနႎင၍ ဝငစၾကရခငးဖစေကာငး၊ ပႛစသတငးစာသည ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး လကထကကထကပင ပ၍ ေပာငေပာငေမာကေမာက ဖစလာသညဟ လတငးက ေပာေန ေကာငး၊ သႛေသာ ေဂဟာ အေရးအခငးသည အယဒတာသစ ဝကစ၏ ခးကႃးသမားအား စတပကေစေကာငး ေပာပသည။

"ဒေဂဟာက ပညနယရႚ စာရတၨနႛ လမႁေရး တးတကမႁအတၾက တကယလအပေနတယ မဟတလား။ ေဒလာတသနးမကလႛ ငၝးဆ ပကနေတာေရာ ဘာဖစလ။ ေနာကဆးတေနႛက ဖၾငက ဖၾငရမႀာပ မဟတလား" ဝကစက ေမးခၾနးထတသည။

ပလနနးသည ဝကစက စကကညေန၏။ "ဖစေနတာေတၾ ခငဗား သရႚလား မစၤတာဝကစ။ ခငဗား ကလနခဇာတထ ကနႛလနႛပၝေနတယ။ ကပ

ေဗာငတကေပာတာ ခၾငလၿတပၝ။ ခငဗားက ကပသပစတဝငစားလႛ ေပာေနတာ" "ေပာငေပာငပ ေပာပၝဗာ။ ကေနာက ဇာတ႟ႁပထ ဘယလ ကနႛလနႛပၝေနရတာလ။ ကလနကေနတာက

ဘယသလ" "ကယဆယေရး ဌာနက ဘနး႒ကး ေဂာဒနးေပၝဗ" ပလနနးက ခကခငးေဖသည။ "သ႒ကးကငေနတာပ။

အဒလက ဒတဒတက ႎငငေရးသမားေပၝ" "ပလန၊ ခငဗားေတာသၾား႓ပ။ အတတကႃးလႛ အ႟းဖစ႓ပ။ ဒနးက ကေနာ ေကာငးေကာငးသတယ။ တကယ

ေဖာငတပဂၢလပၝဗာ" နးက စားပၾေပသႛ ငကညေနရငး ညငသာစၾာ ပးေန၏။ "ဒၝေတာ ကယထငမငခကနႛ ကယေပၝ" ခဏ႓ငမေန၏။ ဝကစသည ရႀာလေပာဖးေသာ ဘနး႒ကးလ မဆၾယရတယဆေသာ စကားက အမႀတရ

ေနသည။ "ကပ ခငဗားထကလ အသက႒ကးတယ။ လကေတၾႛ ႎငငေရး အေတၾႛအကလ ရႀတယ။ ႎငငေရးသမား

တေယာကက လမးမႀာေတၾႛရင သႛက ႎငငေရးသမားမႀနး ကပမသဘးဆရင ဆနးေနမႀာပ။ သမားေတၾ ေပာေနတာ ပနေပာပရရင ဘနး႒ကးဒနးက ပညနယဘရငခ ဖစခငေနတာဗ။ အသသၾားသလား။ ဒေဂဟာက သသပလခင ေနတာက ပညနယေကာငးဖႛထက သေကာငးဖႛဗ။ ေဂဟာရရင လေတၾခနႛမယ။ တႎႀစေလာကကာရင ခၝးပက ေဆာင ယႎၩရားကေလး ရလာမယ။ ခငဗားက ကေနာ အတငးမယခငးပၝဘး"

"ခငဗား မႀားေန႓ပ ပလန။ ခငဗား ဆယပနမႀနေနလ ဘာဖစရမႀာလ။ ခငဗားတႛက ထငေနတယ။ ဘနး႒ကး ဒနးက ခငးတာနႛ ပႛစက ေရးေနတယလႛ။ ပႛစက ဘယေတာမႀ ဒလ အလပမး မလပဘး။ အေသးစတ ေလလာ႓ပးမႀ ေရးတာ။ သလႛေရးတာ"

"ေကာငးလကေလဗာ။ ကပလေတၾက ခငဗား ႎငငေရးကစားေနတယလႛ ေပာေတာ ကပဒအတငးပ ပနေပာခတာပၝပ။ ကပကေတာ ဒနး ဘာေတၾလပေနေန ေဂဟာကစၤက လလားပၝတယ"

"လလားတယ၊ ဟတလား။ ေစာေစာက ေပာေတာ ဆနႛကငတယဆ" "ေဂဟာက ဆနႛကငတာ မဟတဘးဗ မစၤတာဝကစရႚ။ ကပဆနႛကငတာက ဘငကတ ႎႀစမႀာ ေဒလာ

တသနးသးဖႛ ကစၤဗ" "ေအာ၊ ခငဗားက ေဂဟာ ဖၾငခငတယ။ ဒၝေပမ ဒႎႀစမဖၾငခငေသးဘး။ ဒလလား" "လရငးအခကက ဒလဗ။ ဒႎႀစ ကပတႛေငၾေတၾ သးလကရင လထက လာမယ ေ႟ၾးေကာကပၾမႀာ ပၝတက

ကနထတမယ။ ဒၝ ခငဗားမႛလႛ ေပာတာ။ ေပာရတာလ ရႀကပၝရႚ။ ပႛစက ပၝတေကာငးစားေရးက ကညေစခငတ ဆႎၬ ခငဗားမႀာ ရႀတယလႛ ကပယတယ"

"ေသခာတာေပၝ"

106

"ဒႎႀစ အစၾမးကန ႓ခးခမယဆတ မဝၝဒ ေကညာခကနႛ လၿတေတာက ေ႟ၾးလကတာ။ ဒေတာ ပၝတက ကတ အတငး ႓ခးခေရး လပငနးေတၾက တတကက လပတယ။ စမကနးသစေတၾ ေ႟ၿႚဆငးတယ။ လစာေတၾ ဖတတယ။ အသးစရတ ေခၝကခးေလာတယ။ ဒၝေတၾ အားလး ခငဗား အသပ မဟတလား"

ဝကစက သေကာငးဝနခသည။ "ဒလလပေနတနးမႀာ ခငဗားက လပငနးသစတခဖၾငဖႛ ေဒလာတသနးသးခငးတယ။ ခငဗားေပာတအတငး

လပ႓ပဆပၝေတာ။ ဘာဖစမယ ထငသလ။ ခငဗားကစၤမႀာ ႎငငေရး မစၾကဘးလႛ ထငမယ။ ရပတဘလစကနေတၾ ကေတာ ဒလမယဆဘး။ သတႛက လကညးထးလမမယ။ ကပတကတႎႀစမႀာ ပၝတက ပညသႛေငၾ ေဒလာ တသနး သးတယ။ ပၝတ လကကငတတေတၾအတၾက စားေပၝကထၾငတာ။ ဘာညာေပၝ။ ပၝတက ဒၝမး အေပာမခႎငဘး။ ပၝတ လ အေခယငေန႓ပ။ ပညနယ တးတကမႁအတၾက ေငၾေတၾ သးလၾနးတယလႛလ ယငခရတာ။ ဒေတာ ေမးခၾနးတခပ ေဖဖႛ ရႀေတာတယ။ အသးစရတေတၾက ႎႀစႎႀစ ဆငးထားမလား။ ပၝတ အပတခမလား"

ဝကစက မအမသာ ရယလက၏။ ဟတတငးမႀနရာ ေပာရလ႖င ေဂဟာကစၤက ဝကစ ေကေကညကညကမသ။ သစတဝငစားသည အခား

ကစၤရပမားႎႀင ယႀဥလ႖င အေသးအဖၾ ကစၤမ႖သာဖစသည။ ဤကစၤက လကေထာက အယဒတာႎႀင လၿထား႓ပး သႛစတထမႀ ဖယထတထားသည။

ေဂဟာဖၾငလႀစေရးသည ပညနယအတၾက ေကာငးေသာ လပငနးတခဖစသညဟ ယကညသညမႀအပ၊ အေကာငးအခကမားက သရပဖမးသဖမးမ႖သာ သသည။ ထႛေကာင ပလန၏ ကးေကာငး ဆကစပရႀငးပမႁမားက သဘဝငကသည။ ထႛပင ပလန၏ ေစတနာထားမႁက သစးစဥးမ႖ သသယမရႀ။

ကၾသည လမႁေရး စတထကသနမႁဖင လမးလၾလကေနသလလ၊ သတငးစာ၏ ရပတညခကသည လကငငး အေခအေနမားႎႀင ကငးကၾာေနသလလ ဝကစအဖႛ ထငစရာ မငစရာ ဖစလာသည။

ဝကစသည သႛရာထး၏ တာဝန႒ကးေလးမႁက သတရသည။ ဒမကရကတစပၝတ ေကာငးစားေရးက ကာကၾယမငတငေရးသည ပႛစသတငးစာ၏ ပကတပ မလ အေခခမဝၝဒ ဖစခသည။ ထသတငးစာ၏ ထတေဖာ ေရးသားခကမားက သ ယခ ခပကငလက ရႀသည။ သႛေသာ နး ေပာပအရဆလ႖င အေခအေနက ဆးဆး႟ၾား႟ၾား ရႀလႀသည။

"လာမယ ႎႀစႎႀစကရငလ ဒကစၤ တကတၾနးရဥးမႀာပ မဟတလား" "မလပၝဘး။ လၿတေတာဆတာ ဒတခၝ ပနရင ေနာကတခၝ ေဖာငးတတတာပ။ တလႀညစေပၝ" "ဘာပဖစ ဖစေလ။ ကေနာကေတာ ေရႀႚက လႀမးဖႛမႀ ေခမခငတ ပၝတမးေတာ သပအထငမ႒ကးဘး" "ပၝတ။ မစၤတာဝကစရႚ၊ ကပက ပၝတကစၤ စဥးစားေနတာ မဟတဘးဗ။ ကပ စဥးစားေနတာက" ပလနသည

ေဒၝသသက ေလာခလကကာ ညငသာစၾာဖင "ခငဗား ကစၤဗ" ဟ ေပာလကသည။ "ကေနာကစၤ ဟတလား။ ဘာဆငလႛတနး" "ဆငတာေပၝ။ ေငၾဖနးပၾ႒ကးမႀာ ပၝတ လက႟ႁမရင ခငဗား ခငးတာပ" "ဒၝေတာ ကေနာ တာဝနယရမႀာေပၝ။ ကေနာက မႀနတယထငတာေတာ လပမႀာပ။ ဖစလာတာလ ခမႀာပ" "ႎႀစႎႀစကာမႀ ဖစလာရငေကာ" "ခမႀာပေပၝ" "လတတေလာ ဖစလာမႀာကေတာ ပၝတေခၝငးေဆာငေတၾက ခငဗားက အေကာငးမငေတာမႀာ မဟတဘး။

ဒလေတၾက လေကာငးေတၾပၝ။ ဒၝေပမ ပၝတက ထတလဆရင ဘယေတာမႀ ခၾငမလၿတဘး။ တသကလး ေတးထား ေတာမႀာပ"

"ဒမႀာ ပလန။ ကေနာက ပၝတ ေခၝငးေဆာငေတၾဆမႀာ ဘာမႀ လကဖနႛေတာငးေနတာမႀ မဟတဘ" "ဒၝေပမ ခငဗား မတေဆၾတေယာကတေလက ခငဗားအတၾက လကဖနႛေတာငးမယ ဆရငေကာဗာ" ပလနက ႟တတရက စားပၾေပသႛ ကနးလကကာ ကရားေရလၿတ ေပာေနေတာသည။ "နားေထာငစမး မစၤတာဝကစ။ ခငဗားစတဓာတကေရာ၊ ခငဗား တာဝနကေရာ ကပသတယ။ ခငဗားမႀာ

လထဘဝ မငတငခငတစတဓာတ အပညအဝရႀတယ။ ဒၝေပမ မးေပေမာ႓ပး လမးေလ႖ာကခငတယ။ ေအာကငႛ မကညခငဘး။ လပငနးေဆာငတာေတၾ ႓ပးေမာကေအာငလပရတ လကေတၾႚကစၤက ထညမစဥးစားခငဘး လပငနး ႒ကး လပခငရင လကေတၾႚကရတယဗ"

ပလနက အားတကသေရာေပာေန၍ အသမားပင တနေန၏။ ဝကစသည သႛက ဘာေကာင ပလန ဤမ႖ တေလးတစားဖစေနသညက ေတၾး၍မရ။

"မစၤတာဝကစ။ ခငဗား လထက အလပအေက႗း ပခငသလား။ ႎငငေရးတာဝနထက ဘာကပ႓ပး လထက အလပအေက႗းပႎငပၝမလ။ ခငဗားက ဒဒး တခၝ ထပေပာရမလား"

107

ဝကစက ေပာခၾငေပးသည။ "နားေထာင မစၤတာဝကစ။ ဇၾနလထမႀာ မႃနစပယ ေ႟ၾးေကာကပၾေတၾ လပမယ။ လ႖ႚဝႀကမမကလႛ ဘာမ

ဖစ ဖစ ပၝတက ႎငမႀာပ။ ခငဗားလ သတယ။ ေကာငး႓ပ။ ပၝတက ဘယသႛက ႓မႚေတာဝနရာထး ေပးမလ။ လေဟာငး ေတၾက မေပးခငဘး။ လေဟာငးေတၾက လပခငေတာင သတႛက လထက လကမခဘး။ ကပကားတာေပာရရင တးတကတ လငယပငးက တာဝနေပးခငတယ။ ပပငေပာငးလေရးသမားမးလ ဖစရမယေပၝေလ။ အဒလငယက မလပခငဘးလႛ ငငးေကာငးငငးမယ။ ကပကေပာမယ။ ဒၝတာဝနပ။ လထက အလပအေက႗းပခငတသတငး အဒတာဝနက မငငးရဘး။ အဒေတာ ခငဗားက ကေနာ တခေမးမယ။ အဒလငယမႀာ အစၾနးအထငးရႀေနရင သႛအတၾက ေပာေပးတ သႛမတေဆၾေတၾ ဘယလ ဇာတကၾကလႀညကမလ။ ပညနယအဆငမႀာ ပၝတေနာကေကာ ဓားနႛထးခတ လက ႓မႚေတာအဆငမႀာ ပၝတက တာဝနေပးဖႛ လမးရႀႎငပၝဥးမလား"

ဝကစသည ေမးက လကေထာကထငေနသည။ စားပၾက စကကညေနသည။ သႛစတအာ႟တၾင သႛအစၾ မငကၾငး ေပလာသည။ တရားေဟာသက စကကညေနကသည မကႎႀာကေဋကဋာ မကခငးဖႃ႒ကး။

"ပလန၊ ခငဗား အနာဂတထက အရမးနငး႓ပး ေလ႖ာကေန႓ပ" "ခငဗား လမးဆ လမးခၾမႀာ ေရာကေနလႛ ကပက ေရႀႚက အတငးနငးေလ႖ာကေနရတာေပၝဗာ" မစၤတာနးက

ဣေ႑ႎၬ႒ကးႎႀင ေပာေလသည။ ဝကစ သတငးစာတကသႛ ပနေရာကေသာအခၝ အယဒတာအခနးတၾင တေယာကမ႖ မရႀ။ လကေထာက

အယဒတာ ေနႛလယစာ ပနစားေနသည။ ေရးလကစ ေခၝငး႒ကးတ ႎႀစပဒက ဆကေရး႓ပး သလညး ေနႛလယစာ ထၾကစားသည။ ထႛေနာက အစညးအေဝးမား တကသည။ မးစနးစနးခပမႀ အလပသႛ သပနေရာကသည။

အမပနရန ဟနပငေနသည ကၾက သႛအခနးတခၝးက တၾနးဖၾင႓ပး ဝငလာသည။ နက ဖန သတငးစာ၏ အာေဘာ စာမကႎႀာ အထားအသက ႎႀစေယာကသား ေဆၾးေႎၾးကသည။ ႓ပးမႀ ဝကစက

"စကားမစပ ေဂဟာအေကာငး ေရးေသးသလား" ဟ ေမးသည။ "အေကာငးဆး ေခၝငး႒ကးေရးထားတယ။ ေနာကဆးပတ အတနႛလၾယရမႀာပ" ကၾက အဗာဘနဟငမာ

အေကာငး ေတၾးမ႓ပး မကလးမား ဝငးေပာငလာသည။ ဝကစ၏ မကႎႀာမႀာ အနညးငယ ညးသၾားသည။ "ဟတလား ခငဗား ဘယလေရးထားလ။ ဖတကညရေအာင" "ကညေလ" သေရးသမ႖ အစစအေဆးမရႀသညမႀာ ကာ႓ပ။ ယေနႛမႀ ထးထးခားခား ေမးလားမနးလား လပသည။ သႛေသာ

ကၾက အသသညအမအရာ မပ။ "ဒကစၤ တၾနးေရးေနတာ မားလၾနးေန႓ပ" ဟေသာ စကားလးမားသည ဝကစ၏ ပၝးစပဖားမႀ ထၾကလတညး

ကာ ရႀသည။ သႛေသာ သႛကယသ ထနးလကသည။ သႛလကေထာကက ဘာေကာင သ ေဖရႀငးခက ေပးရမလ။ သႛက ယ၍ ပေပးထားလၾနးမ႓ပ မဟတလား။

ကၾက သႛေခၝငး႒ကးက ယလာ႓ပး ဝကစ၏ စားပၾေပတၾင တငလကသည။ "ေမးစရာရႀရင ေမးပၝ။ ကေနာေစာငေနမယ" "မလပၝဘး။ အေခအေန အားလးက ကေနာ ေကာငးေကာငးသပၝတယ" ကၾက ဆတဆငးဆငးႎႀင မေယာငမလည လပေနသည။ ပတငးေပၝကသႛ သၾားရပကာ လမးေပသႛ ငႛကည

ေနသည။ သသည ကမာေပတၾင ဟနမေဆာငတတဆး လတေယာက၊ ဟနေဆာငရမႀာ စတမခမးသာဆး လတေယာက။

"မးကလ သလကတာ လၾနေရာ" ကၾက ေပာသည။ "ပဆနေပၝက ႟ၾာေနတာပ" ဝကစက ကၾ၏ ေခၝငး႒ကးစာမက ကင႒ကညရငး ေဖသည။ "ဒည ေမးစရာရႀရင တယလဖနးဆကေပၝ" "မရႀပၝဘး။ မဂလာညပၝ" တေယာကတညးကနခေသာ ဝကစသည ကၾ၏ ေခၝငး႒ကးက ေကာကဖတလကသည။ သႛအသဉာဏက

ေခၝငး႒ကးေရးသက ခးကႃးမသည။ စတငေလာကေသာ ေခၝငး႒ကးတခပၝေပ။ တငပခက ေစစပသည။ သၾကလက သည။ စကားလးေပာငသည။ ေရးဟန စးရႀသည။ "ဒလ ေရးတတေအာင ဘယမႀာမား သငထားပၝလမ" ဝကစ အသ ေနမ၏။

"တရားေသ စကားေတၾပ။ ဒနက ဆရာရႚ စတကး စတသနးေတၾပ။ အေခအေနမႀနနႛ ဘယေလာက အလႀမးေဝးသလ" ဝကစသည ေငးေမာ ေတၾးေတာေန၏။

သစဥးစားမသညမႀာ အေခအေနမႀနက သကယတင သထားသညမႀာ ကေတာေလစၾ။ အခား အယဒတာ မားကသႛသာ သမထားလ႖င ဤေခၝငး႒ကးမးက အစစအေဆးမရႀ ေဖာပမမည။ ပႛစသတငးစာက လရယစရာ

108

109

ဖစေစမည။ ေရးသငတာ မေရးသငတာ အပထား။ ဤေရးပမး မေရးသင။ ပၝတက ေစာငေရႀာကေနေသာ ပဂၢလမား အဖႛ အေရးမထားေလာကသည အႎစတကစၤကေလးတၾင ပႛစႎႀင အမငကၾလၾေသာ ႟းသားသမားအား တကခက ေရးသားသငသည ပစမဟတ။

ဝကစသည ကလားထငက ေနာကသႛ မႀလႀခလက႓ပး နရက စကကညေန၏။ မႀန၏။ ဤကစၤသည အေရးမထားေလာကေသာ အေသးစတ ကစၤကေလးဖစ၏။ အေရးထားရမည ကစၤမႀာ

ေစာငေရႀာကေရးေဂဟာ ဖၾငလႀစႎငခငးသာ ဖစ၏။ ယခႎႀစ ဖၾငခငးႎႀင ေနာကႎႀစႎႀစကမႀ ဖၾငခငးသည ခားနားမႁ မရႀလႀ။ သႛလကေထာကအယဒတာ ကသႛေသာ အတငးအတာစတ ကငးမေနသမားအဖႛဟာ ခားနားမႁ ရႀေကာငး ရႀမည။

သဘာလပလပ သႛေနာငေရးက ထခကမခႎင။ ေဂဟာမရႀဘ။ တသကလး ေနခ႓ပးမႀ ပညနယအဖႛ ႎႀစႎႀစ ေစာငရ၍ ခကခစရာမရႀ။ ပလန စတကး မႀနသည။

လသရႀငကား ဝနခဝသ မရႀေသာလညး ပၝတသည အကပအတညး ဆကေနသည။ ပၝတက ကယမလား။ ႓ဖမလား။ ပၝတ၏ ကကမသည သႛလကထတၾင ရႀသည။ ပႛစသတငးစာက အားလးက ဝငးကညေနကသည။

လထက ေငၾကနေကးကမားေသာ တးတကမႁမားက ရပဆငးရန ေတာငးဆေနသည။ ပၝတေခၝငးေဆာငမား ကလညး တတစၾမးသမ႖ လကနာ ေဆာင႟ၾကေနကသည။ ေဂဟာအတၾက သးရမညေငၾသည ပၝတက ေဂာကကေစ ႎငသည။ လထက ႎႀစႎႀစကာမႀ ေငၾကနခလသည အမးသမးေစာငေရႀာကေရးေဂဟာက ပၝတပတခ႓ပး ဖၾငခငးရနမႀာ ရာဇဝတမႁ ကႃးလၾနခငးပင မဟတပၝလား။

ဤသေဘာထား၏ စတမခမးသာစရာ တကၾကမႀာ တေလာကလး သအခစဆးဖစေသာ ရႀာလေဝလင ကစၤ ဖစ၏။ ရႀာလ အ႒ကးအကယ စတပကရႀာေတာမည။ သႛကလညး စတနာႎငသည။ မနးမဆတာ ဒလပဟ သ ေတၾးမ၏။

သႛေသာ ရႀာလသည ဆငခငဉာဏရႀသဖစ၍ ရႀငးပလ႖င သေဘာမေပၝကႎငစရာ မရႀ။ ပလနနးက လ႖ႚဝႀကရန မႀာထား၍ ရႀာလက လးေစပတေစ ေပာမပႎငေစကာမ သႛအေနဖင ပညသႛတာဝနသသ လပရေကာငး ရႀငးပႎငသည။ သခစေသာ မနးကေလးအတၾက စတပကစရာအလပက သလပရန က႒ကကလာသညမႀာ ကကမာ ၏ အညာအတာ ကငးမမႁပင ဖစေတာ၏။

ကၾ၏ ေခၝငး႒ကးက ေကာကကငလကပနကာ အစရာလနႛစရာ စကားလးမားက သဖတကညေနမ၏။ ပႛစ၏ သဇာတကမ အရႀနအဝၝက ယလက ပၝတက လကပန႒ကးတညးကာ ေသတၾငးပႛေနသည စကားလးမားပၝတကား။

ကၾက သမေကမခမး ဖစမသည။ လယသတတယဆတာ ဒၝမးပ။ အလပဆတာ မႀနမႀနကနကန ဖစေစခငရင ကယတငကယက လပမႀဟ ေတၾးမ၏။ သက ကၾက ႒ကးကေလးတေခာငး သးခၾငေပးခသည။ ကၾက ထ႒ကးဖင ပႛစႎႀင ပႛစ၏ အယဒတာက ႒ကးဆၾခသတရန ႒ကးစားပမးစား လပခသည။ ႓ပးတာ ႓ပးေစေတာ။

ကအားေလာစၾာ ပႛစ၏ ေယဘယရပတညခကက ခငလသည။ ထရပတညခကက လကေထာက အယဒတာက ဆငခငတတရား ကငးမေသာ အစၾနးတဖကသႛ တၾနးပႛထားလ႖င အယဒတာက ဘာလပရမလ။ ကယတငကပမတ႓ပး မလေနရာမႀနသႛ ပနေ႟ၿႚ႟သာရႀေတာသည။ ထသႛပလပရန အသဉာဏရႀသတငး အဘယမႀာ ဆတဆငးတၾနႛ႟ၾႚႎငအနညး။

ဝကစသည အေဝးသႛ ေငးေန၏။ သႛမတေဆၾမားသည သႛက ဆတ႓ငမစၾာ၊ စး႟ၾႚစၾာ ေစာငကညေနကသည။ သႛစတကးထတၾင ထမတေဆၾမားသည သဇာတကမ ႒ကးမားသမား၊ ေလးစားအပသမား ဖစေန၏။ သတႛက သႛက ေခလႀမးမႀားမႀာ စးရမေနကသည။ သေခလႀမးမႀားလ႖င သႛႎငငေရးဘဝ အနာဂတ ဆး႟ႁးမည။

ပလနနးက သႛက ပညသႛအကးေဆာငဘဝ၏ လမးဆလမးခၾသႛ ေရာကေနသညဟ ေပာသၾား၏။ ရႀငဘရင မားက နနးတငနနးခ လပေနသည မဟာဝၝးဝစ91က ႓မႚဝနရာထးတၾင သႛက လားထားေကာငး မကၾယမေထာက ေပာသၾားခသည။ ရႀစလလးလး သတနးစခသည။ သႛတာဝနက သ႓ငမသကစၾာ ေကေကပၾနပၾန ထမး႟ၾကခသည။ မညသႛထကမ႖ မညသညအခၾငအေရးကမ႖ မေတာငးခ။ ေနာကဆးတၾင ဝၝးဝစက သႛကေခ႓ပး အမႀတတဆပ ခတႎႀပ လကေလ႓ပ။

စတကးေရယာဥေကာတၾင ေမာေနရာမႀ သႛဝညာဥသည သႛခႎၭာကယထသႛ ပနေရာကလာသည။ သတငးစာ၏ ရပတညခကက ညငညငသာသာ ဘယလေပာငးမလ။ ဘယလ အကးသင အေကာငးသင ဖစေစ မလ။ ပႛစသတငးစာ၏ စၾ႓မမႁက မပကပားေစပ ပၝတက သ ဘယလ ကယတငမလ။

91 မဟာဝၝးဝစ။ ။ ဝၝးဂစ႓မႚစား႒ကး (၁၄၂၈-၇၁)။ အဂလပ စစေခၝငးဆာငႎႀင ႎငငေရးေခၝငးေဆာင႒ကး။ အဂလပ သမငးတၾင ဘရငခနႛသ (ကငးမတကာ) ဟ ေကာကားသည။

ဝကစသည ဘ႟က ဖၾင၍ ေစာငေရႀာကေရးေဂဟာဟ ေခၝငးစဥတပထားသည စာတၾ႒ကးက ထတယ လကသည။ လၾနခသည ၁၂ လ ကာလအတၾငး ေဂဟာကစၤ ေရးခသမ႖ ေခၝငး႒ကးမားက ကသတကရက ပနဖတ သည။ စာပဒအခႚသည သႛက အ႒ကတမေစသည။ ထစကားလးမားသည သႛေခၝငးထတၾင မခခည မခသာဖစေအာင မပခညေပခည ဖစေနသည။

တစတစႎႀင သႛစတကးထတၾင ကးေကာငးဆကစပမႁ လမးေကာငးတခ ေပလာသည။ ပႛစသတငးစာ၏ အေခခ စဥဆကမပတမႁကလညး သဟဇဖစေစ၊ သေဘာထား ေပာငးလမႁကလညး ေမႀးမႀန ေသးသမေစသည လမးေကာငးဖစသည။

ေခၝငး႒ကးက တလးခငး သစေရးသည။ ေနာကပငးတၾင သၾကသၾက႒ကး ေရးေနေတာသည။

(၂၆)

ကၾသည မးကာအကႈက လညပငးအထ ကယသးတပလက မး႟ၾာထတၾင ေလ႖ာကလာခသည။ သႛတၾင ထးမရႀ။ လလညး မလခင။ မကႎႀာက မးေရဆမးသညမႀာ သႛက လနးေစသည။

ရႀာလေဝလင ဖခင၏ မတေဆၾတ႒ကးက ရႀာလေဝလငထမႀ ခးယခသညေငၾဖင သ စားေသာက ေနထင ခသညမႀာ တႎႀစနးပၝး ရႀ႓ပ။

ဆာေဖ၏ ဝငေငၾ အရငးအမစက ယခငက မစစ မေမးခမသည သႛေပၝေလာမႁေကာင သႛကယသ ပစပစခၝခၝ ႟ႁတခေနမ၏။ အဖး႒ကးသည အလၾသးစားမႁဖင ေထာငကခေကာငး သသခသညမႀာ ႎႀစတဝကေကာခ႓ပ။ သႛေသာ အဖး႒ကးက မမ၏ စေဆာငးေငၾပၝဟ ဆသညစကားက သယခသည။

အဖး႒ကး အ႓မဝယေနေသာ အဖးတနစာအပမား၊ အကနအကမားေသာ အမမၾမးမပပငမႁမား၊ ညစာစားပၾ ေပသႛ ညတငးေရာကေသာ ဝငအရကပလငးမား၊ ယခ စာသငႎႀစကနလ႖င အ႓ငမးစားယေတာမညဟ ဆေသာ အဖး႒ကး၏ စကားမားက သအားလး ပနေတၾးေနမသည။

သတႛ၏ ေနထင စားေသာကစရတသည တႎႀစ ေဒလာ ၃,၅၀၀ မႀ ၅,၀၀၀ ခနႛအထ ရႀလမမညဟ သ တၾကခကမ၏။ ဆာေဖ၏ ေကာငးဆရာလစာသည တႎႀစ ေဒလာ ၉၀၀ ဖစသည။ သႛထညဝငေငၾမႀာ တႎႀစေဒလာ ၃၉၀ ဖစသည။ ပမးမ႖ ကနကစရတ ေဒလာ ၄,၀၀၀ ႎႀင ရေငၾ ေဒလာ ၁,၂၉၀ ၏ ခားနားမႁသည ေဒလာ ၂,၇၁၀ လစာႎႀင ေနထင စားေသာကေနရသည ရႀာလေဝလင၏ ေငၾအတထမႀ ႎႁကယေနသည ေငၾပင ဖစသည။

ကၾသည ေခၝငးငကစကခ၍ ေလ႖ာကလာသည။ သတၨမလမးေဒၝငတၾင မာကႃရ ကလပအဖၾႛဝင သႛမတေဆၾ ကေလးမားက သႛက လႀမးေအာ၍ ႎႁတဆကကသည။ သႛေသာ သ မကား။

သနာရမဆငး၊ ပထမဆး လပရမည အလပမႀာ သႛ႟းသားစတက သကၡာပနတငရနဖစသည။ မစၤေဝလင၏ ေငၾမားက တပားတခပမကန ပနေပးေစရန ဆာေဖက အကပကငရေတာမည။

ဆာေဖက သႛအကက အေကာကအကန ငငးမည မခ။ အဖး႒ကး သေဘာမတ တေအာငလပႎငမည လကနကက သသ၏။ ထလကနကမႀာ အဖး႒ကးအမတၾင သဆက၍ အတေနေရး မေနေရးပငဖစသည။

သႛဘကကလညး လၾနခသည ၉ လအတၾငး ကနကခသည စရတက တဝကကခမည။ ထေငၾက ရႀာလအား လၿေပာငးေပမည ေငၾထတၾင ထညသၾငးမည။ သႛဝငေငၾမႀာ ပ၍ရရနလမးမရႀ။ ထႛေကာင ဝငေငၾရႀာရန သႛစာအပ႒ကးမႀ အခနပက ႎတယရမည။ ပႛစသတငးစာ ေခၝငး႒ကးမားအဖစ သေရးခသည အခၾနစနစ ပပငေရး ေဆာငးပၝးမားက ေကာလပေကာငးသး စာအပထတရန ထတေဝသတဥးက ကမးလႀမးထားသည။ ဂာနယမားတၾင သေဆာငးပၝးမား ေရးႎငသည။ ထအေတၾးမားႎႀငအတ အမသႛ သပနေရာကလာသည။ အဖး႒ကးက ကငနာ႟ၿငလနးစၾာ ႒ကဆ ႎႁတဆကသည။

ညစာစားကသည။ စားပၾေပတၾင ရႀနပနဝငအရကက သႛအတၾကေဆးဟ ဆသည။ ကၾ ခတၾငးပကေန၍ စားဖမႀႃး႒ကး ဟငဒၝဆငပင စတမေကာငးဖစရသည။ ဟငဒၝဆငသည သတႛအတၾက ေကာဖ ယေပး႓ပးေနာက ပန ထၾကသၾားသည။ ေနာကထပမေခမခငး မလာရေတာ။ သမဏစညးကမး ဖစသည။

"ပၝေမာကၡ႒ကး မကားခငတ ကစၤက ကေနာ ေပာရဥးမယ" ကၾက ရငထ၌ ဘေလာငဆေနသညစတက မကႎႀာတၾင မေပေအာင ထနး၍ ေပာသည။

ဆာေဖသည ေကာဖပနးကနက လႀမးယေနစဥ ကၾ၏ စကားက ကားလကရ၍ လကက စားပၾေပသႛ ခလကသည။

"ဝမးနညးတယဗာ။ ကပက ဒကစၤ ႓ပးပတ႓ပ ထငေနတာ" "ကေနာလ ထငတာပၝပ။ ဒၝေပမ ကေနာထငတာ မႀားတယ"

110

စားပၾကေကာ၍ တေယာကက တေယာက ကညေနကသည။ ဆာေဖ၏ မကႎႀာသည ဘာမ႖ သသသာသာ မေပာငးလ။

"ဒအမမႀာ ခငဗားသးေနတ ေငၾေတၾဟာ ခငဗား ကယပငေငၾေတၾလႛပ ကေနာ အ႓မယဆခတယ" ကၾက ေပာသည။

တခနးလး႓ငမေနသည။ ကၾသည စားပၾခငးက စကကညေန၏။ ေပာရမႀာ ဝနေလးေနသည။ မန မနႎႀင ပနပတသားသား ေပာရနလသည။

အဖး႒ကး စတမပၝတပၝႎႀင "ခငဗားက တခၝမက ကပ ေပာပခ႓ပး႓ပပ" "ခငဗားစကားေတၾက ကေနာ လကမခႎငဘး" "ခငဗားစကား နညးနညးလၾနလၾနးတယ ဆတာ သရႚလား" "သပၝတယ။ စတလ မေကာငးပၝဘး။ ခငဗား ဒမႀာ သးေနတာ အရငး ေဒလာ ခႎႀစေသာငးငၝးေထာင

ေလာကကမႀ ရႎငတ အတးက သးေနတာလႛ ကေနာ ႟တတရက သေဘာေပၝကလာတယ။ ဒေငၾေတၾဟာ ေကာငးဆရာလပ႓ပး စေဆာငးခတ ေငၾေတၾပၝလႛ ခငဗား ကေနာက ယခငးမႀာလား"

ဆာေဖက စးကရက တလပည႓ပး ဖညးညငးစၾာ ႟ႁကဖၾာလကသည။ ကၾ မကလးက မကေတာငမခတ စကကညေနသည။ ကၾ၏ မကလးမားကလညး သႛက ပနကညေနသည။

"ခငဗားက ကပ ခငမငတာနႛ ကပက စစလား ေကာလား လပႎင႓ပလႛ ခငဗားထငရင မႀားမႀာေပၝ" ဟ မာမာေပာသည။

"ကေနာက ဧညသညအဖစ ဖတေခတနးကတညးက ဒအခၾငအေရးက ခငဗား ေပးခတာပ" "ဧညသညက အမရႀငက သလ႖လပခၾင ရႀသလား" "ဒၝ မတရားေပာတာပ။ ကေနာမႀာ ခငဗားက သလ႖လပႎငတ အစၾမးမရႀဘး။ ႎလၾနးလႛေတာင ခကေန

