เล่มที่ 5 กิจกรรม STEM และมือกล

เรอง กจกรรม STEM กบมอกล เลมท 5

ชดกจกรรมการเรยนรวชาชววทยา (ว 32242) ชนมธยมศกษาปท 5

หนวยการเรยนร : การเคลอนทของสงมชวต กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

นางสาวกมลรตน ฉมพาล ต าแหนง คร วทยฐานะ ครช านาญการ

โรงเรยนถนนหกพทยาคม ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 32

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ

ชดกจกรรมการเรยนรวชาชววทยา ชนมธยมศกษาปท 5 หนวยการเรยนร : การเคลอนทของสงมชวต เลมท 5 เรอง กจกรรม STEM กบการเคลอนทของขอตอและกลามเนอมอ ผสอนไดด าเนนการจดท าขนเพอประกอบในการจดกจกรรมการเรยนการสอน กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร รายวชาชววทยา รหสวชา ว 32242 สาระท 1 สงมชวตกบกระบวนการด ารงชวต ซงผเรยนสามารถเรยนรและปฏบตกจกรรมไดดวยตนเอง เรยนรและสรางองคความรตามล าดบขน ศกยภาพและความสามารถของตนเอง ชวยพฒนาใหผเรยนมทกษะในการแสวงหาความร ทกษะความคด สามารถด ารงชวตในโลกแหงการเปลยนแปลงอยางรเทาทน

เมอผเรยนศกษาชดกจกรรมการเรยนรนแลว ผเรยนจะมความร ความเขาใจ ทกษะและคณลกษณะอนพงประสงคตามจดประสงคการเรยนร เพราะนอกจากความร ค าถาม สอการเรยนรทถกจดท าอยางเปนระบบขนตอนแลว ยงเชอมโยงกบแหลงขอมลวดทศนเพอชวยขยายขอบเขตของการรบรของผเรยนอกดวย

ผสอนหวงวา ชดกจกรรมการเรยนรเลมน จะเปนประโยชนอยางยงแกผเรยน ครผสอนและผทสนใจน าไปใชในการพฒนาผเรยนใหเปนบคคลแหงการเรยนรและมความปกตสข ในการด ารงชวต

กมลรตน ฉมพาล

ค าน า

เลมท 5 เรอง กจกรรม STEM กบมอกล ก.

เรอง หนา ค าน า ......................................................................................... ....................................... สารบญ ........................................................................................................ ..................... ค าชแจงการใชชดการเรยนรเรองเลมท 5 เรอง กจกรรม STEM กบมอกล........................ ค าแนะน าส าหรบคร.............................................................................................. .............. ค าแนะน าส าหรบนกเรยน.................................................................................................... ขนตอนการใช................................................................................................................... ... มาตรฐานการเรยนร............................................................................................................ ผลการเรยนร............................................................................................ ........................... แบบทดสอบกอนเรยน .............................................................................. .......................... ตารางวเคราะหมาตรฐานการเรยนร............................................................................ .......... ชดการเรยนรเลมท 5 เรอง กจกรรม STEM กบมอกล…………………………………………………. บตรเนอหา ................................................................................................. ............... บตรกจกรรม ............................................................................................................. บตรเฉลย ....................................................................... ............................................ แบบทดสอบหลงเรยน .......................................................................... ............................. เฉลยแบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน ................................................................. ...... บรรณานกรม .................................................................................................................... ภาคผนวก .............................................................................................................................

ก ข 1 2 3 4 5 6 7 10 12 13 25 27 29 32 34

35

สารบญ

ข. เลมท 5 เรอง กจกรรม STEM กบมอกล

1. ชดกจกรรมการเรยนรวชาชววทยา ว 32242 หนวยการเรยนร การเคลอนทของ

สงมชวต ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 มทงหมด 7 เลม ดงน 1. เลมท 1 เรอง การเคลอนทของสงมชวตเซลลเดยว 2. เลมท 2 เรอง การเคลอนทของสตวไมมกระดกสนหลง 3. เลมท 3 เรอง การเคลอนทของสตวมกระดกสนหลง 4. เลมท 4 เรอง การเคลอนทของคน 5. เลมท 5 เรอง กจกรรม STEM กบมอกล 6. เลมท 6 เรอง กจกรรมวทยาศาสตรการกฬากบการเคลอนท 7. เลมท 7 เรอง สงประดษฐเพอชวยเหลอคนทมปญหาดานการเคลอนท

2. ชดกจกรรมการเรยนรวชาชววทยา ว 32242 หนวยการเรยนร การเคลอนทของสงมชวต มจดประสงคการเรยนร และเนอหาทสอดคลองกบสาระและมาตรฐานกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร สาระท 1 สงมชวตกบกระบวนการด ารงชวต ชนมธยมศกษาปท 5

3. ชดกจกรรมการเรยนรวชาชววทยา ว 32242 หนวยการเรยนร การเคลอนทของสงมชวต ในแตละชดกจกรรมจะเสรจสมบรณในตวเอง นกเรยนสามารถทบทวนไดตามทตองการ นอกจากนยงมการเชอมโยงไปยงสอวดทศนเพอใชศกษาและคนควาเพมเตม

4. นกเรยนสามารถประเมนตนเองไดโดยการตรวจค าตอบจากเฉลย 5. ควรศกษาค าแนะน าในการใชกจกรรมการเรยนรกอนใชทกชดกจกรรม

หนวยการเรยนร : การเคลอนทของสงมชวต เลมท 5 เรอง กจกรรม STEM กบมอกล ค าชแจง

1. เลมท 5 เรอง กจกรรม STEM กบมอกล

1.1 ศกษารายละเอยดของชดกจกรรมการเรยนรใหเขาใจกอนสอน

1.2 จดเตรยมสงแวดลอม ระบบสนบสนน เครองมอวดและประเมนผล ใหพรอมใช

ครใหค าแนะน าและเปนผอ านวยความสะดวกในการด าเนนกจกรรม ทงนควรกระตน

และสงเสรมใหนกเรยนมสวนรวมในการปฏบตกจกรรม เพอพฒนาทกษะการคด กลาแสดงความคดเหน การท างานเปนทม และรบผดชอบตอหนาท

