วชา เทคโนโลยสารสนเทศกบการบรหารงานตารวจ

โดย พ.ต.ท.นนทวฒ รอดมณ พ.ต.ท.อมรชย ลลาขจรจตร

หวขอการเรยนการสอน

1. ความรพนฐานเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ 1.1. ความหมายและความสาคญ 1.2. เทคโนโลยสารสนเทศในอนาคต – cloud, big data

2. สารสนเทศสานกงานตารวจแหงชาต 2.1. ระบบ POLIS 2.2. ระบบ CRIMES 2.3. ระบบ Police Mail 2.4. ระบบ Hosting ตร.

3. การประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศในงานตารวจ 3.1. การสบคนขอมลบนระบบอนเทอรเนต 3.2. การใชงานจดหมายอเลกทรอนกสเบองตน 3.3. การสรางเอกสารเผยแพรเบองตน 3.4. การวเคราะหขอมลดวย Excel เบองตน 3.5. การสรางแผนฉายประกอบการนาเสนอเบองตน 3.6. การรกษาความปลอดภยระบบคอมพวเตอรเบองตน 3.7. การสอบสวนคดทางเทคโนโลยเบองตน 3.8. การสบสวนคดทางเทคโนโลยเบองตน

4. แนวคดในการพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศสาหรบงานตารวจ

1. ความรพนฐานเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ

1.1. ความหมายและความสาคญ

สารสนเทศ (information) เปนผลลพธของการประมวลผล การจดดาเนนการ และจดประเภทขอมลโดยการรวมความรเขาไปยงผรบสารสนเทศนน สารสนเทศมความหมายหรอแนวคดทกวาง และหลากหลาย ตงแตการใชคาวาสารสนเทศในชวตประจาวน จนถงความหมายเชงเทคนค

เทคโนโลยสารสนเทศ (information technology: IT) คอ การประยกตใชคอมพวเตอรและอปกรณโทรคมนาคม เพอจดเกบ คนหา สงผาน และดาเนนการทางขอมล ซงมกเกยวของกบธรกจหรอองคการ

โดยปกตคานใชแทนความหมายของเครองคอมพวเตอรและเครอขายคอมพวเตอร รวมไปถงเทคโนโลยการกระจายสารสนเทศอยางอนดวย เชน โทรทศนและโทรศพท และฐานขอมล เปนตน

ในยคปจจบนททกองคกรรวมถงสานกงานตารวจแหงชาตจาเปนตองทางานรวมกบขอมลจานวนมากนน จงจาเปนเปนอยางยงทจะตองใชเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชในการทางาน โดยเฉพาะการประมวลผลขอมลในดานการบรหารงานทงในสวนของ งานกาลงพล เชน การคานวณความตองการของขาราชการตารวจในการปฏบตหนาทอยางหนงอยางใดตองคานวณจากปรมาณงานทคาดการณวาจะเกดขน

งานงบประมาณ เชน การทาคาของบประมาณลวงหนาทตองมการประมาณการรายจายในอนาคต งานประชาสมพนธ เชน รปแบบการประชาสมพนธแบบใหมผานสอสงคมออนไลน เปนตน

1.2. เทคโนโลยสารสนเทศในอนาคต

เทคโนโลยในปจจบนไมเคยหยดนงและมการพฒนาอยางรวดเรวเจาหนาทตารวจจงจาเปนตองศกษาคนควาและหมนตดตามขอมลอยเสมอ สาหรบแนวโนมเทคโนโลยทมความสาคญในปจจบนและอนาคตมดงน

� เทคโนโลย cloud computing

Cloud Computing 1 คอ บรการทครอบคลมถงการใหใชกาลงประมวลผล หนวยจดเกบขอมล และระบบออนไลนตางๆจากผใหบรการ เพอลดความยงยากในการตดตง ดแลระบบ ชวยประหยดเวลา และลดตนทนในการสรางระบบคอมพวเตอรและเครอขายเอง ซงกมทงแบบบรการฟรและแบบเกบคาบรการ

หากแปลความหมายของคาวา Cloud Computing ดจะเขาใจยาก หรอถาแปลเปนไทย “การประมวลผลบนกลมเมฆ” กจะเขาใจยาก แตจะงายกวาหากบอกวา Cloud Computing คอการทเราใชซอฟตแวร, ระบบ, และทรพยากรของเครองคอมพวเตอรของผใหบรการ ผานอนเทอรเนต โดยสามารถเลอกกาลงการประมวลผล เลอกจานวนทรพยากร ไดตามความตองการในการใชงาน และใหเราสามารถเขาถงขอมลบน Cloud จากทไหนกได ดงแผนภาพดานลาง

