Έτος 17ο • Αριθμός Φύλλου 87 • Mάρτιος - Απρίλιος - Μάιος...

8
Μ πορούμε μάλιστα να πούμε πως ξεκινήσαμε ήδη τις εκδη- λώσεις μας για το φετινό κα- λοκαίρι. Και φέτος οι εκδηλώσεις του Προοδευτικού Συλλόγου Ανδρονιάνων – Δένδρων συνδιοργανώνονται με την Αθλητική Ένωση Ανδρονιάνων όπως και το 2012 αλλά και το 2010. Υπό το βά- ρος των δυσμενέστατων οικονομικών και κοινωνικών εξελίξεων προχωράμε ελ- πίζοντας πως με τις εκδηλώσεις και την γενικότερη παρουσία μας βοηθάμε στην διατήρηση αισιόδοξης δυναμικής χωρίς πάντως να αυταπατόμαστε για την έκτα- ση και το βάθος αυτής. Δεν ξεχνάμε επίσης αγαπητοί φίλοι και μέλη πως οι εκδηλώσεις αυτές είναι κύρια πηγή εσό- δων μας για να μπορέσουμε να υπάρ- ξουμε όπως πιο έντονα τώρα οι καιροί μας καλούν. Το πρόγραμμα των εκδη- λώσεων στα δύο χωριά μας που πιθανόν να εμπλουτιστεί, περιλαμβάνει τις πα- ρακάτω εκδηλώσεις: 1- Εκδρομή στο Εθνικό Αρχαι- ολογικό Μουσείο στην Αθήνα Κυ- ριακή 30-6-2013. Η επίσκεψη πραγ- ματοποιήθηκε με επιτυχία όπως σε άλλο σημείο αναφέρομε. 2- Εκδήλωση ανάλογη με την περσινή στη βρύση του Σίφου με προσφορά κρασιού και μεζέ την Κυριακή 20-7-2013 αμέσως μετά τη λειτουργία στο εορτάζον κοντινό εξω- κλήσι του Προφήτη Ηλία. Το κόστος θα καλυφθεί από χορηγούς μας, ενώ ευχα- ρίστως δεκτά θα γίνουν μεζεκλίκια ομο- τράπεζων. 3- Παράσταση Θεάτρου Σκιών (Καραγκιόζη) την Κυριακή 21-7-13 στο γήπεδο του Δημοτικού Σχολείου Αν- δρονιάνων, στα πλαίσια των εκδηλώσε- ων που οργανώνει η Δημοτική μας αρχή. 4- Το βράδυ της Αγ. Παρασκευής το Πνευματικό Κέντρο Ανδρονιά- νων οργανώνει με το γνωστό τρόπο και με είσοδο 2,00 € το 7ο Οδοιπορικό στα Πολιτιστικά δρώμενα ενώ την επόμενη βραδιά το Σάββατο 27-7-13 ώρα 8:30 ο κλόουν Θαλάσσης θα διασκεδάσει τα παιδιά. Και οι δύο εκδηλώσεις θα πραγ- ματοποιηθούν στο γήπεδο του Δημοτικού Σχολείου Ανδρονιάνων. 5- Πανηγύρι στο γήπεδο του Δη- μοτικού Σχολείου Ανδρονιάνων το Σαββάτο 10-08-2013 με είσοδο 2,00 €. Θα περάσουμε καλά με το πλήρες συγ- κρότημα της ΜΑΤΟΥΛΑΣ ΝΤΟΒΙ- ΝΟΥ και με το απολαυστικό και προσι- τό μενού μας. 6- Θεατρική παράσταση με το θίασο ΜΠΟΥΛΟΥΚΙ το βράδυ της Δευτέρας 12-8-2013 στο γήπεδο του Δη- μοτικού Σχολείου Ανδρονιάνων με το έργο «Ο Καραγκιόζης και τα 82 εν- τάλματα» με ελεύθερη είσοδο για τα παιδιά αλλά και για τους μεγάλους. 7- Πανηγύρι στο γήπεδο του Δη- μοτικού Σχολείου Δένδρων την πα- ραμονή του Αγίου Φανουρίου και μετά τον εσπερινό, Δευτέρα 26-8-2013 με εί- σοδο 2,00 €. Εδώ ίσως περάσουμε ακό- μα πιο καλά με πλήρες συγκρότημα του Βαγγέλη Πηλιχού και το γνωστό μας Την Κυριακή 30-6-2013 πραγματοποιήθηκε η με δωρεάν μεταφορικά έξοδα για τους συμμετέχοντες, εκ- δρομή του Προοδευτικού Συλλόγου Ανδρονιάνων – Δένδρων και της Αθλητι- κής Ένωσης Ανδρονιάνων στην Αθήνα, για την επί- σκεψη στο Εθνικό Αρχαι- ολογικό Μουσείο, που απο- τελεί το μεγαλύτερο μου- σείο στην Ελλάδα και ένα από τα σημαντικότερα της αρχαίας ελληνικής τέχνης παγκοσμίως. Μετά την επίσκεψη αυτή στην οποία αναφέρεται το κείμενο που ακολουθεί στη σελίδα 4, η παρέα μας που την αποτελούσαν κυρίως παιδιά και νέοι μας, επισκέφθηκε την έκθεση τεχνολο- γικών ανακαλύψεων των αρχαίων Ελ- λήνων στο the Mall Athens ενώ η τελευ- ταία στάση μας ήταν σε πίστα cart στον Άγιο Στέφανο όπου αρκετοί από την παρέα ανέπτυξαν μεγάλες ταχύτητες συ- ναγωνιζόμενοι ευχάριστα και έντιμα. Νάμαστε καλά και για τέτοιες εκδη- λώσεις που εκτός των άλλων προσθέτουν στοιχεία γονιμότητας στην χρήσιμη επα- φή των γενεών. Για περισσότερες φωτογραφίες στο site μας. Σταμ. Δ. Σπύρου TΡΙΜΗΝΗ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΑΝΔΡΟΝΙΑΝΩΝ - ΔΕNΔΡΩΝ ΚΥΜΗΣ ΕΥΒΟΙΑΣ Ετος ίδρυσης 1977 - Γραφεία: Ανδρονιάνοι Κύμης Εύβοιας Τ.Κ. 34003 • Τηλ: 22210 75197 Fax: 22210 77267 Έτος 17ο • Αριθμός Φύλλου 87 • Mάρτιος - Απρίλιος - Μάιος 2013 • Τιμή φύλλου 0,01 Ευρώ • www.andronianoi.gr • e-mail: [email protected] ΑΝΔΡΟΝΙΑΝΟΙ ΚΥΜΗ ΧΑΛΚΙΔΑ Φίλοι των Ανδρονιάνων να επισκέπτεστε την ιστοσελίδα μας www.andronianoi.gr για περισσότερη και γρηγορότερη ενημέρωση. Aποστολή συνεργασιών μπορείτε να κάνετε και στη διεύθυνση spirstam@hol. gr «Για τη χρηματική σας συνδρομή στο έργο του Συλλόγου μας, μπορείτε να κάνετε επώνυμη κατάθεση σε κάθε κατάστημα της Εθνικής Τράπεζας στο λογ. 381/769855-05» ΙΛΙΟΝ 77 ΚΩΔΙΚΟΣ: 014045 ΞΕΚΙΝΑΜΕ ΝΩΡΙΤΕΡΑ ΓΙΑ ΝΑ ΠΕΡΑΣΟΥΜΕ ΚΑΛΥΤΕΡΑ Τον ενθυμούμαι –νέοι, τότε, εμείς– στα πρώτα με- ταπολεμικά χρόνια, όταν με την ωραία του φωνή, με το λαούτο και με το Βελιό στο βιολί, μας συνόδευε, στα πα- νηγύρια στους ωραίους βη- ματισμούς του Συρτού, του Καλαματιανού και ενίοτε του Ζεμπέκικου. Με πολλά χα- ρίσματα τον είχε προικίσει ο Κύριος. Ξεχωριστά όμως μέσα του έκρυβε και τον ρυθμό του στίχου, της ρί- μας. Στιχάκια πολλά που τα έφτιαχνε με μεγάλη ευχέ- ρεια. Πάρα πολλά χάθηκαν με το πέρασμα του χρόνου, αφού τα διατηρούσε μόνο η προφορική παράδοση από στόμα σε στόμα. Το σημαν- τικότερο όλων ήταν το στιχούργημα του Βαλ- κανικού πολέμου 1912-1913 με 70 τετράστιχα. Μαχητής ο ίδιος έζησε από κοντά τον ενθου- σιασμό και τις νίκες των Ελλήνων, τις δυσκολίες του πολέμου και τις απώλειες των συμμαχητών του. Όλα τα αποτύπωσε με το 15 σύλλαβο στο ποίημα αυτό και το απήγγειλε αργότερα στα παι- διά του, εγγόνια, φίλους και συγχωριανούς. Το διέσωσε ο εγγονός του Κώστας Βελισσαρά- κος ο οποίος το τύπωσε σε ένα βιβλιαράκι το 1962. Τέλος σε μεγάλη ηλικία γύρω στο 1970, το Μπαρμπα Μήτσο, τον αντάμωσα το καλοκαίρι, αρκετές φορές στο μαγαζί του Βελιού και δια- πίστωσα την ποιητική του ευχέρεια. Μερικά από τα τετράστιχα της στιγμής τα έγραψα σε πρό- χειρα χαρτάκια. Τα ανέσυρα από το αρχείο μου και σας τα γνωστοποιώ. α -Τον ερωτώ για το δωρητή του καλού μπα- στουνιού που κρατά στα χέρια του. Μου απαν- τά αμέσως «Το μπαστουνάκι το κρατώ με το δεξί χεράκι, να με φυλάει από γκρεμνό κι από βαθύ χαντάκι». β- Το τσάι του βουνού μου φέρνει τα αρώ- ματα στη μύτη μου, αχνιστό όπως το πίνει, το επαινώ και μου απαντάει «Αν την υγειά σου έχα- σες και θέλεις να κερδίσεις, μόνο με βότανα της γης θα την ξαναποχτήσεις». γ- Φουντωτός ο βασιλικός πάνω στο τραπέζι. Τον χαϊ- δεύω λίγο με το χέρι μου και σκορπά η ευωδιά του γύρω μας. Δεν χρειάστηκε έπαινος ή ερώτηση «Με βασιλικό και δυόσμο, στόλισε ο Θεός τον κόσμο». δ- Σε άλλη συνάντησή μας όταν ερχόμενος με λίγα σύκα από τις Λάτσες του εναποθέ- τω δύο στο τραπέζι αφού τον καλημέρισα. Μου ανταποδίδει με χαμόγελο και δίστιχο «Το σύκο το Αντρονιανικό είναι γλυκό σα μέλι, απ’ έξω είναι πράσινο και μέσα κοκκινέλι». ε-Τον ευχαριστώ, το κα- ταγράφω και πιάνω την κου- βέντα, βλέπω όμως ότι ευχα- ριστιέται τη συζήτηση και απερχόμενος τον ρωτώ για τα χρόνια που έχει στους ώμους του. Δεν καθυστερεί η απάντηση «Τα ογδόντα πέντε πέρασα στα εκατό σα φτά- σω τότε θε να σκεφτώ αν θέλω να γεράσω». Του ευχήθηκα να τα εκατοστήσει. Πλήρης ημερών απεχώρησε το 1982, αφού άφησε πλούσιο το παρόν του στην εγκόσμια ζωή. Αγέραστη η μνήμη του στη σκέψη μου και στην καρδιά μου. Πειραιάς Ιούνιος 2013 Γεώργιος Aρ. Νάνος «Θυμίζουμε πως στον Δημήτριο Σ. Σπίθα έχει γίνει εκτενής αναφορά στα δύο πρώτα φύλλα της εφημερίδας μας με κείμενο του εγ- γονού του κ. Κώστα Δ. Βελισσαράκου και δη- μοσίευση του σχετικά μακροσκελούς ποιήματός του για τους Βαλκανικούς πολέμους όπου ο Δ. Σ. Σπίθας πήρε μέρος. Επίσης η δημοσίευση με το αφιέρωμά μας αυτό 3 ποιημάτων του στιχο- πλόκου Δημ. Σ. Σπίθα η επιλογή των οποίων είναι της συντακτικής επιτροπής της εφημερί- δας μας, γίνεται με την άδεια του κου Κ. Δ. Βε- λισσαράκου τον οποίο ευχαριστούμε όπως και τον κ. Δημ. Βελ. Σπίθα για την παραχώ- ρηση της φωτογραφίας». Ο ΜΗΤΣΟΣ Ο ΣΠΙΘΑΣ “ΝΑΝΑΙ ΔΡΟΣΕΡΟ ΤΟ ΖΕΣΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΜΑΣ ΣΥΓΧΩΡΙΑΝΟΙ ΚΑΙ ΦΙΛΟΙ” “ΝΑΝΑΙ ΔΡΟΣΕΡΟ ΤΟ ΖΕΣΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΜΑΣ ΣΥΓΧΩΡΙΑΝΟΙ ΚΑΙ ΦΙΛΟΙ” Συνέχεια στη σελ. 5 Συνέχεια στη σελ. 5 ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

Transcript of Έτος 17ο • Αριθμός Φύλλου 87 • Mάρτιος - Απρίλιος - Μάιος...

Page 1: Έτος 17ο • Αριθμός Φύλλου 87 • Mάρτιος - Απρίλιος - Μάιος ... · τά αµέσως «Το µπαστουνάκι το κρατώ µε το

Μπορούμε μάλιστα να πούμεπως ξεκινήσαμε ήδη τις εκδη-λώσεις μας για το φετινό κα-

λοκαίρι. Και φέτος οι εκδηλώσεις τουΠροοδευτικού Συλλόγου Ανδρονιάνων –Δένδρων συνδιοργανώνονται με τηνΑθλητική Ένωση Ανδρονιάνων όπωςκαι το 2012 αλλά και το 2010. Υπό το βά-ρος των δυσμενέστατων οικονομικώνκαι κοινωνικών εξελίξεων προχωράμε ελ-πίζοντας πως με τις εκδηλώσεις και τηνγενικότερη παρουσία μας βοηθάμε στηνδιατήρηση αισιόδοξης δυναμικής χωρίςπάντως να αυταπατόμαστε για την έκτα-ση και το βάθος αυτής. Δεν ξεχνάμεεπίσης αγαπητοί φίλοι και μέλη πως οιεκδηλώσεις αυτές είναι κύρια πηγή εσό-δων μας για να μπορέσουμε να υπάρ-ξουμε όπως πιο έντονα τώρα οι καιροίμας καλούν. Το πρόγραμμα των εκδη-λώσεων στα δύο χωριά μας που πιθανόννα εμπλουτιστεί, περιλαμβάνει τις πα-ρακάτω εκδηλώσεις:

1- Εκδρομή στο Εθνικό Αρχαι-ολογικό Μουσείο στην Αθήνα Κυ-ριακή 30-6-2013. Η επίσκεψη πραγ-ματοποιήθηκε με επιτυχία όπως σε άλλοσημείο αναφέρομε.

2- Εκδήλωση ανάλογη με τηνπερσινή στη βρύση του Σίφου μεπροσφορά κρασιού και μεζέ τηνΚυριακή 20-7-2013 αμέσως μετά τηλειτουργία στο εορτάζον κοντινό εξω-κλήσι του Προφήτη Ηλία. Το κόστος θακαλυφθεί από χορηγούς μας, ενώ ευχα-ρίστως δεκτά θα γίνουν μεζεκλίκια ομο-τράπεζων.

3- Παράσταση Θεάτρου Σκιών(Καραγκιόζη) την Κυριακή 21-7-13στο γήπεδο του Δημοτικού Σχολείου Αν-δρονιάνων, στα πλαίσια των εκδηλώσε-ων που οργανώνει η Δημοτική μας αρχή.

4- Το βράδυ της Αγ. Παρασκευήςτο Πνευματικό Κέντρο Ανδρονιά-νων οργανώνει με το γνωστό τρόπο καιμε είσοδο 2,00 € το 7ο Οδοιπορικό σταΠολιτιστικά δρώμενα ενώ την επόμενηβραδιά το Σάββατο 27-7-13 ώρα 8:30ο κλόουν Θαλάσσης θα διασκεδάσει ταπαιδιά. Και οι δύο εκδηλώσεις θα πραγ-ματοποιηθούν στο γήπεδο του ΔημοτικούΣχολείου Ανδρονιάνων.

5- Πανηγύρι στο γήπεδο του Δη-μοτικού Σχολείου Ανδρονιάνων τοΣαββάτο 10-08-2013 με είσοδο 2,00€. Θα περάσουμε καλά με το πλήρες συγ-κρότημα της ΜΑΤΟΥΛΑΣ ΝΤΟΒΙ-ΝΟΥ και με το απολαυστικό και προσι-τό μενού μας.

6- Θεατρική παράσταση με τοθίασο ΜΠΟΥΛΟΥΚΙ το βράδυ τηςΔευτέρας 12-8-2013 στο γήπεδο του Δη-μοτικού Σχολείου Ανδρονιάνων με τοέργο «Ο Καραγκιόζης και τα 82 εν-τάλματα» με ελεύθερη είσοδο για ταπαιδιά αλλά και για τους μεγάλους.