เมอสนสดการปฏบตกจกรรมการเรยนการสอน ครควรประเมนผลการเรยนร ของผเรยนโดยใชแบบทดสอบประจ าชดกจกรรมการเรยนร

หนวยการเรยนร : การเคลอนทของสงมชวต เลมท 5 เรอง กจกรรม STEM กบมอกล

ค าแนะน า ส าหรบคร

1. ขนตอนกอนจดการเรยนร

2. ขนการสอน

3. ขนสรป

หากคณครมขอสงสยในขนตอนใดของกจกรรม สามารถสอบถามผานจากเพจ “BioWow เทคนคการเรยนการสอน

ชววทยา By Krupumbio ไดตลอดเวลาคะ

เลมท 4 การเคลอนทของคน 2. เลมท 5 เรอง กจกรรม STEM กบมอกล

การจดกจกรรมการเรยนรวชาชววทยา ว 32242 หนวยการเรยนร การเคลอนทของสงมชวต ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ใหนกเรยนปฏบตตามขนตอนดวยความซอสตยและตงใจ ดงน 1. ศกษาจดประสงคการเรยนร 2. ท าแบบทดสอบกอนเรยน ชดกจกรรมการเรยนรวชาชววทยา ว 32242 หนวยการเรยนร การเคลอนทของสงมชวต ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 เลมท 5 เรอง กจกรรม STEM กบมอกล 3. ปฏบตกจกรรมและศกษาสอตางๆตามค าแนะน าของชดกจกรรมการเรยนร ซงสอวดทศนจะเชอมโยงไดในรปของ QR Code หรอการใช URL ไปยงวดทศนนน 4. ท าแบบฝกเสรมทกษะเกยวกบกจกรรมการเรยนร เพอประเมนความรความเขาใจในบทเรยน 5. ท าแบบทดสอบหลงเรยน หนวยการเรยนร การเคลอนทของสงมชวต ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 เลมท 4 เรองการเคลอนทของคน 6. หากมขอค าถามหรอขอสงสยสามารถสอบถามครผสอนได 7. เกณฑการผานการประเมนจะผานเมอนกเรยนท าคะแนนได คดเปนรอยละ 80 หากนกเรยนไมผานการประเมน ใหนกเรยนศกษาเนอหา และท ากจกรรมอกครง แลวท าการประเมนผลใหม จนกวาจะไดคะแนนผานเกณฑ เพอใหมนใจวานกเรยนมความร ความเขาใจ ตามวตถประสงคการเรยนรและพรอมทจะเรยนรในเลมตอไป


ค าแนะน า ส าหรบนกเรยน

หากนกเรยนมขอสงสยในขนตอนใดของกจกรรม สามารถสอบถามผาน

จากเพจ “BioWow เทคนคการเรยนการสอนชววทยา By Krupumbio

ไดตลอดเวลาคะ


ในการเรยนรดวยชดกจกรรมการเรยนรวชาชววทยา รหสวชา ว 32242 หนวยการเรยนร : การเคลอนทของสงมชวต เลมท 5 เรอง กจกรรม STEM กบมอกล นกเรยนควรปฏบตดงน


ขนตอนการใช

1. ท าแบบทดสอบกอนเรยน เพอตรวจสอบความรเดม

2. ศกษาจดประสงคการเรยนร สาระการเรยนรและเนอหาใหเขาใจ

3. ท ากจกรรมในชดกจกรรมการเรยนรใหครบถวน

4. ท าแบบฝกกจกรรมใหถกตอง

5. ท าแบบทดสอบหลงเรยน เพอประเมนผลความกาวหนาในการเรยนร


มาตรฐานสาระท 1 สงมชวตกบกระบวนการด ารงชวต มาตรฐาน ว 1.1 เขาใจหนวยพนฐานของสงมชวต ความสมพนธของโครงสราง และหนาท

ของระบบตางๆ ของสงมชวตทท างานสมพนธกน มกระบวนการ สบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนรและน าความรไปใชในการด ารงชวตของตนเองและดแลสงมชวต

มาตรฐาน ว 8.1 ใชกระบวนการทางวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตรในการสบเสาะหา ความร การแกปญหา รวาปรากฏการณทางธรรมชาตทเกดขนสวนใหญมรปแบบทแนนอน สามารถอธบายและตรวจสอบได ภายใตขอมลและเครองมอทมอยในชวงสนๆเขาใจวา วทยาศาสตร เทคโนโลย สงคม และสงแวดลอมมความเกยวของสมพนธกน

หนวยการเรยนร : การเคลอนทของสงมชวต

5.

มาตรฐานการเรยนร

เลมท 5 เรอง กจกรรม STEM กบมอกล

1. สบคน อภปรายและอธบายการสรางเทาเทยมของอะมบา 2. สบคนอธบายและเปรยบเทยบโครงสรางและการท างานของแฟลเจลลมกบซเลย 3. อธบายลกษณะการเคลอนทของแมงกะพรน หมก ดาวทะเลไสเดอนดน และแมลง

4. เปรยบเทยบลกษณะการเคลอนทสตวไมมกระดกสนหลง 5. อธบายการท างานของกลามเนอแบบสภาวะตรงกนขาม (antagonism)

6. ส ารวจตรวจสอบ สบคน อภปรายและอธบายโครงสรางทใชในการเคลอนทของสตว มกระดกสนหลงทอาศยอยในน ากบสตวทอาศยอยบนบก

7. ส ารวจตรวจสอบ สบคน อภปรายและอธบายโครงสรางทใชในการเคลอนทของคน 8. ส ารวจ ตรวจสอบ อภปรายและอธบายถงการท างานของขอตอแบบตางๆ

9. สบคนขอมล ส ารวจตรวจสอบและอธบายลกษณะของกลามเนอประเภทตางๆ และกลไกการท างานของกลามเนอ

หนวยการเรยนร : การเคลอนทของสงมชวต

6.

