Page 1 of 6

POINTERS TO REVIEW

Ekonomiks

isang sangay ng Agham Panlipunan na nag-aaral kung paano tutugunan ang tila

walang katapusang pangangailangan at kagustuhan ng tao gamit ang limitadong

pinagkukunang-yaman

ito ay nagmula sa salitang Griyego na oikonomia, ang oikos ay

nangangahulugan bahay at nomos na pamamahala

Kakapusan

hindi kasapatan ng pinagkukunan-yaman upang matugunan ang walang

katapusang pangangailangan ng tao

Kakulangan

nagaganap kung may pansamantalang pagkukunan sa supply ng isang produkto

Pangangailangan

mga bagay na mayroon ang tao para mabuhay

Kagustuhan

nagsisilbing luho, maaring mabuhay ang tao kahit wala nito

TEORYA NG PANGANGAILANGAN AYON KAY MASLOW

1. Pisyolohikal

pinakamalaking pangangailangan (pagkain, damit, tirahan)

2. Seguridad at Kaligtasan

3. Pangangailangang Panlipunan

4. Pagkamit ng respeto sa sarili at respeto ng ibang tao

5. Kaganapan ng pagkatao

pinakamataas na pangangailangan

Page 2 of 6

MGA SALIK NA NAKAIIMPLUWENSIYA SA PANGANGAILANGAN AT

KAGUSTUHAN

( pag-aralan ang kahulugan )

1. edad

2. antas ng edukasyon

3. katayuan sa lipunan

4. panlasa

5. kita

6. kaligtasan at klima

IBAT- IBANG SISTEMANG PANG-EKONOMIYA

a. Market Economy

ang bawat kalahok ( konsyumer at prodyuser ) ay kumikilos alinsunod sa

kanilang pansariling interes na makakakuha ng malaking pakinabang

nagpapahintulot sa pribadong pagmamay-aring kapital, pakikipag-ugnayan sa

pamamagitan ng presyo, at pangangasiwa ng mga gawain

tungkulin naman ng pamahalaan ay pagbibigay ng proteksyon sa kapakanan ng

mga pag-aaring pribado

b. Command Economy

nasa ilalam ng komprehensibong kontrol at regulasyon ng pamahalaan

Alokasyon

pamamahagi ng pinagkukunang-yaman, produkto at serbisyo

paraan upang maayos na maipamahagi at magamit ang lahat ng

pinagkukunang-yaman

Sistemang Pang-ekonomiya

kaayusan at paraan upang maisaayos ang paraan ng produksyon,

pagmamay-ari at paglinang ng pinagkukunang-yaman at

pamamahala ng gawaing pang- ekonomiya ng isang lipunan

Page 3 of 6

c. Mixed Economy

pinagsamang command at market economy

hinahayaan ang malayang pagkilos ng pamilihan subalit maaring manghimasok

o makialam ang pamahalaan

karamihan sa mga desisyon ay ginagabayan ng pamahalaan

MGA SALIK NA NAKAKAAPEKTO SA PAGKONSUMO

( pag-aralan ang kahulugan )

1. pagbabago ng presyo

2. kita

3. mga inaasahan

4. pagkakautang

5. demonstration effect

MGA PAMANTAYAN SA PAMIMILI

( pag-aralan ang kahulugan )

1. Mapanuri

2. May alternatibo o pamalit

3. Hindi napapadaya

4. Makatwiran

5. Sumusunod sa badyet

6. Hindi nagpapanic- buying

7. Hindi napapadala sa anunsiyo

Pangkonsumo

ang pagbili at paggamit ng produkto o serbisyo na magbibigay ng

kapakinabangan sa tao

Mamimili

bumibili o gumagamit ng mga produkto o serbisyo

Page 4 of 6

CONSUMER PROTECTION AGENCIES

Bureau of Food and Drugs ( BFAD )

hinggil sa hinaluan o ipinagbabawal o maling etiketa ng gamot, pagkain,

pabango at make-up

City/Provincial/Municipal Treasurer

hinggil sa timbang at sukat, madayang timbangan at sukat

Department of Trade and Industry ( DTI )

paglabag sa batas, madaya at mapanlinlang na gawain ng mga negosyante

Energy Regulatory Commission ( ERC )

reklamo laban sa pagbebenta ng di wastong sukat o timbang ng mga

gasolinahan at mga mangangalakal ng LPG

Environmental Management Bureau ( DENR-EMB )

namamahala sa pangagalaga ng kapaligiran

Fertilizer and Pesticide Authority ( FPA )

hinggil sa hinaluan/ipinagbabawal/maling etiketa ng pamatay-insekto at pamatay-

salot

Housing & Land Use Regulation Board ( HLURB )

nangangalaga sa mga bumibili ng bahay at lupa

Insurance Commission

hinggil sa hindi pagbabayad ng kabayaran ng seguro

Philippine Overseas Employment Administration ( POEA )

reklamo laban sa illegal recruitment activities

Page 5 of 6

Professional Regulatory Commission ( PRC )

hinggil sa mga hindi matapat na pagsasagawa ng propesyon kabilang ang mga

accountant, doctor, engineer at iba pa

Securities & Exchange Commission ( SEC )

hinggil sa paglabag sa binagong Securities Act ng pyramiding na gawain

MGA SALIK NG PRODUKSYON

( pag-aralan ang kahulugan )

1. Lupa

2. Kapital

3. Paggawa

4. Entrepreneurship

Produksyon

processo ng pagsasama-sama ng mga salik upang makabuo ng

produkto

Input

mga salik na gamit sa pagbuo ng produkto

Output

tumutukoy sa mga produkto at serbisyong nabuo

Negosyo

tumutukoy sa anumang pang-ekonomiya na may layuning kumita o

tumubo

Page 6 of 6

URI NG ORGANISASYON NG NEGOSYO

1. Sole Proprietorship ( isahang pagmamay-ari )

pag-aari niya lahat ng bagay na nauukol sa negosyo at lahat ng

kapital ay nagmumula sa kanya

2. Partnership

binubuo ng dalawa o higit pang tao

hati sa kita at pagkalugi sa pagtatayo ng isang negosyo

3. Corporation

pinakamaraming bilang ng mga nagmamay-ari

nagbibigay ng bahagi o shares sa anyo ng stocks at ang pananatili

nito ay isang mahalagang bagay

4. Cooperative ( Kooperatiba )

binubuo ng mga kasapi na ang layunin ay makapagbili o

makapgbigay ng mga produkto at serbisyo sa pinakamababang halaga

nagtutulung-tulong sa ikatatagumpay ng kanilang samahan,

hinahati-hati ng pantay ang kapakinabangan ng samahan