ေသးတယ။ ခငဗား ေပာခသမ႖ ကေနာ ဘာမႀ သသယ မရႀခဘး။ သသယေတၾက ကေနာမကလးထ ခငဗားပ ပကထညေနတာ။ ေဒလာ တသနးႎႀစသနးနႛက ခငဗားဘဝသစ ပနစခတယလႛ လေတၾ ေပာေနတာ ခငဗား သရႚလား"

"အယတတမာ လညဆယစကားေတၾပၝဗ။ အဒအခနတနးက သတငးေထာကတေယာက လပကေရးတာ က ေပာေနကတာေပၝ"

"ဒၝဖင ဒေနႛ ခငဗားမႀာ ရႀသမ႖ေငၾဟာ ဒကၡေရာက႓ပးမႀ ရႀာလႛ ေဖၾလႛ ရတ ေငၾေတၾလႛ ခငဗား ေပာႎငမလား" "တတကက ေပာႎငတယ" ဆာေဖအသက ေဒၝသသဖင မာေနသည။ သႛေသာ သႛမကႎႀာက ကညေနေသာ ကၾက သလမေပာမႀနး

သသည။ "စဥးစား႓ပးမႀ ေပာပၝေလ။ ဒၝ အေရး႒ကးပၝတယ။ ဒကၡမေရာကခငက ေငၾေတၾကေရာ ခငဗား ကယမထား

ဘးလား" "မယဘး။ ဒၝေပမ ကပေပာပမယ" ကၾက မတတပရပလကသည။ "ကေနာတႛ အခပ လမးခၾကစႛ။ ကေနာ ပစၤညးေတၾ နကဖနကမႀ လာသယခငးမယ" "ခငဗား ဘာဆလတာလ" "ဒေနႛညပ ခငဗားနႛ ကေနာ လမးခၾကမယလႛ ဆလတာေပၝဗာ။ သၾားေတာမယ" "ေနဥး" ဆာေဖက ေအာေပာ႓ပး ကေယာငေခာကခားႎႀင ထရပလကသည။ သႛမကလးမားက မးလ ဟနးဟနး

ေတာကေနသည။ ကၾမကႎႀာက လကညးေငၝကေငၝကထး႓ပး ေပာသည။ ကၾ မကႎႀာက မလႁပမရႀက။ မငမတမး။ "ဒၝ ကပရႚ ေစတနာအတၾက တႛပနတ ဆလဒလား။ ကပ သညးမခႎငဘး။ နားလညရႚလား။ ကပက

ဖနပစတလ ေမာငးထ ကနခလႛမရဘး။ ကပေပာတာ ကားရႚလား။ ခပနထင။ ခငဗား မသၾားရဘး။ ကပတားတယ" ကၾ၏ အကညက ဆာေဖ အေပာထကပင ေကာကစရာ ေကာငးေနသည။ "မစၤတာဆာေဖ" သႛအသက ထးထးခားခား တည႓ငမသည။ "ခငဗား ကယက ခငဗား ေမေနတယ။

ခငဗားမႀာ ကေနာက ဒလ ေပာႎငတ အေခအေန မရႀဘးဆတာ သရႚလား" ေပာသာ ေပာရသည။ ကၾ အလၾနစတမေကာငး ဖစမ၏။ "ကပ၊ ကပမႀားပၝတယ။ ကပ စတလကမာနပၝ လပမတာ ခၾငလၿတပၝ" "ခၾငလၿတပၝတယ"

111

ဆာေဖက ကယက မတမတဆနႛထင႓ပး သႛအသႎႀင သႛအမအရာက တည႓ငမေအာင ထနးလကသည။ "ထငပၝဥးဗာ။ ခငဗား သခငတာ ေပာပပၝမယ" "ေကးဇးပၝပ" ကၾ ပနထငသည။ သႛမကႎႀာမႀာ အနညးငယ ေသၾးေဖာေနသညမႀအပ ခၝတငးလ တညတည႓ငမ႓ငမပင

ဖစသည။ အဖး႒ကးေငၾသာ စၾနႛလမမည။ သႛက မစၾနႛႎငဟ ထငမသည။ ဆာေဖသည စးကရကက ေကာကကငပနသည။ ေဒၝသမနတငးသည မကလႀညပသလ လၾငစဥသၾား

သည။ "ကပ စးပၾားေရး ပကေတာ အစာမငးစာအတၾက ေငၾကေလး နညးနညးဖယထားခတယ။ အႎစတ ေပာေန

ရင ခငဗားလ နားလညမႀာ မဟတဘး။ ဒၝေပမ ဘယတရား႟းတငတင ဒေငၾဟာ ကပေငၾပလႛ ဆးဖတမႀာပၝ" "ေဒလာ တသနးေလာက တေနရာမႀာ ဖယထားခတယ ဆပၝေတာ" "ဒလလ မဟတဘး။ ဒေလာကလ မမားဘး။ တေထာငမး ႎႀစေထာငမးေပၝ" "ထားပၝေတာ။ စာရငးမႀာ ေပမႀာေပၝ။ ခငဗား အမႁဖစခနမႀာ ဒေငၾေတၾ ရႀမႀနးမသေတာ ေဝလင ဆးရတ

ေငၾပမာဏက နညးေအာငမလပႎငေတာဘးေပၝ။ ရႀမႀနးသရင လပႎငမယ။ အဓပၯာယက ေဝလင ရနပေငၾဟာ ခငဗား ေငၾကယထားသေလာက ေငၾႎတခရတယ။ အခ အခနရႀပၝေသးတယ။ ဒေတာ ပနေပးသငတယလႛ ကေနာ ထငတယ"

"ဘာဖစလႛ ပနေပးရမႀာလ။ ကပဘယသႛမႀ ေ႔ကးဆပစရာရႀတာမႀ မဟတဘ" "ေဝလငေငၾေတၾက ခငဗား ထနးေပးခတာ မဟတလား" "ခငဗား ေငၾေရးေကးေရး ကစၤ နားမလညပၝဘး။ တရား႟းက ကပက လမၾစာရငး သၾငးတယ။ အဓပၯာယက

ကပပစၤညးေတၾက သမး႓ပး ကပက လမၾ သတမႀတလကလႛ ကပရႚ ေပးရနဆပရန တာဝနေတၾ အားလးက တရား႟းက ယလကတယ။ ဒၝႎႀစေပၝငး အစတေကာ႓ပ။ လမၾစာရငး အကဥပေဒလ ပနဖတကညပၝဥး။ ေရႀႚေနေတၾလ ေမးကညပၝဥး"

"ဒကစၤက က႗နေတာ တရားမ သေဘာနႛ ေပာေနတာ မဟတဘး။ ကယကငတရား သေဘာနႛ ေပာေနတာ" "အား တရားဥပေဒမႀာ ရႀတ ကယကငတရားက ခငဗားအဖႛ မေကာငးတတေသးဘးလႛ ဆလတာလား" "တကယဖစရပက ဥပေဒမႀာ ဘာေပာေပာ ေဝလင ေငၾေတၾထက တရားမဝင ႎတထားတ ေငၾေတၾနႛ

ကေနာတႛ စားေသာကေနကတယ။ ဒေငၾေတၾဟာ မလပငရႀငနႛသာ ဆငတယ။ ဒေတာ" "ကပ တမးရႀငးပဥးမယ" ကၾက လကကာပလက႓ပး "ရႀငးေနလ အခနကနမႀာပ။ ကေနာ သေဘာထားကေတာ ရႀငးေန႓ပ။ ဒေငၾေတၾက ခငဗား ပနမေပးႎငဘး

လား။ ကေနာက င႓ပး ပနမေပးႎငဘးလား" "ခငဗားအတၾက ဆရင ကပမလပေပးႎငတာ ေလာကမႀာ ဘာမႀမရႀဘး။ အပနတေထာင လပေပးႎငတယ။

ဒၝေပမ" ကၾသည အဖး႒ကးက ဝပလ႖းခယေသာ မကလးမားဖင ကညကာ "ဒေငၾေတၾက ကာမေအာင ကေနာ

အစၾမးကန လပပၝမယ။ ကေနာ ခငဗားနႛ ေသမႀ ခၾပၝမယ။ ခငဗားအတ အခနမႀာလ ကေနာ ေစာငေရႀာကပၝမယ။ ခငဗား လ႖ႚဝႀကခကေတၾ မေပေစရပၝဘး။ ေငၾေတၾက ေရႀႚေနတေယာကက တဆင ပနေပးလကတာေပၝ။ ကေနာတႛ တေနရာရာ ေပာငးေနကတာေပၝ။ မတေဆၾအဖစ အတဆကေနကမယ။ ႟း႟းသားသား၊ သနႛသနႛရႀငးရႀငး၊ ဂဏ သေရရႀရႀ ေနကမယ"

"ေတာစမးပၝ။ ကပနားမခႎငေတာဘး" ဆာေဖက ကၾအကဆႛနငသဖင တားသည။ ကၾ လကေလာလကသည။ အဖး႒ကးက မသနႛရႀငးေသာေငၾက ကစကစပၝေအာင ဆပထားသည။

လကမလၿတ။ မတေဆၾကသာ စၾနႛမည။ ရႀငးေန႓ပ။ "ကပငငးေနတာ ခငဗားအကးအတၾကေရာ ကပအကးအတၾကပၝ ငငးေနတာပၝဗာ။ ခငဗား ေတာငးဆ

ေနတာ ဘာလဆတာ ခငဗား မသဘး။ အ႟းလ စၾနႛ႒ကခငးေနတာ။ ကပနညးနညးမႀ ေမတၨာမရႀတ လေတၾအတၾက စၾနႛ႒ကခငးေနတာ"

ကၾက သႛအသက ထနး၍ေပာသည။ "ေရႀႚဆကေပာေနလႛလ မထးေတာဘး။ ခငဗား ေစတနာေတၾက ေကးဇးတငပၝတယ။ တသကမေမပၝဘး။

ကေနာ သၾားေတာမယ။ ဒပစနႛ လခငးခၾရတာ စတမေကာငးပၝဘး"

112

"ခငဗားက ကပ သၾားခၾငမပႎငဘး" ဆာေဖက နားကညးေသာ ရယသဖင ေပာသည။ "ကပရႚ လ႖ႚဝႀကခကက ဒေလာကမနမနေပာဖႛ ကပ မရည႟ၾယခဘး။ ဒေငၾေတၾက ဘာဖစလႛ မေပးတာလ သလား"

"ကေနာက ခငတာထက ေငၾက ပမကလႛေပၝ" "မဟတဘး။ ကပ ေငၾမမကဘး။ ခငဗားက ေပးဖႛ ကပဒေငၾေတၾက ဖကတၾယထားတာ။ ခငဗားက ကပရႚ

အေမၾစား အေမၾခ လပမယ။ ကပေငၾေတၾက ခငဗားအတၾက ထားခမယ" ကၾ စကဆပသၾားသည။ စကားပင ေပာမထၾက။ အဖး႒ကး၏ မကႎႀာသည ဘယတနးကမ႖ ယခေလာက

ႎႀလးနာစရာ မေကာငးခ။ "ဧညခနးက သၾားကမယ။ ကပ စာခပစာတနးေတၾ လပထား႓ပး႓ပ။ ခငဗား တသကလး ထငစားေပေတာ" "ေတာစမးပၝ။ ကေနာ ဒေငၾေတၾက လကဖားနႛေတာင မတႛခငဘး" "ဘာေကာငမား ဒေလာက ေစာငစညးႎငရတာလ။ က ကပေမးပၝရေစဥး" "႟းသားတလအဖႛ သတပၝးေငၾက မတႛ မထတာဟာ ေစာငစညးတယလႛ မေခဘးဗ" "အငး အငး အငး အငး" ဆာေဖက ေခၝငးတဆတဆတ ညတေနသည။ "သၾားမယ" "ေနပၝဥး၊ ခငဗားက ေပာစရာ ကနေသးတယ" ဆာေဖက စားပၾက ပတေလ႖ာကလာသည။ ကၾသည သႛအဖႛ

အကမးဖကမႀ စကားဝငး သမးႎငေတာမည အေခ ဆကေန႓ပဟ ထငမလာသည။ ဆာေဖက ေမဖႃလ ေဖၾးေနေသာ မကႎႀာဖင "ခငဗားက ဖမးေနတ မနးမ႟ၿငကေလးအတၾက ကပမႀာ

ရႀသမ႖ တပားမကန ေပးရမယေပၝေလ။ ဟတလား" "ခငဗား ကပ အနားမကပနႛ" ကၾက ဆာေဖ မကႎႀာထက ပ၍ ဖႃေယာေနသည မကႎႀာဖင ေပာသည။ ဆာေဖက မဆတ။ ကၾအဖႛ ထးရ ႒ကတရမႀာကလညး လသတတာႎႀင မခား ဖစမည။ ႎႀစေယာကသား

ေသၾးမရႀဘ ဖႃေဖၾးေနေသာ မကႎႀာဖင ရငခငးဆငကာ ရပေနကသည။ ထတဒဂတၾင သတႛ မကႎႀာႎႀစခသည ဆနးဆနးပားပား တသေယာင ဆငသေယာင ထငရသည။ ေမးေစ ခ႗နပခငး တသည။ ႎႁတခမးေဖာငတနး ပၝးလား ေသာ ပၝးစပေစပခငး တသည။

"ကပ ေကာငးေကာငးသ႓ပ။ ခငဗား အဒမနးကေလးက ႒ကကေနတယ။ သႛအတၾက ကပက စေတးမယလႛ ခငဗား ကတာေပၝေလ။ ခငဗားအဖႛ တပားမႀ ကနတာမႀ မဟတဘကး"

"ေတာေတာဗာ။ မေပာနႛ" "ခငဗား လပခငရာ လပဖႛ ကပခၾငမေပးဘး" ဆာေဖ၏ မကႎႀာသည ေဒၝသဖင ေတာကေလာငလက

ရႀသည။ သႛေအာကႎႁတခမးက တဆတဆတတနကာ တၾနႛခည ႟ၾႚခည ဖစေနသည။ "ခငဗားမႀာ စညးကမး လေန တယ။ ဒေတာ ကပကပ စညးကမး ခေပးရမႀာေပၝ။ ခငဗား ဒမႀာပ ဆကေနရမယ။ ခငဗား လပတာ ကငတာေတၾက ခပခယရမယ။ ခငဗား အမအကငေတၾက ကပ ပငေပးရမယ"

ဆာေဖသည ဂယမးဂယင ဖစလာသည။ ကၾစတတၾင ေဒၝသ ပယသၾားသည။ သနားစတ ေပလာ၍ အဖး႒ကး၏ လကေမာငးက ဆပကငလက႓ပး

"စတထနးဗာ။ အပယာေပ လႀေန။ ကေနာ လကပႛမယ" "သၾားေလ၊ ထၾကသၾား။ သၾားလႛ ေပာတာ မကားဘးလား။ မငးက ငၝက မာနလား မလား ႓ခမးလား

ေခာကလားနႛ။ မငး ငၝက ဘာထငသလ" အဖး႒ကး ႟းသၾား႓ပဟ ကၾထငလကမ၏။ တကယလညး အ႟း႟ပ ေပၝကေန၏။ ထႛေကာင ေဖာငးဖသဖင

"ခငဗားက" "ငၝက မငးအေဖ။ မငးအေဖဆတာ သရႚလား။ ကားရႚလား" ဆာေဖက ေအာေပာသည။ "မငးဟာ ငၝသား။

ဟငနရဂဆာေဖ ဂႃနယာ" ကၾသည ဆာေဖထမႀ မႀနေသာ စကားက ကားလကရေလ႓ပဟ သလက၏။ ေပာမပတတေသာ စကဆပ

႟ၾရႀာမႁဖင အဖး႒ကး အနးမႀ ခၾာလက႓ပး "အေဖ" ကၾသည ေခာကကပ ေကာငစေသာ တးတး ေရ႟ၾတသဖင "အေဖ" ဟ ေရ႟ၾတလကမ၏။ ဆာေဖက ကၾက စကကညေန႓ပး သႛအေပႎႁတခမးက ႟ၾႚလကကာ "ငၝသား၊ မငးခစားခကက ဒလပလား" ဟ ညငသာစၾာ ေမးရငး ကမးေပသႛ ဒငးကန လကသၾားေလ၏။ ကၾက အဖး႒ကး၏ ပခးက ကငလႁပသည။ သႛေသာ လးခငး လၾနႛခငးပင မရႀေတာ။ လကသ႒ကးက ကားရ၍

စဖမႀႃး႒ကး ဟငဒၝဆင ေပးဝငလာသည။ အသက႟ႁေနေသးေသာလညး လေသလ မလႁပမရႀက ဖစေနေသာ ဆာေဖက အခနးထသႛ ႎႀစေယာကသား ေပၾႛခသၾားသည။ တနာရအတၾငး ဆရာဝန ေရာကလာသည။ ပနသၾားသည။ ႎႀစနာရအတၾငး သနာပဆရာမတဥး ပစရန ေရာကလာသည။

113

ဆရာဝနက စတေခာကခား႓ပး ေလသငတနး ဖတသၾားခငး ဖစသညဟ ဆသည။ တပတရႀငခင ရႀငမည။ တႎႀစ ရႀငခငရႀငမည။ သႛေသာ စကားေပာႎငေတာမည မဟတဟလညး ေပာသည။

(၂၇)

ေနာကတေနႛနနက။ သတငးစာဖတခန ရလ႖ငရခငး ေဂဟာအေကာငး ပႛစေခၝငး႒ကးက ရႀာလ ပထမဆး ဖတသည။ ေခၝငး႒ကးဖတရငး မးေကာငးကင႒ကး ႓ပကသလ၊ မဟာပထဝေမ႒ကး ကၾေကသလ ခစားလကရေလ၏။

ခၝတငး ရႀာလ လမးေလ႖ာကေနကဖစေသာလညး မးတဖၾဖၾ႟ၾာေန၍ ဓာတရထားစးလာရသည။ ယေနႛနနက သ အခနေနာကကသည။ နနကစာကပင အေပးအလၿားစားရသည။ အခား ဘာမ႖လပခနမရႀ။ ထႛေကာင ပႛစ သတငးစာက ႟းေရာကမႀ ဖတရန ယလာခသည။

ဓာတရထားေပတၾင ထငမမႀ သတငးစာက ေကာကလႀနႎငသည။ သခကခငး လႀနဖတသညေနရာမႀာ အယဒတာအာေဘာ စာမကႎႀာဖစ၏။

ေဂဟာအေကာငး ေခၝငး႒ကး၏ ေခၝငးစဥေရာ ေခၝငး႒ကးထညသညေနရာပၝ သႛအဖႛ စတပကစရာဖစရသည။ ထညထားသညေနရာက ထပဆးမဟတ။ ေခၝငးစဥကလညး "ေစာငေရႀာကေရးေဂဟာႎႀင စပလဥး၍" ဟ၍သာ။ အေသၾးအေရာငမရႀ။ အားနညးလႀသည။ ေခၝငး႒ကး အစခေသာ ဝၝကကအစ အလားတ အကဖတမ၏။ သေမ႖ာလင ထားသလ ေဂဟာ ဟနႛတားေရးသမားမားအား စမေခႎငခငးမရႀ။

ေခၝငး႒ကးက ဆကဖတမေသာအခၝ ႟တတရကအသက႟ႁပင ရပသၾားမတတ မယႎငေအာင ဖစရသည။ အစက အဆး တလးခငး သတထားဖတသည။ ဖတ႓ပးခနတၾင သႛမကႎႀာသည သႛအကႈစ အဖႃေရာငႎႀင နငလား ငၝလား ႓ပငေနေတာ၏။ သဖတေနရသည ေခၝငး႒ကးသည ႎႀစႎႀစလးလး အားထတမႁ ေမ႖ာမႀနးခက႒ကးက အဆး စရငလကခငးမ႖သာမဟတ။ မတေဆၾအမထတၾင လပကသတဖတခရသညပမာလညး ဖစေနခငးေကာငေပတညး။

"ေဂဟာႎႀင စပလဥး၍" က ပနဖတေနစဥ အေရးအသား ပၝးနပလမမာမႁက သတပမသည။ ရပတညခက အ႒ကးအကယ ေပာငးလမႁတရပက ယခေရးထားပထက က႗မးကငစၾာ ေရးဖႛရာ မဖစႎင။ ရပတညခက ေပာငးလမႁ မရႀဟဆေသာ ပႛစ၏ အဆက လကခဖႛပင ရႀေတာသည။

အစမႀ အဆး ေဂဟာ တညေဆာကေရးလပငနးအေပ သတငးစာ၏ သစၤာရႀရႀေထာကခမႁက အေသဆပ ကငထားသည။ သႛေသာ ႕ခငးခကမားစၾာ ပၝဝငေနသည။ သမနကာရႀနကာ ဖတသၾားသအဖႛ သတပမမည မဟတ ေသာလညး ထလပငနး၏ ဘကေတာသားမားအဖႛကား လယပင ဆငသၾားသလ ထငရႀားစၾာ မငေနရသည။

ေဂဟာလပငနးက ေနာကထပႎႀစႎႀစ ေ႟ၿႚဆငးရန ပႛစက လၿတေတာအား တဖကလႀညႎႀင ေပာလကခငး ပင ဖစသည။ ထသေဘာထားက ဘယစာလး ဘယစာပဒက ေဖာထတသညဟ ေကာကကာငငကာ ေပာရန မလၾယ။ သႛေသာ သတငးစာတေနရာတၾင ေဖာပထားသည မလၿမေရႀာငသာေသာ အသးစရတစာရငးက ကးကား႓ပး ေနာက ေရးသားပမႀာ၊

မန မနထကထက ေဆာင႟ၾကမႁဟသည မညအသညအခၝကမ႖ ႒ကးကယေသာ ပနာ မဟတခေသာငားလညး ပနာတရပ ဟတသညကား အမႀနပငဖစ၍ မညမ႖ပင ေကာငးကး အေထၾေထၾႎႀင ပညစေစမည လပငနးအတၾက ဖစေစကာမ စရတေကးေငၾ တပားတခပ တးခႚ သးစၾခငးသညပငလ႖င ထသႛ သးစၾရန ေစေဆာသည ဉာဏအေမာအမငအား သႛေလာ သႛေလာ ေတၾးေတာ ဒၾဟဖစဖၾယရာ ရႀေစသည ဟ၍ ယဆႎငသညအထ ဖစေနရခငးေကာင လးဝေရႀာင လၿခငးငႀာ မစၾမးသာေသာ အသးစရတမားကေသာမႀ ဆငးင ႟ပသမးလကရႀသည လကရႀ အေခအေန အရပရပအား ပႛစသတငးစာက စတမခမးေမစၾာ ေလလာေစာငကညလက ရႀ ခငး ဖစေပသည။

ဤဝၝက တခမ႖ဖငပင လေလာကေပ႓ပ။ ယခအခနအထ ပႛစ၏ မး႒ကးသၾားဖင ဟနႛတားခငး မခရဖးေသးသည လၿတေတာထမႀ အငအား

႒ကးမားေသာ အတကအခ အငအားစမားအဖႛ ထစာပဒသည စာအပ႒ကး တအပထကပင အထနာေစေပေတာသည။ ၎တႛ ကာလကာရႀညစၾာ လႁႛေဆာတကတၾနးခသည ေဂဟာတညေဆာကေရး လပငနးသည ေရစနေမာေလ႓ပ။

လကေထာက အတၾငးေရးမႀႃးမကေလး အဖႛကား ခၝးသညး နာကညးမဆးႎင ရႀေတာသည။ သႛကယေရး ကယတာ ပနာႎႀင ယႀဥလ႖ငကား ေဂဟာတညေဆာကေရး ဆး႟ႁးမႁသည အခကအတနႛအားဖင အမႁမထား ေလာက သေယာငပင ဖစေနေတာသည။

သႛမတေဆၾ ႎႀစေယာကအနက ဘယတေယာကလကခကလ။

114

115

ဘနး႒ကး မစၤတာဒနးသည စားပၾေပတၾင ဇကကးကေနသည။ ေခၝငးက လကႎႀစဖကႎႀင ညပထားသည။ ပႛစသတငးစာက လးေထၾးဆပေခ႓ပး ကမးေပတၾငပစခထားသည။ ရႀာလ ဝငလာေသာအခၝ ဒနးက ေမာ၍ပငမကည။ ရႀာလ၏ "မဂလာနနကပၝ" ကလညး တတေတာငးေတာငးပငတႛ ပနသည။

ရႀာလကယတငလညး စကားေပာခငစတမရႀ။ သႛစားပၾသႛ သသၾား႓ပး စာအတမားက ေဖာကေနလကသည။ တနာရခနႛ အကာတၾင ဒနးသည ရႀာလ စားပၾေဘးသႛလာရပသည။ သႛမကႎႀာသည ခၝတငးလပင တည႓ငမေနေလ႓ပ။

"က ဘယလသေဘာရသလ" ဒနးက ေမးသည။ "ဒဂၝးသးဆယ92 အစၾမးလႛ ဆရမႀာေပၝ" ရႀာလ မကႎႀာက ဖႃေယာေနဆ ရႀေသးသည။ "ဒလလ တထစခ မေပာႎငေသးဘးေလ။ သသယဖစစရာ ရႀေနေသးသေ႟ၾႚ သႛက သသယအကး ခစားခၾင

ေတာ ေပးထားရမႀာေပၝ" သႛစကားက ဘယသႛကဆလတာလ။ "ဒလ သေဘာမထားႎငပၝဘးရႀင။ ပႛစက ရႀငတႛ ကမတႛ သေနသလ ဒကစၤက အစအဆး သေနတာပ။

႟း႟းသားသား သေဘာထားပငတာ မဖစႎငဘး။ သစၤာေဖာကတာပ" "အေနအထားကေတာ ဒအတငးဖစေနတာေပၝ။ ဒၝေပမ အဖစမႀနမသဘနႛေတာ သတငးစာက ႟ႁတခလႛ

မဖစေသးဘးေလ" "ဒၝဖင ခခကခငးေမးမယရႀင။ သတႛ ေဖရႀငးခက …" "ေဖရႀငးခက ေတာငးေနဖႛ မလပၝဘး" ဒနးက တးတတညငသာစၾာ ေပာသည။ "ပႛစက ရႀငးစရာရႀရင သတႛ

သေဘာအေလာက ရႀငးလမမေပၝ။ ဒေခၝငး႒ကးရႚ ေနာကခဇာတေကာငးက မသရေသးေပမယ ေသခာတာတခေတာ ရႀတယ။ မစၤတာဝကစ မသဘ ပႎႀပတာ ဖစရမယ။ အေခအေနသစေတၾေတာ ေပလာပၝလမမယ။ အယဒတာအဖၾႚ အေပာငးအလလဟာမး ဆပၝေတာ"

ရႀာလ အလၾနေလးစားေသာ ဤပဂၢလ႒ကး၏ စတထတၾင ထေခၝငး႒ကးသည မစၤတာကၾ၏ ဥးေႎႀာကႎႀင ကေလာငမႀ ေပၝကဖၾားခသည ေခၝငး႒ကးဖစေကာငး သသယမရႀ၊ ယတပတ ယကညေနသည။

"ေဂဟာကစၤက ဘယလဖစမႀာလ ဟင" ရႀာလက ဝမးနညးပမးနညး ေမးသည။ "ကစၤ ေခာ႓ပေပၝ" ဒနးက ေပာေပာဆဆ သႛစားပၾေပသႛ ပနသၾားသည။ ရႀာလသည မးေပၝကမးစက တဖၾားဖၾား ႎႀင ဝးတဝၝးဖစေနေသာ မႀန ပတငးက ေငးကညေနသည။ ပနးခ သစပငမားကားမႀ အမေခမးမားကေကာကာ မားမား႒ကးရပေနေသာ ပႛစသတငးစာတက

အေဆာကအဥ႒ကးက လႀမးကညေနမသည။ အယဒတာဌာန တညေနရာ ပႏၤမထပ၏ ပတငးေပၝကမားက အတနးလက မငေနရသည။ ထပတငးေပၝကမားအနက ပတငးေပၝကတေပၝက၏ ေနာကကၾယတၾင ေဂဟာလပငနး အား သစစမးခးခးခသည မတေဆၾတ႒ကး ရႀေနေပလမမည။

ဘယမတေဆၾတလ။ ခားလဂၝဒငနယာဝကစက လခငးမသမကပင စတေနမင မတသ၊ အကငစာရတၨမငမားသ။ ဂဏသကၡာ

အစၾနးအထငး မရႀသ လငယတဥးအဖစ သသထားခ၏။ လခငးသေတာလညး သ၏ ေကာငးသတငးမားသည အားလးအမႀနခညးဖစေန၏။ သႎႀငထေတၾႚရတငး လကေလာမႁ၊ ကးေကာငး ဆေလာမႁ၊ ခသာကည႟ၿငမႁမားကသာ ေတၾႛရသည။ သႛသကၡာက ပကယၾငးဖႛဆတာ စဥးစား၍ပငမရ။ သႛနာမညက ဆၾသၾငးယးစၾပဖႛရာပင အေကာငးမေပ။

ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး ကၾယလၾနခနမႀ စ၍ ေဂဟာေခၝငး႒ကးမားက ေရးေနခသမႀာ မစၤတာကၾ မဟတလား။ လၾနခသည ၂၄ နာရအတၾငးကပင မမ အစၾမးကနေရးသားပၝမညဟ ကတေပးခသမႀာလညး မစၤတာကၾပင

မဟတလား။ သႛပၝလက၊ သႛပၝလက လကေထာကအယဒတာကေလး၏ လကခကမဟတတာလ ဖစႎငေကာငးရႚ

ဟေသာ အေတၾးက သႛစတထတၾင အေသအလ ဖကတၾယေနမပန၏။ လၾနခသည တပတအတၾငးက ကၾ အလညလာခသညက သႛစတထတၾင သသကၾကၾ မငေယာငေနမေသး

၏။ ထငထငလငလငး ပရယာယကငးကငး ႟းသားေဖာငစငးေသာ မကႎႀာပငရႀငတဥးသည ဤကသႛေသာ အႎတ

92 ဒဂၝးသးဆယ။ ။ ခရစေတာက ရနသႛလကသႛ အပရာ၌ သစၤာေဖာက မစၤကရးေယာက ရနသႛထမႀ ေငၾဒဂၝး ၃၀ ယခသညက ရညႌၿနးသည။

"က႗ႎပသည ေယ႟ႁက ကယေတာတႛလကသႛအပလ႖င အဘယမ႖ေလာကေပးပၝမညနညးဟ ေလ႖ာကေသာ ထသတႛက ေငၾကပ သးဆယေပးမညဟ ဝနခက၏"

(ဓမသစကမး ရႀငမခရစဝင ၂၆း၃၅)

116

စတဂတစတ မ႟းမေဖာငအလပက ဘာေကာငလပရသလ။ ထေနႛညက သႛကကညသၾားပမးဖင ကညတတသ တဥးသည ဘာေကာင သႛက ေကာခငး႓ပး အ႟ႁကထးရသလ။

ဤအလပမး သလပေလမလား ဆသညမႀာ ဝကစ လပေလမလားဟ၍ အေတၾးရကပသလပင အေတၾးရ ကပလႀသည။

ထေခၝငး႒ကးက သတႛ ႎႀစေယာကစလးမေရး။ အခားတဥးေယာကကေရး႓ပး မႀားယၾငးပႎႀပမခငး ဖစေလ မလား ဟေသာ ဖစေတာငဖစခ က႒ကကမႁကေလး ရႀႎငေသးသညဟလညး ေတၾးမ၏။

ထေမ႖ာလငခကကေလး အေတာငအလကမႀ မစမ သႛဆငခငဉာဏက ပစသတလကပန၏။ ထၾကေပၝက မရႀ။ အဖစသနစက ရႀငးေနသည။

သႛမတေဆၾ ႎႀစဥးအနက တဥးသည သမမႀနးဆႎင စၾမးေသာ အဖအစး တစတခေကာင ဂဏသေရ ကငးမေသာ အမႁက အလတ အလပၝ ကႃးလၾနခ႓ပ။ တ႓ပငတညးမႀာပင သႛကလညး အသညးခၾခ႓ပ။

႟းသားေသာ ေဖရႀငးမႁဟ၍ မရႀႎငေတာ။ ေကာကပၝးလလ အဟနႛအတား အငအားစ၏ အေခာက အေမာက ဇာတထပက ဘၾားဘၾားေပေန႓ပ။ သတငးစာ၌ တာဝနရႀသညအပငး၏ သမဖငးေသာ အညဇာတထပက ဘၾားဘၾားေပေန႓ပ။

သႛမေနာအာ႟တၾင သႛမတေဆၾႎႀစေယာက ယႀဥရပေနကသည။ လၾနခေသာ ႎႀစႎႀစက သက႗မးခရသည ပၝရဂကေလးႎႀင သအပသငစအ႟ၾယ သႛစတကးထက ကလပ။

တဥး၏ ဂဏသေရႎႀငအမ႖ အခားတဥး၏ ဂဏသေရက သမတႎးသည။ တဥး၏ ခငမငမႁသည တခား တဥး၏ ခငမငမႁကသႛပင သႛအဖႛ ခမးေမစရာဖစသည။ ယခမ တေယာကေသာသသည သႛမတေဆၾ မဟတေတာ ေခ႓ပတကား။

သ ပထတရမညသမႀာ ဝကစမဟတ။ သႛအေပ သသယအ႓ငအစၾနးမရႀ။ ကၾသာလ႖င အတႛအဆတ ကေလးမ႖ မခ။ သဒၬၝလန႓ပး သတႛက နမးပကာ93 သစၤာေဖာကသဖစသည။

မမး ဖမည မပဝးဝၝးေသာ ကၾ၊ ေရေမာကမးတင မးစဥႎၾယဆက ဒၾဟဖကေသာ ကၾ၊ ထနးေကာငးပ ပငမႁ ေကၾကၾာကငးေဝးေသာ ကၾ၊ သႛေခေထာကေပ သရပႎငေအာင မမကယတင လရာသၾငးေပးခသည ကၾ၊ ကတနက၊ ထနးတနထနး၊ အကေပးတနေပးကာ မမ၏ အသအက႗မးစာရငး၊ မတေဆၾစာရငးသႛ သၾငးထားခသည ကၾ။

သႛေသာ သႛစတ ေခာငကားတေနရာတၾင ကၾက အမႀနတရားမတႎးသ၊ မေဖာကမပန တသမတတညး ႟းသားေဖာငစငးသအဖစ သမႀတထားခသည စတက သႛဆငခငဉာဏက အတလက ဤ႟ႁတခမႁမားက ပနစား ပနကန ပေနေလ၏။

ရႀာလသည ေဖရႀငးစကားေပာမည တယလဖနး ေခသမား ေပလာေလမလား ဟေသာ အေတၾးတထင ထငႎႀင တမနကလး သႛစားပၾတၾင ထငကာ အလပလပေန၏။

တယလဖနးေခသ မကာခဏ ကားရသည။ သႛေသာ သေမ႖ာတာ မေပလာ။ မၾနးတညခနႛအခန။ လၿတေတာ ဧညခနးေဒၝင၌ ထငေနသည မစၤတာဒနးသည ေဂဟာဥပေဒအား မခၾရန

ဆငေခပ ပတဆႛ ဟနႛတားလကပက ကညေနေလသည။ အမတတဥးသာ စကားေပာသည။ အမတမငး မခတဘနေဂၝက ပႛစသတငးစာက ကးကားကာ ပညနယ

ကယဆယေစာငေရႀာကေရးဌာန၏ "အသအမႀတပ အာေဘာ" ကပင ေစာငေရႀာကေရးေဂဟာ ႎႀစႎႀစ ေစာငဆငး သငပက "ဝနခ"ေကာငး မနႛခၾနးေခ႗သည။ အမတအမားစက သႎႀငသေဘာတမ႖၍ ဥပေဒကမးက ၅၄ မ ၃၂ မဖင ဖတကး သ႓ဂႇဟလကကေလသည။

93 ခရစက ရနသႛလကအပသ အစၤကရးယာက ရနသႛလမား ခရစအား သႎငရန နမးပ႓ပး ဖမးေစခငးက ရညႌၿနးသည။

"ယဒရႀ ကာ႟တႎႀငအတ ယဇပေရာဟတ႒ကး၊ ကမးပဆရာ႒ကးအကမား ေစလၿတေသာ လအစအေဝး အေပၝငးတႛသည ဓားႎႀင တတမားကကငလက ခကခငးလာက၏။ ကယေတာက အပႎႀေသာ သက ငၝ နမးေသာသသည ေယ႟ႁပင ဖစ၏။ သႛကဖမး၍ လခစၾာ ေဆာငသၾားကဟ ဆ၍ သတႛအား အမႀတေပးခ သညအတငး သသည ေရာကလ႖င ကယေတာရငးသႛ ခကခငး ခဥးကပ၍ 'အရႀငဘရား။ အရႀငဘရား' ဟ ဆလက နမးေလ၏။ ထသတႛသည လာ၍ ကယေတာက ဆၾကင ဖမးဆးက၏"