ผลการเรยนร


ค าชแจง : จงใชขอมลทก าหนดใหในการตอบค าถาม

การเคลอนไหวของมอ ขอมอ (Wrist joint) ประกอบดวยสวนปลายของกระดกปลายแขน คอ กระดกเรเดยส

และอลนาร กระดกขอมอ 8 ชน เรยงกนเปน 2 แถว ตอกบกระดกฝามอ 5 ชนการเคลอนไหวของขอมอผานการเคลอนไหวของกระดกขอมอแถวตนและแถวปลาย กระดกขอมอและกระดกเรเดยสและการหมนของกระดกเรเดยสไปบนกระดกอลนาร ท าใหการเคลอนของมอท าไดกวางขวางมาก ชวยใหกระดกขอมอและงอขอมอเปนมมได 145 องศา (extension flexion) เอยงมาทางนวหวแมมอ – นวกอย 70 องศา คว ามอและหงายมอ ผานกระดกปลายแขนได 120 องศา แกนการเคลอนไหวของมออยทหวกระดกแคปปเตท (Head of Capitated) ซงเปนกระดกขอมอชนใหญแถวลางตรงกลางเปนแนวเอยง ท าใหแนวการเคลอนไหวของมอจะเปนการผสมกน คอ กระดกขอมอรวมกบเอยงมาทางนวหวแมมอและงอขอมอรวมกบเอยงไปทางนวกอย ขอนวและขอของฝามอ มความส าคญมากในการจบอปกรณ มกลามเนอเลกๆ อยเตมฝามอการเคลอนไหวทวเศษมาก ซงท าใหมนษยแตกตางจากลงชนต าคอ หวมอแยกออกเปนแนวตงฉากกบนวทง 4 ท าใหจบดามเครองมอก าไดแนนมาก สามารถควบคมก าลงการบบมออกดวย การดแลรกษานว ขอมอและแขน จงตองมการออกก าลงกายอยางสม าเสมอ และหากตองมการปะทะบรเวณขอมการปองกน เชน การใสปลอกผารดขอมอ

ภาพจาก

https://www.doctor.or.th/article/detail/5934 สบคนเมอวนท 15 มนาคม 2559

ชดกจกรรมการเรยนรท 5

เรอง กจกรรม STEM กบมอกล

แบบทดสอบกอนเรยน


ค าถามขอท 1 ขอใดสรปถกตอง

1. ขอมอสามารถเบนออกจากหวแมมอไดมากกวา 60 องศา 2. ขอมอเสยงตอการหกไดงายเพราะกระดกบรเวณขอมอมขนาดเลกเรยงกน 3. กระดกขอมอ 3 ชนทส าคญมาเชอมกนท าใหสามารถเคลอนทไดหลายทศทาง 4. การหมนขอมอเปนการเคลอนไหวพเศษทอาศยกระดก 8 ชนทขอมอ โดยไมอาศย

กระดกแขน คะแนนเตม 2 คะแนน เกณฑการใหคะแนน ตอบไดถก 2 คะแนน ตอบผดได 0 คะแนน

ค าถามขอท 2 จงวงกลมลอมรอบค าวา “ถกตอง” หรอไมถกตอง” และใหเหตผลใน การวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมล “ ถกตอง ”หรอ ไมถกตอง”

1. กระดกทอนแขนท าใหมอเคลอนไหวไดหลายทศทาง ถกตอง/ไมถกตอง 2. กระดกขอมอและงอขอมอเปนการเคลอนไหวแบบ แอนตาโกนซม

ถกตอง/ไมถกตอง

3. การเลนกฬาหรอการออกก าลงกายจงไมควรมผารดขอมอ เพราะจะท าใหเลอดหมนเวยนไมสะดวก


คะแนนเตม 3 คะแนน เกณฑการใหคะแนน ตอบถกขอละ 1 คะแนน

ค าถามขอท 3 หลงจากเลนกฬาเกดอบตเหตจนปวดขอมอและขอมอบวมอยหลายวน การใชน ามนนวดและบบนวด เปนวธการปฐมพยาบาลเบองตนทถกตองหรอไม 1. ถกตอง 2. ไมถกตอง 3. ไมแนใจ


8.

เหตผล 1. เพราะเอนจะยงอกเสบมากขน 2. เพราะชวยท าใหกระดกกลบเขาทไดเรวขน 3. เพราะอาจมกระดกหกจะท าใหอาการปวดรนแรงขน 4. เพราะการนวดจะชวยบรรเทาการบวมของกลามเนอ 5. เพราะอาการปวดควรใชเวลาอยางนอย 7 วนในการสงเกต 6. เพราะอาจเปนเพยงการบวมกลามเนอหลงจากเลนกฬาตามปกต คะแนนเตม 6 คะแนน เกณฑการใหคะแนน เลอกค าตอบและเหตผลถกตองได 3 คะแนน ค าถามขอท 4 นกเรยนจะมวธการดแลรกษาขอมอและมออยางไรในกอน ระหวางและหลงการเลนกฬาหรอท ากจกรรมทใชขอมอหนกๆ เขยนค าตอบ.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

คะแนนเตม 2 คะแนน เกณฑการใหคะแนน อธบายวธการทเหมาะสมและถกตองได 2 คะแนน ระบหรอบอกวธการ ได 1 คะแนน เขยนไมถกตอง/วธการไมเหมาะสม ไมไดคะแนน


9.

