Skąd się bierze smog w Rybniku?

dr inż. Magdalena Żak

Katedra Ochrony Powietrza

Politechnika Śląska w Gliwicach

Występowanie wysokich stężeń zanieczyszczeń związane jest z:

- wielkością emisji zanieczyszczeń do powietrza,

- występowaniem w zimie niekorzystnych warunków meteorologicznych,

- lokalną topografią terenu,

- napływem zanieczyszczeń

Systemowe źródła ciepła (elektrociepłownie, ciepłownie):

spalanie: zorganizowane, z dużą sprawnością, paliwo dobrej jakości

zastosowanie UOP (elektrofiltry)

zanieczyszczenia wydalane są do atmosfery na dużych wysokościach

Paleniska indywidualne (piece domowe) + kotłownie lokalne:

spalanie niezorganizowane i nieefektywne (60%)

brak jakichkolwiek UOP

0

100

200

300

400

500

piece domowe kotły małej mocy(<50kW)

kotły średniej mocy (>50kW do <1MW)

kotły dużej mocy (>1 MW do <50MW)

rodzaj kotła

wsk

aźn

ik e

mis

ji

PM10[g/GJ]

B(α)P [mg/GJ]

Wskaźniki emisji PM10 [g/GJ] i B(α)P [mg/GJ] ze spalania węgla [1]

Paleniska indywidualne (piece domowe) + kotłownie lokalne:

spalanie niezorganizowane i nieefektywne (60%)

brak jakichkolwiek UOP

zła jakość paliwa

duża liczba źródeł na terenie miasta

spaliny wyprowadzane są przez niskie emitory

2526,426,8

32,734,335

38,740,141,642,3

43,944,9 44,344,3

44,344,3

44,344,3

77,2 77,2 77,2 77,2 77,2 77,2

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

W-3 W-4 W-5 W-6 W-7A W-7B

taryfa

jed

no

stko

wy

kosz

t p

aliw

a [z

ł/GJ]

węgiel kamienny

gazciepło sieciowe

olej opałowy

Jednostkowe koszty różnego rodzaju paliw [zł/GJ] [2]

Roczne koszty ogrzewania [zł/rok] dla różnych systemów ogrzewania [3]

Prognozowana cena ciepła [zł/GJ] [4]:

z węgla kamiennego

z paliwa gazowego

ciepła sieciowego

Dobowe profile stężeń PM10

Rodzaj paliwa stosowanego w sektorze komunalno-bytowym w poszczególnych krajach [4]

Udział wydatków na ogrzewanie w kosztach utrzymania w Irlandii [4]

Udział wydatków na użytkowanie domu (mieszkania) i nośniki energii w Polsce w 2011r. [5]:

- średnio 20,7%,

- emeryci 24,5%; renciści 26,8%

[1] EMEP/EEA: Emission Inventory Guidebook, NON-INDUSTRIAL

COMBUSTION PLANTS, December 2006.

[2] ENERGOPROJEKT-Katowice S.A: Dynamika wzrostu cen nośników

energetycznych. 2010.

[3] UM: Program ograniczenia niskiej emisji na terenie miasta Jaworzna

na lata 2013-2016.

[4] SEI: Energy Policy Statistical Support Unit. Energy in the Residential

Sector REPORT, Ireland 2008.

[5] GUS: Sytuacja gospodarstw domowych w 2011 r. w świetle

wyników badania budżetów gospodarstw domowych, Warszawa 2012.