(ဓမသစကမး ရႀငမာကခရစဝင ၁၄း၄၄-၄၆)

လၿတေတာသည သတငးေထာက "စစ" ေဟာပကငက သတငးစာတကသႛ သတငးပနပႛသည။ ကၾက လကခမႀတသား႓ပး ဝမးနညးေကာငးေပာသည။ ထႛေနာက "တရကႎငငအတၾက ဖၾႛစညးပ အေခခဥပေဒ" ဟ၍ ေခၝငးစဥေပးထားသည ေခၝငး႒ကးက ေရးသည။ ထအခနမႀာပင ဝကစေရာကလာသည။ ႟ၿငပစၾာ ႎႁတဆက႓ပး သႛအခနးသ ဝငသၾားသည။

ကၾ ေခၝငး႒ကးဆကေရးသည။ ယေနႛနနက သထငးထငးမႁငးမႁငး ဖစေနသည။ ညတဝကက ဆာေဖက လနာ ေစာငခရသည။ ညတဝကက မကစေကာငေနခသည။ နနကလငးသညႎႀင တ႓ပငနက ဒကၡလႀလႀေတၾႚေတာ၏။ ေဂဟာအေကာငးေခၝငး႒ကးက ဖတရသည။ ဘာအဓပၯာယမႀနး သမသ။ သေအာငစစမးရနလညး မလေတာ။ သႛအလပႎႀင ေဂဟာသည အတတကၾ ေရစနေမာကေလ႓ပ။

ဝကစအခနးသႛ ခကခငးသမဝင။ ခၾနး႒ကး ခၾနးငယေပာရမႀာ သမႎႀစ႓မႚဆး။ ယခမႀေတာ နငဘငဆ ဖစေန၍ လညးအေကာငးမထး။ ဝကစႎႀင တတႎငသမ႖ ေပာ႟းေပာစဥလသာ ေပာခငသည။ နာရဝကအကာ ေခၝငး႒ကးေရး အ႓ပးတၾငမႀ ဝကစ အခနးထသႛ ဝငသၾားသည။

"ဘာဖစသလ။ ခငဗား ေနမေကာငးဘးလား" ဟ ေမးသည။ "ေကာငးပၝတယ၊ ဘာမႀမဖစပၝဘး။ ဒေနႛ သတငးေခာကတယ။ မးရထားဥပေဒကမးအကဥးခပ ေတၾႛ႓ပလား" "ဟတက။ မနပပၝဘးဗာ။ ခငဗား လၿတေတာ အစညးအေဝး႓ပးရင အနားယေပဥးေတာ။ အဒ ဥပေဒကမးက

အေရခၾခၾာရမယ။ ခငဗားေရးရင ပေကာငးမယ ထငတယ" "ခငဗား ေရးေစခငရင ေရးမယေလ။ ႓ပးေတာ လယသမားညလာခသတငး ရႀေသးတယ။ ဒၝထက ခငဗား

လစားရႀာလႛရရခငး ကေနာ အလပထၾကခငတယ" ဝကစက လကထမႀ ကတေကးႎႀင စာ႟ၾကမားက လၿတခလက႓ပး သႛက ကကေသေသကာ ေငးစကကည

ေနသည။ "အလပထၾကမယ၊ ဟတလား။ ခငဗား အလပထၾကဖႛ ဘယတနးကမႀ စတမကးပၝဘး" "ဟတက၊ ထၾကခငတယ။ လစားခကခငးရႀာႎငေအာင မနကကတညးက ေပာမလႛဟာဘ" "ကေနာကေတာ ထၾကခၾင မေပးႎငဘးဗာ။ ခငဗား အကအညက ကေနာ သပတနဖးထားပၝတယ။ ခငဗား

ထၾကဖႛ ကေနလမမယလႛ ကေနာ ဘယတနးကမႀ မထငဘး။ ေပာစမးပၝဥး။ အေကာငးက ဘာလ။ စတထမႀာ ဘာရႀေနလႛလ"

"သတငးစာမႀာ လပရတာထက အပငမႀာ စတခမးသာမယ ထငလႛပၝ" ကၾက မ႟ၿငမပ ေပာသည။ "ဘာလ၊ လခေကာငလား" ဝကစက ႟တတရက စတသကသာရာ ရသၾားသလ ရယလက႓ပး "ေစာေစာက

ဘာဖစလႛ မေပာလ ကယလရာ။ ကေနာ သေဘာေပာရရင ခငဗား ခရေနတာထက ငၝးဆမက ရသငပၝတယ။ ဒၝ႟ကတာေတၾ နားလညေအာင ကေနာ ေပာပၝမယ။ ေနာကတပတ အစညးအေဝးကရင တးရေစရမယ စတခ"

"ေကးဇးတငပၝတယ။ လခလ တးမလခငပၝဘး။ ဒလခနႛ ကေနာ တငးတမပၝတယ" ဝကစ မကေမႀာငကတကာ ဗးလးနားမထၾငး ဖစေနသည။ "ခငဗားမႀာ ထၾကႎငတ အခၾငအေရးရႀတာေတာ ရႀတာေပၝ" သႛအသက ေသာကေရာကေနသညအသ။ "အေကာငးပခကေတာငးဖႛ ကေနာမႀာ အခၾငအေရး မရႀတာလ

သပၝတယ။ ဒၝေပမဗာ ကေနာတႛ အတလပလာကတာလ ကာ႓ပပ။ ဘာမေပာ ညာမေပာ အလပထၾကသၾားမယ ဆေတာ စတထခကတာေပၝ။ ကေနာ ဘာမႀားေနသလ ေပာေစခငတယ။ ကေနာ မပငႎငတာ တခမႀ မရႀပၝဘး"

တေယာကႎႀင တေယာက စကကညေနရာမႀ ကၾက မကလၿာခသၾား႓ပး "သတငးစာရႚဝၝဒက ကေနာ မယေတာလႛပၝ" "အး ဟ ဟ။ ကေနာေရးတ ေဂဟာေခၝငး႒ကးက ေပာခငတာလား" "ဟတပၝတယ" "ဘာဖစလႛလ ကယလရႚ" ဝကစက သႛစကားက ခဏရပကာ မညသႛ ဆကေပာရမညက စဥးစားေနသည။ "ဒလေပာရေအာင။ ကေနာ ေခၝငး႒ကးထက အမငက တကတကစငမႀားေနတယ ဆပၝေတာ။ ကေနာ

ကေတာ မမႀားဘးလႛ ေပာႎငတယ။ ဒၝေပမ စကားအဖစ ေပာရရင မႀားတယ ထားပၝေတာ။ သတငးစာမႀာ ခငဗားနႛ သေဘာထားခငး မတကဆငတ ေခၝငး႒ကးပၝတာနႛ အလပက ထၾကဖႛလမလား။ ေပာစမးပၝဥး"

"မလပၝဘး" "ခငဗားေရးတ ေခၝငး႒ကးက ပယ႓ပး ကေနာေရးတာ ထညလႛလား။ ကယလက ဒၝက ကနႛကၾကသလားေတာ

မသဘး။ ခငဗား အဆးအဖတက ကေနာ အဆးအဖတထက သာခငသာမယ။ ဒၝေပမ တာဝနခရတာက ကေနာ

117

မဟတလား။ ကေနာက လခေပးထားတာက ကေနာ အယအဆေတၾဟာ ပႛစရႚ အယအဆေတၾ ဖစလာေအာငလပဖႛ မဟတလား"

"ဒၝလ မႀနပၝတယ" "ဒၝဖင ကေနာ ဘာမား မဟတတယတ လပမသလ။ ဘၾငးဘၾငးေပာစမးပၝ ကယလရာ။ ေတာငးပနပၝတယ" ကၾက သႛက စမးစမးကညေနသည။ အယဒတာလပ႓ပး ဒေလာက အမငတမရသလား။ "ကေနာက ဒလမငပၝတယ" ကၾက အသထနး၍ ေပာသည။ "ပႛစက ေဂဟာဥပေဒကမးက ဒလၿတေတာမႀာ

အတညပရမယလႛ ထပမနား ေရးခတယ။ ခငဗား သေဘာတခတယ။ အ႒ကမတရာမက ေပာခတာက ေနာကဆး တခၝးပတ႓ပး ေပာရမယ အေရးအ႒ကးဆးအခနမႀ ပႛစက ေကာခငးပစတယ။ လၿတေတာက ေဂဟာမေဆာကဖႛ အာဏာအပလကတယ။ လၿတေတာကလ သတေတာတာေပၝ။ ဘနေဂၝက ပႛစေခၝငးေဆာင႒ကးက ကးကားသၾားတယ။ ေထာကခမယမေတၾ ပကနတာေပၝ"

ဝကစသည မ႟ၿင႟ပႎႀင စတ႟ႁပေနသည။ "ဒလၿတေတာက တပားမႀ သးႎငတ အေခအေန မရႀဘးဆတာ သေနရငေကာဗာ။ ပညနယထမႀာ ပလပ

ေရာဂၝဖစတယ ဆပၝေတာ။ စစဖစတယဆပၝေတာ။ အဒအခၝမးမႀာ ပညနယအတၾက မရႀမဖစတ ကစၤမဟတရင ဆငးထားရမႀာပ မဟတလား"

ကၾသည ဝကစ၏ ဆငေခလမ႒ကးက အဗာဘနဟငမာႎႀင ကငေပၝကကာ အေဖေပးလကခငစတ ေပၝက သၾားသည။ ေဒၝသထၾကလာသည။

"အခအေခအေနက ခငဗား ေပာတာေတၾနႛ နညးနညးမႀ မတဘးဆတာ မသဘးလား။ ကေနာ ေခၝငး႒ကးလ ပနဖတကညပၝဥး"

"ဖတပၝတယ" ကၾ ေလသမာလာ၍ ဝကစ အအားသငသၾားသည။ "အေရးအသား ေကာငးေပမယ လကငငး ဖစရပေတၾက နားလည႓ပးမႀ ေရးတားမဟတဘးလႛ ကေနာ ထငတယ။ ခငဗားေရာ ကေနာေရာက ဒအခနးကေလး ထမႀာသာ တကပကပထငေနတာ။ ဒေတာ လကေတၾႛ အေခအေနေတၾနႛ ကငးကၾာေနတာေပၝ။ မေနႛကေတာ ကေကာငးလႛ အခကအလကသစေတၾ သလာခတယ။ လ႖ႚဝႀကထားရမယ အာဏာပငဌာနက ဆပၝေတာ။ ခငဗားက ရႀငးပခငေပမယ မဖစႎငဘး။ ခငဗားေရးထားတာ ဖတကညေတာ ေခာေနတယ။ အစၾနးေရာကေနတယ။ မမ႖တ ဘးလႛ ကေနာထငတယ"

"ခငဗား ေပာတ အခကအလကဆတာေတၾက ပလနနးဆက ရတာေတၾလား" "ဒၝေတာ ကေနာ မေပာႎငဘး" သမေပာေသာလညး ကၾက သႛက ကည႟ႎႀင သလကသည။ သႛအတၾက စတမေကာငးဖစမသည။ "ခငဗား ဒလသာ လပမယမႀနးသရင ကေနာ ရႀစ မစေဒလာ ေလးရာငၝးဆယစလး ပေပးပၝရႚဗာ" "ခငဗား ဒေလာက စတထခကမႀနးသရတာ ဝမးနညးပၝတယ။ ဒၝေပမ ကေနာ …" "ပလနနးက ခငဗားသတာထက ကေနာ ပသတယ" ကၾက ဆကေပာသည။ "ကေနာက သႛက လရညတခငးအဖစနႛ သတာ။ ခငဗားက သ ဒေနႛ ဟားတက

ေန႓ပ" ဝကစက ေဂဟာကစၤ အေတၾးလၾန႓ပး ကၾ ပ႒ကးခႚေန႓ပဟ စတထက ေကာကခကခလက၏။ "ဒလဆရငလ ကယလရာ၊ ဟားတကခရမႀာက ကေနာပၝ။ ခငဗား မဟတပၝဘး" ဝကစက မခခည

မခသာစတ ကငးရႀငးစၾာ ေပာသည။ "ပႛစရႚ ရပတညခကက ပစေပးတယလႛ ထငရငလ ပစေပးတလက ကေနာပၝ။ ရႀငး႓ပလား။ ကေနာက သတငးစာမႀာ ေရးသမ႖ တာဝနယရတ အယဒတာဖစ႟မကေသးဘး။ ကေနာရတ သတငးနႛ အဆးအဖတေပမႀ႓ပး ေခၝငး႒ကးက ကယတငေရးတလ။ ဒေတာ ဖစလာသမ႖ ကေနာ ခမယ"

ဖစလာသမ႖ဆသညမႀာ ပၝတ၏ ကယတငရႀင႒ကးဖစလာမည ဖစလာသမ႖က ဆလေသာ အေတၾးဖင ဝကစက ေပာခငးဖစသည။

"တခႚက ဒတကပၾမႀာ ကေနာ ေခၝငး႒ကးေတၾ ေရးေနတာသတယ။ သတႛက ဖစပက သမႀာ မဟတဘး။ ဒၝေကာင ရယေတာ မဟတပၝဘး။ ဒကစၤက …"

"ရႀငးသၾားမႀာပၝဗာ။ ကေနာက ယပၝ။ ခငဗား မတေဆၾေတၾကလ ကေနာ တေယာကထမႀာ တာဝနရႀတယ ဆတာ ေပာေပာ႒ကး သၾားရႀငးပလကမယ။ စတခ။ ဒေနႛက သၾားေပာမယ။ အခက"

"ကေနာ စတမေကာငးပၝဘးဗာ" ကၾက ပတပတေတာငးေတာငးပင ေပာသည။ "ကေနာ ဆကလပဖႛ လးဝ မဖစႎငေတာပၝဘး"

ဝကစက သႛက ကညေနသည။ စတမခမးမသာလညး ဖစေနသည။ "ခငဗားက ကေနာ ဇၾတတားလႛေတာ မဖစႎငဘးေပၝ။ ဒၝေပမ ခငဗား အယအဆကေတာ လးဝ နားမလညႎငဘးဗာ။ ကေနာယတာကေတာ အမႀားတခက

118

ဘယေလာက လကလၾနေနေန ပငတာဟာ လမငေကာငး႟ ဖကတၾယေနတာထက သတၨရႀတ အလပ၊ ဂဏသကၡာ ရႀတ အလပလႛ ထငတာပ"

"ကေနာကေတာ ကေနာတႛရႚ မဝၝဒၝေတၾက ဘယတနးကမႀ မႀားတယလႛ မထငဘး" ကၾသည သႛအခနးသႛ ပနသၾားသည။ ကၾက သကေတာငသကသာႎႀင သႛအေပ အပစပခတတပက ဝကစ

အသေနမေလသည။ ထေနႛမႀာပင ပညနယ ကယဆယေစာငေရႀာကေရးအသငးသႛ သၾား၍ သႛမတေဆၾႎႀစဥးက အကးသင

အေကာငးသင ရႀငးပရန ဝကစ က႟ၾယခက ရႀခ၏။ သႛေသာ ကၾႎႀင ေတၾႚ႓ပးသညေနာက ခကခငးသၾား၍ ရႀငးသင မရႀငးသင ဇေဝဇဝၝဖစလာသည။

ယခအခနတၾင ဒနးေရာ သႛအခစဆး မနးကေလးပၝ သတႛစမကနးပက၍ ေဒၝသထၾကေနကမည။ သတႛ စတေပေလာကမႀ သၾားေပာတာ ပမေကာငးဘးလား။

စတေပလကေပာက ဖစမႀ ေပာတာ ပ၍ေကာငးေကာငး ထေနႛညေနထတ ခေရာနကယ သတငးစာက သႛက သေဘာေပၝကေစသည။ ခေရာနကယသတငးစာက "ပႛစ၏ ေနာကဆးေပ ဇာတေခၝငးကၾခနး" ဟေသာ ေခၝငးစညးဖင ေခၝငး႒ကးေရးသည။ "ဗးစားဗငးစား အေပာငးအလ"၊ "သစၤာယၾငးေသာ မဟာမတ"၊ "ေအာကလ ဆနစရာ ဂ႗မးသဒၬၝလနပၾ" စေသာ စကားလး ေပာငေပာငမားကသာ သးကာ ေဂဟာက ပႛစက အဆးစရင လကေကာငး စၾပစၾသည။ ေနာကတေနႛတၾင ပႛစက "ပလနနး၏ အာေဘာသတငးစာ" ဟ ကငပၾနးတပ ပနသည။

ဝကစအဖႛကား ယငးသႛေသာ ဗနးေဗာငးတကသမားက အမႁထားစရာ မရႀ။ သႛပၝတအတၾက၊ သႛပညနယ အတၾက၊ တလၾတကငးေသာ အလပအေက႗းပမႁက သ ထမးေဆာငခ႓ပ။ ထႛေကာင နလဗနးတးတႛ၏ ေဒၝသအမက ထၾကမႁ၊ မစၽရယသမားတႛ၏ လ႖ာေစာငးထးမႁ၊ ေအာကလကငယသားတႛ၏ ေတာလႀနအနတမႁက အခကအတနႛ အားဖင သ တတစားစား ရငဆငမည။ တေနႛေသာအခၝ သႛမးခစစတႎႀင ဆငေသာ အမႀနတရားသည ဘၾားဘၾားေပ လမမည။

ယခအခနမႀာကား တရားမ႖တမႁကငးေသာ မေကမခမးမႁမား အကငးေသသၾားသညအထ သ႓ငမ႓ငမ ထငေစာငေန႟သာ ရႀေတာမည။

ေခာကရကကာမႀ ရႀာလႎႀင သေတၾႛသည။ မစၤတာဘတ၏ အမတၾင ညစာစားပၾႎႀင ကပၾကေလးပလပသည။ ေပာ႟ၿငမႃးတးေနေသာ အသကအဝနးတခလးတၾင ရႀာလထကပ၍ ကည႟ၿငမႃး႔ကသမရႀ။ ဝကစႎႀင

ႎႀစေယာကတညးေတၾႚေသာအခၝ ရႀာလ အမအရာ ေပာငးသၾားသည။ မကႎႀာဖး ခၾာခလကသလ ကည႟ၿငမႃး႔ကမႁ ကၾာကသၾားသည။

ဝကစက ညငညငသာသာ အသဖင "ဝနခစမး မစၤေဝလင၊ ခငဗား သပပငပနးေနတယ မဟတလား" ရႀာလက သႛက ကည႓ပး ပးပသည။ "ခငဗား တေနႛလး အလပလပ၊ တညလး ကပၾကဆရင တေနႛက ဘးဘးလလမမယ" ရႀာလက သႛက ဖၾငေပာေစခငသည။ သက မေပာ။ တနဖးမရႀေသာ သႛမတေဆၾက ကာကၾယရနအတၾက

သဂဏသေရရႀရႀ ခပမဆပေနခငးသာ ဖစမညဟ ရႀာလ ေတၾးမလက၏။ သႛေသာ ရႀာလ မေစာငစညး မေအာငအညးႎင။ "ေဂဟာကစၤ ေသာကမားရလႛ စတပငပနးတာပၝရႀင" ဟ ေပာသည။ ဝကစက မကစလၿလကသည။ ေဂဟာကစၤက သာယာညငးေပာငး ကးေကာငးသငမတစၾာ ေပာ၍

မဖစႎငေသးေကာငး သခကခငးသလကသည။ ထႛေကာင ေနာကထပႎႀစႎႀစဆငးရေစကာမ အေရးမ႒ကးလႀေကာငး ႎႀစသမလကသည။

"ဒကစၤေကာင သကသကမဟတပၝဘး။ ဒၝလ မေကာငးေတာ မေကာငးဘးေပၝ။ ဒၝေပမ ကမစတထ တအ ေႎၾးေႎၾးဖစေနတာက ပႛစက ပစေပးတကစၤပၝ"

ဝကစ၏ ဗာမားေနေသာ မကလးမား ငငကသၾားသည။ အေမႀာငတက၏ နတဆး နတမကကေလးက သႛေခၝငးထသႛ ေမးခၾနးတခ ကေမာေသာပၝး ပစသၾငးလကသည။

"ခငဗား ကၾက ေတၾႛ႓ပး႓ပလား" "မေတၾႛရေသးပၝဘး" "ဒၝဖင သအလပထၾကသၾားတာ မသရေသးဘးေပၝ" "အလပက ထၾကသၾား႓ပ" ရႀာလက သေယာငလကေပာသည။ သႛမကႎႀာ ႟တခညး တငးမာသၾားသည။

"ဟတလား၊ ထၾကသၾား႓ပလား။ ေပာပပၝဥး" ဝကစက ကမးပငက မကညမသာ စကကညရငး

119

"ဒကစၤ မေပာခငေသးဘးဗာ။ သ ထၾကသၾားတာကေတာ အ ေဂဟာေခၝငး႒ကးနႛ ပတသတ႓ပး ကေနာတႛ သေဘာကၾကလႛပ"

ရႀာလက ယပေတာင ရႀာသလလႎႀင ဒေရာေသာပၝး မကႎႀာလၿလကသည။ သသယမား ကၾာကသၾားသည။ အားလးရႀငး႓ပ။ သႛအ႒ကးအက၏ သကၡာက ခးသည ေခၝငး႒ကးက ေရးသဖင မစၤတာကၾ အလပထတခရခငးဖစမည။

ဝကစအဖႛကား လတတေလာ အေခအေနက ေပရာေပေကာငး ဖစပပကပက အကဥး႟နး၍ မတငမက ေပာလကခငးဖစသည။ သက႟ၾယထားသညအတငး ဖစရပမႀနက ေပာခနတနမႀ ေပာရန ဖစသည။ သႛေသာ ေကာကကာငငကာ ေပာလကသည သႛစကား၏ မကလႀညဆဆ အကးသကေရာကမႁက ႎႀစ႓မႚဖၾယေကာငးလႀ သည။ စတႎႀလး မ႟ၿငႎငမပးႎင ဖစေနေသာ ရႀာလက သ႟ၿငပးေစႎငခ႓ပ။

ထေနႛည ေစာေစာပငးမႀာပင ညစာစားခနးတခ၌ လရႀစေယာက ဆသည။ ႓မႚေတာအပခပေရးအဖၾႚဝင လ႒ကးမား ေ႟ၾးခယရနဖစသည။

႒ကးနစနစအရ လထက လအတနကာခနမႀ ေ႟ၾးကရမည ဖစေသာလညး ေ႟ၾးေကာကပၾကား ယခကပင လပႎႀငေနေလ႓ပ။ မစၤတာမခတဘနေဂၝက ႓မႚေတာဝနအဖစ တညတႌၾတတညးေ႟ၾးခယတငေမာကလကကသည။

သတႛအထ၌ ဉာဏနဉာဏနက အမားဆးဖစေသာ ပလနနးက တေနႛေသာအခၝ ပၝတထတၾင ပပင ေပာငးလမႁမားက လကေလာလာမညဖစေကာငး၊ လာမညႎႀစတၾင ဖစေကာငးဖစမည။ လာမည ၁၂ ႎႀစတၾင ဖစေကာငးဖစမည။ လာမည ၁၆ ႎႀစတၾင ဖစေကာငးဖစမည ဖစေကာငး ေပာသည။

"တပညကေလးေတၾ ခငဗား လကသပေမၾးထား႓ပး႓ပလား" ဟ ႓မႚေတာဝနေလာငးက တခနးလးက မကစတဖကမႀတပ႓ပး ပေရာပရညေပာသည။ ပလနက လငယတေယာက ေတၾႛထားေကာငး၊ ယခအခနတၾင လသ သသနညး၍ "ေကာေကာင" လ

ဖစေနေသးေကာငး၊ သႛေသာ လေရးလစ ရႀသဖစေကာငး၊ ေလာေလာဆယ အလၾနငယလၾနးေနေကာငး။ သႛေသာ သႛက ပၝတတၾင ေနရာေပးႎငမညအခနတၾင သႛခမာ အလၾန အလၾနးသၾားေတာမည ဖစေကာငး အေဖေပးသည။

ဘနေဂၝက မကစတဖက မႀတပလကပန႓ပး "ခားလစဂၝဒငနယာဝကစက ခငဗား ပငေန႓ပထငတယ" ဟ ေပာသည။ ပလနသည မးေသေနေသာ ေဆးပငးလပက ပၝးစပမႀ ဖတ႓ပး ထၾထၾပၝေအာင ကယေလာငစၾာ တေတၾး

ေထၾးလကသည။ ႓ပးမႀ ေလးေလးေဆးေဆး ေပာလကသညမႀာ "မခ၊ ကယမတေဆၾ အေပၝငးအသငး အေရးကရင ေစာငေရႀာကေဖာ မရေလာကေအာင မယစားရတ

လမးက မႃနစပယေခၾး အမလးပစသမား အလပေတာင မေပးဘး။ မႀတထား"

(၂၈)

အရႁပေတာပ႒ကး ေပၝကကၾ ေပထၾကလာခနတၾင ကၾ တေယာက ထၾကေပးခငစတ ေပၝကမ၏။ ဆာေဖက ေဆး႟သႛ ပႛ အမကပနအပ၊ သက မစၤကပနတာအမသႛပန၊ စကဆပဖၾယ ဇာတ႟ႁပ႒ကးက ပညဖးကားခ၊ ဆာေဖ ကၾယလၾနခန တၾင ထဇာတ႟ႁပ႒ကးက ဆာေဖ၏ ႟ပကလာပႎႀငအတ ဈာပန ပာခလကဖႛပငဖစသည။

သႛဆငခငတတရားက သႛအကက ခငမာေစသည။ သႛအေဖက သဘာမ႖ ေပးဆပရနမရႀ။ သႛအေဖက သႛအတၾက တာဝန စးစဥးမ႖ မယခ။ သတႛႎႀစေယာက

အကား ယခမႀ ေသၾးသားပနစပေနခငးဖင မညသႛကမ႖ အကးမပၾားေစႎင။ ထႛေကာင သႛပဋကတခနးကေလးသႛ သပနမည။ အားလး ယခငအတငးေန႓မ။

တခဏခငးအတၾငးမႀာပင ထေစေဆာစတေဇာက ပမနက႟ႁငးေသာစတေဇာတခက ဖယရႀားလကပနသည။ သႛရငတၾငးမႀ အသတသက ပဋကတခနးသႛ ပနသၾားေစကာမလညး သယခငကႎႀင မတႎငေတာဟ တးတး

ေပာသည။ ေသၾးသားေတာစပမႁက သ အသအမႀတ ပသညဖစေစ၊ မပသညဖစေစ၊ ေသၾးသားေတာစပမႁကား ပယဖက၍ မရ။ ဆာေဖသည သႛအေဖ။ အေဖက စၾနႛပစခငးသည ဂဏသကၡာရႀသည အလပမဟတ။ ဖခငတႛ၏ ဒလသည သားသမးတႛ၏ ေခၝငးေပသႛ ပကသည။ သစၤာတရားက ႎႀပကၾပခငးမညသည မဟာပစမႁေပတညး။

ကၾ ေရႀာငမေပးေတာ။ တနာရအတၾငးမႀာပင သ စတပငးဖတလက၏။ သားတေယာကအဖစခယရမည သႛတာဝနက သထမးရန သဆကေနမည။

အမကေလးသည ေနႛေရာညပၝ ႓ငမေနသည။ လ႖ႚဝႀကခက ေပၝကကားခငးမရႀ။ လငယသည ကၾ၊ အဖးအသည နကလဗးယပ အဖစ၌ပင ရႀကေသးသည။ ေမႀာငမကေနေသာ ပတငးတႛ၏ အတၾငးဘက၌ သကရႀ ဟသမ႖သည ဆတ႓ငမခငး ေခဖားက ေထာကကာ လႁပရႀားေနကသည။

120

ဆရာဝနလာသည။ ဘာမ႖မက။ ပနသၾားသည။ သနာပကလညး ဘာမ႖ မပစ။ ထငကည႟ ကညသည။ ကၾက သနာပငႀားရမးခငးက ခကခငး ရပစရန ကေသးသည။ သႛေသာ တၾကသားမကက။ သႛအဖႛ အခန

က ေငၾရေပၝက ရလမးအတၾက သးရဥးမည။ အမစရတအတၾက ဘဏတၾင သ စထားေသာ ေဒလာ ၄၅၀ ရႀသည။ ရကသတၨကးပတေတာ သးႎငမည။ ဆာေဖကလညး ထမ႖ အသကရႀညခငမႀ ရႀညမည။

မတလကနပငးတၾင ကၾ ေဆာငးပၝးတပဒေရး၍ ႓ပးသည။ လၾနခသည ေလးရက သအလပထၾကခနမႀစ၍ ဒတယေမာက ေရး႓ပးသည ေဆာငးပၝးဖစ၏။ ထေဆာငးပၝးက ဂာနယတေစာငသႛ ပႛရန စာပႛတကသႛ သထၾက လာခသည။ ညစာပႛရထားႎႀင အမထညခငသည။ သႛခႎၭာကယ႒ကးကလညး ႎႀစရကတငတင အခနးေအာငးေနခရ၍ ေညာငးညာေနသည။

သႛဆႎၬမႀာ သႛေခၝငးထတၾင ရႀေနသမ႖ ေဆာငးပၝးမားက ေရးခ႓ပး ေငၾမနမနရႎငသမ႖ ရေအာင ရႀာခငသည။ ေရးကၾကက ကဥးေကာငး သသသည။ အခား အလပတခေတာ အမနရႀာရမည။ ယခမႀပင ပႛစသတငးစာမႀ တႎႀစ ေဒလာ ၁၁,၈၀၀ ရေသာ အလပက သပ၍ စေရမကေရ ဖစေနမေတာ၏။

စာပႛတက၏ မေရႀာငသာေသာ အေမာငကားတၾင ရႀာလႎႀင သ ဘၾားကန ေတၾႚကသည။ ႎႀစေယာကသား မေတၾႛခင မငရကသား ဖစကရပက သတႛမကႎႀာမားတၾင အထငးသား ေပေနသည။

မစၤတာကၾက ေနာကထပ မကႎႀာခငးမဆငခငေတာဟ သႛကယသ အ႒ကမတေထာငမက ေပာထားမေကာငး ရႀာလ သသည။ ကၾကလညး ဆာေဖကစၤ သ စဥးစားခန မရမခငး ရႀာလက မေတၾႚခင။

ကၾက ရႀာလက မေတၾႚခငသည အေကာငးမႀာ ရႀာလက သႛက မေတၾႛခငသည အေကာငးဖစေသာ ပႛစသတငးစာ၏ သစၤာေဖာကေသာ ေခၝငး႒ကးကစၤႎႀငမဆင။

ေခၝငး႒ကးကစၤက အဖစမႀနအတငး ရႀငးပရန ဝကစက ကတပထား႓ပးသားပဟ ကၾ နားလညေန၏။ ဝကစ က ကတမေပးေစကာမ ရႀငးပမညသာ ဖစသညဟ သယေန၏။ သႛေသာ ကယေရးကယတာကစၤက ယခေပာရ မလား၊ ေစာငရမလား မေဝခၾႎင။

သ၏ ရႀကဖၾယလလ ဖစေကာငးကနစငက ရႀာလသလ႖င ဘာေပာေလမလ။ အေဖ လညာဝၝးႎႀင သား လလႀညစားတႛ တႎႀစနးပၝး သႛပစၤညးမားဖင စားေသာက မဆႛကသညက ရႀာလ သလ႖င ဘာေပာေလမလ။

ရႀာလသာဆလ႖င ေခၝငးကေလး အသာအယာ ဆတပကာ မသကးက႗ ေရႀာငထၾကသၾားမညဖစ၏။ ကၾကမ အးတးအနးတနးႎႀင ရပလကသည။ ရႀာလမကႎႀာေပတၾင ဓာတေငၾႚမးတငမႀ မးေရာင ထးကေနသည။

ကၾက "ေနေကာငးရႚလား။ ခငဗားကညရတာ သပပငပနးေနသလပ" ဟ ေမးသည။ ရႀာလ၏ ပၝးပငတၾင မာနေသၾးတခၾန ထေနသည။ သက မခးမခနႛ ရယသကေလး တခကေပးကာ "ေကးဇးပၝပရႀင။ ေနေကာငးပၝတယ" ကၾက ရႀာလက စကကည႓မ ကညေနရငး သႛထးစအတငး ေဟာေဟာဒငးဒငး ေမးလကသည။ "ဒၝဖင ေဂဟာကစၤက သပအာ႟ထားလႛနႛ တတယ" "ေဂဟာကစၤ မဟတပၝဘး။ အဒကစၤထက ပဆးတယ။ မတနမရာ မတေဆၾတေယာက ကစၤပၝရႀင" ရႀာလေပာပက ကားရေသာအခၝ ဝကစအတၾက ကၾ စတမေကာငး ဖစမသည။ "စတမေကာငးပၝဘးဗာ။ ဒၝေပမ" "ဒကစၤက ခမႀေတာ ထညစဥးစားေနဖႛ မလေတာပၝဘး။ အခနလၾနပၝ႓ပ။ ရႀငစတမေကာငးတာက ခကခငး

ေပာရငေပာ၊ မေပာရင လးဝ မေပာေတာဘးလႛ ကမ ထငေနခတာ" သတႛ တဥးကတဥး အကာ႒ကး ေငးကညေနမ၏။ စာပႛတက စ႒ကတၾင လအမား ဥဒဟ သၾားလာေန

ကသည။ သႛေသာ တေလာကလး သတႛႎႀစေယာကသာ ရႀသလ ရပေနကသည။ "ခငဗား ဝကစက ေတၾႛ႓ပး႓ပလား" ကၾက သႛပငကယသႎႀင မတေသာ အသဖငေမးသည။ ရႀာလက ႎႀလးနာဟနဖင ကယက လႁပလက႓ပး "ဟတက ေတၾႛ႓ပး႓ပ။ ဒၝေပမ သကေတာ ေပာလမမယ မထငပၝနႛ။ သက ႎႀလးသပ႒ကးတလ။ သကၡာ သမာဓ

သပရႀတလ။ မတေဆၾက သစၤာေဖာကဖႛဆတာ ေဝလာေဝးတလရႀင" ကၾသည အာေစးထညထားသလ စကားတလးမ႖ မဟႎငဘ ရႀာလက ေငးကညေနေလ၏။ ရႀာလ၏ မကလးပာမားသည ခနထၾကလာ႓ပး သႛအသက ဓားႎႀင ထးဆၾေနသလ ရႀသည။ ရႀာလက

သႛစကားအပနက ေစာငေနသည။ ထအခက လခငးကၾသၾား႓ပး စ႒ကေပတၾင ကၾတေယာကတညး ကနရစခေလ၏။ ေဆာငးပၝးစာအတက စာတကပးထထည႓ပး ဂေလာကစကစတာလမး ေနအမသႛ သပနလာခသည။ သႛရငထတၾင မးေလာင႓မကေနသည။ ခၾငမလၿတႎငေသာ ေခၝငး႒ကးေရးသမႀာ သဖစသညဟ ရႀာလ

ယမႀတေန႓ပ။ ဝကစက ရႀာလႎႀင ေတၾႛ႓ပးဖစေသာလညး တမငကလား လမညာလ၍လား၊ သႛဝသအတငး မႎႀစ႓မႚစရာ ကစၤက လႀးလၿေပာခငးသာ ဖစမညဟ တထစခ ယဆသည။

121

အေရး႒ကးသညမႀာ သရငဆငေနရသည စတမခမးေမဖၾယ အေခအေနဖစသည။ ထကစၤက ကစဖတ မတငေအာင ရႀာလႎႀင ခကခငးလကငငး ေဖရႀငးရမည။ ရႀာလႎႀင ေတၾႚစဥက သဘာေကာင အးတးအတႎႀင ပၝးစပ မဟႎငခရတာလ။

