6

กญแจประจาหลก (Clef) กญแจประจาหลก (Clef) ถอวาเปนเครองหมายทางดนตรทสาคญ เพอใชใน

การกาหนดหรอบงชวาตวโนตแตละตวมชอเรยกวาอยางไร กญแจประจาหลกทนยมใช ในปจจบนม 2 กญแจ คอ กญแจประจาหลก G (G Clef) และกญแจประจาหลก F (F Clef) ซงทง 2 กญแจ มววฒนาการมาอยางตอเนองจนกระทง ปรากฎใหเหนและใช กน

จนถงปจจบน ทง 2 กญแจนมกเรยกกนสน ๆ จนตดปากวา กญแจซอล และกญแจฟา

นอกจากการบนทกโนตลงในบรรทด 5 เสนทแยกระหวางกญแจซอลกบ กญแจฟาแลวยงมการบนทกโนตอกประเภทหนงเรยกวา "บรรทดรวม" (Grand Staff) โดย

การนาเอากญแจซอล และกญแจฟาบนทกลงพรอม ๆ กน บรรทดประเภทนมกใช สาหรบการเขยนโนตใหเปยโนบรรเลง

บรรทดรวม (Grand Staff)

7

กญแจซอล ภาษาองกฤษเรยกวา G Clef หรอ Treble Clef

ชอตวโนตเมอเขยนลงบรรทด 5 เสนพรอมกญแจซอลมหลกเพอใหจางายขน คอ โนตคาบเสน Every Good Boy Does

Fine

โนตในชอง FACE

8

กญแจฟา ภาษาองกฤษ เรยกวา F Clef หรอ Bass Clef

ชอตวโนตเมอเขยนลงบรรทด 5 เสนพรอมกญแจฟามหลกเพอใหจางายขน คอ

โนตในชอง A Child Enjoys Games

โนตคาบเสน Go Back and Dance For A while

โนตชอ C ทวางทบกงกลางเสนนอย ทงทอยใน Treble Clef หรอ Bass Clef ทงสองมเสยงตรงกน คอ C กลาง (Middle C)

9

ชอตวโนตในบรรทด 5 เสน ของกญแจซอล (Treble Clef)

ชอตวโนตในบรรทด 5 เสน ของกญแจฟา (Bass Clef)

10

ประเภทของกญแจประจาหลก กญแจประจาหลกในการบนทกดนตรสมยใหมมใชอยเพยงสามชนดคอ

กญแจซอล กญแจโด และกญแจฟา ซงกญแจแตละชนดจะอางถงเสยงซอล โด และฟา ตามลาดบ ตามตาแหนงทกญแจนนไดไปคาบเกยวไวบนบรรทด 5 เสนและชองอน ๆ กจะสมพนธกบโนตบนเสนนน

รปราง ชอ

กญแจซอล G (G-clef)

กญแจโด C (C-clef)

กญแจฟา F (F-clef)

ใชระบโนต

เสยงซอลทอย เหนอเสยงโด กลาง

เสยงโดกลาง (middle C)

เสยงฟาทอยใต เสยงโดกลาง

ตาแหนงทคาบเกยว

สวนโคงกนหอย ตรงกลาง

กงกลางกญแจโด

หวของกญแจ หรอระหวางสองจด

11

การใชความแตกตางของกญแจประจาหลก กเพอใหสามารถบนทกดนตร และเสยงอน ๆ ไดทกอยาง แมวาจะมธรรมชาตของเสยงทแตกตางกน เชนเสยงบางอยาง อาจฟงดแลวสงกวาหรอตากวาเสยงอน ซงเปนการยากทจะบนทกเสยงทกอยางโดยใช กญแจ

ประจาหลกเพยงชนดเดยว เนองจากบรรทดมเพยงแคหาเสนในปจจบน แตอาจ นาเสนอระดบ

เสยงของตวโนตไมเพยงพอตอจานวนโนตทสามารถสรางขน แมจะใช (ledger line) มา

ชวยกตาม การใชความแตกตางของกญแจสาหรบเครองดนตรและเสยง แตละชนด มสวนชวยใหเขยนตวโนตไดงาย ลดจานวนการใช

ตาแหนงของกญแจประจาหลก

กญแจประจาหลกสามารถวางไดหลายตาแหนง ปกตแลวจะวางไวใหคาบ เกยวกบเสนใดเสนหนงบนบรรทด และในเมอบรรทดม 5 เสน จงมความเปนไปได ทงหมด 15 แบบในการใชงาน อยางไรกตามม 6 แบบทเปนการกาหนดซาซอนกน ตวอยางเชน กญแจซอลทกากบเสนทสาม จะมคาเทากบกญแจโดทกากบเสนทหนง เปน ตน ดงนนจงเหลอเพยง 9 แบบเทานนทใหผลแตกตางกน ซงทกแบบเคยใชใน ประวตศาสตรทผานมาแลวทงสน ไดแก กญแจซอลบนสองเสนลาง กญแจฟา บนสาม เสนบน และกญแจโดบนทกเสนยกเวนเสนทหา (เนองจากกญแจโดบนเสนทหาซาซอน กบกญแจฟาบน

เสนทสาม) แตสาหรบทกวนน กญแจทใชเปนปกตมเพยงแค กญแจซอล กญแจฟา กญแจอลโต และกญแจเทเนอร ซงสองอยางแรกมกใชควบคกนบอยครงกวา