Cloud Computing คอบรการทเราใชหรอเชาใชระบบคอมพวเตอรหรอทรพยากรดานคอมพวเตอร ของผใหบรการ เพอนามาใชในการทางาน โดยทเราไมจาเปนตองลงทนซอ Hardware และ Software เองทงระบบ ไมตองวางระบบเครอขายเอง ลดความรบผดชอบในการดแลระบบลง (เพราะผใหบรการจะเปนผดแลใหเอง) แถมตอนอพเกรดระบบยงทาไดงายกวา ผใชทกคนสามารถเขาถงระบบ ขอมลตางๆ ผานอนเทอรเนต สามารถจดการ บรหารทรพยากรของระบบ ผานเครอขาย และมการแบงใชทรพยากรรวมกน (shared services) ไดดวย และการจายเงนเพอเชาระบบ กสามารถจายตามความตองการของเรา ใชเทาไหร จายเทานนได หากวนใดความตองการมมากขนกสามารถซอเพมเตมเพอเพมศกยภาพของระบบ

1 ทมา: รายการ IT 24 ชวโมง. ขอมลจาก https://www.it24hrs.com/2015/cloud-computing-and-cloud-definition/

Cloud Computing ได โดยทไมตองอพเกรดระบบ และเครองคอมพวเตอรใหวนวาย ดงนน ธรกจขนาดเลก และขนาดกลาง รวมไปถงสถาบนการศกษา จงหนมาใชบรการ Cloud Computing ททงชวยลดตนทนและลดความยงยากทงหลายกนมาก คลายกบเปนการ outsource งานนออกไปเพอจะไดโฟกสกบงานหลกของตนเองจรงๆ ตวอยางบรการ cloud ทมใหใชฟร เชน Google Document เปนตน

� เทคโนโลย Big Data

Big Data 2เปนเทคโนโลยทเกบรวบรวมขอมลขนาดใหญไวในททหนง แลวใชอกเทคโนโลยผนวกเขาไปเพอใชในการวเคราะหขอมล การกลน และสกด เอาคณคาออกมาจากขอมลขนาดใหญ ซงเกนขอบเขตหรอขดจากดของการจดการขอมลแบบเดม ๆ โดยทาง Gartner ไดนยามความหมายของ Big Data ไวดวย 3V คอ high-volume, high-velocity และ high-variety

เมออปกรณ อเลกทรอนกส ตางมความอจฉรยะมากขน นอกจากจะสอสารกบมนษยแลว ยงตดตอสอสารหากนเองระหวางอปกรณได บนโครงสรางพนฐานดานอนเทอรเนตทมความรวดเรวทตองสามารถรองรบปรมาณการใชงานทเพมมากขนได มระบบรกษาความปลอดภยเพอสรางความมนใจใหกบผใชงาน เมอสงตางๆ เชอมตอถงกน ความสาคญมาอยทการนาขอมลมหาศาลมาใชใหเกดประโยชนตามตองการ ซงจาเปนตองผานการวเคราะหดวยเทคโนโลย Big data Analytics เพอนาขอมลทไดมาใชพฒนาสงตางๆ ตอไป

ความจรงแลวหนวยงานหลายภาคสวนไดเรมจดการกบขอมลปรมาณมากกนมานานแลว โดยเฉพาะภาคธรกจทมฐานลกคาขนาดใหญ เมอตองการวเคราะหหาขอมลเชงลก จาเปนตองนาขอมลดบมาตกผลกใหเกดเปนรปแบบของขอมลทเกดประโยชน ซงในยคดจทลทกวนน นอกจากปรมาณขอมลทมากแลว ยงมความหลากหลายของรปแบบขอมล จากเดมขอมลมลกษณะรปแบบทแนนอน มแหลงทมาจากระบบภายในหนวยงานเทานน แตปจจบนแหลงขอมลไหลมาจากรอบทศอยาง สอสงคมออนไลน blog สาธารณะตาง ๆ แหลงขอมลเหลานนบวนยงทวความสาคญมากขนเรอย ๆ เกดขอมลใหมทกเสยววนาท เทคโนโลยใหมจงตองสามารถรองรบ ปรมาณขอมลจานวนมาก ทมหลากหลายรปแบบ มาจากหลายแหลงขอมล แถมยงตองประมวลผลไดอยางรวดเรวทนความตองการของทงภาครฐ ภาคเอกชน เพอคณภาพชวตทดกวา

� เทคโนโลย Virtual Reality

ความเปนจรงเสมอน 3(องกฤษ: virtual reality: VR) หมายถง การทมนษยสามารถมองเหนสงตางๆไดเกนกวาความเปนจรงปกต กลาวคอการทมนษยมสวนรวมกบบรรยากาศทเปรยบเสมอนจรงแตมความรสกทดและเกนจรงแตสงเหลานนไมไดมอยจรงเกดจากการสรางขน โดยอาศยเทคโนโลย โดยปกตแลวจะม