ရႀာလက သမေတၾႛခငေသာလညး ယေနႛ ေတၾႚလကရခငးသည ေနာကထပ ခကခငးေတၾႚဖႛ ဖနလာသည။ ယေနႛညမႀာပင ေတၾႚက ေတၾႚရမည။ အညာအတာကငးေသာ ယးစၾပမႁ႒ကးက သ သကာရႀငးရမည။

ကၾသည အေတၾးမားက ရငဝယပကလက သးမငခနႛ ခရးက လမးေလ႖ာက ပနလာခသည။ ညေန ၆ နာရခၾ။ သနာပက ညစာစားရန ပနလၿတ႓ပး သႛအေဖ အပယာေဘးတၾင ကၾ ဝငထငလကသည။ လနာသည သစေဆၾးတး႒ကး ထးထားသလ ႓ငမေနသည။ အသကပငးပငး႟ႁေန၏။ မကႎႀာကေကာကစရာ။

မတဆတကငစၾယတႛက ဆးထားေသာ ေဆးေရာငပယကာ ဖႃနေကာငကား ဖစေန၏။ အကညရဆးသည။ ဇရာဒဗလ အ႟ၾတတၾ႒ကး သပသပမ႖မဟတ။ ယတညေသာ၊ စကဆပဖၾယေသာ ဇရာဒဗလ အ႟ၾတတၾ႒ကးပၝတကား။

သႛအေဖ၊ သႛအေဖ။ တခၝက သႛကယသ ထငေနခသလ ႟းသားေသာ တငမကၾ၏ သားဖစရတာကမႀ သႛအဖႛ ပေကာငးဥးမည။

စကဆပစရာေကာငးေသာ သႛအေဖ၏ မကႎႀာမႀ သ မကႎႀာလၿလကသည။ ကၾသည သႛတသကတာတၾင ပထမဆးအ႒ကမအဖစ သႛဘဝဇာတေကာငးက အခားသမားကသႛ သလၾနစ

ပနရႀာႎငသည။ သနယးေယာကသႛ သၾားသည။ တငမႎႀင ႎႀစနာရကာ ေတၾႚသည။ ေမးသမ႖ အေဖရသည။ ဒၾဟ သသယအားလး ရႀငးသၾားသည။

ပထမဆး ဒၾဟ ရႀငးသၾားသညမႀာ သႛက ေမၾးဖၾားခသည ကစၤဖစ၏။ ဆာေဖ၏ ဒတယအမေထာငသည တးတး႒ကတ႒ကတ ဖစေသာလညး တရားဝငသည။ သႛမဘႎႀစပၝးက ထမးမားေပးခသည ဘနး႒ကးအ႒ကးႎႀင သ ဆခသည။ သႛမခငအမညမႀာ မစၤဖေလာရကတားေမအားလ ဖစသည။ "သပလႀတ ဇာတအဆေတာကေလး" ဟ တငမက ေပာပသည။ သႛအေဖက သႛအေမက အလၾနမတႎး ယယသညဟလညး ဆသည။

တငမသည ကၾအေဖ ေကာငးစားစဥက ကၾအေဖ၏ မငရထား ေမာငးသမားဖစသည။ လကစၾေကာလညး ဖစ၏။ ဆာေဖ အ႟ႁပေတာပ႒ကး မေပမ တႎႀစခနႛတၾင ကၾအေဖ အေခယငလာ၍ မငးလႀညးသမားက ဖတရသည။ မငးမားက ေရာငးစားရသည။ အမေပာငးေ႟ၿႚရသည။ ဆာေဖ အဖမးခရခနမႀသာ ဆရာတပည ေနာကထပ ေတၾႚက ရေတာသည။ ရကသတၨပတအတနကာတၾင သႛဆရာက သႛက လာေတၾႚရန စာေရးေခသည။

ဆာေဖက သႛတပညက ဖစေကာငးကနစင ေပာပသည။ သ စးပၾားပက႓ပးေနာက အမးသမးတဥးက တးတးတတတတ လကထပခသည။ မကာမက သားကေလးတေယာက ရသည။ ယခ သႛဇနးမႀာ ေသေကာငေပၝငးလ ဖစေနသည။ ဒေတာငက ေကာႎငပမေပေတာ။ ေ႔ကးရႀငမားက သႛပစၤညးမႀနသမ႖က ဝငးႎႁကေနက၍ သႛဇနးအား ေငၾမေထာကပႎင။

ယခပငလ႖င သႛအရပအခညက ေစာငကညေနကသည။ သ ေငၾထနဝႀကထားေလမလားဟ ယနႛမကငး ဖစေနကသည။ သႛမတေဆၾအားလးက သႛက အႎအ႟ၾပမာ စၾနႛခၾာေရႀာငဖယေနကသည။ သကလညး မညသႛထမႀ လကဝၝးဖနႛမေတာငးခင။

ယခ သ ေထာငထဝငရေတာမည။ မခငမ၊ မတေဆၾမ၊ ဥစၤာမ ေမၾးကငးစ သားငယကေလးက ေလာက အလယတၾင မကစသငယ ထားရစခရေတာမည။ တငမက ကယသားလ ေက႗းေမၾး ေစာငေရႀာကႎငပၝမလား။

တငမ မေဝႎငမခၾႎငဖစေနစဥ ဆာေဖက သႛအနားကပ႓ပး ႎႀစကယကားေပာသည။ ကေလးအတၾက ေငၾအခႚ သဖယထားသည။ တငမထသႛ တလ ၂၅ ေဒလာပႛေပးမည။ လဆနးတငး ေငၾအေရာက ပႛေပးရန ဆာေဖက အာမခဝႎၩာခသည။ တငမက ကပတညးေနခနဖစ၍ ဝမးသာအယလ လကခလကသည။

တငမ မႀနးဆကညရသေလာက ဆာေဖသည သႛသားက ပနေတၾႛခငပလညးမရ။ ပနေတၾႛရနလညး မေမာလင။ ကေလးက ေက႗းေမၾးသတသငမႁအတၾက စမ႓ပးသညေနာက ကစၤပတ႓ပဟ ကမသကာ သေဘာထား လကပရသည။

သႛႌၿနကားခကမႀာ ကေလးက ေစာငေရႀာကသအဖစ ႎႁတလရမည။ ကေလးက သႛက မႀခေနသမ႖ ကာလပတလး ေက႗းေမၾးထားရမည။ ကေလး၏ဘဝက မစၾကဖကရ။ ကေလး တခားေရာကသၾားလ႖င မကခညမပတ ေစာငကညေနရမည။ အကအညေတာငးလ႖င ေပးရန အသငရႀေနရမညဟ၍သာ ဖစသည။

ဤအခကအားလးက ေသတပနသကတဆး လ႖ႚဝႀကထားရန တငမ သစၤာဆ႓ပးေနာက ဆရာတပည ခၾခၾာကသည။ ေနာကတပတအကာတၾင ည႒ကးမငး႒ကး မငးလႀညးတစး တငမအမေရႀႚသႛ လာရပသည။ တဝၝးဝၝး ငေနေသာ ကေလးငယက လကဆငကမးသည။

ကၾ၏ လႛဘဝသည ဤနညးႎႀငႎႀင စတငခရ၏။ သႛမခငသည တငမလကသႛ ကၾမေရာကမ တရက ႎႀစရက ကပင ကၾယလၾနခသည။ ဘယေနရာတၾင ေမမပသ႓ဂလခသညက တငမမသ။

122

123

ႎႀစေတၾလေတၾ ကနလၾနလာခသည။ အေဖေသၾး ပလာသည ကေလးက တငမတႛမသားစ တအတသ ေတၾႛလာရသည။ မစၤတာဆာေဖသည ထငရာမထ စာဖတေလရႀသည။ သႛသားကလညး သႛအခးအတငးပင။ လထး လဆနးကေလး။ မသငမကားရဘ ပႎႀပစာလးေလာက ဝသဃထသႛ ခနဆငးသၾားသည။

ဆာေဖ ေထာငကလၾတေကာငး သတငးစာမားတၾင ဖတရသည။ သႛေသာ အေခအေန တစတရာ မေပာငး။ ပႛေနက ေငၾမားက ပႛေပးသည။ ပႛသ၏ အမညသာ နကလဗးယပဟ ေပာငးလာခသည။

ေနာကထပႎႀစမား ကနလၾနပနသည။ ႎႀစေပၝငးအစတခနႛကာခသည။ တေနႛတၾင တငမစာတေစာငရသည။ သမႀတမေနေသာ လကေရးဖင သႛက တေနရာသႛ လာေရာကေတၾႛဆရန ေခေသာစာဖစသည။

တငမသၾားေတၾႛသည။ သသခဖးေသာ လငယလသၾက သႛဆရာအစား သနမႁနခကထနေသာ အဖး႒ကးက ေတၾႛသည။ အစတၾင သမႀတပင မမႀတမ။

ဆာေဖက လးလာေခၝကတႛ လမးေလ႖ာကရငး သႛစတကးက ေပာပသည။ မခပတးႎငေသာ အာသာဆႎၬ ပငးပမႁေကာင သႛ႓မႚသႛ သပန႓ပး ေခၝငးခရန စစဥသည။ ယေနႛ ထ႓မႚတၾင အေခစက႓ပး အလပလပေနသည။ သားက ပနေခရန ဆႎၬေပလာသည။ စတ႟းေပၝကသညဟ စကားလးသးသည။

နာကညးခၝးသးေသာ၊ ေခသလးအမတငလပခရေသာ အစၤေမလ94 ႎႀစမားအတၾငး ဆာေဖသည ကယရင ေသၾးအေပ အတၾယအတာဖစလာခသည။ သႛေသာ မညသညအေကာငးႎႀငမ႖ သမေသမ သႛသားက အေဖ မေဖာရ။ အေဖ ေဖာလ႖င မပထားေသာ သႛဇာတထပေပကနမည။ ထႛေကာင သႛသားက သစမးတရပမာ ဆကဆမည။ ေစာငကညမည။ အကဖတမည။ ေရာေယာငေသၾးေသာကႎႀင သက႗မးဖၾႛမည။ ထႛေနာကမႀ သငသလ ဆက၍ စခနး သၾားမည။

ဆာေဖက သႛသားက သႛ႓မႚသႛ ေရာကေအာင စစဥသည။ တငမက သၾားဖစေအာင တကတၾနးသည။ နကလဗးယပ အမညခ ဆာေဖေနထငရာအမသႛ နတလမးႌၿနသည။

ဆနးကယေလစၾ။ အားလးက ပန စဥးစားကညမႀ ဆနးကယေလခငးဟ ေတၾးမသည။ မညသႛပငဖစေစ၊ သသည သႛအေဖ၏ သနားစရာ သားေကာငမဟတ။ သသယဒၾဟတႛဖင ကာေတာင

ကာလႀစၾာ ေနခရ႓ပးသညေနာက အႎၩမ အေခ၌ သႛဘဝ ဇာတလမးအစက သခၾငကလာရသည။ ဒၝႎႀငပင သႎႀစသမ ဝမးေမာကလႀ႓ပ။ အမႀနတရားကသရနႎႀင သလာေသာ အမႀနတရားက အ႟ၾႚအေကာကမရႀ ရငဆငရနမႀာ သႛဘဝ၏ အာသာဆႎၬဖစေသာေကာငေပတညး။

ဆာေဖသည အပရာထတၾင လႁပ႟မ႖ လၾနႛလက၏။ ကၾက ဆာေဖ၏ စကဆပဖၾယမကႎႀာက ခဏမ႖ ေငးစကကညေနသည။ သႛအေဖ။ သသည သႛအေဖ၏ နာမညက ယရေတာမည။ ထနာမညဆး႒ကး၏ဒဏက တသကလး ကနးခရေတာမည။

သနာပဆရာမ ပနေရာကလာသည။ ကၾ အစား လနာေစာငသည။ ကၾ ေအာကထပသႛ ဆငး၍ တေယာက တညး ညစာ စား၏။ သႛအေတၾးသည ဆးေမၾခကစၤမႀ ေ႟ၾႚေလာကာ မစၤ ရႀာလေဝလငႎႀင တနာရအတၾငး မကႎႀာခငး ဆငရမည ကစၤသႛ ေရာကသၾားပနေလ၏။

ေတၾႛဖႛအေရးက သႛက ဆၾေဆာငသညႎႀငအမ႖ ထဆၾေဆာငမႁအားထက ပ၍ ပငးထနစၾာ တၾနးဖယသည။ သႛအေကာငး၊ သႛအေဖအေကာငး၊ ေငၾအေကာငး ဖစရပမႀန အားလးက ရႀာလအား ေပာပရန သႛကယသ

နားခ၍မရ။ တပတလးလး ခတခတ ဖစေနသည။ ဆငးငထားဖႛအေရးက အေလးသာေနသည။ ဆာေဖက ေနႛေသမလား၊ ညေသမလား မသ။ ေသသၾားလ႖င ရႀာလက ေပာပသညအတၾက ႎႁတမလရာ

မေရာက။ တဖကတၾင ဆာေဖ နာလနထလာခေသာ သကယတင ေ႔ကးေဟာငး ဆပႎငခၾငရႀေအာင လပေပးရဥး မည။

တခကရႀေသး၏။ ေငၾကစၤက မေရမရာ႒ကး ဖစေနေသးသည။ ေငၾ ဘယေလာကမား၍ ဘယမႀာ ရႀမႀနးမသ။ ဆာေဖ ကၾယလၾနခနတၾင သကယတငေသာမႀ ထေငၾမားက ေတာငးခ၍ ရမည။ တပအပမသႎငေသး။

ဤသသယမားအကား၊ ရႁပေထၾးေသာ ဤအေခအေနအကားမႀာပင သႛစတက အမႀနတရားက ဖးအပ မထားလ။ ယတစၾအဆး သသငသထကသည အခၾငအေရးရႀသအား အသမေပးဘ မထားလ။

94 အစၤေမလ။ ။ ဝငးပယခရသ။ သမာကမးစာ ကမာဥးကမးလာ အာဗႎႀင က႗နမ ဟာဂရတႛမႀ ရေသာသား ဣရႀေမလ။ အာဗ၏ မယား စာရာက ႎႀငထတ၍ ေတာထသႛ ေရာကသၾားသည။ "သသည လ႟ငးဖစလမမည။ လအေပၝငးတႛက ရနဘကပလမမည။ သႛကလညး လအေပၝငးတႛသည ရနဘကပကလမမည" (ကမာဥးကမး ၁၆း၁၂)

ဆာေဖသားမႀနးသလ႖င ရႀာလ မကညခငေအာင မနးေကာငး မနးမည။ မနးမႀာ ေကာက႟ႎႀငေတာ သ ေရင မေနႎင။ ဤဖစရပမႀနမားက ရႀာလအား ေပာပမညဟေသာ သႛစတဆးဖတခကသည ေဂဟာကစၤ ခကခငး သကာရႀငးေရးႎႀင ေရႀႚသၾားေနာကလက ပမာဖစသည။ စာတကတၾင ရႀာလႎႀင ေတၾႛစဥကပင ေဂဟာကစၤ သကာ ရႀငးေရးသည သႛအေတၾးက စးမးေနခ၏။ သႛေသာ ေတၾးေလေတၾးေလ ႟ႁပေထၾးေလ ဖစလာ၏။

ေဂဟာေခၝငး႒ကး ကစၤတၾင သတာဝနမရႀသညအတငး ေခၝငးေရႀာငလကလ႖င ဝကစ ေခာငပတမေတာမည။ ေခၝငး႒ကးက သကယတငေရး႓ပးမႀ ေခၝငး႒ကးေကာင ဖစေပလာသမ႖အပစက သတပၝးေပသႛ ပခသညအတၾက ဝကစက သ ဒဏခတရေတာမည။

ဝကစ ဤအဖစေရာကေစရန သမလပ။ ဝကစအဖႛ ဘယသမပ မမမႁသာ ဖစသည။ သပ ေခၝငး႒ကး ေရးသည။ သပ ႓ငမေနသည။ လတငး ကယအပအမအတၾက ကယတာဝနယရမည။ သႛမဟတပၝက တေလာကလး စညးလၾတဝၝးလၾတ ဝ႟နးသနးကား၊ ကေမာကကမ ဖစရေပေတာမည။

ရႀာလအား ဖစရပမႀနေပာပခငးဖင သကယတငလညး မႎႀစ႓မႚစရာ အေနအထားတၾင ေရာကရေပဥးမည။ တေယာကက တေယာက လကညးထးခငးမးက ဘယသမႀ မ႒ကက။

တေယာကတညး ထငရငး ဆကေတၾးေနမ၏။ အကေကာငးတခ ေပလာသည။ ဝကစက တယလဖနး ဆက႓ပး ဤကစၤက အမႀနေရာကေအာင ရႀငးပလကရန ေပာမညဟ သစတကးမသည။ ဝကစက ရႀငးမည မခ။

ရႀာလက ေတၾႚရနမႀာ ဝကစအဖႛ ရငနာစရာေကာငးေပလမမည။ သႎႀငခဏ စကားေပာရာ၌ပင ရႀာလမညမ႖ စတမခမးမသာဖစေနေကာငး သသာလႀသည။ ထႛပင ဝကစသည ရကသတၨတပတလးလး ဖၾငမေပာခ ခငးက ဝနခ ရဥးမည။ မစၤေဝလငက ဝကစက ခၾငလၿတမညသာ။ သႛေသာ ဝကစအဖႛ ရႀာလႎႀင ပေန႓မ ကားေန႓မ ပနမဖစႎင ေတာ။ အမစၾနး ထာဝစဥ ထငေတာမည။

ကၾသည ဝကစက သ သက႗မးသမ႖ လအားလးထက ပ၍ အထင႒ကးသည။ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငးထကပင အထင႒ကးေသးသည။ ယခမ သႛက ဘယေသာအခၝမ႖ အထငမ႒ကးေတာ။ မစၤေဝလငကလညး အလားတ သေဘာ ထားလမမညဟ သတထစခ သေနသည။

သႛဖင ဤကစၤက ပ၍ ပ၍ အေရး႒ကးလာသည။ အေကာငးမႀာ ဝကစသည မစၤေဝလင လကထပရန ရညမႀနးထားသဖစသညဟ ဆာေဖက ေပာခဖးခငးေကာငတညး။

တစတစႎႀင မပယလႀနႎငေသာ ေကာကခကတခ ေပလာသည။ ရႀာလေဝလငအဖႛ ေဂဟာေခၝငး႒ကးက ဝကစေရးသညဟ သရခငးထက မမေရးသညဟသာ ထငခငေပ

လမမည။ ေနာကဆးတၾင ဤအေတၾးေပလာ၏။ ဤအေတၾးက သႛက ခနအပသည။ သက တၾနးဖယခသည။ သႛေသာ

ပနလာ၏။ ဝကဝဖမးသည ႒ကးတနးလနး သစတးပမာ ဖစသည။ ပငးပငးတၾနးေလေလ ပငးပငးပနေဆာငေလေလ။ ထစတကး တနးတနးစၾေပေနခငးက သေကာငးေကာငး နားလညသည။ ဤကစၤသည ပနာတလး၏

အသကဖစသည။ သက ရႀာလေဝလင၏ မတေဆၾမ႖သာ ဖစသည။ ထေပာ ဗလေခမား ေဝေနထက တဥးမ႖သာ။ သ မေဖာငမတညမႁေကာင ရႀာလ နာကညးရသညဆလ႖င ခဏပနးသာ နာကညးရလမမည။ မတတ မတေယာင ဟသည မနမနေမေပာကစ႓မ မဟတလား။

ဝကစကမ ရႀာလ၏ အသဗမာနက ပငစးသ ဖစသည။ ခစသႛဂဏသေရ ညစစၾနးေပခငးက တမး၍မရ၊ ေရႀာင၍မရ။ ေနာကဆးအခနကမႀ ပကပငး ေတၾႚလကရလ႖င ရႀာလခမာ အသကၾရႀာရေတာမည။

သႛအဖႛ ရႀာလစတခမးသာေစရန ႓ငမ႓ငမထင႓ပး တခၾနးတပၝဒမ႖ မဟဘ ေန႟သာ ရႀေတာသည။ ရႀငးလႀ၏။ သႛဖင အေရးကစၤ ေပာငးလသၾားသည။

ဤအေရးကစၤသည သႎႀင ဝကစကားမႀ အေရးကစၤမဟတ။ သႎႀင ရႀာလေဝလငကားမႀ အေရးကစၤ ဖစသည။ ရႀာလ၏ ေပာ႟ၿငမႁ၊ စတခမးသာမႁ၊ ဘဝပတႎႀင သ၏ ေပာ႟ၿငမႁ၊ စတခမးသာမႁ၊ ဘဝပတ အရးကစၤလညး ဖစေခ၏။ သႛေပာ႟ၿငမႁ အေရးကစၤမ႖သာ မဟတ။ သႛသကၡာ၊ သႛတရားမ႖တမႁ စတဓာတ၊ သႛဂဏသေရ၊ သႛသစၤာ တရား မတႎးမႁ အေရးကစၤလညး ဖစေခသညတကား။

(၂၉)

ရႀာလသည အမေဖာကေလး ယလာေသာ လငပနးထမႀ ဧညသညအမညကတပားက ယကညလက၏။ ကတပား ေပမႀ နာမညက မငလကရေသာအခၝ ခတခတ ဖစသၾား၏။ စတမေဝခၾႎင ဖစေန၍ မႀနေရႀႚ၌ရပကာ သႛကယသ ကညေနမ၏။

124

"ေအး၊ ေအး။ ခဏကာရင ငၝဆငးလာခမယလႛ ေပာထားႎႀင" ရႀာလ ကတနကယင ဖစေန၏။ ဘာေကာငမႀနး မသ။ လကဖားမား ေအးစကေနသည။ ေကာထသႛ စမေန

သည။ ပၝးပငက ေသၾးေရာငသနးလာေအာင လကကငပဝၝဖင ပၾတေပးရသည။ သႛႎႁတခမးမားက မေရာငသနးေန၍ မႀနထတၾင ပးကညရေသးသည။ ေနႛတကတကတ ညတလႁပလႁပ သအလပလပလၾနးသည။ ေလ႖ာဥးမႀ ဖစမည။ ဖေယာငးတငလ အစၾနႎႀစဖကစလးမႀ မးထၾနးညေန၍ မဖစ။ ယခေတာ မစၤတာကၾက ေတၾႚလကရဥးမည။ ဘယေဖရႀငးခကမးကမႀ ေဖရႀငးမေပးႎငေတာေကာငး အပတေပာလကဥးမည။

ရႀာလက ကၾက လကဆၾ ႎႁတမဆတ။ လကတဖကက စာအပကင၊ အခားတဖကက အလပမားေန သေယာင လပထားသည။ ကၾက မးလငးဖေဘးတၾင ရပေစာငေန၏။ သႛမကႎႀာက မငလကေသာအခၝ ရႀာလ တနသၾားသည။ ယခငတခၝ ေတၾႚခရစဥကထက ၁၀ ႎႀစခနႛ အမငးသၾားသညဟ ထငရသည။ ယခငက သႛမကႎႀာ သည အ႟ၾယႎႀင မလကေအာင အရငေယာဆး မကႎႀာဟ ရႀာလ ထငခ၏။ ထအထငသည ယခ မႀားေနလ႓ပ။

ကလားထငတၾင ထငမသညႎႀင တ႓ပငနက ကၾ စကားစေပာသည။ ကၾက ဘာေပာရမညက ႒ကတငေတၾး ဆထားသည ေလသဖင

"ကေနာ အလၾနအေရး႒ကးတ ကစၤတခ ေပာမဖႛလာခတာပၝ။ လတတေလာေတာ လ႖ႚဝႀကခကလႛပ သေဘာ ထားေစခငပၝတယ"

ကၾ၏ အကညက သႛအကညထက တည႓ငမေန၍ ရႀာလ ေနမထ ထငမသာဖစသည။ တခားသႛ လႀညကညမသညကပင ကယကယက က႗႓မးတရသည။ ရႀာလက

"ကမ ဘယလသေဘာထားရမယ ဆတာ ရႀငမႀာ ေတာငးဆခၾင မရႀဘးလႛ ထငပၝတယ" ကၾက မခပး ပးသည။ "ကေနာ ေတၾႛထားတ ကစၤ ေပာခငလႛပၝ။ အလပသေဘာပၝပ။ ခငဗားအတၾကလ ေသေရးရႀငေရးလ

အေရး႒ကးပၝတယ" "ေတၾႚထားတယ ဟတလား" "ဟတပၝတယ။ အေခအေနအရ ခငဗားကလၾရင တခား လေတၾ သလႛ မဖစေသးပၝဘး" "ဒၝေတာ နားေထာင႓ပးမႀ ကမ ဆးဖတႎငမႀာေပၝရႀင" "႒ကကသလလပပၝေလ။ ကေနာ မစးရမပၝဘး။ မစၤေဝလင။ ကေနာေပာမႀာက ဟငနရ ဂဆာေဖ မေသ

ေသးဘးဆတာပ" သေမ႖ာလငထားသည ကစၤႎႀင လးဝ တခားစ ဖစေန၍ ရႀာလ ကကေသ ေသေနသည။ "မေသ႟ မဟတေသးဘး။ ဒအနးအနားမႀာပ ရႀေနတယ။ တရား႟း လကလႀမးမတ ေနရာမႀာ ရႀေနတယ"

ကၾက ဆကေပာသည။ "အ၊ ရႀင ဘယလလပသသလ။ အခ သဘယမႀာလ" "ဒအခနမႀာေတာ ကေနာ မေပာႎငေသးဘး" ခဏ႓ငမေနကသည။ ရႀာလက မးလငးဖက ဆၾေနသည။ "သေသခငမႀ ေသဥးမႀာ ဆတာေတာ ကမတႛ သပၝတယ" ရႀာလက ေဖးေဖးေပာသည။ "သစတခမးသာ ကယခမးသာ ရႀပၝေစလႛ ကမ ဆေတာငးပၝတယ။ ဒၝေပမ ကမတႛ သႛကစၤက မစဥးစား

ကေတာပၝဘး။ ကစၤက ပတေန႓ပပရႀင။ တရား႟း ဆတာကလ သႛက ေပးသငတာထကေတာင ပ႓ပး အပစေပး႓ပး ေန႓ပပဟာ"

"အပစေပးတ ကစၤက ေပာေနတာ မဟတပၝဘး။ သႛမႀာ ေငၾေတၾရႀတယလႛ ကေနာ သထားတယ။ အထပ အထည႒ကးက ရႀတယ"

"သႛ ေငၾေတၾက ကမတႛ လခငတယလႛ ရႀငထငေနသလား" "သႛ ေငၾေတၾ ဟတလား။ သႛေငၾ တပားတခပမႀ မဟတဘး။ အားလး ခငဗားတႛ ပစၤညးခညးပ။ ဒၝေကာင

ေငၾကစၤ ခငဗားက ကေနာ ေပာပေနတာေပၝ" "မဖစႎငတာဘ။ ကမ နားမရႀငးပၝဘး" ကၾက ကလားထငတၾင ကယမတမတထငကာ ေရႀႚေန႒ကးပမာ ရႀငးပေနသည။ ေဝလင အပႎႀေငၾမားမႀ

အခႚက ဆာေဖ ကထတထားခပ၊ သေထာငက လၾတကထက မေတာငမတ မေကာငမကေနခပမားက ရႀငးပသည။ "ေငၾ အတအကကေတာ မခနႛမႀနးႎငေသးဘး။ ဒၝေပမ ေဒလာငၝးေသာငးထကေတာ ေလာမႀာ မဟတဘး။

တသနးေလာကအထ ရႀခငလရႀမယ။ မစၤတာဆာေဖကေတာ ဒၝေတၾဟာ သႛေငၾလႛထငတယ။ ဒၝေပမ လးဝမဟတဘး။ ကေနာ ေရႀႚေနတေယာကနႛ တငပင႓ပး႓ပ။ သလမၾစာရငး သၾငးခရတနးက ဒေငၾေတၾက ထနခနထားတာဖစရမယ။

125

အဒလဆရင လမလည ထၾကဆမႁနႛေတာင အပစေပးခရႎငေသးတယ။ ဒေတာ ႟းေတာမႀာ ေလ႖ာကယရင အဒေငၾ ေတၾက ခငဗားရမႀာပ"

"ေလ႖ာကလ မေလ႖ာကပၝဘး။ လလ မလခငပၝဘးရႀင" "ခငဗား လခငတာ မလခငတာက ပနာမဟတပၝဘး။ အဒေငၾေတၾက ခငဗားေငၾေတၾပ။ ခငဗား

ေခၝငးေရႀာငဖႛ အခၾငအေရးမရႀဘး" ကၾ၏ ပငစး ပငနငးအသေကာင ရႀာလမကႎႀာ နရသၾားသည။ "ကမမႀာ ေခၝငးေရႀာငခင ေရႀာငႎငတ အခၾငအေရး ရႀတယ။ ဒၝက ပထမအခက။ ဒတယအခကက ကမ

ေခၝငးေရႀာငတာ မဟတဘး။ သက ေငၾေတၾ ယထားတယ။ ကမက ေပးထားတယ။ ဒၝပ။ ကမ ပနလ မလခငဘး။ လကဖားနႛလ မတႛခငဘး"

"အငးေလ၊ ခကခငးေတာ မဆးဖတပၝနႛဥး။ ခငဗားအေမနႛ တငပငတာ မမႀားပၝဘး။ တခား ယကညရမယ လနႛ တငပငခင တငပငေပၝ။ ခငဗား ထပစဥးစားခနရရင သေဘာထားတမး ဖစခင ဖစလာမႀာေပၝ"

"ထပစဥးစားလ ကမ သေဘာက နနေလးမႀ ေပာငးေတာမႀာ မဟတပၝဘး" "တကယေကာငးစတနႛခညးလ မေတၾးနႛေလ။ တခား" "ဘာ" "တကယေကာငးစတနႛခညးပ မေတၾးပၝနႛလႛ ေပာတာပၝ။ အခ ခငဗား ေပာေနတာ တကယေကာငး အေတၾး

နႛ ေပာေနတာ။ ခငဗား တေယာကထနႛ ဒေငၾက လခငတာ မလခငတာ ေတၾး႓ပး ေပာေနတာကး။ ဒၝေပမ ဒကစၤက ခငဗားတေယာကထနႛသာ ဆငတာ မဟတဘး။ တခားလေတၾနႛလ ဆငေသးတယ။ ဥပမာ ခငဗား အေမ ဆပၝေတာ။ သႛသေဘာထားကေကာ ထညမစဥးစားေတာဘးလား။ အ မစၤတာ ဆာေဖဘကက သေဘာထားကေကာ ထညမစဥး စားေတာဘးလား"

"မစၤတာဆာေဖ သေဘာထား၊ ဟတလား" "ဟတတယေလ။ သက အသက႒ကးလာလႛ ေနာငတရ႓ပး မႀားခမတာေတၾက ပငခငတယ ဆပၝေတာ။

ခငဗားက ကယေငၾကယ လကခဖႛ ငငး႓ပး သႛက အပစ႓ငမးခၾင မေပးေတာဘးလား" "ဒၝက အခနရႀပၝတယ။ မစၤတာဆာေဖက အပစ႓ငမးခၾငေတာငးလာေတာမႀ ဆးဖတရမႀာေပၝ" "ဒၝေကာင ဒကစၤက အခ မဆးဖတပၝနႛဥးလႛ ကေနာ ေတာငးပနေနတာေပၝ" ရႀာလက သႛက စးစးစကစက ကညေနသည။ ႓ပးမႀ "ရႀငက ကမ အကေပး ပဂၢလလေရာ၊ မစၤတာဆာေဖရႚ ကယစားလႀယလေရာ လာေပာေနတာ ကမ

နားမလညႎငဘး" "ကေနာမႀာ ႎႀစမးစလး လပႎငတ အခၾငအေရး ရႀတယ" "ရႀငအကငက" ရႀာလက စကားဆးေအာငမေပာ။ ကၾက မကႎႀာေသ႒ကးႎႀင အဆးသတေပးသည။ "ေလႀနႎႀစဖကနငး လပတယလႛ ခငဗား ေပာမလႛလား" ရႀာလက မေဖ။ "ခငဗား ဒလပ ေပာမလႛ မဟတလား" "ေပာေတာမလႛဘ။ ဒၝေပမ မေပာတာ ေကာငးပၝတယေလဆ႓ပး မေပာဘေနတာ" ရႀာလက ေပာေပာငးစၾာေဖသည။ ကၾ၏ စးစးဝၝးဝၝး အကညေကာင သအေနခကေနသည။ ကယကယက

လညး အေနခကရေကာငးလားဟ ေဒၝသထၾကမသည။ "ကေနာ ဘာေကာင ေလႀနႎႀစဖကနငး လပႎငသလဆတာ ေပာပမယ" ကၾ၏ စတထမႀ စတေဝဒနာတႛသည သႛမကႎႀာ၌ အထငးသား ေပေနသည။ ထမကႎႀာက ကည႓ပး ကၾက

သႛထကပ၍ စတထခကတတသဖစမႀနး ရႀာလ ပထမဆးအ႒ကမ သေဘာေပၝကမ၏။ ကၾက အသက ထနးလက "မစၤတာ ဆာေဖက ကေနာအေဖ။ ကေနာက သႛသား" ဟ ေပာလက၏။ ရႀာလ လၿတကန ေအာလကမ၏။ "ရႀငအေဖ" "ကေနာ နာမညက ဟငနရ ဂဆာေဖ ဂႃနယာ" ဟ ကၾက ေကာက႟ပလ မကႎႀာဖင ေပာသည။ "ရႀငအေဖ" ရႀာလက ေရ႟ၾတလကပနသည။

126

ရႀာလ တနလႁပ ေခာကခားေန၏။ ေခၝငးက တဖကသႛ လႀည၍ ေမးက လကေထာကထငေန၏။ ဆာေဖ၏ သားက သႛက ေငးကညေနသည။ ရႀာလက မနးမတေယာကအား ကညသလ သကညတတခသညမႀာ လေပၝငး အတနကာခ႓ပ။ ထအတတက သမေမ။

ကၾ၏ မကလးမားသည ရႀာလ၏ ဆပငညညမားေပသႛ ေရာကေနသည။ မကေတာငေကာ႒ကးမားေပသႛ ေရာကေနသည။ လညတင ေမာေမာဆသႛ သၾယဆငးေသာ ပၝးပငေပသႛ ေရာကေနသည။ နမတမငတ လႁငးခန ေနေသာ ရငအမႛမႛေပသႛ ေရာကေနသည။ သႛက သလႁကအလႁက ဖစေစေသာ ကယဟနေကာေကာ တခလးေပ သႛ ေရာကေနသည။

ဒၝ ကယကးစၾနႛတာ မဟတဘး ဖဖ။ သႛက စတခမးသာေစခငတာဟာ ငၝကငၝ အနစနာခတာ မဟတဘး။ ကၾသည တးတတညငသာစၾာ စကား စေပာပနသည။ "ဒၝေတၾက ကေနာ ဘယလသသလဆတာ မေပာႎငေသးဘး။ ဇာတလမးက အရႀည႒ကးပ။ အခကအလက

ေတၾက အားလးမႀနတယ။ ကေနာ နယးေယာကသၾား႓ပး တငမကၾနႛ ေတၾႚ႓ပး႓ပ။ တကယဆနးကယတာပ။ သႛဆက စာေတၾ ကေနာပတာ မႀတမေသးရႚ မဟတလား"

"အး အး" ရႀာလက ညညးတၾားရငး ဗးကန ထရပကာ အနားမႀ ခၾာသၾားသည။ ကၾ မကႎႀာက မကညရက။ သႛအေဖထမႀ စာမားက ပစဥက ပၝရဂကေလး၏ ဖတဆး ဘဝထက အဖစဆးပက အသနားပခသည။

သႛရငထဝယ အကငနာတရားသည လႁငးလး႒ကးမားသဖၾယ ႟ကခတခ၏။ ယခ သႛရငထတၾင ထ႔ကေနသည လႁငးလး႒ကးမားကား ထစဥကထက အဆအရာအေထာငမက ပ၍ ႒ကးမားစၾာ ႟ကခတသည။

ကၾ၏ ေကကၾစရာ မကႎႀာတၾင သခစားေနရပက ရႀာလ မငေနရသည။ ရႀာလက သဝမးနညးမခငးက ကၾ မမငေစခင။

တခနတညးမႀာပင ကၾ သစၤာမေလခငး ဟေသာ အသသည သႎႀင ကၾကားတၾင တတငး႒ကးပမာ ခားေန သည။ ထတတငး႒ကးက သနားဂ႟ဏာ စတက မ႓ဖလႀႎငေအာင သ ႒ကးစားေနမသည။ ကၾလညး သႛအေဖလပင သစၤာမသည။ အေဖတလႀည သားတလႀည သစၤာမကသည။ သတႛမႀာ ဂဏသကၡာမရႀ။ အမႀနတရားမရႀ။

