Produksyon at ang mga Salik ng Produksyon

Tukuyin ang mga bansang may mataas na antas ng ekonomiya.

PRODUKSYON

• mula sa Latin na Productio na ang ibig sabihin ay “bring forth”.

• Ang paglikha ng mga produkto at serbisyo mula sa pagsasama-sama o kombinasyon ng mga salik ng produksyon.

• Ang paggawa ng produkto para tugunan ang mga pangangailangan at kagustuhan ng tao.

Ano ang salik ng produksyon?

• Tumutukoy sa mga inputs o mga bagay na ginagamit upang makagawa ng mga bagay na sasagot sa pangangailangan at kagustuhan ng tao.

• Tumutukoy sa mga elemento ng produksyon.

• Lupa, Paggawa, Kapital

SALIK NG PRODUKSYON

• LUPA – tumutukoy sa mga bagay na nanggagaling sa kapaligiran na ginagamit sa paggawa ng produkto.

• PAGGAWA – tumutukoy sa tao na siyang lumilinang sa mga bagay-bagay sa kanyang kapaligiran para gawing produkto.

• KAPITAL – tumutukoy sa mga produktong nakakalikha ng panibagong produkto.

SALIK NA KAPITAL

Bakit hindi maituturing na kapital ang pera?

• Ang kapital ay tumutukoy sa physical na anyo na kayang makagawa ng produkto o serbisyo.

Mga Uri ng Kapital

Mga Anyo…………..ng Kapital

Bakit mahalaga na palagiang paunlarin ang kapital?

SALIK NA LUPA

Source: http://www.agriinfo.in/

WILLIAM PETTY

KATANGIAN NG LUPA BILANG SALIK NG

PRODUKSYON

Republic Act 8371 o Indigenous Peoples’ Rights Act of 1997

Nawawalan ba ng halaga ang lupa?

SALIK NA PAGGAWA

• Tumutukoy sa tao biling pinaka-mahalagang salik ng produksyon.

• Paggawa ang pisikal at mental na kakayahan o lakas ng tao upang makapaglingkod.

• Mental Labor, paggamit ng kaisipin sa paggawa.

• Physical Labor, paggamit ng lakas ng katawan sa paglilingkod.

ADK

Ano ang pagkakatulad ng tao sa ibang salik ng produksyon?

ENTREPRENEUR

• Bahagi ng Lakas paggawa na syang namamahala sa pagpapatakbo ng negosyo.

• Tinatawag na kapitan ng industriya dahil sa kakayahang pagsama-samahin ang mga salik ng produksyon.

ENTREPRENEURSHIPKahalagahan sa Ekonomiya at Lipunan

ENTREPRENEUR

• Mula sa salitang French na

o isagawa

ENTREPRENEUR

• Isang indibidwal na:– Nagsasaayos– Nangangasiwa– Nakikipagsapaalaran sa isang

ENTREPRENEURSHIP

• Kakayahan ng indibidwal na mabatid ang kalakal at serbisyo na kailangan ng tao.

• Gawaing nauukol sa pagsisimula ng isang bagong bahay kalakal.

• Isang mahirap na gawain.

Kahalagahan ng Entrepreneurship

• Bagong Hanapbuhay

Kahalagahan ng Entrepreneurship

• Bagong Produkto

Kahalagahan ng Entrepreneurship

• Bagong Kasanayan

Kahalagahan ng Entrepreneurship

• Bagong Teknolohiya

Kahalagahan ng Entrepreneurship

Ang tanging salik ng produksyon na kayang pagisahin o pagsasamahin ang iba pang salik ng produksyon.

Katangian ng Isang Entrepreneur

• Kakayahang Makipagsapalaran• Kakayang Makipagkompetensya• Pagigiging Malikhain.• Kakayahang makatayo sa sariling paa.• Kakayahang makaangkop sa stress.• Kakayahang gawing kasiyasiya ang trabaho• Pagsusumikap.• Kababaang loob• Pagtitiwala sa sarili

Katangian ng isang Entrepreneur

• Pagkukusa• Matulungin• Kakayahang lunasan ang suliraning sa pagiging

malikhain• Mapagtanto ang opportunidad.• Dedikasyon sa negosyo.• Paghingi ng feedback

Katangian ng isang Entrepreneur

• Pagsasakatuparan ng mga layunin• Sapat na kaalaman sa produkto at negosyo.• Wastong kontrol sa Negosyo• Makatotohanang optimismo.

ANG PAMAHALAAN AT ANG ENTREPRENEURSHIP

CHED MEMORANDUM NO. 17 of 2005

BACHELOR OF SCIENCE IN ENTREPRENEURSHIP

TESDA - Technical Education and Skills Development Authority - nagtataguyod ng programang entrepreneur.

How many words of three or more letters can you make from

the word “entrepreneur”?

Over 60 words can be made.

