İİKLKLİİM DEM DEĞİŞİĞİŞİKLKLİĞİİĞİ İİLE MLE MÜÜCADELEDE SGP DESTEKLERCADELEDE SGP DESTEKLERİİ

BBİİLGLGİİLENDLENDİİRME TOPLANTISI RME TOPLANTISI -- 15 Nisan 200515 Nisan 2005

İİklim Deklim Değğiişşikliikliğği ve SGP i ve SGP İİklim Deklim Değğiişşikliikliğği Odak Alani Odak Alanıı

• İklim Değişikliği Nedir?

• SGP İklim Değişikliği Odak Alanı

• Uygulama Programları

• Projelerde Karşılaşılabilecek Engeller

• Projelerin Sağladığı Toplumsal Yararlar

• Çıkarılan Dersler

Gezegenler ve atmosferleriGezegenler ve atmosferleri

Mars

Dünya

Venüs

Geçmiş (doğal) iklim değişimleri

Atmosferdeki Atmosferdeki COCO22 birikimleribirikimleri

ve ve

KKüüresel sresel sııcaklcaklıık k dedeğğiişşimleriimleri

Son 50 yılda yaşanan ısınmanın büyük oranda insan etkinliklerinden

kaynaklandığına dair yeni ve daha güçlü kanıtlar bulunmaktadır.

IPCC, TAR

EnerjiEnerji

UlaUlaşşttıırmarmaSanayiSanayi

AtAtıık k TarTarıımm

Arazi /OrmancArazi /Ormancııllııkk

KKÜÜRESEL ISINMARESEL ISINMA

CO2CH4N2OHFCsPFCsSF6

– GWP(1)

– GWP(21)

– GWP(310)

– GWP(140-12.000)

– GWP(23.900)

Sosyo-ekonomikkalkınma

Ekonomik büyümeTeknoloji

NüfusYönetişim

Salımlar ve atmosfer yoğunlukları

SeragazlarıAerosoller

İklim Değişikliği

Sıcaklık artışıDeniz seviyesinin yükselmesi

Yağışlarda değişiklikKuraklık ve seller

Toplumlar ve doğal sistemlere etkiler

Su ve gıda kaynaklarıEkosistem ve biyolojik çeşitlilik

İnsan yerleşimleriİnsan sağlığı

Adaptasyon

Adaptasyon

Aza

ltm

a

İnsan kaynaklı iklim değişikliği süreci (TAR, 2001)

SGP SGP İİKLKLİİM DEM DEĞİŞİĞİŞİKLKLİĞİİĞİ ODAK ALANI ODAK ALANI ––UYGULAMA PROGRAMLARIUYGULAMA PROGRAMLARI

Uygulama Programı 5: Enerji Tasarrufu ve Enerji Verimliliğinin Önündeki Engellerin Kaldırılması

Uygulama Programı 6: Yenilenebilir Enerji Kullanımının Önündeki Engellerin Kaldırılmasıve Maliyetlerin Düşürülmesi Yoluyla Özendirilmesi

Uygulama Programı 11: Çevresel Olarak Sürdürülebilir Ulaşımın Özendirilmesi

Uygulama ProgramUygulama Programıı 5: 5: Enerji Tasarrufu ve Enerji VerimliliEnerji Tasarrufu ve Enerji Verimliliğğinin inin ÖÖnnüündeki Engellerin Kaldndeki Engellerin Kaldıırrıılmaslmasıı

Yakıt tüketiminde verimlilik artışıyla geleneksel biyokütle (ör: odun, tezek) ve fosil yakıt kullanımının azaltılması, doğal kaynaklar üzerindeki baskının hafifletilmesi, seragazı salımlarının azaltılması

Modern ocakların veya sobaların geliştirilmesi

Isınma ve pişirme

Fosil yakıtların tüketiminin önlenerek seragazı salımlarının azaltılması

Enerji verimliliğiyapı/yalıtım malzemeleri ile bina ısıtma sistemlerinin geliştirilmesi

Bina ve konutlar

İklim değişikliği bağlantısıÇeşitli ProjeSeçenekleri

Proje Sınıfı

Uygulama ProgramUygulama Programıı 6:6:Yenilenebilir Enerji KullanYenilenebilir Enerji Kullanıımmıınnıın n ÖÖnnüündeki Engellerin Kaldndeki Engellerin Kaldıırrıılmaslmasıı ve ve

Maliyetlerin DMaliyetlerin Düüşşüürrüülmesi Yoluyla lmesi Yoluyla ÖÖzendirilmesi zendirilmesi

Katı/sıvı atıkların sürdürülebilir yöntemlerle bertarafınınsağlanması, mevcut vahşi depolama alanlarının rehabilitasyonu veya atık miktarının düşürülmesi yoluyla metan gazıoluşumunun azaltılması

Atıktan enerji elde edilmesi

Atık yönetimi

Geleneksel fosil yakıtların tüketiminin önlenerek seragazısalımlarının azaltılması

Değişik teknoloji uygulamaları (ör: güneş, küçük su, rüzgar, biyokütle ve biyoyakıtlar)