2 ทมา: สานกงานสงเสรมเศรษฐกจดจทล. ขอมลจาก http://www.depa.or.th/th/article/big-data-เทคโนโลยสาคญตอการพฒนา-smart-city

3 ทมา: WikiPedia. ขอมลจาก https://th.wikipedia.org/wiki/ความเปนจรงเสมอน

ฮารดแวรทปอนตรงตอประสาทสมผสดานการเหน เปนทสวมศรษะทมจอปอนภาพ (Head-Mounted Display - HMD) ใหตาทงสองไดเหนภาพเปนสามมตจากจอภาพขนาดเลกทใหภาพ (หรอตอไปอาจลดขนาดลงเปนแวนตากได) และเมอผใชเคลอนไหว ภาพกจะถกสรางใหรบกบความเคลอนไหวนน บางกรณกจะมหฟงแบบสเตอรโอใหไดยนเสยงรอบทศทาง และอาจมถงมอรบขอมล(data glove) หรออปกรณอนทจะทาใหผใชโตตอบกบสงแวดลอมจาลองทตนเขาไปอย การสรางขนจะเลยนแบบมาจากความจรงแตสามารถมองเหนไดในระบบสามมต ซงตอบโจทยความตองการของนกธรกจบางสวนมาก เพราะสามารถดดแปลงไปใชในงานหลายๆดาน เชนงานดานสารสนเทศ อาศยความจรงเสมอน เพอเรยกใหผคนมาสนใจดานสารสนเทศ กระตนประสาทสมผสของมนษยใหรบรและเขาใจไดงาย ซงเปนผลดตอมนษยทรบรไดรวดเรวและงายตอการจดจา

� เทคโนโลย AI

เทคโนโลยปญญาประดษฐ 4(Artificial Intelligence) หรอ เอไอ (AI) หมายถง ความฉลาดเทยมทสรางขนใหกบสงทไมมชวต ปญญาประดษฐเปนสาขาหนงในดานวทยาการคอมพวเตอร และวศวกรรมเปนหลก แตยงรวมถงศาสตรในดานอนๆ อยางจตวทยา ปรชญา หรอชววทยา ซงสาขาปญญาประดษฐเปนการเรยนรเกยวกบกระบวนการการคด การกระทา การใหเหตผล การปรบตว หรอการอนมาน และการทางานของสมอง แมวาดงเดมนนเปนสาขาหลกในวทยาการคอมพวเตอร แตแนวคดหลายๆ อยางในศาสตรนไดมาจากการปรบปรงเพมเตมจากศาสตรอนๆ เชน

การเรยนรของเครอง นนมเทคนคการเรยนรทเรยกวา การเรยนรตนไมตดสนใจ ซงประยกตเอาเทคนคการอปนยของ จอหน สจวรต มลล นกปรชญาชอดงขององกฤษ มาใช

เครอขายประสาทเทยมกนาเอาแนวคดของการทางานของสมองของมนษย มาใชในการแกปญหาการแบงประเภทของขอมล และแกปญหาอนๆ ทางสถต เชน การวเคราะหความถดถอยหรอ การปรบเสนโคง

อยางไรกตาม เนองจากปจจบนวงการปญญาประดษฐ มการพฒนาสวนใหญโดยนกวทยาศาสตรคอมพวเตอร อกทงวชาปญญาประดษฐ กตองเรยนทภาควชาคอมพวเตอรของคณะวทยาศาสตรหรอคณะวศวกรรมศาสตร เราจงถอเอางาย ๆ วา ศาสตรนเปนสาขาของวทยาการคอมพวเตอรนนเอง

4 ทมา: WekiPedia. ขอมลจาก https://th.wikipedia.org/wiki/ปญญาประดษฐ

2. สารสนเทศสานกงานตารวจแหงชาต

2.1. ระบบ POLIS

ระบบสารสนเทศสานกงานตารวจแหงชาต (POLice Information System: POLIS) คอ ฐานขอมลหลกของสานกงานตารวจแหงชาตทมวตถประสงคเพอใหการปองกน ปราบปราบ และ บรการประชาชนไดอยางรวดเรวและถกตองมากยงขน โดยประกอบไปดวยระบบตางๆ ดงน

� ระบบคดอาญา o การตรวจสอบคดอจฉกรรจ o การปฏบตงานดานยาเสพตด o การปฏบตงานดานหมายจบยาเสพตด o การบนทก/แกไข ขอมลปรบปรงหมายจบ o คด ปทส.

