Post on 03-Mar-2016
description
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
RAPORT Z MONITORINGU
DZIAŁAŃ RÓWNOŚCIOWYCH
DOLNOŚLĄSKICH SAMORZĄDÓW
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
REDAKCJA
WIKTOR PIETRZAK
OPRACOWANIE I ZESPÓŁ BADAWCZY
MAŁGORZATA PŁONCZKIER, GRAŻYNA ROJEK, ŁUKASZ WOŁODZKO
FUNDACJA GREJPFRUT
WROCŁAW 2012
ISBN 978-83-934767-0-1
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
WSTĘP
Raport z monitoringu działań równościowych realizowanych przez dolnośląskie samorządy
powiatowe, gminne, organizacje pozarządowe oraz inne instytucje jest efektem wielomiesięcznej
pracy kontrolnej Fundacji Grejpfrut. Działanie na rzecz równości jednostek terytorialnych jest
szczególnie ważne, ponieważ samorządy lokalne mają realizować interes mieszkańców,
zabezpieczyć im dobrobyt i dostatek.
Monitoring został zrealizowany w ramach zadania publicznego Profesjonalizacji polityki
równościowej na Dolnym Śląsku. W ramach projektu zorganizowano również szkolenia
równościowe dla przyszłych liderów i liderek społeczności lokalnych na Dolnym śląsku, a także
opracowano publikację, gromadzącą narzędzia równościowe z różnych dziedzin życia: kultura,
edukacja czy konspekty warsztatowe. Zrealizowane działania mają być zaczynem do kolejnych prac
nad wykształceniem lokalnych i regionalnych kompetencji społecznych zabezpieczających zasadę
równości wszystkich mieszkańców i mieszkanek naszego województwa.
W imieniu swoim, jak i zespołu do działań strażniczych: Grażyny Rojek, Małgorzaty
Płonczkier i Łukasza Wołodzki, mam zaszczyt zaprosić Was do zapoznania się z wynikami pracy.
Raport składa się z trzech części realizowanych niezależnie. Efekty prac sygnalizują różne obszary
życia naszego województwa, które powinny zostać uznane za obszary interwencji polityki
równościowej. Osoby prowadzące monitoring odniosły się do aktualnych podstaw prawnych,
zestawiły stan ich realizacji i przyporządkowały wstępne rekomendacje – działania naprawcze.
Raport został także zaprezentowany Samorządowi Województwa Dolnośląskiego, dyskusję i uwagi
spisano. Zostaną one zamieszczone na stronie internetowej Fundacji. Czas rozpocząć zmiany.
W imieniu zespołu Fundacji Grejpfrut
Wiktor Pietrzak
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
GRAŻYNA ROJEK
GENEZA MONITORINGU POLITYKI RÓWNOŚCIOWEJ J.S.T. DOLNEGO ŚLASKA
Wolność i niekrzywdzenie są moją potrzebą - nie wdrukowaną w procesie socjalizacji -
świadomą, wewnętrzną potrzebą. Monitoruję od prawie dziesięciu lat moją Gminę w różnych
obszarach ( współpraca z organizacjami pozarządowymi, diety radnych, fundusz korkowy). Dbam o
wolność wypowiedzi i prawo do informacji. Propozycja monitorowania działań, jakimi jednostki
samorządu terytorialnego Dolnego Śląska przeciwdziałają dyskryminacji i wdrażają równe szanse,
stanowiła nowe i interesujące wyzwanie. Nikt w państwie prawa nie powinien doświadczać
krzywdzenia i niesprawiedliwości. Jestem wdzięczna Wiktorowi Pietrzakowi za zaproszenie do tego
projektu.
Grupa monitorująca to cztery osoby. Projekt prowadził Wiktor Pietrzak. Działania
realizowali Małgorzata Płonczkier, Grażyna Rojek i Łukasz Wołodzko.
Przyjęliśmy rozwiązanie niezależnego zbierania informacji i opracowywania raportu.
Liczyliśmy, że to pobudzi kreatywność, zwiększy ilość pomysłów na skuteczne monitorowanie i
rozmaitość rekomendacji. Każdy monitorował wszystkie starostwa Województwa Dolnośląskiego.
Podzieliliśmy obszary dyskryminacji określone ustawą o równym traktowaniu (patrz NAJBARDZIEJ
PRZYDATNE POZYCJE): Małgorzata Płonczkier monitorowała w Starostwach politykę równości w
obszarze płci, niepełnosprawności, orientacji seksualnej oraz 5 największych gmin Dolnego Śląska.
Łukasz Wołodzko monitorował w Starostwach politykę równości w obszarze ochrony danych
osobowych, pochodzenia etnicznego, narodowości, rasy i 5 średnich gmin Dolnego Śląska.
Mnie przypadło monitorowanie polityki równościowej Starostw w obszarze wieku,
światopoglądu, religii i wyznania oraz najmniejsze gminy we wszystkich obszarach. Najpierw
wybrałam gminy wiejskie; jednak po uzyskaniu pierwszych odpowiedzi ze Starostw zmieniłam
wybór na gminy miejsko-wiejskie. To był znakomity pomysł. Najlepszą odpowiedź, po prostu perłę,
dostałam od Urzędu Miejskiego w Strzegomiu: pełne i wyczerpujące temat wypowiedzi
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
oraz informację, że Gmina przystąpiła do projektu RÓWNOŚĆ STANDARDEM DOBREGO
SAMORZĄDU.
Moją słabą stroną w porównaniu z Małgorzatą i Łukaszem jest mniejsza umiejętność
stosowania technik informatycznych i tego już nie zmienię. Zdecydowanie brakowało mi również
oczytania, znajomości terminów i wiedzy na temat działań zapobiegających dyskryminacji i
wdrażających równe szanse. Tak powstała ściąga INFORMACJE RÓŻNE NA TEMAT
MONITOROWANEGO OBSZARU, ZAPOBIEGANIE DYSKRYMINACJI ZE WZGLĘDU NA
ŚWIATOPOGLĄD, RELIGIĘ, WYZNANIE, WIEK. WDRAŻANIE ZASADY RÓWNEGO TRAKTOWANIA
(załącznik nr 4). Dzieliłam się nią z urzędnikami proszącymi o doprecyzowanie terminów. Pod
koniec projektu nasze umiejętności definiowania zagadnień znacznie wzrosły (patrz części
wspólne).
W trakcie poszukiwania informacji najbardziej przydatne były dla mnie:
1. RÓWNE TRAKTOWANIE STANDARDEM DOBREGO RZĄDZENIA (Uniwersytet Jagielloński,
2012). Jest to dokument, który ma stanowić punkt wyjścia do dyskusji krajowej na temat
rozwiązywania problemów dyskryminacji. Stanowi dla mnie pewne i niezwykle przydatne
źródło wiedzy.
2. RÓWNOŚĆ STANDARDEM DOBREGO SAMORZĄDU. Projekt ma na celu wsparcie urzędów
administracji samorządowej w Polsce w realizacji konstytucyjnej i unijnej zasady równości
i polityki równego traktowania, w tym przeciwdziałania dyskryminacji ze względu na rasę,
pochodzenie etniczne, narodowość, religie, wyznanie i poglądy, wiek, orientację seksualną,
niepełnosprawność oraz płeć. Okres trwania projektu: luty 2011 – kwiecień 2014
www.rownoscwsamorzadzie.pl/. Prezentację polecam do przepracowania przez wszystkie
jednostki samorządu terytorialnego na najbliższym spotkaniu pracowników urzędów.
3. ANTYDYSKRYMINACJA. Pakiet edukacyjny powstał podczas projektu twinningowego
Wzmacnianie polityki antydyskryminacyjnej w Polsce, prowadzonego wspólnie przez
reprezentującego polskie władze Pełnomocnika Rządu do Spraw Równego Statusu Kobiet i
Mężczyzn oraz austriackiego partnera — Instytut Praw Człowieka im. Ludwiga Boltzmanna
(Ludwig Boltzmann Instituteof Human Rights) w ramach programu wzmocnienia
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
instytucjonalnego PHARE 2002. Polecam ten pakiet nauczycielom i trenerom realizującym
zagadnienia równościowe i Każdemu zainteresowanemu tematem w wybranych
fragmentach.
4. EUROPEJSKIE STANDARDY PRZYGOTOWANIA TEKSTU ŁATWEGO DO CZYTANIA I
ZROZUMIENIA. Informacja dla wszystkich. Szczerze polecam ten tekst. Poszukiwanie
łatwego i czytelnego sposobu przekazywania informacji, w powodzi współczesnych
wiadomości, jest niezbędne. Prezentację przygotowano dla osób z niepełnosprawnością,
ale zaręczam, że jest przydatna dla każdego. Powinna stać się szkolną lekturą
obowiązkową.
5. PODSTAWY PRAWNE - Umieściłam te dokumenty w folderze NAJBARDZIEJ PRZYDATNE
POZYCJE.
Opracowałam pytania (załącznik nr B 1.7) i wysłałam pierwszą partię zapytań o informację
publiczną. Nie oceniałam ich jakości specjalnie wysoko ze względu na tak nowy dla mnie temat.
Nie zawiodłam się na urzędnikach. Szybko dostałam odpowiedzi korygujące. Jeden z urzędników
nie zostawił na mnie suchej nitki. Emocje poszły w górę i tak zamiast współpracować w imię
wspólnych interesów i poszukiwania sposobów, jak najbardziej efektywnych sposobów
zaspokajania potrzeb społeczności lokalnych, przerzucamy się na intelektualne zabawy. Dla
uspokojenia się napisałam artykuł JEGO WYSKOŚĆ URZĘDNIK (załącznik nr B.3).
Niektórzy urzędnicy rzeczowo wyjaśniali popełnione przeze mnie błędy, np. „Starostwo
Powiatowe w Dzierżoniowie jest jednostką pomocniczą powołaną w celu wykonywania poleceń
Zarządu Powiatu i Przewodniczącego Zarządu oraz Uchwał Rady Powiatu, w związku z powyższym
nie jest kompetentne do podejmowania uchwał, zarządzeń czy strategii. Informuję jednocześnie,
że Powiat Dzierżoniowski nie podejmował uchwał w zakresie światopoglądu, religii, wyznania, czy
wieku. Więcej informacji na ten temat można uzyskać na stronie
http://bip.pow.dzierzoniow.pl/pl/bip/plany”. Obywatelka nie wiedziała dokładnie, dostała
wyjaśnienie, ale jednocześnie odpowiedź, bez zbędnej zabawy w „Kto jest mądrzejszy”. Urzędnicy
pewnie pamiętali jednocześnie, że informacji publicznej zobowiązany jest udzielić ten kto ją
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
posiada. Przypuszczam, że urzędy są w posiadaniu wszystkich (albo prawie wszystkich)
dokumentów wytwarzanych przez zarządy i rady powiatu.
Inna słuszna uwaga z Wołowa: ”Na wstępie należy zaznaczyć, że "Informację publiczną
stanowią wyłącznie dane obiektywne lub fakty, a nie kwestie ocenne czy postulatywne" NSA z
27.01.2012r. (I OSK 2130/11). W związku z tym poniższe odpowiedzi nie zawierają odniesienia do
pytań typu „dlaczego”.
Zmieniłam kwestionariusz. Zadałam dwa pytania ogólne, umożliwiające respondentom
pochwalenie się wszystkimi osiągnięciami. Szczegółowe pytania potraktowałam pomocniczo, przy
tak nowym zadaniu nie każdy urzędnik musi mieć pod ręką strategię przeciwdziałania
dyskryminacji i wdrażania równych szans. Obecnie pytania sformułowałabym bardziej w kierunku
badania czy JST podejmują zadania podobne jak finlandzkie miasto Vantaa, które jest w
europejskiej czołówce realizowania polityki równościowej (patrz załącznik A).
Kolejnym ciosem okazał się gwałtowny napływ informacji z różnych źródeł. Do tej pory
otrzymywałam informacje z jednej gminy. Niezbędne były teraz nowe sposoby systematyzowania
danych, cierpliwość w zmienianiu nazw maili i umieszczaniu w odpowiednich folderach. No i
jeszcze wiekowy komputer osobisty odmówił dalszej współpracy. Obywatelka i obywatel
decydujący się na monitorowanie działań władzy, narażeni są na wiele trudności i niedogodności.
Po drodze mieliśmy spotykać się w sądzie: Wniosek o udzielenie informacji publicznej do
Starostwa w Lubiniu złożyłam 24.07.2012 roku, 30.10.12r. złożyłam skargę na bezczynność
Starosty Lubińskiego do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. W dniu 15.11.2012 roku
otrzymałam wyczerpującą odpowiedź (załącznik nr). Dobrze, że nie będziemy marnotrawić
społecznych środków w sądzie.
Jednak razem z niektórymi urzędnikami poświęcamy się dla tworzenia coraz lepszej
przyszłości, oby coraz skuteczniej i harmonijniej! Obywatele znajdują czas na dociekanie, jak jest i
proponowanie, jak powinno być. Urzędnicy odpowiadają przychylnie na zapytania i wysłuchują
uważnie odpowiedzi. Po czym - mając większy wgląd w sprawę - podejmują decyzje. Tak być
powinno!
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
GRAŻYNA ROJEK
RAPORT NR 1: WIEK, ŚWIATOPOGLĄD, RELIGIA, WYZNANIE
PRZECIWDZIAŁANIE DYSKRYMINACJI I WDRAŻANIE RÓWNYCH SZANS
Wystąpiłam z wnioskiem o informację publiczną do wszystkich Starostw Powiatowych
Dolnego Śląska (26). Otrzymałam 21 odpowiedzi – 81%. Nie udzieliły odpowiedzi Starostwa Jawor,
Milicz, Polkowice, Trzebnica, Lubin ( złożyłam skargę na bezczynność).
Trudności z którymi spotkałam się w trakcie monitoringu;
* ZEWNĘTRZNE: nieżyczliwość urzędników, brak odpowiedzi, domaganie się danych osobowych,
domaganie się odpowiedzi na formularzach, odpowiedzi zbywające, brak/ niedostatek wiedzy
urzędników o polityce równościowej, rozmaitość sposobu zapisu plików (rozszerzeń), odsyłanie do
całych stron internetowych lub obszernych dokumentów (bez wskazania konkretnego
usytuowania informacji).
* WEWNĘTRZNE: stary i awaryjny komputer, brak doświadczenia w zbieraniu i katalogowaniu
informacji od tak wielu instytucji, początkowo nie żądałam potwierdzenia przeczytania informacji,
na wejściu słabe rozeznaje w tematyce równościowej (w teorii o wdrażaniu polityki równościowej
w JST).
Trzy Starostwa: Góra, Jelenia Góra i Wałbrzych na wszystkie pytania odpowiedziały w
sposób nie wyjaśniający niczego, nie niosący wartościowych informacji. Mam nadzieję, że działania
równościowe są tam prowadzone, jednak respondenci nie mieli woli zebrania i podania informacji.
Gdy obliczałam wyniki procentowe, nie brałam tych odpowiedzi pod uwagę, czyli przyjmowałam
18 Starostw jako 100 % uzyskanych odpowiedzi.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
W żadnym Starostwie nie wykazano podejmowania działań systemowych przeciwdziałania
dyskryminacji czy wdrażania równych szans. Jedynie Powiat Lwówek Śląski wskazuje na zawarte w
Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych w Powiecie Lwóweckim działania na rzecz osób
starszych. Wspieranie zatrudnienia osób starszych i młodszych (wdrażanie równych szans),
zwłaszcza w programach PUP opisało jeszcze 7 Starostw: Głogów, Kamienna Góra, Oława, Środa
Śląska, Wołów, Ząbkowice Śląskie, Zgorzelec.
Starostwa nie pozyskują i nie otrzymują informacji o przejawach dyskryminacji na swoich
terenach. Byłby to istotny wskaźnik diagnozujący ten problem. Podobnie w żadnym ze Starostw
nie był kontrolowany sposób przeciwdziałania dyskryminacji czy wdrażania równych szans. Taką
informację podaje również NIK. Nikt nie zgłasza dyskryminacji, nikt nie zgłasza potrzeby
wyrównywania szans, nikt nie kontroluje. Dlaczego urzędnik miałby zajmować się tym
problemem?
Żadne Starostwo nie szkoliło swoich pracowników, nie przygotowywało Ich do realizowania
zadań w omawianym obszarze. Wskazywane jako DOBRĄ PRAKTYKĘ w Europie Miasto Vantaa
najpierw podniosło wiedzę i umiejętności urzędników i lokalnych polityków. Kolejne kroki w
przeciwdziałaniu dyskryminacji i wyrównywaniu szans prowadzono w oparciu o PLAN RÓWNOŚCI.
Tam: „Każdy urzędnik ma świadomość konieczności zwracania uwagi na możliwe nierówności”
(patrz prezentacja PROJEKT RÓWNOŚĆ STANDARDEM DOBREGO SAMORZĄDU).
U nas ujawniła się inna świadomość, z gatunku „Nie ma problemu.” W odpowiedzi ze
Zgorzelca przeczytałam: „Nie spotkaliśmy się z przejawami dyskryminacji.” oraz „ Nie, albowiem
nie spotkaliśmy się z przejawami dyskryminacji ze względu na wskazane kryteria.”
Czy przeprowadzono diagnozę na terenie Starostwa? Czy zbierano informacje? Na jakiej
podstawie można sformułować takie stwierdzenie? Na stronie 37 Raportu Uniwersytetu
Jagiellońskiego (patrz NAJBARDZIEJ PRZYDATNE POZYCJE) przeczytałam:
„Odsetek osób, które miały osobisty kontakt z osobą gorzej potraktowaną ze względu na określoną
cechę ( n=1715 ):
kolor skóry, pochodzenie narodowe lub etniczne 40%
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
niepełnosprawność 34%
wyznanie lub bezwyznaniowość 32%
wiek 50+ ( na rynku pracy ) 13%
orientacja seksualna lub tożsamość płciowa 11%”
Wśród badanych, dorosłych Polaków taki procent osób spotkał się w przejawami dyskryminacji;
ale zjawisko to nie występuje w Powiecie Zgorzeleckim?
Podobnie zaskakująca wypowiedź: „Starostwo Powiatowe w Ząbkowicach Śląskich nie
ogłaszało do tej pory konkursów na realizację zadań publicznych z zakresu światopoglądu, religii
wyznania i wieku ponieważ nie należy do zadań własnych powiatu określonych w art. 4 ustawy z
dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. 1998 Nr 91 poz. 578.).”
Mogę skomentować: Jednak Starostwo jest zobowiązane do realizacji zadań określonych w
ustawie o równym traktowaniu; „ art.2. ust.1. Ustawę stosuje się do osób fizycznych oraz osób
prawnych i jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje
zdolność prawną.” ?
JELENIA GÓRA również poradziła sobie ze mną: „Ponieważ w kulturze, sporcie, turystyce nie ma
oznak nierównego traktowania z ww. względów.” oraz „Ad. 6 Nie zgłaszano takiej potrzeby.” i
kilka razy: „odpowiedź jak w pkt 6.”.
Poszło łatwo z natrętną obywatelką !
Zanim przystąpiłam do analizy poszczególnych obszarów, zapoznałam się z następującą
informacją z Raportu Uniwersytetu Jagiellońskiego, strona 42: „Odsetek osób, które są zdania, że
w Polsce występuje problem gorszego traktowania ze względu na poszczególne cechy ( n=1715 )
choroba psychiczna 49%
orientacja seksualna 49%
niepełnosprawność fizyczna 43%
kolor skóry 41%
wiek 33%
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
pochodzenie etniczne 25%
wyznanie 24%
poglądy polityczne 24%
płeć 21%
życie w związku nieformalnym 18%
bycie samotnym rodzicem 17%
posiadanie małego dziecka 16%
posiadanie rodziny wielodzietnej 16%
bycie po rozwodzie 15%
Innym kolorem oznaczyłam interesujące mnie obszary. Zaskoczyła mnie wyższa pozycja poglądów
politycznych w stosunku do płci. W otrzymanych odpowiedziach nie znalazłam żadnej informacji
dotyczącej dyskryminowania ze względu na poglądy polityczne. Przypuszczam, że zwłaszcza w
starostwach powiatowych, pracownicy mogą być z powodu poglądów politycznych
dyskryminowani i pozbawiani równych szans. To ciekawe zagadnienie do kolejnych badań.
Wszystkie wypowiedzi Starostw pogrupowane tematycznie umieściłam w pliku
KATEGORYZACJA INFORMACJI OTRZYMANYCH OD STAROSTW POWIATOWYCH (załącznik nr B).
Umieściłam tam oryginalne zapisy, bez przetwarzania. Dzięki temu łatwo można sprawdzić, czy
moje oceny są trafne i zgadzają się z otrzymaną informacją oraz wglądem czytelniczki/czytelnika.
WIEK
Najlepiej opisanym obszarem wyrównywania szans był wiek, ale głównie w informacjach z
Powiatowych Urzędów Pracy. Przypuszczam, że projekty unijne wymuszają opisywanie tych
działań, dzięki temu mamy dobrze opracowaną informację. Osobom o mniejszych szansach
(przeważnie do 25 r.ż. i po 50 r.ż.) oferowano podnoszenie kompetencji, wspieranie zatrudnienia i
samozatrudnienia. Bardzo wysokie wyniki skuteczności osiągnęło w tych programach Starostwo
Oława. S.P. Kamienna Góra nie tylko opisało wyrównywanie szans w zatrudnieniu ze
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
względu na płeć, wiek, niepełnosprawność. Kamienna Góra podała również ciekawy aspekt
zapobiegania dyskryminacji w ofertach pracodawców. W mojej ocenie to jest niedoceniany sposób
zapobiegania dyskryminacji. Pracodawca może pytać kandydata o numerycznie wyliczone w
ustawie aspekty. To prawo obywatela jest często naruszane. Inną, atrakcyjną formą wspierania
seniorów jest Uniwersytet Trzeciego Wieku prowadzony przez S.P. Ząbkowice.
NAUKA RELIGII LUB ETYKI
Ważną ofertą wspierania szans jest umożliwienie nauczania religii przez inne kościoły niż
rzymsko-katolicki oraz prowadzenie lekcji etyki. Nauczanie innych religii zgłosiły S.P. Bolesławiec,
Głogów, Kamienna Góra, Kłodzko, Legnica, Lubań, Lwówek Śląski, Środa Śląska, Wołów, ( 55% ).
