Aralin 6ProduksyonInihanda ni: ARNEL O. RIVERAwww.slideshare.net/sirarnelPHhistory

Balik-aral:

Ang ekonomiks ay nakatuon sa pinakamahusay na paggamit ng pinagkukunang-yaman sa kabila ng walang katapusang kagustuhan at pangangailangan ng tao.

Bakit mahalaga ang pagpapasya sa pagtugon sa kagustuhan ng tao?

Produksyon

Paglikha ng kalakal o serbisyo na tumutugon sa mga pangangailangan at kagustuhan ng tao.

Proseso kung saan pinagsasama ang mga salik ng produksyon (input) upang mabuo ang isang produkto (output).

INPUT OUTPUTPROCESS

Salik ng Produksyon

Tumutukoy sa mga sangkap sa paggawa ng isang kalakal. Hindi mabubuo ang isang kalakal kung wala ang kahit isa sa mga ito.

lupa

paggawa

kapital

entreprenyur

Produkto

Lupa

Lahat ng bagay na may pakinabang sa tao na mula sa kalikasan.

Pinakagamit sa lahat ng uri ng pinagkukunang-yaman.

Paggawa (Labor)

Tumutukoy sa mga taong nag-uukol ng lakas na pisikal at mental sa paglikha ng mga kalakal o paglilingkod

Sila ang gumagamit at nagpapaunlad ng pinagkukunang yaman upang magkaroon ng kapakinabangan

Mga Uri ng Lakas-Paggawa

Propesyunal – mga nakapagtapos ng kolehiyoManggagawa

Skilled – may mataas na antas ng kaalaman, kasanayan at karanasan

Semi-skilled – ang kasanayan, kaalaman at karanasan ay higit na mababa kaysa sanay na manggagawa (skilled workers)

Unskilled – mga taong walang kaalaman, kasanayan at karanasan

SOURCE: DOLE

Kapital

Mga bagay na gawa ng tao na ginagamit sa paglikha ng mga kalakal at paglilingkod.

Uri ng Kapital ayon sa Pagpapalit Anyo

Circulating Capital – kapital na mabilis magpalit-anyo at mabilis maubos (hal. langis, kuryente, asukal).

Fixed Capital – kapital na hindi mabilis magpalit ng anyo at matagal ang gamit (hal. gusali, makinarya, sasakyan).

Entreprenyur

Tumutukoy sa mga taong namamahala sa ibang salik ng produksyon (lupa,paggawa at kapital) upang makalikha ng kalakal o serbisyo.

Tinatawag din sila bilang mga negosyante.

Mga Antas ng Produksyon

Ang produksyon ng kahit na anong kalakal ay dumadaan sa sa iba’t ibang antas: Primary stage – pagkalap ng mga hilaw na

sangkap (raw materials) Secondary Stage – pagproproseso ng hilaw na

sangkap (refining process) Final Stage – pagsasa-ayos ng mga tapos na

produkto (packaging, labeling and distribution) para mapakinabangan ng tao.

Primary Secondary Final

Halaga ng produksyon

Tumutukoy sa halagang ginagastos upang makalikha ng kalakal.

Ang halaga ng produksyon ang nagiging batayan sa pagtatakda ng presyo ng isang kalakal.

Halaga ng produksyon

renta

sahod

Interest

tubo

Halaga ng kalaka

l

lupa paggawa kapital entreprenyur

Uri ng Halaga ng Produksyon

Fixed Cost (FC) – mga gastusin na hindi nagbabago kahit mataas o walang produksyon (hal. fire insurance, interest ng utang, upa sa gusali).

Variable Cost (VC) – mga gastusin na nagbabago habang tumataas ang produksyon (hal. kuryente, office supplies, pasahod sa mga manggagawa).

Total Cost (TC) – kabuuang gastusin ng produksyon. Ito ang nagiging batayan ng presyo ng kalakal

TC=FC+VC

Marginal Cost

Ito ay tumutukoy sa karagdagang gastos-pamproduksyon sa paglikha ng dagdag na yunit ng produkto o serbisyo.

Gastusin sa Produksyon ng Tinapay

Dami ng Produkto

(Q)

Fixed Cost(FC)

Variable Cost(VC)

Total Cost(TC)

Marginal Cost(MC)

0 50 0 50 0

1 50 80 130 80

2 50 110 160 30

3 50 150

4 50 210

5 50 290

Iba pang Pormula

Average Variable Cost

Average Fixed Cost

Average Cost

Gastusin sa Produksyon ng Tinapay

Q FC VC TC MC AFC AVC AC

0 50 0 50 0 0 0 0

1 50 80 130 80 50 80 130

2 50 110 160 30 25 55 80

3 50 150 200 40 16.67 50 66.67

4 50 210 260 60

5 50 290 340 80

BUOD:

Ang produksyon ay ang paglikha ng mga kalakal gamit ang pinagsama-samang salik nito.

Ang produksyon ay isang irreversible na proseso.

Tanda ng paglago ng ekonomiya ang pagtaas ng antas ng produksyon.

• Ano sa inyong palagay ang kalakal na dapat maging

priyoridad ng produksyon ng ekonomiya.

PAGPAPAHALAGA

References:

Chua, Johannes L., Panahon, Kasaysayan at Lipunan (Ekonomiks) Ikalawang Edisyon, DIWA Publishing House

De Leon, Zenaida M. et. al. (2004), Ekonomiks Pagsulong at Pag-unlad, VPHI

Mateo, Grace Estela C. et. al., Ekonomiks Mga Konsepto at Aplikasyon (2012), VPHI

Nolasco, Libertty I. et. Al. , Ekonomiks: Mga Konsepto, Applikasyon at Isyu, VPHI