� ระบบคดจราจร � ระบบควบคมใบสงจราจร � ระบบบนทกใบสง � ระบบขอมลปราบปรามอาชญากรรม � ระบบสบสวนคดอาญา

o ทะเบยนราษฎร o หมายจบ

� ระบบทะเบยนยานพาหนะ � ระบบใบอนญาตขบรถ � ระบบกาลงพล � ระบบพสด � ระบบขอมลผมพฤตการณมชอบ � ระบบ Business Intelligence :BI � ระบบเงนเดอน � ระบบ CIS

2.2. ระบบ CRIMES

ระบบสารสนเทศสถานตารวจ สานกงานตารวจแหงชาต หรอ CRIMES เปนระบบทจะอานวยความสะดวกและจดการขอมลทเกดขนตงแตประชาชนเขามาตดตอจนกระทงการทางานของเจาหนาทในการตดตามความคบหนาของเรองนนๆ

สานกงานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอการไดจดทาโครงการพฒนาพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศ สถานตารวจเพอพฒนาและเพมประสทธภาพใหกบสถานตารวจทวประเทศและหนวยงานทมอานาจใน การสบสวน สอบสวนคดอาชญาซงในปจจบนยงขาดการสนบสนนเทคโนโลยสารสนเทศททนสมยใน การปฏบต

หนาทโดยจะทาการเชอมโยงเครอขาย ระหวางหนวยงานทมอานาจในการสบสวนสอบสวนของ สานกงาน เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารกบหนวยงานกลางทมหนาทบนทกและจดเกบขอมล ทจาเปนสาหรบงานสบสวนสอบสวนเพอใหหนวยงานทมอานาจในการสบสวนสอบสวนสามารถบนทก จดเกบและเรยกใชขอมลจากฐานขอมลกลางเดยวกนไดเสรจสน ณ หนวยงานนนๆ และสามารถ ประสานงานแลกเปลยนขอมลระหวางหนวยงานอยางรวดเรว ลดความซาซอนของการนาเขาและการ จดเกบขอมล เปนวธลดขนตอนและระยะเวลาการปฏบตงานและรองรบการทจะประสานงานแลก เปลยนขอมลรวมกบหนวยงานตางๆในกระบวนการยตธรรมและหนวยงานอนๆซงจะมขนในอนาคต

ระบบสารสนเทศขอมลอาชญากรรมสานกงานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารสามารถจาแนกผใชเปน 5 กลม ไดแก

1. พนกงานสอบสวน,ผชวยพนกงานสอบสวน หรอเจาหนาทประจาสถานทตดตงเครองคอมพวเตอรลกขาย ผมหนาทบนทกหรอเพมเตมขอมลอาชญากรรมใหถกตอง

2. เจาหนาทตารวจ ผมหนาทดานสบสวน ปองกนและปราบปราม ทตองใชขอมลในการดาเนนงาน

3. เจาหนาทตารวจ ผมหนาทบรหารงานทตองใชขอมลอาชญากรรมในดานงานสถต

4. เจาหนาทตารวจประจากองทะเบยนประวตอาชญากร ผมหนาทตรวจสอบ ยนยน ประวตผตองหาลายพมพนวมอ ภาพถายและหมายจบ

5. เจาหนาทเทคนค ผมหนาทดานเทคนคในการดาเนนการ บารงรกษาระบบ ใหสามารถทางานไดตลอดเวลา

สารสนเทศและการสอสารแตละกลมงานของสานกงานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารประกอบดวย 5 กลมระบบงาน คอ

1. กลมระบบงานบนทก ( Data Entry) ประกอบดวย

1.1 ระบบงานบนทกขอมล คดอาญาทวไป คดอบตเหตจราจร เหตทรพยหาย เหตรถหาย เหตคนหายพลดหลง เหตคนตายไมทราบชอ แผนประทษกรรม เหตทตองรายงาน

1.2 ระบบบนทกและตดตามบคคลพนโทษ

1.3 ระบบการขอหมายจบ ประกาศสบจบ และถอนประกาศสบจบ

1.4 ระบบการออกคาขอตางๆ เชนหมายจบ ผดฝองฝากขง

1.5 ระบบบนทกการปลอยตวชวคราวและการประกนตว

1.6 ระบบการขออายดตว และการรบรองการอายดตว

1.7 ระบบบนทกผลการตรวจสอบประวต

1.8 ระบบรบเอกสารอเลกทรอนกส(e- Form) เชน การรบเอกสารอเลกทรอนกสทเจาหนาทบนทกแบบ Off-line เพอนาเขาสระบบ เปนตน

2. กลมระบบงานสบคนขอมล ( Data Search )