Wykazano, że etyka prowadzona jest w następujących Starostwach: Głogów ( najwięcej - 7
szkół ), Kamienna Góra, Środa Śląska, Wołów, Wrocław, Złotoryja ( 30% ).
Starostwa Dzierżoniów, Góra, Oława, Strzelin, Świdnica, Zgorzelec, Ząbkowice Śląskie (
38,8%) nie wykazały innych niż rzymsko-katolicka lekcji religii, ani etyki. Ząbkowice skomentowały
to zjawisko: „Ad.6a) W szkołach prowadzonych przez Powiat Ząbkowicki nie były realizowane
zajęcia alternatywne dla lekcji religii katolickiej ze względu na brak chętnych dla realizacji m. in.
lekcji etyki.” Nie mogę uwierzyć, że w całym Powiecie nie ma dziecka, które chciałoby zamiast na
lekcje religii rzymsko-katolickiej chodzić na lekcje etyki lub innej religii.
Urzędnicy stosują niekiedy strategię „ okienko obok” i tak S.P. Świdnica poinformowało:
„Ad. 6 punkt a i b) Tut. Starostwo nie posiada żądanych informacji. Z przedmiotowym zapytaniem
należy zwrócić się do jednostek organizacyjnych Powiatu Świdnickiego (szkół i placówek
oświatowych oraz Powiatowego Urzędu Pracy w Świdnicy).”
Mój komentarz: Powiat Świdnica prowadzi kilkanaście szkół. Każdy organ prowadzący jest w
posiadaniu dokumentu ARKUSZ ORGANIZACJI SZKOŁY/PLACÓWKI (zatwierdzany do końca kwietnia
poprzedniego roku szkolnego). Starostwo Powiatowe w Świdnicy ma Wydział Oświaty i
Wychowania. Gdyby Pan Sekretarz był uprzejmy wejść do biura obok – miałby wszystkie
informacje, o które prosiłam. Aby uzyskać informację o zajęciach z lekcji religii/etyki wystarczy
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
poprosić koleżankę lub kolegę o wspomniane dokumenty i policzyć prawdopodobnie do kilku lub
kilkunastu (szkół). Ja potrzebuję wybranych informacji i zgoda – jest to przetworzenie danych -
jednak wnioskowanie o tak duże dokumenty w trybie dostępu do informacji publicznej byłoby
marnotrawieniem społecznej energii. Ja i Pan Sekretarz możemy się porozumieć lub
bezproduktywnie spierać. Starostwo Powiatowe w Świdnicy może się spodziewać wniosku, w
trybie dostępu do informacji publicznej, o udostępnienie wszystkich arkuszy organizacyjnych
prowadzonych placówek oświatowych i wychowawczych bez przetwarzania informacji –
WSZYSTKIEGO!
Podsumowując: zgodnie z polityką równościową każde dziecko innego wyznania niż
rzymsko-katolickie, oraz agnostycy i ateiści powinni mieć dostęp do nauki swojej religii, na takich
samych zasadach jak dzieci wyznania rzymsko-katolickiego lub uczestnictwa w lekcjach etyki. Na
Dolnym Śląsku prawie 40% Starostw nie daje takiej możliwości. Zebranie dokładnych informacji na
temat braku równych szans w tym obszarze wymaga bardziej precyzyjnych badań.
WSPÓŁPRACA Z ORGANIZACJAMI
Z uzyskanego materiału trudno ocenić poziom i jakość współpracy w zakresie polityki
równościowej z organizacjami pozarządowymi. Na stronie 121 pakietu ANTYDYSKRYMINACJA
czytamy: „Organizacje pozarządowe są zawsze „bliżej” ludzi, także w sensie terytorialnym —
łatwiej bowiem dotrzeć do organizacji pozarządowej niż instytucji centralnej mieszczącej się
zwykle w stolicy kraju. Organizacje często prowadzą swoją działalność w społecznościach
narażonych na uprzedzenia innych. Dla wielu osób organizacje pozarządowe są bardziej dostępne
niż instytucje rządowe, np. dla uchodźców, którzy mieli złe doświadczenia z urzędnikami w kraju
pochodzenia. Ofiary dyskryminacji uważają często organizacje pozarządowe za bardziej godne
zaufania, niż instytucje rządowe, czy sądy, ponieważ reprezentują one postawę poparcia dla ich
problemów i często stoją całkowicie po stronie ofiar. Organizacje pozarządowe mają duże
doświadczenie w pracy z różnymi formami dyskryminacji. To właśnie one zajmowały się
lobbingiem na rzecz wprowadzenia przepisów antydyskryminacyjnych. Poza tym porady czy
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
pomoc świadczona przez takie organizacje jest najczęściej nieodpłatna, co sprawia, że więcej osób
ma do nich rzeczywisty dostęp.”
Starostwa uznają, że skoro organizacje nie zgłaszają takiej potrzeby, to nie ma problemu.
Często inaczej rozumieją zagadnienie i oświadczają, że wszyscy w konkursach mają takie same
szanse. Natomiast w tematyce konkursowej dla organizacji pozarządowych nigdzie nie pojawia się
propozycja realizowania działań dla wyrównywania szans czy przeciwdziałania dyskryminacji.
W otrzymanych odpowiedziach wymieniono wiele organizacji związanych z Kościołem
Rzymsko-Katolickim. W niektórych przypadkach otrzymują one duże wsparcie finansowe.
Nierówny podział budżetu wszystkich mieszkańców jest zaprzeczeniem idei równych szans.
Pojawiły się informacje o organizacjach mniejszości np. Dolnośląskie Stowarzyszenie
Mniejszości Romów w Kamiennej Górze oraz Stowarzyszenie Asystentów Edukacji Romskiej w
Polsce. Jelenia Góra podała informację o organizacjach pozarządowych (dobrze opisanych w
zakładce BIP, załącznik nr 2), np. Ogólnopolski Komitet Obrony przed Sektami i Przemocą w
Szklarskiej Porębie, Stowarzyszenie Społeczno – Kulturalne ,, FAKTOR” w Komarnie.
Podsumowując: Można by stworzyć bazę danych o organizacjach pozarządowych Dolnego Śląska,
które chcą współpracować z samorządami w realizowaniu polityki równościowej. Samorządy
powinny nauczyć się współpracować z nimi i tworzyć oferty realizacji zadań z zakresu
przeciwdziałania dyskryminacji i wyrównywania szans.
WSPIERANIE KOŚCIOŁÓW * ŚWIATOPOGLĄD
Zapobieganie dyskryminacji i wspieranie równych szans w obszarze światopoglądu łączę z
konstytutywnymi postawami wobec wiary, gnozy, ateizmu oraz poglądów politycznych. Te
elementy są wyróżnione w Raporcie Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zebrany materiał nie pozwala
ocenić, na ile i jak skutecznie podejmuje się tutaj działania równościowe.
Nierówność możemy obserwować podążając za budżetem JST. Jeżeli w społeczności jest np.
5% wyznawców Kościoła Zielonoświątkowego,
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
10 % wyznawców Kościoła Prawosławnego
60 % wyznawców Kościoła Rzymsko-Katolickiego
25 % inne
to niepokoić może wydawanie dużych środków budżetowych jedynie na jedno wyznanie, tak jak
ma to prawdopodobnie miejsce w Ząbkowicach Śląskich i Świdnicy. Te zagadnienia powinny to być
przedmiotem kolejnych szczegółowych monitoringów. Tylko wtedy można będzie rzetelnie ocenić
te zjawiska.
Dobrym przykładem współpracy jest Powiat Głogów który podpisał porozumienia z
następującymi kościołami: Kościołem Zielonoświątkowym, Wspólnotą Kościołów Chrystusowych,
Polskim Autokefalicznym Kościołem Prawosławnym, Kościołem Greckokatolickim w Polsce,
Kościołem Baptystów. Dzięki takim porozumieniom powstaje możliwość diagnozowania potrzeb.
Inaczej jest gdy: „Odp.: Starostwo Powiatowe w Bolesławcu nie współpracowało z kościołami i
innymi związkami wyznaniowymi. Nie stosowano wspomagania finansowego ani materialnego.”
Gdy żadna ze stron nie zainicjuje współpracy, będzie utrzymywała się nierówność w podziale
budżetu i brak wiedzy o potrzebach.
WIEK, ŚWIATOPOGLĄD, RELIGIA, WYZNANIE. PRZECIWDZIAŁANIE DYSKRYMINACJI I WDRAŻANIE
RÓWNYCH SZANS W ODPOWIEDZIACH GMIN MIEJSKO-WIEJSKICH
W sierpniu 2012 wystąpiłam z wnioskami do pięciu gmin miejsko wiejskich: Oborniki,
Milicz, Żmigród, Strzegom, Syców. Ponieważ zorientowaliśmy się, że zapytania do gmin muszą
dotyczyć wszystkich obszarów, a od poprzednich gmin były jedynie dwie odpowiedzi, w listopadzie
2012 wystąpiłam z wnioskami do kolejnych pięciu gmin miejsko wiejskich: Chocianów, Ziębice,
Bardo, Wąsosz, Mirsk.
Ponieważ miałam kłopoty z komputerem nie jestem w stanie stwierdzić z całą pewnością, od kogo
nie otrzymałam odpowiedzi. Wiem, że otrzymałam ich niewiele. W Gminie Żmigród poradzono
sobie z wyrównywaniem szans w zakresie religii: nie odesłano mnie do szkół. Poinformowano, w
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
jakich szkołach uczniowie korzystają z lekcji religii prawosławnej, będą korzystać z nauki religii
Świadków Jehowy. Gmina nie ma zapisów w gminnej strategii. Dofinansowane są działania
Kościoła Rzymsko-Katolickiego na projekty społeczne i odnawianie zabytkowych obiektów.
Wzorcową odpowiedź przysłała gmina Strzegom. Odpowiedzi są wyczerpujące. Wskazane
są konkretne przykłady i dokumenty, a w nich określone strony. Są zapisy zapobiegające
dyskryminacji pracowników w Urzędzie Miejskim. Wyrównuje się szanse w dostępie do pracy osób
młodych i starszych. W BIP-ie jest aktualny wykaz organizacji pozarządowych z przydatnymi
danymi. Szkoda, że w szkołach nie prowadzi się lekcji etyki lub innych religii niż rzymsko-katolicka.
Planuje się wdrażanie polityki równościowej i przystąpiono do Projektu RÓWNOŚĆ STANDARDEM
DOBREGO SAMORZĄDU. Życzę powodzenia !
Podsumowując: małe gminy nie są wdrożone do odpowiadania na wnioski o informację publiczną i
należałoby podjąć działania zmieniające wiedzę i praktykę urzędników gminnych.
WIEK, ŚWIATOPOGLĄD, RELIGIA, WYZNANIE. PRZECIWDZIAŁANIE DYSKRYMINACJI I WDRAŻANIE
RÓWNYCH SZANS W INNYCH ODPOWIEDZIACH
Złożyłam zapytania do następujących instytucji:
Biuro Analiz Sejmowych,
Biuro Pełnomocnika Rządu do Spraw Równego Traktowania,
Kancelaria Prezesa Rady Ministrów,
Komenda Wojewódzka Policji we Wrocławiu,
Ministerstwo Edukacji Narodowej,
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Najwyższa Izba Kontroli Delegatura we Wrocławiu,
Okręgowy Inspektor Pracy we Wrocławiu,
Okręgowy Urząd Pracy Wrocław,
Urząd Statystyczny we Wrocławiu; Dolnośląski Ośrodek Badań Regionalnych,
Wojewoda Dolnośląski.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Ministerstwo Pracy zażądało podania danych osobowych. Dolnośląski Ośrodek Badań
Regionalnych odesłał mnie do dokumentów ogólnych.
Znaczącą odpowiedź uzyskałam jedynie od Policji:
„w zakresie punktu IV, uprzejmie informuję, iż czyny dotyczące naruszenia zasady równego
traktowania ze względu na światopogląd, religię, wyznanie lub wiek muszą się łączyć z
wyczerpaniem znamion czynu zabronionego określonego w kodeksie karnym, by Policja
prowadziła postępowanie w takiej sprawie jak również odnotowała go statystycznie. Wymienione
przez Panią obszary mogą się łączyć z zaistnieniem przestępstw z art. 119, 194, 195§1 i 2 oraz z art.
257 kodeksu karnego.
Art. 119 k.k. § 1. Kto stosuje przemoc lub groźbę bezprawną wobec grupy osób lub poszczególnej
osoby z powodu jej przynależności narodowej, etnicznej, rasowej, politycznej, wyznaniowej lub z
powodu jej bezwyznaniowości, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Art. 194 k.k. Kto ogranicza człowieka w przysługujących mu prawach ze względu na jego
przynależność wyznaniową albo bezwyznaniowość, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności
albo pozbawienia wolności do lat 2.
Art. 195 § 1. k.k. Kto złośliwie przeszkadza publicznemu wykonywaniu aktu religijnego kościoła lub
innego związku wyznaniowego o uregulowanej sytuacji prawnej, podlega grzywnie, karze
ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
§ 2. Tej samej karze podlega, kto złośliwie przeszkadza pogrzebowi, uroczystościom lub obrzędom
żałobnym.
Art. 257. k.k. Kto publicznie znieważa grupę ludności albo poszczególną osobę z powodu jej
przynależności narodowej, etnicznej, rasowej, wyznaniowej albo z powodu jej bezwyznaniowości
lub z takich powodów narusza nietykalność cielesną innej osoby, podlega karze pozbawienia
wolności do lat 3.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Z wyżej wymienionych art. na Dolnym Śląsku odnotowaliśmy następującą ilość
popełnionych czynów:
- z art. 119 k.k.: w roku 2009 - 4 czyny, w 2010 - 2 czyny, a w 2011-1 czyn.
- z art. 257 k.k.: w roku 2009 - 5 czynów, w 2010 - 8 czynów, a w 2011 roku -14 czynów.
W zakresie artykułu 195 § 1. k.k. oraz Art. 194 k.k na terenie województwa dolnośląskiego nie
odnotowano żadnych zgłoszeń wyczerpujących ustawowe znamiona przestępstwa.”
Po wielu porażkach w odpowiedziach jednostek samorządu terytorialnego przyjęłam tak
wyczerpującą odpowiedź z wdzięcznością. Nie próbowano zmusić mnie do zapoznania się z całym
kodeksem karnym, przywołano konkretny przepis. Jak się okazało – Policja jest jedyną instytucją
prowadzącą zbieranie informacji w określonych obszarach dyskryminacji. Jak wynika z danych,
przejawy dyskryminacji łączące się z przestępstwem wystąpiły w niewielu odnotowanych
przypadkach.
Z organizacji interesującą odpowiedź dostałam od Fundacji Autonomia, prowadzą Oni podobny
monitoring na terenie Krakowa. Warto pokusić się o wymianę informacji i doświadczeń.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
TABELA 1. PRZECIWDZIAŁANIE DYSKRYMINACJI I WDRAŻANIE RÓWNYCH SZANS: ŚWIATOPOGLĄD, RELIGIA, WYZNANIE, WIEK. WYBRANE ODPOWIEDZI
OPRAC. G. ROJEK
l.p. POWIAT działania współpraca
stowarzyszenia
kościoły
szkoły bezrobotni;
młodzi
starsi
kontrole szkolenia
urzędników
polityka
społeczna
Przeciwdziałanie
informacje o
dyskryminacji
załączniki uwagi
1. Bolesławiec nie nie tak nie nie nie nie nie nie 2x religia
grekokatolicka i
Zielonoświątkowcy
2. Dzierżoniów nie tak tak nie nie nie nie nie nie Tylko katolickie
3. Głogów nie tak tak tak nie nie nie nie tak 7x etyka
6 x inne kościoły
4. Góra nie nie nie nie nie nie nie nie nie 1 parafia sala
5. Jawor - - - - - - - - - -
6. Jelenia Góra nie nie nie nie nie nie nie nie nie -
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
7. Kamienna
Góra
nie tak tak tak nie nie nie nie tak Stowarzyszenia
romskie, 2x inne
kościoły,
stow.
ponadwyznaniowe,
etyka w szkołach
8. Kłodzko nie nie tak nie nie nie nie nie nie PCPR, Kościół
Zielonoświątkowy
9. Legnica nie nie tak nie nie nie nie nie nie Religia
Greckokatolicka
10. Lubań nie tak tak nie nie nie nie nie nie Kościół
Zielonoświątkowy,
współpraca z innym
powiatem
11. Lubin - - - - - - - - - -
12. Lwówek Śląski nie tak tak tak nie nie tak nie nie Kościół
Zielonoświątkowy,
SRPS,
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
13. Milicz - - - - - - - - - -
14. Oleśnica nie nie nie nie nie nie nie nie tak
15. Oława nie tak nie tak nie nie nie nie tak Tylko katolickie.
PUP;dotacje,szkolenia
16. Polkowice - - - - - - - - - -
17. Strzelin nie tak nie nie nie nie nie nie tak Stowarzyszenie
romskie,
18. Środa Śląska nie nie tak tak nie nie nie nie nie Prawosławie, etyka
19. Świdnica nie tak nie nie nie nie nie nie tak 11 stowarzyszeń, duże
dof. dla kościoła kat.
20. Trzebnica - - - - - - - - - -
21. Wałbrzych nie nie nie nie nie nie nie nie nie -
22. Wołów nie nie tak tak nie nie nie nie nie 2 x etyka, kodeks etyki
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
i reg.pracy
23. Wrocław nie tak tak nie nie nie nie nie nie 2 x etyka, Tylko
katolickie
24. Ząbkowice
Śląskie
nie tak nie tak nie nie nie nie nie Uniwersytet trzeciego
wieku,
Kościół
Zielonoświątkowy
25. Zgorzelec nie nie nie tak nie nie nie nie tak Inf. PUP
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
TABELA 2. STAROSTWA POWIATOWE DOLNEGO ŚLĄSKA: POLITYKA RÓWNOŚCIOWA. OPRAC. G. ROJEK
LP. NAZWA STAROSTWA Zapisy w Strategii RPS „Nie ma problemu” Przydatność odpowiedzi
1-2-3
1. S.P. Bolesławiec 1
2. S.P. Dzierżoniów 2
3. S.P. Głogów 3
4. S.P. Góra --- - 1
5. S.P. Jawor - --- -
6. S.P. Jelenia Góra --- - 1
7. S.P. Kamienna Góra 3 +
8. S.P. Kłodzko 1 +
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
9. S.P. Legnica Nie zgłaszano -2
10. S.P. Lubań 1
11. S.P. Lubin - --- -
12. S.P. Lwówek Śląski wiek Nie zgłaszano 2
13. S.P. Milicz - --- -
14. S.P. Oleśnica Nie zgłaszano -2
15. S.P. Oława Nie było podstaw 2
16. S.P. Polkowice - --- -
17. S.P. Strzelin 1 +
18. S.P. Środa Śląska 2
19. S.P. Świdnica - 2
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
20. S.P. Trzebnica - --- -
21. S.P. Wałbrzych Brak konieczności - 1
22. S.P. Wołów - 2
23. S.P. Wrocław Nie wystąpiła potrzeba - 2
24. S.P. Ząbkowice Śl. Brak chętnych 2
25. S.P. Zgorzelec Nie spotkaliśmy się z przejawami dyskryminacji 1 +
26. S.P. Złotoryja 1
Zamierzaliśmy przeglądać wszystkie Powiatowe Strategie Rozwiązywania Problemów Społecznych lub szukać innych dokumentów strategicznych.
Jednak uzyskany w odpowiedziach wynik zniechęcił nas do tego działania. Miejmy nadzieję, że w kolejnych badaniach pojawią się plany realizacji polityki
równościowej.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
WIEK, ŚWIATOPOGLĄD, RELIGIA, WYZNANIE. PRZECIWDZIAŁANIE DYSKRYMINACJI I WDRAŻANIE
RÓWNYCH SZANS. PODSUMOWANIE
Na wnioski o informację publiczną najgorzej (ilościowo) odpowiedziały gminy miejsko-
wiejskie. Niedużo lepiej prezentują się instytucje (brak wiedzy, żądanie danych osobowych,
żądanie wniosku na formularzu). Nie znalazłam w kraju instytucji/organu zajmującego się
zbieraniem danych, diagnozowaniem, monitorowaniem, kontrolowaniem tak ważnego obszaru
życia społecznego. Starostwa Powiatowe nie mają wprawdzie strategii, ani systemowych działań,
jednak w sumie, razem poruszyły większość zagadnień. Wskazywanie w odpowiedziach
konkretnych fragmentów i stron nie jest powszechne, ale już na szczęście stosowane. Wiele
Starostw wskazało na posiadanie zapisów przeciwdziałających dyskryminacji na terenie własnych
urzędów. Natomiast nie monitoruje się sposobu wdrażania polityki równościowej w jednostkach
organizacyjnych. Należy tę sytuację zmienić i zadbać o wdrażanie polityki równościowej w
jednostkach organizacyjnych samorządów.
Usłyszałam niedawno w TV opinię eksperta w dziedzinie ekonomii, że jedną z przyczyn
pierwszej fali kryzysu w Stanach Zjednoczonych, a następnie na świecie, była coraz mniejsza
transparentność funduszy bankowych i publicznych. Ochranianie różnych, tajemniczych operacji
finansowych powiększa szarą strefę życia publicznego. Być może dążenie do przejrzystości życia
publicznego okaże się jednym z ważniejszych zabezpieczeń przed kryzysami. Dostęp do informacji
publicznej jest podstawowym warunkiem tworzenia sprawnego i dostatniego społeczeństwa
obywatelskiego. Powinniśmy razem dbać o tę sferę naszego życia.
Utworzenie bazy danych o organizacjach pozarządowych zajmujących się polityką równościową
będzie działaniem żmudnym, jednak umożliwi, ułatwi rozwinięcie współpracy JST z organizacjami i
przyspieszy wdrażanie polityki równościowej na Dolnym Śląsku.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
ŁUKASZ WOŁODZKO
RAPORT NR 2: POCHODZENIE ETNICZNE, NARODOWOŚĆ, RASA
ORAZ OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH
Samorządy, które chcąc realizować politykę równościową na poziomie lokalnym, powinny
przejawiać aktywność w zakresie włączania specjalnych perspektyw i konkretnych potrzeb grup
narażonych na nierówne traktowanie między innymi ze względu na: pochodzenie etniczne,
narodowość, rasę, orientację seksualną, płeć, religię. Analizie poddano także ochronę danych
osobowych. W tej części raportu zbadano reagowanie i inicjatywy starostw powiatowych związane
z przeciwdziałaniem na dyskryminację ze względu na pochodzenie etniczne, narodowość, rasę.
