ศาสตราจารยดร. ปรด พนมยงค หรอ หลวงประดษฐมนธรรม เปนผน าคณะราษฎรสายพลเรอน ผกอการเปลยนแปลงการปกครองของสยามจากระบอบสมบรณาญาสทธราชย มาเปนระบอบประชาธปไตย และเปนผใหก าเนดรฐธรรมนญฉบบแรกของประเทศไทย เคยด ารงต าแหนงนายกรฐมนตรของประเทศไทย 3 สมยและรฐมนตรวาการกระทรวงตาง ๆ อกหลายสมย เปนผกอตงและผประศาสนการเพยงคนเดยวของมหาวทยาลยวชาธรรมศาสตรและการเมองและเปนผกอตงธนาคารชาตไทย (ปจจบน คอ ธนาคารแหงประเทศไทย)

ในชวงสงครามโลกครงทสอง ปรดเปนผน าขบวนการเสรไทยตอตานกองทพจกรวรรดญปน ท าใหประเทศไทยรอดพนจากการเปนผแพสงคราม นอกจากนเขายงไดรบแตงตงเปนผส าเรจราชการแทนพระองคในรชกาลท 8 และไดรบพระบรมราชโองการโปรดเกลาฯ ยกยองในฐานะ "รฐบรษอาวโส"ปรดตองยตบทบาททางการเมองหลงเหตการณพระบาทสมเดจพระปรเมนทรมหาอานนทมหดลสวรรคต โดยถกกลาวหาวามสวนเกยวของกบเหตการณดงกลาวตอมาเกดการรฐประหาร พ.ศ. 2490 เปนเหตใหเขาตองลภยการเมองไปยงประเทศจนและฝรงเศสรวมระยะเวลากวา 30 ป

ระหวางทลภยอยตางประเทศ ปรดไดด าเนนการฟองรองผใสความหมนประมาทตอศาลยตธรรม ผลปรากฏวาศาลตดสนใหชนะทกคด และยงไดรบความรบรองจากทางราชการตลอดจนเงนบ านาญและหนงสอเดนทางของไทยในป พ.ศ. 2542 ทประชมสมยสามญครงท 30 ขององคการยเนสโก ณ กรงปารส ประเทศฝรงเศส ไดมมตประกาศให ปรด พนมยงค เปน "บคคลส าคญของโลก" ปรด พนมยงค เกดเมอวนท 11 พฤษภาคม พ.ศ. 2443 ณ เรอนแพหนาวดพนมยงคต าบลทาวาสกร อ าเภอกรงเกา จงหวดพระนครศรอยธยา ในครอบครวชาวนาไทย

ปรดเมอครงเยาววยเปนเดกหวด ชางคด ชางสงเกตวเคราะห และเรมมความสนใจทางการเมองมาตงแตอายเพยง 11 ป ปรดส าเรจการศกษาระดบปรญญาเอกสาขานตศาสตรทมหาวทยาลยปารส ในป พ.ศ. 2469 ดวยคะแนนเกยรตนยมดมากปรดสมรสกบ พนศข ณ ปอมเพชร มบตร-ธดาดวยกนทงหมด 6 คน ทรบราชการในกระทรวงยตธรรมน ปรดไดรวบรวมกฎหมายไทยตงแตแรกจนถงปจจบนซงอยในสภาพกระจดกระจายใหมารวมเปนเลมเดยว ใชชอวา “ประชมกฎหมายไทย” และไดรบการตพมพใน พ.ศ. 2473 หนงสอเลมนไดรบความนยมและสรางรายไดใหกบปรดเปนอยางมาก

ในขณะทอยในประเทศฝรงเศส ปรด พนมยงค ไดรวมกบเพอนอก 6 คน ประชมอยางเปนทางการครงแรกเพอกอตง "คณะราษฎร" เมอเดอนกมภาพนธ พ.ศ. 2469 โดยมวตถประสงคคอ เปลยนการปกครองจากระบอบสมบรณาญาสทธราชยมาเปนระบอบราชาธปไตยภายใตรฐธรรมนญและการด าเนนเพอใหสยามบรรลหลก 6 ประการ 1.คอจะตองรกษาความเปนเอกราชทงหลาย 2.จะรกษาความปลอดภยในประเทศ 3.จะตองบ ารงความสมบรณของราษฎรในทางเศรษฐกจ โดยรฐบาลใหมจะจดหางานใหราษฎรท า