"နားလည႓ပ မဟတလား" ကၾက ဆကေပာသည။ "ဒေငၾကစၤက ကေနာ ကယေရးကယတာနႛ သကဆင ေနတယ။ ကေနာအဖႛ ပနဆပႎငသေလာက ဆပဖႛ သပအေရး႒ကးတယ။ ယထားတ ေငၾေတၾက သပမားေတာ ခကခငးေတာ အားလးပနဆပႎငမႀာ မဟတဘး။ ဘယလ ဆကလပမယ ဆတာေတာ ေနာကမႀ ေပာပၝမယ"

"ေတာပၝေတာရႀင" ရႀာလက ေတာငးပနသည။ "ဒေငၾေတၾက မငလ မမငခငေတာဘး။ ကားလ မကား ခငေတာဘး"

ရႀာလသည ကၾက လႀညကညလက၏။ သႛအဖႛ စတခပတညးမႁ ေပာကပယလလ ဖစေနခငးက သသ သည။ သႛႎႀလးသားထမႀ လ႖ထၾကလာေသာ ကငနာမႁ ဖးဖ၍မရ။

"စေအာင ေပာပစမးပၝဥးရႀင။ သက အခ ဘယမႀာလ။ ရႀင သနႛ ေတၾႚ႓ပး႓ပလား" "ကေနာ မေပာႎငဘး" "ကမ ႎႁတလပၝမယ။ သ ဒ႓မႚမႀာ ရႀေနသလား" "ဒေမးခၾနးေတၾ ေမးမေနပၝနႛဗာ" ကၾက ေပာသာ ေပာရသည။ ရႀာလ မကႎႀာေပတၾင ရႀာလ သ႓ပဆေသာ အရပလကၡဏာက မငေနရသည။ "အ" ရႀာလက ဆႛနငသဖင ေအာလကသည။ "ပၝေမာကၡနကလဗးယပ မဟတလား" ကၾသည ရႀာလက တည႓ငမစၾာ ကညေန၏။ သႛမကႎႀာေပတၾင အေပာငးအလမရႀ။ အမႀနတရား ေပသၾား

ခငးအတၾက သဝမးသာသည။ ရႀာလ သေသာလညး သသသလပင လ႖ႚဝႀကခက႒ကး လခမညဖစေကာငး သသ သည။

"သ ေသတအထ ဘယသႛမႀ မသေစခငဘးဗာ" ကၾက ေကကၾစၾာ ေပာသည။ "သပ မကာလႀေတာဘး ထငပၝရႚ" ရႀာလသည ကလားထငေပတၾင ႟တတရက ထငခလက႓ပး သႛမကႎႀာက လကဝၝးဖင အပထားသည။ ဆာေဖသားက မထင။ မတတပရပကာ ရႀာလေခၝငးက ငႛကညေနသည။ ရႀာလမနးေသာ အေဖ၏သား။ သႛက ရႀာလ မနးရနမႀာ သစၤာေဖာကေသာ သတငးစာေခၝငး႒ကးပင မလ။

သတႛ၏ ခငမငရငးႎႀးမႁသည ဆးခနးတငခေလ႓ပ။ ရႀာလသည လကဝၝးက ဖယကာ ဖႃေယာေနေသာ မကႎႀာဖင "ရႀငအေပ ဒေလာက ပစပစခၝခၝ လပထားခတာေတာင ရႀငက သႛက ကာကၾယဥးမႀာလား။ သႛနာမညက

ဆကခဥးမႀာလား။ သႛသား အဖစခဥးမႀာလား" ဟ တနတနခကခက ေမးသည။

127

"တခား ဘယလလပႎငဥးမႀာမႛလ" သတႛ မကလးခငး ဆမကသည။ ရႀာလက မကႎႀာလၿလကသည။ "ဒၝတခပ လပဖႛ ရႀတာေပၝ။ မဟတဘးလား" ရႀာလသည မးဖနားသႛ သၾားရပကာ မးေတာက မးလ႖မားက ကညေနသည။ "ရႀငလပတာ သပမႀနတယ။ မငမတတယ။ ကမ ဘာမႀ ေပာမပတတေအာငဘ" "ဒလ မဟတပၝဘး။ ကေနာ ေရႀာငလႛ ရႎငတာမႀလ မဟတတာဘ" ရႀာလက သႛစကားက ကားပမေပ။ "ကမက တခနလး တခားကစၤကပ စဥးစားေနမတာ။ ကမ ဘယေလာက စတမေကာငးဖစရသလ ဆတာ

ေပာမပတတေတာဘးရႀင" "ခငဗားက ေဂဟာကစၤကပ စဥးစားေနတာ မဟတလား" ကၾက ဒဒးေမးသည။ ႓ငမသကသၾားသည။ "ရႀင ဘာဖစလႛမား ဒလ လပရကရတာလ" "ဒကစၤ မေဆၾးေႎၾးတာ ေကာငးမယ ထငပၝတယ။ ဒၝက သကၡာကစၤပ။ စကားႎငလေနလႛ ႓ပးႎငတာမး

မဟတပၝဘး" "ဒၝေပမ ရႀငဘကက ေပာစရာရႀေတာ ရႀမႀာေပၝ။ ရႀငးစရာေတာ ရႀရမႀာေပၝ။ ေပာသာ ေပာပၝရႀင။ ကမ

တဖကစးနငး မဆးဖတတတပၝဘး" "ဝမးနညးပၝတယ။ ကေနာ ရႀငးမပႎငပၝဘး" သႛေဘးတၾင ကၾ ရပေနေကာငး ရႀာလ သသည။ ဝကစႎႀင မဟတဘ။ အခား တဥးတေယာကႎႀငသာ ခနခၾင

ညာ စကရမညဆလ႖င ကၾ ဘာေပာေပာ သႛမႀာ အပစရႀသညဟ ရႀာလ ယႎငေတာမညမဟတ။ သႛပငဖစပၝေစဥး။ ဒလလက ဘာဖစလႛမား ဒလ။

"ႎႁတမဆကေတာဘးလား" ရႀာလသည သႛဘကသႛလႀညလက႓ပး ေရခလ ေအးစကေနေသာ လကဖားကေလးမားက ကမးလကသည။

လကခငးထေတၾႚခနတၾင ခၾကရေလ႓ပဟေသာ ေကကၾဖၾယ အသက သႛက လၿမးခသၾားသည။ သႛတကယလး တနေနသည။ စတဆငးရ ပငပနးမႁ႒ကးက ႓မသပထားရသည ခပတးမႁသည သႛက စၾနႛခၾာေတာမတတ ဖစမသည။

"သၾားေတာမယ။ အလႀအပ၊ အသာအယာ မႀနသမ႖က ႎႀစ႓ခကတ ခငဗားရႚ ဘရားသခငက ခငဗားအေပ မႀာလ ကငနာပၝေစဗာ။ အခေရာ ေနာငပၝေပၝ"

ရႀာလက ႎႁတတႛမပန။ ကၾက သတသတလႀညထၾကသၾားသည။ တခၝးဝေရာကမႀ ရႀာလအသက ကားရ၍ ရပလကသည။

ကၾ၏ ေနာကဆး စကားသည သေပာ႟း ေပာစဥ အသးအႎႁနး မဟတ၍ ရႀာလ တနလႁပသၾားသည။ သသာ အသနားခလ႖င ရႀာလ မဆငးမတၾ ခၾငလၿတမညသာ။ သက အသနားမခ၍ ရႀာလ ကယတငက ေရလာေမာငးေပး ဇၾတေမးမေတာ၏။

"ဟေခၝငး႒ကးက ရႀငေရးတယ မဟတလား" ကၾသည ရႀာလက သမငလညပန ကည႟မ႖အတၾကသာ ကယရႀနသတလက႓ပး "အခမႀေတာ ေမးေနစရာလေသးသလားဗာ"

* * * * * * * * ကၾသည အမသႛ ပန႓ပး အပခနးကေလးထတၾင ေဆာငးပၝး ထငေရးသည။ ေ႔ကးလညပငးခကေအာင ရရႀလကသည အေမၾက သႛရႀသမ႖အခနက ယေတာမည။

ပညနယစာကညတကရႀ သတငးစာေဟာငးမားတၾင သႛ အေဖ၏ အလၾသးစားမႁမႀ အခကအလကမားက သေတၾႚထားသည။ ေဝလင အပႎႀေငၾမားမႀ သႛအေဖ လမယခသညေငၾမႀာ ႟းေတာက ပနရခသည ေဒလာ ၁,၄၀၀ ႎတလ႖င ေဒလာ ၂၀၃,၀၀၀ ဖစသည။ ထေငၾမႀာ လၾနခသည ၂၇ ႎႀစက ေငၾဖစသည။ ၄ ရာခငႎႁနး အတးဖင တၾကလ႖င ေဒလာ ၄၅၀,၀၀၀ အထမားေန႓ပ။ ႎႀစထပတးဖင တၾကလ႖င ေဒလာ ငၝးသနးေကာအထ မားေန႓ပ။

သႛအေဖ၏ 'အတၾငးပစၤညး'မားသည ေဒလာငၝးေသာငးခနႛသာ ရႀမည။ ထႛေကာင အေဖ၏သားအဖစ အေ႔ကး ေဒလာေလးသနးခၾ တငေနသည။ ေပးဆပႎငရန လးဝ ေမာလငခကမရႀ။ အေ႔ကးလကကနေပမႀ အတး ခညးသကသကကပင တႎႀစ ေဒလာ ၁၀,၀၀၀ ဖစသည။ သက တႎႀစ ေဒလာ ၅,၀၀၀ ရေအာငမရႀာႎင။

သဘယေလာကပင နဖးကေခ႗း ေမကေအာင အလပလပေစကာမ သေသခနတၾင ရႀာလေဝလင၏ေ႔ကး သည ယခရႀေနသညထကပင ပ၍ တးပၾားလာဥးမညဖစသည။ သႛေသာ တတစၾမးသမ႖ ႒ကးစားခငးသာ အေရး႒ကး

128

သည။ သႛအေဖထမႀ ေဒလာ ငၝးေသာငးက သရရခငး ေပးဆပႎငေသာ ေတာေလစၾ။ အတးမတကေစရန တႎႀစ ေဒလာသးေထာင၊ ေလးေထာင ဆပႎငေသာ ေတာေလစၾ။ ဖခင ဖစသ၏ ဂဏသကၡာမမႁက သားဖစသက အသ အမႀတပ႓ပး အပစေဖရန ဆႎၬရႀ ခငးက ကတဝနတာတခပမာ ရႀာလ သေဘာထားႎငေသာ ပ၍ ေတာေလစၾ။

ေရးလကစ စာအပက ခထားရေတာမည။ သႛေအာငမငမႁက ေငၾေသတၨာႎႀင တငးတာရေတာမည။ ယေနႛ ညအဖႛ သႛကေလာငက ဇၾတႎႀငရသည။ ကေလာငက ေပကပကပ လပေနသည။ သေရးတာ ေကာငးသညမထင။ စတမပၝဘ သႛကယသ စားပၾတၾင ဇၾတထငခငး၊ ဇၾတေရးခငးခငးထက အခား ပငပငပနးပနး အလပက လပလကခင ေသးသည။

တနာရခနႛအကာတၾင ေမႀာငထမထ အဝတလ႓ပး သ အပရာဝငသည။ အပရာထတၾင ရႀာလေဝလင အေကာငးမႀ တပၝး အခားကစၤက သေတၾးမရ။ ရႀာလသည ဆာေဖသား ဖစေနခငးက ခၾငလၿတသည။ သအေတၾးေခာခသည။ ရႀာလက ဆာေဖသားအေပ

ေစတနာ ေမတၨာထားသည။ ဝမးနညးေဖာရသည။ ရႀာလမကႎႀာက ပေနသည။ သႛေသာ ကယေရးကယတာ ဂဏသကၡာမမႁကမ ရႀာလ ခၾငမလၿတ။ သႛ ဂဏသကၡာကသာ ပဓာန ထားသညအတၾကကား သေကနပမသည။

ရႀာလက သႛဘဝထမႀ သႛက ေမာငးထတသည ယခအခနေလာက ရႀာလက ဘယတနးကမႀ သပ၍ အထငမ႒ကးခ။ ရႀာလ သခငမႀ သမည။ အမႀနတရားက မတႎးသညေနရာတၾင သသည ရႀာလ၏ ကငေဖာစစစစ ဖစသည။ ထအသက သႛက ႎႀလးခနေစသည။

ေနာငခၝလာ ေနာငခၝေဈးပင။ သႛအေပ ရႀာလ သကာယနမကငး ဖစခသည။ အပစဖႛခသည ဟေသာ အသကား သႛေခၝငးထတၾင စၾေနေတာသည။ သတႛ ခငမငရငးႎႀးမႁပကခ႓ပ။ မတေဆၾတႛအကား သကာယနမကငးမႁက လကသငမခႎင။

သလလမးက ယတညမႁပႎငစၾမးသညဟ အထငမႀားခငးသည ရႀာလ၏ အပစအနာအဆာကေလးပင။ သႛေသာ ရႀာလႎႀင သေတၾႚရသည အခနတငးသည အလႀႎႀင ဂတခညး ဖစေန၍ ခၾငမလၿတႎငသည အပစအနာ အဆာဟကား မဆရက။

ရႀာလက သ ေနာကထပ မကႎႀာခငး မဆႎငေတာဟေသာ အေတၾးသည သႛအသညးက ဓားႎႀင မပတ မၿနးေနသလ ခစားရေလ၏။

အခစ (ဝၝ) လငစတအေကာငးက သႛစာအပတၾင သ ေကာကခကခဖး၏။ ေခာကပစကငးေသာ လႛေဘာင လႛအဖၾႚအစညးတၾင ရႀရမည လငစတ၏ အေနအထားက သပၯနညးက သ ကဆခဖး၏။

လငစတဟသည လသားအဖႛ အ႟နႛကမးဆး ကးေကာငးပခကတခမ႖သာ ဖစသည။ လၾယလၾယထၾနးည၍ အသးခ႓ပးခနတၾင မနမန႓ငမးသတလကသည ဖေယာငးတင မးေရာငက ပမာေဆာငသည။ သႛေသာ ထအခစ သည ယခ သႛက လညမညစေန၏။ ထးခားေသာ ညဥးပနးႎႀပစကမႁ။ ကမးတမးေသာ အာသာရမကကား ထာဝစဥ ဟနးဟနးေတာကေလာငေသာ မးပမာ ဖစေခသညတကား။

ကၾသည ပတငးေပၝကေဘးတၾင ထငကာ အပေမာကေနေသာ ႓မႚေတာ႒ကးက လႀမးကညေနသည။ သ၏ တကယေရတကာယ ပညာရႀင ဧကစာ ဘဝက သ၏ ပတဝနးကင ဘဝႎႀင သ ခဥးကပ ဆကစပခၾင

ပခသည။ လကေတၾႚဘဝႎႀင ထေတၾႚေလတငး သသာ အစတစတ အမၿာမၿာ ကၾေကရသည။ တေနႛေသာအခၝ ပႛစသတငးစာ အယဒတာ႒ကး ဖစရမညဟ သေမ႖ာမႀနးခ၏။ ပႛစက သႛနဖးမႀာ သစၤာေဖာက

တဆပ ခတႎႀပခသည။ မတမရႀ ေဆၾမရႀ အဖး႒ကးတဥးႎႀင မတေဆၾဖၾႚခ၏။ အေ႔ကးႎႀင နာမညပကက အေမၾဆကခ ခရသည။ သစၤာတရားက မတႎးေသာ ငရနႛကယမေလးတဥးႎႀင ရငးႎႀးခ၏။ မေဖသမႎငေသာ၊ ေဖသမႎငခေသာ အသညးနာမႁဖင ေပးဆပခရသည။

သႛေသာ လကရႀဘဝႎႀင ကၾပားခားနားေသာ ဘဝမးကလညး သမလခငေတာ။ သႛဘဝက မေပာငးလလ ေတာ။ သသည ဓာတခၾခနးထမႀ သပၯပညာရႀင မဟတေတာ။ သပၯပညာရႀငထက ပ၍႒ကးကယေသာ၊ ပ၍ ေကာငးမတ ေသာ လသားရငမ႒ကးတေယာက ဖစေန႓ပ။

ေလာကဟ ေခတၾငေသာ ကစၤမားေမာင ဤလႛေဘာင႒ကးထ၌ နစမပလႁပရႀားေနသည လသားရငမ႒ကး တေယာက ဖစေန႓ပ။

ဤလႛေဘာင၌ လသားတေယာက၏ ေနရာက ကေလာငကငစၾ၍မ႖သာမဟတ။ အားႎႀင မာနႎႀင။ အသညး ႎႀလးႎႀင။ စတဓာတႎႀင သ ရယႎငခေလ႓ပ။

သႛဘဝက သပတတႎႀင ညပသလ နာကငေစေသာ လကငငးဒကၡသည ယေနႛ သခယေနေသာ ဘဝ၏ အတငးအတာသာဖစ၏။ အားလး အေကာငးဆးအတၾကသာ ဖစရေပေတာအ။ လသားက လၾတက႗တ ထၾကေမာက ေစေသာ အမႀနတရား၊ အသကရႀင ေနထငခငး၏ အမႀနတရားက သ သမငနားလညေခ႓ပတကား။

129

(၃၀) မတလထတၾင ေလာကတရားဥပေဒက ခၝးသညးစၾာ မေကမနပဖစခသည ဟငနရဂဆာေဖသည တမလၾန

၏ အဂတကငးေသာ တရားသ႒ကး ေရႀႚေမႀာကသႛ အေရာကသၾားရန ထၾကခၾာစပေနေလ႓ပ။ သႛႎႁတကကား ေစေစ ပတထား႓မ။ သသည ေသအမးမး မနးေမာေနရာမႀ သတပနလညမည အရပအေရာငမား ပေနသည။

ကၾက "ခဏ အပငထၾကေပးပၝလား ဆရာမ။ လနာ သတလညလာရင အေရး႒ကးတ အတၾငးေရး ကစၤေလး

ေပာစရာရႀလႛပၝ" ဟ သနာပ ဆရာမက ေပာသည။ သနာပ ဆရာမ ထၾကသၾားသည။ ကၾသည လနာ၏ အပရာေဘးတၾင ဒးေထာက႓ပး ေသငယေဇာႎႀင ေမာေနေသာ လနာ၏နားက ပၝးစပ

ေတကာ တတၾတတၾတ ေမးေနသည။ ပစၤညးမားထားသည လ႖ႚဝႀကေနရာက ေပာပခငးေနသည။ "အေဖ၊ အေဖ။ ေငၾေတၾ ဘယမႀာလ" ထပတလလ ေမးသည။ အဖး႒ကး နညးနညးလၾနႛသည။ မးေရာင မႁနရမႁနမၿားတၾင ညာဘကမကလးက တခမးဖၾင႓ပး ဘယဘက

မကလးက မႀတထား၍ ေကာကစဖၾယ မကလးခသလ ဖစေနသည။ အေပႎႁတခမးတၾနႛ႓ပး သၾားမားေပေန၍ မ႟ၾႚပေနသလ ဖစေနသည။ ဤမ႖သာ။

ဤသႛလ႖င ဆာေဖ ဘဝဇာတသမးသည။ အတတက အမႀားမားက ပပငရန၊ ဖစပပကပ အလးစက ဖၾငပရန ဆာေဖ၏ လ႖ႚဝႀကခက႒ကးက ကၾ ေဖာႎင႓ပ။

ကၾသည ပႛစသတငးစာတကသႛ တယလဖနးဆကသည။ ပႛစသတငးစာ ႓မႚသတငးအယဒတာ ဘေရာငဝၝ ဝလသည မးေပမႀ ကလာသလ သႛထ ဆကဆက႓မက႓မက ေရာကလာသည သတငးထး႒ကးအတၾက ဘရားပင တလကမသည။ ညေနသတငးစာမား မထၾကမခငး သတငးမထတရန ကၾက ေတာငးပနသည။ ပႛစတေစာငတညး သတငးထး သတငးဥးခငသည။

ေနာကတေနႛထတ ပႛစသတငးစာတၾင ငၝးေကာလေခၝငးစဥဖင ပၝလာသည ထသတငး႒ကးသည တ႓မႚလးက ပၾကေလာ႟က သၾားေစသည။ ဟငနရဂဆာေဖ၏ အတၪပၯတၨသည ႓မႚေတာႎႀင ပညနယအတၾငး ႎႀစေပၝငးမားစၾာ မေမႎငတ ဇာတလမးတခပမာ ဖစေနခသည။ ႟တတရတ ဇာတသမးခနးသႛ ေရာကလာခငးသည စတကးယဥ ဝတၪထက ပ၍ သလႁကရငဖစရာ ေကာငးေနေတာသည။

ပႛစသတငးစာဝယသည အမတငးတၾင နနကစာ စားပၾ၌ အခားကစၤ မေပာ။ ဤကစၤကသာ ေပာေနက ေတာ၏။ ပၝေမာကၡ နကလဗးယပ၏ အတနးတၾင ဂရဘာသာ သငဖးသည ေကာငးသားရႀေသာ အမမားတၾငလညး ငငးက၊ ခနက ေဆၾးေႎၾးကသညမႀာ ညညစေနသည။ မစၤကပနတာ၏ အမတၾငကား ေကကၾဖၾယေကာငးေသာ ဇာတလမး႒ကးတၾင လတငးကယစ ဇာတေဆာငပမာဖစေနေလ၏။

ဟငနရဂဆာေဖ ဂႃနယာသည ဖခငဆး႓ပး ေနာကေနႛ နနကတၾင အခနမ အပယာထသည။ တညလး မးစငစငလငးသညအထ တေမႀးမ႖ သမအပလကရ။ ပႛစသတငးစာ၏ စတထခကဖၾယ သတငးဂယကသည သႛက လာ၍ ႟ကခတသည။

နနက ၇ နာရေလာကကပင အမေရႀႚတၾင လအခႚ ႟းစ႟းစဖစေနကသည။ ထငေကးအမးမး ေပးေနက၏။ ေသသက ဘယေလာကရငးရငးႎႀးႎႀးသေကာငး ဟနရပနရ ေပာသက ေပာေနက၏။ ကၾ အပငသႛ ထၾကလာခန တၾင မးက ေရဖနးသလ အသမား ရႀသၾားသည။ တေနႛလး ထနညးႎႀငႎႀင ဖစေနသည။ ကၾ သၾားေလရာ လစပစစရာ ဖစေနသည။ သႛေသာ စမးစမးကားကားမဟတ။

ပႛစသတငးက သဖတကညသည။ အလၾနသမေမၾႚေသာ စကား အသးအႎႁနးမားက ထပတလလ ေတၾႚရ သည။ ပႛစသတငးစာမႀ လငယသတငးစာ ဆရာမားသည သတႛ လပေဖာေဆာငဘကေဟာငး မတေဆၾ႒ကးေဒၝက စတမထခကေစရန အတတႎငဆး ေရႀာငရႀားေရးကသည။

သႛအေပ စတေကာငး ေစတနာေကာငးဖင ကညမႁမားမႀာ တပတေခၝငး႒ကး မဟတေစကာမ လးဝ ေမာလင မထားသဖင လတာထကပေနေတာ၏။ တေနႛလးလလ တယလဖနးသႎႀင လေခေခၝငးေလာငးသ မညေနသည။ လမးတၾင ေတၾႚသတငးကလညး ဝမးနညးစကားေပာသည။

ပထမဆး ခားလစဂၝဒငနယာဝကစ ေရာကလာသည။ အလႁကသလႁက ဝမးနညးစကား ေပာသည။ ေရႀႚဆင ေနာကဆငပင ပႛစသတငးစာ ဒၝ႟ကတာ မစၤတာဟစေကာ ဝငလာသည။ ေရႀးေဟာငးေႎႀာငးဖစ ေပာသည။ ပႛစ သတငးစာသႛ တေနႛေနႛတၾင ပနလာရန ဖတေခသည။ ဘဗာေလဘတ လာသည။ ခငခငမငမင ရငးရငးႎႀးႎႀး ေပာသည။ ပလနနးလာသည။ သႛတသကတၾင ဤတ႒ကမသာ ေနမထ ထငမသာ ဖစပရသည။

130

131

ပႛစသတငးစာမႀ အဗနမၾနေတဂက အသဘကစၤ စစဥခၾငေတာငးသည။ ဘတကလငကာက ကယဖရငဖ လပကငေပးသည။

အားလးထက ဟကဟကပကပက ရႀသညမႀာ မာကႃရ အားကစားကလပမႀ ကၾ၏ ကစားေဖာကလငယမား ဖစက၏။ ဝကစလ ဖၾယဖၾယရာရာ ခကခကခာခာ မေပာတတက။ ကၾလကကသာ ဆပကင႓ပး "ေဒၝက၊ ခငဗား လတာရႀရင။ ေဒၝက၊ ကေနာက ေခသာခငးဗာ၊ ေနာ၊ ဟတလား" ဟ အထစထစ အေငၝေငၝ ေပာကသည။

အားအကးရဆးကား ဘတကလငကာ ဖစသည။ သႛက ကားကားယားယား ဖစေအာင လပေပးခသ၊ သႛက လကေတၾႚဘဝႎႀင ထေတၾႚေအာင ဆၾသၾငးခသ၊ ဖတေပာ ႟ႁေပာ ပထမဆးေခၝငး႒ကးက သေရးႎငရန အေကာငးယတၨ ရႀာေဖၾေပးခသ။ ကၾအဖႛ ပထမဆး မတေဆၾစစ မတေဆၾေကာငး။

သႛအေဖ အသကေပာက႓ပး တနာရအတၾငး ဘတက အသဘကစၤ စစဥေပးရန ကၾ အကအည ေတာငးသည။ ဘတေရာကလာသည။ စကားဟဟမေပာ။ သႛမတေဆၾ႒ကး ေဒၝကတေယာက ေနရငးထငရငး လဆး စာရငး ေပၝကလာခငးက အထတတလနႛ ဖစေနပရသည။

ဘတအဖႛ ဆာေဖ၏ သားဆသညမႀာ အစၤကရးေယာႎႀင လကရဇးယားေဘာဂာ95တႛ စဖက၍ ေမၾးလာသည သားပမာ ဖစသည။ သႛရာတၾင ဆာေဖ အမညရႀသတေယာကသည ကၾအမညရႀသမား၊ ကလငကာ အမညရႀသမား က "ဒလလစားေတၾ မသပၝဘး" ဟ မာနတခၾသားႎႀင ေပာႎငေလာကေအာင အဆငအတနးမငမားမႀနး သသသည။ ထႛေကာင ကလငကာက ကၾက မစၤတာဆာေဖအဖစ ႎႁတဆကသည။ ဟကဟကပကပကမရႀ။ ကၾက သႛပခးက ဖကကာ၊

"ဘတ၊ ကေနာ အရငက ေဒၝကပၝပဗာ။ တခပ ကၾတယ။ အရငက ေဒၝကကၾ။ အခ ေဒၝကဆာေဖေပၝ ဟတလား" ဟ ေပာမႀ သ တအတသ ဖစသၾားသည။

ဤစကားကားမႀ အားလး ပမႀနသႛ ပနေရာကသၾားေတာသည။ ဘတလညး မာကႃရကလပမႀ အသငးသား ကေလးမားကသႛ စတပၝလကပၝ ဖစလာသည။ အသဘကစၤ အဝဝက ေပး၍ စစဥသည။ ကၾေနရန မစၤကပနတာ အမထက လခသကသာေသာ အမခနးသစကလညး ေပး၍ရႀာသည။

ေလာကအလယ သတေယာကတညး မကစသငယ မဟတ။ သႛတၾင မတေဆၾ ေရာငးရငးေတၾ တေလႀ႒ကး ရႀသည။ သႛအေပ ယကညသည မတေဆၾေရာငးရငးေတၾ တေလႀ႒ကးရႀသည။ သႛအေပ ယကညသည မတေဆၾ မားရႀသည ဟေသာ အသက ႟တတရက သလကရခငးသည ကၾ တကယလးက ပတ ဖးသၾားေစသည။

လေတၾ ဤမ႖ေလာက ကငနာတရားရႀလမမညဟ ဘယတနးကမႀ မထငခ။ တပၝးသ၏ ကငနာမႁသည သႛအဖႛ ဤမ႖ေလးနကမႁ ရႀလမမညဟလညး ဘယတနးကမႀ သမထငခ။ မတေဆၾသဂဟ ဟသည လႛဘဝ၏ အမၾနမတဆး စၾမးေဆာငခကမဟတလား။

ကၾယလၾနသ ဗလမႀႃး႒ကးေကာငး ေပာခသည စကားမားက သကားေယာငလာမသည။ ထစကားမားသည ယေနႛ အမႀနတရားဖစေနေလ႓ပ။ သႛဖခငက သႛက မညမ႖ပင အေမႀာကေမႀာကအမႀားမႀား ပလပခေစကာမ သႛဖခငက မေမေပာကႎငသည အခကတခရႀသည။ ကမာေပတၾင ကငနာတရား အ႒ကးမားဆးလမား၊ ခငမငရငးႎႀးမႁ အရႀဆး လမား ေနထငကသည ဤ႓မႚသႛ သႛဖခငက သႛအား ေခေဆာငလာခသည အခကေပတညး။

မတ ၂၄ ရက မၾနးလၾ ၂ နာရခၾတၾင ဟငနရဂဆာေဖ ကၾယလၾနသည။ ည ၁ နာရတၾင ဆာေဖ၏ ဧညခနး တၾင သႛသားသည သဖကဆးထားသမ႖က ရပကညေနသည။ ဤအခနးထ၌ သႛအေဖ ေငၾမားက ဝႀကထားခမည ဆတာ သသသယမရႀ။ သႛေသာ တခနးလး ေမလႀနရႀာပၝလက ဘာပစၤညးမ႖မေတၾႚ။

တခၝက ေနခငစဖၾယ ထငခငစဖၾယဖစခေသာ ဧညခနးေဆာငကေလးသည ေလဆငႎႀာေမာငး ေမၿႚခထား ရသလ ဖစေန၏။ မးလငးဖသည အတခႎႀင အဂေတပဖစေန၏။ ကမးခငးတဝက အခၾ အသလႀန။ စားပၾအဆၾမား၊ စာအပစငမား ဖၾာလန႒က။ သႛလကခကမသမ႖ အ႓ပအကၾ အပကအစးခညး ဖစေနသည။

အကးမထး။ ညေန ၆ နာရမႀ စ၍ သ ေမသဒၬၝလႀန၍ ရႀာေနခသည။ သႛေသာ သလၾနစတမ႖င မေတၾႚ။ အခနးက ေလႀာငအကေနသည။ အသဗလ မထၾကေစရန အခနးတခၝး အားလးက ပတထားရ၍

ပဆးေနခငးဖစသည။ ႔ကကသားမား အ႓ပငး႓ပငးထသညအထ သတပငတပနး ရႀာသည။

95 လကရဇးယားေဘာဂာ။ ။အတလပည ဖာရာရာ႓မႚစားကေတာ႒ကး (၁၄၈၀-၁၅၁၉)။ ။ ေမာငဖစသႎႀငေပၝငးကာ ႎငငေရးလပကမႁမား၊ အဆပခတမႁမား ပလပေသာေကာင အတလသမငးတၾင ေကာကားသည။

ကၾသည စတပကလကပက အနားယလက၏။ သႛတကယလး ဖအလမးလမး၊ ေခ႗းအ႓ပက႓ပက ဖစေန သည။ ခကလကမႀတမား၊ ေငၾရငးေငၾႎႀး စာခပမား တေနရာရာမႀာေတာ ရႀမည။ ဘယေနရာမႀနးမသ။ သႛအေဖမေသမ က ေပာခသညစကားအရ စာခပစာတမးမားသည လကလႀမးမႀရာ ဤအနးအနားမႀာပင ရႀမညမခ။

အတခပ႒ကးေပတၾငရပကာ အခနးပက႒ကးက သ ကညေနမသည။ အလၾနအမငး စတအားငယမ၏။ ပစၤညးမားက ရႀာေတၾႛရန သႛအဖႛ အလၾနအေရး႒ကးသည။ သထငထားသညထက ပ၍ အေရး႒ကးသည။ သႛေသာ ရႀာေတၾႛမညအေရးမႀာ ေ၀လာေ၀းဖစေနသည။ တခနးလး ရငခၾ အသထတထားသလဖစေန၏။ ၀ႀက၍ ရႎငစရာ ေနရာမကန။ ဘယေနရာက ရႀာရမႀနး မသေတာ။ ေငၾႎႀင စာခပစာတနးမားသည သမသေသာ နယးေယာက႓မႚ ဘဏတကတခခ၏ ေမတကထတၾင ေရာကေနေရာသလားဟေသာ အေတၾးသည အသထတေစသည။

ကၾသည နရကပ မးလငးဖက မႀ၍ ပငပနးႎၾမးနယစၾာ ရပေနရာမႀ အနညးငယ လႁပလကမသည။ သႛေခ ေထာကေအာကမႀ အတခသည ေနရာေ႟ၾႚသၾား၍ သ ေခေခာကသၾားသည။ သႛကယက ထနးရန မးလငးဖ အေပ တနးက လႀမးဆၾလကေသာလညး လေရာတနးပၝ ကမးပငေပသႛ လးေထၾးကသည။

မးလငးဖတနးသည သႛလကထတၾင ေလ႖ာကန ပၝလာသညက သတပမ၍ ခကခငးထရပလကသည။ သႛမကစေအာကတၾင အထငးသား ေပလာသညမႀာ သေခေခာကရာမႀ မေတာတဆ ဝငတးမေသာ သႛအေဖ၏ လ႖ႚဝႀကသက။ သပသပရပရပ အကအန လပထားေသာ ဘ႟ကေလး။

ဘ႟ကေလးသည နရကပ မးလငးဖ၏ အကယႎႀင တ႟ၾယတညးဖစ၏။ ဘ႟၏ သစသားေရာငသည ဓာတေငၾႚမးအမမးတၾင ေရာငပနဟပေနသည။ ဘ႟ထတၾင စာအပမား၊ စာမား၊ စာခပစာတနးမား၊ အတမား စနစ တက သႛေနရာႎႀငသ ရႀသည။ ကၾသည ဘ႟ထမႀ ပစၤညးမားက ကေမာေသာပၝး လႀမးဆၾလက၏။ သႛေခေထာက ေအာကမႀ အတခပက ႓ပေ႟ၾႚသၾားပန၍ ကမးေပသႛ ေခကားယား လကကားယား လကသၾားရပနသည။

တစတစႎႀင ဖစရပမႀနမား ေပလာသည။ သႛအေဖ၏ ပစၤညးမားက ခနႛမႀနးထၾကခကရာ၌ အေရး႒ကးေသာ အခကတခကက သ မကစရႀနးခသည။ သႛအေဖသည ေထာငကေနစဥကေရာ၊ ေထာငက ထၾက႓ပးေနာက ေခသလးအမတင လပေနစဥကပၝ သားအတၾက တငမကၾထ လစဥ ပမႀနပႛေပးခသည လစဥ ၂၅ ေဒလာထက ပ၍ မသးစၾခ ခငးဖစ၏။ ထကာလအတၾငး သႛေငၾမားသည အတးအႌၾနႛသာ ပၾားေနခ၏။

သႛအေဖသည ငၝးရာခငႎႁနး အတးရေသာ မးရထား ေငၾရငးစာခပမား ဘဏတက ေလးတကတၾင အပႎႀေငၾ မား စသဖင ေငၾမားက ကထတထားခသည။ ထႛေကာင သႛအေဖ ေသခနတၾင ေဒလာႎႀစသနးထကမနညး လကဝယ ရႀေနခသည။ ထေငၾထတၾင အမတနဖး မပၝေသး။ အမက သႛအေဖ ေပာခသလ အငႀားမဟတ။ အပင ဝယထားသည အမဖစ၏။ ပတၨႃအတကေလးႎႀင ထညထားေသာ ေဒလာ ၄,၄၀၀ ဖး ေ႟ၿဒဂၝးႎႀင ေငၾစကႃမားလညး ရႀေသး၏။