มาตรฐานสาระท 1 สงมชวตกบกระบวนการด ารงชวต มาตรฐาน ว 1.1 เขาใจหนวยพนฐานของสงมชวต ความสมพนธของโครงสรางและหนาท

ของระบบตางๆ ของสงมชวตทท างานสมพนธกน มกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนรและน าความรไปใชในการด ารงชวตของตนเองและดแลสงมชวต

ผลการเรยนร 1. สบคนขอมล ส ารวจตรวจสอบและอธบายกระดก เอนและกลามเนอมอ

เรองท สาระการเรยนร จดประสงคการเรยนร เวลา

(ชวโมง) 1.การเคลอนทของคน

สงมชวตมการเคลอนทเพอตอบสนองตอสงแวดลอมแตกตางกน คนใชการเคลอนททอาศยการท างานของระบบโครงกระดก และระบบกลามเนอกระดกแตละชนเชอมตอกนดวยขอตอ กลามเนอแตละคทยดตดกบกระดกท างานรวมกนในสภาวะตรงกนขาม (Antagonism)

ดานความร (K) 1. สบคนขอมล ส ารวจตรวจสอบอธปรายและอธบายสวนประกอบของกระดกของคน เอน ชนดของขอตอ และการท างานของขอมอ

3

มาตรฐานการเรยนร ตาราง

วเคราะห


10.

เรองท สาระการเรยนร จดประสงคการเรยนร เวลา (ชวโมง)

ดานทกษะและกระบวนการ (P) 1. ทกษะการวเคราะหขอมลเพอสรางขอสรป 2. การสรางประดษฐ “มอกล”

3. ดานคณลกษณะอนพงประสงค (A) 3.1 ความมวนย 3.2 ความสนใจใฝร


11.

กจกรรม STEM กบมอกล ชดกจกรรมการเรยนรท 5

ใหนกเรยนสงเกตภาพ 1-4 สงมชวตชนดใดบางทสามารถหยบจบสงของได ดงลกษณะ

ในภาพ

ภาพจาก https://www.slideshare.net/Farshidmokhberi/h

uman-evolution-by-farshid-mokhberi

....................................................................................

....................................................................................

....................................................................................

....................................................................................

....................................................................................

....................................................................................

....................................................................................


12.

1. 2.

3. 4.

ววฒนาการของ Homo habilis ทเชอวาเปนบรรพบรษของมนษยในปจจบน นกวทยาศาสตรคนพบซากดกด าบรรพทางตะวนตกของแอฟรกา มอายประมาณ 2-4 ลานป เปนมนษยทรจกใชหนมาเปนเครองมอ จากนน Homo erectus หรอมนษยชวาและมนษยปกกงทกระจายตงแตแอฟรกาจนถงตะวนออกเฉยงใต จนและยโรป ซงมนษยกลมนรจกใชไฟและลาสตวดวยหน และววฒนาการมาเปน Homo sapiens หรอมนษยโครมายองทรจกวาดภาพ ซงมลกษณะพเศษทส าคญของความสามารถในการใชมอคอการมโครงสรางของมอแบบ 5 นว และหวแมมอ มนษยสามารถเคลอนไหวหวนวมอไดมากกวาไพรเมต (ลง ลเมอร อรงอตง) ทวไป แตอยางไรกตาม อรงอตงมนวหวแมมอและหวแมเทาทใหญ เชนเดยวกบเราอรงอตงมนวหวแมมอและนวหวแมเทาทใหญ เพอชวยใหพวกมนแกวงไกวไดอยางงายดายแมบนตนไมทสงทสดในปาดงดบ โครงสรางของมอจงชวยใหมนษยสามารปรบตวไดด


13.

ค าวา “สะเตม” หรอ “STEM” เปนค ายอจากภาษาองกฤษของศาสตร 4 สาขาวชา ไดแก วทยาศาสตร (Science) เทคโนโลย (Technology) วศวกรรมศาสตร(Engineering) และคณตศาสตร (Mathematics) หมายถงองคความร วชาการของศาสตรทงสทมความเชอมโยงกนในโลกของความเปนจรงทตองอาศยองคความรตางๆ มาบรณาการเขาดวยกนในการด าเนนชวตและการท างาน ค าวา STEM ถกใช ครงแรกโดยสถาบนวทยาศาสตรแหงประเทศสหรฐอเมรกา (the National Science Foundation: NSF) ซงใชค านเพออางถงโครงการหรอโปรแกรมทเกยวของกบวทยาศาสตร เทคโนโลย วศวกรรมศาสตร และคณตศาสตร อยางไรกตามสถาบนวทยาศาสตรแหงประเทศสหรฐอเมรกาไมไดใหนยามทชดเจนของค าวา STEM มผลใหมการใชและใหความหมายของค านแตกตางกนไป (Hanover Research, 2011, p.5) เชน มการใชค าวา STEM ในการอางองถงกลมอาชพทมความเกยวของกบวทยาศาสตร เทคโนโลย วศวกรรมศาสตร และคณตศาสตร

มารจกกจกรรม STEM ศกษา

ความตองการดานอาชพเกยวของกบ STEM เพมมากขน โดยแรงงานทไมใชความรขนสงจะถกแทนทดวยหนยนต

สะเตมศกษา คอ แนวทางการจดการศกษาทบรณาการความรใน 4 สหวทยาการ ไดแก วทยาศาสตร วศวกรรม เทคโนโลย และคณตศาสตร โดยเนนการน าความรไปใชแกปญหาในชวตจรง รวมทงการพฒนากระบวนการหรอผลผลตใหม ทเปนประโยชนตอการด าเนนชวต และการท างาน ชวยนกเรยนสรางความเชอมโยงระหวาง 4 สหวทยาการ กบชวตจรงและการท างาน การจดการเรยนรแบบสะเตมศกษาเปนการจดการเรยนรทไมเนนเพยงการทองจ าทฤษฎหรอกฎทางวทยาศาสตร และคณตศาสตร แตเปนการสรางความเขาใจทฤษฎหรอกฎเหลานนผานการปฏบตใหเหนจรงควบคกบการพฒนาทกษะการคด ตงค าถาม แกปญหาและการหาขอมลและวเคราะหขอคนพบใหมๆ พรอมทงสามารถน าขอคนพบนนไปใชหรอบรณาการกบชวตประจ าวนได

ขอมลจากhttp://www.stemedthailand.org/?page_id=23

สบคนเมอวนท 10 มนาคม 2559


14.