4. จะตองใหราษฎรมสทธเสมอภาคกน 5. จะตองใหราษฎรไดมเสรภาพ มความเปนอสระ 6. จะตองใหการศกษาอยางเตมทแกราษฎร ปรดรวมกบสมาชกคณะราษฎร ท าการยดอ านาจการปกครองประเทศจากพระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหวเพอเปลยนแปลงการปกครองไดส าเรจโดยไมมการเสยเลอดเนอหลงจากนนคณะราษฎรโดยปรด พนมยงค ไดจดใหมการประชมระหวางคณะราษฎร และเสนาบด ปลดทลเพอชแจงจดประสงค หลกการระบอบใหม กฎหมายพระธรรมนญการปกครองแผนดนโดยยอ

และขอความรวมมอในการบรหารราชการแผนดนตอไปภายหลงการเปลยนแปลงการปกครอง ปรด พนมยงค ถอเปนผมบทบาทส าคญ เปนผใหก าเนดรฐธรรมนญฉบบแรกของประเทศ โดยเปนผรางพระราชบญญตธรรมนญการปกครองแผนดนสยามชวคราวพรอมกนนนยงมบทบาทส าคญในการรางรฐธรรมนญฉบบ 10 ธนวาคม พ.ศ. 2475 อนเปนรฐธรรมนญถาวรฉบบแรกของสยามทใชเปนบรรทดฐานของการปกครองในระบอบใหมตลอดระยะเวลา 3 ปทด ารงต าแหนง ปรดไดใชความพยายามทางการทตเจรจาแกไขสนธสญญาไมเสมอภาคทสยาม

ซงประเดนหลกในการแกไขมอย 2 ประเดน คอ 1.สทธสภาพนอกอาณาเขต คอคนในบงคบของตางประเทศไมตองขนตอศาลสยาม ท าใหสยามสญเสยเอกราชในทางศาล 2.ภาษรอยชกสาม คอรฐบาลสยามสามารถเรยกเกบภาษศลกากรขาเขาไดเพยงไมเกนรอยละ 3 ท าใหสยามขาดรายไดเขาประเทศ โดยใชยทธวธบอกเลกสนธสญญาไมเสมอภาคกบประเทศคสญญาเหลานน และไดยนรางสนธสญญาฉบบใหมโดยอาศยหลก "ดลยภาพแหงอ านาจ"

จนสามารถยกเลกสนธสญญาดงกลาวเปนผลส าเรจ ท าใหสยามไดเอกราชทางศาลและเอกราชทางเศรษฐกจกลบคนมาและมสทธเสมอภาคกบนานาประเทศทกประการ วนท 16 สงหาคม พ.ศ. 2488 ปรด พนมยงค ในฐานะผส าเรจราชการแทนพระองค ไดออกประกาศสนตภาพในพระปรมาภไธยพระบาทสมเดจพระเจาอยหวอานนทมหดลการประกาศสงครามตอสหรฐอเมรกาและบรเตนใหญเมอวนท 25 มกราคม พ.ศ. 2485 เปน "โมฆะ" ไมผกพนประชาชนชาวไทย และประเทศไทยพรอมทจะใหความรวมมอกบสหประชาชาตในการสถาปนาสนตภาพในโลกน

ตอมารฐบาลไดประกาศใหวนท 16 สงหาคม ของทกปเปน "วนสนตภาพไทย" เมอบานเมองสงบเรยบรอยดแลวปรด พนมยงค จงขออญเชญสมเดจพระเจาอยหวอานนทมหดลเสดจนวตประเทศไทยเพอทรงบรหารราชการแผนดนดวยพระองคเองตอไป ในโอกาสนพระบาทสมเดจพระเจาอยหวไดทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ พระราชทานเครองราชอสรยาภรณอนเปนโบราณมงคลนพรตนราชวราภรณ ปรด พนมยงค ไดรบเลอกจากสภาผแทนราษฎรใหด ารงต าแหนงนายกรฐมนตรเขาไดใชความรความสามารถเจรจาตอรองกบฝายสมพนธมตรในปญหาตาง ๆ