PRZEJAWY DYSKRYMINACJI
Do przejawów dyskryminacji ze względu na pochodzenie etniczne, narodowość oraz rasę
można zaliczyć m.in.:
odmowę przyjęcia do pracy (zatrudnienia) osoby należącej do określonej mniejszości
narodowej lub etnicznej z powodu przynależności do danej mniejszości, mimo że posiada
ona równorzędne lub wyższe kwalifikacje w porównaniu z innymi kandydatami;
wypraszanie osób o innej narodowości, rasie, pochodzeniu etnicznym z klubów, pubów,
restauracji;
odmowę obsługi w sklepie;
wyśmiewanie i obrażanie osób o innej narodowości, rasie, pochodzeniu etnicznym;
osiedlanie osób należących do mniejszości narodowych lub etnicznych w określonych
miejscowościach lub w dzielnicach większych miast, oferowanie im gorszego standardu
zamieszkania;
bezczeszczenie miejsc kultu;
odmowa zameldowania w miejscu zamieszkania, co skutkuje niemożnością korzystania z
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
praw obywatelskich, takich jak publiczna służba zdrowia, prawa do mieszkania
komunalnego, udziału w życiu publicznym;
przypadki pobicia osób z powodu innego koloru skóry lub pochodzenia etnicznego;
sprowadzanie postrzegania innych narodowości tylko do ich folkloru i odmienności strojów
ludowych;
OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH
Niezwykle ważnym elementem jest przestrzeganie ustawy o ochronie danych osobowych.
Dlaczego? Przede wszystkim ze względu na to, że jest ona kluczowym dokumentem regulującym
kwestię ochrony danych osobowych i określającym ochronę m.in.: informacji o pochodzeniu
etnicznym, narodowości, poglądach politycznych, orientacji seksualnej.
Można stwierdzić, że wszystkie dane, które identyfikują daną osobę i umożliwiają z nią
kontakt, będą danymi zwykłymi. Ustawa o ochronie danych osobowych wymienia także dane
sensytywne (wrażliwe), które szczegółowo opisuje art. 27 ust. 1 ustawy o ochronie danych
osobowych:
1. dane ujawniające pochodzenie rasowe lub etniczne,
2. poglądy polityczne,
3. przekonania religijne lub filozoficzne,
4. przynależność wyznaniową, partyjną,
5. dane ujawniające informacje o stanie zdrowia, kodzie genetycznym, orientacji seksualnej,
nałogach,
6. dane ujawniające informacje o skazaniach, orzeczeniach o ukaraniu i mandatach karnych
(informacja o karalności lub niekaralności).
Na tej podstawie można stwierdzić, że zmonitorowanie starostw powiatowych pod kątem
informacji dotyczących m.in. szkoleń organizowanych z ustawy o ochronie danych osobowych jest
kluczowym pytaniem w monitoringu przeciwdziałania dyskryminacji.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Jak zauważył Michał Serzycki, Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych w
wywiadzie opublikowanym na stronie www.giodo.gov.pl/1520052/id_art/2089/j/pl/: W sektorze
prywatnym jest mniej problemów niż w administracji publicznej. Jeżeli firma chce być wiarygodna,
stosuje dobre zabezpieczenia i zasady ochrony danych osobowych. Natomiast sektor publiczny, czyli
między innymi samorządy, są o pół kroku w tyle. Ustawa i zasady dotyczące ochrony danych
osobowych i prywatności są tutaj gorzej przestrzegane. Często niedouczeni urzędnicy wyrządzają
szkodę Ustawie o ochronie danych osobowych. Jeśli zgłasza się dociekliwy mieszkaniec, który
domaga się jakiejś informacji, a urzędnik nie wie, jak go obsłużyć, to często staje za parawanem
takiego stwierdzenia: przepraszam, nie możemy udzielić takiej informacji ze względu na ochronę
danych osobowych.
REALIZACJA PRAWA DO INFORMACJI PUBLICZNEJ
Spośród 26 starostw powiatowych, które stanowiły próbę badawczą, 7 nie odpowiedziało
02468
101214161820222426
odpowiedziało nawniosek
nie odpowiedziało
nie zrealizowałowniosku
na wnioski, a jedno zażądało złożenia wniosku w formie papierowej, co przekłada się zgodnie z
ustawą o dostępie do informacji publicznej, na bezczynność organu do którego został wystosowany
wniosek o udostępnienie informacji publicznej.
Spośród innych utrudnień udostępnienia informacji publicznej przez objęte badaniem
starostwa powiatowe można wymienić:
zasłanianie się prawem autorskim uregulowań dotyczących ochrony danych osobowych w
urzędzie,
Łączna próba badawcza:
Odpowiedziało na wniosek:
Nie odpowiedziało/ odmówiło odpowiedzi:
26 18 8
100% 69,2% 30,8%
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
brak odpowiedzi na niektóre pytania,
odsyłanie wnioskującego do Biuletynu Informacji Publicznej bez wskazania konkretnego
odnośnika (hiperłącza lub zakładki w której żądana informacja się znajduje).
ZESTAWIENIE WYNIKÓW BADANIA
Analiza odpowiedzi podmiotów: Starostwa powiatowe (spośród tych, które udzieliły odpowiedzi)
Okres badany: 2009-2011
Poniżej zaprezentowano zestawienie (problemowe) odpowiedzi starostw powiatowych objętych
badaniem na wystosowane pytania. Analiza stanowi zbiór wszystkich otrzymanych odpowiedzi w
ramach wystosowanych do dolnośląskich starostw powiatowych wniosków o udzielenie informacji
publicznych. Wzór pytań stanowi załącznik do niniejszego raportu.
OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH
Pytanie nr 1: Czy Starostwo Powiatowe organizowało dla swoich pracowników szkolenia dotyczące
ochrony danych osobowych?
tak
nie
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Odpowiedzi wskazują, które z urzędów zorganizowały dla swoich pracowników i
pracowniczek szkolenia z zakresu ochrony danych osobowych w latach 2009-2011. Często w
odpowiedziach wskazywano, że pracownicy/pracowniczki przeszli szkolenia wcześniej oraz, że
podpisują zobowiązania o przestrzeganiu ochrony danych osobowych.
Bardzo ważne jest, aby mieć świadomość, że posiadanie danych osobowych nakłada szereg
różnych obowiązków. Są to m.in.:
obowiązek ochrony tych danych (zabezpieczenia ich przed dostępem do nich osób trzecich),
obowiązek informacyjny wobec osób, których dane posiadamy (informowania, że mamy te
dane i do jakich celów je wykorzystujemy),
obowiązek rejestracyjny (czyli zgłoszenia informacji o danych do rejestru prowadzonego
przez GIODO).
Tak Nie
39% 61%
Starostwo Powiatowe w: Bolesławcu,
Oławie, we Wrocławiu, Strzelinie,
Świdnicy, Wołowie, Trzebnicy.
Starostwo Powiatowe w: Dzierżoniowie,
Głogowie, Górze, Jaworze, Górze, w
Legnicy, Lubaniu, Oleśnicy, Kłodzku,
Środzie Śląskiej, Jeleniej Górze.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
tak
nie
Pytanie nr 2: Czy pracowniczy Starostwa Powiatowego brali udział w organizowanych przez inne
podmioty szkoleniach dotyczących ochrony danych osobowych?
Odpowiedzi wskazują które z urzędów wydelegowały swoich pracowników i pracowniczki na
szkolenia z zakresu ochrony danych osobowych w latach 2009-2011.
Warto natomiast zauważyć, że w większości starostw powiatowych objętych badaniem (78%)
wskazano, że urzędnicy/urzędniczki brali udział w szkoleniach dotyczących ochrony danych
osobowych.
Tak Nie
78% 22%
Starostwo Powiatowe w Bolesławcu,
Dzierżoniowie, Górze, Kamiennej Górze,
Legnicy, Lubaniu, Oławie, we Wrocławiu, w
Strzelinie, Świdnicy, Wołowie Trzebnicy,
Kłodzku, Środzie Śląskiej.
Starostwo Powiatowe w Głogowie,
Jaworze, Oleśnicy, Jeleniej Górze.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Pytanie nr 3: Czy Starostwo Powiatowe organizowało lub współorganizowało dla mieszkańców
powiatu szkolenia dotyczące następujących tematów: ochrona danych osobowych, pochodzenia
etniczne, narodowość, rasa? Jeśli tak, proszę podać daty tych szkoleń oraz liczbę
uczestników/uczestniczek.
Żadne ze starostw powiatowych, które udzieliły odpowiedzi na zadany wniosek o udzielenie
informacji publicznych nie wskazały, aby organizowało lub współorganizowało dla mieszkańców
powiatu szkolenia dotyczące następujących tematów: ochrona danych osobowych, pochodzenia
etniczne, narodowość, rasa.
Tak Nie
0% 100%
Starostwo Powiatowe w Bolesławcu,
Dzierżoniowie, Górze, Kamiennej Górze,
Legnicy, Lubaniu, Oławie, we Wrocławiu,
w Strzelinie, Świdnicy, Wołowie,
Trzebnicy, Kłodzku, Środzie Śląskiej,
Głogowie, Jaworze, Oleśnicy, Jeleniej
Górze.
tak
nie
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Pytanie nr 4: Czy w Starostwie Powiatowym odbywały się wewnętrzne oraz zewnętrzne kontrole
dotyczące przestrzegania procedury ochrony danych osobowych?
Najczęściej spośród wymienianych kontroli podawano kontrolę wewnętrzną prowadzoną
przez pracowników danego starostwa. Wśród odpowiedzi podano również kontrole Najwyższej Izby
Kontroli.
Tak Nie
22,2% 77,8%
Starostwo Powiatowe w Bolesławcu,
Oławie, Kłodzku, Jeleniej Górze.
Starostwo Powiatowe w Dzierżoniowie,
Górze, Kamiennej Górze, Legnicy,
Lubaniu, we Wrocławiu, w Strzelinie,
Świdnicy, Wołowie, Trzebnicy, Środzie
Śląskiej, Głogowie, Jaworze, Oleśnicy.
tak
nie
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Pytanie nr 6: Czy Starostwo Powiatowe posiada wypracowaną zewnętrzną procedurę ochrony
danych osobowych?
Tak Nie
55,6% 44,4%
Starostwo Powiatowe w Bolesławcu,
Dzierżoniowie, Głogowie, Legnicy,
Lubaniu, Oławie, we Wrocławiu, w
Strzelinie, Trzebnicy, Jeleniej Górze.
Starostwo Powiatowe w Górze, Jaworze,
Kamiennej Górze, Oleśnicy, Świdnicy,
Wołowie, Kłodzku, Środzie Śląskiej.
Niektóre starostwa posiadają inne wewnętrzne regulacje dotyczące ochrony danych osobowych,
takie jak:
dokumentację ochrony danych osobowych,
politykę bezpieczeństwa ochrony danych osobowych.
tak
nie
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
OTWARTE KONKURSU OFERT O TEMATYCE RÓWNOŚCIOWEJ
Pytanie nr 5: Czy Starostwo Powiatowe ogłaszało konkursy na realizację zadań publicznych z
zakresu ochrony danych osobowych, pochodzenia etnicznego, narodowości oraz rasy? Jeśli tak,
proszę o załączenie ogłoszeń konkursowych i ich wyników.
Starostwa najczęściej odpowiadały, iż takie działania nie zostały zgłoszone, a przy tym
zapisane, w programach współpracy z organizacjami pozarządowymi. Jak informuje Starostwo
Powiatowe z Kamiennej Góry:
Podczas konsultowania programów współpracy z organizacjami pozarządowymi żadna z
ww. nie wskazała powyższych tematów jako priorytetowych.
i Oławy:
Starostwo Powiatowe ogłasza konkursy dla organizacji pozarządowych na podstawie
corocznie przyjmowanego programu współpracy Podmiotu Starostwo Powiatowe w Oławie z
organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami prowadzącymi działalność
Tak Nie
0% 100%
Starostwo Powiatowe w Bolesławcu,
Dzierżoniowie, Górze, Kamiennej Górze,
Legnicy, Lubaniu, Oławie, we Wrocławiu, w
Strzelinie, Świdnicy, Wołowie, Trzebnicy,
Kłodzku, Środzie Śląskiej, Głogowie, Jaworze,
Oleśnicy, Jeleniej Górze.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
pożytku publicznego, w którym określa priorytetowe zadania publiczne na dany rok. Program przed
jego przyjęciem przez Radę Powiatu jest konsultowany z organizacjami pozarządowymi. Zadania
na dany rok są ustalane poprzez miedzy innymi konsultacje i zgłaszane potrzeby w danym zakresie.
Mimo iż w wielu powiatach działają organizacje pozarządowe, które działają na rzecz
przeciwdziałania dyskryminacji (np. w oławskim, lubańskim, strzelińskim), nie przekłada się to na
zgłaszanie przez nie uwag i propozycji do powiatowych programów współpracy z organizacjami
pozarządowymi, który ma odzwierciedlenie w tematyce ogłaszanych przez urząd konkursów.
tak
nie
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Pytanie nr 7: Czy starostwo realizowało działania lub inicjatywy, z zakresu ochrony danych
osobowych, pochodzenia etnicznego, narodowości oraz rasy?
Realizowało Nie realizowało
11,1% 83,3%
Starostwo Powiatowe w: Lubaniu, Strzelinie. Starostwo Powiatowe w: Bolesławcu, Dzierżoniowie,
Górze, Kamiennej Górze, Legnicy, Lubaniu, Oławie, we
Wrocławiu, w Strzelinie, Świdnicy, Wołowie, Trzebnicy,
Kłodzku, Środzie Śląskiej, Głogowie, Jaworze, Oleśnicy,
Jeleniej Górze.
Starostwo Powiatowe we Wrocławiu nie odpowiedziało na pytanie.
tak
nie
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
ORGANIZACJE DZIAŁAJĄCE NA RZECZ GRUP ETNICZNYCH, NARODOWOŚCIOWYCH
Pytanie nr 8: Czy na terenie powiatu są zarejestrowane stowarzyszenia, związki działające na rzecz
osób określonej grupy etnicznej, określonej narodowości?
Figurują Nie figurują
27,8% 72,2%
Starostwo Powiatowe w Kamiennej Górze,
Lubaniu, Oławie, Strzelinie, Kłodzku.
Starostwo Powiatowe w Bolesławcu,
Dzierżoniowie, Głogowie, Górze, Jaworze,
Legnicy, Oleśnicy, we Wrocławiu, w
Świdnicy, Wołowie, Trzebnicy, Środzie
Śląskiej,
Spośród podanych organizacji najczęściej pojawiają się stowarzyszenia oraz fundacje działające na
rzecz społeczności romskiej.
tak
nie
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Pytanie nr 9: Czy do Starostwa Powiatowego lub podległych podmiotów wpłynęły zgłoszenia o
dyskryminacji z zakresu ochrony danych osobowych, pochodzenia etnicznego, narodowości oraz
rasy?
W odpowiedzi na wniosek o udzielenie informacji publicznej od Biura Pełnomocniczki Rządu
ds. Równego traktowania udzielono informacji o tym, że w roku 2012 r. wpłynęła jedna skarga z
powiatu wołowskiego dotycząca dyskryminacji ze względu na pochodzenie etniczne/rasę. W roku
2011 z wymienionych przez Pana powiatów nie wpłynęła żadna skarga dotycząca dyskryminacji ze
względu na pochodzenie etniczne, rasę lub narodowość. W roku 2010 wpłynęła jedna skarga z
powiatu lubińskiego.
Natomiast do Biura Rzecznika Praw Obywatelskim w tym samym okresie wpłynęło 6 skarg –
3 z miasta Wrocławia, 1 z powiatu świdnickiego, 1 z powiatu legnickiego oraz 1 skarga z powiatu
wołowskiego.
Zarejestrowano Nie zarejestrowano
0% 100%
Starostwo Powiatowe w Bolesławcu,
Dzierżoniowie, Górze, Kamiennej Górze,
Legnicy, Lubaniu, Oławie, we Wrocławiu, w
Strzelinie, Świdnicy, Wołowie, Trzebnicy,
Kłodzku, Środzie Śląskiej, Głogowie, Jaworze,
Oleśnicy, Jeleniej Górze.
tak
nie
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Pytanie nr 10: Czy Starostwo Powiatowe wytworzyło własne rozporządzenia, zarządzenia, uchwały
lub inne dokumenty dotyczące przeciwdziałania dyskryminacji ze względu na pochodzenie
etniczne, narodowość, rasę?
Tak Nie
11,1% 77,8%
Starostwo Powiatowe w Świdnicy, Wołowie. Starostwo Powiatowe w: Bolesławcu,
Dzierżoniowie, Górze, Kamiennej Górze,
Legnicy, Lubaniu, Oławie, we Wrocławiu, w
Strzelinie, Trzebnicy, Środzie Śląskiej,
Głogowie, Jaworze, Oleśnicy, Jeleniej Górze.
Starostwo Powiatowe w Kłodzku nie odpowiedziało na to pytanie.
tak
nie
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Pytanie nr 11: Czy Starostwo Powiatowe brało udział w innych wydarzeniach dotyczących
przeciwdziałania ze względu na pochodzenie etnicznie, narodowość, rasę? Jeśli tak, to proszę
odpowiedzieć w jakich.
Tak Nie
0% 100%
Starostwo Powiatowe w Bolesławcu,
Dzierżoniowie, Górze, Kamiennej Górze,
Legnicy, Lubaniu, Oławie, we Wrocławiu, w
Strzelinie, Świdnicy, Wołowie, Trzebnicy,
Kłodzku, Środzie Śląskiej, Głogowie, Jaworze,
Oleśnicy,
Starostwo Powiatowe w Jeleniej Górze.
tak
nie
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
BADANIE WYBRANYCH GMIN Z DOLNEGO ŚLĄSKA
Próba badawcza: 5 gmin miejskich lub miejsko-wiejskich będących siedzibą starostw powiatowych
na Dolnym Śląsku: Urząd Miasta w Głogowie, Urząd Miasta i Gminy w Strzelinie, Urząd Miasta w
Dzierżoniowie, Urząd Miasta i Gminy w Polkowicach, Urząd Miasta w Oławie
Wzór pytań stanowi załącznik do niniejszego raportu.
Samorząd terytorialny będący najbliższym dla obywateli i obywatelek samorządem można
uznać za najważniejszy w obrębie administracji publicznej kompetencji do załatwiania pewnej
grupy spraw - odebranie ich scentralizowanej administracji rządowej i powierzenie ich do
samodzielnego rozwiązywania tej grupie społecznej, której te sprawy dotyczą. Samorządom na
mocy ustaw powierzono wykonywanie zadań z zakresu administracji lokalnej i regionalnej. (cytat
za: http://poradnik.ngo.pl/x/440975).
Na stronie www.prezydent.pl możemy natomiast wyczytać, że:
Samorząd terytorialny to wspólnota mieszkańców zamieszkująca określone terytorium,
natomiast władza samorządowa to najbliższy obywatelowi poziom władzy. Istnienie samorządu
terytorialnego zapewnia realizację zasady decentralizacji i pomocniczości, których nadrzędnym
celem jest przekazanie kompetencji w zakresie zarządzania i podejmowania decyzji organom
najbliższym obywatelowi. Podstawowa zasadą, na której opiera się działalności organów
samorządowych jest względna niezależności od władzy rządowej oraz ochrona interesu
społeczności lokalnej. O tym, co będzie dobre dla wspólnoty, najlepiej wiedzą osoby, które w niej
mieszkają i są z nią bezpośrednio związane. Na tym założeniu opiera się ustrój samorządu
terytorialnego w Polsce i nie tylko. Istotą samorządności jest pozostawienie samym obywatelom jak
najszerszego pola decyzyjności i możliwości wyboru oraz kompetencji decydowania o sprawach
związanych z ich codziennym życiem.
(por.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
www.prezydent.pl/download/gfx/prezydent/pl/defaultopisy/2467/4/1/samorzad.pdf)
Badane obszary: Samorządy realizując politykę społeczną w gminie powinny uwzględniać
politykę równościową na poziomie lokalnym, np. poprzez włączanie specjalnych perspektyw i
konkretnych potrzeb grup narażonych na nierówne traktowanie między innymi ze względu na:
pochodzenie etniczne, narodowość, rasę, orientację seksualną, płeć, religię.
W tej części raportu zbadano reagowanie i samorządów związane z przeciwdziałaniem
dyskryminacji ze względu na pochodzenie, narodowość, rasę, uwzględniano także elementy
przestrzegania ochrony danych osobowych.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Pyt.1 Czy urząd zbiera informacje nt. dyskryminacji na terenie swojej gminy?
Urzędy Gmin, tak samo jak Starostwa Powiatowe, nie zbierają żadnych informacji na temat
przejawów dyskryminacji ze względu na rasę, pochodzenie etniczne, narodowość na ich terenach.
Należy zauważyć, że nie jest to ich obowiązkiem, ale należy pamiętać o tym, że odpowiednio
prowadzona polityka równościowa powinna wychodzić naprzeciw rzeczywistym potrzebom
obywateli i obywatelek w taki sposób, aby każdy – niezależnie od wymienionych w ustawie o
ochronie danych osobowych danych sensytywnych – miał równe szanse w dostępie do określonej
usługi świadczonej przez samorząd. Należy także podkreślić, że jednym z celów polityki równości
powinno być także umacnianie zasady równego traktowania pracowników i pracowniczek urzędu,
za pomocą których urząd świadczy usługi na rzecz obywateli i obywatelek..
Tak Nie
0% 100%
Urząd: Miasta i Gminy : w Strzelinie,
Polkowicach,
Miasta w Głogowie, Dzierżoniowie, Oławie
tak
nie
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Pyt. 2. Czy urząd organizował w latach 2009, 2010, 2011 szkolenia dla swoich pracowników/
pracowniczek oraz dla mieszkańców/mieszkanek miasta dotyczące przeciwdziałania dyskryminacji
ze względu na pochodzenie, rasę, wyznanie, ochronę danych osobowych?