ภาพจาก http://cnsmaryland.org/2012/10/11/golden-ring-middle-school-stem-day-gets-girls-involved-in-tech-projects/


อาชพใหมๆทใชความรดานสะเตม นกวทยาศาสตรขอมล (Data Scientists) วศวชวการแพทย (Biomedical Engineering) ผเชยวชาญดานการระดมทน (Crowd Funding Specialist) การยศาสตรและชวกลศาสตร (Ergonomics and Biomechanics) มเดยทางการแพทยและวทยาศาสตร (Medical and Science Media)


15.

ในกจกรรมนเราจะท าโปรเจคมอกลดวยกน โดยใชอปกรณทก าหนดให เพอสรางมอกลในการถอแกวน า

หยบแผนซดและจบปากกา ดวยตนทนทต าทสด

ดงนนเรามาเรยนรความรพนฐานกอนดกวาครบ

มอ

จากภาพ http://eorthopod.com/sites/default/files/

images/hand_anatomy_muscles01.jpg สบคนเมอวนท 5 กนยายน 2559

มอมโครงสรางทละเอยดและซบซอน การเรยงตวของขอตอและกลามเนอ โดยมนวมอ 5 นวและขอตอจ านวนมาก มเอนทยดระหวางกลามเนอและกระดก เอนทยดกระดกและกระดก การท างานรวมกบระบบประสาท ควบคมการงอการกางนว ชวยใหสามารถท างานไดอยางหลากหลาย เชน การหยบจบปากกา การกดรโมทและแปนพมพ การจบและยกแกว การปนเขา

มอและการท างาน ความคลองตวของมอท าใหมนษยใชท างานไดหลากหลาย แตกเสยงตอการเกดอนตรายกบมอเชนกน นกวทยาศาสตรจงศกษาสรระและกายวภาคการท างานของมอ เพอสรางมอ โรบอทในการท างาน เชน มอกลหยบจบอปกรณในโรงงานสารเคมและมอกลจบวสดในโรงงานทเครองกลมอนตราย

โครงสรางมอของมนษย

มอประกอบดวย กระดกทงหมด 27 ชน กระดกขอมอ (Carpus) เปนกระดกขอมอม 8 ชน กระดกฝามอ (Metacarpus) 5 ชน ตอจากกระดกขอมอและกระดกนว กระดกนวมอ (Phalanges) 14 ชน แตละนวประกอบดวย กระดกนวมอ 3 ชน ไดแก proximal middle และ distal ยกเวน นวหวแมมอประกอบดวย กระดกนวมอ 2 ชน ไดแก proximal และ distal phalanges โดยเชอมตอกนดวยขอตอและเอน (Ligaments) ลกษณะขอตอทพบบรเวณมอคอแบบ Hinge joint เปนขอตอแบบบานพบ ลกษณะของกระดกเปนรปเวาและรปนนมาตอกน สามารถเคลอนไหวไดทศทางเดยวคอการงอและเหยยด ไดแก ขอตอระหวางนว Ellipsoidal (condyloid) joint ขอตอนเคลอนไหวแบบการงอ เหยยด การกาง และหบ เชน กระดกขอมอ และขอตอระหวางกระดกขอฝามอและกระดกนว ดงภาพ

Science

ภาพ http://www.clipartkid.com/h

and-fracture-cliparts/ สบคนเมอวนท 10 มนาคม


16.

โครงสรางมอของมนษย S

การเชอมตอของเนอเยอและกระดกยดกลามเนอ (Tendon) และตรงขอมอมเอน ลกกาเมนตยดกระดก และยงมการท างานรวมกนกบระบบประสาทอกดวย


17.

ภาพจาก http://www.sciencebuddies.org/science-fair-projects/project_ideas/HumBio_p042.shtml


https://www.pinterest. com/pin/150096600056733300/

http://www.sciencebuddies.org/sciencefairprojects/project_ideas/Robotics_p001.shtml

Prototype I นมจดออนคอไมแขงแรงเพยงพอตอการหยบจบ อปกรณ

Prototype II นมจดออนคอไมมระบบควบคมการเคลอนไหวของมอ

Prototype III นมจดออนคอไมสามารถหยบซดได

การออกแบบมอกล คอโจทยในการพฒนา เทคโนโลยทสรางขนเพอ ชวยอ านวยความ สะดวกและความปลอดภยในการท างาน การสรางเทคโนโลยตองอาศยวสด อปกรณและเทคโนโลย


18.

Technology

อปกรณทก าหนดให 1. ลงกระดาษ 2. ฟวเจอรบอรด 3. กระดาษแขง 4. หลอด 5. เชอกไนลอน 6. ดาย 7. เทปกาวยน 8. กรรไกรและมดคตเตอร 9. ปากกา ไมบรรทด 10. ถงมอ 11. ตะเกยบ 12. แกว 13. ไมไอศรม 14. หนงยาง 15. ดนน ามน

ตนแบบทก าหนดให (Prototype) มจดออนทตองปรบแกไขดงขอมล Prototype

ภาพจาก

http://www.stemedthailand.org/?knowstem=สะเตมและการออกแบบ สบคนเมอวนท 15 มนาคม 2559

กระบวนการออกแบบเชงวศวกรรม (NRC, 2012) ชวยใหน าเอาความรมาออกแบบวธการหรอกระบวนการเพอตอบสนองความตองการหรอแกปญหาทเกยวของกบ

ชวตประจ าวน เพอใหไดเทคโนโลย กระบวนการออกแบบเชงวศวกรรมประกอบดวยองคประกอบ 6 ขนตอน ไดแก


19.