Yenilenebilir Enerji

İklim değişikliği bağlantısıÇeşitli ProjeSeçenekleri

Proje Sınıfı

Uygulama ProgramUygulama Programıı 11:11:ÇÇevresel Olarak Sevresel Olarak Süürdrdüürrüülebilir Ulalebilir Ulaşışımmıın n ÖÖzendirilmesi zendirilmesi

Daha az yakıtla daha çok mesafekatedilerek seragazı salımlarının önlenmesi

Biyodizel Yakıt dönüşümü

Petrole dayalı motorlu taşımacılığın azaltılması yoluyla seragazısalımlarının önlenmesi

Bisiklet yolları, toplu taşımacılık, trafik yönetimi

Ulaşım altyapısı

İklim değişikliği bağlantısıÇeşitli ProjeSeçenekleri

Proje Sınıfı

1993 1993 –– 2002 D2002 DÖÖNEMNEMİİ PROJE UYGULAMALARIPROJE UYGULAMALARI

üToplam 3150 SGP Projesinden 655 adedi = Toplam SGP Portföyünün %20si (2005 ~ 900)

ü DağılımYenilenebilir Enerji ~%51Enerji Verimliliği ~%27Sürdürülebilir Ulaştırma ~%2Kesişen alanlar ~%20

ü Genel Eğilimler- 1999’dan sonra yenilenebilir enerji projelerinde artış- 2002’den sonra toprak bozulması ve ulaştırma - Tekil gösterim projesi yerine, gelir getirici etkinlikler

(ör: küçük işletmecilik, tarımsal endüstrinin geliştirilmesi)

SGP SGP İİKLKLİİM DEM DEĞİŞİĞİŞİKLKLİĞİİĞİ PROJELERPROJELERİİ İİLE ELDE LE ELDE EDEDİİLEN TOPLUMSAL YARARLAR LEN TOPLUMSAL YARARLAR -- 11

ü SAĞLIK- Halk sağlığı- Sağlıklı yaşama koşullarının geliştirilmesi

ü TARIM- Sulama- Tarımsal sanayi (agro-endüstri) altyapısı- Atık yönetimi

ü SU- Temiz suya erişim- Sulama

ü ELEKTRİK- Elektrik altyapısının genişletilmesi

ü EĞİTİM- Eğitim altyapısının geliştirilmesi- Çocukların daha uzun süre ve daha iyi eğitim alabilmeleri- Çevre duyarlılığının geliştirilmesi

ü KONUT- Yapı koşullarının geliştirilmesi

SGP SGP İİKLKLİİM DEM DEĞİŞİĞİŞİKLKLİĞİİĞİ PROJELERPROJELERİİ İİLE ELDE LE ELDE EDEDİİLEN TOPLUMSAL YARARLAR LEN TOPLUMSAL YARARLAR -- 22

ü ÖZEL SEKTÖR- Küçük/yerel girişimciliğin geliştirilmesi

- Yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği ekipmanlarının ticareti

- Yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği sistemlerinin bakım ve onarımı

- Yerel ekonomik kalkınmaya katkı

SGP SGP İİKLKLİİM DEM DEĞİŞİĞİŞİKLKLİĞİİĞİ PROJELERPROJELERİİ İİLE ELDE LE ELDE EDEDİİLEN TOPLUMSAL YARARLAR LEN TOPLUMSAL YARARLAR -- 33

SGP SGP İİKLKLİİM DEM DEĞİŞİĞİŞİKLKLİĞİİĞİ PROJELERPROJELERİİNDE NDE KARKARŞŞILAILAŞŞILABILABİİLECEK ENGELLERLECEK ENGELLER

ü Teknik kapasitenin yetersizliği

ü Kültürel etkenler, geleneksel tarzlar

ü Patentli ürün ve hizmetlere erişim

ü Politikaların yetersizliği

ü Mevzuatın yetersizliği

ü Yönetimde eşgüdüm ve katılım eksikliği

ü Bilgi ve tecrübe eksikliği

ü Yeniliklere karşı tavır

ü Kaynak yetersizliği

1. Yerel faydalar, küresel çevre faydalarını geliştirir.2. İklim değişikliği ve enerji problemlerine yönelik sürdürülebilir çözümler,

toplumun sahiplendiği projelerle hayata geçirilebilir.3. Kapasite geliştirme, bütünleşmeyi ve sürdürülebilirliği destekler.4. Etkin sonuçlar elde edilmesi için, tamamlayıcı ortaklıklar gereklidir.5. Teknolojinin yerel koşullara uyarlanması, zamanla tamamlanan bir süreçtir.6. Mali seçenekler ile toplum amaçlarının ölçeği ve kapsamı uyumlu olmalıdır.7. Yeni pazarların ve ürünlerin oluşabilmesi için, yeterli düzeyde üretici ve

kullanıcı (arz/talep dengesi) yaratılmalıdır.8. “Yaparak öğrenme” yaklaşımı, yönetimi ve sahiplenmeyi destekler.9. İletişim projenin can damarıdır.10.Yerel topluluk ölçeğindeki iklim değişikliği projeleri, daha büyük ölçekli

uygulamaların önünü açabilir.

SGP SGP İİKLKLİİM DEM DEĞİŞİĞİŞİKLKLİĞİİĞİ PROJELERPROJELERİİNDENNDENÇÇIKARILAN DERSLERIKARILAN DERSLER