informatiespecialist 3.0in dearchiefbibliotheek_________________________aansluiting tussen IDM en de archiefbibliotheken

Klaas Jan Mollema MSc

dinsdag 3 april 12

wie ben ik

De Haagse Hogeschooldocent ICT&Mediaopleiding InformatieDienstverlening en -Management

Bibliotheek Goudaadviseur digitale diensten

Bachelor InformatieDienstverlening en -ManagementMaster Mediatechnology

in t ro | d e o p l e i d i n g I D M | c a s u s | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

k.j.mollema@hhs.nl

de opleiding IDM

ontstaan uit bibliotheekacademie

i n t r o | de op le id ing IDM | c a s u s | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

IDM is ontstaan uit de bibliotheek academie (BDA en BDI)Nu InformatieDienstverlening en -Management

de opleiding IDM

1995 ontwikkeling internet

i n t r o | de op le id ing IDM | c a s u s | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

ontstaan, omdat de opleidingen al in 1995 zagen dat internet groot en belangrijk zou gaan worden, en dat klassieke bibliotheekprincipes toepasbaar zijn op het internet

de opleiding IDM

bibliotheekprincipes gaan toepassen

i n t r o | de op le id ing IDM | c a s u s | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

en deze principes zijn niet alleen op internet toepasbaarook op bedrijfsorganisatiesen de nieuwe ontwikkelingen als 'linked data'

de opleiding IDM

bredere werkkring

i n t r o | de op le id ing IDM | c a s u s | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

onze 'klantenkring' of 'werkkring' is dus sterk verbreed -> niet alleen de bibliotheekomgeving of in een andere culturele instellingook commercieel: archivering van bedrijfsdocumenten; advisering documenthuishoudingrecht juridischministeries en tweede kamer

de opleiding IDM

snijvlak

mens

interface

collectie

i n t r o | de op le id ing IDM | c a s u s | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

waar bibliotheken de interface waren voor de collectie van informatie richting de mensenis dat in de huidige tijd niet altijd de juiste presentatievormwij leiden informatiespecialisten op om op grond van de gebruikersbehoeften van de mens, de randvoorwaarden en inhoudelijke context van de collectieeen interface te ontwerpen die past bij de soort informatieoverdracht. Soms is dat een website, soms een portal, soms een kaartapplicatie, soms een kennismomentje tijdens de lunch; soms een fysieke boekenkast.

de opleiding IDM

onderwerpen

i n t r o | de op le id ing IDM | c a s u s | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

onderwerpen IDM

de opleiding IDM

onderwerpen

i n t r o | de op le id ing IDM | c a s u s | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

ISBDDublin Core

ClassificatiesThesauri

Inhoudelijke ontsluiting

Iconografische analyse

dinsdag 3 april 12

titelbeschrijven 2.0

de opleiding IDM

onderwerpen

i n t r o | de op le id ing IDM | c a s u s | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

informatieanalysegebruikersanalyse

desk research

documentmanagement

content management

verrijking van informatie

dinsdag 3 april 12

gebruikersgericht contentbeheercollectievorming rond de inhoudmaar: collectievorming enkel wanneer dit bij de gebruiker gewenst is.

de opleiding IDM

een afgestudeerd IDM-er...

i n t r o | de op le id ing IDM | c a s u s | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

weet de weg in het bronnenapparaat

de opleiding IDM

een afgestudeerd IDM-er...

i n t r o | de op le id ing IDM | c a s u s | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

heeft moeten spelen met de technieken weet dus wat er kan om het op rolletjes te laten lopen

de opleiding IDM

een afgestudeerd IDM-er...

i n t r o | de op le id ing IDM | c a s u s | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

kent haar gebruikeren verliest die niet uit het oog

de opleiding IDM

een afgestudeerd IDM-er...

i n t r o | de op le id ing IDM | c a s u s | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

sluit aan op werkzaamheden en gewoonten van een gebruiker

de opleiding IDM

een afgestudeerd IDM-er...

i n t r o | de op le id ing IDM | c a s u s | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

is creatief met de collectie

i n t r o | de op le id ing IDM | c a s u s | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

de opleiding IDM

een afgestudeerd IDM-er...

dinsdag 3 april 12

houdt ontwikkelingen in de gaten

i n t r o | de op le id ing IDM | c a s u s | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

de opleiding IDM

is l inked data proof

dinsdag 3 april 12

houdt ontwikkelingen in de gaten

casus 1

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

casus 1

waterwolf

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

samenwerking Bieb Museum Archief <-> HHSnu BA <-> HHSlokale betekenis

casus 1

plannen aanbieden

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

plannen aan plasterk aangebodenomdat het kontoen was plannen maken in de cult sector nog zeker mogelijk

casus 1

lectoraat op een hogeschool

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

creatieve inzet studenten en docentenzonder vooraannamesdurf

casus 1

vergeten eten

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

oude recepten uit archief koken en aanbiedenuitwisselen met nieuwe receptenbetekenis geven aan eetcultuur

casus 1

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

goudanet sportstad

casus 1

bam de bouwer

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

klusboeken uit bieb; bouwtekeningen uit archiefexpertise klusbedrijf; korting bij de bouwmarkt

casus 1

dus...