နနကေစာေစာ ပႛစသတငးစာက လကေပၾႚေရာငးသမားကေလးမား တေကာေကာ ေအာေရာငးေနခနတၾငမႀ ကၾသည သႛအေဖ၏ ေသတမးစာက ေတၾႚရ၏။ ေသတမးစာက တတတတတတပင။ ရႀငးသည။ လရငးကသာ ေရးထား၏။ သပငသမ႖ ပစၤညးက သႛသားအား လၿထားခ၏။ ေသတမးစာက ဂ႗နလ ရကစၾဖင ေရးထားခ၏။

လပအပ လပရာမားက လပရ၏။ အခႚ အခနကာသည။ သႛေသာ တပတအတၾငး လပငနး အစပးႎင သည။ ထအခနတၾင ရႀာလေဝလင စာတေစာငဖတရသည။ အလညး အသ ေဒၝသလညး ထၾကရ၏။

နာမညေကာ ေရႀႚေနလပငနးတခမႀ လာေသာစာ ဖစသည။ ဟငနရဂဆာေဖ အလၾသးစားလပ၍ ေဝလင ထနးသမးေငၾမား ကဆး မးေမႀာင ကခပမားက အရႀညအလား အကယတဝင ေရးထားသည။

အတခပအားဖင ဟငနရဂဆာေဖ ကၾယလၾနခနတၾင ပနညးနညး၊ လနညးနညး ေဒလာႎႀစသနး ကနခ ေကာငး၊ ထေငၾသည ေဝလင ထနးသမးေငၾမႀ ကၾယလၾနသ ဆာေဖ ထတယ သးစၾထားခသည ေငၾဖစေကာငး၊ ေသတမးစာအရ ၎၏ ဖခငပငပစၤညးမားက အေမၾဆကခရသည က႗ႎပ၏ အမႁသည မစၤတာဟငနရဂဆာေဖ ဂႃနယာက အထကပၝ ေငၾမားက ေဝလင ထနးသမးေငၾသႛ အမနဆး ပနလညေပးသၾငးရန က႟ၾယခကရႀေကာငး၊ ထႛပင ၁၈၈၁ ခႎႀစမႀ စ၍ အတးအႌၾနႛမား အပၝအဝင သငဖခင ထနးသမးရန အပႎႀထားသည ေဒလာ တသနး ခႎႀစေသာငးအတၾက ေပးဆပရန ကနသညေငၾက မစၤတာ ဟငနရဂဆာေဖ ဂႃနယာက တာဝနယေကာငး၊ ထေ႔ကး ကနက ၎၏ ဝငေငၾက ခၾငပသမ႖ ေပးဆပသၾားမည ဖစေကာငး ထတေဖာေပာဆရန က႗ႎပတႛအား ႌၿနကားထား ေကာငးဖင ေဖာပထားသည။

အထကပၝအတငး ဘလငယာႎႀင ဂမမဆန ေရႀႚေနလပငနးက ရႀာလေဝလငထသႛ စာေရး႓ပးသညေနာက ေလးရကအကာတၾင ၎တႛထသႛ ရႀာလေဝလင ပနကားသညစာက ေအာကပၝအတငး ရရႀသည။

132

ဘလငယာႎႀင ဂမမဆန ေရႀႚေနလပငနး ဓနသဟာယ အေဆာကအဥး ... ... ... ... ... ... ... ႓မႚ။

ခငဗား က႗ႎပတႛ၏ အမႁသည ဤ႓မႚတၾင ေနထငသ မစၤ စ အယလ ေဝလင က က႗ႎပတႛအား

လ႒ကးမငးတႛ၏ ၄ ရက ေနႛစၾဖင ေပးပႛေသာ စာက ရညႌၿနးလက လ႒ကးမငးထ ပနကားရန ႌၿနကားသညမႀာ ကၾယလၾနသ ဟငနရဂဆာေဖ၏ ကနရစေသာ ပစၤညးဥစၤာမားႎႀင စပလဥး၍ လ႒ကးမငးတႛ၏ က႟ၾယခက သေဘာထားမားက ေကးဇးဥပကာယ တငရႀလက ထကစၤႎႀင စပလဥး၍ မစၤတာ ဟငနရဂဆာေဖ ဂႃနယာ၏ စတဓာတက ခးကႃးပၝေသာလညး ယငးအဆပၝ ပစၤညး ဥစၤာမားက ဆကခေတာငးဆပငခၾင ရႀသညဟ မယဆပၝသဖင ယငးအဆပၝ ပစၤညးမား အားလးကေသာလညးေကာငး၊ သႛမဟတ တစတတေဒသကေသာလညးေကာငး လကခရန ယတပတ ငငးပယပၝေကာငး။

ေလးစားစၾာဖင အမပၝဆငးဘလငႎႀငဘတ

ထပမေရာကလာေသာ ဘလငယာႎႀင ဂမမဆန ေရႀႚေနလပငနးမႀ တကတၾနးစာမားက အမပၝဆငးဘလင ႎႀင ဘတ ေရႀႚေနလပငနးတႛက တတတ ပတသားေသာ ပနစာမားဖင ေဖကားလကပင ရႀသည။

ေနာကပငးတၾင ေရႀႚေန႒ကးမား စာခငးဆကသၾယမႁ ရပဆငးသၾားသည။ သႛေသာ ဒတယအ႒ကမ ငငးဆန စာ ေပးပႛ႓ပးေနာက တရက ႎႀစရကအကာတၾင မစၤေဝလငထ အေမၾကစၤ စာတေစာင ေရာကလာပနသည။ ယခ အ႒ကမစာမႀာ ပဂၢလေရးေပးစာဖစသည။ စာအတေပတၾင ရႀာလ ေကာငးေကာငးသေသာ သပသပရပရပ ေသးေသး ေကၾးေကၾး လကေရးမားက ေတၾႚရသည။ စာမႀာ

ခငမငအပေသာ မစၤေဝလင ခငဗား ကေနာဖခင၏ ကနရစေသာ ပစၤညးမားက မစၤေဝလငထ ပနလညေပးအပခငးသည မဟာ

အမႀားေတာပ႒ကးအား အမႀနသႛ ပနလညေရာကေစခငးဖစပၝသည။ သႛပၝေသာလညး မစၤေဝလငက လကခ ရန ငငးဆနေနသဖင က႗နေတာအဖႛ အထးအသခငး၊ စတပကခငး ဖစရပၝသည။ ထကသငစၾာ ဆငခင စဥးစားမညဆပၝက သားဖစသအား ဖခငဖစသ၏ ဂဏသကၡာကငးမမႁ ေလာငးရပတၾင ထာဝစဥ ကေရာက ေစမည သေဘာထားမးက မစၤေဝလင စၾကငႎငလမမညဟ ကေနာ မထငပၝ။

ကေနာက အထငအမင မလၾေစလပၝ။ မစၤေဝလငအား သေဘာထားမ႒ကးမားေသာ စတကး စတသနးမး လၿမးမးႎငမညဟ တဒဂမ႖ ယကည၍ မရေလာကေအာငပင မစၤေဝလင၏ သေဘာသကာယ က ကေနာ ေကာငးစၾာ သပၝသည။ သေဘာထား႒ကးမားသညဟ လကခယကညေသာ အလပမးကသာ မစၤေဝလင လပကငလမမညဟလညး ကေနာ စတခယကညပၝသည။ ယခေသာ ဤယဆခကမားသည စစမႀနေသာ အခကအလကမားႎႀင မားစၾာ ကၾာလႀမးေနသဖင ထစစမႀနေသာ အခကအလကမားက မစၤ ေဝလင ေလလာသးသပရန ငငးဆနေနသညဟပင က႗နေတာ ေကာကခကခရေတာမညသာ ဖစပၝသည။

တရားဥပေဒေကာငးအရလညးေကာငး၊ လမႁေရးကငဝတအရလညးေကာငး ဤေငၾမားသည မစၤ ေဝလငပင ပစၤညးမား ဖစပၝသည။ မညသမ႖ ေတာငးခပငခၾင မရႀပၝ။

ကေနာအေပ တရားမ႖တစၾာ စဥးစားလက ယခ ကေနာတငပသညအခကသည မႀနကနေကာငး ကေနာ၏ ေရႀႚေနမားက မစၤေဝလင၏ ေရႀႚေနမားအား သေဘာေပၝကသညအထ ရႀငးပေစႎငေအာင ကညပၝရန ေမတၨာရပခပၝသည။

မစၤေဝလင၏ လကရႀသေဘာထားက အစၾအ႓မ ဆကလက၍ စၾကငထားမညဆလ႖င ထေငၾမားက မစၤေဝလင၏ အကးေကးဇးအတၾက ရနပေငၾဖၾငလႀစ အပႎႀရပၝလမမည။ မစၤေဝလင ကယတငကေသာ လညးေကာငး၊ မစၤေဝလင အေမၾခမားကေသာလညးေကာငး၊ မစၤေဝလင၏ လၿအပတာဝနေပးခငး ခရသမား ကေသာလညးေကာငး လကခခငး မပသမ႖ ကာလပတလး ထေငၾမားက တပားတခပမ႖ သးစၾလမမည မဟတပၝ။

မစၤေဝလင၏ တရားမ႖တေသာ တာဝနဆကခမႁအား ေရႀာငဖယခငးကလညးေကာငး၊ ကေနာ၏ ဘဝအမကၾက ပယဖကရန အခၾငအေရးအား ငငးပယ ခငးကလညးေကာငး သေဘာထား႒ကးမႁအဖစ ဆကလက ထငမႀတေနလမဥးမညဟ ကေနာ မယကညပၝ ခငဗား။

ဟငနရဂဆာေဖ ဂႃနယာ

133

134

ပနစာ လးဝမလာ။ မတလကန၍ ဧ႓ပလေရာကလာသညအထ ပနာ တစခနးရပေနေလေတာ၏။

(၃၁)

ေဒၝသမးေတာကေနေသာ သႛမကလးမားေရႀႚတၾင ပႎႀပစာလးမားက ကခနေနသည။ ေ႕မေဟာကလ လ႖ာႎႀစခၾ လပတတေသာ စကဆပစရာ လႛစ႟က၏ သကေသသာဓကတခက ကည႓ပး သ ရငဆႛေနသည။ ခားလစဂၝဒငနယာ ဝကစသည ဆတဆတတနေနေသာ လကဖင ပႛစသတငးစာက ပစခလကေလသည။

မခဘဘနေဂၝ ႓မႚေတာဝနေလာငး အေ႟ၾးခမည။ ဒမကရကတစပၝတ ပ႟ငမာရ96 အ႒ကေ႟ၾးပၾဝငမည။ ေကာညာခက၏ ဆလခကက ဝကစ တပအပေသခာ မသစရာ ဘာမ႖မရႀ။ ဘနေဂၝသည သတႛ ဂဏးဂဏ

၏ စကားကေပာသည။ သသည ေ႟ၾးခယသမား၏ ေ႟ၾးခယသ ဖစသည။ သတႛ ဂဏးဂဏ၏ အေတၾးသည သႛအေတၾး ဖစသည။ သတႛဂဏးဂဏလပနညးလပဟနသည သႛလပနညးလပငနးဖစသည။ သတႛဂဏးဂဏ၏ လေတၾသည သႛ လေတၾဖစသည။ ဘနေဂၝက သႛကယသ ႓မႚေတာဝနေလာငးအဖစ ေကညာခငးသည လကညးႌၿနရာ ေရဖစေသာ သတႛဂဏးက သႛက ႓မႚေတာဝနအဖစ လာထားလက႓ပဖစေကာငး အဓပၯာယ ထၾကေနသည။ အဖၾႚအစညးက လာထားသသာ ေ႟ၾးခယခရသည မဟတေလာ။ မခဘဘနေဂၝ။ ပလနနး၏ လ။

ပလနနးအေကာငး ေတၾးမတငး ဝကစ အသနာသည။ လ႒ကးလပ႓ပး ေဗာငလမခရသလား။ သႛမဟတ ေဗာငလမသလား။ ႟းသား ကငနာေယာင လၿမးေသာ သႛမကလးမားသည ယတညလပကေသာ သစၤာေဖာကမႁက ဖးကၾယထားသလား။ ဝကစကယတငပငလ႖င အေပၝစား ကလနခ တနပစားတႛ၏ လႀညဖားမႁက ခရသလား။

ေဂဟာေခၝငး႒ကးေရး႓ပးသည ေနာကပငးမႀစ၍ ေနႛစဥႎႀငအမ႖ ပၝတဘကက နားလညမႁ၊ တနဖးထားမႁ၊ အရပ အေယာင ပေလမလားဟ ဝကစ အလၾနေမာလငေနခ၏။ မေပလာ။

ပၝတ အႎၩရာယ႒ကးက ပၝရဂေမာကေသာ ရငကားေစမႁဖင သလမးလၿေပးခသည။ သႛကယသ အႌၾနႛ တလလႎႀင လငယတဥးဖစေကာငး ပသခသည။ သႛေသာ သႎႀင ပလနနးမႀတပၝး အခားသတႛ သပပငမေပ။ ရႀေစေတာ။

ပ၍ ဆးသညမႀာ ပၝတ ရငဆငေနရသည အႎၩရာယ႒ကးက မကကနး တေစၽမေကာက လပခငးဖစသည။ လၿတေတာ ႟ပသမးခၝနးတၾင ႎငငေရးရာထးသစမား ဖနတးေဖာထတရန ေဒလာ ရႀစေသာငးေကာ သးစၾခၾင ပလကသည။ ေငၾကပတညးသညႎႀစ ဆသညႎႀင လားလားမ႖မေလာ။ မလပမဖစေသာ အလပလညးမဟတ။ သႛလကေထာက အယဒတာ ေဟာကနး ထတခသညအတငး ဖစေန၍ ဝကစခမာ နေဝတမေတာငပင ဖစမ၏။

ေခၝငးေဆာင႒ကးမား၏ တဏႀဘာေဝ ခတမဆပေနခငးသည သႛအား စတကးဖ႟ကေစသည။ ယခေတာ ကကသေရတးေသာ ဖစရပမႀနသည ဘၾားဘၾားေပလာေလ႓ပ။

ေခၝငးေဆာငဆသတႛ သႛက လကကငတတ လပခကသည။ စတရႀညစၾာ 'တနးစ'ေနသည သႛက ေကာကာ ပကစးခငးငၝးပၝးတငေနေသာ ဘနေဂၝက ပနးကးစၾပခသည။

ဝကစ နာသာခခက ရႀလႀသည။ အနာဂတေဖာငဖႃးေနေသာ ဘလနးေကာလပ ဥကႉ ရာထးမႀ ႎတထၾကခ ရသညမႀာ ဒလ လကကငတတ လပခရဖႛလား။

သႛဆႎၬ သႛရညမႀနးခကက စေတးပစခရသညမႀာ ဒလ လကကငတတ လပခရဖႛလား။ ေရင ႎႁတပတ႓ပး ဆယလတငတင 'တနးစ' ေနခရသညမႀာ ဒလ လကကငတတ လပခရဖႛလား။ မတေဆၾရငးခာတႛ၏ ဆႎၬႎႀင အမားေကာငးကး ယႀဥလာရာတၾင အမားေကာငးကးက သတၨရႀရႀ

ေရၾးခယ႓ပး ေရငႎႁတပတ လပေနခငးဖင တေလာကလးရႀ သႛအေကာငးဆး မတေဆၾမား၏ အထငအမငလၾမႁက ငခေနခရသညမႀာ ဒလ လကကငတတ လပခရဖႛလား။

အစားမထးႎငေသာ သႛလကေထာက အယဒတာက လကလၿတခရသညမႀာ ဒလလကကငတတ လပခ ရဖႛလား။

96 ပ႟ငမာရ။ ။ ေ႟ၾးေကာကပၾအတၾက ပၝတ၏ အမတေလာငးက ေ႟ၾးခယရန ကငးပေသာ အ႒ကလေ႟ၾးပၾမား။ အမတေလာငးက လထကယတင ေ႟ၾးခယခၾငရႀသညနညးဖစ၍ အေမရကနတၾင ေခတစားသည။ သႛေသာ ပၝတက ေ႟ၾးသပင အမတေလာငး အ႒ကေ႟ၾးပၾမား၌ ႎငေလရႀ၍ အေမရကနပညနယအခႚ၌သာ ထစနစက အသးပသည။

႓ပငဘကသတငးစာက သႛသတငးစာက ပလနနး၏ အာေဘာဟ စၾပစၾခရသညမႀာ ဒလ လကကငတတ လပခရဖႛလား။

ယေနႛနနက သတငးစာ အလပက သ စကဆပသည။ 'တနးစ'ရသည အလပက ေအာႎႀလးနာသည။ လထ မငတငေရး႒ကးပမးမႁက စတကနသည။

သႛသတငးစာအလပက ဘာေကာငးကးေပးသလ။ အလပဒလစပ လပရသည။ လထ ထငမငခကမားက မနားတမး ဖနတးရသည။ ေကးဇးမတင။ တနဖးမထား။ ပလနနး အာေဘာအဖစ တဆပတပခရေသးသည။

လထမငတငေရး လပငနးကေကာ ဘာေကာငးကးေပးသလ။ တးတကမႁ ဟသည တလကမေရႀႚသႛ ေ႟ၾႚ ေအာငတၾနး၍ ရေကာငးတာမး ဟတရႚလား။ သႛက ေကးဇးတငရေကာငးမႀနးမသ။ သမားအတၾက ကယကးမဖက တာဝနထမး႟ၾကခငးဖင သႛဘဝက အပၾနးခရေတာမလား။

ႎငငေရးလပငနးကလညး ယခအဖစကသာ နမနာဆလ႖င မလပရေလ ေကာငးေလပင။ ေကာငသေတာ အလပ၊ လ႖ာႎႀစခၾအလပ၊ သစၤာေဖာကအလပ၊ လထေကာငးစားေရး ဗနးပ၍ တနပစားကသမားႎႀင တေလႀထစး တခရးထသၾား အလပမးထက အခားရရာအလပက လပရခငးက ေကာငးဥးမည။

ဝကစသည သႛကယသလညး သသယ ပၾားမ၏။ ေဂဟာ ကစၤတၾင သႛကယသ ထငထားသလ သ အပစ အနာအဆာ ကငးရႚလား။ သ ဘယလလစားလ။ စၾစၾ႓မ႓မ ဇၾနပ႒ကး႒ကးရႀသ ဟတရႚလား။ လတကာက အယသၾငး တငးရသည ပ ပားပငလ လစားလား။

တမနကလး ဝကစ စတမခမးမသာ ဖစေနခသည။ ကလပတၾင ေနႛလယစာ စားခနေရာကမႀ ႟ၿင႟ၿငလနး လနး ပနဖစလာသည။ မတေဆၾေဟာငးမားလပင တေပာတပၝး ေဟးလား ဝၝးလား လကလပႎငလာသည။

နာရဝကခနႛအကာတၾင နနကပငးက စတညးငယခခငးက ပန၍စဥးစားမ႓ပး အသမေသး၏။ ဘာေကာင မား မကသားည အလမက ဖစခရပၝလမ။ ႓မႚေတာဝနရာထးက ေငၾလငပနးေပတင၍ အဆကအသ မခခရသည မႀအပ ဘာတခမ႖ မဖစခ။ ႓မႚေတာဝနရာထး မရသညမႀာလညး ဆး႟ႁးမႁ ဟတရႚလား။ ဝဋက႗တ ခငးပင ဖစႎငေသး သည မဟတလား။ ႓မႚေတာဝန အလပက ပငးစရာ ႓ငးေငၾႚစရာ မဟတလား။

ထေနႛသည ေနသာသာ၊ မးပာပာ၊ ေလညငးဖာဖာ၊ ေႎၾဥးရာသ၏ အေတာကပဆး၊ အသာယာဆးေနႛ။ ဝကစသည ကလပေပမႀ ဆငးလာေသာအခၝ ရနႛထေသာ ေလခေအးက ႎႀစလႎႀစ႓ခက ေမၿး႟ႁကလက၏။

ဤလေနႛမးတၾင အလပခၾငအနား မသခင။ နကဖနတၾင ပႛစသတငးစာဖတ ပရသတတႛ အခာစား၊ အညစား ေခၝငး႒ကးမားကသာ ဖတေပေရာ။ သ ဘာေရးေရး လလတတနးစား နလပနးတးမားအဖႛ ေကာငးလၾနး၍ပင ေနေသး ဥးမည မဟတလား။

ဝကစ၏ ကားန႒ကးသည အမငး႟ၾတတၾေန႓ပ။ ေဆးသတရဥးမည။ သႛေသာ ေပးေကာငးတနး၊ ဆၾေကာငး တနးရႀေသးသည။

မစၤေအဗာရသည ဒၝထက စတခာေသာ ေမာေတာကား႒ကးကပင အသေရလၿမးေစႎငမည လႀတမကႎႀာ ယဥတကယလးႎႀင ေကာရႀငးမရာ ပငရႀငဖစသည။ ယေနႛ ေနႛလယပငးတၾင မစၤေအဗာရသည ဝကစ၏ ဖတကား ခကအရ ထကားန႒ကးက ႓မႚမႀ ခၾာ၍ ေဝးရာသႛ ေမာငးႎႀငေန၏။

ခားလစ ဂၝဒငနယာဝကစက သႛက ေပာစရာရႀသညဆလ႖င ယခအခနသည အေကာငးဆးအခနဖစ ေကာငး မစၤေအဗာရ ေတၾးမသည။ သ ေစာငစားေနသည ေယာကားသား၏ လ႖ာက ဘာက ထးခပထားသလ။ ဒၝက သသေအာငမလပႎငလ႖င မနးမမာယာ သကးဖာ မပညစႎငေတာ။ ဝကစႎႀင ရႀာလေဝလငက ေတၾႚတငး ရႀာလ အေပ ဝကစ ပမဆကဆပက သသသယဖင ေစာငကညခသည။

ေနဝင႟းရတၾင သတႛ႓မႚဘကသႛ ပနေကၾႚလာကသည။ ထအခနတၾင မစၤေအဗာရက အေပာဆၾ ေလသဖင "အခစေတာကေလး ရႀားေလာ ေဝလငေကာ ဘယနႛလ။ သႛက ကမ ေတၾႚခတာ တပတပ ကာေသးေပမယ

မေတၾႚရတာ တႎႀစေလာကေတာင ရႀေန႓ပလႛ ထငမတယ" "ကေနာနႛ ေနာကဆးေတၾႚတအခနထေတာ ေနေကာငးထငသာပၝပဗာ" သစဖကလေသာ မနးကေလးအေကာငးက ဝကစ ဤမ႖သာ ေပာသည။ ဘဗာေလဘတအမတၾင ေတၾႚစဥ

က အစေဖာခသည သႛခစဆႎၬက ရႀာလအား ဆကေပာပဖႛ ဖစေသာလညး အခၝအခၾင မေပခ။ သႛစတကေတာ ဖၾငဟေပာရန ယတပတ ဆးဖတ႓ပးဖစ၏။ ယခ သႛေဘးတၾင ထငေနသည မနးမပကေလးက သႛစတက တမးႌၿတ ေစပနသည။ မႀန၏။ သႛေသာ သႛစတသည တမးလၾယႌၿတလၾယ မဟတ။

ဝကစက သႛ႓ပငဘကက ယခလအတၾငး ခစေရးဆ႓ပး ေအာကတဘာလတၾင လကထပရန ကေနမႀနး မသရႀာသည မစၤေအဗာရက ပငးတပငး႟ၾပင စကားဆကေပာေနသည။

"ကမစတထေတာ ရႀာလဟာ ႓မႚကကသေရေဆာငကေလးပၝပရႀင။ ေဆး႟ကစၤလား။ ဘာကစၤလား။ သစတ ပကေနတာေတာ ႓ပးသၾားပၝ႓ပနႛ တပၝရႚ"

135

136

"ဟတပၝလမမယ။ ဘာမႀေတာ ေပာသမကားရဘး" ဝကစ၏ အပးမကႎႀာတၾင တမသလာဖးသၾားသည။ မစၤေအဗာရက ေကေကနပနပ႒ကး သတထားလက

မသည။ "လေပာမားေနတ မစၤတာဆာေဖကေလးလ ကမ မေတၾႚဘးေသးဘး" မစၤေအဗာရက လမးေပမႀ လမားက

ကားေရႀာငရငးေပာသည။ "ဒၝေပမယ မႀနတာေပာရရင ကမဖင သႛအေကာငးက တႎႛႎႛေတၾး႓ပး စတမေကာငး ဖစေနမတယရႀင" "စတမေကာငး ဖစရတယလား။ ဘာကစၤ" "အး၊ ရႀငမကားမဘးလား။ တကယေကကၾစရာ ေကာငးပၝတယရႀင။ ပႛစမႀာ သ ေခၝငး႒ကးတပဒ ေရးလက

တာက ရႀာလေဝလငက … ဒအပငးေတာ ရႀငက ကမထက ပသမႀာပၝ" "အဒေခၝငး႒ကးက သေရးတာမႀမဟတဘ" ဝကစက မဆငးမတၾေပာသည။ "ကေနာကယတင ေရးလကတာ ပၝ" "ရႀငေရးတာ ဟတလား" မစၤေအဗာရက ဝကစက အလနႛတကား ကညလကသည။ "ခၾငလၿတပၝရႀင။ ကမ မသပၝဘး။ ေကာလဟာလေတၾက အမးမး ဖစေနတာမဟတလား။ လတငးကေတာ

သ ေရးတယခညး" "လေတၾ ထငတာေတာ ကေနာ ဘယတတႎငမလ" ဝကစက ခပထနထနေပာသည။ သႛေသာ စတအားကေတာ ခပငယငယ "လ႖ႚဝႀကခကလ မဟတဘး။

ဖးတာဖတာလ နညးနညးမႀ မရႀပၝဘးဗာ" "ဒၝဖင ရႀာလ အားလးသတာေပၝ။ ဟတလား" "သ သတာ မသတာေတာ ကေနာ မေသခာဘး။ ကေနာက သႛက ခကခငး ရႀငးပမယ လပပၝတယ။ ဒၝေပမ

သ သပစတထခကေနတနးဆေတာ လကေလာလကရတယ။ ခလ ရႀငးပဖႛ အခနေစာငေနတာပ။ သႛဘကကေတာ ဒကစၤက ပညဖးကား ခလက႓ပနႛ တပၝတယ။ ဘာပဖစ ဖစေလ။ သႛလအငဆႎၬထက ပ႓ပး ခငလတ အဆးအဖတနႛ အဒေခၝငး႒ကး ေရးလကတာပ။ ဒၝက မရမက ရႀငးေနဖႛ မလပၝဘး"

ကားေမာငးေနသည မစၤေအဗာရက ေခတၨ႓ငမေနသည။ ဝကစႎႀင စကားႎငလစရာ မလမႀနး သသသည။ သႛလကထတၾင ဝႀကဖရႀသည။

"ဟတတာေပၝ။ ရႀငလပတာ မႀနပၝတယ။ ဒၝေပမ စတမရႀနႛေနာ။ ကမကေတာ မစၤတာ ဆာေဖကေလး အတၾက စတမေကာငးမဖစဘ မေနႎငတာေတာ တကယ"

"ေကာငးပၝ႓ပဗာ။ ဘာဖစလႛ စတမေကာငးမဖစဘ မေနႎငတာလဆတာ ေပာပပၝဥး" မစၤေအဗာရက မစၤတာဆာေဖကေလးႎႀင မစၤေဝလငတႛ၏ ဇာတလမးက သသသမ႖ ေပာပသည။ သဘယပ

ဘယနညး သလာရသညမႀာ လ႖ႚဝႀကခကဖစသညဟလညး ဆသည။ အတငးအဖငးဟသည အာဂပ97 နတဘလး ႎႀင တသည။

မစၤေအဗာရသည မစၤတာ ဆာေဖ ကေလးအေပ ရႀာလ၏ သေဘာထားက သသသမ႖ ေပာပရာတၾင ဝကစ ေကာကကာငငကာ တစတခလပေအာငလညး အေလးအနကေပာသည။ ဝကစ ဘာမ႖ မလပဖစဘ ေနာကတၾနႛ သၾားေလာကေအာငလညး အေလးအနကမေပာ။ သနညး တမနနညးဆဆ ေပာသည။

"သႛအေပ အပစေတၾ ပခတာက ငႛခတာက ေတာတယလႛ ေခရမႀာေပၝေနာ။ လေတၾ ေပာေနသလ သက ရႀာလက ႒ကကေန႓ပး ရႀာလက သႛက ပနေစာငးေတာင မကညဘးဆတာသာ ဟတရင သာ႓ပး ခးမၾမးရမႀာပ"

"ေတာတာေပၝ။ သပေတာတာေပၝ။ ဒၝေပမ" မစၤေအဗာရ ေပာပသည ဇာတလမးသည သႛအဖႛ အေတာစတကသကေအာင ဖစရသည။ ရႀာလႎႀင

သႛလကေထာက အယဒတာတႛ ဖစပပကပက သမသ႟းအမႀန။ လၾနခသည ရကေပၝငးမားစၾာကပင ရႀငးပသငခ လက ရႀငးမပမသညအတၾကလညး သ လပပာမလ။

"ကေနာလ စတမေကာငးပၝဘးဗာ။ ဒသငယေလးက ကေနာ အမား႒ကး ခငပၝတယ။ ခေတာ ခငဗား ေပာပလႛ အားလး ရႀငးသၾားေတာမႀာပၝ"

97 အာဂပ။ ။ အငအအမညရႀ ႎၾားမဒနးကေလးက ေစာငေရႀာကရသည ဘလး၌ မကလး ၁၀၀ ရႀသည။ သႛမကလး မားသည သ ေသေသာအခၝ ေဒၝငး႓မး၌ ဝငစား႓ပး ေဒၝငး႓မးကၾကမား ဖစလာသညဟ ဂရ ဒႎၩရတၾင ဆသည။ သႛတၾင မကလးတရာရႀသကသႛ သႛအသက ကားလသည နားကလညး တေထာငရႀေသးသညဟ ဆသည။

"အ၊ ကမကလ သတာမဟတပၝဘး" မစၤေအဗာရက ေပာသည။ "ကမ ကားတာေတာ ရႀာလက သႛက အမအဝငေတာင မခေတာဘးလႛ ဆတာပ"

"ဒၝေတာ ဘယေကာငးမလဗာ။ ဒေနႛညပ ကေနာ ရႀငးပလကပၝမယ" ဝကစသည သႛစကားအတငး လပသေလာကနးနး လပသည။ ေနာကတေနႛညတၾင ရႀာလေဝလငက

သၾားေတၾႚသည။ သႛစတထတၾင မေပာငးလႎငေသာ က႟ၾယခကႎႀစခ ပၝသၾားသည။ က႟ၾယခက တခမႀာ ေဂဟာကစၤ ေခၝငး႒ကးအေကာငး အတသၾနဖာေမႀာက ရႀငးပရနဖစသည။ အခား က႟ၾယခကတခမႀာ သႛအသညးႎႀလးက ရႀာလ ထာဝရ စးမးေနေကာငး အလကသင အလားသင ေပာပရနဖစသည။

မစၤေအဗာရအဖႛ စၾမကစရာ ေကာငးေသာ ပႛစ အယဒတာက သႛမဝၝဒမားက နနကတငး ေရာငးစားေနသည ဖစေစ၊ မေနသညဖစေစ၊ စးစဥးမ႖ မထးခား။ သႛေပၝငးသငးဆကဆေရး အဆငအတနး မေလ႖ာကသမ႖ ဘာမ႖ မထးခား။ သႛေသာ ရႀာလေဝလငကမ တမးတဖ သေဘာထားမညဖစေကာငး သႛဗဇစတက သေနသည။ ထႛေကာင ဝကစက ရႀာလေဝလငႎႀင မေတၾႚေတၾႚေအာင အကၾကဆငသည။ ဝကစကလညး မစၤေအဗာရ အကၾကဆငသည အတငး ရႀာလႎႀင မကႎႀာခငးဆငသည။

"ခငဗားက ေပာစရာကေလးတခရႀတယ။ ခငဗား မကားခငတ ကစၤပၝပ။ ေဂဟာကစၤေလ" ရႀာလ၏ ႟ၿင ပးခမေနေသာ မကႎႀာသည ခကခငးေပာငးသၾားသည။ ႓ငမကသၾားသည။ သႛမကလးပာ

ကေလးမားတၾင စတဝငစားမႁ ထငဟပလာသည။ "ဟတလား။ ရႀငေပာခငတာ ရႀသမ႖ ေပာစမးပၝဥးရႀင" "ပႛစမႀာ ေရးခတ ေဂဟာကစၤ ေနာကဆးေခၝငး႒ကး မႀတမမႀာေပၝ" "မမႀတမဘ ေနပၝမလားရႀင။ ကမ ဒေလာက ေမလၾယပၝမလား" ရႀာလေဖပက ဝကစမ႒ကက။ ဒကစၤ ဒေလာက အေပာရကပလမမညဟ သမထငမႀနးခ။ "အငး၊ အဒေခၝငး႒ကးအတၾက တာဝနရႀတယဆ႓ပး ဆာေဖကေလးက ခငဗား ပစပစခၝခၝ လပေနတာ ကားရ

လႛ စတမေကာငးဘးဗာ" ဝကစ၏ သေဘာထား႒ကးေသာ ကားဝငမႁအတၾက ရႀာလ ႎႀလးစတဝမး ခမးေမသၾားသည။ သႛေသာ ကၾ

အေပ သဆကဆပအတၾက ဝကစအပ တေ႟ၾးသားမ႖ မရႀဟ သယဆသည။ "အဒေတာ" ဝကစက မအမသာဖင "ခငဗား အထငမႀားေန႓ပလႛ ေပာခငတာပ။ တာဝနရႀတာက ကေနာပဟာ" "ေအာ၊ ရႀငက အယဒတာဆေတာ သတငးစာမႀာ ပၝသမ႖ တာဝနယတယလႛ ေပာခငတာလား" "မဟတဘး" ဝကစက ေဖသည။ "မဟတဘး" ဝကစသည အေလာသးဆယ ေသေကာငးကမ႓ပးမႀ

ေနာငတရသလ ခစားလကရသည။ "မဟတဘး၊ ေခၝငး႒ကးက ကေနာ ကယတင ေရးတာ" "ရႀငေရးတာ၊ ဟတလား" ရႀာလ၏ ေမးခၾနးသည မစၤေအဗာရ၏ ေမးခၾနးအတငးပငဖစေသာလညး သတႛ ေမးခၾနးမား၏ တညမႁသည

ေလသတညမႁတၾငသာ စခနးသမးသည။ ရႀာလသည ကလားထငတၾင တတတတမ႖ မလႁပမယႀက ထငေနသည။ သႛမကေတာငေကာ႒ကးမားက

တဖတဖတ ခတေနသည။ "အး" ရႀာလက ပငသကကေလး ႟ႁကလက ေပာလကသည။ "ကမ ဝမးသာတယ၊ ဝမးသာတယ" ဝကစသည သကသာရာရသၾား႓ပး သကပငး ႟ႁ႓ပး ခလကမသည။ ရႀာလ ဝမးသာသၾား႓ပ။ ဤကစၤ ႓ပးသၾား႓ပ။

မနးမဆတာ သတႛခစတ ေယာကားက ခၾငလၿတတတတာမးပဆတာ သ ေစာေစာက မသေလခငး။ အခား ေယာကားသာဆလ႖င ႓ငမေနမညကစၤက သက ဖၾငေပာ၍ ရႀာလ ဝမးသာတာဖစမည။ သႛေသာ ရႀာလ၏အကည သည သႛက ေခၝငးေနာကေစသည။ ရႀာလ၏စကားက သႛကနား႟ႁပေစသည။ ဝမးသာေကာငး ေပာ႟ႎႀငမ႓ပးေသး။ တခခ ထပေပာသငေသးသညဟ ထငမ၏။

"ဒကစၤက ေတာငလလ ေမာကလလ ဖစေနေအာင ကေနာမလပခငဘး။ ဒၝေတာ ေပာဖႛမလပၝဘး ထငပၝရႚ။ ကေနာ ေစာေစာကတညးက ခငဗားက ရႀငးပဖႛပ။ အခၾငအေရး မကတာနႛ ရႀငးမပဖစဘး"