7- Πανηγύρι στο γήπεδο του Δη-μοτικού Σχολείου Δένδρων την πα-ραμονή του Αγίου Φανουρίου και μετάτον εσπερινό, Δευτέρα 26-8-2013 με εί-σοδο 2,00 €. Εδώ ίσως περάσουμε ακό-μα πιο καλά με πλήρες συγκρότημα τουΒαγγέλη Πηλιχού και το γνωστό μας

Την Κυριακή 30-6-2013πραγματοποιήθηκε η μεδωρεάν μεταφορικά έξοδαγια τους συμμετέχοντες, εκ-δρομή του ΠροοδευτικούΣυλλόγου Ανδρονιάνων –Δένδρων και της Αθλητι-κής Ένωσης Ανδρονιάνωνστην Αθήνα, για την επί-σκεψη στο Εθνικό Αρχαι-ολογικό Μουσείο, που απο-τελεί το μεγαλύτερο μου-σείο στην Ελλάδα και ένααπό τα σημαντικότερα τηςαρχαίας ελληνικής τέχνηςπαγκοσμίως. Μετά την επίσκεψη αυτήστην οποία αναφέρεται το κείμενο πουακολουθεί στη σελίδα 4, η παρέα μας πουτην αποτελούσαν κυρίως παιδιά και νέοιμας, επισκέφθηκε την έκθεση τεχνολο-γικών ανακαλύψεων των αρχαίων Ελ-λήνων στο the Mall Athens ενώ η τελευ-ταία στάση μας ήταν σε πίστα cart στονΆγιο Στέφανο όπου αρκετοί από την

παρέα ανέπτυξαν μεγάλες ταχύτητες συ-ναγωνιζόμενοι ευχάριστα και έντιμα.

Νάμαστε καλά και για τέτοιες εκδη-λώσεις που εκτός των άλλων προσθέτουνστοιχεία γονιμότητας στην χρήσιμη επα-φή των γενεών.

Για περισσότερες φωτογραφίες στοsite μας.

Σταμ. Δ. Σπύρου

TΡΙΜΗΝΗ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΑΝΔΡΟΝΙΑΝΩΝ - ΔΕNΔΡΩΝ ΚΥΜΗΣ ΕΥΒΟΙΑΣ Ετος ίδρυσης 1977 - Γραφεία: Ανδρονιάνοι Κύμης Εύβοιας Τ.Κ. 34003 • Τηλ: 22210 75197 Fax: 22210 77267

Έτος 17ο • Αριθμός Φύλλου 87 • Mάρτιος - Απρίλιος - Μάιος 2013 • Τιμή φύλλου 0,01 Ευρώ • www.andronianoi.gr • e-mail: [email protected]

ΑΝΔΡΟΝΙΑΝΟΙ

ΚΥΜΗ ΧΑΛΚΙΔΑ

Φίλοι των Ανδρονιάνων να επισκέπτεστε την ιστοσελίδα μας www.andronianoi.gr για περισσότερη και γρηγορότερη ενημέρωση. Aποστολή συνεργασιών μπορείτε να κάνετε και στη διεύθυνση spirstam@hol. gr

«Για τη χρηματική σας συνδρομή στο έργο του Συλλόγου μας, μπορείτε να κάνετε επώνυμη κατάθεση σε κάθε κατάστημα της Εθνικής Τράπεζας στο λογ. 381/769855-05»

ΙΛΙΟΝ

77

ΚΩΔΙΚΟΣ: 014045

ΞΕΚΙΝΑΜΕ ΝΩΡΙΤΕΡΑ ΓΙΑ ΝΑ ΠΕΡΑΣΟΥΜΕ ΚΑΛΥΤΕΡΑ Τον ενθυμούμαι –νέοι,

τότε, εμείς– στα πρώτα με-ταπολεμικά χρόνια, όταν μετην ωραία του φωνή, με τολαούτο και με το Βελιό στοβιολί, μας συνόδευε, στα πα-νηγύρια στους ωραίους βη-ματισμούς του Συρτού, τουΚαλαματιανού και ενίοτε τουΖεμπέκικου. Με πολλά χα-ρίσματα τον είχε προικίσει οΚύριος. Ξεχωριστά όμωςμέσα του έκρυβε και τονρυθμό του στίχου, της ρί-μας. Στιχάκια πολλά που ταέφτιαχνε με μεγάλη ευχέ-ρεια. Πάρα πολλά χάθηκανμε το πέρασμα του χρόνου,αφού τα διατηρούσε μόνο ηπροφορική παράδοση απόστόμα σε στόμα. Το σημαν-τικότερο όλων ήταν το στιχούργημα του Βαλ-κανικού πολέμου 1912-1913 με 70 τετράστιχα.Μαχητής ο ίδιος έζησε από κοντά τον ενθου-σιασμό και τις νίκες των Ελλήνων, τις δυσκολίεςτου πολέμου και τις απώλειες των συμμαχητώντου. Όλα τα αποτύπωσε με το 15 σύλλαβο στοποίημα αυτό και το απήγγειλε αργότερα στα παι-διά του, εγγόνια, φίλους και συγχωριανούς. Τοδιέσωσε ο εγγονός του Κώστας Βελισσαρά-κος ο οποίος το τύπωσε σε ένα βιβλιαράκι το1962. Τέλος σε μεγάλη ηλικία γύρω στο 1970, τοΜπαρμπα Μήτσο, τον αντάμωσα το καλοκαίρι,αρκετές φορές στο μαγαζί του Βελιού και δια-πίστωσα την ποιητική του ευχέρεια. Μερικά απότα τετράστιχα της στιγμής τα έγραψα σε πρό-χειρα χαρτάκια. Τα ανέσυρα από το αρχείο μουκαι σας τα γνωστοποιώ.

α -Τον ερωτώ για το δωρητή του καλού μπα-στουνιού που κρατά στα χέρια του. Μου απαν-τά αμέσως «Το μπαστουνάκι το κρατώ με το δεξίχεράκι, να με φυλάει από γκρεμνό κι από βαθύχαντάκι».

β- Το τσάι του βουνού μου φέρνει τα αρώ-ματα στη μύτη μου, αχνιστό όπως το πίνει, τοεπαινώ και μου απαντάει «Αν την υγειά σου έχα-σες και θέλεις να κερδίσεις, μόνο με βότανα τηςγης θα την ξαναποχτήσεις».

γ- Φουντωτός ο βασιλικόςπάνω στο τραπέζι. Τον χαϊ-δεύω λίγο με το χέρι μου καισκορπά η ευωδιά του γύρωμας. Δεν χρειάστηκε έπαινος ήερώτηση «Με βασιλικό καιδυόσμο, στόλισε ο Θεός τονκόσμο».

δ- Σε άλλη συνάντησή μαςόταν ερχόμενος με λίγα σύκααπό τις Λάτσες του εναποθέ-τω δύο στο τραπέζι αφού τονκαλημέρισα. Μου ανταποδίδειμε χαμόγελο και δίστιχο «Τοσύκο το Αντρονιανικό είναιγλυκό σα μέλι, απ’ έξω είναιπράσινο και μέσα κοκκινέλι».

ε-Τον ευχαριστώ, το κα-ταγράφω και πιάνω την κου-βέντα, βλέπω όμως ότι ευχα-ριστιέται τη συζήτηση και

απερχόμενος τον ρωτώ για τα χρόνια που έχειστους ώμους του. Δεν καθυστερεί η απάντηση«Τα ογδόντα πέντε πέρασα στα εκατό σα φτά-σω τότε θε να σκεφτώ αν θέλω να γεράσω». Τουευχήθηκα να τα εκατοστήσει.

Πλήρης ημερών απεχώρησε το 1982, αφούάφησε πλούσιο το παρόν του στην εγκόσμια ζωή.Αγέραστη η μνήμη του στη σκέψη μου και στηνκαρδιά μου.

Πειραιάς Ιούνιος 2013Γεώργιος Aρ. Νάνος

«Θυμίζουμε πως στον Δημήτριο Σ. Σπίθαέχει γίνει εκτενής αναφορά στα δύο πρώταφύλλα της εφημερίδας μας με κείμενο του εγ-γονού του κ. Κώστα Δ. Βελισσαράκου και δη-μοσίευση του σχετικά μακροσκελούς ποιήματόςτου για τους Βαλκανικούς πολέμους όπου ο Δ.Σ. Σπίθας πήρε μέρος. Επίσης η δημοσίευση μετο αφιέρωμά μας αυτό 3 ποιημάτων του στιχο-πλόκου Δημ. Σ. Σπίθα η επιλογή των οποίωνείναι της συντακτικής επιτροπής της εφημερί-δας μας, γίνεται με την άδεια του κου Κ. Δ. Βε-λισσαράκου τον οποίο ευχαριστούμε όπωςκαι τον κ. Δημ. Βελ. Σπίθα για την παραχώ-ρηση της φωτογραφίας».

Ο ΜΗΤΣΟΣ Ο ΣΠΙΘΑΣ

“ΝΑΝΑΙ ΔΡΟΣΕΡΟ ΤΟ ΖΕΣΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΜΑΣ ΣΥΓΧΩΡΙΑΝΟΙ ΚΑΙ ΦΙΛΟΙ”

“ΝΑΝΑΙ ΔΡΟΣΕΡΟ ΤΟ ΖΕΣΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΜΑΣ ΣΥΓΧΩΡΙΑΝΟΙ ΚΑΙ ΦΙΛΟΙ”

Συνέχεια στη σελ. 5

Συνέχεια στη σελ. 5

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

Page 2: Έτος 17ο • Αριθμός Φύλλου 87 • Mάρτιος - Απρίλιος - Μάιος ... · τά αµέσως «Το µπαστουνάκι το κρατώ µε το

2 Μάρτιος - Απρίλιος - Μάιος 2013

Χωρίς δουλειά χωρίς λεφτάόλοι έχουμε μείνεικαι ο καθένας σκέφτεταιστο τέλος τι θα γίνει;

Μας διώχνουνε απ’ τις δουλειές,μας διώχνουν κι απ’ τα σπίτιακι οι πιο πολλοί γυρίζουνεέξω σαν τα σπουργίτια.

Όποιον και να ρωτήσεις πιασου λέει το παλεύω.Τώρα μονάχα σκέφτομαιχωρίς πια να δουλεύω.

Πολλές οι σκέψεις στο μυαλόκαι πώς να τις προφέρω;Χωρίς δουλειά, χωρίς λεφτάπώς θα τα καταφέρω;

Τελείωσαν όλα τα λεφτάτα πήρε η Εφορίαόσα χρωστάγαμε εμείςκαι η κουτσή Μαρία.

Καλαράς Παναγιώτης (Στρούλιος)Ιούνιος 2013

ΧΩΡΙΣ ΔΟΥΛΕΙΑ - ΧΩΡΙΣ ΛΕΦΤΑ

Μέσ’ στη ζωή τα άρματα ισοπεδώνουν τώρα τα έργα των προγόνων μας εδώ σ’ αυτή τη χώρα.Μέσ’ στην Ελλάδα οι άνθρωποι που έχουν μεγάλες θέσεις ανοίξανε τα δίχτυα τους και όποιος μέσα πέσει.Αναρωτιόμαστε όλοι μαζί μήπως δεν αγαπάνε τη χώρα που γεννήθηκαν κι όμως την κυβερνάνε.Πτυχία μες στη τσέπη τους οι νέοι μας και τώρα σκέφτονται να παν’ αλλού σε κάποια άλλη χώρα.Πρέπει να ξεκινήσαμε απ’ την αρχή με χάρη να δείξουμε στους προγόνους μας ενδιαφέρον πάλι.

Απόστολος Λύκος

ΤΟ ΧΘΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ

Μέσ’ στο χωριό μας έχουμε παιδιά που έχουν μεράκικαι κάνουν μόνοι τους δουλειές να βγάλουν το ψωμάκι.Του Μπαρούμη η Αγγελική του Γιώργη η γυναίκαφτιάχνει γλυκά του κουταλιού και παίρνει άριστα δέκα.Έχει απ’ όλων των ειδών ποικιλία μεγάλη που αν θα φας μία φορά θα θες να φας και άλλη.Είναι του Στρούλιου η Βιβή κόρη του Παναγιώτη που φτιάχνει τα κοσμήματα, είναι άπαιχτη είναι πρώτη.Και σκουλαρίκια και κολιέ βραχιόλια μα και στέκες και άλλα στολίδια διάφορα για όλες τις γυναίκες.Είναι η Μαρία η Κοντού γυναίκα του Γεωργαούλα ράβει ρούχα στα μέτρα σας για κάθε ύψος και μεσούλα.Ράβει τα πάντα και ό,τι θες είν’ άριστη μοδίστραστα δύο της τα δάχτυλα παίζει την κουβαρίστρα.Έχουμε ακόμα και πολλούς που έχουνε μελίσσιακαι φτιάχνουν μέλια γνήσια θυμάρι και ελατίσια.Ο Δήμου είναι ο Νικολός κι ο Βαγγέλης ο Αμπελιώτηςτο μέλι που σου δίνουνε είναι πρώτη ποιότης.Είναι η Ρούλα η Γέραλη του Σταμάτη του Ανδρώνα για να δώσει μέλι γνήσιο θέλει τρέξιμο κι αγώνα.Μέλι επίσης πολύ καλό έχει ο Θύμιος του Καλυβίτηγια όλους μέσα στο χωριό μα και για κάθε σπίτι.Επίσης πεντανόστιμο του Χρήστου είναι του Φίλληπου η γλύκα από το μέλι του μένει στα δυό σου χείλη.Ωραίο μέλι και αγνό του Ρούπα είναι του Κώσταπου είναι γνήσιο κι αυτό γλυκό σαν την κομπόστα.Έχουμε κι ένανε ψαρά που στα χωριά γυρνάειο Κώστας του Κλεάνθη ο γαμπρός τα ψάρια του πουλάει.Καλές δουλειές σε όλους σας καλή επιτυχίανα έχετε καλές τιμές για νάχετε πελατεία.

Ελένη Καλαμπαλίκη (Λάγιου)

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΜΕΡΑΚΙ

Πάρα πολλά γινήκανε αυτή την εβδομάδα και ταρακουνήθηκε ολόκληρη η Ελλάδα.Την είδηση μετέδωσαν όλα τα πρακτορείακαι στα χρηματιστήρια αντίστροφη πορεία.

Η αφορμή ήταν η ΕΡΤ μονομερίς να κλείσουν ο κόσμος όλος τάχασε, τα πάντα να μαυρίσουν.

Ενδώσανε και πήρανε του κόσμου τα κανάλιακαι όλοι συζητούσανε τα καινούρια χάλια.Οι αρχηγοί τα χάλασαν πάνω στις συζητήσειςκαι ο Κουβέλης τό ’σκασε και γίναν παραιτήσεις. Ο Σαμαράς ακούμπαγε σε δύο δεκανίκια και τη φωνή του ύψωνε και μίλαγε αντρίκια.Ο Βενιζέλος φαίνεται να τα΄χει τα κιλάκαι ο Αντώνης σίγουρα θα ξέρει πως μιλά.Τώρα θα σκέφτεται καλά γιατί ακουμπά σε ένα άμα του έφυγε κι αυτό δεν τούμεινε κανένα.Όλος ο κόσμος εύχεται σωστά να κυβερνήσουντα δύσκολα προβλήματα στον τόπο μας να λύσουν. Το πιο σπουδαίο πρόβλημα είναι η ανεργία με τους χιλιάδες άνθρωπους να ζούνε σε αργία.Αυτούς να τους προσέξουνε με όλα τα δεινά τουςγιατί το βράδυ νηστικά κοιμούνται τα παιδιά τους.Η νέα η κυβέρνηση σωστά να κυβερνήσει γιατί να πάμε σε εκλογές, αυτή δεν είναι λύση.

Γιάννης Καλαμπαλίκης (Σόλιγκας)

ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ

Συνεδρίαση 7-4-2013Πραγματοποιήθηκε στο κοινοτικό κατάστημα. Από τον

πρόεδρο του Δ.Σ. έγινε ο απολογισμός του προηγούμενουδιαστήματος από την προηγούμενη συνεδρίαση (απο-κριάτικος χορός 17-3-2013 στην ταβέρνα Βαγ. Μπαρού-μη, γιορτασμός 25ης Μαρτίου κλπ). Ακολούθησε συζήτησηγια τα παραπάνω καθώς και για τα παρακάτω θέματα μετάαπό ενημέρωση από τον πρόεδρο του Δ.Σ. 1- Για το φ. 86Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΝΔΡΟΝΙΑΝΩΝ – ΔΕΝΔΡΩΝ που βρί-σκεται προς το τέλος της. 2- Αποφασίσθηκαν παρεμβά-σεις καθαρισμού εν όψει και του Πάσχα σε χώρους τουχωριού. 3- Αποφασίσθηκε στην Ανάσταση να μοιραστούναυγά και κουλούρια στην εκκλησία. 4- Την επόμενη Κυ-ριακή 14-4-2013 τελικά, θα γίνει η εξόρμηση μελών τουΣυλλόγου μας με μέλη του Ορειβατικού Συλλόγου Χαλ-κίδας στο βουνό μας (Μηλίτσα, Βρωμονέρα, Εφταός) γιαδιάνοιξη και σήμανση παλιών μονοπατιών. 6- Συζητήθηκεεκ νέου η πρόταση για τοποθέτηση πίνακα ανακοινώσε-ων στην πλατεία Φροσύνης, αφού η ανάγκη ενημέρωσηςτων συγχωριανών μας για θέματα που τους αφορούν κρί-θηκε υπαρκτή και χρήσιμη. 7- Έγιναν συγκεκριμένες προ-τάσεις για τις καλοκαιρινές κύρια εκδηλώσεις του Συλ-λόγου μας και την προοπτική συνεργασιών.