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

aansluiten bij directe beleving van de mensen:eten ; klussen ; renoveren

casus 1

winkelen

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

en dat kan ook met...

casus 1

muziek

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

de lokale muziekscene

casus 1

muziek

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

de lokale muziekscene

casus 1

verhalen uit de oude doos

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

verhalen van ouderenverhalentafel waag society

casus 1

de plek waar je opgroeide

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

de buurt waar je opgroeidewaar je fikkie stakof nog intiemer...

casus 1

de plek van je eerste zoen

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

de plek waar je je eerste zoen gaf

casus 2

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

bibliotheekcollectie

archief museumhistorischinformatie

puntuitkalender

lokale en regionale

radio en tv

lokale en regionalekranten

casus 2

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

bibliotheekcollectie

archief museumhistorischinformatie

puntuitkalender

lokale en regionale

radio en tv

lokale en regionalekranten

dinsdag 3 april 12

klassieke situatie digitale collecties

middleware laagdatabase connector laag

bibliotheekcollectie

archief museumhistorischinformatie

puntuitkalender

lokale en regionale

radio en tv

lokale en regionalekranten

casus 2

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

stel dat we daar een gezamelijke database connectie tussen leggen

worldcat

bibliotheekcollectie

archief

casus 2

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

worldcat doet dit al - maar alleen voor bibliotheken

europeana

encyclopedieen

natuur historische concepten

casus 2

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

europeana doet dit al - maar alleen voor encyclopedische informatie

middleware laagdatabase connector laag

bibliotheekcollectie

archief museumhistorischinformatie

puntuitkalender

lokale en regionale

radio en tv

lokale en regionalekranten

casus 2

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

stel nou dat we dat heel lokaal voor jouw archiefomgeving gaan doenarchiefcontent verrijken met bibliotheekinformatie

middleware laagdatabase connector laag

bibliotheekcollectie

archief museumhistorischinformatie

puntuitkalender

lokale en regionale

radio en tv

lokale en regionalekranten

casus 2

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

verreiken

dinsdag 3 april 12

content verrijken in de middleware laagmet locatiegebaseerde infomet user generated content

biebmaps

BIEBMAPS middleware laagdatabase connector laag

bibliotheekcollectie

archief museumhistorischinformatie

puntuitkalender

lokale en regionale

radio en tv

lokale en regionalekranten

BIEBMAPS kaartapplicatie

bibliotheeksitewidgets

soc med.widgets

...

verreiken

casus 2

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

dit plan heeft Gouda, met Hoorn, Haarlem en Dordrecht uitgewerktISM probiblio

casus 2

biebmaps

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

casus 2

biebmaps

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

storytelling over de vliegtuigcrash tijdens WO2

casus 2

biebmaps

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

verrijkt met bibliotheek informatiewerkt nog niet altijd goed, maar...

casus 2

biebmaps

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

verrijkt met bibliotheek informatiewerkt nog niet altijd goed, maar...

casus 3

studiereis

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

een hele andere casusuit mijn context. studenten hebben een hekel aan programmeren en losse projectenStudiereis georganiseerd met sim studievereniging ICTM naar barcelona.

fi lmpje roltrap

studiereis

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

thema: the fun theorie : gedrag van mensen veranderen door het leuk te maken:vb piano stairs; holle bolle gijsnu gekoppeld aan de lokale ruimte van barcelona. cultuur, historie - maakte niet uit

casus 3

the fun theory

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

sochtends briefing: vanmiddag om 15 uur hebben jullie dit behaaldpresenteren op de debriefing om 15 uur in de stadalle studenten op tijd, gezellige sfeer

casus 3

the fun theory

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

tot diep in de nacht solderen programmeren. docenten in de buurt

casus 3

the fun theory

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

tot diep in de nacht solderen programmeren. docenten in de buurt

casus 3

the fun theory

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | casus | m e d e w e r k e r s r o l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

likos: een project als resultaat aan het eind van 1 week.1 week werken: en studs krijgen dit voor elkaarDenkend aan de bouwstad van vroeger: hoe cool als vanuit archief een week wordt georganiseerd die betekenis geeft aan de leefruimte?

