เรยบเรยงโดย : กลมพฒนาวชาการท 3 (โรคตดตอระหวางสตวและคน) สานกโรคตดตอทวไป กรมควบคมโรค โทร 0 2590 3177-8 โทรสาร 0 2965 9484 eMail : zoo_cdc@yahoo.com

โรคเลปโตสไปโรสส (Leptospirosis) หรอโรคฉหน เปนโรคตดตอจากสตวสคน (Zoonosis) ตดตอโดยการสมผสกบปสสาวะ หรอสมผสกบสงแวดลอมทมการปนเปอนของเชอ ผทเสยงตอการเปนโรคไขฉหน ไดแก ผทลยนาหรอแชนานาน ๆผทเดนลยนาทวม คนงานบอปลา ชาวสวน ชาวนา คนงานขดลอกทอระบายนา และประชาชนทวไป โดยเฉพาะชวงนาทวมและหลงนาทวม เพราะพนดนแฉะ มนาขง เอออานวยตอการเจรญเตบโตและสะสมของเชอในธรรมชาต จงควรมมาตรการปองกนและการเฝาระวงโรคอยางใกลชด โดยเฉพาะในพนททเกดอทกภย การตดตอการตดตอ

เชอไขฉหนในสงแวดลอมจะเขาสรางกายไดโดยการไชเขาทางบาดแผลหรอเขาทางเยอบออนๆ เชน งามมอ งามเทา เยอบตา ขณะทแชนา หรอรบประทานอาหารหรอนาทปนเปอนเชอไขฉหน

อาการอาการ มกเรมมอาการหลงไดรบเชอ 2 – 10 วน o โดยเรมมไขสง ปวดศรษะ ปวดเมอยกลามเนอ โดยเฉพาะนองและโคนขา ตอมาอาจมเยอบตาแดง เจบ

คอ เบออาหาร ทองเดน o หากมอาการทกลาวมาหลงจากไปแชนา ยาโคลนมา 2-26 วน (เฉลย 10 วน) ควรนกถงโรคน ไมควร

หายามากนเอง ตองรบไปพบแพทยทโรงพยาบาล หรอหนวยแพทยทออกมาใหบรการในพนท o ถาไมรบรกษา บางรายอาจมจดเลอดออกตามผวหนง ไอมเลอดปน หรอตวเหลอง ตาเหลอง ปสสาวะนอย

ซม สบสน เนองจากเยอหมสมองอกเสบ อาจมกลามเนอหวใจอกเสบและเสยชวตได

มาตรมาตรการปองกนควบคมโรคการปองกนควบคมโรค เฝาระวงโรคและรายงานโดยเรวหากพบผปวยหรอสงสยปวย รวมกบการสอบสวนโรค พรอมทงรวบรวมขอมลขาวสารทเกยวของกบการระบาดของโรคเลปโตสไปโรสส ดาเนนมาตรการ 4 E + 2 C ไดแก

1. Early Detection คนหาผปวยทอาจเปนโรค แนะนาใหรบไปพบแพทย และรายงานโรคโดยเรว 2. Early Diagnosis การวนจฉยโรคอยางรวดเรว โดยใชหลกมประวตลยนา มไขสง ปวดศรษะรนแรง

ปวดเจบกลามเนอ 3. Early Treatment รกษาเบองตนโดยเรว ดงน

(1) ใหรกษาเบองตนดวย Doxycycline (100) 1 เมด วนละ 2 ครง เชา - เยน นาน 5 – 7 วน ตดตามการรกษาทกวน

(2) ใหรบนาผปวยสงโรงพยาบาลโดยดวน ถาผปวยรสกไมดขนภายใน 3 วน หรอ ความดนโลหต ≤ 90-60 mmHg. หรอ อตราการหายใจ ≥ 24 ครงนาท

4. Early Control การดาเนนงานปองกนและควบคมโรคในพนทเสยงอยางรวดเรว โดยสอบสวนโรคทกราย เพอใหทราบปจจยเสยงททาใหเกดโรค ดาเนนการปองกนควบคมลดการแพรกระจายของเชอและโอกาสตดเชอในคน รวมทงเฝาระวงผปวยรายอนในพนท

5. Coordination ความรวมมอในการดาเนนการเพอปองกนควบคมโรคจากทกภาคสวน 6. Community Involvement การมสวนรวมของชมชน ใหประชาชนรบรและตระหนกถงอนตรายของโรค

ระมดระวงปองกนตนเอง และสงเกตอาการผดปกตของตนเอง หากสงสยรบไปพบแพทยโดยเรว

แนวทางการปองกนควบคมโรคเลปโตสไปโรสส (โรคไขฉหน) ในภาวะนาทวม สาหรบเจาหนาท

เรยบเรยงโดย : กลมพฒนาวชาการท 3 (โรคตดตอระหวางสตวและคน) สานกโรคตดตอทวไป กรมควบคมโรค โทร 0 2590 3177-8 โทรสาร 0 2965 9484 eMail : zoo_cdc@yahoo.com

แนวทางการปองกนควบคมโรคเลปโตสไปโรสส (โรคไขฉหน) ในพนทนาทวม สาหรบเจาหนาท

-- 2 - 2 - คาแนะนาคาแนะนาระยะนาทวมระยะนาทวม

o หลกเลยงการแชนา ยาโคลนนานๆ เมอขนจากนาแลว ตองรบอาบนาชาระรางกายใหสะอาด ซบใหแหงโดยเรวทสด

o ควรสวมรองเทา หรอรองเทาบททเหมาะสมสามารถปองกนนาได หากตองลยนายาโคลน เดนบนทชนแฉะ โดยเฉพาะถามบาดแผลควรระมดระวงเปนพเศษ

o รบประทานอาหารทสะอาด และเกบอาหารในภาชนะทมดชด o เกบกวาดขยะใสถงพลาสตกมดปากถงใหแนน ไมใหเปนแหลงอาหารของหน o ดแลทพกใหสะอาดไมใหเปนทอาศยของหน

คาแนะนาระยะหลงนาทวม คาแนะนาระยะหลงนาทวม

เมอระดบนาลดลง ในการบรณะซอมแซมสงของตางๆ ควรปฏบตดงน o สารวจพนทและปรบสภาพสงแวดลอม เชน ทาทางเดนเทาใหสงกวาพนปกต ระบบทอระบายนาและสวม

เปนตน o เกบกวาดขยะใสถงพลาสตกมดปากถงใหแนน ไมใหเปนแหลงอาหารของหนและสตวอนๆ o สวมถงมอยางในการเกบกวาดบานเรอน ถนนและสงสาธารณะประโยชน o สวมรองเทา หรอรองเทาบททเหมาะสมสามารถปองกนนาได หากตองลยนายาโคลน เดนบนทชนแฉะ o เมอเสรจภารกจตองรบอาบนาชาระรางกายใหสะอาด ซบใหแหงโดยเรวทสด o รบประทานอาหารทสะอาด และเกบอาหารในภาชนะทมดชด o ดแลทพกใหสะอาดไมใหเปนทอาศยของหน o หากมไขสง ปวดศรษะ ปวดเมอยกลามเนอ โดยเฉพาะนองและโคนขา ไมควรซอยามารบประทานเอง

ควรรบไปพบแพทยทโรงพยาบาล หรอหนวยแพทยทออกมาใหบรการในพนท

☯☯☯☯ ☯☯☯☯ ☯☯☯☯