Συνεδρίαση 26-5-2013 Η συνεδρίαση πραγματοποιήθηκε στο Κοινοτικό

Γραφείο. Συζητήθηκαν θέματα σχετικά με την οριστική παρα-

λαβή του έργου «Ανάδειξη-Ανάπλαση και τουριστική αξιο-ποίηση περιοχών του Δήμου Κύμης» και η δυνατότητα πα-ρεμβάσεων του Συλλόγου μέσω του Δήμου. Επίσης οι-κονομικά θέματα, διάθεση του ημερολογίου και διανομήλαχνών με την Αθλητική Ένωση μέχρι τέλος Μαΐου. Το νέο

φύλλο της εφημερίδας προβλέπεται για αρχές Ιουλίου καιθα έχει αφιέρωμα για το συγχωριανό μας Σπίθα Δημ. Έγι-νε αναφορά στις διάφορες εκδηλώσεις που έγιναν όπωςτο Πάσχα, την πετυχημένη συνεργασία με τον ΟρειβατικόΣύλλογο Χαλκίδος για τον καθαρισμό και σήμανση παλιώνμονοπατιών στο βουνό, καθώς και την περιπατητική βόλ-τα με το Σύλλογο στο μονοπάτι από Πλατάνενχοφ μέχριΜύλο Γιάννενας.

Συζητήθηκε πάλι η πρόταση για επαφή με το Πνευ-ματικό Κέντρο, για κοινή δράση υπό τη στέγη του Συλ-λόγου. Τέλος συζητήθηκαν διάφορες προτάσεις για τις εκ-δηλώσεις του καλοκαιριού.

Συνεδρίαση 16-6-2013Η συνεδρίαση έγινε στο Κοινοτικό Γραφείο και ήταν

παρόντα μέλη της Αθλητικής Ένωσης και του Πνευματι-κού Κέντρου. Καταρχήν συζητήθηκε το θέμα με το Πνευ-ματικό Κέντρο και διαπιστώθηκε θετική διάθεση εύρεσηςλύσεως. Το Πνευματικό Κέντρο θα απαντήσει μετά το συμ-βούλιο που θα κάνει τέλος μήνα. Με την Αθλητική Ένω-ση συζητήθηκαν οι εκδηλώσεις του καλοκαιριού, οι δύοχοροί, που θα γίνουν από κοινού. Οι ημερομηνίες θα εί-ναι 10-8 ημέρα Σάββατο για το χορό των Ανδρονιάνων και26-8 παραμονή του Αγίου Φανουρίου στα Δένδρα.

Το Δ.Σ. του Συλλόγου στη συνέχεια συζήτησε διάφο-ρα θέματα, όπως η εκδρομή στην Αθήνα στο Αρχαιολο-γικό Μουσείο για τις 30-6, την εκδήλωση στο Σίφο γιατις 20-7 με την εορτή του Προφήτη Ηλία, καθώς και τονπρογραμματισμό συνάντησης με το Δήμαρχο, μαζί με τονΠρόεδρο Κωτσή Γ., για θέματα των δύο σχολείων, το Νη-πιαγωγείο και την παραλαβή του έργου των μονοπατιών.

ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ

ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΩΝ Δ.Σ. ΣΥΛΛΟΓΟΥ

ΑΠΕΒΙΩΣΑΝ

Αναμνήσεις

• Απεβίωσε στις 29/6/13 στη Ν. Υόρκη ο Κων-σταντίνος Βαρλάμος ετών 73.

Ήταν μέλος του Συλλόγου ΑΧΕΠΑ Αποδήμου Ελ-ληνισμού και ταμίας στην Ελληνική Εκκλησία της Ν.Υόρκης. Ευεργέτησε πολλάκις την περιοχή της Κύ-μης. Ήταν και καλός φίλος του Συλλόγου μας.

• Απεβίωσε στις 5/6/13 ο Γεώργιος Φελέρηςετών 72.

• Πέθανε αιφνίδια την Παρασκευή 5/6/13 οΓιώργος Κ. Κρινής από το Βίταλο, σε ηλικία 67ετών. Κηδεύτηκε στο κοιμητήριο Χαλκίδας την Τρί-τη 9-5-13. Ήταν με την γυναίκα του τακτικά μέλη τηςπαρέας μας ακόμα και στις πιο μακρινές εκδρομέςτου Συλλόγου μας. Θερμά συλλυπητήρια.

1953 στο Ηρώον του χωριού μας

ΒΗΜΑΤΑ ΜΠΡΟΣΤΑ Στην τελευταία συνεδρίαση του Δ.Σ. του Συλλόγου μας, είχαμε καλέσει τους υπεύθυνους του Πνευμα-

τικού Κέντρου Ανδρονιάνων να παραβρεθούν στην προσπάθεια ξεπεράσματος των μεταξύ μας παρεξηγή-σεων μάλλον παρά ουσιαστικών διαφορών. Παραβρέθηκαν ο Γιώργος Νικολιάς και ο Νίκος Δήμος. Έγι-νε κοινά αποδεχτό από όλους πως η συνέχιση χωριστών προσπαθειών και εκδηλώσεων έχει κουράσει τουςσυγχωριανούς και πως οι γενικότερες εξελίξεις τις υποβιβάζουν και τις ορίζουν πλέον ως παραφωνίες. Μετελικό στόχο το εξ’ αρχής αυτονόητο της κοινής δράσης μας σε ενιαίο φορέα που δεν μπορεί παρά να είναιο Σύλλογός μας και μέσα από την επόμενη εκλογοαπολογιστική του συνέλευση στις αρχές του 2014 καλάνάμαστε, αποφασίσθηκε αρχικά η ενίσχυση των εκδηλώσεων που θα οργανώσουν από δω και πέρα και κύ-ρια αυτών του καλοκαιριού.

Page 3: Έτος 17ο • Αριθμός Φύλλου 87 • Mάρτιος - Απρίλιος - Μάιος ... · τά αµέσως «Το µπαστουνάκι το κρατώ µε το

ΕΠΙΔΙΩΚΟΝΤΑΣ ΛΥΣΕΙΣ Στα πλαίσια απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου του

Συλλόγου μας, ο πρόεδρος Σταμ. Δ. Σπύρου και ο ταμίαςΒαγγ. Γρ. Νικολιάς από κοινού με τον πρόεδρο του το-πικού Δημοτικού Συμβουλίου Γιώργο Κ. Κωτσή, είχανπροκαθορισμένη συνάντηση στην Κύμη με το Δήμαρχο Κύ-μης – Αλιβερίου κο Δημήτρη Θωμά. Η συνάντηση ήτανπερίπου δίωρη και η συζήτηση κάλυψε βασικά προβλήματατων χωριών του Δημοτικού μας διαμερίσματος. Στη συ-νάντηση παραβρέθηκαν και οι αντιδήμαρχοι κ.κ. Βλάχοςαρμόδιος για θέματα σχολείων και κος Παππάς αρμόδιοςγια τεχνικά έργα του Δήμου. Τα θέματα που από την πλευ-ρά μας θέσαμε ως κοινές απαιτήσεις και των συγχωριανώνμας ήταν:

- Η ανάγκη επισκευής του Δημοτικού Σχολείου Αν-δρονιάνων.

- Η ανάγκη επισκευής του Δημοτικού Σχολείου Δένδρωνμε πρώτη παρέμβαση την τοποθέτηση σκεπής (ξυλοσκε-πή – κεραμίδια).

- Η μεταφορά στο επισκευασμένο Δημοτικό Σχολείο Αν-δρονιάνων του Νηπιαγωγείου του χωριού. Έτσι θα μπο-ρέσει ο Σύλλογός μας να αποκτήσει την δικαιούμενη καιαπαραίτητη διοικητική του στέγη, σε χώρο του Κοινοτικούκαταστήματος.

- Η ολοκλήρωση της διαμόρφωσης της πλατείας δε-ξαμενής στους Λενιάνους.

- Η ολοκλήρωση της διάστρωσης του δρόμου προς τουςΛενιάνους.

- Θέσαμε τις παρατηρήσεις και προτάσεις μας για τοεκτελεσμένο έργο των μονοπατιών από και προς το Μύλοπου με πρωτοβουλία της δημοτικής μας αρχής ξεκίνησε καιπροχώρησε στον ΕΟΤ. Ειδικότερα τονίσαμε την ανάγκη ναολοκληρωθεί το μονοπάτι προς τη γέφυρα Ανδρονιάνωνπου όπως είναι σήμερα καθιστά το όλο έργο μισερό βά-ζοντάς του τόνο ανορθογραφίας. Επίσης προτείναμε τηνπροώθηση νέας πρότασης για ένταξη στα προγράμματαΕΣΠΑ νέου έργου που θα αφορά την ανάδειξη της μεταλ-λευτικής ιστορίας και πολιτιστικών στοιχείων του τόπου μαςόπως αυτά των υπαρχόντων ακόμα υποδομών και εξο-πλισμού και που αντικειμενικά θα συμπληρώνει το ήδηεκτελεσμένο έργο των μονοπατιών.

- Τέλος τονίσαμε την ανάγκη παραμονής του Νηπια-γωγείου στο χωριό μας αφού ευτυχώς υπάρχει ο αναγκαίοςαριθμός παιδιών και φέτος, αριθμός μάλιστα που του χρό-νου θα αυξηθεί.

Εκτιμήσαμε και οι τρεις μας, πως η συνάντηση απο-δείχθηκε αναγκαία και χρήσιμη. Άλλωστε στο σύντομο επό-μενο διάστημα μέχρι το Φθινόπωρο θα είμαστε σε θέση μεβάση τα σχετικά μελλούμενα, να διαπιστώσουμε το εύλογο

της αισιοδοξίας μας αλλά και να ζυγιάσουμε τις επόμενεςκινήσεις μας.

WHICH SIDE ARE YOU ONΓνωστό το παραδοσιακό αυτό τραγούδι από τις ΗΠΑ.

Ο Διονύσης Σαββόπουλος το έχει πει σε ένα από τα πρώ-τα του τραγούδια λίγο διαφορετικά «Κι έρχεται η στιγμήγια να αποφασίσεις με ποιούς θα πας και ποιούς θα αφή-σεις». Είναι τέτοιες οι στιγμές που ζούμε εδώ και καιρό, έρ-χεται τέτοια στιγμή στη ζωή του καθένα και στέκονται ανυ-ποχώρητες απαιτώντας απάντηση, απόφαση. Χωρίς πλέ-ον τις μέχρι τότε αναστολές και συγχύσεις μας. Απόφασηπου ξεκινά προσωπική και αποκλειστική και δεν είναι από-φαση ρουτίνας. Είναι απόφαση ζωής. Και αν τέτοιες απο-φάσεις μπορέσουν να σμίξουν σε κοινή προοπτική, σε κοι-νό δρόμο, δρόμοι κοινοί που αντικειμενικά υπάρχουν όσοκαι αν συμφέροντα αλλότρια και αλλοτριωτικά τον κάνουνθολό και σκονισμένο, τότε κάτι καλύτερο θα έχει γεννηθεί.Σε στέρεα βάση και με καθαρότητα και αποφασιστικότη-τα. Οπότε και η παράγωγη ελπίδα θα πατά γερά δημι-ουργώντας έτσι με τη σειρά της την απαραίτητη συμπο-ρευόμενη αισιοδοξία. Ποιους θα αφήσω λοιπόν; Ερώτημαακριβές και αμείλικτο. Χρωστάω απάντηση με υπευθυνό-τητα που δεν επιδέχεται πλέον άλλη καθυστέρηση. Όσο καιαν ποτέ και καθόλου δεν είχα ψευδαισθήσεις, εν τούτοιςοι καιροί απαιτούν πλέον υπερβάσεις έντιμες και σαφείς.Βασικά κριτήρια στην απόφαση για το ποιους θα αφήσω,αποκαλύπτοντας ταυτόχρονα το σε ποιούς θα πάω τελικά,είναι:

- θα αφήσω αυτούς που παραβιάζουν τα χαρακτηρι-στικά μου ως άνθρωπο αλλά και ως πολίτη και κοινωνού.

- θα αφήσω αυτούς που παραβιάζουν πλέον ακόμα καιτις βιολογικές μου ανάγκες.

- θα αφήσω αυτούς που παραβιάζουν τη λογική μου,το δικαίωμά μου στο όνειρο.

- θα αφήσω αυτούς που μου ζητάνε να μη σκέφτομαιή να σκέφτομαι επιλεκτικά και επιλεκτικά να λησμονώ.

- θα αφήσω αυτούς που συνεχώς και όλο και πιο ωμάασχημονούν στην αξιοπρέπειά μου.

- θα αφήσω αυτούς που ισοπεδώνουν και το κοινό ακό-μα δίκαιο αντί να το βάζει στην κορυφή των «εκ των ουκάνευ».

- θα αφήσω αυτούς που μέσα από όλα αυτά θέλουν ωςεξουσία όντες, να με έχουν στο τσεπάκι το δικό τους και τωνεμφανών ή όχι ακόμα σκοπών τους.

- θα αφήσω αυτούς που με την ίδια τακτική και βαρ-βαρότητα απειλούν την μεγάλη πλειοψηφία των συναν-θρώπων μου.

Σταμάτης Δ. Σπύρου

Μάρτιος - Απρίλιος - Μάιος 2013 3

Τρίμηνη πολιτιστική και κοινωνική έκδοση του Προοδευτικού Συλλόγου Ανδρονιάνων - Δένδρων Κύμης ΕύβοιαςΑνδρονιάνοι Κύμης Εύβοιας Τ.Κ. 34003

Ιδιοκτήτης: Προοδευτικός Σύλλογος Ανδρονιάνων - Δένδρων Κύμης Εύβοιας

Εκδότης-Διευθυντής: Σταμάτης Δ. Σπύρου, ΠρόεδροςΤηλ: 22210 75197 • Κιν: 6932661355

Συντακτική Επιτροπή Υπεύθυνοι ύλης:

Σταμάτης Δ. Σπύρου, Χριστίνα Π. Πουλοπούλου, Γιώργος Θ. Δήμος, Αντώνης Ε. Βλαχαντώνης, Παναγιώτης Αγγελόπουλος

Ηλεκτρονική σελιδοποίηση - Εκτύπωση: Εκδόσεις-Γραφικές Τέχνες

Καρπούζη Αριστέα & Υιοί Ο.Ε. Θεοδοσίου 23 Ίλιον Τ.Κ. 13121

Τηλ.-Fax: 210 2619003 - 210 2619696 e-mail: [email protected]

«Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΝΔΡΟΝΙΑΝΩΝ»

ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΣΕ ΣΥΝΤΟΜΙΑ

Χρειάζεται να γνωριστούμε καλύτερα και για λόγουςπρακτικούς. Συχνά έχουμε την ανάγκη επαγγελματιών γιατακτοποίηση εκκρεμοτήτων μας και πολλές φορές απο-τυγχάνει η συνεργασία που τελικά ξεπερνώντας την δι-στακτικότητα και αναβλητικότητα επιλέγουμε. Ανάγκεςπολλές από καθημερινότητας μέχρι ανάγκες ζωής. Έτσιστο Διοικητικό Συμβούλιο στην τελευταία συνεδρίασή τουαποφασίσαμε την σταδιακή δημιουργία ενημερωτικού κα-ταλόγου με τα αναγκαία στοιχεία επαγγελματιών που κα-τάγονται από το χωριό μας (Ανδρονιάνοι – Δένδρα) πουθα αναρτηθεί στο site μας και θα μείνει διαρκώς ανανε-ωνόμενος, προς χρήση συγχωριανών αλλά και φίλων.Επαγγελματιών όχι μόνο αυτών που δραστηριοποιούνταιστο χωριό αλλά και οπουδήποτε στη χώρα μας αλλά και

στο εξωτερικό. Είναι μια προσπάθεια ανιδιοτελής χωρίςαποκλεισμούς και χωρίς βέβαια την όποια «ρατσιστική»χροιά. Οι καιροί κάνουν πιο εμφανή την ανάγκη λογικώνεπιλογών και πρωτοβουλιών. Έτσι λοιπόν καλούμε όλουςόσους επαγγελματίες θέλουν ένα σωστό, εύκολο αλλά καιόλο και με περισσότερες δυνατότητες μέσο παρουσίαςτους, να μη διστάσουν να μας ενημερώσουν σχετικά. Απότην πλευρά μας έχουμε ήδη ξεκινήσει ανάλογη συγκέν-τρωση στοιχείων και σύντομα θα τα «βγάλουμε στοναέρα». Καλώς να έρθετε.

ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΟΥ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ

ΑΝΔΡΟΝΙΑΝΩΝ - ΔΕΝΔΡΩΝ

ΑΣ ΓΝΩΡΙΣΤΟΥΜΕ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΛΟΙΠΟΝ

Μια κυρία ανέφερε ότι από λίγωνημερών κουραζόταν πιο εύκολακαι ένιωθε δύσπνοια όταν ανη-

φόριζε ένα δρόμο ή όταν ανέβαινε σκαλο-πάτια. Δεν ανέφερε πόνο στο στήθος ή αλ-λού, ούτε κάποιο άλλο σύμπτωμα. Από τοιστορικό δεν προέκυψε κάποιο βοηθητικόστοιχείο, εκτός από μια βαρεία λοίμωξη ανα-πνευστικού στο πρόσφατο παρελθόν.

Τι ήταν αυτό που προκάλεσε όλα αυτάτα ενοχλήματα; Ήταν η συσσώρευση υγρούγύρω από την καρδιά, ανάμεσα στα δύο πέ-ταλα του περικαρδίου, δηλαδή ανάμεσαστους υμένες που καλύπτουν την καρδιά, τηνπροστατεύουν κι ελαττώνουν την τριβή απότις κινήσεις της.

Η φλεγμονή που περιλαμβάνει το περι-κάρδιο ονομάζεται περικαρδίτιδα και πολύ συχνά προκαλείταιαπό μη αναγνωρίσιμα αίτια (ιδιοπαθής) ή από ιούς, αλλά τα αί-τια που μπορούν να προκαλέσουν περικαρδίτιδα είναι πράγμα-τι πάρα πολλά. Μπορεί να είναι: α. όλων των ειδών οι παθογό-νοι μικροοργανισμοί (μικρόβια, μύκητες, παράσιτα), β. συστη-ματικές νόσοι όπως ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος και ηρευματοειδής αρθρίτιδα, γ. τραύμα της περιοχής, όπως αυτό πουπροκαλείται κατά τη διάρκεια ενός ανοιχτού χειρουργείου καρ-διάς, δ. νεοπλάσματα είτε άλλων οργάνων με μεταστάσεις στο πε-ρικάρδιο, είτε πρωτοπαθώς του περικαρδίου με συχνότερο το λε-γόμενο μεσοθηλίωμα, ε. μετά από έμφραγμα του μυοκαρδίου ήμετά από πνευμονία, στ. ουραιμία στα πλαίσια νεφρικής ανε-πάρκειας κλπ.