Tak Nie
60% 40%
Urząd Miasta w Głogowie, Dzierżoniowie,
Urząd Miasta i Gminy w Polkowicach
Urząd Miasta i Gminy w Strzelinie,
Urząd Miasta w Oławie
Urząd Miasta w Głogowie wskazał, iż posiada wewnętrzne przepisy dotyczące zasad
równego traktowania, natomiast pozostałe (Dzierżoniów, Polkowice) wskazały, że przeprowadziły
lub zorganizowały dla swoich pracowników/pracowniczek szkolenia z zakresu ochrony danych
osobowych.
Urząd Miasta i Gminy w Strzelinie oraz Urząd Miasta w Oławie podały, że w badanym
okresie nie przeprowadzały szkoleń dla swoich pracowników i pracowniczek zarówno z ochrony
danych osobowych, jak i innych wskazanych w przesłanym wniosku.
tak
nie
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Pyt. 3.Czy w urzędzie jest wewnętrzna procedura dotycząca ochrony danych osobowych?
Wewnętrzne procedury powinny określać standardy działań oraz obsługi obywateli i
obywatelek przez Urząd. Spośród 5, które stanowiły próbę badawczą monitoringu, tylko jeden –
Urząd Miasta w Głogowie – podał, że nie posiada wewnętrznych procedur dotyczących ochrony
danych osobowych.
Tak Nie
80% 20%
Urząd Miasta i Gminy w Strzelinie,
Polkowicach,
Urząd Miasta w Dzierżoniowie, Oławie
Urząd Miasta w Głogowie
tak
nie
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Pyt. 4. Czy w otwartych konkursach ofert organizowanych dla organizacji pozarządowych,
organizacji sportowych urząd zwracał uwagę na to, czy oferty organizacji gwarantowały brak
dyskryminacji ze względu na pochodzenie, rasę, wyznanie, ochronę danych osobowych?
Tak Nie
20% 80%
Urząd Miasta i Gminy w Polkowicach Urząd Miasta i Gminy w Strzelinie,
Urząd Miasta w Dzierżoniowie, Głogowie, Oławie.
Niestety, aż 4 na 5 urzędów, stanowiących próbę badawczą, w otwartych konkursach ofert
nie zwracają uwagi na to, czy oferty organizacji gwarantowały brak dyskryminacji ze względu na
pochodzenie, rasę, wyznanie.
tak
nie
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Pyt. 5. Czy na terenie gminy działają organizacje pozarządowe działające na rzecz przeciwdziałania
dyskryminacji ze względu na pochodzenie, rasę, wyznanie, ochronę danych osobowych?
Tak Nie
0% 100%
Urząd Miasta i Gminy w Strzelinie,
Urząd Miasta w Dzierżoniowie, Głogowie, Oławie.
Urząd Miasta w Polkowicach w odpowiedzi na wniosek podał, iż nie posiada takich danych.
Urząd Miasta w Oławie podał, że na terenie miasta Oława nie funkcjonuje żadna organizacja
pozarządowa działająca na rzecz przeciwdziałania dyskryminacji ze względu na pochodzenie, rasę,
wyznanie. W części raportów dotyczącej polityki równościowej starostw powiatowych – Starostwo
Powiatowe w Oławie wskazało, że na terenie powiatu funkcjonuje fundacja działająca na rzecz
społeczności romskiej.
Z kolei w wykazie organizacji pozarządowych, zamieszczonym na stronie www.um.olawa.pl można
znaleźć organizacje działające na rzecz społeczności łemkowskiej oraz romskiej.
tak
nie
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Pyt. 6. Czy urząd organizował otwarte konkursy ofert związane z przeciwdziałaniem dyskryminacji
ze względu na pochodzenie, rasę, wyznanie?
Tak Nie
0% 100%
Urząd Miasta w Głogowie, Oławie, Dzierżoniowie,
Urząd Miasta i Gminy w Strzelinie, Polkowicach.
Urzędy nie organizowały otwartych konkursów ofert związanych z tematyką
przeciwdziałania dyskryminacji, ponieważ – tak samo jak w przypadku starostw powiatowych – do
programów współpracy samorządów z organizacjami pozarządowymi takich priorytetów nie
zgłosiły działające na terenie tych miast organizacje pozarządowe.
tak
nie
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Pyt. 7. Czy w latach 2009,2010 i 2011 wpłynęły do urzędu oferty z tzw. art. 19a od organizacji
pozarządowych proponujących działania związane z przeciwdziałaniem dyskryminacji ze względu
na rasę, pochodzenie, wyznanie?
W odpowiedzi na wniosek o udzielenie informacji publicznej od Biura Pełnomocniczki Rządu
ds. Równego traktowania udzielono informacji o tym, że w roku 2012 r. wpłynęła jedna skarga z
powiatu wołowskiego dotycząca dyskryminacji ze względu na pochodzenie etniczne/rasę. W roku
2011 z wymienionych przez Pana powiatów nie wpłynęła żadna skarga dotycząca dyskryminacji ze
względu na pochodzenie etniczne, rasę lub narodowość. W roku 2010 wpłynęła jedna skarga z
powiatu lubińskiego.
Natomiast do Biura Rzecznika Praw Obywatelskim w tym samym okresie wpłynęło 6 skarg –
3 z miasta Wrocławia, 1 z powiatu świdnickiego, 1 z powiatu legnickiego oraz 1 skarga z powiatu
wołowskiego.
Tak Nie
0% 100%
Urząd Miasta w Głogowie, Dzierżoniowie, Oławie,
Urząd Miasta i Gminy w Strzelinie, Polkowicach.
tak
nie
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
REKOMENDACJE
1) Organizacje pozarządowe działające na rzecz grup etnicznych i mniejszości narodowych
oraz te, które prowadzą swoją statutową działalność związaną z przeciwdziałaniem
dyskryminacji ze względu na wszystkie cechy chronione (w tym: dane sensytywne zawarte
w ustawie o ochronie danych osobowych) powinny aktywnie uczestniczyć w konsultacjach
programów współpracy z organizacjami pozarządowymi (organizowanych samorządy
terytorialne). Współtworzenie programu współpracy może zapewnić finansowanie działań
równościowych, które są niezbędne w danej gminie, powiacie. Dzięki takiej postawie NGO
wzmocnią działania równościowe w naszym regionie. Ponadto wpisanie działań
równościowych (popartych szczegółową diagnozą lokalną) mogą przyczynić się do
ogłaszania otwartych konkursów ofert przez urzędy gmin, starostw powiatowych w zakresie
przeciwdziałania dyskryminacji.
2) Rekomenduje się organizacjom pozarządowym, działającym na rzecz pewnych grup
etnicznych, narodowościowych oraz tym, które prowadzą działalność związaną z
przeciwdziałaniem dyskryminacji, rozpoczęcie współpracy z samorządem terytorialnym w
zakresie wspólnej organizacji/współorganizacji wydarzeń oraz szkoleń dotyczących
następujących tematów:, pochodzenia etnicznego, narodowości, rasy. Pozwoli to uwrażliwić
mieszkańców danych miejscowości na kwestie związane z przeciwdziałaniem dyskryminacji.
3) Samorząd terytorialny, jako najbliższy do swoich mieszkańców, powinien brać aktywny
udział w wydarzeniach regionalnych i ogólnopolskich promujących tolerancję, równość
szans, wielokulturowość.
4) Za konieczne uznaje się przeszkolenie urzędników i urzędniczek w zakresie działań
antydyskryminacyjnych. Takie działanie podniesie jakość obsługi osób zainteresowanych, a
także wzmocni proces identyfikacji obszarów interwencji w społeczności lokalnej.
5) Godną pochwały praktyką starostw powiatowych są częste wewnętrzne kontrole
przestrzegania wśród pracowników i pracowniczek przepisów ustawy o ochronie danych
osobowych. Szkolenia oraz kontrole przyczyniają się do powiększania wiedzy personelu
urzędu, a tym samym zapobiegają łamaniu prawa.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
MAŁGORZATA PŁONCZKIER
RAPORT NR 3: PŁEĆ, ORIENTACJA SEKSUALNA ORAZ NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ
WSTĘP
Badaniem zostało objętych 26 starostw powiatowych, z Dolnego Śląska oraz 4 największe
gminy miejskie: Jelenia Góra, Legnica, Wałbrzych, Wrocław. W badaniu skorzystano z dostępu do
informacji publicznej.
Wniosek o udostępnienie informacji w powyższym zakresie skierowano również do
Pełnomocnika Terenowego Rzecznika Praw Obywatelskich we Wrocławiu oraz Okręgowego
Inspektoratu Pracy we Wrocławiu.
Zakres badania obejmował działania związane z zapobieganiem i eliminowaniem
dyskryminacji ze względu na płeć, orientację seksualną oraz niepełnosprawność, prowadzone przez
starostwa. Przedmiotem zainteresowania były również zgłoszenia przejawów dyskryminacji na
Dolnym Śląsku wraz z ich skutkami.
W tej części raportu zbadano przeciwdziałanie dyskryminacji ze względu na płeć, orientację
seksualną oraz niepełnosprawność. Temat równości stanowi bowiem bardzo ważny aspekt życia
społecznego, a zapobieganie i niwelowanie skutków dyskryminacji, stanowi bardzo duże wyzwanie
dla wszystkich jednostek samorządowych.
Jak zauważyła Izabela Jaruga-Nowacka, była Pełnomocniczka Rządu ds. Równego Statusu
Kobiet i Mężczyzn w raporcie Przeciwdziałanie dyskryminacji w Polsce: Stopień realizacji praw osób
należących do różnych mniejszości żyjących w państwie jest istotną miarą jego demokracji.
Stworzenie warunków i gwarancji, które pozwoliłyby członkom mniejszości na pełną realizację
przysługujących im praw przy jednoczesnym równoprawnym funkcjonowaniu w społeczeństwie i
zachowaniu własnej tożsamości, ma dla współczesnych państw podstawowe znaczenie. Równe
traktowanie stanowi nie tylko fundament koncepcji praw człowieka, ale jest także kamieniem
węgielnym demokracji. Dzisiaj niepowtarzalność i indywidualizm każdego człowieka jest i powinien
być wartością rzeczywiście chronioną przez wszystkie współczesne państwa.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Standardy wypracowane w ramach demokratycznych systemów prawnych i politycznych
zorientowane są dzisiaj na jednostkę – na jej indywidualizm i niepowtarzalność.
[źródło: www.msw.gov.pl/download.php?s=1&id=5143 ]
Z prawnego punktu widzenia polityka równościowa wynika z zapisów w Konstytucji RP,
która wprowadza zasadę równości wobec prawa i zakaz dyskryminacji. Stanowi, że każdy/każda
wobec prawa równi/a, wszyscy mają prawo do jednakowego traktowania przez władze publiczne
oraz, że nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z
jakiejkolwiek przyczyny. Niemniej ważny jest Kodeks Pracy z 1974 r. (Dz. U. z 2003, Nr 166, poz.
1608), który zakazuje jakiejkolwiek dyskryminacji bezpośredniej lub pośredniej - w zatrudnieniu, w
szczególności ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, narodowość, przekonania,
zwłaszcza polityczne lub religijne, oraz przynależność związkową.
Ponadto do regulacji, które posłużyły mi za podstawę formułowania pytań związanych z
dyskryminowaniem poszczególnych grup społecznych, należy wymienić:
- Ustawę o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych,
- Ustawę o systemie oświaty,
- Ustawę o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania,
- Zalecenie CM/Rec (2010) 5 Komitetu Ministrów dla Państw Członkowskich w zakresie środków
zwalczania dyskryminacji opartej na orientacji seksualnej lub tożsamości płciowej.
Wszystkie powyższe akty prawne, gwarantują pełny dostęp do dziedzin życia publicznego i
społecznego, regulują zakres dostępu do dóbr i usług, a także warunki zatrudniania osób bez
względu na płeć, orientację seksualną, niepełnosprawność oraz inne cechy chronione, o których
szerzej w pozostałych częściach raportu.
Wszelkie obwarowania prawne i instytucjonalne, wynikające z wymienionych dokumentów,
zostały zastosowane w trakcie formułowania pytań do niniejszej części raportu.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
REALIZACJA PRAWA DO INFORMACJI
Łączna próba badawcza: Odpowiedziało na wniosek: Nie odpowiedziało na
wniosek/ odmówiło
odpowiedzi:
26 starostw powiatowych 19 starostwa powiatowe 7 starostwa powiatowe
100% 73,08% 26,92%
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
20
22
24
26
odpowiedziało na wniosek
nie odpowiedziało
nie zrealizowało wniosku
Spośród 26 starostw powiatowych, stanowiących próbę badawczą, 4 nie odpowiedziało na
wniosek, 3 zażądały wykazania szczególnego interesu publicznego, a 1 - podpisu elektronicznego. 5
odpowiedzi nadesłano po upływie 14 dni.
Spośród innych utrudnień udostępnienia informacji publicznej przez objęte badaniem
starostwa powiatowe można wymienić:
- samowolne ustalanie terminów odpowiedzi przez urzędników, niezgodne z tymi, które określa
Ustawa o dostępie do informacji publicznej z dnia 6 września 2001r.,
- brak odpowiedzi na niektóre pytania (niepełna realizacja wniosku),
- lakoniczne odpowiedzi, brak szerszych informacji, o które zawnioskowano,
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
- odsyłanie osoby wnioskującej do Biuletynu Informacji Publicznej bez wskazania konkretnego
odnośnika (hiperłącza lub zakładki w której żądana informacja się znajduje),
- odsyłanie osoby wnioskującej do ustaw, rozporządzeń, uchwał, itp. i jednoczesny brak odpowiedzi
na zadane pytanie.
ZESTAWIENIE WYNIKÓW
Analiza odpowiedzi starostw powiatowych na wystosowane wnioski. Badanie dotyczyło lat
2009-2011. Pytania wystosowane do pracowników starostw powiatowych stanowią aneks do
niniejszej części raportu. Poniżej zostały zamieszczone pytania i zestawienia odpowiedzi uzyskanych
w trakcie przeprowadzonego badania:
Pytanie nr 1:
Czy Starostwo Powiatowe ogłaszało konkursy na realizację zadań publicznych z zakresu
przeciwdziałania dyskryminacji ze względu na płeć, orientację seksualną oraz niepełnosprawność?
Jeśli tak, proszę o załączenie ogłoszeń konkursowych i ich wyników. Jeśli nie, dlaczego?
17%
83%
TAK
NIE
Tak Nie
16,7% 83,3%
Starostwa Powiatowe w:
Miliczu, Oleśnicy, Oławie,
Starostwa Powiatowe w:
Bolesławcu, Dzierżoniowie,
Głogowie, Górze, Jaworze,
Jeleniej Górze, Kamiennej
Górze, Lwówku Śląskim,
Polkowicach, Strzelinie, Środzie
Śląskiej, Świdnicy, Wałbrzychu,
Wołowie, Wrocławiu
brak odpowiedzi na pytanie: Starostwa Powiatowego w Lubaniu.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Pytanie nr 2:
Czy Starostwo Powiatowe, oceniając wnioski złożone przez NGO o dofinansowanie/wsparcie lub
powierzenie realizacji zadania publicznego, brało pod uwagę zasadę równości szans w zakresie płci,
orientacji seksualnej, niepełnosprawności? Jeśli tak, w jaki sposób? Jeśli nie, dlaczego?
32%
68%
TAK
NIE
Starostwa Powiatowe w Głogowie, Jaworze, Środzie Śląskiej, zaznaczyły, że NGO nie składały
wniosków związanych z obszarami wymienionymi w pytaniu - płeć, orientacja seksualna,
niepełnosprawność.
Odpowiadający na wniosek urzędnicy ze Starostw Powiatowych w Górze i Wałbrzychu
zawrócili uwagę na brak konieczności wprowadzania kryteriów tego rodzaju (uwzględniania zasady
równości szans w zakresie płci, orientacji seksualnej i niepełnosprawności).
Tak Nie
31,6% 68,4%
Starostwa Powiatowe w:
Bolesławcu, Kamiennej Górze,
Lubaniu, Lwówku Śląskim,
Oleśnicy , Świdnicy,
Starostwa Powiatowe w:
Dzierżoniowie, Głogowie,
Górze, Jaworze, Jeleniej Górze,
Miliczu, Oławie, Polkowicach,
Strzelinie, Środzie Śląskiej,
Wałbrzychu, Wołowie,
Wrocławiu
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Pytanie nr 3:
Czy pracownicy Starostwa Powiatowego brali udział w szkoleniach antydyskryminacyjnych? Jeśli
tak, jakie stanowiska zajmują te osoby, ile osób (ze starostwa powiatowego) wzięło w nich udział,
jakiego rodzaju były to szkolenia? Jakie podmioty przeprowadziły te szkolenia (nazwa, tytuł
zadania)?
16%
84%
TAK
NIE
Prezentacja odpowiedzi:
Starostwo Powiatowe w Dzierżoniowie: 1 Pracownik Wydziału Organizacyjnego wziął
udział w kursie „Język migowy- poziom podstawowy”, przeprowadzonym przez Fundację Rozwoju
Demokracji Lokalnej, Centrum Dolnośląskie.
Starostwo Powiatowe w Lubaniu: 5 pracowników Wydziały ESR Starostwa Powiatowego
wzięło udział w szkoleniach realizowanych w ramach projektu „Uwierz w siebie- zostań
bizneswoman” POKL priorytet VI- Rynek Pracy. Prowadzący: Kierownik Projektu.
Starostwo Powiatowe we Wrocławiu: 1 pracownik socjalny Powiatowego Centrum Pomocy
Rodzinie we Wrocławiu wziął udział w seminarium pt. „ Zasada równości szans kobiet i mężczyzn
w ramach POKL” w związku z realizowanym projektem systemowym „Postaw na aktywność”.
Seminarium było organizowane przez Dolnośląski Ośrodek Polityki Społecznej.
Tak Nie
15,8% 84,2%
Starostwa Powiatowe w:
Dzierżoniowie, Lubaniu,
Wrocławiu
Starostwa Powiatowe w:
Bolesławcu, Głogowie, Górze,
Jaworze, Jeleniej Górze,
Kamiennej Górze, Lwówku
Śląskim, Miliczu, Oleśnicy,
Oławie, Polkowicach, Strzelinie,
Środzie Śląskiej, Świdnicy,
Wałbrzychu, Wołowie
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Niestety, wciąż zbyt mała liczba urzędników bierze udział w szkoleniach i kursach
doszkalających. Z powyższych odpowiedzi można wywnioskować, że tematyka antydyskryminacji
rozumiana jest głównie w odniesieniu do osób niepełnosprawnych oraz równości szans płci.
Oczywiście, wymienione powyżej działania są dowodem na to, że świadomość konieczności
odbywania różnego rodzaju szkoleń wzrasta, wciąż jednak odsetek odbywających je urzędników
jest zbyt niski, by efekt działań z nich wynikających był znaczący dla ogółu społeczności lokalnej.
Pytanie nr 4:
Czy na terenie Powiatu działają organizacje pozarządowe, zajmujące się działaniami
antydyskryminacyjnymi w zakresie równości szans płci, orientacji seksualnej oraz
niepełnosprawności? Jeśli tak- proszę o wskazanie nazw tychże organizacji?