Engineering

ขนตอน

กระบวนการ

1.ระบปญหา (Problem Identification)

เปนการท าความเขาใจปญหาหรอความทาทาย วเคราะหเงอนไขหรอขอจ ากดของสถานการณปญหา เพอก าหนดขอบเขตของปญหา ซงจะน าไปสการสรางชนงานหรอวธการในการแกปญหา

2.รวบรวมขอมลและแนวคดทเกยวของกบปญหา (Related Information Search)

เปนการรวบรวมขอมลและแนวคดทางวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลยทเกยวของกบแนวทางการแกปญหาและประเมนความเปนไปได ขอดและขอจ ากด

3.ออกแบบวธการแกปญหา (Solution Design)

เปนการประยกตใชขอมลและแนวคดทเกยวของเพอการออกแบบชนงานหรอวธการในการแกปญหา โดยค านงถงทรพยากร ขอจ ากดและเงอนไขตามสถานการณทก าหนด

4.วางแผนและด าเนนการแกปญหา (Planning and Development)

เปนการก าหนดล าดบขนตอนของการสรางชนงานหรอวธการ แลวลงมอสรางชนงานหรอพฒนาวธการเพอใชในการแกปญหา

5.ทดสอบ ประเมนผล และปรบปรงแกไขวธการแกปญหาหรอชนงาน (Testing, Evaluation and Design Improvement)

เปนการทดสอบและประเมนการใชงานของชนงานหรอวธการ โดยผลทไดอาจน ามาใชในการปรบปรงและพฒนาใหมประสทธภาพในการแกปญหาไดอยางเหมาะสมทสด

6.น าเสนอวธการแกปญหา ผลการแกปญหาหรอชนงาน (Presentation)

เปนการน าเสนอแนวคดและขนตอนการแกปญหาของการสรางชนงานหรอการพฒนาวธการ ใหผอนเขาใจและไดขอเสนอแนะเพอการพฒนาตอไป


20.

ล าดบฟโบนกชและสดสวนรางกายมนษย


21.

สดสวนของรางกายมนษยมความเกยวของกบล าดบเลขฟโบนกช สามารถเขยนเปนอนกรมไดดงนคอ 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, x, y, x+y, …ชดตวเลขนมความสมพนธกนอยางชดเจน นนคอ ตวเลขตวถดมา คอ ผลรวมของตวเลขสองชดกอนหนานไดแก 0+1 =1, 1+1 = 2, 1+2 = 3, 2+3 = 5, 3+5 = 8, 5+8 = 13, 8+13 = 21 ....

และเมอน าตวเลขฟโบนกชและเมอน าผลของเลขฟโบนกชล าดบถดไปมาหารจ านวนกอนหนาจะไดคาคาหนงดงน 1/1 = 1 2/1 = 2 3/2 = 1.5 5/3 = 1.666... 8/5 = 1.6 13/8= 1.625 21/13 = 1.61538…

ซงเรยกคานวาอตราสวนทองค า

(Golden Section) คอสดสวน 0.618:1

Math

ภาพจาก https://www.goldennumber.net/human-hand-foot/


ส ารวจสดสวนมอของมนษย


22.

Math

สดสวนของมอมนษยกเปนอตราสวนทองค าเชนกน และความยาวของกระดกนวมอแตละขอจะมอตราสวนเรยงตามล าดบเลขฟโบนกช

ภาพจาก (https://group.dek-d.com/learning-math/myboard/view.php?id=269)


ภาพจาก (http://www.dolefin.com/technicalanalysis/technicalanalysisexplained04.php?

navanchor=2110010) สบคนเมอวนท 15 มนาคม 2559

ภาพจาก https://bvg8science.wikispaces.com/Elliot%27s+class+3+levers



23.

คานอนดบท 3 คอ คานทมแรงความพยายาม (E) อยระหวางแรงความตานทาน (W หรอ L) และจดหมน (F) เครองใชทจดเปนคานอนดบ 3 ไดแก แหนบ ตะเกยบ พลว คมคบถาน ปากกา ไมกวาดดามยาว การผอนแรงของคานจะมมากหรอนอยใหพจารณาจากระยะทางจาก Eถง F และ W ถง F วาระยะทาง EF ยาวหรอสนกวา WF ถายาวกวา กจะผอนแรงถาสนกวาจะไมผอนแรง

คณตศาสตรกบการค านวณ

จากสถานการณเพอสรางมอกลในการถอแกวน า หยบแผนซดและจบปากกา นกเรยนจงควรศกษาเรองของคานและการค านวณไวดวยคะ

Science

Math

ค าชแจง : ออกแบบมอกล เลอกวสดอปกรณ การประเมนผลคอสามารถท างานไดตามสถานการณทก าหนดและมราคาตนต าในการผลตต าทสด

อปกรณและราคา จ านวนทใช ราคา

รายการ ราคาตอ 1 หนวย

1. หนงยาง 50

2. กาว 100

3. เทปใส เชอกไนลอน ดาย

300

4. ไมไอตม หลอด ตะเกยบ เทปกาวยน

500

5. ชอนขนาดเลก 300

6. ชอนขนาดใหญ 500

7. ถวย 500

8. ฟวเจอรบอรด 1,000

9. ถงมอ 1,500

รวม


24.

ใบกจกรรม

ภาพโมเดล

ค าชแจง: จงเตมค าตอบใหถกตองสมบรณ

1. จากภาพจงอธบายการเคลอนไหวของมอ

2. การออกก าลงกายในภาพอาศยขอตอของแขนและขอมออยางไร

3. จงอธบายการทานของกลามเนอ Extensor และ Flexor

เสรมความรเรอง กจกรรม STEM กบมอกล

แบบฝกหด

เลมท 5 เรอง กจกรรม STEM กบมอกล 25.