2.1 ระบบสบคนขอมลจากฐานขอมลแตละแหลงขอมลโดยตรง ไดแก ขอมลในระบบสารสนเทศขอมล อาชญากรรมสานกงานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ขอมลทะเบยนราษฎร ขอมลทะเบยนยานพาหนะ ขอมลใบอนญาตขบรถยนตและจกรยานยนต ขอมลทะเบยนปน ขอมลใบอนญาตพกพาอาวธ และ ขอมลอนๆทเกยวของ

2.2 ระบบสบคนขอมลจากฐานขอมลตางๆในขอ 2.1 หลายๆแหลงพรอมๆกน โดยสามารถกาหนดหลกเกณฑและความสมพนธในการสบคน เชน การคนหารถยนตยหอ รน ส ทใชเปนเครองมอในการกออาชญากรรมในระหวางชวงเวลา เปนตน

3. กลมระบบงานบรการขอมลอเลกทรอนกส ( e-Data Services)

3.1 ระบบรายงานสถต ( Statistic Report) ตามรปแบบตางๆทกาหนดไว เชน นาฬกาอาชญากรรมตามประเภทคด รายงานคดประจาวน เดอน ป ตามสถาน จงกวด ภาค หรอ ประเทศ เปนตน โดยระบบนสามารถแสดงผลบนจอภาพ หรอ สงพมพในระบบพมพเอกสารในหวขอ 3.2 หรอสงผานขอมลไปยงระบบแลกเปลยนขอมลในหวขอ 3.3

3.2 ระบบพมพเอกสาร ( Form Printing) ตามรปแบบตางๆทกาหนดไว เชน คาขอหมายจบ หมายจบ คาขอผดฟองฝากขงแบบรายงานคดทวไป แบบรายงานคดอบตเหตจราจร รายงานสถตตางๆตามหวขอ 3.1 เปนตนโดยระบบนจะทางานในลกษณะ Web Services หรอ แบบ Report Services เพอใหบรการระบบอนๆ

3.3 ระบบแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกส(Data exchange) สาหรบการแลกเปลยนขอมลเพอนาขอมลเขาสระบบงานอนๆ เชน ขอมลบคคลพนโทษ เปนตน หรอ นาขอมลจากฐานขอมลไปใชในรปแบบXML, ASCII Text, Adobe Acrobat PDF และ Microsoft Word เปนตน

4. กลมระบบแจงเตอน ( Alarm & Alert Services )

4.1 ระบบแจงเตอนเกยวกบการครบกาหนดเวลาของงานตางๆ( Alarm Service ) เชน ครบกาหนดการสงสานวนคด ครบกาหนดการขอผดฟองฝากขง เปนตน

4.2 ระบบแจงเตอนเกยวกบการตรวจสอบอตโนมต ( Alert Service ) เชน การพบหมายจบอนๆขณะบนทกขอมลของผตองหาการพบรถยนตของกลางเปนรถยนตถกแจงหาย เปนตน

4.3 ระบบแจงเตอนเกยวกบการทางานรวมกน ( Collaborative service ) เชน การแจงขอมลเพมเตมจากกองทะเบยนประวตอาชญากร การแจงอายดตวจากสถานอน เปนตน

5. กลมระบบงานบรหารจดการขอมลและระบบ ( Data & System Management)

5.1 ระบบตรวจสอบคดในความรบผดชอบ และบรหารสทธเจาของคด การเขาถงขอมลคด

5.2 ระบบบรหารสทธตางๆสาหรบระบบทงหมดผาน LDAP server สาหรบขอมล โปรแกรมระบบงาน เครองคอมพวเตอรแมขายและลกขาย อปกรณ และผใช

5.3 ระบบ Backup/Restore/Archive ของขอมล ระบบงาน Operating และ System Software

5.4 ระบบบนทกและตรวจสอบการทางานตางๆของผ ใชระบบงานทงหมด ( Audit Trail/Logging)

5.5 ระบบบรหารการเชอมโยงและเฝาดการทางานของเครองคอมพวเตอรลกขาย ( Client Management and Monitoring )

ในสวนของระบบงานทพฒนาขนจะยอมใหผดแลระบบสามารถระบสทธการปฏบตงานของกลมตางๆ ไดโดย ในขนตนประกอบดวยกลมดงน