Συνήθως η περικαρδίτιδα γίνεται εύκολα αντιληπτή λόγω τουθωρακικού πόνου που προκαλεί κι ο οποίος είναι οξύς, ενώ σπα-νιότερα λαμβάνει πιεστικό ή καυστικό χαρακτήρα. Ο ασθενήςανακουφίζεται όταν κάθεται και σκύβει προς τα εμπρός. Παρ’ όλ’αυτά, η πάθηση μπορεί να διαδράμει χωρίς έντονη συμπτωμα-τολογία, να είναι δηλαδή κλινικά λανθάνουσα, όπως εξάλλου ηγυναίκα που αναφέρθηκε παραπάνω.

Ο καρδιολόγος θα πρέπει να πραγματοποιήσει την κλινική εξέ-ταση κατά την οποία είναι πιθανό να ακούσει ένα χαρακτηριστικόήχο με τα ακουστικά που ονομάζεται περικαρδιακός ήχος τριβής.Με το ηλεκτροκαρδιογράφημα μπορεί να διαπιστώσει χαρα-κτηριστικές μεταβολές των επαρμάτων που ακολουθούν τέσσε-ρα στάδια, από τα οποία το 4ο είναι η αποκατάσταση του ΗΚΓστο φυσιολογικό. Θα πρέπει ο γιατρός να κάνει διαφορική διά-γνωση από άλλες παθήσεις και κυρίως το έμφραγμα ή την καρ-διακή ισχαιμία. Βοηθητικές είναι επίσης η ακτινογραφία θώρα-κα, αν κατά τη διαδρομή της περικαρδίτιδας παραχθεί ικανή (άνωτων 250ml) ποσότητα υγρού, ενώ και οι εξετάσεις αίματος θα βοη-θήσουν στην εξακρίβωση της αιτιολογίας της περικαρδίτιδας ήκαι τη συμμετοχή στοιβάδας μυοκαρδίου (μυοπερικαρδίτιδα) μετην αύξηση των μυοκαρδιακών ενζύμων.

Βέβαια η πιο ευαίσθητη μέθοδος για την ανίχνευση και πο-σοτική εκτίμηση του περικαρδιακού υγρού είναι το υπερηχο-καρδιογράφημα. Αυτό είναι η μέθοδος εκλογής για την αρχικήεκτίμηση των επιπλοκών της περικαρδίτιδας που είναι: α. η ανά-πτυξη σημαντικής ποσότητας περικαρδιακού υγρού που δημι-ουργεί μηχανική παρακώλυση της φυσιολογικής καρδιακής λει-τουργίας (καρδιακός επιπωματισμός), β. ανάπτυξη ινώσεως/ασβε-στώσεως του περικαρδίου και πρόκληση χρόνιας συμπιεστικήςπερικαρδίτιδας ή κι ο συνδυασμός αυτών.

Η αντιμετώπιση της περικαρδίτιδας συνήθως περιλαμβάνειτα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα ή και την ασπιρίνησε ικανές δόσεις. Μπορεί να δοθεί επίσης κολχικίνη που είναι χρή-σιμη και για την πρόληψη των υποτροπών, ή ως τελευταία λύση,μπορεί να δοθούν κορτικοειδή. Σε περιπτώσεις μεγάλης συλλο-γής υγρού κι επιπωματισμού πραγματοποιείται περικαρδιο-κέντηση με άντληση του υγρού, ενώ σε περιπτώσεις υποτρο-πιάζουσας ή συμπιεστικής περικαρδίτιδας μπορεί να γίνει χει-ρουργική εκτομή του περικαρδίου. Προφανώς, αν διαπιστωθείειδικό αίτιο (μικρόβιο, μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης κλπ.) ηθεραπεία στρέφεται ενάντια σε αυτό το αίτιο.

Ο «μανδύας» της καρδιάς: για καλό ή για κακό

Γράφει ο Παναγιώτης Αγγελόπουλος,

καρδιολόγος

ΤΑΜΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΡΙΜΗΝΟΥ

Page 4: Έτος 17ο • Αριθμός Φύλλου 87 • Mάρτιος - Απρίλιος - Μάιος ... · τά αµέσως «Το µπαστουνάκι το κρατώ µε το

4 Μάρτιος - Απρίλιος - Μάιος 2013

Ακραία όψιμο το φετινό Πάσχα

Αυτό βέβαια ήταν γνωστό όπως γνωστό είναι πως κατάτας Γραφάς η πιο απόμακρη ημερομηνία εορτασμού του ορ-θόδοξου Πάσχα είναι η 7η Μάη μήνα. Παρέσυρε όπως απαι-τείται πάλι κατά τας Γραφάς και τη γιορτή του Αγίου Γε-ωργίου για την οποία ως γνωστό εκτός των πολυπληθών εορ-ταζόντων ενδιαφέρεται και το χωριό μας με το γνωστό εξω-κλήσι στην είσοδό του.

Πολύς ο κόσμος στο χωριό με εμφανή ίχνη μουδιάσμα-τος και αμηχανίας αδιεξόδου. Τα βεγγαλικά πολλά σε πο-σότητα και ένταση χωρίς ευτυχώς δυσάρεστα απρόοπτα, ηπεριφορά του με μεγάλη επιμέλεια στολισμένου επιταφίουστη γνωστή διαδρομή στο χωριό, έδειχνε βιαστική και απαι-σιόδοξη. Οι παρέες κλειστές και στο κέφι τους συγκρατη-μένες. Πάντως δεν έλειψαν οι αχτίδες με κατεύθυνσημπροστά. Εμείς είμαστε αυτοί που θα τις κάνουμε πιο έν-τονες, πιο καθαρές, πιο καθολικές. Εμείς και η ίδια η ζωήστη βάση των ανθρώπινων χαρακτηριστικών της.

Πολλές φωτογραφίες από τα ψηστήρια της ημέρας τουΠάσχα μπορείτε να δείτε στο μπλόγκ του αξιέπαινου συγ-χωριανού μας κ. Βασίλη Γ. Τσομάκα (koumiotis.blogspot.com)

ΕΘΝΙΚΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΝΑΥΑΓΙΟ ΤΩΝ ΑΝΤΙΚΥΘΗΡΩΝ

«Αν η διορατικότητα των Ελλήνων συμβάδιζε με τηνιδιοφυΐα τους, τότε ίσως και η βιομηχανική επανάσταση ναάρχιζε χίλια χρόνια πριν από τον Κολόμβο.»!

ΑΡΘΟΥΡ ΚΛΑΡΚΤην Κυριακή 30-6-2013 πραγματοποιήθηκε η εκδρομή

του Προοδευτικού Συλλόγου Ανδρονιάνων – Δένδρων καιτης Αθλητικής Ένωσης Ανδρονιάνων στην Αθήνα, για τηνεπίσκεψη στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, που αποτε-λεί το μεγαλύτερο μουσείο στην Ελλάδα και ένα από τα ση-μαντικότερα της αρχαίας ελληνικής τέχνης παγκοσμίως.

Πραγματικά νιώσαμε εθνικά υπερήφανοι θαυμάζονταςστις πάμπολλες αίθουσες του Μουσείου, τον πλούτο του αρ-χαίου ελληνικού πολιτισμού, με τα μοναδικά απαράμιλληςτέχνης αριστουργήματα. Τα συναισθήματα ήταν ανάμικτατόσο για τα αρχαία σημαντικότατα εκθέματα όσο και γιατο ιστορικό κτίριο του Μουσείου, που είναι το μεγαλύτεροστην ελληνική επικράτεια και ένα από τα μεγαλύτερα με ελ-ληνικές αρχαιότητες, προβάλλοντας την ιστορική, πνευ-ματική και καλλιτεχνική τους αξία παγκοσμίως. Το κτίριοτου Μουσείου, θεμελιώθηκε το 1866 σε οικόπεδο που δώ-ρισε η Ελένη Τοσίτσα. Την τελική διαμόρφωση της πρό-σοψης του κτιρίου επιμελήθηκε ο Ε. Τσίλλερ, ο οποίος είχεκαι την επίβλεψη έως το 1889. Η ολοκλήρωση του Μουσείουέγινε σταδιακά μέσα στον 20ό αιώνα.

Στις αίθουσές του προβάλλεται η μακρά εξέλιξη του αρ-χαίου ελληνικού πολιτισμού. Οι Συλλογές του Μουσείου κα-τατάσσονται στις πλουσιότερες του κόσμου με ευρήματααπό την 7η χιλιετία π.Χ., και είναι η Προϊστορική Συλλογή,η Συλλογή Γλυπτών, Αγγείων και Μικροτεχνίας, Χαλκών καιη Συλλογή Αιγυπτιακών Αρχαιοτήτων.

Από τα σημαντικότερα εκθέματα ενδεικτικά αναφέρουμετους θησαυρούς των βασιλικών τάφων των Μυκηνών, τα πε-ρίφημα κυκλαδικά μαρμάρινα ειδώλια και τις θαυμάσια δια-τηρημένες τοιχογραφίες της Θήρας. Επίσης αριστουργήματατης γλυπτικής τέχνης με μοναδικό σε αριθμό και ποιότητασύνολο επιτύμβιων αναγλύφων. Μία από τις πλουσιότερεςσυλλογές του κόσμου, είναι η Συλλογή Χαλκών με τα φη-μισμένα μεγάλα αγάλματα, όπως ο Ποσειδών ή Δίας του Αρ-τεμισίου, ο έφηβος του Μαραθώνα, ο έφηβος των Αντικυ-θήρων και ο «κελητίζων παις» του Αρτεμισίου. Τα περισ-σότερα από τα χάλκινα έργα ήσαν αναθήματα σε μεγάλαελληνικά ιερά, όπως του Διός στη Δωδώνη, της Αθηνάς στηνΑκρόπολη, του Διός στην Ολυμπία, του Απόλλωνα στη Βοι-ωτία κ.ά.

Ιδιαίτερη εντύπωση προκάλεσε η έκθεση σε ειδική αί-θουσα στο ισόγειο του Μουσείου των ευρημάτων τουΝαυαγίου των Αντικυθήρων, όπου παρουσιάζεται για πρώ-τη φορά το σύνολο των αρχαιοτήτων, οι οποίες ανελκύ-σθηκαν από το περίφημο Ναυάγιο των Αντικυθήρων κατάτα έτη 1900-1901 και 1976. Ξεχωριστή αναφορά και προ-βολή υπήρχε για την μελέτη από διάφορα Πανεπιστήμια Ευ-ρώπης και Αμερικής του Μηχανισμού των Αντικυθήρων, πουαποτελεί τον αρχαιότερο, πολυσύνθετο αστρονομικό φορητόυπολογιστή.

Το πλοίο ναυάγησε περίπου στο 70-50 π.Χ., εποχή πουτο θαλάσσιο εμπόριο και οι μεταφορές έργων τέχνης απότην Ανατολική Μεσόγειο στην Ιταλία είχαν κορυφωθεί, ενώτο φορτίο του χρονολογείται από τον 4ο έως και τον 1ο αι.π.Χ. Το πλοίο ήταν φορτηγό, εκτιμώμενης χωρητικότητας300 τόνων και κατευθυνόταν προς την Ιταλία. Μαρμάρι-να και χάλκινα αγάλματα, χρυσά κοσμήματα, πλήθος κε-ραμικών αγγείων και χάλκινες κλίνες ήταν ο κύριος όγκος

του φορτίου του, με στόχο να στολίσει τα ανάκτορα, τιςεπαύλεις και τις πόλεις των Ρωμαίων που ως κατακτητέςαπέσπασαν τεράστιο αριθμό αριστουργημάτων τέχνηςαπό τον ελληνικό χώρο. Μαζί με αυτά η ελληνική θάλασ-σα «υφάρπαξε» και διέσωσε ένα σπανιότατο μηχανισμό ηαξία του οποίου είναι μεγαλύτερη από όλων μαζί των ευ-ρημάτων του ναυαγίου. Γιατί ομολογουμένως μόνο δέοςμπορεί να προκαλέσει το γεγονός ότι το τεχνούργημααυτό μας έκανε να αναθεωρήσουμε τη γνώμη που είχαμεγια την ελληνιστική περίοδο και την εξέλιξη της μηχανικήςεπιστήμης και να εμπλουτίσουμε τις γνώσεις μας για την αρ-χαία ελληνική τεχνολογία και αστρονομία.

Ο Μηχανισμός δημιούργημα του β΄ μισού του 2ου αι.π.Χ., περιλαμβάνει οδοντωτούς τροχούς, κλίμακες, άξονεςκαι δείκτες. Οι επιγραφές σχετίζονται με αστρονομικούς καιημερολογιακούς υπολογισμούς καθώς και με οδηγίες χρή-σης του οργάνου. Είναι ο αρχαιότερος πολυσύνθετοςαστρονομικός υπολογιστής, με τον οποίο προσδιορίζοντανοι θέσεις του Ήλιου, της Σελήνης και πιθανότατα των πέν-τε γνωστών κατά την αρχαιότητα πλανητών. Επίσης χρη-σιμοποιείτο για την πρόβλεψη των εκλείψεων του Ήλιου καιτης Σελήνης, για την τήρηση ενός πολυετούς ημερολογίουμε μεγάλη ακρίβεια, καθώς και για τον προσδιορισμό τουχρόνου τέλεσης των Πανελλήνιων Αγώνων, στην Ολυμπία,τη Νεμέα, την Ισθμία, τους Δελφούς και τη Δωδώνη.

Αξίζει τέλος να αναφέρουμε ότι όλα τα ευρήματα τουναυαγίου είναι μοναδικής ομορφιάς, ιδιαίτερα όμως ξε-χωρίζει το χάλκινο άγαλμα νεαρού ανδρός γνωστού ως «οέφηβος των Αντικυθήρων», καθώς και τμήματα από χάλ-κινο άγαλμα γνωστό ως «ο φιλόσοφος των Αντικυθήρων»το πρόσωπο του οποίου έχει ιδιαίτερη εκφραστικότητα καιζωντάνια από την απόδοση των επιμέρους λεπτομερειών.

Από τα λοιπά ευρήματα θαυμάζουμε μικρό αριθμόχρυσών κοσμημάτων (ενώτια και δαχτυλίδια), με έγχρωμουςημιπολύτιμους λίθους, μαργαριτάρια και ερωτιδείς που απο-τελούν αντιπροσωπευτικό δείγμα της μικροχρυσοχοΐας του2ου και 1ου αι. π.Χ.

Επίσης εξαιρετικής σπανιότητας και ομορφιάς γυάλι-να αγγεία με κατασκευαστική αρτιότητα, πολυχρωμία καιάριστη κατάσταση διατήρησης αντιπροσωπεύουν τις πιοεντυπωσιακές μεθόδους κατασκευής γυάλινων αγγείων τηςελληνιστικής εποχής.

Θαυμάσαμε επίσης τα μαρμάρινα αγάλματα που πα-ριστάνουν θεούς, ομηρικούς ήρωες και θνητούς, κατα-σκευασμένα από λευκό παριανό μάρμαρο που διατηρεί τηλάμψη και διαύγειά του σε όσα τμήματα του γλυπτού ήτανπροστατευμένο μέσα στη λάσπη του θαλάσσιου βυθού.

Εντυπωσιακό είναι επίσης και το πλήθος των κεραμι-κών αγγείων που ήρθαν στο φως από την ανέλκυση τουναυαγίου κατά τα έτη 1900-1901 και 1976. Σε αυτά περι-λαμβάνονται «λάγυνοι» από τα πλέον δημοφιλή αγγεία τηςελληνιστικής εποχής που χρησίμευαν ως δοχεία κρασιού,ανάγλυφοι διακοσμημένοι σκύφοι δημοφιλή αγγεία πόσε-ως και πλήθος άλλων πήλινων χρηστικών αγγείων όπως χύ-τρες λύχνοι, πρόχοι -οινοχόες για μεταφορά ή αποθήκευ-ση κρασιού και λαδιού, αμφορείς και μυροδοχεία. Ιδιαίτε-ρη κατηγορία είναι οι οξυπύθμενοι εμπορικοί αμφορείς πουχρονολογούνται στο πρώτο μισό του 1ου αι. π. Χ. και προ-έρχονται από τη Ρόδο, την Κω και την Έφεσο. Ανελκύστηκαν23 οξυπύθμενοι αμφορείς αλλά εκτιμούν ότι υπάρχουν καιάλλοι ακόμα στο βυθό της θάλασσας.

Αντώνης Βλαχαντώνης

Φωτογραφίες από τη γιορτούλα για τον αποχαιρετισμό της σχολικής χρονιάς στο Νηπιαγωγείο των Ανδρονιάνων. Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ανδρονιάνων-Δένδρων θα ήθελε ναεκφράσει τις ευχαριστίες του στη δασκάλα των παιδιών Κα Αθανασία Μπαλάσογλου για το ενδιαφέρον και το πλούσιο πρόγραμμα των παιδιών μας καθ' όλη τη διάρκεια της σχο-λικής χρονιάς.

"Πολύ λιτό και πολύ σαφέςστην διαχρονική ωμή αλήθεια του."