…………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..…………

…………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..…………

…………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..…………

4. จากภาพ การบาดเจบจะสงผลตอการเคลอนไหวของนวอยางไร

5. ณเดชก าลงถอถงผาหนก 10 กโลกรม ดงภาพ ตองออกแรงยกวตถดวยแรงกนวตน


…………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..…………

…………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..………… …………………………..…………………………..…………

เสรมความรเรองกจกรรม STEM กบมอกล

ค าชแจง: จงเตมค าตอบใหถกตองสมบรณ

1. จากภาพจงอธบายการเคลอนไหวของมอ

2. การออกก าลงกายในภาพอาศยขอตอของแขนและขอมออยางไร

3. จงอธบายการทานของกลามเนอ Extensor และ Flexor

เฉลยแบบฝกหด


การเคลอนไหวของขอมอผานการเคลอนไหวของกระดกขอมอแถวตนและแถวปลาย กระดกขอมอและกระดกเรเดยสและการหมนของกระดกเรเดยสไปบนกระดกอลนาร ท าใหการเคลอนของมอท าไดกวางขวางมาก ชวยใหกระดกขอมอและงอขอมอ เอยงมาทางนวหวแมมอ – นวกอย และ หมนขอมอได

การยกเวทอาศยขอตอแบบบานพบทแขนและขอมอ

มอแบออก/กางออกเกดจาก extensor หดตว การก ามอเกดจาก flexor หดตว

4. จากภาพ การบาดเจบจะสงผลตอการเคลอนไหวของนวอยางไร

5. ณเดชก าลงถอถงผาหนก 10 กโลกรม ดงภาพ ตองออกแรงยกวตถดวยแรงกนวตน


เมอเอนยดกระดกกบกลามเนอ (Tendon) ขาดหรอไดรบบาดเจบ ท าใหไมสามารถควบคมการเคลอนไหวของนวมอได

กลามเนอ biceps ทตนแขนมกลศาสตรเปนคานอนดบสาม หมายความวาวตถหนกจรง 100 N แตเราตองออกแรงมากกวานน จงตองออกแรงมากกวา 100 นวตน โดยอาศยการท างานของกลามเนอดงน กลามเนอ B หดตว กลามเนอ T คลายตว

ค าชแจง : จงใชขอมลทก าหนดใหในการตอบค าถาม การเคลอนไหวของมอ

ขอมอ (Wrist joint) ประกอบดวยสวนปลายของกระดกปลายแขน คอ กระดกเรเดยสและอลนาร กระดกขอมอ 8 ชน เรยงกนเปน 2 แถว ตอกบกระดกฝามอ 5 ชนการเคลอนไหวของขอมอผานการเคลอนไหวของกระดกขอมอแถวตนและแถวปลาย กระดกขอมอและกระดกเรเดยสและการหมนของกระดกเรเดยสไปบนกระดกอลนาร ท าใหการเคลอนของมอท าไดกวางขวางมาก ชวยใหกระดกขอมอและงอขอมอเปนมมได 145 องศา (extension flexion) เอยงมาทางนวหวแมมอ – นวกอย 70 องศา คว ามอและหงายมอ ผานกระดกปลายแขนได 120 องศา แกนการเคลอนไหวของมออยทหวกระดกแคปปเตท (Head of Capitated) ซงเปนกระดกขอมอชนใหญแถวลางตรงกลางเปนแนวเอยง ท าใหแนวการเคลอนไหวของมอจะเปนการผสมกน คอ กระดกขอมอรวมกบเอยงมาทางนวหวแมมอและงอขอมอรวมกบเอยงไปทางนวกอย ขอนวและขอของฝามอ มความส าคญมากในการจบอปกรณ มกลามเนอเลกๆ อยเตมฝามอการเคลอนไหวทวเศษมาก ซงท าใหมนษยแตกตางจากลงชนต าคอ หวมอแยกออกเปนแนวตงฉากกบนวทง 4 ท าใหจบดามเครองมอก าไดแนนมาก สามารถควบคมก าลงการบบมออกดวย การดแลรกษานว ขอมอและแขน จงตองมการออกก าลงกายอยางสม าเสมอ และหากตองมการปะทะบรเวณขอมการปองกน เชน การใสปลอกผารดขอมอ

ภาพจาก

https://www.doctor.or.th/article/detail/5934 สบคนเมอวนท 15 มนาคม 2559


เรองกจกรรม STEM กบมอกล แบบทดสอบหลงเรยน


ค าถามขอท 1 ขอใดสรปถกตอง

1. ขอมอสามารถเบนออกจากหวแมมอไดมากกวา 60 องศา 2. ขอมอเสยงตอการหกไดงายเพราะกระดกบรเวณขอมอมขนาดเลกเรยงกน 3. กระดกขอมอ 3 ชนทส าคญมาเชอมกนท าใหสามารถเคลอนทไดหลายทศทาง 4. การหมนขอมอเปนการเคลอนไหวพเศษทอาศยกระดก 8 ชนทขอมอ โดยไมอาศย

กระดกแขน คะแนนเตม 2 คะแนน เกณฑการใหคะแนน ตอบไดถก 2 คะแนน ตอบผดได 0 คะแนน

ค าถามขอท 2 จงวงกลมลอมรอบค าวา “ถกตอง” หรอไมถกตอง” และใหเหตผลใน การวเคราะหขอมล







ค าถามขอท 3 หลงจากเลนกฬาเกดอบตเหตจนปวดขอมอและขอมอบวมอยหลายวน การใชน ามนนวดและบบนวด เปนวธการปฐมพยาบาลเบองตนทถกตองหรอไม 1. ถกตอง 2. ไมถกตอง 3. ไมแนใจ


30.

เหตผล 1. เพราะเอนจะยงอกเสบมากขน 2. เพราะชวยท าใหกระดกกลบเขาทไดเรวขน 3. เพราะอาจมกระดกหกจะท าใหอาการปวดรนแรงขน 4. เพราะการนวดจะชวยบรรเทาการบวมของกลามเนอ 5. เพราะอาการปวดควรใชเวลาอยางนอย 7 วนในการสงเกต 6. เพราะอาจเปนเพยงการบวมกลามเนอหลงจากเลนกฬาตามปกต คะแนนเตม 6 คะแนน เกณฑการใหคะแนน เลอกค าตอบและเหตผลถกตองได 3 คะแนน ค าถามขอท 4 นกเรยนจะมวธการดแลรกษาขอมอและมออยางไรในกอน ระหวางและหลงการเลนกฬาหรอท ากจกรรมทใชขอมอหนกๆ เขยนค าตอบ.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

คะแนนเตม 2 คะแนน เกณฑการใหคะแนน อธบายวธการทเหมาะสมและถกตองได 2 คะแนน ระบหรอบอกวธการ ได 1 คะแนน เขยนไมถกตอง/วธการไมเหมาะสม ไมไดคะแนน


31.