โดยเฉพาะการเปลยนแปลงขอตกลงกบองกฤษ เรองสญญาสมบรณแบบ และการเจรจาใหรฐบาลสหรฐยกเลกค าสงเพกถอนเงนซงไดถกกกกนไวในสหรฐ ใหประเทศไทยสามารถแกไขสถานะผแพสงครามไดส าเรจอยางละมนละมอม สามารถเขาเปนสมาชกองคการสหประชาชาตล าดบท 55 วนท 9 มถนายน พ.ศ. 2489 พระบาทสมเดจพระเจาอยหวอานนทมหดลเสดจสวรรคต รฐบาลปรดทเพงชนะเลอกตงหลงการประกาศใชรฐธรรมนญ พ.ศ. 2489 จงขอความเหนชอบตอรฐสภาใหอญเชญพระเจานองยาเธอ เจาฟาภมพลอดลยเดช ขนครองราชยสบสนตตวงศตอไป

กรณสวรรคตของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวอานนทมหดล ไดท าใหศตรทางการเมองของปรด ซงประกอบดวยกลมทหารสาย จอมพล ป. พบลสงครามทสญเสยอ านาจหลงสงครามโลกครงทสอง ฉวยโอกาสน ามาใชท าลายปรดทางการเมอง โดยการกระจายขาวไปตามหนงสอพมพ วา"ปรดฆาในหลวง" และน าไปสการลาออกจากต าแหนงนายกรฐมนตรของเขาในเดอนสงหาคม คณะรฐประหาร ดวยสาเหตทรฐบาลไมสามารถคลคลายคดสวรรคตลงได ประกอบกบการลดบทบาทของกองทพ และปญหาทางเศรษฐกจหลงจากยดอ านาจส าเรจ

คณะรฐประหารไดน าก าลงทหารพรอมรถถงบกยงท าเนยบทาชางวงหนาซงปรดและครอบครวอาศยอยพยายามจะจบกมตวปรด แตเขากหลบหนไปไดภายใตการอารกขาของทหารเรอ และไดอาศยฐานทพเรอสตหบเปนทหลบภยอยชวระยะหนง ตอมา ในป พ.ศ. 2492ปรด พนมยงค กลบมาประเทศไทยเพอท าการยดอ านาจคนจากรฐบาล จอมพล ป. พบลสงคราม ในเหตการณ "ขบวนการประชาธปไตย 26 กมภาพนธ" เมอวนท 26 กมภาพนธ พ.ศ. 2492 แตกระท าการไมส าเรจ (เรยกกนวา "กบฏวงหลวง") จงตองลภยไปตางประเทศและไมไดกลบประเทศไทยอกเลย

ขณะพ านกอยในประเทศจน ปรดไดมโอกาสพบปะสนทนาแลกเปลยนความคดเหนกบผน าพรรคและรฐบาลจนไมวาจะเปนประธานาธบดโดยเฉพาะมตรภาพระหวางปรดกบประธานโฮจมนหนนยนยาวมาตงแตสมยทเขาผนตอสกบฝรงเศสตนเดอนพฤษภาคม พ.ศ. 2513 โจวเอนไหลไดอ านวยความสะดวกใหปรดเดนทางจากประเทศจนไปยงกรงปารส ดวยความชวยเหลอจากนายกโยม จอรจ-ปโก มตรเกาทมต าแหนงเปนเอกอครราชทตถาวรของประเทศฝรงเศส

เวลา 11 นาฬกาเศษ ของวนจนทรท 2 พฤษภาคม พ.ศ. 2526ณ บานอองโตน ชานกรงปารส ปรด พนมยงค สนใจดวยอาการหวใจวายขณะก าลงเขยนหนงสออยทโตะท างาน