medewerkersrol

integreer in de praktijk

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | c a s u s | medewer ker sro l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

kortom: docenten sturen aan in de praktijk || experts van de lokale historie sturen aan

medewerkersrol

buiten de collectie treden

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | c a s u s | medewer ker sro l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

mediacentra en bibliotheken moeten niet meer klassiek vanuit collectie denken: hoe krijg ik de collectie aan de man, maar buiten collectie treden. mengen onder de mensen en vanuit behoefte hun dienstverlening inrichten

zijn waar je klanten zijn

medewerkersrol

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | c a s u s | medewer ker sro l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

om dit te kunnen zul je intensief met studenten betrokken moeten zijnbereikbaar zijn; praktisch, maar ook als open persoonlijkheid.op activiteiten je gezicht laten zien; kost tijd - win je terug

medewerkersrol

zijn waar je klanten zijn

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | c a s u s | medewer ker sro l | c o n c l u s i e

dinsdag 3 april 12

en probeer niet te zijn zoals hen, dat lukt je nooit. Probeer niet cool te zijn of snel. dat is niet je imago en dat hou je niet bijkost te veel energieben gewoon zoals je bent. Authentiek. maar wees daarin wel toegankelijk en open.

conclusie

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | c a s u s | m e d e w e r k e r s r o l | conclus ie

wees innovatief

dinsdag 3 april 12

Hoe kun je in als bibliotheek zo innovatief zijn als Steve Jobs was bij Apple> bedrijf gaat slecht; buiten de box; mp3 speler; simpel doeltreffend mooibedenken wat gebruikers in de toekomst willen gaan doen en gebruikenpro-actief

conclusie

faciliteer

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | c a s u s | m e d e w e r k e r s r o l | conclus ie

dinsdag 3 april 12

uit ons onderzoek onder jongeren kwam naar voren:basisfaciliteiten moeten voldoen--> schermpje bijvoorbeeld voor samenwerken

conclusie

meng je onder de mensen

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | c a s u s | m e d e w e r k e r s r o l | conclus ie

dinsdag 3 april 12

organiseer gesprekmeng je onder de mensenoffline

conclusie

meng je onder de mensen

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | c a s u s | m e d e w e r k e r s r o l | conclus ie

dinsdag 3 april 12

... en online

conclusie

bereik ook het individu

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | c a s u s | m e d e w e r k e r s r o l | conclus ie

dinsdag 3 april 12

... en online

conclusie

koppel data

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | c a s u s | m e d e w e r k e r s r o l | conclus ie

dinsdag 3 april 12

zorg voor inhoudelijke verdieping van je collectie - onlineverbind data met datazorg voor verrassingen

conclusie

stel het open

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | c a s u s | m e d e w e r k e r s r o l | conclus ie

dinsdag 3 april 12

en stel het open zoals Tim Berners Lee - de uitvinder van het internet - riep tijdens de TED conference

conclusie

neem initiatief

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | c a s u s | m e d e w e r k e r s r o l | conclus ie

dinsdag 3 april 12

... jullie hebben binnen het archief de publieksfunctie!dus jullie weten de behoefte en het gebruik. Sluit hierop aan met middelenstimuleer intern digitale projecten en sluit ze aan bij bestaande communities als FB

conclusie

integreer

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | c a s u s | m e d e w e r k e r s r o l | conclus ie

dinsdag 3 april 12

Maar vooral: integreer. Ik doe dit ook in mijn baan: jongeren zitten op facebook, twtiier, de kantine, het cafe, bibliotheek : gaan daar naar toe waar ze ongestoord kunnen zitten en zichzelf kunnen zijn. wel kaders; geen regels // geen betutteling; maar openheid // geen gevangenis maar vrijheid

conclusie

integreer

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | c a s u s | m e d e w e r k e r s r o l | conclus ie

dinsdag 3 april 12

Maar vooral: integreer. Ik doe dit ook in mijn baan: jongeren zitten op facebook, twtiier, de kantine, het cafe, bibliotheek : gaan daar naar toe waar ze ongestoord kunnen zitten en zichzelf kunnen zijn. wel kaders; geen regels // geen betutteling; maar openheid // geen gevangenis maar vrijheid

conclusie

wees waar men al is

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | c a s u s | m e d e w e r k e r s r o l | conclus ie

dinsdag 3 april 12

bouw dus geen nieuwe systemen, maar sluit aan waar men al is...

ontwikkeling

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | c a s u s | m e d e w e r k e r s r o l | conclus ie

dinsdag 3 april 12

vb SIM : studievereniging ICT&Media HHS organiseert zich via facebook

ontwikkeling

i n t r o | d e o p l e i d i n g I D M | c a s u s | m e d e w e r k e r s r o l | conclus ie

dinsdag 3 april 12

alle evenementen en inschrijvingen via de fb groep pagina.

Dat kunnen jullie ook! // dank jullie wel

informatiespecialist 3.0in dearchiefbibliotheek_________________________aansluiting tussen IDM en de archiefbibliotheken

Klaas Jan Mollema MSc

dinsdag 3 april 12