ค าถามขอท 1 ขอใดสรปถกตอง 1. ขอมอสามารถเบนออกจากหวแมมอไดมากกวา 60 องศา 2. ขอมอเสยงตอการหกไดงายเพราะกระดกบรเวณขอมอมขนาดเลกเรยงกน 3. กระดกขอมอ 3 ชนทส าคญมาเชอมกนท าใหสามารถเคลอนทไดหลายทศทาง 4. การหมนขอมอเปนการเคลอนไหวพเศษทอาศยกระดก 8 ชนทขอมอ โดยไมอาศยกระดกแขน คะแนนเตม 2 คะแนน เกณฑการใหคะแนน ตอบไดถก 2 คะแนน ตอบผดได 0 คะแนน ขอ 1 ผด สามารถเบนได 45 องศา ขอ 2 ถก เพราะขอมอมจ านวน 8 ชน ชวยในการเคลอนไหวทคลองตวแตกเสยงตอ การแตกหกทงาย ขอ 3 ผด กระดกแขน 2 ชนทเชอมกนและกระดกขอมอ 8 ชน ขอ 4 ผด กระดกขอมอและกระดกเรเดยสและการหมนของกระดกเรเดยสไปบน กระดกอลนาร ท าใหการเคลอนของมอท าไดกวางขวางมาก ค าถามขอท 2 จงวงกลมลอมรอบค าวา “ถกตอง” หรอไมถกตอง” และใหเหตผลในการวเคราะหขอมล








เรองกจกรรม STEM กบมอกล เฉลย

แบบทดสอบ


32.

ค าถามขอท 3 หลงจากเลนกฬาเกดอบตเหตจนปวดขอมอและขอมอบวมอยหลายวน การใชน ามนนวดและบบนวด เปนวธการปฐมพยาบาลเบองตนทถกตองหรอไม 1. ถกตอง 2. ไมถกตอง 3. ไมแนใจ เหตผล 1. เพราะเอนจะยงอกเสบมากขน 2. เพราะชวยท าใหกระดกกลบเขาทไดเรวขน 3. เพราะอาจมกระดกหกจะท าใหอาการปวดรนแรงขน 4. เพราะการนวดจะชวยบรรเทาการบวมของกลามเนอ 5. เพราะอาการปวดควรใชเวลาอยางนอย 7 วนในการสงเกต 6. เพราะอาจเปนเพยงการบวมกลามเนอหลงจากเลนกฬาตามปกต คะแนนเตม 6 คะแนน เกณฑการใหคะแนน เลอกค าตอบและเหตผลถกตองได 3 คะแนน เหตผลทถกตองคอ 3. เพราะอาจมกระดกหกจะท าใหอาการปวดรนแรงขน ค าถามขอท 4 นกเรยนจะมวธการดแลรกษาขอมอและมออยางไรในกอน ระหวางและหลงการเลนกฬาหรอท ากจกรรมทใชขอมอหนกๆ เขยนค าตอบ 1. ควรมการบรหารขอมอเพอเพมความแขงแรงของนว ขอมอ และกลามเนอสวน ปลายแขน 2. หากเปนกฬาทมการปะทะควรพนขอมอ ใสปลอกผา หรอผารดขอเพอปองกน การบาดเจบ คะแนนเตม 2 คะแนน เกณฑการใหคะแนน อธบายวธการทเหมาะสมและถกตอง ได 2 คะแนน ระบหรอบอกวธการ ได 1 คะแนน เขยนไมถกตอง/วธการไมเหมาะสม ไมไดคะแนน


33.

กระทรวงศกษาธการ. พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545. กรงเทพฯ : โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ, 2545. กระทรวงศกษาธการ. ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลางกลมสาระการเรยนร วทยาศาสตรตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ : ครสภาลาดพราว, 2551. กระทรวงศกษาธการ. หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน ปพทธศกราช 2551. กรงเทพฯ : ครสภาลาดพราว, 2551. พมพนธ เดชะคปตและคณะ. ชดกจกรรมพฒนาความคดเสรมสรางสมรรถนะส าคญและ คณลกษณะอนพงประสงคของผเรยน วทยาศาสตร ม.3 เลม 2. กรงเทพฯ : ส านกพมพบรษทพฒนาคณภาพวชาการ (พว.) จ ากด, 2558. สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. คมอคร รายวชาเพมเตม ชววทยา เลม 3 กลมสาระการเรยนร วทยาศาสตร. พมพครงท 2. กรงเทพฯ : โรงพมพ สกสค, 2554. สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. หนงสอเรยนรายวชาเพมเตม ชววทยา เลม 3 กลมสาระการเรยนร วทยาศาสตร. พมพครงท 2. กรงเทพฯ : โรงพมพ สกสค, 2554. โรงเรยนนวมนทราชนทศ เตรยมอดมศกษาพฒนาการ. ใบงานท 1

เรอง การเคลอนทของสงมชวตชนต า. สบคนเมอวนท 9 สงหาคม 2559. http://km.nmrtup.ac.th/files/12051811112536455_12072220203827.pdf

Reece, J. B., & Campbell, N. A. Campbell biology. (11th ed.). Boston: Benjamin Cummings Pearson, 2011.

บรรณานกรม


34.

ภาคผนวก


35.

YouTube กจกรรมมอกลในหองเรยน ครกมลรตน ฉมพาล

https://www.youtube.com/watch?v=7hIEOlRnF7c&list=PLTEmdJNFmjRz_T5O-mGOzDfpzKzAgeA7I&index=3

ภาพการออกแบบมอกล

การทดสอบความสามารถของมอกล การทดสอบความสามารถของมอกล

ผลงานมอกลทหลากหลาย

เล่มที่ 5 กิจกรรม STEM และมือกล

Education

Transcript of เล่มที่ 5 กิจกรรม STEM และมือกล