ရႀာလသည သႛက ေမာကညလက၏။ စကား လးဝ မေပာ။ "ကေနာ ေပာေတာ ေပာေတာမလႛဘ" ဝကစက တနတနလလ ရယလကကာ "ခငဗားက ဒကစၤ သပနာ

ကညးေနေတာ ေသၾးေအးတအထ ေစာငေနတာ" ရႀာလက စကားတခၾနးမဟဘ ႓ငမ႓ငမ႒ကးထငကာ သႛကသာ စမးစမးကညေနသည။

137

138

"ကေနာ ခကခငးမေပာမတာ စတမေကာငးပၝဘးဗာ။ ေစတနာေကာငးနႛ မေပာမတာပၝ။ မစၤေဝလင ခငဗား ဘာဖစလႛ ကေနာက ဒလ႒ကး ကညေနတာလ။ ကေနာ နားမလညဘး"

ရႀာလက ဆတကနဖစသၾားကာ "ရႀငက ဘယလမား ကမ ထးထးခားခား ကညေနလႛလ" "ခငဗား ကညေနပက ရႀစမစ ေနာကဆး မတေဆၾတေယာက ေပာကသၾားလႛ စတညစေနတ ပမးပ" ဝကစ

က ရယသကေလး ေႎႀာ၍ ေပာသည။ "ေနာကဆး မတေဆၾေတာ မဟတပၝဘး" "သပလ ေဆၾးမေနပၝနႛဗာ။ ကေနာလ ဒကစၤ အေတာစတဆငးရပၝတယ" "ရႀင စတခမးသာေအာငေတာ ကမလ မတတႎငဘးရႀင။ ကမ ေဆၾး႟ပေပၝကေနတယဆရင ကမ စတထ

ကက ေဆၾးေနလႛပ" "ေဆၾးတယ" ဝကစက သေယာငလက၍ ေကာငတကတကေမးသည။ "ဒကစၤ ရႀငးသၾား႓ပပ။ ဘာေဆၾးေနရ

ေတာမႀာလ" "ရႀငးမသၾားႎငတ အစတအပငးက ရႀေနေသးတာပရႀင။ ေဆၾးစရာ မေကာငးဘ ဘယေနပၝမလ" ရႀာလ ဗးကန ရပလက႓ပး ဧညခနးထတၾင လးလာေခၝကတႛ ေလ႖ာကေနသည။ ဝကစ မကစသည ရႀာလက တေကာကေကာက လကကညေနသည။ သႛတသကတၾင ဤအခနေလာက

ရႀာလက ဘယတနးကမ႖ စစမကမက မတမတႎးႎး မဖစခ။ ရႀာလ သႛဆသႛ ပနေလ႖ာကလာ႓ပး စကားေပာသည။ "ကမ မႀတမေသးတယ။ ကမ ဆယႎႀစသမးေလာကကတညးက ရႀငအေကာငး ကားဖးေနတယ။ ရႀငက

လလား မေမာကလႀေသးေပမယ လေတၾက ရႀငအေကာငး တဖၾဖၾ ေပာလႀ႓ပ။ သတႛ ဘာေတၾ ေပာတယဆတာ ကမ မမႀတမေပမယ အေကာငးေတၾခည ေပာတာေတာ မႀတမတယ။ ကမက မငမင က မႀနမႀနလပတ လေတၾက သပသေဘာကတယ။ ကမ အေဖလ အဒလ လစားမးပလႛ ထငတာကး။ အဒစတဓာတက ပညာတႛ၊ အစၾမးအစတႛ၊ ႟ပေရ႟ပကာတႛထက ကမ တနဖးထားတယ။ ရႀငအေကာငးေတၾ ကားရေတာ ကမ သပအထင႒ကးတယ။ ရႀငဟာ ကမရႚ သရေကာငး၊ ကမရႚ ဆာဂၝလာဟက98 ဖစလာတယ။ ကမ ၁၆ ႎႀစ သမးေလာကကေတာ ရႀငနႛ လမးမႀာ ေတၾႚရင ကမ ရငခနတယ။ ကမ ရငခနသက ရႀငကားမလားလႛေတာင စးရမမတယ။ ကမ႒ကးလာေတာလ ရႀငက အဒလပ အသဗမာနေပမႀာ ပသ ထားခတာပ။ ရႀငက ကမ ခစတယလႛ ကေသကမ ေပာႎငခတယ။ ကမ ဘာဖစ လႛ ဒလ ရငဖၾငေနသလလႛ ရႀငအသမႀာပ။ အဒၝေတၾက အတတမႀာ ကနခလႛ ကမ ရငဖၾငႎငတာပ။ ဒၝေကာင ကမ အဖႛ ေဆၾးစရာပလႛ ေပာတာ။ ကမ သရေကာငးက ေသရႀာ႓ပ။ ဆာဂၝလာဟကကလ စာအပထမႀာပ ရႀတယ။ အဒၝ ေဆၾးစရာေကာငးတယလႛ ရႀင မထငမဘးလား ဟင"

ဝကစသည ရႀာလက တ႟ႁကမကမက ေငးကညေနသည။ ရႀာလ၏ မကလးမားတၾင မကရညစမစမ ပညလ႖လာသည။ ရႀာလသည ဝကစက မကႎႀာလၿလက႓ပး ႓ငမေနသည။ ထႛေနာက သႛကမကညဘ အလၾနညငသာ တးတတစၾာ ေပာသည။

"ရႀငဖၾငေပာတာ ကမ ဝမးသာပၝတယရႀင။ ရႀငက ကမ မတေဆၾတေယာကအဖစနႛ အမႀတရေနႎငမႀာမႛ ဝမးသာပၝတယ။ ေနာကကေတာမႀပ ကမတႛ ဒကစၤက အဆးသတရင မေကာငးဘးလား"

"မဟတေသးပၝဘး။ မဟတေသးပၝဘး" ဝကစ ပာပာသလ ေပာသည။ "ခငဗား ကေနာအေပမႀာ တရား မမ႖တဘး။ သပက တရားမမ႖တတာဘ။ လးဝ အထငမႀားတာပ။ ကေနာ ရႀငးပ"

"ရႀငးခၝမႀ ပ႟ႁပမယလႛေရာ မထငဘးလားရႀင" "ကေနာက ခလ အထငမႀား႓ပး ေပာတာထကေတာ ပမဆးႎငေတာပၝဘးဗာ" ရႀာလက ကးႎၾစၾာပင ထငလက၏။ ဝကစသည ရႀာလ နားဝငေအာင ေပာရမညပစက ခဏစဥးစား႓ပး

ေလ႖ာကလခကေပးသည။ စခကတညးက သႛေလ႖ာကလခကက သဘဝငမက။ ေပာလၾနးသညဟ ထငမ၏။ သႛအာဝဇၦနးက စနးစနး

မပေနသည။ ေဂဟာကစၤ ေခၝငး႒ကး ပႎႀပခသညအထ ေပာပ႓ပး စကားဖတလကသည။ ရႀာလက

98 ဆာဂၝလာဟက။ ။ အဂလပ ဒႎၩာရလာ အာသာဘရင၏ သရေကာငး စားပၾဝငးအဖၾႚမႀ အမင မတဆး၊ အစစမႀနဆး သရေကာငး။ ဆာလနစေလာႎႀင ေလဒအလနးတႛ၏ သား။ ခရစယာနဘာသာဝငတႛ၏ အစငကယဆးဘၾႚဖစေသာ ဟလဂေရးလ ဘၾႚရသည။

"တကပၾဝငရငး တနးလနး စတေပာငးတာ မေကာငးတကစၤပ။ ဒၝေပမ တခၝတေလေတာလ ကရတတ တာမးပ။ အဒအခၝမးမႀာ လပရမယလႛ ကမထငတ အလပကေတာ ႟း႟းသားသား ရငဆငဖႛပ။ ကမ သေဘာက ေတာ ဥးေႎႀာကထက ႎႀလးသားက ယရမယ။ အဒမနကကသာ ကမတႛဆလာ႓ပး ရႀငဘာဖစလႛ စၾနႛခၾာရသလဆတာ ပၾငပၾငလငးလငးေပာရင"

"ကေနာကလ အဒလ လပမလႛပၝဘ။ ခငဗားက ညာလႛ ပၝးစပပတေနလကတာပၝ" "ကမက ညာလႛ ဟတလား" "မစၤတာဘတအမမႀာ ေတၾႚတနးက ကေနာ ဒကစၤက စကားစပ႓ပး ေပာသားပ။ ဒၝေပမ ခငဗားက သပစတစၾ

ေနေတာ ေစာငမႀေကာငးမယ ဆ႓ပး" "ရႀငမေပာတာ မဟတပၝဘး။ ေပာပၝတယ။ မစၤတာဆာေဖက အဒေခၝငး႒ကးေရးလႛ ဖတပစသလလ

ထငေအာင ရႀငေပာခတာပ" "ကေနာ ဒလ ရည႟ၾယေပာတာ မဟတရပၝဘးဗာ။ ကေနာစကားက မေရမရာ ဖစတယဆရင ခငဗား

ေခၝငးေအးသၾားတအထ ဆငးထားမယဆတ စတကးရႀေနလႛပၝဗာ" ရႀာလ စကားတလးမ႖ ဝငမေပာ။ "ဒကစၤ အထငအမင လၾကတ ကစၤပဗာ။ ကေနာကသာ အပစတငပၝ။ ကေနာ စတမေကာငးပၝဘး။

႓ပးတာေတၾ ႓ပးပၝေစေတာ။ အခ ကေနာ ဒလာတာလ ကယသေဘာနႛကယ လာေပာတာပ" "ဟတပၝတယ။ ဒၝေပမ တလခၾကာသၾား႓ပ။ သႛမႀာ မတေဆၾရငးခာဆလႛ ကမ တေယာကပ ရႀပၝတယ။ သႛက

ကမ ပစပစခၝခၝ ေပာမတာေတၾ ပနေတာင မေတၾးရကဘး" ဝကစသည စတအလၾန ထခကလက ကတကပ ေပာေနသည။ "ဒေလာက ဖစလမမယလႛလ ကေနာ မထငမပၝဘးဗာ" "မစၤတာဆာေဖက ေဂဟာကစၤေခၝငး႒ကးေတၾ တေလာကလး ေရးလာတာဆေတာ အဒေခၝငး႒ကးကလ သပ

ေရးမႀာပလႛ ထငစရာ မေကာငးဘးလားရႀင" "ကေနာ အေမာအမင နညးတာပၝပဗာ။ ဝနခပၝတယ" ဝကစက သခငေဇာ႒ကး႒ကးႎႀင ေမးသည။ "ဒကစၤ ခငဗားက သကယတင ေပာပတာလား" "ရႀင သႛအေကာငး မသပၝဘး" ဝကစသည မေရမရာႎႀင ထရပလကသည။ ရႀာလႎႀင မကႎႀာခငးဆငလက႓ပး "ကေနာက ခၾငမလၿတႎငဘးလား ဟင" ဟ ဆနငနာကညးစၾာ ေမးသည။ ရႀာလက ဆတဆငးဆငး လပေနသည။ "ဒည ဒၝေတၾ ဆကေပာေနရင ပ႟ႁပကနမႀာပလႛ ကမ ေပာထား႓ပပရႀင" ရႀာလက ညငသာစၾာ ေပာသည။

"ရႀငေပာေနတာေတၾက ကမတႛက ပ႓ပး အဟပ ကၾာသထက ကၾာေအာင လပေနတာပ။ ဘာ ခၾငလၿတဖႛ လသလ မစၤတာဝကစရယ။ ကမနႛ ဘာမႀ မဆငပၝဘး။ ကစၤက ရႀငနႛ ရႀငရႚ"

"ဒလဆ ခၾငလၿတတယေပၝ။ ဒၝေပမ ခငဗား ေပာေနပကလဗာ တေယာကေယာကက ခငဗားက ေပာပ ထားလႛ သ႓ပး ေနသလပ။ ကေနာကယတင လာမေပာလႛ မေကမနပဖစေနသလပ"

"မဟတပၝဘး" ရႀာလက ဝမးနညးပကလကေပာသည။ "မေကနပစရာလ မရႀပၝဘး။ ကမနႛ ရႀငနႛ မတမပက ေသးပၝဘး။ မတေဆၾေတၾပၝပ"

"မတေဆၾ" ဝကစသည ရႀာလစကားက ေဒၝ႒ကးေမာ႒ကး ပတငထပလကသည။ အသလႁကအလႁကေပာဖႛ သကေသး၏။

ခယဝယလပဖႛ သ ကေသး၏။ သႛေသာ ရႀာလ၏ မကႎႀာက ကည႓ပး သႛကယသ အခနမ ထနးလက၏။ သ ဘယေလာကပင တ႟ႁကမကမက ဖစေနေစကာမ ရႀာလက သႛစကားက နားေထာငေတာမညမဟတမႀနး သသ သည။ ဘာေကာင သႛကယသ အခစအဖနးသမား၊ အခစအလႀႃႚဒၝယကာ ဖစေစေတာမလ။ ဘာေကာင ေယာကား သားတဥးက ခစကနေတာဆၾမးလပလကရသညအတၾက ေပာမဆးေပၝင ေတာသးေတာင လပတတေလရႀသည မ သဘာဝ ပတက ရႀာလအား ေပးေနေတာမလ။

ဝကစသည ရႀာလက လကဆၾႎႁတဆကကာ အခနးထမႀ ထၾကသၾားေလေတာသည။ အမသႛ တနးတနးမတမတ ပနသၾား႓ပး အပရာဝငလကရေသာလညး သႛအဖႛ အပမကဆး႒ကး မကေနသလ

ဖစေနသည။ ထညႎႀင ေနာကေနႛ တေနႛလး သ တၾယတာေသာ သႛ႓မႚ႒ကးက ေရလၿမးမးကာ သမႀတပၝး အခား ရႀရႀသမ႖လ၊ ရႀရႀသမ႖ အရာဝတၨတႛ ေရစးေရဟနထတၾင လမေမာပၝသၾားဘသညအလား ေကကၾေဆၾးေမမႁက ခစားရသည။ ႓ပကၾေကမၾေနေသာ ကမာ႒ကးတၾင သတေယာကထးထး ကနရစသလ အားငယရသည။

139

ဒတယေနႛတၾင သ စးကရက ဖၾာေဖာ႟ႁကေဖာရလာသည။ တတယေနႛတၾငမ ကယကငတရားႎႀင ပတသက ၍ စနးပး နတပးသလ အ႟းအမး မဟတဟ ဆဥး၊ တငးလၾနးကပလၾနး အစၾသနလၾနးေသာ ဤမနးကေလးမးႎႀင ဘဝတာက ကနဆးေစမညဆလ႖င သာသာယာယာ ရႀႎငပၝမလားဟ ပၾငလငးစၾာ ေတၾးမေတာ၏။

ထေနႛညပငး ရႀစနာရခၾမႀပင သ အပငသႛ ထၾကသည။ တကတကဆငဆင ေတာမဆမပယႎႀင လမးတၾင ေတၾႚသည။

ဆမပယက "ဂၝဒငနယာ၊ မငး ဒလမႁမငတငေရး ဆတာ႒ကးက ကနခ႓ပး ဒႛလပငနးက ဘယေတာ ပနလာ မႀာလ" ဟ ေမးသည။

လၾနခသည ႎႀစႎႀစကာလအတၾငး သႛဘဝက သ မေကနပေနသည ဝကစ၏ စတႎႀင ထေမးခၾနးသည အသ စရာေကာငးေလာကေအာင အလၾမးသငသၾားသည။

ေငၾဝငလမးေဖာငေသာ ကနသညလပငနးက သႛက အ႒ကးအကယ ဆၾေဆာငသည။ အမားေကာငးကး လပရငး သႛဝငေငၾမား ကေနသည။ သ ေငၾမမကစဖး မကမသည။ ဝကစက ခပဆနးဆနးရယလက႓ပး

"ေတာမ၊ ကေနာ ဘာလပရမႀနးေတာ မသပၝဘး။ ဒၝေပမ ခငဗား ေဈးေခတာကေတာ နားေထာငဖႛအသငပ" ဆမပယ မကလးကယသၾားသည။ ဝကစ ထၾကသၾားခနမႀ စ၍ သႛလပငနး ဝငေငၾ ေလာေနခသည။ "အတညေပာမယ သငယခငး။ ဒႛလပငနးမႀာ မငးက သပလေနတယ။ အေပစးနႛ လာခငလ လာႎငတယ။

နကဖနက ေပာကရေအာင" "ေကာငး႓ပေလ" ဝကစက ေပာသည။ လမးအဆးတၾင အမ႒ကးတအမေရႀႚသႛ ေရာကသည။ သစပင

ပနးပငမား ကၾယေနသည ဝရတာမႀ ရယသသသကားရသည။ စကားဝငး ေကာငးေနေကာငး ေကာငးေကာငးသ ႎငသည။ ဝကစ ရပလကသည။

"ဒအမ ခဏဝငလကဥးမယ ေတာမ။ နကဖနကမႀပ ေတၾႚကေသးတာေပၝဗာ" ဆမပယသည ဆကေလ႖ာကသၾားရငး အမ႒ကးက လႀမးကညလကသည။ မစၤေအဗာရ၏ အမ႒ကး။

* * * * * * * *

ရႀာလလညး ဝကစႎႀင ေတၾႚ႓ပးေနာက အဖတဆယမရႎငေသာ ဆး႟ႁးမႁက ခစားရသည။ ႎႀစေပၝငးမားစၾာ သမတႎး ခေသာ ႟ပတ႒ကးသည ဖတေတာ ႟ၿႚေတာထသႛ ပတလကသၾားသည။ သႛအဖႛ ေသသၾားသညႎႀင မခား။

ထေနႛညက ရႀာလသည အကာ႒ကး မကစေကာငေန႓ပး ေယာကားႎႀစေယာကအေကာငး စဥးစားေနမ သည။

ဝကစ တမငတကာ လမညာသညဟ သမထင။ သႛေသာ သႛ သရေကာငး႒ကး၏ ေပာညမႁ႒ကးက သတပမ သည။ သရေကာငး႒ကးသည သႛကယသ မ႟းသားႎင။ သ ယခငရာ ယသည။ သႛစတကးႎႀငသ ႟းသည။ သႛကယသ အထင႒ကးသည ကယပငလပငနးမႀ ဘလနးေကာလပသႛ ေပာငးသည။ ေကာလပမႀ သတငးစာသႛ ကးသည။ သတငး စာမႀ တေနရာသႛ ခနပနသည။ မမမကမးႎႀင လမးခလတ၌ အကနာသည။ စတပကသည။

ဝကစ၏ ခ႗တယၾငးခကမႀာ သသည ေယာကားေကာငးမဟတ။ ေယာကားေကာငးတႛ အခငမာဆးေနရာ တၾင သ အေပာညဆး။ အေရာငေပာငးေသာ ပတသငညပမာ၊ ပမပၝသည ေလႀနာဝၝပမာ၊ ပနးသတငး ေလညငး ေဆာငတငး လးလာပဝကာ ဝတရညသးသည ပားပတနးပမာ။ စတထား ေစတနာေကာငး ရႀပၝ၏။ သႛေသာ မစၾ႓မ။

ဝကစသည ကနဥးတၾင ေငၾမႀတပၝး အခား စၾမးရည အကနရႀသည။ သဖစခငရာ ဖစေအာင လပႎငသည။ ကၾကမ ကနဥးတၾင အေကာကတရားကငးေသာ ႟းသားမႁမႀတပၝး အခား စၾမးရညမရႀ။ သႛေသာ ႟းသားေဖာငစငးမႁက တသမတတညး ကငစၾခ၍ တေနႛတခား အႌၾနႛတလလ တကေနသည။ ကၾသည ဝကစက ကာလအတနကာကပင ဖတေကာတကခ႓ပ။

အေခအေန၏ စမးသပမႁတၾင ဝကစ၏ ဂဏသကၡာသည အေပယေကာ ေပာငေခာမႁသာ ဖစသည။ ကၾ၏ ဂဏသကၡာကား ေ႟ၿသားစစစစ ဖစေကာငး ထငရႀားခသည။

ကၾသည ဝကစ၏ မေဖာငစငးမႁက သႛအေပ ပခခခသည။ ဖဖကေလးက သႛအကးအတၾက စေတးဝ ေလာကေအာင အကငနာကငးေသာ အတၨသမားဘဝႎႀင စတငခေသာလညး သႛရငထ၌ စကဆပေသာ လတေယာကအတၾက ကယကးစၾနႛသည အတၨဟတသမား ဘဝႎႀင အဆးသတသည။

ဒၝအ႒ကးမငဆးေသာ ကယကးစၾနႛလၿတမႁ မဟတလား။ ရႀာလႎႀင ခငမငရငးႎႀးမႁကပင ဆး႟ႁးခရမည မဟတ လား။ သႛေသာ ထရငးႎႀးမႁ ဆး႟ႁးခငးက သ အေလးမထားေလေရာသလား။

သႎႀင ကၾ၏ ဆကဆေရးသည ပကေလ႓ပ။ ကေသာငးကနငး ဖစသၾားေသာ အေခအေနက တတႎငသမ႖ မန မနသၾကသၾက ရကရကေရာေရာ ႎႀမႎႀမခခ သရငဆငရေတာမည။

140

သသာ ေယာကားသားတေယာကဖစလ႖င ကၾထ ညတၾငးခငးသၾား၍ သမညမ႖ ဝမးနညးရေကာငး၊ ရႀကရ ေကာငး ေပာပမမည ဖစသည။ သသည အပရာထတၾင မကစေကာငေနရငး ဝနခေတာငးပနစကားမားက မနႛခၾနး ရႀည႒ကးပမာ ဖၾႚႎၾႚသကးေနမေလ၏။

သႛေသာ သ ေယာကားမဟတ။ မနးကေလးသာ ဖစ၏။ မနးမသားဟသည ေယာကားသားထ မသၾားႎင။ ရငထရႀတငး မႀနရာမေပာႎင။ ကၾႎႀင ခရးသၾားဟနလၿ ေတၾႚရနလညး လမးမမင။ တယလဖနး ဆကဖႛလညး ေတၾးမရ။ စာေရးဖႛသာ ရႀေတာသည။

စာထမႀာ ဘာေရးမလ။ ေသေရး ရႀငေရးတမ႖ အေရး႒ကးေသာ ေမးခၾနးဖစ၏။ မညမ႖ပင ပရယာယေကာငး ေကာငးႎႀင ေဖာငးေဖာငးဖဖ ေရးေစကာမ ကၾ တႛပနမညပစက သ ယခကပင သေနသည။ ကၾက သႛထ ဝနခ ေတာငးပနခငးက လကခေကာငး ယဥယဥေကးေကး စာပနေရးလမမည။

ရႀာလ ေကာကခမနးလလ မႀားခ႓ပ။ သႛေလာက ခၝးခၝးသညးသညး အယအကည နညးတတသမးႎႀင မတေဆၾအဖစ ပနေပၝငးထတရန ကၾ စတမကးေတာမညမႀာ ေသခာသေလာကဖစသည။ ထႛပင ေငၾကစၤအတၾက လညး သႛက ကၾ အလၾန စတဆးေနေသးသည မဟတလား။

ကၾႎႀင အခနအကာ႒ကး ေတၾႚ႓ပး အပၾငလငးဆး ရႀငးပႎငမႀသာ ပနာ ႓ငမးေတာမည။ သႛေသာ ထသႛ ေတၾႚဆႎငေရးအတၾက ေရးရမညစာပစက သ မေတၾးတတ။

စဥးစားရငးဖင သ အပေပာသၾာသည။ ေနာကတေနႛတၾငလညး ဆကစဥးစားသည။ ေနာကေနႛ၊ ေနာကေနႛ မားတၾငလညး ဆက၍ ဆက၍ စဥးစားေသးသည။ သ တၾနႛဆတဆတ လပေနခငးက သႛအသညးႎႀလးက သႛက ထးႎႀကေနသည။ သႛေသာ ပစ႓ပးမႀ ကညမထၾကမႀာ သ ေသၾးလနႛေနမသည။

ေနာကဆးတၾငမႀ စတကး စတသနးကေလး တခရသည။ သႛစတကးစတသနးကေလးက ေကာငးလၾနး၍ အလနႛတကားပင ဖစမသည။ အမယဘတခညခငက တခကတညးႎႀင ဖင၍ ရႀငးမည စတကး စတသနးကေလး။

ကၾထသႛ သ စာေရးလက၏။ အလပကစၤ ညႎႁငးရန ႔ကပၝဟေသာ စာငၝးေကာငးမ႖သာ။ ထစာက တညတၾင သႛအမမႀ ေရးပႛလကသည။ သႛအမသႛ ကၾလာမညဟ ေမာလင၏။ ေမာလငတနး

ေကာဆးလာလ႖င သတႛထငမညေနရာ၊ သတႛေပာမညစကား အားလးက အပခမတခ ပငဆငထားသည။ ေနာကတေနႛနနက ဆယနာရတၾငမ သႛ႟းခနး၌ တခၝးေခၝကသ ကားလကရ႓ပး ကၾ ဝငလာသညက ေတၾႚရ

ေလ၏။

(၃၂) ယခအ႒ကမတၾငေတာ သတႛ ခနးမထသႛ ထၾက၍ စကားေပာရန မလေတာ။

ကၾ တခၝးဖၾင ဝငလာသညႎႀင တ႓ပငနက ပညနယ ကယဆယေစာငေရႀာကေရးဌာန အတၾငးေရးမႀႃး မစၤတာ ဒနးက သႛဥးထပက ေရး႒ကးသတပာ ေကာကကငလကသည။ "ဝငခပၝ" "မဂလာနနကပၝ" စေသာ စကားမားက ဗလးဗေထၾး ေပာရငး တခနတညးမႀာပင ႓မႚထတၾင အေရးတ႒ကး လပငနးကေလးတခ ေဆာင႟ၾကရနရႀေကာငး သႛလကေထာက အတၾငးေရးမႀႃးက ေပာသည။

မစၤတာဒနး ကသတကရကႎႀင မနဆနလကပမႀာ ကၾအခနးထ မေရာကမ တခၝးဝ၌ ရႀတနးမႀာပင ရငဆင ေတၾႚသည။ ဒနးက ေပာငဝငးေသာ မကလးမားဖင ကၾက ကညကာ လကကမးေပးသည။

"မစၤတာကၾက ေတၾႚရတာ တကယဝမးသာပၝတယ" "ဆာေဖပၝ ခငဗာ" မစၤတာဒနးက လကဆၾႎႁတဆကေနေသာ သႛလကက ထပေလာငးလႁပရမးလကကာ "မစၤတာ ဆာေဖ။

ခငဗား တေယာကကေတာ ကကသေရရႀတအလပက အေတာလပႎငပၝေပတယ။ ဒလေပာခၾငရတာ က႗နေတာ ဝမးသာပၝတယ။ ခငဗားက စတထက ပစမႀားမတာေတၾအတၾက ခၾငလၿတဖႛလ ေတာငးပနပၝတယ"

ကၾက သႛက စကကညေနသည။ "ခငဗားက ခၾငလၿတစရာ ဘာမႀ မရႀပၝလား။ ခငဗားေပာေနတာ ကေနာ ဘာမႀနးက မသဘး" မစၤတာဒနးက ရႀငးပမေနေတာဘ ေရး႒ကးသတပာ ထၾကသၾားသည။ ကၾသည ဥးထပက လကထတၾင ကငကာ နေဝတမေတာငႎႀင လႀညကညလကရာ သႛက စးစးစကစက

ကညေနသည ရႀာလက ေတၾႚရသည။ "ကမကေရာ ရႀငခၾငလၿတႎငပၝမလား" ရႀာလက ညငသာစၾာ ေမးသည။

141

ကၾသည ေရႀႚသႛ ေခသးလႀမးမ႖ ေလ႖ာကလာ႓ပး အခနးအလယေခၝငတၾင တနႛကန ရပကာ ရႀာလက ေမးခၾနးထတသည အကညဖင ကညေနသည။

"ကေနာ နားမလညဘး" ကၾက ထနး၍ ေပာသညအသဖင ေမးသည။ "ခငဗား ဘာေတၾ ေပာေနတာလ" "မစၤတာဝကစက ကမက အကနေပာပသၾားပၝ႓ပ။ ေဂဟာအေကာငးေလ။ ကမ ဝမးနညးပၝတယရႀင" တကယေတာ ရႀာလ ႎႁတဆၾႚေန၏။ ကၾႎႀငေတၾႚလ႖င ေပာလကမညဟ အားခထား႓ပး ညတငး ညတငး

ခေသၾးသပ တမမ လပထားခသည မနးခၾနးရႀညမားသည ကကေပာက ငႀကေပာက လၾငစဥကနသည။ စကား တလးတေလကေသာမႀ ပနေတၾး၍ မရ။ ကၾ၏ စားေတာ ဝၝးေတာမလ အကညကသာ သ ပနကညေနသည။

"ဒကစၤက တရားမ႖တတ ကစၤေတာ မဟတဘးေပၝ။ ဒၝေပမ ဒကစၤ ေနာကထပ မေပာကပၝစႛ" ကၾက တတပင ေပာသည။

ကၾသည ရႀာလ အပၝးမႀ ခၾာသၾားသည။ သႛအသက မတညမ႓ငမ။ သ ပနလႀညလာေသာအခၝ သႛမကလးမား က တစတခက စးစကမလက၏။

အခနးေဒၝငရႀ စာအပစငေဘးတၾင ဧရာမ အေပာေမၾးေခၾး႒ကး ဘဟေမာ ဝပေနသည။ ေခၾး႒ကးသည အခနး ထ၌ ဖစပပကပ အလးစက အသဉာဏရႀရႀ ေစာငကညေနသည။

ဘဟေမာႎႀင ကၾတႛ အပနအလႀန ကညေနကရာမႀ ကၾက ေခၾး႒ကးဆသႛသၾား႓ပး ေခၾး႒ကး၏ ေခၝငးက ပတ လကသည။ သလပပမႀာ ကႛယႛကားယားဖစ၍ သႛတသကတၾင ပထမဆးအ႒ကမ ေခၾးေခၝငး ပတဖးခငးဖစေကာငး ေခၾး႒ကးေသာမႀ ဧကနမခ သမညဖစသည။ သႛေသာ အေပာေမၾးေခၾး႒ကးဖစ၍ ေခၾး႒ကးက ယဥေကးဖၾယရာသည။ သႛလက႒ကးက ေမာကေပးသည။ ကၾက လကဆၾ ႎႁတဆကလကသည။

ကၾက ဘဟေမာက ေပာသလေပာသည။ "ဝကစ လလမခရတာပၝ။ သႛထကလညတ လေတၾရႚ တပတ႟က ခရတာပၝ။ ခငဗားဆလာေပာတာ ေယာကားပသတာပ။ ေစာေစာတနးကေတာ မႀားခတာေပၝ။ ဒၝေပမ လာေပာတယ ဆတာ တသကလး မေပာဘ ဖးထားတာထက ခကတယ။ အခေတာ သငပနးေခ႓ပးသား ဖစသၾား႓ပေပၝ။ အားလး ရႀငးသၾား႓ပ။ ဒၝက ခငဗား တနဖးထားရမႀာပ"

ဘဟေမာက ပၝးစပ႒ကး႓ဖ႓ပး သမးေဝလက၏။ ကၾ ပနလႀညလာသည။ အသေရာ မကႎႀာပၝ တည႓ငမသည။ "ခငဗားဆ လာေတၾႚဖႛ ေခတစာက ဒေနႛမနကရလႛ လာခတာပၝ" ရႀာလသည အေပာေမၾး ေခၾး႒ကးႎႀင ေဒၝကတာပၝရဂကေလးတႛ၏ ဒတယမၯေတၾႚဆခငးက ေငးကညေန၏။

သႛအမႀားက ေပယာလက လပခရခငးသည သႛက နႎႀပသလ ခစားရသည။ သႛမာနက စကားစက ေဖာေပးသည။ "ကမ ဝမးနညးတယ ဆတာကေတာင မေပာရေတာဘးလားရႀင။ ကမ လကဖတမႀားလႛ ဘယေလာကရႀက

သလဆတာ" "ေတာပၝေတာ။ ကေနာ ေတာငးပနပၝတယ။ လကဖတ မႀားတယဆတ ကစၤမးကလ နနေလးမႀ မရႀပၝဘး" "ကမ ရႀငက သကာမကငးဖစခတယ။ လကဖတ မႀားခတယ။ မတရား လပခတယ။ ဒၝေပမ ရႀငက

တခနလး သေဘာထား႒ကး႒ကး၊ ကကသေရရႀရႀ ပမခတယ။ ဒေတာ ကမ သပ႓ပး ေအာကတနးက ေနာကတနးက ဖစရ"

ကၾမကႎႀာတၾင မခတငက ေပာငးလမႁမားက ရႀာလ တခၝမငရပနသည။ ကၾ မကႎႀာတခလးသည နရ သၾားရာမႀ ေသၾးဆတသၾားပနကာ ဖႃေယာေယာဖစေနသည။

"ဒၝေတၾ ေပာေနလႛ ဘာအကးရႀေတာမႀာလ။ ဒကစၤက ႓ပးေန႓ပ။ ပတေန႓ပ။ သငပနးေခလကပၝေတာလႛ ကေနာ ေပာ႓ပးမႀပ။ ဒကစၤက ဘာမႀ မဖစခသလ ခငဗားစတထက ေဖာကမပစႎငဘးလား"

"ရႀင ဆႎၬရႀရငလ ေဖာကဖႛ ႒ကးစားပၝမယ" ရႀာလ စတပကသည။ အကယတဝင အေကအလည ေဆၾးေႎၾးရန ႒ကတငစစဥထားသည ကစၤက ကၾက

လကလၾတစပယ တၾနးထတလက၍ ရႀာလ မခငမရ ဖစမသည။ ကၾက တစတခ ေပာမည လပ႓ပးမႀ လးဝ မဆမဆင ကစၤက ဆကေပာသည။

"ေငၾကစၤ လာေဆၾးေႎၾးဖႛေခတ ခငဗားစာက ရတယ။ ဒၝေကာင ကေနာ လာတာပ။ ခငဗားေငၾေတၾ ခငဗား ပနယေတာမယလႛ ကေနာယတယ"

"ယမယဆပၝေတာရႀင။ ကမ စဥးစားထားတာ ေပာပၝမယ" "က ထင႓ပးေပာ။ ခငဗား သပႎၾမးေနတယ။ ေနေကာငးပလ မရဘး။ နညးနညးမႀ ေနေကာငးပမရဘး။

ဒကလားထငမႀာ သကေတာင သကသာသာ ထငစမးပၝဗာ"

142

မစၤတာဒနး၏ ဆလည ကလားထင႒ကးေပတၾင ရႀာလ ကးႎၾစၾာ ထငခလကသည။ ကလားထင႒ကးက စညးစမရႀ၏။ ကၾ၏ မကစဖး ခသာေဖာငးဖ စကားကလညး နဝငပယဖစ၏။ သႛစတလႁပရႀားမႁက ကၾ အမႁမ အမႀတမ မေနသညမႀာ ထငရႀားသည။

"ကမ ေငၾေတၾ လကခဖႛ ဆးဖတလက႓ပ။ ဒၝေပမ ႕ခငးခကနႛ" "မဖစဘး။ မဖစဘး။ ခငဗား အ႟ၾယေရာကေန႓ပ။ ႕ခငးခကေတၾ ဘာေတၾ မလပၝဘး" "အ ေစာဒက မတကပၝနႛေလရႀင။ ယထာဘတ ကခငမႀ ကလမမေပၝ။ ဒၝေပမ ဒေငၾေတၾယ႓ပး ကမ အကး

အတၾက သးဖႛဆတာကေတာ ဘယေတာမႀ ဘဝငကႎငမႀာ မဟတဘး။ ေပာလ မေပာႎငဘ။ ကမကယပငေငၾ အစစလႛလ မထငႎငဘး။ ဒေတာ ေငၾေတၾက ကမယမယ။ ႓ပးေတာ လႀႃပစလကတာ ေကာငးမယလႛ စတကးမ ပၝတယ"

"လႀႃပစမယ၊ ဟတလား" ကၾက ရႀာလ၏ စကားက တအတသ မေကမခမး ေမးလက၏။ "ဟတက၊ ပညနယက လႀႃပစမယ။ ကမ စတကးတာကေတာ ေဂဟာတခ ဖၾငမယရႀင" သတႛ မကလးခငး ဆမသည။ ရႀာလစတကး၏ ဆလခကသည ကၾ၏ မေနာအာ႟အတၾငးသႛ စမနစ