WORD LADDERChange one letter at a time until you have a new

word. See if you can go from Hired HAND TO BOSS

BOSS

- - - -

- - - -

- - - -

HAND

Espesyal na salik ng produksyon

Pamahalaan Bilang Salik Produksyon

Dapat Tandaan

• Ang paggawa ng mga bagay o serbisyo para sagutin ang pangangailangan ng tao ay tinatawag na produksyon.

• Tinatawag na mga inputs ang mga salik ng produksyon upang makagawa ng mga produkto at kumita.

• Ang mga salik ng produksyon ay binubuo ng lupa, paggawa, at kapital.

INPUTInuuri bilang FIXED INPUT at VARIABLE

INPUT

FIXED INPUT VARIABLE INPUT

Tumutukoy sa salik ng produksyon na hindi

nagbabago o hindi kayang baguhin sa ikli ng panahon

na ginagamit sa pagprodyus tulad ng sukat ng lupa, mga

gusali o planta.

Mga bagay na madaling baguhin o magbabago tulad

ng bilang ng manggawa, pagdadagdag ng mga kagamitan, at hilaw na

materyales.

PRODUCTION FUNCTION

• Nagpapakita ng dami ng produkto malilikha ng kombinasyon ng mga salik ng produksyon.

• Mailalarawan gamit ang isang talahanayan. Tignan ang talahanayan 9.1 sa pahina 108.

• Ang Total Product ay ang dami ng kabuuang produktong nagagawa sa bawat kombinasyon ng mga salik ng produksyon.

• Ang Marginal Product naman ay produktong kayang malikha sa bawat pagdaragdag ng salik.

Ceteris Paribus

“Habang ang ibang bagay ay nanatiling pareho”

Salitang latin na kalimitang ginamit sa ekonomiks bilang bahagi ng pangungusap.

Hal. Ang mababang oras ng trabaho, ceteris paribus, ay nagreresulta sa mababang bilang ng magiging produkto.

Ang isang mahal na produkto, ceteris paribus, ay magreresulta sa mababang benta nito.

Law of Diminishing Marginal Returns

• Kaisipan ni Anne Robert Jacques Turgot

• Batas ng lumiliit na pakinabang sa produksyon bunga ng hindi nagbabagong salik.

FIXED INPUT

(FI)

VARIABLE INPUT

(VI)

TOTAL

PRODUCT (TP)

AVERAGE

PRODUCT (AP)

MARGINA

L PRODUCT(MP)

1 1 12 12

1 2 30 15 18

1 3 42 14 12

1 4 51 12.75 9

1 5 58 11.6 7

1 6 63 10.5 5

1 7 66 9.4 3

1 8 66 8.25 0

1 9 64 7.11 -2

1 10 58 5.8 -6

Pormula

AP = TP / VIMP = TP2 – TP1

SEATWORK½ pad paper crosswise

Kopyahin at Buuin ang talahanayan sa loob ng

15 minuto.

FIXED INPUT

VARIABLE INPUT

TOTAL PRODUCT

AVERAGE PRODUCT

MARGINAL PRODUCT

1 1 18 18 18

1 2 38 20

1 3 53

1 4 65

1 5 75

1 6 80

1 7 80

1 8 77

Economic Cost

Gastusin na may kinalaman sa mga bayarin na nauukol sa pagnenegosyo.

PRODUCTION COSTAng production cost ay binubuo ng

FIXED COST at VARIABLE COST, ang pinagsama nito ay tinatawag naman na TOTAL COST

FIXED COST + VARIABLE COST = TOTAL COSTFC + VC = TC

MARGINAL COST

ay ang gastusin sa bawat karagdagang produktong gagawin

TOTAL COST2 – TOTAL COST1 = MARGINAL COST

TC2-TC1 = MC

GASTOS SA BAWAT PRODUKTO

• AVERAGE FIXED COST– Gastusin sa bawat produkto

na nababatay sa Fixed Cost.• AVERAGE VARIABLE COST

– Gastusin ng bawat produkto na nakadepende sa Variable Cost.

• AVERAGE TOTAL COST– Paghahati ng kabuuang

gastusin sa bawat produkto.

Pormula:

AFC = FC / TP

AVC = VC / TP

ATC = TC / TP

ATC = AFC + AVC

Pormula:

AFC = FC / TP

AVC = VC / TP

ATC = TC / TP

ATC = AFC + AVC

TP FC VC TC AFC AVC ATC MC

0 20 0 20 0 0 0

1 20 10 30 20 10 30 10

2 20 19 39 10 9.5 19.5 9

3 20 30 50 6.67 10 16.67 11

4 20 45 65 5 11.25 16.25 15

5 20 62 82 4 12.4 16.4 17

6 20 80 100 3.33 13.33 16.66 18

7 20 104 124 2.86 14.85 17.71 24

8 20 140 160 2.5 17.5 20 35

SEAT WORK

Sa isang ½ crosswise pad paper. Kopyahin at buuin ang

talahanayan sa loob ng 20 minuto. Bilugan ang sagot.

TP FC VC TC AFC AVC ATC MC

1 60 90 90

2 60 40 20

3 60 20 15 5

4 60 55 15 28.75

5 60 135 15 20

6 60 120 10 30