57,9%
42,1%
TAK
NIE
Prezentacja odpowiedzi:
Starostwo Powiatowe w Dzierżoniowie:
- Klub Kobiet Aktywnych i Przedsiębiorczych,
- Klub Osób Niewidomych, Niepełnosprawnych Emerytów i Rencistów„Radość” w Niemczy,
- Stowarzyszenie „Aktywni bez granic”,
- Studenckie Stowarzyszenie na Rzecz Ochrony Zdrowia „Szansa”,
Tak Nie
57,9% 42,1%
Starostwa Powiatowe w:
Dzierżoniowie, Głogowie,
Jeleniej Górze, Kamiennej
Górze, Lwówku Śląskim,
Miliczu, Oławie, Świdnicy,
Wałbrzychu, Wołowie,
Wrocławiu
Starostwa Powiatowe w:
Bolesławcu, Górze,
Jaworze, Lubaniu, Oleśnicy,
Polkowicach, Strzelinie,
Środzie Śląskiej
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
- Stowarzyszenie Przyjaciół Dzierżoniowskiego Ekonomika,
- Stowarzyszenie „Nowa nadzieja”,
- Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Dzierżoniowie,
- Polski Związek Niewidomych Okręg Dolnośląski Koło Dzierżoniów,
- Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju i Integracji „Uśmiech”
Starostwo Powiatowe w Głogowie:
- Cisi Pracownicy Krzyża, Dom Uzdrowienia Chorych,
- Głogowskie Stowarzyszenie „Brak Granic”,
- Głogowskie Stowarzyszenie Kobiet z Chorobą Nowotworową Piersi „Agata”,
- Głogowskie Stowarzyszenie „Otwarte Drzwi”,
- Polski Związek Emerytów Rencistów i Inwalidów,
- Polski Związek Niewidomych,
- Polskie Stowarzyszenie Na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym,
- Warsztaty Terapii Zajęciowej „ARKA”,
- Stowarzyszenie „SKYBOX”,
- Stowarzyszenie „Gorące Dłonie”,
- Stowarzyszenie „Planeta Wsparcie”,
- Stowarzyszenie Chorych na Stwardnienie Rozsiane,
- Stowarzyszenie dla Dzieci i Młodzieży „Szansa”,
- Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci i Młodzieży z Porażeniem Mózgowym i Zespołem Downa „Dajmy
Dzieciom Nadzieję”,
- Stowarzyszenie na Rzecz Integracji i Usamodzielnienia „Domw Głogowie”,
- Stowarzyszenie „Odonis”,
- Stowarzyszenie Osób Niedosłyszących „TON”,
- Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych Ruchowo „SONAR”,
- Stowarzyszenie „UMIEM”,
- Towarzysztwo Walki z Kalectwem
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Starostwo Powiatowe w Jeleniej Górze:
- Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom Niepełnosprawnym i Dzieciom z Rodzin Patologicznych w
Szklarskiej Porębie,
- Stowarzyszenie ,, Nasze zdrowie” w Piechowicach,
- Stowarzyszenie Społeczno – Kulturalne ,, FAKTOR” w Komarnie,
- Stowarzyszenie Rodziców Dzieci Niepełnosprawnych ,, Światełko”,
- Stowarzyszenie Integracyjne Osób Niepełnosprawnych Ruchowo ,,My też potrafimy”,
- Stowarzyszenie chór parafialny ,, HARFA” w Piechowicach,
- Koło Nr 3 Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów w Kowarach,
- Koło Nr 5 Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów w Szklarskiej Porębie,
- Koło Nr 7 Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów w Miłkowie,
- Koło Nr 10 Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów w Mysłakowicach,
- Koło Nr 9 Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów w Piechowicach,
- Stowarzyszenie zwykłe pn. Stowarzyszenie ,, Cis” z siedzibą w Piechowicach,
- Karkonoska Fundacja Rozwoju Regionalnego z/s w Zachełmiu,
- Fundacja ,, Kryształowe Serce Jeleniej Góry” z/s w Piechowicach,
- Fundacja ,,WSPARCIE” w Kowarach,
- Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom Niepełnosprawnym w Karpaczu
Starostwo Powiatowe w Kamiennej Górze:
- Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną,
- Dolnośląskie Stowarzyszenie Mniejszości Romów w Kamiennej Górze,
- Stowarzyszenie Asystentów Edukacji Romskiej w Polsce,
- Polski Komitet Pomocy Społecznej
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Starostwo Powiatowe we Lwówku Śląskim:
- Polski Komitet Pomocy Społecznej Zarząd Miejsko-Gminny w Gryfowie Śląskim,
- Polski Związek Niewidomych Okręg dolnośląski Koło we Lwówku Śląskim z siedzibą w Gryfowie
Śląskim
Starostwo Powiatowe w Miliczu:
- Milickie Stowarzyszenie Przyjaciół Dzieci i Osób Niepełnosprawnych,
- Stowarzyszenie Razem Bliżej,
- Stowarzyszenie Rodzin Zastępczych,
- Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie (jednostka powiatowa)
Starostwo Powiatowe w Oławie:
- Ośrodek Edukacji „Tinta”,
- Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom „Tęcza”,
- Stowarzyszenie „Życie”,
- Stowarzyszenie na rzecz osób starszych, niepełnosprawnych, młodzieży i oczekujących wsparcia
„Pokolenia”,
- Stowarzyszenie Edukacyjno- Kulturalne „Inspiracja”
Starostwo Powiatowe w Świdnicy:
- Stowarzyszenie Rodziców i Społeczności Szkolnej „Bliżej Ciebie” przy Szkole Podstawowej Nr 7 i
Gimnazjum Nr 5 w Świdnicy,
- Stowarzyszenie Przyjaciół Dzieci Chorych „Serce” w Świdnicy,
- Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Świdnicy,
- Stowarzyszenie Sportowo - Rehabilitacyjne Młodzieży Niepełnosprawnej „AKTYWNI” w Świdnicy,
- Polski Związek Niewidomych Koło w Świdnicy,
- Świdnickie Stowarzyszenie „Amazonki”,
- Świdnickie Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych,
- Towarzystwo Opieki nad Chorymi ze Stomią „Życie”,
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
- Stowarzyszenie Pomocy Osobom Głuchym i Niedosłyszącym „Krzyk Ciszy” w Świdnicy,
- Towarzystwo Przyjaciół Chorych Hospicjum ,
- Polskie Towarzystwo ADHD Oddział w Świdnicy,
- Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Autyzmem, Zaburzeniami Rozwojowymi i ich rodzin „SENSUS”,
- Stowarzyszenie im. Julii Kujacz „JULA” Pomoc Dzieciom Chorym Na Białaczkę,
- Stowarzyszenie „BONA FIDE”,
- Stowarzyszenie „Wypożyczalnia – Centrum”, Stowarzyszenie Charytatywno-Opiekuńcze im. Bł.
Marii Teresy Gerhardinger przy Domu Pomocy Społecznej w Świebodzicach,
- Polski Związek Niewidomych Koło w Świebodzicach,
- Stowarzyszenie Pomocy na Rzecz Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej „ŚWIEBODZICE”,
- Strzegomskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób Niepełnosprawnych,
- Towarzystwo Przyjaciół Chorych „Hospicjum” w Żarowie,
- Fundacja na Rzecz Wspierania Rozwoju i Aktywności Osób Niepełnosprawnych
„Wskazać Drogę”
Starostwo Powiatowe w Wałbrzychu:
- Terenowy Komitet Ochrony Praw Dziecka z siedzibą w Wałbrzychu,
- Dolnośląskie Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych z siedzibą w Wałbrzychu,
- Stowarzyszenie Wałbrzyskich Romów z siedzibą w Wałbrzychu,
- Stowarzyszenie „Okno na świat od najmłodszych lat” z siedzibą w Wałbrzychu,
- Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Koło Pomocy Dzieciom i Młodzieży Niepełnosprawnej
z siedzibą w Wałbrzychu,
- Stowarzyszenie „Przyjaźń-Dom-Rodzina” z siedzibą w Wałbrzychu,
- Stowarzyszenie Wspierania Osób Niepełnosprawnych, Przewlekle Chorych i Wspierania Turystyki
„Rodzina i Turystyka” z siedzibą w Rybnicy Leśnej,
- Stowarzyszenie „Słoneczko Unisławia” z siedzibą w Unisławiu Śląskim,
- Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom „Horyzont” z siedzibą w Wałbrzychu,
- Wałbrzyski Integracyjny Sejmik Osób Niepełnosprawnych z siedzibą w Wałbrzychu,
- Stowarzyszenie „BEZ BARIER” z siedzibą w Wałbrzychu,
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
- Stowarzyszenie „Radość Życia” z siedzibą w Wałbrzychu,
- Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Odział Okręgowy z siedzibą w Wałbrzychu,
- Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom SMYKI z siedzibą w Starych Bogaczowicach,
- Fundacja „Lubię Wałbrzych” z siedzibą w Wałbrzychu,
- Fundacja „Nie jesteś sam” z siedzibą w Wałbrzychu,
- Fundacja „Razem” z siedzibą w Wałbrzychu,
- Fundacja „Konik Polny – Fundacja Pomocy Osobom Niepełnosprawnym” z siedzibą
w Wałbrzychu,
- Fundacja „Pomocna dłoń” z siedzibą w Boguszowie-Gorcach,
- Fundacja Księżnej Disy z siedzibą w Mieroszowie,
- Fundacja Jesus Christ Security z siedzibą w Boguszowie-Gorcach,
- Fundacja Św. Elżbiety z siedzibą w Sokołowsku,
- Fundacja Rozwoju Ekonomi Społecznej z siedzibą w Wałbrzychu,
- Fundacja Pomocy Dzieciom i Młodzieży „SALVATOR” z siedzibą w Wałbrzychu,
- Fundacja „SPEKTRA” z siedzibą w Mieroszowie,
- Fundacja na rzecz osób niepełnosprawnych „Feniks” z siedzibą w Wałbrzychu,
- Fundacja „Carpe Diem” z siedzibą w Wałbrzychu,
- Fundacja Pomocy Dzieciom Niesłyszącym „Usłyszeć Świat” z siedzibą w Mieroszowie,
- Fundacja „Merkury” z siedzibą w Wałbrzychu,
- Fundacja ATENA z siedzibą w Szczawnie-Zdroju,
- Fundacja Pomocy Św. Antoniego „Bene Fatum” z siedzibą w Wałbrzychu,
- Fundacje „Zielone Wzgórze” z siedzibą w Wałbrzychu,
- Fundacja Ex Se Natus z siedzibą w Wałbrzychu
Starostwo Powiatowe w Wołowie:
- Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych w Wołowie,
- Towarzystwo Przyjaciół Osób Niepełnosprawnych w Wołowie,
- Dolnobrzeskie Stowarzyszenie Przyjaciół Dzieci i Osób Niepełnosprawnych
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Starostwo Powiatowe we Wrocławiu:
- Stowarzyszenie na rzecz osób wykluczonych i zagrożonych wykluczeniem społecznym „Podwale
siedem”,
- Stowarzyszenie Miłośników Nadolic Małych,
- Stowarzyszenie na rzecz społeczności lokalnej gminy Czernica „Rozwiń Skrzydła”,
- Stowarzyszenie Społeczno – Kulturalne „Koło Kobiet” w Pustkowie Żórawskim,
- Stowarzyszenie Centrum Rozwoju Społecznego „AMNE”,
- Stowarzyszenie Aktywne Szczepankowice,
- Aktywni – Stowarzyszenie Wsparcia i Rozwoju Regionalnego,
- Stowarzyszenie Nowa Wieś Kącka,
- Stowarzyszenie Sulistrowice,
- Stowarzyszenie Przyjaciół Gajkowa,
- Stowarzyszenie Inicjatyw Społecznych „FORTIS”,
- Stowarzyszenie SIM- AKS,
- Stowarzyszenie „Pomocna Dłoń”
Jak wynika z powyższych odpowiedzi, na terenach powiatów dolnośląskich,
zarejestrowanych jest wiele aktywnie działających organizacji pozarządowych. Niewątpliwie
posiadają one duży potencjał przeciwdziałania dyskryminacji oraz podejmowania inicjatyw
uchwałodawczych oraz innych zmian w prawie lokalnym, regionalnym czy krajowym. Warto zatem
zachęcić je do aktywniejszego uczestnictwa w kształtowaniu polityki równościowej na poziomie
lokalnym.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Pytanie nr 5:
Jakie organy/instytucje/wydziały/jednostki organizacyjne Powiatu działają w obszarze
antydyskryminacji ze względu na płeć, orientację seksualną oraz niepełnosprawność?
Starostwa Powiatowe w: Bolesławcu, Dzierżoniowie i Lubaniu, w odpowiedzi na wniosek,
zwróciły uwagę, że wszystkie organy, zgodnie z art. 32 Konstytucji RP, są zobowiązane do
przestrzegania prawa w tym zakresie. W wymienionych starostwach nie działają odrębne organy,
wydziały, jednostki, których celem ustrojowym jest przeciwdziałanie dyskryminacji ze względu na
płeć, niepełnosprawność oraz orientację seksualną.
Dodatkowo Starostwo Powiatowe w Dzierżoniowie zaznaczyło, że w zakresie obsługi
klientów niepełnosprawnych działają wszystkie wydziały, jednostki/ instytucje, funkcjonujące na
terenie powiatu.
W pozostałych powiatach funkcjonują następujące organy, instytucje, jednostki
organizacyjne, działające w obszarze przeciwdziałania dyskryminacji ze względu na płeć, orientację
seksualną oraz niepełnosprawność.
Prezentacja odpowiedzi:
Starostwo Powiatowe w Głogowie:
1. Starostwo Powiatowe:
- Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności,
- Pełnomocnik ds. Osób Niepełnosprawnych,
- Powiatowa Społeczna Rada ds. Osób Niepełnosprawnych- PRON,
- Pełnomocnik ds. Organizacji Pozarządowych,
- Wydział Zdrowia i Polityki Społecznej,
2. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie,
3. Dom Pomocy Społecznej,
4. Filia DPS- Dom Pomocy Społecznej dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej Intelektualnie,
5. Powiatowy Środowiskowy Dom Samopomocy,
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
6. Ośrodek Interwencji Kryzysowej,
7. Zespół Szkół z Oddziałami Integracyjnymi,
8. SP nr 5- dla Uczniów upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym i znacznym,
9. SP nr 8- dla Uczniów upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim,
10. Gimnazjum nr 7- dla Uczniów upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim,
11. Gimnazjum nr 8- dla Uczniów upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym i
znacznym,
12. Zasadnicza Szkoła Zawodowa- dla Uczniów upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim,
13. Szkoła Specjalna Przysposabiająca do Pracy- dla Uczniów upośledzonych umysłowo w
stopniu umiarkowanym i znacznym, ze sprzężeniami,
14. Ośrodek Rewalidacyjno- Wychowawczy,
15. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej oraz ośrodki wsparci MOPS:
- Dom Dziennego Pobytu w Głogowie,
- Dom Dziennego Pobytu i Rehabilitacji dla Dzieci Specjalnej Troski w Głogowie,
- Dzienny Ośrodek Opiekuńczy w Głogowie
Starostwo Powiatowe w Kamiennej Górze:
- Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie,
- Powiatowe Centrum Edukacji,
- Dom Pomocy Społecznej w Szarocinie,
- Zespół Szkół Specjalnych,
- Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności
Starostwo Powiatowe we Lwówku Śląskim:
- Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Lwówku Śląskim,
- Powiatowy Zespół Orzekania o Niepełnosprawności w Lwówku Śląskim,
- Dom Pomocy Społecznej w Nielestnie,
- Dom Pomocy Społecznej w Mirsku
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Starostwo Powiatowe w Miliczu:
- Wydział Promocji i Oświaty,
- Wydział Organizacyjny
Starostwo Powiatowe w Oleśnicy:
- Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie
Starostwo Powiatowe w Oławie:
- Dom Dziecka,
- Dom Pomocy Społecznej,
- Zespół Placówek Resocjalizacyjno-Socjoterapeutycznych,
- Poradnie psychologiczno-pedagogiczne,
- Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie,
- Powiatowy Urząd Pracy,
- Zespół Opieki Zdrowotnej
Starostwo Powiatowe w Środzie Śląskiej:
- Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie,
- Wydział Edukacji Kultury, Edukacji i Spraw Społecznych Starostwa Powiatowego,
- Urząd Pracy
Starostwo Powiatowe w Wołowie:
- Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Wołowie,
- Powiatowy Ośrodek Wsparcia – Środowiskowy Dom Samopomocy w Wołowie,
- Powiatowy Ośrodek Wsparcia Dziennego „Nasz Dom”
Jak wskazują powyższe wyniki, w województwie dolnośląskim, największą liczbę organów/
wydziałów/ instytucji, działających w zakresie przeciwdziałania dyskryminacji ze względu na płeć,
orientację seksualną oraz niepełnosprawność, stanowią te związane z ostatnim wymienionym
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
obszarem (niepełnosprawnością). Przeważają Domy Pomocy Społecznej, Powiatowe Centra
Pomocy Rodzinie, Powiatowe Zespoły ds. Orzekania o Niepełnosprawności. Rzadziej Ośrodki
Rewalidacyjno-Wychowawcze, Pełnomocnicy ds. Osób Niepełnosprawnych czy Zespoły Placówek
Resocjalizacyjno-Socjoterapeutycznych.
Należy zaznaczyć, że konieczne jest poszerzenie zakresu obowiązków konkretnych
wydziałów w urzędach samorządowych, które będą prowadzić szeroko zakrojone działania
antydyskryminacyjne oraz udzielać pomocy osobom dyskryminowanym. Niemniej ważne są
kampanie informacyjne, które zwiększą świadomość społeczną, a co za tym idzie - poziom
tolerancji.
Pytanie nr 6:
Czy i w jaki sposób w strategiach, uchwałach, zarządzeniach i innych dokumentach określających
politykę społeczną prowadzoną przez Starostwo uwzględniono perspektywę przeciwdziałania
dyskryminacji ze względu na płeć, orientację seksualną i niepełnosprawność? Jakie działania
przewiedziano w ww. obszarach? Jeśli nie uwzględniono- dlaczego? Proszę o załączenie
odpowiednich dokumentów, potwierdzających te informacje.
44%56%
TAK
NIE
Tak Nie
43,8% 56,2%
Starostwa Powiatowe w:
Dzierżoniowie, Lwówku
Śląskim, Oleśnicy, Środzie
Śląskiej, Świdnicy, Wołowie,
Wrocławiu
Starostwa Powiatowe w:
Głogowie, Górze, Jeleniej
Górze, Kamiennej Górze,
Miliczu, Oławie,
Polkowicach, Strzelinie,
Wałbrzychu
brak odpowiedzi na pytanie: Starostw Powiatowych w
Lubaniu, Bolesławcu, Jaworze.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Prezentacja odpowiedzi:
Starostwo Powiatowe w Dzierżoniowie: perspektywę przeciwdziałania dyskryminacji ze
względu na niepełnosprawność zawarto w Programie Działań Samorządowych na Rzecz Osób
Niepełnosprawnych w powiecie dzierżoniowskim na lata 2007- 2013 oraz w Powiatowej strategii
rozwiązywania problemów społecznych na lata 2004- 2014.
Starostwo Powiatowe w Głogowie: we wskazanych latach brak dokumentów tego typu,
jednak w 2012r. w Zarządzeniu Starosty Głogowskiego nr 28/2012 w sprawie wprowadzenia do
stosowania Regulaminu pracy Starostwa Powiatowego w Głogowie, uwzględniono zapisy Kodeksu
Pracy dotyczące równego traktowania w zatrudnieniu.
Starostwo Powiatowe we Lwówku Śląskim: Uchwała Nr XXXI/83/08 Rady Powiatu w
Lwówku Śląskim z dnia 30 grudnia 2008 roku w sprawie przyjęcia „Strategii rozwiązywania
problemów społecznych w Powiecie Lwóweckim w latach 2008- 2015”, w której określono działania
na rzecz osób niepełnosprawnych.
Starostwo Powiatowe w Oleśnicy: Powiatowa Strategia Zintegrowanych Działań
Rozwiązywania Problemów Społecznych oraz Rozwiązywania Problemów Osób
Niepełnosprawnych, Program Aktywności Lokalnej- Równi i Sprawni.
Starostwo Powiatowe w Środzie Śląskiej: Uchwała dotycząca podziału środków z
Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.
Starostwo Powiatowe w Świdnicy: Zarządzenie Nr 24/2009 Starosty Świdnickiego z dnia 24
marca 2009 r. zmieniające zarządzenie w sprawie ustalenia Regulaminu pracy Starostwa
Powiatowego w Świdnicy.
Starostwo Powiatowe w Wołowie: Kodeks Etyki, Regulamin Pracy.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Starostwo Powiatowe w Wrocławiu: Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych w
Powiecie Wrocławskim w latach 2009-2015: jednym z 3 celów nadrzędnych Strategii jest
„Wspieranie procesu integracji społecznej osób niepełnosprawnych i ich rodzin oraz osób starszych
zamieszkujących w Powiecie Wrocławskim”.
W ramach programu „Aktywny Samorząd” skierowanego do osób niepełnosprawnych, a
realizowanego przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie we Wrocławiu ze środków PFRON,
będzie wspierany finansowo zakup: specjalistycznego sprzętu komputerowego (urządzeń
lektorskich i brajlowskich), elektrycznych wózków inwalidzkich, oprzyrządowania do samochodu, a
także pomagało w uzyskaniu prawa jazdy kat. B oraz dopłat za pobyt dziecka osoby
niepełnosprawnej w żłobku lub przedszkolu.
Ze środków Unii Europejskiej od kilku lat Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie we
Wrocławiu realizuje projekt pn. „Postaw na aktywność”, którego celem jest integracja społeczna
oraz aktywizacja społeczna i zawodowa osób niepełnosprawnych poprzez ich udział w turnusach
rehabilitacyjnych połączonych z treningami umiejętności zawodowych i społecznych.
Pytanie nr 7:
Czy i w jaki sposób Starostwo Powiatowe przeciwdziałało dyskryminacji ze względu na płeć,
orientację seksualną oraz niepełnosprawność osób zamieszkujących Państwa powiat? Jeśli nie we
wskazanych, to czy w poprzednich latach, proszę podać kiedy i w jaki sposób? Proszę o załączenie
dokumentów potwierdzających te informacje. Jeśli nie, dlaczego?
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
32%
68%
TAK
NIE
Prezentacja odpowiedzi:
Starostwo Powiatowe w Dzierżoniowie: brak działań w obszarze antydyskryminacji ze
względu na płeć i orientację seksualną, w zakresie obsługi klientów niepełnosprawnych działają
natomiast wszystkie wydziały, jednostki/ instytucje.
Starostwo Powiatowe w Kamiennej Górze: W 2010 i 2011 roku Powiatowy Urząd Pracy w
Kamiennej Górze realizował projekt systemowy w ramach Priorytetu VI Rynek pracy otwarty dla
wszystkich, Działanie 6.1. Poprawa dostępu do zatrudnienia oraz wspieranie aktywności
zawodowej w regionie, Poddziałanie 6.1.3. Poprawa zdolności do zatrudnienia oraz podnoszenia
poziomu aktywności zawodowej osób bezrobotnych „Mój atut – kompetencje zawodowe”. Kwestia
równości szans w projekcie odnosiła się głównie do promowania równych szans kobiet i mężczyzn
oraz zwalczania przejawów dyskryminacji ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność.
Przewidywanym efektem był wzrost zatrudnienia oraz podwyższenie statusu zawodowego i
społecznego jego uczestników. Również w 2010 i 2011 roku Powiatowy Urząd Pracy w Kamiennej
Górze przeciwdziałał dyskryminacji przede wszystkim w obszarze zgłaszanych ofert pracy przez
pracodawców.
Tak Nie
31,6% 68,4%
Starostwa Powiatowe w:
Dzierżoniowie, Kamiennej
Górze, Lubaniu, Środzie
Śląskiej, Świdnicy,
Wrocławiu
Starostwa Powiatowe w:
Bolesławcu, Głogowie,
Górze, Jaworze, Jeleniej
Górze, Lwówku Śląskim,
Miliczu, Oleśnicy, Oławie,
Polkowicach, Strzelinie,
Wałbrzychu, Wołowie
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Na PUP spoczywa, określony w ustawie z dnia 20.04.2004 r. o promocji zatrudnienia i
instytucjach rynku pracy, obowiązek kontroli zgłaszanych ofert pracy pod kątem czy dana oferta nie
zawiera elementów dyskryminujących.
Starostwo Powiatowe w Środzie Śląskiej: Przyjęto Uchwałę dotyczącą podziału środków z
Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Było to jedyne działanie wskazane
w odpowiedzi na wniosek o udostępnienie informacji publicznej.
Starostwo Powiatowe w Świdnicy: Współorganizowało Dzień Godności Osoby z
Niepełnosprawnością Intelektualną, który jest związane z działającym od 25 lat kołem Polskiego
Stowarzyszenia Osób z Upośledzeniem Umysłowym. Uroczystości odbywają się w maju corocznie.
Organizacja wspiera niepełnosprawnych na różne sposoby. Warto nadmienić, że w Świdnicy i
okolicach działa kilka placówek rozwijających umiejętności i pomagających osobom
niepełnosprawnym: Środowiskowy Dom Samopomocy, Ośrodek Rehabilitacyjno-Wychowawczy czy
Warsztaty Terapii Zajęciowej.