1. เสมยนคด

2. พนกงานสอบสวนเจาของคด

3. หวหนาพนกงานสอบสวน

4. หวหนาสถานตารวจ

5. หวหนาหนวยงานทมอานาจสอบสวน

6. สารวตรสบสวนสอบสวนภธรจงหวด

7. รองผบงคบการจงหวด

8. รองผบงคบการหนวยงานทมอานาจสอบสวน

9. ผบงคบการ

10. ผบงคบการหนวยงานทมอานาจสอบสวน

11. รองผบญชาการทเกยวของ

12. ผบญชาการ

13. เจาหนาทฝายประมวลผลขอมล

14. เจาหนาทกองทะเบยนประวตอาชญากร

15. ผเกยวของกบการสบสวนขอมล

2.3. ระบบ Police Mail

อเมลทางการเปนสงสาคญในการตดตอราชการกบบคคลหรอหนวยงานอน ซงโดยทวไปแลวหนวยงานราชการในตางประเทศจะไมตดตอดวยหากไมไดใชอเมลทางการในการตดตอไป สานกงานตารวจแหงชาตจงไดใหบรการ Police Mail สาหรบขาราชการตารวจ

การสมครการใชงานจะตองกรอกขอมลสวนตวผาน http://www.mail.police.go.th/?q=register และหลงจากเจาหนาทผดแลระบบไดตรวจสอบความถกตองของขอมลแลวกจะเปดใหใชงานได ซงรปแบบการใหบรการของ Police Mail กเหมอนกบอเมลอนทวไปทสามารถรบสงจดหมาย แนบไฟล แจงเตอน ตงคาการคดกรองอเมล เปนตน

2.4. ระบบ Hosting ตร.

สานกงานตารวจแหงชาตสงเสรมใหทกหนวยงานภายใตสานกงานตารวจแหงชาตไดมเวบไซตของตนเองเพอประชาสมพนธและจดการขอมลสารสนเทศภายใน ซงปจจบนมหนวยตางๆ ไดใชบรการ hosting ของสานกงานตารวจแหงชาตมากกวา 1,000 เวบไซต เชน

� www.policeprinting.police.go.th/ � www.saranitet.police.go.th/ � www.highway.police.go.th/

� www.human.police.go.th/

สาหรบหนวยงานตารวจทตองการจะมเวบไซตเปนของตนเองสามารถสมครขอใชบรการ Hosting ตร. ไดจากกลมงานอนเทอรเนต บก.สสท.

3. การประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศในงานตารวจ

3.1. การสบคนขอมลบนระบบอนเทอรเนต

การสบคนขอมลบนระบบอนเทอรเนตตองใชงานผานโปรแกรมเวบเบราสเซอร (Web Browser) ซงมอยหลายผลตภณฑ เชน Zafari, Opera, Google Chrome, Firefox, Internet Explorer เปนตน

ผใหบรการสบคนขอมลออนไลน (Search Engine) จะทาหนาทรวบรวมขอมลทมอยมหาศาลมาไวในฐานขอมลใหผใชงานสามารถเขาไปสบคนไดตามคาสาคญ (keyword) ทตองการ หรอตามเงอนไขทระบเพมเตม ผใหบรการสบคนขอมลทไดรบความนยม เชน Google, Yahoo, Ask, Bing, DuckDuckGo เปนตน

การสบคนจะใชขอความหรอรปภาพในการสบสวนกได หรอกาหนดผลของการสบคนเปนเวบไซต ภาพ วดโอ ขาว หรอไฟลตามประเภททตองการได

ตวอยางการคนหาขอมลอยางมเงอนไข

เงอนไขการสบคนแบบอนๆ เชน ภาษา, ภมภาค, เวลา, หวขอ, URL เปนตน

3.2. การใชงานจดหมายอเลกทรอนกสเบองตน

จดหมายอเลกทรอนกสนบเปนเครองมอการสอสารพนฐานทจาเปนอยางหนง โดยมทงระบบบรการสาธารณะ เชน Gmail, Hotmail, Yahoo Mail และระบบอเมลองคกร เชน Police Mail เปนตน

การสมครใชงานอเมลสาธารณะสามารถทาไดโดยการใสขอมลสวนตวและตงคา username และ password เพอลงทะเบยน

3.3. การสรางเอกสารเผยแพรเบองตน

โปรแกรมทไดรบความนยมใชสาหรบการพมพเอกสารสานกงาน เชน Microsoft Word ซงปจจบนมการพฒนาออกมาอยางตอเนองหลายรน แตยงคงมหลกการในการใชงานเชนเดม MS-Word มความสามารถทหลากหลายแตความสามารถทจาเปนตอการใชงานทวไป ไดแก

� การรปแบบอกษร Font เปลยนประเภทตวอกษรของสวนทแถบสไว

Font Size เปลยนขนาดตวอกษรของสวนทแถบสไว

Bold ทาหรอยกเลกรปแบบตวอกษรสวนททาแถบสไวใหเปนตวหนา

Italic ทาหรอยกเลกรปแบบตวอกษรสวนททาแถบสไวใหเปนตวเอยง

Underline ทาหรอยกเลกรปแบบตวอกษรสวนททาแถบสไวเปนขดเสนใต � การจดยอหนา

Align Left จดเรยงขอความททาแถบสไวใหอยชดขอบซายของบรรทด

Center จดเรยงขอความททาแถบสไวใหอยกงกลางบรรทด

Align Right จดเรยงขอความททาแถบสไวใหอยชดขอบขวาของบรรทด Justify จดเรยงขอความททาแถบสไวใหอยชดขอบซายและขอบขวา

