Post on 09-Sep-2015
Page 1 of 6
POINTERS TO REVIEW
Ekonomiks
isang sangay ng Agham Panlipunan na nag-aaral kung paano tutugunan ang tila
walang katapusang pangangailangan at kagustuhan ng tao gamit ang limitadong
pinagkukunang-yaman
ito ay nagmula sa salitang Griyego na oikonomia, ang oikos ay
nangangahulugan bahay at nomos na pamamahala
Kakapusan
hindi kasapatan ng pinagkukunan-yaman upang matugunan ang walang
katapusang pangangailangan ng tao
Kakulangan
nagaganap kung may pansamantalang pagkukunan sa supply ng isang produkto
Pangangailangan
mga bagay na mayroon ang tao para mabuhay
Kagustuhan
nagsisilbing luho, maaring mabuhay ang tao kahit wala nito
TEORYA NG PANGANGAILANGAN AYON KAY MASLOW
1. Pisyolohikal
pinakamalaking pangangailangan (pagkain, damit, tirahan)
2. Seguridad at Kaligtasan
3. Pangangailangang Panlipunan
4. Pagkamit ng respeto sa sarili at respeto ng ibang tao
5. Kaganapan ng pagkatao
pinakamataas na pangangailangan
Page 2 of 6
MGA SALIK NA NAKAIIMPLUWENSIYA SA PANGANGAILANGAN AT
KAGUSTUHAN
( pag-aralan ang kahulugan )
1. edad
2. antas ng edukasyon
3. katayuan sa lipunan
4. panlasa
5. kita
6. kaligtasan at klima
IBAT- IBANG SISTEMANG PANG-EKONOMIYA
a. Market Economy
ang bawat kalahok ( konsyumer at prodyuser ) ay kumikilos alinsunod sa
kanilang pansariling interes na makakakuha ng malaking pakinabang
nagpapahintulot sa pribadong pagmamay-aring kapital, pakikipag-ugnayan sa
pamamagitan ng presyo, at pangangasiwa ng mga gawain
tungkulin naman ng pamahalaan ay pagbibigay ng proteksyon sa kapakanan ng
mga pag-aaring pribado
b. Command Economy
nasa ilalam ng komprehensibong kontrol at regulasyon ng pamahalaan
Alokasyon
pamamahagi ng pinagkukunang-yaman, produkto at serbisyo
paraan upang maayos na maipamahagi at magamit ang lahat ng
pinagkukunang-yaman
Sistemang Pang-ekonomiya
kaayusan at paraan upang maisaayos ang paraan ng produksyon,
pagmamay-ari at paglinang ng pinagkukunang-yaman at
pamamahala ng gawaing pang- ekonomiya ng isang lipunan
Page 3 of 6
c. Mixed Economy
pinagsamang command at market economy
hinahayaan ang malayang pagkilos ng pamilihan subalit maaring manghimasok
o makialam ang pamahalaan
karamihan sa mga desisyon ay ginagabayan ng pamahalaan
MGA SALIK NA NAKAKAAPEKTO SA PAGKONSUMO
( pag-aralan ang kahulugan )
1. pagbabago ng presyo
2. kita
3. mga inaasahan
4. pagkakautang
5. demonstration effect
MGA PAMANTAYAN SA PAMIMILI
( pag-aralan ang kahulugan )
1. Mapanuri
2. May alternatibo o pamalit
3. Hindi napapadaya
4. Makatwiran
5. Sumusunod sa badyet
6. Hindi nagpapanic- buying
7. Hindi napapadala sa anunsiyo
Pangkonsumo
ang pagbili at paggamit ng produkto o serbisyo na magbibigay ng
kapakinabangan sa tao
Mamimili
bumibili o gumagamit ng mga produkto o serbisyo
Page 4 of 6
CONSUMER PROTECTION AGENCIES
Bureau of Food and Drugs ( BFAD )
hinggil sa hinaluan o ipinagbabawal o maling etiketa ng gamot, pagkain,
pabango at make-up
City/Provincial/Municipal Treasurer
hinggil sa timbang at sukat, madayang timbangan at sukat
Department of Trade and Industry ( DTI )
paglabag sa batas, madaya at mapanlinlang na gawain ng mga negosyante
Energy Regulatory Commission ( ERC )
reklamo laban sa pagbebenta ng di wastong sukat o timbang ng mga
gasolinahan at mga mangangalakal ng LPG
Environmental Management Bureau ( DENR-EMB )
namamahala sa pangagalaga ng kapaligiran
Fertilizer and Pesticide Authority ( FPA )
hinggil sa hinaluan/ipinagbabawal/maling etiketa ng pamatay-insekto at pamatay-
salot
Housing & Land Use Regulation Board ( HLURB )
nangangalaga sa mga bumibili ng bahay at lupa
Insurance Commission
hinggil sa hindi pagbabayad ng kabayaran ng seguro
Philippine Overseas Employment Administration ( POEA )
reklamo laban sa illegal recruitment activities
Page 5 of 6
Professional Regulatory Commission ( PRC )
hinggil sa mga hindi matapat na pagsasagawa ng propesyon kabilang ang mga
accountant, doctor, engineer at iba pa
Securities & Exchange Commission ( SEC )
hinggil sa paglabag sa binagong Securities Act ng pyramiding na gawain
MGA SALIK NG PRODUKSYON
( pag-aralan ang kahulugan )
1. Lupa
2. Kapital
3. Paggawa
4. Entrepreneurship
Produksyon
processo ng pagsasama-sama ng mga salik upang makabuo ng
produkto
Input
mga salik na gamit sa pagbuo ng produkto
Output
tumutukoy sa mga produkto at serbisyong nabuo
Negosyo
tumutukoy sa anumang pang-ekonomiya na may layuning kumita o
tumubo
Page 6 of 6
URI NG ORGANISASYON NG NEGOSYO
1. Sole Proprietorship ( isahang pagmamay-ari )
pag-aari niya lahat ng bagay na nauukol sa negosyo at lahat ng
kapital ay nagmumula sa kanya
2. Partnership
binubuo ng dalawa o higit pang tao
hati sa kita at pagkalugi sa pagtatayo ng isang negosyo
3. Corporation
pinakamaraming bilang ng mga nagmamay-ari
nagbibigay ng bahagi o shares sa anyo ng stocks at ang pananatili
nito ay isang mahalagang bagay
4. Cooperative ( Kooperatiba )
binubuo ng mga kasapi na ang layunin ay makapagbili o
makapgbigay ng mga produkto at serbisyo sa pinakamababang halaga
nagtutulung-tulong sa ikatatagumpay ng kanilang samahan,
hinahati-hati ng pantay ang kapakinabangan ng samahan