Starostwo Powiatowe w Wrocławiu: Działania zgodne z podjętymi strategiami.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Pytanie nr 8:
Czy do Starostwa Powiatowego lub podległych podmiotów wpłynęły zgłoszenia o dyskryminacji ze
względu na płeć, orientację seksualną lub niepełnosprawność? Proszę podać informację o
wszystkich zgłoszeniach oraz działaniach podjętych w ramach reakcji na ww.
5%
95%
TAK
NIE
Pytanie nr 9:
Czy w Starostwie Powiatowym odbywały się wewnętrzne oraz zewnętrzne kontrole dotyczące
przestrzegania Ustawy o wdrożeniu niektórych przepisów UE w zakresie równego traktowania? Jeśli
tak, proszę podać daty kontroli, oraz nazwy podmiotów przeprowadzających.
0%
100%TAK
NIE
Tak Nie
5% 95%
Starostwa Powiatowe w:
Dzierżoniowie
Starostwa Powiatowe w:
Bolesławcu, Głogowie, Górze,
Jaworze, Jeleniej Górze, Kamiennej
Górze, Lubaniu, Lwówku Śląskim,
Miliczu, Oleśnicy, Oławie,
Polkowicach, Strzelinie, Środzie
Śląskiej, Świdnicy, Wałbrzychu,
Wołowie, Wrocławiu
Tak Nie
0% 100%
Starostwa Powiatowe w: Starostwa Powiatowe w:
Bolesławcu, Dzierżoniowie,
Głogowie, Górze, Jaworze, Jeleniej
Górze, Kamiennej Górze, Lubaniu,
Lwówku Śląskim, Miliczu, Oleśnicy ,
Oławie, Polkowicach, Strzelinie,
Środzie Śląskiej, Świdnicy,
Wałbrzychu, Wołowie, Wrocławiu
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Pytanie nr 10:
Z jakimi podmiotami Starostwo Powiatowe współpracowało w zakresie realizacji działań na rzecz
równości płci, orientacji seksualnej, niepełnosprawności ? W szczególności:
a) Czy były prowadzone programy w tym zakresie w szkołach np. zajęcia na temat równości
szans płci, mniejszości seksualnych, zachowań nieheteronormatywnych oraz różnego
rodzaju niepełnosprawności? Jeśli tak, proszę podać jakie, (tytuły oraz założenia) i w
których szkołach?
6%
94%TAK
NIE
Prezentacja odpowiedzi:
Starostwo Powiatowe w Dzierżoniowie: zwrócono uwagę, że w ramach zajęć z
wychowania do życia w rodzinie, wos-u oraz lekcji wychowawczych, poruszane są kwestie
dotyczące praw człowieka, miłości, seksualności, homoseksualizmu, osób chorych i
niepełnosprawnych w rodzinie. Ponadto, Starostwo Powiatowe współpracowało z Państwowym
Funduszem Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w zakresie utworzenia stanowiska pracy.
Starostwo Powiatowe w Głogowie: w 2010r. zrealizowano projekt edukacyjny „ Kresy
2010- Świat Daleki i Bliski”, integrujący młodzież niepełnosprawną z Państwowej Wyższej Szkoły
Tak Nie
6% 94%
Starostwa Powiatowe w: Głogowie
Starostwa Powiatowe w:
Dzierżoniowie, Górze, Jaworze,
Jeleniej Górze, Kamiennej Górze,
Lubaniu, Lwówku Śląskim, Miliczu,
Oleśnicy, Oławie, Polkowicach,
Strzelinie, Środzie Śląskiej, Świdnicy,
Wałbrzychu, Wołowie, Wrocławiu
brak odpowiedzi na pytanie: Starostwa powiatowego w Bolesławcu.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Zawodowej w Głogowie.
W ramach projektu zorganizowano wyjazd na Ukrainę, tam przeprowadzono warsztaty i
zajęcia integracyjne. Ponadto, w ramach programu wychowawczego oraz lekcji etyki, podejmuje
się działania na rzecz równości w zakresie: światopoglądu, religii, wyznania, wieku, równości szans,
płci, mniejszości seksualnych, zachowań nieheteronormatywnych oraz niepełnosprawności.
Starostwo Powiatowe w Oławie: Nie prowadzono konkretnych programów, związanych z
przeciwdziałaniem dyskryminacji. Tematykę tę realizowano natomiast w ramach zajęć z
wychowania do życia w rodzinie, lekcji wychowawczych oraz pogadanek z psychologiem i
pedagogiem. Poruszane kwestie dotyczyły tolerancji, stereotypów, psychicznego zróżnicowania
płci. Na prośbę jednej z klas, zaproszono psychologa- terapeutę, który poprowadził wykład
połączony z prezentacją multimedialną, poruszającą tematykę zachowań i orientacji seksualnej.
Starostwo Powiatowe w Wrocławiu: Placówka Powiatu Wrocławskiego - Specjalny Ośrodek
Szkolno – Wychowawczy w Kątach Wrocławskich we współpracy ze Stowarzyszeniem „Pomocna
Dłoń” realizuje cyklicznie projekt pt.: „Pociąg przyjaźni”. W roku szkolnym 2011/2012 odbyła się już
IX edycja projektu. Celem projektu jest popularyzowanie właściwego traktowania osób
niepełnosprawnych intelektualnie i ruchowo. Poprzez zabawę i twórczość dzieci niepełnosprawne
integrują się ze środowiskiem lokalnym i nawiązują przyjaźnie z ich pełnosprawnymi rówieśnikami.
Podmioty, z którymi współpracowały starostwa powiatowe w zakresie realizacji działań na rzecz
równości płci, orientacji seksualnej, niepełnosprawności:
Starostwo Powiatowe w Miliczu:
- MSPDION,
- Stowarzyszeniem Razem Bliżej,
- Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Starostwo Powiatowe w Świdnicy:
- Stowarzyszeniem Rodziców i Społeczności Szkolnej „Bliżej Ciebie” przy Szkole Podstawowej Nr 7 i
Gimnazjum Nr 5 w Świdnicy,
- Stowarzyszeniem Przyjaciół Dzieci Chorych „Serce”,
- Polskim Stowarzyszeniem na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Świdnicy, -
Świdnickie Stowarzyszenie „Amazonki”,
- Świdnickim Stowarzyszeniem Osób Niepełnosprawnych,
- Towarzystwem Opieki nad Chorymi ze Stomią „Życie”,
- Stowarzyszeniem Pomocy Osobom Głuchym i Niedosłyszącym „Krzyk Ciszy” w Świdnicy,
- Towarzystwem Przyjaciół Chorych Hospicjum,
- Stowarzyszeniem na Rzecz Osób z Autyzmem, Zaburzeniami Rozwojowymi i ich rodzin „SENSUS”,
- Stowarzyszeniem „Wypożyczalnia – Centrum”,
- Stowarzyszenie Charytatywno-Opiekuńcze im. Bł. Marii Teresy Gerhardinger przy Domu Pomocy
Społecznej w Świebodzicach,
- Stowarzyszeniem Pomocy na Rzecz Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej ŚWIEBODZICE,
- Towarzystwem Przyjaciół Chorych „Hospicjum” w Żarowie.
b) Czy ww. szkołach utworzono klasy/ oddziały integracyjne? Jeśli tak, ile i na jakim etapie
nauczania (szkoła podstawowa, gimnazjum, szkoła ponadpodstawowa)?
84%
16% NIE
TAK
Tak Nie
15,8% 84,2%
Starostwa Powiatowe w: Dzierżoniowie,
Głogowie, Miliczu,
Powiaty: Bolesławcu, Górze, Jaworze,
Jeleniej Górze, Kamiennej Górze,
Lubaniu,
Lwówku Śląskim, Oleśnicy, Oławie,
Polkowicach, Strzelinie, Środzie Śląskiej,
Świdnicy, Wałbrzychu, Wołowie,
Wrocławiu
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Starostwo Powiatowe w Dzierżoniowie: gimnazjum
Starostwo Powiatowe w Głogowie: Liceum Ogólnokształcące z 2 oddziałami integracyjnymi,
Zasadnicza Szkoła Zawodowa z 3 oddziałami integracyjnymi.
Starostwo Powiatowe w Miliczu: Oddział integracyjny w przedszkolu
BADANIE WYBRANYCH GMIN MIEJSKICH Z DOLNEGO ŚLĄSKA
Próba badawcza: 4 największe gminy miejskie będące siedzibą starostw powiatowych na Dolnym
Śląsku: Urząd Miasta w Jeleniej Górze, Urząd Miasta w Wałbrzychu, Urząd Miasta w Legnicy, Urząd
Miasta we Wrocławiu.
Samorząd terytorialny jest formą administracji publicznej, w której mieszkańcy tworzą z
mocy prawa wspólnotę i względnie samodzielnie decydują o realizacji zadań administracyjnych,
wynikających z potrzeb tej wspólnoty na danym terytorium i dozwolonych samorządowi przez
ustawy, pod określonym ustawowo nadzorem administracji rządowej. Samorząd rozumiany jako
organizacja mieszkańców jest przymusową korporacją prawa publicznego mieszkańców danego
obszaru, mających wspólne interesy i potrzeby publiczne.
[cytat za: http://portalwiedzy.onet.pl/35840,,,,samorzad_terytorialny,haslo.html]
W związku z tak ważną rolą samorządu terytorialnego w tworzeniu przestrzeni społecznej,
bardzo istotna jest świadomość równościowa w kreowaniu wszelkiego rodzaju inicjatyw. W tej
części raportu zbadano działania prowadzone przez największe samorządy z Dolnego Śląska oraz
sposób reagowania na zgłoszenia dyskryminacji ze względu na płeć, orientację seksualną oraz
niepełnosprawność.
Ważny aspekt przeciwdziałania dyskryminacji stanowi świadomość jej występowania czyli
zachowania, które w odniesieniu do poszczególnych grup społecznych lub ich reprezentantów
mogą doprowadzać do eskalacji zjawiska.
Do przejawów dyskryminacji ze względu na płeć, orientację seksualna oraz
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
niepełnosprawność zalicza się między innymi:
- odmowa zatrudnienia kobiety ze względu na możliwość zajścia w ciążę w okresie zatrudnienia,
- przyznanie kobiecie niższego niż mężczyźnie wynagrodzenia za wykonywanie pracy tej samej
wartości,
- molestowanie seksualne w miejscu pracy przez przełożonego lub współpracowników,
- odmowa zatrudnienia osoby o orientacji homoseksualnej na określonym stanowisku pracy z
przyczyn orientacji seksualnej,
- odmowa przyznania wolnych dni ze względu na konieczność opieki nad chorym partnerem
homoseksualnym,
- odmowa zarejestrowania działalności gospodarczej osoby niepełnosprawnej psychicznie z
przyczyny ograniczonej sprawności tej osoby,
- odmowa zatrudnienia osoby poruszającej się na wózku inwalidzkim ze względu na jej ograniczoną
sprawność fizyczną, gdy pełna sprawność fizyczna nie jest wymagana do wykonywania pracy
Pytania wystosowane do pracowników Urzędów Miejskich stanowią aneks do niniejszej części
raportu.
REALIZACJA PRAWA DO INFORMACJI
Spośród 4 największych urzędów gmin
Dolnego Śląska, stanowiących próbę
badawczą wszystkie odpowiedziały na
przesłany wniosek, 1 przedłużył termin
odpowiedzi do dwóch miesięcy. Nie
wystąpiły inne problemy z uzyskaniem
wnioskowanych informacji.
Łączna próba
badawcza:
Odpowiedziało na
wniosek:
Nie odpowiedziało
na wniosek/
odmówiło
odpowiedzi:
4 gmin 4 gminy -
100% 100% 0%
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
ZESTAWIENIE WYNIKÓW
Analiza odpowiedzi urzędów gmin, które udzieliły odpowiedzi na wystosowane wnioski. Badanie
dotyczyło lat 2009-2011. Poniżej zostały zamieszczone pytania i zestawienia odpowiedzi uzyskanych
w trakcie przeprowadzonego badania:
Pytanie nr1: Czy urząd zbiera informacje nt. dyskryminacji na terenie swojej gminy? Jeśli tak, to w
jaki sposób?
0%
100%
TAK
NIE
Pytanie nr 2: Czy urząd organizował w latach 2009,2010,2011 szkolenia dla swoich
pracowników/pracowniczek oraz dla mieszkańców/mieszkanek miasta dotyczące przeciwdziałania
dyskryminacji ze względu na światopogląd, religię, wyznanie, wiek, pochodzenie, rasę, ochronę
danych osobowych, płeć, orientację seksualną, niepełnosprawność?
100%
0%
TAK
NIE
Tak Nie
Urząd Miasta w: Urząd Miasta w: Jeleniej
Górze, Legnicy, Wałbrzychu,
0% 100%
Gmina Miejska Wrocław nie udzieliła odpowiedzi do dnia
sporządzania raportu- czas udzielenia odpowiedzi na wniosek
został zgodnie z ustawą wydłużony.
Tak Nie
Urząd Miasta w: Jeleniej
Górze, Legnicy, Wałbrzychu,
Urząd Miasta w:
100% 0%
Gmina Miejska Wrocław nie udzieliła odpowiedzi do dnia
sporządzania raportu- czas udzielenia odpowiedzi na
wniosek został zgodnie z ustawą wydłużony.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Pytanie nr 3: Czy w otwartych konkursach ofert organizowanych dla organizacji pozarządowych,
organizacji sportowych urząd zwracał uwagę na to, czy oferty organizacji gwarantowały brak
dyskryminacji ze względu na światopogląd, religię, wyznanie, wiek, pochodzenie, rasę, ochronę
danych osobowych, płeć, orientację seksualną, niepełnosprawność?
33%
67%
TAK
NIE
Pytanie nr 4: Czy na terenie gminy działają organizacje pozarządowe działające na rzecz
przeciwdziałania dyskryminacji ze względu na światopogląd, religię, wyznanie, wiek, pochodzenie,
rasę, ochronę danych osobowych, płeć, orientację seksualną, niepełnosprawność? Jeśli tak, proszę
wymienić ich nazwy.
33%
67%
TAK
NIE
Tak Nie
Urząd Miasta w: Wałbrzychu, Urząd Miasta w: Jeleniej
Górze, Legnicy,
33,3% 66,7%
Gmina Miejska Wrocław nie udzieliła odpowiedzi do dnia
sporządzania raportu - czas udzielenia odpowiedzi na wniosek
został zgodnie z ustawą wydłużony.
Tak Nie
Urząd Miasta w: Jeleniej
Górze,
Urząd Miasta w: Legnicy,
Wałbrzychu,
33,3% 66,7%
Gmina Miejska Wrocław nie udzieliła odpowiedzi do
dnia sporządzania raportu- czas udzielenia odpowiedzi
na wniosek został zgodnie z ustawą wydłużony.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Urząd Miasta Jelenia Góra:
- Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Oddział Okręgowy w Jeleniej Górze,
- Związek Harcerstwa Polskiego Chorągiew Dolnośląska Hufiec Jelenia Góra,
- Fundacja Inicjatyw Społecznych „OMEGA”,
- Karkonoskie Towarzystwo Psychoprofilaktyczne „Refugium”,
- Stowarzyszenie „Pomost”,
Pytanie nr 5: Czy i w jaki sposób Urząd Gminy przeciwdziałał dyskryminacji ze względu na
światopogląd, religię, wyznanie, wiek, pochodzenie, rasę, płeć, orientację seksualną,
niepełnosprawność osób zamieszkujących Państwa Gminę? Jeśli nie we wskazanych, to czy w
poprzednich latach, proszę podać kiedy i w jaki sposób? Proszę o załączenie dokumentów
potwierdzających te informacje. Jeśli nie, dlaczego?
33%67%
TAK
NIE
Urząd Miasta w Wałbrzychu: organizowano wiele działań mających na celu przeciwdziałanie
dyskryminacji i wykluczeniu. Badano zapotrzebowanie na takowe, a następnie w oparciu o wyniki
badań, kreowano inicjatywy. Urząd Miasta Wałbrzych dostosowuje swoje działania do profilu
potencjalnych zainteresowanych, np. poprzez zatrudnianie tłumacza języka migowego.
(dokumenty w załączeniu).
Tak Nie
Urząd Miasta w:
Wałbrzychu,
Urząd Miasta w: Jeleniej
Górze, Legnicy
33,3% 66,7%
Gmina Miejska Wrocław nie udzieliła odpowiedzi do
dnia sporządzania raportu- czas udzielenia odpowiedzi
na wniosek został zgodnie z ustawą wydłużony.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Pytanie nr 6: Czy urząd organizował otwarte konkursy ofert związane z przeciwdziałaniem
dyskryminacji ze względu na światopogląd, religię, wyznanie, wiek, pochodzenie, rasę, płeć,
orientację seksualną, niepełnosprawność? Jeśli tak, proszę o skany odpowiednich dokumentów.
33%67%
TAK
NIE
Urząd Miasta w Wałbrzychu: skan dokumentu w załączeniu.
Pytanie nr 7: Czy do urzędu lub podległych podmiotów wpłynęły zgłoszenia o dyskryminacji ze
względu na płeć, orientację seksualną lub niepełnosprawność, światopogląd, religię, wyznanie,
wiek, pochodzenie, rasę? Proszę podać informację o wszystkich zgłoszeniach oraz działaniach
podjętych w ramach reakcji na ww.
Tak Nie
Urząd Miasta w:
Wałbrzychu,
Urząd Miasta w: Jeleniej
Górze, Legnicy
33,3% 66,7%
Gmina Miejska Wrocław nie udzieliła odpowiedzi do
dnia sporządzania raportu- czas udzielenia odpowiedzi
na wniosek został zgodnie z ustawą wydłużony.
Tak Nie
Urząd Miasta w: Urząd Miasta w: Jeleniej
Górze, Legnicy, Wałbrzychu
0% 100%
Gmina Miejska Wrocław nie udzieliła odpowiedzi do dnia
sporządzania raportu- czas udzielenia odpowiedzi na
wniosek został zgodnie z ustawą wydłużony.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
0%
100%
TAK
NIE
Pytanie nr 8: Czy w latach 2009,2010 i 2011 wpłynęły do urzędu oferty z tzw. art. 19a od
organizacji pozarządowych proponujących działania związane z przeciwdziałaniem dyskryminacji ze
względu na światopogląd, religię, wyznanie, wiek, rasę, pochodzenie, płeć, orientację seksualną,
niepełnosprawność? Jeśli tak, to proszę o wskazanie które oferty otrzymały dofinansowanie oraz w
jakiej wysokości.
0%
100%
TAK
NIE
Tak Nie
Urząd Miasta w: Urząd Miasta w: Jeleniej
Górze, Legnicy,
Wałbrzychu
0% 100%
Gmina Miejska Wrocław nie udzieliła odpowiedzi do
dnia sporządzania raportu- czas udzielenia odpowiedzi
na wniosek został zgodnie z ustawą wydłużony.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Pytanie nr 9: Czy w urzędzie jest wewnętrzna procedura dotycząca ochrony danych osobowych?
Jeśli tak, proszę przesłać skan dokumentu.
100%
0%
TAK
NIE
Urząd Miasta w Jeleniej Górze, Legnicy, Wałbrzychu: skan dokumentu w załączeniu.
Pytanie nr 10: Czy w urzędzie odbywały się wewnętrzne oraz zewnętrzne kontrole dotyczące
przestrzegania Ustawy o wdrożeniu niektórych przepisów UE w zakresie równego traktowania? Jeśli
tak, proszę podać daty kontroli, oraz nazwy podmiotów przeprowadzających.
0%
100%
TAK
NIE
INFORMACJE Z BIURA PRZECZNIKA PRAW OBYWATELSKICH DOTYCZĄCE DYSKRYMINACJI
Rzecznik Praw Obywatelskich prowadzi działalność przede wszystkim na podstawie
wpływających do niego wniosków, będących jednym z konstytucyjnych środków ochrony wolności
lub praw naruszonych przez organy władzy publicznej. Ustawa upoważnia RPO do
Tak Nie
Urząd Miasta w: Jeleniej Górze,
Legnicy, Wałbrzychu
Urząd Miasta w:
100% 0%
Gmina Miejska Wrocław nie udzieliła odpowiedzi do dnia
sporządzania raportu- czas udzielenia odpowiedzi na wniosek
został zgodnie z ustawą wydłużony.
Tak Nie
Urząd Miasta w: Urząd Miasta w: Jeleniej
Górze, Legnicy, Wałbrzychu
0% 100%
Gmina Miejska Wrocław nie udzieliła odpowiedzi do dnia
sporządzania raportu- czas udzielenia odpowiedzi na
wniosek został zgodnie z ustawą wydłużony.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
podejmowania czynności z urzędu. Takie sprawy są podejmowane także na podstawie wiadomości
pozyskiwanych z publikacji prasowych, radiowych i telewizyjnych. Podejmuje je również w związku
z otrzymywanymi informacjami o wypadkach nadzwyczajnych i w związku z wynikami
przeprowadzanych prewencyjnych wizytacji w zakładach karnych, szpitalach psychiatrycznych,
jednostkach wojskowych, itp.
Wykonując swoje konstytucyjne obowiązki Rzecznik bada, czy na skutek działania organów,
organizacji lub instytucji obowiązanych do przestrzegania i realizacji wolności, praw człowieka i
obywatela nie nastąpiło naruszenie prawa, a także zasad współżycia społecznego i sprawiedliwości
społecznej.
Rzecznik Praw Obywatelskich (dalej jako skrót: RPO) kieruje również do właściwych
organów wystąpienia problemowe wówczas, gdy rozpatrywane sprawy indywidualne wskazywały
na utrwalającą się po stronie organów i instytucji praktykę stosowania prawa w sposób, który
narusza prawa lub wolności innych osób, a także wówczas, gdy rozpoznawane przez Rzecznika
sprawy wskazywały, iż źródłem naruszeń praw jednostki nie jest wadliwe stosowanie prawa, lecz
wadliwość samego prawa.
Rzecznik może również zastosować środek o charakterze procesowym w postaci wniosku do
Trybunału Konstytucyjnego o stwierdzenie niezgodności aktów normatywnych z przepisami
wyższego rzędu lub Konstytucją lub przystąpić do postępowania przed Trybunałem wszczętego w
wyniku złożenia skargi konstytucyjnej.
RPO podejmuje działania, których celem jest zapewnienie jednolitości orzecznictwa
sądowego. W związku z ujawnionymi rozbieżnościami w orzecznictwie sądów powszechnych może
skierować pytania prawne do rozstrzygnięcia przez powiększone składy Sądu Najwyższego.