Page 5: Έτος 17ο • Αριθμός Φύλλου 87 • Mάρτιος - Απρίλιος - Μάιος ... · τά αµέσως «Το µπαστουνάκι το κρατώ µε το

Μάρτιος - Απρίλιος - Μάιος 2013 5

Μεγάλοι συνάνθρωποί μαςείναι όσοι με το φωτεινότους παράδειγμα ζωής,

ανοίγουν δρόμους για το μέλλον,διατηρούν σε εγρήγορση την ελπίδα,την ομορφιά, το δίκιο, την αξιοπρέ-πεια ακόμα και κάτω από τις πιο δύ-σκολες κοινωνικές ή προσωπικέςσυνθήκες. Η πίστη, η αυτοπεποίθη-ση, ο αλτρουισμός, η υπευθυνότητα,η σκληρή δουλειά, η αυτοθυσία είναιαπό τα απαραίτητα συστατικά στοι-χεία του χαρακτήρα των μεγάλων.

Κορυφαίο παράδειγμα επιστή-μονα και ανθρώπου αποτελεί ο Γε-ώργιος Ν. Παπανικολάου, πουστις 12 του Μάη έκλεισαν 130 χρόνιααπό τη γέννησή του στην Κύμη. Αςθυμηθούμε το μοναδικά πανανθρώ-πινο πέρασμά του μελετώντας τοβιβλίο της ανιψιάς του ΜαρίαςΚόκκορη "ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ν. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ"μέσα από τη ζωή και το έργο του» (εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ1985).

Εκτός των άλλων θα λάβουμεποικίλα παραδείγματα που μπο-ρούν να μας στηρίξουν, να μας βελ-τιώσουν ως κοινωνικές παρουσίες,να τονίσουν το κοινό μας χρέος απέ-ναντι στη ζωή και στον χωρίς δια-κρίσεις συνάνθρωπό μας. Αρωγοίστην επιστημονικά μεγαλειώδη προ-σπάθειά του με το διαχρονικά σω-τήριο για όλες τις γυναίκες του κό-σμου αποτέλεσμα (ΠΑΠ ΤΕΣΤ),όπως καταγράφονται και στο αφιέ-ρωμα της εφημερίδας Καθημερινήτης 29-1-1995 με την ευκαιρία τηςκυκλοφορίας του χαρτονομίσματοςτων 10.000 δραχμών που φέρει τηνμορφή του, αποτέλεσαν:

Η γυναίκα του Ανδρομάχη(Μάχη) Μαυρογένους ο ηρωικός«πειραματάνθρωπός» του, αλλά καιτα ιδανικά του ως συνειδητά ανή-

συχου περί τα κοινά πνεύματος («…το ιδανικό μου δενείναι να πλουτίσω, ούτε να ζήσω ευτυχής, αλλά να ερ-γασθώ, να δράσω, να δημιουργήσω, να κάμω κάτι τι αν-

τάξιο ενός ανθρώπου ηθικού και δυνατού…»), κα-θώς και η μέχρι το τέλος του μεγάλη αγάπη για τηνπατρίδα «…ὃσο καιρό καί νά ζήσει κανείς μα-κρυά ἀπό τήν Ὲλλάδα, δέν μπορεῖ νά βγάλει τήνοσταλγική ἀνάμνησή της ἀπό τήν ψυχή του…».

Υπάρχει πολλή ομορφιά γύρω μας. Η ύπαρξηκαι η διαιώνισή της, χρωστά πολλά στο μεγάλο μαςσυμπατριώτη ΓΕΩΡΓΙΟ Ν. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ,στη μνήμη του οποίου ταπεινά σκύβουμε το κεφάλικαι υποσχετικά σηκώνουμε την καρδιά και τοπνεύμα.

Σταμάτης Δ. Σπύρου

Μνήμη Γεωργίου Ν. Παπανικολάου

Διαδρομή από Platanenhof μέσω του μο-νοπατιού δίπλα στο ποτάμι, έως το κεντρι-κό σημείο της εκδήλωσης δηλαδή τα 2 πέ-τρινα γεφύρια και ο μύλος Σαντά (Γιάννε-νας) και από εκεί επιστροφή από τον αμα-ξωτό δρόμο στο Platenenhof όπου κάποιοιτσίμπησαν μεζεδάκια και ήπιαν κατά τηνανεβασμένη από τη διαδρομή επιθυμίατους. Οι συμμετέχοντες ήταν αρκετοί καικάθε ηλικίας. Οι συζητήσεις αρκετές επί τηςεκδήλωσης και της συναρπαστικής διαδρο-μής, άνοιξαν προοπτικές.

Κοινή θέση πολλών ήταν η ανάγκη κοι-νών προσπαθειών πολιτιστικού, ιστορικού,οικολογικού περιεχομένου και αντίστοιχαδημιουργούμενων στόχων. Ανάγκη φυσικήπου οι βιωμένος συνθήκες την κάνουν ναεξεγείρεται υποσχόμενη. Η ξενάγηση έδωσε τη δυνα-τότητα διαπίστωσης των ελλείψεων και προβλημάτων στοουσιαστικά τελειωμένο έργο, αλλά και των δυνατοτήτωνπου δημιούργησε η κατασκευή του.

Στην έκταση αναμεσίς των γεφυριών και μπροστά σταυπολείμματα του μύλου, μίλησαν για το χώρο και τα μο-νοπάτια ο κος Καρτελιάς καθώς και η κα Ζαχ. Αντωνίουανιψιά του τελευταίου μυλωνά μπαρμπα Κώστα Αντωνίου

γνωστού ως Σαντά.Σύντομη σχετική παρέμβαση έκανε και ο πρόεδρος του

ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΑΝΔΡΟΝΙΑΝΩΝ – ΔΕΝ-ΔΡΩΝ κ. Σταμ. Δ. Σπύρου που αναφέρθηκε σύντομα καιστο Σύλλογο. Διανεμήθηκε δωρεάν αριθμός του ημερο-λογίου μας 2013 που απέσπασε το ενδιαφέρον και θετι-κές κριτικές πολλών φίλων αλλά και του φ.86 της εφη-μερίδας μας Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΝΔΡΟΝΙΑΝΩΝ –ΔΕΝΔΡΩΝ.

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ Ξενάγηση στα μονοπάτια, στα γεφύρια, στους μύλους 7-5-2013

Ο ΜΗΤΣΟΣ Ο ΣΠΙΘΑΣ

Απ’ τ’ Ανδρονιάνου φύγαμε έως πενήντα εργάτες γιατί δεν ύπαρχε ψωμί και πήραμε τις στράτες.

Άλλοι πάνε στο Δομοκό κι’ άλλοι στο Περιστέρι, ίσως περάσουν πιο καλά φέτος το καλοκαίρι.

Μα εγώ εβρέθηκα εδώ σ’ αυτά τα μαύρα χρόνια στης Κολοβάτας τα βουνά που έχει πολλά τα χιόνια.

Ψωμί ονειρευόμουνα στον ύπνο όπου κοιμούμαι όλο βολβούς και λάχανα οι ημέρες μας περνούνε.

Το διαφεντή παρακαλώ δώσ’ μου λίγο ψωμάκι να σβήσει η φλόγα του βολβού να φύγει το φαρμάκι.

Ψωμί δεν κάνει πια να φας σε πιάνει το στομάχι, σταφίδα έχουμε γλυκιά που σβήνει το φαρμάκι.

Και πάλι τον ευχαριστώ ας είναι και σταφίδα, από τα μαύρα λάχανα την τύχη μου την είδα.

ΣΤΗΣ ΚΟΛΟΒΑΤΑΣΤΑ ΒΟΥΝΑ

(ΑΝΘΡΑΚΩΡΥΧΕΙΑ ΣΤΗΝ ΑΜΦΙΣΣΑ)

Μάνα εγώ δεν γνώρισα καθόλου ο καημένος γιατί με άφησε μικρό πολύ δυστυχισμένο.

Ήμουν ενάμισι χρονών καθόλου δεν μιλούσα ούτε όρθιος στεκόμουνα ούτε και περπατούσα.

Τρία αδέλφια είμαστε από την πρώτη μάνα, τα δύο επαντρευτήκανε έχω κι’ εγώ αράδα.

Και το όνομα της Μάνας μου την έλεγαν Ελένη, τρία παιδιά μας άφησε και πέθανε η καημένη.

Ας μην τήνε γνώρισα ποτέ, τη σκέπτομαι ακόμα συγχωρεμένη να είναι πια που βρίσκεται στο χώμα.

Έχω την υποχρέωση στη δεύτερη τη Μάνα, όπου κι’ αυτή κοπίασε πραγματικά σα Μάνα.

Ήμουνα επικίνδυνος για να ξεψυχήσω κι’ αυτή λοιπόν με έκανε στον κόσμο για να ζήσω.

Τώρα αρραβωνιάστηκα μέσα εις το χωριό της, κι’ αυτή με επροξένεψε στο σόι το δικό της.

Και το όνομα της Μάνας μου έχει κι’ η πεθερά μου μου φαίνεται ζωντάνεψε η δόλια η Μαμά μου.

Τώρα έχω πεθερά, μητέρα πια την έχω κι’ αγάπη είτε σεβασμό σ’ αυτήνε θα την έχω.

ΠΟΙΗΜΑ ΤΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ ΣΠΙΘΑ

(4ος γιος του Δημήτρη Θωμά)

Είναι μεγάλο ζήτημα κι’ είναι μεγάλη κρίση, που δεν υπάρχει δίκαιο Έλλην να κυβερνήσει.

Όλοι προτού των εκλογών μας δίναν υποσχέσεις μα όταν μπήκαν στη Βουλή μας έκοψαν τις σχέσεις.

Προτού να γίνουν βουλευτές ήτανε φιλεργάτες μα όταν μπήκαν στην Βουλή έγιναν πλουτοκράτες.

Όλοι λοιπόν κοιτάζουνε την τσέπη να γεμίσουν και τους εμπορευόμενους να ικανοποιήσουν.

Όλοι επήραν αύξηση και υπουργοί ακόμα! μα οι εργάτες έμειναν με ανοιχτό το στόμα.

Για τους εργάτες φέρνουνε πάντα τις δυσκολίες και πάντοτε πλουτίζουνε όλο τις εταιρίες.

Προστάτης είναι η ψήφος μας πρέπει να το σκεφθείτε και τον προστάτη σας λοιπόν να μην περιφρονείτε.

Και αν θα βρείτε τον καιρό και βρείτε ευκαιρία, αύξηση να μας δώσετε πρέπει με προθυμία.

Βαρέθηκα τη Δεξιά, βαρέθηκα το Κέντρο ούτε και την Αριστερά δε θέλω να τη βλέπω.

Πάλι θα ’ρθουν οι εκλογές θα τρέχουνε με φούρια μα τότε τους χρειάζεται να τους βροντάν κουδούνια!

Να μην σας κακοφαίνεται κύριοι Κυβερνήτες, στους δρόμους μας αφήσατε σαν νά ’μαστε αλήτες.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥΣ (που υπόσχονται πριν τις εκλογές)

Συνέχεια από τη σελ. 1

μενού. 8- Αστρονομικό ταξίδι με οδηγό τον Δημήτρη Στα-

ματίου στον ακαταμάχητο χώρο του Προφήτη Ηλία που χαί-ρεται και σε τέτοιες εκδηλώσεις. Ημερομηνία δεν έχει οριστείακόμα και θα προσφερθεί μεζές και κρασί.

9- Προβολή ταινίας από DVD και στη συνέχεια σχε-τική συζήτηση την Τετάρτη βράδυ 14-8-2013.

10- Διαγωνισμός ζωγραφικής – έκθεση έργων παι-διών από προηγούμενους διαγωνισμούς ζωγραφικής που εί-χαμε οργανώσει στο παρελθόν. Την 12 και 13 Αυγούστουστο Δημοτικό Σχολείο Ανδρονιάνων.

11- Οργάνωση διήμερης εκδρομής αρχές Σεπτέμβρη2013 στη Μάνη, Μονεμβασιά, Μυστρά, Σπήλαια Δυ-ρού.

Όλοι οι συγχωριανοί και φίλοι μας καλούνται να συμμε-τέχουν στις κοινές μας εκδηλώσεις. Μη λησμονείτε πως θαχρειαστούμε τη βοήθειά σας σε πρακτικά και οργανωτικά θέ-ματα. Σταθείτε κοντά μας για να κάνουμε την άμυνά μας κα-λόσκοπη επίθεση.

ΤΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ

ΑΝΔΡΟΝΙΑΝΩΝ – ΔΕΝΔΡΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΘΛΗΤΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

ΑΝΔΡΟΝΙΑΝΩΝ

ΞΕΚΙΝΑΜΕ ΝΩΡΙΤΕΡΑ ΓΙΑ ΝΑ ΠΕΡΑΣΟΥΜΕ ΚΑΛΥΤΕΡΑ Συνέχεια από τη σελ. 1

Page 6: Έτος 17ο • Αριθμός Φύλλου 87 • Mάρτιος - Απρίλιος - Μάιος ... · τά αµέσως «Το µπαστουνάκι το κρατώ µε το

Συνέχεια από το προηγούμενο φύλλο Παραβιάσεις των κανόνων αυτών έχουμε σε ορισμένες πε-

ριπτώσεις: Παράδειγμα, η θέση του Αρχιεπισκόπου Κύπρουκαι ως θεσμικού παράγοντος της Πολιτείας. Έτσι, και παρά τηναπαγόρευση από την Δ΄ Οικουμενική (ζ΄ κανόνας) της ταυτό-χρονης ύπαρξης κοσμικής και εκκλησιαστικής εξουσίας στο αυτόπρόσωπο, όμως με το διάταγμα του αυτοκράτορα Ζήνωνα, του488, ο Κύπρου αποκτούσε de jure και κοσμική εξουσίακαι ο εκάστοτε Αρχιεπίσκοπος ήταν και ο τοποτηρητής του Αυ-τοκράτορα στην Κύπρο και τούτο διήρκεσε επί 8 αιώνες! Σεεπίρρωση αυτού, ο Κύπρου απέκτησε το προνόμιο να φέρει πορ-φυρό αυτοκρατορικό μανδύα, να κρατεί αυτοκρατορικό σκή-πτρο αντί ποιμαντορικής ράβδου και να υπογράφει με κόκκι-νο μελάνι, προνόμια τα οποία διατηρούνται μέχρι και σήμερα.Η Πενθέκτη Οικουμενική δεν επικύρωσε το διάταγμα, καθότιαυτοκρατορικό, αλλά και δεν απαγόρευσε την διπλή αυτή ιδιό-τητα του Κύπρου, παρά τη σαφή παράβαση του ζ΄ κανόνα τηςΔ΄ Οικουμενικής (Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τ. Η΄, σελ.358). Το ίδιο συνέβη και με τον Επίσκοπο Ρώμης, ο οποίοςαπέκτησε de facto, την διπλή αυτή ιδιότητα κοσμικού και εκ-κλησιαστικού άρχοντα ήδη από το 600, με τον Ρώμης άγιο Γρη-γόριο Α΄ Διάλογο, που θεωρείται ο ηθικός ιδρυτής της κοσμι-κής εξουσίας των παπών, κάτι που κατέστη επίσημα δεκτό απότον Ρώμης Στέφανο Γ΄, το 754, με την αναγνώριση παπικούκράτους από τη συμφωνία με τον βασιλέα των Φράγκων Πε-πίνο Γ΄. Σημειώνεται, ότι δεν υπήρξε πάλι αντίδραση από τηνΕκκλησία, η οποία δέχτηκε τον Ρώμης Αδριανό Α΄, στη Ζ΄ Οι-κουμενική του 787 και τον Ιωάννη Η΄ στην Η΄ Οικουμενική του880, με την διπλή αυτή ιδιότητα. Επίσης, ο πατριάρχης Νι-κόλαος Μυστικός έγινε αντιβασιλέας, ο Ιωάννης ΙΔ΄ Κα-λέκας (1347) έγινε επίτροπος στην αντιβασιλεία. Κατά την πε-ρίοδο της Τουρκοκρατίας οι Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλε-ως υπήρξαν ταυτόχρονα εθνάρχες των Ορθοδόξων και κατ’ ανα-λογία και όλοι οι τοπικοί επίσκοποι. Πρόσφατα η Ιστορία ανα-φέρει την ύπαρξη της ιδιότητας του Αντιβασιλέα στον Αρχιε-πίσκοπο Αθηνών Δαμασκηνό, καθώς και την διπλή ιδιότητατου Αρχιεπισκόπου Κύπρου Μακαρίου Γ΄ που ήταν ταυτό-χρονα και Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Συμπερασματικά μπορούμε να πούμε, ότι έργο του Πα-

τριάρχη κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο ήταν να παρακολουθεί τηνπνευματική ανάπτυξη της αυτοκρατορίας, αλλά μόνον ο αυ-τοκράτορας μπορούσε να δώσει τη δύναμη του νόμου στις απο-φάσεις του Πατριάρχη.

4.- ΣΥΝΟΨΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣΜε την αναγνώριση και τον σεβασμό της χριστιανικής πί-

στης δημιουργούνται προβλήματα μεταξύ Εκκλησίας και Πο-λιτείας, καθότι η θεολογική σκέψη αρχίζει να επηρεάζει την πο-λιτική ζωή. Ο αυτοκράτορας πρέπει να έχει πρότυπο το Θεό, ανκαι είναι εύκολη η κατάχρηση της εξουσίας, λόγω της αμαρτίας.Αλλά οι χριστιανοί πιστοί εφαρμόζοντας τις επιταγές τουΕυαγγελίου και των Πατέρων περιορίζουν την κατάχρηση.

Η πολιτική εξουσία, που την όρισε ο Θεός είναι «έννομη επι-στασία» και απαραίτητη, για να περιορίζει το κακό και να βοη-θάει στο καλό. Ο χριστιανός πρέπει να υπακούει στην πολιτι-κή εξουσία, εφ’ όσον δεν είναι αντίθετη στο νόμο του Θεού, άλ-λως αντιδρά μέχρι θανάτου.