� การใสตวเลขขอและสญลกษณขอ Numbering ใสเลขหนาขอความททาแถบสไว

Bullets ใสเครองหมายหนาขอความททาแถบสไว

Decrease Indent ลดระยะเยองของขอความททาแถบสไว Increase Indent เพมระยะเยองของขอความททาแถบสไว

� การใสเลขหนา

Insert Page Number เพมหมายเลขหนาเอกสาร � การใสภาพ

Insert Picture เพมภาพลงในเอกสาร � การใสตาราง

Insert Table แทรกตาราง � การแบงคอลมน

Columns เปลยนคอลมนของตอนทเลอกไว

3.4. การวเคราะหขอมลดวย Excel เบองตน

โปรแกรม Microsoft Excel เปนโปรแกรม spread sheet ทไดรบความนยมนามาใชงานทวไป เนองจากคณสมบตทใชงานงายจงเปนตนแบบของการพฒนาโปแกรม spread sheet อน โดยมคณสมบตทสาคญในการใชงาน ไดแก

การอางอง cell

Excel การอางอง cell โดยใชอกษรคอลมน และตวเลขแถว เชน C2 เปนตน

การคานวณ

เมอตองการคานวณในโปรแกรม Excel สามารถใสสตรคานวณไดโดยเรมตนดวยเครองหมาย = เชน =A1+A2+A3

การแทรกกราฟ

Insert Graph ใสกราฟในตาราง

การเปลยนชนดของกราฟ หลงจากสรางกราฟเสรจแลว ตองการเปลยนแบบกราฟใหม คณสามารถทาได มขนตอนดงน 1. เลอกกราฟทตองการเปลยนรปแบบ 2. คลกปม Change Chart Type จะปรากฏไดอะลอกบอกซ ใหคลกเลอกแบบทตองการ

การตงคาหวตาราง

Print Titles ตงคาใหหวตารางปรากฏในทกหนาเมอทาการพมพ

3.5. การสรางแผนฉายประกอบการนาเสนอเบองตน

การนาเสนองานเปนอกหนงหนาทซงจาเปนตองทาในการบรหารงานตารวจ โดยโปรแกรมทไดรบความนยมนามาใชในการสรางสไลดในการนาเสนอ คอ Microsoft PowerPoint โดยมคณสมบตการทางานสาคญ ดงตอไปน

การเลอกรปแบบสไลด

การแทรกภาพ

การกาหนดรปแบบการเปลยนสไลด

3.6. การรกษาความปลอดภยระบบคอมพวเตอรเบองตน

ขอควรปฏบตเบองตนในการใชงานเทคโนโลยสารสนเทศใหปลอดภย มดงน

ขอหาม

1. อยาตงพาสเวรดงาย ๆ จากขอมลสวนตว 2. อยาเซฟพาสเวรดไวในเครอง 3. อยาคลกอะไรทไมคนเคยหรอตดตงโปรแกรมอะไรทไมรจก 4. อยาใช Wifi ทไมรจก 5. อยาโลภหรอเชอวาสามารถไดอะไรโดยงาย 6. อยาใชโปรแกรมทไมทราบแหลงทมา

ขอควรปฏบต

1. ตรวจสอบขอมลใหดกอนซอ 2. ตรวจสอบ URL ใหดกอนทาธรกรรม 3. ตรวจสอบเจาของโปรแกรมใหดกอนตดตง 4. ตรวจสอบขอมลและคดใหดกอนไลท โพสต แชร คอมเมนต 5. ตองลอคหนาจอทกครงทไมไดใชเครอง 6. ตองทา 2 step login (ทามากกวา 1 Factor Authen.) 7. ตดตงโปรแกรม Anti-Malware ในทกอปกรณ

3.7. การสอบสวนคดทางเทคโนโลยเบองตน

การจดเกบพยานหลกฐานบนอนเทอรเนตเปนสงแรกทพนกงานสอบสวนควรจะตองกระทาเนองจากพยานหลกฐานบนอนเทอรเนตสามารถเปลยนแปลงไดงาย ขณะเดยวกนมกจะเปนพยานหลกฐานทสาคญตอรปคด ซงเบองตนสามารถทาไดโดยวธการตอไปน