Rzecznik może również wnosić skargi kasacyjne od prawomocnych orzeczeń sądów niższych
instancji do Sądu Najwyższego, stawiając w nich zarzut naruszenia przepisów proceduralnych lub
przepisów prawa materialnego, którego bezpośrednim skutkiem było naruszenie praw jednostki.
Ponadto Rzecznik ma prawo wnosić: skargi kasacyjne do Naczelnego Sądu Administracyjnego,
skargi do wojewódzkich sądów administracyjnych, przystępować do postępowań przed sądami
powszechnymi i administracyjnymi (źródło: rpo.gov.pl/index.php?md=1387&s=1).
W związku z tak szerokim zakresem obowiązków oraz możliwości prowadzenia działań w
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
obszarze antydyskryminacji, zadano RPO pytania ściśle odnoszące się do tych, prowadzonych na
Dolnym Śląsku. Przedmiot zainteresowania osoby wnioskującej stanowiła także ilość skarg
złożonych przez mieszkańców województwa do RPO w związku z dyskryminacją ze względu na płeć,
orientację seksualną oraz niepełnosprawność.
Pytania wystosowane do Pełnomocnika Terenowego Rzecznika Praw Obywatelskich we
Wrocławiu stanowią aneks do niniejszej części raportu. Poniżej zostały zamieszczone pytania i
zestawienia odpowiedzi uzyskanych w trakcie przeprowadzonego badania:
Pytanie nr 1: Czy i ile spraw dotyczących dyskryminacji ze względu na płeć, orientację seksualną,
niepełnosprawność na Dolnym Śląsku wpłynęło do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich we
wskazanych latach? Jeśli tak, proszę wskazać których gmin dotyczyły, czy zostały złożone przez
związki zawodowe czy osoby indywidualne oraz jakie działania w związku z nimi podjął Rzecznik
Praw Obywatelskich? Proszę zeskanować skany decyzji Rzecznika Praw Obywatelskich z
zaczernieniem danych osobowych.
Odpowiedź: we wskazanych latach wpłynęło 381 spraw z województwa dolnośląskiego, związanych
z dyskryminacją ze względu na płeć, orientację seksualną oraz niepełnosprawność, w tym:
- dyskryminacji ze względu na płeć - 11 spraw,
- dyskryminacji ze względu na orientację seksualną - 212 spraw,
- dyskryminacji ze względu na niepełnosprawność - 22 sprawy
Sprawy te zostały podjęte na skutek skarg obywateli i organizacji pozarządowych, a także z
inicjatywy własnej Rzecznika. Niestety Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich nie prowadzi wyżej
opisanych statystyk z podziałem na gminy, w których zamieszkują skarżący.
Szczegółowy wykaz spraw wraz z informacją o rodzajach działań podjętych przez Rzecznika Praw
Obywatelskich stanowi załącznik do niniejszego raportu.
Pytanie nr 2: Których sfer życia codziennego dotyczyły najczęściej zgłoszenia związane z łamaniem
prawa antydyskryminacyjnego? Proszę o wskazanie dla poszczególnych lat i powiatów znajdujących
się na terenie Dolnego Śląska.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Odpowiedź: Rzecznik Praw Obywatelskich nie prowadzi w tym zakresie szczegółowych statystyk,
nie jest więc możliwe udzielenie takiej informacji z uwzględnieniem podziału na lata i poszczególne
powiaty. Można jednak w ogólny sposób wskazać, że skargi z obszaru dyskryminacji ze względu na
orientację seksualną dotyczą w przeważającej większości mowy nienawiści lub innych
kontrowersyjnych wypowiedzi osób publicznych i w dużej części są to skargi jednobrzmiące.
W obszarze dyskryminacji ze względu na płeć duża część skarg odnosi się do problemu
różnicowania cen usług oferowanych publicznie ze względu na płeć klienta (skarżącymi w takich
sprawach są głównie mężczyźni) oraz niekorzystnym wizerunkiem kobiet w mediach i reklamie.
Problematyka poruszana w skargach osób z niepełnosprawnościami dotyczy obszaru edukacji,
dostępności architektonicznej budynków i innych obiektów infrastruktury publicznej oraz
orzecznictwa w zakresie niepełnosprawności.
Pytanie nr 3: Jakie działania diagnostyczne, związane z dyskryminacją ze względu na płeć,
orientację seksualną, niepełnosprawność, podjął Rzecznik Praw Obywatelskich we wskazanych
latach? Proszę przesłać skany wniosków/ raportów z działań diagnostycznych ze wskazaniem
poszczególnych lat i powiatów znajdujących się na terenie Dolnego Śląska.
Odpowiedź: Informacje służące działaniom diagnostycznym Rzecznika Praw Obywatelskich, to
głównie skargi zgłaszane przez osoby, które doświadczyły dyskryminacji w jednym z trzech
wymienionych w pytaniu obszarów. RPO dokonuje także wnikliwej analizy obowiązujących aktów
prawnych, regulujących tę sferę życia społecznego oraz wizytuje wybrane placówki, np. lokale
wyborcze, w celu zbadania ich dostępności dla osób z niepełnosprawnościami.
Pytanie nr 4: Jakie działania na rzecz przeciwdziałania dyskryminacji ze względu na płeć, orientację
seksualną, niepełnosprawność przeprowadził, koordynował, wspierał bądź objął patronatem we
wskazanych latach Rzecznik Praw Obywatelskich?
Odpowiedź: RPO w ramach przeciwdziałania dyskryminacji prowadzi nie tylko działania
diagnostyczne; organizuje różnorodne konferencje tematyczne, zwracając uwagę na
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
ważne aspekty życia społecznego, sporządza i podaje do informacji publicznej raporty obrazujące
skalę poszczególnych zjawisk związanych z dyskryminacją oraz podejmuje patronaty nad
inicjatywami przeciwdziałania dyskryminacji. Towarzyszą temu również inne działania, np.:
W sferze przeciwdziałania dyskryminacji ze względu na płeć:
- zwiększenie dostępu kobiet do działalności w sferze publicznej: wprowadzenie w 2011r. nowych
regulacji Kodeksu wyborczego, w myśl których na liście kandydatów w wyborach do Sejmu,
liczba kandydatów – kobiet nie może być mniejsza niż 35% liczby wszystkich kandydatów na
liście i liczba kandydatów – mężczyzn nie może być mniejsza niż 35% liczby wszystkich
kandydatów na liście (tzw. system kwotowy),
- rozwiązywanie problemu różnicowania cen usług oferowanych publicznie w zależności od płci
klienta (np. bilety na mecze piłkarskie, bilety wstępu do klubów). Każda zgłoszona Rzecznikowi
sprawa jest wyjaśniana z punktu widzenia realizacji zasady równego traktowania.
W sferze przeciwdziałania dyskryminacji ze względu na orientację seksualną:
- Rzeczniczka skierowała wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie prawnej drogi zmiany
płci metrykalnej. W ocenie Rzeczniczki konieczne jest uchwalenie kompleksowego aktu prawnego
dotyczącego osób transseksualnych. Za najbardziej pożądane należałoby uznać stworzenie
regulacji umożliwiającej dokonanie zmiany płci metrykalnej na podstawie oświadczenia
transseksualisty popartego dwoma opiniami właściwych lekarzy, na wzór rozwiązań brytyjskich,
- podjęto kwestię wymiany dokumentów, możliwość refundacji kosztów przebytych zabiegów, jak
też wprowadzenie swoistego kontratypu uchylającego bezprawność dokonywanych zabiegów
chirurgicznych.
-w wystąpieniu do Ministra Pracy i Polityki Społecznej Rzeczniczka zwróciła uwagę na potrzebę
ochrony osób transseksualnych na rynku pracy. W tym celu niezbędne jest uchwalenie
stosownych regulacji prawnych nakazujących byłym pracodawcom wymianę świadectw pracy w
związku ze zmianą danych osobowych (imię, imiona oraz nazwisko) przez osoby, wobec których
zapadło orzeczenie sądowe w sprawie zmiany płci.
W sferze przeciwdziałania dyskryminacji ze względu na niepełnosprawność:
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
- Rzeczniczka kontynuowała działania związane z potrzebą ratyfikacji Konwencji ONZ o prawach
osób niepełnosprawnych. W wystąpieniu do Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych
podkreśliła, iż chcąc zapewnić skuteczną i efektywną ochronę praw osób niepełnosprawnych
należy dążyć do pełnego dostosowania prawa krajowego do standardów określonych w
Konwencji oraz możliwie szybkiej jej ratyfikacji.
W tym celu niezbędna jest nowelizacja obowiązujących obecnie przepisów Kodeksu cywilnego
regulujących instytucję ubezwłasnowolnienia tak, aby zapewnić osobom niepełnosprawnym
intelektualnie efektywną ochronę przed dyskryminacją,
- w zakresie równego dostępu do edukacji uczniów niepełnosprawnych Rzeczniczka podjęła
sprawę zmiany zasad finansowania edukacji uczniów niepełnosprawnych, tak aby środki
przeznaczone na ten cel w subwencji oświatowej trafiały rzeczywiście do tej placówki, w której
kształci się niepełnosprawne dziecko,
- rok 2011 był szczególnie istotny z punktu widzenia realizacji praw wyborczych osób z
niepełnosprawnościami. Przed wyborami parlamentarnymi pracownicy Biura Rzecznika
przeprowadzili wizytacje 90. lokali wyborczych posiadających status lokalu dostosowanego do
potrzeb osób niepełnosprawnych na obszarze dwudziestu dwóch miejscowości. W wyniku
przeprowadzonej kontroli, uchybienia stwierdzono w 72 lokalach, co stanowiło 80% wszystkich
wizytowanych budynków.
Pytanie nr 5: Czy we wskazanych latach Rzecznik Praw Obywatelskich zlecił kontrolę urzędów,
instytucji, organów publicznych ze względu na domniemanie łamania prawa dyskryminacyjnego w
obszarze płci, orientacji, seksualnej, niepełnosprawności? Jeśli tak, jakich urzędów, instytucji,
organów publicznych dotyczyło to domniemanie, czy została przeprowadzona kontrola? Jeśli tak,
proszę wskazać, kto przeprowadził kontrolę i jakie były wnioski?
Odpowiedź: w 2011r. Rzecznika zleciła kontrolę 90 lokali wyborczych posiadających status lokalu
dostosowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych na obszarze dwudziestu dwóch miejscowości.
W wyniku przeprowadzonej kontroli, uchybienia stwierdzono w 72 lokalach, co stanowiło 80%
wszystkich wizytowanych budynków. Wyniki kontroli Rzecznika Praw Obywatelskich w lokalach
komisji wyborczych dostosowanych do potrzeb wyborców niepełnosprawnych (w latach 2010-
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
2011), stanowią załącznik do niniejszego raportu.
Pytanie nr 6: Jakie zalecenia na temat problemów związanych z dyskryminacją wydał we
wskazanych latach Rzecznik Praw Obywatelskich?
Odpowiedź:
- wprowadzenie tzw. systemu kwotowego,
- uchwalenie kompleksowego aktu prawnego dotyczącego osób transseksualnych,
- zalecenie uchwalenia stosownych regulacji, związanych z prawem pracy, dotyczących zmian
danych osobowych osób transseksualnych po zmianie płci,
- dostosowania prawa krajowego do standardów określonych w Konwencji ONZ oraz możliwie
szybkiej jej ratyfikacji
INFORMACJE Z PAŃSTWOWEJ INSPEKCJI PRACY
Misją Państwowej Inspekcji Pracy jest skuteczne egzekwowanie przepisów prawa pracy, w
tym bezpieczeństwa i higieny pracy, poprzez efektywne i ukierunkowane kontrole oraz działania
prewencyjne, zmierzające do ograniczenia zagrożeń wypadkowych i poszanowania prawa pracy
(cytat za: http://www.pip.gov.pl/).
Państwowa Inspekcja Pracy pełni nadzór i kontrolę nad przestrzeganiem przepisów prawa
pracy. zgodnie z Ustawą o Działalności Państwowej Inspekcji Pracy do jej zadań należy również
między innymi: nadzór nad przestrzeganiem przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
przepisów dotyczących stosunku pracy, wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń wynikających ze
stosunku pracy, czasu pracy, urlopów, uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem,
zatrudniania młodocianych i osób niepełnosprawnych (tekst Ustawy znajduje się na
http://www.pip.gov.pl/html/pl/doc/00000002.pdf).
PIP jest instytucją, do której często w pierwszej kolejności udają się osoby, które
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
doświadczyły dyskryminacji z różnych względów, stąd bardzo ważne, by pracownicy konkretnych
inspektoratów byli właściwie przeszkoleni i posiadali zdolność umiejętnego reagowania na
zgłoszenia.
Pytania wystosowane do Okręgowego Inspektoratu Pracy we Wrocławiu stanowią aneks do
niniejszej części raportu.
Poniżej zostały zamieszczone pytania i zestawienia odpowiedzi uzyskanych w trakcie
przeprowadzonego badania:
Pytanie nr1: Czy do Państwowej Inspekcji Pracy ( dalej PIP) wpłynęły zgłoszenia dotyczące
dyskryminacji ze względu na płeć, orientacje seksualną, niepełnosprawność od mieszkańców
Dolnego Śląska? Jeśli tak, proszę wskazać których gmin dotyczyło oraz proszę przesłać skany
decyzji PIP z zaczernieniem danych osobowych.
Odpowiedź: Wpłynęły zgłoszenia dotyczące dyskryminacji ze względu na płeć i niepełnosprawność.
Nie odnotowano zgłoszeń dotyczących dyskryminacji ze względu na orientację seksualną.
Dotyczyło to gmin: Wrocław, Świebodzice, Kobierzyce i Jelcz- Laskowice.
Pytanie nr 2: Czy do Państwowej Inspekcji Pracy wpłynęły zgłoszenia dotyczące dyskryminacji osób
niepełnosprawnych w miejscu pracy? Jeśli tak, proszę wskazać których gmin dotyczyło oraz proszę
przesłać skany decyzji PIP z zaczernieniem danych osobowych.
Odpowiedź: Wpłynęło 1.zgłoszenie dotyczące dyskryminacji osoby niepełnosprawnej w miejscu
pracy. Zgłoszenie wpłynęło w 2010 r. ( gmina Wrocław ), i dotyczyło dyskryminacji przy
nawiązywaniu stosunku pracy. Nie wydano w tym zakresie środka prawnego ( wnioski w
wystąpieniu ).
Pytanie nr 3: Czy do Państwowej Inspekcji Pracy wpłynęły zgłoszenia dotyczące dyskryminacji ze
względu na płeć lub orientację seksualną? Jeśli tak, proszę wskazać których gmin dotyczyło oraz
proszę przesłać skany decyzji PIP z zaczernieniem danych osobowych.
Odpowiedź:
Wpłynęło 11 zgłoszeń, które dotyczyły dyskryminacji ze względu na płeć :
- 3 - 2009 r. ( gmina Wrocław ),
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
- 2 - 2010 r. ( gmina Kobierzyce),
- 6 - 2011 r. ( gminy: Wrocław, Świebodzice, Jelcz - Laskowice )
W tym zakresie wydano 2 środki prawne ( wnioski w 2. wystąpieniach )
Pytanie nr 4: Czy Państwowa Inspekcja Pracy kontrolowała Urzędy miast Dolnego Śląska pod
względem przeciwdziałania dyskryminacji ze względu na płeć, orientację seksualną,
niepełnosprawność? Jeśli tak, to proszę przesłać wnioski z kontroli.
Odpowiedź: W roku 2009 przeprowadzono 1. kontrolę w urzędzie Wrocławia. Kontrola dotyczyła
dyskryminacji ze względu na płeć, i dotyczyła dyskryminacji przy kształtowaniu wynagrodzenia za
pracę lub innych warunków zatrudnienia. Nie wydano w tym zakresie środka prawnego ( wnioski w
wystąpieniu ).
Pytanie nr 5: Czy Państwowa Inspekcja Pracy organizowała dla swoich pracowników szkolenia z
zakresu równego traktowania oraz przeciwdziałania dyskryminacji. Jeśli tak, proszę podać daty
szkoleń oraz liczbę uczestników/ uczestniczek. Jeśli nie- dlaczego?
Odpowiedź:
Przeprowadzono szkolenia z zakresu równego traktowania oraz przeciwdziałania dyskryminacji :
- 05-06.05.2009 r. - 4 osoby
- 01-02.03.2010 r. - 3 osoby
- 27-28.10.2011 r. - 2 osoby
Pytanie nr 6: Czy Państwowa Inspekcja Pracy organizowała dla swoich pracowników zajmujących
się przyjmowaniem telefonicznych zgłoszeń naruszeń związanych z prawem pracy ( w tym
dyskryminacją) szkolenia z zakresu równego traktowania oraz przeciwdziałania dyskryminacji. Jeśli
tak, proszę podać daty szkoleń oraz liczbę uczestników/ uczestniczek. Jeśli nie- dlaczego?
Odpowiedź: Zorganizowano dla pracowników zajmujących się przyjmowaniem telefonicznych
zgłoszeń dotyczących naruszeń związanych z prawem pracy ( w tym dyskryminacją ) szkolenia z
zakresu równego traktowania oraz przeciwdziałania dyskryminacji:
- 05-06.05.2009 r. - 4 osoby
Pytanie nr 7: Czy pracownicy Państwowej Inspekcji Pracy brali udział w szkoleniach dotyczących
przeciwdziałania dyskryminacji organizowanych przez inne podmioty. Jeśli tak, proszę
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
podać nazwy podmiotów organizujących ww. szkolenie oraz daty i liczbę uczestników/
uczestniczek.
Odpowiedź: Pracownicy brali udział w szkoleniu dotyczącym przeciwdziałania dyskryminacji
organizowanej przez Centrum Partnerstwa Społecznego DIALOG w Warszawie : 22.01.2009 r. - 2
osoby.
Pytanie nr 8: Czy PIP we wskazanych latach brał udział w opiniowaniu projektów aktów prawnych z
zakresu prawa pracy w obszarze związanym z działaniami antydyskryminacyjnymi? Jeśli tak- kiedy
oraz jakiego aktu prawnego dotyczyła wydana opinia? Proszę przesłać jej skany.
Odpowiedź: Okręgowy Inspektorat Pracy we Wrocławiu w latach 2009-2011 nie brał udziału w
opiniowaniu projektów aktów prawnych z zakresu prawa pracy w obszarze związanym z działaniami
antydyskryminacyjnymi.
Pytanie nr 9: Czy do PIP wpłynęły pisemne wnioski o udzielenie informacji związanych z prawem
antydyskryminacyjnym? Jeśli tak, proszę podać ogólną liczbę za dany rok z wyszczególnieniem
powiatów, w których wnioski zostały złożone. Proszę przesłać skany tych wniosków z zaczernieniem
danych osobowych.
Odpowiedź: Informacja zostanie udostępniona po dokonaniu szczegółowych ustaleń.
Pytanie nr 10: Ile powództw związanych z naruszeniem prawa antydyksryminacyjnego w sferze płci
, orientacji seksualnej oraz niepełnosprawności, za zgodą osoby zainteresowanej złożyła PIP we
wskazanych latach? Jeśli tak, proszę podać ogólną liczbę za dany rok z wyszczególnieniem
powiatów, których powództwa dotyczyły.
Odpowiedź: W latach 2009-2011 nie kierowano powództw związanych z naruszeniem prawa
antydyskryminacyjnego.
Pytanie nr 11: Jakie kampanie, projekty, działania, które miały na celu przeciwdziałanie
dyskryminacji, informowanie na temat jej form w miejscu pracy oraz praw przysługujących
dyskryminowanemu pracownikowi, zostały zorganizowane we wskazanych latach przez PIP na
terenie Dolnego Śląska? Proszę podać ich tytuły, założenia, powiaty, w których zostały
przeprowadzone oraz ewentualnie współorganizatorów.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Odpowiedź: W latach 2009-2011 w ramach akcji popularyzacji tematyki równościowej wśród
pracodawców i pracowników , przedstawiciel OIP we Wrocławiu zasiadał w Kapitule regionalnej
konkursu dla Pracodawców Wrażliwych Społecznie LODOŁAMACZE, organizowanego przez Polską
Organizację Pracodawców Osób Niepełnosprawnych.
OIP we Wrocławiu jest corocznym współorganizatorem konferencji pt. Niepełnosprawni-
pełnosprawni , organizowanej pod patronatem Jeleniogórskiego Forum Organizacji Osób
Niepełnosprawnych.
W roku 2011, w ramach tematu "Poznaj swoje prawa w pracy " poruszane były zagadnienia
z zakresu przeciwdziałaniu dyskryminacji.
W latach 2009-2010 w ramach działalności prewencyjnej ( spotkania , szkolenia, seminaria )
prowadzone były ogólne działania z zakresu prawa pracy, w tym zagadnienia z zakresu
dyskryminacji.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
INFORMACJE Z PAŃSTWOWEGO FUNDUSZU REHABLILITACJI OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
WE WROCŁAWIU
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych jest funduszem celowym,
którego środki przeznaczane są na rehabilitację zawodową i społeczną osób niepełnosprawnych
oraz ich zatrudnianie.
Środki PFRON przeznaczane są między innymi na:
rekompensatę pracodawcom chronionego i otwartego rynku pracy podwyższonych
kosztów związanych z zatrudnianiem osób niepełnosprawnych (dofinansowanie do
wynagrodzeń),
refundację pracodawcom kosztów przystosowania, adaptacji i wyposażenia miejsc pracy
osób niepełnosprawnych,
dofinansowanie tworzenia i funkcjonowania warsztatów terapii zajęciowej oraz zakładów
aktywności zawodowej,
dofinansowanie: likwidacji barier architektonicznych w komunikowaniu się i technicznych,
zakupu sprzętu rehabilitacyjnego, przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych oraz
turnusów rehabilitacyjnych,
finansowanie aktywnych instrumentów rynku pracy dla osób zarejestrowanych jako
bezrobotne lub poszukujące pracy (szkolenia, staże, itp.),
programy PFRON
(informacja pochodzi ze strony: http://www.pfron.org.pl/portal/pl/1/1/PFRON.html)
Dolny Śląsk zamieszkuje aż 435 tysięcy osób z niepełnosprawnościami, by szerzej
zobrazować skalę zjawiska, wystarczy wyobrazić sobie, że co 7 mieszkaniec województwa jest
osobą niepełnosprawną.