Τον κακό άρχοντα δεν τον επιλέγει ο Θεός, αλλά τον ανέ-χεται, όταν ο λαός δεν ικανοποιείται με τους καλούς, ακριβώςγια να εκτιμήσει ο ίδιος ο λαός την άσχημη συμπεριφορά τουκαι να ζητήσει τον καλό άρχοντα. Τόσο η πολυαρχία, όσο καιη αναρχία στηλιτεύονται από τους Πατέρες.

Η Εκκλησία δεν είναι αντίθετη με την Πολιτεία και πρέπεινα συνεργάζεται με αυτή, αλλά διαφέρουν σε πάρα πολλά. Οιπολιτικοί άρχοντες ενδιαφέρονται κυρίως για τα υλικά αγαθάκαι εξασκούν ενίοτε και τη βία, ενώ οι εκκλησιαστικοί άρχον-τες ενδιαφέρονται κυρίως για τα πνευματικά αγαθά και χρη-σιμοποιούν την απόλυτη ελευθερία. Γι’ αυτό δεν είναι δυνατήη συνύπαρξη των δυο αυτών εξουσιών σε ένα και το αυτό πρό-σωπο. Αντίθετα οι χριστιανοί πιστοί, που είναι ταυτόχρονα καιπολίτες, πρέπει να εκπαιδεύονται και στη δημόσια και την πο-λιτική ζωή. Η δε «βασιλεία του Θεού», η ιδεώδης πολιτεία πρέ-πει να είναι ο κύριος στόχος για τους πολίτες που είναι ταυτό-χρονα και χριστιανοί πιστοί.

Πάνω από όλα όμως ισχύει ο ακρογωνιαίος λίθος, ότι κάθεεξουσία πρέπει να διέπεται από τους δικούς της νόμους. Η μενεκκλησιαστική εξουσία διέπεται από τους Ι. Κανόνες της Εκ-κλησίας, οι οποίοι υπέρκεινται των νόμων της Πολιτείας, η δε

πολιτική εξουσία πρέπει να διέπεται από τους πολιτικούς νό-μους, οι οποίοι δεν θα πρέπει να έρχονται σε σύγκρουση με τουςθείους νόμους.

Για την υπεροχή των Κανόνων της Εκκλησίας έναντι τωνπολιτικών νόμων έχουμε πολλές αναφορές:

Γ΄ Οικουμενική Σύνοδος: «Ει δε τις μαχόμενον τύπον τοιςνυν ωρισμένοις προσκομίσοι, άκυρον τούτον είναι έδοξε τη αγίαπάση και οικουμενική συνόδω».

Δ΄ Οικουμενική Σύνοδος: «οι ενδοξώτατοι άρχοντες εί-πον. Τω θειωτάτω Δεσπότη πάσης οικουμένης Μαρκιανώ, ήρε-σε, μη κατά τα θεία γράμματα ή πραγματικούς τύπους τα τωνοσιωτάτων επισκόπων προβαίνειν, αλλά κατά τους Κανόνες τουςπαρά των αγίων Πατέρων νομοθετηθέντας. Η σύνοδος είπε.Κατά των Κανόνων, πραγματικόν μηδέν ισχύσει. Οι Κανόνες τωνπατέρων κρατείτωσαν. Και πάλιν δεόμεθα, ώστε αργήσαιαναντιρρήτως τα επί βλάβη των Κανόνων πραγματικά, πραχ-θέντα τισίν εν πάση επαρχία, κρατήσαι δε τους Κανόνας δια πάν-των….. πάντες τα αυτά λέγομεν. Όλα τα πραγματικά αργήσει.Οι Κανόνες κρατείτωσαν….. Κατά την ψήφον της αγίας συνό-δου και εν ταις άλλαις επαρχίαις απάσαις τα των Κανόνων κρα-τείτω».

Μ. Φώτιος: «Οι τοις Κανόσιν εναντιούμενοι πραγματικοίτύποι, άκυροι εισι». Και «Οι μεν γαρ, ήγουν οι Κανόνες, παράβασιλέων και των αγίων Πατέρων εκτεθέντες και στηριχθέν-τες, ως αι θείαι Γραφαί δέχονται. Οι δε νόμοι, παρά βασι-λέων μόνον εδέχθησαν ή συνετέθησαν και δια τούτο ουκατισχύσουσι των θείων Γραφών, ουδέ των Κανόνων».

Οι Ι. Κανόνες της Εκκλησίας λοιπόν υπέρκεινται των πο-λιτικών νόμων και επομένως αφού υπέρκεινται αυτών των τε-λευταίων είναι αδύνατον να συμβαίνει το αντίθετο, που απο-τελεί κραυγαλέα αντίφαση, δηλ. η Εκκλησία να διοικείται απόπολιτικούς νόμους. Τούτο σαφέστατα προσδιορίζεται από τονμεγάλο Πατέρα της Εκκλησίας, τον Ι. Δαμασκηνό: «Δεν δέ-χομαι η Εκκλησία να διοικείται με βασιλικά διατάγμα-τα, αλλά με τις παραδόσεις των πατέρων, τις προερχό-μενες από τις Άγιες Γραφές, καθώς και τις προφορικές».

Συνέχεια στο επόμενο φύλλο

Ι. ΚΑΡΔΑΣΗΣ

6 Μάρτιος - Απρίλιος - Μάιος 2013

ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑ«Τα μεν άνω μόνον Θεού. Τα δε κάτω και ημών»

Γρηγόριος Θεολόγος

Σε ένα πανηγύρι στο χωριό μας Δένδρα – τη 10ετία του 1930

Ηεκκλησία στο χωριό μας Δένδρα, εί-ναι αφιερωμένη εις τον Άγιο Ιωάννητον Θεολόγο τον αγαπημένο μαθητή

του Χριστού που είναι και προστάτης του χω-ριού μας. Γιορτάζεται η μνήμη του στις 26 Σε-πτεμβρίου και την ημέρα εκείνη εγίνετο πα-νηγύρι στο χωριό μας που αποτελείται απόδύο γειτονιές από σπίτια. Το κάτω χωριό πουελέγετο Καρασαλιάνοι και το επάνω που τοέλεγαν Μαλαγιάνοι. Τώρα λέγονται και τα δύομαζί Δένδρα. Οι τότε νοικοκυρές του χωριούετοίμαζαν φαγητά εκλεκτά από την προ-ηγούμενη ημέρα αλλά και ανήμε-ρα της εορτής.

Μετά την πανηγυρική λει-τουργία, εδέχοντο στο σπίτι συγ-γενείς και πολύ γνωστούς από ταγύρω χωριά, που είχαν έρθει στηνεκκλησία, να καθίσουν στο πανη-γυρικό τραπέζι και να γευθούν ταεκλεκτότερα φαγητά που είχε ναπαρουσιάσει κάθε νοικοκυρά καιτο εκλεκτότερο κρασί. Σερβίριζε ταφαγητά σε σερβίτσια φυλαγμένααπό την προίκα της. Με τον τρόποπου σερβίριζε τα φαγητά σταωραία της σκεύη, έδειχνε κατάκάποιον τρόπο, σε ποια μάνα πλάιείχε μεγαλώσει και από ποιο αρ-χοντόσπιτο η οικογένεια προέρχε-το. Μετά το φαγητό προσέφερε καιφρούτα φυλαγμένα ειδικά για το πανηγυ-ριάτικο τραπέζι. Την εποχή εκείνη που δενυπήρχαν ψυγεία δεν ήταν εύκολο να διατη-ρηθούν φρούτα σε χωριό και εποχή τέλος Σε-πτεμβρίου. Το τραπέζι τελείωνε το απομε-σήμερο αργά με τραγούδια τραπεζιού, πουλίγο ζαλισμένοι οι καλεσμένοι απ’ το κρασίήθελαν να επιδείξουν με την ωραία τουςφωνή, αλλά και να ευχαριστήσουν τους οι-κοδεσπότες για τα ωραία φαγητά που τουςπροσέφεραν και για την καλοσύνη τους. Τοαπόγευμα που ο ήλιος έγερνε προς τη Δύσηπρος τα Κοτύλαια, άρχιζαν να παίζουν οι ορ-χήστρες (βιολί, λαγούτο, κλαρίνο) σε διάφο-ρα μαγαζιά στο κάτω και στο επάνω χωριό.

Στο επάνω μέρος του κάτω χωριού ήτανκαι είναι το σπίτι του κ. Γεωργίου Σαρρή. Εί-ναι σπίτι διώροφο, οι όψεις του είναι κτισμέ-νες με λαξευτή πέτρα. Φαίνεται απ’ την κα-τασκευή του πως ήταν αρχοντόσπιτο. Δεν γί-νονται εύκολα τέτοια σπίτια. Το ισόγειο τοχρησιμοποιούσε για μαγαζί. Διατηρούσε είδηπαντοπωλείου στη μπροστινή αίθουσα πουήταν πλακοστρωμένη. Πιο μέσα, πίσω από τοχώρισμα είχε βαρέλια με κρασί ρετσίνα. Τααπογεύματα ή τα Σαββατοκύριακα οι άνδρεςτου χωριού πήγαιναν παρέες και έπιναν κρα-

σί ρετσινάτο. Για μεζεδάκι είχαν κάτι αλμυ-ρό, σαρδέλες παστές ή κολιό με λίγο λάδι ή καικανένα συκωτάκι. Πέρα από το ευρύχωροπροαύλιο – είσοδο για το μαγαζί και το σπί-τι του είχε μια μεγάλη αυλή ανατολικά πουαπλωνόταν τελείως οριζόντια σε όλη τη με-γάλη όψη του σπιτιού του και είκοσι μέτρα πιοπέρα απ’ αυτό.

Στη βόρεια πλευρά της είχε δυο σειρές κυ-παρίσσια πυκνά φυτεμένα για να προστα-τεύουν τα οπωροφόρα δένδρα από τους βο-ριάδες και τους χιονιάδες. Ένας τοίχος την

στήριζε ψηλά δυόμισι περίπου μέτρα από τονκάτω δρόμο. Σε αυτήν την μεγάλη αυλή γι-νόταν πάντα πανηγυριάτικος χορός. Βιολίέπαιζε ο κ. Στοφόρος από τον Πύργο συνο-δευόμενος από άλλα όργανα της ορχήστραςτης παρέας του. Όμως και στο επάνω χωριόγινόταν πάντα πανηγυριάτικος χορός σε διά-φορα μαγαζιά ή υπαίθρια κάτω από τεράστιαδένδρα, βελανιδιές, που υπήρχαν τότες. Τοέδαφος εδώ είναι ίσιωμα και εκτεταμένο, ευ-ρύχωρο για να στηθεί χορός.

Στη διαδρομή, που από το κάτω χωριόανεβαίνει προς την εκκλησία, συναντάμε τοδρόμο που οδηγεί από Ανδρονιάνους προς τοΒίταλο. Μετά την συνάντηση ο δρόμος κάνειστροφή προς τα Ανατολικά. Σε αυτόν τονχώρο, σε αυτή την αγκαλιά των δρόμων ήταντο κτήμα της κας Γαντίτσας. Στη βόρειαπλευρά του κτήματος υπήρχε μία τεράστια βε-λανιδιά που σκίαζε όλο το κτήμα. Επειδή οίσκιος της είναι βαρύς όπως λένε, δεν ανε-πτύσσετο κάτω απ’ αυτήν ότι κι αν έσπερναν,σιτάρι, ούτε καν βίκος. Οι δρόμοι γύρω και οχώρος κάτω από την βελανιδιά που ήταν στοαυτό επίπεδο θα ήταν περίπου ένα στρέμμακαι τα παιδιά του χωριού το είχανε σαν γή-πεδο. Εκεί παίζαμε διάφορα παιχνίδια μέχρι

και μπάλα ποδόσφαιρο (τα παιδιά του επάνωκαι του κάτω χωριού). Κάτω από αυτήν τηνβελανιδιά γινόταν πάντα χορός στο πανηγύ-ρι. Πολλές φορές η βελανιδιά αυτή στέγαζεδύο μαγαζιά. Δυο ορχήστρες έπαιζαν μουσι-κή κάτω από τον ίσκιο της, από το φύλλωμάτης.

Η μια δυτικά και ανατολικά η άλλη. Οι μα-γαζάτορες μαγείρευαν θυμάμαι ανάμεσα στιςρίζες της που ήταν έξω από το έδαφος σανεστίες. Το φύλλωμά της πόσα τραγούδια,πόσοι ήχοι και πόσα ερωτικά λόγια τα έχουν

χαϊδέψει, αγγίξει και αν είχαν μάτιαπόσους κρυφούς έρωτες θα είχαν δει.Εδώ γινόταν πάντα χορός στο πα-νηγύρι. Όμως εδώ που συναντώνταιοι δρόμοι αριστερά και στην απέ-ναντι γωνιά του δρόμου από τονχώρο που αναφέρω ήταν το κτήματου κου Αλέκου Σαρρή νομίζω. Είχεστην άκρη κατά μήκος του δρόμουπρος τους Ανδρονιάνους τρεις βε-λανιδιές αρκετά μεγάλες η μια μα-κριά της άλλης πέντε έξι μέτρα πε-ρίπου. Το έδαφος και εδώ ήταν ίσιω-μα και χιλιοπατημένο. Μια χρονιάεδώ είχαν στήσει μαγαζί (προφανώςο ιδιοκτήτης του κτήματος). Οι ορ-γανοπαίχτες ήταν από το Βίταλο,θυμάμαι κλαρίνο έπαιζε ο κος Κον-τήλης.

Ήταν αρχές τις δεκαετίας του 1930 καιήμουν μικρό παιδί. Τα τραγούδια ήταν στορυθμό του συρτού ή καλαματιανού χορού. Κα-θώς έπεφτε η νύχτα, φως έδιναν οι λάμπεςασετιλίνης και πετρελαίου. Πάντως το φωςδιαχέετο σε μεγάλη απόσταση γύρω και πέρατης πίστας. Γύρω από αυτήν ήταν τραπέζια μεκαρέκλες που κάθονταν οικογένειες, συγγε-νείς και διασκέδαζαν. Σε ένα από αυτά τα τρα-πέζια καθόταν ο μπαρμπα Δημήτρης, έτσι τονήξερα (ετεροθαλής αδερφός του πατέραμου), η σύζυγός του θεία Χαρίκλεια, ο γιος τουΣταύρος με τη σύζυγό του Μαρουδιά. Ήτανπολύ μεγαλύτερος από τον πατέρα μου, ταπαιδιά του είχαν την ίδια ηλικία και μεγαλύ-τερά του. Ο πατέρας μου έλειπε. Εργαζότανστα ξένα και η οικογένειά μας, η μητέρα μουδεν ήταν δυνατό να πάει στο πανηγύρι χωρίςτη συντροφιά του πατέρα μου. Εγώ και άλλαπαιδιά της ηλικίας μου πήγαμε και κοιτάζα-με που χόρευαν νέοι της εποχής ή και μεγα-λύτεροι. Στεκόμουν όρθιος ακριβώς πίσωαπό το τραπέζι που καθόταν ο μπάρμπα Δη-μήτρης και ήμουν λίγο ψηλότερος από την κα-ρέκλα του. Οι χοροί που χόρευαν οι νέοι τηςεποχής ήταν πάντα Συρτός ή Καλαματιανός.

Όμως ο γιος του Μπάρμπα Δημήτρη ο

Σταύρος και άλλοι νέοι της εποχής είχαν ερ-γασθεί στην Αθήνα σε διάφορα έργα, είχαν ξε-νιτευτεί και είχαν μάθει χορούς ευρωπαϊκούς,όπως τους έλεγαν, ταγκό, βαλς. Κάποια στιγ-μή παρήγγειλαν στην ορχήστρα να παίξει μου-σική για να χορέψουν ταγκό. Από ότι θυμά-μαι σαν όνειρο, σηκώθηκαν να χορέψουν δύοζευγάρια, ανδρόγυνα. Το ένα ζευγάρι ήταν ογιός του μπάρμπα Δημήτρη, ο Σταύρος με τηγυναίκα του Μαρουδιά. Το άλλο ζευγάρι δενμπορώ να το θυμηθώ ποιο ήταν, ούτε αν χό-ρευε και τρίτο ανδρόγυνο, ζευγάρι. Ο μπάρμ-πα Δημήτρης και πολλοί συνομήλικοί του πουδεν έχουν φύγει πέρα από την περιφέρεια τηςΚύμης ή του Αλιβερίου δεν είχαν ξαναειδεί τέ-τοιο χορό. Πώς ήταν δυνατόν να χορεύουν αγ-καλιασμένοι άνδρας με γυναίκα, ας ήταν καιανδρόγυνο. Τους φαινόταν τουλάχιστον πε-ρίεργο και λίγο πονηρό. Καθώς έπαιζε η μου-σική και τα ζευγάρια έκαναν στροφή με χάρηαγκαλιασμένοι, δεν ξέρω, δεν μπορώ να φαν-ταστώ τι νόμιζε, τι ησκέπτετο, ότι γινόταν οΜπαρμπα Δημήτρης. Γιατί με το να κάνειστροφή το ζευγάρι, άρχισε να μονολογεί ναφωνάζει με ενθουσιασμό τέτοιο, όχι βέβαια νατον ακούει ο γιός του ο Σταύρος, παρότι σ’ αυ-τόν απευθυνόταν, αλλά αρκετά δυνατά σαν νασυμμετείχε και αυτός στο γεγονός. Δως της ρε,δως της ρε. Με τέτοιον ενθουσιασμό, το έλε-γε μέσα απ’ την καρδιά του. Κάθε φορά πουτο ζευγάρι έκανε στροφή επαναλάμβανε,δως της ρε. Το φχαριστιότανε. Τι νόμιζε ότισυντελείτο τη στιγμή εκείνη, τι έβαζε στο νουτου, μου είναι άγνωστο, δεν μπορώ να φαν-ταστώ.