ဝငသၾား႓ပး ဆပကငလႁပရမးလကရႀေကာငး ႟းသားပၾငလငးေသာ ကၾ၏ မကႎႀာေပ၌ ရႀာလ မငေနရသည။ "မဖၾငရဘး၊ မဖၾငရဘး။ ခငဗား ဒၝမးစတက မကးရဘး" ကၾက ရႀႃးရႀႃးရႀားရႀား ေပာသည။ "ကမ စတပငးဖတ႓ပး႓ပရႀင။ ဒစတကးက ကမ ေခၝငးထမႀာ ဉာဏအမင ေပၝကသလ ေပလာတာ။ ကမ

အထငေတာ ဒေငၾေတၾက သးဖႛ အေကာငးဆးနညးလႛ ထငတာပ။ ရႀငေကာ မထငဘးလားဟင။ ႓ပးေတာ" "မထငဘး" ကၾက ေငၝကဆတဆတေပာသည။ "ဒေငၾေတၾက မသနႛရႀငးသလလ ခငဗား ဘာဖစလႛ

ကတကတသတသတ ယဆေနရတာလ။ ခငဗား ဒ႟းက ရတလစာလပ ဒေငၾေတၾဟာလ ခငဗားရႚ သမာအာဇဝ ပစၤညးဆတာ ခငဗား သေဘာမေပၝကႎငဘးလား"

"ဒၝကေတာ ခစားခက ကစၤပရႀင။ ကမ ခစားမတာက" "ဒၝက အဖစမႀနကစၤဗ။ နားေထာငစမး။ ခငဗားအေဖက ခငဗားအတၾက တေနရာရာမႀာ ခငဗား မသဘ

ေငၾေတၾ ဝႀကထားခတယ ဆပၝေတာ။ အဒေငၾေတၾဟာ ခငဗား သးဖႛ ဆတ စာနႛအတ အခမႀ ေတၾႚတယဆပၝေတာ။ ရႀငးတယေနာ။ က။ အဒေငၾေတၾက ေဂဟာေဆာကဖႛ ခငဗားလႀႃပစမႀာလား"

"လႀႃပစခငမႀ လႀႃဖစမႀာေပၝရႀင။ ကမ ဘယေပာႎငမလ။ ဒၝေပမ အဒကစၤကေတာ" "အဒကစၤကလ ဒကစၤနႛ တထပထပ" ကၾက ရႀာလစကားက အဆးသတေပးသည။ "ကၾတာ တခပရႀတယ။

ေငၾဝႀကထားတလက ကေနာအေဖ။ ခငဗား အေဖမဟတဘး" တခနးလး႓ငမေနသည။ "ရႀင ဒလသေဘာထားတာ ကမ ဝမးနညးတယ။ ရႀင သေဘာတမႀာပလႛ ကမ သပေမာလငထားတာ။ ဘာပ

ဖစ ဖစေလ၊ ကမကေတာ ယတပတ ဆးဖတ႓ပးေန႓ပရႀင။ ကမ" "ဒၝဖင ဘာဖစလႛ ကေနာက ေခတငပငရေသးသလ" "အ ဒၝကေတာ ရႀငလ သေဘာတရငသပေကာငးမႀာပလႛ ေတၾးမလႛေပၝရႀင" "ဒၝေပမ ကေနာ သေဘာမတဘး" ကၾက မကေမႀာငကပလက တညတည႒ကးေပာသည။ "တက မတဘး။

တေလာကလး ဘယသကမႀလ တမႀာ မဟတဘး။ ဒ႟း႟းႎႀမးႎႀမး အကက ခငဗားမတေဆၾေတၾနႛ တငပငကည႓ပး ႓ပလား။ ႓ပးေတာ"

"ရႀငတေယာကတညးကပ ေပာေသးတာပၝ။ တခားသေတၾက ေပာဖႛလ စတမကးပၝဘး" ရႀာလ၏ အဆအမနႛကေလးသည ကၾက အငကမကာ မငးေကာငးခၾာလပ ဖစသၾားေစသည။ ကၾ စကားမင

ပကသၾားသည။ သစတကသ ႓ငမေအာင မနညးပနထနးရသည။ သႛစကားက ပနေကာကေသာအခၝ သႛကယပင စတကးစတသနးက မေပာႎင။ သေယာငသာ လကေနရေတာ၏။ မဖးႎင မဖႎင ကသကေအာင ဖစရခငးက သႛစကားမားက သကေသခေနသည။

"ကေနာတႛ မတေဆၾပနဖစကပန႓ပေပၝ" ကၾက အသအကအကဖင ေပာသည။ "ရႀငက လကသငခမယဆရငေပၝေလ" ကၾ ႓ငမကပေနသည။ စားပၾကသာ လကႎႀင ေခၝကေနမသည။ ႓ပးမႀ စကားပနဆကသည။ ပငစးပငနငး

ေလသ လးဝ ေပာကသၾားသည။ "ခငဗားေငၾက ခငဗားပ သးသငတယ ထငတာပဗာ။ သကေတာငသကသာေနဖႛ။ အလပမလပဘေနဖႛ

ေပာေပာပၝးပၝးေနဖႛ။ ခရးထၾကဖႛ ခငဗားလပခငတာ လပဖႛေပၝေလ။ ခငဗား အေဖ ရညစးခတအတငး ဖစေအာငေပၝ"

143

144

"ကမနႛ ငငးမေနပၝနႛေတာရႀင။ ေတာငးပနပၝတယ။ ကမ ဒေငၾေတၾက လႀႃပစဖႛ ယရမလား။ လးဝ မယရဘး လားဆတာပ ေပာပၝေတာ"

ကၾက စတပကလကပကႎႀင "ခငဗား ဘာလပရမယဆတာကေတာ ကေနာနႛ မဆငဘး။ ကေနာက နတ႟းဘေမာကေတာ မလပႎငဘး။ နညးနညးမႀ မလပဘး။ ဒၝေပမ ခငဗားစတ ခငဗား သတယလႛပ ယဆရမႀာေပၝ။ ယတပတ႓ပဆရငေတာ"

"ေအာ ယတပတပၝ ဆမႀပရႀင။ ဒကစၤက ကမ ေသေသခာခာ စဥးစား႓ပး႓ပ။ တကယ ကညကညႎးႎး စဥးစား႓ပး႓ပ"

ကၾ မတတပရပလက၏။ "ေကာငး႓ပေလ။ ကေနာ ဒမနကပ ေရႀႚေနေတၾဆ သၾားလကမယ။ ခငဗားဆႎၬ အတငး သတႛ စစဥေပးလမမေပၝ"

ကၾသည ရႀာလက ေငးကညေနမ၏။ ရႀာလက မငရသညမႀာ ကလားထင႒ကးေပတၾင ေသးေသးေကၾးေကၾး ေဆၾးေဆၾးေမေမ ရႀလႀ၏။ ကၾ ဒးတနလာသည။ ေယာကားဘသားစတ ေခာကခနးေတာမညအေရးက သ ေတၾးပ လကမ၏။

သႛအသသည ပၝရဂကေလး၏ အသ ပနဖစသၾားသည။ "က ဘာကစၤရႀေသးလ" "ကစၤက" ရႀာလက ကတနကယင ေပာသည။ "ေဂဟာနာမည ကစၤပၝ။ ကမ ဥးေႎႀာကေခာကေအာင

စစဥ႓ပးမႀ ဟငနရဂဆာေဖ ေဂဟာလႛ နာမညေပးဖႛ ကမ ဆးဖတလကတယ" ကၾ ကကေသ ေသေနသည။ ရႀာလက ေငးစကကညေနသည။ ႓ပးမႀ ခာကန လႀညကာ ပတငးေပၝကနားသႛ

ေလ႖ာကသၾားသည။ ရႀာလက ေကာခငးကာ အပငသႛ ေမ႖ာကညေနသည။ ရႀာလရႀရာသႛ ပနေလ႖ာကလာေသာအခၝ သႛမကႎႀာမႀာ မခကထနစဖး ခကထနေနသည။ "ဒလစတကးေပတာ ခငဗား ႟းတာပ။ တကယ႟းတာ။ ကေနာ ခၾငမပႎငဘး။ ဒၝမးလပဖႛ ခငဗားက

ကေနာ ေငၾလၿမေပးႎငဘး။ "ကမေငၾေတၾဆ။ ရႀငပ စာေရးေပာတာပ" ရႀာလက သႛက သမငလညပနကည၍ ေပာသည။ ရႀာလစကားက သ အေဖမေပးႎင။ ထႛေကာင သႛစကားက ပ၍ ခကကပငႎငေသာ အေနအထားသႛ

ေပာငးလကသည။ "ဟတတယ။ ေငၾက ခငဗားပငတာ" ကၾက ေဒၝသတ႒ကးေပာသည။ "ဒၝေပမ ကေနာအေဖရႚ နာမညက

ကေနာပငတာ" ရႀာလ ႎႁတဆတသၾား၏။ ကၾက သၾကသၾကဆကေပာသည။ "ေဂဟာေဆာကဖႛ လႀႃပစမယဆတာ ကေနာ နညးနညးမႀ သေဘာမတဘး။ အဒကစၤက ကေနာနႛ ဘာမႀ

မဆငေတာ ေပာစရာမလေတာပၝဘး။ ဒၝေပမ ကေနာအေဖရႚ နာမညကေတာ သပဆငတယ။ ကေနာ ခၾငမပႎငဘး" "ကမက အမား႒ကး ပတဖစေစႎငမယ အေသးအဖၾ ကစၤကေလးေလာကေတာ ရႀင မငငးသငပၝဘးရႀင" "ဘာပတလ" ကၾက ရႀာလစကားက တေတာငးစၾာ ပနပကသည။ ဖဖ ဝ႓ဂႇဟပခသည စတခမးသာမႁ၊

စတေပာ႟ၿငမႁ၊ ပတဖစမႁ ေဝၝဟာရအဓပၯာယက စဥးစားမလက၍ မႁခးမ႖စခးေပာရန အကက ဗနးကန ခပတညး လကသည။ "ခငဗား ဘယလပတမး၊ ဘယလစတခမးသာမႁမး ရမႀာတလ။ တဆတေလာကရႀငးပစမးပၝဥးဗာ"

"အ ရႀငကမႀ မသဘးဆရငေတာ ကမ ဘယလ ရႀငးပတတေတာမႀာလရႀင" "ဒၝဟာ စဥးစားဉာဏမရႀတ စတကးယဥ ကၾစေဇာ99 ဝၝဒ ကငသးေနတာက ေဖာပတာပ။ ခငဗား အစက

ေငၾမယဘးလႛ ငငးတာလ အဒစတကးယဥ လမးစဥပ။ ခငဗားအကက ေပၝကကရပ။ ခငဗား ငငးႎငမလား။ ခငဗား အကက အကးသင အေကာငးသင ကာကၾယႎငမလား။ ခငဗား ေခၝငးထက ဒေလာက စတၨဇဆနတ စတကး စတသနးေတၾ ဘယလ ဝငလာသလဆတာ ကေနာေတာ မေတၾးတတေအာငဘ"

ရႀာလက ခပမဆတပင ထငေန႓ပး စားပၾေပမႀ ဖၾာလနက ေနေသာ မငႎႀပစကႃအနားစမားက ခၾာေနသည။

99 ကၾစေဇာ။ ။သရေကာငးဆနခငး၊ စတကးယဥခငး၊ ဝ မရႀဘ ဝလပခငး၊ အေကာငေကာငႎငခငး၊ လကေတၾႚ မကခငး၊ လကေတၾႚ လပမဖစ ခငး၊ စပန စာေရးဆရာ႒ကး မဂဒၝစာဗနေတး (၁၅၄၅-၁၆၁၆) ၏ ဒၾနကၾစေဇာ ဒလာမနခာ ဝတၨ (၁၆၀၅) မႀ ေခၝငးေခာငေခာင အေကာငေကာင၊ စတကးယဥ သရေကာငးဆနခငသ ဒၾနကၾစေဇာ၏ သေဘာထားႎႀင အမအကငမးက ဆလသည။

145

"ခငဗား ေဂဟာမႀာ ကေနာအေဖ နာမညတပလႛ ဘာမႀ အကးမရႀႎငဘး" ကၾက ဆကေပာသည။ "သက တနရာ တနရာ လစားမဟတဘး။ ဒၝက ခငဗားထက ဘယသမႀ ပမသႎငဘး။ ဒၝနႛမား ဘာေကာင ခငဗား ဒလလပဖႛ စတကးမသလဆတာ ေပာပစမးပၝဥး"

"က ကမမႀာ အေကာငးပခကေတၾ ရႀပၝတယရႀင" ရႀာလက ထစထစေငၝေငၝ ေပာသည။ "တခကေပာမယ။ တခၝတနးက သႛက ကမအေဖ ခစဖးတယ။ သႛနာမညက အဖတဆယႎငေအာင ကမ အေဖက ကမက တခခေတာ လပေစခငမႀာပၝ"

"ဒၝ ခငဗား တတႎငတ ကစၤမႀ မဟတဘဟာ" ကၾက မာမာတငးတငးေပာသည။ ရႀာလက သႎႀင႓ပငးငငးခငပလညးမပ။ စကားဆကေပာရနပင စတကနေနသလလ လပေနသည။

ထႛေကာင ကၾက ခကခငးပင သႛစကားက ဆကေပာသည။ "စတ႟းေပၝကေပၝကနႛ အလကား သေဘာထား မ႒ကးခငပၝနႛဗာ။ သႛနာမညဆးက တပလႛ ခငဗားေဂဟာ

ထခကမႀာက ကေနာ ခၾငမပႎငဘး။ ေဂဟာအဖႛ မႎငမနငး ဝနထပဝနပး႒ကးလ ဖစေနမႀာဆတာ ခငဗား အသဆးပၝ။ ခငဗားသတယ မဟတလား"

ရႀာလက ကၾက ေမာကညသည။ ရႀာလ၏ မာနက သႛႎႀလးေစာငး႒ကးက တးခတေနသည။ သႛမာန၏ ေခသေအာက၌ သႛအားမာန၊

သႛစတဓာတ၊ သႛဇာတပညဂဏမာနတႛ စ႟းေနကသည။ သႛေသာ သႛအဖႛ သႛတသကတၾင အခကအခဆး အလပက သ လပေတာမည။ ကၾက သကညလက၏။ သႛအကညက သ တည႓ငမေအာင ထနးလက၏။ ႓ပးမႀ

"ရႀငအေဖအတၾက သကသကပ ကမ ဒၝလပတယလႛ မထငေစခငပၝဘးရႀင။ ရႀင ဒလထငေအာင ကမ လပရင ႟းသားတယလႛ ဆႎငမႀာ မဟတပၝဘး။ ရႀငအေဖရႚသား အတၾက ကမ တခခ လပေပးခငတာလ တေကာငး ပၝပၝတယ"

ရႀာလက ရပ႓ပး သႛစားပၾသႛသၾားကာ အလပ႟ႁပသေယာင ေဆာငေနလက၏။ ကၾက ေကာခငးလကက ႒ကတမႀတ႓ပး စကားဆကေပာသည။

"ကမ လႀႃမယေဂဟာက ရႀငတကပၾဝငေပးလႛရမယ ေဂဟာရႚ အစားပၝ။ ရႀငသေဘာေပၝကပလား။ ဒနာမည က ရႀငသးခၾင မပဘးဆရင ကမရႚ စတခမးသာမႁ တခမးပသၾားေတာမႀာပၝ"

ရႀာလသည သႛစားပၾေပမႀ စာ႟ၾကမားက စနစတက စထပေနသည။ စာ႟ၾကမားက သ မမင။ ကၾမကလး တၾငေပမည စတေဝဒနာကသာ စတမႀနးဖင သ မငေယာငေနမ၏။ အသစရာေကာငးေလာကေအာင ေပာငးလ ေနသဖင ယေနႛ သႛက အလၾနစတထခကေစေသာ ကၾ၏ မကႎႀာကလညး စတမႀနးဖင ရႀာလ ပ၍ မငေယာငေန သည။ ကၾမကႎႀာ၏ အ႟ၾယႎႀင မလကေအာင အမငးရငေရာမႁ၊ ေဆၾးေမေကကၾမႁက သႛက ထးထးဆနးဆနး ရငနင ေစသည။ သ ပထမဆးမငရေသာ ကၾ၏ နားထငစမႀ ဆပငဖႃမားက သႛက အကငနာ ပေစသည။ ကၾ၏ မကႎႀာတၾင အစဥ ဖးစၾပေနသည သမာဓသည မးဗတၨဇ100 ေပးခရသကသႛ ေလာငက႗မးေပာကကၾယေနသညက သ သတပ မသည။ သႛေသာ ထမကႎႀာ၏ အေကာငးဆး ႒ကနအငတႛသည မးသားတငမႀ ပ၍ သနႛစငမာေကာစၾာ ေပထၾက လာသညဟ သယကညသည။

သႛေကာဘကမႀ ေခသမားက ရႀာလကားရသည။ သႛဘဝအတၾက ေသေရးရႀငေရး အဆးအဖတ႒ကး ကေတာမညက ေတၾးမ၍ ေကာကအားပကာ တကယလး ေအးစကလာသည။ တခနတညးမႀာပင ထအဆးအဖတ ႒ကး မကမႀာစး၍ ေကာကအားပကာ တကယလး ပေလာငလာသည။

ကၾသည ရႀာလ အလပ႟ႁပဟနေဆာငကာ မကႎႀာေရႀာငေနသညကားမႀ မကႎႀာခငးဆငမေအာင ေရႀႚတည တညလာရပလကသည။

"ကေနာ ခငဗားက နားမလညဘး" ကၾက အ႓ငမဆမဆး မကႎႀာထားဖင ေပာသည။ "ဘာေကာင ကေနာ အတၾက လပေပးခငရတာလ"

ရႀာလက သႛက ဖပကနကည႓ပး တဖကသႛ လႀညေနသည။ ကၾ၏ မကႎႀာသည စာ႟ၾကတမ႖ ဖႃေဖၾးေန သည။ သႛမကႎႀာက မငလကရသဖင ရႀာလ၏ ႎႀလးေသၾးသည အခနရပသၾားသည။ ႓ပးမႀ ေကာကအားလနႛအားႎႀင တဒနးဒနး ေဆာငတးေနသည။

100 မးဗတၨဇ။ ။ သညးထနေသာ ေ၀ဒနာ ခစားရခငး။ ။ ခရစယာနဘာသာဝငမားအား ထာဝရဘရားသခငက ဝညာဥ အပစကငးစငခငး၊ ခရစယာနဘာသာ သၾတသၾငးရာ၌ ေရနစခငး (ဗကပတစဇင)။ သမာကမးစာတၾင မနမာအသ လႀယ၍ ဗတၨဇဟ ေရးသည။ (သနႛရႀငးေသာ ဝညာဥေတာႎႀင လညးေကာငး၊ မးႎႀင လညးေကာငး၊ သငတႛက ဗတၨဇ ေပးမည။ ရႀငမ ခရစ၀င ၃း၁၁)

"ကမ မေပာႎငဘး။ တတကကလ မသဘး" "ဘာဆလတာလ" ကၾအသက ရႀာလ မမႀတမသေလာက ဖစလာသည။ ဗဇညာဥအရ ရႀာလ တပေခၝက၍ ဆတခၾာေတာသည။ "ကမ ရႀငးပတတမယ မထငဘးရႀင။ ဒေနႛ တမနကလး ရႀင ကမက ေသၾးပကေအာင လပေနတယ" "မငး ကယက ခစေနသလား" ကၾက ေကာကစရာ သကၾ သေကာင႒ကးဖင ေမးသည။ လကညးကေလးက ႎႁတခမးမႀာေတ၊ မကရညစကေလးက မကလးမႀာေဝ၊ မကလးပာကေလးက ကၾ

မကလးမႀာ၊ ကေလးငယ၏ တႛပနအကညလ တက႟ကေငးေမကာ ရႀာလခမာ ေခၝငးတဆတဆတ ညတပလကမ ေလ၏။

ကၾသည ေရႀႚသႛ တးလာ႓ပး ရႀာလက ပကေထၾးလက၏။ သႛတသကတၾင ပထဆးအ႒ကမ မနးမသားတဥးက ထေတၾႚ ေပၾႚဖကဖးခငးဖစသည။

တမနစကာသလား၊ တသကတာ ကာသလား မသရေသာကာလ အပငးအခားတခအတၾငး၌ သတႛ ႎႀစေယာကသား ႓ငမသကစၾာ ရပေနကသည။ အေရးကစၤဟသမ႖သည ကာလတညးဟေသာ အခနအပငးအခား မရႀသည ေနေရာငခညဖာေသာ ဟငးလငးပင႒ကးအတၾငးသႛ လၾငစဥသၾားက၏။

ကၾစတထတၾင ရႀာလ မကႎႀာက ကညခင မငခငစတ မခငမရ ေပလာ၏။ ရႀာလက သႛကယမႀ အသာ အယာ တၾနးခၾာသည။ ရႀာလက ဇၾတတၾယကပထား႓ပး

"ဟငအငး၊ ဟငအငးကၾယ။ ကမ ရႀငမကႎႀာက မကညရေသးဘး" ဟ ငငးသည။ အခနတနကာမႀ "ရႀင ဘယလနညးနႛမႀ သစၤာမမႎငဘး ဆတာ ကမ အသညးႎႀလးက ကမက တခနလးေပာေနတာပၝ။ ကမ

အသညးႎႀလးက ကမ ေနာငဘယေတာမႀ သသယ မဖစေတာပၝဘးရႀင။ ကမက လၾယလၾယကက ခၾငလၿတတာ ရႀငသေဘာထား သပ႒ကးတာပ"

ရေဝမနးေမာခမနး ပတလ႖မးေနခန၌ ရႀာလက သႛရငထ ရႀသမ႖က အထစအေငၝမရႀ ဖၾငအနႎငခငးက ကၾ အခးေနမ၏။

ကၾက သႛကယသ ဆငခငတတရား၏ တမာနေတာနးပၝး ထငေနေသာလညး သႛဘကကမ ခကခငး စတ႓ငမေအာင ထနး၍မရ။ အသထၾကေအာင ညစထတမရ။ သႛကယသ စကားေပာႎငေလာက႓ပဟ စတခရမႀ စကားေပာလက၏။ သႛေသာ သႛအသက မမႀတမႎငေလာကေအာင တမးတဖ ဖစေနေတာ၏။

"ကယအေဖရႚ သားအတၾက ေကာငးကးပခငလၾနးလႛ သႛနာမညက မငးယမယေပၝ၊ ဟတလား" "မဟတေပၝင။ ကမအတၾက ကမလပတာပၝ။ ရႀငအေဖက ေခာကပစကငး မဟတေပမယ သႛနာမညက

ကမ ေပာငးယမယ သားရႚ တဥးတညးေသာ အေဖဖစေနလႛရႀင။ သရႚလား" ႓ငမသၾားပန၏။ "အေဖအမမႀာ ကယတႛေနမယ။ မငးအလပထၾကလကေတာ။ ကယစာအပဆကေရးမယ။ လခရမယ

ေပၝေပၝပၝးပၝး အလပကေလးတခခ လပမယ" ရႀာလက ႟ႁကသတဝကေႎႀာေသာ ရယေမာသကေလးဖင "ရႀင ေပာဖးတ သေဌးမ႒ကးက ေဝၝဟာရ အဘဓာန ဒတယအ႒ကမ ပနထတခငးပၝဥးလားဟင" "ခငးလႛရရင ခငးခငပၝရႚ" "ရႀငေပာေနပက ကမရႚ ေဒၝကတာ ပၝရဂကေလးနႛ တေထရာထပရႀင။ ရႀငအတၾက ကမ အလပကေလး

တခခေတာ ရႀာေပးရဥးမႀာေပၝ။ အခေတာ မေပာႎငေသးဘး။ အတငး မေပာခငးပၝဘးလႛ ကတေပးရမယေနာ" ကၾက ကတေပး၏။ ဘာေကာငမႀနးမသ။ ရႀာလ ဗနးကန ငလကသည။ ကၾရငခၾငတၾင ပၝးအပထားသည။ "ေဒၝကတာ ပၝရဂကေလးရယ။ ရႀင ဘဝက ေဆၾးစရာေကာငးလကတာ။ ဒၝေပမ ကမေလ ကမ အစစ ရႀင

စတ႒ကကဖစေအာင လပပၝမယ။ ရႀငဖစေစခငတာသာ ေပာပၝေနာ" တယလဖနးေခသ ကားရသည။ "အး၊ တမနစကေလးေတာင လၾတလၾတလပလပ မေနရပၝကလားေနာ။ လၿတပၝဥးကၾယ" လႀတမကႎႀာေပတၾင ကၾ မငဖးသမ႖ အလႀဆး အပးဖင ရႀာလက စားပၾဆမႀ သႛက လႀမးကညသည။ "ရႀငကေခတာ" "ကယက ေခတာ၊ ဟတလား" ကၾသည အပမက မကေနသပမာ ေယာငဝၝးဝၝးႎႀငေပာသည။ "ဆနးလကတာ"

146

147

တကယလညးဆနး၏။ ကၾက ရႀာလလကထမႀ တယလဖနးက ဘယလကဖင လႀမးယလကသည။ လကတဆတဆတတန

ေနသည။ ညာလကဖင ရႀာလလကမားက ဖမးဆပထားသည။ "ကယအနားမႀာ ေနစမးပၝ" ဟ ေပာ႓ပး တယလဖနး စကားေပာခၾကက နားႎႀငကပ နားေထာငလကသည။ "မစၤတာကၾလား။ မစၤတာဟစေကာ ေပာေနတယ" တယလဖနးထမႀ အသစးစး ထၾကလာသည။ "အဒမႀာ ဘာေတၾ မဟတတယတ သၾားလပေနတာတနးဗ" "က … ကေနာ၊ ဒဌာနမႀာ အေရး႒ကးတ လပငနးတခလပေနလႛပၝ" ကၾက ေပာေပာဆဆ ရႀာလလကက

အလနႛတကားညစလကသည။ "ဒၝေပမ၊ ကေနာ" "အငး၊ ကပတႛလ ဒမႀာ အေရး႒ကးတ လပငနးတခ လပေနတယ။ မစၤတာဒနးသာ ေပမလာရင ခငဗားက

ဖမးလႛ မမႀာ မဟတဘး။ ဝကစ ႎတထၾကသၾားတာ ကား႓ပး႓ပလား" "ဟငအငး၊ သ ထၾကသၾားပလား။ ဒၝေပမ ကေနာ" "သၾားေလသ႒ကး ေကာငးရာ သဂတလားပၝေစေပၝဗာ။ ဒ ေမာ တးအစ နးလ နဆ ဘနမ101 သႛေနရာ

ဆကခမယသေ႟ၾးဖႛ ဒၝ႟ကတာေတၾ အစညးအေဝး လပေနတယ။ နာမည တခပ တငတယ။ သတငးစာအတၾက ကပတႛ လကသငခႎငတ အယဒတာဆလႛ တေယာကတညးပ ရႀတယ။ ခငဗား ကပတႛဆ ပနမလာခငဘးလားဗာ"

ကၾက လညေခာငး ရႀငးလကသည။ "ပနလာရမယ၊ ဟတလား။ ဒၝထက ကေနာ ပ႒ကကတာ ဘာမႀမရႀဘး။ အ႒ကးမားဆး ဂဏပတာလႛပ ယဆပၝတယ။ ခငဗားတႛ အားလး ကေနာအေပမႀာ သပ႓ပးညာတာ ေထာကထားက ပၝတယ။ ကေနာ ေပာမပတတေအာငပၝပ။ ဒၝေပမ"

"အ ဒၝေပမေတၾ လပမေနပၝနႛေတာ။ ဒၝ႟ကတာေတၾက ကပသၾားေပာလကေတာမယ" "ေနပၝဥး" ကၾက ကေသာကေမာ တားသည။ "ကေနာလာရင ကၾအဖစနႛ မလာႎငဘး။ ကေနာနာမညက

ဟငနရ ဂဆာေဖ။ ဒၝဆရင တမးဖစႎငတယ" "ဘအယဇဘတ102 အဖစနႛလာလာဗာ" တဖကမႀ အဖး႒ကးက စတတလကတ ေပာလကသည။ "ကပတႛ

ပႛစအတၾက နာမညေ႟ၾးခနႛတာ မားေန႓ပ။ ဒတခၝေတာ လပ ေ႟ၾးခနႛေတာမယ။ ဘရားသကားမလႛ လလ ရထား႓ပ" ကၾသည တယလဖနး အနးမႀ ခၾာလကသည။ မတနမလႁပ မကႎႀာပးေသေသေနရန ႒ကးစားသည။ ခၝတငးလ

မေအာငမင။ "သပလား" ရႀာလက ေခၝငးညတပသည။ သႛမကလးပာကေလးမားထတၾင မႃး႔ကေသာ ေအာငမငမႁ ထငဟပေနသည။ "ကမေပာတ လ႖ႚဝႀကခကကေလး ဆတာ ဒၝပ။ ဟနမကဘးလား။ ရႀင မဟာ႔ကားလး႒ကး တကယဖစလာ႓ပ

ေလ။ ငၝမေပာဘးလားလႛေတာင ရႀငမႛ မေပာဘ ေနႎငတယရႀင" ကၾသည ရႀာလက ေကာ၍ ပနးခထသႛ ေမ႖ာကညလကသည။ သစပင ပနးမနတႛသည ဖးငေဝစေနက၏။

ယပေတာငစမးက ဖနႛယပေနကေလ႓ပ။ ထသစပင ပနးမနတႛအေပမႀ ဖတ၍ အမေခၝငမးတနးမားက ေကာကာ ပႛစသတငးစာတကအ႒ကးက သေငးစကေနသည။ တခၝက သအလပထငလပခဖးသည အတနးလက ပတငးေပၝက မား၏ ေနာကကၾယသႛ စတမႀနးႎႀင ေတၾးကညေနသည။

သႛမကလး အစေရႀႚတၾင မႃခည ဝကသနးလာသည။ သစပငတႛသည မငးပတပရပသလ လၾငပ မငတက လက၊ ငၝး ေရကးသလ လးလၾနႛလႁပရႀားလက ဖစေနသည။ ထငသာ မငသာေသာ သကာသ ေလာက႒ကးသည အေမႀာငတကေအာကသႛ ဂ႗မးကသၾားေလ၏။

101 De Mortuis Nil Nisi Bonum = လကတင စကား။ ေသလၾနသအတၾက ေကာငးေသာ အခကမႀတပၝး အခား မရႀဟ အဓပၯာယရသည။ 102 ဘအယဇဘတ။ ။ ခရစယာန ဘာသာတၾင အ႒ကးဆး နတဆး။ သမာကမးစာတၾင ေဗလေဇဗပ ဟ၍လညး ေကာငး၊ ေဗလေဇဗလ ဟ၍လညးေကာငးေရးသည။ "ငၝသည ဤအနာမႀ ထေမာကမညေလာဟ ဧကန႓မႚ၏ ဘရား ေဗလေဇဗပသႛသၾား၍ ေမးမနက" ဟ မႀာထား၍ သတမနတႛက ေစလၿတေလ၏။ (ဓမေဟာငးကမး၊ ဓမရာဇ၀ဝ စတတၨစာေစာင ၁း၂)။ "ဤသသည နတဆးမငး ေဗလေဇဗလက အမႀ ပ၍သာ နတဆးတႛက ႎႀငထတသညဟ ဆက၏" (ဓမသစကမး။ ရႀငမခရစဝင ၁၂း၂၄)။

အဂလပ ကဗာဆရာ႒ကး ဂ႗နမလတန (၁၆၀၈-၇၄)၏ ကမာေကာ နဗာနဘေပာကဆးခနး ကဗာ႒ကးတၾင ထာဝရဘရားက အတသည ေစတနႛ မာရနတ႓ပးလ႖င ဒတယ အ႒ကးဆး နတဆးအဖစ ေဖာပသည။

148

သႛေဘးသႛ ရႀာလ လာရပသည။ ဆတ႓ငမစၾာပင လကခငးဆကလကသည။ သႛအကည သႛစတကးက ေနာကေယာငခလကရငး ရႀာလကငတငလညး အလငးထမႀ အေမႀာငက ခစားလကရေလ၏။

"ဒ႓မႚဟာ ကမာေပမႀာ အေကာငးဆး႓မႚ။ အကငနာဆးလေတၾ၊ ေစတနာ အရႀဆးလေတၾ" "ဟတပၝတယ ေဒၝကတာ ပၝရဂကေလးရယ" ကၾက ဖပကန လႀညကာ ရႀာလက ေထၾးေပၾႚလကပနသည။ သႛႎႀလးေသၾး၏ တဒးဒး ထႎႀကသကားမႀပင

ရငခငးအပထားေသာ ရႀာလ၏ ႎႀလးခနသက ကားေနရသည။ "ကမက ခစတာ ဝမးသာပၝတယ ဟငနရ။ ကမေလ ရႀငက ဟငနရလႛပ ေခေတာမယေနာ။ ေခရမလား

ဟငနရ" ရႀာလက ဆကေပာသည။ "ကမေလ၊ ေဂဟာေဆာကဖႛ ကမတႛ ေငၾေတၾက လႀႃပစရမႀာ နညးနညးေတာင

လကတၾနႛတယကၾယ။ ကမေလ ဟငနရပ ရေစခငတာ။ ဒၝမႀ" ကၾ ကကသးေမၾးညငး ထသၾားေကာငး ရႀာလ သလကရ၏။ "ဟငအငး၊ ဒေငၾေတၾက လကဖားနႛေတာင မတႛခငဘး။ ကယတႛ ပ႓ပး စတခမးသာႎငပၝတယကၾယ" ရႀာလက သႛက ခႎးခနႛ စသည။ "ရႀင အလပထၾကႎငမယ။ သကေတာငသကသာ ေနႎငမယ။ ေပာေပာပၝးပၝး ေနႎငမယ။ ခရးထၾကႎငမယ။

ေငၾေတၾက လႀႃပစမယဆတာ အ႟းလပတာပ။ အး ေဒၝကတာ ပၝရဂကေလးရယ။ ဒေလာကညစထားရင အသကမရႀႃ ႎငေတာဘးကၾယ"

"နာမညကစၤ မငးက ကယ ဂလနႛမလပခငပၝဘး။ ဒၝေပမ ကယေလ" "ရႀငအလကအတငး နာမညေပာငးဖႛ ကမ ဆးဖတလကပၝ႓ပ ဟငနရရယ" "ကယသပဝမးသာတာပကၾယ။ ေပးရမယ နာမညတခက ကယသတယ" "ဟငနရ ဂဆာေဖလႛ နာမညေပးမယအစား" ရႀာလသည ကၾ ရငခၾငမႀ ခၾာလက၏။ သႛလကဖားကေလးမားက ကၾ ကငထားစရာ ဆနႛတနးေပးထားသည။

႓ပးမႀ ႟ၿနးလဝငးေတာကေသာ အကညကေလးဖင ကၾက ကညသည။ "ဟငနရဂဆာေဖ ဂႃနယာေဂဟာလႛ နာမညေပးမယ။ ဒေလာကလႀတ ေဂဟာက တခားနာမညေပးဖႛ

စဥးစားရသလား ဟငနရရယ" "မဖစဘး၊ မဖစဘး။ ကယခၾငမပႎငဘး" ရႀာလ၏ သညးလႁက အလႁက အသကေလးက သႛအသက လၿမးသၾားသည။ "ဖစတယ၊ ဒနာမညက အခ ကမတႛ နာမညပ။ ဒေတာ ဒနာမညက ဂဏသေရရႀေအာင ကမတႛ လပရမႀာ

ေပၝရႀငရယ" ထအခနတၾင သတႛႎႀစေယာကစလး ေမေမေလာေလာဖစေနေသာ အေပာေမၾး ေခၾး႒ကး ဘဟေမာသည

လမႁေရးသပၯပညာ စာအပစငနေဘးမႀ ေန၍ သ၏ ခေသဆနဆန ေခၝငး႒ကးက ေမာေထာငကာ သဘာဝတၨ သပၯ ပညာရႀငမားသာ ဘာအေကာငးေကာင ဟ၍ ရႀငးပႎငေကာငး ရႀငးပႎငမည သႛစတကးစတသနးဖင စညမႃးတးစၾာ တခကေဟာငလကေလ၏။ ။ ▪ - ¤ - ▪