Zaledwie 16% z nich jest aktywnych zawodowo, podczas gdy np. w Szwajcarii pracuje aż
60% osób niepełnosprawnych. Z tych danych wynika, że aż 350 tys. niepełnosprawnych
Dolnoślązaków żyje z rent, zasiłków, i innych form pomocy. Podczas gdy wielu z nich chciałoby
normalnie pracować. Tym samym, poprzez stereotypy, marnuje się ogromny potencjał ludzki
(informacja pochodzi ze strony: http://www.niemabarier.dolnyslask.pl/).
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
To wskazuje na wielkość potrzeby wspierania osób z niepełnosprawnościami poprzez
różnorodne działania, zwiększające świadomość, np. potencjalnych pracodawców. PFRON, jako
jedna z jednostek wyznaczonych do wpierania osób z niepełnosprawnościami, angażuje się w
inicjatywy, które mają za cel zmniejszenie poziomu marginalizacji.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Odpowiedzi Urzędu Miejskiego we Wrocławiu na wniosek o udostępnienie informacji publicznej,
dotyczący działań antydyskryminacyjnych w obszarze płci, orientacji seksualnej oraz
niepełnosprawności:
Pytanie nr1: Czy urząd zbiera informacje nt. dyskryminacji na terenie swojej gminy? Jeśli tak, to w
jaki sposób?
Odpowiedź:
Urząd Miejski Wrocławia nie gromadzi w sposób scentralizowany informacji nt. dyskryminacji na
terenie miasta. Jednakowoż opracowuje materiały dotyczące diagnozy problemów społecznych,
np. „Atlas problemów społecznych”, „Społeczne problemy z przestrzeni Wrocławia”.
Pytanie nr 2: Czy urząd organizował w latach 2009,2010,2011 szkolenia dla swoich
pracowników/pracowniczek oraz dla mieszkańców/mieszkanek miasta dotyczące przeciwdziałania
dyskryminacji ze względu na światopogląd, religię, wyznanie, wiek, pochodzenie, rasę, ochronę
danych osobowych, płeć, orientację seksualną, niepełnosprawność?
Odpowiedź:
Tak- z zakresu przeciwdziałania dyskryminacji i mobbingowi w miejscu pracy, dla nowych
pracowników:
- 2009r.: 2 grupy po 15-10 osób,
- 2010r.: 1 grupa 38 osobowa,
- 2011r.: 6 grup, łącznie 128 osób
Pytanie nr 3: Czy w otwartych konkursach ofert organizowanych dla organizacji pozarządowych,
organizacji sportowych urząd zwracał uwagę na to, czy oferty organizacji gwarantowały brak
dyskryminacji ze względu na światopogląd, religię, wyznanie, wiek, pochodzenie, rasę, ochronę
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
danych osobowych, płeć, orientację seksualną, niepełnosprawność?
Odpowiedź:
Tak.
Pytanie nr 4: Czy na terenie gminy działają organizacje pozarządowe działające na rzecz
przeciwdziałania dyskryminacji ze względu na światopogląd, religię, wyznanie, wiek, pochodzenie,
rasę, ochronę danych osobowych, płeć, orientację seksualną, niepełnosprawność? Jeśli tak, proszę
wymienić ich nazwy.
Odpowiedź:
- "FUNDACJA BEZPIECZNY BRZUSZEK"
- CENTRUM EUROPEJSKIE ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU
- DOLNOŚLĄSKIE FORUM INTEGRACYJNE
- FUNDACJA "INSTYTUT ROZWOJU SPOŁECZNEGO" (dyskryminacja na rynku pracy)
-FUNDACJA "MERKURY" Wałbrzych - organizacja zarejestrowała się w bazie Urzędu Miejskiego
Wrocławia
- FUNDACJA "POZYTYWNI W SIECI"
-Fundacja ADVENTIST DEVELOPMENT AND RELIEF AGENCY POLSKA siedziba Warszawa –
organizacja zarejestrowała się w bazie Urzędu Miejskiego Wrocławia
- Fundacja BONUM MAIUS EST
- FUNDACJA CENTRUM PRAW KOBIET
- Fundacja CHRZEŚCIJAŃSKA SŁUŻBA CHARYTATYWNA ODDZIAŁ DOLNOŚLĄSKI
- FUNDACJA DIAGRAMA- POMOC PSYCHOSPOŁECZNA
- FUNDACJA IN POSTERUM
- Fundacja INSTYTUT DOBRYCH PRAKTYK
- FUNDACJA NA RZECZ RÓWNOŚCI
- FUNDACJA OCHRONY ZDROWIA "ZIELOY KAPELUSZ"
- Fundacja OŚRODEK ANALIZ SPOŁECZNYCH I EDUKACJI KULTUROWEJ
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
- FUNDACJA POCIECHA
-FUNDACJA ROZWOJU KULTURY, SZTUKI I EDUKACJI "OTWÓRZ DRZWI" (dyskryminacja społeczna
jako jedna z dalszych sfer działalności)
- FUNDACJA TWÓRCZEGO ROZWOJU "STREFA INSPIRACJI"
- FUNDACJA W-SKERSI
- STOWARZYSZENIE "IN ARTE"
- Stowarzyszenie "INDUSTRIAL ART"
- Stowarzyszenie "KE-JOS-THE-AT-ER"
- STOWARZYSZENIE "MISJA DWORCOWA" IM. KS. JANA SCHNEIDERA
- STOWARZYSZENIE ALTERNATYWNYCH DZIAŁAŃ SPOŁECZNO – ARTYSTYCZNYCH
- STOWARZYSZENIE EDUKACJI SPOŁECZNEJ ,,IMPULS"
- STOWARZYSZENIE EDUNGO
-STOWARZYSZENIE IM. MARII NIEPOKALANEJ NA RZECZ POMOCY DZIEWCZĘTOM I KOBIETOM
(pomoc dziewczętom i kobietom zagrożonym i dotkniętym przemocą seksualną)
- "STOWARZYSZENIE NA RZECZ ANIMACJI I KULTURY ALTERNATYWNEJ"
- STOWARZYSZENIE NA RZECZ OSÓB WYKLUCZONYCH I ZAGROŻONYCH WYKLUCZENIEm
- SPOŁECZNYM "PODWALE SIEDEM"
- STOWARZYSZENIE POMOCY "AKSON"
- STOWARZYSZENIE POMOCY "LUDZIE LUDZIOM"
- STOWARZYSZENIE PROFILAKTYKI I EDUKACJI ZDROWOTNEJ "ZDROWIE"
- STOWARZYSZENIE Q ALTERNATYWIE
- Stowarzyszenie TOWARZYSTWO ROZWOJU INICJATYW SPOŁECZNYCH "UNISON"
- Stowarzyszenie TOWARZYSTWO ZDROWIA PUBLICZNEGO I EDUKACJI EUROVITA
- STOWARZYSZENIE VIRAL
-Stowarzyszenie WOJEWÓDZKI ODDZIAŁ TOWARZYSTWA ROZWOJU RODZINY WE WROCŁAWIU
- TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ DZIECI ODDZIAŁ DOLNOŚLĄSKI (ochrona przed dyskryminacją
wobec dzieci)
- TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ DZIECI ODDZIAŁ DOLNOŚLĄSKI (PRZY ZESPOLE SZKÓŁ NR 18)
(ochrona przed dyskryminacją wobec dzieci)
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
- TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ DZIECI ODDZIAŁ DOLNOŚLĄSKI (SPECJALISTYCZNE KOŁO "TAK")
(ochrona przed dyskryminacją wobec dzieci)
- "TRANS-FUZJA"- FUNDACJA NA RZECZ WSPIERANIA OSÓB TRANSPŁCIOWYCH – Warszawa -
organizacja zarejestrowała się w bazie Urzędu Miejskiego Wrocławia
- WOJEWÓDZKIE ZRZESZENIE SPORTOWE NIEPEŁNOSPRAWNYCH "START"
Pytanie nr 5: Czy i w jaki sposób Urząd Gminy przeciwdziałał dyskryminacji ze względu na
światopogląd, religię, wyznanie, wiek, pochodzenie, rasę, płeć, orientację seksualną,
niepełnosprawność osób zamieszkujących Państwa Gminę? Jeśli nie we wskazanych, to czy w
poprzednich latach, proszę podać kiedy i w jaki sposób? Proszę o załączenie dokumentów
potwierdzających te informacje. Jeśli nie, dlaczego?
Odpowiedź:
Tak. Załącznik nr 8.
Pytanie nr 6: Czy urząd organizował otwarte konkursy ofert związane z przeciwdziałaniem
dyskryminacji ze względu na światopogląd, religię, wyznanie, wiek, pochodzenie, rasę, płeć,
orientację seksualną, niepełnosprawność? Jeśli tak, proszę o skany odpowiednich dokumentów.
Odpowiedź:
Tak. Załącznik nr 8.
Pytanie nr 7: Czy do urzędu lub podległych podmiotów wpłynęły zgłoszenia o dyskryminacji ze
względu na płeć, orientację seksualną lub niepełnosprawność, światopogląd, religię, wyznanie,
wiek, pochodzenie, rasę? Proszę podać informację o wszystkich zgłoszeniach oraz działaniach
podjętych w ramach reakcji na ww.
Odpowiedź:
Do Urzędu Miasta we Wrocławiu nie wpłynęły zgłoszenia o dyskryminacji ze względu na płeć,
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
orientację seksualną lub niepełnosprawność, światopogląd, religię, wyznanie, wiek, pochodzenie,
rasę.
Pytanie nr 8: Czy w latach 2009,2010 i 2011 wpłynęły do urzędu oferty z tzw. art. 19a od
organizacji pozarządowych proponujących działania związane z przeciwdziałaniem dyskryminacji
ze względu na światopogląd, religię, wyznanie, wiek, rasę, pochodzenie, płeć, orientację seksualną,
niepełnosprawność? Jeśli tak, to proszę o wskazanie które oferty otrzymały dofinansowanie oraz w
jakiej wysokości.
Odpowiedź:
Tak.
W 2010 roku podpisano 2 umowy dotyczące realizacji zadań finansowych ze środków PFRON, w
tym:
- przygotowanie integracyjnych warsztatów artystycznych w Galerii i Pracowni ArtBut oraz
wystawy prezentującej prace twórców niepełnosprawnych umysłowo w czasie uroczystych
obchodów Światowego Dnia Osób Niepełnosprawnych. Z oferty skorzystało 180 osób
niepełnosprawnych. Kwota dotacji: 6 500zł.
- rozwijanie zdolności, zainteresowań i kompetencji społecznych młodzieży niepełnosprawnej
celem podnoszenie poziomu jej samodzielności. Z oferty skorzystało 35 osób. Kwota dotacji:
8 000zł.
W 2011 roku: na podstawie w/w ustawy wpłynęło 12 wniosków organizacji pozarządowych w
sprawie zlecenia realizacji zadań publicznych z pominięciem otwartego konkursu ofert dotyczących
działalności na rzecz osób niepełnosprawnych.
Realizacja:
1) Środki PFRON; na podstawie złożonych ofert zawarto 7 umów w sprawie realizacji zadania:
„Organizacja i prowadzenie szkoleń, kursów, warsztatów, grup środowiskowych wsparcia
oraz zespołów aktywności społecznej dla osób niepełnosprawnych- aktywizujących
zawodowo i społecznie te osoby” oraz „Opracowanie lub wydawanie publikacji,
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
wydawnictw ciągłych oraz wydawnictw zwartych, stanowiących zamkniętą całość w tym na
nośnikach elektromagnetycznych i elektronicznych (…)”, na kwotę 59 270zł.
2) Środki z budżetu Gminy: zawarto 3 umowy w sprawie realizacji następujących zadań:
- „Zawody integracyjne- XXII Międzynarodowe Zawody Pływackie Memoriał Marka
Pertusewicza”. Udział wzięło 30 zawodników niepełnosprawnych,
- „Wakacyjny turnus rehabilitacyjny dla mieszkańców DPS Przyjazny Dom”. Z oferty
skorzystało 24 osoby niepełnosprawne,
- badania publiczne: „Cukrzyca nie musi wykluczać”, w ramach którego przeprowadzono
szkolenie dla 30 chorych na cukrzycę typu 1. Łączna kwota dofinansowania wyniosła
30 000zł.
Pytanie nr 9: Czy w urzędzie jest wewnętrzna procedura dotycząca ochrony danych osobowych?
Jeśli tak, proszę przesłać skan dokumentu.
Odpowiedź:
W Urzędzie Miejskim Wrocławia stosuje się procedurę ochrony danych osobowych określoną
zarządzeniem nr K/30/09 Prezydenta Wrocławia z dnia 1 września 2009r. w sprawie ochrony
danych osobowych w Urzędzie Miejskim Wrocławia (z późn. zm.)
Pytanie nr 10: Czy w urzędzie odbywały się wewnętrzne oraz zewnętrzne kontrole dotyczące
przestrzegania Ustawy o wdrożeniu niektórych przepisów UE w zakresie równego traktowania?
Jeśli tak, proszę podać daty kontroli, oraz nazwy podmiotów przeprowadzających.
Odpowiedź:
Nie są prowadzone wewnętrzne lub zewnętrzne kontrole przestrzegania Ustawy o wdrożeniu
niektórych przepisów UE w zakresie równego traktowania.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
REKOMENDACJE
1) Warto, aby Starostwa Powiatowe oraz Urzędy Gmin, ogłaszały więcej konkursów na
realizację zadań publicznych z zakresu przeciwdziałania dyskryminacji, promowania
wielokulturowości oraz włączały się w inicjatywny ogólnopolskie. Niewątpliwie takowe
przyczyniłyby się do zwiększenia aktywności mieszkańców. Działania te, mogą stać się
również wizytówką miejscowości.
2) Należy zwrócić większą uwagę na zasadę równości szans płci przy ocenianiu wniosków o
powierzenie lub wsparcie realizacji zadania publicznego, składanych przez NGO. Wciąż
bowiem nie dostrzega się istoty brania tego kryterium pod uwagę.
3) W związku z zadaniami samorządów terytorialnych, których specyfika obejmuje przede
wszystkim szeroko rozumianą współpracę z mieszkańcami, zaleca się zwiększenie liczby
szkoleń przeznaczonych dla ich pracowników. Z odpowiedzi uzyskanych w ramach
niniejszego monitoringu wynika, że tylko w 3 z 19 Starostw Powiatowych, które
zrealizowały wystosowany wniosek, odbyły się szkolenia antydyskryminacyjne. Szczególną
uwagę należy zwrócić na Starostwo Powiatowe w Dzierżoniowie, które zadbało o
zatrudnienie tłumacza języka migowego i w ten sposób ułatwia Osobom Głuchym
możliwość obsługi. Odbywanie tego rodzaju szkoleń nie tylko zwiększy kwalifikacje
zatrudnionego personelu, lecz także korzystnie wpłynie na wizerunek całej instytucji.
4) Warto zachęcić organizacje pozarządowe, działające na terenie powiatu, do zwiększenia
działań równościowych w innych obszarach dyskryminacji. Dzięki czemu korzyść byłby
dostępne dla ogółu mieszkańców.
5) Rekomenduje się organizacjom pozarządowym działającymi na rzecz równości składanie
ofert o powierzenie, wsparcie lub dofinansowanie realizacji zadania publicznego z art. 19a
ustawy o pożytku publicznym i wolontariacie na działania promujące różnorodność oraz
przeciwdziałanie dyskryminacji. Z odpowiedzi uzyskanych w toku badania wynika, że żadna
organizacja pozarządowa we wskazanych latach, nie złożyła tego rodzaju oferty.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
6) Zaleca się wyodrębnienie organów, wydziałów lub jednostek na terenie powiatu, które
działałyby w obszarze przeciwdziałania dyskryminacji. Mogłyby również współpracować z
organizacjami pozarządowymi, tworzyć programy przeciwdziałania dyskryminacji,
prowadzić szkolenia urzędników w tym zakresie, kreować inicjatywy antydyskryminacyjne
oraz kampanie informacyjne.
7) Należy zwrócić większą uwagę na dostosowanie infrastruktury do potrzeb osób z
niepełnosprawnościami. Dzięki czemu zwiększy się ich aktywny udział w życiu społecznym i
gospodarczym.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
GRAŻYNA ROJEK
PROPOZYCJE WSPÓLNYCH REKOMENDACJI
Urzędnicy JST oraz obywatele monitorujący działania władzy, chcący aktywnie uczestniczyć
w życiu swoich społeczności przyjmują niekiedy wrogą wobec siebie postawę. Należy dążyć do
współpracy. Wszyscy jesteśmy odbiorcami jakości zarządzania naszymi społecznościami.
Współpraca urzędników i aktywnych obywateli przyniesie korzyści dla każdego. Polowanie na
słabe strony każdego jest dość powszechne w naszym życiu społecznym. Należy zmieniać taką
postawę i dążyć do porozumienia. Sposoby znoszenia barier w komunikacji pomiędzy „graczami
życia społecznego” należy wypracowywać.
Coraz większa liczba obywateli zajmuje się zdobywaniem, przechowywaniem i
przetwarzaniem danych. Każdy na swoje potrzeby odkrywa pewne zasady. Wdrażanie wiedzy oraz
umiejętności w tym zakresie ograniczyłoby straty (społecznego czasu, energii, pieniędzy) i znacznie
poprawiłoby osiągane wyniki w przetwarzaniu i wymianie informacji. Stosowana jest nauka
systemu kancelaryjnego jednak w odniesieniu do urzędników (nie zawsze stosowanego, o czym
przekonujemy się, gdy urzędnik odchodzi, a następca zaczyna od nowa gromadzenie danych,
ponieważ nie działa system). Chodzi nam o upowszechnienie tej wiedzy do każdego obywatela i
stworzenie prostych zasad – prezentacji. Podobnej jak prezentacja EUROPEJSKIE STANDARDY
PRZYGOTOWANIA TEKSTU ŁATWEGO DO CZYTANIA I ZROZUMIENIA.
Proponujemy przyspieszenie procesów demokratyzacji życia w Polsce poprzez
upowszechnianie wiedzy o konsultacjach społecznych. Takie działania powinny sprawiać, że
urzędnicy samorządowi będą rezygnować z poczucia władzy nad obywatelem na rzecz współpracy
z mieszkańcami dla skuteczniejszego rozwiązywania problemów lokalnych. Obywatele będą
rezygnować z postaw roszczeniowych i własnej bezczynności na rzecz aktywnego udziału w
rozwiązywaniu problemów społecznych, kreatywnego udziału w konsultacjach. Proces powinien
przebiegać w atmosferze współpracy i życzliwego wyjaśniania, a nie oskarżeń, obrony, krytycyzmu
i blokowania.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
W odpowiedziach na zapytania o informację publiczną pojawiały się błędy, brak
odpowiedzi, odpowiedzi zbywające, domaganie się odpowiedzi na formularzach, domaganie się
danych osobowych pytających, rozmaitość sposobu zapisu plików (rozszerzeń), przysyłanie innych
form odpowiedzi od wskazanej przez pytających (inne rozszerzenie pliku, odpowiedź listowna)
odsyłanie do całych stron internetowych lub obszernych dokumentów (bez wskazania
konkretnego usytuowania informacji). Niektórzy urzędnicy zbierali informacje, skąd było
wygodnie, nie sięgając do innych wydziałów urzędu.
Na nasze pytania odpowiedziało 81 % starostw powiatowych; 69,2 % odpowiedzi było
przydatnych. Oceniamy, że przygotowanie urzędników Starostw Powiatowych do udzielania
informacji publicznej jest nieco lepsze, ale niewystarczające. Natomiast do realizowania polityki
równościowej jest niedostateczne. Korzystając z DOBREJ PRAKTYKI miasta Vantaa proponujemy
szkolenia dla urzędników i lokalnych polityków, diagnozowanie problemów występujących w
obszarach określonych przez ustawę tzw. równościową. Następnie tworzenie przez JST planów
realizacji polityki równościowej i zapisywanie ich w strategiach rozwiązywania problemów
społecznych (pierwszy wskaźnik). Drugim wskaźnikiem, że urzędnicy opanowali zagadnienia
równościowe jest uświadomienie sobie konieczności zwracania uwagi na możliwe nierówności.
Trzecim wskaźnikiem dobrego realizowania polityki równościowej może być obecność w każdym
dużym wydziale i w każdej jednostce organizacyjnej pracownika stale kształcącego się w tym
zakresie.
Niedostrzegane są w życiu społecznym zagrożenia dyskryminacji ze względu na poglądy
polityczne. Rozumiemy wolność wyznawania religii, natomiast nie dążymy do wyrównywania szans
pomiędzy dostępem do środków publicznych Kościoła Rzymsko-Katolickiego, a innymi Kościołami.
Uważamy, że alternatywnie w każdej szkole powinien być dostęp do lekcji etyki. Kolejnym krokiem
powinno być nauczanie religii wyznawanej przez każde dziecko ze środków publicznych lub ze
środków kościołów.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Proponujemy stworzyć bazę danych o organizacjach pozarządowych Dolnego Śląska, które
chcą współpracować z samorządami w realizowaniu polityki równościowej. Samorządy powinny
nauczyć się współpracować z organizacjami pozarządowymi i tworzyć oferty realizacji zadań z
zakresu przeciwdziałania dyskryminacji i wyrównywania szans.
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
SPIS TREŚCI
WSTĘP 3
GRAŻYNA ROJEK
Geneza monitoringu polityki równościowej J.S.T. Dolnego Śląska 4
GRAŻYNA ROJEK
Raport nr 1: W iek, światopogląd, religia, wyznanie 8
ŁUKASZ WOŁODZKO
Raport nr 2: Pochodzenie etniczne, narodowość, rasa oraz ochrona danych osobowych 27
MAŁGORZATA PŁONCZKIER
Raport nr 3: Płeć, orientacja seksualna oraz niepełnosprawność 53
GRAŻYNA ROJEK
Propozycje wspólnych rekomendacji 106
Projekt Profesjonalizacja polityki równościowej na Dolnym Śląsku został wsparty finansowo przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Fundację Grejpfrut.
Załączniki wymienione w raporcie stanowią oddzielny folder zamieszczony na płycie.
FUNDACJA GREJPFRUT
WROCŁAW 2012
ISBN 978-83-934767-0-1