Τελείωσε η μουσική για το ταγκό και ο χο-ρός συνεχίστηκε με διάφορους ρυθμούς ως τοπρωί. Εγώ εν τω μεταξύ έφυγα, έπρεπε ναπάω σπίτι, είχα αργήσει αρκετά.

Από τότε πέρασαν πάρα πολλά χρόνια.Μια ζωή ολόκληρη. Έφυγε ο μπάρμπα Δη-μήτρης, έφυγε η θεία Χαρίκλεια, έφυγαν ταζευγάρια των χορευτών και οι μουσικοί της ορ-χήστρας. Πανηγύρια και χοροί δεν γίνονταιτώρα στη γιορτή του Αγίου Ιωάννου.

Άλλαξαν οι ιδιοκτήτες στα κτήματα. Στοένα έκοψαν τις τρείς βελανιδιές, ίσως για καυ-σόξυλα, ίσως για να αποδίδει περισσότερο τοέδαφος που σκίαζαν. Στο άλλο οι νέοι ιδιο-κτήτες έκοψαν τη χιλιόχρονη τεράστια βε-λανιδιά, ίσως επειδή είχε γεράσει. Το γήπε-δο που σκεπαζόταν από τα κλαδιά της, εκείπου παίζαμε σαν παιδιά, τώρα είναι καλ-λιεργήσιμος χώρος και έχουν φυτέψει διά-φορα άλλα δέντρα. Δεν υπάρχει τίποτα πουνα θυμίζει τις παλιές εκείνες ομορφιές παράμόνο στη μνήμη μου.

Γεωργ. Σ. Σπύρου

Page 7: Έτος 17ο • Αριθμός Φύλλου 87 • Mάρτιος - Απρίλιος - Μάιος ... · τά αµέσως «Το µπαστουνάκι το κρατώ µε το

Μάρτιος - Απρίλιος - Μάιος 2013 7

Τώρα τα τελευταία χρόνια δε γίνεται λόγος για τη χαρά και την ανα-μονή των πανηγυριών.

Τα παλαιότερα χρόνια ήταν ένα ζωντανό έθιμο με πολύ παλιές ρίζες.Σε κάθε χωριό οι κάτοικοι για να τιμήσουν τους αγίους της Χριστια-

νοσύνης, είχαν κτίσει πολλά εξωκλήσια. Όταν γιόρταζε κάποιος άγιος ή αγίαγινόταν την παραμονή εσπερινός, ανήμερα λειτουργία και εκείνη την ημέ-ρα είχαν αργία. Κάποια όμως γιορτή που τους βόλευε στον καιρό και τιςδουλειές κανόνιζαν μαζί με όλα τα άλλα να γίνεται και πανηγύρι. Αυτό γι-νόταν για να ψυχαγωγηθούν και να δοθεί η ευκαιρία να επικοινωνήσουνμε κόσμο, με συγγενείς, φίλους, κουμπάρους και κατοίκους των διπλανώνχωριών.

Ήταν αν όχι η μοναδική αλλά η κυριότερη ευκαιρία για επικοινωνίακαι διασκέδαση. Πριν από έξι-επτά δεκαετίες δεν υπήρχαν ραδιόφωνα, ηλε-κτρισμός, συγκοινωνίες, ταβέρνες που να μπορούν να πάνε και γυναίκες,ενώ στα πανηγύρια επιτρεπόταν για όλους, νέους, γέρους, παιδιά.

Το πανηγύρι για το χωριό δεν ήταν μονοήμερο ή διήμερο. Ήταν το χα-ρούμενο γεγονός της χρονιάς που ήθελε προσμονή και προετοιμασία. Στηνπροετοιμασία ανακατεύονταν όλοι.

Οι νοικοκυρές έπρεπε να καθαρίσουν σπίτια, να ασβεστώσουν αυλές,να φτιάξουν τις γλάστρες και να ψωνίσουν τα απαραίτητα για τα φαγη-τά και τα γλυκά που θα φτιάξουν.

Οι νεαρές να ράψουν καινούριο φόρεμα, να πάρουν καινούρια εποχιακάπαπούτσια και ότι άλλο χρειάζονταν.

Οι νεαροί να φροντίσουν για τα ρούχα που θα φορέσουν στο πανηγύ-ρι.

Τα μαγαζιά έπρεπε να φέρουν από αλλού δανεικές καρέκλες, τραπέ-ζια, ποτήρια, πιάτα γιατί τα δικά τους ήταν λίγα.

Να κανονίσουν ποιούς οργανοπαίκτες θα φέρουν. Να φτιάξουν την εξέ-δρα γι’ αυτούς. Να κάνουν τις απαραίτητες παραγγελίες κρεάτων. Να φέ-ρουν κρασιά και ποτά. Όλα έπρεπε να είναι έτοιμα την παραμονή της γιορ-τής.

Στους Ανδρονιάνους είχαμε τρία πανηγύρια. Των Εισοδίων, του Αγί-ου Γεωργίου και της Αγίας Παρασκευής.

Των Εισοδίων ήταν χειμωνιάτικη γιορτή και εποχή νηστείας. Πολλέςφορές ο καιρός μας τα χάλαγε. Τα μαγαζιά ήταν μικρά για να γίνεται μέσαχορός και τραπέζια. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις οι κάτοικοι δέχονταν στα σπί-τια γνωστούς και φίλους για φαγητό. Στις δόξες του ο μπακαλιάρος. Τα μα-γαζιά ψευτοδούλευαν.

Τα μεγάλα πανηγύρια ήταν τα άλλα δύο. Πολλές φορές του Αγίου Γε-ωργίου εορταζόταν μετά το Πάσχα. Η γιορτή και το πανηγύρι γινόταν τηδεύτερη μέρα του Πάσχα και ήταν ένα συνεχές Πασχαλιάτικο γλέντι. Ανήταν νωρίς το Πάσχα γινόταν στην καθορισμένη ημερομηνία.

Της Αγίας Παρασκευής ήταν σταθερό, γνωστή η ημερομηνία και κα-νονικές οι προετοιμασίες. Τα μαγαζιά (καφενεία) που είχαν αυλές και μπο-ρούσαν να στρώσουν τραπέζια και να γίνει και χορός ήταν: του Θεοδόσητου Λύκου που χρησιμοποιούσε και τη γειτονική αυλή. Της Ειρήνης πουείχε μεγάλο μαγαζί και μεγάλη ταράτσα απ’ έξω. Του Χιλέφου (μετά Κρη-νή) με μεγάλη ταράτσα και του Θανάση της Τασάς με μεγάλη αυλή και χρη-σιμοποιούσε και την απέναντι αυλή του Κολιόμπεη.

Τότε είχαμε και οργανοπαίκτες. Το Σπίθα με το λαγούτο, το γιο του Βε-λιό με το βιολί και το Β. Καλαμπαλίκη (Φίκη) και αυτόν με λαγούτο. Αυ-τούς τους έκλεινε ένα μαγαζί μαζί με ένα κλαρίνο από το Βίταλο. Τα άλλαέφερναν ξένους οργανοπαίκτες και πολλές φορές και τραγουδίστριες.

Την παραμονή της εορτής έπρεπε να είναι όλα έτοιμα. Πρώτοι κατέφθαναν οι οργανοπαίκτες.Μετά τον Εσπερινό πήγαιναν στα μαγαζιά ντόπιοι και ελάχιστοι ξένοι.

Δεν διαρκούσε το γλέντι πολύ γιατί έπρεπε να είναι έτοιμοι για τον πρωι-νό εκκλησιασμό. Ανήμερα από πολύ πρωί ντόπιοι και ξένοι βρίσκονταν στοδρόμο για την εκκλησία.

Αν ήταν της Αγίας Παρασκευής κυκλοφορούσαν στους δρόμους άλο-γα, γαϊδουράκια με πολύχρωμα χράμια στα σαμάρια να φέρουν καβάλατους πανηγυριώτες. Άλλοι με τα πόδια. Ένα πολύχρωμο πλήθος γέμιζε τουςδρόμους και τις αυλές των εκκλησιών. Πάρα πολλοί ξένοι από τα γύρω χω-ριά έρχονταν γιατί και οι δικοί μας πήγαιναν στα δικά τους πανηγύρια.

Μετά την εκκλησία επέστρεφαν στο χωριό. Άλλοι που ήταν καλεσμέ-νοι πήγαιναν για φαγητό στους συγγενείς, άλλοι πήγαιναν στις ταβέρνεςκαι άλλοι στα χωριά τους για να ξανάρθουν το απόγευμα.

Το βραδάκι μαζευόταν ο κόσμος στα μαγαζιά της επιλογής τους για ναπροφθάσουν να βρούν τραπέζι. Πολλές φορές γέμιζαν όλα και έμεναν καιόρθιοι.

Οι οργανοπαίχτες άρχιζαν να κουρντίζουν τα όργανά τους, να παίζουνδιάφορα τραγούδια μέχρι να έρθουν σε κέφι και να αρχίσει ο χορός. Ήτανένα χαρούμενο απλό θέαμα, ένα ευχάριστο γλεντοκόπι. Παράλληλα όμωςκαι νυφοπάζαρο. Γιατί τότε υπήρχαν ορισμένοι κανόνες στο γλέντι. Ξε-κινούσε μια παρέα το χορό. Όποιος έμπαινε πρώτος στο χορό με το μαν-τήλι στο χέρι, έδινε παραγγελιά στα όργανα ποιο τραγούδι να παίξουν καιφώναζε όποια κοπέλα ήθελε στο χορό, συγγενή, γνωστή ακόμα και άγνω-στη. Κανονικά όποια φώναζε έπρεπε να πάει στο χορό. Πολλές φορές φώ-ναζε και κάποιον για την οποία ενδιαφερόταν. Τότε άρχιζε το κρυφό κου-τσομπολιό. Είδες; Γιατί τη φώναξε; Τι συμβαίνει; Φαίνεται την αγαπάει.

Κοπέλα ή μεγάλη γυναίκα δεν μπορούσε να μπει στο χορό χωρίς να τηνφωνάξουν. Τώρα έχουν αλλάξει τα πράγματα.

Αυτός που χόρευε πρώτος για να φύγει έπρεπε να πάει κάποιος άλλοςκρατώντας το μαντήλι να ζητήσει την πρωτιά. Αυτός πήγαινε, πλήρωνε τουςοργανοπαίχτες και πήγαινε τελευταίος στο χορό. Πάντα έπρεπε να υπάρ-χει ένας άνδρας πρώτος και ένας τελευταίος. Μετά τα δικαιώματα να φω-νάζει όποιον θέλει στο χορό ήταν ο καινούριος που ήταν πρώτος. Έτσι συ-νεχιζόταν ο χορός και καμιά φορά με την πρωτιά γίνονταν και καβγαδά-κια. Το πανηγύρι συνεχιζόταν ως το πρωί. Τώρα τα πράγματα έχουν αλ-λάξει. Τα πανηγύρια έχασαν την ομορφιά τους και την προσμονή. Δεν ξέρωαν συνεχίζουν να γίνονται. Μα και γιατί να γίνονται; Σε κάθε χωριό υπάρ-χουν ταβέρνες που λειτουργούν γιορτές, καθημερινές. Αρκεί να υπάρχειχρήμα και κέφι. Κάθε ένας μπορεί να γλεντήσει και να καλοπεράσει όπο-τε θέλει. Εμείς οι πιο παλαιοί δεν ξεχνάμε τη χάρη των παλιών πανηγυριών.Ίσως γιατί δεν είχαμε αυτά που έχουν τώρα οι νέοι.

1. Αλλιώς ο Γιώργης Λύκος 2. Το σπίτι του το έχειο Κερκυραίος 3. Γαμπρός του Κώστα της Μαριώς 4.Ήταν κι αυτός τελάλης του χωριού 5. Έτσι έλεγαν τοΔημήτρη Κοντό 6. Πεθερός του Χαράλαμπου Βενιζέ-λου 7. Το όνομα της γυναίκας του Κοστιά 8. Γιός τηςΛυγιζούς 9. Ο αδελφός της Μπέαινας 10. Του Γιώργητου Τσάγκου η μάνα 11. Λέγανε έτσι τον Καλυβίτη 12.Γαμπρός του Χρήστου Τσομάκα 13. Αδελφή του Μη-τσόδημου 14. Του γιατρού Γιώργη Καλαμπαλίκη η αδελ-φή 15. Έτσι έλεγαν το Δημήτρη Γεωργούση 16. Η γυ-ναίκα του Νίκου Μαξιλάρη 17. Έτσι έλεγαν τον παπ-πού του Μόλαρη 18. Η γυναίκα του Μανώλη Μωραΐ-τη 19. Παρατσούκλι του Δημήτρη Θεοδώρου 20. Μ’ αυ-τήν έβαζε ο Σαμαράς το κρασί 21. Γιός της Παυλίτσας22. Της Πολυτίμης ο πατέρας 23. Παππούς του δά-σκαλου Κοντού 24. Το γένος της γυναίκας του Νικολάκη25. Το παρατσούκλι του Νίκου Χρυσάγη 26. Η γυναί-κα του Στέλιου Κυργιάννογλου 27. Το όνομα του

Τζωρνή 28. Γιός του Μήτσου Κολαρά 29. Αδελφή τουΚωτσαρίγκου 30. Λέμε αλλιώς τον Ηλία 31. Έτσι λέμεχαϊδευτικά την Αναστασία και στο χωριό μας 32.Κόρη του Τάσου Σταμέλου 33. Ο πατέρας του Κόνανη34. Τοποθεσία πριν της Πανούκλας το ποδάρι 35. ΤουΚουροβάσιλου η μάνα 36. Παρατσούκλι του ΝίκουΠαντελή 37. Πασίγνωστη η βελανιδιά της στους Μα-λαγιάνους 38. Κόρη της αδελφής του Καπνοπώλη 39.Κι έτσι λέμε το έτσι 40. Γιός της Πόπης 41. Έτσι λέγαντον Συνανά 42. Παρατσούκλι του Γιώργη Μ. Χρυσά-γη 43. Παρατσούκλι του Τάσου Κοίλιαρη 44. Γυναίκατου Παναγή 45. Κόρη του Γιάννη Κολαρά 46. Είχε κόρητην πεθερά του γιατρού Νικολιά 47. Θείος του Μπέμ-πη 48. Η γυναίκα του ήταν αδελφή του Σταματάκη.

ΣΗΜ.: Ευχαριστώ πολύ τον κο Γιάννη Θεοδώρουγια την πολύτιμη βοήθειά του.

Γιώργος Θ. Δήμος

ΤΑ ΠΑΝΗΓΥΡΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΜΑΣ Γράφει η Αρετή Χρυσάγη - Δημητρίου

ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ

Συνέχεια από προηγούμενο φύλλοΑπαραίτητο συμπλήρωμα της νυφιάτικης φο-

ρεσιάς ήταν το καντέμι, το μεγάλο κρεμεζί ζωνάρι,μάκρος 3,50 μ. περίπου και φάρδος 0,28 μ. που τοέφερναν οι καραβοκύρηδες από την Πόλη και το έλε-γαν πολίτικο καντέμι. Η νύφη το φορούσε μόνο τιςπρώτες δεκαπέντε μέρες μετά από το γάμο, ώσπουνα πάει σπίτι της για τα πιστρόφια. Στις άκρες τουστολίζεται με πολύ μακριά κρόσσια φράνζες και έχειυφασμένο φυτικό διάκοσμο. Διπλωμένο στο μάκροςτο τύλιγαν τρία-τέσσερα δάχτυλα κάτω από τημέση. Επειδή από πολλά χρόνια τα καντέμια σπά-νιζαν, πολλές γυναίκες τα δανείζονταν για να γίνουννύφες.

Η ζώστρα είναι κομμάτι από τη γιορτινή φο-ρεσιά της νιόπαντρης που την τυλίγει, όταν παύει ναφοράει το καντέμι, γύρω απ' τη σγκούνα και κάτωαπό την ποδιά, όπου τη δένει κόμπο. Πάνω από τηζώστρα φοράει την ποδολουρίδα με τα κλειδωτήρια.Η ζώστρα γίνεται από ένα πήχυ μαύρη φέλπα,κομμένη διαγώνια που αβγατίζει, με άλλο κομμάτιστις δυο μπροστινές άκρες για να δένει, σχηματί-ζοντας ένα μεγάλο τρίγωνο. Την φορούν έτσι που νακρέμεται η κορυφή του τριγώνου. Πίσω στη μέσηπρος τα κάτω και να φαίνεται η κεντημένη κλαρί-τσα με τα πολύχρωμα μετάξια, τα λογάδια. Ολόκληρηη ζώστρα στολίζεται στις άκρες με μεταξένια κρόσ-σια που πέφτουν στη σιγκούνα. Η νύφη παίρνει προ-ίκα γύρω στις δέκα ζώστρες γιατί, ώσπου να παν-τρέψει το πρώτο της παιδί, τη φοράει όλες τις Κυ-ριακές και τις γιορτές.

Το ζουνάρι είναι η καθημερινή ζώνη από μάλ-λινο ύφασμα σκούρο γαλάζιο, σα μαύρο που φο-ριέται πάνω από τη σιγκούνα. Το μάκρος του είναι2,50 μ. και στις άκρες έχει μικρές φούντες. Ζουνά-ρι συνήθιζαν οι μεγαλύτερες γυναίκες και τις γιορ-τές.

Τα τσαρούχια με τη μύτη, όμοια με τα γνωστάγουρουνοτσάρουχα ή τα τσαρούχια με τα λουριά, τακατασκεύαζαν μόνες τους οι γυναίκες. Τα φορούσανοι νύφες κι όλες οι γυναίκες —που τις καθημερινέςπερπατούσαν ξυπόλητες— όλες τις Κυριακές χωρίςκάλτσες. Τα τελευταία χρόνια, Κυριακές και γιορ-τές οι νύφες, πάντα χωρίς κάλτσες, φόρεσαν κοινάμαύρα παπούτσια, τα βοδέλα. Αργότερα, όλες οι γυ-ναίκες έβαλαν παπούτσια και πλεκτά μάλλινα τσου-ράπια από καλό τσουκνίτικο μαλλί.