1. การ Capture หนาจอ

- หนาจอคอมพวเตอร กดปม PrtScr - หนาจอโทรศพทมอถอ iOS กดปม Screenshot - หนาจอโทรศพทมอถอ Android กดปม Home พรอมปม Volume Down - หรอ ใชโทรศพทมอถออนถายภาพหนาจอ

ทงน ในการ Capture ตองใหปรากฏ URLs ของเวบไซตนนดวย

2. การ Print หนาเวบจากโปรแกรม Web Browser – จะทาใหปรากฏ URL และวนทพมพ

3. การ Save Page จากโปรแกรม Web Browser – จะทาใหไดไฟลภาพและขอมลตนฉบบของเวบไซตนน

3.8. การสบสวนคดทางเทคโนโลยเบองตน

หมายเลข IP - IP Address ยอมาจากคาเตมวา Internet Protocal Address คอ หมายเลขประจาเครองคอมพวเตอรแตละเครองในระบบเครอขายทใชโปรโตคอลแบบ TCP/IP เปรยบเทยบเสมอนบานเลขท ในระบบเครอขายจาเปนจะตองมหมายเลข IP กาหนดไวใหกบคอมพวเตอร และอปกรณอนๆ ทตองการ IP

ทงนเวลามการโอนยายขอมล หรอสงงานใดๆ จะสามารถทราบตาแหนงของเครองทเราตองการสงขอมลไป จะไดไมผดพลาดเวลาสงขอมล ซงประกอบดวยตวเลข 4 ชด มเครองหมายจดขนระหวางชด เชน 192.168.100.1 หรอ 172.16.10.1 เปนตน โดยหมายเลข IP Address ของเครองคอมพวเตอรแตละเครองจะมคาไมซากน สงตวเลข 4 ชดนบอก คอ Network ID กบ Host ID ซงจะบอกใหรวา เครอง Computer ของเราอยใน Network ไหน และเปนเครองไหนใน network นน เราจะรไดอยางไรวา Network ID และ Host ID มคาเทาไหร กขนอยกบวา IP Address นน อยใน class อะไร

ชอโดเมน – Domain Name คอ ระบบการเรยกชอแทนการระบเลข IP ซงจดจาไดยาก เงอนไขการตงชอโดเมนเนม อกขระทจะใชในการตงชอโดเมนเนม ไดแก ตวอกษรภาษาองกฤษ ตวเลข และ "-" (ยตภงค) คนดวย "." (มหพภาค) มความยาวตงแต 1 ถง 63 ตวอกษร ตวอกษรตวใหญ A-Z หรอตวอกษรตวเลก ถอวาเหมอนกน เชน google.com, police.go.th, cu.ac.th เปนตน

ISP – Internet Service Provider เปนหนวยงานหรอองคกรทใหบรการการเชอมตอเครอขายอนเตอรเนต อาทเชน เมอเราเรยกเปดใชงานเวบไซต คาสงทเรารองขอจะผานเขาไปยง ISP เพอให ISP ชวยเชอมตอไปยงเวบไซตทเราตองการ ISP จงทาหนาทคลายกบผใหบรการโทรศพทในการเชอมตอไปยงผใชบรการอนเทอรเนตอน

ในการสบสวนคดทางเทคโนโลยเบองตน เชน การโพสตขอความหมนประมาทกนบนเวบบอรด อาจเรมจากการตรวจสอบชอโดเมนของเวบบอรนนวาถกจดทะเบยนโดยใครโดยใชบรการ WhoIs จากชอโดเมน แลวทาการตดตอประสานงานผดแลระบบเพอสอบถามหา IP ของผโพสต จากนนจงตรวจสอบหมายเลข IP ทไดโดยบรการ WhoIs จากเลข IP กจะทาใหไดชอผใหบรการอนเทอรเนต (ISP) ของผโพสต ในขนสดทายจงสอบถามบรษท ISP เกยวกบขอมลสวนตวของผใชหมายเลข IP ในวนเวลาดงกลาว เปนตน

4. แนวคดในการพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศสาหรบงานตารวจ

ในการพฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศภายในองคกรนน จาเปนตองพจารณาทกองคประกอบทเกยวของในระบบทจะพฒนาขน โดยอาจแบงสวนประกอบสาคญไดดงน

1. กระบวนการทางาน (Work Flow) เพอใหเกดความชดเจนของขนตอนการทางานและขอมลทมการแลกเปลยนกนภายในระบบ

2. บคลากร (Peopleware) เพอกาหนดบคคลผเกยวของ และทาการฝกอบรมใหมความพรอม 3. โครงสรางพนฐานทางเทคโนโลย (IT Infrastructure) เพอใหมอปกรณและโครงสรางพนฐานทาง

เทคโนโลยทพรอมตอการใชงานของระบบ 4. ทาการทดสอบและปรบปรงระบบกอนใชงาน