Ο εφηβικός κεφαλόδεσμος της Αγιάνναςαποτελείται: Στο κεφάλι φοριέται κόκκινο φέσι μεμαύρη ή γεράνια φούντα. Τα κορίτσια φορούσανσκέτο μαντήλι χωρίς τσεμπέρι ή τλουπάν ή μαγνάδ'.Απ' το 13° και 14° έτος φορούσαν και τσεμπέρι κόκ-κινο, που ήταν μαντήλι μπουχασί σε τετράγωνο σχή-μα που διπλωνόταν τριγωνικά.

Αντρικός: Φέσι τσόχινο με φούντα μαύρη με-ταξωτή. Αργότερα φόρεσαν κούκο, φέλπα ή καλο'ερόσκουφα.

Οι γυναίκες της Αγιάννας χτένιζαν τα μαλλιάτους πλεξίδες και τις έκαναν στεφάνι γύρω στο κε-φάλι. Μόνο οι νύφες και οι νιόπαντρες για δυο χρό-νια άφηναν να πέφτουν ελεύθερα πίσω στην πλά-τη.

Ο γύρος ήταν ένα στενόμακρο κομμάτι μπου-χασί δηλ. κόκκινο χοντροπάνι, διπλωμένο και ραμ-μένο στις άκρες για να σχηματίζει σωλήνα με διά-μετρο δύο-τρία δάχτυλα που τον γέμιζαν με πανιά.Τον έβαζαν όμοιο με κουλούρα γύρω στο κεφάλι καιτον έδεναν πίσω στο σβέρκο.

Το μαγκούρι το γνωστό και από τις φορεσιέςκαπιτσάλι, είναι ένα ασημένιο έλασμα, φάρδος0,03 μ. περίπου, που το δούλευαν οι χρυσικοί της Εύ-βοιας. Είναι καπλαντισμένο, ντυμένο δηλαδή από τημέσα μεριά με κόκκινο πανί, για να μη γδέρνει το σα-γόνι και τα μάγουλα της νύφης και γαντζώνει στογύρο.

Τα μπερσάνια είναι το ασημένιο κόσμημαπου βάζουν στο μέτωπο και παίρνει το όνομά του απ'τις δεκαπέντε ως είκοσι αλυσίδες, τα μπερσάνια πουκρέμονται απ' αυτό. Από κάθε αλυσίδα κρέμεται έναχρυσό ή ασημένιο φλουράκι. Οι μπροστινές αλυσί-δες με τα φλουριά αγγίζουν τα φρύδια της νύφης ενώοι πλαϊνές είναι πιο μακριές και φτάνουν ως κάτωαπό τα μάγουλα. Η νύφη φοράει ένα χρόνο μετά τογάμο της το κόσμημα αυτό. Η ανάγκη να στολίζεταιιδιαίτερα το πρόσωπο είναι γενικότερη και οδήγη-σε την κάθε περιοχή σε διαφορετικές λύσεις.

Οι κοτσίδες ή κρέμεζες είναι παρόμοιες με τιςπλεξίδες της Αράχωβας. Τις πλέκουνε στις κοτσίδεςτης νύφης για να στολίζουν την πλάτη, και τις αφή-νουν να πέφτουν ως κάτω από το σιγκούνι.

Το τριχάκι ή μπούλωμα, άσπρο διάφανο με-ταξωτό σαν τρίχινο μαντήλι και με ελαφρά κεντίδιαείναι το πέπλο της νύφης. Της σκεπάζει ολόκληρο τοκεφάλι ως κάτω από τα μάτια και την πλάτη, τημπουλώνει όπως λένε. Τις δυο πλαϊνές άκρες του τιςανέβαζαν στην κορυφή του κεφαλιού, τις δίπλωνανκαι τις καρφίτσωναν στη μέση πάνω στο γύρο. Η συ-νήθεια να σκεπάζεται το πρόσωπο της νύφης είναιπανάρχαιη.

Το ζαβόνι είναι μια κορδέλλα θαλασσιά ήτριανταφυλλιά, επτά πόντους φάρδος, με ένα φιόγ-κο στην άκρη που τον καρφίτσωναν στην κορφή τουκεφαλιού πάνω απ' το γύρο, εκεί ακριβώς που δί-πλωνε το τριχάκι. Το υπόλοιπο έπεφτε στην πλάτηανάμεσα στις κρέμεζες της νύφης ως λίγο παραπά-νω από το στρίφωμα του σιγκουνιού. Το ζαβόνι εί-ναι πάντα δώρο του γαμπρού.

Συνέχεια σε επόμενο φύλλο

H Eλληνική φορεσιά Γράφει η Μαρουδιά Χρυσάγη, Φιλόλογος

Page 8: Έτος 17ο • Αριθμός Φύλλου 87 • Mάρτιος - Απρίλιος - Μάιος ... · τά αµέσως «Το µπαστουνάκι το κρατώ µε το

8 Μάρτιος - Απρίλιος - Μάιος 2013

Γεννήσεις • Ο Δημήτρης Τ. Προκοπίου και η Αθανασία Μπόλη

απέκτησαν το 3ο τους παιδί στις 4-6-2013. Είναι αγοράκι καιοι ευχές μας πολλές.

ΓΑΜΟΙ• Νυμφεύθηκαν ο Άγγελος Μακράκης του Λ. και η Μα-

ρία Ε. Χερσονιωτάκη (εγγονή του Χρήστου Τσομάκα) στις5/7/2013 στον Ι.Ν. Υπαπαντής Του Κυρίου, στην Αθήνα.

• Στις 29-6-2013 ενώθηκαν με τα ιερά δεσμά του γάμου οΔημήτριος Θεόφιλος του Ιωάννη και η ΚωνσταντίναΚωλέτη του Σεραφείμ. Το μυστήριο τελέστηκε στον Ιερό ΝαόΑγίας Δύναμης στη Χριστούπολη Σπάτων. Ακολούθησε γαμήλιαδεξίωση στο κέντρο «Αμαδρυάδες» στο Πικέρμι.

Πολλές ευχές.

ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟ Δ.Σ.Όσοι έχετε ανακοινώσιμο γεγονός κοινωνικού χαρακτήρα

(γάμος, γέννηση, βάφτιση αλλά και θάνατο), μη διστάσετε ναμας ενημερώσετε έγκαιρα για να ενεργούμε τη δημοσίευση στηνεφημερίδα αλλά και στο site μας δίνοντάς μας την απαραίτη-τη άδειά σας.

Βαπτίσεις

• Ο Γιώργος Αναγνωστόπουλος και η Ανθίτα Κλο-κοτίνη εγγονή της Κατίνας (Μαριοπίτσας) στις 16-6-2013 βά-πτισαν στον Ιερό Ναό Αγ. Γεωργίου Καρέα τα τρία από τα τέσ-σερα παιδιά τους. Τα ονόματα αυτών είναι Φίλιππος, Αριάδ-νη και Θησέας. Να τους ζήσουν!

• Βάπτισαν στις 6-7-2013 στο εξωκλήσι μας Αγ. Σπυρίδω-να ο Χρήστος Μπελιάς και η Ευαγγελία Δήμου την κο-ρούλα τους και της δώσαν το όνομα Ιωάννα.

Νάναι ευτυχισμένη. • Βάπτισαν στις 15-6-2013 στο εξωκλήσι του Προφήτη Ηλία

στην Κύμη ο Κωνσταντίνος Λάμπρου και η Παναγιώτα Δή-μου την κορούλα τους. Το όνομά της Παρασκευή.

Νάναι ευτυχισμένη. • Ο Νίκος και η Βαρβάρα Παπακωνσταντίνου (γιος της

Φίλης του Μάκη) βάφτισαν το δεύτερο αγοράκι τους στις 30-6-2013 στον Ι.Ν. Ανάληψης στο Κορωπί. Το όνομα αυτού Γρη-γόριος-Μηνάς. Τους ευχόμαστε να τους ζήσει.

• Ο Δημήτριος Κοντός και η Όλγα Γιαγιάκου βάφτι-σαν το γιο τους Γεώργιο το Σάββατο 6-7-2013 στον Ι.Ν.Προ-φήτη Ηλία στην Καστέλλα.

• Ο Νίκος Τ. Προκοπίου και η Κυριακή Ιωάννου βά-πτισαν το 3ο τους παιδί στις 19-5-2013 στον Ι.Ν. Αγίου Αντω-νίου Βριλησσίων. Το όνομά του Γαρυφαλλιά. Πολλές ευχές.

Φωτογραφία απότη βάπτιση των θυ-γατέρων του Αντι-προέδρου του Συλλό-γου μας ΠαναγιώτηΑγγελόπουλου καιτης συζύγου του Βλα-σίας Σπύρου, πουπραγματοποιήθηκεστις 23-6-2013 στοΝαό των Εισοδίων τηςΘεοτόκου στους Ανδρονιάνους. Τα ονόματα αυτών; Ιφιγένεια-Νεκταρία και Αριάδνη-Δέσποινα. ...Και μη στεναχωριέστεαν βαπτιστεί ένα παιδί σε λίγο μεγαλύτερη ηλικία: θα το θυμάταικαλύτερα και μπορεί να συμμετέχει και στην οργάνωση!.

Εταιρεία Ευβοϊκών Σπουδών: Μία ακόμα κακή είδηση Λάβαμε ταχυδρομικά πριν λίγες μέρες ως ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟΣ

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΝΔΡΟΝΙΑΝΩΝ – ΔΕΝΔΡΩΝ ΚΥΜΗΣ από τηνΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΥΒΟΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ τον 39ο (2009-2012) τόμο τουπολύτιμου «Αρχείου Ευβοϊκών μελετών», συνοδευόμενο από τηνδημοσιευόμενη στο site μας επιστολή.

Δυστυχώς η επιστολή κλείνει με την ανακοίνωση πως οικο-νομικοί λόγοι οδηγούν στην διακοπή έκδοσης του πολύτιμου αυ-τού αρχείου, του μακράν κορυφαίου και αναντικατάστατου γιατην ιστορία του νησιού μας. Χωρίς να συμφωνούμε απόλυτα μετις διαπιστώσεις του συντάκτη της επιστολής όπως καταγράφονταιστην τελευταία της παράγραφο, συμφωνούμε όμως επί της ου-σίας αυτής. Αρνούμαστε να δεχτούμε την συνηθισμένη ισοπε-

δωτική και επιγραμματική δικαιολογία «..όλα έχουν αρχή και τέ-λος..» ούτε και τους καταστρεπτικούς συμψηφισμούς στο κοι-νωνικό, πολιτιστικό, ιστορικό επίπεδο που κανένας προσδιορι-σμός δεν μπορεί να τους δικαιολογήσει και να τους κάνει απο-δεκτούς.

Η πιθανότητα διακοπής έκδοσης του «Αρχείου Ευβοϊκών Με-λετών», είναι μια πολύ κακή είδηση και σαν τέτοια θα πρέπει νααντιμετωπισθεί με στόχο την ακύρωσή της. Φορείς αλλά και πρό-σωπα που αγωνιούν και παλεύουν, για καλύτερο παρόν και μέλ-λον απαιτείται να συστρατευθούν. Δεν ποδοπατάμε αυτά που μπο-ρούν να μας στηρίξουν στην πορεία του χρόνου και μάλιστα σεσκοτεινούς καιρούς όπως αυτοί που τα τελευταία χρόνια βιώνουμε.

Το «Αρχείο Ευβοϊκών Μελετών» εκδίδεται από το 1935 καιμαζί και τις άλλες εκδόσεις της ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΕΥΒΟΪΚΩΝ ΣΠΟΥ-ΔΩΝ αλλά και το πρωτογενές αρχειακό υλικό, όλα αυτά ψηφιο-ποιημένα όπως πληροφορείται και διαπιστώνει ο επισκέπτης τουsite της www.e-e-s.gr, αποτελούν κτήμα όλου του Ευβοϊκούλαού και κάθε ενδιαφερόμενου. Δεν έχουμε στο οπτικό και νοη-τικό μας πεδίο παρά μόνο τη συνέχιση έκδοσής του μέσα από τηνευρύτερη δυνατή συμμετοχή σε κάθε επίπεδο αναφοράς, όσωνμπορούν να βοηθήσουν και βέβαια όχι μόνο οικονομικά.

Ο Δημήτρης Θεοφίλου κατάγεται μητρός τε και πατρόςτε από τους Ανδρονιάνους. Είναι γιός του Γιάννη Δ. Θεοφίλουκαι της Ζωής Γ. Τσομάκα.

Η ψηφοφορία τον ανέδειξε καθα-ρό νικητή, ενώ όπως θα δείτε και πα-ρακάτω την πρώτη τριάδα συμπλη-ρώνουν οι 3 διεθνείς μας τερματοφύ-λακες. Στην 4η θέση ισοβαθμούν οι δύοπρωτοεμφανιζόμενοι νεαροί τερμα-τοφύλακες του Δούκα και της Ολυμ-πιάδας, μία σημαντική διάκριση πουτους επιβραβεύει για τη φετινή τουςπροσπάθεια και αφήνει υποσχέσειςγια το μέλλον.

Την εξάδα κλείνει ο πολύπειροςΚώστας Παππάς, ο οποίος έκανε

μία πάρα πολύ καλή χρονιά με τη φανέλα της ΑΕΚ.Αναλυτικά τα αποτελέσματα και τα ονόματα της ψηφο-

φορίας:1. Θεοφίλου (93 ψήφοι)2. Αχής (69 ψήφοι)3. Στόλης (54 ψήφοι)4. Ζυγουράκης - Βασιλόπουλος (25 ψήφοι)6. Κώστας Παππάς (13 ψήφοι)7. Κορακάκης (5 ψήφοι)8. Μερκούρης (2 ψήφοι)9. Τριανταφυλλόπουλος (1 ψήφο)Ο Δημήτρης Θεοφίλου με την ομάδα του (ΑΘΗΝΑ ’90)

λίγες μέρες μετά την παραπάνω επιτυχία τους, κατέκτησαν καιτο κύπελλο Ελλάδας στο ποδόσφαιρο σάλας με το Δημήτρη μά-λιστα να αναδεικνύεται MVP των αγώνων. Πολλά συγχαρη-τήρια φίλε μας, πάντα να σε συνοδεύουν άξιες επιτυχίες.

Στο site μας www.andronianoi.gr θα βρείτε περισσό-τερες λεπτομέρειες για το θέμα.

Δημήτρης Θεοφίλου: ο καλύτερος τερματοφύλακας στο ποδόσφαιρο σάλας

Η επιτυχία, η χωρίς προηγούμενο για την περιοχή μας επι-τυχία του Α.Ο. ΚΥΜΗΣ να κερδίσει δηλαδή με το σπαθί τουτην άνοδό του στην Γ’ Εθνική κατηγορία ποδοσφαίρου, μαςείναι γνωστή πλέον. Σε πολλούς όμως δεν είναι γνωστή η συ-νεισφορά στην επιτυχία αυτή του Α.Ο. ΚΥΜΗΣ του ποδο-σφαιριστή της Γιάννη Τσάγκου. Οι καλές του εμφανίσεις καιτα 6 γκολ στο ενεργητικό του κάποια από τα οποία ήταν κα-θοριστικά,τόνισαν την συνεισφορά του αυτή.

Ο Γιάννης Τσάγκος κατάγεται από την πλευρά του πα-τέρα του ο οποίος είναι ο συγχωριανός μας Βαγγέλης Ιω.Τσάγκος από το χωριό μας, ενώ η μητέρα του κατάγεται απότη Θεσσαλονίκη. Στον Α.Ο. ΚΥΜΗΣ μεταγράφηκε πριν από2 χρόνια από τον Ταμυναϊκό και η μεταγραφή του αυτή βοή-θησε στην ανοδική πορεία της νέας του ομάδας.

Ευχόμαστε η μελλοντική του παρουσία να είναι ανάλογητης μέχρι σήμερα με λιγότερα όμως προβλήματα τραυματισμών

και ο Α.Ο. ΚΥΜΗΣ να πετύχει ακόμα περισσότερα.

Ο Γιάννης Τσάγκος στον Α.Ο. Κύμης

Ας το χαρούμε. Όσο και αν τα άσχημα είναι ογκωδέστε-ρα και ουσιαστικότερα, αυτό δεν μας επιβάλλει ούτε και απαι-τεί την διαγραφή θετικών ειδήσεων σε υπαρκτά μάλιστα θέ-ματα. Η επιτυχία της ομάδας ποδοσφαίρου (Α.Ο. ΚΥΜΗΣ)αλλά και αυτής του μπάσκετ (ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣΚΥΜΗΣ) είναι σημαντικές και πρωτόγνωρες για τα δεδομένατης μικρής μας κοινωνίας.

Πέτυχαν την άνοδό τους στην Γ’ Εθνική κατηγορία των αν-τίστοιχων πρωταθλημάτων με τρόπο χαρακτηριστικά σαφή καιάξιο. Αξίζουν συγχαρητήρια σε όλους όσους πάλεψαν και πέ-τυχαν, ιδιαίτερα μάλιστα στους παίκτες των ομάδων.

Ισχύει βέβαια πως το πιο δύσκολο είναι να ανταποκριθείςστις αυξημένες απαιτήσεις κάθε μορφής των κατακτημένων,κοιτώντας προς το επόμενο παραπάνω επίπεδο. Αυτό ας απο-τελέσει τουλάχιστον ευχή ανυπόκριτη.

Στην Γ’ Εθνική λοιπόν